UGWALO LOKUQALA LUKAMOZISI OLUTHIWA

UGENESISE

Ukudalwa komhlaba lomuntu

1Ekuqalenia uNkulunkulu wadala amazulu lomhlaba.

2 Njalo umhlaba wawungelasimo ungelaluthob, lobumnyama babuphezu kokujula; loMoya kaNkulunkulu wayendiza phezu kwamanzi.

3 UNkulunkulu wasesithi: Kakube khona ukukhanyac; kwasekusiba khona ukukhanya.

4 UNkulunkulu wasebona ukukhanya ukuthi kuhle; uNkulunkulu wasesehlukanisa phakathi kokukhanya lobumnyama.

5 UNkulunkulu wasebiza ukukhanya ngokuthi yimini, lobumnyama wabubiza ngokuthi yibusuku. Kwasekusiba yikuhlwa, njalo kwaba yikusa, usuku lokuqala.

6 UNkulunkulu wasesithi: Kakube khona umkhathid phakathi kwamanzi; kawehlukanise phakathi kwamanzi lamanzi.

7 UNkulunkulu wasesenza umkhathi, wasesehlukanisa phakathi kwamanzi angaphansi komkhathi lamanzi aphezu komkhathie; kwasekusiba njalo.

8 UNkulunkulu wasebiza umkhathi ngokuthi ngamazulu. Kwasekusiba yikuhlwa, njalo kwaba yikusa, usuku lwesibili.

9 UNkulunkulu wasesithi: Kakuqoqelwe amanzi avela ngaphansi kwamazulu ndawonyef, njalo kakubonakale umhlabathi owomileyo; kwasekusiba njalo.

10 UNkulunkulu wasebiza umhlabathi owomileyo ngokuthi ngumhlaba, lenhlangano yamanzi wayibiza ngokuthi zinlwandle. UNkulunkulu wasebona ukuthi kuhle.

11 UNkulunkulu wasesithi: Umhlaba kawumilise utshani1, imibhida ethela inhlanyelo, isihlahla sesithelo sisenza isithelo ngohlobo lwaso, onhlanyelo yaso ikuso phezu komhlaba. Kwasekusiba njalo.

12 Umhlaba wasuveza utshani, imibhida ethela inhlanyelo ngohlobo lwayo, lesihlahla sisenza isithelo, esinhlanyelo yaso ikuso ngohlobo lwaso. UNkulunkulu wasebona ukuthi kuhle.

13 Kwasekusiba yikuhlwa, njalo kwaba yikusa, usuku lwesithathu.

14 UNkulunkulu wasesithi: Kakube khona izikhanyiso emkhathini wamazulu, ukuze zehlukanise phakathi kwemini lobusuku2; njalo zibe yizibonakaliso lezikhathi ezimisiweyo, lensuku leminyaka.

15 Njalo zibe yizikhanyiso emkhathini wamazulu, ukuze zikhanyise emhlabeni. Kwasekusiba njalo.

16 UNkulunkulu wasesenza izikhanyiso ezimbili ezinkulug: Isikhanyiso esikhulu ukuze sibuse imini, lesikhanyiso esincinyane ukuze sibuse3 ubusuku, kanye lezinkanyezi.

17 UNkulunkulu wasezimisa emkhathini wamazulu, ukuthi zikhanyise emhlabeni,

18 lokuthi zibuse eminih lebusuku, lokwehlukanisa phakathi kokukhanya lobumnyama. UNkulunkulu wasebona ukuthi kuhle.

19 Kwasekusiba yikuhlwa, njalo kwaba yikusa, usuku lwesine.

20 UNkulunkulu wasesithi: Amanzi kawagcwale ukunyakazela kwemiphefumulo ephilayo, njalo kakuphaphe inyoni phezu komhlaba emkhathini4 wamazulu.

21 UNkulunkulu wasedala oququmadevu bolwandle abakhulu, laso sonke isidalwa esiphilayo esibhinqikayo, amanzi agcwele sona, ngohlobo lwaso, layo yonke inyoni elempiko, ngohlobo lwayo. UNkulunkulu wasebona ukuthi kuhle.

22 UNkulunkulu wasekubusisa, esithi: Zalani, landei, njalo ligcwalise amanzi enlwandle, lenyoni kazande emhlabeni.

23 Kwasekusiba yikuhlwa, njalo kwaba yikusa, usuku lwesihlanu.

24 UNkulunkulu wasesithi: Umhlaba kawuveze izidalwa eziphilayo ngohlobo lwazo, izifuyo lokuhuquzelayo lenyamazana zomhlaba ngenhlobo zazo. Kwasekusiba njalo.

25 UNkulunkulu wasesenza inyamazana zomhlaba ngenhlobo zazo, lezifuyo ngenhlobo zazo, lakho konke okuhuquzelayo komhlaba ngenhlobo zakho. UNkulunkulu wasebona ukuthi kuhle.

26 UNkulunkulu wasesithi: Asenze abantu ngomfanekiso wethuj, ngesimo sethu, njalo babuse phezu kwenhlanzi zolwandle, laphezu kwenyoni zamazulu, laphezu kwezifuyo, laphezu komhlaba wonke, laphezu kwakho konke okuhuquzelayo lokho okuhuquzela emhlabenik.

27 UNkulunkulu wasemdala umuntu ngomfanekiso wakhe; wamdala ngomfanekiso kaNkulunkulu; owesilisa lowesifazana wabadalal.

28 UNkulunkulu wasebabusisa, uNkulunkulu wasesithi kibo: Zalani lande, ligcwalise umhlabam njalo liwehlisele phansi; libuse phezu kwenhlanzi zolwandle, laphezu kwenyoni zamazulu, laphezu kwakho konke okuphilayo okuhuquzela emhlabeni.

29 UNkulunkulu wasesithi: Khangelani, ngilinike yonke imibhida ethela inhlanyelo, esebusweni bomhlaba wonke, laso sonke isihlahla, okukuso isithelo sesihlahla esithela5 inhlanyelo; kini singesokudlan.

30 Njalo kuyo yonke inyamazana yomhlaba, lakuyo yonke inyoni yamazulu, lakukho konke okuhuquzela emhlabeni, okukukho umoya6 ophilayo, lonke uhlaza ngolokudla. Kwasekusiba njalo.

31 UNkulunkulu wasebona konke akwenzileyo; khangela-ke kwakukuhle kakhuluo. Kwasekusiba yikuhlwa, njalo kwaba yikusa, usuku lwesithupha.

2Kwasekuqediswa amazulu lomhlaba lalo lonke ibutho lakhoa.

2 UNkulunkulu wasewuqeda ngosuku lwesikhombisa umsebenzi wakhe abewenza. Waphumula ngosuku lwesikhombisab emsebenzini wakhe wonke abewenza.

3 UNkulunkulu wasebusisa usuku lwesikhombisa, walungcwelisa; ngoba ngalo waphumula emsebenzini wakhe wonke, uNkulunkulu awudalayo wawenza1.

Isivande seEdeni

4 Lezi zinzalo zamazulu lezomhlaba ekudalweni kwakhoc, mhla iNkosi uNkulunkulu isenza umhlaba lamazulu,

5 laso sonke isihlahlakazana sensimu, singakabi khona emhlabeni, layo yonke imibhida yegangad, ingakamili; ngoba iNkosi uNkulunkulu yayinganisanga izulu emhlabeni, njalo kwakungelamuntu wokulima umhlabathi.

6 Kodwa kwenyuka inkungu ivela emhlabathini, yasithelela ubuso bonke bomhlabathi.

7 INkosi uNkulunkulu yasibumba umuntu ngothuli oluvela emhlabathinie, yaphefumulela emakhaleni akhe umoya wempilo; umuntu wasesiba ngumphefumulo ophilayof.

8 INkosi uNkulunkulu yasihlanyela isivande eEdenig ngasempumalanga, yasimbeka khona umuntu eyambumbayo.

9 INkosi uNkulunkulu yasimilisa emhlabeni sonke isihlahla esibukekayo lesilungele ukudla; lesihlahla sempiloh phakathi kwesivande, lesihlahla solwazi lokuhle lokubi.

10 Kwasekuphuma eEdeni umfula wokuthelela isivande; njalo kusukela lapho wehlukaniswa waba zinhloko ezine.

11 Ibizo lowokuqala yiPishoni; yiwo ozingelezele ilizwe lonke leHavilai, lapho okulegolide khona.

12 Legolide lalelolizwe lihle; lapho kulebedola* lelitshe i-onikse*j.

13 Lebizo lomfula wesibili yiGihoni; yiwo ozingelezele ilizwe lonke eleEthiyophiya.

14 Lebizo lomfula wesithathu yiHidekeli; yiwo ogelezela empumalanga kweAsiriya. Lomfula wesine yiYufrathi.

15 INkosi uNkulunkulu yasimthatha umuntu2, yambeka esivandeni seEdeni, ukuze asilime asilondoloze.

16 INkosi uNkulunkulu yasimlaya umuntu isithi: Kuso sonke isihlahla sesivande ungadla lokudla;

17 kodwa okwesihlahla solwazi lokuhle lokubi, ungadli kuso, ngoba mhla usidla kuso uzakufa lokufa.

18 INkosi uNkulunkulu yasisithi: Kakukuhle ukuthi umuntu abe yedwa. Ngizamenzela umsizik onjengaye3.

19 INkosi uNkulunkulu yasibumba ngomhlabathi yonke inyamazana yeganga layo yonke inyoni yamazulul; yakuletha kuAdamum4, ukuthi ibone ukuthi angazibiza ngokuthini, njalo loba yikuphi uAdamu azabiza ngakho isidalwa esiphilayo, yilo ibizo laso.

20 UAdamu wasesitha amabizo kuzo zonke izifuyo, lenyonini yamazulu, lakuyo yonke inyamazana yeganga; kodwa uAdamu katholelwanga umsizi onjengaye.

21 INkosi uNkulunkulu yasisehlisela phezu kukaAdamu ubuthongo obukhulun, waselala. Yasithatha olunye lwezimbambo zakhe, yavala ngenyama endaweni yalo.

22 INkosi uNkulunkulu yasisenza ubambo eyayiluthethe emuntwini lwaba5 ngowesifazana, yasimusa emuntwini.

23 UAdamu wasesithi: Lo khathesi ulithambo lamathambo ami, lenyama yenyama yamio; bazambiza ngokuthi ngowesifazana6, ngoba yena ethethwe endodenip7.

24 Ngenxa yalokhu indoda izatshiya uyise lonina, inamathele kumkayo; njalo bazakuba nyamanyeq.

25 Bobabili babenqunu-ke, umuntu lomkakhe, futhi bengelanhloni.

Ukuwa komuntu

3Inyoka yayilobuqili-kea kulayo yonke inyamazana yeganga, eyayiyenzile iNkosi uNkulunkulu. Yasisithi kowesifazana: Yebo1 uNkulunkulu watsho yini ukuthi: Kumele lingadli kuso sonke isihlahla sesivande?

2 Owesifazana wasesithi enyokeni: Singadla okwesithelo sezihlahla zesivande;

3 kodwa okwesithelo sesihlahla esiphakathi kwesivande, uNkulunkulu wathi: Lingadli kuso, njalo lingasithinti, hlezi lifeb.

4 Inyoka yasisithi kowesifazana: Kaliyikufa sibili.

5 Ngoba uNkulunkulu uyazi ukuthi mhla lisidla kuso, amehlo enu azavuleka, njalo libe njengoNkulunkulu, lisazi okuhle lokubi.

6 Owesifazana ebona-ke ukuthi isihlahla silungile ukuba yikudla, lokuthi sona siyabukeka2 emehlweni, lesihlahla sikhwabitheka ukwenza uhlakaniphe, wakha okwesithelo saso, wadlac; wasenika lendoda yakhe kanye laye, yasisidla.

7 Asevuleka amehlo abo bobabilid, basebesazi ukuthi babenqunue; basebethungela ndawonye amahlamvu omkhiwa, bazenzela amafasikoti3.

8 Basebesizwa ilizwi leNkosi uNkulunkulu ihamba esivandeni ekupholeni4 kosuku; uAdamu lomkakhe basebecatsha ebusweni beNkosi uNkulunkulu phakathi kwezihlahla zesivande.

9 INkosi uNkulunkulu yasibiza uAdamu, yathi kuye: Ungaphi?

10 Wasesithi: Ilizwi lakho ngilizwe esivandeni, ngesaba, ngoba nginqunu; ngasengicatsha.

11 Yasisithi: Ngubani okutshele ukuthi unqunu? Udlile yini okwesihlahla, engakulaya ngaso ukuthi ungadli okwaso?

12 UAdamu wasesithi: Owesifazana owangipha yena ukuthi abe lamif, yena unginike okwesihlahla, ngasengisidla.

13 INkosi uNkulunkulu yasisithi kowesifazana: Kuyini lokhu okwenzileyo? Owesifazana wasesithi: Inyoka ingikhohlisileg, ngasengisidla.

14 INkosi uNkulunkulu yasisithi enyokeni: Njengoba usukwenzile lokhu, uqalekisiwe wena okwedlula sonke isifuyo lokwedlula yonke inyamazana yeganga. Uzahamba ngesisu sakho, njalo udle uthuli insuku zonke zempilo yakhoh.

15 Njalo ubutha ngizabufaka phakathi kwakho lowesifazana laphakathi kwenzalo yakho lenzalo yakhei. Yona izakuchoboza ikhanda, wena uzayichoboza isithendej.

16 Kowesifazana yathi: Ngokwandisa ngizakwandisa ubuhlungu bakho lokuzithwala kwakho; ngobuhlungu uzabeletha abantwana, lokukhanuka kwakho kuzakuba sendodeni yakhok, njalo yona izakubusal.

17 Njalo kuAdamu yathi: Njengoba ulalele ilizwi lomkakho, wasusidla okwesihlahla engakulaya ngaso ukuthi: Ungadli okwasom, uqalekisiwe umhlaba ngenxa yakhon; ngokukhathazeka uzakudla okwawo insuku zonke zempilo yakhoo.

18 Njalo uzakumilisela ameva lokhula oluhlabayo, ubususidla imibhida yeganga.

19 Ngesithukuthuku sobuso bakho uzakudla ukudla, uze ubuyele emhlabathini, ngoba wathathwa kuwo; ngoba wena uluthulip, njalo uzabuyela ethuliniq.

20 UAdamu wasebiza ibizo lomkakhe ngokuthi nguEva5, ngoba yena ungunina wabo bonke abaphilayo.

21 INkosi uNkulunkulu yasisenzela uAdamu lomkakhe izigqoko zezigogo, yasibagqokisa.

22 INkosi uNkulunkulu yasisithi: Khangela, umuntu usenjengomunye wethu, esazi okuhle lokubir. Khathesi-ke, hlezi elule isandla sakhe athathe njalo okwesihlahla sempilos, adle aphile kuze kube sephakadeni.

23 Ngakho iNkosi uNkulunkulu yamkhupha esivandeni seEdeni ukuthi alime umhlabathi, lapho athathwa khona.

24 Yasimxotsha umuntu; yabeka empumalanga kwesivande seEdenit amakherubhi* lenkemba evuthayo ephenduphendukayou, ukulinda indlela yesihlahla sempilo.

UKhayini loAbela

4UAdamu wasemazi uEva umkakhe; wasethatha isisu, wabeletha uKhayini1, wasesithi: Ngizuze indoda eNkosini.

2 Wasebuya ebeletha umfowabo uAbela2. UAbela wasesiba ngumelusi wezimvu, loKhayini waba ngumlimi womhlabathi.

3 Kwasekusithi ekupheleni kwezinsuku uKhayini waletha eNkosini umnikelo owesithelo somhlabathi.

4 Laye uAbela waseletha okwamazibulo ezimvu zakhe lokwamahwahwa azoa; iNkosi yasinaka uAbela lomnikelo wakheb.

5 Kodwa uKhayini lomnikelo wakhe kayiwunakanga. UKhayini wasethukuthela kakhulu, lobuso bakhe banyukubalac.

6 INkosi yasisithi kuKhayini: Uthukutheleleni, njalo kungani ubuso bakho bunyukubele?

7 Angithi uba usenza kuhle, kuyemukeleka3 yini? Kodwa uba ungenzi kuhle, isono siyakucathamela emnyango, lokunxwanela kwakhe kukuwe, kodwa wena uzambusa.

8 UKhayini wasekhuluma loAbela umfowabo; kwasekusithi besegangeni, uKhayini wasukela umfowabo uAbela wambulalad.

9 INkosi yasisithi kuKhayini: Ungaphi uAbela umfowenu? Wasesithi: Angazie; ngingumlondolozi womfowethu yini?

10 Yasisithi: Wenzeni? Ilizwi legazi lomfowenu liyakhala kimi livela emhlabathini.

11 Khathesi-ke uqalekisiwe emhlabeni okhamise umlomo wawo ukwemukela igazi lomfowenu esandleni sakho.

12 Nxa ulima umhlabathi, kawusayikukunika amandla awo; uzakuba luzulane lomhambuma emhlabeni.

13 UKhayini wasesithi eNkosini: Isijeziso sami sikhulu kulengingakuthwala4.

14 Khangela, ungixotshile lamuhla ebusweni bomhlabaf, njalo ngizacatshiswa ebusweni bakho; sengizakuba luzulane lomhambuma emhlabeni; njalo kuzakuthi wonke ongificayo uzangibulalag.

15 INkosi yasisithi kuye: Ngakho, loba ngubani obulala uKhayini uzaphindiselwa kasikhombisah. INkosi yasibeka uphawu kuKhayini, hlezi loba ngubani omficayo ambulale.

Inzalo kaKhayini

16 UKhayini wasesuka ebusweni beNkosi, wasehlala elizweni leNodi, empumalanga kweEdeni.

17 UKhayini wasemazi umkakhe; wasethatha isisu, wabeletha uEnoki5; njalo wayesakha umuzi, wabiza ibizo lomuzi ngebizo lendodana yakhe uEnoki.

18 Kwasekuzalelwa uEnoki uIradi; uIradi wasezala uMehujayeli; uMehujayeli wasezala uMethushayeli; uMethushayeli wasezala uLameki6.

19 ULameki wasezithathela abafazi ababili, ibizo lowokuqala lalinguAda, lebizo lowesibili lalinguZila.

20 UAda wasezala uJabali; yena wayenguyise walabo abahlala emathenteni, belezifuyo.

21 Lebizo lomfowabo lalinguJubali, yena wayenguyise wakhe wonke olokwenza lechacho lomhlanga.

22 UZila laye wasezala uThubhali-Khayini, umkhandi wakho konke okusikayo kwethusi lensimbi. Lodadewabo kaThubhali-Khayini wayenguNahama.

23 ULameki wasesithi kubafazi bakhe: Ada loZila, zwanini ilizwi lami, bafazi bakaLameki, bekani indlebe ekukhulumeni kwami; ngoba ngabulala indoda ngenxa yokungilimaza, lomfana ngenxa yokungihluzulai.

24 Nxa uKhayini ephindiselwa kasikhombisaj, isibili uLameki kamatshumi ayisikhombisa ephindwe kasikhombisa.

Inzalo kaSeti

25 UAdamu wasephinda wamazi umkakhe; wasezala indodana, wasebiza ibizo layo wathi nguSeti7; ngoba wathi: UNkulunkulu ungibekele enye inzalo esikhundleni sikaAbelak, ngoba uKhayini wambulala.

26 Laye uSeti wasezalelwa indodana, wabiza ibizo layo wathi nguEnosi8. Ngalesosikhathi baqala ukubiza ibizo leNkosi.

Inzalo kaAdamu

5Lolu lugwalo lwezizukulwana zikaAdamu. Mhla uNkulunkulu edala umuntu, wamenza ngokomfanekiso kaNkulunkulua.

2 Wabadala owesilisa lowesifazana, wasebabusisa, wasebiza ibizo labo wathi ngabantu, mhla bedalwa.

3 UAdamu wasephila iminyaka elikhulu lamatshumi amathathu; wasezala indodana efuzweni lwakhe njengokomfanekiso wakhe, wabiza ibizo layo wathi nguSetib.

4 Lensuku zikaAdamu esezele uSeti zaba yiminyaka engamakhulu ayisificaminwembilic; wasezala amadodana lamadodakazi.

5 Zonke-ke insuku zikaAdamu, aziphilayo, zaba yiminyaka engamakhulu ayisificamunwemunye lamatshumi amathathu, wasesifad.

6 USeti wasephila iminyaka elikhulu lanhlanu; wazala uEnosie.

7 USeti wasephila esezele uEnosi iminyaka engamakhulu ayisificaminwembili lesikhombisa; wazala amadodana lamadodakazi.

8 Zonke-ke insuku zikaSeti zaziyiminyaka engamakhulu ayisificamunwemunye letshumi lambili; wasesifa.

9 UEnosi wasephila iminyaka engamatshumi ayisificamunwemunye, wazala uKenani.

10 UEnosi wasephila, esezele uKenani, iminyaka engamakhulu ayisificaminwembili letshumi lanhlanu; wazala amadodana lamadodakazi.

11 Zonke-ke insuku zikaEnosi zaziyiminyaka engamakhulu ayisificamunwemunye lanhlanu; wasesifa.

12 UKenani wasephila iminyaka engamatshumi ayisikhombisa, wazala uMahalaleli.

13 UKenani wasephila, esezele uMahalaleli, iminyaka engamakhulu ayisificaminwembili lamatshumi amane; wazala amadodana lamadodakazi.

14 Zonke-ke insuku zikaKenani zaziyiminyaka engamakhulu ayisificamunwemunye letshumi, wasesifa.

15 UMahalaleli wasephila iminyaka engamatshumi ayisithupha lanhlanu, wazala uJaredi1.

16 UMahalaleli wasephila, esezele uJaredi, iminyaka engamakhulu ayisificaminwembili lamatshumi amathathu; wazala amadodana lamadodakazi.

17 Zonke-ke insuku zikaMahalaleli zaziyiminyaka engamakhulu ayisificaminwembili lamatshumi ayisificamunwemunye lanhlanu; wasesifa.

18 UJaredi wasephila iminyaka elikhulu lamatshumi ayisithupha lambili, wazala uEnokif.

19 UJaredi wasephila, esezele uEnoki, iminyaka engamakhulu ayisificaminwembili; wazala amadodana lamadodakazi.

20 Zonke-ke insuku zikaJaredi zaziyiminyaka engamakhulu ayisificamunwemunye lamatshumi ayisithupha lambili; wasesifa.

21 UEnoki wasephila iminyaka engamatshumi ayisithupha lanhlanu, wazala uMethusela.

22 UEnoki wasehamba loNkulunkulug, esezele uMethusela, iminyaka engamakhulu amathathu; wazala amadodana lamadodakazi.

23 Zonke-ke insuku zikaEnoki zaziyiminyaka engamakhulu amathathu lamatshumi ayisithupha lanhlanu.

24 UEnoki wasehamba loNkulunkulu; kasekho, ngoba uNkulunkulu wamthathah.

25 UMethusela wasephila iminyaka elikhulu lamatshumi ayisificaminwembili lesikhombisa, wazala uLameki.

26 UMethusela wasephila, esezele uLameki, iminyaka engamakhulu ayisikhombisa lamatshumi ayisificaminwembili lambili; wazala amadodana lamadodakazi.

27 Zonke-ke insuku zikaMethusela zaziyiminyaka engamakhulu ayisificamunwemunye lamatshumi ayisithupha lesificamunwemunye; wasesifa.

28 ULameki wasephila iminyaka elikhulu lamatshumi ayisificaminwembili lambili, wazala indodana.

29 Wasebiza ibizo layo wathi nguNowa esithi: Lo uzasiduduza ekusebenzeni kwethu lekutshikatshikeni kwezandla zethui, ngenxa yomhlabathi, ewuqalekisileyo iNkosij.

30 ULameki wasephila, esezele uNowa, iminyaka engamakhulu amahlanu lamatshumi ayisificamunwemunye lanhlanu; wazala amadodana lamadodakazi.

31 Zonke-ke insuku zikaLameki zaziyiminyaka engamakhulu ayisikhombisa lamatshumi ayisikhombisa lesikhombisa; wasesifa.

32 UNowa waba leminyaka engamakhulu amahlanu, uNowa wasezala uShemu loHamu loJafethik.

Ukwanda kobubi babantu

6Kwasekusithi abantu sebeqala ukwanda ebusweni bomhlaba, basebezalelwa amadodakazi,

2 amadodana kaNkulunkulu ebona amadodakazi abantu ukuthi wona ayemahle; asezithathela abafazi kuwo wonke awakhethayoa.

3 INkosi yasisithi: UMoya wami kawuyikulwisana lomuntu njalonjalob, ngoba laye eyinyamac; kodwa insuku zakhe zizakuba yiminyaka elikhulu lamatshumi amabili.

4 Iziqhwaga zazisemhlabeni ngalezonsuku; lemva kwalokho-ke, lapho amadodana kaNkulunkulu esengenile emadodakazini abantu, asewazalela abantwana. Wona ayengamaqhawe asendulo, engamadoda alebizo.

5 INkosi yasibona ukuthi ububi bomuntu bukhulu emhlabeni, lokuthi konke ukuceba kwemicabango1 yenhliziyo yakhe kwakukubi kuphela usuku lonked.

6 INkosi yasizisolae ngokuthi yayimenzile umuntu emhlabeni, yasidabuka enhliziyweni yayof.

7 INkosi yasisithi: Ngizamchitha umuntu engamdalayo ngimsuse ebusweni bomhlaba, kusukela emuntwini kusiya enyamazaneni, kuze kube kokuhuquzelayo, lenyonini zamazulu; ngoba ngiyazisola ukuthi ngikwenzile.

8 Kodwa uNowa wazuza umusa emehlweni eNkosig.

UNowa wenza umkhumbi

9 Lezi yizizukulwana zikaNowa. UNowa wayeyindoda elungileyoh epheleleyo2 esizukulwaneni sakhe; uNowa wahamba loNkulunkului.

10 UNowa wasezala amadodana amathathu, uShemu, uHamu loJafethi.

11 Umhlaba wonakaliswa-ke phambi kukaNkulunkuluj, lomhlaba wagcwaliswa ngobudlwangudlwanguk.

12 UNkulunkulu wasebona umhlabal, khangela-ke wonakalisiwe, ngoba yonke inyama yonakalise indlela yayo emhlabeni.

13 UNkulunkulu wasesithi kuNowa: Ukuphela kwayo yonke inyama sekuze phambi kwamim, ngoba umhlaba ugcwele ubudlwangudlwangu ngenxa yabo; khangela-ke, ngizabachitha kanye lomhlaba.

14 Zakhele umkhumbi ngezigodo zegofere*, wenze izigaba3 phakathi komkhumbi, uwuhuqe ngengcino ngaphakathi langaphandle.

15 Nansi indlela ozawenza ngayo; ingalo ezingamakhulu amathathu yibude bomkhumbi, ingalo ezingamatshumi amahlanu yibubanzi bawo, ingalo ezingamatshumi amathathu yikuphakama kwawo.

16 Iwindi uzalenza emkhunjini, uliqede libe yingalo kusukela phezulu, ufake umnyango womkhumbi ehlangothini lwawo, uwenze ube lesitezi esaphansi, esesibili, lesesithathu.

17 Mina-ke, khangela, ngizakwehlisela uzamcolo wamanzi phezu komhlaba, ukuchitha yonke inyama, okukuyo umoya wempilo, isuke ngaphansi kwamazulu. Konke okusemhlabeni kuzaphela.

18 Kodwa ngizamisa isivumelwano sami lawe; njalo uzangena emkhunjini, wena lamadodana akho lomkakho labafazi bamadodana akho kanye lawe.

19 Lakukho konke okuphilayo, kuyo yonke inyama, okubili kwakho konke, uzakuletha emkhunjini, ukulondoloze kuphila lawe, kuzakuba ngokuduna lokusikazi;

20 enyonini ngohlobo lwayo, lesifuyweni ngohlobo lwaso, lakukho konke okuhuquzelayo komhlaba ngohlobo lwakho, okubili kwakho kuzakuza kuwen, ukulondoloze kuphila.

21 Lawe-ke, zithathele kukho konke ukudla okudliwayo, njalo ukubuthelele kuwe, futhi kuzakuba ngokwakho lokwazo okokudla.

22 Wasekwenza uNowao; njengakho konke uNkulunkulu ayemlaye khona wenza njalo.

Ukufika kukazamcolo

7INkosi yasisithi kuNowa: Ngena wena lendlu yakho yonke emkhunjinia, ngoba wena ngikubone ulungile phambi kwami kulesisizukulwanab.

2 Kuyo yonke inyamazana ehlambulukileyoc uzazithathela ngasikhombisa ngasikhombisa, enduna lensikazi yayo; njalo kuyo inyamazana engahlambulukanga ezimbili, enduna lensikazi yayo.

3 Lakuzo inyoni zamazulu ngasikhombisa ngasikhombisa, enduna lensikazi, ukulondoloza inhlanyelo iphila ebusweni bomhlaba wonke.

4 Ngoba kusele insuku eziyisikhombisa, besenginisa izulu emhlabeni, insuku ezingamatshumi amane lobusuku obungamatshumi amane, ngibhubhise1 konke okuphilayo, engakwenzayo, ebusweni bomhlaba.

5 UNowa wasesenza njengakho konke iNkosi eyamlaya khonad.

6 UNowa wayeleminyaka engamakhulu ayisithupha, lapho uzamcolo wamanzi ephezu komhlaba.

7 UNowa wasengena emkhunjini lamadodana akhe lomkakhe labafazi bamadodana akhe kanye laye, ngenxa yamanzi kazamcolo.

8 Kuzo inyamazana ezihlambulukileyo, lakuzo inyamazana ezingahlambulukanga, lakuzo inyoni, lakukho konke okuhuquzelayo phezu komhlaba,

9 ngambili ngambili kweza kuNowa emkhunjini, okuduna lokusikazi, njengoba uNkulunkulu emlayile uNowa.

10 Kwasekusithi emva kwensuku2 eziyisikhombisa amanzi kazamcolo ayephezu komhlaba.

11 Ngomnyaka wamakhulu ayisithupha wempilo kaNowa, ngenyanga yesibili, ngosuku lwetshumi lesikhombisa lwenyanga, ngalolosuku yonke imithombo yokujula okukhulu yaqhekezwae, lamasango empophoma zamazulu avulwaf.

12 Izulu laliphezu komhlaba insuku ezingamatshumi amane lobusuku obungamatshumi amane.

13 Ngalolosuku olufananayo uNowa wangena loShemu loHamu loJafethi, amadodana kaNowa, lomkaNowa, labafazi abathathu bamadodana akhe kanye labo, emkhunjini,

14 bona, layo yonke inyamazana ngohlobo lwayo, laso sonke isifuyo ngohlobo lwaso, lakho konke okuhuquzelayo kuhuquzela phezu komhlaba ngohlobo lwakho, lakho konke okuphaphayo ngohlobo lwakho, yonke inyoni yalo lonke uphiko.

15 Zasezingena kuNowa emkhunjinig, ngambili ngambili, kuyo yonke inyama, okukuyo umoya wempilo.

16 Lezangenayo, kwangena enduna lensikazi kuyo yonke inyama, njengalokho uNkulunkulu ayemlaye khona; iNkosi yasimvalela phakathih.

17 Uzamcolo wasesiba semhlabeni insuku ezingamatshumi amane; amanzi asesanda asephakamisa umkhumbi, waze waphakama phezu komhlaba.

18 Amanzi asephakama ngamandla, anda kakhulu phezu komhlaba; lomkhumbi wahamba phezu kobuso bamanzi.

19 Amanzi asephakama ngamandla kakhulukazi emhlabeni, zaze zasitshekelwa zonke intaba eziphakemeyo ezingaphansi kwamazulu wonke.

20 Izingalo ezilitshumi lanhlanu amanzi aqonga aphakama ngamandla, lezintaba zasitshekelwa.

21 Yonke-ke inyama yaphela, eyayihamba phezu komhlaba, eyenyoni, leyesifuyo, leyenyamazana, leyakho konke okuhuquzelayo kuhuquzela phezu komhlaba, laye wonke umuntu;

22 konke okulokuphefumula komoya wempilo emakhaleni akhoi, kwakho konke okusemhlabeni owomileyo, kwafa.

23 Kwachithwa konke okwakukhona, okwakusebusweni bomhlaba, kusukela emuntwini kusiya esifuyweni kusiya kokuhuquzelayo njalo kusiya enyonini yamazulu; kwasekuchithwa emhlabeni; kwasekutshiywa uNowa kuphela, lalokho ayelakho emkhunjinij.

24 Lamanzi ayephakama ngamandla phezu komhlaba, okwensuku ezilikhulu lamatshumi amahlanu.

Ukuphela kukazamcolo

8UNkulunkulu wasemkhumbula uNowaa, lakho konke okuphilayo, laso sonke isifuyo, esasilaye emkhunjini. UNkulunkulu wavunguzisa umoyab phezu komhlaba, lamanzi etsha.

2 Kwasekumiswa imithombo yokujula lamasango empophoma zamazuluc, lezulu elivela emazulwini lanqandwa.

3 Lamanzi etsha esuka emhlabeni, ehamba ebuyela; amanzi asencipha ekupheleni kwensuku ezilikhulu lamatshumi amahlanud.

4 Umkhumbi wasuhlala ngenyanga yesikhombisa, ngosuku lwetshumi lesikhombisa lwenyanga, phezu kwezintaba zeArarathi.

5 Lamanzi aya esetsha kwaze kwaba senyangeni yetshumi; ngeyetshumi ngosuku lokuqala lwenyanga kwabonakala ingqonga zezintaba.

6 Kwasekusithi ekupheleni kwensuku ezingamatshumi amane, uNowa wasevula iwindi lomkhumbie ayelenzile,

7 wasethuma iwabayi, lazulazula njalo1, aze atsha amanzi emhlabeni.

8 Wasethuma ijuba lisuka kuye, ukubona ukuthi amanzi asemalutshwana yini ebusweni bomhlaba;

9 kodwa ijuba kalitholanga indawo yokuphumula kwengaphansi yonyawo lwalo, ngakho labuyela kuye emkhunjini, ngoba amanzi ayekhona ebusweni bomhlaba wonke. Waseselula isandla sakhe, walithatha, walingenisa kuye emkhunjini.

10 Waselinda futhi ezinye insuku eziyisikhombisa; wasephinda elithuma ijuba lisuka emkhunjini.

11 Ijuba laselibuya kuye ngesikhathi santambama, khangela-ke, ihlamvu lomhlwathi elisanda ukuquntwa lalisemlonyeni walo; ngakho uNowa wasesazi ukuthi amanzi asemalutshwana phezu komhlaba.

12 Waselinda futhi ezinye insuku eziyisikhombisa; waselithuma ijuba; kalabe lisabuyela kuye futhi.

13 Kwasekusithi ngomnyaka wamakhulu ayisithupha lanye, ngenyanga yokuqala, ngolokuqala lwenyanga, amanzi atsha emhlabeni. UNowa wasesusa isifulelo somkhumbi, wabona, khangela-ke, ubuso bomhlaba babomile.

14 Njalo ngenyanga yesibili, ngosuku lwamatshumi amabili lesikhombisa lwenyanga, umhlaba wawusuwomile.

15 UNkulunkulu wasekhuluma kuNowa, esithi:

16 Phuma emkhunjini, wena lomkakho lamadodana akho labafazi bamadodana akho kanye lawe.

17 Konke okuphilayo okulawe, kuyo yonke inyama, eyenyoni leyesifuyo leyakho konke okuhuquzelayo kuhuquzela emhlabeni, phuma lakho; ukuze kuzale kwande emhlabeni, kuzale, kwande phezu komhlabaf.

18 UNowa wasephuma, lamadodana akhe, lomkakhe, labafazi bamadodana akhe kanye laye.

19 Yonke inyamazana, konke okuhuquzelayo, layo yonke inyoni, konke okuhamba emhlabeni, ngenhlobo2 zakho, kwaphuma emkhunjini.

20 UNowa waseyakhela iNkosi ilathi; wathatha kuso sonke isifuyo esihlambulukileyo, lakuyo yonke inyoni ehlambulukileyo, wanikela umnikelo wokutshiswa phezu kwelathi.

21 INkosi yasisizwa uqhatshi olumnandig3; iNkosi yasisithi enhliziyweni yayo: Kangisayikuphinda ngiqalekise umhlabah ngenxa yomuntu, ngoba ukuceba kwenhliziyo yomuntu kubi kusukela ebutsheni bakhei; futhi kangisayikuphinda ngitshaye konke okuphilayo njengalokhu ngenzilej.

22 Ngazo zonke izinsuku zomhlaba, ukuhlanyela lokuvuna, lamakhaza lokukhudumala, lehlobo lobusikak, lemini lobusukul, kakuyikuphela.

Isivumelwano sikaNkulunkulu loNowa

9UNkulunkulu wasebusisa uNowa lamadodana akhe, wathi kibo: Zalani lande ligcwalise umhlabaa.

2 Lokwesatshwa kwenu lokuqhuqhwa kwenu kuzakuba phezu kwayo yonke inyamazana yomhlaba laphezu kwayo yonke inyoni yamazulu; kukho konke okuhamba emhlabeni lakuzo zonke inhlanzi zolwandle; zinikelwe ezandleni zenu.

3 Konke okuhambayo okuphilayo kuzakuba yikudla kinib; njengombhida oluhlazac ngilinikile konke.

4 Kodwa inyama lempilo yayo, igazi layo, kalisoze likudled.

5 Njalo sibili, igazi lenu, elempilo yenu, ngizalibiza; esandleni sayo yonke inyamazanae ngizalibiza; lesandleni somuntu, lesandleni somfowabo womunye lomunyef ngizabiza umphefumulo womuntu.

6 Ochitha igazi lomuntu, ngomuntu lizachithwa igazi lakheg; ngoba ngomfanekiso kaNkulunkulu wamenza umuntuh.

7 Ngakho lina, zalani, lande, lizale ngokwengezelelweyo emhlabeni, lande kuwo.

8 UNkulunkulu wasekhuluma kuNowa lakumadodana akhe kanye laye, esithi:

9 Mina-ke, khangelani, ngiyamisa isivumelwano sami lani lenzalo yenui emva kwenu,

10 laso sonke isidalwa esiphilayo esilani, esenyoni lesesifuyo, lesayo yonke inyamazana yomhlaba lani; kusukela kubo bonke abaphume emkhunjini, kusiya kuyo yonke inyamazana yomhlaba.

11 Njalo ngizamisa isivumelwano sami lanij; njalo kakusayikubhujiswa yonke inyama ngamanzi kazamcolo; ukuze kungasabi khona uzamcolo ukubhubhisa umhlaba.

12 UNkulunkulu wasesithi: Lokhu kuyisibonakaliso sesivumelwanok engisinika phakathi kwami lani laso sonke isidalwa esiphilayo esilani, kuze kube yizizukulwana laphakade.

13 Ngizamisa umchilowamakhosikazi1 wami emayezinil; uzakuba yisibonakaliso sesivumelwano phakathi kwami lomhlaba.

14 Kuzakuthi nxa ngibuyisa amayezi phezu komhlaba, umchilowamakhosikazi uzabonwa eyezini;

15 khona ngizakhumbula isivumelwano samim, esiphakathi kwami lani laso sonke isidalwa esiphilayo sayo yonke inyama; lamanzi kawasayikuba nguzamcolo ukubhubhisa yonke inyama.

16 Lomchilowamakhosikazi uzakuba semayezini, njalo ngizawubona ukukhumbula isivumelwano esilaphakaden phakathi kukaNkulunkulu laso sonke isidalwa esiphilayo, sayo yonke inyama esemhlabeni.

17 UNkulunkulu wasesithi kuNowa: Lokhu kuyisibonakaliso sesivumelwano engisimise phakathi kwami layo yonke inyama esemhlabeni.

Amazwi kaNowa kumadodana akhe

18 Amadodana kaNowa aphumayo-ke emkhunjini ayengoShemu loHamu loJafethi; njalo uHamu nguyise kaKhananio2.

19 Laba bobathathu ngamadodana kaNowa; lomhlaba wonke wasatshalaliswa ngokuvela kubo.

20 UNowa waseqala ukuba ngumlimi, wahlanyela isivini.

21 Wasenatha okwewayini, wadakwa; njalo waba nqunu phakathi kwethente lakhe.

22 UHamu, uyise kaKhanani, wasebona ubunqunu bukayise, wasetshela abafowabo ababili phandle.

23 OShemu loJafethi basebethatha isembatho, basibeka emahlombe abo bobabili, bahamba nyovane, bagubuzela ubunqunu bukayise; lobuso babo babusemuva ukuze bangaboni ubunqunu bukayise.

24 UNowa wasevuka ewayinini lakhe, wakwazi lokho indodana yakhe encinyane ekwenze kuye.

25 Wasesithi: Kaqalekiswe uKhananip, uzakuba yisigqili sezigqili kubafowaboq.

26 Wasesithi: Ibusisiwe iNkosi uNkulunkulu kaShemur, loKhanani abe yisigqili sakhe3.

27 UNkulunkulu amqhelise uJafethi, njalo ahlale emathenteni kaShemu, loKhanani abe yisigqili sakhe.

28 Emva kukazamcolo uNowa wasephila iminyaka engamakhulu amathathu lamatshumi amahlanu.

29 Zonke-ke insuku zikaNowa zaba yiminyaka engamakhulu ayisificamunwemunye lamatshumi amahlanu; wasesifa.

Inzalo yamadodana kaNowa

10Njalo lezi yizizukulwana zamadodana kaNowa: UShemu, uHamu loJafethi. Kwasekuzalwa amadodana kubo emva kukazamcolo.

2 Amadodana kaJafethia: UGomerib loMagogic loMadayi loJavanid loThubhali loMeshekie loTirasi.

3 Lamadodana kaGomeri: UAshikenazif loRifathi loTogarmag.

4 Lamadodana kaJavani: UElisha loTarshishih, amaKitii lamaDodani.

5 Kwehlukaniswa kusukela kubo izihlengej zezizwe emazweni abo, ngulowo lalowo ngokolimi lwakhe, langokosendo lwabo, ezizweni zabo.

6 Lamadodana kaHamuk: UKushil loMizirayimi loPutim loKhanani.

7 Lamadodana kaKushi: USeba loHavila loSabitha loRama loSabitheka. Lamadodana kaRahama: UShebhan loDedanio.

8 UKushi wasezala uNimrodi; yena waqala ukuba liqhawe emhlabeni.

9 Yena waba ngumzingeli olamandla phambi kweNkosi; ngakho kuthiwa: NjengoNimrodi, umzingeli olamandla phambi kweNkosi.

10 Lokuqala kombuso wakhe yiBabeli leEreki leAkadi leKaline elizweni leShinarip.

11 Kwaphuma1 kulelolizwe uAshuri, wasesakha iNineve leRehobothi-Ire leKala,

12 leReseni phakathi kweNineve leKala; lo ngumuzi omkhulu.

13 UMizirayimi wasezalaq amaLudi lamaAnami lamaLehabi lamaNafethuhi

14 lamaPatrusi lamaKaseluhi - lapho okwavela khona amaFilistir - lamaKafitoris.

15 UKhanani wasezala uSidoni2 izibulo lakhe, loHethi,

16 lomJebusi lomAmori lomGirigashi

17 lomHivi lomArki lomSini

18 lomArvadi lomZemari lomHamathi; lemva kwalokho usendo lwamaKhanani lwahlakazeka.

19 Umngcele wamaKhanani wasusukela eSidoni usiya eGerari uze ufike eGaza3, usiya eSodoma leGomora leAdima leZeboyimi kuze kufike eLasha.

20 La ngamadodana kaHamu, ngokosendo lwawo, langendimi zawo, emazweni awo, ezizweni zawo.

21 UShemu laye wasezalelwa amadodana; unguyise wamadodana wonke akaEberi, umfowabo kaJafethi, omkhulu.

22 Amadodana kaShemut: UElamu loAshuri loArpakishadi loLudi loAramu.

23 Lamadodana kaAramuu: U-Uzi loHuli loGetheri loMashi.

24 UArpakishadi wasezala uShelav; uShela wasezala uEberi.

25 Kwasekuzalelwa uEberi amadodana amabili, ibizo lomunye nguPelegi4, ngoba ensukwini zayo umhlaba wehlukaniswa; lebizo lomfowabo nguJokithani.

26 UJokithani wasezala uAlimodadi loShelefi loHazamavethi loJera

27 loHadoramu loUzali loDikila

28 loObali loAbhimayeli loShebha

29 loOfiriw loHavila loJobabi; bonke labo ngamadodana kaJokithani.

30 Indawo yokuhlala kwabo isukela eMesha lapho usiya eSefari, intaba yempumalanga.

31 La ngamadodana kaShemu, ngokosendo lwabo langendimi zabo, emazweni abo ngokwezizwe zabo.

32 Lolu lusendo lwamadodana kaNowa ngezizukulwana zawo ezizweni zawo; kwasekusehlukaniswa kulaba izizwe emhlabeni emva kukazamcolo.

Umphotshongo weBabeli

11Umhlaba wonke-ke wawulolimi lunye, lamazwi manye.

2 Kwasekusithi ekuhambeni kwabo bevela empumalanga1 bafica igceke elizweni leShinaria, basebehlala khona.

3 Basebesithi ngulowo lalowo kumakhelwane wakhe: Wozani, asenzeni izitina sizitshise lokuzitshisa; lesitina saba lilitshe kubo, lengcinob yaba ludaka kubo.

4 Basebesithi: Wozani, asizakheleni umuzi lomphotshongo osihloko sawo sisemazulwinic, besesizenzela ibizo, hlezi sihlakazeke ebusweni bomhlaba wonke.

5 INkosi yasisehlad ukubona umuzi lomphotshongo abantwana babantu abawakhayo.

6 INkosi yasisithi: Khangela, yisizwe sinye, njalo balolimi lunye bonke, njalo yikho abaqala ukukwenza; khathesi-ke akulalutho olungabehlula abamisa ukulwenza.

7 Wozani, asehlee, siphambanise lapho ulimi lwabo, ukuze bangezwa, ngulowo lalowo ulimi lomakhelwane wakhe.

8 Ngakho iNkosi yabahlakazela ebusweni bomhlaba wonkef besuka lapho; basebesima ukwakha umuzi.

9 Ngalokho kwabizwa ibizo lawo ngokuthi iBabeli2, ngoba lapho iNkosi yaphambanisa ulimi lomhlaba wonke; kusukela lapho iNkosi yabahlakaza kubo bonke ubuso bomhlaba.

Inzalo kaShemu

10 Lezi yizizukulwana zikaShemug. UShemu wayeleminyaka elikhulu, wasezala uArpakishadi, iminyaka emibili emva kukazamcolo.

11 UShemu wasephila, esezele uArpakishadi, iminyaka engamakhulu amahlanu; wazala amadodana lamadodakazi.

12 UArpakishadi wasephila iminyaka engamatshumi amathathu lanhlanu, wazala uShelah.

13 UArpakishadi wasephila, esezele uShela, iminyaka engamakhulu amane lantathu; wazala amadodana lamadodakazi.

14 UShela wasephila iminyaka engamatshumi amathathu, wazala uEberi.

15 UShela wasephila, esezele uEberi, iminyaka engamakhulu amane lantathu; wazala amadodana lamadodakazi.

16 UEberi wasephila iminyaka engamatshumi amathathu lane, wazala uPelegi.

17 UEberi wasephila, esezele uPelegi, iminyaka engamakhulu amane lamatshumi amathathu; wazala amadodana lamadodakazi.

18 UPelegi wasephila iminyaka engamatshumi amathathu, wazala uRewu.

19 UPelegi wasephila, esezele uRewu, iminyaka engamakhulu amabili layisificamunwemunye; wazala amadodana lamadodakazi.

20 URewu wasephila iminyaka engamatshumi amathathu lambili, wazala uSerugi.

21 URewu wasephila, esezele uSerugi, iminyaka engamakhulu amabili lesikhombisa; wazala amadodana lamadodakazi.

22 USerugi wasephila iminyaka engamatshumi amathathu, wazala uNahori.

23 USerugi wasephila, esezele uNahori, iminyaka engamakhulu amabili; wazala amadodana lamadodakazi.

24 UNahori wasephila iminyaka engamatshumi amabili lesificamunwemunye, wazala uTera.

25 UNahori wasephila, esezele uTera, iminyaka elikhulu lamatshumi ayisificamunwemunye; wazala amadodana lamadodakazi.

26 UTera wasephila iminyaka engamatshumi ayisikhombisa, wazala uAbrama, uNahori loHarani.

Inzalo kaTera

27 Lalezi yizizukulwana zikaTera. UTera wazala uAbrama, uNahori loHarani; uHarani wasezala uLothi.

28 UHarani wasesifa phambi kukayise uTera, elizweni lokuzalwa kwakhe, eUri yamaKhaladiya.

29 OAbrama loNahori basebezithathela abafazi; ibizo lomkaAbrama nguSarayii, lebizo lomkaNahori nguMilkaj, indodakazi kaHarani, uyise kaMilka loyise kaIska.

30 Kodwa uSarayi wayeyinyumba; wayengelamntwana.

31 UTera wasethathak uAbrama indodana yakhe, loLothi indodana kaHarani, indodana yendodana yakhe, loSarayi umalokazana wakhe, umkaAbrama indodana yakhe; basebesuka labo eUril yamaKhaladiya, ukuya elizweni leKhananim; basebefika eHarani, bahlala khona.

32 Lensuku zikaTera zaziyiminyaka engamakhulu amabili lanhlanu; uTera wasefela eHarani.

Ukubizwa kukaAbrama

12INkosi yasisithi kuAbrama: Suka wena elizweni lakini lezihlotsheni zakho lemzini kayihlo, uye elizweni engizakutshengisa lonaa.

2 Ngizakwenza-ke ube yisizwe esikhulu, ngikubusise, ngenze ibizo lakho libe likhulu, njalo ube yisibusiso.

3 Njalo ngizababusisa abakubusisayo, labakuqalekisayo ngibaqalekiseb; lakuwe kuzabusiswa zonke insapho zomhlabac.

4 UAbrama wasehamba njengoba iNkosi ikhulumile kuye, loLothi wahamba laye. Njalo uAbrama wayeleminyaka engamatshumi ayisikhombisa lanhlanu ekusukeni kwakhe eHarani.

5 UAbrama wasethatha uSarayi umkakhe, loLothi indodana yomfowabo, lempahla yabo yonke ababeyiqoqile, lemiphefumulo ababeyizuziled eHaranie; basebesuka ukuya elizweni leKhanani; bafika elizweni leKhanani.

6 UAbrama wasedabula ilizwef waze wafika endaweni yeShekema, esihlahleni se-okhi*g seMoreh. LamaKhanani ayekhona elizwenii ngalesosikhathi.

7 INkosi yasibonakala kuAbrama, yathi: Kunzalo yakho ngizanika lelilizwej. Waseyakhela lapho iNkosi ilathi eyayibonakale kuye.

8 Waseqhubeka esuka lapho waya entabeni empumalanga yeBhetheli, wamisa ithente lakhe, iBhetheli isentshonalanga leAyi empumalanga. Waseyakhela lapho iNkosi ilathi, wabiza ibizo leNkosik.

9 UAbrama wasesuka wahamba eqhubeka esiya eningizimu.

UAbrama useGibhithe

10 Kwasekusiba khona indlala elizwenil. UAbrama wasesehlela ngaseGibhithe ukuthi ahlale khona njengowezizwe, ngoba indlala yayinzima elizwenim.

11 Kwasekusithi esesondela ukungena eGibhithe wathi kuSarayi umkakhe: Khangela-ke, ngiyazi ukuthi ungowesifazana omuhle obukekayo.

12 Njalo kuzakuthi lapho amaGibhithe ekubona, azakuthi: Lo ngumkakhe; abesengibulalan, kodwa wena akugcine uphila.

13 Ake uthi ungudadewethu, ukuze kube kuhle kimi ngenxa yakho, lomphefumulo wami uphile ngenxa yakho.

14 Kwasekusithi lapho uAbrama esefikile eGibhithe, amaGibhithe ambona owesifazana, ukuthi muhle kakhulu.

15 Iziphathamandla zikaFaro lazo zambona, zambabaza phambi kukaFaro. Owesifazana waselethwa endlini kaFaro.

16 Wasemphatha kuhle uAbrama ngenxa yakhe; njalo waba lezimvu lezinkabi labobabhemi lezinceku lezincekukazi labobabhemikazi lamakamela.

17 Kodwa iNkosi yamhlupha uFaro ngezinhlupheko ezinkuluo, lendlu yakhe, ngendaba kaSarayi umkaAbrama.

18 UFaro wasembiza uAbrama, wathi: Kuyini lokhu okwenze kimi? Kungani ungangitshelanga ukuthi ungumkakho?

19 Utsholoni ukuthi ungudadewenu, ngize ngimthathe ukuba ngumkami? Ngakho khangela-ke umkakho; mthathe uhambe.

20 UFaro waselaya amadoda ngaye; asemxotsha lomkakhe lakho konke ayelakho.

Ukwehlukana kukaAbrama loLothi

13UAbrama wasesenyuka eGibhithe, yena lomkakhe lakho konke ayelakho loLothi kanye laye, waya eningizimu.

2 Njalo uAbrama wayenothile kakhulua, ngezifuyo, ngesiliva, langegolide.

3 Wasehamba kuzinhambo zakhe esuka eningizimu, waze wafika eBhetheli, endaweni lapho ithente lakhe elalikhona kuqala, phakathi kweBhetheli leAyi;

4 endaweni yelathi ayelenzile khona kuqalab; uAbrama wasebiza ibizo leNkosi lapho.

5 LoLothi laye, owayehamba loAbrama, wayelezimvu lezinkomo lamathente.

6 Njalo ilizwe lalingebathwale ukuthi bahlale ndawonyec, ngoba impahla yabo yayinengi, ukuthi babengeke bahlala ndawonye.

7 Kwasekusiba khona ukuxabana phakathi kwabelusi bezifuyo zikaAbrama labelusi bezifuyo zikaLothid. Ngalesosikhathi amaKhananie lamaPerizi ayehlala elizweni.

8 UAbrama wasesithi kuLothi: Kakungabi khona-ke ukuxabana phakathi kwami lawe, laphakathi kwabelusi bami labelusi bakho, ngoba singamadoda osendof.

9 Ilizwe lonke kaliphambi kwakho yinig? Yehlukana-ke lami; uba usiya kwesokhohlo, ngizakuya kwesokuneneh; kodwa uba kwesokunene, ngizakuya kwesokhohlo.

10 ULothi wasephakamisa amehlo akhe, wabona lonke igceke leJodanii ukuthi lalithelelwe kuhle lonke. INkosi ingakachithi iSodoma leGomoraj, lalinjengensimu yeNkosik, njengelizwe leGibhithe, nxa usiya eZowaril.

11 ULothi wasezikhethela lonke igceke leJodani; uLothi wasesiya empumalanga; basebezehlukanisa omunye komunye.

12 UAbrama wahlala elizweni leKhanani, uLothi wasehlala emizini yemagcekeni, wamisa ithente lakhe eduze leSodoma.

13 Kodwa abantu beSodoma babebabim babeyizoni phambi kweNkosin kakhulu.

14 INkosi yasisithi kuAbrama emva kokuthi uLothi esehlukaniswe laye: Phakamisa-ke amehlo akho, ukhangele endaweni lapho okhona, ngasenyakatho langaseningizimu langasempumalanga langasentshonalangao,

15 ngoba ilizwe lonke olibonayo ngizalinika wenap, lakunzalo yakhoq kuze kube nininini.

16 Njalo ngizakwenza inzalo yakho ibe njengothuli lomhlabar, kuze kuthi uba umuntu engabala uthuli lomhlaba, izabalwa lenzalo yakho.

17 Sukuma uhambe udabule ilizwe, ebudeni balo lebubanzini balo, ngoba ngizalinika wena.

18 UAbrama wasesusa amathente wafika wahlala ezihlahleni zama-okhi* zeMamre, eziseHebronis, wakhela lapho iNkosi ilathi.

UAbrama ukhulula uLothi

14Kwasekusithi ensukwini zikaAmrafeli inkosi yeShinaria, uAriyoki inkosi yeElasari, uKedolawoma inkosi yeElamub, loTidali inkosi yezizwe,

2 balwa impi loBera inkosi yeSodomac, loBirisha inkosi yeGomorad, uShinabi inkosi yeAdimae, loShemebere inkosi yeZeboyimif, lenkosi yeBhela, eliyiZowarig.

3 Bonke labo bahlangana esigodini iSidima esiluLwandle lweTshwayih.

4 Babemkhonzile uKedolawoma okweminyaka elitshumi lambili, kodwa ngomnyaka wetshumi lantathu bavukela.

5 Langomnyaka wetshumi lane kweza uKedolawoma, lamakhosi ayelaye, batshaya amaRefai eAshiterothi-Karnayimij, lamaZuzik eHamu, lamaEmil egcekeni leKiriyathayimi,

6 lamaHori entabeni yeSeyirim, kuze kube eEliparani1 eliseduze lenkangalan.

7 Basebebuyela bafika eEnimishipati eliyiKadeshi, batshaya ilizwe lonke lamaAmaleki, njalo lamaAmori ayehlala eHazazoni-Tamario.

8 Kwasekuphuma inkosi yeSodoma lenkosi yeGomora, lenkosi yeAdima lenkosi yeZeboyimi, lenkosi yeBhela eliyiZowari, bahlomisa impi bemelene labo esigodini iSidima,

9 emelane loKedolawoma inkosi yeElamu, loTidali inkosi yezizwe, loAmrafeli inkosi yeShinari, loAriyoki inkosi yeElasari; amakhosi amane emelane lamakhosi amahlanu.

10 Lesigodi seSidima sasilemigodigodi yengcinop, lenkosi yeSodoma leyeGomora abaleka, awela khona; lasalayo abalekela entabeniq,

11 asethatha yonke impahla yeSodoma leyeGomorar, lokudla kwabo bonke, ahamba.

12 Amthatha loLothi lempahla yakhe, indodana yomfowabo kaAbramas, asehamba, ngoba wayehlala eSodomat.

13 Kwasekusiza owayephunyukile, wamlandisela uAbrama umHebheru, owayehlala ezihlahleni zama-okhi* zeMamreu umAmori, umfowabo kaEshikoli lomfowabo kaAneri ababelesivumelwano loAbramav.

14 Kwathi uAbrama esezwile ukuthi umfowabo uthunjiwew, wahlomisa2 ayebafundisile, bezelwe endlini yakhex, abangamakhulu amathathu letshumi lesificaminwembili, waxotshana lawo waze wafika koDaniy.

15 Wasezehlukanisa emelane lawo ebusuku, yena lenceku zakhe, wawatshaya, waxotshana lawo waze wafika eHoba, ekwesokhohlo seDamasekoz.

16 Wasebuyisa yonke impahla, njalo loLothi umfowabo lempahla yakhe, labesifazana labo labantu.

UMelkizedeki ubusisa uAbrama

17 Inkosi yeSodoma yasiphuma ukumhlangabeza, esebuyile ekutshayeni uKedolawoma lamakhosi ayelaye, esigodini iShave, esiyisigodi senkosia.

18 UMelkizedeki inkosi yeSalemab waseletha isinkwa lewayini; njalo yena ngumpristic kaNkulunkulu oPhezukonked.

19 Wasembusisa wathi: Kabusiswe uAbrama nguNkulunkulue oPhezukonke, uMnini wamazulu lomhlabaf.

20 Kabusiswe-ke uNkulunkulug oPhezukonke onikele izitha zakho esandleni sakho. Wasemnika okwetshumi kwakho konkeh.

21 Inkosi yeSodoma yasisithi kuAbrama: Nginika abantu3, kodwa uzithathele impahla.

22 UAbrama wasesithi eNkosini yeSodoma: Ngiphakamise isandla samii eNkosini uNkulunkulu oPhezukonke, uMnini wamazulu lomhlaba,

23 ngithi kangiyikuthatha kusukela kumucu kusiya emchilweni wenyathelaj, kukho konke olakho! Hlezi uthi: Mina ngimnothisile uAbrama.

24 Ngaphandle kwalokho kuphela akudlileyo amajaha, lesabelo samadoda ahambe lamik, uAneri, uEshikoli loMamre, bona kabathathe isabelo sabo.

Isivumelwano sikaNkulunkulu loAbrama

15Emva kwalezizinto ilizwi leNkosi leza kuAbrama ngombono, lisithi: Ungesabi Abramaa, ngiyisihlangu sakhob, umvuzo wakho omkhulu kakhuluc.

2 UAbrama wasesithi: Nkosi Jehova, uzangiphani? Njengoba lokhe ngingelamntwana; lomphathi wendlu yami ungoweDamasekod uEliyezeri.

3 UAbrama wasesithi: Khangela, kimi kawuphanga nzalo; njalo khangela, ozelwe endlinie yami uzakuba yindlalifa yami.

4 Khangela-ke ilizwi leNkosi laba kuye lisithi: Lo kayikudla ilifa lakho, kodwa ozaphuma emibilini yakhof, yena uzakudla ilifa lakho.

5 Wasemkhuphela phandle wathi: Khangela-ke emazulwini, ubaleg izinkanyezih uba ungazibala. Wasesithi kuye: Izakuba njalo inzalo yakhoi.

6 Wasekholwa eNkosinij. Yasimbalela lokhu kube yikulungak.

7 Yasisithi kuye: NgiyiNkosi, eyakukhupha eUri yamaKhaladiyal ukukunika ilizwe leli libe yilifa lakhom.

8 Wasesithi: Nkosi Jehova, ngizakwazi nganin ukuthi lizakuba yilifa lami?

9 Yasisithi kuye: Ngithathela ithokazi elileminyaka emithathu, lesibhuzikazi esileminyaka emithathu, lenqama eleminyaka emithathu, lejuba, lephuphu lenkwilimba.

10 Wasesisa kuyo zonke lezizinto, wazidabula phakathio, wabeka leyo laleyongxenye yazo ikhangelene lenye; kodwa inyoni kazidabulangap.

11 Inyoni ezidla inyama zasezisehlela phezu kwezidumbu, uAbrama wasezixotshela khatshana.

12 Kwasekusithi ilanga selitshona, ubuthongo obukhuluq bajuma uAbrama; khangela-ke, uvalo lomnyama omkhulu lwehlela phezu kwakhe.

13 Yasisithi kuAbrama: Yazi lokwazi ukuthi inzalo yakho izakuba yisihambi elizweni elingeyisilo layor, njalo bazabasebenzela, besebebahluphas iminyaka engamakhulu amanet.

14 Kodwa lesizwe abazasisebenzela ngizasigwebau; lemva kwalokho bazaphuma lempahla enengiv.

15 Kodwa wena uzakuyaw kuboyihlox ngokuthulay, uzangcwatshwa ekuluphaleni okuhlez.

16 Isizukulwana sesinea sizabuya-ke lapha; ngoba isono samaAmorib kasikaphelelic.

17 Kwasekusithi ilanga selitshonile sekumnyamad, khangela-ke, imbawula ethunqayo lesihlanti somlilo esadabula phakathi kwalezozingxenye.

18 Ngalolosuku iNkosi yenza isivumelwano loAbrama isithi: Enzalweni yakho nginikele lelilizwee, kusukela emfuleni weGibhithef kuze kube semfuleni omkhulu, umfula iYufrathi,

19 amaKenig lamaKenizi lamaKadimoni

20 lamaHethih lamaPerizii lamaRefaj

21 lamaAmori lamaKhananik lamaGirigashil lamaJebusi.

UHagari loIshmayeli

16USarayi umkaAbrama wayengamzaleli-ke abantwanaa; wayelencekukazi umGibhithekazib, lebizo layo linguHagaric.

2 USarayid wasesithi kuAbrama: Khangela-ke, iNkosi ingivalile ukuze ngingazalie; ake ungene encekwini yami, mhlawumbe ngingakhiwa ngayo. UAbrama waselalela ilizwi likaSarayi.

3 Ngakho uSarayi umkaAbrama wamthatha uHagari umGibhithekazi incekukazi yakhe, ekupheleni kweminyaka elitshumi uAbrama esehlale elizweni leKhananif, wasemnika uAbrama indoda yakhe ukuthi abe ngumkakhe.

4 Wasengena kuHagari, wasethatha isisu. Esebonile ukuthi uzithwele, inkosikazi yakhe yasideleleka emehlweni akheg.

5 USarayi wasesithi kuAbrama: Ububi bami buphezu kwakho. Mina nginike incekukazi yami esifubeni sakho, ithe isibonile ukuthi izithwele, ngiyadeleleka emehlweni ayo. INkosi kayahlulele phakathi kwami laweh.

6 UAbrama wasesithi kuSarayi: Khangela, incekukazi yakho isesandleni sakhoi. Yenza kuyo lokho okuhle emehlweni akho. USarayi waseyiphatha kubi, yasibaleka ebusweni bakhej.

7 Ingilosi yeNkosi yasiyifica emthonjeni wamanzi enkangalak, emthonjeni endleleni eya eShuril.

8 Yasisithi: Hagari, ncekukazi kaSarayi, uvela ngaphi, uya ngaphi? Yasisithi: Ngibalekela ubuso bukaSarayi inkosikazi yami.

9 Ingilosi yeNkosi yasisithi kuyo: Buyela enkosikazini yakho, ubusuzehlisela ngaphansi kwezandla zayo.

10 Ingilosi yeNkosi yathi kuyo futhi: Ngizakwandisa kakhulu inzalo yakhom ukuze ingabalwa ngenxa yobunengi.

11 Ingilosi yeNkosi yasisithi kuyo: Khangela, uzithwele, futhi uzazala indodana, njalo uzayitha ibizo layon uthi nguIshmayeli1, ngoba iNkosi izwile ukuhlupheka kwakho.

12 Yona-ke izakuba ngumuntu ongubabhemi ongathambangao, isandla sayo simelane labo bonke, lesandla sabo bonke simelane layo; izahlala phambi kobuso babafowabo bonkep.

13 Waseyitha iNkosi eyakhuluma laye ibizo lokuthi: Wena Nkulunkulu wokubona. Ngoba wathi: Lapha lami ngimkhangele yini ongibonayo?

14 Ngakho umthombo wabizwa ngokuthi iBeri-Lahayi-Royiq2; khangela, uphakathi kweKadeshir leBeredi.

15 UHagari wasemzalela uAbrama indodana; uAbrama wasesitha ibizo lendodana yakhe, uHagari ayizalayo, wathi nguIshmayelis.

16 Njalo uAbrama wayeleminyaka engamatshumi ayisificaminwembili lesithupha mhla uHagari emzalela uAbrama uIshmayeli.

Ukusoka kuyisibonakaliso sesivumelwano

17Kwathi uAbrama eseleminyaka engamatshumi ayisificamunwemunye lesificamunwemunye iNkosi yasibonakala kuAbrama, yathi kuye: NginguNkulunkulu uSomandlaa; hamba phambi kwamib, uphelelec1.

2 Njalo ngizakwenza isivumelwano sami phakathi kwami lawe, ngizakwandisa kakhulukazid.

3 UAbrama wasesiwa ngobuso bakhee, uNkulunkulu wasekhuluma laye, esithi:

4 Mina ngokwami, khangela, isivumelwano sami silawe; futhi uzakuba nguyise wezizwe ezinengif.

5 Lebizo lakho kalisayikubizwa ngokuthi Abrama, kodwa ibizo lakho lizakuba nguAbrahamag2, ngoba ngikwenze uyise wexuku lezizweh.

6 Ngizakwenza uzale kakhulukazii, ngizakwenza izizwej, lamakhosi azaphuma kuwek.

7 Njalo ngizamisa isivumelwanol sami phakathi kwami lawe lenzalo yakho emva kwakho ezizukulwaneni zayo, kube yisivumelwano esilaphakade, sokuthi ngibe nguNkulunkulu kuwem lakuyo inzalo yakho emva kwakho.

8 Ngizanika-ke wena lenzalo yakho emva kwakho ilizwen ohlala kilo njengowezizwe3, ilizwe lonke leKhanani, libe yimfuyo elaphakade; njalo ngizakuba nguNkulunkulu kiboo.

9 UNkulunkulu wasesithi kuAbrahama: Wena-ke uzagcina isivumelwano sami, wena lenzalo yakho emva kwakho ezizukulwaneni zayo.

10 Lesi yisivumelwano sami elizasigcina phakathi kwami lani lenzalo yakho emva kwakho; sonke isilisa sisokwe kini.

11 Lizasoka inyama yejwabu lenu; kuzakuba yisibonakalisop sesivumelwano phakathi kwami lani.

12 Lendodana yensuku eziyisificaminwembili izasokwa phakathi kwenuq, sonke isilisa ezizukulwaneni zenu, ozelwe endlini, lothengwe ngemali lakuye wonke oyisizwe, ongayisuye wenzalo yakho.

13 Ozelwe endlini yakho lothengwe ngemali yakho kumele asokwe. Lesivumelwano sami sizakuba senyameni yenu, sibe yisivumelwano esilaphakade.

14 Lesilisa esingasokwanga, esinyama yejwabu lingasokwanga, lowomphefumulo uzaqunywa usuke esizweni sawo, weqile isivumelwano sami.

15 UNkulunkulu wasesithi kuAbrahama: NgoSarayi umkakho, ungabizi ibizo lakhe uthi nguSarayi, ngoba uSara4 libizo lakhe.

16 Njalo ngizambusisa, ngikunike indodana evela lakuyer; yebo ngizambusisa abesesiba yizizwes, amakhosi ezizwe azavela kuye.

17 UAbrahama wasesiwa ngobuso bakhe, wahlekat, wathi enhliziyweni yakhe: Oleminyaka elikhulu uzazalelwa yini? Kambe loSara oleminyaka engamatshumi ayisificamunwemunye uzazala?

18 UAbrahama wasesithi kuNkulunkulu: Kungathi uIshmayeli angaphila phambi kwakhou!

19 UNkulunkulu wasesithi: Hatshi, uSara umkakho uzakuzalela indodanav; uzayitha ibizo uthi nguIsaka; njalo ngizamisa isivumelwano sami laye, sibe yisivumelwano esilaphakade kunzalo yakhe emva kwakhe.

20 Mayelana loIshmayeli ngikuzwile-ke; khangela, ngimbusisile, njalo ngizamenza abe lenzalow, ngimandise kakhulukazi; uzazala iziphathamandla ezilitshumi lambilix, njalo ngizamenza isizwe esikhuluy.

21 Kodwa isivumelwano sami ngizasimisa loIsaka, uSara azakuzalela yena ngalesisikhathi esimisiweyo ngomnyaka ozayo.

22 Wasecina ukukhuluma laye, uNkulunkulu wenyukaz esuka kuAbrahama.

23 UAbrahama wasethatha uIshmayeli indodana yakhe labo bonke ababezelwe endlini yakhe labo bonke ababethengwe ngemali yakhe, sonke isilisa phakathi kwabendlu kaAbrahama, wasoka inyama yejwabu labo, ngalona lolosuku, njengalokho uNkulunkulu akutshoyo kuye.

24 LoAbrahama wayeleminyaka engamatshumi ayisificamunwemunye lesificamunwemunye ekusokweni kwakhe inyama yejwabu lakhe.

25 UIshmayeli-ke indodana yakhe wayeleminyaka elitshumi lantathu ekusokweni kwakhe inyama yejwabu lakhe.

26 Ngalona lolosuku uAbrahama wasokwa loIshmayeli indodana yakhe.

27 Lamadoda wonke omuzi wakhe, ayezelwe endlini layethengwe ngemali kowezizwe, asokwa kanye laye.

Ukuzalwa kukaIsaka kuyathenjiswa

18INkosi yasibonakala kuye ema-okhini*a eMamre, wathi ehlezi emnyango wethente ekutshiseni kosuku,

2 wasephakamisa amehlo akhe wabona, khangela-ke amadoda amathathub emi phambi kwakhe; esewabonile wagijima ukuwahlangabezac esuka emnyango wethente, wakhothamela emhlabathini,

3 wasesithi: Nkosi, uba-ke ngithole umusa emehlweni akho, ngicela ungadluli usuke encekwini yakho.

4 Ake kulethwe amanzi amalutshwanad, beseligeza inyawo zenu, liphumule ngaphansi kwesihlahla.

5 Ngizaletha-ke ucezu lwesinkwae, beseliqinisa inhliziyo yenu, beselisedlula, ngoba yikho ledlule encekwini yenuf. Asesithi: Ngokunjalo yenza njengokutsho kwakho.

6 UAbrahama wasephangisa esiya ethenteni kuSara, wasesithi: Phangisa! Amaseya* amathathu empuphu ecolekileyo! Xova, wenze amaqebelengwana.

7 UAbrahama wasegijimela enkomeni, wathatha ithole elibuthakathaka njalo elihle, walinika ijaha; laphangisa ukulilungisa.

8 Wasethatha amasi lochago, lethole abelilungisile, wakubeka phambi kwawo; wema eduze lawo ngaphansi kwesihlahla, asesidla.

9 Asesithi kuye: Ungaphi uSara umkakho? Wasesithi: Khangela, ethentenig.

10 Yasisithi: Isibili ngizabuya kuwe ngalesisikhathi sempiloh; khangela, uSara umkakho uzakuba lendodanai. USara wakuzwa esemnyango wethente elalingemva kwayo.

11 UAbrahama loSara basebebadala sebelensuku ezinengij; kwasekuphelile kuSara okwendlela yabafazik.

12 USara wasehlekela ngaphakathil, esithi: Sengigugile, ngingaba lenjabulo, lenkosi yamim isindala yini?

13 INkosi yasisithi kuAbrahama: Kungani uSara ehleka, esithi: Isibili lami ngizazala mina sengimdala yini?

14 Kukhona into enzima kakhulu eNkosinin yini? Ngesikhathi esimisiweyo ngizabuya kuweo, ngalesisikhathi sempilo, njalo uSara uzakuba lendodana.

15 USara wasephikap esithi: Kangihlekanga, ngoba wayesesaba. Kodwa wathi: Hatshi, ngoba uhlekile.

UAbrahama ukhulekela iSodoma

16 Amadoda asesukuma esuka lapho akhangela phansi eSodoma; uAbrahama wasehamba lawo ewaphelekezelaq.

17 INkosi yasisithi: Mina ngingamfihlela uAbrahama yini engikwenzayor?

18 Ngoba isibili uAbrahama uzakuba yisizwe esikhulu esilamandla; lazo zonke izizwe zomhlaba zizabusiswa kuyes.

19 Ngoba ngimazile, ukuze alaye abantwana bakhet lendlu yakheu emva kwakhe, besebegcina indlela yeNkosi ukuze benze ukulunga lokwahlulela, ukuze iNkosi imehlisele uAbrahama lokho ekutshoyo ngaye.

20 INkosi yasisithi: Ngoba isikhalo seSodoma leGomora sikhuluv, langoba isono sabo sinzima kakhulu,

21 ngizakwehla-kew besengibona ukuthi njengokwesikhalo sayo esesifike kimi, benzile ngokupheleleyo; kodwa uba kungenjalo ngizakwazix.

22 Amadoda esefulathele lapho, asesiya eSodomay; kodwa uAbrahama wayelokhu emile phambi kweNkosiz.

23 UAbrahama wasesondelaa, wathi: Kambe uzambhubhisa lolungileyo kanye lomubib?

24 Mhlawumbe kukhona abalungileyo abangamatshumi amahlanu phakathi komuzi; kambe uzabhubhisa ungaxoleli indawo ngenxa yabalungileyo abangamatshumi amahlanu abakuwo?

25 Kakube khatshana lawe ukwenza into enjalo, ukubulala olungileyo kanye lomubi lokuthi olungileyo abe njengomubic; kakube khatshana lawe; umahluleli womhlaba wonke kayikwenza ukulunga yinid?

26 INkosi yasisithi: Uba ngithola eSodoma abalungileyo abangamatshumi amahlanu phakathi komuzie, ngizaxolela yonke indawo ngenxa yabo.

27 UAbrahama wasephendulaf wathi: Khangela-ke, ngizimisele ukukhuluma eNkosini, lanxa ngiluthuli lomlothag.

28 Mhlawumbe kuzasweleka abahlanu kubo abalungileyo abangamatshumi amahlanu; uzabhubhisa umuzi wonke ngenxa yabahlanu yini? Yasisithi: Kangiyikuwubhubhisa uba ngithola khona abangamatshumi amane lanhlanu.

29 Waseqhubeka elokhu ekhuluma kuyo wathi: Mhlawumbe kuzatholwa khona abangamatshumi amane. Yasisithi: Kangiyikukwenza ngenxa yabangamatshumi amane.

30 Wasesithi: Ngicela iNkosi ingathukutheli lapho ngikhuluma. Mhlawumbe kuzatholwa khona abangamatshumi amathathu. Yasisithi: Kangiyikukwenza uba ngithola khona abangamatshumi amathathu.

31 Wasesithi: Khangela-ke, ngizimisele ukukhuluma eNkosini; mhlawumbe kuzatholwa khona abangamatshumi amabili. Yasisithi: Kangiyikuwubhubhisa ngenxa yabangamatshumi amabili.

32 Wasesithi: Ngicela iNkosi ingathukuthelih, ngizakhuluma khathesi kuphela; mhlawumbe kuzatholwa khona abalitshumi. Yasisithi: Kangiyikuwubhubhisa ngenxa yabalitshumi.

33 INkosi yasihamba isiqedile ukukhuluma kuAbrahama; uAbrahama wasebuyela endaweni yakhe.

Ukubhujiswa kweSodoma leGomora

19Ingilosi ezimbili zasezifika eSodomaa sekuhlwile. LoLothi wayehlezi esangweni leSodoma. Kwathi uLothi ezibona, wasukuma ukuzihlangabezab, wathi mbo ngobuso emhlabathini;

2 wasesithi: Khangelani-ke makhosi ami, ngicela liphendukele endlini yenceku yenuc, lilale ubusuku, ligeze inyawo zenud, beselivuka ngovivi, lihambe indlela yenu. Zathi-ke: Hatshi, kodwa sizalala endlelenie.

3 Wasezincenga kakhulu zaze zaphendukela kuye zangena endlini yakhe; wazenzela ukudla, wapheka isinkwa esingelamvubelo, zasezisidla.

4 Zingakalali, amadoda omuzi, amadoda eSodoma, azingelezela indlu, kusukela komutsha kusiya komdala, bonke abantu bevela ephethelweni lomuzi.

5 Asembizaf uLothi athi kuye: Angaphi amadoda afike kuwe ebusuku? Akhuphele phandle kithig ukuze siwazih.

6 ULothi wasephumela kuwo emnyangoi, wavala umnyango ngemva kwakhe.

7 Wathi: Ngiyacela bazalwane, lingenzi okubi.

8 Khangelani-ke, ngilamadodakazi amabili, angakazi indodaj; ake ngilikhuphele wona, beselisenza kuwo njengokuhle emehlweni enu; kodwa kulamadoda lingenzi lutho, ngoba yikho engene emthunzini wophahla lwamik.

9 Kodwa athi: Xekela le. Athi njalo: Yena lo yedwa wafika engowezizwel, kambe ngeqiniso angaba ngumahlulelim? Khathesi sizakwenza okubi kuwe okwedlula wona. Acindezela kakhulu indoda uLothi, asondela ukuze afohloze isivalo.

10 Kodwa lawomadoda elula isandla sawo, amngenisa uLothi kuwo endlini, avala umnyango.

11 Asetshaya amadoda ayesemnyango wendlu ngobuphofun, kusukela komncinyane kusiya komkhulu, aze adinwa yikudinga umnyango.

12 Amadoda asesithi kuLothi: Useselobani lapha? Umkhwenyana lamadodana akho lamadodakazi akho, laye wonke olaye emzini, mkhuphe kulindawoo,

13 ngoba sizabhubhisa lindawo, ngoba isikhalo sabo sikhulu phambi kweNkosi; njalo iNkosi isithumile ukuthi siyibhubhise.

14 ULothi wasephuma, wakhuluma labakhwenyana bakhep ababezathatha amadodakazi akhe, wathi: Sukumani liphume kulindawoq; ngoba iNkosi izabhubhisa umuzi. Kodwa waba njengosomayo emehlweni abakhwenyana bakhe.

15 Kwathi emadabukakusa, ingilosi zamcindezela uLothi, zisithi: Suka, uthathe umkakho lamadodakazi akho womabili atholakalayo, hlezi ubhujiswe ebubini1 bomuzi.

16 Kodwa esazilazila, amadoda abamba isandla sakhe, lesandla somkakhe, lesandla samadodakazi akhe womabili, ngoba iNkosi ilomusa kuye, asemkhupha, ambeka ngaphandle komuzi.

17 Kwasekusithi esebakhuphele ngaphandle, yathi: Baleka ngenxa yempilo yakho, ungakhangeli ngemva kwakhor, ungemi egcekeni lonke; balekela entabeni hlezi ubhujiswe.

18 ULothi wasesithi kuwo: Kakungabi njalo, Nkosis yami.

19 Khangela-ke, inceku yakho ithole umusa emehlweni akho, ukhulisile isihawu sakho, osenze kimi, ukugcina uphila umphefumulo wami; kodwa mina ngingeke ngiphephele entabeni, hlezi ububi bunamathele kimi, besengisifa.

20 Khangela-ke, lumuzi useduze ukubalekela kuwo; futhi umncinyane. Ngicela ngibalekele kuwo (kambe kawumncinyane?) lomphefumulo wami uphile.

21 Yasisithi kuye: Khangela, ngibemukele ubuso bakho2 lakulolu udabat, ukuze ngingawuchithi umuzi okhulume ngawo.

22 Phangisa, balekela kuwo; ngoba ngingeze ngenza ulutho uze ufike kuwou. Ngakho babiza ibizo lomuzi ngokuthi yiZowariv3.

23 Ilanga laseliphumile phezu komhlaba lapho uLothi engena eZowari.

24 INkosi yasinisa phezu kweSodoma laphezu kweGomora isibabule lomlilow, kuvela eNkosini kuvela emazulwini.

25 Yasibhubhisa leyomizi legceke lonke, labo bonke ababehlala emizini, lokuhlumayo komhlaba.

26 Kodwa umkakhe wakhangela emuva engemuva kwakhe, wasesiba yinsika yetshwayix.

27 UAbrahama wasevuka ekuseni kakhulu, waya endaweni lapho ayemi khona phambi kweNkosiy.

28 Wasekhangela phansi ngaseSodoma leGomora langasemhlabathini wonke wegceke, wabona, njalo khangela, intuthu yathunqa emhlabeni njengentuthu yesithandoz.

29 Kwasekusithi uNkulunkulu esebhubhisile imizi yegceke uNkulunkulu wamkhumbula uAbrahamaa, wamkhokhela uLothi emkhupha phakathi kwencithakalo, mhla ebhubhisa imizi ayehlala kuyo uLothi.

UMowabi loAmoni

30 ULothi wasesenyuka esuka eZowari, wahlala entabenib, lamadodakazi akhe womabili laye, ngoba wayesesaba ukuhlala eZowari; wahlala obhalwini, yena lamadodakazi akhe womabili.

31 Endala yasisithi kwencinyane: Ubaba usemdala, njalo kakulandoda emhlabeni ukungena kithi, ngokwendlela yomhlaba wonke.

32 Woza simnathise ubaba iwayini, silale laye sigcine iphila inzalo evela kubaba.

33 Asemnathisa uyise iwayini ngalobobusuku; endala yasingena yalala loyise, futhi kakwazanga ekulaleni kwayo lekusukeni kwayo.

34 Kwasekusithi ngosuku olulandelayo endala yathi kwencinyane: Khangela, bengilele lobaba ngobusuku obedlulileyo; asimnathise iwayini langalobubusuku, ubusungena ulale laye, ukuze sigcine iphila inzalo evela kubaba.

35 Asemnathisa uyise iwayini langalobobusuku; lencinyane yasukuma yalala laye, futhi kakwazanga ekulaleni kwayo lekusukeni kwayo.

36 Ngokunjalo amadodakazi womabili kaLothi athatha izisu kuyise.

37 Endala yasizala indodana, yayitha ibizo yathi nguMowabi; lowo nguyise wamaMowabic kuze kube lamuhla.

38 Lencinyane layo yazala indodana, yayitha ibizo yathi nguBenami; lowo nguyise wabantwana bakoAmonid kuze kube lamuhla.

UAbrahama loAbhimeleki

20UAbrahama wasesuka lapho waya elizweni leningizimua, wahlala phakathi kweKadeshi leShurib wahlala njengowezizwec eGerarid.

2 UAbrahama wasesithi ngoSara umkakhe: Ungudadewethue. UAbhimeleki inkosi yeGerari wathuma-ke, wathatha uSara.

3 Kodwa uNkulunkulu wezaf kuAbhimeleki ephutshenig ebusuku, wathi kuye: Khangela, ufileh ngenxa yowesifazana omthetheyo, ngoba uganile endodeni.

4 Kodwa uAbhimeleki wayengasondelanga kuye. Ngakho wathi: Nkosi, uzabhubhisa lesizwe esilungileyoi yini?

5 Kayisuye yini othe kimi: Ungudadewethu? Laye uqobo wasesithi: Ungumnewethu. Ngobuqotho benhliziyo yami langobuhlophe bezandla zami ngikwenzile lokhu.

6 UNkulunkulu wasesithi kuye ephutsheni: Lami sengazile ukuthi ngobuqotho benhliziyo yakho ukwenzile lokhu; lami futhi ngikuvimbele ukuze ungoni kimij; ngenxa yalokhu kangikuvumelanga ukuthi umthinte.

7 Ngakho-ke buyisela umfazi wendoda, ngoba ingumprofethi; njalo izakukhulekelak ukuze uphile; kodwa uba ungambuyiseli, yazi ukuthi isibili uzakufa wena labo bonke abangabakhol.

8 UAbhimeleki wasevuka ekuseni kakhulu, wabiza zonke inceku zakhe, wakhuluma wonke la amazwi endlebeni zazo; njalo amadoda esaba kakhulu.

9 UAbhimeleki wasembiza uAbrahama, wathi kuye: Wenzeni kithi? Ngoneni kuwe ukuthi ungilethele mina lombuso wami isono esikhulu? Wenze kimi izenzo ezingafanelanga ukwenziwam.

10 UAbhimeleki wasesithi kuAbrahama: Uboneni, uze wenze into le?

11 UAbrahama wasesithi: Ngoba ngacabanga ukuthi: Isibili ukwesaba uNkulunkulu kakukho kulindawon; njalo bazangibulala ngenxa yomkami.

12 Kanti-ke isibili ungudadewethuo, uyindodakazi kababa, kodwa kasiyo indodakazi kamama; wasesiba ngumkami.

13 Kwasekusithi mhla uNkulunkulu engizulisa ngisuka endlini kababap ngasengisithi kuye: Lo ngumusa ozawenza kimi, kuzo zonke indawo esizafika kuzo, uthi ngami: Ungumnewethuq.

14 UAbhimeleki wasethatha izimvu lezinkomo lezinceku lezincekukazir, wapha uAbrahama, wambuyisela uSara umkakhe.

15 UAbhimeleki wasesithi: Khangela, ilizwe lami liphambi kwakhos; hlala lapho okuhle khona emehlweni akho.

16 LakuSara wathi: Khangela, ngimnikile umnewenut inhlamvu zesiliva eziyinkulungwane; khangela, uyisisibekelo samehlou kuwe, kuye wonke olawe, labo bonke, njalo ukhuziwev.

17 UAbrahama wasekhuleka kuNkulunkulu; uNkulunkulu wasemsilisa uAbhimeleki lomkakhe lencekukazi zakhe, ukuze bazale.

18 Ngoba iNkosi yayizivalile ngokupheleleyo izizalow zonke zabendlu kaAbhimeleki ngenxa kaSara umkaAbrahama.

Ukuzalwa kukaIsaka

21INkosi yasimhambelaa uSara njengokukhuluma kwayo, njalo iNkosi yenza kuSara njengoba yayitshilob.

2 USara wasethatha isisuc, wamzalela indodana uAbrahama ebudaleni bakhe, ngesikhathi esimisiweyod uNkulunkulu abesitshilo kuye.

3 UAbrahama wasesitha ibizo lendodana yakhe, eyazalelwa yena, uSara amzalela yona, wathi nguIsakae.

4 UAbrahama wasesokaf uIsaka indodana yakhe isilensuku eziyisificaminwembili, njengoba uNkulunkulu wamlayag.

5 Njalo uAbrahama wayeleminyaka elikhuluh lapho ezalelwa uIsaka indodana yakhe.

6 USara wasesithi: UNkulunkulu ungenzele uhlekoi, wonke ozwayo uzahleka lami.

7 Wathi futhi: Ngubani obengatsho kuAbrahama ukuthi: USara uzamunyisa abantwana? Ngoba ngimzalele indodana ebudaleni bakhej.

UHagari loIshmayeli basenkangala

8 Umntwana wakhula, walunyulwa. UAbrahama wasesenza idili elikhulu mhla uIsaka elunyulwa.

9 USara wasebona indodana kaHagari umGibhithekazik ayeyizalele uAbrahamal iklolodam.

10 Ngakho wathi kuAbrahama: Xotsha lesisigqilikazi lendodana yason; ngoba indodana yalesisigqilikazi kayiyikudla ilifa kanye lendodana yami, kanye loIsaka.

11 Lalelilizwi laba libi kakhulu emehlweni kaAbrahama, ngenxa yendodana yakheo.

12 Kodwa uNkulunkulu wathi kuAbrahama: Kakungabi kubi emehlweni akho, ngenxa yomfana langenxa yesigqilikazi sakho; konke uSara azakutsho kuwe, lalela ilizwi lakhe, ngoba kuIsaka inzalo yakho izabizwap.

13 Kodwa lendodana yesigqilikazi ngizayenza ibe yisizweq, ngoba iyinzalo yakho.

14 Ngakho uAbrahama wavuka ekuseni kakhulu, wathatha isinkwa lesigxingi samanzi, wakunika uHagari, ekubeka emahlombe akhe, lomntwana, wamyekela wahamba. Wasehamba wazula enkangala iBherishebhar.

15 Amanzi esephelile esigxingini waphosela umntwana phansi kwesinye sezihlahlakazana.

16 Wasehamba wahlala phansi maqondana laye, esuka kuye khatshanyana, okungaba yikutshoka ngedandili; ngoba wathi: Kangingaboni ukufa komntwana. Wahlala maqondana laye, waphakamisa ilizwi lakhe wakhala inyembezi.

17 UNkulunkulu wasesizwa ilizwi lomfana. Yasimemeza ingilosi kaNkulunkulu kuHagari isemazulwini, yathi kuye: Ulani, Hagari? Ungesabi, ngoba uNkulunkulu ulizwile ilizwi lomfana lapho akhona.

18 Sukuma, uphakamise umfana, umbambe ngesandla sakho; ngoba ngizamenza abe yisizwe esikhulu.

19 UNkulunkulu wasevula amehlo akhe, njalo wabona umthombo wamanzi; wahamba, wagcwalisa isigxingi ngamanzi, wamnathisa umfana.

20 Njalo uNkulunkulu waba lomfanas, wakhula, wahlala enkangala, waba ngumtshokit.

21 Wahlala enkangala iParani; unina wasemthathela umfazi elizweni leGibhitheu.

Isivumelwano sikaAbrahama loAbhimeleki

22 Kwasekusithi ngalesosikhathi uAbhimeleki loFikoliv, induna yebutho yakhe, wakhuluma kuAbrahama wathi: UNkulunkulu ulawe kukho konke okwenzayow.

23 Ngakho-ke funga kimi lapha ngoNkulunkulux ukuthi kawuyikungikhohlisa mina kumbe indodana yami kumbe izizukulwana zamiy; njengomusa engikwenzele wona, yenza kimi, lelizweni ohlala kilo njengowemzini.

24 UAbrahama wasesithi: Mina ngizafunga.

25 Kodwa uAbrahama wamsola uAbhimeleki ngenxa yomthombo wamanzi ebeziwuphangile izinceku zikaAbhimelekiz.

26 UAbhimeleki wasesithi: Angazi owenze le into; njalo lawe kawungitshelanga, futhi lami kangizwanga ngakho, ngaphandle kwalamuhla.

27 UAbrahama wasethatha izimvu lenkomo, wazinika uAbhimeleki; njalo bobabili benza isivumelwanoa.

28 UAbrahama wabeka amawundlukazi omhlambi ayisikhombisa wodwa.

29 UAbhimeleki wasesithi kuAbrahama: Ayini lapha lamawundlukazi ayisikhombisa owabeke wodwab?

30 Wasesithi: Ngoba uzakwemukela esandleni sami amawundlukazi ayisikhombisa, ukuze abe yibufakazi kimi bokuthi lumthombo ngiwugebhile.

31 Ngakho wabiza leyondawoc ngokuthi yiBherishebha1, ngoba lapho bafunga bobabili.

32 Ngakho benza isivumelwano eBherishebha. UAbhimeleki wasesukuma, loFikoli induna yakhe yebutho, babuyela elizweni lamaFilisti.

33 Wasehlanyela isihlahla setamarisiki* eBherishebha wabiza khona ibizo leNkosid, uNkulunkulu olaphakadee.

34 UAbrahama wasehlala njengowezizwe elizweni lamaFilistif insuku ezinengi.

UAbrahama ulaywa ukwenza umhlatshelo ngoIsaka

22Kwasekusithi emva kwalezizinto uNkulunkulu wamlingaa uAbrahama, wathi kuye: Abrahama! Wathi: Khangela ngilapha.

2 Wasesithi: Thatha-ke indodana yakho, eyodwa eyakho, oyithandayo, uIsaka, uye elizweni leMoriyab; uyinikele khona ibe ngumnikelo wokutshiswa phezu kwenye yezintaba engizakutshela yona.

3 UAbrahama wasevuka ekuseni kakhulu, wabophela isihlalo kubabhemi wakhe, wathatha kanye laye ababili kumajaha akhe, loIsaka indodana yakhe. Wabanda inkuni zomnikelo wokutshiswa, wasukuma waya endaweni ayemtshele yona uNkulunkulu.

4 Kwathi ngosuku lwesithathu uAbrahama waphakamisa amehlo akhe wayibona indawo isekhatshana.

5 UAbrahama wasesithi emajaheni akhe: Salani lina lapha lobabhemi, mina lomfana sisaya laphayana njalo sizakhonza, sibuye kini futhi.

6 UAbrahama wasethatha inkuni zomnikelo wokutshiswa, wazethesa uIsakac indodana yakhe; wathatha esandleni sakhe umlilo lengqamu; basebehamba bobabili ndawonye.

7 UIsaka wasekhuluma kuAbrahama uyise wathi: Baba! Wasesithi: Khangela ngilapha, mntanami. Wasesithi: Khangela, umlilo lenkuni; kodwa lingaphi iwundlu lomnikelo wokutshiswa?

8 UAbrahama wasesithi: UNkulunkulu uzazibonela yena iwundlu lomnikelo wokutshiswa, mntanami. Bahamba-ke bobabili ndawonye.

9 Basebefika endaweni uNkulunkulu ayemtshele yona; uAbrahama wasesakha khona ilathi; wabeka kuhle inkuni; esembophile uIsaka indodana yakhe, wambeka elathini phezu kwenkunid.

10 UAbrahama waseselula isandla sakhe, wathatha ingqamu ukuze ayihlabe indodana yakhe.

11 Kwasekumemeza kuye ingilosi yeNkosi isemazulwini yathi: Abrahama, Abrahama! Wathi: Khangela ngilapha.

12 Yasisithi: Ungeluleli isandla sakho emfanenie, ungenzi lutho kuye, ngoba khathesi ngiyazi ukuthi wena uyamesaba uNkulunkuluf, lokhu ungayigodlanga indodana yakho eyodwa kimi.

13 UAbrahama wasephakamisa amehlo akhe, wabona, khangela-ke, inqama emuva ibanjiwe esixukwini ngezimpondo zayo. UAbrahama wasehamba wayithatha inqama, wayinikela ibe ngumnikelo wokutshiswa esikhundleni sendodana yakhe.

14 UAbrahama wasesitha ibizo laleyondawo wathi uJehova-jire1, njengoba kutshiwo lalamuhla ukuthi: Entabeni yeNkosi kuzanakekelwa.

15 Ingilosi yeNkosi yasimemeza uAbrahama ngokwesibili isemazulwini,

16 yathi: Ngizifungileg, itsho iNkosi, ukuthi njengoba wenzile le into ungayigodlanga indodana yakho, eyakho eyodwa,

17 qotho ngizakubusisa lokukubusisa, ngiyandise lokuyandisa inzalo yakho njengenkanyezi zamazuluh, lanjengetshebetshebei elisekhunjini lolwandle; lenzalo yakho izakuba ngumnikazi wesango lezitha zayoj,

18 lenzalweni yakho zonke izizwe zomhlaba zizabusiswak, ngoba ulalele ilizwi lamil.

19 UAbrahama wasebuyela emajaheni akhe; basebesukuma, bahamba ndawonye eBherishebham; uAbrahama wasehlala eBherishebha.

Inzalo kaNahori

20 Kwasekusithi emva kwalezizinto kwabikwa kuAbrahama ukuthi: Khangela, uMilkan laye umzalele uNahori umfowenu abantwana,

21 uUzio izibulo lakhe, loBuzip umfowabo, loKemuweli uyise kaAramu,

22 loKesedi, loHazo, loPilidashi, loJidilafi, loBethuweli,

23 uBethuweliq wasezala uRebekar; laba abayisificaminwembili uMilka wabazalela uNahori, umfowabo kaAbrahama.

24 Lomfazi wakhe omncane obizo lakhe linguRewuma, laye wazala uTeba loGahama loTahashi loMahaka.

Ukufa kukaSara; uAbrahama uthenga ingcwaba

23Njalo impilo kaSara yayiyiminyaka elikhulu lamatshumi amabili lesikhombisa; yiyo iminyaka yempilo kaSara.

2 USara wasefela eKiriyathi-Arbaa okuyiHebronib elizweni leKhanani. UAbrahama wasesiza ukumkhalela uSara lokumlilela.

3 UAbrahama wasesukuma ebusweni bofileyo wakhe, wakhuluma kumadodana kaHethi, esithi:

4 Ngingowezizwe lowemzinic ngilani; nginikani indawo yami yokungcwabelad phakathi kwenu ukuze ngimngcwabe ofileyo wami ngimsuse phambi kwami.

5 Amadodana kaHethi asemphendula uAbrahama, athi kuye:

6 Sizwe, nkosi yami! Uyisikhulu esilamandla1 phakathi kwethu; ngcwaba ofileyo wakho kwelihle lamangcwaba ethu; kakho phakathi kwethu ozakugodlela ingcwaba lakhe ukuthi ungamngcwabi ofileyo wakho.

7 UAbrahama wasesukuma, wakhothamela abantu balelolizwe, phambi kwamadodana kaHethi.

8 Wasekhuluma labo esithi: Uba kungentando yenu ukuthi ngimngcwabe ofileyo wami ngimsuse phambi kwami, ngizweni, lingincengele kuEfroni indodana kaZohari

9 ukuze anginike ubhalu lweMakaphela alalo, olusemngceleni wesiqinti sakhe, angiphe lona ngemali egcweleyo, lube yindawo yami yokungcwabela phakathi kwenu.

10 UEfroni wayehlezi-ke phakathi kwamadodana kaHethi, njalo uEfroni umHethi wamphendula uAbrahama endlebeni zamadodana kaHethi, lezabo bonke abangena esangwenie lomuzi wakhe, esithi:

11 Hatshif, nkosi yami, ngizwe; isiqinti ngiyakunika, lobhalu olukuso ngiyakunika; phambi kwamehlo amadodana abantu bami ngiyakunika lona; ngcwaba ofileyo wakho.

12 UAbrahama wasekhothamela phansi phambi kwabantu balelolizwe.

13 Wasekhuluma kuEfroni endlebeni zabantu belizwe esithi: Kodwa nxa kunguwe, ake ungilalele; ngizanika imali yesiqinti; yemukele kimi, besengingcwaba ofileyo wami khona.

14 UEfroni wasemphendula uAbrahama esithi kuye:

15 Nkosi yami, ngizwe; isiqinti samashekelig esiliva angamakhulu amane, siyini phakathi kwami lawe? Ngakho ngcwaba ofileyo wakho.

16 UAbrahama wasemlalela uEfroni; uAbrahama wasemlinganiselah uEfroni isiliva ayekhulume ngaso endlebeni zamadodana kaHethi, amashekeli esiliva angamakhulu amane avunywa kumthengisi.

17 Ngakho isiqinti sikaEfronii esiseMakaphela esasiqondane leMamre, isiqinti lobhalu olukuso, lazo zonke izihlahla ezisesiqintini lezizingelezele umngcele waso, kwaqinisekaj

18 kuAbrahama kube yimpahla phambi kwamehlo amadodana kaHethi phakathi kwabo bonke abangena esangweni lomuzi wakhe.

19 Lemva kwalokho uAbrahama wamngcwaba uSara umkakhe obhalwini lwesiqinti seMakaphela maqondana leMamre, okuyiHebroni elizweni leKhanani.

20 Isiqinti lobhalu olukuso kwaqiniseka kuAbrahama kube yindawo yakhe yokungcwabela kuvela kumadodana kaHethi.

UIsaka uganwa nguRebeka

24UAbrahama wayesemdala eselensuku ezinengi1; leNkosi yayimbusisile kukho konkea.

2 UAbrahama wasesithi encekwini yakhe, endala yendlu yakheb, ebusa phezu kwakho konke alakhoc: Ake ubeke isandla sakho ngaphansi kwethangazi lamid,

3 ukuze ngikufungisee ngeNkosi, uNkulunkulu wamazulu loNkulunkulu womhlaba, ukuthi kawuyikuyithathela indodana yami umfazi emadodakazini amaKhananif, engihlala phakathi kwawo;

4 kodwa uzakuyag elizweni lakithi lezihlotsheni zamih, uyithathele umfazi indodana yami uIsaka.

5 Inceku yasisithi kuye: Mhlawumbe owesifazana angafuni ukungilandela kulelilizwe, ngingayibuyisela lokuyibuyisela yini indodana yakho elizweni owaphuma kulo?

6 UAbrahama wasesithi kuye: Qaphela ukuthi ungayibuyiseli khona indodana yami.

7 INkosi, uNkulunkulu wamazulu, eyangithatha endlini kababai lelizweni lokuzalwa kwami, eyakhuluma kimi, eyafunga kimi isithi: Ngizalinika inzalo yakho lelilizwej; yona izathuma ingilosi yayo phambi kwakhok, ukuze uyithathele khona umfazi indodana yami.

8 Kodwa uba owesifazana engafuni ukukulandela, uzakuba ukhululekile kulesisifungo samil; kuphela ungayibuyiseli indodana yami khona.

9 Inceku yasibeka isandla sayo ngaphansi kwethangazi likaAbrahamam inkosi yayo, yafunga kuye ngaloludaba.

10 Njalo inceku yasithatha amakamelan alitshumi kuwo amakamela enkosi yayo, yahamba, lakho konke okuhle kwenkosi yayo kwakusesandleni sayo, yasisukuma yaya eMesopotamiya emzini kaNahorio.

11 Yasiguqisa amakamela ngaphandle komuzi emthonjeni wamanzi ngesikhathi santambama, ngesikhathi sokuphuma kwabakhip bamanzi besifazana.

12 Yasisithi: Nkosi, Nkulunkulu wenkosi yami uAbrahamaq, ake ungiphumelelise lamuhla, uyenzele umusa inkosi yami uAbrahamar.

13 Khangela, ngimi emthonjeni wamanzis, kuphuma amadodakazi amadoda omuzi ukukha amanzit.

14 Njalo kuzakuthi intombazana engizakuthi kuyo: Ake ukhothamise imbiza yakho ukuze nginathe, ibisisithi: Natha, lamakamela akho ngizawanathisa; yiyo oyimisele inceku yakho uIsaka; ngalokho-ke ngizakwaziu ukuthi uyenzele umusa inkosi yami.

15 Kwasekusithi ingakaqedi ukukhuluma, khangela-ke, uRebeka waphuma, owazalelwa uBethuweli indodana kaMilkav, umkaNahori umfowabo kaAbrahama, njalo elembiza ehlombe lakhe.

16 Njalo inkazana yayikhangeleka kuhle kakhuluw, intombi emsulwa, okungelandoda eyaziyo; yasisehlela emthonjeni, yagcwalisa imbiza yayo, yenyuka.

17 Inceku yasigijima ukuyihlangabeza yathi: Ake unginathise amanzi amalutshwana embizeni yakho.

18 Yasisithi: Natha, nkosi yami. Yaphangisa yehlisela imbiza yayo esandleni sayo, yayinathisa.

19 Isiqedile ukuyinathisa yathi: Ngizakhelela lamakamela akho aze aqede ukunatha.

20 Yasiphangisa yathululela isigxingi sayo emkolweni wokunathela, yabuya yagijimela emthonjeni ukuyakukha, yakhelelela amakamela ayo wonke.

21 Indoda yasiyikhangelisisa ithule ukuze yazi ukuthi iNkosi iyiphumelelisile indlela yayo kumbe hatshix.

22 Kwasekusithi amakamela eseqedile ukunatha, indoda yasithatha icici legolide, osisindo salo sasiyingxenye yeshekeli*, lamasongo amabili ezandleni zayo, isisindo sawo saba ngamashekeli alitshumi egolide.

23 Yasisithi: Uyindodakazi kabani? Ake utsho. Kukhona indawo yethu yini endlini kayihlo ukuthi silale?

24 Yasisithi kuyo: Ngiyindodakazi kaBethuweli indodana kaMilka owayizalela uNahoriy.

25 Yathi kuyo futhi: Silakho konke amahlanga lokudla kwezinyamazana okunengi, lendawo yokulala.

26 Indoda yasikhothamaz, yakhonza iNkosi,

27 yasisithi: Ibusisiwe iNkosi, uNkulunkulu wenkosi yami uAbrahama, engayekelanga umusa wayo lobuqotho bayoa enkosini yami; mina-ke, ngisendleleni, iNkosi ingikhokhelele endlini yabafowabo benkosi yamib.

28 Intombi yasigijima, yazisa indlu kanina indaba ezinje.

29 Njalo uRebeka wayelomnewabo obizo lakhe lalinguLabanic; uLabani wasegijimela phandle endodeni emthonjeni.

30 Kwasekusithi esebonile icici lamasongo ezandleni zikadadewabo, esezwile amazwi kaRebeka udadewabo okuthi: Itsho njalo indoda kimi; wasesiya endodeni, khangela-ke, yayimi ngasemakameleni emthonjeni.

31 Wasesithi: Ngena wena obusisiweyo weNkosid; umeleni ngaphandle? Ngoba mina sengilungisile indlu lendawo yamakamela.

32 Indoda yasisiza endlini, yakhulula amakamela, wasenika amakamela amahlanga lokudla kwenyamazanae, lamanzi okugeza inyawo zayo lenyawo zamadoda ayelayof.

33 Kwasekubekwa ukudla phambi kwayo; kodwa yathi: Kangiyikudla ngize ngikhulume indaba zami. Wasesithi: Khuluma.

34 Yasisithi: Ngiyinceku kaAbrahama.

35 Futhi iNkosi iyibusisile kakhulu inkosi yamig, yaze yaba nkulu. Yayinika izimvu lezinkomo, lesiliva legolide, lezinceku lezincekukazi, lamakamela labobabhemi.

36 Njalo uSara inkosikazi yenkosi yami uyizalele inkosi yami indodana emva kokuba esemdalah; yasiyinika konke elakhoi.

37 Inkosi yami yasingifungisaj isithi: Ungayithatheli indodana yami umfazi kumadodakazi amaKhanani, engihlala elizweni lawo;

38 kodwa uzakuya endlini kababa lezihlotsheni zamik, ubusuyithathela indodana yami umfazi.

39 Ngasengisithi enkosini yami: Mhlawumbe owesifazana kayikungilandelal.

40 Yasisithi kimi: INkosim, engihamba phambi kwayon, izathuma ingilosi yayo lawe, izaphumelelisa indlela yakhoo, njalo uzayithathela indodana yami umfazi ezihlotsheni zami lendlini kababa.

41 Emva kwalokho uzakhululeka esifungweni samip uba uye ezihlotsheni zami njalo uba bengakuniki yena, uzakhululeka-ke esifungweni sami.

42 Kuthe ngifika emthonjeni lamuhla, ngathi: Nkosi, Nkulunkulu wenkosi yami uAbrahamaq, uba-ke uphumelelisa indlela yami, engihamba ngayor;

43 khangela, ngimi emthonjeni wamanzis; njalo kakuthi intombi ezaphuma ukukha lengizakuthi kuyo: Ake unginathise amanzi amalutshwana esigxingini sakho;

44 ibisisithi kimi: Natha lawe, futhi ngizakhelelela lamakamela akhot; kayibe nguye owesifazana iNkosi emmisele indodana yenkosi yamiu.

45 Ngingakaqedi ukukhuluma enhliziyweni yamiv, khangela-ke, uRebeka waphuma lesigxingi sisehlombe lakhe; wehlela emthonjeni, wakha. Ngasengisithi kuye: Akunginathise.

46 Wasephangisa, wethula isigxingi kuyew wathi: Natha, futhi ngizanathisa lamakamela akho. Ngasenginatha, wasenathisa lamakamela.

47 Ngasengimbuza ngathi: Uyindodakazi kabani? Wasesithi: Indodakazi kaBethuweli, indodana kaNahori uMilka amzalela yona; ngasengifaka icici emakhaleni akhe lamasongo ezandleni zakhe.

48 Ngasengikhothamax, ngakhonza iNkosi, ngabusisa iNkosi uNkulunkulu wenkosi yami uAbrahama, engikhokhele endleleni elungileyo ukuthi indodakazi yomfowabo wenkosi yami ngiyithathele indodana yayoy.

49 Khathesi-ke uba lizayenzela inkosi yami umusa lobuqothoz, ngitshelani; uba-ke kungenjalo, ngitshelani, ukuze ngiphendukele ngakwesokunene loba ngakwesokhohlo.

50 Khona oLabani loBethuweli baphendula, bathi: Le into ivela eNkosini; kasilakutsho lutho kuwe, olubi kumbe oluhlea.

51 Khangela, uRebeka uphambi kwakho; mthathe uhambe, ukuze abe ngumkandodana yenkosi yakho, njengoba iNkosi ikhulumileb.

52 Kwasekusithi inceku kaAbrahama isizwile amazwi abo yakhothamela emhlabathini phambi kweNkosic.

53 Inceku yasikhupha imiceciso2 yesiliva, lemiceciso yegolide, lezembatho, yakunika uRebeka, yabanika lomnewabo lonina impahla eziligugud.

54 Basebesidla banatha, yona lamadoda ayelayo, balala; bavuka ekuseni, yasisithi: Ngiyekelani ngiye enkosini yamie.

55 Kodwa umnewabo lonina bathi: Kayihlale lathi intombazana izinsuku loba ezilitshumi, emva kwalokho uhambe.

56 Yasisithi kubo: Lingangibambeleli, lokhu iNkosi iphumelelisile indlela yami; ngiyekelani ngihambe ukuze ngiye enkosini yami.

57 Basebesithi: Asiyibize intombi, sizwe emlonyeni wayo.

58 Basebembiza uRebeka, bathi kuye: Uzahamba lalindoda yini? Wasesithi: Ngizahamba.

59 Basebemyekela ehamba uRebeka udadewabo lomlizane wakhef, lenceku kaAbrahama lamadoda ayo.

60 Basebembusisa uRebeka, bathi kuye: Wena dadewethu, woba zinkulungwane zezigidig, lenzalo yakho ibe ngumnikazi wesango labayizondayoh!

61 URebeka wasesukuma lamantombazana akhe, bagada amakamela, balandela indoda; inceku yasimthatha uRebeka, yahamba.

62 UIsaka wasefika lapho abavelela khona emthonjeni iLahayi-Royii, njalo wayehlala elizweni leningizimu.

63 UIsaka wasephuma ukuyazindlaj3 ensimini sekuntambama; waphakamisa amehlo akhe wabona, khangela-ke, amakamela ayesiza.

64 LoRebeka waphakamisa amehlo akhe; esembonile uIsaka waziwisa ekamelwenik.

65 Wasesithi encekwini: Ngubani lindoda ehamba emasimini ukusihlangabeza? Inceku yasisithi: Yinkosi yami. Wasethatha isimbombozo, wazigubuzela.

66 Inceku yasilandisa kuIsaka zonke indaba ezenzileyo.

67 UIsaka wasemngenisa ethenteni likaSara unina, wamthatha uRebeka, waba ngumkakhe, wamthanda. UIsaka waseduduzwal emva kokufa kukaninam.

Amadodana kaAbrahama kuKetura; ukufa kukaAbrahama

25UAbrahama wasebuya wathatha umfazi, lebizo lakhe linguKetura.

2 Wasemzalela uZimrani loJokishani loMedani loMidiyani loIshibaki loShuwaa.

3 UJokishani wasezala uShebha loDedani. Lamadodana kaDedani ayengamaAshuri lamaLetushi lamaLewumi.

4 Njalo amadodana kaMidiyani ayengoEfa loEferi loHanoki loAbida loElidaha. Wonke la ngamadodana kaKetura.

5 UAbrahama wasemupha uIsaka konke ayelakhob.

6 Kodwa kumadodana abafazi abancane uAbrahama ayelabo uAbrahama wawanika izipho; wawasusa kuIsaka indodana yakhec, esaphila, wawathuma empumalanga elizweni lempumalangad.

7 Lalezi zinsuku zeminyaka yempilo kaAbrahama ayiphilayo, iminyaka elikhulu lamatshumi ayisikhombisa lanhlanu.

8 UAbrahama wasephela, wafa eseluphele kuhle emdala enelee, wabuthelwa ezizweni zakibof.

9 UIsaka loIshmayeli amadodana akhe basebemngcwabag obhalwini lweMakaphela, esiqintini sikaEfroni indodana kaZohari umHethi, esiqondene leMamre,

10 isiqinti uAbrahama asithenga ebantwaneni bakaHethih; lapho uAbrahama wangcwatshwa loSara umkakhei.

11 Kwasekusithi emva kokufa kukaAbrahama, uNkulunkulu wambusisa uIsaka indodana yakhe; uIsaka wasehlala emthonjeni iLahayi-Royij.

Inzalo kaIshmayeli

12 Lalezi yizizukulwana zikaIshmayeli indodana kaAbrahama, uHagari umGibhithekazi, incekukazi kaSara, amzalela uAbrahamak.

13 Lala ngamabizo amadodana kaIshmayelil ngamabizo awo njengokuzalwa kwawo; izibulo likaIshmayeli nguNebayothi, loKedari loAdibeli loMibisama

14 loMishima loDuma loMasa,

15 uHadadi loTema, uJeturi, uNafishi loKedema;

16 la ngamadodana kaIshmayeli, njalo la ngamabizo awo ngemizana yawo langezinqaba zawo, iziphathamandla ezilitshumi lambilim ngezizwe zawo.

17 Njalo le yiminyaka yempilo kaIshmayeli, iminyaka elikhulu lamatshumi amathathu lesikhombisa; wasephela, wafa, wabuthelwa ebantwini bakibon.

18 Basebehlala kusukela eHavilao kusiya eShurip ephambi kweGibhithe, ekuhambeni usiya eAsiriya; wahlala1 phambi kobuso babafowabo bonke.

Ukuzalwa kukaEsawu loJakobe

19 Lalezi yizizukulwana zikaIsaka indodana kaAbrahama; uAbrahama wazala uIsakaq.

20 UIsaka wayeseleminyaka engamatshumi amane mhla ethatha uRebeka, indodakazi kaBethuwelir umSiriya wePadani-Aramas, udadewabo kaLabanit umSiriya, ukuba ngumkakhe.

21 UIsaka wasemncengela umkakhe eNkosini, ngoba wayeyinyumba; iNkosi yasincengeka ngayeu, kwaze kwathi uRebeka umkakhe wathatha isisu.

22 Abantwana babedubana-ke ngaphakathi kwakhe; wasesithi: Uba kunjalo, kungani nginje? Wasesiyabuzav iNkosi.

23 INkosi yasisithi kuye: Izizwe ezimbili zisesizalweni sakhow, izizwe ezimbili zizakwehlukana emibilini yakho. Njalo esinye isizwe sizakuba lamandla kulesinye isizwe, futhi omkhulu uzakhonza omncinyanex.

24 Kwathi sezigcwalisekile insuku zakhe zokubeletha, khangela-ke, amaphahla esiswini sakhe.

25 Kwasekuphuma owokuqala ebomvana, yena wonke enjengesembatho soboyay; ngakho bamutha ibizo lakhe bathi nguEsawu.

26 Njalo emva kwalokho kwaphuma umfowabo, lesandla sakhe sibambelele esithendeni sikaEsawuz; basebebiza ibizo lakhe uJakobea. LoIsaka wayeleminyaka engamatshumi ayisithupha ekuzalweni kwabo.

27 Abafana basebekhula; uEsawu wasesiba ngumzingeli ohlakaniphileyob, umuntu weganga; loJakobe umuntu obekekileyoc ehlala emathentenid.

28 Njalo uIsaka wayemthanda uEsawu ngoba wadla2 inyama yenyamazanae yakhe; kodwa uRebeka wathanda uJakobef.

29 Kwathi uJakobe esephekile ukudla okuphekiweyo, kwasekufika uEsawu evela egangeni, ekhathele.

30 UEsawu wasesithi kuJakobe: Ake ungivumele ngiginye kokubomvu lokho okubomvu, ngoba ngikhathele. Ngalokhu babiza ibizo lakhe ngokuthi uEdoma3.

31 UJakobe wasesithi: Ngithengisela lamuhla ilungelo lobuzibulo bakho.

32 UEsawu wasesithi: Khangela, sengizakufa; njalo liyini kimi ilungelo lobuzibulo?

33 UJakobe wasesithi: Funga kimi lamuhla. Wasefunga kuye, wathengisa ilungelo lobuzibulo bakhe kuJakobeg.

34 UJakobe wasenika uEsawu isinkwa lokudla okuphekiweyo kwamalentili; wasesidla wanatha, wasukuma wahamba; ngalokho uEsawu wadelela ilungelo lobuzibulo bakheh.

UIsaka useGerari leBherishebha

26Kwasekusiba khona indlala elizweni, ngaphandle kwendlala yakuqala eyayikhona ensukwini zikaAbrahamaa. UIsaka wasesiya kuAbhimelekib inkosi yamaFilistic, eGerari.

2 INkosi yasibonakala kuye, yathi: Ungehleli eGibhithe, hlala elizweni engizakutshela lonad;

3 hlala njengowezizwe kulelilizwee, futhi ngizakuba lawef ngikubusiseg; ngoba ngizanika wena lenzalo yakho wonke lamazweh, ngiqinise isifungo engasifunga kuAbrahama uyihloi.

4 Ngizakwandisa inzalo yakho njengenkanyezi zamazuluj, ngizanika inzalo yakho lamazwe wonke; lenzalweni yakho zizabusiswa izizwe zonke zomhlabak;

5 ngalokhu ukuthi uAbrahama walalela ilizwi lamil, wagcina ukulaya kwami, imilayo yami, izimiso zami lemithetho yami.

6 UIsaka wahlala-ke eGerari.

7 Amadoda aleyondawo asebuza ngomkakhe. Wasesithi: Ungudadewethu; ngoba wesaba ukuthi: Umkamim. Hlezi amadoda aleyondawo angibulale ngenxa kaRebeka, ngoba wayekhangeleka kuhlen.

8 Kwasekusithi esehlale khona isikhathi eside, uAbhimeleki inkosi yamaFilisti walunguza phansi ngewindi, wabona, khangela-ke, uIsaka wayedlala loRebeka umkakhe.

9 UAbhimeleki wasembiza uIsaka, wathi: Isibili, khangela, ungumkakho; utsho ngani ukuthi: Ungudadewethu? UIsaka wasesithi kuye: Ngoba ngathi, hlezi ngife ngenxa yakhe.

10 UAbhimeleki wasesithi: Kuyini lokhu okwenze kithi? Bekulula ukuthi omunye wabantu alale lomkakho; ubususibeka icalao.

11 UAbhimeleki waselaya wonke umuntu, esithi: Othinta lindoda lomkayo uzabulawa isibili.

12 UIsaka wasehlanyela kulelolizwe, wathola ngalowomnyaka okuphindwe kalikhulu; iNkosi yasimbusisap.

13 Lowomuntu waba mkhulu, waqhubeqhubeka waba mkhulu waze waba mkhulu kakhulu.

14 Njalo wayelemfuyo yezimvu lemfuyo yezinkomo lenceku ezinengi; ngakho amaFilisti aba lomhawu ngayeq.

15 Lemithombo yonke izinceku zikayise ezaziyigebhiler ensukwini zikaAbrahama uyise, amaFilisti ayeyivalile, ayigcwalisa ngenhlabathi.

16 UAbhimeleki wasesithi kuIsaka: Suka kithi, ngoba ulamandla kakhulu kulathis.

17 UIsaka wasesuka lapho, wamisa inkamba esigodini seGerari, wahlala khona.

18 UIsaka wabuya waphanda imithombo yamanzi ababeyigebhile ensukwini zikaAbrahama uyise, ngoba amaFilisti ayeyivalile emva kokufa kukaAbrahama. Wayibiza amabizo ngamabizo uyise ayewabizilet.

19 Izinceku zikaIsaka zasezigebha esihotsheni, zathola khona umthombo wamanzi agobhozayo1.

20 Njalo abelusi beGerari babangisana labelusi bakaIsaka, besithi: Amanzi ngawethuu. Ngakho wabiza ibizo lomthombo iEseki2, ngoba baphikisana laye.

21 Zasezigebha omunye umthombo, lalowo-ke bawubanga. Wasebiza ibizo lawo iSitina3.

22 Waseqhubeka wasuka lapho, wagebha omunye umthombo, kodwa lowo kabawubanganga. Wasewubiza ibizo lawo iRehobothi4, wathi: Ngoba iNkosi isisenzele indawo, futhi sizakuba lesithelo elizweniv.

23 Wasesenyuka lapho waya eBherishebha.

24 INkosi yasibonakala kuye ngalobobusuku yathi: NginguNkulunkulu kaAbrahama uyihlow. Ungesabix ngoba ngilawey, ngizakubusisa ngiyandise inzalo yakho ngenxa kaAbrahama inceku yami.

25 Wasesakha khona ilathiz, wabiza ebizweni leNkosi, wamisa khona ithente lakhe, lenceku zikaIsaka zagebha khona umthombo.

Isivumelwano sikaIsaka loAbhimeleki

26 UAbhimeleki wasesiya kuye evela eGerari loAhuzathi umngane wakhe loFikolia induna yebutho lakhe.

27 UIsaka wasesithi kubo: Lizeleni kimi, lokhu liyangizonda, lingixotshile kinib?

28 Basebesithi: Sesibonile lokubona ukuthi iNkosi ilawe. Ngakho sathi: Ake kube khona isifungo phakathi kwethu, phakathi kwethu lawe, asenze isivumelwano lawec,

29 sokuthi5 ungasenzeli okubi, njengoba singakuthintanga, njengoba sikwenzele okuhle kuphela, sakuyekela wahamba ngokuthula; wena khathesi ungobusisiweyo weNkosid.

30 Wasebenzela idili, basebesidla banathae.

31 Basebevuka ekuseni kakhulu, bafungisana omunye komunyef; uIsaka wasebayekela bahamba, basuka kuye ngokuthula.

32 Kwasekusithi ngalolosuku izinceku zikaIsaka zafika, zambikela mayelana lomthombo ezaziwugebhile, zathi kuye: Sithole amanzi.

33 Wawubiza ngokuthi yiShebha6; ngakho ibizo lomuzi liyiBherishebhag7 kuze kube lamuhla.

34 Kwasekusithi uEsawu eseleminyaka engamatshumi amane wathatha umfazi uJudithi indodakazi kaBeri umHethi, loBasemathi indodakazi kaEloni umHethih.

35 Lalaba baba lusizi8 lwawo umoya kuIsaka loRebekai.

UJakobe uzizuzela isibusiso kuIsaka

27Kwasekusithi uIsaka esemdala lamehlo akhe esefiphele engasabonia, wabiza uEsawu indodana yakhe enkulu, wathi kuye: Ndodana yami! Wasesithi kuye: Khangela ngilapha.

2 Wasesithi: Khangela-ke, sengimdala, angilwazi usuku lokufa kwami.

3 Ngakho khathesi, ake uthathe izikhali zakho, isikhwama sakho semitshoko ledandili lakho, uphume uye egangeni ungizingelele inyama yenyamazanab,

4 ungilungisele ukudla okumnandi njengengikuthandayo, ukulethe kimi ukuthi ngidle, ukuze umphefumulo wami ukubusise ngingakafic.

5 URebeka wasesizwa lapho uIsaka ekhuluma loEsawu indodana yakhe. UEsawu wasesiya egangeni ukuyazingela inyama yenyamazana ukuze ayilethe.

6 URebeka wasekhuluma kuJakobe indodana yakhe, esithi: Khangela, ngizwile uyihlo ekhuluma kuEsawu umnewenu, esithi:

7 Ngilethela inyama yenyamazana, ungilungisele ukudla okumnandi ukuthi ngidle, ngikubusise phambi kweNkosi ngingakafi.

8 Ngakho khathesi, ndodana yami, lalela ilizwi lami kulokhu engikulaya khonad.

9 Ake uye emhlanjini, ungithathele lapho amazinyane amabili amahle ezimbuzi, ngizawenzela uyihlo ukudla okumnandi njengalokho akuthandayoe;

10 uzakusa-ke kuyihlo ukuthi adle, ukuze akubusise engakafif.

11 UJakobe wasesithi kuRebeka unina: Khangela, uEsawu umnewethu uyindoda elihwanqag, kodwa ngiyindoda ebutshelezi.

12 Mhlawumbe ubaba uzangiphululah, besengisiba emehlweni akhe njengomhleka usulu, njalo ngizilethele isiqalekiso kungabi-ke yisibusiso.

13 Unina wasesithi kuye: Isiqalekiso sakho kasibe phezu kwamii, ndodana yami; kuphela lalela ilizwi lami, uhambe ungithathele wona.

14 Wasehamba, wawathatha, wawaletha kunina; unina waselungisa ukudla okumnandi njengalokho uyise akuthandayoj.

15 URebeka wasethatha izigqoko ezinhle1 zikaEsawu indodana yakhe enkulu, ayelazo endlini, wagqokisa uJakobe indodana yakhe encinyanek;

16 lezikhumba zamazinyane ezimbuzi wazifaka ezandleni zakhe lebutshelezini bentamo yakhe.

17 Wasenika ukudla okumnandi lesinkwa ayekulungisile esandleni sikaJakobe indodana yakhe.

18 Wasesiza kuyise wathi: Baba! Wasesithi: Khangela ngilapha; ungubani ndodana yami?

19 UJakobe wasesithi kuyise: NginguEsawu izibulo lakho; ngenze njengoba ungitshelile; ake uvuke uhlale, udle okwenyama yenyamazana yami, ukuze umphefumulo wakho ungibusisel.

20 UIsaka wasesithi endodaneni yakhe: Kungani uyithole masinyane kangaka, ndodana yami? Wasesithi: Ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho yenze ukuthi ize phambi kwamim.

21 UIsaka wasesithi kuJakobe: Ake usondele ukuze ngikuphululen, ndodana yami, ukuthi uyindodana yami uEsawu uqobo, kumbe hatshi.

22 UJakobe wasesondela kuIsaka uyise; wasemphulula wathi: Ilizwi liyilizwi likaJakobe, kodwa izandla ziyizandla zikaEsawu.

23 Kodwa kamazanga ngoba izandla zakhe zaziloboyao njengezandla zomnewabo uEsawu; ngakho wambusisa.

24 Wasesithi: Uyindodana yami uEsawu uqobo? Wasesithi: Nginguye.

25 Wasesithi: Sondeza kimi ukuze ngidle okwenyama yenyamazana yendodana yami, ukuze umphefumulo wami ukubusisep. Waseyisondeza kuye, wasesidla; waseletha kuye iwayini, wasenatha.

26 Uyise uIsaka wasesithi kuye: Ake usondele, ungange, ndodana yami.

27 Wasesondela, wamanga; wasenuka iphunga lezembatho zakhe, wambusisaq wathi: Khangela, iphunga lendodana yami linjengephunga lensimur iNkosi eyibusisileyo.

28 Ngakho uNkulunkulu akunike okwamazolo amazulu lokokuvunda komhlabas, lenala yamabele lewayini elitshat.

29 Abantu kabakukhonze, lezizwe zikukhothamele. Bana yinkosi yabafowenuu, lamadodana kanyoko akukhothamelev. Okuqalekisayo kaqalekiswe, lokubusisayo kabusiswew!

30 Kwasekusithi uIsaka eseqedile ukubusisa uJakobe, kwathi uJakobe esanda ukuphuma phambi kukaIsaka uyise, uEsawu umnewabo wafika evela ekuzingeleni kwakhe.

31 Laye futhi walungisa ukudla okumnandi, wakusa kuyise; wathi kuyise: Ubaba kavuke, adle okwenyama yenyamazana yendodana yakhe, ukuze umphefumulo wakho ungibusise.

32 UIsaka uyise wasesithi kuye: Ungubani? Wasesithi: Ngiyindodana yakho, izibulo lakho uEsawu.

33 UIsaka wasethuthumela ngokuthuthumela okukhulukazi, wathi: Pho, ngubanix ozingele inyama yenyamazana wayiletha kimi, ngasengisidla okwayo yonke ungakafiki? Ngimbusisile, yebo uzabusiswa.

34 Kwathi uEsawu esezwe amazwi kayise, wakhala ngokukhala okukhulu lokubabayo isibiliy, wathi kuyise: Ngibusisa lami njalo, baba!

35 Wasesithi: Umfowenu ufike ngenkohliso, wathatha isibusiso sakho.

36 Wasesithi: Kasikuthi babiza ibizo lakhe ngokuthi nguJakobez2, ukuthi ungiqile lezizikhathi ezimbili? Ilungelo lobuzibulo bami ulithethea, khangela-ke, khathesi uthethe isibusiso sami. Wathi futhi: Kawungigcinelanga mina isibusiso?

37 UIsaka wasephendula wathi kuEsawu: Khangela, ngimbekile abe yinkosi phezu kwakhob, labo bonke abafowabo ngimnikile babe zinceku; ngimsekele ngamabele lewayini elitshac; pho, ngingabe ngisakwenzelani, ndodana yami?

38 UEsawu wasesithi kuyise: Ulesibusiso esisodwa yini, baba? Ngibusisa lami njalo, baba. UEsawu waphakamisa ilizwi lakhe wakhala inyembezid.

39 UIsaka uyise wasephendula wathi kuye: Khangela, umuzi wakho uzakuba khatshana lokuvunda komhlaba lakhatshana lamazolo amazulu avela phezulu.

40 Njalo uzaphila ngenkemba yakho, uzakhonza umfowenue. Kodwa kuzakuthi lapho usuphunyuka, uzakwephula ijogwe lakhe entanyeni yakhof.

41 UEsawu wasemzonda uJakobe ngenxa yesibusiso uyise ayembusise ngasog. UEsawu wasesithi enhliziyweni yakhe: Insuku zokulilela ubaba sezisondeleh, khona ngizambulala umnawami uJakobei.

42 Kwathi uRebeka etshelwa amazwi kaEsawu indodana yakhe enkulu, wathuma wabiza uJakobe indodana yakhe encinyane, wathi kuye: Khangela, uEsawu umnewenu uyaziduduza ngawe ukuthi akubulale.

43 Ngakho khathesi, ndodana yami, lalela ilizwi lami; sukuma uzibalekele uye kuLabani umfowethu eHaranij,

44 njalo uhlale laye insuku ezinlutshwana, ize idede intukuthelo yomnewenu,

45 kuze kuthi ulaka lomnewenu ludede kuwe, futhi akhohlwe lokho okwenze kuye; besengithuma ngikulande khona; kungani ngizalahlekelwa layini lobabili ngosuku lunye?

46 URebeka wasesithi kuIsaka: Nginengekile yimpilo ngenxa yamadodakazi kaHethik; uba uJakobe ethatha umfazi kumadodakazi kaHethi anjengala, emadodakazini alelilizwel, ngiphilelani?

UIsaka uthuma uJakobe eHarani

28UIsaka wasebiza uJakobe, wambusisa, wamlaya wathi kuye: Ungathathi umfazi kumadodakazi eKhanania.

2 Sukumab uye ePadani-Aramac, endlini kaBethuwelid uyise kanyoko, uzithathele khona umfazi kumadodakazi kaLabani umalumakhoe.

3 Njalo uNkulunkulu uSomandla akubusise, akwenze ube lenzalo akwandise, ukuze ube ngumbuthano wezizwef;

4 abesekupha isibusiso sikaAbrahamag, kuwe lenzalweni yakho kanye laweh, ukuze udle ilifa lelizwe lapho ohlala khona njengowezizwe1, uNkulunkulu alinika uAbrahama.

5 UIsaka wasethuma uJakobe waya ePadani-Arama kuLabani indodana kaBethuweli umSiriya, umfowabo kaRebeka unina kaJakobe loEsawu.

6 UEsawu wasebona ukuthi uIsaka umbusisile uJakobei, wamthuma ePadani-Arama ukuze azithathele khona umfazi, lapho embusisa wamlaya esithi: Ungathathi umfazi kumadodakazi eKhanani;

7 lokuthi uJakobe walalela oyise lonina, waya ePadani-Arama.

8 UEsawu wasebona ukuthi amadodakazi eKhanani ayemabi emehlweni kaIsaka uyisej.

9 Ngakho uEsawu waya kuIshmayeli, wazithathela uMahalathik indodakazi kaIshmayeli, indodana kaAbrahama, udadewabo kaNebayothil, abe ngumkakhe phezu kwabafazi ayelabo.

Iphupho likaJakobe eseBhetheli

10 UJakobe wasephuma eBherishebham waya eHaranin.

11 Wafika endaweni, achitha khona ubusuku ngoba ilanga lalitshonile. Wasethatha ilitshe ematsheni aleyondawo, wenza umqamelo wakhe, walala kuleyondawo.

12 Waphuphao, khangela-ke, ilele limisiwe emhlabeni, isihloko salo sifinyelela emazulwini, khangela-ke, ingilosi zikaNkulunkulu zisenyuka zisehla kulop.

13 Khangela-ke, iNkosi yema phezu kwaloq, yathi: NgiyiNkosi uNkulunkulu kaAbrahama uyihlo loNkulunkulu kaIsakar; ilizwe olele kulo, ngizakunika lona, lenzalo yakhos;

14 njalo inzalo yakho izakuba ngangothuli lomhlabat, uzasabalalela entshonalanga lempumalanga lenyakatho leningizimuu; njalo zizabusiswa kuwe zonke insendo zomhlaba, lasenzalweni yakhov.

15 Khangela-ke, ngilawew, ngizakulondoloza zonke indawo lapha oya khona, ngikubuyise kulelilizwex; ngoba kangiyikukutshiyay ngize ngikwenze lokho engikhulume ngakho kuwe.

16 Kwathi uJakobe ephaphama ebuthongweni bakhe, wathi: Isibili iNkosi ikulindawoz, mina-ke bengingakwazi.

17 Wasesesaba wathi: Yesabeka kangakanani lindawo! Kayisilutho ngaphandle kokuthi yindlu kaNkulunkulu, laleli lisango lamazulu.

18 UJakobe wasevuka ekuseni kakhulu, wathatha ilitshe alenza laba ngumqamelo wakhe, walimisa laba yinsikaa, wathela amagcobo phezu kwesihloko salob.

19 Wasebiza ibizo laleyondawo iBhethelic2; kodwa-ke kuqala ibizo lomuzi laliyiLuzi.

20 UJakobe wasethembisa isithembisod esithi: Uba uNkulunkulu ezakuba lami, angilondoloze kulindlela engiyihambayo, angiphe isinkwa sokudla, lesembatho sokwembathae,

21 njalo ngibuyele ngokuthula endlini kababaf, khona iNkosi izakuba nguNkulunkulu wamig,

22 lelitshe leli engilimise ukuthi libe yinsika lizakuba yindlu kaNkulunkuluh; kukho konke ozangipha khona, isibili ngizakunika okwetshumii.

Ukubonana kukaJakobe lezihlobo zakhe

29UJakobe wasephakamisa inyawo zakhe, waya elizweni labantwana bempumalangaa.

2 Wasebona, khangela-ke, umthombo emmangweni, khangela-ke lapho, imihlambi emithathu yezimvu yayilele kuwo, ngoba kulowomthombo banathisa imihlambi; kwakukhona ilitshe elikhulu emlonyeni womthombo.

3 Njalo yonke imihlambi yabuthelwa khona, sebeligiqile ilitshe lisuka emlonyeni womthombo banathisa izimvu, basebebuyisela ilitshe emlonyeni womthombo endaweni yalo.

4 UJakobe wasesithi kibo: Bazalwane bami, livela ngaphi? Basebesithi: Sivela eHaranib.

5 Wasesithi kibo: Liyamazi yini uLabani indodana kaNahori? Basebesithi: Siyamazi.

6 Wasesithi kibo: Uyaphila yini? Basebesithi: Uphililec; khangela-ke, uRasheli indodakazi yakhe, uyeza lezimvu.

7 Wasesithi: Khangelani, kusesemini enkulu, kayisiso isikhathi sokuthi izifuyo zibuthaniswe; nathisani izimvu, lihambe lizidlise.

8 Basebesithi: Singeke, kuze kubuthaniswe imihlambi yonke, bagiqe-ke ilitshe lisuke emlonyeni womthombo; khona sizanathisa izimvu.

9 Esakhuluma labo, uRasheli wafika lezimvu, ezingezikayised, ngoba wayengumelusikazi.

10 Kwasekusithi uJakobe ebona uRasheli indodakazi kaLabani umalumakhe lezimvu zikaLabani umalumakhe, uJakobe wasondela, waligiqa ilitshe lisuke emlonyeni womthombo, wazinathisa izimvu zikaLabani umalumakhee.

11 UJakobe wasemanga uRashelif, waphakamisa ilizwi lakhe wakhala izinyembezi.

12 UJakobe wasemazisa uRasheli ukuthi ungumfowabo kayise lokuthi uyindodana kaRebekag. Wasegijima, wamazisa uyiseh.

13 Kwasekusithi uLabani esezwile umbiko kaJakobe indodana kadadewabo, wagijima ukuyamhlangabezai, wamgona, wamanga, wamngenisa endlini yakhe. UJakobe waselandisela uLabani zonke lezizinto.

14 ULabani wasesithi kuye: Isibili ulithambo lami lenyama yamij. Wahlala laye inyanga yonke1.

UJakobe uthatha uLeya loRasheli

15 ULabani wasesithi kuJakobe: Njengoba ungumfowethu, usuzangisebenzela mahala yini? Ngitshela ukuthi umholo wakho uzakuba yini?

16 Njalo uLabani wayelamadodakazi amabili, ibizo lenkulu linguLeya lebizo lencinyane linguRasheli.

17 Kodwa uLeya wayelamehlo abuthakathaka, kodwa uRasheli wayemuhle ngesimo, njalo wayemuhle ngokukhangelekak.

18 UJakobe wasemthanda uRasheli. Wathi: Ngizakusebenzela iminyaka eyisikhombisa ngoRasheli indodakazi yakho encanel.

19 ULabani wasesithi: Kungcono ukuthi ngimnike wena kulokuthi ngimnike enye indoda; hlala lami.

20 UJakobe wasemsebenzela uRasheli iminyaka eyisikhombisam; yaba emehlweni akhe njengensuku ezinlutshwana, ngenxa yokumthanda kwakhe.

21 UJakobe wasesithi kuLabani: Ngipha umkami, ngoba insuku zami sezigcwalisekile, ukuthi ngingene kuye.

22 ULabani wasebuthanisa wonke amadoda aleyondawo, wenza idilin.

23 Kwasekusithi kusihlwa wathatha uLeya indodakazi yakhe wamusa kuye, wasengena kuye.

24 ULabani wasemnika uZilipa incekukazi yakhe, kuLeya indodakazi yakhe, abe yincekukazio.

25 Kwasekusithi ekuseni, khangela-ke, nguLeya; ngakho wathi kuLabani: Kuyini lokhu okwenze kimi? Kangimsebenzelanga uRasheli kuwe yini? Pho, ungikhohliseleni?

26 ULabani wasesithi: Kakwenziwa njalo endaweni yakithi ukupha omncinyane ngaphambi kwengqabuthop.

27 Gcwalisa iviki yaloq, besesikunika lalowayana, ngomsebenzi ozawusebenza lami futhi eminye iminyaka eyisikhombisa.

28 UJakobe wasesenza njalo; wagcwalisa iviki yalo; wasemnika uRasheli indodakazi yakhe ukuba ngumkakhe.

29 ULabani wasenika uRasheli indodakazi yakhe uBiliha incekukazi yakhe, abe yincekukazi kuyer.

30 UJakobe wasengena lakuRasheli; wamthanda njalo uRasheli kuloLeyas, wasesebenza laye futhi eminye iminyaka eyisikhombisat.

Abantwana abazalelwa uJakobe

31 Lapho iNkosi isibona ukuthi uLeya wayezondwa, yavula isizalo sakhe, kodwa uRasheli wayeyinyumbau.

32 ULeya wasethatha isisu, wazala indodana, wayitha ibizo layo uRubeni2, ngoba wathi: Ngoba iNkosi ibonile inhlupheko yamiv; ngakho khathesi indoda yami izangithanda.

33 Wasebuya wathatha isisu, wazala indodana, wathi: Njengoba iNkosi izwile ukuthi ngiyazondwa, inginike lale; wayitha ibizo layo uSimeyoni3.

34 Wasebuya wathatha isisu, wazala indodana; wathi: Khathesi ngalesisikhathi indoda yami izazihlanganisa lamiw, ngoba ngiyizalele amadodana amathathu; ngalokhu wabiza ibizo layo uLevi4.

35 Wasebuya wathatha isisu, wazala indodana; wathi: Ngalesisikhathi ngizadumisa iNkosi; ngakho wayitha ibizo layo uJudax5; wasesima ukuzala.

30Kwathi uRasheli esebonile ukuthi wayengamzaleli uJakobea, uRasheli waba lomonab ngodadewabo, wathi kuJakobe: Nginika abantwana, kodwa nxa kungenjalo ngife.

2 Ngakho lwavutha ulaka lukaJakobe kuRasheli, wathi: Ngisesikhundleni sikaNkulunkulu okwenqabele isithelo sesizalo yinic?

3 Wasesithi: Khangela, incekukazi yami uBilihad, ngena kuyee, ukuze azalele emadolweni amif, ukuze lami ngakhiwe kuye.

4 Wasemnika uBiliha incekukazi yakhe abe ngumkakhe; uJakobe wasengena kuyeg.

5 UBiliha wasethatha isisu, wamzalela uJakobe indodana.

6 URasheli wasesithi: UNkulunkulu ungahlulele, njalo uzwile ilizwi lami, wanginika indodana. Ngakho wayitha ibizo layo uDani1.

7 UBiliha incekukazi kaRasheli wasebuya ethatha isisu, wamzalela uJakobe indodana yesibili.

8 URasheli wasesithi: Ngibindene lokubindana okulamandla2 lodadewethu, njalo ngehlula; ngakho wayitha ibizo layo uNafithali3.

9 Kwathi uLeya esebonile ukuthi usemi ukuzalah, wathatha uZilipa incekukazi yakhe, wamnika uJakobe abe ngumkakhei.

10 UZilipa incekukazi kaLeya wasemzalela uJakobe indodana.

11 ULeya wasesithi: Kuyeza ibutho. Wayitha ibizo layo uGadi4.

12 UZilipa incekukazi kaLeya wasemzalela uJakobe indodana yesibili.

13 ULeya wasesithi: Kungokwentokozo yami, ngoba amadodakazi azakuthi ngilentokozoj. Wayitha ibizo layo uAsheri5.

14 URubeni wasehamba ngensuku zokuvuna ingqoloyi, wafica amamandrake* ensiminik, wawaletha kuLeya unina. URasheli wasesithi kuLeya: Ake ungiphe emamandrakeni endodana yakho.

15 Wasesithi kuye. Kuyinto encinyane yinil ukuthi uthethe indoda yami? Usuzathatha lamamandrake endodana yami yini? URasheli wasesithi: Ngakho uzalala lawe ngalobubusuku ngenxa yamamandrake* endodana yakho.

16 Kwathi uJakobe esebuya evela emasimini kusihlwa, uLeya waphuma ukumhlangabeza, wathi: Kimi uzangena, ngoba ukukuqatsha ngikuqatshile ngamamandrake* endodana yami. Waselala laye ngalobobusuku.

17 UNkulunkulu wasemuzwa uLeya; wasethatha isisu, wamzalela uJakobe indodana yesihlanu.

18 ULeya wasesithi: UNkulunkulu unginikile umvuzo wami, ngoba ngayinika indoda yami incekukazi yami; waseyitha ibizo layo uIsakari6.

19 ULeya wasephinda ethatha isisu, wamzalela uJakobe indodana yesithupha.

20 ULeya wasesithi: UNkulunkulu unginikile mina isipho esihle; khathesi indoda yami izahlala lami, ngoba ngiyizalele amadodana ayisithupha, waseyitha ibizo layo uZebuluni7.

21 Emva kwalokhu wasezala indodakazi, wayitha ibizo layo uDina8.

22 UNkulunkulu wasemkhumbula uRashelim, uNkulunkulu wasemuzwa, wavula isizalo sakhen.

23 Wasethatha isisu, wazala indodana, wathi: UNkulunkulu ususile ihlazo lamio.

24 Waseyitha ibizo layo uJosefa9, esithi: INkosi kayengeze kimi enye indodanap.

Inotho kaJakobe

25 Kwasekusithi uRasheli esemzele uJosefa, uJakobe wathi kuLabani: Ngiyekela ngihambe ukuze ngiye endaweni yakithi, lelizweni lakithi.

26 Ngipha omkami labantwana bami engibasebenzele kuweq ukuze ngihambe, ngoba wena uyazi umsebenzi wami engikusebenzele wona.

27 ULabani wasesithi kuye: Uba-ke ngithole umusa emehlweni akhor; sengibonile ngokukhangela ukuthi iNkosi ingibusisile ngenxa yakhos.

28 Wathi futhi: Ngimisela iholo lakho, njalo ngizakuphat.

29 Wasesithi kuye: Wena yazi ukuthi ngikusebenzele njani lokuthi izifuyo zakho bezinjani lamiu.

30 Ngoba okulutshwana owawulakho mandulo kwami, kwanda kakhulu kwaba yinkithinkithi; iNkosi ikubusisile ekufikeni kwami10; pho-ke, ngizayisebenzela nini lami indlu yamiv?

31 Wasesithi: Ngizakuphani? UJakobe wasesithi: Kawuyikunginika lutho, uba uzangenzela le into; ngizabuya ngeluse izimvu zakho ngizilinde.

32 Ngizadabula phakathi komhlambi wonke wakho lamuhla, ngehlukanise lapho yonke imvu elamabala lelamachatha, layo yonke imvu ensundu phakathi kwezimvu, lezilamabala lezilamachatha ezimbuzini, zibe liholo lamiw.

33 Njalo ukulunga kwami kuzangifakazela ngosuku oluzayo, uba usiza mayelana leholo lami, phambi kwakho; konke okungelamabala lamachatha ezimbuzini, lokunsundu emawundlwini, kuyabe kuntshontshiwe uba kukimi.

34 ULabani wasesithi: Khangela, ye, kakube njengelizwi lakho.

35 Wasezehlukanisa mhlalokho impongo ezingamaqamule lezilamabala lazo zonke izibhuzikazi ezilamabala lezilamachatha, lakho konke okulokumhlophe, lakho konke okunsundu emawundlwini, wakunikela esandleni samadodana akhe.

36 Wabeka ummango wensuku ezintathu phakathi kwakhe loJakobe. UJakobe waseselusa imihlambi eseleyo kaLabani.

37 UJakobe wasezithathela ingatsha ezimanzi zephophula*x leze-alimondi* lezingelamaxolo, webula kuzo imizila emhlophe, wembula okumhlophe okwakusezingatsheni.

38 Wasefaka ingatsha ayezebulile emigelweni lemikolweni yokunathela yamanzi maqondana lemihlambi, lapho imihlambi efika khona ukunatha; yamitha ekufikeni kwayo ukuzanathay.

39 Kwathi imihlambi isimithi ezingatsheni, imihlambi yazala amaqamule, alamabala lalamachathaz.

40 UJakobe wasesehlukanisa amawundlu; wakhangelisa ubuso bomhlambi kwezingamaqamule lazo zonke ezinsundu zomhlambi kaLabani; wabeka imihlambi yakhe yodwa, engayibeki emhlanjini kaLabani.

41 Kwasekusithi loba nini eziqinileyo zomhlambi sezimitha, uJakobe wafaka izingatsha phambi kwamehlo omhlambi emigelweni, ukuze zidabule phakathi kwezingatsha.

42 Kodwa nxa umhlambi ububuthakathaka kazifakanga; ngalokhu ebuthakathaka yaba ngekaLabani, leqinileyo ngekaJakobe.

43 Lendoda yaqhamuka yaba nkulu kakhulua, yaba lemihlambi eminengi lezincekukazi lezincekub lamakamela labobabhemic.

UJakobe ubalekela uLabani

31Wasesizwa amazwi amadodana kaLabani esithi: UJakobe uthethe konke okukababa; langalokho okwakungokukababa wenza lonke loludumoa.

2 UJakobe wasebona ubuso bukaLabanib, futhi khangela, babunganjengamandulo1 kuye.

3 INkosi yasisithi kuJakobe: Buyela elizweni laboyihlo lezihlotsheni zakho; njalo ngizakuba lawec.

4 UJakobe wasethuma wababiza oRasheli loLeya emadlelweni emhlanjini wakhe,

5 wathi kibo: Ngiyabona ubuso bukayihlod ukuthi kabunjengamandulo kimi; kodwa uNkulunkulu kababa ube lamie.

6 Futhi lina liyazi ukuthi ngamandla ami wonke ngimsebenzele uyihlof.

7 Kodwa uyihlo ungikhohlisile, waphendula iholo lami okwezikhathi ezilitshumig, kanti uNkulunkulu kamvumelanga ukwenza okubi kimi.

8 Kwathi esitsho njalo: Ezilamabala zizakuba liholo lakho, khona umhlambi wonke wazala ezilamabala. Kwathi esitsho njalo: Ezingamaqamule zizakuba liholo lakho, khona umhlambi wonke wazala ezingamaqamuleh.

9 Ngokunjalo uNkulunkulu uthethe izifuyo zikayihlo, wanginikai.

10 Kwasekusithi, ngesikhathi umhlambi umitha, ngaphakamisa amehlo ami ngabona ephutsheni, khangela-ke, izimpongo ezikhwela umhlambi zazingamaqamule, zilamabala, lezizinala.

11 Ingilosi kaNkulunkulu yasisithi kimi ephutsheni: Jakobe! Ngathi: Khangela ngilapha.

12 Yasisithi: Ake uphakamise amehlo akho ubone, zonke impongo ezikhwela umhlambi zingamaqamule, zilamabala lezizinalaj; ngoba ngibonile konke uLabani akwenze kuwek.

13 NginguNkulunkulu weBhetheli lapho owagcoba khona insika, owathembisa khona isithembiso kimil. Khathesi, vuka, uphume kulelilizwe, ubuyele elizweni lokuzalwa kwakhom.

14 ORasheli loLeya baphendula bathi kuye: Siselesabelo lelifa endlini kababa yini?

15 Kasibalwa njengabezizwe kuye yini? Ngoba wasithengisa, futhi wadla lokudla imali yethun.

16 Ngoba inotho yonke uNkulunkulu ayemuke ubaba ingeyethu leyabantwana bethu; khathesi-ke, konke uNkulunkulu akutsho kuwe, kwenze.

17 UJakobe wasesukuma, wakhweza amadodana akhe labomkakhe emakameleni;

18 waqhuba izifuyo zakhe zonke, layo impahla yakhe yonke abeyizuzile, izifuyo ayelazo, ayezizuze ePadani-Arama, ukuze aye kuIsaka uyise elizweni leKhanani.

19 Njalo uLabani esehambile ukuyagunda izimvu zakhe, uRasheli weba izithombe2 uyise ayelazo.

20 UJakobe wasuka enyenya engananzelelwe3 kuLabani umSiriya, ngoba kamazisanga ukuthi uyabaleka.

21 Wasebaleka, yena lakho konke ayelakho, wasukuma, wachapha umfula, wakhangelisa ubuso bakheo entabeni yeGileyadi.

22 Kwasekusaziswa uLabani ngosuku lwesithathu ukuthi uJakobe ubalekile.

23 Wasethatha abafowabo kanye laye, waxotshana laye ibanga lensuku eziyisikhombisa, wamfica entabeni yeGileyadi.

24 UNkulunkulu wasesiza kuLabani umSiriya ephutsheni lebusukup, wathi kuye: Ziqaphele, hlezi ukhulume loJakobe okuhle kumbe okubi4.

25 ULabani wasemfica uJakobe. Njalo uJakobe wayemise ithente lakhe entabeni; uLabani laye kanye labafowabo bamisa entabeni yeGileyadi.

26 ULabani wasesithi kuJakobe: Wenzeni, ukuthi usuke unyenye ngingananzeleleq, uthathe amadodakazi ami ngamandla njengabathunjiweyo ngenkembar?

27 Ubalekeleni ngasese, unginyenyela5, ungangazisanga, ukuthi ngabe ngikuvalelise ngokuthokoza langengoma, ngesigubhu langechacho?

28 Njalo kawungivumelanga ukuthi nganges amadodana ami lamadodakazi ami. Khathesi wenze ubuthuthat ngokwenza lokho.

29 Kusemandleni esandla sami ukwenza okubi kini; kodwa uNkulunkulu kayihlou ukhulumile kimi ebusuku obudlulileyov wathi: Ziqaphele ukuthi ungakhulumi loJakobe okuhle kumbe okubi.

30 Khathesi-ke, ukuhamba uhambile, ngoba ngokukhanuka ukhanukile indlu kayihlo; webeleni onkulunkulu bamiw?

31 UJakobe wasephendula wathi kuLabani: Ngoba ngesaba, ngoba wathi: Hlezi ungihluthunele amadodakazi akho.

32 Lowo ozathola kuye onkulunkulu bakho kangaphili; phambi kwabafowethu zinanzelelele okungokwakho okukimi, uzithathele. Ngoba uJakobe wayengazi ukuthi uRasheli wayebebile.

33 ULabani wasengena ethenteni likaJakobe lethenteni likaLeya, lethenteni lezincekukazi ezimbili, kodwa katholanga. Waphuma ethenteni likaLeya, wangena ethenteni likaRasheli.

34 Kodwa uRasheli wayethethe izithombe, wazifaka esikhwameni sesihlalo sekamela, wahlala phezu kwazo. ULabani waphumputha ithente lonke kodwa katholanga.

35 Wasesithi kuyise: Kalungavuthi ulaka emehlweni enkosi yami ukuthi ngingesukume phambi kwakhox, ngoba indlela yabesifazana ikimi. Wabhudula, kodwa kazitholanga izithombe.

36 UJakobe wasethukuthela, waphikisana loLabani; uJakobe waphendula wathi kuLabani: Isiphambeko sami siyini, isono sami siyini, ukuthi ungixotshe ngokutshisekay?

37 Njengoba usubambabambe kuyo impahla yami yonke, utholeni okwayo impahla yonke yendlu yakho? Ibeke lapha phambi kwabafowethuz labafowenua ukuze baqume phakathi kwethu sobabili.

38 Iminyaka le engamatshumi amabili ngangilawe; izimvukazi zakho lezibhuzikazi zakho kaziphunzanga, lezinqama zemihlambi yakho kangizidlanga.

39 Ezadatshulwayo kangizilethanga kuwe, mina ngazihlawula; esandleni sami wazibiza, zebiwe emini loba zebiwe ebusukub.

40 Nganginjalo emini imbalela yangidla, lamakhaza ebusuku, ubuthongo babaleka emehlweni ami.

41 Iminyaka le engamatshumi amabili bengisemzini wakho, ngakusebenzela okweminyaka elitshumi lane ngenxa yamadodakazi akho amabilic, leminyaka eyisithupha ngenxa yomhlambi wakho; njalo waphendula iholo lami okwezikhathi ezilitshumid.

42 Ngaphandle kokuthi uNkulunkulue kababa, uNkulunkulu kaAbrahama loKwesaba kukaIsakaf ubengelami, isibili khathesi ubuzangixotsha ngize. Inhlupheko zami lomtshikatshika wezandla zami uNkulunkulu ubonileg, wakusolah izolo ebusukui.

Isivumelwano sikaJakobe loLabani

43 ULabani wasephendula wathi kuJakobe: Amadodakazi angamadodakazi ami, lamadodana angamadodana ami, lomhlambi ngumhlambi wami, lakho konke okubonayo kungokwami; lemadodakazini ami ngizakwenzani kuwo lamuhla, loba kubantwana bawo abawazeleyo?

44 Khathesi-ke, woza, asenze isivumelwanoj, mina lawe, njalo sibe yibufakazi phakathi kwami lawek.

45 UJakobe wasethatha ilitshe, walimisa laba yinsikal.

46 UJakobe wasesithi kubafowabo: Buthani amatshe. Basebethatha amatshe, benza inqumbi; badla khona phezu kwenqumbi.

47 ULabani waseyibiza ngokuthi yiJegari-Sahadutha6, kodwa uJakobe wayibiza ngokuthi yiGaledi7.

48 ULabani wasesithi: Linqwaba iyibufakazi phakathi kwami lawe lamuhlam. Ngakho bayitha ibizo layo iGaledi,

49 leMizipan8, ngoba wathi: INkosi kayilinde phakathi kwami lawe, lapho singabonani omunye lomunye.

50 Uba uhlupha amadodakazi ami, njalo uba uthatha abafazi phezu kwamadodakazi ami, kakulamuntu olathi, bona, uNkulunkulu ungumfakazi phakathi kwami lawe.

51 ULabani wasesithi kuJakobe: Khangela linqwaba, khangela-ke lensika engiyiphosileyo phakathi kwami lawe.

52 Linqwaba kayibe yibufakazi, lensika kayibe yibufakazio, bokuthi mina kangiyikuyidlula linqwaba ngiye kuwe, lawe kawuyikuyidlula linqwaba lalinsika uze kimi ngokubi.

53 UNkulunkulu kaAbrahama loNkulunkulu kaNahori, kahlulele phakathi kwethu, uNkulunkulu kayise wabo. UJakobe wasefunga ngoKwesaba kayise uIsakap.

54 UJakobe wasehlaba umhlatshelo entabeni, wabiza abafowabo ukuthi badle isinkwaq; basebesidla isinkwa, balala entabeni.

55 ULabani wasevuka ekuseni kakhulu, wanga amadodana akhe lamadodakazi akher, wawabusisas; uLabani wasehamba wabuyela endaweni yakhe.

UJakobe uzilungiselela ukuhlangana loEsawu

32UJakobe wasehamba indlela yakhe, lengilosi zikaNkulunkulu zamhlangabeza.

2 UJakobe ezibona wasesithi: Leli libutho likaNkulunkulu. Wayitha ibizo laleyondawo iMahanayimia1.

3 UJakobe wasethuma izithunywa phambi kwakhe kuEsawu umnewabo, elizweni iSeyiri, ilizwe lakoEdomab.

4 Wasezilaya esithi: Likhulume kanje enkosini yami uEsawu lithi: Itsho njalo inceku yakho uJakobe ithi: KoLabani bengihlala njengowezizwe ngalibala kuze kube khathesi;

5 njalo ngilezinkabi labobabhemi, izimvu lezinceku lezincekukazi; sengithumele ukubika enkosini yami ukuthi ngithole umusa emehlweni akhoc.

6 Izithunywa zasezibuyela kuJakobe zathi: Sifikile kumnewenu, kuEsawu, laye uyeza ukukuhlangabeza lamadoda angamakhulu amane layed.

7 UJakobe wasesesaba kakhulu, wakhathazeka. Wehlukanisa abantu ababelaye lezimvu lezinkomo lamakamela, kwaba ngamaqembu amabili;

8 ngoba wathi: Uba uEsawu efika kwelinye iqembu alitshaye, iqembu eliseleyo lizaphepha.

9 UJakobe wathi futhi: Nkulunkulu kababa uAbrahama, loNkulunkulu kababa uIsakae, Nkosi owathi kimi: Buyela elizweni lakini lezihlotsheni zakho, njalo ngizakwenzela okuhlef;

10 kangiwufanele2 wonke umusa lakho konke ukuthembeka okwenzele inceku yakhog; ngoba ngilodondolo lwami ngachapha le iJodani, khathesi-ke sengingamaqembu amabili.

11 Ake ungophule esandleni somnewethu, esandleni sikaEsawu; ngoba ngiyamesaba, hlezi afike angitshaye, unina phezu kwabantwana.

12 Wena-ke wathi: Ukwenza okuhle ngizakwenzela okuhle, njalo ngizayenza inzalo yakho ibe njengetshebetshebe lolwandle elingelakubalwa ngenxa yobunengih.

13 Waselala lapho ngalobobusuku; wathatha kulokho okwafika esandleni sakhe, isipho sikaEsawu umfowaboi,

14 izibhuzikazi ezingamakhulu amabili lempongo ezingamatshumi amabili, izimvukazi ezingamakhulu amabili lenqama ezingamatshumi amabili,

15 amakamela enyisayo angamatshumi amathathu lamathole awo, amankomokazi angamatshumi amane, lamajongosi alitshumi, obabhemikazi abangamatshumi amabili lamathole abobabhemi alitshumi.

16 Wasezinikela esandleni senceku zakhe umhlambi ngomhlambi wodwa, wathi ezincekwini zakhe: Dlulani phambi kwami, libeke ibanga phakathi komhlambi lomhlambi.

17 Waselaya eyokuqala esithi: Nxa uEsawu umnewethu ehlangana lawe, ekubuza esithi: Ungokabani? Njalo uya ngaphi? Ngezikabani-ke lezi eziphambi kwakho?

18 Ubususithi: Ngezenceku yakho ngezikaJakobe, yisipho esithunyelwa enkosini yami uEsawu; khangela-ke, laye uqobo ungemva kwethu.

19 Waselaya leyesibili leyesithathu labo bonke ababelandela imihlambi esithi: Njengalelilizwi lizakhuluma kuEsawu, lapho limthola;

20 lithi futhi: Khangela, inceku yakho uJakobe ingemva kwethu. Ngoba uthe: Ngizathoba ubuso bakhe ngesipho esihamba phambi kwami, langemva kwalokho ngizabona ubuso bakhe; mhlawumbe uzakwemukela ubuso bami.

21 Lesipho sahamba phambi kwakhe; kodwa yena walala lobobusuku enkambeni.

UJakobe ubindana loNkulunkulu

22 Wasesukuma ngalobobusuku, wathatha omkakhe bobabili lencekukazi ezimbili labantwana bakhe abalitshumi lanye, wachapha izibuko leJabokij.

23 Wabathatha, wabachaphisa isifudlana, wachaphisa lokho ayelakho.

24 UJakobe watshiywa yedwa; njalo indoda yabindana laye kwaze kwaba semadabukakusak3.

25 Kodwa isibonile ukuthi kayimehluli, yathinta isikhoxo senyonga yakhe, isikhoxo senyonga kaJakobe saqhuzuka ebindana layo.

26 Yasisithi: Ngiyekela ngihambel ngoba sekusemadabukakusa. Kodwa wathi: Kangiyikukuyekela uhambe ngaphandle kokuthi ungibusise.

27 Yasisithi kuye: Ungubani ibizo lakho? Wasesithi: UJakobe.

28 Yasisithi: Ibizo lakho kalisayikuthiwa nguJakobe, kodwa uIsrayelim4, ngoba ulwile loNkulunkulu labantu, wanqoban.

29 UJakobe wasebuza wathi: Ake utsho ibizo lakho. Yasisithi: Kungani ubuza ibizo lamio? Yambusisa lapho.

30 UJakobe waseyitha ibizo lendawo iPeniyeli5, ngoba ngibonile uNkulunkulu ubuso ngobuso, njalo impilo yami isindisiwep.

31 Njalo ilanga lamphumela esedlula iPenuyeliq; wayeqhula enyongeni yakher.

32 Ngakho abantwana bakoIsrayeli kabawudli umsipha womthambo osesikhoxweni senyonga kuze kube lamuhlas, ngoba wathinta isikhoxo senyonga kaJakobe esisemsipheni womthambo wenyonga.

Ukubuyisana kukaJakobe loEsawu

33UJakobe wasephakamisa amehlo akhe, wabona, khangela-ke, uEsawu esiza lamadoda angamakhulu amane kanye layea. Wasesehlukanisa abantwana phakathi kukaLeya loRasheli lencekukazi zombili.

2 Wasebeka izincekukazi labantwana bazo ngaphambili, loLeya labantwana bakhe ngemuva, loRasheli loJosefa ekucineni.

3 Yena uqobo wasesedlula phambi kwabo, wakhothamela emhlabathinib kasikhombisa waze wafika eduze lomnewabo.

4 UEsawu wasegijima ukumhlangabeza, wamgonac, wawela entanyeni yakhe, wamangad; basebekhala inyembezi.

5 Wasephakamisa amehlo akhe wabona abesifazana labantwana, wathi: Ngobani laba olabo? Wasesithi: Abantwana uNkulunkulu ngomusa ayinike bona inceku yakhoe.

6 Zasezisondela incekukazi, zona labantwana bazo, bakhothama.

7 Laye uLeya wasesondela labantwana bakhe, bakhothama; emva kwalokho uJosefa wasondela loRasheli, bakhothama.

8 Wasesithi: Uqondeni1 ngaleli iqembu lonkef engihlangene lalo? Wasesithi: Ukuthola umusa emehlweni enkosi yamig.

9 UEsawu wasesithi: Ngilokunengi, mfowethu; okwakho kakube ngokwakho.

10 UJakobe wasesithi: Hayi bo! Uba khathesi ngithole umusa emehlweni akho, yemukela isipho sami esivela esandleni sami; ngoba yikhoh ngibone ubuso bakho kunjengokuthi ngibone ubuso bukaNkulunkului, njalo wathokoza ngami.

11 Ake wemukele isipho2 sami esilethwa kuwej; ngoba uNkulunkulu ungiphile ngomusa, njalo ngoba ngilakho konke. Wasemncenga, waze wasemukelak.

12 Wasesithi: Asisuke sihambe, njalo ngizahamba phambi kwakho.

13 Kodwa wathi kuye: Inkosi yami iyazi ukuthi abantwana babuthakathaka, lokuthi izimvu lezinkomo engilazo ziyenyisa; uba-ke beziqhuba ngamandla usuku olulodwa, umhlambi wonke uzakufa.

14 Inkosi yami ake yedlule phambi kwenceku yayo; mina-ke ngizaqhubeka kuhle kuhlel, ngokuhamba3 komsebenzi ophambi kwami, langokuhamba kwabantwana, ngize ngifike enkosini yami eSeyirim.

15 UEsawu wasesithi: Ake ngibeke kuwe abanye babantu abalami. Wasesithi: Kungani lokhu? Kangithole umusa emehlweni enkosi yamin.

16 UEsawu wasebuyela ngendlela yakhe ngalolosuku, waya eSeyiri.

17 Njalo uJakobe waqhubeka waya eSukothio4, wazakhela indlu, wenzela izifuyo zakhe izibaya ezilophahla; ngakho wayitha ibizo lendawo iSukothi.

18 UJakobe wasefika evikelekile emzini weShekemap, oselizweni leKhanani, ekuveleni kwakhe ePadani-Arama; wamisa inkamba phambi komuzi.

19 Njalo ingxenye yesiqinti amisela kuyo amathente akhe wayithenga esandleni samadodana kaHamori uyise kaShekemaq, ngezinhlamvu zemali ezilikhulu.

20 Wasemisa khona ilathi, walibiza ngokuthi yiEli-Elohe-Israyelir5.

UDina woniwa nguShekema

34UDinaa indodakazi kaLeya, ayizalela uJakobe, wasephuma ukuyabona amadodakazi elizwe.

2 Njalo uShekema indodana kaHamorib umHivi, isiphathamandla selizwe, sambona, samthatha, salala laye, samona1.

3 Inhliziyo yaso yasinamathela kuDina indodakazi kaJakobe, sayithanda intombi, sakhuluma kunhliziyo yentombi.

4 UShekema wasekhuluma kuHamori uyisec esithi: Ngithathela lintombi ibe ngumkami.

5 UJakobe wasesizwa ukuthi usemngcolisile uDina indodakazi yakhe; lamadodana akhe ayesezifuyweni egangeni; njalo uJakobe wathulad aze afika.

6 UHamori uyise kaShekema wasephuma waya kuJakobe ukuze akhulume laye.

7 Kwathi amadodana kaJakobe efika evela egangeni esezwile, amadoda adabuka, athukuthela kakhulue ngoba wayenze ubuphukuphuku koIsrayeli ngokulala lendodakazi kaJakobef, okungafanele kwenziwe ngokunjalog.

8 UHamori wasekhuluma labo esithi: UShekema indodana yami, inhliziyo yakhe iyayilangatha indodakazi yenu; ake limnike yona ibe ngumkakhe.

9 Njalo yendiselanani lathi, lisiphe amadodakazi enu, lani lizithathele amadodakazi ethu.

10 Hlalani-ke lathi, lelizwe lizakuba phambi kwenuh; hlalani lithengiselane kuloi, lifuye kuloj.

11 UShekema wasesithi kuyise wentombi lakubanewabo: Angithole umusa emehlweni enuk; lalokho elizakutsho kimi ngizanika.

12 Yandisani kakhulu kimi ilobolo lesiphol, njalo ngizakupha njengoba litshilo kimi; kodwa ngiphani intombi ibe ngumkami.

13 Amadodana kaJakobe asephendula uShekema loHamori uyise ngobuqilim, athi, ngenxa yokuthi ubesemngcolisile uDina udadewabon,

14 athi kubo: Asilakuyenza lindaba, ukunika udadewethu indoda elejwabu, ngoba kulihlazo kithio.

15 Kodwa ngalokhu singalivumela, uba libe njengathi, ukuthi wonke owesilisa wakini asokwe,

16 sizalinika-ke amadodakazi ethu, lathi amadodakazi enu sizithathele, njalo sihlale lani sibe yisizwe sinye.

17 Kodwa uba lingasilaleli lisokwe, sizathatha indodakazi yethu, sihambe.

18 Lamazwi abo aba mahle emehlweni kaHamori, lemehlweni kaShekema indodana kaHamori.

19 Njalo ijaha kaliphuzanga ukwenza lindaba, ngoba yayilentokozo endodakazini kaJakobe; yayilodumo kulendlu yonke kayisep.

20 UHamori wasefika, loShekema indodana yakhe, esangweni lomuzi wabo, basebekhuluma kumadoda omuzi wabo, besithi:

21 Lamadoda alokuthula lathi; ngakho kabahlale elizweni bathengiselane kuloq; ngoba ilizwe, khangelani, libanzi inhlangothi zombili phambi kwawo; amadodakazi abo sizawathatha abe ngomkethu, lamadodakazi ethu sizawanika wona.

22 Kulokhu kuphela amadoda azavumelana lathi, ukuhlala lathi, ukuba yisizwe sinye, nxa wonke owesilisa wethu esokiwe, njengalokhu esokiwe wona.

23 Inkomo zawo lempahla yawo lazo zonke izifuyo zawo kaziyikuba ngezethu yini? Kuphela asiwavumele, ahlale-ke lathi.

24 Basebelalela uHamori loShekema indodana yakhe, bonke abaphuma ngesango lomuzi wakhe; basebesokwa, wonke owesilisa, bonke abaphuma ngesango lomuzi wakher.

25 Kwasekusithi ngosuku lwesithathu beselobuhlungu, amadodana amabili kaJakobe, oSimeyoni loLevis, abanewabo bakaDinat, ngulowo lalowo wathatha inkemba yakhe, awujuma umuzi, abulala wonke owesilisa.

26 Asebabulala oHamori loShekema indodana yakhe ngobukhali2 benkemba, amkhupha uDina endlini kaShekema, aphuma.

27 Amadodana kaJakobe ehlela phezu kwasebebulewe, awuphanga umuzi, ngoba babemngcolisile udadewabou.

28 Athatha izimvu zabo lenkomo zabo labobabhemi babo lalokho okwakusemzini lalokho okwakusegangeni,

29 lenotho yabo yonke, labantwana babo bonke abancinyane, labomkabov, athumba abaphanga, lakho konke okwakusendlini.

30 UJakobe wasesithi kuSimeyoni loLevi: Lingihluphilew, ngokungenza ukuthi ngibe levumbax phakathi kwabakhileyo belizwe, phakathi kwamaKhanani lamaPeriziy; njalo ngimlutshwanaz, futhi bazangihlanganyela bangitshaye, ngibe sengichitheka mina lendlu yami.

31 Basebesithi: Amenze yini udadewethu njengesifebe?

UNkulunkulu ubusisa uJakobe eBhetheli

35UNkulunkulu wasesithi kuJakobe: Sukuma, yenyukela eBhethelia, uhlale khona; umenzele lapho ilathi uNkulunkulu owabonakala kuwe mhla ubaleka ebusweni bukaEsawu umnewenub.

2 UJakobe wasesithi kundlu yakhec lakubo bonke ababelaye: Susani onkulunkulu bezizwe abaphakathi kwenud, lizihlambulule, lintshintshe izembatho zenue.

3 Asisukume senyukele eBhetheli, ngimenzele khona uNkulunkulu ilathi owangiphendula ngosuku lokuhlupheka kwamif, njalo waba lami endleleni engahamba kuyog.

4 Basebenika uJakobe bonke onkulunkulu bezizwe ababesesandleni sabo, lamacicih ayesezindlebeni zabo; uJakobe wasekufihla ngaphansi kwesihlahla se-okhi*i eliseShekema.

5 Basebehamba; lokwesabeka kukaNkulunkuluj kwakuphezu kwemizi eyayibazingelezele, njalo kabawaxotshanga amadodana kaJakobe.

6 UJakobe wasefika eLuzik, eselizweni leKhanani, eyiBhetheli, yena labantu bonke ababelaye.

7 Wasesakha khona ilathi, wayibiza indawo ngokuthi iEli-Bhetheli1, ngoba lapho uNkulunkulu wabonakala kuye ekubalekeleni ubuso bomnewabo.

8 Njalo uDebora umlizane kaRebeka wafal, wangcwatshwa ezansi kweBhetheli ngaphansi kwesihlahla se-okhim, ngakho wayitha ibizo layo iAloni-Bakuthi2.

9 UNkulunkulu wasebuya wabonakala kuJakobe evela ePadani-Arama, wambusisa.

10 UNkulunkulu wasesithi kuye: Ibizo lakho nguJakobe; ibizo lakho kalisayikuthiwa nguJakoben, kodwa uIsrayeli kuzakuba libizo lakho. Wabiza ibizo lakhe ngokuthi uIsrayelio.

11 UNkulunkulu wasesithi kuye: NginguNkulunkulu uSomandlap; zala wandeq; isizwe, yebo ibandla lezizwe kuzavela kuwer; lamakhosi azaphuma ekhalweni lwakho.

12 Lelizwe engalinika uAbrahama loIsaka ngizalinika wena, lenzalweni yakho emva kwakho ngizayinika ilizwes.

13 UNkulunkulu wasesenyuka esuka kuye endaweni lapho ayekhuluma laye khonat.

14 UJakobe wasemisa insika endaweni lapho ayekhuluma laye khona, insika yelitsheu. Wathululela phezu kwayo umnikelo wokunathwayov, wathela phezu kwayo amagcobo.

15 UJakobe waseyitha ibizo lendawo, lapho uNkulunkulu ayekhulume laye khona, iBhetheliw.

Ukufa kukaRasheli

16 Basebehamba besuka eBhetheli; kwathi kusesengummango3 ukuya eEfrathi, uRasheli wabeletha, wayelobunzima ekubeletheni.

17 Kwasekusithi ekubeletheni kwakhe nzima, umbelethisi wathi kuye: Ungesabi, ngoba lalo uzakuba yindodana yakhox.

18 Kwasekusithi umphefumulo wakhe usuphuma, ngoba esesifa, wayitha ibizo layo uBenoni4; kodwa uyise wayibiza ngokuthi nguBhenjamini5.

19 URasheli wasesifay, wangcwatshwa endleleni eya eEfrathi, eyiBhethelehemaz.

20 UJakobe wasemisa insika phezu kwengcwaba lakhe; le yinsika yengcwaba likaRasheli kuze kube lamuhlaa.

21 UIsrayeli wasehamba, wamisa ithente lakhe ngaphambili komphotshongo weEderib.

22 Kwasekusithi uIsrayeli ehlala kulelolizwe, uRubeni waya walala loBilihac umfazi omncinyane kayise; uIsrayeli wasekuzwa.

Amadodana kaJakobe lokufa kukaIsaka

Amadodana kaJakobe-ke ayelitshumi lambilid;

23 amadodana kaLeya: Izibulo likaJakobe, uRubeni, loSimeyoni loLevi loJuda loIsakari loZebuluni;

24 amadodana kaRasheli: OJosefa loBhenjamini;

25 lamadodana kaBiliha, incekukazi kaRasheli: ODani loNafithali;

26 lamadodana kaZilipa, incekukazi kaLeya: OGadi loAsheri; la ngamadodana kaJakobe azalelwa yena ePadani-Arama.

27 UJakobe wasefika kuIsaka uyise eMamree, eKiriyathi-Arbaf, eyiHebroni, lapho uAbrahama ahlala khona njengowezizwe, loIsakag.

28 Lensuku zikaIsaka zaziyiminyaka elikhulu lamatshumi ayisificaminwembili.

29 UIsaka wasehodoza, wafa, wabuthelwa ezizweni zakiboh, emdala, enele ngensuku. Amadodana akhe uEsawu loJakobe asemngcwabai.

Inzalo kaEsawu

36Lezi-ke yizizukulwana zikaEsawu, onguEdomaa.

2 UEsawu wathatha abafazi bakhe kumadodakazi eKhananib, uAda indodakazi kaEloni umHethi, loAholibama indodakazi kaAnac, indodakazi kaZibeyoni umHivi,

3 loBasemathi indodakazi kaIshmayelid udadewabo kaNebayothi.

4 UAda wasemzalela uEsawu uElifazi; uBasemathi wasezala uRehuwelie;

5 uAholibama wasezala uJewushi loJalama loKora; la ngamadodana kaEsawu awazalelwa elizweni leKhanani.

6 UEsawu wasethatha omkakhe lamadodana akhe lamadodakazi akhe, layo yonke imiphefumulo yendlu yakhe, lenkomo zakhe lezifuyo zakhe zonke lempahla yakhe yonke ayeyizuzile elizweni leKhanani, wasesiya kwelinye ilizwe esuka ebusweni bukaJakobe umfowabo.

7 Ngoba imfuyo yabo yayinkulu okungangokuthi bangehlale ndawonyef, lelizwe abebehlala kulo njengabemzini, lalingebathwale ngenxa yezifuyo zabog.

8 UEsawu wasehlala entabeni iSeyirih; uEsawu nguEdomai.

9 Lezi-ke yizizukulwana zikaEsawu, uyise wabakoEdoma, entabeni iSeyiri;

10 la ngamabizo amadodana kaEsawu, uElifazij indodana kaAdak umkaEsawu, uRehuweli indodana kaBasemathi umkaEsawu.

11 Lamadodana kaElifazi ayengoThemani, uOmari, uZefo, loGatama, loKenazi.

12 Njalo uTimina wayengumfazi omncane kaElifazi indodana kaEsawu, wamzalela uElifazi uAmalekil; la ngamadodana kaAda umkaEsawu.

13 Lala ngamadodana kaRehuweli, oNahathi loZera, uShama loMiza; la ngamadodana kaBasemathi umkaEsawu.

14 Njalo la ngamadodana kaAholibamam indodakazi kaAna, indodakazi kaZibeyoni umkaEsawu; wasemzalela uEsawu uJewushi loJalama loKora.

15 Lezi yizinduna zamadodana kaEsawu; amadodana kaElifazi izibulo likaEsawun: Induna uThemani, induna uOmari, induna uZefo, induna uKenazi,

16 induna uKora, induna uGatama, induna uAmaleki; lezi zinduna zikaElifazi elizweni leEdoma; la ngamadodana kaAda.

17 Futhi la ngamadodana kaRehuweli indodana kaEsawuo: Induna uNahathi, induna uZera, induna uShama, induna uMiza; lezi zinduna zikaRehuweli elizweni leEdoma; la ngamadodana kaBasemathi umkaEsawu.

18 Njalo la ngamadodana kaAholibama, umkaEsawup: Induna uJewushi, induna uJalama, induna uKora; lezi zinduna zikaAholibama, indodakazi kaAna, umkaEsawu.

19 La ngamadodana kaEsawu, futhi lezi zinduna zawo; unguEdomaq.

Inzalo kaSeyiri

20 La ngamadodana kaSeyirir umHoris, abahlali belizwe: ULotani loShobhali loZibeyoni loAna

21 loDishoni loEzeri loDishani; laba bayizinduna zamaHori, amadodana kaSeyiri elizweni leEdoma.

22 Lamadodana kaLotani ayengoHori loHemama; lodadewabo kaLotani wayenguTiminat.

23 Lala ngamadodana kaShobhali: UAlivani loManahathi loEbhali, uShefo loOnama.

24 Lala ngamadodana kaZibeyoni: Bobabili uAya loAna; nguAna owafica imithombo etshisayo enkangala eselusa obabhemi bakaZibeyoni uyise.

25 Lala ngamadodana kaAna: UDishoni; loAholibama wayeyindodakazi kaAnau.

26 Lala ngamadodana kaDishoni: UHemidani loEshibhani loJitirani loKerani.

27 La ngamadodana kaEzeri: UBilihani loZahavana loAkani.

28 Lala ngamadodana kaDishani: U-Uzi loArani.

29 Lezi zinduna zamaHoriv: Induna uLotani, induna uShobhali, induna uZibeyoni, induna uAna,

30 induna uDishoni, induna uEzeri, induna uDishani; lezi zinduna zamaHori, ngezinduna zabo elizweni leSeyiri.

Amakhosi elizwe lakoEdoma

31 Lala ngamakhosi abusa elizweni leEdoma, inkosi ingakabusi abantwana bakoIsrayeliw.

32 UBhela indodana kaBeyori wasebusa eEdoma, lebizo lomuzi wakhe laliyiDinihaba.

33 UBhela wasesifa, uJobabi indodana kaZera weBhozira wasebusa esikhundleni sakhe.

34 UJobabi wasesifa, uHushama owelizweni lamaThemani wasebusa esikhundleni sakhe.

35 UHushama wasesifa; uHadadi indodana kaBedadi, owatshaya uMidiyani egcekeni lakoMowabi, wasebusa esikhundleni sakhe; lebizo lomuzi wakhe laliyiAvithi.

36 UHadadi wasesifa; uSamila weMasireka wasebusa esikhundleni sakhe.

37 USamila wasesifa; uShawuli weRehobothix emfuleni wasebusa esikhundleni sakhe.

38 UShawuli wasesifa; uBhali-Hananiy indodana kaAkhibhori wasebusa esikhundleni sakhe.

39 UBhali-Hanani indodana kaAkhibhori wasesifa; uHadari wasebusa esikhundleni sakhe; lebizo lomuzi wakhe laliyiPawu; lebizo lomkakhe lalinguMehethabheli, indodakazi kaMatiredi, indodakazi kaMezahabhi.

40 Njalo la ngamabizo ezinduna zakoEsawu ngezizukulwana zazo, ngendawo zazo, ngamabizo azoz: Induna uTimina, induna uAliva, induna uJethethi,

41 induna uAholibama, induna uEla, induna uPinoni,

42 induna uKenazi, induna uThemani, induna uMibhizari,

43 induna uMagidiyeli, induna uIrama; lezi zinduna zeEdoma, njengokwezindawo zazo zokuhlala, elizweni lelifa lazo; lo nguEsawu, uyise kaEdoma.

Amaphupho kaJosefa

37UJakobe wasehlala elizweni uyise ayehlala kilo njengowezizwe1, ilizwe leKhanani.

2 Lezi zindaba zezizukulwana zikaJakobea. UJosefab, eleminyaka elitshumi lesikhombisa, wayeselusa umhlambi labafowabo, wayengumfana, elamadodana kaBiliha, lamadodana kaZilipa, omkayise; uJosefa waseletha kuyise imibiko emibi ngaboc.

3 Njalo uIsrayeli wayemthanda uJosefa kulawo wonke amadodana akhe, ngoba wayeyindodana yobudala bakhed; wamenzela isigqoko esilemibalabala2.

4 Kwathi abafowabo sebebonile ukuthi uyise uyamthanda kulabo bonke abafowabo, bamzonda, babengelakukhuluma kuye ngokuthula.

5 UJosefa wasephupha iphupho, walazisa abafowabo; ngakho baqhubeka bemzonda kakhulu.

6 Wasesithi kibo: Ake lizwe leliphupho engiliphuphileyo.

7 Khangelani-ke, besibopha izithungo phakathi kwensimu, njalo khangelani, isithungo sami sema saqonda futhi, khangelani-ke, izithungo zenu zazingelezela, zasikhothamela isithungo samie.

8 Abafowabo basebesithi kuye: Kanti ukubusa uzasibusa, ukulawula uzasilawula yini? Ngakho baqhubeka bemzonda kakhulu, ngenxa yamaphupho akhe langenxa yamazwi akhe.

9 Wasebuya futhi waphupha elinye iphupho, walilandisela abafowabo, wathi: Khangelani, ngiphuphe futhi iphupho; khangelani-ke, ilanga lenyanga lenkanyezi ezilitshumi lanye zingikhothamela.

10 Waselandisela uyise labafowabo. Uyise wasemsola wathi kuye: Liyini leliphupho oliphuphileyo? Ukuza sizakuza, mina lonyokof labafowenu, sikhothamele emhlabathini phambi kwakho yini?

11 Abafowabo-ke baba lomona ngayeg, kodwa uyise waligcina lelilizwih.

Ukuthengiswa kukaJosefa

12 Abafowabo basebesiyalagisa umhlambi kayise eShekemai.

13 UIsrayeli wasesithi kuJosefa: Abafowenu kabalagisi eShekema yini? Woza, ngikuthume kibo. Wasesithi kuye: Khangela ngilapha.

14 Wasesithi kuye: Hamba-ke, ubone ukuthi baphila kuhle3 yini abafowenu, lokuthi uyaphila umhlambi, ungibuyisele ilizwi. Wasemthuma esuka esigodini iHebronij wasefika eShekema.

15 Indoda yamfica, ngoba khangela wayezula egangeni; indoda yasimbuza yathi: Udingani?

16 Wasesithi: Ngidinga abafowethu; ake ungazise ukuthi balagise ngaphi.

17 Indoda yasisithi: Basukile lapha, ngoba ngibezwile besithi: Asiye eDothani. UJosefa wasebalandela abafowabo, wabathola eDothanik.

18 Basebembona esekhatshana. Njalo engakasondeli kubo, bamenzela ugobe lokuthi bambulale.

19 Bakhulumisana besithi: Khangela, lo umphuphi4 uyeza;

20 khathesi-ke, wozani simbulale, simphosele komunye wemigodi, besesisithi: Isilo esibi simdlile. Khona sizabona ukuthi amaphupho akhe azakuba yini.

21 URubeni wasekuzwa, wamophula esandleni sabo, wathi: Asingatshayi impilol.

22 URubeni wasesithi kubo: Lingachithi igazi, mphoseleni kulumgodi osenkangala, lingeluleli isandla kuye; ukuze amkhulule esandleni sabo, ukuze ambuyisele kuyisem.

23 Kwasekusithi uJosefa esefikile kubafowabo, bamhlubula uJosefa isigqoko sakhe, isigqoko esilemibalabala5, ayesigqokile;

24 basebemthatha, bamphosela emgodini; kodwa umgodi wawungelalutho, kungelamanzi kuwo.

25 Basebehlala phansi ukudla isinkwa. Baphakamisa amehlo abo babona, khangela-ke, udwendwe lwamaIshmayeli luvela eGileyadin, lamakamela awo ethwele isinongoo lenhlaka lemure*p, ehamba ukukwehlisela eGibhithe.

26 UJuda wasesithi kubafowabo: Yinzuzo bani uba simbulala umfowethu, sifihle igazi lakheq?

27 Wozani, simthengise kumaIshmayelir, lesandla sethu kasingabi phezu kwakhe, ngoba umgumfowethu, inyama yethus. Abafowabo basebelalela.

28 Kwasekudlula amaMidiyani angabathengiselanit; basebemdonsa bamphakamisa uJosefa emgodini, bathengisa uJosefa kumaIshmayeliu ngenhlamvu zesiliva ezingamatshumi amabiliv. Amusa-ke eGibhithe.

29 Kwathi uRubeni ebuyela emgodini, khangela-ke, uJosefa wayengekho emgodini, wadabula izembatho zakhew.

30 Wasebuyela kubafowabo wathi: Umfana kakho; mina-ke, ngizakuya ngaphix?

31 Basebethatha isigqoko sikaJosefa, bahlaba izinyane lembuzi, bagxamuza isigqoko egaziniy.

32 Basebethumela isigqoko esilemibalabala, basisa kuyise, bathi: Lokhu sikuficile; akunanzelele ukuthi lesi yisigqoko sendodana yakho yini, loba hatshiz.

33 Wasinanzelela wathi: Yisigqoko sendodana yami! Isilo esibi simdlile, isibili udatshulwe uJosefaa.

34 UJakobe wasedabula izembatho zakhe, wafaka isaka ekhalweni lwakhe, wayililela indodana yakhe insuku ezinengib.

35 Njalo wonke amadodana akhe lamadodakazi akhe asukuma ukumduduzac, kodwa wala ukududuzwa, wathi: Ngoba ngizakwehlela engcwabeni endodaneni yami ngililad. Uyise wamlilela njalo.

36 AmaMidiyanie asemthengisa eGibhithe kuPotifa, umphathi kaFaro, induna yabalindi.

Amadodana kaJuda

38Kwasekusithi ngalesosikhathi uJuda wehla esuka kubafowabo, waphambukelaa endodeni yeAdulamub, obizo layo linguHira.

2 UJuda wasebona lapho indodakazi yendoda umKhanani, obizo lakhe linguShuwac; wayithatha wangena kuyo.

3 Yasithatha isisu, yazala indodana; waseyitha ibizo layo uEri.

4 Yasiphinda ithatha isisu, yazala indodana; yayitha ibizo layo uOnanid.

5 Yasisengezelela futhi yazala indodana, yayitha ibizo layo uShela; kodwa wayeseKezibi ekuyizaleni kwayo.

6 UJuda wasemthathela uEri izibulo lakhe umfazie, njalo ibizo lakhe linguTamari.

7 Kodwa uEri, izibulo likaJuda, wayemubi emehlweni eNkosi; iNkosi yasimbulalaf.

8 UJuda wasesithi kuOnani: Ngena kumkamfowenu, wenze kuye imfanelo yomfowabo wendoda, umvusele umfowenu inzalog.

9 UOnani wayesazi-ke ukuthi inzalo kayiyikuba ngeyakhe. Kwasekusithi lapho engena kumkamfowabo, wayichithela emhlabathini, ukuze angamniki umfowabo inzalo.

10 Kwasekusiba kubi emehlweni eNkosi lokho akwenzayo; ngakho yambulala laye.

11 UJuda wasesithi kuTamari umalokazana wakhe: Hlala ungumfelokazi endlini kayihloh, aze akhule uShela indodana yami; ngoba wathi: Hlezi laye afe njengabafowabo. UTamari wasehamba wahlala endlini kayisei.

UJuda loTamari

12 Emva kwensuku ezinengi yafa indodakazi kaShuwa, umkaJuda. UJuda eseziduduzilej, wenyukela kubagundi bezimvu zakhe eThiminathik, yena lomngane wakhe uHira umAdulamu.

13 Kwasekusaziswa kuTamari ukuthi: Khangela, uyihlozala wenyukela eThiminathi ukugunda izimvu zakhe.

14 Wasekhulula izembatho zobufelokazi bakhe, wazimbomboza ngesimbombozo, wazigoqela, wahlala esangweni iEnayima, elisendleleni eya eThiminathi; ngoba wabona ukuthi uShela wayesekhulile, njalo wayengamnikwanga ukuba ngumkakhe.

15 Lapho uJuda esembonile, wacabanga ukuthi uliwule, ngoba embomboze ubuso bakhe.

16 Wasephambukela kuyel endleleni wathi: Woza-ke, ngingene kuwe; ngoba wayengazi ukuthi ngumalokazana wakhe. Wasesithi: Uzanginikani ukuze ungene kimi?

17 Wasesithi: Mina ngizathumela izinyane lembuzi elivela emhlanjini. Wasesithi: Uzanginika isibambiso uze ulithumele yini?

18 Wasesithi: Sibambiso bani engizakunika sona? Wasesithi: Indandatho elophawu lwakho, lentambo yakho, lodondolo lwakho olusesandleni sakhom. Wasemupha, wangena kuye; wasethatha isisu sakhe.

19 Wasesukuma wahamba, wakhulula isimbombozo sakhe, wafaka izembatho zobufelokazi bakhen.

20 UJuda wasethumela izinyane lembuzi ngesandla somngane wakhe umAdulamu ukuze athathe isibambiso esandleni sowesifazana; kodwa kamtholanga.

21 Wasebuza amadoda endawo yakowesifazana esithi: Lingaphi iwule elaliseEnayima endleleni? Asesithi: Kakuzanga kube khona iwule lapha.

22 Wasebuyela kuJuda wathi: Kangilitholanga, futhi lamadoda endawo athi: Kakuzanga kube khona iwule lapha.

23 UJuda wasesithi: Kalizithathele, hlezi sideleleke1; khangela, ngithumele lelizinyane, kodwa wena kawumtholanga.

24 Kwasekusithi phose emva kwenyanga ezintathu kwaziswa kuJuda ukuthi: UTamari umalokazana wakhe ufebile, futhi khangela-ke, ulesisu sokufetshwa. UJuda wasesithi: Mkhupheni atshisweo.

25 Esekhutshiwe, yena wathumela kuyisezala, esithi: Ngoniwe yindoda engumnini walezizinto. Wathi futhi: Ake uhlolisisep ukuthi ngezikabani lezizinto, indandatho elophawu lezintambo lodondoloq.

26 UJuda wasezivumar wathi: Ulungile kulamis, ngakho njengoba ngingamnikanga uShela indodana yami. Njalo kabanga esamazi futhi.

27 Kwasekusithi esikhathini sokubeletha kwakhe, khangela-ke, amaphahla ayesesiswini sakhet.

28 Kwasekusithi ekubeletheni kwakhe, elinye lakhupha isandla; umbelethisi wasithatha, wabopha intambo ebomvuu esandleni salo, esithi: Lo uzaphuma kuqala.

29 Kodwa kwathi lifinyeza isandla salo, khangela-ke umfowabo waphuma; wasesithi: Ufohle njani? Ukufohla kakube phezu kwakho2. Wasemutha ibizo lakhe uPerezi3.

30 Emva kwalokhu kwasekuphuma umfowabo owayelentambo ebomvu esandleni sakhe; wasemutha ibizo lakhe uZerav.

UJosefa lomkaPotifa

39UJosefa wasesehliselwa eGibhithe; njalo uPotifaa, umphathi kaFaro, induna yabalindi, indoda engumGibhithe, wamthenga esandleni samaIshmayelib, ababemehlisele khona.

2 Njalo iNkosi yayiloJosefac, waze waba ngumuntu ophumelelayo; wayesendlini yenkosi yakhe, umGibhithe.

3 Inkosi yakhe yasibona ukuthi iNkosi ilaye, lokuthi konke akwenzayo iNkosi yakuphumelelisa esandleni sakhed.

4 UJosefa wasethola umusa emehlweni ayoe, wayisebenzela; njalo yamenza waba ngumphathi wendlu yayo, lakho konke eyayilakho yakunikela esandleni sakhe.

5 Kwasekusithi kusukela esikhathini eyamenza ngaso umphathi wendlu yayo, lakho konke eyayilakho, iNkosi yabusisa indlu yomGibhithe ngenxa kaJosefaf; lesibusiso seNkosi saba phezu kwakho konke eyayilakho, endlini lensimini.

6 Yasitshiya konke eyayilakho esandleni sikaJosefa; yayingazi lutho lwayo, ngaphandle kokudla eyayikudla. Futhi uJosefa wayemuhle ngesimo, ekhangeleka kuhleg.

7 Kwasekusithi emva kwalezizinto, inkosikazi yenkosi yakhe yaphakamisela amehlo ayo kuJosefa; yathi: Lala lami.

8 Kodwa wala, wathi enkosikazini yenkosi yakhe: Khangela, inkosi yami kayikwazi okulami endlini, njalo konke elakho ikunikela esandleni samih;

9 kakho omkhulu kulami endlini le; njalo kayingigodlelangai lutho, ngaphandle kwakho, ngalokhu ukuthi ungumkayo; njalo ngingenza njani lobububi obukhulu, ngone kuNkulunkuluj?

10 Kwasekusithi ekukhulumeni kwakhe kuJosefa insuku ngensuku, kazange amlalele, ukulala laye, lokuba laye.

11 Kwasekusithi ngosuku oluthile wangena endlini ukuyakwenza umsebenzi wakhe, njalo kwakungekho owamadoda endlu lapho endlini,

12 yasimbamba ngesembatho sakhe isithi: Lala lami. Kodwa watshiya isembatho sakhe esandleni sayo, wabaleka, waphumela phandle.

13 Kwasekusithi isibonile ukuthi utshiyile isembatho sakhe esandleni sayo, wabalekela phandle,

14 yabiza amadoda endlu yayo, yakhuluma kuwo isithi: Bonani, usilethele indoda engumHebheru ukudlala ngathi; uze kimi ukuze alale lami, ngamemeza ngelizwi elikhulu;

15 kwasekusithi esezwile ukuthi ngiphakamise ilizwi lami ngakhala, watshiya isembatho sakhe eceleni kwami, wabaleka, waphumela phandle.

16 Yasisibeka isembatho sakhe eceleni kwayo, yaze yafika inkosi yakhe ekhaya.

17 Njalo yakhuluma kuyo njengalamazwi isithi: Inceku engumHebheru, osilethele yona, izile kimi ukuze idlale ngami;

18 kwasekusithi sengiphakamise ilizwi lami ngakhala, yatshiya isembatho sayo eceleni kwami, yabalekela phandle.

19 Kwasekusithi inkosi yakhe isizwe amazwi omkayo, ewakhulume kuyo, esithi: Njengalamazwi inceku yakho yenze kimi, ulaka lwayo lwavutha.

20 Inkosi kaJosefa yasimthatha yamfaka entolongwenik, indawo lapho izibotshwa zenkosi ezazibotshelwa khona; wasesiba lapho entolongwenil.

21 Kodwa iNkosi yaba loJosefam, yelulela umusa kuye, yasimupha umusa emehlweni enduna yentolongon.

22 Induna yentolongo yanikela-ke esandleni sikaJosefa zonke izibotshwa ezazisentolongwenio; lakho konke ezazikwenza lapho, wayengumenzi.

23 Induna yentolongo kayisakhangelanga lutho olwalusesandleni sakhe, ngoba iNkosi yayilayep; lalokho akwenzayo iNkosi yakuphumelelisa.

UJosefa uchasisa amaphupho

40Kwasekusithi emva kwalezizinto umphathinkezoa wenkosi yeGibhithe lomphekizinkwa bona enkosini yabo, enkosini yeGibhithe.

2 Ngakho uFaro wabathukuthelela abathenwa bakhe ababilib, induna yabaphathinkezo lenduna yabaphekizinkwa.

3 Wazinikela esitokisinic, endlini yenduna yabalindid, entolongweni, indawo lapho uJosefa ayebotshelwe khona.

4 Induna yabalindi yasimlaya uJosefa ukuba lazoe, wazisebenzela; njalo zaba lensuku esitokisini.

5 Zombili zaseziphupha amaphupho, ngamunye iphupho lakhe, ngabusuku bunye, ngamunye njengengcazelo yephupho lakhe, umphathinkezo lomphekizinkwa ababengabenkosi yeGibhithe ababebotshiwe entolongweni.

6 UJosefa wasengena kibo ekuseni, wababona, khangela-ke, benyukumele.

7 Wasebabuza abathenwa bakaFaro ababelaye esitokisini endlini yenkosi yakhe, esithi: Kungani ubuso benu budanile lamuhla?

8 Basebesithi kuye: Siphuphile iphupho, njalo kakho umchasisi walof. UJosefa wasesithi kubo: Ingcazelo kayisizo zikaNkulunkulu yinig? Ake lingilandisele wona.

9 Induna yabaphathinkezo yalandisa iphupho layo kuJosefa, yathi kuye: Ephutsheni lami, khangela-ke, kwakukhona ivini phambi kwami;

10 evinini-ke kwakukhona ingatsha ezintathu; njalo kwakungathi liyahluma, impoko zalo zaphuma, amahlukuzo alo athela izithelo zevini ezivuthiweyo.

11 Njalo inkezo kaFaro yayisesandleni sami; ngasengithatha izithelo zevini, ngazikhamela enkezweni kaFaro, nganika inkezo esandleni sikaFaro.

12 UJosefa wasesithi kuyo: Le yingcazelo yaloh. Ingatsha ezintathu ziyizinsuku ezintathui;

13 kusesephakathi kwensuku ezintathu uFaro uzaphakamisa ikhanda lakho, akubuyisele esikhundleni sakhoj; njalo uzanika inkezo kaFaro esandleni sakhe, njengendlela yakuqala lapho wawungumphathinkezo wakhe.

14 Kodwa ungikhumbule lawe, lapho uhlezi kuhle, ake ungenzele umusak, ungibike kuFaro, ungikhuphe kulindlu.

15 Ngoba ngebiwa lokwebiwa elizweni lamaHebheru, lalapha futhi kangenzanga lutho ukuze bangifake emgodinil.

16 Lapho induna yabaphekizinkwa ibona ukuthi uchasise kuhle, yathi kuJosefa: Lami bengisephutsheni; khangela-ke, bekukhona izitsha ezintathu zilezinkwa ezimhlophe1 ekhanda lami;

17 njalo esitsheni esingaphezulu kwakukhona okokudla konke kukaFaro, umsebenzi obhakiweyo; njalo inyoni zakudla lokho esitsheni esisekhanda lami.

18 UJosefa wasephendula wathi: Le yingcazelo yalom. Izitsha ezintathu ziyizinsuku ezintathu;

19 kusesephakathi kwensuku ezintathu uFaro uzaphakamisa ikhanda lakhon lisuke kuwe, akulengise esihlahleni; inyoni zizakudla inyama yakho ziyisuse kuwe.

20 Kwasekusithi ngosuku lwesithathu, usuku lokuzalwa kukaFaroo, wenzela inceku zakhe zonke idili; waphakamisa ikhandap lenduna yabaphathinkezo lekhanda lenduna yabaphekizinkwa phakathi kwenceku zakhe.

21 Wayibuyisela induna yabaphathinkezoq ekuphatheni kwayo inkezo; yasinika inkezo esandleni sikaFaror.

22 Kodwa wayilengisa induna yabaphekizinkwas, njengoba uJosefa ezichasisele.

23 Kodwa induna yabaphathinkezo kayimkhumbulanga uJosefa, kodwa yamkhohlwa.

UJosefa uchasisa amaphupho kaFaro

41Kwasekusithi ekupheleni kweminyaka emibili egcweleyoa uFaro waphupha; khangela-ke, emi emfuleni.

2 Khangela-ke, emfuleni kwakhuphuka amankomokazi ayisikhombisa, ekhangeleka emahle, enonile enyameni; adla emihlangenib.

3 Khangela-ke, amanye amankomokazi ayisikhombisa akhuphuka emfuleni emva kwawo, ekhangeleka kubi, ecakile enyameni; ema eduze lamankomokazi ekhunjini lomfula.

4 Amankomokazi akhangeleka kubi acakileyo enyameni adla amankomokazi akhangeleka kuhle anonileyo. UFaro wasephaphama.

5 Walala futhi, waphupha ngokwesibili; khangela-ke, kwakhahlela izikhwebu eziyisikhombisa ehlangeni linye, ezigcweleyo zilungile.

6 Khangela-ke, izikhwebu eziyisikhombisa ezicakileyo, zihangulwe ngumoya wempumalanga, zakhahlela emva kwazo.

7 Izikhwebu ezicakileyo zaginya izikhwebu ezipheleleyo ezigcweleyo. UFaro wasephaphama, khangela-ke, kwakuliphupho.

8 Kwasekusithi ekuseni umoya wakhe wakhathazekac; wathumela wabiza izangoma zonke zeGibhithe lazo zonke izazi zayod. UFaro wazilandisela iphupho lakhe; kodwa kwakungekho ongamchasisela wona uFaro.

9 Induna yabaphathinkezo yasikhuluma kuFaro isithi: Lamuhla ngiyakhumbula amacala ami.

10 UFaro wazithukuthelela inceku zakhee, wanginikela esitokisini, endlini yenduna yabalindif, mina lenduna yabaphekizinkwa;

11 njalo saphupha iphupho ngabusuku bunyeg, mina layo. Saphupha, ngamunye njengengcazelo yephupho lakhe.

12 Kwakukhona lapho kanye lathi ijaha umHebheru, inceku yenduna yabalindi; sayilandisela yasichasisela amaphupho ethu, yachasisa ngamunye njengephupho lakheh.

13 Kwasekusithi njengokusichasisela kwayo kwaba njalo; mina wangibuyisela esikhundleni sami, yena wamlengisai.

14 UFaro wasethumela wabiza uJosefaj; bamkhupha emgodinik ngokuphangisal1; esephucile wafaka ezinye izigqoko, wangena kuFaro.

15 UFaro wasesithi kuJosefa: Ngiphuphile iphuphom, kodwa kakho olichasisayo; njalo mina ngizwile ngawe ukuthi: Usizwa iphupho, uyalichasisan.

16 UJosefa wasemphendula uFaro esithi: Kakukho kimio. UNkulunkulup uzaphendula impilakahle kaFaro.

17 UFaro wasekhuluma kuJosefa wathiq: Ephutsheni lami, khangela, ngangimi ekhunjini lomfula;

18 njalo khangela, kwakhuphuka emfuleni amankomokazi ayisikhombisa, anonileyo enyameni, akhangeleka emahle, adla emihlangeni.

19 Khangela-ke, amanye amankomokazi ayisikhombisa akhuphuka emva kwawo, ayangekileyo, akhangeleka emabi kakhulu, acakileyo enyameni; angizanga ngiwabone anjengawo ngobubi elizweni lonke leGibhithe.

20 Kwathi amankomokazi acakileyo lamabi adla amankomokazi ayisikhombisa okuqala anonileyo.

21 Lapho esengene esiswini sawo, kakubonakalanga ukuthi angenile esiswini sawo, ngoba ekhangeleka kubi njengakuqala. Ngasengiphaphama.

22 Ngasengibona ephutsheni lami, khangela-ke, izikhwebu eziyisikhombisa zikhahlela ehlangeni linye, zigcwele zilungile;

23 njalo khangela, izikhwebu eziyisikhombisa ezitshwabheneyo, ezicakileyo, ezihangulwe ngumoya wempumalanga zakhahlela emva kwazo.

24 Njalo izikhwebu ezicakileyo zaginya izikhwebu eziyisikhombisa ezilungileyo. Njalo ngakulandisela izangoma; kodwa kwakungekho esangichasiselayor.

25 UJosefa wasesithi kuFaro: Iphupho likaFaro linye. Lokho uNkulunkulu akwenzayo, umazisile uFaros.

26 Amankomokazi ayisikhombisa alungileyo ayiminyaka eyisikhombisa; lezikhwebu eziyisikhombisa ezilungileyo ziyiminyaka eyisikhombisa. Iphupho linye.

27 Njalo amankomokazi acakileyo lamabi akhuphuka emva kwawo ayiminyaka eyisikhombisa; lezikhwebu eziyisikhombisa ezicakileyo ezihangulwe ngumoya wempumalanga zizakuba yiminyaka eyisikhombisa yendlalat.

28 Le yinto engiyikhulume kuFaro ukuthi: Lokho uNkulunkulu akwenzayo, ukutshengisile kuFarou.

29 Khangela, kuyeza iminyaka eyisikhombisa yenala enkulu elizweni lonke leGibhithev.

30 Kuzavela iminyaka eyisikhombisa yendlala emva kwayow; izakhohlakala-ke inala yonke elizweni leGibhithe; njalo indlala izaliqeda ilizwex.

31 Njalo inala kayiyikwaziwa elizweni ngenxa yaleyondlala emva kwalokho, ngoba izakuba nzima kakhulu.

32 Njalo ukuthi iphupho liphindwe kabili kuFaro, kungoba into le imisiwe nguNkulunkuluy, futhi uNkulunkulu uyaphangisa ukukwenza.

33 Khathesi-ke uFaro kakhangele indoda eqedisisayo lehlakaniphileyo, ayibeke phezu kwelizwe leGibhithe.

34 UFaro kenze lokhu, abeke ababonisi phezu kwelizwe, athathe ingxenye yesihlanu yelizwe leGibhithe eminyakeni eyisikhombisa yenala.

35 Kababuthe konke ukudla kwaliminyaka elungileyo ezayo, njalo kababuthelele amabele ngaphansi kwesandla sikaFaroz, kube yikudla emizini, bawagcine.

36 Njalo ukudla kuzakuba yisiphala selizwe okweminyaka eyisikhombisa yendlala ezakuba khona elizweni leGibhithe, ukuze ilizwe lingabhujiswa2 yindlala.

Ukuphakanyiswa kukaJosefa

37 Njalo into le yabanhle emehlweni kaFaro lemehlweni ezinceku zakhe zonke.

38 UFaro wasesithi ezincekwini zakhe: Singamthola yini onjengaye, indoda okuyo uMoya kaNkulunkulua?

39 UFaro wasesithi kuJosefa: Njengalokhu uNkulunkulu ekwazisile konke lokhu, kakho oqedisisayo lohlakaniphileyo njengawe.

40 Wena uzakuba phezu kwendlu yamib, njalo emlonyeni wakho bonke abantu bami bazabuswa3; kuphela esihlalweni sobukhosi ngizakuba mkhulu kulawe.

41 UFaro wasesithi kuJosefa: Khangela, ngikubekile phezu kwelizwe lonke leGibhithe.

42 UFaro wasekhupha indandatho yakhe elophawu lwakhe esandleni sakhe, wayifaka esandleni sikaJosefac, wamgqokisa izigqoko zelembu elicolekileyo kakhulud, wamgaxa iketane legolide entanyenie.

43 Wamhambisa enqoleni yesibili ayelayo; njalo bamemezaf phambi kwakhe besithi: Guqani! Ngokunjalo wambeka phezu kwelizwe lonke leGibhitheg.

44 UFaro wasesithi kuJosefa: NginguFaro; kodwa ngaphandle kwakho kakho ozaphakamisa isandla sakhe loba unyawo lwakhe elizweni lonke leGibhithe.

45 UFaro wasebiza ibizo likaJosefa ngokuthi uZafenathi-Paneya4. Wamnika uAsenathi, indodakazi kaPotifera umpristi weOni, ukuthi abe ngumkakhe. UJosefa wasephuma wadabula elizweni leGibhithe.

46 Njalo uJosefa wayeleminyaka engamatshumi amathathu mhla esima phambi kukaFaro inkosi yeGibhitheh. UJosefa wasephuma esuka ebusweni bukaFaro, wadabula ilizwe lonke leGibhithe.

47 Umhlaba wathela ngezandla ezigcweleyo eminyakeni eyisikhombisa yenala.

48 Waseqoqa konke ukudla kweminyaka eyisikhombisa eyayiselizweni leGibhithe, wabeka ukudla emizini; ukudla kwensimu ezingelezele lowo lalowomuzi wakubeka kuwo.

49 UJosefa wasebuthelela amabele njengetshebetshebe lolwandle, aba manengi kakhulu, waze wayekela ukubala, ngoba ayengelananii.

50 Wasezalelwa uJosefa amadodana amabilij, ungakafiki umnyaka wendlala, amzalela wona uAsenathi indodakazi kaPotifera umpristi5 weOni.

51 UJosefa wasebiza ibizok lezibulo wathi nguManase6, wathi: Ngoba uNkulunkulu ungenze ukuthi ngikhohlwe konke ukuhlupheka kwami lendlu yonke kababa.

52 Lebizo leyesibili walibiza wathi nguEfrayimi7, wathi: Ngoba uNkulunkulu ungenze ukuthi ngibe lezithelo elizweni lokuhlupheka kwami.

53 Kwasekuphela iminyaka eyisikhombisa yenala eyayiselizweni leGibhithe.

54 Kwasekuqala ukufika iminyaka eyisikhombisa yendlalal, njengoba uJosefa wayetshilom. Kwasekusiba khona indlala emazweni wonke, kodwa elizweni lonke leGibhithe kwakukhona isinkwa.

55 Kwathi ilizwe leGibhithe lonke selilamba, abantu bakhala ngesinkwa kuFaro. UFaro wasesithi kuwo wonke amaGibhithe: Yanini kuJosefa, lenze lokho alitshela khona.

56 Kwathi sekulendlala ebusweni belizwe lonke, uJosefa wavula zonke iziphala8, wathengiselan amaGibhithe; indlala-ke yaba lamandla elizweni leGibhithe.

57 Lonke ilizwe lafika eGibhithe kuJosefa ukuthenga, ngoba indlala yayilamandla emhlabeni wonkeo.

Abafowabo bakaJosefa baya eGibhithe

42UJakobe esebonile ukuthi kukhona amabele eGibhithea, uJakobe wathi emadodaneni akhe: Kungani likhangelana?

2 Wathi futhi: Khangelani, sengizwile ukuthi kukhona amabele eGibhithe; yehlani liye khona, lisithengele khona, ukuze siphile, singafib.

3 Abafowabo bakaJosefa abalitshumi basebesehla ukuthenga amabele eGibhithe.

4 Kodwa uBhenjaminic, umfowabo kaJosefa, uJakobe kamthumanga labafowabo, ngoba wathi: Hlezi ehlelwe yingozid.

5 Amadodana kaIsrayeli asefika ukuthenga phakathi kwababesiza, ngoba indlala yayikhona elizweni leKhanani.

6 Njalo uJosefa wayengumbusi phezu kwelizwee; wathengisela abantu bonke belizwe; bafika-ke abafowabo bakaJosefa, bamkhothamela ngobuso emhlabathinif.

7 UJosefa esebabonile abafowabo, wabazi, kodwa wazitshaya owemzini kubo, wakhuluma labo izinto ezilukhuni wathi kubo: Livela ngaphi? Bathi: Elizweni leKhanani, ukuthenga ukudla.

8 UJosefa wasebazi abafowabo, kodwa bona kabamazanga.

9 UJosefa wasekhumbula amaphupho awaphupha ngabog, wathi kibo: Lizinhlolih, ukuzabona ubunqunu belizwe lizile.

10 Basebesithi kuye: Hatshi, nkosi yami; kodwa inceku zakho zize ukuthenga ukudla.

11 Thina sonke singamadodana andodanye; singabaqotho, inceku zakho kazisizo inhloli.

12 Wasesithi kubo: Hatshi, kodwa ukuzabona ubunqunu belizwe lizile.

13 Basebesithi: Thina, izinceku zakho, siyizelamani ezilitshumi lambili, amadodana andodanye elizweni leKhanani; khangela-ke, icinathunjana likubaba lamuhla, enye kayisekhoi.

14 UJosefa wasesithi kubo: Yikho lokho engikutsho kini, ukuthi: Lizinhloli.

15 Kulokhu lizahlolwa; ngempilo kaFaroj! kalisoze liphume lapha, ngaphandle kokuthi kufike umfowenu olicinathunjana lapha.

16 Thumani omunye wenu, amlande umfowenu; kodwa lina lizabotshwa, ukuze kuhlolwe amazwi enu, ukuthi iqiniso likini yini; kodwa uba hatshi, impilo kaFaro! lizinhloli.

17 Wasebafaka1 esitokisini insuku ezintathu.

18 UJosefa wasesithi kubo ngosuku lwesithathu: Yenzani lokhu ukuze liphile. Ngiyamesaba uNkulunkuluk.

19 Uba lingabaqotho, kabotshwe omunye wabafowenu endlini yokulondolozwa kwenu, kodwa lina hambani, libuyele lamabele endlala ezindlu zenu,

20 lilethe umnawenu olicinathunjana kimil; khona amazwi enu ezaqiniswa, ukuze lingafi. Basebesenza njalo.

21 Basebekhulumisana besithi: Isibili silecala ngomfowethu, ngoba sabona usizi lomphefumulo wakhe, nxa wasincenga, kodwa kasilalelanga; ngenxa yalokho sehlelwe yikuhlupheka lokhum.

22 URubeni wasebaphendula wathi: Kangitshongo yini ukuthi: Lingoni kumfanan? Kodwa kalilalelanga. Ngakho legazi lakhe, khangelani, liyabizwao.

23 Njalo bona babengazi ukuthi uJosefa uyezwa, ngoba kwakulomtolikip phakathi kwabo.

24 Njalo wabafulathela, wakhala inyembezi; wasetshibilikela kubo, wakhuluma kubo; wasethatha uSimeyoni kubo, wambopha phambi kwamehlo abo.

25 UJosefa waselaya ukuthi bagcwalise amasaka abo ngamabele, lokuthi babuyisele imali yabo, ngulowo lalowo esakeni lakhe, lokuthi babanike umphako wendlela; basebesenza njalo kubo.

26 Basebesethwesa obabhemi babo amabele abo, basuka lapho.

27 Kwathi omunye evula isaka lakheq ukuze anike ubabhemi wakhe ukudla endlini yezihambir, wabona imali yakhe, ngoba khangela, yayisemlonyeni wesaka lakhe.

28 Wasesithi kubafowabo: Imali yami ibuyiselwe; futhi khangelani, isesakeni lami. Inhliziyo yabo yasisehluleka2, bathuthumela, omunye komunye besithi: Kuyini lokhu uNkulunkulu akwenze kithi?

29 Basebebuyela kuJakobe uyise elizweni leKhanani, bamazisa konke abahlangene lakho, besithi:

30 Indoda, umbusi walelolizwe, wasihalada, wasithatha njengenhloli zelizwe.

31 Kodwa sathi kuye: Singabaqotho; kasisizo izinhloli;

32 sasiyizelamani ezilitshumi lambili, amadodana kababa; enye kayisekhos, lecinathunjana lamuhla likubaba elizweni leKhanani.

33 Lendoda, umbusi welizwe, wathi kithi: Ngalokhu ngizakwazi ukuthi lingabaqotho; tshiyani omunye wabafowenu kimit, lithathele indlala yezindlu zenuu, lihambe,

34 lilethe umnawenu olicinathunjana kimi; khona ngizabona ukuthi kalisizo izinhloli kodwa lingabaqotho, ngilinike umfowenu, lithengiselane elizweniv.

35 Kwasekusithi sebethulula amasaka abo, khangela-ke, isikhwama semali salowo lalowo sisesakeni lakhe. Lapho bebona izikhwama zemali yabo, bona loyise, besaba.

36 UJakobe uyise wasesithi kubo: Liyangemuka abantwanaw; uJosefa kasekho loSimeyoni kakho, loBhenjamini lizamthatha; zonke lezizinto zimelane lami.

37 URubeni wasekhuluma kuyise esithi: Bulala ababili kumadodana amix, uba ngingambuyisi kuwe; mnikele esandleni sami, futhi mina ngizambuyisela kuwe.

38 Kodwa wathi: Indodana yami kayiyikwehla lani, ngoba umfowabo ufiley, futhi yena usele yedwa; uba esehlelwa yingozi endleleni elihamba kuyoz, lizakwehlisela engcwabeni izimvu zami ngosizia.

Abafowabo bakaJosefa babuyela eGibhithe loBhenjamini

43Indlala yasisiba nzimaa elizweni.

2 Kwasekusithi sebeqedile ukudla ababebuye lakho eGibhithe, uyise wathi kubo: Buyelani, lisithengele ukudla okulutshwana.

3 UJuda wasekhuluma kuye wathi: Leyondoda yasiqonqosela1 yathi: Kalisoze libubone ubuso bami ngaphandle kokuthi umnawenu libe layeb.

4 Uba uthuma umnawethu lathi, sizakwehla siyekuthengela ukudla,

5 kodwa uba ungamthumi, kasiyikwehla, ngoba leyondoda yathi kithi: Kalisoze libubone ubuso bami ngaphandle kokuthi umnawenu lilaye.

6 UIsrayeli wasesithi: Lenzelani okubi kimi ngokuyazisa leyondoda ukuthi liselomnawenu?

7 Basebesithi: Leyondoda yabuzisisa2 mayelana lathi langezihlobo zethu, isithi: Uyihlo usaphila yini? Lilomnawenu yini? Sayilandisela ngalawomazwi3; ukwazi sasikwazi yini ukuthi izakuthi: Yehlani lomnawenu?

8 UJuda wasesithi kuIsrayeli uyise: Thuma umfana lami; besesisukuma sihambe, ukuze siphile singafic, lathi, lawe, labantwanyana bethu.

9 Mina ngizakuba yisibambiso sakhe; uzambiza esandleni sami; uba ngingambuyisi kuwe ngimbeke phambi kwakho, ngizakuba lecala kuwe zonke izinsukud.

10 Isibili uba besingalibalanga, qotho ngabe khathesi sesibuyile kabili.

11 UIsrayeli uyise wasesithi kubo: Uba kunjalo khathesi, yenzani lokhu; thathani okwezithelo ezikhethiweyo zelizwe ezitsheni zenu, liyehlisele leyondoda isipho, inhlaka eyingcosanae, loluju oluyingcosana, isinongo, lemure*, imkelu yepistakiyo, lama-alimondi;

12 lithathe imali iphindwe kabili esandleni senu; futhi imali eyabuyiselwayo emlonyeni wamasaka enuf liyibuyisele esandleni senu, mhlawumbe kwaba yisiphosiso.

13 Lithathe futhi umfowenu, lisukume, libuyele kuleyondoda.

14 UNkulunkulu uSomandlag kaliphe isihawu phambi kwaleyondoda, ukuze alikhululele omunye umfowenu loBhenjamini. Mina-ke, uba ngemukwa abantwana, ngiyemukwa.

15 Amadoda asethatha lesosipho, athatha imali ephindwe kabili esandleni sawo loBhenjamini; asukuma ehlela eGibhithe, ema phambi kukaJosefa.

16 Kwathi uJosefa embona uBhenjamini elabo, wathi kumphathi wendlu yakheh: Ngenisa lamadoda endlini, uhlabe isifuyo, ulungise, ngoba lamadoda azakudla lami emini.

17 Indoda yenza njengoba uJosefa etshilo, lendoda yawangenisa amadoda endlini kaJosefa.

18 Amadoda asesesaba, ngoba engeniswe endlini kaJosefa; athi: Singenisiwe ngenxa yemali eyabuyiselwa emasakeni ethu kuqala, ukuze asijume4 ehlele phezu kwethu, asithathe sibe yizigqili, labobabhemi bethu.

19 Asesondela endodeni eyayingumphathi wendlu kaJosefa, akhuluma kuyo emnyango wendlu,

20 athi: Mayuyu nkosi yami! Sehla lokwehla kuqala ukuthenga ukudlai.

21 Kwasekusithi sesifike endlini yezihambi, savula amasaka ethu, khangela-ke, imali yalowo lalowo yayisemlonyeni wesaka lakhej, imali yethu ngesisindo sayo; siyibuyisile esandleni sethu.

22 Sehle lenye imali layo esandleni sethu, ukuthenga ukudla. Kasazi ukuthi ngubani ofake imali yethu emasakeni ethu.

23 Wasesithi: Ukuthula kakube kini, lingesabi. UNkulunkulu wenu loNkulunkulu kayihlo ulinikile inotho emasakeni enu. Imali yenu yeza kimi. Wasemkhuphela kubo uSimeyoni.

24 Indoda yasiwangenisa amadoda endlini kaJosefa, yawanika amanzi; asegeza inyawo zawo; yasinika obabhemi bawo ukudlak.

25 Aselungisa isiphol waze wafika uJosefa emini, ngoba ayezwile ukuthi bazakudla isinkwa lapho.

26 Kwathi uJosefa esefikile endlini, amlethela endlini isipho esasisesandleni sawo, amkhothamela emhlabathinim.

27 Wasewabuza impilo wathi: Uyaphila uyihlo yini, ixhegu elalikhuluma ngalo? Lisaphila yinin?

28 Asesithi: Inceku yakho ubaba isekhona, isaphila. Asekhothamela phansi amkhonza.

29 Wasephakamisa amehlo akhe, wabona uBhenjamini umfowabo, indodana kaninao, wathi: Nguye lo umnawenu omncinyane yini elakhuluma ngaye kimip? Wathi futhi: UNkulunkulu kabe lomusa kuwe, ndodana yami.

30 UJosefa wasephangisa, ngoba imibilini yakhe yatshisekela umfowaboq; wadinga indawo yokukhala inyembezi; wangena ekamelweni eliphakathi, wakhala inyembezi khonar.

31 Esegezile ubuso bakhe, waphuma; esezibambiles wathi: Fakani isinkwa.

32 Bamfakela yedwa, lawo wodwa, lamaGibhithe, ayesidla laye, wodwa, ngoba amaGibhithe ayengedle isinkwa lamaHebheru, ngoba lokho kwakuyisinengiso kumaGibhithet.

33 Asehlala phambi kwakhe, izibulo njengobuzibulo balo, lecinathunjana njengobucinathunjana balo; amadoda asemangala enye kwenye.

34 Wasewabela kulokhu okwakuphambi kwakheu; kodwa isabelo sikaBhenjamini saphindwa kahlanuv okwedlula isabelo sawo wonke. Anatha asenatha kakhulu laye.

UJosefa uyabalinga abafowabo

44Waselaya umphathi wendlu yakhe esithi: Gcwalisa amasaka amadoda ngokudla, okulingene abangakuthwala, ufake imali yalowo lalowo emlonyeni wesaka lakhe.

2 Lenkezo yami, inkezo yesiliva, ifake emlonyeni wesaka lecinathunjana kanye lemali yamabele alo. Wenza-ke njengelizwi likaJosefa, ayelikhulumile.

3 Ekuseni sekusile, amadoda avunyelwa ukuhamba, wona labobabhemi bawo.

4 Wona aphuma emzini, ayengakhatshana, uJosefa wasesithi kumphathi wendlu yakhe: Sukuma xotshana lamadoda; lapho usuwaficile uzakuthi kuwo: Liphindiseleleni okuhle ngokubi?

5 Le kayisiyo enatha kuyo inkosi yami, lehlahlula ngayo sibili yini? Lenze okubi ngelikwenzileyo.

6 Wasewafica, wakhuluma kuwo la amazwi.

7 Asesithi kuye: Inkosi yethu ikhulumelani amazwi anje? Kakube khatshana lezinceku zakho ukwenza into enje.

8 Khangela, imali esayifica emlonyeni wamasaka ethua sayibuyisela kuwe ivela elizweni leKhanani. Pho, besingeba njani isiliva loba igolide endlini yenkosi yakho?

9 Lowo owezinceku zakho etholwa kuye, kafeb, lathi futhi sizakuba yizigqili zenkosi yethu.

10 Wasesithi: Khathesi-ke, kakube njalo njengamazwi enu; lowo ezatholwa kuye uzakuba yisigqili sami, kodwa lina libe msulwa.

11 Basebephangisa, njalo ngulowo lalowo wethulela isaka lakhe emhlabathini, ngulowo lalowo wasevula isaka lakhe.

12 Waphenya eqala kwenkulu wacina ngecinathunjana; njalo inkezo yatholwa esakeni likaBhenjamini.

13 Asedabula izembatho zawoc; ileyo laleyo yethwesa ubabhemi wayo, asebuyela emzini.

14 Njalo uJuda wafika labafowabo endlini kaJosefa; ngoba wayesesekhona, bawela emhlabathini phambi kwakhed.

15 UJosefa wasesithi kubo: Yisenzo bani elisenzileyo? Belingazi yini ukuthi indoda enjengami ingahlahlula sibili?

16 UJuda wasesithi: Sizakuthini enkosini yethu? Sizakhulumani? Loba sizazilungisisa njani? UNkulunkulu uthole ububi benceku zakho; khangela, siyizigqili zenkosi yethu, thina sonke kanye laye inkezo etholwe esandleni sakhee.

17 Kodwa wathi: Kakube khatshana lami ukwenza lokho. Indoda esandleni sayo okutholwe inkezo, nguye ozakuba yisigqili sami; kodwa lina yenyukani ngokuthula liye kuyihlo.

18 UJuda wasesondela kuye wathi: Uxolo nkosi yami! Ake uvumele inceku yakho ikhulume ilizwi endlebeni zenkosi yamif, lolaka lwakho lungayivutheli inceku yakhog, ngoba unjengoFaro kanye.

19 Inkosi yami yabuza inceku zayo isithi: Liloyihlo kumbe umfowenu yini?

20 Sasesisithi enkosini yami: Silobaba olixhegu, lomfana wobuxhegu, omncinyaneh, lomnewabo ufile, njalo yena usele yedwa kunina, loyise uyamthanda.

21 Wasusithi ezincekwini zakho: Mehliseleni kimi ukuze ngibeke ilihlo lami phezu kwakhei.

22 Sasesisithi enkosini yami: Umfana angetshiye uyise; uba emtshiya uyise, uzakufa uyisej.

23 Wasusithi ezincekwini zakho: Uba umnawenu olicinathunjana engehli lani, kaliyikubona ubuso bami futhi.

24 Kwasekusithi sesenyukele kunceku yakho ubaba, samazisa amazwi enkosi yami.

25 Ubaba wasesithi: Buyelani, lisithengele ukudla okulutshwanak.

26 Sasesisithi: Singeke sehle; uba umnawethu olicinathunjana elathi singehla, ngoba singebone ubuso baleyondoda uba umnawethu olicinathunjana singelaye.

27 Inceku yakho ubaba yasisithi kithi: Lina liyazi ukuthi umkami wangizalela amadodana amabili;

28 njalo omunye waphuma kimi, ngasengisithi: Isibili udatshuliwe lokudatshulwal; njalo kangimbonanga kuze kube khathesi.

29 Uba lithatha lalo limsusa ebusweni bami, esehlelwe yingozi, lizakwehlisela-ke izimvu zami engcwabeni ngosizim.

30 Khathesi-ke, lapho ngibuyela kunceku yakho ubaba, lomfana singelaye, njengoba umphefumulo wakhe ubotshelwe emphefumulweni wakhen,

31 kuzakuthi-ke, nxa ebona ukuthi umfana kakhoo, uzakufa; njalo inceku zakho zizakwehlisela izimvu zenceku yakho ubaba engcwabeni ngosizi.

32 Ngoba inceku yakho yaba yisibambiso somfana kubaba esithi: Uba ngingambuyiseli kuwe, ngizakuba lecala kubaba zonke izinsukup.

33 Khathesi-ke, ake inceku yakho isale esikhundleni somfana, ibe yisigqili senkosi yami, lomfana enyuke kanye labafowabo.

34 Ngoba ngingenyukela njani kubaba, umfana ngingelaye, hlezi ngibone okubi okuzafica ubaba?

UJosefa uyaziveza kubafowabo

45UJosefa-ke wayengelakuzibambaa phambi kwabo ababemi laye, wamemeza wathi: Khuphani wonke umuntu asuke kimi. Futhi kwakungelamuntu owayemi laye lapho uJosefa eziveza kubafowabo.

2 Wasephakamisa ilizwi lakhe ngokukhala, aze ezwa amaGibhithe, yezwa lendlu kaFaro.

3 UJosefa wasesithi kubafowabo: NginguJosefab. Ubaba usaphila yini? Kodwa abafowabo kabaze bamphendula, ngoba besanganisekile phambi kwakhe.

4 UJosefa wasesithi kubafowabo: Ake lisondele kimi. Basondela-ke. Wasesithi: NginguJosefa umfowenu elamthengisa waya eGibhithe.

5 Khathesi-ke, lingadabuki, lingazithukutheleli1, ukuthi langithengisa lapha, ngoba uNkulunkulu wangithuma phambi kwenu ukulondoloza impiloc.

6 Ngoba liminyaka emibili indlala iphakathi kwelizwe; njalo kuseleminyaka emihlanu okungayikulinywa kuvunwe ngayod.

7 Njalo uNkulunkulu wangithuma phambi kwenu ukulimisela insali emhlabeni, lokuligcina liphila ngokukhulula okukhulu.

8 Khathesi-ke, lina alingithumelanga lapha, kodwa uNkulunkulu; wasengimisa ngaba nguyise kaFaroe, lenkosi yendlu yakhe yonke, lombusi elizweni lonke leGibhithe.

9 Phangisani lenyukele kubaba, lithi kuye: Itsho njalo indodana yakho uJosefa: UNkulunkulu ungimise inkosi yeGibhithe lonke; yehlela kimi, ungaphuzi;

10 uzahlala elizweni leGoshenif, ube seduze lami, wena labantwana bakho labantwana babantwabakho, lezimvu zakho lenkomo zakho, lakho konke olakho.

11 Njalo ngizakondla lapho, ngoba isekhona iminyaka emihlanu yendlala, hlezi ube ngumyanga, wena lendlu yakho lakho konke olakhog.

12 Khangelani-ke, amehlo enu ayabona, lamehlo omfowethu uBhenjamini, ukuthi umlomo wami ukhuluma kini.

13 Bikelani ubaba lonke udumo lwami eGibhithe, lakho konke elikubonileyo, liphangise lehlisele ubaba laphah.

14 Wasewela entanyeni kaBhenjamini umfowabo, wakhala inyembezi; loBhenjamini wakhala inyembezi entanyeni yakhe.

15 Wasebanga bonke abafowabo, wakhala inyembezi phezu kwabo. Njalo emva kwalokhu abafowabo baxoxa laye.

16 Kwathi lelilizwi lizwakala endlini kaFaro lisithi, abafowabo bakaJosefa bafikile, kwaba kuhle emehlweni kaFaro lemehlweni enceku zakhe.

17 UFaro wasesithi kuJosefa: Tshela abafowenu uthi: Yenzani lokhu, yethwesani inyamazana zenu, lihambe liye elizweni leKhanani,

18 lithathe uyihlo lemizi yenu, libuye kimi; besengilinika okuhle kwelizwe leGibhithe, beselisidla amanono elizwei.

19 Wena-ke usulayiwe; yenzani lokhu, zithatheleni elizweni leGibhithe izinqola zabantwanyana benu labomkenu, lithwale uyihlo libuye.

20 Futhi ilihlo lenu lingakhathaleli impahla zenu, ngoba okuhle kwelizwe lonke leGibhithe kungokwenu.

21 Asesenza njalo amadodana kaIsrayeli; uJosefa wasewanika izinqola njengokulaya2 kukaFaro, wabanika umphako wendlela.

22 Wabanika bonke, kwaba ngulowo lalowo izembatho zokuntshintshaj; kodwa uBhenjamini wamnika inhlamvu zesiliva ezingamakhulu amathathu, lezembatho zokuntshintsha ezinhlanuk.

23 Wasethumela kuyise kanje, obabhemi abalitshumi, bethwele okwezinto ezinhle zeGibhithe, labobabhemikazi abalitshumi bethwele amabele lezinkwa lokudla kwendlela kukayisel.

24 Wasebathuma abafowabo bahamba. Wathi kibo: Lingaxabani endlelenim.

25 Basebesenyuka besuka eGibhithe, bafika elizweni leKhanani, kuJakobe uyise.

26 Bambikela besithi: UJosefa usaphila, njalo ungumbusi elizweni leGibhithe lonke. Inhliziyo yakhe yasiphela amandla, ngoba wayengabakholwa.

27 Basebemtshela wonke amazwi kaJosefa ayewatshilo kibo. Kwathi esezibonile izinqola uJosefa ayezithume ukumthwalan, umoya kaJakobe uyise wavuseleleka.

28 UIsrayeli wasesithi: Kwanele, uJosefa indodana yami usaphila; ngizahamba ngimbone ngingakafi.

UJakobe uya eGibhithe

46UIsrayeli wasesuka lakho konke ayelakho, wafika eBherishebhaa, wanikela imihlatshelo kuNkulunkulu kayise uIsakab.

2 UNkulunkulu wasekhuluma kuIsrayeli emibonwenic yebusuku esithi: Jakobe, Jakobe! Wasesithi: Khangela ngilapha.

3 Wasesithi: NginguNkulunkulu, uNkulunkulu kayihlod; ungesabi ukwehlela eGibhithe, ngoba ngizakumisa ube yisizwe esikhulu khonae;

4 mina ngizakwehlela eGibhithe lawe, njalo lami isibili ngizakwenyusaf; futhi uJosefa uzabeka isandla sakhe phezu kwamehlo akhog.

5 UJakobe wasesukuma evela eBherishebha. Lamadodana kaIsrayeli amthwala uJakobe uyise labantwanyana bawo labomkawo ezinqoleni uFaro ayezithumile ukumthwalah.

6 Basebethatha izifuyo zabo lempahla zabo ababezizuzile elizweni leKhanani, bafika eGibhithe, uJakobe lenzalo yakhe yonke laye,

7 amadodana akhe, lamadodana amadodana akhe kanye laye, lamadodakazi akhe, lamadodakazi amadodana akhe; layo yonke inzalo yakhe wayiletha laye eGibhithei.

Inzalo kaJakobe

8 Njalo la ngamabizo amadodana kaIsrayelij afika eGibhithe: UJakobe lamadodana akhe. Izibulo likaJakobe: URubenik.

9 Lamadodana kaRubeni: OHanoki, loPalu, loHezironi, loKarimi.

10 Lamadodana kaSimeyoni: OJemuweli loJamini loOhadi loJakini loZohari, loShawuli indodana yomKhananikazi.

11 Lamadodana kaLevil: OGerishoni, uKohathi loMerari.

12 Lamadodana kaJudam: OEri loOnani loShela loPerezi loZera; kodwa uEri wafa, loOnani, elizweni leKhananin. Lamadodana kaPerezi ayengoHezironi loHamulio.

13 Lamadodana kaIsakarip: OThola loPuva loYobi loShimroni.

14 Lamadodana kaZebuluni: OSeredi loEloni loJaleli.

15 La ngamadodana kaLeya awazalela uJakobe ePadani-Arama loDina indodakazi yakheq; yonke imiphefumulo yamadodana akhe lamadodakazi akhe yayingamatshumi amathathu lantathu.

16 Njalo amadodana kaGadi: UZifiyoni loHagi, uShuni loEziboni, uEri loArodi loArelir.

17 Lamadodana kaAsheris: OJimna loIshiva loIshivi loBeriya loSera udadewabo. Lamadodana kaBeriya: OHeberi loMalikiyeli.

18 La ngamadodana kaZilipat, uLabani amnika yena uLeya indodakazi yakheu, njalo la wawazalela uJakobe, imiphefumulo elitshumi lesithupha.

19 Amadodana kaRasheli umkaJakobe: OJosefa loBhenjamini.

20 Kwasekuzalelwa uJosefa elizweni leGibhithe oManase loEfrayimi, amzalela bona uAsenathi indodakazi kaPotifera umpristi1 weOniv.

21 Lamadodana kaBhenjamini: OBhela loBekeri loAshibeli, uGera loNamani, uEhi loRoshi, uMupimi loHupimi loAridiw.

22 La ngamadodana kaRasheli azalelwa uJakobe; yonke imiphefumulo ilitshumi lane.

23 Lamadodana kaDani: UHushimi.

24 Lamadodana kaNafithalix: OJazeli loGuni loJezeri loShilema.

25 La ngamadodana kaBilihay, uLabani amnika yena uRasheli indodakazi yakhez, wasemzalela la uJakobe; yonke imiphefumulo iyisikhombisa.

26 Yonke imiphefumulo eyafika loJakobe eGibhithe, evela ekhalweni lwakhe, ngaphandle kwabafazi bamadodana kaJakobe, yonke imiphefumulo ingamatshumi ayisithupha lesithuphaa.

27 Lamadodana kaJosefa awazalelwa eGibhithe ayimiphefumulo emibili. Yonke imiphefumulo yendlu kaJakobe eyafika eGibhithe yayingamatshumi ayisikhombisa.

UJakobe labantwana bakhe eGibhithe

28 Wasethuma uJuda phambi kwakhe kuJosefa, ukuthi akhokhele phambi kwakhe esiya eGosheni; basebefika elizweni leGoshenib.

29 UJosefa wasebopha inqola yakhe, wenyukela eGosheni ukuhlangabeza uIsrayeli uyise; wazibonakalisa kuye, wawela entanyeni yakhe, wakhala inyembezi isikhathi eside entanyeni yakhec.

30 UIsrayeli wasesithi kuJosefa: Khathesi kangife, lokhu sengibonile ubuso bakho, ngoba usaphila.

31 UJosefa wasesithi kubafowabo lakundlu kayise: Ngizakwenyuka ngibike kuFaro ngithi kuye: Abafowethu lendlu kababa ababeselizweni leKhanani sebefikile kimid;

32 lamadoda angabelusi bezimvu, ngoba abengamadoda afuyileyo; njalo alethe izimvu zawo lenkomo zawo lakho konke alakho.

33 Njalo kuzakuthi lapho uFaro elibiza esithi: Iyini imisebenzi yenue?

34 Lizakuthi-ke: Izinceku zakho zingamadoda okufuyaf, kusukela ebutsheni bethu kuze kube khathesig, thina sonke labobaba; ukuze lihlale elizweni leGosheni; ngoba wonke umelusi wezimvu uyanengeka kumaGibhitheh.

47UJosefa wasesiza wambikela uFaroa wathi: Ubaba labafowethu lezimvu zabo lenkomo zabo lakho konke abalakho bavele elizweni leKhanani, khangela-ke, baselizweni leGoshenib.

2 Wasethatha ingxenye yabafowabo, amadoda amahlanu, wawamisa phambi kukaFaroc.

3 UFaro wasesithi kubafowabo: Iyini imisebenzi yenud? Basebesithi kuFaro: Izinceku zakho zingabelusi bezimvu, thina sonke labobabae.

4 Bathi futhi kuFaro: Sizehlala njengabezizwe elizwenif; ngoba kakuladlelo lemihlambi inceku zakho ezilayo, ngoba indlala inzima elizweni leKhanani. Khathesi-ke, inceku zakho ake zihlale elizweni leGoshenig.

5 UFaro wasekhuluma kuJosefa esithi: Uyihlo labafowenu sebeze kuwe.

6 Ilizwe leGibhithe liphambi kwakhoh; hlalisa uyihlo labafowenu ebuhleni belizwei, kabahlale elizweni leGoshenij; futhi uba usazi ukuthi kukhona phakathi kwabo amadoda azingcitshi, uwabeke abe zinduna zezifuyo phezu kwengilakho.

7 UJosefa waseletha uJakobe uyise, wammisa phambi kukaFaro; uJakobe wasembusisa uFaro.

8 UFaro wasesithi kuJakobe: Mangaki amalanga eminyaka yempilo yakho?

9 UJakobe wasesithi kuFaro: Amalanga eminyaka yobuhambuma bamik ayiminyaka elikhulu lamatshumi amathathu; abemalutshwana emabi amalanga eminyaka yempilo yami, futhi kawafinyelelanga emalangeni eminyaka yempilo yabobaba ensukwini zobuhambuma babol.

10 UJakobe wasebusisa uFarom, waphuma esuka ebusweni bukaFaro.

11 UJosefa wabahlalisa oyise labafowabo, wabapha isabelo elizweni leGibhithe, ebuhleni belizwe kulalo lonke, emkhonweni iRamesesin njengoba uFaro elayileo.

12 UJosefa wasebondlap oyise labafowabo lendlu yonke kayise ngesinkwa, ngokomlomo wabantwanyana.

Indlala eGibhithe

13 Njalo kwakungelakudla elizweni lonke, ngoba indlala yayinzima kakhulu; lelizwe leGibhithe lelizwe leKhanani aphela amandla ngendlala.

14 UJosefa wasebutha yonke imaliq eyatholakala elizweni leGibhithe lelizweni leKhanani, yamabele ababewathenga; uJosefa waseletha imali endlini kaFaro.

15 Kwathi imali isiphelile elizweni leGibhithe lelizweni leKhanani, wonke amaGibhithe eza kuJosefa esithi: Siphe ukudla; ngoba sizafelani phambi kwakhor? Ngoba isiphelile imali.

16 UJosefa wasesithi: Lethani izifuyo zenu; njalo ngizalinika ngezifuyo zenu, uba imali isiphelile.

17 Basebeletha izifuyo zabo kuJosefa; uJosefa wasebanika ukudla ngamabhiza langemfuyo yezimvu langemfuyo yenkomo langabobabhemi. Wasebondla ngokudla ngezifuyo zabo zonke ngalowomnyaka.

18 Kwathi usuphelile lowomnyaka, beza kuye ngomnyaka wesibili, bathi kuye: Kasiyikuyifihlela inkosi yethu ukuthi, njengoba imali isiphelile, lemfuyo yezifuyo isingeyenkosi yethu, kakukho okuseleyo phambi kwenkosi yethu, ngaphandle kwemizimba yethu lamasimu ethu.

19 Sizafelani phambi kwamehlo akho, thina sonke lamasimu ethu? Sithenge lamasimu ethu ngokudla, thina-ke lamasimu ethu sibe zinceku zikaFaro; njalo siphe inhlanyelo ukuze siphile singafi, lokuthi umhlabathi ungalobi.

20 UJosefa wasemthengela uFaro ilizwe lonke leGibhithe, ngoba amaGibhithe athengisa ngulowo lalowo insimu yakhe, ngoba indlala yayilamandla phezu kwabo; lelizwe laba ngelikaFaro.

21 Njalo mayelana labantu, wabasusa baya emizini, kusukela ekupheleni komunye umngcele weGibhithe kusiya ekupheleni komunye wayo.

22 Kuphela ilizwe labapristi kalithenganga, ngoba abapristi balesabelo kuFaro, badla isabelo sabo uFaro ayebanika sonas; ngakho kabathengisanga ilizwe labo.

23 UJosefa wasesithi ebantwini: Khangelani, lamuhla ngilithengele uFaro lelizwe lenu; khangelani kulenhlanyelo yenu njalo lizahlanyela ensimini.

24 Kuzakuthi-ke esivunweni limnike uFaro ingxenye yesihlanu, lengxenye ezine zibe ngezenu, kube yinhlanyelo yensimu lokudla kwenu lokwabasemizini yenu, lokudla kwabantwanyana benu.

25 Basebesithi: Usindise impilo yethu; asithole umusa emehlweni enkosi yamit, njalo sizakuba yizigqili zikaFaro.

26 UJosefa wasekumisa kwaba ngumthetho kuze kube lamuhla, phezu kwelizwe leGibhithe, ukuthi ingxenye yesihlanu izakuba ngekaFaro; ngaphandle kwelizwe labapristi lodwa elingeyisilo likaFaro.

Isifiso sokucina sikaJakobe

27 UIsrayeli wasehlala elizweni leGibhithe, elizweni leGosheniu; bazizuzela imfuyo kulo, bazala, banda kakhuluv.

28 UJakobe wasephila elizweni leGibhithe iminyaka elitshumi lesikhombisa; ngakho insuku zikaJakobe, iminyaka yempilo yakhe, yayiyiminyaka elikhulu lamatshumi amane lesikhombisa.

29 Kwathi sekusondele insuku zikaIsrayeli ukuthi afew, wabiza indodana yakhe uJosefa, wathi kuye: Uba-ke ngithole umusa emehlweni akho, ake ubeke isandla sakho ngaphansi kwethangazi lamix, ungenzele umusa leqinisoy; ngicela ungangingcwabi eGibhithez;

30 kodwa akuthi ngilale labobabaa, ngakho uzangithwala ungisuse eGibhithe, ungingcwabe engcwabeni labob. Wasesithi: Mina ngizakwenza njengokwelizwi lakho.

31 Wasesithi: Funga kimic. Wasefunga kuye. UIsrayeli wasekhothamela phezu kwesihloko sombhedad.

UJakobe ubusisa uJosefa lamadodana akhe

48Kwasekusithi emva kwalezizinto kwathiwa kuJosefa: Khangela, uyihlo uyagula. Wasethatha amadodana akhe amabili laye, uManase loEfrayimi.

2 Kwasekubikwa kuJakobe ukuthi: Khangela, indodana yakho uJosefa iyeza kuwe. UIsrayeli waseziqinisa wahlala embhedeni.

3 UJakobe wasesithi kuJosefa: UNkulunkulu uSomandlaa wabonakala kimi eLuzib elizweni leKhanani, wangibusisa,

4 wathi kimi: Khangela, ngizakwenza uzale ngikwandise ngikwenze ube yizizwe ezinengi, nginike inzalo yakho emva kwakho lelilizwe, libe yimfuyo elaphakadec.

5 Khathesi-ke, amadodana akho amabilid, owawazalelwa elizweni leGibhithe ngingakafiki kuwe eGibhithe, angawami; uEfrayimi loManase njengoRubeni loSimeyoni bazakuba ngabamie.

6 Kodwa izizukulwana zakho ozazizala emva kwabo zizakuba ngezakho; ngebizo labafowabo zizabizwa elifeni lazo.

7 Mina-ke, ekusukeni kwami ePadani, uRasheli wafaf elami elizweni leKhanani, endleleni, kuselomangwana ukuya eEfrathig, ngasengimngcwaba khona endleleni yeEfrathi, eyiBhethelehema.

8 UIsrayeli wasebona amadodana kaJosefa wathi: Ngobani laba?

9 UJosefa wasesithi kuyise: Bangamadodana ami, uNkulunkulu anginika wonah lapha. Wasesithi: Ake uwalethe kimi ngiwabusisei.

10 Njalo amehlo kaIsrayeli ayefiphele1 ngenxa yobudala, engelakubonaj. Wasewasondeza kuye, wawanga, wawagonak.

11 UIsrayeli wasesithi kuJosefa: Ngangingacabanganga ukuthi ngingabona ubuso bakho, kodwa khangela, uNkulunkulu ungibonise lenzalo yakho.

12 UJosefa wasewakhupha emadolweni akhel, wakhothama ngobuso bakhe emhlabathini.

13 UJosefa wasebathatha bobabili, uEfrayimi ngesandla sakhe sokunene ngakwesokhohlo sikaIsrayeli, loManase ngesandla sakhe sokhohlo ngakwesokunene sikaIsrayeli, wabasondeza kuye.

14 Kodwa uIsrayeli welula isandla sakhe sokunene, wasibeka ekhanda likaEfrayimi, lanxa engomncinyane, lesandla sakhe sokhohlo ekhanda likaManase, eqondisa izandla zakhe esazim, ngoba uManase wayelizibulo.

15 Wasembusisa uJosefa wathi: UNkulunkulu abahamba phambi kwakhe obaba oAbrahama loIsakan, uNkulunkulu owangondla kusukela ebukhoneni bami kuze kube lamuhla,

16 ingilosio engihlengep kokubi konke, ibusise abafana; njalo ibizo lami libizwe kubo, lebizo labobaba oAbrahama loIsakaq; bande babebanengi phakathi komhlaba.

17 Kwathi uJosefa esebonile ukuthi uyise ubeke isandla sakhe sokunene ekhanda likaEfrayimi, kwaba kubi emehlweni akhe; wasibamba isandla sikayise ukuze asisuse ekhanda likaEfrayimi asise ekhanda likaManase.

18 UJosefa wasesithi kuyise: Hayi njalo, baba, ngoba lo ulizibulo; beka isandla sakho sokunene ekhanda lakhe.

19 Kodwa uyise wala wathi: Ngiyazi, ndodana yami, ngiyazir; laye uzakuba yisizwe, laye uzakuba mkhulu; kanti lanxa kunjalo umfowabo omncinyane uzakuba mkhulu kulayes, lenzalo yakhe izakuba yikugcwala kwezizwe.

20 Wasebabusisa ngalolosuku esithi: Ngawet uIsrayeli uzabusisa, esithi: UNkulunkulu kakumise njengoEfrayimi lanjengoManase. Wasebeka uEfrayimi phambi kukaManase.

21 UIsrayeli wasesithi kuJosefa: Khangela, ngiyafa; kodwa uNkulunkulu uzakuba lawe, njalo uzalibuyisela elizweni laboyihlou.

22 Futhi mina ngikunikile isabelo esisodwa okwedlula abafowenuv, engasithatha esandleni samaAmori ngenkemba yami langedandili lami.

UJakobe ubusisa amadodana akhe

49UJakobe wasebiza amadodana akhe wathia: Buthanani ukuze ngilazise okuzalehlela ensukwini ezizayob.

2 Buthanani, lizwe madodana kaJakobe, limlalele uIsrayeli uyihlo.

3 Rubeni, ulizibulo lamic, amandla ami, lokuqala kokuqina kwamid, ukuphelela kwesithunzie, lokuphelela kwamandla.

4 Uphuphuma njengamanzi, kawuyikuba ngopheleleyo, ngoba ukhwele embhedeni kayihlof, wasuwona; wakhwela embhedeni wami.

5 USimeyoni loLevi bayizelamanig; inkemba zabo ziyizikhali zokuphanga.

6 Umphefumulo wami ungangeni emphakathini wabo wangaseseh, udumo lwami lungahlangani emhlanganweni waboi; ngoba ngolaka lwabo babulala umuntu, langokuzithokozisa baquma izinkabi umsipha.

7 Kaluqalekiswe ulaka lwabo ngoba lulamandla, lentukuthelo yabo ngoba ilesihluku. Ngizabehlukanisa koJakobej, ngibahlakaze koIsrayeli.

8 Juda, wena, abafowenu bazakudumisak; isandla sakho sizakuba sentanyeni yezitha zakhol; amadodana kayihlo azakukhothamelam.

9 UJuda ungumdlwane wesilwanen; wenyukile empangweni, ndodana yami, uguqile, ulele njengesilwane, lanjengesilwane esisikazi; ngubani ozamsukumisao?

10 Intonga yobukhosi kayiyikusuka kuJudap, lomnikumthetho phakathi kwenyawo zakheq, aze afike uShilo1, njalo izizwe zizamlalelar.

11 Ubophela ithole lakhe likababhemi evininis, lethole likababhemikazi wakhe evinini elihle. Uwatsha isigqoko sakhe ewayinini, lesembatho sakhe egazini lezithelo zevini.

12 Amehlo akhe azakuba nsundu ngewayinit, lamazinyo akhe mhlophe ngochago.

13 UZebuluni uzahlalau ethekwini lolwandlev, abe litheku lemikhumbi, lomngcele wakhe uzakuba ngaseSidoni.

14 UIsakari ungubabhemi olamathambo alamandla, oqutha phakathi kwemithwalo emibiliw.

15 Wathi ebona indawo yokuphumula ukuthi inhle, lelizwe ukuthi liyabukeka, wagobisa amahlombex akhe ukuze athwale, waba yinceku esibhalweniy.

16 UDani uzakwahlulela abantu bakhez, njengesinye sezizwe zakoIsrayeli.

17 UDani uzakuba yinyoka endleleni, inhlangwana emkhondweni, eluma izithende zebhiza, ukuze umgadi walo awe nyovane.

18 Ngilindele usindisoa lwakho, Nkosi.

19 UGadi, iviyo lizamhlaselab, kodwa yena uzahlasela ezithendeni.

20 Kuvela kuAsheri, ukudla kwakhe kuzanona, uzaveza izibiliboco zenkosi.

21 UNafithali uyimpala ethukululiweyo, eveza amazwi amahle.

22 UJosefa ulugatsha oluthelayo, ugatsha oluthelayo emthonjeni, ingatsha2 zikhwela phezu komduli.

23 Abatshokic basebemphatha kabuhlungud, bamtshokae, bamzondaf.

24 Kodwa idandili lakheg lahlala liqinile, lengalo zezandla zakhe zaqiniswa ngezandla zikaSomandla kaJakobeh, okuvela khona umelusi, ilitshe likaIsrayelii,

25 ngoNkulunkulu kayihloj ozakusiza, langoSomandla ozakubusisa ngezibusiso zamazulu ezivela phezulu, izibusiso zokujula okulele phansi, izibusiso zamabele lesizalo,

26 izibusiso zikayihlo ziyedlula izibusiso zabokhokho bami, kuze kube sengqongeni zamaqaqa aphakadek; zizakuba phezu kwekhanda likaJosefal, laphezu kwenkanda yalowo owehlukaniswe kubafowabo.

27 UBhenjamini uyimpisi edabulayom; ekuseni izakudla ekujimbileyo, lakusihlwa izakwehlukanisa impangon.

28 Bonke labo bayizizwe ezilitshumi lambili zakoIsrayeli; futhi lokho yikho uyise akukhuluma kubo ebabusisa; ngulowo lalowo ngesibusiso sakhe wababusisa.

29 Wasebalaya wathi kubo: Sengibuthelwa ebantwini bakithio; lingingcwabe labobabap obhalwini olusensimini kaEfroni umHethiq,

30 obhalwini olusensimini yeMakaphela eqondane leMamre, elizweni leKhanani, uAbrahama owaluthenga lensimu kuEfroni umHethir ibe yindawo yethu yokungcwabela.

31 Lapho bangcwaba oAbrahama loSara umkakhes; lapho bangcwaba oIsakat loRebeka umkakhe; lalapho ngangcwaba uLeya,

32 insimu, lobhalu olukiyo, kwathengwa emadodaneni kaHethi.

33 Kwathi uJakobe eseqedile ukulaya amadodana akhe, waqoqela inyawo zakhe embhedeni, waphela, wabuthelwa ebantwini bakibou.

Ukungcwatshwa kukaJakobe

50UJosefa wasewela phezu kobuso bukayisea, wakhala inyembezi phezu kwakhe, wamanga.

2 UJosefa waselaya inceku zakhe abelaphi ukuthi baqhole uyise ngomuthi; labelaphi bamqhola uIsrayeli ngomuthib.

3 Zagcwaliseka kuye insuku ezingamatshumi amane, ngoba ngokunjalo zazigcwaliseka insuku zabaqholwe ngomuthi. LamaGibhithe amlilela insuku ezingamatshumi ayisikhombisac.

4 Kwathi sezidlulile insuku zokumkhalela, uJosefa wakhuluma lendlu kaFaro esithi: Uba-ke ngithole umusa emehlweni enud, ake likhulume endlebeni zikaFaro, lisithi:

5 Ubaba wangifungisa esithi: Khangela, ngiyafa; engcwabeni engazigebhela lonae elizweni leKhanani, lapho ungingcwabe. Khathesi-ke, ake ngenyuke ngiyengcwaba ubaba, besengibuya.

6 UFaro wasesithi: Yenyuka uyengcwaba uyihlo njengokukufungisa kwakhe.

7 UJosefa wasesenyuka ukuyangcwaba uyise, kwenyuka kanye laye zonke izinceku zikaFaro, abadala bendlu yakhe, labo bonke abadala belizwe leGibhithe,

8 lendlu yonke kaJosefa, labafowabo, lendlu kayise; kuphela abantwana babo abancinyane lezimvu zabo lenkomo zabo bakutshiya elizweni leGoshenif.

9 Kwasekusenyuka kanye laye konke izinqola labagadi bamabhiza, kwaba liviyo elinzima kakhulu.

10 Kwathi sebefike esizeni seAtadi, eliphetsheya kweJodani, balila khona, isililo esikhulu lesinzima kakhulu, bamenzela uyise isililo insuku eziyisikhombisa.

11 Kwathi abakhileyo belizwe, amaKhanani, bebona ukulila esizeni seAtadi, bathi: Lesi yisililo esinzima samaGibhithe. Ngakho basebesitha ibizo laso iAbeli-Mizirayimi1, eliphetsheya kweJodani.

12 Amadodana akhe asemenzela njalo njengalokhu ewalayile;

13 ngoba amadodana akhe amthwalela elizweni leKhananig, amngcwaba obhalwini lwensimu yeMakaphela, uAbrahama aluthenga lensimuh, lube yindawo yakhe yokungcwabela, kuEfroni umHethi, eqondane leMamre.

14 UJosefa wasebuyela eGibhithe, yena labafowabo labo bonke abenyuka laye ukuyangcwaba uyise, esemngcwabile uyise.

15 Kwathi abafowabo bakaJosefa sebebonile ukuthi uyise usefile bathi: Mhlawumbe uJosefa uzasizondai, ngoqotho asiphindisele ububi bonke esabenza kuye.

16 Basebenika isilayezelo kuJosefa besithi: Uyihlo walaya engakafi, esithi:

17 Lizakutsho kanje kuJosefa lithi: Ngiyakucela, akuxolele isiphambeko sabafowenu lesono sabo, ngoba bakwenzela okubi; khathesi-ke ake uxolele isiphambeko sezinceku zikaNkulunkulu kayihloj. UJosefa wasekhala inyembezi nxa bekhuluma kuye.

18 Labafowabo labo beza, bawa phansi phambi kwakhe, bathi: Khangela, siyizinceku zakho.

19 Kodwa uJosefa wathi kibo: Lingesabi, ngoba kanti ngisendaweni kaNkulunkulu yinik?

20 Kodwa lina laceba okubi kimi, uNkulunkulu waceba ngokuhlel, ukuze enze njengalamuhla, ukuze alondoloze abantu abanengi bephila.

21 Khathesi-ke lingesabi; mina ngizalondla lina labantwanyana benum. Wasebaduduza, wakhuluma labo ngomusa2.

Ukufa kukaJosefa

22 UJosefa wasehlala eGibhithe, yena lendlu kayise. Njalo uJosefa waphila iminyaka elikhulu letshumi.

23 UJosefa wasebona abantwana bakaEfrayimi abesizukulwana sesithathu; labantwana bakaMakirin indodana kaManase bazalelwa emadolweni kaJosefa.

24 UJosefa wasesithi kubafowabo: Ngiyafa, kodwa uNkulunkulu uzalihambela isibilio, alenyuse kulelilizwe alise elizweni alifungela oAbrahama, uIsaka loJakobep.

25 UJosefa wafungisa amadodana kaIsrayeli esithi: UNkulunkulu uzalihambela isibili, njalo lizakwenyusa amathambo ami asuke laphaq.

26 UJosefa wasesifa, eleminyaka elikhulu letshumi; basebemqhola ngomuthir, wafakwa ebhokisini eGibhithe.

UGWALO LWESIBILI LUKAMOZISI OLUTHIWA

UEKSODUSI

Ukuhlupheka kwabantwana bakoIsrayeli eGibhithe

1La-ke ngamabizo amadodana kaIsrayeli afika eGibhithe loJakobea; afika, ileyo laleyo lomuzi wayo,

2 uRubeni, uSimeyoni, uLevi, loJuda,

3 uIsakari, uZebuluni, loBhenjamini,

4 uDani, loNafithali, uGadi, loAsheri.

5 Njalo yonke imiphefumulo eyaphuma ekhalweni lukaJakobe yayiyimiphefumulo engamatshumi ayisikhombisab. Kodwa uJosefa wayeseGibhithe.

6 UJosefa wasesifac labo bonke abafowabo, lalesosizukulwana sonke.

7 Njalo abantwana bakoIsrayeli bazalana, baba banengi, banda, baba lamandla kakhulukazid, ilizwe laze lagcwaliswa yibo.

8 Kwasekuvela inkosi entsha phezu kweGibhithe eyayingamazi uJosefae.

9 Yasisithi esizweni sayo: Khangela, isizwe sabantwana bakoIsrayeli sinengi, futhi silamandla kulathif.

10 Wozanig, asisihlakaniphelenih, hlezi sande, njalo kuzakuthi lapho kusehla impi, laso sihlangane lezitha zethu, silwe simelene lathi, senyuke sisuke elizweni.

11 Ngakho bamisa phezu kwaso izinduna zesibhaloi ukusihlupha ngemithwalo yaboj. Njalo samakhela uFaro imizi eyiziphalak, iPithoma leRamesesil.

12 Kodwa kwathi ekusihlupheni kwaso kwang'khona sisanda, kwang'khona sisabalalam. Ngakho banengwa ngabantwana bakoIsrayelin.

13 Njalo amaGibhithe abasebenzisa abantwana bakoIsrayeli ngochuku,

14 aze enza impilo zabo zababa ngomsebenzi onzima, ngodaka langezitina, langawo wonke umsebenzi emasimini; ngomsebenzi wabo wonke, ababenza bawenza ngodlakela.

15 Inkosi yeGibhithe yasikhuluma lababelethisi amaHebherukazi, obizo lowokuqala lalinguShifira, lebizo lowesibili lalinguPhuwa,

16 yasisithi: Nxa libelethisa amaHebherukazi, lapho libabona ezihlalweni zokubeletha, uba kuyindodana, liyibulale; kodwa uba kuyindodakazi, iyekeleni iphila.

17 Kodwa ababelethisi babemesaba uNkulunkuluo, kabenzanga njengalokho yakhuluma kubo inkosi yeGibhithep, kodwa babayekela abafana baphila.

18 Inkosi yeGibhithe yasibiza ababelethisi, yathi kubo: Liyenzeleni linto ukuthi liyekele abafana baphile?

19 Ababelethisi basebesithi kuFaro: Ngoba amaHebherukazi kawanjengabafazi bamaGibhithe; ngoba alamandla, umbelethisi engakafiki kuwo, asebelethile.

20 Ngalokhu uNkulunkulu wabenzela ababelethisi okuhleq, labantu banda, baba lamandla kakhulu.

21 Kwasekusithi, ngoba ababelethisi bamesaba uNkulunkulu, wabakhela imizir.

22 UFaro waselaya isizwe sakhe sonke esithi: Yonke indodana ezalwayo liyiphosele emfulenis, kodwa yonke indodakazi liyiyekele iphile.

Ukuzalwa kukaMozisi

2Kwasekusuka indoda yendlu yakoLevi, yathatha indodakazi yakoLevia.

2 Owesifazana wasethatha isisu, wazala indodana; eseyibonile ukuthi inhle, wayifihla inyanga ezintathub.

3 Kwathi engaselakuyifihla wayithathela isitsha semizic, wasibhada ngengcino langethara, wafaka umntwana kuso, wasibeka emihlangeni ekhunjini lomfulad.

4 Udadewaboe wasezimisa khatshana ukuze azi okuzakwenziwa kuye.

5 Kwasekusehla indodakazi kaFaro ukuyageza emfuleni; lamantombazana ayo ahamba eceleni komfula. Isibonile isitsha phakathi kwemihlanga, yathuma incekukazi yayo yasithathaf.

6 Kwathi isivula, yabona umntwana, khangela-ke, umfanyana wakhala inyembezi. Yasimhawukela yathi: Lo ngomunye wabafana bamaHebheru.

7 Udadewabo wasesithi endodakazini kaFaro: Ngihambe yini ngiyekubizela umfazi omunyisayo kumaHebherukazi ukuze akumunyisele umfana?

8 Indodakazi kaFaro yasisithi kuye: Hamba. Intombi yasihamba, yabiza unina womfana.

9 Indodakazi kaFaro yasisithi kuye: Thatha uhambe lalo umntwana, ungimunyisele yena; njalo mina ngizakupha iholo lakho. Owesifazana wasemthatha umntwana, wammunyisa.

10 Umfana esekhulile, wamletha endodakazini kaFaro, wasesiba yindodana yayog. Yasisitha ibizo layo yathi nguMozisi1, yathi: Ngoba ngamkhupha emanzini.

Ukubaleka kukaMozisi

11 Kwasekusithi ngalezonsuku, uMozisi esekhulile, waphuma waya kubafowaboh, wakhangela imithwalo yaboi; futhi wabona umGibhithe etshaya umHebheru kubafowabo.

12 Wathalaza ngapha langapha; esebonile ukuthi kakulamuntu, wamtshaya umGibhithe, wamfihla etshebetshebeni.

13 Waphuma langosuku lwesibili, khangela-ke, amaHebheru amabili esilwa; wasesithi kowonileyo: Umtshayelani umakhelwane wakhoj?

14 Wasesithi: Ngubani okubeke ube yisiphathamandla2 lomahluleli phezu kwethu? Wena uzimisele ukungibulala yini njengalokho ubulele umGibhithe? UMozisi wasesesaba wathi: Isibili udaba luyaziwa.

15 Kwathi uFaro eseluzwile udaba, wadinga ukumbulala uMozisi. Kodwa uMozisi wabalekela ubuso bukaFarok, wahlala elizweni leMidiyani; wahlala emthonjenil.

16 Njalo umpristi weMidiyani wayelamadodakazi ayisikhombisa; ezam ukukhan, agcwalisa imikoloo ukunathisa umhlambi kayise.

17 Kwasekufika abelusi, bawaxotsha; kodwa uMozisi wasukuma, wawasiza wanathisa umhlambi wawop.

18 Lapho efika kuRehuweliq uyise, wathi: Kungani libuye masinyane kangaka lamuhla?

19 Asesithi: Indoda engumGibhithe isophulile esandleni sabelusi; futhi yasikhela lokusikhela, yanathisa umhlambi.

20 Wasesithi emadodakazini akhe: Kambe ingaphi? Kanti liyitshiyeleni indoda? Ibizeni, ukuze idle isinkwar.

21 UMozisi wasevuma ukuhlala lendoda; wasemnika uMozisi uZipora indodakazi yakhes.

22 Wasezala indodana; wayitha ibizo layo uGereshoma3, ngoba wathi: Ngangingowemzini elizweni lemzini.

23 Kwasekusithi emva kwalezinsuku ezinengit, inkosi yeGibhithe yafa. Labantwana bakoIsrayeli babubula ngenxa yobugqiliu, bakhala; lokukhala kwabo kwenyukela kuNkulunkulu ngenxa yobugqiliv.

24 UNkulunkulu wasesizwa ukububula kwabow, uNkulunkulu wakhumbula isivumelwanox sakhe loAbrahama, loIsaka, njalo loJakobey.

25 UNkulunkulu wasebona abantwana bakoIsrayeliz, uNkulunkulu wabazia.

Ukubizwa kukaMozisi

3UMozisi wayeselusa-ke umhlambi kaJetro uyisezala, umpristi weMidiyani; waqhuba umhlambi waya ngaphambili kwenkangalaa waze wafika entabeni kaNkulunkulub, eHorebe.

2 Njalo ingilosi yeNkosi yabonakala kuyec elangabini lomlilo liphuma phakathi kwesihlahlad; wasebona, khangela-ke, isihlahla sivutha umlilo, kodwa isihlahla sasingapheli.

3 UMozisi wasesithi: Ngizaphambuka-ke ngibone lo umbono omkhulu, ukuthi kungani isihlahla singatshi.

4 Kwathi iNkosi isibonile ukuthi uphambukile ukuyabona, uNkulunkulu wambiza ephakathi kwesihlahla, wathi: Mozisi, Mozisi! Wasesithi: Khangela ngilapha.

5 Wasesithi: Ungasondeli lapha; khupha amanyathela akho enyaweni zakho, ngoba indawo omi kuyo ingumhlabathi ongcwelee.

6 Wathi futhi: NginguNkulunkulu kayihlo, uNkulunkulu kaAbrahama, uNkulunkulu kaIsaka, loNkulunkulu kaJakobef. UMozisi wasefihla ubuso bakhe, ngoba esesaba ukukhangela uNkulunkulug.

7 INkosi yasisithi: Isibili ngibonile ukuhlupheka kwesizwe sami esiseGibhitheh, ngizwile ukukhala kwabo ngenxa yabaqhubi besibhalo baboi; ngoba ngiyazazi insizi zabo;

8 njalo ngehlilej ukusikhulula ezandleni zamaGibhithek, lokusenyusa kulelolizwe, ngisise elizweni elihle elibanzil, siye elizweni eligeleza uchago lolujum, siye endaweni yamaKhanani lamaHethi lamaAmori lamaPerizi lamaHivi lamaJebusin.

9 Khathesi-ke, khangela, ukukhala kwabantwana bakoIsrayeli sekufikile kimio; njalo lami ngibonile ucindezelo amaGibhithe abacindezela ngalo.

10 Khathesi-ke, woza, ngizakuthuma kuFaro ukuze ukhuphe isizwe sami, abantwana bakoIsrayeli, eGibhithe.

11 Kodwa uMozisi wathi kuNkulunkulu: Ngingubani minap ukuthi ngiye kuFaro, lokuthi ngikhuphe abantwana bakoIsrayeli eGibhithe?

12 Wasesithi: Isibili ngizakuba laweq; lalokhu kuzakuba yisibonakaliso kuwe sokuthi mina ngikuthumile; lapho ususikhuphile isizwe eGibhithe, lizamkhonza uNkulunkulu kulintabar.

13 UMozisi wasesithi kuNkulunkulu: Khangela, nxa ngifika kubantwana bakoIsrayeli ngisithi kubo: UNkulunkulu waboyihlo ungithumile kini; bazakuthi kimi: Ungubani ibizo lakhe? Ngizathini kubo?

14 UNkulunkulu wasesithi kuMozisi: NGINGUYE ENGINGUYE. Wathi futhi: Uzakutsho njalo kubantwana bakoIsrayeli ukuthi: UNGINGUYEs ungithumile kini.

15 UNkulunkulu wasesithi njalo kuMozisi: Uzakutsho njalo kubantwana bakoIsrayeli ukuthi: INkosi uNkulunkulu waboyihlo, uNkulunkulu kaAbrahama, uNkulunkulu kaIsaka, loNkulunkulu kaJakobet ungithumile kini; leli libizo lami kuze kube ninininiu, njalo lesi yisikhumbuzo sami kusizukulwana kusiya kusizukulwana.

16 Hamba, ubuthanise abadala bakoIsrayeliv, uthi kubo: INkosi uNkulunkulu waboyihlo ibonakele kimi, uNkulunkulu kaAbrahama, kaIsaka, lokaJakobe, isithi: Ngokulihambela ngilihambelew, lalokho elikwenziwe eGibhithe;

17 futhi ngathi ngizalenyusa enhluphekweni yeGibhithe, ngilise elizweni lamaKhanani lelamaHethi lelamaAmori lelamaPerizi lelamaHivi lelamaJebusix, liye elizweni eligeleza uchago loluju.

18 Njalo bazalalela ilizwi lakhoy. Futhi uzakuya, wenaz labadala bakoIsrayeli, enkosini yeGibhithe, lithi kuyo: INkosi, uNkulunkulu wamaHebheru, ihlangene lathia; khathesi-ke, ake usiyekele sihambe ummango wensuku ezintathu siye enkangala ukuze sihlabele iNkosi uNkulunkulu wethu.

19 Kodwa mina ngiyazi ukuthi inkosi yeGibhithe kayiyikuliyekela lihambeb, ngitsho langesandla esilamandla.

20 Ngakho ngizakwelula isandla samic ngilitshaye iGibhithe ngezimangaliso zami zonke engizazenza phakathi kwalo; njalo emva kwalokho izaliyekela lihambed.

21 Njalo ngizanika lesisizwe umusa emehlweni amaGibhithee. Kuzakuthi-ke mhla lisukayo, kaliyikusuka lingelalutho,

22 kodwa wonke owesifazana uzacela kumakhelwane wakhe, lakuye ohlezihleziyo endlini yakhe, izinto zesiliva, lezinto zegolide, lemvunulo; lizazifaka emadodaneni enu lemadodakazini enu; lizawaphangaf amaGibhithe1.

4UMozisi wasephendula wathi: Kodwa khangela, kabayikungikholwa, kabayikulilalela ilizwi lami; ngoba bazakuthi: INkosi kayibonakalanga kuwe.

2 INkosi yasisithi kuye: Kuyini lokho okusesandleni sakho? Wasesithi: Yintongaa.

3 Yasisithi: Iphosele emhlabathini. Waseyiphosela emhlabathini, yasisiba yinyoka. UMozisi waseyibalekela.

4 INkosi yasisithi kuMozisi: Yelula isandla sakho, uyibambe ngomsila. Waselula isandla sakhe, wayithi xhaka; yasisiba yintonga esandleni sakhe,

5 ukuze bakholweb ukuthi ibonakele kuwe iNkosi, uNkulunkulu waboyise, uNkulunkulu kaAbrahama, uNkulunkulu kaIsaka, loNkulunkulu kaJakobec.

6 INkosi yasisithi njalo kuye: Ake ufake isandla sakho esifubeni sakho. Wasesifaka isandla sakhe esifubeni sakhe; esesikhuphile, khangela-ke, isandla sakhe sasesilobulephero njengeliqhwa elikhithikileyod.

7 Yasisithi: Buyisela isandla sakho esifubeni sakho. Wasesibuyisela isandla sakhe esifubeni sakhe; esesikhuphile esifubeni sakhe, khangela-ke, sasesiphenduke saba njengenyama yakhee.

8 Njalo kuzakuthi uba bengakukholwa, bengalaleli ilizwi lesibonakaliso sokuqala, bazakholwa ilizwi lesibonakaliso sokucina.

9 Kuzakuthi-ke, uba bengakholwa lalezizibonakaliso ezimbili, bengalaleli ilizwi lakho, uzakukha okwamanzi omfula, uwathele emhlabathini owomileyo; njalo kuzakuthi amanzi ozawakha emfuleni azakuba ligazif emhlabathini owomileyo.

10 UMozisi wasesithi eNkosini: Uxolo, Nkosi yami, kangisiso sikhulumi1, ngitsho kusukela endulo2, ngitsho kusukela usukhulume lenceku yakho; ngoba kunzima emlonyeni wami njalo kunzima oliminig.

11 INkosi yasisithi kuye: Ngubani owenzela umuntu umlomo? Kumbe ngubani owenza isimungulu, kumbe isacuthe, kumbe obonayo, kumbe isiphofu? Kakusimi yini iNkosi?

12 Khathesi-ke hamba, njalo mina ngizakuba lomlomo wakho, ngikufundise lokho ozakukhulumah.

13 Kodwa wathi: Uxolo, Nkosi yami, akuthume ngesandla salowo ozamthumai.

14 Lwaseluvutha ulaka lweNkosi kuMozisi, yasisithi: Angithi uAroni umLevi ngumnewenu? Ngiyazi ukuthi angakhuluma kuhle. Njalo khangela-ke, uzaphuma ukukuhlangabeza; nxa ekubona, uzathaba enhliziyweni yakhe.

15 Njalo uzakhuluma kuyej, ufake amazwi emlonyeni wakhek; mina-ke ngizakuba lomlomo wakho lomlomo wakhe, ngizalifundisa lokho elizakwenza.

16 Yena-ke uzakhuluma esizweni esikhundleni sakho, kuzakuthi abe ngumlomo kuwe, wena ube njengoNkulunkulu kuyel.

17 Njalo uzathatha lintonga esandleni sakho, ozakwenza izibonakaliso ngayom.

UMozisi ubuyela eGibhithe

18 UMozisi wasehamba wabuyela kuJetro uyisezala, wathi kuye: Ake ungiyekele ngihambe, ngibuyele kubafowethu abaseGibhithe, ngibone ukuthi basaphila yini. UJetro wasesithi kuMozisi: Hamba ngokuthula.

19 INkosi yasisithi kuMozisi eMidiyani: Hamba, ubuyele eGibhithe; ngoba wonke amadoda asafa, ayedinga umphefumulo wakhon.

20 UMozisi wasethatha umkakhe lamadodana akhe, wabakhwelisa phezu kukababhemi, wabuyela elizweni leGibhithe. UMozisi wasethatha intonga kaNkulunkulu esandleni sakheo.

21 INkosi yasisithi kuMozisi: Ekuhambeni kwakho ubuyela eGibhithe, bona ukuthi, zonke izimangalisop engizibeke esandleni sakho, uzenze phambi kukaFaro. Kodwa ngizakwenza inhliziyo yakhe ibe lukhuniq ukuze angasiyekeli isizwe sihambe.

22 Njalo uzakuthi kuFaro: Itsho njalo iNkosi: Indodana yamir, izibulo lamis, nguIsrayeli;

23 njalo sengithe kuwe: Yekela indodana yami ihambe ukuthi ingikhonze; kodwa walile ukuyiyekela ihambe, khangela, ngizabulala indodana yakho, izibulo lakhot.

24 Kwasekusithi esendleleni, endlini yezihambiu, iNkosi yahlangana layev, yadinga ukumbulala.

25 UZipora wasethatha insengetshe, waquma ijwabu lendodana yakhe, walithintisa inyawo zakhe wathi: Isibili ungumyeni wegazi kimi.

26 Yasimyekelaw. Ngalesosikhathi wathi: Umyeni wegazi, ngenxa yokusoka.

27 INkosi yasisithi kuAroni: Hamba, uyehlangabeza uMozisi enkangalax. Wahamba-ke, wahlangana laye entabeni kaNkulunkuluy, wamanga.

28 UMozisi wasemtshela uAroniz wonke amazwi eNkosi eyayimthumile, lazo zonke izibonakaliso eyayimlaye zona.

29 OMozisi loAroni basebehamba, babuthanisa bonke abadala babantwana bakoIsrayelia.

30 UAroni wasekhuluma amazwi wonke iNkosi eyayiwakhulume kuMozisib, wenza izibonakaliso phambi kwamehlo abantu.

31 Abantu basebekholwac; bezwa ukuthi iNkosi ihambeled abantwana bakoIsrayeli, lokuthi ibonile inhlupheko yaboe, bakhothama, bakhonzaf.

UMozisi loAroni baphambi kukaFaro

5Emva kwalokho-ke uMozisi loAroni bahamba bathi kuFaro: Itsho njalo iNkosi uNkulunkulu wakoIsrayeli: Bayekele abantu bami bahambe, bangigcinele umkhosi enkangalaa.

2 Kodwa uFaro wathi: Ingubani iNkosib ukuthi ngilalele ilizwi layo, ngiyekele uIsrayeli ahambe? Kangiyazi iNkosi, futhi kangiyikumyekela uIsrayeli ahambe.

3 Basebesithi: UNkulunkulu wamaHebheruc uhlangane lathi; ake usiyekele sihambe uhambo lwensuku ezintathu enkangala, siyihlabele iNkosi uNkulunkulu wethu, hlezi isehleled ngomatshayabhuqe wesifo kumbe ngenkemba.

4 Kodwa inkosi yeGibhithe yathi kubo: Kungani, Mozisi loAroni, lisusa abantu emisebenzini yabo? Yanini emithwalweni yenu!

5 UFaro wasesithi: Khangelani, abantu belizwe sebebanengi, kanti liyabaphumuza emithwalweni yaboe.

6 Ngalolosuku uFaro waselaya abaqhubi besibhalof besizwe lezindunag zaso, esithi:

7 Lingabe lisabanika abantu amahlanga okwenza izitina njengamanduloh; kabahambe bona bayezibuthela amahlanga;

8 lenani lezitina abalenze mandulo lizabamisela lona, lingaphunguli kulo; ngoba bayavilapha; yikho bekhala besithi: Siyekeleni siyehlabela uNkulunkulu wethu.

9 Yenzani umsebenzi ube nzima kakhulu phezu kwamadoda, ukuze basebenze kuwo, bangalaleli amazwi enkohliso.

10 Abaqhubi besibhalo babantu baphuma, lezinduna zabo, bakhuluma ebantwini besithi: Utsho njalo uFaro: Kangiyikulinika amahlanga;

11 hambani lina, lizithathele amahlanga lapho elingawathola khona; kodwa umsebenzi wenu kakuyikuphungulwa lutho kuwo.

12 Abantu basebehlakazeka elizweni lonke leGibhithe ukuze babuthe izidindi zibe ngamahlanga.

13 Abaqhubi besibhalo babahaluzelisa besithi: Qedani imisebenzi yenu, umlandu wosuku ngosuku lwawo, njengamhla kulamahlanga.

14 Njalo izinduna zabantwana bakoIsrayeli, abaqhubi besibhalo bakaFaro abababekela zona, zatshaywa, kuthiwa: Kaliqedanga ngani umsebenzi wenu omisiweyo wokwenza izitina njengamandulo, layizolo lalamuhla?

15 Izinduna zabantwana bakoIsrayeli zasezisiza, zakhala kuFaro zathi: Wenzelani kanje ezincekwini zakho?

16 Amahlanga kawanikwa inceku zakho, kanti bathi kithi: Yenzani izitina. Khangela-ke, inceku zakho ziyatshaywa; kodwa icala ngelabantu bakho.

17 Kodwa wathi: Lina lingamavila, lingamavila; ngalokhu lithi: Siyekeleni siyehlabela iNkosi.

18 Khathesi-ke hambani, lisebenze; kodwa amahlanga kaliyikuwanikwa, kanti lizaletha inani lezitina.

19 Izinduna zabantwana bakoIsrayeli zasezibona ukuthi zazisebubini, nxa kuthiwa: Kaliyikuphungula ezitineni zenu, umlandu wosuku ngosuku lwawo.

20 Zasezihlangana loMozisi loAroni ababemi ukubahlangabeza ekuphumeni kwabo kuFaro;

21 zasezisithi kubo: INkosi ilibone yahlulele; ngoba lenze iphunga lethu libe livumba emehlweni kaFaro lemehlweni enceku zakhe; linike inkemba esandleni sabo ukuze basibulalei.

22 UMozisi wasebuyela eNkosini wathi: Nkosi, wenzeleni okubi kulesisizwe? Kungani ungithumile?

23 Ngoba selokhu ngaya kuFaro ukukhuluma ebizweni lakho, wenzile okubi kulesisizwe; futhi kawusikhululanga lokusikhulula isizwe sakho.

6INkosi yasisithi kuMozisi: Khathesi uzabona engizakwenza kuFaro; ngoba ngesandla esilamandla uzabayekela bahambea, langesandla esilamandla uzabaxotsha elizweni lakheb.

UMozisi ubizwa ngokwesibili

2 UNkulunkulu wasekhuluma kuMozisi wathi kuye: NgiyiNkosi;

3 njalo ngabonakala kuAbrahama, kuIsaka, lakuJakobe njengoNkulunkulu uSomandlac; kodwa ngebizo lami lokuthi uJehova ngangingaziwa kubod.

4 Njalo lami ngamisa isivumelwano sami laboe ukubapha ilizwe leKhananif, ilizwe lobuhambuma babo, ababehlala kulo njengabezizwe.

5 Futhi lami ngizwile ukububula kwabantwana bakoIsrayeli, amaGibhithe abagcine ebugqilini; njalo ngikhumbule isivumelwano samig.

6 Ngakho-ke tshono kubantwana bakoIsrayeli ukuthi: NgiyiNkosih; njalo ngizalikhupha lisuke ngaphansi kwemithwalo yamaGibhithei; ngilikhulule ebugqilini bawo, ngilihlenge ngengalo eyeluliweyo langezigwebo ezinkuluj.

7 Njalo ngizazithathela lina libe yisizwek, ngizakuba kini nguNkulunkulul; njalo lizakwazi ukuthi ngiyiNkosi uNkulunkulu wenu, olikhupha lisuke ngaphansi kwemithwalo yamaGibhithem;

8 njalo ngizalingenisa elizweni engaphakamisa isandla sami ngalo ukulinika uAbrahama, uIsaka loJakobe, ngilinike lona libe yilifan; mina, iNkosi.

9 UMozisi wasekhuluma ngokunjalo kubantwana bakoIsrayeli; kodwa kabamlalelanga uMozisio ngenxa yokukhathazeka komoya langenxa yobugqili obunzima.

10 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi,

11 Ngena ukhulume kuFaro, inkosi yeGibhithe, ukuthi ayekele abantwana bakoIsrayeli basuke elizweni lakhe.

12 Kodwa uMozisi wakhuluma phambi kweNkosi esithi: Khangela, abantwana bakoIsrayeli kabangilalelangap; pho-ke uFaro angangizwa njani, engingowendebe ezingasokangaq?

13 INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni yabapha umlayo ngabantwana bakoIsrayeli langoFaro inkosi yeGibhithe ukukhupha abantwana bakoIsrayeli elizweni leGibhithe.

Inzalo kaMozisi lenzalo kaAroni

14 Laba bazinhloko zezindlu zaboyise; amadodana kaRubeni, izibulo likaIsrayeli: OHanoki loPalu, oHezironi loKarimi; laba bazinsapho zikaRubenir.

15 Lamadodana kaSimeyoni: OJemuweli loJamini loOhadi loJakini loZohari loShawuli indodana yomKhananikazi; laba bazinsapho zikaSimeyonis.

16 Njalo la ngamabizo amadodana kaLevi ngezizukulwana zawot: OGerishoni loKohathi loMerari; leminyaka yempilo kaLevi yayiyiminyaka elikhulu lamatshumi amathathu lesikhombisau.

17 Amadodana kaGerishoniv: OLibini loShimeyi ngezinsapho zawo.

18 Njalo amadodana kaKohathiw: OAmramu loIzihari loHebroni loUziyeli; leminyaka yempilo kaKohathi yayiyiminyaka elikhulu lamatshumi amathathu lantathu.

19 Njalo amadodana kaMerarix: OMahli loMushi. Laba bazinsapho zamaLevi ngezizukulwana zabo.

20 UAmramu wasethatha uJokebedi udadewaboyise, waba ngumkakhe. Wasemzalela uAroni loMozisiy. Leminyaka yempilo kaAmramu yayiyiminyaka elikhulu lamatshumi amathathu lesikhombisa.

21 Njalo amadodana kaIzihari: OKora loNefegi loZikiriz.

22 Lamadodana kaUziyeli: OMishayeli loElizafani loSithiria.

23 UAroni wasezithathela uElisheba indodakazi kaAminadabab, udadewabo kaNashonic, waba ngumkakhe. Wasemzalela uNadabi loAbihu, uEleyazare loIthamarid.

24 Njalo amadodana kaKora: OAsiri loElkana loAbhiyasafa; laba bazinsapho zabakoKorae.

25 UEleyazare indodana kaAroni wasezithathela enye yamadodakazi kaPutiyeli, yaba ngumkakhe. Yasimzalela uPhinehasif. Yizo lezi inhloko zaboyise bamaLevi ngezinsapho zazo.

26 Lo nguAroni loMozisi iNkosi eyathi kubog: Khuphani abantwana bakoIsrayeli elizweni leGibhithe ngamabutho aboh.

27 Yibo labo ababekhuluma kuFaro inkosi yeGibhithei ukukhupha abantwana bakoIsrayeli eGibhithe; lo nguMozisi loAroni.

INkosi iyabalaya oMozisi loAroni

28 Kwasekusithi mhla iNkosi ikhuluma kuMozisi elizweni leGibhithe,

29 INkosi yakhuluma kuMozisi isithi: Mina ngiyiNkosij; khuluma kuFaro inkosi yeGibhithe konke engikukhuluma kuwek.

30 UMozisi wasesithi phambi kweNkosi: Khangela, ngingowendebe ezingasokangal; ngakho uFaro angangizwa njani?

7INkosi yasisithi kuMozisi: Bona, ngikwenze waba njengoNkulunkulu kuFaroa; loAroni umnewenu uzakuba ngumprofethi wakhob.

2 Wena uzakhuluma konke engikulaya khonac; loAroni umnewenu uzakhuluma kuFaro ukuthi ayekele abantwana bakoIsrayeli baphume elizweni lakhe.

3 Kodwa mina ngizakwenza inhliziyo kaFaro ibe lukhunid, ngandisee izibonakalisof zami lezimangalisog zami elizweni leGibhithe.

4 Kodwa uFaro kayikulilalela; njalo ngizabeka isandla sami phezu kweGibhithe, ngikhuphe amabutho ami, isizwe sami, abantwana bakoIsrayeli, elizweni leGibhithe, ngezigwebo ezinkuluh.

5 Njalo amaGibhithe azakwazi ukuthi ngiyiNkosii, lapho ngiselula isandla sami phezu kweGibhithe, ngikhuphe abantwana bakoIsrayeli phakathi kwawo.

6 OMozisi loAroni basebesenza njengoba iNkosi yabalaya; benza njalo.

7 UMozisi wayeseleminyaka engamatshumi ayisificaminwembilij, loAroni wayeleminyaka engamatshumi ayisificaminwembili lantathu lapho bekhuluma kuFaro.

Isimangaliso esenziwa ngentonga kaAroni

8 INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni, isithi:

9 Nxa uFaro ekhuluma lani esithi: Zenzeleni isimangalisok; uzakuthi kuAroni: Thatha intonga yakho, uyiphosele phansi phambi kukaFaro, izaba yinyokal.

10 UMozisi loAroni basebengena kuFaro, benza njalo njengoba iNkosi ilayile; uAroni wasephosela phansi intonga yakhe phambi kukaFaro laphambi kwenceku zakhe, yasisiba yinyoka.

11 UFaro wasebiza laye izazim labathakathin; labalumbi beGibhitheo labo benza njalo ngamalumbo abo.

12 Ngoba ngulowo lalowo waphosela phansi intonga yakhe, zaba zinyoka; kodwa intonga kaAroni yaginya intonga zabo.

13 Kodwa inhliziyo kaFaro yaba lukhunip, okokuthi kabalalelanga, njengokutsho kweNkosi.

Inhlupheko yokuqala: Amanzi aphenduka abe ligazi

14 INkosi yasisithi kuMozisi: Inhliziyo kaFaro inzima, uyala ukuyekela isizwe sihambe.

15 Yana kuFaro ekuseni; khangela, uzaphuma esiya emanzini, ume uqondane laye ekhunjini lomfula, lentonga eyaphenduka yaba yinyoka ithathe esandleni sakhoq.

16 Uzakuthi kuye: INkosi uNkulunkulu wamaHebheru ingithume kuwe isithir: Yekela isizwe sami sihambe, singikhonze enkangalas; kodwa khangela, kawulalelanga kuze kube khathesi.

17 Itsho njalo iNkosi: Ngalokhu uzakwazi ukuthi ngiyiNkosit; khangela, ngizatshaya ngentonga esesandleni sami phezu kwamanzi asemfuleni, njalo azaphenduka abe ligaziu.

18 Lenhlanzi ezisemfuleni zizakufa, lomfula ube levumba; lamaGibhithe azadinwa yikunatha amanzi emfuleniv.

19 INkosi yasisithi kuMozisi: Tshono kuAroni uthi: Thatha intonga yakho, welule isandla sakhow phezu kwamanzi eGibhithe, phezu kwemifula yabo, phezu kwezifula zabo, laphezu kweziziba zabo, laphezu kwamachibi wonke amanzi abo, ukuze abe ligazi. Kuzakuba legazi elizweni lonke leGibhithe, lezitsheni zezihlahla lezamatshe.

20 UMozisi loAroni basebesenza njalo, njengokulaya kweNkosi; wasephakamisa intonga, watshaya amanzi ayesemfulenix phambi kwamehlo kaFaro laphambi kwamehlo ezinceku zakhe; lawo wonke amanzi ayesemfuleni aphendulwa aba ligaziy.

21 Lenhlanzi ezisemfuleni zafa; lomfula waba levumba, kwaze kwathi amaGibhithe ehluleka ukuwanatha amanzi emfuleniz; njalo kwakulegazi elizweni lonke leGibhithe.

22 Labalumbi beGibhithe benza njalo ngamalumbo aboa, kwaze kwathi inhliziyo kaFaro yaba lukhunib, njalo kabalalelanga, njengokutsho kweNkosic.

23 UFaro wasetshibilika waya endlini yakhe njalo kayibekanga inhliziyo yakhe lakulokhu.

24 LamaGibhithe wonke agebha amanzi okunatha inhlangothi zonke zomfula, ngoba babengelakunatha emanzini omfula.

25 Lensuku eziyisikhombisa zagcwaliseka emva kokuthi iNkosi isitshaye umfula.

Inhlupheko yesibili: Amaxoxo

8INkosi yasisithi kuMozisi: Yana kuFaro uthi kuye: Itsho njalo iNkosi: Yekela abantu bami bahambe ukuze bangikhonzea.

2 Uba-ke usala ukubayekela bahambeb, khangela, ngizatshaya yonke imingcele yakho ngamaxoxoc.

3 Njalo umfula uzanyakazela ngamaxoxo, azakhuphuka, angene endlini yakho, lekamelweni lakho lokulalad, laphezu kombheda wakho, lendlini yenceku zakho, laphezu kwesizwe sakho, lemaziko akho, lemiganwini yakho yokuxovela ukudla;

4 lamaxoxo azakhuphukela kuwe, lesizweni sakho lezincekwini zakho zonke.

5 INkosi yasisithi kuMozisi: Tshono kuAroni uthi: Yelula isandla sakhoe ngentonga yakho phezu kwemifula, phezu kwezifula, laphezu kweziziba, wenze amaxoxo akhuphukele elizweni leGibhithe.

6 UAroni waseselula isandla sakhe phezu kwamanzi eGibhithe; lamaxoxo akhuphuka, asibekela ilizwe leGibhithef.

7 Labalumbi benza njalo ngamalumbo abog, benza amaxoxo akhuphukela elizweni leGibhithe.

8 UFaro wasebabiza oMozisi loAroni wathi: Ncengani iNkosih ukuthi isuse amaxoxo kimi lesizweni sami; njalo ngizayekela isizwe sihambe ukuthi bahlabele iNkosi.

9 UMozisi wasesithi kuFaro: Woba lodumo ngaphezu kwami. Ngizakuncengela nini lenceku zakho, lesizwe sakho, ukuchitha amaxoxo asuke kuwe lendlini zakho, asale emfuleni kuphela?

10 Wasesithi: Kusasa. Wathi-ke: Njengelizwi lakho, ukuze wazi ukuthi kakho onjengeNkosi uNkulunkulu wethui.

11 Njalo amaxoxo azasuka kuwe lezindlini zakho lezincekwini zakho lesizweni sakho, asale emfuleni kuphela.

12 UMozisi loAroni basebephuma kuFaro. UMozisi wakhala eNkosini ngenxa yamaxoxo eyayiwabekile phezu kukaFaro.

13 INkosi yenza-ke njengelizwi likaMozisi; amaxoxo asesifa ephuma ezindlini, emagumeni lemasimini.

14 Basebewabuthelela inqwaba ngenqwaba; lelizwe laba levumba.

15 Kodwa uFaro ebona ukuthi sekungconoj, wenza inhliziyo yakhe yaba nzimak, ukuthi kabalalelanga, njengokutsho kweNkosi.

Inhlupheko yesithathu: Imiyane

16 INkosi yasisithi kuMozisi: Tshono kuAroni uthi: Yelula intonga yakho, utshaye uthuli lomhlaba, ukuze lube yimiyane elizweni lonke leGibhithe.

17 Basebesenza njalo; ngoba uAroni welula isandla sakhel silentonga yakhe, watshaya uthuli lomhlaba; lemiyane yaba khona ebantwini lezifuywenim; lonke uthuli lwaba yimiyane elizweni lonke leGibhithe.

18 Labalumbi benza njalo ngamalumbo abon ukuveza imiyane, kodwa babengeke. Ngakho imiyane yaba sebantwini lezifuyweni.

19 Labalumbi bathi kuFaro: Lokhu kungumunwe kaNkulunkuluo. Kodwa inhliziyo kaFaro yaba lukhunip, kazabezwa, njengokutsho kweNkosi.

Inhlupheko yesine: Izibawu

20 INkosi yasisithi kuMozisi: Vuka ekuseni kakhulu, uzimise phambi kukaFaroq; khangela uphuma esiya emanzini, njalo uthi kuye: Itsho njalo iNkosi: Yekela abantu bami bahambe bangikhonzer.

21 Ngoba uba ungasiyekeli isizwe sami sihambe, khangela ngizathumela umtshitshi wezibawu kuwe lezincekwini zakho lesizweni sakho lendlini zakho; lezindlu zamaGibhithe zizagcwala umtshitshi wezibawu futhi lomhlabathi ezikuwo.

22 Kodwa ngalolosuku ngizakwehlukanisa ilizwe leGoshenis esihlala kulo isizwe sami, ukuthi kungabi khona lapho umtshitshi wezibawu, ukuze wazi ukuthi ngiyiNkosi phakathi kwelizwet.

23 Njalo ngizamisa umehluko phakathi kwesizwe sami lesizwe sakho; kusasa kuzakuba lesibonakaliso lesi.

24 INkosi yasisenza njalo; kwasekufika umtshitshi onzima wezibawuu endlini kaFaro lezindlini zezinceku zakhe lelizweni lonke leGibhithe; ilizwe lonakala ngenxa yomtshitshi wezibawu.

25 UFaro wasebabiza oMozisi loAroni, wathi: Hambani, lihlabele uNkulunkulu wenu kulelilizwe.

26 Kodwa uMozisi wathi: Kakulunganga ukwenza njalo, ngoba sizahlabela eNkosini uNkulunkulu wethu okunengekayo kwamaGibhithev; khangela, uba sihlaba okunengekayo kwamaGibhithe phambi kwamehlo awo, kawayikusikhanda ngamatshe yiniw?

27 Sizahamba ummango wensuku ezintathu enkangala, sihlabele-ke iNkosi uNkulunkulu wethu njengoba izakutsho kithix.

28 UFaro wasesithi: Mina ngizaliyekela lihambe ukuthi lihlabele iNkosi uNkulunkulu wenu enkangala; kodwa lingayi khatshana kakhulu; lingincengeley.

29 UMozisi wasesithi: Khangela, ngiyasuka kuwe, ngizayincenga iNkosi ukuze umtshitshi wezibawu usuke kuFaro, ezincekwini zakhe, lesizweni sakhe kusasa; kuphela uFaro angaphindi akhohlise ngokungayekeli isizwe sihambe, sihlabele iNkosiz.

30 UMozisi wasephuma kuFaro, wayincenga iNkosi.

31 INkosi yasisenza njengelizwi likaMozisi; yasusa umtshitshi wezibawu kuFaro, ezincekwini zakhe lesizweni sakhe; kakusalanga lesisodwa.

32 Kodwa uFaro wenza inhliziyo yakhe yaba nzimaa langalesisikhathi, kayekelanga isizwe sihambe.

Inhlupheko yesihlanu: Isifo sezifuyo

9INkosi yasisithi kuMozisi: Yana kuFaroa uthi kuye: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu wamaHebherub, ithi: Yekela abantu bami bahambe ukuthi bangikhonze.

2 Ngoba uba usala ukubayekela bahambe, ulokhu ubabambile,

3 khangela, isandla seNkosi sizakuba phezu kwezifuyo zakho ezisegangeni, phezu kwamabhiza, phezu kwabobabhemi, phezu kwamakamela, phezu kwenkomo laphezu kwezimvu, umatshayabhuqe wesifo onzima kakhuluc.

4 Kodwa iNkosi izakwenza umehluko phakathi kwezifuyo zakoIsrayeli lezifuyo zeGibhithed, kuze kuthi kakuyikufa lutho kukho konke okwabantwana bakoIsrayeli.

5 INkosi yasimisa isikhathi esimisiweyo, isithi: Kusasa iNkosi izakwenza linto elizweni.

6 INkosi yayenza-ke linto kusisa; lazo zonke izifuyo zeGibhithe zafae; kodwa kakufanga lesisodwa ezifuyweni zabantwana bakoIsrayeli.

7 UFaro wasethuma, khangela-ke, kakufanga ngitsho lesisodwa ezifuyweni zakoIsrayeli. Kodwa inhliziyo kaFaro yaba nzimaf, kasiyekelanga isizwe sihambe.

Inhlupheko yesithupha: Amathumba

8 INkosi yasisithi kuMozisi lakuAroni: Zithatheleni izandla zenu ezigcweleyo zomlotha weziko, njalo uMozisi awutsahazele emazulwini phambi kwamehlo kaFaro.

9 Njalo uzakuba luthuli olucolekileyo phezu kwelizwe lonke leGibhithe, njalo luzakuba phezu kwabantu laphezu kwezifuyo lube lithumba eliphihlika amathuthuvag elizweni lonke leGibhithe.

10 Basebethatha umlotha weziko, bema phambi kukaFaro; uMozisi wasewutsahazela emazulwini, waba lithumba eliphihlika amathuthuva ebantwini lezifuywenih.

11 Njalo abalumbii babengeme phambi kukaMozisi ngenxa yamathumba; ngoba amathumba ayephezu kwabalumbi laphezu kwawo wonke amaGibhithe.

12 Kodwa iNkosi yayenza yaba lukhuni inhliziyo kaFaroj, njalo kazabezwa, njengokutsho kweNkosi kuMozisi.

Inhlupheko yesikhombisa: Isiqhotho

13 INkosi yasisithi kuMozisi: Vuka ekuseni kakhulu, uzimise phambi kukaFaro uthi kuyek: Itsho njalo iNkosi uNkulunkulu wamaHebheru ithi: Yekela isizwe sami sihambe bangikhonzel.

14 Ngoba ngalesisikhathi ngizathumela zonke inhlupheko zami enhliziyweni yakho laphezu kwenceku zakho laphezu kwesizwe sakho, ukuze wazi ukuthi kakho onjengami emhlabeni wonkem.

15 Ngoba khathesi ngizaselula isandla sami ukuze ngikutshaye lesizwe sakho ngomatshayabhuqe wesifo, ubusuchitheka usuke emhlabeni.

16 Kodwa isibili ngalokhu ngikumisile ukuze ngikutshengise amandla ami lokuze ibizo lami lilandiswe emhlabeni wonken.

17 Usaziphakamisa umelana labantu bami, ukuthi ungabayekeli bahambe yini?

18 Khangela, kusasa ngalesisikhathi ngizanisa isiqhotho esinzima kakhulu, esingazanga sibe khona esinjalo eGibhithe kusukela ngosuku lisekelwa kuze kube khathesi.

19 Khathesi-ke thuma, ubuthe izifuyo zakho lakho konke olakho ensimini; wonke umuntu layo yonke inyamazana okuficwa ensimini okungabuthelwanga ekhaya, nxa isiqhotho siwela phezu kwakho, kuzakufa.

20 Lowo olesabayo ilizwi leNkosi phakathi kwenceku zikaFaro wenza izisebenzi zakhe lezifuyo zakhe zibalekele ezindlini;

21 kodwa lowo ongabekanga inhliziyo yakhe elizwini leNkosi watshiya izisebenzi zakhe lezifuyo zakhe ensimini.

22 INkosi yasisithi kuMozisi: Yelulela isandla sakho emazulwini, ukuze kube khona isiqhothoo elizweni lonke leGibhithe, phezu kwabantu laphezu kwezinyamazana laphezu kwemibhida yonke yensimu elizweni leGibhithe.

23 UMozisi waseselulela intonga yakhe emazulwini; iNkosi yasiletha imidumo lesiqhothop; lomlilo wehlela emhlabeni; leNkosi yanisa isiqhotho elizweni leGibhithe.

24 Kwasekusiba khona isiqhotho, lomlilo uzixubanise esiqhothweniq; okunzima kakhulu; okungazanga kube khona okunjengakho elizweni lonke leGibhithe selokhu laba yisizwe.

25 Isiqhotho sasesitshaya elizweni lonke leGibhithe konke okusegangeni, kusukela ebantwini kusiya ezinyamazaneni; lesiqhotho satshaya wonke umbhida weganga, sephula sonke isihlahla segangar.

26 Kuphela elizweni leGosheni lapho ababekhona abantwana bakoIsrayeli kwakungekho isiqhothos.

27 UFaro wasethuma wabiza uMozisi loAroni, wathi kubo: Ngonile ngalesisikhathit; iNkosi ilungile, kanti mina labantu bami sibabiu.

28 Ncengani iNkosiv, ngoba sekwanele, ukuze kungabi lemidumo elamandla lesiqhotho; besengiliyekela lihambe, lingabe lisahlala.

29 UMozisi wasesithi kuye: Nxa sengiphumile emzini, ngizachaya izandla zami eNkosiniw; kuzaphela imidumo lesiqhotho kasisayikuba khona, ukuze wazi ukuthi umhlaba ungoweNkosix.

30 Kodwa wena lenceku zakho, ngiyazi ukuthi kalikayesabi iNkosi uNkulunkulu.

31 Kwasekutshaywa ifilakisi* lebhali*; ngoba ibhali yayisesikwetshini, lefilakisi yayisithela amalubay.

32 Kodwa ingqoloyi lespelite* kakutshaywanga, ngoba kwakungakavuthwa.

33 UMozisi wasephuma emzini evela kuFaro, wachaya izandla zakhe eNkosiniz; kwasekusima imidumo lesiqhotho, lezulu kalabe lisathululeka emhlabeni.

34 Kwathi uFaro esebonile ukuthi izulu lesiqhotho lemidumo sekumile, wengezelela ukona, wayenza yaba nzima inhliziyo yakhe, yena lenceku zakhea.

35 Njalo inhliziyo kaFaro yaba lukhunib, kazabayekela abantwana bakoIsrayeli bahambe, njengalokhu iNkosi yayitshilo ngesandla sikaMozisi.

Inhlupheko yesificaminwembili: Isikhonyane

10INkosi yasisithi kuMozisi: Yana kuFaro, ngoba mina ngenze inhliziyo yakhe yaba nzimaa lenhliziyo yenceku zakhe, ukuze ngenze lezizibonakaliso zami phambi kwakhe1,

2 lokuthi ulandise endlebeni zendodana yakho lendodana yendodana yakhob ukuthi ngenze kabuhlungu kumaGibhithec lezibonakaliso zami engizenze phakathi kwawo, ukuze lazi ukuthi ngiyiNkosi.

3 UMozisi loAroni basebesiya kuFaro, bathi kuye: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu wamaHebheru, ithi: Koze kube nini usala ukuzithoba phambi kwami? Yekela isizwe sami sihambe, bangikhonze.

4 Ngoba uba usala ukuyekela isizwe sami sihambe, khangela, kusasa ngizaletha isikhonyane emngceleni wakhod,

5 njalo sizasibekela ubuso bomhlaba ukuze ungawuboni umhlaba, sizakudla insalela yokwaphephayo, okwalisalelayo esiqhothweni, sidle sonke isihlahla esikhulela wena ensiminie.

6 Sizagcwalisa izindlu zakho lezindlu zezinceku zakho zonke lezindlu zawo wonke amaGibhithef, oyihlo abangazanga basibone laboyise baboyihlo, kusukela ngosuku ababakhona emhlabeni kuze kube lamuhla. Wasetshibilika, waphuma kuFaro.

7 Lenceku zikaFaro zathi kuye: Koze kube nini lo esiba ngumjibila kithig? Yekela amadoda ahambe, akhonze iNkosi uNkulunkulu wawo; kawukazi yini ukuthi iGibhithe isichithekile?

8 UMozisi loAroni babuyiselwa kuFaro; wasesithi kubo: Hambani likhonze iNkosi uNkulunkulu wenu. Ngobani kanye labo abazahamba?

9 UMozisi wasesithi: Sizahamba labatsha bethu labadala bethu, lamadodana ethu lamadodakazi ethu, lezimvu zethu lenkomo zethu sizahamba, ngoba silomkhosi weNkosi.

10 Wasesithi kubo: INkosi ibe lani ngokunjaloh, njengoba ngizaliyekela lihambe labantwanyana benu! Bonani ngoba kulokubi phambi kwenu.

11 Kungabi njalo! Hambani khathesi, madoda, liyikhonze iNkosi, ngoba yikho elikudingayo. Basebebaxotsha ebusweni bukaFaro.

12 INkosi yasisithi kuMozisi: Yelula isandla sakho phezu kwelizwe leGibhithei, ngenxa yesikhonyane, ukuze senyukele phezu kwelizwe leGibhithe, sidle wonke umbhida welizwe lakho konke isiqhotho esikutshiyileyoj.

13 UMozisi waseyelula intonga yakhe phezu kwelizwe leGibhithe; iNkosi yasiqhuba umoya wempumalanga elizweni, lonke lolosuku lobusuku bonke; kwasekusithi ekuseni, umoya wempumalanga wenyusa isikhonyane.

14 Isikhonyane sasesisenyukela phezu kwelizwe lonke leGibhithek, sehlela emngceleni wonke weGibhithe, esinzima kakhulu. Phambi kwaso akuzange kube khona isikhonyane esinjalo njengaso, futhi kakuyikuba khona esinjalo emva kwasol.

15 Ngoba sasibekela ubuso belizwe lonke, kwaze kwafiphazwa ilizwe; sadla wonke umbhida welizwe laso sonke isithelo sezihlahla isiqhotho esasitshiyayom; kakusalanga lutho oluluhlaza esihlahleni, lombhida weganga, elizweni lonke leGibhithe.

16 UFaro wasephangisa ukubabiza oMozisi loAroni, wathi: Ngonile eNkosini uNkulunkulu wenu lakinin.

17 Khathesi-ke ake lithethelele isono sami okwalesisikhathi kuphela, liyincenge iNkosio uNkulunkulu wenu ukuthi isuse kimi lokhu ukufa kuphela.

18 Wasephuma kuFaro, wayincenga iNkosip.

19 INkosi yasiphendula umoya wentshonalanga olamandla kakhulu owenyusa isikhonyane, wasiphosela oLwandle oluBomvuq; kakusalanga sikhonyane lesisodwa kuwo wonke umngcele weGibhithe.

20 Kodwa iNkosi yayenza lukhuni inhliziyo kaFaror, kazabayekela abantwana bakoIsrayeli bahambe.

Inhlupheko yesificamunwemunye: Umnyama ophumputhekayo

21 INkosi yasisithi kuMozisi: Yelulela isandla sakho emazulwinis, ukuze kube khona umnyama phezu kwelizwe leGibhithe, ngitsho umnyama ophumputhekayo.

22 UMozisi waseselulela isandla sakhe emazulwini; kwasekusiba khona umnyama wobumnyamat elizweni lonke leGibhithe insuku ezintathu.

23 Kababonananga, futhi kakusukumanga muntu endaweni yakhe okwensuku ezintathu; kodwa kubo bonke abantwana bakoIsrayeli kwakukhona ukukhanya emizini yabou.

24 UFaro wasembiza uMozisi wathi: Hambani likhonze iNkosiv, kuphela izimvu zenu lenkomo zenu kuzagcinwa, labantwanyana benu bazahamba laniw.

25 Kodwa uMozisi wathi: Lawe ubonika imihlatshelo leminikelo yokutshiswa ezandleni zethu, esizayenzela iNkosi uNkulunkulu wethu.

26 Njalo lezifuyo zethu zizahamba kanye lathi, kakuyikusala emuva isondo; ngoba sizathatha kuzo ukukhonza iNkosi uNkulunkulu wethu, ngoba kasikwazi esizakhonza ngakho iNkosi size sifike khona.

27 Kodwa iNkosi yenza lukhuni inhliziyo kaFarox, njalo kafunanga ukubayekela bahambe.

28 UFaro wasesithi kuye: Suka kimi, uziqaphele, ungaboni ubuso bami futhi; ngoba mhla ubona ubuso bami uzakufa.

29 UMozisi wasesithi: Ukhulume ngokuqonda, kangisayikubona futhi ubuso bakhoy.

Ukuxwayisa ngenhlupheko yetshumi: Ukufa kwamazibulo

11INkosi yasisithi kuMozisi: Ngisezakwehlisela kuFaro lakulo iGibhithe inhlupheko eyodwaa; emva kwalokho uzaliyekela lihambe lisuke lapha; ekuliyekeleni kwakhe lihambe uzalixotsha lokulixotsha lisuka lapha ngokupheleleyob.

2 Ake ukhulume endlebeni zabantu, ukuthi bacele, ngulowo kumakhelwane wakhe, lalowo owesifazana kumakhelwane wakhe, izinto zesiliva lezinto zegolidec.

3 INkosi yasinika abantu umusa emehlweni amaGibhithed. Futhi indoda uMozisi waba mkhulu kakhulu elizweni leGibhithe emehlweni enceku zikaFaro lemehlweni esizwe.

4 UMozisi wasesithi: Itsho njalo iNkosi ithi: Phose phakathi kobusuku ngizaphuma ngiye phakathi kweGibhithee;

5 Lawo wonke amazibulo elizweni leGibhithe azakufa, kusukela kuzibulo likaFaro elizahlala esihlalweni sakhe sobukhosi, kuze kube kuzibulo lencekukazi engemva kwelitshe lokuchola, lamazibulo wonke ezifuyof.

6 Njalo kuzakuba khona isililo esikhulu elizweni lonke leGibhithe, esingazanga sibe khona esinjengaso, lesingayikuba khona futhi esinjengasog.

7 Kodwa ebantwaneni bakoIsrayeli inja kayiyikunyikinya ulimi lwayoh, kusukela emuntwini kusiya ezifuyweni, ukuze lazi ukuthi iNkosi iyehlukanisa phakathi kweGibhithe loIsrayelii.

8 Lazo zonke izinceku zakho lezi zizakwehlela kimi, zingikhothamele zisithi: Phuma wena lesizwe sonke esikulandelayo. Langemva kwalokho ngizaphumaj. Wasephuma kuFaro ekuvutheni kolaka.

9 INkosi yasisithi kuMozisi: UFaro kayikulizwak, ukuze zande izimangaliso zami elizweni leGibhithel.

10 OMozisi loAroni basebesenza zonke lezizimangaliso phambi kukaFaro, kodwa iNkosi yenza inhliziyo kaFaro yaba lukhuni, kazabayekela abantwana bakoIsrayeli baphume elizweni lakhem.

Ukumiswa komkhosi wephasika

12INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni elizweni leGibhithe, isithi:

2 Le inyanga kayibe kini yinhloko yezinyanga, ibe kini ngeyokuqala yenyanga zomnyakaa.

3 Khulumani kunhlangano yonke yakoIsrayeli lithi: Ngolwetshumi lwalinyanga bazazithathela ngulowo iwundlu, ngokwezindlu zaboyise, iwundlu ngendlu.

4 Uba-ke indlu incinyane kakhulu ewundlwini, kakuthi yena athathe lomakhelwane wakhe, oseduze lendlu yakhe, njengobunengi bemiphefumulo; ngulowo njengokudla kwakhe, lizabalela iwundlu.

5 Lizakuba lezinyane elingelasici, eliduna, elilomnyaka owodwab; lithatheni ezimvini loba ezimbuzini.

6 Njalo lizaligcina kuze kufike usuku lwetshumi lane lwaleyonyangac, njalo ibandla lonke lenhlangano yakoIsrayeli izalihlaba kusihlwa.

7 Bazathatha-ke okwegazi, bakufake emigubazini yomibili lekhothameni, ezindlini abazalidlela kuzo.

8 Njalo bazakudla inyama ngalobobusuku, yosiwe ngomlilo, lesinkwa esingelamvubelod, lemibhida ebabayo bazayidla.

9 Lingadli okwalo kuluhlaza kumbe kuphekiwe lokuphekwa ngamanzie, kodwa yosiwe ngomlilo; inhloko yalo lemilenze yalo, kanye lemibilini yalof.

10 Njalo lingatshiyi lutho kulo kuze kube sekusenig, kodwa okusalayo kulo kuze kube sekuseni lizakutshisa ngomlilo.

11 Ngokunjalo-ke lizalidla, inkalo zenu zibotshiwe, izicathulo zenu zisenyaweni zenu, lendondolo zenu zisezandleni zenu; lizalidla ngokuphangisa; kuliphasika leNkosih.

12 Ngoba ngizadabula phakathi kwelizwe leGibhithe ngalobubusukui, ngitshaye wonke amazibulo elizweni leGibhithe, kusukela emuntwini kusiya enyamazaneni, ngizakwenza izigwebo kubo bonke onkulunkulu beGibhithe; mina ngiyiNkosij.

13 Legazi lizakuba kini yisibonakaliso ezindlini lapho elikhona; nxa ngibona igazi ngizadlula phezu kwenu, njalo kungehleli kini inhlupheko yokuchitha, mhla ngitshaya ilizwe leGibhithe.

14 Njalo lolusuku luzakuba kini yisikhumbuzok; njalo lizalugcina lube ngumkhosi eNkosini; lizalugcina ezizukulwaneni zenu ngokomthetho waninininil.

15 Insuku eziyisikhombisa lizakudla isinkwa esingelamvubelom. Yebo ngosuku lokuqala lizakhupha imvubelo ezindlini zenu; ngoba wonke odla okuvutshelweyo kusukela kusuku lokuqala kuze kufike usuku lwesikhombisa, lowomphefumulo uzaqunywa usuke koIsrayelin.

16 Njalo ngosuku lokuqala kuzakuba khona inhlangano ebiziweyo engcweleo, langosuku lwesikhombisa lizakuba lenhlangano ebiziweyo engcwele; kungenziwa msebenzi ngazo, kuphela lokho wonke umphefumulo okudlayo, lokho kodwa kungenziwa yini.

17 Ngakho gcinani izinkwa ezingelamvubelo; ngoba ngalona lolosuku ngikhuphile amabutho enu elizweni leGibhithep. Ngakho lizagcina lolosuku ezizukulwaneni zenu ngesimiso saphakadeq.

18 Kweyokuqala, osukwini lwetshumi lane lwenyanga kusihlwa lizakudla isinkwa esingelamvubelo, kuze kufike usuku lwamatshumi amabili lanye lwenyanga kusihlwa.

19 Insuku eziyisikhombisa kakungaficwa imvubelo ezindlini zenu; ngoba wonke odla okuvutshelweyo lowomphefumulo uzaqunywa usuke kunhlangano yakoIsrayeli, loba engowemzini loba engowokuzalwa elizweni.

20 Lingadli lutho oluvutshelweyo; emizini yenu yonke lizakudla isinkwa esingelamvubelo.

21 UMozisi wasebiza bonke abadala bakoIsrayeli, wathi kubo: Hudulani lizithathele amawundlu ngokwensapho zenur, lihlabe iphasika,

22 lithathe ilixha lehisope*s, liligxamuze egazini elisemganwinit, lininde ekhothameni lemigubazini emibiliu ngegazi elisemganwini; lina-ke, kakungaphumi muntu endlini yakhe kuze kube sekuseni.

23 Ngoba iNkosi izadabula ukutshaya amaGibhithe; nxa ibona igazi ekhothameni lemigubazini yomibili, iNkosi izadlula phezu komnyango, ingavumeli umchithi ukuthi angene ezindlini zenu ukutshaya.

24 Njalo lizagcina le into, kube yisimiso kini lakubantwana benu kuze kube phakade.

25 Njalo kuzakuthi lapho lifika elizweni iNkosi ezalinika lona njengokukhuluma kwayov, lizagcina linkonzo.

26 Kuzakuthi-ke lapho abantwana benu besithi kiniw: Iyini linkonzo elilayo?

27 Lizakuthi-ke: Lo ngumhlatshelo wephasika leNkosix, eyedlula phezu kwezindlu zabantwana bakoIsrayeli eGibhithe mhla itshaya amaGibhithe, wophula izindlu zethu. Njalo abantu bakhothama bakhonzay.

28 Abantwana bakoIsrayeli basebehamba, bayakwenza njengalokhu iNkosi yayibalayile oMozisi loAroni, benza njalo.

Ukubulawa kwamazibulo amaGibhithe

29 Kwasekusithi phakathi kobusukuz iNkosi yatshaya wonke amazibulo elizweni leGibhithea, kusukela kuzibulo likaFaro elalizahlala esihlalweni sakhe sobukhosi kuze kube kuzibulo lesibotshwa esasisentolongweni, lamazibulo wonke ezifuyob.

30 UFaro wasesukuma ebusuku, yena lenceku zakhe zonke lamaGibhithe wonke. Kwasekusiba khona isililo esikhulu eGibhithec, ngoba kwakungekho ndlu lapho okwakungelamufi khona.

31 Wasebiza oMozisi loAroni ebusuku, wathi: Sukumani, liphume phakathi kwabantu bami, lonke lina labantwana bakoIsrayeli, lihambe liyekhonza iNkosi njengokutsho kwenud.

32 Thathani lani izimvu zenu lenkomo zenu njengokutsho kwenue, lihambe; futhi lingibusise lami.

33 Njalo amaGibhithe ayebakhuthaza abantu ebahaluzelisa ukuthi baphume elizwenif, ngoba athi: Sonke sifile.

34 Abantu-ke bathatha inhlama yabo ingakavutshelwa, betshata imiganu yabo yokuxovela ibotshelwe ezembathweni zabo.

35 Abantwana bakoIsrayeli basebesenza njengelizwi likaMozisi; bacela kumaGibhithe izinto zesiliva lezinto zegolide lezigqokog.

36 INkosi yasibapha abantu umusa emehlweni amaGibhitheh, aze abanika izicelo zabo. Basebewaphundla amaGibhithei.

AmaIsrayeli asuka eGibhithe

37 Abantwana bakoIsrayeli basebesuka eRamesesij besiya eSukothik; amadoda angaba zinkulungwane ezingamakhulu ayisithupha ahamba ngenyawol, ngaphandle kwabantwana.

38 Kwasekusenyuka labo lexuku lenhlobonhlobo, lezimvu lezinkomo, lezifuyo ezinengi kakhulu.

39 Basebebhaka izinkwa ezingelamvubelo ngenhlama abayikhupha eGibhithe, ngoba ingavutshelwanga, ngoba baxotshwa eGibhithem, ngoba babengelakulibala, futhi bengazilungiselelanga umphako.

40 Isikhathi sokuhlala-ke kwabantwana bakoIsrayeli abasihlala eGibhithe sasiyiminyaka engamakhulu amane lamatshumi amathathun.

41 Kwasekusithi ekupheleni kweminyaka engamakhulu amane lamatshumi amathathu, kwathi ngalona lolosuku wonke amabutho eNkosi aphuma elizweni leGibhitheo.

42 Kuyibusuku bemilindo eNkosini ngokubakhupha elizweni leGibhithe; lobu yibusuku beNkosi bemilindo yabo bonke abantwana bakoIsrayeli ezizukulwaneni zabo.

Imithetho yephasika

43 INkosi yasisithi kuMozisi loAroni: Lesi yisimiso sephasika. Kakho owezizwe ongalidla;

44 kodwa sonke isigqili sawo wonke umuntu, esathengwa ngemali, nxa usisokile, ngalesosikhathi sizakudla kulop.

45 Owezizwe loqatshiweyo bangadli kuloq.

46 Lizadlelwa endlini yinye; ungakhupheli phandle kwendlu okwenyama, ungephuli thambo lalor.

47 Inhlangano yonke yakoIsrayeli izakwenzas lokhu.

48 Uba owemzini ohlala lani njengowezizwet egcinela iNkosi iphasika, kabasokwe bonke abesilisa laye, abesesondela-ke aligcine, uzakuba njengowokuzalwa elizweniu; kodwa kakho ongasokwanga ozalidla.

49 Umlayo munye uzakuba kowokuzalwa elizweni lakowemzini ohlala phakathi kwenu njengowezizwev.

50 Bonke abantwana bakoIsrayeli basebesenza njengalokhu iNkosi yayibalayile oMozisi loAroni; benza njalo.

51 Kwasekusithi ngalona lolosuku iNkosi yabakhupha abantwana bakoIsrayeli elizweni leGibhithe ngamabutho abow.

Amazibulo ehlukaniselwa iNkosi; umkhosi wesinkwa esingelamvubelo

13INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Ngingcwelisela lonke izibulo, elivula loba yisiphi isizalo phakathi kwabantwana bakoIsrayeli, elomuntu lelenyamazana, lingelamia.

3 UMozisi wasesithi ebantwini: Khumbulani lolusuku eliphume ngalo eGibhithe, endlini yobugqilib; ngoba ngamandla esandla iNkosi ilikhuphile lapha. Njalo kakungadliwa isinkwa esilemvubeloc.

4 Ngalolusuku liyaphuma ngenyanga kaAbhibhid.

5 Njalo kuzakuthi lapho iNkosi isikungenisile elizweni lamaKhanani lamaHethi lamaAmori lamaHivi lamaJebusie, afunga kuboyihlo ukukunika lonaf, ilizwe eligeleza uchago lolujug, uzagcina linkonzo ngalinyangah.

6 Insuku eziyisikhombisa uzakudla izinkwa ezingelamvubelo, langosuku lwesikhombisa kuzakuba khona umkhosi eNkosinii.

7 Izinkwa ezingelamvubelo zizadliwa ngensuku eziyisikhombisa; njalo kakuyikubonwa kuwe okuvutshelweyo lemvubelo kayiyikubonwa kuwe kuwo wonke umngcele wakho.

8 Njalo uzatshela indodana yakho ngalolosuku usithi: Ngenxa yalokho iNkosi eyakwenza kimi ekuphumeni kwami eGibhithej.

9 Futhi kuzakuba kuwe luphawu phezu kwesandla sakhok lesikhumbuzol phakathi laphakathi kwamehlo akho, ukuze umlayo weNkosi ube semlonyeni wakho; ngoba ngesandla esilamandla iNkosi ikukhuphile eGibhithe.

10 Ngakho uzagcina lesisimiso ngesikhathi saso esimisiweyo iminyaka ngeminyakam.

11 Njalo kuzakuthi lapho iNkosi isikungenisile elizweni lamaKhanani, njengokufunga kwayo kuwe lakuboyihlo, isikunike lona,

12 uzakwehlukanisela iNkosi konke okuvula isizalo; lalo lonke izibulo lomqegu wezifuyo olazo, amaduna azakuba ngaweNkosin.

13 Lalo lonke izibulo likababhemi uzalihlenga ngewundluo; kodwa uba ungalihlengi, uzalephula intamo; lalo lonke izibulo lomuntu phakathi kwamadodana akho uzalihlengap.

14 Njalo kuzakuthi lapho indodana yakho ikubuza ngesikhathi esizayo isithi: Kuyini lokhuq? Uzakuthi kuyo: Ngamandla esandla iNkosi yasikhupha eGibhithe, endlini yobugqilir.

15 Ngoba kwathi uFaro ezenza lukhuni ukuthi asiyekele sihambe, iNkosi yabulala lonke izibulo elizweni leGibhithes, kusukela kuzibulo lomuntu kusiya kuzibulo lezifuyo; ngakho ngiyahlabela iNkosi konke okuvula isizalo okuduna; kodwa lonke izibulo lamadodana ami ngiyalihlengat.

16 Njalo kuzakuba luphawu phezu kwesandla sakho lamafilakteriyu* phakathi laphakathi kwamehlo akhou, ngoba ngamandla esandla iNkosi yasikhupha eGibhithe.

Ukuhamba kwabantwana bakoIsrayeli besiya eLwandle lweMihlanga

17 Kwasekusithi uFaro eseyekele abantu bahambe, uNkulunkulu kabakhokhelanga ngendlela yelizwe lamaFilisti, lanxa yayiseduze; ngoba uNkulunkulu wathi: Hlezi abantu bazisole nxa bebona impi, babuyele eGibhithev.

18 Kodwa uNkulunkulu wababhodisa abantu ngendlela yenkangala yoLwandle oluBomvuw. Abantwana bakoIsrayeli basebesenyuka besuka elizweni leGibhithe behlomile.

19 UMozisi wasethatha amathambo kaJosefa wahamba lawo, ngoba wayebafungisile lokubafungisa abantwana bakoIsrayeli esithi: Isibili uNkulunkulu uzalihambela; futhi kalibokwenyusa lapha amathambo ami lihambe lawox.

20 Basebesuka eSukothi, bamisa inkamba eEthama, ekucineni kwenkangalay.

21 INkosi yasihamba phambi kwabo emini ngensika yeyezi ukubakhokhela endleleni, lebusuku ngensika yomlilo ukubakhanyiselaz, ukuze bahambe emini lebusuku.

22 Kayiyisusanga insika yeyezi emini, lensika yomlilo ebusuku, phambi kwabantu.

Ukuchithwa kwamaGibhithe oLwandle oluBomvu

14INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshela abantwana bakoIsrayeli ukuthi baphenduke, bamise inkamba phambi kwePi-Hahirothia, phakathi kweMigidoli lolwandleb, phambi kweBhali-Zefoni, maqondana layo limise inkamba elwandle.

3 Njalo uFaro uzakuthi ngabantwana bakoIsrayeli: Badidekilec elizweni, inkangala ibavalele.

4 Njalo ngizayenza lukhuni inhliziyo kaFarod, ukuthi axotshane labo, ngibe sengidunyiswa kuFaro lebuthweni lakhe lonkee, ukuze amaGibhithe azi ukuthi ngiyiNkosif. Basebesenza njalo.

5 Kwathi sekubikiwe enkosini yeGibhithe ukuthi abantu babalekile, inhliziyo kaFaro lenhliziyo yenceku zakhe yaguquka mayelana labantug, basebesithi: Kuyini lokho esikwenzileyo, ukuthi siyekele uIsrayeli ahambe angasisebenzeli?

6 Wasebophela inqola yakhe, wathatha abantu bakhe laye.

7 Wasethatha inqola ezingamakhulu ayisithupha ezikhethiweyoh lazo zonke inqola zeGibhithe lenduna eziphezu kwazo zonke.

8 INkosi yasiyenza lukhuni inhliziyo kaFaro inkosi yeGibhithei, wasexotshana labantwana bakoIsrayeli, kodwa abantwana bakoIsrayeli baphuma ngesandla esiphakemeyoj.

9 Kodwa amaGibhithe asexotshana labok, amabhiza wonke, izinqola zikaFaro, labagadi bakhe bamabhiza, lebutho lakhe, abafica bemise inkamba elwandle, eceleni kwePi-Hahirothi phambi kweBhali-Zefoni.

10 Kwathi uFaro esesondele, abantwana bakoIsrayeli baphakamisa amehlo abo, khangela-ke, amaGibhithe ehamba ebalandela, basebesesaba kakhulu. Abantwana bakoIsrayeli basebekhala eNkosinil;

11 bathi kuMozisim: Kungoba kwakungekho mangcwaba yini eGibhithen ukuthi usithethe ukuze sifele enkangala? Kuyini lokhu okwenze kithi, ukusikhupha eGibhithe?

12 Kayisilo leli ilizwi esalikhuluma kuwe eGibhithe sisithi: Siyekele ukuthi sisebenzele amaGibhitheo? Ngoba bekuzakuba ngcono kithi ukuthi sisebenzele amaGibhithe kulokuthi sifele enkangala.

13 UMozisi wasesithi ebantwini: Lingesabi; manini liqine, libone usindiso lweNkosi ezalenzela lona lamuhlap; ngoba amaGibhithe eliwabonayo lamuhla, kalisayikuwabona futhi kuze kube laphakade.

14 INkosi izalilwelaq, lina-ke lizathular.

15 INkosi yasisithi kuMozisi: Ukhalelani kimi? Tshela abantwana bakoIsrayeli ukuthi baqhubekele phambili.

16 Wena-ke, phakamisa intonga yakho, welulele isandla sakho phezu kolwandles uludabule, ukuze abantwana bakoIsrayeli bahambe phakathi kolwandle emhlabathini owomileyo.

17 Mina-ke, khangela, ngizayenza lukhuni inhliziyo yamaGibhithet ukuze angene ngemva kwabo. Njalo ngizadunyiswa ngoFaro langebutho lakhe lonke, ngezinqola zakhe, langabagadi bamabhiza bakheu.

18 Njalo amaGibhithe azakwazi ukuthi ngiyiNkosiv sengidunyiswe ngoFaro, ngezinqola zakhe langabagadi bamabhiza bakhe.

19 Njalo ingilosi kaNkulunkuluw eyayihamba phambi kwebutho lakoIsrayeli yasuka yayahamba ngemva kwabo; lensika yeyezi yasuka phambi kwabo, yema ngemva kwabo,

20 yasisiza phakathi kwebutho lamaGibhithe lebutho lakoIsrayeli. Njalo yayiliyezi lobumnyama, kodwa yakhanyisa ubusuku, okokuthi elinye kalisondelanga kwelinye ubusuku bonke.

21 UMozisi waseselulela isandla sakhe phezu kolwandlex; iNkosi yalwenza ulwandle lwahamba ngomoya olamandla wempumalanga ubusuku bonke, yenza ulwandle lwaba ngumhlabathi owomileyoy; amanzi asesehlukaniswaz.

22 Abantwana bakoIsrayeli basebengena olwandle emhlabathini owomileyoa; njalo amanzi aba ngumduli kubo ngakwesokunene sabo langakwesokhohlo sabo.

23 AmaGibhithe asexotshana labo, angena ngemva kwabo, wonke amabhiza kaFaro, inqola zakhe labagadi bamabhiza bakhe, phakathi kolwandle.

24 Kwasekusithi ngomlindo wokusa, iNkosi yakhangela phansi ebuthweni lamaGibhithe isensikeni yomlilo leyeyezib, yalidunga ibutho lamaGibhithe;

25 yakhupha amavili ezinqola zawo ukuze zihambe nzima, aze athi amaGibhithe: Asibalekele ubuso bukaIsrayeli, ngoba iNkosi iyabalwela imelene lamaGibhithec.

26 INkosi yasisithi kuMozisi: Yelulela isandla sakho phezu kolwandled ukuze amanzi abuyele phezu kwamaGibhithe, phezu kwenqola zawo laphezu kwabagadi bawo bamabhiza.

27 UMozisi waseselulela isandla sakhe phezu kolwandlee; ulwandle lwaselubuyela endaweni yalo eyejwayelekileyof emadabukakusa; amaGibhithe asebalekela kulo; iNkosi yasiwathintithela amaGibhithe phakathi kolwandleg.

28 Amanzi asebuyelah, asibekela izinqola labagadi bamabhiza, lebutho lonke likaFaro elalingene olwandle ngemva kwabo; kakusalanga loyedwa kuboi.

29 Kodwa abantwana bakoIsrayeli bahamba phezu komhlabathi owomileyoj phakathi kolwandle; njalo amanzi aba ngumduli kubo ngakwesokunene sabo langakwesokhohlo sabo.

30 Ngokunjalo iNkosi yamsindisa uIsrayeli ngalolosuku esandleni samaGibhithek; njalo uIsrayeli wabona amaGibhithe efile ekhunjini lolwandle.

31 UIsrayeli wasebona amandla amakhulu1 iNkosi eyawenzayo kumaGibhithe. Abantu basebeyesaba iNkosi, bakholwa eNkosinil, lakuMozisi inceku yayo.

Ihubo likaMozisi

15Khona oMozisi labantwana bakoIsrayeli bahlabelela lelihubo eNkosinia; bakhuluma bathi:

Ngizahlabelela iNkosib, ngoba iphakeme isibili. Ibhiza lomgadi walo ikuphosele olwandle.

2 INkosi ingamandla lehubo lamic, isibe kimi lusindisod, lo nguNkulunkulu wami, ngakho ngizamdumisa, unguNkulunkulu kababae, ngakho ngizamphakamisaf.

3 INkosi yindoda yempig, iNkosi libizo layoh.

4 Inqola zikaFaro lebutho lakhe ikuphosele olwandlei, lokhetho lwezinduna zakhe lwacwiliswa oLwandle oluBomvuj.

5 Inziki zabasibekelak; behlela ekujuleni njengelitshel.

6 Isandla sakho sokunenem, Nkosi, sidunyisiwe ngamandla; isandla sakho sokunene, Nkosi, sisiphahlazile isitha.

7 Njalo ngobukhulu bokuphakama kwakhon uchithile abakuvukelayo; uthumele ulaka lwakho oluvuthayo, lwabaqeda njengezidindio.

8 Langokuvuthela kwamakhala akhop amanzi abuthelelwa; impophoma zema njengenqumbiq; izinziki zajiya enhliziyweni yolwandle.

9 Isitha sathi: Ngizaxotshar, ngifice, ngehlukanise impangos; isiloyiso sami sizasutha bona, ngizahwatsha inkemba yami, isandla sami sizababhubhisa.

10 Waphephetha ngomoya wakho, ulwandle lwabasibekelat; batshona njengomnuso emanzini alamandla.

11 Ngubani onjengaweu, Nkosi, phakathi kwabonkulunkulu? Ngubani onjengawe olodumo ebungcweleni, owesabekayo ezindunyisweni, esenza izimangalisov?

12 Welulile isandla sakho sokunenew, umhlaba wabaginya.

13 Ukhokhelex ngomusa wakho lesisizwe osihlengileyoy; wasiholaz ngamandla akho endaweni yakho yokuhlala yobungcwele bakhoa.

14 Izizwe zizwile, ziyathuthumelab; umhelo ubabambilec abahlali beFilisti.

15 Ngalesosikhathi izindunad zeEdoma zizasanganisekae, iziphathamandla zakoMowabif, ukuthuthumela kwazibamba, bonke abahlali beKhanani bazancibilikag.

16 Ukwethukah lokwesaba kuzabehlelai; ngobukhulu bengalo yakho bazathula njengelitshej, size sichaphe isizwe sakho, Nkosi, size sichaphe isizwe osithengileyok.

17 Uzabangenisa, ubahlanyelel entabeni yelifa lakho, indawo oyenzileyo, Nkosi, ukuthi uhlale kuyo, indawo engcwelem eziyimisileyo izandla zakho, Nkosi.

18 INkosi izabusa kuze kube phakade laninininin.

19 Ngoba ibhiza likaFaroo langena olwandle lenqola yakhe labagadi bakhe bamabhiza, iNkosi yasibuyisela amanzi olwandle phezu kwabop, kodwa abantwana bakoIsrayeli bahamba emhlabathini owomileyo phakathi kolwandle.

20 UMiriyamu umprofethikaziq, udadewabo kaAronir, wasethatha isigujana esandleni sakhes; bonke abesifazana basebephuma ngemva kwakhe, lezigujanat lemigidou.

21 UMiriyamu wasebaphendulav wathi:

Hlabelelani iNkosiw, ngoba inqobe ngodumo. Ibhiza lomgadi walo ikuphosele olwandle.

Amanzi ababayo eMara

22 UMozisi wasemkhokhela uIsrayeli eqhubeka esuka eLwandle oluBomvu, baphuma baya enkangala yeShurix; bahamba insuku ezintathu enkangala, kabatholanga manzi.

23 Kwathi lapho befika eMara babengelakuwanatha amanzi eMara, ngoba ayebaba; ngakho ibizo layo lathiwa yiMara.

24 Abantu basebekhononay bemelene loMozisi besithi: Sizanathani?

25 Wasekhala eNkosiniz. INkosi yasimtshengisa isihlahla, asiphosela emanzinia, amanzi asesiba mnandi. Yabamisela khona isimiso lesimiselob, lalapho yabalingac,

26 yasisithi: Uba lilalela lokulalela ilizwi leNkosi uNkulunkulu wenud, lenze okulungileyo emehlweni ayo, libeke indlebe emilayweni yayo, ligcine zonke izimiso zayo, kangiyikwehlisela phezu kwenu lasinye sezifoe engazehlisela phezu kwamaGibhithe; ngoba ngiyiNkosi elelaphayof.

27 Basebefika eElimig lapho okwakukhona imithombo elitshumi lambili yamanzi, lezihlahla zelala ezingamatshumi ayisikhombisa; basebemisa inkamba khona emanzini.

UNkulunkulu unika amaIsrayeli imana

16Basebesuka eElimia, lenhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli yafika enkangala yeSini, ephakathi kweElimi leSinayi, ngosuku lwetshumi lanhlanu lwenyanga yesibili emva kokuphuma kwabo elizweni leGibhithe.

2 Lenhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli yakhonona imelana loMozisi loAronib enkangala.

3 Abantwana bakoIsrayeli basebesithi kubo: Kungathi ngabe safa ngesandla seNkosi elizweni leGibhithe lapho sasihlezi embizeni zenyama, lapho sadla isinkwa sasuthac; ngoba lisikhuphele kulinkangala ukuze libulale lelibandla lonke ngendlala.

4 INkosi yasisithi kuMozisi: Khangela, ngizalinisela isinkwa sivela emazulwinid; labantu bazaphuma ukubutha isabelo sosuku ngosuku lwaso, ukuze ngibalingee ukuthi bazahamba ngomlayo wami yini kumbe hayi.

5 Kuzakuthi-ke ngosuku lwesithupha bazalungisa lokho abakulethileyo, njalo kuzabe kuphindwe kabili kulokho abakubuthayo insuku ngensukuf.

6 UMozisi loAroni basebesithi kubo bonke abantwana bakoIsrayeli: Kusihlwag, khona lizakwazi ukuthi iNkosi ilikhuphile elizweni leGibhitheh;

7 njalo kusisa, khona lizabona inkazimulo yeNkosii, ngoba izwile ukukhonona kwenu limelene leNkosi. Thina-ke siyini ukuthi lisikhononelej?

8 UMozisi wasesithi: Lapho iNkosi ilinika inyama yokudla kusihlwa, lesinkwa ekuseni, ukuze lisuthe, kungoba iNkosi izwile ukukhonona kwenu elikukhonona limelene layo. Ngoba thina siyini? Ukukhonona kwenu kakumelananga lathi, kodwa kumelene leNkosik.

9 UMozisi wasesithi kuAronil: Tshono kunhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli uthi: Sondelani phambi kweNkosim, ngoba izwile ukukhonona kwenu.

10 Kwasekusithi uAroni esakhuluma kunhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli, bakhangela ngasenkangala, khangela-ke, inkazimulo yeNkosi yabonakala eyezinin.

11 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

12 Sengizwile ukukhonona kwabantwana bakoIsrayelio; batshele uthi: Kusihlwa lizakudla inyamap, lekuseni lisuthe isinkwaq, njalo lizakwazi ukuthi ngiyiNkosi uNkulunkulu wenu.

13 Kwasekusithi ntambama kwenyuka izagwaca, zasibekela inkamba; lakusisa kwakulomlalela wamazolo uzingelezele inkamba.

14 Kwathi umlalela wamazolo usuwenyukile, khangela-ke, phezu kobuso benkangala into eyisigaqa encinyane, incinyane njengongqwaqwane emhlabathinir.

15 Kwathi abantwana bakoIsrayeli bezibona bathi omunye komunye: Kuyini lokhu? Ngoba babengazi ukuthi kuyini. UMozisi wasesithi kubo: Kuyisinkwa iNkosi elinike sona ukuze lidles.

16 Le yinto iNkosi elilaye ngayo yathi: Ngulowo lalowo kabuthe kuyo okulingene ukudla kwakhet, i-omeri* ngekhanda, njengenani lemiphefumulo yenu, ngulowo uzathathela abasethenteni lakhe.

17 Abantwana bakoIsrayeli basebesenza njalo, babutha, omunye okunengi lomunye okulutshwana.

18 Sebelinganise nge-omeri*u, lowo owayebuthe okunengi kabanga lokusalayo, lowayebuthe okulutshwana kaswelangav; babutha, ngulowo lalowo okulingene ukudla kwakhew.

19 UMozisi wasesithi kubo: Kakungabi lamuntu otshiya kukho kuze kube sekuseni.

20 Kodwa kabamlalelanga uMozisi; kodwa abanye batshiya kukho kwaze kwaba sekuseni, kwasekuphethuza impethu, kwaba levumba. Ngakho uMozisi wabathukuthelela.

21 Bakubutha ukusa ngokusa, ngulowo lalowo okulingene ukudla kwakhe; lapho ilanga selitshisa, kwancibilika.

22 Kwasekusithi ngosuku lwesithupha babutha isinkwa esiphindwe kabili, ama-omeri* amabili ngamunye. Njalo zonke izinduna zenhlangano zeza zamtshela uMozisi.

23 Wasesithi kuzo: Lokhu yikho iNkosi ekutshiloyo: Kusasa yikuphumula, isabatha elingcwele leNkosix. Bhakani elizakubhaka, lipheke elizakupheka, konke lokho okuseleyo lizibekele kugcinwe kuze kube sekuseni.

24 Basebekubeka kwaze kwaba sekuseni njengokulaya kukaMozisi. Njalo kakubanga levumba, kwakungelampethu kukhoy.

25 UMozisi wasesithi: Dlanini lokhu lamuhla, ngoba lamuhla kulisabatha leNkosi; lamuhla kaliyikukuthola egangeni.

26 Lizakubutha insuku eziyisithupha; kodwa ngosuku lwesikhombisa, isabatha, kakuyikuba khona kulo.

27 Kwasekusithi ngosuku lwesikhombisa abanye babantu baphuma ukubutha, kodwa kabakutholanga.

28 INkosi yasisithi kuMozisi: Koze kube nini lisala ukugcina imilayo yami lemithetho yami?

29 Bonani, ngoba iNkosi ilinikile isabatha, ngakho ilinika ngosuku lwesithupha isinkwa sensuku ezimbili; hlalani kube ngulowo lalowo endaweni yakhe, kakungaphumi muntu endaweni yakhe ngosuku lwesikhombisaz.

30 Ngakho abantu baphumula ngosuku lwesikhombisa.

31 Indlu yakoIsrayeli yasibiza ibizo lakho ngokuthi yimanaa; njalo kwakunjengenhlanyelo yekhoriyanderi* emhlophe, lokunambitheka kwayo kwakunjengezinkwana eziyizipatalala ezilolujub.

32 UMozisi wasesithi: Le yinto iNkosi elaye ngayo ukuthi: Gcwalisani i-omeri ngayo igcinelwe izizukulwana zenu, ukuze zibone isinkwa engalinika sona ukuthi lidle enkangala ekulikhupheni kwami elizweni leGibhithe.

33 UMozisi wasesithi kuAroni: Thatha inqayi eyodwa, ufake kuyo i-omeri* eligcwele imana, uyibeke phambi kweNkosi, igcinelwe izizukulwana zenuc.

34 Njengokulaya kweNkosi kuMozisi, uAroni wayibeka phambi kobufakazi ukuze igcinwed.

35 Abantwana bakoIsrayeli-ke badla imana iminyaka engamatshumi amanee baze bafika elizweni elakhiweyof. Badla imana baze bafika emngceleni welizwe leKhanani.

36 I-omeri-ke* ingokwetshumi kwe-efa*g.

Abantwana bakoIsrayeli basola uMozisi ngamanzi

17Inhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli yasuka enkangala yeSinia, ngamalombolombo abo, ngokomlayo weNkosi, bamisa inkamba eRefidimi; kodwa kwakungelamanzi okunatha abantu.

2 Ngakho abantu bamsola uMozisi bathi: Sinike amanzi, sinatheb. UMozisi wasesithi kubo: Lingisolelani? Liyilingelani iNkosic?

3 Abantu basebesomela amanzi lapho, abantu bangunguna kuMozisid bathi: Wasenyuselani eGibhithe ukuze usibulale thina labantwana bethu lezifuyo zethu ngokoma?

4 UMozisi wasekhala eNkosinie esithi: Ngizakwenzani kulababantu? Sekukancane ukuthi bangikhande ngamatshef.

5 INkosi yasisithi kuMozisi: Dlula phambi kwabantu, uthathe kanye lawe kubadala bakoIsrayeli, lentonga yakho owatshayag umfula ngayoh, ithathe ngesandla sakho, uhambe.

6 Khangela, ngizakuma lapho phambi kwakho phezu kwedwala eHorebe; njalo uzatshaya idwala, kuphume-ke kulo amanzi ukuze abantu banathei. UMozisi wasesenza njalo phambi kwamehlo abadala bakoIsrayeli.

7 Wasebiza ibizo lendawo ngokuthi yiMasa lokuthi yiMeribaj ngenxa yokusola kwabantwana bakoIsrayeli langenxa yokuyilinga kwabo iNkosi besithi: INkosi iphakathi kwethu yini loba hatshi?

Ukulwa kwabo loAmaleki

8 Kwasekufika uAmaleki, walwa loIsrayeli eRefidimi.k

9 UMozisi wasesithi kuJoshuwal: Sikhethele amadoda, uphume uyekulwa loAmaleki; kusasa ngizakuma engqongeni yoqaqa, lentonga kaNkulunkulu izakuba sesandleni samim.

10 UJoshuwa wasesenza njengokutsho kukaMozisi kuye, walwa loAmaleki. OMozisi, uAroni loHuri basebesenyukela engqongeni yoqaqa.

11 Kwasekusithi lapho uMozisi ephakamisa isandla sakhe, uIsrayeli waba lamandla; kodwa lapho wehlisa isandla sakhe, uAmaleki waba lamandla.

12 Kodwa izandla zikaMozisi zaba nzima, ngakho bathatha ilitshe, balibeka ngaphansi kwakhe, ukuthi ahlale kulo. OAroni loHuri basebesekela izandla zakhe, omunye engapha lomunye engale, ukuze izandla zakhe ziqine lize litshone ilanga.

13 UJoshuwa wasemchitha uAmaleki labantu bakhe ngobukhali benkemba.

14 INkosi yasisithi kuMozisi: Bhalan lokhu egwalweni kube yisikhumbuzo, ukubeke ezindlebeni zikaJoshuwa ukuthi ngokwesula ngizakwesula ukukhunjulwa kukaAmaleki ngaphansi kwamazuluo.

15 UMozisi wasesakha ilathi, wabiza ibizo lalo ngokuthi: UJehova-nisi;

16 wathi: Ngoba isandla sisesehlalweni sobukhosi seNkosi, iNkosi izakuba lempi imelene loAmaleki kusukela kusizukulwana kusiya kusizukulwana.

UJetro uhambela uMozisi

18Kwathi uJetroa umpristi weMidiyanib, uyisezala kaMozisi, esezwile konke uNkulunkulu ayemenzele khona uMozisi loIsrayeli isizwe sakhe, ukuthi iNkosi yayimkhuphile uIsrayeli eGibhithe,

2 uJetro uyisezala kaMozisi wathatha uZipora umkaMozisi emva kokumbuyisela kwakhec,

3 kanye lamadodana akhe amabilid; obizo lenye lalinguGereshoma, ngoba wathi: Ngangingowemzini elizweni lemzini;

4 lebizo lenye linguEliyezeri, ngoba uNkulunkulu kababa wayelusizo lwami, wangikhulula enkembeni kaFaroe.

5 UJetro uyisezala kaMozisi wasesiza lamadodana akhe lomkakhe kuMozisi enkangala, entabeni kaNkulunkuluf lapho ayemise khona inkamba.

6 Wasesithi kuMozisi: Mina, uyihlozala, uJetro, ngiza kuwe lomkakho lamadodana akhe amabili elaye.

7 UMozisi wasephuma ukumhlangabeza uyisezalag, wakhothama, wamangah. Basebebuzana impilakahle; bangena ethenteni.

8 UMozisi wasemlandisela uyisezala ngakho konke iNkosi eyayikwenzile kuFaro lakumaGibhithe ngenxa kaIsrayeli, yonke inhlupheko eyabehlela endleleni, lokuthi iNkosi yayibakhulule.

9 UJetro wasethokoza ngakho konke okuhle iNkosi eyayikwenzele uIsrayelii, ukuthi yayimkhulule esandleni samaGibhithe.

10 UJetro wasesithi: Ibusisiwe iNkosij elikhulule esandleni samaGibhithe lesandleni sikaFaro; eyakhulula lesisizwe ngaphansi kwesandla samaGibhithe.

11 Khathesi sengisazi ukuthi iNkosi inkulu kulabo bonke onkulunkulu, ngoba endabenik abazigabisa ngayo yayiphezu kwabol.

12 UJetro uyisezala kaMozisi wasethathela uNkulunkulu umnikelo wokutshiswa lemihlatshelo; kwasekusiza uAroni labo bonke abadala bakoIsrayeli ukudla isinkwa loyisezala kaMozisi phambi kukaNkulunkulum.

Ukubekwa kwabahluleli

13 Kwasekusithi kusisa uMozisi wahlala ukwahlulela abantu; njalo abantu bema phambi kukaMozisi kusukela ekuseni kwaze kwahlwa.

14 Kwathi lapho uyisezala kaMozisi esekubonile konke akwenzela abantu wathi: Iyini linto oyenza ebantwini? Uhlalelani wedwa, labantu bonke bemi kuwe kusukela ekuseni kuze kuhlwe?

15 UMozisi wasesithi kuyisezala: Ngoba abantu beza kimi ukubuza kuNkulunkulun.

16 Nxa belendabao, beza kimi, njalo ngahlulele phakathi komuntu lomakhelwane wakhe, ngibazise izimiso zikaNkulunkulu lemithetho yakhep.

17 Uyisezala kaMozisi wasesithi kuye: Into oyenzayo kayinhle.

18 Isibili uzazidlakaza, wena-ke lalababantu abalawe; ngoba linto inzima kakhulu kuwe, kawulakukwenza wedwaq.

19 Khathesi lalela ilizwi lami; ngizakweluleka, njalo uNkulunkulu abe lawer. Wena kawube ngowabantu phambi kukaNkulunkulus, wena ulethe izindaba kuNkulunkulut,

20 ubafundise izimiso lemithethou, ubazise indlela abamele bahambe ngayov, lomsebenzi abamele bawenzew.

21 Futhi wena ubone phakathi kwabo bonke abantu amadoda alamandlax, amesabayo uNkulunkuluy, amadoda eqinisoz, azonda inzuzo engalungangaa, uwabeke phezu kwabo, induna zezinkulungwane, induna zamakhulu, induna zamatshumi amahlanu, lenduna zamatshumi;

22 ukuthi zahlulele abantu ngaso sonke isikhathib; kodwa kuzakuthi lonke udaba olukhulu zizaluletha kuwe, kodwa lonke udaba oluncinyane zizalwahlulela zonac, ukuze kube lula kuwe, njalo zizathwalisana lawed.

23 Uba usenza linto, loNkulunkulu ekulawula, uzakuba lamandla okumae, njalo labo bonke lababantu bazabuyela endaweni yabo ngokuthulaf.

24 UMozisi waselilalela ilizwi likayisezala, wenza konke ayekutshilo.

25 UMozisi wasekhetha amadoda alamandla kuye wonke uIsrayelig, wawabeka inhloko phezu kwabantu, induna zezinkulungwane, induna zamakhulu, induna zamatshumi amahlanu lenduna zamatshumi.

26 Zasezibahlulela abantu ngaso sonke isikhathih; zaletha kuMozisi indaba ezinzima, kodwa lonke udaba oluncinyane zalwahlulela zona.

27 UMozisi wasemyekela wahamba uyisezala; waya elizweni lakiboi.

AmaIsrayeli afika eSinayi

19Ngenyanga yesithathu emva kokuphuma kwabantwana bakoIsrayeli elizweni leGibhithe, ngalelolanga bafika enkangala yeSinayia.

2 Sebesukile eRefidimib, bafika enkangala yeSinayi, bamisa inkamba enkangala; uIsrayeli wamisa-ke inkamba khona phambi kwentabac.

3 UMozisi wasesenyukela kuNkulunkulud. INkosi yasimemeza kuye esentabeni isithie: Uzakutsho njalo kuyo indlu kaJakobe, ubatshele abantwana bakoIsrayeli uthi:

4 Lina libonile lokho engikwenze kumaGibhithef, lokuthi ngalithwala phezu kwempiko zenkozi, ngaliletha kimig.

5 Ngakho-ke uba lilalela lokulalela ilizwi lami, ligcine isivumelwano samih, khona lizakuba yimfuyo ekhethekileyo kimi kulazo zonke izizwei; ngoba umhlaba wonke ungowamij;

6 njalo lizakuba ngumbuso wabapristik lesizwe esingcwele kimil. Yiwo lamazwi ozawatsho kubantwana bakoIsrayeli.

7 UMozisi wasesiza wabiza abadala babantu, wabeka phambi kwabo wonke la amazwi iNkosi emlaye wona.

8 Bonke abantu basebephendula kanyekanye bathi: Konke iNkosi ekukhulumileyo sizakwenzam. UMozisi wasebuyisela amazwi abantu eNkosini.

9 INkosi yasisithi kuMozisi: Khangela, ngizakuza kuwe eyezini elinziman ukuze abantu bezwe nxa ngikhuluma laweo, lokuthi bakholwe kuwe kuze kube ninininip. UMozisi wasebikela iNkosi amazwi abantu.

10 INkosi yasisithi kuMozisi: Hamba uye ebantwini, ubangcwelise lamuhla lakusasaq, bawatshe izembatho zabor,

11 babe sebelungele usuku lwesithathu; ngoba ngosuku lwesithathu iNkosi izakwehla phambi kwamehlo abantu bonke phezu kwentaba yeSinayis.

12 Uzabamisela abantu umngcele inhlangothi zonke uthi: Ziqapheleni ukukhwela entabeni, lokuthinta ewatheni layo. Wonke othinta intaba uzabulawa lokubulawat;

13 Kakulasandla esizayithinta, kodwa sibili uzakhandwa ngamatshe loba sibili uzatshokwa; loba inyamazana loba umuntu, kakuyikuphila. Lapho uphondo lwenqama lukhala isikhathi eside bazakwenyukela entabeniu.

14 UMozisi wasesehla entabeni waya ebantwini, wangcwelisa abantu, njalo bawatsha izembatho zabov.

15 Wathi ebantwini: Lungelani usuku lwesithathuw; lingasondeli kowesifazanax.

16 Kwasekusithi ngosuku lwesithathu sekusile, kwakulemidumo lemibaney leyezi elinzima phezu kwentabaz, lelizwi lophondo olulamandla amakhulua; kwaze kwathi bonke abantu ababesenkambeni bathuthumelab.

17 UMozisi wasebakhupha abantu enkambeni ukuyamhlangabeza uNkulunkuluc; basebesima ngaphansi kwentaba.

18 Intaba yonke-ke yeSinayi yathunqa intuthud, ngoba iNkosi yehlela phezu kwayo ngomliloe; njalo intuthu yayo yenyuka njengentuthu yesithandof; intaba yonke yasizamazama kakhulug.

19 Kwathi ilizwi lophondo liqhubeka lisiba lamandla amakhuluh, uMozisi wakhuluma; njalo uNkulunkulu wamphendula ngelizwii.

20 INkosi yasisehlela entabeni yeSinayi, engqongeni yentaba; iNkosi yambizela uMozisi engqongeni yentaba; uMozisi wenyuka-ke.

21 INkosi yasisithi kuMozisi: Yehla, ubaxwayise abantu hlezi bafohlele eNkosini ukubonaj, njalo abanengi babo bawe.

22 Labapristi labo abasondela eNkosini kabazingcwelisek hlezi iNkosi ibadumelel.

23 UMozisi wasesithi eNkosini: Abantu bangenyukele entabeni yeSinayi, ngoba wena usixwayisile usithi: Misa umngcele wentaba, uyingcwelisem.

24 INkosi yasisithi kuye: Hamba wehle, ubuye wenyuke, wena loAroni elawe; kodwa abapristi labantu kabangafohli benyukele eNkosini, hlezi ibadumele.

25 UMozisi wasesehlela ebantwini, wabatshela.

Imithetho elitshumi

20UNkulunkulua wasekhulumab wonke la amazwi esithi:

2 NgiyiNkosi uNkulunkulu wakhoc eyakukhupha elizweni leGibhithe, endlini yobugqili.

3 Ungabi labanye onkulunkulu phambi kwamid.

4 Ungazenzeli isithombe esibaziweyoe loba yiwuphi umfanekiso wokusemazulwini phezulu, loba wokusemhlabeni phansi, loba wokusemanzini ngaphansi komhlaba;

5 ungakukhothameli, ungakukhonzif; ngoba mina iNkosi, uNkulunkulu wakho, nginguNkulunkulu olobukhweleg, ngiphindisela ububi baboyise phezu kwabantwanah, kuze kube sesizukulwaneni sesithathu lesesine sabangizondayo,

6 kodwa ngibenzela umusai abayizinkulungwane zabangithandayo lezabagcina imilayo yami.

7 Ungaliphathi ngeze ibizo leNkosi uNkulunkulu wakhoj; ngoba iNkosi kayiyikumyekela engelacala ophatha ibizo layo ngeze.

8 Khumbula usuku lwesabatha, ukulugcina lube ngcwelek.

9 Insuku eziyisithupha uzasebenza, uwenze wonke umsebenzi wakhol;

10 kodwa usuku lwesikhombisa lulisabatha leNkosi uNkulunkulu wakho; ungenzi loba yiwuphi umsebenzi ngalo, wena lendodana yakho lendodakazi yakho, inceku yakho lencekukazi yakho lezifuyo zakho lowemzini wakho ophakathi kwamasango akhom.

11 Ngoba ngensuku eziyisithupha iNkosi yenza amazulu lomhlaba lolwandle lakho konke okukukho, yasiphumula ngosuku lwesikhombisan; ngalokhu iNkosi yalubusisa usuku lwesabatha, yalungcwelisa.

12 Hlonipha uyihlo lonyokoo, ukuze insuku zakho zelulwe elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lonap.

13 Ungabulaliq.

14 Ungafebir.

15 Ungebis.

16 Unganiki ubufakazi bamanga ngomakhelwane wakhot.

17 Ungafisi indlu kamakhelwane wakho, ungafisi umkamakhelwane wakho, lenceku yakhe, lencekukazi yakhe, lenkabi yakhe, lobabhemi wakhe, njalo loba yini ekamakhelwane wakhou.

Ukwesaba kwabantu

18 Bonke abantu basebebona imidumov lemibane lelizwi lophondow, lentaba ithunqax. Kwathi abantu bekubona bathuthumela, bema khatshana;

19 bathi kuMozisi: Khuluma wena lathi, njalo sizakuzway; kodwa uNkulunkulu kangakhulumi lathi hlezi sifez.

20 UMozisi wasesithi ebantwini: Lingesabia; ngoba uNkulunkulu ufikile ukuze alilingeb, lokuze ukwesabeka kwakhe kube phambi kwenuc, ukuze lingoni.

21 Abantu bema-ke khatshana; kodwa uMozisi wasondela emnyameni onzima lapho uNkulunkulu ayekhonad.

Umthetho omayelana lelathi

22 INkosi yasisithi kuMozisi: Uzakutsho njalo kubantwana bakoIsrayeli uthi: Lina selibonile ukuthi ngikhulume lani ngisemazulwinei.

23 Kaliyikwenza kanye lami onkulunkulu besiliva, njalo onkulunkulu begolide kaliyikuzenzelaf.

24 Ngenzela ilathi lenhlabathi, unikele phezu kwalo iminikelo yakho yokutshiswa leminikelo yakho yokuthula, izimvu zakho lenkabi zakho. Kuyo yonke indawo lapho engilenza ibizo lami ukuthi likhunjulwe khonag ngizakuza kuwe ngikubusiseh.

25 Kodwa uba ungenzela ilathi lamatshei, awuyikulakha ngamatshe abaziweyoj; ngoba nxa uphakamisela kulo insimbi yakho yokubazak, uyalingcolisa.

26 Awuyikukhwela phezu kwelathi lami ngezikhwelo, ukuze ubunqunu bakho bungembulwa phezu kwalo.

Imithetho yokuphatha izigqili

21Lezi yizahlulelo ozazibeka-ke phambi kwaboa.

2 Uba uthenga isigqili esingumHebherub, sizasebenza iminyaka eyisithupha, kodwa ngowesikhombisa sizaphuma sikhululekile ngesihle.

3 Uba safika sisodwa, sizaphuma sisodwa; uba sithethe, umkaso uzaphuma laso.

4 Uba inkosi yaso yasinika umfazi, asizalele amadodana kumbe amadodakazi, umfazi labantwana bakhe bazakuba ngabenkosi yakhe, njalo sizaphuma sisodwa.

5 Kodwa uba isigqili sisitsho lokutsho ukuthi: Ngiyayithanda inkosi yami, umkami labantwana bami, kangiyikuphuma ngikhululekilec;

6 inkosi yaso izasiletha kubahluleldi, ibisisiletha emnyango loba emgubazini, njalo inkosi yaso izabhoboza indlebe yaso ngosunguloe, siyisebenzele-ke kuze kube nininini.

7 Njalo uba umuntu ethengisa indodakazi yakhe ukuze ibe yisigqilikazif, kayiyikuphuma njengalokhu izigqili ziphumag.

8 Uba singayithokozisi inkosi yaso ezimisele sona, izasenza sihlengwe; kayiyikuba lamandla okusithengisa esizweni semzini, njengoba esiphethe ngenkohliso.

9 Kodwa uba esimisela indodana yayo, izakwenza kuso njengelungelo lamadodakazi.

10 Uba ezithathela omunye, ukudla kwaso, isigubuzelo saso lokuhlala kwaso ndawonye kayiyikukunciphisah.

11 Kodwa uba ingasenzeli lezizinto ezintathu, sizaphuma ngesihle ngaphandle kwemali.

Imithetho emayelana labalimazayo lababulalayo

12 Otshaya umuntu aze afe, uzabulawa lokubulawai.

13 Kodwa uba ebengamcathamelangaj, kodwa uNkulunkulu ekwenze wahlangana lesandla sakhe, ngizakumisela indawo ukuthi abalekele kuyok.

14 Kodwa uba umuntu esukela umakhelwane wakhe ambulale ngobuqilil, uzamsusa elathini lami ukuze afem.

15 Otshaya uyise kumbe unina, uzabulawa lokubulawa.

16 Loweba umuntun, amthengiseo, loba eficwa esandleni sakhep, uzabulawa lokubulawa.

17 Othuka uyise kumbe uninaq, uzabulawa lokubulawa.

18 Njalo nxa amadoda esilwa, enye itshaye enye ngelitshe kumbe ngenqindi, kodwa ingafi kodwa ilale embhedeni,

19 uba ilulama itotobe phandle ngodondolo lwayor, leyo eyitshayileyo izakhululwa. Kodwa izahlawulela isikhathi sokungasebenzi kwayo, izayelaphisa lokuyelaphisa.

20 Uba-ke umuntu etshaya isigqili sakhe kumbe isigqilikazi sakhe ngenduku size sife ngaphansi kwesandla sakhe, sizaphindiselwa lokuphindiselwa.

21 Kanti nxa silulama usuku kumbe insuku ezimbili, kayikuphindiselwa, ngoba siyimali yakhes.

22 Njalo nxa amadoda esilwa, atshaye owesifazana okhulelweyo aze aphume umntwana wakhe, kodwa kungelangozi yokufa, izahlawuliswa lokuhlawuliswa, njengokubeka kwendoda yomfazi phezu kwayo, izahlawulat njengokumiswe ngabahluleliu.

23 Kodwa uba kulengozi yokufa, uzanika umphefumulo ngomphefumulov,

24 ilihlo ngelihlow, izinyo ngezinyo, isandla ngesandla, unyawo ngonyawo,

25 ukutshiswa ngokutshiswa, inxeba ngenxebax, umvimvinya ngomvimvinya.

26 Uba-ke umuntu etshaya ilihlo lesigqili sakhe kumbe ilihlo lesigqilikazi sakhe alibulale, uzasiyekela sihambe sikhululekile ngenxa yelihlo laso.

27 Uba-ke etshaya izinyo lesigqili kumbe izinyo lesigqilikazi likhumuke, uzasiyekela sihambe sikhululekile ngenxa yezinyo laso.

Imithetho emayelana lezinkabi ezihlabayo

28 Njalo uba inkabi ihlaba owesilisa kumbe owesifazana abesesifa, inkabi izakhandwa lokukhandwa ngamatshey, lenyama yayo ingadliwa; kodwa umnininkabi uzayekelwa.

29 Kodwa uba inkabi ibijwayele ukuhlaba mandulo, njalo kufakaziwe kumniniyo, kodwa engayilondolozanga, ibisibulala owesilisa kumbe owesifazana, leyonkabi izakhandwa ngamatshe, lomniniyo laye abulawe.

30 Uba inhlawulo ibekwa phezu kwakhez, uzanika imbadalo yokuhlengwa komphefumulo wakhe, njengakho konke okubekwe phezu kwakhe.

31 Loba ihlaba indodana kumbe ihlaba indodakazi, kuzakwenziwa kuye njengomthetho lo.

32 Nxa inkabi ihlaba inceku kumbe incekukazi, uzanika amashekeli* esiliva angamatshumi amathathua enkosini yayo, lenkabi ikhandwe ngamatsheb.

33 Njalo uba umuntu evula umgodi, loba uba umuntu egebha umgodi angawusibekeli, kuwele kuwo inkabi kumbe ubabhemi,

34 umninimgodi uzahlawula, abuyisele imali kumniniyo, kodwa efileyo izakuba ngeyakhe.

35 Njalo uba inkabi yomuntu ilimaza inkabi yomakhelwane wakhe ize ife, bazathengisa inkabi ephilayo, behlukaniselane imali yayo, behlukaniselane efileyo futhi.

36 Kumbe uba kusaziwa ukuthi inkabi ibijwayele ukuhlaba mandulo, kodwa umniniyo engayilondolozanga, uzabhadala lokubhadala inkabi ngenkabi, kodwa efileyo izakuba ngeyakhe.

Imithetho yempahla eyebiweyo lenikelwe ukulondolozwa

22Uba umuntu eseba inkabi loba imvu, ayihlabe kumbe ayithengise, uzahlawula inkabi ezinhlanu ngenkabi, lezimvu ezine ngemvua.

2 Uba isela lificwa lifohlela, litshaywe lize lifeb, kakulacala legazi kuyec.

3 Uba ilanga seliphumile phezu kwalo, ulecala legazi. Lifanele ukubhadala lokubhadala; uba lingelalutho, limele lithengiswe ngenxa yokweba kwalod.

4 Uba okwebiweyo kuficwa lokuficwa esandleni salo kuphilae, loba inkabi loba ubabhemi kumbe imvu, lizabuyisela kuphindwe kabilif.

5 Nxa umuntu edlisa insimu kumbe isivini, angenise izifuyo zakhe zidle ensimini yomunye, uzabuyisela ngokuhle kwensimu yakhe langokuhle kwesivini sakhe.

6 Uba kuqhamuka umlilo, ulumathe emeveni kuze kutshe inqumbi yamabele loba amabele amileyo loba insimu, othungele umlilo uzahlawula lokuhlawula.

7 Uba umuntu enika umakhelwane wakhe imali loba impahla ukuze akulondoloze, njalo kwebiwe endlini yalowomuntu, uba isela litholwa lizabuyisela kuphindwe kabilig.

8 Uba isela lingatholwa, umninindlu uzasondezwa kubahlulelih ukuthi kafakanga yini isandla sakhe empahleni yomakhelwane wakhe.

9 Ngalo lonke udaba lwecala, ngenkabi, ngobabhemi, ngemvu, ngesembatho, ngakho konke okulahlekileyo, umuntu atsho ngakho ukuthi ngokwakhe, udaba lwabo bobabili luzakuza kubahlulelii; lowo abahluleli abamlahlayo uzabuyisela kuphindwe kabili kumakhelwane wakhe.

10 Uba umuntu enikela kumakhelwane wakhe ubabhemi loba inkabi loba imvu kumbe isifuyo nje ukuthi akulondoloze, besekusifa loba kulimala kumbe kuthunjwe, kungelamuntu obonayo,

11 isifungo seNkosi sizakuba phakathi kwabo bobabilij, ukuthi kelulanga isandla empahleni kamakhelwane wakhe; njalo umniniyo uzasemukela, kayikubuyisela.

12 Kodwa uba yebiwe lokwebiwa kuyek, uzamhlawula umniniyo.

13 Uba idatshuliwe lokudatshulwa, kayilethe ibe yibufakazi, kayikubuyisela edatshuliweyo.

14 Uba-ke umuntu eseboleka ulutho kumakhelwane wakhe, beselulimala loba lusifa umninilo engelalo, uzahlawula lokuhlawula.

15 Uba umninilo elalo, kayikuhlawula; uba beluqatshiwe, lulande ukuqatshwa kwalo.

Imithetho emayelana lamanye amacala

16 Uba-ke indoda iyenga intombi emsulwa engakhombangal, ilale layo, izayilobola lokuyilobola ibe ngumkayo.

17 Uba uyise esala lokwala ukumnika yona, uzabhadala imali njengelobolo lezintombi ezimsulwam.

18 Lingayekeli umthakathikazi ukuthi aphilen.

19 Wonke olala lenyamazana uzabulawa lokubulawao.

20 Ohlabela onkulunkulu ngaphandle kweNkosi kuphela uzatshabalaliswap.

21 Njalo ungamcindezeli owezizwe, ungamhluphi, ngoba lalingabezizwe elizweni leGibhitheq.

22 Lingacindezeli lawuphi umfelokazi kumbe intandaner.

23 Uba ubacindezela lokubacindezela, yebo, uba bekhala lokukhala kimis, ngizakuzwa lokuzwa ukukhala kwabot,

24 ulaka lwami luzavuthau, ngilibulale ngenkemba, labomkenu babe ngabafelokazi labantwana benu intandanev.

25 Uba useboleka abantu bami imali abangabayanga abalawew, ungaziphathi njengombolekisi kubo, ungabeki inzalo phezu kwabo.

26 Uba uthatha lokuthatha isembatho sikamakhelwane wakho sibe yisibambisox, sibuyisele kuye lingakatshoni ilanga;

27 ngoba siyisigubuzelo sakhe sodwa, siyisembatho sakhe esikhumbeni sakhe; uzalala phakathi kwani? Kuzakuthi-ke lapho ekhala kimi, ngizamuzway, ngoba ngilomusaz.

28 Lingathuki onkulunkulua, lingaqalekisi induna yabantu bakini.

29 Lingaphuzisi isivuno senu esigcweleyo lomhluzi wenu wezithelo. Uzangipha izibulo emadodaneni akhob.

30 Wenze njalo ngenkabi yakho langemvu yakhoc; kuzakuba lonina insuku eziyisikhombisad; ngosuku lwesificaminwembili unginike khona.

31 Lizakuba ngabantu abangcwele kimie; ngakho lingadli inyama edatshulwe egangeni yizilo, iphoseleni injaf.

Imithetho yokulunga leyobumnene

23Ungawuphathi umbiko wamangaa, ungafaki isandla sakho lomubi ukuze ube ngumfakazi wobubib.

2 Ungalandeli abanengi ngezinto ezimbic, ungafakazi ecaleni ukuze weyamele kwabanengi uliphambuled.

3 Lomyanga ungamzweli ecaleni lakhee.

4 Uba uhlangana lenkabi yesitha sakho loba ubabhemi waso kuduha, uzakubuyisela lokukubuyisela kusof.

5 Uba ubona ubabhemi walowo okuzondayo elele ngaphansi komthwalo wakhe, uyekele ukumkhulula, uzamkhulula lokumkhulula laye.

6 Kawuyikuphambula ukwahlulelwa komyanga wakho ecaleni lakheg.

7 Bana khatshana lendaba yamangah, ungabulali ongelacala lolungileyoi, ngoba kangiyikumlungisisa okhohlakeleyoj.

8 Njalo kawuyikwemukela isivalamlomok, ngoba isivalamlomo siphumputhekisa ababonayo, sonakalise amazwi abalungileyo.

9 Futhi kawuyikumcindezela owezizwel; ngoba lina liyayazi imizwa yowezizwe, ngoba lalingabezizwe elizweni leGibhithe.

Imithetho yesabatha leyemikhosi emithathu

10 Njalo iminyaka eyisithupha uzahlanyela isiqinti sakhom, ubuthe isivuno saso.

11 Kodwa ngowesikhombisa uzasilalukisa sibe lifusi, ukuze abayanga besizwe sakho badle, lalokho okuseleyo inyamazana zeganga zikudle. Wenze njalo ngesivini sakho lemihlwathi yakho.

12 Insuku eziyisithupha uzakwenza umsebenzi wakho, njalo ngosuku lwesikhombisa uphumulen, ukuze kuphumule inkabi yakho labobabhemi bakho, kuvuselele-ke indodana yencekukazi yakho lowezizweni.

13 Lezintweni zonke esengizitshilo kini qaphelanio, lebizo labanye onkulunkulu lingaliphathi, kaliyikuzwakala emlonyeni wakhop.

14 Kathathuq ngomnyaka uzangigcinela umkhosir.

15 Umkhosi wesinkwa esingelamvubelo uzawugcinas, insuku eziyisikhombisa udle isinkwa esingelamvubelo njengokukulaya kwami, ngesikhathi esimisiweyo senyanga kaAbhibhi; ngoba kuyo waphuma eGibhithe; kabayikubonakala phambi kwami bengaphethe luthot.

16 Lomkhosi wesivunou, izithelo zokuqala zomsebenzi wakho, owuhlanyeleyo ensimini; lomkhosi wokubutha ekupheleni komnyakav, lapho usubuthile umsebenzi wakho ensimini.

17 Kathathu ngomnyaka bonke abesilisa bakho bazabonakala phambi kweNkosi uJehova.

18 Kawuyikunikela igazi lomhlatshelo wami kanye lesinkwa esilemvubelow. Lamafutha omkhosi wami angalali kuze kuse.

19 Ikhethelo lezithelo zokuqala zensimu yakho uzaliletha endlini yeNkosi uNkulunkulu wakhox. Ungapheki izinyane echagweni lukaninay.

Ingilosi yeNkosi ithunywa ukuze ikhokhele amaIsrayeli

20 Khangela, ngithuma ingilosi1 phambi kwakho ukuze ikulondoloze endleleniz, ikuse endaweni engiyilungisileyo.

21 Uqaphele phambi kwayo, ulalele ilizwi layo; ungayicunulia, ngoba kayiyikuthethelela iziphambeko zenub; ngoba ibizo lami liphakathi kwayo.

22 Kodwa uba ulalela lokulalela ilizwi layo, wenze konke engikutshoyo, sengizakuba yisitha sezitha zakhoc, ngiphambane labaphambana lawe.

23 Ngoba ingilosi yami izahamba phambi kwakhod, ikungenise kumaAmori lamaHethi lamaPerizi lamaKhanani lamaHivi lamaJebusie. Njalo ngizababhubhisa.

24 Ungakhothameli onkulunkulu babo, ungabakhonzi, ungenzi njengemisebenzi yabof; kodwa ubachithe lokubachithag, ubhidlize lokubhidliza izinsika zabo eziyizithombeh.

25 Lizakhonza-ke iNkosi uNkulunkulu wenui; njalo izabusisa ukudla kwakho lamanzi akhoj, njalo ngisuse isifo phakathi kwakhok.

26 Kakuyikuba khona okuphunzayo lokuyinyumba elizweni lakhol. Ngizaphelelisa inani lensuku zakhom.

27 Ngizathumela ukwesabeka kwami phambi kwakhon, ngiphambanise bonke abantu ozafika kuboo, ngenze izitha zakho zonke zikunike isiphundu.

28 Ngizathumela olonyovu phambi kwakhop abazaxotsha amaHivi, amaKhanani lamaHethi phambi kwakho.

29 Kangiyikubaxotsha phambi kwakhoq ngomnyaka owodwa, hlezi ilizwe libe ngamanxiwa, lenyamazana zeganga zikwandele.

30 Ngizabaxotsha phambi kwakho kancinyane kancinyane, uze wande, udle ilifa lelizwe.

31 Njalo ngizamisa imingcele yakhor kusukela eLwandle oluBomvu kuze kufike elwandle lwamaFilisti, njalo kusukela enkangala kuze kufike emfuleni; ngoba ngizanikela esandleni sakho abakhileyo belizwes; uzabaxotsha phambi kwakho.

32 Ungenzi isivumelwano labo labonkulunkulu babot.

33 Kabayikuhlala elizweni lakho, hlezi bakwenze ukuthi wone kimi; uba ukhonza onkulunkulu babo, ngeqiniso kuzakuba yisifu kuweu.

Ukumiswa kwesivumelwano

24Yasisithi kuMozisi: Yenyukela eNkosini, wena loAroni, uNadabi loAbihua, labangamatshumi ayisikhombisa kubadala bakoIsrayelib, likhonze likhatshana.

2 Njalo uMozisi yedwa uzasondela eNkosinic, kodwa bona kabayikusondela; labantu kabayikwenyuka laye.

3 UMozisi wasesiza wabatshela abantu wonke amazwi eNkosi lokwahlulela konke; bonke abantu baphendula ngalizwi linye bathi: Wonke amazwi eNkosi ewakhulumileyo sizawenzad.

4 UMozisi wasebhala wonke amazwi eNkosie. Wavuka ekuseni kakhulu, wakha ilathi phansi kwentaba, lensika ezilitshumi lambili, ngokwezizwe ezilitshumi lambili zakoIsrayelif.

5 Wathuma amajaha abantwana bakoIsrayeli, anikela iminikelo yokutshiswa, ahlabela iNkosi iminikelo yokuthula yamajongosig.

6 UMozisi wasethatha ingxenye yegazih, wayifaka emiganwini; lengxenye yegazi wayifafaza phezu kwelathii.

7 Wasethatha incwadi yesivumelwano, wayibala ezindlebeni zabantu. Basebesithi: Konke iNkosi ekutshiloyo sizakwenza silalelej.

8 UMozisi wasethatha igazi, walifafaza phezu kwabantuk, wathi: Khangelani igazi lesivumelwano iNkosi esenze lani mayelana lawo wonke la amazwi.

9 Basebesenyuka oMozisi loAroni, uNadabi loAbihu, labangamatshumi ayisikhombisa kubadala bakoIsrayelil,

10 basebebona uNkulunkulu wakoIsrayelim, langaphansi kwenyawo zakhe kwakukhona okunjengomsebenzi wamasafire* agandelweyon, lanjengamazulu uqobo ngokucwengekao.

11 Kodwa kaselulanga isandla sakhep kuzo iziphathamandla zabantwana bakoIsrayeliq. Sebembonile-ke uNkulunkulu badla banathar.

UMozisi usentabeni yeSinayi

12 INkosi yasisithi kuMozisi: Yenyukela kimi entabenis, ube khona; njalo ngizakunika izibhebhe zamatshe lomlayo lemithethot, engikubhalileyo ukubafundisa.

13 Wasukuma-ke uMozisi, lenceku yakhe uJoshuwau; uMozisi wasesenyukela entabeni kaNkulunkuluv.

14 Wasesithi ebadaleni: Silindeleni lapha size sibuye kini; khangelani-ke uAroni loHuri balaniw; olezindaba kasondele kubox.

15 UMozisi wasesenyukela entabeni, leyezi lasibekela intabay.

16 Njalo inkazimulo yeNkosi yahlala entabeni yeSinayiz; leyezi layisibekela insuku eziyisithupha; yasimbiza uMozisi ngosuku lwesikhombisa iphakathi kweyezi.

17 Njalo ukubonakala kwenkazimulo yeNkosi kwakunjengomlilo oqothulayoa, engqongeni yentaba, emehlweni abantwana bakoIsrayeli.

18 UMozisi wasengena phakathi kweyezi, wenyukela entabeni; njalo uMozisi waba sentabeni insuku ezingamatshumi amane lobusuku obungamatshumi amaneb.

Ukunikela umnikelo eNkosini

25INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Khuluma kubantwana bakoIsrayelia ukuthi bangithathele umnikelo; uzathatha umnikelo wami kuye wonke umuntu, onhliziyo yakhe imenza avumeb.

3 Njalo yilo umnikelo ozawuthatha kubo: Igolide, lesiliva, lethusi,

4 lokuluhlaza okwesibhakabhaka, lokuyibubende, lokubomvu, lelembu elicolekileyo kakhulu, loboya bembuzi,

5 lezikhumba eziphendulwe zababomvu zezinqama, lezikhumba zikamantswane, lesihlahla sesinga,

6 amafutha esibanec, amakha amafutha okugcobad, lawempepha ethunqayo elephunga elimnandie,

7 amatshe athiwa ngama-onikse*f, lamatshe okubekwa e-efodini*g lesembathweni sesifubah.

8 Njalo kabangenzele indawo engcwelei ukuze ngihlale phakathi kwaboj.

9 Njengakho konke engizakutshengisa khonak, isibonelo sethabhanekele, lesibonelo sempahla yalo yonke, lenze njalo-ke.

Umtshokotsho wesivumelwano

10 Njalo bazakwenza umtshokotsho ngesihlahla sesingal; ubude bawo bube zingalo ezimbili lengxenye, lobubanzi bawo yingalo lengxenye, lokuphakama kwawo yingalo lengxenye.

11 Uwuhuqe-ke ngegolide elicwengekileyo, uwuhuqe ngaphakathi langaphandlem, wenze phezu kwawo umqolo wegolide inhlangothi zonken.

12 Uwubumbele ngokuncibilikisa futhi amasongo amane egolide, uwafake emagumbini omane awoo, ukuze amasongo amabili abe kolunye uhlangothi lwawo, lamasongo amabili abe kolunye uhlangothi lwawo.

13 Njalo uzakwenza imijabo ngesihlahla sesinga, uyihuqe ngegolide,

14 uyifake imijabo emasongweni enhlangothini zomtshokotsho, ukuthwala umtshokotsho ngayo.

15 Imijabo izakuba semasongweni omtshokotshop, ayiyikukhutshwa kuwo.

16 Ubusufaka emtshokotshweni ubufakazi engizakunika bonaq.

17 Njalo uzakwenza isihlalo somusa ngegolide elicwengekileyor, ubude baso bube zingalo ezimbili lengxenye, ububanzi baso yingalo lengxenye.

18 Ubususenza amakherubhi* amabili ngegolide, uzawenza ngomsebenzi okhandiweyos, avele emaphethelweni womabili esihlalo somusa.

19 Wenze elinye ikherubhi livele ephethelweni lwaloluhlangothi, lelinye ikherubhi livele ephethelweni lolunye uhlangothi, uzakwenza amakherubhi evela esihlalweni somusa emaphethelweni womabili aso.

20 Lamakherubhi azakwelula impiko zawo ngaphezulut, ambomboze isihlalo somusa ngempiko zawo, lobuso bawo bukhangelane; ubuso bamakherubhi buzakhangela isihlalo somusa.

21 Njalo uzasibeka isihlalo somusa ngaphezuluu, phezu komtshokotsho, ufake emtshokotshweni ubufakazi engizakunika bonav.

22 Ngizahlangana-ke lawe laphow, ngikhulume lawe ngingaphezu kwesihlalo somusa, ngiphakathi kwamakherubhi amabilix aphezu komtshokotsho wobufakazi, konke engizakulaya khona kubantwana bakoIsrayeli.

Itafula lezinkwa zokubukiswa

23 Uzakwenza futhi itafula ngesihlahla sesingay; ubude balo bube zingalo ezimbili, lobubanzi balo yingalo, lokuphakama kwalo yingalo lengxenye.

24 Uzalihuqa-ke ngegolide elicwengekileyo, wenze kulo umqolo wegolide inhlangothi zonkez.

25 Uzakwenza kulo inhlangothi zonke ibhanti elingangobubanzi besandla, ulenzele ibhanti lalo umqolo wegolide inhlangothi zonkea.

26 Ulenzele futhi amasongo amane egolide, uwafake amasongo emagunjini amane asenyaweni zalo zozine.

27 Amasongo azakuba ngasebhantini ukuze abe zindawo zemijabob, ukuthwala itafula.

28 Njalo uzakwenza imijabo ngesihlahla sesinga, uyihuqe ngegolide, ukuze itafula lithwalwe ngayo;

29 wenze futhi imiganu yalo lenkezo zalo lezitsha zalo lenditshi zalo abathela ngazoc, uzenze ngegolide elicwengekileyo.

30 Uzabeka-ke etafuleni izinkwa zokubukiswad phambi kwami njalonjalo.

Uluthi lwesibane lwegolide

31 Uzakwenza njalo uluthi lwesibane ngegolide elicwengekileyoe; uluthi lwesibane luzakwenziwa ngomsebenzi okhandiweyo, isidindi salo, lezinti zalo, imbizana zalo, induku zalo, lamaluba alo, kuvele kulo.

32 Njalo izinti eziyisithupha zizaphuma enhlangothini zalo; izinti ezintathu zoluthi lwesibane kolunye uhlangothi, lezinti ezintathu zoluthi lwesibane kolunye uhlangothi.

33 Imbizana ezintathu ezenziwe zafanana lamaluba esihlahla se-alimondi* kolunye uluthi, isiduku leluba; lembizana ezintathu ezenziwe zafanana lamaluba esihlahla se-alimondi kolunye uluthi, isiduku leluba; kube njalo ezintini eziyisithupha eziphuma oluthini lwesibane.

34 Oluthini lwesibane kube khona imbizana ezine ezenziwe zafanana lamaluba esihlahla se-alimondi*, iziduku zalo lamaluba alo;

35 kube lesiduku ngaphansi kwezinti ezimbili ezivela kulo, lesiduku ngaphansi kwezinti ezimbili ezivela kulo, futhi isiduku ngaphansi kwezinti ezimbili ezivela kulo, njengezinti eziyisithupha eziphuma oluthini lwesibane.

36 Iziduku zazo lezinti zazo zizavela kulo, lonke lube ngumsebenzi munye okhandiweyo wegolide elicwengekileyo.

37 Uzakwenza futhi izibane zalo eziyisikhombisa, njalo bazalumathisa izibane zalof, bazazenza zikhanyise ehlangothini oluphambi kwalog.

38 Njalo indlawu zalo lemiganu yalo yomlotha kuzakuba ligolide elicwengekileyo.

39 Kalwenziwe ngethalenta* legolide elicwengekileyo, kanye lazo zonke lezizinto.

40 Nanzelela-ke ukuthi uzenze njengomfanekiso wazoh, owatshengiswa wona entabeni.

Ithabhanekele

26Uzakwenza-ke ithabhanekelea ngamakhetheni alitshumi elembu elicolekileyob elenziwe ngentambo ephothiweyo lokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvu, ngamakherubhi*; uzawenza enziwe ngumuntu oyingcitshi.

2 Ubude bekhetheni elilodwa bube zingalo ezingamatshumi amabili lesificaminwembili, lobubanzi bekhetheni elilodwa zingalo ezine; wonke amakhetheni alingane.

3 Amakhetheni amahlanu azahlanganiswa, elinye lelinye; lamakhetheni amahlanu azahlanganiswa, elinye lelinye.

4 Uzakwenza-ke izihitshela ngokuluhlaza okwesibhakabhaka emphethweni welinye ikhetheni, ekucineni kwenhlangano, njalo ngokufananayo wenze emphethweni wekhetheni ekucineni, kunhlangano yesibili.

5 Wenze izihitshela ezingamatshumi amahlanu kwelinye ikhetheni, lezihitshela ezingamatshumi amahlanu uzazenza emphethweni wekhetheni elikunhlangano yeyesibili; izihitshela zikhangelane.

6 Njalo wenze ingwegwe zegolide ezingamatshumi amahlanu, uhlanganise amakhetheni elinye lelinye ngengwegwe, ukuze kube lethabhanekele elilodwa.

7 Wenze futhi amakhetheni ngoboya bembuzi abe lithente phezu kwethabhanekele; uzalenza ngamakhetheni alitshumi lanye.

8 Ubude bekhetheni elilodwa zingalo ezingamatshumi amathathu, lobubanzi bekhetheni elilodwa zingalo ezine; amakhetheni alitshumi lanye alingane.

9 Njalo uzahlanganisa amakhetheni amahlanu abe wodwa, lamakhetheni ayisithupha abe wodwa; lekhetheni lesithupha uzalipheqa phambi kwethente ngaphambili.

10 Wenze-ke izihitshela ezingamatshumi amahlanu emphethweni wekhetheni, ekucineni kwenhlangano, lezihitshela ezingamatshumi amahlanu emphethweni wekhetheni elihlanganisa elesibili.

11 Wenze futhi ingwegwe zethusi ezingamatshumi amahlanu, uzifake ingwegwe ezihitsheleni, uhlanganise ithente libe linye.

12 Njalo okuseleyo okwedluleleyo kwamakhetheni ethente, ingxenye yekhetheni eseleyo, izalengela ehlangothini olungemuva kwethabhanekele.

13 Njalo ingalo ngapha lengalo langapha kulokho okuseleyo ebudeni bamakhetheni ethente, izalengela emaceleni ethabhanekele ngapha langapha ukulisibekela.

14 Uzalenzela ithente isembeso sezikhumba eziphendulwe zababomvu zezinqamac, lesembeso sezikhumba zikamantswane phezulu.

15 Njalo uzakwenza amapulanka ethabhanekele ngesihlahla sesingad, ame,

16 ubude bamapulanka buzakuba zingalo ezilitshumi, lobubanzi bepulanka linye bube yingalo lengxenye yengalo.

17 Ipulanka elilodwa lizakuba lemisuka emibili, ihlanganisiwe omunye komunye; wenze njalo kuwo wonke amapulanka ethabhanekeleni.

18 Uzalenzela-ke ithabhanekele amapulanka, amapulanka angamatshumi amabili ehlangothini lweningizimu olukhangele eningizimu;

19 wenze njalo izisekelo ezingamatshumi amane zesiliva ngaphansi kwamapulanka angamatshumi amabili, izisekelo ezimbili ngaphansi kwepulanka linye zibe ngezemisuka yalo yomibili, lezisekelo ezimbili ngaphansi kwelinye ipulanka zibe ngezemisuka yalo yomibili,

20 njalo amapulanka angamatshumi amabili ehlangothini lwesibili lwethabhanekele, uhlangothi lwenyakatho,

21 lezisekelo zawo ezingamatshumi amane zesiliva, izisekelo ezimbili ngaphansi kwepulanka linye lezisekelo ezimbili ngaphansi kwelinye ipulanka.

22 Njalo wenze amapulanka ayisithupha ehlangothini olungemuva kwethabhanekele ngentshonalanga,

23 njalo uzakwenza lamapulanka amabili awengonsi zethabhanekele ehlangothini olungemuva,

24 njalo abe mabili ngaphansi, azaphelela langaphezulu ndawonye, esongweni elilodwa; kuzakuba njalo ngawo womabili, abe ngawengonsi zombili.

25 Njalo azakuba ngamapulanka ayisificaminwembili, lezisekelo zawo zesiliva, izisekelo ezilitshumi lesithupha, izisekelo ezimbili ngaphansi kwepulanka elinye, lezisekelo ezimbili ngaphansi kwelinye ipulanka.

26 Uzakwenza njalo imithando ngesihlahla sesinga, emihlanu ibe ngeyamapulanka akolunye uhlangothi lwethabhanekele,

27 lemithando emihlanu ibe ngeyamapulanka akolunye uhlangothi lwethabhanekele, lemithando emihlanu ibe ngeyamapulanka ehlangothini lwethabhanekele, ehlangothini olusemuva ngentshonalanga;

28 lomthando waphakathi, phakathi kwamapulanka, uzadabula kusukela ekucineni kusiya ekucineni.

29 Njalo uzawahuqa amapulanka ngegolide, uwenze amasongo awo ngegolide, abe zindawo zemithandoe; uyihuqe imithando ngegolide.

30 Uzalimisa-ke ithabhanekele njengomfanekiso walof owawutshengiswa entabeni.

31 Uzakwenza leveyili ngokuluhlaza okwesibhakabhakag lokuyibubende lokubomvu, lelembu elicolekileyo elentambo ephothiweyo, kube ngumsebenzi wengcitshi, lamakherubhi*;

32 uzalilengisa-ke ensikeni ezine zesinga, ezihuqwe ngegolide, lengwegwe zalo zegolide, phezu kwezisekelo ezine zesiliva.

33 Njalo uzalilengisa iveyili phansi kwezingwegwe, ukuze ungenise lapho, ngaphakathi kweveyili, umtshokotsho wobufakazih; leliveyili lizalehlukanisela phakathi kwengcwele lengcwele yezingcwele.

34 Uzabeka-ke isihlalo somusa phezu komtshokotsho wobufakazii engcweleni yezingcwele,

35 njalo ubeke itafula ngaphandle kweveyilij, loluthi lwesibanek maqondana letafula ehlangothini lwethabhanekele ngaseningizimu, ubeke itafula ehlangothini lwenyakatho.

36 Uzakwenza isilenge somnyangol wethente ngokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvu langelembu elicolekileyo elilentambo ephothiweyom, umsebenzi womfekethisi ngenalithin.

37 Usenzele-ke isilenge insika ezinhlanu zesinga, uzihuqe ngegolide; ingwegwe zazo zibe ngezegolide, uzibumbele ngokuncibilikisa izisekelo ezinhlanu zibe ngezethusi.

Ilathi eleminikelo yokutshiswa

27Uzakwenza-ke ilathi ngesihlahla sesingaa, ubude bube zingalo ezinhlanu, ububanzi bube zingalo ezinhlanu, ilathi lilingane inhlangothi zozine, ukuphakama kwalo kube zingalo ezintathu.

2 Njalo uzakwenza impondo zalo phezu kwengonsi zalo zozine, impondo zalo zizavela kulo; ubusulihuqa ngethusib.

3 Njalo wenze izimbiza zokususa umlotha walo, lamafotsholo alo, lemiganu yalo yokufafaza, lamafologwe alo enyama, lezitsha zalo zokuthwala umliloc, uzenze zonke izinto zalo ngethusi.

4 Ulenzele-ke iziko lethusi elenziwe njengembule, wenze phezu kwembule amasongo amane ethusi engonsini zalo zozine;

5 usibeke ngaphansi komphetho welathi phansi, ukuze imbule lifinyelele phakathi kwelathi.

6 Ulenzele ilathi imijabo, imijabo yesihlahla sesinga, uyihuqe ngethusi;

7 lemijabo ifakwe emasongweni, imijabo izakuba-ke enhlangothini zombili zelathi, ekulithwaleni.

8 Ulenze ngamapulanka ligubheke, njengalokho wakutshengisa entabenid, bazalenza njalo.

Iguma lethabhanekele

9 Njalo uzakwenza iguma lethabhanekelee, libe sehlangothini olungeningizimu lamakhetheni elembu elicolekileyo lentambo ephothiweyo, ubude bohlangothi lunye bube zingalo ezilikhulu;

10 lensika zawo ezingamatshumi amabili lezisekelo zazo ezingamatshumi amabili zibe ngezethusi, ingwegwe zezinsika lezibopho zazo zibe ngezesiliva.

11 Ngokunjalo-ke ehlangothini olungenyakatho ebudeni, amakhetheni azakuba zingalo ezilikhulu ebudeni, lensika zawo ezingamatshumi amabili lezisekelo zazo ezingamatshumi amabili zibe ngezethusi, ingwegwe zezinsika lezibopho zazo zibe ngezesiliva.

12 Lebubanzini beguma, ehlangothini olusentshonalanga, kuzakuba khona amakhetheni azingalo ezingamatshumi amahlanu, insika zawo zibe litshumi lezisekelo zazo zibe litshumi.

13 Lobubanzi beguma ehlangothini olungempumalanga ngasempumalanga bube zingalo ezingamatshumi amahlanu.

14 Lamakhetheni olunye uhlangothi azakuba zingalo ezilitshumi lanhlanuf, insika zawo zibentathu, lezisekelo zazo zibentathu;

15 lakolunye uhlangothi amakhetheni abe zingalo ezilitshumi lanhlanu, insika zawo zibentathu lezisekelo zazo zibentathu.

16 Emnyango weguma kuzakuba-ke lesilenge esizingalo ezingamatshumi amabilig, esilokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvu lelembu elicolekileyo lentambo ephothiweyo, kube ngumsebenzi womfekethisi ngenalithi; insika zaso zibe zine lezisekelo zazo zibe zine.

17 Zonke insika ezizingelezele iguma zizabotshwa ngesiliva, ingwegwe zazo zibe ngezesiliva lezisekelo zazo zibe ngezethusi.

18 Ubude beguma bube zingalo ezilikhulu, lobubanzi bube zingalo ezingamatshumi amahlanu inhlangothi zombili, lokuphakama kube zingalo ezinhlanu zelembu elicolekileyo lentambo ephothiweyo, lezisekelo zazo ngezethusi.

19 Zonke izinto zethabhanekele emsebenzini walo wonke, lezikhonkwane zalo zonke, lazo zonke izikhonkwane zeguma zizakuba ngezethusi.

20 Wena uzabalaya-ke abantwana bakoIsrayelih ukuze bakulethele amafutha acengekileyo emihlwathi agigelwe isibane, ukuze enze isibane sivuthe njalonjalo.

21 Ethenteni lenhlangano ngaphandle kweveyili eliphambi kobufakazii, uAroni lamadodana akhej bazasilondoloza kusukela kusihlwa kuze kube sekuseni phambi kweNkosi; kuzakuba yisimiso saphakade ezizukulwaneni zabok, ngenxa yabantwana bakoIsrayeli.

Izembatho zabapristi

28Wena-ke sondeza kuwe uAroni umnewenu lamadodana akhe kanye layea, phakathi kwabantwana bakoIsrayeli, ukuze bangisebenzele njengabapristi, uAroni, uNadabi loAbihu, uEleyazare loIthamari, amadodana kaAronib.

2 Umenzele-ke uAroni umnewenu izembatho ezingcwelec, ezobukhosi lezokucecisa.

3 Wena-ke khuluma labo bonke abahlakaniphileyo ngenhliziyod, engibagcwalise ngomoya wenhlakaniphoe, ukuze benze izembatho zikaAroni zokumehlukanisela ukungisebenzela njengompristi.

4 Lalezi yizembatho abazazenza; isembatho sesifubaf le-efodi*g, lebhatshih, lesigqoko esilamabalai, iqhiyej, lebhantik; bamenzele uAroni umnewenu izembatho ezingcwele, lezamadodana akhe, ukuze angisebenzele njengompristi.

5 Bona-ke kabathathe igolide lokuluhlaza okwesibhakabhakal lokuyibubende lokubomvu lelembu elicolekileyo kakhulu.

6 Basebesenza i-efodi ngegolidem, okuluhlaza okwesibhakabhakan, lokuyibubende, okubomvu, lelembu elicolekileyo lentambo ephothiweyo, umsebenzi wengcitshio.

7 Sizakuba lezichibi ezimbili zamahlombe, zihlangane emaceleni aso womabili, ukuze sihlanganiswe.

8 Ibhanti elelukwe ngobungcitshi le-efodi lakhe, elikuye, lizakuba njengomsebenzi walo, liyinto yinye, ngegolide, okuluhlaza okwesibhakabhakap, lokuyibubende, lokubomvu, lelembu elicolekileyo lentambo ephothiweyo.

9 Njalo uzathatha amatshe amabili ama-onikse*q, ubaze kuwo amabizo amadodana kaIsrayeli,

10 ayisithupha kumabizo awo phezu kwelinye ilitshe, lamabizo ayisithupha aseleyo phezu kwelinye ilitshe, njengokuzalwa kwawo.

11 Njengomsebenzi wombazi wamatsher, njengokubazwa kwendandatho elophawu, uzawabaza amatshe womabili, ngamabizo amadodana kaIsrayeli, uwenze amiswe ezisekelweni zegolide ezitshiliweyo.

12 Njalo uzabeka amatshe womabili ezichibini zamahlombe ze-efodi*, amatshe esikhumbuzo ebantwaneni bakoIsrayeli; loAroni uzathwala amabizo abo emahlombe akhe womabili phambi kweNkosis, kube yisikhumbuzot.

13 Wenze lezisekelo ezitshiliweyo zegolide,

14 lamaketane amabili egolide elicwengekileyou, uwenze ukuthi abe njengamagoda, umsebenzi ophothiweyo, amaketane aphothiweyo uwabophele ezisekelweni ezitshiliweyo zegolide.

15 Ubususenza isembatho sesifuba sokwahlulelav, kube ngumsebenzi wengcitshiw, uyenze njengomsebenzi we-efodi, ngegolide, okuluhlaza okwesibhakabhakax, lokuyibubende, lokubomvu, langelembu elicolekileyo lentambo ephothiweyo uzasenza.

16 Kasilingane inhlangothi zozine, siphindwe kabili, ubude baso bube yikwelulwa kweminwe, lobubanzi baso bube yikwelulwa kweminwe.

17 Njalo uhlele kuso inhlelo zamatshey, imizila emine yamatshe; umzila wesardiyusi*, itopazi* le-emeraldi*, umzila wokuqala.

18 lomzila wesibili ube lerubi*, isafire*, lendayimanaz,

19 lomzila wesithathu ube lejasinte*, i-agate*, le-ametiste*,

20 lomzila wesine ube lebherule*, le-onikse*, lejaspi*; amatshe la azasekelwa ngegolide ezisekelweni zawo ezitshiliweyo.

21 Lamatshe azakuba lamabizo amadodana kaIsrayeli, alitshumi lambili, lamabizo awo; njengokubazwa kwendandatho elophawu, yilelo lalelo lebizo lalo; azakuba ngawezizwe ezilitshumi lambili.

22 Wenze-ke esembathweni sesifuba amaketane aphothiweyo omsebenzi wegoda egolide elicwengekileyo,

23 wenze futhi phezu kwesembatho sesifuba amasongo amabili egolide, uwafake amasongo amabili emaceleni womabili esembatho sesifuba.

24 Ufake amaketane amabili egolide aphothiweyo emasongweni amabili emaceleni esembatho sesifuba;

25 kodwa izihloko zombili zamaketane womabili aphothiweyo uzifake ezisekelweni ezimbili ezitshiliweyo, uzibeke ezichibini ze-efodi, phambili kwayo kanye.

26 Uzakwenza njalo amasongo amabili egolide, uwafake emaceleni womabili esembatho sesifuba, emphethweni waso ongaphakathi kwe-efodi.

27 Wenze futhi amasongo amabili egolide, uwafake ezichibini ezimbili ze-efodi, ngaphansi ngaphambili kwaso, eduze kokuhlangana kwazo, phezu kwebhanti elelukwe ngobungcitshi le-efodia.

28 Bazabophela-ke isembatho sesifuba ngamasongo aso emasongweni e-efodi ngentambo eluhlaza okwesibhakabhaka, ukuze sibe phezu kwebhanti elelukwe ngobungcitshib, njalo isembatho sesifuba singakhumuki e-efodini.

29 Njalo uAroni uzathwala amabizo abantwana bakoIsrayelic esembathweni sesifuba sokwahlulela phezu kwenhliziyo yakhe, nxa engena endaweni engcwele, kube yisikhumbuzo phambi kweNkosi njalonjalo.

30 Uzafaka-ke esembathweni sesifuba sokwahlulela iUrimi leThumimid, njalo kube phezu kwenhliziyo kaAroni, nxa engena phambi kweNkosi; ngakho uAroni uzakuthwala ukwahlulelwa kwabantwana bakoIsrayeli phezu kwenhliziyo yakhe phambi kweNkosi njalonjaloe.

31 Uzakwenza ibhatshi lonke le-efodi ngokuluhlaza okwesibhakabhakaf;

32 njalo sibe lesikhala sekhanda ngaphakathi kwaso, isikhala sibe lomphetho osizingelezeleyo, umsebenzi owelukiweyo, sibe njengesikhala sebhatshi lensimbi, ukuze singadabukig.

33 Lemiphethweni yaso wenze amapomegranati* ngokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvu, emiphethweni yaso osizingelezeleyo, lamabhera egolide phakathi kwawo asizingelezeleyo,

34 ibhera legolide lepomegranati, ibhera legolide lepomegranati, emiphethweni yebhatshi kuzingelezele.

35 UAroni kasembathele-ke ukukhonza, lokukhenceza kwaso kuzwakale lapho engena endaweni engcwele phambi kweNkosi, lalapho ephuma, ukuze angafi.

36 Uzakwenza njalo incence ngegolide elicwengekileyoh, ubaze kuyo ukubazwa kwendandatho elophawui: UBUNGCWELE ENKOSINIj.

37 Uyifake phezu kwentambo eluhlaza okwesibhakabhaka, ukuze ibe phezu kweqhiyek, ibe ngaphambili kweqhiye.

38 Izakuba sebunzini likaAroni, ukuze uAroni athwale ububi bezinto ezingcwelel, abantwana bakoIsrayeli abazazingcwelisa, kuzo zonke izipho zabo ezingcwele; njalo izahlala isebunzini lakhe, ukuze bemukeleke phambi kweNkosim.

39 Uzakweluka njalo isigqoko ngelembu elicolekileyo kakhulu elilamabalan, wenze leqhiye ngelembu elicolekileyo kakhulu, lebhanti, umsebenzi womfekethisi ngenalithio.

40 Wenzele-ke amadodana kaAronip izigqoko, uwenzele amabhantiq, lezingowane uwenzele, kube ngokobukhosi lokucecar.

41 Umgqokise zona uAroni umnewenu lamadodana akhe kanye laye, ubagcobes, ubehlukanise, ubangcwelise ukuze bangisebenzele njengabapristi.

42 Ubenzele labokabhudula bangaphansi belembu elicolekileyot okusibekela inyama yobunqunu, aqale ekhalweni afike emathangazini;

43 njalo uAroni lamadodana akhe bawagqoke lapho bengena ethenteni lenhlangano kumbe lapho besondela elathini ukukhonza endaweni engcweleu, hlezi bathwale ububiv, bafe. Kuzakuba yisimiso esilaphakadew kuye lakuyo inzalo yakhe emva kwakhe.

Ukugcotshwa kukaAroni lamadodana akhe

29Yile-ke into ozayenza kubo ukubehlukanisa ukuthi bangisebenzele njengabapristi. Thatha ijongosi elilodwa ithole lenkomoa, lenqama ezimbili ezingelasici,

2 lesinkwa esingelamvubelob, lamaqebelengwana angelamvubelo ahlanganiswe lamafutha, lezinkwana eziyizipatalala ezingelamvubelo ezinindwe ngamafutha, uzenze ngempuphu ecolekileyo yengqoloyi;

3 ukufake esitsheni esisodwa, ukusondeze ngesitsha, kanye lejongosi lenqama ezimbili.

4 Usondeze uAroni lamadodana akhe emnyango wethente lenhlangano, ubagezise ngamanzic;

5 uthathe izembathod, ugqokise uAroni isigqoko, lebhatshi le-efodi*, le-efodi, lesembatho sesifuba, umbophe ngebhanti elelukwe ngobungcitshi le-efodie,

6 umthwalise iqhiye ekhanda lakhef, umthwalise umqhele ongcwele phezu kweqhiye.

7 Uthathe amafutha okugcobag, uwathele ekhanda lakhe, umgcobe.

8 Usondeze lamadodana akheh, uwagqokise izigqoko.

9 Ubabophe ngamabhantii, uAroni lamadodana akhe, ubabophele izingowane, lobupristi bube ngobabo ngesimiso saphakadej. Ubehlukanise-ke uAroni lamadodana akhe.

10 Uzasondeza ijongosi phambi kwethente lenhlangano; njalo uAroni lamadodana akhe babeke izandla zabo enhlokweni yejongosik;

11 ubusulihlaba ijongosi phambi kweNkosi emnyango wethente lenhlangano,

12 uthathe okwegazi lejongosil, ulifake empondweni zelathim ngomunwe wakho, uthululele lonke igazi esisekelweni selathi.

13 Uzathatha idanga lonken, lamahwahwa aphezu kwesibindi, lezinso zombili, lamahwahwa aphezu kwazo, ukutshise elathini.

14 Kodwa inyama yejongosi lesikhumba salo lomswane walo ukutshise ngomlilo ngaphandle kwenkambao; kungumnikelo wesono.

15 Ubusuthatha inqama ibenyep; njalo uAroni lamadodana akhe babeke izandla zabo phezu kwenhloko yenqamaq.

16 Ubusuyihlaba inqama, uthathe igazi layo, ulifafaze elathini uligombolozele.

17 Uyiqume inqama ngeziqa zayo, ugezise imibilini yayo lemilenze yayo, ukubeke phezu kweziqa zayo laphezu kwenhloko yayo,

18 utshise inqama yonke elathini. Kungumnikelo wokutshiswa eNkosini, kuluqhatshi olumnandi, umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilor.

19 Uzathatha inqama yesibilis; uAroni lamadodana akhe babesebebeka izandla zabo phezu kwenhloko yenqamat.

20 Uyihlabe-ke inqama, uthathe okwegazi layo, ulifake eqwangeni lwendlebe kaAroni, leqwangeni lwendlebe yokunene yamadodana akhe, lesithupheni sesandla sabo sokunene, lezwaneni olukhulu lonyawo lwabo lokunene, ufafaze igazi elathini uligombolozele.

21 Uthathe okwegazi eliselathini lokwamafutha okugcobau, ukufafaze phezu kukaAroni, laphezu kwezembatho zakhe, laphezu kwamadodana akhe, laphezu kwezembatho zamadodana akhe kanye laye, ukuze abe ngcwele lezembatho zakhe, lamadodana akhe lezembatho zamadodana akhe kanye laye.

22 Uthathe enqameni amahwahwa, lomsila ononileyo, ledangav, lamahwahwa esibindiw, lezinso zombili, lamahwahwa aphezu kwazo, lomlenze wokunene, ngoba iyinqama yokwehlukaniswax;

23 lesinkwa esiyindilinga esisodway, leqebelengwana elilodwa elesinkwa esilamafutha, lesinkwana esiyisipatalala esisodwa, esitsheni sezinkwa ezingelamvubelo esiphambi kweNkosi,

24 ukubeke konke ezandleni zikaAroni lezandleni zamadodana akhez, ukuzunguze ukuze kube ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosi.

25 Ukuthathe ezandleni zaboa, ukutshise phezu kwelathi phezu komnikelo wokutshiswa, ukuze kube luqhatshi olumnandi phambi kweNkosi; kungumnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.

26 Uzathatha isifuba senqama yokwehlukaniswa engekaAroni, usizunguze sibe ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosi, njalo sibe yisabelo sakho.

27 Uzasingcwelisa isifuba somnikelo wokuzunguzwab lomlenze womnikelo wokuphakanyiswa ozunguzwayo lophakanyiswayoc, okwenqama yokwehlukaniswa, okwalokho okungokukaAroni lokwalokho okungokwamadodana akhe;

28 njalo kuzakuba ngokukaAroni lokwamadodana akhe, kube yisimiso saphakade kuvela kubantwana bakoIsrayelid; ngoba kungumnikelo wokuphakanyiswa; kuzakuba ngumnikelo wokuphakanyiswa ovela kubantwana bakoIsrayeli, eminikelweni yabo yokuthula; umnikelo wabo wokuphakanyiswa eNkosini.

29 Lezembatho ezingcwele zikaAroni zizakuba ngezamadodana akhe emva kwakhe, ukuze agcotshwe embethe zonae, lokuze ehlukaniswe embethe zonaf.

30 Insuku eziyisikhombisag umpristi endaweni yakhe, ovela kumadodana akheh, uzazembatha, nxa engena ethenteni lenhlangano ukukhonza endaweni engcwele.

31 Uzathatha-ke inqama yokwehlukaniswa, upheke inyama yayo endaweni engcwelei.

32 Njalo uAroni lamadodana akhe bazakudla inyama yenqama lesinkwa esisesitshenij emnyango wethente lenhlangano,

33 badle lezozinto okwenziwa ngazo inhlawulo yokuthulak, ukubehlukanisa, ukubangcwelisa; kodwa owemzini angazidli ngoba zingcwelel.

34 Njalo uba kusala okwenyama yokwehlukaniswa kumbe okwesinkwa kuze kuse, tshisa okuseleyo ngomlilom; kungadliwa, ngoba kungcwele.

35 Uzakwenza njalo-ke kuAroni lakumadodana akhe njengakho konke engikulaya khona; insuku eziyisikhombisa uzabehlukanisan.

36 Insuku ngensuku unikele ijongosi lomnikelo wesonoo wenhlawulo yokuthula; uhlambulule ilathi lapho ulenzela inhlawulo yokuthula, uligcobe ukuze ulingcwelisep.

37 Ulenzele ilathi inhlawulo yokuthula insuku eziyisikhombisa, ulingcwelise, lelathi lizakuba yingcwelengcweleq; konke okulithintayo ilathi kuzakuba ngcweler.

Iminikelo yensuku ngensuku

38 Yilokhu-ke ozakunikela phezu kwelathi: Amawundlu amabili alomnyaka owodwas insuku ngensuku njalonjalot.

39 Elinye iwundlu uzalinikela ekuseniu, lelinye iwundlu ulinikele kusihlwa,

40 lokwetshumi kwempuphu ecolekileyo kuxubene lengxenye yesine yehini* yamafutha agigiweyo, lengxenye yesine yehini* yewayini kube ngumnikelo wokunathwayo, welinye iwundlu.

41 Lelinye iwundlu ulinikele kusihlwav, wenze kulo njengomnikelo wokudla wekuseniw, lanjengomnikelo wawo wokunathwayo, kube luqhatshi olumnandix, umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.

42 Uzakuba ngumnikelo wokutshiswa njalonjalo ezizukulwaneni zenuy, emnyango wethente lenhlangano phambi kweNkosi, lapho engizahlangana khona laniz, ukukhuluma lawe lapho.

43 Lalapho ngizahlangana labantwana bakoIsrayeli, njalo kungcweliswe yinkazimulo yamia.

44 Njalo ngizangcwelisa ithente lenhlangano lelathib, ngizangcwelisa loAroni lamadodana akhe, ukuze bangisebenzele njengabapristi.

45 Ngizahlala phakathi kwabantwana bakoIsrayelic, ngibe nguNkulunkulu kubo.

46 Bazakwazi-ke ukuthi ngiyiNkosi uNkulunkulu wabod, eyabakhupha elizweni leGibhithe ukuze ngihlale phakathi kwabo; ngiyiNkosi uNkulunkulu wabo.

Ilathi lokutshisela impepha

30Uzakwenza lelathi lokutshisela impephaa, ulenze ngesihlahla sesingab.

2 Ubude balo bube yingalo, lobubanzi balo ingalo, lilingane inhlangothi zozine; lokuphakama kwalo kube zingalo ezimbili; impondo zalo zizavela kuloc.

3 Njalo ulihuqe ngegolide elicwengekileyo, ingaphezulu yalo, lenhlangothi zalo ezilizingelezeleyo, lempondo zalo; wenze kulo umqolo wegolide olizingelezeleyo.

4 Wenze njalo amasongo amabili egolide, ngaphansi komqolo walo, enhlangothini ezimbili zalo; wenze enhlangothini zalo zombili; azakuba zindawo zemijabo ezokulithwala ngayod.

5 Njalo wenze imijabo ngesihlahla sesinga, uyihuqe ngegolide.

6 Uzalibeka phambi kweveyili elingasemtshokotshweni wobufakazi, phambi kwesihlalo somusae esiphezu kobufakazi, lapho engizahlangana khona lawe.

7 Njalo uAroni atshisele kulo impepha elephunga elimnandi ukusa ngokusa, eselungise izibanef uzayitshisa;

8 lapho uAroni elumathisa izibane kusihlwa, ayitshise; yimpepha eqhubekayo phambi kweNkosi ezizukulwaneni zenu.

9 Linganikeleli kulo impepha engejwayelekangag kumbe umnikelo wokutshiswa kumbe umnikelo wokudla; njalo lingatheli kulo umnikelo wokunathwayo.

10 UAroni uzakwenza inhlawulo yokuthula empondweni zaloh kanye ngomnyaka, ngegazi lomnikelo wesono wezinhlawulo zokuthulai; kanye ngomnyaka uzakwenza inhlawulo yokuthula kulo ezizukulwaneni zenu; liyingcwelengcwele eNkosini.

Imali yenhlawulo yokuthula

11 INkosi yasikhuluma kuMozisi yathi:

12 Lapho uthatha inani lonke labantwana bakoIsrayelij, njengokubalwa kwabo, bazanika ngulowo lalowo ihlawulo ngomphefumulo wakhe eNkosinik, nxa ubabala; ukuze kungabi lenhlupheko phakathi kwabol, nxa ubabala.

13 Bazanika lokhu, wonke odlulela kwababaliweyo, ingxenye yeshekeli*, njengokweshekeli lendlu engcwele - ishekeli lingamagera* angamatshumi amabilim - ingxenye yeshekelin ngumnikelo eNkosini.

14 Wonke odlulela kwababaliweyo, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, anikele umnikelo weNkosi.

15 Abanothileyo bangadlulisi, labayanga banganciphisi ingxenye yeshekeli, lapho linikela umnikelo weNkosi, ukwenzela imiphefumulo yenu inhlawulo yokuthulao.

16 Uzathatha imali yenhlawulo zokuthula ebantwaneni bakoIsrayeli, uyinikele inkonzo yethente lenhlanganop, ukuthi ibe yisikhumbuzoq sabantwana bakoIsrayeli phambi kweNkosi, ukwenzela imiphefumulo yenu inhlawulo yokuthula.

17 INkosi yasikhuluma kuMozisi yathi:

18 Uzakwenza lenditshi yethusir yokugezela elonyawo lwayo lwethusi, ukugezela kuyo; uyibeke phakathi laphakathi kwethente lenhlangano lelathis, uthele kuyo amanzi,

19 njalo uAroni lamadodana akhe bagezele kuyo izandla zabo lenyawo zabot.

20 Nxa bengena ethenteni lenhlangano bazageza ngamanzi, ukuze bangafi, loba besondela elathini ukukhonza, ukutshisa umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.

21 Ngakho bazageza izandla zabo lenyawo zabo ukuze bangafi; njalo kuzakuba kubo yisimiso esilaphakadeu, kuye lakunzalo yakhe ezizukulwaneni zabo.

Amagcobo lempepha

22 INkosi yakhuluma futhi kuMozisi yathi:

23 Wena-ke, zithathele amakha aqakathekileyov, imure* elizigelezelayow elingamashekeli angamakhulu amahlanu, lekinamoni* elilephunga elimnandix ingxenye yalokho, elingamashekeli angamakhulu amabili lamatshumi amahlanu, lekalamu* elilephunga elimnandiy elingamashekeli angamakhulu amabili lamatshumi amahlanu,

24 lekhasiya* elingamashekeli angamakhulu amahlanu ngokweshekeli lendlu engcwelez, lamafutha omhlwathi alihini*a;

25 wenze lokhu kube ngamafutha angcwele okugcoba, amakha axutshanisiweyo njengokwenza komenzi wamakha; azakuba ngamafutha angcwele okugcobab.

26 Uzagcoba ngawo ithente lenhlangano lomtshokotsho wobufakazic,

27 letafula lezitsha zalo zonke, loluthi lwesibane lezitsha zalo, lelathi lempepha,

28 lelathi lomnikelo wokutshiswa lezitsha zalo zonke, lenditshi yokugezela lonyawo lwayo;

29 ukungcwelise ukuze kube yingcwelengcwele; loba yini okukuthintayo kuzakuba ngcweled.

30 Ugcobe laye uAroni lamadodana akhee, ubangcwelise ukuze bangisebenzele njengabapristi.

31 Ukhulume kubantwana bakoIsrayeli uthi: Lokhu kuzakuba kimi ngamafutha angcwele okugcoba ezizukulwaneni zenu;

32 angabothelwa emzimbeni womuntu; njalo lingawenzi anjengawo ngokwenziwa kwawo; angcwelef, azakuba ngcwele kini.

33 Loba ngubani owenza anjengawog, loba ewafaka kowemzini, uzaqunywa asuke ebantwini bakiboh.

34 INkosi yasisithi kuMozisi: Zithathele amakha amnandi, isitakete* leonika* legalibanu*i, amakha amnandi lenhlaka ecengekileyo, kube yizabelo ezilinganayo;

35 wenze kube yimpepha, amakha axutshanisiweyo njengokwenza komenzi wamakhaj, itshwayiwe, icengekile, ingcwele;

36 uchole okwayo kucolisiseke, ubeke okwayo phambi kobufakazi ethenteni lenhlangano, lapho engizahlangana khona lawek; izakuba yingcwelengcwele kinil.

37 Kodwa impepha ozayenza, lingazenzeli yona njengokwenziwa kwayom; izakuba ngcwele kuwe, yenzelwe iNkosi.

38 Loba ngubani ozakwenza enjengayo ukuyinukan, uzaqunywa asuke ebantwini bakibo.

Ukubizwa kukaBhezaleli loOholiyaba

31INkosi yasikhuluma kuMozisi yathi:

2 Bona, ngibizile ngebizo uBhezaleli indodana kaUri indodana kaHuria owesizwe sakoJudab;

3 ngimgcwalisile ngoMoya kaNkulunkulu, ekuhlakanipheni lekuqedisiseni lelwazini lakuyo yonke imisebenzi yobungcitshic,

4 ukuthi aqambe imisebenzi yobungcitshi, asebenze ngegolide langesiliva langethusi,

5 ekubazeni amatshe ukuwafaka, lekubazeni izigodo, ukwenza yonke imisebenzi yobungcitshi.

6 Mina-ke, khangela, nginike uOholiyaba indodana kaAhisamakid owesizwe sakoDani kanye laye; lenhliziyweni yakhe wonke ohlakaniphileyo ngenhliziyo ngifake inhlakaniphoe, ukuthi benze konke engikulaye khona,

7 ithente lenhlanganof, lomtshokotsho wobufakazig, lesihlalo somusa esiphezu kwawoh, lempahla yonke yethente,

8 letafula lezitsha zaloi, loluthi lwesibane olucwengekileyoj lezitsha zalo zonke, lelathi lempephak,

9 lelathi lomnikelo wokutshiswal lezitsha zalo zonke, lenditshi yokugezela lonyawo lwayom,

10 lezembatho ezifekethisiweyo, lezembatho ezingcwele zikaAroni umpristi, lezembatho zamadodana akhe, ukusebenza njengabapristin,

11 lamafutha okugcobao, lempepha emnandi yendawo engcwelep; benze njengakho konke engikulaye khona.

Ukugcinwa kwamasabatha

12 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

13 Wena-ke, tshela abantwana bakoIsrayeli uthi: Isibili lizagcina amasabatha amiq; ngoba lokhu kuyisibonakaliso phakathi kwami lani ezizukulwaneni zenu, ukwazi ukuthi ngiyiNkosi elingcwelisayo.

14 Ngakho gcinani isabatha, ngoba lingcwele kini; olonayo uzabulawa lokubulawa; ngoba wonke owenza umsebenzi ngalo, lowomphefumulo uzaqunywa usuke ebantwini bawor.

15 Insuku eziyisithupha kwenziwe umsebenzis, kodwa ngosuku lwesikhombisa kulisabatha lokuphumulat, lingcwele eNkosini; wonke owenza umsebenzi ngesabatha uzabulawa lokubulawa.

16 Ngakho abantwana bakoIsrayeli bazagcina isabatha, balilondoloze isabatha ezizukulwaneni zabo, libe yisivumelwano esilaphakade.

17 Liyisibonakaliso phakathi kwami labantwana bakoIsrayeli kuze kube nini laniniu; ngoba ngensuku eziyisithupha iNkosi yenza amazulu lomhlabav, kodwa ngosuku lwesikhombisa yaphumula, yavuselelwa.

18 Wasemnika uMozisi, eseqedile ukukhuluma laye entabeni yeSinayi, izibhebhe ezimbili zobufakazi, izibhebhe zamatshe, zibhalwe ngomunwe kaNkulunkuluw.

Ithole legolide

32Abantu sebebonile ukuthi uMozisi uphuzile ukwehla entabenia, abantu babuthana kuAroni bathi kuye: Sukuma, usenzele onkulunkulub abazahamba phambi kwethuc; ngoba uMozisi lo, indoda eyasikhuphula elizweni leGibhithe, kasazi ukuthi yehlelwe yini.

2 UAroni wasesithi kubo: Qamulani amacici egolided asendlebeni zabomkenu, zamadodana enu, lezamadodakazi enu, liwalethe kimi.

3 Bonke abantu basebeqamula amacici egolide ayesendlebeni zabo, bawaletha kuAroni.

4 Wawemukela ezandleni zaboe, walibumba ngesikhali sokukhanda, wawenza aba lithole elibunjwe ngokuncibilikisa. Basebesithi: Laba ngonkulunkulu bakho, Israyeli, abakukhuphule elizweni leGibhithef.

5 UAroni eselibonile wakha ilathi phambi kwalo; uAroni wamemezela wathi: Kusasa kuzakuba khona umkhosi weNkosig.

6 Basebevuka ekuseni kakhulu, banikela iminikelo yokutshiswa, basondeza iminikelo yokuthula; abantu bahlala phansi ukudla lokunathah, basebesukuma ukudlalai.

7 INkosi yasisithi kuMozisi: Hamba wehle, ngoba abantu bakho owabakhuphula elizweni leGibhithej bonakalisilek;

8 baphambukile masinyane endleleni engabalaya ngayol; bazenzele ithole elibunjwe ngokuncibilikisa, balikhonza, balihlabela, bathi: Laba ngonkulunkulu bakho, Israyeli, abakukhuphule elizweni leGibhithem.

9 INkosi yasisithi kuMozisi: Ngibabonile lababantu, khangela-ke, bangabantu abantamo zilukhunin.

10 Khathesi-ke ngiyekelao ukuze ulaka lwami lubavuthele, ngibaqedep; kodwa wena ngizakwenza ube yisizwe esikhuluq.

11 Kodwa uMozisi wancenga ubuso beNkosi uNkulunkulu wakher wathi: Kungani, Nkosi, ulaka lwakho lubavuthela abantu bakho owabakhupha elizweni leGibhithe ngamandla amakhulu langesandla esiqinileyo?

12 Kungani amaGibhithe ezakhuluma athi: Wabakhuphela ububi ukubabulala ezintabeni, lokubaqeda ebusweni bomhlaba?s Phenduka ekuvutheni kolaka lwakho, uzisole ngobubi obumelene labantu bakhot.

13 Khumbula uAbrahama, uIsaka loIsrayeli, inceku zakho, owazifunga wena kizo wathi kuzou: Ngizakwandisa inzalo yenu njengezinkanyezi zamazuluv, lalelilizwe lonke engikhulume ngalo, ngizalipha inzalo yenu, njalo bazalidla ilifa lalo kuze kube nininini.

14 INkosi yasizisola ebubini eyayisithi izabenza ebantwini bayow.

15 UMozisi wasetshibilika wehla entabenix, lezibhebhe ezimbili zobufakazi esandleni sakhe; izibhebhe zazibhalwe inhlangothi zazo zombili; zibhalwe ngapha langapha.

16 Lezibhebhe zazingumsebenzi kaNkulunkulu, lombhalo wawungumbhalo kaNkulunkulu, ubazwe ezibhebheniy.

17 Kwathi uJoshuwaz esezwile umsindo wabantu beklabalala, wathi kuMozisi: Kulomsindo wempi enkambeni.

18 Kodwa wathi: Kakusumsindo wokuklabalala kokunqoba, njalo kakusumsindo wokuklabalala kokunqotshwa; ngizwa umsindo wokuhlabelelaa.

19 Kwasekusithi esesondele enkambeni walibona ithole lokugidab; ulaka lukaMozisi lwaseluvutha, wasezilahla izibhebhe ezandleni zakhe, waziphahlazela phansi kwentaba.

20 Wathatha ithole ababelenzile, walitshisa emlilweni, walichola laze lacoleka, walivuvuzela emanzini, wabanathisa wona abantwana bakoIsrayeli.

21 UMozisi wasesithi kuAroni: Abantu laba benzeni kuwe ukuze ubehlisele isono esikhulu kangakac?

22 UAroni wasesithi: Kalungavuthi ulaka lwenkosi yami; wena uyabazi abantu ukuthi batshekele ebubini.d

23 Ngoba bathi kimi: Senzele onkulunkulu abazahamba phambi kwethu; ngoba uMozisi lo, indoda eyasikhuphula elizweni leGibhithe, kasazi ukuthi yehlelwe yinie.

24 Ngasengisithi kubo: Loba ngubani olegolide, kabaliqamulef. Basebenginika lona. Ngasengiliphosela emlilweni, kwasekuphuma lelithole.

25 Kwathi uMozisi esebonile abantu ukuthi babengabambeki (ngoba uAroni wabayekela bangabambeki ukuze bayangeke kwababengabavukelag),

26 uMozisi wasesima esangweni lenkamba, wathi: Loba ngubani ongoweNkosi, keze kimi! Kwasekubuthana kuye wonke amadodana kaLevi.

27 Wasesithi kuwo: Itsho njalo iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli ithi: Ngulowo lalowo kahlome inkemba yakhe ethangazini lakhe, adabule aphenduke esuka esangweni esiya esangweni enkambeni, langulowo lalowo abulale umfowabo, langulowo lalowo umngane wakhe, langulowo lalowo umakhelwane wakheh.

28 Amadodana kaLevi asesenza njengelizwi likaMozisi; njalo kwawa ebantwini ngalolosuku abantu abangabazinkulungwane ezintathu.

29 UMozisi wasesithi: Lizehlukanisele iNkosi lamuhla, ngoba ngulowo lalowo ubemelene lendodana yakhe amelane lomfowabo, ukuze aphe isibusiso phezu kwenu lamuhlai.

30 Kwasekusithi kusisa uMozisi wathi ebantwini: Lina lenze isono esikhuluj; khathesi sengizakwenyukela eNkosini; mhlawumbek ngingenza inhlawulo yokuthula ngesono senul.

31 UMozisi wasebuyela eNkosinim wathi: Maye! Lababantu bonile isono esikhulu, bazenzele onkulunkulu begoliden.

32 Khathesi-ke, uba uthethelela isono sabo - kodwa uba kungenjaloo, ake ungesulep egwalweni lwakho olubhalileyoq.

33 INkosi yasisithi kuMozisi: Owonileyo kimi ngizamesula egwalweni lwamir.

34 Kodwa hamba-ke, ukhokhele abantu baye lapho engikhulume lawe ngakho; khangela, ingilosi yami izahamba phambi kwakhos. Kanti mhla ngiphindisela ngizaphindisela isono sabo phezu kwabo.

35 INkosi yasibatshaya abantu ngoba babenze ithole, uAroni ayelenzile.

Abantwana bakoIsrayeli balaywa ukuthi basuke eSinayi

33INkosi yasisithi kuMozisi: Hamba wenyuke lapha wena labantu owabenyusa elizweni leGibhithea, uye elizweni engalifungela uAbrahama, uIsaka loJakobe ngisithi: Inzalo yakho ngizayinika lonab.

2 Njalo ngizathuma ingilosi phambi kwakhoc, ngixotshe amaKhanani, amaAmori, lamaHethi, lamaPerizi, amaHivi, lamaJebusid.

3 Uye elizweni eligeleza uchago lolujue; ngoba kangiyikwenyuka phakathi kwakhof, ngoba uyisizwe esintamo lukhunig, hlezi ngikuqede endlelenih.

4 Kwathi abantu sebezwile lelilizwi elibi, balilai; njalo kakulamuntu owafaka izigqizo zakhej;

5 ngoba iNkosi yayithe kuMozisi: Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi: Lingabantu abantamo zilukhunik; ngisenyuka ngiphakathi kwakho ngokucwayiza kwelihlol, ngizakuqedam. Ngakho-ke khupha izigqizo zakho kuwe ukuze ngazi engizakwenza kuwe.

6 Abantwana bakoIsrayeli basebezihlubula izigqizo zabo kusukela entabeni yeHorebe.

Ithente lenhlangano

7 UMozisi wasethatha ithente walimisa ngaphandle kwenkamba, khatshana lenkamba; walibiza ngokuthi lithente lenhlangano.n Kwasekusithi wonke odinga iNkosio waphuma waya ethenteni lenhlangano elalingaphandle kwenkamba.

8 Kwasekusithi lapho uMozisi ephuma ukuya ethenteni, bonke abantu basukume, beme kube ngulowo lalowo emnyango wethente lakhep; bakhangele emva kukaMozisi aze angene ethenteni;

9 njalo kwakusithi lapho uMozisi esengene ethenteni, insika yeyezi yehleq, ime emnyango wethente; ibisikhuluma loMozisir.

10 Lapho bonke abantu beyibona insika yeyezi imi emnyango wethente, bonke abantu basukume bakhonzes, kube ngulowo lalowo emnyango wethente lakhe.

11 INkosi yakhuluma-ke kuMozisi ubuso ngobusot, njengomuntu ekhuluma lomngane wakhe. Wasebuyela enkambeni, kodwa uJoshuwa inceku yakheu, indodana kaNuni, ijaha, kasukanga phakathi kwethente.

INkosi ithembisa ukuhamba loMozisi

12 UMozisi wasesithi eNkosini: Khangela, uthi kimi: Yenyusa lababantuv; kodwa wena kawungazisanga ozamthuma lami. Kanti wena uthe: Ngiyakwazi ngebizow, futhi uthole umusa emehlweni amix.

13 Ngakho-ke ngicela, uba ngithole umusa emehlweni akho, ake ungazise indlela yakhoy, ukuze ngikwazi, ukuze ngithole umusa emehlweni akho; ukhumbule futhi ukuthi lesisizwe singabantu bakhoz.

14 Wasesithi: Ubukhona bami buzahamba lawea, ngikuphumuzeb.

15 Wasesithi kuye: Uba ubukhona bakho bungahambi lami, ungasenyusi laphac.

16 Ngoba kuzakwaziwa-ke ngani ukuthi ngithole umusa emehlweni akho, mina labantu bakho? Kakusikho yini ekuhambeni kwakho lathid? Ngakho sizakwehlukaniswae, mina labantu bakho, kubo bonke abantu abasebusweni bomhlaba.

17 INkosi yasisithi kuMozisi: Lale into oyitshoyo ngizayenza, ngoba uthole umusa emehlweni amif, njalo ngiyakwazi ngebizog.

18 Wasesithi: Ake ungitshengise inkazimulo yakhoh.

19 Yasisithi: Mina ngizadlulisa bonke ubuhle bami phambi kwakhoi, ngimemezele ibizo leNkosi phambi kwakho. Ngizahawukela lowo engizamhawukela, ngibej lomusa kulowo engizakuba lomusa kuyek.

20 Yathi futhi: Ungebone ubuso bami; ngoba kakho umuntu ongangibona, aphilel.

21 INkosi yasisithi: Khangela, kulendawo ngakimi lapho ozakuma khona edwaleni;

22 kuzakuthi-ke lapho inkazimulo yami isedlula, ngizakufaka esikhexeni sedwala,m ngikusibekele ngesandla sami ngize ngidlulen;

23 besengisusa isandla sami ubusubona ingemuva yami; kodwa ubuso bami kabuyikubonwao.

Ezinye izibhebhe zamatshe ezimbili

34INkosi yasisithi kuMozisi: Zibazele izibhebhe ezimbili zamatshe njengezakuqalaa; ngibe sengibhala phezu kwezibhebhe amazwi ayesezibhebheni zakuqalab owaziphahlazayoc.

2 Ubusulungile ekuseni, wenyukele entabeni yeSinayi ekuseni, ume phambi kwami lapho engqongeni yentabad.

3 Njalo kungenyukeli muntu kanye lawee, futhi kungabonakali lamuntu entabeni yonke; njalo izimvu lezinkomo zingadli phambi kwaleyontaba.

4 Wasebaza izibhebhe ezimbili zamatshe njengezakuqala; uMozisi wasevuka ekuseni kakhulu, wenyukela entabeni yeSinayi, njengoba iNkosi imlayile, wathatha esandleni sakhe izibhebhe ezimbili zamatshe.

5 INkosi yasisehla eyezini, yema laye lapho, yamemeza ibizo leNkosif.

6 INkosi yasisedlula phambi kwakhe, yamemeza yathi: INkosi, INkosi, uNkulunkulu, elesihawug elomusa, ephuza ukuthukuthelah, levame ububele lobuqothoi,

7 egcinela abayizinkulungwane umusaj, ethethelela ububi lesiphambeko lesono, engayikuyekela lokuyekela olecalak, ephindisela ububi baboyise phezu kwabantwana laphezu kwabantwana babantwana kuze kube sesizukulwaneni sesithathu lesesine.

8 UMozisi wasephangisa, wakhothamela emhlabathini, wakhonzal.

9 Wathi: Uba-ke ngithole umusa emehlweni akho, Nkosi, akuthi iNkosi ihambe phakathi kwethu,m ngoba yisizwe esintamo lukhuni,n uthethelele ububi bethu lesono sethu, usithathe sibe yilifa lakhoo.

10 Yasisithi: Khangela, ngenza isivumelwano; phambi kwabantu bonkep ngizakwenza izimangaliso ezingazange zidalwe emhlabeni wonke laphakathi kwezizwe zonkeq; labo bonke abantu ophakathi kwabo bazabona umsebenzi weNkosi, ngoba kuyesabeka engizakwenza lawer.

11 Zigcinele lokho engikulaya khona lamuhlas; khangela ngizaxotsha phambi kwakho amaAmori lamaKhanani lamaHethi lamaPerizi lamaHivi lamaJebusit.

12 Ziqaphelisele ukuthi ungenzi isivumelwano labakhileyo elizweni oya kulou, hlezi kube ngumjibila phakathi kwakho.v

13 Kodwa amalathi abo lizawadiliza, lensika zabo eziyizithombe lizaziphahlazaw, lezixuku zabo lizazigamulax;

14 ngoba kawuyikukhonza omunye unkulunkuluy; ngoba iNkosi, ebizo layo linguBukhwelez, inguNkulunkulu olobukhwele.a

15 Hlezi wenze isivumelwano labakhileyo elizwenib, nxa bephinga ngokulandela onkulunkulu baboc, behlabele onkulunkulu babo, lomunye akunxused, njalo udle okomhlatshelo wakhee;

16 uwathathele amadodana akho kumadodakazi abof; nxa amadodakazi abo ephinga ngokulandela onkulunkulu bawog, enze lamadodana akho ukuthi aphinge ngokulandela onkulunkulu bawo.

17 Ungazenzeli onkulunkulu ababunjwe ngokuncibilikisah.

18 Umkhosi wesinkwa esingelamvubeloi uwugcine; insuku eziyisikhombisa udle isinkwa esingelamvubelo njengokukulaya kwami, ngesikhathi esimisiweyo senyanga kaAbhibhij, ngoba ngenyanga kaAbhibhi waphuma eGibhithe.

19 Konke okuvula isizalo kungokwamik, lalo lonke izibulo eliduna elezifuyo, inkomo kumbe imvu.

20 Kodwa izibulo likababhemil ulihlenge ngezinyane; uba-ke ungalihlengi ulephule intamo. Lonke izibulo lamadodana akho uzalihlenga; njalo kungabonakali muntu phambi kwami engaphethe luthom.

21 Uzasebenza insuku eziyisithuphan, kodwa ngosuku lwesikhombisa uphumule, ngesikhathi sokulima lekuvuneni uzaphumula.

22 Uzagcina umkhosi wamavikio, izithelo zokuqala zesivuno sengqoloyi, lomkhosi wokubuthelela ekuthwaseni komnyaka.

23 Kathathu ngomnyakap wonke owesilisa uzabonakala phambi kweNkosi uJehova, uNkulunkulu kaIsrayeli.

24 Ngoba ngizaxotsha izizwe phambi kwakhoq, ngiqhelise imingcele yakhor; njalo kakuyikuba lamuntu ofisa ilizwe lakhos nxa usenyuka ukuyabonakala phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho, kathathu ngomnyaka.

25 Unganikeli igazi lomhlatshelo wami kanye lokulemvubelot; futhi kakungasali kuze kuse umhlatshelo womkhosi wephasikau.

26 Ikhethelo lezithelo zokuqala zensimu yakhov ulilethe endlini yeNkosi uNkulunkulu wakho. Ungapheki izinyane echagweni lukaninaw.

27 INkosi yasisithi kuMozisi: Zibhalele la amazwi, ngoba ngokutsho kwalamazwi ngenzile isivumelwano lawe loIsrayelix.

28 Njalo wayelapho leNkosi insuku ezingamatshumi amane lobusuku obungamatshumi amaney; kadlanga sinkwa kanathanga manzi. Yasibhala ezibhebheni amazwi esivumelwano, imilayo elitshumiz.

UMozisi wehla entabeni

29 Kwasekusithi uMozisi esehla entabeni yeSinayi, lezibhebhe zombili zobufakazia zazisesandleni sikaMozisi esehla entabeni, uMozisi wayengazi ukuthi isikhumba sobuso bakhe sasikhazimulab ekhuluma laye.

30 Kwathi uAroni labo bonke abantwana bakoIsrayeli bebona uMozisi, khangela-ke, isikhumba sobuso bakhe sakhazimula, basebesesaba ukusondela kuye.

31 UMozisi wasebabiza; loAroni lazo zonke induna zenhlangano babuyela kuye; uMozisi wasekhuluma labo.

32 Njalo emva kwalokho basondela bonke abantwana bakoIsrayeli; wasebalayac konke iNkosi eyayikukhulume laye entabeni yeSinayi.

33 Kwathi uMozisi eseqedile ukukhuluma labo, wafaka isimbombozo ebusweni bakhed.

34 Kodwa lapho uMozisi engena phambi kweNkosi ukukhuluma layo, wasisusa isimbombozoe aze aphume; esephumile wakhuluma kubantwana bakoIsrayeli lokho akulayiweyo,

35 labantwana bakoIsrayeli babona ubuso bukaMozisi, ukuthi isikhumba sobuso bukaMozisi sakhazimula. UMozisi wabuyisela isimbombozo ebusweni bakhe, aze angene ukuyakhuluma laye.

Umthetho wesabatha

35UMozisi wasebuthanisa inhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli, wathi kubo: La ngamazwi iNkosi ewalayileyo ukuthi liwenzea.

2 Insuku eziyisithupha kuzakwenziwa umsebenzib, kodwa ngosuku lwesikhombisa kuzakuba yibungcwele kini, isabatha lokuphumula eNkosini; loba ngubani owenza umsebenzi ngalo uzabulawa.

3 Lingabasi umlilo ngosuku lwesabatha kuyo yonke imizi yenuc.

Ukunikela umnikelo eNkosini

4 UMozisi wasekhuluma kunhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli esithi: Yile into iNkosi eyilayileyo isithid:

5 Thathani phakathi kwenu umnikelo ube ngoweNkosi; loba ngubani olenhliziyo evumayo kawulethe, umnikelo weNkosi, igolide lesiliva lethusi,

6 lokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvu, lelembu elicolekileyo kakhulu, loboya bembuzi,

7 lezikhumba eziphendulwe zababomvu zezinqama, lezikhumba zikamantswane, lezihlahla zesinga,

8 lamafutha ezibane, lamakha amafutha okugcoba lempepha elephunga elimnandi,

9 lamatshe ama-onikse*, lamatshe okubekwa awe-efodi lawesembatho sesifuba.

10 Labo bonke abalenhliziyo ehlakaniphileyo phakathi kwenue kabeze benze konke iNkosi ekulayileyo;

11 ithabhanekelef, ithente lalo, lesifulelo salo, ingwegwe zalo, lamapulanka alo, imithando yalo, insika zalo, lezisekelo zalo;

12 umtshokotsho, lemijabo yawo, isihlalo somusag, leveyili lesembesoh;

13 itafula, lemijabo yalo, lezitsha zalo zonkei, lezinkwa zokubukiswaj;

14 loluthi lwesibane sesikhanyiso, lezitsha zalo, lezibane zalok, lamafutha esikhanyisol;

15 lelathi lempepha, lemijabo yalom, lamafutha okugcoban, lempepha elephunga elimnandio, lesilenge somnyango emnyango wethabhanekelep;

16 ilathi lomnikelo wokutshiswaq, lesihlengo sethusi elilaso, imijabo yalo, lazo zonke izitsha zalo, inditshi yokugezela lonyawo lwayor;

17 amakhetheni eguma, insika zalo, lezisekelo zazo, lesilenge sesango legumas;

18 izikhonkwane zethabhanekele, lezikhonkwane zegumat, lentambo zazou;

19 izembatho ezifekethisiweyo zokukhonza endaweni engcwele, izembatho ezingcwele zikaAroni umpristiv, lezembatho zamadodana akhe, ukusebenza njengabapristi.

Abantu banikela umnikelo wabo

20 Lenhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli yaphuma phambi kukaMozisi.

21 Beza-ke, wonke onhliziyo yakhe eyamvusayow, laye wonke omoya wakhe owamenza wavuma, baletha umnikelo eNkosini emsebenzini wethente lenhlangano lowenkonzo yonke yalo lowezembatho ezingcwele.

22 Beza-ke abesilisa kanye labesifazana, bonke abavumayo ngenhliziyo, baletha izicecox lamaciciy lendandatho lamasongoz, zonke izinto zegolide; laye wonke owazunguza umnikelo wokuzunguzwa wegolide eNkosini.

23 Laye wonke okwatholakala kuyea okuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvub lelembu elicolekileyo kakhulu loboya bembuzi lezikhumba eziphendulwe zababomvu zenqama lezikhumba zikamantswane bakuletha.

24 Wonke owanikela umnikelo wokuzunguzwa wesiliva lowethusi bakuletha kungumnikelo wokuzunguzwa weNkosi; laye wonke okwatholakala kuye izihlahla zesinga ezawo wonke umsebenzi wenkonzo baziletha.

25 Labo bonke abesifazana ababehlakaniphilec ngenhliziyo baphotha ngezandla zabo, baletha okuphothiweyod, okuluhlaza okwesibhakabhaka, lokuyibubende, okubomvu, lelembu elicolekileyo kakhulu.

26 Labo bonke abesifazana abanhliziyo zabo zabavusae enhlakanipheni baphotha uboya bembuzif.

27 Lezinduna zalethag amatshe ama-onikse*h lamatshe okubekwa, awe-efodi lawesembatho sesifuba,

28 laimakhaj lamafutha awesibane, lawamafutha okugcoba, lawempepha elephunga elimnandi.

29 Abantwana bakoIsrayeli bawuletha umnikelo wesihle eNkosinik. Bonke abesilisa labesifazana abanhliziyo zabo zabenza bavuma ukulethela wonke umsebenzi iNkosi eyayiwulayile ukuthi wenziwe ngesandla sikaMozisi.

Ukubizwa kukaBhezaleli loOholiyaba

30 UMozisi wasesithi ebantwaneni bakoIsrayeli: Bonani, iNkosi imbizile ngebizo uBhezaleli indodana kaUri, indodana kaHuri owesizwe sakoJudal;

31 imgcwalisile ngoMoya kaNkulunkulu enhlakanipheni, ekuqedisiseni, lelwazini, lemisebenzini yobungcitshi yonke,

32 lokuthi acebe ubungcitshi ukusebenza ngegolide langesiliva langethusi,

33 lekubazeni amatshe okufakwa, lekubazeni izigodo, ukusebenza emisebenzini yonke yeminwe ngobungcitshi.

34 Ifakile laye enhliziyweni yakhe ukufundisa, yena loOholiyaba indodana kaAhisamaki owesizwe sakoDani.

35 Ibagcwalisile ngokuhlakanipha kwenhliziyom, ukwenza wonke umsebenzi wombazi, lowengcitshi, lowomfeketisi ngenalithin, ngokuluhlaza okwesibhakabhaka langokuyibubende, ngokubomvu langelembu elicolekileyo kakhulu, lowomelukio; besenza wonke umsebenzi beceba ubungcitshi.

Ukwakhiwa kwethabhanekele

36UBhezaleli loOholiyaba basebesenza, lawo wonke amadoda ahlakaniphileyo ngenhliziyoa okukuwo iNkosi ifake ukuhlakanipha lokuqedisisa ukwazi ukwenza wonke umsebenzi wenkonzo yendawo engcwele, njengakho konke iNkosi eyayikulayile.

2 UMozisi wasebiza uBhezaleli loOholiyaba layo yonke indoda ehlakaniphileyo ngenhliziyo iNkosi efake inhlakanipho enhliziyweni yayo, wonke onhliziyo yakhe eyamvusela ukusondela emsebenzini ukuwenzab;

3 basebesemukela kuMozisi wonke umnikeloc, abantwana bakoIsrayeli ababewulethele umsebenzi wenkonzo yendlu engcwele ukuwenza ngawo. Bona-ke babesaletha kuye iminikelo yesihle ukusa ngokusad.

4 Bonke abahlakaniphileyo ababesenza wonke umsebenzi wendlu engcwele basebesiza, ngulowo lalowo evela emsebenzini wakhe, abawenzayo.

5 Basebekhuluma kuMozisi besithi: Abantu baletha okunengi kakhulu okwedlula okwanele ukusetshenzwae komsebenzi iNkosi elaye ukuthi wenziwe.

6 UMozisi waselaya ukuthi bedlulise ilizwi enkambeni lisithi: Kakungabi lendoda kumbe umfazi owenza futhi umsebenzi ngomnikelo wendlu engcwele. Ngalokhu abantu banqatshelwa ukuthi balethe;

7 ngoba okokusetshenziswa kwakwanele kubo, ukuwenza umsebenzi wonke, kwaze kwasala.

8 Labo bonke abahlakaniphileyo ngenhliziyof phakathi kwalabo ababesenza umsebenzi wethabhanekele benza amakhetheni alitshumi; ngelembu elicolekileyo kakhulu lentambo ephothiweyo lokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvu, ngamakherubhi* wawenza, umsebenzi wengcitshi.

9 Ubude bekhetheni elilodwa babuzingalo ezingamatshumi amabili lesificaminwembili, lobubanzi bekhetheni elilodwa babuzingalo ezine; wonke amakhetheni ayelesilinganiso sinye.

10 Wasehlanganisa amakhetheni amahlanu elinye lelinye, wahlanganisa amanye amakhetheni amahlanu elinye lelinye.

11 Wenza izihitshela ngokuluhlaza okwesibhakabhaka emphethweni wekhetheni elinye, ekucineni ekuhlanganeni; wenze njalo emphethweni wekhetheni elisekucineni, ekuhlanganeni kwelesibili.

12 Wenza izihitshela ezingamatshumi amahlanu kwelinye ikhetheni, wenza lezihitshela ezingamatshumi amahlanu emphethweni wekhetheni, elisekuhlanganeni kwelesibili; izihitshela zazikhangelene, esinye lesinye.

13 Wenza ingwegwe zegolide ezingamatshumi amahlanu, wahlanganisa amakhetheni, elinye lelinye ngengwegwe; ngalokhu kwaba lithabhanekele linye.

14 Wenza amakhetheni ngoboya bembuzi abe lithente phezu kwethabhanekele; wawenza amakhetheni alitshumi lanye.

15 Ubude bekhetheni elilodwa babuzingalo ezingamatshumi amathathu, lobubanzi bekhetheni elilodwa babuzingalo ezine; amakhetheni alitshumi lanye ayeyisilinganiso sinye.

16 Wahlanganisa amakhetheni amahlanu wodwa, lamakhetheni ayisithupha wodwa.

17 Wenza izihitshela ezingamatshumi amahlanu emphethweni wekhetheni elisekucineni ekuhlanganeni, lezihitshela ezingamatshumi amahlanu wazenza emphethweni wekhetheni elihlanganisa elesibili.

18 Wenza ingwegwe zethusi ezingamatshumi amahlanu, ukuhlanganisa ithente, ukuze libe linye.

19 Wenza isifulelo sethente ngezikhumba eziphendulwe zababomvu zenqama, lesifulelo ngezikhumba zikamantswane phezulu.

20 Wenza amapulanka ethabhanekele ngesihlahla sesinga, amiyog;

21 ubude bepulanka babuzingalo ezilitshumi, lobubanzi bepulanka ngalinye babuyingalo lengxenye.

22 Ipulanka elilodwa lalilemisuka emibili, ihlangana omunye komunyeh; wenze njalo kuwo wonke amapulanka ethabhanekele.

23 Wenza amapulanka ethabhanekele, amapulanka angamatshumi amabili ehlangothini lweningizimu ngaseningizimu;

24 wenza izisekelo ezingamatshumi amane zesiliva ngaphansi kwamapulanka angamatshumi amabili, izisekelo ezimbili ngaphansi kwepulanka linye zibe ngezemisuka yalo yomibili, lezisekelo ezimbili ngaphansi kwelinye ipulanka zibe ngezemisuka yalo yomibili;

25 wenza amapulanka angamatshumi amabili ehlangothini lwesibili lwethabhanekele, ehlangothini lwenyakatho,

26 lezisekelo zawo ezingamatshumi amane zesiliva, izisekelo ezimbili ngaphansi kwepulanka linye, lezisekelo ezimbili ngaphansi kwelinye ipulanka.

27 Wenza amapulanka ayisithupha ehlangothini lwethabhanekele ngentshonalanga,

28 lamapulanka amabili wawenzela izingonsi zethabhanekele ngasemuva;

29 ayengamaphahla ngaphansi ehlangene, ephelele phezulu, ngesongo linye; wenze njalo kuwo womabili, ezingonsini zombili.

30 Njalo kwakulamapulanka ayisificaminwembili lezisekelo zawo zesiliva, izisekelo ezilitshumi lesithupha, izisekelo ezimbili, izisekelo ezimbili ngaphansi kwepulanka linye.

31 Wenza imithando ngesihlahla sesingai, emihlanu eyamapulanka ehlangothini olunye lwethabhanekele

32 lemithando emihlanu eyamapulanka kolunye uhlangothi lwethabhanekele, lemithando emihlanu eyamapulanka ethabhanekele, ehlangothini olungemuva ngasentshonalanga.

33 Wenza umthando waphakathi udabule phakathi kwamapulanka, kusukela ekucineni kusiya ekucineni.

34 Wahuqa amapulanka ngegolide, wenza amasongo awo ngegolide, azindawo zemithando, wayihuqa imithando ngegolide.

35 Wenza iveyili ngokuluhlaza okwesibhakabhaka langokuyibubende langokubomvu langelembu elicolekileyo kakhulu lentambo ephothiweyoj, walenza laba ngumsebenzi wengcitshi lamakherubhi*.

36 Walenzela insika ezine ngesinga, wazihuqa ngegolide; ingwegwe zazo zazingezegolide; wazibumbela ngokuncibilikisa izisekelo ezine zesiliva.

37 Wenza isilenge somnyango wethente ngokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvu, lelembu elicolekileyo kakhulu lentambo ephothiweyo, umsebenzi womfekethisi ngenalithi;

38 lensika zalo ezinhlanu lengwegwe zazo; wazihuqa izihloko zazo lezibopho zazo ngegolide; lezisekelo zazo ezinhlanu zazingezethusik.

Ukwenziwa komtshokotsho wesivumelwano

37UBhezaleli wasewenza umtshokotsho ngesihlahla sesingaa, ubude bawo babuzingalo ezimbili lengxenye, lobubanzi bawo babuyingalo lengxenye, lokuphakama kwawo kwakuyingalo lengxenye.

2 Wawuhuqa ngegolide elicwengekileyo ngaphakathi langaphandle, wawenzela umqolo wegolide inhlangothi zonke.

3 Wawubumbela ngokuncibilikisa futhi amasongo amane egolide enyaweni zawo zozine, kuze kuthi amasongo amabili ayekolunye uhlangothi lamasongo amabili kolunye uhlangothi.

4 Wenza imijabo ngesihlahla sesinga, wayihuqa ngegolide.

5 Wayifaka imijabo emasongweni enhlangothini zomtshokotsho ukuthwala umtshokotsho.

6 Wenza isihlalo somusa ngegolide elicwengekileyo, ubude baso babuzingalo ezimbili lengxenye, lobubanzi baso babuyingalo lengxenye.

7 Wenza amakherubhi* amabili ngegolide, wawenza ngomsebenzi okhandiweyo, avela emaphethelweni womabili esihlalo somusab,

8 elinye ikherubhi livela ephethelweni lwaloluhlangothi, lelinye ikherubhi* livela ephethelweni lolunye uhlangothi; wawenza amakherubhi amabili evela esihlalweni somusa evela emaphethelweni womabili aso.

9 Amakherubhi* elula impiko ezimbili ngaphezulu, embomboza isihlalo somusa ngempiko zawo, lobuso bawo babukhangelene; ubuso bamakherubhi babukhangele isihlalo somusa.

Ukwenziwa kwetafula

10 Njalo wenza itafula ngesihlahla sesingac, ubude balo babuzingalo ezimbili, lobubanzi balo babuyingalo, lokuphakama kwalo kwakuyingalo lengxenye.

11 Walihuqa ngegolide elicwengekileyo, walenzela umqolo wegolide inhlangothi zonke.

12 Walenzela ibhanti elilingana lobubanzi besandla inhlangothi zonke, wenzela ibhanti lalo umqolo wegolide inhlangothi zonke.

13 Walibumbela ngokuncibilikisa amasongo amane egolide, wawafaka amasongo ezingonsini ezine ezazisenyaweni zozine zalo.

14 Eduze lebhanti kwakulamasongo, indawo zemijabo yokuthwala itafula.

15 Wenza lemijabo ngesihlahla sesinga, wayihuqa ngegolide, ukuthwala itafula

16 Wazenza izitsha ezaziphezu kwetafula, imiganu yalo lenkezo zalo lenditshi zalo lezitsha zokuthulula, ngegolide elicwengekileyo.

Ukwenziwa koluthi lwesibane

17 Wenza uluthi lwesibane ngegolide elicwengekileyod; ngomsebenzi okhandiweyo walwenza uluthi lwesibane, isisekelo salo, lesiqu salo, imbizana zalo, iziduku zalo, lamaluba alo, kwakuvela kulo.

18 Lengatsha eziyisithupha ziphuma enhlangothini zalo, ingatsha ezintathu zoluthi lwesibane kolunye uhlangothi lwalo lengatsha ezintathu zoluthi lwesibane kolunye uhlangothi lwalo.

19 Egatsheni olunye kwakulembizana ezintathu ezenziwe zafanana lamaluba e-alimondi*, isiduku leluba; lembizana ezintathu ezenziwe zafanana lamaluba e-alimondi kolunye ugatsha, isiduku leluba; kwakunjalo ngengatsha eziyisithupha eziphuma eluthini lwesibane.

20 Njalo kwakukhona eluthini lwesibane imbizana ezine ezenziwe zafanana lamaluba e-alimondi, iziduku zalo lamaluba alo;

21 kwakukhona-ke isiduku ngaphansi kwengatsha ezimbili ezivela kulo, lesiduku ngaphansi kwengatsha ezimbili ezivela kulo, lesiduku ngaphansi kwengatsha ezimbili ezivela kulo, kuzo ingatsha eziyisithupha eziphuma kulo.

22 Iziduku zazo lezingatsha zazo zazivela kulo; konke okwalo kwakungumsebenzi munye okhandiweyo wegolide elicwengekileyo.

23 Wasesenza izibane zalo eziyisikhombisa, lezindlawu zalo, lemiganu yalo yomlotha, ngegolide elicwengekileyo.

24 Walenza ngethalenta* legolide elicwengekileyo, lazo zonke izitsha zalo.

Ukwenziwa kwelathi lempepha

25 Njalo wenza ilathi lempepha ngesihlahla sesingae; ubude balo babuyingalo lobubanzi balo babuyingalo, lilingana inhlangothi zozine; lokuphakama kwalo kwakuzingalo ezimbili; impondo zalo zazivela kulo.

26 Walihuqa ngegolide elicwengekileyo, ingaphezulu lemiduli yalo inhlangothi zonke lempondo zalo; walenzela-ke umqolo wegolide inhlangothi zonke.

27 Waselenzela amasongo amabili egolide, ngaphansi komqolo walo, ezingonsini ezimbili zalo, enhlangothini ezimbili zalo, ukuba yindawo yemijabo yokulithwala.

28 Wayenza imijabo ngesihlahla sesinga, wayihuqa ngegolide.

29 Wenza amafutha angcwele okugcobaf, lempepha ecwengekileyo yamakha alephunga elimnandig, njengokwenza komenzi wamakha.

Ukwenziwa kwelathi lomnikelo wokutshiswa

38Wenza-ke ilathi lomnikelo wokutshiswa ngesihlahla sesingaa; ubude balo babuzingalo ezinhlanu, lobubanzi balo babuzingalo ezinhlanu, lilingana inhlangothi zozine, lokuphakama kwalo kwakuzingalo ezintathu.

2 Wenza impondo zalo engonsini zalo zozine; impondo zalo zazivela kulo; walihuqa ngethusi.

3 Wenza zonke izinto zelathi, izimbiza lamafotsholo lemiganu yokufafaza lamafologwe lezitsha zokuthwala umlilo; zonke izinto zalo wazenza ngethusi.

4 Walenzela ilathi isihlengo sethusi esenziwe njengembule, ngaphansi komphetho walo, sehla saze safinyelela phakathi kwalo.

5 Wabumba ngokuncibilikisa amasongo amane engonsini zozine zesihlengo sethusi, abe zindawo zemijabo.

6 Wayenza imijabo ngesihlahla sesinga, wayihuqa ngethusi.

7 Wayifaka imijabo emasongweni enhlangothini zelathi ukuze lithwalwe ngayo; walenza lagubheka ngamapulanka.

8 Wenza inditshi yokugezela ngethusi, lonyawo lwayo ngethusib, ngezibuko zabesifazana ababuthanayo, ababuthana emnyango wethente lenhlangano.

Ukwenziwa kweguma lethabhanekele

9 Wenza leguma; ehlangothini oluseningizimu ngaseningizimu kwakukhona amakhetheni egumac ayengawelembu elicolekileyo kakhulu lentambo ephothiweyo, izingalo ezilikhulu;

10 insika zawo ezingamatshumi amabili lezisekelo zawo ezingamatshumi amabili zazingezethusi, ingwegwe zensika lezibopho zazo zazingezesiliva.

11 Lehlangothini olungenyakatho ingalo ezilikhulud; insika zawo ezingamatshumi amabili lezisekelo zawo ezingamatshumi amabili zazingezethusi; ingwegwe zezinsika lezibopho zazo zazingezesiliva.

12 Lehlangothini olusentshonalanga kwakukhona amakhetheni azingalo ezingamatshumi amahlanu, lensika zawo ezilitshumi lezisekelo zawo ezilitshumi; ingwegwe zezinsika lezibopho zazo zazingezesiliva.

13 Lehlangothini olusempumalanga ngasempumalanga ingalo ezingamatshumi amahlanu.

14 Amakhetheni kwelinye icele ayezingalo ezilitshumi lanhlanu, insika zawo ezintathu lezisekelo zawo ezintathu.

15 Lakwelinye icele, kwakukhona ngapha langapha komnyango weguma amakhetheni azingalo ezilitshumi lanhlanu, insika zawo ezintathu lezisekelo zawo ezintathu.

16 Wonke amakhetheni eguma inhlangothi zonke ayengawelembu elicolekileyo kakhulu lentambo ephothiweyo.

17 Lezisekelo zensika zazingezethusi, ingwegwe zezinsika lezibopho zazo zingezesiliva; ukuhuqwa kwezihloko zazo kwakungesiliva, lazo zonke insika zeguma zazilesibopho sesiliva.

18 Lesilenge somnyango weguma sasingumsebenzi womfekethisi ngenalithi, ngokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvu lelembu elicolekileyo kakhulu lentambo ephothiweyo; ubude babuzingalo ezingamatshumi amabili, lokuphakama ebubanzini kwakuzingalo ezinhlanu, kuvumelane lamakhetheni eguma.

19 Insika zawo ezine lezisekelo zawo ezine zingezethusi, ingwegwe zawo zingezesiliva, lokuhuqwa kwezihloko zawo lezibopho zawo kungesiliva.

20 Lazo zonke izikhonkwane zethabhanekele lezeguma inhlangothi zonke zazingezethusi.

Impahla eyachithwayo ngomsebenzi wonke

21 Leli linani lezinto zethabhanekele, ithabhanekele lobufakazie, ezabalwayo njengokulaya kukaMozisi, umsebenzi wamaLevi, ngesandla sikaIthamari indodana kaAroni umpristif.

22 UBhezaleli indodana kaUrig indodana kaHuri owesizwe sakoJuda wasekwenza konke njengalokho iNkosi ibimlayile uMozisi;

23 njalo kanye laye kwakuloOholiyaba indodana kaAhisamaki owesizwe sakoDani, umbazi wamatshe, lengcitshi, lomfeketishi ngenalithi ngokuluhlaza okwesibhakabhakah lokuyibubende lokubomvu lelembu elicolekileyo kakhulu.

24 Lonke igolide elasetshenziswa emsebenzini, kuwo wonke umsebenzi wendlu engcwele, ngitsho igolide lomnikelo wokuzunguzwai, lalingamathalenta angamatshumi amabili lesificamunwemunye lamashekeli angamakhulu ayisikhombisa lamatshumi amathathu, ngokweshekeli lendlu engcwelej.

25 Lesiliva sababalwayo benhlangano sasingamathalenta alikhulu lamashekeli ayinkulungwane lamakhulu ayisikhombisa lamatshumi ayisikhombisa lanhlanu ngokweshekeli lendlu engcwele;

26 kwaba libheka* ngekhanda linyek, ingxenye yeshekeli, njengokweshekeli lendlu engcwele, kuye wonke odlulela kwababaliweyo, kusukela kwabaleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu; abazinkulungwane ezingamakhulu eziyisithupha lantathu lamakhulu amahlanu lamatshumi amahlanul.

27 Njalo kwakulamathalenta alikhulu esiliva ukubumba ngokuncibilikisa izisekelo zendlu engcwele lezisekelo zeveyili, izisekelo ezilikhulu ngamathalenta alikhulu, ithalenta ngesisekelom.

28 Lokwamashekeli ayinkulungwane lamakhulu ayisikhombisa lamatshumi ayisikhombisa lanhlanu wenza ingwegwe zensika, wahuqa inhloko zazo wazenzela izibopho.

29 Lethusi lomnikelo wokuzunguzwa lalingamathalenta angamatshumi ayisikhombisa lamashekeli azinkulungwane ezimbili lamakhulu amane.

30 Wenza ngalo izisekelon zomnyango wethente lenhlangano, lelathi lethusi, lesihlengo sethusi elalilasoo, lezinto zonke zelathi,

31 lezisekelo zeguma inhlangothi zonkep, lezisekelo zesango legumaq, lazo zonke izikhonkwane zethabhanekeler, lezikhonkwane zonke zeguma inhlangothi zonke.

Ukwenziwa kwezembatho zabapristi

39Langokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvua benza izembatho zomsebenzi zokusebenza endaweni engcweleb; benza njalo izembatho ezingcwele ezazingezikaAroni, njengalokhu iNkosi ibimlayile uMozisic.

2 Wasesenza i-efodi* ngegolide, ngokuluhlaza okwesibhakabhaka, lokuyibubende, lokubomvu, langelembu elicolekileyo lentambo ephothiweyod.

3 Basebekhanda izicantalala zegolidee, bazisika zaba yizincingwanaf ukuzisebenzisa phakathi kokuluhlaza okwesibhakabhaka laphakathi kokuyibubende laphakathi kokubomvu laphakathi kwelembu elicolekileyo kakhulu; umsebenzi wengcitshi.

4 Basenzela izichibi zamahlombe ukusihlanganisa; sahlanganiswa emaceleni aso womabili.

5 Lebhanti le-efodi lakhe elelukwe ngobungcitshi elikulo, liyinto yinye, njengomsebenzi walo, ngegolide, ngokuluhlaza okwesibhakabhaka langokuyibubende lokubomvu langelembu elicolekileyo kakhulu lentambo ephothiweyo, njengalokhu iNkosi ibimlayile uMozisi.

6 Balungisa njalo amatshe e-onikse*, bawabeka ukuze azingelezelwe ngezinto ezitshiliweyo zegolide, abazwa njengokubazwa kwendandatho elophawu, ngamabizo abantwana bakoIsrayeli.

7 Wasewabeka phezu kwezichibi ze-efodi, abe ngamatshe esikhumbuzo ebantwaneni bakoIsrayeli, njengokulaya kweNkosi kuMozisig.

8 Wenza isembatho sesifuba ngomsebenzi wengcitshi, njengomsebenzi we-efodi, ngegolide, ngokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvu lelembu elicolekileyo kakhulu lentambo ephothiweyo.

9 Sasilingana inhlangothi zozine, benza isembatho sesifuba saphindwa, ubude baso babungangokwelulwa kweminwe, lobubanzi baso babungangokwelulwa kweminwe, siphindiwe.

10 Basebefaka kuso imizila emine yamatshe; umzila wesardiyusi*, itopazi* le-emeraldi*; umzila wokuqala;

11 lomzila wesibili, i-emeraldi*, isafire* lendayimana;

12 lomzila wesithathu, ijasinte*, i-agate* le-ametiste*;

13 lomzila wesine, ibherule*, i-onikse* lejaspi*; ayezingelezelwe ngezinto ezitshiliweyo zegolide lapho afakwe khona.

14 Lalawomatshe ayengokwamabizo amadodana kaIsrayeli, alitshumi lambili, njengamabizo awo, njengokubazwa kwendandatho elophawu, ilelo lalelo ngokwebizo lawo, ngokwezizwe ezilitshumi lambili.

15 Benza njalo esembathweni sesifuba amaketane, umsebenzi ophothiweyo, ngegolide elicwengekileyo.

16 Benza izinto ezimbili ezitshiliweyo ngegolide lamasongo amabili egolide, bafaka amasongo amabili emaceleni womabili esembatho sesifuba,

17 bafaka amaketane amabili egolide emasongweni amabili emaceleni esembatho sesifuba.

18 Izihloko ezimbili zamaketane womabili bazifaka ezintweni ezimbili ezitshiliweyo zegolide, bazifaka ezichibini ze-efodi ngaphambili kwaso kanye.

19 Benza lamasongo amabili egolide, bawafaka emaceleni womabili esembatho sesifuba, emphethweni waso, oseceleni kwe-efodi ngaphakathi.

20 Benza njalo amasongo amabili egolide, bawafaka ezichibini ezimbili ze-efodi, ngaphansi, ngaphambili kwaso, maqondana lekuhlanganeni kwaso, phezu kwebhanti elelukwe ngobungcitshi le-efodi.

21 Basebebophela isembatho sesifuba ngamasongo aso emasongweni e-efodi ngentambo eluhlaza okwesibhakabhaka, ukuze sibe phezu kwebhanti elelukwe ngobungcitshi le-efodi, ukuze isembatho sesifuba singakhumuki e-efodini; njengokulaya kweNkosi kuMozisih.

22 Wasesenza ibhatshi le-efodi ngomsebenzi owelukiweyo, lonke ngokuluhlaza okwesibhakabhaka;

23 lesikhala sebhatshi sasiphakathi laphakathi kwaso, njengesikhala sebhatshi lensimbi; isikhala sasilomphetho osizingelezeleyo ukuze singadabuki.

24 Lemiphethweni yebhatshi benza amapomegranati* ngokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvu, kuphothiwe.

25 Benza lamabhera egolide elicwengekileyo, bafaka amabhera phakathi laphakathi kwamapomegranati emiphethweni yebhatshi inhlangothi zonke, phakathi laphakathi kwamapomegranati,

26 ibhera lepomegranati, ibhera lepomegranati, emiphethweni yebhatshi kuzingeleze, ukusebenza, njengokulaya kweNkosi kuMozisii.

27 Basebebenzela oAroni lamadodana akhe izigqokoj ngelembu elicolekileyo kakhulu lomsebenzi owelukiweyo,

28 leqhiye yelembu elicolekileyo kakhulu, lezingowane ezinhle zelembu elicolekileyo kakhulu, labokabhudula bangaphansi belembu elicolekileyo kakhulu lentambo ephothiweyo,

29 lebhanti lelembu elicolekileyo kakhulu lentambo ephothiweyo lokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvu, umsebenzi womfekethisi ngenalithi, njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

30 Benza lencence yomqhele ongcwele ngegolide elicwengekileyok, babhala phezu kwayo umbhalo, ngokubazwa kwendandatho elophawu ukuthi: UBUNGCWELE ENKOSINI.

31 Babophela kuyo intambo eluhlaza okwesibhakabhaka ukuze ibotshelwe eqhiyeni ngaphezulu; njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

Izinto zethabhanekele ziyalethwa

32 Waphela-ke umsebenzi wonke wethabhanekele lethente lenhlangano; njalo abantwana bakoIsrayeli bakwenza njengakho konke iNkosi eyakulaya kuMozisil; benza njalo.

33 Basebeletha ithabhanekele kuMozisi, ithente, lazo zonke impahla zalo, ingwegwe zalo, amapulanka alo, imithando yalo, lensika zalo, lezisekelo zalo,

34 lesifulelo sezikhumba eziphendulwe zababomvu zezinqama, lesifulelo sezikhumba zikamantswane, leveyili lesembesom,

35 umtshokotsho wobufakazi lemijabo yawo lesihlalo somusa,

36 itafula, zonke izitsha zalo, lezinkwa zokubukiswa,

37 uluthi lwesibane olucwengekileyon, izibane zalo, izibane ezihleliweyo, lezitsha zalo zonke, lamafutha esibane,

38 lelathi legolideo, lamafutha okugcoba, lempepha elephunga elimnandi, lesilenge somnyango wethentep,

39 ilathi lethusi, lesihlengo sethusi elalilaso, imijabo yalo, lazo zonke izitsha zalo, inditshi yokugezela lonyawo lwayo,

40 amakhetheni egumaq, insika zalo, lezisekelo zalo, lesilenge sesango legumar, intambo zalos, lezikhonkwane zalo, lempahla yonke yomsebenzi wethabhanekele, wethente lenhlangano,

41 izembatho zomsebenzi zokusebenza endaweni engcwele, izembatho ezingcwele zikaAroni umpristi, lezembatho zamadodana akhe ukuze basebenze njengabapristi.

42 Njengakho konke iNkosi eyakulaya uMozisi, ngokunjalo abantwana bakoIsrayeli benza umsebenzi wonket.

43 UMozisi wasebona umsebenzi wonke, khangela-ke babewenze njengokulaya kweNkosi, babenze njalo; uMozisi wasebabusisau.

Ukumiswa kwethabhanekele lokungcweliswa kwalo

40INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Ngosuku lwenyanga yokuqalaa, ngolokuqala lwenyanga, uzamisa ithabhanekele, ithente lenhlanganob,

3 ubusufaka lapho umtshokotsho wobufakazi, umbomboze umtshokotsho ngeveyilic.

4 Ungenise itafulad, uhlele okuhlelwayo phezu kwalo; ungenise uluthi lwesibane, ulumathise izibane zaloe.

5 Ubeke ilathi legolide lempepha phambi komtshokotsho wobufakazif, ulengise isilenge somnyango wethabhanekele.

6 Ubeke ilathi lomnikelo wokutshiswa phambi komnyango wethabhanekele wethente lenhlanganog,

7 ubeke inditshi yokugezela phakathi kwethente lenhlangano lelathih, uthele amanzi lapho.

8 Umise iguma inhlangothi zonke, ulengise isilenge sesango leguma.

9 Uthathe amafutha okugcoba, ugcobe ithabhanekele lakho konke okukuloi, ulingcwelise lempahla yalo yonke, njalo lizakuba ngcwele.

10 Njalo ugcobe ilathi lomnikelo wokutshiswaj lezitsha zalo zonke, ulingcwelise ilathi, njalo ilathi lizakuba yingcwelengcwele.

11 Njalo ugcobe inditshi yokugezela lonyawo lwayok, uyingcwelise.

12 Usondeze uAroni lamadodana akhe emnyango wethente lenhlanganol, ubagezise ngamanzi.

13 Ugqokise uAroni izembatho ezingcwele, umgcobe, umngcwelise, ukuze angisebenzele njengompristim.

14 Usondeze amadodana akhe, uwagqokise izigqoko,

15 uwagcobe njengalokhu ugcobe uyise, ukuze angisebenzele njengabapristi; kuzakuthi-ke ukugcotshwa kwabo kuzakuba kubo yibupristi obuphakade kuzizukulwana zabon.

16 UMozisi wenza njengakho konke iNkosi eyayimlaye khona; wenza njalo.

17 Kwasekusithi ngenyanga yokuqala ngomnyaka wesibili ngolokuqala lwenyanga ithabhanekele lamiswao.

18 UMozisi wasemisa ithabhanekele; wabeka phansi izisekelo zalo, wamisa amapulanka alo, wafaka imithando yalo, wamisa insika zalo.

19 Wendlala ithente phezu kwethabhanekele, wabeka isifulelo sethente phezu kwalo phezulu, njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

20 Wathatha wafaka ubufakazi emtshokotshweni, wafaka imijabo emtshokotshweni, wafaka isihlalo somusa ngaphezu komtshokotsho phezulup.

21 Wangenisa umtshokotsho ethabhanekeleni, wamisa iveyili lesembeso wambomboza umtshokotsho wobufakaziq, njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

22 Wasefaka itafula ethenteni lenhlanganor, eceleni kwethabhanekele ngenyakatho ngaphandle kweveyili,

23 wahlela isinkwa ngohlelo phezu kwalo phambi kweNkosis, njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

24 Wafaka uluthi lwesibane ethenteni lenhlanganot, maqondana letafula, eceleni kwethabhanekele ngeningizimu.

25 Walumathisa izibane phambi kweNkosiu, njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

26 Wafaka ilathi legolide ethenteni lenhlangano phambi kweveyiliv,

27 watshisa kulo impepha elephunga elimnandiw, njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

28 Walengisa isilenge somnyango wethabhanekelex.

29 Wabeka ilathi lomnikelo wokutshiswa emnyango wethabhanekele lethente lenhlanganoy, wanikela kulo umnikelo wokutshiswa lomnikelo wokudlaz, njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

30 Wabeka inditshi yokugezela phakathi kwethente lenhlangano lelathia, wathela lapho amanzi okugeza.

31 UMozisi loAroni lamadodana akhe bagezela kuyo izandla zabo lenyawo zabo;

32 ekungeneni kwabo ethenteni lenhlangano lekusondeleni kwabo elathini bageza, njengokulaya kweNkosi kuMozisib.

33 Wasemisa iguma lazingelezela ithabhanekele lelathic, walengisa isilenge sesango leguma. UMozisi wasewuqeda umsebenzi.

Iyezi laliphezu kwethabhanekele

34 Iyezi laselisibekela ithente lenhlanganod, lenkazimulo yeNkosi yagcwalisa ithabhanekelee.

35 Ngakho uMozisi wayengelakungena ethenteni lenhlangano, ngoba iyezi lahlala phezu kwalo lenkazimulo yeNkosi yagcwalisa ithabhanekelef.

36 Lalapho iyezi lisenyuswa lisuka ethabhanekeleni, abantwana bakoIsrayeli baqhubekela phambili enhambeni zabo zonkeg,

37 kodwa lapho iyezi lingenyuswanga kabahambanga kuze kufike usuku lokwenyuswa kwaloh.

38 Ngoba iyezi leNkosi laliphezu kwethabhanekele emini, lomlilo wawuphezu kwalo ebusuku, phambi kwamehlo endlu yonke yakoIsrayeli, enhambeni zabo zonke.

UGWALO LWESITHATHU LUKAMOZISI OLUTHIWA

ULEVI

Iminikelo yokutshiswa

1INkosi yasimbiza uMozisi yakhuluma kuyea isethenteni lenhlangano yathib:

2 Khuluma kubantwana bakoIsrayeli uthi kubo: Nxa umuntu wakini esondeza umnikelo eNkosinic, lizasondeza umnikelo wenu ovela ezifuyweni, ovela enkomeni, loba ovela ezimvini.

3 Uba umnikelo wakhe ungumnikelo wokutshiswa ovela enkomeni, uzanikela iduna elingelasicid, alinikele emnyango wethente lenhlangano, ngokuthanda kwakhe, phambi kweNkosi.

4 Uzabeka isandla sakhe enhlokweni yomnikelo wokutshiswae, njalo wemukelelwe yenaf, ukumenzela inhlawulo yokuthulag.

5 Uzalihlaba ijongosi phambi kweNkosi; lamadodana kaAroni, abapristi, azanikela igazi, afafaze igazi elathini inhlangothi zonkeh, elisemnyango wethente lenhlangano.

6 Uzahlinza umnikelo wokutshiswai, awusike ngeziqa zawoj.

7 Njalo amadodana kaAroni umpristi azafaka umlilo elathini, ahlele inkuni phezu komlilok.

8 Amadodana kaAroni, abapristi, azahlela-ke izithol, inhloko lamahwahwam, phezu kwenkuni ezisemlilweni ophezu kwelathi.

9 Kodwa imibilini yalo lemilenze yalo uzakugezisa ngamanzin; njalo umpristi uzakutshisa konke elathini, kube ngumnikelo wokutshiswa, umnikelo owenziwe ngomliloo oloqhatshi olumnandi eNkosinip.

10 Njalo uba umnikelo wakhe uvela emhlanjini, owezimvu loba owembuzi, kube ngumnikelo wokutshiswa, uzasondeza iduna elingelasici;

11 uzalihlabela eceleni kwelathi ngenyakathoq, phambi kweNkosi; njalo amadodana kaAroni, abapristi, azafafaza igazi lalo elathini inhlangothi zonke.

12 Uzalisika ngeziqa zalo, lenhloko yalo lamahwahwa alor; lompristi uzakuhlela phezu kwenkuni ezisemlilweni ophezu kwelathi.

13 Kodwa uzagezisa imibilini lemilenze ngamanzi; lompristi uzakunikela konke, akutshise elathini; kungumnikelo wokutshiswa, umnikelo owenziwe ngomlilo oloqhatshi olumnandi eNkosini.

14 Uba-ke umnikelo wakhe eNkosini ungumnikelo wokutshiswa owezinyoni, uzanikela umnikelo wakhe uvela emajubenis loba amaphuphu enkwilimba.

15 Umpristi alisondeze elathini, atshuphune inhloko yalo, alitshise elathini, legazi lalo likhanyelwe eceleni kwelathi,

16 asuse isidlelo salo lensiba zalo, akulahle eceleni kwelathi ngempumalangat, endaweni yomlotha,

17 aliqhaqhe ngempiko zalo, angalehlukanisiu; umpristi alitshise-ke elathini, phezu kwenkuni ezisemlilweni; kungumnikelo wokutshiswav, umnikelo owenziwe ngomlilo oloqhatshi olumnandi eNkosini.

Iminikelo yokudla

2Lalapho umuntu enikela eNkosini umnikelo wokudlaa, umnikelo wakhe uzakuba ngowempuphu ecolekileyo; abesethela amafutha phezu kwawo, abeke inhlaka kuwo,

2 awulethe kumadodana kaAroni, abapristi, acuphe kuwo isandla sakhe esigcweleyo impuphu yawo ecolekileyo lokwamafutha awo, kanye lenhlaka yawo yonke; lompristi atshise isikhumbuzo sawo elathini, umnikelob owenziwe ngomlilo, oloqhatshi olumnandi eNkosinic.

3 Lokuseleyo komnikelo wokudla kuzakuba ngokukaAroni lokwamadodana akhed; kuyingcwelengcwelee eminikelweni yeNkosi eyenziwe ngomlilo.

4 Nxa uletha-ke umnikelo womnikelo wokudla ophekwe eziko, kawube ngowamaqebelengwana angelamvubelo empuphu ecolekileyo ahlanganiswe lamafuthaf, loba izinkwana eziyizipatalala ezingelamvubelo ezinindwe ngamafutha.

5 Uba-ke umnikelo wakho ungumnikelo wokudla ophekwe ngomganu oyincence, uzakuba ngowempuphu ecolekileyo engelamvubelo, ixubene lamafutha.

6 Uwuhlephune ube yizihlephu, uthele amafutha kuzo; kungumnikelo wokudla.

7 Uba-ke umnikelo wakho ungumnikelo wokudla ophekwe ngembizag, kuzakwenziwa ngempuphu ecolekileyo kanye lamafutha.

8 Njalo uzaletha umnikelo wokudla owenziwe ngalezizinto eNkosini; nxa ulethwa kumpristi, uzawuletha elathini.

9 Umpristi uzathatha emnikelweni wokudla isikhumbuzo sawoh, asitshise elathini; singumnikelo owenziwe ngomlilo, oloqhatshi olumnandi eNkosini.

10 Lokuseleyo komnikelo wokudlai kuzakuba ngokukaAroni lokwamadodana akhe; kuyingcwelengcwele eminikelweni yeNkosi eyenziwe ngomlilo.

11 Kakulamnikelo wokudla elizawuletha eNkosini ozakwenziwa ngemvubeloj, ngoba kawuyikutshisa langayiphi imvubelo loba ngaluphi uluju umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.

12 Umnikelo wezithelo zokuqalak lizawunikela eNkosini, kodwa kawuyikutshiswa elathini kube luqhatshi olumnandi.

13 Lawo wonke umnikelo womnikelo wakho wokudla uzawutshwaya ngetshwayil; njalo ungavumeli ukuthi itshwayi lesivumelwano sikaNkulunkulu wakhom lisweleke emnikelweni wakho wokudla; kanye leminikelo yakho yonken uzanikela itshwayi.

14 Uba-ke unikela umnikelo wokudla wezithelo zokuqala eNkosini, uzanikela kube ngumnikelo wokudla ezithelweni zakho zokuqala amabele amatsha ayizikhwebu ezosiweyoo, amabele achotshoziweyo ezikhwebu ezintshap;

15 uthele amafutha kuwoq, ubeke inhlaka phezu kwawo; kungumnikelo wokudla.

16 Umpristi uzatshisa-ke isikhumbuzo sawor, okwamabele achotshoziweyo awo lokwamafutha awo, layo yonke inhlaka yawo; kungumnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.

Iminikelo yokuthula

3Uba-ke umnikelo wakhe ungumhlatshelo weminikelo yokuthulaa, nxa enikela okwenkomo, ingabe iduna kumbe insikazi, uzawunikela ungelasici phambi kweNkosib.

2 Uzabeka isandla sakhe enhlokweni yomnikelo wakhec, awuhlabe emnyango wethente lenhlangano; amadodana kaAroni angabapristi azafafaza-ke igazi phezu kwelathi inhlangothi zonke.

3 Uzanikela okuvela kuwo umhlatshelo weminikelo yokuthula umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo, idangad, lamahwahwa wonke asemibilini,

4 lezinso zombili lamahwahwa akuzo asezinkalweni, lamahwahwa angaphezu kwesibindi uzawasusa lezinso.

5 Njalo amadodana kaAroni azawatshisa elathini phezu komnikelo wokutshiswa ophezu kwenkuni eziphezu komliloe; kungumnikelo owenziwe ngomlilo oloqhatshi olumnandi eNkosini.

6 Uba-ke umnikelo wakhe ongumhlatshelo weminikelo yokuthula eNkosini ungowomhlambi, iduna kumbe insikazi, uzawunikela ungelasicif.

7 Uba enikela iwundlu, libe ngumnikelo wakhe, uzalinikela phambi kweNkosi,

8 abeke isandla sakhe enhlokweni yomnikelo wakhe, awuhlabe phambi kwethente lenhlangano; amadodana kaAroni azafafaza-ke igazi lawo phezu kwelathi inhlangothi zonke.

9 Uzanikela okuvela kuwo umhlatshelo weminikelo yokuthula, umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo, amahwahwa awo, umsila wonke ononileyo ewuquma eduze lomgogodlag, ledanga, lamahwahwa wonke asemibilini,

10 lezinso zombili lamahwahwa akuzo asezinkalweni, lamahwahwa angaphezu kwesibindi uzawasusa lezinso.

11 Umpristi uzakutshisa-ke elathini, kuyikudla komnikelo owenzelwe iNkosi ngomliloh.

12 Uba-ke umnikelo wakhe uyimbuzi, uzawunikela phambi kweNkosii,

13 abeke isandla sakhe enhlokweni yayo, ayihlabe phambi kwethente lenhlangano; amadodana kaAroni azafafaza-ke igazi layo phezu kwelathi inhlangothi zonke.

14 Uzanikela okuvela kiyo umnikelo wakhe, umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo, idanga, lamahwahwa wonke asemibilini,

15 lezinso zombili lamahwahwa akuzo asezinkalweni, lamahwahwa angaphezu kwesibindi uzawasusa lezinso.

16 Njalo umpristi uzakutshisa elathini, kuyikudla komnikelo owenziwe ngomlilo, kube luqhatshi olumnandi. Wonke amahwahwa ngaweNkosij.

17 Yisimiso saphakade ezizukulwaneni zenuk, emizini yenu yonke, sokuthi lingadli ngitsho amahwahwa lagazil.

Iminikelo yesono

4INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Khuluma ebantwaneni bakoIsrayeli uthi: Uba umphefumulo usona ngokungazi umelana loba yiyiphi imilayo yeNkosia, engafanele ukwenziwab, wenze okumelene lomunye wayo,

3 uba umpristi ogcotshiweyo esonac, kube licala ebantwini, uzanikela ngesono sakhe asonileyo ijongosi ithole lenkomo elingelasici, eNkosini, libe ngumnikelo wesono.

4 Uzaletha ijongosi emnyango wethente lenhlangano phambi kweNkosid, abeke isandla sakhe enhlokweni yejongosi, alihlabe ijongosi phambi kweNkosi.

5 Njalo umpristi ogcotshiweyo uzathatha okwegazi lejongosie, alilethe ethenteni lenhlangano.

6 Umpristi uzagxamuza-ke umunwe wakhe egazini, afafaze okwegazi kasikhombisa phambi kweNkosif, phambi kweveyili lendlu engcwele.

7 Njalo umpristi uzafaka okwegazig empondweni zelathi lempepha elephunga elimnandi phambi kweNkosih, elisethenteni lenhlangano, athululele lonke igazi lejongosi kungaphansi yelathi lomnikelo wokutshiswai, elisemnyango wethente lenhlangano.

8 Lawo wonke amahwahwa ejongosi lomnikelo wesono uzawasusa kulo, idanga, lawo wonke amahwahwa asemibilini,

9 lezinso zombili lamahwahwa akuzo asezinkalweni, lamahwahwa angaphezu kwesibindi uzawasusa lezinso,

10 njengalokhu kususwa kiyo inkabi yomhlatshelo weminikelo yokuthulaj. Umpristi uzakutshisa elathini lomnikelo wokutshiswa.

11 Kodwa isikhumba sejongosik, lenyama yalo yonke, lenhloko yalo, lemilenze yalo, lemibilini yalo, lomswane walo,

12 yebo, ijongosi lonke uzalikhuphela ngaphandle kwenkamba, alise endaweni ehlambulukileyo, lapho okuthululelwa khona umlotha, alitshise phezu kwenkuni ngomlilol. Lizatshiselwa lapho okuthululelwa khona umlotha.

13 Uba-ke inhlangano yonke yakoIsrayeli isona ngokungazim, lendaba ifihlwe emehlweni ebandlan, benze ulutho olumelene loba yiwuphi wemilayo yeNkosi, okungafanele ukwenziwa, njalo babe lecala,

14 lapho isono abasone bemelene lawo sesisaziwa, ibandla lizanikela ijongosi ithole lenkomo, libe ngumnikelo wesono, lililethe phambi kwethente lenhlangano.

15 Njalo abadala benhlangano bazabeka izandla zabo enhlokweni yejongosi phambi kweNkosio, lejongosi lizahlatshwa phambi kweNkosi.

16 Umpristi ogcotshiweyop uzaletha-ke okwegazi lejongosi ethenteni lenhlangano,

17 lompristi uzagxamuza umunwe wakhe egazini, afafaze kasikhombisa phambi kweNkosi, phambi kweveyili,

18 afake okwegazi empondweni zelathi eliphambi kweNkosi, elisethenteni lenhlangano, athululele lonke igazi kungaphansi yelathi lomnikelo wokutshiswa, elisemnyango wethente lenhlangano.

19 Uzathatha-ke kilo wonke amahwahwa alo, awatshise elathini.

20 Enze kulo ijongosi, njengakwenze kulo ijongosi lomnikelo wesono, enze njalo kuloq. Umpristi abenzele inhlawulo yokuthular, njalo bazathethelelwa.

21 Njalo uzalikhuphela ijongosi ngaphandle kwenkamba, alitshise njengalokho walitshisa ijongosi lokuqala; kungumnikelo wesono webandla.

22 Nxa induna isona, yenza ngokungazi okumelene loba yiwuphi wemilayo yeNkosi uNkulunkulu wayos, okungafanele ukwenziwa, njalo ibe lecala,

23 kumbe isono sayo esone imelene lawo sisaziswa kuyot, izaletha umnikelo wayo, izinyane lembuzi, iduna elingelasici,

24 ibeke isandla sayo enhlokweni yembuziu, iyihlabe endaweni lapho okuhlatshelwa khona umnikelo wokutshiswa phambi kweNkosi; kungumnikelo wesono.

25 Umpristi abesethatha okwegazi lomnikelo wesono ngomunwe wakhev, alifake empondweni zelathi lomnikelo wokutshiswa, athululele igazi lawo kungaphansi yelathi lomnikelo wokutshiswa.

26 Lawo wonke amahwahwa awo uzawatshisa elathini njengamahwahwa omhlatshelo weminikelo yokuthulaw. Ngalokho umpristi uzayenzela inhlawulo yokuthula ngesono sayox, njalo ithethelelwe.

27 Uba-ke loba ngubani wabantu belizwe esona ngokungaziy, ngoba esenza okumelene loba yiwuphi wemilayo yeNkosi, okungafanele ukwenziwa, aze abe lecala,

28 kumbe isono sakhe asonileyo sisaziswa kuyez, uzaletha umnikelo wakhe, izinyane lembuzi, isibhuzikazi esingelasici, ngesono sakhe asonileyo.

29 Uzabeka-ke isandla sakhe enhlokweni yomnikelo wesonoa, awuhlabe umnikelo wesono endaweni yomnikelo wokutshiswa.

30 Njalo umpristi uzathatha okwegazi lawo ngomunwe wakhe, alifake empondweni zelathi lomnikelo wokutshiswa, athululele lonke igazi lawo kungaphansi yelathi.

31 Lawo wonke amahwahwa awo uzawasusab, njengalokhu amahwahwa esuswa kuwo umhlatshelo weminikelo yokuthulac, lompristi awatshise elathini abe liphunga elimnandi eNkosinid. Ngalokho umpristi uzamenzela inhlawulo yokuthula, abesethethelelwae.

32 Kodwa uba eletha iwundlu lomnikelo wakhe libe ngumnikelo wesono, uzaletha elisikazi elingelasicif,

33 abeke isandla sakhe enhlokweni yomnikelo wesono, awuhlabe ube ngumnikelo wesono, endaweni lapho okuhlatshelwa khona umnikelo wokutshiswa.

34 Njalo umpristi uzathatha okwegazi lomnikelo wesono ngomunwe wakhe, alifake empondweni zelathi lomnikelo wokutshiswa, athululele lonke igazi lawo kungaphansi yelathi.

35 Lawo wonke amahwahwa awo uzawasusa njengalokhu amahwahwa ewundlu esuswa kuwo umhlatshelo weminikelo yokuthulag, lompristi awatshise elathini phezu kweminikelo yeNkosi eyenziwe ngomlilo. Ngalokho umpristi uzamenzela inhlawulo yokuthula ngesono sakhe asonileyoh, njalo uzathethelelwa.

5Umphefumulo, uba usona-ke usuzwe ilizwi lesifungoa, njalo ube ngumfakazi, kumbe ukubonile loba ukwazi, uba ungakukhulumi, uzathwala ububi bawob.

2 Loba uba umphefumulo uthinta loba yiyiphi into engcolileyoc, loba iyisidumbu senyamazana engcolileyo, loba isidumbu sesifuyo esingcolileyo, kumbe isidumbu salokho okuhuquzelayo okungcolileyo, lanxa kufihliwe kuye, kube kanti ungcolile ulecalad.

3 Loba uba uthinta ukungcola komuntue, loba kuyini ukungcola kwakhe angcola ngakho, njalo kufihliwe kuwo, lapho usukwazi uzakuba lecala.

4 Loba uba umphefumulo ufunga, ukhuluma ngamawala ngendebe zawof ukwenza okubi loba ukwenza okuhleg, loba kuyini umuntu angakhuluma ngakho ngamawala ngesifungo, njalo kufihliwe kuwo, lapho usukwazi uzakuba lecala kokunye kwalokho.

5 Kuzakuthi-ke nxa ulecala kwenye yalezizinto, uvume ngalokho okonileyoh,

6 ulethe umnikelo wawo wecala eNkosini ngesono sawo osonileyo, ensikazi emhlanjini, iwundlu loba izinyane lembuzi, kube ngumnikelo wesono, umpristi abesewenzela inhlawulo yokuthula ngesono sawo.

7 Kodwa uba isandla sawo singafinyeleli okwanela imvu, ungaletha eNkosini ngecala lawo olonileyo amajuba amabilii loba amaphuphu enkwilimba amabili, elinye libe ngumnikelo wesono lelinye libe ngumnikelo wokutshiswa;

8 ubusuwaletha kumpristi ozanikela elingelomnikelo wesono kuqala, atshuphule inhloko yalo entanyeni yalo, kodwa angakwehlukanisij,

9 afafaze okwegazi lomnikelo wesono ehlangothini lwelathi, legazi eliseleyo likhanyelwek kungaphansi yelathil; kungumnikelo wesono.

10 Elesibili uzalenza libe ngumnikelo wokutshiswa njengokwesimiso, lompristi amenzele inhlawulo yokuthula ngesono sakhe asonileyom, njalo uzathethelelwa.

11 Kodwa uba isandla sawo singafinyeleli emajubeni amabili loba emaphuphini enkwilimba amabili, lowo owonileyo angaletha umnikelo wakhe okwetshumi kwe-efa* yempuphu ecolekileyo ube ngumnikelo wesono; angabeki mafutha phezu kwayo, angabeki nhlaka phezu kwayo, ngoba ingumnikelo wesonon.

12 Njalo uzayiletha kumpristi, umpristi acuphe-ke kuyo isandla sakhe esigcweleyoo kube yisikhumbuzo sayo, akutshise elathini, phezu kweminikelo yeNkosi eyenziwe ngomlilo; kungumnikelo wesonop.

13 Ngalokho umpristi uzamenzela inhlawulo yokuthulaq ngesono sakhe asonileyo lakuyiphi yalezizinto, njalo uzathethelelwa. Njalo kuzakuba ngokompristir, njengomnikelo wokudla.

Iminikelo yecala

14 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

15 Uba umphefumulo uphambeka ngesiphambeko wone ungazi umelana lezinto ezingcwele zeNkosis, uzaletha umnikelo wawo wecala eNkosini, inqama engelasici emhlanjinit, elesilinganiso sakho sentengo samashekeli* esiliva ngokweshekeli lendlu engcwele, kube ngumnikelo wecalau.

16 Lalokho okonileyo okumelene lento engcwele uzakubuyisela, wengezelele kukho ingxenye yesihlanu yakho, oyinike umpristiv, lompristi awenzele inhlawulo yokuthula ngenqama yomnikelo wecala, njalo uzathethelelwaw.

17 Uba-ke umphefumulo usona, wenze okumelene lomunye wayo yonke imilayo yeNkosix, okungafanele ukwenziwa, lanxa ungakwaziy, kube kanti ulecalaz, njalo uzathwala ububi bawo.

18 Uzaletha-ke kumpristi inqama engelasici evela emhlanjinia, elesilinganiso sakho sentengo, kube ngumnikelo wecala, lompristi uzawenzela inhlawulo yokuthula ngokuphambanisa kwawo ophambanisa ngakho ungakwazi, njalo uzathethelelwab.

19 Kungumnikelo wecala; ngeqiniso ulecala eNkosini.

6INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Uba umphefumulo usonaa, uphambeke isiphambeko eNkosini ukhohlise umakhelwane wawob mayelana lalokho okunikelwa kuwo ukuthi ukulondolozec, loba mayelana lesibambiso sesandla, loba ngokuphangiweyo, loba umcindezele umakhelwane wawod,

3 kumbe uthola lokho okwakulahlekilee, uqambe amanga ngakho, ufunge amangaf, loba kukuphi kwazo zonke lezo izinto umuntu azenzayo, one ngakho,

4 kuzakuthi-ke ngoba onile elecala, uzabuyisela impango ayiphangileyo, loba lokho owakuzuza ngokucindezela, loba lokho okwanikelwa kuye ukuthi akulondoloze, loba lokho okwakulahlekile akutholileyo,

5 kumbe kukho konke afunge amanga ngakho; uzakubuyisa ngesiqokoqela sakhog, engezelele kukho ingxenye yesihlanu yakho, amnike lowo engeyakhe ngosuku lomnikelo wakhe wecala.

6 Njalo uzaletha umnikelo wakhe wecala eNkosini, inqama engelasici emhlanjinih, elesilinganiso sakho sentengo, kube ngumnikelo wecala, ayise kumpristi,

7 njalo umpristi uzamenzela inhlawulo yokuthula phambi kweNkosi, njalo uzathethelelwai, loba kukuphi kwakho konke akwenzileyo alecala ngakho.

Eminye imilayo ngeminikelo

8 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

9 Laya uAroni lamadodana akhe uthi: Lo ngumlayo womnikelo wokutshiswa. Kungumnikelo wokutshiswa ngenxa yokutshisa phezu kwelathi ubusuku bonke kuze kuse, lomlilo welathi uzabhebha kulo.

10 Umpristi-ke uzagqoka isembatho sakhe selembu elicolekileyo, lokabhudula wakhe wangaphansi welembu elicolekileyoj uzamfaka emzimbeni wakhe, athathe umlotha umlilo usuqede umnikelo wokutshiswa elathini, awubeke eceleni kwelathik.

11 Abesekhulula izembatho zakhe, embathe ezinye izembathol, akhuphele umlotha ngaphandle kwenkamba endaweni ehlambulukileyom.

12 Lomlilo ophezu kwelathi uzabhebha kulo, ungacitshwa; njalo umpristi uzabasa inkuni phezu kwalo ukusa ngokusa, abeke kuhle umnikelo wokutshiswa phezu kwalo, atshise kulo amahwahwa eminikelo yokuthulan.

13 Umlilo uzabhebha njalonjalo elathini, ungacitshi.

14 Lalo ngumlayo womnikelo wokudlao. Amadodana kaAroni azawunikela phambi kweNkosi, phambi kwelathi.

15 Njalo uzacupha okwayo isandla sakhe esigcweleyo, emputshini ecolekileyo yomnikelo wokudla, lemafutheni awo, lenhlaka yonke ephezu komnikelo wokudla, akutshise elathini, uqhatshi olumnandi, isikhumbuzo sawo, eNkosinip.

16 Lokuseleyo kuwo uAroni lamadodana akhe bazakudlaq, kuzadliwa kungelamvubelo endaweni engcweler, lokhu bazakudla egumeni lethente lenhlangano.

17 Kakuyikubhakwa ngemvubelos. Kuyisabelo sabo engisinike kuminikelo yami eyenziwe ngomlilot; kuyingcwelengcweleu, njengomnikelo wesono lanjengomnikelo wecala.

18 Bonke abesilisa ebantwaneni bakaAroni bazakudlav. Kuyisimiso esilaphakade ezizukulwaneni zenuw, esivela eminikelweni yeNkosi eyenziwe ngomlilo; wonke okuthintayo uzakuba ngcwelex.

19 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

20 Lo ngumnikelo kaAroni lamadodana akhey abazawunikela eNkosini ngosuku lokugcotshwa kwakhe; okwetshumi kwe-efa* lempuphu ecolekileyoz kube ngumnikelo wokudla njalonjalo, ingxenye yayo ekuseni lengxenye yayo kusihlwa.

21 Uzakwenzelwa emganwini oyincence ngamafuthaa. Uzawuletha uxutshanisiwe, unikele ngencezu ezibhakiweyo zomnikelo wokudla, zibe luqhatshi olumnandi eNkosini.

22 Lompristi wamadodana akhe, ogcotshiweyo esikhundleni sakhe, uzakwenza. Kuyisimiso saphakade eNkosini. Uzatshiswa ngokupheleleyob.

23 Wonke-ke umnikelo wokudla wompristi uzatshiswa ngokupheleleyo, ungadliwa.

24 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

25 Tshono kuAroni lakumadodana akhe uthi: Lo ngumlayo womnikelo wesonoc. Endaweni lapho okuhlatshelwa khona umnikelo wokutshiswa umnikelo wesono uzahlatshwa khona phambi kweNkosid; uyingcwelengcwelee.

26 Umpristi owunikelela isono uzawudlaf; uzadlelwa endaweni engcweleg, egumeni lethente lenhlangano.

27 Konke okuthinta inyama yawo kuzakuba ngcweleh; lofafaza okwegazi lawo esigqokweni, lokhu afafaze kikho wena uzakugezisa endaweni engcwele.

28 Njalo imbiza yebumba okuphekelwe kuyo izaphahlazwai; kodwa uba kuphekelwe embizeni yethusi, kayiphalwe ihlanjululwe ngamanzi.

29 Wonke owesilisa kubapristi uzawudlaj. Kuyingcwelengcwelek.

30 Kodwa loba yiwuphi umnikelo wesonol okwegazi lawo lingeniswe ethenteni lenhlangano ukwenza inhlawulo yokuthula endaweni engcwele kawuyikudliwa; uzatshiswa ngomlilo.

7Lalo ngumlayo womnikelo wecalaa. Uyingcwelengcweleb.

2 Endaweni lapho okuhlatshelwa khona umnikelo wokutshiswa bazahlabela khona umnikelo wecalac, legazi lawo uzalifafaza elathini inhlangothi zonke.

3 Lawo wonke amahwahwa awo uzawanikelad, umsila ononileyo, ledanga,

4 lezinso zombili lamahwahwa akuzo asezinkalweni, lamahwahwa angaphezu kwesibindi uzawasusa lezinso;

5 lompristi uzakutshisa elathini kube ngumnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo; kungumnikelo wecala.

6 Wonke owesilisa kubapristi uzawudlae; kawudlelwe endaweni engcwele, uyingcwelengcwelef.

7 Njengomnikelo wesono unjalo umnikelo wecalag; umlayo wayo munye. Umpristi owenza inhlawulo yokuthula ngawo, uzakuba ngowakhe.

8 Umpristi onikela-ke umnikelo wokutshiswa womuntu, isikhumba somnikelo wokutshiswa anikele ngawo sizakuba ngesalowompristi.

9 Lawo wonke umnikelo wokudla obhakwe ezikoh, lakho konke okulungiswa epanenii loba emganwini oyincence, kuzakuba ngokwalowompristi onikele ngakho.

10 Lawo wonke umnikelo wokudla ovutshwe ngamafutha kumbe owomileyo uzakuba ngowamadodana wonke kaAroni, enye njengenye.

11 Njalo lo ngumlayo womhlatshelo weminikelo yokuthula awunikela eNkosinij.

12 Uba ewunikela ube ngumnikelo wokubonga, uzanikela kanye lomhlatshelo womnikelo wokubonga amaqebelengwana angelamvubelo ahlanganiswe lamafuthak, lezinkwana eziyizipatalala ezingelamvubelo ezinindwe ngamafutha, lamaqebelengwana empuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, ekhanzingiwel.

13 Ngaphandle kwamaqebelengwana uzanikela isinkwa esilemvubelom kube ngumnikelo wakhe, lomhlatshelo womnikelo wokubonga weminikelo yakhe yokuthula.

14 Njalo uzanikela okwawo okukodwa okuvela kuwo wonke umnikelo kube ngumnikelo wokuphakanyiswa eNkosini; lizakuba ngelalowompristin ofafaza igazi leminikelo yokuthula.

15 Kodwa inyama yomhlatshelo womnikelo wokubongao weminikelo yakhe yokuthula izadliwa ngosuku lokunikela kwakhe, angatshiyi okwayo kuze kube sekuseni.

16 Kodwa uba umhlatshelo womnikelo wakhe uyisithembiso loba umnikelo wesihle, uzadliwa ngosuku anikela ngalo umhlatshelo wakhe, lokuseleyo kuwo kudliwe lakusisap;

17 kodwa okuseleyo enyameni yomhlatshelo ngosuku lwesithathu kuzatshiswa ngomlilo.

18 Njalo uba okwenyama yomhlatshelo weminikelo yakhe yokuthula kudliwa lokudliwa ngosuku lwesithathu, okunikelayo kayikwemukeleka, kakuyikubalelwa kuyeq; kuzakuba yisinengisor, lomphefumulo odla okwayo uzathwala ububi bawo.

19 Lenyama ethinta into engcolileyo kayiyikudliwa, izatshiswa ngomlilo. Kodwa mayelana lenyama, wonke ohlambulukileyo angadla inyama,

20 kodwa umphefumulo odla inyama yomhlatshelo weminikelo yokuthula, engeyeNkosi, lokungcola kwawo kuphezu kwawos, lowomphefumulo uzaqunywa usuke ebantwini bawot.

21 Njalo uba umphefumulo uthinta loba yini engcolileyo, ukungcola komuntuu, loba inyamazana engcolileyov, kumbe loba yini engcolileyo eyisinengisow, abesesidla okwenyama yomhlatshelo weminikelo yokuthula engeyeNkosi, lowomphefumulo uzaqunywa usuke ebantwini bawox.

22 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

23 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi: Lingadli lakanye amahwahwa enkomo kumbe awemvu kumbe awembuziy.

24 Kodwa amahwahwa esidumbu senyamazana, lamahwahwa enyamazana edatshuliweyo angasetshenziswa loba kuwuphi umsebenzi, kodwa lingawadli lakanye.

25 Ngoba loba ngubani odla amahwahwa enyamazana abanikela ngayo umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo, lowomphefumulo odlayo uzaqunywa usuke ebantwini bawo.

26 Futhi lingadli lagazi lakuyiphi imizi yenu, elenyoni loba elenyamazanaz.

27 Wonke umphefumulo odlayo loba yiliphi igazi, lowomphefumulo uzaqunywa usuke ebantwini bawo.

28 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

29 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi: Lowo onikela umhlatshelo weminikelo yakhe yokuthula eNkosinia uzaletha umnikelo wakhe eNkosini uvela kumhlatshelo weminikelo yakhe yokuthula.

30 Izandla zakhe zizaletha iminikelo yeNkosib eyenziwe ngomlilo, amahwahwa lesifuba, uzakuletha lesifuba, ukusizunguza sibe ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosic.

31 Umpristi uzatshisa-ke amahwahwa elathinid, kodwa isifuba sibe ngesikaAroni lesamadodana akhee.

32 Lizanika-ke umpristi umlenze wokunenef, ube ngumnikelo wokuphakanyiswa ovela emihlatshelweni yeminikelo yenu yokuthula.

33 Lowo phakathi kwamadodana kaAroni onikela igazi leminikelo yokuthula lamahwahwa uzazuza umlenze wokunene ube yisabelo sakhe.

34 Ngoba isifuba sokuzunguzwag lomlenze wokuphakanyiswa ngikuthethe ebantwaneni bakoIsrayeli, emihlatshelweni yeminikelo yabo yokuthula, ngakunika uAroni umpristi lamadodana akhe, kube yisimiso esilaphakade, okuvela ebantwaneni bakoIsrayeli.

35 Lokho kuyisabelo sikaAroni lesabelo samadodana akhe esivela eminikelweni yeNkosi eyenziwe ngomlilo, mhla ebasondeza ukusebenzela iNkosi njengabapristi,

36 INkosi eyalaya ngakho ukubanika, ngosuku eyabagcoba ngaloh, okuvela ebantwaneni bakoIsrayeli. Kuyisimiso esilaphakade ezizukulwaneni zabo.

37 Lo ngumlayo womnikelo wokutshiswai, womnikelo wokudlaj, lowomnikelo wesonok, lowomnikelo wecalal, lowokwehlukaniselwam, lowomhlatshelo weminikelo yokuthulan,

38 INkosi eyamlaya ngawo uMozisi entabeni yeSinayi, ngosuku alaya ngalo abantwana bakoIsrayeli ukuthi balethe iminikelo yabo eNkosinio enkangala yeSinayi.

Ukugcotshwa kukaAroni lamadodana akhe

8INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Thatha uAroni lamadodana akhe kanye layea, lezembathob, lamafutha okugcobac, lejongosi lomnikelo wesonod, lenqama ezimbili, lesitsha sezinkwa ezingelamvubelo,

3 ubuthanise inhlangano yonke emnyango wethente lenhlangano.

4 UMozisi wasesenza njengokulaya kweNkosi kuye, lenhlangano yabuthana emnyango wethente lenhlangano.

5 UMozisi wasesithi enhlanganweni: Yiyo le into iNkosi elaye ukuthi yenziwee.

6 UMozisi wasesondeza uAroni lamadodana akhe, wabagezisa ngamanzif.

7 Wasemgqokisa isigqokog, wambopha ngebhanti, wamgqokisa ibhatshi, wamfaka i-efodi*, wambopha ngebhanti le-efodi elelukwe ngobungcitshi, walibophela kuye ngaloh.

8 Wamgqokisa isembatho sesifubai, wabeka esembathweni sesifuba iUrimi leThumimij.

9 Wamthwalisa iqhiye ekhanda lakhek; wabeka phezu kweqhiyel, ngaphambi kobuso bayo, incence yegolide, umqhele wobungcwele, njengalokhu iNkosi yayimlayile uMozisi.

10 UMozisi wasethatha amafutha okugcobam, waligcoba ithabhanekele lakho konke okuphakathi kwalo, wakungcwelisa.

11 Wafafaza ngawo phezu kwelathi kasikhombisa, wagcoba ilathi lezitsha zalo zonke, lenditshi yokugezela lonyawo lwayo, ukukungcwelisa.

12 Wathela okwamafutha okugcoba ekhanda likaAronin, wamgcoba, ukumngcwelisa.

13 UMozisi wasesondeza amadodana kaAronio, wawagqokisa izigqoko, wawabopha ngamabhanti, wawathwalisa izingowane, njengalokhu iNkosi yayimlayile uMozisi.

14 Wasesondeza ijongosi lomnikelo wesonop; uAroni lamadodana akhe basebebeka izandla zabo enhlokweni yejongosi lomnikelo wesonoq.

15 Waselihlaba, uMozisi wasethatha igazir, walifaka ngomunwe wakhe empondweni zelathi inhlangothi zonke, wahlambulula ilathi, wathululela igazi kungaphansi yelathi, walingcwelisa ukulenzela inhlawulo yokuthula.

16 Wathatha idanga lonkes, lamahwahwa esibindi, lezinso zombili lamahwahwa azo, uMozisi wakutshisa elathini.

17 Kodwa ijongosi, lesikhumba salo, lenyama yalo, lomswane walo wakutshisa ngomlilo ngaphandle kwenkamba, njengalokhu iNkosi yayimlayile uMozisit.

18 Wasesondeza inqama yomnikelo wokutshiswau; uAroni lamadodana akhe basebebeka izandla zabo phezu kwenhloko yenqama.

19 Waseyihlaba, uMozisi wafafaza igazi phezu kwelathi inhlangothi zonkev.

20 Waseyisika inqama ngeziqa zayo, uMozisi watshisa inhloko lezitho lamahwahwa.

21 Wagezisa imibilini lemilenze ngamanzi, uMozisi watshisa inqama yonke elathini, kungumnikelo wokutshiswa oloqhatshi olumnandi, kungumnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo, njengalokho iNkosi yayimlayile uMozisi.

22 Wasesondeza enye inqamaw, inqama yokwehlukaniswa; uAroni lamadodana akhe basebebeka izandla zabo phezu kwenhloko yenqama.

23 Waseyihlaba, uMozisi wathatha okwegazi layo, walifaka eqwangeni lwendlebe yokunene kaAroni, lesithupheni sesandla sakhe sokunene, lezwaneni olukhulu lonyawo lwakhe lokunene.

24 Wasesondeza amadodana kaAroni, uMozisi wafaka okwegazi eqwangeni lwendlebe yawo yokunene, lesithupheni sesandla sawo sokunene, lezwaneni olukhulu lonyawo lwawo lokunene; uMozisi wasefafaza igazi phezu kwelathi inhlangothi zonke.

25 Wasethatha amahwahwax, lomsila ononileyo, ledanga lonke, lamahwahwa esibindi, lezinso zombili lamahwahwa azo, lomlenze wokunene,

26 wakhupha esitsheni sezinkwa ezingelamvubeloy esasiphambi kweNkosi iqebelengwana laba linye elingelamvubelo, leqebelengwana elilodwa lesinkwa esilamafutha, lesinkwana esisodwa esiyisipatalala, wakubeka phezu kwamahwahwa laphezu komlenze wokunene;

27 wakubeka konke ezandleni zikaAroni lezandleni zamadodana akhez, wakuzunguza kwaba ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosi.

28 UMozisi wasekuthatha ezandleni zabo, wakutshisa elathini phezu komnikelo wokutshiswaa, kwaba yikwehlukaniswa okoqhatshi olumnandi, kungumnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.

29 UMozisi wasethatha isifuba, wasizunguza saba ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosi; saba yisabelo sikaMozisi senqama yokwehlukaniswab, njengalokho iNkosi yayimlayile uMozisi.

30 UMozisi wasethatha okwamafutha okugcobac lokwegazi okwakuphezu kwelathi, wakufafaza phezu kukaAroni, phezu kwezembatho zakhe, laphezu kwamadodana akhe, laphezu kwezembatho zamadodana akhe kanye laye. Wamngcwelisa uAroni, izembatho zakhe, lamadodana akhe, lezembatho zamadodana akhe kanye laye.

31 UMozisi wasesithi kuAroni lemadodaneni akhe: Phekani inyamad emnyango wethente lenhlangano, liyidle lapho lezinkwa ezisesitsheni sokwehlukaniswa, njengokulaya kwami ngisithi: UAroni lamadodana akhe bazakudla.

32 Lokuseleyo kwenyama lokwezinkwa lizakutshisa ngomliloe.

33 Njalo kaliyikuphuma ngomnyango wethente lenhlangano, insuku eziyisikhombisa, kuze kufike usuku okuzagcwaliswa ngalo insuku zokwehlukaniswa kwenu, ngoba uzalehlukanisa okwensuku eziyisikhombisaf.

34 Njengoba enzile lamuhla iNkosi ilayile ukukwenza, ukulenzela inhlawulo yokuthula.

35 Ngakho lizahlala emnyango wethengte lenhlangano insuku eziyisikhombisa, imini lebusuku, ligcine imfanelo yeNkosi ukuze lingafi; ngoba ngilaywe njalo.

36 UAroni lamadodana akhe basebesenza izinto zonke iNkosi eyazilayayo ngesandla sikaMozisi.

UAroni unikela iminikelo

9Kwasekusithi ngosuku lwesificaminwembilia uMozisi wabiza oAroni lamadodana akhe labadala bakoIsrayeli.

2 Wathi kuAroni: Zithathele ithole, inkonyana yenkomo, libe ngumnikelo wesonob, lenqama ibe ngumnikelo wokutshiswac, okungelasici, ukusondeze eNkosini.

3 Lebantwaneni bakoIsrayeli uzakhuluma uthi: Thathani izinyane lembuzi libe ngumnikelo wesonod, lethole, lewundlu, abe lomnyaka owodwa, angelasici, abe ngumnikelo wokutshiswa,

4 lenkabi lenqama zibe yiminikelo yokuthulae, zihlatshwe phambi kweNkosi, lomnikelo wokudla oxubene lamafuthaf; ngoba lamuhla iNkosi izabonakala kinig.

5 Basebethatha lokho uMozisi akulayayo bakuletha phambi kwethente lenhlangano; lenhlangano yonke yasondela, yema phambi kweNkosi.

6 UMozisi wasesithi: Le into iNkosi elilaye ngayo lizayenza; lenkazimulo yeNkosi izabonakala kini.

7 UMozisi wasesithi kuAroni: Sondela elathini, wenze umnikelo wakho wesonoh lomnikelo wakho wokutshiswai, uzenzele wena inhlawulo yokuthula lokwabantu; ubususenza umnikelo wabantuj, ubenzele inhlawulo yokuthula, njengokulaya kweNkosi.

8 UAroni wasesondela elathini, walihlaba ithole lomnikelo wesono owawungowakhe.

9 Amadodana kaAroni aseletha igazi kuyek, wasegxamuza umunwe wakhe egazini, walifaka phezu kwempondo zelathil, legazi walithululela kungaphansi yelathi;

10 kodwa amahwahwam, lezinso, lamahwahwa esibindi omnikelo wesono wakutshisa elathini, njengalokho iNkosi imlayile uMozisin.

11 Kodwa inyama lesikhumba wakutshisa ngomlilo ngaphandle kwenkambao.

12 Wasehlaba umnikelo wokutshiswa; lamadodana kaAroni amnika igazi, waselifafaza phezu kwelathi inhlangothi zonkep.

13 Amnika lomnikelo wokutshiswa ngezitho zawo lenhlokoq; wasekutshisa phezu kwelathi.

14 Wagezisa imibilini lemilenzer, wayitshisa phezu komnikelo wokutshiswa elathini.

15 Wasesondeza umnikelo wabantus, wathatha impongo yomnikelo wesono eyayingeyabantu, wayihlaba, wayinikela yaba ngumnikelo wesonot, njengowokuqala.

16 Wasondeza umnikelo wokutshiswa, wawulungisa njengokwesimiso.

17 Wasondeza umnikelo wokudlau, wagcwalisa isandla sakhe ngokwawo, wakutshisa phezu kwelathi, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wekuseniv.

18 Wahlaba inkabi lenqama zibe ngumhlatshelo weminikelo yokuthulaw owawungowabantu; lamadodana kaAroni amnika igazi, owalifafaza phezu kwelathi inhlangothi zonke.

19 Lamahwahwa enkabi lawenqama, umsila ononileyo, ledanga elisibekelayo, lezinso, lamahwahwa esibindix,

20 asebeka amahwahwa phezu kwezifuba; wasetshisa amahwahwa elathini;

21 kodwa izifuba lomlenze wokunene uAroni wakuzunguza kwaba ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosiy, njengokulaya kukaMozisi.

22 UAroni wasephakamisela isandla sakhe ebantwini, wababusisaz. Wehla ekunikeleni umnikelo wesono lomnikelo wokutshiswa leminikelo yokuthula.

23 UMozisi loAroni basebengena ethenteni lenhlangano; baphuma bababusisa abantu, lenkazimulo yeNkosi yabonakala kubo bonke abantua.

24 Kwasekuphuma umlilo uvela phambi kweNkosib, watshisa phezu kwelathi umnikelo wokutshiswa lamahwahwa. Bonke abantu bathi bekubona lokhu bamemezac, bawa ngobuso babod.

Isono sikaNadabi loAbihu

10Amadodana kaAroni, oNadabi loAbihua, asethatha ngulowo lalowo umganu wakhe wokutshisela impephab, afaka umlilo kiyo, abeka phezu kwawo impepha, anikela umlilo ongejwayelekanga phambi kweNkosic, eyayingawalayanga wona.

2 Kwasekuphuma umlilo ovela phambi kweNkosid, wawaqothula, asefela phambi kweNkosi.

3 UMozisi wasesithi kuAroni: Yilokhu iNkosi eyakukhulumayo isithi: Kulabo abasondela kimie ngizangcweliswa, futhi phambi kwabantu bonke ngizadunyiswaf. UAroni wasethulag.

4 UMozisi wasebiza uMishayeli loElizafani, amadodana kaUziyeli uyise omncane kaAronih, wathi kibo: Sondelani, libasuse abafowenu phambi kwendlu engcwelei, kuze kube ngaphandle kwenkamba.

5 Basondela-ke, babathwala bembethe izigqoko zabo kwaze kwaba ngaphandle kwenkamba, njengokutsho kukaMozisi.

6 UMozisi wasesithi kuAroni lakuEleyazare lakuIthamari, amadodana akhe: Lingembuli amakhanda enuj, lingadabuli izembatho zenu, hlezi life, lolaka lwehlele phezu kwenhlangano yonkek. Kodwa akuthi abafowenu, indlu yonke kaIsrayeli, balilele ukutshisa iNkosi ekuphembileyo.

7 Lingaphumi ngomnyango wethente lenhlanganol hlezi life, ngoba amafutha okugcoba eNkosi aphezu kwenum. Benza-ke njengelizwi likaMozisi.

8 INkosi yasikhuluma kuAroni isithi:

9 Unganathi iwayini lokunathwayo okulamandlan, wena lamadodana akho kanye lawe, nxa lingena ethenteni lenhlangano, ukuze lingafi; kuyisimiso esilaphakade ezizukulwaneni zenu;

10 lokwehlukanisa phakathi kokungcwele lokungangcwele, laphakathi kokungahlambulukanga lokuhlambulukileyoo;

11 lokufundisa abantwana bakoIsrayeli zonke izimiso iNkosi ezikhulume kubo ngesandla sikaMozisip.

12 UMozisi wasesithi kuAroni lakuEleyazare lakuIthamari, amadodana akhe ayesele: Thathani umnikelo wokudlaq oseleyo eminikelweni yeNkosi eyenziwe ngomlilo, liwudle ungelamvubelo eceleni kwelathir, ngoba uyingcwelengcweles;

13 njalo liwudlele endaweni engcwele, ngoba uyimfanelo yakho lemfanelo yamadodana akho, esivela eminikelweni yeNkosi eyenziwe ngomlilo; ngoba ngilaywe njalot.

14 Kodwa isifuba sokuzunguzwau lomlenze wokuphakanyiswa lizakudlela endaweni ehlambulukileyo, wena lamadodana akho, lamadodakazi akho kanye lawe; ngoba kuyisabelo sakho lesabelo samadodana akho; kunikwa kuvela emihlatshelweni yeminikelo yokuthula yabantwana bakoIsrayeli.

15 Umlenze wokuphakanyiswa lesifuba sokuzunguzwa bazakuletha leminikelo yamahwahwa eyenziwe ngomlilo, ukukuzunguza kube ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosi; kuzakuba ngokwakho lokwamadodana akho kanye lawe, kube yisimiso saphakade, njengokulaya kweNkosi.

16 UMozisi wadingisisa impongo yomnikelo wesonov, khangela-ke yayitshisiwe. Ngakho wathukuthelela uEleyazare loIthamari, amadodana kaAroni aseleyo, esithi:

17 Kalidlanga ngani umnikelo wesono endaweni engcwelew, ngoba uyingcwelengcwele, futhi ilinikile wona lina ukuze lithwale ububi benhlangano, libenzele inhlawulo yokuthula phambi kweNkosi?

18 Khangelani, igazi lawo kalingeniswangax phakathi endaweni engcweley. Ngabe isibili liyidlile endaweni engcwele njengokulaya kwamiz.

19 UAroni wasesithi kuMozisi: Khangela, lamuhla sebenikele umnikelo wabo wesono lomnikelo wabo wokutshiswa phambi kweNkosia, kanti izinto ezinje zingehlele! Uba bengidlile umnikelo wesono lamuhla, bekuzakuba kuhle emehlweni eNkosi yini?

20 Esezwile lokho uMozisi kwaba kuhle emehlweni akhe.

Inyamazana ezihlambulukileyo lezingcolileyo

11INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni isithi kibo:

2 Tshonini ebantwaneni bakoIsrayeli lithi: Lezi zinyamazana elingazidla kuzo zonke inyamazana ezisemhlabenia.

3 Konke okwehlukanisa isondo lokwehlukanisa isondo kabili lokwetshisayo phakathi kwenyamazana, lokhu lizakudla.

4 Kodwa lezi kaliyikuzidla kulezo ezetshisayo kumbe kulezo ezehlukanisa isondo: Ikamela, ngoba liyetshisa, kodwa kalehlukanisi amasondo; lingcolile kini.

5 Lembila, ngoba iyetshisa, kodwa kayehlukanisi isondob; ingcolile kini.

6 Lomvundla, ngoba uyetshisa, kodwa kawehlukanisi isondo; ungcolile kini.

7 Lengulube, ngoba iyehlukanisa isondo lokwehlukanisa isondo kube kubili kodwa kayetshisic; ingcolile kini.

8 Lingadli okwenyama yazo, lingathinti isidumbu sazo; zingcolile kini.

9 Lezi lingazidla kuzo zonke ezisemanzini: Zonke ezilempiko lamaxolo, emanzini, enlwandle lemifuleni, lezo lingazidlad.

10 Kodwa zonke ezingelampiko lamaxolo enlwandle lemifuleni, phakathi kwazo zonke ezibhinqika emanzini laphakathi kwaso sonke isidalwa esiphilayo esisemanzini, ziyisinengiso kinie.

11 Yebo, zizakuba yisinengiso kini; lingadli okwenyama yazo; kodwa lizanengwa yisidumbu sazo.

12 Konke okungelampiko lamaxolo emanzini, kuyisinengiso kinif.

13 Lezi-ke lizanengwa yizo phakathi kwezinyoni; kaziyikudliwa, ziyisinengiso; ukhozi lelinqe lengqungqulu edla inhlanzi,

14 lomzwazwa, lohelwane ngohlobo lwalo,

15 lonke iwabayi ngohlobo lwalog,

16 lesikhova, lomandukulo, lenkanku, lokhozi ngohlobo lwaloh,

17 lesikhova esincinyane, letshayamanzi, lesikhova esikhului,

18 lesikhova esimhlophe, lewunkwe, lelinqe elikhuluj,

19 lengabuzane, ihemu ngohlobo lwalo, lemvenduna, lolulwane.

20 Zonke izibungu ezilempiko ezihamba ngezine ziyisinengiso kini.

21 Kodwa lezi lizazidla ezibungwini ezilempiko ezihamba ngezine ezilemilenze ephezu kwenyawo zazo ezeqa ngayo emhlabeni;

22 lezi lingadla kuzo: Isikhonyane ngohlobo lwasok, lonyelele ngohlobo lwakhe, lediye ngohlobo lwalo, lentethe ngohlobo lwayo.

23 Kodwa zonke izibungu ezilempiko, ezilenyawo ezine, ziyisinengiso kini.

24 Langalezi lizangcoliswa; wonke othinta isidumbu sazo uzakuba ngongcolileyo kuze kuhlwe.

25 Njalo wonke ophakamisa okwesidumbu sazo uzawatsha izembatho zakhel, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe.

26 Yonke inyamazana eyehlukanisa isondo, kodwa ingehlukanisi isondo kabili, njalo ingetshisi, ingcolile kini; wonke oyithintayo uzangcola.

27 Konke-ke okuhamba ngezidladla zakho, phakathi kwazo zonke inyamazana ezihamba ngezine, zingcolile kini; wonke othinta isidumbu sazo uzangcola kuze kuhlwe.

28 Lothwala isidumbu sazo uzawatsha izembatho zakhe, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe; zingcolile kini.

29 Futhi lezi zizakuba ngezingcolileyo kini, phakathi kwezihuquzelayo ezihuquzelayo emhlabeni; ubuchakide, legundwane, legwababa ngohlobo lwalom,

30 lontulo, lembulumakhasana, lombankwa, lesiqhuza, lonwabu.

31 Lezi zingcolile kini phakathi kwazo zonke ezihuquzelayo; wonke ozithintayo sezifile uzakuba ngongcolileyo kuze kuhlwe.

32 Konke-ke ewela phezu kwakho enye yazo isifile kuzakuba ngokungcolileyo, lokwasiphi isitsha sesihlahla, loba isembatho, loba isikhumba, loba isaka, lasiphi isitsha okusetshenzwa ngaso; kuzafakwa emanzinin, njalo kuzakuba ngokungcolileyo kuze kuhlwe; khona kuzahlambuluka.

33 Layo yonke imbiza yebumba ewela phakathi kwayo enye yazo, konke okukiyo kuzakuba ngokungcolileyo, njalo lizayibulalao.

34 Ekudleni konke okudliwayo afike kukho amanzi kuzakuba ngokungcolileyo; lakuphi okunathwayo okunganathwa phakathi kwaloba yiyiphi imbiza enjalo kuzakuba ngokungcolileyo.

35 Konke-ke okuwela kukho okwesidumbu sazo kuzakuba ngokungcolileyo; iziko loba isitofu, kuzaphohlozwa, kungcolile, futhi kuzakuba ngokungcolileyo kini.

36 Kodwa umthombo loba umgodi aqoqene khona amanzi uzakuba ngohlambulukileyo; kodwa okuthinta izidumbu zazo kuzakuba ngokungcolileyo.

37 Njalo uba okwesidumbu sazo kuwela phezu kwenhlanyelo ehlanyelwayo ezahlanyelwa, ihlambulukilep;

38 kodwa uba okwamanzi kufakwa enhlanyelweni, lokwesidumbu sazo kuwela phezu kwayo, ingcolile kini.

39 Uba kusifa-ke enyamazaneni eyikudla kini, othinta isidumbu sayo uzakuba ngongcolileyo kuze kuhlwe.

40 Lodla okwesidumbu sayo uzawatsha izembatho zakheq, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe; lothwala isidumbu sayo uzawatsha izembatho zakhe, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe.

41 Lazo zonke ezihuquzelayo ezihuquzela emhlabeni ziyisinengiso; kaziyikudliwar.

42 Konke okuhamba ngesisus, lakho konke okuhamba ngezine, kuze kube yikho konke okulenyawo ezinengi, phakathi kwazo zonke ezihuquzelayo ezihuquzela emhlabeni kaliyikukudla, ngoba kuyisinengiso.

43 Lingazenzi linengeke langakuphi okuhuquzelayo kuhuquzela, lingazingcolisi ngakho ukuthi lingcoliswe yikho.

44 Ngoba ngiyiNkosi uNkulunkulu wenu. Ngakho zingcweliseni, libe ngcwele, ngoba ngingcwelet. Lingazingcolisi langakuphi okuhuquzelayo okuhuquzela emhlabeniu.

45 Ngoba ngiyiNkosi eyalenyusa lisuka elizweni leGibhithe ukuthi ngibe nguNkulunkulu wenuv. Ngakho banini ngcwele, ngoba ngingcwelew.

46 Lo ngumlayo wezinyamazana lezinyoni, laso sonke isidalwa esiphilayox esibhinqika emanzini lakuso sonke isidalwa esihuquzela emhlabeniy,

47 ukwehlukanisa phakathi kokungcolileyo lokuhlambulukileyo, laphakathi kokuphilayo okungadliwa lokuphilayo okungadliwayoz.

Ukuhlanjululwa kwabesifazana emva kokubeletha

12INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi: Uba owesifazana ekhululeka, abelethe owesilisa, uzakuba ngongcolileyo insuku eziyisikhombisa, njengensuku zokwehlukaniswa kwakhe esemfuleni uzakuba ngongcolileyoa.

3 Langosuku lwesificaminwembili inyama yejwabu lakhe izasokwab.

4 Khona ezahlala okwensuku ezingamatshumi amathathu lantathu egazini lokuhlanjululwa kwakhe, angathinti lutho olungcwele, angangeni endlini engcwele, zize ziphelele insuku zokuhlanjululwa kwakhe.

5 Kodwa angabeletha owesifazana, uzakuba ngongcolileyo amaviki amabili, njengokwehlukaniswa kwakhe; uzahlala insuku ezingamatshumi ayisithupha lesithupha egazini lokuhlanjululwa kwakhe.

6 Lapho sezigcwalisekile insuku zokuhlanjululwa kwakhec, ngendodana loba ngendodakazi, uzaletha iwundlu elilomnyaka owodwa, libe ngumnikelo wokutshiswa, lephuphu lenkwilimba kumbe ijuba kube ngumnikelo wesono, emnyango wethente lenhlangano, kumpristi,

7 ozakunikela eNkosini, amenzele inhlawulo yokuthula; khona ezahlambuluka ekopheni kwegazi lakhed. Lo ngumlayo walowo obeletha owesilisa loba owesifazana.

8 Kodwa uba isandla sakhe singatholi okwanela imvu, uzathatha amajuba amabili loba amaphuphu amabili enkwilimbae, okunye kube ngumnikelo wokutshiswaf lokunye kube ngumnikelo wesono, lompristi amenzele inhlawulo yokuthula, aze ahlambulukeg.

Imilayo emayelana lobulephero

13INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni isithi:

2 Umuntu, nxa kukhona esikhumbeni senyama yakhe ithumba loba uqweqwe loba ibala elikhanyayoa, njalo esikhumbeni senyama yakhe kube njengesifo sobulephero, khona ezalethwa kuAroni umpristi kumbe kwenye yamadodana akhe angabapristib.

3 Umpristi uzakhangela-ke isifo esikhumbeni senyama; uba uboya esifweni sebuphenduke baba mhlophe, lokubonakala kwesifo sekutshone kulesikhumba senyama yakhe, kuyisifo sobulephero. Umpristi esemkhangele uzakutsho ukuthi ungcolile.

4 Kodwa uba ibala elikhanyayo esikhumbeni senyama yakhe limhlophe, lokubonakala kwalo kungatshoni kulesikhumba, loboya balo bungaphendukanga baba mhlophe, umpristi uzamvalela olesifo insuku eziyisikhombisa.

5 Umpristi uzamkhangela-ke ngosuku lwesikhombisa; uba, khangela, isifo sisemi emehlweni akhe, isifo singaqhelanga esikhumbeni, umpristi uzamvalela ezinye insuku eziyisikhombisa.

6 Umpristi uzabuya-ke amkhangele ngosuku lwesikhombisa; uba, khangela, isifo sifiphele, lesifo singaqhelanga esikhumbeni, umpristi uzakutsho ukuthi uhlambulukile; luqweqwe. Njalo uzawatsha izembatho zakhe, ahlambulukec.

7 Kodwa uba uqweqwe luqhela kakhulu esikhumbeni emva kokubonakaliswa kwakhe kumpristi ngokuhlanjululwa kwakhe, uzabonakaliswa kumpristi futhi.

8 Uba umpristi ebona ukuthi, khangela, uqweqwe luyaqhela esikhumbeni, umpristi uzakutsho ukuthi ungcolile; kuyibulephero.

9 Isifo sobulephero, uba sisemuntwini, uzalethwa kumpristi.

10 Njalo umpristi uzabona, khangela-ke, kukhona ithumba elimhlophe esikhumbenid, seliphendule uboya baba mhlophe, futhi kulenyama entsha ephilayo ethunjeni,

11 kuyibulephero obudala esikhumbeni senyama yakhe; umpristi uzakutsho-ke ukuthi ungcolile, angamvaleli ngoba engcolilee.

12 Uba-ke ubulephero buqhela kakhulu esikhumbeni, lobulephero bugubuzela isikhumba sonke salowo olesifo, kusukela ekhanda lakhe kuze kufike lenyaweni zakhef, njengokubona konke kwamehlo ompristi,

13 umpristi uzabona, khangela-ke, ubulephero bugubuzele inyama yonke yakhe, uzakutsho ukuthi olesifo uhlambulukile; konke kuphendukile kwaba mhlophe; uhlambulukile.

14 Kodwa mhla kubonakala kuye inyama ebomvu, uzakuba ngongcolileyo.

15 Lapho umpristi esebone inyama ebomvu, uzakutsho ukuthi ungcolile; inyama ebomvu ingcolile, iyibulephero.

16 Kumbe uba inyama ebomvu ibuye iphenduke ibe mhlophe, uzakuya kumpristi.

17 Lapho umpristi esembonile ukuthi, khangela, isifo sesiphenduke saba mhlophe, umpristi uzakutsho ukuthi uhlambulukile olesifo; uhlambulukile.

18 Inyama layo, nxa kukhona kuyo, esikhumbeni sayo, ithumba, selipholileg,

19 lendaweni yethumba kube lokuvuvuka okumhlophe kumbe ibala elikhanyayo elimhlophe libomvana, kuzatshengiswa umpristi.

20 Uba umpristi ezabona ukuthi, khangela, ukubonakala kwakho kutshone kulesikhumba, loboya bakho sebuphenduke baba mhlophe, umpristi uzakutsho ukuthi ungcolile; kuyisifo sobulephero, siphume ethunjeni.

21 Kodwa uba umpristi ezakubona ukuthi, khangela, kakulaboya obumhlophe kukho, lokuthi kakutshonanga kulesikhumba, kodwa kufiphele, umpristi uzamvalela insuku eziyisikhombisa.

22 Uba-ke kuqhela kakhulu esikhumbeni, umpristi atsho ukuthi ungcolile, kuyisifo.

23 Kodwa uba ibala elikhanyayo limi endaweni yalo, lingaqheli, kuyisibavu sethumba; umpristi uzakutsho-ke ukuthi uhlambulukile.

24 Kumbe inyama, uba kukhona esikhumbeni sayo umtshiso womlilo, lokuphola komtshiso kulibala elikhanyayo elimhlophe libomvana kumbe limhlophe.

25 Lapho umpristi eselibonile ukuthi, khangela, uboya bebala elikhanyayo buphenduke baba mhlophe, lokubonakala kwalo litshone kulesikhumba, kuyibulephero, buqhamuke emtshisweni; ngakho umpristi uzakutsho ukuthi ungcolile; kuyisifo sobulephero.

26 Kodwa uba umpristi eselibona ukuthi, khangela, kakulaboya obumhlophe ebaleni elikhanyayo, lokuthi kalitshonanga kulesikhumba, kodwa lifiphele, umpristi uzamvalela insuku eziyisikhombisa.

27 Langosuku lwesikhombisa umpristi uzambona; uba liqhele kakhulu esikhumbeni, umpristi uzakutsho ukuthi ungcolile; kuyisifo sobulephero.

28 Kodwa uba ibala elikhanyayo limi endaweni yalo, lingaqhelanga esikhumbeni, kodwa lifiphele, kuyikuvuvuka komtshiso; umpristi atsho-ke ukuthi uhlambulukile, ngoba kuyisibavu somtshisoh.

29 Njalo nxa owesilisa loba owesifazana elesifo ekhanda loba endevini,

30 lapho umpristi esebonile isifo ukuthi, khangela, ukubonakala kwaso kutshonile kulesikhumba, njalo kulezinwele ezilithanga ezinciphileyo, umpristi uzakutsho ukuthi ungcolile; kuluqweqwe; kuyibulephero bekhanda loba obendevu.

31 Uba-ke umpristi esebone isifo soqweqwe ukuthi, khangela, ukubonakala kwaso kasitshonanga kulesikhumba, lokuthi kakulanwele ezimnyama kuso, umpristi uzamvalela olesifo soqweqwe insuku eziyisikhombisa.

32 Langosuku lwesikhombisa umpristi uzabona isifo; uba, khangela, uqweqwe lungaqhelanga, futhi kungekho kuso inwele ezilithanga, lokubonakala koqweqwe kungatshonanga kulesikhumba,

33 uzaziphuca, kodwa uqweqwe angaluphuci, lompristi uzamvalela oloqweqwe ezinye insuku eziyisikhombisa.

34 Langosuku lwesikhombisa umpristi uzabona uqweqwe; uba, khangela, uqweqwe lungaqhelanga esikhumbeni, futhi ukubonakala kwalo kungatshonanga kulesikhumba, umpristi uzakutsho ukuthi uhlambulukile, njalo uzawatsha izembatho zakhe, ahlambulukei.

35 Kodwa uba uqweqwe luqhela kakhulu esikhumbeni emva kokuhlanjululwa kwakhe,

36 umpristi uzabe esembonile ukuthi, khangela, uqweqwe seluqhelile esikhumbeni, umpristi kangadingi inwele ezilithanga; ungcolile.

37 Kodwa uba emehlweni akhe uqweqwe lusemi, lenwele ezimnyama sezimilile kulo, uqweqwe selupholile, uhlambulukile; lompristi uzakutsho ukuthi uhlambulukile.

38 Njalo owesilisa loba owesifazana, nxa kukhona esikhumbeni senyama yabo amabala akhanyayo, amabala akhanyayo amhlophe,

39 nxa umpristi ebona ukuthi, khangela, esikhumbeni senyama yabo kulamabala akhanyayo afipheleyo amhlophe, kuyimpunza equbukayo esikhumbeni; uhlambulukile.

40 Lendoda, uba ikhanda layo lingaselanwele, ulempabanga, uhlambulukile.

41 Uba-ke ikhanda layo lingaselanwele eceleni lebunzi layo, ulempabanga ebunzini, uhlambulukile.

42 Kodwa uba kukhona isifo esimhlophe sibomvana empabangeni kumbe empabangeni esebunzini, kuyibulephero obuqubuka ebumpabangeni bayo kumbe empabangeni esebunzini layo.

43 Lapho umpristi esembonile ukuthi, khangela, ukuvuvuka kwesifo kumhlophe kubomvana empabangeni yayo kumbe empabangeni esebunzini layo, njengokubonakala kobulephero esikhumbeni senyama,

44 uyindoda elobulephero, ungcolile; umpristi uzakutsho ukuthi ungcolile kakhulu; isifo sayo sisekhanda layo.

45 Umlephero, esikuye isifo, izembatho zakhe zizadatshulwa-ke, lekhanda lakhe lembulwej, njalo ambomboze indevu zendebe yakhe yangaphezuluk, akhale athi: Ngcolile, ngcolile!

46 Zonke insuku isifo sikuye ungcolile; ungcolile, uzahlala yedwa, indawo yakhe yokuhlala izakuba ngaphandle kwenkambal.

47 Njalo isembatho, nxa isifo sobulephero sikuso, esembathweni soboya bezimvu, loba esembathweni selembu elicolekileyo,

48 loba ezintanjeni eziqondileyo kumbe ezintanjeni eziqumayo zelembu elicolekileyo kumbe ezoboya bezimvu, loba esikhumbeni, kumbe kukuphi okwenziwe ngesikhumba,

49 futhi isifo siluhlazana loba sibomvana esembathweni loba esikhumbeni loba ezintanjeni eziqondileyo loba ezintanjeni eziqumayo kumbe kuyiphi into yesikhumba; kuyisifo sobulephero, njalo kuzatshengiswa umpristim.

50 Umpristi uzakhangela-ke isifo, avalele okulesifo insuku eziyisikhombisa.

51 Akhangele isifo ngosuku lwesikhombisa; uba isifo siqhelile esembathweni loba ezintanjeni eziqondileyo loba ezintanjeni eziqumayo loba esikhumbeni, loba kuwuphi umsebenzi owenziwe ngesikhumba; isifo siyibulephero obuvukuzayo; kungcolilen.

52 Ngakho uzatshisa isembatho loba izintambo eziqondileyo loba izintambo eziqumayo zoboya bezimvu loba ezelembu elicolekileyo kumbe loba yiyiphi into yesikhumba okukuyo isifo; ngoba kuyibulephero obuvukuzayo; kuzatshiswa ngomlilo.

53 Kodwa uba umpristi ebona ukuthi, khangela, isifo kasiqhelanga esembathweni kumbe ezintanjeni eziqondileyo kumbe ezintanjeni eziqumayo, kumbe loba kuyiphi into yesikhumba,

54 umpristi uzalaya-ke ukuthi bawatshe lokho esikukho isifo, akuvalele ezinye insuku eziyisikhombisa.

55 Kuzakuthi umpristi, sekuwatshiwe, abone isifo ukuthi, khangela, isifo kasiphendukanga ukubonakala kwaso, lesifo kasiqhelanga; kungcolile. Uzakutshisa ngomlilo; kuyikucutheka kohlangothi lwakho lwangemuva loba uhlangothi lwakho lwaphambili.

56 Kodwa uba umpristi ebona ukuthi, khangela, isifo sifiphele emva kokuwatshwa kwaso, uzasidabula esembathweni, loba esikhumbeni, loba ezintanjeni eziqondileyo, kumbe ezintanjeni eziqumayo.

57 Kodwa uba silokhu sibonakala esembathweni loba ezintanjeni eziqondileyo kumbe ezintanjeni eziqumayo kumbe loba kuyiphi into yesikhumba, siyaqhela; uzakutshisa ngomlilo lokho esikukho isifo.

58 Kodwa isembatho kumbe izintambo eziqondileyo loba izintambo eziqumayo kumbe loba yiyiphi into yesikhumba okuwatshileyo, uba isifo sisukile kukho, kuzawatshwa okwesibili, kuzahlambuluka-ke.

59 Lo ngumlayo wesifo sobulephero wesembatho soboya bezimvu kumbe selembu elicolekileyo, loba izintambo eziqondileyo loba izintambo eziqumayo, kumbe loba yiyiphi into yesikhumba, ukutsho ukuthi kuhlambulukile kumbe ukutsho ukuthi kungcolile.

14INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Lo uzakuba ngumlayo womlephero ngosuku lokuhlanjululwa kwakhe: Uzalethwa kumpristia.

3 Umpristi uzaphuma-ke ngaphandle kwenkamba. Uba umpristi ezabona ukuthi, khangela, isifo sobulephero seselaphekile kumlephero,

4 umpristi uzalaya-ke ukuthi kuthathelwe lowo ozahlanjululwa inyoni ezimbili eziphilayo ezihlambulukileyo, lesigodo somsedarib, lokubomvuc, lehisope*d;

5 umpristi alaye ukuthi enye inyoni ibulawelwe embizeni yebumba phezu kwamanzi agobhozayo.

6 Inyoni ephilayo, uzayithatha lesigodo somsedari, lokubomvu, lehisope, akugxamuze lenyoni ephilayo egazini lenyoni ehlatshelwe phezu kwamanzi agobhozayo,

7 amfafaze lowo ozahlanjululwa kubulepheroe kasikhombisaf, atsho ukuthi uhlambulukile, ayekele inyoni ephilayo ikhululekile endle.

8 Lalowo ozahlanjululwa uzawatsha izembatho zakhe, aphuce zonke inwele zakhe, ageze ngamanzi, ahlambulukeg; emva kwalokho uzangena enkambeni, kodwa ahlale ngaphandle kwethente lakhe insuku eziyisikhombisah.

9 Kuzakuthi-ke ngosuku lwesikhombisa uzaphuca zonke inwele zakhe, ikhanda lakhe lezindevu zakhe lezintshiya zakhe, yebo, aphuce zonke inwele zakhe, awatshe izembatho zakhe, ageze umzimba wakhe ngamanzi, ahlambuluke.

10 Langosuku lwesificaminwembili uzathatha amawundlu amabili amaduna angelasici, lewundlu elisikazi elilomnyaka owodwa elingelasici, lengxenye ezintathu etshumini zempuphu ecolekileyo kube ngumnikelo wokudla, kuxubene lamafutha, lelogi* eyodwa yamafuthai.

11 Umpristi ohlambululayo uzamisa-ke indoda ezahlanjululwa lezinto phambi kweNkosi, emnyango wethente lenhlangano.

12 Njalo umpristi uzathatha elinye iwundlu eliduna, alinikele libe ngumnikelo wecala, lelogi yamafutha, akuzunguze kube ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosij;

13 ahlabe iwundlu endaweni lapho okuhlatshelwa khona umnikelo wesono lomnikelo wokutshiswa, endaweni engcwelek; ngoba umnikelo wecala ungowompristi njengomnikelo wesonol; uyingcwelengcwelem.

14 Umpristi uzathatha-ke okwegazi lomnikelo wecala, umpristi uzakufaka eqwangeni lwendleben yokunene yalowo ozahlanjululwa, lesithupheni sesandla sakhe sokunene, lezwaneni olukhulu lonyawo lwakhe lokunene.

15 Futhi umpristi uzathatha okwelogi* yamafutha, akuthele esandleni sompristi sokhohlo.

16 Njalo umpristi uzagxamuza umunwe wakhe wokunene emafutheni asesandleni sakhe sokhohlo, afafaze okwamafutha kasikhombisa ngomunwe wakhe phambi kweNkosi.

17 Lokuseleyo kwamafutha asesandleni sakhe umpristi uzafaka eqwangeni lwendlebe yokunene yalowo ozahlanjululwa, lesithupheni sesandla sakhe sokunene, lezwaneni olukhulu lonyawo lwakhe lokunene, phezu kwegazi lomnikelo wecala;

18 Lokuseleyo kwamafutha asesandleni sompristi uzakufaka ekhanda lalowo ozahlanjululwa. Ngalokho umpristi uzamenzela inhlawulo yokuthula phambi kweNkosio.

19 Umpristi uzanikela-ke umnikelo wesono amenzele inhlawulo yokuthula lowo ozahlanjululwa ekungcoleni kwakhe, lemva kwalokho ahlabe umnikelo wokutshiswa,

20 Njalo umpristi uzanikela umnikelo wokutshiswa lomnikelo wokudla elathinip. Ngalokho umpristi uzamenzela inhlawulo yokuthula, njalo uzahlambuluka.

21 Kodwa-ke uba engumyangaq, lesandla sakhe singakufinyeleli, uzathatha iwundlu elilodwa libe ngumnikelo wecala lokuzunguzwa ukumenzela inhlawulo yokuthula, lengxenye eyodwa etshumini lempuphu ecolekileyo ixubene lamafutha kube ngumnikelo wokudla, lelogi yamafutha,

22 lamajuba amabili loba amaphuphu amabili enkwilimba, isandla sakhe esingakufinyelelar, njalo okunye kube ngumnikelo wesono lokunye kube ngumnikelo wokutshiswa.

23 Langosuku lwesificaminwembili uzakulethela ukuhlanjululwa kwakhe kumpristi, emnyango wethente lenhlangano, phambi kweNkosis.

24 Umpristi uzathatha-ke iwundlu elomnikelo wecala, lelogi yamafutha; njalo umpristi uzakuzunguza kube ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosit.

25 Ahlabe iwundlu elomnikelo wecala; njalo umpristi athathe okwegazi lomnikelo wecalau, akufake eqwangeni lwendlebe yokunene yalowo ozahlanjululwa, lesithupheni sesandla sakhe sokunene, lezwaneni olukhulu lonyawo lwakhe lokunene;

26 njalo umpristi uzathela okwamafutha esandleni sompristi sokhohlo;

27 umpristi uzafafaza-ke okwamafutha asesandleni sakhe sokhohlo kasikhombisa phambi kweNkosi ngomunwe wakhe wokunene;

28 njalo umpristi uzafaka okwamafutha asesandleni sakhe eqwangeni lwendlebe yokunene yalowo ozahlanjululwa, lesithupheni sesandla sakhe sokunene, lezwaneni olukhulu lonyawo lwakhe lokunene, endaweni yegazi lomnikelo wecala.

29 Lokuseleyo kwamafutha asesandleni sompristi uzakufaka ekhanda lalowo ozahlanjululwa, ukumenzela inhlawulo yokuthula phambi kweNkosi.

30 Njalo uzanikela elinye lamajuba loba elamaphuphu enkwilimba, kulokho isandla sakhe esifinyelele kukhov,

31 lokho isandla sakhe esifinyelele kukho, okunye kube ngumnikelo wesono lokunye kube ngumnikelo wokutshiswa, kanye lomnikelo wokudla. Lompristi uzamenzela ohlanjululwayo inhlawulo yokuthula phambi kweNkosi.

32 Lo ngumlayo ngalowo esikuye isifo sobulephero, osandla sakhe kasifinyeleli ekuhlanjululweni kwakhew.

33 INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni isithi:

34 Lapho selifikile elizweni leKhanani engilinika lona libe yimfuyox, uba ngifake isifo sobulephero endlini yelizwe lelifa lenu,

35 umninindlu uzakuza ambikele umpristi, esithi: Kubonakala kimi kungathi kulesifo endliniy.

36 Umpristi uzalaya ukuthi bakhuphe okusendlini, engakafiki umpristi ukubona isifo, ukuze konke okusendlini kungangcoli. Emva kwalokho umpristi uzangena ukukhangela indlu.

37 Lapho ebona isifo, khangela-ke, uba isifo sisemidulini yendlu, silamagodigodi aluhlazana loba abomvana, lokubonakala kwawo kutshonile kulomduli,

38 umpristi uzaphuma endlini aye emnyango wendlu, ayivale indlu insuku eziyisikhombisa.

39 Njalo umpristi uzabuya ngosuku lwesikhombisa; uba ebona ukuthi, khangela, isifo sesiqhelile emidulini yendlu,

40 umpristi uzalaya ukuthi bakhuphe izitina isifo esikuzo, bazilahlele ngaphandle komuzi endaweni engcolileyo,

41 njalo uzakwenza ukuthi indlu iphalwe phakathi inhlangothi zonke, babesebethululela uthuli abaluphalileyo ngaphandle komuzi endaweni engcolileyo.

42 Babesebethatha ezinye izitina, bazifake endaweni yalezozitina, njalo uzathatha olunye udaka ayibhade indluz.

43 Kodwa uba isifo sibuya futhi siqhamuke endlini emva kokukhupha kwakhe izitina, lemva kokuphalwa kwendlu, lemva kokubhadwa,

44 umpristi uzabuya; uba ebona ukuthi, khangela, isifo sesiqhelile endlini, kuyibulephero obuvukuzayo endlini; ingcolilea.

45 Njalo uzayidiliza indlu, izitina zayo, lezigodo zayo, lalo lonke udaka lwendlub, akukhuphele ngaphandle komuzi endaweni engcolileyo.

46 Lalowo ongena kuleyondlu zonke izinsuku eseyivalile uzakuba ngongcolileyo kuze kuhlwe.

47 Lalowo olala kuleyondlu uzawatsha izembatho zakhe; lalowo odlela kuleyondlu uzawatsha izembatho zakhec.

48 Kodwa nxa umpristi esengenile lokungena abone ukuthi, khangela, isifo kasiqhelanga endlini emva kokubhadwa kwendlu, umpristi uzakutsho ukuthi indlu ihlambulukile, ngoba isifo seselatshiwe.

49 Lokuze indlu ihlambuluked, uzathatha inyoni ezimbilie, lesigodo somsedari, lokubomvu, lehisope*,

50 abulalele enye inyoni embizeni yebumba phezu kwamanzi agobhozayo,

51 athathe isigodo somsedari lehisope lokubomvu lenyoni ephilayo, akugxamuze egazini lenyoni ebuleweyo lemanzini agobhozayo, afafaze indlu kasikhombisa,

52 ahlambulule indlu ngegazi lenyonif langamanzi agobhozayo langenyoni ephilayo langesigodo somsedari langehisope langokubomvu,

53 ayiyekele inyoni ephilayo iye ngaphandle komuzi endle. Ngakho uzayenzela indlu inhlawulo yokuthulag, njalo ihlambuluke.

54 Lo ngumlayo waso sonke isifo sobulephero, lowoqweqweh,

55 lowobulephero besembathoi, lowendluj,

56 lowethumba, lowokhwekhwe, lowebala elikhanyayok,

57 ukufundisa mhla kungcolile lamuhla kuhlambulukilel. Lo ngumlayo wobulephero.

Mayelana lalokho okungcolileyo okuphuma emizimbeni yabantu

15INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni isithi:

2 Tshonini ebantwaneni bakoIsrayeli lithi kubo: Ileyo laleyondoda, nxa kulokugobhoza okuphuma enyameni yayoa, ngokugobhoza kwayo ingcolile.

3 Lalokhu kuzakuba yikungcola kwayo ngenxa yokugobhoza kwayo. Loba inyama yayo iyagobhoza ngokugobhoza kwayo loba inyama yayo isimile ekugobhozeni kwayo, kuyikungcola kwayo.

4 Wonke umbheda alala kuwo olokugobhoza uzangcola; layo yonke into ahlala kuyo izangcola.

5 Njalo loba ngubani othinta umbheda wakhe uzawatsha izembatho zakheb, ageze ngamanzi, abe ngongcolileyo kuze kuhlwec.

6 Lohlala entweni ahlale kuyo olokugobhoza uzawatsha izembatho zakhe, ageze ngamanzi, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe.

7 Lothinta inyama yalowo olokugobhoza uzawatsha izembatho zakhe, ageze ngamanzi, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe.

8 Uba-ke olokugobhoza ekhafulela ngamathe ohlambulukileyo, uzawatsha izembatho zakhe, ageze ngamanzi, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe.

9 Laso sonke isihlalo senyamazana agada kuso olokugobhoza sizangcola.

10 Laloba ngubani othinta loba yini ebingaphansi kwakhe uzakuba ngongcolileyo kuze kuhlwe; loyithwalayo uzawatsha izembatho zakhe, ageze ngamanzi, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe.

11 Laloba ngubani olokugobhoza amthintayo engahlambululanga izandla zakhe ngamanzi, uzawatsha izembatho zakhe, ageze ngamanzi, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe.

12 Lembiza yebumba olokugobhoza ayithintayo izabulawa, laso sonke isitsha sesigodo sizahlanjululwa ngamanzid.

13 Lapho-ke olokugobhoza esehlanjululwe ekugobhozeni kwakhe, uzazibalela insuku eziyisikhombisa zokuhlanjululwa kwakhee, awatshe izembatho zakhe, ageze umzimba wakhe ngamanzi agobhozayo, ahlambuluke.

14 Njalo ngosuku lwesificaminwembili uzazithathela amajuba amabili loba amaphuphu amabili enkwilimbaf, eze phambi kweNkosi emnyango wethente lenhlangano, akunike umpristi.

15 Umpristi uzanikela-ke elinye libe ngumnikelo wesono lelinye libe ngumnikelo wokutshiswag; ngalokho umpristi uzamenzela inhlawulo yokuthula phambi kweNkosi ngenxa yokugobhoza kwakheh.

16 Indoda, nxa kuphuma-ke kuyo ubudoda bokuhlanganai, izageza umzimba wayo wonke ngamanzi, ibe ngengcolileyo kuze kuhlwe.

17 Njalo sonke isembatho laso sonke isikhumba obukuso ubudoda bokuhlangana sizawatshwa ngamanzi, sibe ngesingcolileyo kuze kuhlwe.

18 Futhi owesifazana indoda elele laye ngobudoda bokuhlangana, bobabili bazageza ngamanzi, babe ngabangcolileyo kuze kuhlwej.

19 Njalo owesifazana, nxa kulokugobhoza, ukugobhoza kwakhe enyameni yakhe kuligazi, uzakuba sekwehlukanisweni kwakhe insuku eziyisikhombisa; njalo loba ngubani omthintayo uzakuba ngongcolileyo kuze kuhlwe.

20 Lakho konke alala kukho ekwehlukanisweni kwakhe kuzangcola; lakho konke ahlala kukho kuzangcolak.

21 Njalo loba ngubani othinta umbheda wakhe uzawatsha izembatho zakhe, ageze ngamanzi, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe.

22 Njalo loba ngubani othinta loba yiyiphi into ahlale kuyo uzawatsha izembatho zakhe, ageze ngamanzi, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe.

23 Loba-ke ibisembhedeni loba entweni ahlala kuyo, uba eyithinta, uzakuba ngongcolileyo kuze kuhlwe.

24 Njalo nxa indoda ilala lokulala laye, ukwehlukaniswa kwakhe kuzakuba kiyo; isizakuba ngengcolileyo insuku eziyisikhombisa, lawo wonke umbheda elala kuwo uzangcolal.

25 Njalo owesifazana, uba ukugobhoza kwegazi kugobhoza insuku ezinengi, kungeyisiso isikhathi sokwehlukaniswa kwakhe, kumbe uba kugobhoza okwedlula isikhathi sokwehlukaniswa kwakhe, zonke izinsuku zokugobhoza kokungcola kwakhe, uzakuba njengensuku zokwehlukaniswa kwakhe, abe ngongcolileyom.

26 Wonke umbheda alala kuwo zonke izinsuku zokugobhoza kwakhe uzakuba kuye njengombheda wokwehlukaniswa kwakhe; njalo loba yiyiphi into ahlala kuyo izangcola, njengokungcola kokwehlukaniswa kwakhe.

27 Njalo loba ngubani othinta lezozinto uzakuba ngongcolileyo, awatshe izembatho zakhe, ageze ngamanzi, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe.

28 Kodwa uba esehlanjululwe ekugobhozeni kwakhe, uzazibalela insuku eziyisikhombisa, lemva kwalokho uzahlambulukan.

29 Langosuku lwesificaminwembili uzazithathela amajuba amabili loba amaphuphu amabili enkwilimbao, akulethe kumpristi emnyango wethente lenhlangano.

30 Umpristi uzanikela-ke elinye libe ngumnikelo wesono lelinye libe ngumnikelo wokutshiswa. Ngalokho umpristi uzamenzela inhlawulo yokuthula phambi kweNkosi ngenxa yokugobhoza kokungcola kwakhe.

31 Ngalindlela lizakwehlukanisa abantwana bakoIsrayeli lokungcola kwabo, ukuze bangafeli ekungcoleni kwabo, lapho bengcolisa ithabhanekele lami eliphakathi kwabop.

32 Lo ngumlayo walowo olokugobhozaq, lowalowo okuphuma kuye ubudoda bokuhlangana, aze angcole ngakhor,

33 futhi lowesifazana ogulayo ekwehlukanisweni kwakhes, lalowo ogobhoza ngokugobhoza kwakhet, owesilisa lowesifazanau, langendoda elala lowesifazana ongcolileyov.

Usuku lokubuyisana

16INkosi yasikhuluma kuMozisi emva kokufa kwamadodana amabili kaAroni ekusondeleni kwawo phambi kweNkosi, asesifaa.

2 INkosi yasisithi kuMozisi: Khuluma kuAroni umnewenu ukuthi angangeni langasiphi isikhathi endaweni engcwele ngaphakathi kweveyilib, phambi kwesihlalo somusa esiphezu komtshokotsho, ukuze angafi; ngoba ngizabonakala eyezini phezu kwesihlalo somusac.

3 Elalokhu uAroni uzangena endaweni engcwele: elejongosi ithole lenkomo, libe ngumnikelo wesonod, lenqama ibe ngumnikelo wokutshiswae.

4 Uzakwembatha isigqoko esingcwele lelembu elicolekileyof, lokabhudula wangaphansi welembu elicolekileyo uzakuba senyameni yakhe, azibophe ngebhanti lelembu elicolekileyo, athandele ngeqhiye yelembu elicolekileyo; lezi yizembatho ezingcwele. Ngakho uzageza umzimba wakhe ngamanzig, azembathe.

5 Lakunhlangano yabantwana bakoIsrayelih uzathatha izimpongo ezimbili zembuzi zibe ngumnikelo wesono, lenqama eyodwa ibe ngumnikelo wokutshiswa.

6 Njalo uAroni uzanikela ijongosi lomnikelo wesono elingelakhe, azenzele inhlawulo yokuthula lokwendlu yakhei.

7 Athathe impongo ezimbili, azibeke phambi kweNkosi emnyango wethente lenhlangano.

8 UAroni uzakwenza-ke inkatho phezu kwezimpongo ezimbili, enye inkatho ibe ngeyeNkosi lenye inkatho ibe ngeyempongo yokususa.

9 UAroni uzasondeza-ke impongo okuphezu kwayo inkatho yeNkosi, ayenze ibe ngumnikelo wesono;

10 kodwa impongo okuphezu kwayo inkatho yempongo yokususa uzayibeka iphilile phambi kweNkosi ukwenza inhlawulo yokuthula ngayo, ukuyiyekela ihambe njengempongo yokususa enkangala.

11 Njalo uAroni uzasondeza ijongosi lomnikelo wesono elingelakhej, azenzele inhlawulo yokuthula leyendlu yakhe; ahlabe ijongosi lomnikelo wesono elingelakhe.

12 Athathe umganu wokutshisela impepha ugcwele amalahle omlilo avele elathini phambi kweNkosik, lezandla zakhe zigcwele impepha elephunga elimnandi echolisisiweyol, akulethe ngaphakathi kweveyili,

13 abeke impepha phezu komlilo phambi kweNkosim, ukuze iyezi lempepha lisibekele isihlalo somusa esiphezu kobufakazin, ukuze angafi.

14 Athathe okwegazi lejongosio, alifafaze ngomunwe wakhe phezu kwesihlalo somusa empumalangap; langaphambi kwesihlalo somusa uzafafaza okwegazi kasikhombisa ngomunwe wakhe.

15 Abesehlaba impongo yomnikelo wesono engeyabantuq, alethe igazi layo ngaphakathi kweveyilir, enze ngegazi layo njengokwenza kwakhe ngegazi lejongosi, alifafaze phezu kwesihlalo somusa laphambi kwesihlalo somusa.

16 Ngalokho uzakwenzela indawo engcwele inhlawulo yokuthulas, ngenxa yokungcola kwabantwana bakoIsrayeli, langenxa yeziphambeko zabo, ezonweni zabo zonke. Futhi uzalenzela njalo ithente lenhlangano, elihlala labo phakathi kokungcola kwabo.

17 Kakungabi khona lamuntu ethenteni lenhlanganot, ekungeneni kwakhe ukwenza inhlawulo yokuthula endaweni engcwele aze aphume, esezenzele inhlawulo yokuthula, leyendlu yakhe, leyebandla lonke lakoIsrayeli.

18 Uzaphumela-ke elathini eliphambi kweNkosi, alenzele inhlawulo yokuthulau, athathe okwegazi lejongosi lokwegazi lempongo, akufake empondweni zelathi inhlangothi zonke;

19 afafaze okwegazi phezu kwalo kasikhombisa ngomunwe wakhe, alihlambulule, alingcwelise ekungcoleni kwabantwana bakoIsrayeli.

20 Lapho eseqedile ukwenzela indawo engcwele ukubuyisana, lethente lenhlanganov, lelathiw, uzasondeza impongo ephilayo;

21 uAroni abeke-ke izandla zakhe zombili enhlokweni yempongo ephilayox, avume phezu kwayo bonke ububi babantwana bakoIsrayeli, leziphambeko zonke zabo, lezono zabo zonke, akubeke enhlokweni yempongo, ayiyekele ihambe ngesandla sendoda efaneleyo, iye enkangala.

22 Impongo izathwala-ke phezu kwayo bonke ububi babo, iye emmangweni owehlukanisiweyoy; njalo izayiyekela impongo iye enkangala.

23 LoAroni uzangena ethenteni lenhlangano, akhulule izembatho zelembu elicolekileyo abezembethe ekungeneni kwakhe endaweni engcwelez, azitshiye khona,

24 ageze umzimba wakhe ngamanzi endaweni engcwele, agqoke izembatho zakhe, aphume, enze umnikelo wakhe wokutshiswa lomnikelo wokutshiswa wabantu, azenzele yena inhlawulo yokuthula leyabantua.

25 Lamahwahwa omnikelo wesono uzawatshisa elathinib.

26 Lalowo oyekele impongo njengempongo yokususa uzawatsha izembatho zakhe, ageze umzimba wakhe ngamanzic, emva kwalokho angene enkambeni.

27 Kodwa ijongosi lomnikelo wesonod lempongo yomnikelo wesono, ogazi lazo langeniswa ukwenza inhlawulo yokuthula endaweni engcwele, zizakhitshelwa ngaphandle kwenkamba; babesebetshisa izikhumba zazo lenyama yazo lomswane wazo ngomlilo.

28 Lalowo okutshisayo uzawatsha izembatho zakhe, ageze umzimba wakhe ngamanzi, emva kwalokho angene enkambeni.

29 Kuzakuba yisimiso esaphakade kini: Ngenyanga yesikhombisa ngolwetshumi lwenyangae lizathobisa imiphefumulo yenuf, lingasebenzi lamsebenzi, owokuzalwa elizweni lowemzini ohlala njengowezizwe phakathi kwenu.

30 Ngoba ngalolusuku uzalenzela inhlawulo yokuthula ukulihlambulula; kuzo zonke izono zenu phambi kweNkosi lizahlanjululwag.

31 Kulisabatha lokuphumula kinih; njalo lizathobisa imiphefumulo yenu; kuyisimiso saphakade.

32 Njalo umpristi ogcotshiweyoi, owehlukaniselwe ukusebenza njengompristi esikhundleni sikayisej, uzakwenza inhlawulo yokuthula, agqoke izembatho zelembu elicolekileyok, izembatho ezingcwele,

33 enzele inhlawulo yokuthula indawo engcwele ngcwelel, lethente lenhlanganom, lelathi uzakwenzela inhlawulo yokuthulan, labapristio labantu bonke bebandlap uzabenzela inhlawulo yokuthula.

34 Lokhu kuzakuba yisimiso esilaphakade kini, ukwenzela inhlawulo yokuthula abantwana bakoIsrayeli kanye ngomnyakaq ngazo zonke izono zabo. Wenza-ke njengokuba iNkosi yalaya uMozisi.

Imithetho yokuhlaba

17INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshono kuAroni lakumadodana akhe, lebantwaneni bonke bakoIsrayeli, uthi kubo: Leli yilizwi iNkosi elaye ngalo isithi:

3 Loba ngubani wendlu kaIsrayeli ohlaba inkabia loba imvu loba imbuzi enkambeni, kumbe ekuhlabela ngaphandle kwenkamba,

4 engakulethanga emnyango wethente lenhlangano ukunikela umnikelo eNkosini phambi kwethabhanekele leNkosi, igazi lizabalelwa lowomuntu, uchithile igazi; ngakho lowomuntu uzaqunywa asuke ebantwini bakibob.

5 Ukuze, lapho abantwana bakoIsrayeli beletha imihlatshelo yabo, abayihlabela endlec, bayilethe eNkosini emnyango wethente lenhlangano, kumpristi, bayihlabe ibe yimihlatshelo yeminikelo yokuthula eNkosinid.

6 Njalo umpristi uzafafaza igazi phezu kwelathi leNkosie emnyango wethente lenhlangano, atshise amahwahwa, abe luqhatshi olumnandi eNkosinif.

7 Njalo kabasayikuhlabela amadimonig imihlatshelo yabo, ababephinga ngokuwalandelah. Lokhu kuzakuba yisimiso esilaphakade kubo ezizukulwaneni zabo.

8 Tshono-ke kubo uthi: Ngulowo lalowo wendlu kaIsrayeli, lakowemzini ohlala njengowezizwe phakathi kwabo, onikela umnikelo wokutshiswa loba umhlatsheloi,

9 angawulethi emnyango wethente lenhlangano ukuze awenzele iNkosij, lowomuntu uzaqunywa asuke ebantwini bakibo.

Igazi kalivunyelwa ukudliwa

10 Njalo ngulowo lalowo wendlu kaIsrayeli, lakowemzini ohlala njengowezizwe phakathi kwabo, odla loba yiliphi igazik, ngizamisa ubuso bami bumelane lomphefumulo odla igazil, ngiwuqume usuke phakathi kwabantu bawo.

11 Ngoba impilo yenyama isegazinim; mina-ke ngilinike lona phezu kwelathi ukwenzela imiphefumulo yenu inhlawulo yokuthulan; ngoba kuligazi elenzela umphefumulo inhlawulo yokuthulao.

12 Ngakho ngathi ebantwaneni bakoIsrayeli: Kakungabi lamphefumulo kini odla igazi; lowemzini ohlala njengowezizwe phakathi kwenu kangadli igazi.

13 Njalo ngulowo lalowo ebantwaneni bakoIsrayeli, lakowemzini ohlala njengowezizwe phakathi kwabo, ozingela inyama yenyamazana kumbe inyoni edliwayo, uzathulula igazi layop, aligqibele ngenhlabathiq.

14 Ngoba kuyimpilo yenyama yonker; igazi layo lisempilweni yayo; yikho ngathi ebantwaneni bakoIsrayeli: Lingadli igazi loba ngelayiphi inyama, ngoba impilo yayo yonke inyama kuligazi layo; loba ngubani olidlayo uzaqunywa.

15 Futhi wonke umphefumulo odla ingcubas kumbe inyamazana edatshuliweyo phakathit kwabokuzalwa elizweni kumbe phakathi kwabemziniu, uzawatsha izembatho zakhev, ageze ngamanziw, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe; emva kwalokho uzahlambuluka.

16 Kodwa uba engaziwatshi, engagezi umzimba wakhe, uzathwala ububi bakhex.

Ukuhlangana kowesilisa lowesifazana okungavunyelwayo

18INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi kubo: NgiyiNkosi uNkulunkulu wenua.

3 Lingenzi njengokwemisebenzi yelizwe leGibhithe lapho elalihlala khonab, lingenzi futhi njengokwemisebenzi yelizwe leKhanani engililetha kuloc. Lingahambi ngemithetho yabod.

4 Lizakwenza izehlulelo zamie ligcine izimiso zami, ukuhamba kuzo. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenu.

5 Ngakho lizagcina izimiso zami lezehlulelo zami; okuthi uba umuntu ezenza uzaphila ngazof. NgiyiNkosi.

6 Kakungasondeli lamuntu lakusiphi isihlobo senyama yakhe ukwembula ubunqunu baso. NgiyiNkosi.

7 Ungembuli ubunqunu bukayihlo lobunqunu bukanyoko; ungunyoko, ungembuli ubunqunu bakheg.

8 Ungembuli ubunqunu bomkayihlo, buyibunqunu bukayihloh.

9 Ubunqunu bukadadewenu, indodakazi kayihlo loba indodakazi kanyoko, ezelwe ekhaya loba ezelwe ngaphandle, ungembuli ubunqunu baboi.

10 Ungembuli ubunqunu bendodakazi yendodana yakho, loba bendodakazi yendodakazi yakho, ngoba bayibunqunu bakho.

11 Ubunqunu bendodakazi yomkayihlo ezelwe nguyihlo, ingudadewenu, ungembuli ubunqunu bayo.

12 Ungembuli ubunqunu bukadadewabo kayihlo, ngoba eyisihlobo sikayihlo.

13 Ungembuli ubunqunu bukadadewabo kanyoko, ngoba eyisihlobo sikanyoko.

14 Ungembuli ubunqunu bomfowabo kayihlo; ungasondeli kumkakhe, ngoba enguyihlokazi.

15 Ungembuli ubunqunu bukamalokozana; ungumkandodana yakho, ungembuli ubunqunu bakhej.

16 Ungembuli ubunqunu bomkamfowenu, buyibunqunu bomfowenuk.

17 Ungembuli ubunqunu bowesifazana lobendodakazi yakhe; ungathathi indodakazi yendodana yakhe loba indodakazi yendodakazi yakhe, ukwembula ubunqunu bayo; bayizihlobo; kuyinkohlakalol.

18 Ungathathi owesifazana kanye lodadewabo ukumhlupha, ukwembula ubunqunu bakhem kanye laye empilweni yakhen.

19 Ungasondeli kowesifazana ekwehlukanisweni kokungcola kwakhe ukwembula ubunqunu bakheo.

20 Ungalali lomkamakhelwane wakho ukungcola ngayep.

21 Unganiki okwenzalo yakho ukuthi ukudabuliseleq kuMolekir; ungangcolisi ibizo likaNkulunkulu wakho. NgiyiNkosis.

22 Ungalali lowesilisa njengokulala lowesifazana; kuyisinengisot.

23 Ungalali laloba yiyiphi inyamazana ukungcola ngayo; futhi owesifazana angemi phambi kwenyamazana ukulala layou; kuyingxube elihlazov.

24 Lingazingcolisi langenye yalezizintow, ngoba ngazo zonke lezizinto izizwe ziyangcoliswa engizixotsha phambi kwenux.

25 Ngalokho ilizwe lingcoliley; ngakho ngiphindisela ububi balo phezu kwaloz, lelizwe liyabahlanza abahlali baloa.

26 Ngakho lina lizagcina izimiso zami lezehlulelo zami, lingenzi okwazo zonke lezizinengiso; owokuzalwa elizweni loba owemzini ohlala njengowezizwe phakathi kwenub.

27 Ngoba zonke lezizinengiso bazenza abantu balelolizwe ababekhona ngaphambi kwenu, ngakho ilizwe langcola.

28 Ukuze ilizwe lingalihlanzi lapho lilingcolisa, njengalokhu lahlanza isizwe esasikhona ngaphambi kwenuc.

29 Ngoba wonke owenza okwalezizinengiso, imiphefumulo ekwenzayo izaqunywa isuke ebantwini bayod.

30 Ngakho lizagcina umlayo wamie, ukuze lingenzi okwalezozimiso eziyisinengiso ezenziwa ngaphambi kwenuf, ukuthi lingazingcolisi ngazog. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenuh.

Imithetho yobungcwele

19INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshono kunhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli uthi kubo: Banini ngcwele, ngoba mina iNkosi uNkulunkulu wenu ngingcwelea.

3 Yesabani, ngulowo lalowo, unina loyiseb. Gcinani-ke amasabatha ami. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenuc.

4 Lingaphendukeli ezithombenid, lingazenzeli onkulunkulu ababunjwe ngokuncibilikisae. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenu.

5 Njalo nxa linikela umhlatshelo weminikelo yokuthula eNkosinif, liwunikele ukuze lemukelekeg.

6 Uzadliwa ngosuku lokunikela kwenu langakusasa; kodwa okuseleyo ngosuku lwesithathu kuzatshiswa ngomlilo.

7 Uba kudliwa lokudliwa ngosuku lwesithathu, kuzakuba yisinengiso; kakuyikwemukelekah.

8 Ngakho okudlayo uzathwala ububi bakhe, ngoba ungcolise okungcwele kweNkosii; lalowomphefumulo uzaqunywa usuke ebantwini bawoj.

9 Lalapho livuna isivuno selizwe lakini, ungavuni ngokupheleleyo umngcele wensimu yakho; futhi ungabuthi okuseleyo kwesivuno sakhok.

10 Ungakhothozi isivini sakho; futhi ungabuthi okuwileyo kwesivini sakho; uzakutshiyela abayanga labemzini. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenu.

11 Lingebil, lingaphathi ngenkohliso, lingaqambi manga omunye kumakhelwane wakhem.

12 Lingafungi ngamanga ngebizo lamin, loba ungcolise ibizo likaNkulunkulu wakho. NgiyiNkosio.

13 Ungacindezeli umakhelwane wakhop, ungamphangi. Iholo loqatshiweyo lingahlali kuwe ubusuku kuze kube sekuseniq.

14 Ungaqalekisi isacuther, ungafaki isikhubekiso phambi kwesiphofus, kodwa wesabe uNkulunkulu wakho. NgiyiNkosit.

15 Ungenzi ukungalungi ekwahluleleni; ungemukeli ubuso bomyanga, ungahloniphi ubuso bomkhulu, yahlulela umakhelwane wakho ngokulungau.

16 Ungahambahambi njengomnyundi phakathi kwabantu bakiniv; ungamelani legazi lomakhelwane wakho. NgiyiNkosiw.

17 Ungazondi umfowenu enhliziyweni yakhox; umkhuze lokumkhuza umakhelwane wakho, ungathwali isono ngenxa yakhey.

18 Ungaphindiseli, ungabi lasikhwili labantwana babantu bakiniz; kodwa thanda umakhelwane wakho njengalokhu uzithanda wena. NgiyiNkosia.

19 Gcinani izimiso zami. Ungavumeli izifuyo zakho zikhwelwe yimihlobo emibili. Ungahlanyeli insimu yakho ngenhlobo ezimbilib. Lesigqoko esemihlobo emibili exubeneyo singezi phezu kwakhoc.

20 Lendoda, nxa ilala ngokwenyama lomfazi, eyisigqilikazi esikhombileyo, esingahlengwanga lokuhlengwa, kumbe singanikwanga inkululeko, kuzakuba lesijeziso. Kabayikubulawa, ngoba sasingakhululwanga.

21 Njalo izaletha umnikelo wayo wecala eNkosini, emnyango wethente lenhlangano, inqama ibe ngumnikelo wecalad.

22 Njalo umpristi uzayenzela inhlawulo yokuthula ngenqama yomnikelo wecala phambi kweNkosi ngesono sayo esonileyo, izathethelelwa-ke esonweni sayo esonileyo.

23 Lalapho selifikile elizweni, lihlanyele yonke imihlobo yezihlahla zokudla, lizathatha isithelo sazo njengento engasokwanga; iminyaka emithathu sizakuba singasokwanga kini, singadliwae.

24 Kodwa ngomnyaka wesine sonke isithelo sazo sizakuba ngcwele, sibe yindumiso eNkosini.

25 Langomnyaka wesihlanu lingadla isithelo sazo, ukuze zilengezelelele isivuno sazo. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenu.

26 Lingadli lutho olulegazif. Lingenzi imilingog, lingachasisi ngemibonoh.

27 Lingageli amagumbi ekhanda lenu, ungoni amagumbi endevu zakhoi.

28 Lingazicabi enyameni yenu ngenxa yofileyo, lingafaki phezu kwenu uphawu lokuzisika. NgiyiNkosij.

29 Ungangcolisi indodakazi yakho ngokuyenza ibe liwule, hlezi ilizwe liphinge, lelizwe ligcwale inkohlakalok.

30 Gcinani amasabatha amil, lihloniphe indlu yami engcwele. NgiyiNkosim.

31 Lingaphendukeli kulabo abalamadlozi lakwabalumbayo; lingabadingi ukuze lingcoliswe yibo. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenun.

32 Sukumela impungao, uhloniphe ubuso bomdalap, wesabe uNkulunkulu wakho. NgiyiNkosiq.

33 Futhi nxa owezizweni ehlala njengowezizwe lawe elizweni lakini, lingamcindezelir.

34 Owezizweni ohlala njengowezizwe lani uzakuba kini njengozalwa elizweni phakathi kwenus, umthande njengalokhu uzithanda wena; ngoba lalingabezizweni elizweni leGibhithe. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenut.

35 Lingenzi ukungalungi ekwahluleleniu, ebudeniv, esisindweniw, lesilinganiswenix.

36 Banini lezikali zokulinganisa ezilungileyoy, izilinganiso ezilungileyo, i-efa* elilungileyoz, lehini* elilungileyoa. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenu owalikhupha elizweni leGibhithe.

37 Ngakho gcinani zonke izimiso zami lezehlulelo zami zonke, lizenze. NgiyiNkosib.

Izijeziso zokona

20INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshono futhi ebantwaneni bakoIsrayeli uthia: Ngulowo lalowo wabantwana bakoIsrayeli, loba owabezizweni abahlala njengabezizwe koIsrayeli, onikela okwenzalo yakhe kuMoleki, uzabulawa lokubulawa, abantu belizwe bazamkhanda ngamatsheb.

3 Mina-ke ngizamisa ubuso bami bumelane lalowomuntuc, ngimqume asuke phakathi kwabantu bakibo, ngoba enikele okwenzalo yakhe kuMolekid, ukuze angcolise indlu yami engcwelee, eyise ibizo lami elingcwelef.

4 Uba-ke abantu belizwe befihla lokufihla amehlo abo kulowomuntu nxa enikela okwenzalo yakhe kuMoleki, ukuze bangambulalig,

5 mina ngizamisa ubuso bami bumelane lalowomuntu njalo bumelane losapho lwakhe, ngimqumeh labo bonke abaphinga emva kwakhe, ukuthi baphinge belandela uMoleki, basuke phakathi kwabantu bakiboi.

6 Umphefumulo, ophendukela-ke kulabo abalamadlozi lakwabalumbayo ukuphinga ubalandelaj, ngizamisa ubuso bami bumelane lalowomphefumulok, ngiwuqume usuke phakathi kwabantu bakibol.

7 Ngakho zingcweliseni libe ngcwele, ngoba ngiyiNkosi uNkulunkulu wenum.

8 Njalo gcinani izimiso zami, lizenzen. NgiyiNkosi elingcwelisayoo.

9 Ngoba ngulowo lalowo othuka uyise kumbe unina uzabulawa lokubulawa; uthukile uyise kumbe uninap; igazi lakhe liphezu kwakheq.

10 Lendoda efeba lomfazi womuntu, efeba lomkamakhelwane wayo, izabulawa lokubulawa, isifebe lesifebekazir.

11 Lendoda elala lomkayise yembule ubunqunu bukayise; bobabili bazabulawa lokubulawa; igazi labo liphezu kwabos.

12 Lendoda elala lomalokazana wayo, bobabili bazabulawa lokubulawat; benze ingxubeu; igazi labo liphezu kwabo.

13 Lendoda elala lowesilisa njengokulala lowesifazana, bobabili benze isinengiso; bazabulawa lokubulawa; igazi labo liphezu kwabov.

14 Lendoda ethatha umfazi kanye lonina, kuyinkohlakalo. Bazatshiswa ngomlilo, yena labo, ukuze kungabi khona inkohlakalo phakathi kwenuw.

15 Lendoda elala lenyamazana, izabulawa lokubulawa, futhi lizayibulala inyamazanax.

16 Lowesifazana osondela lakuyiphi inyamazana ukulala layo, uzabulala owesifazana lenyamazana; bazabulawa lokubulawa; igazi labo liphezu kwabo.

17 Lendoda ethatha udadewabo, indodakazi kayise loba indodakazi kanina, ibone ubunqunu bakhey, laye abone ubunqunu bayo, kulihlazo; njalo bazaqunywa emehlweni abantwana babantu bakibo; yembule ubunqunu bukadadewabo; izathwala ububi bayoz.

18 Lendoda elala lowesifazana ogulayo, yembule ubunqunu bakhea, inqunule umthombo wakhe, laye wembule umthombo wegazi lakhe, bobabili bazaqunywa basuke phakathi kwabantu bakibob.

19 Njalo ungembuli ubunqunu bukadadewabo kanyoko, loba obukadadewabo kayihloc; ngoba wembule isihlobo sakhe; bazathwala ububi babod.

20 Lendoda elala lomkamfowabo kayise, yembule ubunqunu bomfowabo kayise; bazathwala isono sabo; bafe bengelabantwanae.

21 Lendoda ethatha umkamfowabo, kuyikungcola; yembule ubunqunu bukamfowabo; bazakuba ngabangelabantwanaf.

22 Ngakho gcinani zonke izimiso zami lezehlulelo zonke zami, lizenzeg, ukuze ilizwe engililetha kulo ukuhlala kulo lingalihlanzih.

23 Njalo lingahambi ngezimiso zesizwe engisixotshayo phambi kwenui; ngoba benze zonke lezizinto; ngakho nganengwa yiboj.

24 Kodwa ngathi kini: Lizakudla ilifa lelizwe labo; mina ngizalinika ukuthi lidle ilifa lalok, ilizwe eligeleza uchago loluju. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenul, olehlukanise labezizwem.

25 Ngakho yehlukanisani phakathi kwenyamazana ezihlambulukileyo lezingahlambulukanga, laphakathi kwezinyoni ezingahlambulukanga lezihlambulukileyon; lingenzi imiphefumulo yenu inengeke ngezinyamazana loba ngezinyoni loba ngakuphi okuhuquzelayo emhlabathini, engikwehlukanise lani njengokungcolileyoo.

26 Njalo lizakuba ngcwele kimi, ngoba mina Nkosi ngingcwelep; ngilehlukanisile labezizwe ukuze libe ngabamiq.

27 Njalo owesilisa loba owesifazana, abalamadlozi loba abalumbayo, bazabulawa lokubulawar, bazabakhanda ngamatshes; igazi labo liphezu kwabot.

Ubungcwele babapristi

21INkosi yasisithi kuMozisi: Tshono kubapristi, amadodana kaAroni, uthi kubo: Kakungabi khona ozingcolisayo ngofileyo phakathi kwabantu bakiboa,

2 ngaphandle kwesihlobo sakhe, esiseduze laye, ngonina, langoyise, langendodana yakhe, langendodakazi yakhe, langomfowabo,

3 langodadewabo intombi emsulwa, eseduze laye, engazange ibe ngeyendoda; angazingcolisa ngayo.

4 Kayikuzingcolisa, eyisikhulu phakathi kwabantu bakibo, ukuzingcolisa.

5 Kabayikwenza impabanga ekhanda labo, bangageli igumbi lodevu lwabo, bangacabi inhlanga enyameni yabob.

6 Bazakuba ngcwele kuNkulunkulu wabo, bangeyisi ibizo likaNkulunkulu waboc. Ngoba banikela iminikelo yeNkosi eyenziwe ngomlilo, ukudla kukaNkulunkulu wabo. Ngakho bazakuba ngcweled.

7 Kabayikuthatha owesifazana oyisifebe kumbe ongcolileyoe, njalo kabayikuthatha owesifazana olahlwe yindoda yakhe; ngoba ungcwele kuNkulunkulu wakhef.

8 Ngakho uzamngcwelisa, ngoba unikela ukudla kukaNkulunkulu wakho. Uzakuba ngcwele kuwe, ngoba mina Nkosi elingcwelisayo ngingcweleg.

9 Lendodakazi yaloba nguwuphi umpristi, uba izingcolisa ngokuphinga, iyamngcolisa uyise; izatshiswa ngomliloh.

10 Lompristi omkhulu phakathi kwabafowabo, okuthelwe ekhanda lakhe amafutha okugcobai, lowehlukaniselwa ukuthi embathe izembathoj, kayikuvumela ukuthi ikhanda lakhe lembulwe, angadabuli izembatho zakhek;

11 angayi lakusiphi isidumbu, angazingcolisi ngoyise loba ngoninal;

12 angaphumi endlini engcwele, angangcolisi indlu engcwele kaNkulunkulu wakhem, ngoba umqhele wamafutha okugcoba kaNkulunkulu wakhe uphezu kwakhe. NgiyiNkosin.

13 Njalo yena uzathatha umfazi ebuntombini bakheo.

14 Umfelokazi, kumbe olahliweyo, loba isifebe esingcolisiweyo, laba kangabathathi. Kodwa uzathatha intombi emsulwa ebantwini bakibo ibe ngumkakhe,

15 njalo angangcolisi inzalo yakhe phakathi kwabantu bakibo. Ngoba ngiyiNkosi emngcwelisayop.

16 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

17 Khuluma kuAroni usithi: Loba ngubani owenzalo yakho ezizukulwaneni zabo okulesici kuye kangasondeli ukunikela ukudla kukaNkulunkulu wakheq.

18 Ngoba loba nguwuphi umuntu okulesici kuye angasondeli, umuntu oyisiphofu, kumbe oyisiqhuli, kumbe olimele ebuswenir, kumbe olesitho eselulekileyos,

19 kumbe umuntu okulokwephuka konyawo kuye, kumbe ukwephuka kwesandla,

20 kumbe olesifumbu, kumbe ongumuthwa, kumbe olomntwana elihlweni lakhe, kumbe olentembuzane, kumbe oloqweqwe olulumayot, loba olimele emasendeniu.

21 Kakulamuntu owenzalo kaAroni umpristi okukuye isici ozasondela ukunikela iminikelo yeNkosi eyenziwe ngomlilov; kulesici kuye, angasondeli ukunikela ukudla kukaNkulunkulu wakhe.

22 Angadla ukudla kukaNkulunkulu wakhe, ezintweni ezingcwelengcwelew lezintweni ezingcwelex,

23 kodwa angezi kulo iveyili, angasondeli elathini, ngoba kulesici kuye, ukuze angangcolisi izindlu zami ezingcweley. Ngoba ngiyiNkosi ebangcwelisayoz.

24 UMozisi wasekhuluma lokho kuAroni, lakumadodana akhe, lakubo bonke abantwana bakoIsrayeli.

Ubungcwele beminikelo

22INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshono kuAroni lakumadodana akhe ukuthi bazehlukanisea lezinto ezingcwele zabantwana bakoIsrayelib, bangangcolisi ibizo lami elingcwelec; ngoba zingcwele kimi: NgiyiNkosi.

3 Tshono kibo uthi: Loba nguwuphi umuntu ezizukulwaneni zenu owenzalo yenu yonke osondela ezintweni ezingcwele, abantwana bakoIsrayeli abazingcwelisela iNkosi, nxa ukungcola kwakhe kuphezu kwakhed, lowomuntu uzaqunywa asuke phambi kwami. NgiyiNkosie.

4 Ngulowo lalowo owenzalo kaAroni, ongumlephero, loba olokugobhoza, kangadli ezintweni ezingcwele aze ahlambulukef. Lothinta lakuphi okungcoliswe yisidumbug, kumbe indoda okuphuma kuyo ubudoda bokuhlanganah,

5 kumbe loba ngubani othinta loba yiyiphi into ehuquzelayo, angcoliswa yiyoi, kumbe umuntu angcoliswa nguye, ngakho konke ukungcola kwakhej,

6 umuntu othinta lokhu uzakuba ngongcolileyo kuze kuhlwe, angadli okwezinto ezingcwele ngaphandle kokuthi ageze umzimba wakhe ngamanzik.

7 Nxa selitshonile ilanga uzahlambuluka; lemva kwalokho angadla okwezinto ezingcwele, ngoba kuyikudla kwakhel.

8 Ingcuba lokudatshuliweyo kangakudli ukuzingcolisa ngakho. NgiyiNkosim.

9 Ngakho bazagcina umlayo wami, ukuze bangathwali isono ngawo, bafele kuso, sebewungcolisile. NgiyiNkosi ebangcwelisayon.

10 Njalo kakho owemzini ozakudla into engcwele. Ohlala lompristi loyisisebenzi esiqatshiweyo kangadli into engcweleo.

11 Kodwa uba umpristi ethenga umuntu eyintengo yemali yakhe, yena angadla okwayo, lozelwe emzini wakhe, bona bangadla okokudla kwakhep.

12 Lendodakazi yompristi, uba isiba ngeyendoda yemzini, yona kayingadli okomnikelo wezinto ezingcweleq.

13 Kodwa indodakazi yompristi, nxa ingumfelokazi loba ingelahliweyo ingelanzalo, isibuyele emzini kayiser njengebutsheni bayo, izakudla okokudla kukayise; kanti kakho owemzini ongadla kukhos.

14 Njalo nxa umuntu esidla into engcwele ngokungazi, uzakwengezelela kuyo ingxenye yesihlanu yayo, anike umpristi into engcwelet.

15 Njalo kabayikungcolisa izinto ezingcwele zabantwana bakoIsrayeli abaziphakamisela iNkosiu,

16 babenze bathwale ububi becala, lapho besidla izinto zabo ezingcwele; ngoba ngiyiNkosi ebangcwelisayov.

17 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

18 Tshono kuAroni, lakumadodana akhe, lakubo bonke abantwana bakoIsrayeli, uthi kubo: Ngulowo lalowo owendlu kaIsrayeli, lowabezizweni koIsrayeli, ozanikela umnikelo wakhe ngezithembiso zabo zonke, langokweminikelo yabo yonke yesihle, abazayinikela eNkosini kube ngumnikelo wokutshiswaw,

19 ukuze lemukeleke, iduna elingelasici, elezinkomo, elezimvu, loba elembuzix.

20 Linganikeli loba ngakuphi okulesici kukho, ngoba kakuyikwemukeleka kiniy.

21 Umuntu, nxa enikela-ke umhlatshelo weminikelo yokuthula eNkosiniz wesithembiso esikhethekileyo loba womnikelo wesihle, enkomeni loba ezimvini, kumele uphelele ukuze wemukeleke, kungabi lasici kuwoa.

22 Eziyiziphofu, kumbe ezephukileyo, kumbe eziyizilima, kumbe ezilensumpab, kumbe eziloqweqwe, kumbe ezilamathumbac, linganikeli lezi eNkosini, futhi linganikeli kulezi umnikelo owenziwe ngomlilo eNkosini phezu kwelathid.

23 Kodwa inkunzi loba imvu elesitho eselulekileyo kumbe esidundubeleyo lingayinikela ibe ngumnikelo wesihle; kodwa kayiyikwemukeleka ukuba ngeyesithembisoe.

24 Njalo linganikeli eNkosini okuhluzukileyo kumbe okugxotshiweyo loba okudatshuliweyo loba okuqunyiweyo; lingakwenzi elizweni lakini.

25 Ngokuvela esandleni sowemzini linganikeli isinkwa sikaNkulunkulu wenu okuvela kuzo zonke lezif; ngoba ukonakala kwazo kukuzo, isici sikuzo, kaziyikwemukeleka kinig.

26 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

27 Nxa kuzalwa inkunzi loba imvu loba imbuzi, izakuba ngaphansi kukanina insuku eziyisikhombisa. Njalo kusukela kusuku lwesificaminwembili njalo kusiya phambili izakwemukeleka ibe ngumnikelo, umnikelo owenzelwe iNkosi ngomliloh.

28 Kodwa inkomokazi loba imvukazi lingayihlabi lomntwana wayo ngasuku lunyei.

29 Njalo nxa lihlabela iNkosi umhlatshelo wokubonga, lizawuhlaba ukuze lemukelekej.

30 Uzadliwa ngalolosuku, lingatshiyi okwawo kuze kube sekuseni. NgiyiNkosik.

31 Ngakho gcinani imilayo yami, liyenze. NgiyiNkosil.

32 Njalo lingeyisi ibizo lami elingcwelem, kodwa ngizangcweliswa phakathi kwabantwana bakoIsrayeli. NgiyiNkosin elingcwelisayoo,

33 eyalikhupha elizweni leGibhithe ukuze ngibe nguNkulunkulu wenu. NgiyiNkosip.

Imikhosi emisiweyo

23INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi kubo: Imikhosi emisiweyo yeNkosia elizayimemezelab ibe zinhlangano ezibiziweyo ezingcwele, le yimikhosi yami emisiweyoc.

3 Umsebenzi uzakwenziwa insuku eziyisithupha; kodwa usuku lwesikhombisa lulisabatha lokuphumulad, inhlangano ebiziweyo engcwele; lingenzi lamsebenzi; lulisabatha eNkosini kuyo yonke imizi yenu.

4 Le yimikhosi emisiweyo yeNkosi, inhlangano ezibiziweyo ezingcwelee elizazimemezela ngesikhathi sazo esimisiweyof.

5 Ngenyanga yokuqala ngolwetshumi lane lwenyanga kusihlwa kuliphasika leNkosig.

6 Langosuku lwetshumi lanhlanu lwaleyonyanga kulomkhosi wesinkwa esingelamvubelo eNkosini; dlanini isinkwa esingelamvubelo insuku eziyisikhombisa.

7 Ngosuku lokuqala lizakuba lenhlangano ebiziweyo engcwele; lingenzi lamsebenzi wezisebenzih.

8 Kodwa lizanikela umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo insuku eziyisikhombisa. Ngosuku lwesikhombisa kuzakuba khona inhlangano ebiziweyo engcwele; lingenzi lamsebenzi wezisebenzi.

9 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

10 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi kubo: Lapho selifikile elizweni engilinika lona, livune isivuno salo, lethani isithungo sezithelo zokuqala zesivuno senu kumpristii,

11 njalo azunguze isithungo phambi kweNkosij ukuze lemukeleke. Umpristi uzasizunguza ngosuku olulandela isabathak.

12 Ngosuku elizunguza ngalo isithungo, nikelani iwundlu elingelasici elilomnyaka owodwa, libe ngumnikelo wokutshiswa eNkosini.

13 Lomnikelo wawo wokudla uzakuba zingxenye ezimbili etshumini zempuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, ube ngumnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo, kube luqhatshi olumnandi; lomnikelo wawo wokunathwayo uzakuba ngowewayini, ingxenye yesine yehini*l.

14 Njalo kaliyikudla isinkwa, lamabele akhanzingiweyo, lezikhwebu ezintsham, kuze kufike lona lolosuku, lize lilethe umnikelo kaNkulunkulu wenu. Kuyisimiso esilaphakade ezizukulwaneni zenu, kuyo yonke imizi yenu.

15 Njalo lizazibalela kusukela ngosuku olulandela isabatha, kusukela ngosuku elaletha ngalo isithungo somnikelo wokuzunguzwa; kuzakuba ngamasabatha ayisikhombisa apheleleyon,

16 kuze kufike usuku olulandela isabatha lesikhombisa libale insuku ezingamatshumi amahlanuo; khona lizanikela umnikelo omutsha wokudla eNkosinip.

17 Lethani okuvela emizini yenu izinkwa ezimbili zokuzunguzwa; zizakuba zingxenye ezimbili etshumini zempuphu ecolekileyo; zizabhakwa lemvubelo; ziyizithelo zokuqala eNkosiniq.

18 Njalo lizanikela kanye lesinkwa amawundlu ayisikhombisa angelasici alomnyaka owodwa, lejongosi elilodwa ithole lenkomo, lenqama ezimbili; zizakuba ngumnikelo wokutshiswa eNkosini, kanye lomnikelo wazo wokudla leminikelo yazo yokunathwayo, umnikelo owenziwe ngomlilo, kube luqhatshi olumnandi eNkosini.

19 Lizalungisa njalo izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono, lamawundlu amabili alomnyaka owodwa abe ngumhlatshelor weminikelo yokuthulas.

20 Umpristi uzazizunguza-ke kanye lesinkwa sezithelo zokuqala zibe ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosi, kanye lamawundlu amabilit; zizakuba ngcwele eNkosini, zibe ngezompristiu.

21 Lizamemezela ngalona lolosuku; kuzakuba yinhlangano ebiziweyo engcwele kini, lingenzi lamsebenzi wezisebenzi. Kuyisimiso esaphakade kuyo yonke imizi yenu ezizukulwaneni zenu.

22 Lalapho livuna isivuno selizwe lakini, ekuvuneni kwakho ungaqedi emngceleni wensimu yakho; futhi ungabuthi okuseleyo kwesivuno sakho; ukutshiyele umyanga lowemzini. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenuv.

23 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

24 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi: Ngenyanga yesikhombisa ngolokuqala lwenyanga kuzakuba kini yikuphumulaw, isikhumbuzo sokutshaywa kwezimpondo, inhlangano ebiziweyo engcwelex.

25 Lingenzi lamsebenzi wezisebenzi; kodwa nikelani umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.

26 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

27 Yebo, ngolwetshumi lwalinyanga yesikhombisa kuzakuba lusuku lwenhlawulo yokuthulay; lizakuba lenhlangano ebiziweyo engcwele; lizathobisa imiphefumulo yenu, linikele umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.

28 Langalona lolosuku lingenzi lamsebenzi, ngoba kulusuku lwenhlawulo yokuthula, ukulenzela lina inhlawulo yokuthula phambi kweNkosi uNkulunkulu wenu.

29 Ngoba loba yiwuphi umphefumulo ongazithobiyo ngalona lolosuku uzaqunywa usuke ebantwini bakiboz.

30 Laloba yiwuphi umphefumulo owenza loba yiwuphi umsebenzi ngalona lolosuku ngizawubhubhisa lowomphefumulo usuke phakathi kwabantu bakiboa.

31 Lingenzi lamsebenzi. Kuyisimiso esilaphakade ezizukulwaneni zenu kuyo yonke imizi yenu.

32 Lisabatha lokuphumula kini; lizathobisa imiphefumulo yenu; ngolwesificamunwemunye lwenyanga, ntambama, kusukela kusihlwa kuze kube kusihlwa, lizagcina isabatha lenu.

33 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

34 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi: Ngosuku lwetshumi lanhlanu lwale inyanga yesikhombisa kuzakuba lomkhosi wamadumba insuku eziyisikhombisa eNkosinib.

35 Ngosuku lokuqala kuzakuba lenhlangano ebiziweyo engcwele; lingenzi lamsebenzi wezisebenzi.

36 Insuku eziyisikhombisa lizanikela umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo. Ngosuku lwesificaminwembili kuzakuba lenhlangano ebiziweyo engcwele kini, linikele umnikelo owenzelwe iNkosi ngomliloc. Kungumhlangano onzulu, lingenzi lamsebenzi wezisebenzi.

37 Le yimikhosi emisiweyo yeNkosi elizayimemezela ibe zinhlangano ezibiziweyo ezingcweled, ukunikela umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo, umnikelo wokutshiswa, lomnikelo wokudla, umhlatshelo, leminikelo yokunathwayo, kube yilokho lalokho ngosuku lwakhoe,

38 ngaphandle kwamasabatha eNkosi, langaphandle kwezipho zenu, langaphandle kwezithembiso zenu zonke, langaphandle kweminikelo yenu yonke yesihle, elayinikela eNkosinif.

39 Kodwa ngosuku lwetshumi lanhlanu lwenyanga yesikhombisa, lapho selibuthile isivuno selizwe, gcinani umkhosi weNkosi insuku eziyisikhombisa. Ngosuku lokuqala kuzakuba lokuphumula langosuku lwesificaminwembili kuzakuba lokuphumulag.

40 Langosuku lokuqala zithatheleni izithelo zezihlahla ezinhleh, izingatsha zezihlahla zelala, lezingatsha zezihlahla ezilamahlamvu aminyeneyo, leminyezane yemifulai, lithabe phambi kweNkosi uNkulunkulu wenu insuku eziyisikhombisaj.

41 Lizawugcina ube ngumkhosi eNkosini insuku eziyisikhombisa ngomnyaka. Kuyisimiso esilaphakade ezizukulwaneni zenu; liwugubhe ngenyanga yesikhombisak.

42 Lizahlala emadumbeni insuku eziyisikhombisa; bonke abazalwa koIsrayeli bazahlala emadumbenil,

43 ukuze izizukulwana zenu zazi ukuthi ngabahlalisa abantwana bakoIsrayeli emadumbeni ekubakhupheni kwami elizweni leGibhithe. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenum.

44 Ngokunjalo uMozisi wabatshela abantwana bakoIsrayeli imikhosi emisiweyo yeNkosin.

Ukulondolozwa kwezibane

24INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Laya abantwana bakoIsrayeli ukuthi balethe kuwe amafutha emihlwathi acengekileyo agigelwe ukukhanyisa ukuze izibane zivuthe njalonjaloa.

3 Ngaphandle kweveyili lobufakazi, ethenteni lenhlangano, uAroni uzazilungisa phambi kweNkosi njalonjalo, kusukela kusihlwa kuze kube sekuseni; kuzakuba yisimiso esilaphakade ezizukulwaneni zenu.

4 Uzalungisa izibane eluthini lwesibane olucwengekileyo phambi kweNkosi njalonjalob.

Izinkwa zokubukiswa

5 Uzathatha-ke impuphu ecolekileyo, ubhake ngayo amaqebelengwana alitshumi lambili; ingxenye ezimbili etshumini kuzakuba liqebelengwana elilodwac.

6 Uwabeke emizileni emibili, ayisithupha emzilenid, phezu kwetafula elicwengekileyo phambi kweNkosie;

7 futhi ubeke kulowo lalowo umzila inhlaka ecengekileyo, ibe yisinkwa sesikhumbuzo, umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.

8 Ngalo lonke usuku lwesabatha uzakulungisa phambi kweNkosi njalonjalo, kuvela ebantwaneni bakoIsrayeli, yisivumelwano esilaphakadef.

9 Njalo kuzakuba ngokukaAroni lokwamadodana akheg, besebekudlela endaweni engcweleh; ngoba kuyingcwelengcwele kuye, okuvela eminikelweni yeNkosi eyenziwe ngomlilo, isimiso esilaphakade.

Imithetho emayelana lokuhlambaza lokubulala

10 Kwasekuphuma indodana yowesifazana umIsrayelikazi, owayeyindodana yendoda engumGibhithe, phakathi kwabantwana bakoIsrayeli. Lalindodana yomIsrayelikazi lendoda engumIsrayeli balwa enkambeni.

11 Indodana yowesifazana umIsrayelikazi yasihlambaza iBizoi, yathukaj. Basebemletha kuMozisik. Lebizo likanina lalinguShelomithi, indodakazi kaDibiri, owesizwe sakoDani.

12 Basebemfaka esitokosinil, ukuze bachasiselwe ngokomlomo weNkosim.

13 INkosi yasikhuluma kuMozisi yathi:

14 Khiphela ngaphandle kwenkamba umthuki; labo bonke abamuzwayo kababeke izandla zabo ekhanda lakhe, lenhlangano yonke imkhande ngamatshen.

15 Khuluma-ke ebantwaneni bakoIsrayeli uthi: Ngulowo lalowo othuka uNkulunkulu wakhe uzathwala isono sakheo.

16 Lohlambaza ibizo leNkosi uzabulawa lokubulawa; inhlangano yonke izamkhanda lokumkhanda ngamatshep. Njengowokuzalwa elizweni uzakuba njalo owemzini, nxa ehlambaza iBizo uzabulawa.

17 Lomuntu nxa etshaya loba yiwuphi umphefumulo womuntu uzabulawa lokubulawaq.

18 Lotshaya abulale inyamazana uzayihlawula, impilo ngempilor.

19 Umuntu nxa esipha-ke umakhelwane wakhe isici, njengokwenza kwakhe kuzakwenziwa njalo kuyes,

20 ukwephuka ngokwephuka, ilihlo ngelihlo, izinyo ngezinyo; njengalokho ephe umuntu isici, kuzakwenziwa njalo kuye.

21 Lotshaya inyamazana ife uzayihlawulat; lotshaya umuntu afe uzabulawau.

22 Lizakuba lokwahlulela okukodwa, njengowezizwe uzakuba njalo owokuzalwa elizweniv. Ngoba ngiyiNkosi uNkulunkulu wenu.

23 UMozisi wakhuluma-ke ebantwaneni bakoIsrayeli, ukuthi bamkhuphele ngaphandle kwenkamba umthuki, bamkhande ngamatshew. Abantwana bakoIsrayeli basebesenza njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

Umnyaka wesabatha lowejubili

25INkosi yasikhuluma kuMozisi entabeni yeSinayi isithi:

2 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi kubo: Nxa lifika elizweni engilinika lona, ilizwe lizaphumula, isabatha eNkosinia.

3 Iminyaka eyisithupha uzahlanyela insimu yakho, leminyaka eyisithupha uthene isivini sakho, ubuthe isithelo saso.

4 Kodwa ngomnyaka wesikhombisa kuzakuba lesabatha lokuphumula kwelizwe, isabatha eNkosini. Kawuyikuhlanyela insimu yakho, ungatheni isivini sakhob.

5 Kawuyikuvuna umkhukhuzela wesivuno sakho, kaliyikukha izithelo zamavini akho angathenwanga. Uzakuba ngumnyaka wokuphumula welizwe.

6 Njalo isabatha lelizwe lizakuba yikudla kwenu, ngokwakho, lokwenceku yakho, lokwencekukazi yakho, lokoqatshiweyo wakho, lokowemzini wakho ohlala lawe njengowezizwe,

7 lokwezifuyo zakho, lokwenyamazana eziselizweni lakho; konke elikuthelayo kuzakuba yikudla.

8 Uzazibalela-ke amaviki ayisikhombisa eminyaka, iminyaka eyisikhombisa ephindwe kasikhombisa, ukuze insuku zamaviki ayisikhombisa eminyaka zibe yiminyaka engamatshumi amane lesificamunwemunye kuwe.

9 Khona uzadlulisa uphondo lomsindo omkhulu enyangeni yesikhombisa ngolwetshumi lwenyanga; ngosuku lwenhlawulo yokuthula lizadlulisa umsindo wophondo elizweni lonke lakinic.

10 Njalo lizangcwelisa lumnyaka wamatshumi amahlanu, limemezele inkululeko elizweni kubo bonke abakhileyo balo. Kuzakuba lijubili* kinid; lizabuyela, ngulowo lalowo, elifeni lakhe; futhi lizabuyela, ngulowo lalowo, kusapho lwakhee.

11 Umnyaka wamatshumi amahlanu uzakuba ngumnyaka wejubili kini; lingahlanyeli, lingavuni umkhukhuzela wawof, lingakhi ngawo kumavini angathenwangag.

12 Ngoba ulijubili, uzakuba ngcwele kini; lizakudla ensimini okuthelwayo kwayoh.

13 Ngomnyaka walelijubili lizabuyela, ngulowo lalowo elifeni lakhei.

14 Uba-ke uthengisa ulutho kumakhelwane wakho loba uthenga esandleni sikamakhelwane wakho, lingacindezelanij.

15 Ngokwenani leminyaka emva kwejubili uzathenga kumakhelwane wakho; ngokwenani leminyaka yokuthelwayo uzakuthengiselak.

16 Ngobunengi beminyaka uzakwandisa intengo yakho; njalo ngobulutshwana beminyaka uzanciphisa intengo yakho; ngoba ekuthengisela inani lezivuno.

17 Ngakho lingacindezelanil, kodwa wesabe uNkulunkulu wakho. Ngoba ngiyiNkosi uNkulunkulu wenum.

18 Ngakho yenzani izimiso zami, ligcine izehlulelo zami, lizenzen, ukuze lihlale elizweni livikelekileo.

19 Lelizwe lizathela izithelo zalo, lidle lize lisuthe, lihlale kulo livikelekilep.

20 Uba-ke lisithi: Sizakudlani ngomnyaka wesikhombisa?q Khangela, kasihlanyeli, kasibuthi isivuno sethur.

21 Khona ngizalaya isibusiso sami kini ngomnyaka wesithupha, ukuze uthele isivuno seminyaka emithathus.

22 Njalo lizahlanyela ngomnyaka wesificaminwembili lidlet okwesivuno esidala kuze kufike umnyaka wesificamunwemunye; kuze kufike isivuno sawo lizakudla esidalau.

23 Lelizwe kaliyikuthengiswa lanininini, ngoba ilizwe ngelamiv; ngoba lingabemzini labahlala njengabezizwe lamiw.

24 Lelizweni lonke lelifa lenu lizavumela uhlengo lwelizwe.

25 Uba umfowenu esiba ngumyanga, athengise okwelifa lakhe, uzafikax umhlengi wakhe eyisihlobo sakhe, ahlenge lokho umfowabo akuthengisileyoy.

26 Njalo umuntu, uba engelaye umhlengi, kodwa isandla sakhe sifinyelele, athole okwenele uhlengo lwakhe,

27 kabale iminyaka yokuthengiswa kwalo, abuyisele okuseleyo kulowomuntu owamthengisela lona, abuyele elifeni lakhez.

28 Kodwa uba isandla sakhe singatholanga okwenele ukubuyisela kuye, okuthengisiweyo kuzakuba sesandleni sokuthengileyo kuze kufike umnyaka wejubili; kodwa ngejubili kuzaphuma, njalo uzabuyela elifeni lakhe.

29 Umuntu, uba ethengisa-ke indlu yokuhlala emzini olomthangala, ilungelo lohlengo lwayo lizakuba kuze kuphele umnyaka wokuthengiswa kwayo; ilungelo lohlengo lwayo lizakuba ngumnyaka wonkea.

30 Kodwa uba ingahlengwanga uze umnyaka wayo wonke ugcwale, leyondlu esemzini olomthangala izamiselwa lowo owayithengayo njalonjalo, ezizukulwaneni zakhe; kayiyikuphuma ngejubili.

31 Kodwa izindlu zemizi engabiyelwanga ngomthangala zizabalwa njengensimu yelizwe; kulohlengo lwayo, njalo izaphuma ngejubili.

32 Mayelana lemizi yamaLevi, izindlu zemizi yelifa lawo, amaLevi azakuba lohlengo lwaphakadeb.

33 Uba kungohlenga kumaLevi, kuzaphuma ukuthengiswa kwendlu lokomuzi welifa lakhe ngejubili; ngoba izindlu zemizi yamaLevi ziyilifa lawo phakathi kwabantwana bakoIsrayelic.

34 Kodwa insimu yamaphethelo emizi yawo kayiyikuthengiswa, ngoba iyilifa lawo kuze kube ninininid.

35 Uba-ke umfowenu esiba ngumyanga, lesandla sakhe sixega kuwe, uzamsekela: Owemzini lohlezi njengowezizwe, ukuze aphile lawee.

36 Ungathathi kuye umvuzo lenzuzof, kodwa wesabe uNkulunkulu wakho, ukuze umfowenu aphile laweg.

37 Ungamuphi imali yakho ngenzalo, futhi ungaphi ukudla kwakho ngenzuzoh.

38 NgiyiNkosi uNkulunkulu wenu owalikhupha elizweni leGibhithe ukulinika ilizwe leKhanani, ukuze ngibe nguNkulunkulu wenu.

39 Uba-ke umfowenu olawe esiba ngumyanga, azithengise kuwe, ungamenzi asebenze njengesigqilii;

40 uzakuba lawe njengoqatshiweyo, njengohlala njengowezizwe, asebenze kuwe kuze kufike umnyaka wejubili.

41 Khona ezaphuma kuwe, yena labantwana bakhe layej, abuyele kwabomdeni wakhe, abuyele elifeni laboyisek.

42 Ngoba ziyizinceku zami engazikhupha elizweni leGibhithe; kaziyikuthengiswa ngokuthengiswa kwesigqilil.

43 Ungambusi nzimamn, kodwa wesabe uNkulunkulu wakhoo.

44 Lesigqili sakho lesigqilikazi sakho ozakuba lazo, zizavela ezizweni ezilizingelezeleyo; kuzo lizathenga isigqili kumbe isigqilikazi.

45 Futhi-ke ebantwaneni balabo abahlala njengabemzini abahlala njengabezizwe lani, kubo lingazithenga lakuzizukulwana zabo ezilani, abazizalela elizweni lakini, njalo bazakuba yimfuyo yenu.

46 Njalo lizazenza abafuyi bazo lisenzela abantwana benu emva kwenu ukuze badle ilifa lemfuyop; lizabasebenzisa kuze kube nininini. Kodwa phakathi kwabafowenu, abantwana bakoIsrayeli, kaliyikubusa nzima, omunye phezu komunyeq.

47 Uba-ke isandla sowezizweni loba sowemzini ohlala lawe sesifinyelele enothweni, lomfowenu olaye abe ngumyanga, azithengise kowemzini, owezizweni ohlala lawe, kumbe kusendo lwesizukulwana sowemzinir,

48 esezithengisile kungaba lokuhlengwa kwakhe; omunye wabafowabo angamhlengas,

49 loba umfowabo kayise, loba umtanomfowabo kayise angamhlenga, kumbe isihlobo sakhe segazi emdeni wakhe singamhlengat; uba isandla sakhe sesifinyelele enothweni, angazihlengau.

50 Uzabalisana lowamthengayo, kusukela emnyakeni owazithengisa kuye ngawo kuze kufike umnyaka wejubili; ukuze imali yentengiso yakhe izakuba njengenani leminyaka, njengensuku zoqatshiweyo kuzakuba njalo ngayev.

51 Uba kuseleminyaka eminengi, ngokungayo uzabuyisela uhlengo lwakhe, emalini yokuthengwa kwakhew.

52 Uba-ke kusele iminyaka emilutshwana kuze kufike umnyaka wejubili, uzabalisana laye; njengokweminyaka yakhe uzabuyisela uhlengo lwakhe.

53 Uzakuba laye njengoqatshiweyo iminyaka ngeminyaka; kayikumbusa nzima phambi kwamehlo akhox.

54 Kodwa uba engahlengwanga ngalokhu, uzaphuma ngomnyaka wejubili, yena labantwana bakhe kanye layey.

55 Ngoba kimi abantwana bakoIsrayeli bazinceku, bazinceku zami engazikhupha elizweni leGibhithez. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenu.

Izibusiso zokulalela

26Lingazenzeli izithombea, lingazimiseli isifanekiso esibaziweyo lensika eyisithombe, lingabeki elizweni lakini ilitshe elilemifanekiso ukulikhothamelab; ngoba ngiyiNkosi uNkulunkulu wenu.

2 Gcinani amasabatha ami, lihloniphe indlu yami engcwelec. NgiyiNkosi.

3 Uba lihamba ngezimiso zami, ligcine imilayo yami, liyenzed,

4 khona ngizanika izulu lenu ngesikhathi saloe, lelizwe lizaveza isivuno salo, lezihlahla zeganga zithele isithelo sazof.

5 Lesikhathi sokubhula kwenu sizafinyelela esikhathini sokuvuna amavini, lesikhathi sokuvuna amavini sizafinyelela esikhathini sokuhlanyelag; njalo lizakudla ukudla kwenu lize lisutheh, lihlale livikelekile elizweni lakinii.

6 Njalo ngizanika ukuthula elizweni, lilalej futhi kungelamuntu owethusayok, njalo ngisuse inyamazana ezimbi elizweni, lenkemba kayiyikudabula elizweni lakinil.

7 Njalo lizaxotsha izitha zenu, zizakuwa-ke phambi kwenu ngenkembam.

8 Labahlanu benu bazaxotsha ikhulu, labalikhulu benu bazaxotsha inkulungwane ezilitshumi; lezitha zenu zizakuwa phambi kwenu ngenkemba.

9 Njalo ngizaphendukela kinin, ngilenze ukuthi lizale, ngilandise, ngimise isivumelwano sami lanio.

10 Lizakudla-ke okudala okugciniweyo, likhuphe okudala ngenxa yokutshap.

11 Njaloq ngizamisa ithabhanekele lami phakathi kwenu, lomphefumulo wami kawuyikunengwa yinir.

12 Ngizahambahamba-ke phakathi kwenus, ngibe nguNkulunkulu wenu, lina libe ngabantu bamit.

13 NgiyiNkosi uNkulunkulu wenu owalikhupha elizweni leGibhithe ukuze lingabi yizigqili zabou; ngephule izikeyi zejogwe lenu, ngenze ukuthi lihambe lelulemev.

Lokhu okuzakwenziwa ngenxa yokungalaleli

14 Kodwa uba lingangilaleli, lingayenzi yonke le imilayow,

15 njalo uba lidelela izimiso zami, njalo uba umphefumulo wenu unengwa yizehlulelo zami, ukuze lingenzi yonke imilayo yami, ukwephula isivumelwano samix,

16 lami ngizakwenza lokhu kini: Ngizamisa phezu kwenu ukwesaba okukhuluy, isifo esicakisayo, lomkhuhlanez, okuqeda amehlo, okwenza impilo iphelea. Njalo inhlanyelo yenu lizayihlanyelela ize, ngoba izitha zenu zizayidlab.

17 Njalo ngizamisa ubuso bami bumelane lanic, njalo litshaywe phambi kwezitha zenud. Labalizondayo bazalibusae, libaleke kungelamuntu olixotshayof.

18 Kodwa uba ngalezizinto lingangilaleli, ngizakwengeza ngilijezise kasikhombisa ngenxa yezono zenug,

19 ngephule ukuziphakamisa kwamandla enuh, ngenze isibhakabhaka senu sibe njengensimbi, lomhlabathi wenu njengethusii;

20 lamandla enu azachithelwa izej, ngoba ilizwe lenu kaliyikuveza isivuno salo, lezihlahla zelizwe kaziyikuthela isithelo sazok.

21 Uba-ke lihamba ngokuphambene lami, lingafuni ukungilalela, ngizakwengezelela kini inhlupheko kasikhombisa ngokwezono zenu.

22 Ngizathumela phakathi kwenu izilo zeganga ezizalemuka abantwana benu, zichithe izifuyo zenu, zilenze libe balutshwanal, lezindlela zenu zibe yinkangalam.

23 Njalo uba lingavumi ukuxwayiswa yimi ngalezizinto, kodwa lihamba ngokuphambene lamin,

24 lami ngizahamba ngokuphambene lani, lami ngilitshaye kasikhombisa ngenxa yezono zenuo.

25 Ngizakwehlisela inkemba phezu kwenu ezaphindisela impindiselo yesivumelwano. Uba libuthana emizini yenup, ngizathumela umatshayabhuqe wesifo phakathi kwenu, njalo linikelwe esandleni sesithaq.

26 Lapho ngilephulela udondolo lwesinkwa, abesifazana abalitshumi bazabhaka isinkwa senu eziko elilodwa, babuyise isinkwa senu ngesisindor; njalo lizakudla, kodwa lingasuthis.

27 Kodwa uba lingangilaleli kulokhu, lihambe ngokuphambene lamit,

28 lami ngizahamba ngokuphambene lani ngilentukuthelou, lami ngilijezise kasikhombisa ngenxa yezono zenu.

29 Njalo lizakudla inyama yamadodana enu lenyama yamadodakazi enu lizayidlav.

30 Njalo ngizachitha indawo zenu eziphakemeyow, ngidilize amalathi enu elangax, ngiphosele izidumbu zenu phezu kwezidumbu zezithombe zenuy, lomphefumulo wami unengwe yiniz.

31 Ngizakwenza-ke imizi yenu ibe lunxiwaa, ngidilize izindlu zenu ezingcwele; kangiyikunuka uqhatshi lwenu olumnandib.

32 Mina-ke ngizachitha ilizwec ukuze izitha zenu ezihlala kulo zikhakhamale ngalod.

33 Njalo ngizalihlakazela ezizweni, ngihwatshe inkemba emva kwenu; lelizwe lakini lizakuba yincithakalo, lemizi yenu ibe lunxiwae.

34 Khona ilizwe lizathokoza ngamasabatha alo zonke izinsuku zencithakalo, liselizweni lezitha zenu; khona ilizwe lizaphumula, lithokoze ngamasabatha alof.

35 Zonke insuku zencithakalo lizaphumula, ngoba kaliphumulanga ngamasabatha enu lisahlala kilog.

36 Mayelana lalabo abaseleyo phakathi kwenu, ngizathuma ubuthakathaka enhliziyweni zabo emazweni ezitha zaboh; lomsindo wehlamvu eliphephukayo uzabaxotsha, bazabaleka njengomuntu obalekela inkemba, bawe kungelamuntu obaxotshayoi.

37 Bazakhubeka omunye phezu komunye kungathi kuphambi kwenkemba, kungelamuntu obaxotshayoj. Kaliyikuba lakho ukuma phambi kwezitha zenuk.

38 Njalo lizabhubha phakathi kwezizwe, lelizwe lezitha zenu lizakulidla.

39 Labaseleyo phakathi kwenu bazacikizeka ebubini babo emazweni ezitha zabo, yebo lebubini baboyise bazacikizeka kanye labol.

40 Uba bezavuma ububi babo lobubi baboyisem, lesiphambeko sabo abaphambeka ngaso kimi, yebo futhi ukuthi bahambe ngokuphambene lamin,

41 lami ngihambe ngokuphambene labo, ngibase elizweni lezitha zabo. Uba ngalesosikhathi inhliziyo yabo engasokangao izathotshiswap, langalesosikhathi bemukele ngokuthokoza ukutshaywa ngenxa yobubi baboq,

42 khona ngizakhumbula isivumelwano sami loJakobe, yebo lesivumelwano sami loIsaka, yebo lesivumelwano sami loAbrahama ngisikhumbule, lelizwe ngilikhumbuler.

43 Lelizwe lizatshiywa yibo, lithokoze ngamasabatha alo lisachithekile lingelabos. Bona bazakwemukela ngokuthokoza ukutshaywa ngenxa yobubi babot, ngoba, yebo ngoba badelela izehlulelo zami, lomphefumulo wabo wanengwa yizimiso zamiu.

44 Kanti-ke lalokhu, lapho beselizweni lezitha zabo, kangiyikubadelela, futhi kangiyikunengwa yibo ukuze ngibaqothulev, ngephule isivumelwano sami labo, ngoba ngiyiNkosi uNkulunkulu wabow.

45 Kodwa ngizabakhumbulela isivumelwano sabokhokho babo engabakhupha elizweni leGibhithex phambi kwamehlo ezizwe, ukuze ngibe nguNkulunkulu wabo. NgiyiNkosiy.

46 Lezi yizimiso lezehlulelo lemilayo iNkosi ekunikileyo phakathi kwayo labantwana bakoIsrayeliz entabeni yeSinayi ngesandla sikaMozisia.

Imilayo yezithembiso ezithile

27INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi kubo: Umuntu, nxa esenza isithembiso esikhethekileyo, njengesilinganiso sakhoa imiphefumulo izakuba ngeyeNkosib.

3 Khona isilinganiso sakho sizakuba ngesowesilisa, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili kusiya koleminyaka engamatshumi ayisithupha, isilinganiso sakho sizakuba ngamashekeli* esiliva angamatshumi amahlanu, ngokweshekeli lendlu engcwelec.

4 Kodwa uba kungowesifazana, isilinganiso sakho sizakuba ngamashekeli angamatshumi amathathu.

5 Njalo nxa kusukela koleminyaka emihlanu kusiya koleminyaka engamatshumi amabili, isilinganiso sakho sowesilisa sizakuba ngamashekeli angamatshumi amabili, lakowesifazana amashekeli alitshumi.

6 Njalo nxa kusukela kolenyanga kusiya koleminyaka emihlanu, isilinganiso sakho sowesilisa sizakuba ngamashekeli amahlanu esiliva, njalo kowesifazana isilinganiso sakho sizakuba ngamashekeli amathathu esiliva.

7 Uba-ke kusukela koleminyaka engamatshumi ayisithupha langaphezulu, uba kungowesilisa, isilinganiso sakho sizakuba ngamashekeli alitshumi lanhlanu, lakowesifazana amashekeli alitshumi.

8 Kodwa uba engumyanga kulesilinganiso sakho, uzazimisa phambi kompristi ukuze umpristi amlinganise; njengalokhod isandla sowathembisayo singafinyelela kukho umpristi uzamlinganisae.

9 Njalo uba kuyinyamazana abanikela okwayo umnikelo eNkosini, konke okwayo anikela ngakho eNkosini kuzakuba ngcwele.

10 Kayikuyintshintsha, futhi angenaniseli ngayo, enhle ngembi loba embi ngenhle. Uba-ke usenanisa lokwenanisa inyamazana ngenyamazana, lokhu lalokhukwenaniselana kuzakuba ngcwele.

11 Njalo uba kuyinyamazana loba yiyiphi engcolileyo abanganikeli okwayo ngayo umnikelo eNkosini, uzayimisa inyamazana phambi kompristi,

12 umpristi ayilinganise-ke, ukuthi inhle loba imbi; njengesilinganiso sakho, mpristi, izakuba njalo.

13 Kodwa uba eyihlenga lokuyihlenga, uzakwengezelela ingxenye yesihlanu yayo phezu kwesilinganiso sakhof.

14 Umuntu, nxa engcwelisa-ke indlu yakhe, ukuthi ibe ngcwele eNkosini, umpristi uzayilinganisa, ukuthi inhle loba imbi; njengalokho umpristi ezayilinganisa izakuma njalo.

15 Uba-ke oyingcwelisileyo ezayihlenga indlu yakhe, uzakwengezelela ingxenye yesihlanu yemali yesilinganiso sakho phezu kwayo, njalo izakuba ngeyakheg.

16 Uba-ke umuntu ezangcwelisela iNkosi okwensimu yelifa lakhe, isilinganiso sakho sizakuba njengokwenhlanyelo yayo. Ihomeri* lenhlanyelo yebhali* libe ngamashekeli esiliva engamatshumi amahlanu.

17 Uba engcwelisa insimu yakhe kusukela emnyakeni wejubili*, njengesilinganiso sakho izakuma.

18 Kodwa uba wangcwelisa insimu yakhe emva kwejubili, umpristi uzambalela imali ngokweminyaka eseleyo kuze kufike umnyaka wejubili, njalo kuzaphungulwa esilinganisweni sakhoh.

19 Uba-ke owayingcwelisayo eyihlenga lokuyihlenga insimu, uzakwengezelela ingxenye yesihlanu yemali yesilinganiso sakho phezu kwayo, njalo iqiniswe kuyei.

20 Kodwa uba engayihlengi insimu, loba uba eseyithengisile insimu komunye umuntu, kayisayikuhlengwa;

21 Kodwa insimu ekuphumeni kwayo ngejubili izakuba ngcwele eNkosinij, njengensimu eyehlukanisiweyok; ilifa layo libe ngelompristil.

22 Uba-ke eyingcwelisela iNkosi insimu ayithengileyo, engayisiyo insimu yelifa lakhem,

23 umpristi uzambalela-ken inani lesilinganiso sakho, kuze kufike umnyaka wejubili, abesenika isilinganiso sakho ngalolosuku, into engcwele eNkosinio.

24 Ngomnyaka wejubili insimu izabuyela kulowo eyathengwa kuye, kulowo ilifa lensimu ebelingelakhep.

25 Njalo sonke isilinganiso sakho sizakuba ngokweshekeli lendlu engcweleq; amagera* angamatshumi amabili azakuba lishekelir.

26 Kodwa izibulo, elizelwe njengengqabutho eNkosini elenyamazana, kakho ozalingcwelisa; loba inkabi loba imvu, ngeleNkosis.

27 Kodwa uba lingelenyamazana engcolileyo, uzalihlenga ngokwesilinganiso sakho, engezelele phezu kwalo ingxenye yesihlanu yalo; kodwa uba lingahlengwanga, lizathengiswa ngokwesilinganiso sakhot.

28 Kodwa kakukho into eyehlukanisiweyo, umuntu ayehlukanisele iNkosi, kukho konke alakho, okuvela emuntwini, loba enyamazaneni, loba okuvela ensimini yelifa lakhe, kakuyikuthengiswa, futhi kakuyikuhlengwa; konke okwehlukanisiweyo kuyingcwelengcwele eNkosiniu.

29 Yonke into eqalekisiweyo, eqalekiswe ebantwini, kayiyikuhlengwa; izabulawa lokubulawav.

Mayelana lokwetshumi

30 Lakho konke okwetshumi kwelizwe, okwenhlanyelo yelizwe, okwesithelo sezihlahla, kungokweNkosi; kungcwele eNkosiniw.

31 Uba umuntu ehlenga lokuhlenga kokwetshumi kwakhe, uzakwengezelela kukho ingxenye yesihlanu yakhox.

32 Mayelana lakho konke okwetshumi kwezinkomo leyezimvu, konke okwedlula ngaphansi kwentonga, okwetshumi kuzakuba ngcwele eNkosiniy.

33 Kayikuhlola phakathi kokuhle lokubi, futhi kayikuntshintshaz. Njalo uba ekuntshintsha lokukuntshintsha, ngakho khona lokuntshintshana lakho kuzakuba ngcwele, kakuyikuhlengwa.

34 Leyo yimilayo iNkosi eyayilaya uMozisi kubantwana bakoIsrayelia entabeni yeSinayib.

UGWALO LWESINE LUKAMOZISI OLUTHIWA

AMANANI

Ukubalwa kwabantwana bakoIsrayeli eSinayi

1INkosi yasikhuluma kuMozisi enkangala yeSinayia ethenteni lenhlangano, ngolokuqala lwenyanga yesibili, ngomnyaka wesibili emva kokuphuma kwabo elizweni leGibhithe, isithib:

2 Thathani inani lonke lenhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, lenani lamabizo, wonke owesilisac, ngamakhanda abod.

3 Kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini koIsrayeli, lizababala ngamabutho abo, wena loAroni.

4 Kuzakuba lani indoda kuleso lalesosizwe, ileyo laleyo eyinhloko yendlu yaboyise.

5 Lala ngamabizo amadoda azakuma lani. KoRubeni: UElizuri indodana kaShedewuri.

6 KoSimeyoni: UShelumiyeli indodana kaZurishadayi.

7 KoJuda: UNashoni indodana kaAminadabae.

8 KoIsakari: UNethaneli indodana kaZuwari.

9 KoZebuluni: UEliyabi indodana kaHeloni.

10 Kubantwana bakoJosefa, koEfrayimi: UElishama indodana kaAmihudi; koManase: UGamaliyeli indodana kaPedazuri.

11 KoBhenjamini: UAbidani indodana kaGideyoni.

12 KoDani: UAhiyezeri indodana kaAmishadayi.

13 KoAsheri: UPagiyeli indodana kaOkirani.

14 KoGadi: UEliyasafi indodana kaDehuweli.

15 KoNafithali: UAhira indodana kaEnani.

16 Yibo ababizwayo benhlanganof, iziphathamandla zezizwe zaboyise, inhloko zezinkulungwane zakoIsrayelig.

17 OMozisi loAroni basebethatha lawomadoda aqanjwe ngamabizoh.

18 Bahlanganisa inhlangano yonke ngolokuqala lwenyanga yesibili; babala ngenhlanga zabo ngensendo zabo ngezindlu zaboyise, ngokwenani lamabizo, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, ngamakhanda abo.

19 Njengokulaya kweNkosi kuMozisi wababala ngokunjalo enkangala yeSinayi.

20 Njalo abantwana bakoRubeni, izibulo likaIsrayeli, izizukulwana zabo, ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, ngokwenani lamabizo, ngamakhanda abo, wonke owesilisa kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini;

21 labo ababaliweyo kubo, esizweni sakoRubeni, babeyizinkulungwane ezingamatshumi amane lesithupha lamakhulu amahlanu.

22 Kubantwana bakoSimeyoni, izizukulwana zabo, ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, labo ababalwayo, ngokwenani lamabizo, ngamakhanda abo, wonke owesilisa kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini;

23 labo ababaliweyo kubo, esizweni sakoSimeyoni, babeyizinkulungwane ezingamatshumi amahlanu lesificamunwemunye lamakhulu amathathu.

24 Kubantwana bakoGadi, izizukulwana zabo, ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, ngokwenani lamabizo, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini;

25 labo ababaliweyo kubo, esizweni sakoGadi, babeyizinkulungwane ezingamatshumi amane lanhlanu lamakhulu ayisithupha lamatshumi amahlanu.

26 Kubantwana bakoJuda, izizukulwana zabo, ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, ngokwenani lamabizo, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini;

27 labo ababaliweyo kubo, esizweni sakoJuda, babeyizinkulungwane ezingamatshumi ayisikhombisa lane lamakhulu ayisithupha.

28 Kubantwana bakoIsakari, izizukulwana zabo, ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, ngokwenani lamabizo, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini;

29 labo ababaliweyo kubo, esizweni sakoIsakari, babeyizinkulungwane ezingamatshumi amahlanu lane lamakhulu amane.

30 Kubantwana bakoZebuluni, izizukulwana zabo, ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, ngokwenani lamabizo, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini;

31 labo ababaliweyo kubo, esizweni sakoZebuluni, babeyizinkulungwane ezingamatshumi amahlanu lesikhombisa lamakhulu amane.

32 Kubantwana bakoJosefa, kubantwana bakoEfrayimi, izizukulwana zabo, ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, ngokwenani lamabizo, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini;

33 labo ababaliweyo kubo, esizweni sakoEfrayimi, babeyizinkulungwane ezingamatshumi amane lamakhulu amahlanu.

34 Kubantwana bakoManase, izizukulwana zabo, ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, ngokwenani lamabizo, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini;

35 labo ababaliweyo kubo, esizweni sakoManase, babeyizinkulungwane ezingamatshumi amathathu lambili lamakhulu amabili.

36 Kubantwana bakoBhenjamini, izizukulwana zabo, ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, ngokwenani lamabizo, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini;

37 labo ababaliweyo kubo, esizweni sakoBhenjamini, babeyizinkulungwane ezingamatshumi amathathu lanhlanu lamakhulu amane.

38 Kubantwana bakoDani, izizukulwana zabo, ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, ngokwenani lamabizo, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini;

39 labo ababaliweyo kubo, esizweni sakoDani, babeyizinkulungwane ezingamatshumi ayisithupha lambili lamakhulu ayisikhombisa.

40 Kubantwana bakoAsheri, izizukulwana zabo, ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, ngokwenani lamabizo, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini;

41 labo ababaliweyo kubo, esizweni sakoAsheri, babeyizinkulungwane ezingamatshumi amane lanye lamakhulu amahlanu.

42 Abantwana bakoNafithali, izizukulwana zabo, ngensendo zabo, ngezindlu zaboyise, ngokwenani lamabizo, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini;

43 labo ababaliweyo kubo, esizweni sakoNafithali, babeyizinkulungwane ezingamatshumi amahlanu lantathu lamakhulu amane.

44 Yibo laba ababalwayo, oMozisi loAroni abababalayo, leziphathamandla zakoIsrayeli, amadoda alitshumi lambili, yileso laleso singesendlu yaboyisei.

45 Babenjalo bonke ababalwayo babantwana bakoIsrayeli, ngezindlu zaboyise, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, bonke abangaphuma ukuya empini koIsrayeli.

46 Ngakho bonke ababalwayo babeyizinkulungwane ezingamakhulu ayisithupha lantathu lamakhulu amahlanu lamatshumi amahlanuj.

AmaLevi azakhonza ethabhanekeleni

47 Kodwa amaLevi, ngezindlu zaboyise, kawabalwanga phakathi kwabok.

48 Ngoba iNkosi yayikhulume kuMozisi yathi:

49 Kuphela isizwe sakoLevi ungasibali, ungathathi inani lonke laso phakathi kwabantwana bakoIsrayeli;

50 kodwa wena, misa amaLevi phezu kwethabhanekele lobufakazi, laphezu kwazo zonke izitsha zalol, laphezu kwakho konke okwalo. Wona azathwala ithabhanekele lazo zonke izitsha zalo; futhi wona azakhonza kulo, amise amathente awo azingelezele ithabhanekelem.

51 Lekusukeni kwethabhanekele amaLevi azalidiliza, lekumisweni kwethabhanekele amaLevi azalimisan. Lowemzini osondelayo uzabulawao.

52 Abantwana bakoIsrayeli bazamisa-ke amathente abo, kube ngulowo lalowo enkambeni yakhe, langulowo lalowo ngophawu lwakhe, ngokwamabutho abop.

53 Kodwa amaLevi azamisa amathente awo azingeleze ithabhanekele lobufakaziq, ukuze kungabi lolaka phezu kwenhlangano yabantwana bakoIsrayelir; amaLevi azagcina-ke umlindo wethabhanekele lobufakazis.

54 Abantwana bakoIsrayeli basebesenza njengakho konke iNkosi eyayimlaye khona uMozisi, benza njalo.

Inkamba leziphathamandla zezizwe

2INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni isithi:

2 Abantwana bakoIsrayeli bazamisa amathente abo, kube ngulowo lalowo ngophawu lwakhe, ngokwezibonakaliso zezindlu zaboyisea; bazamisa amathente abo bucwadlana lethente lenhlangano inhlangothi zonkeb.

3 Labo abamisa amathente abo ngempumalanga lapho okuphuma khona ilanga, bangabophawu lwenkamba yakoJuda ngokwamabutho abo, lesiphathamandla sabantwana bakoJuda sizakuba nguNashoni indodana kaAminadabac;

4 lebutho lakhe lababalwayo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi ayisikhombisa lane lamakhulu ayisithupha.

5 Lalabo abamisa amathente abo eceleni kwakhe ngabesizwe sakoIsakari, lesiphathamandla sabantwana bakoIsakari sizakuba nguNethaneli indodana kaZuwari;

6 lebutho lakhe lababalwayo balo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amahlanu lane lamakhulu amane.

7 Isizwe sakoZebuluni: Isiphathamandla sabantwana bakoZebuluni sizakuba-ke nguEliyabi indodana kaHeloni;

8 lebutho lakhe lababalwayo balo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amahlanu lesikhombisa lamakhulu amane.

9 Bonke ababalwayo benkamba yakoJuda babeyizinkulungwane ezilikhulu lamatshumi ayisificaminwembili lamakhulu amane, ngamabutho abo; bazasuka kuqalad.

10 Uphawu lwenkamba yakoRubeni luzakuba ngeningizimu, ngamabutho abo, lesiphathamandla sabantwana bakoRubeni sizakuba nguElizuri indodana kaShedewuri;

11 lebutho lakhe lababalwayo balo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amane lesithupha lamakhulu amahlanu.

12 Lalabo abamisa amathente abo eceleni kwakhe ngabesizwe sakoSimeyoni, lesiphathamandla sabantwana bakoSimeyoni sizakuba nguShelumiyeli indodana kaZurishadayi;

13 lebutho lakhe lababalwayo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amahlanu lesificamunwemunye lamakhulu amathathu.

14 Lesizwe sakoGadi: Isiphathamandla sabantwana bakoGadi sizakuba-ke nguEliyasafi indodana kaRehuweli;

15 lebutho lakhe lababalwayo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amane lanhlanu lamakhulu ayisithupha lamatshumi amahlanu.

16 Bonke ababalwayo benkamba yakoRubeni babeyizinkulungwane ezilikhulu lamatshumi amahlanu lanye lamakhulu amane lamatshumi amahlanu, ngamabutho abo. Njalo bazakuba ngabesibili ekusukenie.

17 Emva kwalokhu kuzasuka ithente lenhlangano, lenkamba yamaLevi phakathi kwenkamba; njengokumisa kwabo inkamba ngokunjalo bazasukaf, kube ngulowo lalowo endaweni yakhe, ngokwempawu zabog.

18 Uphawu lwenkamba yakoEfrayimi ngamabutho abo luzakuba sentshonalanga, lesiphathamandla sabantwana bakoEfrayimi sizakuba nguElishama indodana kaAmihudi;

19 lebutho lakhe lababalwayo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amane lamakhulu amahlanu.

20 Leceleni kwakhe isizwe sakoManase, lesiphathamandla sabantwana bakoManase sizakuba nguGamaliyeli indodana kaPedazuri;

21 lebutho lakhe lababalwayo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amathathu lambili lamakhulu amabili.

22 Lesizwe sakoBhenjamini; isiphathamandla sabantwana bakoBhenjamini sizakuba-ke nguAbidani indodana kaGideyoni;

23 lebutho lakhe lababalwayo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amathathu lanhlanu lamakhulu amane.

24 Bonke ababalwayo benkamba yakoEfrayimi babeyizinkulungwane ezilikhulu lesificaminwembili lekhulu, ngamabutho abo. Njalo bazakuba ngabesithathu ekusukenih.

25 Uphawu lwenkamba yakoDani luzakuba ngenyakatho, ngamabutho abo, lesiphathamandla sabantwana bakoDani sizakuba nguAhiyezeri indodana kaAmishadayi;

26 lebutho lakhe lababalwayo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi ayisithupha lambili lamakhulu ayisikhombisa.

27 Labamisa amathente abo eceleni kwakhe kuzakuba yisizwe sakoAsheri, lesiphathamandla sabantwana bakoAsheri sizakuba nguPagiyeli indodana kaOkirani;

28 lebutho lakhe lababalwayo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amane lanye lamakhulu amahlanu.

29 Lesizwe sakoNafithali; isiphathamandla sabantwana bakoNafithali sizakuba-ke nguAhira indodana kaEnani;

30 lebutho lakhe lababalwayo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amahlanu lantathu lamakhulu amane.

31 Bonke ababalwayo benkamba yakoDani babeyizinkulungwane ezilikhulu lamatshumi amahlanu lesikhombisa lamakhulu ayisithupha. Bazakuba ngabokucina ekusukeni ngokwempawu zaboi.

32 Yibo labo ababalwayo babantwana bakoIsrayeli ngezindlu zaboyise. Bonke ababalwayo bezinkamba ngokwamabutho abo babeyizinkulungwane ezingamakhulu ayisithupha lantathu lamakhulu amahlanu lamatshumi amahlanuj.

33 Kodwa amaLevi kawabalwanga phakathi kwabantwana bakoIsrayeli, njengalokho iNkosi yayimlayile uMozisik.

34 Njalo abantwana bakoIsrayeli benza njengalokho konke iNkosi eyayimlaye khona uMozisi; ngokunjalo bamisa amathente abo ngokwempawu zabo futhi basuka ngokunjalo, ngulowo lalowo ngosendo lwakhe ngokwendlu kayisel.

Amadodana kaAroni

3Lezi-ke yizizukulwana zikaAroni lezikaMozisi, ngosuku iNkosi eyakhuluma ngalo loMozisi entabeni yeSinayi.

2 Lala ngamabizo amadodana kaAroni; izibulo uNadabi, loAbihu, uEleyazare, loIthamaria.

3 La ngamabizo amadodana kaAroni, abapristi abagcotshiweyo, owabehlukanisela ukusebenza njengabapristib.

4 Kodwa uNadabi loAbihu bafa phambi kweNkosi, lapho benikela umlilo ongejwayelekanga phambi kweNkosi enkangala yeSinayic. Babengelabantwana. Ngakho uEleyazare loIthamari basebenza njengabapristi phambi kukaAroni uyise.

5 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

6 Sondeza isizwe sakoLevi, usimise phambi kukaAroni umpristi, ukuthi bamsebenzeled.

7 Bazagcina imfanelo yakhe lemfanelo yenhlangano yonke phambi kwethente lenhlangano ukwenza inkonzo yethabhanekele.

8 Bazalondoloza yonke impahla yethente lenhlangano, lemfanelo yabantwana bakoIsrayeli, ukuthi benze inkonzo yethabhanekelee.

9 Njalo uzanikela amaLevi kuAroni lemadodaneni akhe; aphiwe lokuphiwa kuye bephuma kubantwana bakoIsrayelif.

10 Njalo uAroni lamadodana akhe uzabamisa, bagcine-ke ubupristi babog. Lowemzini osondelayo uzabulawah.

11 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

12 Mina-ke, khangela, ngithethe amaLevi ephuma phakathi kwabantwana bakoIsrayeli endaweni yalo lonke izibulo elivula isizalo kubantwana bakoIsrayeli. Ngakho amaLevi azakuba ngawamii,

13 ngoba lonke izibulo lingelamij ngosuku engatshaya ngalo lonke izibulo elizweni leGibhithe. Ngizehlukanisele lonke izibulo koIsrayeli, kusukela emuntwini kusiya enyamazaneni; lizakuba ngelamik; ngiyiNkosi.

14 INkosi yasikhuluma kuMozisi enkangala yeSinayi isithi:

15 Bala abantwana bakoLevi ngezindlu zaboyise langensendo zabo; wonke owesilisa kusukela kolenyanga kusiya phezulu, uzababalal.

16 Ngakho uMozisi wababala ngokomlomo weNkosi njengokulaywa kwakhe.

17 Lala ayengamadodana kaLevi ngamabizo awo: UGerishoni loKohathi loMerarim.

18 Lala ngamabizo amadodana kaGerishoni ngensendo zawo: ULibini loShimeyin.

19 Lamadodana kaKohathi ngensendo zawo: UAmramu loIzihari, uHebroni loUziyelio.

20 Lamadodana kaMerari ngensendo zawo: UMahli loMuship. Lezi zinsendo zamaLevi ngezindlu zaboyise.

21 KuGerishoni kwakulosendo lwamaLibini losendo lwamaShimeyi; lezi zinsendo zamaGerishoni.

22 Ababalwayo babo, ngenani labo bonke abesilisa, kusukela kolenyanga kusiya phezulu, ababalwayo babo babeyizinkulungwane eziyisikhombisa lamakhulu amahlanu.

23 Insendo zamaGerishoni zizamisa amathente azo ngemva kwethabhanekele ngentshonalangaq.

24 Lesiphathamandla sendlu kayise wamaGerishoni sizakuba nguEliyasafi indodana kaLayeli.

25 Lemfanelo yamadodana kaGerishoni ethenteni lenhlangano izakubar lithabhanekeles, lethentet, isifulelo salou, lesilenge somnyango wethente lenhlangano,

26 lamakhetheni egumav, lesilenge somnyango weguma elingasethabhanekeleni lelingaselathini inhlangothi zonkew, lentambo zalo, ngokomsebenzi walo wonkex.

27 LakuKohathi kwakulosendo lwamaAmramu, losendo lwamaIzihari, losendo lwamaHebroni, losendo lwamaUziyeli. Lezi zinsendo zamaKohathiy.

28 Kunani labo bonke abesilisa, kusukela kolenyanga kusiya phezulu, babeyizinkulungwane eziyisificaminwembili lamakhulu ayisithupha, begcina imfanelo yendlu engcwele.

29 Insendo zamadodana kaKohathi zizamisa amathente azo eceleni kwethabhanekele ngeningizimuz.

30 Lesiphathamandla sendlu kayise wensendo zamaKohathi sizakuba nguElizafani indodana kaUziyelia.

31 Lemfanelo yawo izakuba ngumtshokotshob, letafulac, loluthi lwesibaned, lamalathie, lezitsha zendlu engcwele abakhonza ngazo, lesilengef, layo yonke inkonzo yalo.

32 Njalo umphathi weziphathamandla zamaLevi uzakuba nguEleyazare, indodana kaAroni umpristi; ubuphathi bakhe babukwabagcina ukulindwa kwendlu engcwele.

33 KoMerari kwakulusendo lwamaMahli losendo lwamaMushi; lezi zinsendo zamaMerari.

34 Lababalwayo babo, ngenani labo bonke abesilisa, kusukela kolenyanga kusiya phezulu, babeyizinkulungwane eziyisithupha lamakhulu amabili.

35 Lesiphathamandla sendlu kayise wensendo zakoMerari sizakuba nguZuriyeli indodana kaAbihayili. Bazamisa amathente abo eceleni kwethabhanekele ngenyakatho.

36 Lobuphathi bokulinda bamadodana kaMerari buzakuba ngamapulanka ethabhanekeleg, lemithando yaloh, lensika zaloi, lezisekelo zaloj, lezitsha zalo zonke, lawo wonke umsebenzi walo,

37 lensika zeguma inhlangothi zonke, lezisekelo zazok, lezikhonkwane zazol, lentambo zazom.

38 Lalabo ababemise amathente abo phambi kwethabhanekele ngempumalanga, phambi kwethente lenhlangano, kwakungoMozisi loAroni lamadodana akhe, belondoloza ukulindwa kwendlu engcwele, kusenzelwa umlindo wabantwana bakoIsrayelin. Lowemzini osondelayo uzabulawao.

39 Bonke ababalwayo bamaLevi, oMozisi loAroni abababalayo, ngokomlayo weNkosi, ngezinsapho zabo, bonke abesilisa kusukela kolenyanga kusiya phezulu, babeyizinkulungwane ezingamatshumi amabili lambilip.

Uhlengo lwamazibulo

40 INkosi yasisithi kuMozisi: Bala wonke amazibulo esilisa abantwana bakoIsrayeli, kusukela kolenyanga kusiya phezulu, uthathe inani lamabizo abo.

41 Uzangithathela amaLevi (ngiyiNkosi) endaweni yawo wonke amazibulo phakathi kwabantwana bakoIsrayeli; lezifuyo zamaLevi endaweni yamazibulo wonke phakathi kwezifuyo zabantwana bakoIsrayeliq.

42 Ngakho uMozisi wabala wonke amazibulo phakathi kwabantwana bakoIsrayeli, njengokulaya kweNkosi kuye.

43 Lawo wonke amazibulo esilisa, ngenani lamabizo, kusukela kolenyanga kusiya phezulu, kwababaliweyo babo, ayezinkulungwane ezingamatshumi amabili lambili lamakhulu amabili lamatshumi ayisikhombisa lantathu.

44 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

45 Thatha amaLevi endaweni yamazibulo wonke phakathi kwabantwana bakoIsrayeli, lezifuyo zamaLevi endaweni yezifuyo zabo; lamaLevi azakuba ngawamir; ngiyiNkosi.

46 Mayelana labazahlengwa, abangamakhulu amabili lamatshumi ayisikhombisa lantathu bamazibulo abantwana bakoIsrayelis, abaphezu kwenani lamaLevit;

47 uzathatha lamashekeli* nganhlanu nganhlanu ngekhandau, ngokweshekeli lendlu engcwele uzawathathav; ishekeli lingamagera* angamatshumi amabiliw.

48 Unike kuAroni lakumadodana akhe imali yabahlengiweyo abasele phakathi kwabo.

49 UMozisi wasethatha imali yohlengo kulabo ababesele phezu kwabahlengwa ngamaLevi.

50 Wayithatha imali kumazibulo abantwana bakoIsrayeli, amashekeli ayinkulungwane lamakhulu amathathu lamatshumi ayisithupha lanhlanu, ngokweshekeli lendlu engcwelex.

51 UMozisi wasenika uAroni lamadodana akhe imali yabahlengiweyo, ngokomlomo weNkosi, njengalokhu iNkosi imlayile uMozisiy.

Imisebenzi yamaLevi

4INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni isithi:

2 Thathani inani lonke lamadodana kaKohathi avela phakathi kwamadodana kaLevi, ngensendo zawo, ngezindlu zaboyise,

3 kusukela koleminyaka engamatshumi amathathu kusiya koleminyaka engamatshumi amahlanu, wonke ongena enkonzweni ukwenza umsebenzi wethente lenhlanganoa.

4 Lo ngumsebenzi wamadodana kaKohathi ethenteni lenhlangano: Izinto ezingcwelengcweleb.

5 Ekusukeni-ke kwenkamba uAroni lamadodana akhe bazakuza behlise iveyili lesembesoc, basibekele umtshokotsho wobufakazi ngalod,

6 bazabeka phezu kwawo izikhumba zikamantswanee, bendlale phezu kwawo ilembu eliluhlaza okwesibhakabhaka lonke, bafake imijabo yawof.

7 Laphezu kwetafula lokubukisa bazakwendlala ilembu eliluhlaza okwesibhakabhaka, babeke phezu kwalo imiganu, lenkezo zempepha, lezitsha, lenkezo zomnikelo wokunathwayo; lesinkwa esihlezi sikhona sizakuba phezu kwalog.

8 Laphezu kwalezizinto bazakwendlala ilembu elibomvu, balembese ngesembeso sezikhumba zikamantswane, bafake imijabo yaloh.

9 Bazathatha-ke ilembu eliluhlaza okwesibhakabhaka, bembese uluthi lwesibane sesikhanyiso, lezibane zaloi, lendlawu zalo, lemiganu yalo yomlotha, lezitsha zonke zalo zamafutha abasebenza ngazo kulo.

10 Njalo bazalufaka kanye lezinto zalo zonke esembesweni sezikhumba zikamantswane, bakugaxe egodweni.

11 Laphezu kwelathi legolide bazakwendlala ilembu eliluhlaza okwesibhakabhakaj, balembese ngesembeso sezikhumba zikamantswane, bafake imijabo yalok.

12 Njalo bazathatha yonke impahla yenkonzo, abakhonza ngayo endlini engcwele, bayifake elenjini eliluhlaza okwesibhakabhaka, bayembese ngesembeso sezikhumba zikamantswane, bayigaxe egodweni.

13 Njalo bazasusa umlotha elathinil, bendlale phezu kwalo ilembu eliyibubende,

14 babeke phezu kwalo zonke izinto zalo abakhonza ngazo kulo, izitsha zokuthwala umlilo, amafologwe enyama, lamafotsholo, lemiganu yokufafaza, zonke izinto zelathim; bendlale phezu kwalo isembeso sezikhumba zikamantswane, bafake imijabo yalo.

15 Lapho uAroni lamadodana akhe sebeqedile ukwembesa indlu engcwele lempahla zonke zendlu engcwele, ekususweni kwenkamba, emva kwalokho amadodana kaKohathi azakuza ukuthwalan, kodwa kawayikuthinta into engcwele hlezi afeo. Lezizinto zingumthwalo wamadodana kaKohathi, ethenteni lenhlangano.

16 Ubongameli bukaEleyazare indodana kaAroni umpristi buzakuba ngamafutha esibanep, lempepha elephunga elimnandiq, lomnikelo wokudla njalonjalor, lamafutha okugcobas; ububonisi ngethabhanekele lonke lakho konke okukilo, endlini engcwele lezitsheni zayo.

17 INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni isithi:

18 Lingaqumi insendo zesizwe samaKohathi zisuke phakathi kwamaLevi.

19 Kodwa lokho kwenzeni kuwo, ukuze aphile angafi, ekusondeleni kwawo ezintweni ezingcwelengcwelet; uAroni lamadodana akhe bazangena, bawamise lowo lalowo emsebenzini wakhe lemthwalweni wakhe;

20 kodwa kawayikungena ukubonau lapho izinto ezingcwele zigoqelwa, hlezi afev.

21 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

22 Thatha inani lonke lamadodana kaGerishoni lawo, ngezindlu zaboyise, ngensendo zawo,

23 kusukela koleminyaka engamatshumi amathathu langaphezulu kusiya koleminyaka engamatshumi amahlanu uzababala; wonke ongena ukukhonza inkonzo, ukuthi enze umsebenzi ethenteni lenhlangano.

24 Lo ngumsebenzi wensendo zamaGerishoni ukukhonza lemthwalweni;

25 bazathwala-kew amakhetheni ethabhanekele, lethente lenhlanganox, isembeso saloy, lesembeso sezikhumba zikamantswane eziphezu kwalo phezuluz, lesilenge somnyango wethente lenhlangano,

26 lamakhetheni eguma, lesilenge somnyango wesango leguma eliseduze lethabhanekele njalo eduze lelathi inhlangothi zonke, lentambo zazo, lempahla yonke yenkonzo yabo, lakho konke okwenzelwe bona; basebenze-ke.

27 Njengokulaya kukaAroni lamadodana akhe uzakuba njalo umsebenzi wonke wamadodana amaGerishoni emthwalweni wabo wonke lenkonzweni yabo yonke. Uzawamisa ukugcina wonke umthwalo wabo.

28 Lo ngumsebenzi wensendo zamadodana amaGerishoni ethenteni lenhlangano; ukugcinwa kwawo kuzakuba ngaphansi kwesandla sikaIthamari indodana kaAroni umpristi.

29 Amadodana kaMerari uzawabala ngensendo zawo ngezindlu zaboyise,

30 kusukela koleminyaka engamatshumi amathathu langaphezulu kusiya koleminyaka engamatshumi amahlanu uzababala, wonke ongena enkonzweni, ukusebenza umsebenzi wethente lenhlangano.

31 Lalokhu yikugcinwa komthwalo wabo, njengokomsebenzi wabo wonke ethenteni lenhlanganoa: Amapulanka ethabhanekele, lemithando yalo, lensika zalo, lezisekelo zalo,

32 lensika zeguma inhlangothi zonke, lezisekelo zazo, lezikhonkwane zazo, lezintambo zazo, lempahla yazo yonke, lomsebenzi wazo wonke. Njalo lizaziqamba ngamabizo impahla abafanele ukuzithwalab.

33 Lo ngumsebenzi wensendo zamadodana kaMerari, ngokomsebenzi wonke wawo ethenteni lenhlangano, ngaphansi kwesandla sikaIthamari indodana kaAroni umpristic.

34 UMozisi loAroni leziphathamandla zenhlangano basebebala amadodana amaKohathi ngensendo zawo langezindlu zaboyised,

35 kusukela koleminyaka engamatshumi amathathu langaphezulu kusiya koleminyaka engamatshumi amahlanu, wonke ongena enkonzweni, emsebenzini wethente lenhlangano;

36 Lalabo ababalwayo kuwo ngensendo zabo babeyizinkulungwane ezimbili lamakhulu ayisikhombisa lamatshumi amahlanu.

37 Laba ngababalwayo bensendo zamaKohathie, wonke owasebenza ethenteni lenhlangano, oMozisi loAroni abababalayo, ngokomlayo weNkosi ngesandla sikaMozisi.

38 Lalabo ababalwayo bamadodana kaGerishoni, ngensendo zawo, langezindlu zaboyise,

39 kusukela koleminyaka engamatshumi amathathu langaphezulu kusiya koleminyaka engamatshumi amahlanu, wonke ongena enkonzweni, emsebenzini ethenteni lenhlangano.

40 Lalabo ababalwayo kuwo ngensendo zabo ngezindlu zaboyise babeyizinkulungwane ezimbili lamakhulu ayisithupha lamatshumi amathathu.

41 Laba ngababalwayo bensendo zamadodana kaGerishonif, wonke owasebenza ethenteni lenhlangano, oMozisi loAroni abababalayo ngokomlayo weNkosi.

42 Lalabo ababalwayo bensendo zamadodana kaMerari, ngensendo zawo, ngezindlu zaboyise,

43 kusukela koleminyaka engamatshumi amathathu langaphezulu kusiya koleminyaka engamatshumi amahlanu, wonke ongena enkonzweni, emsebenzini wethente lenhlangano.

44 Lalabo ababalwayo kuwo ngensendo zabo babeyizinkulungwane ezintathu lamakhulu amabili.

45 Laba ngababalwayo bensendo zamadodana kaMerarig, oMozisi loAroni abababalayo, ngokomlayo weNkosi ngesandla sikaMozisi.

46 Bonke ababalwayo, oMozisi loAroni leziphathamandla zakoIsrayeli abababalayo, bamaLevi, ngensendo zabo langezindlu zaboyise,

47 kusukela koleminyaka engamatshumi amathathu langaphezulu kusiya koleminyaka engamatshumi amahlanu, wonke owangena ukusebenza umsebenzi wenkonzo lomsebenzi womthwalo ethenteni lenhlangano,

48 lalabo ababalwayo kubo babeyizinkulungwane eziyisificaminwembili lamakhulu amahlanu lamatshumi ayisificaminwembili.

49 Ngokomlayo weNkosi bababala, ngesandla sikaMozisi, ngulowo lalowo ngokomsebenzi wakhe langokomthwalo wakheh; ngakho babalwa nguye, njengokulaya kweNkosi kuMozisii.

Abangcolileyo bayakhutshwa enkambeni

5INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Laya abantwana bakoIsrayeli ukuthi bakhuphe enkambeni wonke umlepheroa, laye wonke olokugobhozab, laye wonke ongcolileyo ngofileyoc.

3 Kusukela kowesilisa kusiya kowesifazana lizabakhupha, kuze kube ngaphandle kwenkamba lizabakhuphad, ukuze bangangcolisi izinkamba zabo, engihlala phakathi kwazoe.

4 Abantwana bakoIsrayeli basebesenza njalo, babakhupha baze baba ngaphandle kwenkambaf; njengokutsho kweNkosi kuMozisi, benza njalo abantwana bakoIsrayeli.

Umlayo omayelana lokuhlawula komuntu olecala

5 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

6 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi: Indoda kumbe umfazi, uba besenza loba yisiphi isono somuntu, ngokuphambeka isiphambeko eNkosini, lowomuntu ulecalag.

7 Njalo bazavuma isono sabo abasenzileyoh, abesehlawula icala lakhe ngokupheleleyo kwalo, engezelele phezu kwalo ingxenye yesihlanu yalo, anike lowo alecala kuyei.

8 Kodwa uba lowomuntu engelamhlengi oyisihlobo okungahlawulwa kuso icala, icala lizahlawulwa eNkosini kube ngokompristi, ngaphandle kwenqama yenhlawulo yokuthula, azamenzela inhlawulo yokuthula ngayoj.

9 Lawo wonke umnikelo wazo zonke izinto ezingcwele zabantwana bakoIsrayeli, abaziletha kumpristi, uzakuba ngowakhek.

10 Lezinto ezingcwele zawo wonke umuntu zizakuba ngezakhe; lokhu loba ngubani akunika umpristi kuzakuba ngokwakhel.

Umlayo omayelana lobukhwele

11 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

12 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi kubo: Loba yiyiphi indoda, uba umkayo eduha, ngokungathembeki kuyo enze isenzo sokungathembeki,

13 lendoda ilala laye ngobudoda bokuhlangana, njalo kufihlakale emehlweni endoda yakhe, angabonwa, yena ungcolisiwe, njalo kungelamfakazi omelana laye, futhi yena engabanjwangam,

14 lomoya wobukhwele ufike phezu kwayo, futhi ibe lobukhwele ngomkayo, njalo yena engcolisiwe, loba umoya wobukhwele ufike phezu kwayo, futhi ibe lobukhwele ngomkayo, lanxa yena engangcolanga,

15 indoda izaletha umkayo kumpristi, imlethele umnikelo wakhe, okwetshumi kwe-efa* lempuphu yebhali*; kayiyikuthela amafutha kuyo, ingabeki inhlaka phezu kwayo, ngoba kungumnikelo wokudla wobukhwele, umnikelo wokudla wesikhumbuzon, ukukhumbuza ububio.

16 Umpristi uzasondeza-ke owesifazana, ammise phambi kweNkosi.

17 Umpristi athathe amanzi angcwele embizeni yebumba, lompristi athathe okothuli oluphansi ethabhanekeleni, akufake emanzini.

18 Umpristi uzamisa owesifazana phambi kweNkosi, embule ikhanda lowesifazana, abeke ezandleni zakhe umnikelo wokudla wokukhumbuza, ongumnikelo wokudla wobukhwele. Lesandleni sompristi kuzakuba lamanzi ababayo aletha isiqalekiso.

19 Umpristi uzamfungisa-ke, athi kowesifazana: Uba kungelandoda elele lawe, njalo uba ungaduhelanga ekungcoleni, uphansi kwendoda yakho, khululeka emanzini la ababayo aletha isiqalekiso.

20 Kodwa wena, uba uduhile, uphansi kwendoda yakho, futhi uba ungcolisiwe, lendoda yahlangana lawe, ngaphandle kwendoda yakho,

21 umpristi amfungise owesifazana ngesifungo sesiqalekisop, umpristi athi kuye: INkosi kayikwenze ube yisiqalekiso lesifungo phakathi kwabantu bakini, lapho iNkosi isenza ithangazi lakho liwe, lesisu sakho sikhukhumaleq.

22 Lamanzi la aletha isiqalekiso kawangene emibilini yakho, akwenze isisu sikhukhumale lokwenza ithangazi liwer. Owesifazana abesesithi: Ameni, Amenis.

23 Umpristi uzabhala-ke iziqalekiso lezi egwalweni, azesule ngamanzi ababayo,

24 anathise owesifazana amanzi ababayo aletha isiqalekiso, lamanzi aletha isiqalekiso azangena kuye, abe ngokubabayo.

25 Umpristi uzathatha-ke esandleni sowesifazana umnikelo wokudla wobukhwele, awuzunguze umnikelo wokudla phambi kweNkosi, awusondeze elathinit,

26 umpristi acuphe isandla esigcweleyo somnikelo wokudla, sibe yisikhumbuzo sawo, asitshise elathini, lemva kwalokho amnathise owesifazana amanziu.

27 Esemnathisile amanzi, kuzakuthi uba engcolile, enze ngokungathembeki isenzo sokungathembeki endodeni yakhe, amanzi aletha isiqalekiso esengenile kuye abe ngokubabayo, isisu sakhe sizakhukhumala lethangazi lakhe liwe, lowesifazana uzakuba yisiqalekiso phakathi kwabantu bakibov.

28 Kodwa uba owesifazana engangcolanga, kodwa ehlambulukile, uzakhululeka, uzakwemukela inhlanyelo.

29 Lo ngumlayo wobukhwele, lapho umfazi eduha, ephansi kwendoda yakhe, abesengcoliswaw,

30 kumbe indoda, uba umoya wobukhwele ufika phezu kwayo ibe lobukhwele ngomkayo; immise owesifazana phambi kweNkosi, lompristi enze kuye umlayo lo wonke.

31 Indoda izakhululeka-ke ecaleni, kodwa lowo owesifazana uzathwala icala lakhex.

Umlayo omayelana lomNaziri

6INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi kubo: Owesilisa loba owesifazana, uba ezehlukanisela ukuthembisa isithembisoa somNazirib, ukuze azehlukanisele iNkosi,

3 uzazehlukanisa lewayini lokunathwayo okulamandla, anganathi iviniga lewayini, leviniga lokunathwayo okulamandla, anganathi lamhluzi wezithelo zevini, angadli izithelo zevini ezimanzi lezomileyoc.

4 Zonke insuku zokuzehlukanisela kwakhe kayikudla okolutho olwenziwe ngevini lewayini, kusukela enhlamvini kusiya emakhasini.

5 Zonke insuku zesithembiso sokuzehlukanisela kwakhe impuco kayiyikudlula phezu kwekhanda lakhed; kuze kugcwaliseke insuku zokuzehlukanisela kwakhe iNkosi uzakuba ngcwele, ayekele izihluthu zenwele zekhanda lakhe zikhulee.

6 Zonke insuku azehlukanisele iNkosi ngazo kayikuya esidunjinif.

7 Kayikuzingcolisa ngoyise, langonina, ngomfowabo, langodadewabo, uba befile, ngoba ukwehlukaniselwa uNkulunkulu wakhe kuphezu kwekhanda lakheg.

8 Zonke insuku zokuzehlukanisela kwakhe ungcwele eNkosini.

9 Uba-ke ofayo ejunywa masinyane yikufa phansi kwakhe, usengcolise ikhanda lokuzehlukanisela kwakheh, uzaphuca ikhanda lakhe ngosuku lokuhlanjululwa kwakhe, uzaliphuca ngosuku lwesikhombisai.

10 Langosuku lwesificaminwembili uzaletha amajuba amabili loba amaphuphu amabili enkwilimba kumpristi emnyango wethente lenhlanganoj.

11 Lompristi uzanikela enye ibe ngumnikelo wesono, lenye ibe ngumnikelo wokutshiswa, amenzele inhlawulo yokuthula, ngoba wonile ngesidumbu. Njalo uzangcwelisa ikhanda lakhe ngalona lolosuku,

12 azehlukanisele iNkosi insuku zokuzehlukanisela kwakhe, alethe iwundlu elilomnyaka owodwa libe ngumnikelo wecalak; kodwa insuku zakuqala zizakuwa, ngoba ukuzehlukanisela kwakhe kungcolisiwe.

13 Lalo ngumlayo womNaziri ngosuku lapho insuku zokuzehlukanisela kwakhe sezigcwalisekile. Uzaletha lokhu emnyango wethente lenhlanganol,

14 anikele umnikelo wakhe eNkosini, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa elingelasici libe ngumnikelo wokutshiswa, lewundlukazi elilodwa elilomnyaka owodwa elingelasici libe ngumnikelo wesonom, lenqama ibenye engelasici ibe yiminikelo yokuthulan,

15 lesitsha sezinkwa ezingelamvubelo, amaqebelengwana empuphu ecolekileyo ehlanganiswe lamafuthao, lezinkwana eziyizipatalala ezingelamvubelo ezinindwe ngamafuthap, lomnikelo wazo wokudla leminikelo yazo yokunathwayoq.

16 Njalo umpristi uzakusondeza phambi kweNkosi, anikele umnikelo wakhe wesonor lomnikelo wakhe wokutshiswas.

17 Lenqama uzayinikela ibe ngumhlatshelo weminikelo yokuthulat eNkosini kanye lesitsha sezinkwa ezingelamvubelo; lompristi uzanikela umnikelo wakhe wokudla lomnikelo wakhe wokunathwayou.

18 UmNaziri uzaphuca-ke ikhanda lokuzehlukanisela kwakhe emnyango wethente lenhlangano, athathe inwele zekhanda lokuzehlukanisela kwakhe, azifake emlilweni ongaphansi komhlatshelo weminikelo yokuthulav.

19 Lompristi uzathatha umkhono ophekiweyo wenqama, leqebelengwana elilodwa elingelamvubelo esitsheni, lesinkwana esisodwa esiyisipatalala esingelamvubelow, akubeke ezandleni zomNaziri esephucile ukuzehlukanisela kwakhex,

20 umpristi akuzunguze-ke kube ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosiy; kungcwele kumpristi, kanye lesifuba esizunguziweyo kanye lomlenze wokuphakanyiswaz. Emva kwalokhu umNaziri usenganatha iwayini.

21 Lo ngumlayo womNaziri othembise umnikelo wakhe wokuzehlukanisela kwakhe eNkosini, ngaphandle kwalokho isandla sakhe singafinyelela kukhoa; njengesithembiso sakhe asithembisileyo uzakwenza njalo, njengomlayo wobuNaziri bakhe.

Ukubusiswa kwabantu ngabapristi

22 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

23 Tshono kuAroni lakumadodana akhe uthi: Lizabusisa kanje abantwana bakoIsrayeli, lisithi kubob:

24 INkosi kayikubusise, ikulondolozec.

25 INkosi kayikhanyise ubuso bayo kuwed, ibe lomusa kuwee.

26 INkosi kayiphakamise ubuso bayo kuwe, ikunike ukuthula.

27 Ngokunjalo bazabeka ibizo lami phezu kwabantwana bakoIsrayeli, mina-ke ngizababusisaf.

Iminikelo enikelelwa ilathi

7Kwasekusithi ngosuku uMozisi aqeda ngalo ukumisa ithabhanekelea, waligcobab, walingcwelisa, lempahla zalo zonke, lelathi lempahla zalo zonke, wakugcoba, wakungcwelisa;

2 iziphathamandla zakoIsrayeli, izinhloko zezindlu zaboyise, ezaziyiziphathamandla zezizwe, ezazisongamela labo ababalwayoc, zanikela,

3 zaletha umnikelo wazo phambi kweNkosi, inqola eziyisithupha ezembesiweyod lenkabi ezilitshumi lambili; inqola eyodwa ngeziphathamandla ezimbili, lenkabi ngesisodwa; zazisondeza phambi kwethabhanekele.

4 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

5 Yemukela kuzo, ukuze zibe ngezokusebenza inkonzo yethente lenhlangano, uzinike amaLevi, kulowo lalowo njengomsebenzi wakhe.

6 Ngakho uMozisi wathatha izinqola lezinkabi, wazinika amaLevi.

7 Inqola ezimbili lenkabi ezine wazinika amadodana kaGerishoni, njengomsebenzi wawoe;

8 lenqola ezine lenkabi eziyisificaminwembili wazinika amadodana kaMerari, njengomsebenzi wawof, ngesandla sikaIthamari indodana kaAroni umpristi.

9 Kodwa emadodaneni kaKohathi kanikanga lutho, ngoba umsebenzi wendawo engcwele wawuphezu kwawog, awuthwala emahlombeh.

10 Leziphathamandla zanikelela ukwehlukaniselwa kwelathi ngosuku elagcotshwa ngaloi; iziphathamandla zasondeza umnikelo wazo phambi kwelathi.

11 INkosi yasisithi kuMozisi: Isiphathamandla ngasinye ngasinye ngosuku lwaso, zizanikelela umnikelo wazo wokwehlukaniselwa kwelathij.

12 Owanikela-ke umnikelo wakhe ngosuku lokuqala wayenguNashoni indodana kaAminadaba, owesizwe sakoJudak.

13 Lomnikelo wakhe wawungumganu owodwa wesiliva, osisindo sawo sasingamashekeli* alikhulu lamatshumi amathathul, umganu wokufafaza owodwa wesiliva wamashekeli angamatshumi ayisikhombisa, ngokweshekeli lendlu engcwelem; yomibili yayigcwele impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, kube ngumnikelo wokudlan;

14 ukhezo olulodwa olungamashekeli alitshumi egolide, lugcwele impephao;

15 ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa, kube ngumnikelo wokutshiswap;

16 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesonoq;

17 lokomhlatshelo weminikelo yokuthula, izinkabi ezimbili, inqama ezinhlanu, impongo ezinhlanu, amawundlu amahlanu alomnyaka owodwar. Lokhu kwakungumnikelo kaNashoni indodana kaAminadaba.

18 Ngosuku lwesibili uNethaneli indodana kaZuwari, isiphathamandla sakoIsakari, wanikelas.

19 Wanikela umnikelo wakhe: Umganu owodwa wesiliva, osisindo sawo sasingamashekeli alikhulu lamatshumi amathathu, umganu wokufafaza owodwa wesiliva wamashekeli angamatshumi ayisikhombisa, ngokweshekeli lendlu engcwele; yomibili yayigcwele impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, kube ngumnikelo wokudla;

20 ukhezo olulodwa olungamashekeli alitshumi egolide, lugcwele impepha;

21 ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa, kube ngumnikelo wokutshiswa;

22 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono;

23 lokomhlatshelo weminikelo yokuthula, izinkabi ezimbili, inqama ezinhlanu, impongo ezinhlanu, amawundlu amahlanu alomnyaka owodwa. Lokhu kwakungumnikelo kaNethaneli indodana kaZuwari.

24 Ngosuku lwesithathu uEliyabi indodana kaHeloni, isiphathamandla sabantwana bakoZebulunit:

25 Umnikelo wakhe wawungumganu owodwa wesiliva, osisindo sawo sasingamashekeli alikhulu lamatshumi amathathu, umganu wokufafaza owodwa wesiliva wamashekeli angamatshumi ayisikhombisa, ngokweshekeli lendlu engcwele; yomibili yayigcwele impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, kube ngumnikelo wokudla;

26 ukhezo olulodwa olungamashekeli alitshumi egolide, lugcwele impepha;

27 ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa, kube ngumnikelo wokutshiswa;

28 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono;

29 lokomhlatshelo weminikelo yokuthula, izinkabi ezimbili, inqama ezinhlanu, impongo ezinhlanu, amawundlu amahlanu alomnyaka owodwa. Lokho kwakungumnikelo kaEliyabi indodana kaHeloni.

30 Ngosuku lwesine uElizuri indodana kaShedewuri, isiphathamandla sabantwana bakoRubeniu:

31 Umnikelo wakhe wawungumganu owodwa wesiliva, osisindo sawo sasingamashekeli alikhulu lamatshumi amathathu, umganu wokufafaza owodwa wesiliva wamashekeli angamatshumi ayisikhombisa, ngokweshekeli lendlu engcwele; yomibili yayigcwele impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, kube ngumnikelo wokudla;

32 ukhezo olulodwa olungamashekeli alitshumi egolide, lugcwele impepha;

33 ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa, kube ngumnikelo wokutshiswa;

34 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono;

35 lokomhlatshelo weminikelo yokuthula, izinkabi ezimbili, inqama ezinhlanu, impongo ezinhlanu, amawundlu amahlanu alomnyaka owodwa. Lokho kwakungumnikelo kaElizuri indodana kaShedewuri.

36 Ngosuku lwesihlanu uShelumiyeli indodana kaZurishadayi, isiphathamandla sabantwana bakoSimeyoniv:

37 Umnikelo wakhe wawungumganu owodwa wesiliva, osisindo sawo sasingamashekeli alikhulu lamatshumi amathathu, umganu wokufafaza owodwa wesiliva wamashekeli angamatshumi ayisikhombisa, ngokweshekeli lendlu engcwele; yomibili yayigcwele impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, kube ngumnikelo wokudla;

38 ukhezo olulodwa olungamashekeli alitshumi egolide, lugcwele impepha;

39 ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa, kube ngumnikelo wokutshiswa;

40 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono;

41 lokomhlatshelo weminikelo yokuthula, izinkabi ezimbili, inqama ezinhlanu, impongo ezinhlanu, amawundlu amahlanu alomnyaka owodwa. Lokho kwakungumnikelo kaShelumiyeli indodana kaZurishadayi.

42 Ngosuku lwesithupha uEliyasafi indodana kaDehuweli, isiphathamandla sabantwana bakoGadiw:

43 Umnikelo wakhe wawungumganu owodwa wesiliva, osisindo sawo sasingamashekeli alikhulu lamatshumi amathathu, umganu wokufafaza owodwa wesiliva wamashekeli angamatshumi ayisikhombisa, ngokweshekeli lendlu engcwele; yomibili yayigcwele impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, kube ngumnikelo wokudla;

44 ukhezo olulodwa olungamashekeli alitshumi egolide, lugcwele impepha;

45 ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa, kube ngumnikelo wokutshiswa;

46 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono;

47 lokomhlatshelo weminikelo yokuthula, izinkabi ezimbili, inqama ezinhlanu, impongo ezinhlanu, amawundlu amahlanu alomnyaka owodwa. Lokho kwakungumnikelo kaEliyasafi indodana kaDehuweli.

48 Ngosuku lwesikhombisa uElishama indodana kaAmihudi, isiphathamandla sabantwana bakoEfrayimix:

49 Umnikelo wakhe wawungumganu owodwa wesiliva, osisindo sawo sasingamashekeli alikhulu lamatshumi amathathu, umganu wokufafaza owodwa wesiliva wamashekeli angamatshumi ayisikhombisa, ngokweshekeli lendlu engcwele; yomibili yayigcwele impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, kube ngumnikelo wokudla;

50 ukhezo olulodwa olungamashekeli alitshumi egolide, lugcwele impepha;

51 ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa, kube ngumnikelo wokutshiswa;

52 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono;

53 lokomhlatshelo weminikelo yokuthula, izinkabi ezimbili, inqama ezinhlanu, impongo ezinhlanu, amawundlu amahlanu alomnyaka owodwa. Lokho kwakungumnikelo kaElishama indodana kaAmihudi.

54 Ngosuku lwesificaminwembili uGamaliyeli indodana kaPedazuri, isiphathamandla sabantwana bakoManasey:

55 Umnikelo wakhe wawungumganu owodwa wesiliva, osisindo sawo sasingamashekeli alikhulu lamatshumi amathathu, umganu wokufafaza owodwa wesiliva wamashekeli angamatshumi ayisikhombisa, ngokweshekeli lendlu engcwele; yomibili yayigcwele impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, kube ngumnikelo wokudla;

56 ukhezo olulodwa olungamashekeli alitshumi egolide, lugcwele impepha;

57 ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa, kube ngumnikelo wokutshiswa;

58 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono;

59 lokomhlatshelo weminikelo yokuthula, izinkabi ezimbili, inqama ezinhlanu, impongo ezinhlanu, amawundlu amahlanu alomnyaka owodwa. Lokho kwakungumnikelo kaGamaliyeli indodana kaPedazuri.

60 Ngosuku lwesificamunwemunye uAbidani indodana kaGideyoni, isiphathamandla sabantwana bakoBhenjaminiz:

61 Umnikelo wakhe wawungumganu owodwa wesiliva, osisindo sawo sasingamashekeli alikhulu lamatshumi amathathu, umganu wokufafaza owodwa wesiliva wamashekeli angamatshumi ayisikhombisa, ngokweshekeli lendlu engcwele; yomibili yayigcwele impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, kube ngumnikelo wokudla;

62 ukhezo olulodwa olungamashekeli alitshumi egolide, lugcwele impepha;

63 ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa, kube ngumnikelo wokutshiswa;

64 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono;

65 lokomhlatshelo weminikelo yokuthula, izinkabi ezimbili, inqama ezinhlanu, impongo ezinhlanu, amawundlu amahlanu alomnyaka owodwa. Lokho kwakungumnikelo kaAbidani indodana kaGideyoni.

66 Ngosuku lwetshumi uAhiyezeri indodana kaAmishadayi, isiphathamandla sabantwana bakoDania:

67 Umnikelo wakhe wawungumganu owodwa wesiliva, osisindo sawo sasingamashekeli alikhulu lamatshumi amathathu, umganu wokufafaza owodwa wesiliva wamashekeli angamatshumi ayisikhombisa, ngokweshekeli lendlu engcwele; yomibili yayigcwele impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, kube ngumnikelo wokudla;

68 ukhezo olulodwa olungamashekeli alitshumi egolide, lugcwele impepha;

69 ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa, kube ngumnikelo wokutshiswa;

70 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono;

71 lokomhlatshelo weminikelo yokuthula, izinkabi ezimbili, inqama ezinhlanu, impongo ezinhlanu, amawundlu amahlanu alomnyaka owodwa. Lokho kwakungumnikelo kaAhiyezeri indodana kaAmishadayi.

72 Ngosuku lwetshumi lanye uPagiyeli indodana kaOkirani, isiphathamandla sabantwana bakoAsherib:

73 Umnikelo wakhe wawungumganu owodwa wesiliva, osisindo sawo sasingamashekeli alikhulu lamatshumi amathathu, umganu wokufafaza owodwa wesiliva wamashekeli angamatshumi ayisikhombisa, ngokweshekeli lendlu engcwele; yomibili yayigcwele impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, kube ngumnikelo wokudla;

74 ukhezo olulodwa olungamashekeli alitshumi egolide, lugcwele impepha;

75 ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa, kube ngumnikelo wokutshiswa;

76 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono;

77 lokomhlatshelo weminikelo yokuthula, izinkabi ezimbili, inqama ezinhlanu, impongo ezinhlanu, amawundlu amahlanu alomnyaka owodwa. Lokho kwakungumnikelo kaPagiyeli indodana kaOkirani.

78 Ngosuku lwetshumi lambili uAhira indodana kaEnani, isiphathamandla sabantwana bakoNafithalic:

79 Umnikelo wakhe wawungumganu owodwa wesiliva, osisindo sawo sasingamashekeli alikhulu lamatshumi amathathu, umganu wokufafaza owodwa wesiliva wamashekeli angamatshumi ayisikhombisa, ngokweshekeli lendlu engcwele; yomibili yayigcwele impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, kube ngumnikelo wokudla;

80 ukhezo olulodwa olungamashekeli alitshumi egolide, lugcwele impepha;

81 ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, iwundlu elilodwa elilomnyaka owodwa, kube ngumnikelo wokutshiswa;

82 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono;

83 lokomhlatshelo weminikelo yokuthula, izinkabi ezimbili, inqama ezinhlanu, impongo ezinhlanu, amawundlu amahlanu alomnyaka owodwa. Lokho kwakungumnikelo kaAhira indodana kaEnani.

84 Lokhu kwakuyikwehlukaniselwa kwelathid ngosuku lokugcotshwa kwalo ngeziphathamandla zakoIsrayeli. Imiganu yesiliva elitshumi lambili, imiganu yokufafaza yesiliva elitshumi lambili, inkezo zegolide ezilitshumi lambili.

85 Lowo lalowo umganu wesiliva wawungamashekeli alikhulu lamatshumi amathathu; langulowo lalowo umganu wokufafaza wamatshumi ayisikhombisa; sonke isiliva semiganu sasingamashekeli azinkulungwane ezimbili lamakhulu amane, ngokweshekeli lendlu engcwele.

86 Inkezo zegolide ezilitshumi lambili, zigcwele impepha; yilolo lalolokhezo lwalungamashekeli alitshumi ngokweshekeli lendlu engcwele; igolide lonke lenkezo lalingamashekeli alikhulu lamatshumi amabili.

87 Zonke izifuyo zomnikelo wokutshiswa zazingamajongosi alitshumi lambili, inqama ezilitshumi lambili, amawundlu alomnyaka owodwa alitshumi lambili, lomnikelo wazo wokudla; lamazinyane embuzi alitshumi lambili omnikelo wesono.

88 Lazo zonke izifuyo zomhlatshelo weminikelo yokuthula zazingamajongosi angamatshumi amabili lane, inqama ezingamatshumi ayisithupha, impongo ezingamatshumi ayisithupha, amawundlu angamatshumi ayisithupha alomnyaka owodwa. Lokhu kwakuyikwehlukaniselwa kwelathie, emva kokugcotshwa kwalof.

89 Lapho uMozisi esengena ethenteni lenhlangano ukukhuluma laye, wezwa ilizwi likhuluma kuyeg, livela ngaphezu kwesihlalo somusa esiphezu komtshokotsho wobufakazi, livela phakathi kwamakherubhi* amabili; wasekhuluma kuyeh.

UAroni umisa izibane

8INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshono kuAroni uthi kuye: Nxa ulumathisa izibanea, izibane eziyisikhombisa zizakhanyisa ngaphambili phambi koluthi lwesibane.

3 UAroni wasesenza njalo; ngaphambili phambi koluthi lwesibane walumathisa izibaneb zalo, njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

4 Lalo umsebenzi woluthi lwesibane wawungowegolide elikhandiweyoc, kuze kube sesidindini salo kuze kuye emalubeni alo lwalukhandiwed; njengesifanekiso iNkosi eyamtshengisa sona uMozisi, walwenza njalo uluthi lwesibanee.

Ukwehlukaniswa kwamaLevi

5 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

6 Khupha amaLevi phakathi kwabantwana bakoIsrayeli, uwahlambulule;

7 wenze ngokunjalo kuwo ukuwahlambulula; ufafaze phezu kwawo amanzi okuhlambululaf, njalo adlulise impuco emzimbeni wawo wonke, awatshe izigqoko zawo, azihlambululeg.

8 Athathe ijongosi ithole lenkomo, lomnikelo walo wokudla, impuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, uthathe lelinye ijongosi ithole lenkomo, libe ngumnikelo wesonoh.

9 Njalo uzasondeza amaLevi phambi kwethente lenhlanganoi, ubuthanise inhlangano yonke yabantwana bakoIsrayelij.

10 Usondeze amaLevi phambi kweNkosi, njalo abantwana bakoIsrayeli bazabeka izandla zabo phezu kwamaLevik,

11 loAroni azunguze amaLevi, abe ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosi, evela ebantwaneni bakoIsrayeli, ukuze abe ngasebenza umsebenzi weNkosi.

12 AmaLevi azabeka-ke izandla zawo enhlokweni yamajongosil; unikele elinye libe ngumnikelo wesono, lelinye libe ngumnikelo wokutshiswa eNkosini, ukuwenzela amaLevi inhlawulo yokuthulam.

13 Njalo uzawamisa amaLevi phambi kukaAroni laphambi kwamadodana akhe, uwazunguze abe ngumnikelo wokuzunguzwa eNkosini.

14 Ngakho uzakwehlukanisa amaLevi uwakhuphe phakathi kwabantwana bakoIsrayeli, ukuthi amaLevi abe ngawamin.

15 Lemva kwalokho amaLevi azangena ukukhonza ethenteni lenhlangano. Njalo uzawahlambulula, uwazunguze abe ngumnikelo wokuzunguzwa.

16 Ngoba wona aphiwe lokuphiwa mina ephuma phakathi kwabantwana bakoIsrayeli. Esikhundleni salokho okuvula sonke isizalo, izibulo laye wonke wabantwana bakoIsrayeli, ngizithathele wonao.

17 Ngoba lonke izibulo phakathi kwabantwana bakoIsrayeli ngelami, phakathi kwabantu laphakathi kwezifuyop. Ngosuku engatshaya ngalo lonke izibulo elizweni leGibhithe ngazingcwelisela wona;

18 sengithethe amaLevi esikhundleni sawo wonke amazibulo phakathi kwabantwana bakoIsrayeli.

19 Ngiwanikile amaLevi njengabaphiweyo kuAroni lakumadodana akhe, ephuma phakathi kwabantwana bakoIsrayeliq, ukukhonza inkonzo yabantwana bakoIsrayeli ethenteni lenhlangano, lokwenzela abantwana bakoIsrayeli inhlawulo yokuthula, ukuze kungabi lenhlupheko phakathi kwabantwana bakoIsrayeli, nxa abantwana bakoIsrayeli besondela endlini engcweler.

20 UMozisi loAroni lenhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli basebesenza kumaLevi njengakho konke iNkosi eyakulaya uMozisi mayelana lamaLevi; benza njalo abantwana bakoIsrayeli kuwo.

21 LamaLevi azihlambulula, awatsha izembatho zawo; uAroni wasewazunguza aba ngumnikelo wokuzunguzwa phambi kweNkosi; loAroni wawenzela inhlawulo yokuthula ukuwahlambululas.

22 Lemva kwalokho amaLevi angena ukwenza inkonzo yawo ethenteni lenhlangano phambi kukaAroni laphambi kwamadodana akhe. Njengalokhu iNkosi yamlaya uMozisi ngamaLevi, benza njalo kuwo.

Iminyaka yokusebenza kwamaLevi

23 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

24 Yilokhu okuqondene lamaLevi: Kusukela koleminyaka engamatshumi amabili lanhlanu langaphezulu azangena ukukhonza inkonzo, enkonzweni yethente lenhlanganot.

25 Njalo kusukela koleminyaka engamatshumi amahlanu azaphuma enkonzweni yenkonzo, angabe esasebenza;

26 kodwa azasiza abazalwane bawo ethenteni lenhlangano ukugcina umlindo, kodwa angasebenzi umsebenzi. Uzakwenza njalo kumaLevi kumfanelo zawou.

Ukugcina iphasika

9INkosi yasikhuluma kuMozisi enkangala yeSinayi, ngomnyaka wesibili emva kokuphuma kwabo elizweni leGibhithe ngenyanga yokuqalaa, isithi:

2 Futhi abantwana bakoIsrayeli kabagcine iphasika ngesikhathi salo esimisiweyob.

3 Ngosuku lwetshumi lane lwenyanga le, kusihlwa, lizaligcina ngesikhathi salo esimisiweyo; ngokwezimiso zalo zonke langokwemithetho yalo yonke liligcine.

4 Ngakho uMozisi wakhuluma kubantwana bakoIsrayeli, ukuthi bagcine iphasika.

5 Basebegcina iphasika ngosuku lwetshumi lane lwenyanga yakuqala, kusihlwa, enkangala yeSinayi; njengakho konke iNkosi eyamlaya ngakho uMozisi, benza njalo abantwana bakoIsrayeli.

6 Kwakukhona-ke amadoda ayengcolile ngenxa yesidumbu, ukuthi ayengelakugcina iphasika ngalolosukuc. Asondela phambi kukaMozisi laphambi kukaAroni ngalolosukud.

7 Lalawomadoda asesithi kubo: Thina singcolile ngenxa yesidumbu; sivinjelelwani ukuze singanikeli umnikelo weNkosi ngesikhathi sawo esimisiweyo, phakathi kwabantwana bakoIsrayeli?

8 UMozisi wasesithi kuwo: Manini, ukuze ngizwe ukuthi iNkosi izalilayanie.

9 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

10 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi: Uba ngulowo lalowo phakathi kwenu loba owezizukulwana zenu ezangcola ngenxa yesidumbu, loba esekuhambeni khatshana, uzagcina iphasika eNkosini.

11 Ngenyanga yesibili, ngosuku lwetshumi lane, kusihlwa, bazaligcinaf; bazalidla lesinkwa esingelamvubelo lemibhida ebabayog.

12 Kabayikutshiya lutho lwalo kuze kube sekusenih, bangephuli thambo laloi; bazaligcinaj ngokwezimiso zonke zephasikak.

13 Kodwa umuntu ohlambulukileyo, ongekho ekuhambeni, oyekela ukugcina iphasika, lowomphefumulo uzaqunywa usuke ebantwini bawo, ngoba kanikelanga umnikelo weNkosi ngesikhathi sawo esimisiweyol; lowomuntu uzathwala isono sakhem.

14 Uba-ke owemzini ehlala njengowezizwe kini agcine iphasika eNkosini, ngokwesimiso sephasika langokomthetho walo, uzakwenza njalo. Kuzakuba lesimiso esisodwa kini lakowemzini lakowokuzalwa elizwenin.

Iyezi elaliphezu kwethabhanekele

15 Langosuku ithabhanekele elamiswa ngalo, iyezi lasibekela ithabhanekele, ithente lobufakazio; lakusihlwa kwakukhona phezu kwethabhanekele njengokubonakala komlilo kwaze kwaba sekusenip.

16 Kwakunjalo isikhathi sonke: Iyezi lalisibekela, njalo kwaba lokubonakala komlilo ebusuku.

17 Kwakusithi lapho iyezi liphakanyiswa lisuka phezu kwethente, langemva kwalokho abantwana bakoIsrayeli basuke; lendaweni lapho iyezi elima khona, abantwana bakoIsrayeli bamisa khona amathente aboq.

18 Ngokomlayo weNkosi abantwana bakoIsrayeli basuka, langokomlayo weNkosi bamisa amathente abo: Bahlala enkambeni insuku zonke iyezi elalihlala ngazo phezu kwethabhanekeler.

19 Lalapho iyezi lihlala isikhathi eside phezu kwethabhanekele insuku ezinengi, abantwana bakoIsrayeli bagcina imfanelo yeNkosi, kabasukangas.

20 Kwasekusithi lapho iyezi liphezu kwethabhanekele insuku ezinlutshwana; ngokomlayo weNkosi bahlala enkambeni, futhi ngokomlayo weNkosi basukat.

21 Kwasekusithi lapho iyezi likhona kusukela kusihlwa kuze kube sekuseni, lapho iyezi liphakanyiswa ekuseni, basuka. Loba kusemini kumbe ebusuku, lapho iyezi liphakanyiswa basuka.

22 Kumbe uba iyezi lalihlala isikhathi eside phezu kwethabhanekele okwensuku ezimbili, loba inyanga, loba umnyaka, lihlezi phezu kwalou, abantwana bakoIsrayeli bahlala enkambeni, kabasukanga. Kodwa lapho liphakanyiswa, basukav.

23 Ngokomlayo weNkosi bamisa inkamba, langokomlayo weNkosi basuka. Bagcina imfanelo yeNkosi ngokomlayo weNkosi ngesandla sikaMozisiw.

Impondo zesiliva

10INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Zenzele impondo ezimbili zesiliva, uzenze zibe ngumsebenzi okhandiweyoa; njalo zizakuba ngezakho ekubizeni inhlangano lekusukeni kwezinkambab.

3 Uba bezivuthela inhlangano yonke izabuthana kuwe emnyango wethente lenhlanganoc.

4 Kodwa uba bevuthela olulodwa, iziphathamandla, inhloko zezinkulungwane zakoIsrayeli zizabuthana kuwed.

5 Lapho lihlaba umkhosie, izinkamba ezimise ngempumalanga zizasukaf.

6 Lalapho lihlaba umkhosi ngokwesibili, izinkamba ezimise ngeningizimu zizasukag. Bazahlaba umkhosih ukuze zisuke.

7 Kodwa ekubuthaniseni ibandla lizavuthela impondo, kodwa lingahlabi umkhosii.

8 Njalo amadodana kaAroni, abapristi, azavuthela izimpondoj. Zizakuba kini yisimiso esilaphakade ezizukulwaneni zenu.

9 Njalo lapho liphuma impi elizweni lakini ukuyakulwa lesithak esilicindezelayol, lihlabe umkhosi ngezimpondo, njalo likhunjulwe phambi kweNkosi uNkulunkulu wenu, lisindiswe ezitheni zenum.

10 Langosuku lwentokozo yenu, lemikhosini yenu emisiweyon, lekuthwaseni kwenyanga zenu, lizavuthela izimpondo phezu kweminikelo yenu yokutshiswa laphezu kwemihlatshelo yeminikelo yenu yokuthulao, ukuze ibe kini yisikhumbuzo phambi kukaNkulunkulu wenu. NgiyiNkosi uNkulunkulu wenu.

Ukusuka kwabantwana bakoIsrayeli eSinayi

11 Kwasekusithi ngomnyaka wesibili, ngenyanga yesibili, ngolwamatshumi amabili lwenyanga, iyezi laphakanyiswa lisuka phezu kwethabhanekele lobufakazip.

12 Abantwana bakoIsrayeli basebesuka enkangala yeSinayiq ngokwenhambo zabor; leyezi lema enkangala yeParanis.

13 Basebesuka okokuqala ngokomlayo weNkosi ngesandla sikaMozisit.

14 Kwasekusuka uphawu lwenkamba yabantwana bakoJuda kuqala ngamabutho abou; laphezu kwebutho lakhe kwakunguNashoni indodana kaAminadabav.

15 Laphezu kwebutho lesizwe sabantwana bakoIsakari kwakunguNethaneli indodana kaZuwari.

16 Laphezu kwebutho lesizwe sabantwana bakoZebuluni kwakunguEliyabi indodana kaHeloni.

17 Ithabhanekele laselidilizwa; amadodana kaGerishoni lamadodana kaMerari asesukaw, ethwele ithabhanekelex.

18 Kwasekusuka uphawu lwenkamba yakoRubeni ngamabutho aboy; laphezu kwebutho lakhe kwakunguElizuri indodana kaShedewuriz.

19 Laphezu kwebutho lesizwe sabantwana bakoSimeyoni kwakunguShelumiyeli indodana kaZurishadayi.

20 Laphezu kwebutho lesizwe sabantwana bakoGadi kwakunguEliyasafi indodana kaDehuweli.

21 Kwasekusuka amaKohathi ethwele indlu engcwele, labanye bamisa ithabhanekele, engakafikia.

22 Kwasekusuka uphawu lwenkamba yabantwana bakoEfrayimi ngamabutho abob; laphezu kwebutho lakhe kwakunguElishama indodana kaAmihudic.

23 Laphezu kwebutho lesizwe sabantwana bakoManase kwakunguGamaliyeli indodana kaPedazuri.

24 Laphezu kwebutho lesizwe sabantwana bakoBhenjamini kwakunguAbidani indodana kaGideyoni.

25 Kwasekusuka uphawu lwenkamba yabantwana bakoDani; babengabokucina ezinkambeni zonked ngamabutho aboe; laphezu kwebutho lakhe kwakunguAhiyezeri indodana kaAmishadayif.

26 Laphezu kwebutho lesizwe sabantwana bakoAsheri kwakunguPagiyeli indodana kaOkirani.

27 Laphezu kwebutho lesizwe sabantwana bakoNafithali kwakunguAhira indodana kaEnani.

28 Lokhu yikusuka kwabantwana bakoIsrayeli ngamabutho abo, ekusukeni kwabo.

29 UMozisi wasesithi kuHobabi indodana kaRehuweli umMidiyani, uyisezala kaMozisig: Thina siyasuka siya endaweni iNkosi eyathi ngayo: Ngizalipha yona. Hamba lathi; sizakwenzela okuhleh, ngoba iNkosi ikhulume okuhle ngoIsrayelii.

30 Wasesithi kuye: Kangiyikuhamba, kodwa-ke ngizakuya elizweni lakithi lezihlotsheni zami.

31 Wasesithi: Ake ungasitshiyi, ngoba uyazi lapho esingamisa khona inkamba enkangala, uzakuba ngamehlo ethuj.

32 Kuzakuthi-ke, uba uhamba lathi, yebo, kuzakwenzeka lokho okuhle okungakho iNkosi ezasenzela okuhle, sizakwenzela okuhlek.

33 Basuka-ke entabeni yeNkosi, uhambo lwensuku ezintathul; lomtshokotsho wesivumelwano seNkosi wahamba phambi kwabo uhambo lwensuku ezintathum, ukuze ubadingele indawo yokuphumulan.

34 Leyezi leNkosi laliphezu kwabo emini, ekusukeni kwabo enkambenio.

35 Kwasekusithi ekusukeni komtshokotsho, uMozisi wathi: Vuka, Nkosi, kazichitheke-ke izitha zakho, lalabo abakuzondayo kababaleke phambi kwakhop.

36 Ekumisweni kwawo wathi: Buyela, Nkosi, kuzinkulungwane ezilitshumi zezinkulungwane zakoIsrayeli.

INkosi ithembisa ukubapha inyama

11Kwasekusithi abantu besola kwakukubi endlebeni zeNkosia. Kwathi iNkosi isikuzwile, ulaka lwayo lwavuthab, lomlilo weNkosi wavutha phakathi kwabo, waqothula emngceleni wenkambac.

2 Abantu basebekhala kuMozisi; uMozisi wasekhuleka eNkosini, lomlilo wadedad.

3 Ngakho wabiza ibizo laleyondawo iTabera, ngoba umlilo weNkosi wavutha phakathi kwabo.

4 Ududu lwabantu olwaluphakathi kwabo lwaloyisa isiloyisoe; ngakho labantwana bakoIsrayeli baphinde bakhala inyembezi, bathi: Ngubani ozasipha inyama ukuthi sidlef?

5 Siyazikhumbula inhlanzi esasizidla ngesihle eGibhithe, amakhomane, lamakhabe, lamaliki, lesandindima, legalikhig.

6 Kodwa khathesi umphefumulo wethu womile, kakulalutho ngitsho, ngaphandle kwale imana phambi kwamehlo ethu.

7 Njalo imana yayinjengenhlanyelo yekhoriyanderi*h, lokukhangeleka kwayo kwakunjengokukhangeleka kwebedola*i.

8 Abantu bahambahamba bayibuthaj bayichola ematsheni okuchola, loba bayigiga engigeni, bayipheka ezimbizeni, benza amaqebelengwana ngayo; lokunambitheka kwayo kwakunjengokunambitheka komhluzi wamafuthak.

9 Lapho amazolo esehlela phezu kwenkamba ebusuku, imana yehla phezu kwawol.

10 Njalo uMozisi wezwa abantu bekhala inyembezi ngokwensapho zabo, ngulowo lalowo emnyango wethente lakhe. Lolaka lweNkosi lwavutha kakhulu; futhi kwaba kubi emehlweni kaMozisim.

11 UMozisi wasesithi eNkosini: Wenzeleni okubi encekwini yakho? Njalo kungani ngingatholanga umusa emehlweni akho ukuthi ubeke umthwalo walababantu bonke phezu kwami?n

12 Mina ngakhulelwa yibo bonke lababantu yini? Kumbe mina ngabazala yini, ukuze uthi kimi: Basingathe esifubeni sakhoo, njengomlizane owesilisa esingatha umntwana omunyayop, kuze kube selizweni owalifungela oyise?q

13 Ngingayithatha ngaphi inyama ukuthi ngibaphe bonke lababantu? Ngoba bayakhala inyembezi kimi besithi: Siphe inyama ukuze sidler.

14 Mina kangilamandla okuthwala bonke lababantu ngedwa, ngoba kunzima kakhulu kimis.

15 Uba-ke usenza njalo kimi, ake ungibulale lokungibulala, uba ngithole umusa emehlweni akhot, njalo kangingaboni usizi lwamiu.

16 INkosi yasisithi kuMozisi: Buthela kimi amadoda angamatshumi ayisikhombisa abadala bakoIsrayeli, owaziyo ngawo ukuthi angabadala babantuv lenduna zabow, uwalethe ethenteni lenhlangano ukuze eme khona lawe.

17 Njalo ngizakwehla, ngikhulume lawe khonax; ngizagodla okomoya ophezu kwakho ngikufake phezu kwaboy; njalo bazathwala kanye lawe umthwalo wabantu, ukuze ungawuthwali wedwaz.

18 Tshono-ke ebantwini uthi: Zingcweliseleleni ikusasaa, lizakudla inyama; ngoba likhalile inyembezi endlebeni zeNkosi lisithi: Ngubani ozasipha inyama ukuze sidle? Ngoba kwakukuhle kithi eGibhitheb. Ngakho iNkosi izalipha inyama njalo lidle.

19 Kaliyikudla usuku olulodwa, loba insuku ezimbili, loba insuku ezinhlanu, loba insuku ezilitshumi, kumbe insuku ezingamatshumi amabili,

20 kuze kube yinyanga yonke, ize iphume emakhaleni enu, ilitshiphele, ngenxa yokuthi liyalile iNkosi ephakathi kwenuc, lakhala inyembezi phambi kwayo lisithi: Kanti saphumelani eGibhithe?d

21 Kodwa uMozisi wathi: Abantu abahamba ngenyawo engiphakathi kwabo bazinkulungwane ezingamakhulu ayisithupha; wena-ke uthe: Ngizabanika inyama ukuze badle inyanga yonkee.

22 Bazahlatshelwa izimvu lezinkomo yini ukuze zibanele?f Loba bazabuthelwa yini inhlanzi zonke zolwandle ukuze zibanele?g

23 INkosi yasisithi kuMozisi: Isandla seNkosi sifinyeziwe yini?h Khathesi uzabona ukuthi ilizwi lami lizakwenzeka kuwe kumbe hatshii.

24 UMozisi wasephuma, wabatshela abantu amazwi eNkosi; wabutha amadoda angamatshumi ayisikhombisa ebadaleni babantu, wawamisa ehanqe ithentej.

25 INkosi yasisehla ngeyezik, yakhuluma kuye, yagodla okomoya ophezu kwakhe, yakubeka phezu kwamadoda angamatshumi ayisikhombisa, abadala. Kwasekusithi lapho uMoya ehlala phezu kwabol, baprofetha, kodwa kabakuphindanga.

26 Njalo kwakusele amadoda amabili enkambeni, ibizo lenye lalinguElidadi lebizo lenye linguMedadi; loMoya wahlala phezu kwawo. Njalo ayephakathi kwalabo ababhaliweyo, kodwa kawaphumanga ukuya ethenteni, njalo aprofetha enkambenim.

27 Kwagijima ijaha labika kuMozisi lathi: UElidadi loMedadi bayaprofetha enkambeni.

28 UJoshuwa indodana kaNunin, inceku kaMozisi, omunye wabatsha bakheo, wasephendula wathi: Nkosi yami, Mozisi, benqabelep.

29 Kodwa uMozisi wathi kuye: Ulobukhwele ngenxa yami yini? Kungathi bonke abantu beNkosi bangaba ngabaprofethi, ukuze iNkosi ifake uMoya wayo phezu kwaboq!

30 UMozisi wasezibuthela enkambeni, yena labadala bakoIsrayeli.

INkosi ibapha izagwaca

31 Kwasekusuka umoya ovela eNkosini, waletha izagwaca zivela elwandle, wazehlisela phezu kwenkamba, phose uhambo losuku ngapha, njalo phose uhambo losuku ngapha, zizingelezele inkamba, njalo okungaba zingalo ezimbili phezu komhlabathir.

32 Abantu basebesukuma lolosuku lonke, lobusuku bonke, losuku lonke olulandelayo, bebutha izagwaca. Lowo owayelezinlutshwana wayebuthe amahomeri* alitshumis; bazichayela zona inhlangothi zonke zenkamba.

33 Inyama isesephakathi kwamazinyo abo ingakahlafunwa, intukuthelo yeNkosi yabavuthela abantu, njalo iNkosi yabatshaya abantu ngenhlupheko enkulu kakhulut.

34 Ngakho ibizo laleyondawo lathiwa yiKibirothi-Hathava, ngoba lapho bangcwaba abantu abakhanukayo.

35 Abantu basuka eKibirothi-Hathava baya eHazerothi; bahlala eHazerothiu.

UMiriyamu loAroni baphikisana loMozisi

12UMiriyamu loAroni basebekhuluma bemelene loMozisi ngenxa yowesifazana umEthiyophiyakazi owayemthethe, ngoba wayethethe umfazi umEthiyophiyakazia.

2 Basebesithi: Kambe, iNkosi ikhulume ngoMozisi kuphela? Kayikhulumanga langathi?b LeNkosi yakuzwac.

3 Njalo indoda uMozisi yayimnene kakhulu kulabo bonke abantu abaphezu kobuso bomhlabad.

4 Khona iNkosi yahle yathi kuMozisi lakuAroni lakuMiriyamu: Phumani lobathathu lize ethenteni lenhlangano. Baphuma-ke bona bobathathue.

5 INkosi yasisehla isensikeni yeyezi, yema emnyango wethente, yabiza uAroni loMiriyamu; basebephuma bobabilif.

6 Yasisithi: Zwanini-ke amazwi ami; uba kukhona umprofethi phakathi kwenu, mina iNkosi ngizaziveza kuye ngombonog, ngikhulume laye ngephuphoh.

7 Kodwa inceku yami uMozisi kanjaloi, uthembekilej endlini yami yonkek.

8 Ngikhuluma laye umlomo ngomlomol, langokubona, kungeyisikho ngemizekelisom; futhi ukhangela isimo seNkosin. Ngakho kungani belingesabi ukukhuluma limelene lenceku yami uMozisi?o

9 Njalo ulaka lweNkosi lwabavuthela; yasihamba.

10 Kwathi lapho iyezi lisuka phezu kwethente, khangela, uMiriyamup wayelobulepheroq, emhlophe njengeliqhwa elikhithikileyo. UAroni wasemkhangela uMiriyamu, khangela-ke, ulobulephero.

11 UAroni wasesithi kuMozisi: Hawu nkosi yami, akungabeki isono phezu kwethu, okungaso senze ngobuthutha, lokungaso soniler.

12 Ake angabi njengofileyo, othi nxa ephuma esiswini sikanina ingxenye yenyama yakhe idliwe.

13 UMozisi wasekhala eNkosini esithi: Nkulunkulu, ake umelaphe, ngiyakuncenga.

14 INkosi yasisithi kuMozisi: Uba uyise ubemkhafulele lokumkhafulela ngamathe ebusweni bakhes, ubengayikuyangeka insuku eziyisikhombisa yini? Kavalelwe ngaphandle kwenkamba insuku eziyisikhombisat; lemva kwalokho emukelwe.

15 UMiriyamu wasevalelwa ngaphandle kwenkamba insuku eziyisikhombisa; labantu kabasukanga, waze wemukelwa uMiriyamuu.

16 Lemva kwalokho abantu basuka eHazerothiv, bamisa inkamba enkangala yeParaniw.

Izinhloli ezilitshumi lambili zithunywa eKhanani

13INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Zithumele amadoda ukuthi ahlole ilizwe leKhanani engibapha lona abantwana bakoIsrayelia; uthume indoda eyodwa yaleso lalesosizwe saboyise, yonke eyinduna phakathi kwabo.

3 UMozisi wawathuma-ke esuka enkangala yeParanib, ngokomlayo weNkosi; wonke lawomadoda ayezinhloko zabantwana bakoIsrayeli.

4 Lala ngamabizo awo; owesizwe sakoRubeni, uShamuwa indodana kaZakuri.

5 Owesizwe sakoSimeyoni, uShafati indodana kaHori.

6 Owesizwe sakoJudac, uKalebi indodana kaJefuned.

7 Owesizwe sakoIsakari, uIgali indodana kaJosefa.

8 Owesizwe sakoEfrayimi, uHoseya indodana kaNunie.

9 Owesizwe sakoBhenjamini, uPaliti indodana kaRafu.

10 Owesizwe sakoZebuluni, uGadiyeli indodana kaSodi.

11 Owesizwe sakoJosefa, owesizwe sakoManase, uGadi indodana kaSusi.

12 Owesizwe sakoDani, uAmiyeli indodana kaGemali.

13 Owesizwe sakoAsheri, uSethuri indodana kaMikayeli.

14 Owesizwe sakoNafithali, uNabi indodana kaVofisi.

15 Owesizwe sakoGadi, uGewuweli indodana kaMaki.

16 La ngamabizo amadoda uMozisi awathumayo ukuhlola ilizwe. UMozisi wasembiza uHoseya indodana kaNuni ngokuthi nguJoshuwaf.

17 UMozisi wasewathuma ukuhlola ilizwe leKhanani, wathi kuwo: Yenyukani lapha liye eningizimug, lenyukele entabenih,

18 libone ilizwe ukuthi linjani, labantu abakhileyo kulo ukuthi balamandla kumbe babuthakathaka, balutshwana kumbe banengi yini,

19 lokuthi linjani ilizwe abahlala kulo, loba lihle loba libi, lokuthi injani imizi abahlala kiyo, loba izinkamba loba izinqaba,

20 lokuthi ilizwe linjani, loba livundile loba lilugwadule, lokuthi lilezihlahla loba hayii. Manini isibindi, lithathe okwesithelo selizwej. Lalesisikhathi kwakuyisikhathi sezithelo zokuqala zevini.

21 Basebesenyuka, balihlola ilizwe kusukela enkangala yeZinik kuze kube seRehobil, ekungeneni eHamathim.

22 Benyuka-ke ngeningizimu bafika eHebroni, lapho kwakulaboAhimani, uSheshayi, loTalimayi, abantwana bakaAnakin. IHebronio lakhiwa-ke iminyaka eyisikhombisa kungakabi leZowani eGibhithep.

23 Basebefika esihotsheni seEshikoliq; baquma khona ugatsha olulehlukuzo elilodwa lezithelo zevini, baluthwalisana ngesigodo ngababilir, lokwamapomegranati* lokwemikhiwa.

24 Leyondawo kwathiwa yisihotsha seEshikoli, ngenxa yehlukuzo abantwana bakoIsrayeli abaliqumayo lapho.

25 Basebebuya bevela ekuhloleni ilizwe ekupheleni kwensuku ezingamatshumi amane.

26 Basebehamba bafika kuMozisi lakuAroni lakunhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli enkangala yeParani, eKadeshis; basebebuyisela umbiko kubo lakunhlangano yonke, basebebatshengisa isithelo selizwe.

27 Basebembikela bathi: Safika elizweni owasithuma kulo; njalo ngeqiniso, ligeleza uchago lolujut; lalesi yisithelo salou.

28 Kodwa-ke abantu abahlala elizweni balamandlav, lemizi ibiyelwe ngemithangalaw, mikhulu kakhulu; njalo-ke sibone khona inzalo kaAnaki.

29 AmaAmaleki akhile elizweni leningizimux; lamaHethi lamaJebusi lamaAmori akhile entabeni; lamaKhanani akhile elwandle leceleni kweJodaniy.

30 UKalebi wasethulisa abantu phambi kukaMozisiz, wathi: Asenyukeni lokwenyuka, sidle ilifa lalo, ngoba silamandla okulinqoba.

31 Kodwa amadoda ayenyuke laye athi: Kasilamandla okwenyukela kulabobantu, ngoba balamandla kulathia.

32 Basebeveza umbiko omubi ngelizwe ababelihlolileb ebantwaneni bakoIsrayeli besithi: Ilizwe esidabule kulo ukulihlola yilizwe elidla abantu abahlala kulo; labantu bonke esababona phakathi kwalo bangamadoda amade kakhuluc.

33 Lalapho sibone iziqhwaga, amadodana kaAnaki, avela eziqhwagenid. Lemehlweni ethu sasinjengentethee, sasinjalo lemehlweni azo.

Abantu bavukela iNkosi

14Lenhlangano yonke yasiziphakamisa, yazwakalisa ilizwi layoa; abantu basebekhala inyembezi ngalobobusukub.

2 Bonke abantwana bakoIsrayeli basebengunguna bemelene loMozisi loAronic; lenhlangano yonke yathi kubo: Kungathi ngabe safela elizweni leGibhithe, kumbe kungathi ngabe safela kule inkangalad!

3 Njalo kungani iNkosi isilethe kulelilizwe ukuthi siwe ngenkemba? Omkethu labantwanyana bethu bazakuba yimpango. Bekungebe ngcono kithi ukubuyela eGibhithe yini?

4 Basebesithi omunye komunye: Asimiseni inhlokoe, sibuyele eGibhithef.

5 UMozisi loAroni basebesithi mbo ngobuso babo phambi kwebandla lonke lenhlangano yabantwana bakoIsrayelig.

6 UJoshuwa indodana kaNuni loKalebi indodana kaJefune ababengabalabo abahlola ilizwe, basebedabula izembatho zabo,

7 bakhuluma kunhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli besithi: Ilizwe esadabula kulo ukuze silihlole yilizwe elihle kakhulukazih.

8 Uba iNkosi ithokoza ngathi, izasingenisa kulelilizwei, isinike lona, ilizwe eligeleza uchago lolujuj.

9 Kuphela lingayivukeli iNkosik; futhi lina lingesabi abantu belizwel, ngoba bayikudla kwethum. Umthunzi wabo usukile kubo; leNkosi ilathi; lingabesabin.

10 Kodwa inhlangano yonke yathi kabakhandwe ngamatsheo. Inkazimulo yeNkosi yasibonakala ethenteni lenhlangano kubo bonke abantwana bakoIsrayelip.

11 INkosi yasisithi kuMozisi: Koze kube nini lababantu bengidelelaq? Koze kube nini bengangikholwa, ngazo zonke izibonakaliso engizenze phakathi kwabo?r

12 Ngizabatshaya ngomatshayabhuqe wesifo, ngibathathele ilifas, ngikwenze ube yisizwe esikhulu lesilamandla kulabot.

13 UMozisi wasesithi eNkosini: Khona amaGibhithe azakuzwa; ngoba wenyuse lababantu phakathi kwawo ngamandla akhou.

14 Njalo azatshela abahlali balelilizwe. Bazwile ukuthi wena Nkosi uphakathi kwalababantu, ukuthi wena Nkosi ubonwa ubuso ngobusov, lokuthi iyezi lakho lima phezu kwabo, uhamba phambi kwabo usensikeni yeyezi emini lensikeni yomlilo ebusukuw.

15 Uba ubulala lababantu njengomuntu oyedwa, izizwe ezizwe ngendumela yakho zizakhuluma zisithi:

16 Ngoba iNkosi yayingelakho ukungenisa lababantu elizweni eyabafungela lona, ngakho ibabulele enkangalax.

17 Khathesi-ke, ngiyancenga, kawabe makhulu amandla eNkosi yami, njengokutsho kwakho usithi:

18 INkosi iyaphuza ukuthukuthela, njalo inkulu emuseni, ithethelela ububi leziphambeko, kodwa engayikumyekela lokumyekela olecalay, iphindisela ububi baboyise phezu kwabantwana kwesesithathu lesesine isizukulwanaz.

19 Thethelela, ngiyancenga, ububi balababantua njengobukhulu bomusa wakhob, lanjengalokho ubathethelele lababantu kusukela eGibhithe kuze kube khathesic.

UNkulunkulu uthi uzatshaya abantwana bakoIsrayeli

20 INkosi yasisithi: Sengibathethelele njengokwelizwi lakhod.

21 Kodwa isibili, njengalokhu ngiphila, umhlaba wonke uzagcwala ngenkazimulo yeNkosie.

22 ngoba wonke amadoda abone inkazimulo yami lezibonakaliso zami engazenza eGibhithe lenkangala, langilingileyof lezizikhathi ezilitshumi, kawezwanga ilizwi lamig,

23 isibili kabayikubona ilizwe engalifungela oyise; futhi kakho owalabo abangideleleyo ozalibonah.

24 Kodwa inceku yami uKalebii, ngoba omunye umoya ubulaye, wangilandela ngokupheleleyo; ngakho ngizamngenisa elizweni ayengene kilo; lenzalo yakhe izakudla ilifa laloj.

25 (AmaAmalekik lamaKhananil ahlala-ke esigodini.) Kusasa phendukani, lisuke liziyele enkangala ngendlela yoLwandle oluBomvum.

26 INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni isithi:

27 Koze kube nini ngilalinhlangano embi, engingungunelayo? Ngizwile ukungunguna kwabantwana bakoIsrayeli abangunguna ngakho bemelene lamin.

28 Tshono kibo uthi: Sibili njengoba ngiphilao, kutsho iNkosi, njengalokhu likhulume endlebeni zami, ngizakwenza njalo kinip.

29 Izidumbu zenu zizawela enkangala le, labo bonke ababaliweyo benu, njengokwenani lonke lenu, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, lina abangingunguneleyoq;

30 sibili lina kaliyikungena elizweni engiliphakamisele isandla sami ukulihlalisa kulo, ngaphandle kukaKalebi indodana kaJefune loJoshuwa indodana kaNunir.

31 Kodwa abantwanyana benu elathi ngabo bazakuba yimpango, ngizabangenisas, bazalazi ilizwe elalilahlayot.

32 Lina-ke, izidumbu zenu zizawela kulinkangalau.

33 Labantwana benu bazakuba ngabelusi enkangalav iminyaka engamatshumi amanew, bathwale ukuphinga kwenu, izidumbu zenu zize ziphele enkangalax.

34 Njengokwenani lezinsuku elahlola ngazo ilizwey, insuku ezingamatshumi amane, usuku ngomnyakaz, usuku ngomnyaka, lizathwala ububi benu, iminyaka engamatshumi amanea, lazi ukufulathela kwami.

35 Mina Nkosi ngikhulumile. Isibili ngizakwenza lokhub kulinhlangano yonke embi ebuthene imelene lami; kulinkangala bazaphela, bafele khonac.

36 Njalo amadoda uMozisi awathumayo ukuhlola ilizwe, esephenduka, enza inhlangano yonke yamngungunela ngokuletha umbiko omubi mayelana lelizwed,

37 lamadoda aletha umbiko omubi ngelizwe afa ngenhlupheko phambi kweNkosie.

38 Kodwa uJoshuwa indodana kaNuni loKalebi indodana kaJefune, kulawomadoda ayeyehlola ilizwe, asala ephilaf.

39 Njalo uMozisi wakhuluma la amazwi kubo bonke abantwana bakoIsrayeli; abantu basebelila kakhulug.

Abantwana bakoIsrayeli banqotshwa eHorma

40 Basebevuka ekuseni kakhulu, benyukela engqongeni yentaba, besithi: Khangelani silapha, sizakwenyukela endaweni iNkosi eyithembisileyo; ngoba sonileh.

41 Kodwa uMozisi wathi: Kungani-ke liseqa umlayo weNkosi? Ngoba kakuyikuphumelelai.

42 Lingenyuki, ngoba iNkosi kayikho phakathi kwenu, ukuze lingatshaywa phambi kwezitha zenuj.

43 Ngoba amaAmaleki lamaKhanani alapho phambi kwenu; njalo lizakuwa ngenkemba, ngoba njengoba liphendukile ekulandeleni iNkosi, iNkosi kayiyikuba lanik.

44 Kodwa ngokuziqhenya benyukela engqongeni yentabal, kodwa umtshokotsho wesivumelwano seNkosi loMozisi kawuphumanga phakathi kwenkambam.

45 AmaAmaleki asesehla, lamaKhanani ahlala kulezozintaba, abatshayan, abahlakaza kwaze kwaba seHormao.

Imilayo mayelana leminikelo

15INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi kuboa: Lapho lifika elizweni lokuhlala kwenu, engilinika lona,

3 lisenza umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo, umnikelo wokutshiswa kumbe umhlatshelob, owokugcwalisa isithembiso, loba emnikelweni wesihlec, loba emikhosini yenu emisiweyod, ukwenza uqhatshi olumnandi eNkosini, okuvela enkomeni kumbe ezimvinie,

4 lowo-ke onikelayo umnikelo wakhe eNkosinif uzasondeza umnikelo wokudla, ube ngokwetshumi lempuphu ecolekileyog ixubene lengxenye yesine yehini* yamafuthah;

5 lewayini libe ngumnikelo wokunathwayo, ingxenye yesine yehini*, uzakulungisa lomnikelo wokutshiswa loba umhlatshelo, owewundlu elilodwai.

6 Kumbe owenqama lizalungisa umnikelo wokudla, ube zingxenye ezimbili etshumini zempuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, ingxenye yesithathu yehini*j;

7 lewayini libe ngumnikelo wokunathwayo, ingxenye yesithathu yehini*, uzalinikela libe liphunga elimnandi eNkosini.

8 Njalo nxa lilungisa ithole eliduna lenkomo libe ngumnikelo wokutshiswa kumbe umhlatshelo, owokugcwalisa isithembiso, kumbe iminikelo yokuthula eNkosinik,

9 uzanikelela-ke ithole lenkomo umnikelo wokudla, ube zingxenye ezintathu etshumini lempuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, ingxenye yehini*l.

10 Linikele iwayini libe ngumnikelo wokunathwayo, ingxenye yehini, kube ngumnikelo owenziwe ngomlilo olephunga elimnandi eNkosini.

11 Kuzakwenziwa njalo ngaleyonkunzi, loba ngaleyonqama, loba ngewundlu, kumbe ngezinyanem.

12 Njengenani elizalilungisa, lizakwenza njalo kuleyo laleyo, ngokwenani lazo.

13 Wonke owokuzalwa elizweni uzazenza njalo lezizinto, ekunikeleni umnikelo owenziwe ngomlilo woqhatshi olumnandi eNkosini.

14 Uba-ke owemzini ohlala njengowezizwe lani, kumbe loba ngubani ophakathi kwenu ezizukulwaneni zenu, njalo enikela umnikelo owenziwe ngomlilo woqhatshi olumnandi eNkosini, njengoba lisenza uzakwenza njalo.

15 Kuzakuba lesimiso sinye kini abebandla lakowemzini ohlala njengowezizwen, isimiso esilaphakade ezizukulwaneni zenu; njengani uzakuba njalo owemzini phambi kweNkosio.

16 Kuzakuba lomthetho munye lesimiso sinye kini lakowemzini ohlala lani njengowezizwe.

17 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

18 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi kubo: Ekungeneni kwenu elizweni engilisa kulop,

19 kuzakuthi nxa lisidla okokudla kwelizwe, linikele umnikelo wokuphakanyiswa eNkosiniq.

20 Ngokokuqala kwenhlama yenur lizanikela iqebelengwanas, kube ngumnikelo wokuphakanyiswat; njengomnikelo wokuphakanyiswa webala lokubhulela, ngokunjalo lizawuphakamisa.

21 Ngokokuqala kwenhlama yenuu lizanika eNkosini umnikelo wokuphakanyiswa ezizukulwaneni zenu.

22 Uba-ke liduha, lingenzanga yonke imilayo le iNkosi eyikhulume kuMozisiv,

23 konke iNkosi elilaye khona ngesandla sikaMozisi kusukela ngosuku iNkosi eyalaya ngalo kusiya phambili ezizukulwaneni zenu,

24 kuzakuthi-ke uba kwenziwe ngokungazi, kungekho emehlweni enhlangano, inhlangano yonke izanikela ijongosi elilodwa ithole lenkomo, libe ngumnikelo wokutshiswa, kube luqhatshi olumnandi eNkosini, lomnikelo walo wokudla, lomnikelo walo wokunathwayo njengomthethow, lezinyane lembuzi elilodwa, libe ngumnikelo wesonox.

25 Umpristi uzakwenzela-ke inhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli inhlawulo yokuthula, bakuthethelelwe, ngoba kuyikungazi, futhi bona bazaletha umnikelo wabo, umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo, lomnikelo wabo wesono phambi kweNkosi, ngenxa yesiphambeko sokungazi kwaboy.

26 Lenhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli izakuthethelelwa, lowemzini ohlala njengowezizwe phakathi kwabo, ngoba kubo bonke abantu kwakusekungazini.

27 Uba-ke umuntu oyedwa esona ngokungazi, uzasondeza isibhuzikazi esilomnyaka owodwa, sibe ngumnikelo wesonoz.

28 Lompristi uzawenzela lowomphefumulo owone ngokungazi inhlawulo yokuthula, lapho one ngokungazi phambi kweNkosi, ukumenzela inhlawulo yokuthula; uzakuthethelelwa-kea.

29 Lizakuba lomlayo munye kwalowo owona ngokungazi, owokuzalwa elizweni phakathi kwabantwana bakoIsrayeli, lowemzini ohlala njengowezizwe phakathi kwabob.

30 Kodwa umuntu okwenza ngabomo, engowokuzalwa elizweni loba engowemzinic, ethuka iNkosid; njalo lowomuntu uzaqunywa asuke phakathi kwabantu bakiboe.

31 Ngoba edelele ilizwi leNkosi, wephula umlayo wayo, lowomuntu uzaqunywa lokuqunywa; ububi bakhe buzakuba phezu kwakhef.

Ukubulawa komuntu othile owatheza inkuni ngesabatha

32 Kwathi abantwana bakoIsrayeli besenkangala, bafica umuntu etheza inkuni ngosuku lwesabathag.

33 Labo abamficayo etheza inkuni bamletha kuMozisi lakuAroni lakunhlangano yonke.

34 Bamfaka esitokisini, ngoba kwakungakatshiwo ukuthi kuzakwenziwani kuyeh.

35 iINkosi yasisithi kuMozisi: Lowomuntu kabulawe lokubulawa; inhlangano yonke izamkhanda ngamatshe ngaphandle kwenkambaj.

36 Lenhlangano yonke yamkhuphela ngaphandle kwenkamba, yamkhanda ngamatshe waze wafa, njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

Mayelana lentshaka zezembatho zabantu

37 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

38 Khuluma ebantwaneni bakoIsrayeli, ubatshele ukuthi bazenzele izintshaka emagumbini ezembatho zabo, ezizukulwaneni zabo, lokuthi bafake entshakeni yomphetho intambo eluhlaza okwesibhakabhakak.

39 Njalo kuzakuba kini yintshaka ukuze likukhangele, likhumbule yonke imilayo yeNkosi, liyenze, lingadingi lilandele inhliziyo yenu lilandele amehlo enul, eliphinga ngokukulandelam.

40 Ukuze likhumbule lenze yonke imilayo yami, libe ngcwele kuNkulunkulu wenun.

41 NgiyiNkosi uNkulunkulu wenu eyalikhupha elizweni leGibhithe ukuba nguNkulunkulu wenu; ngiyiNkosi uNkulunkulu wenuo.

Umvukela kaKora loDathani loAbiramu

16UKora indodana kaIzihari indodana kaKohathi indodana kaLevia, loDathani loAbiramu amadodana kaEliyabi, loOni indodana kaPelethi, amadodana kaRubeni, basebethatha amadodab.

2 Basebesukuma phambi kukaMozisi, lamadoda abantwana bakoIsrayeli, abangamakhulu amabili lamatshumi amahlanu, abangabakhokheli benhlangano, abakhethiweyo bomhlangano, amadoda alebizoc.

3 Bahlangana bamelana loMozisi bamelana loAronid, bathi kubo: Seledlulise amalawulo! Ngoba inhlangano yonke, bonke bangcwelee, leNkosi iphakathi kwabo. Pho, liziphakamiselani phezu kwebandla leNkosi?f

4 Kwathi uMozisi esekuzwile, wathi mbo ngobuso bakhe phansig.

5 Wasekhuluma kuKora lakuqembu lakhe lonke esithi: Kusisa, khona iNkosi izatshengisa ukuthi ngubani ongowayo lokuthi ngubani ongcwele, izamsondeza kuyoh, lalowo emkhethileyoi izamsondeza kuyoj.

6 Yenzani lokhu: zithatheleni imiganu yokutshisela impepha, uKora, leqembu lakhe lonkek,

7 lifake kiyo umlilo, libeke kiyo impepha phambi kweNkosi kusasa. Kuzakuthi indoda iNkosi eyikhethayo, yiyo engcwele. Seledlulise amalawulo, madodana kaLevi!

8 UMozisi wasesithi kuKora: Ake lizwe, madodana kaLevi;

9 kuyinto encinyane kini yinil ukuthi uNkulunkulu kaIsrayeli ulehlukanisile lenhlangano yakoIsrayeli ukuze alisondeze kuye ukuthi lenze inkonzo yethabhanekele leNkosi, lokuthi lime phambi kwenhlangano ukubakhonza?m

10 Ukusondezile, labafowenu bonke, amadodana kaLevi, kanye lawe; selifuna lobupristi yini?

11 Ngalokho wena leqembu lakho lonke selihlangene ukumelana leNkosi. Ngoba uAroni uyini ukuthi limngungunele?n

12 UMozisi wasethuma ukubiza uDathani loAbiramu, amadodana kaEliyabi. Kodwa bathi: Kasiyikwenyuka;

13 kuyinto encinyane yini ukuthi wasenyusao sivela elizweni eligeleza uchago loluju ukusibulala enkangalap, kanti lawe usuzenza umbusi phezu kwethu?q

14 Futhi kawusingenisanga elizweni eligeleza uchago lolujur, loba ukusinika ilifa lamasimu lezivini. Amehlo ala amadoda ungawakopola yini? Asiyikwenyuka.

15 UMozisi wasethukuthela kakhulu, wathi eNkosini: Unganaki umnikelo wabos. Kangithathanga ubabhemi oyedwa wabo, futhi kangenzanga okubi komunye wabot.

16 UMozisi wasesithi kuKora: Wena leqembu lakho lonke banini phambi kweNkosi, wena, labo, loAroni, kusasau;

17 Thathani, omunye lomunye umganu wakhe wokutshisela impepha, lifake kuyo impepha, liyisondeze phambi kweNkosi, kube ngulowo lalowo umganu wakhe wokutshisela impepha, imiganu yokutshisela impepha engamakhulu amabili lamatshumi amahlanu; lawe loAroni, ngulowo lalowo umganu wakhe wokutshisela impephav.

18 Basebethatha, ngulowo lalowo umganu wakhe wokutshisela impepha, bafaka umlilo kuyo, babeka impepha kuyo, bema emnyango wethente lenhlangano, loMozisi loAroni.

19 UKora wasebuthanisa inhlangano yonke ukumelana labo emnyango wethente lenhlangano. Inkazimulo yeNkosi yasibonakala ebandleni lonkew.

20 INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni isithi:

21 Zehlukaniseni liphume phakathi kwalinhlanganox ukuze ngibaqede ngokucwayiza kwelihloy.

22 Basebesithi mbo ngobuso babo phansi bathiz: Nkulunkulu, Nkulunkulu wemimoya yayo yonke inyama, kona umuntu oyedwa, ubusuthukuthelela inhlangano yonke yini?a

23 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

24 Tshono enhlanganweni uthi: Yenyukani lisuke kunhlangothi zonke zomuzi kaKora, uDathani, loAbiramu.

25 UMozisi wasesukuma, waya kuDathani loAbiramu, labadala bakoIsrayeli bamlandela.

26 Wasekhuluma enhlanganweni esithi: Ake lisuke emathenteni alamadoda amabi, lingathinti lutho olungolwabob, hlezi liphetshulwe ezonweni zabo zonkec.

27 Basebesenyuka besuka emzini yaboKora, uDathani loAbiramu enhlangothini zonke; oDathani loAbiramu basebephuma, bema emnyango wamathente abo labomkabo lamadodana abo labantwanyana babod.

28 UMozisi wasesithi: Ngalokhu lizakwazi ukuthi iNkosi ingithumile ukwenza yonke limisebenzie, lokuthi kakusikho okwengqondo yamif.

29 Uba laba besifa njengokufa kwabantu bonke, kumbe behlelwe njengokwehlelwa kwabantu bonke, iNkosi kayingithumangag.

30 Kodwa uba iNkosi idala into entsha, ukuthi umhlaba uvule umlomo wawo, ubaginye lakho konke okwaboh, behlele emgodini bephilai, lizaqedisisa ukuthi lamadoda ayidelele iNkosij.

31 Kwasekusithi eseqedile ukukhuluma wonke la amazwi, umhlaba owawungaphansi kwabo waqhekezekak,

32 lomhlaba wavula umlomo wawo, wabaginya lezindlu zabo, labo bonke abantu ababengabakaKora, lempahla yabo yonkel.

33 Basebetshona emgodini bephila bona lakho konke okwabo; umhlaba wabagqibela, babhubha besuka phakathi kwebandla.

34 UIsrayeli wonke owayebazingelezele wasebaleka ekukhaleni kwabo, ngoba bathi: Hlezi umhlaba usiginye.

35 Kwasekuphuma umlilo eNkosini, waqothula amadoda angamakhulu amabili lamatshumi amahlanu ayenikele impepham.

36 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

37 Tshono kuEleyazare, indodana kaAroni umpristi, ukuthi athathe imiganu yokutshisela impepha phakathi kokutsha; uwuchithachithele umlilo laphayana, ngoba ingcwelen.

38 Imiganu yokutshisela impepha yalezizoni imelene lemiphefumulo yazoo, kabayenze ibe yizicecedu ezibanzi zibe yisisibekelo selathip; ngoba bayinikele phambi kweNkosi, ngakho ingcwele; njalo izakuba yisibonakaliso ebantwaneni bakoIsrayeliq.

39 UEleyazare umpristi wasethatha imiganu yethusi yokutshisela impepha ababenikele ngayo abatshisiweyo, basebeyikhanda yaba yizicecedu zokusibekela ilathir,

40 kube yisikhumbuzo ebantwaneni bakoIsrayeli ukuze kungabi lowemzini, ongesuye owenzalo kaAroni, osondela ukutshisa impepha phambi kweNkosis, ukuze angabi njengoKora lanjengexuku lakhe, njengoba iNkosi yakhuluma kuye ngesandla sikaMozisi.

41 Kodwa kusisa inhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli yabasola oMozisi loAroni, isithi: Lina libabulele abantu beNkosi.

42 Kwasekusithi inhlangano isihlangene imelene loMozisi njalo imelene loAroni, baphendukela ethenteni lenhlangano, khangela-ke iyezi lalilisibekelet lenkazimulo yeNkosi yabonakalau.

43 UMozisi loAroni basebesiza ngaphambi kwethente lenhlangano.

44 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

45 Yenyukani lisuke phakathi kwalinhlanganov, ukuze ngibaqedew njengokucwayiza kwelihlox. Basebesithi mbo ngobuso babo phansi.

46 UMozisi wasesithi kuAroni: Thatha umganu wokutshisela impepha, ufake kuwo umlilo ovela elathini, ubeke kuwo impepha, uye ngokuphangisa enhlanganweni, ubenzele inhlawulo yokuthula; ngoba ulaka seluphumile lusuka phambi kweNkosi, inhlupheko isiqalisiley.

47 UAroni wasekuthatha njengokutsho kukaMozisi, wagijimela phakathi kwebandla, khangela-ke, inhlupheko yayisiqalisile phakathi kwabantu. Wafaka impepha, wabenzela abantu inhlawulo yokuthula.

48 Wasesima phakathi kwabafileyo labaphilayo. Inhlupheko yasimiswaz.

49 Labafayo enhluphekweni babeyizinkulungwane ezilitshumi lane lamakhulu ayisikhombisa, ngaphandle kwalabo abafa ngendaba kaKoraa.

50 UAroni wasebuyela kuMozisi emnyango wethente lenhlangano; lenhlupheko yayisimisiwe.

Induku kaAroni

17INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Tshono kubantwana bakoIsrayeli, njalo uthathe induku kulowo lalowo wabo, ngokwendlu kayise, kuzo zonke iziphathamandla zabo, ngokwezindlu zaboyise, induku ezilitshumi lambili. Bhala ibizo laleyo laleyondoda endukwini yayo,

3 ubhale ibizo likaAroni endukwini kaLevi. Ngoba induku eyodwa izakuba ngeyenhloko yendlu yaboyise.

4 Njalo uzazibeka ethenteni lenhlangano phambi kobufakazi, lapho engizahlangana lawe khonaa.

5 Kuzakuthi-ke induku yendoda engizayikhetha izahlumab; njalo ngizathulisa kusuke kimi ukusola kwabantwana bakoIsrayeli, abalisola ngakhoc.

6 UMozisi wasekhuluma ebantwaneni bakoIsrayeli; zonke-ke iziphathamandla zabo zamnika izinduku, yabanye kuleso lalesosiphathamandla, njengezindlu zaboyise, induku ezilitshumi lambili; lenduku kaAroni yayiphakathi kwenduku zazo.

7 UMozisi wasezibeka induku phambi kweNkosi ethenteni lobufakazid.

8 Kwasekusithi kusisa uMozisi wangena ethenteni lobufakazi, khangela-ke, induku kaAroni eyendlu kaLevi yayihlumile, yakhupha amahlumela, yakhahlela impoko, yathela ama-alimondi*.

9 UMozisi wasezikhuphela phandle zonke induku zivela phambi kweNkosi, kubo bonke abantwana bakoIsrayeli; basebekhangela, bathatha ngulowo lalowo induku yakhe.

10 INkosi yasisithi kuMozisi: Buyisela induku kaAroni phambi kobufakazie, igcinwef, ibe yisibonakaliso kwabahlamukayog, ukuze ususe ukusola kwabo kimi, ukuze bangafih.

11 UMozisi wasesenza; njengalokho iNkosi yamlaya, wenza njalo.

12 Abantwana bakoIsrayeli basebekhuluma kuMozisi besithi: Khangela, siyafa, siyabhubha, sonke siyabhubha!

13 Wonke osondela lokusondela ethabhanekeleni leNkosi uzakufa. Sizaphela ngokufa yini?i

Lokho okunikwa abapristi lamaLevi

18INkosi yasisithi kuAroni: Wena lamadodana akho lendlu kayihlo kanye lawea lizathwala ububi bendlu engcwele; futhi wena lamadodana akho kanye lawe lizathwala ububi bobupristi benub.

2 Labafowenu, isizwe sakoLevi, isizwe sikayihlo, basondeze-ke lawe ukuze bahlanganiswe lawec, bakusized. Kodwa wena lamadodana akho kanye lawe lizakuba phambi kwethente lobufakazie.

3 Bazagcina umlayo wakho, lemfanelo zethente lonkef; kodwa kabayikusondela ezitsheni zendlu engcwele lelathinig, ukuze bangafi, labo lanih.

4 Bazahlanganiswa lawe, bagcine imfanelo zethente lenhlangano kuyo yonke inkonzo yethente; kodwa owemzini kayikusondela kinii.

5 Njalo lizagcina imfanelo zendlu engcwele lemfanelo zelathij, ukuze kungabi kusaba khona ulaka phezu kwabantwana bakoIsrayelik.

6 Mina-ke, khangelani, ngithethe abafowenu amaLevi bevela phakathi kwabantwana bakoIsrayelil. Bayisipho kini, baphiwe iNkosi ukwenza inkonzo yethente lenhlanganom.

7 Ngakho wena lamadodana akho kanye lawe lizagcina ubupristi benu kuzo zonke izinto zelathin laphakathi kweveyili, likhonzeo. Nginike ubupristi benu bube ngumsebenzi wesipho; kodwa owemzini osondelayo uzabulawa.

8 INkosi yasisithi kuAroni: Mina-ke, khangela, ngikunike ukuphathwa kweminikelo yami yokuphakanyiswa yazo zonke izinto ezingcwele zabantwana bakoIsrayelip; ngiziphe wena, ngenxa yokugcotshwa, lamadodana akhoq, ngesimiso esilaphakader.

9 Lokhu kuzakuba ngokwakho okuvela ezintweni ezingcwelengcwele, zivela emlilwenis; yonke iminikelo yabo, yonke iminikelo yabo yokudlat, layo yonke iminikelo yabo yesonou, layo yonke iminikelo yabo yecala, abazayibuyisela kimiv; izakuba ngengcwelengcwele ibe ngeyakho leyamadodana akhow.

10 Lizakudlela engcweleni yezingcwele; wonke owesilisa uzakudla; kuzakuba ngcwele kuwex.

11 Lalokhu ngokwakho: Umnikelo wokuphakanyiswa wesipho sabo, layo yonke iminikelo yokuzunguzwa yabantwana bakoIsrayeliy; ngikuphe wena lamadodana akho lamadodakazi akho, ngesimiso esilaphakadez. Wonke ohlambulukileyo endlini yakho uzakudlaa.

12 Ikhethelo lonke lamafutha, lekhethelo lonke lewayini elitsha, lelamabeleb, lengqabutho yalezo abazazinikela eNkosini, ngiziphe wenac.

13 Izithelo zokuqala zakho konke okuselizweni labo abazakuletha eNkosini kuzakuba ngokwakhod. Wonke ohlambulukileyo endlini yakho uzakudlae.

14 Konke okwehlukanisiweyo koIsrayeli kuzakuba ngokwakhof.

15 Konke okuvula isizalo, kwayo yonke inyama abakuletha eNkosini, phakathi kwabantu laphakathi kwezifuyo, kuzakuba ngokwakhog; kodwa izibulo lomuntu uzalihlenga lokulihlenga, lezibulo lenyamazana engcolileyo uzalihlengah.

16 Lalezo ezizahlengwa uzazihlenga kusukela sezilenyanga, njengesilinganiso sakhoi, ngemali yamashekeli* amahlanu, ngokweshekeli lendlu engcwelej, elingamagera* angamatshumi amabilik.

17 Kodwa izibulo lenkomo, kumbe izibulo lemvu, kumbe izibulo lembuzi, awuyikuwahlenga, angcwelel. Uzafafaza igazi lawo phezu kwelathi, utshise amahwahwa awo, abe ngumnikelo owenziwe ngomlilo, kube luqhatshi olumnandi eNkosinim.

18 Lenyama yawo izakuba ngeyakho, njengesifuba esizunguziweyo lanjengomlenze wokunene, kuzakuba ngokwakhon.

19 Yonke iminikelo yokuphakanyiswa yezinto ezingcwele abantwana bakoIsrayeli abayinikela eNkosini ngiyinike wena lamadodana akho lamadodakazi akho kanye lawe, ngesimiso esilaphakadeo. Kuyisivumelwano setshwayi esilaphakade phambi kweNkosi kuwe lakunzalo yakho kanye lawep.

20 INkosi yasisithi kuAroni: Kawuyikudla ilifa elizweni labo, kawuyikuba lesabelo phakathi kwabo; ngiyisabelo sakho lelifa lakho phakathi kwabantwana bakoIsrayeliq.

21 Khangela-ke, nginike abantwana bakoLevi konke okwetshumi koIsrayeli kube yilifa, ngomsebenzi wabo abawenzayor, inkonzo yethente lenhlanganos.

22 Njalo abantwana bakoIsrayeli bangabe besasondela ethenteni lenhlanganot hlezi bathwale isono bafeu.

23 Kodwa amaLevi azakwenza inkonzo yethente lenhlanganov, wona athwale ububi bawo. Kuzakuba yisimiso esilaphakade ezizukulwaneni zenu; laphakathi kwabantwana bakoIsrayeli kawayikuzuza ilifaw.

24 Ngoba okwetshumi kwabantwana bakoIsrayeli abakunikela eNkosini kube ngumnikelo wokuphakanyiswa, ngikunike amaLevi kube yilifax. Ngakho ngitshilo kiwo ukuthi phakathi kwabantwana bakoIsrayeli kawayikuzuza ilifay.

25 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

26 Futhi uzakhuluma kumaLevi uthi kuwo: Nxa lithatha ebantwaneni bakoIsrayeli okwetshumi engilinike khona, kuvela kubo kube yilifa lenu, lizanikela kokwakho umnikelo wokuphakanyiswa weNkosi, kube ngokwetshumi kwalokho okwetshumiz.

27 Lomnikelo wenu wokuphakanyiswa uzabalelwa lina, njengamabele ebala lokubhulela lanjengokugcwala kwesikhamelo sewayinia.

28 Ngalokhu lani lizanikela umnikelo wokuphakanyiswa weNkosi kukho konke okwetshumi kwenu elikwemukelayo ebantwaneni bakoIsrayeli; lizanika kokwayo umnikelo wokuphakanyiswa weNkosi, kuAroni umpristi.

29 Kuzo zonke izipho zenu lizanikela wonke umnikelo wokuphakanyiswa weNkosi; ekhethelweni lonke lazo, ingxenye yayo engcwelisiweyo evela kuyo.

30 Futhi uzakuthi kuwo: Lapho linikela ikhethelo lazo elivela kuzo, kuzabalelwa amaLevi njengesivuno sebala lokubhulela lanjengesivuno sesikhamelo sewayinib.

31 Lizakudla lokho endaweni zonke, lina lendlu yenu, ngoba kungumvuzo wenu ngomsebenzi wenu ethenteni lenhlanganoc.

32 Njalo kaliyikuthwala isono ngenxa yakho, lapho seliphakamisile ikhethelo lakho kukhod; kaliyikungcolisa izinto ezingcwele zabantwana bakoIsrayeli, ukuze lingafie.

Ukuhlanjululwa kwalabo abangahlambulukanga

19INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni isithi:

2 Lesi yisimiso somlayo iNkosi esimisileyo isithi: Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli ukuthi balethe kini ithokazi elibomvu elipheleleyo okungelasici kulo, okungazange kufakwe ijogwe kuloa;

3 njalo lilinike uEleyazare umpristi, alikhuphele-ke ngaphandle kwenkamba, libe selihlatshwa phambi kwakheb.

4 Njalo uEleyazare uzathatha okwegazi lalo ngomunwe wakhe, afafaze kasikhombisa okwegazi lalo maqondana laphambi kwethente lenhlanganoc.

5 Lethokazi litshiswe phambi kwamehlo akhe; kutshiswe isikhumba salo lenyama yalo legazi lalo kanye lomswane walod.

6 Umpristi uzathatha-ke isigodo somsedari, lehisope*, lokubomvu, akuphose phakathi kokutsha kwethokazie.

7 Umpristi usezawatsha izembatho zakhe, ageze umzimba wakhe emanzini, emva kwalokho angene enkambeni, njalo umpristi abe ngongcolileyo kuze kuhlwef.

8 Lolitshisileyo uzawatsha izembatho zakhe emanzini, ageze umzimba wakhe emanzini, abe ngongcolileyo kuze kuhlweg.

9 Lendoda ehlambulukileyo izabutha umlotha wethokazi, iwubeke ngaphandle kwenkambah endaweni ehlambulukileyoi, ukuze ugcinelwe inhlangano yabantwana bakoIsrayeli, kube ngamanzi okwehlukanisa; kuyikuhlanjululwa kwesonoj.

10 Lobutha umlotha wethokazi uzawatsha izembatho zakhe, abe ngongcolileyo kuze kuhlwe; njalo kuzakuba yisimiso esilaphakade ebantwaneni bakoIsrayeli lowemzini ohlala njengowezizwe phakathi kwabo.

11 Othinta isidumbu saloba nguwuphi umuntu uzakuba ngongcolileyo insuku eziyisikhombisak.

12 Uzazihlambulula ngawo ngosuku lwesithathu langosuku lwesikhombisa uzahlambuluka; kodwa uba engazihlambululi ngosuku lwesithathu, khona ngosuku lwesikhombisa kayikuhlambulukal.

13 Loba ngubani othinta ofileyo, isidumbu somuntu osefile, angazihlambululi, ungcolisa ithabhanekele leNkosim; lowomphefumulo uzaqunywa usuke koIsrayeli, ngoba amanzi okwehlukanisa engafafazwanga phezu kwakhe; uzakuba ngongcolileyon, lokungcola kwakhe kusekuyeo.

14 Lo ngumlayo womuntu nxa efela ethenteni. Konke okungena ethenteni lakho konke okusethenteni kuzakuba ngokungcolileyo insuku eziyisikhombisa.

15 Njalo yonke imbiza evulekileyo engelasisibekelo esibotshelwe phezulu kwayo ingcolilep.

16 Laye wonke othinta umuntu obuleweyo ngenkemba, endle, loba ofileyo, loba ithambo lomuntu, loba ingcwaba, uzakuba ngongcolileyo insuku eziyisikhombisaq.

17 Ngongcolileyo bazathatha okomlotha walokho okwatshiswayo kokuhlanjululwa kwesono, njalo kuzafakwa phezu kwakho amanzi aphilayo esitshenir.

18 Lendoda ehlambulukileyo izathatha ihisope*, iyigxamuze emanzini, ifafaze phezu kwethente, laphezu kwempahla yonke, laphezu kwabantu ababelapho, laphezu kowathinta ithambo, loba obuleweyo, loba ofileyo, loba ingcwabas.

19 Lohlambulukileyo uzafafaza ongcolileyo ngosuku lwesithathu langosuku lwesikhombisat, njalo uzamhlambulula ngosuku lwesikhombisau; awatshe izembatho zakhe, ageze emanzini, ahlambuluke kusihlwav.

20 Kodwa indoda engcolileyo, ingazihlambululi, lowomuntu uzaqunywa asuke phakathi kwebandla, ngoba engcolise indlu engcwele yeNkosi; amanzi okwehlukanisa kawafafazwanga phezu kwakhe, ungcolilew.

21 Njalo kuzakuba yisimiso esilaphakade kubo, ukuthi lowo ofafaza amanzi okwehlukanisa uzawatsha izembatho zakhe; lalowo othinta amanzi okwehlukanisa uzakuba ngongcolileyo kuze kuhlwe.

22 Njalo konke akuthintayo ongcolileyo kuzakuba ngokungcolileyo; lomuntu okuthintayo uzakuba ngongcolileyo kuze kuhlwex.

Amanzi akhutshwa edwaleni

20Khona abantwana bakoIsrayeli, inhlangano yonke, bafika enkangala yeZini ngenyanga yokuqala; labantu bahlala eKadeshia. UMiriyamu wasefela lapho, wangcwatshwa khonab.

2 Njalo kwakungelamanzi enhlanganoc; ngakho bahlangana bamelana loMozisi bamelana loAronid.

3 Abantu baphikisana loMozisi bakhuluma besithi: Kungathi ngabe safae ekufeni kwabafowethu phambi kweNkosif!

4 Liletheleni ibandla leNkosi enkangala le ukuze sifele lapha, thina lezifuyo zethu?g

5 Lasenyuselani sisuka eGibhithe ukusiletha kulindawo embi? Kakusiyo indawo yenhlanyelo lemikhiwa lamavini lamapomegranati*, futhi kakulamanzi okunatha.

6 UMozisi loAroni basebesuka phambi kwebandla, baya emnyango wethente lenhlangano, bathi mbo ngobuso babo phansih. Inkazimulo yeNkosi yasibonakala kuboi.

7 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

8 Thatha intonga, ubuthanise inhlangano, wena loAroni umnewenu, likhulume kulo idwala phambi kwamehlo abo, njalo lizanika amanzi aloj; ngalokhu uzabakhuphela amanzi edwaleni, ukuze ulinathise ibandla lezifuyo zabok.

9 UMozisi wasethatha intonga esuka phambi kweNkosi njengokumlaya kwayol.

10 UMozisi loAroni basebebuthanisa ibandla phambi kwedwala; wasesithi kubo: Zwanini-ke, lina bahlamuki; sizalikhuphela yini amanzi edwaleni leli?m

11 UMozisi wasephakamisa isandla sakhe, watshaya idwala kabili ngentonga yakhe; kwasekumpompoza amanzi amanengi, inhlangano yasinatha, lezifuyo zayon.

12 INkosi yasisithi kuMozisi lakuAroni: Ngoba lingangikholwangao, ukungingcwelisa emehlweni abantwana bakoIsrayeli, ngakho kaliyikungenisa ibandla leli elizweni engibanike lonap.

13 La ngamanzi eMeriba, lapho abantwana bakoIsrayeli abaphikisana khona leNkosi, yasingcweliswa kuboq.

Inkosi yeEdoma ivalela abantwana bakoIsrayeli indlela

14 UMozisi wasethuma izithunywa enkosini yeEdomar zisuka eKadeshi wathis: Utsho njalo umfowenu uIsrayeli: Wena uyazazi zonke inkathazo ezisehleleyot,

15 lokuthi obaba behlela eGibhitheu, sasesihlala eGibhithe insuku ezinengiv; lamaGibhithe asiphatha kubi labobabaw.

16 Sasesikhala eNkosini, yasisizwa ilizwi lethux, yathuma ingilosi, yasikhupha eGibhithe; khangela-ke siseKadeshi, umuzi osekucineni komngcele wakhoy.

17 Ake usiyekele sidabule elizweni lakho. Kasiyikudabula ensimini loba esivinini, futhi kasiyikunatha amanzi omthombo. Sizahamba ngomgwaqo wenkosi, kasiyikuphambukela ngakwesokunene langakwesokhohlo, size sedlule umngcele wakhoz.

18 Kodwa uEdoma wathi kuye: Kawuyikudabula kimi, hlezi ngiphume ngenkemba ngimelane lawe.

19 Abantwana bakoIsrayeli basebesithi kuye: Sizahamba ngomgwaqo omkhulu. Uba-ke mina lezifuyo zami sinatha okwamanzi akhoa, sizawabhadalelab; kuphela ngizadabula ngenyawo zami nje.

20 Kodwa wathi: Kawuyikudabula. UEdoma wasephuma wamelana laye elabantu abanengi, langesandla esilamandla.

21 Ngalokhu uEdoma wala ukuvumela uIsrayeli ukudabula emngceleni wakhec. Ngakho uIsrayeli waphambuka wasuka kuyed.

Ukufa kukaAroni entabeni yeHori

22 Abantwana bakoIsrayeli, inhlangano yonke, basebesuka eKadeshie, bafika entabeni yeHorif.

23 INkosi yasikhuluma kuMozisi lakuAroni entabeni yeHori, emngceleni welizwe leEdoma, isithi:

24 UAroni uzabuthelwa ebantwini bakibo, ngoba kayikungena elizweni engilinike abantwana bakoIsrayelig, ngoba lahlamukela ilizwi lami emanzini eMeribah.

25 Thatha uAroni loEleyazare indodana yakhe, ubenyusele entabeni yeHori,

26 umhlubule uAroni izembatho zakhe, uzifake kuEleyazare indodana yakhe; ngoba uAroni uzabuthelwa kwabakibo, afele laphoi.

27 UMozisi wenza njengokulaya kweNkosi. Basebesenyukela entabeni yeHori phambi kwamehlo enhlangano yonke.

28 UMozisi wasemhlubula uAroni izembatho zakhe, wazifaka kuEleyazare indodana yakhej. UAroni wasefela lapho engqongeni yentaba. UMozisi loEleyazare basebesehla entabenik.

29 Lapho inhlangano yonke ibona ukuthi uAroni usephelile, balilela uAroni insuku ezingamatshumi amathathu, indlu yonke kaIsrayelil.

Abantwana bakoIsrayeli bahlaselwa ngamaKhanani

21Kwathi inkosi yeAradi, umKhanani, eyayihlala eningizimua, isizwa ukuthi uIsrayeli uyeza ngendlela yabahloli, yalwa imelene loIsrayeli yathumba abanye kubob.

2 UIsrayeli wathembisa isithembiso eNkosini wathic: Uba unikela lokunikela lababantu esandleni sami, ngizatshabalalisa imizi yabod.

3 INkosi yasisizwa ilizwi likaIsrayeli, yanikela amaKhanani, wawatshabalalisa lemizi yawo; ngakho wabiza ibizo laleyondawo ngokuthi yiHorma.

Inyoka ezilokutshisa

4 Basebesuka entabeni yeHori, ngendlela yoLwandle oluBomvue ukuze baceze ilizwe leEdoma; lomphefumulo wabantu wadinwa endlelenif.

5 Abantu basebekhuluma bemelene loNkulunkulu njalo bemelene loMozisig bathi: Lasenyuselani lisikhupha eGibhithe ukuze sifele enkangala? Ngoba kakulasinkwa njalo kakulamanzih, futhi umphefumulo wethu unengwa yilesisinkwa esilulai.

6 INkosi yasithuma inyoka ezilokutshisa phakathi kwabantuj, zasezibaluma abantu, njalo kwafa abantu abanengi koIsrayelik.

7 Ngakho abantu beza kuMozisi bathil: Sonile, ngoba sikhulume simelene leNkosi njalo simelene lawem; khuleka eNkosinin ukuze isuse izinyoka kithi. UMozisi wasebakhulekela abantuo.

8 INkosi yasisithi kuMozisi: Zenzele inyoka elomlilo, uyibeke esigodweni; njalo kuzakuthi wonke olunyiweyo, nxa eyikhangela, uzaphila.

9 UMozisi wasesenza inyoka yethusi, wayibeka esigodweni; kwasekusithi lapho inyoka ilume loba nguwuphi umuntu, uba ekhangele inyoka yethusi, waphilap.

Abantwana bakoIsrayeli babhoda ilizwe lakoMowabi

10 Njalo abantwana bakoIsrayeli basuka bamisa inkamba eObothiq.

11 Basuka eObothi, bamisa inkamba eIye-Abarimi enkangala emaqondana lakoMowabi lapho okuphuma khona ilangar.

12 Basuka lapho, bamisa inkamba esigodini seZeredis.

13 Basuka lapho, bamisa inkamba ngale kweArinoni esenkangala ephuma emingceleni yamaAmori; ngoba iArinoni lingumngcele wakoMowabi, phakathi kweMowabi lamaAmorit.

14 Ngakho kuthiwa egwalweni lwezimpi zeNkosi: IWahebi eseSufa, lezifula zeArinoni,

15 leliwa lezifula elehlela endaweni yeAri, lisekele umngcele wakoMowabiu.

16 Basebesuka lapho baya eBeri; lo ngumthombo iNkosi eyakhuluma ngawo kuMozisi yathi: Buthanisa abantu, ngizabanika-ke amanziv.

17 Khona uIsrayeli wahlabela lingoma ethi:

Mpompoza, mthombo! Hlabelelani kuwow,

18 umthombo ezawugebhayo iziphathamandla, ezawugebhayo izikhulu zabantu, ngomnikumthetho, ngendondolo zazox.

Basebesuka enkangala baya eMathana.

19 Besuka eMathana baya eNahaliyeli; besuka eNahaliyeli baya eBamothi;

20 besuka eBamothi esigodini esisemhlabeni wakoMowabi, engqongeni yePisiga ekhangele inkangalay.

Abantwana bakoIsrayeli banqoba uSihoni loOgi

21 UIsrayeli wasethuma izithunywa kuSihoni inkosi yamaAmori, esithiz:

22 Ake ngidabule elizweni lakho; kasiyikuphambukela emasimini loba ezivinini; kasiyikunatha amanzi omthombo; sizahamba ngomgwaqo wenkosi, size sedlule imingcele yakhoa.

23 Kodwa uSihoni kamvumelanga uIsrayeli ukudabula umngcele wakhe, kodwa uSihoni wabuthanisa bonke abantu bakhe, waphuma ukumelana loIsrayeli enkangalab, wafika eJahazi, walwa emelene loIsrayelic.

24 UIsrayeli wamtshaya ngobukhali benkemba, waba ngumnikazi welizwe lakhe kusukela eArinoni kuze kube seJaboki, kuze kube sebantwaneni bakoAmonid, ngoba umngcele wabantwana bakoAmoni wawuqinilee.

25 UIsrayeli wasethatha yonke le imizi; uIsrayeli wasehlala emizini yonke yamaAmori, eHeshiboni layo yonke imizana yalo.

26 Ngoba iHeshiboni yayingumuzi kaSihoni inkosi yamaAmori, owayelwe emelene lenkosi yamandulo yakoMowabi, wayethethe ilizwe lonke layo esandleni sayo, kwaze kwafika eArinoni.

27 Ngakho abasebenzisa izaga bathi:

Wozani eHeshiboni! Umuzi kaSihoni kawakhiwe, umiswef.

28 Ngoba umlilo waphuma eHeshiboni, ilangabi emzini kaSihoni, laqothula iAri loMowabi, amakhosi endawo eziphakemeyo zeArinonig.

29 Maye kuwe, Mowabih! Selibhujisiwe, bantu bakaKemoshii! Unikele amadodana akhe aba ngababaleki, lamadodakazi akhe ekuthunjweni kuSihoni, inkosi yamaAmori.

30 Sesibatshokile; iHeshiboni ibhubhile kuze kube seDibonij; sesibachithile kuze kube seNofa, efika eMedebak.

31 UIsrayeli wasehlala elizweni lamaAmori.

32 UMozisi wathuma ukuyahlola iJazeril; basebethumba imizana yalo, baxotsha amaAmori ayehlala khonam.

33 Basebephenduka, benyuka ngendlela yeBashani. UOgi inkosi yeBashani wasephuma ukumelana labo, yena labantu bakhe bonke, empini eEdreyin.

34 INkosi yasisithi kuMozisi: Ungamesabi; ngoba ngimnikele esandleni sakho, labantu bakhe bonke, lelizwe lakheo; njalo uzakwenza kuye njengokwenza kwakho kuSihoni inkosi yamaAmori owayehlala eHeshibonip.

35 Basebemtshaya, lamadodana akhe, labantu bakhe bonke, akwaze kwasala ophilayo kuye. Badla ilifa lelizwe lakheq.

UBalaki loBalami

22Abantwana bakoIsrayeli basebesukaa, bamisa inkamba emagcekeni akoMowabi, nganeno kweJodani, eJerikob.

2 UBalaki indodana kaZipori wasebona konke uIsrayeli ayekwenze kumaAmori.

3 UMowabi wasesesaba kakhulu ubuso babantu, ngoba babebanengic. UMowabi wasetshaywa luvalo ngenxa yabantwana bakoIsrayelid.

4 UMowabi wasesithi ebadaleni beMidiyanie: Khathesi lelibandla lizakhotha konke okusihanqileyo, njengenkabi ikhotha utshani bedlelo. Njalo uBalaki indodana kaZipori wayeyinkosi yakoMowabi ngalesosikhathi.

5 Wasethuma izithunywa kuBalami indodana kaBeyorif ePethorig eliseduze lomfula welizwe labantwana babantu bakhe, ukumbiza, esithi: Khangela, abantu baphumile eGibhithe. Khangela, basibekele ubuso bomhlaba, futhi sebehlala maqondana lami.

6 Khathesi-ke, ake uze, ngiqalekisela lababantuh, ngoba balamandla kulami; mhlawumbe ngingaba lamandla okuthi sibatshaye, lokuthi ngibaxotshe elizweni, ngoba ngiyazi ukuthi lowo ombusisayo ubusisiwe, lalowo omqalekisayo uqalekisiwe.

7 Abadala beMowabi labadala beMidiyani basebehamba belembadalo yokuvumisa esandleni sabo; bafika kuBalami, bakhuluma kuye amazwi kaBalakii.

8 Wasesithi kubo: Lalani lapha lobubusuku, njalo ngizalilethela ilizwi, njengalokhu iNkosi ezakutsho kimij. Iziphathamandla zakoMowabi zasezihlala loBalami.

9 UNkulunkulu wasefika kuBalami, wathi: Ngobani lamadoda alawe?k

10 UBalami wasesithi kuNkulunkulu: UBalaki, indodana kaZipori, inkosi yakoMowabi, ungithumele esithi:

11 Khangela, abantu baphumile eGibhithe basibekele ubuso bomhlaba; woza khathesi, ungiqalekisele bona; mhlawumbe ngingaba lamandla okulwa labo, ngibaxotshe.

12 UNkulunkulu wasesithi kuBalami: Ungahambi labo; ungabaqalekisi labobantu, ngoba babusisiwel.

13 UBalami wasevuka ekuseni, wathi kuziphathamandla zikaBalaki: Yanini elizweni lakini, ngoba iNkosi iyala ukungivumela ukuhamba lani.

14 Ngakho iziphathamandla zakoMowabi zasukuma, zaya kuBalaki, zathi: UBalami uyala ukuhamba lathi.

15 UBalaki wasebuya wathuma njalo iziphathamandla, ezinengi ezidumileyo kulalezo.

16 Zasezifika kuBalami zathi kuye: Utsho njalo uBalaki indodana kaZipori uthi: Ake ungavinjwa yilutho ukuza kimi.

17 Ngoba ngizakuhlonipha lokukuhlonipha kakhulu, lakho konke ongitshela khona ngizakwenza. Ngakho ake uze, ngiqalekisela lababantum.

18 Kodwa uBalami waphendula wathi encekwini zikaBalaki: Uba uBalaki ebezangipha indlu yakhe igcwele isiliva legoliden, bengingayikweqa umlayo weNkosi uNkulunkulu wami ukwenza okukhulu kumbe okuncinyaneo.

19 Khathesi-ke, ake lihlale lapha lani lobubusuku, ukuze ngazi ukuthi iNkosi izakuthini kimi futhip.

20 UNkulunkulu wasesiza kuBalami ebusuku wathi kuye: Uba amadoda efika ukukubiza, sukuma uhambe lawoq; kodwa kuphela lelolizwi engizalikhuluma kuwe, lona uzalenzar.

21 UBalami wasesukuma ekuseni, wabophela isihlalo kubabhemikazi wakhes, wahamba leziphathamandla zakoMowabi.

22 Ulaka lukaNkulunkulu lwavutha ngoba wahamba; ingilosi yeNkosi yayakuma endleleni ukuba yisitha esimelane layet. Njalo wayegade ubabhemikazi wakhe, lenceku zakhe ezimbili zilaye.

23 Ubabhemi waseyibona ingilosi yeNkosi imi endleleni, lenkemba ehwatshiweyo isesandleni sayo; lobabhemikazi waphambuka endleleni, wangena ensimini. UBalami wasemtshaya ubabhemi ukumphendulela endleleni.

24 Ingilosi yeNkosi yasisima endleleni eminyeneyo yezivini, umduli ngapha lomduli ngapha.

25 Lapho ubabhemikazi ebona ingilosi yeNkosi wazibandezela emdulini, wabandezela unyawo lukaBalami emdulini; wasemtshaya futhi.

26 Ingilosi yeNkosi yasiqhubeka, yema endaweni eminyeneyo, lapho okwakungelandlela yokuphendukela ngakwesokunene kumbe ngakwesokhohlo.

27 Lapho ubabhemikazi ebona ingilosi yeNkosi, walala ngaphansi kukaBalami. Ulaka lukaBalami lwaseluvutha, wasemtshaya ubabhemi ngenduku.

28 INkosi yasivula umlomo kababhemikaziu, wasesithi kuBalami: Ngenzeni kuwe ukuthi ungitshaye okwalezizikhathi ezintathu?v

29 UBalami wasesithi kubabhemikazi: Ngoba ungenze inhlekisa. Kungathi ngabe kulenkemba esandleni sami, ngoba bengizakubulala khathesi.

30 Ubabhemikazi wasesithi kuBalami: Angisuye yini ubabhemi wakho omgade kusukela ngisengowakho kuze kube lamuhla? Ngake ngejwayela ukwenza kanje kuwe yini? Wasesithi: Hatshi.

31 INkosi yasivula amehlo kaBalamiw, wasebona ingilosi yeNkosi imi endleleni, lenkemba yayo ihwatshiwe isesandleni sayo; wakhothama wathi mbo ngobuso bakhe phansix.

32 Ingilosi yeNkosi yasisithi kuye: Umtshayeleni ubabhemikazi wakho okwalezizikhathi ezintathu?y Khangela, mina ngiphumile ukumelana lawe, ngoba indlela yakho iphambukile kimiz;

33 njalo ubabhemikazi wangibona, waphambuka phambi kwami lezizikhathi ezintathua. Ngaphandle kokuthi ephambukile phambi kwami, ngeqiniso khathesi ngabe ngikubulele lawe, ngamgcina yena ephila.

34 UBalami wasesithi engilosini yeNkosi: Ngonileb, ngoba bengingazi ukuthi umi endleleni ukumelana lami. Ngakho-ke uba kukubi emehlweni akho, ngizabuyela futhi.

35 Ingilosi yeNkosi yasisithi kuBalami: Hamba lalawomadoda; kodwa kuphela ilizwi engizalikhuluma kuwe, yilo ozalikhulumac. UBalami wasehamba leziphathamandla zikaBalaki.

36 UBalaki esezwile ukuthi uBalami uyeza, waphuma ukuyamhlangabeza emzini wakoMowabi, osemngceleni weArinonid, osekucineni komngcele.

37 UBalaki wasesithi kuBalami: Kangithumanga yini lokuthuma kuwe ukukubiza? Kungani ungafikanga kimi? Isibili kangilamandla okukunika udumo yini?e

38 UBalami wasesithi kuBalaki: Khangela, ngifikile kuwe. Khathesi ngilamandla isibili okukhuluma loba yini na? Ilizwi uNkulunkulu alifaka emlonyeni wami, yilo engizalikhulumaf.

39 UBalami wasehamba loBalaki, basebefika eKiriyathi-Huzothi.

40 UBalaki wasehlaba izinkabi lezimvu, wathumela kuBalami lakuziphathamandla ezazilaye.

41 Kwasekusithi ekuseni uBalaki wamthatha uBalami, wamenyusela endaweni eziphakemeyo zikaBhalig, ukuthi abone elapho ukucina kwabantu.

23UBalami wasesithi kuBalaki: Ngakhela lapha amalathi ayisikhombisa, ungilungisele lapha amajongosi ayisikhombisa lenqama eziyisikhombisaa.

2 UBalaki wenza njengokutsho kukaBalami; uBalaki loBalami basebenikela kulelo lalelo ilathi ijongosi lenqamab.

3 UBalami wasesithi kuBalaki: Mana emnikelweni wakho wokutshiswac, ngizahamba mina; mhlawumbe iNkosi izafika ukungihlangabeza; lento ezangitshengisa yona ngizakutshelad. Wasesiya endaweni ephakemeyo.

4 UNkulunkulu wasehlangana loBalamie; wasesithi kuye: Sengilungise amalathi ayisikhombisa, nganikela kulelo lalelo ilathi ijongosi lenqama.

5 INkosi yasifaka ilizwi emlonyeni kaBalami, yathi: Buyela kuBalaki, ukhulume kanjef.

6 Wasebuyela kuye, khangela-ke, wayemi emnikelweni wakhe wokutshiswa, yena lazo zonke iziphathamandla zakoMowabi.

7 Wasephakamisa umzekeliso wakhe, wathi:

UBalaki, inkosi yakoMowabi, ungilandile eSiriya1, ezintabeni zempumalanga wathig: Woza, ungiqalekisele uJakobeh, woza, umthuke uIsrayelii.

8 Ngingamqalekisa njanij uNkulunkulu angamqalekisiyo?k Kumbe ngingamthuka njani iNkosi engamthukanga?

9 Ngoba ngisengqongeni yamadwala ngiyambona, ngisemaqaqeni ngiyamkhangela. Khangela, abantu bazahlala bodwal, kabayikubalelwa phakathi kwezizwem.

10 Ngubani ongabala uthuli lukaJakoben, lenani lengxenye yesine kaIsrayeli? Umphefumulo wami kawufe ukufa kwabalungileyoo, lokuphela kwami kube njengokwakhe!

11 UBalaki wasesithi kuBalami: Wenzeni kimi? Ngikuthethe ukuze uqalekise izitha zami, kodwa khangela, uzibusisile lokuzibusisap.

12 Wasephendula wathi: Lokho iNkosi ekufaka emlonyeni wami, kakumelanga ngiqaphele yini ukukukhuluma?q

13 UBalaki wasesithi kuye: Ake uze lami siye kwenye indawo lapho ozababona khona; uzabona ukucina kwabo kuphela, ungaboni bonke; njalo ungiqalekisele bona ulapho.

14 Njalo wamthatha wamusa ensimini yeZofimu, engqongeni yePisiga; wakha amalathi ayisikhombisa, wanikela ijongosi lenqama phezu kwalelo lalelo ilathir.

15 Wasesithi kuBalaki: Mana lapha emnikelweni wakho wokutshiswa, njalo mina ngizahlangana layo laphayanas.

16 INkosi yasihlangana loBalami, yafaka ilizwi emlonyeni wakhet, yathi: Buyela kuBalaki, ukhulume kanje.

17 Esefikile kuye, khangela-ke wema emnikelweni wakhe wokutshiswa leziphathamandla zakoMowabi zilaye. UBalaki wasesithi kuye: INkosi itheni?

18 Wasephakamisa umfanekiso wakhe wathi:

Sukuma, Balaki, uzwe, ubeke indlebe, ndodana kaZipori.

19 UNkulunkulu kasumuntu ukuthi aqambe amangau, loba indodana yomuntu ukuthi azisole. Utshilo, kanti kayikukwenza? Kumbe ukhulumile, kanti kayikukuqinisa?

20 Khangela, ngemukele ukuthi ngibusise; yebo, ubusisile, njalo ngingeke ngikuguqulev.

21 Kakhangelanga ububi kuJakobe, kabonanga isiphambeko kuIsrayeliw. INkosi uNkulunkulu wakhe ilaye, lesimemezelo senkosi siphakathi kwakhex.

22 UNkulunkulu wabakhupha eGibhithey, ulokunjengamandlaz enyathia.

23 Isibili kakulamlingo ongamelana loJakobe, loba ukuvumisa okungamelana loIsrayelib. Ngalesisikhathi kuzatshiwo ngoJakobe langoIsrayeli ukuthi uNkulunkulu akwenzileyoc!

24 Khangela, abantu bazasukuma njengesilwane esisikazid, bazisukumise njengesilwanee; kabalali baze badle impango, njalo banathe igazi lababuleweyof.

25 UBalaki wasesithi kuBalami: Futhi ungabaqalekisi lokubaqalekisa, njalo ungababusisi lokubabusisa.

26 Kodwa uBalami waphendula wathi kuBalaki: Kangikutshelanga yini ngisithi: Konke iNkosi ekutshoyo, lokho ngizakwenza?g

27 UBalaki wasesithi kuBalami: Ake uze, ngizakusa kwenye indawoh; mhlawumbe kungaqonda emehlweni kaNkulunkulu ukuthi ungiqalekisele bona ulapho.

28 UBalaki wamthatha wamusa uBalami engqongeni yePeyorii ekhangele ngasenkangalaj.

29 UBalami wasesithi kuBalaki: Ngakhela lapha amalathi ayisikhombisa, ungilungisele lapha amajongosi ayisikhombisa lenqama eziyisikhombisak.

30 UBalaki wasesenza njengokutsho kukaBalami, wanikela ijongosi lenqama kulelo lalelo ilathil.

24UBalami esebonile ukuthi kuhle emehlweni eNkosi ukubusisa uIsrayeli, kahambanga njengezinye izikhathi ukuyadinga imilingoa; kodwa wakhangelisa ubuso bakhe enkangala.

2 Kwathi uBalami ephakamisa amehlo akhe, wabona uIsrayeli ehlezi ngokwezizwe zakheb, loMoya kaNkulunkulu waba phezu kwakhec.

3 Wasephakamisa umfanekiso wakhe wathi: UBalami indodana kaBeyorid uthi, lendoda olihlo layo livulekile ithi,

4 uthi ozwayo amazwi kaNkulunkulu, obonayo umbono kaSomandla, esiwa, njalo kwembulwe amehloe.

5 Mahle kangakanani amathente akho, Jakobe, amakhaya akho, Israyeli!

6 Njengezigodi zisabalele, njengezivande ngasemfuleni, njengezinhlabaf iNkosi ezihlanyeleyo, njengezihlahla zemisedari ngasemanzinig!

7 Amanzi azageleza evela embizeni zakhe, lenhlanyelo yakhe izakuba semanzini amanengih, lenkosi yakhe izakuba nkulu kuloAgagii, lombuso wakhe uzaphakamaj.

8 UNkulunkulu wamkhupha eGibhithe, ulokunjengamandla enyathik, uzakudla izizwe, izitha zakhel, njalo uzakwephula amathambo azom, njalo azitshoke ngemitshoko yakhen.

9 Waqutha, walala phansi njengesilwane, lanjengesilwane esisikazi; ngubani ozamvusa?o Okubusisayo abusiswe, lokuqalekisayo aqalekiswe!p

10 Njalo ulaka lukaBalaki lwavuthela uBalami, watshaya izandla zakheq, uBalaki wasesithi kuBalami: Ngikubize ukuze uqalekise izitha zami, kodwa khangela, uzibusisile lokuzibusisar okwalezizikhathi ezintathu.

11 Khathesi-ke zibalekele uye endaweni yakho. Bengithe ngizakuhlonipha ngodumo, kodwa khangela, iNkosi ikuvimbile kudumos.

12 UBalami wasesithi kuBalaki: Kangikhulumanga yini lakuzithunywa obuzithume kimi ngisithi:

13 Uba uBalaki ebezangipha indlu yakhe igcwele isiliva legolide, bengingayikweqa umlayo weNkosit, ukwenza okuhle kumbe okubi okwenhliziyo yami; lokho iNkosi ekutshoyo yilokho engizakukhuluma?u

14 Khathesi-ke, khangela, ngiya ebantwini bakithi; woza ngikucebise ukuthi lababantu bazakwenzani ebantwini bakiniv ensukwini zokucinaw.

15 Wasephakamisa umfanekiso wakhe wathix:

UBalami indodana kaBeyoriy uthi, lendoda elamehlo avulekileyo ithi,

16 uthi ozwayo amazwi kaNkulunkuluz, lowazi ulwazi loPhezukonke, obonayo umbono kaSomandla, esiwa, njalo kuvuleke amehlo.

17 Ngizambona, kodwa hatshi khathesia, ngizamkhangela, kodwa kungeseduzeb; kuzavelac inkanyezi kuJakobed, lentonga yobukhosi izavuka koIsrayelie, itshaye amagumbi akoMowabi, njalo ichithe bonke abantwana bakaShethi.

18 Njalo uEdoma uzakuba yimfuyof, loSeyiri abe yimfuyo yezitha zakheg, kodwa uIsrayeli uzakwenza ngobuqhaweh,

19 kuzavela-ke koJakobe umbusi, njalo uzabhubhisa oseleyo emzini.

20 Esebone uAmaleki, waphakamisa umfanekiso wakhe wathi:

UAmaleki wayengowokuqala wezizwe, kodwa ukucina kwakhe kuyikubhubha okupheleleyo.

21 Esebone amaKeni, waphakamisa umfanekiso wakhe wathi:

Iqinile indlu yakho, isidleke sakho usimise edwaleni.

22 Kanti-ke uKhayini uzachithwa, aze akuthumbe uAshuri.

23 Wasephakamisa umfanekiso wakhe wathi: Maye, ngubani ozaphila nxa uNkulunkulu esenza lokhu?

24 Imikhumbi izavela ekhunjini lweKitimii, ihluphe uAshuri, ihluphe uEberij; njalo laye uzabhubha okwesikhathi sonkek.

25 UBalami wasesukuma wahamba wabuyela endaweni yakhe; loBalaki laye wahamba ngendlela yakhel.

Abantwana bakoIsrayeli badumisa uBhali-Peyori

25UIsrayeli wasehlala eShithimia. Abantu basebeqala ukuphinga lamadodakazi akoMowabib.

2 Asebabizelac abantu emihlatshelweni yabonkulunkulu bawod, labantu badla, bakhothamela onkulunkulu bawo.

3 UIsrayeli wasezihlanganisae loBhali-Peyorif; lolaka lweNkosi lwamvuthela uIsrayeli.

4 INkosi yasisithi kuMozisi: Thatha zonke inhloko zabantug, uziphanyeke phambi kweNkosi maqondana lelanga, ukuze ulaka lweNkosi oluvuthayo lubuye lusuke koIsrayelih.

5 UMozisi wasesithi kubahluleli bakoIsrayelii: Bulalani, kube ngulowo lalowo amadoda akhej ababezihlanganise loBhali-Peyorik.

6 Khangela-ke, umuntu wabantwana bakoIsrayeli weza waletha kubafowabo umMidiyanikazi phambi kwamehlo kaMozisi laphambi kwamehlo enhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli, besakhala inyembezi emnyango wethente lenhlanganol.

7 Kwathi uPhinehasim, indodana kaEleyazaren, indodana kaAroni umpristi, ekubona, wasukuma ephuma phakathi kwenhlangano, wathatha umkhonto esandleni sakhe,

8 waseyilandela indoda yakoIsrayeli ethenteni, wabagwaza bobabili, indoda yakoIsrayeli lowesifazana esiswini sakhe. Yasimiswa inhlupheko kubantwana bakoIsrayelio.

9 Lalabo abafayo ngenhlupheko babeyizinkulungwane ezingamatshumi amabili lanep.

10 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

11 UPhinehasi, indodana kaEleyazare indodana kaAroni umpristi, uphendule ulaka lwami lusuka ebantwaneni bakoIsrayeliq, ngoba wayelobukhwele ngobukhwele bami phakathi kwabo; ngakho kangibaqothulanga abantwana bakoIsrayeli ngobukhwele bamir.

12 Ngakho utsho: Khangela, ngiyamnika isivumelwano sami sokuthulas.

13 Njalo uzakuba laso, lenzalo yakhe emva kwakhet, isivumelwano sobupristi obulaphakadeu, ngenxa yokuthi elobukhwele ngoNkulunkulu wakhe, wabenzela abantwana bakoIsrayeli inhlawulo yokuthula.

14 Lebizo lendoda yakoIsrayeli eyatshaywayo, eyatshaywa kanye lomMidiyanikazi, lalinguZimri indodana kaSalu, isiphathamandla sendlu kayise phakathi kwabakoSimeyoni.

15 Ibizo lowesifazana owatshaywayo, umMidiyanikazi, lalinguKozibi indodakazi kaZuriv, owayeyinhloko yesizwe sendlu kayise eMidiyani.

16 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

17 Hluphani amaMidiyani, liwatshayew;

18 ngoba aliphethe njengezitha ngobuqili bawox, alikhohlisa ngodaba lukaPeyoriy langodaba lukaKozibi, indodakazi yesiphathamandla seMidiyani, udadewabo, owatshaywa ngosuku lwenhlupheko ngenxa yodaba lukaPeyoriz.

Abantwana bakoIsrayeli babalwa elizweni lakoMowabi

26Kwathi emva kwenhlupheko iNkosi yakhuluma kuMozisi lakuEleyazare indodana kaAroni umpristi, isithi:

2 Thathani inani lonke lenhlangano yonke yabantwana bakoIsrayelia, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulu, ngezindlu zaboyise, bonke abangaphuma ukuya empini koIsrayelib.

3 UMozisi loEleyazare umpristi basebekhuluma labo emagcekeni akoMowabic, eJodani eJeriko, besithi:

4 Babale kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezulud, njengokulaya kweNkosi kuMozisi labantwana bakoIsrayelie abaphuma elizweni leGibhithe.

5 URubeni, izibulo likaIsrayeli. Amadodana kaRubeni: UHanoki, okwavela kuye usendo lwabakoHanoki; koPalu, usendo lwabakoPalu;

6 koHezironi, usendo lwabakoHezironi; koKarimi, usendo lwabakoKarimif.

7 Lezi zinsendo zabakoRubeni; lalabo ababalwayo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amane lantathu lamakhulu ayisikhombisa lamatshumi amathathug.

8 Lamadodana kaPalu; uEliyabi.

9 Lamadodana kaEliyabi; oNemuweli loDathani loAbiramu. Yibo oDathani loAbiramu, ababizwa yinhlanganoh, abaphikisana loMozisi loAronii, eqenjini likaKora, lapho bephikisana leNkosij.

10 Lomhlaba wavula umlomo wawo, wabaginya loKora ekufeni kwaleloqembuk, lapho umlilo waqothula amadoda angamakhulu amabili lamatshumi amahlanu; asesiba yisibonelol.

11 Kodwa abantwana bakaKora kabafangam.

12 Amadodana kaSimeyoni ngensendo zawon: KoNemuweli, usendo lwabakoNemuweli; koJamini, usendo lwabakoJamini; koJakini, usendo lwabakoJakini;

13 koZera, usendo lwabakoZera; koShawuli, usendo lwabakoShawuli.

14 Lezi zinsendo zabakoSimeyoni; izinkulungwane ezingamatshumi amabili lambili lamakhulu amabilio.

15 Amadodana kaGadi ngensendo zawop: KoZefoni, usendo lwabakoZefoni; koHagi, usendo lwabakoHagi; koShuni, usendo lwabakoShuni;

16 koOzini, usendo lwabakoOzini; koEri, usendo lwabakoEri;

17 koArodi, usendo lwabakoArodi; koAreli, usendo lwabakoAreli.

18 Lezi zinsendo zamadodana kaGadi, njengababaliweyo babo, inkulungwane ezingamatshumi amane lamakhulu amahlanuq.

19 Amadodana kaJudar ayengoEri loOnani; oEri loOnani basebefela elizweni leKhanani.

20 Njalo amadodana kaJuda ngensendo zawo yila: KoShela, usendo lwabakoShela; koPerezi, usendo lwabakoPerezi; koZera, usendo lwabakoZera.

21 Lamadodana kaPerezi yila: KoHezironi, usendo lwabakoHezironi; koHamuli, usendo lwabakoHamuli.

22 Lezi zinsendo zikaJuda, njengababaliweyo babo, inkulungwane ezingamatshumi ayisikhombisa lesithupha lamakhulu amahlanus.

23 Amadodana kaIsakari ngensendo zawot: KoThola, usendo lwabakoThola; koPhuwa, usendo lwabakoPhuwa;

24 koJashubi, usendo lwabakoJashubi; koShimroni, usendo lwabakoShimroni.

25 Lezi zinsendo zikaIsakari, njengababaliweyo babo, inkulungwane ezingamatshumi ayisithupha lane lamakhulu amathathuu.

26 Amadodana kaZebuluni ngensendo zawov: KoSeredi, usendo lwabakoSeredi; koEloni, usendo lwabakoEloni; koJaleli, usendo lwabakoJaleli.

27 Lezi zinsendo zabakoZebuloni, njengababaliweyo babo, inkulungwane ezingamatshumi ayisithupha lamakhulu amahlanuw.

28 Amadodana kaJosefax ngensendo zawo ayengoManase loEfrayimi.

29 Amadodana kaManase: KoMakiri, usendo lwabakoMakiriy; uMakiri wasezala uGileyadi; koGileyadi, usendo lwabakoGileyadi.

30 La ngamadodana kaGileyadi: KoIyezeri, usendo lwabakoIyezeri; koHeleki, usendo lwabakoHeleki;

31 lakoAsiriyeli, usendo lwabakoAsiriyeli; lakoShekema, usendo lwabakoShekema;

32 lakoShemida, usendo lwabakoShemida; lakoHeferi, usendo lwabakoHeferi.

33 Njalo uZelofehadi indodana kaHeferiz wayengelamadodana, kodwa amadodakazi. Lamabizo amadodakazi kaZelofehadi ayengoMahla, loNowa, uHogila, uMilka, loTiriza.

34 Lezi zinsendo zikaManase, lababaliweyo babo, inkulungwane ezingamatshumi amahlanu lambili lamakhulu ayisikhombisaa.

35 La ngamadodana kaEfrayimi ngensendo zawo: KoShuthela, usendo lwabakoShuthela; koBekeri, usendo lwabakoBekeri; koTahani, usendo lwabakoTahani.

36 Lala ngamadodana kaShuthela: KoErani, usendo lwabakoErani.

37 Lezi zinsendo zamadodana kaEfrayimi, njengababaliweyo babo, inkulungwane ezingamatshumi amathathu lambili lamakhulu amahlanub. La ngamadodana kaJosefa ngensendo zawo.

38 Amadodana kaBhenjamini ngensendo zawoc: KoBhela, usendo lwabakoBhela; koAshibeli, usendo lwabakoAshibeli; koAhiramu, usendo lwabakoAhiramu;

39 koShefufamu, usendo lwabakoShefufamu; koHufamu, usendo lwabakoHufamu.

40 Lamadodana kaBhela ayenguAridi loNamani: KoAridi, usendo lwabakoAridi; koNamani, usendo lwabakoNamani.

41 La ngamadodana kaBhenjamini ngensendo zawo; lababaliweyo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amane lanhlanu lamakhulu ayisithuphad.

42 La ngamadodana kaDani ngensendo zawoe: KoShuhamu, usendo lwabakoShuhamu. Lezi zinsendo zikaDani ngensendo zazo.

43 Zonke insendo zabakoShuhamu, njengababaliweyo babo, babeyizinkulungwane ezingamatshumi ayisithupha lane lamakhulu amane.

44 Amadodana kaAsheri ngensendo zawof: KoJimna, usendo lwabakoJimna; koIshivi, usendo lwabakoIshivi; koBeriya, usendo lwabakoBeriya.

45 Kumadodana kaBeriya: KoHeberi, usendo lwabakoHeberi; koMalikiyeli, usendo lwabakoMalikiyeli.

46 Lebizo lendodakazi kaAsheri lalinguSera.

47 Lezi zinsendo zamadodana kaAsheri, njengababaliweyo babo; inkulungwane ezingamatshumi amahlanu lantathu lamakhulu amaneg.

48 Amadodana kaNafithali ngensendo zawoh: KoJazeli, usendo lwabakoJazeli; koGuni, usendo lwabakoGuni;

49 koJezeri, usendo lwabakoJezeri; koShilema, usendo lwabakoShilema.

50 Lezi zinsendo zikaNafithali ngensendo zazo; lababaliweyo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amane lanhlanu lamakhulu amanei.

51 Laba ngababaliweyo babantwana bakoIsrayeli, inkulungwane ezingamakhulu ayisithupha lanye lamakhulu ayisikhombisa lamatshumi amathathuj.

Ilizwe lehlukaniswa ngenkatho

52 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

53 Kulaba ilizwe lizakwehlukaniswa libe yilifa njengenani lamabizok.

54 Kwabanengi uzakwengeza ilifa labo, lakwabalutshwana uzanciphisa ilifa labo; ngulowo lalowo uzanikwa ilifa lakhe njengababaliweyo bakhe.

55 Loba kunjalo ilizwe lizakwehlukaniswa ngenkatho; ngokwamabizo ezizwe zaboyise bazalidla ilifal.

56 Ngokwenkatho ilifa lalo lizakwehlukaniswa phakathi kwabanengi labalutshwana.

Isizwe sakoLevi

57 Lalaba ngababalwayo bamaLevi ngensendo zawom; koGerishoni, usendo lwabakoGerishoni; koKohathi, usendo lwabakoKohathi; koMerari, usendo lwabakoMerari.

58 Laba zinsendo zabakoLevi; usendo lwabakoLibini, usendo lwabakoHebroni, usendo lwabakoMahli, usendo lwabakoMushi, usendo lwabakoKora. UKohathi wasezala uAmramu.

59 Lebizo lomkaAmramu lalinguJokebedi, indodakazi kaLevin, unina owamzalela uLevi eGibhithe; njalo wamzalela uAmramu oAroni loMozisi loMiriyamu udadewabo.

60 UAroni wazalelwa uNadabi loAbihu, uEleyazare loIthamario.

61 Kodwa uNadabi loAbihu bafa lapho banikela umlilo ongejwayelekanga phambi kweNkosip.

62 Lababalwayo babo babeyizinkulungwane ezingamatshumi amabili lantathu, bonke abesilisa kusukela kolenyanga kusiya phezuluq; ngoba babengabalelwanga phakathi kwabantwana bakoIsrayelir, ngoba babenganikwanga ilifa phakathi kwabantwana bakoIsrayelis.

63 Laba ngababalwa nguMozisi loEleyazare umpristi, ababala abantwana bakoIsrayeli emagcekeni akoMowabi eJodani eJerikot.

64 Kodwa phakathi kwalabo kwakungekho muntu wababalwayo nguMozisi loAroni umpristi, lapho bebala abantwana bakoIsrayeli enkangala yeSinayiu;

65 ngoba iNkosi yayithe ngabo: Bazakufa lokufa enkangalav. Njalo kakusalanga muntu kubo ngaphandle kukaKalebi indodana kaJefune, loJoshuwa indodana kaNuniw.

Isicelo samadodakazi kaZelofehadi

27Kwasekusondela amadodakazi kaZelofehadia indodana kaHeferi indodana kaGileyadi indodana kaMakiri indodana kaManase owensendo zikaManase indodana kaJosefa; njalo la ngamabizo amadodakazi akhe: UMahla, uNowa, loHogila, loMilka, loTiriza.

2 Asesima phambi kukaMozisi, laphambi kukaEleyazare umpristi, laphambi kweziphathamandla, lenhlangano yonke, emnyango wethente lenhlangano, esithi:

3 Ubaba wafela enkangalab; kodwa yena wayengekho phakathi kweqembu lalabo ababuthana ukumelana leNkosi, eqenjini likaKora, kodwa wafa esonweni sakhec, wayengelamadodana.

4 Kungani ibizo likababa likhutshwe phakathi kosendo lwakhe ngoba engelandodana? Siphe ilifa phakathi kwabafowabo bakababad.

5 UMozisi waseluletha udaba lwawo phambi kweNkosie.

6 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

7 Amadodakazi kaZelofehadi akhulume iqiniso; uzawanika lokuwanika isabelo selifa phakathi kwabafowabo bakayisef; uzadlulisela kuwo ilifa likayise.

8 Njalo uzakhuluma ebantwaneni bakoIsrayeli usithi: Uba indoda isifa, ingelandodana, lizadlulisela ilifa layo kundodakazi yayo.

9 Njalo uba ingelandodakazi, lizanika abafowabo ilifa layo.

10 Uba-ke ingelabafowabo, lizanika ilifa layo kubafowabo bakayise.

11 Njalo uba uyise engelabafowabo, lizanika ilifa layo esihlotsheni sayo esiseduze layo sosendo lwayog, silidle. Njalo kuzakuba yisimiso sesahlulelo ebantwaneni bakoIsrayeli, njengokulaya kweNkosi kuMozisih.

UMozisi ukhetha uJoshuwa ukuba ngumkhokheli

12 INkosi yasisithi kuMozisi: Yenyukela kule intaba yeAbarimii, ubone ilizwe engilinike abantwana bakoIsrayeli.

13 Lapho usulibonile, lawe uzabuthelwa ebantwini bakinij, njengoAroni umnewenu wabuthwa;

14 njengokuba lavukela umlayo wami enkangala yeZini, ekuphikisaneni kwenhlanganok, ukungingcwelisa phambi kwamehlo abo. La ngamanzi eMeribal eKadeshi enkangala yeZini.

15 UMozisi wasekhuluma eNkosini esithi:

16 INkosi, uNkulunkulu wemimoya yenyama yonke, kayimise indoda enhlanganwenim,

17 engaphuma phambi kwabo, lengangena phambi kwabo, lengabakhokhela baphume, lengabangenisan, ukuze inhlangano yeNkosi ingabi njengezimvu ezingelamelusio.

18 INkosi yasisithi kuMozisi: Zithathele uJoshuwa indodana kaNuni, indoda okukuyo umoyap, ubeke isandla sakho phezu kwayoq,

19 uyimise phambi kukaEleyazare umpristi laphambi kwenhlangano yonke, uyilaye phambi kwamehlo abor,

20 ubusubeka okodumo lwakho phezu kwayo, ukuze inhlangano yonke yabantwana bakoIsrayeli ilaleles.

21 Njalo izakuma phambi kukaEleyazare umpristi ozayibuzelat njengokwesahlulelo sikaUrimi phambi kweNkosi; ngomlomo wayo bazaphuma, langomlomo wayo bazangena, yona labantwana bonke bakoIsrayeli kanye layo, ngitsho inhlangano yonke.

22 UMozisi wasesenza njengokulaya kweNkosi kuye. Wathatha uJoshuwa, wammisa phambi kukaEleyazare umpristi laphambi kwenhlangano yonke,

23 wabeka izandla zakhe phezu kwakhe, wamlaya, njengokukhuluma kweNkosi ngesandla sikaMozisi.

Iminikelo enikelwa insuku ngensuku, lenikelwa izinyanga ngezinyanga, lenikelwa emikhosini

28INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Laya abantwana bakoIsrayeli uthi kubo: Umnikelo wami, isinkwa sami seminikelo eyenziwe ngomliloa, uqhatshi lwami olumnandi, lizakuqaphela ukukunikela kimi ngesikhathi sakho esimisiweyo.

3 Uzakuthi kibo: Lo ngumnikelo owenziwe ngomlilo elizawunikela eNkosinib; amawundlu amabili alomnyaka owodwa, angelasici, insuku ngensuku, kube ngumnikelo wokutshiswa njalonjalo.

4 Elinye iwundlu uzalilungisa ekuseni, lelinye iwundlu ulinikele kusihlwa,

5 lokwetshumi kwe-efa* lempuphu ecolekileyoc kube ngumnikelo wokudlad, kuxubene lengxenye yesine yehini* yamafutha agigiweyoe.

6 Kungumnikelo wokutshiswa wezikhathi zonkef owamiswa entabeni yeSinayi, ube luqhatshi olumnandi, umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.

7 Lomnikelo wawo wokunathwayo uzakuba yingxenye yesine yehini ngewundlu linye; uzathululela eNkosini umnikelo wokunathwayo ongowokunathwayo okulamandla endaweni engcweleg.

8 Lelinye iwundlu uzalilungisa kusihlwa; njengomnikelo wokudla wekuseni, lanjengomnikelo wawo wokunathwayo uzalinikela, umnikelo owenziwe ngomlilo, oloqhatshi olumnandi eNkosini.

9 Langosuku lwesabatha amawundlu amabili, alomnyaka owodwa, angelasici, lengxenye ezimbili zetshumi lempuphu ecolekileyo, kube ngumnikelo wokudla, ixubene lamafutha, lomnikelo wawo wokunathwayo;

10 kungumnikelo wokutshiswa wamasabatha wonkeh, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokunathwayo.

11 Ekuqaleni kwenyanga zenu lizanikela umnikelo wokutshiswa eNkosinii, amajongosi amabili amathole enkomo, lenqama eyodwa, lamawundlu ayisikhombisa alomnyaka owodwa, angelasici,

12 lengxenye ezintathu zetshumi lempuphu ecolekileyo kube ngumnikelo wokudla, ixubene lamafutha, ngejongosi elilodwaj; lokubili kwetshumi kwempuphu ecolekileyo kube ngumnikelo wokudla, ixubene lamafutha, ngenqama eyodwa,

13 njalo yilokho lalokho okwetshumi kwempuphu ecolekileyo kuxubene lamafutha kube ngumnikelo wokudla ngewundlu elilodwa; ngumnikelo wokutshiswa oloqhatshi olumnandi, umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.

14 Leminikelo yayo yokunathwayo izakuba yingxenye yehini lewayini ngejongosi, lengxenye yesithathu yehini ngenqama, lengxenye yesine yehini ngewundlu. Lokhu kungumnikelo wokutshiswa wezinyanga zonke ngezinyanga zomnyaka.

15 Futhi kuzalungiswa izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono eNkosinik, ngaphandle komnikelo wokutshiswa ngezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokunathwayo.

16 Futhi ngenyanga yokuqala ngosuku lwetshumi lane lwenyanga kuliphasika leNkosil.

17 Langosuku lwetshumi lanhlanu lwenyanga le kuzakuba khona umkhosim; kuzadliwa isinkwa esingelamvubelo insuku eziyisikhombisa.

18 Ngosuku lokuqala kuzakuba khona inhlangano ebiziweyo engcwelen; lingenzi lamsebenzi wezisebenzi,

19 kodwa lizanikela umnikelo owenziwe ngomlilo, umnikelo wokutshiswa eNkosini, amajongosi amabili amathole enkomo, lenqama eyodwa, lamawundlu ayisikhombisa alomnyaka owodwa; kuzakuba ngokungelasici kinio.

20 Lomnikelo wakho wokudla kuzakuba yimpuphu ecolekileyo ixubene lamafutha; okuthathu kwetshumi lizakulungisa ngejongosi, lokubili kwetshumi ngenqama,

21 yilokho lalokho okwetshumi uzakulungiselela iwundlu elilodwa, kumawundlu ayisikhombisa;

22 lempongo eyodwa ibe ngumnikelo wesono, ukulenzela inhlawulo yokuthulap.

23 Lizalungisa lokho ngaphandle komnikelo wokutshiswa wekuseni, ongowomnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke.

24 Ngalindlela lizalungisa insuku zonke, okwensuku eziyisikhombisaq, ukudla komnikelo owenziwe ngomlilo, uqhatshi olumnandi eNkosini; kuzanikelwa ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokunathwayo.

25 Langosuku lwesikhombisa lizakuba lenhlangano ebiziweyo engcweler; lingenzi lamsebenzi wezisebenzi.

26 Langosuku lwezithelo zokuqalas, lapho liletha umnikelo wokudla omutsha eNkosini, emavikini enu, lizakuba lenhlangano ebiziweyo engcwele; lingenzi lamsebenzi wezisebenzi.

27 Kodwa lizanikela umnikelo wokutshiswa, kube luqhatshi olumnandi eNkosini; amajongosi amabili amathole enkomo, inqama eyodwa, amawundlu ayisikhombisa alomnyaka owodwat.

28 Lomnikelo wakho wokudla wempuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, okuthathu kwetshumi ngejongosi elilodwa, lokubili kwetshumi ngenqama eyodwa,

29 yilokho lalokho okwetshumi ngewundlu elilodwa, kumawundlu ayisikhombisa;

30 izinyane lembuzi elilodwa, ukulenzela inhlawulo yokuthulau.

31 Lizalungisa lokho ngaphandle komnikelo wokutshiswa ngezikhathi zonke, lomnikelo wakho wokudla (kube ngokungelasici kini) leminikelo yakho yokunathwayov.

29Ngenyanga yesikhombisa, ngosuku lokuqala lwenyanga, lizakuba-ke lenhlangano ebiziweyo engcwele; lingenzi lamsebenzi wezisebenzi. Kuzakuba lusuku lokutshaywa kwempondo kinia.

2 Njalo lizalungisa umnikelo wokutshiswa, kube luqhatshi olumnandi eNkosini, ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, amawundlu ayisikhombisa alomnyaka owodwa, angelasici.

3 Lomnikelo wakho wokudla wempuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, okuthathu kwetshumi ngejongosi, okubili kwetshumi ngenqama,

4 lokwetshumi okukodwa kumawundlu ayisikhombisa;

5 lezinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono, ukulenzela inhlawulo yokuthula;

6 ngaphandle komnikelo wokutshiswa wenyangab, lomnikelo wawo wokudla, lomnikelo wokutshiswa wezikhathi zonkec, lomnikelo wawo wokudla, leminikelo yayo yokunathwayo, ngokwesimiso sayo, kube luqhatshi olumnandi, umnikelo owenzelwe iNkosi ngomlilo.

7 dNgosuku lwetshumi lwale inyanga yesikhombisa lizakuba lenhlangano ebiziweyo engcwele, njalo lizathobisa imiphefumulo yenu; lingenzi lamsebenzie,

8 kodwa linikele umnikelo wokutshiswa eNkosini, kube luqhatshi olumnandi, ijongosi elilodwa ithole lenkomo, inqama eyodwa, amawundlu ayisikhombisa alomnyaka owodwa; azakuba ngangelasici kinif.

9 Lomnikelo wakho wokudla wempuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, okuthathu kwetshumi ngejongosi, okubili kwetshumi ngenqama eyodwa,

10 yilokho lalokho okwetshumi ngewundlu elilodwa, kumawundlu ayisikhombisa;

11 izinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesonog, ngaphandle komnikelo wesono wenhlawulo yokuthula, lomnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokudla, leminikelo yayo yokunathwayoh.

12 Langosuku lwetshumi lanhlanu lwenyanga yesikhombisa lizakuba lenhlangano ebiziweyo engcwelei; lingenzi lamsebenzi wezisebenzi, liyigcinele iNkosi umkhosi insuku eziyisikhombisa,

13 linikele umnikelo wokutshiswa, umnikelo owenziwe ngomlilo, ube luqhatshi olumnandi eNkosinij, amajongosi alitshumi lantathu amathole enkomo, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, azakuba ngangelasici.

14 Lomnikelo wakho wokudla wempuphu ecolekileyo ixubene lamafutha, okuthathu kwetshumi ngejongosi elilodwa, kumajongosi alitshumi lantathu, okubili kwetshumi ngenqama eyodwa, kunqama ezimbili,

15 njalo yilokho lalokho okwetshumi ngewundlu elilodwa, kumawundlu alitshumi lane;

16 lezinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, umnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.

17 Langosuku lwesibili: Amajongosi alitshumi lambili amathole enkomo, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, angelasici,

18 lomnikelo wakho wokudla leminikelo yakho yokunathwayo ngamajongosi, ngezinqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimisok,

19 lezinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokudla, leminikelo yayo yokunathwayo.

20 Langosuku lwesithathu: Amajongosi alitshumi lanye, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, angelasici,

21 lomnikelo wakho wokudla leminikelo yakho yokunathwayo ngamajongosi, ngezinqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimisol,

22 lempongo eyodwa ibe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.

23 Langosuku lwesine: Amajongosi alitshumi, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, angelasici,

24 umnikelo wakho wokudla leminikelo yakho yokunathwayo ngamajongosi, ngezinqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimiso,

25 lezinyane lembuzi elilodwa libe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, umnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.

26 Langosuku lwesihlanu: Amajongosi ayisificamunwemunye, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, angelasici,

27 lomnikelo wakho wokudla leminikelo yakho yokunathwayo ngamajongosi, ngezinqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimiso,

28 lempongo eyodwa ibe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.

29 Langosuku lwesithupha: Amajongosi ayisificaminwembili, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, angelasici,

30 lomnikelo wakho wokudla leminikelo yakho yokunathwayo, ngamajongosi, ngezinqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimiso,

31 lempongo eyodwa ibe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, umnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.

32 Langosuku lwesikhombisa: Amajongosi ayisikhombisa, inqama ezimbili, amawundlu alitshumi lane alomnyaka owodwa, angelasici,

33 lomnikelo wakho wokudla leminikelo yakho yokunathwayo, ngamajongosi, ngezinqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimiso,

34 lempongo eyodwa ibe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, umnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.

35 Ngosuku lwesificaminwembili lizakuba lomhlangano omkhulu; lingenzi lamsebenzi wezisebenzim,

36 kodwa linikele umnikelo wokutshiswa, umnikelo owenziwe ngomlilo, uqhatshi olumnandi eNkosini: Ijongosi elilodwa, inqama eyodwa, amawundlu ayisikhombisa alomnyaka owodwa, angelasici,

37 umnikelo wakho wokudla, leminikelo yakho yokunathwayo, ngejongosi, ngenqama, langamawundlu, ngokwenani lakho, ngokwesimiso,

38 lempongo eyodwa ibe ngumnikelo wesono, ngaphandle komnikelo wokutshiswa wezikhathi zonke, lomnikelo wawo wokudla, lomnikelo wawo wokunathwayo.

39 Lezizinto lizazenzela iNkosi emikhosini yenu emisiweyon, ngaphandle kwezithembiso zenu, leminikelo yenu yesihle, leminikelo yenu yokutshiswa, leminikelo yenu yokudla, leminikelo yenu yokunathwayo, leminikelo yenu yokuthulao.

40 UMozisi wasekhuluma ebantwaneni bakoIsrayeli njengakho konke iNkosi emlaye ngakho uMozisi.

Umlayo mayelana lezifungo zabesifazana

30UMozisi wasekhuluma kunhloko zezizwe zabantwana bakoIsrayelia esithi: Yile into iNkosi elaye ngayo:

2 Nxa indoda ithembisa isithembiso eNkosinib, loba ifunga isifungo, ukubopha umphefumulo wayo ngesibophoc, kayingephuli ilizwi layo; izakwenza njengakho konke okuphuma emlonyeni wayod.

3 Futhi nxa owesifazana ethembisa isithembiso eNkosini, azibophe ngesibopho, esesemzini kayise ebutsheni bakhe,

4 loyise esizwa isithembiso sakhe lesibopho sakhe abophe ngaso umphefumulo wakhe, loyise athule kuye, khona zonke izithembiso zakhe zizakuma, laso sonke isibopho abopha ngaso umphefumulo wakhe sizakuma.

5 Kodwa uba uyise emenqabela, ngosuku ezwa ngalo, kakuyikuma lesisodwa sezithembiso zakhe lezibopho zakhe abophe ngazo umphefumulo wakhe; leNkosi izamthethelela, ngoba uyise emnqabele.

6 Uba-ke elendoda sibili, lezithembiso zakhe ziphezu kwakhe, kumbe ilizwi lokungananzeleli lomlomo wakhe, abophe ngalo umphefumulo wakhe,

7 lendoda yakhe ikuzwa, yathula kuye ngosuku ezwa ngalo, khona izithembiso zakhe zizakuma, lezibopho abophe ngazo umphefumulo wakhe zizakuma.

8 Kodwa uba indoda yakhe imenqabela ngosuku ekuzwa ngalo, iyasenza ize isithembiso esiphezu kwakhe, lelizwi lokungananzeleli lomlomo wakhe, abophe ngalo umphefumulo wakhe; leNkosi izamthethelela.

9 Kodwa isithembiso somfelokazi loba esolahliweyo, konke abophe ngakho umphefumulo wakhe, kuzakuma phezu kwakhe.

10 Uba-ke ethembisile endlini yendoda yakhe, loba ebophe umphefumulo wakhe ngesibopho ngesifungo,

11 lendoda yakhe izwile, yathula kuye, ingamenqabelanga, khona zonke izithembiso zakhe zizakuma, laso sonke isibopho abophe ngaso umphefumulo wakhe sizakuma.

12 Kodwa uba indoda yakhe izenza ize sibili ngosuku izizwa, konke okuphuma endebeni zakhe mayelana lezithembiso zakhe lamayelana lesibopho somphefumulo wakhe kakuyikuma; indoda yakhe izenze ize; leNkosi izamthethelela.

13 Sonke isithembiso laso sonke isifungo sesibopho ukuthobisa umphefumulo, indoda yakhe ingasiqinisa loba indoda yakhe isenze ize.

14 Kodwa uba indoda yakhe ithula lokumthulela insuku ngensuku, abeseqinisa zonke izithembiso zakhe kumbe zonke izibopho zakhe eziphezu kwakhe; iyaziqinisa, ngoba yathula kuye ngosuku lokuzwa kwayo.

15 Kodwa uba izenza ize sibili emva kokuzwa kwayo, izathwala ububi bakhee.

16 Lezi yizimiso iNkosi eyamlaya zona uMozisi, phakathi kwendoda lomkayo, phakathi kukayise lendodakazi yakhe ebutsheni bayo emzini kayise.

Impindiselo yabantwana bakoIsrayeli kumaMidiyani

31INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Phindisela impindiselo yabantwana bakoIsrayeli kumaMidiyania; emva kwalokho ubuthelwe ebantwini bakinib.

3 UMozisi wakhuluma ebantwini esithi: Abanye benu kabahlomele impi ukuze bamelane lamaMidiyani, benze impindiselo yeNkosi kumaMidiyani.

4 Thumelani empini abayinkulungwane kuleso lalesosizwe, kuzo zonke izizwe zakoIsrayeli.

5 Kwasekunikelwa kuvela ezinkulungwaneni zakoIsrayeli inkulungwane ngesizwe, inkulungwane ezilitshumi lambili zihlomele impic.

6 UMozisi wasezithumela empini, inkulungwane ngesizwe, zona loPhinehasi indodana kaEleyazare umpristi, ukuya empini, belempahla ezingcwele lempondo zokuhlaba umkhosi esandleni sakhed.

7 Basebesilwa bemelene lamaMidiyani, njengokulaya kweNkosi kuMozisi, babulala bonke abesilisae.

8 Babulala njalo amakhosi eMidiyani, ngaphandle kwababuleweyo, oEvi loRekemif loZuri loHuri loReba, amakhosi amahlanu eMidiyanig; loBalami indodana kaBeyori bambulala ngenkembah.

9 Abantwana bakoIsrayeli basebethumba abesifazana bamaMidiyani labantwanyana babo, baphanga inkomo zawo zonke, lezimvu zawo zonke, layo yonke inotho yawoi.

10 Batshisa ngomlilo yonke imizi ayehlala kiyo, lazo zonke izinqaba zawo.

11 Bathatha yonke impango lakho konke okuthunjiweyo, kwabantu lokwezifuyoj,

12 baletha abathunjiweyo lempango lokuthunjiweyo kuMozisi lakuEleyazare umpristi, lakunhlangano yabantwana bakoIsrayeli, enkambeni emagcekeni akoMowabik, aseJodani eJeriko.

13 UMozisi loEleyazare umpristi leziphathamandla zonke zenhlangano basebephuma ukubahlangabeza ngaphandle kwenkambal.

14 UMozisi wasethukuthelela induna zebuthom, induna zezinkulungwane lenduna zamakhulu ezazivela ebuthweni lempi.

15 UMozisi wasesithi kuzo: Liyekele yini abesifazana bonke ukuthi baphilen?

16 Khangelani, yilaba abenza abantwana bakoIsrayelio, ngeseluleko sikaBalamip, ukuthi benze isiphambeko eNkosini endabeni yePeyoriq, kwaze kwaba lenhlupheko phakathi kwenhlangano yeNkosir.

17 Ngakho-ke bulalani wonke owesilisa ebantwanyaneni, libulale wonke owesifazana owazi indoda ngokulala lendodas;

18 kodwa bonke abantwanyana abesifazana abangazanga indoda ngokulala layo, libayekele baphile, babe ngabenu.

19 Lina-ke, misani inkamba ngaphandle kwenkamba insuku eziyisikhombisa, loba ngubani obulele umuntut, laloba ngubani othinte obuleweyo, lizihlambulule lina labathunjiweyo benu ngosuku lwesithathu langosuku lwesikhombisau,

20 lihlambulule sonke isembatho, layo yonke into eyenziweyo ngesikhumba, lakho konke okwenziweyo ngoboya bembuzi, layo yonke into eyenziweyo ngesihlahlav.

21 UEleyazare umpristi wasesithi kumadoda empi ayephume impi: Lesi yisimiso somlayo iNkosi emlaye ngaso uMozisi:

22 Kuphela igolide, lesiliva, ithusi, insimbi, ithini, lomnuso,

23 yonke into engahlala emlilweni lizayidlulisa emlilweni, ihlambuluke; loba kunjalo izahlanjululwaw ngamanzi okwehlukanisax. Lakho konke okungahlali emlilweni lizakudlulisa emanzini.

24 Njalo lizawatsha izembatho zenu ngosuku lwesikhombisay, lihlambuluke, lemva kwalokho lingene enkambeni.

Ukwehlukaniswa kwempango

25 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

26 Thatha inani lonke lempango lokuthunjiweyo, okwabantu lokwezifuyo, wena, loEleyazare umpristi, lenhloko zaboyise zenhlangano;

27 yehlukanisa impango ibe zingxenye ezimbiliz, phakathi kwabahlanganyela empini baphuma impi lenhlangano yonke.

28 Njalo thelisela iNkosi umthelo emadodeni empi ayephumele impi, umphefumulo owodwa phakathi kwamakhulu amahlanu, owabantu, lowenkomo, lowabobabhemi, lowezimvua,

29 likuthathe kungxenye yawo eyodwa kwezimbili, njalo ukunike uEleyazare umpristi kube ngumnikelo wokuphakanyiswa weNkosi.

30 Lengxenyeni eyodwa kwezimbili yabantwana bakoIsrayeli thatha isabelo esisodwa kwezingamatshumi amahlanu, esabantu, esezinkomo, esabobabhemi, lesezimvu, kuso sonke isifuyob, ukunike amaLevi alondoloza imfanelo yethabhanekele leNkosic.

31 UMozisi loEleyazare umpristi basebesenza njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

32 Lempango eyayisele lokuthunjiweyo abantu bempi abakuthumbayo yayiyizimvu ezizinkulungwane ezingamakhulu ayisithupha lamatshumi ayisikhombisa lanhlanu,

33 lenkomo ezizinkulungwane ezingamatshumi ayisikhombisa lambili,

34 labobabhemi abazinkulungwane ezingamatshumi ayisithupha lanye,

35 lemiphefumulo yabantu besifazana abangazanga ukulala lendoda, bonke abantu babeyizinkulungwane ezingamatshumi amathathu lambili.

36 Lengxenye, isabelo sababephumele impi, ngenani, yayiyizimvu ezizinkulungwane ezingamakhulu amathathu lamatshumi amathathu lesikhombisa lamakhulu amahlanu;

37 lomthelo eNkosini wezimvu wawungamakhulu ayisithupha lamatshumi ayisikhombisa lanhlanud.

38 Lenkomo zazizinkulungwane ezingamatshumi amathathu lesithupha; lomthelo wazo eNkosini wawungamatshumi ayisikhombisa lambilie.

39 Labobabhemi babeyizinkulungwane ezingamatshumi amathathu lamakhulu amahlanu; lomthelo wabo eNkosini wawungamatshumi ayisithupha lanyef.

40 Lemiphefumulo yabantu yayizinkulungwane ezilitshumi lesithupha; lomthelo wayo eNkosini wawungabantu abangamatshumi amathathu lambili.

41 UMozisi wasenika umthelo, umnikelo wokuphakanyiswa weNkosi, kuEleyazare umpristi, njengalokho iNkosi yamlaya uMozisig.

42 Lokwengxenye yabantwana bakoIsrayeli, uMozisi ayehlukanise ivela emadodeni ayelwe impi.

43 Lengxenye engeyenhlangano, eyezimvu, yayizinkulungwane ezingamakhulu amathathu lamatshumi amathathu lesikhombisa lamakhulu amahlanu,

44 lenkomo ezizinkulungwane ezingamatshumi amathathu lesithupha,

45 labobabhemi abazinkulungwane ezingamatshumi amathathu lamakhulu amahlanu,

46 lemiphefumulo yabantu abayizinkulungwane ezilitshumi lesithupha.

47 Lakuyo ingxenye yabantwana bakoIsrayeli uMozisi wathatha isabelo esisodwa kwezingatshumini amahlanuh, esabantu lesezifuyo, wakunika amaLevi ayelondoloza imfanelo yethabhanekele leNkosi, njengokulaya kweNkosi kuMozisi.

48 Iziphathamandla ezaziphezu kwezinkulungwane zebutho, izinduna zezinkulungwane lezinduna zamakhulu, zasezisondela kuMozisii,

49 zathi kuMozisi: Izinceku zakho sezithethe inani lonke lamadoda empi ayengaphansi kwesandla sethu; njalo kakulamuntu ongekho kithi.

50 Ngakho silethile umnikelo weNkosi, ngulowo lalowo awutholileyo, izinto zegolide, izigqizoj, lamasongo, izindandathok, amacicil, lezigqizo zentanyenim, ukwenzela imiphefumulo yethu inhlawulo yokuthula phambi kweNkosin.

51 UMozisi loEleyazare umpristi basebesemukela igolide kuzo, zonke izinto ezenziwe ngobungcitshi.

52 Lalo lonke igolide lomnikelo abalinikela eNkosini, livela ezinduneni zezinkulungwane lenduneni zamakhulu lalingamashekeli* azinkulungwane ezilitshumi lesithupha lamakhulu ayisikhombisa lamatshumi amahlanu.

53 Amadoda empi ayethethe impango, yileyo laleyo engeyayoo.

54 UMozisi loEleyazare umpristi basebesemukela igolide enduneni zezinkulungwane lezamakhulu, baliletha ethenteni lenhlangano, kube yisikhumbuzo kubantwana bakoIsrayeli phambi kweNkosip.

Ukuhlaliswa kwabakoRubeni labakoGadi labanye abakoManase

32Mayelana labantwana bakoRubeni labantwana bakoGadi, babelenkomo ezinengi, ezinengi kakhulu. Sebebone ilizwe leJazeria lelizwe leGileyadi, khangela-ke, indawo yayiyindawo yenkomo.

2 Ngakho abantwana bakoGadi labantwana bakoRubeni beza bakhuluma kuMozisi lakuEleyazare umpristi lakuziphathamandla zenhlangano, besithi:

3 IAtarothi leDibonib leJazeri leNimra leHeshiboni leEleyale leSebamu leNeboc leBeyoni,

4 ilizwe iNkosi eyalitshayayo phambi kwenhlangano yakoIsrayeli, liyilizwe lezinkomo; futhi izinceku zenu zilezinkomod.

5 Basebesithi: Nxa sithole umusa emehlweni akho, ilizwe leli kaliphiwe inceku zakho libe yimfuyo; ungasichaphisi iJodani.

6 UMozisi wasesithi ebantwaneni bakoGadi lebantwaneni bakoRubeni: Abafowenu bazakuya empini, lina-ke lihlale lapha yini?

7 Njalo lizadaniselani inhliziyo yabantwana bakoIsrayeli ukuze bangachaphi ukuya elizweni iNkosi ebanike lona?

8 Benza njalo oyihlo mhla ngibathuma besuka eKadeshi-Bhaneya ukubona ilizwee.

9 Ekuhambeni kwabo ukuya esihotsheni seEshikoli, balibona ilizwe, badanisa inhliziyo yabantwana bakoIsrayeli ukuze bangangeni elizweni iNkosi eyayibanike lona.

10 Ulaka lweNkosi lwaseluvuthaf ngalolusuku, yasifunga isithi:

11 Isibili kakho kumadoda enyuka esuka eGibhitheg, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili langaphezuluh ozalibona ilizwe engalifungela uAbrahama, uIsaka loJakobei, ngoba kabangilandelanga ngokupheleleyo;

12 ngaphandle kukaKalebi indodana kaJefune umKenizij, loJoshuwa indodana kaNuni, ngoba balandele iNkosi ngokupheleleyok.

13 Lolaka lweNkosi lwamvuthela uIsrayeli, yasibazulisa enkangala iminyaka engamatshumi amanel, kwaze kwaphela isizukulwana sonke esasenze okubi emehlweni eNkosim.

14 Khangelani-ke, selivukile esikhundleni saboyihlo, inzalo yabantu abonayo, ukwandisa futhi intukuthelo yeNkosi evuthela uIsrayeli.

15 Uba liphenduka ekuyilandelenin, izaphinda njalo ibatshiye enkangala; njalo lizabhubhisa bonke lababantu.

16 Basebesondela kuye bathi: Sizakwakha lapha izibaya zezifuyo zethu, lemizi yabantwanyana bethu;

17 kodwa thina sizahlomao silungile phambi kwabantwana bakoIsrayelip, size sibafikise endaweni yabo, labantwanyana bethu bazahlala emizini evikelekileyo, ngenxa yabahlali belizwe.

18 Kasiyikubuyela emizini yethu, abantwana bakoIsrayeli baze badle, ngulowo lalowo ilifa lakheq.

19 Ngoba kasiyikudla ilifa kanye labo ngaphetsheya kweJodani langaphambili, ngoba ilifa lethu selehlele kithi nganeno kweJodani empumalangar.

20 UMozisi wasesithi kubo: Nxa lisenza linto, nxa lizahamba lihlomele impi phambi kweNkosis,

21 beselichapha iJodani, wonke ohlomileyo kini, phambi kweNkosit, ize ixotshe izitha zayo phambi kwayou,

22 lelizwe lehliselwe phansi phambi kweNkosi, khona emva kwalokho lizabuya, lingabi lacala eNkosini lakuIsrayeli; lalelilizwe lizakuba yilifa lenu phambi kweNkosi.

23 Kodwa nxa lingenzi njalo, khangelani lizabe lonile eNkosini; ngakho yazini ukuthi isono senu sizalitholav.

24 Zakheleni imizi yabantwanyana benu lezibaya zezimvu zenuw, njalo yenzani lokho okuphume emlonyeni wenu.

25 Abantwana bakoGadi labantwana bakoRubeni basebekhuluma kuMozisi besithi: Izinceku zakho zizakwenza njengalokho inkosi yami ilaya.

26 Abantwanyana bethu, omkethu, izimvu zethu, lazo zonke izifuyo zethu kuzakuba lapho emizini yeGileyadi;

27 kodwa inceku zakho zizachapha, ngulowo lalowo ehlomele impix, phambi kukaJehova empini, njengokutsho kwenkosi yami.

28 UMozisi waselayezela ngabo kuEleyazare umpristi, loJoshuwa indodana kaNuniy, lenhloko zaboyise zezizwe zabantwana bakoIsrayeli.

29 UMozisi wasesithi kubo: Nxa abantwana bakoGadi labantwana bakoRubeni bechapha lani iJodani, wonke ehlomele impi, phambi kweNkosi, lelizwe lisehliselwa phansi phambi kwenu, khona lizabanika ilizwe leGileyadi libe yimfuyo.

30 Kodwa uba bengachaphi lani behlomile, bazakuba lemfuyo phakathi kwenu elizweni leKhanani.

31 Abantwana bakoGadi labantwana bakoRubeni basebephendula besithi: Lokhu iNkosi esikutshilo kunceku zakho - sizakwenza njalo.

32 Thina sizachapha sihlomile phambi kweNkosi siye elizweni leKhanani, ukuze imfuyo yelifa lethu ibe ngeyethu nganeno kweJodani.

33 Njalo uMozisi wabanika, kubantwana bakoGadi lakubantwana bakoRubeni lakungxenye yesizwe sakoManase, indodana kaJosefaz, umbuso kaSihoni inkosi yamaAmori, lombuso kaOgi inkosi yeBashani, ilizwe lemizi yalo emingceleni, imizi yelizwe inhlangothi zonkea.

34 Labantwana bakoGadi bakha iDibonib leAtarothic leArowerid

35 leAtirothi-Shofani leJazeri leJogibeha,

36 leBeti-Nimra leBeti-Harani, imizi evikelweyo, lezibaya zezimvue.

37 Labantwana bakoRubeni bakha iHeshibonif leEleyale leKiriyathayimig

38 leNeboh leBhali-Meyonii (sekuguqulwe amabizo) leSibimaj; basebebiza amabizo emizi abayakhayo ngamanye amabizo.

39 Labantwana bakoMakiri indodana kaManasek baya eGileyadi, bayithumba, bawakhupha amaAmori emfuyweni yawo ayekuyo.

40 UMozisi wasenika uMakiri indodana kaManase iGileyadi, wasehlala kiyo.

41 LoJayiri indodana kaManase wayathumba imizana yayol, wayibiza ngokuthi yiHavothi-Jayirim.

42 LoNoba wayathumba iKenathi, lemizana yayo, wayibiza ngokuthi yiNoba ngebizo lakhen.

Inhambo zabantwana bakoIsrayeli

33Lezi zinhambo zabantwana bakoIsrayeli abaphuma elizweni leGibhithe ngamabutho abo, ngesandla sikaMozisi loAroni.

2 UMozisi wasebhala ukuphuma kwabo ngezinhambo zabo ngokomlayo weNkosi. Lalezi zinhambo zabo njengokuphuma kwabo.

3 Basebesuka eRamesesia ngenyanga yokuqala ngosuku lwetshumi lanhlanu lwenyanga yokuqalab; ngakusisa kwephasika abantwana bakoIsrayeli baphuma ngesandla esiphakemeyo phambi kwamehlo awo wonke amaGibhithec,

4 lapho amaGibhithe engcwaba labo iNkosi eyabatshayayo phakathi kwawo, wonke amazibulod; laphezu kwabonkulunkulu bawo iNkosi yenza isigweboe.

5 Abantwana bakoIsrayeli basebesuka eRamesesi, bamisa inkamba eSukothif.

6 Basuka eSukothi, bamisa inkamba eEthamag elisekucineni kwenkangala.

7 Basuka eEthama, babuyela ePi-Hahirothih ephambi kweBhali-Zefonii, bamisa inkamba phambi kweMigidolij.

8 Basuka ePi-Hahirothi, badabula phakathi kolwandle besiya enkangalak; bahamba uhambo lwensuku ezintathu enkangala yeEthama, bamisa inkamba eMaral.

9 Basuka eMara, bayafika eElimim; njalo eElimi kwakukhona imithombo yamanzi elitshumi lambili lezihlahla zelala ezingamatshumi ayisikhombisa; basebemisa inkamba lapho.

10 Basuka eElimi, bamisa inkamba eLwandle oluBomvu.

11 Basuka eLwandle oluBomvu, bamisa inkamba enkangala yeSinin.

12 Basuka enkangala yeSini, bamisa inkamba eDofika.

13 Basuka eDofika, bamisa inkamba eAlushi.

14 Basuka eAlushi, bamisa inkamba eRefidimio lapho okwakungelamanzi khona okuthi abantu banathe.

15 Basebesuka eRefidimi, bamisa inkamba enkangala yeSinayip.

16 Basuka enkangala yeSinayi, bamisa inkamba eKibirothi-Hathavaq.

17 Basuka eKibirothi-Hathava, bamisa inkamba eHazerothir.

18 Basuka eHazerothi, bamisa inkamba eRithimas.

19 Basuka eRithima, bamisa inkamba eRimoni-Perezi.

20 Basuka eRimoni-Perezi, bamisa inkamba eLibhina.

21 Basuka eLibhina, bamisa inkamba eRisa.

22 Basuka eRisa, bamisa inkamba eKehelatha.

23 Basuka eKehelatha, bamisa inkamba entabeni yeSheferi.

24 Basuka entabeni yeSheferi, bamisa inkamba eHarada.

25 Basuka eHarada, bamisa inkamba eMakelothi.

26 Basuka eMakelothi, bamisa inkamba eTahathi.

27 Basuka eTahathi, bamisa inkamba eTera.

28 Basuka eTera, bamisa inkamba eMithika.

29 Basuka eMithika, bamisa inkamba eHashimona.

30 Basuka eHashimona, bamisa inkamba eMoserothit.

31 Basuka eMoserothi, bamisa inkamba eBene-Jakaniu.

32 Basuka eBene-Jakaniv, bamisa inkamba eHori-Hagidigadiw.

33 Basuka eHori-Hagidigadi, bamisa inkamba eJotibathax.

34 Basuka eJotibatha, bamisa inkamba eAbrona.

35 Basuka eAbrona, bamisa inkamba eEziyoni-Geberiy.

36 Basuka eEziyoni-Geberi, bamisa inkamba enkangala yeZiniz, eyiKadeshi.

37 Basuka eKadeshia, bamisa inkamba entabeni yeHori ekucineni kwelizwe leEdoma.

38 UAroni umpristi wasesenyukela entabeni yeHori ngokomlayo weNkosib, wafela khona, ngomnyaka wamatshumi amane emva kokuphuma kwabantwana bakoIsrayeli elizweni leGibhithe, ngenyanga yesihlanu, ngosuku lokuqala lwenyanga.

39 Njalo uAroni wayeleminyaka elikhulu lamatshumi amabili lantathu ekufeni kwakhe entabeni yeHoric.

40 UmKhanani, inkosi yeAradid, owayehlala eningizimu elizweni leKhanani, wasesizwa ngokuza kwabantwana bakoIsrayeli.

41 Basebesuka entabeni yeHorie, bamisa inkamba eZalimona.

42 Basuka eZalimona, bamisa inkamba ePunoni.

43 Basuka ePunoni, bamisa inkamba eObothif.

44 Basuka eObothi, bamisa inkamba eIye-Abarimig, emngceleni wakoMowabi.

45 Basuka eIyimi, bamisa inkamba eDiboni-Gadih.

46 Basuka eDiboni-Gadii, bamisa inkamba eAlimoni-Dibilathayimi.

47 Basuka eAlimoni-Dibilathayimij, bamisa inkamba entabeni zeAbarimi, phambi kweNebok.

48 Basuka entabeni zeAbarimi, bamisa inkamba emagcekeni akoMowabil eJodani eJeriko;

49 bamisa inkamba eJodani kusukela eBeti-Jeshimothi kusiya eAbeli-Shithimim, emagcekeni akoMowabin.

Imingcele yeKhanani lezigaba zayo

50 INkosi yasikhuluma kuMozisi emagcekeni akoMowabi, eJodani eJeriko, isithi:

51 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi kubo: Lapho selichaphe iJodani laya elizweni leKhananio,

52 lizaxotshap bonke abakhileyo belizwe libakhuphe emfuyweni yabo phambi kwenuq, lichithe yonke imifanekiso yabor, lichithe zonke izithombe zabo ezibunjwe ngokuncibilikisa, liqede zonke indawo zabo eziphakemeyos,

53 lidlet ilifa lelizweu, lihlale kilo, ngoba ngilinike ilizwe ukuthi lidle ilifa lalo.

54 Njalo lizakudla ilifa lelizwe ngenkatho ngensendo zenuv; kwabanengi lizakwengeza ilifa labo, lakwabalutshwana lizanciphisa ilifa labo. Lapho inkatho ezamphumela khona umuntu, kuzakuba ngokwakhe. Njengezizwe zaboyihlo lizakudla ilifa.

55 Kodwa nxa lingabakhuphi abakhileyo elizweni emfuyweni yabo phambi kwenuw, khona kuzakuthi elibatshiyayo babo bazakuba zimvava emehlweni enux babe ngameva ezinhlangothini zenuy, balihluphe elizweni elihlala kilo.

56 Kuzakuthi-ke, ngizakwenza kini njengalokhu ebengicabanga ukukwenza kubo.

34INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

2 Laya abantwana bakoIsrayeli uthi kubo: Lapho lingena elizweni leKhanania, leli lizakuba yilizwe elizawela kini libe yilifa, ilizwe leKhanani, ngokwemingcele yalo.

3 Legumbi lenu leningizimu lizakuba kusukela enkangala yeZini, enhlangothini zeEdomab. Njalo uzakuba ngumngcele wenu weningizimu kusukela ekucineni kolwandle lwetshwayi empumalangac.

4 Umngcele wenu uzajika uvela eningizimu usiya emqansweni weAkirabimi, wedlulele eZinid; lokuphuma kwawo kuzavela eningizimu kuye eKadeshi-Bhaneyae; uzaphuma uye eHazari-Adari, wedlulele eAzimonif.

5 Lomngcele uzajika uvela eAzimoni uye esifuleni seGibhitheg; lokuphuma kwawo kuzakuba selwandle.

6 Mayelana lomngcele wentshonalanga, ulwandle olukhulu luzakuba ngumngcele wenu; lona luzakuba ngumngcele wenu ngentshonalanga.

7 Lalokhu kuzakuba ngumngcele wenu wenyakatho: Kusukela elwandle olukhulu lizazidwebela intaba yeHori;

8 kusukela entabeni yeHorih lizadweba umngcele oya ekungeneni kweHamathii, lokuphuma komngcele kuye eZedadij.

9 Lomngcele uzaphuma uye eZifroni, lokuphuma kwawo kuzakuba eHazari-Enanik. Lo uzakuba ngumngcele wenu wenyakatho.

10 Njalo lizazidwebela umngcele wenu wempumalanga kusukela eHazari-Enani kusiya eShefamu;

11 lomngcele uzakwehla uvela eShefamu uye eRibila empumalanga kweAyinil, lomngcele wehle ufike eceleni kolwandle lweKinerethi ngempumalangam.

12 Umngcele uzakwehlela-ke eJodani, lokuphuma kwawo kuzakuba solwandle lwetshwayin. Leli lizakuba yilizwe lenu ngemingcele yalo inhlangothi zonke.

13 UMozisi waselaya abantwana bakoIsrayeli esithi: Leli yilizwe elizakudla ilifa lalo ngenkathoo, iNkosi elaye ngalo ukulinika izizwe eziyisificamunwemunye lengxenye yesizwe.

14 Ngoba isizwe sabantwana bakoRubeni ngezindlu zaboyisep, lesizwe sabantwana bakoGadi ngezindlu zaboyise zemukele, lengxenye yesizwe sakoManase yemukele ilifa layo.

15 Izizwe ezimbili lengxenye yesizwe zemukele ilifa lazo nganeno kweJodani, eJeriko, empumalanga, lapho okuphuma khona ilanga.

16 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

17 La ngamabizo amadoda azalabela ilizwe libe yilifa: UEleyazare umpristi loJoshuwa indodana kaNuniq.

18 Njalo lizathatha isiphathamandla kuleso lalesosizwer ukwehlukanisa ilizwe libe yilifa.

19 Lala ngamabizo amadoda: Esizweni sakoJuda, uKalebi indodana kaJefune.

20 Lesizweni sabantwana bakoSimeyoni, uShemuweli indodana kaAmihudi.

21 Esizweni sakoBhenjamini, uElidadi indodana kaKisiloni.

22 Lesizweni sabantwana bakoDani, isiphathamandla uBuki indodana kaJogili.

23 Ebantwaneni bakoJosefa, esizweni sabantwana bakoManase, isiphathamandla uHaniyeli indodana kaEfodi.

24 Lesizweni sabantwana bakoEfrayimi, isiphathamandla uKemuweli indodana kaShifitani.

25 Lesizweni sabantwana bakoZebuluni, isiphathamandla uElizafani indodana kaParinaki.

26 Lesizweni sabantwana bakoIsakari, isiphathamandla uPalitiyeli indodana kaAzani.

27 Lesizweni sabantwana bakoAsheri, isiphathamandla uAhiyudi indodana kaShelomi.

28 Lesizweni sabantwana bakoNafithali, isiphathamandla uPedaheli indodana kaAmihudi.

29 Yibo labo iNkosi eyabalaya ukwehlukanisela abantwana bakoIsrayeli ilifa elizweni leKhanani.

Imizi yamaLevi

35INkosi yasikhuluma kuMozisi emagcekeni akoMowabi, eJodani eJerikoa, isithi:

2 Laya abantwana bakoIsrayeli ukuthi banike amaLevi okwelifa lemfuyo yabo imizi yokuhlalab; futhi linike amaLevi amadlelo emizic inhlangothi zonke zawo.

3 Njalo azakuba lemizi yokuhlala, lamadlelo awod abe ngawenkomo zawo lawempahla zawo lawezifuyo zawo zonke.

4 Lamadlelo emizie elizawanika amaLevi azakuba kusukela emthangaleni womuzi langaphandle izingalo eziyinkulungwane inhlangothi zonke.

5 Njalo lizalinganisa ngaphandle komuzi ingalo ezizinkulungwane ezimbili ehlangothini lwempumalanga, lengalo ezizinkulungwane ezimbili ehlangothini lweningizimu, lengalo ezizinkulungwane ezimbili ehlangothini lwentshonalanga, lengalo ezizinkulungwane ezimbili ehlangothini lwenyakatho, lomuzi ube phakathi. Lokho kuzakuba ngamadlelo awo emizif.

6 Lemizi elizayinika amaLevi izakuba yimizi eyisithupha yokuphephela elizayinika, ukuze umbulali abalekele khonag; langaphezu kwayo linike imizi engamatshumi amane lambili.

7 Yonke imizi elizayinika amaLevi izakuba ngamatshumi amane lesificaminwembilih, yile lamadlelo ayo.

8 Lemizi elizayinika emfuyweni yabantwana bakoIsrayeli; koleminengi lithathe eminengii, lakolemilutshwana lithathe emilutshwanaj; ngulowo lalowo njengokwelifa lakhe azalidla, uzanika okwemizi yakhe kumaLevi.

Imizi yokuphephela

9 INkosi yasikhuluma kuMozisi isithi:

10 Tshono ebantwaneni bakoIsrayeli uthi kibo: Lapho lichapha iJodani lingene elizweni leKhananik,

11 zimiseleni imizi ezakuba yimizi yenu yokuphephelal, ukuze umbulali abalekele khona, otshaye umuntu kungeyisikho ngabomo.

12 Njalo izakuba yimizi yenu yokuphephela kumphindiseli, ukuthi umbulali angafi aze eme phambi kwenhlangano ukuthi ahlulelwe.

13 Lemizi elizayinika izakuba yimizi yenu eyisithupha yokuphephelam.

14 Lizanika imizi emithathu nganeno kweJodani, linike imizi emithathu elizweni leKhanani, ibe yimizi yokuphephelan.

15 Limizi eyisithupha izakuba ngeyokuphephela kwabantwana bakoIsrayeli, lakowemzini lakowezizweni phakathi kwaboo, ukuze loba ngubani otshaya umuntu kungeyisikho ngabomo abalekele khona.

16 Njalo nxa emtshaya ngesikhali sensimbi afe, ungumbulali; umbulali kabulawe lokubulawap.

17 Njalo nxa emtshaya ngelitshe elisesandleni angafa ngalo, abesesifa, ungumbulali; umbulali kabulawe lokubulawa.

18 Kumbe uba emtshaya ngesikhali sesigodo esisesandleni angafa ngaso, abesesifa, ungumbulali; umbulali kabulawe lokubulawa.

19 Umphindiseli wegazi, yena uzabulala umbulaliq; lapho ehlangana laye, yena uzambulala.

20 Njalo nxa emsunduza ngokuzonda, loba emjikijela ngokucathama, afer,

21 loba ngobutha emtshaya ngesandla sakhe, afe, lowo otshayayo kabulawe lokubulawa, ungumbulali; umphindiseli wegazi uzabulala umbulali lapho ehlangana laye.

22 Kodwa uba emsunduzile masinyane engelabutha, loba emjikijela loba ngasiphi isikhalis engacathamangat,

23 kumbe loba ngaliphi ilitshe, angafa ngalo, engamboni, aliwisele kuye, afe, lanxa engeyisiso isitha sakhe, futhi engadingi ububi bakhe,

24 inhlangano izakwahlulela phakathi komtshayi lomphindiseli wegazi ngokwezahlulelo leziu.

25 Lenhlangano izamophula umbulali esandleni somphindiseli wegazi; lenhlangano imbuyisele emzini wokuphephela kwakhe, lapho abebalekele khona, ahlale kuwo, aze afe umpristi omkhuluv owagcotshwa ngamafutha angcwelew.

26 Kodwa uba umbulali ephuma nje umngcele womuzi wokuphephela kwakhe, abebalekele khona,

27 umphindiseli wegazi emfica ngaphandle komngcele womuzi wokuphephela kwakhe, umphindiseli wegazi uzabulala umbulali; kayikuba lecala legazi.

28 Ngoba ngabe uhlale emzini wokuphephela kwakhe, aze afe umpristi omkhulu; kodwa emva kokufa kompristi omkhulu umbulali uzabuyela elizweni lemfuyo yakhe.

29 Njalo lezizinto zizakuba ngumthetho wesahlulelo kini, ezizukulwaneni zenu, kuyo yonke imizi yenux.

Umlayo omayelana labafakazayo lenhlawulo

30 Loba ngubani otshaya umuntu, ngomlomo wabafakaziy umbulali uzabulawa; kodwa umfakazi oyedwa kayikufakaza ngomuntu ukuthi afe.

31 Futhi kaliyikuthatha inhlawulo ngempilo yombulali ocaleke ngokufa; ngoba uzabulawa lokubulawa.

32 Njalo kaliyikuthatha inhlawulo ngobalekele emzini wokuphephela kwakhe, ukuze abuyele ukuyahlala elizweni, aze afe umpristi.

33 Ngakho kaliyikungcolisa ilizwez elikilo; ngoba ligazi elingcolisa ilizwea; njalo kakuyikwenzelwa ilizwe ukubuyisana ngegazi elichithwe kulo, ngaphandle kwangegazi lolichithileyob.

34 Ngakho lingangcolisi ilizwe elihlala kilo, engihlala phakathi kwaloc; ngoba mina iNkosi ngihlala phakathi kwabantwana bakoIsrayelid.

Umlayo omayelana lokwenda kwendlalifa zesifazana

36Kwasekusondela inhloko zaboyise zensendo zabantwana bakoGileyadi indodana kaMakiri indodana kaManasea, abosendo lwabantwana bakoJosefa, zakhuluma phambi kukaMozisi laphambi kweziphathamandla, inhloko zaboyise babantwana bakoIsrayeli,

2 zathi: INkosi yalaya inkosi yami ukuthi iphe abantwana bakoIsrayeli ilizwe njengelifa ngenkathob; futhi inkosi yami yalaywa yiNkosi ukuthi inike ilifa likaZelofehadi umfowethu kumadodakazi akhec.

3 Uba esendela kwenye yamadodana ezizwe zabantwana bakoIsrayeli, ilifa lawo lizasuswa elifeni labobabad, lengezelelwe elifeni lalesosizwe azakuba ngawaso; ngalokho lizasuswa kunkatho yelifa lethue.

4 Lalapho kuzakuba lijubili* labantwana bakoIsrayelif, ilifa lawo lizakwengezelelwa elifeni lalesosizwe azakuba ngawaso; ngalokho ilifa lawo lizasuswa elifeni lesizwe sabobabag.

5 UMozisi waselaya abantwana bakoIsrayeli ngokomlomo weNkosi esithi: Isizwe sabantwana bakoJosefa sikhulume kuhleh.

6 Le yinto iNkosi eyilayileyo mayelana lamadodakazi kaZelofehadi isithi: Kawendele kulabo abahle emehlweni awo, kodwa kawendele osendweni lwesizwe sikayisei.

7 Ngalokho ilifa labantwana bakoIsrayeli kalingabhodi lisuke esizweni liye esizweni, ngoba abantwana bakoIsrayeli bazanamathela, ngulowo lalowo elifeni lesizwe saboyisej.

8 Layileyo laleyo indodakazi edla ilifa esizweni sabantwana bakoIsrayelik izakwendela komunye wosendo wesizwe sikayise, ukuze abantwana bakoIsrayeli badle ilifa, omunye lomunye ilifa laboyise.

9 Ngalokho ilifa kaliyikubhoda lisuke esizweni liye kwesinye isizwe, ngoba izizwe zabantwana bakoIsrayeli zizanamathela, ngulowo lalowo elifeni lakhe.

10 Njengokulaya kweNkosi kuMozisi enza njalo amadodakazi kaZelofehadi;

11 ngoba uMahla, uTiriza, loHogila, loMilka, loNowa, amadodakazi kaZelofehadi, endela emadodaneni abafowabo bakayisel.

12 Endela kunsendo zabantwana bakoManase indodana kaJosefa, lelifa lawo lahlala esizweni sosendo lukayise.

13 Le yimilayo lezahlulelo iNkosi eyazilaya abantwana bakoIsrayeli ngesandla sikaMozisi emagcekeni akoMowabi eJodani eJerikom.

UGWALO LWESIHLANU LUKAMOZISI OLUTHIWA

UDUTERONOMI

UMozisi ulandisa ngokwenzakalayo ekuhambeni kwabantwana bakoIsrayeli enkangala

1La ngamazwi uMozisi awakhuluma kuIsrayeli wonke nganeno kweJodani enkangala, egcekeni eliqondene leSufi, phakathi kweParani leTofeli leLabania leHazerothi leDizahabib.

2 Kulensuku ezilitshumi lanye kusukela eHorebe ngendlela yentaba yeSeyiri kusiya eKadeshi-Bhaneyac.

3 Kwasekusithi ngomnyaka wamatshumi amane, ngenyanga yetshumi lanye, ngolokuqala lwenyangad, uMozisi wakhuluma kubantwana bakoIsrayeli njengakho konke iNkosi eyamlaya ngakho kubo,

4 esemtshayile uSihoni inkosi yamaAmorie owayehlala eHeshibonif, loOgi inkosi yeBashanig owayehlala eAshitarothi eEdreyi.

5 Nganeno kweJodani, elizweni lakoMowabi, uMozisi waqala ukuchasisa lumlayo esithi:

6 INkosi uNkulunkulu wethu yakhuluma kithi eHorebe isithi: Selihlale isikhathi eseneleyo kulintabah.

7 Phendukani lisuke, liye entabeni yamaAmori, lendaweni ezakhelene lawo, egcekeni, entabeni, lesihotsheni, leningizimu, lekhunjini lolwandle, ilizwe lamaKhanani, leLebhanoni, kuze kube semfuleni omkhulu, umfula iYufrathi.

8 Bonani, ngibeke ilizwe phambi kwenu. Ngenani, lidle ilifa lelizwe iNkosi eyalifungela oyihlo, oAbrahama, uIsaka, loJakobe, ukubanika lona lenzalo yabo emva kwaboi.

9 Njalo ngakhuluma kini ngalesosikhathi ngisithi: Kangilakulithwala ngingedwaj.

10 INkosi uNkulunkulu wenu ilandisilek, khangelani-ke, lamuhla linjengenkanyezi zamazulu ngobunengi.

11 INkosi, uNkulunkulu waboyihlo, kayandise kini, njengoba linjalo, ngokuphindwe kankulungwane, ilibusise, njengokukhuluma kwayo kinil.

12 Ngingedwa ngingathwala njanim ubunzima benu lomthwalo wenu lenkani yenun?

13 Zithatheleni amadoda ahlakaniphileyo, azwisisayo, laziwayo ezizweni zenu, ngiwabeke-ke abe zinhloko zenuo.

14 Laselingiphendula lisithi: Ilizwi olikhulumileyo lilungile ukulenza.

15 Ngasengithatha inhloko zezizwe zenu, amadoda ahlakaniphileyo, aziwayo, ngawabeka aba zinhloko phezu kwenu, induna zezinkulungwane, lenduna zamakhulu, lenduna zamatshumi amahlanu, lenduna zamatshumip, leziphathamandla zezizwe zenuq.

16 Ngasengilaya abahluleli benu ngalesosikhathi ngisithi: Zwanini okuphakathi kwabafowenu, lahlulele ngokulunga phakathi komuntu lomfowabo lowezizweni okuyer.

17 Lingakhangeli ubuso ekwahluleleni, zwanini omncinyane njengomkhulu; lingesabi ubuso bomuntus, ngoba ukwahlulela kungokukaNkulunkulu. Lendaba elukhuni kinit lizayiletha kimi, besengiyizwau.

18 Langalesosikhathi ngalilaya zonke izinto elifanele ukuzenza.

19 Sasesisuka eHorebe, sahamba kuyo yonke leyonkangala enkulu leyesabekayo elayibonayo ngendlela yentaba yamaAmori, njengokusilaya kweNkosi uNkulunkulu wethuv, saze safika eKadeshi-Bhaneyaw.

20 Ngasengisithi kini: Selifikile entabeni yamaAmori iNkosi uNkulunkulu wethu ezasinika yona.

21 Bona, iNkosi uNkulunkulu wakho ilinikile ilizwe phambi kwakho; yenyuka udle ilifa lalo, njengokutsho kweNkosi uNkulunkulu waboyihlo kuwe; ungesabi, ungadidekix.

22 Laselisondela kimi lonke lathi: Asithume amadoda phambi kwethu ukuze asihlolele ilizwe, abuyise ilizwi kithi, indlela esizakwenyuka ngayo, lemizi esizangena kuyo.

23 Lendaba yayinhle emehlweni ami; ngakho ngathatha kini amadoda alitshumi lambili, indodanye ngesizwey.

24 Wona aphenduka, enyukela entabeniz aze afika esihotsheni seEshikoli, asihlola.

25 Asethatha okwezithelo zelizwe esandleni sabo, azehlisela kithi; abuyisa ilizwi kithi athi: Ilizwe lihle iNkosi uNkulunkulu wethu esinika lona.

26 Kanti kalifunanga ukwenyuka, kodwa lavukela umlomo weNkosi uNkulunkulu wenua,

27 langunguna emathenteni enu lathib: Ngoba iNkosi yayisizonda, yasikhupha elizweni leGibhithe ukusinikela esandleni samaAmori ukusibhubhisac.

28 Sizakwenyukela ngaphi? Abafowethu benze inhliziyo yethu iphele amandlad besithi: Abantu bakhulu bade kulathi; imizi mikhulu, ibiyelwe ngemithangala efika emazulwinie; futhi-ke sibonile khona amadodana amaAnakif.

29 Ngasengisithi kini: Lingatshaywa luvalo, libesabe.

30 INkosi uNkulunkulu wenu ehamba phambi kwenu, yona izalilwela njengakho konke eyalenzela khona eGibhithe phambi kwamehlo enug,

31 lenkangala, lapho obone khona ukuthi iNkosi uNkulunkulu wakho yakuthwala njengendoda ithwala indodana yayo, endleleni yonke elahamba ngayo laze lafika kulindawoh.

32 Kodwa ngalelilizwi kalikholwanga iNkosi uNkulunkulu wenui

33 eyahamba phambi kwenu endlelenij, ukulidingela indawo ukuze limise inkamba, ngomlilo ebusuku, ukulitshengisa indlela elizahamba ngayo, langeyezi eminik.

34 Kwathi iNkosi isizwile ilizwi lamazwi enu, yathukuthela yafunga yathil:

35 Isibili kakho kulamadoda alesisizukulwana esibi ozabona ilizwe elihle engafunga ukulinika oyihlom,

36 ngaphandle kukaKalebi indodana kaJefune; yena uzalibona. Njalo ngizanika kuye ilizwe anyathela kulo, lakubantwana bakhe, ngoba ulandele iNkosi ngokupheleleyon.

37 Lami iNkosi yangithukuthelela ngenxa yenu, isithi: Lawe kawuyikungena khonao.

38 UJoshuwa indodana kaNunip oma phambi kwakho, yena uzangena khonaq; mqinise, ngoba yena uzakwenza uIsrayeli adle ilifa lalor.

39 Labantwanyana benu elalisithi bazakuba yimpango, labantwana benus, abangaziyo lamuhla okuhle lokubi, bona bazangena khona; lakubo ngizalinika, bona-ke bazakudla ilifa lalot.

40 Kodwa lina ziphendukeleni, lisuke liye enkangala, indlela yoLwandle oluBomvuu.

41 Laseliphendula lisithi kimi: Sonile eNkosini; thina sizakwenyuka siyekulwa, njengakho konke iNkosi uNkulunkulu wethu eyasilaya khonav. Selihlomile, ngulowo lalowo isikhali sakhe sempi, lacabanga ukuthi kulula ukwenyukela entabeni.

42 INkosi yasisithi kimi: Tshono kubo: Lingenyuki, lingalwi, ngoba kangikho phakathi kwenu, hlezi litshaywe phambi kwezitha zenuw.

43 Ngasengikhuluma kini, kodwa kalilalelanga, lavukela umlomo weNkosix, laqholoza lenyukela entabeni.

44 Kwathi amaAmori ayehlala entabeni leyo aphuma ukumelana lani, alixotshay njengokwenziwa zinyosi, alihlakaza eSeyiri, kwaze kwaba seHormaz.

45 Laselibuya, lakhala inyembezi phambi kweNkosi, kodwa iNkosi kayilizwanga ilizwi lenu, kayibekanga indlebe kini.

46 Laselihlala eKadeshi insuku ezinengi, njengensuku elahlala ngazoa.

Inkulumo kaMozisi isaqhubeka

2Sasesiphenduka, sasuka saya enkangala, indlela yoLwandle oluBomvu, njengokutsho kweNkosi kimi; njalo sayibhoda intaba yeSeyiri insuku ezinengia.

2 INkosi yasikhuluma kimi isithi:

3 Selibhode intaba le okweneleyo; phendukelani lina enyakathob.

4 Balaye-ke abantu usithi: Lidabula umngcele wabafowenu, abantwana bakaEsawuc abahlala eSeyirid. Njalo bazalesaba, ngakho lizinanzelele kakhulu,

5 lingalwi labo; ngoba kangiyikulinika okwelizwe labo, lelingangokunyathela kwangaphansi konyawoe, ngoba ngimnikile uEsawu intaba yeSeyiri ibe yilifaf.

6 Lizathenga ukudla kubo ngemali ukuze lidle, lithenge kubo lamanzi ngemali ukuze linathe.

7 Ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho ikubusisile emsebenzini wonke wesandla sakho; iyazi ukuhamba kwakho kulinkangala enkulu. Le iminyaka engamatshumi amane iNkosi uNkulunkulu wakho ibilawe, kawuswelanga luthog.

8 Uba sisedlula sisuka kubafowethu, abantwana bakaEsawu abahlala eSeyirih, ngendlela yegceke sisuke eElathii njalo sisuka eEziyoni-Geberij, saphenduka, sadlula ngendlela yenkangala yakoMowabi.

9 INkosi yasisithi kimi: Ungahlukuluzi uMowabi, ungalwi labo empini; ngoba kangiyikukunika okwelizwe labo kube yilifak, ngoba ngibanikile abantwana bakaLothi iAril ibe yilifam.

10 Kwakuhlala khona endulo amaEmi, abantu abakhulu, labanengi, labaden, njengamaAnakio;

11 babebalwa njengeziqhwaga labo njengamaAnaki, kodwa amaMowabi ababiza ngokuthi ngamaEmip.

12 LamaHori ayehlala eSeyiri enduloq, kodwa abantwana bakaEsawu bawakhupha emfuyweni yabo, bawachitha phambi kwabo, bahlala endaweni yawo, njengokwenza kukaIsrayeli elizweni lelifa lakhe, iNkosi eyabanika lonar.

13 Khathesi, sukumani lina lichaphe isifula iZeredi. Ngakho sachapha isifula iZeredis.

14 Lensuku esahamba ngazo sisuka eKadeshi-Bhaneyat saze sachapha isifula iZeredi zaziyiminyaka engamatshumi amathathu lesificaminwembili, kwaze kwaphela isizukulwana sonke samadoda empi sisuka phakathi kwenkamba, njengokufunga kweNkosi kuwou.

15 Ngoba isibili isandla seNkosi sasimelene lawo, ukuwachitha esuka phakathi kwenkamba, aze aphela.

16 Kwasekusithi lapho wonke amadoda empi esephelile esifa esuka phakathi kwabantu,

17 INkosi yasikhuluma kimi isithi:

18 Lamuhla uzakwedlula iAri, umngcele wakoMowabi,

19 lapho ususondele maqondana labantwana bakoAmoni, ungabahlukuluzi, ungalwi labo, ngoba kangiyikukunika okwelizwe labantwana bakoAmoni kube yilifav, ngoba ngilinike abantwana bakaLothi libe yilifaw.

20 Lalelo labalwa njengelizwe leziqhwaga. Iziqhwaga zahlala kulo endulo, kodwa amaAmoni bazibiza ngokuthi ngamaZamuzumux;

21 abantu abakhulu, labanengi, labade, njengamaAnaki; kodwa iNkosi yabachitha phambi kwabo, babakhupha emfuyweni yabo, bahlala endaweni yaboy,

22 njengalokho eyakwenzela abantwana bakaEsawu, ababehlala eSeyiri, lapho yawachitha amaHori esuka phambi kwabo, bawakhupha emfuyweni yabo, bahlala endaweni yawo kuze kube lamuhlaz.

23 LamaAvi, ayehlala eHazerimia kuze kube seGazab; amaKafitori, aphuma eKafitori, awachitha, ahlala endaweni yawoc.

24 Sukumani, lisuked lichaphe isifula iArinoni. Bona, nginikele esandleni sakho uSihoni, inkosi yeHeshiboni, umAmori, lelizwe lakhee; qala ukudla ilifa lalo, ulwe laye empinif.

25 Lamuhla ngizaqalisa ukufaka uvalo ngawe lokwesabeka kwakho phezu kobuso bezizwe, ngaphansi kwamazulu wonke, ezizakuzwa umbiko ngawe, zithuthumele, ziqhaqhazele ngenxa yakhog.

26 Ngasengithuma izithunywa zisuka enkangala yeKedemothi kuSihoni inkosi yeHeshiboni, zilamazwi okuthula, zisithih:

27 iAke ngidabule elizweni lakhoj; ngizahamba ngomgwaqo kuphela, ngingaphambukeli ngakwesokunene loba ngakwesokhohlo.

28 Uzangithengisela ukudla ngemali ukuze ngidle, ungiphe amanzi ngemali ukuze nginathe; kuphela ngizadabula ngenyawo zami,

29 njengalokhu abantwana bakaEsawu abahlala eSeyiri lamaMowabi ahlala eAri benza kimik, ngize ngichaphe iJodani, ngingene elizweni iNkosi uNkulunkulu wethu esinika lona.

30 Kodwa uSihoni inkosi yeHeshiboni kasivumelanga ukuthi sidlule kuyel; ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho yenza umoya wakhe waba lukhuni, yenza lenhliziyo yakhe yaba lenkani, ukuze imnikele esandleni sakho, njengalamuhlam.

31 INkosi yathi kimi: Bona, sengiqalisile ukunikela phambi kwakho uSihoni lelizwe lakhe; qalisa ukudla ilifa, ukuze udle ilifa lelizwe lakhen.

32 Kwasekuphuma uSihoni ukumelana lathi, yena labantu bakhe bonke, ukulwa eJahazio.

33 INkosi uNkulunkulu wethu yasimnikela phambi kwethup; sasesimtshaya lamadodana akhe labantu bakhe bonkeq.

34 Ngalesosikhathi sasesithumba yonke imizi yakhe, satshabalalisa wonke umuzi, abesilisa labesifazana labantwanyana; kasitshiyanga insalir;

35 sazithumbela izifuyo kuphela, lempango yemizi esayithumbayo.

36 Kusukela eAroweri esekhunjini lwesifula iArinoni, lomuzi osesifuleni, kuze kube seGileyadi kwakungekho muzi owawuphakeme kakhulu kithis. INkosi uNkulunkulu wethu yayinikela yonke phambi kwethut.

37 Kuphela kawusondelanga elizweni labantwana bakoAmoni, endaweni yonke yesifula iJaboki, lemizini esezintabeniu, lakukuphi iNkosi uNkulunkulu wethu esenqabela khonav.

Inkulumo kaMozisi iyaqhubeka

3Sasesiphenduka sisenyuka ngendlela yeBashani. UOgi inkosi yeBashani wasephuma ukumelana lathi, yena labantu bakhe bonkea, ukulwa eEdreyib.

2 Kodwa iNkosi yathi kimi: Ungamesabi, ngoba ngizamnikela labantu bakhe bonke lelizwe lakhe esandleni sakho; njalo uzakwenza kuye njengokwenza kwakho kuSihoni inkosi yamaAmori owayehlala eHeshibonic.

3 Ngakho iNkosi uNkulunkulu wethu yanikela esandleni sethu loOgi inkosi yeBashani labo bonke abantu bakhe; sasesimtshaya, kakwaze kwasala lansali kuyed.

4 Sasesithumba yonke imizi yakhe ngalesosikhathi; kwakungelamuzi esingawuthathanga kibo; imizi engamatshumi ayisithupha, isabelo sonke seArigobi, umbuso kaOgi eBashanie.

5 Yonke limizi yayivikelwe ngemithangala ephakemeyo, amasango lemigoqo, ngaphandle kwemizana eminengi kakhulu engelamithangalaf.

6 Sasesiyitshabalalisag, njengokwenza kwethu kuSihoni inkosi yeHeshibonih, satshabalalisa yonke imizi, abesilisa labesifazana labantwanyanai.

7 Kodwa zonke izifuyo lempango yemizi, saziphangela.

8 Ngalesosikhathi sasesithatha esandleni samakhosi amabili amaAmori ilizwe, elalinganeno kweJodani, kusukela esifuleni iArinoni kuze kube sentabeni yeHermoni.

9 (AmaSidoni ayibiza iHermonij ngokuthi yiSiriyonik, lamaAmori ayibiza ngokuthi yiSeniril.)

10 Yonke imizi yemagcekeni, leGileyadi yonke, leBashani yonkem, kuze kube seSaleka leEdreyin, imizi yombuso kaOgi eBashani.

11 Ngoba nguOgi kuphela, inkosi yeBashani, owasalayo kunsali yeziqhwagao; khangela, umbheda wakhe wawungumbheda wensimbi; kawukho yini eRaba yabantwana bakoAmonip? Ubude bawo babuzingalo eziyisificamunwemunye, lobubanzi bawo babuzingalo ezine, ngokwengalo yomuntuq.

12 Lalelilizwe sadla ilifa lalo ngalesosikhathi; kusukela eAroweri, elisesifuleni seArinoni, lengxenye yentaba yeGileyadir lemizi yayo ngayipha abakoRubeni labakoGadis.

13 Lokuseleyo kweGileyadi leBashani yonke, umbuso kaOgi, ngakunika kungxenye yesizwe sakoManaset; isabelo sonke seArigobi, layo yonke iBashaniu, eyayithiwa yilizwe leziqhwagav.

14 UJayiri indodana kaManase wathatha isabelo sonke seArigobiw, kuze kube semngceleni wamaGeshuri lowamaMahakathi; wayibiza imizi ngebizo lakhex wathi yiBashani-Havothi-Jayiri, kuze kube yilolusukuy.

15 Ngasengimnika uMakiri iGileyadiz.

16 LakwabakoRubeni lakwabakoGadi nganika kusukela eGileyadi ngitsho kuze kufike esifuleni seArinoni, phakathi laphakathi kwesifula, lomngcele, njalo kuze kube sesifuleni iJabokia, umngcele wabantwana bakoAmonib.

17 Lamagceke, leJodani, lomngcele, kusukela eKinerethic njalo kuze kufike elwandle lwemagcekenid, ulwandle lwetshwayie, ngaphansi kweAshidodi-Pisiga ngasempumalanga.

18 Ngasengililaya ngalesosikhathi ngisithi: INkosi uNkulunkulu wenu ilinikile lelilizwe libe yilifa lenu. Lizachapha lihlomile phambi kwabafowenu, abantwana bakoIsrayeli, wonke amadodana angamaqhawef.

19 Kuphela omkenu labantwanyana benu lezifuyo zenu - ngiyazi ukuthi lilezifuyo ezinengi - kuzahlala emizini yenu engilinike yonag,

20 iNkosi ize ibanike ukuphumula abafowenu njengani, baze bathi labo badle ilifa lelizwe iNkosi uNkulunkulu wenu ebaphe lona, ngaphetsheya kweJodanih; beselibuyela, ngulowo lalowo elifeni lakhe, engilinike lona.

21 Njalo ngamlaya uJoshuwa ngalesosikhathi ngisithi: Amehlo akho abonile konke iNkosi uNkulunkulu wenu ekwenze kulawomakhosi amabilii; izakwenza njalo iNkosi kuyo yonke imibuso ozakwedlulela kuyo.

22 Lingabesabi, ngoba iNkosi uNkulunkulu wenu, yona izalilwelaj.

23 Ngasengiyincenga iNkosi ngalesosikhathi ngisithi:

24 Nkosi Jehova, wena usuqalile ukutshengisa inceku yakho ubukhulu bakho lesandla sakho esilamandlak; ngoba nguwuphi unkulunkulu emazulwini lemhlabeni ongenza njengemisebenzi yakho lanjengamandla akhol?

25 Ngicela ngichaphe, ngibone ilizwe elihle elingaphetsheya kweJodani, leyontaba enhlem, leLebhanonin.

26 Kodwa iNkosi yangithukuthelela ngenxa yenu, kayingizwangao; iNkosi yasisithi kimi: Kwenele kuwe; ungabe usaphinda ukukhuluma kimi ngaloludabap.

27 Yenyukela engqongeni yePisigaq, uphakamisele amehlo akho ngentshonalanga langenyakatho langeningizimu langempumalanga, ukhangele ngamehlo akho; ngoba kawuyikuchapha le iJodani.

28 Kodwa laya uJoshuwar, umkhuthazes, umqiniset; ngoba yena uzachapha phambi kwalababantu, laye abenze badle ilifa lelizwe ozalibonau.

29 Sasesihlala esigodini maqondana leBeti-Peyoriv.

UMozisi ulaya abantwana bakoIsrayeli ukuthi bagcine imilayo

4Khathesi-ke, Israyeli, zwana izimiso lezahlulelo engilifundisa zonaa, ukuzenza, ukuze liphile, lingene lidle ilifa lelizwe iNkosi uNkulunkulu waboyihlo elinika lona.

2 Kaliyikwengezelela elizwini engililaya lona, lingaphunguli lutho kulo, ukuze ligcine imilayo yeNkosi uNkulunkulu wenu engililaya yonab.

3 Amehlo enu abonile iNkosi eyakwenzayo ngenxa kaBhali-Peyoric; ngoba wonke umuntu owalandela uBhali-Peyori, iNkosi uNkulunkulu wenu yambhubhisa phakathi kwenu;

4 kodwa lina elanamathela eNkosini uNkulunkulu wenu liyaphila lonke lamuhla.

5 Bonani, ngilifundisile izimiso lezahlulelo, njengokungilaya kweNkosi uNkulunkulu wami, ukuthi lenze njalo phakathi kwelizwe eliya kulo ukudla ilifa lalo.

6 Ngakho zigcineni, lizenze; ngoba lokhu kuyinhlakanipho yenu lokuqedisisa kwenu emehlweni ezizwed ezizakuzwa zonke lezizimiso zithi: Isibili lesisizwe esikhulu singabantu abahlakaniphileyo labaqedisisayoe.

7 Ngoba yisiphi isizwe esikhuluf esilabonkulunkulu abaseduze laso njengeNkosi uNkulunkulu ekumbizeni kwethu konkeg?

8 Futhi yisiphi isizwe esikhulu esilezimiso lezahlulelo ezilungileyo njengalumlayo wonke engiwubeka phambi kwenu lamuhla?

Ukukhunjulwa kwalokho okwenzakalayo eHorebe

9 Kuphela ziqaphele, ugcine kakhulu umphefumulo wakho, hlezi ukhohlwe izinto amehlo akho azibonileyo, njalo hlezi zisuke enhliziyweni yakho, zonke izinsuku zempilo yakhoh. Njalo uzazise abantwana bakho labantwana babantwana bakhoi,

10 ukuthi ngosuku owema ngalo phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho eHorebej, lapho iNkosi yathi kimi: Ngibuthanisela abantu ngibe sengibazwisa amazwi ami, ukuze bafunde ukungesaba zonke izinsuku abazaziphila emhlabeni, bafundise njalo abantwana babo.

11 Laselisondela, lema ngaphansi kwentaba, lentaba yayivutha umlilo kwaze kwaba phakathi kwamazuluk, lomnyama, amayezi, lomnyama onzima.

12 INkosi yasikhuluma kini iphakathi komlilol; lezwa ilizwi lamazwi, kodwa kalibonanga simom; ilizwi kuphelan.

13 Yamemezela kini isivumelwano sayo, eyalilaya ukuthi lisenzeo, imilayo elitshumip; njalo yayibhala ezibhebheni zamatshe ezimbiliq.

Abantwana bakoIsrayeli baxwayiswa ukuthi bangoni

14 INkosi yasingilaya ngalesosikhathi ukuthi ngilifundise izimiso lezahlulelor, ukuze lizenze elizweni elidlulela kulo ukudla ilifa lalo.

15 Ngakho-ke qaphelani kakhulus ngenxa yemiphefumulo yenut. Ngoba kalibonanga lasimo ngosuku iNkosi ikhuluma kini eHorebe iphakathi komlilou,

16 hlezi lizone, lizenzele isithombe esibaziweyov, isimo saloba yiwuphi umfanekisow, isifanekiso sowesilisa loba sowesifazanax,

17 isifanekiso saloba yiyiphi inyamazana esemhlabeniy, isifanekiso saloba yiyiphi inyoni elempiko ephapha emazulwiniz,

18 isifanekiso saloba yikuphi okuhuquzelayo emhlabenia, isifanekiso saloba yiyiphi inhlanzi esemanzini ngaphansi komhlabab.

19 Futhi hlezi uphakamisele amehlo akho emazulwini, lapho ubona ilanga lenyanga lezinkanyezic, ibutho lonke lamazulud, uyengwe, ukukhothamele, ukukhonzee, iNkosi uNkulunkulu wakho ekwabele izizwe zonke ngaphansi kwamazulu wonke.

20 Kodwa lina iNkosi yalithatha, yalikhupha esithandweni sensimbi, eGibhithef, ukuze libe kuyo ngabantu belifa, njengalamuhlag.

21 Futhi iNkosi yangithukuthelela ngenxa yenu, yafunga ukuthi kangiyikuchapha iJodani, lokuthi kangiyikungena kulelolizwe elihle iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona libe yilifah.

22 Ngoba ngizafela kulelilizwei, ngingachaphi iJodanij; kodwa lina lizachapha, lidle ilifa lalelolizwe elihlek.

23 Ziqaphelenil hlezi likhohlwe isivumelwano seNkosi uNkulunkulu wenu eyasenza lanim, lizenzele isithombe esibaziweyo, umfanekiso waloba yikuphi iNkosi uNkulunkulu wakho ekwenqabele khona.

24 Ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho ingumlilo oqothulayon, uNkulunkulu olobukhweleo.

25 Lapho uzala abantwana labantwana babantwana, njalo selihlale elizweni isikhathi eside, uba lisonakala, lenze isithombe esibaziweyo, umfanekiso waloba yikuphip, lenze okubi emehlweni eNkosi uNkulunkulu wakhoq ukuze liyithukutheliser,

26 ngibiza amazulu lomhlaba lamuhla ukuze kufakaze kumelene lani ukuthi lizabhubha lokubhubha masinyane lisuka elizweni elichapha iJodani ukuya kilo ukuze libe yilifa lenu; kaliyikwelula insuku zenu phezu kwalo, ngoba lizabhujiswa lokubhujiswas.

27 Njalo iNkosi izalichithachitha phakathi kwezizwet, lisale libalutshwana ngenani phakathi kwezizwe, lapho iNkosi ezalixotshela khonau.

28 Lapho lizakhonza onkulunkulu, umsebenzi wezandla zabantu, izigodo lamatshev, abangaboniyo, abangezwayo, abangadliyo, labanganukiyow.

29 Kodwa lilapho liyidinge iNkosi uNkulunkulu wakho, uzayithola uba uyidinga ngenhliziyo yakho yonke langomphefumulo wakho wonkex.

30 Lapho usekuhluphekeni, lezizinto zonke zikwehlela, ekupheleni kwezinsukuy, uzaphendukela eNkosini uNkulunkulu wakho, ulalele ilizwi layoz;

31 ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho inguNkulunkulu olomusa, kayiyikukutshiya, kayiyikukubhubhisa, kayiyikukhohlwa isivumelwano saboyihlo, eyasifunga kuboa.

32 Ngoba buza-ke ngensuku zamandulo ezazingaphambi kwakho, kusukela osukwini uNkulunkulu adala ngalo umuntu emhlabenib, kusukela komunye umkhawulo wamazulu kuze kube komunye umkhawulo wamazulu, ukuthi kwake kwaba khona yini into enje njengale into enkulu, kumbe kwezwakala enjengayo yinic?

33 Abantu bake bezwa yini ilizwi likaNkulunkulu likhuluma livela phakathi komlilo, njengalokhu ulizwile wena, waphilad?

34 Futhi uNkulunkulu wake wazama yini ukuyazithathela isizwe phakathi kwesizwe, ngezilingoe, ngezibonakalisof, langezimangalisog, langempi, langesandla esilamandlah, langengalo eyeluliweyoi, langezesabiso ezinkuluj, njengakho konke iNkosi uNkulunkulu wenu eyalenzela khona eGibhithe phambi kwamehlo akho?

35 Wena wakutshengiswa, ukuze wazi ukuthi uJehova unguNkulunkulu; kakho omunye ngaphandle kwakhek.

36 Esemazulwini wakuzwisa ilizwi lakhe ukukufundisa; lemhlabeni wakutshengisa umlilo wakhe omkhulu, lamazwi akhe wawezwa evela phakathi komlilol.

37 Njalo ngoba wabathanda oyihlo, wakhetha inzalo yabo emva kwabo, wakukhupha eGibhithe ebusweni bakhe ngamandla akhe amakhulum,

38 ukuxotsha elifeni izizwe ezinkulu lezilamandla kulawe phambi kwakho, ukukungenisa, ukukupha ilizwe lazo, libe yilifa, njengalamuhlan.

39 Ngakho yazi lamuhla, ukukhumbule enhliziyweni yakho ukuthi iNkosi inguNkulunkulu emazulwini phezulu, lemhlabeni phansio; kakho omunyep.

40 Ngakho uzagcina izimiso zakhe lemilayo yakhe engikulaya yona lamuhlaq, ukuze kukulungele labantwana bakho emva kwakho, lokuze welule izinsuku phezu kwelizwe iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona, zonke izinsukur.

Ukukhethwa kwemizi emithathu yokuphephela

41 Khona uMozisi wehlukanisa imizi emithathu nganeno kweJodani ngasempumalangas,

42 ukuthi abalekele kuyo umbulali obulele umakhelwane wakhe kungeyisikho ngabomot, obengamzondi mandulo, ukuze abalekele komunye waleyomizi aphileu;

43 iBezeri enkangalav elizweni lamagceke, elabakoRubeniw; leRamothi eGileyadi, elabakoGadi; leGolani eBashani, elabakoManase.

44 Njalo yilo umlayo uMozisi awubeka phambi kwabantwana bakoIsrayeli.

45 Lobu yibufakazi lezimiso lezahlulelo uMozisi akukhuluma ebantwaneni bakoIsrayeli ekuphumeni kwabo eGibhithe,

46 nganeno kweJodani, esigodini maqondana leBeti-Peyori, elizweni likaSihoni inkosi yamaAmorix, owayehlala eHeshiboni, uMozisi labantwana bakoIsrayeli abamtshayayo ekuphumeni kwabo eGibhithey.

47 Basebesidla ilifa lelizwe lakhe lelizwe likaOgi inkosi yeBashani, amakhosi amabili amaAmori, ayenganeno kweJodani ngasempumalangaz,

48 kusukela eAroweri esekhunjini lwesifula seArinonia, kuze kufike entabeni yeSiyonib, eyiHermonic,

49 lamagceke wonke nganeno kweJodani ngasempumalanga, kuze kube selwandle lwamagceked, ngaphansi kweAshidodi-Pisigae.

Imilayo elitshumi

5UMozisi wasebiza uIsrayeli wonke, wathi kubo: Zwana, Israyeli, izimiso lezahlulelo engizikhuluma endlebeni zenu lamuhla, ukuze lizifunde, linanzelele ukuzenza.

2 INkosi uNkulunkulu wethu yenza isivumelwano lathi eHorebea.

3 INkosi kayisenzanga lesisivumelwano labobaba, kodwa lathi, thina sonke esilapha siphila lamuhlab.

4 INkosi yakhuluma lani ubuso lobuso entabeni, iphakathi komliloc,

5 (ngema phakathi kweNkosi lani ngalesosikhathi, ukulazisa ilizwi leNkosid; ngoba lesaba ngenxa yomlilo, kalenyukelanga entabeni)e isithi:

6 NgiyiNkosi uNkulunkulu wakho, eyakukhupha elizweni leGibhithe, endlini yobugqilif.

7 Ungabi labanye onkulunkulu phambi kwami.

8 Ungazenzeli isithombe esibaziweyo, loba yiwuphi umfanekiso wokusemazulwini phezulu loba wokusemhlabeni phansi, loba wokusemanzini ngaphansi komhlaba.

9 Ungakukhothameli, ungakukhonzi; ngoba mina iNkosi, uNkulunkulu wakho, nginguNkulunkulu olobukhwele, ngiphindisela ububi baboyise phezu kwabantwana, kuze kube sesizukulwaneni sesithathu lesesine sabangizondayo,

10 njalo ngibenzela umusa abayizinkulungwane zabangithandayo lezabagcina imilayo yamig.

11 Ungaliphathi ngeze ibizo leNkosi uNkulunkulu wakho; ngoba iNkosi kayiyikumyekela engelacala ophatha ibizo layo ngeze.

12 Gcina usuku lwesabatha, ukulungcwelisa, njengokukulaya kweNkosi uNkulunkulu wakho.

13 Insuku eziyisithupha uzasebenza, uwenze wonke umsebenzi wakho;

14 kodwa usuku lwesikhombisa lulisabatha leNkosi uNkulunkulu wakho; ungenzi loba yiwuphi umsebenzi ngalo, wena lendodana yakho lendodakazi yakho lenceku yakho lencekukazi yakho lenkabi yakho lobabhemi wakho loba yisiphi sezifuyo zakho, lowemzini wakho ophakathi kwamasango akho, ukuze iphumule inceku yakho lencekukazi yakho, njengaweh.

15 Njalo ukhumbule ukuthi wawuyinceku elizweni leGibhithei, lokuthi iNkosi uNkulunkulu wakho yakukhupha khona ngesandla esilamandla langengalo eyeluliweyoj. Ngakho iNkosi uNkulunkulu wakho yakulaya ukuthi ugcine usuku lwesabatha.

16 Hlonipha uyihlo lonyoko, njengokukulaya kweNkosi uNkulunkulu wakho, ukuze insuku zakho zelulwe, lokuthi kukulungele elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lonak.

17 Ungabulalil.

18 Njalo ungafebim.

19 Njalo ungebi.

20 Njalo unganiki ubufakazi bamanga ngomakhelwane wakho.

21 Njalo ungafisi umkamakhelwane wakho; ungahawukeli indlu kamakhelwane wakho, insimu yakhe, lenceku yakhe, lencekukazi yakhe, inkabi yakhe, lobabhemi wakhe, njalo loba yini ekamakhelwane wakho.

Ukwesaba kwabantu

22 Amazwi la iNkosi yawakhuluma ebandleni lenu lonke entabeni, iphakathi komlilo, eyezini, lemnyameni onzima, ngelizwi elikhulu; njalo kayengezelelanga. Yawabhala ezibhebheni ezimbili zamatshe, yanginika zonan.

23 Kwasekusithi lilizwa ilizwi livela phakathi komnyamao, lentaba ivutha umlilo, lasondela kimi, zonke inhloko zezizwe zenu, labadala benu,

24 lathi: Khangela, iNkosi uNkulunkulu wethu isitshengisile inkazimulo yayo lobukhulu bayop, lelizwi layo silizwile livela phakathi komliloq; lamuhla sibonile ukuthi uNkulunkulu uyakhuluma lomuntu aphiler.

25 Ngakho-ke sizafelani? Ngoba lumlilo omkhulu uzasiqothula. Uba siphinda silizwa ilizwi leNkosi uNkulunkulu wethu futhi, sizakufa-kes.

26 Ngoba ngubani enyameni yonke owezwa ilizwi likaNkulunkulu ophilayo likhuluma livela phakathi komlilo, njengathi, waphilat?

27 Sondela wena, uzwe konke iNkosi uNkulunkulu wethu ezakutsho, usitshele wena konke iNkosi uNkulunkulu wethu ezakutsho kuwe, sizakuzwa, sikwenzeu.

28 INkosi yasisizwa ilizwi lamazwi enu ekukhulumeni kwenu kimi; iNkosi yasisithi kimi: Ngizwile ilizwi lamazwi alababantu abawakhulume kuwe; kulungile konke abakukhulumileyov.

29 O kungathi bangaba lenhliziyo enjalo yokungesaba, bagcine yonke imilayo yami, insuku zonkew, ukuze kubalungele labantwana babo kuze kube ninininix!

30 Hamba uthi kibo: Zibuyeleleni emathenteni enu.

31 Kodwa wena, mana lapha phansi kwami, ke ngikhulume kuwe yonke imilayo lezimiso lezahlulelo ozabafundisa zona, ukuze bazenze elizweni engibanika lona ukuthi badle ilifa laloy.

32 Ngakho qaphelani ukuthi lenze njengokulilaya kweNkosi uNkulunkulu wenu; lingaphambukeli ngakwesokunene langakwesokhohloz.

33 Lizahamba endleleni yonke iNkosi uNkulunkulu wenu elilaye yona, ukuze liphilea, njalo kulilungele, libe seliselula izinsuku elizweni elizakudla ilifa lalob.

Umlayo omkhulu

6Lale yimilayo, izimiso, lezahlulelo iNkosi uNkulunkulu wenu elaya ukulifundisa, ukuthi lizenze elizweni elichaphela kulo ukuthi lidle ilifa laloa,

2 ukuze uyesabe iNkosi uNkulunkulu wakho, ukugcina zonke izimiso zayo lemithetho yayo engikulaya yona, wena lendodana yakho lendodana yendodana yakho, zonke izinsuku zempilo yakhob, ukuze insuku zakho zelulwec.

3 Ngakho zwana, Israyeli, unanzelele ukuzenza, ukuze kukulungele, ukuze wande kakhulud, njengokuthembisa kweNkosi uNkulunkulu waboyihlo kuwee, elizweni eligeleza uchago lolujuf.

4 Zwana, Israyeli, iNkosi uNkulunkulu wethu, yiNkosi yinyeg.

5 Njalo wothanda iNkosi uNkulunkulu wakho ngenhliziyo yakho yonkeh langomphefumulo wakho wonke langamandla akho wonke.i

6 Njalo amazwi la engikulaya ngawo lamuhla azakuba senhliziyweni yakhoj;

7 njalo uzawafundisa abantwana bakho ngokukhuthala, uzakhuluma ngawo lapho uhlezi endlini yakho, lalapho uhamba endleleni, lalapho ulala, lalapho uvukak.

8 Uzawabophela esandleni sakho abe luphawu, njalo abe ngamafilakteriyu* phakathi laphakathi kwamehlo akhol.

9 Njalo uzawabhala emigubazini yendlu yakho, lemasangweni akhom.

Abantwana bakoIsrayeli baxwayiswa ngokungalaleli

10 Kuzakuthi lapho iNkosi uNkulunkulu wakho ikungenisa elizweni eyafunga kuboyihlo, kuAbrahama, kuIsaka lakuJakobe, ukukunika imizi emikhulu lemihle, ongayakhangan,

11 lezindlu ezigcwele zonke izinto ezinhle, ongazigcwalisanga, lemithombo eyagejwayo ongayigebhanga, izivini lezihlahla zemihlwathi ongazihlanyelanga, lapho udlile wasuthao,

12 ziqaphele, hlezi uyikhohlwe iNkosi eyakukhupha elizweni leGibhithe, endlini yobugqili.

13 Uzayesaba iNkosi uNkulunkulu wakho, uyikhonzep, ufunge ngebizo layoq.

14 Lingalandeli abanye onkulunkulur, babonkulunkulu bezizwe ezilizungelezeleyos.

15 Ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho inguNkulunkulu olobukhwele phakathi kwakhot, hlezi ulaka lweNkosi uNkulunkulu wakho lukuvuthele, ikuchithe usuke ebusweni bomhlabau.

16 Lingayilingi iNkosi uNkulunkulu wenuv njengalokhu layilinga eMasaw.

17 Ligcine lokugcina imilayo yeNkosi uNkulunkulu wenu, lobufakazi bayo, lezimiso zayo, ekulaye zonax.

18 Njalo wenze okuqondileyo lokulungileyo emehlweni eNkosi, ukuze kukulungele, lokuthi ungene udle ilifa lelizwe elihle, iNkosi eyalifungela oyihloy,

19 ukuxotsha zonke izitha zakho phambi kwakho, njengalokhu iNkosi ikhulumilez.

20 Lapho indodana yakho ikubuza esikhathini esizayo isithi: Buyini ubufakazi lezimiso lezahlulelo iNkosi uNkulunkulu wethu elilaye zonaa?

21 Khona uzakuthi endodaneni yakho: Sasiyizigqili zikaFaro eGibhithe, leNkosi yasikhupha eGibhithe ngesandla esilamandlab.

22 Njalo iNkosi yenza izibonakaliso lezimangaliso ezinkulu lezimbi eGibhithe, phezu kukaFaro laphezu kwendlu yakhe yonke, phambi kwamehlo ethuc.

23 Yasikhupha khona ukuze isingenise, ukusinika ilizwe eyalifungela obaba.

24 INkosi yasisilaya ukwenza zonke lezizimiso, ukwesaba iNkosi uNkulunkulu wethud, ukuze kusilungele insuku zonkee, ukusilondoloza siphila njengalamuhlaf.

25 Kuzakuba yikulunga kithi, uba sinanzelela ukwenza limilayo yonke phambi kweNkosi uNkulunkulu wethu, njengokusilaya kwayog.

Abantwana bakoIsrayeli bangabantu abangcwele eNkosini

7Lapho iNkosi uNkulunkulu wakho isikungenisa elizweni oya kulo ukudla ilifa lalo, ixotshe izizwe ezinengi phambi kwakhoa, amaHethi lamaGirigashi lamaAmori lamaKhanani lamaPerizi lamaHivi lamaJebusib, izizwe eziyisikhombisa ezinkulu lezilamandla kulawec,

2 lapho iNkosi uNkulunkulu wakho izinikela phambi kwakhod, uzazitshaya, uzitshabalalise lokuzitshabalilisae. Ungenzi isivumelwano lazo, ungabi lasihawu kuzof.

3 Ungathathani lazo, unganiki indodakazi yakho kundodana yakhe, njalo indodakazi yakhe ungayithatheli indodana yakhog.

4 Ngoba izaphambula indodana yakho ekungilandeleni, ukuze bakhonze abanye onkulunkulu; ngakho ulaka lweNkosi luzalivuthela, lukubhubhise masinyaneh.

5 Kodwa-ke lizakwenza njalo kuzo; lizadiliza amalathi azoi, liphahlaze insika zazo eziyizithombej, ligamule izixuku zabo, litshise ngomlilo izithombe zazo ezibaziweyo.

6 Ngoba uyisizwe esingcwele eNkosini uNkulunkulu wakhok; iNkosi uNkulunkulu wakho ikukhethile ukuthi ube yisizwe sayo kanye, kuzo zonke izizwe ezisebusweni bomhlabal.

7 INkosi kayehliselanga uthando lwayo phezu kwenu, kumbe ilikhethe, ngenxa yokuthi lalibanengi kulaziphi izizwe; ngoba lalibalutshwana kulazo zonke izizwem;

8 kodwa kungenxa yokuthi iNkosi yalithandan, langenxa yokuthi yayizagcina isifungo eyasifunga kuboyihloo, iNkosi yalikhupha ngesandla esilamandla, yakuhlenga endlini yobugqili, esandleni sikaFaro inkosi yeGibhithep.

9 Ngakho yazi ukuthi iNkosi uNkulunkulu wakho inguNkulunkulu, uNkulunkulu othembekileyoq, ogcina isivumelwano lomusa kubo abamthandayo labagcina imilayo yakhe, kuze kube sezizukulwaneni eziyinkulungwaner,

10 lophindisela abamzondayo ebusweni babo, ukubabhubhisas. Kayikuphuza komzondayo, uzamphindisela ebusweni bakhet.

11 Ngakho uzagcina imilayo lezimiso lezahlulelo engikulaya zona lamuhla ukuzenza.

Izibusiso zokulalela

12 Kuzakuthi ngoba lisizwa lezizahlulelo, lizigcine, lizenzeu, iNkosi uNkulunkulu wakho izakugcinela isivumelwano lomusa eyakufungela oyihlov.

13 Njalo izakuthanda, ikubusise, ikwandisew. Futhi izabusisa isithelo sesizalo sakho, lesithelo selizwe lakho, amabele akho, lewayini lakho elitsha, lamafutha akho, umqegu wenkomo zakho, lemihlambi yezimvu zakho, elizweni alifungela oyihlo ukukunika lonax.

14 Uzabusiswa kulazo zonke izizwe; kakuyikuba khona phakathi kwakho owesilisa ongazaliyo lowesifazana oyinyumba, loba phakathi kwezifuyo zakhoy.

15 LeNkosi izasusa kuwe wonke umkhuhlane; kayiyikukwehlisela lasinye sezifo ezimbi zeGibhithe ozaziyo, kodwa izazehlisela phezu kwabo bonke abakuzondayoz.

16 Njalo uzabaqothula bonke abantu ezabanikela kuwe iNkosi uNkulunkulu wakhoa; ilihlo lakho lingabazweli, ungakhonzi onkulunkulu babob, ngoba lokhu kuzakuba ngumjibila kuwec.

17 Nxa uzakuthi enhliziyweni yakho: Izizwe lezi zinengi kulami; ngingazixotsha njani elifeni lazod?

18 Ungazesabie, khumbula kuhle lokho iNkosi uNkulunkulu wakho eyakwenza kuFaro lakuGibhithe lonkef,

19 izilingo ezinkulu ilihlo lakho elazibonayo, lezibonakaliso, lezimangaliso, lesandla esilamandla, lengalo eyeluliweyo, iNkosi uNkulunkulu wakho eyakukhupha ngakho. INkosi uNkulunkulu wakho izakwenza njalo kuzo zonke izizwe ozesabayog.

20 Futhi-ke iNkosi uNkulunkulu wakho izathumela olonyovu phakathi kwazo, zize zibhujiswe eziseleyo lezicatshele ubuso bakhoh.

21 Kaliyikutshaywa luvalo ngazoi, ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho iphakathi kwakhoj, uNkulunkulu omkhulu lowesabekayok.

22 INkosi uNkulunkulu wakho izazingcothula lezizizwe phambi kwakho kancinyane kancinyane; ungeziqede masinyane, hlezi izilo zeganga zikwandelel.

23 Kodwa iNkosi uNkulunkulu wakho izazinikela phambi kwakho, iziphazamise ngokuphazamiseka okukhulu, zize zichithwe.

24 Izanikela ezandleni zakho amakhosi azom, njalo uzacitsha ibizo lawo lisuke ngaphansi kwamazulun; kakulamuntu ozakuma phambi kwakho uze uzibhubhiseo.

25 Izithombe ezibaziweyo zabonkulunkulu bazo lizazitshisa ngomlilop. Ungafisi isiliva legolide elikuzo, ungazithatheli lonaq, hlezi ubanjwe emjibileni ngalor, ngoba liyisinengiso eNkosini uNkulunkulu wakhos.

26 Njalo ungasingenisi isinengiso endlini yakho, hlezi ube yinto eqalekisiweyo njengaso; usenyanye lokusenyanya, unengwe lokunengwa yiso, ngoba siyinto eqalekisiweyot.

Izenzo ezinhle zeNkosi eyazenza kuIsrayeli enkangala

8Yonke imithetho engikulaya yona lamuhla lizananzelela ukuyenza, ukuze liphile, lande, lingene lidle ilifa lelizwe, iNkosi eyalifungela oyihloa.

2 Njalo uzakhumbula indlela yonke iNkosi uNkulunkulu wakho ekukhokhele ngayo liminyaka engamatshumi amane enkangala, ukuze ikuthobiseb, ikuhlolec, ukwazi okusenhliziyweni yakho, uba uzagcina imithetho yayo, loba hatshid.

3 Yasikuthobisa, yakulambisae, yakudlisa imana owawungayazi, laboyihlo babengayazif, ukuze ikwazise ukuthi umuntu kaphili ngesinkwa sodwa, kodwa ngakho konke okuphuma emlonyeni weNkosi umuntu uyaphilag.

4 Izembatho zakho kaziguganga phezu kwakho, lonyawo lwakho kaluvuvukanga, le iminyaka engamatshumi amaneh.

5 Ngakho yazi enhliziyweni yakho ukuthi njengendoda ilaya indodana yayo, iNkosi uNkulunkulu wakho iyakulayai.

6 Ngakho uzagcina imithetho yeNkosi uNkulunkulu wakho, ukuhamba endleleni zayo, lokuyesabaj.

7 Ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho ikungenisa elizweni elihle, ilizwe lezifula zamanzi, lemithombo lokujula okugobhoza ezihotsheni lezintabenik;

8 ilizwe lengqoloyi, lebhali*, lezivini, lemikhiwa, lezithelo zepomegranati*, ilizwe lezihlahla zemihlwathi zamafutha, lolujul,

9 ilizwe ozakudla kulo isinkwa kungekho ukusilela, ongayikuswela lutho kulo; ilizwe elilamatshe ayinsimbi, lelilezintaba elingagebha kuzo ithusim.

10 Usudlile wasutha, uzabusisa iNkosi uNkulunkulu wakho ngelizwe elihle ekunike lona.

11 Ziqaphele hlezi ukhohlwe iNkosi uNkulunkulu wakho ngokungagcini imilayo yayo lezahlulelo zayo lezimiso zayo, engikulaya zona lamuhla.

12 Hlezi lapho usudlile wasutha, usuwakhe izindlu ezinhle wahlala kuzon,

13 sekwandile inkomo zakho lezimvu zakho, lesiliva legolide kwakho sekwandile, lakho konke olakho sekwandile,

14 inhliziyo yakho ibisiziphakamisao, ubusukhohlwa iNkosi uNkulunkulu wakho eyakukhupha elizweni leGibhithe, endlini yobugqilip,

15 eyakukhokhela enkangala enkulu leyesabekayoq, okwakulenyoka ezilokutshisar lezinkumes lomhlabathi owomileyo, lapho okwakungelamanzi khonat, eyakuvezela amanzi edwaleni lelitshe elilukhuniu,

16 eyakudlisa imana enkangala, oyihlo ababengayazi, ukuze ikuthobise, lokuze ikuhlolev, ikwenzele okuhle ekucineni kwakhow,

17 ubususithi enhliziyweni yakho: Amandla ami lokuqina kwesandla sami kungizuzele linotho.

18 Kodwa uzakhumbula iNkosi uNkulunkulu wakho, ngoba yiyo ekunika amandla okuzuza inothox, ukuze iqinise isivumelwano sayo eyasifungela oyihlo njengalamuhlay.

19 Kuzakuthi-ke, nxa ukhohlwa lokukhohlwa iNkosi uNkulunkulu wakho, ulandele abanye onkulunkulu, ubakhonze, ubakhothamelez, ngiyalifakazela lamuhla ukuthi lizabhubha lokubhubhaa.

20 Njengezizwe iNkosi ezichithileyo phambi kwenu, ngokunjalo lizabhubha, ngoba lingalilalelanga ilizwi leNkosi uNkulunkulu wenub.

INkosi izachitha izizwe zeKhanani

9Zwana, Israyeli; uzachapha iJodani lamuhla, ukungenela ukudla ilifa lezizwea ezinkulu lezilamandla kulawe, imizi emikhulub ebiyelwe ngemithangala efika emazulwinic.

2 Abantu abakhulu labade, abantwana bamaAnaki wena obaziyo, wena osuzwile ngabo kuthiwa: Ngubani ongema phambi kwabantwana bakaAnakid?

3 Ngakho yazi lamuhla ukuthi yiNkosi uNkulunkulu wakho echapha phambi kwakhoe, engumlilo oqothulayof; yona izabachitha, njalo yona izabehlisela phansi phambi kwakhog; njalo lizabaxotsha basuke elifeni labo, libabhubhise masinyane, njengokutsho kweNkosi kuweh.

4 Ungakhulumi enhliziyweni yakho, lapho iNkosi uNkulunkulu wakho isibaxotshile phambi kwakho, usithi: Ngenxa yokulunga kwami iNkosi ingingenise ukudla ilifa lelizwe lelii. Kodwa ngenxa yobubi balezizizwe iNkosij izixotsha zisuke elifeni lazo phambi kwakhok.

5 Kakungenxa yokulunga kwakho kumbe ngenxa yobuqotho benhliziyo yakho ukuthi ungene ukudla ilifa lelizwe lazol; kodwa ngenxa yobubi balezizizwe iNkosi uNkulunkulu wakho izixotsha zisuke elifeni lazo phambi kwakhom, lokuthi iqinise ilizwi iNkosi eyalifungela oyihlo, uAbrahama, uIsaka loJakoben.

6 Yazi-ke ukuthi kakungenxa yokulunga kwakho ukuthi iNkosi uNkulunkulu wakho ikunika lelilizwe elihle ukuthi udle ilifa lalo; ngoba uyisizwe esilentamo elukhunio.

Abantwana bakoIsrayeli bavukela iNkosi enkangala

7 Khumbula, ungakhohlwa, ukuthi wayithukuthelisa iNkosi uNkulunkulu wakho enkangala; kusukela osukwini owaphuma ngalo elizweni leGibhithe laze lafika kulindawo, beliyivukela iNkosip.

8 LeHorebe layithukuthelisa iNkosi, yaze yalithukuthelela iNkosi ukulichithaq.

9 Sengenyukele entabeni ukwemukela izibhebhe zamatshe, izibhebhe zesivumelwano iNkosi eyasenza lanir, ngasengihlala entabeni insuku ezingamatshumi amane lobusuku obungamatshumi amane, angidlanga sinkwa, anginathanga manzis.

10 INkosi yasinginika lezozibhebhe ezimbili zamatshe zilotshwe ngomunwe kaNkulunkulu, laphezu kwazo kulotshiwe ngokwamazwi wonke iNkosi eyayiwakhulume lani entabeni, iphakathi komlilot ngosuku lokuhlanganau.

11 Kwasekusithi ekupheleni kwensuku ezingamatshumi amane lobusuku obungamatshumi amane, iNkosi yangipha izibhebhe ezimbili zamatshe, izibhebhe zesivumelwano.

12 INkosi yasisithi kimi: Sukuma wehle ngokuphangisa usuke lapha, ngoba abantu bakho owabakhupha eGibhithe bonakalisilev, baphambukile ngokuphangisa endleleni engabalaya yona, bazenzela isithombe esibunjwe ngokuncibilikisaw.

13 INkosi yasikhuluma kimi isithi: Ngibabonile lababantux, khangela-ke, bangabantu abantamo zilukhuniy.

14 Ngiyekela ukuze ngibabhubhisez, ngesule ibizo labo lisuke ngaphansi kwamazulua; njalo ngizakwenza ube yisizwe esilamandla lesikhulu kulabob.

15 Ngasengiphenduka ngisehla entabenic, lentaba yayivutha umlilo; lezibhebhe zombili zesivumelwano zazisezandleni zami zombilid.

16 Ngasengibona, khangelani-ke, lalonile eNkosini uNkulunkulu wenu, lalizenzele ithole elibunjwe ngokuncibilikisa, laliphambukile ngokuphangisa endleleni iNkosi eyayililayilee.

17 Ngasengibamba izibhebhe zombili, ngazilahla ezandleni zami zombili, ngazibulala phambi kwamehlo enu.

18 Ngasengiziwisela phansi phambi kweNkosif njengakuqala, insuku ezingamatshumi amane lobusuku obungamatshumi amaneg, ngingadli sinkwa, nginganathi manzi, ngenxa yaso sonke isono senu elisonileyo, lisenza okubi emehlweni eNkosi, liyithukuthelisah.

19 Ngoba ngangisesaba ukuthukuthela lolaka iNkosi eyayilithukuthelela ngakho ukulibhubhisa; kodwa iNkosi yangizwa langalesosikhathii.

20 INkosi yasimthukuthelela kakhulu uAroni ukuze imbhubhise; kodwa ngamkhulekela loAroni ngalesosikhathij.

21 Ngasengithatha isono senu, ithole elalilenzile, ngalitshisa ngomlilo, ngalichoboza, ngalicholisisa laze laba lincinyane njengothuli; ngaphosa uthuli lwalo esifuleni esasisehla entabeni.

22 LeTaberak, leMasal, leKiribothi-Hathavam laliyithukuthelisa iNkosi.

23 Lalapho iNkosi yalithuma lisuka eKadeshi-Bhaneyan isithi: Yenyukani, lidle ilifa lelizwe engilinike lona, laselihlamukela umlayo weNkosi uNkulunkulu wenu, kaliyikholwanga, kalilalelanga ilizwi layoo.

24 Lalivele liyivukele iNkosi kusukela osukwini engalazi ngalop.

25 Ngasengiziwisela phansi phambi kweNkosi insuku ezingamatshumi amane lobusuku obungamatshumi amane, engaziwisela phansi ngazoq, ngoba iNkosi yayithe izalichitha.

26 Ngasengikhuleka eNkosini ngathi: Nkosi Jehova, ungabachithi abantu bakho lelifa lakho, obahlenge ngobukhulu bakho, owabakhupha eGibhithe ngesandla esilamandlar.

27 Khumbula inceku zakho, uAbrahama, uIsaka, loJakobe; ungakhangeli inkani yalababantu lobubi babo lesono sabo,

28 hlezi ilizwe owasikhupha kilo lithi: Ngenxa yokuthi iNkosi yayingelamandla okubangenisa elizweni eyabathembisa lona, langenxa yokuthi ibazonda, yabakhupha ukuze ibabulalele enkangalas.

29 Kube kanti bangabantu bakho lelifa lakho, owabakhupha ngamandla akho amakhulu langengalo yakho eyeluliweyot.

Izibhebhe zamatshe zesibili zemithetho elitshumi

10Ngalesosikhathi iNkosi yathi kimi: Zibazele izibhebhe ezimbili zamatshe njengezakuqala, wenyukele kimi entabenia, uzenzele umtshokotsho wezigodob.

2 Ngizabhala-ke phezu kwezibhebhe amazwi ayesezibhebheni zakuqala owazibulalayo, uzibeke emtshokotshwenic.

3 Ngasengisenza umtshokotsho ngesihlahla sesingad, ngabaza izibhebhe ezimbili zamatshe njengezakuqala, ngenyukela entabeni, lezibhebhe ezimbili zisesandleni samie.

4 Yasibhala ezibhebheni njengokubhala kwakuqala, imilayo elitshumif iNkosi eyayikhuluma kini entabeni iphakathi komlilog ngosuku lokuhlanganah; njalo iNkosi yanginika zona.

5 Ngasengiphenduka ngisehla entabenii, ngazifaka izibhebhe emtshokotshweni engangiwenzilej. Njalo zikhona lapho, njengokungilaya kweNkosik.

6 Abantwana bakoIsrayeli basebesuka eBeyerothi-Bene-Jakanil, baya eMoseram; uAroni wafela lapho, wangcwatshwa khonan; indodana yakhe uEleyazare wasebenza njengompristi esikhundleni sakhe.

7 Besuka lapho, baya eGudigoda; basuka eGudigoda, baya eJotibatha, ilizwe lezifula zamanzio.

8 Ngalesosikhathi iNkosi yehlukanisa isizwe sakoLevip ukuthi sithwale umtshokotsho wesivumelwano seNkosiq, ukuthi sime phambi kweNkosi, siyikhonzer, sibusise ebizweni layo, kuze kube lamuhlas.

9 Ngalokhu uLevi kalasabelo lelifa kanye labafowabo; iNkosi iyilifa lakhe, njengokuthembisa kweNkosi uNkulunkulu wakho kuyet.

10 Mina ngasengihlala entabeni njengensuku zendulo, insuku ezingamatshumi amane lobusuku obungamatshumi amaneu; leNkosi yangizwa langalesosikhathi; iNkosi kayithandanga ukukubhubhisav.

11 INkosi yasisithi kimi: Sukuma, uhambe phambi kwabantu, ukuze bangene badle ilifa lelizwe engafunga kuboyise ukubanika lonaw.

Lokho iNkosi ekufuna kuIsrayeli

12 Khathesi-ke, Israyeli, kuyini iNkosi uNkulunkulu wakho ekufuna kuwex, ngaphandle kokuyesaba iNkosi uNkulunkulu wakhoy, ukuhamba ngendlela zayo zonkez, lokuyithanda, lokuyikhonza iNkosi uNkulunkulu wakho ngenhliziyo yakho yonke langomphefumulo wakho wonkea,

13 ukugcina imilayo yeNkosi lezimiso zayo engikulaya zona lamuhla, ukuthi kukulungeleb?

14 Khangela, amazulu, lezulu lamazulu ngaweNkosi uNkulunkulu wakhoc, umhlaba lakho konke okukuwod.

15 Kuphela iNkosi yehlisela uthando lwayo phezu kwaboyihlo, ukubathanda, yakhetha inzalo yabo emva kwabo, ngitsho lina phakathi kwazo zonke izizwe, njengalamuhlae.

16 Ngakho sokani ijwabu lenhliziyo yenuf, lingabe lisazenza lukhuni intamo zenug.

17 Ngoba iNkosi uNkulunkulu wenu inguNkulunkulu wabonkulunkuluh, leNkosi yamakhosii, uNkulunkulu omkhulu, olamandlaj, lowesabekayok, ongemukeli ubuso bomuntu, ongemukeli umvuzol.

18 Eyenza isahlulelo sentandane lomfelokazi, njalo ethanda owezizweni ngokumnika ukudla lezembathom.

19 Ngakho lizamthanda owezizweni, ngoba lalingabezizweni elizweni leGibhithen.

20 Uzayesaba iNkosi uNkulunkulu wakho, uyikhonzeo, unamathele kuyop, ufunge ngebizo layoq.

21 Iludumo lwakho, njalo inguNkulunkulu wakhor, okwenzele lezizinto ezinkulu lezesabekayo, amehlo akho azibonileyos.

22 Oyihlo behlela eGibhithe belabantu abangamatshumi ayisikhombisat; khathesi-ke iNkosi uNkulunkulu wakho ikwenzile waba njengenkanyezi zamazulu ngobunengiu.

Ubukhulu beNkosi

11Ngakho wothanda iNkosi uNkulunkulu wakhoa, ugcine umlayo wayo lezimiso zayo lezahlulelo zayo lemithetho yayo insuku zonkeb.

2 Yazini lamuhla, ngoba kangikhulumi ebantwaneni benu abangakwaziyo labangakubonanga ukulaya kweNkosi uNkulunkulu wenuc, ubukhulu bayod, isandla sayo esilamandla, lengalo yayo eyeluliweyoe,

3 lezibonakaliso zayo lezenzo zayo eyazenza phakathi kweGibhithe kuFaro inkosi yeGibhithe, lelizweni lakhe lonkef,

4 lalokho eyakwenza ebuthweni leGibhithe, emabhizeni ayo lenqoleni zayo, lokuthi yenza amanzi oLwandle oluBomvu abakhukhule lapho bexotshana lani, lokuthi iNkosi yababhubhisa, kuze kube lamuhlag,

5 lalokho eyakwenza kini enkangala laze lafika kulindawo,

6 lalokho eyakwenza kuDathani lakuAbiramu amadodana kaEliyabi indodana kaRubeni, ukuthi umhlaba wakhamisa umlomo wawo wabaginya bona labezindlu zabo, lamathente aboh, lakho konke okwakungokwabo, phakathi kukaIsrayeli wonkei.

7 Kodwa amehlo enu abonile zonke izenzo ezinkulu zeNkosi eyazenzayo.

8 Ngakho lizagcina yonke imithetho engikulaya yona lamuhla, ukuze libe lamandla lingene lidle ilifa lelizwe, elichaphela kulo ukuyakudla ilifa laloj,

9 lokuthi lelule izinsuku elizwenik iNkosi eyalifungela oyihlo ukubanika lona lenzalo yabol, ilizwe eligeleza uchago lolujum.

Izibusiso zelizwe elithenjisiweyo

10 Ngoba ilizwe ongena kilo ukudla ilifa lalo kalinjengelizwe leGibhithe eliphuma kilo, lapho owahlanyela khona inhlanyelo yakho, wayithelela ngonyawo lwakho, njengesivande semibhidan;

11 kodwa ilizwe elichaphela kilo ukudla ilifa lalo liyilizwe lamaqaqa lezigodi, linatha amanzi ngezulu lamazuluo;

12 ilizwe iNkosi uNkulunkulu wakho elikhathalelayo; amehlo eNkosi uNkulunkulu wakho aphezu kwalo njalo, kusukela ekuqaleni komnyaka kuze kube sekupheleni komnyakap.

13 Kuzakuthi-ke, uba lilalela lokulalela imithetho yami engililaya yona lamuhla, ukuthanda iNkosi uNkulunkulu wenu, lokuyikhonza ngenhliziyo yenu yonke langomphefumulo wenu wonkeq,

14 ngizanika izulu lelizwe lenu ngesikhathi salor, izulu elokuqala lezulu lokucina, ukuze ubuthe amabele akho lewayini lakho elitsha lamafutha akhos.

15 Ngizanika izifuyo zakho utshani edlelweni lakhot, njalo uzakudla, usutheu.

16 Ziqapheleni, hlezi inhliziyo yenu ikhohliseke, liphambukev, likhonze abanye onkulunkulu, libakhothamelew,

17 ukuze ulaka lweNkosi lulivuthelex, njalo ivale amazulu, ukuze kungabi khona izuluy, lelizwe lingatheli isivuno saloz, libhubhe masinyane lisuke elizweni elihle iNkosi elinika lonaa.

18 Ngakho lizabeka lamazwi ami enhliziyweni yenu lemphefumulweni wenub, liwabophele esandleni senu abe luphawu, ukuze abe ngamafilakteriyu* phakathi laphakathi kwamehlo enuc.

19 Lizawafundisa abantwana benu, ukhulume ngawo lapho uhlezi endlini yakho, lalapho uhamba endleleni, lalapho ulala, lalapho uvukad.

20 Liwabhale emigubazini yendlu yakho lemasangweni akhoe,

21 ukuze zande insuku zenu lensuku zabantwana benu, elizweni iNkosi eyalifungela oyihlo ukubanika lonaf, njengensuku zamazulu phezu komhlabag.

22 Ngoba uba ligcina lokugcina yonke imithetho le engililaya ukuthi liyenze, ukuthanda iNkosi uNkulunkulu wenu, ukuhamba ngendlela zayo zonkeh, lokunamathela kuyoi,

23 khona iNkosi izaxotsha elifeni zonke lezizizwe zisuke phambi kwenuj, lidle ilifa lezizwe ezinkulu lezilamandla kulanik.

24 Yonke indawo lapho ingaphansi yonyawo lwenu ezanyathela khona izakuba ngeyenul; kusukela enkangala, leLebhanoni, kusukela emfuleni, umfula iYufrathim, kuze kufike elwandle lokucina, kuzakuba ngumngcele wenun.

25 Kakulamuntu ozakuma phambi kwenuo; iNkosi uNkulunkulu wenu izabeka ukwesabeka kwenu lokutshaywa luvalo ngani phezu kwalo lonke ilizwe elizanyathela kulop, njengalokhu etshilo kiniq.

26 Khangelani, lamuhla ngiyabeka phambi kwenu isibusiso lesiqalekisor;

27 isibusiso, uba lilalela imithetho yeNkosi uNkulunkulu wenu engililaya yona lamuhlas;

28 lesiqalekiso, uba lingalaleli imithetho yeNkosi uNkulunkulu wenu, kodwa liphambuka endleleni engililaya yona lamuhlat, ukulandela abanye onkulunkulu elingabazangau.

29 Kuzakuthi lapho iNkosi uNkulunkulu wakho esekungenisile elizweni oya kulo ukudla ilifa lalo, uzabeka isibusiso phezu kwentaba yeGerizimi, lesiqalekiso phezu kwentaba yeEbhaliv.

30 Angithi zona ziphetsheya kweJodani emva kwendlela yekutshoneni kwelanga, elizweni lamaKhanani ahlala emagcekeni maqondana leGiligali, eduze lezihlahla zama-okhi*w zeMorex?

31 Ngoba lizachapha iJodani ukuze lingene lidle ilifa lelizwe iNkosi uNkulunkulu wenu elinika lona. Lizakudla ilifa lalo, lihlale kiloy,

32 linanzelele ukwenza zonke izimiso lezahlulelo engizibeka phambi kwenu lamuhlaz.

Ukukhonza iNkosi kumele kube sendaweni eyodwa

12Lezi yizimiso lezahlulelo elizananzelela ukuzenza elizweni iNkosi, uNkulunkulu waboyihlo, ekunika lona ukuthi udle ilifa laloa, zonke izinsuku eliphila ngazo emhlabenib.

2 Lizadiliza lokudiliza zonke indawo lapho izizwe elizazixotsha elifeni lazo ezazikhonzela khona onkulunkulu bazo, entabeni eziphakemeyo lemaqaqeni langaphansi kwaso sonke isihlahla esiluhlazac;

3 lizadiliza amalathi azo, libulale insika zazo eziyizithombe, litshise izixuku zazo ngomlilod, liqumele phansi izithombe ezibaziweyo zabonkulunkulu bazo, lichithe ibizo lazo kuleyondawoe.

4 Lingenzi njalo eNkosini uNkulunkulu wenuf.

5 Kodwa endaweni iNkosi uNkulunkulu wenu ezayikhetha phakathi kwazo zonke izizwe zenu ukubeka ibizo layo khona, lizadinga kundawo yayo yokuhlala; njalo uzakuya khonag,

6 lilethe khona iminikelo yenu yokutshiswa, lemihlatshelo yenu, lokwetshumi kwenu, lomnikelo wokuphakanyiswa wesandla senu, lezithembiso zenu, leminikelo yenu yesihleh, lamazibulo enkomo zenu lawezimvu zenui;

7 lidle khona phambi kweNkosi uNkulunkulu wenuj, lithokozek ngakho konke elibeke isandla senu kukho, lina labendlu yenu, iNkosi uNkulunkulu wakho ekubusise ngakhol.

8 Kaliyikwenza njengakho konke esikwenzayo lapha lamuhla, ngulowo lalowo loba yikuphi okulungileyo emehlweni akhem.

9 Ngoba kalikafiki ekuphumuleni lelifeni, iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona.

10 Lapho selichaphile iJodani, selihlezi elizweni iNkosi uNkulunkulu wenu elinika lona libe yilifa lenu, isiliphumuzile ezitheni zenu zonke inhlangothi zonke, selihlezi livikelekilen,

11 khona kuzakuba lendawo iNkosi uNkulunkulu wenu ezayikhetha ukwenza ibizo layo lihlale laphoo; lizaletha lapho konke engililaya khona, iminikelo yenu yokutshiswa, lemihlatshelo yenu, lokwetshumi kwenu, lomnikelo wokuphakanyiswa wesandla senu, lezithembiso zenu zonke ezikhethekileyo elizazithembisa eNkosini.

12 Njalo lizathaba phambi kweNkosi uNkulunkulu wenu, lina lamadodana enu lamadodakazi enu, lenceku zenu lencekukazi zenu, lomLevi ophakathi kwamasango enup, ngoba engelasabelo lelifa laniq.

13 Ziqaphele ukuthi unganikeli iminikelo yakho yokutshiswa kuyo yonke indawo oyibonayor;

14 kodwa endaweni iNkosi ezayikhetha kwesinye sezizwe zakho, lapho uzanikela iminikelo yakho yokutshiswa, lalapho uzakwenza konke engikulaya khonas.

15 Kanti ungahlaba udle inyama, phakathi kwawo wonke amasango akho, njengaso sonke isifiso somphefumulo wakho, njengokwesibusiso seNkosi uNkulunkulu wakho, ekunike sonat; ongahlambulukanga lohlambulukileyo angakudlau, njengomziki lanjengendluzelev.

16 Kuphela lingadli igazi; lizalichithela emhlabathini njengamanziw.

17 Awulakudlela emasangweni akho okwetshumi kwamabele akho leyewayini lakho elitsha, leyamafutha akho, loba amazibulo enkomo zakho lawezimvu zakho, loba yikuphi kwesithembiso sakho osithembisileyo, loba iminikelo yakho yesihle, loba umnikelo wokuphakanyiswa wesandla sakho.

18 Kodwa phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho uzadlela lokho endaweni iNkosi uNkulunkulu wakho ezayikhetha, wena lendodana yakho lendodakazi yakho, lenceku yakho lencekukazi yakho, lomLevi ophakathi kwamasango akho; njalo uzathaba phambi kweNkosi uNkulunkulu wakhox kukho konke obeka isandla sakho kukhoy.

19 Ziqaphele ukuthi ungamkhohlwa umLevi zonke izinsuku zakho elizweni lakhoz.

20 Lapho iNkosi uNkulunkulu wakho iqhelisa umngcele wakho, njengokukhuluma kwayo kuwe, njalo uzakuthi: Ngizakudla inyama, ngoba umphefumulo wakho ukhanuka ukudla inyamaa; njengokwesifiso sonke somphefumulo wakho uzakudla inyamab.

21 Uba indawo iNkosi uNkulunkulu wakho ezayikhetha ukubeka ibizo layo khona ikhatshana lawe, uzahlaba enkomeni zakho loba ezimvini zakho iNkosi ekunike zona, njengokukulaya kwami, uzakudlela phakathi kwamasango akho, njengokwesifiso sonke somphefumulo wakhoc.

22 Ngitsho, njengalokhu kudliwa umziki lendluzele, ngokunjalo uzazidla; ongahlambulukanga lohlambulukileyo angazidla ngokufananayod.

23 Kuphela qaphela ukuthi ungadli igazie, ngoba igazi liyimpilo; ngakho kawuyikudla impilo kanye lenyamaf.

24 Ungalidli, uzalichithela emhlabathini njengamanzi.

25 Ungalidli, ukuze kukulungele labantwana bakho emva kwakhog, lapho usenza okulungileyo emehlweni eNkosih.

26 Kuphela izinto ezingcwele olazoi, lezithembiso zakho, uzazithatha, uye endaweni iNkosi ezayikhethaj.

27 Ulungise iminikelo yakho yokutshiswa, inyama legazi, phezu kwelathi leNkosi uNkulunkulu wakho. Legazi lemihlatshelo yakho lizathululelwa phezu kwelathi leNkosi uNkulunkulu wakho, lenyama ungayidlak.

28 Qaphela uzwe wonke amazwi la engikulaya wona, ukuze kukulungele labantwana bakho emva kwakho kuze kube nininini, lapho usenza okulungileyo lokuqondileyo emehlweni eNkosi uNkulunkulu wakhol.

Isixwayiso ngokukhonza abanye onkulunkulu

29 Lapho iNkosi uNkulunkulu wakho izaquma izizwe zisuke phambi kwakho lapho oya khona ukudla ilifa lazo, lapho usudle ilifa lazo wahlala elizweni lazom,

30 ziqaphele ukuthi ungathiywa uzilandele, emva kokuchithwa kwazo phambi kwakho, lokuthi ungabuzi ngonkulunkulu bazo usithi: Izizwe lezi zazikhonza njani onkulunkulu bazo? Lami ngizakwenza njalon.

31 Kawuyikwenza njalo eNkosini uNkulunkulu wakho; ngoba konke okunengekayo eNkosini, ekuzondayo, zikwenzile kubonkulunkulu bazoo; ngoba ngitsho amadodana azo lamadodakazi azo zibatshisile ngomlilo kubonkulunkulu bazo.

32 Yonke into engililaya ngayo, qaphelani ukuyenza; ungengezeleli kuyo, futhi ungaphunguli kuyop.

13Uba kuvela phakathi kwakho umprofethi kumbe umphuphi wamaphuphoa, akunike isibonakaliso loba isimangalisob,

2 lesibonakaliso loba isimangaliso akhulume ngaso kuwe senzakale, esithi: Asilandele abanye onkulunkulu ongabazanga, sibakhonzec;

3 ungalaleli amazwi alowomprofethi loba lowomphuphi wamaphupho; ngoba iNkosi uNkulunkulu wenu iyalilinga ukuze yazi ukuthi liyayithanda yini iNkosi uNkulunkulu wenu ngenhliziyo yenu yonke langomphefumulo wenu wonked.

4 INkosi uNkulunkulu wenu lizayilandela, yona liyesabe, imithetho yayo liyigcine, ilizwi layo lililalele, yona liyikhonzee, kuyo linamathelef.

5 Lalowomprofethi loba lowomphuphi wamaphupho kabulawe, ngoba ukhulume ukuhlamukela iNkosi uNkulunkulu wenu, eyalikhupha elizweni leGibhithe, yakuhlenga endlini yobugqilig, ukukufuqa uphambuke endleleni iNkosi uNkulunkulu wakho eyakulaya ukuhamba ngayoh. Ngalokhu uzakhupha ububi phakathi kwakhoi.

6 Uba umfowenu, indodana kanyoko, loba indodana yakho, loba indodakazi yakhoj, loba umfazi wesifuba sakho, kumbe umngane wakhok onjengomphefumulo wakho, ekuyenga ensitha esithi: Asihambe, siyekhonza abanye onkulunkulu, ongabazanga, wena laboyihlol,

7 babonkulunkulu babantu abalizingelezeleyo, abaseduze lawe loba abakhatshana lawe, kusukela komunye umkhawulo womhlaba kuze kufike komunye umkhawulo womhlabam,

8 ungamvumeli, ungamlalelin, futhi ilihlo lakho lingamhawukeli, njalo ungamyekeli, ungamfihlio,

9 kodwa umbulale lokumbulala; isandla sakho sizakuba ngesokuqala phezu kwakhe ukumbulala, lemva kwalokho isandla sabantu bonkep.

10 Njalo mkhande ngamatshe aze afeq, ngoba ubedinga ukukufuqa uphambuke eNkosini uNkulunkulu wakho, eyakukhupha elizweni leGibhithe, endlini yobugqilir.

11 LoIsrayeli wonke uzakuzwa, esabe, angabe esenza ububi obunjengalobo phakathi kwakhos.

12 Uba usizwa komunye wemizi yakho, iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika yona, ukuthi uhlale khona, kuthiwat:

13 Kuphumile amadoda, abantwana bakaBheliyali, phakathi kwakho, afuqa aphambula abakhileyo bomuzi wawo esithi: Asihambe siyekhonza abanye onkulunkulu elingabazanga;

14 khona uzabuza, uhlolisise, udingisise; khangela, uba kuliqiniso, leyonto iqinisekile, lesisinengiso senziwe phakathi kwakhou,

15 uzatshaya lokubatshaya abakhileyo balowomuzi ngobukhali benkemba, uwutshabalalise, lakho konke okukuwo lezifuyo zawo, ngobukhali benkembav.

16 Uzabuthela yonke impango yawo phakathi komdanga wawo, utshise ngomlilo umuzi lempango yawo yonke uphele du, eNkosini uNkulunkulu wakhow; njalo uzakuba yinqumbi phakade, awuyikwakhiwa futhix.

17 Kunganamatheli lutho kwalokho okuqalekisiweyo esandleni sakho, ukuze iNkosi iphenduke ekuvutheni kwentukuthelo yayo, ikuphe umusa, ibe lobubele kuwe, ikwandisey, njengalokhu yafunga kuboyihloz,

18 uba ulalela ilizwi leNkosi uNkulunkulu wakho, ukugcina yonke imithetho yayo engikulaya yona lamuhla, ukwenza okulungileyo emehlweni eNkosi uNkulunkulu wakhoa.

Izinto ezithile ezingafanele ukwenziwa emngcwabeni

14Lingabantwana beNkosi uNkulunkulu wenua. Kaliyikuzisikab, lingenzi impabanga phakathi laphakathi kwamehlo enu ngenxa yabafileyoc.

2 Ngoba uyisizwe esingcwele eNkosini uNkulunkulu wakho; leNkosi ikukhethiled ukuthi ube yisizwe esikhethekileyo kuyo, ngaphezu kwezizwe zonke ezisebusweni bomhlabae.

Inyamazana ezihlambulukileyo lezingahlambulukanga

3 Ungadli loba yikuphi okunengekayof.

4 Yilezi inyamazana elingazidla: Inkabi, imvu, lembuzig,

5 indluzeleh, lomzikii, lomziki olempondo ezilembaxambaxaj, lembuzi yeganga, lomtshwayeli, lenkabi yeganga, legogok,

6 layo yonke inyamazana edabula isondo, edabula okudabukileyo kube zinklagu ezimbili, eyetshisayo phakathi kwezinyamazana; leyo lingayidla.

7 Kodwa lezi kaliyikuzidla kuzo ezetshisayo, lakuzo ezidabula isondo elidabukileyo: Ikamela lomvundla lembila, ngoba ziyetshisa kodwa kazidabulanga isondo; zingcolile kini.

8 Lengulube, ngoba idabula isondo kodwa kayetshisi; ingcolile kini. Lingadli okwenyama yazo, lingathinti izidumbu zazol.

9 Lezi lingazidla kuzo zonke ezisemanzini: Zonke ezilempiko lamaxolo lingazidla.

10 Kodwa loba yikuphi okungelampiko lamaxolo lingakudli; kungcolile kini.

11 Zonke inyoni ezihlambulukileyo lingazidla.

12 Kodwa yilezi elingayikudla kuzo: Ukhozi lelinqe lengqungqulu edla inhlanzi,

13 lomzwazwa, lohelwanem, lelinqe ngohlobo lwalon,

14 lalo lonke iwabayi ngohlobo lwalo,

15 lesikhova, lomandukulo, lenkanku, lokhozi ngohlobo lwalo,

16 isikhova esincinyane, lesikhova esikhulu, lesikhova esimhlophe,

17 lewunkwe, lelinqe elikhulu, letshayamanzi,

18 lengabuzane, lehemu ngohlobo lwalo, lemvenduna, lolulwane.

19 Lazo zonke izibungu ezilempiko zingcolile kinio; kazingadliwap.

20 Zonke izinyoni ezihlambulukileyo lingazidla.

21 Lingabokudla langcuba; ungayinika owemzini ophakathi kwamasango akho ukuthi ayidle, loba uyithengise kowezizweq; ngoba uyisizwe esingcwele eNkosini uNkulunkulu wakhor. Ungapheki izinyane lembuzi ngochago lukaninas.

Umthetho omayelana lokwetshumi

22 Uzanikela ngoqotho okwetshumi kwesithelo sonke senhlanyelo yakho, insimu ekuthelayo iminyaka ngeminyakat.

23 Njalo uzakudla phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho, endaweni ezayikhetha ukuthi ibeke ibizo layo khona, okwetshumi kwamabele akho, okwewayini lakho elitsha, lokwamafutha akhou, lamazibulo enkomo zakho lawezimvu zakho, ukuze ufunde ukuyesaba iNkosi uNkulunkulu wakho insuku zonkev.

24 Uba-ke indlela inde kakhulu kuwe, uze wehluleke ukukuthwala, ngoba ikhatshana kakhulu lawe indawo iNkosi uNkulunkulu wakho ezayikhetha ukuthi ibeke ibizo layo khona, lapho iNkosi uNkulunkulu wakho ikubusisilew,

25 uzakuguqula-ke kube yimali, ubophele imali esandleni sakho, uye endaweni iNkosi uNkulunkulu wakho ezayikhethax,

26 uthenge ngaleyomali loba kuyini umphefumulo wakho okufisayo, izinkabi loba izimvu loba iwayini loba okunathwayo okulamandla, loba kuyini umphefumulo wakho okufisayo; udle khona phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho, uthabe wena lendlu yakhoy.

27 LomLevi ophakathi kwamasango akho, ungamdeliz, ngoba kalasabelo lelifa kanye lawea.

28 Ekupheleni kweminyaka emithathu uzakhupha konke okwetshumi kwezithelo zakho ngalowomnyaka, ukugcine phakathi kwamasango akhob.

29 LomLevic, lokhu engelasabelo lelifa kanye lawed, lowemzini, lentandane, lomfelokazi, abaphakathi kwamasango akho, bazakuza, badle, basuthe, ukuze iNkosi uNkulunkulu wakho ikubusise emsebenzini wonke wesandla sakho owenzayoe.

Umnyaka wokuyekela imilandu

15Ekupheleni kweminyaka yonke eyisikhombisa uzakwenza inkululekoa.

2 Njalo le yindlela yenkululeko: Wonke umkweledisi oweboleka umakhelwane wakhe uzakhulula isikwelede; kayikusibamba ngamandla kumakhelwane

wakhe kumbe kumfowabo, ngoba kumenyezelwe inkululeko eNkosini.

3 Kowezizweni uzasibamba ngamandla; kodwa lokho okwakho okukumfowenu isandla sakho sizakukhululab;

4 ukuze kungabi lomyanga phakathi kwakho; ngoba iNkosi izakubusisa lokukubusisa elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona ukuthi libe yilifa ukudla ilifa laloc,

5 kuphela uba ulalela lokulalela ilizwi leNkosi uNkulunkulu wakho, ugcine ukuyenza limithetho yonke engikulaya yona lamuhlad.

6 Ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho izakubusisa njengokuthembisa kwayo kuwe. Njalo uzakweboleka izizwe ezinengi, kodwa wena kawuyikweboleka kuzoe; uzabusa izizwe ezinengi, kodwa wena kaziyikukubusaf.

7 Uba kukhona phakathi kwakho umyanga ongomunye wabafowenu, kwelinye lamasango akho, elizweni lakho, iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona, ungenzi lukhuni inhliziyo yakho, ungamvaleli umfowenu ongumyanga isandla sakhog,

8 kodwa uzamvulela lokumvulela isandla sakho, umeboleke lokumeboleka okwanela ukuswela kwakhe, lokho akuswelayoh.

9 Ziqaphele hlezi kube khona ilizwi enhliziyweni yakho embi lisithi: Umnyaka wesikhombisa, umnyaka wenkululeko useduze; lelihlo lakho libe libi limelane lomfowenu ongumyanga, ukuze ungamnikii, abesekhala ngawe eNkosinij, njalo kube yisono kuwek.

10 Umnike lokumnika, lenhliziyo yakho ingadani nxa umnikal; ngoba ngenxa yalinto iNkosi uNkulunkulu wakho izakubusisa emsebenzini wonke wakhom lakukho konke obeka kukho isandla sakhon.

11 Ngoba umyanga kayikuphela phakathi kwelizweo. Ngakho ngiyakulaya ngithi: Uzamvulela kakhulu isandla sakho umfowenu, umyanga wakho, loswelayo wakho, elizweni lakhop.

Ukuphathwa kwezigqili

12 Uba umfowenu, umHebheru loba umHebherukazi, ethengiswa kuwe, akusebenzele iminyaka eyisithupha, ngakho ngomnyaka wesikhombisa uzamyekela ukuthi ahambe ekhululekile asuke kuweq.

13 Lalapho umyekela ukuthi ahambe ekhululekile esuka kuwe, ungamyekeli ukuthi ahambe engaphathanga lutho;

14 uzamnakekela lokumnakekela ezimvini zakho, lokwebala lokubhulela lakho, lokwesikhamelo sakho sewayini; kulokho iNkosi uNkulunkulu wakho ekubusise ngakho uzamuphar.

15 Njalo uzakhumbula ukuthi wawuyisigqili elizweni leGibhithe, lokuthi iNkosi uNkulunkulu wakho yakuhlenga. Ngalokho ngiyakulaya linto lamuhlas.

16 Kodwa kuzakuthi, uba esithi kuwe: Kangiyikusuka kuwe, ngoba ethanda wena lendlu yakho, ngoba kulungile kuye elawet,

17 uzathatha usungulo, ubhobozele indlebe yakhe ngalo esivalweni, ukuze abe yisigqili sakho laphakade. Lakuso isigqilikazi sakho wenze njalo.

18 Kakungabi lukhuni emehlweni akho nxa umyekela ehamba ekhululekile kuwe; ngoba ngokuphindwe kabili kweholo lesiqatshwa ukusebenzele iminyaka eyisithupha. Ngakho iNkosi uNkulunkulu wakho izakubusisa kukho konke okwenzayou.

Amazibulo ezifuyo

19 Wonke amazibulo azazalwa enkomeni zakho lezimvini zakho, amaduna, uzawangcwelisela iNkosi uNkulunkulu wakhov; kawuyikusebenza ngezibulo lejongosi lakho, futhi kawuyikugunda izibulo lezimvu zakhow.

20 Phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho uzalidla, umnyaka ngomnyaka, endaweni iNkosi ezayikhetha, wena lendlu yakhox.

21 Kodwa uba kulesici kulo, liqhula, loba liyisiphofu, loba lilasiphi isici esibi, ungalihlabeli iNkosi uNkulunkulu wakhoy.

22 Uzalidla phakathi kwamasango akho, ongahlambulukanga lohlambulukileyo bazalidla bendawonye, njengomziki lanjengendluzelez.

23 Kuphela igazi lalo ungalidli; ulichithele emhlabathini njengamanzia.

Imikhosi emithathu emikhulu

16Gcina inyanga kaAbhibhi, wenzele iNkosi uNkulunkulu wakho iphasikaa, ngoba ngenyanga kaAbhibhi iNkosi uNkulunkulu wakho yakukhupha eGibhithe ebusukub.

2 Ngakho uzahlabela iNkosi uNkulunkulu wakho iphasika, lezimvu lenkomoc, endaweni iNkosi ezayikhetha ukuthi ibeke ibizo layo khonad.

3 Ungadli lalo isinkwa esilemvubelo. Insuku eziyisikhombisa uzakudla lalo isinkwa esingelamvubelo, isinkwa senhlupheko, ngoba waphuma elizweni leGibhithe ngokuphangisa, ukuze ukhumbule usuku lokuphuma kwakho elizweni leGibhithe zonke izinsuku zempilo yakhoe.

4 Njalo kakungabonwa kuwe imvubelo emingceleni yonke yakho insuku eziyisikhombisa; futhi okwenyama oyihlaba kusihlwaf ngosuku lokuqala kakungalali ubusuku bonke kuze kuseg.

5 Awulakuhlaba iphasika phakathi kwaloba yiliphi lamasango akho, iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika wona,

6 kodwa endaweni iNkosi uNkulunkulu wakho ezayikhetha ukuhlalisa ibizo layo khona, lapho uzahlabela iphasika kusihlwa, ekutshoneni kwelanga, ngesikhathi esimisiweyo sokuphuma kwakho eGibhitheh.

7 Njalo uzalipheka, ulidlele endaweni iNkosi uNkulunkulu wakho ezayikhetha. Lekuseni uzaphenduka uye emathenteni akhoi.

8 Insuku eziyisithupha uzakudla isinkwa esingelamvubeloj; langosuku lwesikhombisa kube lomhlangano onzulu eNkosini uNkulunkulu wakho; ungenzi umsebenzik.

9 Uzazibalela amaviki ayisikhombisal. Kusukela beqalisa ngesikela emabelenim amileyo uzaqala ukubala amaviki ayisikhombisa.

10 Khona uzagcinela iNkosi uNkulunkulu wakho umkhosi wamaviki, umnikelo wesihle wesandla sakho, ozawunikela, njengalokhu iNkosi uNkulunkulu wakho ikubusisilen.

11 Njalo uzathokoza phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho, wena lendodana yakho lendodakazi yakho, lenceku yakho lencekukazi yakho, lomLevi ophakathi kwamasango akho, lowezizweni, lentandane, lomfelokazi, abaphakathi kwakho, endaweni iNkosi uNkulunkulu wakho ezayikhetha ukuhlalisa ibizo layo khonao.

12 Uzakhumbula-ke ukuthi wawuyisigqili eGibhithe. Njalo uzagcina njalo wenze lezizimisop.

13 Umkhosi wamadumba uzazigcinela wona insuku eziyisikhombisa, ekubutheleni kwakho ebaleni lakho lokubhulela lesikhamelweni sakho sewayiniq.

14 Njalo uzathaba emkhosini wakho, wena lendodana yakho lendodakazi yakho, lenceku yakho lencekukazi yakho, lomLevi, lowezizweni, lentandane, lomfelokazi, abaphakathi kwamasango akhor.

15 Insuku eziyisikhombisa uzayigcinela iNkosi uNkulunkulu wakho umkhosi, endaweni iNkosi ezayikhetha; ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho izakubusisa kuzo zonke izithelo zakho lemsebenzini wonke wezandla zakho. Ngakho uzathokoza ngoqothos.

16 Kathathu ngomnyaka wonke owesilisa wakho uzabonakala phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho endaweni ezayikhetha, ngomkhosi wesinkwa esingelamvubelo, langomkhosi wamaviki, langomkhosi wamadumbat. Njalo kayikubonakala phambi kweNkosi engaphathanga luthou;

17 ngulowo lalowo ngokwesipho sesandla sakhe, njengesibusiso seNkosi uNkulunkulu wakho, ekunike sonav.

Abahluleli lomsebenzi wabo

18 Abahluleliw lezinduna uzazibekela bona emasangweni akho wonke, iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika wona, phakathi kwezizwe zakho, ukuthi bahlulele abantu ngesahlulelo esilungileyox.

19 Ungaphambuli isahluleloy, ungakhangeli ubusoz, ungemukeli isipho, ngoba isipho siphumputhekisa amehlo abahlakaniphileyo, siphambula amazwi abalungileyoa.

20 Ukulunga, ukulunga uzakunxwanela, ukuze uphile, udle ilifa lelizwe iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona.

21 Ungazihlanyeleli isixuku saloba yisiphi isihlahla eduze kwelathi leNkosi uNkulunkulu wakhob, ozazenzela lonac.

22 Njalo ungazimiseli insika eyisithombe, iNkosi uNkulunkulu wakho eyizondayo.

17Ungahlabeli iNkosi uNkulunkulu wakho inkabi kumbe imvu okukuyo isici, loba yiyiphi into embi, ngoba kuyisinengiso eNkosini uNkulunkulu wakhoa.

2 Uba kutholakala phakathi kwakho, loba phakathi kwaliphi lamasango akho, iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika wona, owesilisa loba owesifazana owenza okubi emehlweni eNkosi uNkulunkulu wakhob, ngokweqa isivumelwano sayoc,

3 abesesiyakhonza abanye onkulunkulu, abakhothamele, loba ilanga kumbe inyanga, kumbe enye yebutho lamazulud, engingakulayangae,

4 ube usukubikelwa, ukuzwe, uzakubuzisisa, khangela-ke, kuliqiniso, indaba iqinisekile, lesosinengiso senziwe koIsrayelif,

5 uzayikhupha leyondoda kumbe lowo owesifazana, abenze leyonto embi, emasangweni akho, leyondoda kumbe lowo owesifazana, ubakhande ngamatshe baze bafeg.

6 Ngomlomo wabafakazi ababili loba wabafakazi abathathu ofanele ukufa uzabulawa; kayikubulawa ngomlomo womfakazi oyedwah.

7 Isandla sabafakazi sizakuba ngesokuqala phezu kwakhe ukumbulala, lemva kwalokho isandla sabo bonke abantui. Ngalokhu uzakhupha ububi phakathi kwakhoj.

8 Uba kulodaba olulukhuni kakhulu kuwe ekwahlulelenik, phakathi kwegazi legazi, phakathi kwesahlulelo lesahlulelo, laphakathi kokutshaya lokutshaya, indaba zokuphikisana emasangweni akho, khona uzasukumal uye endaweni iNkosi uNkulunkulu wakho ezayikhetham,

9 uze kubapristi abangamaLevin lakumahluleli ozakuba ekhona ngalezonsuku, uzabuzao; babesebekutshela isinqumo sesahlulelop.

10 Njalo uzakwenza njengokwesinqumo abazakutshela sona kuleyondawo iNkosi ezayikhetha; njalo unanzelele ukwenza njengakho konke abazakufundisa khona.

11 Njengokomthetho abazakufundisa wona, lanjengokwesahlulelo abazakutshela sona, uzakwenza. Kawuyikuphambuka kusinqumo abazakutshela sona, uye ngakwesokunene kumbe ngakwesokhohlo.

12 Lendoda eyenza ngokuziqhenya ukuze ingalaleli umpristiq omi ukukhonza khona iNkosi uNkulunkulu wakhor, kumbe umahluleli, leyondoda izakufa. Ngalokhu uzakhupha ububi koIsrayelis.

13 Njalo bonke abantu bazakuzwa, besabe, bangaphindi ukuziqhenyat.

Imilayezo ngenkosi

14 Lapho usufikile elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona ukuthi udle ilifa lalo, uhlale kilo, ubususithi: Ngizazimisela inkosi njengazo zonke izizwe ezingizingelezeleyou;

15 umbeke lokumbeka abe yinkosi phezu kwakho, yena iNkosi uNkulunkulu wakho ezamkhethav. Evela phakathi kwabafowenu umbeke abe yinkosi phezu kwakhow; kawulakumbeka owezizweni phezu kwakho ongesumfowenu.

16 Kodwa angazandiseli amabhizax, njalo angababuyiseli abantu eGibhithe ukuze andise amabhizay, ngoba iNkosi ithe kini: Kalisayikubuyela futhi ngaleyondlelaz.

17 Futhi angazandiseli abafazi, ukuze inhliziyo yakhe ingaphambuki; njalo angazandiseli kakhulu isiliva legolidea.

18 Kuzakuthi esehlala esihlalweni sobukhosi sombuso wakhe, uzazibhalela impinda yalumlayo egwalwenib, okuvela kulokho okuphambic kwabapristi abangamaLevid.

19 Njalo luzakuba laye, njalo abale kulo insuku zonke zempilo yakhee, ukuze afunde ukuyesaba iNkosi uNkulunkulu wakhe, agcine wonke amazwi alumlayo lezimiso lezi, akwenzef,

20 ukuze inhliziyo yakhe ingaziphakamisi phezu kwabafowabo, lokuze angaphambuki emthethweni aye ngakwesokunene loba ngakwesokhohlog, ukuze elule izinsuku embusweni wakhe, yena labantwana bakhe, phakathi kukaIsrayelih.

Imivuzo yobupristi

18Abapristi, amaLevi, isizwe sonke sakoLevi, kasiyikuba lesabelo lelifa kanye loIsrayelia; bazakudla iminikelo yeNkosi eyenziwe ngomlilo, lelifa layob.

2 Ngakho kabayikuba lelifa phakathi kwabafowabo; iNkosi iyilifa labo, njengokukhuluma kwayo kibo.

3 Lalokhu kuzakuba lilungelo labapristi elivela ebantwini, kulabo abahlaba umhlatshelo, loba inkabi loba imvu; njalo bazanika umpristi umkhono lemihlathi yomibili lolusuc.

4 Okokuqala kwamabele akho, yewayini lakho elitsha, leyamafutha akho, lengqabutho yoboya bezimvu zakho, uzamupha yonad.

5 Ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho imkhethile kuzo zonke izizwe zakho, ukuthi eme akhonze ebizweni leNkosi, yena lamadodana akhe, zonke izinsukue.

6 Uba-ke umLevi esiza evela loba kukuliphi lamasango akho kuIsrayeli wonke lapho ahlala khona njengowezizwe, ezef ngesifiso sonke somphefumulo wakheg endaweni iNkosi ezayikhethah,

7 khona ezakhonza ebizweni leNkosi uNkulunkulu wakhei njengabo bonke abafowabo amaLevij, emiyo khona phambi kweNkosik.

8 Azakudla izabelo ezilinganayo, ngaphandle kwezinto zakhe ezathengiswayo zaboyisel.

Abantwana bakoIsrayeli baxwayiswa ukuthi bangavumisi

9 Lapho usufikile elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona, ungafundi ukwenza ngokwezinengiso zalezozizwem.

10 Kakuyikutholakala phakathi kwakho owenza indodana yakhe lendodakazi yakhe idabule emlilwenin, owenza ukuvumisao, ochasisa ngemibonop, lowenza imilingoq, lomthakathir,

11 lophosayos, lolamadlozit, lolumbayou, lobuza kwabafileyov.

12 Ngoba wonke owenza lezizinto uyisinengiso eNkosini. Langenxa yalezizinengiso iNkosi uNkulunkulu wakho iyabaxotsha elifeni phambi kwakhow.

13 Uzakuba ngopheleleyo eNkosini uNkulunkulu wakho.

14 Ngoba izizwe lezi, ozakudla ilifa lazo, zalalela abachasisa ngemibonox labavumisiy; kodwa wena, iNkosi uNkulunkulu wakho kayikuvumelanga okunjalo.

UNkulunkulu uthembisa ukuvusela abantu umprofethi

15 INkosi uNkulunkulu wakho izakuvusela uMprofethi ophuma phakathi kwakho kubafowenu onjengami; yena limlalelez.

16 Njengakho konke owakucelayo eNkosini uNkulunkulu wakho eHorebe ngosuku lokuhlanganaa, usithi: Kangingaphindi ngilizwe ilizwi leNkosi uNkulunkulu wami, ngingabe ngisawubona lumlilo omkhulu, ukuze ngingafib.

17 INkosi yasisithi kimi: Benze kuhle kwabakukhulumileyoc.

18 Ngizabavusela uMprofethi ophuma phakathi kwabafowabo onjengawed; ngizabeka amazwi ami emlonyeni wakhee, njalo akhulume kibo konke engizamlaya khonaf.

19 Kuzakuthi-ke loba ngubani ongayikulalela amazwi ami azawakhuluma ebizweni lami, ngizakubuza kuyeg.

20 Kodwa umprofethi oziqhenyah ekhuluma ilizwi ebizweni lami engingamlayanga ukulikhulumai, loba ekhuluma ebizweni labanye onkulunkulu, lowomprofethi uzakufaj.

21 Njalo uba usithi enhliziyweni yakho: Sizakwazi njani ilizwi iNkosi engalikhulumanga?

22 Lapho umprofethi ekhuluma ebizweni leNkosik, uba leyonto ingenzeki kumbe ingafiki, lelo yilizwi iNkosi engalikhulumanga; umprofethi ulikhulume ngokuziqhenya; ungamesabil.

Imizi yokuphephela

19Lapho iNkosi uNkulunkulu wakho isiqumile izizwea, olizwe lazo iNkosi uNkulunkulu wakho ekunike lona, osusidla ilifa lazo, osuhlala emizini yazo lezindlini zazo,

2 imizi emithathu uzazehlukanisela yona phakathi kwelizwe iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona ukudla ilifa lalob.

3 Uzazilungisela indlela, wehlukanise umngcele welizwe lakho iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona ukudla ilifa lalo, ube lezigaba ezintathu, ukuze wonke umbulali abalekele khona.

4 Lalolu ludaba lombulali ongabalekela khona ukuze aphile: Lowo otshaya umakhelwane wakhe kungeyisikho ngabomo, obengamzondi manduloc,

5 njengongena egangeni lomakhelwane wakhe ukuyagamula izihlahla, lesandla sakhe sitshaya ngehloka ukugamula isihlahla, lensimbi ikhumuke emphinini, imtshaye umakhelwane wakhe aze afe, yena uzabalekela komunye waleyomizi ukuze aphile.

6 Hlezi umphindiseli wegazi axotshane lombulali, inhliziyo yakhe isatshisa, amfice ngoba indlela inde, amtshaye ambulale, lanxa bekungelasigwebo sokufa kuye, ngoba ebengamzondi mandulod.

7 Ngalokhu ngiyalilaya ngisithi: Uzazehlukanisela imizi emithathu.

8 Uba-ke iNkosi uNkulunkulu wakhoe iqhelisa umngcele wakhof, njengokufunga kwayo kuboyihlo, ikunika ilizwe lonke eyakhuluma ngalo ukubanika oyihlog,

9 uba ugcina yonke limithetho ukuyenza engikulaya yona lamuhla, ukuthanda iNkosi uNkulunkulu wakho, lokuhamba endleleni zayo izinsuku zonke, khona uzazengezelelela eminye imizi emithathu ngaphandle kwaleyo emithathuh.

10 Ukuze kungachithwa igazi elingelacala phakathi kwelizwe lakho iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona ukuba yilifa, ube lecala legazi phezu kwakho.

11 Kodwa uba umuntu elenzondo kumakhelwane wakhe, amcathamele, amvukele, amtshaye okokufa aze afe, abalekele komunye walimizii,

12 khona abadala bomuzi wakhe bazathumela bamthathe lapho, bamnikele esandleni somphindiseli wegazi ukuthi afe.

13 Ilihlo lakho lingamhawukelij, kodwa uzakhupha igazi elingelacala koIsrayeli, ukuze kukulungelek.

14 Ungatshedisi isikhonkwane somngcele womakhelwane wakho abendulo abasibethelayo elifeni lakho, ozakudla ilifa lalo elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona ukudla ilifa lalol.

Umlayo wobufakazi

15 Umfakazi oyedwa kayikusukumela umuntu loba ngabuphi ububi loba ngasiphi isono, loba kusiphi isono one ngaso. Ngomlomo wabafakazi ababili kumbe ngomlomo wabafakazi abathathu udaba lungaqiniswam.

16 Uba kusukuma umfakazi wamanga amelane lomuntu emfakazela ngokubin,

17 khona abantu bobabili, abalokuxabana, bazakuma phambi kweNkosi, phambi kwabapristi labahluleli abazakuba bekhona ngalezonsukuo.

18 Labahluleli bazachwayisisa; khangela-ke umfakazi ngumfakazi wamanga, ufakaze amanga ngomfowabop,

19 khona lizakwenza kuye lokho abehlose ukukwenza kumfowaboq; ngalokhu uzakhupha ububi phakathi kwakhor.

20 Lalabo abaseleyo bazakuzwa, besabe, kusukela lapho bangabe besenza ububi obunjengalobu phakathi kwakhos.

21 Lelihlo lakho lingabi lesihawut; impilo ngempilo, ilihlo ngelihlo, izinyo ngezinyo, isandla ngesandla, unyawo ngonyawou.

Imithetho yempi

20Lapho uphuma impi ukumelana lezitha zakho, ube usubona amabhiza lezinqola, labantu abanengi kulawe, ungabesabia; ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho ilawe, eyakukhupha elizweni leGibhitheb.

2 Njalo kuzakuthi, nxa selisondela empini, umpristi asondele akhulume labantu,

3 athi kubo: Zwana, Israyeli! Selisondela empini lamuhla limelana lezitha zenu; inhliziyo yenu kayingapheli amandla; lingesabi, lingathuthumeli, lingatshaywa luvalo ngenxa yobukhona baboc;

4 ngoba iNkosi uNkulunkulu wenu nguye ohamba lani, ukulilwela ezitheni zenu, ukulisindisad.

5 Lenduna zizakhuluma labantu zithi: Ngubani umuntu owakhe indlu entshae ongazanga ayivule? Kahambe abuyele endlini yakhe, hlezi afele empini, lomunye umuntu ayivulef.

6 Ngubani-ke umuntu ohlanyele isivini, ongadlanga okwaso? Kahambe abuyele endlini yakhe, hlezi afele empini, lomunye umuntu adle okwaso.

7 Ngubani-ke umuntu ogane umfazi, engakamthathi? Kahambe abuyele endlini yakhe, hlezi afele empini, lomunye umuntu amthatheg.

8 Lezinduna zizakhuluma futhi labantu, zithih: Ngubani umuntu owesabayo ophelelwa ngamandla enhliziyweni? Kahambe abuyele endlini yakhe, ukuze inhliziyo zabafowabo zingaphelelwa ngamandla njengenhliziyo yakhei.

9 Kuzakuthi-ke lapho izinduna seziqedile ukukhuluma labantu, bazabeka izinduna zebutho ephondo lwabantuj.

10 Ekusondeleni kwakho emzini ukulwa umelene lawo, uzamemezela ukuthula kuwok.

11 Kuzakuthi-ke, uba ukuphendula ngokuthula, ukuvulela, khona bonke abantu abaficwa kuwo bazakuba yizibhalwa kuwe, bakusebenzele.

12 Kodwa uba ungenzi ukuthula lawe, kodwa usilwa lawe, uzawuvimbezela.

13 Nxa iNkosi uNkulunkulu wakho iwunikela esandleni sakho, uzatshaya wonke owesilisa wawo ngobukhali benkembal.

14 Kodwa abesifazana labantwanyana, lezifuyo, lakho konke okusemzini, impango yonke yawo, uzaziphangela yona; uzakudla impango yezitha zakho iNkosi uNkulunkulu wakho ekunike yonam.

15 Uzakwenza njalo kuyo yonke imizi ekhatshana kakhulu lawe, engeyisiyo yemizi yalezizizwe.

16 Kodwa emizini yalababantu iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika yona ukuba yilifa, kawuyikutshiya lutho luphila oluphefumulayon;

17 kodwa uzabatshabalalisa lokubatshabalalisa: AmaHethi lamaAmori, amaKhanani lamaPerizi, amaHivi lamaJebusi, njengokukulaya kwayo iNkosi uNkulunkulu wakho.

18 Ukuze bangalifundisi ukwenza njengazo zonke izinengiso zabo, abazenze kubonkulunkulu baboo, ukuthi lone eNkosini uNkulunkulu wenup.

19 Lapho uvimbezela umuzi isikhathi eside, usilwa lawo ukuwuthumba, ungoni izihlahla zawo ngokuzigamula ngehloka, ngoba ungadla okwazo, kodwa ungazigamuliq (ngoba isihlahla seganga singesabantur) ukuza phambi kwakho ekuvimbezeleni.

20 Kuphela izihlahla elizaziyo ukuthi kayisizo izihlahla zokudla, yilezo ongazichitha lokuzigamula ukuze wakhe inqaba yokuvimbezela maqondana lomuzi olwa impi lawe, uze wehlele phansis.

Umlayo ngomuntu obuleweyo ongaziwayo

21Uba kutholakala obuleweyo elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona ukudla ilifa lalo, elele egangeni, kungaziwa ukuthi ngubani omtshayileyo,

2 abadala bakho labahluleli bakho bazaphuma, balinganise ukuya emizini ezingelezele obuleweyo.

3 Kuzakuthi-ke umuzi oseduze lobuleweyo, abadala balowomuzi bazathatha ithokazi enkomeni, okungasetshenzwanga ngalo, elingadonsanga ejogweni.

4 Labadala balowomuzi balehlisele ithokazi esigodini esilamanzi angacitshiyo, esingalinywanga lesingahlanyelwanga, bephule intamo yethokazi lapho esigodini.

5 Abapristi, amadodana kaLevi, bazasondela-ke; ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho ibakhethile ukuyikhonza lokubusisa ebizweni leNkosia, langomlomo wabo kuzaqunywa konke ukuxabana lakho konke ukutshayab.

6 Labo bonke abadala balowomuzi oseduze lobuleweyo bazagezela izandla zabo phezu kwethokazi elephulwe intamo esigodinic,

7 baphendule bathi: Izandla zethu kazichithanga leligazi, lamehlo ethu kawakubonanga.

8 Benzele inhlawulo yokuthula abantu bakho uIsrayeli owamhlengayo, Nkosi, ungabeki igazi elingelacala phakathi kwesizwe sakho uIsrayeli. Legazi bazalithethelelwad.

9 Ngalokhu wena uzakhupha igazi elingelacala phakathi kwakho nxa usenza okulungileyo emehlweni eNkosie.

Ukuphathwa kwabesifazana abathunjiweyo

10 Lapho uphuma impi ukumelana lezitha zakho, iNkosi uNkulunkulu wakho isizinikele esandleni sakho, usuthumbe abathunjwa bazo,

11 ubusubona phakathi kwabathunjiweyo owesifazana omuhle, umfise, ukuthi ungamthatha abe ngumkakho,

12 uzamngenisa phakathi komuzi wakho, njalo aphuce ikhanda lakhe, aqume inzipho zakhe,

13 akhulule izembatho zokuthunjwa kwakhe, ahlale emzini wakho abeselilela uyise lonina inyanga yonke. Emva kwalokho ubusungena kuye, ube yindoda yakhe, laye abe ngumkakhof.

14 Kuzakuthi-ke, uba ungathokozi ngaye, uzamyekela ahambe njengokuthanda kwakhe; kodwa ungamthengisi lokumthengisa ngemali, ungamphathi njengesigqilig, ngoba usumthobisileh.

Ilifa lobuzibulo

15 Uba indoda ilabafazi ababili, omunye eyintandokazi lomunye eyisaliwakazi, njalo bamzalele abantwana, intandokazi lesaliwakazi, uba izibulo libe yindodana yesaliwakazii,

16 kuzakuthi, mhla esenza amadodana akhe ukuthi adle ilifa lalokho alakho, kangayenzi indodana yentandokazi ibe lizibulo phambi kwendodana yesaliwakazi, elizibuloj.

17 Kodwa izibulo indodana yesaliwakazi uzalivuma ngokulinika isabelo esiphindwe kabili sakho konke okuficwayo kuye, ngoba liyikuqala kwamandla akhek; ilungelo lobuzibulo ngelalol.

Ukuphathwa kwabantwana abalenkani

18 Uba indoda ilendodana elenkani lengezwayo, engalaleli ilizwi likayise kumbe ilizwi likanina, sebeyijezisile, njalo ingabalaleli,

19 khona uyise lonina bazayibamba, bayikhuphele ebadaleni bomuzi wayo, lesangweni lendawo yayo,

20 bathi ebadaleni bomuzi wayo: Lindodana yethu ilenkani, kayizwa, kayilaleli ilizwi lethu; iyisiminzi lesidakwam.

21 Khona wonke amadoda omuzi wayo azayikhanda ngamatshe ize ife; ngalokho uzakhupha ububi phakathi kwakhon; njalo uIsrayeli wonke uzakuzwa, esabeo.

Umlayo ngomuntu ophanyekwayo

22 Njalo uba kuzakuba lesono emuntwini esifanele ukufa, abulawe, uzamphanyeka esihlahlenip.

23 Isidumbu sakhe singahlali esihlahleni ubusuku bonke, kodwa lizamngcwaba lokumngcwaba ngalolosukuq (ngoba ophanyekiweyo uqalekisiwe nguNkulunkulur), ukuze lingangcoliswa ilizwe lakho, iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona ukuba yilifas.

Imilayo ngezinye izinto

22Awuyikubona inkabi yomfowenua loba imvu yakhe iduha, uzicatshele. Uzazibuyisela lokuzibuyisela kumfowenub.

2 Njalo uba umfowenu engekho eduze lawe, loba ungamazi, uzayiletha-ke phakathi komuzi wakho; njalo izakuba kuwe, umfowenu aze ayidinge, ubusuyibuyisela kuye.

3 Wenze njalo langobabhemi wakhe, wenze njalo langesembatho sakhe, wenze njalo langayo yonke into elahlekileyo yomfowenu, ayilahlileyo, oyitholileyo; awulakuyicatshela.

4 Awuyikubona ubabhemi womfowenu loba inkabi yakhe kusiwa endleleni, ukucatshele; uzakuphakamisa lokukuphakamisa kanye layec.

5 Owesifazana angagqoki okwendoda, lendoda ingagqoki isigqoko sowesifazana; ngoba wonke owenza lezizinto uyisinengiso eNkosini uNkulunkulu wakho.

6 Uba kungaba lesidleke senyoni phambi kwakho endleleni loba kusiphi isihlahla loba phansi, amaphuphu kumbe amaqanda, unina efukamele amaphuphu loba amaqanda, ungathathi unina lamaphuphud;

7 uzayekela lokuyekela unina ukuze ahambe, uzithathele amaphuphu, ukuze kukulungele, njalo welule insukue.

8 Nxa usakha indlu entsha, uzakwenzela uphahla lwakho uthango, ukuze ungayehliseli indlu yakho icala legazi, uba umuntu esiwa awe kulo.

9 Ungahlanyeli inhlobo ezimbili esivinini sakho, hlezi isivuno esigcweleyo senhlanyelo yakho oyihlanyeleyo lesithelo sesivini singcoliswef.

10 Ungalimi ngenkabi lobabhemi ndawonye.

11 Ungagqoki isigqoko esixubeneg, uboya bezimvu lelembu elicolekileyo ndawonyeh.

12 Uzazenzelai intshaka emiphethweni yomine yesembatho sakho ozembesa ngasoj.

Imilayo emayelana lokuthatha umfazi

13 Uba indoda ithatha umfazi, ingene kuye, ibisimzonda,

14 imbeke icala elilehlazo, imgcone ngebizo elibi, ithi: Ngathatha lowesifazana; lapho ngisondela kuye kangitholanga ubuntombi kuye.

15 Uyise wentombi lonina bazathatha baveze ubufakazi bobuntombi bentombi ebadaleni bomuzi esangweni.

16 Loyise wentombi uzakuthi ebadaleni: Ngendisela indodakazi yami kulindoda; yasiyizonda;

17 khangelani-ke, ibeke icala elilehlazo, isithi: Kangitholanga ubuntombi endodakazini yakho. Kanti lobu yibufakazi bobuntombi bendodakazi yami. Besebesendlala ilembu phambi kwabadala bomuzi.

18 Abadala balowomuzi babesebethatha leyondoda bayijezise;

19 bamhlawulise inhlamvu zesiliva ezilikhulu, bazinike uyise wentombi, ngoba iveze ibizo elibi phezu kwentombi emsulwa yakoIsrayeli. Njalo izakuba ngumkayo; kayilakuyilahla zonke izinsuku zayo.

20 Kodwa uba linto iliqiniso; ubufakazi bobuntombi kabutholakalanga entombini,

21 intombi bazayikhuphela emnyango wendlu kayisek, lamadoda omuzi wayo ayikhande ngamatshe ize ife; ngoba yenzile ubuphukuphuku koIsrayeli ngokwenza ubuwule endlini kayise. Ngalokhu uzakhupha ububi phakathi kwakhol.

22 Uba indoda ificwa ilele lomfazi owendele endodeni, labo bobabili bazakufa-ke, indoda ebilele lomfazi, lalowomfazim. Ngalokhu uzakhupha ububi koIsrayelin.

23 Uba kulentombazana eyintombi emsulwa egane indoda, njalo indoda iyithole phakathi komuzi, ilale layoo,

24 lizabakhuphela esangweni lalowomuzi bobabili, libakhande ngamatshe baze bafe; intombi ngoba ingahlabanga umkhosi phakathi komuzi, lendoda ngoba ithobise umkamakhelwane wakhep. Ngalokhu uzakhupha ububi phakathi kwakhoq.

25 Kodwa uba indoda ifica intombi eganileyo egangeni, indoda iyibambe, ilale layo, ngakho indoda kuphela elele layo izakufa.

26 Kodwa lingenzi lutho entombini; kakulasono sokufa entombini; ngoba njengendoda evukela umakhelwane wakhe imbulale, injalo lindaba.

27 Ngoba iyifice egangeni; intombi eganileyo ibihlabe umkhosi, njalo bekungelamuntu wokuyisindisa.

28 Uba indoda ifice intombazana eyintombi emsulwa engagananga, iyibambe, ilale layo, babesebeficwar,

29 khona indoda ebilele layo izanika uyise wentombi inhlamvu zesiliva ezingamatshumi amahlanu, njalo ibe ngumkayo, ngoba eyithobisile; kayilakuyilahla zonke izinsuku zayos.

30 Indoda kayingathathi umkayiset, kayingembuli umphetho wesembatho sikayiseu.

Abangavunyelwayo ukungena ebandleni leNkosi

23Olimele emasendeni, loba oqunywe amaphambili, angangeni ebandleni leNkosi.

2 Ozelwe ngobufebe angangeni ebandleni leNkosi; ngitsho isizukulwana sakhe setshumi kasiyikungena ebandleni leNkosia.

3 UmAmoni lomMowabi kangangeni ebandleni leNkosi; ngitsho isizukulwana sabo setshumi kasiyikungena ebandleni leNkosi, kuze kube laphakadeb;

4 ngenxa yokuthi kabalihlangabezanga endleleni ngesinkwa langamanzi ekuphumeni kwenu eGibhithec; futhi ngoba baqatsha ukumelana lawe uBalami indodana kaBeyori owePethori oweMesopotamiya ukuze akuqalekised.

5 Kodwa iNkosi uNkulunkulu wakho kayifunanga ukuzwa uBalami; kodwa iNkosi uNkulunkulu wakho yaphendula isiqalekiso saba yisibusiso kuwe, ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho yakuthandae.

6 Kawuyikudinga ukuthula kwabo lokuhle kwabo zonke izinsuku zakho, kuze kube laphakadef.

7 Unganengwa ngumEdoma, ngoba ungumfowenu; unganengwa ngumGibhitheg, ngoba wawungowemzini elizweni lakheh.

8 Abantwana abazalwa yibo, besizukulwana sesithathu sabo, bangangena ebandleni leNkosi.

Ukuhlambuluka kwamathente

9 Lapho inkamba iphuma ukuyamelana lezitha zakho, uzazigcina kuyo yonke into embi.

10 Uba ekhona phakathi kwenu umuntu ongahlambulukanga ngenxa yokungcola okwehla ebusuku, uzaphumela ngaphandle kwenkamba, angangeni phakathi kwenkambai.

11 Kodwa kuzakuthi sekuzakuhlwa uzageza ngamanzi, lalapho ilanga selitshonile angene aye phakathi kwenkambaj.

12 Njalo uzakuba lendawo ngaphandle kwenkamba lapho ozaphumela khona ukuya ngaphandlek,

13 ube lesikhonkwane ezikhalini zakho; njalo kuzakuthi usuye1 ngaphandle, ugebhe ngaso, uphenduke ugqibele okuphume kuwe.

14 Ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho iyahamba phakathi kwenkamba yakho, ukukukhululal, lokunikela izitha zakho phambi kwakho. Ngakho inkamba yakho izakuba ngcwele, ukuze ingaboni lutho oluyangisayo phakathi kwakho, ikufulathelem.

Imilayo emayelana lezigqili, lamawule, lomvuzo

15 Unganikeli enkosini yaso isigqili esibalekele kuwe sisuka enkosini yason;

16 sizahlala lawe phakathi kwakho, endaweni esizayikhetha, kwelinye lamasango akho, lapho okusilungele khona; ungasicindezelio.

17 Kakungabi khona iwule elethempeli phakathi kwamadodakazi akoIsrayelip, njalo kakungabi khona inkotshana phakathi kwamadodana akoIsrayeliq.

18 Ungalethi iholo lewule lemali yenja endlini yeNkosi uNkulunkulu wakho ngokwaloba yisiphi isithembiso; ngoba lokho kokubili kuyisinengiso eNkosini uNkulunkulu wakho.

19 Ungeboleki umfowenu ngenzalo, inzalo yemali, inzalo yokudla, inzalo yaloba yiyiphi into ebolekwa ngenzalor.

20 Ungeboleka owezizweni ngenzalo, kodwa ungeboleki umfowenu ngenzalos, ukuze iNkosi uNkulunkulu wakho ikubusise kukho konket ofaka isandla sakho kukho elizweni oya kulo ukudla ilifa lalou.

21 Nxa uthembisa isithembiso eNkosini uNkulunkulu wakho, ungaphuzi ukusikhokha; ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho izasibiza lokusibiza kuwe; njalo kuzakuba yisono kuwev.

22 Kodwa uba uyekela ukuthembisa, kakuyikuba yisono kuwe.

23 Lokho okuphuma endebeni zakho uzakugcina ukwenze; njengokuthembisa kwakho eNkosini uNkulunkulu wakho, umnikelo wesihle owukhulume ngomlomo wakho.

24 Nxa ungena esivinini somakhelwane wakho, ungadla izithelo zevini njengokuthanda kwakho usuthe; kodwa ungafaki lutho esitsheni sakho.

25 Nxa ungena emabeleni amileyo kamakhelwane wakhow, ungakha izikhwebu ngesandla sakho; kodwa ungangenisi isikela emabeleni amileyox kamakhelwane wakhoy.

Imilayo yokwehlukana

24Uba indoda ithatha umfazi, imgane, kuzakuthi nxa engatholi umusa emehlweni ayo, ngoba ifice kuye into elihlazo, kayimbhalele incwadi yesehlukaniso, ifake esandleni sakhe, imkhuphe endlini yayoa.

2 Nxa esephumile endlini yayo, angahamba, ayekuba ngowenye indoda.

3 Uba lindoda elandelayo imzonda, imbhalele incwadi yesehlukaniso, iyifake esandleni sakhe, imkhiphe endlini yayo; loba lindoda elandelayo isifa ebimthethe waba ngumkayo,

4 indoda yakhe yokuqala eyamkhiphayo ingemthathe futhi abe ngumkayo, emva kokuba esengcolisiwe; ngoba kuyisinengiso phambi kweNkosi. Ngakho kawuyikwenza ilizwe lone iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona ukuba yilifab.

5 Nxa indoda ithethe umfazi omutsha kayiyikuphuma impi, futhi kayiyikuphathiswa laloba yiwuphi umsebenzi; izakuba sekhaya ikhululekile umnyaka owodwac ukuze ithokozise umkayo emthetheyod.

Eminye imilayo

6 Kakungabi khona ozathatha ilitshe lokucholela loba imbokodo ukuze kube yisibambiso; ngoba uthatha impilo ibe yisibambisoe.

7 Uba umuntu eficwa eseba umuntu kubafowabo ebantwaneni bakoIsrayelif, amphathe njengesigqili kumbe amthengise, lelosela lizakufag. Ngalokhu uzakhupha ububi phakathi kwakhoh.

8 Qaphela esifeni sobulephero, ukunanzelelisisa wenze njengakho konke abapristi abangamaLevi abakufundisa khona; njengalokhu ngabalaya, nanzelelani ukukwenzai.

9 Khumbula lokho iNkosi uNkulunkulu wakho eyakwenza kuMiriyamu endleleni ekuphumeni kwenu eGibhithej.

10 Nxa useboleka umakhelwane wakho ulutho, ungangeni endlini yakhe ukuthi uthathe isibambiso sakhe.

11 Uzakuma phandle, lomuntu omebolekayo akukhuphele isibambiso phandle.

12 Njalo uba umuntu engumyanga, ungalali lesibambiso sakhe;

13 uzabuyisela lokubuyisela isibambiso kuye lapho ilanga litshona, ukuze alale ngesembatho sakhek, akubusisel; lalokho kuzakuba yikulunga kuwe phambi kweNkosi uNkulunkulu wakhom.

14 Ungacindezeli inceku eqatshiweyo engumyanga leswelayo, ingowabafowenu loba ingowezizweni oselizweni lakini phakathi kwamasango akhon.

15 Uzanika iholo layo ngosuku lwayo, lelanga kalingatshoni phezu kwalo, ngoba ingumyanga, ibeke inhliziyo yayo kuloo; ukuze ingakhali eNkosini ngawe, njalo kube yisono kuwep.

16 Oyise kabayikubulawa ngenxa yabantwana, labantwana kabayikubulawa ngenxa yaboyise; ngulowo lalowo uzabulawa ngenxa yesakhe isonoq.

17 Ungaphambuli isahlulelo sowemzini lentandaner; ungathathi isembatho somfelokazi sibe yisibambisos;

18 kodwa ukhumbule ukuthi wawuyisigqili eGibhithe, leNkosi uNkulunkulu wakho yakuhlenga khona; ngakho ngiyakulaya ukuthi wenze loluluthot.

19 Nxa uvuna isivuno sakho ensimini yakhou, ukhohlwe isithungo ensimini, ungabuyeli ukusithatha; sizakuba ngesowemzini, esentandane lesomfelokaziv; ukuze iNkosi uNkulunkulu wakho ikubusise emsebenzini wonke wezandla zakhow.

20 Nxa uvuthuza isihlahla sakho somhlwathi, ungayihlola izingatsha emva kwakho; kuzakuba ngokowemzini lokwentandane lokomfelokazi.

21 Nxa usuvunile izithelo zesivini sakho, ungakhothozi emva kwakho; kuzakuba ngokowemzini lokwentandane lokomfelokazix.

22 Uzakhumbula ukuthi wawuyisigqili elizweni leGibhithe; ngakho ngiyakulaya ukwenza loluluthoy.

25Uba kukhona ukuxabana phakathi kwabantu, baye esahlulelweni, ukuthi babahlulelea, bazalungisisa olungileyo, balahle olecalab.

2 Kuzakuthi-ke uba olecala efanele ukutshaywa, umahluleli uzamlalisa phansi, atshaywe phambi kwakhe, njengokulingene icala lakhe, ngokwenani.

3 Angatshaywa imivimvinya engamatshumi amane, angengezeleli, hlezi nxa esedlule ukumtshaya okwedlula le ngemivimvinya eminengi, kuze kuthi umfowenu ayangeke emehlweni akhoc.

4 Ungayifaki isayeke inkabi nxa ibhulad.

Umlayo wokungena kumfazi ofelweyo

5 Uba izelamani zihlala ndawonye, lomunye wazo esifa, engelandodana, umfazi wofileyo kangendeli kowemzini ongaphandle; umfowabo wendoda yakhe uzangena kuye, amthathe abe ngumkakhe, enze kuye imfanelo yomfowabo wendodae.

6 Kuzakuthi-ke izibulo alizalayo lizakuma ebizweni lomfowabo ofileyof, ukuze ibizo lakhe lingacitshwa koIsrayelig.

7 Uba umuntu engathandi ukuthatha umkamfowabo, umkamfowabo uzakwenyukela esangweni kubadala athi: Umfowabo wendoda yami uyala ukuvusela umfowabo ibizo koIsrayeli; kafuni ukwenza kimi imfanelo yomfowabo wendodah.

8 Abadala bomuzi wakhe bazambiza-ke, bakhulume laye. Uba eqinisa esithi: Kangithandi ukumthathai;

9 umkamfowabo uzasondela-ke kuye phambi kwamehlo abadala, akhuphe inyathela lakhe enyaweni lwakhej, amkhafulele ebuswenik, aphendule, athi: Kuzakwenziwa njalo kulowomuntu ongayakhiyo indlu yomfowabol.

10 Lebizo lakhe lizakuthiwa koIsrayeli: Indlu yolenyathela elakhutshwayo.

11 Nxa amadoda esilwa, omunye lomunye, kusondele umfazi wenye ukuthi ayikhulule indoda yakhe esandleni soyitshayayo, elule isandla sakhe ayibambe ngamaphambili,

12 usiqume isandla sakhe, ilihlo lakho lingabi lasihawum.

Umthetho wezilinganiso

13 Ungabi lamatshe okulinganisan ehlukeneyo esikhwameni sakhoo, elikhulu lelincinyane.

14 Ungabi lama-efa ehlukeneyo endlini yakho, esikhulu lesincinyanep.

15 Woba lelitshe lokulinganisa elipheleleyo lelilungileyo, woba le-efa epheleleyo lelungileyo, ukuze insuku zakho zelulwe elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lonaq.

16 Ngoba wonke owenza izinto ezinje, wonke owenza ukungalungi, uyisinengiso eNkosini uNkulunkulu wakhor.

Icala lamaAmaleki

17 Khumbula lokho uAmaleki akwenza kuwes endleleni ekuphumeni kwenu eGibhithet,

18 ukuthi wakuhlangabeza endleleni, watshaya phakathi kwakho ababebuthakathaka emva kwakhou, usudiniwe usuphele amandla; kanti kamesabanga uNkulunkuluv.

19 Ngakho kuzakuthi, nxa iNkosi uNkulunkulu wakho isikuphumuzile kuzo zonke izitha zakho inhlangothi zonke, elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona libe yilifa ukudla ilifa lalow, uzakwesula ukukhunjulwa kukaAmaleki ngaphansi kwamazulu; ungakhohlwax.

Izithelo zokuqala

26Kuzakuthi-ke lapho usufikile elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona libe yilifa, udle ilifa lalo, uhlale kulo,

2 uthathe okokuqala kwezithelo zonke zomhlabathi ozakuletha kuvela elizweni lakho iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lonaa, ukufake esitshenib, uye endaweni iNkosi uNkulunkulu wakho ezayikhetha ukuhlalisa ibizo layo khonac.

3 Uzakuya kumpristi ozakuba ekhona ngalezonsuku uthi kuye: Ngiyabika lamuhla eNkosini uNkulunkulu wakho ukuthi sengifikile elizweni iNkosi eyalifungela obaba ukusinika lona.

4 Njalo umpristi uzathatha isitsha esandleni sakho, asibeke phambi kwelathi leNkosi uNkulunkulu wakho.

5 Khona uzaphendula uthi phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho: Ubaba wayengumSiriyad obhubhayo, wehlela eGibhithe, wahlala khona njengowezizwee labantu abalutshwana; kodwa lapho waba yisizwe esikhulu esilamandla lesilabanengif.

6 Kodwa amaGibhithe asiphatha kubi, asihlupha, asethwesa ubugqili obunzimag.

7 Sasesikhala eNkosini uNkulunkulu wabobaba; iNkosi yalizwa ilizwi lethu, yabona inhlupheko yethu, lokutshikatshika kwethu, locindezelo lwethuh;

8 INkosi yasikhupha eGibhithei ngesandla esilamandla langengalo eyeluliweyoj, langokwesabeka okukhulu, langezibonakaliso, langezimangalisok;

9 yasiletha kulindawo, yasinika lelilizwe, ilizwe eligeleza uchago lolujul.

10 Khathesi-ke, khangela, ngilethile ukuqala kwezithelo zomhlabathi, Nkosi, onginike khona. Njalo uzakubeka phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho, ukhonze phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho;

11 uthokoze ngakho konke okuhle iNkosi uNkulunkulu wakho ekunike khona labendlu yakho, wena lomLevi lowemzini ophakathi kwakhom.

Okwetshumi

12 Lapho usuqedile ukunika okwetshumi, konke okwetshumi kwezithelo zakho ngomnyaka wesithathun, umnyaka wokunika okwetshumi, usukunike umLevi, owemzini, intandane lomfelokazi ukuze badle phakathi kwamasango akho basutheo,

13 uzakuthi phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho: Sengikhuphile endlini yami into engcwele, lami njalo ngakunika umLevi, lowemzini, intandane, lomfelokazi, njengayo yonke imilayo yakho ongilaye yona; kangeqanga okwemilayo yakho, futhi kangiyikhohlwangap.

14 Kangidlanga kukho ekulileni kwami, kangisuselanga kukho ukungcola, kangikunikelanga okwakho kofileyo; ngililalele ilizwi leNkosi uNkulunkulu wami, ngenzile njengakho konke ongilaye khonaq.

15 Khangela phansi usendaweni yakho yokuhlala engcwele usemazulwini, ubusise abantu bakho uIsrayeli lomhlaba osinike wona, njengokufunga kwakho kubobabar, ilizwe eligeleza uchago lolujus.

Abantu beNkosi abakhethekileyo

16 Lamuhla iNkosi uNkulunkulu wakho iyakulaya ukuthi wenze lezizimiso lezahlulelo; ngakho uzazigcina uzenze ngenhliziyo yakho yonke langomphefumulo wakho wonke.

17 Lamuhla uvumile obala ukuthi iNkosi inguNkulunkulu wakho, lokuthi uzahamba endleleni zayo, ugcine izimiso zayo lemilayo yayo lezahlulelo zayo, ulalele ilizwi layot.

18 Futhi iNkosi ivumile obala lamuhla ukuthi uzakuba yisizwe sayo esikhethekileyo njengokukuthembisa kwayo, lokuthi ugcine yonke imilayo yayou,

19 ukuze ikuphakamise phezu kwezizwe zonke ezenzileyo, ekubongweni, lebizweni, lenhlonipheniv, lokuthi ube yisizwe esingcwele eNkosini uNkulunkulu wakho njengokutsho kwayow.

Ukubhalwa kwemithetho ematsheni entabeni yeEbhali

27UMozisi labadala bakoIsrayeli basebelaya abantu besithi: Gcina yonke imithetho engililaya yona lamuhla.

2 Kuzakuthi-ke mhla lichapha iJodani lisiya elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lona, uzazimisela amatshe amakhulu, uwahuqe ngekalagaa,

3 ubhale kuwo wonke amazwi alumlayo nxa usuchaphile, ukuze ungene elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lonab, ilizwe eligeleza uchago loluju, njengalokho iNkosi uNkulunkulu waboyihlo ikhulumile kuwec.

4 Kuzakuthi-ke selichaphile iJodani, limise lamatshe engililaya ngawo lamuhla, entabeni yeEbhali, liwahuqe ngekalagad.

5 Wakhele khona iNkosi uNkulunkulu wakho ilathi, ilathi lamatshe. Ungasebenzisi insimbi phezu kwawoe.

6 Wakhele iNkosi uNkulunkulu wakho ilathi ngamatshe apheleleyo. Unikele phezu kwalo iminikelo yokutshiswa eNkosini uNkulunkulu wakhof,

7 uhlabe iminikelo yokuthula, udle lapho, uthokoze phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho.

8 Futhi ubhale phezu kwamatshe wonke amazwi alumlayo, kukhanye kuhle.

9 UMozisi labapristi abangamaLevi basebekhuluma kuIsrayeli wonke besithi: Thula ulalele, Israyeli; lamuhla usuyisizwe seNkosi uNkulunkulu wakhog.

10 Ngakho uzalalela ilizwi leNkosi uNkulunkulu wakho, wenze imilayo yayo lezimiso zayo engikulaya zona lamuhla.

Iziqalekiso entabeni yeEbhali

11 UMozisi wasebalaya abantu ngalolosuku esithi:

12 Laba bazakuma entabeni yeGerizimi ukubusisa abantu nxa selichaphe iJodani: OSimeyoni, loLevi, loJuda, loIsakari, loJosefa, loBhenjaminih.

13 Lalaba bazakuma entabeni yeEbhali phezu kwesiqalekiso: ORubeni, uGadi, loAsheri, loZebuluni, uDani, loNafithalii.

14 LamaLevi azaphendula athi kuwo wonke amadoda akoIsrayeli ngelizwi eliphakemeyoj:

15 Kaqalekiswe umuntu owenza isithombe esibaziweyo lesibunjwe ngokuncibilikisa, isinengiso eNkosini, umsebenzi wezandla zomuntu oyingcitshi, asibeke ensithak. Labo bonke abantu bazaphendula bathi: Amenil.

16 Kaqalekiswe odelela uyise lonina. Labo bonke abantu bazakuthi: Amenim.

17 Kaqalekiswe otshedisa isikhonkwane somngcele kamakhelwane wakhe. Labo bonke abantu bazakuthi: Amenin.

18 Kaqalekiswe oduhisa isiphofu endleleni. Labo bonke abantu bazakuthi: Amenio.

19 Kaqalekiswe ophambula isahlulelo sowemzini, intandane, lomfelokazi. Labo bonke abantu bazakuthi: Amenip.

20 Kaqalekiswe olala lomkayiseq, ngoba embule umphetho wesembatho sikayiser. Labo bonke abantu bazakuthi: Ameni.

21 Kaqalekiswe olala laloba yiyiphi inyamazana. Labo bonke abantu bazakuthi: Amenis.

22 Kaqalekiswe olala lodadewabo, indodakazi kayise loba indodakazi kanina. Labo bonke abantu bazakuthi: Amenit.

23 Kaqalekiswe olala loninazala. Labo bonke abantu bazakuthi: Ameniu.

24 Kaqalekiswe otshaya umakhelwane wakhe ensitha. Labo bonke abantu bazakuthi: Ameniv.

25 Kaqalekiswe owemukela isivalamlomo sokutshaya umuntu, igazi elingelacala. Labo bonke abantu bazakuthi: Ameniw.

26 Kaqalekiswe ongaqinisi amazwi alumlayo ukuwenza. Labo bonke abantu bazakuthi: Amenix.

Izibusiso zokulalela

28Kuzakuthi-ke, uba ulalela lokulalela ilizwi leNkosi uNkulunkulu wakho, ukugcina ukwenza yonke imilayo yayo engikulaya yona lamuhlaa, iNkosi uNkulunkulu wakho izakumisa phezulu phezu kwazo zonke izizwe zomhlabab.

2 Lalezizibusiso zonke zizakuza phezu kwakho, zikufice, nxa ulalela ilizwi leNkosi uNkulunkulu wakhoc.

3 Uzabusiswa emzini, ubusiswe futhi ensiminid.

4 Sizabusiswa isithelo sesizalo sakho, lesithelo somhlaba wakho, lenzalo yezifuyo zakhoe, umqegu wenkomo zakho, lamazinyane ezimvu zakhof.

5 Kuzabusiswa isitsha sakhog, lomganu wakho wokuxovela izinkwa.

6 Uzabusiswa ekungeneni kwakho, ubusiswe ekuphumeni kwakhoh.

7 INkosi izakwenza izitha zakho ezikuvukelayo zitshaywe phambi kwakho; zizaphuma ukumelana lawe ngandlelanye, zibaleke phambi kwakho ngezindlela eziyisikhombisai.

8 INkosi izalaya isibusiso phezu kwakho, eziphaleni zakhoj lakukho konke obeka kukho isandla sakho, ikubusise elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho ekunika lonak.

9 INkosi izazimisela wena ube yisizwe esingcwele, njengokufunga kwayo kuwe, uba ugcina imilayo yeNkosi uNkulunkulu wakho, uhambe endleleni zayol.

10 Labo bonke abantu basemhlabeni bazabona ukuthi ibizo leNkosi libizwa phezu kwakhom, bakwesaben.

11 LeNkosi izakwandisela okuhle, esithelweni sesizalo sakho, lenzalweni yezifuyo zakho, lesithelweni somhlaba wakho, elizweni iNkosi eyafungela oyihlo ukukunika lonao.

12 INkosi izakuvulela okuligugu kwayo okulungileyo, amazulu, ukunika izulu elizweni lakho ngesikhathi salop, lokubusisa umsebenzi wonke wesandla sakhoq; njalo uzakweboleka izizwe ezinengi, kodwa wena ungeboleki kuzor.

13 INkosi izakwenza ube yinhloko, ungabi ngumsila; uzakuba ngaphezulu kuphela, ungabi ngaphansi, uba ulalela imilayo yeNkosi uNkulunkulu wakho engikulaya yona lamuhla ukuyigcina lokuyenzas.

14 Ungaphambuki lakwelilodwa lamazwi engililaya wona lamuhla, ukuya ngakwesokunene langakwesokhohlo, ukulandela abanye onkulunkulu ukubakhonzat.

Iziqalekiso zokungalaleli

15 Kodwa kuzakuthi, uba ungalaleli ilizwi leNkosi uNkulunkulu wakho, ukugcina ukwenza yonke imilayo yayo lezimiso zayo engikulaya zona lamuhla, leziziqalekiso zonke zize phezu kwakhou zikuficev.

16 Uzaqalekiswa emzini, uqalekiswe futhi ensiminiw.

17 Kuzaqalekiswa isitsha sakho lomganu wakho wokuxovela izinkwa.

18 Kuzaqalekiswa isithelo sesizalo sakho, lesithelo somhlaba wakho, umqegu wenkomo zakho, lamazinyane ezimvu zakho.

19 Uzaqalekiswa ekungeneni kwakho, uqalekiswe ekuphumeni kwakho.

20 INkosi izathumela phakathi kwakho isiqalekisox, inhluphekoy, lokukhuzaz, kukho konke obeka isandla sakho kukho ukukwenza, uze uchithwe, njalo uze ubhubhe masinyane, ngenxa yobubi bezenzo zakho, ongidele ngazoa.

21 INkosi izanamathelisa kuwe umatshayabhuqe wesifo, aze akuqede usuke elizweni oya kulo ukudla ilifa lalob.

22 INkosi izakutshaya ngesifo esicakisayoc, langoqhuqho, langokuvuvuka komzimba, langokutshisa okukhulukazi, langenkembad, langokuhangukae, langengumanef; njalo kuzakuxotsha uze ubhubhe.

23 Lesibhakabhaka sakho esiphezu kwekhanda lakho sizakuba lithusi, lomhlaba ongaphansi kwakho ube yinsimbig.

24 INkosi izakwenza izulu lelizwe lakho libe lubhuqu lothuli, kwehlele phezu kwakho kuvela emazulwini, uze ubhujiswe.

25 INkosi izakwenza utshaywe phambi kwezitha zakho; uzaphuma umelane lazo ngandlelanye, njalo uzabaleka phambi kwazo ngezindlela eziyisikhombisah; uzakuba yinto eyesabekayo kuyo yonke imibuso yomhlabai.

26 Lesidumbu sakho sizakuba yikudla kwenyoni zonke zamazulu lokwezinyamazana zomhlabaj, njalo kungabi khona ozethusayok.

27 INkosi izakutshaya ngamathumba eGibhithel, lamaqhubum, loqweqwe, lenkomo, ongelakwelatshwa kukhon.

28 INkosi izakutshaya ngobuhlanya langobuphofuo langokudideka kwenhliziyop.

29 Njalo uzaphumputha emini njengesiphofu siphumputha emnyameni, ungenzi indlela zakho ziphumelele; ucindezelwe kuphela, uphangwe insuku zonke, kungabi khona osindisayoq.

30 Uzagana umfazi, kodwa enye indoda ilale layer; uzakwakha indlu, kodwa ungahlali kuyo; uhlanyele isivini, kodwa ungakhi izithelo zasos.

31 Inkabi yakho izahlatshwa phambi kwamehlo akho, ungadli okwayo; ubabhemi wakho athathwe ngodlakela phambi kobuso bakho, angabuyiselwa kuwe; izimvu zakho zizanikwa izitha zakho, kungabi khona okusindiselayo.

32 Amadodana akho lamadodakazi akho azanikelwa kwesinye isizwe, lamehlo akho azakhangela abalangathe usuku lonket; kodwa kungabi lamandla esandleni sakhou.

33 Isithelo somhlaba wakho, lomsebenzi wakho wonke, isizwe ongasaziyo sizakudla. Uzacindezelwa kuphela, uchotshozwe insuku zonkev,

34 uze uhlanye ngenxa yokubona kwamehlo akho ozakubonaw.

35 INkosi izakutshaya emadolweni lemilenzeni ngamathumba amabi angelakwelatshwa, kusukela kungaphansi yonyawo lwakho kuze kube senkanda yakhox.

36 INkosi izakusa wena lenkosi yakho owayibeka phezu kwakho esizweni ongasaziyo wena laboyihloy, ukhonze lapho abanye onkulunkulu, isigodo lelitshez.

37 Uzakuba yinto eyesabekayoa, isagab, lenhlekisa phakathi kwazo zonke izizwec, lapho iNkosi ezakusa khona.

38 Uzaphuma lenhlanyelo enengi uye ensimini, kodwa ubuthelele okulutshwanad, ngoba isikhonyane sizakudlae.

39 Uzahlanyela izivini, uzisebenze, kodwa kawuyikunatha iwayini, kawuyikubutha lutho, ngoba imihogoyi izazidla.

40 Uzakuba lezihlahla zemihlwathi phakathi kwemingcele yakho yonke, kodwa kawuyikugcoba ngamafutha, ngoba imihlwathi izawohloka.

41 Uzazala amadodana lamadodakazi, kodwa kawayikuba ngawakho, ngoba azakuya ekuthunjwenif.

42 Zonke izihlahla zakho lezithelo zomhlaba wakho zizakuba ngezesikhonyane.

43 Owemzini ophakathi kwakho uzaphakama phezu kwakho aqonge phezulu, wena-ke uzakwehlela phansi phansig.

44 Yena uzakweboleka, kodwa wena ungamebolekih; yena uzakuba yinhloko, kodwa wena ube ngumsilai.

45 Lazo zonke leziziqalekiso zizakwehlela, zixotshane lawe, zikufice, uze ubhujiswe, ngoba ungalilalelanga ilizwi leNkosi uNkulunkulu wakho, ukugcina imilayo yayo lezimiso zayo eyakulaya zonaj.

46 Njalo zizakuba phezu kwakho ukuba yisibonakaliso lokuba yisimangaliso, laphezu kwenzalo yakho kuze kube nininini.

47 Njengoba ungayikhonzangak iNkosi uNkulunkulu wakho ngentokozo langokuhle kwenhliziyol, ngenxa yobunengi bakho konkem,

48 ngakho uzakhonza izitha zakho iNkosi ezazithuma ukumelana lawe, endlaleni, lekomeni, lekuhambenize, lekusweleni konke. Njalo izabeka ijogwe lensimbi entanyeni yakho, ize ikubhubhise.n

49 INkosi izakuvusela isizwe esivela khatshana, emkhawulweni womhlabao, njengokuphapha kokhozi, isizwe olimi lwaso ongayikuluzwap,

50 isizwe esilobuso obesabekayo, esingemukeli ubuso bomdala, esingelamusa komutshaq.

51 Sizakudla isithelo sezifuyo zakho lesithelo somhlaba wakho, uze ubhujiswe; okungayikukutshiyela amabele, iwayini elitsha, lamafutha, umqegu wenkomo zakho, lamazinyane ezimvu zakho, size sikuchither.

52 Sizakuvimbezela emasangweni akho wonke, ize idilike imiduli yakho ephakemeyo lebiyelwe ngemithangala obuthembela kuyo, elizweni lonke lakho; njalo sizakuvimbezela emasangweni akho wonke elizweni lonke lakho iNkosi uNkulunkulu wakho ekunike lonas.

53 Njalo uzakudla isithelo sesizalo sakho, inyama yamadodana leyamadodakazi akho, iNkosi uNkulunkulu wakho ekunike wonat, ekuvinjezelweni lekucindezelweni, izitha zakho ezizakucindezela ngakhou.

54 Indoda ebuthakathaka phakathi kwakho letotoziweyo kakhulu, ilihlo layo lizakuba libi kumfowabov, lakumkayo wesifuba sayo, lakunsali yabantwana bayo ezabatshiyaw;

55 ukuze inganiki lamunye wabo okwenyama yabantwana bayo ebadlayo, ngoba ingasalelwanga lutho ekuvinjezelweni lekucindezelweni, izitha zakho ezizakucindezela ngakho emasangweni akho wonkex.

56 Owesifazana obuthakathaka lototoziweyo phakathi kwakho ongazamanga ukubeka ingaphansi yonyawo lwakhe emhlabathini ngenxa yokutotozwa lobuthakathakay, ilihlo lakhe lizakuba libi endodeni yesifuba sakhe, lasendodaneni yakhe, lasendodakazini yakhez,

57 lakumnakwabo ophuma phakathi kwenyawo zakhe, lebantwaneni azabazalaa; ngoba uzabadla ensitha ngenxa yokuswela konke, ekuvinjezelweni lekucindezelweni, isitha sakho esizakucindezela ngakho emasangweni akhob.

58 Uba ungayikugcina ukwenza wonke amazwi alumlayo abhaliweyo egwalweni lolu, ukwesaba lelibizo elilodumo lelesabekayo, iNkosi uNkulunkulu wakho,

59 iNkosi izakwenza-ke inhlupheko zakho zimangalise, lenhlupheko zenzalo yakho, inhlupheko ezinkulu leziqhubekayo, lemikhuhlane emibi leqhubekayoc.

60 Njalo izabuyisela kuwe zonke izifo zeGibhithe owawuzesaba, zizanamathela kuwed,

61 lawo wonke umkhuhlane layo yonke inhlupheko engabhalwanga egwalweni lwalumlayo, iNkosi izakwehlisela zona uze ubhujiswe.

62 Njalo lizasala lilabantu abalutshwanae, endaweni yokuthi lalinjengenkanyezi zamazulu ngobunengi, ngoba kawulalelanga ilizwi leNkosi uNkulunkulu wakhof.

63 Kuzakuthi-ke, njengalokhu iNkosi yathokoza ngani ukulenzela okuhle lokulandisag, ngokunjalo iNkosi izajabula ngani ukulichitha lokuliqeda, lihluthunwe elizweni ongena kulo ukudla ilifa laloh.

64 INkosi izakuhlakazela-ke phakathi kwezizwe zonke, kusukela komunye umkhawulo womhlaba kuze kube komunye umkhawulo womhlabai, ukhonze lapho abanye onkulunkulu, wena laboyihlo elingabazanga, isigodo lelitshej.

65 Laphakathi kwalezozizwe kawuyikuphumula, lengaphansi yonyawo lwakho kayiyikuba lendawo yokuphumulak; kodwa lapho iNkosi izakupha inhliziyo ethuthumelayol, lokufiphala kwamehlom, lokudangala komphefumulon.

66 Lempilo yakho izahlala isevalweni phambi kwakho; uzatshaywa luvalo ebusuku lemini, ungabi lethemba lempilo yakho.

67 Ekuseni uzakuthi: Kungathi kungahlwa! Lakusihlwa uzakuthi: Kungathi kungasa! ngenxa yokwesaba kwenhliziyo ozakwesaba ngakhoo, langenxa yokubona kwamehlo akho ozakubonap.

68 LeNkosi izakubuyisela eGibhithe ngemikhumbi, ngendlela engatsho ngayo kuwe ukuthiq: Kawusayikuyibona futhi. Lapho lizazithengisa ezitheni zakho libe yizigqili lezigqilikazi, kodwa kakuyikuba lomthengir.

Isivumelwano seNkosi loIsrayeli elizweni lakoMowabi

29La ngamazwi esivumelwano iNkosi eyamlaya uMozisi ukusenza labantwana bakoIsrayeli elizweni lakoMowabi, ngaphandle kwesivumelwano eyayisenze labo eHorebea.

2 UMozisi wasebiza uIsrayeli wonke, wathi kubo: Lina libonile konke iNkosi eyakwenza phambi kwamehlo enu elizweni leGibhithe, kuFaro lakuzo zonke inceku zakhe lakulo lonke ilizwe lakheb,

3 izilingo ezinkulu amehlo akho azibonileyo, izibonakaliso lalezozimangaliso ezinkuluc.

4 Kodwa iNkosi kayilinikanga inhliziyo yokuqedisisa lamehlo okubona lendlebe zokuzwa kuze kube lamuhlad.

5 Ngilihambise iminyaka engamatshumi amane enkangalae. Izembatho zenu kaziguganga phezu kwenu, lenyathela lakho kaliguganga enyaweni lwakhof;

6 kalidlanga sinkwa, kalinathanga iwayini lokunathwayo okulamandla, ukuze lazi ukuthi ngiyiNkosi uNkulunkulu wenug.

7 Ekufikeni kwenu kulindawo, uSihoni inkosi yeHeshiboni loOgi inkosi yeBashani baphuma ukumelana lathi empini, kodwa sabatshayah,

8 sathatha ilizwe labo, salinika laba yilifa kwabakoRubeni lakwabakoGadi lakungxenye yesizwe sakoManasei.

9 Ngakho gcinani amazwi alesisivumelwano liwenzej, ukuze liphumelele kukho konke elikwenzayok.

10 Lina lonke limi phambi kweNkosi uNkulunkulu wenu lamuhla, inhloko zenu, izizwe zenu, abadala benu, lezinduna zenu, wonke amadoda akoIsrayelil,

11 abantwanyana benu, omkenu, lowemzini ophakathi kwenkamba yakho, kusukela kumgamuli wenkuni zakho kuze kube kumukhi wamanzi akhom,

12 ukwedlulela esivumelwaneni seNkosi uNkulunkulu wakho lesifungweni sayo, iNkosi uNkulunkulu wakho esenza lawe lamuhlan,

13 ukuze ikumise lamuhla ube yisizwe sayo, lokuthi yona ibe nguNkulunkulu wakhoo, njengokutsho kwayo kuwep lanjengokufunga kwayo kuboyihlo, kuAbrahama, kuIsaka lakuJakobeq.

14 Njalo kangisenzi lani lodwa lesisivumelwanor lalesisifungos,

15 kodwa lalowo olapha lathi, omiyo lamuhla phambi kweNkosi uNkulunkulu wethu, njalo lalowo ongekho lapha lathi lamuhlat.

16 Ngoba lina liyazi ukuthi sahlala njani elizweni leGibhithe, lokuthi sadabula njani phakathi kwezizwe eladabula kuzo;

17 njalo libonile izinengiso zazo, lezithombe zazo, isigodo lelitshe, isiliva legolide, ezazilazo.

18 Hlezi kube khona phakathi kwenu indoda kumbe owesifazana kumbe usapho kumbe isizwe, onhliziyo yakhe iphambuka lamuhla isuka eNkosini uNkulunkulu wethu ukuyakhonza onkulunkulu balezizizwe. Hlezi kube khona phakathi kwenu impande ethela izithelo ezilobuhlunguu lezibabayov.

19 Njalo kuzakuthi nxa esizwa amazwi alesisiqalekiso, azibusise enhliziyweni yakhe esithi: Ngizakuba lokuthula lanxa ngihamba ebuqholweni benhliziyo yami; ukuze kuqedwe okumanziw kanye lokomileyo.

20 INkosi kayiyikuvuma ukumthethelela, kodwa khona intukuthelo yeNkosix lobukhwele bayo kuzathunqela leyondoda, njalo sonke isiqalekiso esibhaliweyo egwalweni lolu sizalala phezu kwayoy, leNkosi icitshe ibizo layo lisuke ngaphansi kwamazulu.z

21 LeNkosi izayehlukanisela ububi iyikhuphe kuzo zonke izizwe zakoIsrayeli, njengazo zonke iziqalekiso zesivumelwano ezibhaliweyo egwalweni lwalumlayo.

22 Khona sizakuthi isizukulwana esizayo, abantwana benu, abazavela emva kwenu, lowezizwe ovela elizweni elikhatshana, lapho bebona inhlupheko zalelilizwe lezifo iNkosi eligulise ngazoa,

23 ilizwe lonke lalo lizakuba yisibabule letshwayi lokutshiswa, alihlanyelwanga, kalimilisi, kakulalatshani obumila kulob, njengokubhujiswa kweSodoma leGomora, iAdima leZeboyimi, iNkosi eyayibhubhisa entukuthelweni yayo lelakeni lwayoc,

24 lazo zonke izizwe zizakuthid: Kungani iNkosi yenze kanje kulelilizwee? Kuyini ukuvutha kwalolulaka olukhuluf?

25 Khona bazakuthi: Ngoba batshiyile isivumelwano seNkosi uNkulunkulu waboyise, eyasenza labo ekubakhupheni kwayo elizweni leGibhithe.

26 Bahamba bakhonza abanye onkulunkulu babakhothamela, onkulunkulu abangabaziyo, eyayingababelanga.

27 Lentukuthelo yeNkosi yalivuthela lelilizwe, ukwehlisela kulo zonke iziqalekiso ezibhaliweyo egwalweni lolu.

28 Njalo iNkosi yabasiphuna elizweni labo ngentukuthelo langolaka langenzondo enkulu, yabaphosela kwelinye ilizwe njengalamuhlag.

29 Imfihlo ngezeNkosi uNkulunkulu wethu, kodwa izinto ezembuliweyo zingezethu lezabantwana bethu kuze kube nininini, ukwenza wonke amazwi alumlayo.

Abantwana bakoIsrayeli bazabusiswa ngokuphenduka langokulalela

30Kuzakuthi-kea, zonke izinto lezi sezikwehlele, isibusiso lesiqalekiso, engizibekileyo phambi kwakhob, uzivuselele enhliziyweni yakho phakathi kwezizwe zonke lapho iNkosi uNkulunkulu wakho ekuxotshele khonac,

2 uzabuyela eNkosini uNkulunkulu wakho, ulalele ilizwi layo, njengakho konke engikulaya khona lamuhla, wena labantwana bakho, ngenhliziyo yakho yonke langomphefumulo wakho wonked,

3 khona iNkosi uNkulunkulu wakho izabuyisa ukuthunjwa kwakho, ikuhawukelee, ibuye, ikubuthe ezizweni zonke lapho iNkosi uNkulunkulu wakho ekuhlakazele khonaf.

4 Lanxa abaxotshiweyo bakho besemkhawulweni wamazulu, ulapho iNkosi uNkulunkulu wakho izakubutha, ulapho-ke ikuthatheg.

5 LeNkosi uNkulunkulu wakho izakungenisa elizweni oyihlo abalifuyayo, njalo uzalifuya, ikwenzele okuhle, ikwandise kulaboyihloh.

6 LeNkosi uNkulunkulu wakho izasoka inhliziyo yakho lenhliziyo yenzalo yakho, ukuthanda iNkosi uNkulunkulu wakho ngenhliziyo yakho yonke langomphefumulo wakho wonke, ukuze uphilei.

7 LeNkosi uNkulunkulu wakho izakwehlisela zonke leziziqalekiso ezitheni zakho lakwabakuzondayo ababekuzingela.

8 Wena-ke uzabuya ulalele ilizwi leNkosi, wenze yonke imilayo yayo engikulaya yona lamuhla.

9 Njalo iNkosi uNkulunkulu wakho izakwandisa kuwo wonke umsebenzi wesandla sakho, esithelweni sesizalo sakho, lesithelweni sezifuyo zakho, lesithelweni somhlaba wakho, ukuthi kulungej; ngoba iNkosi izabuya ukukuthabela kube kuhle, njengalokhu yathabela oyihlok,

10 uba uzalalela ilizwi leNkosi uNkulunkulu wakho, ukugcina imilayo yayo lezimiso zayo ezibhalwe kulolugwalo lomlayo, uba uphendukela eNkosini uNkulunkulu wakho ngenhliziyo yakho yonke langomphefumulo wakho wonke.

11 Ngoba lumlayo engikulaya wona lamuhla kawufihlwanga kuwe, futhi kawukhatshana lawe.

12 Kawukho emazulwini ukuthi uthi: Ngubani ozasenyukelela emazulwini, asithathele wona ukuze siwuzwe siwenzel?

13 Futhi kawungaphetsheya kolwandle ukuthi uthi: Ngubani ozasichaphela aye ngaphetsheya kolwandle, asithathele wona ukuze siwuzwe siwenze?

14 Kodwa ilizwi liseduze kakhulu lawe, emlonyeni wakho lenhliziyweni yakho ukulenza.

15 Bona, ngibekile phambi kwakho lamuhla impilo lokulunga, lokufa lobubim.

16 Ngoba ngiyakulaya lamuhla ukuthanda iNkosi uNkulunkulu wakho, lokuhamba endleleni zayo, lokugcina imilayo yayo lezimiso zayo lezahlulelo zayo, ukuze uphile wanden; leNkosi uNkulunkulu wakho izakubusisa elizweni oya kulo ukudla ilifa lalo.

17 Kodwa uba inhliziyo yakho iphenduka ukuze ungalalelio, uduhiswe, ukhothamele abanye onkulunkulu, ubakhonzep,

18 ngiyalitshela lamuhla ukuthi lizabhubha lokubhubhaq; kaliyikwelula izinsuku elizweni lapho ochaphela iJodani khona ukungena kulo ukudla ilifa lalor.

19 Lamuhla ngiyabiza amazulu lomhlaba ukufakaza nganis. Impilo lokufa ngikubekile phambi kwakhot, isibusiso lesiqalekiso. Ngakho khetha impilo ukuze uphile wena lenzalo yakhou,

20 ukuthanda iNkosi uNkulunkulu wakho, ukulalela ilizwi layo, lokunamathela kuyov. Ngoba iyimpilo yakho lobude bensuku zakhow, ukuze uhlale elizweni iNkosi uNkulunkulu wakho eyafungela oyihlo, uAbrahama, uIsaka, loJakobe, ukubanika lonax.

UJoshuwa uzathatha isikhundla sikaMozisi

31UMozisi wasehamba wakhuluma lamazwi kuIsrayeli wonke,

2 wathi kubo: Ngileminyaka elikhulu lamatshumi amabili lamuhlaa; kangiselamandla okuphuma lokungenab. LeNkosi yathi kimi: Kawuyikuyichapha le iJodanic.

3 INkosi uNkulunkulu wakho, yona izachapha phambi kwakho, yona izachitha lezizizwe zisuke phambi kwakho, ukuze udle ilifa lazo. UJoshuwa, yena uzachapha phambi kwakhod, njengokutsho kweNkosie.

4 LeNkosi izakwenza kuzof njengokwenza kwayo kuSihoni lakuOgi, amakhosi amaAmori, lelizweni lawo, ewachithileyog.

5 INkosi izazinikela-ke phambi kwenu, ukuze lenze kuzo njengokwemilayo yonke engililaye yonah.

6 Qinani, lime isibindii, lingesabi, lingatshaywa luvalo ngenxa yazoj; ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho, yiyo ehamba lawek; kayiyikukulahla, kayiyikukudelal.

7 UMozisi wasembiza uJoshuwa, wathi kuye phambi kwamehlo kaIsrayeli wonke: Qina, ume isibindi; ngoba wena uzangena lalababantu elizweni iNkosi eyalifungela oyise ukubanika lona; uzabenza badle ilifa lalom.

8 Njalo iNkosi, yiyo ehamba phambi kwakho; yona izakuba lawen, ingakulahli, ingakudeli; ungesabio, ungakhathazekip.

Umlayo uzabalwa ekupheleni kweminyaka eyisikhombisa

9 UMozisi wasewubhala lumlayo, wawunika abapristi, amadodana kaLeviq, ababethwala umtshokotsho wesivumelwano seNkosi, lakubo bonke abadala bakoIsrayelir.

10 UMozisi wasebalaya esithi: Ekupheleni kweminyaka eyisikhombisa, ngesikhathi esimisiweyo somnyaka wenkululekos, emkhosini wamadumbat,

11 lapho uIsrayeli wonke esefike ukubonakala phambi kweNkosi uNkulunkulu wakho endaweni ezayikhethau, uwubale lumlayo phambi kukaIsrayeli wonke endlebeni zabov.

12 Buthanisa abantu, abesilisa labesifazana labantwana, lowemzini wakho ophakathi kwamasango akho, ukuze bezwe, lokuze bafunde, bayesabe iNkosi uNkulunkulu wenu, bagcine ukwenza wonke amazwi alumlayow.

13 Labantwana babo abangaziyox bezwe, bafunde ukuyesaba iNkosi uNkulunkulu wenu, zonke izinsuku zokuphila kwenu, elizweni elichapha iJodani lisiya kulo ukudla ilifa laloy.

Imilayezelo yokucina yeNkosi kuMozisi

14 INkosi yasisithi kuMozisi: Khangela, insuku zakho zokufa sezisondelez; biza uJoshuwa, zimiseni ethenteni lenhlangano ukuze ngimlaye. UMozisi loJoshuwa bahamba-ke, bazimisa ethenteni lenhlanganoa.

15 INkosi yasibonakala ethenteni ensikeni yeyezi; lensika yeyezi yema phezu komnyango wethenteb.

16 INkosi yasisithi kuMozisi: Khangela, uzalala laboyihlo; lalababantu bazasukumac baphinge ngokulandela onkulunkulu bezizweni belizwe, lapho abaya khona phakathi kwabod, bangitshiyee, bephule isivumelwano sami engisenze labof.

17 Lentukuthelo yami izabavuthela ngalolosuku, ngibatshiyeg, ngibafihlele ubuso bami, ukuze babe yikudlah, behlelwe ngokubi okunengi lezinhlupheko, baze bathi ngalolosuku: Angithi lobububi busehlele ngoba uNkulunkulu wethu kakho phakathi kwethui?

18 Lami ngizafihla lokufihla ubuso bami ngalolosuku ngenxa yobubi bonke ababenzileyo, ngoba bephendukele kwabanye onkulunkuluj.

19 Ngakho-ke zibhaleleni lingoma, uyifundise abantwana bakoIsrayeli; uyifake emlonyeni wabo ukuze lingoma ibe yibufakazi kimi obumelene labantwana bakoIsrayelik.

20 Lapho sengibangenisile elizweni engalifungela oyise, eligeleza uchago loluju, sebedlile basuthal, bazimukam, bazaphendukela kwabanye onkulunkulu, babakhonzen, bangideleleo, bephule isivumelwano samip.

21 Kuzakuthi-ke, nxa sebehlelwe ngokubi okunengi lezinhlupheko, lingoma izaphendula phambi kobuso babo ibe yibufakazi; ngoba kayiyikukhohlakala emlonyeni wenzalo yaboq. Ngoba ngiyawazir amacebo abo abawenzayo lamuhla, ngingakabangenisi elizweni engifunge ngalos.

22 UMozisi wasebhala lingoma ngalolosuku, wayifundisa abantwana bakoIsrayeli.

23 Yasilaya uJoshuwa indodana kaNuni yathit: Qina, ume isibindi, ngoba wena uzabangenisa abantwana bakoIsrayeli elizweni engabafungela lonau; lami ngizakuba lawev.

24 Kwasekusithi uMozisi eseqedile ukubhala amazwi alumlayo egwalweni, aze aphelaw,

25 uMozisi walaya amaLevi ayethwala umtshokotsho wesivumelwano seNkosi esithix:

26 Thathani lolugwalo lomlayo, lilubeke eceleni komtshokotsho wesivumelwano seNkosi uNkulunkulu wenu, ukuze lube khonay, kube yibufakazi obumelene lawez.

27 Ngoba mina ngiyazi umvukela wakho, lentamo yakho elukhuni; khangelani, ngisaphila lani lamuhlaa, belingabavukeli beNkosi; pho, kangakanani emva kokufa kwamib?

28 Buthanisani kimi bonke abadala bezizwe zenu lenduna zenu ukuze ngikhulume lamazwi endlebeni zaboc, ngibize amazulu lomhlaba ukuba ngabafakazi bamelane labod.

29 Ngoba ngiyazi ukuthi emva kokufa kwami lizakona lokona, liphambuke endleleni engililaye yonae; lizakwehlelwa ngokubi ngensuku ezizayo, ngoba lizakwenza okubi emehlweni eNkosif, liyithukuthelise ngomsebenzi wezandla zenug.

Ingoma kaMozisi

30 UMozisi wasekhuluma amazwi alingoma endlebeni zebandla lonke lakoIsrayeli, aze aphela.

32Bekani indlebe, mazulu, ngizakhuluma, njalo zwana, mhlaba, amazwi omlomo wamia.

2 Imfundiso yamib izathonta njengezulu, inkulumo yami izathonta njengamazolo, njengomkhizo phezu kohlazac, lanjengemifefezo emibhidenid.

3 Ngoba ngizamemezela ibizo leNkosi. Mnikeni ubukhulu uNkulunkulu wethue.

4 UliDwala, umsebenzi wakhe uphelelef, ngoba zonke indlela zakhe ziyizahlulelog. UNkulunkulu weqinisoh, ongelabubi, ulungile, uqondilei.

5 Bonile kuye, kabasibo abantwana bakhe, isici ngesabo, bayisizukulwana esigobileyoj lesiphambeneyok.

6 Lingahlawula lokho eNkosini yini, bantu abayizithutha labangahlakaniphangal? Kayisuye yini uyihlom owakuthengayon, wakwenza, wakumisao?

7 Khumbula insuku zendulo, unakane iminyaka yesizukulwana ngesizukulwana. Buza uyihlo, uzakulandisela, abadala bakho, bazakutshelap.

8 Lapho oPhezukonke enika izizwe ilifaq, lapho esehlukanisa amadodana kaAdamu, wamisa imingcele yezizwe njengenani labantwana bakoIsrayelir.

9 Ngoba isabelo seNkosi ngabantu bayo, uJakobe uyinkatho yelifa layo.

10 Wamfica elizweni eliyinkangalas, lenkangalat engelalutho ebhongayou. Wamkhokhela wambhodisa, wamfundisa, wamgcina njengenhlamvu yelihlo lakhev.

11 Njengokhozi olunyakazisa isidleke salow, lundiza phezu kwamaphuphu alo, luselula impiko zalo, luwathathax, luwathwale ngezimpaphe zaloy,

12 INkosi yodwa yamkhokhela, njalo kwakungekho layo unkulunkulu wabezizwe.

13 Yamgadisa endaweni eziphakemeyo zomhlaba, ukuze adle izithelo zensimuz. Yamondla ngoluju oluvela edwalenia, lamafuthab aphuma elitsheni elilukhuni ledwalac,

14 izankefu zenkomo, lochago lwembuzi, kanye lamafutha amawundlu, lezinqama zohlobo lweBashani, lezimpongo, kanye lamahwahwa ezinso zengqoloyid; wena wasunatha igazi lezithelo zesivini, iwayinie.

15 Kodwa uJeshuruni wazimukaf wakhabag. Usuzimukile, wakhuluphala, wembeswa ngamahwahwah. Yena wadela uNkulunkului owamenzayoj, wadelela iDwala losindiso lwakhek.

16 Bambangela ubukhwele ngokwezizwe, bamthukuthelisa ngezinengisol.

17 Bahlabela amadimoni, hatshi uNkulunkulu, onkulunkulu ababengabazi, abatsha abavela eduze, oyihlo abangabesabangam.

18 IDwala elakuzalayo ulikhohliwe, wamkhohlwa uNkulunkulu owakuzalayon.

19 Kwathi iNkosi ikubona, yanengwa yiboo, ngenxa yentukuthelo yamadodana ayo lamadodakazi ayop.

20 Yasisithi: Ngizabafihlela ubuso bami, ngibone ukuthi ukuphela kwabo kuzakuba yiniq; ngoba bayisizukulwana esiphambeneyo, abantwana okungelakuthembeka kibor.

21 Bona bangenze ngaba lobukhwele ngokungesuye uNkulunkulus; bangithukuthelisile ngezinto zabo eziyizet. Ngakho ngizabenza babe lobukhwele ngabangeyisibo abantu; ngibathukuthelise ngesizwe esiyisithuthau.

22 Ngoba umlilo usubasiwe entukuthelweni yami, uyavutha kuze kube sesihogweni esingaphansi kakhuluv; uzaqeda umhlaba lezithelo zawow, ulumathise izisekelo zezintabax.

23 Ngizabuthelela ububi phezu kwabo, ngiqedele imitshoko yami kuboy.

24 Bazamunywa yindlala, baqedwe yikutshisa lencithakalo ebabayo; njalo ngizathumela phakathi kwabo amazinyo eziloz, lobuhlungu bezihuquzelayo zothulia.

25 Ngaphandle inkemba izabenza bafelwe, ngokunjalo uvalo ezindlini ezingaphakathi, ijaha lalo lentombi emsulwa, omunyayo kanye lendoda eyimpungab.

26 Ngathi: Ngizabahlakaza, ngenze ukukhunjulwa kwabo kuphele phakathi kwabantuc;

27 uba bengingesabi intukuthelo yesitha, hlezi abazondi babo bahlanekeled, hlezi bathi: Isandla sethu siphakeme; leNkosi kakusiyo eyenze konke lokhue.

28 Ngoba bayisizwe esingelakwelulekwa, njalo kakukho ukuqedisisa kubof.

29 Kwangathi ngabe bebehlakaniphile, bebengaqedisisa lokhug, bazwisise isiphetho saboh!

30 Oyedwa angaxotsha njani abayinkulungwane, lababili babalekise abayizinkulungwane ezilitshumii, ngaphandle kokuthi iDwala labo libathengisile, leNkosi ibanikelej?

31 Ngoba idwala labo kalinjengeDwala lethuk; njengoba izitha zethu zingabahlulelil.

32 Ngoba ivini labo livela evinini leSodoma, lemasimini eGomoram; izithelo zesivini sabo ziyizithelo zesivini ezilobuhlungu; zilamahlukuzo ababayon.

33 Iwayini labo liyibuhlungu bemigobhoo, lobuhlungu obulesihlukup bamabululuq.

34 Lokho kakubekiwe kimi yini, kunanyekiwe emagugwini amir?

35 Ngeyami impindiselo lokubuyisela, ngesikhathi sokutshelela konyawo lwabos; ngoba usuku lwengozi yabo selusondele, lezinto abazilungiselweyo ziyaphangisat.

36 Ngoba iNkosi izabahlulela abantu bayou, izisole ngenceku zayo, lapho ibona ukuthi amandla asehambilev, lokuthi kakho ovalelweyo lokhululekileyow.

37 Khona izakuthi: Bangaphi onkulunkulu babo, idwala ababephephela kulox,

38 abadla amafutha emihlatshelo yabo, banatha iwayini lomnikelo wabo wokuthululwa? Kabavuke, balisize, babe yisivikelo senu.

39 Bonani khathesi ukuthi mina, nginguye, njalo kakho unkulunkulu olamiy; mina ngiyabulala, njalo ngiphilisez; ngiyatshaya, njalo mina ngelaphe; njalo kakho ongahluthuna esandleni samia.

40 Ngoba ngiphakamisela isandla sami emazulwini, ngithi: Ngiyaphila kuze kube phakadeb,

41 nxa ngilola inkemba yami ephazimayo, lesandla sami sibambelela ekwahluleleni, ngizabuyisela impindiselo ezitheni zami, ngibavuze abangizondayoc.

42 Ngizadakisa imitshoko yami ngegazi, lenkemba yami izakudla inyama, ngegazi labagwaziweyo labathunjiweyod, ekuqaliseni kwezimpindiselo ngimelene lesithae.

43 Thokozani zizwe, bantu bayof; ngoba izaphindisela igazi lenceku zayog, ibuyisele impindiselo kuzitha zayoh, yenzele ilizwe layo, abantu bayo, inhlawulo yokuthulai.

44 UMozisi wasesiza, wakhuluma wonke amazwi alingoma endlebeni zabantu, yena loHoseya indodana kaNuni.

45 UMozisi eseqedile ukukhuluma wonke lamazwi kuIsrayeli wonke,

46 wathi kubo: Bekani inhliziyo yenu kuwo wonke amazwi engiwafakaza phakathi kwenu lamuhla, ukuthi libalaye abantwana benu bagcine ukuwenza wonke amazwi alumlayoj.

47 Ngoba kakusiyo into eyize kini, ngoba kuyimpilo yenu; ngalinto lizakwelula izinsuku elizweni elichapha iJodani ukuya kulo ukudla ilifa lalok.

UMozisi uvunyelwa ukuthi abone ilizwe leKhanani

48 INkosi yasikhuluma kuMozisi ngalona lolosuku isithi:

49 Yenyukela kule intaba yeAbarimi, intaba yeNebo, eselizweni lakoMowabi emaqondana leJeriko, ubone ilizwe leKhanani engilinika abantwana bakoIsrayeli ukuba yilifal,

50 ufele entabeni owenyukela kuyo, ubuthelwe ebantwini bakinim, njengoAroni umnewenu efela entabeni yeHori, wabuthelwa ebantwini bakibon.

51 Ngenxa yokuthi laphambana lami phakathi kwabantwana bakoIsrayeli emanzini eMeriba-Kadeshi enkangala yeZini; ngoba kalingingcwelisanga phakathi kwabantwana bakoIsrayelio.

52 Ngoba unganeno uzalibona ilizwe, kodwa kawuyikungena khona, elizweni engilinika abantwana bakoIsrayelip.

UMozisi ubusisa izizwe zakoIsrayeli

33Lalesi yisibusisoa uMozisi umuntu kaNkulunkulu abusisa ngaso abantwana bakoIsrayeli engakafib.

2 Wasesithi:

INkosi yavela eSinayi, yenyukela kubo ivela eSeyiri,c yakhanya isentabeni yeParanid, yabuya lenkulungwane ezilitshumi zabangcwele; ngakwesokunene sayo kwakulomlayo ovuthayo kiboe.

3 Yebo, yathanda abantuf. Bonke abangcwele bayo babesesandleni sakho; labo bahlala enyaweni zakhog, ngamunye emukele okwamazwi akhoh.

4 UMozisi wasilaya umlayoi, ilifa lebandla likaJakobej.

5 Yaba yinkosik eJeshurunil, lapho inhloko zabantu zibuthene, ndawonye lezizwe zakoIsrayeli.

6 URubeni kaphile, angafim, lamadoda akhe abe linanin.

7 Lalokhu ngokukaJuda, wasesithi:

Zwana, Nkosi, ilizwi likaJuda, umlethe kubantu bakhe, izandla zakhe kazimlwele, njalo kawube ngumsizi ezitheni zakheo.

8 LakuLevi wathi:

IThumimi yakho leUrimi yakhop ngokwendoda, eyingcwele yakhoq, owayilinga eMasa, waphikisana layo emanzini eMeribar;

9 eyathi kuyise lakunina: Kangimbonangas; kabananzanga abafowabo, kabazanga abantwana bakhe. Ngoba balalela ilizwi lakho, bagcina isivumelwano sakhot.

10 Bazamfundisa uJakobe izahlulelo zakho, loIsrayeli umlayo wakhou; bazabeka impepha phambi kwamakhala akhov, lomnikelo wonke phezu kwelathi lakhow.

11 Busisa, Nkosi, amandla akhe, wemukele umsebenzi wezandla zakhe; tshaya inkalo zalabo abamvukelayo lezabamzondayo, ukuze bangasukumix.

12 KuBhenjamini wathi:

Othandwayo weNkosi uzahlala evikelekile ngakiyo; izamsibekela usuku lonke, uzahlala phakathi kwamahlombe ayo.

13 LakuJosefa wathi:

Ilizwe lakhe kalibusiswe yiNkosi, ngokuhlekazi kwamazuluy, ngamazoloz, langokujula okulele ngaphansi,

14 langokuhlekazi kwezithelo zelanga, langokuhlekazi kwezinto ezivezwa zinyanga,

15 langekhethelo lentaba ezindala, langokuhlekazi kwamaqaqa aphakadea,

16 langokuhlekazi komhlaba lokugcwala kwawob, lomusa walowo owahlalac esihlahlenid. Izinto lezie kazize ekhanda likaJosefa, lenkanda yalowo owehlukaniswa labafowabof.

17 Ulobukhosi bezibulo benkunzi yakheg, lempondo zakhe zimpondo zenyathih; uzahlaba ngazo izizwe ndawonye zize zifike emikhawulweni yomhlabai. Lezi zinkulungwane ezilitshumi zakoEfrayimi, lalezi zinkulungwane zakoManasej.

18 LakuZebuluni wathi:

Thokoza, Zebuluni, ekuphumeni kwakho, lawe Isakari, emathenteni akhok.

19 Bazabizela izizwe entabenil, lapho bahlabe iminikelo yokulunga. Ngoba bazamunya inala yezinlwandle, lamagugu afihlwe etshebetshebenim.

20 LakuGadi wathi:

Kabusiswe owandisa uGadi. Uhlala njengesilwane, uklebhula ingalo, yebo inkandan.

21 Wazinakekela ngekhetheloo, ngoba lapho isabelo somnikumthetho salondolozwap; weza lenhloko zabantu, wenza ukulunga kweNkosi, lezahlulelo zayo loIsrayeliq.

22 LakuDani wathi:

UDani ngumdlwane wesilwaner; uzakweqa evela eBashanis.

23 LakuNafithali wathi:

Nafithali, eneliswa ngomusa, ugcwele isibusiso seNkosit, dlana ilifa lentshonalanga leningizimuu.

24 LakuAsheri wathi:

UAsheri kabusiswe ngabantwana, abe ngowemukelekayo kubafowabov, agxamuze unyawo lwakhe emafutheniw.

25 Insimbi lethusi kuzakuba yizicathulo zakho, lanjengensuku zakho azakuba njalo amandla akho.

26 Kakho onjengoNkulunkulux, Jeshuruniy, ogade amazulu kusizo lwakho, lomkhathi ngobukhosi bakhez.

27 UNkulunkulu waphakade uyisiphepheloa, langaphansi kulengalo ezingelakuphela. Uxotsha isitha phambi kwakho, athi: Bhubhisa.

28 Ngakho uIsrayeli uzahlala evikelekileb eyedwac; ilihlo likaJakobed lizakuba elizweni lamabele lewayini elitshae; yebo, amazulu akhe azathontisa amazolof.

29 Ubusisiwe wena, Israyelig! Ngubani onjengawe, isizwe esisindiswe yiNkosih, isihlangu sosizo lwakho, loyinkemba yobukhosi bakho? Lezitha zakho zizakuthobela ngokuzenzisai, lawe unyathele endaweni zazo eziphakemeyoj.

Ukufa kukaMozisi

34UMozisi wasesenyuka esuka emagcekeni akoMowabi, esiya entabeni yeNebo, engqongeni yePisiga, emaqondana leJerikoa. INkosi yasimtshengisa ilizwe lonke, iGileyadi kuze kube koDanib,

2 layo yonke iNafithali, lelizwe lakoEfrayimi, leManase, lelizwe lonke lakoJuda, kwaze kwaba selwandle lokucinac,

3 leningizimu, legceke lesigodi seJerikod, umuzi wamalalae, kwaze kwaba seZowarif.

4 INkosi yasisithi kuye: Leli yilizwe engalifungela uAbrahama, uIsaka, loJakobe ngisithi: Ngizalinika inzalo yakhog. Sengikwenze walibona ngamehlo akho, kodwa kawuyikuchaphela kiloh.

5 UMozisi inceku yeNkosi wasefela khona elizweni lakoMowabi njengokomlayo weNkosi.

6 Yasimngcwaba esigodini elizweni lakoMowabi maqondana leBeti-Peyorii; kodwa kakulamuntu olaziyo ingcwaba lakhe kuze kube lamuhlaj.

7 Njalo uMozisi wayeleminyaka elikhulu lamatshumi amabili ekufeni kwakhek. Amehlo akhe ayengafiphalanga, lamandla akhe ayenganyamalalangal.

8 Abantwana bakoIsrayeli basebemlilela uMozisi emagcekeni akoMowabi insuku ezingamatshumi amathathu; zaphela-ke insuku zokukhala zokumlilela uMozisim.

9 Njalo uJoshuwa indodana kaNuni wayegcwele umoya wokuhlakaniphan, ngoba uMozisi wayebekile izandla zakhe phezu kwakhe. Ngakho abantwana bakoIsrayeli bamlalela, benza njengalokhu iNkosi imlayile uMozisio.

10 Kakusavelanga-ke umprofethi koIsrayeli onjengoMozisip, iNkosi eyamazi ubuso ngobusoq,

11 ngazo zonke izibonakaliso lezimangaliso iNkosi eyamthuma ukuthi azenze elizweni leGibhithe, kuFaro lakuzo zonke inceku zakhe lelizweni lakher lonke,

12 langaso sonke lesosandla esilamandlas langakho konke okwesabekayo okukhulut uMozisi akwenzayo phambi kwamehlo kaIsrayeli wonke.

UGWALO

LUKAJOSHUWA

Amalungiselelo okunqoba ilizwe lamaKhanani

1Kwasekusithi emva kokufa kukaMozisi inceku yeNkosi, iNkosi yakhuluma kuJoshuwa indodana kaNuni, inceku kaMozisi, isithia:

2 UMozisi inceku yami usefileb; ngakho-ke sukuma uchaphe le iJodani, wena labo bonke lababantu, liye elizweni engilinika bona, ebantwaneni bakoIsrayeli.

3 Yonke indawo lapho ingaphansi yonyawo lwenu ezanyathela khona ngilinike yonac, njengokutsho kwami kuMozisid.

4 Kusukela enkangalae lale iLebhanoni kuze kufike emfuleni omkhulu, umfula iYufrathif, ilizwe lonke lamaHethi, njalo kufike elwandle olukhulu lapho okutshona khona ilanga, kuzakuba ngumngcele wenu.

5 Kakulamuntu ozakuma phambi kwakho zonke izinsuku zempilo yakhog. Njengalokhu ngangiloMozisih, ngizakuba lawei; kangiyikukutshiya, kangiyikukulahlaj.

6 Qina, ume isibindi, ngoba wena uzakwenza lababantu badle ilifa lelizwe engalifungela oyise ukubanika lonak.

7 Kuphela qina, ube lesibindi esikhulul, ukugcina ukwenza ngokomlayo wonke uMozisi inceku yami akulaya wonam; ungaphambuki kuwo uye ngakwesokunene loba ngakwesokhohlo, ukuze uphumelele loba ngaphi lapho oya khonan.

8 Ugwalo lwalumlayo lungasuki emlonyeni wakho, kodwa uzindle kuwo emini lebusuku, ukuze uqaphele ukwenza njengakho konke okubhaliweyo kuloo, ngoba khona uzakwenza indlela yakho iphumelele, ubusuphumelela.

9 Kangikulayanga yini? Qina, ume isibindip; ungesabiq, ungatshaywa luvalor, ngoba iNkosi uNkulunkulu wakho ilawe loba ngaphi lapho oya khonas.

10 UJoshuwa waselaya izinduna zabantu, esithit:

11 Dabulani phakathi kwenkamba lilaye abantu lithi: Zilungiseleni umphako, ngoba kusesezinsuku ezintathu lizachapha le iJodani, ukuze lingene lidle ilifa lelizwe iNkosi uNkulunkulu wenu elinika lona ukuthi lidle ilifa lalou.

12 UJoshuwa wasekhuluma kwabakoRubeni labakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase esithi:

13 Khumbulani ilizwi uMozisi inceku yeNkosi alilaya ngalo esithi: INkosi uNkulunkulu wenu iyaliphumuza, ilinika lelilizwev.

14 Omkenu, abantwanyana benu, lezifuyo zenu kuzahlala elizweni uMozisi alinika lona nganeno kweJodani; kodwa lina lizachapha lihlomile phambi kwabafowenu, wonke amaqhawe alamandla, libasize,

15 INkosi ize iphumuze abafowenu njengani, labo njalo badle ilifa lelizwe iNkosi uNkulunkulu wenu ebanika lonaw. Lizabuyela-ke elizweni lelifa lenu, lidle ilifa lalo, uMozisi inceku yeNkosi alinika lona, nganeno kweJodani, empumalangax.

16 Basebemphendula uJoshuwa besithi: Konke osilaya khona sizakwenza, laloba ngaphi lapho ozasithuma khona sizahamba.

17 Njengakho konke esamlalela uMozisi ngakho, ngokunjalo sizakulalela. Kuphela iNkosi uNkulunkulu wakho ibe lawe njengoba yayiloMozisiy.

18 Wonke umuntu ozavukela umlomo wakho, angalaleli amazwi akho, kukho konke omlaya khona, uzabulawaz. Kuphela qina, ume isibindia.

UJoshuwa uthuma izinhloli eKhanani

2UJoshuwa indodana kaNuni wasethuma eseShithimi amadoda amabili aba zinhloli ensitha, esithi: Hambani libone ilizwe, leJerikoa. Asehamba, ayafikela endlini yomfazi, iwuleb, obizo lakhe lalinguRahabic, alala khona.

2 Kwatshelwa inkosi yeJeriko kwathiwa: Khangela, kufike lapha ebusuku amadoda abantwana bakoIsrayeli ukuhlola ilizwe.

3 Inkosi yeJeriko yasithumela kuRahabi isithi: Khupha lawo amadoda afikele kuwe, angena endlini yakho, ngoba azehlola ilizwe lonke.

4 Kodwa owesifazana wayethethe lawomadoda amabili, wawafihla, wakhuluma kanje: Afikile kimi amadoda, kodwa bengingazi lapha avela khonad.

5 Kwasekusithi sekuzavalwa isango lapho sekumnyama amadoda aphuma. Kangikwazi lapho amadoda aye khona; axhumeni ngokuphangisa liwalandele, ngoba lizawafica.

6 Kodwa yena wayewenyusele ephahleni, wawafihla phakathi kwamahlanga efilakisi ayechayelwe yena ephahleni.

7 Amadoda asewaxhuma ngendlela yeJodani aze afika emazibukweni; bavala amasango emva kokuphuma kwabawaxhumayo bewalandela.

8 Kwathi wona engakalali, yena wenyukela kuwo ephahleni

9 wasesithi emadodeni: Ngiyazi ukuthi iNkosi ilinikile ilizwe, lokuthi ukwesabeka kwenu kuwele phezu kwethu, lokuthi bonke abakhileyo elizweni bayancibilika ngenxa yobukhona benue.

10 Ngoba sizwile ukuthi iNkosi yomisa amanzi oLwandle oluBomvu phambi kwenu ekuphumeni kwenu eGibhithef, lalokho elakwenza emakhosini amabili amaAmori ayengaphetsheya kweJodani, uSihoni loOgig elabatshabalalisayoh.

11 Sathi sikuzwa lokhoi inhliziyo yethu yancibilikaj, kakusekho isibindi emuntwini ngenxa yenuk. Ngoba iNkosi uNkulunkulu wenu, nguye uNkulunkulu emazulwini phezulu lemhlabeni phansil.

12 Ngakho-ke ake lifunge kimi ngeNkosi, ngoba ngilenzele umusa, lani-ke lizayenzela umusa indlu kababam, linginike isiboniso esiqinileyon,

13 ukuthi ligcine bephila ubaba lomama, labanewethu labodadewethu, lakho konke abalakho, likhulule impilo yethu ekufeni.

14 Lamadoda athi kuye: Umphefumulo wethu ufe esikhundleni senu, uba ungavezi obala loludaba lwethu. Njalo kuzakuthi lapho iNkosi isisinikile ilizwe, sizakwenzela umusa leqinisoo.

15 Wasewehlisa ngentambo ewindini, ngoba indlu yakhe yayisemdulini womuzi, wayehlala phezu komdulip.

16 Wasesithi kuwo: Yanini entabeni, hlezi abaxhumi bahlangane lani, licatshe khona insuku ezintathu, baze babuye abaxhumi, lemva kwalokho lihambe ngendlela yenu.

17 Amadoda asesithi kuye: Thina sizakhululeka esifungweni sakho lesi osifungise sonaq.

18 Khangela, ekufikeni kwethu elizweni uzabophela lintambo yomnxebar obomvu ewindini osehlise ngalos, njalo uzibuthanisele endlini yakho oyihlo lonyoko labanewenu lendlu yonke kayihlot.

19 Kuzakuthi-ke, loba ngubani ophumela phandle kweminyango yendlu yakho, igazi lakhe lizakuba phezu kwekhanda lakhe, thina-ke sizakuba singelacala. Njalo loba ngubani ozakuba lawe endlini, igazi lakhe lizakuba sekhanda lethu, uba isandla sisiba phezu kwakheu.

20 Kodwa uba uluveza obala loludaba lwethu, sizakhululeka esifungweni sakho osifungise sonav.

21 Wasesithi: Njengamazwi enu, kakube njalo. Wasewayekela ehamba, ahamba, wabophela intambo ebomvu ewindini.

22 Asehamba afika entabeni, ahlala khona insuku ezintathu, baze babuya abaxhumi, ngoba abaxhumi bawadinga endleleni yonke, kodwa kabawatholanga.

23 Ngakho amadoda womabili aphenduka asesehla entabeni, achapha, afika kuJoshuwa indodana kaNuniw, amtshela konke okuwehleleyox.

24 Athi kuJoshuwa: Isibili iNkosi ilinikele esandleni sethu ilizwe lonke, futhi-ke bonke abakhileyo belizwe bancibilikile ngenxa yobukhona bethuy.

UIsrayeli uchapha iJodani

3UJoshuwa wasevuka ekuseni kakhulu, basuka eShithimi, bafika eJodani, yena labo bonke abantwana bakoIsrayeli; basebelala khona bengakachaphia.

2 Kwasekusithi ekupheleni kwensuku ezintathub induna zadabula phakathi kwenkambac

3 zalaya abantu zisithi: Nxa libona umtshokotsho wesivumelwano seNkosi uNkulunkulu wenu, labapristi, amaLevi, bewuthwele, lina-ke lisuke endaweni yenu liwulandeled.

4 Kodwa kuzakuba khona ibanga phakathi kwenu lawo, phose ingalo eziyizinkulungwane ezimbili ngesilinganiso; lingasondeli kuwo; ukuze lazi indlela elizahamba ngayo, ngoba kalidlulanga ngalindlela manduloe.

5 UJoshuwa wasesithi ebantwini: Zingcweliseni, ngoba kusasa iNkosi izakwenza izimangaliso phakathi kwenuf.

6 UJoshuwa wasekhuluma kubapristi esithi: Phakamisani umtshokotsho wesivumelwano, ledlule phambi kwabantu. Basebewuphakamisa umtshokotsho wesivumelwano, bahamba phambi kwabantug.

7 INkosi yasisithi kuJoshuwa: Lamuhla ngizaqala ukukukhulisa emehlweni kaIsrayeli wonkeh ukuze bazi ukuthi njengalokho ngangiloMozisi, ngizakuba lawei.

8 Wena-ke uzalaya abapristi abathwele umtshokotsho wesivumelwano uthi: Nxa selifikile ekhunjini lwamanzi eJodanij, lizakuma eJodanik.

9 UJoshuwa wasesithi ebantwaneni bakoIsrayeli: Sondelani lapha, lizwe amazwi eNkosi uNkulunkulu wenu.

10 UJoshuwa wasesithi: Ngalokhu lizakwazi ukuthi uNkulunkulu ophilayo uphakathi kwenul, lokuthi uzawaxotsha lokuwaxotsham elifeni amaKhanani lamaHethi lamaHivi lamaPerizi lamaGirigashi lamaAmori lamaJebusi asuke ngaphambi kwenun.

11 Khangelani, umtshokotsho wesivumelwano seNkosi yomhlaba wonke uzachapha phambi kwenu eJodanio.

12 Ngakho-ke zithatheleni amadoda alitshumi lambili ezizweni zakoIsrayelip, indoda ibenye kuleso lalesosizweq.

13 Kuzakuthi-ke lapho ingaphansi yenyawo zabapristi abathwele umtshokotsho weNkosir, iNkosi yomhlaba wonke, zizakuma emanzini eJodani, amanzi eJodani azaqunywa, amanzi ehlayo evela phezulus; azakuma abe yinqwaba eyodwat.

14 Kwasekusithi abantu besuka emathenteni abo ukuchapha iJodani, abapristi bathwala umtshokotsho wesivumelwano phambi kwabantuu.

15 Lalapho abathwele umtshokotsho befika eJodani, lenyawo zabapristi abathwele umtshokotsho zigxanyuzwa ephethelweni lamanziv (ngoba iJodani liyagcwala enkunjini zonke zalow zonke izinsuku zokuvunax),

16 amanzi ehlayo evela phezulu ema, aphakama aba yinqwaba eyodwa, khatshana kakhulu lomuzi iAdamu, oseceleni kweZarethaniy; lalawo ehlela elwandle lwamagcekez, ulwandle lweTshwayi, aphela aqunywa. Labantu bachapha maqondana leJerikoa.

17 Labapristi abathwele umtshokotsho wesivumelwano seNkosi bema emhlabathini owomileyo phakathi kweJodani beqinile, loIsrayeli wonke wachapha emhlabathini owomileyo, isizwe sonke saze saqeda ukuchapha iJodanib.

Amatshe alitshumi lambili athathwa eJodani abe yisikhumbuzo

4Kwasekusithi lapho isizwe sonke sesiqede ukuchapha iJodani, iNkosi yakhuluma kuJoshuwa isithia:

2 Zithathele amadoda alitshumi lambili ebantwini, indoda ibenye kuleso lalesosizweb,

3 uwalaye uthi: Zithatheleni okuvela lapha phakathi kweJodani kuleyondawo, lapho obekumi khona inyawo zabapristi ziqinilec, amatshe alitshumi lambili, liwathwale lichaphe lawod, liwabeke endaweni yokulala lapho elizalala khona ebusukue.

4 UJoshuwa wasebiza amadoda alitshumi lambili ayewalungisile ebantwaneni bakoIsrayeli, indoda yabanye kuleso lalesosizwe.

5 UJoshuwa wasesithi kuwo: Dlulani phambi komtshokotsho weNkosi uNkulunkulu wenu, lingene phakathi kweJodani, lizithathele, lowo lalowo, ilitshe elilodwa, aletshate ehlombe, njengokwenani lezizwe zabantwana bakoIsrayeli,

6 ukuze lokhu kube yisiboniso phakathi kwenu. Nxa abantwana benu bebuza kusasa besithi: Ayini lamatshe kinif?

7 Lizabatshela-ke: Ngoba amanzi eJodani aqunywa phambi komtshotsho wesivumelwano seNkosi. Lapho uchapha iJodani, amanzi eJodani aqunywag. Ngakho lamatshe azakuba yisikhumbuzo ebantwaneni bakoIsrayeli kuze kube ninininih.

8 Labantwana bakoIsrayeli benza njalo njengokulaya kukaJoshuwa, bathatha amatshe alitshumi lambili phakathi kweJodani, njengokutsho kweNkosi kuJoshuwa, ngokwenani lezizwe zabantwana bakoIsrayeli; bawathwala bachapha lawo, baya endaweni lapho abalala khona, bawabeka khona.

9 UJoshuwa wasemisa amatshe alitshumi lambili phakathi kweJodani endaweni lapho inyawo zabapristi ababethwele umtshokotsho wesivumelwano ezazimi khona. Njalo asekhona lapho kuze kube lamuhlai.

10 Ngoba abapristi ababethwele umtshokotsho bema phakathi kweJodani kwaze kwaphela yonke into iNkosi eyayimlaye yona uJoshuwa ukuyitshela abantu, njengakho konke uMozisi ayekulaye uJoshuwa. Labantu baphangisa bachapha.

11 Kwasekusithi bonke abantu sebeqedile ukuchapha, umtshokotsho weNkosi wachapha, labapristi phambi kwabantu.

12 Njalo abantwana bakoRubeni labantwana bakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase bachapha behlomile phambi kwabantwana bakoIsrayelij, njengokubatshela kukaMozisik.

13 Phose izinkulungwane ezingamatshumi amane behlomele impi, bachapha phambi kweNkosi ukuya empini, emagcekeni eJeriko.

14 Ngalolosuku iNkosi yamkhulisa uJoshuwa emehlweni kaIsrayeli wonke, njalo bamesaba njengalokhu babemesaba uMozisi insuku zonke zempilo yakhel.

15 INkosi yasikhuluma kuJoshuwa isithi:

16 Laya abapristi abathwala umtshokotsho wobufakazi ukuthi bakhuphuke eJodanim.

17 UJoshuwa wasebalaya abapristi esithi: Khuphukani eJodani.

18 Kwasekusithi lapho abapristi ababethwele umtshokotsho wesivumelwano seNkosi sebekhuphukile phakathi kweJodani, lengaphansi yenyawo zabapristi isiphakanyiselwe emhlabathini owomileyo, amanzi eJodani abuyela endaweni yawo, ahamba njengamandulo aphuphuma enkunjini zonke zayon.

19 Labantu bakhuphuka besuka eJodani ngolwetshumi lwenyanga yokuqala, bamisa inkamba eGiligali ephethelweni lempumalanga yeJerikoo.

20 Lalawomatshe alitshumi lambili abawathatha eJodani uJoshuwa wawamisa eGiligalip.

21 Wakhuluma kubantwana bakoIsrayeli esithi: Nxa abantwana benu bebuza kusasa kuboyise besithi: Ayini lamatsheq?

22 Lizabazisa-ke abantwana benu lisithi: UIsrayeli wayichapha le iJodani emhlabathini owomileyor.

23 Ngoba iNkosi uNkulunkulu wenu yenza amanzi eJodani atsha phambi kwenu laze lachapha, njengokwenza kweNkosi uNkulunkulu wenu kuLwandle oluBomvu eyalomisa phambi kwethu saze sachaphas,

24 ukuze zonke izizwe zomhlaba zazi isandla seNkosit, ukuthi silamandlau, ukuze liyesabe iNkosi uNkulunkulu wenu zonke izinsukuv.

Ukusokwa kwabantwana bakoIsrayeli

5Kwasekusithi lapho wonke amakhosi amaAmori ayenganeno kweJodani ngentshonalanga lawo wonke amakhosi amaKhanani ayengaselwandlea esizwa ukuthi iNkosi yenza amanzi eJodani atsha ngaphambi kwabantwana bakoIsrayelib saze sachapha, inhliziyo yawo yancibilikac, kakusabanga khona moya kiwo, ngenxa yabantwana bakoIsrayelid.

2 Ngalesosikhathi iNkosi yathi kuJoshuwa: Zenzele ingqamu zensengetshe, ubasoke futhi abantwana bakoIsrayeli okwesibili.

3 UJoshuwa wasezenzela ingqamu zensengetshe, wabasoka abantwana bakoIsrayeli oqaqeni lwamajwabu.

4 Njalo yilesisizatho uJoshuwa abasokela sona; bonke abantu abaphuma eGibhithe, abesilisa, amadoda wonke empi, afela enkangala endleleni esephumile eGibhithee.

5 Ngoba bonke abantu abaphumayo babesokiwe, kodwa bonke abantu ababezalelwe enkangala endleleni sebephumile eGibhithe babengabasokanga.

6 Ngoba abantwana bakoIsrayeli bahamba enkangala iminyaka engamatshumi amane saze sabhubha isizwe sonke samadoda empi ayephume eGibhithe, ngoba engalilalelanga ilizwi leNkosif; iNkosi eyayifungile kuwo ukuthi kayiyikuwatshengisa ilizwe iNkosi eyayifungele oyise ukusinika lonag, ilizwe eligeleza uchago lolujuh.

7 Labantwana bawo yabavusa esikhundleni sawo; bona uJoshuwa wabasoka, ngoba babengasokwanga, ngoba babengabasokanga endlelenii.

8 Kwasekusithi sebeqedile ukusoka isizwe sonke, bahlala endaweni yabo enkambeni baze bapholaj.

9 INkosi yasisithi kuJoshuwa: Lamuhla ngigiqile ngasusa kini ihlazo leGibhithek. Ngakho ibizo laleyondawo lathiwa yiGiligali kuze kube lamuhlal.

Abantwana bakoIsrayeli bagcina iphasika eGiligali

10 Abantwana bakoIsrayeli basebemisa inkamba eGiligali, bagcina iphasika ngosuku lwetshumi lane lwenyanga kusihlwa emagcekeni eJerikom.

11 Basebesidla izithelo zelizwe, ngekuseni eyalandela iphasika, izinkwa ezingelamvubelo lamabele akhanzingiweyo, ngalona lolosukun.

12 Imana yacina ngelanga elalandela abadla ngalo izithelo zelizwe; labantwana bakoIsrayeli kabasabanga lemana, kodwa badla izithelo zelizwe leKhanani ngalowomnyakao.

Induna lebutho leNkosi

13 Kwasekusithi uJoshuwa eseJeriko, waphakamisa amehlo akhe wabona, khangela-ke, indoda imi maqondana layep ilenkemba yayo ehwatshiweyo isesandleni sayoq. UJoshuwa wasesiya kuyo wathi kuyo: Ungowakithi yini, kumbe ungowezitha zethu?

14 Wasesithi: Hatshi; kodwa ngiyinduna yebutho leNkosi; sengibuyile. UJoshuwa wasesithi mbo ngobuso bakhe emhlabathini, wakhonza esithi kuye: INkosi yami ithini encekwini yayor?

15 Induna yebutho leNkosi yasisithi kuJoshuwa: Khulula inyathela lakho enyaweni lwakho, ngoba indawo omi kiyo ingcwele. UJoshuwa wasesenza njalos.

Ukuchithwa kweJeriko

6IJeriko yayivaliwe-ke ngci ngenxa yabantwana bakoIsrayeli. Kakho owaphumayo, njalo kakho owangenayo.

2 INkosi yasisithi kuJoshuwa: Bona, nginikele esandleni sakho iJeriko lenkosi yayo lamaqhawea alamandlab.

3 Lizawubhoda-ke umuzi, wonke amadoda empi, awubhode umuzi kanye. Uzakwenza njalo insuku eziyisithupha.

4 Labapristi abayisikhombisa bazathwala impondoc zenqama eziyisikhombisad phambi komtshokotsho; kuthi ngosuku lwesikhombisa lizawubhoda umuzi kasikhombisa, labapristi bevuthela impondoe.

5 Kuzakuthi-ke lapho bekhalisa uphondo lwenqama isikhathi esidef, nxa lisizwa ukukhala kophondo, abantu bonke bazamemeza ngokuklabalala okukhulu, lomduli womuzi uzadilikela phansi; labantu bazakwenyuka, ngulowo lalowo maqondana laye.

6 Ngakho uJoshuwa indodana kaNuni wabiza abapristi wathi kibo: Thwalani umtshokotsho wesivumelwano, labapristi abayisikhombisa bathwale impondo zezinqama eziyisikhombisa phambi komtshokotsho weNkosi.

7 Wasesithi ebantwini: Dlulani liwuzingelezele umuzi, lohlomileyo kadlule phambi komtshokotsho weNkosi.

8 Kwasekusithi uJoshuwa esekhulume ebantwini, abapristi abayisikhombisa bethwele impondo eziyisikhombisa zenqama bakhokhela phambi kweNkosi, bavuthela impondo, lomtshokotsho wesivumelwano seNkosi wabalandela.

9 Abahlomileyo basebehamba phambi kwabapristi ababevuthela izimpondo, lesigaba sasemuva salandela umtshokotsho, bahamba bevuthela izimpondo.

10 UJoshuwa wayelaye-ke abantu esithi: Lingamemezi, loba lizwakalise ilizwi lenu; kungaphumi lizwi emlonyeni wenu kuze kube lusuku engizalitshela ngalo ukuthi limemeze; beselimemeza.

11 Ngakho umtshokotsho weNkosi wawubhoda umuzi, uzingelezela kanye; basebesiza enkambeni, balala enkambeni ebusuku.

12 UJoshuwa wasevuka ekuseni kakhulu, labapristi bathwala umtshokotsho weNkosig.

13 Labapristi abayisikhombisa bephethe impondo zezinqama eziyisikhombisa phambi komtshokotsho weNkosi baqhubeka behamba, bevuthela izimpondo, labahlomileyo bahamba phambi kwabo, lesigaba sasemuva salandela umtshokotsho weNkosi, bahamba bevuthela izimpondo.

14 Langosuku lwesibili bawuzingelezela umuzi kanye, babuyela enkambeni. Benza njalo insuku eziyisithupha.

15 Kwasekusithi ngosuku lwesikhombisa bavuka ngovivi emadabukakusa, bawubhoda umuzi kasikhombisa ngendlela efananayo. Kuphela ngalolosuku bawubhoda umuzi kasikhombisa.

16 Kwasekusithi ngesikhathi sesikhombisa, abapristi bavuthela impondo, uJoshuwa wasesithi ebantwini: Memezani, ngoba iNkosi ilinikile umuzi.

17 Kodwa umuzi wona lakho konke okukuwo kuzakwehlukaniselwa eNkosini; nguRahabi iwule kuphela ozaphila, yena labo bonke alabo endlini yakhe, ngoba wafihla izithunywa esazithumayoh.

18 Kodwa lina sibili zigcineni kokuqalekisiweyo, hlezi lizenze abaqalekisiweyo nxa lithatha kokuqalekisiweyo, lenze inkamba yakoIsrayeli ibe yinto eqalekisiweyoi, liyihluphej.

19 Kodwa sonke isiliva legolide, lezitsha zethusi lezensimbi, kungcwele eNkosini. Kuzakuza endlini yokuligugu kweNkosi.

20 Abantu basebememeza, kwavuthelwa izimpondo. Kwasekusithi abantu besizwa ukukhala kwempondo, abantu bamemeza ngokuklabalala okukhulu, umduli wadilikela phansi, labantu benyukela emzini, ngulowo lalowo maqondana laye, bawuthumba umuzik.

21 Batshabalalisa konke okusemzini, kusukela kowesilisa kusiya kowesifazana, kusukela komutsha kusiya komdala, kuze kube senkabini lemvini lobabhemi, ngobukhali benkembal.

22 Lakulawomadoda amabili ayeyehlola ilizwe uJoshuwa wathi: Ngenani endlini yowesifazana oliwule, likhuphe kuyo owesifazana lakho konke alakho, njengokufunga kwenu kuyem.

23 Lamajaha izinhloli angena akhupha uRahabi loyise lonina labanewabo lakho konke ayelakho; akhupha zonke izihlobo zakhe, azibeka ngaphandle kwenkamba yakoIsrayelin.

24 Basebewutshisa umuzi ngomlilo lakho konke okwakukiwo; kuphela isiliva legolide lezitsha zethusi lezensimbi bakufaka kokuligugu kwendlu yeNkosio.

25 Ngakho uRahabi iwule, lendlu kayise, labo bonke ayelabo, uJoshuwa wabayekela bephila; wahlala phakathi koIsrayeli kuze kube lamuhla, ngoba wafihla izithunywa uJoshuwa ayezithume ukuhlola iJerikop.

26 UJoshuwa wabafungisa esithiq: Uqalekisiwe umuntu phambi kweNkosi osukuma akhe lumuzi iJeriko. Uzawusekela ngezibulo lakhe, amise amasango awo ngecinathunjana lakher.

27 Ngokunjalo iNkosi yaba loJoshuwas, lodumo lwakhe lwaba selizweni lonket.

Icala likaAkani

7Kodwa abantwana bakoIsrayeli baphambuka ngesiphambeko ngokuqalekisiweyo. Ngoba uAkani indodana kaKarmi indodana kaZabidi indodana kaZera owesizwe sakoJuda wathatha kokuqalekisiweyo; ulaka lweNkosi lwaselubavuthela abantwana bakoIsrayelia.

2 UJoshuwa wasethuma abantu besuka eJeriko besiya eAyi eliseduze leBeti-Avenib empumalanga kweBhetheli, wakhuluma kibo esithi: Yenyukani liyehlola ilizwe. Abantu basebesenyuka bayihlola iAyic.

3 Basebebuyela kuJoshuwa bathi kuye: Kakungenyuki bonke abantu; kakwenyuke phose amadoda azinkulungwane ezimbili loba phose amadoda azinkulungwane ezintathu ukutshaya iAyi. Ungadinisi bonke abantu ngokuya khona, ngoba balutshwana.

4 Kwasekusenyukela khona abavela ebantwini amadoda aphosa abe zinkulungwane ezintathu; abaleka phambi kwamadoda eAyid.

5 Lamadoda eAyi atshaya phose amadoda angamatshumi amathathu lesithupha, axotshana lawo phambi kwesango aze afika eShebarimi, awatshayela ekwehleni. Ngakho inhliziyo yabantu yancibilika yaba ngamanzie.

6 UJoshuwa wasedabula izigqoko zakhe, wathi mbo ngobuso emhlabathini phambi komtshokotsho weNkosi kwaze kwahlwa, yena labadala bakoIsrayelif, bathela uthuli emakhanda abog.

7 UJoshuwa wasesithi: Maye Nkosi Jehova! Ubachaphiseleni lokubachaphisa lababantu iJodani ukusinikela esandleni samaAmori ukusibhubhisa? Kungathi ngabe seneliswa sahlala ngaphetsheya kweJodanih!

8 O Nkosi, ngizakuthini, emva kokuthi uIsrayeli esephendule intamo ezitheni zakhe?

9 Ngoba amaKhanani labo bonke abakhileyo elizweni bazakuzwa, basihanqe, baliqume ibizo lethu lisuke emhlabenii. Pho, uzalenzelani ibizo lakho elikhuluj?

10 INkosi yasisithi kuJoshuwa: Sukuma wena, uweleni kanje ngobuso bakho?

11 UIsrayeli wonile; njalo baseqile isivumelwano sami engabalaya sonak, bathethe futhi kokuqalekisiweyo, njalo bebile, baqamba amanga futhi, yebo bakubekile empahleni zabol.

12 Ngalokho abantwana bakoIsrayeli babengelakuma phambi kwezitha zabom, baphendula umhlana phambi kwezitha zabon, ngoba beqalekisiweo. Kangisayikuba lani uba lingabhubhisi okuqalekisiweyo phakathi kwenup.

13 Sukuma, ngcwelisa abantu, uthi: Zingcweliseleleni ikusasaq; ngoba itsho njalo iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli: Kukhona okuqalekisiweyo phakathi kwakho, rIsrayeli; ungeke ume phambi kwezitha zakho lize likhuphe okuqalekisiweyo phakathi kwenus.

14 Ngakho ekuseni lizasondezwa ngezizwe zenu; kuzakuthi-ke isizwe iNkosi ezasibamba sizasondela ngensendo, losendo iNkosi ezalubamba luzasondela ngezindlu, lendlu iNkosi ezayibamba izasondela ngabantut.

15 Kuzakuthi-ke lowo ozabanjwa lokuqalekisiweyo uzatshiswa ngomlilo, yena lakho konke alakhou, ngoba eqe isivumelwano seNkosi, langoba enze ubuphukuphuku koIsrayeliv.

16 UJoshuwa wasevuka ekuseni kakhulu, wenza uIsrayeli wasondela ngezizwe zakhe; lesizwe sakoJuda sabanjwa;

17 wasesenza usendo lwakoJuda lusondele, wabamba usendo lwakoZeraw; wenza usendo lwakoZera lusondele ngabantu; uZabidi wasebanjwa;

18 wasesenza indlu yakhe isondele ngabantu; uAkanix, indodana kaKarmi, indodana kaZabidi, indodana kaZera, owesizwe sakoJuda, wasebanjway.

19 UJoshuwa wasesithi kuAkani: Ndodana yami, ake unike iNkosi udumo, uNkulunkulu wakoIsrayeliz, uvume kuyea; ake ungitshele lokho okwenzileyo, ungangifihlelib.

20 UAkani wasephendula uJoshuwa wathi: Isibili mina ngonile eNkosini, uNkulunkulu wakoIsrayeli. Ngokunje langokunje ngikwenzile.

21 Kwathi ngibona phakathi kwempango isembatho seBhabhiloni esihle esisodwa, lamashekeli esiliva angamakhulu amabili, lolimi lwegolide olulodwa osisindo salo singamashekeli angamatshumi amahlanu, ngakuhawukela, ngakuthatha, khangela-ke, kuthukuziwe emhlabathini phakathi kwethente lami, lesiliva singaphansi kwakhoc.

22 UJoshuwa wasethuma izithunywa, zagijima zaya ethenteni, khangela-ke, kwakufihliwe ethenteni lakhe, lesiliva singaphansi kwakho.

23 Bakukhupha phakathi kwethente, bakuletha kuJoshuwa lebantwaneni bonke bakoIsrayeli, bakuthululela phambi kweNkosi.

24 UJoshuwa loIsrayeli wonke ekanye laye basebemthatha uAkani indodana kaZera, lesiliva, lesembatho, lolimi lwegolide, lamadodana akhe, lamadodakazi akhe, lenkabi zakhe, labobabhemi bakhe, lezimvu zakhe, lethente lakhe, lakho konke ayelakho, bakwenyusela esihotsheni seAkorid.

25 UJoshuwa wasesithi: Usihlupheleni? INkosi izakuhlupha lamuhlae. LoIsrayeli wonke wamkhanda ngamatshe; babatshisa ngomlilo, babakhanda ngamatshef.

26 Bamisa phezu kwakhe inqwaba enkulu yamatshe kuze kube lamuhlag. Ngalokho iNkosi yaphenduka ekuvutheni kolaka lwayoh. Ngakho ibizo laleyondawo labizwa ngokuthi yisihotsha seAkori, kuze kube lamuhlai.

Ukuchithwa kweAyi

8INkosi yasisithi kuJoshuwa: Ungesabi, ungatshaywa luvalo; thatha kanye lawe bonke abantu bempi, usukume wenyukele eAyia; bona, nginikele esandleni sakho inkosi yeAyi, labantu bayo, lomuzi wayo, lelizwe layob.

2 Uzakwenza-ke eAyi lenkosini yayo njengokwenza kwakho eJeriko lenkosini yayoc. Kuphela impango yayo lezifuyo zayo lizaziphangela. Uzibekele abacathameli ngasemzini emva kwawod.

3 UJoshuwa wasesukuma labo bonke abantu bempi ukwenyukela eAyi; uJoshuwa wasekhetha amaqhawe alamandla ayizinkulungwane ezingamatshumi amathathu, wawathuma ebusuku.

4 Wawalaya esithi: Bonani, lizawucathamela umuzi ngemva komuzi. Lingabi khatshana kakhulu lomuzi, kodwa lungani lonkee.

5 Mina-ke labo bonke abantu abalami sizasondela emzini. Kuzakuthi-ke lapho bephuma ukumelana lathi njengakuqala sibaleke phambi kwabo.

6 Njalo bazaphuma emva kwethu size sibadonse basuke emzini. Ngoba bazakuthi: Bayabaleka phambi kwethu njengakuqala. Ngakho sizabaleka phambi kwabof.

7 Lina-ke lizasukuma ekucathameni, liwuthumbe umuzi; ngoba iNkosi uNkulunkulu wenu izawunikela esandleni senu.

8 Kuzakuthi-ke seliwuthumbile umuzi, liwutshise umuzi ngomlilo, lizakwenza njengokwelizwi leNkosi. Bonani, ngililayileg.

9 UJoshuwa wasebathuma, baya ekucathameni, bahlala phakathi kweBhetheli leAyi, entshonalanga kweAyi, kodwa uJoshuwa walala phakathi kwabantu ngalobobusukuh.

10 UJoshuwa wasevuka ekuseni kakhulu, wabala abantu, wenyuka, yena labadala bakoIsrayeli, phambi kwabantu, waya eAyi.

11 Labo bonke abantu bempi ababelaye benyuka, basondela, beza maqondana lomuzi, bamisa inkamba enyakatho kweAyi. Njalo kwakulesihotsha phakathi kwabo leAyi.

12 Wasethatha phose amadoda azinkulungwane ezinhlanu, wawacathamisa phakathi kweBhetheli leAyi entshonalanga komuzi.

13 Lapho sebemisa abantu, lonke ibutho elalisenyakatho komuzi, labacathami ngasentshonalanga komuzi, uJoshuwa waya phakathi kwesihotsha ngalobobusuku.

14 Kwasekusithi inkosi yeAyi ikubona, aphangisa avuka ngovivi; lamadoda omuzi aphuma impi emelane loIsrayeli, yona labantu bayo bonke, ngesikhathi esimisiweyo, phambi kwamagceke; kodwa yona yayingazi ukuthi kukhona abayicathameleyo emva komuzii.

15 UJoshuwa loIsrayeli basebetshaywa phambi kwawo, babaleka ngendlela yenkangalaj.

16 Kwasekubizwa bonke abantu ababesemzini ukuxotshana labo. Nxa bexotshana loJoshuwa badonswa basuka emzinik.

17 Njalo kakusalanga muntu eAyi kumbe eBhetheli, abangaphumanga ukulandela uIsrayeli; bawutshiya umuzi ukhamisile, baxotshana loIsrayeli.

18 INkosi yasisithi kuJoshuwa: Yelulela umkhonto osesandleni sakho eAyi, ngoba ngizayinikela esandleni sakho. UJoshuwa waseselulela umkhonto osesandleni sakhe emzini.

19 Abacathemeyo basebesukuma masinyane endaweni yabo; bagijima esanda ukwelula isandla sakhe, bangena emzini, bawuthumba, baphangisa, bawutshisa umuzi ngomlilo.

20 Kwathi lapho amadoda eAyi enyemukula abona, khangela-ke, intuthu yomuzi yenyukela emazulwini, njalo ayengelandawo yokubalekela ngapha langapha, ngoba abantu ababebalekele enkangala baphendukela ababaxotshayol.

21 Kwathi uJoshuwa loIsrayeli wonke bebona ukuthi abacathemeyo sebewuthumbile umuzi lokuthi intuthu yomuzi yenyuka, baphenduka batshaya amadoda eAyi.

22 Lalaba baphuma emzini ukumelana lawo, aze aba phakathi kukaIsrayeli, abanye ngapha labanye ngale; basebewatshaya, kakwaze kwasala muntu kuwo, owasilayo kumbe owaphunyukayom.

23 Kodwa inkosi yeAyi bayibamba iphila, bayisondeza kuJoshuwa.

24 Kwasekusithi lapho uIsrayeli eseqedile ukubulala bonke abahlali beAyi egangeni, enkangala lapho ababebaxotshele khona, babewile bonke ngobukhali benkemba, baze baqedwa, uIsrayeli wonke wabuyela eAyi, bayitshaya ngobukhali benkemba.

25 Kwasekusithi, bonke abawayo mhlalokho, kusukela kwabesilisa kusiya kwabesifazana, babeyizinkulungwane ezilitshumi lambili, bonke abantu beAyi.

26 Njalo uJoshuwa kasifinyezanga isandla sakhe ayelule umkhonto ngaso baze batshabalalisa bonke abahlali beAyi.

27 Kuphela izifuyo lempango yalowomuzi uIsrayeli waziphangela, njengelizwi leNkosi eyalilaya uJoshuwan.

28 UJoshuwa waseyitshisa iAyi, wayimisa yaba yinqwaba phakade, unxiwa, kuze kube lamuhlao.

29 Lenkosi yeAyi wayiphanyeka esihlahleni kwaze kwaba yisikhathi santambamap. Lekutshoneni kwelanga uJoshuwa walaya ukuthi bethule isidumbu sayo esihlahleni, basiphosele emnyango wesango lomuziq, bamisa phezu kwaso inqwaba enkulu yamatshe, ekhona kuze kube lamuhlar.

Umlayo ufundwa nguJoshuwa entabeni yeEbhali

30 Khona uJoshuwa wayakhela iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli ilathi entabeni yeEbhalis.

31 Njengokulaya kukaMozisi inceku yeNkosi kubantwana bakoIsrayeli, njengalokhu ubhalwe egwalweni lomlayo kaMozisi, ilathi lamatshe apheleleyo, okungazange kusetshenziswe nsimbi phezu kwalot. Basebenikela phezu kwalo eNkosini iminikelo yokutshiswa, bahlaba iminikelo yokuthulau.

32 Wasebhala lapho ematsheni impinda yomlayo kaMozisi, ayibhala phambi kwabantwana bakoIsrayeliv.

33 UIsrayeli wonke-ke, labadala babo, lezinduna, labahluleli babo, bema ngapha langapha komtshokotsho, beqondene labapristi, amaLeviw, abathwala umtshokotsho wesivumelwano seNkosix, owezizwe njengowokuzalwa. Ingxenye yabo imaqondana lentaba yeGerizimi, lengxenye yabo maqondana lentaba yeEbhaliy, njengokulaya kukaMozisi inceku yeNkosi, ukubusisa abantu bakoIsrayeli kuqalaz.

34 Langemva kwalokho wamemezela wonke amazwi omlayoa, isibusisob lesiqalekisoc, njengakho konke okubhaliweyo egwalweni lomlayo.

35 Akwabakho ilizwi kukho konke uMozisi akulayayo uJoshuwa angalimemezelanga phambi kwebandla lonke lakoIsrayeli labesifazana labantwanyanad labezizweni ababehamba phakathi kwaboe.

Ubuqili babeGibeyoni

9Kwasekusithi lapho wonke amakhosi ayenganeno kweJodani, entabeni, lesihotshenia, lekhunjini lolwandle olukhulu, maqondana leLebhanonib, amaHethi lamaAmori, amaKhanani, amaPerizi, amaHivi lamaJebusi ezwac,

2 abuthana ndawonye ukulwa loJoshuwa loIsrayeli nganhliziyonye.

3 Kwathi abahlali beGibeyonid sebezwile lokho uJoshuwa ayekwenzile eJeriko laseAyie,

4 labo basebesenza ngobuqili; bahamba bazenza izithunywa, bathwalisa obabhemi babo amasaka agugileyo lemigodla yewayini egugileyo ledabukileyo lebekelweyo,

5 lamanyathela agugileyo labekelweyo enyaweni zabof, lezigqoko ezigugileyo bezigqokile, lezinkwa zonke zomphako wabo sezomile zikhuntileg.

6 Basebesiya kuJoshuwa enkambeni eGiligalih, bathi kuye lemadodeni akoIsrayeli: Sivela elizweni elikhatshana, ngakho-ke yenzani isivumelwano lathi.

7 Kodwa amadoda akoIsrayeli athi kumaHivii: Mhlawumbe lihlala phakathi kwethu; pho, singenza njani isivumelwano lenuj?

8 Asesithi kuJoshuwa: Sizinceku zakhok. UJoshuwa wasesithi kiwo: Lingobani? Njalo livela ngaphi?

9 Asesithi kuye: Izinceku zakho zivela elizweni elikhatshana kakhulu, ngenxa yebizo leNkosi uNkulunkulu wakhol, ngoba sizwile indumela yayo lakho konke eyakwenza eGibhithem,

10 lakho konke eyakwenza emakhosini amabili amaAmori ayengaphetsheya kweJodani, uSihoni inkosi yeHeshiboni, loOgi inkosi yeBashani, eyayiseAshitarothin.

11 Ngakho abadala bethu labo bonke abakhileyo elizweni lakithi bakhuluma kithi besithi: Thathani umphako wendlela esandleni senu, lihambe liyehlangana labo, lithi kibo: Sizinceku zenu; ngakho-ke yenzani isivumelwano lathi.

12 Lesisinkwa sethu sasithatha sitshisa singumphako wethu ezindlini zethu mhla siphumayo sisiza kini; kodwa khathesi, khangela, sesomile sakhunta.

13 Lalimigodla yewayini esayigcwalisayo yayimitsha; kodwa khangela, isidabukile. Lalezizigqoko zethu lamanyathela ethu sekugugiswe luhambo olude kakhulu.

14 Ngakho amadoda athatha kokomphako wabo, engabuzanga umlomo weNkosio.

15 UJoshuwa wasesenza ukuthula labo, wenza isivumelwano labo sokubayekela baphile, lezinduna zenhlangano zafunga kibop.

16 Kwasekusithi ekupheleni kwensuku ezintathu emva kokuthi sebenzile isivumelwano labo, bezwa ukuthi bangomakhelwane babo, lokuthi babehlala phakathi kwabo.

17 Abantwana bakoIsrayeli basebesuka bafika emizini yabo ngosuku lwesithathu. Njalo imizi yabo yayiyiGibeyoni leKefira leBherothiq leKiriyathi-Jeyarimir.

18 Njalo abantwana bakoIsrayeli kababatshayanga ngoba izinduna zebandla zazibafungele ngeNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli; inhlangano yonke yasingungunela izinduna.

19 Kodwa zonke izinduna zathi enhlanganweni yonke: Thina sifungile kibo ngeNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, ngakho-ke kasilakubathinta.

20 Sizakwenza lokhu kibo, sibayekele baphile, ukuze kungabi khona ulaka phezu kwethus ngenxa yesifungo esasifunga kibot.

21 Lezinduna zathi kubo: Bayekeleni baphile, kodwa kababe ngabagamuli benkuni labakhi bamanzi enhlanganweni yonkeu, njengokutsho kwezinduna kubov.

22 UJoshuwa wasebabiza, wakhuluma labo esithi: Lisikhohliseleni, lisithi: Sikhatshana kakhulu laniw; kanti lina lihlala phakathi kwethux?

23 Ngakho-ke liqalekisiwey, njalo kakuyikuqunywa phakathi kwenu izigqiliz labagamuli benkuni labakhi bamanzi bendlu kaNkulunkulu wamia.

24 Basebephendula uJoshuwa bathi: Ngoba kwatshelwa lokutshelwa ezincekwini zakho ukuthi iNkosi uNkulunkulu wakho yalaya uMozisi inceku yayo ukulinika ilizwe lonke lokuchitha bonke abakhileyo belizwe phambi kwenub. Ngakho sesaba kakhulu ngempilo yethu ngenxa yenu. Yikho senze le intoc.

25 Khathesi-ke, khangela, sesisesandleni sakho; yenza njengokulungileyo lanjengokuqondileyo emehlweni akho ukukwenza kithid.

26 Ngakho wenza njalo kubo, wabophula esandleni sabantwana bakoIsrayeli, ukuze bangababulali.

27 UJoshuwa wasebenza ngalolosuku baba ngabagamuli benkuni labakhi bamanzi benhlangano, labelathi leNkosi, kuze kube lamuhlae, endaweni ezayikhethaf.

Ukunqotshwa kwamaAmori

10Kwasekusithi lapho uAdonizedeki inkosi yeJerusalema esezwile ukuthi uJoshuwa uyithumbile iAyi, wayitshabalalisa, njengalokho akwenza eJeriko lenkosini yayoa, wenze njalo eAyi lenkosini yayob, lokuthi abahlali beGibeyoni benza ukuthula loIsrayeli, babephakathi kwaboc,

2 besaba kakhulu, ngoba iGibeyoni yayingumuzi omkhulu njengomunye wemizi yenkosi, langoba yayinkulu kuleAyi, lamadoda ayo wonke engamaqhawed.

3 Ngakho uAdonizedeki inkosi yeJerusalema yathumela kuHohamu inkosi yeHebronie, lakuPiramu inkosi yeJarimuthif, lakuJafiya inkosi yeLakishig, lakuDebiri inkosi yeEgilonih, esithi:

4 Yenyukelani kimi lingisize, ukuze siyitshaye iGibeyoni; ngoba yenzile ukuthula loJoshuwa labantwana bakoIsrayeli.

5 Ngakho amakhosi amahlanu amaAmori, inkosi yeJerusalema, inkosi yeHebroni, inkosi yeJarimuthi, inkosi yeLakishi, inkosi yeEgiloni, ahlangana enyuka, wona lamabutho awo wonke, amisa inkamba maqondana leGibeyoni, alwa layoi.

6 Amadoda eGibeyoni asethumela kuJoshuwa enkambeni yeGiligali esithi: Isandla sakho singatshiyi izinceku zakho; yenyukela kithi masinyane usisindise usisize, ngoba amakhosi wonke amaAmori ahlala ezintabeni asesihlanganyele.

7 Ngakho uJoshuwa wenyuka esuka eGiligali, yena labo bonke abantu bempi kanye laye, lawo wonke amaqhawe alamandlaj.

8 INkosi yasisithi kuJoshuwa: Ungabesabi, ngoba ngibanikele esandleni sakho; kakulamuntu wabo ozakuma phambi kwakhok.

9 UJoshuwa wasebajuma, enyuke ubusuku bonke esuka eGiligali.

10 INkosi yabasanganisa phambi kukaIsrayeli, yabatshaya ngokutshaya okukhulu eGibeyonil, yaxotshana labo endleleni enyukela eBhethi-Horoni, yabatshayam kwaze kwaba seAsekan kwaze kwaba seMakedao.

11 Kwasekusithi besabaleka phambi kukaIsrayeli ekwehleni kweBhethi-Horonip, iNkosi yaphosela phezu kwabo amatshe amakhulu evela emazulwini, kwaze kwaba seAzeka, njalo bafa. Babebanengi abafa ngesiqhotho okwedlula labo abantwana bakoIsrayeli abababulala ngenkembaq.

12 Ngalesosikhathi uJoshuwa wakhuluma eNkosini mhla iNkosi inikela amaAmori phambi kwabantwana bakoIsrayeli, wathi phambi kwamehlo kaIsrayeli: Langa, mana eGibeyonir, lawe nyanga, esihotsheni seAjalonis.

13 Lelanga lathi mpo lenyanga yema, abantu baze baziphindisela ezitheni zabo. Lokhu kakubhaliwe yini egwalweni lukaJashari? Ngakho ilanga lema phakathi komkhathi, kalaze laphangisa ukutshona phose okosuku olupheleleyot.

14 Kaluzanga lube khona usuku olunjalo ngaphambi kwalo loba emva kwalo lapho iNkosi eyalizwa khona ilizwi lomuntuu, ngoba iNkosi yamlwela uIsrayeliv.

15 UJoshuwa wasebuyela enkambeni eGiligali loIsrayeli wonke kanye layew.

16 Kodwa lawomakhosi amahlanu abaleka, acatsha ebhalwini eMakeda.

17 Kwasekubikwa kuJoshuwa ukuthi: Amakhosi amahlanu atholwe ecatshile ebhalwini eMakedax.

18 UJoshuwa wasesithi: Giqelani amatshe amakhulu emlonyeni wobhalu, limise amadoda kulo ukuwalinda.

19 Kodwa lina lingami; xotshanani lezitha zenu, lizitshaye ngemuva kwazo, lingaziyekeli zingene emizini yazo, ngoba iNkosi uNkulunkulu wenu izinikele esandleni senu.

20 Kwasekusithi lapho uJoshuwa labantwana bakoIsrayeli sebeqedile ukuzitshaya ngokutshaya okukhulukazi zaze zaqedwa, insali eyasalayo yazo yangena emizini evikelweyoy.

21 Labantu bonke babuyela enkambeni kuJoshuwa eMakeda ngokuthula; kakho owanyikinya ulimi lwakhe emelana labantwana bakoIsrayeliz.

22 UJoshuwa wasesithi: Vulani umlomo wobhalu, likhuphele kimi lawomakhosi amahlanu evela ebhalwini.

23 Basebesenza njalo, bawakhuphela kuye lawomakhosi amahlanu evela ebhalwini: Inkosi yeJerusalema, inkosi yeHebroni, inkosi yeJarimuthi, inkosi yeLakishi, inkosi yeEgiloni.

24 Kwasekusithi sebewakhuphele kuJoshuwa lawomakhosi, uJoshuwa wabiza wonke amadoda akoIsrayeli, wathi ezinduneni zamadoda empi ezazihambe laye: Sondelani, libeke inyawo zenu entanyeni zalamakhosi. Zasezisondela, zabeka inyawo zazo entanyeni zawo.

25 UJoshuwa wasesithi kuzo: Lingesabi lingatshaywa luvaloa; qinani lime isibindib, ngoba iNkosi izakwenza njalo kuzo zonke izitha zenu elilwa limelene lazoc.

26 Emva kwalokho uJoshuwa wasewatshaya wawabulala, wawalengisa ezihlahleni ezinhlanu; njalo ayelenga ezihlahleni kwaze kwahlwad.

27 Kwasekusithi ngesikhathi sokutshona kwelanga uJoshuwa walaya ukuthi bawethule ezihlahleni, bawaphosele ebhalwini ayecatshe khona; basebefaka amatshe amakhulu emlonyeni wobhalu, akhona kuze kube yilona lolusukue.

28 UJoshuwa wathumba layo iMakeda ngalolosuku, wayitshaya ngobukhali benkemba, watshabalalisa lenkosi yayo, bona, layo yonke imiphefumulo eyayikiyo, katshiyanga insalif. Wasesenza enkosini yeMakeda njengalokho akwenza enkosini yeJerikog.

29 UJoshuwa, loIsrayeli wonke laye, wasedlula esuka eMakeda waya eLibhina, walwa emelene leLibhinah.

30 INkosi yasiyinikela layo lenkosi yayo esandleni sikaIsrayeli; waseyitshaya ngobukhali benkemba lemiphefumulo yonke eyayikiyo; katshiyanga insali kiyo; wenza enkosini yayo njengalokho akwenza enkosini yeJeriko.

31 UJoshuwa wasesedlula esuka eLibhina, loIsrayeli wonke kanye laye, waya eLakishi, wamisa inkamba maqondana layo, walwa emelene layo.

32 INkosi yasiyinikela iLakishi esandleni sikaIsrayeli; waseyithumba ngosuku lwesibili, wayitshaya ngobukhali benkemba layo yonke imiphefumulo eyayikiyo, njengakho konke akwenza eLibhina.

33 Ngalesosikhathi uHoramu inkosi yeGezeri wenyuka ukusiza iLakishi; kodwa uJoshuwa wamtshaya labantu bakhe, kwaze kwathi kamtshiyelanga insalii.

34 UJoshuwa wasesedlula esuka eLakishi, loIsrayeli wonke kanye laye, baya eEgiloni, bamisa inkamba maqondana layo, balwa bemelene layo.

35 Bayithumba ngalolosuku, bayitshaya ngobukhali benkemba, lemiphefumulo yonke eyayikiyo bayitshabalalisa ngalolosuku, njengakho konke akwenza eLakishi.

36 UJoshuwa wasesenyuka esuka eEgiloni loIsrayeli wonke kanye laye, baya eHebroni, balwa bemelene layo,

37 bayithumba, bayitshaya ngobukhali benkemba, lenkosi yayo lemizi yayo yonke lawo wonke umphefumulo owawukiyo; katshiyanga insali, njengakho konke akwenza eEgiloni, wawutshabalalisa lawo wonke umphefumulo owawukiyo.

38 UJoshuwa wasebuyela eDebirij loIsrayeli wonke kanye laye, balwa bemelene layo,

39 bayithumba lenkosi yayo layo yonke imizi yayo, bayitshaya ngobukhali benkemba, batshabalalisa wonke umphefumulo owawukiyo; katshiyanga insali. Njengokwenza kwakhe eHebroni wenza njalo eDebiri lenkosini yayo, lanjengokwenza kwakhe eLibhina lenkosini yayo.

40 Ngakho uJoshuwa walitshaya ilizwe lonke lezintaba leleningizimu lelesihotsha lelamawatha lawo wonke amakhosi abok; katshiyanga insali, kodwa watshabalalisa konke okuphefumulayo, njengokulaya kweNkosi uNkulunkulu kaIsrayelil.

41 UJoshuwa wasebatshaya kusukela eKadeshi-Bhaneyam kwaze kwaba seGazan, lelizwe lonke leGosheni, kwaze kwaba seGibeyonio.

42 UJoshuwa wasethumba wonke lamakhosi lelizwe lawo ngasikhathi sinye, ngoba iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli yamlwela uIsrayelip.

43 UJoshuwa wasebuyela, loIsrayeli wonke kanye laye, enkambeni eGiligaliq.

UJoshuwa unqoba ilizwe lonke

11Kwasekusithi lapho uJabinia inkosi yeHazorib ekuzwa, wathumela kuJobabic inkosi yeMadonid, lenkosini yeShimironie, lenkosini yeAkishafif,

2 lemakhosini ayengenyakatho ezintabeni, lemagcekeni, eningizimu kweKinerothig, lesihotsheni, lemaqaqeni eDori entshonalangah,

3 amaKhanani empumalanga lentshonalanga, lamaAmori lamaHethi lamaPerizi lamaJebusi entabenii, lamaHivij ngaphansi kweHermonik elizweni leMizipal.

4 Asephuma, wona lawo wonke amabutho awo kanye lawo, abantu abanengi, njengetshebetshebe elisekhunjini lolwandle ngobunengi, lamabhiza lenqola okunengi kakhulum.

5 Wonke lamakhosi asehlangana, eza amisa inkamba ndawonye emanzini eMeroma, ukulwa emelene loIsrayeli.

6 INkosi yasisithi kuJoshuwa: Ungesabi ngenxa yabo, ngoba kusasa phose ngalesisikhathi ngizawanikela wonke esebulewe phambi kukaIsrayelin; uzaquma imisipha yamabhiza awoo, utshise inqola zawo ngomlilop.

7 UJoshuwa wasesiza, labo bonke abantu bempi kanye laye, bemelene lawo emanzini eMeroma bawajumaq, bawadumela.

8 INkosi yasiwanikela esandleni sikaIsrayeli, owawatshaya waxotshana lawo kwaze kwaba seSidoni enkulu, kwaze kwaba seMisirefothi-Mayimi, kwaze kwaba sesihotsheni seMizipa empumalangar. Bawatshaya, kabaze batshiya insali kubo.

9 UJoshuwa wasesenza kiwo njengokutsho kweNkosi kuye; waquma imisipha yamabhiza awo, watshisa inqola zawo ngomlilos.

10 UJoshuwa wasebuya ngalesosikhathi, wathumba iHazori, watshaya inkosi yayo ngenkemba. Ngoba kuqala iHazori yayiyinhloko yayo yonke leyomibuso.

11 Batshaya yonke imiphefumulo eyayikiyo ngobukhali benkemba, bayitshabalalisa; kakusalanga lokukodwa okuphefumulayo; wasetshisa iHazori ngomlilo.

12 Yonke-ke imizi yalawomakhosi lamakhosi ayo wonke uJoshuwa wakuthumba, wakutshaya ngobukhali benkemba, wakutshabalalisa, njengokulaya kukaMozisi inceku yeNkosit.

13 Kuphela imizi yonke eyayimi emadundulwini ayo uIsrayeli kayitshisanga, ngaphandle kweHazori kuphela uJoshuwa ayitshisayo.

14 Layo yonke impango yalimizi lezifuyo abantwana bakoIsrayeli baziphangela. Kuphela bonke abantu babatshaya ngobukhali benkemba baze babachitha; kabatshiyanga loyedwa ophefumulayo.

15 Njengalokhu iNkosi yayimlayile uMozisi inceku yayou, ngokunjalo uMozisi wamlaya uJoshuwav, langokunjalo uJoshuwa wakwenza; kasusanga lutho kukho konke iNkosi eyakulaya uMozisiw.

16 Ngakho uJoshuwa walithatha lelolizwe lonke, izintaba, leningizimu yonkex, lelizwe lonke leGosheni, lesihotsha, lamagcekey, lentaba zakoIsrayeli, lesigodi sakhez,

17 kusukela entabeni yeHalakia eyenyukela eSeyirib, kuze kube seBhali-Gadi esihotsheni seLebhanonic ngaphansi kwentaba yeHermonid. Wawathumba wonke amakhosi abo, wawatshaya wawabulala.

18 UJoshuwa wayilwa-ke impi insuku ezinengi lawo wonke lawomakhosi.

19 Kakubanga lamuzi owenza ukuthula labantwana bakoIsrayeli ngaphandle kwamaHivi abahlali beGibeyonie; bayithatha yonke ngempi.

20 Ngoba kwakuvela eNkosini ukwenza lukhuni inhliziyo zabo ukuze bahlangabezane loIsrayeli empini, ukuze abatshabalalisef, ukuze bangazuzi umusa, kodwa ukuze ababhubhise, njengokulaya kweNkosi kuMozisig.

21 UJoshuwa wasesiza ngalesosikhathi, waquma amaAnaki asuke ezintabenih, eHebronii, eDebirij, eAnabi, lentabeni zonke zakoJuda, lakuzo zonke intaba zakoIsrayeli; uJoshuwa wawatshabalalisa lemizi yawo.

22 Kakusalanga amaAnaki elizweni labantwana bakoIsrayeli; kuphela eGazak, eGathil, leAshidodi, asalam.

23 UJoshuwa wasethatha ilizwe lonke njengakho konke iNkosi eyakukhuluma kuMozisin. UJoshuwa waselinika laba yilifa kuIsrayelio, njengokwehlukaniswa kwabo ngezizwe zabop. Ilizwe laseliphumula empiniq.

Amakhosi anqotshwa nguMozisi

12Lala ngamakhosi elizwe abantwana bakoIsrayeli abawatshayayo, badla ilifa lelizwe lawo ngaphetsheya kweJodani ngempumalanga, kusukela esifuleni seArinonia kusiya entabeni yeHermoni, lamagceke wonke ngempumalangab:

2 USihoni inkosi yamaAmori owayehlala eHeshibonic, ebusa kusukela eAroweri esekhunjini lwesifula seArinoni laphakathi kwesifula, lengxenye yeGileyadid kuze kufike esifuleni iJaboki, umngcele wabantwana bakoAmonie,

3 lamagceke kuze kufike elwandle lweKinerothi, kuze kube selwandle lwamagceke, uLwandle lweTshwayi, empumalangaf, indlela yeBeti-Jeshimothi, njalo kusukela eningizimu ngaphansi kweAshidodi-Pisigag;

4 lomngcele kaOgi inkosi yeBashanih owensali zeziqhwagai owayehlala eAshitarothi leEdreyij,

5 wabusa entabeni yeHermonik leSaleka leBashani lonkel, kuze kube semngceleni wamaGeshuri lamaMahakathi, lengxenye yeGileyadi, umngcele kaSihoni inkosi yeHeshibonim.

6 UMozisi inceku yeNkosi labantwana bakoIsrayeli babatshayan. UMozisi inceku yeNkosi waselinika abakoRubeni labakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase ukuba yilifao.

Amakhosi anqotshwa nguJoshuwa

7 Lala ngamakhosi elizwe uJoshuwa labantwana bakoIsrayeli abawatshayayo nganeno kweJodani entshonalanga, kusukela eBhali-Gadi esihotsheni seLebhanoni kusiya entabeni elugwadulep eyenyukela eSeyiriq. UJoshuwa walinika-ke izizwe zakoIsrayeli laba yilifa njengokwehlukaniswa kwazor:

8 Ezintabeni, lezihotsheni, lemagcekeni, lemawatheni, lenkangala, leningizimus: AmaHethi, amaAmori, lamaKhanani, amaPerizi, amaHivi, lamaJebusit.

9 Inkosi yeJeriko, eyodwau; inkosi yeAyi, eseceleni kweBhetheli, eyodwav;

10 inkosi yeJerusalema, eyodwa; inkosi yeHebroni, eyodwa;

11 winkosi yeJarimuthi, eyodwax; inkosi yeLakishi, eyodway;

12 inkosi yeEgiloni, eyodwaz; inkosi yeGezeri, eyodwaa;

13 inkosi yeDebiri, eyodwab; inkosi yeGederi, eyodwac;

14 inkosi yeHorma, eyodwad; inkosi yeAradi, eyodwae;

15 inkosi yeLibhina, eyodwaf; inkosi yeAdulamu, eyodwag;

16 inkosi yeMakeda, eyodwah; inkosi yeBhetheli, eyodwai;

17 inkosi yeTapuwa, eyodwaj; inkosi yeHeferi, eyodwak;

18 inkosi yeAfeki, eyodwa; inkosi yeLasharoni, eyodwal;

19 inkosi yeMadoni, eyodwam; inkosi yeHazori, eyodwan;

20 inkosi yeShimironi-Meroni, eyodwao; inkosi yeAkishafi, eyodwap;

21 inkosi yeThahanakhi, eyodwaq; inkosi yeMegido, eyodwar;

22 inkosi yeKedeshi, eyodwas; inkosi yeJokineyamut eKharmeli, eyodwau;

23 inkosi yeDori emngceleni weDori, eyodwav; inkosi yezizwew zeGiligali, eyodwax;

24 inkosi yeTiriza, eyodway; wonke amakhosi angamatshumi amathathu lanye.

INkosi ilaya uJoshuwa ukuthi abele izizwe zakoIsrayeli ilizwe elinqotshiweyo

13UJoshuwa wayesemdala eleminyaka eminengi. INkosi yasisithi kuye: Usumdala, uleminyaka eminengi, kusasele ilizwe elikhulu kakhulu ukudla ilifa laloa.

2 Yileli ilizwe eliseleyob: Yonke imingcele yamaFilistic, leGeshuri yonked,

3 kusukela eShihori eliphambi kweGibhithe, kusiya emngceleni weEkhironi enyakatho, elibalelwa kumaKhananie; ababusi abahlanu bamaFilistif, abeGaza, labeAshidodi, abeAshikeloni, abeGathi, labeEkhironig, labeAvih,

4 kusukela eningizimu, ilizwe lonke lamaKhanani, leMeyara elingelamaSidoni, kuze kufike eAfekii, kuze kube semngceleni wamaAmorij,

5 lelizwe lamaGebali, leLebhanoni lonke, kusiya empumalangak, kusukela eBhali-Gadi ngaphansi kwentaba yeHermonil, kusiya ekungeneni kweHamathim.

6 Bonke abakhileyo ezintabeni, kusukela eLebhanoni kusiya eMisirefothi-Mayimi, wonke amaSidonin, mina ngizabaxotsha elifeni phambi kwabantwana bakoIsrayelio. Kuphela ulabele uIsrayeli ngenkatho libe yilifa, njengoba ngikulayilep.

7 Ngakho-ke yehlukanisa ilizwe leli libe yilifa ezizweni eziyisificamunwemunye lengxenye yesizwe sakoManase.

Ilizwe elanikwa isizwe sakoRubeni lesakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase

8 Kanye labo abakoRubeni labakoGadi bemukela ilifa labo, uMozisi owabanika lona, ngaphetsheya kweJodani ngempumalanga, njengalokho uMozisi inceku yeNkosi wabanikaq:

9 Kusukela eAroweri esekhunjini lwesifula seArinoni, lomuzi ophakathi kwesifular, lamagceke wonkes eMedebat kuze kube seDiboniu,

10 lemizi yonke kaSihoni inkosi yamaAmori owabusa eHeshiboniv, kuze kube semngceleni wabantwana bakoAmoni,

11 leGileyadiw lomngcele wamaGeshuri lamaMahakathix lentaba yonke yeHermoniy leBashani lonke kuze kube seSalekaz,

12 umbuso wonke kaOgi eBashani owabusa eAshitarothi leEdreyia. Nguye owasala kunsali yeziqhwagab. UMozisi wayebatshaye-ke wabaxotsha elifeni labo.

13 Kodwa abantwana bakoIsrayeli kabawaxotshanga elifeni amaGeshuri lamaMahakathi; kodwa amaGeshuri lamaMahakathi ahlala phakathi kukaIsrayeli kuze kube lamuhlac.

14 Kuphela esizweni sakoLevi kanikanga ilifa; iminikelo yeNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli eyenziwe ngomlilo iyilifa lasod, njengokutsho kwayo kusoe.

15 UMozisi wasenika isizwe sabantwana bakoRubeni ngokwensendo zabo.

16 Lomngcele waso wasukela eArowerif esekhunjini lwesifula seArinoni, lomuzi ophakathi kwesifula, lamagcekeg wonke eMedebah,

17 iHeshiboni, lemizi yayo yonke esemagcekenii, iDibonij leBamothi-Bhali leBeti-Bhali-Meyoni,

18 leJahazak leKedemothil leMefahathim,

19 leKiriyathayimin leSibima leZerethi-Shahari entabeni yesigodio,

20 leBeti-Peyorip leAshidodi-Pisiga leBeti-Jeshimothiq,

21 lemizi yonke yamagceke, lombuso wonke kaSihoni inkosi yamaAmori, owayebusa eHeshibonir, uMozisi amtshayas leziphathamandla zeMidiyanit, oEvi loRekemi loZuri loHuri loReba, amakhosana kaSihoni, abakhileyo belizweu.

22 LoBalami indodana kaPeyoriv, ovumisayo, abantwana bakoIsrayeli bambulala ngenkemba phakathi kwababuleweyo babo.

23 Lomngcele wabantwana bakoRubeni wawuyiJodani lomngcele wayo. Lokhu kwakuyilifa labantwana bakoRubeni ngokwensendo zabo, imizi lemizana yayo.

24 UMozisi wasenika isizwe sakoGadi, kubantwana bakoGadi ngokwensendo zabo.

25 Lomngcele wabo wawuyiJazeriw layo yonke imizi yeGileyadi lengxenye yelizwe labantwana bakoAmonix, kusiya eAroweri, ephambi kweRabay,

26 njalo kusukela eHeshiboni kusiya eRamathi-Mizipa leBetonimiz, njalo kusukela eMahanayimia kuze kube semngceleni weDebhirib;

27 lesigodini, iBeti-Haramac leBeti-Nimirad leSukothi leZafoni, insali yombuso kaSihoni inkosi yeHeshiboni, iJodani lomngcelee, kuze kube sekupheleni kolwandle lweKinerethi ngaphetsheya kweJodani empumalangaf.

28 Leli yilifa labantwana bakoGadi ngokwensendo zabo, imizi lemizana yabo.

29 UMozisi wasenika ingxenye yesizwe sakoManase ilifa; njalo yayingeyengxenye yesizwe sabantwana bakoManase ngokwensendo zabo.

30 Lomngcele wabo wasukela eMahanayimi, iBashani lonke, umbuso wonke kaOgi inkosi yeBashani, layo yonke imizana yeJayiri eseBashani, imizi engamatshumi ayisithuphag.

31 Lengxenye yeGileyadi, leAshitarothi, leEdreyi, imizi yombuso kaOgi eBashani, yayingeyabantwana bakoMakiri indodana kaManaseh, ngitsho eyengxenye yabantwana bakoMakiri ngokwensendo zaboi.

32 La yiwo uMozisi awanika aba yilifa emagcekeni akoMowabi ngaphetsheya kweJodani eJeriko empumalangaj.

33 Kodwa esizweni sakoLevi uMozisi kanikanga ilifak; iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, iyilifa labo, njengokutsho kwayo kubol.

Ilizwe leKhanani labiwa ngenkatho

14Lala ngamazwe abantwana bakoIsrayeli abawadla abe yilifa elizweni leKhanani, uEleyazare umpristi loJoshuwa indodana kaNuni lenhloko zaboyise bezizwe zabantwana bakoIsrayeli ababanika wona aba yilifaa,

2 ngenkatho yelifa labo, njengokulaya kweNkosi ngesandla sikaMozisi, ngezizwe eziyisificamunwemunye lengxenye yesizweb.

3 Ngoba uMozisi wayesenike ilifa izizwe ezimbili lengxenye yesizwe ngaphetsheya kweJodani; kodwa kumaLevi kanikanga ilifa phakathi kwazoc.

4 Ngoba abantwana bakoJosefa babeyizizwe ezimbili, uManase loEfrayimid. Njalo kabawanikanga amaLevi isabelo elizweni, ngaphandle kwemizi yokuhlala, lamadlelo ayo ezifuyo zabo lempahla zaboe.

5 Njengokulaya kweNkosi kuMozisi, abantwana bakoIsrayeli benza njalo, balaba ilizwef.

UKalebi unikwa iHebroni

6 Khona abantwana bakoJuda basondela kuJoshuwa eGiligali; uKalebi indodana kaJefune umKenizi wasesithi kuyeg: Wena uyalazi ilizwi iNkosi eyalikhuluma kuMozisih umuntu kaNkulunkulu mayelana lawe lamayelana lami eKadeshi-Bhaneyai.

7 Ngangileminyaka engamatshumi amane lapho uMozisi inceku yeNkosi ingithuma ngisuka eKadeshi-Bhaneya ukuhlola ilizwe. Ngasengibuyisela kuye umbiko njengokusenhliziyweni yamij.

8 Kodwa abazalwane bami ababenyuke lamik benza inhliziyo zabantu zancibilikal; kodwa mina ngayilandela ngokupheleleyo iNkosi uNkulunkulu wamim.

9 UMozisi wasefunga mhlalokho esithi: Isibili umhlaban olunyathele kuwo unyawo lwakho uzakuba ngowakho ube yilifa, lebantwaneni bakho kuze kube ninininio, ngoba uyilandele ngokupheleleyo iNkosi uNkulunkulu wamip.

10 Khathesi-ke khangela, iNkosi ingilondoloze ngiphila njengokutsho kwayo okwale iminyaka engamatshumi amane lanhlanu, kusukela esikhathini iNkosi eyakhuluma ngaso lelilizwi kuMozisi, uIsrayeli esahamba enkangalaq. Khathesi-ke khangela, lamuhla ngileminyaka engamatshumi ayisificaminwembili lanhlanur.

11 Ngisaqinile lalamuhla njengasosukwini uMozisi angithuma ngalos. Njengamandla ami ngalesosikhathi, asenjalo amandla ami khathesi, awempi lawokuphuma lawokungenat.

12 Ngakho-ke nginika lintaba iNkosi eyakhuluma ngayo ngalolosuku, ngoba wena wezwa mhlalokho ukuthi amaAnaki ayekhona lapho lemizi emikhulu ebiyelwe ngemithangalau. Aluba iNkosi ilami, ngizawaxotsha elifeni, njengokutsho kweNkosi.

13 UJoshuwa wasembusisav wanika uKalebi indodana kaJefune iHebroni ibe yilifaw.

14 Ngalokho-ke iHebroni yaba ngekaKalebi indodana kaJefune umKenizi yaba yilifa kuze kube lamuhla, ngoba wayilandela ngokupheleleyo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayelix.

15 Lebizo leHebroni kuqala laliyiKiriyathi-Arba, owayengumuntu omkhulu phakathi kwamaAnakiy. Ilizwe laseliphumula empiniz.

Ilizwe elanikwa isizwe sakoJuda

15Lenkatho yesizwe sabantwana bakoJuda ngokwensendo zabo yayisemngceleni weEdomaa, inkangala yeZini ngeningizimub ephethelweni eningizimuc.

2 Lomngcele wabo weningizimu wawusuka ephethelweni loLwandle lweTshwayi, kusukela ethekwini elikhangela eningizimud.

3 Waphuma waya eningizimu emqansweni weAkirabimi, wedlulela eZini, wenyuka usuka eningizimu kusiya eKadeshi-Bhaneya, wedlulele eHezironi, wenyukele eAdari, uphendukele eKarikae,

4 wedlulele eAzimonif, uphumele esifuleni seGibhithe; lokuphuma komngcele kwakuselwandle. Lo uzakuba ngumngcele wenu eningizimu.

5 Njalo umngcele wempumalanga wawuluLwandle lweTshwayi, kusiya ephethelweni leJodani. Lomngcele ehlangothini lwenyakatho wasukela ethekwini lolwandle, kusukela ephethelweni leJodani.

6 Lomngcele wenyukela eBeti-Hogilag, wedlula kusuka enyakatho kusiya eBeti-Arabah; lomngcele wenyukela elitsheni likaBohani indodana kaRubenii.

7 Lomngcele wenyukela eDebirij kusuka esihotsheni seAkorik, usiya enyakatho ukhangele eGiligali, omaqondana lomqanso weAdumimil, ongeningizimu kwesifula. Lomngcele wedlula usiya emanzini eEni-Shemeshim, lokuphuma kwawo kwakuseEni-Rogelin.

8 Lomngcele wenyuka ngesihotsha sendodana kaHinomuo usiya ehlangothini lwamaJebusi eningizimu, okuyiJerusalemap. Lomngcele wenyukela engqongeni yentaba ephambi kwesihotsha seHinomu entshonalangaq, elisephethelweni lesihotsha seziqhwaga enyakathor.

9 Lomngcele wagoba usuka engqongeni yentaba kuze kube semthonjeni wamanzi eNefitowas, waphumela emizini yentaba yeEfroni. Lomngcele wagoba usiya eBhahalat, okuyiKiriyathi-Jeyarimiu.

10 Lomngcele wabhoda usuka eBhahala ngentshonalanga waya entabeni yeSeyiri, wedlulele eceleni kwentaba yeJeyarimi, eyiKesaloni, wehlele eBeti-Shemeshiv, wedlule eThiminathiw.

11 Lomngcele waphuma uye eceleni kweEkhironi enyakathox; lomngcele wagoba uye eShikeroni, wedlula intaba yeBhahalay, waphumela eJabineli; lokuphuma komngcele kwakuselwandle.

12 Lomngcele wentshonalanga wawululwandle olukhulu lokhumbiz. Lo ngumngcele wabantwana bakoJuda inhlangothi zonke ngokwensendo zabo.

UKalebi unqoba iHebroni leDebiri

13 Wasemupha uKalebi indodana kaJefunea isabelo phakathi kwabantwana bakoJuda, ngokomlayo weNkosi kuJoshuwa, iKiriyathi-Arba, uyise kaAnaki, eyiHebroni.

14 UKalebi wasexotsha elifeni amadodana amathathu kaAnaki asuke lapho, uSheshayi loAhimani loTalimayi, abantwana bakaAnaki.b

15 Wasesenyuka esuka lapho waya kwabahlali beDebiric. Lebizo leDebiri kuqala laliyiKiriyathi-Seferi.

16 UKalebi wasesithid: Lowo otshaya iKiriyathi-Seferi, ayithumbe, ngizamupha uAkisa indodakazi yami abe ngumkakhe.

17 UOthiniyeli indodana kaKenazie, umnawakhe kaKalebi, waseyithumba; wasemnika uAkisa indodakazi yakhe ukuba ngumkakhe.

18 Kwasekusithi ekufikeni kwakhe wamkhuthaza ukuthi acele kuyise insimu; wasesehla kubabhemif, uKalebi wasesithi kuye: Ukhala ngani?

19 Wasesithi: Ngipha isibusisog. Njengoba ungiphe ilizwe elomileyo, ngipha njalo imithombo yamanzi. Wasemnika imithombo engaphezulu lemithombo engaphansih.

Imizi yesizwe sakoJuda

20 Leli yilifa lesizwe sabantwana bakoJuda ngokwensendo zabo.

21 Lemizi esukela ekucineni kwesizwe sabantwana bakoJuda kusiya emngceleni weEdoma yile: IKabhiseyelii leEderij leJaguri

22 leKina leDimona leAdada

23 leKedeshik leHazori leIthinani,

24 iZifil leTelema leBeyalothim

25 leHazori-Hadatha leKeriyothi, iHezironi okuyiHazori,

26 iAmama leShema leMoladanop

27 leHazari-Gada leHeshimoni leBeti-Peletiq

28 leHazari-Shuwalirs leBherishebha leBiziyothiyatu,

29 iBhahalav leIyimi leEzemawx

30 leElitoladiyz leKesili leHormaab

31 leZikilagicd leMadimana leSansana

32 leLebayothi leShilihimie leEnifg leRimonihi. Yonke imizi ingamatshumi amabili lesificamunwemunye lemizana yayoj.

33 Esihotsheni: IEshitawolik leZoral leAshina

34 leZanowa leEni-Ganimi, iTapuwa leEnamam,

35 iJarimuthin leAdulamuo, iSokop leAzekaq

36 leShaharayimir leAdithayimi leGederas leGederothayimi; imizi elitshumi lane lemizana yayo.

37 IZenani leHadasha leMigidali-Gadit

38 leDileyani leMizipa leJokhitheyeliu,

39 iLakishiv leBhozikhathiw leEgilonix

40 leKhabhoni leLahimasa leKitilishi

41 leGederothi, iBeti-Dagoni, leNahama, leMakeday; imizi elitshumi lesithupha lemizana yayo.

42 ILibhinaz leEtheria leAshanib

43 leJifitha leAshina leNezibhi

44 leKeyilac leAkizibid leMareshae; imizi eyisificamunwemunye lemizana yayo.

45 IEkhironif lemizi yayo lemizana yayog.

46 Kusukela eEkhironi kusiya elwandle, yonke eseceleni kweAshidodi lemizana yayoh:

47 IAshidodi, imizi yayo lemizana yayoi; iGazaj, imizi yayo lemizana yayok; kusiya esifuleni seGibhithel, lolwandle olukhulu, lomngcelem.

48 Lezintabeni: IShamiri leJatirin leSokoo

49 leDana leKiriyathi-Sana okuyiDebirip,

50 leAnabi leEshithemo leAnimiq

51 leGoshenir leHolonis leGilot; imizi elitshumi lanye lemizana yayo.

52 IArabi leDuma leEshaniu

53 leJanimi leBeti-Tapuwav leAfeka

54 leHumta leKiriyathi-Arbaw, okuyiHebroni, leZiyori; imizi eyisificamunwemunye lemizana yayo.

55 IMayonix, iKharmeliy leZifiz leJutaa

56 leJizereyeli leJokideyama leZanoyab,

57 iKayini, iGibeya leTiminac; imizi elitshumi lemizana yayo.

58 IHalihuli, iBeti-Zuri leGedorid

59 leMarathi leBeti-Anothi leElitekoni; imizi eyisithupha lemizana yayo.

60 iKiriyathi-Bhali, okuyiKiriyathi-Jeyarimi, leRaba; imizi emibili lemizana yayoe.

61 Enkangala: IBeti-Araba, iMidini leSekakaf

62 leNibishani, lomuzi wetshwayi, leEngedi; imizi eyisithupha lemizana yayog.

63 Kodwa amaJebusi, abahlali beJerusalema, abantwana bakoJuda babengelakho ukuwaxotsha elifeni; ngakho amaJebusi ahlala labantwana bakoJuda eJerusalema kuze kube lamuhla.h

Ilizwe elanikwa isizwe sakoEfrayimi

16Kwasekuphuma inkatho yabantwana bakoJosefa kusukela eJodani eJeriko, kusiya emanzini eJeriko ngempumalanga, inkangala isenyuka isuka eJeriko entabeni yeBhethelia;

2 yasiphuma eBhetheli isiya eLuzib, yadlulela emngceleni wamaAriki eAtarothic,

3 yehlela entshonalanga emngceleni wamaJafilethi, isiya emngceleni weBhethi-Horoni ngaphansid, kwaze kwaba seGezerie; lokuphuma kwayo kwakuselwandle.

4 Ngakho abantwana bakoJosefa, uManase loEfrayimi, balidla ilifaf.

5 Lomngcele wabantwana bakoEfrayimi ngokwensendo zabo wawunje: Ngitsho umngcele welifa labo empumalanga wawuyiAtarothi-Adarig kuze kufike eBhethi-Horoni ngaphezuluh.

6 Umngcele wasuphumela elwandle, eMikimethathi enyakathoi; lomngcele waphendukela empumalanga eTanathi-Shiloj, wedlula empumalanga usiya eJanowa;

7 wasusehla usuka eJanowa usiya eAtarothi leNahara, wagudla iJeriko, waphumela eJodanik.

8 Kusukela eTapuwa umngcele waya entshonalangal esifuleni iKanam, lokuphuma kwawo waba selwandle. Leli yilifa lesizwe sabantwana bakoEfrayimi ngokwensendo zabo.

9 Lemizi eyayehlukaniselwe abantwana bakoEfrayimi yayiphakathi kwelifa labantwana bakoManase, yonke imizi lemizana yayon.

10 Kodwa kabawaxotshanga elifeni amaKhanani ayehlala eGezerio. Ngakho amaKhanani ahlala phakathi kwabakoEfrayimi kuze kube lamuhla, ayesebenza njengezibhalwap.

Ilizwe elanikwa isizwe sakoManase

17Kwasekusiba lenkatho yesizwe sakoManase, ngoba wayelizibulo likaJosefaa, engekaMakiri izibulo likaManase uyise kaGileyadib; ngoba yena wayengumuntu wempi; ngakho waba leGileyadi leBashanic.

2 Yayikhona njalo eyabaseleyo babantwana bakoManase ngokwensendo zabod, eyabantwana bakoAbiyezeri, leyabantwana bakoHeleki, leyabantwana bakoAsiriyeli, leyabantwana bakoShekemae, leyabantwana bakoHeferif, leyabantwana bakoShemidag. Laba ngabantwana besilisa bakaManase indodana kaJosefa ngokwensendo zabo.

3 Kodwa uZelofehadi indodana kaHeferi indodana kaGileyadi indodana kaMakiri indodana kaManase wayengelamadodana, kodwa amadodakazi. Lala ngamabizo amadodakazi akhe: OMahla loNowa, uHogila, uMilka loTirizah.

4 Asesondela phambi kukaEleyazare umpristi laphambi kukaJoshuwa indodana kaNunii laphambi kweziphathamandla, esithi: INkosi yalaya uMozisi ukusinika ilifa phakathi kwabafowethuj. Ngakho wawanika ngokomlayo weNkosi ilifa phakathi kwabafowabo bakayise.

5 Ngakho kwawela inkatho ezilitshumi kuManasek, ngaphandle kwelizwe leGileyadi leBashani, elingaphetsheya kweJodanil.

6 Ngoba amadodakazi kaManase adla ilifa phakathi kwamadodana akhe. Lelizwe leGileyadi laba ngelabaseleyo bamadodana akoManase.

7 Umngcele wakoManase wasusukela eAsheri usiya eMikimethathim ephambi kweShekeman; lomngcele waya ngakwesokunene kubahlali beEni-Tapuwao.

8 UManase waba lelizwe leTapuwap, kodwa iTapuwa emngceleni kaManase yayingeyabantwana bakoEfrayimi.

9 Lomngcele wehlela esifuleni iKana eningizimu kwesifula. Imizi le ngeyakoEfrayimi phakathi kwemizi yakoManaseq. Lomngcele wakoManase usenyakatho kwesifula, lokuphuma kwawo kuselwandle.

10 Eningizimu lalingelakoEfrayimi, lenyakatho lalingelakoManase, lolwandle lungumngcele wakhe. LeAsheri bahlangana enyakatho, leIsakari empumalanga.

11 Ngoba koIsakari loAsheri uManaser wayeleBeti-Sheyani lemizana yayos, leIbileyamu lemizana yayot, labahlali beDori lemizana yayo, labahlali beEni-Dori lemizana yayou, labahlali beThahanakhi lemizana yayov, labahlali beMegido lemizana yayow: Amadundulu amathathu.

12 Kodwa abantwana bakoManase babengelakho ukuxotsha elifeni leyomizix, kodwa amaKhanani ayefuna ukuhlala kulelolizwe.

13 Kodwa kwathi lapho abantwana bakoIsrayeli sebelamandla bawasebenzisa amaKhanani njengezibhalwa, kodwa kabawaxotshanga lokuwaxotsha elifeniy.

14 Abantwana bakoJosefaz basebekhuluma kuJoshuwaa besithi: Unginikeleni inkatho eyodwa lesabelo esisodwa ukuba yilifab, kube kanti ngiyisizwe esikhulu, njengoba iNkosi ingibusisile kuze kube laphac?

15 UJoshuwa wasesithi kubo: Uba uyisizwe esikhulu, wena yenyukela eguswinid, uzicentele khona elizweni lamaPerizi leleziqhwagae, nxa intaba yakoEfrayimi iminyene kuwef.

16 Abantwana bakoJosefa basebesithi: Intaba kayisanelanga, njalo kulenqola zensimbig lamaKhanani wonke ahlala elizweni lesihotsha, lawaseBeti-Sheyani lemizana yayo, lawasesigodini seJizereyelih.

17 UJoshuwa wasekhuluma kundlu kaJosefa, kuEfrayimi lakuManase esithi: Uyisizwe esikhulu, futhi ulamandla amakhulu; kawuyikuba lenkatho eyodwa,

18 kodwa intaba izakuba ngeyakho; ngoba iligusu, uzalicenta, lokuphuma kwalo kube ngokwakho, ngoba uzawaxotsha elifeni amaKhanani, lanxa elenqola zensimbi, lanxa elamandlaij.

Ukwabiwa kwelizwe eShilo

18Inhlangano yonke-ke yabantwana bakoIsrayeli yabuthana eShiloa, yamisa khona ithente lenhlangano. Lelizwe lalehliselwe phansi phambi kwabo.

2 Kwasekusele phakathi kwabantwana bakoIsrayeli izizwe eziyisikhombisa ezazingabelwanga ilifa lazo.

3 UJoshuwa wasesithi kubantwana bakoIsrayeli: Koze kube nini lidonda ukuyakudla ilifa lelizweb iNkosi uNkulunkulu waboyihlo elinike lona?

4 Zinikeni amadoda amathathu ngesizwe, ngiwathume, asukume ahambe adabule ilizwe, alibhale ngokwelifa lazo, abuye kimi.

5 Azalehlukanisa libe yizabelo eziyisikhombisa; uJudac uzahlala emngceleni wakhe eningizimu, labendlu kaJosefad bahlale emngceleni wabo enyakatho.

6 Lani lizabhala ilizwe ngezigaba eziyisikhombisa, beseliletha kimi lapha, ukuthi ngiliphosele inkatho lapha phambi kweNkosi uNkulunkulu wethue.

7 Ngoba amaLevi kawalasabelo phakathi kwenuf, ngoba ubupristi beNkosi buyilifa labo. LoGadig loRubeni lengxenye yesizwe sakoManase sebethethe ilifa labo ngaphetsheya kweJodani empumalanga, uMozisi inceku yeNkosi eyabanika lona.

8 Asesuka amadoda ahamba. UJoshuwa wawalaya ahambayo ukubhala ilizwe esithi: Hambani lidabule ilizwe lilibhale, libuyele kimi, ukuze ngiliphosele inkatho lapha phambi kweNkosi eShilo.

9 Ngakho amadoda ahamba adabula phakathi kwelizwe, alibhala ngemizi ngezigaba eziyisikhombisa egwalweni; asebuya kuJoshuwa enkambeni eShilo.

10 UJoshuwa wasebaphosela inkatho eShilo phambi kweNkosi; uJoshuwa wasebabela lapho ilizwe abantwana bakoIsrayeli ngokwezigaba zaboh.

Ilizwe elanikwa isizwe sakoBhenjamini

11 Inkatho yesizwe sabantwana bakoBhenjamini yavela ngokwensendo zabo. Lomngcele wenkatho yabo waphuma phakathi kwabantwana bakoJuda labantwana bakoJosefa.

12 Lomngcele wabo ngenyakatho wasukela eJodanii, lomngcele wenyuka ewatheni leJeriko enyakatho, wasusenyuka udabula entabeni usiya entshonalanga, lokuphuma kwawo waba senkangalaj yeBeti-Avenik.

13 Lomngcele wedlula usuka lapho waya eLuzi, ewatheni leLuzi, eyiBhethelil, ngeningizimu; lomngcele wehlela eAtarothi-Adarim, eduze lentaba engeningizimu kweBhethi-Horonin engaphansi.

14 Umngcele wagoba-ke, waphenduka waya eceleni lentshonalanga ngeningizimu, kusukela entabeni emaqondana leBhethi-Horonio eningizimu; lokuphuma kwawo kwaba eKiriyathi-Bhali, eyiKiriyathi-Jeyarimip, umuzi wabantwana bakoJuda. Lolu luhlangothi lwentshonalanga.

15 Lohlangothi lweningizimu lusephethelweni leKiriyathi-Jeyarimi; lomngcele waphuma waya entshonalanga, waphuma waya emthonjeni wamanzi weNefitowaq.

16 Umngcele wasusehla usiya ephethelweni lentaba emaqondana lesihotsha sendodana kaHinomu esisesihotsheni seziqhwaga enyakathor, wasusehlela esihotsheni seHinomus ewatheni lamaJebusi eningizimu, wehlela eEni-Rogelit;

17 wagoba usukela enyakatho waphuma eEni-Shemeshiu, waphumela eGelilothi emaqondana lomqanso weAdumimiv, wehlela elitsheni likaBohani indodana kaRubeniw;

18 wadlulela ewatheni maqondana leAraba enyakatho, wehlela eAraba.

19 Umngcele wasusedlulela ewatheni leBeti-Hogila enyakathox, lokuphuma komngcele kwakusethekwini loLwandle lweTshwayi enyakatho, ephethelweni leJodani ngeningizimu. Lo ngumngcele weningizimu.

20 LeJodani ingumngcele walo ehlangothini lwempumalanga. Leli yilifa labantwana bakoBhenjamini ngemingcele yalo inhlangothi zonke, ngokwensendo zabo.

21 Lemizi yesizwe sabantwana bakoBhenjamini ngokwensendo zabo yile: IJerikoy leBeti-Hogilaz leEmeki-Kezizi

22 leBeti-Arabaa leZemarayimib leBhethelic

23 leAvimi lePara leOfirad

24 leKefari-Amoni leOfini leGebae; imizi elitshumi lambili lemizana yayo.

25 IGibeyonif leRamag leBeyerothih

26 leMizipai leKefiraj leMoza

27 leRekemi leIripheyeli leTarala

28 leZelak, iElefi, leJebusil, okuyiJerusalema, iGibeyathim, iKiriyathin; imizi elitshumi lane lemizana yayo. Leli yilifa labantwana bakoBhenjamini ngokwensendo zabo.

Ilizwe elanikwa isizwe sakoSimeyoni

19Inkatho yesibili yasivela yaya kuSimeyoni, eyesizwe sabantwana bakoSimeyoni, ngokwensendo zabo. Lelifa labo laliphakathi kwelifa labantwana bakoJudaa.

2 Elifenib labo-ke babeleBherishebhac leShebhad leMolada

3 leHazari-Shuwalie leBala leEzemaf

4 leElitoladig leBethuli leHormah

5 leZikilagii leBeti-Marikabothi leHazari-Susa

6 leBeti-Lebawothij leSharuheni; imizi elitshumi lantathu lemizana yayo.

7 IEnik, iRimonil leEtherim leAshanin; imizi emine lemizana yayo.

8 Layo yonke imizana ezingelezele imizi le, kuze kufike eBahalathi-Berio, iRama yeningizimup. Leli yilifa lesizwe sabantwana bakoSimeyoni ngokwensendo zabo.

9 Ilifa labantwana bakoSimeyoni lavela enkathweni yabantwana bakoJuda; ngoba isigaba sabantwana bakoJuda sasisikhulu kakhulu kibo; ngakho abantwana bakoSimeyoni badla ilifa phakathi kwelifa laboq.

Ilizwe elanikwa isizwe sakoZebuluni

10 Inkatho yesithathu yasivela yaya kubantwana bakoZebuluni ngokwensendo zabo. Lomngcele welifa labo wafika eSaridi.

11 Umngcele wabo-ke wenyukela entshonalanga leMarala, wafinyelela eDabeshethi wafinyelela esifulenir esiphambi kweJokineyamus;

12 waphenduka uvela eSaridi usiya empumalanga lapho okuphuma khona ilanga emngceleni weKisilothi-Thabhorit, waphuma waya eDaberathiu, wenyukela eJafiya;

13 ususuka lapho wedlulela empumalanga, endaweni yokuphuma kwelanga, usiya eGithav-Heferiw leItha-Kazini, waphumela eRimoni, uphendukela eNeya.

14 Lomngcele wayizingelezela enyakatho eHanathoni; lokuphuma kwawo kwaba sesihotsheni seJifitaheli.

15 LeKatathi leNahalalix leShimironiy leJidala leBhethelehemaz, imizi elitshumi lambili lemizana yayoa.

16 Leli yilifa labantwana bakoZebuluni ngokwensendo zabo: Imizi le lemizana yayo.

Ilizwe elanikwa isizwe sakoIsakari

17 Inkatho yesine yavela yaya kubantwana bakoIsakari ngokwensendo zabo.

18 Umngcele wabo-ke wawuyiJizereyelib leKesulothic leShunemid

19 leHafarayimi leShiyoni leAnaharathi

20 leRabithi leKishiyonie leAbezi

21 leRemethi leEni-Ganimif leEni-Hada leBeti-Pazezi.

22 Lomngcele wafinyelela eThabhorig leShahazima leBeti-Shemeshih; lokuphuma komngcele wabo kwakuseJodani; imizi elitshumi lesithupha lemizana yayo.

23 Leli yilifa lesizwe sabantwana bakoIsakari ngokwensendo zabo, imizi lemizana yayo.

Ilizwe elanikwa isizwe sakoAsheri

24 Inkatho yesihlanu yasivela yaya esizweni sabantwana bakoAsheri ngokwensendo zabo.

25 Umngcele wabo-ke wawuyiHelkathii leHali leBeteni leAkishafij

26 leAlameleki leAmadi leMishalik; wasufinyelela eKharmelil entshonalanga leShihori-Libhinathi,

27 waphendukela lapho okuphuma khona ilanga usiya eBeti-Dagoni, wafinyelela eZebuluni lesihotsha seJifitahelim enyakatho waya eBeti-Emeki leNeyiyeli, waphumela eKabulin kwesokhohlo,

28 leEbroni leRehobio leHamoni leKana, kwaze kwaba seSidoni enkulup.

29 Umngcele wasuphendukela eRama, waya emzini obiyelweyo weTire; lomngcele waphendukela eHosa; lokuphuma kwawo kwakuselwandle, uvela esigabeni usiya eAkizibiq

30 leUma leAfekir leRehobis; imizi engamatshumi amabili lambili lemizana yayot.

31 Leli yilifa lesizwe sabantwana bakoAsheri ngokwensendo zabo, imizi le lemizana yayo.

Ilizwe elanikwa isizwe sakoNafithali

32 Inkatho yesithupha yavela yaya kubantwana bakoNafithali, eyabantwana bakoNafithali ngokwensendo zabo.

33 Umngcele wabo wasusuka eHelefi, esihlahleni se-okhi*u eZahananimi leAdami-Nekebi leJabineli, kwaze kwaba seLakumi; lokuphuma kwawo wawuseJodani.

34 Umngcele wasuphendukela entshonalangav usiya eAzinothi-Thabhoriw, waphuma lapho waya eHukoki, wafinyelela eZebuluni ngeningizimu, leAsheri wafinyelela entshonalanga, leJuda eJodani lapho okuphuma khona ilanga.

35 Njalo imizi ebiyelweyo yile: IZidimi, iZeri, leHamathix, iRakathi, leKinerethiy,

36 leAdama, leRama, leHazoriz,

37 leKedeshia, leEdreyi, leEni-Hazori,

38 leYironi, leMigidali-Elib, iHorema, leBeti-Anathic, leBeti-Shemeshid; imizi elitshumi lesificamunwemunye lemizana yayoe.

39 Leli yilifa lesizwe sabantwana bakoNafithali ngokwensendo zabo, imizi lemizana yayo.

Ilizwe elanikwa isizwe sakoDani

40 Inkatho yesikhombisa yavela yaya esizweni sabantwana bakoDani ngokwensendo zabo.

41 Lomngcele welifa labo wawuyiZoraf leEshitawolig leIri-Shemeshi

42 leShahalabinih leAjalonii leJithila

43 leEloni leTiminathaj leEkhironik

44 leEliteke leGibethonil leBahalathim

45 leJehudi leBene-Beraki leGathi-Rimonin

46 leMe-Jarkoni leRakoni kanye lomngcele oqondene leJafo.

47 Lomngcele wabantwana bakoDani wavela umncinyane kakhulu kuboo. Ngakho abantwana bakoDani benyuka ukuyakulwa bemelene leLeshemap; sebeyithumbile bayitshaya ngobukhali benkemba, badla ilifa layo, bahlala kiyo, bayibiza iLeshema ngokuthi yiDani, ngebizo likaDani uyise.

48 Leli yilifa lesizwe sabantwana bakoDani ngokwensendo zabo, imizi le lemizana yayo.

Ilizwe elanikwa uJoshuwa

49 Kwathi sebeqedile ukwaba ilizwe libe yilifa ngokwemingcele yalo, abantwana bakoIsrayeli bamnika uJoshuwa indodana kaNuni ilifa phakathi kwabo.

50 Ngokomlayo weNkosi bamnika umuzi awucelayo, iThiminathi-Seraq entabeni yakoEfrayimi, wasesakha umuzi, wahlala kiwo.

51 La ngamafa uEleyazare umpristi loJoshuwa indodana kaNuni lenhloko zaboyise zezizwe zabantwana bakoIsrayelir abawaba aba yilifa ngenkatho eShilos phambi kweNkosi, emnyango wethente lenhlangano. Baqeda-ke ukulaba ilizwe.

Imizi yokuphephela

20INkosi yasikhuluma kuJoshuwa isithi:

2 Khuluma kubantwana bakoIsrayeli uthi: Zikhetheleni imizi yokuphephelaa engakhuluma ngayo kini ngesandla sikaMozisi,

3 ukuze umbulali obulala umuntu kungeyisikho ngabomob engazic abalekele khona. Njalo izakuba yisiphephelo kini kumphindiseli wegazi.

4 Nxa ebalekela komunye walimizi uzakuma emnyango wesango lomuzid, akhulume udaba lwakhe ezindlebeni zabadala balowomuzi; babesebememukela kubo emzini, bamnike indawo ukuthi ahlale labo.

5 Uba-ke umphindiseli wegazi exotshana laye, kabayikunikelae umbulali esandleni sakhe, ngoba utshaye umakhelwane wakhe engazif, ebengamzondi mandulo.

6 Uzahlala kulowomuzi aze eme phambi kwenhlangano kusenzelwa ukwahlulelwag, kuze kube lokufa kompristi omkhuluh oyabe ekhona ngalezonsuku. Umbulali usengabuyela eze emzini wakibo lendlini yakhe, aye emzini abaleke khona.

7 Basebengcwelisa iKedeshii eGalili entabeni yakoNafithali, leShekemaj entabeni yakoEfrayimik, leKiriyathi-Arbal okuyiHebroni entabeni yakoJuda.

8 Langaphetsheya kweJodani eJeriko empumalanga banika iBezerim enkangala emagcekenin esizweni sakoRubeni, leRamothi eGileyadi esizweni sakoGadio, leGolani eBashani esizweni sakoManasep.

9 Le yimizi eyayimiselwe bonke abantwana bakoIsrayeli lowezizwe ohlala njengowezizwe phakathi kwaboq, ukuze loba ngubani obulala umuntu kungeyisikho ngabomo abalekele khonar, ukuze angafi ngesandla somphindiseli wegazi, aze eme phambi kwenhlanganos.

Imizi yamaLevi

21Kwasekusondela inhloko zaboyise bamaLevi kuEleyazare umpristia lakuJoshuwa indodana kaNuni lakuzo inhloko zaboyise bezizwe zabantwana bakoIsrayeli,

2 bakhuluma kubo eShilob elizweni leKhanani, besithi: INkosi yalaya ngesandla sikaMozisi ukusinika imizi yokuhlalac, lamadlelo ayo ezifuyo zethu.

3 Ngakho abantwana bakoIsrayeli banika amaLevi okwelifa labo ngokomlayo weNkosi, limizi lamadlelo ayo.

4 Kwasekuvela inkatho yensendo zamaKohathi. Abantwana bakoAroni umpristid, abavela kumaLevi, ngenkatho esizweni sakoJudae lesizweni sakoSimeyoni lesizweni sakoBhenjamini, basebesiba lemizi elitshumi lantathu.

5 Labaseleyo kubantwana bakaKohathif, ngenkatho ensendweni zesizwe sakoEfrayimi lesizweni sakoDani lengxenyeni eyodwa kwezimbili yesizwe sakoManase, baba lemizi elitshumi.

6 Labantwana bakoGerishonig, ngenkatho ensendweni zesizwe sakoIsakari lesizweni sakoAsheri lesizweni sakoNafithali lengxenyeni eyodwa kwezimbili yesizwe sakoManase eBashani, baba lemizi elitshumi lantathu.

7 Abantwana bakoMerarih ngokwensendo zabo, esizweni sakoRubeni lesizweni sakoGadi lesizweni sakoZebuluni, baba lemizi elitshumi lambili.

8 Labantwana bakoIsrayeli banika amaLevi le imizi lamadlelo ayo ngenkathoi, njengokulaya kweNkosi ngesandla sikaMozisi.

9 Basebenika esizweni sabantwana bakoJuda lesizweni sabantwana bakoSimeyoni le imizi, eqanjwa ngebizo,

10 eyayingeyabantwana bakoAronij, bevela kunsendo zamaKohathi ebantwaneni bakoLevi, ngoba baba lenkatho yokuqala.

11 Basebebanikak iKiriyathi-Arba, uyise kaAnokil, okuyiHebroni, ezintabeni zakoJudam lamadlelo inhlangothi zayo zonke.

12 Kodwa insimu yomuzi lemizana yawo bakunika uKalebi indodana kaJefunen ukuba ngeyakhe.

13 Ngakho banika abantwana bakoAroni umpristi umuzi wokuphephela wombulali, iHebronio, lamadlelo ayo, leLibhinap lamadlelo ayo,

14 leJatiriq lamadlelo ayo, leEshithemowar lamadlelo ayo,

15 leHoloni lamadlelo ayo, leDebiris lamadlelo ayo,

16 leAyini lamadlelo ayo, leJutat lamadlelo ayo, leBeti-Shemeshiu lamadlelo ayo; imizi eyisificamunwemunye kulezizizwe ezimbiliv.

17 Lesizweni sakoBhenjamini: IGibeyoniw lamadlelo ayo, iGeba lamadlelo ayo,

18 iAnathothix lamadlelo ayo, leAlimoni lamadlelo ayo: Imizi emine.

19 Yonke imizi yabantwana bakoAroni, abapristi, yayilemizi elitshumi lantathu lamadlelo ayo.

20 Lensendo zabantwana bakoKohathiy, amaLevi, asalayo ebantwaneni bakoKohathi, baba lemizi yenkatho yabo esizweni sakoEfrayimi.

21 Basebebanika umuzi wokuphephela umbulali, iShekemaz lamadlelo ayo entabeni yakoEfrayimi, leGezeria lamadlelo ayo,

22 leKibizayimi lamadlelo ayo, leBhethi-Horonib lamadlelo ayo: Imizi emine.

23 Lesizweni sakoDani iElitekec lamadlelo ayo, iGibethonid lamadlelo ayo,

24 iAjalonie lamadlelo ayo, iGathi-Rimonif lamadlelo ayo: Imizi emine.

25 Lengxenyeni eyodwa kwezimbili yesizwe sakoManase, iThahanakhig lamadlelo ayo, leGathi-Rimonih lamadlelo ayo: Imizi emibili.

26 Yonke imizi yensendo zabantwana bakoKohathi abaseleyo yayilitshumi lamadlelo ayo.

27 Lakubantwana bakoGerishonii, bensendo zamaLevi, kungxenye yesizwe sakoManase, iGolani eBashanij, umuzi wokuphephela umbulali, lamadlelo ayo, leBheyeshitherak lamadlelo ayo: Imizi emibili.

28 Lesizweni sakoIsakari, iKishiyonil lamadlelo ayo, iDaberathim lamadlelo ayo,

29 iJarimuthin lamadlelo ayo, iEni-Ganimio lamadlelo ayo: Imizi emine.

30 Lesizweni sakoAsheri, iMishalip lamadlelo ayo, iAbidoni lamadlelo ayo,

31 iHelkathiq lamadlelo ayo, leRehobir lamadlelo ayo: Imizi emine.

32 Lesizweni sakoNafithali, iKedeshis eGalili, umuzi wokuphephela umbulali, lamadlelo ayo, leHamothi-Dorit lamadlelo ayo, leKaritaniu lamadlelo ayo: Imizi emithathu.

33 Yonke imizi yamaGerishoni ngokwensendo zawo yayiyimizi elitshumi lantathu lamadlelo ayo.

34 Lensendo zabantwana bakoMerariv, amaLevi aseleyo, zaba leJokineyamuw esizweni sakoZebuluni lamadlelo ayo, leKarita lamadlelo ayo,

35 iDimina lamadlelo ayo, iNahalalix lamadlelo ayo: Imizi emine.

36 Lesizweni sakoRubeni, iBezeriy lamadlelo ayo, leJahazaz lamadlelo ayo,

37 iKedemothia lamadlelo ayo, leMefahathib lamadlelo ayo: Imizi emine.

38 Lesizweni sakoGadi, iRamothi eGileyadic, umuzi wokuphephela umbulali, lamadlelo ayo, leMahanayimid lamadlelo ayo,

39 iHeshibonie lamadlelo ayo, iJazerif lamadlelo ayo: Imizi emine isiyonke.

40 Yonke imizi yayingeyabantwana bakoMerari, ngokwensendo zabo, abaseleyo ensendweni zamaLevi. Lenkatho yabo yayiyimizi elitshumi lambili.

41 Yonke imizi yamaLevi phakathi kwelifa labantwana bakoIsrayeli yayiyimizi engamatshumi amane lesificaminwembili lamadlelo ayog.

42 Le imizi, lowo lalowo wawulamadlelo awo inhlangothi zawo zonke. Kwakunjalo kuleyo yonke imizi.

Abantwana bakoIsrayeli bathatha ilizwe

43 INkosi yasinika uIsrayeli ilizwe lonke eyafunga ukubanika lona oyiseh; basebesidla ilifa lalo bahlala kulo.

44 INkosi yasibanika ukuphumula inhlangothi zonkei njengokufunga kwayo konke kuboyise. Kakumanga muntu phambi kwabo kuzo zonke izitha zaboj. INkosi yazinikela izitha zonke zabo esandleni sabok.

45 Kakwehlulekanga lalutho lwayo yonke into enhle iNkosi eyayikhuluma kuyo indlu kaIsrayelil; konke kwenzeka.

Ilathi ngaseJodani

22Ngalesosikhathi uJoshuwa wabiza abakoRubeni labakoGadi lengxenye yesizwe sabakoManase,

2 wathi kubo: Lina ligcinile konke uMozisi inceku yeNkosi eyalilaya khonaa, lalilalela ilizwi lami kukho konke engalilaya khona.

3 Kalibatshiyanga abafowenu kulezinsuku ezinengi, kuze kube lamuhla; kodwa ligcinile imfanelo yomlayo weNkosi uNkulunkulu wenu.

4 Khathesi-ke, iNkosi uNkulunkulu wenu ibanikile abafowenu ukuphumulab, njengalokho akukhuluma kubo. Ngakho-ke buyelani lina liye emathenteni enu elizweni lelifa lenu, alinika lona uMozisi inceku yeNkosi ngaphetsheya kweJodanic.

5 Kuphela liqaphelisise ukwenza umlayo lomthethod uMozisi inceku yeNkosi alilaya wona, ukuthandae iNkosi uNkulunkulu wenu, lokuhamba endleleni zayo zonke, lokugcina imilayo yayo, lokunamathelaf kuyo, lokuyikhonza ngenhliziyo yenu yonke langomphefumulo wenu wonke.

6 Wasebabusisag uJoshuwa ebayekela behamba, baya emathenteni abo.

7 Njalo kungxenye yesizwe sakoManase uMozisi wayeyinike indawo eBashani; kodwa kungxenye yayo uJoshuwa wayinika indawo labafowabo nganeno kweJodanih entshonalanga. Njalo-ke nxa uJoshuwa ebayekela behamba besiya emathenteni abo, wababusisa.

8 Wakhuluma labo esithi: Buyelani emathenteni enu lilenothoi enengi lezifuyo ezinengi kakhulu lilesiliva legolide lethusi lensimbi lezigqoko ezinengi kakhulu; lehlukaniselanej impango yezitha zenu labafowenu.

9 Abantwana bakoRubeni labantwana bakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase basebebuyela, besuka ebantwaneni bakoIsrayeli bephuma eShilok eselizweni leKhanani, ukuya elizweni leGileyadil, elizweni lelifa labo ababelizuzile, ngokomlayo weNkosi ngesandla sikaMozisi.

10 Kwathi sebefikile emingceleni yeJodani eselizweni leKhanani, abantwana bakoRubeni labantwana bakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase bakha khona ilathi ngaseJodani, ilathi elikhulu ngokubonakala.

11 Kwathi abantwana bakoIsrayeli besizwa kuthiwam: Khangelani, abantwana bakoRubeni labantwana bakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase bakhile ilathi maqondana lelizwe leKhanani emingceleni eJodani ehlangothini lwabantwana bakoIsrayeli.

12 Kwathi abantwana bakoIsrayeli bekuzwa, inhlangano yonken yabantwana bakoIsrayeli yabuthana eShilo ukwenyukela kubo empini.

13 Abantwana bakoIsrayeli basebethuma kubantwana bakoRubenio lakubantwana bakoGadi lengxenyeni eyodwa kwezimbili yesizwe sakoManase elizweni leGileyadi uPhinehasi indodana kaEleyazarep umpristi,

14 lezinduna ezilitshumi laye, induna eyodwa ngendlu ngayinye yaboyise ivela kuzo zonke izizwe zakoIsrayeli; ngayinye yayiyinhloko yendlu yaboyiseq, kunkulungwane zakoIsrayeli.

15 Basebefika kubantwana bakoRubeni lakubantwana bakoGadi lengxenyeni eyodwa kwezimbili yesizwe sakoManase elizweni leGileyadi, bakhuluma labo besithi:

16 Itsho njalo inhlangano yonke yeNkosi: Kuyisiphambeko bani eseliphambeke ngaso limelane loNkulunkulu kaIsrayeli, liphambuka lamuhla ekuyilandeleni iNkosi, ekuzakheleni ilathi, ukuze lihlamukeler iNkosi lamuhla?

17 Ngabe isiphambeko sePeyoris sincinyane kakhulu kithi yini, esingahlanjululwanga kuso kuze kube lamuhla, lanxa inhlupheko yayiphakathi kwenhlangano yeNkosi,

18 ukuze lina liphenduke lamuhla ekuyilandeleni iNkosi? Kuzakuthi uba lina liyihlamukat iNkosi lamuhla, kusasa izayithukuthelela inhlangano yonkeu yakoIsrayeli.

19 Kodwa ngeqiniso, uba ilizwe lemfuyo yenu lingcolile, chaphelani lina elizweni lemfuyo yeNkosi lapho ithabhanekele leNkosi elihlala khonav, lizizuzele imfuyo phakathi kwethu; kodwa lingayihlamukeliw iNkosi njalo lingasihlamukeli ekuzakheleni kwenu ilathi ngaphandle kwelathi leNkosi uNkulunkulu wethu.

20 UAkani indodana kaZera kaphambekanga yini ngesiphambeko entweni eqalekisiweyox, kwasekusiba lolaka phezu kwenhlangano yonke yakoIsrayeli? Leyondoda kayibhubhanga-ke yodwa esiphambekweni sayo.

21 Abantwana bakoRubeni labantwana bakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase basebephendula bathi kunhloko zezinkulungwane zakoIsrayeli:

22 UNkulunkulu wabonkulunkuluy, iNkosi, uNkulunkulu wabonkulunkulu, iNkosi, uyaziz, loIsrayeli kakwazi; uba bekungokuhlamuka kumbe uba ngokuphambuka eNkosini, lingasisindisi lamuhla,

23 ukuthi sizakhele ilathi ukuphambuka ekuyilandeleni iNkosi, loba sinikelele phezu kwalo umnikelo wokutshiswa loba umnikelo wokudla, loba ukwenza phezu kwalo iminikelo yokuthula, iNkosi uqobo kayikudingea.

24 Kodwa ngeqiniso sikwenze ngokunqineka ngaloludaba sisithi: Kusasa abantwana benu bazakhuluma kubantwana bethu bathi: Lilani leNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli?

25 Ngoba iNkosi iyenzile iJodani yaba ngumngcele phakathi kwethu lani, lina bantwana bakoRubeni labantwana bakoGadi, kalilasabelo eNkosini. Ngalokho abantwana benu benze abantwana bethu ukuthi bayekele ukuyesaba iNkosi.

26 Ngakho sathi: Kasizilungiseleni khathesi ukwakha ilathi, lingabi ngelomnikelo wokutshiswa, njalo lingabi ngelomhlatshelo,

27 kodwa libe yibufakazib phakathi kwethu lani lezizukulwana zethu emva kwethu, ukuthi sikhonze inkonzo yeNkosi phambi kwayo ngeminikelo yethu yokutshiswac langemihlatshelo yethu langeminikelo yethu yokuthula, ukuze abantwana benu bangathi ebantwaneni bethu kusasa: Kalilasabelo eNkosini.

28 Sasesisithi: Kuzakuthi-ke, nxa bekhuluma lokhu kithi lesizukulwaneni sethu kusasa, sizakuthi: Bonani umfanekisod welathi leNkosi obaba abalakhayo, kungeyisilo lomnikelo wokutshiswa lingeyisilo lomhlatshelo, kodwa liyibufakazi phakathi kwethu lani.

29 Kakube khatshana lathi ukuthi siyihlamuke iNkosie, lokuthi siphenduke lamuhla ekuyilandeleni iNkosi, ukwakha ilathi lomnikelo wokutshiswa lelomnikelo wokudla lelomhlatshelo, ngaphandle kwelathi leNkosi uNkulunkulu wethu eliphambi kwethabhanekele layo.

30 Kwathi uPhinehasif umpristi lenduna zenhlangano lenhloko zezinkulungwane zakoIsrayeli ezazilaye bewezwa amazwi abantwana bakoRubeni labantwana bakoGadi labantwana bakoManase abawakhulumayo, kwakukuhle emehlweni abo.

31 UPhinehasi indodana kaEleyazare umpristi wasesithi kubantwana bakoRubeni lakubantwana bakoGadi lakubantwana bakoManase: Lamuhla siyazi ukuthi iNkosi iphakathi kwethug, ngoba kaliphambekanga lesisiphambeko eNkosini; khathesi likhulule abantwana bakoIsrayeli esandleni seNkosi.

32 UPhinehasi indodana kaEleyazare umpristi lezinduna basebebuyela bevela ebantwaneni bakoRubeni lebantwaneni bakoGadi elizweni leGileyadih, besiya elizweni leKhanani ebantwaneni bakoIsrayeli, babuyisela ilizwi kubo.

33 Lodaba lwaluluhle emehlweni abantwana bakoIsrayeli; abantwana bakoIsrayeli bambusisa uNkulunkului, kabasakhulumanga ngokwenyukela kubo empini ukuchitha ilizwe abantwana bakoRubeni labantwana bakoGadi ababehlala kulo.

34 Abantwana bakoRubeni labantwana bakoGadi balibiza ilathi ngokuthi: Liyibufakazi phakathi kwethu bokuthi iNkosi inguNkulunkuluj.

UJoshuwa ulaya abantu ukuthi bathembeke

23Kwasekusithi emva kwensuku ezinengi emva kokuthi iNkosi isimphumuzilea uIsrayeli ezitheni zonke zabo inhlangothi zonke, loJoshuwa wayesemdalab elensuku ezinengi,

2 uJoshuwa wabiza uIsrayeli wonkec, abadala babo, lenhloko zabo, labahluleli babo, lenduna zabod, wathi kubo: Mina sengimdala ngilensuku ezinengi.

3 Lina selibonile konke iNkosi uNkulunkulu wenu ekwenzileyo kulezizizwe zonke ngenxa yenu, ngoba iNkosi uNkulunkulu wenu yiyo elilweleyoe.

4 Bonani, ngilabele ngenkathof lezizizwe eziseleyo zibe yilifa lezizwe zenu, kusukela eJodani, lazo zonke izizwe engiziqumileyo, ngitsho kuze kube selwandle olukhulu glapho okutshona khona ilanga.

5 INkosi uNkulunkulu wenu izazixotsha-keh phambi kwenu, izixotshe elifeni phambi kwenu, njalo lizakudla ilifa lelizwe, njengalokho iNkosi uNkulunkulu wenu ikhulumile kinii.

6 Ngakho qinani kakhulu ukugcina lokwenza konke okubhaliweyo egwalweni lomlayo kaMozisij, ukuze lingaphambuki kuwo liye ngakwesokunene loba ngakwesokhohlok,

7 ukuze lingangeni kulezi izizwel, lezi ezisele lani, lingaphathi ibizo labonkulunkulu bazom, lingafungisi ngabon, lingabakhonzi, lingakhothami kubo,

8 kodwa linamatheleo eNkosini uNkulunkulu wenu njengoba lenzile kuze kube lamuhla.

9 Ngoba iNkosi ixotshile elifeni phambi kwenu izizwe ezinkulu lezilamandlap; lina-ke kakulamuntu ome phambi kwenuq kuze kube lamuhla.

10 Umuntu oyedwa kini uzaxotsha inkulungwaner, ngoba iNkosi uNkulunkulu wenu yiyo elilwelayo, njengalokho ikhulumile kinis.

11 Ngakho ziqaphelisisenit ukuthanda iNkosi uNkulunkulu wenu.

12 Ngoba uba libuyela lokubuyelau, linamathele kunsali yalezizizwe, lezi ezisele lani, lithathane lazov, lingene kuzo, lazo kini,

13 yazini lokwazi ukuthi iNkosi uNkulunkulu wenu kayiyikuqhubeka ngokuzixotsha elifeni lezizizwe phambi kwenuw; kodwa zizakuba yisifu lomjibila kinix, zibe luswazi enhlangothini zenu, lameva emehlweni enu, lize libhubhe liphele kulelilizwe elihle, iNkosi uNkulunkulu wenu elinike lona.

14 Khangelani-ke, ngihamba lamuhla ngendlela yomhlaba wonkey. Njalo liyazi enhliziyweni yenu yonke lemphefumulweni wenu wonke ukuthi akukho lelizwi elilodwa elehlulekayo kuwo wonke amazwi amahle iNkosi uNkulunkulu wenu ewakhulumileyo phezu kwenuz; wonke ezile kini, akukho lelizwi elilodwa elehlulekayo kuwo.

15 Kuzakuthi-ke, njengalokhu zonke izinto ezinhle iNkosi uNkulunkulu wenu eyazikhuluma kini sezilehlele, ngokunjalo iNkosi izalehlisela zonke izinto ezimbia, ize ilibhubhise liphele kulelilizwe elihle iNkosi uNkulunkulu wenu elinike lona.

16 Uba liseqa isivumelwanob seNkosi uNkulunkulu wenu eyalilaya sona, lisuke liyekhonza abanye onkulunkulu, likhothame kibo, khona ulaka lweNkosi luzalivuthela, libhubhe masinyane liphele kulelilizwe elihle elinike lona.

Inkulumo yokucina kaJoshuwa

24UJoshuwa wasebuthanisa zonke izizwe zakoIsrayeli eShekemaa, wabiza abadala bakoIsrayelib lenhloko zabo labahluleli babo lenduna zaboc, bazimisa phambi kukaNkulunkulud.

2 UJoshuwa wasesithi kubo bonke abantu: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli: Endulo oyihlo babehlala ngaphetsheya komfulae, uTera uyise kaAbrahama loyise kaNahori, babekhonza abanye onkulunkulu.

3 Ngasengimthatha uyihlo uAbrahama ngimsusa ngaphetsheya komfulaf, ngamhambisa wadabula elizweni lonke leKhanani, ngayandisa inzalo yakhe, ngamnika uIsakag.

4 LakuIsaka nganika uJakobe loEsawuh. LakuEsawu nganika intaba yeSeyirii ukudla ilifa layo, kodwa uJakobe labantwana bakhe behlela eGibhithej.

5 Ngasengithuma uMozisi loAronik, ngatshaya iGibhithel, njengalokho engakwenzayo phakathi kwayo; lemva kwalokho ngalikhupha.

6 Ngasengibakhupha oyihlo eGibhithem, lafika elwandlen, amaGibhithe asexotshana lani ngenqola langamabhiza aze afika eLwandle oluBomvuo.

7 Kwathi bekhala eNkosinip, yabeka umnyama phakathi kwenu lamaGibhitheq, yaletha ulwandle phezu kwabor, yabasibekela. Lamehlo enu abona engakwenza eGibhithes. Lahlala enkangala insuku ezinengit.

8 Ngasengililetha elizweni lamaAmori ayehlala ngaphetsheya kweJodani, asesilwa laniu, ngawanikela esandleni senu, lalidla ilifa lelizwe lawo, ngawachitha phambi kwenu.

9 UBalaki indodana kaZiporiv inkosi yakoMowabi wasesukuma walwa loIsrayeli, wathuma wabiza uBalami indodana kaBeyori ukuthi aliqalekisew.

10 Kodwa kangithandanga ukulalela uBalamix; ngakho walibusisa lokulibusisay, ngasengilikhulula esandleni sakhe.

11 Lachapha iJodaniz, lafika eJeriko, izakhamizia zeJeriko zalwa zimelene lanib, amaAmori, lamaPerizi, lamaKhanani, lamaHethi, lamaGirigashi, amaHivi, lamaJebusi; ngawanikela esandleni senu.

12 Ngathuma olonyovu phambi kwenuc abawaxotsha phambi kwenu, amakhosi amabili amaAmori; hatshi ngenkemba yakhod njalo hatshi ngedandili lakho.

13 Ngasengilinika ilizwe elingalisebenzelanga, lemizi elingayakhangae, lihlala kiyo. Lidla okwezivini lezivande zemihlwathi elingakuhlanyelanga.

14 Khathesi-ke yesabeni iNkosif, liyikhonze ngobuqotho langeqinisog, lisuse onkulunkulu oyihlo ababakhonza ngaphetsheya komfulah leGibhithei, njalo likhonze iNkosi.

15 Uba-ke kukubi emehlweni enu ukuyikhonza iNkosi, zikhetheleni lamuhla lowo elizamkhonzaj; kumbe onkulunkulu ababakhonzayo oyihlo ababengaphetsheya komfulak, loba onkulunkulu bamaAmoril elihlala elizweni lawo. Kodwa mina lendlu yami sizayikhonza iNkosim.

16 Basebephendula abantu besithi: Kakube khatshana lathi ukuthi sitshiye iNkosi, sikhonze abanye onkulunkulu.

17 Ngoba iNkosi uNkulunkulu wethu iyiyo eyasenyusayo labobaba sivela elizweni leGibhithe, endlini yobugqilin, eyenza phambi kwamehlo ethu lezizibonakaliso ezinkulu, yasilondoloza endleleni yonke esahamba kiyo, laphakathi kwabo bonke abantu esedlule phakathi kwabo.

18 INkosi yasixotsha phambi kwethu zonke izizwe, lamaAmori ayehlala elizweni. Thina lathi sizayikhonza iNkosi, ngoba inguNkulunkulu wethu.

19 UJoshuwa wasesithi ebantwini: Kalilakuyikhonza iNkosio, ngoba inguNkulunkulu ongcwelep, inguNkulunkulu olobukhweleq. Kayiyikuthethelela iziphambeko zenu lezono zenur.

20 Uba liyitshiya iNkosis likhonze onkulunkulu abezizwe, izaphenduka yenze okubi kinit, iliqede, emva kokuthi ilenzele okuhle.

21 Abantu basebesithi kuJoshuwa: Hatshi, kodwa sizayikhonza iNkosi.

22 UJoshuwa wasesithi ebantwini: Lingabafakazi ngani ukuthi lina lizikhethele iNkosiu ukuyikhonza. Basebesithi: Singabafakazi.

23 Khathesi-ke, susaniv onkulunkulu abezizwe abaphakathi kwenu, lithobele inhliziyo yenu eNkosini, uNkulunkulu kaIsrayeli.

24 Abantu basebesithi kuJoshuwa: INkosi uNkulunkulu wethu sizayikhonza, lelizwi layo sililalele.

25 Ngakho uJoshuwa wasebenzela abantu isivumelwano ngalolosukuw, wababekela isimiso lesimiselox eShekema.

26 UJoshuwa wasebhala lawomazwi egwalweni lomlayo kaNkulunkuluy; wathatha ilitshe elikhuluz, walimisa lapho ngaphansi kwesihlahla se-okhia elingasendlini engcwele yeNkosi.

27 UJoshuwa wasesithi ebantwini bonke: Khangelani, lelilitshe lizakuba yibufakazi ngathib, ngoba liwezwile wonke amazwi eNkosi eyawakhuluma kithic; ngakho lizakuba yibufakazi ngani, hlezi lenze inkohliso kuNkulunkulu wenud.

28 UJoshuwa wasebayekela abantu ukuthi bahambee, ngulowo lalowo waya elifeni lakhe.

Ukufa kukaJoshuwa lokukaEleyazare

29 Kwasekusithi emva kwalezizinto uJoshuwa indodana kaNuni, inceku yeNkosi, wafa eleminyaka elikhulu letshumi.

30 Basebemngcwabela emngceleni welifa lakhe eThiminathi-Seraf esentabeni yakoEfrayimi enyakatho kwentaba iGahashig.

31 Njalo uIsrayeli wayikhonza iNkosi zonke izinsuku zikaJoshuwa lazo zonke izinsuku zabadala abelula insuku emva kukaJoshuwa, njalo ababewazi wonke umsebenzi weNkosih eyawenzela uIsrayeli.

32 Lamathambo kaJosefai abantwana bakoIsrayeli ababenyuke lawo bevela eGibhithe bawangcwaba eShekema, esiqintini sensimu uJakobe asithenga kubantwana bakaHamori uyise kaShekemaj ngenhlamvu zesiliva ezilikhulu; saba-ke yilifa labantwana bakoJosefa.

33 UEleyazare indodana kaAroni wasesifa, bamngcwaba eqaqeni lukaPhinehasi indodana yakhek, ayeluphiwe entabeni yakoEfrayimil.

UGWALO

LWABAHLULELI

Ukulwa kwabantwana bakoIsrayeli lamaKhanani

1Kwasekusithi emva kokufa kukaJoshuwa abantwana bakoIsrayeli babuza iNkosia besithi: Ngubani ozasenyukelela ukuyamelana lamaKhanani kuqalab ukulwa emelene labo?

2 INkosi yasisithi: UJuda uzakwenyuka; khangelani, ngilinikele ilizwe esandleni sakhe.

3 UJuda wasesithi kuSimeyoni umfowabo: Yenyuka lami enkathweni yami ukuze silwe simelene lamaKhanani; lami-ke ngizahamba lawe enkathweni yakhoc. USimeyoni wasehamba laye.

4 UJuda wasesenyuka, njalo iNkosi yanikela amaKhanani lamaPerizi esandleni sabo; bawatshaya eBezekid, amadoda azinkulungwane ezilitshumi.

5 Basebefica uAdoni-Bezeki eBezeki, balwa bemelene laye, bawatshaya amaKhanani lamaPerizi.

6 Kodwa uAdoni-Bezeki wabaleka, baxotshana laye, bambamba, baquma izithupha zezandla zakhe lamazwane akhe amakhulu.

7 UAdoni-Bezeki wasesithi: Amakhosi angamatshumi ayisikhombisa aqunywe izithupha zezandla zawo lezenyawo zawo ayedobha ngaphansi kwetafula lami. Njengokwenza kwamie, ngokunjalo uNkulunkulu ungiphindisele. Basebemusa eJerusalema, wafela khona.

8 Abantwana bakoJuda balwa-ke bemelene leJerusalemaf, bayithumba, bayitshaya ngobukhali benkemba, lomuzi bawuthungela ngomlilo.

9 Emva kwalokho-ke abantwana bakoJuda behla ukuyakulwa bemelene lamaKhanani ayehlala entabeni leningizimu lesihotsheni.

10 UJuda wasehamba wamelana lamaKhanani ayehlala eHebronig; lebizo leHebroni kuqala kwakuyiKiriyathi-Arba; batshaya uSheshayih loAhimani loTalimayi.

11 Basuka lapho baya bamelana labahlali beDebirii. Lebizo leDebiri kuqala kwakuyiKiriyathi-Seferi.

12 UKalebij wasesithi: Ozatshaya iKiriyathi-Seferi, ayithumbe, ngizamnika uAkisa indodakazi yami ibe ngumkakhe.

13 UOthiniyeli indodana kaKenazi umfowabo kaKalebi, owayemncane kulayek, waseyithumba; wasemnika uAkisa indodakazi yakhe ukuba ngumkakhe.

14 Kwasekusithi ekufikeni kwakhe wamkhuthaza ukuthi acele kuyise insimu; wasesehla kubabhemi, uKalebi wasesithi kuye: Ulani?

15 Wasesithi kuye: Ngipha isibusiso. Njengoba ungiphe ilizwe leningizimu, ngipha njalo imithombo yamanzi. UKalebi wasemnika imithombo engaphezulu lemithombo engaphansi.

16 Abantwana bomKenil, uyisezala kaMozisi, basebesenyuka besuka emzini wamalalam, belabantwana bakoJuda, baya enkangala yakoJuda, eseningizimu kweAradin; baya bahlala phakathi kwabantuo.

17 UJuda wasehamba loSimeyoni umfowabop, bawatshaya amaKhanani ayehlala eZefathiq, bayitshabalalisa. Ngakho ibizo lomuzi lathiwa yiHormar.

18 UJuda wasethumba iGazas lomngcele wayo, leAshikelonit lomngcele wayo, leEkhironiu lomngcele wayo.

19 INkosi yasisiba loJudav, wadla ilifa lezintaba, kodwa weyengelakubaxotsha elifeni abahlali besigodi, ngoba babelezinqola zensimbiw.

20 Basebenika uKalebix iHebroni, njengokutsho kukaMozisi; wasexotsha elifeni esuka lapho amadodana amathathu kaAnaki.

21 Kodwa abantwana bakoBhenjamini kabawaxotshanga elifeni amaJebusi ayehlala eJerusalemay; ngakho amaJebusi ahlala labantwana bakoBhenjamini eJerusalema kuze kube lamuhlaz.

22 Lendlu kaJosefa, labo benyukela eBhetheli; njalo iNkosi yayilabo.

23 Indlu kaJosefa yasithuma inhloli eBhethelia; lebizo lomuzi kuqala laliyiLuzib.

24 Abalindi basebebona umuntu ephuma emzini, bathi kuye: Akusitshengise indlela yokungena emzini, besesikwenzela umusac.

25 Esebatshengise indlela yokungena emzini, bawutshaya umuzi ngobukhali benkemba, kodwa lowomuntu losapho lwakhe lonke babayekela bahamba.

26 Lowomuntu wasesiya elizweni lamaHethid, wakha umuzi, wabiza ibizo lawo ngokuthi yiLuzi; yilelo ibizo lawo kuze kube lamuhla.

27 UManase kaxotshanga-ke iBeti-Sheyani lemizana yayoe, leThahanakhi lemizana yayo, labahlali beDori lemizana yayo, labahlali beIbileyamu lemizana yayo, labahlali beMegido lemizana yayo; kodwa amaKhanani afuna ukuhlala kulelolizwe.

28 Kwasekusithi uIsrayeli eselamandla wawamisa amaKhanani kusibhalo, kodwa kawaxotshanga lokuwaxotsha elifeni.

29 UEfrayimi kawaxotshanga-ke elifeni amaKhanani ayehlala eGezerif, kodwa amaKhanani ahlala eGezeri phakathi kwabog.

30 UZebuluni kabaxotshanga elifeni abahlali beKitroni labahlali beNahalolih, kodwa amaKhanani ahlala phakathi kwabo, aba yizibhalwa.

31 UAsheri kabaxotshanga elifeni abahlali beAko labahlali beSidonii leAhilabi leAkizibij leHeliba leAfikik leRehobil;

32 kodwa abakoAsheri bahlala phakathi kwamaKhananim abahlali belizwe, ngoba kabawaxotshanga elifeni.

33 UNafithali kabaxotshanga elifeni abahlali beBeti-Shemeshin labahlali beBeti-Anathio, kodwa wahlala phakathi kwamaKhananip, abahlali belizwe; kodwa abahlali beBeti-Shemeshi labeBeti-Anathi baba yizibhalwa kuboq.

34 AmaAmori asebafuqela abantwana bakoDani entabenir, ngoba kawabavumelanga ukwehlela esigodini.

35 Kodwa amaAmori ayefuna ukuhlala entabeni yeHeresis eAjalonit leShahalibimiu, kodwa isandla sendlu kaJosefa saba nzima, aba yizibhalwa.

36 Umngcele wamaAmori wawusukela emqansweni weAkirabimi, uvela edwaleni usiya phezulu.

Ingilosi yeNkosi eBokimi

2Ingilosi yeNkosi yasisenyuka isuka eGiligali isiya eBokimia, yathi: Ngalenyusa lisuka eGibhithe, ngaliletha elizweni engalifungela oyihlo, njalo ngathi: Kangiyikwephula isivumelwano samib lani kuze kube sephakadeni.

2 Lani-ke kaliyikwenza isivumelwano labahlali balelilizwec, lizadiliza amalathi abod. Kodwa kalililalelanga ilizwi lamie. Kuyini lokhu elikwenzileyo?

3 Ngakho lami ngathi: Kangiyikuzixotsha elifeni phambi kwenu, kodwa zizakuba njengameva enhlangothinif zenu, labonkulunkulu bazog babe ngumjibila kinih.

4 Kwasekusithi lapho ingilosi yeNkosi isikhulume lamazwi kubo bonke abantwana bakoIsrayeli, abantu baphakamisa ilizwi labo bakhala inyembezi.

5 Basebebiza ibizo laleyondawo ngokuthi yiBokimi, bayihlabela iNkosi lapho.

Ukufa kukaJoshuwa

6 Kwathi uJoshuwa esebayekele abantu bahambai, abantwana bakoIsrayeli bahamba, ngulowo lalowo waya elifeni lakhe ukudla ilifa lelizwe.

7 Abantu basebeyikhonza iNkosi kuzo zonke izinsuku zikaJoshuwa, lazo zonke izinsuku zabadala abasala bephila emva kukaJoshuwa, ababewubonile wonke umsebenzi omkhulu weNkosi eyayiwenzele uIsrayeli.

8 UJoshuwa indodana kaNuni, inceku yeNkosi, wafa-ke, eleminyaka elikhulu letshumi.

9 Basebemngcwabela emngceleni welifa lakhe eThiminathi-Heresi entabeni yakoEfrayimij, enyakatho kwentaba iGahashi.

10 Njalo lalesosizukulwana sabuthelwa kuboyise. Kwasekusukuma esinye isizukulwana emva kwabo esasingayazi iNkosik njalo lomsebenzi eyayiwenzele uIsrayeli.

Okubi kukaIsrayeli

11 Abantwana bakoIsrayeli basebesenza okubi emehlweni eNkosi, bakhonza oBhali.

12 Batshiya iNkosil, uNkulunkulu waboyise, eyabakhupha elizweni leGibhithe, balandela abanye onkulunkulum, kubonkulunkulu bezizwe ezazibazingelezele, bakhothaman kibo, bayithukuthelisao iNkosi.

13 Bayidela iNkosi, bakhonza uBhali laboAshitarothi*p.

14 Ngakho ulaka lweNkosi lwavutha kuIsrayeliq, yabanikela esandleni sabaphangi ababaphangayor; yabathengisa esandleni sezitha zabo inhlangothi zonkes, ukuze bangabe besaba lakho ukuma phambi kwazot.

15 Loba bephuma besiya ngaphi, isandla seNkosi samelana labo ngokubi, njengokutsho kweNkosi lanjengokufunga kweNkosi kibou, njalo bacindezeleka kakhulu.

Ukumiswa kwabahluleli

16 INkosi yasimisa abahluleliv ababophula esandleni salabo ababaphangayo.

17 Kanti kababalalelanga labahluleli babo, kodwa baphinga ngokulandela abanye onkulunkuluw, bakhothama kibo; baphambuka masinyane endleleni oyise ababehamba kuyox, belalela imilayo yeNkosi. Bona kabenzanga njalo.

18 Lalapho iNkosi ibamisela abahluleli, iNkosi yayilomahluleliy, yabophula esandleni sezitha zabo zonke izinsuku zikamahluleli; ngoba iNkosi yazisolaz ngenxa yokububula kwabo ngenxa yalabo ababacindezelayo lababahlukuluzayoa.

19 Kwasekusithi ekufeni kukamahlulelib, babuyela emuva baxhwala okwedlula oyise, ngokulandela abanye onkulunkulu, ngokubakhonza langokubakhothamela; kabalahlanga okwemisebenzi yabo lokwendlela yabo yenkani.

20 Ngakho ulaka lweNkosi lwavutha kuIsrayelic, yathi: Ngoba lesisizwe seqe isivumelwano sami engasilaya oyised, kasilalelanga ilizwi lami,

21 lami kangisayikuxotsha loba ngubani elifeni phambi kwabo ezizweni uJoshuwa azitshiya ekufeni kwakhee,

22 ukuze ngihlole ngazo uIsrayelifg ukuthi bazagcina yini indlela yeNkosi ukuhamba kuyo njengaboyise bayigcina, kumbe hatshi.

23 Ngakho iNkosi yaziyekela lezozizwe, ukuze ingazixotshi elifeni masinyane, njalo kayizinikelanga esandleni sikaJoshuwa.

INkosi itshiya izizwe ezithile ukuze ihlole uIsrayeli ngazo

3Lalezi yizizwe iNkosi eyazitshiyayoa ukuze ihlole uIsrayeli ngazo, bonke abangazazanga zonke izimpi zeKhanani;

2 kuphela ukuze izizukulwana zabantwana bakoIsrayeli zazi, ukuzifundisa impi, kuphela abangazazanga phambili:

3 Amakhosi amahlanu amaFilistib, lawo wonke amaKhanani, lamaSidoni, lamaHivi ayehlala entabeni yeLebhanonic, kusukela entabeni yeBhali-Hermoni kuze kube sekungeneni kweHamathi.

4 Zazingezokuhlola uIsrayeli ngazod ukwazi ukuthi bazayilalela yini imilayo yeNkosi eyabalaya yona oyise ngesandla sikaMozisi.

5 Abantwana bakoIsrayeli bahlala-ke phakathi kwamaKhananie, amaHethi, lamaAmori, lamaPerizi, lamaHivi, lamaJebusi.

6 Basebethatha amadodakazi awo ukuba ngomkabof, lamadodakazi abo bawanika amadodana awo, bakhonza onkulunkulu bawo.

7 Abantwana bakoIsrayeli basebesenza okubi emehlweni eNkosig, bayikhohlwa iNkosi uNkulunkulu wabo, bakhonza oBhalih lezixukui.

UOthiniyeli

8 Ngakho ulaka lweNkosi lwavutha kuIsrayelij, yabathengisa esandlenik sikaKushani-Rishathayimil inkosi yeMesopotamiya. Abantwana bakoIsrayeli basebeyisebenzela inkosi uKushani-Rishathayimi iminyaka eyisificaminwembili.

9 Kwathi abantwana bakoIsrayeli bekhala eNkosinim, iNkosi yabavusela abantwana bakoIsrayeli umkhululin owabakhululayo, uOthiniyeli indodana kaKenazio umfowabo kaKalebi ongumnawakhe.

10 Njalo uMoya weNkosi wayephezu kwakhep, wahlulela uIsrayeli, waphuma impi, iNkosi yanikela esandleni sakhe uKushani-Rishathayimi inkosi yeSiriya, lesandla sakhe saba lamandla phezu kukaKushani-Rishathayimi.

11 Lelizwe laba lokuthula iminyaka engamatshumi amaneq. UOthiniyeli indodana kaKenazi wasesifa.

UEhudi

12 Abantwana bakoIsrayeli basebebuya besenza okubi emehlweni eNkosir. INkosi yasimqinisa uEgiloni inkosi yakoMowabi ukumelana loIsrayelis, ngenxa yokuthi babenzile okubi emehlweni eNkosi.

13 Wasezibuthela abantwana bakoAmonit loAmalekiu, waya wamtshaya uIsrayeli, badla ilifa lomuzi wamalalav.

14 Abantwana bakoIsrayeli basebesebenzela uEgiloni inkosi yakoMowabiw iminyaka elitshumi leyisificaminwembili.

15 Kwathi abantwana bakoIsrayeli bekhala eNkosinix, iNkosi yabavusela umkhululi, uEhudi indodana kaGera, umBhenjamini owayelinxele. Abantwana bakoIsrayeli basebethumela ngesandla sakhe isipho kuEgiloni inkosi yakoMowabiy.

16 UEhudi wasezenzela inkemba ebukhali inhlangothi ezimbili, ubude bayo buyingalo, wayibophela ngaphansi kwezigqoko zakhe ethangazini lakhe lokunene.

17 Wasondeza isipho kuEgiloni inkosi yakoMowabi. Njalo uEgiloni wayengumuntu okhulupheleyo kakhulu.

18 Kwasekusithi eseqedile ukusondeza isipho, wasephelekezela abantu ababethwele isiphoz.

19 Kodwa yena wabuyela emuva ezithombeni ezibaziweyo ezaziseGiligalia, wathi: Nkosi, ngilendaba eyimfihlo kuwe. Yasisithi: Thula. Bonke ababemi laye basebephuma.

20 UEhudi wasesiza kuye ehlezi endlini ephezulu epholileyo eyayingeyakhe yedwa. UEhudi wathi: Ngilendaba kaNkulunkulu kuwe. Wasesukuma esihlalweni.

21 UEhudi waseselula isandla sakhe sokhohlo, wathatha inkemba ethangazini lakhe lokunene, wayithela esiswini sakhe,

22 kwaze kwangena lesilanda emva kobukhali, amahwahwa agubuzela ubukhali, ngoba kayingcothulanga inkemba esiswini sakhe, kwasekuphuma umswane.

23 UEhudi wasephuma ekhulusini, wavala iminyango yendlu ephezulu emva kwakheb, wayikhiyac.

24 Yena esephumile, kwafika izinceku zakhe; kwathi zibona, khangela-ke, iminyango yendlu ephezulu yayikhiyiwe, zathi: Sibili wembese inyawo zakhe endlini epholileyo.

25 Njalo zalinda zaze zaba lenhloni; khangela-ke kavulanga iminyango yendlu ephezulu; ngakho zathatha isihluthulelo zavula, khangela-ke, inkosi yazo yayiwele phansi ifile.

26 UEhudi wasephunyuka zisalibeled, yena wedlula ezithombeni ezibaziweyoe, waphunyuka waya eSeyira.

27 Kwasekusithi ekufikeni kwakhe wavuthela uphondof entabeni yakoEfrayimig. Abantwana bakoIsrayeli basebesehla laye ezintabeni, yena ephambi kwabo.

28 Wasesithi kibo: Landelani emva kwami, ngoba iNkosi inikele izitha zenu amaMowabi esandleni senuh. Ngakho behla bamlandela, bathumba amazibuko eJodani aye koMowabii, kabavumelanga muntu ukuchapha.

29 Basebebulala amaMowabi ngalesosikhathi angaba zinkulungwane ezilitshumi, amadoda wonke aqatha lawo wonke amadoda alamandla, njalo kakuphunyukanga muntu.

30 Ngalokho uMowabi wehliselwa phansi mhlalokho ngaphansi kwesandla sikaIsrayeli. Lelizwe laba lokuthula iminyaka engamatshumi ayisificaminwembilij.

UShamigari

31 Lemva kwakhe kwaba loShamigari indodana kaAnathi, owatshaya amaFilisti amadoda angamakhulu ayisithupha ngocijo lwenkabi; laye wasemkhulula uIsrayelik.

UDebora loBaraki banqoba uSisera

4Abantwana bakoIsrayeli basebebuya besenza okubi emehlweni eNkosia esefile uEhudi.

2 INkosi yasibathengisab esandleni sikaJabini inkosi yeKhananic owayebusa eHazorid. Lenduna yebutho lakhe yayinguSisera, owayehlala eHaroshethie labezizwe.

3 Abantwana bakoIsrayeli basebekhala eNkosinif, ngoba wayelezinqola zensimbig ezingamakhulu ayisificamunwemunye, wabacindezela ngamandla abantwana bakoIsrayelih iminyaka engamatshumi amabili.

4 UDebora umfazi owayengumprofethikazi umkaLapidothi yena wahlulela uIsrayeli ngalesosikhathi.

5 Wayehlala ngaphansi kwesihlahla selala sikaDebora phakathi kweRamai leBhetheli entabeni yakoEfrayimij. Abantwana bakoIsrayeli basebesenyukela kuye ukwahlulelwa.

6 Wasethuma wabiza uBaraki indodana kaAbinowama eKedeshik koNafithali, wathi kuye: INkosi uNkulunkulu wakoIsrayeli kayilayanga yini isithi: Hamba usondele entabeni yeThabhoril, uzithathele amadoda azinkulungwane ezilitshumi ebantwaneni bakoNafithali lebantwaneni bakoZebuluni?

7 Njalo ngizadonsela kuwe esifuleni iKishoni uSiseram induna yebutho likaJabini lenqola zakhe lexuku lakhe, ngimnikele esandleni sakhon.

8 UBaraki wasesithi kuye: Uba uhamba lamio, ngizahamba; kodwa uba ungahambi lami, kangiyikuhamba.

9 Wasesithi: Ngizahamba lokuhamba lawe, kodwa udumo kaluyikuba ngolwakho ngendlela ohamba ngayo, ngoba iNkosi izathengisa uSisera esandleni sowesifazanap. Wasesukuma uDebora, wahamba loBaraki waya eKedeshi.

10 UBaraki wasebizela oZebuluni loNafithaliq eKedeshi. Kwasekusenyuka amadoda azinkulungwane ezilitshumi amlandelar, loDebora wenyuka laye.

11 UHeberi umKenis wazehlukanisa-ke lamaKeni, abantwana bakaHobabi uyisezala kaMozisit, wamisa ithente lakhe kwaze kwaba sesihlahleni se-okhi* eZahananimiu eseduze leKedeshi.

12 Basebebikela uSisera ukuthi uBaraki indodana kaAbinowama usenyukele entabeni yeThabhoriv.

13 USisera wasebiza zonke izinqolaw zakhe, inqola ezingamakhulu ayisificamunwemunye zensimbi, labo bonke abantu ababelaye, kusukela eHaroshethi labezizwe kuze kufike esifuleni iKishoni.

14 UDebora wasesithi kuBaraki: Vuka! Ngoba yilo lolusuku iNkosi enikele ngalo uSisera esandleni sakhox. Kayihambanga yini iNkosi phambi kwakhoy? Ngakho uBaraki wehla entabeni iThabhoriz lamadoda azinkulungwane ezilitshumi ngemva kwakhe.

15 INkosi yasimsanganisa uSiseraa lazo zonke izinqola lebutho lonke ngobukhali benkemba phambi kukaBaraki, kwaze kwathi uSisera wehla enqoleni wabaleka ngenyawo zakhe.

16 UBaraki wasexotshana lezinqola lebutho, waze wafika eHaroshethi labezizwe; ibutho lonke likaSisera laselisiwa ngobukhali benkemba; kakusalanga loyedwa.

17 Kodwa uSisera wabaleka ngenyawo zakhe waya ethenteni likaJayeli umkaHeberi umKeni, ngoba kwakulokuthula phakathi kukaJabini inkosi yeHazori lendlu kaHeberi umKeni.

18 UJayeli wasephuma ukuhlangabeza uSisera, wathi kuye: Phambuka, nkosi yami, phambukela kimi, ungesabi. Wasephambukela kuye ethenteni, wamembesa ngengubo.

19 Wasesithi kuye: Akunginathise amanzi amalutshwana ngoba ngomile. Wasesibukula igula lochagob, wamnathisa, wamembesa.

20 Wasesithi kuye: Mana emnyango wethente; kuzakuthi-ke, uba kufika umuntu kuwe ekubuza esithi: Kulomuntu lapha yini? Uzakuthi: Kakulamuntu.

21 Kodwa uJayeli umkaHeberi wathatha isikhonkwane sethentec, wafaka isando esandleni sakhe, wamnyenyela, wabethela isikhonkwane enhlafunweni yakhe sangena emhlabathini, ngoba yena wayelele ubuthongo obukhulu, ediniwe, wasesifa.

22 Khangela-ke, uBaraki waxotsha uSisera; uJayeli wasephuma ukumhlangabeza wathi kuye: Woza, ngizakutshengisa umuntu omdingayo. Wasengena ethenteni lakhe, khangela-ke, uSisera wayelele efile, lesikhonkwane sasisenhlafunweni yakhe.

23 Ngakho ngalolosuku uNkulunkulu wamehlisela phansi uJabini inkosi yeKhanani phambi kwabantwana bakoIsrayelid.

24 Isandla sabantwana bakoIsrayeli saqhubeka-ke saba nzima phezu kukaJabini inkosi yeKhanani, baze bamchitha uJabini inkosi yeKhanani.

Ihubo likaDebora loBaraki

5UDebora loBaraki indodana kaAbinowama basebehlabelaa ngalolosuku besithi:

2 Ngenxa yokuphindisela kwezimpindiselo koIsrayelib, nxa abantu bezinikela ngokuzithandelac, busisani iNkosi!

3 Zwanini makhosi, libeke indlebe ziphathamandlad, mina, mina ngizahlabela eNkosini, ngihubele iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli.

4 Nkosi, ekuphumeni kwakho eSeyirie, ekunyatheleni kwakho usuka ensimini yeEdomaf, umhlaba wazamazamag, lamazulu athonta, lamayezi athontisa amanzi.

5 Izintaba zageleza phambi kweNkosih, iSinayii le phambi kweNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli.

6 Ensukwini zikaShamigari indodana kaAnathij, ensukwini zikaJayelik, izindlela zaphelal, lababehamba ezindledlaneni bahamba ngezindlela ezimazombazombe.

7 Izakhamizi zemakhaya zaphelam koIsrayeli, zaphela, ngaze ngasukuma mina Debora, ngasukuma, unina koIsrayeli.

8 Wakhetha onkulunkulu abatshan, khona kwaba lempi emasangweni. Sabonwa yini isihlangu lomkhontoo phakathi kwabazinkulungwane ezingamatshumi amane koIsrayeli?

9 Inhliziyo yami ikubanikimithetho bakoIsrayeli, abazinikela ngokuzithandela phakathi kwabantup. Busisani iNkosi!

10 Bagadi babobabhemi abamhlopheq, bahlali besigcabhar, labahambi endleleni, khulumani.

11 Elizwini labatshoki, phakathi kwezindawo zokukha amanzis, lapho bayalandisa ngemisebenzi elungileyo yeNkosi, imisebenzi elungileyo yezakhamizi zemakhaya zakoIsrayelit. Ngalesosikhathi abantu beNkosi behlela emasangweni.

12 Vukau, vuka, Debora! Vuka, vuka, khuluma ingoma! Sukuma Baraki, uthumbe abathunjiweyo bakhov, ndodana kaAbinowama.

13 Khona yayenza insali yabusa phezu kwezinduna ebantwiniw; iNkosi yangenza ngabusa phezu kwabalamandla.

14 Kuvela koEfrayimix impande yabo yayimelene loAmalekiy; emva kwakho, Bhenjamini, phakathi kwabantu bakho; kuvela kuMakiriz kwehla abanikumthethoa, lakoZebuluni abadonsa ngentonga yombhali.

15 Leziphathamandla zakoIsakari zaziloDebora; lanjengoIsakari, waba njalo uBarakib; wathunjwa esigodini ngenyawo zakhe. Ekwehlukaneni kukaRubeni izinqumo zenhliziyo zazizinkulu.

16 Wahlalelani phakathi kwezibayac ukuzwa umhlanga wokukhaliselwad izimvue? Izifunda zakoRubeni zaba lokuhlolwa okukhulu kwenhliziyo.

17 UGileyadi wahlala ngaphetsheya kweJodanif. LoDani wahlalelani emikhunjinig? UAsheri wahlala ekhunjini lolwandleh, wahlala ethekwini.

18 UZebulunii uyisizwe esadela umphefumulo waso kwaze kwaba sekufeni, loNafithali, emiqolweni yensimu.

19 Amakhosi afika alwa; khona amakhosi eKhanani alwa eThahanakhij ngasemanzini eMegidok; kawathathanga impango yesilival.

20 Zisemazulwini zalwa, inkanyezi zisendleleni zazo zalwa loSisera.

21 Isifula iKishoni sabakhukhulam, isifula sendulo, isifula iKishoni. Mphefumulo wami, unyathela ngamandla!

22 Khona atshaya phansi amasondo amabhiza, ngokumatha, ukumatha kwabalamandlan bakhe.

23 Qalekisani iMerozi, kutsho ingilosi yeNkosi, qalekisani ngokuqalekisa abakhileyo kuyo, ngoba kabezangao kuncedo lweNkosip, kuncedo lweNkosi, lamaqhawe.

24 Uzabusiswa phezu kwabesifazana uJayeli umkaHeberi umKeniq; ubusisiwe phezu kwabesifazana ethenteni.

25 Wacela amanzir, wamnika uchago, waletha amasi ngomganu wobukhosi.

26 Welulela isandla sakhe esikhonkwanenis, lesandla sakhe sokunene esandweni sezisebenzi, wamtshaya uSisera, wachoboza ikhanda lakhe, wahlaba wabhoboza inhlafuno yakhe.

27 Phakathi laphakathi kwenyawo zakhe wakhothama wawa walala; phakathi laphakathi kwenyawo zakhe wakhothama wawa, lapho akhothamela khona, wawa lapho efile echithekile.

28 Unina kaSisera walunguza ngewindit, wanqolonga ngeminxibo yewindiu wathi: Kungani inqola yakhe iphuza ukuzav? Kungani ephuzile amavili ezinqola zakhe?

29 Izihlakaniphi zamakhosazana akhe zaphendula, yebo yena wazibuyisela impendulo yakhe wathi:

30 Kabatholanga yini bayaba impangow, intombazana, amantombazana amabili kuleyo laleyondoda, impango yamalembu aconjiweyo kaSisera, impango yamalembu aconjiweyo afekethisiweyo ngenalithi, amalembu amabili aconjiweyo afekethisiweyo ngenalithi, awentamo zomphangi?

31 Ngokunjalo kazibhubhe zonke izitha zakhox, Nkosi. Kodwa abayithandayo kababe njengokuphuma kwelangay ngamandla aloz.

Lelizwe lathula iminyaka engamatshumi amanea.

Ubizo lukaGidiyoni

6Abantwana bakoIsrayeli basebesenza okubi emehlweni eNkosia; iNkosi yasibanikela esandleni sikaMidiyanib iminyaka eyisikhombisa.

2 Lesandla sikaMidiyani saba lamandla phezu kukaIsrayeli. Ngenxa kaMidiyanic abantwana bakoIsrayeli bazenzela imihume esezintabeni, lembalud, lezinqaba.

3 Kwasekusithi uIsrayeli esehlanyele, enyuka amaMidiyanie lamaAmalekif labantwana bempumalangag, benyuka bamelana labo,

4 bamisa inkamba maqondana labo, bachitha izithelo zelizweh, uze ufike eGazai, njalo kabatshiyanga okondlayo koIsrayeli loba imvu loba inkabi loba ubabhemi.

5 Ngoba bona benyuka lezifuyo zabo lamathente abo, bafika njengokugcwala kwentethe ngobunengij, okokuthi bona lamakamela abo babengelanani; basebengena elizweni ukulichitha.

6 UIsrayeli wasesiba ngumyanga kakhulu ngenxa yamaMidiyani, labantwana bakoIsrayeli bakhala eNkosinik.

7 Kwasekusithi lapho abantwana bakoIsrayeli bekhala eNkosinil ngenxa yamaMidiyanim,

8 iNkosi yathuma umprofethi kubantwana bakoIsrayeli, owathi kibo: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu wakoIsrayeli: Mina ngalenyusa lisuka eGibhithen ngalikhupha endlini yobugqili,

9 ngalihluthuna esandleni samaGibhithe, lesandleni sabo bonke abalicindezelayo, ngabaxotsha phambi kwenuo, ngalinika ilizwe labo,

10 ngathi kini: NgiyiNkosi uNkulunkulu wenu; lingesabi onkulunkulu bamaAmorip elihlala elizweni lawo. Kodwa kalililalelanga ilizwi lami.

11 Kwasekufika ingilosi yeNkosi, yahlala ngaphansi kwesihlahla se-okhi esiseOfira, esasingesikaJowashi umAbiyezeriq, lendodana yakhe uGidiyoni yayibhula ingqoloyi esikhamelweni sewayini, ukuze iyifihlele amaMidiyanir.

12 Ingilosi yeNkosi yasibonakala kuyes, yathi kuye: INkosi ilawet, qhawe elilamandla.

13 UGidiyoni wasesithi kuyo: Hawu Nkosi yami, uba iNkosi ilathi, kungani konke lokhu kusehleleu? Kanti zingaphi zonke izimangalisov zayo abasitshela zona obabaw besithi: INkosi kayisenyusanga siphuma eGibhithe yini? Kodwa khathesi iNkosi isidelile, yasinikela esandleni samaMidiyanix.

14 INkosi yasiphendukela kuye yathi: Hamba ngalamandla akhoy, ukhulule uIsrayeli esandleni samaMidiyaniz. Kangikuthumanga yinia?

15 Wasesithi kuyo: Hawu Nkosi yami, ngizamkhulula ngani uIsrayeli? Khangela, usendo lwami lungumyanga koManaseb, njalo ngingomncinyane endlini kababa.

16 INkosi yasisithi kuye: Ngoba ngizakuba lawec, uzawatshaya-ke amaMidiyanid njengendodanye.

17 Wasesithi kuyo: Uba khathesi ngithole umusa emehlweni akhoe, ngenzela isibonakalisof sokuthi nguwe okhuluma lami.

18 Ake ungasukig lapha, ngize ngibuye kuwe, ngikhuphe isipho sami, ngisibeke phambi kwakho. Yasisithi: Mina ngizahlala uze uphenduke.

19 UGidiyoni wasengenah, walungisa izinyane lembuzi, lezinkwa ezingelamvubelo nge-efa* lempuphu, inyama wayifaka esitsheni, lomhluzi wawufaka embizeni, wakukhuphela kuyo ngaphansi kwesihlahla se-okhi, wakusondeza.

20 Ingilosi kaNkulunkulu yasisithi kuye: Thatha inyama lezinkwa ezingelamvubelo, ukubeke phezu kwalelidwalai, ubusuthela umhluzij. Wasesenza njalo.

21 Ingilosi yeNkosi yasiselula isihloko somqwayi owawusesandleni sayo, yathinta inyama lezinkwa ezingelamvubelo; kwasekusenyuka umlilo uphuma edwalenik, wadla inyama lezinkwa ezingelamvubelo. Lengilosi yeNkosi yasuka emehlweni akhe.

22 UGidiyoni wasebona ukuthi yayiyingilosi yeNkosil. UGidiyoni wathi: Maye, Nkosi Jehova! Ngenxa yokuthi ngibone ingilosi yeNkosi ubuso ngobusom.

23 Kodwa iNkosi yathi kuye: Ukuthula kakube kuwen, ungesabi, kawuyikufa.

24 UGidiyoni waseyakhela iNkosi ilathi lapho, walibiza ngokuthi uJehova-shalomi. Kuze kube lamuhla lisesekhona eOfira lamaAbiyezerio.

25 Kwasekusithi ngalobobusuku iNkosi yathi kuye: Thatha ijongosi lenkunzi engekayihlo, ngitsho ijongosi lesibili elileminyaka eyisikhombisa, udilize ilathi likaBhali elingelikayihlo, lesixuku esiphansi kwalo usigamulep;

26 wakhele iNkosi uNkulunkulu wakho ilathi phezu kwengqonga yalinqaba, njengokwejwayelekileyo; ubusuthatha ijongosi lesibili, unikele umnikelo wokutshiswa ngenkuni zesixuku ozasigamula.

27 UGidiyoni wasethatha amadoda alitshumi ezincekwini zakhe, wenza njengokutsho kweNkosi kuye; kodwa kwathi ngenxa yokuthi wayesesaba indlu kayise lamadoda omuzi ukukwenza emini, wakwenza ebusuku.

28 Lapho amadoda omuzi evuka ekuseni kakhulu, khangela, ilathi likaBhali lalidiliziwe, lesixuku esasiphansi kwalo sesiganyuliwe, lejongosi lesibili lanikelwa phezu kwelathi elaselakhiwe.

29 Basebesithi omunye komunye: Ngubani owenze loludaba? Nxa sebedingile bebuza bathi: UGidiyoni indodana kaJowashi wenze loludaba.

30 Amadoda omuzi asesithi kuJowashi: Khupha indodana yakho ukuze ife, ngoba idilizile ilathi likaBhali, langoba igamule isixuku esasiphansi kwalo.

31 Kodwa uJowashi wathi kubo bonke ababemi ngakuye: Lina lizamlwela uBhali yini, kumbe lina limsindise? Omlwelayo uzabulawa kusesekuseni. Uba engunkulunkulu, kazilwele, ngoba ilathi lakhe lidiliziwe.

32 Ngakho ngalolosuku wambiza ngokuthi nguJerubali, esithi: UBhali kalwe laye, ngoba ulidilizile ilathi lakhe.

33 Lawo wonke amaMidiyani lamaAmaleki labantwana bempumalangaq babuthana ndawonye, bachapha, bamisa inkamba esigodini seJizereyelir.

34 LoMoya weNkosi wembesa uGidiyonis; wavuthela uphondot, lamaAbiyezeri abizwa emva kwakhe.

35 Wasethuma izithunywa kuye wonke uManase, labo futhi babizwa emva kwakhe. Wasethuma izithunywa koAsheri lakoZebuluni lakoNafithali; basebesiza ukubahlangabeza.

36 UGidiyoni wasesithi kuNkulunkulu: Uba uzasindisa uIsrayeli ngesandla sami njengokutsho kwakho,

37 khangelau, ngizabeka uboya bezimvu obugundiweyo ebaleni lokubhulela; uba amazolo ezakuba phezu koboya obugundiweyo kuphela, lokoma emhlabathini wonke, ngizakwazi-ke ukuthi uzamsindisa uIsrayeli ngesandla sami, njengokutsho kwakho.

38 Kwasekusiba njalo. Lapho evuka ngovivi kusisa, wacindezela uboya obugundiweyo, wakhama amazolo eboyeni obugundiweyo, umganu ogcwele amanziv.

39 UGidiyoni wasesithi kuNkulunkulu: Ulaka lwakho lungangivutheliw, ngizakhuluma khathesi kuphela; ake ngihlole khathesi kuphela ngoboya obugundiweyo; ake kube lokoma eboyeni obugundiweyo kuphela, lemhlabathini wonke kakube lamazolo.

40 UNkulunkulu wasesenza njalo ngalobobusuku; ngoba kwaba lokoma eboyeni obugundiweyo kuphela, kodwa emhlabathini wonke kwaba lamazolo.

UGidiyoni unqoba amaMidiyani

7UJerubalia, onguGidiyoni, labo bonke abantu ababelaye basebevuka ngovivi, bamisa inkamba ngasemthonjeni weHarodib, okokuthi waba lenkamba yamaMidiyani enyakatho, ngaseqaqeni lweMorec esigodinid.

2 INkosi yasisithi kuGidiyoni: Abantu abalawe banengi kakhulu ukuthi nginikele amaMidiyani esandleni sabo, hlezi uIsrayeli azidumise emelene lamie, esithi: Isandla sami singisindisile.

3 Ngakho khathesi memezela-ke endlebeni zabantu usithi: Loba ngubani owesabayof lothuthumelayog kaphenduke asuke masinyane entabeni yeGileyadi. Ngakho kwaphenduka ebantwini abazinkulungwane ezingamatshumi amabili lambili, lenkulungwane ezilitshumi zasala.

4 INkosi yasisithi kuGidiyoni: Abantu basesebanengi kakhulu; behlisele emanzini, ngizakuhlolelah bona khona; kuzakuthi-ke lowo engizakuthi ngaye kuwe: Lo uzahamba lawe, yena uzahamba lawe; kodwa loba ngubani engizakuthi ngaye kuwe: Lo kayikuhamba lawe, yena kayikuhamba.

5 Wasebehlisela abantu emanzini. INkosi yasisithi kuGidiyoni: Wonke oxhapha emanzini ngolimi lwakhe njengenja ixhapha, uzambeka yedwa, laye wonke oguqa ngamadolo akhe ukunatha.

6 Lenani lalabo abaxhaphayo ngesandla sabo besisa emlonyeni wabo babengamadoda angamakhulu amathathu, kodwa bonke abaseleyo babantu baguqa ngamadolo abo ukunatha amanzi.

7 INkosi yasisithi kuGidiyoni: Ngamadoda angamakhulu amathathu axhaphileyo ngizalisindisai, nginikele amaMidiyani esandleni sakho; bayekele-ke bonke abantu bahambe, ngulowo lalowo endaweni yakhe.

8 Ngakho abantu bathatha umphako esandleni sabo, lempondo zabo. Wasewayekela wonke amadoda akoIsrayeli ahamba, ngulowo ethenteni lakhe, kodwa wagcina amadoda angamakhulu amathathu. Lenkamba yamaMidiyani yaba ngaphansi kwakhe esigodinij.

9 Kwasekusithi ngalobobusukuk iNkosi yathi kuye: Sukuma, wehlele enkambeni, ngoba ngiyinikele esandleni sakhol.

10 Kodwa uba usesaba ukwehla, yehla wena loPura inceku yakho uye enkambeni.

11 Uzakuzwa abakukhulumayom; lemva kwalokho izandla zakho zizaqiniswa ukuze wehlele enkambeni. Wasesehla yena loPura ijaha lakhe, baya ephethelweni labangamatshumi amahlanu ababesenkambeni.

12 Njalo amaMidiyani lamaAmaleki labo bonke abantwana bempumalangan babelele esigodinio njengentethe ngobunengip, lamakamela abo ayengelanani, njengetshebetshebe elisekhunjini lolwandle ngobunengiq.

13 Kwathi uGidiyoni efika, khangela umuntu elandisela umngane wakhe iphupho, wathi: Khangela, ngiphuphe iphupho, khangela-ke, iqebelengwana lesinkwa sebhali* ligiqikela enkambeni yamaMidiyani, lafika ethenteni, lalitshaya lawa laligenqula lakhangela phezulu, okokuthi ithente lawa.

14 Umngane wakhe wasephendula wathi: Lokhu kakusilutho ngaphandle kwenkemba kaGidiyoni indodana kaJowashi, indoda yakoIsrayeli. UNkulunkulu unikele esandleni sakhe iMidiyani lenkamba yonke.

15 Kwasekusithi uGidiyoni esezwe ukulandiswa kwephupho lengcazelo yalo, wakhonza, wabuyela enkambeni yakoIsrayeli, wathi: Vukani, ngoba iNkosi inikele esandleni senu inkamba yamaMidiyani.

16 Wasesehlukanisa amadoda angamakhulu amathathu, aba yizigaba ezintathu, wanika impondo esandleni sawo wonke, lenqayi ezingelalutho, lezihlanti phakathi kwezinqayi.

17 Wasesithi kuwo: Ngikhangelani, lenze njalo. Khangelani-ke, nxa ngifika ephethelweni lenkamba, kuzakuthi njengokwenza kwami lenze njalo.

18 Nxa ngivuthela impondo, mina labo bonke abalami, lapho lani lizavuthela izimpondo, lihanqe inkamba yonke, lithi: OweNkosir lokaGidiyoni!

19 Ngakho uGidiyoni lamadoda alikhulu ayelayes bafika ephethelweni lenkamba ekuqaleni komlindo wobusuku waphakathi, sebesanda ukumisa nje abalindi; basebevuthela impondo, babulala izinqayi ezazisesandleni sabo.

20 Lezigaba ezintathu zavuthela izimpondo, zabulala izinqayi, zaphatha esandleni sazo sekhohlo izihlanti lesandleni sazo sokunene impondo zokuvuthelwa, zamemeza zisithi: Inkemba yeNkosi lekaGidiyoni!

21 Zasezisimat, ngulowo endaweni yakheu, behanqe inkamba, lenkamba yonke yagijimav yamemeza yabaleka.

22 Lapho abangamakhulu amathathu bevuthela impondow, iNkosi yamisax inkemba yomunye komunyey, lenkambeni yonke; lenkamba yabaleka kwaze kwaba seBeti-Shita eZereraz, kwaze kwaba semngceleni weAbeli-Meholaa eduze kweTabathi.

23 Lamadoda akoIsrayeli abizelwa ndawonyeb evela koNafithalic lakoAsheri lakoManase wonke, axotshana lamaMidiyani.

24 UGidiyoni wasethuma izithunywa kuyo yonke intaba yakoEfrayimid esithi: Yehlani lihlangabeze amaMidiyani, lithumbe amanzi phambi kwawo kuze kube seBeti-Bara leJodani. Ngakho wonke amadoda akoEfrayimi abizelwa ndawonyee, athumba amanzif kuze kube seBeti-Bara leJodanig.

25 Athumba iziphathamandla ezimbili eMidiyanih, uOrebi loZebi; abulala uOrebi edwaleni leOrebii, loZebi ambulala esikhamelweni sewayini seZebi, axotshana lamaMidiyani; aletha amakhanda aboOrebi loZebi kuGidiyoni ngaphetsheya kweJodani.

8Amadoda akoEfrayimia asesithi kuye: Iyini linto oyenze kithi ukuthi awusibizanga nxa usiya ukulwa lamaMidiyani? Amsola ngamandla.

2 Wasesithi kiwo: Ngenzeni khathesi njengani? Ukudojwa kwezithelo eziseleyo koEfrayimi kakukuhle yini kulesivuno sevini sakoAbiyezerib?

3 UNkulunkulu unikele esandleni senu iziphathamandla zeMidiyanic, uOrebi loZebi; ngangingenzani njengani? Kwasekudeda kuye ukuthukuthela kwabod lapho ekhuluma lelilizwi.

UGidiyoni uthumba amakhosi eMidiyani

4 Lapho uGidiyoni efika eJodani wachapha, yena lamadoda angamakhulu amathathue ayelaye, bediniwe kodwa bexotsha.

5 Wasesithi emadodeni eSukothif: Ake liphe abantu abangilandelayog amaqebelengwana ezinkwa, ngoba badiniwe, ngixotshana loZeba loZalimuna amakhosi eMidiyani.

6 Lenduna zeSukothi zathi: Intende yesandla sikaZeba loZalimuna isisesandleni sakho yinih, ukuthi siphe ibutho lakho isinkwa?

7 UGidiyoni wasesithi: Ngakho nxa iNkosi isinikele uZeba loZalimuna esandleni sami, ngizabhula inyama yenu ngameva enkangala langokhula oluhlabayoi.

8 Wasesenyuka lapho waya ePenuwelij, wakhuluma labo ngokufananayo; lamadoda ePenuweli amphendula njengamadoda eSukothi abephendulile.

9 Wasekhuluma futhi emadodeni ePenuweli esithi: Ekubuyeni kwami ngokuthulak ngizadiliza lo umphotshongol.

10 Njalo uZeba loZalimuna babeseKarikori lenkamba yabo ilabo, phose inkulungwane ezilitshumi lanhlanu, bonke ababesele ebuthwenim lonke labantwana bempumalangan, ngoba ababewile babengamadoda azinkulungwane ezilikhulu lamatshumi amabili abahwatsha inkemba.

11 UGidiyoni wasesenyuka ngendlela yabahlala emathenteni empumalanga kweNoba leJogibehao, wayitshaya inkamba, ngoba inkamba yayilibelep.

12 UZeba loZalimuna basebebaleka, wasexotshana labo, wathumba amakhosi amabili eMidiyaniq, uZeba loZalimuna, wethusa inkamba yonke.

13 Lapho uGidiyoni indodana kaJowashi esebuya evela empini phambi kokuphuma kwelanga,

14 wabamba ijaha emadodeni eSukothi, walibuza; laselimbhalela iziphathamandla zeSukothi labadala bayo, amadoda angamatshumi ayisikhombisa lesikhombisa.

15 Wasefika emadodeni eSukothi, wathi: Khangelani oZeba loZalimuna elalingiklolodela ngabo lisithi: Intende yesandla sikaZeba loZalimuna isisesandleni sakho yinir, ukuthi siphe amadoda akho asediniwe isinkwa?

16 Wasethatha abadala bomuzis, lameva enkangala lokhula oluhlabayo, wenza amadoda eSukothi aqedisise ngawo.

17 Lomphotshongo wePenuwelit wawudiliza, wabulala amadoda omuzi.

18 Wasesithi kuZeba lakuZalimuna: Ngamadoda anjani elawabulala eThabhoriu? Basebesithi: Njengawe babenjalo, ngulowo njengesimo sendodana yenkosi.

19 Wasesithi: Babengabafowethu, abantwana bakamama. Kuphila kukaJehovav, uba belibayekele baphila, bengingayikulibulala.

20 Wasesithi kuJetheri izibulo lakhe: Sukuma ubabulale. Kodwa umfana kayihwatshanga inkemba yakhe, ngoba wayesesaba ngoba esesengumfana.

21 UZeba loZalimuna basebesithi: Sukuma wena uwele phezu kwethu, ngoba njengoba injalo indoda, anjalo amandla ayo. Wasesukuma uGidiyoni wabulala uZeba loZalimunaw. Wasethatha izinyangana ezazisentanyeni zamakamela abo.

UGidiyoni wala ukubekwa inkosi

22 Amadoda akoIsrayeli asesithi kuGidiyoni: Sibuse, wena-ke, lendodana yakho, lendodana yendodana yakho, ngoba usisindisile esandleni samaMidiyani.

23 Kodwa uGidiyoni wathi kibo: Mina kangiyikulibusa, lendodana yami kayiyikulibusa; iNkosi izalibusax.

24 UGidiyoni wasesithi kibo: Ake ngicele isicelo kini; nginikani ngamunye icici lempangoy yakhe. Ngoba babelamacici egolide, ngoba babengamaIshmayeliz.

25 Basebesithi: Sizanika lokunika. Basebesendlala isembatho, baphosela lapho ngamunye icici lempango yakhe.

26 Lesisindo samacici egolide ayewacelile sasingamashekeli* egolide ayinkulungwane lamakhulu ayisikhombisa, ngaphandle kwezinyanganaa, leziceciso ezilengayo, lezembatho eziyibubende ezazisemakhosini eMidiyanib, langaphandle kwamaketane ayesezintanyeni zamakamela awoc.

27 UGidiyoni wasesenza i-efodi*d ngakho, wayibeka emzini wakhe, eOfirae. LoIsrayeli wonke waphinga lapho ngokuyilandelaf; yasisiba ngumjibila kuGidiyonig lendlu yakhe.

Ukufa kukaGidiyoni

28 Ngokunjalo amaMidiyani ehliselwa phansi phambi kwabantwana bakoIsrayeli, kawaphindanga aphakamisa ikhanda lawo. Lelizwe laba lokuthula iminyaka engamatshumi amaneh ensukwini zikaGidiyoni.

29 UJerubali indodana kaJowashi wayahlala-ke endlini yakhe.

30 Njalo uGidiyoni wayelamadodana angamatshumi ayisikhombisa aphuma okhalweni lwakhei, ngoba wayelabafazi abanengi.

31 Lomfazi wakhe omncane owayeseShekemaj laye wamzalela indodana, wayitha ibizo lokuthi nguAbhimeleki.

32 UGidiyoni indodana kaJowashi wasesifa eseluphele kuhlek, wangcwatshelwa engcwabeni likaJowashi uyise, eOfira yamaAbiyezeril.

33 Kwasekusithi lapho uGidiyoni esefilem, abantwana bakoIsrayeli baphenduka, baphinga ngokulandela oBhalin, bazimisela uBhali-Berithio waba ngunkulunkulu.

34 Njalo abantwana bakoIsrayeli kabayikhumbulanga iNkosi uNkulunkulu wabop eyabophula esandleni sezitha zabo zonke inhlangothi zonke.

35 Kabenzanga umusa endlini kaJerubaliq, onguGidiyoni, njengakho konke okuhle akwenza kuIsrayeli.

Ukubusa kukaAbhimeleki

9UAbhimeleki indodana kaJerubali wasesiya eShekema kubafowabo bakaninaa, wakhuluma kibo lakusendo lonke lwendlu kayise kanina, esithi:

2 Ake likhulume endlebeni zabo bonke abahlali beShekemab lithi: Yikuphi okungcono kini ukuthi wonke amadodana kaJerubali amadoda angamatshumi ayisikhombisac alibuse, kumbe indoda eyodwa ilibuse? Khumbulani futhi ukuthi ngilithambo lenu lenyama yenud.

3 Labafowabo bakanina bamkhulumela ezindlebeni zabo bonke abahlali beShekema wonke la amazwie. Inhliziyo yabo yeyamela ukumlandela uAbhimeleki, ngoba bathi: Ungumfowethuf.

4 Bamnika inhlamvu zesiliva ezingamatshumi ayisikhombisa ezavela endlini kaBhali-Berithig; uAbhimeleki waseqatsha ngazo abantu abayizeh labangakhathaliyoi abamlandelayo.

5 Wasesiya endlini kayise eOfiraj, wabulala abafowabo amadodana kaJerubalik, amadoda angamatshumi ayisikhombisa, phezu kwedwala elilodwa; kodwa uJothamu indodana elicinathunjana kaJerubali wasala, ngoba wacatsha.

6 Labo bonke abahlali beShekemal labo bonke abeBeti-Milom babuthana, bahamba bamenza wabusa uAbhimeleki abe yinkosi, esihlahleni se-okhi* esamiswa siseShekeman.

7 Lapho bemtshela uJothamu, wayakuma phezu kwengqonga yentaba yeGerizimio, waphakamisa ilizwi lakhe wamemeza wathi kibo: Ngizwani bahlali beShekemap ukuze uNkulunkulu alizwe.

8 Izihlahla zahamba lokuhamba ukuzigcobela inkosiq. Zathi esihlahleni somhlwathi: Sibuser.

9 Kodwa isihlahla somhlwathi sathi kuzo: Kambe ngizatshiya amafutha ami abadumisa ngawo uNkulunkulu labantus ngami, ukuze ngiyezunguza phezu kwezihlahla?

10 Izihlahla zasezisithi esihlahleni somkhiwa: Woza wena usibuse.

11 Kodwa isihlahla somkhiwa sathi kuzo: Kambe ngizatshiya ubumnandi bami lezithelo zami ezinhle, ukuze ngiyezunguza phezu kwezihlahla?

12 Izihlahla zasezisithi esihlahleni sevini: Woza wena usibuse.

13 Kodwa isihlahla sevini sathi kuzo: Kambe ngizatshiya iwayini lami elitsha elithokozisa uNkulunkulu labantut, ukuze ngiyezunguza phezu kwezihlahla?

14 Izihlahla zonke zasezisithi embabazaneni: Woza wena usibuse.

15 Imbabazane yasisithi ezihlahleni: Uba ngeqiniso lingigcoba ngibe yinkosi phezu kwenu, wozani lidinge ukuvikelwa emthunziniu wami; uba kungenjalo-ke, umlilo uzaphuma embabazaneniv udle izihlahla zemisedari zeLebhanoniw.

16 Ngakho khathesi, uba likwenzile ngeqiniso langokuthembekax ukuthi libekile uAbhimeleki abe yinkosi, lokuthi uba lenzile okuhle ngoJerubali langendlu yakhe, lokuthi uba lenze kuye ngokufanele izandla zakhey;

17 ngoba ubaba walilwela, walahlela khatshana impilo yakhe, walophula esandleni samaMidiyani;

18 kodwa lina seliyivukele indlu kababa lamuhla, labulala amadodana akhez, amadoda angamatshumi ayisikhombisa, phezu kwedwala elilodwa, labeka uAbhimeleki indodana yencekukazia yakhe ukuthi abe yinkosi yabahlali beShekema, ngoba engumfowenub;

19 uba-ke ngeqiniso langokuthembekac lenzile ngoJerubali langendlu yakhe ngalolusuku, thokozani ngoAbhimelekid, laye athokoze ngani;

20 Kodwa uba kungenjalo, kakuphume umlilo kuAbhimelekie udle abahlali beShekemaf leBeti-Milo, njalo kakuphume umlilo kubahlali beShekema leBeti-Milo udle uAbhimeleki.

21 UJothamu wasephunyuka wabaleka, waya eBerig, wahlala khona, ngenxa kaAbhimeleki umfowabo.

22 Kwathi uAbhimeleki esebuse uIsrayeli iminyaka emithathu,

23 uNkulunkulu wathuma umoya omubi phakathi kukaAbhimeleki labahlali beShekemah, njalo abahlali beShekema baziphatha ngokungathembeki kuAbhimelekii,

24 ukuze udlakela olwenziwa kumadodana kaJerubali angamatshumi ayisikhombisa lubuyelej, legazi libekwe phezu kukaAbhimeleki umfowabo owawabulalayo, laphezu kwabahlali beShekema ababeqinise izandla zakhe ukubulala abafowabo.

25 Abahlali beShekema basebembekela abacathameli ezingqongeni zezintaba, baphanga bonke ababebedlula ngaleyondlela; uAbhimeleki wasekubikelwa.

26 UGahali indodana kaEbedi wasesiza labafowabo, bedlulela eShekema; njalo abahlali beShekema bamthemba.

27 Basebephuma baya emasimini, bakha izithelo zamavini ezivinini zabo, bazinyathela, benza indumiso, bangena endlini kankulunkulu wabok, badla banatha, bamthuka uAbhimeleki.

28 UGahali indodana kaEbedi wasesithi: Ungubani uAbhimelekil njalo ungubani uShekema ukuthi simsebenzele? Kasindodana kaJerubali yini, loZebuli induna yayo? Sebenzelani amadoda kaHamori uyise kaShekemam. Ngoba thina sizamsebenzelelani?

29 Sengathi ngabe lababantu bebesesandleni samin, bengizamkhupha-ke uAbhimeleki. Wasesithi kuAbhimeleki: Yandisa ibutho lakho, uphume.

30 Kwathi uZebuli umbusi womuzi esizwa amazwi kaGahali indodana kaEbedi, ulaka lwakhe lwavutha.

31 Wathuma izithunywa kuAbhimeleki ngobuqili, esithi: Khangela, uGahali indodana kaEbedi labafowabo bafikile eShekema, khangela-ke, sebeqinisa umuzi ukumelana lawe.

32 Khathesi-ke sukuma ebusuku wena labantu abalawe, uyecathama egangeni.

33 Kuzakuthi-ke ekuseni ekuphumeni kwelanga, uvuke ngovivi uwuhlasele umuzi; khangela, lapho yena labantu abalaye bephuma ukumelana lawe, uzakwenza kuye njengalokho isandla sakho esikutholayo.

34 UAbhimeleki wasesukuma labo bonke abantu ababelaye, ebusuku, basebeyicathamela iShekema ngezigaba ezine.

35 UGahali indodana kaEbedi wasephuma wema esikhaleni sesango lomuzi. UAbhimeleki wasesukuma labantu ababelaye ekucathameni.

36 Kwathi uGahali ebona abantu, wathi kuZebuli: Khangela, abantu bayehla ezingqongeni zezintabao. Kodwa uZebuli wathi kuye: Ubona amathunzi ezintaba kungathi ngabantu.

37 UGahali waqhubeka futhi ekhuluma wathi: Khangela, abantu bayehla bevela phakathi kwelizwe, lelinye ixuku livela endleleni yamagceke abavumisip.

38 UZebuli wasesithi kuye: Usungaphi umlomo wakho owathi ngawo: Ungubani uAbhimelekiq ukuthi simkhonze? Laba kayisibo abantu obadeleleyo yini? Ake uphume khathesi uyekulwa labo.

39 UGahali wasephuma phambi kwabahlali beShekema, walwa loAbhimeleki.

40 UAbhimeleki wamxotsha, wasebaleka phambi kwakhe; abanengi bawa belimele kwaze kwaba sekungeneni kwesango.

41 UAbhimeleki wasehlala eAruma. UZebuli wasemxotsha uGahali labafowabo, ukuze bangahlali eShekema.

42 Kwasekusithi kusisa abantu baphuma baya egangeni; bamtshela uAbhimeleki.

43 Wasethatha abantu, wabehlukanisa baba ngamaxuku amathathu, wacathama egangeni, wabona, khangela-ke, abantu bephuma emzini, wabasukela wabatshaya.

44 UAbhimeleki lexuku elalilaye basebebahlaselar bema ekungeneni kwesango lomuzi, lamaxuku amabili ahlasela bonke ababesegangenis, abatshaya.

45 UAbhimeleki wasesilwa emelene lomuzi lolosuku lonke, wawuthumba umuzi, wabulala abantu ababekiwo, wadilizela phansi umuzit, wawuhlanyela ngetshwayiu.

46 Lapho bonke abahlali bomphotshongo weShekema bekuzwav, bangena enqabeni yendluw kaEli-Berithix.

47 Kwabikelwa uAbhimeleki ukuthi bonke abahlali bemphotshongweni weShekema babuthene ndawonyey.

48 UAbhimeleki wasesenyukela entabeni yeZalimoniz, yena labo bonke abantu ababelaye; uAbhimeleki wathatha ihloka esandleni sakhe, wagamula ugatsha lwezihlahla, waluthatha walwetshata ehlombe lakhe, wathi ebantwini ababelaye: Lokhu elibona ngikwenza, phangisani likwenze njengami.

49 Ngakho bonke abantu labo bagamula, ngulowo ugatsha lwakhe, bamlandela uAbhimeleki bazibeka enqabenia, bathungela inqaba ngomlilo phezu kwabo, kwaze kwathi bonke abantu bomphotshongo weShekema labo bafab, phose abesilisa labesifazana abayinkulungwane.

50 UAbhimeleki wasesiya eThebezi, wamisa inkamba maqondana leThebezi wayithumba.

51 Kodwa kwakulomphotshongo oqinileyo phakathi komuzi, labo bonke abesilisa labesifazana babalekela kuyo, labo bonke abahlali bomuzi, babavalela phakathic; benyukela ephahleni lomphotshongo.

52 UAbhimeleki wasefika emphotshongweni, walwa lawo, wasondela emnyango womphotshongo ukuze awutshise ngomlilo.

53 Owesifazana othile wasephosad ucezue lwelitshe lokucholaf ekhanda likaAbhimeleki, wadabula ukhakhayi lwakhe.

54 Wasebiza masinyane ijaha elalithwala izikhali zakheg, wathi kilo: Hwatsha inkemba yakho ungibulale, hlezi bathi ngami: Owesifazana wambulala. Ijaha lakhe laselimgwaza, wafa-ke.

55 Kwathi amadoda akoIsrayeli ebona ukuthi uAbhimeleki usefile, ahamba, ngulowo waya endaweni yakhe.

56 Ngokunjalo uNkulunkulu wabuyisela ububi bukaAbhimelekih ayebenze kuyise, ngokubulala abafowabo abangamatshumi ayisikhombisa.

57 Labo bonke ububi bamadoda eShekema uNkulunkulu wabubuyisela phezu kwamakhanda awo; kwasekusehlela phezu kwabo isiqalekiso sikaJothamu indodana kaJerubalii.

UThola loJayiri

10Emva kukaAbhimeleki kwasekuvela uThola indodana kaPhuwa indodana kaDodo, indoda yakoIsakari ukukhulula uIsrayeli; wayehlala eShamiri entabeni yakoEfrayimia.

2 Wasesahlulela uIsrayeli iminyaka engamatshumi amabili lantathu. Wafa, wangcwatshelwa eShamiri.

3 Lemva kwakhe kwavela uJayiri umGileyadi, wahlulela uIsrayeli iminyaka engamatshumi amabili lambili.

4 Wayelamadodana angamatshumi amathathu agada amathole abobabhemib angamatshumi amathathu, elemizi engamatshumi amathathu, abayithi yiHavothi-Jayiri kuze kube lamuhlac, eselizweni leGileyadi.

5 UJayiri wasesifa, wangcwatshelwa eKamoni.

6 Abantwana bakoIsrayeli basebebuya besenza okubi emehlweni eNkosid, bakhonza oBhali laboAshitarothi*e, labonkulunkulu beSiriya labonkulunkulu beSidonif labonkulunkulu bakoMowabi labonkulunkulu babantwana bakoAmoni labonkulunkulu bamaFilistig; bayitshiya iNkosih, kabaze bayikhonza.

7 Ulaka lweNkosi lwaselumvuthela uIsrayeli, yabathengisa ezandleni zamaFilistii lezandleni zabantwana bakoAmonij.

8 Asebachitha abacindezela abantwana bakoIsrayelik ngalowomnyakal - iminyaka elitshumi leyisificaminwembili, bonke abantwana bakoIsrayeli ababengaphetsheya kweJodani elizweni lamaAmori eliseGileyadi.

9 Njalo abantwana bakoAmoni bachapha iJodani ukuze balwe ngitsho bemelene loJudam njalo bemelene loBhenjamini bemelene lendlu kaEfrayimi; ngalokho uIsrayeli wacindezelekan kakhulu.

10 Abantwana bakoIsrayeli basebekhala eNkosinio besithi: Sonile kuwe, njalo ngoba sitshiyile uNkulunkulu wethup, sasesikhonza oBhali.

11 INkosi yasisithi ebantwaneni bakoIsrayeli: Kangilikhululanga yini kumaGibhitheq lakumaAmorir lakubantwana bakoAmonis lakumaFilistit?

12 AmaSidoni lawo lamaAmalekiu lamaMahoniv alicindezelaw, laselikhala kimi, ngalikhulula esandleni sawo.

13 Kanti lina lingitshiyilex lakhonza abanye onkulunkulu; ngakho kangisayikulikhulula.

14 Hambani liyekhala kubonkulunkulu elibakhethileyoy; kabalikhulule bona ngesikhathi sokuhlupheka kwenu.

15 Abantwana bakoIsrayeli-ke bathi eNkosini: Sonile; yenza wena kithi njengakho konke okuhle emehlweni akho; kuphela sikhulule, siyakuncenga, lamuhla.

16 Basebesusa onkulunkulu bezizweni phakathi kwabo, bakhonza iNkosi; umphefumulo wayoz wasudabuka ngohlupho lukaIsrayelia.

17 Kwasekubizelwa ndawonye abantwana bakoAmoni, bamisa inkamba eGileyadi, labantwana bakoIsrayeli babuthana bamisa inkamba eMizipab.

18 Labantu, iziphathamandla zeGileyadi, bathi omunye komunye: Ngubani umuntu ozaqala ukulwa emelene labantwana bakoAmoni? Uzakuba yinhloko phezu kwabo bonke abahlali beGileyadic.

UJefitha ukhulula abantwana bakoIsrayeli kumaAmoni

11Njalo uJefitha umGileyadi wayeliqhawe elilamandlaa, wayeyindodana yewule; uGileyadi wasezala uJefitha.

2 UmkaGileyadi wasemzalela amadodana; kwathi amadodana omkakhe esekhulile amxotsha uJefitha, athi kuye: Kawuyikudla ilifa endlini kababa, ngoba uyindodana yomunye umfazi.

3 UJefitha wasebalekela abafowabo, wahlala elizweni leTobib. Amadoda ayize asebuthana kuJefitha, aphuma layec.

4 Kwasekusithi emva kwezinsuku abantwana bakoAmoni balwa loIsrayeli.

5 Kwasekusithi lapho abantwana bakoAmoni besilwa loIsrayeli, abadala beGileyadi bahamba ukuyathatha uJefitha elizweni leTobi,

6 bathi kuJefitha: Woza ube ngumkhokheli wethu ukuze silwe labantwana bakoAmoni.

7 Kodwa uJefitha wathi kubadala beGileyadi: Lina kalingizondanga yini, langixotsha endlini kababa? Pho, lizelani kimi khathesi nxa selisenhluphekwenid?

8 Abadala beGileyadi basebesithi kuJefitha: Ngakho khathesi siyabuyela kuwe ukuze uhambe lathi uyekulwa umelene labantwana bakoAmoni, ube yinhloko yethu phezu kwabo bonke abakhi beGileyadie.

9 UJefitha wasesithi kubadala beGileyadi: Uba lingibuyisa ukulwa ngimelene labantwana bakoAmoni, iNkosi ibanikele phambi kwami, mina ngizakuba yinhloko yenu yini?

10 Abadala beGileyadi basebesithi kuJefitha: INkosi iyezwa phakathi kwethu, uba singenzi njalo njengokwamazwi akhof.

11 UJefitha wasehamba labadala beGileyadi, abantu basebemenza waba yinhloko lomkhokheli phezu kwabog. UJefitha wasekhuluma wonke amazwi akhe phambi kweNkosih eMizipai.

12 UJefitha wasethuma izithunywa enkosini yabantwana bakoAmoni esithi: Ngilani lawe ukuthi uze kimi ukulwa elizweni lami?

13 Inkosi yabantwana bakoAmoni yasisithi kuzithunywa zikaJefitha: Ngoba uIsrayeli wathatha ilizwe lami ekwenyukeni kwakhe eGibhithej kusukela eArinonik kuze kube seJaboki kuze kube seJodanil; ngakho-ke libuyiseni ngokuthula.

14 UJefitha wasephinda ethuma izithunywa futhi enkosini yabantwana bakoAmoni

15 wathi kuye: Utsho njalo uJefitha: UIsrayeli kalithathanga ilizwe lakoMowabi lelizwe labantwana bakoAmonim,

16 kodwa ekwenyukeni kwabo besuka eGibhithe uIsrayeli wahamba edabula enkangala waya eLwandle oluBomvun, wafika eKadeshio.

17 UIsrayeli wasethuma izithunywa enkosini yeEdoma esithi: Ake sedlule sidabule elizweni lakhop; kodwa inkosi yeEdoma kayilalelanga. Wathumela njalo enkosini yakoMowabi, kodwa kayivumangaq. Ngakho uIsrayeli wahlala eKadeshir.

18 Basebedabula enkangala, balibhoda ilizwe leEdoma lelizwe lakoMowabis, bafika lapho eliphuma khona ilanga kwelizwe lakoMowabit. Bamisa inkamba ngaphetsheya kweArinoni, kodwa kabangenanga emngceleni wakoMowabi, ngoba iArinoni yayingumngcele wakoMowabiu.

19 UIsrayeli wasethuma izithunywa kuSihoni inkosi yamaAmori, inkosi yeHeshiboniv; uIsrayeli wathi kuye: Ake sedlule elizweni lakho siye endaweni yamiw.

20 Kodwa uSihoni kamthembanga uIsrayeli ukuthi adlule emngceleni wakhe; kodwa uSihoni wabutha bonke abantu bakhex, wamisa inkamba eJahazi, walwa loIsrayeliy.

21 Kodwa iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, yanikela uSihoni labo bonke abantu bakhe esandleni sikaIsrayeli, babatshaya. Ngakho uIsrayeli wadla ilifa lelizwe lonke lamaAmori, abahlali balelolizwez.

22 Badla ilifa layo yonke imingcele yamaAmori kusukela eArinoni kuze kube seJaboki, njalo kusukela enkangala kuze kube seJodania.

23 Khathesi-ke iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, yawaxotsha elifeni amaAmori phambi kwabantu bayo uIsrayeli; kanti wena uzakudla ilifa lalo yini?

24 Kawuyikudla yini ilifa lalokhu uKemoshi unkulunkulu wakho akunika ukudla ilifa lakhob? Ngakho loba ngubani iNkosi uNkulunkulu wethu ezamxotsha elifeni phambi kwethu, lokhu sizakudla ilifa lakhoc.

25 Pho-ke wena ungcono yini okwedlula uBalaki indodana kaZipori inkosi yakoMowabi? Wake waxabana loIsrayeli; kumbe wake walwa labo yinid;

26 lapho uIsrayeli esehlala eHeshiboni lemizaneni yayoe, leAroweri lemizaneni yayo, lakuyo yonke imizi esekhunjini lweArinonif, iminyaka engamakhulu amathathu? Kungani-ke ungayophulanga ngalesosikhathig?

27 Ngakho mina kangonanga kuwe, kodwa wena wenza okubi kimi ngokulwa lami; iNkosi uMahluleli kahlulele lamuhla phakathi kwabantwana bakoIsrayeli labantwana bakoAmonih.

28 Kodwa inkosi yabantwana bakoAmoni kayilalelanga amazwi kaJefitha awathumela kuyo.

29 UMoya weNkosi wasesiza phezu kukaJefitha, wedlula eGileyadi leManase, wedlula eMizipa yeGileyadi; esuka eMizipa wedlulela kubantwana bakoAmonii.

30 UJefitha wafunga isifungo eNkosini wathi: Uba uzanikela lokunikela abantwana bakoAmoni esandleni samij,

31 kuzakuthi loba yikuphi okuphuma eminyango yendlu yami ukungihlangabeza ekubuyeni kwami ngokuthula ngivela kubantwana bakoAmoni, kuzakuba ngokweNkosik, ngizakunikela kube ngumnikelo wokutshiswal.

32 Ngakho uJefitha wasesedlulela ebantwaneni bakoAmoni ukulwa emelene labo; iNkosi yasibanikela esandleni sakhe.

33 Wasebatshaya kusukela eArowerim uze ufike eMinithin, imizi engamatshumi amabili, kuze kube seAbeli-Keramimi, ukutshaya okukhulukazi. Ngokunjalo abantwana bakoAmoni behliselwa phansi phambi kwabantwana bakoIsrayeli.

Indodakazi kaJefitha

34 UJefitha wasefika eMizipa endlini yakheo. Khangela-ke, indodakazi yakhe yaphuma ukumhlangabezap, ilezigujana, lemigido; yayiyiyo yodwa eyakhe; ngaphandle kwayo wayengelandodana lendodakaziq.

35 Kwasekusithi lapho eyibona wadabula izigqoko zakhe wathir: Maye ndodakazi yami! Ungithobisile kakhulu, njalo wena uphakathi kwabangihluphayo, ngoba mina ngivule umlomo wami eNkosini, ngingeke ngibuyele emuvas.

36 Yasisithi kuye: Baba, uvulile umlomo wakho eNkosini, yenza kimi njengalokho okuphume emlonyeni wakho, lokhu iNkosi ikuphindisele ezitheni zakho, ebantwaneni bakoAmoni.

37 Yasisithi kuyise: Kakungenzele linto: Ngiyekela inyanga ezimbili, ngiye ngehle ezintabeni, ngililele ubuntombi bami, mina labangane bamit.

38 Wasesithi: Hamba. Waseyiyekela ihamba inyanga ezimbili. Yasihamba, yona labangane bayo, yalilela ubuntombi bayo ezintabeni.

39 Kwasekusithi ekupheleni kwenyanga ezimbili yabuyela kuyise, owenza kuyo isifungo sakhe asifungayo; yona kayiyazanga indoda. Kwasekusiba ngumkhuba koIsrayeli:

40 Iminyaka ngeminyaka amadodakazi akoIsrayeli ayehamba ukuyakhumbula indodakazi kaJefitha umGileyadi insuku ezine ngomnyakau.

UJefitha labakoEfrayimi

12Abantu bakoEfrayimi basebebizelwa ndawonye, bachaphela enyakatho, bathi kuJefitha: Wachaphelani ukuyakulwa umelene labantwana bakoAmoni, lathi ungasibizanga ukuthi sihambe lawe? Sizatshisa ngomlilo indlu yakho phezu kwakhoa.

2 UJefitha wathi kibo: Mina labantu bami sasilengxabano enkulu labantwana bakoAmoni; sathi silibiza, kalingikhululanga esandleni sabo.

3 Kwathi lapho ngibona ukuthi kalisizanga, ngabeka impilo yami esandleni sami, ngachaphela ebantwaneni bakoAmoni, iNkosi yabanikela esandleni sami. Pho, lenyukeleleni kimi lamuhla ukulwa limelene lamib?

4 UJefitha wasebutha wonke amadoda eGileyadi walwa loEfrayimi; amadoda eGileyadi asemtshaya uEfrayimi, ngoba athi: Lingababalekileyo bakoEfrayimi, lina beGileyadi, phakathi kukaEfrayimi loManasec.

5 AbeGileyadi basebethumba amazibuko eJodani aya koEfrayimi. Kwakusithi lapho iziphepheli zakoEfrayimi zisithi: Ake ngichaphe; amadoda eGileyadi athi kuye: UngumEfrayimi yini? Lapho esithi: Hatshi;

6 basebesithi kuye: Ake uthi: Shibolethi. Athi: Sibolethi; ngoba engelakulikhuluma kuhle. Basebembamba, bemhlaba emazibukweni eJodani. Kwasekusiwa ngalesosikhathi kwabakoEfrayimi abazinkulungwane ezingamatshumi amane lambili.

7 UJefitha wasesahlulela uIsrayeli iminyaka eyisithupha. Wasesifa uJefitha umGileyadi, wangcwatshelwa komunye wemizi yeGileyadid.

UIbizani loEloni loAbidoni

8 Emva kwakhe-ke uIbizani weBhethelehema wahlulela uIsrayelie.

9 Njalo wayelamadodana angamatshumi amathathu, wathumela ngaphandle amadodakazi angamatshumi amathathu, wangenisela amadodana akhe amadodakazi angamatshumi amathathu evela ngaphandle; wahlulela uIsrayeli iminyaka eyisikhombisa.

10 Wasesifa uIbizani, wangcwatshelwa eBhethelehemaf.

11 Njalo emva kwakhe uEloni umZebuloni wahlulela uIsrayeli; wahlulela uIsrayeli iminyaka elitshumi.

12 Wasesifa uEloni umZebuloni, wangcwatshelwa eAjaloni, elizweni lakoZebuluni.

13 Emva kwakhe-ke uAbidoni indodana kaHileli umPirathoni wahlulela uIsrayelig.

14 Wayelamadodana angamatshumi amane, lamadodana amadodana angamatshumi amathathu, ayegada amathole abobabhemih angamatshumi ayisikhombisai; wahlulela uIsrayeli iminyaka eyisificaminwembili.

15 Wasesifa uAbidoni indodana kaHileli umPirathoni, wangcwatshelwa ePirathoni elizweni lakoEfrayimi entabeni zamaAmalekij.

Ukuzalwa kukaSamsoni

13Abantwana bakoIsrayeli babuya-ke benza okubi emehlweni eNkosia. INkosi yasibanikela esandleni samaFilisti iminyaka engamatshumi amaneb.

2 Kwakukhona-ke umuntu othile weZora, owosendo lwakoDani, obizo lakhe lalinguManowac; lomkakhe wayeyinyumba engazalid.

3 Ingilosi yeNkosi yasibonakala kowesifazana yathi kuye: Khangela-ke, uyinyumba, kawuzali, kodwa uzathatha isisu uzale indodanae.

4 Ngakho-ke ake uqaphelise, unganathi wayini lokunathwayo okulamandla, ungadli lalutho olungcolileyof,

5 ngoba khangela, uzathatha isisu uzale indodana. Impuco kayiyikudlula1 ekhanda layog, ngoba umfana uzakuba ngumNaziri kaNkulunkulu kusukela esizalwenih; yena uzaqala ukusindisa uIsrayeli esandleni samaFilistii.

6 Owesifazana wasesiza wabikela indoda yakhe esithi: Kufikile kimi umuntu kaNkulunkuluj, ukubonakala kwakhe kwakunjengokubonakala kwengilosi kaNkulunkulu, kusesabeka kakhuluk; kodwa kangimbuzangal ukuthi uvela ngaphim, futhi kangitshelanga ibizo lakhen.

7 Kodwa uthe kimi: Khangela, uzathatha isisu, uzale indodana; khathesi-ke unganathi wayini lokunathwayo okulamandla, ungadli lalutho olungcolileyo, ngoba umfana uzakuba ngumNaziri kaNkulunkulu kusukela esizalweni kuze kube sosukwini lokufa kwakheo.

8 UManowa waseyincenga iNkosi wathi: Hawu Nkosi yami, umuntu kaNkulunkulu omthumileyo ake abuye futhi kithi, asifundise ukuthi sizakwenza njani emfaneni ozazalwa.

9 UNkulunkulu waselizwa ilizwi likaManowa, lengilosi kaNkulunkulu yafika futhi kowesifazana ehlezi egangeni; kodwa uManowa umkakhe wayengelaye.

10 Owesifazana wasehaluzela wagijima wabikela umkakhe wathi: Khangela, lowomuntu ubonakele kimi owafika kimi mhlalokhuyana.

11 UManowa wasesukuma walandela umkakhe, wafika kulowomuntu wathi kuye: Unguye yini lowomuntu owakhuluma kulowesifazana? Wasesithi: Nginguye.

12 UManowa wasesithi: Kaweze-ke amazwi akho; izakuba yini indlela yomfana, lomsebenzi wakhe?

13 Ingilosi yeNkosi yasisithi kuManowa: Kukho konke engakutshoyo kowesifazana akuqaphelise;

14 angadli okolutho oluphuma evinini lewayini, anganathi wayini lokunathwayo okulamandla, angadli lutho olungcolileyo; konke engamlaya khona akugcinep.

15 UManowa wasesithi engilosini yeNkosi: Ake sikubambelele, silungise phambi kwakho izinyane lembuzi.

16 Ingilosi yeNkosi yasisithi kuManowa: Uba ungibambelela, kangiyikudla okwesinkwa sakho; njalo uba ulungisa umnikelo wokutshiswa, unikele eNkosini. Ngoba uManowa wayengazi ukuthi yayiyingilosi yeNkosiq.

17 UManowa wasesithi kuyo ingilosi yeNkosi: Ungubani ibizo lakho, ukuze kuthi lapho amazwi akho esiza sikuhlonipher.

18 Ingilosi yeNkosi yasisithi kuye: Ubuzelani kanje ngebizo lami lokhu liyamangalisas?

19 UManowa wasethatha izinyane lembuzit lomnikelo wokudla, wakunikela eNkosini phezu kwedwala, yasisenza ngokumangalisayo, njalo uManowa lomkakhe bekhangeleu.

20 Kwasekusithi lapho ilangabi lisenyuka elathini liqonde emazulwini, ingilosi yeNkosi yenyuka ngelangabi lelathiv, uManowa lomkakhe bekhangele, bathi mbo ngobuso babo emhlabathiniw.

21 Kodwa ingilosi yeNkosi kayiphindanga isabonakala kuManowa lomkakhe. Khona uManowa wazi ukuthi kwakuyingilosi yeNkosix.

22 UManowa wasesithi kumkakhe: Sizakufa lokufa ngoba sibone uNkulunkuluy.

23 Kodwa umkakhe wathi kuye: Uba iNkosi ibithanda ukusibulala, ibingayikwemukela esandleni sethu umnikelo wokutshiswa lomnikelo wokudla, njalo ibingayikusitshengisa zonke lezizinto, njalo ibingayikusizwisa ngalesisikhathi izinto ezinjengaleziz.

24 Owesifazana wasebeletha indodana, wayitha ibizo layo wathi nguSamsonia; umfana wasekhula, leNkosi yambusisab.

25 UMoya weNkosi waseqalac ukumvusa enkambeni kaDanid phakathi kweZora leEshitawolie.

USamsoni lowesifazana weThiminathi

14USamsoni wasesehlela eThiminathi, wabona owesifazana eThiminathi wamadodakazi amaFilistia.

2 Wenyuka wabatshela oyise lonina wathi: Ngibone owesifazana eThiminathi wamadodakazi amaFilisti. Ngakho-ke ngithatheleni yena abe ngumkamib.

3 Kodwa uyise lonina bathi kuye: Kakula owesifazana yini phakathi kwamadodakazi abafowenu loba phakathi kwabo bonke abantu bakithic ukuthi uyethatha umfazi kumaFilisti angasokangad? USamsoni wasesithi kuyise: Ngithathele yena ngoba yena uyathandeka emehlweni ami.

4 Kodwa uyise lonina babengazi ukuthi lokho kuvela eNkosini, ukuthi wayedinga ithuba lokumelana lamaFilistie; ngoba ngalesosikhathi amaFilisti ayebusa phezu kukaIsrayelif.

5 USamsoni wasesehla loyise lonina esiya eThiminathi, bafika ezivinini eThiminathi, khangela-ke, ibhongo lesilwane lambhongelag.

6 UMoya weNkosi wasefika ngamandla phezu kwakheh; walidabula njengodabula izinyane; njalo kwakungelalutho esandleni sakhe; kodwa kabatshelanga oyise lonina lokho akwenzileyo.

7 Wasesehla, wakhuluma lowesifazana, njalo wayethandeka emehlweni kaSamsoni.

8 Lemva kwezinsuku wabuyela ukuyamthatha; waphambuka ukuthi abone isidumbu sesilwane, khangela-ke, kwakulomtshitshi wenyosi loluju esidunjini sesilwane.

9 Wazithapha ngezandla zakhe, wahamba, ehamba esidla, wafika kuyise lakunina, wabanika, badla. Kodwa kabatshelanga ukuthi wayethaphe uluju esidunjini sesilwane.

10 Uyise wasesehla waya kowesifazana, loSamsoni wenza idili khona, ngoba ayesenza njalo amajaha.

11 Kwasekusithi lapho bembona bathatha abanakwabo abangamatshumi amathathu ukuze babe laye.

12 USamsoni wasesithi kibo: Ake ngililibhe ngelibhoi; uba lingangitshela lona kuhle ensukwini eziyisikhombisa zedilij, lilithole, ngizalinika izembatho zelembu elihle ezingamatshumi amathathu lezembatho zokuntshintsha ezingamatshumi amathathuk.

13 Kodwa uba lingelakho ukungitshela, khona lina lizanginika izembatho zelembu elihle ezingamatshumi amathathu lezembatho zokuntshintsha ezingamatshumi amathathul. Basebesithi kuye: Libha ilibho lakho ukuze silizwe.

14 Wasesithi kubo: Kodlayo kwaphuma ukudla, lakolamandla kwaphuma okumnandi. Kodwa babengelakulichasisa ilibho ensukwini ezintathu.

15 Kwasekusithi ngosuku lwesikhombisa bathi kumkaSamsoni: Huga umkakho ukuthi asichasisele ilibhom, hlezi sikutshise lendlu kayihlo ngomlilon. Lisinxusele ukuthi lisithathele esilakho yini? Akunjalo yini?

16 UmkaSamsoni wasekhala inyembezi phambi kwakhe wathi: Uyangizonda nje, kawungithandi; uwalibhile ilibho amadodana abantu bakithi, kodwa mina kawungitshelangao. Wasesithi kuye: Khangela ubaba lomama kangibatshelanga, wena-ke ngizakutshela yini?

17 Wakhala inyembezi phambi kwakhe insuku eziyisikhombisa beseledili. Kwasekusithi ngosuku lwesikhombisa wamtshela ngoba wamcindezela kakhulu. Wasewatshela amadodana abantu bakibop.

18 Amadoda omuzi asesithi kuye ngosuku lwesikhombisa ilanga lingakatshoni: Kuyini okumnandi okwedlula uluju? Njalo kuyini okulamandla kulesilwane? Wasesithi kiwo: Uba belingalimanga ngethokazi lami, belingayikulithola ilibho lami.

19 UMoya weNkosi wasefika ngamandla phezu kwakheq, wehlela eAshikelonir, watshaya kuwo amadoda angamatshumi amathathu, wathatha izembatho zawo, wanika izembatho zokuntshintsha labo ababechasise ilibhos. Intukuthelo yakhe yasivutha wasesenyukela endlini kayise.

20 Kodwa umkaSamsoni waba ngowomnakwabot, owayengumngane wakheu.

15Kwathi emva kwezinsuku ezithile, ngesikhathi sokuvuna ingqoloyi, uSamsoni wethekelela umkakhe elezinyane lembuzia. Wathi: Kangingene kumkami endlini. Kodwa uyise kamvumelanga ukungena.

2 Uyise wasesithi: Isibili ngakhuluma ukuthi usumzonda lokumzonda; ngakho ngamnika umkhaphi wakho. Umnawakhe kamuhle kulaye yini? Ngiyacela, kabe ngowakho esikhundleni sakhe.

3 USamsoni wasesithi kubo: Khathesi angilacala mayelana lamaFilisti nxa ngiwenzela okubi.

4 Ngakho uSamsoni wahamba, wabamba amakhanka angamakhulu amathathu, wathatha izihlanti, wafulathelisa umsila uqondana lomsila, wafaka isihlanti phakathi kwemisila emibili phakathi laphakathi.

5 Kwathi esethungele umlilo ezihlantini, wawayekela ahamba emabeleni emiyo amaFilisti, watshisa kusukela ezinqunjini zamabeleb kusiya emabeleni emiyo kusiya lezivinini lezihlahla zemihlwathic.

6 AmaFilisti asesithi: Ngubani owenze lokhu? Bathi: USamsoni, umkhwenyana womThimina; ngoba uthethe umkakhe, wamnika umkhaphi wakhe. AmaFilisti asesenyuka, amtshisa yena loyise ngomlilod.

7 USamsoni wasesithi kuwo: Lanxa lenze njalo, kanti ngizaphindisela kini, emva kwalokho ngiyekele.

8 Wasebatshaya, umlenze phezu kwethangazi, ukubulala okukhulu. Wasesehla wahlala ebhalwini lwedwalae leEtamuf.

USamsoni unqoba amaFilisti eLehi

9 AmaFilisti asesenyuka amisa inkamba koJuda, asabalalag eLehih.

10 Amadoda akoJuda asesithi: Lenyukeleleni ukumelana lathi? Athi: Senyukelele ukubopha uSamsoni, ukuze senze kuye njengalokho akwenze kithi.

11 Kwasekusehla amadoda azinkulungwane ezintathu akoJuda aya ebhalwini lwedwala leEtamui, athi kuSamsoni: Kawazi yini ukuthi amaFilisti ayasibusa? Pho, kuyini lokhu okwenze kithij? Wasesithi kibo: Njengokwenza kwawo kimi ngenze njalo kuwo.

12 Basebesithi kuye: Sehlele ukukubopha ukuze sikunikele esandleni samaFilisti. USamsoni wasesithi kibo: Fungani kimi ukuthi lina kaliyikungihlasela.

13 Basebekhuluma kuye bathi: Hatshi, kodwa sizakubopha lokukubopha, sikunikele esandleni sawo, kodwa oqotho kasiyikukubulala. Basebembopha ngamagoda amabili amatshak, bamenyusa edwaleni.

14 Kwathi esefikile eLehi, amaFilisti aklabalala emhlangabeza. UMoya weNkosi wasefika ngamandla phezu kwakhel, lamagoda ayesengalweni zakhe aba njengefilakisi etshiswe ngomlilo, lezibopho zakhe zancibilika zasuka ezandleni zakhem.

15 Wasethola umhlathi omutsha kababhemi, welula isandla sakhe wawuthatha, watshaya ngawo amadoda ayinkulungwanen.

16 USamsoni wasesithi: Ngomhlathi kababhemi, inqumbi phezu kwezinqumbi, ngomhlathi kababhemi ngitshaye amadoda ayinkulungwane.

17 Kwasekusithi eseqedile ukukhuluma wawulahla umhlathi esandleni sakhe, wayibiza leyondawo ngokuthi iRamathi-Lehi.

18 Wayesomile kakhulu, wakhala eNkosini wathi: Wena unikile lokhukukhululwa okukhulu ngesandla senceku yakho; khathesi-ke sengizakufa ngokoma, ngiwele esandleni sabangasokanga yini?

19 UNkulunkulu waseqhekeza igodi elaliseLehi, kwaphuma amanzi kiloo. Kwathi esenathile, umoya wakhe wabuya waqaqabukap. Ngalokho wabiza ibizo lawo ngokuthi yiEni-Hakore, oseLehi kuze kube lamuhla.

20 Wasesahlulela uIsrayeli ensukwini zamaFilisti iminyaka engamatshumi amabiliq.

USamsoni uya eGaza

16USamsoni wasesiya eGazaa, wabona khona umfazi, iwule, wangena kulo.

2 Kwabikwa kwabeGaza kuthiwa: USamsoni ufikile lapha. Bamzingelezela, bamcathamela ubusuku bonke esangweni lomuzi; bathula ubusuku bonke besithi: Kuze kukhanye ekuseni, khona sizambulalab.

3 USamsoni waselala kwaze kwaba phakathi kobusuku; wavuka phakathi kobusuku, wabamba izivalo zesango lomuzi, lensika zombili, wazisiphuna lomgoqo, wakwetshata emahlombe akhe, wakwenyusela engqongeni yentaba ephambi kweHebroni.

USamsoni loDelila

4 Kwathi emva kwalokho wathanda owesifazana esihotsheni seSorekic, obizo lakhe linguDelila.

5 Njalo iziphathamandla zamaFilisti zenyukela kuye zathi kuyed: Myenge ubone ukuthi akukuphi amandla akhe amakhulue, lokuthi singamehlula ngani, ukuthi simbophe ukuze simnqobe. Thina-ke sizakunika ngamunye izinhlamvu zesiliva eziyinkulungwane lekhulu.

6 UDelila wasesithi kuSamsoni: Ake ungitshele ukuthi akukuphi amandla akho amakhulu, lokuthi ungabotshwa ngani ukukunqoba.

7 USamsoni wasesithi kuye: Uba bengibopha ngentambo eziyisikhombisa ezintsha ezingomanga, ngizakuba buthakathaka ngibe njengomunye umuntu.

8 Iziphathamandla zamaFilisti zasezisenyusela kuye intambo eziyisikhombisa ezintsha ezingomanga; wasembopha ngazo.

9 Abacathemeyo-ke bahlala laye endlini engaphakathi; wasesithi kuye: AmaFilisti aphezu kwakho, Samsoni! Waziqamula intambo njengentambo yefilakisi iqamuka nxa isizwa umlilo. Ngakho amandla akhe kawaziwanga.

10 UDelila wasesithi kuSamsoni: Khangela, udlale ngami wangitshela amanga. Khathesi ake ungitshele ukuthi ungabotshwa ngani.

11 Wasesithi kuye: Uba bengangibopha lokungibopha ngamagoda amatsha okungenziwanga msebenzi ngawof, ngizakuba buthakathaka ngibe njengomunye umuntug.

12 Ngakho uDelila wathatha amagoda amatsha, wambopha ngawoh, wathi kuye: AmaFilisti aphezu kwakho, Samsoni! Abacathemeyo babehlezi endlini engaphakathi. Kodwa wawaqamula asuka engalweni zakhe njengomnxeba.

13 UDelila wasesithi kuSamsoni: Kuze kube khathesi udlale ngami, wangitshela amanga; ngitshela ukuthi ungabotshwa ngani. Wasesithi kuye: Uba useluka amaxha enwele zekhanda lami ayisikhombisa ngezintambo ezelukiweyoi.

14 Wasewaqinisa ngesikhonkwane; wathi kuye: AmaFilisti aphezu kwakho, Samsoni! Wasevuka ebuthongweni bakhe, wasusa isikhonkwane seselukiso lentambo ezelukiweyo.

15 Wasesithi kuye: Ungatsho njani ukuthi: Ngiyakuthanda; nxa inhliziyo yakho ingelami? Lezizikhathi ezintathu udlale ngami, kawungitshelanga ukuthi akukuphi amandla akho amakhuluj.

16 Kwasekusithi lapho emcindezela ngamazwi akhe insuku zonke, wamkhathaza, kwaze kwathi umphefumulo wakhe wadabuka kwaze kwaba sekufenik.

17 Ngakho wamtshela inhliziyo yakhe yonke wathi kuye: Impuco kayizanga ize phezu kwekhanda lami, ngoba ngingumNaziri kaNkulunkulu kusukela esizalweni sikamama. Uba ngiphucwa, amandla ami azasuka kimi, ngibe buthakathaka ngibe njengaye wonke umuntul.

18 Lapho uDelila ebona ukuthi umtshele inhliziyo yakhe yonke, wathuma wabiza iziphathamandla zamaFilisti esithi: Yenyukani ngalesisikhathi, ngoba ungitshele inhliziyo yakhe yonke. Iziphathamandla zamaFilisti zasezisenyukela kuye, zaletha imali esandleni sazom.

19 Wasemlalisa ubuthongo emadolweni akhe, wabiza umuntu, wamgelisa amaxha ayisikhombisa enwele zekhanda lakhe. Waseqala ukumhlupha, lamandla akhe asuka kuyen.

20 Wasesithi: AmaFilisti aphezu kwakho, Samsoni! Wasevuka ebuthongweni bakhe wathi: Ngizaphuma njengakwezinye izikhathi, ngizinyikinyeo. Kodwa yena wayengazi ukuthi iNkosi isukile kuyep.

21 Khona amaFilisti ambamba, amkopola amehlo, amehlisela eGaza, ambopha ngezibopho zethusiq; njalo wayechola entolongweni.

22 Kodwa inwele zekhanda lakhe zaqala ukukhula emva kokuphucwa kwakher.

Ukufa kukaSamsoni

23 Khona iziphathamandla zamaFilisti zabuthana ukuze zihlabele uDagoni unkulunkulu wazo umhlatshelo omkhulus, zithokoze, zathi: Unkulunkulu wethu unikele uSamsoni isitha sethu esandleni sethu.

24 Lapho abantu bembona badumisa unkulunkulu wabo, ngoba bathi: Unkulunkulu wethu unikele esandleni sethu isitha sethu, ngitsho umchithi welizwe lakithi, njalo owenza baba banengi ababuleweyo bethut.

25 Kwasekusithi lapho inhliziyo zabo zithokozau bathi: Bizani uSamsoni ukuze azesidlalela. Basebembiza uSamsoni evela entolongweni, wadlala phambi kwabo. Basebemmisa phakathi kwezinsika.

26 USamsoni wasesithi emfaneni owayembambe ngesandla: Ngiyekela ngithinte izinsika indlu emi phezu kwazo ukuze ngeyame kuzo.

27 Indlu yayigcwele-ke abesilisa labesifazana; lazo zonke iziphathamandla zamaFilisti zazikhona, laphezulu ephahleni kwakukhona abesilisa labesifazana abangaba zinkulungwane ezintathu ababebukele uSamsoni edlala.

28 USamsoni wasekhala eNkosini wathi: Nkosi Jehova, ngikhumbule ngiyakuncenga, ungiqinise ngiyakuncenga, kuphela ngalesisikhathi, Nkulunkulu, ukuze ngiziphindisele ngokuphindisela okukodwa kumaFilisti ngenxa yamehlo ami amabiliv.

29 USamsoni wasebamba insika ezimbili eziphakathi, indlu eyayimi kuzo, waqina ngazo, enye ngesandla sakhe sokunene lenye ngesandla sakhe sokhohlow.

30 USamsoni wasesithi: Mina kangife lamaFilisti. Wasekhothama ngamandla; njalo indlu yawela phezu kweziphathamandla laphezu kwabo bonke abantu ababekuyo. Ngakho abafayo ababulala ekufeni kwakhe babe banengi okwedlula labo ababulala empilweni yakhe.

31 Kwasekusehla abafowabo labendlu yonke kayise, bamthatha, bamenyusa, bayamngcwabela phakathi kweZora leEshitawoli engcwabeni likaManowa uyisex. Yena wahlulela uIsrayeli iminyaka engamatshumi amabiliy.

UMika lendlu yakhe yezithombe

17Kwakukhona-ke umuntu wentabeni yakoEfrayimia, obizo lakhe lalinguMikab.

2 Wasesithi kunina: Izinhlamvu zesiliva eziyinkulungwane lekhulu ezathathwa kuwe, owaqalekisa ngazo, njalo wakhuluma endlebeni zami, khangela, leyomali ikimi, mina ngayithatha. Unina wasesithi: Kawubusiswe eNkosini, ndodana yamic.

3 Wathi esezibuyisele kunina izinhlamvu eziyinkulungwane lekhulu zesiliva, unina wathi: Ngasengisehlukanisile lokusehlukanisela iNkosi isiliva sami sivela esandleni sami sibe ngesendodana yami, ukuze ngenze isithombe esibaziweyod lesithombe esibunjwe ngokuncibilikisae. Khathesi-ke ngizasibuyisela kuwe.

4 Kodwa wayibuyisela imali kunina. Unina wasethatha izinhlamvu zesiliva ezingamakhulu amabili, wazinika umkhandif, owenza ngazo isithombe esibaziweyog lesithombe esibunjwe ngokuncibilikisah; zasezisiba sendlini kaMikai.

5 Njalo lowomuntu uMika wayelendlu yabonkulunkulu, wenza i-efodi*j lamatherafik, wehlukanisa omunye wamadodana akhe, ukuze abe ngumpristi wakhe.

6 Ngalezonsuku kwakungelankosi koIsrayelil; wonke umuntu wayesenza okwakulungile emehlweni akhem.

7 Njalo kwakukhona ijaha leBhethelehema-Judan, elosendo lukaJuda, elalingumLevi, njalo lahlala njengowezizwe khona.

8 Lowomuntu wasesuka emzini, eBhethelehema-Juda, ukuyahlala njengowezizwe lapho ayengathola khona indawo. Wafika entabeni yakoEfrayimi, endlini kaMikao, ehamba ngendlela yakhe.

9 UMika wasesithi kuye: Uvela ngaphi? Wasesithi kuye: NgingumLevi weBhethelehema-Juda, ngiya ukuyahlala njengowezizwe lapho engingathola khona indawo.

10 UMika wasesithi kuye: Hlala lami, ube kimip ngubaba lompristiq, mina ngizakunika izinhlamvu zesiliva ezilitshumi ngomnyakar, lezigqoko zokugqoka, lokudla kwakho. UmLevi wasengena.

11 UmLevi wavuma ukuhlala lalowomuntu; njalo ijaha laba kuye njengomunye wamadodana akhes.

12 UMika wamehlukanisa umLevit, ijaha laselisiba ngumpristi wakheu, laba sendlini kaMika.

13 UMika wasesithi: Khathesi ngiyazi ukuthi iNkosi izangenzela okuhle, ngoba ngilomLevi ongumpristi.

UMika labakoDani

18Ngalezonsuku kwakungelankosi koIsrayelia; langalezonsuku isizwe sakoDani sazidingela ilifa lokuhlala, ngoba kuze kube ngalolosuku babengawelwanga yilifa phakathi kwezizwe zakoIsrayelib.

2 Abantwana bakoDani basebethuma amadoda amahlanu avela kusendo lwabo esuka emaphethelweni abo, amaqhawe, evela eZora leEshitawolic, ukuhlola ilizwe lokuliphenyad. Basebesithi kuwo: Hambani liphenye ilizwe. Asefika entabeni yakoEfrayimi, endlini kaMika, alala khonae.

3 Esendlini kaMika wona alazi ilizwi lejaha umLevi; asephendukela khona athi kuye: Ngubani owakuletha lapha? Njalo wenzani lapha? Njalo ulani lapha?

4 Wasesithi kiwo: UMika ungenzele kanje lakanje; ungiqatshile, sengingumpristi wakhef.

5 Asesithi kuye: Ake ubuzeg uNkulunkulu ukuze sazi ukuthi indlela yethu esihamba ngayo izaphumelela yinih.

6 Umpristi wasesithi kibo: Hambani ngokuthula. Indlela yenu elihamba ngayo iphambi kweNkosii.

7 Asehamba lawomadoda amahlanu, ayafika eLayishi, abona abantu abaphakathi kwayo, behlezi bonwabile, ngokwendlela yamaSidoni, belokuthula, bengethuki luthoj, kwakungelamahluleli elizweni ukubathiba, babekhatshana lamaSidoni, bengasebenzelani lamuntu.

8 Asefika kubafowabo eZora leEshitawolik, abafowabo basebesithi kuwo: Lithini?

9 Asesithi: Sukumani asenyuke simelane labo, ngoba sibonile ilizwel, khangelani-ke, lihle kakhulu; pho lina lithule? Lingavilaphi ukuyangena ukudla ilifa lelizwem.

10 Ekufikeni kwenu khona lizafika ebantwini abonwabileyo lelizweni elibanzin inhlangothi zombili, ngoba uNkulunkulu ulinikele esandleni senu; indawo lapho okungasweleki lutho khona elizwenio.

11 Asesuka lapho evela kusendo lwabakoDani eZora leEshitawolip amadoda angamakhulu ayisithupha ehlomile izikhali zempi,

12 enyuka amisa inkamba eKiriyathi-Jeyarimi koJudaq. Ngenxa yalokho ayibiza leyondawo ngokuthi yiMahane-Danir kuze kube lamuhla; khangela isemuva kweKiriyathi-Jeyarimis.

13 Asesedlula esuka lapho, aya entabeni yakoEfrayimi, afika endlini kaMikat.

14 Khona amadoda amahlanu ayehambile ukuhlola ilizwe iLayishi aphendula athi kubafowabou: Liyazi yini ukuthi kulezizindlu kukhona i-efodi* lamatherafi lesithombe esibaziweyo lesithombe esibunjwe ngokuncibilikisa? Ngakho-ke cabangani elizakwenzav.

15 Asephambukela khona, aya endlini yejaha umLevi endlini kaMika, ambuza impilo.

16 Amadoda angamakhulu ayisithupha ayehlomile ngezikhali zempi, ayengabantwana bakoDani, asesima ekungeneni kwesangow.

17 Lawomadoda amahlanu ayehambile ukuhlola ilizwe enyuka angena laphox athatha isithombe esibaziweyo, le-efodi, lamatherafi, lesithombe esibunjwe ngokuncibilikisay, umpristi esemi ekungeneni kwesango lamadoda angamakhulu ayisithupha ayebhince izikhali zempi.

18 La-ke esengenile endlini kaMika athatha isithombe esibaziweyo, i-efodi, lamatherafi, lesithombe esibunjwe ngokuncibilikisa, umpristi wathi kiwo: Lenzani?

19 Asesithi kuye: Thula, bamba umlomo wakho, uhambe lathiz, ube ngubaba kithi lompristi. Kungcono yini ukuthi ube ngumpristi wendlu yomuntu oyedwa kumbe ukuthi ube ngumpristi wesizwe losendo lwakoIsrayelia?

20 Lenhliziyo yompristi yathokoza, wasethatha i-efodi lamatherafi lesithombe esibaziweyo, wangena phakathi kwabantub.

21 Basebephenduka behamba, babeka abantwanyana lezifuyo lempahla phambi kwaboc.

22 Sebekhatshana lomuzi kaMika, amadoda ayesezindlini ezaziseduze lendlu kaMika abizelwa ndawonye abafica abantwana bakoDani.

23 Amemeza abantwana bakoDani. Basebephendula ubuso babo bathi kuMika: Ulani ukuze libuthane?

24 Wasesithi: Lithethe onkulunkulu bami engabenzayo, lompristi, lahamba; pho ngiseselani? Kuyini lokho elikutsho kimi: Uhlutshwa yinid?

25 Abantwana bakoDani basebesithi kuye: Ilizwi lakho kalingezwakali phakathi kwethu, hlezi amadoda alolaka akuhlasele, ulahlekelwe yimpilo yakho lempilo yabendlu yakho.

26 Basebezihambela ngendlela yabo abantwana bakoDani. Lapho uMika esebonile ukuthi balamandla kulaye, waphenduka wabuyela endlini yakhe.

27 Bona basebethatha lokho uMika ayekwenzile lompristi owayelaye, bafika eLayishi ebantwini ababelokuthula bengethuki luthoe, babatshaya ngobukhali benkemba, batshisa umuzi ngomlilof.

28 Njalo kwakungekho umkhululi, ngoba wawukhatshana leSidonig, bengasebenzelani lamuntu. Wawusesihotsheni esasingaseBeti-Rehobih. Basebesakha umuzi, bahlala kiwo.

29 Basebebiza ibizo lomuzi ngokuthi yiDanii ngebizo likaDani uyise owazalelwa uIsrayelij. Kodwa ibizo lomuzi laliyiLayishi kuqalak.

30 Abantwana bakoDani basebezimisela isithombe esibaziweyo. Njalo uJonathani indodana kaGereshoma, indodana kaManasel, yena lamadodana akhe babengabapristi besizwe sakoDani kwaze kwaba lusuku lokuthunjwa kwelizwem.

31 Basebezimisela isithombe esibaziweyo sikaMika ayesenzile, zonke izinsuku indlu kaNkulunkulu iseShilon.

UmLevi othile lomfazi wakhe

19Kwasekusithi ngalezonsuku, kungelankosi koIsrayelia, kwakulomLevi othile owayehlala njengowezizwe eceleni elikhatshana lentaba yakoEfrayimib, owazithathela umfazi, umfazi omncinyane eBhethelehema-Judac.

2 Lowomfazi wakhe omncinyane waphinga emelene laye, wasuka kuye waya endlini kayise eBhethelehema-Juda, waba lapho izinyanga ezine ezigcweleyo.

3 Umkakhe wasesukuma wamlandela ukuyakhuluma enhliziyweni yakhe ukuthi ambuyise, lejaha lakhe lilaye labobabhemi ababili. Umfazi wasemngenisa endlini kayise; kwathi uyise wentombi embona wathokoza ukuhlangana laye.

4 Uyisezala, uyise wentombazana, wamlibazisa; wasehlala laye insuku ezintathu; basebesidla banatha balala khona ubusuku.

5 Kwasekusithi ngosuku lwesine, lapho bevuka ekuseni kakhulu, wasukuma ukuthi ahambe; kodwa uyise wentombazana wathi kumkhwenyana wakhe: Qinisa inhliziyo yakho ngocezu lwesinkwa; lemva kwalokho lizahamba.

6 Ngakho bahlala badla banatha bobabili ndawonye. Uyise wentombazana wasesithi endodeni: Ake wanele ulale ubusuku uthokozise inhliziyo yakhod.

7 Indoda isisukuma ukuthi ihambe, kodwa uyisezala wayicindezela yaze yabuya yalala lapho ubusukue.

8 Yasivuka ekuseni kakhulu ngosuku lwesihlanu ukuze ihambe. Uyise wentombazana wasesithi: Ake uqinise inhliziyo yakho. Basebelibala ilanga laze lakhothama, badla bobabilif.

9 Lapho indoda isukuma ukuthi ihambe, yona lomfazi wayo omncinyane lejaha layo, uyisezala, uyise wentombazana, wathi kuyo: Khangela, khathesi ilanga selitshona, sekuzakuhlwa; ake ulale ubusuku; khangela, ilanga selikhotheme, lala ubusuku lapha, ukuze inhliziyo yakho ithokoze. Kusasa-ke lizavuka ngovivi ngohambo lwenu, uye ethenteni lakho.

10 Kodwa indoda kayithandanga ukulala ubusuku, kodwa yasukuma yahamba, yafika maqondana leJebusi eyiJerusalema. Yayilabobabhemi ababili ababotshelwe izihlalo; lomfazi wayo omncinyane wayelayog.

11 Sebeseduze leJebusi ilanga laselitshonile kakhulu, ijaha laselisithi enkosini yalo: Ake uhambe, siphambukele kulo umuzi wamaJebusi, silale khona ubusuku.

12 Inkosi yayo yasisithi kuyo: Kasiyikuphambukela emzini wesizwe ongeyisiwo wabantwana bakoIsrayeli, kodwa sizadlulela eGibeyah.

13 Yasisithi encekwini yayo: Woza sisondele kwenye yalezozindawo, siyelala ubusuku eGibeya kumbe eRamai.

14 Basebesedlula behamba; ilanga labatshonela eduze leGibeya eyakoBhenjamini.

15 Basebephambuka lapho ukuze bangene balale ubusuku eGibeya. Esengenile wahlala phansi emdangeni womuzi, ngoba kwakungekho muntu owabemukela endlini yakhe ukuze balale ubusukuj.

16 Khangela-ke, kwafika ixhegu livela emsebenzini walo ensimini kusihlwa. Lowomuntu laye wayevela entabeni yakoEfrayimi; yena-ke wahlala njengowezizwe eGibeyak. Kodwa abantu baleyondawo babengabakoBhenjaminil.

17 Esephakamise amehlo akhe wabona lowomuntu, isihambi, emdangeni womuzi, njalo ixhegu lathi: Uya ngaphi, njalo uvela ngaphi?

18 Wasesithi kulo: Siyedlula sivela eBhethelehema-Juda, siya eceleni elikhatshana lentaba yakoEfrayimi; ngivela lapho. Bengiye eBhethelehema-Juda, kodwa sengisiya endlini yeNkosi; kodwa kakulamuntu ongemukela endlinim.

19 Kube kanti kulamahlanga lokudla kwabobabhemi bethu, njalo kulesinkwa futhi lewayini lami lokwencekukazi yakho lokwejaha elilenceku zakhon; kakuswelekanga luthoo.

20 Leloxhegu laselisithi: Ukuthula kakube kuwe. Kodwa zonke inswelo zakho ziphezu kwamip. Kuphela ungalali emdangeniq.

21 Ngakho laselimngenisa endlini yalo, lanika obabhemi ukudla. Basebegeza inyawo zabo, badla banathar.

22 Besathokozisa inhliziyo yabo, khangela, amadoda omuzi, abantwana abathile bakaBheliyalis, ayizingelezela indlu, etshaya esivalweni, akhuluma kumninindlu, ixhegu, esithi: Khupha lowomuntu ongene endlini yakho, ukuze simazit.

23 Umuntu, umninindlu, wasephuma waya kiwo, wathi kiwo: Hatshi, bafowethu, ngiyalicela, lingenzi okubi; lokhu lumuntu engenile endlini yamiu, lingenzi lobubuthuthav.

24 Khangelani, indodakazi yami eyintombi emsulwa, lomfazi wakhe omncanew. Ake ngibakhuphele kini. Libathobisex, lenze kibo okulungileyo emehlweni enu; kodwa kulumuntu lingenzi linto yobuthuthay.

25 Kodwa lawomadoda kawathandanga ukumlalela. Ngakho lowomuntu wasebamba umfazi wakhe omncane, wamkhuphela kibo phandle. Njalo amazi amdlova ubusuku bonke kwaze kwasaz. Kwathi emadabukakusa amyekela wahamba.

26 Ngovivi lokusa owesifazana weza wawela phansi emnyango wendlu yomuntu lapho okwakukhona inkosi yakhe, kwaze kwakhanyaa.

27 Inkosi yakhe yasivuka ekuseni, yavula iminyango yendlu, yaphuma ukuze ihambe ngendlela yayo; khangela-ke, umfazi, umfazi wakhe omncane wayewele emnyango wendlu, lezandla zakhe ziphezu kombundub.

28 Yasisithi kuye: Sukuma, sihambe. Kodwa kakuphendulanga muntu. Yasimkhweza kubabhemi; indoda yasuka yaya endaweni yayoc.

29 Lapho isifikile endlini yayo yathatha ingqamu, yambamba umfazi wayo omncane yamqumaquma lamathambo akhe iziqa ezilitshumi lambili; yamthumela kuyo yonke imingcele yakoIsrayelid.

30 Kwasekusithi bonke abakubonayo bathi: Kakukaze kwenzeke njalo kakukaze kubonwe okunje kusukela ngosuku abantwana bakoIsrayeli abenyuka ngalo elizweni leGibhithe kuze kube lamuhla. Nakanani ngalokho, leluleke, likhulumee.

Abanye abantwana bakoIsrayeli balwa labakoBhenjamini

20Khona bonke abantwana bakoIsrayeli baphuma, inhlangano yonke yabuthana njengamuntu munyea, kusukela eDani kusiya eBherishebha lelizwe leGileyadib, eNkosini eMizipac.

2 Njalo induna zabo bonke abantu, zazo zonke izizwe zakoIsrayeli, zazimisa ebandleni labantu bakaNkulunkulud, izinkulungwane ezingamakhulu amane zamadoda ahamba ngenyawo, ahwatsha inkembae.

3 (Abantwana bakoBhenjamini basebesizwa ukuthi abantwana bakoIsrayeli babenyukele eMizipa.) Abantwana bakoIsrayeli basebesithi: Tshono, lobububi benziwa njani?

4 Indoda engumLevi, indoda yalowo owesifazana owayebulewe, yasiphendula yathi: Ngafika eGibeya engeyakoBhenjamini, mina lomfazi wami omncane, ukuze silale khonaf.

5 Abahlalig beGibeya basebengivukela, bazingelezela indlu bemelene lami ebusuku, befuna ukungibulala, bamdlova umfazi wami omncane, waze wafah.

6 Ngasengimbamba umfazi wami omncane, ngamquma iziqa, ngamthumela elizweni lonke lelifa lakoIsrayelii, ngoba benza amanyala lobuwula koIsrayelij.

7 Khangelani, lina lonke lingabantwana bakoIsrayeli, phanini ilizwi leseluleko senu laphak.

8 Abantu bonke basebesukuma njengamuntu munye besithi: Asiyikuya, ngulowo ethenteni lakhe, njalo asiyikuphambukela, ngulowo endlini yakhe.

9 Kodwa khathesi, nansi into esizayenza kuyo iGibeya. Sizamelana layo ngenkathol,

10 sithathe abantu abalitshumi phakathi kwekhulu ezizweni zonke zakoIsrayeli, lekhulu phakathi kwenkulungwane, lenkulungwane phakathi kwenkulungwane ezilitshumi, ukuze bathathele abantu umphako, ukuze, nxa sebefike eGibeya koBhenjamini, benze ngokobuwula bonke ababenze koIsrayeli.

11 Ngakho wonke amadoda akoIsrayeli ahlanganyela umuzi, njengamuntu munye emoya munye.

12 Izizwe zakoIsrayeli zasezithuma amadoda esizweni sonke sakoBhenjamini zisithi: Yibubi bani lobu obenzeke phakathi kwenum?

13 Ngakho-ke anikeleni lawomadoda, abantwana bakaBheliyali, abaseGibeya ukuze siwabulalen, sisuse ububi koIsrayelio. Kodwa abakoBhenjamini kabafunanga ukulalela ilizwi labafowabo, abantwana bakoIsrayeli.

14 Kodwa abantwana bakoBhenjamini babuthana bevela emizini baya eGibeya, ukuze baphume ukuya empini labantwana bakoIsrayeli.

15 Abantwana bakoBhenjamini basebebalwa ngalolosuku bevela emizini, amadoda azinkulungwane ezingamatshumi amabili lesithuphap ahwatsha inkembaq, ngaphandle kwabahlali beGibeya, ababalwa baba ngamadoda angamakhulu ayisikhombisa akhethiweyo.

16 Phakathi kwabo bonke lababantu kwakulamadoda akhethiweyo angamakhulu ayisikhombisa angamanxele; wonke la ayejikijela ilitshe ngesavutha enweleni engakhuthir.

17 Amadoda akoIsrayeli asebalwa, ngaphandle kukaBhenjamini, amadoda azinkulungwane ezingamakhulu amanes ahwatsha inkembat; wonke la ayengamadoda empi.

18 Abantwana bakoIsrayeli basebesukuma benyukela eBhetheliu, babuza uNkulunkulu bathi: Ngubani phakathi kwethu ozakwenyukela kuqala empini labantwana bakoBhenjaminiv? INkosi yasisithi: NguJuda kuqalaw.

19 Abantwana bakoIsrayeli basebevuka ekuseni, bamisa inkamba maqondana leGibeya.

20 Amadoda akoIsrayeli asephuma ukuya empini loBhenjamini; amadoda akoIsrayeli azihlelela ukumelena labo empini eGibeya.

21 Abantwana bakoBhenjamini basebephuma eGibeya, babhubhisela emhlabathini koIsrayeli ngalolosuku amadoda azinkulungwane ezingamatshumi amabili lambili.

22 Abantu, amadoda akoIsrayeli, basebeziqinisa bahlela futhi impi kuleyondawo ababezihlelele khona ngosuku lokuqala.

23 Abantwana bakoIsrayeli basebesenyuka bakhala inyembezi phambi kweNkosi kwaze kwahlwa. Babuza eNkosini bathi: Ngisondele yini futhi empini ngimelane labantwana bakoBhenjamini umfowethu? INkosi yasisithi: Yenyukani limelane layex.

24 Abantwana bakoIsrayeli basebesondela ebantwaneni bakoBhenjamini ngosuku lwesibili.

25 UBhenjamini wasephuma eGibeya emelene labo ngosuku lwesibili, babuya babhubhisela emhlabathini ebantwaneni bakoIsrayeli amadoda azinkulungwane ezilitshumi leziyisificaminwembili; bonke labo bahwatsha inkembay.

26 Ngakho bonke abantwana bakoIsrayeli labo bonke abantu benyuka bafika eBhetheli, bakhala inyembezi bahlala lapho phambi kweNkosi, bazila ukudla ngalolosuku kwaze kwahlwa, banikela iminikelo yokutshiswa leminikelo yokuthula phambi kweNkosiz.

27 Abantwana bakoIsrayeli basebebuza eNkosini (ngoba umtshokotsho wesivumelwano sikaNkulunkulu wawulapho ngalezonsukua,

28 loPhinehasi indodana kaEleyazare indodana kaAronib wema phambi kwawo ngalezonsukuc) besithi: Ngibuye ngiphinde yini ukuphuma impi ngimelene labantwana bakoBhenjamini umfowethu, loba ngiyekele? INkosi yasisithi: Yenyukani, ngoba kusasa ngizabanikela esandleni sakho.

29 Ngakho uIsrayeli wamisa abacathami maqondana leGibeya inhlangothi zonked.

30 Abantwana bakoIsrayeli basebesenyuka ukumelana labantwana bakoBhenjamini ngosuku lwesithathu, bazihlelela ukumelana leGibeya njengakwezinye izikhathi.

31 Abantwana bakoBhenjamini basebephuma ukumelana labantu, badonswa besuka emzini, baqala ukutshaya ebantwini, ukubulala njengakwezinye izikhathi, emigwaqweni emikhulu, enye yazo eyenyukela eBhetheli lenye eya eGibeya emagcekeni, phose amadoda angamatshumi amathathu akoIsrayeli.

32 Abantwana bakoBhenjamini basebesithi: Sebetshayiwe phambi kwethu njengakuqalae. Kodwa abantwana bakoIsrayeli bathi: Asibalekeni, sibadonse besuka emzini baye emigwaqweni emikhulu.

33 Wonke amadoda akoIsrayeli asevuka endaweni zawo, azihlela eBhali-Tamari, labacathami bakoIsrayeli bavumbuluka endaweni yabo emadlelweni eGibeya.

34 Kwasekusiza kuvela maqondana leGibeya amadoda akhethiweyo azinkulungwane ezilitshumi evela kuIsrayeli wonke; lempi yaba nzima. Kodwa bona babengazi ukuthi ububi buzatshaya phezu kwabof.

35 INkosi yasimtshaya uBhenjamini phambi kukaIsrayeli. Abantwana bakoIsrayeli basebebhubhisa koBhenjamini amadoda azinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu lekhulu elilodwa ngalolosuku; bonke laba bahwatsha inkemba.

36 Abantwana bakoBhenjamini basebebona ukuthi sebetshayiwe, ngoba amadoda akoIsrayeli amdedela uBhenjamini, ngoba bethembe abacathami ababebamise maqondana leGibeya.

37 Labacathami baphangisag bahlasela iGibeya baqhubeka batshaya umuzi wonke ngobukhali benkembah.

38 Kwasekusiba lesiboniso esimisiweyo phakathi kwamadoda akoIsrayeli labacathami sokuthunqisa insika yentuthu enkulu evela emzini.

39 Kwathi amadoda akoIsrayeli aphenduka empini, uBhenjamini waqalisa ukuwatshaya ukubulala emadodeni akoIsrayeli phose amadoda angamatshumi amathathu, ngoba bathi: Isibili atshayiwe lokutshaywa phambi kwethu njengempini yakuqalai.

40 Kwathi iyezi liqalisa ukuthunqa liphuma emzini, insika yentuthuj, uBhenjamini enyemukula, khangela-ke ilangabi lomuzi lenyukela emazulwinik.

41 Lapho amadoda akoIsrayeli etshibilika, amadoda akoBhenjamini atshaywa luvalo, ngoba abona ukuthi ububi sebuwehlele.

42 Ngakho afulathela phambi kwamadoda akoIsrayeli esiya endleleni yenkangala; kodwa impi yawanamathela, lalabo abaphuma emizini bawabhubhisa phakathi kwabol.

43 Bamhanqa uBhenjamini, baxotshana labo, babanyathelela phansi lula, kwaze kwaba maqondana leGibeya lapho okuphuma khona ilangam.

44 Kwasekusiwa koBhenjamini amadoda azinkulungwane ezilitshumi leziyisificaminwembili; wonke la ayengamaqhawe.

45 Basebephenduka babalekela enkangalan edwaleni leRimonio. Bakhothoza kibo emigwaqweni emikhulu abantu abazinkulungwane ezinhlanu, babanamathela kwaze kwaba seGideyomu, batshaya futhi kibo abantu abazinkulungwane ezimbilip.

46 Ngakho bonke abawayo koBhenjamini mhlalokho babeyizinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu, amadoda ahwatsha inkemba; bonke labo babengamaqhaweq.

47 Kodwa amadoda angamakhulu ayisithupha aphenduka abalekelar enkangala edwaleni leRimoni; ahlala edwaleni leRimoni inyanga ezines.

48 Amadoda akoIsrayeli asebuyela ebantwaneni bakoBhenjamini, abatshaya ngobukhali benkemba, kusukela emzini wonke kusiya ezinyamazaneni, njalo kusiya kukho konke okwaficwayo. Layo yonke imizi abayificayo bayithungela ngomlilo.

AbakoBhenjamini bazithathela abafazi

21Amadoda akoIsrayeli ayefungile-ke eMizipaa esithi: Kakukho lamunye wethu ozanika indodakazi yakhe kuBhenjamini ibe ngumkakhe.

2 Abantu basebesiza eBhetheli, bahlala lapho phambi kukaNkulunkulu kwaze kwahlwa, baphakamisa ilizwi labo bakhala inyembezi ngokukhala okukhulu.

3 Basebesithi: Kungani, O Nkosi, Nkulunkulu kaIsrayeli, kwenzeke lokhu koIsrayeli ukuthi kusilele lamuhla isizwe esisodwa koIsrayelib?

4 Kwasekusithi kusisa abantu bavuka ngovivi, bakha ilathi lapho, banikela iminikelo yokutshiswa leminikelo yokuthulac.

5 Abantwana bakoIsrayeli basebesithi: Ngubani ezizweni zonke zakoIsrayeli ongenyukelanga ebandleni eNkosini? Ngoba kwenziwa isifungo esikhulu ngalowo ongenyukelanga eNkosini eMizipa kuthiwa: Uzabulawa lokubulawad.

6 Abantwana bakoIsrayeli basebezisola ngenxa kaBhenjamini umfowabo, bathi: Kuqunyiwe lamuhla isizwe esisodwa sisuke koIsrayeli.

7 Sizabenzelani abaseleyo ngabafazi, ngoba thina sifungile ngeNkosi ukuthi kasiyikubanika emadodakazini ethu abe ngomkabo?

8 Basebesithi: Yisiphi ezizweni zakoIsrayeli esingenyukelanga eNkosini eMizipa? Khangela-ke kakuzanga loyedwa enkambeni ovela eJabeshi-Gileyadi ukuya ebandlenie.

9 Ngoba abantu babebaliwe, khangela-ke, kwakungekho muntu kubahlali beJabeshi-Gileyadi lapho.

10 Ngakho inhlangano yathuma khona amadoda azinkulungwane ezilitshumi lambili awamaqhawe amakhulu, bawalaya bathi: Hambani liyetshaya abahlali beJabeshi-Gileyadi ngobukhali benkemba, labesifazana labantwanyanaf.

11 Yile into elizayenza: Lizatshabalalisa wonke owesilisa laye wonke owesifazana owazi ukulala lowesilisag.

12 Basebethola phakathi kwabahlali beJabeshi-Gileyadi amankazana angamakhulu amane izintombi ezimsulwa ezingayazanga indoda ngokulala lowesilisa; basebewaletha enkambeni eShilo, eselizweni leKhananih.

13 Inhlangano yonke yasithumela yakhuluma labantwana bakoBhenjamini ababesedwaleni leRimoni; bamemezela ukuthula kiboi.

14 UBhenjamini wasebuya ngalesosikhathi, babanika abesifazana ababebagcine bephila kwabesifazana beJabeshi-Gileyadi, kodwa ngokunjalo kababanelangaj.

15 Abantu basebezisola ngenxa kaBhenjamini ngoba iNkosi yayenze ukwehlukana ezizweni zakoIsrayelik.

16 Abadala benhlangano basebesithi: Sizabenzelani abaseleyo ngabafazi, ngoba abesifazana bachithiwe koBhenjaminil?

17 Basebesithi: Kumele kube lelifa labaphunyukileyo bakoBhenjamini, ukuze isizwe singatshabalaliswa koIsrayeli.

18 Kodwa thina kasilakho ukubanika abafazi emadodakazini ethu, ngoba abantwana bakoIsrayeli bafungile besithi: Kaqalekiswe lowo onika uBhenjamini umfazim.

19 Basebesithi: Khangelani, kulomkhosi weNkosi eShilo iminyaka ngeminyaka engenyakatho kweBhethelin, lapho okuphuma khona ilanga komgwaqo omkhuluo owenyuka usuka eBhethelip kusiya eShekemaq, langeningizimu kweLebona.

20 Ngakho balaya abantwana bakoBhenjamini besithi: Hambani liyecathama ezivinini,

21 libone, njalo khangelani, nxa amadodakazi eShilo esephuma ukugida imigido, khona lizaphuma ezivinini lizibambele ngulowo lalowo umfazi wakhe emadodakazini eShilo, liye elizweni lakoBhenjaminir.

22 Kuzakuthi nxa oyise loba abanewabo befika besola kithi, sizakuthi kibo: Senzeleni umusa ngenxa yabo, ngoba kasibathathelanga ngulowo lalowo umfazi wakhe empini, ngoba lina kalibanikanga wona ngalesisikhathi ukuthi licaleke.

23 Ngakho abantwana bakoBhenjamini benza njalo, bathumba abafazi ngokwenani labo kwabagidayo ababahlwithayo; bahamba babuyela elifeni labo, bakha imizi, bahlala kiyos.

24 Abantwana bakoIsrayeli basebechitheka besuka lapho ngalesosikhathi, ngulowo lalowo waya esizweni sakhe lakusendo lwakhe; basebephuma besuka lapho, ngulowo lalowo waya elifeni lakhe.

25 Ngalezonsuku kwakungelankosi koIsrayeli. Wonke umuntu wayesenza okwakulungile emehlweni akhet.

UGWALO

LUKARUTHE

URuthe loNawomi

1Kwasekusithi ensukwini abahlulelia abahlulela ngazo kwaba khona indlalab elizweni. Umuntu weBhethelehema-Judac wasehamba ukuyahlala njengowezizwe elizweni lakoMowabi, yena lomkakhe lamadodana akhe amabili.

2 Njalo ibizo lalowomuntu lalinguElimeleki, lebizo lomkakhe lalinguNawomi, lebizo lamadodana akhe amabili lalinguMaheloni loKiliyoni, amaEfrathad eBhethelehema-Juda. Basebesiza elizweni lakoMowabie, baba khona.

3 UElimeleki umkaNawomi wasesifa, wasetshiywa yena lamadodana akhe womabili.

4 Asezithathela abafazi amaMowabikazi, ibizo lomunye lalinguOpha, lebizo lomunye lalinguRuthe. Basebehlala khona phose iminyaka elitshumi.

5 Basebesifa labo bobabili oMaheloni loKiliyoni; owesifazana wasetshiywa ngabantwana bakhe bobabili layindoda yakhe.

6 Wasesukuma yena labomalokazana bakhe wabuyela esuka eselizweni lakoMowabi, ngoba wayesezwile elizweni lakoMowabi ukuthi iNkosi ihambele abantu bayof ngokubanika ukudlag.

7 Ngakho waphuma endaweni lapho ayekhona labomalokazana bakhe bobabili kanye laye, bahamba endleleni ukubuyela elizweni lakoJuda.

8 UNawomi wasesithi kubomalokazana bakhe bobabili: Hambani libuyele ngulowo lalowo endlini kanina; iNkosi kayilenzele umusah njengoba lenza kwabafileyoi lakimi.

9 INkosi kayilinike ukuthi lithole ukuphumulaj, ngulowo lalowo endlini yomkakhe. Wasebanga, basebephakamisa ilizwi labo bakhala inyembezi.

10 Basebesithi kuye: Isibili, sizabuyela lawe ebantwini bakini.

11 Kodwa uNawomi wathi: Buyelani, madodakazi ami, lizahambelani lami? Kambe ngiselamadodana esiswini sami ukuthi abe ngomkenuk?

12 Buyelani, madodakazi ami, zihambeleni, ngoba sengimdala kakhulu ukuthi ngibe lendoda. Loba ngingathi ngilethemba lokuthi lami ngalobubusuku ngibe lendoda, njalo ngizale amadodana,

13 belingawalindela yini aze akhule? Belingazivimbela lingabi lendoda yini? Hatshi, madodakazi ami, ngoba kuyababa kakhulu kimi kulakini ukuthi isandla seNkosi siphume ukumelana lamil.

14 Basebephakamisa ilizwi labo bakhala inyembezi futhi. UOpha wasemanga uninazala, kodwa uRuthe wanamathela kuye.

15 Wasesithi: Khangela, umkamfowenu usebuyele ebantwini bakibo lakubonkulunkulu bakhe; buyela umlandele umkamfowenum.

16 Kodwa uRuthe wathi: Ungangincengi ukuthi ngikutshiye, ngibuyele ngiyekele ukukulandela; ngoba lapho oya khona, ngizakuya khona, lalapho olala khona, ngizalala khona. Abantu bakho bangabantu bamin, loNkulunkulu wakho unguNkulunkulu wami;

17 lapho ozafela khona, ngizafela khona, ngingcwatshelwe lapho. INkosi kayenze njalo kimio ngokunjalo yengezelele, ngoba yikufa kuphela okuzakwehlukanisa phakathi kwami lawe.

18 Kwathi esebonile ukuthi uzimiselep ukuhamba laye waseyekela ukukhuluma kuye.

19 Basebehamba bobabili baze bafika eBhethelehema. Kwasekusithi sebefikile eBhethelehema umuzi wonke wayaluzela ngenxa yaboq, bathi: Lo nguNawomi yini?

20 Wasesithi kibo: Lingangibizi ngokuthi Nawomi, lingibize ngokuthi Mara; ngoba uSomandla ungiphethe ngokubaba okukhulur.

21 Mina ngasuka ngigcwele, njalo iNkosi ingibuyise ngingelaluthos. Lingibizelani ngokuthi Nawomi lokhu iNkosi ifakaze imelane lami, loSomandla ungihluphile?

22 Wabuyela ngokunjalo uNawomi loRuthe umMowabikazi umalokazana wakhe kanye laye, owabuyela evela elizweni lakoMowabi. Bona-ke bafika eBhethelehema ekuqaliseni kwesivuno sebhali*t.

URuthe ukhothoza emasimini kaBhowazi

2Njalo uNawomi wayelesihlobo somkakhea, umuntu oliqhawe onothileyo owosendo lukaElimeleki, lebizo lakhe lalinguBhowazib.

2 URuthe umMowabikazi wasesithi kuNawomi: Ake ngiye emasimini, ngiyekhothoza okwezikhwebu ngemva kwalowo engizathola umusa emehlweni akhec. Wasesithi kuye: Hamba, ndodakazi yami.

3 Wasehamba wafika wakhothoza ensimini ngemva kwabavuni. Waqabuka efika kungxenye yensimu kaBhowazi owayengowosendo lukaElimeleki.

4 Khangela-ke, uBhowazi wafika evela eBhethelehema, wasesithi kubavuni: INkosi ibe lanid. Basebesithi kuye: INkosi ikubusise.

5 UBhowazi wasesithi encekwini yakhe eyayibekwe phezu kwabavuni: Le yintombi kabani?

6 Inceku eyayibekwe phezu kwabavuni yasiphendula yathi: Yintombi umMowabikazi eyabuya loNawomi evela elizweni lakoMowabie.

7 Yasisithi: Ake ngikhothoze ngibuthe phakathi kwezithungo ngemva kwabavuni. Ngakho ifikile, iqhubekile kusukela ekuseni kuze kube khathesi; lokuhlala kwayo endlini kuncinyane.

8 UBhowazi wasesithi kuRuthe: Kawuzwa yini, ndodakazi yami? Ungayikhothoza kwenye insimu, futhi ungedluli usuke lapha, kodwa unamathele lapha emantombazaneni ami.

9 Amehlo akho kawabe sensimini ayivunayo, uwalandele. Angithi ngiwalayile amajaha ukuthi angakuthinti. Nxa usuwomile uye ezimbizeni, unathe kulokhu amajaha akukhileyo.

10 Khona wathi mbo ngobusof bakhe wakhothamela emhlabathini, wathi kuye: Ngitholelani umusa emehlweni akho ukuthi unginanze lokhu ngingowezizweni?

11 UBhowazi wasephendula wathi kuye: Kutshengisiwe lokutshengiswa kimi konke owakwenzela unyokozala emva kokufa kwendoda yakhog, ukuthi utshiye uyihlo lonyoko lelizwe lokuzalwa kwakho, weza ebantwini owawungabazi ngaphambili.

12 INkosi kayiwuvuze umsebenzi wakhoh, sengathi umvuzo wakho opheleleyo kawuvele eNkosini uNkulunkulu kaIsrayeli, oze ngaphansi kwempiko zayo ukuphephelai.

13 Wasesithi: Ake ngithole umusa emehlweni akhoj, nkosi yami, ngoba ungiduduzile, njalo ngoba ukhulume enhliziyweni yencekukazi yakho, lanxa mina ngingenjengenye yencekukazi zakhok.

14 UBhowazi wathi kuye: Ngesikhathi sokudla sondela lapha, udle okwesinkwa, utshebe ucezu lwakho kuvinigal. Ngakho wahlala eceleni kwabavuni, wasemkhangeza amabele akhanzingiweyo; wadla wasutham watshiya.

15 Kwathi esukuma ukukhothoza, uBhowazi walaya amajaha akhe esithi: Myekeleni ukuthi akhothoze laphakathi kwezithungo, lingamyangisi,

16 laye limhwatshele-ke ngabomu okunye ezinyandeni, likutshiye ukuze akukhothoze, lingamkhuzi.

17 Wakhothoza-ke ensimini kwaze kwahlwa. Wabhula lokho ayekukhothozile, kwaba phose yi-efan yebhali*.

18 Wakuthwala wangena emzini, loninazala wabona akukhothozileyo; wakhupha wamnika akutshiya esesuthio.

19 Uninazala wasesithi kuye: Ubukhothoza ngaphi lamuhla? Usebenze ngaphi? Kabusiswe lowo okunanzeleleyop. Wasemtshela uninazala ukuthi usebenze kobani, wathi: Ibizo lalowomuntu engisebenze kuye lamuhla nguBhowazi.

20 UNawomi wasesithi kumalokazana wakhe: Kabusiswe yiNkosiq engayekelanga umusa wayo kwabaphilayo lakwabafileyor. UNawomi wathi kuye: Lowomuntu uyisihlobo sethu esiseduze kithi, ongomunye wabahlengi bethu.

21 URuthe umMowabikazi wasesithi: Ngoba laye uthe kimi: Uzanamathela emajahenis engilawo aze aqede sonke isivuno engilaso.

22 UNawomi wasesithi kuRuthe umalokazana wakhe: Kuhle, ndodakazi yami, ukuthi uphume lamantombazanat akhe, hlezi bakuhlangabeze kwenye insimu.

23 Wasenamathela emantombazaneni kaBhowazi, ekhothoza kwaze kwaphela isivuno sebhali* lesivuno sengqoloyi. Wasehlala loninazala.

UBhowazi uvuma ukuba ngumhlengi

3UNawomi uninazala wasesithi kuye: Ndodakazi yami, ngingakudingeli ukuphumulaa yini ukuze kube kuhle kuwe?

2 Ngakho-ke uBhowazi ayisuye wezihlobob zethu yini, obulamantombazana akhec? Khangela, wela ibhali* ebaleni lokubhulela ngalobubusuku.

3 Ngakho geza uzigcobed, ugqoke isembatho sakho, wehlele ebaleni lokubhulela; ungazivezi endodeni ize iqede ukudla lokunatha.

4 Kuzakuthi-ke lapho eselala, uqaphelise indawo alala kiyo, ungene, ubususembula inyawo zakhe, ulale phansi; yena-ke uzakutshela ozakwenza.

5 Wasesithi kuye: Konke okutshoyo kimi ngizakwenza.

6 Wasesehlela ebaleni lokubhulela, wenza njengakho konke ayemlaye khona uninazala.

7 Kwathi uBhowazi esedlile wanatha, lenhliziyo yakhe yathokozae, wayalala phansi ekucineni kwenqumbi yamabele. URuthe wasenyenyaf, wembula inyawo zakhe, walala phansi.

8 Kwasekusithi phakathi kobusuku indoda yethuka, yaphenduka, khangela-ke owesifazana elele enyaweni zayo.

9 Yathi: Ungubani? Wasesithi: NginguRuthe incekukazi yakho; ngakho yendlala umphetho wesembatho sakho phezu kwencekukazi yakhog, ngoba ungumhlengi.

10 Yasisithi: Kawubusiswe yiNkosih, ndodakazi yami, usuwenze umusa wakho ube mkhulu ekucineni kulowokuqalai, njengoba ungalandelanga amajaha loba angabayanga loba anothileyo.

11 Ngakho-ke, ndodakazi yami, ungesabi, ngizakwenzela konke okutshoyo, ngoba umuzi wonke wabantu bakithi uyazi ukuthi ungowesifazana oqothoj.

12 Yebo-ke, sibili, kuliqiniso ukuthi ngiyisihlobo esingumhlengik, kanti-ke kukhona isihlobo esingumhlengi esiseduze kulamil.

13 Hlala lobubusuku; kuzakuthi-ke ekuseni uba ezakwenza imfanelo yesihlobo esingumhlengim, kulungile, kakuhlenge; kodwa uba engathandi ukukuhlenga, mina-ke ngizakuhlenga, kuphila kukaJehovan. Lala kuze kuse.

14 Waselala enyaweni zayo kwaze kwasao; wavuka omunye engakananzeleli omunye. Yasisithi: Kakungaziwa ukuthi owesifazana ufikile ebaleni lokubhulela.

15 Yasisithi: Letha isembatho osigqokileyo, usibambe; wasesibamba, yasilinganisa izilinganiso eziyisithupha zebhali*, yamethesa; wasengena emzini.

16 Kwathi esefike kuninazala, wathi: Ungubani, ndodakazi yami? Wasemtshela konke indoda eyayimenzele khona.

17 Wathi: Ingiphe lezizilinganiso eziyisithupha zebhali, ngoba ithe kimi: Ungayi kunyokozala ungelalutho.

18 Wasesithi: Hlalap, ndodakazi yami, uze wazi ukuthi udaba luzaphetha njani, ngoba indoda kayiyikuphumula ize iluqede udaba lamuhla.

UBhowazi uthatha uRuthe abe ngumkakhe

4UBhowazi wasesenyukela esangwenia, wahlala phansi lapho. Khangela-ke, kwedlula isihlobo esingumhlengi leso uBhowazi ayekhulume ngasob. Wasesithi: Phambuka uhlale phansi lapha, we zibanibani. Wasephambuka, wahlala phansi.

2 Wasethatha amadoda alitshumi ebadaleni bomuzic, wathi: Hlalani phansi lapha. Asehlala phansi.

3 Wasesithi kulesosihlobo esingumhlengi: Isiqinti sensimu esasingesomfowethu uElimeleki, uyasithengisa uNawomi, osebuyile evela elizweni lakoMowabi.

4 Ngakho mina ngithe: Ngikwembule endlebeni yakho ngisithi: Sithenged phambi kwabahlalie laphambi kwabadala babantu bakithi. Uba uzasihlenga, sihlenge. Kodwa uba engekho ongasihlenga, ungitshele, ukuze ngazi; ngoba engekho ngaphandle kwakho ongasihlenga, mina-ke ngilandela wena. Wasesithi: Mina ngizasihlenga.

5 UBhowazi wasesithi: Mhla uthenga insimu esandleni sikaNawomi, uzayithenga lakuRuthe umMowabikazi, umfazi womuyi, ukuze umise ibizo lomuyi elifeni lakhef.

6 Lesosihlobo esingumhlengi sasesisithig: Ngingeke ngazihlengela sona, hlezi ngone ilifa lami. Zihlengele wena ilungelo lami lokuhlenga, ngoba kangilamandla okuhlenga.

7 Lokhu-ke kwakukhona mandulo koIsrayeli mayelana lokuhlengah lokuntshintshai, ukuqinisa lonke udaba: umuntu akhiphe inyathela lakhe, alinike umakhelwane wakhe; lokhu-ke kwakuyibufakazi koIsrayeli.

8 Ngakho isihlobo esingumhlengi sathi kuBhowazi: Zithengele yona; sasesikhipha inyathela laso.

9 UBhowazi wasesithi kubadala lakubo bonke abantu: Lingabafakazi lamuhla bokuthi ngithengile konke okwakungokukaElimeleki lakho konke okwakungokukaKiliyoni lokukaMahelonij esandleni sikaNawomi.

10 LoRuthe laye umMowabikazi, umkaMahelonik, ngizithengele ukuze abe ngumkami, ukuze ngimise ibizo likamuyi elifeni lakhel, ukuze ibizo lomuyi lingaqunywa lisuke phakathi kwabafowabo lesangweni lendawo yakhe. Lingabafakazi lamuhla.

11 Bonke abantu ababesesangweni labadala basebesithi: Singabafakazi; kungathi iNkosi ingamenza lo owesifazana ongena endlini yakho abe njengoRasheli lanjengoLeya abakha bobabili indlu kaIsrayelim. Njalo wenze ngamandla eEfrathan, uzenzele ibizo eBhethelehema,

12 lendlu yakho ibe njengendlu kaPerezi uTamari amzalela uJudao, ngenzalo iNkosi ezakunika yona ngalo owesifazana omutshap.

13 Ngakho uBhowazi wamthatha uRutheq, waba ngumkakhe; wasengena kuye, iNkosi yamnika ukuthi athathe isisur, wazala indodana.

14 Abesifazana basebesithi kuNawomi: Kayibusiswe iNkosis engakutshiyanga ungelaso isihlobo esingumhlengi lamuhla, ukuthi ibizo laso limenyezelwe koIsrayeli!

15 Uzakuba kuwe ngumbuyisi wempilo lomondli wobudala bakho, ngoba umzele umalokazana wakho okuthandayo, ongcono kuwe kulamadodana ayisikhombisat.

16 UNawomi wasemthatha umntwana, wamfaka esifubeni sakhe, waba ngumlizane wakhe.

17 Omakhelwanekazi basebemutha ibizou besithi: Kulendodana ezalelwe uNawomiv. Babiza ibizo layo uObedi; nguyise kaJese, uyise kaDavida.

18 Lalezi yizizukulwana zikaPerezi. UPerezi wazala uHezironiw,

19 uHezironi wasezala uRamu, uRamu wasezala uAminadaba,

20 uAminadaba wasezala uNashonix, uNashoni wasezala uSalimoni,

21 uSalimoni wasezala uBhowazi, uBhowazi wasezala uObedi,

22 uObedi wasezala uJese, uJese wasezala uDavida.

UGWALO LOKUQALA

LUKASAMUWELI

Ukuzalwa kukaSamuweli

1Kwakukhona-ke indoda ethile yeRamathayimi-Zofimu entabeni yakoEfrayimia; lebizo layo lalinguElkana indodana kaJerohamu, indodana kaElihu, indodana kaTohu, indodana kaZufib umEfrayimic.

2 Njalo yayilabafazi ababili; ibizo lomunye lalinguHana, lebizo lomunye lalinguPenina. Njalo uPenina wayelabantwana, kodwa uHana wayengelabantwanad.

3 Leyondoda yenyuka-ke isuka emzini wayo iminyaka ngeminyakae ukuyakhonza lokuhlabela iNkosi yamabandlaf eShilog, njalo kwakukhona lapho amadodana amabili kaEli, uHofini loPhinehasi, abapristi beNkosi.

4 Kwakusithi mhla uElkana ehlaba, wanika uPenina umkakhe lawo wonke amadodana akhe lamadodakazi akhe izabelo;

5 kodwa uHana wamnika isabelo esiphindwe kabili, ngoba wayemthanda uHana; kodwa iNkosi yayisivalile isizalo sakheh.

6 Lesitha sakhe laso samcaphula ngentukuthelo ukuze simkhathaze, ngoba iNkosi yayisivalile isizalo sakhei.

7 Wayesenza njalo-ke iminyaka ngeminyaka; kusukela lapho esenyukela endlini yeNkosi, ngokunjalo samcaphula. Ngakho walila, kadlanga.

8 UElkana umkakhe wasesithi kuye: Hana, ulilelani? Njalo kawudli ngani? Kungani-ke inhliziyo yakho idabukile? Mina kangingcono kuwe kulamadodana alitshumi yinij?

9 Ngakho uHana wasukuma emva kokudla eShilok langemva kokunatha. UEli umpristi wayehlezi-ke esihlalweni phansi kwensika yethempeli leNkosil.

10 Njalo wayelokubaba emphefumulweni, wasekhuleka eNkosini ekhala lokukhala inyembezim.

11 Wasefunga isifungon wathi: Nkosi yamabandla, uba ungabona lokubona ukuhlupheka kwencekukazi yakhoo, ungikhumbule, ungakhohlwa incekukazi yakho, kodwa unike incekukazi yakho inzalo yesilisa, ngizamnika iNkosi insuku zonke zempilo yakhep, lempuco kayiyikwedlula ekhanda lakheq.

12 Kwasekusithi esaqhubeka ukukhuleka phambi kweNkosi, uEli waqaphelisa umlomo wakhe.

13 UHana wayekhulumela-ke enhliziyweni yakhe, kwanyikinyeka indebe zakhe kuphela, kodwa ilizwi lakhe lalingezwakali; ngakho uEli wacabanga ukuthi udakiwe.

14 UEli wasesithi kuye: Koze kube nini udakwa? Susa iwayini lakho kuwe.

15 UHana wasephendula wathi: Hatshi, nkosi yami, ngingowesifazana odabukileyo emoyeni; kanginathanga wayini loba okunathwayo okulamandla, kodwa bengithulula umphefumulo wami phambi kweNkosir.

16 Ungayithathi incekukazi yakho njengendodakazi kaBheliyalis, ngoba ebunengini bosizi lwami lenkathazo yami sengikhulume kwaze kwaba khathesi.

17 UEli wasephendula wathi: Hamba ngokuthulat; uNkulunkulu wakoIsrayeli akunike isicelo sakho osicele kuyeu.

18 Wasesithi: Incekukazi yakho kayithole umusa emehlweni akhov. Ngakho owesifazana wahamba ngendlela yakhe, wadla; lobuso bakhe abaze busanyukumala ngakhow.

19 Basebevuka ekuseni kakhulu, bakhonza phambi kweNkosi, basebebuyela bafika emzini wabo eRamax. UElkana wasemazi uHana umkakhe, leNkosi yamkhumbulay.

20 Kwasekusithi ekuqhubekeni kwesikhathi uHana wakhulelwa, wabeletha indodana, wayitha ibizo layo uSamuweli; ngoba wathi: Ngimcelile eNkosiniz.

21 Lendoda uElkana lendlu yakhe yonke benyukela ukuyahlabela iNkosi umhlatshelo weminyaka ngeminyaka, lesifungo sakhea.

22 Kodwa uHana kenyukanga, ngoba wathi kumkakhe: Kangiyikuhamba aze alunyulwe umfana; khona ngizamletha ukuze abonakale phambi kweNkosi, abesehlala khona kuze kube ninininib.

23 UElkana umkakhe wasesithi kuye: Yenza okulungileyo emehlweni akho; hlala uze umlumulec; kuphela, iNkosi kayiqinise ilizwi lakhod. Ngokunjalo owesifazana wahlala, wayimunyisa indodana yakhe waze wayilumula.

24 Wasesenyuka layo eseyilumule, elamajongosi amathathu, le-efa* elilodwa lempuphu, lembodlela yewayinie, wayiletha endlini yeNkosi eShilof; lomfana wayemncinyane.

25 Balihlaba ijongosi, bamletha umntwana kuEli.

26 Wasesithi: Hawu nkosi yami, kuphila komphefumulo wakho, nkosi yami, yimi owesifazana owayemi lawe lapha, ekhuleka eNkosinig.

27 Ngakhulekela lo umfana, njalo iNkosi inginikile isicelo sami engasicela kuyoh.

28 Ngakho lami ngimnikele eNkosini, zonke izinsuku ekhona; wacelwa eNkosinii. Wasekhonza iNkosi laphoj.

Indumiso kaHana

2UHana wasekhuleka esithi:

Inhliziyo yami iyathokoza eNkosinia. Uphondo lwami luphakanyisiwe eNkosinib. Umlomo wami wenziwe banzi phezu kwezitha zami, ngoba ngiyajabula ngosindiso lwakhoc.

2 Kakho ongcwele njengeNkosid, ngoba kakho ngaphandle kwakhoe; futhi kalikho idwala elinjengoNkulunkulu wethuf.

3 Lingabe lisakhuluma ngokuzigqaja lokuzigqaja, kungaphumi ukuziqakisa emlonyeni wenu; ngoba iNkosi inguNkulunkulu wolwazi, lezenzo zilinganiswa yiyog.

4 Idandili lamaqhawe lephukile, kodwa abakhubekileyo babhince amandlah.

5 Ababesuthi baziqatshisile ngesinkwa, lababelambile kabasenjaloi, kwaze kwathi oyinyumba uzele abayisikhombisaj, lolabantwana abanengi uphele amandlak.

6 INkosi iyabulala njalo iyaphilisa, iyehlisela engcwabeni njalo yenyusel.

7 INkosi ipha ubuyanga, njalo iyanothisam; iyehlisela phansi, njalo iphakamisen.

8 Iyamphakamisa umyanga ethulini, imphakamisa oswelayo enqunjini yomqubao, ukuze ibahlalise leziphathamandla, ibadlise ilifa lesihlalo sobukhosi sodumop; ngoba insika zomhlaba zingezeNkosi, ibekile ilizwe phezu kwazoq.

9 Izagcina inyawo zabangcwele bayor, kodwa ababi bazathuliswa emnyameni; ngoba umuntu kayikunqoba ngamandla.

10 Abalwa leNkosi bazaphahlazwas; izaduma phezu kwabo isemazulwinit; iNkosi izakwahlulela imikhawulo yomhlaba, inike inkosi yayo amandlau, iphakamise uphondo logcotshiweyo wayov.

11 UElkana waya eRama endlini yakhew. Lomfana wayekhonza iNkosi phambi kukaEli umpristix.

Ububi bamadodana kaEli

12 Amadodana kaEli ayengabantwana bakaBheliyaliy; kawayazanga-ke iNkosiz.

13 Njalo umkhuba wabapristi labantu wawunje; wonke umuntu ohlaba umhlatshelo, kube sekufika inceku yompristi, inyama isaphekiwe, ilefologwe elencijo ezintathu esandleni sayo,

14 ihlabe ngayo edengezini, loba egedleleni, loba ebhodweni, loba embizeni; konke ifologwe ekukhuphayo umpristi wayezithathela khonaa. Benze njalo kuIsrayeli wonke ofika lapho eShilo.

15 Njalo engakatshisi amahwahwa, inceku yompristi ifike ithi emuntwini ohlabayo: Letha inyama yokosela umpristi, ngoba kayikuthatha kuwe inyama ephekiweyo, kodwa eluhlazab.

16 Uba lowomuntu esithi kuyo: Kabatshise lokutshisa amahwahwa khathesi, ubusuzithathela njengokuthanda komphefumulo wakho; ibisisithi kuye: Hatshi, nginika khathesi; uba kungenjalo, ngizayithatha ngamandla.

17 Ngakho isono samajaha saba sikhulu kakhulu phambi kweNkosic; ngoba abantu badelela umnikelo weNkosid.

18 Kodwa uSamuweli wayekhonza phambi kweNkosi engumfanae ebhince i-efodi* yelembu elicolekileyof.

19 Futhi unina wayemenzela ijazana, amphathele lona umnyaka ngomnyaka ekwenyukeni kwakhe lomkakhe ukuyahlaba umhlatshelo womnyakag.

20 UEli wasebabusisa oElkana lomkakhe, wathi: INkosi ikunike inzalo ngalowesifazana endaweni yesicelo esicelwe eNkosini. Basebesiya endaweni yaboh.

21 INkosi isimhambele uHana, wasethatha isisu, wazala amadodana amathathu lamadodakazi amabilii. Umfana uSamuweli wasekhula eleNkosij.

22 Kodwa uEli wayesemdala kakhulu; wakuzwa konke amadodana akhe akwenza kuIsrayeli wonkek, lokuthi ayelala labesifazana ababuthana emnyango wethente lenhlangano.

23 Wasesithi kuwo: Lenzelani izinto ezinje? Ngoba ngiyezwa ngabo bonke abantu ngezenzo zenu ezimbi.

24 Hatshi, madodana ami; ngoba kakusumbiko omuhle engiwuzwayo ukuthi lenza abantu beNkosi baphambuke.

25 Uba umuntu esona komunye, abahluleli bazamahlulelal; kodwa uba umuntu esona eNkosini, ngubani ozamlamulela? Kodwa kawalalelanga ilizwi likayise; ngoba iNkosi yayifuna ukuwabulalam.

26 Umfana uSamuweli waseqhubeka ekhulan, ethandeka kubo bobabili iNkosi labantuo.

Ilizwi leNkosi lokugwetshwa kwendlu kaEli

27 Kwasekufika umuntu kaNkulunkulu kuElip, wathi kuye: Itsho njalo iNkosi: Ngabonakaliswa lokubonakaliswa yini kuyo indlu kayihlo beseGibhithe endlini kaFaroq?

28 Ngamkhetha yini kuzo zonke izizwe zakoIsrayeli ukuthi abe ngumpristi wamir, anikele elathini lami, atshise impepha, agqoke i-efodi phambi kwamis? Ngayinika yini indlu kayihlo yonke iminikelo yabantwana bakoIsrayeli eyenziwe ngomlilot?

29 Kungani likhahlela imihlatshelo yami leminikelo yamiu engiyilayileyo endlini yamiv, njalo uhlonipha amadodana akho okwedlula mina, ngokuzikhuluphalisa ngekhethelo leminikelo yonke kaIsrayeli, abantu bami?

30 Ngakho iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli ithi: Ngathi lokuthi: Indlu yakho lendlu kayihlo zizahamba phambi kwami kuze kube ninininiw; kodwa khathesi ithi iNkosi: Kakube khatshana lamix; ngoba abangihloniphayo ngizabahloniphay, labangidelelayo bazakweyiswaz.

31 Khangela, insuku ziyeza engizaquma ngazo ingalo yakho lengalo yendlu kayihlo, kungabi khona ixhegu endlini yakhoa.

32 Njalo uzabona ukuhlupheka kwendlu yami, kuyo yonke impumelelo ezayenzela uIsrayeli; njalo kakuyikuba lexhegu endlini yakho zonke izinsukub.

33 Lowo-ke owakho engingayikumquma asuke elathini lami uzakuba ngowokuqeda amehlo akho, lokudabula umphefumulo wakho; lakho konke ukwanda kwendlu yakho kuzakufa kusebudodeni.

34 Lalokhu kuzakuba yisiboniso kuwe okuzakwehlela amadodana akho womabili, kuHofini loPhinehasic; bobabili bazakufa ngasuku lunyed.

35 Ngizazimisela umpristi othembekileyo; uzakwenza njengokusenhliziyweni yami lemphefumulweni wamie. Njalo ngizamakhela indlu eqinileyof; uzahamba-ke phambi kogcotshiweyo wami zonke izinsukug.

36 Kuzakuthi-ke wonke oseleyo endlini yakho uzakuza akhothame kuye ngenxa yembadalo yesiliva leqebelengwana lesinkwa, athi: Ake ungibeke kwesinye sezikhundla zompristi ukuze ngidle ucezu lwesinkwah.

Ubizo lukaSamuweli

3Umfana uSamuweli wayesebenzela iNkosi phambi kukaElia. Lelizwi leNkosi laliligugu ngalezonsuku; kwakungekho lombono osabaleleyob.

2 Kwasekusithi ngalolosuku uEli elele endaweni yakhe, lamehlo akhe eseqala ukufiphala engelakubonac,

3 lesibane sikaNkulunkulu sasingakacitshwad, njalo uSamuweli wayelele ethempelini leNkosi, lapho okwakukhona umtshokotsho kaNkulunkulue,

4 iNkosi yambiza uSamuweli, owathi: Khangela ngilapha.

5 Wasegijimela kuEli, wathi: Khangela ngilapha, ngoba ungibizile. Wasesithi: Kangibizanga, buyela ulale. Wasesiyalala.

6 INkosi yasibuya imbiza uSamuweli futhi. USamuweli wasevuka waya kuEli, wathi: Khangela ngilapha, ngoba ungibizile. Kodwa wathi: Kangibizanga, ndodana yami; buyela ulale.

7 Kodwa uSamuweli wayengakayazi iNkosi, lelizwi leNkosi lalingakembulwa kuye.

8 INkosi yasimbiza futhi uSamuweli ngokwesithathu. Wasevuka waya kuEli wathi: Khangela ngilapha, ngoba ungibizile. UEli waseqedisisa ukuthi iNkosi imbizile umfana.

9 Ngakho uEli wathi kuSamuweli: Hamba uyelala; kuzakuthi-ke nxa ikubiza uzakuthi: Khuluma Nkosi, ngoba inceku yakho iyezwa. Wasehamba uSamuweli, walala endaweni yakhe.

10 INkosi yasisiza, yema, yabiza njengakwezinye izikhathi: Samuweli, Samuweli! Wasesithi uSamuweli: Khuluma, ngoba inceku yakho iyezwa.

11 INkosi yasisithi kuSamuweli: Khangela, ngizakwenza into koIsrayeli ezakhenceza indlebe zombili zalowo wonke oyizwayof.

12 Ngalolosuku ngizakwenza ngimelene loEli konke engakukhuluma ngendlu yakhe; ngiqalise ngiqedeg.

13 Ngoba ngimtshelileh ukuthi ngizagweba indlu yakhe kuze kube nininini ngesiphambeko asaziyoi, ngoba amadodana akhe azenza aqalekiswaj, kodwa kawakhuzangak.

14 Ngakho-ke ngifungile kuyo indlu kaEli ukuthi ububi bendlu kaEli kabuyikuhlangulwa ngomhlatshelo langomnikelo kuze kube phakadel.

15 USamuweli waselala kwaze kwasa; wavula iminyango yendlu yeNkosi, kodwa uSamuweli wesaba ukumtshela uEli umbono.

16 UEli wasembiza uSamuweli, wathi: Samuweli, ndodana yami. Wasesithi: Khangela ngilapha.

17 Wasesithi: Yinto bani eyikhulume kuwe? Ake ungangifihleli; kenze njalo uNkulunkulu kuwe, ngokunjalo engezelele, uba ungifihlela ulutho lwazo zonke izinto akutshele zona.

18 Ngakho uSamuweli wasemtshela zonke izinto, kamfihlelanga lutho. Wasesithi: YiNkosi, kayenze lokho okulungileyo emehlweni ayom.

19 Wakhula-ke uSamuwelin, leNkosi yayilayeo, kayiyekelanga lelilodwa lamazwi ayo liwele emhlabathinip.

20 UIsrayeli wonke-ke kusukela koDani kuze kube seBherishebha wazi ukuthi uSamuweli uqinisiwe ukuthi abe ngumprofethi weNkosiq.

21 INkosi yaphinda yabonakala eShilo, ngoba iNkosi yazibonakalisa kuSamuweli eShilor ngelizwi leNkosis.

AmaFilisti anqoba abantwana bakoIsrayeli; athatha umtshokotsho wesivumelwano

4Ilizwi likaSamuweli lafika kuIsrayeli wonke. UIsrayeli wasephuma ukuyamelana lamaFilisti empini, bamisa inkamba ngaseEbeni-Ezeria, lamaFilisti amisa inkamba eAfekib.

2 AmaFilisti asezihlela ukumelana loIsrayeli; kwathi impi isabalala, uIsrayeli watshaywa phambi kwamaFilisti; njalo atshaya emaviyweni egangeni phose amadoda azinkulungwane ezine.

3 Kwathi abantu befika enkambeni, abadala bakoIsrayeli bathi: INkosi isitshayeleni lamuhla phambi kwamaFilisti? Asizithatheleni eShiloc umtshokotsho wesivumelwano seNkosid; nxa usiza phakathi kwethu uzasisindisa esandleni sezitha zethu.

4 Ngakho abantu bathumela eShiloe, ukuthi bathathe khona umtshokotsho wesivumelwano seNkosi yamabandla, ehlala phakathi kwamakherubhi*f; lamadodana amabili kaEli, uHofini loPhinehasi, ayelapho lomtshokotsho wesivumelwano sikaNkulunkulu.

5 Kwasekusithi lapho umtshokotsho wesivumelwano seNkosi ufika enkambeni, uIsrayeli wonke wahlokoma ngokuhlokoma okukhulug kwaze kwaduma umhlabah.

6 Lapho amaFilisti esizwa umsindo wokuhlokoma athi: Utshoni umsindo walokhukuhlokoma okukhulu enkambeni yamaHebheru? Asesazi ukuthi umtshokotsho weNkosi ufikile enkambeni.

7 AmaFilisti asesesaba, ngoba athi: UNkulunkulu ufikile enkambeni. Athi-ke: Maye kithi! Ngoba kakuzanga kwenzeke okunje mandulo.

8 Maye kithi! Ngubani ozasophula esandleni salaba onkulunkulu abalamandla? Laba ngonkulunkulu abatshaya amaGibhithe ngazo zonke inhlupheko enkangala.

9 Qinani, libe ngamadoda, maFilisti, hlezi lisebenzele amaHebherui njengoba alisebenzela. Ngakho banini ngamadoda, lilwej.

10 Ngakho amaFilisti alwa, loIsrayeli watshaywak, babalekela, ngulowo lalowo ethenteni lakhe. Njalo kwaba lokubulawa okukhulu kakhulu, ngoba kwawa koIsrayeli abayizinkulungwane ezingamatshumi amathathu abahamba ngenyawol.

11 Umtshokotsho kaNkulunkulu wasuthathwam, lamadodana womabili kaEli, uHofini loPhinehasi, abulawan.

12 Kwasekugijima umuntu wakoBhenjamini evela emaviyweni, wafika eShilo ngalolosukuo, lezigqoko zakhe zidatshuliwep elenhlabathi ekhanda lakheq.

13 Ekufikeni kwakhe, khangela-ke, uEli wayehlezi esihlalweni eceleni kwendlela elindile, ngoba inhliziyo yakhe yayithuthumelela umtshokotsho kaNkulunkulur. Kwathi lowomuntu esengenile emzini ukubika, kwakhala umuzi wonke.

14 Lapho uEli esizwa umsindo wokukhala wathi: Uyini umsindo wale inhlokomo? Lowomuntu wasephangisa weza wamtshela uEli.

15 Njalo uEli wayeleminyaka engamatshumi ayisificamunwemunye leyisificaminwembili, lamehlo akhe ema ukuthi ayengelakho ukubonas.

16 Lowomuntu wasesithi kuEli: Nginguye ovela emaviyweni; ngibaleke emaviyweni lamuhla. Wasesithi: Kwenziweni, ndodana yami?

17 Owaletha umbiko wasephendula wathi: UIsrayeli ubalekile phambi kwamaFilisti, futhi kube lokubulawa okukhulu ebantwini, njalo lamadodana akho womabili, uHofini loPhinehasi, afile, lomtshokotsho kaNkulunkulu uthethwe.

18 Kwasekusithi esekhulume ngomtshokotsho kaNkulunkulu, wawa nyovane esihlalweni eceleni kwesango, kwephuka intamo yakhe, wafa, ngoba lowomuntu wayemdala, enzima. Njalo wayahlulele uIsrayeli iminyaka engamatshumi amane.

19 Lomalokazana wakhe, umkaPhinehasi, wayekhulelwe, esezabeletha; esezwile umbiko wokuthi umtshokotsho kaNkulunkulu uthethwe, lokuthi uyisezala lomkakhe bafile, wakhothama wabeletha, ngoba wafikelwa yimihelo.

20 Njalo phose ngesikhathi sokufa kwakhe abesifazana ababemi belaye bathi: Ungesabi, ngoba ubelethe indodanat. Kodwa kaphendulanga njalo kazange akunanze.

21 Wambiza umfana ngokuthi nguIkabodiu, esithi: Inkazimulo isukile koIsrayeli; ngoba umtshokotsho kaNkulunkulu uthethwe, langenxa kayisezala lomkakhe.

22 Wasesithi: Inkazimulo isukile koIsrayeli ngoba umtshokotsho kaNkulunkulu uthethwev.

Umtshokotsho wesivumelwano usala elizweni lamaFilisti

5AmaFilisti asewuthatha umtshokotsho kaNkulunkulu awususa eEbeni-Ezeria awusa eAshidodib.

2 AmaFilisti asethatha umtshokotsho kaNkulunkulu, awungenisa endlini kaDagoni, awubeka ngakuDagonic.

3 Kwathi abeAshidodi bevuka kusisa ngovivi, khangela, uDagoni esewile ngobuso bakhe emhlabathini phambi komtshokotsho weNkosid. Basebemthatha uDagoni, bambuyisela endaweni yakhe.

4 Sebevukile kusisa ekuseni kakhulu, khangela, uDagoni wayesewile ngobuso bakhe emhlabathini phambi komtshokotsho weNkosi, lekhanda likaDagoni lempama zombili zezandla zakhe kwakuqunyiwe embundwini; kwasala kuye isithombo kuphelae.

5 Ngakho abapristi bakaDagoni labo bonke abangena endlini kaDagoni kabanyatheli embundwini kaDagoni eAshidodi kuze kube lamuhlaf.

6 Kodwa isandla seNkosi saba nzima phezu kwabeAshidodig, yabachithah, yabatshaya ngamathumba ophayo, iAshidodi lemingcele yayoi.

7 Kwathi abantu beAshidodi sebebona ukuthi kunjalo, bathi: Umtshokotsho kaNkulunkulu kaIsrayeli kawungahlali kithi, ngoba isandla sakhe sinzima phezu kwethu laphezu kukaDagoni unkulunkulu wethu.

8 Ngakho bathuma babuthanisa zonke iziphathamandla zamaFilisti kibo, bathi: Sizakwenzani ngomtshokotsho kaNkulunkulu kaIsrayelij? Zasezisithi: Umtshokotsho kaNkulunkulu kaIsrayeli kawubhode uye eGathik. Basebewubhodisa bewusa khona umtshokotsho kaNkulunkulu kaIsrayeli.

9 Kwasekusithi sebewubhodise bewuthwele, isandla seNkosi sasimelene lomuzil ngomonakalo omkhulu kakhulu, yatshaya abantu bomuzi, kusukela komncinyane kusiya komkhulu; kwasekuqhamuka amathumba ophayo kubom.

10 Basebewuthumela umtshokotsho kaNkulunkulu eEkhironin. Kwasekusithi ekufikeni komtshokotsho kaNkulunkulu eEkhironio, abeEkhironi bakhala besithi: Babhodise baletha umtshokotsho kaNkulunkulu wakoIsrayeli kithi ukusibulala labantu bakithi.

11 Ngakho bathuma babuthanisa zonke iziphathamandla zamaFilistip, bathi: Thumani lisuse umtshokotsho kaNkulunkulu wakoIsrayeli ukuthi ubuyele endaweni yawo, ukuze ungasibulali labantu bakithi, ngoba kwakulomonakalo wokufa emzini wonke, lesandla sikaNkulunkulu sasinzima kakhulu khona.

12 Labantu abangafanga batshaywa ngamathumba ophayo; lokukhala komuzi kwenyukela emazulwiniq.

Umtshokotsho wesivumelwano ubuyiselwa koIsrayeli

6Lomtshokotsho weNkosi wawuselizweni lamaFilisti inyanga eziyisikhombisa.

2 AmaFilisti asebiza abapristi labavumisia, esithi: Sizawenzelani umtshokotsho weNkosi? Saziseni ukuthi singawuthumeza lani endaweni yawo.

3 Basebesithi: Uba lingawuthumeza umtshokotsho kaNkulunkulu wakoIsrayeli, lingawuthumezi uzeb, kodwa libuyisele lokubuyisela kuye umnikelo wecalac. Khona-ke lizasiliswa, njalo kuzakwaziwa kini ukuthi kungani isandla sakhe singasuki kinid.

4 Basebesithi: Uzakuba yini umnikelo wecala esizawubuyisela kuye? Basebesithi: Amathumba ophayo egolide amahlanu lamagundwane amahlanu egolidee, njengokwenani leziphathamandla zamaFilistif; ngoba bekulenhlupheko eyodwa kini lonke lakuziphathamandla zenu.

5 Ngakho lizakwenza imifanekiso yamathumba enu ophayo lemifanekiso yamagundwane enu alonayo ilizweg, limnike udumo uNkulunkulu kaIsrayelih; mhlawumbe angenza lula isandla sakhe sisuke phezu kwenui sisuke laphezu kwabonkulunkulu benu sisuke laphezu kwelizwe lenuj.

6 Lenzelani-ke inhliziyo zenu zibe lukhuni njengamaGibhithe loFaro benza inhliziyo zabo zaba lukhunik? Emva kokuthi esenze kabuhlungu kubo kabavumelanga yini ukuthi bahambe, basebehambal?

7 Ngakho-ke thathani lilungise inqola entsha lamankomokazi amabili amunyisayom okungezanga jogwe phezu kwawo, liwabophele amankomokazi enqoleni, liwabuyisele ekhaya amankonyana awo asuke emva kwawon.

8 Lithathe umtshokotsho weNkosi, liwubeke enqoleni, lempahla zegolide elizibuyisela kuye zibe ngumnikelo wecala, lizifake ebhokisini eceleni kwawo; liyithumeze ihambeo.

9 Libone aluba isenyuka ngendlela yomngcele wawo eya eBeti-Shemeship, yiyo esenzele lobububi obukhulu; kodwa uba kungenjalo, sizakwazi ukuthi kakusiso isandla sayo esisitshayileyo, sehlelwe yingozi njeq.

10 Abantu basebesenza njalo, bathatha amankomokazi amabili amunyisayo, bawabophela enqoleni, bawavalela amankonyana awo ekhaya.

11 Bawubeka umtshokotsho weNkosi enqoleni lebhokisi elilamagundwane egolide lezithombe zamathumba abo ophayo.

12 Amankomokazi aseqonda endleleni, ngendlela eya eBeti-Shemeshir, ahamba ngomgwaqo omkhulus ehamba ebhonsa, engaphambukeli ngakwesokunene loba ngakwesokhohlo, leziphathamandla zamaFilisti zawalandela kwaze kwaba semngceleni weBeti-Shemeshi.

13 AbeBeti-Shemeshi babevuna isivuno sengqoloyi esigodini; lapho bephakamisa amehlo abo, bawubona umtshokotsho, bathokoza ukuwubona.

14 Inqola yasingena ensimini kaJoshuwa weBeti-Shemeshi, yema khona, lapho okwakulelitshe elikhulu khona; basebebanda izigodo zenqola, basebenikela amankomokazi aba ngumnikelo wokutshiswa eNkosini.

15 AmaLevi asewethula umtshokotsho weNkosi lebhokisi elalilawot, okwakukulo impahla zegolide, akubeka phezu kwelitshe elikhulu. Labantu beBeti-Shemeshi banikela iminikelo yokutshiswa, bayihlabela iNkosi imihlatshelo ngalolosuku.

16 Iziphathamandla ezinhlanu zamaFilisti sezikubonileu, zabuyela eEkhironi ngalolosukuv.

17 Lala ngamathumba ophayo egolide amaFilisti awabuyisela abe ngumnikelo wecala eNkosini, eleAshidodi elilodwaw, eleGaza elilodwax, eleAshikeloni elilodway, eleGathi elilodwaz, eleEkhironi elilodwaa.

18 Lamagundwane egolide njengokwenani lemizi yonke yamaFilisti yeziphathamandla ezinhlanu, kusukela emizini ebiyelweyo kuze kube semizaneni yemaphandlenib kuze kube selitsheni elikhulu likaAbeli, lapho ababeka khona umtshokotsho weNkosi, elisensimini kaJoshuwa umBeti-Shemeshi kuze kube lamuhlac.

19 Yasitshaya amadoda eBeti-Shemeshi ngoba ayekhangele phakathi komtshokotsho weNkosi; yebo, yatshaya phakathi kwabantu amadoda azinkulungwane ezingamatshumi amahlanu lamatshumi ayisikhombisad. Abantu basebelila ngoba iNkosi yayitshaye ngokutshaya okukhulu phakathi kwabantue.

20 Ngakho abantu beBeti-Shemeshi bathi: Ngubani olakho ukumaf phambi kweNkosi, lo uNkulunkulu ongcweleg? Uzakwenyukela kubani esuka kithi?

21 Basebethuma izithunywa kubahlali beKiriyathi-Jeyarimi besithi: AmaFilisti asewubuyisile umtshokotsho weNkosi; yehlani liwenyusele kinih.

7Njalo abantu beKiriyathi-Jeyarimi bezaa, benyusa umtshokotsho weNkosi, bawungenisa endlini kaAbinadaba phezu kwaloloqaqa, bangcwelisa uEleyazare indodana yakhe ukuthi agcine umtshokotsho weNkosib.

USamuweli wahlulela uIsrayeli

2 Kwasekusithi kusukela ngosuku umtshokotsho uhlala eKiriyathi-Jeyarimi, insuku zanda; ngoba kwaba yiminyaka engamatshumi amabili; lendlu yonke yakoIsrayeli yakhala ilandela iNkosi.

3 USamuweli wasekhuluma endlini yonke kaIsrayeli esithi: Uba libuyela eNkosini ngenhliziyo yenu yonkec, susani onkulunkulu bezizweni phakathi kwenud laboAshitarothie, liqondise inhliziyo yenu eNkosinif, likhonze yona yodwa, ngakho izalophula esandleni samaFilistig.

4 Ngakho abantwana bakoIsrayeli basebesusa oBhali laboAshitarothi, bakhonza iNkosi yodwah.

5 USamuweli wasesithi: Buthanisani uIsrayeli wonke eMizipai; njalo ngizalikhulekela eNkosinij.

6 Basebebuthana eMizipa, bakha amanzi, bawathela phambi kweNkosik, bazila ukudla mhlalokhol, bathi lapho: Sonile eNkosinim. USamuweli wasesahlulela abantwana bakoIsrayeli eMizipa.

7 Kwathi amaFilisti esezwile ukuthi abantwana bakoIsrayeli babuthene eMizipa, iziphathamandla zamaFilisti zenyuka zamelana loIsrayeli. Abantwana bakoIsrayeli sebekuzwile bawesaba amaFilisti.

8 Abantwana bakoIsrayeli basebesithi kuSamuweli: Ungathuli ukusikhalela eNkosini uNkulunkulu wethu ukuze asisindise esandleni samaFilistin.

9 USamuweli wasethatha iwundlu elimunyayo, walinikela lonke eNkosini laba ngumnikelo otshiswayo. USamuweli wakhalela uIsrayeli eNkosini, iNkosi yasimphendulao.

10 Kwathi uSamuweli esanikela umnikelo wokutshiswa, amaFilisti asondela empini loIsrayeli; kodwa iNkosi yaduma ngelizwi elikhulu phezu kwamaFilisti ngalolosukup, yawachithachitha, asetshaywa phambi kukaIsrayeliq.

11 Amadoda akoIsrayeli asephuma eMizipa axotshana lamaFilisti, awatshaya, kwaze kwaba ngaphansi kweBetikari.

12 USamuweli wasethatha ilitshe, walimisa phakathi kweMizipa leSheni, wabiza ibizo lalo iEbeni-Ezerir, wathi: Kuze kube khathesi iNkosi isisiziles.

13 Ngakho amaFilisti ehliselwa phansit, kawabe esaphinda ukungena emngceleni wakoIsrayeliu. Njalo isandla seNkosi samelana lamaFilisti zonke izinsuku zikaSamuweliv.

14 Imizi amaFilisti ayeyithethe-ke koIsrayeli yabuyiselwa kuIsrayeli kusukela eEkhironiw kuze kufike eGathix; lomngcele wayo uIsrayeli wawukhulula esandleni samaFilisti. Njalo kwaba lokuthula phakathi kukaIsrayeli lamaAmoriy.

15 USamuweli wasesahlulela uIsrayeli insuku zonke zempilo yakhez.

16 Wahamba iminyaka ngeminyaka wabhoda eBhethelia, leGiligalib, leMizipac; wahlulela uIsrayeli kuzo zonke lezozindawo.

17 Lokubuyela kwakhe kwakuyikuya eRamad, ngoba indlu yakhe yayilapho; wahlulela uIsrayeli khona, wayakhela lapho iNkosi ilathie.

Abantwana bakoIsrayeli bafuna inkosi

8Kwasekusithi uSamuweli esemdala wabekaa amadodana akhe ukuze abe ngabahluleli koIsrayelib.

2 Lebizo lendodana yakhe elizibulo lalinguJoweli, lebizo leyesibili linguAbhiya; ayengabahluleli eBherishebhac.

3 Kodwa amadodana akhe ayengahambi ngendlela zakhe, kodwa aphambukela enzuzweni embid, emukela isivalamlomo, aphambula isahluleloe.

4 Kwasekubuthana abadala bonke bakoIsrayeli, beza kuSamuweli eRamaf,

5 bathi kuye: Khangela, wena usumdala, lamadodana akho kawahambi ngendlela zakho; ngakho sibekele inkosi ukuze isahlulele njengazo zonke izizweg.

6 Kodwa leyonto yayimbi emehlweni kaSamuweli lapho besithi: Sinike inkosi ukusahlulela. USamuweli wasekhuleka eNkosini.

7 INkosi yasisithi kuSamuweli: Lalela ilizwi labantu kukho konke abakutshoyo kuwe, ngoba kakusuwe abakwalayoh, kodwa bala mina ukuze ngingabusi phezu kwaboi.

8 Ngokwezenzo zonke abazenzileyo kusukela ngosuku engabenyusa ngalo eGibhithe kuze kube lamuhla, bangitshiyile bakhonza abanye onkulunkulu; benza njalo lakuwe.

9 Ngakho khathesi, lalela ilizwi labo; kodwa nxa ubafakazele kakhulu, ubazise indlela yenkosi ezabusa phezu kwaboj.

10 USamuweli wasetshela abantu abacela kuye inkosi wonke amazwi eNkosi.

11 Wasesithi: Le izakuba yindlela yenkosi ezabusa phezu kwenuk; izathatha amadodana enu izibekele wona enqoleni zayo lakubagadi bamabhiza ayo, agijime phambi kwezinqola zayol.

12 Izazibekela wona abe yizinduna zezinkulungwane lezinduna zamatshumi amahlanu, lokulima amasimu ayo, lokuvuna isivuno sayo, lokwenza izikhali zayo zempi, lezikhali zezinqola zayom.

13 Izathatha amadodakazi enu iwenze abe ngabenzi bamakha, labapheki, labaphekizinkwan.

14 Izathatha amasimu enu, lezivini zenu lezivande zenu zemihlwathi, ezinhle, ikunike inceku zayo.

15 Izathatha okwetshumi yenhlanyelo yenu leyezivini zenu, iyinike induna zayo lenceku zayoo.

16 Izathatha inceku zenu lencekukazi zenu lamajaha enu angcono labobabhemi benu, ikusebenzise emsebenzini wayo.

17 Izathatha okwetshumi kwemihlambi yenu; lina-ke libe yizinceku zayo.

18 Njalo lizakhala ngalolosuku ngenxa yenkosi yenu elizikhethele yona; kodwa iNkosi kayiyikuliphendula mhlalokhop.

19 Kodwa abantu bala ukulilalela ilizwi likaSamuweli, bathi: Hatshi, kodwa kuzakuba lenkosi phezu kwethu,

20 ukuze lathi sibe njengezizwe zonkeq, lenkosi yethu isahlulele, iphume phambi kwethu, ilwe izimpi zethu.

21 USamuweli esewazwile wonke amazwi abantu, wawalandisa endlebeni zeNkosi.

22 INkosi yasisithi kuSamuweli: Lalela ilizwi labo, ubabekele inkosir. USamuweli wasesithi emadodeni akoIsrayeli: Hambani liye ngulowo lalowo emzini wakhe.

USawuli ukhethwa ukuthi abe yinkosi

9Kwakukhona-ke indoda yakoBhenjamini obizo layo linguKishi, indodana kaAbiyeli, indodana kaZerori, indodana kaBekorathi, indodana kaAfiya, umBhenjamini, iqhawe elilamandlaa.

2 Njalo yayilendodana, obizo layo lalinguSawuli, ijaha elihle; kwakungelamuntu omuhle kulalo phakathi kwabantwana bakoIsrayelib; kusukela emahlombe alo kusiya phezulu lalilide kulabo bonke abantuc.

3 Obabhemikazi bakaKishi, uyise kaSawuli, balahleka-ke. Ngakho uKishi wathi kuSawuli indodana yakhe: Ake uthathe enye yezinceku lawe, usukume uhambe uyedinga obabhemikazi.

4 Wasedabula intaba zakoEfrayimid, wadabula ilizwe leShalishae, kodwa kababatholanga. Basebedabula ilizwe leShalimaf, kodwa babengekho. Basebedabula ilizwe lakoBhenjamini, kodwa kababatholanga.

5 Bona sebefikile elizweni leZufig, uSawuli wathi encekwini yakhe eyayilaye: Woza sibuyele, hlezi ubaba ayekele obabhemikazi abesenqinekela thinah.

6 Yasisithi kuye: Khangela-ke, kulomuntu kaNkulunkulu kulumuzi, ungumuntu ohloniphekayoi; konke akutshoyo kuyenzeka sibili. Khathesi asiye khona; mhlawumbe angasitshela indlela esizahamba ngayoj.

7 USawuli wasesithi encekwini yakhe: Kodwa khangela, uba sisiya, sizamphathelani lowomuntuk? Ngoba isinkwa kasisekho ezitsheni zethu; futhi kakulasipho sokusa emuntwini kaNkulunkulu. Silanil?

8 Inceku yasibuya yamphendula uSawuli yathi: Khangela, kutholakala esandleni sami ingxenye yesine yeshekeli* lesiliva; ngizamnika yona lowomuntu kaNkulunkulu ukuze asitshele indlela yethu.

9 (Endulo koIsrayeli lapho umuntu esiyabuza kuNkulunkulum, wayesitsho kanje: Woza siye kumboni; ngoba lo ongumprofethi lamuhla kuqala wayebizwa ngokuthi ngumbonin.)

10 USawuli wasesithi encekwini yakhe: Lihle ilizwi lakho; woza sihambe. Basebesiya emzini lapho okwakukhona lowomuntu kaNkulunkulu.

11 Besenyuka ngomqanso womuzi, bona bafica amantombazana ephuma ukuyakukha amanzi, bathi kuwo: Umboni ulapha yinio?

12 Asebaphendula athi: Ukhona; khangelani, uphambi kwenu. Phangisani khathesi; ngoba ufike lamuhla emzini, ngoba abantu balomhlatshelo lamuhla endaweni ephakemeyop.

13 Ekungeneni kwenu emzini, lizahle limthole engakenyukeli endaweni ephakemeyo ukuyakudlaq; ngoba abantu kabayikudla aze afike, ngoba nguye obusisa umhlatshelo, emva kwalokho abanxusiweyo badle. Ngakho-ke yenyukani, ngoba yena, phose ngalesisikhathi, lizamthola.

14 Basebesenyukela emzini; besangena phakathi komuzi, khangela, uSamuweli waphuma ukubahlangabeza ukwenyukela endaweni ephakemeyo.

15 INkosi yasibonakalisa endlebeni kaSamuweli ngosuku phambi kokufika kukaSawulir, isithi:

16 Kusasa phose ngalesisikhathi ngizathuma kuwe umuntu ovela elizweni lakoBhenjamini; futhi umgcobe abe ngumbusi phezu kwabantu bami uIsrayeli, ukuze asindise abantu bami esandleni samaFilistis, ngoba ngibonile abantu bami, ngoba ukukhala kwabo kufikile kimit.

17 Kwathi uSamuweli ebona uSawuli, iNkosi yamphendulau: Khangela, umuntu ebengikhuluma ngaye kuwe. Lo uzabusa phezu kwabantu bamiv.

18 USawuli wasesondela kuSamuweli phakathi kwesango wathi: Akungitshele, ingaphi lapha indlu yomboni?

19 USamuweli wasemphendula uSawuli wathi: Yimi umboni; yenyuka phambi kwami uye endaweni ephakemeyo, ngoba lamuhla uzakudla lami; lekuseni ngizakuyekela uhambe, ngikutshele konke okusenhliziyweni yakho.

20 Lamayelana labobabhemikazi bakho asebelensuku ezintathu belahlekile, ungafaki inhliziyo yakho kubo, ngoba sebetholiwew. Kodwa zikubani iziloyiso zonke zikaIsrayeli? Kazikho kuwe yini lendlini yonke kayihlo?

21 USawuli wasephendula wathi: Kangisuye umBhenjamini yini, owesincinyane sezizwe zakoIsrayelix, losendo lwethu luncinyane kulazo zonke insendo zesizwe sakoBhenjamini? Pho-ke, ukhulumelani kimi ngalindlelay?

22 USamuweli wasethatha uSawuli lenceku yakhe, wabangenisa ekamelweni lokudlelaz, wabahlalisa endaweni engaphezulu yabanxusiweyo, ababengaphose babe ngamatshumi amathathu.

23 USamuweli wasesithi kumpheki: Letha isabelo engikunike sona, engithe kuwe ngaso: Sibeke ngakuwe.

24 Umpheki wasephakamisa umlenze lokwakuphezu kwawo, wakubeka phambi kukaSawulia. USamuweli wasesithi: Khangela, okuseleyo; kubeke phambi kwakho, dlana; ngoba bekubekelwe wena kuze kufike lesisikhathi esimisiweyo, njengoba ngitshilo: Nginxuse abantu. USawuli wasesidla loSamuweli ngalolosuku.

25 Sebehlile endaweni ephakemeyo baya emzini, wakhuluma loSawuli ephahlenib.

26 Basebevuka ngovivi; kwasekusithi phose emadabukakusa, uSamuweli wambiza uSawuli ephahleni esithi: Sukuma ukuze ngikuyekele uhambe. Wasesukuma uSawuli, baphuma bobabili, yena loSamuweli, baya phandle.

27 Sebesehlela ekucineni komuzi, uSamuweli wathi kuSawuli: Tshela inceku ukuthi yedlule phambi kwethu (yasisedlula), kodwa wena mana okwakhathesi, ukuthi ngikuzwise ilizwi likaNkulunkulu.

USamuweli ugcoba uSawuli

10USamuweli wasethatha umfuma wamafutha, wawathela ekhanda lakhea, wamangab, wathi: Angithi kungoba iNkosi ikugcobele ukuthi ube ngumbusi phezu kwelifa layoc?

2 Ekusukeni kwakho kimi lamuhla uzafica abantu ababili engcwabeni likaRasheli emngceleni wakoBhenjamini eZelizad; njalo bazakuthi kuwe: Obabhemikazi obuyebadinga sebetholiwe, khangela-ke, uyihlo useyekele udaba labobabhemikazi, usenqinekela linae esithi: Ngizayenzelani indodana yami?

3 Nxa usudlule lapho waya phambili, uzafika esihlahleni se-okhi* seThabhorif; lalapho uzahlangana labantu abathathu besenyuka besiya kuNkulunkulu eBhethelig, omunye ephethe amazinyane amathathu, lomunye ephethe amaqebelengwana ezinkwa amathathu, lomunye ephethe imbodlela yewayini.

4 Bazakubuza ngempilo, bakunike izinkwa ezimbili, ozazithatha esandleni sabo.

5 Emva kwalokho uzafika eqaqeni lukaNkulunkuluh lapho okuhlala khona ibutho lenqaba yamaFilistii; kuzakuthi-ke, nxa ufika lapho emzini uzahlangana lexuku labaprofethi besehla endaweni ephakemeyo, laphambi kwabo kulogubhu lwezintamboj, lesigubhu, lomhlangak, lechacho, beprofethal.

6 LoMoya kaNkulunkulu uzafika ngamandla phezu kwakhom, uprofethe kanye labo, uphendulwe ube ngomunye umuntun.

7 Kuzakuthi-ke lapho lezizibonakaliso zikufikela, wena wenze lokho isandla sakho esizakutholao, ngoba uNkulunkulu ulawep.

8 Uzakwehla phambi kwami uye eGiligaliq; khangela-ke, ngizakwehlela kuwe ukuze nginikele iminikelo yokutshiswa, ngihlabe imihlatshelo yeminikelo yokuthula. Uzalinda insuku eziyisikhombisa ngize ngifike kuwe, ngikutshele lokho ozakwenzar.

9 Kwasekusithi lapho esefulathele ukuthi asuke kuSamuweli, uNkulunkulu wamnika enye inhliziyo; lazo zonke lezizibonakaliso zeza mhlalokho.

10 Lapho sebefikile khona eqaqenis, khangela, ixuku labaprofethi lamhlangabezat; uMoya kaNkulunkulu wasefika ngamandla phezu kwakhe, waprofetha phakathi kwabou.

11 Kwasekusithi bonke ababemazi mandulo bebona ukuthi, khangela, uprofetha labaprofethi, abantu bathi, omunye komunye: Kuyini lokhu okwehlele indodana kaKishi? Kanti uSawuli laye uphakathi kwabaprofethiv?

12 Kwasekuphendula umuntu owakhona wathi: Kanti ngubani uyise wabow? Ngakho kwasekusiba yisaga ukuthi: Kanti uSawuli laye uphakathi kwabaprofethix?

13 Eseqedile ukuprofetha wafika endaweni ephakemeyo.

14 Uyise omncinyane kaSawuli wathi kuye lencekwini yakhe: Beliye ngaphi? Wasesithi: Ukuyadinga obabhemikazi; lapho sesibona ukuthi kabakho sasesifika kuSamuweliy.

15 Uyise omncinyane kaSawuli wathi: Ake ungitshele ukuthi utheni kini uSamuweli?

16 USawuli wasesithi kuyise omncinyane: Usitshelile sibili ukuthi obabhemikazi sebetholakele. Kodwa udaba lombuso akhuluma ngalo uSamuweli kamtshelangaz.

17 USamuweli wasebizela abantu ndawonye eNkosinia eMizipab;

18 wathi kubantwana bakoIsrayeli: Itsho njalo iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli: Mina ngamenyusa uIsrayeli eGibhithe, ngalikhulula esandleni samaGibhithe lesandleni sayo yonke imibuso eyalicindezelayoc.

19 Kodwa lamuhla lina limalile uNkulunkulu wenu, yena ngokwakhe owalisindisayo engozini zonke zenu lensizini zenu; laselisithi kuye: Hatshi, beka inkosi phezu kwethud. Ngakho-ke manini phambi kweNkosi ngezizwe zenu langezinkulungwane zenue.

20 USamuweli wasesondeza zonke izizwe zakoIsrayeli; njalo isizwe sakoBhenjamini sabanjwaf.

21 Wasesondeza isizwe sakoBhenjamini ngensendo zaso, losendo lwakoMatiri lwabanjwa, loSawuli indodana kaKishi wabanjwa. Kuthe bemdinga katholakalanga.

22 Ngakho babuya babuza eNkosini ukuthi lowomuntu usezafika lapha yini? INkosi yasisithi: Khangelani, ucatshile empahlenig.

23 Basebegijima bamlanda khona; lapho esemi phakathi kwabantu, wayemude kulabo bonke abantu kusukela ehlombe lakhe kusiya phezuluh.

24 USamuweli wasesithi kubo bonke abantu: Liyambona yini lowo iNkosi emkhethileyo, ukuthi kakho loyedwa onjengaye kubo bonke abantu? Bonke abantu basebememeza bathi: Kayiphile inkosii!

25 USamuweli wasebatshela abantu indlela yombuso, wawubhala egwalweni, walubeka phambi kweNkosi. USamuweli wasebayekela bonke abantu bahamba, wonke waya endlini yakhej.

26 USawuli laye wasesiya endlini yakhe eGibeyak; kwasekuhamba laye amaqhawe onhliziyo zawo uNkulunkulu wayezithintile.

27 Kodwal abantwana bakaBheliyali bathi: Uzasisindisa njani lom? Basebemdelela, kabamphathelanga sipho; kodwa wazithulelan.

USawuli unqoba amaAmoni

11Kwasekusenyuka uNahashi umAmonia, wamisa inkamba maqondana leJabeshi-Gileyadib; wonke amadoda eJabeshi asesithi kuNahashi: Yenza isivumelwano lathi, sizakusebenzelac.

2 Kodwa uNahashi umAmoni wathi kibo: Ngizasenza phezu kwalokhu isivumelwano lanid, ukuze ngilikopole wonke amehlo awesokunenee njalo ngehlisele uIsrayeli wonke ihlazof.

3 Abadala beJabeshi basebesithi kuye: Siyekele okwensuku eziyisikhombisa ukuze sithume izithunywa kuwo wonke umngcele wakoIsrayeli. Uba-ke kungekho ongasisindisa, sizaphuma size kuwe.

4 Izithunywa zasezifika eGibeya kaSawulig, zalandisa amazwi endlebeni zabantu, labantu bonke baphakamisa ilizwi labo bakhala inyembezih.

5 Khangela-ke, uSawuli weza emva kwezinkabi evela emasimini, uSawuli wathi: Kwenze njani ebantwini ukuthi bakhale? Basebemtshela amazwi amadoda eJabeshi.

6 UMoya kaNkulunkulu wasefika ngamandla phezu kukaSawuli lapho esizwa lawomazwi, lolaka lwakhe lwavutha kakhului.

7 Wasethatha inkabi ezimbili, waziquma zaba yiziqa, wazithumela kuwo wonke umngcele wakoIsrayeli ngesandla sezithunywa esithij: Ongaphumi alandele uSawuli alandele loSamuweli, kuzakwenziwanje enkabini zakhe. Ukwesaba iNkosi kwasekusehlela phezu kwabantu, baphuma njengamuntu munyek.

8 Lapho ebabala eBezekil, abantwana bakoIsrayeli babe yizinkulungwane ezingamakhulu amathathu, lamadoda akoJuda eyizinkulungwane ezingamatshumi amathathum.

9 Basebesithi kuzo izithunywa ezazifikile: Lizawatshela njalo amadoda eJabeshi-Gileyadi lithi: Kusasa lizakuba losindiso nxa ilanga selitshisa. Lapho izithunywa zifika zawatshela amadoda eJabeshi, athokoza.

10 Ngakho amadoda eJabeshi athi: Kusasa sizaphumela kini, lenze kithi njengakho konke okulungileyo emehlweni enun.

11 Kwasekusithi kusisa, uSawulio wamisa abantu ngezigaba ezintathup; bafika phakathi kwenkamba ngomlindo wekuseniq; bamtshaya uAmoni lwaze lwatshisa usuku; kwasekusithi abaseleyo bahlakazeka, kwaze kwathi kakusalanga kibo ababili bendawonye.

12 Abantu basebesithi kuSamuweli: Ngubani othe: USawuli uzabusa yini phezu kwethur? Baletheni labobantu ukuze sibabulales.

13 Kodwa uSawuli wathi: Kakuyikubulawa muntu ngalolusukut, ngoba lamuhla iNkosi yenze inkululeko koIsrayeliu.

14 USamuweli wasesithi ebantwini: Wozani siye eGiligaliv, sivuselele umbuso khona.

15 Bonke abantu basebesiya eGiligali, bambeka khona uSawuli waba yinkosi phambi kweNkosi eGiligaliw. Bahlaba khona imihlatshelo yeminikelo yokuthula phambi kweNkosi, lalapho uSawuli lawo wonke amadoda akoIsrayeli bathokoza kakhulukazix.

USamuweli ukhuluma ngokuthembeka kwakhe

12USamuweli wasesithi kuIsrayeli wonke: Khangelani, ngililalele ilizwi lenu kukho konke elakutsho kimia, sengibeke inkosi phezu kwenub.

2 Khathesi-ke, khangelani, inkosi iyahamba phambi kwenuc; mina sengimdala, sengiyimpunga, khangelani, lamadodana ami akini; mina-ke ngihambile phambi kwenu kusukela ebutsheni bami kuze kube lamuhlad.

3 Khangelani, ngilapha; fakazani limelane lami phambi kweNkosi laphambi kogcotshiweyo wayoe: Ngithethe inkabi kabani? Loba ngithethe ubabhemi kabanif? Ngiqilibezele banig? Ngicindezele banih? Ngemukele kubani isivalamlomo ukuze ngiphofuze amehlo ami ngawo? Njalo ngizakubuyisela kinii.

4 Basebesithi: Kawusiqilibezelangaj, kawusicindezelangak, njalo kawemukelanga lalutho esandleni samuntu.

5 Wasesithi kibo: INkosi ingumfakazi imelene lani logcotshiweyo wayo ungumfakazi lamuhlal ukuthi kalitholanga lutho esandleni sami. Bathi: Ingumfazakim.

Indlela uNkulunkulu amphatha ngayo uIsrayeli

6 USamuweli wasesithi ebantwini: KuyiNkosi eyenza uMozisi loAroni, eyenyusa oyihlo elizweni leGibhithen.

7 Khathesi-ke, manini njalo ngahlulelane lani phambi kweNkosi ngezenzo zonke ezilungileyo zeNkosi eyazenza kini lakuboyihloo.

8 Lapho uJakobe esefikile eGibhithep, oyihlo bakhala eNkosiniq, iNkosi yasithuma oMozisi loAroni, abakhupha oyihlo eGibhithe, babenza bahlala kulindawor.

9 Sebeyikhohliwe iNkosi uNkulunkulu wabos, yabathengisa esandleni sikaSisera induna yebutho leHazorit, lesandleni samaFilistiu, lesandleni senkosi yakoMowabiv; basebesilwa bemelene labo.

10 Basebekhala eNkosini bathi: Sonile, ngoba siyilahlile iNkosiw, sakhonza oBhali laboAshitarothix. Kodwa khathesi sophule esandleni sezitha zethu, sizakukhonzay.

11 INkosi yasithuma uJerubaliz, loBhedania, loJefithab, loSamuwelic, yalikhulula esandleni sezitha zenu inhlangothi zonke, laselihlala livikelekile.

12 Lapho libona ukuthi uNahashi inkosi yabantwana bakoAmoni yeza ukumelana lanid, lathi kimi: Hatshi, kodwa inkosi izasibusae; kanti iNkosi uNkulunkulu wenu yayiyinkosi yenuf.

13 Khathesi-ke, khangelanig, inkosi elayikhethayo, elayicelayoh; khangelani-ke, iNkosi imisile inkosi phezu kwenui.

14 Uba liyesaba iNkosi liyikhonza lilalela ilizwi layo, lingawuvukeli umlomo weNkosi, khona lina, lani kanye lenkosi ezabusa phezu kwenu lizalandela iNkosi uNkulunkulu wenuj.

15 Kodwa uba lingalilaleli ilizwi leNkosi, kodwa livukela umlomo weNkosik, isandla seNkosi sizamelana lanil, njengoba samelana laboyihlom.

16 Lakhathesi manini, libone linto enkulu iNkosi ezayenza phambi kwamehlo enun.

17 Angithi lamuhla kuyisivuno sengqoloyio? Ngizakhala eNkosini njalo izanika umdumo lezulup, ukuze lazi libone ukuthi ububi benu bukhulu elibenze emehlweni eNkosi ngokuzicelela inkosiq.

18 USamuweli wasekhala eNkosini, iNkosi yasinika umdumo lezulu mhlalokho; ngakho bonke abantu bayesaba kakhulu iNkosi loSamuwelir.

19 Bonke abantu basebesithi kuSamuweli: Khulekela izinceku zakho eNkosini uNkulunkulu wakho, ukuze singafi; ngoba sengezelele ezonweni zethu zonke lobububi bokuzicelela inkosis.

20 USamuweli wasesithi ebantwini: Lingesabi; lina lenze bonke lobububi, kodwa lingaphambuki ekuyilandeleni iNkosi, kodwa likhonze iNkosi ngenhliziyo yenu yonke.

21 Njalo lingaphambuki ngoba lingalandela izinto eziyizet ezingasizi lutho ezingakhululiyo, ngoba ziyizeu.

22 Ngoba iNkosi kayiyikubatshiya abantu bayov ngenxa yebizo layo elikhuluw, ngoba iNkosi yathokoza ukulenza libe ngabantu bayox.

23 Mina-ke kakube khatshana lami ukuthi ngone eNkosini ngokuyekela ukulikhulekelay; kodwa ngizalifundisaz indlela enhle lelungileyoa.

24 Kuphela yesabani iNkosi, liyikhonze ngeqiniso ngenhliziyo yenu yonkeb, ngoba bonanic okukhulu elenzele khonad.

25 Kodwa uba liphikelela lisenza okubi, lina kanye lenkosi yenue lizachithwaf.

UIsrayeli ulwa lamaFilisti

13USawuli wayelomnyaka embusweni wakhe. Esebuse uIsrayeli okweminyaka emibili,

2 uSawuli wasezikhethela abayizinkulungwane ezintathu kwamaIsrayeli; njalo abayizinkulungwane ezimbili babeloSawuli eMikimashi lentabeni yeBhethelia, lenkulungwane yaba loJonathani eGibeya yakoBhenjaminib; labaseleyo babantu wabayekela bahamba, ngulowo lalowo ethenteni lakhe.

3 UJonathani wasetshaya ibutho lenqaba yamaFilisti eyayiseGebac, lamaFilisti akuzwa. USawuli wasevuthela uphondo elizweni lonke esithi: AmaHebheru kawezwed.

4 UIsrayeli wonke wezwa kuthiwa uSawuli utshayile ibutho lenqaba yamaFilisti lokuthi uIsrayeli laye waba levumba kumaFilisti. Abantu basebebizelwa ndawonye ukulandela uSawuli baye eGiligalie.

5 AmaFilisti asebuthana ukuthi alwe loIsrayeli, inqola eziyizinkulungwane ezingamatshumi amathathu, labagadi bamabhiza abayizinkulungwane eziyisithupha, labantu abalingana letshebetshebe elisekhunjini lolwandle ngobunengi; enyuka amisa inkamba eMikimashif, empumalanga kweBeti-Avenig.

6 Kwathi amadoda akoIsrayeli ebona ukuthi asekuminyezelweni, ngoba abantu bacindezelwah, abantu bacatsha embalwini lezixukwini zameva, lemadwalenii, lezinqabeni, lemigodinij.

7 LamaHebheru achapha iJodani, aya elizweni leGadi leGileyadi. Kodwa uSawuli wayelokhu eseGiligali, labantu bonke bathuthumela bemlandela.

8 Waselinda insuku eziyisikhombisa, njengesikhathi esamiswa nguSamuweli; kodwa uSamuweli kafikanga eGiligali, labantu bahlakazeka besuka kuyek.

9 USawuli wasesithi: Sondezani kimi umnikelo wokutshiswa leminikelo yokuthula. Wasenikela umnikelo wokutshiswa.

10 Kwasekusithi eseqede ukunikela umnikelo wokutshiswa, khangela, uSamuweli wafika; uSawuli wasephuma ukumhlangabeza ukuze ambingelele.

11 USamuweli wasesithi: Wenzeni? USawuli wasesithi: Ngoba ngibone ukuthi abantu babehlakazeka besuka kimi, lawe ungafikanga ngesikhathi esimisiweyo sezinsuku, lokuthi amaFilisti asebuthene eMikimashi.

12 Ngakho ngathi: Khathesi amaFilisti azangehlela eGiligali, ngingancenganga ubuso beNkosi. Ngasengizibamba ngamandla, nganikela umnikelo wokutshiswal.

13 USamuweli wasesithi kuSawuli: Wenze ngobuwulam; kawuwugcinanga umlayo weNkosi uNkulunkulu wakho eyakulaya wona; ngoba khathesi iNkosi ibizawumisa umbuso wakho koIsrayeli kuze kube ninininin.

14 Kodwa khathesi umbuso wakho kawuyikumao. INkosi isizidingele umuntu ngokwenhliziyo yayo, njalo iNkosi isimlayile ukuthi abe ngumbusi phezu kwabantu bayo, ngoba kawugcinanga lokho iNkosi ekulaye khonap.

15 USamuweli wasesukuma wenyuka esuka eGiligali waya eGibeya yakoBhenjaminiq. USawuli wasebala abantu abaficwa belaye, phose abangamakhulu ayisithuphar.

16 Njalo uSawuli loJonathani indodana yakhe labantu abaficwa belabo bahlala eGibeya yakoBhenjamini, kodwa amaFilisti amisa inkamba eMikimashis.

17 Abachithi basebephuma enkambeni yamaFilisti ngezigaba ezintathut; esinye isigaba saphendukela endleleni yeOfirau, saya elizweni leShuwaliv;

18 lesinye isigaba saphendukela endleleni yeBhethi-Horoniw; lesinye isigaba saphendukela endleleni yomngcele okhangele esihotsheni seZeboyimi ngasenkangalax.

19 Njalo kwakungatholakali mkhandi elizweni lonke lakoIsrayeli, ngoba amaFilisti athi: Hlezi amaHebheru enze izinkemba loba imikhontoy.

20 UIsrayeli wonke-ke wehlela kumaFilisti ukulola, ngulowo lalowo isikali sakhe sekhuba, lemataka yakhe, lehloka lakhe, lesikela yakhez.

21 Imbadalo yezikali zekhuba lamamataka lamafologwe alencijo ezintathu lamahloka lokulungisa izincijo yayiyipimi*a.

22 Ngakho kwathi ngosuku lwempi kakutholakalanga inkemba loba umkhonto esandleni saloba ngubani wabantu ababeloSawuli lababeloJonathani; kodwa kwatholakala kuSawuli loJonathani indodana yakheb.

23 Lebutho lenqaba yamaFilisti laphuma laya emkhandlweni weMikimashic.

Ubuqhawe bukaJonathani

14Kwasekusithi ngolunye usuku, uJonathani indodana kaSawuli wathi emfaneni othwala izikhali zakhe: Woza sichaphele ebuthweni lenqaba yamaFilisti elingaphetsheya ngale. Kodwa kamtshelanga uyise.

2 USawuli wayehlala-ke ephethelweni leGibeyaa ngaphansi kwesihlahla sepomegranati*b esiseMigironic; labantu ababelaye babengaphose babe ngamadoda angamakhulu ayisithuphad;

3 loAhiya, indodana kaAhitubi, umfowabo kaIkabodi, indodana kaPhinehasi, indodana kaElie, umpristi weNkosi eShilof, wayembethe i-efodi*. Kodwa abantu babengazi ukuthi uJonathani uhambileg.

4 Laphakathi kwemikhandlo, lapho uJonathani ayezama ukuchapha khona ukuya ebuthweni lenqaba yamaFilisti, kwakuledwala elicijileyo nganeno, ledwala elicijileyo ngaphetsheya; njalo ibizo lelinye laliyiBozezi, lebizo lelinye laliyiSeneh.

5 Elinye iliwa laligxile enyakatho maqondana leMikimashii, lelinye ngeningizimu maqondana leGebaj.

6 UJonathani wasesithi emfaneni othwala izikhali zakhe: Woza sichaphele ebuthweni lenqaba elalaba abangasokangak; mhlawumbe iNkosi izasisebenzela, ngoba kakulasenqabelo eNkosini ukusindisa ngabanengi loba ngabalutshwanal.

7 Umthwali wezikhali zakhe wasesithi kuye: Yenza konke okusenhliziyweni yakho; phambuka, khangela ngilawe njengokwenhliziyo yakho.

8 UJonathani wasesithi: Khangela, sizachaphela kulabobantu sizibonakalise kibo.

9 Uba bekhuluma njalo kithi besithi: Manini mpo, size sifike kini; sizakuma-ke endaweni yethu, singenyukeli kibo.

10 Kodwa uba bekhuluma njalo kithi besithi: Yenyukelani kithi; sizakwenyuka-ke, ngoba iNkosi ibanikele esandleni sethum; lalokhu kuzakuba yisibonakaliso kithin.

11 Ngakho bobabili bazibonakalisa ebuthweni lenqaba yamaFilisti; amaFilisti asesithi: Khangelani, amaHebheru asephuma emilindini abecatshe kiyoo.

12 Amadoda ebutho lenqaba asephendula oJonathani lomthwali wezikhali zakhe athi: Yenyukelani kithi, sizalitshengisa ulutho. UJonathani wasesithi kumthwali wezikhali zakhe: Yenyuka ungilandele, ngoba iNkosi iwanikele esandleni sikaIsrayeli.

13 UJonathani wasekhwela ngezandla zakhe langenyawo zakhe, lomthwali wezikhali zakhe emva kwakhe. Asesiwa phambi kukaJonathani, lomthwali wezikhali zakhe wawabulala emva kwakhe.

14 Ukutshaya kokuqala atshaya ngakho uJonathani lomthwali wezikhali zakhe kwakungaba phose ngamadoda angamatshumi amabili, ensimini elingana lengxenye yendima yesipani.

15 Kwasekusiba khona ukuthuthumela enkambeni, egangeni, laphakathi kwabantu bonke; ibutho lenqaba labachithi labo bathuthumela, lomhlaba wanyikinyeka, kwasekusiba yikuthuthumela okukhulup.

16 Abalindi bakaSawuli eGibeya yakoBhenjaminiq basebebona ukuthi, khangela, ixuku lancibilikar lihamba litshayelana phansis.

17 USawuli wasesithi ebantwini ababelaye: Ake libale, libone ukuthi ngubani osuke kithi. Kwathi sebebalile, khangela, uJonathani lomthwali wezikhali zakhe babengekho.

18 USawuli wasesithi kuAhiya: Letha lapha umtshokotsho kaNkulunkulu. Ngoba umtshokotsho kaNkulunkulu ngalolosuku wawukubantwana bakoIsrayeli.

19 Kwasekusithi uSawuli esakhuluma lompristi, umsindo owawusenkambeni yamaFilisti waqhubeka wanda. USawuli wasesithi kumpristi: Buyisela isandla sakhot.

20 USawuli labo bonke abantu ababelaye basebebizelwa ndawonye bafika empini, khangela-ke, inkemba yalowo lalowo yayimelene lomakhelwane wakheu, isiyaluyalu esikhulu kakhuluv.

21 LamaHebheru ayelamaFilisti njengakuqala, enyukela lawo enkambeni inhlangothi zonke, ngitsho lawo aphenduka ukuthi abe loIsrayeli owayeloSawuli loJonathaniw.

22 Kwathi amadoda wonke akoIsrayeli ayecatshex entabeni yakoEfrayimiy esezwile ukuthi amaFilisti ayabaleka, ngitsho lawo awanamathela ewalandela empini.

23 Ngokunjalo iNkosi yamsindisa uIsrayeli ngalolosukuz; lempi yedlulela eBeti-Avenia.

24 Amadoda akoIsrayeli asekhathala ngalolosukub, ngoba uSawuli wafungisa abantu esithi: Kaqalekiswe umuntu odla ukudla kuze kube ntambama, ukuze ngiziphindiselele ezitheni zami. Ngakho kakho ebantwini owanambitha ukudlac.

25 Bonke abelizwe basebefika ehlathinid; njalo kwakuloluju phezu kobuso bomhlabathie.

26 Lapho abantu bengena ehlathini, khangela, uluju lwathonta; kodwa kakho loyedwa owasa isandla sakhe emlonyeni wakhe, ngoba abantu besaba isifungof.

27 Kodwa uJonathani wayengezwanga lapho uyise efungisa abantu; ngakho welula isihloko somqwayi owawusesandleni sakhe, wasigxamuza ehlangeni lwenyosi, wasesisa isandla sakhe emlonyeni wakhe, lamehlo akhe aqaqabuka.

28 Omunye wabantu wasephendula wathi: Uyihlo ubafungisile lokubafungisa abantu esithi: Uqalekisiwe umuntu odla ukudla lamuhla. Abantu basebephele amandlag.

29 UJonathani wasesithi: Ubaba ulihluphile ilizwe; ake libone ukuthi amehlo ami aseqaqabuke njani, ngoba nginambithe ingcosana yaloluluju.

30 Kudlula kangakanani aluba abantu bebedlile lokudla lamuhla okwempango yezitha zabo abayitholayo? Ngoba khathesi ukubulala kakubanga kukhulu phakathi kwamaFilisti.

31 Basebetshaya amaFilisti ngalolosuku kusukela eMikimashih kuze kube seAjalonii. Abantu basebephele amandla kakhulu.

32 Abantu basebetheleka empangweni; bathatha izimvu, lezinkabi, lamathole enkomo, bakuhlabela emhlabathinij; abantu bakudla kanye legazik.

33 Basebemtshela uSawuli besithi: Khangela, abantu bayona eNkosini ngokudla kanye legazi. Wasesithi: Lenze ngokungathembeki; giqelani kimi ilitshe elikhulu lamuhla.

34 USawuli wasesithi: Zihlakazeni phakathi kwabantu lithi kibo: Sondezani kimi, ngulowo lalowo inkabi yakhe, langulowo lalowo imvu yakhe, lizihlabele lapha, lidle; njalo lingoni eNkosini ngokudla kanye legazil. Ngakho bonke abantu basondeza, ngulowo lalowo inkabi yakhe ngesandla sakhe ngalobobusuku, bazihlaba khona.

35 USawuli waseyakhela iNkosi ilathi; kwakulilathi lokuqala alakhela iNkosim.

36 USawuli wasesithi: Asehleni silandele amaFilisti ebusuku, siwaphange kuze kube yikukhanya kokusa, singatshiyi lamuntu kiwo. Basebesithi: Yenza konke okuhle emehlweni akho. Kodwa umpristi wathi: Asisondeleni lapha kuNkulunkulun.

37 USawuli wasebuza kuNkulunkulu wathi: Ngehle ngilandele amaFilisti yini? Uzawanikela esandleni sikaIsrayeli yini? Kodwa kamphendulanga ngalolosukuo.

38 USawuli wasesithi: Sondelani lapha lonke bakhokheli babantu, lazi libone ukuthi lesisono sikukuphi lamuhlap.

39 Ngoba kuphila kukaJehova owasindisa uIsrayeliq, lanxa kungaba kuJonathani indodana yami, isibili uzakufa lokufa. Kodwa kakho loyedwa owamphendulayo ebantwini bonke.

40 Wasesithi kuIsrayeli wonke: Banini nganxanye lina, mina-ke loJonathani indodana yami sizakuba nganxanye. Abantu basebesithi kuSawuli: Yenza okuhle emehlweni akho.

41 Ngakho uSawuli wathi eNkosini uNkulunkulu kaIsrayeli: Phana opheleleyor. UJonathani loSawuli basebebanjwa, kodwa abantu baphunyukas.

42 USawuli wasesithi: Yenzani inkatho yokuphosa phakathi kwami loJonathani indodana yami. UJonathani wasebanjwa.

43 USawuli wasesithi kuJonathani: Ngitshela okwenzileyot. UJonathani wasemtshela wathi: Oqotho nginambithe ngesihloko somqwayi obusesandleni sami imbijana yoluju; khangela ngilapha, sengizakufau!

44 USawuli wasesithi: UNkulunkulu kenze njalo langokunjalo engezelelev; ngoba uzakufa lokufa, Jonathaniw.

45 Kodwa abantu bathi kuSawuli: Uzakufa yini uJonathani, owenze lolusindiso olukhulu koIsrayeli? Kakube khatshana! Kuphila kukaJehovax, kakuyikuwela emhlabathini lolulodwa unwele lwekhanda lakhe, ngoba usebenze loNkulunkulu lamuhla. Ngakho abantu bamhlenga uJonathani ukuthi angafiy.

46 USawuli wasesenyuka esuka ekulandeleni amaFilisti; amaFilisti asesiya endaweni yawo.

47 USawuli wasethatha ubukhosi phezu kukaIsrayeli, walwa emelene lezitha zakhe zonke inhlangothi zonke, emelene loMowabi, njalo emelene labantwana bakoAmoniz, njalo emelene loEdoma, njalo emelene lamakhosi eZobaa, njalo emelene lamaFilisti; laloba ngaphi lapho aphendukela khona wayejezisa.

48 Wenza ngobuqhawe wasetshaya amaAmalekib, wakhulula uIsrayeli esandleni somphangi wakhe.

49 Lamadodana kaSawuli ayengoJonathani loIshivi, loMaliki-Shuwac; lamabizo amadodakazi akhe amabili yila: Ibizo lezibulo lalinguMerabid, lebizo lencinyane linguMikhalie.

50 Lebizo lomkaSawuli lalinguAhinowama indodakazi kaAhimahazi; lebizo lenduna yebutho lakhe lalinguAbhineri indodana kaNerif, uyise omncinyane kaSawulig.

51 Njalo uKishi wayenguyise kaSawulih, loNeri uyise kaAbhineri wayeyindodana kaAbiyelii.

52 Njalo kwakukhona impi enzima lamaFilisti zonke izinsuku zikaSawuli; lapho uSawuli ebona indoda elamandla loba iqhawe, wayezibuthela yonaj.

Ukungalaleli kukaSawuli, lokulahlwa kwakhe

15USamuweli wasesithi kuSawuli: INkosi yangithuma ukuthi ngikugcobe ube yinkosi phezu kwabantu bayo, phezu kukaIsrayeli; ngakho-ke lalela ilizwi lamazwi eNkosia.

2 Itsho njalo iNkosi yamabandla ithi: Ngizananzelela lokho uAmaleki akwenza kuIsrayelib, ukuthi wema njani emelene laye endleleni ekwenyukeni kwakhe eGibhithec.

3 Hamba-ke uyetshaya uAmaleki, utshabalalise konke alakho; ungamyekelid, kodwa ubulale kusukela kowesilisa kusiya kowesifazana, kusukela kusane kusiya komunyayo, kusukela enkabini kusiya emvini, kusukela ekamelweni kusiya kubabhemie.

4 USawuli wasebiza abantuf, wababala eTelayimi, izinkulungwane ezingamakhulu amabili abahamba ngenyawo, lamadoda azinkulungwane ezilitshumi akoJudag.

5 USawuli wasefika emzini kaAmaleki, wacathama esigodini.

6 USawuli wasesithi kumaKenih: Hambani, lisuke, lehle liphume phakathi kwamaAmaleki, hlezi ngilibhubhise kanye lawo; ngoba lina lenza umusa kubo bonke abantwana bakoIsrayeli ekwenyukeni kwabo bephuma eGibhithei. Ngakho amaKeni asuka aphuma phakathi kwamaAmaleki.

7 USawuli wasetshaya amaAmalekij, kusukela eHavilak uze uyefika eShuri ephambi kweGibhithel.

8 Wambamba uAgagi inkosi yamaAmaleki ephila; labo bonke abantu wabatshabalalisa ngobukhali benkembam.

9 Kodwa uSawuli labantu bamyekela uAgagi, lokuhle kakhulu kwezimvu lokwenkomo, lokunonisiweyo, lamawundlu, lakho konke okuhle; kabathandanga ukukutshabalalisa, kodwa yonke into edelelekayo lecakileyo bayitshabalalisan.

10 Kwasekufika ilizwi leNkosi kuSamuweli lisithi:

11 Sengizisola ngokuthi ngambeka uSawuli waba yinkosi; ngoba ubuyele emuva ekungilandeleni, kaqinisanga amazwi ami. USamuweli wasethukuthela, wakhala eNkosini ubusuku bonke.

12 USamuweli wasevuka ekuseni kakhulu ukuhlangabeza uSawuli; kwasekutshelwa uSamuweli kuthiwa: USawuli usefikile eKharmeli; khangela-ke, uzimisele insika, wabhoda, wedlula, wehlela eGiligali.

13 USamuweli wasefika kuSawuli; uSawuli wathi kuye: Kawubusiswe yiNkosi; ngiliqinisile ilizwi leNkosi.

14 USamuweli wasesithi: Kuyini pho lokhukukhala kwezimvu endlebeni zami, lokubhonsa kwenkomo engikuzwayo?

15 USawuli wasesithi: Babuye lazo kumaAmaleki; ngoba abantu bayekele okuhle kakhulu kwezimvu lokwenkomo ukuze bahlabele iNkosi uNkulunkulu wakho; kodwa okuseleyo sikutshabalalisile.

16 USamuweli wasesithi kuSawuli: Yekela, ngikutshele ukuthi iNkosi itheni kimi kulobubusuku. Wasesithi kuye: Khuluma.

17 USamuweli wasesithi: Angithi, lapho usemncinyane emehlweni akho, waba yinhloko yezizwe zakoIsrayeli, leNkosi yakugcoba waba yinkosi phezu kukaIsrayeli?

18 INkosi ikuthumile-ke ngendlela yathi: Hamba uyetshabalalisa izoni, amaAmaleki, ulwe lawo aze apheleo.

19 Pho, kungani ungalilalelanga ilizwi leNkosi, kodwa waphaphela impango, wenza okubi emehlweni eNkosip?

20 USawuli wasesithi kuSamuweli: Isibili ngililalele ilizwi leNkosi, ngihambile ngendlela iNkosi ebingithume ngayo, ngibuyile loAgagi inkosi yakoAmaleki, njalo ngitshabalalisile amaAmalekiq.

21 Kodwa abantu bathethe okwempango, izimvu lenkomor, okuhle kwezinto ebezizatshabalaliswa, ukuze bahlabele iNkosi uNkulunkulu wakho eGiligalis.

22 Kodwa uSamuweli wathi: Kambe iNkosi iyathokoza ngeminikelo yokutshiswa lemihlatshelo, njengekulaleleni ilizwi leNkosit? Khangela, ukulalela kungcono kulomhlatshelo, lokuqaphelisa kulamahwahwa ezinqamau.

23 Ngoba umvukela unjengesono sokuvumisa, lobuqholo buyisiphambeko lokukhonza izithombev. Ngoba ulalile ilizwi leNkosi, layo ikwalile ukuthi ungabi yinkosiw.

24 USawuli wasesithi kuSamuweli: Ngonile; ngoba ngeqile umlayo weNkosi lamazwi akhox; ngoba ngesaba abantu, ngakho ngalalela ilizwi laboy.

25 Ngakho-ke ake uthethelele isono sami, ubuyele lami, ukuze ngikhonze iNkosi.

26 Kodwa uSamuweli wathi kuSawuli: Kangiyikubuyela lawe ngoba ulalile ilizwi leNkosi, layo iNkosi ikwalile ukuthi ungabi yinkosi phezu kukaIsrayeliz.

27 Kuthe uSamuweli etshibilika ukuthi ahambe, wabamba umphetho wesembatho sakhe, sasesidabukaa.

28 USamuweli wasesithi kuye: INkosi iwudabule kuwe lamuhla umbuso wakoIsrayeli, yawunika umakhelwane wakho ongcono kulaweb.

29 Futhi-ke aMandla kaIsrayeli kawaqambi manga, kawazisoli, ngoba kawasimuntu ukuthi azisolec.

30 Wasesithi: Ngonile, ake ungihloniphe khathesi phambi kwabadala babantu bakithi laphambi kukaIsrayeli, ubuyele lami, ukuthi ngikhonze iNkosi uNkulunkulu wakho.

31 Ngakho uSamuweli wabuyela elandela uSawuli; uSawuli wayikhonza-ke iNkosid.

32 USamuweli wasesithi: Msondezeni kimi uAgagi inkosi yakoAmaleki. UAgagi wasesiya kuye ethokozile; uAgagi wathi: Isibili ukubaba kokufa sekudlulile.

33 USamuweli wasesithi: Njengoba inkemba yakho yemuke abesifazana abantwana, ngokunjalo unyoko uzakwemukwa abantwana phakathi kwabesifazanae. USamuweli wasemhlahlela uAgagi phambi kweNkosif eGiligalig.

34 USamuweli wasesiya eRamah, loSawuli wenyukela endlini yakhe eGibeya kaSawulii.

35 USamuweli kaphindanga wambona uSawuli kwaze kwaba lusuku lokufa kwakhej, kodwa uSamuweli wamlilela uSawulik; leNkosi yazisola ngokuthi yayimbekile uSawuli abe yinkosi phezu kukaIsrayelil.

Ukugcotshwa kukaDavida abe yinkosi

16INkosi yasisithi kuSamuweli: Koze kube nini umlilela uSawulia lokhu mina ngimalile ekubeni yinkosi phezu kukaIsrayelib? Gcwalisa uphondo lwakho ngamafutha, uhambe; ngizakuthuma kuJese umBhethelehemac, ngoba ngizibonele emadodaneni akhe inkosid.

2 USamuweli wasesithi: Ngizahamba njani? Uba uSawuli ekuzwa, uzangibulala. INkosi yasisithi: Thatha ithokazi lenkomo esandleni sakho uthi: Ngizehlabela iNkosie.

3 Ubizele uJese emhlatshelweni; mina ngizakwazisa ozakwenzaf; uzangigcobela lowo engizamutsho kuweg.

4 USamuweli wasesenza lokho iNkosi ekutshiloyo, wafika eBhethelehema. Abadala bomuzi basebethuthumela ukumhlangabezah bathi: Ukufika kwakho kulokuthula yini?

5 Wasesithi: Ukuthula; ngize ukuhlabela iNkosii; zingcweliseni, lize lami emhlatshelweni. Wasengcwelisa uJese lamadodana akhe, wababizela emhlatshelwenij.

6 Kwasekusithi ekufikeni kwabo, wakhangela uEliyabi wathi: Isibili ogcotshiweyo wayo uphambi kweNkosik.

7 Kodwa iNkosi yathi kuSamuweli: Ungakhangeli isimo sakhe lobude besithombo sakhe, ngoba ngimalile, ngoba kakunjengokubona komuntu, ngoba umuntu ubona okuphambi kwamehlol, kodwa iNkosi ibona enhliziyenim.

8 UJese wasebiza uAbinadaban, wamedlulisa phambi kukaSamuweli, kodwa wathi: Laye lo iNkosi kayimkhethanga.

9 UJese wasedlulisa uShamao, kodwa wathi: Laye lo iNkosi kayimkhethanga.

10 UJese wasedlulisa amadodana akhe ayisikhombisa phambi kukaSamuwelip. Kodwa uSamuweli wathi kuJese: INkosi kayibakhethanga laba.

11 USamuweli wasesithi kuJese: Abafana sebephelile yini? Wasesithi: Kusasele icinathunjana; khangela-ke, liyelusa izimvuq. USamuweli wasesithi kuJese: Thuma ulithathe, ngoba kasiyikuhlala phansi lize lifike laphar.

12 Wasethuma walingenisa. Lona-ke lalibomvana lilamehlo amahle lokukhangeleka okuhles. INkosi yasisithi: Sukuma, uligcobe, ngoba yilo lelit.

13 USamuweli wasethatha uphondo lwamafuthau, waligcoba phakathi kwabafowabov; uMoya weNkosi wasefika ngamandla phezu kukaDavida kusukela kulolosuku kusiya phambiliw. USamuweli wasesukuma waya eRamax.

UDavida utshayela uSawuli ichacho

14 Kodwa uMoya weNkosi wasuka kuSawuliy, lomoya omubi ovela eNkosini wamhlukuluzaz.

15 Izinceku zikaSawuli zasezisithi kuye: Ake ukhangele, umoya omubi kaNkulunkulu uyakwesabisa.

16 Ake itsho inkosi yethu kunceku zakho eziphambi kwakho ukuthi zidinge umuntu okwaziyo ukutshaya ichachoa; kuzakuthi-ke lapho umoya omubi ovela kuNkulunkulu uphezu kwakho, uzatshaya ngesandla sakhe ukuze kube kuhle kuweb.

17 Ngakho uSawuli wathi ezincekwini zakhe: Ake lingibonele umuntu otshaya kuhle, limlethe kimi.

18 Omunye wamajaha wasephendula wathi: Khangela, ngibone indodana kaJese umBhethelehema, ekwaziyo ukutshaya, futhi eliqhawe elilamandla, lendoda yempi, lehlakaniphileyo endabeni, futhi indoda ebukekayoc, leNkosi ilayod.

19 Ngakho uSawuli wathuma izithunywa kuJese, wathi: Thuma kimi uDavida indodana yakho osezimvinie.

20 UJese wasethatha ubabhemi, ethwele isinkwa, lembodlela yewayini, lezinyane lembuzi elilodwa, wakuthumela ngesandla sikaDavida indodana yakhe kuSawulif.

21 UDavida wasefika kuSawuli, wema phambi kwakhe; wasemthanda kakhulu, wasesiba ngumthwali wezikhali zakheg.

22 USawuli wasethumela kuJese esithi: UDavida ake eme phambi kwami, ngoba uthole umusa emehlweni ami.

23 Kwakusithi-ke lapho umoya ovela kuNkulunkulu uphezu kukaSawuli, uDavida athathe ichacho atshaye ngesandla sakheh, ukuze uSawuli avuseleleke abe ngcono, lomoya omubi usuke kuyei.

UDavida ubulala uGoliyathi

17AmaFilisti asebuthela amabutho awo impia; abuthana eSokob engeyakoJuda, amisa inkamba phakathi kweSoko leAzekac, eEfesi-Damimi.

2 USawuli lamadoda akoIsrayeli babuthana, bamisa inkamba esigodini seElad, bahlela impi ukumelana lamaFilisti.

3 AmaFilisti asesima entabeni ngapha, loIsrayeli wema entabeni ngale, lesigodi sasiphakathi kwabo.

4 Kwasekuphuma enkambeni yamaFilisti iqhawe; ibizo lalo lalinguGoliyathie weGathif; ubude balo babuyizingalo eziyisithupha lokwelulwa kweminwe.

5 Kwakulekhowa lethusi ekhanda lalo; laligqoke ibhatshi lensimbi elilamaxolo; njalo isisindo sebhatshi lensimbi sasingamashekeli* ethusi ayizinkulungwane ezinhlanu.

6 Njalo kwakulemigwamazi yethusi emibaleni yalo, lomkhonto wethusi phakathi laphakathi kwamahlombe alo.

7 Loluthi lomkhonto walo lwalunjengogodo lomaluki, lengqamu yomkhonto walo yayingamashekeli ensimbi angamakhulu ayisithupha; lophatha isihlangu esikhulu wayehamba phambi kwalo.

8 Lema, lamemeza emaviyweni akoIsrayeli lathi kuwo: Liphumelani ukuzahlela impi? Kangisuye umFilisti yini, lani izinceku zikaSawuli? Zikhetheleni umuntu ehlele kimig.

9 Uba elakho ukulwa lami angibulale, sizakuba yizigqili zenu; kodwa uba mina ngimehlula ngimbulale, lizakuba yizigqili zethu, lisisebenzeleh.

10 UmFilisti wasesithi: Mina ngiyaweyisa amaviyo akoIsrayeli lamuhla; nginikani indoda ukuze silwisanei.

11 Lapho uSawuli loIsrayeli wonke besizwa lamazwi omFilisti, batshaywa luvalo, besaba kakhulu.

12 UDavida wayeyindodanaj yalowomEfrathi weBhethelehema-Judak, obizo lakhe lalinguJese; wayelamadodana ayisificaminwembilil. Njalo lowomuntu wahamba njengomuntu omdala phakathi kwamadoda ensukwini zikaSawuli.

13 Asehamba amadodana amathathu kaJese amadala, amlandela uSawuli empini. Lamabizo amadodana akhe amathathu ayeyile empini ayenguEliyabi izibulo, lowesibili wakhe uAbinadaba, lowesithathu uShamam.

14 Njalo uDavida nguye owayelicinathunjana; lamathathu amadala alandela uSawuli.

15 Kodwa uDavida wahamba wabuyela esuka kuSawuli ukuyakwelusa izimvu zikayise eBhetheleheman.

16 UmFilisti wayesondela-ke ekuseni kakhulu lantambama ezimisa okwensuku ezingamatshumi amane.

17 UJese wasesithi kuDavida indodana yakhe: Ake uthathele abafowenu i-efa* lamabele akhanzingiweyo, lalezizinkwa ezilitshumi, ugijimele enkambeni kubafowenu.

18 Laleziziqa zetshizi ezilitshumi uziphathele induna yenkulungwaneo; ubone impilakahle yabafowenu, uthathe isibambiso kibop.

19 Njalo uSawuli, labo, lawo wonke amadoda akoIsrayeli babesesigodini seEla besilwa lamaFilisti.

20 UDavida wasevuka ekuseni kakhulu, watshiya izimvu kumlindi, wakuthatha wahamba njengokulaywa kwakhe nguJese. Wafika enqabeni yezinqola lapho ibutho liphuma ngamaviyo, bememezela impi.

21 Njalo uIsrayeli lamaFilisti bahlela iviyo laqondana leviyo.

22 UDavida wasetshiya impahla ezisuka kuye ngaphansi kwesandla somlindi wempahla, wagijimela eviyweni wafika wabuza abafowabo impilakahle.

23 Esakhuluma labo, khangela, iqhawe lenyuka, ibizo lalo lalinguGoliyathi, umFilisti weGathi, laphuma emaviyweni amaFilistiq, lakhuluma njengokwalawomazwi; loDavida wawezwar.

24 Njalo wonke amadoda akoIsrayeli athi embona lowomuntu ambalekela, esaba kakhulu.

25 Amadoda akoIsrayeli athi-ke: Limbonile lowana umuntu owenyukileyo yini? Ngoba wenyukele ukweyisa uIsrayeli. Kuzakuthi-ke indoda ezambulala, inkosi izayinothisa ngenotho enkulu, iyinike lendodakazi yayo, lendlu kayise izayenza ikhululeke koIsrayelis.

26 UDavida wasekhuluma emadodeni ayemi laye esithi: Kuzakwenziwani endodeni ebulala lumFilisti, isuse ihlazo koIsrayelit? Ngoba ungubani lumFilisti ongasokangau ukuthi aweyise amaviyo kaNkulunkulu ophilayov?

27 Abantu basebemphendula njengalelolizwi besithi: Kuzakwenziwa njalo endodeni embulalayow.

28 UEliyabi umnewabo omdala wezwa-ke lapho ekhuluma lamadoda; lentukuthelo kaEliyabi yavuthela uDavida, wathi: Wehleleleni lapha? Izimvu leziyana ezinlutshwana uzitshiye lobani egangeni? Mina ngiyakwazi ukuziqhenya kwakho lobubi benhliziyo yakho; ngoba wehlele ukubona impi.

29 Kodwa uDavida wathi: Sengenzeni? Bekungasilizwi nje yinix?

30 Wasemfulathela, waya komunye, wakhuluma laye njengokwalelolizwi; abantu basebebuyisela impendulo kuye njengelizwi lakuqalay.

31 Lapho sebewezwile amazwi uDavida awakhulumayo, bawakhuluma phambi kukaSawuli; wasememukela.

32 UDavida wasesithi kuSawuli: Kakungehluleki inhliziyo yomuntu ngenxa yakhez; inceku yakho izahamba iyekulwa lalowomFilistia.

33 Kodwa uSawuli wathi kuDavida: Ungeke waya kulumFilisti ukulwa laye; ngoba wena ungumfana, yena-ke uyindoda yempi kusukela ebutsheni bakhe.

34 Kodwa uDavida wathi kuSawuli: Inceku yakho yayiselusa izimvu zikayise; lapho kwafika isilwane lebhere, kwathatha imvu emhlanjini,

35 ngaphuma ngakulandela, ngakutshaya, ngayikhulula emlonyeni wakho; lapho kungivukela, ngakubamba ngendevu, ngakutshaya, ngakubulala.

36 Inceku yakho yabulala kokubili isilwane lebhere; lalo umFilisti ongasokanga uzakuba njengokunye kwakhob, lokhu eyise amaviyo kaNkulunkulu ophilayoc.

37 UDavida wathi futhi: INkosi eyangophula kuzipho lwesilwane lakuzipho lwebhere, yona izangophula esandleni salo umFilistid. USawuli wasesithi kuDavida: Hamba, leNkosi kayibe lawee.

38 USawuli wasegqokisa uDavida izigqoko zakhe, wafaka ikhowa lethusi ekhanda lakhe, wamgqokisa ibhatshi lensimbi.

39 UDavida wasebhinca inkemba yakhe phezu kwezigqoko zakhe, walinga ukuhamba, ngoba wayengakuzamanga. UDavida wasesithi kuSawuli: Kangilakho ukuhamba ngilalezizinto ngoba kangizizamanga. UDavida wasezikhumula kuye.

40 Wasethatha umqwayi wakhe esandleni sakhe, wazikhethela amatshe amahlanu abutshelezi esifuleni, wawafaka esikhwameni sikamelusi ayelaso, ngitsho emxhakeni, lesavutha sakhe sasisesandleni sakhe, wasesondela kumFilisti.

41 UmFilisti wasehamba waya wasondela kuDavida; lomuntu ophethe isihlangu esikhulu wayephambi kwakhef.

42 Kwathi umFilisti ekhangela ebona uDavida, wameyisa; ngoba wayengumfana njalo ebomvana elobuso obubukekayog.

43 UmFilisti wasesithi kuDavida: Ngiyinja yini ukuthi wena uze kimi ulezindukuh? UmFilisti wasemqalekisa uDavida ngabonkulunkulu bakhe.

44 UmFilisti wasesithi kuDavida: Woza kimi, ngizanika inyoni zamazulu lenyamazana zeganga inyama yakho.

45 UDavida wasesithi kumFilisti: Wena uza kimi ulenkemba, lomkhonto, lomdikadikai; kodwa mina ngiza kuwe ngebizo leNkosi yamabandla, uNkulunkulu wamaviyo akoIsrayeli omeyisileyoj.

46 Lamuhla iNkosi izakuvalela esandleni sami, ngizakutshaya, ngisuse ikhanda lakho kuwe; nginike lamuhla inyoni zamazulu lenyamazana zomhlabak izidumbu zebutho lamaFilistil, ukuze umhlaba wonke wazi ukuthi kukhona uNkulunkulu koIsrayelim.

47 Lalelibandla lonke lizakwazi ukuthi iNkosi kayisindisi ngenkemba langomkhonton; ngoba impi ngeyeNkosio, njalo izalinikela esandleni sethup.

48 Kwasekusithi lapho umFilisti esukuma ehamba esondela ukuhlangabeza uDavida, uDavida wasephangisa wagijimela ngaseviyweni ukuhlangana lomFilisti.

49 UDavida wasefaka isandla sakhe esikhwameni, wakhupha khona ilitshe, walijikijela, wamtshaya umFilisti ebunzini lakhe ilitshe laze latshona ebunzini lakhe, wawela emhlabathini ngobuso bakhe.

50 Ngalokho uDavida wamehlula umFilisti ngesavutha langelitshe, wamtshaya umFilisti, wambulala; kodwa kwakungelankemba esandleni sikaDavida.

51 Ngakho uDavida wagijima wema phezu komFilisti, wathatha inkemba yakhe, wayihwatsha esikhwameni sayoq, wambulala, waquma ikhanda lakhe ngayor. Lapho amaFilisti ebona ukuthi iqhawe lawo selifile, abaleka.

52 Lamadoda akoIsrayeli lawakoJuda asukuma amemeza, axotshana lamaFilisti uze uyefika esigodini lemasangweni eEkhironis. Labalimeleyo bamaFilisti bawela endleleni yeShaharayimit kuze kube seGathi njalo kuze kube seEkhironiu.

53 Abantwana bakoIsrayeli basebephenduka ekuxotshaneni ngamandla lamaFilisti, baphanga inkamba zawo.

54 UDavida wasethatha ikhanda lomFilisti, waliletha eJerusalemav; kodwa wabeka izikhali zakhe ethenteni lakhe.

55 Lapho uSawuli ebona uDavida ephuma ukuyahlangabeza umFilisti, wathi kuAbhineri induna yebuthow: Uyindodana kabani lumfana Abhinerix? UAbhineri wasesithi: Kuphila komphefumulo wakho, nkosi, kangaziy.

56 Inkosi yasisithi: Buza wena ukuthi liyindodana kabani lelijahaz.

57 Lapho uDavida esephendukile ekubulaleni umFilisti, uAbhineri wamthatha, wamusa phambi kukaSawuli elekhanda lomFilisti esandleni sakhea.

58 USawuli wasesithi kuye: Uyindodana kabani, jaha? UDavida wasesithi: Ngiyindodana yenceku yakho uJese umBhethelehema.

UDavida uthandwa nguJonathani, uzondwa nguSawuli

18Kwasekusithi eseqedile ukukhuluma loSawuli, umphefumulo kaJonathani wabotshelwa emphefumulweni kaDavidaa; uJonathani wasemthanda njengomphefumulo wakheb.

2 USawuli wasemthatha ngalolosuku, kaze amvumela ukubuyela endlini kayisec.

3 UJonathani loDavida basebesenza isivumelwano ngoba wamthanda njengomphefumulo wakhe.

4 UJonathani wasezikhulula ibhatshi ayeligqokile, walinika uDavida, lezembatho zakhe, kuze kube senkembeni yakhe, kuze kube sedandilini lakhe, njalo kuze kube sebhantini lakhe.

5 UDavida wasephuma waya loba ngaphi lapho uSawuli amthuma khona, waziphatha ngenhlakanipho, uSawuli waze wambeka phezu kwamadoda empi. Njalo wayelungile emehlweni abantu bonke njalo lemehlweni ezinceku zikaSawuli.

6 Kwasekusithi ekufikeni kwabo, uDavida esebuye ekubulaleni umFilisti, abesifazana baphuma emizini yonke yakoIsrayeli, behlabela, begida, ukuhlangabeza uSawuli inkosid ngezigubhu, ngentokozo, langamachachoe.

7 Abesifazana basebevumelana bedlala bathif: USawuli utshayile izinkulungwane zakheg, kodwa uDavida izinkulungwane zakhe ezingamatshumi.

8 USawuli wasethukuthela kakhulu, lalelolizwi lalilibi emehlweni akhe, wathi: Banike uDavida izinkulungwane ezingamatshumi, kodwa mina banginika izinkulungwane; usesalelwe ngumbuso kuphelah.

9 USawuli wasemqaphela uDavida kusukela kulolosuku kusiya phambili.

10 Kwasekusithi kusisa umoya omubi ovela kuNkulunkulu wafika ngamandla phezu kukaSawulii, waprofetha phakathi kwendluj; uDavida wasetshaya ichacho ngesandla sakhe njengensuku ngensukuk; njalo kwakulomkhonto esandleni sikaSawulil.

11 USawuli wasewuphosa umkhonto wathi: Ngizammbandakanya uDavida ngitsho emdulinim. Kodwa uDavida wavika kabili esuka phambi kwakhe.

12 USawuli wayemesaba-ke uDavidan ngoba iNkosi yayilayeo, kodwa yayisisukile kuSawulip.

13 Ngakho uSawuli wasemsusa kuye, wambeka waba yinduna yakhe yabayizinkulungwane; njalo wayephuma engena phambi kwabantuq.

14 UDavida waseziphatha ngenhlakanipho endleleni zakhe zonke, leNkosi yayilayer.

15 Lapho uSawuli ebona ukuthi waziphatha ngenhlakanipho enkulu, wamesaba.

16 Kodwa uIsrayeli wonke loJuda bamthanda uDavida, ngoba wayephuma engena phambi kwabos.

17 USawuli wasesithi kuDavida: Khangela, indodakazi yami endala uMerabit, ngizakunika yona ibe ngumkakhou; kuphela bana liqhawe kimi, ulwe izimpi zeNkosiv. Ngoba uSawuli wathi: Isandla sami kasingabi phezu kwakhe, kodwa isandla samaFilisti kasibe phezu kwakhew.

18 Kodwa uDavida wathi kuSawuli: Ngingubani mina? Lempilo yami iyini, losendo lukababa koIsrayeli, ukuthi ngibe ngumkhwenyana wenkosix?

19 Kodwa kwathi ngesikhathi uMerabi indodakazi kaSawuli ayezanikwa ngaso uDavida, wayesenikwe uAdriyeliy umMehola ukuba ngumkakhez.

20 UMikhali indodakazi kaSawuli wamthanda-ke uDavida; basebemtshela uSawuli, lalolodaba lwaluqondile emehlweni akhea.

21 USawuli wasesithi: Ngizamnika yena ukuze abe ngumjibila kuyeb, lokuze isandla samaFilisti simelane layec. Ngakho uSawuli wathi kuDavida: Ngokwesibili uzakuba ngumkhwenyana wami lamuhlad.

22 USawuli waselaya inceku zakhe wathi: Khulumani loDavida ngensitha lithi: Khangela, inkosi iyathokoza ngawe, lazo zonke inceku zayo ziyakuthanda; ngakho-ke woba ngumkhwenyana wenkosi.

23 Izinceku zikaSawuli zasezikhuluma lawomazwi endlebeni zikaDavida. UDavida wasesithi: Kuyinto elula yini emehlweni enu ukuba ngumkhwenyana wenkosi, lokhu mina ngingumuntu ongumyanga lodelelekayoe?

24 Lenceku zikaSawuli zamtshela zisithi: UDavida wakhuluma ngalindlela.

25 USawuli wasesithi: Lizakutsho njalo kuDavida lithi: Inkosi kayiloyisi lobolo, kodwa amajwabu alikhulu amaFilistif, ukuze kuphindiselwe ezitheni zenkosig. Kodwa uSawuli wacabanga ukwenza uDavida awe ngesandla samaFilistih.

26 Lapho inceku zakhe zimtshela uDavida lawomazwi, udaba lwalulungile emehlweni kaDavida ukuthi abe ngumkhwenyana wenkosii. Kodwa insuku zazingakagcwalisekij.

27 Ngakho uDavida wasukuma wahamba, yena labantu bakhe, basebetshaya phakathi kwamaFilisti amadoda angamakhulu amabilik; uDavida waseletha amajwabu awo, wawasa enkosini ephelele ukuze abe ngumkhwenyana wenkosi. USawuli wasemnika uMikhali indodakazi yakhe ukuthi abe ngumkakhel.

28 USawuli wasebona wazi ukuthi iNkosi iloDavida, loMikhali indodakazi yakhe yamthandam.

29 Njalo uSawuli waya lokhu emesaba kakhulu uDavidan; njalo uSawuli waba yisitha sikaDavida zonke izinsukuo.

30 Iziphathamandla zamaFilisti zaseziphumap; kwasekusithi seziphumile uDavida waziphatha ngenhlakanipho okwedlula zonke izinceku zikaSawuli, laze laduma kakhulu ibizo lakheq.

USawuli ufuna ukubulala uDavida

19USawuli wasekhuluma kuJonathani indodana yakhe lakuzo zonke inceku zakhe ukuthi babulale uDavida. Kodwa uJonathani indodana kaSawuli wayemthanda kakhulukazi uDavidaa.

2 UJonathani wasemtshela uDavida esithi: USawuli ubaba udinga ukukubulala; ngakho-ke ake uzinanzelele ekuseni, uhlale ekusithekeni, ucatshe.

3 Mina-ke ngizaphuma ngime eceleni kukababa emmangweni lapho okhona, mina ngizakhuluma ngawe kubaba; lengikubonayo ngizakutshela.

4 UJonathani wasekhuluma okuhle ngoDavida kuSawuli uyise, wathi kuye: Inkosi kayingayoni inceku yayo, imelane loDavida, ngoba kakonanga wena, langokunjalo imisebenzi yakhe ilungile kakhulu kuweb.

5 Ngoba wafaka impilo yakhe esandleni sakhec watshaya umFilistid; leNkosi yenzela uIsrayeli wonke usindiso olukhulu. Wakubona, wathokozae. Pho, uzalonelani igazi elingelacala ngokubulala uDavida kungelasizathof?

6 USawuli waselilalela ilizwi likaJonathani, uSawuli wafunga wathi: Kuphila kukaJehova, kayikubulawag.

7 UJonathani wasembiza uDavida, uJonathani wamtshela wonke lawomazwi. UJonathani wasemletha uDavida kuSawuli, njalo wayephambi kwakhe njengakuqalah.

8 Kwabuya kwaba khona impi; uDavida wasephuma walwa lamaFilisti, wawatshaya ngokutshaya okukhulu aze ambalekela.

9 Njalo umoya omubi ovela eNkosini wawuphezu kukaSawuli ehlezi endlini yakhe, lomkhonto usesandleni sakhei; loDavida wayetshaya ichacho ngesandla sakhej.

10 USawuli wasedinga ukummbandakanya uDavida ngitsho emdulini ngomkhonto; kodwa waphunyuka ebukhoneni bukaSawuli, owahlaba umkhonto emdulini. UDavida wabaleka waphepha ngalobobusuku.

11 USawuli wasethuma izithunywa endlini kaDavida ukuze zimqaphele zimbulale ekuseni. UMikhali umkakhe wasemtshela uDavida esithi: Uba ungasindisi impilo yakho ngalobubusuku, kusasa uzabulawak.

12 Ngakho uMikhali wasemehlisa uDavida ngewindi, wasehamba wabaleka waphephal.

13 UMikhali wasethatha isithombe, wasifaka embhedeni, wabeka umqamelo woboya bembuzi endaweni yekhanda laso, wasembesa ngelembu.

14 Lapho uSawuli ethuma izithunywa ukuthatha uDavida, wathi: Uyagula.

15 USawuli wasethuma izithunywa ukumbona uDavida esithi: Menyuseleni kimi ngombheda ukuze ngimbulale.

16 Lapho izithunywa zingena, khangela-ke, kwakulesithombe embhedeni, lomqamelo woboya bembuzi endaweni yekhanda laso.

17 USawuli wasesithi kuMikhali: Ungikhohliseleni kanje, wayekela isitha sami sahamba saphepha? UMikhali wasesithi kuSawuli: Yena uthe kimi: Ngiyekela ngihambe; ngizakubulalelanim?

18 Ngokunjalo uDavida wabaleka waphunyuka, wafika kuSamuweli eRaman; wamtshela konke uSawuli ayekwenze kuye. Yena loSamuweli basebesiyahlala eNayothi.

19 USawuli wasebikelwa kwathiwa: Khangela, uDavida useNayothi eRamao.

20 USawuli wasethuma izithunywa ukumthatha uDavida; lapho zibona ixuku labaprofethi beprofetha, loSamuweli emi engumkhokheli phezu kwabo, uMoya kaNkulunkulu waba phezu kwezithunywa zikaSawulip, lazo zaseziprofethaq.

21 Lapho ebikelwa uSawuli, wathuma ezinye izithunywa, zona lazo zaprofetha. USawuli wasephinda ethuma izithunywa ngokwesithathu, zona lazo zaprofetha.

22 Laye wasesiya eRama, wafika emthonjeni omkhulu oseSeku, wabuza wathi: Bangaphi oSamuweli loDavida? Kwathiwa: Khangela, eNayothi eRamar.

23 Wasesiya khona eNayothi eRamas; loMoya kaNkulunkulu waba phezu kwakhe laye; wahamba ehamba eprofethat waze wafika eNayothi eRamau.

24 Laye wasekhulula izigqoko zakhe, laye waprofetha phambi kukaSamuweliv, walala phansi enqunu lonke lolosuku labo bonke lobobusukuw. Yikho besithi: USawuli laye uphakathi kwabaprofethi yinix?

Ubungane bukaDavida loJonathani

20UDavida wasebaleka esuka eNayothi eRamaa, wafika wathi phambi kukaJonathani: Ngenzeni? Isiphambeko sami siyini? Lesono sami siyini phambi kukayihlo ukuze adinge umphefumulo wami?

2 Wasesithi kuye: Kakube khatshana! Kawusoze ufe; khangela, ubaba kenzi ulutho olukhulu loba ulutho oluncinyane engakuvezi endlebeni yami. Pho, ubaba uzayifihlelani kimi linto? Kayisikho.

3 UDavida wasefunga futhi wathi: Uyihlo uyakwazi lokwazi ukuthi ngithole umusa emehlweni akhob; ngakho uthi: UJonathani kangakwazi hlezi abe losizi. Kodwa ngeqiniso, kuphila kukaJehovac njalo kuphila komphefumulo wakhod, kukhona inyathelo nje phakathi kwami lokufa.

4 UJonathani wasesithi kuDavida: Lokho umphefumulo wakho okuloyisayo, ngizakwenzela khona.

5 UDavida wasesithi kuJonathani: Khangela, kusasa yikuthwasa kwenyanga; mina-ke ngifanele ukuhlala lokuhlala ukuthi ngidle lenkosie; kodwa ngiyekela ngihambe ngiyecatsha egangeni kuze kube lusuku lwesithathu kusihlwaf.

6 Uba uyihlo engiswela lokungiswela, uzakuthi: UDavida ungicelile lokungicela ukuthi agijimele eBhethelehema umuzi wakibog; ngoba kukhona lapho umhlatshelo weminyaka ngeminyaka owenzelwe usendo lonkeh.

7 Uba esitsho njalo: Kulungile; inceku yakho izakuba lokuthula. Kodwa uba ethukuthela lokuthukuthela, yazi ukuthi ububi buqondwe nguyei.

8 Ngakho yenzela inceku yakho umusaj, ngoba ulethe inceku yakho esivumelwaneni seNkosi lawek. Kodwa uba kulesiphambeko kimi, ngibulala wena; ngoba uzangiselani kuyihlol?

9 UJonathani wasesithi: Kakube khatshana lami! Ngoba uba bengisazi lokwazi ukuthi ububi buqondwe ngubaba ukuthi bukwehlele, mina bengingayikukutshela yini?

10 UDavida wasesithi kuJonathani: Ngubani ozangitshela uba uyihlo ekuphendula ngolaka?

11 UJonathani wasesithi kuDavida: Woza siphume siye emmangweni. Basebephuma bobabili besiya emmangweni.

12 UJonathani wasesithi kuDavida: INkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, lapho sengimhlolile ubaba phose ngalesisikhathi kusasa loba ngomhlomunye, uba, khangela, kukuhle kuDavida, uba ngingathumeli kuwe ngalesosikhathi ngikuveze endlebeni yakho,

13 kayenze njalo iNkosi kuJonathani, langokunjalo yengezelele. Uba ububi phezu kwakho bulungile kubaba, ngizakuveza endlebeni yakho, ngikuyekele uhambe ukuze uhambe ngokuthulam. Njalo iNkosi ibe lawe njengoba yayilobaban.

14 Kawuyikungenzela yini umusa weNkosi, ngitsho, nxa ngisaphila, ukuze ngingafi,

15 kodwa kawuyikuquma umusa wakho usuke endlini yami kuze kube phakade, njalo hatshi lapho iNkosi isiziqumile izitha zikaDavida, zisuke ngulowo lalowo ebusweni bomhlabao.

16 Ngokunjalo uJonathani wenza isivumelwano lendlu kaDavida, esithi: INkosi kayikubize esandleni sezitha zikaDavidap.

17 UJonathani wasephinda wamfungisa uDavida ngenxa yokumthanda kwakhe; ngoba wayemthanda njengoba ethanda umphefumulo wakheq.

18 UJonathani wasesithi kuye: Kusasa yikuthwasa kwenyanga, njalo uzaswelwa ngoba isihlalo sakho sizakuba sizer.

19 Usuhlale insuku ezintathu uzakwehla masinyane, uze endaweni owacatsha khona ngosuku lwendaba leyo, uzahlala eduze lamatshe e-Ezelis.

20 Mina-ke ngizatshoka imitshoko emithathu eceleni, kungathi ngitshoka ibalat.

21 Khangela-ke, ngizathuma umfana ngithi: Hamba uyeyidinga imitshoko. Uba ngisithi lokuthi emfaneni: Khangela, imitshoko inganeno kwakho, ithathe, ubuye; ngoba kulokuthula kuwe, njalo kakulandaba, kuphila kukaJehovau!

22 Kodwa uba ngisitsho njalo ejaheni: Khangela, imitshoko ingale kwakho; hamba ngoba iNkosi ikuyekele uhambe.

23 Mayelana lendaba esikhulume ngayo mina lawe, khangela, iNkosi iphakathi kwami lawe kuze kube ninininiv.

24 Ngakho uDavida wasecatsha emmangweni. Isithwasile inyanga, inkosi yahlala ekudleni ukuze idle.

25 Inkosi yasihlala esihlalweni sayo njengezikhathi ngezikhathi, esihlalweni eduze lomduli; uJonathani wasesukuma, loAbhineri wahlala eceleni kukaSawuli; kodwa indawo kaDavida yayize.

26 Kodwa uSawuli katshongo lutho ngalolosuku; ngoba wathi: Okuthile kumehlele; kahlambulukanga, isibili kahlambulukangaw.

27 Kwasekusithi kusisa, ngolwesibili lokuthwasa kwenyanga, indawo kaDavida yayize. USawuli wasesithi kuJonathani indodana yakhe: Kungani indodana kaJese ingezanga ekudleni ngitsho izolo lalamuhlax?

28 UJonathani wasephendula uSawuli wathi: UDavida wangicela lokungicela ukuthi aye eBhethelehema.

29 Wasesithi: Akungivumele ukuthi ngihambe; ngoba usendo lwakwethu lulomhlatshelo emzini, lomfowethu ungilayile. Khathesi-ke uba ngithole umusa emehlweni akho, ake ngikhululeke ukuthi ngiyebona abafowethu. Ngenxa yalokho kezanga etafuleni lenkosiy.

30 Khona intukuthelo kaSawuli yamvuthela uJonathani, wathi kuye: Ndodana yomfazi owonakeleyo lovukelayo! Kangazi yini ukuthi uyikhethile indodana kaJese, kube lihlazo lakho, njalo kube lihlazo lobunqunu bukanyoko?

31 Ngoba zonke izinsuku indodana kaJese iphila emhlabeni, kawuyikuma wena lombuso wakho. Ngakho-ke thuma umlethe kimi, ngoba uyindodana yokufa.

32 UJonathani wasephendula uSawuli uyise wathi kuye: Uzabulawelwani? Wenzeniz?

33 USawuli wasephosa umkhonto kuye ukumtshaya. Ngalokho uJonathani wakwazi ukuthi kwakuqondwe nguyise ukumbulala uDavidaa.

34 Ngakho uJonathani wasuka etafuleni ekuvutheni kwentukuthelo, njalo kadlanga ukudla ngosuku lwesibili lokuthwasa kwenyanga, ngoba wayedabukile ngoDavida, ngoba uyise emyangisileb.

35 Kwasekusithi ekuseni uJonathani waphuma waya emmangweni ngesikhathi esimisiweyo loDavida, lomfanyana elaye.

36 Wasesithi emfaneni wakhe: Gijima, ake udinge imitshoko engiyitshokayo. Umfana wagijima, yena wasetshoka umtshoko ukuze umedlule.

37 Lapho umfana esefikile endaweni yomtshoko uJonathani awutshokileyo, uJonathani wamemeza emva komfana wathi: Umtshoko kawuphambi kwakho yini?

38 Njalo uJonathani wamemeza emva komfana wathi: Phangisa, ukhawuleze, ungemi. Umfana kaJonathani waseyiqoqa imitshoko, wabuya enkosini yakhec.

39 Kodwa umfana wayengazi lutho, kuphela uJonathani loDavida babelwazi udaba.

40 UJonathani wasenika umfana owayelaye izikhali zakhe, wathi kuye: Hamba, uzise emzini.

41 Esehambile umfana, uDavida wasukuma ngaseningizimu, wathi mbo ngobuso bakhe emhlabathini, wakhothama kathathu; basebesangana, bakhala inyembezi omunye lomunye, uDavida waze wedlulisa.

42 UJonathani wasesithi kuDavida: Hamba ngokuthula; lokhu esikufunge sobabili ngebizo leNkosi, sisithi: INkosi ibe phakathi kwami lawe, laphakathi kwenzalo yami lenzalo yakho, kakube kuze kube ninininid. Wasesukuma wahamba, loJonathani waya emzinie.

UDavida ubalekela uSawuli

21UDavida wasesiza eNobi kuAhimeleki umpristia; uAhimeleki wasesesaba ukuhlangabeza uDavida, wathi kuye: Kungani wena uwedwa, njalo kungelamuntu olaweb?

2 UDavida wasesithi kuAhimeleki umpristi: Inkosi ingilaye udaba, yathi kimi: Kakungabi lamuntu owazi lalutho ngaloludaba engikuthuma lona, lengikulaya khona; lamajaha ngiwazisile ngendawo enje lenje.

3 Khathesi-ke kuyini okungaphansi kwesandla sakho? Nika esandleni sami izinkwa ezinhlanu loba okungatholakala.

4 Umpristi wasephendula uDavida wathi: Kakulasinkwa esejwayelekileyo ngaphansi kwesandla sami, kodwa kulesinkwa esingcwelec, nxa amajaha ezigcinile esifazaneni kuphelad.

5 UDavida wasemphendula umpristi wathi kuye: Isibili abesifazana bavinjelwe kithi phose lezinsuku ezintathu ekuphumeni kwami; lezitsha zamajaha zingcwele; kodwa ngandlela thize sejwayelekilee, laphezu kwalokho, ngoba lamuhla singcweliswe ezitsheni.

6 Ngakho umpristi wamnika esingcwele; ngoba kwakungelasinkwa lapho, ngaphandle kwesinkwa sokubukiswa, ebesisuswe phambi kweNkosi ukuthi kubekwe isinkwa esitshisayo mhla sithathwaf.

7 Njalo kwakulomuntu lapho owenceku zikaSawuli mhlalokho, ebambekile phambi kweNkosig, lebizo lakhe lalinguDowegi umEdoma, induna yabelusi uSawuli ayelaboh.

8 UDavida wasesithi kuAhimeleki: Kanti kakulamkhonto loba inkemba lapha ngaphansi kwesandla sakho? Ngoba kokubili inkemba yami lezikhali zami kangikuthathanga esandleni sami, ngoba udaba lwenkosi lwalungoluphuthunywayo.

9 Umpristi wasesithi: Inkemba kaGoliyathi umFilistii, owambulala esigodini seElaj, njalo khangela, igoqelwe ngelembu ngemva kwe-efodi; uba uzithathela yona, ithathe, ngoba kayikho enye lapha ngaphandle kwayo. UDavida wasesithi: Kayikho enjengayo; nginika yonak.

10 Wasesukuma uDavida wabaleka ngalolosuku esuka ebusweni bukaSawuli, waya kuAkishi inkosi yeGathil.

11 Izinceku zikaAkishi zasezisithi kuye: Lo kayisuye uDavida yini inkosi yelizwe? Kabahlabelanga yini ngayem emigidweni besithi: USawuli utshayile izinkulungwane zakhe, kodwa uDavida inkulungwane zakhe ezingamatshumin?

12 UDavida wasewafaka lamazwi enhliziyweni yakhe, wamesaba kakhulu uAkishi inkosi yeGathio.

13 Ngakho waguqula ukuziphatha kwakhe emehlweni abo, wazitshaya uhlanya ezandleni zabo, wadweba ezivalweni zamasango, wagxozisela indenda esilevini sakhep.

14 UAkishi wasesithi ezincekwini zakhe: Khangelani, liyabona ukuthi lumuntu uyahlanya; limletheleni kimi?

15 Ngiswele inhlanya yini ukuthi lilethe lo ukuthi ahlanye phambi kwami? Lo uzangena endlini yami yini?

22UDavida wasesuka lapho, waphephela ebhalwinia lweAdulamub. Lapho abafowabo lendlu yonke kayise bekuzwa lokho, behlela kuye lapho.

2 Kwasekubuthana kuye wonke umuntu ocindezelweyo, laye wonke umuntu owayelesikwelede, laye wonke umuntu owayebuhlungu emphefumulweni, wasesiba yinduna phezu kwaboc, kwaze kwaba laye phose abantu abangamakhulu amaned.

3 UDavida wasesuka lapho waya eMizipa yakoMowabi, wathi enkosini yakoMowabie: Ngiyacela ukuthi ubaba lomama baphume lani, ngize ngazi ukuthi uNkulunkulu uzangenzelani.

4 Wasebaletha phambi kwenkosi yakoMowabi, basebehlala layo insuku zonke uDavida esenqabeni.

5 Umprofethi uGadi wasesithi kuDavida: Ungahlali enqabeni; hamba wena ngena elizweni lakoJuda. UDavida wasehamba wangena eguswini leHerethif.

USawuli ubulala abapristi beNobi

6 USawuli wasesizwa ukuthi uDavida uyaziwa labantu ababelaye. USawuli wayehlezi eGibeya ngaphansi kwesihlahlag setamarisiki* eRamah, elomkhonto esandleni sakhe, lazo zonke inceku zakhe zazimi laye.

7 USawuli wasesithi ezincekwini zakhe ezazimi laye: Ake lizwe, bakoBhenjamini: Kambe indodana kaJese izalinika lonke amasimu lezivini, ilibeke lonke libe zinduna zezinkulungwane lezinduna zamakhului,

8 ngokuthi lonke lingenzele ugobe, njalo kakho owembule endlebeni yami ukuthi indodana yami yenza isivumelwano lendodana kaJesej; kakho loyedwa kini ongizwelayo, lowembula endlebeni yami, ukuthi indodana yami ingivusela inceku yami ukuthi icathame njengalamuhlak?

9 Kwasekuphendula uDowegi umEdoma owayemi lenceku zikaSawulil, wathi: Ngayibona indodana kaJese isiza eNobim kuAhimeleki indodana kaAhitubin.

10 Wasembuzela eNkosinio, wamnika umphako, lenkemba kaGoliyathi umFilisti wamnika yonap.

11 Inkosi uSawuli yasithuma ukubiza uAhimeleki umpristi, indodana kaAhitubi, lendlu yonke kayise, abapristi ababeseNobiq; bonke basebesiza enkosini.

12 USawuli wasesithi: Ake ulalele, ndodana kaAhitubi. Wasesithi: Khangela ngilapha, nkosi yami.

13 USawuli wasesithi kuye: Kungani lingenzela ugobe, wena lendodana kaJese, njengoba wayinika isinkwa lenkemba, wayibuzela kuNkulunkulur, ukuthi ingivukele icathame njengalamuhlas?

14 UAhimeleki waseyiphendula inkosi wathi: Pho, ngubani kuzo zonke inceku zakho othembekileyo njengoDavida, ongumkhwenyana wenkosi, oqhubeka ekukulaleleni, lohloniphekayo endlini yakho?

15 Ngiyaqalisa lamuhla yini ukumbuzela kuNkulunkulu? Kakube khatshana lami! Inkosi kayingabeki udaba encekwini yayo lendlini yonke kababa; ngoba inceku yakho yayingazi lutho ngaloludaba, oluncinyane kumbe olukhulut.

16 Inkosi yasisithi: Ahimeleki, uzakufa lokufa, wena lendlu yonke kayihlo.

17 Inkosi yasisithi kuzigijimi ezazimi layo: Phendukani, libulale abapristi beNkosi; ngoba isandla sabo laso siloDavida, futhi ngoba babesazi ukuthi ubalekile, kodwa kabembulanga endlebeni yami. Kodwa inceku zenkosi kazithandanga ukwelula isandla sazo ukuthi zihlasele abapristi beNkosi.

18 Inkosi yasisithi kuDowegi: Phenduka wena, uhlasele abapristi. UDowegi umEdoma wasephenduka, yena wahlasela abapristi, wabulala ngalolosuku abantu abangamatshumi ayisificaminwembili lanhlanuu ababegqoke i-efodi* yelembu elicolekileyov.

19 LeNobi, umuzi wabapristi, wayitshaya ngobukhali benkembaw, kusukela endodeni kusiya kowesifazana, kusukela emntwaneni kusiya komunyayo, lezinkabi labobabhemi lezimvu, ngobukhali benkembax.

20 Kodwa omunye wamadodana kaAhimeleki indodana kaAhitubi waphephay, obizo lakhe lalinguAbhiyathaz, wabaleka walandela uDavida.

21 UAbhiyatha wasetshela uDavida ukuthi uSawuli ubulele abapristi beNkosi.

22 UDavida wasesithi kuAbhiyatha: Ngakwazi ngalolosuku lapho uDowegi umEdoma elapho ukuthi uzamtshela lokumtshela uSawuli. Yimi engibangele ukufa kwawo wonke umphefumulo wendlu kayihlo.

23 Hlala lami, ungesabi, ngoba lowo odinga umphefumulo wami udinga umphefumulo wakho; kodwa uzalondolozeka ulamia.

UDavida uya eKeyila lenkangala yeZifi

23Basebebika kuDavida besithi: Khangela, amaFilisti alwa emelene leKeyila, aphanga amabala okubhulelaa.

2 UDavida wasebuza eNkosini esithi: Ngihambe yini ngitshaye lamaFilistib? INkosi yasisithi kuDavida: Hamba uyetshaya amaFilisti, usindise iKeyila.

3 Kodwa abantu bakaDavida bathi kuye: Khangela, siyesaba khonapha koJuda; pho, kangakanani uba sisiya eKeyila emaviyweni amaFilisti?

4 UDavida wasephinda futhi ukubuza eNkosini. INkosi yasimphendula yathi: Sukuma wehlele eKeyila, ngoba ngizanikela amaFilisti esandleni sakhoc.

5 Ngakho uDavida labantu bakhe baya eKeyila, balwa lamaFilisti, baqhuba inkomo zawo, bawatshaya ngokutshaya okukhulu. Ngalokho uDavida wasindisa abahlali beKeyila.

6 Kwasekusithi lapho uAbhiyatha indodana kaAhimeleki ebalekela kuDavida eKeyila, wehla ele-efodi* esandleni sakhed.

7 Kwasekubikwa kuSawuli ukuthi uDavida ungenile eKeyila. USawuli wasesithi: UNkulunkulu umnikele esandleni sami, ngoba uvalelwe ngokungena emzini olamasango lemigoqo.

8 USawuli wasebizela bonke abantu empini ukwehlela eKeyila, ukuvimbezela uDavida labantu bakhee.

9 UDavida wasesazi ukuthi uSawuli wenza iqhinga elibi ngasese ngaye, wathi kuAbhiyatha umpristi: Letha lapha i-efodif.

10 UDavida wasesithi: Nkosi, Nkulunkulu kaIsrayeli, inceku yakho izwile lokuzwa ukuthi uSawuli udinga ukuza eKeyila ukuchitha umuzi ngenxa yamig.

11 Abahlali beKeyila bazanginikela esandleni sakhe yini? USawuli uzakwehla yini njengokuzwa kwenceku yakho? Nkosi, Nkulunkulu kaIsrayeli, akuyitshele inceku yakho. INkosi yasisithi: Uzakwehlah.

12 UDavida wasesithi: Abahlali beKeyila bazanginikela mina labantu bami esandleni sikaSawuli yini? INkosi yasisithi: Bazalinikelai.

13 Wasesukuma uDavida labantu bakhe, phose abangamakhulu ayisithupha, baphuma eKeyilaj, baya lapho ababengaya khonak. Lapho uSawuli esetshelwa ukuthi uDavida usephephile eKeyila, wayekela ukuphuma.

14 UDavida wasehlala enkangala ezinqabeni, wahlala ezintabeni enkangala yeZifil. LoSawuli wayemdinga insuku zonke, kodwa uNkulunkulu kamnikelanga esandleni sakhe.

15 UDavida wasebona ukuthi uSawuli wayephumele ukudinga impilo yakhe. UDavida wayesenkangala yeZifi eguswinim.

16 UJonathani, indodana kaSawuli, wasesukuma waya kuDavida eguswini, waqinisa isandla sakhe kuNkulunkulun.

17 Wathi kuye: Ungesabi, ngoba isandla sikaSawuli ubaba kasiyikukuthola, njalo uzakuba yinkosi phezu kukaIsrayeli, mina-ke ngibe ngowesibili kuwe, loSawuli laye ubaba ukwazi kunjaloo.

18 Basebesenza isivumelwanop bobabili phambi kweNkosiq; uDavida wasehlala eguswini, loJonathani waya endlini yakhe.

19 AbeZifir basebesenyukelas kuSawuli eGibeyat bathi: UDavida kacatshanga lathi yini ezinqabeni eguswini, eqaqeni lweHakilau engeningizimu kweJeshimoni?

20 Ngakho-ke, ngokwesifiso sonke somphefumulo wakho sokwehla, nkosi, yehla; njalo kungokwethu ukumnikela esandleni senkosiv.

21 USawuli wasesithi: Libusisiwe yiNkosiw ngoba liyangizwelax.

22 Ake lihambe, libe lilungisa, lazi libone indawo yakhe lapho unyawo lwakhe lukhona, ngubani ombone lapho, ngoba ngitsheliwe ukuthi wenza ngobuqili isibili.

23 Bonani-ke, lizazi zonke indawo zokucatsha lapho acatsha khona, libuye kimi lileqiniso, ngizahamba-ke lani; kuzakuthi-ke nxa ekhona elizweni, ngizamdinga phakathi kwazo zonke inkulungwane zakoJuday.

24 Basebesukuma baya eZifi phambi kukaSawuliz; kodwa uDavida labantu bakhe babesenkangala yeMahonia, emagcekeni, ngeningizimu kweJeshimonib.

25 USawuli labantu bakhe basebesiyamdinga. Basebemtshela uDavida, wasesehla edwaleni, wahlala enkangala yeMahoni. Kwathi uSawuli esekuzwile, waxotshana loDavida enkangala yeMahoni.

26 USawuli wasehamba nganeno kuloluhlangothi lwentaba, loDavida labantu bakhe bahamba ngakolunye uhlangothi lwentaba. Kwasekusithi uDavida waphangisa ukusuka ebusweni bukaSawuli, ngoba uSawuli labantu bakhe bahanqa uDavida labantu bakhe ukubabambac.

27 Kodwa kwafika isithunywa kuSawuli sisithi: Phangisa ubuye, ngoba amaFilisti asehlasele ilizwed.

28 Ngakho uSawuli waphenduka ekuxotshaneni loDavida, wayamelana lamaFilisti. Ngakho bayibiza leyondawo bathi yiSela-Hamalekoti.

29 UDavida wasesenyuka esuka lapho, wahlala ezinqabeni zeEngedie.

UDavida uyekela uSawuli ukuthi aphile

24Kwasekusithi uSawuli esebuyile ekulandeleni amaFilisti, bambikela besithi: Khangela, uDavida usenkangala yeEngedia.

2 USawuli wasethatha amadoda ayizinkulungwane ezintathu akhethiweyo kuIsrayeli wonke, wayadinga uDavida labantu bakhe phezu kwamadwala amagogob.

3 Wasefika ezibayeni zezimvu endleleni, lapho okwakulobhalu khonac; uSawuli wasengena ukwembesa inyawo zakhed; uDavida labantu bakhe babehlezi-ke enhlangothini zobhalu.

4 Abantu bakaDavida basebesithi kuye: Khangela, usuku iNkosi ethi ngalo kuwe: Khangela, ngizanikela isitha sakho esandleni sakho, ukuthi wenze kuso njengokuhle emehlweni akhoe. UDavida wasesukuma, wasika ensitha umphetho wesembatho uSawuli ayelaso.

5 Kwasekusithi emva kwalokho inhliziyo kaDavida yamtshaya, ngenxa yokuthi wayesike umphetho wesembatho uSawuli ayelasof.

6 Wasesithi ebantwini bakhe: Kakube khatshana lami ngeNkosi ukuthi ngenze linto enkosini yamig, ogcotshiweyo weNkosih, ukwelulela isandla sami kuye, ngoba engogcotshiweyo weNkosi.

7 UDavida wabanqanda abantu bakhe ngalawomazwi, kabavumelanga ukuthi bamvukele uSawulii. USawuli wasesukuma waphuma ebhalwini, wahamba endleleni.

8 Emva kwalokho uDavida laye wasukuma waphuma ebhalwini, wamemeza emva kukaSawuli esithi: Nkosi yami nkosi! Lapho uSawuli enyemukula, uDavida wakhothama ngobuso emhlabathini, wakhonza.

9 UDavida wasesithi kuSawuli: Ulalelelani amazwi abantu besithi: Khangela, uDavida udinga ukulinyazwa kwakhoj?

10 Khangela, lamuhla amehlo akho abonile ukuthi iNkosi ibikunikele lamuhla esandleni sami ebhalwini; njalo besithi kangikubulalek, kodwa ngakuhawukela, ngathi: Kangiyikwelulela isandla sami enkosini yami, ngoba ingogcotshiweyo weNkosi.

11 Futhi-ke, baba, bona, yebo bona umphetho wesembatho sakho esandleni sami; ngoba ekusikeni kwami umphetho wesembatho sakho, lokuthi kangikubulalanga, yazi ubone ukuthi kakukho ububi lesiphambeko esandleni sami, njalo kangonanga kuwe, kanti wena uzingela umphefumulo wami ukuwuthathal.

12 INkosi kayahlulele phakathi kwami lawe, njalo iNkosi ingiphindiselele kuwe, kodwa isandla sami kasiyikumelana lawem.

13 Njengokutsho kwesaga sabendulo esithi: Kwababi kuvela okubi; kodwa isandla sami kasiyikumelana lawe.

14 Inkosi yakoIsrayeli iphume ukulandela bani? Uxotshana lobani? Emva kwenja efileyon, emva kwendwebundwebu eyodwao!

15 Ngakho iNkosi kayibe ngumahluleli, yahlulele phakathi kwami lawep, iboneq, ilumele udaba lwamir, ingikhulule esandleni sakho.

16 Kwasekusithi uDavida eseqedile ukukhuluma lamazwi kuSawuli, uSawuli wathi: Yilizwi lakho lelo yini, ndodana yami, Davida? USawuli wasephakamisa ilizwi lakhe, wakhala inyembezis.

17 Wasesithi kuDavidat: Ulungile kulami, ngoba wena ungivuze ngokuhle, kodwa mina ngikuvuze ngokubi.

18 Wena-ke utshengisile lamuhla ukuthi wenze okuhle ngami, ngoba lapho iNkosi ibinginikele esandleni sakho, kawungibulalangau.

19 Ngoba nxa umuntu efica isitha sakhe, uzasiyekela sihambe ngendlela enhle yini? Ngakho iNkosi ikuvuze ngokuhle ngokwenze kimi lamuhla.

20 Manje-ke, khangela, ngiyazi ukuthi uzakuba yinkosi isibili, lokuthi umbuso wakoIsrayeli uzaqiniswa esandleni sakhov.

21 Ngakho khathesi funga kimi ngeNkosiw ukuthi kawuyikuyiquma inzalo yami emva kwami, lokuthi kawuyikulicitsha ibizo lami endlini kababax.

22 UDavida wasefunga kuSawuli, loSawuli waya endlini yakhe, kodwa uDavida labantu bakhe benyukela enqabeniy.

UDavida loAbigayili

25USamuweli wasesifaa; loIsrayeli wonke wahlangana, bamlilelab, bamngcwabela endlini yakhec eRamad. UDavida wasesukuma wehlela enkangala yeParanie.

2 Kwakukhona-ke indoda eMahonifg, lomsebenzi wayo wawuseKharmelih; lindoda-ke yayiyisikhulu esikhulu, yayilezimvu eziyizinkulungwane ezintathu lembuzi eziyinkulungwane, yayigunda izimvu zayo eKharmeli.

3 Njalo ibizo laleyondoda lalinguNabali, lebizo lomkayo lalinguAbigayili. Njalo owesifazana wayelokuqedisisa okuhle, elesimo esihle, kodwa indoda yayilukhuni ilezenzo ezimbi; yayingeyakoKalebii.

4 UDavida wasesizwa esenkangala ukuthi uNabali ugunda izimvu zakhej.

5 UDavida wasethuma amajaha alitshumi, uDavida wathi emajaheni: Yenyukelani eKharmeli, liye kuNabali, limbuze impilo ebizweni lami,

6 lizakutsho njalo: Impilakahle kayibe kuwe, ukuthula kakube kuwe, lokuthula kakube sendlini yakho, lokuthula kakube kukho konke olakhok!

7 Sengizwile-ke ukuthi ulabagundi; abelusi olabo-ke babelathi, kasibalimazanga, futhi kabaswelanga lutho zonke izinsuku beseKharmelil.

8 Buza amajaha akho, azakutshela. Ngakho amajaha kawathole umusa emehlweni akhom, ngoba sifike ngosuku oluhlen. Akunike inceku zakho lendodana yakho uDavida lokho isandla sakho esizakutholao.

9 Kwathi amajaha kaDavida esefikile, akhuluma kuNabali ngokwalawomazwi wonke ebizweni likaDavida, aselinda.

10 UNabali waseziphendula izinceku zikaDavida, wathi: Ngubani uDavida? Njalo ngubani indodana kaJesep? Lamuhla zinengi inceku ezibalekayo, ileyo laleyo enkosini yayoq.

11 Pho, ngithathe isinkwa sami, lamanzi ami, lenyama yami engiyihlabele abagundi bami, ngikuphe abantu engingazi ukuthi bavela ngaphir?

12 Amajaha kaDavida asephendukela endleleni yawo, abuyela, eza, ambikela njengawo wonke lamazwi.

13 UDavida wasesithi ebantwini bakhe: Bhincani, ngulowo lalowo inkemba yakhe! Babhinca, ngulowo lalowo inkemba yakhe, loDavida laye wabhinca inkemba yakhe; kwasekusenyuka emva kukaDavida phose amadoda angamakhulu amanes, kodwa angamakhulu amabilit ahlala empahleniu.

14 Kodwa elinye ijaha lamajaha lamtshela uAbigayili umkaNabali lathi: Khangela, uDavida uthume izithunywa zivela enkangala ukubingelela inkosi yethu, kodwa yazithethisav.

15 Kanti labobantu basiphatha kuhle kakhulu, kasilimalanga, kasiswelanga lutho zonke izinsuku sihambisana labo, sisemmangweni.

16 Babengumduli kithi ebusuku kanye lemini, zonke izinsuku silabo seluse izimvuw.

17 Khathesi-ke, yazi ubone ukuthi uzakwenzani; ngoba ububi buqunyelwe inkosi yethu lendlu yayo yonkex; ngoba uyindodana kaBheliyali okungangokuthi kakho ongakhuluma layey.

18 UAbigayili wasephangisa wathatha izinkwa ezingamakhulu amabili, lembodlela ezimbili zewayini, lezimvu ezinhlanu ezilungisiweyo, lamaseya* amane amabele akhanzingiweyo, lamahlukuzo alikhulu ezithelo zevini ezonyisiweyo, lezinkwa ezingamakhulu amabili zomkhiwa, wakuthwalisa obabhemiz.

19 Wasesithi emajaheni akhe: Dlulani phambi kwami; khangelani, ngiyalilandela. Kodwa kamtshelanga umkakhe uNabalia.

20 Kwasekusithi esagade ubabhemi esehlela endaweni esithekileyo yentaba, khangela-ke, uDavida labantu bakhe behla behlangabezana laye; wasehlangana labo.

21 Njalo uDavida wayethe: Isibili ngigcine ngeze konke lo ayelakho enkangala, kakwaze kwasweleka lutho kukho konke ayelakho. Usengibuyisele okubi ngokuhleb.

22 UNkulunkulu akenze njalo ezitheni zikaDavidac, engezelele ngokunjalo, uba ngitshiya loyedwa kubo bonke alabo kuze kube sekuseni abachamela emdulinid.

23 Lapho uAbigayili ebona uDavida, waphangisa wehla kubabhemie, wathi mbo ngobuso bakhe phansi phambi kukaDavida, wakhothamela emhlabathinif.

24 Wawela enyaweni zakhe wathi: Lobububi kabube phezu kwami mina, nkosi yami; incekukazi yakho ake ikhulume endlebeni zakho, uzwe amazwi encekukazi yakhog.

25 Inkosi yami ake inganaki lowomuntu kaBheliyali, uNabali; ngoba njengebizo lakhe unjalo; uNabali libizo lakhe, lobuthutha bukuyeh. Kodwa mina, incekukazi yakho, kangiwabonanga amajaha enkosi yami owawathumayo.

26 Ngakho-ke, nkosi yami, kuphila kukaJehova, lokuphila komphefumulo wakhoi, njengoba iNkosi ikunqandile ukungena ngokuchitha igazi, lokuziphindisela ngesandla sakhoj, ngalokho-ke kazibe njengoNabali izitha zakho lalabo abadinga ububi enkosini yamik.

27 Manje-ke, lesisibusiso incekukazi yakho esilethe enkosini yami kasinikwe amajaha ahamba esiya le lale emanyathelweni enkosi yami.

28 Akuthethelele isiphambeko sencekukazi yakho; ngoba iNkosi izakwenzela lokwenzela inkosi yami indlu eqinileyol, ngoba inkosi yami ilwa izimpi zeNkosi, lobubi kabutholwanga kuwe kusukela ensukwini zakhom.

29 Loba kusukuma umuntu ukukuxotsha lokudinga impilo yakho, kodwa umphefumulo wenkosi yami uzabotshelwa emqulwini wabaphilayo leNkosi uNkulunkulu wakho; kodwa umphefumulo wezitha zakho izawujikijela kungathi uphume phakathi kwesavuthan.

30 Kwasekusithi, lapho iNkosi isikwenzile enkosini yami njengakho konke okuhle ekukhulume ngawe, isikumisile waba ngumbusi phezu kukaIsrayeli,

31 kakungabi yisikhubekiso kuwe lokukhubekiswa kwenhliziyo enkosini yami, ngokuthi uchithe igazi ngeze, lokuthi inkosi yami iziphindisele. Lapho iNkosi isiyenzele okuhle inkosi yami, khumbula incekukazi yakho.

32 UDavida wasesithi kuAbigayili: Kayibusiswe iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, ekuthumileyo lamuhla ukungihlangabezao.

33 Futhi kakubusiswe ukuqedisisa kwakho, ubusiswe lawe onginqandileyo lamuhla ukuze ngingangeni ekuchitheni igazi lokuziphindisela ngesandla samip.

34 Ngoba ngeqiniso, kuphila kukaJehova uNkulunkulu kaIsrayeliq, onginqandileyo ukuze ngingenzi ububi kuwer, ngoba uba ubungaphangisanga weza ukungihlangabeza, sibili, bekungayikusala loyedwa kuNabali kuze kube sekukhanyeni kwekuseni ochamela emdulinis.

35 UDavida wasesemukela esandleni sakhe lokho amlethele khona. Wasesithi kuye: Yenyukela ngokuthula endlini yakho; bona, ngililalele ilizwi lakhot, ngibemukele ubuso bakhou.

36 UAbigayili wasefika kuNabali, khangela-ke, wayeledili endlini yakhe, njengedili lenkosiv. Lenhliziyo kaNabali yathokoza phakathi kwakhe, njalo wayedakwe kwedlulisaw; ngakho kamtshelanga lutho, oluncinyane loba olukhulu, kwaze kwaba sekukhanyeni kwekusenix.

37 Kwasekusithi ekuseni lapho iwayini seliphumile kuNabali, lomkakhe esemtshele lezizinto, inhliziyo yakhe yafa phakathi kwakhe, wasesiba njengelitshe.

38 Kwasekusithi phose emva kwensuku ezilitshumi iNkosi yamtshaya uNabali, wasesifa.

39 UDavida esezwile ukuthi uNabali usefile wathi: Kayibusiswe iNkosiy emele udaba lwehlazo lami esandleni sikaNabaliz, yavimbela inceku yayo ebubinia; iNkosi yabuyisela-ke ububi bukaNabali ekhanda lakheb. UDavida wasethuma, wakhuluma loAbigayili ukuthi amthathe abe ngumkakhe.

40 Lapho izinceku zikaDavida zifika kuAbigayili eKharmeli, zakhuluma laye zisithi: UDavida usithumile kuwe ukukuthatha ube ngumkakhe.

41 Wasesukuma, wakhothama ngobuso emhlabathini, wathi: Khangela, incekukazi yakho kayibe yisigqili sokugezisa inyawo zenceku zenkosi yamic.

42 UAbigayili wasephangisa esukuma, wagada ubabhemi, lentombi zakhe ezinhlanu ezazimphelekezela, walandela izithunywa zikaDavida, waba ngumkakhe.

43 UDavida wathatha loAhinowama weJizereyelid, labo bobabili baba ngomkakhee.

44 Ngoba uSawuli wayenike uMikhali indodakazi yakhe, umkaDavidaf, kuPaliti indodana kaLayishi owayengoweGalimig.

UDavida uyekela uSawuli ngokwesibili ukuthi aphile

26AbeZifi basebesiza kuSawuli eGibeyaa besithi: UDavida kacatshi yini oqaqeni lweHakila phambi kweJeshimoni?

2 USawuli wasesukuma wehlela enkangala yeZifi elabantu abakhethiweyo bakoIsrayeli abayizinkulungwane ezintathu, ukuze adinge uDavida enkangala yeZifib.

3 USawuli wasemisa inkamba oqaqeni lweHakilac oluphambi kweJeshimoni endleleni, kodwa uDavida wahlala enkangala. Kwathi esebonile ukuthi uSawuli uyamlandela enkangalad,

4 uDavida wasethuma izinhloli ukuze azi ukuthi uSawuli ufikile isibili.

5 UDavida wasesukuma wayafika endaweni lapho uSawuli amise khona inkamba; uDavida wayibona indawo lapho uSawuli alala khona, loAbhineri indodana kaNeri, induna yebutho lakhe. Njalo uSawuli wayelele enqabeni yezinqola, lesizwe sasimise amathente simhanqilee.

6 UDavida wasephendula wakhuluma kuAhimeleki umHethif, lakuAbishayig indodana kaZeruyah, umfowabo kaJowabi, esithi: Ngubani ozakwehlela lami kuSawuli enkambeni? UAbishayi wasesithi: Mina ngizakwehla lawei.

7 Ngakho uDavida loAbishayi bafika ebantwini ebusuku; khangela-ke, uSawuli wayelele ubuthongo enqabeni yezinqola, lomkhonto wakhe wawugxunyekiwe emhlabathini ngasekhanda lakhe, loAbhineri labantu babelele bemhanqilej.

8 UAbishayi wasesithi kuDavida: UNkulunkulu uvalele isitha sakho esandleni sakho lamuhla; ngakho-ke ake ngimtshayele ngitsho emhlabathini kanye ngomkhonto, ngingakuphindi kuye.

9 Kodwa uDavida wathi kuAbishayi: Ungamchithi; ngoba ngubani ongelulela isandla sakhe kogcotshiweyo weNkosi angabi lacalak?

10 UDavida wathi futhi: Kuphila kukaJehoval, kodwa iNkosi izamtshayam, loba kufike usuku lwakhe ukuthi afen, kumbe ehlele empini abhujisweo.

11 Kakube khatshana lami ngeNkosip ukwelulela isandla sami kogcotshiweyo weNkosiq; kodwa khathesi ake uthathe umkhonto osemqamelweni wakhe, lesigxingi samanzi, sihambe.

12 UDavida wasethatha umkhonto lesigxingi samanzi ekususa emqamelweni kaSawuli, bahamba. Njalo kakho owakubonayo, kakho owakwaziyo, kakho owavukayo, ngoba bonke babelele, ngoba ubuthongo obunzima beNkosi babubehleler.

13 Lapho uDavida esechaphele ngaphetsheya, wema engqongeni yentaba khatshana; kwakukhona ummango omkhulu phakathi kwabo.

14 UDavida wasememeza ebantwini lakuAbhineri indodana kaNeri, esithi: Kawuphenduli yini, Abhineri? UAbhineri wasephendula esithi: Ungubani okhala enkosini?

15 UDavida wasesithi kuAbhineri: Kawusindoda yini? Njalo ngubani onjengawe koIsrayeli? Kungani-ke ungayilindanga inkosi yakho inkosi? Ngoba kufike omunye wabantu ukuchitha inkosi, inkosi yakho.

16 Kayinhle into oyenzileyo. Kuphila kukaJehovas, lingabantwana bokufa, ngoba kaliyilindanga inkosi yenu, ogcotshiweyo weNkosit. Khathesi-ke bona ukuthi ungaphi umkhonto wenkosi lesigxingi samanzi ebesingasemqamelweni wayo.

17 USawuli waselinanzelela ilizwi likaDavida wathi: Yilizwi lakho lelo yini, ndodana yami, Davida? UDavida wasesithi: Yilizwi lami, nkosi yami, nkosiu.

18 Wathi njalo: Inkosi yami ixotshanelani lenceku yayo? Ngoba ngenzeni? Kulobubi bani esandleni samiv?

19 Ngakho-ke, ake izwe inkosi yami, inkosi, amazwi enceku yayo. Uba iNkosi ikuqubula ukumelana lami, kayemukele umnikelo; kodwa uba kungabantwana babantu, kabaqalekiswe phambi kweNkosiw; ngoba bangixotshile lamuhlax ukuthi ngingazihlanganisi lelifa leNkosi, besithi: Hamba, ukhonze abanye onkulunkuluy.

20 Ngakho-ke igazi lami kalingaweli emhlabathini lisuke phambi kobuso beNkosi; ngoba inkosi yakoIsrayeli iphumele ukudinga indwebundwebu eyodwaz, njengozingela ithendele ezintabenia.

21 USawuli wasesithi: Ngonile; buya, ndodana yami Davida, ngoba kangisayikwenza ububi kuweb, ngenxa yokuthi umphefumulo wami ubuligugu emehlweni akho lamuhlac. Khangela, ngenze ngobuphukuphuku, ngaduha kakhulu sibilid.

22 UDavida wasephendula wathi: Khangela, umkhonto wenkosi! Kalichaphe elinye lamajaha, liwuthathe.

23 INkosi kayibuyisele kulowo lalowo ukulunga kwakhe lokuthembeka kwakhe; ngoba iNkosi ibikunikele esandleni sami lamuhla, kodwa kangithandanga ukwelulela isandla sami kogcotshiweyo weNkosie.

24 Khangela-ke, njengoba impilo yakho ibinkulu emehlweni ami lamuhla, ngokunjalo impilo yami ayibe nkulu emehlweni eNkosi, kayingophule ekuhluphekeni konke.

25 USawuli wasesithi kuDavida: Kawubusiswe wena, ndodana yami Davida. Lawe uzakwenza isibilif, lawe uzanqoba lokunqobag. UDavida wasehamba ngendlela yakhe, loSawuli wabuyela endaweni yakhe.

UDavida uhlala phakathi kwamaFilisti

27UDavida wasesithi enhliziyweni yakhe: Sengizabhubha ngolunye usuku ngesandla sikaSawuli. Kakulalutho olungcono kimi ngaphandle kokuphepha lokuphepha ngiye elizweni lamaFilisti, loSawuli uzadela ngami ukungidinga futhi kuwo wonke umngcele wakoIsrayeli; ngokunjalo ngiphephe esandleni sakhe.

2 Wasesukuma uDavida wachapha, yena labantu abangamakhulu ayisithupha ayelaboa, waya kuAkishi indodana kaMahokib, inkosi yeGathic.

3 UDavida wasehlala loAkishi eGathi, yena labantu bakhe, ngulowo lalowo lendlu yakhe; uDavida labomkakhe bobabili, uAhinowama umJizereyelikazi loAbigayili umKharmelikazi umkaNabalid.

4 Kwathi kubikwa kuSawuli ukuthi uDavida ubalekele eGathi, kabe esamdinga futhi.

5 UDavida wasesithi kuAkishi: Uba khathesi ngithole umusa emehlweni akho, kabangiphe indawo komunye wemizi emaphandleni ukuthi ngihlale khonae; ngoba inceku yakho izahlalelani lawe emzini wenkosif?

6 UAkishi wasemnika iZikilagi ngalolosuku. Ngakho iZikilagi ingeyamakhosi akoJuda kuze kube lamuhlag.

7 Lenani lensuku uDavida azihlala elizweni lamaFilisti lalingumnyaka lenyanga ezine.

8 UDavida labantu bakhe basebesenyukah bahlasela amaGeshuri lamaGirizii, lamaAmalekij, ngoba lawo ayengabahlali balelolizwe kwasendulo, lapho usiya eShuri, njalo kuze kube selizweni leGibhithek.

9 UDavida waselitshaya ilizwe, kazatshiya ophilayo, owesilisa lowesifazana, wathatha izimvu lenkomo labobabhemi lamakamela lezigqoko, wabuyela wafika kuAkishil.

10 Lapho uAkishi esithi: Belihlasela ngaphi lamuhla? UDavida wayesithi: Ngaseningizimu yakoJuda, langaseningizimu yamaJeramelim, langaseningizimu yamaKenin.

11 UDavida katshiyanga owesilisa kumbe owesifazana ophilayo, ukuletha ilizwi eGathi, esithi: Hlezi bakhulume ngathi, besithi: Wenze njalo uDavida. Wawunjalo-ke umkhuba wakhe zonke izinsuku azihlala elizweni lamaFilistio.

12 UAkishi wasemkholwa uDavida esithi: Uzenze waba levumba kakhulu ebantwini bakibo koIsrayeli. Ngakho uzakuba yinceku yami kuze kube nininini.

28Kwasekusithi ngalezonsuku amaFilisti abuthanisela impi amabutho awo ukuze alwe loIsrayeli. UAkishi wasesithi kuDavida: Yazi lokwazi ukuthi uzaphuma impi lami, wena labantu bakhoa.

2 UDavida wasesithi kuAkishi: Sibili, wena uzakwazi ukuthi inceku yakho ingenzani. UAkishi wasesithi kuDavida: Ngakho, ngizakubeka ube ngumlindi wekhanda lami zonke izinsuku.

USawuli lowesifazana oledlozi eEndori

3 USamuweli wayesefile, loIsrayeli wonke wayemlileleb, bamngcwabela eRamac, ngitsho emzini wakibo. USawuli wayebasusile-ke elizweni abalamadlozi labalumbayod.

4 AmaFilisti asebuthana afika amisa inkamba eShunemie. USawuli wasebuthanisa uIsrayeli wonke, bamisa inkamba eGilibowaf.

5 Lapho uSawuli ebona inkamba yamaFilisti, wesaba, lenhliziyo yakhe yathuthumela kakhulu.

6 Lapho uSawuli ebuza eNkosini, iNkosi kayimphendulangag langamaphuphoh langeUrimi langabaprofethii.

7 USawuli wasesithi ezincekwini zakhe: Ngidingelani owesifazana oledlozi ukuze ngiye kuye, ngibuze kuyej. Inceku zakhe zasezisithi kuye: Khangela, kulowesifazana oledlozik eEndoril.

8 USawuli wasezifihla isimo, wagqoka ezinye izigqoko, wahamba, yena lamadoda amabili laye; basebefika kowesifazana ebusukum. Wathi: Akungivumisele ngedlozi, ungenyusele engizamutsho kuwen.

9 Kodwa owesifazana wathi kuye: Khangela, wena uyazi ukuthi uSawuli wenzeni, ukuthi ubaqumile elizweni abalamadlozi labalumbayo. Pho, uwuthiyelani umphefumulo wami ukungibulalao?

10 Kodwa uSawuli wafunga kuye ngeNkosi, esithi: Kuphila kukaJehovap, isijeziso kasiyikuza kuwe ngaloludabaq.

11 Owesifazana wasesithi: Ngikwenyusele bani? Wasesithi: Ngenyusela uSamuweli.

12 Lapho owesifazana ebona uSamuweli, wakhala ngelizwi elikhulu; owesifazana wasekhuluma kuSawuli esithi: Ungikhohliseleni? Ngoba unguSawuli.

13 Inkosi yasisithi kuye: Ungesabi; kodwa ubonani? Owesifazana wasesithi kuSawuli: Ngibona onkulunkulu besenyuka emhlabathinir.

14 Wasesithi kuye: Sinjani isimo sakhe? Wasesithi: Kwenyuka ixhegu elembethe isembathos. Lapho uSawuli esesazi ukuthi nguSamuweli, wakhothama ngobuso emhlabathini, wakhonza.

15 USamuweli wasesithi kuSawuli: Ungikhathazeleni ngokungenyusa? USawuli wasephendula wathi: Ngibandezelekile kakhulu, ngoba amaFilisti alwa lami, loNkulunkulu usukile kimit, kasangiphenduli, langesandla sabaprofethi langamaphupho. Ngakho ngikubizile ukuthi ungazise ukuthi ngenzeniu.

16 USamuweli wasesithi: Pho, ubuzelani kimi, lokhu iNkosi isisukile kuwe, yaba yisitha sakho?

17 INkosi isizenzele njengokukhuluma kwayo ngesandla samiv; iNkosi isidabule umbuso usuka esandleni sakho, yawunika umakhelwane wakho, uDavidaw.

18 Njengoba ungalilalelanga ilizwi leNkosi, futhi ungenzanga ukuvutha kolaka lwayo kumaAmaleki, ngakho iNkosi yenzile linto kuwe lamuhlax.

19 Futhi iNkosi izanikela uIsrayeli laye kanye lawe esandleni samaFilisti; kusasa-ke wena lamadodana akho lizakuba lami. Lenkamba yakoIsrayeli iNkosi izayinikela esandleni samaFilistiy.

20 USawuli wasehle edilikela emhlabathini, ngokuphelela kobude bakhe, wesaba kakhulu ngenxa yamazwi kaSamuweli, njalo kwakungelamandla kuye, ngoba wayengadlanga kudla usuku lonke lobusuku bonke.

21 Owesifazana wasesiza kuSawuli, wabona ukuthi wethukile kakhulu, wathi kuye: Khangela, incekukazi yakho ililalele ilizwi lakho, ngifakile umphefumulo wami esandleni sami, ngalalela amazwi owakhulume kimi.

22 Ngakho-ke lawe akulalele ilizwi lencekukazi yakho, ngifake phambi kwakho ucezwana lwesinkwa ukuze udle, ukuze amandla abe kuwe nxa uhamba indlela yakhoz.

23 Kodwa wala wathi: Kangiyikudla. Kodwa inceku zakhe kanye lowesifazana bamcindezela; waselalela ilizwi labo. Wasesukuma emhlabathini, wahlala embhedenia.

24 Njalo owesifazana wayelethole elinonileyo endlini; waphangisa walihlabab; wathatha impuphu, wayixova, wabhaka isinkwa esingelamvubelo ngayoc;

25 wasisondeza phambi kukaSawuli laphambi kwenceku zakhe; badla. Basukuma bahamba ngalobobusuku.

UDavida uxotshwa ngamaFilisti

29AmaFilisti ayebuthanise-ke wonke amabutho awoa eAfekib; lamaIsrayeli ayemise inkamba ngasemthonjenic oseJizereyelid.

2 Iziphathamandla zamaFilisti zasezidlula ngamakhulu langezinkulungwanee, kodwa uDavida labantu bakhe bedlula emuva loAkishif.

3 Induna zamaFilisti zasezisithi: Ayini lamaHebheru? UAkishi wasesithi kuzo induna zamaFilisti: Lo kayisuye uDavida yini, inceku kaSawuli inkosi yakoIsrayeli, obelami lezinsuku kumbe liminyakag? Njalo kangitholanga lutho kuyeh kusukela kusuku lokuwa kwakhe kuze kube lamuhlai.

4 Kodwa induna zamaFilisti zamthukuthelela; izinduna zamaFilisti zathi kuye: Mbuyisele lumuntu ukuthi abuyele endaweni yakhe owambeka khonaj. Njalo kangehleli empini lathi, ukuze angabi yisitha sethu empini. Ngoba lo angazenza athandeke ngani enkosini yakhe? Hatshi ngamakhanda alamadoda yinik?

5 Lo kayisuye uDavida yini ababevumelana ngaye emigidweni besithi: USawuli utshaye izinkulungwane zakhe, kodwa uDavida inkulungwane zakhe ezingamatshumil?

6 UAkishi wasebiza uDavida wathi kuye: Kuphila kukaJehova, isibili wena uqondilem, lokuphuma kwakho lokungena kwakho lami enkambeni kuhle emehlweni amin; ngoba kangitholanga ububi kuwe kusukela osukwini lokufika kwakho kimi kuze kube lamuhlao; kodwa emehlweni eziphathamandla kawumuhlep.

7 Ngakho-ke buyela uhambe ngokuthulaq, ukuze ungenzi ububi emehlweni eziphathamandla zamaFilistir.

8 UDavida wasesithi kuAkishi: Kodwa ngenzeni? Uficeni encekwini yakho, kusukela osukwini engangiphambi kwakho ngalo kuze kube lamuhla, ukuthi ngingayikulwa lezitha zenkosi yami, inkosi?

9 UAkishi wasephendula wathi kuDavida: Ngiyazi ukuthi ulungile emehlweni ami njengengilosi kaNkulunkulus; kodwa izinduna zamaFilisti zithe: Kayikwenyukela empini lathit.

10 Ngakho-ke ubovuka ekuseni kakhulu kanye lenceku zenkosi yakho ezifike lawe; selivuke ekuseni kakhulu sekukhanya kini, lihambeu.

11 Ngakho uDavida wavuka ngovivi, yena labantu bakhe, ukuhamba ekuseni, ukuthi babuyele elizweni lamaFilisti. AmaFilisti asesenyukela eJizereyeliv.

UDavida uchitha amaAmaleki

30Kwasekusithi ngosuku lwesithathu, lapho uDavida labantu bakhe befika eZikilagia, amaAmaleki ayehlasele iningizimub, leZikilagi, ayitshaya iZikilagi, ayitshisa ngomlilo,

2 athumba abesifazana ababephakathi kwayo; kusukela komncinyane kuze kube komkhulu kawabulalanga muntu, kodwa abaqhuba, ahamba ngendlela yawo.

3 Lapho uDavida labantu bakhe befika emzini, khangela, wawutshisiwe ngomlilo, labomkabo, lamadodana abo lamadodakazi abo sebethunjiwe.

4 UDavida labantu ababelaye basebephakamisa ilizwi labo bakhala inyembezi akaze aba khona kubo amandla okukhala.

5 OmkaDavida bobabili labo babethunjiwe, uAhinowama umJizereyelikazi loAbigayili umkaNabali weKharmelic.

6 UDavida wasecindezeleka kakhulu, ngoba abantu babekhuluma ngokumkhanda ngamatshe, ngoba umphefumulo wabantu bonke wawubuhlungu, ngulowo lalowo ngenxa yamadodana langenxa yamadodakazi akhed. Kodwa uDavida waziqinisa ngeNkosi uNkulunkulu wakhee.

7 UDavida wasesithi kuAbhiyatha umpristi indodana kaAhimeleki: Akungilethele lapha i-efodi*f. UAbhiyatha waseyiletha i-efodi kuDavida.

8 UDavida wasebuza eNkosini esithig: Ngixotshane laleliviyo yini? Ngizalifica yini? Yasisithi kuye: Xotshana lalo, ngoba uzalifica lokulifica, ubakhulule lokubakhululah.

9 Ngakho uDavida wahamba, yena labantu abangamakhulu ayisithupha ababelayei, bafika esifuleni iBesori lapho abasalayo bahlala khonaj.

10 Kodwa uDavida waxotshana labo, yena labantu abangamakhulu amane; ngoba abangamakhulu amabili basala, ababekhathele kakhulu ukuthi babengelakuchapha isifula iBesorik.

11 Basebefica umGibhithe emmangweni, bamletha kuDavida, bamnika ukudla, wadla, bamnathisa amanzi;

12 bamnika ucezu lwesinkwa somkhiwa lamahlukuzo amabili ezithelo zevini ezonyisiweyol. Kwathi esedlile umoya wabuyela kuye, ngoba wayengadlanga kudla, enganathanga manzi, insuku ezintathu lobusuku obuthathum.

13 UDavida wasesithi kuye: Ungokabani? Uvela ngaphi? Wasesithi: Ngilijaha leGibhithe, inceku yomAmaleki, lenkosi yami ingitshiyile ngoba bengigula okwensuku ezintathu.

14 Thina besihlasela iningizimu yamaKerethin, lakwelakoJuda, leningizimu yakoKalebio, leZikilagi sayitshisa ngomlilo.

15 UDavida wasesithi kulo: Ungangehlisela kuleloviyo yini? Laselisithi: Funga kimi ngoNkulunkulu ukuthi kawuyikungibulala, njalo kawuyikunginikela esandleni senkosi yami, besengikwehlisela kuleloviyo.

16 Selimehlisile, khangela, babehlakazekile ebusweni bomhlaba wonke, besidla, benatha, begidela impango enkulu ababeyithethe elizweni lamaFilisti lelizweni lakoJuda.

17 UDavida wasebatshaya kusukela libantubahle kwaze kwaba kusihlwa kosuku olulandelayo lwabo. Njalo kakuphunyukanga muntu kubo, ngaphandle kwamajaha angamakhulu amane, agada amakamela, abalekap.

18 UDavida wasekhulula konke amaAmaleki ayekuthetheq, labomkakhe bobabili uDavida wabakhulula.

19 Njalo kakusilelanga lutho kubo kusukela komncinyane kuze kube komkhulu, kuze kube semadodaneni lemadodakazini, lempangweni, ngitsho lakuphi ababezithathele khona; uDavida wakubuyisa konke.

20 UDavida wasethatha zonke izimvu lenkomo. Baziqhuba phambi kwenkomo lezo, bathi: Le yimpango kaDavidar.

21 UDavida wasefika kulabobantu abangamakhulu amabili ababekhathele kakhulu ukuthi babengelakulandela uDavidas, abathi kabahlale esifuleni seBesorit; basebephuma ukumhlangabeza uDavida lokuhlangabeza abantu ababelaye. Lapho uDavida esondela kubantu, wababuza impilakahle.

22 Basebephendula bonke abantu ababi labakaBheliyali phakathi kwabantu ababehambe loDavida bathiu: Njengoba bengahambanga lathi, kasiyikubanika empangweni esiyikhululileyo, ngaphandle kwakuleyo laleyondoda umkayo labantwana bayo, ukuthi babakhokhele bahambe.

23 Kodwa uDavida wathi: Kaliyikwenza njalo, bafowethu, ngalokho iNkosi esiphe khona, esilondolozileyo, yanikela esandleni sethu iviyo eleza lamelana lathi.

24 Pho, ngubani ozalilalela kuloludaba? Ngoba njengesabelo salowo owehlela empiniv sinjalo isabelo salowo ohlala lempahla; bazakwabelana ngokulinganayow.

25 Kwasekusiba njalo kusukela mhlalokho kusiya phambili, ukuthi wakwenza kwaba yisimiso lesimiselo koIsrayeli kuze kube lamuhla.

26 UDavida esefikile eZikilagi, wathumela okwempango kubadala bakoJuda, kubo abangane bakhe, esithi: Khangela, isibusiso senu esivela empangweni yezitha zeNkosi.

27 KwabeseBhethelix, lakwabaseRamothi yeningizimuy, lakwabaseJatiriz,

28 lakwabaseAroweria, lakwabaseSifimothib, lakwabaseEshithemowac,

29 lakwabaseRakali, lakwabasemizini yamaJeramelid, lakwabasemizini yamaKenie,

30 lakwabaseHormaf, lakwabaseBorashanig, lakwabaseAthaki,

31 lakwabaseHebronih, lendaweni zonke lapho uDavida ahamba khona besiya le lale, yena labantu bakhe.

Ukufa kukaSawuli lamadodana akhe

31AmaFilisti alwa-ke loIsrayelia; lamadoda akoIsrayeli abaleka phambi kwamaFilisti, awa efile entabeni yeGilibowab.

2 AmaFilisti asenamathela kuSawuli lamadodana akhe; amaFilisti abulala uJonathani, loAbinadaba, loMaliki-Shuwa, amadodana kaSawulic.

3 Lempi yaba nzima kuSawuli, abatshoki bamfica, amadoda edandili; wasesiba lobuhlungu kakhulu ngabatshokid.

4 USawuli wasesithi kumthwali wezikhali zakhe: Hwatsha inkemba yakho, ungigwaze ngayoe, hlezi laba abangasokanga bafike bangigwaze, badlale kubi ngamif. Kodwa umthwali wezikhali zakhe kavumanga, ngoba wesaba kakhulug. Ngakho uSawuli wathatha inkemba, waziwisela phezu kwayoh.

5 Lapho umthwali wezikhali zakhe ebona ukuthi uSawuli usefile, laye waziwisela phezu kwenkemba yakhe, wafa kanye laye.

6 Wafa-ke uSawuli lamadodana akhe amathathu lomthwali wezikhali zakhe labo bonke abantu bakhe ngalolosuku ndawonyei.

7 Lapho amadoda akoIsrayeli ayengaphetsheya kwesigodi layengaphetsheya kweJodani ebona ukuthi amadoda akoIsrayeli abalekile, lokuthi uSawuli lamadodana akhe sebefile, atshiya imizi, abaleka; amaFilisti asefika, ahlala kiyoj.

8 Kwasekusithi kusisa lapho amaFilisti efika ukuhlubula ababuleweyo, afica uSawuli lamadodana akhe amathathu bewile entabeni yeGilibowa.

9 Asequma ikhanda lakhe, ahlubula izikhali zakhek, athumela elizweni lamaFilisti inhlangothi zonke ukumemezela imibiko endlini yezithombe zabo lebantwinil.

10 Abeka izikhali zakhem endlini kaAshitarothin. Abophela isidumbu sakheo emdulini weBeti-Shanip.

11 Kwathi abahlali beJabeshi-Gileyadiq sebezwile ngalokho amaFilisti akwenze kuSawuli,

12 asukuma wonke amaqhawe, ahamba ubusuku bonke, athatha isidumbu sikaSawuli lezidumbu zamadodana akhe emdulini weBeti-Shanir, eza eJabeshi, azitshisa khonas.

13 Asethatha amathambo abo, awangcwabat ngaphansi kwesihlahla setamarisiki* eJabeshiu, azila ukudlav insuku eziyisikhombisaw.

UGWALO LWESIBILI

LUKASAMUWELI

Umbiko wokufa kukaSawuli

1Kwasekusithi emva kokufa kukaSawuli, uDavida esephendukile ekutshayeni amaAmaleki, uDavida wahlala insuku ezimbili eZikilagia.

2 Kwasekusithi ngosuku lwesithathu, khangela, kwafika umuntu evela enkambeni evela kuSawulib, ozigqoko zakhe zazidatshuliwec, elenhlabathi ekhanda lakhe. Kwasekusithi efika kuDavida wawela emhlabathini, wakhonzad.

3 UDavida wasesithi kuye: Uvela ngaphi? Wasesithi kuye: Ngiphephile enkambeni yakoIsrayelie.

4 UDavida wasesithi kuye: Lunjani udaba? Akungitshele. Wasesithi: Abantu babalekile empini, labanengi babantu labo bawile njalo bafile, uSawuli laye loJonathani indodana yakhe labo bafile.

5 UDavida wasesithi kulelojaha elalimbikela: Wazi njani ukuthi uSawuli loJonathani indodana yakhe bafile?

6 Lelojaha elalimbikela laselisithi: Kuthe ngisithi thutshu entabeni yeGilibowa, khangela, uSawuli eyeme emkhontweni wakhe, khangela-ke, inqola labagadi bamabhiza kwakumnamathelef.

7 Lapho enyemukula, wasengibona, wangibiza; ngasengisithi: Khangela ngilapha.

8 Wasesithi kimi: Ungubani? Ngasengisithi kuye: NgingumAmaleki.

9 Wasesithi kimi: Ake ume phezu kwami ungibulale; ngoba ubuhlungu obukhulu bungehlele, ngoba impilo yami isaphelele kimi.

10 Ngakho ngema phezu kwakhe ngambulala, ngoba ngazi ukuthi angeke aphile emva kokuwa kwakhe. Ngasengithatha umqhele owawusekhanda lakheg, lesongo elalisengalweni yakhe, ngikulethile lapha enkosini yamih.

11 UDavida wasebamba izigqoko zakhe wazidabula, njalo lawo wonke amadoda ayelayei.

12 Basebelila, bakhala inyembezi, bazila ukudla kwaze kwahlwa ngenxa kaSawuli, langenxa kaJonathani indodana yakhe, langenxa yabantu beNkosi, langenxa yendlu kaIsrayeli, ngoba babewe ngenkemba.

13 UDavida wasesithi kulelojaha elalimbikele: Uvela ngaphi? Laselisithi: Ngiyindodana yomuntu wezizweni, umAmaleki.

14 UDavida wasesithi kulo: Kawesabanga njanij ukwelula isandla sakho ukubhubhisak ogcotshiweyo weNkosil?

15 UDavida wasebiza elinye lamajaha, wathi: Sondela ulidumele. Laselilitshaya laze lafam.

16 UDavida wasesithi kulo: Igazi lakho kalibe phezu kwekhanda lakhon; ngoba umlomo wakho ufakaze umelene laweo, usithi: Mina ngimbulele ogcotshiweyo weNkosip.

Isililo sikaDavida ngoSawuli loJonathani

17 UDavida waselila lesisililo ngenxa kaSawuli loJonathani indodana yakheq

18 (lapho wathi kufundiswe abantwana bakoJuda "IDandili"; khangela, kubhaliwe egwalweni lukaJashari)r:

19 Ubuhle bukaIsrayeli bubulewe ezindaweni zakho eziphakemeyo. Awe njani amaqhawes!

20 Lingakukhulumi eGathit, lingakumemezeli ezitaladeni zeAshikeloniu, hlezi athokoze amadodakazi amaFilistiv, hlezi ajabule amadodakazi abangasokwangaw.

21 Zintaba zeGilibowa, kakungabi khona amazolo kumbe izulu phezu kwenux, kumbe amasimu eminikelo. Ngoba izihlangu zamaqhawe zangcoliswa khona; isihlangu sikaSawuli singagcotshwanga ngamafuthay

22 egazini lababuleweyo, emahwahweni amaqhawe idandili likaJonathani kaliphendukanga, lenkemba kaSawuli kayibuyelanga izez.

23 USawuli loJonathani babethandeka bebahle empilweni zabo, lekufeni kwabo kabehlukaniswanga; babelesiqubu kulezinkozia, belamandla kulezilwaneb.

24 Madodakazi akoIsrayeli, mkhaleleni inyembezi uSawuli, owaligqokisa ngokubomvu lentokozo, owafaka imiceciso yegolide phezu kwezigqoko zenuc.

25 Awe njani amaqhawe phakathi kwempi! Jonathani, ubulewe endaweni zakho eziphakemeyo!

26 Ngidabukile ngawe, mfowethu Jonathani; ubumnandi kakhulu kimi, uthando lwakho belumangalisa kimi lusedlula uthando lwabesifazanad.

27 Awe njani amaqhawe, zabhubha lezikhali zempie!

UDavida ubekwa abe yinkosi yakoJuda

2Kwasekusithi emva kwalokho uDavida wabuza eNkosini esithi: Ngenyukele yini komunye wemizi yakoJudaa? INkosi yasisithi kuye: Yenyuka. UDavida wasesithi: Ngiye ngaphi? Yasisithi: EHebronib.

2 Ngakho uDavida wenyukela lapho, kanye labafazi bakhe bobabili, uAhinowama umJizereyelikazi loAbigayili umkaNabali umKharmelic.

3 UDavida wasesenyusa abantu bakhe ababelaye, ngulowo lalowo labendlu yakhe; basebehlala emizini yeHebronid.

4 Kwasekufika abantu bakoJuda, bamgcoba khona uDavida waba yinkosi phezu kwendlu yakoJudae. Basebemtshela uDavida besithi: Abantu beJabeshi-Gileyadi yibo abangcwaba uSawulif.

5 UDavida wasethumela izithunywa ebantwini beJabeshi-Gileyadig, wathi kibo: Kalibusiswe yiNkosi, ngoba lenze lumusa enkosini yenu, kuSawuli, lamngcwabah.

6 Khathesi-ke, iNkosi kayilenzele umusa leqiniso; mina lami ngizalenzela lokhu okuhle, ngoba lenze loludabai.

7 Khathesi-ke kaziqine izandla zenu libe ngamadodana amaqhawe; ngoba inkosi yenu uSawuli ifile; njalo lendlu yakoJuda ingigcobile mina ukuba yinkosi phezu kwabo.

UDavida ulwa labendlu kaSawuli

8 Kodwa uAbhineri indodana kaNerij, induna yebutho uSawuli ayelalo, wathatha uIshiboshethi indodana kaSawuli, wamchaphisela eMahanayimik,

9 wambeka waba yinkosi phezu kweGileyadil, laphezu kwamaAshurim, laphezu kweJizereyelin, laphezu kukaEfrayimio, laphezu kukaBhenjaminip, laphezu kukaIsrayeli wonke.

10 UIshiboshethi, indodana kaSawuli, wayeleminyaka engamatshumi amane esiba yinkosi phezu kukaIsrayeli, wabusa iminyaka emibili. Kodwa indlu yakoJuda yalandela uDavida.

11 Lenani lensuku uDavida owaba yinkosi ngazo eHebroni phezu kwendlu yakoJuda laliyiminyaka eyisikhombisa lenyanga eziyisithuphaq.

12 UAbhineri indodana kaNeri wasephuma, lenceku zikaIshiboshethi indodana kaSawuli, basuka eMahanayimi baya eGibeyonir.

13 UJowabi indodana kaZeruya lenceku zikaDavida basebephuma bahlangana ndawonye echibini leGibeyonis; bahlala, abanye ngapha kwechibi labanye ngale kwechibi.

14 UAbhineri wasesithi kuJowabi: Amajaha ake asukume adlale phambi kwethu. UJowabi wasesithi: Kawasukume.

15 Kwasekusukuma kwedlula ngenani abalitshumi lambili koBhenjamini lakoIshiboshethi indodana kaSawuli, letshumi lambili lenceku zikaDavida.

16 Basebebamba ngulowo lalowo ikhanda lomunye, wagwaza ngenkemba yakhe ehlangothini lomunye; ngokunjalo bawa ndawonye. Ngakho leyondawo bayibiza ngokuthi yiHelekati-Hasurimi eseGibeyoni.

17 Njalo kwaba lempi enzima kakhulu ngalolosuku, loAbhineri wehlulwa lamadoda akoIsrayeli phambi kwenceku zikaDavida.

18 Ayekhona-ke lapho amadodana amathathu kaZeruya, oJowabi, loAbishayi loAsahelit. Njalo uAsaheli wayelesiqubu ezinyaweniu njengomunye wemiziki yegangav.

19 UAsaheli wasexotshana loAbhineri; njalo ekuhambeni kwakhe kaphambukelanga ngakwesokunene langakwesokhohlo ekulandeleni uAbhineri.

20 UAbhineri wasenyemukula, wathi: Nguwe uAsaheli yini? Wasesithi: Yimi.

21 UAbhineri wasesithi kuye: Phambukela wena ngakwesokunene loba ngakwesokhohlo, uzibambele elinye lamajaha, uzithathele izikhali zalo. Kodwa uAsaheli kavumanga ukuphambuka ekumlandeleni.

22 UAbhineri wasebuya futhi esithi kuAsaheli: Phambuka wena ekungilandeleni; ngizakutshayelelani emhlabathini? Pho, ngingaphakamisa njani ubuso bami kuJowabi umfowenuw?

23 Kodwa wala ukuphambuka; ngakho uAbhineri wamtshaya ngesidindi somkhonto kubambo lwesihlanu, umkhonto waze waphuma emuva kwakhe; wasewela phansi lapho, wafela kuleyondawo. Kwasekusithi bonke abafika endaweni lapho uAsaheli awela wafa khona, bemax.

24 UJowabi laye loAbishayi baxotshana loAbhineri; ilanga laselitshona, bona befika eqaqeni lweAma, olungaphambi kweGiya endleleni yenkangala yeGibeyoni.

25 Abantwana bakoBhenjamini basebebuthana ngemva kukaAbhineri, baba lixuku linye, bema phezu koqaqa oluthile.

26 UAbhineri wasememeza kuJowabi wathi: Inkemba izakudla njalonjalo yini? Kawazi yini ukuthi kuzakuba yikubaba ekucineni? Koze kube nini ungabatsheli abantu ukuthi babuye ekulandeleni abafowabo?

27 UJowabi wasesithi: Kuphila kukaNkulunkulu, ngaphandle kokuthi ubukhulumile, isibili ngalesosikhathi kusukela ekuseni abantu ngabe benyukile, ngulowo lalowo esuka ekulandeleni umfowaboy.

28 UJowabi wasevuthela uphondo, bonke abantu basebesima, kababe besaxotshana loIsrayeli, futhi kababe besalwa njalo.

29 UAbhineri labantu bakhe bahamba bedabula amagceke bonke lobobusuku, bachapha iJodani, badabula iBhithironi yonke, bafika eMahanayimiz.

30 UJowabi wasebuya ekulandeleni uAbhineri; esebuthanisile bonke abantu, encekwini zikaDavida kwasilela abalitshumi labayisificamunwemunye, loAsaheli.

31 Kodwa izinceku zikaDavida zazitshayile koBhenjamini lemadodeni akaAbhineri; amadoda angamakhulu amathathu lamatshumi ayisithupha afa.

32 Basebemthatha uAsaheli, bamngcwaba engcwabeni likayise elaliseBhethelehema. UJowabi labantu bakhe basebehamba ubusuku bonke, kwasa beseHebronia.

3Kwakukhona-ke impi isikhathi eside phakathi kwendlu kaSawuli lendlu kaDavida; kodwa uDavida waya eqina, kodwa indlu kaSawuli yaya isiba buthakathaka.

Amadodana kaDavida

2 Kwasekuzalelwa uDavida amadodana eHebronia; lezibulo lakhe lalinguAmnoni kaAhinowama umJizereyelikazib;

3 leyesibili yakhe yayinguKileyabi kaAbigayili umkaNabali umKharmeli; eyesithathu yayinguAbisalomu indodana kaMahaka indodakazi kaTalimayi, inkosi yeGeshuric;

4 leyesine yayinguAdonija indodana kaHagithid; leyesihlanu yayinguShefathiya indodana kaAbithali;

5 leyesithupha yayinguIthereyamu kaEgila, umkaDavida. Laba bazalelwa uDavida eHebroni.

Ukuvumelana kukaDavida loAbhineri

6 Kwasekusithi kuselempi phakathi kwendlu kaSawuli lendlu kaDavida, uAbhineri waziqinisa endlini kaSawuli.

7 Njalo uSawuli wayelomfazi omncane, obizo lakhe lalinguRizipha indodakazi kaAyae; uIshiboshethi wasesithi kuAbhineri: Ungeneleni emfazini omncane kababaf?

8 UAbhineri wasethukuthela kakhulu ngenxa yamazwi kaIshiboshethi, wathi: Ngilikhanda lenja yini mina ongokaJuda? Lamuhla ngenzela indlu kaSawuli uyihlo umusa, kubafowabo, lakubangane bakhe, kangikunikelanga esandleni sikaDavida, ukuthi ungibeka icala ngowesifazana lamuhlag?

9 UNkulunkulu enze njalo kuAbhinerih, engezelele ngokunjalo kuye, ngeqiniso, njengoba iNkosi ifungile kuDavida, qotho, ngizakwenza njalo kuyei,

10 ukudlulisa umbuso usuka endlini kaSawuli, lokumisa isihlalo sobukhosi sikaDavida phezu kukaIsrayeli laphezu kukaJuda, kusukela koDani kuze kufike eBherishebhaj.

11 Njalo wayengelakumphendula uAbhineri ngalizwi futhi, ngoba wayemesaba.

12 UAbhineri wasethuma izithunywa kuDavida esikhundleni sakhe, esithi: Ngelikabani ilizwe? Esithi: Yenza isivumelwano sakho lami; khangela-ke, isandla sami sizakuba lawe ukuphendulela uIsrayeli wonke kuwe.

13 Wasesithi: Kulungile; mina ngizakwenza isivumelwano lawe, kodwa yinye into engiyifuna kuwe, ngeyokuthi kawuyikubona ubuso bamik, ngaphandle kokuthi ulethe kuqala uMikhali indodakazi kaSawuli, lapho usizabona ubuso bamil.

14 UDavida wasethuma izithunywa kuIshiboshethi indodana kaSawuli, esithi: Nginika umkami uMikhali engamgana ngamajwabu alikhulu amaFilistim.

15 UIshiboshethi wasethumela, wamthatha endodeni yakhe, kuPalitiyeli indodana kaLayishin.

16 Kodwa indoda yakhe yahamba laye, ihamba ikhala inyembezi ngemva kwakhe kwaze kwaba seBahurimio. UAbhineri wasesithi kuyo: Hamba, buyela. Yasibuyela.

17 UAbhineri wasesiba lenkulumo labadala bakoIsrayeli esithi: Ngezikhathi ezidlulileyo lalifuna uDavida ukuthi abe yinkosi phezu kwenu.

18 Khathesi-ke, kwenzeni, ngoba iNkosi ikhulumile ngoDavida ukuthi: Ngesandla senceku yami uDavida ngizakhulula abantu bami uIsrayeli esandleni samaFilisti lesandleni sazo zonke izitha zabop.

19 UAbhineri wasekhuluma futhi endlebeni zakoBhenjaminiq; uAbhineri njalo wasesiyakhuluma endlebeni zikaDavida eHebroni konke okwakukuhle emehlweni akoIsrayeli lemehlweni endlu yonke yakoBhenjamini.

20 Ngakho uAbhineri wafika kuDavida eHebroni elamadoda angamatshumi amabili; uDavida wasesenzela uAbhineri lamadoda ayelaye idili.

21 UAbhineri wasesithi kuDavida: Ngizasukuma ngihambe, ngibuthanise uIsrayeli wonke enkosini yami, inkosi, ukuze benze isivumelwano lawer, lokuthi ubuse kukho konke umphefumulo wakho okufisayos. UDavida waseyekela uAbhineri ukuthi ahambe, wasehamba ngokuthula.

UJowabi ubulala uAbhineri

22 Khangela-ke, izinceku zikaDavida loJowabi bafika bevela ekuhlaseleni beza belempango enkulu. Kodwa uAbhineri wayengekho kuDavida eHebroni, ngoba wayemyekele ukuthi ahambe, wahamba ngokuthula.

23 Esefikile uJowabi lebutho lonke elalilaye, bamtshela uJowabi besithi: UAbhineri indodana kaNeri ubefikile enkosini, imyekele wahamba; wahamba ngokuthula.

24 UJowabi wasesiya enkosini, wathi: Wenzeni? Khangela, uAbhineri ubefikile kuwe; pho, umyekeleleni ukuthi ahambe, wahamba lokuhamba?

25 Uyamazi uAbhineri indodana kaNeri ukuthi ulande ukukukhohlisa, lokwazi ukuphuma kwakho lokungena kwakho, lokwazi konke okwenzayot.

26 Esephumile uJowabi kuDavida wathuma izithunywa ukulandela uAbhineri, ezambuyisa emthonjeni weSira; kodwa uDavida wayengakwazi lokho.

27 UAbhineri esebuyile eHebroni, uJowabi wamphambulela eceleni phakathi kwesango ukuze akhulume laye ngaseseu; wasemtshaya lapho kubambo lwesihlanu waze wafa, ngenxa yegazi likaAsaheli umfowabov.

28 Kwathi uDavida esekuzwile emva kwalokho wathi: Mina lombuso wami kasilacala phambi kweNkosi kuze kube nininini ngegazi likaAbhineri indodana kaNeri.

29 Kalihlale phezu kwekhanda likaJowabi lendlini yonke kayisew. Kakungaqunywa endlini kaJowabi ogobhozayox, kumbe umlepheroy, kumbe odondolozelayo, kumbe owa ngenkemba, kumbe oswela ukudlaz.

30 Ngokunjalo uJowabi loAbishayi umfowabo bambulala uAbhineri, ngoba wayebulele umfowabo uAsaheli eGibeyoni empinia.

31 UDavida wasesithi kuJowabi lakubo bonke abantu ababelaye: Dabulani izigqoko zenub, libhince amasaka, lilile phambi kukaAbhineric. Inkosi uDavida yasilandela ithala.

32 UAbhineri basebemngcwabela eHebroni; inkosi yasiphakamisa ilizwi layo yakhala inyembezi engcwabeni likaAbhineri, labantu bonke bakhala inyembezi.

33 Inkosi yamenzela uAbhineri isililod yathi: Afe uAbhineri njengokufa kwesithutha yinie?

34 Izandla zakho bezingabotshwanga, lenyawo zakho bezingafakwanga emaketaneni; njengowela phambi kwabantu ababi uwile. Bonke abantu basebephinda bemkhalela inyembezi.

35 Bonke abantu basebesiza ukumenza uDavida ukuthi adle ukudla kuseseminif; kodwa uDavida wafunga esithi: Kenze njalo uNkulunkulu kimi engezelele ngokunjalog, uba nginambitha ukudla loba okunye nje lingakatshoni ilangah.

36 Kwathi bonke abantu bekunanzelela, kwaba kuhle emehlweni abo; njengakho konke eyakwenzayo inkosi, kwaba kuhle emehlweni abo bonke abantu.

37 Ngoba bonke abantu loIsrayeli wonke bazi ngalolosuku ukuthi kwakungeyisikho okwenkosi ukubulala uAbhineri indodana kaNeri.

38 Inkosi yasisithi encekwini zayo: Kalazi yini ukuthi kuwe induna lomkhulu koIsrayeli lamuhla?

39 Lami lamuhla ngibuthakathaka, njalo ngigcotshwe ngaba yinkosi; lalamadoda, amadodana kaZeruyai, alukhuni kulamij. INkosi izavuza umenzi wobubi njengobubi bakhek.

Ukubulawa kukaIshiboshethi

4Lapho isizwile indodana kaSawuli ukuthi uAbhineri ufele eHebroni, izandla zakhe zaba buthakathaka, loIsrayeli wonke wakhathazekaa.

2 Njalo indodana kaSawuli yayilamadoda amabili ayeyizinduna zamaviyo; ibizo lenye lalinguBahana, lebizo lenye linguRekabi, amadodana kaRimoni, umBherothi, wabantwana bakoBhenjaminib. Ngoba iBherothi layo yayibalelwa koBhenjamini;

3 lamaBherothi abalekelac eGithayimid, aba ngabahlali njengabezizwe khona kuze kube lamuhla.

4 UJonathani indodana kaSawuli wayelendodana eyayiyisilima enyawenie. Yayileminyaka emihlanu ekufikeni kombiko ngoSawuli loJonathani uvela eJizereyelif; lomlizane wayo wayithatha, wabaleka; kwasekusithi ekuphangiseni kwakhe ukubaleka, yawa yaba yisilima. Lebizo layo lalinguMefiboshethi.

5 Lamadodana kaRimoni, umBherothi, uRekabi loBahana, ahamba, ekutshiseni kwelanga afika endlini kaIshiboshethi, owayelele embhedeni emini enkulu.

6 Bona bangena endlini phakathi kungathi bathatha ingqoloyi, bamtshaya kubambo lwesihlanug; uRekabi loBahana umfowabo basebebaleka.

7 Ngoba bengena endlini, wayelele embhedeni wakhe endlini yakhe yokulala, bamtshaya, bambulala, bamquma ikhanda; bathatha ikhanda lakhe, bahamba ngendlela yamagceke ubusuku bonkeh.

8 Basebelisa ikhanda likaIshiboshethi kuDavida eHebroni. Bathi enkosini: Khangela, ikhanda likaIshiboshethi indodana kaSawuli, isitha sakho ebesidinga impilo yakho; iNkosi inike impindiselo lamuhla enkosini yami, inkosi, kuSawuli lakuyo inzalo yakhei.

9 Kodwa uDavida wabaphendula uRekabi loBahana umfowabo, amadodana kaRimoni umBherothi, wathi kubo: Kuphila kukaJehovaj, ohlenge umphefumulo wami kuyo yonke inhluphekok,

10 lapho owangibikelayo esithi: Khangela, uSawuli ufile; njalo enjengomthwali wendaba ezinhle emehlweni akhe, ngamxhakalaza, ngambulala eZikilagi, kulokuthi ngimvuzele indaba ezinhlel.

11 Pho kangakanani, lapho abantu ababi bebulele umuntu olungileyo endlini yakhe esembhedeni wakhe; ngakho-ke angiyikubiza yini igazi lakhe esandleni senu, ngilisuse emhlabenim?

12 UDavida waselaya amajahan, ababulala, aquma izandla zabo lenyawo zabo, abaphanyeka echibini leHebroni. Kodwa athatha ikhanda likaIshiboshethi, alingcwaba engcwabeni likaAbhineri eHebronio.

UDavida ubusa ilizwe lonke lakoIsrayeli

5Khona zonke izizwe zakoIsrayeli zeza kuDavida eHebronia, zakhuluma zisithi: Khangela, thina silithambo lakho lenyama yakhob.

2 Lesikhathini esidlulileyo, uSawuli eseyinkosi phezu kwethu, nguwe owakhupha lowangenisa uIsrayelic, leNkosi yathi kuwe: Wena uzakwelusa abantu bami uIsrayeli, lawe uzakuba ngumbusi phezu kukaIsrayelid.

3 Ngakho kwafika bonke abadala bakoIsrayeli enkosini uDavida eHebronie; inkosi uDavida yasisenza isivumelwano labo eHebronif phambi kweNkosig; basebemgcoba uDavida, waba yinkosi phezu kukaIsrayeli.

4 UDavida wayeleminyaka engamatshumi amathathu ekubeni kwakhe yinkosi; wabusa iminyaka engamatshumi amaneh.

5 EHebroni wabusa phezu kukaJuda iminyaka eyisikhombisa lenyanga eziyisithupha; leJerusalema wabusa iminyaka engamatshumi amathathu lantathu phezu kukaIsrayeli wonke loJudai.

UDavida uthatha inqaba yeZiyoni

6 Inkosi labantu bayo basebesiya eJerusalemaj kumaJebusi, abahlali belizwek; akhuluma kuDavida athi: Kawuyikungena lapha, ngaphandle kokuthi ususe iziphofu labaqhulayo; besithi uDavida kayikungena lapho.

7 Kodwa uDavida wayithumba inqaba yeZiyoni; le ngumuzi kaDavidal.

8 UDavida wasesithi ngalolosuku: Ngulowo lalowo otshaya umJebusi, katshaye emgelweni wamanzi abaqhulayo leziphofu, abazondwa ngumphefumulo kaDavidam. Ngakho bathi: Isiphofu loqhulayo kabayikungena endlinin.

9 Ngakho uDavida wahlala enqabeni, wayibiza ngokuthi ngumuzi kaDavida. UDavida wakha inhlangothi zonke, kusukela eMilo kusiya phakathio.

10 UDavida waqhubeka njalo esiba lamandla, njalo iNkosi, uNkulunkulu wamabandla, yayilaye.

11 UHiramu inkosi yeTire wasethuma izithunywa kuDavidapq, lezigodo zemisedari, lababazi bezigodo lababazi bamatshe; basebemakhela uDavida indlu.

12 UDavida wasekwazi ukuthi iNkosi yayimmisile ukuthi abe yinkosi phezu kukaIsrayeli, lokuthi iwuphakamisile umbuso wakhe ngenxa yabantu bayo uIsrayelir.

Abantwana bakaDavida abazalelwa eJerusalema

13 UDavida wasethathas abanye abafazi abancane labafazi bevela eJerusalema, esevela eHebronit, njalo kwakulamanye amadodana lamadodakazi azalelwa uDavida.

14 Njalo la ngamabizo alabo abazalelwa yena eJerusalema: OShamuwa, loShobabi, loNathani, loSolomoni,

15 loIbihari, loElishuwa, loNefegi, loJafiya,

16 loElishama, loEliyada, loElifeleti.

UDavida unqoba amaFilisti

17 Kwathi amaFilisti esezwile ukuthi bamgcobile uDavida ukuthi abe yinkosi phezu kukaIsrayeli, wonke amaFilisti enyuka ukuyamdinga uDavida; uDavida wakuzwa, wehlela enqabeniu.

18 AmaFilisti esefikile asabalalav esihotsheni seRefayimiw.

19 UDavida wasebuza eNkosini esithi: Ngingenyukela yini kumaFilisti? Uzawanikela esandleni sami yini? INkosi yasisithi kuDavida: Yenyuka, ngoba isibili ngizawanikela amaFilisti esandleni sakhox.

20 UDavida wasefika eBhali-Perazimiy, uDavida wawatshaya khona, wathi: INkosi izifohlele izitha zami phambi kwami njengokufohla kwamanzi. Ngakho wabiza ibizo laleyondawo ngokuthi yiBhali-Perazimi.

21 Asetshiya izithombe zawo lapho, loDavida labantu bakhe bazisusaz.

22 AmaFilisti asebuya enyuka futhi, asabalala esihotsheni seRefayimia.

23 Lapho uDavida ebuza iNkosi, yathi: Ungenyuki; bhoda ngemuva kwawo, uwasukele usuka maqondana lezihlahla zebhalisamub.

24 Kuzakuthi-ke lapho usizwa isisinde sokuhamba ezihlokweni zezihlahla zebhalisamu, lapho uphangisec, ngoba ngalesosikhathi iNkosi izaphuma phambi kwakho ukutshaya ibutho lamaFilistid.

25 UDavida wasesenza njalo, njengokumlaya kwayo iNkosi, wawatshaya amaFilisti kusukela eGeba uze ufike eGezerie.

Umtshokotsho wesivumelwano seNkosi ulethwa eJerusalema

6UDavida wabuya wabuthanisa bonke abakhethiweyo koIsrayeli, inkulungwane ezingamatshumi amathathu.

2 UDavida wasesukuma wahamba labo bonke abantu ababelaye, besuka eBahala-Juda ukuze benyuse umtshokotsho kaNkulunkulu usuka lapho, obizo lawo libizwa ngebizo leNkosi yamabandlaa, ehlala phakathi kwamakherubhi*b phezu kwawo.

3 Basebewukhweza umtshokotsho kaNkulunkulu enqoleni entshac, bewukhupha endlini kaAbinadaba eyayiseqaqeni; njalo uUza loAhiyo amadodana kaAbinadaba batshayela leyonqola entshad.

4 Bayikhipha-ke endlini kaAbinadaba eyayiseqaqeni kanye lomtshokotsho kaNkulunkulu, njalo uAhiyo ehamba phambi komtshokotsho.

5 UDavida lendlu yonke yakoIsrayeli basebetshaya phambi kweNkosi ngazo zonke izinto zokutshaya zesihlahla sefiri*, langamachacho, langezigubhu zezintamboe, langezigujana, langamahlwayif, langezinsimbi ezincencethayog.

6 Bathi befika esizeni sikaNakoni, uUza welulelah isandla sakhe emtshokotshweni kaNkulunkulu, wawubamba, ngoba inkabi zakhubekai.

7 Intukuthelo yeNkosi yasimvuthela uUza; uNkulunkulu wamtshaya khonapho ngenxa yalesisiphambeko; wasefela khonapho phansi komtshokotsho kaNkulunkuluj.

8 UDavida wasethukuthela ngoba iNkosi imfohlele uUza ngesikhala; waseyibiza leyondawo ngokuthi yiPerezi-Uza, kuze kube lamuhla.

9 UDavida waseyesaba iNkosi ngalolosuku, wathi: Umtshokotsho weNkosi uzakuza njani kimik?

10 Ngakho uDavida kavumanga ukuwudlulisela kuye umtshokotsho weNkosi emzini kaDavida; kodwa uDavida wawuphambulela endlini kaObedi-Edoma umGithil.

11 Umtshokotsho weNkosi wasuhlala endlini kaObedi-Edoma umGithi inyanga ezintathu. INkosi yasimbusisa uObedi-Edoma lendlu yakhe yonkem.

12 Kwasekubikelwa inkosi uDavida kwathiwa: INkosi ibusisile indlu kaObedi-Edoma lakho konke okwakhe ngenxa yomtshokotsho kaNkulunkulu. Ngakho uDavida wasehamba wenyusa umtshokotsho kaNkulunkulu ewususa endlini kaObedi-Edoma, ewusa emzini kaDavida ngentokozon.

13 Kwasekusithi lapho labo abathwele umtshokotsho weNkosi sebehambe izinyathelo eziyisithuphao, wahlaba inkabi lokunonisiweyop.

14 UDavida wasegida ngamandla wonke phambi kweNkosiq; uDavida wayebhince i-efodi* yelembu elicolekileyor.

15 Ngokunjalo uDavida lendlu yonke yakoIsrayeli bawenyusa umtshokotsho weNkosi ngokumemeza langokukhala kophondo.

16 Kwasekusithi lapho umtshokotsho weNkosi ungena emzini kaDavida, uMikhali indodakazi kaSawuli walunguza ngewindi, wabona inkosi uDavida eseqa egida phambi kweNkosi; wameyisa enhliziyweni yakhes.

17 Basebewungenisa umtshokotsho weNkosit, bawubeka endaweni yawou phakathi kwethente uDavida ayelimisele wonav; uDavida wasenikela iminikelo yokutshiswa phambi kweNkosi leminikelo yokuthulaw.

18 Kwathi uDavida eseqedile ukunikela iminikelo yokutshiswa leminikelo yokuthula, wabusisa abantu ebizweni leNkosi yamabandlax.

19 Wababela bonke abantu, ixuku lonke lakoIsrayeli, kusukela kwabesilisa kusiya kwabesifazana, ngulowo lalowo iqebelengwana lesinkwa, leqatha lenyama, lesinkwa sezithelo zevini ezonyisiweyo. Basebehamba abantu bonke, ngulowo lalowo emzini wakhey.

20 UDavida wasebuyela ukubusisa indlu yakhez. UMikhali indodakazi kaSawuli wasephuma ukuhlangabeza uDavida, wathi: Idunyiswe kangakanani inkosi yakoIsrayeli lamuhla, ezembule lamuhla phambi kwamehlo encekukazi zenceku zayoa njengomunye wabayize ezembula lokuzembulab!

21 UDavida wasesithi kuMikhali: Ngaphambi kweNkosi, eyangikhetha phambi kukayihlo laphambi kwendlu yakhe yonke, yangimisa ukuthi ngibe ngumbusi phezu kwabantu beNkosi, phezu kukaIsrayelic; ngakho ngizadlala phambi kweNkosid.

22 Ngisazadeleleka-ke kakhulu kulalokhu, ngehliselwe phansi emehlweni ami; kodwa ngezincekukazi okhulume ngazo, ngizadunyiswa yizo.

23 Njalo uMikhali indodakazi kaSawuli kabanga lamntwana kwaze kwaba lusuku lokufa kwakhe.

Isivumelwano sikaNkulunkulu loDavida

7Kwasekusithi lapho inkosi yayihlezi endlini yayo, leNkosi isiyiphumuzile inhlangothi zonke ezitheni zayo zonkea,

2 inkosi yathi kuNathani umprofethib: Akubone, mina ngihlala endlini yemisedaric, kodwa umtshokotsho kaNkulunkulu uhlala phakathi kwamakhethenid.

3 UNathani wasesithi enkosini: Hamba wenze konke okusenhliziyweni yakho, ngoba iNkosi ilawee.

4 Kodwa kwathi ngalobobusuku, ilizwi leNkosi lafika kuNathani lisithi:

5 Hamba uthi encekwini yami, kuDavida: Itsho njalo iNkosi: Wena uzangakhela yini indlu ukuze ngihlale kiyof?

6 Ngoba kangizange ngihlale endlini kusukela osukwini engenyusa ngalo abantwana bakoIsrayeli eGibhithe kuze kube lamuhlag, kodwa bengihamba ethenteni lethabhanekelenih.

7 Kuzo zonke izindawo engihambe kuzo labo bonke abantwana bakoIsrayeli, ngake ngakhuluma ilizwi yini kwesinye sezizwe zakoIsrayelii, engasilaya ukwelusa abantu bami uIsrayeli ngisithij: Kungani lingangakhelanga indlu yemisedari?

8 Ngakho-ke uzakutsho njalo encekwini yami, kuDavida, uthi: Itsho njalo iNkosi yamabandla: Mina ngakuthathak esibayeni sezimvu, ekulandeleni izimvu, ukuba ngumbusi phezu kwabantu bami, phezu kukaIsrayelil;

9 ngangilawe loba ngaphi lapho oya khona, ngaquma zonke izitha zakho ngaphambi kwakhom; ngakwenzela ibizo elikhulu njengebizo labakhulu abasemhlabenin.

10 Njalo ngizabamisela indawo abantu bami uIsrayeli, ngibagxumeke ukuze bahlale endaweni yaboo, bangabe besanyikinyekap; labantwana benkohlakalo kabasayikubahlupha, njengakuqala,

11 njalo kusukela osukwini engalaya ngalo abahluleli phezu kwabantu bami uIsrayeliq; ngikuphumuze ezitheni zakho zonker. Futhi iNkosi iyakutshela ukuthi iNkosi izakwenzela indlus.

12 Lapho insuku zakho sezigcwalisekilet, usulele laboyihlou, ngizamisa inzalo yakho emva kwakho, ezaphuma emibilini yakho, ngiqinise umbuso wayov.

13 Yona izakwakhela ibizo lami indluw; njalo ngizaqinisa isihlalo sobukhosi sombuso wayo kuze kube ninininix.

14 Mina ngizakuba nguyise, layo ibe yindodana yamiy; ezakuthi uba isenza okubi, ngizayijezisa ngentonga yabantu, langemivimvinya yabantwana babantuz.

15 Kodwa umusa wami kawuyikusuka kiyo njengalokho ngawususa kuSawuli engamsusa ngaphambi kwakhoa.

16 Lendlu yakho lombuso wakho kuzaqiniswa kuze kube nininini phambi kwami; isihlalo sakho sobukhosi sizaqiniswa kuze kube ninininib.

17 Njengokwalamazwi wonke lanjengokwalo wonke lo umbono, ngokunjalo uNathani wakhuluma kuDavidac.

18 Yasingena inkosi uDavida, yahlala phambi kweNkosi, yathi: Ngingubani mina, Nkosi Jehova, lendlu yami iyini, ukuthi ungifikise kuze kube laphad?

19 Kanti lokhu kusekuncinyane emehlweni akho, Nkosi Jehova; usukhulumile futhi ngendlu yenceku yakho ngokwesikhathi esikhatshana; lalokhu yindlela yabantu, Nkosi Jehovae.

20 Pho, uDavida angabe esengezelela ngokuthini kuwe? Ngoba wena uyayazi inceku yakho, Nkosi Jehovaf.

21 Ngenxa yelizwi lakho lanjengokwenhliziyo yakho wenzile zonke lezizinto ezinkulu ukuze uzazise inceku yakho.

22 Ngakho umkhulu, Nkosi Jehovag; ngoba kakho onjengawe, njalo kakho uNkulunkulu ngaphandle kwakhoh, njengakho konke esikuzwileyo ngendlebe zethu.

23 Yisiphi-ke isizwe esisodwa emhlabeni esinjengabantu bakho, njengoIsrayeli, uNkulunkulu owaya ukuzihlengela sona ukuba ngabantui, njalo wazenzela ibizo, walenzela izinto ezinkulu lezesabekayoj, kusenzelwa ilizwe lakho, phambi kwabantu bakho, owazihlengela bona eGibhithe, ezizweni lakubonkulunkulu bazok?

24 Wasuziqinisela abantu bakho uIsrayeli ukuze babe ngabantu kuwe kuze kube nininini; lawe Nkosi usube nguNkulunkulu wabol.

25 Khathesi-ke, Nkosi Nkulunkulu, ilizwi olikhulume ngenceku yakho langendlu yayo liqinise kuze kube nininini, wenze njengokukhuluma kwakhom.

26 Njalo kalibe likhulu ibizo lakho kuze kube nininini, kuthiwe: INkosi yamabandla inguNkulunkulu phezu kukaIsrayeli; lendlu yenceku yakho uDavida imiswe phambi kwakho.

27 Ngoba wena, Nkosi yamabandla, Nkulunkulu kaIsrayeli, wembule endlebeni yenceku yakho, usithi: Ngizakwakhela indlu. Ngakho inceku yakho ithole enhliziyweni yayo ukuthi ikhuleke lumkhuleko kuwen.

28 Khathesi-ke, Nkosi Jehova, wena ungulowoNkulunkulu, lamazwi akho aliqiniso; ukhulume encekwini yakho lokhu okuhle.

29 Ngakho-ke akuvume ubusise indlu yenceku yakho ukuze ibe phambi kwakho kuze kube nininini; ngoba wena, Nkosi Jehova, ukhulumile; langesibusiso sakho indlu yenceku yakho izabusiswa kuze kube ninininio.

UDavida unqoba izizwe

8Kwasekusithi emva kwalokho uDavida watshaya amaFilisti, wawehlisela phansia; uDavida wasethatha iMethegama esandleni samaFilisti.

2 Wasetshaya amaMowabib, wawalinganisa ngentambo, ewalalisa emhlabathini; walinganisa intambo ezimbili ukubulala, lentambo epheleleyo ukuwayekela ephila. Ngokunjalo amaMowabi aba zinceku zikaDavidac, eletha iziphod.

3 UDavida wasetshaya uHadadezeri indodana kaRehobi inkosi yeZobae, ekuhambeni kwakhe ukubuyisela amandla akhe emfuleni iYufrathif.

4 UDavida wasethumba kuye inqola eziyinkulungwane, labagadi bamabhiza abangamakhulu ayisikhombisa, lamadoda ahamba ngenyawo ayizinkulungwane ezingamatshumi amabili; waquma imisipha yawo wonke amabhiza enqola, kodwa watshiya kuwo izinqola ezilikhulug.

5 Lapho amaSiriya aweDamaseko efika ukusiza uHadadezeri inkosi yeZoba, uDavida watshaya amadoda ayizinkulungwane ezingamatshumi amabili lambili kumaSiriyah.

6 UDavida wasebeka amabutho enqaba eSiriyai yeDamasekoj; njalo amaSiriya aba zinceku zikaDavida, eletha izipho. INkosi yasimlondoloza uDavida loba ngaphi lapho aya khonak.

7 UDavida wasethatha izihlangu zegolide ezazisezincekwini zikaHadadezeri, waziletha eJerusalemal.

8 Inkosi uDavida yasithatha ithusi elinengi kakhulu eBeta leBerothayi, imizi kaHadadezeri.

9 Lapho uToyi inkosi yeHamathi esizwa ukuthi uDavida wayetshaye ibutho lonke likaHadadezeri,

10 uToyi wasethuma uJoramu indodana yakhe enkosini uDavida ukuyibuza impilo lokuyibusisa, ngoba yayilwe loHadadezeri yamtshaya (ngoba uHadadezeri waba lezimpi loToyi); njalo esandleni sakhe kwakulezitsha zesiliva lezitsha zegolide lezitsha zethusim.

11 Lazo inkosi uDavida yazehlukanisela iNkosi kanye lesiliva legolide eyayilehlukanisile livela ezizweni zonke eyayizehlisele phansin,

12 eSiriya, lakoMowabi, lakubantwana bakoAmonio, lakumaFilistip, leAmalekiq, lempangweni kaHadadezeri indodana kaRehobi, inkosi yeZoba.

13 UDavida wasezenzela ibizo ekubuyeni kwakhe ekutshayeni amaSiriya, esihotsheni seTshwayir, izinkulungwane ezilitshumi lesificaminwembilis.

14 Wasebeka amabutho enqaba eEdoma lonket; kuyo yonke iEdoma wabeka amabutho enqabau, labo bonke abeEdoma baba zinceku zikaDavidav. INkosi yasimlondoloza uDavida loba ngaphi lapho aya khonaw.

15 UDavida wabusa-ke phezu kukaIsrayeli wonke; uDavida wayesenza ukwahlulela lokulunga kubo bonke abantu bakhex.

16 Njalo uJowabi indodana kaZeruya wayephezu kwebuthoyz; loJehoshafathi indodana kaAhiludi wayengumabhalanea;

17 loZadoki indodana kaAhitubi loAhimeleki indodana kaAbhiyatha babengabapristib; loSeraya wayengumbhali;

18 loBhenaya indodana kaJehoyadac wayephezud kwamaKerethie lamaPelethif; lamadodana kaDavida ayeyiziphathamandla.

UDavida uba lomusa kuMefiboshethi

9UDavida wasesithi: Kusekhona yini oseleyo endlini kaSawuli ukuze ngimenzele umusa ngenxa kaJonathania?

2 Njalo indlu kaSawuli yayilenceku obizo layo lalinguZibab. Sebembizele kuDavida, inkosi yathi kuye: UnguZiba yini? Wasesithi: Ngiyinceku yakho.

3 Inkosi yasisithi: Kakuselamuntu yini wendlu kaSawuli, engingamenzela umusa kaNkulunkuluc? UZiba wasesithi enkosini: UJonathani uselendodana eyisilima inyawo zombilid.

4 Inkosi yasisithi kuye: Ingaphi? UZiba wasesithi enkosini: Khangela, isendlini kaMakiri indodana kaAmiyeli eLodebarie.

5 Inkosi uDavida yasithuma yamlanda endlini kaMakiri indodana kaAmiyeli eLodebarif.

6 Lapho uMefiboshethi indodana kaJonathani indodana kaSawuli esefika kuDavida, wathi mbo ngobuso bakhe, wakhothama. UDavida wasesithi: Mefiboshethi! Wasesithi: Khangela, inceku yakho.

7 UDavida wasesithi kuye: Ungesabi, ngoba ngizakwenzela lokukwenzela umusa ngenxa kaJonathani uyihlo; ngizakubuyisela ilizwe lonke likaSawuli uyihlo, wena-ke uzakudla isinkwa etafuleni lami njalonjalog.

8 Wasekhothama, wathi: Iyini inceku yakho ukuthi ukhangele inja efileyo enjengamih?

9 Inkosi yasibiza uZiba, inceku kaSawuli, yathi kuye: Konke okwakungokukaSawuli, lendlu yakhe yonke ngikunike indodana yenkosi yakho.

10 Uzayilimela-ke umhlaba, wena lamadodana akho lenceku zakho, lilethe izithelo ukuze indodana yenkosi yakho ibe lesinkwa engasidla; kodwa uMefiboshethi indodana yenkosi yakho uzakudla isinkwa etafuleni lami njalonjaloi. Njalo uZiba wayelamadodana alitshumi lanhlanu, lenceku ezingamatshumi amabilij.

11 UZiba wasesithi enkosini: Njengakho konke inkosi yami, inkosi, ekulaya inceku yayo, izakwenza njalo inceku yakho. NgoMefiboshethi, uzakudla etafuleni lami, njengomunye wamadodana enkosik.

12 Njalo uMefiboshethi wayelendodana encinyane, obizo layo lalinguMikal. Labo bonke ababehlala endlini kaZiba baba zinceku zikaMefiboshethi.

13 UMefiboshethi wasehlala eJerusalema, ngoba wadla etafuleni lenkosi njalonjalo. Wayeyisilima inyawo zakhe zombili.

Ukwehlulwa kwamaAmoni lamaSiriya

10Kwasekusithi emva kwalokhoa inkosi yabantwana bakoAmoni yafa, uHanuni indodana yayo wasesiba yinkosi esikhundleni sayob.

2 UDavida wasesithi: Ngizamenzela umusa uHanuni indodana kaNahashi njengoba uyise wangenzela umusa. UDavida wasethuma ngesandla senceku zakhe ukuyamduduza ngoyisec. Zafika-ke izinceku zikaDavida elizweni labantwana bakoAmoni.

3 Iziphathamandla zabantwana bakoAmoni zasezisithi kuHanuni inkosi yazo: Kambe uDavida uyamhlonipha uyihlo emehlweni akho ngoba ethume abaduduzi kuwe? UDavida kazithumanga yini inceku zakhe kuwe ukuze ziphenye umuzi, ziwuhlole, ziwuchithe?

4 UHanuni wasebamba izinceku zikaDavida, wagela ingxenye yendevu zazo, waquma izembatho zazo phakathi kuze kube sezibunu zazo, waziyekela zahambad.

5 Sebembikele uDavida wathumela ukuzihlangabeza ngoba amadoda ayelenhloni kakhulu; inkosi yasisithi: Hlalani eJeriko zize zihlume indevu zenu, beselibuya.

6 Lapho abantwana bakoAmoni sebebonile ukuthi baba levumba kuDavidae, abantwana bakoAmoni bathumela baqatsha kumaSiriyaf eBeti-Rehobig lakumaSiriya eZoba, amadoda ahamba ngenyawo azinkulungwane ezingamatshumi amabilih, lenkosini yeMahakai, amadoda ayinkulungwane, lebantwini beTobi, amadoda azinkulungwane ezilitshumi lambili.

7 Kwathi uDavida esekuzwile wathuma uJowabi lebutho lonke lamaqhawej.

8 Abantwana bakoAmoni basebephuma bahlela impi emnyango wesango; lamaSiriya eZoba leRehobi, labantu beTobi leMahaka babebodwa egangeni.

9 Lapho uJowabi ebona ukuthi impi ikhangele kuye ngaphambili langemuva, wakhetha kubo bonke abakhethiweyo koIsrayeli, wabahlela ukuthi bamelane lamaSiriya.

10 Abaseleyo babantu wasebanikela esandleni sikaAbishayi umfowabo, owabahlela ukuthi bamelane labantwana bakoAmoni.

11 Wasesithi: Uba amaSiriya elamandla kakhulu kulami, khona uzakuba lusizo kimi; kodwa uba abantwana bakoAmoni belamandla kakhulu kulawe, khona ngizakuza ukukusiza.

12 Qinak, asiziqinise ngenxa yabantu bakithi, langenxa yemizi kaNkulunkulu wethul; iNkosi kayenze okuhle emehlweni ayom.

13 UJowabi wasesondela, labantu ababelaye, empini lamaSiriya; asebaleka phambi kwakhe.

14 Lapho abantwana bakoAmoni bebona ukuthi amaSiriya ayabaleka, labo babaleka phambi kukaAbishayi, bangena emzinin. UJowabi wasebuyela esuka ebantwaneni bakoAmoni, weza eJerusalema.

15 AmaSiriya esebonile ukuthi atshayiwe phambi kukaIsrayeli, abuthana ndawonye.

16 UHadadezeri wasethumela, wakhupha amaSiriya ayengaphetsheya komfula, afika eHelamu, loShobaki induna yebutho likaHadadezeri phambi kwawoo.

17 Lapho kubikelwa uDavida, wabuthanisa uIsrayeli wonke, wachapha iJodani, wafika eHelamu. AmaSiriya asezihlelela ukumelana loDavida, alwa laye.

18 AmaSiriya asebaleka phambi kukaIsrayeli; uDavida wasetshaya kumaSiriya izinqola ezingamakhulu ayisikhombisap, labagadi bamabhiza abazinkulungwane ezingamatshumi amane, watshaya uShobaki induna yebutho, owafela laphoq.

19 Lapho wonke amakhosi, izinceku zikaHadadezeri, ebona ukuthi atshaywa phambi kukaIsrayeli, enza ukuthula loIsrayelir, abakhonza. Ngakho amaSiriya esaba ukusiza abantwana bakoAmoni futhis.

UDavida loBathisheba

11Kwasekusithi ekuthwaseni komnyaka ngesikhathi amakhosi aphuma ngaso impi, uDavida wathuma uJowabi lenceku zakhe kanye laye loIsrayeli wonke; basebechitha abantwana bakoAmonia, bavimbezela iRabab. Kodwa uDavida wahlala eJerusalema.

2 Kwasekusithi ngesikhathi sakusihlwa uDavida wavuka embhedeni wakhe, wahambahamba phezu kophahla lwendlu yenkosi; esephahleni wasebona owesifazana egezac; njalo owesifazana wayemuhle kakhulu, ebukekad.

3 UDavida wasethuma wabuza ngalowowesifazana. Kwasekuthiwa: Lo kakusuye uBathisheba yini, indodakazi kaEliyamu, umkaUriya umHethi?

4 UDavida wasethuma izithunywa wamthatha, owesifazana weza kuye, walala layee (ngoba wayehlanjululiwe ekungcoleni kwakhef), wasebuyela endlini yakhe.

5 Owesifazana wasethatha isisu, wathumela watshela uDavida wathi: Sengilesisu.

6 UDavida wasethumela kuJowabi wathi: Thumela kimi uUriya umHethig. UJowabi wasethumela uUriya kuDavida.

7 Esefikile kuye uUriya, uDavida wambuza ngempilakahle kaJowabi langempilakahle yabantu langempumelelo yempi.

8 UDavida wasesithi kuUriya: Yehlela endlini yakho, ugeze inyawo zakhoh. U-Uriya wasephuma endlini yenkosi; kwasekulandela emva kwakhe isipho esivela enkosinii.

9 Kodwa uUriya walala emnyango wendlu yenkosi kanye lenceku zonke zenkosi yakhe, kehlelanga endlini yakhe.

10 Kwathi sebemtshelile uDavida besithi: U-Uriya kehlelanga endlini yakhe, uDavida wathi kuUriya: Kawuveli ekuhambeni yini? Kungani ungehlelanga endlini yakho?

11 U-Uriya wasesithi kuDavida: Umtshokotsho, loIsrayeli, loJuda kuhlala emathentenij; lenkosi yami uJowabi lenceku zenkosi yami bamisile inkamba endle; mina-ke ngizangena endlini yami yini ukuyakudla lokuyanatha lokuyalala lomkamik? Kuphila kwakho lokuphila komphefumulo wakho, kangisoze ngiyenze leyontol.

12 UDavida wasesithi kuUriya: Hlala lapha lalamuhla, kusasa-ke ngizakuvumela ukuthi uhambe. U-Uriya wasehlala eJerusalema ngalolosuku langosuku olulandelayo.

13 UDavida wasembiza ukuthi adle anathe phambi kwakhe, wamdakisam; njalo kusihlwa waphuma ukuyalala embhedeni wakhe kanye lenceku zenkosi yakhe, kodwa kehlelanga endlini yakhe.

14 Kwasekusithi ekuseni uDavida wabhalela uJowabi incwadi, wayithumela ngesandla sikaUriya.

15 Wasebhala encwadini esithi: Misani uUriya phambili eqondene lokulwa okutshisayo kakhulu, beselihlehlela nyovane lisuka kuye, ukuze atshaywe afen.

16 Kwasekusithi lapho uJowabi esewukhangelisisile umuzi, wamisa uUriya endaweni azi ukuthi kulamaqhawe khona.

17 Amadoda omuzi asephuma alwa loJowabi; kwawa abanye babantu, benceku zikaDavida; wafa laye uUriya umHethi.

18 UJowabi wasethuma wambikela uDavida zonke indaba zempi;

19 wasilaya isithunywa esithi: Lapho usuqedile ukuyibikela inkosi zonke izindaba zempi,

20 kuzakuthi-ke uba ulaka lwenkosi luvuka, isithi kuwe: Belisondelelani kangaka emzini ukulwa? Belingazi yini ukuthi bebezaciba besemdulini?

21 Ngubani owatshaya uAbhimeleki indodana kaJerubeshethio? Angithi owesifazana wamwisela ngocezu lwelitshe lokuchola ephezu komduli, waze wafa eThebezi? Lisondeleleni eduze lomduli? Ubususithi: Inceku yakho uUriya umHethi laye ufile.

22 Sasesihamba isithunywa, safika sambikela uDavida konke uJowabi ayesithume khona.

23 Isithunywa sasesisithi kuDavida: Isibili, abantu basehlula, basiphumela egangeni; kodwa saba phezu kwabo kwaze kwaba semnyango wesango.

24 Abatshoki basebetshoka ezincekwini zakho bephezu komduli; zifile lezinye zenceku zenkosi; lenceku yakho uUriya umHethi ifile layo.

25 UDavida wasesithi kuso isithunywa: Uzakutsho njalo kuJowabi uthi: Le into kayingabimbi emehlweni akho, ngoba inkemba idla omunye njengomunye; qinisa impi yakho imelane lomuzi, uwuchithe; ubusumqinisa.

26 Lapho umkaUriya esezwile ukuthi uUriya indoda yakhe ufile, wayililela indoda yakhe.

27 Sekwedlulile ukulila, uDavida wathuma, wamletha endlini yakhe; wasesiba ngumkakhe, wamzalela indodana. Kodwa leyonto uDavida ayenzayo yayimbi emehlweni eNkosip.

UNathani ukhuza uDavida

12INkosi yasithuma uNathani kuDavidaa. Wasefika kuye wathi kuye: Kwakukhona amadoda amabili emzini owodwa; enye inothile, lenye ingumyanga.

2 Enothileyo yayilezimvu lenkomo ezinengi kakhulu.

3 Kodwa engumyanga yayingelalutho ngaphandle kwewundlu elincinyane elilodwa elisikazi eyayilithengile, yalondla; lakhula layo, njalo labantwana bayo ndawonye. Ladla okocezu lwayo, lanatha okwenkezo yayo; lalala esifubeni sayo, lalinjengendodakazi kiyo.

4 Kwasekufika isihambi endodeni enothileyo; yasiyekela ukuthatha ezimvini zayo lenkomeni zayo ukulungisela isihambi esasifike kiyo, kodwa yathatha iwundlu elisikazi lendoda engumyanga, yalilungisela umuntu owayefike kiyob.

5 Ulaka lukaDavida lwaseluvuthela lowomuntu kakhulu, wathi kuNathani: Kuphila kukaJehova, isibili umuntu owenze lokho uyindodana yokufac.

6 Njalo uzalibuyisela iwundlu elisikazi liphindwe kane, ngenxa yokuthi enze le into langenxa yokuthi engabanga lozwelod.

7 UNathani wasesithi kuDavida: Nguwe lowomuntu! Itsho njalo iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli: Ngakugcoba waba yinkosi phezu kukaIsrayeli, ngakukhulula esandleni sikaSawulie.

8 Ngakunika indlu yenkosi yakho labafazi benkosi yakho esifubeni sakho, ngakunika indlu kaIsrayeli lekaJuda; uba-ke bekukuncinyane, bengingakwengezelela okunje lokunjef.

9 Udeleleleni ilizwi leNkosi ukuthi wenze okubi emehlweni ayog? U-Uriya umHethi umtshayile ngenkemba, lomkakhe wamthatha waba ngumkakho, laye umbulele ngenkemba yabantwana bakoAmonih.

10 Ngakho-ke inkemba kayiyikusuka endlini yakho kuze kube nininini, ngenxa yokuthi ungidelele, wathatha umkaUriya umHethi ukuthi abe ngumkakhoi.

11 Itsho njalo iNkosi: Khangela, ngizakuvusela okubi kuvela endlini yakho, ngithathe omkakho phambi kwamehlo akho, ngibanike umakhelwane wakho, alale labomkakho phambi kwalelilangaj.

12 Ngoba wena wakwenza ensitha, kodwa mina ngizakwenza le into phambi kukaIsrayeli wonke laphambi kwelanga.

13 UDavida wasesithi kuNathanik: Ngonile eNkosinil. UNathani wasesithi kuDavida: LeNkosi isusile isono sakho; kawuyikufam.

14 Loba kunjalo, ngoba wenze izitha zeNkosi zidelele lokudelela ngalindaba, laye umntwana ozalelwe wena uzakufa lokufan.

15 UNathani wasesiya endlini yakhe. INkosi yasimtshaya umntwana umkaUriya amzalela uDavida, wagula kakhulu.

16 Ngakho uDavida wamncengela umntwana kuNkulunkulu; uDavida wasezila izilo lokudla, wangena, walala emhlabathini ubusuku bonkeo.

17 Abadala bendlu yakhe basebesukuma baya kuye ukumvusa emhlabathini; kodwa kafunanga, futhi kadlanga ukudla labo.

18 Kwasekusithi ngosuku lwesikhombisa umntwana wafa. Izinceku zikaDavida zasezisesaba ukumtshela ukuthi umntwana ufile; ngoba zathi: Khangela, umntwana esaphila sakhuluma laye, kalalelanga ilizwi lethu; pho, singamtshela njani ukuthi umntwana ufile? Angazilimaza.

19 Kodwa uDavida ebona ukuthi inceku zakhe ziyanyenyezelana, uDavida waqedisisa ukuthi umntwana usefile; ngakho uDavida wathi ezincekwini zakhe: Umntwana usefile yini? Zasezisithi: Usefile.

20 UDavida wasevuka emhlabathini, wageza, wagcoba, wantshintsha izigqoko zakhe, wangena endlini yeNkosip, wakhonzaq; wasesiya endlini yakhe, wacela, babeka ukudla phambi kwakhe, wadla.

21 Inceku zakhe zasezisithi kuye: Iyini le into oyenzileyo? Ngenxa yomntwana ophilayo uzile ukudla wakhala inyembezi; kodwa lapho umntwana esefile, uvukile wadla isinkwa.

22 Wasesithi: Umntwana esaphila, ngizile ukudla, ngakhala inyembezi, ngoba ngathi: Ngubani owaziyo iNkosi ingangihawukela ukuthi umntwana aphile.

23 Kodwa khathesi usefile, ngizazilelani? Ngilakho ukumbuyisa yini futhir? Ngizakuya kuye, kodwa yena kayikubuyela kimis.

24 UDavida wasemduduza uBathisheba umkakhe, wangena kuye, walala laye; wazala indodanat, wabiza ibizo layo wathi nguSolomoni. UJehova wasemthandau.

25 Wasethuma ngesandla sikaNathani umprofethi, wabiza ibizo layo wathi nguJedidiya, ngenxa kaJehova.

UDavida unqoba iRaba

26 UJowabi walwa-kev leRaba eyabantwana bakoAmoniw, wathumba umuzi wobukhosi.

27 UJowabi wasethuma izithunywa kuDavida wathi: Ngilwe leRaba, njalo ngathumba umuzi wamanzi.

28 Ngakho-ke buthanisa abantu abaseleyo, umise inkamba maqondana lomuzi, uwuthumbe, hlezi mina ngiwuthumbe umuzi, lebizo lami libizwe phezu kwawo.

29 UDavida wasebuthanisa bonke abantu, waya eRaba, walwa layo, wayithumba.

30 Wasethatha umqhele wenkosi ekhanda lakhe, osisindo sawo sasilithalenta legolide lelitshe eliligugu, waba sekhanda likaDavidax. Wasekhipha impango yomuzi enengi kakhulu.

31 Wakhupha labantu ababephakathi kwawo, wababekay emasaheni, lezikhalini ezicijileyo zensimbi, lemahlokeni ensimbiz, wabadlulisa emahondweni ezitina; wenza njalo kuyo yonke imizi yabantwana bakoAmoni. UDavida labo bonke abantu basebebuyela eJerusalemaa.

UAmnoni loTamari

13Kwasekusithi emva kwalokho uAbisalomu indodana kaDavida wayelodadewabo omuhlea, obizo lakhe lalinguTamarib; uAmnoni indodana kaDavida wasemthanda.

2 UAmnoni wasehlupheka kakhulu waze wagula ngenxa kaTamari udadewabo; ngoba wayeyintombi emsulwa, kwasekusiba nzima emehlweni kaAmnoni ukwenza ulutho kuye.

3 Kodwa uAmnoni wayelomngane, obizo lakhe lalinguJonadabi indodana kaShimeya umfowabo kaDavida; njalo uJonadabi wayengumuntu olobuqili kakhulu.

4 Wasesithi kuye: Kungani wena, indodana yenkosi, ucaka kangaka ukusa ngokusa? Ungengitshele yini? UAmnoni wasesithi kuye: Ngiyamthanda uTamari udadewabo kaAbisalomu umfowethu.

5 UJonadabi wasesithi kuye: Lala embhedeni wakho, uzitshaye ogulayo; lapho uyihlo efika ukukubona, uzakuthi kuye: Ake kuze uTamari udadewethu, anginike ukudla, akulungise ukudla phambi kwamehlo ami, ukuze ngikubone, ngidle esandleni sakhe.

6 Waselala phansi uAmnoni, wazitshaya ogulayo; lapho inkosi ifika ukuzambona, uAmnoni wathi enkosini: Ake kuze uTamari udadewethu, enze amaqebelengwana amabili phambi kwamehlo ami ukuthi ngidle esandleni sakhec.

7 UDavida wasethumela endlini kuTamari esithi: Yana khathesi endlini yomfowenu uAmnoni, umenzele ukudla.

8 Ngakho uTamari waya endlini kaAmnoni umfowabo, owayelele phansi. Wathatha inhlama, wayixova, wenza amaqebelengwana phambi kwamehlo akhe, wapheka amaqebelengwana.

9 Wasethatha ipani, wawathulula phambi kwakhe, kodwa wala ukudla; uAmnoni wasesithi: Khupha wonke umuntu kimi. Basebephuma, wonke umuntu kuyed.

10 UAmnoni wasesithi kuTamari: Letha ukudla ekamelweni ukuze ngidle esandleni sakho. UTamari wasethatha amaqebelengwana ayewenzile, wawangenisa ekamelweni kuAmnoni umnewabo.

11 Lapho ewasondeza kuye ukuthi adle, wambamba, wathi kuye: Woza ulale lami, dadewethu.

12 Wasesithi kuye: Hatshi mnewethu, ungangibhinyi, ngoba okunje kakwenziwa koIsrayelie, ungenzi lobubuwulaf.

13 Mina-ke ngingalisa ngaphi ihlazo lami? Lawe uzakuba njengomunye weziphukuphuku koIsrayelig. Ngalokho-ke, ake ukhulume lenkosi, ngoba kayiyikungigodla kuwe.

14 Kodwa kafunanga ukulalela ilizwi lakhe; kodwa elamandla kulaye, wambhinya walala layeh.

15 UAmnoni wasemzonda ngenzondo enkulu kakhulu; ngoba inzondo amzonda ngayo yayinkulu kulothando ayemthande ngalo. UAmnoni wasesithi kuye: Vuka uhambe.

16 Yena wasesithi kuye: Kakulazizatho; lobububi bokungixotsha bukhulu okwedlula obunye obenze kimi. Kodwa kafunanga ukumlalelai.

17 Wasebiza inceku yakhe eyayisebenza kuye, wathi: Umkhuphele phandle lo khathesi asuke kimi, unxibe umnyango emva kwakhej.

18 Njalo wayegqoke isigqoko esilemibalabala, ngoba amadodakazi enkosi ayizintombi ezimsulwa ayegqoka izigqoko ezinjalok. Inceku yasimkhuphela phandle, yanxiba umnyango emva kwakhel.

19 UTamari wasezithela ngomlotha ekhanda, wadabula isigqoko sakhe esilemibalabala ayesigqokilem, wathwala imikhono ekhanda1, wahamba, ehamba ekhalan.

20 UAbisalomu umnewabo wasesithi kuye: UAminoni umnewenu kade elawe yini? Ngakho-ke, thula, dadewethu, ungumnewenu; ungabeki inhliziyo yakho kulindaba. Ngakho uTamari wahlala eyedwa endlini kaAbisalomu umnewabo.

21 Inkosi uDavida isizwile zonke lezizinto yathukuthela kakhulu.

22 UAbisalomu kakhulumanga loAmnoni okuhle kumbe okubi, ngoba uAbisalomu wamzonda uAmnoni, ngenxa yokuthi wayebhinye uTamari udadewaboo.

UAbisalomu ubulala uAmnoni, abesebaleka

23 Kwasekusithi emva kweminyaka emibili epheleleyo uAbisalomu wayelabagundi bezimvu eBhali-Hazori eliseceleni kweEfrayimip; uAbisalomu wasenxusa wonke amadodana enkosi.

24 UAbisalomu wasesiza enkosini wathi: Khangela khathesi, inceku yakho ilabagundi; inkosi ake ihambe lenceku zayo lenceku yakho.

25 Kodwa inkosi yathi kuAbisalomu: Hatshi, ndodana yami, ake singahambi sonke, hlezi sibe ngumthwalo kuwe. Wayibamba ngamandla kodwa kayivumanga ukuhamba, kodwa yambusisaq.

26 UAbisalomu wasesithi: Uba kungenjalo, ake ahambe lathi uAmnoni umfowethu. Inkosi yasisithi kuye: Uzahambelani lawe?

27 UAbisalomu eseyicindezele, yabayekela oAmnoni lawo wonke amadodana enkosi ahamba laye.

28 UAbisalomu waselaya inceku zakhe esithi: Khangelani-ke, nxa inhliziyo kaAmnoni isithokoza ngewayini, lapho ngisithi kini: Tshayani uAmnoni, beselimbulala; lingesabi; angithi ngoba mina ngililayile? Qinani, libe ngamaqhawer.

29 Izinceku zikaAbisalomu zasezisenza kuAmnoni njengokulaya kukaAbisalomu. Amadodana wonke enkosi asesukuma, agada, ngulowo lalowo imbongolo yakhe, abaleka.

30 Kwasekusithi besesendleleni, kwafika umbiko kuDavida usithi: UAbisalomu utshaye wonke amadodana enkosi, kakusalanga leyodwa yawo.

31 Inkosi yasisukuma yadabula izigqoko zayos, yalala emhlabathinit; lazo zonke inceku zayo zazimi izigqoko zidatshuliwe.

32 UJonadabi indodana kaShimeya, umfowabo kaDavida, wasephendula wathi: Inkosi yami kayingathi babulele wonke amajaha, amadodana enkosi, ngoba nguAmnoni yedwa ofileyo; ngoba ngomlomo kaAbisalomu kwanqunywa kusukela osukwini abhinya ngalo udadewabo uTamariu.

33 Ngakho-ke inkosi yami, inkosi, kayingayibeki indaba enhliziyweni yayo, ukuthi wonke amadodana enkosi afile, ngoba nguAmnoni yedwa ofileyov.

34 Kodwa uAbisalomu wabalekaw. Ijaha elilindayo laseliphakamisa amehlo alo, labona, khangela-ke, abantu abanengi babesiza ngendlela emva kwalo ehlangothini lwentaba.

35 UJonadabi wasesithi enkosini: Khangela, amadodana enkosi ayeza; njengokwelizwi lenceku yakho, kunjalo.

36 Kwasekusithi ekuqedeni kwakhe ukukhuluma, khangela, afika amadodana enkosi, aphakamisa ilizwi lawo, akhala inyembezi; lenkosi layo lazo zonke inceku zayo bakhala inyembezi ngokukhala okukhulukazi.

37 Kodwa uAbisalomu wabaleka waya kuTalimayi indodana kaAmihudi inkosi yeGeshurix. UDavida waselilela indodana yakhe insuku zonke.

38 Wabaleka-ke uAbisalomu, waya eGeshuri, waba lapho iminyaka emithathuy.

39 Inhliziyo kaDavida inkosi yasikhanuka kakhulu ukuphuma iye kuAbisalomu, ngoba wayeseduduzekile ngoAmnoni ukuthi ufilez.

UJowabi wenza icebo lokubuyisa uAbisalomu

14UJowabi indodana kaZeruya wasenanzelela ukuthi inhliziyo yenkosi ikuAbisalomua.

2 UJowabi wasethumela eThekhowab ukuthi alande khona owesifazana ohlakaniphileyo, wathi kuye: Ake uzitshaye olilayo, ake ugqoke izigqoko zokulila, ungazigcobi ngamafutha, kodwa ube njengowesifazana oselilele ofileyo insuku ezinengic.

3 Ungene enkosini, ukhulume kuyo ngalindlela. UJowabi wasefaka amazwi emlonyeni wakhed.

4 Lapho owesifazana umThekhowa ekhuluma enkosini, wathi mbo ngobuso bakhe emhlabathini, wakhothama, wathi: Siza, nkosie!

5 Inkosi yasisithi kuye: Ulani? Yena wasesithi: Sibilif, ngingumfazi ongumfelokazi, lendoda yami yafa.

6 Njalo incekukazi yakho yayilamadodana amabili, alwa womabili egangeni; kwakungelamlamuli phakathi kwawo; enye yasitshaya enye, yayibulalag.

7 Khangela-ke, usendo lonke seluvukele incekukazi yakho, bathi: Nikela lowo owatshaya umfowabo wambulala, ukuthi simbulale ngenxa yempilo yomfowabo ambulalayoh, sichithe lendlalifa. Ngalokho bacitshe ilahle lami eliseleyoi, ukuze bangatshiyeli indoda yami ibizo lensali ebusweni bomhlabaj.

8 Inkosi yasisithi kowesifazana: Yana endlini yakho; mina-ke ngizalaya ngawe.

9 Owesifazana umThekhowa wasesithi enkosini: Nkosi yami, nkosi, icala kalibe phezu kwami laphezu kwendlu kababak; kodwa inkosi lesihlalo sayo sobukhosi kube msulwal.

10 Inkosi yasisithi: Okhuluma ulutho kuwe, umlethe kimi, njalo kayikuphinda akuthinte futhi.

11 Wasesithi: Inkosi ake ikhumbule iNkosi uNkulunkulu wayo ukuthi umphindiseli wegazi angabe esachitha, hlezi bachithe indodana yamim. Yasisithi: Kuphila kukaJehovan, kakuyikuwela emhlabathini olulodwa unwele lwendodana yakhoo.

12 Owesifazana wasesithi: Incekukazi yakho ake ikhulume ilizwi enkosini yami inkosi. Yasisithi: Khuluma.

13 Owesifazana wasesithi: Pho, unakaneleni okunje ngabantu bakaNkulunkulup? Ngokukhuluma lindaba inkosi injengolecala, ngokuthi inkosi kayibuyisanga oxotshiweyo wayoq.

14 Ngoba kumele sife, sinjengamanzi achithekele emhlabathini angabuthwangar; kodwa uNkulunkulu kayikususa impilo, kodwa uzacabanga amacebo ukuthi angalahli kuye oxotshiweyos.

15 Ngakho-ke, njengoba ngizile ukukhuluma linto enkosini, inkosi yami, kungoba abantu bangesabisile; incekukazi yakho yasisithi: Khathesi ngizakhuluma lenkosi; mhlawumbe inkosi izakwenza ilizwi lencekukazi yayo.

16 Ngoba inkosi izakuzwa, ukukhulula incekukazi yayo esandleni somuntu ofuna ukuchitha mina kanye lendodana yami elifeni likaNkulunkulut.

17 Incekukazi yakho yasisithi: Akuthi ilizwi lenkosi yami, inkosi, libe ngelokuthula, ngoba njengengilosi kaNkulunkulu, injalo inkosi yami, inkosi, ukuzwa okubi lokuhle. Ngakho iNkosi uNkulunkulu wakho kayibe laweu.

18 Inkosi yasiphendula yathi kowesifazana: Ake ungangifihleli indaba engizayibuza kuwe. Owesifazana wasesithi: Ake ikhulume inkosi yami, inkosi.

19 Inkosi yasisithi: Isandla sikaJowabi silawe yini kukho konke lokhu? Owesifazana wasephendula wathi: Kuphila komphefumulo wakho, nkosi yamiv, nkosi, isibili kakho ongaya ngakwesokunene langakwesokhohlo asuke lakuyiphi into inkosi yami, inkosi, eyikhulumileyow; ngoba inceku yakho uJowabi, yona yangilaya, yiyo eyafunza incekukazi yakho wonke lamazwi.

20 Inceku yakho uJowabi iyenzile linto ukuthi iphendule ukuma kwendaba. Njalo inkosi yami ihlakaniphile njengenhlakanipho yengilosi kaNkulunkulu, ukwazi konke okusemhlabenix.

21 Inkosi yasisithi kuJowabi: Khangela khathesi, ngenzile lindaba; ngakho hamba ubuyise umfana uAbisalomu.

22 UJowabi wasesithi mbo ngobuso emhlabathini, wakhothama, wayibusisa inkosi; uJowabi wasesithi: Lamuhla inceku yakho iyazi ukuthi ngithole umusa emehlweni akho, nkosi yami, nkosi, ngokuthi inkosi yenzile indaba yenceku yayo.

23 Wasesuka uJowabi, waya eGeshuri, wamletha uAbisalomu eJerusalemay.

24 Inkosi yasisithi: Kaphendukele endlini yakhe, angaboni ubuso bami. Ngakho uAbisalomu waphendukela endlini yakhe, kabonanga ubuso benkosi.

25 KoIsrayeli wonke-ke kwakungelamuntu onjengoAbisalomu ukudunyiswa kakhulu ngobuhle; kwakungelasici kuye kusukela kungaphansi yonyawo lwakhe kuze kufike enkanda yakhez.

26 Nxa ephuca ikhanda lakhea - ngoba kwakusithi ekupheleni kwawo wonke umnyaka aliphuce, ngoba zazinzima kuye, ngakho waliphucab - walinganisa inwele zekhanda lakhe, amashekeli angamakhulu amabili ngesilinganiso senkosi.

27 Kwasekuzalelwa uAbisalomu amadodana amathathu lendodakazi eyodwa, obizo layo lalinguTamaric; wayengowesifazana omuhle ebukekad.

28 UAbisalomu wasehlala eJerusalema iminyaka emibili epheleleyo, kabonanga ubuso benkosie.

29 UAbisalomu wasethumela kuJowabi ukuthi amthume enkosini; kodwa kavumanga ukuza kuye. Waphinda wathumela ngokwesibili, kodwa kavumanga ukuza.

30 Wasesithi ezincekwini zakhe: Bonani, isabelo sikaJowabi siseceleni kwesami, njalo ulebhali* lapho; hambani lisithungele ngomlilo. Izinceku zikaAbisalomu zasezithungela isabelo ngomlilo.

31 Wasesuka uJowabi weza kuAbisalomu endlini, wathi kuye: Izinceku zakho zithungeleleni isabelo esingesami ngomlilo?

32 UAbisalomu wasesithi kuJowabi: Khangela, ngithumele kuwe ngisithi: Woza lapha, ukuze ngikuthume enkosini, ukuthi: Ngibuyeleni ngisuka eGeshuri? Bekukuhle kimi ukuthi ngabe ngilokhu ngikhonale. Ngakho-ke kangibone ubuso benkosi; njalo uba kulecala kimi, kayingibulalef.

33 Ngakho uJowabi weza enkosini, wayitshela; isimbizile uAbisalomu weza enkosini, wayikhothamela ngobuso bakhe emhlabathini, phambi kwenkosi; inkosi yasimanga uAbisalomug.

UAbisalomu uvukela uDavida

15Kwasekusithi emva kwalokhu uAbisalomu wazilungisela izinqola lamabhiza, labantu abangamatshumi amahlanu begijima phambi kwakhea.

2 UAbisalomu wayesevuka ekuseni kakhulu eme eceleni kwendlela yesango; kwakusithi wonke umuntu olecala lomthetho eliya enkosini ukwahlulelwa, uAbisalomu ambize athi: Ungowawuphi umuzi? Lapho esithi: Inceku yakho ingowesinye sezizwe zakoIsrayeli;

3 uAbisalomu abesesithi kuye: Bona, indaba zakho zinhle zilungile, kodwa kakho owenkosi ukuthi akuzwe.

4 UAbisalomu abesesithi: Kungathi ngabe ngibekwe umahluleli elizweni, ukuthi wonke umuntu olecala lomthetho lodaba angeza kimi, njalo bengizamlungiselab.

5 Kwakusithi lapho kusondela umuntu ukumkhothamela, elule isandla sakhe, ambambe, amange.

6 UAbisalomu wasesenza ngalindlela kuIsrayeli wonke, bona abeza enkosini ukwahlulelwa; ngalokho uAbisalomu wathumba1 inhliziyo yamadoda akoIsrayeli.

7 Kwasekusithi ekupheleni kweminyaka engamatshumi amane uAbisalomu wathi enkosini: Ake ngiyekhokha isithembiso sami engasithembisa eNkosini eHebronic.

8 Ngoba inceku yakho yathembisa isithembisod ngisahlala eGeshuri eSiriya ngisithi: Uba iNkosi ingibuyisela lokungibuyisela eJerusalema, ngizayikhonza iNkosie.

9 Inkosi yasisithi kuye: Hamba ngokuthula. Wasesukuma waya eHebronif.

10 Kodwa uAbisalomu wathuma izinhloli ezizweni zonke zakoIsrayeli esithi: Lapho lisizwa ukukhala kophondo, lizakuthi: UAbisalomu uyinkosi eHebroni!

11 Kwasekuhamba loAbisalomu amadoda angamakhulu amabili esuka eJerusalema, anxusiweyog, ahamba ebuqothweni bawo, njalo engazi luthoh.

12 UAbisalomu wasethumela wabiza uAhithofeli weGiloi, umeluleki kaDavidaj, esuka emzini wakhe, eGilok, esahlaba imihlatshelo. Njalo ugobe lwaqina, labantu bahamba bandal kuAbisalomum.

13 Kwasekufika isithunywa kuDavida, sisithi: Inhliziyo yabantu bakoIsrayeli ilandela uAbisalomun.

14 Wasesithi uDavida ezincekwini zakhe zonke ezazilaye eJerusalema: Sukumani, sibaleke, ngoba kasilakuphepha ebusweni bukaAbisalomuo. Phangisani ukuhamba, hlezi aphangise asifice, asehlisele2 okubi, atshaye umuzi ngobukhali benkemba.

15 Izinceku zenkosi zasezisithi enkosini: Njengakho konke inkosi, inkosi yami, ekukhethayo, khangela, nanzi inceku zakho.

16 Yasiphuma inkosi, layo yonke indlu yayo iyilandela. Inkosi yasitshiya abafazi abalitshumi, abafazi abancane, ukuze balinde indlup.

17 Yasiphuma inkosi, labo bonke abantu beyilandela; bema endlini ekhatshana.

18 Lazo zonke inceku zayo zedlula eceleni kwayo, njalo wonke amaKerethiq lawo wonke amaPelethir lawo wonke amaGiti, amadoda angamakhulu ayisithupha, eza amlandela evela eGatis, edlula phambi kwenkosi.

19 Inkosi yasisithi kuIthayi umGitit: Lawe uhambelani lathi? Buyela uhlale lenkosi, ngoba ungowezizweni njalo ungumxotshwa endaweni yakhou.

20 Ufike izolo; pho, lamuhla ngikuzulazulise ngokuhamba lathi, njengoba ngiya lapho engiya khona? Buyela ubuyisele abafowenu. Umusa leqiniso kakube lawev.

21 Kodwa uIthayi wayiphendula inkosi wathi: Kuphila kukaJehova, njalo kuphila kwenkosi yamiw, inkosi, isibili kuleyondawo lapho inkosi yami, inkosi, ezakuba kiyo, loba kusekufeni loba kusekuphileni, lalapho izakuba khona inceku yakho.

22 UDavida wasesithi kuIthayi: Hamba, uchaphex. UIthayi umGiti wasechapha kanye labantu bakhe bonke labantwanyana ababelaye.

23 Ilizwe lonke lakhala inyembezi ngelizwi elikhulu, njalo abantu bonke bachapha. Inkosi yasichapha isifula iKidroniy, labantu bonke bachapha, ngasendleleni yenkangalaz.

24 Njalo khangela, uZadoki laye lawo wonke amaLevi elayea, bethwele umtshokotsho wesivumelwano sikaNkulunkulub, bawubeka phansi umtshokotsho kaNkulunkuluc; uAbhiyatha wasesenyukad, abantu bonke baze baphela ukudlula bephuma emzini.

25 Inkosi yasisithi kuZadoki: Buyisela umtshokotsho kaNkulunkulu emzini. Uba ngizathola umusa emehlweni eNkosi, izangibuyisae ingitshengise wona kanye lendawo yayo yokuhlalaf.

26 Kodwa uba isitsho njalo, ithi: Kangithokozi ngaweg; khangela ngilapha, kayenze kimi njengokuhle emehlweni ayoh.

27 Inkosi yasisithi kuZadoki umpristi: Ungumboni yinii? Buyela emzini ngokuthula, loAhimahazi indodana yakho loJonathani indodana kaAbhiyatha, amadodana enu womabili elanij.

28 Bona, ngizalinda emazibukweni enkangala, kuze kufike ilizwi elivela kini lokungibikelak.

29 Ngakho uZadoki loAbhiyatha bawubuyisela umtshokotsho kaNkulunkulu eJerusalema, bahlala khona.

30 UDavida wasesenyuka ngomqanso wemihlwathi, esenyuka ekhala inyembezi, embomboze ikhanda lakhel, wahamba engelamanyathelam; labo bonke abantu ababelaye bambomboza, ngulowo lalowo ikhanda lakhe, benyuka, besenyuka bekhala inyembezin.

31 Kwasekubikwa kuDavida kwathiwa: UAhithofeli uphakathi kwabakugobe loAbisalomu. UDavida wasesithi: Nkosi, ake enze icebo likaAhithofelio libe yibuthutha.

32 Kwasekusithi uDavida esefike engqongeni lapho ayekhonza khona uNkulunkulu, khangela, uHushayi umArki wamhlangabezap, isembatho sakhe sidatshuliweq, lenhlabathi isekhanda lakher.

33 UDavida wasesithi kuye: Uba usedlula lami, uzakuba ngumthwalo kimis.

34 Kodwa uba ubuyela emzini uthi kuAbisalomu: Ngizakuba yinceku yakho, nkosit; kade ngiyinceku kayihlo, kodwa khathesi sengizakuba yinceku yakho; khona uzangichithela icebo likaAhithofeliu.

35 Njalo kabakho yini kanye lawe lapho oZadoki loAbhiyatha abapristi? Ngakho kuzakuthi yonke indaba oyizwayo endlini yenkosi, uyitshele oZadoki loAbhiyatha abapristiv.

36 Khangela, kukhona lapho kanye labo amadodana abo amabili, uAhimahazi okaZadoki, loJonathani okaAbhiyatha; njalo uzathumela ngesandla sabo kimi yonke into ozayizwaw.

37 UHushayi umngane kaDavida wasefika emzinix, loAbisalomu wafika eJerusalemay.

16Kwathi uDavida esedlule kancinyane engqongenia, khangela, uZiba inceku kaMefiboshethi wamhlangabeza elabobabhemi ababili belezihlalob, bethwele izinkwa ezingamakhulu amabili, lamahlukuzo alikhulu ezithelo ezonyisiweyo zevinic, lezithelo zehlobo ezilikhulu, lomgodla wewayinid.

2 Inkosi yasisithi kuZiba: Uthini ngalezizinto? UZiba wasesithi: Obabhemi ngabendlu yenkosi ukuthi bagade, lezinkwa lezithelo zehlobo ngezamajaha ukuthi adlee, lewayini ngelabaphelelwa ngamandla enkangala ukuthi banathef.

3 Inkosi yasisithi: Pho, ingaphi indodana yenkosi yakho? UZiba wasesithi enkosini: Khangela, uhlezi eJerusalema, ngoba uthe: Lamuhla uIsrayeli uzabuyisela kimi umbuso kababag.

4 Inkosi yasisithi kuZiba: Khangela, ngokwakho konke okukaMefiboshethi. UZiba wasesithi: Ngiyakhothama; kangithole umusa emehlweni akho, nkosi yami, nkosi.

5 Kwathi inkosi uDavida ifika eBahurimih, khangela, kwaphuma khona umuntu wosendo lwendlu kaSawuli, obizo lakhe linguShimeyi indodana kaGerai; waphuma, ehamba1 ethuka.

6 Wasejikijela uDavida ngamatshe kanye lenceku zonke zenkosi uDavida, labo bonke abantu lamaqhawe wonke ngakwesokunene sakhe langakwesokhohlo sakhe.

7 Wasesitsho njalo uShimeyi ekuthukeni kwakhe: Phuma, phuma, muntu wegazi, muntu kaBheliyalij!

8 INkosi ibuyisele phezu kwakhok lonke igazi lendlu kaSawuli obubusa esikhundleni sakhe; iNkosi inikele umbuso esandleni sikaAbisalomu indodana yakho. Khangela, usebubini bakho, ngoba ungumuntu omele igazil.

9 UAbishayi indodana kaZeruya wasesithi enkosini: Linja efileyo iyithukelani inkosi yami, inkosi? Ake ngedlule ngisuse ikhanda layom.

10 Kodwa inkosi yathi: Ngilani lanin, madodana kaZeruyao? Ngakho kathuke, ngoba iNkosi ithe kuye: Thuka uDavida; pho, ngubani ozakuthi: Wenzeleni njalo?

11 UDavida wasesithi kuAbishayi lakuzo zonke inceku zakhe: Khangela, indodana yami, ephume emibilini yami, idinga impilo yami; kangakanani-ke lumBhenjamini? Myekeleni, athuke, ngoba iNkosi ikhulumile kuyep.

12 Mhlawumbe iNkosiq izabona usizi lwami, iNkosi ingibuyisele okuhle esikhundleni sokuthuka kwakhe lamuhlar.

13 UDavida labantu bakhe basebehamba ngendlela; loShimeyi ehamba eceleni kwentaba maqondana laye, ehamba ethuka, emjikijela ngamatshe, emthela ngothuli.

14 Inkosi labo bonke abantu ababelayo bafika sebekhathele; yasihlumelela khona.

15 UAbisalomu labantu bonke, amadoda akoIsrayeli, basebefika eJerusalema, loAhithofeli elayes.

16 Kwasekusithi lapho uHushayi umArkit, umngane kaDavida, esefike kuAbisalomu, uHushayi wathi kuAbisalomu: Kayiphile inkosi! Kayiphile inkosi!

17 UAbisalomu wasesithi kuHushayi: Yiwo umusa wakho kumngane wakho yini? Kungani ungahambanga lomngane wakhou?

18 UHushayi wasesithi kuAbisalomu: Hatshi, kodwa lowo emkhethayo iNkosi, lalababantu, lawo wonke amadoda akoIsrayeli, ngizakuba ngowakhe, njalo ngihlale laye.

19 Ngokwesibili, mina ngizakhonza bani? Kungabi phambi kobuso bendodana yakhe na? Njengoba ngakhonza phambi kukayihlo, ngokunjalo ngizakuba phambi kwakhov.

20 UAbisalomu wasesithi kuAhithofeli: Phanini iseluleko senu ukuthi sizakwenza njani?

21 UAhithofeli wasesithi kuAbisalomu: Ngena kubafazi abancane bakayihlo abatshiye ukulinda indluw; loIsrayeli wonke uzakuzwa ukuthi ulevumba kuyihlox; khona izandla zabo bonke abalawe zizaqinay.

22 Basebemendlalela uAbisalomu ithente phezu kophahlaz; uAbisalomu wasengena kubafazi abancane bakayise phambi kwamehlo kaIsrayeli wonkea.

23 Iseluleko sikaAhithofeli aseluleka ngalezonsuku sasinjengomuntu ebuza ilizwi likaNkulunkulu; sasinjalo sonke iseluleko sikaAhithofeli kubo bobabili uDavida loAbisalomub.

Iseluleko sikaAhithofeli

17UAhithofeli wasesithi kuAbisalomu: Ake ngikhethe amadoda azinkulungwane ezilitshumi lambili, ngisukume ngixotshane loDavida ngalobubusuku.

2 Ngizamehlela esakhathele ebuthakathaka ezandleni, ngimethuse; labo bonke abantu abalaye bazabaleka; ngizatshaya inkosi kuphelaa.

3 Ngizabuyisela abantu bonke kuwe. Umuntu omdingayo ufanana lokubuya kwabo bonke. Bonke abantu bazakuba sekuthuleni.

4 Lalelilizwi lalilungile emehlweni kaAbisalomu lemehlweni abo bonke abadala bakoIsrayeli.

5 UAbisalomu wasesithi: Bizani-ke loHushayi umArki, sizwe ukuthi laye uthini ngomlomob.

6 UHushayi esefikile kuAbisalomu, uAbisalomu wakhuluma kuye esithi: UAhithofeli ukhulume ngalindlela: Senze ilizwi lakhe yini? Uba kungenjalo, khuluma wena.

7 UHushayi wasesithi kuAbisalomu: Iseluleko uAhithofeli aselulekileyo ngalesisikhathi kasisihle.

8 UHushayi wathi futhi: Wena uyamazi uyihlo labantu bakhe ukuthi bangamaqhawe, ukuthi bathukuthele enhliziyweni, njengebhere elithathelwe imidlwane egangenic. Futhi uyihlo yindoda yempi; kayikulala labantu ebusuku.

9 Khangela, khathesinje ucatshile komunye wemigodi, loba kwenye yezindawo. Kuzakuthi lapho abanye babo bewile ekuqaleni, kuthi loba ngubani ozwayo athi: Bekulokubulawa ebantwini abalandela uAbisalomu.

10 Kuthi laye olobuqhawe, onhliziyo yakhe injengenhliziyo yesilwane, ancibilike lokuncibilika; ngoba uIsrayeli wonke uyazi ukuthi uyihlo uliqhawe, lalabo abalaye balobuqhawed.

11 Ngakho ngiyeluleka ukuthi uIsrayeli wonke abuthane, abuthane kuwe kusukela koDani kuze kufike eBherishebhae, ngangetshebetshebe eliselwandle ngobunengif, wena ngokwakho ubususiya empini.

12 Ngakho sizamehlela kwenye yezindawo lapho angatholakala khona, simehlele njengamazolo ewela emhlabathini; njalo kungasali kuye lebantwini bonke abalaye loyedwa.

13 Uba-ke engena emzini, uIsrayeli wonke uzaletha amagoda kulowomuzi, siwuhudulele esifuleni, kungabe kusatholwa lalitshana khonag.

14 UAbisalomu lawo wonke amadoda akoIsrayeli basebesithi: Iseluleko sikaHushayi umArki singcono kuleseluleko sikaAhithofeli. Ngoba iNkosi uNkulunkulu yayilayile ukuthi kufutshiswe iseluleko esihle sikaAhithofeli ukuze iNkosi imehlisele okubi uAbisalomuh.

15 UHushayi wasesithi kuZadoki lakuAbhiyatha abapristi: UAhithofeli weluleke uAbisalomu labadala bakoIsrayeli kanje lakanje; mina-ke ngeluleka kanje lakanjei.

16 Ngakho-ke thumani masinyane litshele uDavida lithi: Ungalali emagcekeni enkangala kulobubusuku, futhi chapha lokuchapha, hlezi inkosi iginywe labantu bonke abalayoj.

17 OJonathani loAhimahazi babemile-ke eEnirogelik; incekukazi yeza yabatshela, bona-ke bahamba babikela inkosi uDavida; ngoba babengelakubonwa bengena emzini.

18 Kodwa umfana othile wababona, wabikela uAbisalomu; kodwa bahamba masinyane bobabili, bayafika endlini yomuntu eBahurimil, owayelomthombo egumeni lakhe; behlela khona.

19 Owesifazana wasethatha wendlala isimbombozo phezu komlomo womthombom, wachaya amabele agigiweyo phezu kwaso; ngakho linto kayaziwangan.

20 Lapho zifika izinceku zikaAbisalomu kowesifazana endlini, zathi: Bangaphi oAhimahazi loJonathani? Owesifazana wasesithi kizo: Bachaphe isifula samanzi. Sezidingile, zingabatholanga, zabuyela eJerusalemao.

21 Kwasekusithi sezihambile, benyuka emthonjeni baya bayitshela inkosi uDavida, bathi kuDavida: Sukani lichaphe amanzi masinyane, ngoba uAhithofeli weluleke njalo emelene lanip.

22 UDavida wasesuka, labo bonke abantu ababelaye, bachapha iJodani; kuze kube sekukhanyeni kokusa kwakungasalanga loyedwa, ongayichaphanga iJodani.

23 Lapho uAhithofeli ebona ukuthi iseluleko sakhe asilandelwanga, wabophela isihlalo kubabhemi, wasuka waya endlini yakhe emzini wakhe, walaya indlu yakheq, waziphanyeka, wafa, wangcwatshelwa engcwabeni likayiser.

UDavida useMahanayimi

24 UDavida wasefika eMahanayimis; uAbisalomu wasechapha iJodani, yena lamadoda wonke akoIsrayeli kanye laye.

25 UAbisalomu wayebeke-ke uAmasa phezu kwebutho esikhundleni sikaJowabit. Njalo uAmasa wayeyindodana yomuntu obizo lakhe lalinguIthira umIsrayeli, owangena kuAbigali indodakazi kaNahashi, udadewabo kaZeruya, unakaJowabi.

26 Ngakho uIsrayeli loAbisalomu bamisa inkamba elizweni leGileyadi.

27 Kwasekusithi uDavida esefikile eMahanayimi, uShobi indodana kaNahashi weRaba yabantwana bakoAmoniu, loMakiri indodana kaAmiyeliv weLodebariw, loBarizilayi umGileyadi weRogelimix,

28 baletha amacansi, lemiganu, lendiwo zebumba, lengqoloyi, lebhali*, lempuphu, lamabele akhanzingiweyo, lendumba, lamalentili, lokunye okukhanzingiweyo,

29 lenyosi, lamasi, lezimvu, letshizi yenkomo, kusenzelwa uDavida labantu ababelaye ukuze badle; ngoba bathi: Abantu balambile badiniwe bomiley enkangalaz.

Ukufa kukaAbisalomu

18UDavida wasebala abantu ababelaye, wabeka phezu kwabo izinduna zezinkulungwane lenduna zamakhulu.

2 UDavida wasethuma ingxenye yesithathu yabantu ngaphansi kwesandla sikaJowabi, lengxenye yesithathu ngaphansi kwesandla sikaAbishayi indodana kaZeruya, umfowabo kaJowabi, lengxenye yesithathu ngaphansi kwesandla sikaIthayi umGitia. Inkosi yasisithi ebantwini: Lami ngizaphuma lokuphuma kanye lanib.

3 Kodwa abantu bathi: Kawuyikuphuma. Ngoba uba sibaleka lokubaleka, kabayikusinaka; kumbe uba kusifa ingxenye yethu, kabayikuba landaba lathi. Kanti khathesi wena ulingana lenkulungwane ezilitshumi zethu; ngakho-ke kungcono ukuthi ube lusizo lwethu usemzinic.

4 Inkosi yasisithi kibo: Lokho okulungileyo emehlweni enu ngizakwenza. Inkosi yasisima eceleni kwesango; bonke abantu basebephuma ngamakhulu langezinkulungwane.

5 Inkosi yasibalaya oJowabi loAbishayi loIthayi, isithi: Liliphathe kahle ijaha, uAbisalomu, ngenxa yami. Njalo bonke abantu bezwa lapho inkosi ilaya zonke izinduna indaba kaAbisalomu.

6 Abantu basebephumela egangeni ukuyakulwa bemelene loIsrayeli; njalo impi yayiseguswini lakoEfrayimid.

7 Abantu bakoIsrayeli basebetshaywa lapho phambi kwenceku zikaDavida, kwasekusiba khona ukubulala okukhulu ngalolosuku - abayizinkulungwane ezingamatshumi amabili.

8 Ngoba impi yahlakazeka khona ebusweni belizwe lonke, njalo igusu ladla abantu abanengi ngalolosuku okwedlula labo inkemba eyabadlayo.

9 UAbisalomu wasehlangana lenceku zikaDavida. Njalo uAbisalomu wayegade imbongolo; kwathi imbongolo ifika ngaphansi kwengatsha ezihlangeneyo zesihlahla se-okhi elikhulu, ikhanda lakhe laselibambelela esihlahleni se-okhi; waselenga phakathi kwamazulu lomhlaba, njalo imbongolo engaphansi kwakhe yedlulae.

10 Umuntu othile wasebona, watshela uJowabi wathi: Khangela, ngibone uAbisalomu elenga esihlahleni se-okhi.

11 UJowabi wasesithi kulowomuntu omtshelayo: Khangela-ke, umbonile, kungani-ke ungamtshayelanga emhlabathini khonapho? Bengizakunika inhlamvu ezilitshumi zesilivaf lebhantig elilodwa.

12 Kodwa lowomuntu wathi kuJowabi: Loba bengingemukela1 ezandleni zami inhlamvu eziyinkulungwane zesiliva, bengingayikwelulela isandla sami endodaneni yenkosih, ngoba ezindlebeni zethu inkosi yakulaya wena loAbishayi loIthayi isithi: Nanzelelani, loba ngubani, angathinti ijaha uAbisalomui.

13 Uba bengenze inkohliso ngempilo yami, ngoba kakulalutho olucatshela inkosi, lawe ubuzazimisa umelene lami.

14 UJowabi wasesithi: Kangiyikulibala ngokunjalo lawe. Wasethatha imikhonto emithathu esandleni sakhe, wamgwaza uAbisalomu enhliziyweni esaphila, phakathi kwesihlahla se-okhi.

15 Njalo amajaha alitshumi ayethwala izikhali zikaJowabi, amzingelezela amtshaya uAbisalomu ambulala.

16 UJowabi wasevuthela uphondo, abantu basebebuya ekuxotshaneni loIsrayeli, ngoba uJowabi wabamisa abantu.

17 Basebemthatha uAbisalomu, bamphosela emgodini omkhulu eguswini, babeka phezu kwakhe inqwaba enkulu kakhulu yamatshej; uIsrayeli wonke wasebaleka, ngulowo lalowo waya ethenteni lakhek.

18 UAbisalomu esaphila wayethethe wazimisela insikal esesigodini senkosim, ngoba wathi: Angilandodana yokwenza ukuthi ibizo lami likhunjulwe. Wabiza leyonsika ngebizo lakhe. Yabizwa ngokuthi, isikhumbuzo sikaAbisalomu, kuze kube lamuhlan.

19 UAhimahazi indodana kaZadokio wasesithi: Ake ngigijime, ngiyibikele inkosi ukuthi iNkosi iyiphindisele esandleni sezitha zayo.

20 Kodwa uJowabi wathi kuye: Kawusumbiki wendaba lamuhla, kodwa uzazibika izindaba ngolunye usuku; lamuhla kawuyikubika izindaba, ngenxa yokuthi indodana yenkosi ifile.

21 UJowabi wasesithi kumKhushi: Hamba uyebikela inkosi okubonileyo. UmKhushi wamkhothamela uJowabi, wagijimap.

22 UAhimahazi indodana kaZadoki wabuya wasephinda wathi kuJowabi: Loba kunjani, ake ngigijime lami ngimlandele umKhushi. Kodwa uJowabi wathi: Uzagijimelani, mntanami, lokhu ungelambiko ongawuletha?

23 Kodwa loba kunjani, kangigijime. Wasesithi kuye: Gijimaq. Wasegijima uAhimahazi ngendlela yemagcekeni, wamdlula umKhushir.

24 UDavida wayehlezi-ke phakathi kwamasango womabili; umlindi wasesiya ephahleni lwesango emdulini, waphakamisa amehlo akhe, wabona, khangela-ke, umuntu egijima yedwas.

25 Umlindi wasememeza watshela inkosi. Yasisithi inkosi: Uba eyedwa ulombiko emlonyeni wakhe. Wasehamba weza esondela.

26 Umlindi wasebona omunye umuntu egijima; umlindi wabiza umlindisango wathi: Khangela, omunye umuntu ugijima yedwa. Inkosi yasisithi: Laye lo uletha izindaba.

27 Umlindi wasesithi: Ngibona ukugijima kowokuqala kunjengokugijima kukaAhimahazi indodana kaZadokit. Inkosi yasisithi: Lo ngumuntu olungileyo, uza lendaba ezinhleu.

28 UAhimahazi wasememeza wathi enkosini: Ukuthula! Wasekhothamela inkosi ngobuso bakhe emhlabathini wathi: Kayibusiswe iNkosi, uNkulunkulu wakho, enikele abantu abaphakamisa isandla sabo enkosini yami, inkosi.

29 Inkosi yasisithi: Kuhle yini ngejaha, ngoAbisalomu? UAhimahazi wasesithi: Ngibone isiphithiphithi esikhulu lapho uJowabi ethuma inceku yenkosi lenceku yakho, kodwa kangazanga ukuthi kuyini.

30 Inkosi yasisithi: Buyela eceleni, ume lapho. Wasebuyela eceleni wema.

31 Khangela-ke, umKhushi wafika, umKhushi wathi: Yemukela imibiko, nkosi yami, nkosi! Ngoba iNkosi ikuphindisele lamuhla esandleni salabo bonke abakuvukelayov.

32 Inkosi yasisithi kumKhushi: Kuhle yini ngejaha, ngoAbisalomu? UmKhushi wasesithi: Kungathi izitha zenkosi yami, inkosi, labo bonke abakuvukelayo ngobubi bangaba njengalelojahaw.

33 Yasikhathazeka kakhulu inkosi, yenyukela endlini ephezulu yesango, yakhala inyembezix, isahamba yakhuluma kanje: Ndodana yami Abisalomu, ndodana yami, ndodana yami, Abisalomu! Kungathi ngabe kufe mina endaweni yakho, Abisalomu, ndodana yami, ndodana yamiy!

19Kwasekubikwa kuJowabi kwathiwa: Khangela, inkosi uDavida iyakhala inyembezi, ililela uAbisalomu.

2 Ukunqoba ngalolosuku kwasekusiba yisililo ebantwini bonke, ngoba abantu bezwa ngalolosuku kuthiwa: Inkosi idabukile ngenxa yendodana yayo.

3 Abantu basebengena ngokunyenya emzini ngalolosukua njengabantu benyenya belenhloni bebaleka empinib.

4 Kodwa inkosi yagubuzela ubuso bayo, inkosi yakhala ngelizwi elikhulu yathi: Ndodana yami Abisalomu, Abisalomu, ndodana yami, ndodana yamic!

5 UJowabi wasengena endlini enkosini wathi: Lamuhla uyangisile ubuso benceku zakho zonke ezisindise impilo yakho lamuhla lempilo yamadodana akho leyamadodakazi akho lempilo yabomkakho lempilo yabafazi bakho abancane.

6 Uyabathanda abakuzondayo, uzonde abakuthandayo. Ngoba ukuveze obala lamuhla ukuthi izinduna lezinceku kazisilutho kuwe; ngoba ngiyananzelela lamuhla ukuthi uba uAbisalomu ubephila, njalo thina sonke besifile lamuhla, ukuthi bekungabe kulungile emehlweni akhod.

7 Ngakho-ke sukuma, uphume uyekhuluma enhliziyweni yezinceku zakho; ngoba ngifunga ngeNkosi, uba ungaphumi, sibili kakulamuntu ozahlala lawe ngalobubusuku. Lalokhu kuzakuba kubi kuwe kulakho konke okubi okukwehlele kusukela ebutsheni bakho kuze kube khathesi.

8 Inkosi yasisukuma, yahlala esangweni. Batshela bonke abantu bathi: Khangela, inkosi ihlezi esangweni; basebesiza abantu bonke phambi kwenkosi. UIsrayeli wayebaleke-ke, ngulowo lalowo waya emathenteni akhee.

UDavida ubuyela eJerusalema

9 Njalo abantu bonke babephikisana ezizweni zonke zakoIsrayeli besithi: Inkosi yasikhulula esandleni sezitha zethu, njalo yona yasophula esandleni samaFilisti; kodwa khathesi isibalekile elizweni ngenxa kaAbisalomu.

10 Kodwa uAbisalomu esamgcoba ukuthi abe phezu kwethu ufele empini. Pho-ke, lithuleleni ngokubuyisa inkosi?

11 Inkosi uDavida yasithuma kuZadoki lakuAbhiyatha abapristif, isithi: Khulumani labadala bakoJuda lithi: Kungani lingabokucina ukubuyisela inkosi endlini yayo? (Ngoba inkulumo kaIsrayeli wonke ifike enkosini endlini yayo.)

12 Lingabafowethu, lilithambo lami lenyama yamig; ngakho kungani lingabokucina ukubuyisa inkosi?

13 Lithi-ke kuAmasah: Angithi ulithambo lami lenyama yami? UNkulunkulu kenze njalo kimi engezelele ngokunjaloi, uba ungayikuba yinduna yebutho phambi kwami zonke izinsuku esikhundleni sikaJowabij.

14 Wasethobisa inhliziyo yabantu bonke bakoJuda, njengamuntu munye; basebethuma enkosini besithi: Buyela wena lazo zonke inceku zakhok.

15 Inkosi yasibuyela yafika eJodani; uJuda wasesiza eGiligali ukuyahlangabeza inkosi, ukuchaphisa inkosi iJodanil.

16 UShimeyi indodana kaGera umBhenjaminim, owaseBahurimin, wasephangisa wehla labantu bakoJuda ukuhlangabeza inkosi uDavida,

17 labantu abayinkulungwane bakoBhenjamini belaye, loZiba inceku yendlu kaSawulio, lamadodana akhe alitshumi lanhlanu, lenceku zakhe ezingamatshumi amabili belaye. Basebephangisa baya eJodani phambi kwenkosi.

18 Kwasekuchapha isikepe sokuchapha ukuchaphisa abendlu yenkosi lokwenza okulungileyo emehlweni ayo. UShimeyi indodana kaGera wasewela phansi phambi kwenkosi ekuchapheni kwayo iJodani.

19 Wasesithi enkosini: Inkosi yami ingangibaleli isiphambeko, futhi ungakhumbuli lokho inceku yakho eyaphambeka ngakho mhla inkosi yami, inkosi, iphuma eJerusalemap, ukuthi inkosi ikubeke enhliziyweni yayoq.

20 Ngoba inceku yakho iyazi ukuthi mina ngonile; khangela-ke, ngifikile lamuhla ngingowokuqala wendlu yonke kaJosefa ukwehla ukuhlangabeza inkosi yami, inkosir.

21 Kodwa uAbishayi indodana kaZeruya waphendula wathi: UShimeyi kayikubulawa yini ngalokhu, ngoba wathuka ogcotshiweyo weNkosis?

22 UDavida wasesithi: Ngilani lani, madodana kaZeruya, ukuthi libe yisitha kimi lamuhlat? Kuzabulawa umuntu lamuhla koIsrayeli yini? Ngoba kangazi yini ukuthi lamuhla ngiyinkosi phezu kukaIsrayeliu?

23 Inkosi yasisithi kuShimeyi: Kawuyikufa. Inkosi yasifunga kuyev.

24 UMefiboshethi indodana kaSawuli wasesehla ukuhlangabeza inkosiw. Wayengalungisanga inyawo zakhe, engalungisanga lendevu zakhe, engawatshanga lezigqoko zakhe, kusukela mhla inkosi ihamba kwaze kwaba mhla ibuya ngokuthula.

25 Kwasekusithi esefikile eJerusalema ukuhlangabeza inkosi, inkosi yathi kuye: Kungani ungahambanga lami, Mefiboshethix?

26 Wasesithi: Nkosi yami, nkosi, inceku yami yangikhohlisa; ngoba inceku yakho yathi: Ngizazibophelela isihlalo kubabhemi ukuze ngimgade, ngihambe lenkosi, ngoba inceku yakho iyaqhula.

27 Njalo iyihlebile inceku yakho enkosini yami, inkosiy; kodwa inkosi yami, inkosi, injengengilosi kaNkulunkuluz; ngakho yenza okulungileyo emehlweni akho.

28 Ngoba yonke indlu kababa ibingesilutho ngaphandle kokuba ngabantu bokufa phambi kwenkosi yami, inkosi; loba kunjalo wayibeka inceku yakho phakathi kwabadla etafuleni lakho. Pho, ngiselalungelo bani ukuthi ngibuye ngikhale enkosinia?

29 Inkosi yasisithi kuye: Usakhulumelani ngendaba zakho? Ngithe: Wena loZiba lizakwehlukaniselana insimu.

30 UMefiboshethi wasesithi enkosini: Yebo, kayithathe yonke, lokhu inkosi yami, inkosi, isibuyile endlini yayo ngokuthula.

31 UBarizilayi umGileyadib wasesehla evela eRogelimic, wachapha iJodani kanye lenkosi ukuyiphelekezela phetsheya kweJodani.

32 UBarizilayi wayesemdala kakhulu, eleminyaka engamatshumi ayisificaminwembili; yena wayisekela inkosi ekuhlaleni kwayo eMahanayimid, ngoba wayengumuntu omkhulu kakhulu.

33 Inkosi yasisithi kuBarizilayi: Chapha kanye lami wena, ngizakusekela lami eJerusalema.

34 Kodwa uBarizilayi wasesithi enkosini: Zingaki insuku zeminyaka yempilo yami ukuthi ngenyukele eJerusalema lenkosi?

35 Lamuhla ngileminyaka engamatshumi ayisificaminwembili; ngingehlukanisa phakathi kokuhle lokubi yini? Inceku yakho inganambitha engikudlayo lengikunathayo yini? Ngingabe ngisawezwa yini amazwi amadoda ahlabelayo lawabesifazana abahlabelayo? Kungani-ke inceku yakho isizakuba ngumthwalo enkosini yami, inkosie?

36 Inceku yakho izake ichaphe iJodani ingcosana nje kanye lenkosi; kungani-ke inkosi izangenanisa ngomvuzo ongaka?

37 Ngiyakuncenga, yekela inceku yakho ibuyele, ukuze ngifele emzini wami eduze lengcwaba likababa lelikamama. Kodwa khangela, inceku yakho uKhimihamuf, kayichaphe lenkosi yami, inkosi, uyenzele okulungileyo emehlweni akho.

38 Inkosi yasisithi: UKhimihamu uzachapha lami; njalo mina ngizamenzela okulungileyo emehlweni ami, lakho konke okufunayo kimi ngizakwenzela khona.

39 Bonke abantu basebechapha iJodani, lenkosi yachapha, inkosi yamanga uBarizilayi, yambusisa, wasebuyela endaweni yakheg.

40 Inkosi yasisedlulela eGiligali, loKhimihamu wedlula layo; labo bonke abantu bakoJuda bayidlulisela phambili inkosi, futhi lengxenye yesizwe sakoIsrayeli.

41 Khangela-ke, bonke abantu bakoIsrayeli beza enkosini bathi enkosini: Abafowethu, abantu bakoJuda, bakuntshontsheleni, bachaphisa inkosi lendlu yayo iJodani labo bonke abantu bakaDavida belayeh?

42 Bonke abantu bakoJuda basebephendula amadoda akoIsrayeli bathi: Ngoba inkosi iyisihlobo sethui; pho-ke, lithukuthelelani ngalindaba? Sike sadlani okwenkosi? Kumbe isinike isipho yini?

43 Njalo amadoda akoIsrayeli aphendula amadoda akoJuda, athi: Silengxenye ezilitshumi enkosini, futhi lakuDavida silelungelo okwedlula lina. Pho, lasidelelelani ukuthi ilizwi lethu lingabi ngelokuqala ukubuyisa inkosi yethu? Kodwa ilizwi lamadoda akoJuda lalilukhuni kulelizwi lamadoda akoIsrayelij.

Ukuhlamuka kukaShebha

20Kwasekusenzakala ukuthi kube khona lapho umuntu kaBheliyali, obizo lakhe linguShebha indodana kaBikiri umBhenjaminia; wasevuthela uphondo wathi: Kasilasabelo kuDavida, kasilalifa endodaneni kaJeseb; wonke umuntu emathenteni akhe, Israyelic!

2 Ngakho wonke umuntu wakoIsrayeli wenyuka wasuka emva kukaDavida, elandela uShebha indodana kaBikiri; kodwa abantu bakoJuda banamathela enkosini yabo, kusukela eJodani kwaze kwaba seJerusalema.

3 UDavida wasefika endlini yakhe eJerusalema; inkosi yathatha abafazi abalitshumi, abafazi abancane, eyayibatshiye ukuze balinde indlu, yababeka endlini elindiweyo, yabanika ukudla, kodwa kayingenanga kubod. Basebevalelwa kwaze kwaba lusuku lokufa kwabo, bephila ebufelokazini.

4 Inkosi yasisithi kuAmasae: Biza abantu bakoJuda babuthane kimi ngensuku ezintathu, lawe ube khona lapha.

5 UAmasa wasehamba ukubuthanisa uJuda, kodwa waphuza phezu kwesikhathi esimisiweyo ayemmisele sona.

6 UDavida wasesithi kuAbishayi: Khathesi uShebha indodana kaBikiri uzasenzela okubi okwedlula uAbisalomu; wena thatha inceku zenkosi yakho, uxotshane laye, hlezi azitholele imizi ebiyelwe ngemithangala, asiphunyukef.

7 Kwasekuphuma emva kwakhe amadoda kaJowabi lamaKerethi lamaPelethi lamaqhawe wonke, basebephuma eJerusalema ukuxotshana loShebha indodana kaBikirig.

8 Sebeselitsheni elikhulu eliseGibeyoni, uAmasa weza phambi kwabo. UJowabi wayebhince isigqoko ayesigqokile, laphezu kwaso kulebhanti elilenkemba ebotshelwe ekhalweni lwakhe isesikhwameni sayo; esaqhubeka inkemba yawa.

9 UJowabi wasesithi kuAmasa: Uyaphila yini, mfowethu? UJowabi wasebamba uAmasa ngesilevu ngesandla sokunene ukuze amangeh.

10 Kodwa uAmasa wayengayinanzeleli inkemba eyayisesandleni sikaJowabi; wasemtshaya ngayoi kubambo lwesihlanu, wathululela imibilini yakhe emhlabathini, kamphindanga, wafaj. UJowabi loAbishayi umfowabo basebexotshana loShebha indodana kaBikiri.

11 Omunye wamajaha kaJowabi wema phansi kwakhe, wathi: Omthandayo uJowabi, longokaDavida, landela uJowabi.

12 UAmasa wasegiqika egazini phakathi komgwaqo omkhuluk. Lapho lowomuntu ebona ukuthi bonke abantu bayema, wamsusa uAmasa emgwaqweni omkhulu wamusa egangeni, waphosela isembatho phezu kwakhe, lapho ebona ukuthi wonke ofika ngakuye wema.

13 Esesusiwe emgwaqweni omkhulul, bonke abantu badlula bamlandela uJowabi ukuze baxotshane loShebha indodana kaBikiri.

14 Wasedabula kuzo zonke izizwe zakoIsrayeli, waya eAbelim ngitsho iBeti-Mahakan, lawo wonke amaBerio; basebebuthana bamlandela labo.

15 Basebefika, bamgombolozela eAbeli-Beti-Mahakap; babuthelela idundulu maqondana lomuziq, lema emthangaleni; bonke abantu ababeloJowabi basebewona umduli ukuwuwisela phansi.

16 Kwasekumemeza owesifazana ohlakaniphileyo phakathi komuzi wathi: Zwanini, zwanini! Ake lithi kuJowabi: Sondela lapha, ukuze ngikhulume lawe.

17 Esesondele kuye, owesifazana wathi: Nguwe uJowabi yini? Yena wathi: Nginguye. Wasesithi kuye: Zwana amazwi encekukazi yakho. Wasesithi: Ngiyezwa.

18 Wasekhuluma esithi: Endulo babejwayele ukukhuluma besithi: Kababuze lokubuza eAbelir; basebeqeda ngokunjalo.

19 Ngingowabokuthula, owabathembekileyo bakoIsrayeli; udinga ukuchitha umuzi lonina koIsrayeli. Uginyelanis ilifa leNkosit?

20 UJowabi wasephendula wathi: Kakube khatshana, kakube khatshana lami ukuthi ngiginye loba ngichitheu.

21 Udaba kalunjalo; kodwa umuntu wasentabeni yakoEfrayimi, nguShebha indodana kaBikiri ibizo lakhe, uphakamisile isandla sakhe emelene lenkosi, emelene loDavida; nikelani yena kuphela, ngizasuka emziniv. Owesifazana wasesithi kuJowabi: Khangela, ikhanda lakhe lizaphoselwa kuwe ngaphezu komduli.

22 Owesifazana wasesiya ngenhlakanipho yakhe ebantwini bonke. Basebequma ikhanda likaShebha indodana kaBikiri, baliphosela kuJowabiw. Wasevuthela uphondo, bahlakazeka besuka kulowomuzi, ngulowo lalowo waya emathenteni akhe. UJowabi wasebuyela eJerusalema enkosini.

23 Njalo uJowabi wayephezu kwebutho lonke lakoIsrayelix; loBhenaya indodana kaJehoyaday wayephezu kwamaKerethi laphezu kwamaPelethiz;

24 loAdoniramu wayephezu kwezibhalwaa; loJehoshafathi indodana kaAhiludi wayengumabhalaneb;

25 loSheva wayengumbhali; loZadoki loAbhiyatha babengabapristic;

26 loIra layed umJayiri wayengumpristi kaDavidae.

AbeGibeyoni bayaphindisela

21Kwasekusiba khona indlala ensukwini zikaDavida iminyaka emithathu, umnyaka ngomnyaka ilandelana; uDavida wadinga ubuso beNkosi. INkosi yasisithi: Kungenxa kaSawuli langenxa yendlu yakhe yegazi, ngoba wabulala amaGibeyonia.

2 Ngakho inkosi yabiza amaGibeyoni yathi kuwo: (AmaGibeyoni-ke ayengeyisiwo awabantwana bakoIsrayeli, kodwa ayengawensali yamaAmori; njalo abantwana bakoIsrayeli babefungile kuwo; uSawuli wasedinga ukuwatshaya ekutshisekeleni kwakhe abantwana bakoIsrayeli loJudab.)

3 Ngakho uDavida wathi kumaGibeyoni: Ngingalenzelani? Ngingayenza ngani inhlawulo yokuthula ukuze libusise ilifa leNkosic?

4 AmaGibeyoni asesithi kuye: Kayisindaba yesiliva kumbe igolide loSawuli lendlu yakhe; futhi kakusikwethu ukubulala umuntu koIsrayeli. Wasesithi: Lokho elikutshoyo ngizalenzela khona.

5 Basebesithi enkosini: Umuntu owasiqedayo, owaceba emelene lathi ukuthi sichithwe singasali lakuwuphi umngcele wakoIsrayeli,

6 kasinikwe amadoda ayisikhombisa emadodaneni akhed, njalo siwaphanyekele iNkosi eGibeya kaSawuli, okhethiweyo weNkosie. Inkosi yasisithi: Mina ngizalipha.

7 Kodwa inkosi yamyekela uMefiboshethi indodana kaJonathani indodana kaSawuli ngenxa yesifungo seNkosi esasiphakathi kwabo, phakathi kukaDavida loJonathani indodana kaSawulif.

8 Kodwa inkosi yathatha amadodana amabili kaRizipa indodakazi kaAya ayewazalele uSawulig, uArimoni loMefiboshethi, lamadodana amahlanu kadadewabo kaMikhali indodakazi kaSawuli ayewazalele uAdriyeli indodana kaBarizilayi umMehola,

9 yabanikela esandleni samaGibeyoni, asebaphanyeka entabeni phambi kweNkosi, njalo abayisikhombisa bawa kanyekanye. Babulawa ensukwini zokuvuna, ensukwini zakuqala ekuqaleni kokuvunwa kwebhali*h.

10 URizipa indodakazi kaAya wasethatha isaka, wazendlalela lona phezu kwedwala, kusukela ekuqaleni kokuvuna kwaze kwathonta amanzi phezu kwabo evela emazulwini; kavumelanga inyoni zamazulu ukuthi zihlale phezu kwabo emini, lezilo zeganga ebusukui.

11 Kwasekubikelwa uDavida lokho uRizipa indodakazi kaAya, umfazi omncane kaSawuli, ayekwenzile.

12 UDavida wasehamba wayathatha amathambo kaSawuli lamathambo kaJonathani indodana yakhe kubahlali beJabeshi-Gileyadij ababewebilek emdangeni weBeti-Shani, lapho amaFilisti ayebaphanyeke khona mhla amaFilisti etshaya uSawuli eGilibowal.

13 Wasesenyusa esuka lapho amathambo kaSawuli lamathambo kaJonathani indodana yakhe; basebeqoqa amathambo awababephanyekiwe.

14 Basebewangcwaba amathambo kaSawuli lakaJonathani indodana yakhe elizweni lakoBhenjamini eZelam, engcwabeni likaKishi uyise. Benza konke inkosi eyayibalaye khona. Njalo emva kwalokho uNkulunkulu wancengeka ngenxa yelizwen.

Abantu bakaDavida babulala isiqhwaga

15 AmaFilisti abuye aba lempi futhi loIsrayeli; uDavida wasesehla lenceku zakhe kanye laye, njalo balwa lamaFilisti; uDavida wasedinwa.

16 UIshibi-Benobi owayengowabantwana besiqhwaga, osisindo somkhonto wakhe sasingamashekeli angamakhulu amathathu ethusi, wayebhince inkemba entsha, wathi uzamtshaya uDavidao.

17 Kodwa uAbishayi indodana kaZeruya wamsiza, wamtshaya umFilisti wambulalap. Khona abantu bakaDavida bafunga kuye besithi: Kawusayikuphuma impi lathi, hlezi ucitshe isibane sikaIsrayeliq.

18 Kwasekusithi emva kwalokhu kwaba lempi futhi lamaFilisti eGobir; khona uSibekayis umHusha watshaya uSafi, owayengowabantwana besiqhwagat.

19 Kwasekusiba lempi futhi lamaFilisti eGobi; uElihanani indodana kaJahari-Oregimi umBhethelehemau, watshaya umfowabo kaGoliyathi umGitiv, oluthi lomkhonto wakhe lwalunjengogodo lomalukiw.

20 Njalo kwabuye kwaba lempi eGathix, lapho okwakulomuntu omude, owayeleminwe eyisithupha ezandleni zakhe, lamazwane ayisithupha ezinyaweni zakhe, kungamatshumi amabili lane ngenani; laye-ke wayezalelwe isiqhwaga.

21 Lapho eseyisa uIsrayeli, uJonathani indodana kaShimeya, umfowabo kaDavida, wamtshayay.

22 Laba abane babezalelwe isiqhwaga eGathi; njalo bawa ngesandla sikaDavida langesandla senceku zakhez.

Ihubo lokubonga kukaDavida

22UDavida wasekhuluma eNkosini amazwi alelihubo mhla iNkosi imkhulula esandleni sezitha zakhe zonke lesandleni sikaSawulia.

2 Wasesithib:

INkosi ilidwala lamic, lenqaba yami, lomkhululi wamid;

3 uNkulunkulu wedwala lamie, ngizaphephela kuyef, isihlangu samig, lophondo losindiso lwamih, inqaba yami ephakemeyoi, lesiphephelo samij, umsindisi wami; ungisindisile odlakeleni.

4 Ngizabiza iNkosi edumisekayok, ngakho ngizasindiswa ezitheni zami.

5 Ngoba izinsizi zokufa zingizingelezele, lezikhukhula zobubi zangethusa.

6 Izibopho zesihogo zangigombolozela, imijibila yokufa yayiphambi kwami.

7 Ekuhluphekeni kwami ngayibiza iNkosi, ngakhala kuNkulunkulu wamil; waselizwa ilizwi lami esethempelini lakhe, lokukhala kwami kwafinyelela endlebeni zakhem.

8 Khona umhlaba wazamazama, wanyikinyekan, izisekelo zamazulu zaqhaqhazela, zazamazama, ngoba wayethukutheleo.

9 Kwenyuka intuthu emakhaleni akhe, lomlilo ophuma emlonyeni wakhe waqothula; amalahle avuthiswa yiwo.

10 Wasekhothamisa amazulu, wehlela phansip; lomnyama onzima wawungaphansi kwenyawo zakheq.

11 Wasegada ikherubhi*, waphapha, wabonakala phezu kwempiko zomoyar.

12 Wasemisa umnyama waba ngamadumba inhlangothi zonke zakhes, lokuqoqana kwamanzi, amayezi amnyama omkhathi.

13 Ekukhazimuleni okuphambi kwakhe kwavuthiswa amalahle omlilo.

14 INkosi yaduma isemazulwinit, loPhezukonke walikhupha ilizwi lakhe.

15 Yathuma imitshokou, yabachitha; imibane, yabaphaphathekisav.

16 Khona kwabonakala imisele yolwandle, kwembulwa izisekelo zomhlaba, ekusoleni kweNkosiw, ekuvutheleni komoya wamakhala ayo.

17 Iphezulu yathuma, yangibambax, yangenyula emanzini amanengiy.

18 Yangophula esitheni sami esilamandla, kwabangizondayo, ngoba babelamandla kulamiz.

19 Babephambi kwami osukwini lwenhlupheko yami, kodwa iNkosi yaba yisisekelo samia.

20 Yangikhuphela endaweni ebanzib, yangikhulula, ngoba yayithokoza ngamic.

21 INkosi yangivuza njengokulunga kwamid, yangibuyisela njengokuhlanzeka kwezandla zamie.

22 Ngoba ngizilondolozile indlela zeNkosif, kangisukanga kuNkulunkulu wami ngenkohlakalo.

23 Ngoba zonke izahlulelo zayo zaziphambi kwamig, lezimiso zayo, kangiphambukanga kuzo.

24 Njalo ngangiqondile phambi kwayoh, ngizinqandile ebubini bami.

25 Ngakho iNkosi ingibuyisele njengokulunga kwamii, njengokuhlanzeka kwami phambi kwamehlo ayo.

26 Kolesihawu uzaziveza ulesihawu; koqotho uzaziveza uqothoj;

27 kohlanzekileyo uzaziveza uhlanzekile; lakophambukileyo uzaziveza uphambukile.

28 Labantu abahlutshwayo uzabasindisak, kodwa amehlo akho aphezu kwabaziphakamisayo, uzabehlisela phansi.

29 Ngoba uyisibane sami, Nkosi, iNkosi izakhanyisa-ke ubumnyama bami.

30 Ngoba ngawe ngigijimile ngadabula phakathi kwebutho, ngoNkulunkulu wami ngeqe umthangala.

31 UNkulunkulu; indlela yakhe iphelele; ilizwi leNkosi lihloliwel; uyisihlangu kubo bonke abaphephela kuyem.

32 Ngoba ngubani onguNkulunkulu ngaphandle kweNkosi? Njalo ngubani olidwala ngaphandle kukaNkulunkulu wethun?

33 UNkulunkulu uyinqaba yami lamandlao, owenza indlela yami iphelelep.

34 Owenza inyawo zami zibe njengezezimpalaq, wangimisa ezingqongeni zamir.

35 Ofundisela izandla zami impi, ukuze idandili lethusi ligotshiswe zingalo zamis.

36 Unginikile lesihlangu sosindiso lwakho, lokuzithoba kwakho kungikhulisile.

37 Wenze laba banzi inyathelo lami ngaphansi kwami, ukuze inqagala zami zingatshelelit.

38 Ngixotshene lezitha zami ngazibhubhisa, kangibuyanga ngaze ngaziqeda.

39 Ngaziqeda, ngazigwaza, ukuze zingavuki; kodwa zawa ngaphansi kwenyawo zami.

40 Ngoba ungibhincise amandla kusenzelwa impiu, wabakhothamisela phansi kwami abangivukelayov.

41 Unginike intamo yezitha zami, labo abangizondayo ngababhubhisaw.

42 Bakhangela, kodwa engekho umsindisi; eNkosini, kodwa kayibaphendulangax.

43 Ngasengibacholisisay njengothuli lomhlabaz, ngabagxoba njengodaka lwezitaladaa, ngabatsahazab.

44 Wasungikhulula ekuphikiseni kwabantu bamic, wangigcina ngiyinhloko yezizwed; abantu engangingabazi bangisebenzelae.

45 Abezizweni bazazehlisela phansi kimi; bangenela ukuzwa ngendlebe bazangilalela.

46 Abezizweni bazabuna, baphume ezinqabeni zabof bethuthumelag.

47 INkosi iyaphila; njalo kalibusiswe idwala lami, kaphakanyiswe uNkulunkulu, idwala losindiso lwamih;

48 uNkulunkulu onginika impindiselo, lowehlisela izizwe ngaphansi kwamii;

49 longikhupha ezitheni zami; laphezu kwabangivukelayo wena wangiphakamisaj; lemuntwini wodlakela wangikhululak.

50 Ngenxa yalokhu ngizakudumisa, Nkosi, phakathi kwezizwe, ngihubele ibizo lakho indumisol.

51 Ingumphotshongo wosindiso kuyo inkosi yayom, isenzela ogcotshiweyo wayo umusan, kuDavida, lenzalweni yakhe kuze kube ninininio.

Amazwi okucina kaDavida

23La-ke ngamazwi okucina kaDavida.

UDavida indodana kaJese wathia, lomuntu ophakanyiselwe phezulub, ogcotshiweyo kaNkulunkulu kaJakobec, lomhlabeleli omnandi wakoIsrayeli, wathi:

2 UMoya weNkosi wakhuluma ngami, lelizwi lakhe lisolimini lwamid.

3 UNkulunkulu kaIsrayeli wathi, iDwala likaIsrayeli lakhuluma kimi lathie: Obusa abantu uzakuba ngolungileyo, ebusa ngokumesaba uNkulunkuluf.

4 Njalo uzakuba njengokukhanya kwekuseni ekuphumeni kwelangag, ikuseni engelamayezi, njengohlaza emhlabathini ngokukhanya emva kwezulu.

5 Lanxa indlu yami ingenjalo kuNkulunkulu, kube kanti wenzile lami isivumelwano esilaphakade, esimiswe kuhle ezintweni zonke, lesigcinekileyoh, ngoba lonke usindiso lwami lesiloyiso sikuso, lanxa engasikhulisii.

6 Kodwa abakaBheliyali bonke banjengameva alahliweyoj, ngoba engelakuthathwa ngesandla;

7 kodwa umuntu owathintayo uzazihlomisa ngensimbi langoluthi lomkhontok, azatshiswa lokutshiswa ngomlilo kuleyondawo.

Amaqhawe kaDavida

8 La ngamabizo amaqhawe uDavida ayelawol: UJoshebi-Bashebeti umTahekemoni, inhloko yezinduna; nguye uAdino umEzini, ngenxa yabangamakhulu ayisificaminwembili ababulawa ngasikhathi sinyem.

9 Lemva kwakhe kwakuloEleyazare indodana kaDodo indodana kaAhohi, owamaqhawe amathathu ayeloDavidan, ekudeleleni kwabo amaFilisti ayebuthanele khona impi, lapho amadoda akoIsrayeli esenyukileo,

10 yena wasukuma watshaya amaFilisti saze sadinwa isandla sakhe, lesandla sakhe sanamathela enkembeni. INkosi yasisenza usindiso olukhulu ngalolosuku; abantu basebebuya emva kwakhe ukuzaphanga kuphelap.

11 Lemva kwakhe kwakuloShama indodana kaAge umHarariq. AmaFilisti ayebuthene aba lixuku, lapho okwakukhona isiqinti sensimu sigcwele amalentili; njalo abantu babaleka ebusweni bamaFilisti,

12 kodwa wajama phakathi kwesiqinti, wasivikela, wawatshaya amaFilisti. INkosi yenza-ke usindiso olukhulur.

13 Abathathu ezinhlokweni ezingamatshumi amathathu basebesehla, bafika kuDavida ebhalwini lweAdulamus ngesikhathi sokuvuna; lexuku lamaFilisti lalimise inkamba esihotsheni seRefayimit.

14 Langalesosikhathi uDavida wayesenqabeniu, lebutho lenqaba lamaFilisti laliseBhethelehema ngalesosikhathiv.

15 UDavida wasenxwanela, wathi: Hawu, kungathi omunye ubenganginathisa amanzi omthombo weBhethelehema ongasesangweni!

16 Lawomaqhawe amathathu asefohla adabula enkambeni yamaFilisti, akha amanzi emthonjeni weBhethelehema owawungasesangweni, awathatha awaletha kuDavida. Kube kanti kathandanga ukuwanatha, kodwa wawathululela iNkosi.

17 Wasesithi: Kakube khatshana lami, Nkosi, ukuthi ngenze lokho; kakusigazi yini labantu abahambe lempilo yabo engozini? Ngalokho kathandanga ukuwanatha. Lezizinto azenza lamaqhawe amathathuw.

18 Njalo uAbishayi, umfowabo kaJowabi indodana kaZeruya, wayeyinhloko yabathathu. Yena wasegiyela abangamakhulu amathathu ngomkhonto wakhe, ababuleweyo, wasesiba lebizo phakathi kwabathathu.

19 Kahlonitshwanga kakhulu yini kulabathathu? Ngakho waba yinduna yabo; kodwa kafikanga kwabathathu abokuqalax.

20 UBhenaya-ke, indodana kaJehoyada, indodana yeqhawey, omkhulu ngezenzo, weKabhiseyeliz. Yena watshaya ababili abanjengezilwane bakoMowabia; futhi wehla watshaya isilwane phakathi komgodi mhla weliqhwa elikhithikileyo.

21 Yena wasetshaya indoda engumGibhithe, umuntu obukekayo; njalo umGibhithe wayelomkhonto esandleni sakhe; kodwa wehlela kuye elenduku, wawuhluthuna umkhonto esandleni somGibhithe, wambulala ngomkhonto wakhe.

22 Lezizinto wazenza uBhenaya indodana kaJehoyada, waba lebizo phakathi kwamaqhawe amathathu.

23 Wayehlonipheka kulabangamatshumi amathathu, kodwa kafikanga kwabathathub. UDavida wasembeka phezu kwabalindi bakhe.

24 UAsaheli umfowabo kaJowabi wayephakathi kwabangamatshumi amathathuc, uElihanani indodana kaDodo weBhethelehema,

25 uShama umHarodi, uElika umHarodid,

26 uHelezi umPalitie, uIra indodana kaIkheshi umThekhowaf,

27 uAbiyezeri umAnethothig, uMebunayi umHushah,

28 uZalimoni umAhohii, uMaharayi umNetofaj,

29 uHelebi indodana kaBahana umNetofak, uIthayi indodana kaRibayi weGibeya wabantwana bakoBhenjaminil,

30 uBhenaya umPirathonim, uHidayi wezifuleni zeGahashin,

31 uAbi-Aliboni umArabao, uAzimavethi umBahurimip,

32 uEliyabha umShahaliboniq, wamadodana kaJasheni, uJonathani,

33 uShama umHarari, uAhiyamu indodana kaSharari umHararir,

34 uElifeleti indodana kaAhasibayi indodana yomMahakas, uEliyamu indodana kaAhithofeli umGilot,

35 uHezirayi umKharmeliu, uPaharayi umArabi,

36 uIgali indodana kaNathani weZobav, uBani umGadi,

37 uZeleki umAmoniw, uNaharayi umBherothix, umthwali wezikhali zikaJowabi indodana kaZeruya,

38 uIray umIthiriz, uGarebi umIthiri,

39 uUriya umHethia; bebonke babengamatshumi amathathu lesikhombisa.

UDavida ubala abantu

24Lwaselubuya lwamvuthela uIsrayeli ulaka lukaJehovaab, wabavusela uDavida, esithi: Hamba ubale uIsrayeli loJudac.

2 Ngakho inkosi yathi kuJowabi induna yebutho eyayilaye: Hamba khathesi ubhode ezizweni zonke zakoIsrayeli, kusukela koDani kuze kube seBherishebha, libale abantu ukuze ngazi inani labantud.

3 UJowabi wasesithi enkosini: Aluba iNkosi uNkulunkulu wakho ingandisa ebantwini, loba bebanengi kangakanani, kuphindwe ngokulikhulu, ukuthi amehlo enkosi yami, inkosi, akubone. Kodwa inkosi yami, inkosi, ithokozelani kulintoe?

4 Kodwa ilizwi lenkosi lalilamandla phezu kukaJowabi laphezu kwezinduna zebutho. Ngakho uJowabi lenduna zebutho baphuma phambi kwenkosi ukuze babale abantu, uIsrayeli.

5 Basebechapha iJodani, bamisa inkamba eArowerif, ngakwesokunene komuzi ophakathi kwesifula seGadi, lamaqondana leJazerig.

6 Basebefika eGileyadi lelizweni leTahetimi-Hodishi; bafika eDani-Jahanih, babhoda ngaseSidonii,

7 bafika enqabeni yeTirej lemizini yonke yamaHivik leyamaKhananil; baphuma baya eningizimu yakoJuda, eBherishebha.

8 Sebebhode badabula ilizwe lonke, bafika eJerusalema ekupheleni kwenyanga eziyisificamunwemunye lensuku ezingamatshumi amabili.

9 UJowabi waseyinika inkosi inani lokubalwa kwabantu; njalo kwakukhona koIsrayeli amaqhawe ayizinkulungwane ezingamakhulu ayisificaminwembilim ahwatsha inkemban; lamadoda akoJuda ayengamadoda ayizinkulungwane ezingamakhulu amahlanu.

10 Inhliziyo kaDavida yasimtshaya emva kokuthi esebale abantuo. UDavida wasesithi eNkosini: Ngonile kakhulu ngalokho engikwenzileyo. Ngakho-ke, Nkosi, ngiyakuncenga, susa ububi benceku yakhop, ngoba ngenze ngobuthutha obukhuluq.

11 Kwathi uDavida esevukile ekuseni, kwafika ilizwi leNkosi kuGadi umprofethir, umboni kaDavidas, lisithi:

12 Hamba uthi kuDavida: Itsho njalo iNkosi ithi: Ngikubekela okuthathu; zikhethele okukodwa kukho, ukuthi ngikwenze kuwe.

13 UGadi wasefika kuDavida, wamtshela wathi kuye: Kufike kuwe yini iminyaka eyisikhombisa yendlala elizweni lakini? Loba ubalekele izitha zakho inyanga ezintathu zixotshana lawe? Ingabe kube khona umatshayabhuqe wesifo okwensuku ezintathu elizweni lakini? Khathesi cabanga, ubone ukuthi yimpendulo bani engizayibuyisela kongithumileyot.

14 UDavida wasesithi kuGadi: Ngicindezelekile kakhulu; ake siwele esandleni seNkosi, ngoba izisa zayo zinkulu, kodwa kangingaweli esandleni somuntu.

15 Ngakho iNkosi yasibeka umatshayabhuqe wesifo kuIsrayeli, kusukela ekuseni kwaze kwaba sesikhathini esimisiweyo; kwasekusifa ebantwini abantu abayizinkulungwane ezingamatshumi ayisikhombisa kusukela koDani kwaze kwaba seBherishebhau.

16 Lapho ingilosi iselulela isandla sayo eJerusalema ukuyibhubhisa, iNkosi yazisola ngalobobubiv, yathi engilosiniw eyayibhubhisa abantux: Sekwanele. Khathesi finyeza isandla sakho. Ingilosi yeNkosi yayisebaleni lokubhulela likaArawuna umJebusi.

17 UDavida wasekhuluma eNkosini lapho ebona ingilosi eyayitshaya abantu, wathi: Khangela, mina ngonile, njalo mina ngenze okubi; pho, lezizimvu zenzeni? Isandla sakho ake simelane lami njalo simelane lendlu kababay.

18 UGadi wasefika kuDavida ngalolosuku, wathi kuye: Yenyuka, umisele iNkosi ilathi ebaleni lokubhulela likaArawuna umJebusi.

19 UDavida wasesenyuka njengokutsho kukaGadi, njengokulaya kweNkosi.

20 UArawuna waselunguza, wabona inkosi lenceku zayo beqhubeka besiza kuye; uArawuna wasephuma wakhothama phambi kwenkosi ngobuso bakhe emhlabathini.

21 UArawuna wasesithi: Kungani inkosi yami, inkosi, ize encekwini yayo? UDavida wasesithi: Ukuthi ngithenge kuwe ibala lokubhulela, ukuthi ngakhele iNkosi ilathiz, ukuze inhlupheko ithinteke ingafiki ebantwinia.

22 UArawuna wasesithi kuDavida: Inkosi yami, inkosi, kayithathe inikele lokho okuhle emehlweni ayob; bona, nanzi inkabi zomnikelo wokutshiswa, lezimbuloc lezinto zenkabi kube zinkunid.

23 Konke lokhu, nkosi, uArawuna wakunika inkosi; uArawuna wasesithi enkosini: INkosi uNkulunkulu wakho kayikwemukelee.

24 Inkosi yasisithi kuArawuna: Hatshi, kodwa ngizakuthenga lokukuthenga kuwe ngentengo; njalo kangiyikunikela iminikelo yokutshiswa engangibizanga lutho eNkosini uNkulunkulu wami. UDavida waselithenga ibala lokubhulela lezinkabi ngamashekeli* esiliva angamatshumi amahlanuf.

25 UDavida wasesakhela khona iNkosi ilathi, wanikela iminikelo yokutshiswa leminikelo yokuthulag. Ngakho iNkosi yancengeka ngelizweh, inhlupheko yasithinteka phezu kukaIsrayelii.

UGWALO LOKUQALA

LWAMAKHOSI

Ukuzibeka kukaAdonija ukuthi abe yinkosi

1Inkosi uDavida yayisindala ilensuku ezinengi; basebeyembesa ngezembatho, kodwa kayikhudumalanga.

2 Inceku zayo zasezisithi kuyo: Inkosi yami, inkosi, kayidingelwe intombazana emsulwa, ukuthi ime phambi kwenkosi, iyonge, ilale esifubeni sakho, ukuze inkosi yami, inkosi, ikhudumale.

3 Zasezidinga intombazana enhle emingceleni yonke yakoIsrayeli, zathola uAbishagi umShunami, zamletha enkosinia.

4 Intombazana yayiyinhle kakhulu sibili, yaba ngumongi wenkosi, yayisebenzela; kodwa inkosi kayiyazanga.

5 UAdonija indodana kaHagithib waseziphakamisa esithi: Mina ngizakuba yinkosi. Wasezilungisela inqola labagadi bamabhiza, lamadoda angamatshumi amahlanu ukugijima phambi kwakhec.

6 Uyise wayengazanga amdanise lakanye esithi: Wenzeleni kanje? Laye futhi wayelesimo esihle kakhulu, lonina wamzala emva kukaAbisalomud.

7 Lamazwi akhe ayeloJowabi indodana kaZeruya njalo loAbhiyatha umpristie, basebencedisa, bamlandela uAdonijaf.

8 Kodwa uZadoki umpristig, loBhenaya indodana kaJehoyadah, loNathani umprofethii, loShimeyij, loReyi, lamaqhawe uDavida ayelawo, babengekho kuAdonijak.

9 UAdonija wahlaba izimvu lezinkabi lokunonisiweyo elitsheni leZohelethi eliseceleni kweEni-Rogeli, wanxusa bonke abafowabo, amadodana enkosi, lawo wonke amadoda akoJuda, inceku zenkosi;

10 kodwa oNathani umprofethi loBhenaya lamaqhawe loSolomoni umfowabo kabanxusangal.

11 Ngakho uNathani wakhuluma kuBathisheba unina kaSolomoni esithi: Kawuzwanga yini ukuthi uAdonija indodana kaHagithi uyabusa, lenkosi yethu uDavida kayikwazi?

12 Ngakho-ke woza, ake ngikuphe iseluleko, ukuze usindise impilo yakho lempilo yendodana yakho uSolomoni.

13 Hamba ungene enkosini uDavida uthi kuyo: Wena nkosi yami, nkosi, kawufunganga yini kuncekukazi yakho usithi: Qotho, uSolomoni indodana yami uzabusa emva kwami, njalo yena uzahlala esihlalweni sami sobukhosi? Pho, kungani kubusa uAdonijam?

14 Khangela, ulokhu usakhuluma lapho lenkosi, ngingene lami emva kwakho, ngiqinise amazwi akho.

15 UBathisheba wasengena enkosini ekamelweni. Inkosi yayisindala kakhulu, loAbishagi umShunami wayeyisebenzela inkosin.

16 UBathisheba waseguqa wakhothamela inkosi; inkosi yasisithi: Ulani?

17 Wasesithi kuyo: Nkosi yami, wena wafunga ngoJehova uNkulunkulu wakho kuncekukazi yakho usithi: Qotho uSolomoni indodana yakho uzabusa emva kwami, njalo yena uzahlala esihlalweni sami sobukhosi.

18 Kodwa khathesi khangela, uAdonija uyabusa, khathesi-ke, nkosi yami, nkosi, kawukwazio.

19 Usehlabe izinkabi lokunonisiweyo lezimvu ezinengi, wanxusa wonke amadodana enkosi loAbhiyatha umpristi loJowabi induna yebutho; kodwa uSolomoni inceku yakho kamnxusangap.

20 Wena-ke, nkosi yami, nkosi, amehlo kaIsrayeli wonke aphezu kwakho ukuthi ubatshele ukuthi ngubani ozahlala esihlalweni sobukhosi senkosi yami, inkosi, emva kwayo,

21 hlezi kuzakuthi lapho inkosi yami, inkosi, izalala laboyise, mina lendodana yami uSolomoni sizakuba yizoniq.

22 Khangela-ke, elokhu esakhuluma lenkosi, loNathani umprofethi wangena.

23 Basebeyibikela inkosi besithi: Khangela uNathani umprofethi. Esengene phambi kwenkosi wakhothama phambi kwenkosi ngobuso bakhe emhlabathini.

24 UNathani wasesithi: Nkosi yami, nkosi, wena utshilo yini ukuthi: UAdonija uzabusa emva kwami, njalo yena uzahlala esihlalweni sami sobukhosi?

25 Ngoba wehlile lamuhla, uhlabile izinkabi lokunonisiweyo lezimvu ezinengi, wanxusa wonke amadodana enkosi, lenduna zebutho, loAbhiyatha umpristi; khangela-ke, bayadla bayanatha phambi kwakhe, njalo bathi: Kayiphile inkosi uAdonijar!

26 Kodwa mina, mina inceku yakho loZadoki umpristi loBhenaya indodana kaJehoyada loSolomoni inceku yakho, kasinxusangas.

27 Lindaba yenziwe yinkosi yami, inkosi, yini? Njalo kawazisanga inceku yakho ukuthi ngubani ozahlala esihlalweni sobukhosi senkosi yami, inkosi, emva kwayo?

28 Inkosi uDavida yasiphendula yathi: Ngibizelani uBathisheba. Wasengena phambi kobuso benkosi, wema phambi kwenkosi.

29 Inkosi yasifunga yathi: Kuphila kukaJehova ohlenge umphefumulo wami kuzo zonke inhluphekot,

30 ngitsho, njengoba ngafunga kuwe ngeNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, ngisithi: Qotho, uSolomoni indodana yakho uzabusa emva kwami, njalo yena uzahlala esihlalweni sami sobukhosi esikhundleni sami; qotho ngizakwenza njalo lamuhlau.

31 UBathisheba wasekhothama ngobuso emhlabathini, waguqela inkosi wathi: Kayiphile inkosi yami, inkosi uDavida kuze kube ninininiv!

Ukubekwa kukaSolomoni abe yinkosi

32 Inkosi uDavida yasisithi: Ngibizelani uZadoki umpristi, loNathani umprofethi, loBhenaya indodana kaJehoyada. Basebengena phambi kwenkosiw.

33 Inkosi yasisithi kibo: Thathani kanye lani inceku zenkosi yenu, ligadise uSolomoni indodana yami imbongolo engeyamix, limehlisele eGihoniy.

34 Kakuthi-ke uZadoki umpristi loNathani umprofethi bamgcobe khona abe yinkosi phezu kukaIsrayeliz; beselivuthela uphondo lithi: Kayiphile inkosi uSolomoni!

35 Beselisenyuka emva kwakhe, njalo uzakuza ahlale esihlalweni sami sobukhosi, ngoba uzakuba yinkosi esikhundleni sami, njalo yena ngimbekile ukuthi abe ngumbusi phezu kukaIsrayeli laphezu kukaJudaa.

36 UBhenaya indodana kaJehoyada waseyiphendula inkosi wathi: Ameni. Kayitsho njalo iNkosi, uNkulunkulu wenkosi yami, inkosi!

37 Njengoba uJehova ubelenkosi yami, inkosi, kabe njalo loSolomonib, asenze isihlalo sakhe sobukhosi sibe sikhulu kulesihlalo sobukhosi senkosi yami, inkosi uDavidac.

38 Ngakho uZadoki umpristi, loNathani umprofethi, loBhenaya indodana kaJehoyada, lamaKerethid, lamaPelethie behla bamgadisa uSolomoni imbongolo yenkosi uDavida, bamusa eGihoni.

39 UZadoki umpristi wasethatha uphondo lwamafutha ethentenif, wamgcoba uSolomonig. Basebevuthela uphondo, bonke abantu bathi: Kayiphile inkosi uSolomonih!

40 Bonke abantu basebesenyuka emva kwakhe, bonke abantu basebevuthela imihlanga1 bethokoza ngentokozo enkulu, waze waqhekezeka umhlaba ngomsindo wabo.

41 UAdonija labo bonke abanxusiweyo ababelaye basebewuzwa sebeqede ukudla. Lapho uJowabi esizwa ukukhala kophondo wathi: Ngowani umsindo womuzi oxokozelayo?

42 Lapho esakhuluma, khangela, kwafika uJonathani indodana kaAbhiyatha umpristii; uAdonija wathi: Ngena, ngoba uliqhawe, uletha imibiko emihlej.

43 UJonathani wasephendula wathi kuAdonija: Qotho, inkosi yethu, inkosi uDavida, imbekile uSolomoni waba yinkosi;

44 njalo inkosi ithume kanye laye uZadoki umpristi, loNathani umprofethi, loBhenaya indodana kaJehoyada, lamaKerethik, lamaPelethi, bamgadisa imbongolo yenkosi.

45 Njalo uZadoki umpristi loNathani umprofethi bamgcobile waba yinkosi eGihoni, benyuka khona bethokoza; yikho umuzi uxokozela. Yiwo lowomsindo eliwuzwileyol.

46 Futhi uSolomoni usehlezi esihlalweni sobukhosi sombusom.

47 Futhi lenceku zenkosi zifikile ukubusisa inkosi yethu, inkosi uDavida, zisithi: UNkulunkulu wakho kalenze ibizo likaSolomoni libe ngcono kulebizo lakho, enze isihlalo sakhe sobukhosi sibe sikhulu kulesihlalo sakho sobukhosin. Inkosi yasikhothama embhedenio.

48 Futhi-ke yatsho njalo inkosi: Kayibusiswe iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, enike lamuhla ohlala esihlalweni sami sobukhosi, amehlo ami ekubonap.

49 Bonke abanxusiweyo ababeloAdonija basebethuthumela, basukuma, bahamba ngulowo lalowo ngendlela yakhe.

50 UAdonija wasesesaba ngenxa kaSolomoni, wasukuma wahamba, wabamba impondo zelathiq.

51 Wasebikelwa uSolomoni ukuthi: Khangela, uAdonija uyayesaba inkosi uSolomoni; ngoba khangela, usebambe impondo zelathi esithi: Inkosi uSolomoni kayifunge kimi lamuhla ukuthi kayiyikuyibulala inceku yayo ngenkemba.

52 USolomoni wasesithi: Uba eyindoda uqobo, kakuyikuwa okonwele lwakhe emhlabathini. Kodwa uba ububi butholakala kuye, uzakufar.

53 Inkosi uSolomoni yasithuma, bamehlisa elathini. Wasesiza wakhothama enkosini uSolomoni; uSolomoni wasesithi kuye: Yana endlini yakho.

Ukulaywa kukaSolomoni nguDavida

2Insuku zikaDavida zokuthi afe zasezisondelaa, waselaya uSolomoni indodana yakhe esithi:

2 Sengihamba indlela yomhlaba wonkeb. Ngakho qina, ube yindodac,

3 ugcine imfanelo yeNkosi uNkulunkulu wakho, ukuhamba ngezindlela zayo, ukugcina izimiso zayo, imithetho yayo, lezahlulelo zayo, lobufakazi bayo, njengokubhaliweyo emlayweni kaMozisi, ukuze uphumelele kukho konke okwenzayo, laloba ngaphi lapho ophendukela khonad,

4 ukuze iNkosi iqinise ilizwi layo eyalikhuluma mayelana lamie isithi: Uba amadodana akho eqaphelisa indlela yawof, ukuhamba ngobuqotho phambi kwami ngenhliziyo yonke yawo langomphefumulo wonke wawog, (isithi) kakuyikusweleka1 kuwe indoda esihlalweni sobukhosi sikaIsrayelih.

5 Futhi-ke wena uyakwazi ukuthi uJowabi indodana kaZeruya wenzani kimi, ukuthi wenzani kuzinduna ezimbili zamabutho akoIsrayelii, kuAbhineri indodana kaNerij, lakuAmasa indodana kaJetheri, owababulala wachitha igazi lempi ekuthuleni, wafaka igazi lempi ebhantini lakhe elalisekhalweni lwakhe lemanyathelweni asenyaweni zakhek.

6 Ngakho yenza njengenhlakanipho yakho, ungayekeli ikhanda lakhe elilezimvu lehlele engcwabeni ngokuthulal.

7 Kodwa kumadodana kaBarizilayi umGileyadi wenze umusam, njalo kawabe phakathi kwabadla etafuleni lakhon, ngoba ngokunjalo asondela kimi ekubalekeleni kwami ubuso bukaAbisalomu umfowenuo.

8 Futhi khangela, kukhona kuwe uShimeyi indodana kaGera umBhenjamini weBahurimip, owangithuka ngesethuko esibuhlungu mhla ngisiya eMahanayimiq; kodwa wehla ukungihlangabeza eJodanir, ngasengifunga kuye ngeNkosi ngathi: Kangiyikukubulala ngenkembas.

9 Ngakho-ke ungamyekeli abe ngongelacala, ngoba ungumuntu ohlakaniphileyo, ngoba uyakwazi ozakwenza kuyet, njalo uzakwehlisela ikhanda lakhe eliyimpunga lilegazi engcwabeniu.

Ukufa kukaDavida

10 UDavida waselala laboyisev, wangcwatshelwa emzini kaDavidaw.

11 Njalo insuku uDavida abusa ngazo phezu kukaIsrayeli zaziyiminyaka engamatshumi amane; eHebroni wabusa iminyaka eyisikhombisa, leJerusalema wabusa iminyaka engamatshumi amathathu lantathux.

12 USolomoni wasehlala esihlalweni sobukhosi sikaDavida uyise, lombuso wakhe waqiniswa kakhuluy.

USolomoni uqinisa umbuso wakhe

13 UAdonija indodana kaHagithi wasesiza kuBathisheba unina kaSolomoni; wasesithi: Ukuza kwakho kuyikuthula yini? Wasesithi: Ukuthulaz.

14 Wathi: Ngilelizwi kuwe. Wasesithi: Khuluma.

15 Wasesithi: Wena uyakwazi ukuthi umbuso wawungowami, lokuthi uIsrayeli wonke babebeke ubuso babo kimi ukuthi ngizabusa; kodwa umbuso waphendulwa, waba ngowomfowethua, ngoba waba ngowakhe uvela eNkosinib.

16 Khathesi-ke, ngicela isicelo esisodwa kuwe, ungafulathelisi ubuso bami. Wasesithi kuye: Khuluma.

17 Wasesithi: Ake ukhulume loSolomoni inkosi (ngoba kayikufulathelisa ubuso bakho) ukuthi anginike uAbishagic umShunami abe ngumkamid.

18 UBathisheba wasesithi: Kulungile; mina ngizakukhulumela enkosini.

19 Ngakho uBathisheba wasesiya enkosini uSolomoni ukukhulumela uAdonija kuyo. Inkosi yasisukuma ukumhlangabeza, yakhothama kuye, yahlala esihlalweni sayo sobukhosi, yathi kubekelwe unina wenkosi isihlalo sobukhosi; wasehlala ngakwesokunene sayoe.

20 Wasesithi: Ngicela isicelo esisodwa esincinyane kuwe, ungafulathelisi ubuso bami. Inkosi yasisithi kuye: Cela, mama, ngoba kangiyikufulathelisa ubuso bakho.

21 Wasesithi: UAbishagi umShunami kanikwe uAdonija umfowenu abe ngumkakhef.

22 Inkosi uSolomoni yasiphendula yathi kunina: Usumcelelelani uAdonija uAbishagi umShunami? Umcelele lombusog, ngoba ungumfowethu omdala kulamih, yebo yena loAbhiyatha umpristi loJowabi indodana kaZeruyai.

23 Inkosi uSolomoni yasifunga ngeNkosi isithi: Kenze njalo uNkulunkulu kimi lokunjalo engezelele, uba uAdonija engakhulumanga lelilizwi emelene lempilo yakhej.

24 Ngakho-ke, kuphila kukaJehova ongimisileyo wangibeka esihlalweni sobukhosi sikaDavida ubabak, wangenzela indlu njengokukhuluma kwakhe, isibili lamuhla uAdonija uzabulawal.

25 Inkosi uSolomoni yasithuma ngesandla sikaBhenaya indodana kaJehoyada, owamsukelayo, wasesifam.

26 LakuAbhiyatha umpristi inkosi yathi: Yana eAnathothi emasimini akhon, ngoba ungumuntu wokufa; kodwa lamuhla kangiyikukubulala ngoba wawuthwala umtshokotsho weNkosi uJehova phambi kukaDavida ubabao, langoba wahlupheka kukho konke ubaba ahlupheka ngakhop.

27 Ngakho uSolomoni wamxotsha uAbhiyatha ekubeni ngumpristi weNkosi, ukugcwalisa ilizwi leNkosi eyalikhuluma mayelana lendlu kaEliq eShilor.

28 Kwathi umbiko ufika kuJowabi, ngoba uJowabi wayephenduke walandela uAdonijas lanxa wayengaphendukanga walandela uAbisalomut, uJowabi wabalekela ethenteni leNkosiu, wabamba impondo zelathiv.

29 Kwasekubikelwa inkosi uSolomoni ukuthi uJowabi usebalekele ethenteni leNkosi, khangela-ke, useceleni kwelathi. USolomoni wasethuma uBhenaya indodana kaJehoyada esithi: Hamba umsukele.

30 Ngakho uBhenaya waya ethenteni leNkosi, wathi kuye: Itsho njalo inkosi: Phuma! Kodwa wathi: Hatshi, kodwa ngizafela lapha. UBhenaya wasebuyisela ilizwi enkosini, esithi: Utsho njalo uJowabi, ungiphendule njalo.

31 Inkosi yasisithi kuye: Yenza njengokutsho kwakhe, umsukele, umngcwabew; ukuze ususe kimi lendlini kababa igazi elingelacala uJowabi alichithayox.

32 Njalo iNkosi izabuyisela igazi lakhe ekhanda lakhey, owasukela amadoda amabili ayelungile engcono kulaye, wawabulala ngenkemba, ubaba uDavida engaziz: UAbhineri indodana kaNeri induna yebutho lakoIsrayelia, loAmasa indodana kaJetheri induna yebutho lakoJudab.

33 Ngakho igazi labo lizabuyela ekhanda likaJowabi lekhanda lenzalo yakhe kuze kube nininini; kodwa kuDavida lenzalweni yakhe, lendlini yakhe, lembusweni wakhe, kuzakuba lokuthula kuze kube nininini okuvela eNkosinic.

34 UBhenaya indodana kaJehoyada wasesenyuka, wamsukela wambulalad; wasengcwatshelwa endlini yakhe enkangalae.

35 Inkosi yasibeka uBhenaya indodana kaJehoyada esikhundleni sakhe phezu kwebutho, loZadoki umpristif inkosi yambeka esikhundleni sikaAbhiyathag.

36 Inkosi yasithuma yabiza uShimeyih, yathi kuye: Zakhele indlu eJerusalema, uhlale khona, ungaphumi lapho uye ngaphi langaphi.

37 Ngoba kuzakuthi mhla uphumayo, uchaphe isifula iKidronii, yazi lokwazi ukuthi uzakufa lokufa; igazi lakho lizakuba phezu kwekhanda lakhoj.

38 UShimeyi wasesithi enkosini: Lelolizwi lihle; njengokutsho kwenkosi yami, inkosi, inceku yakho izakwenza njalo. UShimeyi wasehlala eJerusalema insuku ezinengi.

39 Kwasekusithi ekupheleni kweminyaka emithathu inceku ezimbili zikaShimeyi zabalekela kuAkishi indodana kaMahakak inkosi yeGathil. Basebebikela uShimeyi besithi: Khangela, inceku zakho ziseGathi.

40 Wasesukuma uShimeyi, wabophela isihlalo kubabhemi wakhe, waya eGathi kuAkishi ukudinga inceku zakhe; uShimeyi wahamba waletha inceku zakhe zivela eGathi.

41 Kwasekubikelwa uSolomoni ukuthi uShimeyi wayesukile eJerusalema waya eGathi, njalo wabuyela.

42 Inkosi yasithuma yabiza uShimeyi yathi kuye: Kangikufungisanga yini ngeNkosi, ngafakaza kuwe ngathi: Mhla uphumayo ukuya ngaphi langaphi yazi lokwazi ukuthi uzakufa lokufa? Wasusithi kimi: Lihle ilizwi engilizwileyo.

43 Pho, kungani ungasigcinanga isifungo seNkosi lomlayo engakulaya ngawo?

44 Inkosi yasisithi kuShimeyi: Wena uyazi bonke ububi inhliziyo yakho ebaziyo owabenza kuDavida ubabam; ngakho iNkosi izabuyisela ububi bakho phezu kwekhanda lakhon.

45 Kodwa inkosi uSolomoni ibusisiwe, lesihlalo sobukhosi sikaDavida sizaqiniswa phambi kweNkosi kuze kube ninininio.

46 Ngakho inkosi yalaya uBhenaya indodana kaJehoyada, owaphuma wamsukela waze wafap. Ngakho umbuso waqiniswa esandleni sikaSolomoniq.

USolomoni uthatha indodakazi kaFaro

3USolomoni wasehlangana ngomtshado loFaro inkosi yeGibhithe, wathatha indodakazi kaFaroa, wayiletha emzini kaDavidab waze waqeda ukwakha indlu yakhec lendlu yeNkosi lomduli weJerusalema ozingelezeleyod.

2 Kube kanti abantu babenikela umhlatshelo endaweni eziphakemeyo, ngoba kwakungakhelwanga ibizo leNkosi indlu kwaze kwaba yilezonsuku.

3 USolomoni wayithanda-ke iNkosie, ehamba ezimisweni zikaDavida uyisef; kube kanti wanikela umhlatshelo watshisa impepha endaweni eziphakemeyo.

4 Inkosi yasisiya eGibeyoni ukuhlaba khonag, ngoba leyo yayiyindawo ephakemeyoh enkului. Iminikelo yokutshiswa eyinkulungwane uSolomoni wayinikela phezu kwalelolathij.

USolomoni ucela ingqondo yokuqedisisa

5 EGibeyoni iNkosi yabonakala kuSolomonik ephutsheni ebusuku. UNkulunkulu wathi: Cela engingakunika khonal.

6 USolomoni wasesithi: Wena wenzele inceku yakho uDavida ubaba umusa omkhulu, njengokuhamba kwakhe phambi kwakho eqinisweni lekulungeni lebuqothweni benhliziyo kuwe; wamgcinela lo umusa omkhulum ukuthi wamnika indodana ehlezi esihlalweni sakhe sobukhosi njengalamuhlan.

7 Ngakho-ke, Nkosi Nkulunkulu wami, wena wenzile inceku yakho yaba yinkosi esikhundleni sikaDavida ubabao; ngingumntwanyana njep, angikwazi ukuphuma lokungenaq.

8 Lenceku yakho iphakathi kwabantu bakho obakhethileyo, abantu abanengir, abangelakubalwa labangelakunaniswa ngobunengis.

9 Ngakho nika inceku yakho inhliziyo eqedisisayot ukwahlulela abantu bakhou, ukuze ngehlukanise phakathi kokuhle lokubi; ngoba ngubani olamandla ukwahlulela lesisizwe sakho esikhuluv?

10 Laloludaba lwaba luhle emehlweni eNkosi ukuthi uSolomoni ucele loluluthow.

11 UNkulunkulu wasesithi kuye: Ngenxa yokuthi ucele lolulutho, ungazicelelanga insuku ezinengi, ungazicelelanga inotho, ungacelanga umphefumulo wezitha zakho, kodwa uzicelele ukuqedisisa ukuzwa ukwahlulela,

12 khangela, sengenze njengamazwi akhox. Khangela, ngikunike inhliziyo ehlakaniphileyo leqedisisayo, ukuthi kungabi khona onjengawe ngaphambi kwakho, lemva kwakho kungaveli onjengawey.

13 Futhi longakucelanga ngikunikilez, ngitsho inotho lodumo, ukuze kungabi khona umuntu onjengawe emakhosini zonke izinsuku zakhoa.

14 Njalo uba uzahamba endleleni zami, ukugcina izimiso zami lemilayo yami njengoDavida uyihlo wahambab, ngizakwelula insuku zakhoc.

15 USolomoni wasephaphama; khangela-ke kwakuliphuphod. Wasesiza eJerusalema, wema phambi komtshokotsho wesivumelwano seNkosie, wanikela iminikelo yokutshiswa, wanikela iminikelo yokuthula, wenzela inceku zakhe zonke idilif.

Ukuhlakanipha kukaSolomoni ekwahluleleni

16 Ngalesosikhathi kwafika abesifazana ababili, amawule, enkosini, bema phambi kwayog.

17 Omunye owesifazana wasesithi: Hawu nkosi yami, mina lalumfazi sihlala ndlunye; ngasengibeletha ngilaye endlini.

18 Kwasekusithi ngosuku lwesithathu ngibelethile, laye lumfazi wabeletha; njalo sasindawonye, kungekho owemzini kanye lathi endlini, ngaphandle kwethu sobabili endlini.

19 Umntwana walumfazi wasesifa ebusuku, ngoba walala phezu kwakhe.

20 Wasevuka phakathi kobusuku, wathatha indodana yami eceleni kwami, incekukazi yakho isalele, wayilalisa esifubeni sakhe, lomntanakhe ofileyo wamlalisa esifubeni sami.

21 Lapho ngivuka ekuseni ukumunyisa umntanami, khangela-ke wayesefile; sengimkhangelisisa ekuseni, khangela-ke, kwakungeyisuye umntanami engamzalayo.

22 Kodwa lowo omunye owesifazana wathi: Hatshi, kodwa indodana yami ngephilayo, lendodana yakho ngefileyo. Lalowo wathi: Hatshi, kodwa indodana yakho ngefileyo, lendodana yami ngephilayo. Batsho njalo phambi kwenkosi.

23 Inkosi yasisithi: Lo uthi: Le yindodana yami ephilayo, lendodana yakho ngefileyo; lomunye uthi: Hatshi, kodwa indodana yakho ngefileyo, lendodana yami ngephilayo.

24 Inkosi yasisithi: Ngithathelani inkemba. Basebeyiletha inkemba phambi kwenkosi.

25 Inkosi yasisithi: Dabulani kabili umntwana ophilayo, linike omunye ingxenye, lomunye ingxenye.

26 Owesifazana okwakungowakhe umntwana ophilayo wakhuluma enkosini, ngoba imibilini yakhe yavutha ngendodana yakhe, wathi: Hawu nkosi yami, mnikeni yena umntwana ophilayo, lingambulali loba kunjani. Kodwa omunye wathi: Kangabi ngowami kumbe ngowakho, dabulani.

27 Inkosi yasiphendula yathi: Nikani yena umntwana ophilayo, lingambulali loba kunjani; nguye unina.

28 UIsrayeli wonke wasesizwa isahlulelo inkosi eyayisahlulele, besaba phambi kwenkosi, ngoba babona ukuthi inhlakanipho kaNkulunkulu yayikuye ukwenza isahluleloh.

Iziphathamandla zikaSolomoni

4Ngakho inkosi uSolomoni yaba yinkosi phezu kukaIsrayeli wonke.

2 Lalezi yiziphathamandla ayelazo: UAzariya indodana kaZadoki wayengumpristi;

3 uElihorefi loAhiya amadodana kaShishaa babengababhali; uJehoshafathi indodana kaAhiludi wayengumabhalane;

4 loBhenaya indodana kaJehoyada wayephezu kwebuthob; loZadoki loAbhiyatha babengabapristic;

5 loAzariya indodana kaNathani wayephezu kwabaphathid; uZabudi indodana kaNathani wayengumphathi omkhulue, umngane wenkosif;

6 loAhishari wayengumlawuli wendlu; loAdoniramu indodana kaAbida wayephezu kwemithelog.

7 USolomoni wayelabaphathi abalitshumi lambili phezu kukaIsrayeli wonke, ababedingela inkosi lendlu yayo ukudla, ngulowo lalowo ngenyanga yakhe ngomnyaka wadinga ukudlah.

8 Lala ngamabizo abo: UBeni-Huri entabeni zakoEfrayimii.

9 UBeni-Dekeri eMakazi leShahalibimij leBeti-Shemeshik leEloni-Beti-Hanani.

10 UBeni-Hesedi eArubothi, eleSokol lelizwe lonke leHeferim.

11 UBeni-Abinadaba wayelelizwe lonke leDorin; uTafathi indodakazi kaSolomoni wayengumkakhe.

12 UBahana indodana kaAhiludio wayeleThahanakhip leMegidoq layo yonke iBeti-Sheyanir, eseceleni kweZarethanis ngaphansi kweJizereyelit, kusukela eBeti-Sheyaniu kuze kube seAbeli-Meholav, kuze kube ngaphetsheya kweJokimeyamaw.

13 UBeni-Geberi eRamothi-Gileyadix wayelemizi kaJayiri indodana kaManase, eseGileyadiy, wayelelizwe leArigobiz, eliseBashani, imizi engamatshumi ayisithupha emikhulu elemiduli lemigoqo yethusia.

14 UAhinadaba indodana kaIdo eMahanayimib.

15 UAhimahazi wayekoNafithalic; laye wathatha uBasemathi indodakazi kaSolomoni abe ngumkakhe.

16 UBahana indodana kaHushayi wayekoAsheri leAlothid.

17 UJehoshafathi indodana kaParuwa wayekoIsakari.

18 UShimeyi indodana kaEla wayekoBhenjaminie.

19 UGeberi indodana kaUri wayeselizweni leGileyadi, ilizwe likaSihoni inkosi yamaAmori, lelikaOgi inkosi yeBashani. Njalo wayenguye yedwa umphathi kulelolizwef.

Ukuhlakanipha lokuphumelela kukaSolomoni

20 UJuda loIsrayeli babebanengi njengetshebetshebe elingaselwandle ngobunengi, besidla, benatha, bethokozag.

21 USolomoni wayesebusa phezu kwayo yonke imibusoh kusukela emfuleni kuze kufike elizweni lamaFilistii kuze kufike emngceleni weGibhithe; babeletha izipho, babemsebenzela uSolomoni zonke izinsuku zempilo yakhej.

22 Njalo ukudla kukaSolomoni ngosuku olulodwa kwakungamakhori* angamatshumi amathathu empuphu ecolekileyo, lamakori angamatshumi ayisithupha empuphu,

23 inkabi ezilitshumi ezinonisiweyo, lenkabi ezingamatshumi amabili zemadlelweni, lezimvu ezilikhulu, ngaphandle kwendluzelek, lemizikil, lemiziki elempondo ezilembaxambaxam, lenyoni ezinonisiweyo.

24 Ngoba wayebusa phezu kwalo lonke nganeno komfula, kusukela eTifisan kusiya eGazao, laphezu kwawo wonke amakhosi nganeno komfula, njalo wayelokuthula kuzo zonke inhlangothi zakhe ezizingelezeleyop.

25 UJuda loIsrayeli bahlala-ke bevikelekile, ngulowo lalowo ngaphansi kwesivini sakheq langaphansi komkhiwa wakhe, kusukela koDani kuze kufike eBherishebha, zonke izinsuku zikaSolomonir.

26 Njalo uSolomoni wayelezindlwana zamabhiza enqola zakhe ezizinkulungwane ezingamatshumi amane, labagadi bamabhiza abazinkulungwane ezilitshumi lambilis.

27 Lalabobaphathi badingela inkosi uSolomoni ukudla, laye wonke osondela etafuleni lenkosi uSolomoni, ngulowo lalowo ngenyanga yakhe; kabatshiyanga kusweleke luthot.

28 Lebhali* lamahlanga awamabhiza lawamabhiza alejubane bakuletha endaweni lapho eyayifanele kube khona, ngulowo lalowo njengemfanelo yakhe.

29 UNkulunkulu wasemnika uSolomoni inhlakanipho lokuqedisisa okukhulu kakhuluu, lobubanzi benhliziyo, njengetshebetshebe elisekhunjini lolwandlev.

30 Lenhlakanipho kaSolomoni yayinkulu kulenhlakanipho yawo wonke amadodana empumalangaw, lakulenhlakanipho yonke yeGibhithex.

31 Ngoba wayehlakaniphile kulabo bonke abantuy, okwedlula uEthaniz umEziraa loHemanib loKalikolic loDarida amadodana kaMaholi; lebizo lakhe lalisezizweni zonke inhlangothi zonke.

32 Waseqamba izaga ezizinkulungwane ezintathud, lengoma zakhe zaziyinkulungwane lanhlanu.

33 Wasekhuluma ngezihlahla, kusukela esihlahleni somsedari oseLebhanonie kuze kufike kuhisope* emila iphuma emdulinif; wakhuluma langezinyamazana langezinyoni langezihuquzelayo langezinhlanzi.

34 Kwasekufika abavela ezizweni zonke ukuzwa inhlakanipho kaSolomoni, bevela emakhosini wonke omhlaba ayezwe ngenhlakanipho yakheg.

Isivumelwano sikaSolomoni loHiramu

5UHiramu inkosi yeTire wasethuma inceku zakhe kuSolomonia, ngoba wayezwile ukuthi bamgcobile ukuthi abe yinkosi esikhundleni sikayise, ngoba uHiramu wayemthanda uDavida insuku zonkeb.

2 USolomoni wasethumela kuHiramu esithic:

3 Wena uyazi ukuthi uDavida ubaba wayengelakwakhela ibizo leNkosi uNkulunkulu wakhe indlu ngenxa yezimpi ezazimzingelezele, iNkosi yaze yazifaka ngaphansi kwengaphansi yenyawo zakhed.

4 Kodwa khathesi iNkosi uNkulunkulu inginikile ukuphumula inhlangothi zonkee; kakulasitha, njalo kakulabubi obenzakalayof.

5 Khangela-ke, ngizimisele ukwakhela ibizo leNkosi uNkulunkulu wami indlu njengokutsho kweNkosi kuDavida ubaba isithi: Indodana yakho engizayibeka esihlalweni sakho sobukhosi esikhundleni sakho, yona izakwakhela ibizo lami indlug.

6 Ngakho-ke laya ukuthi bangigamulele imisedari eLebhanoni, lenceku zami zizakuba lenceku zakho; leholo lenceku zakho ngizakunika njengakho konke okutshoyo. Ngoba wena uyakwazi ukuthi kakho phakathi kwethu okwaziyo ukugamula izihlahla njengabeSidonih.

7 Kwasekusithi uHiramu esizwa amazwi kaSolomoni wathokoza kakhulu wathi: Kayibusiswe iNkosi lamuhla emnikileyo uDavida indodana ehlakaniphileyo phezu kwalesisizwe esikhului.

8 UHiramu wasethumela kuSolomoni esithi: Ngizwile lokho ongithumele ngakho; mina ngizakwenza zonke iziloyiso zakho mayelana lezigodo zemisedari lamayelana lezigodo zamafiri*j.

9 Inceku zami zizazehlisa zisuka eLebhanoni zisiya elwandle; mina-ke ngizazenza okundendayo olwandle ukuya endaweni ozayiqamba kimi, ngizithukulule lapho; wena-ke uzazithathela khona, wena uzakwenza isifiso sami ngokupha abendlu yami ukudlak.

10 Ngakho uHiramu wamnika uSolomoni izigodo zemisedari lezigodo zamafiri njengokwezifiso zakhe zonke.

11 LoSolomoni wanika uHiramu amakhori* engqoloyi azinkulungwane ezingamatshumi amathathu lambili, ukudla kwabendlu yakhe, lamakhori* angamatshumi amabili amafutha akhanyiweyo. Ngokunjalo uSolomoni wamupha uHiramu iminyaka ngeminyakal.

12 INkosi yasimnika uSolomoni inhlakanipho njengokutsho kwayo kuye. Kwasekusiba khona ukuthula phakathi kukaHiramu loSolomoni; benza isivumelwano bobabilim.

13 Inkosi uSolomoni yabutha izibhalwa kuIsrayeli wonke; lezibhalwa zazingabantu abazinkulungwane ezingamatshumi amathathu.

14 Yasibathuma eLebhanoni, abazinkulungwane ezilitshumi ngenyanga ngamazopho, inyanga beseLebhanoni, inyanga ezimbili besekhaya. LoAdoniramu wayephezu kwezibhalwan.

15 Futhi uSolomoni wayelabayizinkulungwane ezingamatshumi ayisikhombisa abathwala imithwalo, lababazi abazinkulungwane ezingamatshumi ayisificaminwembili ezintabenio,

16 ngaphandle kwezinduna zabaphathi bakaSolomoni, ababephethe umsebenzip, izinkulungwane ezintathu lamakhulu amathathuq, ezazibusa abantu ababesenza umsebenzir.

17 Inkosi yasilaya, baletha amatshe amakhulu, amatshe aligugu, okubeka isisekelo sendlu, amatshe abaziweyos.

18 Abakhi bakaSolomoni labakhi bakaHiramu lamaGebhali basebebaza, balungisa izigodo lamatshe ukwakha indlu.

USolomoni wakha ithempeli

6Kwasekusithi ngomnyaka wamakhulu amane lamatshumi ayisificaminwembili emva kokuphuma kwabantwana bakoIsrayeli elizweni leGibhithea, ngomnyaka wesine wokubusa kukaSolomoni koIsrayelib, ngenyanga kaZivi, eyinyanga yesibili, waqala ukwakha indlu yeNkosic.

2 Njalo indlu inkosi uSolomoni eyayakhela uJehova, ubude bayo babuzingalo ezingamatshumi ayisithupha, lobubanzi bayo babungamatshumi amabili, lokuphakama kwayo kwakuzingalo ezingamatshumi amathathud.

3 Lekhulusi phambi kwethempeli lendlu, ubude balo babuzingalo ezingamatshumi amabili, njengobubanzi bendlu, ububanzi balo babuzingalo ezilitshumi phambi kwendlu.

4 Njalo wayenzela indlu amawindi abanzi ngaphandle kulangaphakathi.

5 Futhi emdulini wendlu wakha amakamelo inhlangothi zonke, imiduli yendlu inhlangothi zonke, esenzela ithempeli lendawo yelizwie. Wenza lezindlwana eziseceleni inhlangothi zonke.

6 Ikamelo elingaphansi kwawo wonke, ububanzi balo babuzingalo ezinhlanu, leliphakathi, ububanzi balo buzingalo eziyisithupha, lelesithathu, ububanzi balo buzingalo eziyisikhombisa. Ngoba ngaphandle kwendlu wenza izinciphiso inhlangothi zonke, ukuze imijabo ingagxunyekwa emidulini yendluf.

7 Njalo indlu, isakhiwa, yakhiwa ngamatshe ayepheleliswe enkwalini, ukuze kungezwakali isando lehloka, loba yisiphi isikhali sensimbi endlini nxa isakhiwag.

8 Umnyango wendlwana eseceleni ephakathi wawusehlangothini lwesokunene lwendlu; njalo bakhwela ngesikhwelo esibhodayo ukuya kwengaphakathi, lokusuka kwengaphakathi kusiya kweyesithathu.

9 Wayakha-ke indlu, wayiqeda; wagubuzela indlu ngentungo lamapulanka emisedarih.

10 Wasesakha izindlwana eceleni kwendlu yonke, ubude bazo buzingalo ezinhlanu, wakuxhuma endlini ngezigodo zemisedari.

11 Ilizwi leNkosi laselifika kuSolomoni lathi:

12 Mayelana lale indlu oyakhayo, uba uhamba ngezimiso zami, usenza izahlulelo zami, njalo ugcina yonke imilayo yami ukuhamba ngayoi, ngizakwenza ilizwi lami kuwe engalikhuluma kuDavida uyihloj;

13 ngizahlala phakathi kwabantwana bakoIsrayelik, ngingabatshiyi abantu bami uIsrayelil.

14 Wayakha-ke uSolomoni indlu, wayiqedam.

15 Wasesakha imiduli yendlu ngaphakathi ngamapulanka emisedari, kusukela kuphansi lendlu kuze kufike emidulini yophahlan, wayembesa ngaphakathi ngezigodo, wendlala iphansi lendlu ngamapulanka amafirio.

16 Wasesakha izingalo ezingamatshumi amabili emaceleni endlu, ngamapulanka emisedari, kusukela kuphansi kwaze kwafika emidulini; wayakhela ngaphakathi, esenzela indawo yelizwi, esenzela ingcwele yezingcwelep.

17 Lendlu, elithempeli, ngaphambili, yayizingalo ezingamatshumi amane.

18 Njalo umsedari wendlu ngaphakathi wawubazwe waba zinduku lamaluba avulekileyo; konke kwakungumsedari, kungabonakali litshe.

19 Waselungisa indawo yelizwi phakathi endlini ukubeka khona umtshokotsho wesivumelwano seNkosi.

20 Lendawo yelizwi ephambili, ubude babuzingalo ezingamatshumi amabili, lobubanzi buzingalo ezingamatshumi amabili, lokuphakama kwayo kuzingalo ezingamatshumi amabili; wayihuqa ngegolide elicwengekileyo; wasesembesa ilathi ngomsedari.

21 USolomoni waseyihuqa indlu ngaphakathi ngegolide elicwengekileyo, wenza isehlukaniso ngamaketane egolide phambi kwendawo yelizwi, wasesihuqa ngegolide.

22 Lendlu yonke wayihuqa ngegolide yaze yaphelela yonke indlu; lelathi lonke elisendaweni yelizwi walihuqa ngegolideq.

23 Endaweni yelizwi wasesenza amakherubhi* amabili ngesihlahla somhlwathir, ukuphakama kwakuzingalo ezilitshumi ngalinye.

24 Olunye uphiko lwekherubhi lwaluzingalo ezinhlanu, lolunye uphiko lwekherubhi lwaluzingalo ezinhlanu; kusukela ekucineni kolunye uphiko kusiya ekucineni kolunye uphiko kwakuzingalo ezilitshumi.

25 Lelinye ikherubhi lalizingalo ezilitshumi; womabili amakherubhi ayeyisilinganiso sinye lesimo sinye.

26 Ukuphakama kwelinye ikherubhi kwakuzingalo ezilitshumi, lelinye ikherubhi lalinjalo.

27 Wasewabeka amakherubhi phakathi kwendlu engaphakathi; njalo amakherubhi elula impiko, kuze kuthi olunye uphiko lwathinta umduli, lophiko lwelinye ikherubhi lwathinta omunye umduli, lempiko zawo zathintana uphiko lophiko ngaphakathi kwendlus.

28 Wasewahuqa amakherubhi ngegolide.

29 Wabaza imiduli yonke yendlu inhlangothi zonke ngemifanekiso ebaziweyo yamakherubhi lezihlahla zamalala lamaluba avulekileyo ngaphakathi langaphandle.

30 Iphansi lendlu waselihuqa ngegolide ngaphakathi langaphandle.

31 Emnyango wendawo yelizwi wenza izivalo zesihlahla somhlwathi, ikhothamo lemigubazi kulezinhlangothi ezinhlanu.

32 Lezivalo zombili zazingezesihlahla somhlwathi, wabaza kuzo imibazo yamakherubhi lezihlahla zamalala lamaluba avulekileyo, wazihuqa ngegolide, wakhandela igolide phezu kwamakherubhi lezihlahla zamalala.

33 Ngokunjalo wasesenzela umnyango wethempeli imigubazi yesihlahla somhlwathi, ezinhlangothini ezine.

34 Lezivalo ezimbili zazingezezihlahla zamafirit; impiko zombili zesivalo esisodwa zazigoqeka, lezilenge ezimbili zesivalo sesibili zazigoqekau.

35 Wasebaza kuzo amakherubhi lezihlahla zamalala lamaluba avulekileyo, wakuhuqa ngegolide elendlala kuhle phezu kokubaziweyo.

36 Wasesakha iguma elingaphakathi ngemizila emithathu yamatshe abaziweyo, lomzila wemijabo yemisedariv.

37 Ngomnyaka wesine isisekelo sendlu yeNkosi sabekwa, ngenyanga kaZivi.

38 Kwathi ngomnyaka wetshumi lanye, enyangeni kaBuli, okuyinyanga yesificaminwembili, yaphela indlu ezintweni zayo zonke lanjengakho konke ukumiswa kwayo. Ngakho wayakha iminyaka eyisikhombisaw.

Ezinye izakhiwo zikaSolomoni

7Kodwa indlu yakhe uSolomoni wayakha iminyaka elitshumi lantathu, wayiqeda yonke indlu yakhea.

2 Wasesakha indlu yegusu leLebhanoni; ubude bayo babuzingalo ezilikhulu, lobubanzi bayo buzingalo ezingamatshumi amahlanu, lokuphakama kwayo kuzingalo ezingamatshumi amathathu, phezu kwemizila emine yensika zemisedari, lemijabo yemisedari phezu kwezinsikab.

3 Yayifulelwe ngemisedari phezulu, phezu kwemijabo, eyayiphezu kwensika ezingamatshumi amane lanhlanu, ezilitshumi lanhlanu emzileni.

4 Njalo kwakulemizila emithathu yamawindi, ukukhanya kuqondene lokukhanya, kathathu.

5 Layo yonke iminyango lemigubazi yayilingana inhlangothi zozine, lamawindi, njalo ukukhanya kuqondene lokukhanya, kathathu.

6 Wasesenza ikhulusi lezinsika, ubude balo babuzingalo ezingamatshumi amahlanu, lobubanzi balo buzingalo ezingamatshumi amathathu; lekhulusi laliphambi kwazo, lezinsika lombundu phambi kwazo.

7 Wasesenza ikhulusi elesihlalo sobukhosi lapho ahlulela khona, ikhulusi lesahlulelo, lalembeswe ngemisedari kusukela kuphansi kusiya kuphansi.

8 Lendlu yakhe lapho ayehlala khona yayilelinye iguma ngaphakathi kwekhulusi, esetshenzwe ngokufananayo. Wenzela njalo indodakazi kaFaro, uSolomoni ayeyithethe, indlu, njengalelikhulusic.

9 Zonke lezi zazingezamatshe aligugu abazwe ngokwesilinganiso, asahwe ngesaha ngaphakathi langaphandle, ngitsho kusukela esisekelweni kusiya ematsheni aphezulu, njalo ngaphandle kuze kube segumeni elikhulu.

10 Njalo yayisekelwe ngamatshe aligugu, amatshe amakhulu, amatshe engalo ezilitshumi, lamatshe engalo eziyisificaminwembili;

11 langaphezulu kwakulamatshe aligugu, abazwe ngokwesilinganiso, lemisedari.

12 Leguma elikhulu inhlangothi zonke lalilemizila emithathu yamatshe abaziweyo, lomzila wemijabo yemisedarid. Kwakunjalo ngeguma elingaphakathi lendlu yeNkosie, langekhulusi lendluf.

Umsebenzi kaHiramu ethempelini

13 Inkosi uSolomoni yasithuma yathatha uHiramu evela eTire.

14 Yena wayeyindodana yowesifazana umfelokazi, wesizwe sakoNafithalig, loyise wayengumuntu weTire, ingcitshi ekubazeni ithusih; njalo wayegcwele inhlakanipho lokuqedisisa elolwazi ukwenza wonke umsebenzi ngethusii; weza enkosini uSolomoni, wenza wonke umsebenzi wakhe.

15 Wasebumba insika ezimbili zethusij; ubude benye insika babuzingalo ezilitshumi lesificaminwembili, lentambo ezingalo ezilitshumi lambili yagombolozela insika yesibilik.

16 Wenza futhi iziduku ezimbili zethusi elincibilikisiweyo ukubeka phezu kwezihloko zezinsika; ukuphakama kwesiduku esisodwa kwakuzingalo ezinhlanu, lokuphakama kwesinye isiduku kwakuzingalo ezinhlanu.

17 Amambule angumsebenzi oyisixhobexhobe, intambo eziphothiweyo zazingumsebenzi wamaketane, kusenzela iziduku eziphezu kwezihloko zezinsika; eziyisikhombisa esidukwini esisodwa, leziyisikhombisa kwesinye isidukul.

18 Wenza-ke insika zombili, imizila emibili izingelezela phezu kwembule eyodwa, ukwembesa iziduku ezisesihlokweni samapomegranati*; wenza njalo lakwesinye isiduku.

19 Leziduku ezazisesihlokweni sensika zazingumsebenzi womduze ekhulusini, ingalo ezinem.

20 Njalo iziduku zazisezinsikeni ezimbili, langaphezulu maqondana lesisu, esingasemambuleni; lamapomegranati angamakhulu amabili ayesemizileni ezingelezeleyo, phezu kwesinye isidukun.

21 Wasemisa izinsika ekhulusini lethempeli; esemise insika yangakwesokunene wabiza ibizo layo ngokuthi nguJakini; esemise insika yangakwesokhohlo wabiza ibizo layo ngokuthi nguBhowazi.

22 Laphezu kwesihloko sezinsika kwakulomsebenzi womduze. Waphela-ke umsebenzi wezinsika.

23 Wasesenza ulwandle oluncibilikisiweyo, luzingalo ezilitshumi kusukela emphethweni kusiya emphethweni, luzingelezele luyisigombolozi, lokuphakama kwalo luzingalo ezinhlanu, lomzila ozingalo ezingamatshumi amathathu waluzingelezela ulugombolozelao.

24 Ngaphansi komphetho walo kwakukhona amaqhaga eluzingelezele alugombolozela, alitshumi engalweni, ezingelezele ulwandle alugombolozela; imizila emibili yamaqhaga yabunjwa ngokuncibilikisa ekubunjweni kwalo ngokuncibilikisap.

25 Lwema phezu kwenkabi ezilitshumi lambili; ezintathu zikhangele enyakatho, lezintathu zikhangele entshonalanga, lezintathu zikhangele eningizimu, lezintathu zikhangele empumalanga, lolwandle lwaluphezu kwazo phezulu, lazo zonke ingemuva zazo zazingaphakathiq.

26 Njalo ububanzi balo babuyibubanzi besandla, lomphetho walo wawunjengomphetho wenkezo, njengeluba lomduze; lwalumumethe amabhathi* azinkulungwane ezimbilir.

27 Wenza lezisekelo ezilitshumi zethusi; ubude besisekelo esisodwa babuzingalo ezine, lobubanzi baso buzingalo ezine, lokuphakama kwaso kuzingalo ezintathus.

28 Lalokhu kwakungumsebenzi wesisekelo: Zazilemiphetho, njalo imiphetho yayiphakathi kwezinhlanganiso;

29 lemiphethweni ephakathi kwezinhlanganiso kwakulezilwane, izinkabi, lamakherubhi*. Laphezu kwezinhlanganiso kwakulesisekelo ngaphezulu, njalo ngaphansi kwezilwane lezinkabi kwakulezinkatha zomsebenzi okhandiweyo.

30 Lesisekelo sinye sasilamavili ethusi amane lamaphini ethusi; lamagumbi aso amane ayelamahlombe; ngaphansi kwenditshi yokugezela kwakulamahlombe abunjwe ngokuncibilikisa, eceleni kwaleyo laleyo inkatha.

31 Lomlomo waso phakathi kwesiduku langaphezulu wawuyingalo, lomlomo wawo wawuyisigombolozi, njengomsebenzi wesisekelo, uyingalo lengxenye; futhi laphezu komlomo wawo kwakulokubaziweyo; njalo imiphetho yayo yayizinhlangothi ezine ezilinganayo, hatshi isigombolozi.

32 Lamavili amane ayengaphansi kwemiphetho, lama-ekseli amavili ayesesisekelweni; lokuphakama kwevili elilodwa kwakuyingalo lengxenye yengalo.

33 Njalo umsebenzi wamavili wawunjengomsebenzi wevili lenqola: Ama-ekseli awo lamasongo awo lezipokisi zawo lamahabha awo kwakubunjwe ngokuncibilikisat.

34 Njalo kwakulamahlombe amane emagumbini womane esisekelo esisodwa; amahlombe aso avela esisekelweni.

35 Laphezu kwesihloko sesisekelo kwakulokuphakama okuyisigombolozi okuyingxenye yengalo inhlangothi zonke; laphezu kwesihloko sesisekelo kwakulezisekelo zaso lemiphetho yaso, kuvela kuso.

36 Laphezu kwezibhebhe zezisekelo zaso laphezu kwemiphetho yaso wabaza amakherubhi lezilwane lezihlahla zamalala, njengendawo yakho yonke engelalutho, lezinkatha inhlangothi zonke.

37 Wazenza ngokunjalo izisekelo ezilitshumi; zonke zazilokubunjwa kunye, isilinganiso sinye, isimo sinye.

38 Wasesenza inditshi zokugezela zethusi ezilitshumi; inditshi yokugezela eyodwa yayimumethe amabhathi angamatshumi amane; inditshi yokugezela eyodwa yayizingalo ezine; inditshi yokugezela eyodwa yayiphezu kwesisekelo ngasinye sezisekelo ezilitshumiu.

39 Wasebeka izisekelo ezinhlanu eceleni lokunene lendlu, lezinhlanu eceleni lokhohlo lendlu; lolwandle walubeka eceleni lokunene lendlu, ngasempumalanga maqondana leningizimuv.

40 UHiramu wasesenza inditshi zokugezelaw lamafotsholo lemiganu yokufafazax. UHiramu waseqeda ukwenza umsebenzi wonke ayewenzela inkosi uSolomoni endlini kaJehova:

41 Insika zombili, lenditshi zeziduku ezaziphezu kwezinsika zombiliy, lamambule amabiliz okwembesa inditshi ezimbili zeziduku eziphezu kwezinsikaa,

42 lamapomegranati* angamakhulu amaneb awamambule womabili, imizila emibili yamapomegranati yembule elilodwac, okwembesa inditshi ezimbili zeziduku ezaziphezu kwezinsikad,

43 lezisekelo ezilitshumi, lenditshi zokugezela ezilitshumi phezu kwezisekelo,

44 lolwandle olulodwa, lenkabi ezilitshumi lambili ngaphansi kolwandlee;

45 lezimbiza lamafotsholo lemiganu yokufafaza, lazo zonke lezizitsha uHiramu azenzela inkosi uSolomoni endlini kaJehova, zazingezethusi elikhazimulisiweyof.

46 Inkosi yazibumbela ngokuncibilikisa emagcekeni eJodani, emhlabathini webumba phakathi kweSukothig leZarethanih.

47 USolomoni wasetshiya zonke lezizitsha zingalinganiswanga, ngenxa yobunengi obukhulukazi; isisindo sethusi kasihlolwanga.

48 USolomoni wenza-ke zonke izitsha ezazingezendlu yeNkosi; ilathi legolidei, letafula legolidej, okwakuphezu kwalo izinkwa zokubukiswak,

49 lezinti zezibane zegolide elicwengekileyo, ezinhlanu ngakwesokunene, lezinhlanu ngakwesokhohlo, phambi kwendawo yelizwil, lamalubam, lezibanen, lezindlawu, kwegolideo;

50 lemiganup, lezindlawuq, lemiganu yokufafazar, lezinkezo, lezitsha zokuthwala umlilo, kwegolide elicwengekileyos; lamabhanti egolide ezivalo zendlu engaphakathi, zengcwele yezingcwelet, ezivalo zendlu yethempeli.

51 Waphela njalo umsebenzi wonke inkosi uSolomoni eyawenza endlini yeNkosi. USolomoni wasengenisa izinto ezingcwelisiweyo zikaDavida uyise; isiliva legolide lezitsha wakubeka enothweni yendlu yeNkosiu.

Ukungeniswa komtshokotsho wesivumelwano ethempelini

8Khona uSolomoni wabuthanisa abadala bakoIsrayelia, zonke inhloko zezizwe, iziphathamandla zaboyise babantwana bakoIsrayeli, ukuya enkosini uSolomoni eJerusalema, ukuze benyuse umtshokotsho wesivumelwano sikaJehovab bewukhupha emzini kaDavida, oyiZiyonic.

2 Wonke amadoda akoIsrayeli asebuthana enkosini uSolomoni emkhosini enyangeni kaEthanimi eyinyanga yesikhombisad.

3 Labo bonke abadala bakoIsrayeli beza, abapristi bawuphakamisa umtshokotsho wesivumelwanoe,

4 bawenyusa umtshokotsho weNkosi lethente lenhlangano, lazo zonke izitsha ezingcwele ezazisethenteni; abapristi lamaLevi bakwenyusa-kef.

5 Njalo inkosi uSolomoni lenhlangano yonke yakoIsrayeli eyayibuthene babelayo phambi komtshokotsho behlaba izimvu lezinkabi ezingelanani lezingelakubalwa ngobunengig.

6 Abapristi basebewungenisa umtshokotsho wesivumelwano seNkosih endaweni yawoi endaweni yelizwi yendluj, engcweleni yezingcwele, ngaphansi kwempiko zamakherubhi*k.

7 Ngoba amakherubhi elulela impiko zawo phezu kwendawo yomtshokotsho, amakherubhi embesa umtshokotsho lemijabo yawo, kuvela phezulu.

8 Basebeselula imijabo ukuze izihloko zemijabo zibonakale endaweni engcwelel phambi kwendawo yelizwi, kodwa yayingabonakali ngaphandle; njalo ikhona lapho kuze kube lamuhlam.

9 Kwakungelalutho emtshokotshweni, ngaphandle kwezibhebhe zamatshe ezimbili uMozisi azifaka khona eHoreben mhla iNkosio isenza khona isivumelwano labantwana bakoIsrayeli ekuphumeni kwabo elizweni leGibhithep.

10 Kwasekusithi ekuphumeni kwabapristi endaweni engcwele iyezi layigcwalisa indlu yeNkosi;

11 ngakho abapristi babengelakho ukuma ukuthi bakhonze ngenxa yeyezi, ngoba inkazimulo yeNkosi yayigcwalise indlu yeNkosiq.

12 Ngalesosikhathi uSolomoni wathir: INkosi yathi izahlala emnyameni onzimas.

13 Ngikwakhele lokukwakhela indlut, indawo yokuhlala, indawo emisiweyo yokuhlala kwakho laphakadeu.

14 Inkosi yasitshibilikisa ubuso bayo, yalibusisa ibandla lonke lakoIsrayeli; lebandla lonke lakoIsrayeli lalimiv.

15 Yasisithi: Kayibusiswe iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeliw, eyakhuluma ngomlomo wayo kuDavida ubaba, njalo yagcwalisa ngesandla sayox, isithi:

16 Kusukela ngosuku engakhupha ngalo abantu bami uIsrayeli elizweni leGibhithe kangikhethanga muzi ezizweni zonke zakoIsrayeli ukwakha indlu, ukuthi ibizo lami libe laphoy, kodwa ngakhetha uDavida ukuthi abe phezu kwabantu bami uIsrayeliz.

17 Njalo kwakusenhliziyweni kaDavida ubaba ukwakhela ibizo leNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli indlua.

18 Kodwa iNkosi yathi kuDavida ubaba: Njengoba kwakusenhliziyweni yakho ukwakhela ibizo lami indlu, wenze kuhle ukuthi kwakusenhliziyweni yakho;

19 loba kunjalo kawuyikuyakha indlu wenab, kodwa indodana yakho ezaphuma ekhalweni lwakho, yona izalakhela ibizo lami indluc.

20 INkosi isiqinisile ilizwi layo eyalikhulumayo, ngoba ngivukile esikhundleni sikaDavida ubaba, ngihlala esihlalweni sobukhosi sikaIsrayeli njengokuba iNkosi ikhulumile, sengilakhele ibizo leNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli indlud.

21 Njalo ngimisile lapho indawo yomtshokotsho, lapho okulesivumelwano seNkosi khona, eyasenza labobaba ekubakhupheni kwayo elizweni leGibhithee.

Umkhuleko kaSolomoni

22 USolomoni wasesima phambi kwelathi leNkosi maqondana lebandla lonke lakoIsrayelif, welulela izandla zakhe emazulwinig

23 wathi: Nkosi, Nkulunkulu kaIsrayeli, kakho unkulunkulu onjengawe emazulwini phezulu lemhlabeni phansih ogcina isivumelwano lomusa ezincekwini zakhoi ezihamba phambi kwakho ngenhliziyo yazo yonkej.

24 Ogcinele inceku yakho uDavida ubaba lokho owakutsho kuye; njalo wakhuluma ngomlomo wakho, wakugcwalisa ngesandla sakho, njengalamuhla.

25 Ngakho-ke, Nkosi, Nkulunkulu kaIsrayeli, gcinela inceku yakho uDavida ubaba owakukhuluma kuye, usithi: Kakuyikusweleka1 muntu kuwe phambi kwami ozahlala esihlalweni sobukhosi sikaIsrayeli, kuphela uba amadodana akho egcina indlela yawo ukuhamba phambi kwami njengoba uhambile phambi kwamik.

26 Khathesi-ke, Nkulunkulu kaIsrayeli, ake liqiniseke ilizwi lakho owalikhuluma encekwini yakho uDavida ubabal.

27 Kodwa isibili uNkulunkulu uzahlala yini emhlabeni? Khangela, amazulum, lamazulu amazulu angekwanele; incinyane kangakanani-ke lindlu engiyakhileyon?

28 Kube kanti phendukela emkhulekweni wenceku yakho lekuncengeni kwayo, Nkosi Nkulunkulu wami, ukuze uzwe ukukhala lomkhuleko inceku yakho ekukhulekayo phambi kwakho lamuhla.

29 Ukuthi amehlo akho avulekele lindlu ebusuku lemini, indawo owatsho ngayoo ukuthi: Ibizo lami lizakuba lapho; ukuze uzwe umkhuleko wenceku yakho ezawukhuleka kulindawop.

30 Zwana-ke ukuncenga kwenceku yakho lokwabantu bakho uIsrayeli lapho bezakhuleka kulindawo; yebo, uzwe wena, usendaweni yakho yokuhlala emazulwini; lapho usizwa, uthetheleleq.

31 Uba loba nguwuphi umuntu one umakhelwane wakhe, abeke phezu kwakhe isifungo, amenze afunge, lesifungo size phambi kwelathi lakho kulindlur,

32 zwana-ke wena usemazulwini, wenze wahlulele inceku zakho, ulahle omubi, ukunikela indlela yakhe ekhanda lakhe, ukulungisisa olungileyo, ukumnika njengokulunga kwakhes.

33 Lapho abantu bakho uIsrayeli betshaywe phambi kwesitha ngoba bonile kuwet, babesebephendukela kuwe, balivume ibizo lakho, bakhuleke bancenge kuwe kulindlu,

34 zwana-ke wena usemazulwini, uthethelele isono sabantu bakho uIsrayeli, ubabuyisele elizweni owalinika oyiseu.

35 Lapho amazulu evaliwe, kungelazulu ngoba bonile kuwe, uba bekhuleka kulindawo belivuma ibizo lakho, baphenduke esonweni sabo lapho ubahluphilev,

36 zwana-ke wena usemazulwini, uthethelele isono senceku zakho lesabantu bakho uIsrayeli, lapho usubafundisilew indlela elungileyo abangahamba ngayo, unike izulu elizweni lakho owalinika abantu bakho libe yilifax.

37 Uba kukhona indlala elizweni, uba kukhona umatshayabhuqe wesifo, ukutshisa, ingumane, isikhonyane, uba kulemihogoyi; uba isitha sabo sibavimbezele elizweni lemizi yabo, loba yiyiphi inhlupheko, loba yiwuphi umkhuhlaney,

38 wonke umkhuleko, konke ukuncenga, okwenziwa yiloba nguwuphi umuntu, ngabantu bakho bonke bakoIsrayeli, abazakwazi ngulowo inhlupheko yenhliziyo yakhe, eselula izandla zakhe kulindluz,

39 zwana-ke wena usemazulwini, indawo yakho yokuhlala emisiweyoa, uthethelele, wenze, unike ngulowo njengezindlela zakhe zonke, onhliziyo yakhe uyayazi, ngoba nguwe wedwa owaziyo inhliziyo yabo bonke abantwana babantub,

40 ukuze bakwesabe zonke izinsuku abaziphila ebusweni belizwe owalinika obabac.

41 Futhi-ke mayelana lowezizweni ongesuye wabantu bakho uIsrayeli kodwa evela elizweni elikhatshana ngenxa yebizo lakho,

42 (ngoba bazakuzwa ngebizo lakho elikhulu langesandla sakho esilamandla langengalo yakho eyeluliweyod) uba esiza akhuleke kulindlu,

43 zwana wena usemazulwini, indawo yakho yokuhlala emisiweyoe, wenze njengakho konke owezizweni akubizela khona, ukuze izizwe zonke zomhlaba zazi ibizo lakhof, zikwesabe, njengabantu bakho uIsrayeli, ukuze zazi ukuthi ibizo lakho libiziwe phezu kwale indlu engiyakhileyog.

44 Uba abantu bakho bephuma impi bemelene lesitha sabo ngendlela obathuma ngayo, babesebekhuleka eNkosini bekhangele emzini owukhethileyo lendlini engiyakhele ibizo lakho,

45 zwana-ke usemazulwini umkhuleko wabo lokuncenga kwabo, wenze udaba lwabo.

46 Uba besona kuwe, ngoba kakulamuntu ongoniyoh, ubusubathukuthelela, ubanikele esitheni, ukuze abathumbi babo babathumbele elizweni lesitha, khatshana kumbe eduzei,

47 kodwa babuye enhliziyweni yabo elizweni abathunjelwe kilo, baphenduke, bancenge kuwe elizweni lababathumbileyoj, besithi: Sonilek, saphambeka, senza okubil;

48 babuyele kuwe ngenhliziyo yonke yabo langomphefumulo wonke wabo elizweni lezitha zabo ezibathumbileyom, bakhuleke kuwe bekhangele elizweni labo owalinika oyise, umuzi owawukhethayo, lendlu engiyakhele ibizo lakhon,

49 zwana-ke usemazulwini umkhuleko wabo lokuncenga kwabo, endaweni yakho yokuhlalao, ubamele.

50 Uthethelele abantu bakho abone kuwe, leziphambeko zabo zonke, abaphambeke ngazo kuwe, ubaphe isihawu phambi kwababathumbileyo, ukuthi babe lesihawu kibop,

51 ngoba bayisizwe sakho, lelifa lakho owabakhupha eGibhitheq, phakathi kwesithando sensimbir.

52 Ukuze amehlo akho avulekele ukuncenga kwenceku yakho lokuncenga kwabantu bakho uIsrayeli, ukubezwa kukho konke ukukhala kwabo kuwes.

53 Ngoba wena wazehlukanisela bona babe yilifa bevela kuzo zonke izizwe zomhlaba, njengokukhuluma kwakho ngesandla sikaMozisi, inceku yakho, ekukhupheni kwakho obaba eGibhithe, Nkosi Jehovat.

USolomoni ubusisa ibandla

54 Kwasekusithi eseqedile uSolomoni ukukhuleka wonke lo umkhuleko lokuncenga eNkosini, wasukuma esuka ngaphambi kwelathi leNkosi ekuguqeni ngamadolo akhe lezandla zakhe zelulekele emazulwiniu,

55 wasesima wabusisa ibandla lonke lakoIsrayeli ngelizwi elikhulu esithi:

56 Kayibusiswe iNkosi enike abantu bayo uIsrayeli ukuphumula njengakho konke eyakukhulumayo; kakuwanga lelilodwa ilizwi kuwo wonke amazwi ayo eyawakhuluma ngesandla sikaMozisi inceku yayov.

57 INkosi uNkulunkulu wethu kayibe lathi njengalokhu yayilabobaba, ingasitshiyiw ingasidelix,

58 ukuze ithobele inhliziyo yethu kuyo, ukuhamba ngazo zonke indlela zayo, lokugcina imilayo yayo lezimiso zayo lezahlulelo zayo, eyakulaya obabay.

59 Lala amazwi ami, engincenga ngawo phambi kweNkosi, abe seduzane leNkosi uNkulunkulu wethu emini lebusuku, ukuze imele udaba lwenceku yayo lodaba lwabantu bayo uIsrayeli, udaba losuku ngosuku lwaloz,

60 ukuze izizwe zonke zomhlaba zazia ukuthi iNkosi inguNkulunkulu, kakho omunyeb.

61 Ngakho inhliziyo yenu kayibe ngepheleleyo kuJehova uNkulunkulu wethu, ukuhamba ezimisweni zayo, lokugcina imilayo yayo njengalamuhlac.

USolomoni unikela iminikelo eminengi

62 Inkosi loIsrayeli wonke elayo basebehlaba umhlatshelo phambi kukaJehovad.

63 USolomoni wasehlaba umhlatshelo weminikelo yokuthula awuhlabela uJehova, inkabi ezizinkulungwane ezingamatshumi amabili lambili, lezimvu ezizinkulungwane ezilikhulu lamatshumi amabili. Ngokunjalo inkosi labo bonke abantwana bakoIsrayeli bayehlukanisa indlu kaJehova.

64 Ngalona lolosuku inkosi yangcwelisa iphakathi leguma elalingaphambi kwendlu kaJehova, ngoba lapho yanikela umnikelo wokutshiswa lomnikelo wokudla, lamahwahwa eminikelo yokuthula, ngoba ilathi lethusi elaliphambi kukaJehova lalilincinyane kakhulu ukwanela umnikelo wokutshiswa lomnikelo wokudla lamahwahwa eminikelo yokuthulae.

65 Ngalesosikhathi uSolomoni wasesenza idili, loIsrayeli wonke layef, ibandla elikhulu, kusukela ekungeneni kweHamathig kusiya esifuleni seGibhitheh, phambi kweNkosi uNkulunkulu wethu, insuku eziyisikhombisa lensuku eziyisikhombisa, insuku ezilitshumi lanei.

66 Ngosuku lwesificaminwembili wabayekela abantu bahambaj; bayibusisa inkosi, baya emathenteni abo bethokozak bejabula enhliziyweni ngakho konke okuhle iNkosi eyayikwenzele uDavida inceku yayo loIsrayeli abantu bayol.

INkosi izibonakalisa kuSolomoni

9Kwasekusithi uSolomoni eseqedile ukwakha indlu kaJehovaa lendlu yenkosib laso sonke isifiso sikaSolomoni ayethokoza ukusenzac,

2 iNkosi yabonakala kuSolomoni ngokwesibili njengokubonakala kwayo kuyed eGibeyonie.

3 INkosi yathi kuye: Ngizwile umkhuleko wakho lokuncenga kwakho okuncenge phambi kwami. Ngiyingcwelisile lindlu oyakhileyo ukubeka ibizo lami lapho kuze kube ninininif; lamehlo ami lenhliziyo yami kuzakuba lapho zonke izinsukug.

4 Wena-ke, uba uhamba phambi kwamih, njengoDavida uyihlo wahamba, ngokuphelela kwenhliziyo langokuqonda, ukwenza njengakho konke engikulaye khona, ugcine izimiso zami lezahlulelo zamii,

5 khona ngizamisa isihlalo sobukhosi sombuso wakho phezu kukaIsrayeli kuze kube nininini, njengokukhuluma kwami kuDavida uyihlo, ngisithi: Kakuyikusweleka kuwe umuntu phezu kwesihlalo sobukhosi sikaIsrayelij.

6 Uba lizaphenduka lokuphenduka, lina labantwana benu, ekungilandeleni, lingayigcini imilayo yami, izimiso zami, engikubeke phambi kwenu, kodwa liyekhonza abanye onkulunkulu, libakhothamelek,

7 khona ngizaquma uIsrayeli ebusweni belizwe engibanike lonal, lendlu engiyingcwelisele ibizo lamim ngizayilahla phambi kwami; loIsrayeli uzakuba yisaga lento yokuhozwa phakathi kwezizwe zonken.

8 Lalindlu, ephakemeyo, wonke oyedlulayo uzamangala kakhulu ancifeo, bathi: INkosi ikwenzeleni okunje kulelilizwe lakulindlu?

9 Njalo bazakuthi: Ngenxa yokuthi bayitshiyile iNkosi uNkulunkulu wabo eyakhupha oyise elizweni leGibhithe, babambelela kwabanye onkulunkulu, babakhonza babasebenzela; ngalokho iNkosi ibehlisele bonke lobububi.

Ezinye izenzo zikaSolomoni

10 Kwasekusithip ekupheleni kweminyaka engamatshumi amabili uSolomoni esakhile izindlu zombili, indlu kaJehova lendlu yenkosiq,

11 (uHiramu inkosi yeTire wayemsekele uSolomoni ngezigodo zemisedari langezigodo zamafiri langegolide, njengesiloyiso sakhe sonke) ngalesosikhathi inkosi uSolomoni yamnika uHiramu imizi engamatshumi amabili elizweni leGalili.

12 UHiramu wasephuma eTire ukubona imizi uSolomoni ayemnike yona, kodwa yayingalunganga emehlweni akhe.

13 Wasesithi: Yimizi bani le onginike yona, mfowethu? Waseyibiza ngokuthi ilizwe leKabuli, kuze kube lamuhlar.

14 UHiramu wayethumele enkosini amathalenta* alikhulu lamatshumi amabili egolide.

15 Nantu-ke udaba lwezibhalwa inkosi uSolomoni eyazibuthela ukwakha indlu yeNkosi, lendlu yayos, leMilot, lomduli weJerusalema, leHazoriu, leMegidov, leGezeriw:

16 UFaro inkosi yeGibhithe wayenyukile wathumba iGezeri wayitshisa ngomlilo, wabulala amaKhanani ayehlala emzinix, wakhunga ngayo indodakazi yakhe, umkaSolomoniy.

17 USolomoni wasesakha iGezeri, leBhethi-Horoni engaphansiz,

18 leBahalathia, leTamari enkangala elizweni,

19 lemizi yonke yokugcinela impahla uSolomoni ayelayob, lemizic yezinqolad, lemizi yabagadi bamabhiza, lesiloyiso sikaSolomoni ayeloyisa ngaso ukwakha eJerusalema leLebhanoni lelizweni lonke lombuso wakhe.

20 Bonke abantu ababesele kumaAmori, amaHethi, amaPerizi, amaHivi, lamaJebusi, ababengeyisibo babantwana bakoIsrayeli,

21 abantwana babo ababesele emva kwabo elizwenie, abantwana bakoIsrayeli abangenelisanga ukubatshabalalisaf, uSolomoni wababutha izibhalwag eziyizigqili, kuze kube lamuhlah.

22 Kodwa ebantwaneni bakoIsrayeli uSolomoni kenzanga sigqilii, kodwa babengamadoda empi, lenceku zakhe, leziphathamandla zakhe, lezinduna zakhe, labaphathi bezinqola zakhe, labagadi bakhe bamabhiza.

23 Laba babezinduna zabaphathi abaphezu komsebenzi kaSolomonij, amakhulu amahlanu lamatshumi amahlanuk, ababebusa abantu ababesebenza emsebenzinil.

24 Kodwa indodakazi kaFaro yenyuka iphuma emzini kaDavidam isiya endlini yayo ayeyakhele yonan. Ngalesosikhathi wakha iMiloo.

25 Njalo kathathu ngomnyaka uSolomoni wanikela iminikelo yokutshiswa leminikelo yokuthula phezu kwelathi ayelakhele iNkosi, watshisa impepha kulelo elaliphambi kweNkosi. Waqeda njalo indlu.

26 Inkosi uSolomoni yasisenza imikhumbi eEziyoni-Geberip eseElothiq ekhunjini loLwandle oluBomvu elizweni leEdoma.

27 UHiramu wasethuma emikhunjini inceku zakhe, amadoda emikhumbi, abazi ulwandle, kanye lenceku zikaSolomoni.

28 Bafika eOfirir, bathatha khona igolide, amathalenta* angamakhulu amane lamatshumi amabili, baliletha enkosini uSolomonis.

Indlovukazi yeShebha

10Kwathi indlovukazia yeShebhab isizwile udumo lukaSolomoni ngebizo leNkosi yeza ukumhlola ngemibuzo enzimac.

2 Yasifika eJerusalema lodwendwe olukhulu kakhulu, lamakamela ethwele amakha legolide elinengi kakhulu lamatshe aligugu; isifikile kuSolomoni yamtshela konke okwakusenhliziyweni yayo.

3 USolomoni waseyichasisela zonke indaba zayo; kwakungelalutho olwayicatshelayo inkosi engayichasiselanga lona.

4 Indlovukazi yeShebha isibonile yonke inhlakanipho kaSolomoni, lendlu ayeyakhile,

5 lokudla kwetafula lakhe, lokuhlala kwezinceku zakhe, lokuma kwezisebenzi zakhe, lezigqoko zazo, labaphathinkezo bakhe, lokwenyuka kwakhe enyuka ngakho endlini yeNkosid, kakusabanga lamoya kuyoe.

6 Yasisithi enkosini: Umbiko wawuliqiniso engawuzwa elizweni lami ngamazwi akho langenhlakanipho yakho.

7 Kodwa kangiyikholwanga leyomibiko ngaze ngafika lamehlo ami abona. Khangela, bengingatshelwanga ingxenye; wengezelele inhlakanipho lokulunga embikweni engiwuzwileyo.

8 Bayathokoza abantu bakho, ziyathokoza lezizinceku zakho ezimi njalo phambi kwakho zisizwa inhlakanipho yakhof!

9 Kayibusiswe iNkosi uNkulunkulu wakho eyathokoza ngawe, ukukubeka phezu kwesihlalo sobukhosi sikaIsrayelig. Ngoba iNkosi yamthanda uIsrayeli kuze kube phakadeh, ngakho ikubekile waba yinkosi ukuze wenze isahlulelo lokulungai.

10 Yasinika inkosi amathalenta* alikhulu lamatshumi amabili egolide, lamakha amanengi kakhulu, lamatshe aligugu. Kakuzange kusabuya amakha ngobunengi njengalawo indlovukazi yeShebha eyawanika inkosi uSolomonij.

11 Futhi lemikhumbi kaHiramuk eyayithwala igolide livela eOfiril yaletha izigodo ezinengi kakhulu zomkampa, lamatshe aligugu, kuvela eOfiri.

12 Ngezigodo zomkampa inkosi yasisenza insika zendlu kaJehova lezendlu yenkosi, lamachacho lezigubhu zezintambo kwabahlabeleli; kakuzanga kulethwe kumbe kubonwe ngokunjalo izigodo zomkampa kuze kube lamuhla.

13 Inkosi uSolomoni yasinika indlovukazi yeShebha sonke isiloyiso sayo, eyakucelayo, ngaphandle kwalokho eyayinika khona njengokuphana kwenkosi uSolomoni. Yasiphenduka yaya elizweni layo, yona lenceku zayo.

Inotho kaSolomoni lodumo lwakhe

14 Njalo isisindo segolide elalifika kuSolomoni ngomnyaka owodwa sasingamathalenta* angamakhulu ayisithupha lamatshumi ayisithupha lesithupham,

15 ngaphandle kokuvela kubathengisi, lempahleni zabathengisi bezinongo, lemakhosini wonke eArabhiya, lakubabusi belizwen.

16 Inkosi uSolomoni yasisenza izihlangu ezinkulu ezingamakhulu amabili ngegolide elikhandiweyo, amashekeli angamakhulu ayisithupha egolide esihlangwini esisodwa esikhulu.

17 Lamahawu angamakhulu amathathu egolide elikhandiweyoo; amamane* amathathu egolide ehawini elilodwap. Inkosi yasiwafaka endlini yegusu leLebhanoniq.

18 Inkosi yenza lesihlalo sobukhosi esikhulu ngempondo zendlovu, yasihuqa ngegolide elicwengekileyor.

19 Isihlalo sobukhosi sasilezikhwelo eziyisithupha, lesihloko sesihlalo sobukhosi sasiyisigombolozi emuva, lezeyamelo zengalo ngapha langapha kuze kube sendaweni yokuhlala, lezilwane ezimbili zimi eceleni kwezeyamelo zezingalo.

20 Lezilwane ezilitshumi lambili zazimi lapho ezikhwelweni eziyisithupha, ngapha langapha. Kakwenziwanga okunjalo kuwo wonke umbuso.

21 Lazo zonke inkezo zokunatha zenkosi uSolomoni zazingezegolide, lazo zonke izitsha zendlu yegusu leLebhanoni zazingezegolide elicwengekileyo; kwakungelasiliva, lalingabalwa santo ensukwini zikaSolomonis.

22 Ngoba inkosi yayilemikhumbi yeThashishi olwandle kanye lemikhumbi kaHiramu; kanye ngeminyaka emithathu limikhumbi yeThashishi yeza ithwele igolide lesilivat, impondo zezindlovu lezinkawu lamaphigaga.

23 Ngakho inkosi uSolomoni yaba nkulu kulawo wonke amakhosi omhlaba enothweni lenhlakanipheniu.

24 Umhlaba wonke wasudinga ubuso bukaSolomoni ukuzwa inhlakanipho yakhe uNkulunkulu ayeyinike enhliziyweni yakhe.

25 Basebeletha, ngulowo isipho sakhe, izitsha zesiliva, lezitsha zegolide, lezembatho, lezikhali, lamakha, amabhiza, lezimbongolo; into yomnyaka ngomnyaka wayov.

26 USolomoni wasebuthanisa izinqola labagadi bamabhizaw; wayelezinqola ezingamakhulu alitshumi lane, labagadi bamabhiza abazinkulungwane ezilitshumi lambili; wakubeka emizini yezinqola njalo kulenkosi eJerusalemax.

27 Inkosi yasisenza isiliva eJerusalema laba njengamatshey, lemisedari wayenza yaba njengemikhiwa yesikhamore esesihotsheni, ngobunengiz.

28 Wasengenisa ngokuthenga amabhiza avela eGibhithe, ayengekaSolomoni, lelembu elicolekileyo; labathengi benkosi babelithatha ilembu elicolekileyo ngentengoa.

29 Inqola yasisenyuka yaphuma eGibhithe ngamashekeli esiliva angamakhulu ayisithupha, lebhiza ngekhulu lamatshumi amahlanu. Langokunjalo bawakhuphela wonke amakhosi amaHethi lamakhosi eSiriya ngesandla sabob.

Ukuduha kukaSolomoni

11Inkosi uSolomonia yayithanda-ke abafazi abanengi bezizwenib, kanye lendodakazi kaFaro, amaMowabikazi, amaAmonikazi, amaEdomikazi, amaSidonikazi, amaHethikazic,

2 ababevela ezizweni iNkosi eyayithe ngazo kubantwana bakoIsrayeli: Kaliyikungena kibo, labo kabayikungena kini; isibili bazaphendula inhliziyo yenu ilandele onkulunkulu babo. Bona uSolomoni wabanamathela ngothandod.

3 Wayelabafazi abangamakhulu ayisikhombisa, amakhosazana, labafazi abancane abangamakhulu amathathu; abafazi bakhe basebephambula inhliziyo yakhe.

4 Ngoba kwathi esikhathini sokuluphala kukaSolomoni, abafazi bakhe baphambulela inhliziyo yakhe ekulandeleni abanye onkulunkulue, lenhliziyo yakhe yayingaphelelanga kuJehova uNkulunkulu wakhef, njengenhliziyo kaDavida uyiseg.

5 Ngoba uSolomoni wahamba emva kukaAshitarothi unkulunkulu wamaSidoni lemva kukaMilkomu isinengiso samaAmonih.

6 USolomoni wasesenza okubi emehlweni eNkosi, kayilandelanga ngokupheleleyo iNkosi njengoDavida uyise.

7 Ngalesosikhathi uSolomoni wakhela uKemoshii isinengiso sakoMowabi indawo ephakemeyoj entabeni ephambi kweJerusalemak, loMoleki isinengiso sabantwana bakoAmonil.

8 Langokunjalo wabenzela bonke abafazi bakhe bezizweni abatshisa impepha bahlabela onkulunkulu babo.

9 INkosi yasimthukuthelela uSolomoni, ngoba inhliziyo yakhe yayiphambukile eNkosini, uNkulunkulu kaIsrayelim, eyayibonakele kuye kabilin,

10 yamlaya mayelana lalinto, ukuthi angalandeli abanye onkulunkulu; kodwa kagcinanga lokho iNkosi eyamlaya khonao.

11 Ngakho iNkosi yathi kuSolomoni: Ngenxa yokuthi lokhu kwenziwe nguwe, ungagcinanga isivumelwano sami lezimiso zami, engakulaya khona, ngizawudabula lokuwudabula umbuso kuwe, ngiwunike inceku yakhop.

12 Kanti kangiyikukwenza ensukwini zakho ngenxa kaDavida uyihlo; ngizawudabula usuke esandleni sendodana yakho.

13 Loba kunjalo kangiyikudabula wonke umbusoq; ngizanika indodana yakho isizwe esisodwa ngenxa kaDavida inceku yami langenxa yeJerusalemar engiyikhethileyos.

Izitha zikaSolomoni

14 INkosi yasimvusela uSolomoni isitha, uHadadi umEdoma; wayengowenzalo yenkosi eEdoma.

15 Ngoba kwathi uDavida eseEdoma, uJowabi induna yebutho wayenyukele ukungcwaba ababuleweyo, watshaya wonke owesilisa eEdoma.

16 Ngoba uJowabi wahlala lapho inyanga eziyisithupha, loIsrayeli wonke, waze waquma wonke owesilisa eEdoma.

17 Kodwa uHadadi wabaleka, yena lamaEdoma athile avela encekwini zikayise kanye laye, ukungena eGibhithe; njalo uHadadi wayengumfanyanat.

18 Basebesuka eMidiyaniu, bafika eParaniv, bathatha amadoda labo eParani, bafika eGibhithe, kuFaro inkosi yeGibhithe, owamnika indlu, wammisela ukudla, wamnika umhlabathi.

19 UHadadi wasethola umusa omkhulu emehlweni kaFaro, waze wamendisela udadewabo womkakhe, udadewabo kaTapenesi indlovukaziw.

20 Udadewabo kaTapenesi wasemzalela uGenubathi indodana yakhe, uTapenesi amlumulela phakathi kwendlu kaFaro; njalo uGenubathi wayesendlini kaFaro phakathi kwabantwana bakaFaro.

21 Kwathi uHadadi esezwile eseGibhithe ukuthi uDavida ulele laboyise lokuthi uJowabi induna yebutho usefile, uHadadi wathi kuFaro: Ngivumela ngisuke ukuthi ngiye elizweni lakithix.

22 UFaro wasesithi kuye: Kodwa usweleni ulami ukuthi, khangela, udinge ukuya elizweni lakini? Wasesithi: Akulalutho1, loba kunjalo ngivumela lokungivumela ngihambe.

23 UNkulunkulu wasemvusela isitha, uRezoni indodana kaEliyada owayebalekile enkosini yakhe uHadadezeri inkosi yeZobay.

24 Wasezibuthela amadoda, waba ngumkhokheli weviyo, lapho uDavida ebabulalaz; basebesiya eDamasekoa, bahlala kuyo, babusa eDamaseko.

25 Wasesiba yisitha kuIsrayeli insuku zonke zikaSolomoni, phezu kobubi uHadadi abenzayo; njalo wanengwa nguIsrayeli, wabusa phezu kukaSiriya.

26 LoJerobhowamu, indodana kaNebatib, umEfrayimic weZeredad, inceku kaSolomoni, obizo likanina lalinguZeruwa, owesifazana ongumfelokazi, laye waphakamisa isandla emelene lenkosie.

27 Yilolu-ke udaba lokuthi aphakamise isandla emelene lenkosif. USolomoni wakha iMilog, wavala isikhala somuzi kaDavida uyise.

28 UJerobhowamu wayeliqhawe elilamandla. Kwathi uSolomoni ebona lelijaha ukuthi likhuthele emsebenzini, walibeka phezu kwawo wonke umthwalo wendlu kaJosefa.

29 Kwasekusithi ngalesosikhathi lapho uJerobhowamu ephuma eJerusalema, uAhiyah umShiloi umprofethi wamfica endleleni. Njalo wayezigqokise isigqoko esitsha; bobabili babebodwa egangeni.

30 UAhiya wasesibamba isigqoko esitsha esasikuye, wasidabula iziqa ezilitshumi lambilij,

31 wathi kuJerobhowamu: Zithathele iziqa ezilitshumi, ngoba itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli: Khangela, ngizadabula umbuso usuke esandleni sikaSolomoni, ngikunike izizwe ezilitshumik.

32 Kodwa yena uzakuba lesizwe esisodwa ngenxa yenceku yami uDavida langenxa yeJerusalema, umuzi engiwukhethileyo ezizweni zonke zakoIsrayeli.

33 Ngenxa yokuthi bangitshiyile, bakhonza uAshitarothi unkulunkulu wamaSidonil, uKemoshi unkulunkulu wamaMowabim, loMilkomu unkulunkulu wabantwana bakoAmonin, kabahambanga ngendlela zami, ukwenza okulungileyo emehlweni ami, lokulondoloza izimiso zami lezahlulelo zami, njengoDavida uyise.

34 Loba kunjalo kangiyikuwususa umbuso wonke esandleni sakhe; kodwa ngizamenza abe ngumbusi zonke izinsuku zempilo yakhe ngenxa kaDavida inceku yami, engamkhethayo, owagcina imilayo yami lezimiso zamio.

35 Kodwa ngizawususa umbuso esandleni sendodana yakhe, ngiwunike wena, izizwe ezilitshumip.

36 Lendodana yakhe ngizayinika isizwe sibe sinye ukuze uDavida inceku yami abe lesibane zonke izinsuku phambi kwami eJerusalemaq, umuzi engizikhethele wona ukuze ngibeke ibizo lami khonar.

37 Wena-ke ngizakuthatha, uzabusa phezu kwakho konke umphefumulo wakho okuloyisayo, ube yinkosi phezu kukaIsrayeli.

38 Kuzakuthi-ke, uba ulalela konke engikulaya khona, uhambe ngezindlela zami, wenze okulungileyo emehlweni ami, ukugcina izimiso zami lemilayo yami, njengokwenza kukaDavida inceku yami, ngizakuba lawes, ngikwakhele indlu eqinileyo, njengengayakhela uDavida, ngizakunika uIsrayelit,

39 njalo ngihluphe inzalo kaDavida ngenxa yalokhu, kodwa kungabi kokuphela.

40 Ngakho uSolomoni wadinga ukumbulala uJerobhowamu, kodwa uJerobhowamu wasuka wabalekela eGibhithe, kuShishaki inkosi yeGibhithe, wayeseGibhithe waze wafa uSolomoniu.

Ukufa kukaSolomoni

41 Ezinye-ke zezindaba zikaSolomoni, lakho konke akwenzayo, lenhlakanipho yakhe, kakubhalwanga yini egwalweni lwendaba zikaSolomoniv?

42 Isikhathi-ke uSolomoni abusa ngaso eJerusalema phezu kukaIsrayeli wonke saba yiminyaka engamatshumi amane.

43 USolomoni waselala laboyisew, wangcwatshelwa emzini kaDavida uyisex. URehobhowamu indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhey.

Abantwana bakoIsrayeli bavukela indlu kaDavida

12URehobhowamua wasesiya eShekemab ngoba uIsrayeli wonke wayefike eShekema ukumbeka abe yinkosi.

2 Kwasekusithi uJerobhowamu indodana kaNebatic, owayelokhu eseGibhithed, ekuzwa lokhu (ngoba wayebaleke esuka phambi kukaSolomoni inkosi, uJerobhowamu wahlala eGibhithe),

3 bathuma bambiza. UJerobhowamu lebandla lonke lakoIsrayeli basebesiza bakhuluma loRehobhowamu besithi:

4 Uyihlo wenza ijogwe lethu laba lukhuni; ngakho-ke wena yenza kube lula umsebenzi olukhuni kayihlo, lejogwe lakhe elinzima abesithwalise lona, njalo sizakukhonzae.

5 Wasesithi kibo: Hambani futhi okwensuku ezintathu, libe selibuya kimi. Basebehamba abantu.

6 Inkosi uRehobhowamu yasicebisana labadala ababesima phambi kukaSolomoni uyise esaphila, isithi: Licebisa njani ukubuyisela impendulo kulababantuf?

7 Basebekhuluma kuyo besithi: Uba uzakuba yinceku yalababantu lamuhla ubasebenzele, ubaphendule, ukhulume kibo amazwi amahle, khona bezakuba zinceku zakho zonke izinsukug.

8 Kodwa wasitshiya iseluleko sabadala ababemeluleke ngaso, wacebisana lamajaha ayeyintanga yakhe, ayemi phambi kwakheh.

9 Wasesithi kuwo: Lipha seluleko bani ukuthi sibuyisele impendulo kulababantu abakhulume lami besithi: Yenza libe lulanyana ijogwe uyihlo alibeka phezu kwethu?

10 Amajaha ayeyintanga yakhe asekhuluma kuye esithi: Uzakutsho njalo kulababantu abakhuluma kuwe besithi: Uyihlo wenza ijogwe lethu laba nzima, kodwa wena yenza libe lulanyana kithi; uzakutsho njalo kibo: Ucikilicane wami uqatha kulokhalo lukababa.

11 Uba-ke ubaba walethwesa ijogwe elinzima, mina-ke ngizakwengezelela ejogweni lenu. Ubaba walijezisa ngeziswepui, kodwa mina ngizalijezisa ngabofezelaj.

12 Ngakho uJerobhowamu labo bonke abantu beza kuRehobhowamu ngosuku lwesithathu njengokutsho kwenkosi isithi: Libuye kimi futhi ngosuku lwesithathuk.

13 Inkosi yasibaphendula abantu kalukhuni, yatshiya iseluleko sabadala ababeyeluleke ngaso.

14 Yakhuluma kubo njengokweseluleko samajaha isithi: Ubaba wenza ijogwe lenu laba nzima, kodwa mina ngizakwengezelela ejogweni lenu; ubaba walijezisa ngeziswepu, kodwa mina ngizalijezisa ngabofezelal.

15 Ngalokho inkosi kayibalalelanga abantu; ngoba inguquko yayivela eNkosini ukuze iqinise ilizwi layom eyayilikhulume ngesandla sikaAhiya umShilo kuJerobhowamu indodana kaNebatin.

16 Lapho uIsrayeli wonke ebona ukuthi inkosi kayibalalelanga, abantu babuyisela impendulo enkosini besithi: Silesabelo bani kuDavida? Yebo, kasilalifa endodaneni kaJeseo. Emathenteni akho, Israyeli! Khathesi, zibonele indlu yakho, Davidap. Ngakho uIsrayeli waya emathenteni akhe.

17 Mayelana labantwana bakoIsrayeli ababehlala emizini yakoJuda, uRehobhowamu wabusa phezu kwaboq.

18 Khona inkosi uRehobhowamu yathuma uAdoniramur owayephezu kwezibhalwa; uIsrayeli wonke wasemkhanda ngamatshe waze wafa. Ngakho inkosi uRehobhowamu yakhwela masinyane inqola yayo, ukubalekela eJerusalema.

19 Ngokunjalo uIsrayeli wayihlamukela indlu kaDavida kuze kube lamuhlas.

20 Kwasekusithi uIsrayeli wonke esezwile ukuthi uJerobhowamu ubuyile, bathuma bambizela enhlanganweni, bamenza inkosi phezu kukaIsrayeli wonke; kakubanga khona olandela indlu kaDavida ngaphandle kwesizwe sakoJuda sodwat.

21 Kwathi uRehobhowamu esefikile eJerusalema wabuthanisa yonke indlu yakoJuda lesizwe sakoBhenjamini, abakhethiweyo abayizinkulungwane ezilikhulu lamatshumi ayisificaminwembili, abalwa impi, ukulwa lendlu yakoIsrayeli, ukubuyisela umbuso kuRehobhowamu indodana kaSolomoni.

22 Kodwa ilizwi likaNkulunkulu lafika kuShemayau umuntu kaNkulunkuluv lisithi:

23 Khuluma kuRehobhowamu indodana kaSolomoni, inkosi yakoJuda, lakuyo yonke indlu yakoJuda leyakoBhenjamini, lensali yabantu, uthi:

24 Itsho njalo iNkosi: Lingenyuki njalo lingalwi labafowenu, abantwana bakoIsrayeli. Buyelani, ngulowo lalowo endlini yakhe; ngoba linto ivela kimi. Basebelilalela ilizwi leNkosi, babuyela ukuhamba, njengokwelizwi leNkosiw.

UJerobhowamu uduhisa abantwana bakoIsrayeli

25 UJerobhowamu wasesakha iShekemax entabeni yakoEfrayimiy, wahlala kuyo; wasephuma lapho wakha iPenuweliz.

26 UJerobhowamu wasesithi enhliziyweni yakhe: Khathesi umbuso uzabuyela endlini kaDavida.

27 Uba lesisizwe sisenyukela ukwenza imihlatshelo endlini yeNkosi eJerusalema, khona inhliziyo yalesisizwe izabuyela enkosini yabo, kuRehobhowamu inkosi yakoJuda, njalo bazangibulala babuyele kuRehobhowamu inkosi yakoJudaa.

28 Ngakho inkosi yathatha icebo, yenza amathole amabili egolideb, yathi kubo: Kunzima kakhulu kini ukwenyukela eJerusalema; khangela, onkulunkulu bakho, Israyeli, abakukhuphula elizweni leGibhithec.

29 Wasemisa elinye eBhethelid, lelinye walifaka eDanie.

30 Loludaba lwaselusiba yisonof; ngoba abantu baya phambi kwelinyeg kuze kube seDanih ukuyakhonza.

31 Wasesenza indlu yezindawo eziphakemeyoi, wenza abapristi ngabaphansi kakhulu babantu, ababengeyisiwo bamadodana amaLevij.

32 UJerobhowamu wasesenza umkhosi ngenyanga yesificaminwembili ngosuku lwetshumi lanhlanu lwenyanga njengomkhosi owawukoJudak, wanikela phezu kwelathi. Wenza njalo eBhetheli, ehlabela amathole ayewenzile. Wabeka eBhetheli abapristi bezindawo eziphakemeyo ayezenzilel.

33 Wasenikela phezu kwelathi ayelenzile eBhetheli ngosuku lwetshumi lanhlanu enyangeni yesificaminwembili, enyangeni ayeyiqambile evela enhliziyweni yakhe. Wenzela abantwana bakoIsrayeli umkhosi, wanikela phezu kwelathi etshisa impepham.

Umprofethi othile wakoJuda uxwayisa uJerobhowamu

13Khangela-ke, kwafikaa umuntu kaNkulunkulu evela koJuda ngelizwi leNkosi waya eBhethelib, njalo uJerobhowamu wayemi eduze lelathi ukutshisa impepha.

2 Wasememeza emelene lelathi ngelizwi leNkosi wathi: Lathi, lathi, itsho njalo iNkosi: Khangela, indodana izazalelwa indlu kaDavida, nguJosiya ibizo layoc; izahlabela phezu kwakho abapristi bezindawo eziphakemeyo abatshisa impepha phezu kwakho, lamathambo abantu azatshiselwa phezu kwakho.

3 Wasenika isibonakaliso ngalolosuku esithi: Lesi yisibonakaliso iNkosi esikhulumileyo yathi: Khangela, ilathi lizadatshulwa lomlotha ophezu kwalo uzachithwad.

4 Kwasekusithi inkosi isizwile ilizwi lomuntu kaNkulunkulu owamemeza emelene lelathi eBhetheli, uJerobhowamu welula isandla sakhe wasisusa elathini, esithi: Mbambeni! Isandla sakhe-ke ayeselulele kuye soma, waze wehluleka ukusibuyisela kuye.

5 Lelathi ladatshulwa, lomlotha wachitheka elathini, njengokwesibonakaliso umuntu kaNkulunkulu ayesinikile ngelizwi leNkosi.

6 Inkosi yasiphendula yathi emuntwini kaNkulunkulu: Ake uncenge ubuso bukaJehova uNkulunkulu wakhoe, ungikhulekele, ukuthi isandla sami sibuyele kimi. Umuntu kaNkulunkulu wasencenga ubuso bukaJehova, lesandla senkosi sabuyela kuyo, saba njengakuqalaf.

7 Inkosi yasisithi emuntwini kaNkulunkulu: Woza lami siye ekhaya, uzivuseleleg, ngizakunika umvuzoh.

8 Kodwa umuntu kaNkulunkulu wathi enkosini: Loba unganginika ingxenye yendlu yakho, kangiyikuhamba lawe; kangiyikudla isinkwa, njalo kangiyikunatha amanzi kulindawo;

9 ngoba ngokunjalo yangilaya ngelizwi leNkosi isithi: Ungadli isinkwa, njalo unganathi amanzi, njalo ungabuyeli ngendlela oze ngayo.

10 Ngakho wahamba ngenye indlela, kabuyelanga ngendlela oweza ngayo eBhetheli.

11 Kwakuhlala-ke umprofethi othile omdala eBhethelii. Amadodana akhe eza amtshela sonke isenzo umuntu kaNkulunkulu ayesenzile mhlalokho eBhetheli; amazwi ayewakhulume enkosini, lawo awatshela uyise.

12 Uyise wasesithi kiwo: Uhambe ngayiphi indlela? Ngoba amadodana akhe ayebonile indlela umuntu kaNkulunkulu owayevele koJuda ahambe ngayo.

13 Wasesithi emadodaneni akhe: Ngibophelelani isihlalo kubabhemi. Basebembophelela isihlalo kubabhemi, wasegada kuye.

14 Wasemlandela umuntu kaNkulunkulu, wamfica ehlezi ngaphansi kwesihlahla se-okhi, wathi kuye: Nguwe umuntu kaNkulunkulu ovele koJuda yini? Wasesithi: Yimi.

15 Wasesithi kuye: Woza lami siye ekhaya, udle isinkwa.

16 Wasesithi: Ngingeke ngibuyele lawe, kumbe ngingene lawe, angiyikudla isinkwa, njalo angiyikunatha lawe amanzi kulindawoj,

17 ngoba ilizwi lathi kimi ngelizwi leNkosi: Kawuyikudla isinkwa, unganathi amanzi khona, ungabuyeli uhambe ngendlela oze ngayok.

18 Wasesithi kuye: Lami ngingumprofethi njengawe, njalo ingilosi ikhulume kimi ngelizwi leNkosi isithi: Umbuyise endlini yakho lawe ukuze adle isinkwa anathe amanzi. Kodwa waqamba amanga kuye.

19 Wasebuyela laye, wadla isinkwa endlini yakhe, wanatha amanzi.

20 Kwasekusithi behlezi etafuleni, ilizwi leNkosi lafika kumprofethi owayembuyisile;

21 wasememeza kulowomuntu kaNkulunkulu owayevela koJuda, esithi: Itsho njalo iNkosi: Ngenxa yokuthi kawulalelanga umlomo weNkosi, ungagcinanga umlayo iNkosi uNkulunkulu wakho eyakulaya wona,

22 kodwa ubuyile, wadla isinkwa, wanatha amanzi endaweni eyathi ngayo kuwe: Ungadli isinkwa, njalo unganathi amanzi; isidumbu sakho kasiyikuya engcwabeni laboyihlo.

23 Kwasekusithi emva kokudla kwakhe isinkwa lemva kokunatha kwakhe, wasembophelela isihlalo kubabhemi lowomprofethi ayembuyisile.

24 Kwathi esehambile, isilwane samfica endleleni, sambulala; isidumbu sakhe sasesiphoselwa endleleni, ubabhemi wema eceleni kwaso, isilwane laso sema eceleni kwesidumbul.

25 Khangela-ke, abantu bedlula babona isidumbu siphoselwe endleleni lesilwane simi eceleni kwesidumbu; bafika bakubika emzini lapho lowomprofethi omdala ayehlala khonam.

26 Kwathi lowomprofethi owayembuyisile esizwa wathi: Ngumuntu kaNkulunkulu ongalalelanga umlomo weNkosi; ngakho iNkosi imnikele esilwaneni esimphoqoze sambulala, njengokwelizwi leNkosi elakhuluma kuye.

27 Wasekhuluma emadodaneni akhe esithi: Ngibophelelani isihlalo kubabhemi. Basebebophela isihlalo.

28 Wasehamba wathola isidumbu sakhe siphoselwe endleleni, lobabhemi lesilwane kumi eceleni kwesidumbu. Isilwane sasingasidlanga isidumbu, singephulanga ubabhemi.

29 Umprofethi wasesiphakamisa isidumbu somuntu kaNkulunkulu, wasiphanyeka kubabhemi, wasibuyisa; umprofethi omdala wafika emzini ukulila lokumngcwaba.

30 Wasilalisa isidumbu engcwabeni lakhe, bamlilela bathi: Maye mfowethun!

31 Kwasekusithi emva kokumngcwaba kwakhe wakhuluma emadodaneni akhe esithi: Ekufeni kwami lingingcwabe engcwabeni okungcwatshelwe khona umuntu kaNkulunkulu; lilalise amathambo ami eceleni kwamathambo akheo.

32 Ngoba udaba luzakwenzeka sibili, alumemeza ngelizwi leNkosi emelene lelathi eliseBhethelip, njalo emelene lezindlu zonke zezindawo eziphakemeyoq ezisemizini yeSamariyar.

33 Emva kwaloludaba uJerobhowamu kaphendukanga endleleni yakhe embi, kodwa wabuya wenza abapristi bezindawo eziphakemeyo ebantwini abaphansi kakhulu; ofunayo wamehlukanisa waba ngowabapristi bendawo eziphakemeyos.

34 Langale into kwaba lesono kuyo indlu kaJerobhowamut, ngitsho ukuyiquma lokuyichitha isuke ebusweni bomhlabau.

Ilizwi likaAhiya ngoJerobhowamu

14Ngalesosikhathi uAbhiya indodana kaJerobhowamu wagula.

2 UJerobhowamu wasesithi kumkakhe: Akusuke uzifihle isimo ukuze bangakwazi ukuthi ungumkaJerobhowamu, uye eShiloa; khangela, kukhona lapho uAhiya umprofethib owangitshela ukuthi ngizakuba yinkosi phezu kwalababantuc.

3 Uthathe izinkwa ezilitshumi esandleni sakho lamaqebelengwana alukhuni lodiwo loluju, uye kuye, yena uzakutshela okuzakwenzeka kulumntwanad.

4 UmkaJerobhowamu wasesenza njalo, wasuka waya eShiloe, wafika emzini kaAhiya. Kodwa uAhiya wayengelakubona ngoba amehlo akhe ayesenqundekile ngenxa yobudala bakhe.

5 INkosi yasisithi kuAhiya: Khangela, umkaJerobhowamu uyeza ukubuza ulutho kuwe ngendodana yakhe, ngoba iyagula. Uzamtshela ukuthi lokuthi. Ngoba kuzakuthi ekungeneni kwakhe, uzazitshaya omunye.

6 Kwasekusithi uAhiya esizwa izisinde zenyawo zakhe lapho engena emnyango wathi: Ngena mkaJerobhowamu; uzitshayelani omunye? Ngoba ngithunywe kuwe ngento enzima.

7 Hamba uthi kuJerobhowamu: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, ithi: Njengoba ngakuphakamisa uphakathi kwabantu, ngakwenza umbusi phezu kwabantu bami uIsrayelif,

8 ngadabula umbuso ngawususa endlini kaDavida, ngawunika wena; kodwa kawubanga njengenceku yami uDavida, owagcina imilayo yamig, lowangilandela ngenhliziyo yakhe yonke, ukwenza okuhle kuphela emehlweni amih;

9 kodwa wenzile ububi okwedlula bonke ababekhona phambi kwakho, kodwa uhambe wazenzela abanye onkulunkului lezithombe ezibunjwe ngokuncibilikisa, ukuze ungithukuthelisej, wangilahla emva komhlana wakhok.

10 Ngakho, khangela, ngizakwehlisela ububi endlini kaJerobhowamul, ngiqume asuke kuJerobhowamu ochamela emdulinim, ovalelweyo lokhululekileyo koIsrayelin, ngihugule okulandelayo kwendlu kaJerobhowamu, njengomuntu ehugula umquba uze upheleo.

11 OkaJerobhowamu ofela phakathi komuzi zizamudla izinja, lofela egangeni zizamudla inyoni zamazulu; ngoba iNkosi ikhulumilep.

12 Ngakho wena suka, uye endlini yakho; ekungeneni kwenyawo zakho emzini umntwana uzakufa.

13 Njalo uIsrayeli wonke uzamlilela amngcwabe; ngoba nguye kuphela koJerobhowamu ozakuza engcwabeni, ngoba kutholakala kuye into elungileyo ngaseNkosini uNkulunkulu kaIsrayeli endlini kaJerobhowamuq.

14 Futhi uJehova uzazivusela inkosi phezu kukaIsrayeli, ezaquma indlu kaJerobhowamu ngalolosukur. Kodwa kuyini? Lakhathesis.

15 Njalo iNkosi izamtshaya uIsrayeli njengomhlanga uzunguzeka emanzini, iquphule uIsrayelit elizweni leli elihleu, eyalinika oyise, ibachithachithe ngaphetsheya komfulav, ngenxa yokuthi bazenzela izixukuw, bayithukuthelisa iNkosix.

16 Njalo izanikela uIsrayeli ngenxa yezono zikaJerobhowamu, owonayo, wenza uIsrayeli oney.

17 UmkaJerobhowamu wasesuka wahamba, wafika eTirizaz. Lapho efika embundwini wendlua, umfana wafa.

18 Basebemngcwaba; loIsrayeli wonke wamlilela, njengokwelizwi leNkosi eyalikhuluma ngesandla senceku yayo uAhiya umprofethib.

Ukufa kukaJerobhowamu

19 Ezinye-ke zezindaba zikaJerobhowamu, ukuthi walwa njanic, lokuthi wabusa njani, khangela, zibhaliwe egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli.

20 Lensuku uJerobhowamu abusa ngazo zaziyiminyaka engamatshumi amabili lambili, walala laboyise, njalo uNadabi indodana yakhe waba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaRehobhowamu

21 URehobhowamu indodana kaSolomoni wabusa-ke koJuda. URehobhowamu wayeleminyaka engamatshumi amane lanye lapho esiba yinkosi, wabusa iminyaka elitshumi lesikhombisa eJerusalemad, umuzi iNkosi eyayiwukhethile kuzo zonke izizwe zakoIsrayeli, ukubeka khona ibizo layoe. Lebizo likanina lalinguNahama umAmonikazif.

22 UJuda wasesenza okubi emehlweni eNkosig; bayivusa ubukhwele, ngezono zabo abazonayoh, okwedlula konke oyise ababekwenzile, ngezono zabo abazonayoi.

23 Ngoba labo bazakhela izindawo eziphakemeyoj, lezinsika eziyizithombe, lezixukuk, phezu kwalo lonke uqaqa oluphakemeyol, langaphansi kwaso sonke isihlahla esiluhlazamn.

24 Kwakukhona-ke elizweni lezinkotshana. Benza njengokwezinengiso zezizwe iNkosi eyayizixotshile elifeni phambi kwabantwana bakoIsrayelio.

25 Kwasekusithi ngomnyaka wesihlanu wenkosi uRehobhowamup uShishaki inkosi yeGibhithe wenyuka wamelana leJerusalemaq.

26 Wathatha amagugu endlu kaJehova lamagugu endlu yenkosi, yebo wakuthatha konke, wathatha zonke izihlangu zegolide uSolomoni ayezenziler.

27 Inkosi uRehobhowamu yasisenza endaweni yazo izihlangu zethusi, yazinikela esandleni senduna yabalindi ababegcina umnyango wendlu yenkosi.

28 Njalo kwakusithi lapho inkosi ingena endlini kaJehova abalindi babezithwala, bazibuyisele endlini yabalindis.

29 Ezinye-ke zezindaba zikaRehobhowamu, lakho konke akwenzayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJudat?

30 Kwakukhona-ke impi phakathi kukaRehobhowamu loJerobhowamu zonke izinsukuu.

31 URehobhowamu waselala laboyisev, wangcwatshelwa kuboyise emzini kaDavida. Lebizo likanina lalinguNahama umAmonikaziw. UAbhiyamu indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaAbhiyamu

15Ngomnyaka wetshumi lesificaminwembili wenkosi uJerobhowamu indodana kaNebati uAbhiyamu wasesiba yinkosi phezu kukaJudaa.

2 Wabusa iminyaka emithathu eJerusalema. Lebizo likanina lalinguMahaka indodakazi kaAbishalomub.

3 Wasehamba ezonweni zonke zikayise ayezenze phambi kwakhe, lenhliziyo yakhe yayingaphelelanga kuJehova uNkulunkulu wakhe, njengenhliziyo kaDavida uyisec.

4 Kodwa ngenxa kaDavida iNkosi uNkulunkulu wakhe yamnika isibane eJerusalema, ngokubeka indodana yakhe emva kwakhe, langokuqinisa iJerusalema.

5 Ngoba uDavida wenza okulungileyo emehlweni eNkosi, kaphambukanga kukho konke eyamlaya khona insuku zonke zempilo yakhed, ngaphandle kwedabeni lukaUriya umHethie.

6 Kwakukhona-ke impi phakathi kukaRehobhowamu loJerobhowamu zonke izinsuku zempilo yakhef.

7 Ezinye-ke zezindaba zikaAbhiyamu, lakho konke akwenzayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJudag? Njalo kwaba lempi phakathi kukaAbhiyamu loJerobhowamuh.

8 UAbhiyamu waselala laboyise, bamngcwabela emzini kaDavida. UAsa indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhei.

Ukubusa kukaAsa

9 Ngomnyaka wamatshumi amabili kaJerobhowamu inkosi yakoIsrayeli uAsa wasesiba yinkosi yakoJuda.

10 Wasebusa iminyaka engamatshumi amane lanye eJerusalema. Lebizo likanina lalinguMahaka indodakazi kaAbishalomu.

11 UAsa wasesenza okulungileyo emehlweni eNkosi njengoDavida uyisej.

12 Wasusa izinkotshana elizwenik, wasusa zonke izithombe oyise ababezenzilel.

13 Laye-ke uMahaka uninam wamsusa ekubeni yindlovukazin, ngoba wayenze into enengekayo ibe yiAshera; uAsa waseyigamula into yakhe enengekayo, wayitshisela esifulenio iKidronip.

14 Kanti indawo eziphakemeyo kazisuswangaq; lanxa kunjalo inhliziyo kaAsa yayiphelele kuJehova insuku zakhe zonke.

15 Wasengenisa izinto ezehlukanisiweyo zikayise kanye lezakhe izinto ezehlukanisiweyo endlini yeNkosi, isiliva legolide lezitsha.

Isivumelwano sikaAsa loBenihadadi

16 Kwakukhona-ke impi phakathi kukaAsa loBahasha inkosi yakoIsrayeli zonke izinsuku zabo.

17 UBahasha inkosi yakoIsrayeli wasesenyuka wamelana loJudar, wakha iRamas, ukuze angavumeli muntu ukuphuma lokungena kuAsa inkosi yakoJudat.

18 UAsa wasethatha sonke isiliva legolide okwakusele emagugwini endlu kaJehova lamagugu endlu yenkosi, wakunikela esandleni senceku zakheu; inkosi uAsa yakuthumela kuBenihadadi indodana kaTabirimoni indodana kaHeziyoni, inkosi yeSiriyav, owayehlala eDamasekow, esithi:

19 Kulesivumelwano phakathi kwami lawe, phakathi kukababa loyihlo; khangela, ngikuthumezela isipho, isiliva legolidex. Hamba, yephula isivumelwano sakho loBahasha inkosi yakoIsrayeli, ukuze enyuke asuke kimi.

20 UBenihadadi waseyilalela inkosi uAsa, wathuma induna zamabutho ayelawo emelene lemizi yakoIsrayeli, watshaya iIjoniy leDaniz leAbeli-Beti-Mahakaa layo yonke iKinerothi lelizwe lonke lakoNafithalib.

21 Kwasekusithi uBahasha ekuzwa wayekela ukwakha iRamac, wahlala eTirizad.

22 Inkosi uAsa yasisenza isimemezelo kuyo yonke iJuda; kakho owayetshiywe ngaphandle; ukuze basuse amatshe eRama lezigodo zayo, uBahasha ayesakha ngakho. Inkosi uAsa wasesakha ngakho iGeba yakoBhenjaminie leMizipaf.

23 Ezinye-ke zazo zonke indaba zikaAsa, lawo wonke amandla akhe, lakho konke akwenzayo, lemizi ayakhayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJudag? Kodwa esikhathini sobudala bakhe wayelomkhuhlane ezinyawenih.

24 UAsa waselala laboyise, wangcwatshelwa kuboyise emzini kaDavida uyise. UJehoshafathi indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhei.

Ukubusa kukaNadabi

25 UNadabi indodana kaJerobhowamu wasesiba yinkosi phezu kukaIsrayeli ngomnyaka wesibili kaAsa inkosi yakoJudaj; wabusa phezu kukaIsrayeli iminyaka emibili.

26 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi, wahamba ngendlela kayise, lesonweni sakhe, enza uIsrayeli one ngasok.

27 UBahasha indodana kaAhiya, owendlu kaIsakari, wasemenzela ugobel; uBahasha wamtshaya eGibethoni engeyamaFilistim, lapho uNadabi loIsrayeli wonke bevimbezele iGibethoni.

28 UBahasha wambulala-ke ngomnyaka wesithathu kaAsa inkosi yakoJuda, wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

29 Kwasekusithi ekubuseni kwakhe watshaya yonke indlu kaJerobhowamu, katshiyanga loyedwa ophefumulayo kuJerobhowamu, waze wamqeda, njengelizwi leNkosin eyalikhuluma ngesandla senceku yayo uAhiya umShiloo.

30 Ngenxa yezono zikaJerobhowamu azonayo, lowenza uIsrayeli azone, ngentukuthelo yakhe athukuthelisa ngayo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayelip.

31 Ezinye-ke zezindaba zikaNadabi, lakho konke akwenzayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli?

Ukubusa kukaBahasha

32 Njalo kwakulempi phakathi kukaAsa loBahasha inkosi yakoIsrayeli insuku zabo zonkeq.

33 Ngomnyaka wesithathu kaAsa inkosi yakoJuda uBahasha indodana kaAhiya waba yinkosi phezu kukaIsrayeli wonke eTirizar; iminyaka engamatshumi amabili lane.

34 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi, wahamba ngendlela kaJerobhowamu, lesonweni sakhe, enza uIsrayeli one ngasos.

16Ilizwi leNkosi laselifika kuJehua indodana kaHanani limelene loBahashab lisithi:

2 Ngenxa yokuthi ngakuphakamisa ethulini, ngakwenza umphathi phezu kwabantu bami uIsrayelic, kodwa uhambe ngendlela zikaJerobhowamud, wenza ukuthi abantu bami uIsrayeli bone, ukungithukuthelisa ngezono zabo;

3 khangela, ngizaqothula inzalo kaBahasha lenzalo yendlu yakhee, ngenze indlu yakho njengendlu kaJerobhowamu indodana kaNebatif.

4 Ofayo kaBahasha phakathi komuzi izinja zizamudla, lowakhe ofela egangeni inyoni zamazulu zizamudlag.

5 Ezinye-ke zezindaba zikaBahasha lakwenzayo lamandla akhe, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli?

6 UBahasha waselala laboyise, wangcwatshelwa eTirizah. UEla indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

7 Njalo ngesandla sikaJehu umprofethi indodana kaHananii ilizwi leNkosi lafika limelene loBahasha njalo limelelene lendlu yakhe, langenxa yabo bonke ububi abenza emehlweni eNkosi, ukuyithukuthelisa ngomsebenzi wezandla zakhe, ukuba njengendlu kaJerobhowamu, langenxa yokuthi wambulalaj.

Ukubusa kukaEla

8 Ngomnyaka wamatshumi amabili lesithupha kaAsa inkosi yakoJuda uEla indodana kaBahasha waba yinkosi phezu kukaIsrayeli eTiriza, iminyaka emibili.

9 Kodwa inceku yakhe uZimrik, induna yengxenye yezinqola, yamenzela ugobe, eseTiriza enathe wadakwa endlini kaAriza, umphathi wendlu eTiriza.

10 UZimri wasengena wamtshaya wambulala ngomnyaka wamatshumi amabili lesikhombisa kaAsa inkosi yakoJuda, waba yinkosi esikhundleni sakhe.

11 Kwasekusithi esebe yinkosi ekuhlaleni kwakhe esihlalweni sakhe sobukhosi wayitshaya indlu yonke kaBahasha; kamtshiyelanga ochamela emdulini, loba izihlobo zakhe, kumbe abangane bakhel.

12 Ngakho uZimri wayichitha indlu yonke kaBahasha, njengokwelizwi leNkosim eyalikhuluma imelene loBahasha ngesandla sikaJehu umprofethin,

13 ngenxa yazo zonke izono zikaBahasha lezono zikaEla indodana yakhe, abona ngazo, labenza ngazo uIsrayeli ukuthi one, ukuthukuthelisa iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli ngezinto zabo eziyizeo.

14 Ezinye-ke zezindaba zikaEla, lakho konke akwenzayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli?

Ukubusa kukaZimri

15 Ngomnyaka wamatshumi amabili lesikhombisa kaAsa inkosi yakoJuda uZimri wabusa insuku eziyisikhombisa eTiriza. Abantu babemise-ke inkamba bemelene leGibethoni eyayingeyamaFilistip.

16 Abantu-ke ababemise inkamba bezwa ukuthi: UZimri wenzile ugobe futhi watshaya inkosi. Ngakho uIsrayeli wonke wabeka uOmri induna yebutho ukuba yinkosi phezu kukaIsrayeli mhlalokho enkambeni.

17 U-Omri loIsrayeli wonke kanye laye basebesenyuka besuka eGibethoni, bavimbezela iTiriza.

18 Kwasekusithi uZimri esebonile ukuthi umuzi usuthunjiwe, wangena esigodlweni sendlu yenkosi, watshisa indlu yenkosi phezu kwakhe ngomlilo, wafa.

19 Ngenxa yezono zakhe azonayo, ngokwenza okubi emehlweni eNkosi, ngokuhamba ngendlela kaJerobhowamu lesonweni sakhe asenzayo, ukwenza uIsrayeli ukuthi oneq.

20 Ezinye-ke zezindaba zikaZimri, logobe lwakhe alwenzayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayelir?

Ukubusa kukaOmri

21 Khona abantu bakoIsrayeli badabukana baba zingxenye ezimbili; ingxenye yabantu yalandela uTibini indodana kaGinathi ukuze bamenze inkosi, lengxenye yalandela uOmri.

22 Kodwa abantu abalandela uOmri babehlula abantu abalandela uTibini indodana kaGinathi; ngakho uTibini wafa, uOmri wasebusa.

23 Ngomnyaka wamatshumi amathathu lanye kaAsa inkosi yakoJuda uOmri wabusa phezu kukaIsrayeli, iminyaka elitshumi lambili; eTiriza wabusa iminyaka eyisithuphas.

24 Wathenga intaba yeSamariya kuShemeri ngamathalenta* esiliva amabili, wakha entabeni, wabiza ibizo lomuzi awakhayo ngebizo likaShemeri umnikazi wentaba, wathi yiSamariyat.

25 Kodwa uOmri wenza okubi emehlweni eNkosiu, wenza okubi okwedlula bonke ababengaphambi kwakhev.

26 Ngoba wahamba ngayo yonke indlela kaJerobhowamu indodana kaNebati, lesonweni sakhe, enza ngaso ukuthi uIsrayeli one, ukuyithukuthelisa iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli ngezinto zabo eziyizew.

27 Ezinye-ke zezindaba zikaOmri azenzayo lamandla akhe awenzayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli?

28 U-Omri waselala laboyise, wangcwatshelwa eSamariya. UAhabi indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaAhabi

29 UAhabi indodana kaOmri wasesiba yinkosi phezu kukaIsrayeli ngomnyaka wamatshumi amathathu lesificaminwembili kaAsa inkosi yakoJuda; uAhabi indodana kaOmri wabusa phezu kukaIsrayeli eSamariya iminyaka engamatshumi amabili lambili.

30 UAhabi indodana kaOmri wasesenza okubi emehlweni eNkosi okwedlula bonke ababekhona phambi kwakhex.

31 Kwasekusithi, njengokungathi kuyinto elula ukuhamba ezonweni zikaJerobhowamu indodana kaNebati, wathatha uJezebeli indodakazi kaEthibaliy inkosi yamaSidoni waba ngumkakhez. Wasehamba wakhonza uBhali, wamkhothamelaa.

32 Wasemisela uBhali ilathi endlini kaBhali ayeyakhile eSamariyab.

33 UAhabi wasesenza isixukuc. UAhabi wenza okwengezelelweyo ukuyithukuthelisa iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli, kulawo wonke amakhosi akoIsrayeli ayengaphambi kwakhed.

34 Ensukwini zakhe uHiyeli umBhetheli wakha iJerikoe; wabeka isisekelo sayo ngoAbiramu izibulo lakhe, wamisa amasango ayo ngoSegubi icinathunjana lakhe, njengokwelizwi leNkosi eyalikhuluma ngesandla sikaJoshuwa indodana kaNunif.

Ilizwi leNkosi lifika kuElija umprofethi

17UElija umTishibi wabahlali beGileyadi wasesithi kuAhabi: Kuphila kukaJehova, uNkulunkulu kaIsrayelia, engimi phambi kwakheb, kakuyikuba khona lamazolo lezuluc kuliminyaka, kuphela njengokwelizwi lamid.

2 Ilizwi leNkosi laselifika kuye lisithi:

3 Suka lapha, wena uphendukele empumalanga, uzicatshise esifuleni iKerithi, esiphambi kweJodani.

4 Kuzakuthi-ke unathe esifuleni; sengilaye amawabayi ukuthi akondle khona.

5 Wasehamba wenza njengokwelizwi leNkosi, ngoba wayahlala esifuleni iKerithi esiphambi kweJodani.

6 Amawabayi asemlethela isinkwa lenyama ekuseni, lesinkwa lenyama ntambama; wanatha esifuleni.

7 Kwasekusithi emva kwesikhathi isifula satsha, ngoba kwakungelazulu elizweni.

UElija lomfelokazi weZarefathi

8 Ilizwi leNkosi laselifika kuye lisithi:

9 Sukuma uye eZarefathi engeyeSidoni, uhlale khonae. Khangela, ngilayile owesifazana ongumfelokazi khona ukuthi akondle.

10 Wasukuma-ke waya eZarefathif. Lapho efika esangweni lomuzi, khangela, owesifazana ongumfelokazi wayelapho etheza inkunig; wasembiza wathi: Ake ungikhele amanzi amalutshwana ngenkezo ukuze nginathe.

11 Kwathi esahamba ukuyawathatha, wambiza wathi: Ake ungiphathele ucezu lwesinkwa esandleni sakho.

12 Wasesithi: Kuphila kukaJehova uNkulunkulu wakhoh, kangilaqebelengwana, kuphela impuphu egcwala isandla embizeni lamafutha ayingcosana esiphisweni; khangela-ke ngithezai izinkuni ezimbili ukuze ngingene ngizilungisele khona mina lendodana yami, ukuze sidle sifej.

13 UElija wasesithi kuye: Ungesabi; hamba wenze njengokwelizwi lakho, kodwa ngenzela kuqala iqebelengwana elincinyane ngakho, ulilethe lapha kimi, ngemva kwalokho-ke wenzele wena lendodana yakho.

14 Ngoba itsho njalo iNkosi uNkulunkulu wakoIsrayeli: Imbiza yempuphu kayiyikuphela, lesiphiso samafutha kasiyikuswela, kuze kube lusuku iNkosi ezanisa ngalo izulu ebusweni bomhlaba.

15 Wasehamba wenza njengokwelizwi likaElija. Njalo yena kanye laye lendlu yakhe badla okwensuku ezinengi.

16 Imbiza yempuphu kayiphelanga lesiphiso samafutha kasiswelanga, njengokwelizwi leNkosi eyalikhuluma ngesandla sikaElija.

17 Kwasekusithi emva kwalezizinto, indodana yowesifazana, inkosikazi yendlu, yagula; lomkhuhlane wayo wawulamandla kangangokuthi akwaze kwasala umphefumulo kuyo.

18 Wasesithi kuElija: Ngilani lawek, muntu kaNkulunkulul? Uze kimi ukuze kukhumbuleke isono sami lokubulala indodana yami nam?

19 Wasesithi kuye: Nginika indodana yakho. Waseyithatha esifubeni sakhe, wayenyusela endlini ephezulu lapho ayehlala khona, wayilalisa embhedeni wakhen.

20 Wasekhala eNkosini wathi: Nkosi Nkulunkulu wami, umehlisele ububi lalo umfelokazi engingenise kwakhe ngokubulala indodana yakhe nao?

21 Wasezelulela phezu komntwana kathathu, wakhala eNkosini wathi: Nkosi Nkulunkulu wami, ake ubuyele umphefumulo walumntwana phakathi kwakhep.

22 INkosi yasilizwa ilizwi likaElija, umphefumulo womntwana wasubuyela phakathi kwakhe, wasebuya ephilaq.

23 UElija wasemthatha umntwana, wamehlisa esuka endlini ephezulu waya endlini, wamnika unina; uElija wasesithi: Bona, indodana yakho iyaphilar.

24 Owesifazana wasesithi kuElija: Khathesi sengisazis lokhu, ukuthi ungumuntu kaNkulunkulu, ukuthi ilizwi leNkosi elisemlonyeni wakho liliqinisot.

UElija uthuma uObhadiya kuAhabi

18Kwasekusithi emva kwensuku ezinengi ilizwi leNkosi lafika kuElija ngomnyaka wesithathu lisithi: Hamba, uziveze kuAhabia, sengizanisa izulu ebusweni bomhlabab.

2 UElija wasesiya ukuziveza kuAhabi. Njalo indlala yayilamandla eSamariya.

3 UAhabi wasebiza uObhadiya owayephezu kwendlu yakhe. UObhadiya wayeyesaba-ke kakhulu iNkosi.

4 Ngoba kwathi lapho uJezebeli ebhubhisa1 abaprofethi beNkosi, uObhadiya wathatha abaprofethi abalikhulu, wabafihla ngamadoda angamatshumi amahlanu ebhalwini, wabondla ngesinkwa langamanzi.

5 UAhabi wasesithi kuObhadiya: Hamba elizweni uye emithonjeni yonke yamanzi lezifuleni zonke; mhlawumbe singathola utshani, silondoloze amabhiza lezimbongolo kuphila, ukuze singabhubhisi okwezifuyo.

6 Basebesehlukaniselana ilizwe ukuthi badabule phakathi kwalo; uAhabi wahamba ngenye indlela yedwa, uObhadiya laye wahamba ngenye indlela yedwa.

7 Kwasekusithi uObhadiya esendleleni, khangela-ke, uElija wamhlangabeza; wamnanzelela, wawa ngobuso bakhe wathi: Nguwe yini, nkosi yami, Elija?

8 Wasesithi kuye: Yimi. Hamba uyetshela inkosi yakho ukuthi: Khangela, uElija ulapha.

9 Wasesithi: Ngoneni ukuthi unikele inceku yakho esandleni sikaAhabi ukuthi angibulale?

10 Kuphila kukaJehova uNkulunkulu wakho, kakulasizwe lombuso inkosi yami engathumelanga kukho ukukudinga. Lapho besithi: Kakho; yafungisa lowombuso lalesosizwe ukuthi kabakutholanga.

11 Khathesi-ke uthi: Hamba utshele inkosi yakho ukuthi: Khangela, uElija ulapha.

12 Kuzakuthi-ke sengisukile kuwe, uMoya weNkosi akuthwale akuse lapho engingazi khonac; lapho sengifike ngatshela uAhabi, angakutholi, uzangibulala; kodwa mina inceku yakho ngiyayesaba iNkosi kusukela ebutsheni bami.

13 Kakutshelwanga inkosi yami yini engakwenzayo lapho uJezebeli ebulala abaprofethi beNkosi, ukuthi ngafihla amadoda alikhulu kubaprofethi beNkosi, ngamadoda angamatshumi amahlanu ebhalwini, ngabondla ngesinkwa langamanzi?

14 Khathesi-ke uthi: Hamba uyetshela inkosi yakho ukuthi: Khangela uElija ulapha. Abesengibulala.

15 UElija wasesithi: Kuphila kukaJehova wamabandla engimi phambi kwakhed, oqotho lamuhla ngizaziveza kuye.

16 Ngakho uObhadiya wahamba ukuhlangabeza uAhabi, wamtshela; loAhabi wayahlangabeza uElija.

17 Kwasekusithi uAhabi ebona uElija, uAhabi wathi kuye: Nguwe yinie ongumhluphi kaIsrayelif?

18 Wasesithi: Kangimhluphanga uIsrayeli, kodwa nguwe lendlu kayihlog, ngokuyitshiya kwenu imilayo yeNkosih, lalandela oBhalii.

19 Ngakho-ke thuma, ubuthanisele kimi uIsrayeli wonke entabeni iKharmelij, labaprofethi bakaBhali abangamakhulu amane lamatshumi amahlanu labaprofethi bezixuku abangamakhulu amanek abadla etafuleni likaJezebelil.

20 Ngakho uAhabi wathuma phakathi kwabo bonke abantwana bakoIsrayeli, wabuthanisa abaprofethim entabeni iKharmelin.

UElija labaprofethi bakaBhali eKharmeli

21 UElija wasesondela ebantwini bonke wathi: Koze kube nini liqhula emicabangweni emibili? Uba iNkosi inguNkulunkulu, landelani yonao; kodwa uba kunguBhali, mlandeleni. Kodwa abantu kabamphendulanga ngalizwi.

22 UElija wasesithi ebantwini: Mina ngedwa ngingumprofethi weNkosi oseleyop; kodwa abaprofethi bakaBhali ngamadoda angamakhulu amane lamatshumi amahlanuq.

23 Ngakho kabasinike amajongosi amabili, bazikhethele ijongosi elilodwa, baliqume iziqa, bazibeke phezu kwenkuni, bangafaki mlilo; lami ngizalungisa elinye ijongosi, ngilibeke phezu kwenkuni, ngingafaki mlilo.

24 Njalo bizani ibizo likankulunkulu wenu, lami ngizabiza ibizo leNkosi; uNkulunkulu ozaphendula ngomlilo nguye uNkulunkulur. Bonke abantu basebephendula bathi: Lelilizwi lilungile.

25 UElija wasesithi kubaprofethi bakaBhali: Zikhetheleni ijongosi elilodwa, lililungise kuqala, ngoba libanengi, libize ibizo likankulunkulu wenu, kodwa lingafaki mlilo.

26 Basebethatha ijongosi ababelinikiwe, balilungisa, babiza ibizo likaBhali kusukela ekuseni kwaze kwaba semini, besithi: Bhali, siphendule! Kodwa kakubanga lalizwi, kakubanga lophendulayo. Basebeseqa phezu kwelathi elalenziwe.

27 Kwasekusithi emini uElija wadlala ngabo wathi: Memezani ngelizwi elikhulu, ngoba ungunkulunkulu; ngoba uyanakana, loba umonyukile, kumbe usekuhambeni, mhlawumbe ulele, njalo kudingeka ukuthi avuswe.

28 Basebememeza ngelizwi elikhulu, bazisika njengokomkhuba wabo ngezinkemba langemikhonto, kwaze kwantshaza igazi kubos.

29 Kwasekusithi sekwedlulile imini, baprofetha kwaze kwaba sekunikelweni komnikelot, kakubanga lelizwi, njalo kakubanga lophendulayo, njalo kakubanga lonakekelayou.

30 UElija wasesithi ebantwini bonke: Sondelani kimi. Bonke abantu basebesondela kuye. Waselungisa ilathi leNkosi elaselidilikilev.

31 UElija wasethatha amatshe alitshumi lambili, ngokwenani lezizwe zamadodana kaJakobe, okwafika kuye ilizwi leNkosi lisithi: Ibizo lakho lizakuba nguIsrayeliw.

32 Ngalawomatshe wasesakha ilathi ebizweni leNkosi, wenza umgelo ozingelezela ilathi, ngokwesilinganiso samaseya* amabili enhlanyelo.

33 Waselungisa inkuni, waliquma iziqa ijongosi, walibeka phezu kwenkunix, wasesithi: Gcwalisani izimbiza ezine ngamanzi, liwathele phezu komnikelo wokutshiswa laphezu kwenkuniy.

34 Wasesithi: Kwenzeni okwesibili. Bakwenza okwesibili. Wathi: Kwenzeni okwesithathu. Basebekwenza okwesithathu.

35 Amanzi asehamba azingelezela ilathi, lomgelo lawo wawugcwalisa ngamanziz.

36 Kwasekusithi ekunikelweni komnikelo uElija umprofethi wasondela wathi: Nkosi, Nkulunkulu kaAbrahama, uIsaka, loIsrayelia, kakwaziwe lamuhla ukuthi unguNkulunkulu koIsrayelib, lami ngiyinceku yakho, lokuthi ngizenzile zonke lezizinto njengokwelizwi lakhoc.

37 Ngiphendule, Nkosi, ungiphendule, ukuze lababantu bazi ukuthi wena uyiNkosi uNkulunkulu, lokuthi uyiphendulile futhi inhliziyo yabo.

38 Wasusehla umlilo weNkosi, waqothula umnikelo wokutshiswa lenkuni lamatshe lothuli, wakhotha lamanzi asemgelwenid.

39 Kwathi abantu bonke bekubona bathi mbo ngobuso babo, bathi: UJehova nguye onguNkulunkulu; uJehova nguye onguNkulunkulue.

40 UElija wasesithi kibo: Babambeni abaprofethi bakaBhali, kungaphunyuki lamunye wabo. Basebebabamba. UElija wasebehlisela esifuleni iKishonif, wababulalela khonag.

Ukuphela kwendlala

41 UElija wasesithi kuAhabi: Yenyuka, udle unathe, ngoba kulomsindo wobunengi bezulu.

42 UAhabi wasesenyuka ukuyakudla lokunatha. UElija wasesenyukela engqongeni yeKharmelih; wakhothamela phansi emhlabathini, wafaka ubuso bakhe phakathi kwamadolo akhei.

43 Wasesithi encekwini yakhe: Yenyuka khathesi, ukhangele ngaselwandle. Yasisenyuka, yakhangela, yathi: Kakulalutho. Wasesithi: Buyela, kasikhombisa.

44 Kwasekusithi ngesikhathi sesikhombisa yathi: Khangela, iyezana elingangesandla somuntu lisenyuka olwandlej. Wasesithi: Yenyuka uyetshela uAhabi: Bophela inqola, wehle, hlezi izulu likuvalelek.

45 Kwasekusithi kungakafiki lesosikhathi isibhakabhaka sasesisiba mnyama ngamayezi langomoya, kwaba lezulu elikhulu. UAhabi wasegada, waya eJizereyelil.

46 Lesandla seNkosi sasiphezu kukaElijam; wabopha ukhalo lwakhe, wagijima phambi kukaAhabin, uze ufike eJizereyelio.

UElija ubalekela eHorebe

19UAhabi wasetshela uJezebeli konke uElija ayekwenzile, labo bonke ababulalayo, bonke abaprofethi, ngenkembaa.

2 Khona uJezebeli wathuma isithunywa kuElija esithi: Kabenze njalo onkulunkulu, bengezelele njalo, uba ngalesisikhathi kusasa ngingenzi impilo yakho ibe njengempilo yomunye wabob.

3 Esekubonile, wasukuma, wahamba ngenxa yempilo yakhe, wafika eBherishebha engeyakoJudac, watshiya khona inceku yakhe.

4 Kodwa yena wahamba uhambo losuku enkangala, wafika wahlala ngaphansi kwesihlahla serotemu*, wacela ukuthi umphefumulo wakhe ufe, wathi: Kwanele, khathesi, Nkosi, thatha impilo yami, ngoba kangingcono kulabobabad.

5 Esecambalele elele ngaphansi kwesihlahla esithile serotemu, khangela-ke, khonokho ingilosi yamthinta, yathi kuye: Vuka udle.

6 Wasethalaza, khangela-ke, ekhanda lakhe iqebelengwana losiwe emalahleni, lesigxingi samanzi; wasesidla wanatha, waphinda walala.

7 Ingilosi yeNkosi yasifika ngokwesibili, yamthinta yathi: Vuka udle; ngoba uhambo lwakho lukhulu kakhulu kuwe.

8 Wasevuka wadla wanatha, wahamba ngamandla alokhokudla insuku ezingamatshumi amane lobusuku obungamatshumi amanee, waze wafika eHorebe intaba kaNkulunkuluf.

9 Wasengena lapho ebhalwini, walala khona ubusuku. Khangela-ke, ilizwi leNkosi lafika kuye lathi kuye: Wenzani lapha, Elija?

10 Wathi: Bengitshiseka lokutshisekela iNkosi, uNkulunkulu wamabandlag, ngoba abantwana bakoIsrayeli basitshiyile isivumelwano sakho, badiliza amalathi akhoh, babulala abaprofethi bakho ngenkembai; yimi ngedwa engiseleyo, njalo badinga impilo yami ukuyisusaj.

11 Wasesithi: Phuma ume entabeni phambi kweNkosi. Khangela-ke, iNkosi yadlulak. Umoya omkhulu olamandla wasudabula izintaba, waqhekeza amadwala phambi kweNkosi; kodwa iNkosi yayingekho emoyeni. Lemva komoya ukunyikinyeka komhlaba; kodwa iNkosi yayingekho ekunyikinyekeni komhlaba.

12 Lemva kokunyikinyeka komhlaba umlilo; kodwa iNkosi yayingekho emlilwenil. Njalo emva komlilo ilizwi elincinyane elinyenyezayom.

13 Kwasekuthi uElija elizwa, wathandela ubuso bakhe ngesembatho sakhe, waphuma wema emlonyeni wobhalun. Khangela-ke, leza kuye ilizwi lathi: Wenzani lapha, Elijao?

14 Wathi: Bengitshisekela lokutshisekela iNkosi, uNkulunkulu wamabandla, ngoba abantwana bakoIsrayeli basitshiyile isivumelwano sakho, badiliza amalathi akho, babulala abaprofethi bakho ngenkemba; yimi ngedwa engiseleyo, njalo badinga impilo yami ukuyisusap.

15 INkosi yasisithi kuye: Hamba, ubuyele ngendlela yakho uye enkangala yeDamasekoq; lapho usufikile ugcobe uHazayeli abe yinkosi phezu kweSiriyar,

16 loJehu indodana kaNimshi umgcobe abe yinkosi phezu kukaIsrayelis, loElisha indodana kaShafati weAbeli-Mehola umgcobe abe ngumprofethi esikhundleni sakhot.

17 Kuzakuthi-ke ozaphepha enkembeni kaHazayeliu uJehu uzambulalav, lozaphepha enkembeni kaJehu uElisha uzambulalaw.

18 Kodwa ngitshiyile koIsrayeli abazinkulungwane eziyisikhombisa, wonke amadolo angazanga aguqe kuBhalix, lawo wonke umlomo ongazanga umangey.

Ubizo lukaElisha

19 Wasesuka lapho, wafica uElisha indodana kaShafati; wayelima ngezipani zenkabi zamajogwe alitshumi lambili phambi kwakhe, yena wayelesetshumi lambili. UElija wesesedlula eceleni kwakhe, waphosela isembatho sakhe phezu kwakhez.

20 Wasetshiya izinkabi, wagijima elandela uElija, wathi: Ake ngange ubaba lomama, besengikulandela. Wasesithi kuye: Hamba ubuyele, ngoba ngenzeni kuwea?

21 Wasebuyela ekumlandeleni, wathatha isipani senkabi, wasihlaba, langezikhali zenkabi wapheka inyama yazo, wayinika abantu, bayidlab. Wasesuka elandela uElijac, wamsebenzelad.

UAhabi unqoba amaSiriya

20UBenihadadi inkosi yeSiriya wasebutha ibutho lakhe lonkea, elamakhosi angamatshumi amathathu lambili, lamabhiza lezinqola. Wenyuka wayavimbezela iSamariya, walwa layob.

2 Wathuma izithunywa kuAhabi inkosi yakoIsrayeli, emzini, wathi kuye: Utsho njalo uBenihadadi:

3 Isiliva sakho legolide lakho ngokwami, labafazi bakho labantwana bakho abahle ngabami.

4 Inkosi yakoIsrayeli yasiphendula yathi: Njengokwelizwi lakho, nkosi yami, nkosi, ngingowakho, lakho konke engilakho.

5 Izithunywa zasezibuyela zathi: Utsho njalo uBenihadadi uthi: Lanxa ngithumele kuwe ngisithi: Isiliva sakho legolide lakho labafazi bakho labantwana bakho, kunike mina;

6 kube kanti phose ngalesisikhathi kusasa ngizathuma kuwe izinceku zami, zizaguduza indlu yakho lezindlu zezinceku zakho; kuzakuthi-ke, yonke into ethandekayo emehlweni akho, zizayifaka esandleni sazo ziyithathe.

7 Ngakho inkosi yakoIsrayeli yabiza bonke abadala belizwe yathic: Ake linanzelele libone ukuthi lo udinga ububi, ngoba uthumele kimi ngabafazi bami langabantwana bami langesiliva sami langegolide lami, njalo kangimalelangad.

8 Bonke abadala labo bonke abantu basebesithi kuyo: Ungalaleli, njalo ungavumi.

9 Wasesithi kuzo izithunywa zikaBenihadadi: Tshelani inkosi yami, inkosi ukuthi: Konke eyakuthumela encekwini yayo kuqala ngizakwenza; kodwa linto kangilamandla okuyenza. Izithunywa zasezihamba, zayibuyisela ilizwi.

10 UBenihadadi wasethumela kuye wathi: Kabenze njalo onkulunkulu kimi, bengezelele njaloe, uba ubhuqu lweSamariya lungenela izandla ezigcweleyo zabo bonke abantu abangilandelayo.

11 Inkosi yakoIsrayeli yasiphendula yathif: Mtsheleni: Lowo obhinca izikhali kangaziqakisi njengozikhululayog.

12 Kwasekusithi esizwa lelilizwi esanathah, yena lamakhosi emadumbeni, wathi ezincekwini zakhe: Zimiseni! Zasezizimisa ukumelana lomuzi.

13 Khangela-ke, umprofethi othile wasondela kuAhabi inkosi yakoIsrayeli, wathi: Itsho njalo iNkosi: Uyalibona lelixuku lonke elikhulu yini? Khangela, ngizalinikela esandleni sakho lamuhlai, njalo uzakwazi ukuthi mina ngiyiNkosij.

14 UAhabi wasesithi: Ngobani? Wasesithi: Itsho njalo iNkosi: Ngamajaha abaphathi bezabelo. Wasesithi: Ngubani uzaqalisa impi? Wasesithi: Wena.

15 Wasebala amajaha abaphathi bezabelo, ayengamakhulu amabili lamatshumi amathathu lambili; lemva kwawo wabala bonke abantu, bonke abantwana bakoIsrayeli, izinkulungwane eziyisikhombisa.

16 Basebephuma emini, uBenihadadi esenathe wadakwa emadumbeni, yena lamakhosi, amakhosi angamatshumi amathathu lambili ayemsizak.

17 Amajaha abaphathi bezabelo asephuma kuqala. UBenihadadi wasethuma, basebemtshela besithi: Kuphume amadoda eSamariya.

18 Wasesithi: Loba ephumele ukuthula, abambeni ephila; loba-ke ephumele impi, abambeni ephila.

19 Lala aphuma emzini, amajaha abaphathi bezabelo, lebutho elawalandelayo.

20 Babulala, ngulowo lalowo umuntu wakhe. AmaSamariya asebaleka, uIsrayeli wasexotshana lawo, kodwa uBenihadadi inkosi yeSiriya waphunyuka ngebhiza kanye labagadi bamabhiza.

21 Inkosi yakoIsrayeli yasiphuma, yatshaya amabhiza lenqola, yatshaya phakathi kwamaSiriya ngokubulala okukhulul.

22 Lowomprofethi wasesondelam enkosini yakoIsrayelin wathi kuyo: Hamba, uziqinise, unanzelele njalo ubone okwenzayo; ngoba ekuthwaseni komnyaka inkosi yeSiriya izakwenyuka imelane laweo.

23 Lezinceku zenkosi yeSiriya zathi kuyo: Onkulunkulu babo bangonkulunkulu bezintaba, yikho belamandla kulathi; kube kanti asilwe labo emagcekeni, sibili sizabehlulap.

24 Ngakho yenza linto: Susa amakhosi, ngulowo lalowo endaweni yakhe, ubeke izinduna esikhundleni sawo;

25 njalo wena zibalele ibutho njengebutho eliwileyo kuwe, lebhiza njengebhiza, lenqola njengenqola; njalo sizakulwa labo emagcekeni, isibili sizabehlulaq. Yasilalela ilizwi labo, yenza njalo.

26 Kwasekusithi ekuthwaseni komnyaka uBenihadadi wabala amaSiriya, wenyukela eAfeki ekulweni loIsrayelir.

27 Abantwana bakoIsrayeli babalwa-ke, banikwa imiphako, basebephuma ukumelana lawo; abantwana bakoIsrayeli bamisa inkamba phambi kwawo njengemihlanjana yembuzi emibili, kodwa amaSiriya agcwala ilizwe.

28 Kwasekusondela umuntu kaNkulunkulus, wakhuluma enkosini yakoIsrayeli wathi: Itsho njalo iNkosi: Ngenxa yokuthi amaSiriya athe: INkosi inguNkulunkulu wezintaba, kodwa kayisuye uNkulunkulu wezihotshat, ngakho ngizanikela esandleni sakho lelixuku lonke elikhulu, njalo lizakwazi ukuthi mina ngiyiNkosiu.

29 Basebemisa inkamba, enye iqondene lenye, insuku eziyisikhombisa. Kwasekusithi ngosuku lwesikhombisa impi yadibana; abantwana bakoIsrayeli basebetshaya ngosuku lunye amaSiriya azinkulungwane ezilikhulu ahamba ngenyawo.

30 Labaseleyo babalekela eAfeki emziniv; lomduli wawela phezu kwamadoda ayizinkulungwane ezingamatshumi amabili lesikhombisa ayesele. UBenihadadi laye wabaleka, wangena emzini ekamelweni elingaphakathi.

31 Lezinceku zakhe zathi kuye: Khangela-ke, sizwile ukuthi amakhosi endlu yakoIsrayeli angamakhosi alesihawu; ake sifake amasaka enkalweni zethu, lamagoda emakhanda ethuw, siphumele enkosini yakoIsrayeli; mhlawumbe izagcina umphefumulo wakho uphilex.

32 Basebethandela amasaka enkalweni zabo, lamagoda emakhanda abo, bafika enkosini yakoIsrayeliy, bathi: Inceku yakho uBenihadadi ithi: Ake ungiyekele ngiphile. Yasisithi: Usaphila yini? Ungumfowethu.

33 Lamadoda aqaphela ngokukhuthala aphangisa ukukuhluthuna kuyo, athi: Umfowenu uBenihadadi. Yasisithi: Hambani liyemthatha. UBenihadadi wasephumela kuyo, yamkhweza enqoleniz.

34 Wasesithi kuyo: Imizi ubaba ayithatha kuyihlo ngizayibuyiselaa; futhi ungazenzela izitalada eDamasekob njengokwenza kukababa eSamariya. Khona uAhabi wathi: Mina ngizakuyekela uhambe ngalesisivumelwano. Yasisenza laye isivumelwano yamyekela ehambac.

35 Umuntu othile wamadodana abaprofethid wasesithi kumakhelwane wakhe ngelizwi leNkosi uNkulunkulu: Ake ungitshaye. Kodwa lowomuntu wala ukumtshayae.

36 Wasesithi kuye: Ngenxa yokuthi ungalilalelanga ilizwi leNkosi, khangela, ekusukeni kwakho kimi isilwane sizakutshayaf. Wasesuka kuye, lesilwane samfica, sambulala.

37 Wasethola omunye umuntu wathi: Ake ungitshaye. Lalowomuntu wamtshaya lokumtshaya emlimaza.

38 Ngakho umprofethi wasuka, wamelela inkosi endleleni, ezifihle isimo ngelembu emehlwenig.

39 Kwasekusithi inkosi idlula, yena wamemeza enkosini wathi: Inceku yakho yaphuma phakathi kwempi; khangela-ke, umuntu waphambuka, waletha umuntu kimi, wathi: Londoloza lumuntu; uba elahleka lokulahleka, khona impilo yakho izakuba sesikhundleni sempilo yakhe, kumbe uhlawule ngethalenta* lesilivah.

40 Kwasekusithi inceku yakho isaphathekile lapha lalaphaya, yena wayengekho. Inkosi yakoIsrayeli yasisithi kuye: Sinjalo isahlulelo sakho, ususiqumile wenai.

41 Wasephangisa walisusa ilembu emehlweni akhe. Inkosi yakoIsrayeli yasimazi ukuthi ungowabaprofethij.

42 Wasesithi kuyo: Itsho njalo iNkosi: Ngoba umyekele ukuthi aphume esandleni umuntu engimmisele ukumtshabalalisa, ngakho impilo yakho izakuba sesikhundleni sempilo yakhe, labantu bakho esikhundleni sabantu bakhek.

43 Inkosi yakoIsrayelil yasisiya endlini yayo inyukumele, ithukuthele, yafika eSamariyam.

UAhabi lesivini sikaNabothi

21Kwasekusithi emva kwalezizinto uNabothi umJizereyeli wayelesivini esasiseJizereyelia phansi kwesigodlo sikaAhabi inkosi yeSamariya.

2 UAhabi wasekhuluma loNabothi esithi: Ngipha isivini sakho ukuze sibe kimi yisivande semibhida, ngoba siseduze phansi kwendlu yami; ngizakunika isivini esingcono kulaso esikhundleni saso; uba kukuhle emehlweni akho, ngizakunika imali ngentengo yasob.

3 Kodwa uNabothi wathi kuAhabi: Kakube khatshana lami ngeNkosi ukuthi ngikunike ilifa labobabac.

4 UAhabi wasengena endlini yakhe enyukumele ethukuthele ngenxa yelizwi uNabothi umJizereyeli ayelikhulume kuye, ngoba wayethe: Kangiyikukunika ilifa labobaba. Wasecambalala embhedeni wakhe, waphendula ubuso bakhe, kadlanga ukudlad.

5 UJezebeli umkakhe wasesiza kuye wathi kuye: Kungani umoya wakho usineme ukuze ungadli ukudla?

6 Wasesithi kuye: Ngoba ngikhulume loNabothi umJizereyeli ngithe kuye: Nginike isivini sakho ngemali, loba uba uthanda ngizakunika isivini esikhundleni saso; wasesithi: Kangiyikukunika isivini sami.

7 UJezebeli umkakhe wasesithi kuye: Khathesi nguwe obusa umbuso wakoIsrayeli? Vuka udle isinkwa, lenhliziyo yakho ithokoze; ngizakunika mina isivini sikaNabothi umJizereyelie.

8 Wasebhala izincwadi ngebizo likaAhabi, wazidinda ngophawu lwakhef, wazithumela izincwadi ebadaleni lakuzikhulu, ababesemzini wakhe, behlala loNabothig.

9 Wasebhala ezincwadini esithi: Memezelani izilo lokudla, limhlalise uNabothi ngaphezulu kwabantu;

10 beselihlalisa amadoda amabili, amadodana kaBheliyali, maqondana laye ukuthi afakaze emelene layeh esithi: Uthukei uNkulunkulu lenkosij. Beselimkhuphela phandle limkhande ngamatshe aze afe.

11 Lamadoda alumuzi wakhe, abadala lezikhulu ababehlala emzini wakhe, benza njengokuthumela kukaJezebeli kuwo, njengokubhalwe ezincwadini ayewathumele zona.

12 Amemezela izilo lokudla, ahlalisa uNabothi phezulu kwabantuk.

13 Asengena amadoda amabili, amadodana kaBheliyali, ahlala maqondana laye; lamadoda kaBheliyali afakaza emelene laye, emelene loNabothi, phambi kwabantul, esithi: UNabothi uthuke uNkulunkulu lenkosim. Basebemkhuphela ngaphandle komuzi, bamkhanda ngamatshe waze wafa.

14 Basebethumela kuJezebeli besithi: UNabothi usekhandwe ngamatshe wafa.

15 Kwasekusithi uJezebeli esezwile ukuthi uNabothi usekhandwe ngamatshe wafa, uJezebeli wathi kuAhabi: Vuka uthathe isivini sikaNabothi umJizereyeli sibe ngesakho, ala ukukunika sona ngemali, ngoba uNabothi kaphili, kodwa ufile.

16 Kwasekusithi uAhabi esezwile ukuthi uNabothi ufile, uAhabi wasukuma ukwehlela esivinini sikaNabothi umJizereyeli, ukusithatha sibe ngesakhe.

17 Kwasekufika ilizwi leNkosi kuElijan umTishibio lisithi:

18 Sukuma wehle ukuhlangabeza uAhabi inkosi yakoIsrayeli, oseSamariyap; khangela, usesivinini sikaNabothi, ehlele khona ukuze asithathe sibe ngesakhe.

19 Uzakhuluma kuye uthi: Itsho njalo iNkosi: Ubulele futhi wathatha yini kwaba ngokwakho? Njalo uzakhuluma kuye uthi: Itsho njalo iNkosi: Endaweni lapho izinja ezikhothe khona igazi likaNabothi, izinja zizakhotha igazi lakho, ngitsho elakhoq.

20 UAhabi wasesithi kuElija: Ungificile yini, sitha samir? Wasesithi: Ngikutholile, ngoba uzithengisile ukwenza okubi emehlweni eNkosis.

21 Khangela, ngizakwehlisela ububit, ngiqothule inzalo yakhou, ngiqume asuke kuAhabi ochamela emduliniv, lovalelweyo lokhululekileyo koIsrayeliw.

22 Njalo ngizakwenza indlu yakho ibe njengendlu kaJerobhowamu indodana kaNebatix lanjengendlu kaBahasha indodana kaAhiyay, ngenxa yesicunulo ongicunule ngaso, wenza uIsrayeli onez.

23 LangoJezebeli laye iNkosi yakhuluma isithi: Izinja zizamudla uJezebeli emthangaleni weJizereyelia.

24 OkaJerobhowamu ofela phakathi komuzi zizamudla izinja, lofela egangeni zizamudla inyoni zamazulub.

25 Kodwa kakubanga khona onjengoAhabic owazithengisa ukwenza okubi emehlweni eNkosid, uJezebeli umkakhe amkhuthazayo.

26 Wenza amanyala kakhulu ngokulandela izithombee, njengakho konke amaAmori akwenzayof, iNkosi eyawaxotsha elifeni phambi kwabantwana bakoIsrayeli.

27 Kwasekusithi uAhabi esizwa lamazwi wadabula izigqoko zakheg, wafaka isaka phezu komzimba wakheh, wazila ukudlai, walala ngesaka, wahamba buthakathaka.

28 Ilizwi leNkosi laselifika kuElija umTishibi lisithi:

29 Ubonile yini ukuthi uAhabi uzithobe phambi kwami? Ngenxa yokuthi ezithobile phambi kwami kangiyikuletha ububi ensukwini zakhe; ensukwini zendodana yakhe ngizaletha lobububi endlini yakhej.

UMikhaya ukhuluma ngokunqotshwa kukaAhabi loJehoshafathi

22Bahlala-ke iminyaka emithathu kungekho impi phakathi kweSiriya loIsrayeli.

2 Kwasekusithi ngomnyaka wesithathua uJehoshafathi inkosi yakoJudab wehlela enkosini yakoIsrayelic.

3 Inkosi yakoIsrayeli yasisithi encekwini zayo: Liyazi yini ukuthi iRamothi-Gileyadi ingeyethud? Kodwa sithule, singayithathi esandleni senkosi yeSiriya.

4 Yasisithi kuJehoshafathi: Uzahamba lami empini eRamothi-Gileyadi yini? UJehoshafathi wasesithi enkosini yakoIsrayeli: Nginjengawe, njengabantu bami banjalo abantu bakho, njengamabhiza ami anjalo amabhiza akhoe.

5 UJehoshafathi wasesithi enkosini yakoIsrayeli: Akubuze lamuhla ilizwi leNkosi.

6 Inkosi yakoIsrayeli yasibuthanisa abaprofethi abangaba ngamadoda angamakhulu amane, yathi kubo: Ngihambe yini ukuyamelana leRamothi-Gileyadi empini kumbe ngiyekele? Basebesithi: Yenyuka, ngoba iNkosi izayinikela esandleni senkosif.

7 UJehoshafathi wasesithi: Kakusekho yini lapha umprofethi weNkosi esingambuzag?

8 Inkosi yakoIsrayeli yasisithi kuJehoshafathi: Kusekhona indoda eyodwa, uMikhaya indodana kaImla, esingabuza ngaye eNkosini, kodwa mina ngiyamzonda, ngoba kaprofethi okuhle ngami, kodwa okubi. UJehoshafathi wasesithi: Inkosi ingatsho njalo.

9 Inkosi yakoIsrayeli yasibiza induna yathi: Landa masinyane uMikhaya indodana kaImla.

10 Inkosi yakoIsrayeli loJehoshafathi inkosi yakoJuda babehlezi, ngulowo lalowo esihlalweni sakhe sobukhosi, begqoke izembatho zabo, besebaleni lokubhulela ekungeneni kwesango leSamariyah, njalo bonke abaprofethi babeprofetha phambi kwabo.

11 UZedekhiya indodana kaKhenahana wasezenzela izimpondo zensimbii, wathi: Itsho njalo iNkosi: Ngalezi uzahlaba amaSiriya uze uwaqedej.

12 Labo bonke abaprofethi baprofetha njalo, besithi: Yenyukela eRamothi-Gileyadi, uphumelele; ngoba uJehova uzayinikela esandleni senkosi.

13 Isithunywa esasiyebiza uMikhaya sakhuluma laye sathi: Khangela-ke, amazwi abaprofethi ngamlomo munye mahle enkosini; ake ilizwi lakho lifanane lelizwi lomunye wabo, ukhulume okuhle.

14 Kodwa uMikhaya wathi: Kuphila kukaJehovak, lokho iNkosi ekutshoyo kimi lokho ngizakukhulumal.

15 Esefikile enkosini, inkosi yathi kuye: Mikhaya, siye eRamothi-Gileyadi empini kumbe siyekele? Wasesithi kuyo: Yenyuka, uphumelele; ngoba uJehova uzayinikela esandleni senkosi.

16 Inkosi yasisithi kuye: Ngizakufungisa kuze kube kangaki ukuthi ungangitsheli lutho ngaphandle kweqiniso ebizweni leNkosi?

17 Wasesithi: Ngabona uIsrayeli wonke ehlakazekile phezu kwezintaba njengezimvu ezingelamelusi; uJehova wathi: Laba kabalankosi, kababuyele, ngulowo lalowo endlini yakhe ngokuthulam.

18 Inkosi yakoIsrayeli yasisithi kuJehoshafathi: Kangikutshelanga yini ukuthi kayikuprofetha okuhle ngami kodwa okubin?

19 Wasesithi: Ngakho zwana ilizwi leNkosi: Ngibone iNkosi ihlezi esihlalweni sayo sobukhosio, lamabutho wonke amazulu emi phansi kwayo ngakwesokunene sayo langakwesokhohlo sayop.

20 INkosi yasisithi: Ngubani ozahuga uAhabi ukuthi enyuke ayewela eRamothi-Gileyadi? Omunye-ke watsho njalo, lomunye watsho njalo.

21 Kwasekuphuma umoya, wema phambi kweNkosi wathi: Mina ngizamhuga.

22 INkosi yasisithi kuye: Ngani? Wasesithi: Ngizaphuma ngibe ngumoya wamanga emlonyeni wabo bonke abaprofethi bakheq. Yasisithi: Uzamhuga, njalo uzaphumelela; phuma wenze njalo.

23 Ngakho-ke, khangela, iNkosi ifake umoya wamanga emlonyeni walababaprofethi bakho bonke, njalo iNkosi ikhulume okubi ngawe.

24 UZedekhiya indodana kaKhenahana wasesondela, watshaya uMikhaya esihlathinir, wathi: UMoya weNkosi wedlula ngani esuka kimi ukuyakhuluma lawe?

25 UMikhaya wasesithi: Khangela, uzakubona mhlalokho lapho uzangena ekamelweni elingaphakathi ukuyacatsha.

26 Inkosi yakoIsrayeli yasisithi: Thatha uMikhaya, mbuyisele kuAmoni umbusi womuzi lakuJowashi indodana yenkosi,

27 uthi: Itsho njalo inkosi: Fakani lo entolongweni, limdlise isinkwa sohlupho lamanzi ohluphos ngize ngibuye ngokuthula.

28 UMikhaya wasesithi: Uba uphenduka isibili ngokuthulat, iNkosi kayikhulumanga ngami. Wasesithi: Zwanini, bantu, lina lonkeu.

29 Inkosi yakoIsrayeli loJehoshafathi inkosi yakoJuda basebesenyukela eRamothi-Gileyadi.

30 Inkosi yakoIsrayeli yasisithi kuJehoshafathi: Ngizazifihla isimo, ngingene empini, kodwa wena gqoka izembatho zakhov. Inkosi yakoIsrayeli yasizifihla isimo, yangena empiniw.

31 Inkosi yeSiriya yayilaye induna zezinqola ezingamatshumi amathathu lambili ayelazox, esithi: Lingalwi lomncinyane loba lomkhulu, kodwa lenkosi yakoIsrayeli kuphelay.

32 Kwasekusithi induna zezinqola zibona uJehoshafathi zona zathi: Isibili yiyo inkosi yakoIsrayeli. Zaseziphambuka ukulwa zimelene layoz; uJehoshafathi waseklabalalaa.

33 Kwasekusithi induna zezinqola zibona ukuthi kwakungeyisiyo inkosi yakoIsrayeli, zaphenduka ekuyilandeleni.

34 Umuntu othile wasedonsa idandili lakhe engananzeleli, wahlaba inkosi yakoIsrayeli phakathi kwenhlangano lebhatshi lensimbi; yasisithi kumtshayeli wenqola yayo: Phendula isandla sakho, ungikhuphe phakathi kwebutho, ngoba ngilimele kakhulu.

35 Impi yasikhula mhlalokho; njalo inkosi yayisekelwe enqoleni yayo iqondene lamaSiriya, yafa ntambama; igazi lenxeba lagelezela ngaphansi kwenqola.

36 Ekutshoneni kwelanga kwadabula isimemezelo ebuthweni sisithi: Wonke kaye emzini wakibo, laye wonke elizweni lakibo.

37 Ngakho inkosi yafa, yalethwa eSamariya; basebeyingcwaba inkosi eSamariya.

38 Omunye wasegezisa inqola echibini leSamariya, lezinja zakhotha igazi layo, lapho amawule ayegeza khona, njengokwelizwi leNkosi eyalikhulumayob.

39 Ezinye-ke zezindaba zikaAhabi, lakho konke akwenzayo, lendlu yempondo zendlovu ayakhayoc, lemizi yonke ayakhayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli?

40 UAhabi waselala laboyise. UAhaziya indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaJehoshafathi

41 UJehoshafathi indodana kaAsa waba-ke yinkosi phezu kukaJuda ngomnyaka wesine kaAhabi inkosi yakoIsrayeli.

42 Njalo uJehoshafathi wayeleminyaka engamatshumi amathathu lanhlanu lapho esiba yinkosi; wabusa eJerusalema iminyaka engamatshumi amabili lanhlanu. Lebizo likanina lalinguAzuba indodakazi kaShilehid.

43 Njalo wahamba ngayo yonke indlela kaAsa uyisee, kaphambukanga kuyo, ukwenza okulungileyo emehlweni eNkosi. Loba kunjalo indawo eziphakemeyo kazisuswanga; abantu babelokhu benikela imihlatshelo, betshisa impepha endaweni eziphakemeyof.

44 UJehoshafathi wasesenza ukuthula lenkosi yakoIsrayelig.

45 Ezinye-ke zezindaba zikaJehoshafathi, lobuqhawe abenzayo, lokuthi walwa njani, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJudah?

46 Lensali yezinkotshana ezazisele ensukwini zikaAsa uyise wayikhupha elizwenii.

47 Njalo eEdoma kwakungelankosij, umbambeli wayeyinkosik.

48 UJehoshafathil wenza imikhumbi yeThashishim ukuya eOfiri ukulanda igoliden; kodwa kayiyanga, ngoba imikhumbi yephukela eEziyoni-Geberio.

49 Ngalesosikhathi uAhaziya indodana kaAhabi wathi kuJehoshafathi: Inceku zami kazihambe lenceku zakho emikhunjini. Kodwa uJehoshafathi kafunanga.

50 UJehoshafathi waselala laboyise, wangcwatshelwa kuboyise emzini kaDavida uyise. UJoramu indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhep.

Ukubusa kukaAhaziya koIsrayeli

51 UAhaziya indodana kaAhabi waba yinkosi phezu kukaIsrayeli eSamariya ngomnyaka wetshumi lesikhombisa kaJehoshafathi inkosi yakoJuda; wabusa phezu kukaIsrayeli iminyaka emibiliq.

52 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi, wahamba ngendlela kayise, langendlela kanina, langendlela kaJerobhowamu indodana kaNebatir owenza uIsrayeli ones.

53 Wasekhonza uBhali, wakhothamela kuye, wayithukuthelisa iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, njengakho konke ayekwenzile uyiset.

UGWALO LWESIBILI

LWAMAKHOSI

Ukufa kukaAhaziya

1UMowabi wasevukelaa uIsrayeli emva kokufa kukaAhabib.

2 UAhaziya wasesiwa eminxibeni yewindi ekamelweni lakhe eliphezulu eliseSamariya, wagulac. Wathuma izithunywa, wathi kuzo: Hambani liyebuza kuBhali-Zebhubid unkulunkulu weEkhironie ukuthi ngizasila yini emkhuhlaneni lof.

3 Kodwa ingilosi yeNkosi yathi kuElija umTishibig: Sukuma, wenyuke ukuhlangabeza izithunywa zenkosi yeSamariya, uthi kizo: Kungenxa yokuthi kakulaNkulunkulu yini koIsrayeli ukuthi lihambe liyebuza kuBhali-Zebhubih unkulunkulu weEkhironii?

4 Ngakho-ke itsho njalo iNkosi: Umbheda owenyukele kuwo kawuyikwehla kuwo, ngoba uzakufa lokufa. UElija wasehamba.

5 Lapho izithunywa sezibuyele kuyo, wathi kuzo: Kungani selibuyile?

6 Zasezisithi kuyo: Umuntu wenyukile ukusihlangabeza, wathi kithi: Hambani libuyele enkosini elithumileyo, lithi kuyo: Itsho njalo iNkosi: Kungenxa yokuthi kakulaNkulunkulu koIsrayeli yini ukuthi uthumele ukubuza kuBhali-Zebhubij unkulunkulu weEkhironik? Ngakho umbheda owenyukele kuwo kawuyikwehla kuwo, ngoba sibili uzakufa.

7 Yasisithi kuzo: Besinjani isimo salowomuntu owenyukele ukulihlangabeza, wakhuluma kini lamazwi?

8 Basebesithi kuyo: Ubeyindoda eloboya, ebophe ngozwezwe lwesikhumba ekhalweni lwayol. Yasisithi: NguElija umTishibim.

9 Inkosi yasithuma kuye induna yabangamatshumi amahlanu labangamatshumi amahlanu bayo. Yasisenyukela kuye; khangela-ke, wayehlezi engqongeni yentaba; yathi kuye: Muntu kaNkulunkulu, inkosi ithe: Yehlan.

10 UElija wasephendula wathi enduneni yabangamatshumi amahlanu: Uba-ke ngingumuntu kaNkulunkulu, kakwehle umlilo ovela emazulwini uqothule wena labangamatshumi amahlanu bakho. Wasusehla umlilo uvela emazulwini, wayiqothula yona labangamatshumi amahlanu bayoo.

11 Yasibuya ithuma kuye enye induna yabangamatshumi amahlanu labangamatshumi amahlanu bayo. Yasiphendula yathi kuye: Muntu kaNkulunkulu, itsho njalo inkosi: Yehla masinyane.

12 UElija wasephendula wathi kubo: Uba ngingumuntu kaNkulunkulu, kakwehle umlilo ovela emazulwini uqothule wena labangamatshumi amahlanu bakho. Wasusehla umlilo kaNkulunkulu uvela emazulwini, wayiqothula yona labangamatshumi amahlanu bayop.

13 Yasithuma futhi induna yabangamatshumi amahlanu besithathu labangamatshumi amahlanu bayo. Leyonduna yesithathu yabangamatshumi amahlanu yasisenyuka yeza yawa ngamadolo ayo phambi kukaElija, yamncenga yathi kuye: Muntu kaNkulunkulu, ake ibe ligugu impilo yami lempilo yalezi inceku zakho ezingamatshumi amahlanu emehlweni akhoq.

14 Khangela, wehla umlilo uvela emazulwini, waqothula induna ezimbili zabangamatshumi amahlanu zokuqala labangamatshumi amahlanu azo; ngakho-ke kayibe ligugu impilo yami emehlweni akho.

15 Ingilosi yeNkosi yasisithi kuElija: Yehla laye, ungamesabi. Wasesukuma, wehla laye waya enkosini;

16 wathi kuyo: Itsho njalo iNkosi: Ngenxa yokuthi uthume izithunywa ukuyabuza kuBhali-Zebhubir, unkulunkulu weEkhironis, kungenxa yokuthi kakulaNkulunkulu koIsrayeli yini, ukubuza ilizwi lakhe? Ngakho-ke umbheda owenyukele kuwo kawuyikwehla kuwo, ngoba uzakufa lokufa.

17 Wasesifa njengokwelizwi leNkosi uElija ayelikhulumile. UJehoramu wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe, ngomnyaka wesibili kaJoramu indodana kaJehoshafathi inkosi yakoJuda, ngoba wayengelandodana.

18 Ezinye-ke zezindaba zikaAhaziya, azenzayo, kazibhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli?

UElija wenyukela ezulwini

2Kwasekusithi iNkosi isizamenyusela uElija emazulwini ngesivunguzanea, uElija wahamba loElishab bevela eGiligalic.

2 UElija wasesithi kuElisha: Akuhlale laphad, ngoba iNkosi ingithumile eBhethelie. Kodwa uElisha wathi: Kuphila kukaJehova lokuphila komphefumulo wakho, kangiyikukutshiyaf. Basebesehlela eBhetheli.

3 Lamadodana abaprofethi ayeseBhetheli aphuma eza kuElishag, athi kuye: Uyazi yini ukuthi iNkosi izayisusa inkosi yakho lamuhla ekhanda lakhoh? Wasesithi: Yebo, mina ngiyazi; thulani.

4 UElija wasesithi kuye: Elisha, akuhlale lapha, ngoba iNkosi ingithumile eJerikoi. Kodwa wathi: Kuphila kukaJehova lokuphila komphefumulo wakho, kangiyikukutshiyaj. Basebefika eJeriko.

5 Amadodana abaprofethi aseJeriko asesondela kuElisha, athi kuye: Uyazi yini ukuthi lamuhla iNkosi izasusa inkosi yakho ekhanda lakhok? Wasesithi: Yebo, mina ngiyazi; thulani.

6 UElija wasesithi kuye: Akuhlale lapha, ngoba iNkosi ingithumile eJodani. Kodwa wathi: Kuphila kukaJehova lokuphila komphefumulo wakho, kangiyikukutshiyal. Basebehamba bobabili.

7 Amadoda angamatshumi amahlanu awamadodana abaprofethi asesiyakuma khatshana maqondana labo; bona bobabili basebesima eJodani.

8 UElija wasethatha isembatho sakhe, wasigoqa, watshaya amanzim, asedabuka ngapha langapha; bobabili basebechapha emhlabathini owomileyon.

9 Kwasekusithi sebechaphile uElija wathi kuElisha: Cela engizakwenzela khona ngingakasuswa kuwe. UElisha wathi: Ake kuthi isabelo esiphindwe kabili somoya wakho sibe phezu kwamio.

10 Wasesithi: Ucele ulutho olulukhuni; uba ungibona lapha ngisuswa kuwe, kuzakuba njalo kuwe; kodwa uba kungenjalo, kakuyikuba njalo.

11 Kwasekusithi besahamba, behamba bekhuluma, khangela-ke, kwaba lenqola yomlilo lamabhiza omlilop, kwabehlukanisa bobabili1. UElija wasesenyukela emazulwini ngesivunguzane.

12 UElisha wasekubona wamemeza wathi: Baba wami! Baba wami! Inqola yakoIsrayeli labamabhiza bayoq! Njalo kazabe esambona. Wasebamba izigqoko zakhe, wazidabula zaba yiziqa ezimbilir.

13 Wasedobha isembatho sikaElija esawa kuye, wabuyela, wema ekhunjini lweJodani.

14 Wasethatha isembatho sikaElija esawa kuye, watshaya amanzi esithi: Ingaphi iNkosi, uNkulunkulu kaElija? Yena-ke esewatshayile amanzi, ehlukana ngapha langapha; uElisha wasechaphas.

15 Kwathi amadodana abaprofethi ayeseJeriko maqondana laye embona athi: Umoya kaElija uhlezi phezu kukaElisha. Asesiza ukumhlangabeza, akhothamela emhlabathini phambi kwakhet.

UElisha ungumprofethi

16 Asesithi kuye: Khangela khathesi, kulamadoda aqinileyo angamatshumi amahlanu kanye lenceku zakho; akuwayekele ahambe adinge inkosi yakho; mhlawumbe uMoya weNkosi uyenyusile wayiphosela kwenye yezintaba, loba kwesinye sezihotsha. Wasesithi: Lingathumiu.

17 Sebemphikelele waze waba lenhloni, wathi: Thumani. Basebethuma amadoda angamatshumi amahlanu; adinga insuku ezintathu, kodwa awamtholangav.

18 Asebuyela kuye ehlezi eJeriko, wathi kuwo: Kangitshongo yini kini ukuthi: Lingahambi?

19 Amadoda omuzi asesithi kuElisha: Ake ukhangele, indawo yalumuzi inhle njengoba inkosi yami ibona; kodwa amanzi mabi, lomhlabathi kawuvundanga.

20 Wasesithi: Ngilethelani umganu omutsha, lifake itshwayi kuwo. Basebewuletha kuye.

21 Wasephuma waya emthonjeni wamanzi, waphosela itshwayi kuwow, wathi: Itsho njalo iNkosi: Ngiwelaphile amanzi la; kakusayikuba khona ukufa lokungatheli okuvela laphox.

22 Amanzi aseselatshwa kuze kube lamuhla, njengelizwi likaElisha alikhulumayo.

23 Wasesenyuka esuka lapho waya eBhetheli; kwathi esenyuka endleleni kwaphumay abantwanyana emzini, bamklolodela bathi kuye: Yenyuka, mpabanga ndini! Yenyuka, mpabanga ndini!

24 Wasenyemukula, wababona wabaqalekisa ngebizo leNkosi. Kwaphuma amabhere amabili amasikazi ehlathini, adabula abafana abangamatshumi amane lambili kubo.

25 Wasesuka lapho, waya entabeni iKharmeli, esuka lapho wabuyela eSamariya.

Ukubusa kukaJehoramu koIsrayeli

3UJehoramu indodana kaAhabia waba-ke yinkosi phezu kukaIsrayeli eSamariya ngomnyaka wetshumi lesificaminwembili kaJehoshafathi inkosi yakoJuda; wabusa iminyaka elitshumi lambili.

2 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi, kodwa kungenjengoyise lanjengonina, ngoba wasusa insika kaBhali eyisithombe uyise ayeyenzileb.

3 Loba kunjalo wanamathela ezonweni zikaJerobhowamu indodana kaNebatic owenza uIsrayeli one, kasukanga kukhod.

UElisha uthi uMowabi uzanqotshwa

4 Njalo uMesha inkosi yakoMowabi wayengumfuyi wezimvue, wayethela enkosini yakoIsrayeli amawundlu azinkulungwane ezilikhuluf, lezinqama ezizinkulungwane ezilikhulu, loboya bezimvu.

5 Kodwa kwathi uAhabi esefile, inkosi yakoMowabi yavukela inkosi yakoIsrayelig.

6 Inkosi uJehoramu yasiphuma ngalesosikhathi eSamariya, yabala uIsrayeli wonke.

7 Yasihamba yathumela kuJehoshafathi inkosi yakoJuda isithi: Inkosi yakoMowabi isingivukele; uzahamba lami yini siye koMowabi empini? Wasesithi: Ngizakwenyuka. Nginjengawe, njengabantu bami banjalo abantu bakho, njengamabhiza ami anjalo amabhiza akhoh.

8 Yasisithi: Sizakwenyuka ngayiphi indlela? Wasesithi: Ngendlela yenkangala yeEdoma.

9 Yasihamba inkosi yakoIsrayeli, lenkosi yakoJuda, lenkosi yeEdomai; sebebhode uhambo lwensuku eziyisikhombisa, kwakungelamanzi ebutho lawezifuyo ezibalandelayo.

10 Inkosi yakoIsrayeli yasisithi: Maye, ngoba uJehova ubize la amakhosi amathathu ukuwanikela esandleni sikaMowabij!

11 Kodwa uJehoshafathi wathi: Kakulamprofethi weNkosi lapha yini esingabuza ngaye iNkosik? Enye yenceku zenkosi yakoIsrayelil yasiphendula yathi: Kukhona lapha uElisha indodana kaShafati owathela amanzi ezandleni zikaElijam.

12 UJehoshafathi wasesithi: Ilizwi leNkosi likuye. Ngakho inkosi yakoIsrayeli loJehoshafathi lenkosi yeEdoma behlela kuye.

13 UElisha wasesithi enkosini yakoIsrayeli: Ngilani lawen? Hamba kubaprofethi bakayihloo lakubaprofethi bakanyokop. Kodwa inkosi yakoIsrayeli yathi kuye: Hatshi, ngoba iNkosi ibize lamakhosi amathathu ukuwanikela esandleni sikaMowabi.

14 UElisha wasesithi: Kuphila kukaJehova wamabandla engimi phambi kwakheq, sibili, uba bengingaphakamisi ubukhona bukaJehoshafathi inkosi yakoJuda, bengingayikukukhangela njalo ngingakubonir.

15 Ngakho-ke ngilethelani umtshayi wechachos. Kwathi umtshayi wechacho eselitshaya, isandla seNkosi saba phezu kwakhet.

16 Wasesithi: Itsho njalo iNkosi: Yenzani lesisihotsha sibe yimigelogelou.

17 Ngoba itsho njalo iNkosi: Kaliyikubona umoya njalo kaliyikubona izulu, kodwa lesisihotsha sizagcwaliswa ngamanzi, ukuze linathe lina, lenkomo zenu lezifuyo zenu.

18 Kodwa lokhu kulula emehlweni eNkosi: Izanikela lamaMowabi esandleni senuv.

19 Njalo lizatshaya wonke umuzi obiyelweyo, lawo wonke umuzi okhethekileyo, ligamule sonke isihlahla esihle, ligqibele yonke imithombo yamanzi, lone yonke insimu enhle ngamatshe.

20 Kwasekusithi ekuseni ekunikelweni komnikelo wokudla, khangela-ke, kwafika amanzi evelela endleleni yeEdoma, ilizwe laseligcwaliswa ngamanziw.

21 Wonke amaMowabi esezwile ukuthi amakhosi enyukile ukulwa emelene lawo, abizelwa ndawonye, kusukela kuye wonke obhinca izikhali kusiya phezulu, asesima emngceleni.

22 Asevuka ekuseni kakhulu; ilanga selikhanya phezu kwamanzi, amaMowabi abona amanzi emaqondana lawo ebomvu njengegazi.

23 Asesithi: Ligazi leli; amakhosi achithiwe lokuchithwa, asetshayene. Ngakho-ke, empangweni, Mowabi!

24 Kwathi efika enkambeni yakoIsrayeli, amaIsrayeli asukuma atshaya amaMowabi, aze abaleka esuka phambi kwawo; kodwa angena elizweni atshaya amaMowabi.

25 Asediliza imizi; ngulowo wasephosa ilitshe lakhe kuyo yonke insimu enhle, ayigcwalisa, agqibela yonke imithombo yamanzi, agamula zonke izihlahla ezinhlex, kwaze kwasala amatshe ayo eKiri-Haresethi kuphelay; kodwa abaphosa ngezavutha bayigombolozela, bayitshaya.

26 Inkosi yakoMowabi isibonile ukuthi impi ilukhuni kakhulu kuyo, yathatha abantu abangamakhulu ayisikhombisa abahwatsha inkemba kanye layo, ukuze ifohlele enkosini yeEdoma, kodwa behlulekaz.

27 Yasithatha indodana yayo elizibulo eyayizakuba yinkosi esikhundleni sayo, yayinikela yaba ngumnikelo wokutshiswa phezu komdulia. Kwasekusiba lolaka olukhulu olumelene loIsrayeli; basebesuka kuyo babuyela elizweni lakibob.

Amafutha omfelokazi

4Kwasekukhala kuElisha umfazi othile wabafazi bamadodana abaprofethia esithi: Inceku yakho umkami sewafa; lawe uyazi ukuthi inceku yakho yayiyesaba iNkosi; sekufikile umkweledisi ukuzithathela abantwana bami ababili babe yizigqilib.

2 UElisha wasesithi kuye: Ngingakwenzelani? Ngitshela, ulani endlini? Wasesithi: Incekukazi yakho kayilalutho endlini, ngaphandle kwesiphiso samafutha.

3 Wasesithi: Hamba uyezebolekela izitsha ezivela phandle, kobomakhelwane bakho bonke, izitsha ezingelalutho, zingabi nlutshwanac.

4 Nxa usungenile uzivalele wena lamadodana akho umnyango, uthele kulezizitsha zonke; lokugcweleyo ukubeke eceleni.

5 Wasesuka-ke kuye wazivalela yena lamadodana akhe umnyango; bazisondeza kuye, wathulula.

6 Kwasekusithi izitsha sezigcwele wathi endodaneni yakhe: Ngilethela njalo isitsha. Yasisithi kuye: Kakuselasitsha. Amafutha asesima.

7 Wasesiza wamazisa umuntu kaNkulunkulu; wasesithi: Hamba uyethengisa amafutha, uhlawule isikwelede sakho; wena-ke lamadodana akho liphile ngaseleyod.

UElisha lowesifazana weShunemi

8 Kwasekusithi ngolunye usuku uElisha wedlulela eShunemie lapho okwakulowesifazana oyisikhuluf owamcindezela ukuthi adle isinkwa. Kwakusithi-ke lanini esedlula, aphambukele khona ukuthi adle isinkwa.

9 Wasesithi kumkakhe: Khangela-ke, ngiyazi ukuthi lo ungumuntu ongcwele kaNkulunkulu, owedlula kithi njalonjalog.

10 Ake senze ikamelo elincinyane eliphezulu emdulinih, simfakele lapho umbheda letafula lesihlalo lesiqobane sesibane; kuzakuthi-ke lapho efika kithi aphambukele khona.

11 Kwasekusithi ngolunye usuku wafika khona, waphambukela ekamelweni eliphezulu, walala khonai.

12 Wasesithi kuGehazi inceku yakhej: Biza lo umShunamikazik. Esembizile, wema phambi kwakhe.

13 Wasesithi kuyo: Tshono kuye-ke uthi: Khangela, usinakekele ngakho konke lokhukunakal; kuyini ongakwenzelwa? Kukhona ongakukhulunyelwa enkosini kumbe enduneni yebutho yinim? Wasesithi: Ngihlala phakathi kwabantu bakithi.

14 Wasesithi: Kuyini-ke angakwenzelwa? UGehazi wasesithi: Qiniso, kalamntwana, lomkakhe usemdala.

15 Wasesithi: Mbize. Esembizile, wema emnyango.

16 Wasesithi: Ngalesisikhathi esimisiweyo njengokwesikhathi sempilon uzagona umntwanao. Kodwa wathi: Hatshi, nkosi yami, muntu kaNkulunkulup, ungayiqambeli amanga incekukazi yakhoq.

17 Owesifazana wasekhulelwa, wabeletha umntwana ngalesosikhathi esimisiweyo njengokwesikhathi sempilo uElisha ayesitshilo kuye.

18 Esekhulile umntwana, kwathi ngosuku oluthile waphuma waya kuyise kubavuni.

19 Wasesithi kuyise: Ikhanda lami! Ikhanda lami! Wasesithi encekwini: Mthwale umuse kuninar.

20 Isimthwele yamusa kunina, wahlala emadolweni akhe kwaze kwaba semini, wasesifa.

21 Wasesenyuka, wamlalisa embhedenis womuntu kaNkulunkulut, wamvalela, waphumau.

22 Wasememeza umkakhe wathi: Ake uthume kimi enye yezinceku lomunye wabobabhemi, ukuze ngigijime ngiye emuntwini kaNkulunkulu, ngibuye futhiv.

23 Wasesithi. Uyelani kuye lamuhla? Kakusikuthwasa kwenyanga njalo kakusisabathaw. Owesifazana wasesithi: Kulungile.

24 Esembophelele isihlalo ubabhemi, wathi encekwini yakhe: Tshaya uhambe, ungangibambeleli ekuhambeni, ngaphandle ngikutshele.

25 Wahamba-ke, weza emuntwini kaNkulunkulu entabeni iKharmelix. Kwasekusithi umuntu kaNkulunkulu embona esizay, wathi kuGehazi inceku yakhe: Khangela, nanguyana umShunamikaziz.

26 Khathesi akugijime umhlangabeze, uthi kuye: Kulungile yini kuwe? Kulungile yini ngomkakho? Kulungile yini ngomntwana? Wasesithi: Kulungile.

27 Esefikile entabenia kumuntu kaNkulunkulu wabamba inyawo zakhe. Kodwa uGehazi wasondela ukumsunduza asukeb. Kodwa umuntu kaNkulunkulu wathi: Myekele, ngoba umphefumulo wakhe umunyu kuye, leNkosi ingifihlele lokhu, kayingitshelanga.

28 Wasesithi: Ngangicelile indodana enkosini yami yini? Kangitshongo yini ukuthi: Ungangikhohlisic?

29 UElisha wasesithi kuGehazi: Bopha ukhalo lwakho, uthathe udondolo lwami esandleni sakho, uhambed. Uba uhlangana lomuntu ungambingeleli, njalo uba umuntu ekubingelela ungamphendulie; ubeke udondolo lwami ebusweni bomntwanaf.

30 Unina womntwana wasesithi: Kuphila kukaJehova lokuphila komphefumulo wakho, kangiyikukutshiyag. Wasesukuma wamlandela.

31 UGehazi wedlulela phambi kwabo, walubeka udondolo ebusweni bomntwana, kodwa kakubanga khona ilizwi njalo kwakungelakunaka. Wasebuyela ukumhlangabeza, wamtshela esithi: Umntwana kavukangah.

32 UElisha esengenile endlini, khangela, umntwana wayefile, elaliswe embhedeni wakhe.

33 Wasengena, wavala umnyango emva kwabo bobabilii, wakhuleka eNkosinij.

34 Wenyuka walala phezu komntwana, wabeka umlomo wakhe phezu komlomo wakhe lamehlo akhe phezu kwamehlo akhe lezandla zakhe phezu kwezandla zakhe, wacambalala phezu kwakhe; inyama yomntwana yasikhudumalak.

35 Wasebuyela, wahambahamba endlini waya kanye ngapha lakanye le, wasesenyuka wacambalala phezu kwakhe; umntwana wasethimula kwaze kwaba kasikhombisa, umntwana wasevula amehlo akhel.

36 Wasebiza uGehazi wathi: Mbize lo umShunamikazim. Wasembiza. Esefikile kuye, wathi kuye: Thatha umntanakho.

37 Wasengena, wawela ezinyaweni zakhe, wakhothamela emhlabathini, waphakamisa umntanakhe, waphuman.

Izimangaliso zikaElisha

38 UElisha wasebuyela eGiligalio, njalo kwakukhona indlala elizwenip, amadodana abaprofethiq ayehlezi-ke phambi kwakher, wathi encekwini yakhe: Beka imbiza enkulu eziko, uphekele abaprofethi ukudla okuphekiweyos.

39 Omunye wasephuma waya egangeni ukukha imibhida, wathola intandela yeganga, wakha amajodwana ayo eganga, isembatho sakhe sagcwala, weza wawaqobelela embizeni yokudla okuphekiweyo, ngoba ayengawazi.

40 Basebethululela abantu ukuze badle; kwasekusithi besadla okokudla okuphekiweyo bona bamemeza bathi: Ukufa embizeni, muntu kaNkulunkulu! Njalo babengelakukudla.

41 Wasesithi: Lethani-ke impuphu. Waseyithela embizeni wathi: Thululela abantu, ukuze badle. Kwakungaselalutho oluyingozi embizenit.

42 Kwasekufika umuntu evela eBhali-Shalishau, walethela umuntu kaNkulunkulu ukudla kwezithelo zokuqala, izinkwa zebhali* ezingamatshumi amabiliv, lezikhwebu zamabele amatsha emgodleni wakhew. Wasesithi: Banike abantu ukuze badlex.

43 Kodwa inceku yakhe yathi: Ini, ngibeke lokhu phambi kwabantu abalikhuluy? Wasesithi: Banike abantu ukuze badle, ngoba itsho njalo iNkosi: Bazakudla, batshiyez.

44 Yasikubeka phambi kwabo, badla, batshiya, njengokwelizwi leNkosia.

UElisha usilisa uNamani

5Njalo uNamani induna yebutho lenkosi yeSiriya wayengumuntu omkhulu phambi kwenkosi yakhe, lohloniphekayo, ngoba ngaye uJehova wayenikile iSiriya ukukhululwa. Njalo lindoda yayiliqhawe elilamandla, kodwa yayingumlepheroa.

2 Njalo amaSiriya ayephumile ngamaviyo athumba intombazana elizweni lakoIsrayelib, eyayisima phambi komkaNamani.

3 Yasisithi enkosikazini yayo: Sengathi inkosi yami ingaba phambi komprofethi oseSamariya; khona ubezayiphilisa kubulephero bayo.

4 Wasengena watshela inkosi yakhe esithi: Intombazana evela elizweni lakoIsrayeli itsho ukuthi lokuthi.

5 Inkosi yeSiriya yasisithi: Suka, uhambe, ngizathumela incwadi enkosini yakoIsrayeli. Wasehamba wathatha esandleni sakhe amathalenta* esiliva alitshumi lenhlamvu zegolidec ezizinkulungwane eziyisithupha lezigqoko zokuntshintsha ezilitshumid.

6 Waseletha incwadi enkosini yakoIsrayeli isithi: Khathesi-ke, lapho le incwadi isifikile kuwe, khangela, ngithume kuwe uNamani inceku yami ukuze umphilise kubulephero bakhee.

7 Kwasekusithi inkosi yakoIsrayeli isiyibalile leyoncwadif yadabula izigqoko zayog yathi: NginguNkulunkulu yini ukuthi ngibulale loba ngiphilise, ukuthi lo athumele kimi ukuthi ngiphilise umuntu kubulephero bakheh? Ngakho-ke, ake linanzelele libone ukuthi udinga ithuba lokumelana lamii.

8 Kwasekusithi lapho uElisha umuntu kaNkulunkulu esizwa ukuthi inkosi yakoIsrayeli idabule izigqoko zayo, wathumela enkosini esithi: Udabuleleni izigqoko zakho? Akeze kimi ukuze azi ukuthi kukhona umprofethi koIsrayelij.

9 Ngakho uNamani weza lamabhiza akhe lenqola yakhe, wema emnyango wendlu kaElisha.

10 UElisha wasethuma isithunywa kuye esithi: Hamba uyegeza kasikhombisa eJodani, inyama yakho izabuyela kuwe, uhlambulukek.

11 Kodwa uNamani wathukuthela, wahamba, wathi: Khangela, bengisithi uzaphuma sibili eze kimi, eme, abize ibizo leNkosi uNkulunkulu wakhe, ahambahambise isandla sakhe phezu kwendawo, aphilise umlephero.

12 IAbana leFaripari imifula yeDamasekol kayingcono yini kulawo wonke amanzi akoIsrayeli? Bengingegeze kiyo ngihlambuluke yini? Wasetshibilika wahamba ngolaka oluvuthayo.

13 Kodwa inceku zakhe zasondela zakhuluma laye zathi: Baba, aluba umprofethi ubekhulume lawe ulutho olukhulu, ubungayikulwenza yini? Pho, kakhulu kangakanani uba ethe kuwe: Geza uhlambulukem?

14 Wasesehla, wazigxamuza eJodani kasikhombisa njengokwelizwi lomuntu kaNkulunkulu, lenyama yakhe yabuyela yafanana lenyama yomntwana omncinyanen, wahlambuluka-keo.

15 Wasebuyela kumuntu kaNkulunkulu, yena lalo lonke ixuku lakhe, wafika wema phambi kwakhe, wathi: Khangela sengisazi ukuthi kakulaNkulunkulu emhlabeni wonke, ngaphandle kwakoIsrayelip; khathesi-ke ake wemukele isipho1 encekwini yakhoq.

16 Kodwa wathi: Kuphila kukaJehova engimi phambi kwakher, kangiyikuthatha luthos. Wasemncenga ukuthi athathe, kodwa wala.

17 UNamani wasesithi: Uba kungenjalo, akunikwe inceku yakho umthwalo wembongolo ezimbili wenhlabathi. Ngoba inceku yakho kayisayikwenza umnikelo wokutshiswa lomhlatshelo kwabanye onkulunkulu, kodwa eNkosini.

18 Kulinto iNkosi kayithethelele inceku yakho: Nxa inkosi yami ingena endlini kaRimoni ukukhonza laphot, yeyame esandleni sami, lami ngikhonze endlini kaRimoni, lapho ngikhonza endlini kaRimoni, iNkosi ake ithethelele inceku yakho kulintou.

19 Wasesithi kuye: Hamba ngokuthulav. Wasesuka kuye ummango omfitshane.

20 Kodwa uGehazi inceku kaElisha umuntu kaNkulunkuluw wathi: Khangela, inkosi yami imyekele uNamani umSiriya lo ngokungemukeli esandleni sakhe lokho akulethileyo. Kuphila kukaJehovax, ngizagijima ngimlandele, ngithathe kuye okuthile.

21 UGehazi wasegijima wamlandela uNamani. Kwathi uNamani ebona ogijimayo emva kwakhe, wehla enqoleni ukuze amhlangabezey, wathi: Kulungile yini?

22 Wasesithi: Kulungile. Inkosi yami ingithumile, isithi: Khangela, ngitsho khathesi kufikile kimi amajaha amabili evela entabeni yakoEfrayimiz awamadodana abaprofethia; ake uwanike ithalenta lesiliva lezigqoko ezimbili zokuntshintsha.

23 UNamani wasesithi: Vuma, uthathe amathalenta amabilib. Wasemcindezela, wabophela amathalenta amabilic emigodleni emibili, lezembatho zokuntshintsha ezimbili, wakunika ababili benceku zakhe, bakuthwala phambi kwakhed.

24 Esefike oqaqeni, wakuthatha esandleni sazo, wakubeka endlini; waseyekela amadoda ahamba, asesuka.

25 Yena wasengena wema phambi kwenkosi yakhe; uElisha wasesithi kuye: Uvela ngaphi, Gehazi? Wasesithi: Inceku yakho ibingayanga le lale.

26 Wasesithi kuye: Inhliziyo yami ayihambanga yini lapho lowomuntu etshibilika enqoleni yakhe ukukuhlangabeza? Kuyisikhathi sokwemukela imali yini, lokwemukela izigqoko, lezivande zemihlwathi, lezivini, lezimvu, lezinkabi, lezinceku, lezincekukazi?

27 Ngakho ubulephero bukaNamani buzanamathela kuwe lenzalweni yakho kuze kube nininini. Wasephuma ebukhoneni bakhe engumlephero emhlophe njengeliqhwa elikhithikileyoe.

UElisha wenza isimangaliso ngehloka

6Amadodana abaprofethi asesithi kuElishaa: Khangela-ke, indawo esihlala kiyo lawe iminyene kakhulu kithi.

2 Akusiyekele sihambe siye eJodani, sithathe khona, ngulowo lalowo isigodo esisodwa, sizenzele khona indawo yokuhlala kiyo. Wasesithi: Hambani.

3 Omunye wasesithi: Akuvume, uhambe lenceku zakho. Wasesithi: Mina ngizahamba.

4 Wasehamba labo; sebefikile eJodani bagamula izihlahla.

5 Kodwa omunye esagamula ugodo, insimbi yawela emanzini. Wasememeza esithi: Maye, nkosi yami! Ngoba belebolekiweb.

6 Umuntu kaNkulunkulu wasesithi: Iwele ngaphi? Wasemtshengisa indawo. Wasegamula uswazi, waluphosela khona, wenza insimbi yandendac.

7 Wasesithi: Zenyulele yona. Waseselula isandla sakhe, wayithatha.

UElisha lebutho lamaSiriya

8 Kwathi inkosi yeSiriya isilwa loIsrayeli yacebisana lenceku zayo isithi: Ekuthanathaneni izakuba yinkamba yami.

9 Umuntu kaNkulunkulu wasethumela enkosini yakoIsrayeli esithi: Qaphela ungedluli kulindawo, ngoba amaSiriya ehlele khonad.

10 Inkosi yakoIsrayeli yasithumela kuleyondawo umuntu kaNkulunkulu ayitshela yona wayixwayisa ngayo. Yasizilondoloza khona, kungekanye, njalo kungekabilie.

11 Inhliziyo yenkosi yeSiriya yasikhathazeka kakhulu ngenxa yalinto. Yasibiza inceku zayo yathi kuzo: Kaliyikungitshela yini ukuthi ngubani kithi ongowenkosi yakoIsrayeli?

12 Omunye wenceku zakhe wasesithi: Hatshi, nkosi yami, nkosi; kodwa uElisha umprofethi okoIsrayeli uyayitshela inkosi yakoIsrayeli amazwi owakhuluma phakathi kwekamelo lakho lokulala.

13 Yasisithi: Hambani liyebona lapho akhona, ukuze ngithume ngimthathe. Wasetshelwa kwathiwa: Khangela, useDothanif.

14 Yasithuma khona amabhiza lezinqola lebutho elinzima; basebefika ebusuku, bawuzingelezela umuzi.

15 Kwathi inceku yomuntu kaNkulunkulu isivukile ngovivi yaphuma, khangela-ke, ibutho lizingelezele umuzi kanye lamabhiza lezinqola. Inceku yakhe yasisithi kuye: Maye, nkosi yami! Sizakwenza njani?

16 Wasesithi: Ungesabi, ngoba labo abalathi banengi okwedlula labo abalabog.

17 UElisha wasekhuleka wathi: Nkosi, akuvule amehlo ayo ukuze ibone. INkosi yasiwavula amehlo alelojaha, laselibona, khangela-ke, intaba igcwele amabhiza lenqola zomlilo zihanqe uElishah.

18 Sebehlele kuye, uElisha wakhuleka eNkosini wathi: Akutshaye lababantu ngobuphofui. Yasibatshaya ngobuphofu njengokwelizwi likaElisha.

19 UElisha wasesithi kibo: Kayisiyo le indlela, futhi kayisiwo lo umuzi; ngilandelani, ngizalisa kulowomuntu elimdingayo. Kodwa wabasa eSamariya.

20 Kwasekusithi sebengene eSamariya, uElisha wathi: Nkosi, vula amehlo alaba ukuze babone. INkosi yasivula amehlo abo, basebebona; khangela-ke, babephakathi kweSamariyaj.

21 Inkosi yakoIsrayeli yasisithi kuElisha ibabona: Baba, ngibatshaye, ngibatshaye yinik?

22 Wasesithi: Ungatshayi. Ungatshaya yini labo obathumbe ngenkemba yakho langedandili lakhol? Beka isinkwa lamanzi phambi kwabo ukuze badle banathe, baye enkosini yabom.

23 Yasibalungisela idili elikhulu; sebedlile banatha, yabayekela bahamba, baya enkosini yabo. Ngakho amaviyo amaSiriya kawabesaphinda ukubuya elizweni lakoIsrayelin.

UElisha lokuvinjezelwa kweSamariya

24 Kwasekusithi emva kwalokho uBenihadadi inkosi yeSiriya wabutha ibutho lakhe lonke, wenyuka wavimbezela iSamariyao.

25 Kwasekusiba lendlala enkulu eSamariya; khangela-ke, bayivimbela, kwaze kwathi inhloko kababhemi yathengiswa ngenhlamvu zesiliva ezingamatshumi ayisificaminwembili, lengxenye eyodwa kwezine yegajana lobudolilo bejuba ngenhlamvu zesiliva ezinhlanu.

26 Kwasekusithi inkosi yakoIsrayeli idlula phezu komduli, owesifazana wamemeza kiyo esithi: Siza, nkosi yami, nkosi!

27 Yasisithi: Uba iNkosi ingakusizi, ngikusize ngokuvela ngaphi? Ebaleni lokubhulela kumbe esikhamelweni sewayini yinip?

28 Inkosi yasisithi kuye: Ulani? Wasesithi: Lo owesifazana uthe: Letha indodana yakho ukuze siyidle lamuhla; kusasa-ke sizakudla indodana yami.

29 Sasesiyipheka indodana yami, sayidla. Ngasengisithi kuye ngosuku olulandelayo: Letha indodana yakho ukuze siyidle. Kodwa wayifihla indodana yakheq.

30 Kwasekusithi inkosi isizwa amazwi alowo owesifazana yadabula izigqoko zayor. Yedlula phezu komduli; abantu basebebona, khangela-ke, kwakulesaka emzimbeni wayo, ngaphakathis.

31 Yasisithi: UNkulunkulu kenze njalo kimi langokunjalo engezelele, uba ikhanda likaElisha indodana kaShafati lizahlala kuye lamuhlat.

32 Kodwa uElisha wayehlezi endlini yakhe labadala babehlezi layeu. Inkosi yasithuma umuntu esuka phambi kwayo; isithunywa singakafiki kuye, yena wathi kubadala: Liyabona yini ukuthi indodana le yombulali ithume ukususa ikhanda lamiv? Bonani, lapho isithunywa sifika, livale umnyango, lisibandezele emnyango. Kakusizisinde zenkosi yaso yini emva kwasow?

33 Kwathi esakhuluma labo, khangela-ke, inkosi yehlela kuye, yathi: Khangela, lobububi buvela eNkosini. Ngingabe ngisayilindelelani iNkosix?

7UElisha wasesithi: Zwanini ilizwi leNkosi; itsho njalo iNkosi: Ngalesisikhathi kusasa iseya* lempuphu ecolekileyo lizathengiswa ngeshekeli*, lamaseya amabili ebhali* ngeshekeli, esangweni leSamariyaa.

2 Induna inkosi eyayeyeme esandleni sayob yasiphendula umuntu kaNkulunkulu, yathi: Khangela, uba iNkosi ibingenza amawindi emazulwini, kungenzeka linto yini? Wasesithi: Khangela, uzakubona ngamehlo akho, kodwa kawuyikudla okwakhoc.

3 Njalo kwakulamadoda amane ayengamalephero ekungeneni kwesangod, athi omunye komunye: Sihlaleleni lapha size sife?

4 Uba sisithi: Sizangena emzini, lendlala isemzini, sizafela khona. Njalo uba sihlala lapha, sizakufa futhi. Ngakho-ke, wozani, siyewela enkambeni yamaSiriya; uba esiyekela siphile, sizaphila; uba-ke esibulala, sizakufa nje.

5 Asesukuma kusahwalala ukuya enkambeni yamaSiriya; esefike ekucineni kwenkamba yamaSiriya, khangela-ke, kwakungelamuntu khona.

6 Ngoba iNkosi yenza ibutho lamaSiriya lizwe umsindo wezinqola, umsindo wamabhiza, umsindo webutho elikhulu; athi omunye komunye: Khangela, inkosi yakoIsrayeli isisiqatshele amakhosi amaHethi lamakhosi amaGibhithe ukuzamelana lathi.

7 Asesukuma abaleka kusahwalala, atshiya amathente awo lamabhiza awo labobabhemi bawo, inkamba njengoba injalo, abaleka ngenxa yempilo yawo.

8 Amalephero la esefike ekucineni kwenkamba, angena kwelinye ithente, adla anatha, athatha lapho isiliva legolide lezigqoko, ayakufihla; abuyela angena kwelinye ithente, athatha lapho, ayakufihla.

9 Asesithi omunye komunye: Kasenzi kuhle. Lolusuku lusuku lwemibiko emihle, kodwa sizithulele thina. Uba silinda kuze kube yikukhanya kwekuseni, isijeziso sizasifica. Khathesi-ke, wozani siyebikela indlu yenkosi.

10 Asesiza, amemeza kumlindi wesango womuzi, abatshela esithi: Sifike enkambeni yamaSiriya, khangela-ke, bekungelamuntu khona kumbe ilizwi lomuntu, kodwa amabhiza ebotshelwe labobabhemi bebotshelwe, lamathente enjengoba enjaloe.

11 Wasebiza abalindi bamasango, basebebikela indlu yenkosi phakathi.

12 Inkosi yasivuka ebusuku, yathi encekwini zayo: Sengizalitshela ukuthi amaSiriya enzeni kithi. Ayazi ukuthi silambile, ngakho aphumile enkambeni ukuyacatsha egangeni esithi: Nxa bephuma emzini, sizababamba bephila, besesingena emzini.

13 Enye yenceku zayo yasiphendula yathi: Ake bathathe amahlanu emabhizeni aseleyo, aseleyo phakathi komuzi, (khangela, afanana lexuku lonke lakoIsrayeli elitshiywe kuwo, khangela, afanana lexuku lonke lakoIsrayeli eliqothuliweyo), kasithume, sibone.

14 Basebethatha amabhiza amabili enqola; inkosi yasithuma emva kwebutho lamaSiriya isithi: Hambani, libone.

15 Basebewalandela kwaze kwaba seJodani; khangela-ke, indlela yonke yayigcwele izembatho lempahla amaSiriya ayekulahlile ekuphangiseni kwawo. Izithunywa zasezibuyela, zayibikela inkosi.

16 Abantu basebephuma bayiphanga inkamba yamaSiriya. Ngakho iseya lempuphu ecolekileyo laselithengiswa ngeshekeli, lamaseya amabili ebhali ngeshekeli, njengokwelizwi leNkosif.

17 Inkosi yasibeka induna eyayeyeme esandleni sayo ukuba ngumlindi phezu kwesango. Abantu bayinyathela esangweni yaze yafag, njengokutsho komuntu kaNkulunkulu owakhuluma ekufikeni kwenkosi kuyeh.

18 Kwasekusithi njengokutsho komuntu kaNkulunkulu enkosini esithi: Amaseya amabili ebhali ngeshekeli, leseya lempuphu ecolekileyo ngeshekeli phose ngalesisikhathi kusasa azakuba sesangweni leSamariyai.

19 Induna yasimphendula umuntu kaNkulunkulu yathi: Khangela-ke, uba iNkosi ibingenza amawindi emazulwini, kungenzeka linto yini? Kodwa wathi: Khangela, uzakubona ngamehlo akho, kodwa kawuyikudla okwakho.

20 Kwaba njalo-ke kuye, ngoba abantu bamnyathela esangweni waze wafaj.

Indaba yowesifazana weShunemi

8UElisha wasekhuluma kowesifazana ondodana yakhe ayeyenze yaphilaa, esithi: Sukuma, uhambe wena lendlu yakho, uyehlala njengowezizwe lapho ongahlala khona njengowezizwe, ngoba iNkosi ibize indlala, ezafika njalo elizweni iminyaka eyisikhombisab.

2 Owesifazana wasukuma-ke, wenza njengokutsho komuntu kaNkulunkulu; wahamba yena lendlu yakhe, wahlala njengowezizwe elizweni lamaFilisti iminyaka eyisikhombisa.

3 Kwasekusithi ekupheleni kweminyaka eyisikhombisa, owesifazana waphenduka evela elizweni lamaFilisti; waphuma ukuyakhala enkosini ngendlu yakhe langensimu yakhe.

4 Inkosi yayikhuluma-ke loGehazi inceku yomuntu kaNkulunkuluc isithi: Akungilandisele izinto zonke ezinkulu uElisha asezenzile.

5 Kwasekusithi esatshela inkosi ukuthi wavusa njani ofileyod, khangela-ke, owesifazana ondodana yakhe ayeyivuse ekufeni wakhala enkosini ngendlu yakhe langensimu yakhe. UGehazi wasesithi: Nkosi yami, nkosi, nguye lo owesifazana, njalo yiyo le indodana yakhe uElisha ayiphilisayo.

6 Lapho inkosi ibuza owesifazana, wayilandisela. Inkosi yasimmisela induna ethile, isithi: Buyisela konke okwakungokwakhe, laso sonke isivuno sensimu kusukela mhla esuka elizweni kuze kube lamuhla.

UHazayeli uba yinkosi yeSiriya

7 UElisha wasefika eDamasekoe, njalo uBenihadadi inkosi yeSiriya wayegulaf. Wasetshelwa kwathiwa: Umuntu kaNkulunkulu ufikile lapha.

8 Inkosi yasisithi kuHazayelig: Thatha esandleni sakho isipho, uyehlangabeza umuntu kaNkulunkuluh, ubusubuza eNkosini ngaye usithi: Ngizasila yini kulumkhuhlane?

9 UHazayeli wasesiyamhlangabeza, wathatha isipho esandleni sakhe, ngitsho esakho konke okuhle kweDamaseko, imithwalo yamakamela engamatshumi amane, weza wema phambi kwakhe, wathi: Indodana yakho uBenihadadi inkosi yeSiriya ingithumile kuwe isithi: Ngizasila yini kulumkhuhlanei?

10 UElisha wasesithi kuye: Hamba uthi kuye: Ungasila lokusila, kodwa iNkosi ingibonisile ukuthi uzakufa lokufaj.

11 Wasemjolozela waze waba lenhloni. Umuntu kaNkulunkulu waselilak.

12 UHazayeli wasesithi: Inkosi yami ililelani? Wasesithi: Ngoba ngiyazi ububi ozabenza ebantwaneni bakoIsrayeli; uzathungela inqaba zabo ngomlilo, ubulale amajaha abo ngenkembal, uphahlaze abantwanyana babom, uqhaqhe abesifazana babo abakhulelweyon.

13 Kodwa uHazayeli wathi: Kodwa iyini inceku yakho eyinja nje, ukuthi yenze linto enkuluo? UElisha wasesithi: INkosi ingibonisile ukuthi uzakuba yinkosi phezu kweSiriyap.

14 Wasesuka kuElisha weza enkosini yakhe eyathi kuye: UElisha utheni kuwe? Wasesithi: Ungitshele ukuthi uzasila lokusilaq.

15 Kwasekusithi kusisa wathatha ingubo, wayigxamuza emanzini, wayendlala phezu kobuso bakhe waze wafa. UHazayeli wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaJoramu koJuda

16 Njalo ngomnyaka wesihlanu kaJoramu indodana kaAhabi inkosi yakoIsrayelir, lapho uJehoshafathi eyinkosi yakoJuda, uJehoramu indodana kaJehoshafathi inkosi yakoJuda waba yinkosis.

17 Wayeleminyaka engamatshumi amathathu lambili lapho esiba yinkosi, wabusa iminyaka eyisificaminwembili eJerusalemat.

18 Wasehamba ezindleleni zamakhosi akoIsrayeli njengokwenza kwendlu kaAhabi, ngoba indodakazi kaAhabi yayingumkakhe; wenza okubi emehlweni eNkosiu.

19 Kodwa iNkosi kayithandanga ukuchitha uJuda ngenxa kaDavida inceku yayo, njengokuthembisa kwayo kuye ukuthi izanika isibane kuye zonke izinsukuv, lemadodaneni akhew.

20 Ensukwini zakhe iEdoma yahlamuka isuka phansi kwesandla sakoJuda, yabeka inkosi phezu kwayox.

21 UJoramu wasewelela eZayiri lazo zonke inqola zilaye; yena wavuka ebusuku watshaya amaEdoma ayemzingelezele, lenduna zezinqola; labantu babalekela emathenteni aboy.

22 Ngakho iEdoma yahlamuka isuka phansi kwesandla sakoJuda kuze kube lamuhla. Khona iLibhina yahlamuka ngalesosikhathiz.

23 Ezinye-ke zezindaba zikaJoramu, lakho konke akwenzayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJuda?

24 UJoramu waselala laboyise, wangcwatshelwa kuboyise emzini kaDavidaa. UAhaziya indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakheb.

Ukubusa kukaAhaziya koJuda

25 Ngomnyaka wetshumi lambili kaJoramu indodana kaAhabi inkosi yakoIsrayeli uAhaziya indodana kaJehoramu, inkosi yakoJuda, waba yinkosic.

26 UAhaziya wayeleminyaka engamatshumi amabili lambili lapho esiba yinkosi, wabusa umnyaka owodwa eJerusalema. Lebizo likanina lalinguAthaliya, indodakazi kaOmri inkosi yakoIsrayelid.

27 Wasehamba ngendlela yendlu kaAhabi, wenza okubi emehlweni eNkosi, njengendlu kaAhabi, ngoba wayengumkhwenyana wendlu kaAhabie.

28 Wasehamba loJoramu indodana kaAhabi ukulwa loHazayeli inkosi yeSiriyaf eRamothi-Gileyadig; amaSiriya aselimaza uJoramu.

29 UJoramu inkosi wabuyela ukwelatshwah eJizereyeli amanxeba amaSiriya ayemtshaye wonai eRama ekulweni kwakhe loHazayeli inkosi yeSiriya. UAhaziya indodana kaJehoramu inkosi yakoJuda wasesehla ukubona uJoramu indodana kaAhabi eJizereyeli, ngoba wayegulaj.

UJehu ugcotshwa ukuthi abe yinkosi yakoIsrayeli

9UElisha umprofethi wasebiza omunye wamadodana abaprofethia wathi kuye: Bopha ukhalo lwakhob, uthathe lumfuma wamafutha esandleni sakhoc, uye eRamothi-Gileyadid.

2 Nxa ufika khona udinge lapho uJehu indodana kaJehoshafathi indodana kaNimshie, ungene, umsukumise phakathi kwabafowabof, umngenise ekamelweni elingaphakathi.

3 Ubusuthatha umfuma wamafutha, uwathele ekhanda lakhe uthi: Itsho njalo iNkosi: Ngikugcobile ube yinkosi phezu kukaIsrayeli. Ubusuvula umnyango, ubaleke, ungaphuzig.

4 Lahamba-ke ijaha lelo, ijaha umprofethi, laya eRamothi-Gileyadih.

5 Ekufikeni kwalo, khangela, induna zebutho zazihlezi, lathi: Ngilombiko kuwe, nduna. UJehu wasesithi: Kubani phakathi kwethu sonke? Laselisithi: Kuwe, nduna.

6 Wasesukuma, wangena endlini; laselithela amafutha ekhanda lakhe, lathi kuye: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli: Ngikugcobile ukuthi ube yinkosi phezu kwabantu beNkosi, phezu kukaIsrayeli.

7 Njalo uzatshaya indlu kaAhabi inkosi yakho, ukuze ngiphindisele igazi lenceku zami abaprofethi, legazi lazo zonke inceku zeNkosi, esandleni sikaJezebelii.

8 Yonke-ke indlu kaAhabi izabhubha; njalo ngizaquma asuke kuAhabij ochamela emdulinik, lovalelweyo lokhululekileyo koIsrayelil.

9 Njalo ngizakwenza indlu kaAhabi njengendlu kaJerobhowamu indodana kaNebatim lanjengendlu kaBahasha indodana kaAhiyan.

10 Lezinja zizakudla uJezebelio esabelweni seJizereyelip, njalo kakuyikuba lomngcwabayo. Laselivula umnyango, labaleka.

11 Kwathi uJehu esephumele encekwini zenkosi yakhe, omunye wathi kuye: Kulungile yiniq? Luzeleni loluhlanya kuwer? Wasesithi kuzo: Liyamazi lumuntu lenkulumo yakhes.

12 Zasezisithi: Manga! Sitshele khathesi. Wasesithi: Ukhulume ukuthi lokuthi kimi esithi: Itsho njalo iNkosi: Ngikugcobile ube yinkosi phezu kukaIsrayeli.

13 Zaseziphangisa, zathatha, ngulowo lalowo isembatho sakhe, zazibeka ngaphansi kwakhe engqongeni yezikhwelot, zavuthela uphondo, zathi: UJehu uyinkosiu!

UJehu ubulala uJehoramu

14 Ngokunjalo uJehu indodana kaJehoshafathi indodana kaNimshi wamenzela ugobe uJoramu. (UJoramu wagcina-ke iRamothi-Gileyadiv, yena loIsrayeli wonke, ngenxa kaHazayeli inkosi yeSiriyaw;

15 kodwa uJehoramu inkosi wayesebuyelele ukwelatshwa eJizereyeli ngamanxeba amaSiriya ayemtshaye wona ekulweni kwakhe loHazayeli inkosi yeSiriyax.) UJehu wasesithi: Aluba kuyintando yenu, kakungaphumi ophunyukileyo emzini ukuyabika lokhu eJizereyeliy.

16 UJehu wasekhwela inqola, waya eJizereyeli, ngoba uJoramu wayelele khona, loAhaziya inkosi yakoJuda wayehle ukuthi abone uJoramuz.

17 Umlindi wayemi-ke emphotshongweni eJizereyeli, wabona ixuku likaJehu, yena esiza, wathi: Ngibona ixuku. UJehoramu wathi: Thatha umgadi webhiza umthume ukubahlangabeza, athi: Yikuthula yini?

18 Wasehamba umgadi webhiza ukumhlangabeza, wathi: Itsho njalo inkosi: Yikuthula yini? UJehu wasesithi: Ulani lokuthula? Phendukela ngemva kwami. Umlindi wasebika esithi: Isithunywa sesifikile kibo, kodwa kasiphenduki.

19 Yasithuma umgadi webhiza wesibili, wafika kibo wathi: Itsho njalo inkosi: Yikuthula yini? UJehu wasesithi: Ulani lokuthula? Phendukela ngemva kwami.

20 Umlindi wasebika wathi: Usefikile kibo, kodwa kaphenduki. Lokutshayela kufanana lokutshayela kukaJehua indodana kaNimshi, ngoba utshayela okohlanyab.

21 UJehoramu wasesithi: Bophelani. Basebebophela inqola yakhe. UJehoramu inkosi yakoIsrayeli loAhaziya inkosi yakoJuda basebephuma, ngulowo lalowo enqoleni yakhe, baphuma ukuhlangabeza uJehuc, bamthola esiqintini sikaNabothi umJizereyelid.

22 Kwasekusithi uJehoramu ebona uJehu wathi: Yikuthula yini, Jehu? Wasesithi: Ukuthula bani, selokhu ukuwula kukaJezebeli unyokoe lokuthakatha kwakhe kukunengi kangakaf?

23 UJehoramu wasephendula izandla zakhe wabaleka, wathi kuAhaziya: Yinkohliso, Ahaziya!

24 UJehu wasedonsisisa idandili, watshaya uJehoramu phakathi kweziphanga zakhe, lomtshoko waphuma enhliziyweni yakhe, wasekhothama enqoleni yakhe.

25 Wasesithi kuBidikari induna yakheg: Mphakamise, umphosele esiqintini sensimu kaNabothi umJizereyeli; ngoba khumbula mina lawe sigade sobabili ngemva kukaAhabi uyiseh, iNkosi yamethesai lumthwaloj:

26 Ngibonile isibili izolo igazi likaNabothi legazi lamadodana akhe, itsho iNkosi, ngizaphindisela kuwe kulesisiqinti, itsho iNkosi. Ngakho-ke mphakamise umphosele kulesisiqinti, njengokwelizwi leNkosik.

UJehu ubulala uAhaziya

27 UAhaziya inkosi yakoJuda esebonile lokhu wabaleka, ngendlela yendlu yesivande. UJehu wasexotshana laye, wathi: Mtshayeni laye enqoleni, emqansweni weGuril elingaseIbileyamum. Wasebalekela eMegido, wafela khona.

28 Inceku zakhe zasezimthwala zamusa eJerusalema, zamngcwaba engcwabeni lakhe kuboyise emzini kaDavidan.

29 Ngomnyaka wetshumi lanye kaJoramu indodana kaAhabi, uAhaziya waba yinkosi phezu kukaJuda.

Ukubulawa kukaJezebeli

30 UJehu esefikile eJizereyeli, uJezebeli wakuzwa. Wasecomba amehlo akhe, wacecisa ikhanda lakheo, walunguza ngewindip.

31 Lapho-ke uJehu engena esangweni, wasesithi: Yikuthula yini, Zimri, mbulali wenkosi yakhoq?

32 Wasephakamisela ubuso bakhe ewindini, wathi: Ngubani ongakimi? Ngubani? Kwasekulunguza kuye abathenwa ababili, abathathu.

33 Wasesithi: Mphoseleni phansi. Basebemphosela phansi; lelinye legazi lakhe lachaphakela emdulini lemabhizeni; wasemnyathelela phansi.

34 Wasengena wadla wanatha, wathi: Ake libone lo umqalekiswakazi limngcwabe, ngoba uyindodakazi yenkosir.

35 Basebesiyamngcwaba, kodwa kabaficanga lutho olwakhe ngaphandle kokhakhayi lenyawo lempama zezandla.

36 Ngakho babuyela bamtshela; wasesithi: Leli yilizwi leNkosi eyalikhuluma ngesandla senceku yayo uElija umTishibi lisithi: Esiqintini seJizereyeli izinja zizakudla inyama kaJezebelis;

37 lesidumbu sikaJezebeli sizakuba njengomquba ebusweni bomhlabathi esiqintini seJizereyeli, ukuze bangathi: Lo nguJezebelit.

UJehu uchitha indlu kaAhabi

10Njalo uAhabi wayelamadodana angamatshumi ayisikhombisa eSamariyaa. UJehu wasebhala izincwadi, wazithumela eSamariya kubabusi beJizereyeli, abadala, lakubondli bamadodana kaAhabi, esithi:

2 Ngakho-ke nxa lincwadi ifika kini, lokhu amadodana enkosi yenu akini, futhi izinqola lamabhiza kukini, lomuzi obiyelweyo, lezikhali,

3 ziboneleni-ke ongcono kakhulu lofaneleyo kulabo bonke ebantwaneni benkosi yenu, limbeke esihlalweni sobukhosi sikayise, lilwele indlu yenkosi yenu.

4 Kodwa besaba kakhulukazi bathi: Khangelani, amakhosi amabili kawemanga phambi kwakhe; thina-ke sizakuma njani?

5 Umphathi wendlu lomphathi womuzi labadala labondli babantwana bathumela kuJehu besithi: Siyizinceku zakho, sizakwenza konke okutshoyo kithi. Kasiyikubeka muntu abe yinkosi. Yenza okuhle emehlweni akhob.

6 Wasebabhalela incwadi okwesibili esithi: Uba lingabami, lilalela ilizwi lami, thathani amakhanda alawomadoda, amadodana enkosi yenu, lize kimi eJizereyeli ngalesisikhathi kusasa. Lamadodana enkosi, abantu abangamatshumi ayisikhombisa, ayelezikhulu zomuzi ezaziwakhulisa.

7 Kwasekusithi ekufikeni kwencwadi kubo, bathatha amadodana enkosi, babulala abantu abangamatshumi ayisikhombisa, bafaka amakhanda awo ezitsheni, bawesa kuye eJizereyelic.

8 Kwasekusiza isithunywa sambikela sisithi: Sebewalethile amakhanda amadodana enkosi. Wasesithi: Abekeni abe zinqumbi ezimbili ekungeneni kwesango kuze kube sekuseni.

9 Kwasekusithi ekuseni waphuma wema wathi ebantwini bonke: Lina lilungile. Khangelani, mina ngenzela inkosi yami ugobe, ngayibulala; pho, ngubani obulele bonke labad?

10 Yazini khathesi ukuthi kakuyikuwela lutho emhlabathini okwelizwi leNkosi, iNkosi eyalikhuluma ngendlu kaAhabie, ngoba iNkosi yenzile eyakukhulumayo ngesandla senceku yayo uElijaf.

11 UJehu wasetshaya bonke ababesele endlini kaAhabi eJizereyeli, lazo zonke izikhulu zakhe, labazana laye, labapristi bakheg, akaze amtshiyela oseleyoh.

12 Wasesukuma wahamba waya eSamariya. Endlini yokugunda yabelusi endleleni,

13 uJehu wahlangana labafowabo bakaAhaziya inkosi yakoJudai, wathi: Lingobani? Basebesithi: Singabafowabo bakaAhaziya, sehlela ukubingelela abantwana benkosi, labantwana bendlovukazij.

14 Wasesithi: Babambeni bephila. Basebebabamba bephila, bababulalela emgodini weBeti-Ekedi, amadoda angamatshumi amane lambili, katshiyanga loyedwa wabo.

15 Esesukile lapho wahlangana loJehonadabik indodana kaRekabi ezemhlangabezal; wambingelela wathi kuye: Inhliziyo yakho iqondile yini, njengoba inhliziyo yami ikanye lenhliziyo yakho? UJehonadabi wasesithi: Injalo. Uba kunjalo, ngipha isandla sakho. Wasemnika isandla sakhe; wasemkhweza enqoleni kuyem.

16 Wasesithi: Hamba lami, ubone ukuyitshisekela kwami iNkosin. Basebemgadisa enqoleni yakhe.

17 Ekufikeni kwakhe eSamariya wabatshaya bonke ababesele kuAhabi eSamariya waze wamqeda, njengokwelizwi leNkosio eyalikhuluma kuElijap.

UJehu uqeda inkonzo kaBhali koIsrayeli

18 UJehu wasebuthanisa bonke abantu, wathi kibo: UAhabi wakhonza kancinyane uBhali: UJehu uzamkhonza kakhuluq.

19 Ngakho-ke ngibizelani abaprofethi bakaBhali bonke, izinceku zakhe zonke labo bonke abapristi bakhe, kungabi lamuntu ongekho, ngoba ngilomhlatshelo omkhulu kuBhali; loba ngubani ongayikuba khona kayikuphila. Kodwa uJehu wakwenza ngobuqili ukuze abulale izinceku zikaBhalir.

20 UJehu wasesithi: Mehlukaniseleni umhlangano onzulu uBhalis. Basebewumemezelat.

21 UJehu wasethumela kuye wonke uIsrayeli; zonke izinceku zikaBhali zasezisiza, kakwaze kwasala loyedwa ongabuyanga. Bangena endlini kaBhali, yaze yagcwala indlu kaBhali kusukela emsamo kusiya emnyangou.

22 Wasesithi kulowo owayephethe indlu yezembatho: Khuphela bonke abakhonzi bakaBhali izembatho. Wasebakhuphela izembathov.

23 Wasengena uJehu eloJehonadabi indodana kaRekabi endlini kaBhali, wathi kuzinceku zikaBhali: Hlolani libone ukuthi kakukho kini abezinceku zeNkosi lapha, kodwa izinceku zikaBhali kuphela.

24 Sebengene ukwenza imihlatshelo leminikelo yokutshiswa, uJehu wazimisela amadoda angamatshumi ayisificaminwembili ngaphandle, wasesithi: Umuntu oyekela kumadoda engiwabeka ezandleni zenu iphunyuke, impilo yakhe izakuba sendaweni yempilo yayow.

25 Kwasekusithi eseqedile ukwenza iminikelo yokutshiswa, uJehu wasesithi kubalindi lezindunenix: Ngenani libatshaye, kungaphumi muntu. Basebebatshaya ngobukhali benkembay; abalindi lezinduna basebebaphosela phandle, baya emzini wendlu kaBhaliz.

26 Bakhupha endlini kaBhali insika eziyizithombe, bazitshisa.

27 Badiliza insika kaBhali eyisithombe, badiliza indlu kaBhali, bayenza yaba yindlu yokuyela ngaphandle kuze kube lamuhlaa.

28 Ngokunjalo uJehu wachitha uBhali wamkhupha koIsrayeli.

29 Kodwa ezonweni zikaJerobhowamu indodana kaNebati owenza uIsrayeli one, uJehu kasukanga ekuzilandelenib, amathole egolide ayeseBhetheli lawayekoDanic.

30 INkosi yasisithi kuJehu: Ngoba wenze kuhle ngokwenza okulungileyo emehlweni ami, wenza endlini kaAhabi njengakho konke okwakusenhliziyweni yami, amadodana akho kuze kube sesizukulwaneni sesine azahlala esihlalweni sobukhosi sakoIsrayelid.

31 Kodwa uJehu kaqaphelisanga ukuhamba emlayweni weNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, ngenhliziyo yakhe yonke; kasukanga ezonweni zikaJerobhowamu owenza uIsrayeli onee.

32 Ngalezonsuku iNkosi yaqala ukuquma isusa koIsrayelif. UHazayeli wasebatshaya kuyo yonke imingcele yakoIsrayelig,

33 kusukela eJodani empumalanga, ilizwe lonke leGileyadi, abakoGadi labakoRubeni labakoManase, kusukela eAroweri engasesifuleni seArinonih, leGileyadi leBashanii.

34 Ezinye-ke zezindaba zikaJehu, lakho konke akwenzayo, lamandla akhe wonke, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayelij?

35 UJehu waselala laboyise, bamngcwabela eSamariya. UJehowahazi indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

36 Lesikhathi uJehu abusa ngaso phezu kukaIsrayeli eSamariya sasiyiminyaka engamatshumi amabili lesificaminwembili.

UAthaliya uzibeka abe ngumbusi

11UAthaliya unina kaAhaziyaa esebonile ukuthi indodana yakhe ifile, wasukuma wachitha yonke inzalo yesikhosinib.

2 Kodwa uJehosheba indodakazi yenkosi uJoramu, udadewabo kaAhaziya, wathatha uJowashi indodana kaAhaziya, wameba phakathi kwamadodana enkosi abulawayo, yena lomlizane wakhe ekamelweni lokulala. Basebemfihla ebusweni bukaAthaliya ukuze angabulawa.

3 Wayelaye-ke efihliwe endlini yeNkosi iminyaka eyisithupha; uAthaliya wasebusa phezu kwelizwe.

4 Ngomnyaka wesikhombisa uJehoyada wasethuma wathatha izinduna zamakhuluc, lamaKaritid kanye labalindie, wabaletha kuye endlini yeNkosi. Wenza isivumelwano labo, wabafungisa endlini yeNkosi, wabatshengisa indodana yenkosi.

5 Wasebalaya esithi: Nansi into elizayenza: Ingxenye eyodwa kwezintathu yenu elingena ngesabatha izakuba ngabalindi bomlindo wendlu yenkosif,

6 lengxenye eyodwa kwezintathu izakuba sesangweni leSurig, lengxenye eyodwa kwezintathu esangweni ngemva kwabalindih; ngokunjalo lizalinda umlindo wendlu, ingafohlelwa.

7 Lengxenye ezimbili zenu lonke eliphuma ngesabatha, bona bazagcina umlindo wendlu yeNkosi mayelana lenkosii.

8 Lizazingelezela inkosi inhlangothi zonke, ngulowo lalowo elezikhali esandleni sakhej; lozangena kokuhleliweyo uzabulawak. Libe lenkosi ekuphumeni kwayo lekungeneni kwayol.

9 Induna zamakhulu zasezisenza njengakho konke uJehoyada umpristi akulayayo; zathatha, yileyo laleyo abantu bayo abangena ngesabatha lalabo abaphuma ngesabatha, zafika kuJehoyada umpristim.

10 Umpristi wasenika izinduna zamakhulu imikhonto lezihlangu ezazingezenkosi uDavida ezazisendlini yeNkosin.

11 Abalindi basebesima, ngulowo lalowo elezikhali esandleni sakhe, kusukela kwesokunene sendlu kusiya kwesokhohlo sendlu, ngaselathini langasendlini, enkosini inhlangothi zonkeo.

12 Waseyikhupha indodana yenkosi, wayethesa umqhelep, wayinika ubufakazi; bayibeka yaba yinkosi, bayigcoba, batshaya izandla, basebesithi: Kayiphile inkosiq!

13 UAthaliya esizwa umsindo wabalindi lowabantu waya ebantwini endlini yeNkosi;

14 wabona, khangela-ke, inkosi yayimi ngasensikeni njengomkhuba, lezinduna labavutheli bezimpondo bengasenkosinir, labantu bonke belizwe bethokoza bavuthela izimpondos. UAthaliya wasedabula izigqoko zakhe, wamemeza wathi: Ugobe! Ugobet!

15 UJehoyada umpristi waselaya induna zamakhulu, abaphathi bebuthou, wathi kubo: Mkhupheleni ngaphandle kokuhleliweyov, lomlandelayo limbulale ngenkemba. Ngoba umpristi wathi: Kangabulawelwa endlini kaJehova.

16 Basebembamba ngezandla, wasehamba ngendlela yokungena kwamabhiza endlini yenkosi, wabulawelwa khonaphow.

17 UJehoyada wasesenza isivumelwano phakathi kukaJehova lenkosi labantu ukuthi babe ngabantu bakaJehovax; laphakathi kwenkosi labantuy.

18 Bonke abantu belizwe basebengena endlini kaBhali, bayidilizela phansiz; amalathi akhe lezithombe zakhe baziphahlaza ngokupheleleyo, loMathani umpristi kaBhali bambulala phambi kwamalathia. Umpristi wasebeka abaphathi phezu kwendlu yeNkosi.

19 Wasethatha izinduna zamakhulu lamaKariti labalindi labo bonke abantu belizwe, bayehlisa inkosi isuka endlini kaJehovab, beza ngendlela yesango labalindi endlini yenkosi. Yasihlala esihlalweni sobukhosi samakhosic.

20 Bonke abantu belizwe basebethokoza. Umuzi wasusiba lokuthula, sebembulele uAthaliya ngenkemba ngasendlini yenkosi.

21 UJehowashi wayeleminyaka eyisikhombisa lapho esiba yinkosi.

Ukubusa kukaJowashi koJuda

12Ngomnyaka wesikhombisa kaJehu uJehowashi waba yinkosi; wabusa iminyaka engamatshumi amane eJerusalemaa. Lebizo likanina lalinguZibiya weBherishebhab.

2 UJehowashi wasesenza okulungileyo emehlweni eNkosi zonke izinsuku zakhe uJehoyada umpristi amfundisa ngazo.

3 Kodwa indawo eziphakemeyo kazisuswanga; abantu babelokhu benikela imihlatshelo betshisa impepha endaweni eziphakemeyoc.

4 UJehowashi wasesithi kubapristi: Yonke imali yezinto ezehlukanisiweyo elethwa endlini kaJehovad, imali yalowo lalowo odlulayo kwababaliweyo, imali yalowo lalowo umuntu ayilinganisileyo, yonke imali, okuvela enhliziyweni yaloba nguwuphi umuntu ukuyiletha endlini yeNkosie;

5 abapristi kabayithathe kubo, ngulowo lalowo komejwayeleyo, balungise izikhala zendluf, loba kungaphi lapho okutholwa khona izikhalag.

6 Kodwa kwathi ngomnyaka wamatshumi amabili lantathu wenkosi uJehowashi abapristi babengakalungisi izikhala zendluh.

7 Inkosi uJehowashi yasibiza uJehoyada umpristi labapristi, yathi kibo: Kungani lingalungisi izikhala zendlu? Ngakho-ke lingathathi imali kwelibejwayeleyo kodwa liyinikele izikhala zendlu.

8 Abapristi basebevuma ukuthi kabasayikuthatha imali ebantwini lokuthi kabayikulungisa izikhala zendlu.

9 UJehoyada umpristi wasethatha ibhokisi elilodwa, wabhoboza isikhala esivalweni salo, walibeka eceleni kwelathi ngakwesokunene nxa umuntu engena endlini yeNkosi. Abapristi-ke abalinda umbundu bafaka kulo yonke imali eyalethwa endlini yeNkosii.

10 Kwakusithi sebebona ukuthi imali isinengi ebhokisini, umabhalane wenkosi, lompristi omkhulu benyukej, bayibophe bayibale imali eyatholwa endlini yeNkosik.

11 Basebenikela imali elinganisiweyo ezandleni zabenzi bomsebenzi, zababonisi bendlu yeNkosi, bayikhuphela kubabazi bezigodo lakubakhi ababesebenza endlini yeNkosil,

12 lakwabakha ngamatshe lakubabazi bamatshe, lokuthenga izigodo lamatshe abaziweyo ukulungisa izikhala zendlu yeNkosi, lakukho konke okwakhutshelwa indlu ukuyilungisam.

13 Kodwa kayenzelwanga indlu yeNkosin imiganu yesiliva, izindlawu, imiganu yokufafaza, izimpondo zokukhaliswa, laziphi izitsha zegolide lezitsha zesiliva zemali eyalethwa endlini yeNkosio,

14 kodwa bayinika abenzi bomsebenzi, basebelungisa ngayo indlu yeNkosi.

15 Njalo kababalelananga labantu abanikela imali esandleni sabo, ukupha abenzi bomsebenzi, ngoba benza ngokuthembekap.

16 Imali yomnikelo wecalaq lemali yeminikelo yesono kayilethwanga endlini yeNkosir; yayingeyabapristis.

17 Ngalesosikhathi uHazayeli inkosi yeSiriyat wenyuka walwa emelene leGathiu, wayithumba. UHazayeli wasekhangelisa ubuso bakhe ukwenyuka amelane leJerusalemav.

18 Kodwa uJehowashi inkosi yakoJuda wathatha zonke izinto ezingcwelisiweyo uJehoshafathi loJoramu loAhaziya oyise, amakhosi akoJuda, ababezingcwelisilew, lezakhe izinto ezingcwelisiweyo, legolide lonke elatholwa enothweni yendlu kaJehova lendlu yenkosi, wakuthumela kuHazayeli inkosi yeSiriyax. Wasesenyuka wasuka eJerusalemay.

19 Ezinye-ke zezindaba zikaJowashi, lakho konke akwenzayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJuda?

20 Inceku zakhe zasezisukuma zenza ugobe, zamtshaya uJowashi endlini yeMiloz eyehlela eSilaa.

21 Ngoba oJozakari indodana kaShimeyathi loJehozabadi indodana kaShomeri, inceku zakhe, bamtshaya, wafa; basebemngcwaba kuboyise emzini kaDavida. UAmaziya indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaJehowahazi

13Ngomnyaka wamatshumi amabili lantathu kaJowashi indodana kaAhaziya inkosi yakoJuda uJehowahazi indodana kaJehu waba yinkosi phezu kukaIsrayeli eSamariya, wabusa iminyaka elitshumi lesikhombisa.

2 Wenza okubi emehlweni eNkosi, walandela izono zikaJerobhowamu indodana kaNebati owenza uIsrayeli one, kasukanga kuzoa.

3 Ulaka lweNkosi lwaselumvuthela uIsrayelib, yabanikela esandleni sikaHazayeli inkosi yeSiriyac lesandleni sikaBenihadadi indodana kaHazayelid, zonke lezonsukue.

4 UJehowahazi wasencenga ubuso beNkosi, iNkosi yamuzwaf, ngoba yabona incindezelo kaIsrayeli, ngoba inkosi yeSiriya yabacindezelag.

5 (INkosi yasisipha uIsrayelih umsindisi ukuze baphume ngaphansi kwesandla samaSiriyai; abantwana bakoIsrayeli basebehlala emathenteni abo njengakuqalaj.

6 Loba kunjalo kabasukanga ezonweni zendlu kaJerobhowamu owenza uIsrayeli one, bahamba kuzok; lesixuku laso sasilokhu siseSamariyal.)

7 Ngoba kayimtshiyelanga uJehowahazi abantu, kuphela abagadi bamabhiza abangamatshumi amahlanu, lenqola ezilitshumi, labahamba ngenyawo abazinkulungwane ezilitshumi; ngoba inkosi yeSiriya yayibabhubhisile, yabenza baba njengothuli ngokubhulam.

8 Ezinye-ke zezindaba zikaJehowahazi, lakho konke akwenzayo, lamandla akhe, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli?

9 UJehowahazi waselala laboyise, bamngcwabela eSamariya; uJowashi indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaJowashi koIsrayeli

10 Ngomnyaka wamatshumi amathathu lesikhombisa kaJowashi inkosi yakoJuda uJehowashi indodana kaJehowahazi waba yinkosi phezu kukaIsrayeli eSamariya; wabusa iminyaka elitshumi lesithupha.

11 Laye wenza okubi emehlweni eNkosi, kasukanga ezonweni zonke zikaJerobhowamu indodana kaNebati owenza uIsrayeli one; wahamba kuzon.

12 Ezinye-ke zezindaba zikaJowashio, lakho konke akwenzayop, lamandla akhe alwa ngawo loAmaziya inkosi yakoJuda, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeliq?

13 UJowashi waselala laboyise, uJerobhowamu wasehlala esihlalweni sakhe sobukhosi. UJowashi wangcwatshelwa eSamariya lamakhosi akoIsrayeli.

Ukugula lokufa kukaElisha

14 UElisha wasegula umkhuhlane wakhe afa ngawor; uJowashi inkosi yakoIsrayeli wasesehlela kuye, wakhala inyembezi phezu kobuso bakhe, wathi: Baba wami! Baba wami! Nqola yakoIsrayeli lamabhiza ayos!

15 UElisha wasesithi kuye: Thatha idandili lemitshoko. Wasezithathela idandili lemitshoko.

16 Wasesithi enkosini yakoIsrayeli: Beka isandla sakho edandilini. Wasesibeka isandla sakhe. UElisha wasebeka izandla zakhe phezu kwezandla zenkosi.

17 Wasesithi: Vula iwindi ngempumalanga. Yasilivula. UElisha wasesithi: Tshoka! Yasitshoka. Wasesithi: Umtshoko wenkululeko yeNkosi, lomtshoko wenkululeko kuSiriya. Ngoba uzatshaya amaSiriya eAfeki uze uwaqedet.

18 Wasesithi: Thatha imitshoko. Yasiyithatha. Wasesithi enkosini yakoIsrayeli: Tshaya emhlabathini. Yasitshaya kathathu, yasisima.

19 Umuntu kaNkulunkulu waseyithukuthelelau, wathi: Ngabe utshaye kahlanu kumbe kasithupha, ngakho ubuzayitshaya iSiriya uze uyiqede; khathesi-ke uzatshaya iSiriya kathathu kuphelav.

20 UElisha wasesifa, basebemngcwaba. Amaviyo amaMowabi asengena elizweni ekuthwaseni komnyakaw.

21 Kwasekusithi bengcwaba umuntu, khangela-ke, babona iviyo, baphosela lowomuntu engcwabeni likaElisha. Kwathi umuntu esiyathinta amathambo kaElisha waphila, wasukuma wema ngenyawo.

22 UHazayeli inkosi yeSiriya wasecindezela uIsrayeli insuku zonke zikaJehowahazix.

23 INkosi yasisiba lomusa kibo, yaba lesihawu kuboy, yaphendukela kiboz ngenxa yesivumelwano sayo loAbrahama, uIsaka, loJakobe, kayithandanga ukubabhubhisa, kayibaxotshanga ebusweni bayo kuze kube khathesia.

24 UHazayeli inkosi yeSiriya wasesifa; uBenihadadi indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

25 UJehowashi indodana kaJehowahazi wasebuya wathatha imizi esandleni sikaBenihadadi indodana kaHazayeli owayeyithethe esandleni sikaJehowahazi uyise ngempi. UJowashi wamtshaya kathathu, waseyibuyisela imizi yakoIsrayelib.

Ukubusa kukaAmaziya

14Ngomnyaka wesibili kaJowashi indodana kaJehowazi, inkosi yakoIsrayelia, uAmaziya indodana kaJowashi inkosi yakoJuda waba yinkosib.

2 Wayeleminyaka engamatshumi amabili lanhlanu lapho esiba yinkosi; wabusa iminyaka engamatshumi amabili lesificamunwemunye eJerusalema. Lebizo likanina lalinguJehowadani weJerusalema.

3 Wasesenza okulungileyo emehlweni eNkosi, kodwa kungenjengoDavida uyise; wenza njengakho konke uJowashi uyise akwenzayo.

4 Loba kunjalo indawo eziphakemeyo kazisuswanga; abantu babelokhu benikela imihlatshelo betshisa impepha endaweni eziphakemeyoc.

5 Kwasekusithi umbuso wakhe usuqinisiwe esandleni sakhe, watshaya inceku zakhe ezazitshaye inkosi uyised.

6 Kodwa abantwana bababulali kababulalanga, njengokubhaliweyo ogwalweni lomlayo kaMozisi lapho iNkosi eyalaya khona isithi: Oyise kabayikubulawa ngenxa yabantwana, labantwana kabayikubulawa ngenxa yaboyise, kodwa wonke umuntu uzabulawelwa isono sakhee.

7 Yena wasetshaya amaEdomaf azinkulungwane ezilitshumi esihotsheni setshwayi, wathumba iSela ngempig, wabiza ibizo layo ngokuthi yiJokhitheyeli, kuze kube lamuhlah.

8 Khona uAmaziya wathuma izithunywa kuJehowashi indodana kaJehowahazi indodana kaJehu, inkosi yakoIsrayelii, esithi: Woza sikhangelane ubuso ngobusoj.

9 UJehowashi inkosi yakoIsrayeli wasethumela kuAmaziya inkosi yakoJuda esithi: Ukhula oluhlabayo oluseLebhanonik lwathumela emsedarini oseLebhanonil lusithi: Nika indodakazi yakho endodaneni yami ibe ngumkayo; kwasekusedlula isilo seganga esiseLebhanoni, salugxoba ukhula oluhlabayo.

10 Uyitshayile lokuyitshaya iEdoma, inhliziyo yakho isikuphakamisilem; dumiseka, uhlale endlini yakho; ngoba kungani uzivusela ububi ukuze uwe wena loJuda kanye lawen?

11 Kodwa uAmaziya kezwanga. Ngakho uJehowashi inkosi yakoIsrayeli wenyuka, yena-ke loAmaziya inkosi yakoJuda bakhangelana ubuso ngobuso eBeti-Shemeshi eyakoJudao.

12 UJuda wasetshaywa phambi kukaIsrayeli; basebebaleka, ngulowo lalowo waya ethenteni lakhep.

13 UJehowashi inkosi yakoIsrayeli wasembamba uAmaziya inkosi yakoJuda, indodana kaJehowashi indodana kaAhaziya, eBeti-Shemeshiq; wafika eJerusalema, wadilizela phansi umduli weJerusalema, kusukela esangweni lakoEfrayimir kusiya esangweni lengonsi, ingalo ezingamakhulu amanes.

14 Wasethatha lonke igolide lesiliva, lezitsha zonke ezatholakala endlini kaJehova lezendlini zenotho zendlu yenkosi, kanye labayisibambiso, wasebuyela eSamariyat.

15 Ezinye-ke zezindaba zikaJehowashi azenzayo, lamandla akhe, lokuthi walwa njani loAmaziya inkosi yakoJuda, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeliu?

16 UJehowashi waselala laboyise, wangcwatshelwa eSamariya emakhosini akoIsrayeli. UJerobhowamu indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

17 UAmaziya indodana kaJowashi, inkosi yakoJuda, wasephila iminyaka elitshumi lanhlanu emva kokufa kukaJehowashi indodana kaJehowahazi inkosi yakoIsrayeliv.

18 Ezinye-ke zezindaba zikaAmaziya, kazibhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJuda?

19 Basebemenzela ugobe eJerusalemaw, wabalekela eLakishi; kodwa bathuma bamlandela eLakishi, bambulalela khonax.

20 Basebemthwala ngamabhiza, wangcwatshelwa eJerusalema kuboyise emzini kaDavida.

21 Bonke abantu bakoJuda basebethatha uAzariya, owayeleminyaka elitshumi lesithupha, bambeka waba yinkosi esikhundleni sikayise uAmaziya.

22 Yena wakha iElathiy, wayibuyisela koJuda emva kokulala kwenkosi laboyise.

Ukubusa kukaJerobhowamu

23 Ngomnyaka wetshumi lanhlanu kaAmaziya indodana kaJowashi inkosi yakoJuda uJerobhowamu indodana kaJowashi inkosi yakoIsrayeli waba yinkosi eSamariya; wabusa iminyaka engamatshumi amane lanye.

24 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi; kasukanga ezonweni zonke zikaJerobhowamu indodana kaNebati owenza uIsrayeli onez.

25 Yena wabuyisela umngcele wakoIsrayeli kusukela ekungeneni kweHamathia kuze kufike elwandle lwamagceke, njengokwelizwi leNkosi, uNkulunkulu kaIsrayelib, eyalikhuluma ngesandla senceku yayo uJona indodana kaAmithayi umprofethic, owayevela eGathi-Heferid.

26 Ngoba iNkosi yabona ukuhlupheka kukaIsrayeli, kwakubaba kakhulue, ngoba kwakungekho ovalelweyo, njalo engekho okhululekileyo, njalo kungelamsizi kaIsrayelif.

27 INkosi yayingatshongo-ke ukuthi izalesula ibizo likaIsrayeli ngaphansi kwamazulu; kodwa yabasindisa ngesandla sikaJerobhowamu indodana kaJowashig.

28 Ezinye-ke zezindaba zikaJerobhowamu, lakho konke akwenzayo, lamandla akhe, ukuthi walwa njani, lokuthi wayibuyisela njani koIsrayeli iDamaseko leHamathih, engeyeJudai, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli?

29 UJerobhowamu waselala laboyise, emakhosini akoIsrayeli. UZekhariya indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaAzariya

15Ngomnyaka wamatshumi amabili lesikhombisa kaJerobhowamu, inkosi yakoIsrayeli, uAzariya indodana kaAmaziya, inkosi yakoJuda, waba yinkosia.

2 Wayeleminyaka elitshumi lesithupha lapho esiba yinkosi; wasebusa iminyaka engamatshumi amahlanu lambili eJerusalema. Lebizo likanina lalinguJekoliya weJerusalemab.

3 Wasesenza okulungileyo emehlweni eNkosi njengakho konke uAmaziya uyise akwenzayoc.

4 Kodwa indawo eziphakemeyo kazisuswanga; abantu babelokhu benikela imihlatshelo betshisa impepha endaweni eziphakemeyod.

5 UJehova wayitshaya inkosi, yasisiba ngumlephero kwaze kwaba lusuku lokufa kwayoe. Yahlala endlini eyehlukanisiweyof. UJothamu indodana yenkosi wasephatha indlu, esahlulela abantu belizwe.

6 Ezinye-ke zezindaba zikaAzariya, lakho konke akwenzayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJuda?

7 UAzariya waselala laboyise, bamngcwaba kuboyise emzini kaDavida. UJothamu indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakheg.

Ukubusa kukaZekhariya

8 Ngomnyaka wamatshumi amathathu lesificaminwembili kaAzariya inkosi yakoJuda uZekhariya indodana kaJerobhowamu wabusa phezu kukaIsrayeli eSamariya inyanga eziyisithupha.

9 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi njengokwenza kwaboyise; kasukanga ezonweni zikaJerobhowamu indodana kaNebati owenza uIsrayeli oneh.

10 UShaluma indodana kaJabeshi wasemenzela ugobe, wamtshaya phambi kwabantu wambulala, wasebusa esikhundleni sakhe.

11 Ezinye-ke zezindaba zikaZekhariya, khangela, zibhaliwe egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli.

12 Leli yilizwi leNkosi eyalikhuluma kuJehu isithi: Amadodana akho azahlala esihlalweni sobukhosi sikaIsrayeli kuze kube sesizukulwaneni sesine. Kwaba njalo-kei.

Ukubusa kukaShaluma

13 UShaluma indodana kaJabeshi waba yinkosi ngomnyaka wamatshumi amathathu lesificamunwemunye kaUziya inkosi yakoJuda; wabusa inyanga egcweleyo eSamariya.

14 Ngoba uMenahema indodana kaGadi wenyuka esuka eTirizaj, weza eSamariya, wamtshaya uShaluma indodana kaJabeshi eSamariya wambulala; wabusa esikhundleni sakhe.

15 Ezinye-ke zezindaba zikaShaluma, logobe lwakhe alwenzayo, khangela, kubhaliwe egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli.

Ukubusa kukaMenahema

16 Khona uMenahema wasetshaya iThifisak, lakho konke okwakukiyo, lemingcele yayo kusukela eTirizal, ngoba bengamvulelanga. Ngakho wayitshaya; bonke abesifazana bayo abakhulelweyo wabaqhaqham.

17 Ngomnyaka wamatshumi amathathu lesificamunwemunye kaAzariya inkosi yakoJuda uMenahema indodana kaGadi waba yinkosi phezu kukaIsrayeli; wabusa iminyaka elitshumi eSamariya.

18 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi; kasukanga ezonweni zikaJerobhowamu indodana kaNebati owenza uIsrayeli onen, insuku zakhe zonke.

19 UPhulio inkosi yeAsiriya weza wamelana lelizwep; uMenahema wasenika uPhuli amathalenta* esiliva ayinkulungwaneq ukuze isandla sakhe sibe laye ukuqinisa umbuso esandleni sakher.

20 UMenahema wasekhuphisa uIsrayeli imali, yabo bonke abantu abalamandla enothwenis, ukupha inkosi yeAsiriya; amashekeli esiliva angamatshumi amahlanu kuleyo laleyondodat. Inkosi yeAsiriya yasibuyela, kayaze yahlala lapho elizweni.

21 Ezinye-ke zezindaba zikaMenahema, lakho konke akwenzayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli?

22 UMenahema waselala laboyise; uPhekahiya indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaPhekahiya

23 Ngomnyaka wamatshumi amahlanu kaAzariya inkosi yakoJuda uPhekahiya indodana kaMenahema waba yinkosi phezu kukaIsrayeli eSamariya, wabusa iminyaka emibili.

24 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi; kasukanga ezonweni zikaJerobhowamu indodana kaNebati owenza uIsrayeli oneu.

25 Kodwa uPheka indodana kaRemaliya, induna yakhe, wamenzela ugobe wamtshaya eSamariyav enqabeni yendlu yenkosi, kanye loArigobi loAriye, njalo kanye laye abantu abangamatshumi amahlanu bamaGileyadi. Wambulala, waba yinkosi esikhundleni sakhew.

26 Ezinye-ke zezindaba zikaPhekahiya, lakho konke akwenzayo, khangela, kubhaliwe egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli.

Ukubusa kukaPheka

27 Ngomnyaka wamatshumi amahlanu lambili kaAzariya inkosi yakoJuda uPheka indodana kaRemaliya waba yinkosi phezu kukaIsrayeli eSamariya; wabusa iminyaka engamatshumi amabili.

28 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi; kasukanga ezonweni zikaJerobhowamu indodana kaNebati owenza uIsrayeli onex.

29 Ensukwini zikaPheka inkosi yakoIsrayeli kwafika uTigilathi Pileseri inkosi yeAsiriyay, wathatha iIjoniz, leAbeli-Beti-Mahakaab, leJanowac, leKedeshid, leHazori, leGileyadi, leGalili, ilizwe lonke lakoNafithali; wabathumbela eAsiriyae.

30 UHosheya indodana kaEla wasesenza ugobe emelene loPheka indodana kaRemaliya, wamtshaya wambulala, waba yinkosi esikhundleni sakhe ngomnyaka wamatshumi amabili kaJothamu, indodana kaUziya.

31 Ezinye-ke zezindaba zikaPheka, lakho konke akwenzayo, khangela, kubhaliwe egwalweni lwemilando yamakhosi akoIsrayeli.

Ukubusa kukaJothamu

32 Ngomnyaka wesibili kaPheka indodana kaRemaliya inkosi yakoIsrayeli uJothamu indodana kaUziya inkosi yakoJuda waba yinkosif.

33 Wayeleminyaka engamatshumi amabili lanhlanu lapho esiba yinkosi; wabusa iminyaka elitshumi lesithupha eJerusalema. Lebizo likanina lalinguJerusha indodakazi kaZadoki.

34 Wasesenza okulungileyo emehlweni eNkosi; wenza njengakho konke uUziya uyise ayekwenzileg.

35 Kodwa indawo eziphakemeyo kazisuswanga; abantu babelokhu benikela imihlatshelo betshisa impepha endaweni eziphakemeyoh. Yena wakha isango elingaphezulu endlini yeNkosii.

36 Ezinye-ke zezindaba zikaJothamu, azenzayo, kazibhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJudaj?

37 Ngalezonsuku iNkosi yaqala ukuthumela koJuda uRezini inkosi yeSiriyak loPheka indodana kaRemaliyal.

38 UJothamu waselala laboyise, wangcwatshelwa kuboyise emzini kaDavida uyise. UAhazi indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhem.

Ukubusa kukaAhazi

16Ngomnyaka wetshumi lesikhombisa kaPheka indodana kaRemaliya uAhazi indodana kaJothamu inkosi yakoJuda waba yinkosi.

2 UAhazi wayeleminyaka engamatshumi amabili lapho esiba yinkosi; wabusa iminyaka elitshumi lesithupha eJerusalema. Kenzanga-ke okulungileyo emehlweni eNkosi uNkulunkulu wakhe, njengoDavida uyisea.

3 Kodwa wahamba ngendlela yamakhosi akoIsrayeli, yebo, futhi wenza indodana yakhe idabule emlilwenib, njengezinengiso zezizwe iNkosi eyazixotsha elifeni phambi kwabantwana bakoIsrayelic.

4 Wanikela imihlatshelo watshisa impepha endaweni eziphakemeyod laphezu kwamaqaqa langaphansi kwaso sonke isihlahla esiluhlazae.

5 Khona uRezini inkosi yeSiriya loPheka indodana kaRemaliya, inkosi yakoIsrayeli, benyukela eJerusalema ukulwa, bamvimbezela uAhazif kodwa kababanga lakho ukunqobag.

6 Ngalesosikhathi uRezini inkosi yeSiriya wabuyisela iElathi eSiriya, waxotsha amaJuda eElathi; amaSiriya asesiza eElathi ahlala khona kuze kube lamuhla.

7 UAhazi wasethuma izithunywa kuTigilathi Pileseri inkosi yeAsiriya esithi: Ngiyinceku yakho lendodana yakho; yenyuka ungisindise esandleni senkosi yeSiriya lesandleni senkosi yakoIsrayeli abangivukelayoh.

8 UAhazii wasethatha isiliva legolide okwakutholwa endlini kaJehova lenothweni yendlu yenkosij, wathumela isipho enkosini yeAsiriyak.

9 Inkosi yeAsiriya yasimlalela, ngoba inkosi yeAsiriya yenyuka imelene leDamaseko yayithumba, yabathumbela eKiri abantu bayo, yabulala uRezinil.

10 Inkosi uAhazi yasisiya eDamaseko ukuhlangana loTigilathi Pileseri inkosi yeAsiriya, yabona ilathi elaliseDamaseko. Inkosi uAhazi yasithumela kuUriya umpristim isimo selathi lomfanekiso walo njengokwenziwa kwalo konke.

11 U-Uriya umpristi wasesakha ilathi njengakho konke uAhazi akuthumela kuvela eDamaseko; uUriya umpristi wenza njalo, yaze yafika inkosi uAhazi ivela eDamaseko.

12 Inkosi isibuyile eDamaseko inkosi yalibona ilathi. Inkosi yasondela elathini, yanikela phezu kwalon.

13 Yasitshisa umnikelo wayo wokutshiswa lomnikelo wayo wokudla, yathela umnikelo wayo wokunathwayo, yafafaza igazi leminikelo yokuthula eyayilayo phezu kwelathi.

14 Kodwa ilathi lethusi elaliphambi kweNkosio yaliletha lisuka phambi kwendlup, lisuka phakathi kwelathi lendlu yeNkosiq, yalifaka ehlangothini lwenyakatho lwelathir.

15 Inkosi uAhazi yasimlaya uUriya umpristi isithi: Phezu kwelathi elikhulus tshisa umnikelo wokutshiswa wekuseni, lomnikelo wokudla wantambama, lomnikelo wokutshiswa wenkosi, lomnikelo wayo wokudla, lomnikelo wokutshiswa wabo bonke abantu belizwe, lomnikelo wabo wokudla, leminikelo yabo yokunathwayo; ufafaze phezu kwalo lonke igazi lomnikelo wokutshiswa lalo lonke igazi lomhlatshelot. Kodwa ilathi lethusi lizakuba ngelami ukubuza ngalou.

16 U-Uriya umpristi wasesenza njengakho konke inkosi uAhazi eyayikulayile.

17 Inkosi uAhazi yasiqumav imiphetho yezisekelo, yasusa inditshi yokugezela kuzow, yethula ulwandle phezu kwenkabi zethusi ezazingaphansi kwalox, yalubeka phezu kokugandelwe ngamatshe.

18 Lokwembesiweyo kwesabatha ababekwakhe endlini, lentuba yenkosi phandle, yakususa endlini yeNkosi, ngenxa yenkosi yeAsiriya.

19 Ezinye-ke zezindaba zikaAhazi azenzayo, kazibhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJuday?

20 UAhazi waselala laboyise, wangcwatshelwa kuboyise emzini kaDavida. UHezekhiya indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhez.

Ukunqotshwa kweSamariya lokuchithwa kwelakoIsrayeli

17Ngomnyaka wetshumi lambili kaAhazi inkosi yakoJuda uHosheya indodana kaEla waba yinkosi eSamariya phezu kukaIsrayeli; wabusa iminyaka eyisificamunwemunye.

2 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi, loba kunjalo kungenjengamakhosi akoIsrayeli ayengaphambi kwakhe.

3 UShalimaneseri inkosi yeAsiriya wenyuka wamelana laye; uHosheya wasesiba yinceku yakhe, wathela umthelo kuye.

4 Kodwa inkosi yeAsiriya yafica ugobe kuHosheya, ngoba wayethume izithunywa kuSo inkosi yeGibhithe, kazabe esenyusa umthelo enkosini yeAsiriya umnyaka ngomnyaka. Ngakho inkosi yeAsiriya yamvalela yambopha entolongweni.

5 Inkosi yeAsiriya yasisenyukela kulo lonke ilizwe, yenyukela eSamariya, yayivimbezela iminyaka emithathu.

6 Ngomnyaka wesificamunwemunye kaHosheya, inkosi yeAsiriya yathumba iSamariya yathumbela uIsrayeli eAsiriya, yabahlalisa eHala leHabori, umfula weGozani, lemizini yamaMede.

7 Lokhu-ke kwenzeka ngoba abantwana bakoIsrayeli babonile eNkosini uNkulunkulu wabo eyayibenyuse elizweni leGibhithe ibasusa ngaphansi kwesandla sikaFaro inkosi yeGibhithe, babesabe abanye onkulunkulu,

8 bahamba ezimisweni zezizwe iNkosi eyayizixotshe elifeni phambi kwabantwana bakoIsrayeli, lezamakhosi akoIsrayeli, ayezenzile.

9 Abantwana bakoIsrayeli benza ensitha izinto ezingalunganga bemelene leNkosi uNkulunkulu wabo. Babezakhele indawo eziphakemeyo kuyo yonke imizi yabo, kusukela enqabeni yabalindi kuze kube semzini obiyelweyo.

10 Basebezimisela insika eziyizithombe lezixuku phezu kwawo wonke amaqaqa aphakemeyo langaphansi kwaso sonke isihlahla esiluhlaza.

11 Basebetshisa lapho impepha endaweni zonke eziphakemeyo, njengezizwe iNkosi eyazikhokhelela ekuthunjweni phambi kwabo; benza izinto ezimbi ukuyithukuthelisa iNkosi.

12 Ngoba bakhonza izithombe, iNkosi eyayithe ngazo kubo: Kaliyikuyenza linto.

13 Kanti iNkosi yafakaza imelene loIsrayeli njalo imelene loJuda ngesandla sabo bonke abaprofethi lababoni bonke isithi: Phendukani endleleni zenu ezimbi, ligcine imithetho yami, izimiso zami, njengokomlayo wonke engawulaya oyihlo lengawuthumela kini ngesandla senceku zami abaprofethi.

14 Loba kunjalo kabalalelanga, kodwa benza lukhuni intamo yabo, njengentamo yaboyise, abangakholwanga eNkosini uNkulunkulu wabo.

15 Njalo bala izimiso zayo lesivumelwano sayo eyasenza laboyise lezifakazelo zayo eyazifakaza imelene labo, balandela ize, baba yize, balandela izizwe ezazibahanqile, iNkosi eyayibalaye ngazo ukuthi bangenzi njengazo.

16 Bayitshiya yonke imilayo yeNkosi uNkulunkulu wabo, bazenzela izithombe ezibunjwe ngokuncibilikisa, amathole amabili, benza isixuku, bakhothamela lonke ibutho lamazulu, bakhonza uBhali.

17 Benza amadodana abo lamadodakazi abo adabule emlilweni, benza ukuvumisa, benza imilingo, bazithengisela ukwenza okubi emehlweni eNkosi ukuyithukuthelisa.

18 Ngakho iNkosi yamthukuthelela kakhulu uIsrayeli, yabasusa ebusweni bayo; kakusalanga loyedwa ngaphandle kwesizwe sakoJuda kuphela.

19 Laye uJuda kayigcinanga imilayo yeNkosi uNkulunkulu wabo, kodwa bahamba ngezimiso zikaIsrayeli abazenzayo.

20 INkosi yasiyala yonke inzalo yakoIsrayeli, yayihlupha, yayinikela esandleni sabaphangi, yaze yabalahla yabasusa phambi kwayo.

21 Ngoba yamdabula uIsrayeli imsusa endlini kaDavida, basebebeka uJerobhowamu indodana kaNebati ukuthi abe yinkosi. UJerobhowamu wamqhuba wamphambula uIsrayeli ekulandeleni iNkosi, wabenza bona isono esikhulu.

22 Ngoba abantwana bakoIsrayeli bahamba ngazo zonke izono zikaJerobhowamu azenzayo, kabasukanga kuzo,

23 iNkosi yaze yamsusa uIsrayeli phambi kwayo njengokutsho kwayo ngesandla sazo zonke inceku zayo abaprofethia. Ngakho uIsrayeli wathunjwa wasuswa elizweni lakhe wasiwa eAsiriya kuze kube lamuhlab.

Abantu bezizweni bahlaliswa eSamariya

24 Inkosi yeAsiriya yasiletha abantuc abavela eBhabhilonid labavela eKutha labavela eAva labavela eHamathie labavela eSefavayimif, yabahlalisa emizini yeSamariya esikhundleni sabantwana bakoIsrayeli, badla ilifa leSamariya, bahlala emizini yayo.

25 Kwasekusithi ekuqaleni kokuhlala kwabo khona kabayesabanga iNkosi; ngakho iNkosi yathumela izilwane phakathi kwabo ezabulala abanye babo.

26 Ngakho bakhuluma enkosini yeAsiriya besithi: Izizwe owazisusayo wazihlalisa emizini yeSamariya kaziwazi umkhuba kaNkulunkulu walelolizwe; ngakho uthumele izilwane phakathi kwazo, khangela-ke ziyazibulala, ngoba kaziwazi umkhuba kaNkulunkulu walelolizwe.

27 Inkosi yeAsiriya yasilaya isithi: Yisani khona omunye wabapristi elabathumbayo besuka lapho; kabayehlala khona, kabafundise umkhuba kaNkulunkulu walelolizwe.

28 Ngakho omunye wabapristi ababebathumbe besuka eSamariya weza wahlala eBhethelig, wabafundisa ukuthi bangayesaba njani iNkosi.

29 Loba kunjalo zonke izizwe zenza onkulunkulu bazo, zabafaka ezindlini zezindawo eziphakemeyo amaSamariya azenzayo, yileso laleso isizwe emizini yazo ezihlala kuyo.

30 Labantu beBhabhiloni benza uSukothi-Benothi, labantu beKuthi benza uNerigali, labantu beHamathi benza uAshima,

31 lamaAvi enza uNibazi loTaritaki, lamaSefavayimi ayetshisa abantwana bawo emlilweni esenzela uAdrameleki loAnameleki onkulunkulu beSefavayimi.

32 Babeyesaba leNkosi, bazenzela abapristi bezindawo eziphakemeyo kwabaphansi kakhulu babo, ababebasebenzela ezindlini zezindawo eziphakemeyo.

33 Babeyesaba iNkosi, njalo babekhonza onkulunkulu babo njengomkhuba wezizwe ezabathumbayo besuka lapho.

34 Kuze kube lamuhla benza njengemikhuba yakuqala. Kabayesabi iNkosi, kabenzi njengezimiso zabo lanjengezimiselo zabo lanjengomlayo lanjengomthetho iNkosi eyakulaya abantwana bakaJakobe, owamutha ibizo elithi uIsrayeli.

35 INkosi eyenza isivumelwano labo, yabalaya isithi: Kaliyikwesaba abanye onkulunkulu, lingabakhothameli, lingabasebenzeli, lingabahlabeli.

36 Kodwa iNkosi eyalenyusa elizweni leGibhithe ngamandla amakhulu langengalo eyeluliweyo, yona lizayesaba njalo yona lizayikhothamela njalo yona lizayihlabela.

37 Lezimiso lezimiselo lomlayo lomthetho eyalibhalela khona, lizaqaphelisa ukukwenza zonke izinsuku, lingesabi abanye onkulunkulu.

38 Lesivumelwano engasenza lani lingasikhohlwa, lingesabi abanye onkulunkulu.

39 Kodwa iNkosi uNkulunkulu wenu lizayesaba; yona-ke izalikhulula esandleni sezitha zenu zonke.

40 Loba kunjalo kabalalelanga, kodwa benza njengomkhuba wabo wakuqala.

41 Lezizizwe zayesaba-ke iNkosi, kodwa zakhonza izithombe zazo ezibaziweyo; bobabili abantwana bazo labantwana babantwana bazo, njengokwenza kwaboyise benza labo kuze kube lamuhlah.

Ukubusa kukaHezekhiya

18Kwasekusithi ngomnyaka wesithathu kaHosheya indodana kaElaa, inkosi yakoIsrayeli, uHezekhiya indodana kaAhazi inkosi yakoJuda waba yinkosib.

2 Wayeleminyaka engamatshumi amabili lanhlanu lapho esiba yinkosi; wabusa iminyaka engamatshumi amabili lesificamunwemunye eJerusalema. Lebizo likanina lalinguAbhi indodakazi kaZekhariya.

3 Wasesenza okulungileyo emehlweni eNkosi njengakho konke uDavida uyise akwenzayoc.

4 Yena wasusa indawo eziphakemeyo, wabhidliza insika eziyizithombed, wagamula izixukue, wachoboza inyoka yethusi uMozisi ayeyenzile, ngoba kuze kube yilezonsuku abantwana bakoIsrayeli babeyitshisela impephaf; wayibiza ngokuthi nguNehushitani.

5 Wathembela eNkosini, uNkulunkulu kaIsrayelig; okwathi emva kwakhe kakubanga khona onjengaye emakhosini wonke akoJuda, loba ayengaphambi kwakheh.

6 Ngoba wanamathela eNkosini, kaphambukanga ekuyilandeleni, kodwa wagcina imilayo yayo iNkosi eyayilaya uMozisii.

7 LeNkosi yaba layej; loba ngaphi lapho aphumela khona waphumelelak. Wavukela inkosi yeAsiriya, kayisebenzelangal.

8 Yena watshaya amaFilisti waze wafika eGaza lemingcele yayom, kusukela emphotshongweni wabalindi kuze kube semzini obiyelweyon.

Ukunqotshwa kweSamariya

9 Kwasekusithi ngomnyaka wesine wenkosi uHezekhiya, owawungumnyaka wesikhombisa kaHosheya indodana kaEla, inkosi yakoIsrayeli, uShalimaneseri inkosi yeAsiriya wenyuka wamelana leSamariya, wayivimbezelao.

10 Basebeyithumba ekupheleni kweminyaka emithathu. Ngomnyaka wesithupha kaHezekhiya, owawungumnyaka wesificamunwemunye kaHosheya inkosi yakoIsrayeli, iSamariya yathunjwa.

11 Inkosi yeAsiriya yathumbela uIsrayeli eAsiriya, yababeka eHala leHabori umfula weGozani, lemizini yamaMede.

12 Ngoba bengalilalelanga ilizwi leNkosi uNkulunkulu wabop, kodwa baseqa isivumelwano sayo, konke uMozisi inceku yeNkosi eyayikulayile; kabalalelanga, kabenzangaq.

Ukuhlaselwa kwelizwe lakoJuda nguSenakheribi

13 Langomnyaka wetshumi lane wenkosi uHezekhiya, uSenakheribi inkosi yeAsiriya wenyuka wamelana layo yonke imizi yakoJuda ebiyelweyo, wayithumbar.

14 UHezekhiya inkosi yakoJuda wasethumela enkosini yeAsiriya eLakishis esithi: Ngonile; buyela usuke kimi; okubeka phezu kwami ngizakuthwala. Inkosi yeAsiriya yasibeka phezu kukaHezekhiya inkosi yakoJuda amathalenta* esiliva angamakhulu amathathu, lamathalenta angamatshumi amathathu egolidet.

15 UHezekhiya wasemnika sonke isiliva esatholakala endlini kaJehova lenothweni yendlu yenkosiu.

16 Ngalesosikhathi uHezekhiya waquma igolide ezivalweni zethempeli leNkosi, lemigubazini uHezekhiya inkosi yakoJuda ayekunamathisele, walinika inkosi yeAsiriya.

17 Inkosi yeAsiriyav yasithuma uTharithani loRabi-Sarisi loRabi-Shake besuka eLakishi besiya enkosini uHezekhiya belebutho elinzima eJerusalemaw. Benyuka-ke bafika eJerusalema. Sebenyuke bafika bema emgelweni wechibi eliphezulu, elisemgwaqweni omkhulu wensimu yomwatshix.

18 Sebebize inkosi, kwaphumela kibo uEliyakhimi indodana kaHilikhiya owayengumphathi wendluy, loShebina umbhaliz, loJowa indodana kaAsafi umabhalanea.

19 URabi-Shake wasesithi kibo: Khulumani khathesi kuHezekhiya: Itsho njalo inkosi enkulu, inkosi yeAsiriya ithi: Yisibindi bani lesi, othembela kusob?

20 Uthi, kodwa yilizwi lendebe nje: Kulecebo lamandla empi. Usuthembe bani ukuthi ungivukele?

21 Khangela-ke, wena uthembele odondolweni lomhlanga owephukileyo, oluyiGibhithe, uba umuntu eseyama phezu kwalo, luzangena esandleni sakhe lusihlabe. Unjalo uFaro inkosi yeGibhithe kubo bonke abathembela kuye.

22 Kodwa uba lisithi kimi: ENkosini uNkulunkulu wethu siyathemba; angithi yiyo elezindawo zayo eziphakemeyo lamalathi ayo uHezekhiya awasusileyo, wathi kuJuda leJerusalema: Phambi kwalelilathi lizakhonza eJerusalema?

23 Ngakho-ke, akunike isibambiso enkosini yami, inkosi yeAsiriya, njalo ngizakunika amabhiza azinkulungwane ezimbili, uba wena ulakho ukunika abagadi bawo.

24 Pho, uzabuyisela emuva njani ubuso benduna eyodwa yabancinyane nje benceku zenkosi yami; wena-ke uthembele eGibhithe ngezinqola labagadi bamabhiza?

25 Kambe ngenyukile yini ukumelana lalindawo ngingelaJehova ukuyichitha? UJehova uthe kimi: Yenyuka umelane lalelilizwe, ulichithe.

26 UEliyakhimi indodana kaHilikhiya loShebina loJowa basebesithi kuRabi-Shake: Akukhulume lenceku zakho ngesiSiriya, ngoba siyasizwa; ungakhulumi lathi ngesiJuda endlebeni zabantu abasemdulinic.

27 Kodwa uRabi-Shake wathi kubo: Inkosi yami ingithumile yini enkosini yakho lakuwe ukukhuluma lamazwi? Kakusebantwini yini abahlezi phezu komduli ukuze badle ubulongwe babo, banathe umchamo wabo kanye lani?

28 URabi-Shake wasesima wamemeza ngelizwi elikhulu ngesiJuda, wakhuluma esithi: Zwanini ilizwi lenkosi enkulu, inkosi yeAsiriyad.

29 Itsho njalo inkosi: UHezekhiyae kangalikhohlisif, ngoba kayikuba lakho ukulikhulula esandleni sayo.

30 Njalo uHezekhiya angalenzi lithembele eNkosini esithi: INkosi izasikhulula lokusikhulula, lalumuzi kawuyikunikelwa esandleni senkosi yeAsiriya.

31 Lingamlaleli uHezekhiya, ngoba itsho njalo inkosi yeAsiriya: Yenzani isivumelwano sokuthula lami, liphume lize kimi; dlanini-ke, ngulowo lalowo okwevini lakhe langulowo lalowo okomkhiwa wakhe, linathe, ngulowo lalowo amanzi omthombo wakheg;

32 ngize ngifike ngilithathe ngilise elizweni elifanana lelizwe lakini, ilizwe lamabele lewayini elitsha, ilizwe lesinkwa lezivinih, ilizwe lamafutha emihlwathi lolujui, ukuze liphile lingafi. Lingamlaleli uHezekhiya ngoba eliyenga esithi: INkosi izasikhulula.

33 Onkulunkulu bezizwe sebake bawakhulula yini ngulowo lalowo ilizwe lakhe esandleni senkosi yeAsiriyaj?

34 Bangaphi onkulunkuluk beHamathil leArpadim? Bangaphi onkulunkulu beSefavayimi, beHena, leIva? Kambe bayikhulule yini iSamariya esandleni sami?

35 Ngobani kubo bonke onkulunkulu balawomazwe abakhulule ilizwe labo esandleni sami, ukuthi iNkosi ikhulule iJerusalema esandleni samin?

36 Kodwa abantu bathula, kabaze bamphendula lalizwi, ngoba umlayo wenkosi wawuyikuthi: Lingamphenduli.

37 UEliyakhimi indodana kaHilikhiyao owayengumphathi wendlu, loShebina umbhali, loJowa indodana kaAsafi umabhalane, basebesiza kuHezekhiya izigqoko zidatshuliwe, bamtshela amazwi kaRabi-Shakep.

Ukukhululwa kwelizwe lakoJuda

19Kwasekusithi lapho inkosi uHezekhiya isizwile, yadabula izigqoko zayoa, yazembesa ngesakab, yangena endlini yeNkosic.

2 Yasithuma uEliyakhimi owayephezu kwendlu, loShebina umabhalane, labadala babapristi, bembeswe ngamasakad kuIsaya umprofethi indodana kaAmozie.

3 Basebesithi kuye: Utsho njalo uHezekhiya: Lolusuku lusuku lohlupho lolokusolwa lolokweyiswa; ngoba abantwana sebefikile emlonyeni wesizalo, kanti kakulamandla okubeletha.

4 Mhlawumbe iNkosi uNkulunkulu wakho izakuzwa wonke amazwi kaRabi-Shakef, inkosi yeAsiriya inkosi yakhe eyamthumayo, ukuthi aklolodele uNkulunkulu ophilayog; njalo izasola amazwih iNkosi uNkulunkulu wakho ewezwileyoi: Ngakho phakamiselani insali etholakeleyo umkhulekoj.

5 Izinceku zenkosi uHezekhiya zasezifika kuIsaya.

6 UIsaya wasesithi kuzo: Lizakutsho njalo enkosini yenu: Utsho njalo uJehova: Ungesabi amazwi owezwileyo inceku zenkosi yeAsiriya ezingithuke ngawok.

7 Khangela, ngizafakal umoya kuyom, njalo izakuzwa ihungahunga, ibuyele elizweni layo; ngizayenza ukuthi iwe ngenkemba elizweni layon.

8 URabi-Shake wasebuyela, wafica inkosi yeAsiriya isilwa imelene leLibhinao; ngoba wayezwile ukuthi isisukile eLakiship.

9 Kwathi isizwa ngoTirihakaq inkosi yeEthiyophiyar kuthiwa: Khangela, uphumile ukuyakulwa emelene lawe, yabuya yathuma izithunywa kuHezekhiya, isithi:

10 Lizakhuluma kanje kuHezekhiya inkosi yakoJuda, lithi: UNkulunkulu wakho omthembileyos kangakukhohlisi esithi: IJerusalema kayiyikunikelwa esandleni senkosi yeAsiriyat.

11 Khangela, wena usuzwile ukuthi amakhosi eAsiriya enzeni kuwo wonke amazwe, ngokuwatshabalalisa. Wena-ke uzakhululwa yini?

12 Onkulunkulu bezizwe bazikhululile yini, obaba abazichithayou, iGozaniv leHaraniwx leRezefi labantwana bakaEdeniy ababeseTelasariz?

13 Ingaphi inkosi yeHamathia, lenkosi yeArpadib, lenkosi yomuzi weSefavayimi, iHena, leIva?

14 UHezekhiya waseyemukela incwadi esandleni sezithunywa, wayibala, wasesenyukela endlini yeNkosi, uHezekhiya wayichaya phambi kweNkosic.

15 UHezekhiya wasekhuleka phambi kweNkosid, wathi: Nkosi, Nkulunkulu kaIsrayeli, ohlala phakathi kwamakherubhi*e, wena unguNkulunkulu, wena wedwa, wayo yonke imibuso yomhlaba; wena wenze amazulu lomhlabaf.

16 Nkosi, thoba indlebe yakho, uzweg, Nkosi, vula amehlo akho, uboneh; uzwe amazwi kaSenakheribi amthume ngawo ukuklolodela uNkulunkulu ophilayoi.

17 Qiniso, Nkosi, amakhosi eAsiriya azichithile izizwe lelizwe lazo,

18 aphosela onkulunkulu bazo emlilweni; ngoba babengeyisibo onkulunkulu, kodwa umsebenzi wezandla zabantu, izigodo lamatshe; ngakho bababhubhisaj.

19 Ngakho-ke, Nkosi Nkulunkulu wethu, ngicela usisindise esandleni sakhe, ukuze yonke imibuso yomhlaba yazi ukuthi wena uyiNkosi uNkulunkulu, wena wedwak.

20 UIsaya indodana kaAmozi wasethumela kuHezekhiya esithi: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu wakoIsrayeli: Lokho okukhuleke kimi mayelana loSenakheribi inkosi yeAsiriya ngikuzwilel.

21 Yileli ilizwi iNkosi elikhulume mayelana laye: Intombi emsulwa, indodakazi yeZiyoni, iyakudelela, iyakuklolodelam; indodakazi yeJerusalema inikina ikhanda ngemva kwakhon.

22 Ngubani omeyisileyoo wamhlambazap? Njalo uphakamisele bani ilizwi, waphakamisela amehlo akho phezulu? Umelene loNgcwele kaIsrayeliq.

23 Ngesandla sezithunywa zakho uyeyisile iNkosir, wathi: Ngobunengi bezinqola zami ngenyuke indawo ephezulu yezintabas, inhlangothi zeLebhanonit. Ngizagamula imisedari yayo emide, lamafiri ayo akhethekileyou. Ngizangena endaweni yokuhlala yamaphethelo ayo, igusu eliminyeneyov.

24 Mina ngagebha nganatha amanzi angaziwayo, langengaphansi yenyawo zami ngomisa yonke imifula yezindawo ezivinjelweyo.

25 Kawuzwanga yini ukuthi ngakwenza endulow, ngakubumba ensukwini zendulo. Khathesi ngikufikisile, ukuthi ube ngowokudiliza imizi evikelweyo ibe zinqumbi zamanxiwax.

26 Ngakho abahlali bayo babelesandla esifitshane, besaba babe lenhloni, baba njengotshani beganga lemibhida eluhlazay, utshani bempahla, lamabele ahanguliweyo engakamiz.

27 Kodwa ngiyakwazi ukuhlala kwakho lokuphuma kwakho lokungena kwakho lokungithukuthelela kwakhoa.

28 Ngenxa yokungithukuthelela kwakho, lokuthi umsindo wakho wenyukele endlebeni zami, ngizafaka umkhala wami emakhaleni akho, letomu lami endebeni zakhob, ngikwenze ubuyele ngendlela oweza ngayoc.

29 Lokhu-ke kuzakuba yisibonakaliso kuwed; lonyaka uzakudla okuzikhulelayoe, langomnyaka wesibili umkhukhuzela, kuthi ngomnyaka wesithathu lihlanyele livune, lihlanyele izivini lidle izithelo zazo.

30 Lokuphephileyo kwendlu yakoJudaf okuseleyo kuzaphinda kugxumeke impande phansi, kuthele izithelo ngaphezulu.

31 Ngoba kuzaphuma eJerusalema insali, lokuphephileyo entabeni yeZiyoni. Ukutshiseka kweNkosi yamabandla kuzakwenza lokhug.

32 Ngakho utsho njalo uJehova ngenkosi yeAsiriya: Kayiyikungena kulumuzi, kayiyikutshoka umtshoko khona, kayiyikuza phambi kwawo ilesihlangu, kayiyikubuthelela idundulu maqondana lawoh.

33 Ngendlela eyeza ngayo, ngayo izabuyelai, kayiyikungena kulo umuzi, itsho iNkosi.

34 Ngoba ngizawuvikela lumuzi ukuwusindisaj, ngenxa yami, langenxa kaDavida inceku yamik.

35 Kwasekusithi ngalobobusukul ingilosi yeNkosi yaphumam yatshaya enkambeni yamaAsiriya izinkulungwane ezilikhulu lamatshumi ayisificaminwembili lanhlanu. Lapho bevuka ekuseni kakhulu, khangela, bonke babeyizidumbu ezifileyon.

36 Ngakho uSenakheribi inkosi yeAsiriya wasuka wahamba wabuyela, wahlala eNineveo.

37 Kwasekusithi ekhonza endlini kaNisiroki unkulunkulu wakhe, oAdrameleki loSharezerip amadodana akhe bamtshaya ngenkemba, bona baphephela elizweni leArarathiq. UEsarihadoni indodana yakhe wasebusa esikhundleni sakher.

Ukugula kukaHezekhiya

20Ngalezonsuku uHezekhiya wagula okokufaa. UIsaya indodana kaAmozi umprofethi wasefika kuye wathi kuye: Itsho njalo iNkosi: Laya indlu yakho, ngoba uzakufa, kawuyikuphila.

2 Wasephendulela ubuso bakhe emdulini, wakhuleka eNkosinib esithi:

3 Ngiyakuncenga Nkosi, ake ukhumbule ukuthi ngihambe phambi kwakho ngobuqothoc langenhliziyo epheleleyod, ngenza okulungileyo emehlweni akhoe. UHezekhiya wasekhala inyembezi ngokukhala okukhuluf.

4 Kwasekusithi uIsaya engakaphumi egumeni elingaphakathi, ilizwi leNkosi lafika kuye lisithi:

5 Buyela uthi kuHezekhiya umbusi wabantu bamig: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaDavida uyihlo: Ngiwuzwile umkhuleko wakhoh, ngabona inyembezi zakhoi; khangela, ngizakusilisa; ngosuku lwesithathu uzakwenyukela endlini yeNkosi.

6 Njalo ngizakwengezelela iminyaka elitshumi lanhlanu ensukwini zakho; ngikukhulule wena lalumuzi esandleni senkosi yeAsiriya; ngiwuvikele lumuzi ngenxa yami langenxa yenceku yami uDavidaj.

7 UIsaya wasesithi: Thathani isigaqa somkhiwak. Basebesithatha, basifaka phezu kwethumba, yasisilal.

8 UHezekhiya wasesithi kuIsaya: Yisiphi isibonakaliso sokuthi iNkosi izangisilisa, lokuthi ngizakwenyukela endlini yeNkosi ngosuku lwesithathum?

9 UIsaya wasesithi: Lesi yisibonakaliso kuwe esivela eNkosini esokuthi iNkosi izayenza into eyikhulumileyo: Isithunzi sizakuya phambili izinyathelo ezilitshumi, loba siye emuva izinyathelo ezilitshumi yini?

10 UHezekhiya wasesithi: Kululan esithunzini ukuthi selule izinyathelo ezilitshumi; hatshi, kodwa isithunzi kasibuyele emuva izinyathelo ezilitshumio.

11 UIsaya umprofethi wasekhala eNkosini, yasibuyisela emuva isithunzi, ngezinyathelo esasehle ngazo esikhwelweni sikaAhazi, izinyathelo ezilitshumi emuva.

Inkosi yeBhabhiloni ithuma izithunywa kuHezekhiya

12 Ngalesosikhathi uMerodaki-Baladani indodana kaBaladani, inkosi yeBhabhiloni, wathumela izincwadi lesipho kuHezekhiya, ngoba wayezwile ukuthi uHezekhiya ubekade egulap.

13 UHezekhiya wabalalelaq, wabatshengisa yonke indlu yakhe yezinto eziligugu, isiliva legolide lamakha lamafutha amahle lendlu yezikhali zakhe, lakho konke okwakutholakala endlini yakhe yokuligugu; kakulalutho endlini yakhe lembusweni wonke wakhe uHezekhiya angabatshengisanga lona.

14 UIsaya umprofethi wasesiza enkosini uHezekhiya wathi kiyo: Batheni lababantu? Futhi bebevela ngaphi besiza kuwe? UHezekhiya wasesithi: Bebevela elizweni elikhatshana, eBhabhiloni.

15 Wasesithi: Baboneni endlini yakho? UHezekhiya wasesithi: Babone konke okusendlini yami; kakulalutho phakathi kokuligugu kwami engingabatshengisanga khonar.

16 UIsaya wasesithi kuHezekhiya: Zwana ilizwi leNkosi.

17 Khangela, insuku ziyeza lapho konke okusendlini yakho lalokho oyihlo abakubekelelayo kuze kube lamuhla kuzathwalelwa eBhabhiloni; kakuyikusala lutho, itsho iNkosis.

18 Njalo bazathatha emadodaneni akho azaphuma kuwe, ozawazala, abe ngabathenwa esigodlweni senkosi yeBhabhilonit.

19 UHezekhiya wasesithi kuIsaya: Lihle ilizwi leNkosi olikhulumileyo. Wasesithi: Kakunjalo yini, uba kuzakuba khona ukuthula lokuvikeleka ensukwini zamiu?

Ukufa kukaHezekhiya

20 Ezinye-ke zezindaba zikaHezekhiya, lawo wonke amandla akhev, lokuthi wenza ichibi, lomgelow, wangenisa amanzi phakathi komuzi, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJudax?

21 UHezekhiya waselala laboyise. UManase indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhey.

Ukubusa kukaManase

21UManase wayeleminyaka elitshumi lambili lapho esiba yinkosi; wabusa iminyaka engamatshumi amahlanu lanhlanu eJerusalema. Lebizo likanina lalinguHefizibaa.

2 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi njengokwamanyala ezizwe iNkosi eyazixotsha elifeni phambi kwabantwana bakoIsrayelib.

3 Ngoba wabuya wakha indawo eziphakemeyo uyise uHezekhiya ayezichithilec, wamisela uBhali amalathi, wenza isixuku, njengokwenza kukaAhabi inkosi yakoIsrayelid, wakhothamela ibutho lonke lamazulu, walikhonzae.

4 Wasesakha amalathi endlini yeNkosif, iNkosi eyathi ngayo: EJerusalema ngizabeka ibizo lamig.

5 Wasesakhela ibutho lonke lamazulu amalathih emagumeni womabili endlini yeNkosii.

6 Wasedabulisa indodana yakhe emlilwenij, wachasisa ngemibonok, wenza imilingol, wasebenza labalamadlozi labalumbayom. Wenza okubi kakhulu emehlweni eNkosi ukuyithukuthelisan.

7 Wasemisa isithombe esibaziweyo sesixuku ayesenzile endlini, iNkosi eyakhuluma ngayo kuDavida lakuSolomoni indodana yakhe yathi: Kulindlu, leJerusalema engiyikhethe kuzo zonke izizwe zakoIsrayeli, ngizabeka ibizo lami kuze kube ninininio.

8 Kangisayikuzulisa unyawo lukaIsrayeli luphume futhi elizweni engalinika oyise, kuphela uba bezananzelela ukwenza njengakho konke engabalaya khona langokomlayo wonke inceku yami uMozisi eyabalaya wonap.

9 Kodwa kabalalelanga; uManase wasebaphambukisa ukuthi benze okubi okwedlula izizwe iNkosi eyazichitha phambi kwabantwana bakoIsrayeli.

10 INkosi yasikhuluma ngezinceku zayo abaprofethi isithi:

11 Ngenxa yokuthi uManase inkosi yakoJuda wenzile lamanyalaq, wenze okubi okwedlula konke amaAmori akwenzayor, ayephambi kwakhe, wonisa loJudas ngezithombe zakhet.

12 Ngakho itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli: Khangela, ngiletha okubi phezu kweJerusalema loJuda kuthi laye wonke ozwayo indlebe zakhe zombili zizakhenceza ngakhou.

13 Ngizakwelula phezu kweJerusalema intambo yeSamariyav, lentambo yokulinganisa yendlu kaAhabi, ngiyesule iJerusalema njengowesula umganu, awesule awumbokothe.

14 Njalo ngizatshiya insali yelifa lami, ngibanikele esandleni sezitha zabo, babe ngokubanjiweyo lempango kwezitha zabo zonke,

15 ngenxa yokuthi benzile okubi emehlweni ami, bayangithukuthelisa, kusukela osukwini oyise abaphuma ngalo eGibhithe ngitsho kuze kube lamuhla.

16 Futhi-ke uManase uchithile igazi elinengi kakhulu elingelacala waze wayigcwalisa iJerusalema kusukela ekuqaleni kuze kube sekucineni, ngaphandle kwesono sakhe enza ngaso uJuda ukuthi one, ukwenza okubi emehlweni eNkosi.

17 Ezinye-ke zezindaba zikaManase, lakho konke akwenzayo, lesono sakhe asonayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJudaw?

18 UManase waselala laboyise, wangcwatshelwa esivandeni sendlu yakhex, esivandeni sikaUzay. UAmoni indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaAmoni

19 UAmoni wayeleminyaka engamatshumi amabili lambili lapho esiba yinkosi; wabusa iminyaka emibili eJerusalemaz. Lebizo likanina lalinguMeshulemethi indodakazi kaHaruzi weJotibaa.

20 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi njengokwenza kukaManase uyiseb.

21 Wahamba ngendlela yonke uyise ahamba ngayo, wakhonza izithombe uyise azikhonzayo, wakhothama kuzo.

22 Wayidela iNkosi, uNkulunkulu waboyise, kahambanga ngendlela yeNkosic.

23 Izinceku zikaAmoni zasezimenzela ugobe, zabulala inkosi endlini yayo.

24 Kodwa abantu belizwe babatshaya bonke labo ababenzele inkosi uAmoni ugobe; abantu belizwe basebebeka uJosiya indodana yakhe ukuba yinkosi esikhundleni sakhe.

25 Ezinye-ke zezindaba zikaAmoni azenzayo kazibhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJuda?

26 Wasengcwatshelwa engcwabeni lakhe esivandeni sikaUzad. UJosiya indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

UJosiya lencwadi yomlayo

22UJosiya wayeleminyaka eyisificaminwembili lapho esiba yinkosi; wabusa iminyaka engamatshumi amathathu lanye eJerusalemaa. Lebizo likanina lalinguJedida indodakazi kaAdaya weBhozikhathib.

2 Wasesenza okulungileyo emehlweni eNkosi, wahamba ngayo yonke indlela kaDavida uyise, kaze aphambukela ngakwesokunene langakwesokhohloc.

3 Kwasekusithi ngomnyaka wetshumi lesificaminwembili wenkosi uJosiya, inkosi yathuma uShafani indodana kaAzaliya indodana kaMeshulamu, umabhalane, endlini yeNkosid, esithi:

4 Yenyukela kuHilikhiya umpristi omkhulue ukuthi ahlanganise imali elethwe endlini yeNkosi, abalindi bombundu womnyango ababeyiqoqe ebantwinif.

5 Kabayinikele esandleni sabenzi bomsebenzi abamiswe phezu kwendlu yeNkosi, kabayinike abenzi bomsebenzi osendlini yeNkosi, ukulungisa izikhala zendlu,

6 kubabazi, lakubakhi, lakubabazi bamatshe, lokuthenga amapulanka lamatshe abaziweyo ukulungisa indlu.

7 Kodwa akubalelwananga labo imali eyayinikelwe esandleni sabo ngoba benza ngokuthembekag.

8 UHilikhiya umpristi omkhulu wasesithi kuShafani umabhalane: Sengifice ugwalo lomlayo endlini yeNkosih. UHilikhiya wasenika uShafani ugwalo, waselufunda.

9 UShafani umabhalane wasefika enkosini, wabuyisela ilizwi enkosini wathi: Izinceku zakho seziyithulule imali eficwe endlini, zayinikela esandleni sabenzi bomsebenzi abamiswe phezu kwendlu yeNkosi.

10 UShafani umabhalane wasebika enkosini esithi: UHilikhiya umpristi unginike ugwalo. UShafani waselufunda phambi kwenkosi.

11 Kwasekusithi inkosi isizwile amazwi ogwalo lomlayo, yadabula izigqoko zayoi.

12 Inkosi yasilaya uHilikhiya umpristi loAhikhamu indodana kaShafani loAkhibhori indodana kaMikhaya loShafani umabhalane loAsaya inceku yenkosij, isithi:

13 Hambani liyengibuzela eNkosini mina labantu loJuda wonke mayelana lamazwi alolugwalo oluficiweyo; ngoba yinkulu intukuthelo yeNkosi esesiyibaselwe, ngoba obaba kabawalalelanga amazwi alolugwalo, ukwenza konke okubhaliweyo mayelana lathik.

14 Ngakho uHilikhiya umpristi loAhikhamu loAkhibhori loShafani loAsaya baya kuHulida umprofethikazi umkaShaluma indodana kaTikiva indodana kaHarihasi, umgcini wezigqoko. Wayehlala-ke eJerusalema esiGabeni seSibili. Basebekhuluma laye.

15 Wasesithi kibo: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli: Mtsheleni lowomuntu olithume kimi:

16 Itsho njalo iNkosi: Khangela, ngizakwehlisela okubi kulindawo laphezu kwabakhileyo bayo, wonke amazwi ogwalo inkosi yakoJuda elufundileyo.

17 Ngenxa yokuthi bangidelile, batshisela abanye onkulunkulu impephal, ukuze bangithukuthelise ngawo wonke umsebenzi wezandla zabom. Ngakho intukuthelo yami izavutha imelene lale indawo, ingacitshwan.

18 Kodwa enkosini yakoJuda elithumileyo ukubuza eNkosini, lizakutsho njalo kuyo: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli: Mayelana lamazwi eliwezwileyo:

19 Ngoba inhliziyo yakho ibithambileo, wazithoba phambi kweNkosi, lapho usizwa engikukhulume ngimelene lalindawo labakhileyo bayop, ukuthi bazakuba yincithakaloq lesiqalekisor, wadabula izigqoko zakho, wakhala inyembezi phambi kwami, lami-ke ngizwile, kutsho iNkosis.

20 Ngakho, khangela, ngizakubuthela kuboyihlo, njalo uzabuthelwa engcwabeni lakho ngokuthula, lamehlo akho kawayikubona bonke ububi engizabehlisela phezu kwalindawot. Basebebuyisela ilizwi enkosini.

Imvuselelo kaJosiya

23Inkosi yasithumela, basebebuthanisa kuye bonke abadala bakoJuda labeJerusalemaa.

2 Inkosi yasisenyukela endlini kaJehova, lawo wonke amadoda akoJuda labo bonke abahlali beJerusalema kanye laye, labapristi labaprofethi, labo bonke abantu kusukela komncinyane kusiya komkhulu, yasifunda endlebeni zabo wonke amazwi ogwalo lwesivumelwanob olwaficwa endlini yeNkosic.

3 Inkosi yema-ke ngasensikeni, yenza isivumelwano phambi kweNkosid, sokuhamba emva kweNkosi, lokugcina imilayo yayo lemithetho yayo lezimiso zayo ngenhliziyo yonke langomphefumulo wonke, ukuqinisa amazwi alesisivumelwano abhaliweyo kulolugwalo. Bonke abantu basebesima esivumelwanenie.

4 Inkosi yasilaya uHilikhiya umpristi omkhuluf labapristi besigaba sesibilig labalindi bombundu womnyango ukuthi bakhuphe ethempelini leNkosi zonke izitsha ezazenzelwe uBhalih lesixuku lebutho lonke lamazulu, wazitshisela ngaphandle kweJerusalema eziqintini zeKidronii, wathwalela umlotha wazo eBhetheli.

5 Wasesusa abapristi bezithombe amakhosi akoJuda ayebabekile ukuthi batshise impepha endaweni eziphakemeyo, emizini yakoJuda, lendawo ezizingelezele iJerusalema, lalabo ababetshisa impepha kuBhali, elangeni, lenyangeni, lezinkanyezini, lebuthweni lonke lamazuluj.

6 Wakhupha isixuku endlini yeNkosi, ngaphandle kweJerusalemak, wasisa esifuleni iKidronil, wasitshisa esifuleni iKidroni, wasichola saba luthulim, waphosela uthuli lwaso emangcwabeni abantwana babantun.

7 Wadiliza izindlu zezinkotshana ezazingasendlini yeNkosio lapho abesifazana ababeselukela khona amaveyili esixukup.

8 Wakhupha bonke abapristi emizini yakoJuda, wangcolisa indawo eziphakemeyo lapho abapristi ababetshisela khona impepha, kusukela eGebaq kusiya eBherishebhar. Wadiliza indawo eziphakemeyo zamasango ezisekungeneni kwesango likaJoshuwa umbusi womuzi, ezazingakwesokhohlo somuntu esangweni lomuzi.

9 Loba kunjalo abapristi bendawo eziphakemeyo kabenyukelanga elathini leNkosi eJerusalema, kodwa badla izinkwa ezingelamvubelo phakathi kwabafowabos.

10 Wasengcolisa iTofethit elisesihotsheni sendodana kaHinomuu ukuze kungabi khona umuntu odabulisa indodana yakhe kumbe indodakazi yakhe emlilweniv kuMolekiw.

11 Wasesusa amabhiza amakhosi akoJuda ayewanikele elangeni ekungeneni kwendlu yeNkosix, ngasekamelweni likaNathani-Meleki umthenwa elalisekhulusiniy, wazitshisa inqola zelanga ngomliloz.

12 Lamalathi ayesephahleni lwendlu kaAhazia engaphezulub awenzayo amakhosi akoJuda, lamalathi uManase ayewenzile emagumeni womabili endlu yeNkosic, inkosi yawadiliza yawachoboza iwasusa lapho, yaluphosela uthuli lwawo esifuleni iKidronid.

13 Lendawo eziphakemeyo, ezaziphambi kweJerusalema, ezazingakwesokunene sentaba yokubola, uSolomoni inkosi yakoIsrayeli eyayizakhele uAshitarothi isinengiso samaSidonie, loKemoshi isinengiso samaMowabif, loMilkomu isinengiso sabantwana bakoAmonig, inkosi yazingcolisa.

14 Wasephahlaza insika eziyizithombe, wagamula izixuku, wagcwalisa izindawo zazo ngamathambo abantu.

15 Lelathi lalo elaliseBhetheli, lendawo ephakemeyo, ayenzayo uJerobhowamu indodana kaNebatih owenza uIsrayeli ukuthi onei, kokubili lelolathi lendawo ephakemeyo wakudiliza, watshisa indawo ephakemeyo, wayichoboza yaba luthuli, watshisa isixuku.

16 Lapho uJosiya ephenduka wabona amangcwaba ayelapho entabeni, wathuma wasekhupha amathambo emangcwabeni, wawatshisela phezu kwelathi, walingcolisa, njengelizwi leNkosi umuntu kaNkulunkulu ayelimemezele, owamemezela lamazwij.

17 Wasesithi: Yisikhumbuzo sani lesiyana engisibonayok? Abantu bomuzi basebesithi kuye: Lingcwaba lomuntu kaNkulunkulu owavela koJuda wamemezela lezizinto ozenzileyo umelene lelathi leBhethelil.

18 Wasesithi: Myekeleni, kakungabi lamuntu othinta amathambo akhe. Basebewayekela amathambo akhe kanye lamathambo omprofethi owavela eSamariyam.

19 Njalo lazo zonke izindlu zezindawo eziphakemeyo ezisemizini yeSamariya, amakhosi akoIsrayeli ayezenzile ukuthukuthelisa, uJosiya wazisusa, wenza kizo njengayo yonke imisebenzi ayeyenze eBhethelin.

20 Wasebulala bonke abapristi bezindawo eziphakemeyoo, ababekhonapho, phezu kwamalathi, watshisa amathambo abantu phezu kwawo. Wasebuyela eJerusalemap.

Ukugcinwa kwephasika

21 Inkosi yasilaya bonke abantu isithi: Gcinani iphasika eNkosini uNkulunkulu wenuq, njengalokhu kubhaliwer kulolugwalo lwesivumelwanos.

22 Ngoba kwakungagcinwanga elinjengaleli iphasika kusukela ensukwini zabehluleli abehlulela uIsrayeli, kumbe kuzo zonke izinsuku zamakhosi akoIsrayeli, kumbe zamakhosi akoJudat.

23 Kodwa ngomnyaka wetshumi lesificaminwembili wenkosi uJosiya lagcinwa leliphasika eNkosini eJerusalema.

24 Ngaphezu kwalokho-ke abalamadloziu, labalumbayo, lamatherafi*, lezithombev, lawo wonke amanyala abonakala elizweni lakoJuda leJerusalema, uJosiya wakususa, ukuze aqinise amazwi omlayo ayebhalwe ogwalweni uHilikhiya umpristi alufica endlini yeNkosiw.

25 Langaphambi kwakhe kakubanga khona inkosi eyafanana laye eyaphendukela eNkosini ngenhliziyo yayo yonke langomphefumulo wayo wonkex langamandla ayo wonke, njengokomlayo wonke kaMozisi. Futhi emva kwakhe kakuvelanga eyafanana layey.

26 Kanti iNkosi kayiphendukanga ekuvutheni kolaka lwayo olukhulu, olaka lwayo eyavuthela ngalo uJuda, ngenxa yazo zonke intukutheliso uManase ayithukuthelisa ngazoz.

27 INkosi yasisithi: Ngizamsusa loJuda phambi kwami, njengoba ngasusa uIsrayelia, ngiwulahle lumuzi weJerusalema engawukhethayob, lendlu engathi ngayo: Ibizo lami lizakuba laphoc.

Ukufa kukaJosiya

28 Ezinye-ke zezindaba zikaJosiya, lakho konke akwenzayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJuda?

29 Ensukwini zakhe uFaro Neko inkosi yeGibhithe wenyuka wamelana lenkosi yeAsiriya emfuleni iYufrathi. Inkosi uJosiya yasisiyahlangabezana laye; wayibulalela eMegido eseyibonile.

30 Inceku zakhe zasezimthwala efile ngenqola, zisuka eMegido, zamusa eJerusalema, zamngcwaba engcwabeni lakhe. Abantu belizwe basebethatha uJehowahazi indodana kaJosiya, bamgcoba, bambeka waba yinkosi esikhundleni sikayise.

Ukubusa kukaJehowahazi

31 UJehowahazi wayeleminyaka engamatshumi amabili lantathu lapho esiba yinkosi; wabusa inyanga ezintathu eJerusalema. Lebizo likanina lalinguHamuthalid indodakazi kaJeremiya weLibhinae.

32 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi njengakho konke oyise abakwenzayo.

33 UFaro Neko wasembopha eRibilaf elizweni leHamathig ukuthi angabusi eJerusalema, wahlawulisa ilizwe amathalenta* esiliva alikhulu lethalenta legolideh.

Ukubusa kukaJehoyakhimi

34 UFaro Neko wasebeka uEliyakhimi indodana kaJosiya ukuthi abe yinkosi esikhundleni sikaJosiya uyise, waphendula ibizo lakhe wathi nguJehoyakhimi. Wasethatha uJehowahazi; wasesiza eGibhithe, wafela khona.

35 UJehoyakhimi wasemnika uFaro isiliva legolide, kodwa wathelisa ilizwe ukuze anike leyomali njengokomlayo kaFaro. Wakhuphisa abantu belizwe isiliva legolide, ngulowo lalowo ngokomthelo wakhe, yokunika uFaro Neko.

36 UJehoyakhimi wayeleminyaka engamatshumi amabili lanhlanu lapho esiba yinkosi; wabusa iminyaka elitshumi lanye eJerusalema. Lebizo likanina lalinguZebida indodakazi kaPhedaya weRuma.

37 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi njengakho konke oyise abakwenzayo.

24Ngensuku zakhe uNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni wenyukaa, njalo uJehoyakhimi waba yisikhonzi sakhe iminyaka emithathu; wasephenduka wamvukelab.

2 INkosi yasithuma ukumelana layec amaviyo amaKhaladiyad lamaviyo amaSiriyaef lamaviyo amaMowabigh lamaviyo abantwana bakoAmonii, yasiwathuma ukumelana loJuda ukumchitha, njengokwelizwi leNkosi eyalikhuluma ngesandla sezinceku zayo abaprofethij.

3 Sibili ngokomlayo weNkosi lokho kwehlela koJuda ukubasusa ebusweni bayo ngenxa yezono zikaManasek, njengakho konke akwenzayo,

4 njalo langegazi elingelacala alichithayo; ngoba wagcwalisa iJerusalema ngegazi elingelacala, iNkosi engavumanga ukulithethelelal.

5 Ezinye-ke zezindaba zikaJehoyakhimi, lakho konke akwenzayo, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi akoJuda?

6 UJehoyakhimi waselala laboyise. UJehoyakhini indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

7 Inkosi yeGibhithe kayisaphindanga futhi ukuphuma elizweni layo, ngoba inkosi yeBhabhiloni yayithethe kusukela emfuleni weGibhithe kusiya emfuleni iYufrathi, konke okwakungokwenkosi yeGibhithe.

UJehoyakhini labeJerusalema bathunjelwa eBhabhiloni

8 UJehoyakhini wayeleminyaka elitshumi lesificaminwembili lapho esiba yinkosi; wabusa inyanga ezintathu eJerusalema. Lebizo likanina lalinguNehushita indodakazi kaElinathani weJerusalemam.

9 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi njengokwenza konke kukayisen.

10 Ngalesosikhathi izinceku zikaNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni zenyukela eJerusalema, umuzi wasungena ekuvinjezelweni.

11 UNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni wasefika wamelana lomuzi, izinceku zakhe zisawuvimbezela.

12 UJehoyakhini inkosi yakoJuda wasephuma waya enkosini yeBhabhilonio, yena lonina lenceku zakhe lenduna zakhe labathenwa bakhe. Inkosi yeBhabhiloni yasimthatha ngomnyaka wesificaminwembili wokubusa kwakhe.

13 Yasikhupha lapho wonke amagugu endlu kaJehova lamagugu endlu yenkosip; yaquma zonke izitsha zegolideq uSolomoni inkosi yakoIsrayeli ayezenzile ethempelini likaJehovar, njengokutsho kweNkosis.

14 Yasithumba iJerusalema yonke, leziphathamandla zonke, lawo wonke amaqhawe alamandlat, abathunjwa abazinkulungwane ezilitshumiu, lazo zonke ingcitshi zemisebenzi labakhandiv; kakusalanga loyedwa ngaphandle kwabantukazana ebantwini belizwew.

15 Yasimthumbela uJehoyakhini eBhabhilonix; lonina wenkosi, lamakhosikazi enkosi, labathenwa bakhe, lamaqhawe elizwe, yabathumbela eBhabhiloni besuka eJerusalemay.

16 Lawo wonke amadoda angamaqhawez, azinkulungwane eziyisikhombisa, lezingcitshi zemisebenzi labakhandi, abayinkulungwane, bonke abaqinileyo abangaphuma impi, inkosi yeBhabhiloni yasibaletha bengabathunjwa eBhabhilonia.

Ukubusa kukaZedekhiya

17 Inkosi yeBhabhilonib yasibeka uMathaniya uyise omncinyane ukuba yinkosi esikhundleni sakhec, yaguqula ibizo lakhe yathi nguZedekhiyad.

18 UZedekhiya wayeleminyaka engamatshumi amabili lanye lapho esiba yinkosi; wabusa iminyaka elitshumi lanye eJerusalemae. Lebizo likanina lalinguHamutali indodakazi kaJeremiya weLibhinaf.

19 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi njengokwenza konke kukaJehoyakhimig.

20 Ngoba ngenxa yentukuthelo yeNkosi lokhu kwenzeka eJerusalema lakoJuda yaze yabaxotsha phambi kwayo. UZedekhiya waseyivukela inkosi yeBhabhilonih.

Ukuchithwa kweJerusalema

25Kwasekusithi ngomnyaka wesificamunwemunye wokubusa kwakhea, ngenyanga yetshumi, ngolwetshumi lwenyangab, uNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni wafika, yena lebutho lakhe lonke emelene leJerusalema, wamisa inkamba maqondana layo; bayakhela imiduli yokuvimbezela emelene layo inhlangothi zonkec.

2 Umuzi wangena ekuvinjezelweni kwaze kwaba ngumnyaka wetshumi lanye wenkosi uZedekhiya.

3 Ngolwesificamunwemunye lwenyanga yesined indlala yasisiba lamandla phakathi komuzi, njalo kwakungelakudla kwabantu belizwee.

4 Umuzi wasufohlelwaf. Wonke amadoda empig asebaleka ebusuku ngendlela yesango phakathi kwemiduli emibilih eyayiseduze lesivande senkosii, (amaKhaladiya ayemelene-ke lomuzi inhlangothi zonkej); inkosi yasihambak ngendlela yamagcekel.

5 Ibutho lamaKhaladiya laselixotshana lenkosi, layifica emagcekeni eJerikom; ibutho layo lonke laselihlakazeka lisuka kuyo.

6 Aseyibamba inkosi, ayenyusela enkosini yeBhabhilonin eRibilao, akhuluma ukwahlulela kwayo.

7 Abulala amadodana kaZedekhiya phambi kwamehlo akhe, akhupha amehlo kaZedekhiyap, ambopha ngamaketane ethusi amabili, amusa eBhabhiloniq.

Ukuthunjwa kwelakoJuda

8 Langenyanga yesihlanur ngolwesikhombisa lwenyangas (okungumnyaka wetshumi lesificamunwemunye wenkosi uNebhukadinezari inkosi yeBhabhilonit) kwafika uNebuzaradani induna yabalindi, inceku yenkosi yeBhabhiloni, eJerusalema.

9 Wasetshisa indlu kaJehova lendlu yenkosiu lazo zonke izindlu zeJerusalemav; layo yonke indlu yesikhulu wayitshisa ngomlilo.

10 Lebutho lonke lamaKhaladiya elalilenduna yabalindiw ladilizela phansi imiduli yeJerusalema inhlangothi zonkex.

11 Njalo insali yabantu ababesele emzini, labahlamuki ababehlamukele enkosini yeBhabhiloni, lensali yexuku, uNebuzaradani induna yabalindi yabathumbay.

12 Kodwa induna yabalindi yatshiya ebayangeni belizwe ukuba ngabaphathi bezivini labalimiz.

13 Lensika zethusi ezazisendlini yeNkosiab, lezisekeloc, lolwandle lwethusi olwalusendlini yeNkosi, amaKhaladiya akuphahlazad, athwalela ithusi lakho eBhabhiloni.

14 Lezimbizae, lamafotsholof, lezindlawug, lenkezo, lezitsha zonke zethusi, abasebenza ngazo, akuthathah.

15 Lezitsha zokuthwala umliloi lemiganu yokufafaza, okwakuligolide golide lokwakuyisiliva siliva, induna yabalindi yakuthathaj.

16 Insika zombilik, ulwandle olulodwa, lezisekelo, uSolomoni ayekwenzele indlu yeNkosil, ithusi lazo zonke lezizitsha lalingelakulinganiswa ngesisindom.

17 Ubude bensika eyodwa babuzingalo ezilitshumi lesificaminwembili, lesiduku phezu kwayo sasilithusin, lokuphakama kwesiduku kuzingalo ezintathuo, lomsebenzi ophothiweyo, lamapomegranati* phezu kwesiduku inhlangothi zonke, konke kungokwethusi. Lensika yesibili yayilokunje, ilomsebenzi ophothiweyo.

18 Induna yabalindi yasithatha uSeraya umpristi oyinhloko loZefaniya umpristi wesibili, labalindi bombundu womnyango abathathu.

19 Lemzini yasithatha induna eyayimiswe phezu kwamadoda empi, lamadoda amahlanu ayesebusweni benkosi ayeficwe emzini, lomabhalane omkhulu webutho eyayibuthela abantu belizwe emabuthweni, lamadoda angamatshumi ayisithupha abantu belizwe ayeficwe phakathi komuzi.

20 UNebuzaradani induna yabalindi wasebathatha laba wabasa enkosini yeBhabhiloni eRibila.

21 Inkosi yeBhabhiloni yasibatshaya yababulalela eRibila elizweni leHamathi. Ngokunjalo uJuda wathunjwa esuswa elizweni lakhe.

Abantu abaseleyo babalekela eGibhithe

22 Abantu abasala-ke elizweni lakoJuda, uNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni owayebatshiyile, wabeka phezu kwabo uGedaliyap indodana kaAhikhamu indodana kaShafaniq.

23 Kwathi zonke induna zamabutho, zona labantu bazo, sezizwile ukuthi inkosi yeBhabhiloni ibeke uGedaliya abe ngumbusir, zeza kuGedaliya eMizipas: Ngitsho oIshmayeli indodana kaNethaniya loJohanani indodana kaKareya loSeraya indodana kaTanihumethi umNetofatu loJahazaniya indodana yomMahakathiv, zona labantu bazo.

24 UGedaliya wasefunga kuzo lakubantu bazo wathi kuzo: Lingesabi ukuba zinceku zamaKhaladiya; hlalani elizweni, likhonze inkosi yeBhabhiloni, njalo kuzakuba kuhle kini.

25 Kodwa kwathi ngenyanga yesikhombisa, kwafika uIshmayeli indodana kaNethaniya indodana kaElishama, owenzalo yesikhosini, lamadoda alitshumi elaye, basebemtshaya uGedaliya waze wafa, lamaJuda lamaKhaladiya ayelaye eMizipa.

26 Abantu bonke-ke, kusukela komncinyane kuze kuye komkhulu, lenduna zamabutho, basebesuka baya eGibhithe, ngoba besaba amaKhaladiya.

Ukukhululwa lokuphakanyiswa kukaJehoyakhini

27 Kwasekusithi ngomnyaka wamatshumi amathathu lesikhombisaw wokuthunjwa kukaJehoyakhini inkosi yakoJudax, ngenyanga yetshumi lambili, ngolwamatshumi amabili lesikhombisa lwenyangay, uEvili Merodaki inkosi yeBhabhiloni, ngomnyaka aba yinkosi ngawo, waphakamisa ikhanda likaJehoyakhini inkosi yakoJuda emkhupha entolongweniz.

28 Wasekhuluma kuhle laye, wamisa isihlalo sakhe sobukhosi phezu kwesihlalo sobukhosi samakhosi ayelaye eBhabhiloni.

29 Wasentshintsha izigqoko zokubotshwa kwakhe; wasesidla isinkwa njalonjalo phambi kwakhe insuku zonke zempilo yakhea.

30 Lesabelo esimiyo, isabelo esimiyo esiqhubekayo sanikwa yena yinkosi, into yosuku ngosuku lwayo, zonke izinsuku zempilo yakheb.

UGWALO LOKUQALA

LWEMILANDO

YAMAKHOSI

Inzalo kaAdamu

1UAdamu, uSeti, uEnosi,

2 uKenani, uMahalaleli, uJaredi,

3 uEnoki, uMethusela, uLameki,

4 uNowa, uShemu, uHamu, loJafethia.

Inzalo yamadodana kaNowa

5 Amadodana kaJafethi: OGomeri loMagogib loMadayi loJavani loThubhali loMesheki loTirasic.

6 Lamadodana kaGomeri: OAshikenazi loRifathi loTogarmad.

7 Lamadodana kaJavani: OElisha loTarshishi, amaKiti lamaDodanie.

8 Amadodana kaHamu: OKushi loMizirayimi, uPuti loKhanani.

9 Lamadodana kaKushi: OSeba loHavila loSabitha loRahama loSabitheka. Lamadodana kaRahama: OShebha loDedani.

10 UKushi wasezala uNimrodi; yena waqala ukuba liqhawe emhlabeni.

11 UMizirayimi wasezala amaLudi lamaAnami lamaLehabi lamaNafethuhi

12 lamaPatrusi lamaKaseluhi (okwaphuma kiwo amaFilisti), lamaKafitori.

13 UKhanani wasezala uSidoni izibulo lakhe, loHethi,

14 lomJebusi lomAmori lomGirigashi

15 lomHivi lomArki lomSini

16 lomArvadi lomZemari lomHamathif.

17 Amadodana kaShemu: OElamu loAshuri loArpakishadi loLudi loAramug loUzi loHuli loGetheri loMeshekih.

18 UArpakishadi wasezala uShela; uShela wasezala uEberii.

19 UEberi wasezalelwa amadodana amabili. Ibizo lenye lalinguPelegi, ngoba ensukwini zayo umhlaba wadatshulwa; lebizo lomfowabo lalinguJokithani.

20 UJokithani wasezala oAlimodadi loShelefi loHazamavethi loJera

21 loHadoramu loUzali loDikila

22 loEbhali loAbhimayeli loShebhaj

23 loOfiri loHavila loJobabi. Bonke labo babengamadodana kaJokithani.

Inzalo kaShemu

24 UShemuk, uArpakishadi, uShelal,

25 uEberi, uPelegi, uRewu,

26 uSerugi, uNahori, uTera,

27 uAbrama; onguAbrahamam.

28 Amadodana kaAbrahama: OIsakan loIshmayelio.

Inzalo kaIshmayeli

29 Laba yizizukulwana zabo: Izibulo likaIshmayelip, uNebayothiq, loKedari, loAdibeli, loMibisama,

30 uMishima, loDuma, uMasa, uHadadi, loTema,

31 uJeturi, uNafishi, loKedema; la ngamadodana kaIshmayelir.

Inzalo kaAbrahama kuKetura

32 Njalo amadodana kaKetura, umfazi omncinyane kaAbrahamas: Wazala oZimrani loJokishani loMedani loMidiyani loIshibaki loShuwat. Amadodana-ke kaJokishani: OShebha loDedaniu.

33 Lamadodana kaMidiyaniv: OEfa loEferiw loHanoki loAbida loElidaha. Bonke laba ngamadodana kaKeturax.

34 UAbrahama wasezala uIsakay. Amadodana kaIsaka: OEsawu loIsrayeliz.

Inzalo kaEsawu

35 Amadodana kaEsawu: OElifazi, uRehuweli, loJewushi, loJalamu, loKoraa.

36 Amadodana kaElifazi: OThemani, loOmari, uZefi, loGatama, uKenazi, loTimina, loAmalekib.

37 Amadodana kaRehuweli: ONahathi, uZera, uShama, loMiza.

38 Lamadodana kaSeyiri: OLotani loShobhali loZibeyoni loAna loDishoni loEzeri loDishani.

39 Lamadodana kaLotani: OHori loHomama; lodadewabo kaLotani wayenguTimina.

40 Amadodana kaShobhali: OAliyani, loManahathi, loEbhali, uShefi, loOnamac.

Lamadodana kaZibeyoni: OAya loAna.

41 Amadodana kaAna: UDishoni. Lamadodana kaDishoni: OHamrani loEshibhani loJitirani loKeranid.

42 Amadodana kaEzeri: OBilihani loZahavanae, uJahakhanif. Amadodana kaDishani: OUzi loArani.

43 Njalo la ngamakhosi abusa elizweni leEdoma, kungakabusi inkosi phezu kwabantwana bakoIsrayeli: UBhela indodana kaBeyori; lebizo lomuzi wakhe laliyiDinihaba.

44 UBhela wasesifa, uJobabi indodana kaZera weBhozira wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

45 UJobabi wasesifa, uHushama owelizweni lamaThemani wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

46 UHushama wasesifa, uHadadi indodana kaBedadi, owatshaya amaMidiyani emagcekeni akoMowabi, wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe; lebizo lomuzi wakhe laliyiAvithi.

47 UHadadi wasesifa, uSamila weMasireka wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

48 USamila wasesifa, uShawuli weRehobothi emfuleni wasesiba yinkosi esikhundleni sakheg.

49 UShawuli wasesifa, uBhali-Hanani indodana kaAkhibhori wasesiba yinkosi esikhundleni sakheh.

50 UBhali-Hanani wasesifa, uHadadi wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe; lebizo lomuzi wakhe laliyiPhayi; lebizo lomkakhe lalinguMehethabheli indodakazi kaMatiredi indodakazi kaMezahabhi.

51 UHadadi wasesifa.

Lezinduna zeEdoma zaziyilezi: Induna uTimina, induna uAliya, induna uJethethi,

52 induna uAholibama, induna uEla, induna uPinoni,

53 induna uKenazi, induna uThemani, induna uMibhizari,

54 induna uMagidiyeli, induna uIrama; lezi yizinduna zeEdoma.

Amadodana kaIsrayeli

2La ngamadodana kaIsrayeli: ORubeni, uSimeyoni, uLevi, loJuda, uIsakari, loZebuluni,

2 uDani, uJosefa, loBhenjamini, uNafithali, uGadi, loAsheria.

Inzalo kaJuda

3 Amadodana kaJuda: OEri loOnani loShelab; amathathu wawazalelwa yindodakazi kaShuwa umKhananikazic. Kodwa uEri izibulo likaJuda wayemubi emehlweni eNkosi; yasimbulalad.

4 UTamari, umalokozana wakhe, wasemzalela uPerezi loZera. Wonke amadodana kaJuda ayemahlanue.

5 Amadodana kaPerezi: OHezironi loHamulif.

6 Njalo amadodana kaZera: OZimri loEthanig loHemanih loKalikolii loDara; wonke ayemahlanu.

7 Njalo amadodana kaKarimij: UAkarik, umhluphi kaIsrayeli, owenza isiphambeko ngokuqalekisiweyol.

8 Njalo amadodana kaEthani: UAzariya.

9 Njalo amadodana kaHezironi awazalelwayo: OJeramelim loRamun loKalebi.

10 URamu wasezala uAminadabao; uAminadaba wasezala uNahishonipq induna yabantwana bakoJudar.

11 UNahishoni wasezala uSalima; uSalima wasezala uBhowazis;

12 uBhowazi wasezala uObedi; uObedi wasezala uJeset.

13 UJese wasezala izibulo lakhe uEliyabiu, loAbinadaba owesibili, loShimeya owesithathuv,

14 uNethaneli owesine, uRadayi owesihlanu,

15 uOzema owesithupha, uDavida owesikhombisaw.

16 Odadewabo babengoZeruya loAbigayili. Lamadodana kaZeruya: OAbishayi loJowabi loAsaheli; abathathux.

17 UAbigayili wasezala uAmasa; loyise kaAmasa wayenguJetheri umIshmayeliy.

18 UKalebi indodana kaHezironi wasezala kuAzuba umkakhe lakuJeriyothi; lala ngamadodana akhe: OJesheri loShobabi loAridoniz.

19 UAzuba esefile uKalebi wazithathela uEfrathi owamzalela uHuria.

20 UHuri wasezala uUrib; uUri wasezala uBhezalelic.

21 Emva kwalokho uHezironi wasengena kundodakazi kaMakiri uyise kaGileyadi; wayithatha eseleminyaka engamatshumi ayisithupha. Yasimzalela uSegubid.

22 USegubi wasezala uJayiri owayelemizi engamatshumi amabili lantathu elizweni leGileyadi.

23 Wasethatha kibo iGeshuri leAramu kanye lemizana yeJayiri, kanye leKenathi lemizana yayo; imizi engamatshumi ayisithupha. Bonke labo babengamadodana kaMakiri uyise kaGileyadie.

24 Lemva kokufa kukaHezironi eKalebi-Efrathaf, uAbhiya umkaHezironi wamzalela uAshurig uyise kaThekhowah.

25 Njalo amadodana kaJerameli izibulo likaHezironi ayengoRamu izibulo, loBuna, loOreni, loOzema, uAhiyai.

26 UJerameli laye wayelomunye umfazi obizo lakhe lalinguAthara; wayengunina kaOnama.

27 Njalo amadodana kaRamu izibulo likaJerameli ayengoMahazi loJamini loEkeri.

28 Lamadodana kaOnama ayengoShamayi loJada. Lamadodana kaShamayi: ONadabi loAbhishuri.

29 Lebizo lomkaAbhishuri lalinguAbihayili, owamzalela oAhibani loMolidi.

30 Njalo amadodana kaNadabi: OSeledi loAphayimi; kodwa uSeledi wafa engelabantwana.

31 Njalo amadodana kaAphayimi: UIshi. Lamadodana kaIshi: USheshani. Lamadodana kaSheshani: UAhilayij.

32 Njalo amadodana kaJada umfowabo kaShamayi: OJetheri loJonathani; kodwa uJetheri wafa engelabantwanak.

33 Njalo amadodana kaJonathani: OPelethi loZaza. Laba babengabantwana bakaJerameli.

34 Njalo uSheshani wayengelamadodana, kodwa amadodakazi; njalo uSheshani wayelenceku, umGibhithe, obizo layo lalinguJariha.

35 USheshani wasenika uJariha inceku yakhe indodakazi yakhe yaba ngumkakhe; yasimzalela uAthayil.

36 UAthayi wasezala uNathani, uNathani wasezala uZabadim,

37 uZabadi wasezala uEfilali, uEfilali wasezala uObedin,

38 uObedi wasezala uJehu, uJehu wasezala uAzariyao,

39 uAzariya wasezala uHelezi, uHelezi wasezala uEleyasa,

40 uEleyasa wasezala uSisimayi, uSisimayi wasezala uShaluma,

41 uShaluma wasezala uJekamiya, uJekamiya wasezala uElishamap.

42 Njalo amadodana kaKalebi umfowabo kaJerameliq: OMesha, izibulo lakhe, onguyise kaZifir, lamadodana kaMareshas uyise kaHebronit.

43 Njalo amadodana kaHebroni: OKora loTapuwa loRekemi loShemau.

44 UShema wasezala uRahama uyise kaJorikeyamu; uRekemi wasezala uShamayi.

45 Lendodana kaShamayi: UMawoniv; loMawoni wayenguyise kaBeti-Zuriw.

46 UEfa umfazi omncinyane kaKalebi wasezala oHarani loMoza loGazezi; uHarani wasezala uGazezi.

47 Njalo amadodana kaJahidayi: ORegema loJothamu loGeshani loPeleti loEfa loShahafix.

48 UMahaka umfazi omncinyane kaKalebi wazala oSheberi loTirihana.

49 Wasezala uShahafi uyise kaMadimanay, uSheva uyise kaMakibena, loyise kaGibeyaz. Lendodakazi kaKalebi yayinguAkisaa.

50 Laba babengabantwana bakaKalebi, indodana kaHurib, izibulo likaEfratha: OShobhali, uyise kaKiriyathi-Jeyarimic,

51 uSalima uyise kaBhethelehemad, uHarefi uyise kaBeti-Gaderi.

52 UShobhali uyise kaKiriyathi-Jeyarimi wayelamadodana: UHarowe, ingxenye yamaMenuhothi.

53 Njalo insendo zikaKiriyathi-Jeyarimi: AmaIthirie lamaPuti lamaShumathi lamaMishrayi; kwaphuma kuwo amaZorathif lamaEshitawolig.

54 Amadodana kaSalimah: OBhethelehemai, lamaNetofaj, uAtarothi, uBeti-Jowabi, lengxenye yamaManahethik, amaZoril.

55 Lensendo zababhali ababehlala eJabezim, amaTirathi, amaShimeyathi, amaSukathi. Labo babengamaKeni avela kuHamathin uyise wendlu kaRekabio.

Amadodana kaDavida

3Njalo la ayengamadodana kaDavida awazalelwa eHebroni: Izibulo nguAmnoni kuAhinowama umJizereyelikazi; eyesibili nguDaniyeli kuAbigayili umKharmelikazi;

2 eyesithathu nguAbisalomu indodana kaMahaka indodakazi kaTalimayi inkosi yeGeshuri; eyesine nguAdonija indodana kaHagithi;

3 eyesihlanu nguShefathiya kuAbithali; eyesithupha nguIthereyamu kuEgila umkakhea.

4 Abayisithupha bazalelwa yena eHebroni, lapho abusa khona iminyaka eyisikhombisa lezinyanga eziyisithuphab; leJerusalema wabusa iminyaka engamatshumi amathathu lantathucd.

5 Lalaba bazalelwa yena eJerusalema: OShimeya loShobabi loNathanie loSolomonif, bobane, kuBathishuwa indodakazi kaAmiyeli;

6 loIbihari loElishama loElifelethi

7 loNoga loNefegi loJafiya

8 loElishama loEliyada loElifelethi, abayisificamunwemunye.

9 Bonke babengamadodana kaDavida, ngaphandle kwamadodana abafazi abancane, loTamari udadewabog.

Inzalo kaSolomoni

10 Lendodana kaSolomoni yayinguRehobhowamuh, uAbhiya indodana yakhe, uAsa indodana yakhei, uJehoshafathi indodana yakhej,

11 uJoramu indodana yakhek, uAhaziya indodana yakhel, uJowashi indodana yakhem,

12 uAmaziya indodana yakhen, uAzariya indodana yakhe, uJothamu indodana yakheo,

13 uAhazi indodana yakhep, uHezekhiya indodana yakheq, uManase indodana yakher,

14 uAmoni indodana yakhes, uJosiya indodana yakhet.

15 Njalo amadodana kaJosiya: Izibulo uJohanani, eyesibili uJehoyakhimi, eyesithathu uZedekhiya, eyesine uShaluma.

16 Lamadodana kaJehoyakhimi: UJekoniya indodana yakhe, uZedekhiya indodana yakheu.

17 Njalo amadodana kaJekoniya: UAsiri, uSheyalitiyeli indodana yakhe,

18 loMalikiramu, loPhedaya, loShenazari, uJekamiya, uHoshama, loNedabiya.

19 Njalo amadodana kaPhedaya: OZerubhabheli loShimeyi. Lamadodana kaZerubhabheli: OMeshulamu, loHananiya, loShelomithi udadewabo;

20 loHashuba, loOheli, loBerekiya, loHasadiya, uJushabi-Hesedi, amahlanu.

21 Lamadodana kaHananiya: OPelatiya loJeshaya; amadodana kaRefaya, amadodana kaArinani, amadodana kaObhadiya, amadodana kaShekaniya.

22 Lamadodana kaShekaniya: UShemaya. Lamadodana kaShemaya: OHathushi loIgali loBariya loNeyariya loShafati, ayisithupha.

23 Njalo amadodana kaNeyariya: OEliyohenayi loHizikiya loAzirikamu, amathathu.

24 Njalo amadodana kaEliyohenayi: OHodaviya loEliyashibi loPelaya loAkubi loJohanani loDelaya loAnani, ayisikhombisa.

Inzalo kaJuda

4Amadodana kaJudaa: OPerezi, uHezironi, loKarmi, loHurib, loShobhalic.

2 UReyaya indodana kaShobhali wasezala uJahathi; uJahathi wasezala uAhumayi loLahadi. Laba babezinsendo zamaZorathid.

3 Laba babengabakayise kaEtamu: OJizereyelie loIshma loIdibhashi; lebizo likadadewabo lalinguHazeleliponi.

4 LoPenuweli uyise kaGedorif, loEzeri uyise kaHusha. Laba babengamadodana kaHurig, izibulo likaEfratha, uyise kaBhethelehemah.

5 Njalo uAshuri uyise kaThekhowa wayelabafazi ababili, oHela loNaharai.

6 UNahara wasemzalela uAhuzama loHeferi loTemeni loHahashitari. Laba babengamadodana kaNahara.

7 Lamadodana kaHela: OZerethi loIzohari loEthinani.

8 UKhozi wasezala uAnubi loZobeba, lensendo zikaAhariheli indodana kaHarumi.

9 Njalo uJabezij wayelodumo kulabafowabok; unina wasemutha ibizo wathi nguJabezi, esithi: Ngoba ngamzala ngisosizinil.

10 UJabezi wasebiza uNkulunkulu kaIsrayeli esithi: Kungathi ungangibusisa lokungibusisa, uqhelise umngcele wami, lesandla sakho sibe lami, ungivikele ebubini ukuze bungangidabuli! UNkulunkulu wenza kwenzakala lokho akucelayo.

11 UKelubi umfowabo kuShuha wasezala uMehiri, onguyise kaEshitoni.

12 UEshitoni wasezala uBeti-Rafa loPhaseya loTehina uyise kaIri-Nahashi. Laba babengabantu bakaReka.

13 Lamadodana kaKenazim: O-Othiniyelin loSeraya. Lamadodana kaOthiniyeli: UHathathi.

14 UMeyonothayi wasezala uOfira. USeraya wasezala uJowabi uyise wesigodi seHarashi, ngoba babezingcitshio.

15 Lamadodana kaKalebi indodana kaJefunep: OIru, uEla, loNahamu; lamadodana kaEla, ngitsho uKenazi.

16 Lamadodana kaJehaleleli: OZifi, loZifaq, uTiriya, loAsareli.

17 Lamadodana kaEzra: OJetheri loMeredi loEferi loJaloni. Wasezala oMiriyamu loShamayi loIshiba uyise kaEshithemowar.

18 Umkakhe umJudakazi wasezala uJeredi uyise kaGedoris, loHeberi uyise kaSokot, loJekuthiyeli uyise kaZanowau. Lalabo babengamadodana kaBithiya indodakazi kaFaro, uMeredi amthathayo.

19 Lamadodana omkaHodiya, udadewabo kaNahama, uyise kaKeyila umGarmiv, loEshithemowa umMahakathiw.

20 Njalo amadodana kaShimoni: OAmnoni, loRina, uBheni-Hanani, loThiloni. Lamadodana kaIshi: OZohethi loBheni-Zohethi.

21 Amadodana kaShela indodana kaJudax: OEri uyise kaLeka, loLahada uyise kaMareshay, lensendo zendlu yabenzi belembu elicolekileyo bendlu kaAshibeyaz,

22 loJokimi, lamadoda akoKhozebaa, loJowashi, loSarafi ababebusa amaMowabi, loJashubi-Lehema. Lalezizindaba zindala.

23 Labo babengababumbi, labakhileyo ezilimeni lezintangweni; bahlala lapho lenkosi emsebenzini wayo.

Inzalo kaSimeyoni

24 Amadodana kaSimeyoni: ONemuweli, loJamini, loJaribi, uZera, uShawuli,

25 uShaluma indodana yakhe, uMibhisamu indodana yakhe, uMishima indodana yakhe.

26 Lamadodana kaMishima: UHamuweli indodana yakhe, uZakuri indodana yakhe, uShimeyi indodana yakhe.

27 Njalo uShimeyi wayelamadodana alitshumi lesithupha lamadodakazi ayisithupha; kodwa abafowabo babengelabantwana abanengi, losendo lonke lwabo kalwandanga njengabantwana bakoJudab.

28 Basebehlala eBherishebhac leMolada leHazari-Shuwali

29 leBilihad leEzemae leToladif

30 leBethuwelig leHormah leZikilagi

31 leBeti-Marikabothi leHazari-Susimi leBeti-Birii leShaharayimij. Le yayiyimizi yabo kwaze kwaba sekubuseni kukaDavida.

32 Lemizana yabo: IEtamu, leAyinik, iRimonil, leTokeni, leAshani, imizi emihlanu,

33 layo yonke imizana yayo, eyayiyizingelezele leyomizi, kuze kube seBahali. Lezi zindawo zabo zokuhlala, njalo baba lombhalo wosendo lwabo.

34 LoMeshobabi loJamileki loJosha indodana kaAmaziya,

35 loJoweli loJehu indodana kaJoshibhiya indodana kaSeraya indodana kaAsiyeli,

36 loEliyohenayi loJahakoba loJeshohaya loAsaya loAdiyeli loJesimiyeli loBhenaya,

37 loZiza indodana kaShifi indodana kaAloni indodana kaJedaya indodana kaShimiri indodana kaShemaya.

38 Laba abaqanjwe ngamabizo babeyizikhulu ensendweni zabo, lezindlu zaboyisem zanda kakhulu ngobunengin.

39 Basebesiya ekungeneni kweGedorio, baya ngempumalanga kwesihotsha, ukudingela imihlambi yabo idlelo.

40 Bafica idlelo elivundileyo lelihle, lommango obanzi emacelenip, lolokuzola, lolokuthulaq; ngoba abakoHamu babehlala khona endulo.

41 Lalabo ababebhalwe ngamabizo bafika ensukwini zikaHezekhiya inkosi yakoJudar, batshaya amathente lendawo zokuhlala ezazitholakala khona, babatshabalalisa kuze kube lamuhlas; bahlala endaweni zabo, ngoba kwakukhona lapho idlelo lezimvu zabot.

42 Kwasekuphuma kubo, ebantwaneni bakoSimeyoni, amadoda angamakhulu amahlanu, aya entabeni yeSeyiriu. LoPelatiya loNeyariya loRefaya loUziyeli amadodana kaIshi babezinhloko zabo.

43 Basebetshaya insali yabaphephayo bamaAmaleki, bahlala khona kuze kube lamuhlav.

Inzalo kaRubeni

5Njalo amadodana kaRubeni, izibulo likaIsrayeli (ngoba wayelezibuloa, kodwa njengoba wayengcolise umbheda kayiseb, ubuzibulo bakhe banikwa amadodana kaJosefa indodana kaIsrayelic; futhi wayengabhalwanga njengezibulo;

2 ngoba uJuda wayelamandla kulabafowabo, lowayengumbusi wavela kuye, kodwa ubuzibulo babungobukaJosefad).

3 Amadodana kaRubeni, izibulo likaIsrayeli: OHanoki, loPalu, uHezironi, loKarmie.

4 Amadodana kaJoweli: UShemaya indodana yakhe, uGogi indodana yakhe, uShimeyi indodana yakhe,

5 uMika indodana yakhe, uReyaya indodana yakhe, uBhali indodana yakhe,

6 uBehera indodana yakhe, uTiligathi-Pilineseri inkosi yeAsiriya eyamthumbayo; wayeyisiphathamandla sabakoRubeni.

7 Njalo abafowabo ngensendo zabo, lapho bebhalwa ngokwezizukulwana zabof, bayizinhloko: OJeyiyeli, loZekhariya,

8 loBhela indodana kaAzazi indodana kaShema indodana kaJoweli, owayehlala eArowerig, njalo kwaze kwaba seNeboh leBhali-Meyonii.

9 Langempumalanga wahlala kwaze kwaba sekungeneni kwenkangala kusukela emfuleni iYufrathi, ngoba izifuyo zabo zasezandile elizweni leGileyadij.

10 Ensukwini zikaSawuli balawula-ke impi lamaHagarik, awa ngesandla sabo; bahlala emathenteni awo elizweni lonke lempumalanga yeGileyadi.

Inzalo kaGadi

11 Labantwana bakoGadi bahlala maqondana labo elizweni leBashani kwaze kwaba seSalekal.

12 UJoweli inhloko, loShafamu owesibili, loJanayi loShafati eBashani.

13 Labafowabo ngendlu yaboyise: OMikayeli loMeshulamu loShebha loJorayi loJakani loZiya loEberi, beyisikhombisa.

14 Laba babengamadodana kaAbihayili indodana kaHuri indodana kaJarowa indodana kaGileyadi indodana kaMikayeli indodana kaJeshishayi indodana kaJahido indodana kaBuzi.

15 UAhi indodana kaAbidiyeli indodana kaGuni wayeyinhloko yendlu yaboyise.

16 Basebehlala eGileyadi, eBashani, lemizaneni yayo, lakuwo wonke amadlelo eSharonim, kwaze kwaba sekuphumeni kwawo.

17 Bonke laba babhalwa ngezizukulwana zabo ezinsukwini zikaJothamu inkosi yakoJudan lensukwini zikaJerobhowamu inkosi yakoIsrayelio.

Isizwe sakoRubeni lesakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase

18 Amadodana kaRubeni labakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase, emadodeni angamaqhawe, athwala isihlangu lenkemba, anyathela idandili, lezingcitshi empinip, ayeyizinkulungwane ezingamatshumi amane lane lamakhulu ayisikhombisa lamatshumi ayisithupha, ephumela ebuthweniq.

19 Basebelawula impi lamaHagarir loJeturis loNafishi loNodabit.

20 Bancediswa bemelene labo, amaHagari asenikelwa esandleni sabo, labo bonke ababelawo; ngoba bakhala kuNkulunkulu besempini, wasencengeka ngabou, ngoba bamthembav.

21 Bathumba izifuyo zabo, amakamela azinkulungwane ezingamatshumi amahlanu, lezimvu ezizinkulungwane ezingamakhulu amabili lamatshumi amahlanu, labobabhemi abazinkulungwane ezimbili, lemiphefumulo yabantu ezinkulungwane ezilikhulu.

22 Ngoba kwawa abanengi ababuleweyo, ngoba impi yayingekaNkulunkulu. Basebehlala ezindaweni zabow kwaze kwafika ukuthunjwax.

23 Abantwana bengxenye yesizwe sakoManase basebehlala elizweni; kusukela eBashani kusiya eBhali-Hermoni leSeniriy lentabeni yeHermoni bona bandaz.

24 Lalezi zinhloko zendlu yaboyise, ngitsho oEferi loIshi loEliyeli loAziriyeli loJeremiya loHodaviya loJahidiyeli, amadoda angamaqhawe alamandla, amadoda alamabizo, inhloko zendlu yaboyise.

25 Kodwa bona kuNkulunkulu waboyise, baphinga ngokulandela onkulunkulu babantu balelolizwe, uNkulunkulu abachithayo phambi kwaboa.

26 Ngakho uNkulunkulu kaIsrayeli wavusa umoya kaPhuli inkosi yeAsiriyab, lomoya kaTiligathi-Pilineseri inkosi yeAsiriyac, wabathumba, ngitsho abakoRubeni labakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase, wabasa eHalad leHaborie leHara lemfuleni iGozanif, kuze kube lamuhla.

Inzalo kaLevi

6Amadodana kaLevi: OGerishoni, uKohathi, loMeraria.

2 Lamadodana kaKohathi: OAmramu, uIzihari, loHebroni, loUziyelib.

3 Labantwana bakaAmramu: OAroni loMozisi loMiriyamu. Lamadodana kaAroni: ONadabi, loAbihu, uEleyazare, loIthamaric.

4 UEleyazared wazala uPhinehasi; uPhinehasi wazala uAbishuwae;

5 uAbishuwa wasezala uBuki; uBuki wasezala uUzi;

6 uUzi wasezala uZerahiya; uZerahiya wasezala uMerayothif;

7 uMerayothi wazala uAmariya; uAmariya wasezala uAhitubig;

8 uAhitubi wasezala uZadokih; uZadokii wasezala uAhimahazij;

9 uAhimahazi wasezala uAzariya; uAzariya wasezala uJohanani;

10 uJohananik wasezala uAzariyal (nguye owasebenza njengompristi endlini uSolomoni ayakha eJerusalema);

11 uAzariya wasezala uAmariya; uAmariya wasezala uAhitubi;

12 uAhitubi wasezala uZadoki; uZadoki wasezala uShaluma;

13 uShaluma wasezala uHilikhiyam; uHilikhiya wasezala uAzariyan;

14 uAzariya wasezala uSerayao; uSeraya wasezala uJehozadakip.

15 UJehozadaki laye wahamba lapho iNkosi yathumba uJuda leJerusalema ngesandla sikaNebhukadinezariq.

16 Amadodana kaLevi: OGerishoni, uKohathi, loMerarir.

17 Lala ngamabizo amadodana kaGerishoni: OLibini loShimeyis.

18 Njalo amadodana kaKohathit: OAmramu loIzihari loHebroni loUziyeliu.

19 Amadodana kaMerariv: OMahliw loMushix. Lalezi zinsendo zamaLevi njengokwaboyise.

20 KoGerishoniy: ULibini indodana yakhe, uJahathi indodana yakhe, uZima indodana yakhe,

21 uJowa indodana yakhe, uIdo indodana yakhe, uZera indodana yakhe, uJeyatherayi indodana yakhe.

22 Amadodana kaKohathiz: UAminadaba indodana yakhe, uKora indodana yakhea, uAsiri indodana yakheb,

23 uElkana indodana yakhe, loEbiyasafi indodana yakhec, loAsiri indodana yakhe,

24 uTahathi indodana yakhe, uUriyeli indodana yakhe, uUziya indodana yakhe, loShawuli indodana yakhe.

25 Njalo amadodana kaElkana: OAmasayi loAhimothid.

26 UElkana; amadodana kaElkana: UZofayi indodana yakhe, loNahathi indodana yakhe,

27 uEliyabi indodana yakhe, uJerohamu indodana yakhe, uElkana indodana yakhe.

28 Amadodana kaSamuweli: Izibulo uVashini, loAbhiya.

29 Amadodana kaMerari: UMahli, uLibini indodana yakhe, uShimeyi indodana yakhe, uUza indodana yakhee,

30 uShimeya indodana yakhe, uHagiya indodana yakhe, uAsaya indodana yakhe.

Abahlabeleli bethempeli abamiswa nguDavida

31 Lalaba yibo uDavida abamisayo phezu kwenkonzo yengoma endlini yeNkosi umtshokotsho usuphumulef.

32 Njalo babekhonza phambi kwethabhanekele lethente lenhlangano ngengoma, uSolomoni waze wakha indlu yeNkosi eJerusalema. Bema ngokwesimiso sabo enkonzweni yabo.

33 Lalaba yibo abema lamadodana abo: Kumadodana amaKohathi: UHemani umhlabeleli indodana kaJowelig indodana kaSamuwelih

34 indodana kaElkana indodana kaJerohamu indodana kaEliyeli indodana kaTowa

35 indodana kaZufi indodana kaElkana indodana kaMahathi indodana kaAmasayii

36 indodana kaElkana indodana kaJoweli indodana kaAzariya indodana kaZefaniya

37 indodana kaTahathi indodana kaAsiri indodana kaEbhiyasafi indodana kaKora

38 indodana kaIzihari indodana kaKohathi indodana kaLevi indodana kaIsrayeli.

39 Lomfowabo uAsafij owema ngakwesokunene sakhe: UAsafi indodana kaBerekiya indodana kaShimeyak

40 indodana kaMikayeli indodana kaBahaseya indodana kaMalikiya

41 indodana kaEthinil indodana kaZera indodana kaAdaya

42 indodana kaEthani indodana kaZima indodana kaShimeyi

43 indodana kaJahathi indodana kaGerishoni indodana kaLevi.

44 Lamadodana kaMerari, abafowabo, emam ngakwesokhohlon: UEthani indodana kaKishio indodana kaAbidi indodana kaMaluki

45 indodana kaHashabhiya indodana kaAmaziya indodana kaHilikhiya

46 indodana kaAmizi indodana kaBani indodana kaShemeri

47 indodana kaMahlip indodana kaMushi indodana kaMerari indodana kaLevi.

48 Labafowabo, amaLevi, bamiswa kuyo yonke inkonzo yethabhanekele lendlu kaNkulunkuluq.

Inzalo kaAroni

49 Kodwa uAroni lamadodana akhe banikela phezu kwelathi lomnikelo wokutshiswar laphezu kwelathi lempephas, kusenzelwa wonke umsebenzi wengcwele yezingcwele, lokwenzela uIsrayeli inhlawulo yokuthula, njengakho konke uMozisi inceku kaNkulunkulu eyakulayayot.

50 Lala ngamadodana kaAroni: OEleyazare indodana yakhe, uPhinehasi indodana yakhe, uAbishuwa indodana yakhe,

51 uBuki indodana yakhe, uUzi indodana yakhe, uZerahiya indodana yakhe,

52 uMerayothi indodana yakhe, uAmariya indodana yakhe, uAhitubi indodana yakhe,

53 uZadoki indodana yakhe, uAhimahazi indodana yakheu.

Imizi yamaLevi

54 Lezi-ke zindawo zawo zokuhlala ezinqabeni zawo emingceleni yawo, zamadodana kaAroni, zezinsendo zamaKohathiv; ngoba inkatho yayingeyawow.

55 Basebewanika iHebroni elizweni lakoJuda, lamadlelo ayo ayizingelezeleyox.

56 Kodwa insimu yomuzi lemizana yawo bakunika uKalebi indodana kaJefune.

57 Basebenika amadodana kaAroni imizi yokuphephela: IHebroni, leLibhina lamadlelo ayo, leJathiri, leEshithemowa lamadlelo ayoy,

58 leHileni lamadlelo ayo, iDebiri lamadlelo ayo,

59 leAshani lamadlelo ayo, leBeti-Shemeshi lamadlelo ayoz.

60 Lesizweni sakoBhenjamini: IGeba lamadlelo ayo, leAlemethi lamadlelo ayoa, leAnathothi lamadlelo ayob. Yonke imizi yawo, ngensendo zawo, yayiyimizi elitshumi lantathuc.

61 Lamadodana kaKohathi, aseleyod kusendo lwesizwe, avela kungxenye yesizwee, ingxenye yakoManase, aba lemizi elitshumi, ngenkathof.

62 Njalo amadodana kaGerishoni, ngensendo zawo, esizweni sakoIsakari lesizweni sakoAsheri lesizweni sakoNafithali lesizweni sakoManase eBashani, aba lemizi elitshumi lantathug.

63 Amadodana kaMerari, ngensendo zawo, esizweni sakoRubeni lesizweni sakoGadi lesizweni sakoZebuluni, aba lemizi elitshumi lambili, ngenkathoh.

64 Abantwana bakoIsrayeli basebenika amaLevi limizi kanye lamadlelo ayoi.

65 Basebenika le imizi ngenkatho esizweni sabantwana bakoJuda lesizweni sabantwana bakoSimeyoni lesizweni sabantwana bakoBhenjaminij, abayibiza ngamabizok.

66 Lezinye zensendo zamadodana kaKohathi zaba lemizi yemingcele yazo esizweni sakoEfrayimil.

67 Basebewanika imizi yokuphephela, iShekema lamadlelo ayo entabeni yakoEfrayimi, leGezeri lamadlelo ayo,

68 leJokimeyamu lamadlelo ayo, leBhethi-Horoni lamadlelo ayom,

69 leAjaloni lamadlelo ayo, leGathi-Rimoni lamadlelo ayo.

70 Lengxenyeni eyodwa kwezimbili yesizwe sakoManase: IAneri lamadlelo ayon, leBileyamu lamadlelo ayo, yosendo lwamadodana kaKohathi aseleyoo.

71 Amadodana kaGerishoni ensendweni zengxenye yesizwe sakoManase aba leGolani eBashani lamadlelo ayop, leAshitarothi lamadlelo ayoq.

72 Lesizweni sakoIsakari: IKedeshi lamadlelo ayor, leDaberathi lamadlelo ayos,

73 leRamothi lamadlelo ayot, leAnema lamadlelo ayou.

74 Lesizweni sakoAsheri: IMashali lamadlelo ayo, leAbidoni lamadlelo ayov,

75 leHukoki lamadlelo ayo, leRehobi lamadlelo ayow.

76 Lesizweni sakoNafithali: IKedeshi eGalili lamadlelo ayo, leHamoni lamadlelo ayox, leKiriyathayimi lamadlelo ayoy.

77 Njaloz amadodana kaMerari aseleyo, esizweni sakoZebulunia, aba leRimono lamadlelo ayob, leThabhori lamadlelo ayoc;

78 langaphetsheya kweJodani, eJeriko, ngempumalanga kweJodani, esizweni sakoRubeni: IBezeri enkangala lamadlelo ayod, leJahaza lamadlelo ayoe,

79 leKedemothi lamadlelo ayo, leMefahathi lamadlelo ayo;

80 lesizweni sakoGadi: IRamothi eGileyadi lamadlelo ayo, leMahanayimi lamadlelo ayo,

81 leHeshiboni lamadlelo ayof, leJazeri lamadlelo ayog.

Inzalo kaIsakari

7Lemadodaneni kaIsakari: OThola, loPhuwa, uJashubi, loShimroni; bebanea.

2 Njalo amadodana kaThola: OUzi, loRefaya, loJeriyeli, loJahimayi, loIbisamu, loShemuweli, izinhloko zendlu yaboyiseb, abakoThola, amaqhawe alamandla ezizukulwaneni zabo; inani labo ensukwini zikaDavida laliyizinkulungwane ezingamatshumi amabili lambili lamakhulu ayisithuphac.

3 Lamadodana kaUzi: UIzrahiya. Lamadodana kaIzrahiya: OMikayeli, loObhadiya, loJoweli, uIshiya, bebahlanu; beyizinhloko bonke.

4 Kanye labo-ke, ngensendo zabo, ngendlu yaboyise, kwakukhona amaviyo ebutho lempi, izinkulungwane ezingamatshumi amathathu lesithupha, ngoba babelabafazi labantwana abanengi.

5 Labafowabo, phakathi kwensendo zonke zakoIsakari, amaqhawe alamandla, izinkulungwane ezingamatshumi ayisificaminwembili lesikhombisa, bebhalwe bonke ngezizukulwana.

Inzalo kaBhenjamini

6 Amadodana kaBhenjamini: OBhela, loBekeri loJediyayeli, bebathathud.

7 Lamadodana kaBhela: OEziboni, loUzi, loUziyeli, loJerimothi, loIri, bebahlanu; izinhloko zendlu zaboyise, amaqhawe alamandla; bebhalwe ngezizukulwana, babeyizinkulungwane ezingamatshumi amabili lambili lamatshumi amathathu lane.

8 Njalo amadodana kaBekeri: OZemira, loJowashi, loEliyezeri, loEliyohenayi, loOmri, loJeremothi, loAbhiya, loAnathothie, loAlemethif; bonke laba babengamadodana kaBekeri.

9 Bebhalwe ngensendo ngezizukulwana zabo, izinhloko zezindlu zaboyise, amaqhawe alamandla, babezinkulungwane ezingamatshumi amabili lamakhulu amabili.

10 Njalo amadodana kaJediyayeli: UBilihani. Lamadodana kaBilihani: OJewushi, loBhenjamini, loEhudi, loKenahana, loZethani, loTarshishi, loAhishahari.

11 Bonke laba babengamadodana kaJediyayeli, ngezinhloko zaboyise, amaqhawe alamandla; babeyizinkulungwane ezilitshumi lesikhombisa lamakhulu amabili, angaphuma ebuthweni ukuya empini.

12 LoShupimi loHupimi babengamadodana kaIri, loHushimi amadodana kaAheri.

Inzalo kaNafithali

13 Amadodana kaNafithali: OJahaziyeli, loGuni, loJezeri, loShaluma, amadodana kuBiliha.

Inzalo kaManase

14 Amadodana kaManaseg: UAsiriyeli umkakhe amzalayo. (Umfazi wakhe omncinyane umAramukazi wazala uMakiri uyise kaGileyadih.

15 UMakiri wathatha udadewabo kaHupimi loShupimi, waba ngumkakhe, obizo lakhe nguMahakai.) Lebizo leyesibili lalinguZelofehadi; njalo uZelofehadi wayelamadodakazij.

16 UMahaka umkaMakiri wasezala indodana, wayitha ibizo wathi nguPereshi; lebizo lomfowabo lalinguShereshi, lamadodana akhe ayengoUlamu loRakemak.

17 Njalo amadodana kaUlamu: UBedanil. La ayengamadodana kaGileyadi indodana kaMakiri indodana kaManase.

18 Udadewabo uHamolekethi wasezala oIshodi loAbiyezeri loMahla.

19 Lamadodana kaShemida ayengoAhiyani loShekema loLikhi loAniyamum.

Inzalo kaEfrayimi

20 Njalo amadodana kaEfrayimi: OShuthela, loBeredi indodana yakhe, loTahathi indodana yakhe, loEleyada indodana yakhe, loTahathi indodana yakhen,

21 loZabadi indodana yakhe, loShuthela indodana yakhe, loEzeri loEleyadi, amadoda eGathi azalelwa kulelolizwe abababulalayo, ngoba behlela ukuthatha izifuyo zaboo.

22 UEfrayimi uyise walila insuku ezinengi; abafowabo basebesiza ukuzamduduza.

23 Wasengena kumkakhe; wathatha isisu, wazala indodana; waseyitha ibizo wathi nguBeriya, ngoba wayesebubini endlini yakhe.

24 Lendodakazi yakhe yayinguShera, owakha iBethi-Horoni engaphansi lengaphezulu, leUzeni-Sherap.

25 Njalo uRefa wayeyindodana yakhe, loReshefi, loTela indodana yakhe, loTahani indodana yakhe,

26 uLadani indodana yakhe, uAmihudi indodana yakhe, uElishama indodana yakheq,

27 uNoni indodana yakhe, uJoshuwa indodana yakher.

28 Lemfuyo yawo lendawo zawo zokuhlala kwakuyiBhetheli lemizana yayos, langempumalanga iNaharani, langentshonalanga iGezeri lemizana yayot, leShekema lemizana yayo, kwaze kwaba seAya lemizana yayo.

29 Lasemingceleni yabantwana bakoManaseu, iBeti-Sheyani lemizana yayo, iThahanakhi lemizana yayo, iMegido lemizana yayo, iDori lemizana yayo. Kule kwahlala abantwana bakoJosefa indodana kaIsrayeli.

Inzalo kaAsheri

30 Abantwana bakaAsheri: OIminav, loIshivaw, loIshivix, loBeriya, loSera udadewabo.

31 Njalo amadodana kaBeriya: OHeberi, loMalikiyeli onguyise kaBirizayithi.

32 UHeberi wasezala oJafilethi loShomeri loHothamu loShuwa udadewabo.

33 Lamadodana kaJafilethi: OPasaki loBimihali loAshivathi; la ngamadodana kaJafilethi.

34 Lamadodana kaShemeri: OAhi, loRohiga, uJehuba, loAramu.

35 Njalo amadodana kaHelemu umfowabo: OZofa loImina loSheleshi loAmali.

36 Njalo amadodana kaZofa: OSuwa, loHarineferi, loShuwali, loBeri, loImra,

37 uBezeri, loHodi, loShama, loShilisha, loIthiraniy, loBehera.

38 Njalo amadodana kaJetheriz: OJefune loPisipa loAra.

39 Njalo amadodana kaUla: OAra loHaniyeli loRiziya.

40 Bonke laba babengabantwana bakaAsheri, izinhloko zendlu yaboyise, abakhethiweyo, amaqhawe alamandla, izinhloko zeziphathamandla. Basebebhalwa ngezizukulwana ebuthweni empini; inani labo lalingamadoda azinkulungwane ezingamatshumi amabili lesithuphaa.

Inzalo kaBhenjamini

8UBhenjamini wasezala uBhela izibulo lakhe, uAshibeli owesibilia, loAhara owesithathub,

2 uNoha owesine, loRafa owesihlanu.

3 Njalo uBhela wayelamadodana: OAdari loGera loAbhihudic

4 loAbishuwa loNamanid loAhowae

5 loGera loShefufani loHuramu.

6 Lala ngamadodana kaEhudi; lezi zinhloko zaboyise zabahlali beGebaf; wasebathumbela eManahathig;

7 loNamanih, loAhiyai, loGeraj; yena wabathumba; wasezala oUza loAhihudi.

8 UShaharayimi wasezala abantwana elizweni lakoMowabi, esebaxotshile; oHushimi loBahara babengomkakhe.

9 Wasezala kuHodeshi umkakhe oJobabi loZibiya loMesha loMalikamu

10 loJewuzi loSakiya loMirima. Laba babengamadodana akhe, izinhloko zaboyise.

11 KuHushimi wasezala oAbitubi loEliphahali.

12 Amadodana kaEliphahali: OEberi, loMishamu, loShemedi owakha iOnokl leLodi lemizana yayomno,

13 loBeriya, loShemap, ababezinhloko zaboyise zabahlali beAjaloniq, ababexotshe abahlali beGathir,

14 loAhiyo, uShashaki, loJeremothi,

15 loZebhadiya, loAradi, loEderi,

16 loMikayeli, loIshipa, loJoha, amadodana kaBeriyas.

17 LoZebhadiya, loMeshulamu, loHiziki, loHeberi,

18 loIshmerayi, loIziliya, loJobabi, amadodana kaEliphahalit.

19 LoJakimi, loZikiri, loZabidi,

20 loEliyenayi, loZilethayi, loEliyeli,

21 loAdaya, loBeraya, loShimirathi, amadodana kaShimeyi.

22 LoIshipani, loEberi, loEliyeli,

23 loAbidoni, loZikiri, loHanani,

24 loHananiya, loElamu, loAnithothiya,

25 loIfideya, loPenuweli, amadodana kaShashakiu.

26 LoShamisherayi, loShekariya, loAthaliya,

27 loJahareshiya, loEliya, loZikiri, amadodana kaJerohamu.

28 Laba babezinhloko zaboyise, izinhloko ngezizukulwana zabo; laba bahlala eJerusalema.

Inzalo kaSawuli

29 EGibeyoniv kwasekuhlala uyise kaGibeyoni; lebizo lomkakhe lalinguMahakaw.

30 Lendodana yakhe, izibulo lakhe, nguAbhidoni, loZuri, loKishi, loBhali, loNadabi,

31 loGedori, loAhiyo, loZekeri.

32 UMikilothi wasezala uShimeyax. Lalaba babehlala maqondana labafowabo eJerusalema, kanye labafowabo.

33 UNeriy wasezala uKishi; uKishi wasezala uSawuli; uSawuli wasezala oJonathani loMaliki-Shuwaz loAbinadaba loEshibhalia.

34 Njalo indodana kaJonathani yayinguMeribi-Bhali; uMeribi-Bhali wasezala uMikab.

35 Njalo amadodana kaMika: OPithoni loMeleki loTareya loAhazi.

36 UAhazi wasezala uJehoyada; uJehoyada wasezala oAlemethi loAzimavethi loZimri; uZimri wasezala uMoza;

37 uMoza wasezala uBineya; uRafa wayeyindodana yakhe, uEleyasa indodana yakhe, uAzeli indodana yakhe.

38 Njalo uAzeli wayelamadodana ayisithupha; lala ngamabizo awo: OAzirikamu, uBhokeru, loIshmayeli, loSheyariya, loObhadiya, loHanani. Wonke la ngamadodana kaAzeli.

39 Njalo amadodana kaEsheki umfowabo: OUlamu izibulo lakhe, uJewushi eyesibili, loElifeleti eyesithathu.

40 Njalo amadodana kaUlamu ayengamadoda, amaqhawe alamandla, anyathela idandili, elamadodana amanengi lamadodana amadodana, ikhulu lamatshumi amahlanu. Bonke laba babengabantwana bakoBhenjaminic.

Ababehlala eJerusalema

9UIsrayeli wonke wasebalwa ngezizukulwana; khangela-ke, zibhaliwe egwalweni lwamakhosi akoIsrayelia; kodwa abakoJuda bathunjelwa eBhabhiloni ngenxa yeziphambeko zabob.

2 Njalo abahlali bokuqala ababeselizweni labo emizini yabo kwakunguIsrayeli, abapristi, amaLevic, lamaNethinid.

3 Njalo eJerusalema kwahlala ababantwana bakoJuda lababantwana bakoBhenjamini lababantwana bakoEfrayimi loManasee:

4 U-Uthayi indodana kaAmihudi indodana kaOmri indodana kaImri indodana kaBani, wabantwana bakaPerezi indodana kaJudaf.

5 LakumaShilonig: UAsaya izibulo, lamadodana akhe.

6 Lakumadodana kaZerah: UJeyuweli labafowabo, amakhulu ayisithupha lamatshumi ayisificamunwemunye.

7 Lakumadodana akoBhenjamini: USalu indodana kaMeshulamu indodana kaHodaviya indodana kaHasenuwai;

8 loIbineya indodana kaJerohamu, loEla indodana kaUzi indodana kaMikiri, loMeshulamu indodana kaShefathiya indodana kaRehuweli indodana kaIbiniya;

9 labafowabo ngezizukulwana zabo, amakhulu ayisificamunwemunye lamatshumi amahlanu lesithuphaj. Wonke lamadoda ayeyizinhloko zaboyise endlini yaboyisek.

10 Lakubapristi: OJedaya, loJehoyaribi, loJakinil,

11 loAzariya indodana kaHilikhiya indodana kaMeshulamum indodana kaZadokin indodana kaMerayothio indodana kaAhitubip, umphathi wendlu kaNkulunkuluq,

12 loAdayar indodana kaJerohamus indodana kaPashurit indodana kaMalikiya, loMahasayi indodana kaAdiyeliu indodana kaJahizera indodana kaMeshulamu indodana kaMeshilemithi indodana kaImeriv,

13 labafowabo, izinhloko zendlu yaboyise, inkulungwane lamakhulu ayisikhombisa lamatshumi ayisithupha, abalamandla ngobungcwethi emsebenzini wenkonzo yendlu kaNkulunkulu.

14 LakumaLevi: UShemaya indodana kaHashubi indodana kaAzirikamu indodana kaHashabhiya, owamadodana kaMerariw,

15 loBakibakari, uHereshi, loGalalix, loMathaniya indodana kaMikay indodana kaZikiri indodana kaAsafiz,

16 loObhadiyaa indodana kaShemayab indodana kaGalali indodana kaJeduthunic, loBerekiya indodana kaAsa indodana kaElkana owahlala emizini yamaNetofad.

17 Labagcini bamasango oShaluma loAkubi loTalimoni loAhimani; lomfowabo uShaluma wayeyinhlokoe;

18 njalo kuze kube lesisikhathi, babesangweni lenkosi ngempumalanga, laba babengabagcini bamasango enkambeni yabantwana bakoLevif.

19 UShaluma indodana kaKore indodana kaEbiyasafi indodana kaKora, labafowabo, abendlu kayiseg, amaKora, basebephatha umsebenzi wenkonzo, abalindi beminyango yethente; laboyise baphatha ibandla leNkosi, abalindi bentubah.

20 UPhinehasi indodana kaEleyazare wayengumbusi phezu kwabo ngaphambili; iNkosi yayilayei.

21 UZekhariya indodana kaMeshelemiya wayengumgcinisango emnyango wethente lenhlanganoj.

22 Bonke labo abakhethwayo babangabagcinimasango emibundwini, babengamakhulu amabili letshumi lambilik; babhalwa ngezizukulwana zabo emizini yabo; oDavida loSamuwelil umboni ababamisa esikhundleni sabom.

23 Ngakho bona lamadodana abo baphatha amasango endlini yeNkosi, indlu yethente, ngemilindo.

24 Abalindi bamasango babekhona emimoyeni yomine, empumalanga, entshonalanga, enyakatho, leningizimu.

25 Labafowabo ababesemizini yabon babefanele beze okwensuku eziyisikhombisa izikhathi ngezikhathi kanye laboo.

26 Ngoba amaLevi la, abagcini bamasango abakhulu bobane, babesesikhundleni, babephethe amakamelo bephezu kwezindlu zenotho zendlu kaNkulunkulu.

27 Njalo babehlala ebusuku bezingelezele indlu kaNkulunkulu, ngoba umlindo wawuphezu kwabo, njalo bephethe ukuvulwa kwayo, ngitsho ikuseni ngekusenip.

28 Njalo abanye babo babephethe izitsha zenkonzo, ngoba ngenani bazingenisa, langenani bazikhupha.

29 Labanye babo babemiswe phezu kwezitsha, laphezu kwazo zonke izitsha ezingcwele, laphezu kwempuphu ecolekileyo lewayini lamafutha lempepha lamakhaq.

30 Abanye emadodaneni abapristi babehlanganisa-ke amafutha amakhar.

31 LoMathithiya kumaLevi, owayelizibulo likaShaluma umKoras, wayephathiswe umsebenzi wamaqebelengwana abhakwe emapanini.

32 Labanye babantwana bamaKohathi kubafowabo babephethe isinkwa sokubukiswa ukusilungisa isabatha ngesabathat.

33 Lalaba ngabahlabeleli, izinhloko zaboyise bamaLeviu, emakamelweni, bekhululekilev, ngoba emini lebusuku kwakuphezu kwabo ukuba semsebenziniw.

34 Laba bazinhloko zaboyise bamaLevi, izinhloko ngezizukulwana zabo; laba bahlala eJerusalema.

Izizukulwana zikaSawuli

35 EGibeyoni kwakuhlala-ke uyise kaGibeyoni, uJehiyeli; lebizo lomkakhe lalinguMahakax.

36 Lendodana yakhe elizibulo uAbidoni, loZuri loKishi loBhali loNeri loNadabi

37 loGedori loAhiyo loZekhariya loMikilothi.

38 UMikilothi wasezala uShimeyamu; laba labo bahlala eJerusalema maqondana labafowabo kanye labafowabo.

39 UNeri wasezala uKishi; uKishi wasezala uSawuli; uSawuli wasezala oJonathani loMaliki-Shuwa loAbinadaba loEshibhaliy.

40 Njalo indodana kaJonathani yayinguMeribi-Bhaliz; uMeribi-Bhali wasezala uMika.

41 Njalo amadodana kaMika: OPithoni loMeleki loTareyaa.

42 UAhazi wasezala uJarab; uJara wasezala oAlemethi loAzimavethi loZimri. UZimri wasezala uMoza.

43 UMoza wasezala uBineya, loRefaya indodana yakhe, uEleyasa indodana yakhe, uAzeli indodana yakhec.

44 Njalo uAzeli wayelamadodana ayisithupha; lala ngamabizo awo: OAzirikamu, uBhokeru, loIshmayeli, loSheyariya, loObhadiya, loHanani. La ayengamadodana kaAzeli.

Ukufa kukaSawuli lamadodana akhe

10AmaFilisti asesilwa emelene loIsrayeli; lamadoda akoIsrayeli abaleka phambi kwamaFilisti, awa abulawa entabeni yeGilibowaa.

2 AmaFilisti asenamathela ngemva kukaSawuli langemva kwamadodana akhe; amaFilisti atshaya uJonathani loAbinadaba loMaliki-Shuwa, amadodana kaSawuli.

3 Impi yasisiba nzima imelene loSawuli; abatshoka ngamadandili basebemfica; waselinyazwa ngabatshoki.

4 USawuli wasesithi kumthwali wezikhali zakhe: Hwatsha inkemba yakho, ungigwaze ngayo, hlezi laba abangasokanga bafike, badlale kubi ngami. Kodwa umthwali wezikhali zakhe kavumanga, ngoba wesaba kakhulu. USawuli wasethatha inkemba, waziwisela phezu kwayo.

5 Lapho umthwali wezikhali zakhe ebona ukuthi uSawuli usefile, laye waziwisela phezu kwenkemba, wafa.

6 Wafa-ke uSawuli, lamadodana akhe amathathu, lendlu yakhe yonke; bafa ndawonyeb.

7 Kwathi wonke amadoda akoIsrayeli ayesesigodini ebona ukuthi abalekile, lokuthi uSawuli lamadodana akhe bafile, atshiya imizi yawo, abaleka; amaFilisti asefika, ahlala kiyoc.

8 Kwasekusithi kusisa lapho amaFilisti efika ukuhlubula ababuleweyo, afica uSawuli lamadodana akhe bewile entabeni yeGilibowa.

9 Amhlubula, athatha ikhanda lakhe lezikhali zakhe, athumela elizweni lamaFilisti inhlangothi zonke, ukumemezela imibiko ezithombeni zawo lebantwinid.

10 Asebeka izikhali zakhe endlini yabonkulunkulu bawo, abethela ukhakhayi lwakhe endlini kaDagonie.

11 Kwathi iJabeshi-Gileyadi yonke isizwile konke amaFilisti akwenze kuSawuli,

12 wonke amaqhawe asuka, athatha isidumbu sikaSawuli lezidumbu zamadodana akhe, aziletha eJabeshi, angcwaba amathambo abo ngaphansi kwesihlahla se-okhi* eJabeshi, azila ukudla insuku eziyisikhombisaf.

13 Ngakho uSawuli wafa ngenxa yesiphambeko sakhe aphambuka ngaso emelene leNkosi, emelene lelizwi leNkosi ayengaligcinangag, njalo langokubuza koledlozi ukudinga kuyeh,

14 njalo kakudinganga eNkosinii. Ngakho yambulala, yaguqulela umbuso kuDavida indodana kaJesej.

UDavida uba yinkosi koIsrayeli

11UIsrayeli wonke wasebuthana kuDavida eHebroni esithi: Khangela, thina silithambo lakho lenyama yakhoa.

2 Ngitsho mandulo, ngitsho uSawuli eyinkosi, nguwe owakhupha lowangenisa uIsrayeli; iNkosi uNkulunkulu wakho yasisithi kuwe: Wena uzakwelusa abantu bami uIsrayeli, njalo wena uzakuba ngumbusi phezu kwabantu bami uIsrayeli.

3 Kwasekufika bonke abadala bakoIsrayeli enkosini eHebroni. UDavida wasesenza isivumelwano labo eHebroni phambi kweNkosi. Basebemgcoba uDavida ukuba yinkosi phezu kukaIsrayeli, njengelizwi leNkosi ngesandla sikaSamuwelib.

UDavida uthatha inqaba yeZiyoni

4 UDavida loIsrayeli wonke basebesiya eJerusalema, eyiJebusi, ngoba lapho kwakulamaJebusi, abahlali balelolizwe.

5 Abahlali beJebusi basebesithi kuDavida: Kawuyikungena lapha. Kodwa uDavida wayithumba inqaba yeZiyoni, engumuzi kaDavidac.

6 UDavida wasesithi: Loba ngubani ozatshaya amaJebusi kuqala uzakuba yinhloko lendunad. Ngakho uJowabi indodana kaZeruya wenyuka kuqala, waba yinhloko.

7 UDavida wasehlala enqabeni; ngalokho-ke bayibiza ngokuthi ngumuzi kaDavida.

8 Wasewakha umuzi inhlangothi zonke, kusukela eMilo waze wawuhlanganisa. UJowabi wasevuselela okuseleyo komuzi.

9 UDavida wasesiya eqhubeka esiba mkhulu, ngoba iNkosi yamabandla yayilaye.

Amaqhawe kaDavida

10 Lalezi zinhloko zamaqhawe uDavida ayelazo, ezaziqinisa kanye laye embusweni wakhe, loIsrayeli wonke, ukumenza inkosie, njengelizwi leNkosi mayelana loIsrayelif.

11 Laleli linani lamaqhawe uDavida ayelawo: UJashobeyamu indodana yomHakimonig inhloko yamatshumi amathathu; yena waphakamisa umkhonto wakhe emelene labangamakhulu amathathu, wababulala ngasikhathi sinyeh.

12 Lemva kwakhe kwakuloEleyazare indodana kaDodo umAhohi; wayephakathi kwamaqhawe amathathu.

13 Yena wayeloDavida ePasi-Damimi lapho amaFilisti ayebuthanele impi khona. Lesiqinti sensimu sasigcwele ibhali*; abantu basebebaleka phambi kwamaFilistii.

14 Bona bazimisa phakathi kwesiqinti, basikhulula, batshaya amaFilisti, iNkosi yasisindisa ngokukhulula okukhuluj.

15 Abathathu ezinduneni ezingamatshumi amathathu basebesehlela edwaleni kuDavida, ebhalwini lweAdulamu; lebutho lamaFilisti lalimise inkamba esihotsheni seRefayimik.

16 UDavida ngalesosikhathi wayesenqabeni, lebutho lenqaba lamaFilisti ngalesosikhathi laliseBhethelehemal.

17 UDavida waselangatha wathi: Hawu, kungathi1 omunye ubenganginathisa amanzi omthombo weBhethelehema osesangweni!

18 Labo abathathu bafohlela enkambeni yamaFilisti, bakha amanzi emthonjeni weBhethelehema owawusesangweni, bawathwala bawaletha kuDavida; kodwa uDavida kafunanga ukuwanatha, kodwa wawathululela iNkosi.

19 Wasesithi: Kakube khatshana lami, ngoNkulunkulu wami, ukwenza lokho. Nginganatha yini igazi lalamadoda abeke impilo yawo engozini? Ngoba ngokubeka impilo yawo engozini, awalethile. Ngakho kafunanga ukuwanatha. Lezizinto azenza lawomaqhawe amathathu.

20 UAbishayi umfowabo kaJowabi, yena-ke wayeyinhloko yabathathu. Yena ephakamisa umkhonto wakhe emelene labangamakhulu amathathu wababulala; wasesiba lebizo phakathi kwabathathum.

21 Kwabathathu wayehlonitshwa kulababili, wasesiba yinduna yabo; kodwa kafinyelelanga kwabathathu abokuqala.

22 UBhenaya indodana kaJehoyada, indodana yeqhawe leKabhiseyeli, wayemkhulu ngezenzo: Nguye owatshaya abakoMowabi ababili ababenjengezilwane; futhi yena wehla wabulala isilwane phakathi komgodi mhla weliqhwa elikhithikileyo.

23 Yena wasetshaya indoda engumGibhithe, umuntu omude, ozingalo ezinhlanu. Lesandleni somGibhithe kwakulomkhonto onjengogodo lomeluki; kodwa wehlela kuye ngenduku, wahluthuna umkhonto esandleni somGibhithe, wambulala ngowakhe umkhonton.

24 Lezizinto wazenza uBhenaya indodana kaJehoyada, waba lebizo phakathi kwamaqhawe amathathuo.

25 Khangela, wahlonitshwa phakathi kwabangamatshumi amathathu, kodwa kafinyelelanga kwabathathu. UDavida wasembeka phezu kwabalindi bakhep.

26 Lamaqhawe amabutho: OAsaheli umfowabo kaJowabi, uElihanani indodana kaDodo weBhethelehemaq,

27 uShamothi umHarodi, uHelezi umPhelonir,

28 uIra indodana kaIkheshi umThekhowa, uAbiyezeri umAnathothis,

29 uSibekayi umHushathit, uIlayi umAhohi,

30 uMaharayi umNetofa, uHelebi indodana kaBahana umNetofa,

31 uIthayi indodana kaRibayi weGibeya yabantwana bakoBhenjamini, uBhenaya umPirathoni,

32 uHurayi wezifula zeGahashi, uAbiyeli umArba,

33 uAzimavethi umBaharumi, uEliyabha umShahaliboni,

34 amadodana kaHashema umGizoni, uJonathani indodana kaShage umHarari,

35 uAhiyamu indodana kaSakari umHarari, uElifali indodana kaUri,

36 uHeferi umMekerau, uAhiya umPheloniv,

37 uHeziro umKharmeli, uNaharayi indodana kaEzibayi,

38 uJoweli umfowabo kaNathani, uMibhari indodana kaHagiri,

39 uZeleki umAmoni, uNaharayi umBherothi, umthwali wezikhali zikaJowabi indodana kaZeruya,

40 uIra umIthiri, uGarebi umIthiri,

41 uUriya umHethi, uZabadi indodana kaAhilayiw,

42 uAdina indodana kaShiza umRubeni, inhloko kwabakoRubeni, labangamatshumi amathathu belaye,

43 uHanani indodana kaMahaka, loJoshafati umMithini,

44 uUziya umAshiterathix, uShama loJehiyeli amadodana kaHothamu umAroweriy,

45 uJediyayeli indodana kaShimri, loJoha umfowabo umTizi,

46 uEliyeli umMahavi, loJeribayi loJoshaviya amadodana kaElinahamu, loIthima umMowabi,

47 loEliyeli, loObedi, loJahasiyeli umMezobaya.

Abasizi bakaDavida eZikilagi

12Laba-ke yilabo abeza kuDavida eZikilagi, lapho esavalelwe ngenxa kaSawuli indodana kaKishi; njalo babephakathi kwamaqhawe, abasizi bempia.

2 Behlomile ngamadandilib, besebenzisa isandla sokunene lesokhohlo ngamatshe, langemitshoko ngedandili; babengababafowabo bakaSawuli koBhenjaminic.

3 Inhloko yayinguAhiyezeri, loJowashi, amadodana kaShemaha umGibeyad; loJeziyeli loPeleti amadodana kaAzimavethi, loBeraka, loJehu umAnathothie,

4 loIshmaya umGibeyonif, iqhawe phakathi kwabangamatshumi amathathu njalo ephezu kwabangamatshumi amathathu; loJeremiya, loJahaziyeli, loJohanani, loJozabadi umGederag,

5 uEluzayi, loJerimothi, loBeyaliya, loShemariya, loShefathiya umHarufi,

6 uElkana, loIshiya, loAzareli, loJowezeri, loJashobeyamu, amaKorah,

7 loJowela, loZebhadiya, amadodana kaJehoramu weGedorii.

8 LakwabakoGadi bazehlukanisela kuDavida enqabeni enkangala, amaqhawe alamandla, amadoda ebutho empi, ephatha isihlangu esikhulu lomkhonto, obuso bawo babuyibuso bezilwanej, enjengemiziki ezintabeni ngesiqubuk.

9 UEzeri wayeyinhloko, uObhadiya owesibili, uEliyabi owesithathu,

10 uMishimana owesine, uJeremiya owesihlanu,

11 uAthayi owesithupha, uEliyeli owesikhombisa,

12 uJohanani owesificaminwembili, uElizabadi owesificamunwemunye,

13 uJeremiya owetshumi, uMakibanayi owetshumi lanye.

14 Laba babengabamadodana akoGadi, izinhloko zebutho; omunye wabancinyane wayephethe ikhulu, lomkhulu wayephethe inkulungwane.

15 Laba yibo abachapha iJodani ngenyanga yokuqala lapho yayigcwele iphuphuma inkumbi zonke zayo, baxotsha bonke ababesezigodini ngempumalanga langentshonalangal.

16 Basebefika bevela ebantwaneni bakoBhenjamini labakoJuda enqabeni kuDavida.

17 UDavida wasephuma ukubahlangabeza, waphendula wathi kibo: Uba lisiza kimi ngokuthula ukungisiza, ngilenhliziyo ehlangene lanim; kodwa uba kuyikunginikela ngenkohliso ezitheni zami, kungelabubi ezandleni zami, uNkulunkulu wabobaba kakubone, ajezisen.

18 UMoya wasesehlela kuAmasayi inhloko yezindunao, wasesithi: Singabakho, Davida, silawe, ndodana kaJese! Ukuthula, ukuthula kube kuwe, lokuthula kube kubasizi bakho, ngoba uNkulunkulu wakho uyakusizap! UDavida wasebemukela, wabenza induna zeviyo.

19 Abavela koManase bahlamukela kuDavida ekufikeni kwakhe lamaFilisti emelene loSawuli empini. Kodwa kababasizanga, ngoba ababusi bamaFilisti bamxotsha ngecebo besithi: Ngamakhanda ethu uzahlamukela enkosini yakhe uSawuliq.

20 Ekuyeni kwakhe eZikilagi kwabalekela kuye abavela koManase: OAdina loJozabadi loJediyayeli loMikhayeli loJozabadi loElihu loZilethayi, inhloko zezinkulungwane ababengabakoManase.

21 Bona basebesiza kanye loDavida bemelene leviyo elihlaselayo, ngoba bonke babengamaqhawe alamandla, bezinduna ebuthwenir.

22 Ngoba ngesikhathi insuku ngensuku beza kuDavida ukumnceda baze babe libutho elikhulu njengebutho likaNkulunkulus.

Ibutho likaDavida eHebroni

23 Lala ngamanani ezinhloko ezazihlomele impit; zeza kuDavida eHebroniu ukuphendulela umbuso kaSawuli kuyev, ngokomlomo weNkosiw.

24 Abantwana bakoJuda bethwele isihlangu esikhulu lomkhonto babeyizinkulungwane eziyisithupha lamakhulu ayisificaminwembili, behlomele impix.

25 Ebantwaneni bakoSimeyoni, amaqhawe alamandla empi, izinkulungwane eziyisikhombisa lekhulu.

26 Ebantwaneni bakoLevi, izinkulungwane ezine lamakhulu ayisithuphay.

27 LoJehoyada wayeyisiphathamandla sabakoAroni; kanye laye kwakulezinkulungwane ezintathu lamakhulu ayisikhombisa.

28 LoZadoki ijaha, iqhawe elilamandla; lendlini kayise izinduna ezingamatshumi amabiliz.

29 Lebantwaneni bakoBhenjamini, abafowabo bakaSawuli, izinkulungwane ezintathu; ngoba kuze kube khathesi ubunengi babo bagcina uthembeko endlini kaSawulia.

30 Lebantwaneni bakoEfrayimi, izinkulungwane ezingamatshumi amabili lamakhulu ayisificaminwembili, amaqhawe alamandla, amadoda alamabizo endlini yaboyiseb.

31 Lengxenyeni eyodwa kwezimbili yesizwe sakoManase, izinkulungwane ezilitshumi leyisificaminwembili, ababeqanjwe ngamabizo ukuthi beze babeke uDavida abe yinkosic.

32 Lebantwaneni bakoIsakari, ababelokwazi beqedisisa izikhathi ukwazi ukuthi uIsrayeli ufanele enzeni, izinhloko zabo zazingamakhulu amabili, labafowabo bonke babesemlayweni wazod.

33 KoZebuluni, abaphuma impi, behlela impi ngazo zonke izikhali zempi, izinkulungwane ezingamatshumi amahlanu, ukugcina iviyo kungengenhliziyombilie.

34 LakoNafithali, izinduna eziyinkulungwane, labayizinkulungwane ezingamatshumi amathathu lesikhombisa kanye lazo, belesihlangu esikhulu lomkhonto.

35 LakwabakoDani, abahlela impi, izinkulungwane ezingamatshumi amabili lesificaminwembili lamakhulu ayisithupha.

36 LakoAsherif, abaphuma ebuthweni, ukuhlela impi, izinkulungwane ezingamatshumi amaneg.

37 Lababevela ngaphetsheya kweJodani, kwabakoRubeni labakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase, belezikhali zonke zempi ukuyakulwa, izinkulungwane ezilikhulu lamatshumi amabilih.

38 Wonke lamadoda empi, angagcina iviyo, afika eHebroni ngenhliziyo epheleleyo ukubeka uDavida abe yinkosi phezu kukaIsrayeli wonke; njalo loIsrayeli wonke oseleyo wayenhliziyonye ukubeka uDavida abe yinkosii.

39 Njalo baba lapho loDavida insuku ezintathu besidla benatha, ngoba abafowabo babebalungisele.

40 Futhi lababeseduze labo kuze kube koIsakari lakoZebuluni lakoNafithali baletha isinkwa ngabobabhemi langamakamela langezimbongolo langezinkabij, ukudla, impuphu, izinkwa zomkhiwak, lamahlukuzo ezithelo zevini ezonyisiweyo, lewayini, lamafutha, lezinkabi, lezimvu, ngobunengi, ngoba kwakulentokozo koIsrayelil.

UDavida ufisa ukuletha umtshokotsho wesivumelwano eJerusalema

13UDavida wasecebisana lezinduna zezinkulungwane lezamakhulu laye wonke umphathi.

2 UDavida wasesithi ebandleni lonke lakoIsrayeli: Uba kulungile kini, njalo kuvela eNkosini uNkulunkulu wethu, kasisabalale sithumele kubafowethu abaseleyo emazweni wonke akoIsrayeli lakubapristi lamaLevi alabo emizini, emadlelweni, ukuze babuthane kithia.

3 Besesibuyisa kithi umtshokotsho wesivumelwano sikaNkulunkulu wethu, ngoba kasiwudinganga ensukwini zikaSawulib.

4 Ibandla lonke laselisithi kwenziwe njalo, ngoba udaba lwalulungile emehlweni abo bonke abantu.

5 UDavida wasebuthanisa uIsrayeli wonkec kusukela eShihori yeGibhithed kuze kube sekungeneni kweHamathie ukuletha umtshokotsho kaNkulunkulu usuka eKiriyathi-Jeyarimif.

6 UDavida loIsrayeli wonke basebesenyukelag eBhahalah, eKiriyathi-Jeyarimi eyakoJuda, ukuze benyuse lapho umtshokotsho kaNkulunkulu iNkosi, ehlala phakathi kwamakherubhi* phezu kwawo, lapho ibizo elibizwa khonai.

7 Basebewuthwala umtshokotsho kaNkulunkulu ngenqola entsha bewususa endlini kaAbinadaba; njalo oUza loAhiyo babetshayela leyonqola.

8 UDavida loIsrayeli wonke babedlala-ke phambi kukaNkulunkulu ngamandla wonke, langengoma, langamachachoj, langezigubhu zezintambok, langezingungu, langezinsimbi ezincencethayo, langezimpondol.

9 Lapho befika ebaleni lokubhulela likaKidoni, uUza welula isandla sakhe ukubamba umtshokotsho, ngoba inkabi zakhubeka.

10 Ulaka lweNkosi lwaselumvuthela uUza, yamtshaya, ngenxa yokuthi welulela isandla sakhe emtshokotshweni; wasefela khonapho phambi kukaNkulunkulum.

11 UDavida wasethukuthela ngoba iNkosi imfohlele ngokufohla uUza; waseyibiza leyondawo ngokuthi yiPerezi-Uza, kuze kube lamuhla.

12 UDavida wasemesaba uNkulunkulu ngalolosuku, esithi: Ngizawuletha njani kimi umtshokotsho kaNkulunkulu?

13 Ngakho uDavida kawulethanga umtshokotsho kuye emzini kaDavida, kodwa wawuphambulela endlini kaObedi-Edoma umGithi.

14 Ngakho umtshokotsho kaNkulunkulu wahlala kwabendlu kaObedi-Edoma endlini yakhe inyanga ezintathu. INkosi yasibusisa indlu kaObedi-Edoma lakho konke ayelakhon.

14UHiramu inkosi yeTire wasethuma izithunywa kuDavida, lezigodo zemisedari lababazi bamatshe lababazi bezigodo ukumakhela indlua.

2 UDavida wasesazi ukuthi iNkosi yayimmisile ukuthi abe yinkosi phezu kukaIsrayeli, ngoba umbuso wakhe wawuphakanyiselwe phezulu ngenxa yabantu bayo uIsrayeli.

Abantwana bakaDavida abazalelwa eJerusalema

3 UDavida wasethatha abanye abafazi eJerusalema; uDavida wasezala amanye amadodana lamadodakazi.

4 Lala ngamabizo abantwana aba labo eJerusalema: OShamuwa, loShobabi, uNathani, loSolomoni,

5 loIbihari, loElishuwa, loEliphaleti,

6 loNoga, loNefegi, loJafiya,

7 loElishama, loBeyeliyada, loElifaletib.

UDavida unqoba amaFilisti

8 AmaFilisti esezwile ukuthi uDavida ugcotshiwe ukuthi abe yinkosi phezu kukaIsrayeli wonke, wonke amaFilisti enyuka ukudinga uDavida; uDavida ekuzwa waphuma ukuyamelana lawoc.

9 AmaFilisti asefika azisabalalisa esihotsheni seRefayimid.

10 UDavida wasebuza kuNkulunkulu esithi: Ngenyukele yini kumaFilisti? Uzawanikela esandleni sami yini? INkosi yasisithi kuye: Yenyuka, ngoba ngizawanikela esandleni sakho.

11 Basebesenyukela eBhali-Perazimi, uDavida wawatshaya lapho; uDavida wasesithi: UNkulunkulu ufohlele ezitheni zami ngesandla sami njengokufohla kwamanzi. Ngenxa yalokhu babiza leyondawo ngokuthi yiBhali-Perazimi.

12 Asetshiya onkulunkulu bawo lapho, uDavida wasesithi kabatshiswe ngomliloe.

13 AmaFilisti asebuya ezisabalalisa esihotsheni futhi.

14 Lapho uDavida ebuza futhi kuNkulunkulu, uNkulunkulu wathi kuye: Ungenyukeli ngemva kwawo, agombolozele usuka kiwo, uze kuwo maqondana lezihlahla zebhalisamu.

15 Kuzakuthi-ke lapho usizwa umsindo wokuhamba ezihlokweni zezihlahla zebhalisamu, ubusuphumela empini, ngoba uNkulunkulu uzabe esephume phambi kwakho ukutshaya ibutho lamaFilisti.

16 Ngakho uDavida wenza njengoba uNkulunkulu emlayile; basebetshaya ibutho lamaFilisti kusukela eGibeyoni kwaze kwaba seGezeri.

17 Njalo ibizo likaDavida laphumela kuwo wonke amazwef; iNkosi yasibeka ukwesabeka kwakhe phezu kwazo zonke izizweg.

Umtshokotsho wesivumelwano seNkosi ulethwa eJerusalema

15Wasezenzela izindlu emzini kaDavida, walungisela umtshokotsho kaNkulunkulu indawo, wawumisela ithentea.

2 Ngalesosikhathi uDavida wathi: Kakho ongathwala umtshokotsho kaNkulunkulu ngaphandle kwamaLevi, ngoba yiwo iNkosi eyawakhethela ukuthwala umtshokotsho kaNkulunkulu, lokuyikhonza kuze kube ninininib.

3 UDavida wasebuthanisa uIsrayeli wonke eJerusalemac ukuze benyuse umtshokotsho weNkosi endaweni yawo ayeyilungisele wonad.

4 UDavida wasebuthanisa amadodana kaAroni lamaLevi.

5 Kumadodana kaKohathie, uUriyeli induna, labafowabo, ikhulu lamatshumi amabili.

6 Kumadodana kaMerari, uAsaya induna, labafowabo, amakhulu amabili lamatshumi amabilif.

7 Kumadodana kaGerishoni, uJoweli induna, labafowabo, ikhulu lamatshumi amathathug.

8 Kumadodana kaElizafani, uShemaya induna, labafowabo, amakhulu amabilih.

9 Kumadodana kaHebronii, uEliyeli induna, labafowabo, amatshumi ayisificaminwembili.

10 Kumadodana kaUziyeli, uAminadaba induna, labafowabo, ikhulu letshumi lambilij.

11 UDavida wasebiza oZadokik loAbhiyatha abapristil, lamaLevi, oUriyeli, uAsaya, loJoweli, uShemaya, loEliyeli, loAminadabam.

12 Wasesithi kubo: Lizinhloko zaboyise bamaLevi; zingcweliseni lina labafowenu ukuze lenyuse umtshokotsho weNkosi uNkulunkulu kaIsrayelin endaweni engiyilungisele wonao.

13 Ngoba lina lalingekho kuqalap, iNkosi uNkulunkulu wethu yafohlela kithi, ngoba singayidinganga ngokwesimisoq.

14 Ngakho abapristi lamaLevi bazingcwelisa ukwenyusa umtshokotsho weNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli.

15 Abantwana bamaLevi basebethwala umtshokotsho kaNkulunkulu, njengokulaya kukaMozisi ngokwelizwi leNkosir, emahlombe abo ngemijabo phezu kwabos.

16 UDavida wasesithi ezinduneni zamaLevi zimise abafowabo, abahlabeleli, lezinto zokuhlabelelat lezigubhu zezintambou lamachacho lezinsimbi ezincencethayo, bazizwakalise, ngokuphakamisa ilizwi ngentokozov.

17 AmaLevi asemisa uHemani indodana kaJoweliw, lakubafowabo uAsafi indodana kaBerekiya, lemadodaneni kaMerari abafowabox uEthani indodana kaKushayay.

18 Njalo kanye labo abafowabo besigaba sesibili: OZekhariya, uBeni, loJahaziyeli, loShemiramothi, loJehiyeli, loUni, uEliyabi, loBhenayaz, loMahaseya, loMathithiya, loElifelehu, loMikineya, loObedi-Edoma, loJeyiyeli, abalindi bamasango.

19 Abahlabeleli oHemani, uAsafi, loEthani bazizwakalisa-ke ngensimbi ezincencethayo zethusia.

20 LoZekhariya loAziyeli loShemiramothi loJehiyeli loUni loEliyabi loMahaseya loBhenaya belezigubhu zezintambob ngeAlamothic.

21 LoMathithiya loElifelehu loMikineya loObedi-Edoma loJeyiyeli loAzaziyad belamachachoe ngeSheminithi ukukhokhelaf.

22 LoKenaniya induna yamaLevi emthwalweni, wafundisa ngokuhlabelela ngoba wayeyingcitshi.

23 LoBerekiya loElkana babengabagcini bamasango omtshokotsho.

24 LoShebaniya loJoshafati loNethaneli loAmasayi loZekhariya loBhenaya loEliyezeri abapristi bakhalisa izimpondo phambi komtshokotsho kaNkulunkulu. LoObedi-Edoma loJehiya babengabagcinimasango bomtshokotshog.

25 Kwasekusithi uDavida labadala bakoIsrayeli lenduna zezinkulungwane bahamba ukwenyusa umtshokotsho wesivumelwano seNkosi uvela endlini kaObedi-Edoma ngentokozoh.

26 Kwasekusithi uNkulunkulu ewasiza amaLevi ayewuthwele umtshokotsho wesivumelwano seNkosi, banikela umhlatshelo wamajongosi ayisikhombisa lenqama eziyisikhombisai.

27 Njalo uDavida wayegqoke isembatho selembu elicolekileyo kakhulu, lawo wonke amaLevi ayewuthwele umtshokotsho labahlabeleli loKenaniya induna yomthwalo wabahlabeleli; uDavida-ke wayegqoke i-efodi* yelembu elicolekileyoj.

28 Ngakho uIsrayeli wonke wawenyusa umtshokotsho wesivumelwano seNkosi ngokumemeza langokukhala kophondo lwenqamak, langezimpondol, langezinsimbi ezincencethayom, besenza umsindo ngezigubhu zezintambon lamachachoo.

29 Kwasekusithi lapho umtshokotsho wesivumelwano seNkosi ufika emzini kaDavida, uMikhali indodakazi kaSawuli walunguza ngewindi wabona inkosi uDavida esina edlala, wamdelela enhliziyweni yakhep.

16Basebewuletha umtshokotsho kaNkulunkulu, bawumisa phakathi kwethente uDavida ayelimisele wona; basebenikela iminikelo yokutshiswa leminikelo yokuthula phambi kukaNkulunkulu.

2 UDavida eseqedile ukunikela umnikelo wokutshiswa leminikelo yokuthula wababusisa abantu ebizweni leNkosi.

3 Wasesabela wonke umuntu wakoIsrayeli kusukela kowesilisa kuze kube kowesifazana, kwaba ngulowo lalowo isinkwa esisodwa, leqatha lenyama, lesinkwa sezithelo zevini ezonyisiweyo.

4 Wasemisa izikhonzi kumaLevi phambi komtshokotsho weNkosi, ngitsho ukukhumbula lokubonga lokudumisa iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli.

5 UAsafi inhlokoa, lowesibili kuye uZekhariyab, uJeyiyeli, loShemiramothi, loJehiyeli, loMathithiya, loEliyabi, loBhenaya, loObedi-Edoma, loJeyiyeli belezinto zezigubhu zezintamboc njalo lamachachod; uAsafi wasezizwakalisa ngezinsimbi ezincencethayoe;

6 loBhenaya loJahaziyeli abapristi ngezimpondo njalonjalo phambi komtshokotsho wesivumelwano sikaNkulunkuluf.

Ihubo likaDavida lokubonga

7 Ngalesosikhathi ngalolosuku uDavida wanika kuqala lesisihlabelelo ukudumisa iNkosig ngesandla sikaAsafi labafowaboh:

8 Bongani iNkosii, libize ibizo layoj, lazise phakathi kwabantu izenzo zayok.

9 Hlabelelani kuyo, liyihubele amahubo, lilandise ngezenzo zayo ezimangalisayol.

10 Zincomeni ebizweni layo elingcwele, kayithokoze inhliziyo yabo abadinga iNkosi.

11 Dingani iNkosi lamandla ayo, lidinge ubuso bayo njalonjalom.

12 Khumbulani izimangaliso zayo eyazenzayon, izibonakaliso zayo, lezahlulelo zomlomo wayoo,

13 nzalo kaIsrayeli inceku yayo, bantwana bakaJakobe, abakhethiweyo bayo.

14 IyiNkosi uNkulunkulu wethu; izahlulelo zayo zisemhlabeni wonkep.

15 Khumbulani isivumelwano sayo kuze kube nininini, ilizwi eyalilaya kuzinkulungwane zezizukulwana,

16 eyasenza loAbrahamaq, lesifungo sakhe kuIsakar,

17 eyasiqinisa lakuJakobe saba yisimiso, kuIsrayeli saba yisivumelwano esilaphakade,

18 isithi: Ngizakunika ilizwe leKhanani, inkatho yelifa lakhos.

19 Lapho lalibalutshwana ngenani, yebo libalutshwanat, njalo liyizihambi kulou.

20 Basebezula besuka esizweni besiya esizweni, besuka embusweni besiya kwabanye abantu.

21 Kayivumelanga muntu ukubacindezelav; yebo yakhuza amakhosi ngenxa yabow:

22 Lingathinti abagcotshiweyo bami, lingoni abaprofethi bamix.

23 Hlabelelani eNkosini, mhlaba wonke, litshumayele insuku ngensuku usindiso lwayoy.

24 Landisani udumo lwayo phakathi kwezizwe, izimangaliso zayo phakathi kwabantu bonke.

25 Ngoba yinkulu iNkosi, ifanele ukudunyiswa kakhuluz, iyesabeka phezu kwabonkulunkulu bonkea.

26 Ngoba bonke onkulunkulu bezizwe bayizithombeb; kodwa iNkosi yenza amazuluc.

27 Udumo lenkazimulo kuphambi kwayo, amandla lentokozo kusendaweni yayod.

28 Inikeni iNkosi, zizukulwana zezizwe, inikeni iNkosi udumo lamandlae.

29 Inikeni iNkosi udumo lwebizo layof, lethani umnikelo lize phambi kwayo. Ikhonzeni iNkosi ebuhleni bobungcweleg.

30 Lithuthumele phambi kwayo, mhlaba wonke; njalo umhlaba uzaqiniswa, kawuyikunyikinyeka.

31 Kawathokoze amazulu, lomhlaba ujabuleh, kabatsho phakathi kwezizwe ukuthi: INkosi iyabusai.

32 Kaluhlokome ulwandle lokugcwala kwalo, iganga kalithabe lakho konke okukuloj.

33 Khona zizahlabelela ngentokozo izihlahla zehlathi phambi kweNkosi, ngoba iyeza ukwahlulela umhlaba.

34 Bongani iNkosi ngoba ilungile, ngoba umusa wayo umi kuze kube phakadek.

35 Lithi futhi: Sisindise, Nkulunkulu wosindiso lwethu, usibuthe usikhulule ezizweni, ukuze sibonge ibizo lakho elingcwele, sizincome kudumo lwakhol.

36 Kayibusiswe iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, kusukela phakade kuze kube phakadem.

Bonke abantu basebesithi: Ameni. Basebeyidumisa iNkosin.

Labo abakhethelwa ukulondoloza umtshokotsho wesivumelwano

37 Wasetshiya lapho phambi komtshokotsho wesivumelwano seNkosi oAsafi labafowabo ukukhonza phambi komtshokotsho njalonjaloo njengodaba losuku ngosuku lwalop.

38 LoObedi-Edoma kanye labafowabo, abangamatshumi ayisithupha lesificaminwembili; uObedi-Edoma indodana kaJeduthuni loHosa babengabagcini bamasangoq.

39 LoZadoki umpristi labafowabo abapristir phambi kwethabhanekele leNkosi endaweni ephakemeyo eyayiseGibeyonis,

40 ukuze banikele iminikelo yokutshiswa eNkosini phezu kwelathi lomnikelo wokutshiswat njalonjalo ekuseni lakusihlwa, lanjengakho konke okubhaliweyo emlayweni weNkosi, eyawulaya uIsrayeliu.

41 Njalo kanye labo oHemaniv loJeduthuniw labanye ababekhethiwe abamiswa ngamabizo ukubonga iNkosix, ngoba umusa wayo umi kuze kube phakadey.

42 Njalo kanye labo oHemaniz loJeduthunia babelezimpondo lezinsimbi ezincencethayob zalabo abazizwakalisayo, lezinto zokuhlabelela zikaNkulunkuluc. Lamadodana kaJeduthuni ayesesangwenid.

43 Basebehamba bonke abantu, ngulowo lalowo waya endlini yakhe. UDavida wasebuyela ukubusisa indlu yakhee.

Isivumelwano sikaNkulunkulu loDavida

17Kwasekusithi uDavida esehlezi endlini yakhe, uDavida wathi kuNathani umprofethi: Khangela, mina ngihlala endlini yemisedari, kodwa umtshokotsho wesivumelwano seNkosi ungaphansi kwamakhethenia.

2 UNathani wasesithi kuDavida: Yenza konke okusenhliziyweni yakho, ngoba uNkulunkulu ulawe.

3 Kodwa kwathi ngabona lobobusuku ilizwi likaNkulunkulu lafika kuNathani, lisithi:

4 Hamba utshele uDavida inceku yami: Itsho njalo iNkosi: Wena kawuyikungakhela indlu yokuhlala.

5 Ngoba kangihlalanga endlini kusukela osukwini engenyusa ngalo uIsrayeli kuze kube lamuhla, kodwa ngasuka ethenteni ngaya ethenteni njalo ngasuka ethabhanekeleni ngaya kwelinye.

6 Loba ngaphi engihambe khona loIsrayeli wonke ngake ngakhuluma ilizwi yini komunye wabahluleli bakoIsrayeli, engabalaya ukwelusa abantu bami ngisithi: Yini lingangakhelanga indlu yemisedarib?

7 Ngakho-ke uzakutsho njalo encekwini yami uDavida uthi: Itsho njalo iNkosi yamabandla: Mina ngakuthatha esibayeni sezimvu ekulandeleni izimvu ukuze ube ngumbusi phezu kwabantu bami uIsrayeli.

8 Njalo ngaba lawe loba ngaphi oya khona, ngaquma zonke izitha zakho zasuka phambi kwakho, ngakwenzela ibizo njengebizo labakhulu abasemhlabeni.

9 Njalo ngizabamisela indawo abantu bami uIsrayeli, ngibagxumeke ukuze bahlale endaweni yabo, bangabe besanyikinywa; labantwana bobubi kabasayikubamotsha njengakuqalac,

10 njalo kusukela kulezonsuku engalaya abahluleli ukuthi babe phezu kwabantu bami uIsrayeli; ngazehlisela phansi zonke izitha zakho; njalo ngiyakutshela ukuthi iNKOSI izakwakhela indlu.

11 Kuzakuthi-ke lapho insuku zakho sezigcwalisekile ukuthi uhambe laboyihlo, ngizavusa inzalo yakho emva kwakho, ezavela emadodaneni akho, ngiqinise umbuso wayo.

12 Yena uzangakhela indlu, ngizaqinisa isihlalo sakhe sobukhosi kuze kube nininini.

13 Mina ngizakuba nguyise, yena abe yindodana yami; njalo kangiyikususa uthandolomusa wami kuyed njengalokho ngalususa kulowo owayengaphambi kwakhoe.

14 Kodwa ngizamqinisa endlini yami lembusweni wami kuze kube nininini, lesihlalo sakhe sobukhosi sizaqiniswa kuze kube nininini.

15 Njengawo wonke lamazwi lanjengawo wonke lumbono, ngokunjalo uNathani wakhuluma kuDavida.

16 Inkosi uDavida yasingena yahlala phambi kweNkosi, yathi: Mina ngingubani, Nkosi Nkulunkulu, lendlu yami iyini, ukuthi ungilethe kuze kube lapha?

17 Lokhu bekukuncinyane emehlweni akho, Nkulunkuluf; usukhulumile ngendlu yenceku yakho kusesekhatshanag, wangibonah ngokwesikhundla somuntu ophakemeyo, Nkosi Nkulunkului.

18 UDavida angenzani okunye kuwe ngodumo lwenceku yakho? Ngoba wena uyayazi inceku yakho.

19 Nkosi, ngenxa yenceku yakho langokwenhliziyo yakho wenzile zonke lezizinto ezinkulu ukwazisa zonke lezizinto ezinkuluj.

20 Nkosi, kakho onjengawe, njalo kakho uNkulunkulu ngaphandle kwakho, njengakho konke esikuzwileyo ngendlebe zethu.

21 Njalo ngubani onjengabantu bakho uIsrayeli, isizwe esisodwa emhlabeni, uNkulunkulu owayazihlengela sona sibe ngabantu, ukuzenzela ibizo ngezenzo ezinkulu lezesabekayo, ngokuxotsha elifeni izizwe ukuzisusa phambi kwabantu bakho owabahlenga eGibhithe?

22 Ngoba wenza abantu bakho uIsrayeli ukuthi babe ngabantu bakho kuze kube nininini; lawe Nkosi waba nguNkulunkulu wabo.

23 Khathesi-ke, Nkosi, ilizwi owalikhuluma ngenceku yakho langendlu yayo kaliqiniswe kuze kube nininini, wenze njengokukhuluma kwakho.

24 Yebo kaliqiniswe, lebizo lakho kalibe likhulu kuze kube nininini, kuthiwa: INkosi yamabandla inguNkulunkulu kaIsrayeli, nguNkulunkulu koIsrayeli; lendlu kaDavida inceku yakho kayimiswe phambi kwakho.

25 Ngoba wena, Nkulunkulu wami, wembule endlebeni yenceku yakho ukuthi uzayakhela indlu; ngenxa yalokho inceku yakho ithole enhliziyweni ukukhuleka phambi kwakhok.

26 Khathesi-ke, Nkosi, wena unguye uNkulunkulu, ukhulume lokhu okuhle ngenceku yakho.

27 Khathesi-ke, kukuthokozisile ukubusisa indlu yenceku yakho ukuze ibe phambi kwakho kuze kube nininini; ngoba, wena Nkosi, uyabusisa, njalo izabusiswa kuze kube nini lanini.

UDavida unqoba izizwe

18Kwasekusithi emva kwalokho uDavida watshaya amaFilisti, wawehlisela phansia, wathatha iGathib lemizana yayo ekususa esandleni samaFilistic.

2 Watshaya loMowabi; amaMowabi asesiba zinceku zikaDavida, aletha umthelo.

3 UDavida watshaya loHadadezeri inkosi yeZoba kuze kube seHamathi lapho esiyamisa amandla akhe emfuleni iYufrathid.

4 UDavida wasethumba kuye inqola eziyinkulungwane, labamabhiza abazinkulungwane eziyisikhombisa, lamadoda ahamba ngenyawo azinkulungwane ezingamatshumi amabili; uDavida wasequma imisipha yawo wonke amabhiza enqola, kodwa watshiya kuwo amabhiza enqola alikhulu.

5 Lapho amaSiriya eDamaseko eza ukusiza uHadadezeri inkosi yeZoba, uDavida watshaya kumaSiriya amadoda azinkulungwane ezingamatshumi amabili lambili.

6 UDavida wasebeka amabutho enqaba eSiriya yeDamasekoe; amaSiriya asesiba zinceku zikaDavida, aletha umthelo. Ngokunjalo iNkosi yamsindisa uDavida loba ngaphi aya khona.

7 UDavida wasethatha izihlangu zegolide ezaziphezu kwenceku zikaHadadezeri, waziletha eJerusalema.

8 Njalo eTibhathi leKuni, imizi kaHadadezeri, uDavida wathatha ithusi elinengi kakhulu; uSolomoni enza ngalo ulwandle lwethusi, lezinsika, lezitsha zethusif.

9 UTowu inkosi yeHamathig esizwa ukuthi uDavida utshayile ibutho lonke likaHadadezeri inkosi yeZoba,

10 wathuma uHadoramu indodana yakhe enkosini uDavida ukuyibuza impilakahle lokuyibusisa, ngenxa yokuthi ilwe loHadadezeri yamtshaya, (ngoba uHadadezeri wayengumuntu wezimpi esilwa loTowu), elezitsha zonke zegolide lezesiliva lezethusih.

11 Lalezo inkosi uDavida yazehlukanisela uJehova kanye lesiliva legolide eyakuletha kuvela ezizweni zonke, eEdoma, lakoMowabi, lebantwaneni bakoAmoni, lakumaFilisti, lakumaAmaleki.

12 UAbishayi indodana kaZeruya wasetshaya amaEdoma esihotsheni setshwayi, izinkulungwane ezilitshumi lesificaminwembili.

13 Wasebeka amabutho enqaba eEdoma; wonke amaEdoma asesiba zinceku zikaDavida. Ngokunjalo iNkosi yamsindisa uDavida loba ngaphi aya khona.

14 UDavida wabusa-ke phezu kukaIsrayeli wonke, wayesenza isahlulelo lokulunga kubo bonke abantu bakhe.

15 Njalo uJowabi indodana kaZeruya wayephezu kwebutho; loJehoshafathi indodana kaAhiludi wayengumabhalane;

16 loZadoki indodana kaAhitubi loAbhimeleki indodana kaAbhiyatha babengabapristi; loShavisha wayengumbhali;

17 loBhenaya indodana kaJehoyada wayephezu kwamaKerethi lamaPelethi; lamadodana kaDavida ayezinhloko eceleni kwenkosi.

Ukwehlulwa kwamaAmoni lamaSiriya

19Kwasekusithi emva kwalokho uNahashi inkosi yamaAmoni wafa, indodana yakhe yasisiba yinkosi esikhundleni sakhe.

2 UDavida wasesithi: Ngizamenzela umusa uHanuni indodana kaNahashi, ngoba uyise wangenzela umusa. UDavida wasethuma izithunywa ukuyamduduza ngoyise. Izinceku zikaDavida zasezifika elizweni labantwana bakoAmoni kuHanuni ukumduduzaa.

3 Kodwa iziphathamandla zabantwana bakoAmoni zathi kuHanuni: Kambe uDavida uyamhlonipha uyihlo emehlweni akho, ngoba ethume abaduduzi kuwe? Izinceku zakhe kazizanga kuwe yini ukuphenya lokuchitha lokuhlola ilizwe?

4 Ngakho uHanuni wathatha izinceku zikaDavida wazigela waquma izembatho zazo kungxenye kuze kube sezibunu zazo, waziyekela zahamba.

5 Basebehamba bamtshela uDavida ngalawomadoda; wasethuma ukuwahlangabeza, ngoba amadoda ayelenhloni kakhulu; inkosi yasisithi: Hlalani eJeriko zize zihlume izindevu zenu, beselibuya.

6 Abantwana bakoAmoni sebebonile ukuthi sebelevumba kuDavida, uHanuni labantwana bakoAmoni bathumela amathalenta* esiliva ayinkulungwane ukuziqatshela izinqola labagadi bamabhiza eMesopotamiyab leSiriya-Mahaka leZobac.

7 Basebeziqatshela inqola ezizinkulungwane ezingamatshumi amathathu lambili lenkosi yeMahaka labantu bayod; basebesiza bamisa inkamba phambi kweMedebae; abantwana bakoAmoni basebebuthana bevela emizini yabo, beza empini.

8 UDavida esezwile wathuma uJowabi lebutho lonke lamaqhawe.

9 Abantwana bakoAmoni basebephuma bahlela impi esangweni lomuzi, lamakhosi ayezile ayewodwa egangeni.

10 UJowabi esebonile ukuthi impondo zebutho zimelene laye ngaphambili langemuva, wakhetha kuwo wonke umkhethwa koIsrayeli, wabahlela ukumelana lamaSiriya.

11 Labaseleyo babantu wabanikela esandleni sikaAbishayi umfowabo; basebezihlela ukumelana labantwana bakoAmoni.

12 Wasesithi: Uba amaSiriya engikhulela, uzakuba lusizo lwami; kodwa uba abantwana bakoAmoni bekukhulela, ngizakusiza.

13 Bana lesibindi, siziqinise ngenxa yabantu bakithi langenxa yemizi kaNkulunkulu wethu; leNkosi kayenze okuhle emehlweni ayo.

14 UJowabi labantu ababelaye basebesondela phambi kwamaSiriya ukuya empini; asebaleka phambi kwakhe.

15 Abantwana bakoAmoni sebebona ukuthi amaSiriya ayabaleka, babaleka labo phambi kukaAbishayi umfowabo, bangena emzini. UJowabi wasengena eJerusalema.

16 AmaSiriya esebonile ukuthi atshayiwe phambi kukaIsrayeli athuma izithunywa akhupha amaSiriya ayengaphetsheya komfula. LoShofaki induna yebutho likaHadadezeri wayephambi kwawo.

17 Esetsheliwe uDavida, wabuthanisa uIsrayeli wonke, wachapha iJodani, wafika kibo, wahlela ibutho limelene lawo. UDavida esehlele impi ukumelana lamaSiriya, alwa laye.

18 Kodwa amaSiriya abaleka phambi kukaIsrayeli; uDavida wasebulala kumaSiriya abezinqola abazinkulungwane eziyisikhombisaf, lamadoda ahamba ngenyawo azinkulungwane ezingamatshumi amane, wabulala loShofaki induna yebuthog.

19 Izinceku zikaHadadezeri sezibonile ukuthi zitshayiwe phambi kukaIsrayeli, zenza ukuthula loDavida, zamsebenzela. Ngakho amaSiriya kawafunanga ukusiza abantwana bakoAmoni futhi.

UDavida unqoba iRaba

20Kwasekusithi ngesikhathi sokuthwasa komnyaka, ngesikhathi amakhosi aphuma ngaso, uJowabi wakhokhela amaqhawe ebutho, wachitha ilizwe labantwana bakoAmoni, weza wavimbezela iRaba. Kodwa uDavida wasala eJerusalemaa. UJowabi waseyitshaya iRaba, wayichithab.

2 UDavida wathatha umqhele wenkosi yabo wawususa ekhanda layo, wawuthola ulesisindo sethalenta legolide, laphakathi kwawo kulelitshe eliligugu, wasubekwa ekhanda likaDavida. Wasekhupha impango enengi kakhulu emzinic.

3 Wakhupha abantu ababephakathi kwawo, wabaquma ngesaha, langamapiki ensimbi, langamahloka. Wenza njalo-ke uDavida kuyo yonke imizi yabantwana bakoAmonid; uDavida wasebuyela eJerusalema labo bonke abantu.

Abantu bakaDavida babulala iziqhwaga

4 Kwasekusithi emva kwalokho kwavuka impie lamaFilisti eGezerif; ngalesosikhathi uSibekayi umHushathi watshaya uSiphayi owabantwana besiqhwaga; asesehliselwa phansi.

5 Kwasekusiba khona impi futhi lamaFilisti; uElihanani indodana kaJayiri wasetshaya uLahimi umfowabo kaGoliyathi umGithi, oluthi lomkhonto wakhe lwalungangogodo lwabeluki.

6 Kwabuye kwaba khona futhi impi eGathi lapho okwakukhona umuntu omude owayeleminwe lamazwane kuyisithupha lesithupha, amatshumi amabili lane; laye futhi wazalwa yisiqhwaga.

7 Eseyisa uIsrayeli, uJonathani indodana kaShimeya, umfowabo kaDavida, wamtshaya.

8 Laba bazalelwa isiqhwaga eGathi; basebesiwa ngesandla sikaDavida langesandla sezinceku zakhe.

UDavida ubala abantu

21USathane wasesukuma emelana loIsrayelia, wavusa uDavida ukuthi abale uIsrayelib.

2 Ngakho uDavida wathi kuJowabi lakubabusi babantu: Hambani libale uIsrayeli kusukela eBherishebha kuze kufike koDani, lilethe kimi ukuze ngazi inani labo.

3 UJowabi wasesithi: INkosi kayandise ebantwini bayo njengoba benjalo ngokulikhulu. Nkosi yami, nkosi, abasizo bonke yini izinceku zenkosi yami? Inkosi yami ikufunelani lokhu? Izakuba licala ngani kuIsrayelic?

4 Kodwa ilizwi lenkosi laba lamandla phezu kukaJowabi. Ngakho uJowabi waphuma, wahambahamba phakathi kukaIsrayeli wonke; wafika eJerusalema.

5 UJowabi wasenika uDavida inani lokubalwa kwabantu. Njalo wonke uIsrayeli wayengamadoda azinkulungwane ezizinkulungwane lezinkulungwane ezilikhulu ahwatsha inkembad; loJuda wayengamadoda azinkulungwane ezingamatshumi amane lamatshumi ayisikhombisa ahwatsha inkembae.

6 Kodwa uLevi loBhenjamini kababalanga phakathi kwabo, ngoba ilizwi lenkosi lalinengeka kuJowabif.

7 Njalo kwaba kubi emehlweni kaNkulunkulu mayelana lalindaba; ngakho wamtshaya uIsrayeli.

8 UDavida wasesithi kuNkulunkulu: Ngonile kakhulu ngoba ngenze linto. Kodwa khathesi, ake wedlulise ububi benceku yakho, ngoba ngenze ngobuthutha obukhulu.

9 INkosi yasikhuluma kuGadi umboni kaDavida isithi:

10 Hamba ukhulume kuDavida uthi: Itsho njalo iNkosi: Mina ngikubekela okuthathu; zikhethele okunye kukho engizakwenza kuwe.

11 UGadi wasefika kuDavida wathi kuye: Itsho njalo iNkosi: Zikhethele:

12 Kumbe iminyaka emithathu yendlala; loba inyanga ezintathu uqedwa ebusweni bezitha zakho lenkemba yezitha zakho ikufice; kumbe insuku ezintathu inkemba yeNkosi, ngitsho umatshayabhuqe wesifo, elizweni, lengilosi yeNkosi ichitha kuwo wonke umngcele wakoIsrayeli. Ngakho-ke bona ukuthi yimpendulo bani engizayibuyisela kongithumileyog.

13 UDavida wasesithi kuGadi: Ngicindezelwe kakhulu; ake ngiwele esandleni seNkosi, ngoba izisa zayo zinengi kakhulu; kodwa kangingaweli esandleni somuntu.

14 Ngakho iNkosi yathuma umatshayabhuqe wesifo koIsrayeli; kwasekusiwa abantu abazinkulungwane ezingamatshumi ayisikhombisa.

15 UNkulunkulu wasethuma ingilosi eJerusalema ukuyibhubhisa; njalo isayibhubhisa, iNkosi yabona yazisola ngalobobubi, yasisithi kuyo ingilosi ebhubhisayo: Kwanele, khathesi buyisa isandla sakho. Ingilosi yeNkosi yayimi-ke ebaleni lokubhulela likaOrinani umJebusi.

16 UDavida wasephakamisa amehlo akhe, wabona ingilosi yeNkosi imi phakathi komhlaba lamazulu lenkemba yayo ehwatshiweyo esandleni sayo iyelulele phezu kweJerusalema. UDavida labadala begqoke-ke amasaka bathi mbo ngobuso baboh.

17 UDavida wasesithi kuNkulunkulu: Kakusimi yini othe kababale abantu? Yebo yimi owonileyo owenze okubi sibili. Kodwa lezizimvu zenzeni? Nkosi Nkulunkulu wami, isandla sakho ake sibe phezu kwami laphezu kwendlu kababa, kodwa hatshi phezu kwabantu bakho ukuthi bahlutshwe.

18 Ingilosi yeNkosi yasisithi kuGadi katshele uDavida ukuthi uDavida kenyuke ayekwakhela iNkosi ilathi ebaleni lokubhulela likaOrinani umJebusii.

19 UDavida wasesenyuka ngelizwi likaGadi alikhuluma ngebizo leNkosi.

20 UOrinani enyemukula wabona ingilosi; lamadodana akhe amane ayelaye acatsha. UOrinani wayebhula-ke ingqoloyi.

21 UDavida esefika kuOrinani, uOrinani wakhangela wambona uDavida, waphuma ebaleni lokubhulela, wakhothamela uDavida ngobuso emhlabathini.

22 UDavida wasesithi kuOrinani: Nginika indawo yebala lokubhulela ukuze ngakhele iNkosi ilathi kuyo; nginike yona ngemali egcweleyo, ukuze inhlupheko imiswe ebantwini.

23 UOrinani wasesithi kuDavida: Zithathele, inkosi yami inkosi kayenze okuhle emehlweni ayo; khangela, ngiyanika inkabi zibe yiminikelo yokutshiswa, lezimbulo zibe zinkuni, lengqoloyi ibe ngumnikelo wokudla. Ngiyanika konkej.

24 Kodwa inkosi uDavida yathi kuOrinani: Hatshi, kodwa ngizathenga lokuthenga ngemali egcweleyo; ngoba kangiyikuthathela iNkosi okwakho, loba nginikele iminikelo yokutshiswa ngaphandle kwentengo.

25 UDavida wasemnika uOrinani ngaleyondawo amashekeli* angamakhulu ayisithupha egolide ngesisindok.

26 UDavida waseyakhela khona iNkosi ilathi, wanikela iminikelo yokutshiswa leminikelo yokuthula, wayibiza iNkosi; yasimphendula ngomlilo ovela emazulwini phezu kwelathi lomnikelo wokutshiswal.

27 INkosi yasilaya ingilosi; yasibuyisela inkemba yayo esikhwameni sayo.

Ukukhethwa kwendawo yethempeli

28 Ngalesosikhathi uDavida esebonile ukuthi iNkosi imphendule ebaleni lokubhulela likaOrinani umJebusi, wanikela khona imihlatshelo.

29 Ngoba ithabhanekele leNkosi uMozisi ayelenze enkangala lelathi lomnikelo wokutshiswa ngalesosikhathi kwakusendaweni ephakemeyo eGibeyonim.

30 Kodwa uDavida wayengelakho ukuhamba phambi kwalo ukudinga uNkulunkulun, ngoba wethuswa yinkemba yengilosi yeNkosio.

22UDavida wasesithi: Le yindlu yeNkosi uNkulunkulu, laleli lilathi lomnikelo wokutshiswa kaIsrayelia.

UDavida ulungiselela ukwakhiwa kwethempeli

2 UDavida waselaya ukubuthanisa abezizweni ababeselizweni lakoIsrayelib; wamisa ababazi bamatshe ukuthi babaze amatshe alungisiweyo okwakha indlu kaNkulunkuluc.

3 UDavida waselungisa insimbi enengi kakhulu yezipikili zezivalo zamasango leyokuhlanganisad; lethusi elinengi kakhulu elalingelakulinganiswa ngesisindoe;

4 lezigodo zemisedari ezingelakubalwa; ngoba amaSidoni lamaTire amlethela uDavida izigodo zemisedari ezinengi kakhuluf.

5 UDavida wasesithi: USolomoni indodana yami ungumfana, ubuthakathaka, lendlu ezakwakhelwa iNkosi kumele yenziwe ibe nkulu kakhulu, ibe lebizo ibe lodumo emazweni wonke. Ngakho ngizayilungiselela. UDavida waselungiselela kakhulu phambi kokufa kwakheg.

6 Wasebiza uSolomoni indodana yakhe, wamlaya ukuthi akhele iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli indlu.

7 UDavida wasesithi kuSolomoni: Ndodana yami, mina-ke, kwakusenhliziyweni yamih ukwakhela ibizo leNkosi uNkulunkulu wami indlui.

8 Kodwa ilizwi leNkosi lafika kimi lisithi: Uchithe igazi elinengij, walawula izimpi ezinkulu; kawuyikwakhela ibizo lami indlu, ngoba uchithe igazi elinengi emhlabeni phambi kwamik.

9 Khangela, uzazalelwa indodana ezakuba ngumuntu wokuphumulal; njalo ngizayiphumuza ezitheni zayo zonke inhlangothi zonke: Ngoba ibizo layo lizakuba nguSolomoni, njalo ngizanika ukuthula lokuphumula phezu kukaIsrayeli ensukwini zakhe.

10 Yena uzakwakhela ibizo lami indlum. Yena-ke uzakuba yindodana yami, lami ngibe nguyise; ngiqinise isihlalo sakhe sobukhosi phezu kukaIsrayeli kuze kube ninininin.

11 Khathesi, ndodana yami, iNkosi ibe lawe, njalo uphumelele wakhe indlu yeNkosi uNkulunkulu wakho, njengokutsho kwayo ngaweo.

12 Kuphela iNkosi ikunike inhlakanipho lokuqedisisa, ikulaye ngoIsrayeli, ukuze ulondoloze umlayo weNkosi uNkulunkulu wakhop.

13 Khona uzaphumelela, uba unanzelela ukwenza izimiso lezahlulelo iNkosi eyakulaya uMozisi ngoIsrayeliq; qina, ube lesibindir; ungesabi, ungatshaywa luvalos.

14 Khangela-ke, ekuhluphekeni kwami ngilungisele indlu yeNkosi amathalenta* egolide ayizinkulungwane ezilikhulu, lamathalenta esiliva ayizinkulungwane eziyinkulungwanet, lethusi lensimbi okungelakulinganiswa ngesisindou, ngoba kunengi kakhulu; ngilungise lezigodo lamatshe. Uzakwengezelela-ke kukho.

15 Njalo ulezisebenzi ezinengi, ababazi bamatshe, lezingcitshi zamatshe lezezigodo, layo yonke indoda ehlakaniphileyo kuwo wonke umsebenzi.

16 Kakulanani legolide, lelesiliva, lelethusi, lelensimbiv. Sukuma usebenze; njalo iNkosi ibe lawew!

17 UDavida waselaya zonke induna zakoIsrayeli ukusiza uSolomoni indodana yakhex, esithi:

18 INkosi uNkulunkulu wenu kayilani yiniy? Kambe kayilinikanga yini ukuphumula inhlangothi zonkez? Ngoba inikele abahlali belizwe esandleni sami, lelizwe lehliselwe phansi phambi kweNkosi laphambi kwabantu bayo.

19 Khathesi misani inhliziyo yenu lomphefumulo wenu ukudinga iNkosi uNkulunkulu wenua. Sukumani-ke lakhe indawo engcwele yeNkosi uNkulunkulu, ukungenisa umtshokotsho wesivumelwano seNkosi lezitsha ezingcwele zikaNkulunkulu endlini eyakhelwe ibizo leNkosib.

23UDavida esemdala esanele ngensukua wamisa uSolomoni indodana yakhe ukuthi abe yinkosi phezu kukaIsrayelib.

Izigaba zabapristi lezamaLevi lemisebenzi yazo

2 Wasebuthanisa zonke induna zakoIsrayeli labapristi lamaLevi.

3 AmaLevi asebalwa kusukela koleminyaka engamatshumi amathathu kusiya phezuluc; lenani lawo, ngamakhanda awod, ngamadoda, laba zinkulungwane ezingamatshumi amathathu lesificaminwembilie.

4 Kula kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili lane okuqondisa umsebenzi wendlu yeNkosi; lezinduna labahluleli abayizinkulungwane eziyisithuphaf;

5 labagcini bamasango abayizinkulungwane ezine; labadumisi beNkosi abayizinkulungwane ezine ngezinto engizenzele ukudumisag, watsho uDavidah.

6 UDavida wasewehlukanisa ngezigabai, ngokwamadodana kaLevi, oGerishoni, uKohathi, loMerarij.

7 KumaGerishoni kwakungoLadani loShimeyik.

8 Amadodana kaLadani: OJehiyeli inhlokol, loZethamum, loJoweli, emathathun.

9 Amadodana kaShimeyi: OShelomithi loHaziyeli loHarani, emathathu. La ayezinhloko zaboyise koLadani.

10 Lamadodana kaShimeyio: OJahathi, uZiza, loJewushi, loBeriya. La ayengamadodana kaShimeyi, emane.

11 LoJahathi wayeyinhloko, loZiza engowesibili; kodwa uJewushi loBeriya babengelabantwana abanengi, ngakho babesendlini yaboyise ngokubalwa kanye.

12 Amadodana kaKohathi: OAmramu, uIzihari, uHebroni, loUziyeli, emanep.

13 Amadodana kaAmramu: OAroni loMozisiq. UAroni wehlukaniselwa-ker ukungcwelisa izinto ezingcwelengcwele, yena lamadodana akhe, kuze kube ninininis, ukutshisa impepha phambi kweNkosit, ukuyikhonzau, lokubusisa ngebizo layo kuze kube ninininivw.

14 NgoMozisi umuntu kaNkulunkulux, amadodana akhe abizwa ngaphansi kwesizwe sakoLeviy.

15 Amadodana kaMozisi: OGereshoma loEliyezeriz.

16 Amadodana kaGereshoma: UShebuweli inhlokoa.

17 Lamadodana kaEliyezeri ayenguRehabhiya inhlokob; uEliyezeri wayengelawo-ke amanye amadodana, kodwa amadodana kaRehabhiya ayemanengi okwedlulisayo.

18 Amadodana kaIzihari: UShelomithi inhloko.

19 Amadodana kaHebroni: OJeriya inhloko, uAmariya owesibili, uJahaziyeli owesithathu, uJekameyamu owesinec.

20 Amadodana kaUziyeli: OMika inhlokod, loIshiya owesibilie.

21 Amadodana kaMerari: OMahli loMushif. Amadodana kaMahli: OEleyazare loKishig.

22 UEleyazare wasesifa, wayengelamadodana kodwa amadodakazih; amadodana kaKishi, abafowabo, asewathathai.

23 Amadodana kaMushi: OMahli loEderi loJeremothi, emathathuj.

24 La ngamadodana kaLevi ngendlu yaboyisek, inhloko zaboyise, ngokubalwa kwawo, ngenani lamabizo, ngamakhanda awo, esenza umsebenzi wenkonzo yendlu yeNkosil, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili kusiya phezulum.

25 Ngoba uDavida wathi: INkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, ibanikile abantu bayo ukuphumula, bazahlala eJerusalema kuze kube sephakadenin.

26 Ngokunjalo-ke kumaLevi; kakulamuntu ozathwala ithabhanekele laloba yiziphi izitsha zalo zenkonzo yaloo.

27 Ngoba ngamazwi kaDavida okucina amadodana kaLevi abhalwa kusukela kwaleminyaka engamatshumi amabili kusiya phezulu.

28 Ngoba indawo yawo yayingasesandleni samadodana kaAroni enkonzweni yendlu yeNkosi, phezu kwamaguma, laphezu kwamakamelo, laphezu kokuhlambulula zonke izinto ezingcwele, lomsebenzi wenkonzo yendlu kaNkulunkulup,

29 lowezinkwa zokubukiswaq, lowempuphu ecolekileyo yomnikelo wokudlar, lowezinkwana eziyizipatalala ezingelamvubelo, lowokubhakwe ngepanis, lowokukhanzingiweyot, lowesilinganiso sonkeu lobukhuluv;

30 lokuma ukusa ngokusa ukubonga lokudumisa iNkosi, kanjalo lantambama,

31 lokunikela konke kweminikelo yokutshiswa eNkosini ngamasabathaw, ngokuthwasa kwenyangax, langemikhosi emisiweyoy, ngenani, ngokwesimiso kukho, njalonjalo phambi kweNkosi.

32 Njalo azagcina umlindo wethente lenhlangano, lomlindo wendlu engcwelez, lomlindo wamadodana kaAroni, abafowabo, enkonzweni yendlu yeNkosia.

24Njalo izigaba zamadodana kaAroni. Amadodana kaAroni: ONadabi, loAbihu, uEleyazare, loIthamaria.

2 Kodwa oNadabi loAbihu bafa mandulo kuloyise, njalo bengelabantwana; ngakho oEleyazare loIthamari basebenza njengabapristib.

3 UDavida wasebehlukanisa, loZadoki emadodaneni kaEleyazarec, loAhimeleki emadodaneni kaIthamari, ngokwesikhundla sabo enkonzweni yabod.

4 Kwatholakala emadodaneni kaEleyazare inhloko zamaqhawe amanengi okwedlula emadodaneni kaIthamari mhla bewehlukanisa; emadodaneni kaEleyazare kwakulenhloko ezilitshumi lesithupha zendlu yaboyisee, lemadodaneni kaIthamari ngokwendlu yaboyisef, eziyisificaminwembili.

5 Basebezehlukanisa ngezinkatho, lezi laleziyana, ngoba izinduna zendlu engcwele lezinduna zikaNkulunkulu zazivela emadodaneni kaEleyazare lemadodaneni kaIthamarig.

6 UShemaya indodana kaNethaneli umbhali, ovela kumaLevi, wasezibhala phambi kwenkosi leziphathamandla loZadoki umpristih loAhimelekii indodana kaAbhiyathaj, lenhloko zaboyise zabapristi lezamaLevi; indlu kayise eyodwa yathathelwa uEleyazare, leyodwa yathathelwa uIthamari.

7 Inkatho yokuqala yasiphumela uJehoyaribi, eyesibili uJedayak,

8 eyesithathu uHarimi, eyesine uSeworimil,

9 eyesihlanu uMalikiya, eyesithupha uMijaminim,

10 eyesikhombisa uHakhozi, eyesificaminwembili uAbhiyan,

11 eyesificamunwemunye uJeshuwa, eyetshumi uShekaniya,

12 eyetshumi lanye uEliyashibi, eyetshumi lambili uJakimi,

13 eyetshumi lantathu uHupha, eyetshumi lane uJeshebeyabi,

14 eyetshumi lanhlanu uBiliga, eyetshumi lesithupha uImerio,

15 eyetshumi lesikhombisa uHeziri, eyetshumi lesificaminwembili uHaphizezi,

16 eyetshumi lesificamunwemunye uPhethahiya, eyamatshumi amabili uJehezekeli,

17 eyamatshumi amabili lanye uJakini, eyamatshumi amabili lambili uGamuli,

18 eyamatshumi amabili lantathu uDelaya, eyamatshumi amabili lane uMahaziya.

19 Isikhundla salaba enkonzweni yabo sasiyikungena endlini yeNkosi ngokwesimiso sabo ngesandla sikaAroni uyise, njengalokho iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli yayimlayilep.

20 Labaseleyo emadodaneni kaLevi: Emadodaneni kaAmramu: NguShubayeli; emadodaneni kaShubayeli: NguJehideyaq.

21 NgoRehabhiya: Emadodaneni kaRehabhiya, inhloko kwakunguIshiyar;

22 kwabakoIzihari, uShelomothi; emadodaneni kaShelomothi, uJahathi.

23 Lamadodana kaHebronis, uJeriya owokuqala, uAmariya owesibili, uJahaziyeli owesithathu, uJekameyamu owesinet.

24 Amadodana kaUziyeli, uMikau; emadodaneni kaMika, uShamiriv.

25 Umfowabo kaMika nguIshiya; emadodaneni kaIshiya, uZekhariya.

26 Amadodana kaMerari: OMahli loMushiw; amadodana kaJahaziya: UBheno.

27 Amadodana kaMerari: KuJahaziya: OBheno loShohama loZakuri loIbiri.

28 KuMahli: UEleyazare, owayengelamadodanax.

29 NgoKishi: Amadodana kaKishi: UJerameliy.

30 Lamadodana kaMushiz: OMahli loEderi loJerimothia. La ngamadodana amaLevi ngokwendlu yaboyise.

31 Lalaba labo benza inkatho yokuphosa njengabafowabob, amadodana kaAroni, phambi kukaDavida inkosic loZadokid loAhimelekie lenhloko zaboyise babapristi labamaLevi, inhloko yaboyise njengomfowabo omnciyane.

Izigaba zabatshayi bezinto zokuhlabelela

25UDavida lenduna zebuthoa behlukanisela-ke inkonzo emadodaneni kaAsafib lakaHemanic lakaJeduthunid, abaprofethae ngamachachof, ngezigubhu zezintambog, langensimbi ezincencethayoh. Lenani lamadoda omsebenzi lalinjengokwenkonzo yawo:

2 Emadodaneni kaAsafii: OZakuri loJosefa loNethaniya loAsarela, amadodana kaAsafij, phansi kwesandla sikaAsafi, owaprofetha ngokwesandla senkosik.

3 NgoJeduthuni: Amadodana kaJeduthuni: OGedaliya, loZeri, loJeshaya, uHashabhiya, loMathithiya, beyisithupha, ezandleni zikayise uJeduthunil, owayeprofetha ngechacho, ukubonga lokudumisa iNkosim.

4 NgoHemani: Amadodana kaHemani: OBukhiya, uMathaniya, uUziyeli, uShebuweli, loJerimothi, uHananiya, uHanani, uEliyatha, uGidaliti, loRomamiti-Ezeri, uJoshibekasha, uMaloti, uHothiri, uMahaziyothin.

5 Bonke laba babengamadodana kaHemani umboni wenkosi emazwini kaNkulunkulu ukuphakamisa uphondo. Njalo uNkulunkulu wamnika uHemani amadodana alitshumi lane lamadodakazi amathathuo.

6 Bonke laba babesezandleni zikayise ekuhlabeleleni endlini yeNkosi ngensimbi ezincencethayop, izigubhu zezintamboq, lamachachor enkonzweni yendlu kaNkulunkulu, phansi kwesandla senkosi, oAsafis loJeduthunit loHemaniu.

7 Lenani labo kanye labafowabo ababefundiswe ngezingoma zeNkosi, bonke ababelolwaziv, lalingamakhulu amabili lamatshumi ayisificaminwembili lesificaminwembiliw.

8 Basebesenza inkatho yokuphosa ngomlindox, omncinyane njengomkhulu, ofundisayo lofundayoy.

9 Inkatho yokuqala yasiphumela uAsafiz kuJosefaa; eyesibili kuGedaliyab, yena labafowabo lamadodana akhe, belitshumi lambilic;

10 eyesithathu kuZakurid, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilie;

11 eyesine kuIziri, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilif;

12 eyesihlanu kuNethaniya, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilig;

13 eyesithupha kuBukhiya, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilih;

14 eyesikhombisa kuAsarela, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilii;

15 eyesificaminwembili kuJeshaya, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilij;

16 eyesificamunwemunye kuMathaniya, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilik;

17 eyetshumi kuShimeyi, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilil;

18 eyetshumi lanye kuAzareli, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilim;

19 eyetshumi lambili kuHashabhiya, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilin;

20 eyetshumi lantathu kuShebuweli, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilio;

21 eyetshumi lane kuMathithiya, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilip;

22 eyetshumi lanhlanu kuJeremothi, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambiliq;

23 eyetshumi lesithupha kuHananiya, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilir;

24 eyetshumi lesikhombisa kuJoshibekasha, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilis;

25 eyetshumi lesificaminwembili kuHanani, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilit;

26 eyetshumi lesificamunwemunye kuMalothi, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambiliu;

27 eyamatshumi amabili kuEliyatha, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambiliv;

28 eyamatshumi amabili lanye kuHothiri, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambiliw;

29 eyamatshumi amabili lambili kuGidaliti, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambilix;

30 eyamatshumi amabili lantathu kuMahaziyothi, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambiliy;

31 eyamatshumi amabili lane kuRomamiti-Ezeri, amadodana akhe labafowabo, belitshumi lambiliz.

Izigaba zabalindi bamasango lezabaphathi bemisebenzi

26Ngezigaba zabalindi bamasango. KwabakoKora kwakunguMeshelemiya indodana kaKore wamadodana kaAsafi.

2 LoMeshelemiya wayelamadodanaa, uZekhariya izibulo, uJediyayeli owesibili, uZebhadiya owesithathu, uJathiniyeli owesine,

3 uElamu owesihlanu, uJehohanani owesithupha, uEliyohenayi owesikhombisab.

4 UObedi-Edoma laye wayelamadodana, uShemaya izibulo, uJehozabadi owesibili, uJowa owesithathu, uSakari owesine, loNethaneli owesihlanuc,

5 uAmiyeli owesithupha, uIsakari owesikhombisa, uPhewulethayi owesificaminwembili; ngoba uNkulunkulu wayembusisile.

6 LakuShemaya indodana yakhe kwazalwa amadodana abusa jikelele endlini kayise, ngoba ayengamaqhawe alamandlad.

7 Amadodana kaShemaya: O-Othini, loRefayeli, loObedi, uElizabadi, abafowabo, amadodana alamandla, oElihu loSemakhiyae.

8 Bonke laba babengabamadodana kaObedi-Edoma, bona lamadodana abo labafowabo, amadoda enelisayo ngamandla omsebenzi, bengamatshumi ayisithupha lambili bakoObedi-Edoma.

9 Njalo uMeshelemiyaf wayelamadodana labafowabo, amadodana alamandla, elitshumi lesificaminwembilig.

10 UHosha laye emadodaneni kaMerari wayelamadodana, uShimiri inhloko (lanxa wayengeyisilo izibulo, kodwa uyise wamenza waba yinhlokoh);

11 uHilikhiya owesibili, uTebaliya owesithathu, uZekhariya owesine; wonke amadodana labafowabo bakaHosa babelitshumi lantathu.

12 Phakathi kwalabo kwakulezigaba zabalindi bamasango; izinhloko zamadoda zilemilandu njengabafowabo, ukukhonza endlini yeNkosi.

13 Basebesenza inkatho yokuphosa, omncinyane laye njengomkhulu, ngokwendlu yaboyise, besenzela isango lesangoi.

14 Inkatho yempumalanga yawela-ke phezu kukaShelemiya; basebesenza inkatho yokuphosa ngoZekhariya indodana yakhe, umeluleki ohlakaniphileyo; inkatho yakhe yasiphuma ngenyakathoj.

15 KuObedi-Edoma ngeningizimu; lakumadodana akhe, indlu yokulondoloza.

16 KuShupimi lakuHosa ngentshonalanga, lesango iShalekethik elisemgwaqwenil omkhulu oya phezulu, umlindi ngomlindim.

17 Ngempumalanga kwakulamaLevi ayisithupha, ngenyakatho abane ngosuku, ngeningizimu abane ngosuku, leziphaleni ababili ngababili;

18 eParibari ngentshonalangan, abane emgwaqweni omkhulu, ababili eParibario.

19 Lezi yizigaba zabalindi bamasango bamadodana amaKorap labamadodana kaMerariq.

20 LakumaLevi, uAhiya wayephethe izinto eziligugu zendlu kaNkulunkulu, njalo wayephethe izinto eziligugu zezinto ezingcweler.

21 Amadodana kaLadani, abantwana bomGerishoni uLadani, kaLadani umGerishoni, inhloko zaboyise zazingoJehiyeli.

22 Amadodana kaJehiyeli: UZethamu, loJoweli umfowabo, babephethe izinto eziligugu zendlu yeNkosis

23 kumaAmramu, kumaIzihari, kumaHebroni, kumaUziyelit.

24 LoShebuweli indodana kaGereshoma indodana kaMozisi wayeyisiphathamandla phezu kwezinto eziliguguu.

25 Labafowabo abakaEliyezeri: ORehabhiya indodana yakhev, loJeshaya indodana yakhe, loJoramu indodana yakhe, loZikiri indodana yakhe, loShelomithi indodana yakhew.

26 UShelomithi lo labafowabo babephethe zonke izinto eziligugu zezinto ezingcwele uDavida inkosi ayezingcwelisile, lenhloko zaboyise, lenduna zezinkulungwane lezamakhulu, labalawulimabuthox.

27 Kokwempi lokwempangweni bakungcwelisela ukulungisa indlu yeNkosiy.

28 Lakho konke uSamuweli umboni ayekungcwelisilez, loSawuli indodana kaKishi loAbhineri indodana kaNeria loJowabi indodana kaZeruyab; konke okwakungcwelisiwe kwakungaphansi kwesandla sikaShelomithi labafowabo.

29 KumaIzihari uKenaniya lamadodana akhe babengabomsebenzi wangaphandle phezu kukaIsrayelic, beyizinduna bengabahlulelid.

30 KumaHebroni uHashabhiya labafowabo, amadoda alamandla, ayinkulungwane lamakhulu ayisikhombisa, babephethe iziphathamandla zakoIsrayeli nganeno kweJodani ngentshonalanga, emsebenzini wonke kaJehova lenkonzweni yenkosie.

31 KumaHebroni uJeriya wayeyinhlokof, kumaHebroni, ngokwezizukulwana zaboyise. Ngomnyaka wamatshumi amane wokubusa kukaDavida adingwa, kwasekutholwa phakathi kwawo amaqhawe alamandla eJazere yeGileyadig.

32 Labafowabo amadoda alamandla ayezinkulungwane ezimbili lamakhulu ayisikhombisa, inhloko zezindlu. UDavida inkosi wasebenza abaphathi phezu kwabakoRubeni labakoGadi lengxenye yesizwe sakoManase ezintweni zonke zikaNkulunkulu lezinto zenkosih.

Induna zabantu

27Njalo abantwana bakoIsrayeli ngenani labo, inhloko zaboyise, lezinduna zezinkulungwane lezamakhulu, leziphathamandla zabo ezazisebenzela inkosi ezindabeni zonke zezigaba, ezazingena ziphuma inyanga ngenyanga enyangeni zonke zomnyaka; leso lalesosigaba sasilezinkulungwane ezingamatshumi amabili lane.

2 Phezu kwesigaba sokuqala ngenyanga yokuqala kwakunguJashobeyamu indodana kaZabidiyeli; lesigabeni sakhe kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili lanea.

3 Wayengowamadodana kaPerezi, inhloko yabo bonke abaphathi bebutho ngenyanga yokuqalab.

4 Laphezu kwesigaba senyanga yesibili kwakunguDodayi umAhohi; lesigabeni sakhe uMikilothi laye wayeyinduna; lesigabeni sakhe kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili lane.

5 Induna yesithathu yebutho ngenyanga yesithathu yayinguBhenaya indodana kaJehoyada umpristi omkhulu; lesigabeni sakhe kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili lanec.

6 UBhenaya lo wayeliqhawe labangamatshumi amathathu, laphezu kwabangamatshumi amathathu. Lakusigaba sakhe kwakuloAmizabadi indodana yakhed.

7 Eyesine ngenyanga yesine yayinguAsaheli umfowabo kaJowabie, loZebhadiya indodana yakhe emva kwakhe; lesigabeni sakhe kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili lanfe.

8 Eyesihlanu ngenyanga yesihlanu yayingumphathi uShamihuthig umIzirah; lesigabeni sakhe kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili lane.

9 Eyesithupha ngenyanga yesithupha yayinguIra indodana kaIkheshi umThekhowa; lesigabeni sakhe kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili lanei.

10 Eyesikhombisa ngenyanga yesikhombisa yayinguHelezi umPheloni wamadodana akoEfrayimi; lesigabeni sakhe kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili lanej.

11 Eyesificaminwembili ngenyanga yesificaminwembili yayinguSibekayik umHushathil wabakoZeram; lesigabeni sakhe kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili lanen.

12 Eyesificamunwemunye ngenyanga yesificamunwemunye yayinguAbiyezeri umAnathothi wabakoBhenjamini; lesigabeni sakhe kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili lane.

13 Eyetshumi ngenyanga yetshumi yayinguMaharayi umNetofao wabakoZerap; lesigabeni sakhe kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili lane.

14 Eyetshumi lanye ngenyanga yetshumi lanye yayinguBhenaya umPirathoni wabantwana bakoEfrayimi; lesigabeni sakhe kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili laneq.

15 Eyetshumi lambili ngenyanga yetshumi lambili yayinguHelidayi umNetofa wakoOthiniyeli; lesigabeni sakhe kwakulezinkulungwane ezingamatshumi amabili laner.

16 Laphezu kwezizwe zakoIsrayeli: Umbusi wabakoRubeni kwakunguEliyezeri indodana kaZikiri. KwabakoSimeyoni, uShefethiya indodana kaMahaka.

17 KwabakoLevi, uHashabhiya indodana kaKemuwelis; kwabakoAroni, uZadokit.

18 KoJuda, uElihu wabafowabo bakaDavida. KoIsakari, uOmri indodana kaMikayeli.

19 KoZebuluni, uIshmaya indodana kaObhadiya. KoNafithali, uJerimothi indodana kaAziriyeli.

20 Ebantwaneni bakoEfrayimi, uHosheya indodana kaAzaziya. Engxenyeni eyodwa kwezimbili yesizwe sakoManase, uJoweli indodana kaPhedaya.

21 Engxenyeni eyodwa kwezimbili yakoManase eGileyadi, uIdo indodana kaZekhariyau. KoBhenjamini, uJahasiyeli indodana kaAbhineriv.

22 KoDani, uAzareli indodana kaJerohamu. Laba babeyiziphathamandla zezizwe zakoIsrayeliw.

23 Kodwa uDavida kathathanga inani lalabo abaleminyaka engamatshumi amabili langaphansi, ngoba iNkosi yayithe izakwengeza uIsrayeli njengezinkanyezi zamazulux.

24 UJowabi indodana kaZeruya waqalisa ukubala, kodwa kaqedangay; ngoba kwaba khona ulaka phezu kukaIsrayeli ngenxa yalokho; ngakho inani kalifakwanga1 ekulandiseni kwemilando yenkosi uDavidaz.

25 Laphezu kwezinto eziligugu zenkosi kwakuloAzimavethi indodana kaAdiyelia; laphezu kwezinto eziligugu ensimini, emizini, lemizaneni, lezinqabeni kwakuloJonathani indodana kaUziya.

26 Laphezu kwabenza umsebenzi wensimu, wokulinywa komhlabathi, kwakuloEziri indodana kaKelubi.

27 Laphezu kwezivini kwakuloShimeyi umRamab. Laphezu kokwezivini eziphaleni zewayini kwakuloZabidi umShefamac.

28 Laphezu kwezihlahla zemihlwathi lemikhiwa yesikhamored ezisesihotsheni kwakuloBhali-Hanani umGederi. Laphezu kweziphala zamafutha kwakuloJowashie.

29 Laphezu kwezinkomo ezazisidla eSharoni kwakuloShitirayi umSharoni. Laphezu kwezinkomo ezazisezigodini kwakuloShafati indodana kaAdilayif.

30 Laphezu kwamakamela kwakuloObili umIshmayelig. Laphezu kwabobabhemikazi kwakuloJehideyah umMeronothii.

31 Laphezu kwemihlambi kwakuloJaziri umHagirij. Bonke labo babengabaphathi bempahla inkosi uDavida ayelayo.

32 UJonathani, uyise omdala kaDavida, wayengumeluleki, indoda ehlakaniphileyo, njalo wayengumbhali; loJehiyeli indodana kaHakimoni wayelabantwana benkosi.

33 Njalo uAhithofeli wayengumeluleki wenkosik, loHushayil umArkim wayengumngane wenkosin.

34 Lemva kukaAhithofeli kwakuloJehoyada indodana kaBhenayao loAbhiyathap. Lomphathi webutho lenkosi kwakunguJowabiq.

USolomoni ukhethwa ukuthi akhe ithempeli

28UDavida wasebuthanisa zonke iziphathamandla zakoIsrayelia, iziphathamandla zezizweb, leziphathamandla zezigaba ezazisebenzela inkosic, labaphathi bezinkulungwane, labaphathi bamakhulu, labaphathi bempahla yonke labezifuyo zenkosi labezamadodana ayod, lezinduna, lamaqhawe, lawo wonke amaqhawe alamandla, eJerusalemae.

2 UDavida inkosi wasesima ngenyawo zakhe wathi: Ngilalelani, bafowethu labantu bami. Mina, kwakusenhliziyweni yami ukwakhela umtshokotsho wesivumelwano seNkosi indlu yokuphumulaf, leyisigcabha senyawo zikaNkulunkulu wethu, ngenza amalungiselelo okwakhag.

3 Kodwa uNkulunkulu wathi kimi: Kawuyikulakhela ibizo lami indlu, ngoba wena ungumuntu wempi, uchithe igazi elinengih.

4 Kanti iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli yangikhetha kuyo yonke indlu kababa ukuthi ngibe yinkosi phezu kukaIsrayelii kuze kube ninininij; ngoba yakhetha uJuda ukuba ngumbusik, lendlini yakoJuda indlu kababal; laphakathi kwamadodana kababa yangithanda ukungenza ngibe yinkosi phezu kukaIsrayeli wonkem.

5 Lakuwo wonke amadodana ami (ngoba iNkosi yanginika amadodana amanengin) yakhetha uSolomoni indodana yamio ukuthi ahlale esihlalweni sobukhosi sombuso weNkosi phezu kukaIsrayelip.

6 Yasisithi kimi: USolomoni indodana yakho nguye ozakwakha indlu yami lamaguma ami, ngoba ngimkhethile ukuba yindodana yami, lami ngizakuba nguyiseq.

7 Njalo ngizawuqinisa umbuso wakhe kuze kube ninininir uba eqina ukwenza imilayo yami lezahlulelo zami njengalamuhlas.

8 Ngakho-ke phambi kwamehlo kaIsrayeli wonke, ibandla leNkosi, lendlebeni zikaNkulunkulu wethu, gcinani lidinge yonke imilayo yeNkosi uNkulunkulu wenu, ukuze lidle ilifa lalelilizwe elihle, lenze abantwana benu badle ilifa lalo emva kwenu kuze kube ninininit.

9 Wena-ke, Solomoni ndodana yami, mazi uNkulunkulu kayihlou, umkhonze ngenhliziyo epheleleyo langengqondo evumayov; ngoba iNkosi iyazihlola zonke inhliziyow, iqedisise konke ukuzindla kwemicabango. Uba uyidinga, izatholwa nguwex; kodwa uba uyitshiyay, izakulahla kokuphelaz.

10 Bona-ke, ngoba iNkosi ikukhethile ukuthi wakhe indlu ibe yindlu engcwele; qina, ukwenzea.

11 UDavida wasenika uSolomoni indodana yakhe umdwebob wekhulusic, lowezindlu zalo, loweziphala zezinto eziligugu, lowamakamelo aphezulud, lowamakamelo aphakathi, lowendlu yesihlalo somusae.

12 Lomdwebo wakho konke ayelakho ngoMoya, lowamaguma endlu yeNkosi, lowamakamelo wonke azingelezeleyof, loweziphala zezinto eziligugu zendlu kaNkulunkulu, loweziphala zokuligugu zezinto ezingcweleg,

13 lowezigaba zabapristih lezamaLevii, lowomsebenzi wonke wenkonzo yendlu yeNkosi, lowezitsha zonke zenkonzo yendlu yeNkosi.

14 Wapha igolide ngesisindo ngezinto zegolide, ngempahla yonke yenkonzo ngenkonzo, ngempahla yonke yesiliva ngesisindo, ngempahla yonke yenkonzo ngenkonzo,

15 lesisindo sezinti zesibane zegolidej, lezibane zazo zegolidek, ngesisindo soluthi lwesibane ngalunye lezibane zalo, langezinti zesibane zesiliva, ngesisindo soluthi lwesibane lezibane zalo, njengomsebenzi woluthi lwesibane ngalunye.

16 Wasenika igolide ngesisindo lamatafula ezinkwa zokubukiswa, ngalelo lalelotafula, lesiliva samatafula esiliva.

17 Lamafologwel lemiganu yokufafazam lezinkezon zegolide elicwengekileyo, langezitsha zegolide ngesisindo saleso lalesositshao, langezitsha zesiliva ngesisindo saleso lalesositsha.

18 Langelathi lempephap igolide elicwengekileyo ngesisindoq, langomdwebo wenqola yamakherubhi*r egolide elule impikos agubuzela umtshokotsho wesivumelwano seNkosi.

19 UDavida wathi: Konke lokhu iNkosi yenza ngikuqedisise ngombhalot ngesandla sayo phezu kwamiu, yonke imisebenzi yomdwebo.

20 UDavida wasesithi kuSolomoni indodana yakhe: Qina, ube lesibindi, usebenze; ungesabi, ungatshaywa luvalov; ngoba iNkosi uNkulunkulu, uNkulunkulu wami, ilawew. Kayisoze yakulahla, kayisoze yakutshiya, uze uqede umsebenzi wonke wenkonzo yendlu yeNkosix.

21 Khangela-ke, izigaba zabapristi lezamaLevi, zenkonzo yonke yendlu kaNkulunkuluy; njalo kuzakuba lawe kuwo wonke umsebenzi, wonke oyingcitshi ovumayo kuyo yonke inkonzo, labaphathi labo bonke abantu bazakuba njengokulaya kwakho konkez.

29UDavida inkosi wasesithi ebandleni lonke: USolomoni indodana yami, yena yedwa uNkulunkulu amkhethileyo, usengumfana ubuthakathakaa, lomsebenzi mkhulu; ngoba isigodlo kayisiso somuntu, kodwa ngeseNkosi uNkulunkulub.

2 Ngakho ngiyilungisele indlu kaNkulunkulu wami ngamandla ami wonke, igolide lokwegolide, lesiliva lokwesiliva, lethusi lokwethusi, insimbi lokwensimbi, lezigodo lokwezigodo, amatshe e-onikse*c lawokubekwad, amatshe akhazimulayo lalemibalae, lenhlobo zonke zamatshe aliguguf, lamatshe e-alibasta* ngobunengig.

3 Laphezu kwakho, ngenxa yokuthanda kwami indlu kaNkulunkulu wami, nganikela indlu kaNkulunkulu wami inotho yegolide leyesiliva, engilakho, phezu kwakho konke engikulungisele indlu yendawo engcwele,

4 amathalenta* egolide azinkulungwane ezintathu egolidenih leOfirii, lamathalenta* esiliva elicwengekileyoj azinkulungwane eziyisikhombisa, ukuhuqa imiduli yezindlu.

5 Igolide kusenzelwa okwegolide, lesiliva kusenzelwa okwesiliva, langawo wonke umsebenzi ngesandla sezingcitshi. Ngubani-ke ovumayo ukuzehlukanisela iNkosi lamuhla?

6 Inhloko zaboyise zasezinikela ngesihle, lezinduna zezizwe zakoIsrayelik, labaphathi bezinkulungwane labamakhulu, labaphathi bomsebenzi wenkosil.

7 Basebenikela emsebenzini wendlu kaNkulunkulu amathalenta* azinkulungwane ezinhlanu egolide, lenhlamvu ezizinkulungwane ezilitshumi, lamathalenta* esiliva azinkulungwane ezilitshumi, lamathalenta* ethusi azinkulungwane ezilitshumi lesificaminwembili, lamathalenta* ensimbi azinkulungwane ezilikhulum.

8 Lalabo okwatholwa kibo amatshe aligugu bawanika indlu yokuligugu yendlu yeNkosin ngaphansi kwesandlao sikaJehiyeli umGerishonip.

9 Basebethokoza abantu ngokunikela kwabo ngesihle, ngoba ngenhliziyo epheleleyo babenikele ngothando kuNkulunkulu; loDavida inkosi laye wathokoza ngentokozo enkuluq.

UDavida ubonga iNkosi

10 UDavida waseyibusisa iNkosi phambi kwamehlo ebandla lonke; uDavida wathi: Kawubusiswe wena Nkosi Nkulunkulu kaIsrayeli ubaba, kusukela ephakadeni kuze kube sephakadenir.

11 Kungokwakho, Nkosi, ubukhulus lamandlat lodumou lokunqoba lobukhosi; ngoba konke okusemazulwini lokusemhlabeni kungokwakho; umbuso ungowakho, Nkosi; wena uziphakamisile waba yinhloko phezu kwakho konkev.

12 Lenotho lodumo kuvela phambi kwakho, wena-ke ubusa phezu kwakho konkew; lesandleni sakho kukhona ukuqina lamandla, lesandleni sakho kukhona ukukhulisa lokupha amandla kubo bonkex.

13 Ngakho-ke Nkulunkulu wethu, siyakubonga, silidumise ibizo lakho elilodumo.

14 Ngoba mina-ke ngingubani, labantu bami bangobani, ukuthi sithole amandla okunika ngothando ngokunje? Ngoba konke kuvela kuwe, sinikele kuwe okuvela esandleni sakho.

15 Ngoba singabemzini phambi kwakho labahlala njengabezizwe njengabo bonke obabay; insuku zethu emhlabeni zinjengesithunzi, njalo kalikho ithembaz.

16 Nkosi Nkulunkulu wethu, konke lokhu okunengi, esikulungisele ukwakhela wena indlu, kusenzelwa ibizo lakho elingcwele, kuvela esandleni sakho, njalo konke kungokwakho.

17 Ngiyazi-ke, Nkulunkulu wami, ukuthi wena uhlola inhliziyoa, uyabuthanda ubuqothob. Mina, ebuqothweni benhliziyo yami nginikele ngesihle zonke lezizinto; khathesi sengibonile ngentokozo abantu bakho abatholakala lapha ukuthi banikela kuwe ngesihlec.

18 Nkosi, Nkulunkulu kaAbrahama, uIsaka, loIsrayeli, obaba, gcina lokho laphakade ekuzindleni kweminakano yenhliziyo yabantu bakho, ulungise inhliziyo yabo kuwed.

19 Njalo unike uSolomoni indodana yami inhliziyo epheleleyo ukugcina imilayo yakho, ubufakazi bakho, lezimiso zakhoe, lokwenza konke, lokwakha isigodlof engisilungiseleleyog.

Abantu babeka uSolomoni ukuba yinkosi

20 UDavida wasesithi kulo lonke ibandla: Khathesi busisani iNkosi uNkulunkulu wenu. Ibandla lonke laselibusisa iNkosi, uNkulunkulu waboyiseh; bakhothama bamkhonza uJehova, lenkosii.

21 Basebehlabela imihlatshelo eNkosini, banikela iminikelo yokutshiswa eNkosini, ngokusa kwalolosuku, amajongosi azinkulungwane, izinqama eziyinkulungwane, amawundlu ayinkulungwane, kanye leminikelo yabo yokunathwayo, lemihlatshelo ngobunengi kusenzelwa uIsrayeli wonkej.

22 Basebesidla banatha phambi kweNkosi ngalolosuku ngentokozo enkulu. Basebembeka okwesibilik uSolomoni indodana kaDavida ukuthi abe yinkosi, bamgcobela iNkosi waba ngumkhokhelil, loZadoki waba ngumpristim.

23 USolomonin wasehlala esihlalweni sobukhosi sikaJehova njengenkosi esikhundleni sikaDavida uyise, waphumelela; loIsrayeli wonke wamlalelao.

24 Lazo zonke izinduna lamaqhawe kanye lawo wonke amadodana enkosi uDavida bazehlisela1 ngaphansi kukaSolomoni inkosi.

25 INkosi yasimphakamisa uSolomoni kakhulu phambi kwamehlo kaIsrayeli wonkep, yamnika ubukhosi bombuso obungazanga bube khona lakuyiphi inkosi ngaphambi kwakhe koIsrayeliq.

26 Ngokunjalo uDavida indodana kaJese wayebuse phezu kukaIsrayeli wonke.

27 Njalo insuku abusa ngazo phezu kukaIsrayeli zaziyiminyaka engamatshumi amaner; eHebroni wabusa iminyaka eyisikhombisa, leJerusalema wabusa iminyaka engamatshumi amathathu lantathus.

28 Wasesifa eseluphele kuhlet, enele ngezinsuku, inotho lodumo; uSolomoni indodana yakhe wasebusa esikhundleni sakheu.

29 Njalo izindaba zikaDavida inkosi, ezokuqala lezokucinav, khangela, zibhaliwe egwalweni lwezindaba zikaSamuweli umboniw legwalweni lwezindaba zikaNathani umprofethix legwalweni lwezindaba zikaGadiy umboniz,

30 kanye lakho konke ukubusa kwakhe lamandla akhe, lezikhathi ezedlula phezu kwakhe laphezu kukaIsrayeli laphezu kwayo yonke imibuso yamazwea.

UGWALO LWESIBILI

LWEMILANDO

YAMAKHOSI

USolomoni ucela ukuthi anikwe ingqondo yokuqedisisa

1USolomoni indodana kaDavida waseqina embusweni wakhea, leNkosi uNkulunkulu wakhe yayilayeb, yamenza waba mkhulu kakhuluc.

2 USolomoni wasekhuluma kuIsrayeli wonke, kubaphathi bezinkulungwane labamakhulu, lakubahluleli, lakuzo zonke induna kuIsrayeli wonke, inhloko zaboyised.

3 USolomoni lebandla lonke laye basebesiya endaweni ephakemeyo eyayiseGibeyonie; ngoba kwakukhona lapho ithente lenhlangano kaNkulunkulu uMozisi inceku yeNkosi alenzayo enkangalaf.

4 Kodwa uDavida wayewenyusile umtshokotsho kaNkulunkulug uvela eKiriyathi-Jeyarimih, wawusa lapho uDavida ayewulungisele khona, ngoba wayewumisele ithente eJerusalema.

5 Lelathi lethusii, uBhezaleli indodana kaUri indodana kaHuri ayelenzile, walibeka phambi kwethabhanekele leNkosij; uSolomoni lebandla badinga-ke kulok.

6 USolomoni wasesenyukela lapho elathini lethusi phambi kweNkosi elalisethenteni lenhlangano, wanikela phezu kwalo iminikelo yokutshiswa eyinkulungwanel.

7 Ngalobobusuku uNkulunkulu wabonakala kuSolomoni, wathi kuye: Cela engingakupha khonam.

8 USolomoni wasesithi kuNkulunkulu: Wena wenzele uDavida ubaba umusa omkhulu, wangenza ngaba yinkosi esikhundleni sakhe.

9 Khathesi, Nkosi Nkulunkulu, kaliqiniswe ilizwi lakho kuDavida ubaban, ngoba wena ungenze ngaba yinkosi phezu kwabantu abanengi ngangothuli lomhlabathi.

10 Khathesi ngipha inhlakanipho lolwazi ukuze ngiphume ngingene phambi kwalababantu; ngoba ngubani ongehlulela lababantu bakho abakhulu kangaka?

11 UNkulunkulu wasesithi kuSolomoni: Ngenxa yokuthi lokhu bekusenhliziyweni yakho, njalo ungacelanga inotho, ingcebo, lodumo, lempilo yezitha zakho, futhi ungacelanga insuku ezinengi, kodwa uzicelele inhlakanipho lolwazi ukuze wahlulele abantu bami engikwenze waba yinkosi phezu kwaboo:

12 Inhlakanipho lolwazi ukuphiwe; ngizakunika futhi inotho lengcebo lodumop, angazange abe lakho okunjalo amakhosi ayengaphambi kwakho, langemva kwakho kakuyikuba khona okunjaloq.

13 Wasebuya uSolomoni evela endaweni ephakemeyo eseGibeyoni waya eJerusalema, evela phambi kwethente lenhlangano; wasebusa phezu kukaIsrayelir.

14 USolomoni wasebuthanisa izinqola labagadi bamabhizas; wayelezinqola ezingamakhulu alitshumi lane, labagadi bamabhiza abazinkulungwane ezilitshumi lambilit; wasekubeka emizini yezinqola, njalo kanye lenkosi eJerusalemau.

15 Inkosi yasisenza isiliva legolide eJerusalema kwaba njengamatshe, njalo wenza imisedari yaba njengemikhiwa yesikhamore esesihotsheni, ngobunengi.

16 Wasengenisa ngokuthenga amabhiza avela eGibhithe, ayengekaSolomoni, lelembu elicolekileyo; labathengi benkosi babelithatha ilembu elicolekileyo ngentengo.

17 Basebesenyusa bekhupha inqola eGibhithe ngamashekeli* esiliva angamakhulu ayisithupha, lebhiza ngamashekeli alikhulu lamatshumi amahlanu. Ngokunjalo bakukhuphela wonke amakhosi amaHethi lamakhosi eSiriya ngesandla sabo.

Isivumelwano sikaSolomoni loHuramu

2USolomoni wasezimisela ukwakhela ibizo leNkosi indlu, lendlu yombuso wakhea.

2 USolomoni wasebala amadoda azinkulungwane ezingamatshumi ayisikhombisab ukuthwala imithwalo, lamadoda ayizinkulungwane ezingamatshumi ayisificaminwembili ukubaza entabenic, lababonisi abayizinkulungwane ezintathu lamakhulu ayisithupha phezu kwawod.

3 USolomoni wasethumela kuHuramu inkosi yeTire esithi: Njengokwenza kwakho kuDavida ubaba umthumela imisedari ukumakhela indlu yokuhlala kuyo, yenza njalo lakimi.

4 Khangela, mina ngakhela ibizo leNkosi uNkulunkulu wami indlu, ukuyehlukanisela yona, ukutshisa phambi kwayo impepha elephunga elimnandi, lezinkwa zokubukiswa njalonjalo, leminikelo yokutshiswa ekuseni lantambama, ngamasabatha, lekuthwaseni kwezinyanga, langemikhosi emisiweyo yeNkosi uNkulunkulu wethu. Lesi yisimiso saphakade kuIsrayeli.

5 Lendlu engiyakhayo inkulu, ngoba uNkulunkulu wethu mkhulu kulabonkulunkulu bonke.

6 Kodwa ngubani ongaba lamandla okumakhela indlu, ngoba amazulu, yebo, amazulu amazulu, angemanele? Mina-ke ngingubani ukuthi ngimakhele indlu, ngaphandle kokutshisa impepha phambi kwakhe?

7 Ngakho-ke thuma kimi umuntu oyingcitshi ekusebenzeni ngegolide langesiliva langethusi langensimbi langokuyibubende langokubomvu langokuluhlaza okwesibhakabhaka, lokwaziyo ukubaza okubazwe ngokugujwa, labazingcitshi abalami koJuda leJerusalema, uDavida ubaba abamisayo.

8 Ngithumela njalo izigodo zemisedari, amafiri, lama-aligumi* ezivela eLebhanoni; ngoba mina ngiyazi ukuthi inceku zakho ziyakwazi ukugamula izihlahla zeLebhanoni; khangela-ke, inceku zami zizakuba lenceku zakho;

9 ngitsho ukungilungisela izigodo ezinengi, ngoba indlu engiyakhayo izakuba nkulu imangalise.

10 Khangela-ke, inceku zakho, abagamuli abagamula izihlahla, ngizazinika amakhori* engqoloyi echoliweyo azinkulungwane ezingamatshumi amabili, lamakhori ebhali* azinkulungwane ezingamatshumi amabili, lamabhathi* ewayini azinkulungwane ezingamatshumi amabili, lamabhathi amafutha azinkulungwane ezingamatshumi amabili.

11 UHuramu inkosi yeTire wasephendula ngokubhala akuthumela kuSolomoni: Ngoba uJehova uthanda abantu bakhe, ukubeke waba yinkosi phezu kwabo.

12 UHuramu wabuya wathi: Kayibusiswe iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli eyenza amazulu lomhlaba, enike uDavida inkosi indodana ehlakaniphileyo, eyazi inhlakanipho lokuqedisisa, ezayakhela iNkosi indlu, lendlu yombuso wayo.

13 Khathesi sengithuma indoda eyingcitshi eyazi ukuqedisisa, uHuramu Abhi,

14 indodana yowesifazana emadodakazini akoDani, oyise wayeyindoda yeTire; uyakwazi ukusebenza ngegolide, langesiliva, ngethusi, ngensimbi, ngamatshe, langezigodo, ngokuyibubende, ngokuluhlaza okwesibhakabhaka, langamalembu acolekileyo kakhulu, langokubomvu, lokubaza lakuphi okubaziweyo ngokugubha, lokuqamba lakuphi okuqanjiweyo angakunikwa, kanye lezingcitshi zakho lezingcitshi zenkosi yami uDavida uyihlo.

15 Ngakho-ke ingqoloyi, lebhali*, amafutha, lewayini, inkosi yami ekhulume ngakho, kayikuthumele ezincekwini zayo.

16 Thina-ke sizagamula izihlahla eLebhanoni, njengokuswela kwakho konke, sizilethe kuwe ngokundendayo phezu kolwandle eJopha1, njalo wena uzazenyusela eJerusalema.

17 USolomoni wasebala wonke amadoda ezizweni ayeselizweni lakoIsrayelie emva kokubalwa uDavida uyise ayewabale ngakhof; asetholakala ezinkulungwane ezilikhulu lamatshumi amahlanu lantathu lamakhulu ayisithupha.

18 Wasesenza kuwo abathwali bemithwalo abayizinkulungwane ezingamatshumi ayisikhombisa, lababazi entabeni abayizinkulungwane ezingamatshumi ayisificaminwembili, lababonisi abayizinkulungwane ezintathu lamakhulu ayisithupha bokwenza abantu basebenzeg.

USolomoni wakha indlu yeNkosi

3USolomoni waseqala ukwakha indlu yeNkosi eJerusalemaa entabeni yeMoriyab lapho eyabonakala khona kuDavida uyise, endaweni uDavida ayilungisayo ebaleni lokubhulela likaOrinani umJebusic.

2 Waseqalisa ukwakha ngenyanga yesibili ngolwesibili ngomnyaka wesine wokubusa kwakhe.

3 Lalezi yizisekelo zikaSolomoni zokwakha indlu kaNkulunkulu. Ubude ngezingalo ngesilinganiso esidala babuzingalo ezingamatshumi ayisithupha, lobubanzi buzingalo ezingamatshumi amabili.

4 Lekhulusi elaliphambili, ubude njengobubanzi bendlu babuzingalo ezingamatshumi amabili, lokuphakama kwakuzingalo ezilikhulu lamatshumi amabili. Wayihuqa ngaphakathi ngegolide elicwengekileyo.

5 Lendlu enkulu wayembesa ngezigodo zefiri*, wayihuqa ngegolide elihle, wamisa phezu kwayo amalala lamaketane.

6 Wayembesela ubuhle indlu ngamatshe aligugu; njalo igolide laliligolide leParivayimi.

7 Waseyihuqa indlu, imijabo, imigubazi, lemiduli yayo, leminyango yayo ngegolide, wabaza ngokugubha amakherubhi* emidulini.

8 Wasesenza indlu yengcwele yezingcwele; ubude bayo njengobubanzi bendlu babuzingalo ezingamatshumi amabili, lobubanzi bayo buzingalo ezingamatshumi amabili; wayihuqa ngegolide elihle kwaze kwaba ngamathalenta* angamakhulu ayisithupha.

9 Lesisindo sezipikili saze saba ngamashekeli* egolide angamatshumi amahlanu. Wawahuqa amakamelo aphezulu ngegolide.

10 Wasesenza endlini yengcwele yezingcweled amakherubhi* amabili ngomsebenzi obaziweyoe, wawahuqa ngegolide.

11 Lempiko zamakherubhi, ubude bazo babuzingalo ezingamatshumi amabili. Uphiko lwelilodwa lwaluzingalo ezinhlanu lufinyelela emdulini wendlu, lolunye uphiko lwaluzingalo ezinhlanu lufinyelela ophikweni lwelinye ikherubhi.

12 Ngokunjalo uphiko lwelinye ikherubhi lwaluzingalo ezinhlanu lufinyelela emdulini wendlu; lolunye uphiko lwaluzingalo ezinhlanu lunamathele ephikweni lwelinye ikherubhi.

13 Impiko zalamakherubhi* zeluleka ingalo ezingamatshumi amabili; njalo ema ngenyawo zawo, lobuso bawo bukhangele ngasendlini.

14 Wasesenza iveyili ngokuluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende lokubomvuf langelembu elicolekileyo kakhulug, wabeka kulo amakherubhi*.

15 Wasesenza phambi kwendlu insika ezimbilih, ubude babuzingalo ezingamatshumi amathathu lanhlanu, lesiduku phezu kwengqonga yayo buzingalo ezinhlanui.

16 Wasesenza amaketane njengendaweni yelizwi, wawafaka esihlokweni sezinsikaj; wenza lamapomegranati* alikhuluk, wawafaka emaketaneni.

17 Wasemisa izinsika ngaphambi kwethempeli, enye ngakwesokunene, lenye ngakwesokhohlo; wasebiza ibizo lengakwesokunene uJakini, lebizo lengakwesokhohlo uBhowazi.

4Wasesenza ilathi lethusi, ubude balo buzingalo ezingamatshumi amabili, lobubanzi balo buzingalo ezingamatshumi amabili, lokuphakama kwalo kuzingalo ezilitshumia.

2 Wasesenza ulwandle olubunjwe ngokuncibilikisa, luzingalo ezilitshumi kusukela okhunjini lwalo kusiya okhunjini lwalo, lwalugombolozele inhlangothi zonke, lokuphakama kwalo kuzingalo ezinhlanu, lomzila wezingalo ezingamatshumi amathathu ulugombolozele inhlangothi zonkeb.

3 Lokufanana kwenkabi kwakungaphansi kwalo, kubhodabhoda inhlangothi zonke zalo, ezilitshumi engalweni, lugombolozela ulwandle inhlangothi zonke; imizila emibili yenkabi yabunjwa ngokuncibilikisa ekubunjweni kwaloc.

4 Lwalumi phezu kwenkabi ezilitshumi lambili; ezintathu zikhangele enyakatho, lezintathu zikhangele entshonalanga, lezintathu zikhangele eningizimu, lezintathu zikhangele empumalanga; lolwandle lwaluphezu kwazo phezulu, lazo zonke ingemuva zazo zazingaphakathi.

5 Uhlonzi lwalo lwaluyibubanzi besandla, lomphetho walo wawunjengomsebenzi womphetho wenkezo, njengeluba lomduze, lwalumumethe amabhathi*, lumumethe azinkulungwane ezintathud.

6 Wasesenza inditshi zokugezela ezilitshumi, wabeka ezinhlanu ngakwesokunene, lezinhlanu ngakwesokhohlo, ukugezisela kizo; babegezisela kizo okomnikelo wokutshiswa; kodwa ulwandle lwalungolwabapristi ukugezela kulo.

7 Wasesenza izinti zezibane zegolide ezilitshumi njengokumiswa kwazo, wazibeka ethempelini, ezinhlanu ngakwesokunene, lezinhlanu ngakwesokhohlo.

8 Wenza lamatafula alitshumi, wawabeka ethempelini, amahlanu ngakwesokunene, lamahlanu ngakwesokhohlo. Wenza lemiganu elikhulu yegolide.

9 Wenza leguma labapristi leguma elikhulu, lezivalo zeguma, wazihuqa izivalo zalo ngethusi.

10 Wasebeka ulwandle ehlangothini lokunene ngasempumalanga maqondana leningizimu.

11 UHuramu wasesenza izimbiza lamafotsholo lemiganu yokufafazae. UHuramu waqeda ukwenza umsebenzi ayewenzela inkosi uSolomoni endlini kaNkulunkulu.

12 Insika ezimbili, lemiganu, leziduku phezu kwengqonga yezinsika ezimbili, lamambule amabili okwembesa imiganu emibili yeziduku ezaziphezu kwengqonga yezinsikaf,

13 lamapomegranati* angamakhulu amane emambuleni womabili, imizila emibili yamapomegranati kulelo lalelombuleg, okwembesa imiganu emibili yeziduku ezaziphezu1 kwengqonga yezinsikah.

14 Wenza lezisekelo, wenza lezinditshi zokugezela phezu kwezisekeloi;

15 ulwandle olulodwa, lezinkabi ezilitshumi lambili ngaphansi kwalo.

16 Lezimbiza, lamafotsholo, lamafologwej, lazo zonke izitsha zakho uHuramu Abhi wazenzela inkosi uSolomoni esenzela indlu yeNkosi ngethusi elikhazimulayok.

17 Inkosi yazibumbela ngokuncibilikisa emagcekeni eJodani emhlabathini olibumba phakathi kweSukothi leZeredathal.

18 USolomoni wasezenza zonke lezizitsha ngobunengi obukhulu, ngoba isisindo sethusi sasingehlolwem.

19 USolomoni wazenza-ke zonke izitsha ezazingezendlu kaNkulunkulu, lelathi legolide, lamatafula okwakukhona kuwo izinkwa zokubukiswan,

20 lezinti zezibane lezibane zazo ngegolide elicwengekileyoo, ukuthi zibhebhe ngokwesimisop phambi kwendawo yelizwiq;

21 lamaluba lezibane lezindlawu, ngegolide, kwakuligolide elipheleleyo;

22 lezindlawu, lemiganu yokufafaza, lezinkezo, lezitsha zokuthwala umlilo, ngegolide elicwengekileyor; njalo iminyango yendlu, izivalo zayo ezingaphakathi, ezengcwele yezingcwele, lezivalo zendlu yethempeli zazingezegolides.

5Usuphelile umsebenzi wonke uSolomoni ayewenzela indlu yeNkosi, wangenisa izinto ezingcwelisiweyo zikaDavida uyise, lesiliva legolide lazo zonke izitsha wazibeka esiphaleni senotho sendlu kaNkulunkulu.

Ukungeniswa komtshokotsho wesivumelwano ethempelini

2 Ngalesosikhathi uSolomoni wabuthanisa eJerusalema abadala bakoIsrayeli, lazo zonke inhloko zezizwe, izinduna zaboyise babantwana bakoIsrayeli, ukuthi benyuse umtshokotsho wesivumelwano seNkosi usuke emzini kaDavida oyiZiyoni.

3 Wonke amadoda akoIsrayeli asebuthana enkosini emkhosini owenyanga yesikhombisaa.

4 Labo bonke abadala bakoIsrayeli beza, amaLevi asewuthwala umtshokotshob,

5 awuletha umtshokotsho lethente lenhlangano lazo zonke izitsha ezingcwele ezazisethenteni; abapristi lamaLevi basebekwenyusac.

6 Inkosi uSolomoni lenhlangano yonke yakoIsrayeli eyayibuthene phambi komtshokotsho basebenikela imihlatshelo yezimvu lezinkabi ezingelakubhalwa lezingelakubalwa ngobunengi.

7 Abapristi basebewungenisa umtshokotsho wesivumelwano seNkosi endaweni yawo, endaweni yelizwi yendlu, kungcwele yezingcwele, kwaze kwaba ngaphansi kwempiko zamakherubhi*.

8 Ngoba amakherubhi* elulela impiko zawo phezu kwendawo yomtshokotsho; amakherubhi awembesa umtshokotsho lemijabo yawo ngaphezulu.

9 Basebeselula imijabo, izihloko zemijabo zaze zabonakala emtshokotshweni phambi kwendawo yelizwid, kodwa zingabonakali ngaphandle; ukhona lapho-ke kuze kube lamuhla.

10 Kwakungelalutho emtshokotshweni, ngaphandle kwezibhebhe ezimbili uMozisi azifaka khona eHorebe lapho iNkosi eyenza khona isivumelwano labantwana bakoIsrayeli ekuphumeni kwabo eGibhithe.

11 Kwasekusithi abapristi bephuma endaweni engcwele, ngoba bonke abapristi abatholakalayo babezihlambulule bengagcinanga izigaba,

12 lamaLevi angabahlabeleli babo bonke - akoAsafi, akoHemani, akoJeduthuni, lakumadodana abo lakubafowabo - begqoke amalembu acolekileyo amhlophe, belezinsimbi ezincencethayo lezigubhu zezintambo lamachacho, bema ngempumalanga kwelathi; njalo kanye labo kulabapristi abalikhulu lamatshumi amabili bekhalisa izimpondo.

13 Kwasekusithi bekhalisa izimpondo behlabelela kanyekanye ukuzwakalisa umsindo owodwa, ukudumisa lokubonga iNkosi, lalapho bephakamisa ilizwi ngezimpondo langezinsimbi ezincencethayo lezinto zokuhlabelela, lalapho bedumisa iNkosi ukuthi ilungile lokuthi umusa wayo umi kuze kube phakade, indlu yagcwaliswa liyezi, indlu yeNkosi,

14 abapristi kabaze baba lakho ukuma ukukhonza ngenxa yeyezi, ngoba inkazimulo yeNkosi yagcwalisa indlu kaNkulunkulu.

Umkhuleko kaSolomoni

6Ngalesosikhathi uSolomoni wathi: UJehova wathi uzahlala emnyameni onzima.

2 Kodwa mina ngikwakhele indlu yokuhlala, lendawo yokuhlala kwakho kuze kube nini lanini.

3 Inkosi yasiphendula ubuso bayo, yabusisa ibandla lonke lakoIsrayeli; ibandla lonke-ke lakoIsrayeli lalimi.

4 Yasisithi: Kayibusiswe iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, eyakhuluma ngomlomo wayo kuDavida ubaba yakugcwalisa ngezandla zayo, isithi:

5 Kusukela ngosuku engakhupha ngalo abantu bami elizweni leGibhithe kangikhethanga muzi ezizweni zonke zakoIsrayeli ukwakha indlu, ukuthi ibizo lami libe lapho, kangikhethanga muntu ukuba ngumkhokheli phezu kwabantu bami uIsrayelia.

6 Kodwa ngakhetha iJerusalema ukuthi ibizo lami libe lapho, ngakhetha uDavida ukuthi abe phezu kwabantu bami uIsrayelib.

7 Njalo kwakusenhliziyweni kaDavida ubaba ukwakhela ibizo leNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, indlu.

8 Kodwa iNkosi yathi kuDavida ubaba: Njengoba kwakusenhliziyweni yakho ukwakhela ibizo lami indlu, wenze kuhle ngokuthi kwakusenhliziyweni yakho.

9 Lanxa kunjalo kawuyikuyakha indlu wena, kodwa indodana yakho ezaphuma ekhalweni lwakho, yiyo ezakwakhela ibizo lami indlu.

10 INkosi isiqinisile ilizwi layo eyalikhulumayo, ngoba ngivelile esikhundleni sikaDavida ubaba, ngihlezi esihlalweni sobukhosi sikaIsrayeli, njengokukhuluma kweNkosi; sengilakhele ibizo leNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, indlu.

11 Ngiwubeke khona umtshokotsho lapho okulesivumelwano seNkosi khona eyasenza labantwana bakoIsrayeli.

12 Wasesima phambi kwelathi leNkosi maqondana lebandla lonke lakoIsrayeli, welula izandla zakhe.

13 Ngoba uSolomoni wayenze isitubhu sethusic, ubude baso buzingalo ezinhlanu, lobubanzi baso buzingalo ezinhlanu, lokuphakama kwaso kuzingalo ezintathu, wasimisa phakathi laphakathi kwegumad. Wema phezu kwaso, waguqa ngamadolo akhe phambi kwebandla lonke lakoIsrayeli, welulela izandla zakhe emazulwinie,

14 wathi: Nkosi, Nkulunkulu kaIsrayeli, kakho uNkulunkulu onjengawe emazulwini lemhlabeni, ogcina isivumelwano lomusa ezincekwini zakho ezihamba phambi kwakho ngayo yonke inhliziyo yazo,

15 ogcinele inceku yakho uDavida ubaba lokho owakutsho kuyo; ngoba wakhuluma ngomlomo wakho usukugcwalisile ngesandla sakho njengalamuhla.

16 Ngakho-ke, Nkosi, Nkulunkulu kaIsrayeli, gcinela inceku yakho uDavida ubaba lokho owakutsho kuyo usithi: Kakuyikusweleka umuntu kuwe phambi kobuso bami ozahlala esihlalweni sobukhosi sikaIsrayeli; kuphela uba abantwana bakho beqaphela indlela yabo phambi kwami, ukuthi bahambe ngomlayo wami, njengalokho uhambile phambi kwami.

17 Ngakho-ke, Nkosi, Nkulunkulu kaIsrayeli, kaliqiniseke ilizwi lakho owalikhuluma encekwini yakho, kuDavida.

18 Kambe ngeqiniso uNkulunkulu angahlala labantu emhlabeni? Khangela, amazulu, yebo, amazulu amazulu angekwanele; kangakanani-ke lindlu engiyakhileyo?

19 Kodwa phendukela emkhulekweni wenceku yakho lekuncengeni kwayo, Nkosi Nkulunkulu wami, ukuzwa ukukhala lomkhuleko inceku yakho ekukhulekayo phambi kwakho.

20 Ukuze amehlo akho avulekele lindlu emini lebusukuf, endaweni owatsho ngayo ukuthi uzabeka ibizo lakho khona, ukuthi uwuzwe umkhuleko inceku yakho ewukhulekayo ikhangele kulindawo.

21 Ngakho zwana ukuncenga kwenceku yakho lokwabantu bakho uIsrayeli abazakukhuleka bekhangele kulindawo; yebo, uzwe wena, usendaweni yakho yokuhlala, usemazulwini; lapho usizwa, uthetheleleg.

22 Uba umuntu esona kumakhelwane wakhe, amethese isifungo ukumenza afunge, njalo isifungo size phambi kwelathi lakho kulindlu,

23 zwana-ke wena usemazulwini, njalo yenza wahlulele inceku zakho, ngokuphindisela okhohlakeleyo, ngokunika indlela yakhe ekhanda lakhe, langokulungisisa olungileyo, ngokumnika njengokulunga kwakhe.

24 Lalapho abantu bakho uIsrayeli betshaywa phambi kwesitha, ngoba bonile kuwe, uba bephenduka, balivume ibizo lakho, bakhuleke bencenga phambi kwakho kulindlu,

25 zwana-ke wena usemazulwini, uthethelele isono sabantu bakho uIsrayeli, ubabuyisele elizweni owalinika bona laboyise.

26 Lapho amazulu evaliwe, njalo kungelazulu, ngoba bonile kuwe, uba bekhuleka bekhangele kulindawo belivuma ibizo lakho, baphenduke esonweni sabo, nxa ubahluphile,

27 zwana-ke wena usemazulwini, uthethelele isono senceku zakho lesabantu bakho uIsrayeli, usubafundise indlela enhle abazahamba ngayo; unise izulu elizweni lakho owalinika abantu bakho libe yilifa laboh.

28 Uba kulendlala elizweni, uba kulomatshayabhuqe wesifo, uba kulokutshisa, lengumane, isikhonyane, lemihogoyi; uba izitha zabo zibavimbezela elizweni lesango labo, loba yiyiphi inhlupheko laloba yiwuphi umkhuhlane;

29 lawuphi umkhuleko, lakuphi ukuncenga, okuzakwenziwa languwuphi umuntu, kumbe yibo bonke abantu bakho uIsrayeli, lapho besazi, ngulowo lalowo inhlupheko yakhe losizi lwakhe, eselulela izandla zakhe kulindlu;

30 zwana-ke wena usemazulwini, indawo yakho yokuhlala, uthethelele, uphe ngulowo lalowo ngokwezindlela zakhe zonke, onhliziyo yakhe uyayazi, ngoba nguwe wedwa owazi inhliziyo yabantwana babantu,

31 ukuze bakwesabe bahambe endleleni zakho insuku zonke abaziphila ebusweni bomhlaba owawupha obaba.

32 Njalo mayelana lowezizweni ongesuye owabantu bakho uIsrayeli, kodwa evela elizweni elikhatshana ngenxa yebizo lakho elikhulu lesandla sakho esilamandla lengalo yakho eyeluliweyo; lapho besizakhuleka kulindlu,

33 zwana-ke wena usemazulwini, usendaweni yakho yokuhlala, wenze njengakho konke owezizweni akhala ngakho kuwe, ukuze bonke abantu bomhlaba bazi ibizo lakho, bakwesabe, njengabantu bakho uIsrayeli, lokuthi bazi ukuthi ibizo lakho liyabizwa phezu kwalindlu engiyakhileyoi.

34 Uba abantu bakho bephuma ukuyakulwa bemelene lezitha zabo ngendlela obathume ngayo, bakhuleke kuwe endleleni yomuzi owukhethileyo lendlu engiyakhele ibizo lakho,

35 zwana-ke usemazulwini umkhuleko wabo lokuncenga kwabo, wenze ilungelo labo.

36 Uba besona kuwe, ngoba kakulamuntu ongoniyo, ubusubathukuthelela, ubanikele phambi kwesitha, ukuze ababathumbileyo babathumbele elizweni elikhatshana kumbe eliseduze,

37 uba benakana ngakho enhliziyweni yabo elizweni abathunjelwe kilo, baphenduke bancenge kuwe elizweni lokuthunjwa kwabo bathi: Sonile, senze okubi, senza ngenkohlakalo;

38 uba bephendukela kuwe ngayo yonke inhliziyo yabo langawo wonke umphefumulo wabo elizweni lokuthunjwa kwabo, lapho ababathumbele khona, bakhuleke ngasendleleni yelizwe labo owalinika oyise, lomuzi owukhethileyo, langasendlini engiyakhele ibizo lakho,

39 zwana-ke usemazulwini, usendaweni yakho yokuhlala, umkhuleko wabo lokuncenga kwabo, wenze ilungelo labo, uthethelele abantu bakho abakonileyo.

40 Ngakho, Nkulunkulu wami, ake amehlo akho avulekej lendlebe zakho zilalele umkhuleko walindawok.

41 Khathesi-ke, sukuma, Nkosi Nkulunkulul, uze endaweni yakho yokuphumulam, wena lomtshokotsho wamandla akho. Abapristi bakho, Nkosi Nkulunkulu, kabembathe usindiso, labangcwele bakho bathokoze ngokuhlen.

42 Nkosi Nkulunkulu, ungafulathelisi ubuso bogcotshiweyo wakhoo. Khumbulap izisa zikaDavida inceku yakhoq.

7Kwathi uSolomoni eseqedile ukukhulekaa, umlilo wehla uvela emazulwini, wadla umnikelo wokutshiswa lemihlatshelob, lenkazimulo yeNkosi yagcwalisa indluc.

2 Njalo abapristi babengelakho ukungena endlini yeNkosi, ngoba inkazimulo yeNkosi yayigcwalise indlu yeNkosid.

3 Lapho bonke abantwana bakoIsrayeli bebona ukwehla komlilo lenkazimulo yeNkosi phezu kwendlu, bakhothama ngobuso babo emhlabathini endaweni egandelweyo, bakhonza bedumisa iNkosi, ukuthi ilungile, ukuthi umusa wayo umi phakadee.

4 Inkosi labo bonke abantu banikela-ke imihlatshelo phambi kweNkosi.

5 Inkosi uSolomoni yasinikela imihlatshelo yezinkabi ezizinkulungwane ezingamatshumi amabili, lezimvu ezizinkulungwane ezilikhulu lamatshumi amabili. Ngokunjalo inkosi labo bonke abantu bayehlukanisa indlu kaNkulunkulu.

6 Abapristi basebesima ezikhundleni zabo; lamaLevi elezinto zokuhlabelela zikaJehova inkosi uDavida ayezenzele ukudumisa uJehova, ngoba umusa wakhe umi phakade, lapho uDavida edumisa ngenkonzo yabo; labapristi bakhalisa impondo phambi kwabo, loIsrayeli wonke wema.

7 USolomoni wasengcwelisa iphakathi leguma elaliphambi kwendlu yeNkosi, ngoba wenza lapho iminikelo yokutshiswa lamahwahwa eminikelo yokuthula, ngoba ilathi lethusi uSolomoni ayelenzile lalingenele umnikelo wokutshiswa, lomnikelo wokudla, lamahwahwa.

8 Langalesosikhathi uSolomoni wenza umkhosi okwensuku eziyisikhombisa, loIsrayeli wonke kanye laye, ibandla elikhulu kakhulu, kusukela ekungeneni kweHamathi kusiya esifuleni seGibhithe.

9 Langosuku lwesificaminwembili benza umhlangano onzulu, ngoba benza ukwehlukaniswa kwelathi okwensuku eziyisikhombisa, lomkhosi okwensuku eziyisikhombisa.

10 Ngosuku lwamatshumi amabili lantathu lwenyanga yesikhombisa waseyekela abantu bahamba baya emathenteni abo, bethokoza bejabula enhliziyweni ngokuhle iNkosi eyayikwenzele uDavida loSolomoni loIsrayeli abantu bayo.

INkosi izibonakalisa kuSolomoni

11 Ngokunjalo uSolomoni waqeda indlu kaJehova lendlu yenkosi; lakho konke okwakuvela enhliziyweni kaSolomoni ukukwenza endlini yeNkosi lendlini yakhe wakuphumelelisaf.

12 INkosi yasibonakala kuSolomoni ebusuku yathi kuye: Ngizwile umkhuleko wakho, sengizikhethele lindawo ukuba yindlu yomhlatshelog.

13 Uba ngivala amazulu ukuze kungabi lazuluh, kumbe uba ngilaya intethe ukuqeda ilizwe, kumbe uba ngithumela umatshayabhuqe wesifo phakathi kwabantu bamii,

14 uba abantu bami ibizo lami elibizwa phezu kwabo bezithoba, bakhuleke badinge ubuso bami, baphenduke ezindleleni zabo ezimbij, mina-ke ngizakuzwa ngisemazulwini, ngithethelele isono sabo, ngelaphe ilizwe labok.

15 Khathesi amehlo ami azavuleka, lendlebe zami zilalele umkhuleko walindawol.

16 Ngoba sengiyikhethile ngayingcwelisa lindlu ukuze ibizo lami libe khona kuze kube nininini; lamehlo ami lenhliziyo yami kuzakuba lapho zonke izinsukum.

17 Wena-ke, uba uhamba phambi kwami njengokuhamba kukaDavida uyihlo, wenze njengakho konke engikulaye khona, ugcine izimiso zami lezahlulelo zami,

18 ngizaqinisa-ke isihlalo sobukhosi sombuso wakho, njengokwenza kwami isivumelwano loDavida uyihlo ngisithi: Kakuyikusweleka1 muntu kuwe obusa koIsrayeli.

19 Kodwa uba libuyela emuva lina, litshiya izimiso zami lemilayo yami engikubeke phambi kwenu, lihambe likhonze abanye onkulunkulu libakhothamelen,

20 ngizabasiphuna-ke elizweni engibanike lona, lalindlu engiyingcwelisele ibizo lami ngizayilahla isuke phambi kwami, ngiyenze ibe yisiga lento yokuhozwa phakathi kwezizwe zonkeo.

21 Lalindlu ephakemeyo izakuba yisimangaliso kulowo lalowo odlula kuyo, aze athi: INkosi ikwenzeleni okunje kulelilizwe lakulindlu?

22 Bazakuthi-ke: Kungoba beyidelile iNkosi uNkulunkulu waboyise eyabakhupha elizweni leGibhithe, babambelela kwabanye onkulunkulu, babakhonza babasebenzela; ngenxa yalokho ibehlisele bonke lobububi.

Ezinye izenzo zikaSolomoni

8Kwasekusithi ekupheleni kweminyaka engamatshumi amabili uSolomoni akha ngayo indlu yeNkosi lendlu yakhea,

2 imizi uHuramu ayeyinike uSolomoni, uSolomoni wayakha, wahlalisa abantwana bakoIsrayeli khonab.

3 USolomoni wasesiya eHamathic-Zoba, wayinqobad.

4 Wakha iTadimori enkangala layo yonke imizi eyiziphala ayakha eHamathi.

5 Wakha leBhethi-Horoni engaphezulu leBhethi-Horoni engaphansi, imizi ebiyelweyo elemithangala, amasango, lemigoqo,

6 leBahalathi, lemizi yonke eyiziphala uSolomoni ayelayo, layo yonke imizi yezinqola, lemizi yabagadi bamabhiza, laso sonke isifiso sikaSolomoni ayefisa ngaso ukwakha eJerusalema leLebhanoni lelizweni lonke lombuso wakhe.

7 Abantu bonke ababesele kumaHethi lamaAmori lamaPerizi lamaHivi lamaJebusi, ababengeyisibo bakoIsrayeli,

8 ebantwaneni babo ababesele emva kwabo elizweni abantwana bakoIsrayeli abangabaqedanga uSolomoni wabenyusa baba yizibhalwa kuze kube lamuhla.

9 Kodwa ebantwaneni bakoIsrayeli uSolomoni kabenzanga izigqili zomsebenzi wakhe, kodwa baba ngamadoda empi, lezinduna zabalawulimabutho akhe, labaphathi bezinqola zakhe labagadi bamabhiza akhe.

10 Lalaba babezinduna zeziphathamandla inkosi uSolomoni ayelazo, amakhulu amabili lamatshumi amahlanu, bebusa abantue.

11 USolomoni wasesenyusa indodakazi kaFaro emzini kaDavida, wayisa endlini ayeyakhele yona, ngoba wathi: Umkami kayikuhlala endlini kaDavida inkosi yakoIsrayeli, ngoba izindawo zingcwele umtshokotsho weNkosi oze kizo.

12 Ngalesosikhathi uSolomoni wanikela eNkosini iminikelo yokutshiswa phezu kwelathi leNkosi ayelakhile phambi kwekhulusif.

13 Ngitsho njengokumiselweg usuku ngosukuh, enikela njengokomlayo kaMozisi ngamasabatha, langokuthwasa kwezinyanga, langemikhosi emisiweyoi, kathathu ngomnyaka, ngomkhosi wesinkwa esingelamvubelo, langomkhosi wamaviki, langomkhosi wamadumbaj.

14 Njengesimiso sikaDavida uyise wasemisa izigaba zabapristi phezu kwenkonzo yabok, lamaLevil emilindweni yawo ukudumisa lokukhonza phambi kwabapristim njengodaba losuku ngosuku lwalon, labalindimasango ezigabeni zabo kusango ngesangoo; ngoba wayelaye njalo uDavida umuntu kaNkulunkulup.

15 Njalo kabaphambukanga emlayweni wenkosi kubapristi lamaLevi mayelana laluphi udaba kumbe mayelana lokuligugu.

16 Walungiswa-ke umsebenzi wonke kaSolomoni kuze kube lusuku lokubekwa kwesisekelo sendlu yeNkosi, njalo yaze yaphela: Indlu yeNkosi yaphelela.

17 Ngalesosikhathi uSolomoni waya eEziyoni-Geberi leElothi okhunjini lolwandle elizweni leEdoma.

18 UHuramu wasethumela kuye imikhumbi ngesandla sezinceku zakhe, lenceku ezazi ulwandle, zaya eOfiri kanye lenceku zikaSolomoni, zalanda khona igolide elingamathalenta* angamakhulu amane lamatshumi amahlanu, zaliletha enkosini uSolomoniq.

Indlovukazi yeShebha

9Indlovukazi yeShebha isizwile udumo lukaSolomoni yeza eJerusalema ukuhlola uSolomoni ngemibuzo enzima, ilexuku elikhulu kakhulu, lamakamela ethwele amakha legolide ngobunengi lamatshe aligugu; isifikile kuSolomoni yakhuluma laye konke okwakusenhliziyweni yayo.

2 USolomoni wayichasisela zonke indaba zayo, njalo kwakungekho lutho olwamcatshelayo uSolomoni angaluchasisanga kuyo.

3 Indlovukazi yeShebha isibonile inhlakanipho kaSolomoni, lendlu ayeyakhile,

4 lokudla kwetafula lakhe, lokuhlala kwenceku zakhe, lokuma kwezikhonzi zakhe, lezigqoko zazo, labaphathinkezo bakhe, lezigqoko zabo, lokwenyuka kwakhe enyuka ngakho endlini yeNkosi, kakusabanga lamoya kuyo.

5 Yasisithi enkosini: Wawuliqiniso umbiko engawuzwa elizweni lami ngendaba zakho langenhlakanipho yakho.

6 Kodwa kangiwakholwanga amazwi abo ngaze ngeza lamehlo ami akubona. Khangela-ke, bengingatshelwanga ingxenye yobukhulu benhlakanipho yakho; uyedlula umbiko engawuzwayo.

7 Ayajabula amadoda akho, njalo ziyajabula lezizinceku zakho ezimi phambi kwakho njalonjalo zisizwa inhlakanipho yakhoa.

8 Kabusiswe uJehova uNkulunkulu wakho othokoze ngawe ukukubeka esihlalweni sakhe sobukhosi ukuthi ube yinkosi kuJehova uNkulunkulu wakho. Ngoba uNkulunkulu wakho wamthanda uIsrayeli ukumqinisa kuze kube nininini, ngakho ukubekile waba yinkosi phezu kwabo ukuze wenze isahlulelo lokulungab.

9 Yasinika inkosi igolide elingamathalenta* alikhulu lamatshumi amabili, lamakha ngobunengi obukhulu, lamatshe aligugu. Kakuzanga kube khona anjengalawo amakha indlovukazi yeShebha eyawanika inkosi uSolomoni.

10 Futhi izinceku zikaHuramu lenceku zikaSolomoni ezaziletha igolide livela eOfiri, zaseziletha izigodo zama-aligumi* lamatshe aligugu.

11 Inkosi yasisenza ngezigodo zama-aligumi izikhwelo zendlu kaJehova lezendlu yenkosi, lamachacho lezigubhu zezintambo kwabahlabeleli. Kakuzanga kubonwe futhi okunjengalokho mandulo elizweni lakoJuda.

12 Inkosi uSolomoni yasinika indlovukazi yeShebha sonke isifiso sayo eyasicelayo, ngaphandle kwalokho ayekulethe enkosini. Yasiphenduka yaya elizweni layo yona lenceku zayoc.

Inotho kaSolomoni lodumo lwakhe

13 Isisindo segolide elalifika-ke kuSolomoni ngomnyaka owodwa sasingamathalenta* egolide angamakhulu ayisithupha lamatshumi ayisithupha lesithuphad,

14 ngaphandle kwalokho abakuletha kuvela kubathengisi labathengi; lawo wonke amakhosi eArabhiya lababusi belizwe baletha igolide lesiliva kuSolomoni.

15 Inkosi uSolomoni yasisenza izihlangu ezinkulu ezingamakhulu amabili ngegolide elikhandiweyo; yasebenzisa amashekeli angamakhulu ayisithupha egolide elikhandiweyo esihlangwini esisodwa esikhulu.

16 Lamahawu angamakhulu amathathu egolide elikhandiweyo; yasebenzisela ihawu elilodwa amashekeli angamakhulu amathathu. Inkosi yakubeka endlini yegusu leLebhanonie.

17 Inkosi yasisenza isihlalo sobukhosi esikhulu ngempondo zendlovu, yasinameka ngegolide elicwengekileyof.

18 Njalo isihlalo sobukhosi sasilezikhwelo eziyisithupha zesihlalo lesenabelo segolide sasixhunywe esihlalweni sobukhosi, lezeyamelo zengalo ngapha langapha endaweni yokuhlala, lezilwane ezimbili zimi eceleni kwezeyamelo zengalo.

19 Njalo kwakumi izilwane ezilitshumi lambili khona ngapha langapha ezikhwelweni eziyisithupha. Kakuzanga kwenziwe okunjalo lakuwuphi umbuso.

20 Lazo zonke izitsha zokunatha zenkosi uSolomoni zazingezegolide, lezitsha zonke zendlu yegusu leLebhanoni zazingezegolide elicwengekileyo; isiliva sasingabalwa njengolutho ensukwini zikaSolomonig.

21 Ngoba imikhumbi yenkosi yaya eTarshishi lezinceku zikaHuramu; kanye ngeminyaka emithathu imikhumbi yeTarshishi yeza ithwele igolide, lesiliva, impondo zezindlovu, lezindwangu, lamaphigaga.

22 Inkosi uSolomoni yaba nkulu kulawo wonke amakhosi omhlaba ngenotho langenhlakanipho.

23 Lawo wonke amakhosi omhlaba adinga ubuso bukaSolomoni ukuzwa inhlakanipho yakhe uNkulunkulu ayeyifake enhliziyweni yakhe.

24 Aseletha, ngulowo lalowo isipho sakhe, izitsha zesiliva, lezitsha zegolide, lezembatho, izikhali, lamakha, amabhiza, lezimbongolo; into yomnyaka ngomnyaka wayoh.

25 Njalo uSolomonii wayelezindlwana zamabhiza lezinqola ezizinkulungwane ezine, labagadi bamabhiza abazinkulungwane ezilitshumi lambili; wasekubeka emizini yezinqola, njalo lenkosini eJerusalemaj.

26 Wasebusa phezu kwawo wonke amakhosi kusukela eMfuleni kuze kube selizweni lamaFilisti, njalo kuze kube semngceleni weGibhithek.

27 Inkosi yasisenza isiliva eJerusalema laba njengamatshe, lemisedari wayenza yaba njengemikhiwa yesikhamore esesihotsheni, ngobunengil.

28 Basebekhuphela uSolomoni amabhiza eGibhithe lemazweni wonke.

Ukufa kukaSolomoni

29 Ezinye-ke zezindaba zikaSolomonim, ezokuqala lezokucinan, kazibhalwanga yini emazwini kaNathani umprofethio, lakusiprofethop sikaAhiya umShiloq, lemibonweni kaYedir umboni mayelana loJerobhowamu indodana kaNebatis?

30 USolomoni wasebusa eJerusalema phezu kukaIsrayeli wonke iminyaka engamatshumi amane.

31 USolomoni waselala laboyise, basebemngcwaba emzini kaDavida uyise. URehobhowamu indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Abantwana bakoIsrayeli bavukela indlu kaDavida

10URehobhowamu wasesiya eShekema ngoba uIsrayeli wonke wayeze eShekema ukumbeka abe yinkosia.

2 Kwasekusithi uJerobhowamu indodana kaNebati esizwa, owayeseGibhithe lapho ayebalekele khona ubuso bukaSolomoni inkosi, uJerobhowamu wabuya evela eGibhitheb.

3 Basebethumela bambiza; uJerobhowamu loIsrayeli wonke basebesiza, bakhuluma kuRehobhowamu besithi:

4 Uyihlo wenza ijogwe lethu laba lukhuni; ngakho-ke yenza ube lulanyana umsebenzi kayihlo olukhuni, lejogwe lakhe elinzima abesithwalise lona, njalo sizakukhonza.

5 Wasesithi kibo: Buyani kimi emva kwensuku ezintathu. Abantu basebehamba.

6 Inkosi uRehobhowamu yasicebisana labadala ababesima phambi kukaSolomoni uyise esaphila, isithi: Licebisa ukubuyisela mpendulo bani kulababantu?

7 Basebekhuluma kuye besithi: Uba uzalunga kulababantu, ubathokozise, ukhulume kibo amazwi amahle, bazakuba zinceku zakho insuku zonkec.

8 Kodwa wadela iseluleko sabadala abamcebisa ngaso, wacebisana lamajaha ayeyintanga yakhe, ayesima phambi kwakhe.

9 Wasesithi kuwo: Licebisa ukuthi sibuyisele mpendulo bani kulababantu, abakhulume kimi besithi: Yenza libe lulanyana ijogwe uyihlo alibeka phezu kwethu?

10 Amajaha ayeyintanga yakhe asekhuluma laye esithi: Uzakutsho njalo ebantwini abakhuluma kuwe besithi: Uyihlo wenza ijogwe lethu laba nzima, kodwa wena lenze libe lulanyana kithi; uzakutsho njalo kubo: Ucikilicane wami uqatha kulokhalo lukababa.

11 Ngakho-ke ubaba walethwesa ijogwe elinzima, kodwa mina ngizakwengezelela ejogweni lenu. Ubaba walijezisa ngeziswepu, kodwa mina ngabofezelad.

12 Ngakho uJerobhowamu labo bonke abantu beza kuRehobhowamu ngosuku lwesithathu njengokutsho kwenkosi isithi: Libuye kimi futhi ngosuku lwesithathu.

13 Inkosi yasibaphendula kalukhuni; inkosi uRehobhowamu yasidela iseluleko sabadala,

14 yakhuluma kubo njengeseluleko samajaha isithi: Ubaba wenza ijogwe lenu laba nzima, kodwa mina ngizakwengezelela kulo; ubaba walijezisa ngeziswepu, kodwa mina ngabofezelae.

15 Ngokunjalo inkosi kayibalalelanga abantu; ngoba inguquko yayivela kuNkulunkulu ukuze iNkosi iqinise ilizwi layo eyayilikhulume ngesandla sikaAhiya umShilo kuJerobhowamu indodana kaNebatif.

16 Lapho uIsrayeli wonke ebona ukuthi inkosi kayibalalelanga, abantu bayiphendula inkosi besithi: Silesabelo bani kuDavida? Njalo kasilalifa endodaneni kaJese. Ngulowo emathenteni akho, Israyeli; khathesi, zibonele indlu yakho, Davida. Ngakho uIsrayeli wonke waya emathenteni akhe.

17 Kodwa abantwana bakoIsrayeli ababehlala emizini yakoJuda, uRehobhowamu wabusa phezu kwabo.

18 Inkosi uRehobhowamu yasithuma uAdoramu owayengumphathi wezibhalwag; abantwana bakoIsrayeli basebemkhanda ngamatshe, wasesifa. Inkosi uRehobhowamu yaphangisa ukukhwela enqoleni ukubalekela eJerusalema.

19 Ngalokho uIsrayeli wayihlamuka indlu kaDavida kuze kube lamuhla.

11URehobhowamu esefikile eJerusalema wabuthanisa indlu yakoJuda leyakoBhenjamini, abakhethiweyo abazinkulungwane ezilikhulu lamatshumi ayisificaminwembili, abalwa impi, ukuze balwe loIsrayeli ukubuyisela umbuso kuRehobhowamu.

2 Kodwa ilizwi leNkosi lafika kuShemaya umuntu kaNkulunkulu lisithi:

3 Khuluma kuRehobhowamu indodana kaSolomoni, inkosi yakoJuda, lakuIsrayeli wonke koJuda lakoBhenjaminia, uthi:

4 Itsho njalo iNkosi: Kaliyikwenyuka njalo lingalwi labafowenu. Buyelani ngulowo endlini yakhe, ngoba linto yenziwe yimi. Basebelilalela ilizwi leNkosi, baphenduka ekuyenimelana loJerobhowamub.

Ukuphumelela kukaRehobhowamu

5 URehobhowamu wasehlala eJerusalema, wakha imizi eyizinqaba koJudac.

6 Wasesakha iBhethelehemad leEtamue leThekhowaf

7 leBeti-Zurig leSokoh leAdulamui

8 leGathij leMareshak leZifil

9 leAdorayimi leLakishim leAzekan

10 leZorao leAjalonip leHebroniq, eyayikoJuda lakoBhenjamini, imizi ebiyelweyo.

11 Waseqinisa izinqaba, wabeka abalawulimabutho kizo, leziphala zokudla lamafutha lewayini.

12 Lakuwo wonke umuzi lomuzi wabeka izihlangu ezinkulu lemikhonto, wayiqinisa kakhulukazi. Njalo uJuda loBhenjamini babengabakhe.

13 Labapristi lamaLevi ababekoIsrayeli wonke bazimisa kuye bevela kuyo yonke imingcele yabo.

14 Ngoba amaLevi atshiya amadlelo awo lemfuyo yabo, aya koJuda leJerusalemar, ngoba uJerobhowamu lamadodana akhe bawala ekusebenzeleni iNkosi njengabapristis;

15 wasezibekela abapristi bendawo eziphakemeyot, labamadimoniu, labamathole ayewenzilev.

16 Lemva kwawo kweza eJerusalema labo ababenikele inhliziyo yabo ukuyidinga iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, bevela kuzo zonke izizwe zakoIsrayeli, ukuyahlabela iNkosi, uNkulunkulu waboyisew.

17 Ngokunjalo bawuqinisa umbuso wakoJuda, benza uRehobhowamu indodana kaSolomoni waba lamandla iminyaka emithathu; ngoba bahamba endleleni kaDavida loSolomoni iminyaka emithathux.

18 URehobhowamu wasezithathela uMahalathi indodakazi kaJerimothi indodana kaDavida waba ngumkakhe, loAbihayili indodakazi kaEliyabi indodana kaJesey,

19 owamzalela amadodana, oJewushi loShemariya loZahamu.

20 Langemva kwakhe wathatha uMahakaz indodakazi kaAbisalomua, owamzalela oAbhiyab loAthayi loZiza loShelomithi.

21 URehobhowamu wasemthanda uMahaka indodakazi kaAbisalomu okwedlula bonke omkakhe labafazi bakhe abancinyane - ngoba wathatha abafazi abalitshumi lesificaminwembili, labafazi abancinyane abangamatshumi ayisithupha, wazala amadodana angamatshumi amabili lesificaminwembili lamadodakazi angamatshumi ayisithupha.

22 URehobhowamuc wasebeka uAbhiya indodana kaMahaka waba yinhloko ukubusa phakathi kwabafowabo, ngoba kwakuyikumenza inkosid.

23 Wenza ngokuhlakanipha, wasabalalisa kuwo wonke amadodana akhe emazweni wonke akoJuda lakoBhenjamini, kuwo wonke umuzi obiyelweyo, wawanika ukudla ngobunengie, wadinga inengi labafazif.

UShishaki uhlasela ilizwe lakoJuda

12Kwasekusithi uRehobhowamu eseqinise umbuso, eseziqinisilea, watshiya umlayo weNkosi, loIsrayeli wonke layeb.

2 Kwasekusithi ngomnyaka wesihlanu wenkosi uRehobhowamu, uShishaki inkosi yeGibhithe wenyuka wamelana leJerusalema, ngoba babephambukile eNkosinic,

3 elezinqola ezingamakhulu alitshumi lambili labagadi bamabhiza abazinkulungwane ezingamatshumi ayisithupha; labantu babengelakubalwa abeza laye bephuma eGibhithe, amaLibiyad, amaSukhi, lamaEthiyophiyae.

4 Wasethumba imizi ebiyelweyo eyayingeyakoJuda weza eJerusalemaf.

5 UShemaya umprofethi wasefika kuRehobhowamug lezikhulu zakoJuda ezazibuthene eJerusalema ngenxa kaShishaki, wathi kubo: Itsho njalo iNkosi: Lina lingilahlile, ngakho lami ngililahlele esandleni sikaShishakih.

6 Iziphathamandla zakoIsrayeli kanye lenkosi basebezithobai bathi: INkosi ilungilej.

7 INkosi isibona ukuthi bazithobilek, ilizwi leNkosi lafika kuShemaya lisithi: Bazithobile; kangiyikubabhubhisa, kodwa ngizabanika isilinganiso sokukhululwa, lolaka lwami kaluyikuthululelwa eJerusalema ngesandla sikaShishakil.

8 Kodwa bazakuba zinceku zakhe ukuze bazi inkonzo yami lenkonzo yemibuso yamazwem.

9 Ngakho uShishaki inkosi yeGibhithe wenyukela eJerusalema, wathatha okuligugu kwendlu kaJehova lokuligugu kwendlu yenkosin, wathatha konke; wathatha lezihlangu zegolide uSolomoni ayezenzileo.

10 Inkosi uRehobhowamu yasisenza izihlangu zethusi endaweni yazo, yazinikela ngaphansi kwesandla senduna zabalindi ababegcina umnyango wendlu yenkosi.

11 Kwasekusithi lapho inkosi ingena endlini kaJehova bafika abalindi bezithwele, bazibuyisela ekamelweni labalindi.

12 Isizithobile, ulaka lweNkosi lwaphenduka lwasuka kuyo ukuze ingayibhubhisi ngokuphelelelyo; futhi lakoJuda kwakulezinto ezinhle.

13 Inkosi uRehobhowamu yasiziqinisa eJerusalema, yabusap. Ngoba uRehobhowamu wayeleminyaka engamatshumi amane lanye lapho esiba yinkosiq, wabusa iminyaka elitshumi lesikhombisa eJerusalema, umuzi iNkosi eyayiwukhethile phakathi kwazo zonke izizwe zakoIsrayeli, ukubeka ibizo layo khona. Lebizo likanina lalinguNahama umAmonikazir.

14 Wasesenza okubi ngoba engalungisanga inhliziyo yakhe ukudinga iNkosi.

15 Lendaba zikaRehobhowamus, ezokuqala lezokucinat, kazibhalwanga yini ezindabeni zikaShemaya umprofethiu lezikaIdov umboniw mayelana lemibhalo yosendox, lezimpi zikaRehobhowamu loJerobhowamu zonke izinsuku?

16 URehobhowamu waselala laboyise, wangcwatshelwa emzini kaDavida. UAbhiya indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaAbhiya

13Ngomnyaka wetshumi lesificaminwembili wenkosi uJerobhowamu uAbhiya wasesiba yinkosi phezu kukaJudaa.

2 Wabusa iminyaka emithathu eJerusalema. Lebizo likanina lalinguMikhaya indodakazi kaUriyelib weGibeyac. Kwasekusiba khona impi phakathi kukaAbhiya loJerobhowamud.

3 UAbhiya wasehlela impi elebutho lamaqhawe empi, amadoda akhethiweyo azinkulungwane ezingamakhulu amane. UJerobhowamu wasehlela impi ukumelana laye elamadoda akhethiweyo azinkulungwane ezingamakhulu ayisificaminwembili, amaqhawe alamandlae.

4 UAbhiya wasesima entabeni iZemarayimif esentabeni yakoEfrayimig wathi: Ngizwa Jerobhowamu, loIsrayeli wonke!

5 Kakusikwenu yini ukwazi ukuthi iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli yanika uDavida umbuso phezu kukaIsrayeli phakadeh, kuye lakumadodana akhe ngesivumelwano setshwayii?

6 Kodwa uJerobhowamu indodana kaNebati, inceku kaSolomoni indodana kaDavida, wasukuma wavukela inkosi yakhej.

7 Kwasekubuthana kuye abantu abayizek, abantwana bakaBheliyalil, baziqinisa ukumelana loRehobhowamu indodana kaSolomoni, uRehobhowamu esesengumfana njalo ebuthakathaka ngenhliziyo engemelane labom.

8 Khathesi-ke lina lithi lizamelana lombuso weNkosi esandleni samadodana kaDavidan; futhi lilixuku elikhulu, kodwa lilamathole egolideo uJerobhowamu alenzela wona abe ngonkulunkulu.

9 Kalibaxotshanga yini abapristi beNkosi, amadodana kaAroni, lamaLevi, lazenzela abapristi njengezizwe zelizwep? Loba ngubani ozegcwalisa isandla sakhe ngejongosi, ithole lenkomo, lezinqama eziyisikhombisaq uba ngumpristi wabangeyisibo onkulunkulur.

10 Kodwa thina, iNkosi inguNkulunkulu wethu, kasiyidelanga; labapristi abayikhonzayo iNkosi bangamadodana kaAroni, lamaLevi asemsebenzinis.

11 Njalo bayahlabela iNkosi ikuseni ngekuseni lentambama ngentambama iminikelo yokutshiswat lempepha elephunga elimnandiu; lokulungisa izinkwa etafuleni elihlambulukileyovw, lokulumathisa uluthi lwesibane lwegolide lezibane zalox kusihlwa ngakusihlway. Ngoba thina sigcina umlindo weNkosi uNkulunkulu wethuz, kodwa lina liyidelile.

12 Ngakho khangelani, uNkulunkulu ulathi eyinhloko, labapristi bakhe belempondo zokukhalisa ukuhlaba umkhosi bemelene lania. Bantwana bakoIsrayeli, lingalwi leNkosi, uNkulunkulu waboyihlo, ngoba kaliyikuphumelelab.

13 Kodwa uJerobhowamu wayebhodise abacathameli ukuthi beze bengasemva kwabo. Ngakho babephambi kukaJuda, labacathameli bengemva kwaboc.

14 Lapho uJuda ephenduka, khangela-ke, impi yayimelene labo ngaphambili langemuva; basebekhala eNkosini, labapristi bakhalisa izimpondod,

15 labantu bakoJuda bamemeza; kwasekusithi ekumemezeni kwabantu bakoJuda uNkulunkulu watshaya oJerobhowamu loIsrayeli wonke phambi kukaAbhiya loJudae.

16 Abantwana bakoIsrayeli basebebaleka phambi kobuso bukaJuda, uNkulunkulu wasebanikela esandleni sabof.

17 UAbhiya labantu bakhe basebebatshaya ngokutshaya okukhulu; kwasekusiwa ababuleweyo koIsrayeli, amadoda akhethiweyo azinkulungwane ezingamakhulu amahlanu.

18 Ngokunjalo abantwana bakoIsrayeli bathotshiswa ngalesosikhathi, labantwana bakoJuda baba lamandla ngoba beyama eNkosini, uNkulunkulu waboyiseg.

19 UAbhiya wasexotshana loJerobhowamu, wathumba imizi kuye, iBhetheli lemizana yayoh, leJeshana lemizana yayo, leEfroni lemizana yayoi.

20 UJerobhowamu akabe esaba lamandla ensukwini zikaAbhiyaj. INkosi yasimtshayak, wafal.

21 Kodwa uAbhiya waziqinisa, wazithathela abafazi abalitshumi lane, wazala amadodana angamatshumi amabili lambili, lamadodakazi alitshumi lesithupham.

22 Ezinye-ke zezindaba zikaAbhiya, lezindlela zakhe, lamazwi akhe, kubhaliwe ezindabeni zomprofethi uIdon.

Ukubusa kukaAsa

14UAbhiya waselala laboyise, bamngcwabela emzini kaDavida. UAsa indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe. Ensukwini zakhe ilizwe laba lokuthula iminyaka elitshumia.

2 UAsa wasesenza okuhle lokulungileyo emehlweni eNkosi uNkulunkulu wakhe.

3 Ngoba wasusa amalathi owemzini lendawo eziphakemeyob, wadiliza insika eziyizithombe, wagamula izixukuc.

4 Wasesithi kuJuda kabayidinge iNkosi, uNkulunkulu waboyise, lokuthi bagcine umthetho lomlayo.

5 Wasesusa kuyo yonke imizi yakoJuda indawo eziphakemeyo lamalathi okutshisela impepha. Lombuso waba lokuthula phambi kwakhed.

6 Wasesakha imizi ebiyelweyo koJuda, ngoba ilizwe lalilokuthulae, njalo kungelampi laye ngaleyominyaka, ngoba iNkosi yamphumuzaf.

7 Wasesithi kuJuda: Asiyakheni limizi, siyizingelezele ngemiduli, lemiphotshongo, amasango, lemigoqo, ilizwe lisesephambi kwethug; ngoba siyidingile iNkosi uNkulunkulu wethu, siyidingile, yasinika ukuthula inhlangothi zonke. Basebesakha, baphumelelah.

8 Njalo uAsa wayelebutho labazinkulungwane ezingamakhulu amathathu abavela koJuda, bethwele ihawu lomkhonto, labazinkulungwane ezingamakhulu amabili lamatshumi ayisificaminwembili abavela koBhenjaminii bethwele isihlangu esikhulu benyathela idandili; bonke laba babengamaqhawe alamandlaj.

9 UZera umEthiyophiyak wasephuma ukumelana labo elebutho eliyinkulungwane yezinkulungwane lezinqola ezingamakhulu amathathu, wasefika eMareshal.

10 UAsa wasephuma ukumelana laye, bahlela impi esihotsheni seZefatham eMareshan.

11 UAsa wasekhala eNkosini uNkulunkulu wakheo wathi: Nkosi, kakusilutho kuwe ukunceda, loba kwabanengi loba kwabangelamandla; sisize, Nkosi Nkulunkulu wethup, ngoba seyeme kuweq; njalo ngebizo lakho sizemelana lalelixuku; Nkosi, wena unguNkulunkulu wethur; umuntu kangakwehlulis.

12 Ngakho iNkosi yawatshaya amaEthiyophiya1 phambi kukaAsa laphambi kukaJuda; amaEthiyophiya asebalekat.

13 UAsa labantu ababelaye baxotshana lawo kwaze kwaba seGerariu; kwasekusiwa kumaEthiyophiya okokuthi kakwaze kwaba lokuvuseleleka kiwo, ngoba acotshodiswa phambi kweNkosi laphambi kwebutho layo. Basebemuka lempango enengi kakhuluv.

14 Basebetshaya yonke imizi ezingelezele iGerariw, ngoba uvalo lweNkosi lwaluphezu kwayo. Basebephanga yonke imizi, ngoba kwakulempango enengi kiyox.

15 Basebetshaya lamathente ezifuyo, bathumba izimvu ezinengi lamakamela, babuyela eJerusalema.

Imvuselelo kaAsa

15UMoya kaNkulunkulua wasesehlela phezu kukaAzariya indodana kaOdedib.

2 Wasephuma ukuhlangabezana loAsa, wathi kuye: Ngilalela, Asa loJuda wonke loBhenjamini; iNkosi ilani liselayo. Uba-ke liyidinga, izafunyanwa yinic; kodwa uba liyilahla, izalilahlad.

3 Okwensuku ezinengi uIsrayeli wayengelaye uNkulunkulu weqinisoe, njalo engelaye umpristi ofundisayo, njalo engelawo umlayof.

4 Kodwa ekubandezelweni kwakhe waphendukela eNkosini, uNkulunkulu kaIsrayeli, basebemdinga, wasefunyanwa yibog.

5 Langalezozikhathi kwakungelakuthula kophumayo lakongenayo, ngoba inhlupheko ezinengi zaziphezu kwabo bonke abakhi bamazweh.

6 Basebephahlazwa, isizwe ngesizwe, lomuzi ngomuzi, ngoba uNkulunkulu wabahlupha ngayo yonke imbandezelo.

7 Ngakho lina qinanii, zingadangali izandla zenuj, ngoba kulomvuzo ngomsebenzi wenuk.

8 Lapho uAsa esizwa lamazwi lesiprofetho sikaOdedi umprofethi, waziqinisal, wasusa izinengiso elizweni lonke lakoJuda loBhenjaminim lemizini ayeyithumbile entabeni yakoEfrayimin, wavuselela ilathi leNkosi elalingaphambi kwekhulusi leNkosio.

9 Wasebuthanisa wonke uJuda loBhenjamini labemzini labo ababevela koEfrayimi loManase lakoSimeyoni; ngoba bawelela kuye bevela koIsrayeli ngobunengi lapho bebona ukuthi iNkosi uNkulunkulu wakhe yayilayep.

10 Basebebuthana eJerusalema ngenyanga yesithathu ngomnyaka wetshumi lanhlanu wokubusa kukaAsaq.

11 Basebehlabela iNkosi ngalolosuku okwempango ababeyilethile, inkabi ezingamakhulu ayisikhombisa lezimvu ezizinkulungwane eziyisikhombisar.

12 Basebengena esivumelwaneni sokudinga iNkosi, uNkulunkulu waboyise, ngenhliziyo yabo yonke langomphefumulo wabo wonkes.

13 Njalo wonke ongadingi iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli uzabulawa, kusukela komncinyane kusiya komkhulu, kusukela kowesilisa kusiya kowesifazanat.

14 Basebefunga eNkosini ngelizwi elikhulu langokumemeza langezimpondo langempondo zezinqamau.

15 AbakoJuda bonke bathokoza-ke ngesifungo, ngoba babefungile ngenhliziyo yabo yonke, beyidingile ngaso sonke isifiso sabov, yasifunyanwa yibow; ngakho iNkosi yabaphumuza inhlangothi zonkex.

16 Njalo mayelana loMahaka unina kaAsa inkosi, yamsusa ekubeni yindlovukazi, ngoba wayenzele isixuku into enengekayoy. UAsa wasegamula into yakhe enengekayo, wayichola, wayitshisela esifuleni iKidroniz.

17 Kanti indawo eziphakemeyo kazisuswanga koIsrayeli; lanxa kunjalo inhliziyo kaAsa yayiphelele insuku zakhe zonkea.

18 Wasengenisa endlini kaNkulunkulu izinto ezingcwele zikayise, lezinto zakhe ezingcwele, isiliva legolide lezitsha.

19 Kakusabanga khona impi kwaze kwaba ngumnyaka wamatshumi amathathu lanhlanu wokubusa kukaAsa.

Isivumelwano sikaAsa loBenihadadi

16Ngomnyaka wamatshumi amathathu lesithupha wokubusa kukaAsaa uBahasha inkosi yakoIsrayeli wenyuka emelana loJudab, wakha iRama ukuze angavumeli ophumayo longenayo kuAsa inkosi yakoJuda.

2 UAsa wasekhupha isiliva legolide esiphaleni senotho sendlu kaJehova lendlu yenkosi, wathumela kuBenihadadi inkosi yeSiriya owayehlala eDamaseko, esithi:

3 Kulesivumelwano phakathi kwami lawe laphakathi kukababa loyihlo; khangela, ngiyakuthumela isiliva legolide; hamba, yephula isivumelwano sakho loBahasha inkosi yakoIsrayeli ukuze enyuke asuke kimi.

4 UBenihadadi waseyilalela inkosi uAsa, wathuma induna zamabutho ayelawo ukuyamelana lemizi yakoIsrayeli, zasezitshaya iIjoni leDani leAbeli-Mayimic, lemizi yonke eyiziphala yakoNafithalid.

5 Kwasekusithi uBahasha esizwa wayekela ukwakha iRama, wawumisa umsebenzi wakhe.

6 UAsa inkosi wasethatha uJuda wonke, bathutha amatshe eRama lezigodo zayo uBahasha ayesakha ngakho; wasesakha ngakho iGeba leMizipa.

7 Ngalesosikhathi uHanani umboni wasefika kuAsa inkosi yakoJuda, wathi kuye: Ngoba weyeme enkosini yeSiriya, ungeyamanga eNkosini uNkulunkulu wakho, ngalokho ibutho lenkosi yeSiriya liphunyukile esandleni sakho.

8 AmaEthiyophiya lamaLibiya ayengeyisilo ibutho elikhulu, elezinqola labagadi bamabhiza abanengi kakhulu yini? Kanti lapho weyeme eNkosini, yawanikela esandleni sakho.

9 Ngoba iNkosi, amehlo ayo agijima aye le lale emhlabeni wonke ukuthi izitshengise ilamandla ngalabo abanhliziyo yabo iphelele kuyo. Wenze ngobuthutha kulokhu, ngoba kusukela khathesi kuzakuba lezimpi kuwe.

10 UAsa wasemcunukela umboni, wamfaka entolongweni, ngoba wamthukuthelela ngalokhu. UAsa wasecindezela abanye ebantwini ngalesosikhathi.

11 Khangela-ke, izindaba zikaAsae, ezokuqala lezokucina, khangela, zibhaliwe egwalweni lwamakhosi akoJuda lakoIsrayelif.

12 UAsa waba lomkhuhlane enyaweni zakhe, ngomnyaka wamatshumi amathathu lesificamunwemunye wokubusa kwakhe, umkhuhlane wakhe waze wakhula kakhulu; kanti lekuguleni kwakhe kayidinganga iNkosi, kodwa izinyangag.

13 UAsa waselala laboyise wafa ngomnyaka wamatshumi amane lanye wokubusa kwakheh.

14 Basebemngcwaba emangcwabeni akhe ayezigebhele wona emzini kaDavidai; bambeka embhedeni ayewugcwalise amaphunga amnandij lezinhlobonhlobo zamakhak, ayenziwe ngokuhlakanipha kwezingcitshi zamakhal; basebembasela umlilo omkhulu, omkhulukazim.

Ukuqiniswa kombuso kaJehoshafathi

17UJehoshafathi indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe; waziqinisa ukumelana loIsrayelia.

2 Wasebeka amabutho kuyo yonke imizi ebiyelweyo yakoJudab; wabeka lamabutho enqaba elizweni lakoJudac, lemizini yakoEfrayimi uyise uAsa ayeyithumbiled.

3 INkosi yasisiba loJehoshafathi, ngoba wahamba ngendlela zakuqala zikaDavida uyise, kabadinganga oBhali;

4 kodwa wadinga kuNkulunkulu kayise, wahamba ngemilayo yakhee, njalo kungenjengokwenza kukaIsrayelif.

5 Ngakho iNkosi yawuqinisa umbuso esandleni sakhe, loJuda wonke waletha izipho kuJehoshafathig; wasesiba lenotho lodumo ngobunengih.

6 Inhliziyo yakhe yasiphakama ezindleleni zeNkosi; futhi-ke wasusa indawo eziphakemeyoi lezixuku koJudaj.

7 Langomnyaka wesithathu wokubusa kwakhe wathuma kuziphathamandla zakhe, kuBeni-Hayili lakuObhadiya lakuZekhariya lakuNethaneli lakuMikhaya, ukufundisa emizini yakoJuda.

8 Kanye lazo-ke amaLevi, oShemaya loNethaniya loZebhadiya loAsaheli loShemiramothi loJehonathani loAdonija loTobija loTobi-Adonija, amaLevik; kanye labo-ke oElishama loJehoramu, abapristil.

9 Basebefundisa koJuda, belogwalo lomlayo weNkosi; babhoda kuyo yonke imizi yakoJuda, bafundisa abantu.

10 Kwasekusiba lokuyesaba iNkosi phezu kwayo yonke imibuso yamazwe ayehanqe uJuda, okokuthi kayilwanga loJehoshafathim.

11 Labanye bamaFilistin bamlethela uJehoshafathio iziphop, lesiliva lokuthela; amaArabhiya lawo amlethela imihlambi, inqama eziyizinkulungwane eziyisikhombisa lamakhulu ayisikhombisa, lezimpongo eziyizinkulungwane eziyisikhombisa lamakhulu ayisikhombisaq.

12 UJehoshafathi wayelokhu ekhula njalor, waze waba sengqongeni. Wasesakha koJuda izinqaba lemizi yeziphalas.

13 Wayelomsebenzi omnengi emizini yakoJuda, lamadoda empi, amaqhawe alamandla, eJerusalema.

14 Lala ngamanani awo ngezindlu zaboyise: KoJuda, induna zezinkulungwane, uAdina engumphathi, njalo kanye laye amaqhawe alamandla azinkulungwane ezingamakhulu amathathu;

15 leceleni kwakhe uJohanani umphathi, njalo kanye laye izinkulungwane ezingamakhulu amabili lamatshumi ayisificaminwembili;

16 leceleni kwakhe uAmasiya indodana kaZikiri, owazinikela ngesihle eNkosini, njalo kanye laye amaqhawe alamandla azinkulungwane ezingamakhulu amabilit.

17 LakoBhenjamini: UEliyada iqhawe elilamandla, njalo kanye laye izinkulungwane ezingamakhulu amabili, ezihlome ngedandili langesihlanguu;

18 leceleni kwakhe uJehozabadi, njalo kanye laye izinkulungwane ezilikhulu lamatshumi ayisificaminwembili, abahlomele impiv.

19 Laba babesebenzela inkosi ngaphandle kwalabo inkosi eyayibabeke emizini ebiyelweyo kuye wonke uJudaw.

UMikhaya ukhuluma ngokunqotshwa kukaAhabi loJehoshafathi

18Njalo uJehoshafathi wayelenotho lodumo ngobunengia; wahlangana ngobuhlobo loAhabib.

2 Ekupheleni kweminyaka wasesehlela kuAhabic eSamariyad. UAhabi wamhlabela izimvu lenkabi ngobunengi, labantu ababelaye, wamncenga ukuthi enyukelee eRamothi-Gileyadif.

3 UAhabi inkosi yakoIsrayeli wasesithi kuJehoshafathi inkosi yakoJuda: Uzahamba lami eRamothi-Gileyadi yini? Wasesithi kuye: Njengami unjalo wena, labantu bami banjengabantu bakho. Sizakuba lawe empini.

4 UJehoshafathi wasesithi enkosini yakoIsrayeli: Akubuze lamuhla ilizwi leNkosi.

5 Inkosi yakoIsrayeli yasibuthanisa abaprofethi, amadoda angamakhulu amane, yathi kubo: Sihambe yini eRamothi-Gileyadi empini kumbe ngiyekele? Basebesithi: Yenyuka, ngoba uNkulunkulu uzayinikela esandleni senkosi.

6 Kodwa uJehoshafathi wathi: Kasekho yini lapha umprofethi weNkosi ukuthi sibuze kuye?

7 Inkosi yakoIsrayeli yasisithi kuJehoshafathi: Kusekhona indoda eyodwa esingabuza ngayo eNkosini, kodwa mina ngiyamzonda ngoba kaprofethi lutho oluhle ngami, kodwa okubi zonke izinsuku zakhe; lo nguMikhaya indodana kaImla. UJehoshafathi wasesithi: Inkosi ingatsho njalo.

8 Inkosi yakoIsrayeli yasibiza umthenwa othile yathi: Landa masinyane uMikhaya indodana kaImla.

9 Njalo inkosi yakoIsrayeli loJehoshafathi inkosi yakoJuda babehlezi ngulowo lalowo esihlalweni sakhe sobukhosi, begqoke izembatho, behlezi ebaleni engenelweni lesango leSamariya, bonke abaprofethi beprofetha-ke phambi kwabo.

10 UZedekhiya indodana kaKhenahana wasezenzela impondo zensimbi, wathi: Itsho njalo iNkosi: Ngalezi uzahlaba amaSiriya uze uwaqede.

11 Labo bonke abaprofethi baprofetha njalo, besithi: Yenyukela eRamothi-Gileyadi uphumelele, ngoba iNkosi izayinikela esandleni senkosi.

12 Isithunywa esasiyebiza uMikhaya sakhuluma kuye sisithi: Khangela, amazwi abaprofethi ngamlomo munye mahle enkosini; ngakho ilizwi lakho ake lifanane lelomunye wabo, ukhulume okuhle.

13 Kodwa uMikhaya wathi: Kuphila kukaJehova, ngeqiniso lokho uNkulunkulu wami akutshoyo, lokho ngizakukhuluma.

14 Esefikile enkosini, inkosi yathi kuye: Mikhaya, siye eRamothi-Gileyadi empini kumbe ngiyekele yini? Wasesithi: Yenyukani, liphumelele, ngoba bazanikelwa esandleni senu.

15 Inkosi yasisithi kuye: Ngizakufungisa kuze kube yizikhathi ezingaki ukuze ungakhulumi kimi ngaphandle kweqiniso ebizweni leNkosi?

16 Wasesithi: Ngabona uIsrayeli wonke echithekile phezu kwezintaba njengezimvu ezingelamelusi; iNkosi yasisithi: Laba kabalamakhosi, kababuyele ngulowo endlini yakhe ngokuthula.

17 Inkosi yakoIsrayeli yasisithi kuJehoshafathi: Kangikutshelanga yini: Kayikuprofetha okuhle ngami kodwa okubi kuphela?

18 Wasesithi: Ngakho zwanini ilizwi leNkosi. Ngabona iNkosi ihlezi esihlalweni sayo sobukhosi, lexuku lonke lamazulu limi ngakwesokunene sayo langakwesokhohlo sayo.

19 INkosi yasisithi: Ngubani ozahuga uAhabi inkosi yakoIsrayeli ukuze enyuke awe eRamothi-Gileyadig? Omunye wasekhuluma esitsho ngokunjalo, lomunye esitsho ngokunjalo.

20 Kwasekuphuma umoya, wema phambi kweNkosi wathi: Mina ngizamhugah. INkosi yasisithi kuwo: Ngani?

21 Wasusithi: Ngizaphuma ngibe ngumoya wamanga emlonyeni wabo bonke abaprofethi bakhe. Yasisithi: Uzamhuga, njalo uzakuba lamandla; phuma wenze njaloi.

22 Ngakho-ke, khangela, iNkosi ifake umoya wamanga emlonyeni walababaprofethi bakho, njalo iNkosi ikhulume okubi ngawe.

23 UZedekhiya indodana kaKhenahana wasesondela, watshaya uMikhaya esihlathini, wathi: UMoya weNkosi wedlula ngandlela bani esuka kimi ukuthi akhulume lawe?

24 UMikhaya wasesithi: Khangela, uzabona ngalolosuku mhla uzangena ekamelweni phakathi kwekamelo ukuthi ucatshe.

25 Inkosi yakoIsrayeli yasisithi: Thathani uMikhaya, limbuyisele kuAmoni umbusi womuzi lakuJowashi indodana yenkosi,

26 lithi: Itsho njalo inkosi: Fakani lo entolongweni, limdlise isinkwa senhlupho lamanzi enhlupho ngize ngibuye ngokuthula.

27 UMikhaya wasesithi: Uba ubuya lokubuya ngokuthula, iNkosi izabe ingakhulumanga ngami. Wathi: Lalelani, bantu lonke.

28 Ngakho inkosi yakoIsrayeli loJehoshafathi inkosi yakoJuda benyukela eRamothi-Gileyadi.

29 Inkosi yakoIsrayeli yasisithi kuJehoshafathi: Ngizazifihla isimo, ngingene empini, kodwa wena gqoka izembatho zakho. Inkosi yakoIsrayeli yasizifihla isimo, basebengena empini.

30 Inkosi yeSiriya yayilayile-ke izinduna zenqola eyayilazo isithi: Lingalwi lomncane loba omkhulu, kodwa lenkosi yakoIsrayeli kuphela.

31 Kwasekusithi induna zezinqola zibona uJehoshafathi zona zathi: Yena uyinkosi yakoIsrayeli. Ngakho zamhanqela ukulwaj. Kodwa uJehoshafathi wahlaba umkhosi; iNkosi yasimsizakl. UNkulunkulu wazihuga zasuka kuyem.

32 Ngoba kwathi lapho induna zezinqola zibona ukuthi kwakungayisiyo inkosi yakoIsrayeli, zaphenduka ekuyilandeleni.

33 Umuntu othile wasedonsa idandili engananzelele, wahlaba inkosi yakoIsrayeli phakathi kwenhlangano lebhatshi lensimbi; yasisithi kumtshayeli wenqola: Phendula isandla sakho, ungikhuphe ebuthweni, ngoba ngilimele.

34 Impi yasikhula mhlalokho; inkosi yayisekelwe enqoleni iqondene lamaSiriya kwaze kwaba ntambama; yafa ngesikhathi sokutshona kwelanga.

Amazwi omprofethi uJehu

19UJehoshafathi inkosi yakoJuda wasebuyela endlini yakhe ngokuthula eJerusalemaa.

2 UJehu indodana kaHananib umboni wasephuma ukumhlangabezac, wathi enkosini uJehoshafathi: Unganceda yini omubi, uthande labo abazonda iNkosid? Ngenxa yalokhu-ke kulolaka phezu kwakho oluvela ebusweni beNkosie.

3 Loba kunjalo izinto ezinhle zitholwe kuwef, ngoba ususile izixuku elizwenig, walungisa inhliziyo yakho ukumdinga uNkulunkuluh.

4 UJehoshafathi wasehlala eJerusalema; wabuya waphuma wahamba phakathi kwabantu, kusukela eBherishebhai kusiya entabeni yakoEfrayimi, wababuyisela eNkosini, uNkulunkulu waboyisej.

UJehoshafathi umisa abahluleli

5 Wasemisa abahluleli elizwenik kuyo yonke imizi ebiyelweyo yakoJuda, kumuzi ngomuzil.

6 Wasesithi kubahluleli: Bonani elikwenzayo, ngoba kalehluleleli umuntu kodwa iNkosi, elani endabeni yokwahlulelam.

7 Ngakho-ke uvalo ngeNkosi kalube phezu kwenu, linanzelele likwenze, ngoba eNkosini uNkulunkulu wethu kakulabubin lokukhangela ubuso lokwemukela izivalamlomoo.

8 Futhi leJerusalema uJehoshafathi wasemisa abanye kumaLevi labapristi lakunhloko zaboyise zakoIsrayelip kusahlulelo seNkosi lakumibango, sebebuyele eJerusalemaq.

9 Wasebalaya esithi: Lizakwenza njalo ekuyesabeni iNkosir, ngobuqotho langenhliziyo epheleleyos.

10 Lawuphi umbango oza kini ovela kubafowenu abahlala emizini yabo, phakathi kwegazi legazi, phakathi komthetho lomlayo, izimiso lezahlulelot, lizabaxwayisa ukuze bangabi lecala eNkosiniu, lolaka lwehlele phezu kwenu laphezu kwabafowenuv. Lizakwenza njalo, futhi lingabi lacalaw.

11 Khangelani-ke, uAmariya umpristi oyinhloko uphezu kwenux kulo lonke udaba lukaJehovay, loZebhadiya indodana kaIshmayeli, umbusi wendlu yakoJuda, kulo lonke udaba lwenkosi; labaphathi amaLevi baphambi kwenu. Qinani likwenze; iNkosi-ke izakuba lolungileyoz.

UJehoshafathi unqoba amaMowabi lamaAmoni

20Kwasekusithi emva kwalokho abantwana bakoMowabia labantwana bakoAmonib belabanye ngaphandle kwamaAmoni beza bamelana loJehoshafathi empinic.

2 Kwasekusiza abanye babikela uJehoshafathi besithi: Kuyeza ixuku elikhulu ukumelana lawe elivela phetsheya kolwandle, eSiriya; khangela-ke, liseHazazoni-Tamarid, eyiEngedie.

3 UJehoshafathi wasesesaba, wamisa ubuso bakhe ukudinga iNkosif, wamemezela ukuzila ukudla kuye wonke uJudag.

4 UJuda wasezibuthanisa ukudinga eNkosini; lasemizini yonke yakoJuda baphuma beza ukudinga iNkosi.

5 UJehoshafathi wasesima ebandleni lakoJuda leJerusalema endlini yeNkosi phambi kweguma elitsha.

6 Wasesithi: Nkosi, Nkulunkulu wabobaba, wena kawusuye yini uNkulunkulu emazulwinih? Yebo, kawubusi yini kuyo yonke imibuso yezizwe? Lesandleni sakho kukhona amandla lengalo, ukuze kungabi khona ongamelana lawei.

7 KawusiNkulunkulu wethu yinij? Uxotshile abahlali balelilizwe elifeni phambi kwabantu bakho uIsrayeli, walinika inzalo kaAbrahamak umngane wakho kuze kube phakadel.

8 Basebehlala kilo, bakwakhela indawo engcwele kulo eyebizo lakho, besithi:

9 Uba kusehlela phezu kwethu ububi, inkemba, isahlulelo, loba umatshayabhuqe wesifo, loba indlalam, sizakuma phambi kwalindlu laphambi kwakhon (ngoba ibizo lakho likulindluo), sikhale kuwe ekubandezelekeni kwethu, uzakuzwa-ke usindise.

10 Ngakho-ke, khangela, abantwana bakoAmoni labakoMowabip labentabeni iSeyiriq ongavumanga ukuthi uIsrayeli adlule phakathi kwabo lapho besuka elizweni leGibhither, kodwa babafulathela kabababhubhisangas;

11 khangela-ke, basivuza beza ukuzasixotsha elifeni lakho owenze ukuthi silidlet.

12 Nkulunkulu wethu, kawuyikubahlulela yiniu? Ngoba amandla kawakho kithi okumelana lalelixuku elikhulu elize ukumelana lathi; njalo thina kasikwazi esingakwenza, kodwa amehlo ethu akuwev.

13 UJuda wonke wasesima phambi kweNkosi, lensane zabo, omkabo labantwana babo.

14 Khona uJahaziyeli indodana kaZekhariya indodana kaBhenaya indodana kaJeyiyeli indodana kaMathaniya, umLevi emadodaneni kaAsafiw, uMoya weNkosi wafika phezu kwakhe phakathi kwebandlax.

15 Wasesithi: Lalelani lonke bakoJuda labahlali beJerusalema, lawe nkosi Jehoshafathi; itsho njalo iNkosi kini: Lina lingesabi lingatshaywa luvalo ngenxa yalelixuku elikhuluy, ngoba impi kayisiyo yenu, kodwa ngekaNkulunkuluz.

16 Kusasa yehlani limelane labo; khangela, bayenyuka ngomqanso weZizi; lizabathola ekucineni kwesihotsha phambi kwenkangala yeJeruweli.

17 Kakusikwenu ukulwa kule impi; zimiseni lime, libone usindiso lweNkosi lania, Juda leJerusalema. Lingesabi lingatshaywa luvalob; kusasa phumani limelene labo, ngoba iNkosi izakuba lanic.

18 UJehoshafathi wasekhothamisa ikhanda emhlabathini, laye wonke uJuda labahlali beJerusalema bawa phambi kweNkosi, beyikhonza iNkosid.

19 AmaLevi kubantwana bakoKohathie lakubantwana bakoKora asesukuma ukudumisa iNkosif, uNkulunkulu kaIsrayeli, ngelizwi elikhulu eliphezulu.

20 Basebevuka ekuseni kakhulu, baphuma baya enkangala yeThekhowag; lekuphumeni kwabo uJehoshafathi wema wathi: Ngilalelani Juda labahlali beJerusalema. Kholwani eNkosini uNkulunkulu wenu, lizaqiniswa; likholwe kubaprofethi bayo, lizaphumelelah.

21 Esecebisene labantu wamisela iNkosi abahlabeleli, abazadumisa ubuhle bobungcwelei, ekuphumeni phambi kwabahlomileyo, besithi: Dumisani iNkosi, ngoba umusa wayo umi kuze kube ninininij.

22 Kwathi lapho beqalisa ukuhlabelela lokudumisa, iNkosi yabeka abacathamelik ukumelana labantwana bakoAmonil, uMowabi, lentaba iSeyiri, ababezemelana loJuda; basebetshaywa.

23 Ngoba abantwana bakoAmoni labakoMowabi basukuma bamelana labahlali bentaba yeSeyiri ukutshabalalisa lokuchitham; njalo sebebaqedile abahlali beSeyiri, bancedisa ngulowo umakhelwane wakhe encithakalwenin.

24 UJuda esefikile enqabeni yokulinda enkangala bakhangela ngasexukwini, khangela-ke, kwakulezidumbu eziwele emhlabathini; njalo kungekho ophephileyo.

25 UJehoshafathi labantu bakhe sebefikile ukuphanga impango bathola phakathi kwabo ngobunengi, impahla lazo, lezidumbu, lezinto eziligugu, baziphangela baze behluleka ukuzithwala. Njalo baba lensuku ezintathu bephanga impango ngoba yayinengio.

26 Njalo ngosuku lwesine babuthana esihotsheni seBeraka, ngoba lapho bayibusisa iNkosi; ngenxa yalokho babiza ibizo laleyondawo ngokuthi yisihotsha seBeraka kuze kube lamuhla.

27 Basebebuyela, wonke umuntu wakoJuda leJerusalema, loJehoshafathi enhlokweni yabo, ukuthi babuyele eJerusalema belentokozo, ngoba iNkosi yabathokozisa phezu kwezitha zabop.

28 Basebengena eJerusalema belezigubhu zezintambo lamachacho lezimpondo, baya endlini yeNkosiq.

29 Uvalo ngoNkulunkulu lwaselusiba phezu kwayo yonke imibuso yamazwe lapho besizwa ukuthi iNkosi yalwa lezitha zikaIsrayelir.

30 Ngakho umbuso kaJehoshafathi waba lokuthula, ngoba uNkulunkulu wakhe wamphumuza inhlangothi zonkes.

Ukubusa kukaJehoshafathi

31 UJehoshafathi wabusa-ke phezu kukaJuda; wayeleminyaka engamatshumi amathathu lanhlanu lapho esiba yinkosi, wabusa iminyaka engamatshumi amabili lanhlanu eJerusalema. Lebizo likanina lalinguAzuba indodakazi kaShilehi.

32 Wasehamba ngendlela kayise uAsa, kaphambukanga kuyo, esenza okulungileyo emehlweni eNkosit.

33 Lanxa kunjalo indawo eziphakemeyo kazisuswangau; ngoba abantu babelokhu bengalungisanga inhliziyo yabo kuNkulunkulu waboyisev.

34 Ezinye-ke zezindaba zikaJehoshafathi, ezokuqala lezokucina, khangela, zibhaliwe ezindabeni zikaJehu indodana kaHananiw ezagoqelwa egwalweni lwamakhosi akoIsrayelix.

35 Lemva kwalokho uJehoshafathi inkosi yakoJuda wazihlanganisa loAhaziya inkosi yakoIsrayeli owenza ngenkohlakalo ekwenzeniy.

36 Wasezihlanganisa laye ukwenza imikhumbi yokuya eTarshishi; basebeyenza imikhumbi eEziyoni-Geberi.

37 UEliyezeri indodana kaDodavahu weMaresha waseprofetha emelene loJehoshafathiz esithi: Ngoba uzihlanganise loAhaziya, iNkosi yephulile imisebenzi yakhoa. Ngakho imikhumbi yephuka, ayaze yenelisa ukuya eTarshishib.

Ukubusa kukaJoramu koJuda

21UJehoshafathi waselala laboyise, wangcwatshelwa kuboyise emzini kaDavida. UJoramu indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

2 Njalo wayelabafowabo, amadodana kaJehoshafathi, oAzariya, loJehiyeli, loZekhariya, loAzariya, loMikayeli, loShefathiya. Bonke laba babengamadodana kaJehoshafathi inkosi yakoIsrayelia.

3 Uyise wasebanika izipho ezinengi zesiliva lezegolide lezempahla eziligugub kanye lemizi ebiyelweyo koJudac; kodwa umbuso wawunika uJehoramu ngoba wayelizibulo.

4 UJehoramu esephakeme embusweni kayise waziqinisa, wabulala bonke abafowabo ngenkemba njalo lezinye zeziphathamandla zakoIsrayelid.

5 UJehoramu wayeleminyaka engamatshumi amathathu lambili esiba yinkosi, wabusa iminyaka eyisificaminwembili eJerusalemae.

6 Wasehamba ngendlela yamakhosi akoIsrayeli, njengokwenza kwendlu kaAhabi, ngoba indodakazi kaAhabi yayingumkakhe; wasesenza okubi emehlweni eNkosif.

7 Kodwa iNkosi kayithandanga ukuchitha indlu kaDavida ngenxa yesivumelwano eyayisenze loDavida, lanjengoba yayithe izanika yena lamadodana akhe isibane insuku zonke.

8 Ensukwini zakhe uEdoma wahlubuka wasuka phansi kwesandla sakoJuda, basebezibekela inkosi.

9 UJehoramu wasechapha lenduna zakhe lenqola zonke laye, wavuka ebusuku, wawatshaya amaEdoma ayezingelezele yena lenduna zenqolag.

10 UEdoma wahlubuka-ke wasuka phansi kwesandla sakoJuda kuze kube lamuhla. Khona iLibhina yahlubuka ngalesosikhathi yasuka phansi kwesandla sakhe, ngoba wayedelile iNkosi, uNkulunkulu waboyise.

11 Futhi yena wenza indawo eziphakemeyo entabeni zakoJuda, wenza abahlali beJerusalema baphingeh, waduhisa uJudai.

12 Kwasekufika kuye incwadi ivela kuElija umprofethi isithi: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaDavida uyihlo: Ngenxa yokuthi ungahambanga ezindleleni zikaJehoshafathi uyihloj lezindleleni zikaAsa inkosi yakoJudak,

13 kodwa uhambe ngendlela yamakhosi akoIsrayelil, wenza uJuda labahlali beJerusalema baphingem njengobuwule bendlu kaAhabin, futhi-ke ubulele abafowenu bendlu kayihloo ababengcono kulawep,

14 khangela, iNkosi izatshaya ngokutshaya okukhulu ebantwini bakho lebantwaneni bakho lakubomkakho, lakuyo yonke impahla yakho.

15 Lawe uzakuba semikhuhlaneni emikhulu ngesifo samathumbu akho, amathumbu akho aze aphume ngenxa yesifo usuku ngosukuq.

16 INkosi yasimvusela uJehoramu umoya wamaFilisti lamaArabhiya ayeseceleni kwamaEthiyophiya.

17 Asesenyukela koJuda ayifohlela athumba yonke impahla eyatholakala endlini yenkosi kanye lamadodana ayo labafazi bayo; kakwaze kwasala indodana kuyo ngaphandle kukaJehowahazi, icinathunjana lamadodana ayo.

18 Langemva kwakho konke lokho iNkosi yamtshaya emathunjini akhe ngomkhuhlane ongelaselaphor.

19 Kwasekusithi umnyaka ngomnyaka, langesikhathi sokuphuma kokucina kweminyaka emibili, amathumbu akhe aphuma ngomkhuhlane wakhe; ngakho wafa ngemikhuhlane emibis. Kodwa abantu bakhe kabambaselanga umlilo njengomlilo waboyiset.

20 Wayeleminyaka engamatshumi amathathu lambili esiba yinkosi, wabusa iminyaka eyisificaminwembili eJerusalema; wahamba engaloyisekiu. Basebemngcwabela emzini kaDavida, kodwa hatshi emangcwabeni amakhosiv.

Ukubusa kukaAhaziya koJuda

22Abahlali beJerusalema basebebeka uAhaziyaa indodana yakhe elicinathunjana waba yinkosi esikhundleni sakheb; ngoba iviyo elafikac lamaArabhiya enkambeni lalibulele bonke abadalad. Ngakho uAhaziya indodana kaJehoramu inkosi yakoJuda waba yinkosie.

2 UAhaziya wayeleminyaka engamatshumi amane lambili esiba yinkosi, wabusa umnyaka owodwa eJerusalemaf. Lebizo likanina lalinguAthaliya indodakazi kaOmrig.

3 Laye wahamba ngezindlela zendlu kaAhabi, ngoba unina wayengumelulekikazi wakhe ukwenza okubi.

4 Ngakho wenza okubi emehlweni eNkosi njengendlu kaAhabi, ngoba bona babengabeluleki bakhe emva kokufa kukayise, kwaba yikuchitheka kwakhe.

5 Futhi wahamba ngeseluleko sabo, wahamba loJehoramu indodana kaAhabi inkosi yakoIsrayeli waya empini emelene loHazayeli inkosi yeSiriya eRamothi-Gileyadi. AmaSiriya asemtshaya uJoramu.

6 Wasebuyela ukuyakwelatshwa eJizereyeli ngenxa yamanxeba ayewatshaywe eRama, ekulweni kwakhe loHazayeli inkosi yeSiriya. UAzariya indodana kaJehoramu inkosi yakoJuda wehlela ukubona uJehoramu indodana kaAhabi eJizereyeli, ngoba wayegula.

7 Lokubhujiswa kukaAhaziya kwakuvele kuNkulunkulu ngokuthi eze kuJoramuh. Ngoba ekufikeni kwakhe waphuma loJehoramu esiya kuJehu indodana kaNimshii, iNkosi eyayimgcobele ukuthi aqume indlu kaAhabij.

8 Kwasekusithi lapho uJehu esenza isahlulelo kundlu kaAhabik, wafica iziphathamandla zakoJuda lamadodana abafowabo bakaAhaziya ababesebenzela uAhaziya, wababulalal.

9 Wasedinga uAhaziya, basebembamba, ngoba wayecatshile eSamariya, bamletha kuJehum, bambulala, bamngcwaban, ngoba bathi: Uyindodana kaJehoshafathi owadinga iNkosi ngenhliziyo yakhe yonkeo. Ngakho indlu kaAhaziya yayingelamuntu wokugcina amandla ombusop.

UAthaliya uzibeka abe ngumbusi

10 Kwathi uAthaliya unina kaAhaziya ebone ukuthi indodana yakhe ifile, wasukuma wabhubhisa yonke inzalo yobukhosi yendlu yakoJuda.

11 Kodwa uJehoshabeyathi indodakazi yenkosi wathatha uJowashi indodana kaAhaziya, wameba emsusa phakathi kwamadodana enkosi ayebulawa, wambeka lomlizane wakhe endlini yokulala. Ngokunjalo uJehoshabeyathi indodakazi yenkosi uJehoramu, umkaJehoyada umpristi, ngoba yena wayengudadewabo kaAhaziya, wamfihla ebusweni bukaAthaliya ukuze angambulali.

12 Wasecatsha labo endlini kaNkulunkulu iminyaka eyisithupha; uAthaliya wabusa-ke phezu kwelizweq.

23Njalo ngomnyaka wesikhombisa uJehoyada waziqinisaa, wathatha induna zamakhulu ndawonye laye esivumelwaneni, oAzariya indodana kaJerohamu, loIshmayeli indodana kaJehohanani, loAzariyab indodana kaObedic, loMahaseya indodana kaAdaya, loElishafati indodana kaZikiri.

2 Basebebhodabhoda koJuda, baqoqa amaLevi kuyo yonke imizi yakoJuda lenhloko zaboyise bakoIsrayeli, beza eJerusalemad.

3 Ibandla lonke laselisenza isivumelwano lenkosi endlini kaNkulunkulu. Wasesithi kubo: Khangelani indodana yenkosi izabusa njengokutsho kweNkosi mayelana lamadodana kaDavidae.

4 Yilolu ulutho elizalwenza; ingxenye yesithathu yenu elingena ngesabatha, kubapristi lakumaLevi, bazakuba ngabalindi bemibundu;

5 lengxenye yesithathu izakuba sendlini yenkosi, lengxenye yesithathu esangweni lesisekelo; labo bonke abantu bazakuba semagumeni endlu kaJehovaf.

6 Kodwa kakungangeni muntu endlini yeNkosi ngaphandle kwabapristi lalabo abasebenzayo bamaLevig; bona bazangena ngoba bengcwele, kodwa bonke abantu bazagcina umlindo weNkosih.

7 LamaLevi azaphahla inkosi inhlangothi zonke, ngulowo lalowo elezikhali zakhe esandleni sakhe; lalowo ongenayo endlini uzabulawa. Kodwa yibani lenkosi ekungeneni kwayo lekuphumeni kwayo.

8 Ngakho amaLevi loJuda wonke benza njengakho konke uJehoyada umpristi ayekulayile. Zasezithatha, yileyo laleyo amadoda ayo angena ngesabatha kanye lalawo aphuma ngesabatha; ngoba uJehoyada umpristi wayengazikhululangai izigaba.

9 UJehoyada umpristi wasenika izinduna zamakhulu imikhonto lezihlangu ezinkulu lezihlangu ezazingezenkosi uDavida ezazisendlini kaNkulunkulu.

10 Wasemisa bonke abantu, langulowo elesikhali sakhe esandleni sakhe, kusukela kucele langakwesokunene lendlu kusiya kucele langakwesokhohlo lendlu, ngaselathini langasendlini, enkosini inhlangothi zonke.

11 Basebekhuphela phandle indodana yenkosi, bayithwalisa umqhele, bayipha ubufakazi, bayibeka yaba yinkosi. UJehoyada lamadodana akhe basebeyigcoba bathi: Kayiphile inkosi!

12 UAthaliya esizwa ilizwi labantu begijima bedumisa inkosi, weza ebantwini endlini kaJehovaj.

13 Wasebona, khangela-ke, inkosi yayimi ngasensikeni yayo engenelweni, lezinduna, lezimpondo ngasenkosini; labo bonke abantu belizwe bathokoza bavuthela izimpondo, labahlabeleli belezinto zokuhlabelela labafundisa ukudumisa. UAthaliya wasedabula izigqoko zakhe, wathi: Umvukela! Umvukela!

14 UJehoyada umpristi wasekhupha izinduna zamakhulu ezazibekwe phezu kwebutho, wathi kuzo: Mkhupheni limsuse phakathi kwamaviyo; lomlandelayo uzabulawa ngenkemba. Ngoba umpristi wayethe: Lingambulaleli endlini kaJehova.

15 Zasezimbamba ngezandla, wasesiya engenelweni lesango lamabhiza endlini yenkosi, zambulalela khonak.

16 UJehoyada wasesenza isivumelwano phakathi kwakhe labantu bonke lenkosi ukuthi babe ngabantu bakaJehova.

17 Bonke abantu basebesiya endlini kaBhali, bayidiliza, baphahlaza lamalathi akhe lezithombe zakhe, babulala uMathani umpristi kaBhali phambi kwamalathil.

18 UJehoyada wasemisa izikhundla zendlu yeNkosi ngesandla sabapristi, amaLevim, uDavida ayebahlukanisile endlini yeNkosi ukunikela iminikelo yokutshiswa yeNkosin, njengokubhaliweyo emlayweni kaMozisio, ngenjabulo langokuhlabela, njengokumisa1 kukaDavida.

19 Wasebeka abalindi bamasango emasangweni endlu yeNkosi ukuze kungangeni muntu ongcolileyo ngolutho loba luphip.

20 Wasethatha izinduna zamakhulu leziphathamandla lababusi phakathi kwabantu labo bonke abantu belizwe, wayehlisa inkosi isuka endlini kaJehova; basebengena endlini yenkosi ngaphakathi kwesango elingaphezulu, bayihlalisa inkosi esihlalweni sobukhosi sombusoq.

21 Labo bonke abantu belizwe bathokoza; lomuzi waba lokuthula sebembulele uAthaliya ngenkemba.

Ukubusa kukaJowashi koJuda

24UJowashi wayeleminyaka eyisikhombisa esiba yinkosi, wabusa iminyaka engamatshumi amane eJerusalema. Lebizo likanina lalinguZibiya weBherishebhaa.

2 UJowashi wasesenza okuqondileyo emehlweni eNkosib insuku zonke zikaJehoyada umpristic.

3 UJehoyada wasemthathela abafazi ababili; wasezala amadodana lamadodakazid.

4 Kwasekusithi emva kwalokho kwaba senhliziyweni kaJowashi ukuvuselela indlu yeNkosie.

5 Wasebuthanisa abapristi lamaLevi, wathi kibo: Phumani liye emizini yakoJuda, liqoqe kuIsrayeli wonke imali yokulungisa indlu kaNkulunkulu wenu umnyaka ngomnyaka; lina-ke, luphangiseleni udabaf. Kodwa amaLevi kawaphangisangag.

6 Inkosi yasibiza uJehoyada inhloko, yathi kuye: Kungani ungabizanga kumaLevi ukuthi alethe esusa koJuda laseJerusalema umthelo kaMozisi inceku yeNkosih, lowebandla lakoIsrayeli okwethente lobufakazii?

7 Ngoba amadodana kaAthaliya okhohlakeleyo afohlela endlini kaNkulunkuluj, futhi-ke ayesebenzisele oBhali zonke izinto ezingcwele zendlu yeNkosik.

8 Inkosi yasilaya, asesenza ibhokisi elilodwa, alibeka esangweni lendlu kaJehova phandlel.

9 Asesenza isimemezelo koJuda laseJerusalema ukuthi balethe eNkosini umthelo kaMozisi inceku kaNkulunkulu owabekwa phezu kukaIsrayeli enkangalam.

10 Zonke iziphathamandla labo bonke abantu basebethokoza, baletha baphosela ebhokisini baze baqeda.

11 Kwakusithi-ke ngesikhathi eletha ibhokisi kumhloli wenkosi ngesandla samaLevi, lalapho ebona ukuthi kulemali enengi, umabhalane wenkosi lenduna yompristi oyinhloko beze balithulule ibhokisi, balithathe balibuyisele endaweni yalo. Benza njalo-ke insuku ngensuku, baqoqa imali ngobunengi.

12 Inkosi loJehoyada basebeyinika abenzi bomsebenzi wenkonzo wendlu kaJehova, baqatsha abakha ngamatshe lababazi ukuvuselela indlu kaJehova, njalo labakhandi bensimbi lethusi ukuqinisa indlu kaJehovan.

13 Ngakho abenzi bomsebenzi basebenza, kwaze kwathi ukuvuselelwa komsebenzi kwaqhubeka ngesandla sabo, bayimisa indlu kaNkulunkulu ngesilinganiso sayo, bayiqinisa.

14 Kwathi sebeqedile baletha imali eseleyo phambi kwenkosi loJehoyada, abenza ngayo izitsha zendlu kaJehova, izitsha zenkonzo lezokunikela, lezinkezo, lezitsha zegolide lezesilivao. Basebenikela njalonjalo iminikelo yokutshiswa endlini kaJehova zonke izinsuku zikaJehoyadap.

15 UJehoyada waseguga wenela ngezinsuku, wafa; wayeleminyaka elikhulu lamatshumi amathathu ekufeni kwakheq.

16 Basebemngcwabela emzini kaDavida lamakhosi, ngoba wayenze okulungileyo koIsrayeli lakuNkulunkulu lendlu yakher.

17 Emva kokufa kukaJehoyada iziphathamandla zakoJuda zasezisiza zakhothama phambi kwenkosi; khona inkosi yazilalela.

18 Basebeyitshiya indlu yeNkosi, uNkulunkulu waboyise, bakhonza izixukus lezithombet. Kwasekusehlela ulaka phezu kukaJuda leJerusalema ngenxa yalelicala labou.

19 Kodwa yathuma abaprofethi phakathi kwabo ukubabuyisela eNkosiniv; basebefakaza bemelene labo, kodwa kababekanga indlebew.

20 UMoya kaNkulunkulu wasesembesa uZekhariya indodana kaJehoyada umpristi owema ngaphezu kwabantu, wathi kibo: Utsho njalo uNkulunkulu: Kungani liseqa imilayo yeNkosi ukuze lingaphumelelix? Ngoba liyitshiyile iNkosi, layo ilitshiyiley.

21 Basebemenzela ugobe, bamkhanda ngamatshe ngomlayo wenkosiz, egumeni lendlu kaJehovaa.

22 Ngokunjalo uJowashi inkosi kawukhumbulanga umusa uJehoyada uyise ayemenzele wona, kodwa wabulala indodana yakheb. Lalapho esifa wathi: INkosi kayibonec ikufuned.

23 Kwasekusithi ekuthwaseni komnyaka ibutho leSiriya lenyuka lamelana layee; basebefika koJuda leJerusalema, babhubhisa zonke iziphathamandla zabantu ebantwini, bathumela yonke impango yazo enkosini yeDamasekof.

24 Lanxa ibutho lamaSiriya leza lilamadoda amalutshwana, kanti iNkosi yanikela esandleni sawo ibutho elikhulu kakhulu, ngoba babeyitshiyile iNkosi uNkulunkulu waboyiseg. Ngalokho benza izigwebo kuJowashih.

25 Kwathi sebesukile kuye, ngoba bemtshiye esemikhuhlaneni emikhului, inceku zakhe zamenzela ugobej ngenxa yegazi lamadodana kaJehoyada umpristi, zambulalela embhedeni wakhe, wasesifa; basebemngcwabela emzini kaDavidak, kodwa kabamngcwabanga emangcwabeni amakhosil.

26 Lalaba yibo ababemenzele ugobe: OZabadi indodana kaShimeyathi umAmonikazi, loJehozabadi indodana kaShimirithi umMowabikazi.

27 Mayelana lamadodana akhe, lobukhulu bomthwalo phezu kwakhe, lokumiswa kwendlu kaNkulunkulu, khangela, kubhaliwe endabeni yogwalo lwamakhosi. UAmaziya indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhem.

Ukubusa kukaAmaziya

25UAmaziya eseleminyaka engamatshumi amabili lanhlanu waba yinkosi; wabusa iminyaka engamatshumi amabili lesificamunwemunye eJerusalema. Lebizo likanina lalinguJehowadani weJerusalemaa.

2 Wasesenza okuqondileyo emehlweni eNkosi, kodwa kungeyisikho ngenhliziyo epheleleyob.

3 Kwasekusithi umbuso usuqinisiwe kuye, wabulala inceku zakhe ezazibulele inkosi uyise.

4 Kodwa kababulalanga abantwana bazo, kodwa wenza njengokubhaliweyo emlayweni wogwalo lukaMozisi lapho iNkosi eyalaya khona isithi: Oyise kabayikufa ngenxa yabantwana, labantwana kabayikufa ngenxa yaboyise, kodwa wonke uzafela isono sakhe.

5 UAmaziya wasebuthanisa uJuda, wabamisa ngokwendlu yaboyise baba zinduna zezinkulungwane lezinduna zamakhulu, kuye wonke uJuda loBhenjamini. Wababala kusukela koleminyaka engamatshumi amabili kusiya phezuluc, wabathola bezinkulungwane ezingamakhulu amathathu zabakhethiweyo, abaphuma impid, ababamba umkhonto lesihlangu esikhulue.

6 Wabuya waqatsha koIsrayeli amaqhawe alamandla azinkulungwane ezilikhulu ngamathalenta* esiliva alikhulu.

7 Kodwa kwafika umuntu kaNkulunkulu kuye, esithi: Nkosi, ibutho lakoIsrayeli kalingahambi lawe, ngoba iNkosi kayilaye uIsrayeli, kusitsho bonke abantwana bakoEfrayimif.

8 Kodwa uba uhamba, kwenze, qinela impi; uNkulunkulu uzakwenza ukhubeke phambi kwesithag; ngoba kulamandla kuNkulunkulu okusizah lokukhubekisai.

9 UAmaziya wasesithi emuntwini kaNkulunkulu: Pho, senzeni ngamathalenta* alikhulu engiwanike iviyo lakoIsrayeli? Umuntu kaNkulunkulu wasesithi: INkosi ilokunengi kulalokhu okokukunika.

10 UAmaziya wasebehlukanisa, kusitsho iviyo elalifike kuye livela koEfrayimi, ukuze baye endaweni yabo. Ngakho ulaka lwabo lwamvuthela kakhulu uJuda, babuyela endaweni yabo bevutha ulaka.

11 UAmaziya waseziqinisa, wakhokhela abantu bakhe, waya esihotsheni setshwayi, watshaya abantwana beSeyiri, izinkulungwane ezilitshumi.

12 Abantwana bakoJuda basebethumba abazinkulungwane ezilitshumi abaphilayo, babasa engqongeni yeliwa, babaphosa besengqongeni yeliwa, baze baphahlazeka bonke.

13 Kodwa abantu beviyo uAmaziya ayelibuyisele emuva ukuthi bangahambi laye empini, bahlasela imizi yakoJuda, kusukela eSamariya kuze kube seBhethi-Horoni, batshaya abazinkulungwane ezintathu zabo, baphanga impango enengi.

14 Kwasekusithi emva kokubuya kukaAmaziya ekutshayeni amaEdoma, waletha onkulunkuluj babantwana beSeyirik, wabamisa baba ngonkulunkulu bakhe, wabakhothamela, wabatshisela impepha.

15 Ngalokhu ulaka lweNkosi lwamvuthela uAmaziya, yathuma kuye umprofethi owathi kuye: Ubadingelani onkulunkulu babantu abangophulanga abantu babo esandleni sakhol?

16 Kodwa kwathi ekhuluma laye, wathi kuye: Sikubekile yini ukuthi ube ngumeluleki wenkosi? Ziyekelele! Kungani bezakutshayam? Umprofethi waseyekela wathi: Ngiyazi ukuthi uNkulunkulu unqume ukukubhubhisa, ngoba wenze lokhu, kawulalelanga iseluleko samin.

17 UAmaziya inkosi yakoJuda wasethatha iseluleko, wathumela kuJowashi indodana kaJehowahazi indodana kaJehu, inkosi yakoIsrayeli, esithi: Woza, sikhangelane ubusoo.

18 UJowashi inkosi yakoIsrayeli wasethumela kuAmaziya inkosi yakoJuda esithi: Ukhula oluhlabayo oluseLebhanoni lwathumela emsedarini oseLebhanoni lusithi: Phana indodana yami indodakazi yakho ibe ngumkayo; kodwa isilo seganga esasiseLebhanoni sedlula, salugxoba ukhula oluhlabayo.

19 Uthi: Khangela, uyitshayile iEdoma; ngakho inhliziyo yakho iyakuphakamisa ukuthi uzincome; khathesi hlala endlini yakho; kungani uzazingenisa ebubini ukuze uwe, wena loJuda elawe?

20 Kodwa uAmaziya kalalelanga; ngoba kwakungokukaNkulunkulu ukuze abanikele esandleni sabop, ngoba babedinge onkulunkulu beEdomaq.

21 UJowashi inkosi yakoIsrayeli wasesenyuka, bakhangelana ubuso, yena loAmaziya inkosi yakoJuda, eBeti-Shemeshi engeyakoJuda.

22 UJuda wasetshaywa phambi kukaIsrayeli, babaleka, ngulowo waya ethenteni lakhe.

23 UJowashi inkosi yakoIsrayeli wasembamba uAmaziya inkosi yakoJuda, indodana kaJowashi, indodana kaJehowahazi, eBeti-Shemeshir, wamletha eJerusalema, wadilizela phansi okomduli weJerusalema, kusukela esangweni lakoEfrayimi kuze kube sesangweni lengonsi, izingalo ezingamakhulu amanes.

24 Wasethatha lonke igolide lesiliva, lezitsha zonke ezatholakala endlini kaNkulunkulut kuObedi-Edoma, lokuligugu kwendlu yenkosi, labayisibambiso, wabuyela eSamariyau.

25 UAmaziya indodana kaJowashi inkosi yakoJuda wasephila iminyaka elitshumi lanhlanu emva kokufa kukaJowashi indodana kaJehowahazi inkosi yakoIsrayeliv.

26 Ezinye-ke zezindaba zikaAmaziya, ezokuqala lezokucina, khangela, kazibhalwanga yini egwalweni lwamakhosi akoJuda lawakoIsrayeliw?

27 Njalo kusukela esikhathini uAmaziya aphambuka ngaso ekulandeleni iNkosi bamenzela ugobe eJerusalema; wasebalekela eLakishi; kodwa bathumela emva kwakhe eLakishi, bambulalela khona.

28 Basebemthwala ngamabhiza, bamngcwaba kuboyise emzini kaJuda.

Ukubusa kukaUziya

26Bonke abantu bakoJuda basebethatha uUziya owayeleminyaka elitshumi lesithupha, bambeka waba yinkosi esikhundleni sikayise uAmaziya.

2 Yena wakha iElothi, wayibuyisela koJuda emva kokulala kwenkosi laboyise.

3 U-Uziya wayeleminyaka elitshumi lesithupha lapho esiba yinkosi; wabusa iminyaka engamatshumi amahlanu lambili eJerusalemaa. Lebizo likanina lalinguJekoliya weJerusalema.

4 Wasesenza okuqondileyo emehlweni eNkosi njengakho konke uAmaziya uyise ayekwenzileb.

5 Njalo wayemdinga uNkulunkulu ensukwini zikaZekhariyac owayelokuqedisisa emibonweni kaNkulunkulu; langezinsuku zokudinga kwakhe iNkosi, uNkulunkulu wamphumelelisad.

6 Wasephuma walwa lamaFilistie, wadilizela phansi umduli weGathif lomduli weJabineg lomduli weAshidodih, wakha imizi eAshidodi laphakathi kwamaFilisti.

7 UNkulunkulu wasemsiza ukumelana lamaFilistii, lokumelana lamaArabhiya ayehlala eGuri-Bhalij, lamaMewunik.

8 AmaAmonil asesipha umthelo kuUziyam, lebizo lakhe lahamba laze lafika engenelweni leGibhithe, ngoba waziqinisa waze waba sengqongeni.

9 Futhi uUziya wakha imiphotshongo eJerusalema esangweni lengonsin lesangweni lesigodio lengonsini, wayiqinisap.

10 Wakha lemiphotshongo enkangala, wagebha imithombo eminengi, ngoba wayelenkomo ezinengi esihotsheni kanye lemagcekeniq, abalimir lezisebenzi zezivini ezintabenis leKharmelit, ngoba wayengothanda umhlabathi.

11 Futhi uUziya wayelebutho elilwayo eliphuma impi ngamaviyou ngokwenani lokubalwa kwabo ngesandla sikaJeyiyeli umabhalane loMahaseya umbusi phansi kwesandla sikaHananiya, omunye wezinduna zenkosiv.

12 Inani lonke lezinhloko zaboyise lamaqhawe alamandla lalizinkulungwane ezimbili lamakhulu ayisithupha.

13 Laphansi kwesandla sazo kwakulamandla ebutho elizinkulungwane ezingamakhulu amathathu lesikhombisa lamakhulu amahlanu elalisilwa ngamandla obuqhawe ukusiza inkosi limelene lesithaw.

14 U-Uziya wasebalungisela, ibutho lonke, izihlangux lemikhontoy lamakhowaz lamabhatshi ensimbiab lamadandili lamatshe ezavuthac.

15 EJerusalema wasesenza imitshina, eyaqanjwa ngohlakaniphileyod, ukuthi ibe phezu kwemiphotshongo laphezu kwezingonsi ukuphosa ngemitshoko langamatshe amakhulu. Lebizo lakhe laphuma laze laba khatshana, ngoba wasizwa ngokumangalisayo waze waqinae.

16 Kodwa eseqinilef, inhliziyo yakhe yaziphakamisela encithakalweni. Ngoba waphambuka eNkosini uNkulunkulu wakheg, wasengena ethempelini leNkosih ukuze atshise impephai phezu kwelathi lempephaj.

17 UAzariya umpristi wasengena emva kwakhe elabapristi beNkosi abangamatshumi ayisificaminwembilik, amadoda alamandlal.

18 Basebemelana loUziya inkosi, bathi kuye: Kakusikho okwakho, Uziya, ukutshisela iNkosi impepham, kodwa ngokwabapristi, amadodana kaAroni abehlukaniselwe ukutshisa impepha. Phuma endaweni engcwele, ngoba uphambukile; njalo kakusikho kodumo lwakho oluvela eNkosini uNkulunkulun.

19 Wasethukuthela uUziya, njalo kwakulodengezi esandleni sakhe ukuze atshise impepha; esebathukuthelele abapristi, kwabonakala ubulephero ebunzini lakhe phambi kwabapristi endlini yeNkosi, ngaphezu kwelathi lempephao.

20 UAzariya umpristi oyinhloko labo bonke abapristi basebemkhangela, khangela-ke, wayelobulephero ebunzini lakhe; basebemkhupha lapho masinyanep, yebo laye uqobo waphangisa ukuphumaq, ngoba iNkosi yayimtshayiler.

21 U-Uziya inkosi waba ngumlephero kwaze kwaba lusuku lokufa kwakhe; wahlala endlini eyehlukanisiweyo engumlephero, ngoba waqunywa wasuka endlini kaJehova. Njalo uJothamu indodana yakhe wayephezu kwendlu yenkosi, esahlulela abantu belizwe.

22 Ezinye-ke zezindaba zikaUziya, ezokuqala lezokucinas, uIsaya umprofethi, indodana kaAmozi, wazibhalat.

23 U-Uziya waselala laboyise; basebemngcwaba kuboyise ensimini yokungcwaba eyayingeyamakhosi, ngoba bathi: Ungumlephero. UJothamu indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakheu.

Ukubusa kukaJothamu

27UJothamu wayeleminyaka engamatshumi amabili lanhlanu esiba yinkosi; wasebusa iminyaka elitshumi lesithupha eJerusalema. Lebizo likanina lalinguJerusha, indodakazi kaZadokia.

2 Wasesenza okuqondileyo emehlweni eNkosi njengokwenza konke kukaUziya uyise; kodwa kangenanga ethempelini leNkosi; labantu babelokhu besenza ngokonakalab.

3 Yena wakha isango eliphezulu lendlu yeNkosic, wakha okunengi emdulini weOfelid.

4 Futhi wakha imizi entabeni zakoJuda, lemaguswini wakha izinqaba lemiphotshongoe.

5 Yena wesesilwa lenkosi yabantwana bakoAmonif, wabanqoba; abantwana bakoAmoni basebemnika ngalowomnyaka amathalenta esiliva alikhulu, lamakhori* engqoloyi azinkulungwane ezilitshumi, lezinkulungwane ezilitshumi zebhali*. Lokhu abantwana bakoAmoni bakubuyisela kuye, langomnyaka wesibili langowesithathug.

6 Ngokunjalo uJothamu waziqinisa, ngoba walungisa izindlela zakhe phambi kweNkosi uNkulunkulu wakheh.

7 Ezinye-ke zezindaba zikaJothamu, lazo zonke izimpi zakhe, lezindlela zakhe, khangela, zibhaliwe egwalweni lwamakhosi akoIsrayeli lawakoJudai.

8 Wayeleminyaka engamatshumi amabili lanhlanu esiba yinkosi, wabusa iminyaka elitshumi lesithupha eJerusalemaj.

9 UJothamu waselala laboyise, basebemngcwabela emzini kaDavida; uAhazi indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhek.

Ukubusa kukaAhazi

28UAhazi wayeleminyaka engamatshumi amabili esiba yinkosi; wabusa iminyaka elitshumi lesithupha eJerusalema. Kodwa kenzanga okuqondileyo emehlweni eNkosi, njengoDavida uyisea.

2 Ngoba wahamba ezindleleni zamakhosi akoIsrayeli, wasesenzela oBhalib izithombe ezibunjwe ngokuncibilikisac.

3 Yena watshisa impepha esihotsheni sendodana kaHinomud, watshisa lamadodana akhe emlilweni, njengokwamanyala ezizwe iNkosi eyazixotsha elifeni phambi kwabantwana bakoIsrayelie.

4 Wanikela imihlatshelo watshisa impepha endaweni eziphakemeyo laphezu kwamaqaqa langaphansi kwaso sonke isihlahla esiluhlaza.

5 Ngakho iNkosi uNkulunkulu wakhe yamnikela esandleni senkosi yeSiriya; asemtshaya, athumba kuye abathunjiweyo abanengi, abasa eDamasekof. Futhi wanikelwa esandleni senkosi yakoIsrayeli eyamtshaya ngokutshaya okukhulu.

6 Ngoba uPheka indodana kaRemaliyag wabulala koJuda abazinkulungwane ezilikhulu lamatshumi amabili ngasuku lunye, bonke bengamadoda alamandla, ngoba babeyidelile iNkosi uNkulunkulu waboyise.

7 UZikiri iqhawe lakoEfrayimi wasebulala uMahaseya indodana yenkosih loAzirikamu umphathi wendlu loElkana owesibili enkosinii.

8 Abantwana bakoIsrayeli basebethumba kubafowabo abazinkulungwane ezingamakhulu amabili, abesifazana, amadodana, lamadodakazi; baphanga lempango enengi kibo, bayiletha impango eSamariyaj.

9 Kodwa kwakukhona lapho umprofethi weNkosi obizo lakhe lalinguOdedi; wasephuma phambi kwebutho elalisiza eSamariya, wathi kibo: Khangelani, ngenxa yolaka lweNkosi uNkulunkulu waboyihlo phezu kukaJudak, ibanikele esandleni senu; libabulele-ke ngolaka olufinyelele emazulwinil.

10 Khathesi-ke lina lithi lehlisela ngaphansi kwenu abantwana bakoJuda labeJerusalema babe yizigqili lezigqilikazi. Kodwa lina kakulamacala yini kini amelene leNkosi uNkulunkulu wenu?

11 Ngakho-ke ngilalelani; libuyisele abathunjiweyo elibathumbe kubafowenu, ngoba ukuvutha kolaka lweNkosi kuphezu kwenu.

12 Kwasekusukuma amadoda kunhloko zabantwana bakoEfrayimi, oAzariya indodana kaJohanani, uBerekiya indodana kaMeshilemothi, loJehizikiyam indodana kaShaluman, loAmasa indodana kaHadilayi, bamelana lalabo ababengena bevela ebuthweni.

13 Basebesithi kibo: Kaliyikungenisa abathunjiweyo lapha kube licala eNkosini limelene lathi; ngoba lina lithi lizakwengeza ezonweni zethu lemacaleni ethu, ngoba isiphambeko sethu sikhulu, lokuvutha kolaka kuphezu kukaIsrayeli.

14 Ngakho abahlomileyo batshiya abathunjiweyo lempango phambi kweziphathamandla lebandla lonkeo.

15 Lamadoda abizwa ngamabizo asukuma, abamba abathunjiweyop, agqokisa bonke ababenqunu babo ngokuvela empangweni; yebo abagqokisa, abafaka amanyathela, abanika ukudla, abanathisaq, abagcoba, athwala bonke ababuthakathaka ngabobabhemir, abasa eJeriko, umuzi wamalala, duze labafowabo; basebebuyela eSamariyas.

16 Ngalesosikhathi inkosi uAhazi yathuma emakhosini eAsiriya ukumncedisa.

17 Ngoba amaEdoma ayesebuye atshaya uJuda, athumba abathunjwat.

18 LamaFilistiu ayehlasele imiziv yesihotshaw leningizimu yakoJuda, athumba iBeti-Shemeshix, leAjaloniy, leGederothiz, leSokoa lemizana yayob, leTiminac lemizana yayod, leGimizo lemizana yayoe; ahlala khona.

19 Ngoba iNkosi yamthobisa uJuda ngenxa kaAhazi inkosi yakoIsrayelif, ngoba wamenza ze uJuda, wasephambuka kakhulu eNkosinig.

20 Ngakho uTiligathi-Pileseri inkosi yeAsiriyah wafika kuye, wamhlupha, kodwa kamqinisanga.

21 Ngoba uAhazi wathatha isabelo sendlu kaJehova lesendlu yenkosi leseziphathamandla, wasipha inkosi yeAsiriya; kodwa kayimsizangai.

22 Ngesikhathi sohlupho lwakhe wengeza-ke ekuphambekeni emelene loJehova. Le yinkosi uAhazi.

23 Ngoba wahlabela onkulunkulu beDamaseko ababemtshayilej, wathi: Ngoba onkulunkulu bamakhosi eSiriya bayawasiza, ngizahlabela bona ukuze bangisizek. Kodwa bona baba yimbangela yokuwa kwakhel, kuye lakuIsrayeli wonkem.

24 UAhazi waseqoqa izitsha zendlu kaNkulunkulu, waziquma iziqa izitsha zendlu kaNkulunkulun, wavala iminyango yendlu yeNkosio, wazenzela amalathi kuyo yonke ingonsi eJerusalemap.

25 Lakuwo wonke umuzi ngomuzi wakoJuda wenza indawo eziphakemeyo zokutshisela abanye onkulunkulu impepha, wayithukuthelisa iNkosi uNkulunkulu waboyiseq.

26 Ezinye-ke zezindaba zakhe lazo zonke indlela zakher, ezokuqala lezokucina, khangela, zibhaliwe egwalweni lwamakhosi akoJuda lawakoIsrayelis.

27 UAhazi waselala laboyise, basebemngcwabela emzini, eJerusalema; kodwa kabamlethanga emangcwabeni amakhosit akoIsrayeliu. UHezekhiya indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaHezekhiya

29UHezekhiya waba yinkosi eleminyaka engamatshumi amabili lanhlanu; wabusa iminyaka engamatshumi amabili lesificamunwemunye eJerusalemaa. Lebizo likanina lalinguAbhiya indodakazi kaZekhariyab.

2 Wasesenza okuqondileyo emehlweni eNkosi njengokwenza konke kukaDavida uyise.

3 Yena, ngomnyaka wokuqala wokubusa kwakhe ngenyanga yokuqala, wavula iminyango yendlu yeNkosi, wayilungisac.

4 Wasengenisa abapristi lamaLevi, wababuthanisa egumeni elingasempumalanga.

5 Wasesithi kubo: Ngilalelani, maLevi; khathesi zingcweliseni, njalo lingcwelise indlu yeNkosi uNkulunkulu waboyihlo, likhuphe ingcekeza endaweni engcweled.

6 Ngoba obaba babephambukile, benza okubi emehlweni eNkosi uNkulunkulu wethu, bayitshiya, baphendula ubuso babo bebususa endaweni yokuhlala yeNkosie, bafulathela1.

7 Bavala leminyango yekhulusi, bacitsha izibane, kabatshisanga impepha, kabanikelanga umnikelo wokutshiswa kuNkulunkulu kaIsrayelif endaweni engcwele.

8 Ngakho ulaka lweNkosi lwaba phezu kukaJuda leJerusalema, yabanikela evalwenig, ekuchithekeni, lekuncifelweni, njengoba libona ngamehlo enuh.

9 Ngoba khangelani, obaba bawile ngenkemba, lamadodana ethu lamadodakazi ethu labomkethu basekuthunjweni ngenxa yalokhui.

10 Khathesi kusenhliziyweni yamij ukwenza isivumelwano leNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, ukuze ukuvutha kolaka lwayo kuphenduke kusuke kithik.

11 Madodana ami, khathesi lingonwabi, ngoba iNkosi ilikhethile ukuthi lime phambi kwayo, liyikhonzel, libe zinceku zayo labatshisi bempepha.

12 Asesukuma amaLevi, oMahathi indodana kaAmasayim loJoweli indodana kaAzariya emadodaneni amaKohathin; lemadodaneni kaMerario oKishi indodana kaAbidip loAzariya indodana kaJehaleleliq; lakumaGerishonir oJowa indodana kaZimas loEdeni indodana kaJowat;

13 lemadodaneni kaElizafani oShimiri loJehiyeliu; lemadodaneni kaAsafi oZekhariya loMathaniyav;

14 lemadodaneni kaHemaniw oJehiyelix loShimeyiy; lemadodaneni kaJeduthuniz oShemaya loUziyelia.

15 Basebebuthanisa abafowabo, bazingcwelisa, beza njengomlayo wenkosi ngamazwi kaJehovab, ukuhlanza indlu kaJehovac.

16 Abapristi basebengena ngaphakathi kwendlu yeNkosi ukuyihlanza, bakhupha konke ukungcola abakuthola ethempelini leNkosi egumeni lendlu yeNkosi; lamaLevi akuthatha, akukhuphela esifuleni iKidroni ngaphandled.

17 Basebeqala ukungcwelisa ngolokuqala lwenyanga yokuqala, njalo ngosuku lwesificaminwembili lwenyanga bafika ekhulusini leNkosi; bangcwelisa indlu yeNkosi ngensuku eziyisificaminwembili; kwathi ngosuku lwetshumi lesithupha lwenyanga yokuqala baqedae.

18 Basebengena phakathi kuHezekhiya inkosi bathi: Sesiyihlanzile yonke indlu yeNkosi, lelathi lomnikelo wokutshiswa, lezitsha zalo zonke, letafula lezinkwa zokubukiswa, lezitsha zalo zonkef.

19 Lazo zonke izitsha inkosi uAhazi eyayizilahlile ekubuseni kwayo, esiphambekweni sayo, sizilungisile sazingcwelisa, khangela-ke, ziphambi kwelathi leNkosig.

20 UHezekhiya inkosi wasevuka ngovivi, wabuthanisa izinduna zomuzi, wenyukela endlini kaJehova.

21 Basebeletha amajongosi ayisikhombisa lenqama eziyisikhombisa lamawundlu ayisikhombisah lempongo eziyisikhombisai, kwaba ngumnikelo wesono sombuso lesendlu engcwele lesakoJudaj. Wasesithi emadodaneni kaAroni, abapristi, akunikele phezu kwelathi leNkosi.

22 Basebehlaba izinkabi, labapristi bemukela igazi balifafaza elathinik; bahlaba lezinqama bafafaza igazi elathini; bahlaba lamawundlu bafafaza igazi elathini.

23 Basebesondeza impongo zomnikelo wesono phambi kwenkosi lebandla, babeka izandla zabo phezu kwazol.

24 Abapristi basebezihlaba, benza ukubuyisana ngegazi lazo phezu kwelathi ukwenzela uIsrayeli wonke inhlawulo yokuthula. Ngoba inkosi yalaya: Umnikelo wokutshiswa lomnikelo wesono ngokaIsrayeli wonkem.

25 Wasebeka amaLevi endlini kaJehova elensimbi ezincencethayo, lezigubhu zezintambo, njalo lamachachon, njengomlayo kaDavidao lokaGadip umboni wenkosiq lokaNathani umprofethir; ngoba lumlayo wawungesandla sikaJehova ngesandla sabaprofethi bakhe.

26 LamaLevi ema elezinto zokuhlabelela zikaDavidas labapristi belempondot.

27 UHezekhiya waselaya ukunikela umnikelo wokutshiswa phezu kwelathi; kwathi ngesikhathi umnikelo wokutshiswa uqalisa, ingoma yeNkosi yaqalisa kanye lezimpondou, langezandla zezinto zokuhlabelela zikaDavida inkosi yakoIsrayeli.

28 Lebandla lonke lakhonza, labahlabeleli bahlabelela, labakhalisi bempondo bakhalisav; konke lokhu, kwaze kwaphela umnikelo wokutshiswa.

29 Lekupheleleni kokunikela inkosi labo bonke abatholakala layo bakhothama bakhonzaw.

30 Khona uHezekhiya inkosi leziphathamandla bathi kumaLevi kawayidumise iNkosi ngamazwi kaDavida lakaAsafi umbonix. Asedumisa kwaze kwaba yintokozo, akhothama akhonzay.

31 UHezekhiya wasephendula wathi: Selizehlukanisele iNkosi; sondelani lilethe imihlatshelo leminikelo yokubonga endlini yeNkosiz. Ibandla laseliletha imihlatshelo leminikelo yokubongaa, laye wonke olenhliziyo ekhululekileyo, iminikelo yokutshiswab.

32 Lenani leminikelo yokutshiswa ibandla elayilethayo lalizinkunzi ezingamatshumi ayisikhombisa, inqama ezilikhulu, amawundlu angamakhulu amabili; konke lokhu kwakungokomnikelo wokutshiswa eNkosini.

33 Izinto ezazingcwelisiwe kwakuzinkunzi ezingamakhulu ayisithupha lezimvu ezizinkulungwane ezintathu.

34 Kodwa abapristi babebalutshwana, okokuthi babengelakho ukuhlinza yonke iminikelo yokutshiswa; ngakho abafowabo amaLevi babancedisac waze waphela umsebenzi, labapristi baze bazingcwelisad, ngoba amaLevi ayeqondile ngenhliziyo kulabapristi ukuzingcwelisae.

35 Leminikelo yokutshiswa layo yayiminengi, lamahwahwa eminikelo yokuthulaf kanye leminikelo yokunathwayo yeminikelo yokutshiswag. Ngokunjalo inkonzo yendlu yeNkosi yamiswa.

36 UHezekhiya labantu bonke basebethokoza ngalokho uNkulunkulu ayekulungisele abantu, ngoba into yahle yenzeka.

Abantu bagcina iphasika

30UHezekhiya wasethumela kuIsrayeli wonke loJuda, wasebhalela loEfrayimi loManase izincwadi, ukuthi beze endlini yeNkosi eJerusalema ukwenzela iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli iphasika.

2 Ngoba inkosi yelulekana lezikhulu zayo lebandla lonke eJerusalema ukwenza iphasika ngenyanga yesibilia.

3 Ngoba babengelakukwenza ngalesosikhathib ngoba abapristi babengazingcwelisanga ngokweneleyo, labantu babengabuthananga eJerusalemac.

4 Lodaba lwaluqondile emehlweni enkosi lemehlweni ebandla lonke.

5 Basebemisa ilizwi ukwedlulisela isimemezelo kuIsrayeli wonked kusukela eBherishebha kusiya koDanie, ukuthi bazekwenzela iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli iphasika eJerusalema; ngoba okwesikhathi eside babengenzanga njengokubhaliweyo.

6 Ngakho izigijimi zahamba kuIsrayeli wonke loJuda zilezincwadi ezivela esandleni senkosi leziphathamandla zayo, langokomlayo wenkosif zisithi: Bantwana bakoIsrayeli, buyelani eNkosini, uNkulunkulu kaAbrahama, uIsaka, loIsrayelig, njalo izabuyela kwabaphunyukileyo abasele kini esandleni samakhosi eAsiriyah.

7 Njalo lingabi njengaboyihlo lanjengabafowenu ababephambuka eNkosini uNkulunkulu waboyisei, yaze yabanikela ekuchithweni njengoba libonaj.

8 Khathesi lingaqinisi intamo yenu njengaboyihlo; zinikeleni1 eNkosini, lingene endlini yayo engcwele eyingcwelise kuze kube ninininik, likhonze iNkosi uNkulunkulu wenu, ukuze ukuvutha kolaka lwayo kubuyele emuva kusuke kinil.

9 Ngoba ekubuyeleni kwenu eNkosini, abafowenu labantwana benu bazathola izihawu phambi kwababathumbileyo, ukuze babuye kulelilizwem. Ngoba iNkosi uNkulunkulu wenu ilomusan lesihawuo, kayiyikuphendula ubuso busuke kini uba libuyela kuyop.

10 Ngokunjalo izigijimi zedlula zisuka emzini zisiya emzini elizweniq lakoEfrayimi lelakoManase kuze kube koZebulunir; kodwa bazihleka baziklolodelas.

11 Kube kanti abanye bakoAsheri labakoManase labakoZebuluni bazithoba, beza eJerusalemat.

12 LakoJuda isandla sikaNkulunkulu sasikhona ukubanika inhliziyonye ukwenza umlayo wenkosi leziphathamandla ngelizwi likaJehovau.

13 Kwasekubuthana eJerusalema abantu abanengi ukwenza umkhosi wesinkwa esingelamvubelo ngenyanga yesibili, ibandla elikhulu kakhuluv.

14 Basebesukuma basusa amalathi ayeseJerusalema, lawo wonke amalathi okutshisela impepha bawasusaw, bawaphosela esihotsheni iKidronix.

15 Basebehlaba iphasika ngolwetshumi lane lwenyanga yesibiliy; abapristi lamaLevi basebeyangekaz, bazingcwelisa, baletha iminikelo yokutshiswa endlini yeNkosia.

16 Basebesima endaweni yabo ejwayelekileyo njengendlela yabo ngokomlayo kaMozisi umuntu kaNkulunkulub; abapristi bafafaza igazi elalivela esandleni samaLevi.

17 Ngoba babebanengi ebandleni ababengazingcwelisanga; ngakho amaLevi ayephezu kokuhlatshwa kwamaphasika kwalowo lalowo owayengahlambulukanga ukubangcwelisela iNkosi.

18 Ngoba ixuku labantu, abanengi bakoEfrayimi, loManase, uIsakari, loZebuluni babengazihlambululangac, kube kanti badla iphasika kungenjengokubhaliweyo. Kodwa uHezekhiya wabakhulekela wathi: INkosi elungileyo kayimenzele inhlawulo yokuthulad

19 wonke olungise inhliziyo yakhe ukudinga uNkulunkulu, iNkosi uNkulunkulu waboyise, lanxa kungenjengokuhlanjululwa kwendawo engcwelee.

20 INkosi yasimuzwa uHezekhiya, yabelapha abantu.

21 Abantwana bakoIsrayeli abatholakala eJerusalema basebesenza umkhosi wesinkwa esingelamvubelo insuku eziyisikhombisa ngentokozo enkulu; lamaLevi labapristi bayidumisa iNkosi insuku ngensuku, ngezinto zokuhlabelela ngamandla eNkosinif.

22 UHezekhiya wasekhuluma ngomusa kumaLevi wonke ayelokuqedisisa elwazini oluhle lweNkosi. Badla-ke okomkhosi omisiweyo insuku eziyisikhombisa benikela iminikelo yokuthulag, beyidumisa iNkosi, uNkulunkulu waboyiseh.

23 Ibandla lonke laselicebisana ukwenza ezinye insuku eziyisikhombisa; benza ezinye insuku eziyisikhombisa ngentokozoi.

24 Ngoba uHezekhiya inkosi yakoJuda wanika ibandla amajongosi azinkulungwane lezimvu eziyizinkulungwane eziyisikhombisa, leziphathamandla zanika ibandla amajongosi azinkulungwane lezimvu ezizinkulungwane ezilitshumi; labapristi bazingcwelisa ngobunengij.

25 Ibandla lonke lakoJuda, labapristi lamaLevi, lebandla lonke elivela koIsrayeli, labezizweni ababevela elizweni lakoIsrayeli, lababehlala koJuda, basebethokozak.

26 Kwasekusiba khona intokozo enkulu eJerusalema, ngoba kusukela ensukwini zikaSolomoni indodana kaDavida inkosi yakoIsrayeli kakuzanga kube khona okunjalo eJerusalemal.

27 Basebesukuma abapristi lamaLevim, babusisa abantun; ilizwi labo laselizwakala, lomkhuleko wabo wafika endaweni yakhe yokuhlala engcwele emazulwini.

31Kwathi konke lokho sekuphelile, wonke amaIsrayeli atholakalayo aphuma aya emizini yakoJuda, adiliza izinsika eziyizithombe, agamulela phansi izixuku, aphosela phansi indawo eziphakemeyo lamalathi, akukhupha kuye wonke uJuda loBhenjamini lakoEfrayimi loManase, aze aqeda. Bonke abantwana bakoIsrayeli basebebuyela, ngulowo lalowo emfuyweni yakhe, emizini yaboa.

UHezekhiya wondla abapristi lamaLevi

2 UHezekhiya wasemisa izigaba zabapristi lamaLevi ngokwezigaba zabo, ngulowo lalowo ngokomsebenzi wakheb, abapristi lamaLevi emnikelweni wokutshiswa leminikelweni yokuthula, ukukhonza lokubonga lokudumisa emasangweni ezinkamba zeNkosic.

3 Lesabelo senkosi esivela emfuyweni yayo seminikelo yokutshiswa, seminikelo yokutshiswa yekuseni lantambamad, leminikelo yokutshiswa yamasabathae, leyekuthwaseni kwezinyangaf, leyemikhosi emisiweyo, njengokubhaliweyo emlayweni kaJehovag.

4 Wasesithi ebantwini, kubahlali beJerusalema, banike isabelo sabapristi lamaLevih, ukuze baqiniswei emlayweni weNkosij.

5 Lekusatshalalisweni kwelizwi abantwana bakoIsrayeli bengeza izithelo zokuqala zamabele, iwayini elitsha, lamafutha, loluju, lakuzo zonke izithelo zensimu; lokwetshumi kwakho konke bakuletha ngobunengik.

6 Abantwana bakoIsrayeli loJuda ababehlala emizini yakoJuda labo basebeletha okwetshumi kwenkomo lokwezimvu lokwetshumi kwezinto ezingcwele ezazehlukaniselwe iNkosi uNkulunkulu wabo, babeka izinqumbinqumbil.

7 Ngenyanga yesithathu baqalisa ukubeka isisekelo sezinqumbi, langenyanga yesikhombisa baqeda.

8 UHezekhiya leziphathamandla sebefika bebona izinqumbi, bayibusisa iNkosi labantu bayo uIsrayeli.

9 UHezekhiya wasebuza abapristi lamaLevi ngalezinqumbi.

10 UAzariya umpristi oyinhlokom yendlu kaZadokin wakhuluma laye wathi: Kusukela ekuqaleni kokulethwa kweminikelo endlini yeNkosi, kwakulokokudla lokokusutha lokokutshiya okunenginengi; ngoba iNkosi ibabusisile abantu bayo kuze kusale lokhu okunengio.

11 UHezekhiya wasesithi kulungiswe amakamelo endlini yeNkosi; basebewalungisa.

12 Basebengenisa iminikelo lezingxenye zetshumip lezinto ezingcwelisiweyo ngobuqothoq. Laphezu kwalokhu uKonaniya umLevi wayeyindunar, loShimeyi umfowabo engowesibilis.

13 LoJehiyeli loAzaziya loNahathi loAsaheli loJerimothi loJozabadi loEliyeli loIsimakhiyat loMahathi loBhenaya babengababonisi ngaphansi kwesandla sikaKonaniyau loShimeyi umfowabov, ngomlayo kaHezekhiya inkosi loAzariya umbusi wendlu kaNkulunkuluw.

14 Njalo uKore indodana kaImna umLevi, umgcini wesango ngasempumalanga, wayephezu kweminikelo yesihle kaNkulunkulu ukupha iminikelo yeNkosix lezinto ezingcwelengcweley.

15 Langasesandleni sakhe kwakuloEdeni, loMiniyamini, loJeshuwaz, loShemaya, uAmariya, loShekaniyaa emizini yabapristi ukupha abafowabo ngokuthembeka ezigabeni zabo, njengakwabakhulu kwaba njalo kwabancaneb.

16 Ngaphandle kwababalwe ngezizukulwana zabesilisa, kusukela koleminyaka emithathu kusiya phezulu, wonke ongena endlini yeNkosi, ngomsebenzi wosuku ngosuku lwawo, enkonzweni yabo, kumfanelo zabo, ngezigaba zaboc.

17 Lalabo ababalwa ngezizukulwana zabapristi ngendlu yaboyise, lamaLevi, kusukela koleminyaka engamatshumi amabili kusiya phezulu, kumfanelo zabo, ngezigaba zabod.

18 Lekubalweni ngezizukulwana, labo bonke abancinyane babo, omkabo, lamadodana abo, lamadodakazi abo, ebandleni lonke, ngoba ekuthembekeni kwabo bazingcwelisa ngobungcwele.

19 Lemadodaneni kaAroni, abapristi, emasimini amadlelo emizi yabo, kuwo wonke umuzi ngomuzie, amadoda ayebizwe ngamabizo, ukunika izabelo kubo bonke abesilisa phakathi kwabapristi, labo bonke ababalwe ngezizukulwana phakathi kwamaLevif.

20 Wasesenza njalo uHezekhiya kuJuda wonke; wenza okuhle lokulungileyo lokuqotho phambi kweNkosi uNkulunkulu wakhe.

21 Emsebenzini wonke-ke awuqalisayo enkonzweni yendlu kaNkulunkulu, lemlayweni lemthethweni, ukudinga uNkulunkulu wakhe, wakwenza ngenhliziyo yakhe yonke, waphumelelag.

Ukuhlaselwa kwelizwe lakoJuda nguSenakheribi

32Emva kwalezizenzo zobuqotho uSenakheribi inkosi yeAsiriya wafika wangena koJuda, wamisa inkamba maqondana lemizi ebiyelweyo eqonde ukuzifohlelela yonaa.

2 UHezekhiya esebonile ukuthi uSenakheribi usefikile lokuthi ubuso bakhe bukhangele impi emelene leJerusalema,

3 wacebisana lezinduna zakhe lamaqhawe akhe ukuvimba amanzi emithombo eyayingaphandle komuzi; basebemsiza.

4 Kwasekubuthaniswa abantu abanengi, abavimba yonke imithombo lesifula esasigeleza phakathi kwelizwe, besithi: Kungani amakhosi eAsiriya ezafika afice amanzi amanengib.

5 Waseziqinisa, wakha umduli wonke owawudilikile, wawukhweza emiphotshongweni, lomunye umduli ngaphandlec; waqinisa iMilo emzini kaDavidad; wenza lezikhali lezihlangu ngobunengi.

6 Wasebekela abantu induna zezimpi, wazibuthanisela bona egcekeni lesango lomuzi, wakhuluma kunhliziyo yabo esithi:

7 Qinani lime isibindie; lingesabi lingatshaywa luvalo phambi kwenkosi yeAsiriya laphambi kwexuku lonke elilayof; ngoba kukhona kithi omkhulu kulayeg.

8 Kuye kulengalo yenyamah, kodwa kithi kuleNkosi uNkulunkulu wethu ukusisiza lokulwa izimpi zethui. Abantu basebeseyama phezu kwamazwi kaHezekhiya inkosi yakoJuda.

9 Emva kwalokho uSenakheribi inkosi yeAsiriya wathuma inceku zakhe eJerusalema (kodwa yena wayephambi kweLakishi lawo wonke amandla akhe elaye) kuHezekhiya inkosi yakoJuda lakuJuda wonke oseJerusalemaj, esithi:

10 Utsho njalo uSenakheribi inkosi yeAsiriyak: Lithembeni ukuthi lihlale ekuvinjezelweni eJerusalemal?

11 UHezekhiya kalikhohlisi yini ukuthi alinikele ukuthi life yindlala langokomam esithi: INkosi uNkulunkulu wethu izasikhulula esandleni senkosi yeAsiriyan?

12 Kasuye yini lo uHezekhiya owasusa indawo zayo eziphakemeyo lamalathi ayo, watshela uJuda leJerusalema esithi: Lizakhonza phambi kwelathi elilodwa, litshise impepha kuloo?

13 Kalazi yini engakwenzayo mina labobaba kubo bonke abantu bamazwe? Onkulunkulu bezizwe zalawomazwe babelakho lokuba lakho yini ukukhulula amazwe abo esandleni samip?

14 Nguwuphi kubo bonke onkulunkulu balezozizwe obaba abazitshabalalisayo owaba lakho ukukhulula abantu bakhe esandleni sami, ukuthi uNkulunkulu wenu abe lakho ukulikhulula esandleni samiq?

15 Ngalokho-ke uHezekhiya kangalikhohlisir, kangaliduhisi ngokunjalo, lingamkholwa; ngoba kakho unkulunkulu owasiphi isizwe lombuso owaba lakho ukukhulula abantu bakhe esandleni sami lesabobaba. Laye sibili uNkulunkulu wenu kayikulikhulula esandleni sami yini?s yini?

16 Inceku zakhe zatsho lokunye zimelene leNkosi uNkulunkulu njalo zimelene loHezekhiya inceku yayot.

17 Wabhala lezincwadi zokuthuka iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli lokukhuluma zimelene layou zisithi: Njengabonkulunkulu bezizwe zalawomazwe abangakhululanga abantu babo esandleni sami, ngokunjalo uNkulunkulu kaHezekhiya kayikukhulula abantu bakhe esandleni samiv.

18 Zasezimemeza ngelizwi elikhulu ngesiJuda ebantwini beJerusalemaw ababephezu komduli ukubethusa lokubahlupha ukuze ziwuthumbe umuzix.

19 Zasezikhuluma ngoNkulunkulu weJerusalemay njengabonkulunkulu bezizwe zomhlaba, umsebenzi wezandla zomuntuz.

20 Kodwa uHezekhiya inkosia loIsaya umprofethi indodana kaAmozib bakhuleka ngenxa yalokhu, bakhala emazulwini.

Ukukhululwa kwelizwe lakoJuda

21 INkosi yasithuma ingilosi eyaquma wonke amaqhawe alamandla labaphathi lezinduna enkambeni yenkosi yeAsiriyac. Ngakho yabuyela elizweni layo ilobuso obulenhloni. Isingenile endlini kankulunkulu wayo, abaphuma emathunjini ayo bamenza wawa lapho ngenkembad.

22 Ngokunjalo iNkosi yamsindisa uHezekhiya labahlali beJerusalema esandleni sikaSenakheribi inkosi yeAsiriya lesandleni sabo bonke; yasibakhokhela inhlangothi zonke.

23 Abanengi basebeletha izipho eNkosini eJerusalemae, lezinto eziligugu kuHezekhiya inkosi yakoJuda; wasephakanyiswa emehlweni ezizwe zonke emva kwalokhuf.

Ukugula kukaHezekhiya

24 Ngalezonsuku uHezekhiya wagulela ukufa; wasekhuleka eNkosinig; yasikhuluma laye yamnika isibonakalisoh.

25 Kodwa uHezekhiya kabuyiselanga njengokwenzuzo ayeyenzelwei, ngoba inhliziyo yakhe yayiphakemej. Ngakho kwaba lolaka phezu kwakhe laphezu kukaJuda leJerusalemak.

26 Kodwa uHezekhiya wazithoba ngenxa yokuphakama kwenhliziyo yakhel, yena labahlali beJerusalema; ngakho ulaka lweNkosi kalwehlelanga phezu kwabo ensukwini zikaHezekhiyam.

Inkosi yeBhabhiloni ithuma izithunywa kuHezekhiya

27 Njalo uHezekhiya wayelenotho lodumo kakhulukazi, wazenzela iziphala zesiliva lezegolide lezamatshe aligugu lezamakha lezezihlangu lezezinto zonke eziloyisekayo.

28 Leziphala zesivuno samabele lewayini elitsha lamafuthan, lezibaya zenhlobo zonke zezifuyo, lezibaya zemihlambio.

29 Wazenzela lemizi, lemfuyo yezimvu lenkomo ngobunengi, ngoba uNkulunkulu wayemnikile impahla enengi kakhulu.

30 UHezekhiya lop wasevimba umthombo wamanziq angaphezulu eGihonir, wawaqondisa ehla ngentshonalanga komuzi kaDavida. UHezekhiya waphumelela kuyo yonke imisebenzi yakhe.

31 Kodwa kwakunjalo, mayelana lezithunywa zeziphathamandla zeBhabhiloni, ezathumela kuyes ukubuza ngesibonakaliso esenzakalayo elizwenit, uNkulunkulu wamtshiya ukuze amhlole ukuthi azi konke okusenhliziyweni yakheu.

Ukufa kukaHezekhiya

32 Ezinye-ke zezindaba zikaHezekhiya lomusa wakhe, khangela, kubhaliwe embonweni kaIsaya umprofethi indodana kaAmoziv, egwalweni lwamakhosi akoJuda lawakoIsrayeliw.

33 UHezekhiya waselala laboyise; basebemngcwabela kweliphezulu kakhulu lamangcwaba amadodana kaDavida; uJuda wonke labahlali beJerusalema basebemenzela inhlonipho ekufeni kwakhex. UManase indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

Ukubusa kukaManase

33UManase wayeleminyaka elitshumi lambili esiba yinkosi; wasebusa iminyaka engamatshumi amahlanu lanhlanu eJerusalemaa.

2 Kodwa wenza okubi emehlweni eNkosi, njengamanyala ezizwe iNkosi eyazixotsha elifeni phambi kwabantwana bakoIsrayeli.

3 Ngoba wabuya wakha indawo eziphakemeyo uyise uHezekhiya ayezidilizile, wamisela oBhali amalathi, wenza izixuku, wakhothamela ibutho lonke lamazulu, walikhonza.

4 Wasesakha amalathi endlini yeNkosi, iNkosi eyayithe ngayo: EJerusalema ibizo lami lizakuba khona phakade.

5 Wasesakhela ibutho lonke lamazulu amalathi emagumeni womabili endlu yeNkosi.

6 Yena wenza abantwana bakhe badabule emlilweni esihotsheni sendodana kaHinomub; wasechasisa izibonakaliso, wenza imilingo, wenza ubuthakathi, wasebenza labalamadlozi labalumbayo. Wenza okubi kakhulu emehlweni eNkosi, ukuyithukuthelisac.

7 Wasebeka isifanekiso esibaziweyo sesithombe ayesenzile endlini kaNkulunkulu, uNkulunkulu owayethe ngayo kuDavida lakuSolomoni indodana yakhe: Kulindlu, leJerusalema engiyikhethe kuzo zonke izizwe zakoIsrayeli, ngizabeka ibizo lami kuze kube ninininid.

8 Kangisayikususa unyawo lukaIsrayeli luphume elizweni engalimisela oyihlo, kuphela uba bezananzelela ukwenza konke engibalaya khona, ngokomlayo wonke lezimiso lezimiselo ngesandla sikaMozisi.

9 Ngakho uManase waduhisa uJuda labahlali beJerusalema, ukwenza okubi okwedlula izizwe iNkosi eyazichitha phambi kwabantwana bakoIsrayeli.

10 INkosi yasikhuluma kuManase lebantwini bakhe, kodwa kabalalelanga.

11 Ngakho iNkosi yabehlisela abaphathi bebutho inkosi yeAsiriya eyayilaboe; basebethumba uManase ngamevaf, bambopha ngamaketane ethusi, bamusa eBhabhilonig.

12 Kwathi esecindezelwe wancenga ubuso beNkosi uNkulunkulu wakheh, wazithoba kakhulu phambi kukaNkulunkulu waboyisei.

13 Wasekhuleka kuye, njalo wancengeka ngaye, wezwa ukuncenga kwakhe, wambuyisela eJerusalema embusweni wakhej. Ngakho uManase wazi ukuthi iNkosi yiyo enguNkulunkuluk.

14 Lemva kwalokho wakha umduli ongaphandle komuzi kaDavida ngentshonalanga kweGihoni esihotshenil, kwaze kwaba sekungeneni kwesango lenhlanzim, wabhoda iOfeli, wawenza waphakama kakhulu. Wabeka labaphathi bamabutho kuyo yonke imizi ebiyelweyo koJuda.

15 Wasesusa onkulunkulu bezizwenin lesithombe endlini yeNkosi, lawo wonke amalathi ayewakhile entabeni yendlu yeNkosi, laseJerusalema, wakuphosela ngaphandle komuzio.

16 Wasesakha ilathi leNkosi, wahlabela phezu kwalo iminikelo yokuthula leminikelo yokubonga. Wathi kuJuda kakhonze iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayelip.

17 Loba kunjalo abantu babelokhu behlaba endaweni eziphakemeyo, kuphela eNkosini uNkulunkulu waboq.

18 Ezinye-ke zezindaba zikaManase, lomkhuleko wakhe kuNkulunkulu wakher, lamazwi ababoni abawakhuluma kuye ngebizo leNkosi uNkulunkulu kaIsrayelis, khangela, kusezindabeni zamakhosi akoIsrayelit.

19 Umkhuleko wakhe-keu, lokuncenga kwakhe kuNkulunkulu, lesono sakhe sonke, lesiphambeko sakhev, lezindawo akha kuzo indawo eziphakemeyo, njalo wamisa izixuku lezithombe ezibaziweyow, engakazithobix, khangela, kubhaliwe emazwini ababoniy.

20 UManase waselala laboyise; basebemngcwaba endlini yakhe. UAmoni indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhez.

Ukubusa kukaAmoni

21 UAmoni wayeleminyaka engamatshumi amabili lambili esiba yinkosi; wasebusa iminyaka emibili eJerusalemaa.

22 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi njengokwenza kukaManase uyise; ngoba uAmoni wahlabela zonke izithombe ezibaziweyo uManase uyise ayezenzile, wazikhonzab.

23 Kodwa kazithobanga phambi kweNkosi njengokuzithoba kukaManase uyisec, kodwa uAmoni lo wandisa icala.

24 Inceku zakhe zasezimenzela ugobe, zambulala endlini yakhe.

25 Kodwa abantu belizwe batshaya bonke labo ababenzele inkosi uAmoni ugobe; abantu belizwe basebebeka uJosiya indodana yakhe ukuba yinkosi esikhundleni sakhe.

Imvuselelo kaJosiya

34UJosiya wayeleminyaka eyisificaminwembili esiba yinkosi; wasebusa iminyaka engamatshumi amathathu lanye eJerusalema.

2 Wasesenza okuqondileyo emehlweni eNkosi, wahamba ngezindlela zikaDavida uyise, kaphambukelanga ngakwesokunene loba kwesokhohloa.

3 Ngoba ngomnyaka wesificaminwembili wokubusa kwakhe esesengumfana waqala ukumdinga uNkulunkulu kaDavida uyiseb; langomnyaka wetshumi lambili waqala ukuhlambulula uJuda leJerusalema kuzindawo eziphakemeyo, lezixuku, lezithombe ezibaziweyoc, lezithombe ezibunjwe ngokuncibilikisad.

4 Basebediliza amalathi aboBhali phambi kwakhee, lamalathi okutshisela impepha ayengaphezu kwawo wawagamulela phansi, lezixuku lezithombe ezibaziweyo lezithombe ezibunjwe ngokuncibilikisa waziphahlaza, wazichola, wazichithela phezu kwamangcwaba alabo ababenikele imihlatshelo kizof.

5 Wasetshisela amathambo abapristi phezu kwamalathi abo, wahlambulula uJuda leJerusalemag.

6 Lemizini yakoManase loEfrayimi loSimeyoni kuze kufike koNafithali lemanxiweni ayo inhlangothi zonkeh

7 wadiliza lamalathi, lezixuku, wachola izithombe ezibaziweyo zaze zaba yimpuphui, wagamulela phansi wonke amalathi okutshisela impepha elizweni lonke lakoIsrayeli, wasebuyela eJerusalemaj.

UJosiya lencwadi yomlayo

8 Kwathi ngomnyaka wetshumi lesificaminwembili wokubusa kwakhe, esehlambulule ilizwe lendluk, wathuma uShafani indodana kaAzaliyal loMahaseyam umbusi womuzin loJowa indodana kaJowahazi umabhalane ukuthi baqinise indlu yeNkosi uNkulunkulu wakheo.

9 Basebefika kuHilikhiya umpristi omkhulup, bapha imali eyayilethwe endlini kaNkulunkulu, amaLevi ayelondoloza umbundu ayeyiqoqe esandleni sakoManase loEfrayimi lakuyo yonke insali kaIsrayeli lakuye wonke uJuda loBhenjamini; basebebuyela eJerusalemaq.

10 Basebeyinikela esandleni sabenzi bomsebenzi ababekhethelwe indlu yeNkosi abayipha abenzi bomsebenzi ababesebenza endlini yeNkosi ukuthi balungise baqinise indlu.

11 Bayinika ababazi labakhi ukuze bathenge amatshe abaziweyo lezigodo zentungo lezokufulela izindlu amakhosi akoJuda ayezidiliziler.

12 Amadoda asesebenza ngobuqotho emsebenzini; lababonisi phezu kwawo babengoJahathi loObhadiya amaLevi, ebantwaneni bakoMeraris, loZekhariya loMeshulamut, ebantwaneni bamaKohathiu, ukuqondisa; lamaLevi, wonke aqedisisa ngezinto zokuhlabelelav.

13 Njalo ayephezu kwabathwali bemithwalow njalo babengababonisi phezu kwakhe wonke owenza umsebenzi wenkonzo ngenkonzox; lakumaLevi kwakulababhaliy labaphathi labagcini bamasangoz.

14 Kwasekusithi bekhupha imali eyayilethwe endlini yeNkosi, uHilikhiya umpristi wafica ugwalo lomlayo weNkosi owawunikwe ngesandla sikaMozisi.

15 UHilikhiya wasephendula wathi kuShafani umabhalane: Ngifice ugwalo lomlayo endlini yeNkosi. UHilikhiya wasenika uShafani ugwalo.

16 UShafani waseletha ugwalo enkosini, futhi wabuyisela ilizwi enkosini esithi: Konke okwakunikelwe esandleni senceku zakho ziyakwenza.

17 Seziyiqoqile imali eyatholakala endlini yeNkosi, zayinikela esandleni sabaphathi lesandleni sabenzi bomsebenzi.

18 UShafani umabhalane wasetshela inkosi esithi: UHilikhiya umpristi unginike ugwalo. UShafani wasefunda kulo phambi kwenkosi.

19 Kwasekusithi inkosi isizwile amazwi omlayo yadabula izigqoko zayo.

20 Inkosi yasilaya oHilikhiya loAhikhamu indodana kaShafani loAbidoni indodana kaMika loShafani umabhalane loAsaya inceku yenkosi, isithi:

21 Hambani liyebuza eNkosini ngenxa yami langenxa yensali ekoIsrayeli lakoJuda mayelana lamazwi ogwalo olutholakeleyo; ngoba lukhulu ulaka lweNkosi oluthululelwe phezu kwethu, ngenxa yokuthi obaba kabaligcinanga ilizwi leNkosi ukwenza njengakho konke okubhaliweyo kulolugwaloa.

22 Ngakho uHilikhiya lalabo ababengabenkosi baya kuHulida umprofethikazi, umkaShaluma indodana kaTokhathi indodana kaHasira, umgcini wezigqoko. (Yena-ke wayehlala eJerusalema esiGabeni seSibili.) Basebekhuluma kuye kanje.

23 Wasesithi kibo: Itsho njalo iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli: Tshelani umuntu olithume kimi:

24 Itsho njalo iNkosi: Khangela, ngizakwehlisela ububi kulindawo laphezu kwabahlali bayo, zonke iziqalekiso ezibhaliweyo egwalweni abalubalileyo phambi kwenkosi yakoJuda.

25 Ngenxa yokuthi bengitshiyile, batshisela abanye onkulunkulu impepha, ukuze bangithukuthelise ngayo yonke imisebenzi yezandla zabo; ngakho ulaka lwami luzathululelwa phezu kwalindawo, kaluyikucitshwab.

26 Kodwa enkosini yakoJuda elithumileyo ukubuza eNkosini, lizakutsho njalo kuyo: Itsho njalo iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli: Mayelana lamazwi owazwileyo,

27 ngoba inhliziyo yakho ibuthakathaka, wazithoba phambi kukaNkulunkulu usuzwe amazwi akhe amelene lalindawo lamelene labahlali bayo, wazithoba phambi kwami, wadabula izigqoko zakho, wakhala inyembezi phambi kwami, ngitsho lami ngizwile, itsho iNkosi.

28 Khangela, ngizakubuthela kuboyihlo, njalo uzabuthelwa emangcwabeni akho ngokuthula, lamehlo akho kawayikubona konke okubi engizakwehlisela kulindawo laphezu kwabahlali bayo. Basebebuyisela ilizwi enkosini.

29 Inkosi yasithuma yaqoqa bonke abadala bakoJuda labeJerusalema.

30 Inkosi yasisenyukela endlini kaJehova, kanye labantu bonke bakoJuda labahlali beJerusalema labapristi lamaLevi, labo bonke abantu kusukela komkhulu kusiya komncinyane; yasibala endlebeni zabo wonke amazwi ogwalo lwesivumelwano olwalutholakele endlini kaJehovac.

31 Inkosi yasisima endaweni yayo, yenza isivumelwano phambi kukaJehova ukulandela uJehova, lokugcina imilayo yakhe lezifakazelo zakhe lezimiso zakhe ngayo yonke inhliziyo yayo langawo wonke umphefumulo wayo, ukwenza amazwi esivumelwano abhalwe kulolugwalod.

32 Yasibamisa bonke abatholakala eJerusalema loBhenjamini. Labahlali beJerusalema benza njengokwesivumelwano sikaNkulunkulu, uNkulunkulu waboyisee.

33 UJosiya wasesusa zonke izinengiso kuwo wonke amazwe ayengawabantwana bakoIsrayeli, wenza wonke owaficwa koIsrayeli ukuthi akhonze, akhonze iNkosi uNkulunkulu wabo. Insuku zakhe zonke kabaphambukanga ekuyilandeleni iNkosi, uNkulunkulu waboyise.

Ukugcinwa kwephasika

35UJosiya wasesenzela iNkosi iphasika eJerusalemaa; basebehlaba iphasika ngolwetshumi lane lwenyanga yokuqalab.

2 Wasemisa abapristi kumfanelo zabo, wabaqinisela inkonzo yendlu yeNkosic.

3 Wasesithi kumaLevi ayefundisa uIsrayeli wonke ayengcwele eNkosinid: Fakani umtshokotsho ongcwelee endlini uSolomoni indodana kaDavida inkosi yakoIsrayeli ayakhayof; kakusengumthwalo kini emahlombe. Khathesi khonzani iNkosi uNkulunkulu wenu labantu bayo uIsrayelig.

4 Njalo lizilungise ngokwendlu yaboyihlo ngezigaba zenuh, njengombhalo kaDavida inkosi yakoIsrayelii lanjengombhalo kaSolomoni indodana yakhej.

5 Lime endaweni engcwelek ngokwezigaba zendlu yaboyise babafowenu, abantwana besizwe, lesigaba sendlu kayise wamaLevil.

6 Lihlabe iphasika, lizingcwelise, lilungisele abafowenu, ukwenza njengokwelizwi leNkosi ngesandla sikaMozisim.

7 UJosiya wasenika abantwana babantu umhlambi wamawundlu lamazinyane embuzi, konke kungokwamaphasikan, kwabo bonke abatholakalayo, ngenani eliyizinkulungwane ezingamatshumi amathathu, lenkunzi ezizinkulungwane ezintathu; lokhu kwakuvela empahleni yenkosio.

8 Iziphathamandla zakhe zasezinika abantu, abapristi lamaLevi ngokukhululeka. OHilikhiyap loZekhariya loJehiyeliq, izinduna zendlu yeNkosi, banikelela amaphasikar kubapristi amazinyane azinkulungwane ezimbili lamakhulu ayisithupha, lenkunzi ezingamakhulu amathathus.

9 OKonaniyat loShemaya loNethaneli, abafowabou, loHashabhiya loJeyiyeli loJozabadi, izinduna zamaLevi, basebenikelela amaphasikav kumaLevi amazinyane azinkulungwane ezinhlanu, lenkunzi ezingamakhulu amahlanuw.

10 Ngokunjalo inkonzo yalungiswa; abapristi basebesima endaweni yabox, lamaLevi ngezigaba zawo, njengokomlayo wenkosiy.

11 Basebehlaba iphasikaz, abapristi bafafaza kuvela ezandleni zaboa, lamaLevi ahlinzab.

12 Basebesusa iminikelo yokutshiswa ukuyinika njengokwezigaba zendlu yaboyise kubantwana babantu ukuze banikele eNkosini, njengokubhaliweyo egwalweni lukaMozisi. Ngokunjalo langezinkunzi.

13 Basebesosa iphasika ngomlilo njengokwesimisoc; kodwa izinto ezingcwele baziphekad ngamabhodoe langezimbizaf langezindengezig, bakusa masinyane kubo bonke abantwana babantu.

14 Lemva kwalokho basebezilungisela bona labapristi, ngoba abapristi amadodana kaAroni babesekunikeleni iminikelo yokutshiswa lamahwahwa kwaze kwaba sebusukuh; ngakho amaLevi azilungisela wona labapristi amadodana kaAroni.

15 Labahlabeleli amadodana kaAsafi babesendaweni yabo njengokomlayo kaDavidai, loAsafi, loHemani, loJeduthuni umboni wenkosij; labagcini bamasango babesesangweni lonkek; kwakungesikwabo ukusuka enkonzweni yabo, ngoba abafowabo amaLevi abalungiselal.

16 Yasilungiswa yonke inkonzo yeNkosi ngalolosuku ukwenza iphasika lokunikela iminikelo yokutshiswa phezu kwelathi leNkosi, njengokomlayo wenkosi uJosiya.

17 Abantwana bakoIsrayeli ababekhona basebesenza iphasika ngalesosikhathi, lomkhosi wesinkwa esingelamvubelo, insuku eziyisikhombisam.

18 Njalo kalenziwanga iphasika elinjengalelin koIsrayeli kusukela ensukwini zikaSamuweli umprofethio; lawo wonke amakhosi akoIsrayeli kawenzanga iphasika elinje uJosiya alenzayo, labapristi lamaLevi, loJuda loIsrayeli wonke ababekhona, labahlali beJerusalema.

19 Ngomnyaka wetshumi lesificaminwembili wokubusa kukaJosiya iphasika leli lenziwap.

Ukufa kukaJosiya

20 Emva kwakho konke lokho, uJosiya eseyilungisile indlu, uNeko inkosi yeGibhitheq wenyuka ukuyakulwa leKarikemeshi eYufrathir; loJosiya waphuma ukuyamelana laye.

21 Kodwa wathuma izithunywa kuye esithi: Ngilani lawe, nkosi yakoJuda? Kangenyukelanga ukumelana lawe wena lamuhla, kodwa ngimelene lendlu elwa lamis. Ngoba uNkulunkulu uthe ngiphangise; yekela wena ukuphikisana loNkulunkulu, olami, ukuze angakubhubhisit.

22 Kodwa uJosiya kaphendulanga ubuso bakhe kuyeu, kodwa wazifihla isimo ukuze alwe layev; njalo kawalalelanga amazwi kaNeko avela emlonyeni kaNkulunkuluw, kodwa weza ukulwa esihotshenix seMegidoy.

23 Abatshoki bemitshoko basebemciba uJosiya; inkosi yasisithi encekwini zayo: Ngisusani ngoba ngizwa ubuhlungu obukhulu.

24 Inceku zakhe zasezimkhupha enqoleni, zamgadisa enqoleni yesibili ayelayo, zamletha eJerusalema. Wasesifa, wangcwatshelwa emangcwabeni aboyisez; wonke uJuda leJerusalema basebemlilela uJosiyaa.

25 LoJeremiya wenza isililo ngoJosiyab. Labo bonke abahlabeleli labahlabelelikazi bakhuluma ngoJosiya ezililweni zabo kuze kube lamuhlac. Bazenza zaba yisimiso koIsrayeli; khangela-ke, zibhaliwe ezililwenid.

26 Ezinye-ke zezindaba zikaJosiya, lezisa zakhe njengokubhaliweyo emlayweni weNkosi,

27 izindaba zakhe-ke, ezokuqala lezokucina, khangela, zibhaliwe egwalweni lwamakhosi akoIsrayeli lawakoJudae.

Ukubusa kukaJehowahazi

36Abantu belizwe basebethatha uJehowahazi indodana kaJosiya, bambeka waba yinkosi esikhundleni sikayise eJerusalemaa.

2 UJehowahazi wayeleminyaka engamatshumi amabili lantathu esiba yinkosi; wasebusa inyanga ezintathu eJerusalema.

3 Inkosi yeGibhithe yasimsusa eseJerusalema, yahlawulisa ilizwe amathalenta* esiliva alikhulu lethalenta legolide.

4 Inkosi yeGibhithe yasibeka uEliyakhimi umfowabo abe yinkosi phezu kukaJuda leJerusalema, yaguqula ibizo lakhe yathi nguJehoyakhimi. UNeko wasethatha uJehowahazi umfowabo wamletha eGibhithe.

Ukubusa kukaJehoyakhimi

5 UJehoyakhimi wayeleminyaka engamatshumi amabili lanhlanu esiba yinkosi; wasebusa iminyaka elitshumi lanye eJerusalema. Wenza okubi emehlweni eNkosi uNkulunkulu wakheb.

6 Kwenyukela kuye uNebhukadinezari inkosi yeBhabhilonic, wambopha ngamaketane ethusi, ukumusa eBhabhilonid.

7 UNebhukadinezari waseletha okwezitsha zendlu yeNkosi eBhabhiloni, wakufaka ethempelini lakhe eBhabhilonie.

8 Ezinye-ke zezindaba zikaJehoyakhimi, lamanyala akhe awenzayo, lokwatholakala kuye, khangela, kubhaliwe egwalweni lwamakhosi akoIsrayeli loJudaf. UJehoyakhini indodana yakhe wasesiba yinkosi esikhundleni sakhe.

UJehoyakhini uthunjelwa eBhabhiloni

9 UJehoyakhinig wayeleminyaka eyisificaminwembili esiba yinkosi; wasebusa inyanga ezintathu lensuku ezilitshumi eJerusalema. Wenza okubi emehlweni eNkosih.

10 Lekuthwaseni komnyaka inkosi uNebhukadinezarii yathuma yamletha eBhabhiloni, kanye lezitsha eziloyisekayo zendlu yeNkosij; yasibeka uZedekhiya umfowabo abe yinkosi phezu kukaJuda leJerusalemak.

Ukubusa kukaZedekhiya

11 UZedekhiya wayeleminyaka engamatshumi amabili lanye esiba yinkosi; wasebusa iminyaka elitshumi lanye eJerusalemal.

12 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi uNkulunkulu wakhe; kazithobanga phambi kukaJeremiya umprofethi, ekhuluma okomlomo weNkosim.

13 Laye wasevukela inkosi uNebhukadinezarin eyayimfungise ngoNkulunkuluo, wenza yaba lukhuni intamo yakhep, waqinisa inhliziyo yakhe, okokuthi kaphendukelanga eNkosini, uNkulunkulu kaIsrayeliq.

14 Futhi zonke induna zabapristi labantu banda ekuphambukeni ngeziphambeko njengawo wonke amanyala ezizwe, bayingcolisa indlu yeNkosi eyayiyingcwelisile eJerusalemar.

15 INkosi, uNkulunkulu waboyise, yasithuma kubo ngesandla sezithunywa zayos, ivuka ngovivi ithuma, ngoba yayilesihawu ebantwini bayo lendaweni yayo yokuhlala.

16 Kodwa babezihleka usulu izithunywa zikaNkulunkulut, bedelela amazwi akheu, beklolodela abaprofethi bakhev, lwaze lwavuka ulaka lweNkosi lwamelana labantu bayo kakwaze kwaba leselaphow.

17 Ngakho yabenyusela inkosi yamaKhaladiyax eyabulala amajaha abo ngenkemba endlini yendlu yabo engcwele, ingahawukeli ijaha lentombi, omdala lexheguy; yabanikela bonke esandleni sayoz.

18 Lazo zonke izitsha zendlu kaNkulunkulu, ezinkulu lezincinyane, lezinto eziligugu zendlu kaJehova, lezinto eziligugu zenkosi lezeziphathamandla zayo, konke lokhu yakuletha eBhabhilonia.

19 Basebetshisa indlu kaNkulunkulu, badiliza umduli weJerusalemab, batshisa zonke izigodlo zayo ngomliloc, batshabalalisa zonke izitsha zayo eziloyisekayod.

20 Yasithumbela eBhabhiloni abasele enkembenie; basebesiba zinceku zayo lezabantwana bayof kwaze kwaba yikubusa kombuso wePerisiyag;

21 ukugcwalisa ilizwi leNkosi ngomlomo kaJeremiyah, ilizwe lize likholise amasabatha aloi; lagcina isabatha zonke izinsuku zencithakalo, kwaze kwagcwaliseka iminyaka engamatshumi ayisikhombisaj.

Isimemezelo sikaKoresi

22 Kwathi ngomnyaka wokuqala kaKoresi inkosi yePerisiya, ekugcwalisekeni kwelizwi leNkosi ngomlomo kaJeremiya, iNkosi yavusa umoya kaKoresi inkosi yePerisiya ukuthi edlulise isimemezelo embusweni wakhe wonke, njalo langombhalo, esithi:

23 Utsho njalo uKoresi inkosi yePerisiya: INkosi, uNkulunkulu wamazulu, inginikile yonke imibuso yomhlaba; layo ingilayile ukuyakhela indlu eJerusalema ekoJuda. Ngubani ophakathi kwenu kubo bonke abantu bayo? INkosi uNkulunkulu wakhe kayibe laye, enyukek.

UEZRA

Isimemezelo sikaKoresi

1Kwathi ngomnyaka wokuqala kaKoresi inkosi yePerisiya, ekugcwalisekeni1 kwelizwi leNkosi ngomlomo kaJeremiyaa, iNkosi yavusa umoya kaKoresi inkosi yePerisiya ukuthi edlulise isimemezelo embusweni wakhe wonke, njalo langombhalob, esithi:

2 Utsho njalo uKoresi inkosi yePerisiya: INkosi, uNkulunkulu wamazulu, inginikile yonke imibuso yomhlaba; layo ingilayile ukuyakhela indlu eJerusalema ekoJudac.

3 Ngubani ophakathi kwenu kubo bonke abantu bayo? UNkulunkulu wakhe kabe laye, enyukele eJerusalema ekoJuda, akhe indlu yeNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli (unguNkulunkulu) oseJerusalemad.

4 Laloba ngubani oseleyo lakuyiphi yezindawo lapho ahlala njengowezizwe khona, kakuthi abantu bendawo yakibo bamsekele ngesiliva, langegolide, langempahla, langezifuyo, kanye lomnikelo wesihle wendlu kaNkulunkulu eseJerusalema.

Ukubuyela kwamaJuda eJerusalema

5 Kwasekusukuma inhloko zaboyise bakoJuda loBhenjamini, labapristi lamaLevi, laye wonke uNkulunkulue ayevuse umoya wakhe, ukuthi benyukele ukwakha indlu yeNkosi eseJerusalemaf.

6 Labo bonke ababebaphahlile baqinisa izandla zabo ngezitsha zesiliva, ngegolide, ngempahla, langezifuyo, langezinto eziligugu, ngaphandle kwakho konke okwakunikelwe ngesihleg.

7 UKoresi inkosi laye wakhupha izitsha zendlu yeNkosih, uNebhukadinezari ayezikhuphe eJerusalema wazifaka endlini yabonkulunkulu bakhei.

8 UKoresi inkosi yePerisiya wasezikhupha ngesandlaj sikaMithiredathik umphathisikhwama owazibalela uSheshibazari isiphathamandla sakoJudal.

9 Leli-ke linani lazo: Imiganu yegolide engamatshumi amathathum, imiganu yesiliva eyinkulungwane, izingqamu ezingamatshumi amabili lesificamunwemunye,

10 inkezo zegolide ezingamatshumi amathathu, ezinye inkezo zesiliva ezingamakhulu amane letshumi, ezinye izitsha eziyinkulungwane.

11 Zonke izitsha zegolide lezesiliva zazizinkulungwane ezinhlanu lamakhulu amane. Zonke lezi uSheshibazari wazenyusa lalabo ababenyuswe ekuthunjweni bevela eBhabhiloni besiya eJerusalema.

Amabizo ababuya ekuthunjweni

2Laba-ke ngabantwana besabelo abenyuka besuka ekuthunjweni kwalabo ababethunjiwea uNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni ayebathumbele eBhabhiloni, ababuyela eJerusalema loJuda, ngulowo lalowo emzini wakibob;

2 abafika loZerubhabhelic, uJeshuwa, uNehemiya, uSeraya, uRehelaya, uModekhayid, uBilishani, uMisipari, uBigivayi, uRehuma, uBahana. Inani lamadoda esizwe sakoIsrayeli:

3 Abantwana bakoParoshie, izinkulungwane ezimbili lekhulu lamatshumi ayisikhombisa lambili.

4 Abantwana bakoShefathiya, amakhulu amathathu lamatshumi ayisikhombisa lambilif.

5 Abantwana bakoArag, amakhulu ayisikhombisa lamatshumi ayisikhombisa lanhlanuh.

6 Abantwana bakoPahathi-Mowabii, ababantwana bakaJeshuwa-Jowabij, izinkulungwane ezimbili lamakhulu ayisificaminwembili letshumi lambilik.

7 Abantwana bakoElamu, inkulungwane lamakhulu amabili lamatshumi amahlanu lanel.

8 Abantwana bakoZathu, amakhulu ayisificamunwemunye lamatshumi amane lanhlanum.

9 Abantwana bakoZakayi, amakhulu ayisikhombisa lamatshumi ayisithuphan.

10 Abantwana bakoBani, amakhulu ayisithupha lamatshumi amane lambilio.

11 Abantwana bakoBebayip, amakhulu ayisithupha lamatshumi amabili lantathuq.

12 Abantwana bakoAzigadir, inkulungwane lamakhulu amabili lamatshumi amabili lambilis.

13 Abantwana bakoAdonikamut, amakhulu ayisithupha lamatshumi ayisithupha lesithuphau.

14 Abantwana bakoBigivayiv, izinkulungwane ezimbili lamatshumi amahlanu lesithuphaw.

15 Abantwana bakoAdinix, amakhulu amane lamatshumi amahlanu laney.

16 Abantwana bakoAteri, bakoHezekhiya, amatshumi ayisificamunwemunye lesificaminwembiliz.

17 Abantwana bakoBezayia, amakhulu amathathu lamatshumi amabili lantathub.

18 Abantwana bakoJora, ikhulu letshumi lambili.

19 Abantwana bakoHashumac, amakhulu amabili lamatshumi amabili lantathud.

20 Abantwana bakoGibari, amatshumi ayisificamunwemunye lanhlanu.

21 Abantwana beBhethelehemae, ikhulu lamatshumi amabili lantathuf.

22 Amadoda eNetofag, amatshumi amahlanu lesithuphah.

23 Amadoda eAnathothii, ikhulu lamatshumi amabili lesificaminwembili.

24 Abantwana beAzimavethi, amatshumi amane lambili.

25 Abantwana beKiriyatharimijk, iKefiral, leBherothim, amakhulu ayisikhombisa lamatshumi amane lantathu.

26 Abantwana beRaman leGabao, amakhulu ayisithupha lamatshumi amabili lanye.

27 Amadoda eMikimasip, ikhulu lamatshumi amabili lambili.

28 Amadoda eBhetheli leAyiq, amakhulu amabili lamatshumi amabili lantathur.

29 Abantwana beNebo, amatshumi amahlanu lambilis.

30 Abantwana bakoMagibishi, ikhulu lamatshumi amahlanu lesithuphat.

31 Abantwana bomunye uElamu, inkulungwane lamakhulu amabili lamatshumi amahlanu laneu.

32 Abantwana bakoHarimi, amakhulu amathathu lamatshumi amabili.

33 Abantwana beLodiv, iHadidiw, leOnox, amakhulu ayisikhombisa lamatshumi amabili lanhlanuy.

34 Abantwana beJeriko, amakhulu amathathu lamatshumi amane lanhlanuz.

35 Abantwana beSenahaa, izinkulungwane ezintathu lamakhulu ayisithupha lamatshumi amathathub.

36 Abapristi. Abantwana bakoJedayac bendlu kaJeshuwa: Amakhulu ayisificamunwemunye lamatshumi ayisikhombisa lantathud.

37 Abantwana bakoImeri: Inkulungwane lamatshumi amahlanu lambilie.

38 Abantwana bakoPashuri: Inkulungwane lamatshumi amane lesikhombisaf.

39 Abantwana bakoHarimi: Inkulungwane letshumi lesikhombisag.

40 AmaLevi. Abantwana bakoJeshuwah loKadimiyelii, babantwana bakaHodaviya: Amatshumi ayisikhombisa lane.

41 Abahlabeleli. Abantwana bakoAsafij: Ikhulu lamatshumi amabili lesificaminwembilik.

42 Abantwana babalindi bamasangol. Abantwana bakoShaluma, abantwana bakoAteri, abantwana bakoTalimoni, abantwana bakoAkubi, abantwana bakoHatita, abantwana bakoShobayi, bonke babelikhulu lamatshumi amathathu lesificamunwemunyem.

43 AmaNethinin. Abantwana bakoZihao, abantwana bakoHasufa, abantwana bakoTabhawothi,

44 abantwana bakoKerosi, abantwana bakoSiyaha, abantwana bakoPadoni,

45 abantwana bakoLebana, abantwana bakoHagaba, abantwana bakoAkubi,

46 abantwana bakoHagabi, abantwana bakoShamilayi, abantwana bakoHanani,

47 abantwana bakoGideli, abantwana bakoGahari, abantwana bakoReyaya,

48 abantwana bakoRezini, abantwana bakoNekoda, abantwana bakoGazama,

49 abantwana bakoUza, abantwana bakoPhaseyap, abantwana bakoBhesayi,

50 abantwana bakoAsina, abantwana bakoMewunimi, abantwana bakoNefusimi,

51 abantwana bakoBakibuki, abantwana bakoHakufa, abantwana bakoHarihuri,

52 abantwana bakoBaziluthi, abantwana bakoMehida, abantwana bakoHarisha,

53 abantwana bakoBarkosi, abantwana bakoSisera, abantwana bakoThama,

54 abantwana bakoNeziya, abantwana bakoHatifa.

55 Abantwana bezinceku zikaSolomoniq. Abantwana bakoSotayi, abantwana bakoHasoferethi, abantwana bakoPeruda,

56 abantwana bakoJahala, abantwana bakoDarkoni, abantwana bakoGideli,

57 abantwana bakoShefathiya, abantwana bakoHathili, abantwana bakoPokerethi-Hazebayimir, abantwana bakoAmi.

58 Wonke amaNethini labantwana bezinceku zikaSolomoni babengamakhulu amathathu lamatshumi ayisificamunwemunye lambili.

59 Lalaba yilabo abenyuka bevela eTeli-Mela, iTeli-Harisha, iKerubi, iAdani, iImeris, kodwa babengelakutsho indlu yaboyise, lenzalo yabo, ukuthi bavela koIsrayelit:

60 Abantwana bakoDelaya, abantwana bakoTobiya, abantwana bakoNekoda: Amakhulu ayisithupha lamatshumi amahlanu lambiliu.

61 Lebantwaneni babapristi, abantwana bakoHabaya, abantwana bakoHakoziv, abantwana bakoBarizilayi, owathatha umfazi emadodakazini kaBarizilayi umGileyadi, wasebizwa ngebizo lawow.

62 Laba badinga ukubhalwa kwabo oluhlwini lwababhaliweyo ngezizukulwana, kodwa kabatholakalanga; basebekhutshwa ebupristini njengabangcolileyo.

63 Umbusi wasesitsho kubo ukuthi bangadli okwezinto ezingcwelengcwelex, kuze kusukume umpristi oleUrimi leThumimiy.

64 Ibandla lonke lindawonye lalizinkulungwane ezingamatshumi amane lambili lamakhulu amathathu lamatshumi ayisithupha,

65 ngaphandle kwenceku zabo lencekukazi zabo; lezi zazizinkulungwane eziyisikhombisa lamakhulu amathathu lamatshumi amathathu lesikhombisa; babelabahlabeleli labahlabelelikazi abangamakhulu amabiliz.

66 Amabhiza abo ayengamakhulu ayisikhombisa lamatshumi amathathu lesithupha; imbongolo zabo zingamakhulu amabili lamatshumi amane lanhlanu;

67 amakamela abo engamakhulu amane lamatshumi amathathu lanhlanu; obabhemi bezinkulungwane eziyisithupha lamakhulu ayisikhombisa lamatshumi amabili.

68 Lenhlokweni zaboyise, ekufikeni kwabo endlini yeNkosi eseJerusalema, zanikelela indlu kaNkulunkulu ngesihle ukuyimisa endaweni yayo.

69 Zanikela ngokwamandla azo esikhwameni somsebenzia inhlamvu zegolideb ezizinkulungwane ezingamatshumi ayisithupha lanyec, lamamane* esiliva azinkulungwane ezingamakhulu amabili lamatshumi amahlanu, lezigqoko zabapristi ezilikhulud.

70 Abapristi lamaLevi lengxenye yabantu labahlabeleli labalindi bamasango lamaNethini basebehlala emizini yabo, loIsrayeli wonke emizini yakhe.

Ukwakhiwa kwelathi lokunikelwa kweminikelo

3Isifikile inyanga yesikhombisa, labantwana bakoIsrayeli sebesemizini, abantu babuthana njengamuntu munye eJerusalemaa.

2 Kwasekusukuma uJeshuwa indodana kaJozadaki labafowabo abapristi, loZerubhabheli indodana kaSalatiyeli labafowabo, bakha ilathi likaNkulunkulu kaIsrayeli ukuze banikele iminikelo yokutshiswa phezu kwalo, njengokubhaliweyo emlayweni kaMozisib umuntu kaNkulunkuluc.

3 Basebemisa ilathi ezisekelweni zalo, ngoba ukwesaba kwakuphezu kwabo ngenxa yabantu belizwe, basebenikela eNkosini iminikelo yokutshiswa phezu kwalo, iminikelo yokutshiswa ekuseni lantambamad.

4 Basebesenza umkhosi wamadumbae njengokubhaliweyof, banikela iminikelo yokutshiswa insuku ngensuku ngenani, njengomkhuba, udaba losuku ngosuku lwalog.

5 Langemva kwalokho umnikelo wokutshiswa njalonjaloh, lowekuthwaseni kwezinyangai, lowemikhosi yonke emisiweyo yeNkosi eyayingcwelisiwe, lowakhe wonke owanikela ngesihle umnikelo wesihle eNkosinij.

6 Ngosuku lokuqala lwenyanga yesikhombisa baqalisa ukunikela iminikelo yokutshiswa eNkosini, kodwa isisekelo sethempeli leNkosi sasingakabekwak.

7 Basebenika imali kubabazi bamatshe lakubabazi bezigodo, lokudla lokunathwayo lamafutha kumaSidoni lakumaTirel ukuze balethe izigodo zemisedari zivela eLebhanoni bezisa elwandle eJopham, ngokwemvumo kaKoresi inkosi yePerisiya kubon.

Ukwakhiwa kwethempeli kuyaqaliswa

8 Langomnyaka wesibili wokufika kwabo endlini kaNkulunkulu eJerusalema, ngenyanga yesibili, baqalisa oZerubhabheli indodana kaSalatiyelio loJeshuwa indodana kaJozadakip, lensali yabafowabo, abapristi lamaLevi, labo bonke ababebuyile eJerusalema bevela ekuthunjweni; basebemisa amaLevi kusukela koleminyaka engamatshumi amabili kusiya phezuluq ukongamela umsebenzi wendlu yeNkosir.

9 Kwasekusukuma oJeshuwa, amadodana akhe, labafowabos, uKadimiyeli lamadodana akhet, abantwana bakoJuda, njengomuntu munye ukongamela abenzi bomsebenzi endlini kaNkulunkuluu, amadodana kaHenadadiv, amadodana abo labafowabo amaLevi.

10 Abakhi sebebekile isisekelo sethempeli leNkosi, bamisa abapristi begqokilew belezimpondox, lamaLevi, amadodana kaAsafi, elensimbi ezincencethayo, ukudumisa iNkosiy, njengokwezandla zikaDavida inkosi yakoIsrayeliz.

11 Baphendulana ngokuhlabela bedumisa bebonga iNkosia, ngoba ilungile, ngoba umusa wayo umi kuze kube nininini kuIsrayelib. Bonke abantu basebememeza ngokumemeza okukhulu ekuyidumiseni iNkosi, ngoba isisekelo sendlu yeNkosi sasesibekiwe.

12 Kodwa abanengi babapristi lamaLevi lenhloko zaboyise, abadala ababeyibonile indlu yokuqala, isisekelo salindlu sesibekiwe emehlweni abo, bakhala inyembezi ngelizwi elikhulu; kodwa abanengi baphakamisa ilizwi ngokumemeza ngentokozoc.

13 Ngokunjalo abantu kabehlukanisanga umsindo wokumemeza kwentokozo lomsindo wokukhala kwabantu, ngoba abantu baklabalala ngokuklabalala okukhulu, umsindo waze wezwakala khatshana.

Izitha zabakoJuda ziyabahlupha ekwakheni kwabo

4Kwathi izitha zakoJuda loBhenjamini sezizwile ukuthi abantwana bokuthunjwa babesakhela iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli ithempelia,

2 basebesondela kuZerubhabheli lenhlokweni zaboyise bathi kibo: Kasakhe lani, ngoba siyamdinga uNkulunkulu wenu njengani, samhlabela kusukela ensukwini zikaEsarihadoni inkosi yeAsiriya owasenyusela laphab.

3 Kodwa uZerubhabheli loJeshuwa lezinye inhloko zaboyise zakoIsrayeli bathi kibo: Kayisikho kwenu lathic ukwakhela uNkulunkulu wethu indlud, kodwa yithi sodwa esizakwakhela iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli njengokusilaya kwenkosi uKoresi inkosi yePerisiyae.

4 Kwasekusithi abantu balelolizwef badondisa izandla zabantu bakoJuda, babesabisa ekwakhenig.

5 Basebebaqatshela abeluleki ukufubisa icebo labo zonke izinsuku zikaKoresi inkosi yePerisiya, kwaze kwaba sekubuseni kukaDariyusi inkosi yePerisiyah.

6 Ekubuseni-ke kukaAhasuwerusi, ekuqaleni kokubusa kwakhe, babhala isimangalelo bemelene labahlali bakoJuda leJerusalemai.

7 Njalo ensukwini zikaAthakisekisi oBishilamu, uMithiredathi, uTabeyeli labanye abakibo babhalela uAthakisekisi inkosi yePerisiyaj; lombhalo wencwadik wawubhalwe ngesiSiriya, uhunyutshwe ngesiSiriyal.

8 URehuma umlawuli loShimishayi umbhali babhala incwadi bemelene leJerusalema kuAthakisekisi inkosi, ngalindlela:

9 Khonokho uRehuma umlawuli loShimishayi umbhali labanye babangane babo, amaDinayim, amaAfarisathiki, amaThariphelin, amaAfarisio, amaArikhevi, amaBhabhiloni, amaShushanikip, amaDehavi, amaElamuq,

10 lezinye izizwe uAsinapharir omkhulu lodumileyo azithumbayo wazihlalisa emzini ongoweSamariyas, lezinye phetsheya komfula, lakhathesit.

11 Le yikhophi yencwadi abayithumeza kuye, kuAthakisekisi inkosi:

Izinceku, amadoda anganeno komfula, langesikhathi esinje.

12 Kakwaziwe enkosini ukuthi amaJuda enyuka evela kuwe esiza kithi asefikile eJerusalema, ayawakha lowomuzi ovukelayo lomubi, aseqedisa imiduli, avuselela izisekelo.

13 Khathesi kakwaziwe enkosini ukuthi uba lumuzi usakhiwa lemiduli iphele, kabayikupha umthelo, imali eyimfanelo, lemali yendlela, futhi uzalimaza isikhwama samakhosiu.

14 Khathesi njengoba sisidla itshwayi etshwayini lesigodlo njalo kakusifanelanga ukuthi sibone ihlazo lenkosi, ngakho sithumele sayazisa inkosi;

15 ukuze kuhlolwe egwalweni lwezindaba zaboyihlo. Ngakho uzathola egwalweni lwezindaba, wazi ukuthi lumuzi ungumuzi ovukelayo, olimazayo emakhosini lemazweni, benza ukuhlamuka phakathi kwawo kwasezinsukwini zekadeni. Ngakho lumuzi wachithwa.

16 Siyayazisa inkosi ukuthi uba lumuzi usakhiwa, lemiduli yawo iphele, ngalokho kawuyikuba lesabelo nganeno komfula.

17 Inkosi yathuma impendulo kuRehuma umlawuli loShimishayi umbhali labanye babangane babo abahlala eSamariya labanye abaphetsheya komfula:

Ukuthula, langesikhathi esinjev.

18 Incwadi elayithumela kithi ifundiwe ngokucacileyo phambi kwamiw.

19 Umlayo wasubekwa yimi, basebedinga bathola ukuthi kusukela ensukwini zendulo lumuzi uziphakamisele amakhosi, lomvukela lokuhlamuka kwenziwe phakathi kwawo.

20 Kwake kwaba khona amakhosi alamandla phezu kweJerusalema ayebusa phezu kwakho konke ngaphetsheya komfulax; lomthelo, imali eyimfanelo, lemali yendlela kwaphiwa wonay.

21 Khathesi bekani umthetho ukwenza ukuthi lababantu bayekele ukuze lumuzi ungakhiwa kuze kwenziwe umthetho yimi.

22 Njalo qaphelani ukuthi lingayekethisi ekwenzeni lokhu. Kungani ukonakala kuzakhula kukho ukulinyazwa kwamakhosi?

23 Khonokho, kusukela ikhophi yencwadi kaAthakisekisi inkosi isifundiwe phambi kwaboRehuma loShimishayi umbhali labangane babo, baya masinyane eJerusalema kumaJuda, babenza bayekela ngengalo lamandla.

24 Khonokho wema umsebenzi wendlu kaNkulunkulu eseJerusalema; wasusima kwaze kwaba ngumnyaka wesibili wokubusa kukaDariyusi inkosi yePerisiya.

Ukuqhubeka komsebenzi wokwakha ithempeli

5Abaprofethi, oHagayi umprofethia loZekhariya indodana kaIdob, basebeprofetha kumaJuda ayekoJuda laseJerusalema, ebizweni likaNkulunkulu kaIsrayeli phezu kwawo.

2 Khonokho kwasuka oZerubhabheli indodana kaSalatiyelic loJeshuwa indodana kaJozadakid, baqala ukwakha indlu kaNkulunkulu eseJerusalema, njalo kanye labo abaprofethi bakaNkulunkulu bebasekela.

3 Ngalesosikhathi kwafika kibo oTathenayi umbusi nganeno komfula loShethari-Bozenayie, labangane babo, bakhuluma kanje kibo: Ngubani obeke umthetho kini wokwakha lindlu lokuqedisa lumdulif?

4 Sasesibatshela ngokunjalo: Ngobani amabizo abantu abakha lesisakhiwog?

5 Kodwa ilihlo likaNkulunkulu wabo laliphezu kwabadala bamaJuda, ukuthi kababenzanga beme, ize ifike leyondaba kuDariyusih, baze babuyisele-ke incwadi ngayoi.

6 Ikhophi yencwadi oTathenayi umbusi nganeno komfula loShethari-Bozenayi labangane bakhe amaAfarisathiki ayenganeno komfula abayithumela kuDariyusi inkosij;

7 bathumeza incwadi kuye, njalo kwabhalwa kanje kuyo:

KuDariyusi inkosi, ukuthula konke.

8 Kakwaziwe enkosini ukuthi saya esabelweni sakoJuda, endlini kaNkulunkulu omkhulu, eyakhiwe ngamatshe amakhulu, izigodo sezifakiwe emidulini; njalo lumsebenzi uyenziwa ngokuphangisa, uphumelela esandleni sabo.

9 Sasesibabuza labobadala sakhuluma kanje kubo: Ngubani obeke umthetho kini wokwakha lindlu lokuqedisa lumdulik?

10 Njalo sababuza amabizo abo ukuze sikwazise, ukuze sibhale amabizo abantu abazinhloko zabo.

11 Langokunjalo babuyisela ilizwi kithi besithi: Thina siyizinceku zikaNkulunkulu wamazulu lomhlaba, sakha indlu eyayakhiwe iminyaka eminengi phambi kwalokhu, inkosi enkulu yakoIsrayeli eyayakha yayiqedal.

12 Kodwa emva kwalokho obaba bamthukuthelisa uNkulunkulu wamazulum, wabanikela esandleni sikaNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni, umKhaladiyan, owachitha lindlu, wathumbela abantu eBhabhiloni.

13 Kodwa ngomnyaka wokuqala kaKoresi inkosi yeBhabhiloni, uKoresi inkosi wamisa umthetho wokwakha lindlu kaNkulunkuluo.

14 Njalo lezitsha zendlu kaNkulunkulu ezingezegolide lesiliva uNebhukadinezari ayezithethe wazisusa ethempelini eliseJerusalema waziletha ethempelini leBhabhiloni, lezo uKoresi inkosi wazikhupha ethempelini leBhabhilonip, zanikwa olebizo elinguSheshibazari ayembeke ukuthi abe ngumbusiq.

15 Wasesithi kuye: Thatha lezizitsha, uyezibeka ethempelini eliseJerusalema, lendlu kaNkulunkulu kayakhiwe endaweni yayo.

16 Ngakho uSheshibazari lo wafika wabeka izisekelo zendlu kaNkulunkulu eseJerusalemar; njalo kusukela kulesosikhathi kuze kube khathesi ilokhu isakhiwa, kayikaphelis.

17 Ngakho-ke uba kulungile enkosini kakuhlolisiswe endlini yokuligugu kwenkosi ekhona eBhabhiloni ukuthi kungaba yikuthi umthetho wenziwa yini nguKoresi inkosi wokwakha lindlu kaNkulunkulu eJerusalema. Kayithumele-ke intando yenkosi kithi mayelana lalintot.

Ukwakhiwa lokuhlanjululwa kwethempeli

6UDariyusi inkosi wasemisa umthetho, basebephenya endlini yezingwalo lapho okwakubekwe khona okuligugu eBhabhilonia.

2 Kwasekutholakala eAkimetha, esigodlwenib esisesigabeni samaMedec, incwadi egoqwayo, okwakubhalwe phakathi kwayo isikhumbuzo ngalindlela:

3 Ngomnyaka wokuqala kaKoresi inkosi, uKoresi inkosi wamisa umthetho: Indlu kaNkulunkulu eseJerusalema, kayakhiwe lindlu endaweni lapho abanikela khona iminikelo, lezisekelo zayo zizabekwa ngokuqinileyo; ukuphakama kwayo kube zingalo ezingamatshumi ayisithupha, ububanzi bayo bube zingalo ezingamatshumi ayisithupha;

4 ibe lemizila emithathu yamatshe amakhulu lomzila wezigodo ezintsha. Izindleko zizaphiwa-ke zivela endlini yenkosid.

5 Futhi lezitsha zegolide lezesiliva zendlu kaNkulunkulu uNebhukadinezari azikhupha ethempelini eliseJerusalema waziletha eBhabhiloni, kazibuyiselwe zisiwe ethempelini eliseJerusalema, endaweni yayo, uzibeke endlini kaNkulunkulue.

6 Khathesi, Tathenayi, mbusi waphetsheya komfula, Shethari-Bozenayif, labangane benu amaAfarisathikig, abaphetsheya komfula, banini khatshana lalapho.

7 Uyekeleni umsebenzi walindlu kaNkulunkulu; umbusi wamaJuda labadala bamaJuda kabakhe lindlu kaNkulunkulu endaweni yayo.

8 Futhi umthetho umiswa yimi ngelizakwenzela abadala balamaJuda ekwakhiweni kwalindlu kaNkulunkulu, ukuthi empahleni zenkosih ezivela emthelweni wangaphetsheya komfula, izindleko ziphiwe lamadoda masinyane ukuze angamii.

9 Lokuswelakalayo, kokubili amajongosi lezinqama lamawundlu komnikelo wokutshiselwa uNkulunkulu wamazulu, ingqoloyi, itshwayi, iwayini, lamafutha, njengokutsho kwabapristi abaseJerusalema, kabakunikwe insuku ngensuku kungaphuthi,

10 ukuze banikele iminikelo yephunga elimnandi kuNkulunkulu wamazulu, bakhulekele impilo yenkosi leyamadodana ayoj.

11 Futhi umthetho umiswe yimi wokuthi loba ngubani oguqula lelilizwi, kakuhwatshwe ugodo endlini yakhe, aphakanyiswe abethelwe phezu kwalo; lendlu yakhe yenziwe inqumbi yomquba ngenxa yalokhuk.

12 LoNkulunkulu owenze ibizo lakhe lihlale lapho kachithe loba yiyiphi inkosi loba abantu abazakwelula isandla sabo ukuguqula lokuchitha lindlu kaNkulunkulu eseJerusalema. Mina Dariyusi ngimise umthetho, kakwenziwe masinyanel.

13 Khonokho uTathenayi umbusi nganeno komfula, uShethari-Bozenayi, labangane babo benza njalo masinyane njengalokho uDariyusi inkosi ayekuthumele.

14 Abadala bamaJuda basebesakha njalo baphumelela ngesiprofetho sikaHagayi umprofethi loZekhariya indodana kaIdom. Bakha baqeda njengokomlayo kaNkulunkulu kaIsrayeli langokomlayo kaKoresin, loDariyusio, loAthakisekisi inkosi yePerisiyap.

15 Lindlu yasiphela ngosuku lwesithathu enyangeni kaAdari, okwakungumnyaka wesithupha wokubusa kukaDariyusi inkosiq.

16 Abantwana bakoIsrayeli, abapristi lamaLevi labanye abantwana bokuthunjwa, basebesenza ukwehlukaniselwa kwalindlu kaNkulunkulu ngentokozor.

17 Banikelela ukwehlukaniselwa kwalindlu kaNkulunkulu inkunzi ezilikhulu, inqama ezingamakhulu amabili, amawundlu angamakhulu amane; lezimpongo zembuzi ezilitshumi lambili zingumnikelo wesono kaIsrayeli wonke, ngokwenani lezizwe zakoIsrayelis.

18 Basebemisa abapristi ngezigaba zabot, lamaLevi ngamaqembu awou, enkonzweni kaNkulunkulu eseJerusalema, njengokubhaliweyo egwalweni lukaMozisiv.

19 Abantwana bokuthunjwa benza lephasika ngolwetshumi lane lwenyanga yokuqalaw.

20 Ngoba abapristi lamaLevi babezihlambulule ndawonye, bonke babehlambulukilex. Bahlabela bonke abantwana bokuthunjwa iphasika, labafowabo abapristi, labo ngokwaboy.

21 Ngokunjalo badla abantwana bakoIsrayeli ababebuyile ekuthunjweni, labo bonke ababezehlukanisele kuboz lokungcolileyo kwezizwe zelizwe, ukudinga iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayelia.

22 Benza umkhosi wesinkwa esingelamvubelo insuku eziyisikhombisa ngentokozo; ngoba iNkosi yayibenze bathokozab, yaphendulela kibo inhliziyoc yenkosi yeAsiriya, ukuqinisa izandla zabo emsebenzini wendlu kaNkulunkulu, uNkulunkulu kaIsrayelid.

UEzra uya eJerusalema

7Lemva kwalezizinto, ekubuseni kukaAthakisekisi inkosi yePerisiyaa, uEzra indodana kaSeraya, indodana kaAzariya, indodana kaHilikhiya,

2 indodana kaShaluma, indodana kaZadoki, indodana kaAhitubi,

3 indodana kaAmariya, indodana kaAzariya, indodana kaMerayothi,

4 indodana kaZerahiya, indodana kaUzi, indodana kaBuki,

5 indodana kaAbishuwa, indodana kaPhinehasi, indodana kaEleyazare, indodana kaAroni umpristi oyinhlokob.

6 UEzra lo wenyuka esuka eBhabhiloni; njalo wayengumbhali oyingcitshi emlayweni kaMozisi, uJehova uNkulunkulu kaIsrayeli ayewunikilec. Inkosi yasimnika sonke isicelo sakhe, njengokwesandla sikaJehova uNkulunkulu wakhe esiphezu kwakhed.

7 Kwasekusenyuka abanye babantwana bakoIsrayeli lababapristie lamaLevi labahlabeleli labalindimasango lamaNethinif baya eJerusalema ngomnyaka wesikhombisa kaAthakisekisi inkosi.

8 Wasefika eJerusalema ngenyanga yesihlanu okwakungumnyaka wesikhombisa wenkosi.

9 Ngoba ngolokuqala lwenyanga yokuqala waqala ukwenyuka esuka eBhabhiloni, langolokuqala lwenyanga yesihlanu wafika eJerusalema, ngokwesandla esihle sikaNkulunkulu wakhe phezu kwakheg.

10 Ngoba uEzra wayelungise inhliziyo yakhe ukudinga umlayo weNkosi lokuwenzah, lokufundisa umthetho lesimiso koIsrayelii.

11 Le-ke yikhophi yencwadi inkosi uAthakisekisi ayinika uEzra umpristi, umbhali, umbhali wamazwi emilayo yeNkosi lowezimiso zayo kuIsrayeli.

12 UAthakisekisi inkosi yamakhosij kuEzra umpristi, umbhali womlayo kaNkulunkulu wamazulu, ukuthula okupheleleyo, langesikhathi esinjek:

13 Umthetho umiswa yimi wokuthi wonke ozithandelayo embusweni wami esizweni sakoIsrayeli labapristi baso lamaLevi ukuya eJerusalema angahamba lawel.

14 Ngoba uthunyiwe yinkosi labacebisi bayo abayisikhombisa ukuyahlolisisa ngoJuda langeJerusalema ngokomlayo kaNkulunkulu wakho osesandleni sakhom,

15 lokuthwala isiliva legolide inkosi labacebisi bayo abakunikele ngesihle kuNkulunkulu kaIsrayelin ondawo yakhe yokuhlala iseJerusalemao,

16 lalo lonke isiliva legolide ongakuthola esigabeni sonke seBhabhiloni lomnikelo wesihle wabantu labapristip abanikelela indlu kaNkulunkulu wabo eseJerusalema ngesihleq,

17 ukuthi uthenge masinyane ngalimali izinkunzi, izinqama, amawundlu, leminikelo yakho yokudlar, leminikelo yakho yokunathwayos, ukunikele phezu kwelathi lendlu kaNkulunkulu wenu eseJerusalemat.

18 Lokukulungeleyo wena labafowenu ukukwenza ngesiliva legolide eliseleyo, kwenzeni lokhu ngokwentando kaNkulunkulu wenu.

19 Lezitsha ezinikelwe kuwe zomsebenzi wendlu kaNkulunkulu wakho, zinikele ngokupheleleyo phambi kukaNkulunkulu weJerusalema.

20 Lokunye okuswelekayo endlini kaNkulunkulu wakho okufanele ukuphe, uzakunika kuvela endlini yenotho yenkosi.

21 Mina-ke Athakisekisi inkosi, umlayo umiswe yimi kubo bonke abaphathi bezikhwama abangaphetsheya komfula ukuthi konke uEzra umpristi, umbhali womlayo kaNkulunkulu wamazulu, azakucela kini, kwenziwe masinyaneu,

22 kuze kufike kumathalenta* esiliva alikhulu, njalo kuze kufike kumakhori* engqoloyi alikhulu, njalo kuze kufike kumabhathi* alikhulu ewayini, njalo kuze kufike kumabhathi alikhulu amafutha, letshwayi elingelasimisov.

23 Konke okungokomlayo kaNkulunkulu wamazulu kakwenzelwe indlu kaNkulunkulu wamazulu ngokukhuthala, ngoba kungani kuzakuba lolaka phezu kombuso wenkosi lamadodana ayow?

24 Futhi siyalazisa mayelana labo bonke abapristi, lamaLevi, abahlabeleli, abalindimasango, amaNethini, lenceku zalindlu kaNkulunkulu, kakulagunya ukubeka phezu kwabo umthelo, imali eyimfanelo, lemali yendlelax.

25 Wena-ke Ezra, ngokwenhlakanipho kaNkulunkulu wakho esesandleni sakhoy, beka omantshi labahluleli abazakwahlulela bonke abantu abangaphetsheya komfula, bonke abayaziyo imilayo kaNkulunkulu wakhoz; longayaziyo limfundisea.

26 Wonke-ke ongawenziyo umlayo kaNkulunkulu wakho lomlayo wenkosi, isigwebo kasenziwe ngokukhuthala phezu kwakhe, kungaba ngokufa, loba ngokuxotshwa, loba ngokuthathelwa impahla, loba ngezibopho.

27 Kayibusiswe iNkosi uNkulunkulu wabobabab eyakufaka kanje enhliziyweni yenkosi ukucecisa indlu yeNkosi eseJerusalemac,

28 eyelule umusa kimi phambi kwenkosid labacebisi bayo laphambi kwazo zonke izinduna ezilamandla zenkosie. Mina-ke ngaqiniswa ngokwesandla seNkosi uNkulunkulu wami phezu kwami, ngabutha koIsrayeli inhloko ukwenyuka lamif.

Abahamba loEzra

8Laba-ke zinhloko zaboyise, lombhalo wosendo lwabo abenyuka lami besuka eBhabhiloni ekubuseni kukaAthakisekisi inkosi.

2 Kumadodana kaPhinehasi: UGerishomua. Kumadodana kaIthamarib: UDaniyelic. Kumadodana kaDavida: UHathushid.

3 Kumadodana kaShekaniyae, kumadodana kaParoshif: UZekhariya, njalo kanye laye kwabhalwa ngombhalo wosendo, kwabesilisa, ikhulu lamatshumi amahlanu.

4 Kumadodana kaPahathi-Mowabi: UEliyowenayi, indodana kaZerahiya, njalo kanye laye abesilisa abangamakhulu amabilig.

5 Kumadodana kaShekaniya: Indodana kaJahaziyeli, njalo kanye laye abesilisa abangamakhulu amathathuh.

6 Njalo kumadodana kaAdini: UEbedi indodana kaJonathani, njalo kanye laye abesilisa abangamatshumi amahlanui.

7 Lakumadodana kaElamu: UJeshaya indodana kaAthaliya, njalo kanye laye abesilisa abangamatshumi ayisikhombisaj.

8 Lakumadodana kaShefathiya: UZebhadiya indodana kaMikayeli, njalo kanye laye abesilisa abangamatshumi ayisificaminwembilik.

9 Kumadodana kaJowabi: UObhadiya indodana kaJehiyeli, njalo kanye laye abesilisa abangamakhulu amabili letshumi lesificaminwembilil.

10 Lakumadodana kaShelomithi: Indodana kaJosifiya, njalo kanye laye abesilisa abalikhulu lamatshumi ayisithupha.

11 Lakumadodana kaBebayi: UZekhariya indodana kaBebayi, njalo kanye laye abesilisa abangamatshumi amabili lesificaminwembilim.

12 Lakumadodana kaAzigadi: UJohanani indodana kaHakatani, njalo kanye laye abesilisa abalikhulu letshumin.

13 Lakumadodana okucina kaAdonikamu, omabizo abo yila: OElifeleti, uJehiyeli, loShemaya, njalo kanye labo abesilisa abangamatshumi ayisithuphao.

14 Lakumadodana kaBigivayi: OUthayi loZabudi, njalo kanye labo abesilisa abangamatshumi ayisikhombisap.

15 Ngasengibabuthanisa ngasemfuleni oya eAhavaq, samisa inkamba khona insuku ezintathu. Ngananzelela abantu labapristi, njalo kangitholanga lapho abamadodana kaLevir.

16 Ngasengithuma kuEliyezeri, kuAriyeli, kuShemaya, lakuElinathani, lakuJaribi, lakuElinathani, lakuNathani, lakuZekhariyas, lakuMeshulamu, izinhloko, lakuJoyaribi, lakuElinathani, abaqedisisayot,

17 ngasengibalayela kuIdo, inhloko endaweni iKasifiya, ngafaka amazwi emlonyweni wabo ukuthi bathi kuIdo, labafowabo, amaNethini endaweni iKasifiya, ukuthi basilethele izikhonzi zendlu kaNkulunkulu wethu.

18 Basebesilethela ngokwesandla esihle sikaNkulunkulu wethu phezu kwethu umuntu oqedisisayou emadodaneni kaMahli indodana kaLevi indodana kaIsrayeliv; loSherebiya lamadodana akhe labafowabo, itshumi lesificaminwembiliw;

19 loHashabhiyax, njalo kanye laye uJeshaya emadodaneni kaMerari, abafowabo lamadodana abo, amatshumi amabiliy;

20 lakumaNethiniz, uDavida leziphathamandla ababewanikele emsebenzini wamaLevi, amaNethini angamakhulu amabili lamatshumi amabili, wonke awo abizwa ngamabizoa.

21 Ngasengimemezela ukuzila ukudla khonab emfuleni iAhavac ukuze sizithobe phambi kukaNkulunkulu wethud, sizidingele kuye indlela eqondileyo thina labantwanyana bethu lazo zonke impahla zethue.

22 Ngoba ngaba lenhloni ukucela enkosini ibutho labagadi bamabhiza ukusinceda ezitheni endleleni; ngoba sasiyitshelile inkosi sisithi: Isandla sikaNkulunkulu wethu siphezu kwabo bonkef abamdinga kube okuhleg, kodwa amandla akhe lolaka lwakhe kuphezu kwabo bonke abamdelayoh.

23 Ngakho sazila ukudla sadinga kuNkulunkulu wethu ngenxa yalokhu; wasencengeka ngathii.

24 Ngasengisehlukanisa abalitshumi lambili kunhloko zabapristi, oSherebiyaj, uHashabhiya, labalitshumi kubafowabo kanye labok.

25 Ngasengibalinganisela isiliva legolide lezitshal, umnikelo wendlu kaNkulunkulu wethum, inkosi labacebisi bayo leziphathamandla zayo loIsrayeli wonke owayekhona ababekunikelen;

26 ngasengilinganisa esandleni sabo amathalenta* esiliva angamakhulu ayisithupha lamatshumi amahlanu, lamathalenta alikhulu ezitsha zesiliva, lamathalenta egolide alikhulu,

27 lemiganu yegolide engamatshumi amabilio kuze kube zinhlamvu eziyinkulungwane, lezitsha ezimbili zethusi elikhazimulayo elihle eliloyiseka njengegolidep.

28 Ngasengisithi kibo: Lingcwele eNkosiniq, lezitsha zingcweler; lesiliva legolide kungumnikelo wesihle eNkosini, uNkulunkulu wabobabas.

29 Kulondolozeni likugcine lize likulinganise phambi kwenduna yabapristi lamaLevi lenhloko zaboyise bakoIsrayeli eJerusalema, emakamelweni endlu yeNkosit.

30 Abapristi lamaLevi basebesemukela isisindo sesiliva legolide lezitsha, ukuze bakuse eJerusalema, endlini kaNkulunkulu wethu.

31 Sasuka-ke emfuleni iAhavau ngolwetshumi lambili lwenyanga yokuqala ukuya eJerusalemav. Lesandla sikaNkulunkulu wethu sasiphezu kwethu, wasikhulula esandleni sesitha lomcathami endleleniw.

32 Safika-ke eJerusalema, sahlala khona insuku ezintathux.

33 Kwathi ngosuku lwesine isiliva legolide lezitsha kwalinganiswa endlini kaNkulunkulu wethuy ngesandla sikaMeremothiz indodana kaUriya umpristia, njalo kanye laye uEleyazare indodana kaPhinehasi, njalo kanye labo oJozabadi indodana kaJeshuwab, loNowadiya indodana kaBinuwi, amaLevic,

34 ngenani ngesisindo sakho konke; laso sonke isisindo sabhalwa ngalesosikhathi.

35 Abantwana bokuthunjwa ababebuyile ekuthunjweni banikela iminikelo yokutshiswa kuNkulunkulu kaIsrayelid, amajongosi alitshumi lambili ngenxa kaIsrayeli wonke, izinqama ezingamatshumi ayisificamunwemunye lesithupha, amawundlu angamatshumi ayisikhombisa lesikhombisa, izimpongo ezilitshumi lambili zaba ngumnikelo wesono; konke kwakungumnikelo wokutshiswa eNkosinie.

36 Basebenika imithetho yenkosif kuziphathamandla zenkosig lakubabusih nganeno komfula; basekela abantu lendlu kaNkulunkului.

UEzra wenza umkhuleko wokuvuma izono zabantu

9Kwathi ekupheleni kwalezizinto, iziphathamandla zasondela kimi zisithi: Abantu bakoIsrayeli labapristi lamaLevi kabazehlukanisanga lezizwe zamazwea ngokwezinengiso zazob, ezamaKhanani, amaHethi, amaPerizi, amaJebusic, amaAmoni, amaMowabi, amaGibhithe, lamaAmorid.

2 Ngoba bazithathele emadodakazini azo bona lamadodana aboe, yaze yaxubana inzalo engcwelef lezizwe zamazweg; yebo, isandla seziphathamandla lababusi sasingesokuqala kulesisiphambekoh.

3 Kwathi ngisizwa loludaba ngadabula isembatho sami lebhatshi lami, ngangcothula okwenwele zekhanda lami lendevu zamii, ngahlala phansi ngathithibalaj.

4 Kwasekubuthana kimi wonke othuthumela ngamazwi kaNkulunkulu kaIsrayeli ngenxa yesiphambeko sabathunjwak; ngasengihlala ngithithibelel kwaze kwaba ngumnikelo wakusihlwam.

5 Kwathi ngomnikelo wakusihlwa ngasukuma ekuthotshisweni kwami, lekudabuleni kwami isembatho sami lebhatshi lami, ngaguqa ngamadolo amin, ngelulela izandla zami eNkosini uNkulunkulu wamio,

6 ngathi: Nkulunkulu wami, ngilenhloni, ngiyangekile ukuphakamisela ubuso bami kuwe, Nkulunkulu wami, ngoba ububi bethu bandile ngaphezu kwekhandap, lecala lethu selikhule kwaze kwaba semazulwiniq.

7 Kusukela ensukwini zabobaba besiphakathi kwecala elikhulu kuze kube lamuhlar, langenxa yobubi bethu thina, amakhosi ethu, abapristi bethu, sinikelwe esandleni samakhosi amazwe, enkembeni, ekuthunjwenis, lekuphangweni, lehlazweni lobuso, njengalamuhlat.

8 Khathesi-ke ngokwesikhatshana umusa wenziwe yiNkosi uNkulunkulu wethu, ukusitshiyela ukuphepha, lokusinika isikhonkwane endaweni yayo engcweleu, ukuze uNkulunkulu wethu akhanyisele amehlo ethu, njalo asinike imvuselelo encinyane ebugqilini bethuv.

9 Ngoba siyizigqili, kanti ebugqilini bethu uNkulunkulu wethu kasitshiyangaw, kodwa uselulele umusa phambi kwamakhosi ePerisiya, ukusinika imvuselelo, ukuphakamisa indlu kaNkulunkulu wethux, lokumisa amanxiwa ayo, lokusinika umduli koJuda laseJerusalemay.

10 Khathesi-ke, Nkulunkulu wethu, sizakuthini emva kwalokhu? Ngoba siyitshiyile imilayo yakho,

11 owasilaya yona ngesandla senceku zakho abaprofethi, usithi: Ilizwe elingena kulo ukudla ilifa lalo liyilizwe elingcolileyo ngokungcola kwezizwe zamazwe, ngokunengekayo kwazo eziligcwalise ngakho kusukela ephethelweni kusiya ephethelweni, ngokungcola kwazoz.

12 Ngakho-ke linganiki amadodana azo amadodakazi enu, futhi lingathatheli amadodana enu amadodakazi azoa, lingadingi ukuthula kwazo lokuhle kwazo kuze kube phakade ukuze liqine lidle okuhle kwelizweb, lilitshiyele abantwana benu libe yilifa kuze kube phakadec.

13 Lemva kwakho konke okusehleleyo ngenxa yezenzo zethu ezimbi langenxa yecala lethu elikhulud, ngoba wena Nkulunkulu wethu uzibambile ekusijeziseni kancane kulezono zethue, wasinika ukuphepha okunjef;

14 sizayephula futhi yini imilayo yakho, sithathane lesizwe salezizinengisog? Kawuyikusithukuthelela yini uze usiqedeh, kuze kungabi lensali kumbe ukuphephai?

15 Nkosi, Nkulunkulu kaIsrayeli, ulungilej; ngoba sitshiyelwe ukuphunyuka njengalamuhlak. Khangela, siphambi kwakho ecaleni lethul, ngoba kakho ongema phambi kwakho ngenxa yalokhum.

Abesifazana labantwana babezizwe bayalahlwa

10Kwathi uEzra esakhuleka esavumaa, ekhala inyembezi eziwisela phansib phambi kwendlu kaNkulunkuluc, kwabuthana kuye ibandla elikhulu kakhulu lamadoda labesifazana labantwana, livela kuIsrayeli, ngoba abantu bakhala inyembezi ngokukhala okukhulu.

2 UShekaniya indodana kaJehiyelid owamadodana kaElamu wasephendula wathi kuEzra: Thina siphambukile kuNkulunkulu wethue, sathatha abafazi bezizweni abavela ezizweni zelizwe; kodwa khathesi kukhona ithemba koIsrayeli mayelana lalokhu.

3 Ngakho-ke asenze isivumelwano loNkulunkulu wethu ukuze sikhuphe bonke abafazi lokuzelwe yibo ngokweseluleko senkosi yami lesabathuthumela emlayweni kaNkulunkulu wethuf; kakwenziwe-ke ngokomlayog.

4 Sukuma, ngoba udaba luphezu kwakho, lathi silawe. Qina, wenzeh.

5 Wasesukuma uEzra, wafungisa induna zabapristi, amaLevi, loIsrayeli wonke, ukuthi benze ngokwalelilizwi. Basebefungai.

6 UEzra wasesukuma esuka phambi kwendlu kaNkulunkuluj, waya endlinik kaJehohananil indodana kaEliyashibim; wathi efika lapho kadlanga sinkwa kanathanga manzi, ngoba elilela ububi babathunjiweyon.

7 Basebesenza isimemezelo sedlule koJuda leJerusalema kubo bonke abantwana bokuthunjwa ukuthi babuthane eJerusalemao,

8 lokuthi loba ngubani ongafikanga ngensuku ezintathu, ngokweseluleko seziphathamandla labadala, impahla yakhe yonke izadliwa, yena ehlukaniswe lebandla labathunjiweyo.

9 Wonke amadoda akoJuda loBhenjamini asebuthana eJerusalema ngensuku ezintathu. Kwakuyinyanga yesificamunwemunye ngolwamatshumi amabili lwenyanga. Bonke abantu basebehlala egumeni lendlu kaNkulunkulu beqhaqhazela ngenxa yaloludaba langenxa yezulu elikhulup.

10 UEzra umpristi wasukuma wathi kibo: Lina liphambukile lathatha abafazi bezizweni, ukwandisa isiphambeko sikaIsrayeli.

11 Ngakho-ke yenzani uvumo eNkosini uNkulunkulu waboyihlo, lenze intando yayoq, lizehlukanise lezizwe zelizwe, lakubafazi bezizwenir.

12 Ibandla lonke laseliphendula lathi ngelizwi elikhulu: Njengamazwi akho, ngokunjalo kuphezu kwethu ukuthi sikwenze.

13 Kodwa abantu banengi, njalo kuyisikhathi sezulu elinengi, njalo singeme phandle. Futhi kakusimsebenzi wosuku olulodwa njalo hatshi owezimbili, ngoba sibanengi esiphambukileyo kuloludaba.

14 Ake zime iziphathamandla zethu zebandla lonke, labo bonke abasemizini yethu abathethe abafazi bezizweni beze ngezikhathi ezimisiweyo, njalo kanye labo abadala bomuzi ngomuzi labahluleli bawos, size sidedise ukuvutha kolaka lukaNkulunkulu wethu mayelana laloludabat.

15 NgoJonathani indodana kaAsaheli loJahazeya indodana kaTikiva kuphela abamelana lalokho; loMeshulamuu loShabethayi umLevi babancedisav.

16 Abantwana bokuthunjwa besebesenza njalo. UEzra umpristi, amadoda, inhloko zaboyise ngendlu yaboyise, labo bonke ngamabizo, basebesehlukaniswa; basebehlala ngosuku lokuqala lwenyanga yetshumi ukuhlola loludabaw.

17 Basebeqeda lawo wonke amadoda ayethethe abafazi bezizweni kwaze kwaba lusuku lokuqala lwenyanga yokuqalax.

18 Kwasekutholakala phakathi kwamadodana abapristi ayethethe abafazi bezizweni: Emadodaneni kaJeshuwa indodana kaJozadaki labafowabo: OMahaseya loEliyezeri loJaribi loGedaliyay.

19 Basebenika isandla sabo ukuthi bazakhupha abafazi baboz; ngoba belecala banikela inqama yomhlambi ngecala laboa.

20 Lemadodaneni kaImeri: OHanani loZebhadiyab.

21 Lemadodaneni kaHarimic: OMahaseyad loEliya loShemayae loJehiyeli loUziya.

22 Lemadodaneni kaPashurif: OEliyowenayig, uMahaseya, uIshmayeli, uNethaneli, uJozabadi, loElasah.

23 LakumaLevi: OJozabadii, loShimeyi, loKelaya onguKelitaj, uPethahiya, uJuda, loEliyezerik.

24 Lakubahlabeleli: UEliyashibi. Lakubalindimasango: OShaluma loTelema loUri.

25 LakuIsrayeli: Emadodaneni kaParoshil: ORamiya loIziya loMalikiyam loMijamini loEleyazare loMalikiyan loBhenaya.

26 Lemadodaneni kaElamu: OMathaniya, uZekhariya, loJehiyeli, loAbidi, loJeremothi, loEliyao.

27 Lemadodaneni kaZathu: OEliyowenayi, uEliyashibi, uMathaniya, loJeremothi, loZabadi, loAzizap.

28 Lemadodaneni kaBebayiq: OJehohanani, uHananiya, uZabayi, uAthilayir.

29 Lemadodaneni kaBanis: OMeshulamu, uMalukit, loAdaya, uJashubi, loSheyali, loRamothi.

30 Lemadodaneni kaPahathi-Mowabiu: OAdina, loKelali, uBhenaya, uMahaseyav, uMathaniya, uBhezaleli, loBinuwi, loManase.

31 Lamadodana kaHarimiw: OEliyezeri, uIshiya, uMalikiyax, uShemaya, uShimeyoni,

32 uBhenjaminiy, uMalukiz, uShemariya.

33 Emadodaneni kaHashuma: OMathenayi, uMathatha, uZabadi, uElifeleti, uJeremayi, uManase, uShimeyia.

34 Emadodaneni kaBani: OMahadayi, uAmramu, loUweli,

35 uBhenaya, uBedeya, uKeluhi,

36 uVaniya, uMeremothi, uEliyashibi,

37 uMathaniya, uMathenayi, loJahasa,

38 loBani, loBinuwi, uShimeyib,

39 loShelemiya, loNathani, loAdayac,

40 uMakinadebayi, uShashayi, uSharayi,

41 uAzareli, uShelemiya, uShemariya,

42 uShaluma, uAmariya, uJosefa.

43 Lemadodaneni kaNebod: OJeyiyeli, uMathithiya, uZabadi, uZebina, uJadayi, loJoweli, uBhenayae.

44 Bonke laba babethethe abafazi bezizweni; njalo kwakukhona phakathi kwabo abafazi ababezele abantwanaf.

UGWALO

LUKANEHEMIYA

Umkhuleko kaNehemiya ngabeJerusalema

1Amazwi kaNehemiya indodana kaHakaliyaa. Kwasekusithi ngenyanga kaKisilevib ngomnyaka wamatshumi amabilic, lapho mina ngiseShushanid isigodloe,

2 uHanani omunye wabafowethu wafika yena lamadoda avela koJudaf. Ngasengibabuza mayelana lamaJuda ayephunyukile asala ekuthunjweni, langeJerusalema.

3 Basebesithi kimi: Labo abasalayo abasala ekuthunjweni lapho esabelweni baphakathi kokuhlupheka okukhulu lehlazo, lomduli weJerusalema wadilikag, lamasango ayo atshiswa ngomliloh.

4 Kwasekusithi sengizwe lamazwi ngahlala phansi ngakhala inyembezi, ngalila okwezinsuku, ngizila ukudla, ngikhuleka phambi kukaNkulunkulu wamazului.

5 Ngathi: Ngiyancenga, Nkosi, Nkulunkulu wamazulu, Nkulunkulu omkhulu lowesabekayoj, ogcina isivumelwano lomusa kulabo abamthandayo labagcina imilayo yakhek,

6 indlebe yakho ake ilalelel, lamehlo akho avuleke, ukuzwa umkhuleko wenceku yakho engiwukhuleka phambi kwakho lamuhla emini lebusukumn ngabantwana bakoIsrayeli, inceku zakho, njalo ngivuma ngenxa yezono zabantwana bakoIsrayeli esizone kuweo. Yebo, mina lendlu kababa sonilep;

7 senze kubi lokwenza kubi kuwe, kasigcinanga imilayo lezimiso lezahluleloq owalaya ngakho uMozisi inceku yakhor.

8 Ake ukhumbule ilizwi owalaya ngalo uMozisi inceku yakho usithi: Uba lina liphambuka, mina ngizalichithachitha phakathi kwezizwes;

9 uba lina liphendukela kimi, lilondoloza imilayo yami, liyenzet, lanxa abaxotshiweyo benu besephethelweni lamazulu, ngizababutha besuka laphou ngibaletha endaweni engiyikhethileyo ukubeka ibizo lami khonav.

10 Laba-ke bazinceku zakho labantu bakho owabahlenga ngamandla akho amakhulu langesandla sakho esiqinileyow.

11 Ngiyacela, Nkosi, indlebe yakho ake ilalele umkhuleko wenceku yakhox, lomkhuleko wezinceku zakho eziloyisa ukwesaba ibizo lakho, ake uphumelelise inceku yakho lamuhla, uyinike izihawu phambi kwalumuntuy.

Njalo ngangingumphathi wezitsha zenkosiz.

UNehemiya uvunyelwa ukuya eJerusalema

2Kwasekusithi ngenyanga kaNisania, ngomnyaka wamatshumi amabili kaAthakisekisi inkosib, iwayini laliphambi kwakhe, ngaphakamisa iwayini nganika inkosic. Njalo ngangingakaze ngidane phambi kwayo.

2 Inkosi yasisithi kimi: Kungani ubuso bakho budanile lokhu ungagulid? Kakusilutho ngaphandle kokudana kwenhliziyo. Ngasengisesaba kakhulukazie,

3 ngathi enkosini: Kayiphile inkosi kuze kube ninininif! Ubuso bami bungedane ngani nxa umuzi, indawo yamangcwaba abobaba, ulunxiwag, lamasango awo eqedwe ngomliloh?

4 Inkosi yasisithi kimi: Kuyini okudingayo? Ngasengikhuleka kuNkulunkulu wamazului.

5 Ngathi enkosini: Uba kukuhle enkosini, njalo uba inceku yakho ithole umusa phambi kwakho, ngicela ukuthi ungithume koJuda emzini wamangcwaba abobaba, ukuze ngiwakhe.

6 Inkosi yasisithi kimi, lendlovukazi ihlezi eceleni kwayo: Uhambo lwakho luzakuba ngolwesikhathi esingakanani, ubuye nini? Ngakho kwaba kuhle phambi kwenkosi ukuthi ingithume; ngasengiyinika isikhathi esimisiweyoj.

7 Ngasengisithi enkosini: Uba kulungile enkosini kayinginike izincwadi eziya kubabusi bangaphetsheya komfula ukuze bangivumele ukudlula, ngize ngifike koJudak;

8 lencwadi eya kuAsafi, umphathi wegusu inkosi elalol, ukuthi anginike izigodo zokwenza imigubazi yamasango lesigodlo esiseduze lendlu, lezomduli womuzim, lezendlu engizangena kiyon. Inkosi yanginika njengokwesandla esihle sikaNkulunkulu wami phezu kwamio.

9 Ngasengifika kubabusi ngaphetsheya komfula, ngabanika incwadi zenkosip. Inkosi yayithume-ke lami induna zebutho labagadi bamabhiza.

10 Lapho uSanibhalathiq umHoronir loTobiya incekus, umAmonit, besizwa, kwabacunula ngokucunula okukhulu ukuthi umuntu ufikile ukudingela abantwana bakoIsrayeli okuhleu.

11 Ngafika-ke eJerusalema, ngaba lapho insuku ezintathu.

UNehemiya ukhuthaza abeJerusalema ukwakha imiduli yomuzi

12 Ngasengisukuma ebusuku, mina lamadoda amalutshwana elami; kangitshelanga muntu lokho uNkulunkulu wami ayekufake enhliziyweni yami ukuthi ngikwenzele iJerusalema. Futhi kwakungelanyamazana kanye lami ngaphandle kwenyamazana engangiyigadilev.

13 Ngasengiphuma ebusuku ngesango lesigodi, ngaqonda emthonjeni womgobhow lesangweni lomqubax, ngihlola imiduli yeJerusalema eyayidilikiley lamasango ayo ayeqedwe ngomliloz.

14 Ngasengisedlulela esangweni lomthomboa lechibini lenkosib; kodwa kwakungelandawo yenyamazana ukwedlula ngaphansi kwami.

15 Ngasengisenyuka ngesifula ebusuku ngihlola umdulic; ngaphenduka, ngangena ngesango lesigodid, ngabuyela.

16 Lababusi babengazi lapho engangiye khona lokuthi ngenzani. Kuze kube khathesi-ke ngangingatshelanga amaJuda labapristi leziphathamandlae lezinduna labanye ababesenza umsebenzif.

17 Ngasengisithi kibo: Liyabona inhlupheko esikiyo ukuthi iJerusalema ilunxiwag lamasango ayo atshiswe ngomliloh. Wozani sakhe umduli weJerusalema ukuze singabe sisaba lihlazoi.

18 Ngasengibatshela isandla sikaNkulunkulu wami esasisihle phezu kwami, futhi lamazwi enkosi eyayiwakhulume kimi. Basebesithi: Asisukumeni, sakhej. Ngakho baqinisa izandla zabo ngokuhlek.

19 Lapho uSanibhalathi umHoroni loTobiya inceku, umAmoni, loGeshema umArabhiyal besizwa basihleka usulu, baseyisam bathi: Iyini linto eliyenzayo? Liyayivukela inkosi yinin?

20 Ngasengibabuyisela impendulo ngathi kibo: UNkulunkulu wamazulu yena uzasiphumelelisa; lathi inceku zakhe sizasukuma sakhe; kodwa lina kalilasabelo lelungelo lesikhumbuzo eJerusalemao.

Ukulungiswa kwemiduli yeJerusalema

3Kwasekusukuma eEliyashibi umpristi omkhulu labafowabo abapristia, bakha isango lezimvub, balingcwelisa, bamisa izivalo zalo; ngitsho, kuze kube semphotshongweni weMeya bawungcwelisac, kuze kube semphotshongweni weHananelid.

2 Leceleni1 kwakhe kwakha amadoda eJerikoe; leceleni kwakhe kwakha uZakuri indodana kaImrif.

3 Lesango lenhlanzig alakha amadodana kaHasenayah; amisa imigubazi yaloi, amisa izivalo zalo, amabhawudo alo, leminxibo yaloj.

4 Leceleni kwawo kwalungisa uMeremothik indodana kaUriyal indodana kaHakozim; leceleni kwabo kwalungisa uMeshulamu indodana kaBerekiyan indodana kaMeshezabelio; leceleni kwabo kwalungisa uZadoki indodana kaBahanap;

5 leceleni kwabo kwalungisa amaThekhowaq; kodwa izikhulu zabo kazilethanga intamo yazo emsebenzini weNkosi yazor.

6 Lesango elidala balilungisa oJoyadas indodana kaPhaseyat loMeshulamu indodana kaBesodeya; bamisa imigubazi yalo, bamisa izivalo zalo, lamabhawudo alo, leminxibo yalou.

7 Eceleni kwabo-ke kwalungisa uMelatiya umGibeyoni loJadoni umMeronothiv, amadoda eGibeyoniw laweMizipax, kuze kube sesihlalweni sobukhosi sombusi wanganeno komfulay.

8 Eceleni kwakhe kwalungisa uUziyeli indodana kaHarihaya, wabakhandi begolidez; leceleni kwakhe kwalungisa uHananiyaa, indodana yabenzi bamakhab; batshiya iJerusalema kwaze kwaba semdulini obanzic.

9 Eceleni kwabo-ke kwalungisa uRefaya indodana kaHuri, umbusi wengxenye yesigaba seJerusalemad.

10 Eceleni kwabo-ke kwalungisa uJedaya indodana kaHarumafi lamaqondana lendlu yakhe; leceleni kwakhe kwalungisa uHathushie indodana kaHashabineyaf.

11 Isilinganiso sesibili basilungisa oMalikiyag indodana kaHarimih loHashubii indodana kaPahathi-Mowabij, kanye lomphotshongo wezithando zomlilok.

12 Leceleni kwakhe kwalungisa uShaluma indodana kaHaloheshil, umbusi wengxenye yesigaba seJerusalema, yena lamadodakazi akhem.

13 Isango lesigodi walilungisan uHanunio labahlali beHanowap; balakha, bamisa izivalo zalo, amabhawudo alo, leminxibo yaloq, lezingalo eziyinkulungwane emdulini kwaze kwaba sesangweni lomqubar.

14 Lesango lomqubas walilungisa uMalikiya indodana kaRekabit, umbusi wesabelo seBhethi-Hakeremau; walakha, wamisa izivalo zalo, amabhawudo alo, leminxibo yalov.

15 Lesango lomthombow walilungisa uShaluna indodana kaKolihozex, umbusi wesigaba seMizipay; yena walakha, walifulela, wamisa izivalo zalo, amabhawudo alo, leminxibo yaloz, lomduli wechibi leShelaa ngasesivandeni senkosib, njalo kwaze kwaba sezikhwelweni ezehla zisuka emzini kaDavidac.

16 Ngemva kwakhe kwalungisa uNehemiya indodana kaAzibuki, umbusi wengxenye yesigaba seBeti-Zurid, kwaze kwaba maqondana lamangcwaba kaDavidae, njalo kwaze kwaba sechibini elalenziwe, njalo kwaze kwaba sendlini yamaqhawef.

17 Ngemva kwakhe kwalungisa amaLevi, uRehuma indodana kaBanig; leceleni kwakhe kwalungisa uHashabhiyah, umbusi wengxenye yesigaba seKeyilai, esigabeni sakhe.

18 Ngemva kwakhe kwalungisa abafowabo, uBavayi indodana kaHenadadij, umbusi wengxenye yesigaba seKeyilak.

19 Njalo kwalungisa eceleni kwakhe uEzeril indodana kaJeshuwam, umbusi weMizipan, esinye isilinganiso maqondana lomqanso wendlu yezikhalio, engonsinip.

20 Ngemva kwakhe kwalungisa ngesivuvu uBharukhiq indodana kaZabayir esinye isilinganiso kusukela engonsinis kusiya emnyango wendlu kaEliyashibi umpristi omkhulut.

21 Ngemva kwakhe uMeremothi indodana kaUriya indodana kaHakoziu walungisa esinye isilinganiso kusukela emnyango wendlu kaEliyashibi kuze kube sekucineni kwendlu kaEliyashibiv.

22 Langemva kwakhe kwalungisa abapristi, amadoda endawo ezigombolozeleyow.

23 Ngemva kwakhe kwalungisa oBhenjaminix loHashubi maqondana lendlu yaboy; ngemva kwakhe kwalungisa uAzariyaz indodana kaMahaseya indodana kaAnaniya duze lendlu yakhea.

24 Ngemva kwakhe uBinuwib indodana kaHenadadic walungisa esinye isilinganiso kusukela endlini kaAzariyad kusiya engonsinie njalo kuze kube sejikwenif.

25 UPalali indodana kaUzayi, maqondana lengonsig lomphotshongo othutsha endlini yenkosih ephezulu esegumeni labalindii. Ngemva kwakhe uPhedayaj indodana kaParoshik.

26 AmaNethinil ayehlezi eOfeli kwaze kwaba maqondana lesango lamanzi ngasempumalanga lomphotshongo othutshayom.

27 Ngemva kwakhe abeThekhowa balungisa esinye isilinganiso maqondana lomphotshongo omkhulu othutshayo, njalo kwaze kwaba semdulini weOfelin.

28 Kusukela phezu kwesango lamabhiza kwalungisa abapristi, ngulowo maqondana lendlu yakheo.

29 Ngemva kwakhe kwalungisa uZadoki indodana kaImeri maqondana lendlu yakhep. Njalo ngemva kwakhe kwalungisa uShemaya indodana kaShekaniyaq, umgcini wesango lempumalangar.

30 Ngemva kwakhe kwalungisa oHananiyas indodana kaShelemiyat loHanuni indodana yesithupha kaZalafi esinye isilinganisou. Ngemva kwakhe kwalungisa uMeshulamu indodana kaBerekiyav maqondana lekamelo lakhew.

31 Ngemva kwakhe kwalungisa uMalikiyax indodana yomkhandi wegolidey kwaze kwaba sendlini yamaNethiniz leyabathengia maqondana lesango leMifikhadib, njalo kusiya endlini yengonsi engaphezulu.

32 Njalo phakathi laphakathi kwendlu yengonsi engaphezulu kuze kube sesangweni lezimvuc kwalungisa abakhandi begolide labathengid.

Izitha zihlupha abakhayo

4Kwasekusithi uSanibhalathi esezwile ukuthi siyawakha umdulia, wathukuthela wacunuka kakhulu, wawahleka usulu amaJudab.

2 Wasekhuluma phambi kwabafowabo lebutho leSamariyac wathi: La amaJuda abuthakathaka enzani? Azaziqinisa yini? Azahlaba yini? Azaqeda ngosuku yini? Azavuselela amatshe yini ezinqwabeni zengcekeza, ezitshileyo?

3 LoTobiya umAmoni wayelayed, wathi: Lalokho akwakhayo, uba ikhanka likhwela phezulu, lingawudiliza umduli wawo wamatshee.

4 Zwana, Nkulunkulu wethu, ngoba siyeyiswaf; ubuyisele ukukloloda kwabo ekhanda labo, ubanikele babe yimpango elizweni lokuthunjwag;

5 ungaligubuzeli icala laboh, lesono sabo singacitshwa phambi kwakho, ngoba bathukuthelisile maqondana labakhii.

6 Sawakha-ke umduli, waze wahlangana wonke umduli kuze kube yingxenye yawo, ngoba abantu babelenhliziyo yokusebenza.

7 Kodwa kwathi oSanibhalathi loTobiya lamaArabhiyaj lamaAmonik labeAshidodil sebezwile ukuthi ukulungiswa kwemiduli yeJerusalema kuyenyuka, ukuthi izikhala seziqala ukuvaleka, bathukuthela kakhulum.

8 Basebesenza ugobe bonke ndawonye ukuthi beze balwe leJerusalema, lokuthi badunge phakathi kwayo.

9 Kodwa sakhuleka kuNkulunkulu wethu, sabeka abalindi ukumelana labo emini lebusuku, ngenxa yabo.

10 Kodwa uJuda wathi: Amandla abathwali bomthwalo adedile, lezibi zinengi, ngakho thina kasilakho ukwakha umduli.

11 Lezitha zethu zathi: Kabayikwazi, kabayikubona, size singene phakathi kwabo sibabulale, siwumise umsebenzi.

12 Kwasekusithi amaJuda ayehlala duze lazo esefikan athi kithi katshumi: Livela endaweni zonke kumele libuyele kithio.

13 Ngasengimisa endaweni eziphansi kakhulu ngemva komduli endaweni ezisobala, ngamisa abantu ngensapho belezinkemba zabo, imikhonto yabo, lamadandili abo.

14 Ngasengikhangela ngasukuma ngathi kuzikhulu lakubabusi lakwabanye abantu: Lingabesabi. Khumbulani iNkosip enkulu leyesabekayoq, lilwele abafowenu, amadodana enu, lamadodakazi enu, omkenu, lezindlu zenur.

15 Kwasekusithi izitha zethu sezizwile ukuthi sekusaziwa yithi lokuthi uNkulunkulu ufubisile icebo labo, sabuyela sonke emdulini, wonke emsebenzini wakhes.

16 Kwasekusithi kusukela mhlalokho ingxenye yezisebenzi zami yayisebenza emsebenzini, lengxenye yazo yabamba imikhonto, izihlangu, lamadandilit, lamabhatshi ensimbiu. Lababusi babengemuva kwendlu yonke yakoJuda

17 Ababesakha emdulini, lababethwala imithwalo, ababelayitshela, ngesinye sezandla zakhe wayesebenza emsebenzini, lesinye sibambelele isikhali.

18 Labakhi, ngulowo wayebhince inkemba yakhe ekhalweni lwakhe, besakha. Lovuthela uphondo wayeseceleni kwami.

19 Ngasengisithi kuzikhulu lakubabusi lakwabanye abantu: Umsebenzi mkhulu futhi ubanzi; lathi sehlukene phezu komduli, omunye ukhatshana lomunyev.

20 Endaweni elizakuzwa khona ukukhala kophondo, lizabuthana lapho kithi; uNkulunkulu wethu uzasilwelaw.

21 Ngokunjalo sasebenza emsebenzini; ingxenye yabo yayibambe imikhonto kusukela emadabukakusa kuze kuphume izinkanyezix.

22 Langalesosikhathi ngathi ebantwini: Ngulowo lenceku yakhe kabalale phakathi kweJerusalema ukuze babe ngabalindi bethu ebusuku, lemini emsebenzini.

23 Ngakho kakho, mina, labafowethu, lenceku zami, lamadoda omlindo abangemva kwami, kakho kithi owakhulula izigqoko zethu, ngulowo wazikhululela ukuzihlanza.

UNehemiya ulaya ukuthi ukucela izibambiso kuyekelwe

5Kwasekusiba khona ukukhala okukhulu kwabantu labomkaboa bemelene labafowabo amaJudab.

2 Ngoba kwaba khona abathi: Thina, amadodana ethu lamadodakazi ethu sibanengi; ngakho sithethe amabele ukuze sidle siphile.

3 Njalo kwaba khona abathi: Sibambisa amasimu ethu lezivini zethu lezindlu zethu ukuze sithenge amabele endlaleni.

4 Njalo kwaba khona abathi: Seboleke imali yomthelo wenkosi ngamasimu ethu lezivini zethuc.

5 Khathesi-ke, inyama yethu injengenyama yabafowethud, abantwana bethu banjengabantwana babo; khangela-ke sehlisele phansi amadodana ethue lamadodakazi ethu abe yizigqilif; kukhona-ke emadodakazini ethu asehliselwe phansi, njalo isandla sethu kasilamandla, ngoba abanye balamasimu ethu lezivini zethu.

6 Ngathukuthela kakhulu nxa ngisizwa ukukhala kwabo lalamazwi.

7 Inhliziyo yami isicabangile phakathi kwami, ngasengilwisana lezikhulu lababusi, ngathi kubo: Libhadalisa inzuzo, ngulowo kumfowabo. Ngabamisela umhlangano omkhulug.

8 Ngasengisithi kibo: Thina ngamandla akithi sihlenge abafowethu amaJuda ababethengiswe ezizweni; lani selizathengisa abafowethu, kumbe bazathengiswa kithi yini? Basebethula, kabatholanga mpenduloh.

9 Ngasengisithi: Into eliyenzayo kayilunganga. Belingehambe yini ngokwesaba uNkulunkulu wethui ngenxa yehlazo lezizwe, izitha zethuj?

10 Ngitsho lami, abafowethu, lenceku zami, besikweledisa imali lamabele. Asiyekeleni inzuzo lezi.

11 Ake libabuyisele lalamuhla amasimu abo, izivini zabo, izihlahla zabo zemihlwathi, lezindlu zabo, lokwekhulu kwemali lokwamabele lokwewayini elitsha lokwamafutha elibabhadalisa khona.

12 Basebesithi: Sizabuyisela, singabizi lutho kubo. Sizakwenza njalo njengokutsho kwakho. Ngasengibiza abapristi, ngabafungisak ukuthi benze njengalelilizwil.

13 Ngasengithintitha ithangazi lamim ngathi: Ngokunjalo uNkulunkulu kathintithe wonke umuntu asuke endlini yakhen lemsebenzini wakhe ongasoze amise lelilizwio; langokunjalo kathintithwe angabi lalutho. Lebandla lonke lathi: Ameni. Bayidumisa iNkosi. Abantu basebesenza njengalelilizwip.

14 Futhi kusukela ngosuku angilaya ngalo ukuthi ngibe ngumbusi wabo elizweni lakoJudaq, kusukela emnyakeni wamatshumi amabilir kuze kube semnyakeni wamatshumi amathathu lambili kaAthakisekisi inkosis, iminyaka elitshumi lambili, mina labafowethu kasidlanga isinkwat sombusiu.

15 Kodwa ababusi bamandulo ababengaphambi kwami babathwalisa nzima abantu, bethatha kibo isinkwa lewayini, emva kwalokhu amashekeli* esiliva angamatshumi amane; lenceku zabo zabusa nzima phezu kwabantuv; kodwa mina kangenzanga njalo ngenxa yokwesaba uNkulunkuluw.

16 Phezu kwalokho-ke ngaqina emsebenzini walumduli, njalo kasithenganga insimu; lenceku zami zonke zabuthana lapho emsebenzini.

17 Lamadoda alikhulu lamatshumi amahlanu kumaJuda lakubabusi, lalabo abeza kithi bevela ezizweni ezisihanqileyo, babesetafuleni lamix.

18 Lalokhu okwakulungiselwe usuku olulodwa kwakuyinkabi eyodwa, izimvu ezikhethiweyo eziyisithupha, lezinyoni zazilungiselwe mina, njalo phakathi kwensuku ezilitshumi okwalo lonke iwayini ngobunengiy. Langalokhu kangizanga ngidinge isinkwaz sombusia, ngoba ubugqili babunzima phezu kwalababantu.

19 Ngikhumbule, Nkulunkulu wami, ngokuhle, konke engikwenzele lababantub.

Ugobe lwezitha zikaNehemiya

6Kwasekusithi oSanibhalathia loTobiya loGeshema umArabhiyab lezinye izitha zethu sezizwile ukuthi ngiwakhile umduli lokuthi kakusalanga sikhala kuwo, lanxa kuze kube yilesosikhathi ngangingamisanga izivalo emasangwenic,

2 oSanibhalathi loGeshema bathuma kimi besithi: Woza sihlangane ndawonye emizinid emagcekeni eOnoe. Kodwa babecabange ukwenza okubi kimi.

3 Ngasengithuma izithunywa kubo ngisithi: Ngenza umsebenzi omkhulu, ngakho kangilakho ukwehla. Kungani umsebenzi uzakuma, ngiwutshiye, ngehlele kini?

4 Basebethuma kimi kane ngaleyondlela, ngabaphendula ngaleyondlela.

5 Ngakho uSanibhalathi wathuma kimi inceku yakhe ngaleyondlela ngokwesihlanu ilencwadi evulekileyo esandleni sayo.

6 Kwakubhalwe kuyo ukuthi: Kuzwakele ezizweni, loGashimu uthi: Wena lamaJuda linakana ukuhlamuka; ngenxa yalokho wakha umduli, ukuze wena ube yinkosi yabo, njengalamazwi.

7 Futhi umisile labaprofethi ukuze bamemezele ngawe eJerusalema, besithi: Kukhona inkosi koJuda. Khathesi-ke kuzazwakala enkosini njengalamazwi. Ngakho-ke woza, sicebisanef.

8 Ngasengithuma kuye ngisithi: Kazikho izinto ezinjengalezo ozitshoyo, kodwa uyazibumba zivela enhliziyweni yakhog.

9 Ngoba bonke basethusa besithi: Izandla zabo zizadangala emsebenzini, ukuthi ungenziwa. Ngakho-ke qinisa izandla zamih.

10 Mina sengingenile endlini kaShemaya indodana kaDelaya indodana kaMehethabheli owayezivalele, wasesithi: Asihlangane endlini kaNkulunkulu phakathi kwethempeli, sivale iminyango yethempeli, ngoba bayeza ukukubulala, yebo, bayeza ebusuku ukukubulalai.

11 Kodwa ngathi: Kambe umuntu onjengami angabaleka? Pho, nguwuphi umuntu onjengami ongangena ethempelini aphile? Kangiyikungena.

12 Ngasenginanzelela, khangela-ke, uNkulunkulu wayengamthumanga, kodwa wakhuluma isiprofetho esimelene lami ngoba oTobiya loSanibhalathi babemqatshilej.

13 Ngakho wayeqatshiwe ukuze ngesabe, ngenze njalo, ngone, ukuze babe lebizo elibi ngami, ukuze bangigconek.

14 Khumbula, Nkulunkulu wami, uTobiya loSanibhalathi njengokwale imisebenzi yakhel, njalo loNowadiya umprofethikazi labanye abaprofethi ababengethusam.

15 Waphela-ke umduli ngolwamatshumi amabili lanhlanu kaEluli ngensuku ezingamatshumi amahlanu lambilin.

16 Kwasekusithi zonke izitha zethu zisizwa, lazo zonke izizwe ezisizingelezeleyo zibona, zawa kakhulu emehlweni azoo; ngoba zananzelela ukuthi lumsebenzi wenziwe nguNkulunkulu wethup.

17 Njalo ngalezonsuku izikhulu zakoJuda zandisa incwadi zazo eziya kuTobiya, lezikaTobiya zeza kuzo.

18 Ngoba abanengi koJuda babefungile kuyeq ngoba wayengumkhwenyana kaShekaniya indodana kaArar, loJehohanani indodana yakhe wayethethe indodakazi kaMeshulamu indodana kaBerekiyas.

19 Njalo babekhuluma izenzo zakhe ezinhle phambi kwami, lamazwi ami bewakhuphela kuye. UTobiya wathumela incwadi zokungethusa.

Ukumiswa kwabaphathi beJerusalema

7Kwasekusithi umduli usuwakhiwe, sengimisile izivalo, abalindi bamasango labahlabeleli lamaLevi sebebekiwea,

2 ngalaya uHanani umfowethub loHananiyac umbusi wenqaba mayelana leJerusalemad, ngoba wayenjengomuntu othembekileyoe lowesaba uNkulunkulu okwedlula abanengif.

3 Ngasengisithi kibo: Amasango eJerusalema kangavulwa lize litshise ilanga; besemi kabavale izivalo banxibe. Njalo umise abalindi kubahlali beJerusalema, ngulowo lalowo emlindweni wakhe, njalo ngulowo maqondana lendlu yakhe.

4 Njalo umuzi wawubanzi inhlangothi zombili, umkhulu, kodwa abantu babebalutshwana phakathi kwawo, izindlu zingakakhiwa.

Amabizo ababuya ekuthunjweni

5 UNkulunkulu wami wasenika enhliziyweni yami ukuthi ngibuthanise izikhulu lababusi labantu ukuthi babhalwe ngezizukulwana. Ngasengithola ugwalo lwezizukulwana zalabo abenyuka kuqala, ngathola kubhalwe kulog:

6 Laba ngabantwana besabelo abenyuka bevela ekuthunjweni kwabathunjiweyo uNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni abathumbayo; basebebuyela eJerusalema lakoJuda, ngulowo lalowo emzini wakibo,

7 abafika loZerubhabheli, uJeshuwa, uNehemiya, uAzariya, uRahamiya, uNahamani, uModekhayi, uBilishani, uMisiperethi, uBigivayi, uNehuma, uBahanah.

Inani lamadoda esizwe sakoIsrayeli:

8 Abantwana bakoParoshi: Izinkulungwane ezimbili lekhulu lamatshumi ayisikhombisa lambili.

9 Abantwana bakoShefathiya: Amakhulu amathathu lamatshumi ayisikhombisa lambili.

10 Abantwana bakoAra: Amakhulu ayisithupha lamatshumi amahlanu lambilii.

11 Abantwana bakoPahathi-Mowabi, babantwana bakoJeshuwa loJowabi: Izinkulungwane ezimbili lamakhulu ayisificaminwembili letshumi lesificaminwembilij.

12 Abantwana bakoElamu: Inkulungwane lamakhulu amabili lamatshumi amahlanu lane.

13 Abantwana bakoZathu: Amakhulu ayisificaminwembili lamatshumi amane lanhlanuk.

14 Abantwana bakoZakayi: Amakhulu ayisikhombisa lamatshumi ayisithupha.

15 Abantwana bakoBinuwi: Amakhulu ayisithupha lamatshumi amane lesificaminwembilil.

16 Abantwana bakoBebayi: Amakhulu ayisithupha lamatshumi amabili lesificaminwembilim.

17 Abantwana bakoAzigadi: Izinkulungwane ezimbili lamakhulu amathathu lamatshumi amabili lambilin.

18 Abantwana bakoAdonikamu: Amakhulu ayisithupha lamatshumi ayisithupha lesikhombisao.

19 Abantwana bakoBigivayi: Izinkulungwane ezimbili lamatshumi ayisithupha lesikhombisap.

20 Abantwana bakoAdini: Amakhulu ayisithupha lamatshumi amahlanu lanhlanuq.

21 Abantwana bakoAteri, bakoHezekhiya: Amatshumi ayisificamunwemunye lesificaminwembili.

22 Abantwana bakoHashuma: Amakhulu amathathu lamatshumi amabili lesificaminwembilir.

23 Abantwana bakoBezayi: Amakhulu amathathu lamatshumi amabili lanes.

24 Abantwana bakoHarifi: Ikhulu letshumi lambili.

25 Abantwana bakoGibeyoni: Amatshumi ayisificamunwemunye lanhlanu.

26 Amadoda eBhethelehema leNetofa: Ikhulu lamatshumi ayisificaminwembili lesificaminwembilit.

27 Amadoda eAnathothi: Ikhulu lamatshumi amabili lesificaminwembili.

28 Amadoda eBeti-Azimavethi: Amatshumi amane lambili.

29 Amadoda eKiriyathi-Jeyarimi, iKefira, leBherothi: Amakhulu ayisikhombisa lamatshumi amane lantathu.

30 Amadoda eRama leGeba: Amakhulu ayisithupha lamatshumi amabili lanye.

31 Amadoda eMikimasi: Ikhulu lamatshumi amabili lambili.

32 Amadoda eBhetheli leAyi: Ikhulu lamatshumi amabili lantathuu.

33 Amadoda enye iNebo: Amatshumi amahlanu lambiliv.

34 Abantwana benye iElamu: Inkulungwane lamakhulu amabili lamatshumi amahlanu lanew.

35 Abantwana beHarimi: Amakhulu amathathu lamatshumi amabili.

36 Abantwana beJeriko: Amakhulu amathathu lamatshumi amane lanhlanu.

37 Abantwana beLodi, iHadidi, leOno: Amakhulu ayisikhombisa lamatshumi amabili lanyex.

38 Abantwana beSenaha: Izinkulungwane ezintathu lamakhulu ayisificamunwemunye lamatshumi amathathuy.

39 Abapristi. Abantwana bakoJedaya, bendlu kaJeshuwa: Amakhulu ayisificamunwemunye lamatshumi ayisikhombisa lantathu.

40 Abantwana bakoImeri: Inkulungwane lamatshumi amahlanu lambili.

41 Abantwana bakoPashuri: Inkulungwane lamakhulu amabili lamatshumi amane lesikhombisa.

42 Abantwana bakoHarimi: Inkulungwane letshumi lesikhombisa.

43 AmaLevi. Abantwana bakoJeshuwa, bakoKadimiyeli, babantwana bakoHodeva: Amatshumi ayisikhombisa lane.

44 Abahlabeleli. Abantwana bakoAsafi: Ikhulu lamatshumi amane lesificaminwembiliz.

45 Abalindimasango. Abantwana bakoShaluma, abantwana bakoAteri, abantwana bakoTalimoni, abantwana bakoAkubi, abantwana bakoHatita, abantwana bakoShobayi: Ikhulu lamatshumi amathathu lesificaminwembilia.

46 AmaNethini. Abantwana bakoZiha, abantwana bakoHasufa, abantwana bakoTabhawothib,

47 abantwana bakoKerosi, abantwana bakoSiya, abantwana bakoPadoni,

48 abantwana bakoLebana, abantwana bakoHagaba, abantwana bakoShalimayi,

49 abantwana bakoHanani, abantwana bakoGideli, abantwana bakoGahari,

50 abantwana bakoReyaya, abantwana bakoRezini, abantwana bakoNekoda,

51 abantwana bakoGazama, abantwana bakoUza, abantwana bakoPhaseya,

52 abantwana bakoBhesayi, abantwana bakoMewunimi, abantwana bakoNefushesimi,

53 abantwana abakoBakibuki, abantwana bakoHakufa, abantwana bakoHarihuri,

54 abantwana bakoBazilithi, abantwana bakoMehida, abantwana bakoHarisha,

55 abantwana bakoBarkosi, abantwana bakoSisera, abantwana bakoThama,

56 abantwana bakoNeziya, abantwana bakoHatifa.

57 Abantwana benceku zikaSolomoni. Abantwana bakoSotayi, abantwana bakoSoferethi, abantwana bakoPerida,

58 abantwana bakoJahala, abantwana bakoDarkoni, abantwana bakoGideli,

59 abantwana bakoShefathiya, abantwana bakoHathili, abantwana bakoPokerethi kaHazebayimi, abantwana bakoAmoni.

60 Wonke amaNethini labantwana benceku zikaSolomoni: Amakhulu amathathu lamatshumi ayisificamunwemunye lambili.

61 Laba ngabenyuka bevela eTeli-Mela, iTeli-Harisha, iKerubi, iAdoni, leImeri, kodwa babengelakutshengisa indlu yaboyise lenzalo yabo, uba bavela koIsrayeli yini.

62 Abantwana bakoDelaya, abantwana bakoTobiya, abantwana bakoNekoda: Amakhulu ayisithupha lamatshumi amane lambilic.

63 Lakubapristi: Abantwana bakoHabaya, abantwana bakoHakozi, abantwana bakoBarizilayi, owayethethe emadodakazini kaBarizilayi umGileyadi ukuba ngumkakhe, wasebizwa ngebizo lawo.

64 Laba badinga ukubhalwa kwabo oluhlwini lwababhaliweyo ngezizukulwana, kodwa kakutholakalanga; basebekhutshwa ebupristini njengabangcolileyo.

65 Umbusi wasesithi kubo bangadli okwezingcwelengcwele, kuze kusukume umpristi oleUrimi leThumimi.

66 Ibandla lonke lindawonye lalizinkulungwane ezingamatshumi amane lambili lamakhulu amathathu lamatshumi ayisithupha,

67 ngaphandle kwenceku zabo lencekukazi zabo; lezi zazizinkulungwane eziyisikhombisa lamakhulu amathathu lamatshumi amathathu lesikhombisa; njalo babelabahlabeleli labahlabelelikazi abangamakhulu amabili lamatshumi amane lanhlanud.

68 Amabhiza abo, amakhulu ayisikhombisa lamatshumi amathathu lesithupha; imbongolo zabo, amakhulu amabili lamatshumi amane lanhlanu;

69 amakamela, amakhulu amane lamatshumi amathathu lanhlanu; obabhemi, inkulungwane eziyisithupha lamakhulu ayisikhombisa lamatshumi amabili.

70 Ezinye-ke zenhloko zaboyise zanikela emsebenzini. Umbusi wanikela kokuligugu inhlamvu zegolide eziyinkulungwanee, imiganu yokufafaza engamatshumi amahlanuf, izigqoko zabapristi ezingamakhulu amahlanu lamatshumi amathathu.

71 Lezinye zezinhloko zaboyise zanikela kokuligugu komsebenzi inhlamvu zegolide ezizinkulungwane ezingamatshumi amabili lamamane* esiliva azinkulungwane ezilikhulu letshumig.

72 Lalokho abaseleyo babantu abakunikelayo kwakuzinhlamvu zegolide ezizinkulungwane ezingamatshumi amabili lamamane* esiliva azinkulungwane ezilikhulu lezigqoko zabapristi ezingamatshumi ayisithupha lesikhombisah.

73 Abapristi lamaLevi labalindimasango labahlabeleli labanye babantu lamaNethini loIsrayeli wonke basebehlala emizini yabo.

Kwathi inyanga yesikhombisa isifikile, abantwana bakoIsrayeli babesemizini yaboi.

UEzra ufundela abantu umlayo

8Bonke abantu basebebuthana njengamuntu munyea egcekeni eliphambi kwesango lamanzib; bakhuluma kuEzra umbhali ukuletha ugwalo lomlayo kaMozisi, iNkosi eyayiwulaye uIsrayelic.

2 UEzra umpristi wasewuletha umlayo phambi kwebandla, kusukela kowesilisa kusiya kowesifazanad, laye wonke owaqedisisa ukuzwa, ngosuku lokuqala lwenyanga yesikhombisae.

3 Wasebala kuwo phambi kwegcekef eliphambi kwesango lamanzi kusukela emadabukakusa kwaze kwaba semini enkulu, phambi kwabesilisa labesifazana labaqedisisayo; lendlebe zabo bonke abantu zazingasegwalweni lomlayog.

4 UEzra umbhali wasesima phezu kwendawo ephakemeyo yamapulanka ababeyenzele loludaba. Leceleni kwakhe kwakumi oMathithiya loShemah loAnayai loUriyaj loHilikhiya loMahaseya ngakwesokunene sakhek; langakwesokhohlo sakhe oPhedaya, loMishayeli, loMalikiyal, loHashumam, loHashibadana, uZekhariyan, uMeshulamuo.

5 UEzra wasevula ugwalo phambi kwamehlo abo bonke abantu; ngoba wayengaphezu kwabantu bonkep; lapho eluvula, bonke abantu basukuma.

6 UEzra waseyibusisa iNkosi, uNkulunkulu omkhuluq. Bonke abantu basebephendula bathi: Ameni, amenir, ngokuphakamisa izandla zabos; basebekhothama, bayikhonza iNkosi ngobuso emhlabathinit.

7 OJeshuwau, loBaniv, loSherebiyaw, uJamini, uAkubi, uShabethayix, uHodiyay, uMahaseyaz, uKelitaa, uAzariyab, uJozabadic, uHananid, uPelayae, lamaLevi basebesenza abantu baqedisise umlayof, abantu besendaweni yabog.

8 Basebebala egwalweni, emlayweni kaNkulunkulu, ngokucacileyo, bechasisa, bebenza bazwisise ekubalenih.

9 UNehemiya owayengumbusi, lompristi uEzra umbhali, lamaLevi ayefundisa abantui, basebesithi ebantwini bonke: Lolusuku lungcwele eNkosini uNkulunkulu wenuj; lingalili njalo lingakhali inyembezi. Ngoba bonke abantu bakhala inyembezi lapho besizwa amazwi omlayok.

10 Wasesithi kibo: Hambani, lidle okunonileyo, linathe okumnandi, lithumele izabelo kongalungiselwanga lutho; ngoba lolusuku lungcwele eNkosini yethu, njalo lingadabuki, ngoba intokozo yeNkosi ingamandla enu.

11 AmaLevi asebathulisa bonke abantu esithi: Thulani, ngoba lolusuku lungcwele, lingadabuki.

12 Bonke abantu basebehamba ukuyakudla, lokunatha, lokuthumela izabelol, lokwenza intokozo enkulu, ngoba babewaqedisisile amazwi ababebazise wonam.

13 Langosuku lwesibili kwabuthana inhloko zaboyise zabo bonke abantu, abapristi, lamaLevi, kuEzra umbhalin, ukuze baqedisise amazwi omlayo.

14 Basebethola kubhaliwe emlayweni iNkosi eyayiwulayile ngesandla sikaMozisi ukuthi abantwana bakoIsrayeli bahlale emadumbeni ngomkhosi ngenyanga yesikhombisao,

15 lokuthi bazwakalise bedlulise isimemezelo kuyo yonke imizi yabop laseJerusalemaq besithi: Phumelani entabeni lilethe ingatsha zezihlahla zemihlwathi, lengatsha zezihlahla zamafutha, lengatsha zezihlahla zamamiteli*r, lengatsha zamalalas, lengatsha zezihlahla ezilamahlamvu aminyeneyo, ukwenza amadumba, njengokubhaliweyot.

16 Basebephuma abantu, baziletha, bazenzela amadumba, ngulowo lalowo ephahleni lwakhe, lemagumeni abo, lemagumeni endlu kaNkulunkuluu, legcekeni lesango lamanziv, legcekeni lesango lakoEfrayimiw.

17 Ibandla lonke lalabo ababebuyile ekuthunjweni basebesenza amadumba, bahlala emadumbeni. Ngoba kusukela ensukwini zikaJoshuwa indodana kaNuni kwaze kwaba yilolosuku abantwana bakoIsrayeli babengenzanga njalox. Kwasekusiba lentokozo enkulu kakhuluy.

18 Njalo usuku ngosuku kusukela osukwini lokuqala kwaze kwaba lusuku lokucina wabala egwalweni lomlayo kaNkulunkulu. Bawenza-ke umkhosi insuku eziyisikhombisa; kwathi ngosuku lwesificaminwembili kwaba lenhlangano enzulu, njengesimisoz.

UEzra uyakuvuma ukona kwabantwana bakoIsrayeli

9Ngosuku lwamatshumi amabili lane lwaleyonyangaa abantwana bakoIsrayeli basebebuthana ngokuzila ukudlab, langamasakac, lenhlabathi phezu kwabod.

2 Inzalo yakoIsrayeli yasizehlukanisa labo bonke abezizweni; basebesima bavuma izono zabo lobubi baboyisee.

3 Basebesukuma endaweni yabo yokumaf, bafunda egwalweni lomlayo weNkosi uNkulunkulu wabo ingxenye yesine yosuku; njalo ngengxenye yesine bavuma futhi bakhonza iNkosi uNkulunkulu wabog.

4 Lezikhwelweni zamaLevi kwakumi oJeshuwah, loBanii, uKadimiyelij, uShebaniyak, uBunil, uSherebiyam, uBanin, uKenani; bamemeza ngelizwi elikhulu eNkosini uNkulunkulu wabo.

5 AmaLevi, oJeshuwao, loKadimiyelip, uBaniq, uHashabineyar, uSherebiyas, uHodiyat, uShebaniyau, uPethahiyav basebesithi: Sukumani libusise iNkosi uNkulunkulu wenu kusukela ephakadeni kuze kube nininini; kalibusiswe ibizo lakho elilodumo eliphakanyiswe phezu kwaso sonke isibusiso lendumisow.

6 Nguwe oyiNkosi wena wedwax, wena wenza amazuluy, izulu lamazuluz lalo lonke ibutho lawo, umhlaba lakho konke okukuwo, izinlwandle lakho konke okukuzoa, wena uyagcina konke kuphila; lebutho lamazulu liyakukhonzab.

7 Wena uyiNkosi uNkulunkulu, owakhetha uAbrama wamkhupha eUri yamaKhaladiyac, wenza ibizo lakhe laba nguAbrahamad;

8 wafica inhliziyo yakhe ithembekile phambi kwakhoe, wenza laye isivumelwanof sokunika ilizwe lamaKhanani, amaHethi, amaAmori, lamaPerizi, lamaJebusi, lamaGirigashi, ukulinika inzalo yakheg; uwamisile amazwi akho, ngoba ulungileh.

9 Wabona ukuhlupheka kwabobaba eGibhithei, wezwa ukukhala kwabo ngasoLwandle oluBomvuj,

10 wenza izibonakaliso lezimangaliso kuFaro lakuzo zonke inceku zakhe lakubo bonke abantu belizwe lakhek, ngoba wazi ukuthi baziphatha ngokuzigqaja kubol; njalo wazenzela ibizo njengalamuhlam.

11 Wehlukanisa ulwandle phambi kwabo ukuze bachaphe phakathi kolwandle emhlabathini owomileyon; wasuphosela ababaxotshayo ezinzikini njengelitshe emanzini alamandlao.

12 Wasubakhokhela ngensika yeyezi emini langensika yomlilo ebusuku ukubakhanyisela indlela abazahamba ngayop.

13 Wehlela phezu kwentaba yeSinayi, wakhuluma labo usemazulwiniq, wabanika izahlulelo eziqondileyo, lemilayo eqotho, izimiso lemilayezelo elungileyor,

14 wabazisa isabatha lakho elingcwele, wabalaya imilayo, lezimiso, lomthetho, ngesandla sikaMozisi inceku yakhos.

15 Wabanika isinkwa esivela emazulwini ekulambeni kwabot, lamanzi edwaleni wabakhuphela wona ekomeni kwabou; wabatshela ukuthi bazangena badle ilifa lelizwe owaphakamisa isandla sakho ukubanika lonav.

16 Kodwa bona labobaba baziphatha ngokuzigqajaw, benza lukhuni intamo yabo, kabayilalelanga imilayo yakhox.

17 Yebo, bala ukulalela, kabakhumbulanga izimangaliso zakho owazenza kuboy; kodwa bazenza lukhuni intamo yaboz, lekuvukeleni kwabo bamisa induna ukuze babuyele ebugqilini baboa. Kodwa wena unguNkulunkulu wezintethelelo, olomusa, lesihawub, ophuza ukuthukuthelac, lowande ngothando, kawubatshiyangad.

18 Lalapho sebezenzele ithole elibunjwe ngokuncibilikisa bathi: Lo nguNkulunkulu wakho, owakwenyusa eGibhithee, benza ukuhlambaza okukhuluf,

19 kodwa wena ngezihawu zakho ezinengi kawubatshiyanga enkangalag; insika yeyezi kayisukanga kubo emini, ukubakhokhela endleleni, lensika yomlilo ebusuku, ukubakhanyisela lendlela abazahamba ngayoh.

20 Wabanika umoya wakho omuhle ukubafundisai, lemana yakho kawuyigodlanga emlonyeni waboj, wabanika amanzi ekomeni kwabok.

21 Yebo, iminyaka engamatshumi amane wabondla enkangala, kabaswelanga luthol; izigqoko zabo kaziguganga, lenyawo zabo kazivuvukangam.

22 Wasebanika imibuso lezizwe, wababela kwaze kwaba semagumbinin; njalo badla ilifa lelizwe likaSihonio lelizwe lenkosi yeHeshibonip lelizwe likaOgi inkosi yeBashaniq.

23 Wandisa abantwana babo njengenkanyezi zamazulu, wabangenisa elizweni owawutshele oyise ukuthi bazangena badle ilifa lalor.

24 Sebengenile abantwana babo badla ilifa lelizwes; wehlisela phansi phambi kwabo abahlali belizwe, amaKhanani, wabanikela esandleni sabo, lamakhosi abo, labantu belizwe, ukuze benze ngabo ngokwentando yabot.

25 Basebethumba imizi ebiyelweyo, lelizwe elivundileyou, badla ilifa lezindlu ezigcwele konke okuhle, imithombo egejiweyo, izivini, lezivande zemihlwathi, lezihlahla zezithelo ngobunengiv. Badla-ke basutha, bazimukaw, bazithokozisa ngokuhle kwakho okukhulux.

26 Kube kanti kabalalelanga, bakuvukela wenay, bawuphosela umlayo wakho emva komhlana waboz, babulala abaprofethi bakho abafakaza bemelene labo ukubaphendulela kuwea, benza ukuhlambaza okukhulub.

27 Ngakho wabanikela esandleni sezitha zabo ezabahluphayoc; kwathi ngesikhathi sokuhlupheka kwabo bakhala kuwe, wena-ke wezwa usemazulwini; langokwezisa zakho ezinengid wabanika abasindisi ababasindisa esandleni sezitha zaboe.

28 Kodwa sebephumulile benza okubi futhi phambi kwakho; ngakho wabatshiya esandleni sezitha zabo zaze zababusa; sebebuyile bakhala kuwe, wena wezwa usemazulwinif; wabakhulula ngokwezisa zakho izikhathi ezinengig.

29 Wafakaza umelene labo ukuze ubenze babuyele emlayweni wakho; kube kanti bona baziphatha ngokuzigqaja, kabayilalelanga imilayo yakhoh, kodwa bemelene lezahlulelo zakho bona bemelene lazo (okuthi umuntu ezenza uzaphila ngazoi), banika ihlombe lobuqholo, benza lukhuni intamo yabo, kabaze balalelaj.

30 Wababekezelela1 iminyaka eminengi, wafakaza umelene labo ngomoya wakhok ngesandla sabaprofethi bakho, kodwa kababekanga indlebel. Ngakho wabanikela esandleni sabantu bezizwem.

31 Kanti ngezisa zakho ezinengin kawubaqedanga, kawubatshiyangao; ngoba unguNkulunkulu olomusap lesihawuq.

32 Ngakho khathesi, Nkulunkulu wethu, uNkulunkulu omkhulu, olamandla lowesabekayor, ogcina isivumelwano lomusas, kakungabi kuncinyane phambi kwakho ukuhlupheka konke, okusificileyo, amakhosi ethu, iziphathamandla zethu, labapristi bethu, labaprofethi bethu, labobaba, labo bonke abantu bakho, kusukela ensukwini zamakhosi eAsiriya kuze kube lamuhlat.

33 Kodwa ubulungile mayelana lakho konke okusehleleyo, ngoba wenzile ngokuqondau, kodwa thina senze ngobubiv.

34 Lamakhosi ethu, iziphathamandla zethu, abapristi bethu, labobaba bethu kabawenzanga umlayo wakho, kabalalelanga imithetho yakho lezifakazelo zakho owazifakaza umelene labo.

35 Ngoba bona kabakukhonzanga embusweni wabow lekulungeni kwakho okunengi owabanika khonax lemazweni abanzi lavundileyo owawabeka phambi kwabo; njalo kabaphendukanga ezenzweni zabo ezimbiy.

36 Khangela, siyizigqili lamuhla, yebo, ilizwe owalinika obaba ukuthi badle isithelo salo lokuhle kwalo, khangela, siyizigqili kuloz.

37 Njalo isivuno salo lisandisela amakhosi owabeke phezu kwethu ngenxa yezono zethu; njalo abusa phezu kwemizimba yethu laphezu kwezifuyo zethu ngokwentando yawo; sesisesizini olukhulua.

38 Langenxa yakho konke lokhu senza isivumelwano esiqinileyo, sisibhala; iziphathamandla zethu, amaLevi ethu, abapristi bethu, basebefaka uphawu phezu kwasob.

10Ekufakeni-ke uphawu kwakuloNehemiya umbusi indodana kaHakaliyaa, loZedekhiya,

2 uSerayab, uAzariyac, uJeremiyad,

3 uPashurie, uAmariya, uMalikiyaf,

4 uHathushig, uShebaniya, uMaluki,

5 uHarimih, uMeremothi, uObhadiyai,

6 uDaniyelij, uGinethonik, uBharukhil,

7 uMeshulamu, uAbhiyam, uMijaminin,

8 uMahaziya, uBiligayio, uShemayap; laba babengabapristi.

9 LamaLevi: Ngitsho uJeshuwa indodana kaAzaniyaq, uBinuwir wamadodana kaHenadadis, uKadimiyelit,

10 labafowabo, oShebaniyau, uHodiyav, uKelitaw, uPelayax, uHananiy,

11 uMika, uRehobiz, uHashabhiyaa,

12 uZakurib, uSherebiyac, uShebaniyad,

13 uHodiyae, uBanif, uBeninu.

14 Inhloko zabantu: OParoshig, uPahathi-Mowabih, uElamui, uZathuj, uBanik,

15 uBunil, uAzigadim, uBebayin,

16 uAdonija, uBigivayio, uAdinip,

17 uAteriq, uHezekhiyar, uAzuri,

18 uHodiya, uHashumas, uBezayit,

19 uHarafi, uAnathothi, uNebayiu,

20 uMagipiyashiv, uMeshulamu, uHeziriw,

21 uMeshezabelix, uZadoki, uJaduway,

22 uPelatiya, uHananiz, uAnayaa,

23 uHosheya, uHananiyab, uHashubic,

24 uHaloheshi, uPiliha, uShobekid,

25 uRehumae, uHashabinaf, uMahaseyag,

26 uAhiya, uHanani, uAnanih,

27 uMalukii, uHarimij, uBahanak.

28 Labantu abaseleyo, abapristi, amaLevil, abalindimasango, abahlabeleli, amaNethini, labo bonke abazehlukanise labantu bamazwe baya emlayweni kaNkulunkulu, omkabo, amadodana abo, lamadodakazi abo, wonke owaziyo, oqedisisayom,

29 babambelela kubafowabo, izikhulu zabo, bangena kusiqalekiso lesifungon sokuhamba emlayweni kaNkulunkulu owanikwa ngesandla sikaMozisio inceku kaNkulunkulup, lokuyigcina lokuyenza yonke imilayo kaJehova iNkosi yethu, lezahlulelo zayo lezimiso zayo.

30 Lokuthi kasiyikunika amadodakazi ethu ebantwini belizwe loba singathatheli amadodana ethu amadodakazi aboq.

31 Uba abantu belizwe beletha izimpahla loba yiwaphi amabele ukukuthengisa ngosuku lwesabatha, kasiyikuthenga kibo ngesabatha langosuku olungcweler. Njalo sizayekela umnyaka wesikhombisas, lesikwelede sonke1t.

32 Futhi sizazimisela imilayo yokubeka phezu kwethu ingxenye yesithathu yeshekeli* emnyakeni ibe ngeyomsebenzi wendlu kaNkulunkulu wethu,

33 eyesinkwa sokubukiswau, leyomnikelo wokudla wensuku zonkev, leyomnikelo wokutshiswa wensuku zonkew, eyamasabatha, eyokuthwasa kwezinyangax, eyemikhosi emisiweyoy, leyezinto ezingcwele, leyeminikelo yesono ukwenzela uIsrayeli inhlawulo yokuthula, lomsebenzi wonke wendlu kaNkulunkulu wethuz.

34 Sasesisenza inkatho yokuphosaa mayelana lomnikelo wenkunib, abapristi, amaLevi, labantu, ukuziletha endlini kaNkulunkulu wethu, ngokwendlu yabobaba, ngezikhathi ezimisiweyo umnyaka ngomnyakac, zitshiswe phezu kwelathi leNkosi uNkulunkulu wethu, njengokubhaliweyo emlaywenid.

35 Lokuletha izithelo zokuqala zomhlabathi wethu lezithelo zokuqala zesithelo sonke sesihlahla sonke umnyaka ngomnyaka endlini yeNkosie;

36 lokuletha amazibulo amadodana ethu lawezifuyo zethu, njengokubhalwe emlaywenif, lamazibulo ezinkomo zethu lawezimvu zethu, endlini kaNkulunkulu wethu, kubapristi abasebenza endlini kaNkulunkulu wethu;

37 lokokuqalag kwenhlama yethu, leminikelo yethu, lezithelo zezihlahla zonke, iwayini elitsha, lamafutha, sikulethe kubapristih emakamelweni endlu kaNkulunkulu wethui, lokwetshumi komhlabathi wethu kumaLevi, ukuze lawomaLevi emukele okwetshumi kuyo yonke imizi yomsebenzi wethuj.

38 Umpristi-ke indodana kaAroni uzakuba kanye lamaLevi lapho amaLevi esemukela okwetshumi. LamaLevi azakwenyusa okwetshumi kokwetshumi endlini kaNkulunkulu wethuk emakamelweni endlul yokuligugum.

39 Ngoba abantwana bakoIsrayeli labantwana bamaLevi bazaletha umnikelo wamabelen, iwayini elitsha, lamafuthao, emakamelwenip, ngoba lapho kulezitsha zendawo engcwele labapristi abasebenzayo labalindimasango labahlabeleli. Njalo kasiyikuyitshiya indlu kaNkulunkulu wethuq.

Abahlali beJerusalema

11Ngakho ababusi babantu bahlala eJerusalemaa; abantu abaseleyo basebesenza inkatho yokuphosa ukuze balethe oyedwa kwabalitshumi ukuhlala eJerusalemab umuzi ongcwelec, lengxenye eziyisificamunwemunye kweminye imizi.

2 Abantu basebebusisa wonke amadoda azinikela ngesihle ukuyahlala eJerusalemad.

3 Lezi-ke zinhloko zesabelo ezahlala eJerusalema. Kodwa emizini yakoJuda bahlala, ngulowo kumfuyo yakhe, emizini yabo: UIsrayeli, abapristi, lamaLevi, lamaNethinie, labantwana benceku zikaSolomonif.

4 EJerusalemag kwahlala-ke abanye babantwana bakoJuda lababantwana bakoBhenjamini. Ebantwaneni bakoJuda: OAthaya indodana kaUziya indodana kaZekhariya indodana kaAmariya indodana kaShefathiya indodana kaMahalaleli, owabantwana bakoPerezi,

5 loMahaseya indodana kaBharukhih indodana kaKolihozei indodana kaHazaya indodana kaAdaya indodana kaJoyaribi indodana kaZekhariya indodana kaShilonij.

6 Wonke amadodana kaPerezi ayehlala eJerusalema ayengamakhulu amane lamatshumi ayisithupha lesificaminwembili, amadoda alamandla.

7 Lala ngamadodana kaBhenjamini: USalu indodana kaMeshulamu indodana kaJowedi indodana kaPhedaya indodana kaKolaya indodana kaMahaseya indodana kaIthiyeli indodana kaJeshayak,

8 langemva kwakhe oGabayi, uSalayi, amakhulu ayisificamunwemunye lamatshumi amabili lesificaminwembilil.

9 LoJoweli indodana kaZikiri wayengumboni phezu kwabo, loJuda indodana kaHasenuwa engowesibili phezu komuzi.

10 Kubapristim: OJedayan indodana kaJoyaribi, uJakinio,

11 uSeraya indodana kaHilikhiya indodana kaMeshulamu indodana kaZadoki indodana kaMerayothi indodana kaAhitubi, umphathi wendlu kaNkulunkulup,

12 labafowabo ababesenza umsebenzi wendlu babengamakhulu ayisificaminwembili lamatshumi amabili lambili; loAdaya indodana kaJerohamuq indodana kaPelaliya indodana kaAmzi indodana kaZekhariya indodana kaPashuri indodana kaMalikiyar,

13 labafowabo, inhloko zaboyise, babengamakhulu amabili lamatshumi amane lambili; loAmashayi indodana kaAzareli indodana kaAhizayi indodana kaMeshilemothi indodana kaImeris,

14 labafowabo, amaqhawe alamandla, ikhulu lamatshumi amabili lesificaminwembili; lomboni phezu kwabo wayenguZabidiyeli indodana yomunye wabakhulu.

15 LakumaLevit: OShemaya indodana kaHashubi indodana kaAzirikamu indodana kaHashabhiya indodana kaBuniu;

16 loShabethayiv loJozabadiw bezinhloko zamaLevi babephezu komsebenzi wangaphandle kwendlu kaNkulunkulux;

17 loMathaniyay indodana kaMikaz indodana kaZabidia indodana kaAsafi owayeyinhloko yokuqalisa ukubonga emkhulekwenib; loBakibukiya owesibili kubafowaboc; loAbida indodana kaShamuwade indodana kaGalali indodana kaJeduthuni.

18 Wonke amaLevi emzini ongcwele ayengamakhulu amabili lamatshumi ayisificaminwembili lanef.

19 Labalindimasango, oAkubi, uTalimoni, labafowabo ababelinda amasango babelikhulu lamatshumi ayisikhombisa lambili.

20 Lensali yakoIsrayeli, ababapristi, amaLevi, babesemizini yonke yakoJuda, ngulowo elifeni lakheg.

21 LamaNethini ayehlala eOfelih; loZiha loGishipa babephezu kwamaNethinii.

22 Njalo umboni wamaLevi eJerusalema wayenguUzi indodana kaBanij indodana kaHashabhiya indodana kaMathaniyak indodana kaMikal. Owamadodana kaAsafi, abahlabeleli babeqondene lomsebenzi wendlu kaNkulunkulu.

23 Ngoba kwakungumlayo wenkosi ngabom, njengokufunekayo kubahlabeleli, udaba losuku ngosuku lwalon.

24 Njalo uPethahiya indodana kaMeshezabelio, owabantwana bakoZera indodana kaJuda, wayesesandleni senkosi kulo lonke udaba lwabantup.

25 Lemizaneni lamasimu ayo, kwahlala abanye babantwana bakoJuda eKiriyathi-Arbaq lemizana yayor, laseDibonis lemizana yayot, laseJekabiseyeli lemizana yayou,

26 laseJeshuwa, laseMoladav, laseBeti-Peletiw,

27 laseHazari-Shuwalix, laseBherishebhay lemizana yayoz,

28 laseZikilagia, laseMekona lemizaneni yayob,

29 laseEni-Rimonic, laseZorad, laseJarimuthie,

30 iZanowaf, iAdulamug lemizana yayo, iLakishi lamasimu ayoh, iAzekai lemizana yayoj. Basebemisa inkamba kusukela eBherishebhak kusiya esihotsheni seHinomul.

31 Labantwana bakoBhenjamini kusukela eGeba babeseMikimashi, leAyijam, leBhethelin lemizana yayoo,

32 iAnathothip, iNobiq, iAnaniya,

33 iHazorir, iRamas, iGithayimit,

34 iHadidiu, iZeboyimiv, iNebalati,

35 iLodiw, leOnox, isigodi sezingcitshiy.

36 LakumaLevi kwakulezigaba zakoJuda loBhenjaminiz.

Abapristi lamaLevi abafika loZerubhabheli

12Lalaba ngabapristi lamaLevia abenyuka loZerubhabheli indodana kaSalatiyelib, loJeshuwa: OSeraya, uJeremiya, uEzrac,

2 uAmariya, uMaluki, uHathushi,

3 uShekaniya, uRehuma, uMeremothi,

4 uIdo, uGinethoyi, uAbhiya,

5 uMijamini, uMahadiya, uBiligad,

6 uShemayae, loJoyaribi, uJedayaf,

7 uSalu, uAmoki, uHilikhiya, uJedayag. Laba babezinhloko zabapristi labafowabo ensukwini zikaJeshuwah.

8 LamaLevi: OJeshuwai, uBinuwij, uKadimiyeli, uSherebiya, uJudak, uMathaniyal, babephezu kokubonga, yena labafowabom.

9 LoBakibukiya loUni, abafowabo, babeqondene labo emilindwenin.

10 UJeshuwa wasezala uJoyakimio, uJoyakimi wasezala uEliyashibip, uEliyashibi wasezala uJoyadaq,

11 uJoyada wasezala uJonathanir, uJonathani wasezala uJaduwas.

12 Lensukwini zikaJoyakimi abapristi, inhloko zaboyise, babengo: OkaSeraya nguMeraya; okaJeremiya nguHananiya;

13 okaEzra nguMeshulamu; okaAmariya nguJehohanani;

14 okaMeliku nguJonathani; okaShebaniya nguJosefa;

15 okaHarimi nguAdina; okaMerayothi nguHelikayit;

16 okaIdo nguZekhariya; okaGinethoni nguMeshulamu;

17 okaAbhiya nguZikiri; okaMiniyamini, okaMowadiya nguPilitayi;

18 okaBiliga nguShamuwa; okaShemaya nguJehonathani;

19 lokaJoyaribi nguMathenayi; okaJedaya nguUziu;

20 okaSalayi nguKalayi; okaAmoki nguEberi;

21 okaHilikhiya nguHashabhiya; okaJedaya nguNethaneliv.

22 AmaLevi ensukwini zikaEliyashibiw, oJoyadax loJohananiy loJaduwa, babhalwa baba zinhloko zaboyise, labapristi kwaze kwaba ngumbuso kaDariyusi umPerisiya.

23 Amadodana kaLevi, inhloko zaboyise, abhalwa egwalweni lwemilando, kwaze kwaba sensukwini zikaJohanani indodana kaEliyashibiz.

24 Lenhloko zamaLevi: OHashabhiyaa, uSherebiyab, loJeshuwac indodana kaKadimiyelid, labafowabo maqondana laboe, ukudumisaf lokubongag, njengomlayo kaDavidah umuntu kaNkulunkului, umlindo maqondana lomlindoj.

25 OMathaniyak, loBakibukiyal, uObhadiyam, uMeshulamun, uTalimonio, uAkubip, babengabalindimasango belinda umlindo eziphaleni zamasango.

26 Labo babekhona ensukwini zikaJoyakimi indodana kaJeshuwa indodana kaJozadakiq, lensukwini zikaNehemiya umbusir, loEzra umpristi, umbhalis.

Inkonzo yokubongela ukwakhiwa komduli

27 Lekwehlukaniselweni komduli weJerusalemat badinga amaLevi evela ezindaweni zawo zonke ukuwaletha eJerusalema ukwenza ukwehlukaniswau, langentokozo, langokubonga, langokuhlabela, ngensimbi ezincencethayo, izigubhu zezintambo, langamachachov.

28 Amadodana abahlabeleli asebuthana, njalo evela emagcekeni azingelezele iJerusalemaw, lemizini yamaNetofax,

29 leBeti-Giligaliy, lelizweni leGebaz leAzimavethia, ngoba abahlabeleli babezakhele imizi ezingelezele iJerusalema.

30 Labapristi lamaLevi bazihlambulula, bahlambulula labantu lamasango lomdulib.

31 Ngasengisenza iziphathamandla zakoJuda zenyukele emdulini, ngamisa amaxuku amakhulu amabili okubonga lezindwendwe, elinye kwesokunenec phezu komduli kusiya esangweni lomqubad.

32 Lemva kwawo kwahamba oHoshaya, lengxenye yeziphathamandla zakoJuda,

33 loAzariyae, uEzraf, loMeshulamug,

34 uJuda, loBhenjamini, loShemayah, loJeremiyai.

35 Lakumadodana abapristi elezimpondoj: OZekhariya indodana kaJonathani indodana kaShemaya indodana kaMathaniya indodana kaMikhayak indodana kaZakuril indodana kaAsafi,

36 labafowabo, oShemaya, loAzareli, uMilalayi, uGilalayi, uMahayi, uNethaneli, loJuda, uHanani, belezinto zokuhlabelela zikaDavidam umuntu kaNkulunkulun, loEzra umbhali ephambi kwabo.

37 Langasesangweni lomthomboo, njalo maqondana labo, benyuka ngezinyathelo zomuzi kaDavida, emqansweni womduli, ngaphezu kwendlu kaDavidap, kusiya esangweni lamanzi ngempumalangaq.

38 Lexuku lesibili lokubonga lahamba maqondana lalo, lami ngililandela, lengxenye yabantu phezu komdulir, kusukela ngaphezu komphotshongo wesithandos kusiya emdulini obanzit,

39 njalo kusukela ngaphezu kwesango lakoEfrayimiu, langaphezu kwesango elidalav, langaphezu kwesango lenhlanziw, lomphotshongo kaHananelix, lomphotshongo kaHamehay, kusiya esangweni lezimvuz; bema-ke esangweni labalindia.

40 Womabili amaxuku okubonga asesima endlini kaNkulunkulu, lami, lengxenye yababusi ilami.

41 Labapristi: OEliyakhimi, uMahaseya, uMiniyamini, uMikhayab, uEliyowenayic, uZekhariyad, uHananiyae, belezimpondo,

42 loMahaseyaf, loShemayag, loEleyazare, loUzih, loJehohananii, loMalikiyaj, loElamu, loEzerik. Abahlabeleli basebezizwakalisa, loJezerahiya umboni.

43 Basebehlaba mhlalokho imihlatshelo emikhulu, bathokoza, ngoba uNkulunkulu wabenza bathokoza ngentokozo enkulu; labesifazana labantwana labo bathokoza; kwaze kwathi intokozo yeJerusalema yezwakala khatshanal.

Izabelo zabapristi lezamaLevi

44 Ngalolosuku kwamiswa-kem amadoda phezu kwamakamelo okuligugu, aweminikelo, awezithelo zokuqala, lawokwetshumi, ukuqoqela kuwo okuvela emasimini emizi izabelo zomlayo zabapristi lezamaLevi. Ngoba uJuda wathokoza ngabapristi lamaLevi ayemilen.

45 Abahlabeleli labalindimasango basebegcina imfanelo kaNkulunkulu wabo, lemfanelo yokuhlambulula, njengomlayo kaDavida loSolomoni indodana yakheo.

46 Ngoba ensukwini zamandulo zikaDavida loAsafip kwakulezinhloko zabahlabeleli lezingoma zokudumisa lokubonga kuNkulunkulu.

47 LoIsrayeli wonke ensukwini zikaZerubhabheliq lensukwini zikaNehemiya banika izabelo zabahlabeleli labalindimasango, udaba losuku ngosuku lwalor; basebekungcwelisela amaLevis, lamaLevi akungcwelisela abantwana bakoAronit.

Eminye imisebenzi kaNehemiya

13Ngalolosuku babala egwalweni lukaMozisi endlebeni zabantua; kwasekutholwa kubhaliwe kulo ukuthi umAmoni lomMowabi kabasoze bangene ebandleni likaNkulunkulu phakadeb;

2 ngoba bengahlangabezanga abantwana bakoIsrayeli ngesinkwa langamanzi, kodwa baqatsha bemelene labo uBalami, ukubaqalekisac; kodwa uNkulunkulu wethu waphendula isiqalekiso saba yisibusisod.

3 Kwasekusithi sebewuzwile umlayo behlukanisa koIsrayelie yonke ingxube yezizwef.

4 Ngaphambi kwalokho-ke uEliyashibi umpristi owayemiswe phezu kwekamelo likaNkulunkulu wethug, wayeyisihlobo sikaTobiyah.

5 Wayemlungisele ikamelo elikhulu lapho ababekade befaka khona umnikelo wokudla, impepha, lezitsha, lokwetshumi kwamabele, iwayini elitsha, lamafutha, okwakulayelwe amaLevi labahlabeleli labalindimasango, lomnikelo wabapristii.

6 Kodwa kukho konke lokhu ngangingekho eJerusalema, ngoba ngomnyaka wamatshumi amathathu lambili kaAthakisekisij inkosi yeBhabhiloni ngeza enkosinik; lekupheleni kwezinsuku ngacela imvumo enkosini,

7 ngeza eJerusalema, ngaqedisisa ngokubi uEliyashibil ayekwenzele uTobiyam ngokumlungiselan ikamelo emagumeni endlu kaNkulunkuluo.

8 Kwasekusiba kubi kakhulu kimi; ngakho ngaphosela phandle zonke impahla zendlu kaTobiya phandle kwekamelo.

9 Ngasengilaya, bahlambulula amakamelop; ngabuyisela khona izitsha zendlu kaNkulunkulu lomnikelo wokudla lempephaq.

10 Ngasengisazi ukuthi izabelo zamaLevi zazinganikwangar, lokuthi amaLevi labahlabeleli ababesenza umsebenzi babalekela ngulowo ensimini yakhes.

11 Ngasengiphikisana lababusit ngathi: Kungani indlu kaNkulunkulu itshiyiweu? Ngababuthanisa, ngabamisa endaweni yabo.

12 Khona wonke uJuda waletha okwetshumi kwamabele lewayini elitsha lamafutha eziphaleniv.

13 Ngasengibeka abagciniziphala phezu kweziphalaw, oShelemiya umpristix, loZadoki umbhaliy, loPhedaya kumaLeviz, leceleni kwabo uHanania indodana kaZakurib indodana kaMathaniya, ngoba kwathiwa bathembekilec; njalo kwakuphezu kwabo ukwabela abafowabo.

14 Ngikhumbule, Nkulunkulu wami, mayelana lalokho, ungayicitshi imisebenzi yami yomusa engiyenzele indlu kaNkulunkulu wami lezinkonzo zayod.

15 Ngalezonsuku ngabona koJuda abanyathela izikhamelo zewayini ngesabathae, labangenisa izithungo, abathwalisa obabhemi, lewayini futhi, izithelo zesivini, lemikhiwa, lawo wonke umthwalo, abakungenisa eJerusalema ngosuku lwesabathaf. Ngafakaza mhla bethengisa ukudlag.

16 LabeTire bahlala kuyoh, beletha inhlanzi lempahla yonke ethengiswayo, bakuthengisa ngesabatha kubantwana bakoJuda laseJerusalema.

17 Khona ngaphikisana lezikhulu zakoJudai, ngathi kuzo: Iyini le into embi eliyenzayo lingcolisa usuku lwesabatha?

18 Kabenzanga njalo yini oyihlo, loNkulunkulu wethu wehlisela phezu kwethu bonke lobububi laphezu kwalumuzi? Kanti lina landisa ulaka phezu kukaIsrayeli ngokungcolisa isabathaj.

19 Kwasekusithi lapho amasango eJerusalema eseqala ukuba mnyama mandulo kwesabatha, ngalaya ukuthi iminyango kayivalwe, njalo ngalaya ukuthi bangayivuli kuze kube ngemva kwesabatha. Ngabeka ezinye zenceku zami emasangweni ukuze kungangeni mthwalo ngosuku lwesabathak.

20 Ngakho abathengi labathengisi bempahla yonke balala ngaphandle kweJerusalema kanye loba kabili.

21 Khona ngafakaza ngimelene labo ngathi kibo: Lilalelani maqondana lomduli? Uba likwenza futhi, ngizalidumela ngesandla. Kusukela kulesosikhathi kababuyanga ngesabatha.

22 Ngasengitshela amaLevi ukuthi azihlambululel, eze alinde amasango, ukungcwelisa usuku lwesabatha. Langalokho ungikhumbule, Nkulunkulu wami, ungihawukele ngokobunengi bomusa wakhom.

23 Futhi, ngalezonsuku ngabona amaJuda ayethethe abafazin, abangamaAshidodikazio, amaAmonip, amaMowabiq.

24 Labantwana babo, ingxenye babekhuluma isiAshidodi njalo bengelakukhuluma isiJuda, kodwa ngokolimi lwezizwe ngezizwer.

25 Ngasengiphikisana lawo, ngawaqalekisa, ngatshaya amanye awo, ngawangcothula inweles; ngawafungisa ngoNkulunkulut: Kaliyikunika amadodakazi enu kumadodana abo, njalo kaliyikuthathela amadodana enu emadodakazini abo, kumbe lina ngokwenu.

26 USolomoni inkosi yakoIsrayeli konanga yini ngalezozintou? Kube kanti phakathi kwezizwe ezinengi kwakungelankosi enjengayev, owayethandeka kuNkulunkulu wakhe, loNkulunkulu wamenza inkosi phezu kukaIsrayeli wonke; laye abafazi bezizweni bamenza ukuthi onew.

27 Pho, sizalilalela yini ukwenza bonke lobobubi obukhulu, ngokona kuNkulunkulu wethu ngokuthatha abafazi bezizwenix?

28 Lenye yamadodana kaJehoyaday indodana kaEliyashibi umpristi omkhuluz, yayingumkhwenyana kaSanibhalathi umHoronia; ngakho ngayixotsha yasuka kimi.

29 Bakhumbule, Nkulunkulu wami, ngoba bangcolisile ubupristib lesivumelwano sobupristi lesamaLevic.

30 Ngokunjalo ngabahlambulula kubo bonke abezizweni, ngamisa imfanelo kubapristi lakumaLevi, ngulowo lalowo emsebenzini wakhed,

31 leyomnikelo wenkunie ngezikhathi ezimisiweyof, leyezithelo zokuqala. Ngikhumbule, Nkulunkulu wami, ngokuhleg.

UGWALO

LUKAESTA

Indlovukazi uVashiti iyala ukulalela inkosi uAhasuwerusi

1Kwasekusithi ngensuku zikaAhasuwerusia, uAhasuwerusi lo owabusa kusukela eIndiyab kuze kube seEthiyophiyac, izabelod ezilikhulu lamatshumi amabili lesikhombisae,

2 ngalezonsuku lapho inkosi uAhasuwerusi wahlala esihlalweni sobukhosi sombuso wakhef esasiseShushani isigodlog,

3 ngomnyaka wesithathu wokubusa kwakhe wenzela iziphathamandla zakhe lenceku zakhe zonke idilih. Amandla ePerisiya leMede, izinduna lababusi bezabelo babephambi kwakhei,

4 lapho etshengisa inotho yenkazimulo yombuso wakhe lobugugu bobuhle bobukhulu bakhe insuku ezinengi, insuku ezilikhulu lamatshumi ayisificaminwembili.

5 Kwathi lezonsuku sezigcwalisekile, inkosi yenzela bonke abantu abatholakala eShushani isigodlo idili, kusukela komkhulu kusiya komncinyane, insuku eziyisikhombisa, egumeni lesivande sesigodlo senkosij.

6 Kwakulamalembu amhlophe, amalembu acolekileyo, laluhlaza okwesibhakabhaka, ebotshelwe ngentambo zelembu elicolekileyo kakhulu leziyibubende emasongweni esilivak lezinsikeni zelitshe le-alibasta*. Imibheda yayingeyegolide lesiliva phezu kwendawo egandelwe ngamatshe abomvu, le-alibasta, lamapharele*, lamnyamal.

7 Basebenathisa ngezitsha zegolide, lezitsha zaziyizitsha ezehlukeneyo, lewayini lesikhosini laba linengi njengokwesandla senkosi.

8 Lokunatha kwakungokomthetho, kungekho obamba ngamandla; ngoba ngokunjalo inkosi yayilayile kwabakhulu bonke bendlu yayo ukuthi benze njengokufisa komuntu lomuntu.

9 UVashiti indlovukazi laye wenzela abesifazana idili endlini yesikhosini inkosi uAhasuwerusi ayelayo.

10 Ngosuku lwesikhombisa, inhliziyo yenkosi isithokozile ngewayinim, yathi kuboMehumani, uBhizitha, uHaribonan, uBhigitha, loAbhagitha, uZethari, loKarikasio, abathenwa abayisikhombisa ababesebenza phambi kwenkosi uAhasuwerusi,

11 ukuthi balethe uVashiti indlovukazi phambi kwenkosi elomqhele wesikhosinip, ukutshengisa abantu leziphathamandla ubuhle bakhe, ngoba wayekhangeleka kuhle.

12 Kodwa indlovukazi uVashiti yala ukubuya ngelizwi lenkosi elalingesandla sabathenwa. Ngakho inkosi yathukuthela kakhulu, lolaka lwayo lwavutha phakathi kwayo.

13 Inkosi yasisithi kwabahlakaniphileyoq ababesazi izikhathi (ngoba lalinjalo ilizwi lenkosi phambi kwabo bonke abaziyo umthetho lesahlulelor,

14 lalabo ababeseduze layo babengoKarishena, uShethari, uAdimatha, uTarshishi, uMeresi, uMarisena, uMemukanis, iziphathamandla eziyisikhombisa zePerisiya leMedet, ezazibona ubuso benkosi, ezazihlala phambili embusweni)u:

15 Ngokomthetho kungenziwani ngendlovukazi uVashiti ngenxa yokuthi kayenzanga ilizwi lenkosi uAhasuwerusi ngesandla sabathenwa?

16 UMemukani wasesithi phambi kwenkosi leziphathamandla: UVashiti indlovukazi wonile kungeyisikho enkosini kuphela, kodwa lakuziphathamandla zonke lebantwini bonke abasezabelweni zonke zenkosi uAhasuwerusi.

17 Ngoba isenzo sendlovukazi sizaphumela kubo bonke abesifazana, kuze kuthi badelele omkabo emehlweni abo, nxa besithi: Inkosi uAhasuwerusi watshela ukuthi kulethwe uVashiti indlovukazi phambi kwayo, kodwa kayizanga.

18 Yebo mhlalokho amakhosikazi ePerisiya leMede ezwe isenzo sendlovukazi azakuthi kuzo zonke iziphathamandla zenkosi, kube khona ukudelela lokuthukuthela okwedlulisayo.

19 Uba kulungile enkosini kakuphume umthetho wesikhosini kuyo, kakubhalwe emithethweni yamaPerisiya lamaMedev, ongeguqulwe, ukuthi uVashiti kayikungena phambi kwenkosi uAhasuwerusi; inkosi inike-ke ubukhosikazi bakhe komunye onjengaye ongcono kulaye.

20 Usuzwakele umthetho wenkosi ezawenza embusweni wayo wonke (ngoba mkhulu) bonke abesifazana bazanika inhlonipho kubomkabow, kusukela komkhulu kusiya komncinyanex.

21 Njalo indaba yayilungile emehlweni enkosi leziphathamandla; inkosi yasisenza njengokwelizwi likaMemukani.

22 Yasithumela izincwadi kuzo zonke izabelo zenkosiy, kusabelo lesabelo njengombhalo waso, lakubo abantu labantu njengokolimi lwabo, ukuthi ileyo laleyondoda ibe ngumbusi endlini yayo, ikhulume njengokolimi lwabantu bakibo.

UEsta uba yindlovukazi

2Emva kwalezizinto, ulaka lwenkosi uAhasuwerusi seludedile, wamkhumbula uVashiti, lalokho ayekwenzile, lalokho okwaqunywa ngayea.

2 Izinceku zenkosi ezaziyisebenzela zasezisithi: Kakudingelwe inkosi amantombazana, izintombi ezikhangeleka kuhle.

3 Inkosi imise-ke ababonisi kuzo zonke izabelo zombuso, ukuze babuthanise wonke amantombazana, izintombi ezikhangeleka kuhle, eShushani isigodlo, endlini yabesifazana, esandleni sikaHegayi, umthenwa wenkosi, umlondolozi wabesifazana, lokunika okokuqhola kwawo.

4 Kuthi intombazana enhle emehlweni enkosi ibe yindlovukazi esikhundleni sikaVashiti. Indaba yayilungile-ke emehlweni enkosi, yenza njalob.

5 Kwakukhona indoda engumJuda eShushani isigodlo, obizo layo lalinguModekhayi indodana kaJayiri indodana kaShimeyic indodana kaKishi, umBhenjaminid,

6 owayethunjwe eJerusalema kanye labathunjwa ababethunjwe loJekoniya inkosi yakoJuda, uNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni owayebathumbilee.

7 Njalo wayesondla uHadasa, onguEsta, umntakamalumakhe, ngoba wayengelayise kumbe unina; njalo intombi yayiyinhle ngesimo njalo ikhangeleka kuhle; ekufeni-ke kukayise lonina uModekhayi wayithatha yaba yindodakazi yakhef.

8 Kwasekusithi sekuzwakele ilizwi lenkosi lomthetho wayo, lapho sekubuthaniswe izintombi ezinengi eShushani isigodlo esandleni sikaHegayi, uEsta laye wathathwa wasiwa endlini yenkosi esandleni sikaHegayi, umlondolozi wabesifazanag.

9 Lentombi yayiyinhle emehlweni akhe, yazuza umusa phambi kwakheh; wasehle eyinika amakha ayo lezabelo zayo, lamantombazana akhethiweyo ayisikhombisa ukuyinika avela endlini yenkosi; wayisusa wayifaka yona lamantombazana ayo endaweni enhle yendlu yabesifazanai.

10 UEsta wayengakhulumanga abantu bakwabo lomhlobo wakhe, ngoba uModekhayi wayemlayile ukuthi angakukhulumij.

11 Langalo lonke usuku ngosuku uModekhayi wayehambahamba phambi kweguma lendlu yabesifazana ukwazi impilakahle kaEsta lokuthi kuyini okuzakwenzeka kuye.

12 Lekufikeni kwezopha lentombi ngentombi ukungena enkosini uAhasuwerusi ekucineni sekwenziwe kuye njengomthetho wabesifazana, inyanga ezilitshumi lambili, ngoba ngokunjalo kwagcwaliseka insuku zamakha awo, inyanga eziyisithupha ngamafutha emure*, lenyanga eziyisithupha ngamakha okuqhola, langamanye amakha abesifazana.

13 Ngalokho-ke intombi yangena enkosini; loba kuyini ekutshoyo izakunikwa ukuthi ihambe lakho isuka endlini yabesifazana isiya endlini yenkosi.

14 Ntambama yangena, lekuseni ibuyele endlini yesibili yabesifazana, esandleni sikaShashigazi umthenwa wenkosi umlondolozi wabafazi abancinyane; kayingenanga futhi enkosini ngaphandle kokuthi inkosi ithokoze ngayo, ibizwe ngebizo.

15 Kwathi selifikile izopho likaEsta, indodakazi kaAbihayili umalumakhe kaModekhayi owayemthethe waba yindodakazi yakhek, lokuthi angene enkosini, kacelanga lutho ngaphandle kwalokho uHegayi umthenwa wenkosi umlondolozi wabesifazana akutshoyo. UEsta wayesemukela-ke umusa emehlweni abo bonke abambonayo.

16 Ngokunjalo uEsta wasiwa enkosini uAhasuwerusi endlini yayo yesikhosini ngenyanga yetshumi, eyinyanga kaTebethi, ngomnyaka wesikhombisa wokubusa kwayo.

17 Inkosi yasimthanda uEsta okwedlula bonke abesifazana, wemukela umusa lesihe phambi kwayo okwedlula zonke intombi, yasibeka umqhele wobukhosi ekhanda lakhe, yamenza indlovukazi esikhundleni sikaVashiti.

18 Inkosi yasisenzela zonke iziphathamandla zayo lenceku zayo idili elikhulu, idili likaEsta. Yenzela izabelo ikheful, yapha iziphom njengokwamandla enkosin.

19 Kwathi intombi sezibuthanisiwe okwesibilio, uModekhayi wayehlezi esangweni lenkosip.

20 UEsta wayengakhulumanga umhlobo wakhe labantu bakibo, njengoba uModekhayi wamlayaq, ngoba uEsta wenza umlayo kaModekhayi njengalapho esondliwa elayer.

UModekhayi utshela uEsta ukuthi kukhona abenza ugobe ngenkosi

21 Ngalezozinsuku uModekhayi ehlezi esangweni lenkosi, oBigithani loTereshi abathenwa ababili benkosis, abalindi bombundu, bathukuthela, badinga ukuyithela isandla inkosi uAhasuwerusi.

22 Njalo udaba lwaziwa kuModekhayi, waselutshela uEsta indlovukazi; njalo uEsta wayitshela inkosi ebizweni likaModekhayit.

23 Lolodaba seluhlolwa, lwatholakala lunjalo; ngakho bobabili baphanyekwa esihlahleni. Kwasekubhalwa egwalweni lwemilando phambi kwenkosiu.

Ugobe lukaHamani lokubulala amaJuda

3Emva kwalezizindaba inkosi uAhasuwerusi yamkhulisa uHamani indodana kaHamedathaa umAgagib, yamphakamisa, yabeka isihlalo sakhe phezu kwazo zonke iziphathamandla ezazilayec.

2 Ngakho zonke inceku zenkosi ezazisesangweni lenkosi zakhothama zamkhonza uHamani, ngoba inkosi yayilaye ngokunjalo ngaye. Kodwa uModekhayi kakhothamanga kakhonzangad.

3 Izinceku zenkosi ezazisesangweni lenkosie zasezisithi kuModekhayi: Kungani useqa umlayo wenkosif?

4 Kwasekusithi zikhuluma laye insuku ngensuku, kodwa engazizwanga, zamtshela uHamani ukuze zibone ukuthi amazwi kaModekhayi azakuma yini; ngoba wayezitshelile ukuthi ungumJuda.

5 UHamani esebonile ukuthi uModekhayi kakhothamanga njalo kakhonzanga kuyeg, uHamani wagcwala intukutheloh.

6 Wesedelela emehlweni akhe ukumthela isandla uModekhayi yedwa, ngoba babemtshelile abantu bakibo kaModekhayi, ngakho uHamani wadinga ukuchitha wonke amaJuda, ayesembusweni wonke kaAhasuwerusi, abantu bakibo kaModekhayi.

7 Ngenyanga yokuqala, eyinyanga uNisanii, ngomnyaka wetshumi lambili wenkosi uAhasuwerusi, baphosa iPurij, eliyinkatho, phambi kukaHamani, kusukela osukwini kusiya osukwini, njalo kusukela enyangeni kusiya enyangeni yetshumi lambilik, eyinyanga uAdaril.

8 UHamani wasesithi enkosini uAhasuwerusi: Kukhona abantu abathile abahlakazeke basabalala phakathi kwabantu ezabelweni zonke zombuso wakho; lemilayo yabom yehlukile kweyabo bonke abantun, lemilayo yenkosi kabayenzi; ngakho kakufanelanga enkosini ukuthi ibayekele bahlale.

9 Uba kulungile enkosini, kakubhalwe ukuthi bachithwe, njalo ngizalinganisa amathalenta* esiliva azinkulungwane ezilitshumi ezandleni zabenzi bomsebenzi, ukuze afakwe kokuligugu kwenkosi.

10 Inkosi yasikhupha indandatho yophawu lwayo esandleni sayo, yayinika uHamani indodana kaHamedathao umAgagip, isitha samaJuda.

11 Inkosi yasisithi kuHamani: Isiliva usinikiwe, labantu, ukwenza ngabo njengokuhle emehlweni akho.

12 Kwasekubizwa ababhali benkosiq ngenyanga yokuqala ngosuku lwetshumi lantathu lwayor; kwasekubhalwa njengakho konke uHamani ayekulayile, ezikhulwini zenkosis lakubabusi ababephezu kwesabelo lesabelot, lakuziphathamandla zesizwe lesizwe sesabelo lesabelo, njengokombhalo wasou, labantu ngabantu ngokolimi lwabo; kwabhalwa ebizweni lenkosi uAhasuwerusiv, kwananyathiselwa ngendandatho yophawu lwenkosi.

13 Incwadi zathunyelwa ngesandla sezigijimiw kuzo zonke izabelo zenkosi ukuchitha, ukubulala, lokubhubhisa wonke amaJuda, kusukela komutsha kusiya komdala, abantwanyana labesifazanax, ngasuku lunyey, ngolwetshumi lantathu lwenyanga yetshumi lambili, eyinyanga uAdariz, lokuthi kuphangwe impahla yawoa.

14 Ikhophi yombhalo yokuthi umlayo unikwe kuso sonke isabelo ngesabelo yayisobala kubo bonke abantu ukuze balungele lolosukub.

15 Izigijimi zaphuma ziphangisiswa yilizwi lenkosic, lomthetho wanikwa eShushani isigodlo. Inkosi loHamani basebehlalela ukunatha, kodwa umuzi iShushani wawusanganisekiled.

UEsta uvuma ukukhulumela abantu bakibo

4UModekhayi esekwazile konke okwenziweyo, uModekhayi wadabula izigqoko zakhea, wagqoka isakab lomlothac, waphuma wangena phakathi komuzi, wakhala ukukhala okukhulu lokubabayo,

2 weza waze waba phambi kwesango lenkosi, ngoba kwakungekho ongangena esangweni lenkosi egqoke isaka.

3 Lakuso sonke isabelo lesabelo, indawo lapho ilizwi lenkosi lomthetho okwakufika khona, kwaba lokulila okukhulu kumaJuda, lokuzila ukudla, lokukhala inyembezi, lokulila; amanengi alala emasakeni lemlotheni.

4 Kwasekufika amantombazana kaEsta labathenwa bakhe bamtshela; indlovukazi yasidabuka kakhulu, yathumela izembatho zokugqokisa uModekhayi, lokususa kuye isaka lakhe, kodwa kazemukelanga.

5 UEsta wasebiza uHathaki omunye wabathenwa benkosi eyayimmisele yenad, wamlaya ngoModekhayi ukuthi azi ukuthi kuyini lokuthi kungani.

6 UHathaki wasephuma waya kuModekhayi egcekeni lomuzi elaliphambi kwesango lenkosi.

7 UModekhayi wamtshela konke okwenzeke kuye, lengcazelo yemali uHamani athi uzayilinganisela kokuligugu kwenkosi ngamaJuda ukuwachithae.

8 Wasemnika ikhophi yombhalo womthetho eyanikwa eShushani ukuwachitha ukuthi ayitshengise uEsta, lokuthi amtshele, lokuthi amlaye ukuthi angene enkosini, ukumncengela, lokucelela abantu bakibo phambi kwakhef.

9 UHathaki wasesiza wamtshela uEsta amazwi kaModekhayi.

10 UEsta wasekhuluma loHathaki, wamnika umlayo usiya kuModekhayi wokuthi:

11 Zonke inceku zenkosi labantu bezabelo zenkosi bayakwazi ukuthi, loba ngubani, owesilisa loba owesifazana, ongena esiya enkosini egumeni elingaphakathi, engabizwanga, kulomthetho owodwa ngaye wokumbulala, ngaphandle kokuthi inkosi imelulele intonga yobukhosi yegolide, ukuze aphile; kodwa mina kangibizwanga ukungena enkosini lezinsuku ezingamatshumi amathathu.

12 Basebemtshela uModekhayi amazwi kaEsta.

13 UModekhayi wasesithi ephendula uEsta: Ungacabangi engqondweni yakho ukuthi uzaphepha endlini yenkosi okwedlula wonke amaJuda.

14 Ngoba uba uthula lokuthula ngalesisikhathi, usizo lenkululeko kuzamela amaJuda kuvela kwenye indawo, kodwa wena lendlu kayihlo lizabhubha. Ngubani kambe owaziyo ukuthi ufikile embusweni ngenxa yesikhathi esinje?

15 UEsta wasesithi ephendula uModekhayi:

16 Hamba ubuthanise wonke amaJuda atholakala eShushani, lingizilele ukudla, lingadli linganathi insuku ezintathu ubusuku lemini; lami lamantombazana ami sizazila ukudla ngokufananayo; ngokunjalo-ke ngizangena enkosini, okunganjengokomthethog; njalo uba ngibhubha, ngizabhubhah.

17 UModekhayi waseqhubeka wenza njengakho konke uEsta amlaye khona.

UEsta wenzela inkosi loHamani idili

5Kwasekusithi ngosuku lwesithathu uEsta wagqoka ezobundlovukazia, wema egumeni elingaphakathi lendlu yenkosi, maqondana lendlu yenkosi. Inkosi yayihlezi esihlalweni sobukhosi sombuso wayo endlini yesikhosini iqondene lomnyango wendlub.

2 Kwasekusithi inkosi ibona uEsta indlovukazi emi egumeni, wazuza umusa emehlweni ayoc; inkosi yasimelulela uEsta intonga yobukhosi yegolide eyayisesandleni sayo. Wasesondela uEsta wathinta isihloko sentonga yobukhosid.

3 Inkosi yasisithi kuye: Ulani, ndlovukazi Esta? Lesicelo sakho siyini? Uzasinikwa ngitsho kuze kube yingxenye yombusoe.

4 UEsta wasesithi: Uba kukuhle enkosini, kayize inkosi loHamani edilini engiyenzele lona.

5 Inkosi yasisithi: Phangisisani uHamani ukuthi enze ilizwi likaEsta. Ngakho yeza inkosi loHamani edilini uEsta ayelenzile.

6 Inkosi yasisithi kuEsta edilini lewayinif: Siyini isicelo sakho? Njalo uzasinikwa. Siyini-ke isifiso sakhog? Kuzakwenziwa ngitsho kuze kube yingxenye yombusoh.

7 UEsta wasephendula wathi: Isicelo sami lesifiso sami yilokhu:

8 Uba ngithole umusa emehlweni enkosi, futhi uba kukuhle enkosini ukupha isicelo sami lokwenza isifiso sami, inkosi loHamani kabeze edilini engizalenzela bona. Kusasa-ke ngizakwenza njengokwelizwi lenkosii.

Ukuziphakamisa kukaHamani lokuthukuthela kwakhe

9 UHamani wasephuma mhlalokho ethokoza elenhliziyo enhlej. Kodwa uHamani ebona uModekhayi esangweni lenkosi ukuthi kasukumanga lokuthi kamthuthumelelanga, uHamani wagcwala ulaka ngoModekhayik.

10 Kodwa uHamani wazithinta, wafika endlini yakhe; wasethuma walanda abangane bakhel loZereshi umkakhem.

11 UHamani wasebalandisela udumo lwenotho yakhe, lobunengi bamadodana akhen, lakho konke inkosi eyayimkhulise ngakhoo, leyamphakamisa ngakho phezu kweziphathamandla lenceku zenkosip.

12 UHamani wasesithi: Yebo, uEsta indlovukazi kangenisanga muntu kanye lenkosi edilini alenzileyo ngaphandle kwami; njalo lakusasa nginxuselwe kuye lenkosiq.

13 Kanti konke lokhu kakungenelisi ngalutho ngaso sonke isikhathi ngibona uModekhayi umJuda ehlezi esangweni lenkosi.

14 UZereshi umkakhe labo bonke abangane bakhe basebesithi kuye: Kakwenziwe ugodo ubude obuzingalo ezingamatshumi amahlanu; kusasa-ke uthi enkosini kabalengise uModekhayi kulo, ubusungena lenkosi edilini uthokozile. Njalo loludaba lwalulungile phambi kukaHamani, waselwenza ugodor.

UHamani ulaywa ukuthi anike uModekhayi udumo

6Ngalobobusuku ubuthongo benkosi babaleka; yasisithi kakulethwe ugwalo lwezikhumbuzo lwemilando; yasibalwa phambi kwenkosia.

2 Kwasekutholakala kubhaliwe ukuthi uModekhayi wabika ngoBigithana loTereshi, abathenwa ababili benkosi, abalindi bombundu, ababedinge ukwelulela isandla enkosini uAhasuwerusib.

3 Inkosi yasisithi: Dumoc lobukhulu bani obenziwa kuModekhayi ngalokhud? Izinceku zenkosi ezaziyikhonza zasezisithi: Kakwenziwanga lutho kuye.

4 Inkosi yasisithi: Ngubani osegumeni? UHamani wayesengene egumeni elingaphandle lendlu yenkosie ukukhuluma enkosini ukuthi ilengise uModekhayi egodweni ayemlungisele lonaf.

5 Izinceku zenkosi zasezisithi kuyo: Khangela, uHamani umi egumeni. Inkosi yasisithi: Kangene.

6 UHamani wasengena; inkosi yasisithi kuye: Kwenziweni kumuntu inkosi ethokoza kudumo lwakhe? UHamani wasesithi enhliziyweni yakhe: Ngubani inkosi engathokoza ukumnika udumo okwedlula mina?

7 UHamani wasesithi enkosini: Umuntu inkosi ethokoza kudumo lwakhe,

8 kakulethwe isembatho sobukhosi inkosi uqobo esigqokayo, lebhiza inkosi eligadayo, lokuthi umqhele wobukhosi ubekwe enhlokweni yalog;

9 lesembatho lebhiza kunikwe esandleni somunye weziphathamandla zenkosi ezihloniphekayo, lokuthi bagqokise lowomuntu inkosi ethokoza kudumo lwakhe, bamgadise ibhiza adabule igceke lomuzi, bamemeze phambi kwakhe bathi: Kwenziwa nje emuntwini inkosi ethokoza ngodumo lwakheh.

10 Inkosi yasisithi kuHamani: Phangisa thatha isembatho lebhiza njengokutsho kwakho, wenze njalo kuModekhayi umJuda ohlala esangweni lenkosi; kungawi lalizwi kukho konke okukhulumileyo.

11 UHamani wasethatha isembatho lebhiza, wagqokisa uModekhayi, wamgadisa wadabula igceke lomuzi, wamemeza phambi kwakhe wathi: Kwenziwa nje emuntwini inkosi ethokoza kudumo lwakhe.

12 Wasebuyela uModekhayi esangweni lenkosi, kodwa uHamani wahaluzela waya endlini yakhe elilai embomboze ikhandaj.

13 UHamani wasetshela uZereshi umkakhe labo bonke abangane bakhek konke okumehleleyo. Abahlakaniphileyo bakhe loZereshi umkakhe basebesithi kuye: Uba uModekhayi engowenzalo yamaJuda, osuqalise ukuwa phambi kwakhe, kawuyikumelana laye, kodwa uzakuwa lokuwa phambi kwakhel.

14 Besakhuluma loHamani, abathenwa benkosi basondela, bahaluzela ukuletha uHamanim edilini uEsta ayelenzilen.

Ukuchithwa lokulengiswa kukaHamani

7Bafika-ke inkosi loHamani ukuyakuba ledili loEsta indlovukazi.

2 Inkosi yasisithi kuEsta langosuku lwesibili edilini lewayini: Siyini isicelo sakho, Esta ndlovukazi? njalo uzasinikwa. Siyini-ke isifiso sakho? kuzakwenziwa ngitsho kuze kube yingxenye yombusoa.

3 UEsta indlovukazi wasephendula wathi: Uba ngithole umusa emehlweni akho, nkosi, njalo uba kukuhle enkosini, impilo yami kangiyinikwe ngesicelo sami labantu bakithi ngesifiso samib.

4 Ngoba sithengisiwe, mina labantu bakithi, ukuthi sibhujiswe sibulawe njalo sichithwe; kodwa uba besithengiswe ukuba yizigqili lezigqilikazi ngabe ngithule; lanxa isitha besingelinganise ukoniwa kwenkosic.

5 Inkosi uAhasuwerusi yasikhuluma yathi kuEsta indlovukazi: Ngubani lo, futhi ungaphi lo ogcwalise inhliziyo yakhe ukwenza njalo?

6 UEsta wasesithi: Umuntu, umbandezeli lesitha, nguHamani lo okhohlakeleyo. UHamani waseqhaqhazela phambi kwenkosi lendlovukazid.

7 Inkosi yasisukuma edilini lewayini olakeni lwayo, yaya esivandeni sesigodloe; uHamani wasesukuma ukuncengela impilo yakhe kuEsta indlovukazi, ngoba wabona ukuthi okubi sekuqunywef yinkosi ngayeg.

8 Inkosi isiphendukile ivela esivandeni sesigodlo isiya endlini yedili lewayinih, uHamani wayewele phezu kombheda uEsta ayekuwo. Inkosi yasisithi: Usuzadlova indlovukazi ilami endlini yini? Ilizwi laphuma emlonyeni wenkosi; basebembomboza ubuso bukaHamanii.

9 UHaribona omunye wabathenwa wasesithi phambi kwenkosij: Khangela-ke, ugodo uHamani alwenzele uModekhayi, owayeyikhulumele okuhle inkosi, lumi endlini kaHamani, ubude buzingalo ezingamatshumi amahlanu. Inkosi yasisithi: Umlengiseni kulok.

10 Basebemlengisa uHamani kulologodo ayelulungisele uModekhayi. Lwaseludeda ulaka lwenkosil.

AmaJuda avunyelwa ukuzilwela

8Ngalolosuku inkosi uAhasuwerusi yanika uEsta indlovukazi indlu kaHamani isitha samaJuda. UModekhayi wasesiza phambi kwenkosi ngoba uEsta wayeselandisile ukuthi wayeyini kuyea.

2 Inkosi yasikhupha indandatho yophawu lwayo eyayiyithathele uHamani, yayinika uModekhayib. UEsta wasebeka uModekhayi phezu kwendlu kaHamani.

3 UEsta wasebuya ekhuluma phambi kwenkosi, wawa phambi kwenyawo zayo wakhala inyembezi wayincenga ukuthi isuse ububi bukaHamani umAgagi, logobe lwakhe ayelucebe ngamaJuda.

4 Inkosi yasiselulela intonga yobukhosi yegolide kuEsta. UEsta wasesukuma wema phambi kwenkosi,

5 wasesithi: Uba kukuhle enkosini, uba-ke ngithole umusa phambi kwayo, lodaba lulungile phambi kwenkosi, lami ngilungile emehlweni ayo, kakubhalwe ukubuyisela emuva izincwadi, ugobe lukaHamani indodana kaHamedatha umAgagi, ayelubhalele ukubhubhisa amaJuda asezabelweni zonke zenkosi.

6 Ngoba ngingaba lakho njani ukubona ububi obuzathola isizwe sakithi? Kumbe ngingaba lakho njani ukubona ukubhujiswa kwezihlobo zami?

7 Inkosi uAhasuwerusi yasisithi kuEsta indlovukazi lakuModekhayi umJuda: Khangelani, indlu kaHamani ngiyinike uEsta, yena-ke bamlengise egodweni, ngenxa yokuthi welulela isandla sakhe kumaJuda.

8 Ngakho lina bhalelani amaJuda ebizweni lenkosi, njengokuhle emehlweni enu, likunameke ngophawu lwendandatho yenkosi, ngoba umbhalo obhalwe ngebizo lenkosi wananyekwa ngophawu lwendandatho yenkosi, kakho ongawubuyisela emuva.

9 Kwasekubizwa ababhali benkosi ngalesosikhathi ngenyanga yesithathu, eyinyanga uSivani, ngolwamatshumi amabili lantathu lwayo; kwasekubhalwa njengakho konke uModekhayi akulaya kumaJuda, lezikhulwini lakubabusi lakuziphathamandla zezabelo ezisukela eIndiya kuze kufike eEthiyophiya, izabelo ezilikhulu lamatshumi amabili lesikhombisa, isabelo lesabelo njengokombhalo waso, lesizwe ngesizwe njengokolimi lwaso, lakumaJuda njengokombhalo wawo lanjengokolimi lwawo.

10 Wasebhala ebizweni lenkosi uAhasuwerusi, wanameka ngophawu lwendandatho yenkosi, wathumela izincwadi ngesandla sezigijimi ezigade amabhiza, ezigade amabhiza alejubane awesikhosini, amabhizakazi amatsha.

11 Ukuthi inkosi yavumela amaJuda ayesemzini ngomuzi wonke ukuthi ahlangane amele impilo yawo ukubhubhisa abulale aqede wonke amandla abantu lesabelo abawahlaseleyo, abantwanyana labesifazana, lokuphanga impango yabo,

12 ngasuku lunye kuzo zonke izabelo zenkosi uAhasuwerusi, ngolwetshumi lantathu lwenyanga yetshumi lambili, eyinyanga uAdari.

13 Ikhophi yombhalo yomthetho ozamiswa kuso sonke isabelo ngesabelo yayisobala kubo bonke abantu, ukuthi amaJuda azilungisele lolusuku ukuziphindiselela ezitheni zawo.

14 Izigijimi zigade amabhiza esikhosini alejubane zaphuma, ziphangisiswa zicindezelwa yilizwi lenkosi, lomthetho wanikwa eShushani isigodlo.

15 UModekhayi wasephuma phambi kwenkosi ekusembatho sobukhosi sobuluhlaza okwesibhakabhaka lesimhlophe, lomqhele omkhulu wegolide, lesembatho selembu elicolekileyo kakhulu leliyibubende. Umuzi weShushani wasuthokoza wathaba.

16 AmaJuda ayelokukhanya lentokozo lenjabulo lodumo.

17 Lakuso sonke isabelo ngesabelo lakuwo wonke umuzi ngomuzi endaweni lapho ilizwi lenkosi lomthetho wayo okwafika khona amaJuda aba lentokozo, lenjabulo, idili, losuku oluhle. Labanengi babantu belizwe baba ngamaJuda, ngoba ukwesaba amaJuda kwabehlela.

AmaJuda abulala izitha zawo

9Kwathi ngenyanga yetshumi lambili, eyinyanga uAdari, ngosuku lwetshumi lantathu lwayo, sekusondele ilizwi lenkosi lomlayo wayo ukuthi kwenziwe, ngosuku izitha zamaJuda ezazithemba ukuwabusa ngalo, kwaguquka, ngoba amaJuda ngokwawo abusa kwababewazonda.

2 AmaJuda abuthana emizini yawo kuzo zonke izabelo zenkosi uAhasuwerusi ukwelulela isandla kulabo ababedinge ukulinyazwa kwawo; njalo kakho owayengema phambi kwawo, ngoba ukwesabeka kwawo kwakwehlele bonke abantu.

3 Zonke-ke iziphathamandla zezabelo, lezikhulu, lababusi, labenzi bomsebenzi inkosi eyayilabo, basiza amaJuda, ngoba ukwesabeka kukaModekhayi kwakubehlele.

4 Ngoba uModekhayi wayemkhulu endlini yenkosi, lodumo lwakhe lwahamba kuzo zonke izabelo, ngoba lindoda uModekhayi yaqhubeka ikhula.

5 Ngakho amaJuda atshaya phakathi kwezitha zawo zonke ngokutshaya kwenkemba lokubulala lokubhubhisa, enza ngabazondi bawo ngokwentando yawo.

6 EShushani isigodlo amaJuda asebulala abhubhisa abantu abangamakhulu amahlanu,

7 loParishanidatha, loDalifoni, loAsiphatha,

8 loPoratha, loAdaliya, loAridatha,

9 loParimashita, loArisayi, loAridayi, loVayizatha.

10 Amadodana alitshumi kaHamani indodana kaHamedatha, isitha samaJuda, awabulalaa; kodwa kawelulelanga isandla sawo empangwenib.

11 Ngalolosuku inani lababulawayo eShushani isigodlo lafika phambi kwenkosi.

12 Inkosi yasisithi kuEsta indlovukazi: EShushani isigodlo amaJuda abulele abhubhisa abantu abangamakhulu amahlanu lamadodana alitshumi kaHamani. Enzeni kwezinye izabelo zenkosi? Siyini-ke isicelo sakho? Njalo uzasinikwa. Siyini-ke isifiso sakho futhi? Njalo sizakwenziwa.

13 UEsta wasesithi: Uba kulungile enkosini kawavunyelwe amaJuda aseShushani ukwenza lakusasa njengokomthetho walamuhla; lamadodana alitshumi kaHamani kabawalengise egodweni.

14 Inkosi yasisithi kwenziwe njalo; kwasekunikwa umthetho eShushani, lamadodana alitshumi kaHamani bawalengisa.

15 AmaJuda eyeseShushani asebuthana futhi ngosuku lwetshumi lane lwenyanga uAdaric, abulala abantu abangamakhulu amathathu eShushani; kodwa kawelulelanga isandla sawo empangwenid.

Umkhosi wePurimi

16 Amanye kumaJuda ayesezabelweni zenkosi abuthana-ke amela impilo yabo, aphumula ezitheni zawo, abulala kwabawazondayo izinkulungwane ezingamatshumi ayisikhombisa lanhlanu; kodwa kawelulelanga isandla sawo empangweni.

17 Kwakungosuku lwetshumi lantathu lwenyanga uAdari. Asephumula ngolwetshumi lane lwayo, alwenza lwaba lusuku lwedili lentokozo.

18 Kodwa amaJuda aseShushani abuthana ngolwetshumi lantathu lwayo langolwetshumi lane lwayo; asephumula ngolwetshumi lanhlanu lwayo, alwenza lwaba lusuku lwedili lentokozoe.

19 Ngenxa yalokhu amaJuda emaphandlenif ahlala emizini emaphandleni enza usuku lwetshumi lane lwenyanga uAdari lwaba ngolwentokozo ledilig, losuku oluhleh, lolokuthumelana izabeloi.

20 UModekhayi wasezibhala lezizinto, wathumela izincwadi kuwo wonke amaJuda ayekuzo zonke izabelo zenkosi uAhasuwerusi, aseduze lakhatshana,

21 ukumisa phakathi kwabo ukwenza usuku lwetshumi lane lwenyanga uAdari losuku lwetshumi lanhlanu lwayo kuwo wonke umnyaka ngomnyaka,

22 njengokwensuku amaJuda aphumula ngazo ezitheni zawo, lenyanga eyaphendulwa kuwo kusuka osizini kusiya kuntokozo, lekulileni kube lusuku oluhle, azenze zibe zinsuku zedili lentokozo, lezokuthumelana izabelo, lezipho kubayanga.

23 AmaJuda emukela lokho ayesekuqalile ukukwenza, lalokho uModekhayi ayewabhalele khona.

24 Ngoba uHamani indodana kaHamedatha umAgagi, isitha sawo wonke amaJuda, wayecebe mayelana lamaJuda ukuwachitha, waphosa iPuri, eyinkatho, ukuwachoboza lokuwabhubhisa.

25 Kodwa lapho uEsta efika phambi kwenkosi, yalaya ngencwadi ukuthi icebo lakhe elibi ayelicebe ngamaJuda libuyele ekhanda lakhe; basebebalengisa yena lamadodana akhe egodweni.

26 Ngenxa yalokhu babiza lezozinsuku ngokuthi iPurimi ngebizo lePuri. Ngenxa yalokhu, ngenxa yawo wonke amazwi aleyoncwadi, lababekubonile mayelana lalokho, lokwakubehlele,

27 amaJuda amisa azemukelela wona lenzalo yawo labo bonke abazihlanganisa lawo, ukuze bangeqi, ukugcina lezinsuku ezimbili, njengokombhalo wazo, lanjengokwesikhathi sazo esimisiweyo, kuwo wonke umnyaka lomnyaka,

28 ukuthi lezinsuku zikhunjulwe zigcinwe kuso sonke isizukulwana lesizukulwana, usapho losapho, isabelo ngesabelo, lomuzi ngomuzi, ukuthi lezinsuku zePurimi zingeqiwa phakathi kwamaJuda, lesikhumbuzo sazo singapheli enzalweni yawo.

29 UEsta indlovukazi, indodakazi kaAbihayili, loModekhayi umJuda, basebebhala ngamandla wonke ukuqinisa lincwadi yesibili yePurimi.

30 Wasethumela izincwadi kuwo wonke amaJuda ezabelweni ezilikhulu lamatshumi amabili lesikhombisa zombuso kaAhasuwerusi, amazwi okuthula leqiniso,

31 ukuqinisa lezinsuku zePurimi ngezikhathi zazo ezimisiweyo njengokumisa phezu kwawo kukaModekhayi umJuda loEsta indlovukazi, lanjengokuzimisela kwawo wona lenzalo yawo, indaba zokuzila ukudla lokukhala kwawo.

32 Ilizwi likaEsta laseliqinisa lezizindaba zePurimi; kwasekubhalwa egwalweni.

Ubukhulu bukaModekhayi

10Inkosi uAhasuwerusi yasibeka umthelo elizweni lezihlengeni zolwandlea.

2 Zonke-ke izenzo zamandla ayo lawengalo zayob, lomlando wobukhulu bukaModekhayic, inkosi eyamkhulisayod, kakubhalwanga yini egwalweni lwemilando yamakhosi eMede lePerisiyae?

3 Ngoba uModekhayi umJuda wayengowesibili enkosini uAhasuwerusif, emkhulu phakathi kwamaJuda, ethandeka kulo inengi labafowabog, edingela isizwe sakibo okuhle, ekhuluma ukuthula kuyo yonke inzalo yakheh.

UGWALO

LUKAJOBE

Ukulingwa kukaJobe lokubekezela kwakhe

1Kwakukhona indoda elizweni leUzia, ibizo layo lalinguJobeb. Leyondoda yayiphelele-ke, iqondilec, imesaba uNkulunkulud, ixwaya okubie.

2 Yasizalelwa amadodana ayisikhombisa lamadodakazi amathathu.

3 Lemfuyo yayo yayiyizimvu eziyizinkulungwane eziyisikhombisa, lamakamela ayizinkulungwane ezintathu, lezipane zenkabi ezingamakhulu amahlanu, labobabhemi abasikazi abangamakhulu amahlanu, lenceku ezinengi kakhulu. Ngakho lowomuntu wayemkhulu okwedlula bonke abantu bempumalanga.

4 Njalo amadodana akhe ahamba enza idili endlini yaleyo laleyo ngosuku lwayof; athuma abiza odadewabo abathathu ukuze badle banathe lawog.

5 Kwakusithi lapho esephelile amazopha ensuku zedili, uJobe athume, awangcwelise, avuke ekuseni kakhulu, anikele iminikelo yokutshiswa ngokwenani lawo wonkeh, ngoba uJobe wathi: Mhlawumbe amadodana ami onile, amthuka1 uNkulunkulu enhliziyweni yawoi. Wenza njalo uJobe zonke izinsuku.

6 Kwasekusiba losukuj lapho amadodana kaNkulunkulu eza ukuzimisa phambi kweNkosi, loSathane laye wafika phakathi kwawok.

7 INkosi yasisithi kuSathane: Uvela ngaphi? USathane wasephendula iNkosi wathi: Ekuzulazuleni emhlabeni lekuhambahambeni kuwol.

8 INkosi yasisithi kuSathane: Ubekile yini inhliziyo yakho encekwini yami uJobe, ngoba kakho onjengayo emhlabeni, umuntu opheleleyo loqondileyo, owesaba uNkulunkulu loxwaya ububim?

9 USathane wasephendula iNkosi wathi: UJobe umesabela ize uNkulunkulu yini?

10 Kawumbiyelanga yini yena lendlu yakhe lakho konke alakho inhlangothi zonken? Ubusisile umsebenzi wezandla zakheo, lezifuyo zakhe zanda kakhulu elizwenip.

11 Kodwa isibili yelula isandla sakho khathesi, uthinte konke alakhoq; sibili uzakuthuka2 ebusweni bakhor.

12 INkosi yasisithi kuSathane: Khangela konke alakho kusesandleni sakho; kuphela kuye ungeluleli isandla sakho. Wasephuma uSathane phambi kweNkosi.

13 Kwasekusiba losukus lapho amadodana lamadodakazi akhe ayesidla enatha iwayini endlini yomfowabo olizibulot.

14 Kwasekufika isithunywa kuJobe sathi: Inkabi bezilima labobabhemi besidla emaceleni azo;

15 kwasekutheleka amaShebha, akuthatha, atshaya izinceku ngobukhali benkemba, njalo yimi ngedwa kuphela engiphephileyo ukuze ngikubikeleu.

16 Lesi sisakhuluma, kwafika lesinye, sathi: Umlilo kaNkulunkulu uwile uvela emazulwini, watshisa izimvu lezinceku, waziqeda; njalo yimi ngedwa kuphela engiphephileyo ukuze ngikubikele.

17 Lesi sisakhuluma, kwafika lesinye, sathi: AmaKhaladiyav amise amaxukuw amathathux atheleka phezu kwamakamela, awathatha, atshaya izinceku ngobukhali benkemba, njalo yimi ngedwa kuphela engiphephileyo ukuze ngikubikele.

18 Lesi sisakhuluma, kwafika lesinye, sathi: Amadodana akho lamadodakazi akho bebesidla benatha iwayini endlini yomfowabo, izibuloy.

19 Khangela-ke, umoya omkhulu wafika uvela ngaphetsheya kwenkangala, watshaya amagumbi womane endlu, yawela phezu kwamajaha, afa; njalo yimi ngedwa kuphela engiphephileyo ukuze ngikubikelez.

20 UJobe wasesukumaa, wadabula ibhatshi lakheb, waphuca ikhanda lakhe, wawa emhlabathini, wakhonzac;

21 wasesithi: Ngaphuma ngize esiswini sikamama, njalo ngizabuyela khona ngized; iNkosie yaphaf, iNkosi ithethe; kalibusiswe ibizo leNkosig.

22 Kukho konke lokhu uJobe konanga, kambalelanga ubuwula uNkulunkuluh.

2Kwakulosuku futhi lapho amadodana kaNkulunkulu afika ukuzimisa phambi kweNkosi, uSathane laye wafika phakathi kwawo ukuzimisa phambi kweNkosi.

2 INkosi yasisithi kuSathane: Uvela ngaphi? USathane wasephendula iNkosi wathi: Ekuzulazuleni emhlabeni lekuhambahambeni kuwo.

3 INkosi yasisithi kuSathane: Ubekile yini inhliziyo yakho encekwini yami uJobe? Ngoba kakho onjengaye emhlabeni, umuntu opheleleyo loqondileyo, owesaba uNkulunkulu, loxwaya ububi? Usabambelele kubo ubuqotho bakhe, lanxa ungivuse ukuze ngimchithe1 kungelasizatho.

4 USathane wasephendula iNkosi wathi: Isikhumba ngesikhumba, yebo, konke umuntu alakho uzakunikelela impilo yakhe.

5 Kodwa khathesi yelula isandla sakho, uthinte ithambo lakhe lenyama yakhea; isibili uzakuthuka2 ebusweni bakhob.

6 INkosi yasisithi kuSathane: Khangela, usesandleni sakho; kodwa gcina impilo yakhec.

7 USathane wasephuma phambi kweNkosi, wamtshaya uJobe ngamathumba amabid, kusukela ngaphansi konyawo lwakhe kuze kube enkanda yakhee.

8 Wasezithathela udengezi ukuziphala ngalo, wahlala phakathi kwesilothaf.

9 Umkakhe wasesithi kuye: Usabambelele yinig kubuqotho bakhoh? Thuka uNkulunkulu, ufei.

10 Kodwa wathi kuye: Ukhuluma njengokukhuluma komunye wabesifazana abayiziwulaj. Kambe, sizakwemukela okuhle kuNkulunkulu, singemukeli lokubi yinik? Kukho konke lokhul uJobe konanga ngendebe zakhem.

11 Abangane abathathu bakaJobe sebezwile ngakho konke lokhu okubi okumehleleyo, beza, lowo lalowo evela endaweni yakhe, uElifazi umThemanin, loBilidadi umShuhio, loZofari umNahama; bavumelana ndawonyep ukuthi beze bamkhalele bamduduzeq.

12 Lapho bephakamisa amehlo abo bekhatshana, kabamazanga, baphakamisa ilizwi labo, bakhala inyembezi, badabula ngulowo ibhatshi lakher, bavuvuzela uthuli emakhanda abo ngasemazulwinis.

13 Basebehlala laye emhlabathini insuku eziyisikhombisa lobusuku obuyisikhombisa, njalo kakho owakhuluma ilizwi kuye, ngoba babona ukuthi ubuhlungu bukhulu kakhulut.

UJobe uthuka usuku lokuzalwa kwakhe

3Emva kwalokho uJobe wavula umlomo wakhe, waqalekisa usuku lwakhe.

2 UJobe wasephendula wathi:

3 Kalubhubhe usuku engazalwa ngalo, lobusuku okwathiwa ngalo: Kukhulelwe umntwana wesilisaa.

4 Lolosuku kalube ngumnyama, uNkulunkulu angalunanzi ephezulu, lokukhanya kungalukhanyisib.

5 Umnyama lethunzi lokufac kakuluhlenged, iyezi lihlale phezu kwalo, umnyama welanga ulesabise.

6 Lobobusuku, umnyama ububambe, lungathokozi ensukwini zomnyaka, lungezi kunani lezinyanga.

7 Khangela, lobobusuku kabube yinyumbae, umsindo wentokozo ungangeni kubof.

8 Kababuqalekise abaqalekisi bosuku, abalungele ukuvusa uLeviyathani*.

9 Zibe mnyama inkanyezi zokusa kwabo, bulindele ukukhanya, kodwa kungabi khona, bungaboni inkophe zokusa.

10 Ngoba bungavalanga iminyango yesisu sikamama wami, bungafihlanga usizi emehlweni ami.

11 Kungani ngingafanga kusukela esizalwenig, ngiphele ekuphumeni kwami esiswinih?

12 Kungani amadolo angandulela? Kungani lamabele ukuthi ngimunyei?

13 Ngoba khathesi ngabe ngacambalala ngathula, ngalala, khona ngaba lokuphumula,

14 kanye lamakhosi labeluleki bomhlaba abazakhela amanxiwa,

15 kumbe kanye leziphathamandla ezazilegolide ezagcwalisa izindlu zazo ngesiliva.

16 Kumbe njengomphunzo ofihliweyo ngingabi khona, njengensane ezingabonanga ukukhanyaj.

17 Lapho ababi bayekela ukuhlupha, lapho abakhathele ngamandla bephumula.

18 Izibotshwa ziyaphumula ndawonyek, kazizwa ilizwi lomcindezelil.

19 Omncinyane lomkhulu balapho, lesigqili sikhululekile enkosini yaso.

20 Kungani enika ukukhanya kohluphekayo, lempilo kwabalokubaba komphefumulom;

21 abalindele ukufa, kodwa kungekhon, bekugebha kulenotho efihliweyoo,

22 abathabayo kakhulu ngentokozo1, bajabule lapho bethola ingcwabap?

23 Emuntwini yiniq, ondlela yakhe ifihliwer, uNkulunkulu ambiyeleyos?

24 Ngoba ukububula kwami kuza phambi kokudla kwami, lokubhonga kwami kuthululeka njengamanzi.

25 Ngoba engikwesabayo ngokwesaba2 sekungehlele, lengilovalo ngakho kufikile kimi.

26 Ngangingahlalisekanga, ngingaphumuli, ngingelakuthula, lohlupho lweza.

Inkulumo yokuqala kaElifazi. Uthi uNkulunkulu ulungile

4UElifazi umThemani wasephendula wathia:

2 Uba sizama ilizwi kuwe, uzadabuka yinib? Kodwa ngubani ongazibamba emazwini?

3 Khangela, uqondisile abanengi, waqinisa izandla ezibuthakathakac.

4 Amazwi akho amvusile okhubekayod, waqinisa amadolo axegayoe.

5 Kodwa khathesi kufikile kuwe, uyadinwa; kuyakuthinta wena, utshaywa luvalof.

6 Ukwesaba kwakho uNkulunkulug kakusiso isibindi sakho yinih, lobuqotho bendlela zakho ithemba lakhoi?

7 Akukhumbule, ngubani owake wachithwa engelacala? Kumbe abalungileyo bake baqunywa ngaphi?

8 Njengengikubonileyo, abalima ububij behlanyela udubo, bavuna khonak.

9 Ngokuphephetha kukaNkulunkulu bayabhubha, langokuphefumula kwamakhala akhe bayaphela.

10 Ukubhonga kwesilwane, lelizwi lesilwane esesabekayol, lamazinyo amabhongo esilwane, kwephukilem.

11 Isilwane esidala siyabhubha ngokuswela impangon, lemidlwane yesilwanekazi isabalaleo.

12 Ngasenginyenyezelwa ilizwi, lendlebe yami yemukela okuncinyane kwalop.

13 Phakathi kwemicabango yemibono yebusukuq, lapho ubuthongo obukhulu busehlela abantur,

14 ukwesaba kwangifikela lokuthuthumela okwenza ubunengi bamathambo ami baqhaqhazelas.

15 Kwasekusedlula umoya ebusweni bamit, loboya benyama yami bavukau.

16 Wema, kodwa angikuqondanga ukubonakala kwawo; isimo sasiphambi kwamehlo amiv; kwathula, ngasengisizwa ilizwi lisithi:

17 Kambe umuntu angalunga okwedlula uNkulunkulu? Umuntu angahlambuluka okwedlula uMenzi wakhe yiniw?

18 Khangela, kazithembi inceku zakhex, lengilosi zakhe uthi zingabaphosisiy.

19 Kangakanani abahlalaz endlini zebumbaa, abasisekelo sabo sisethulinib, abachotshozwa phambi kwenunduc.

20 Bakhandwa kusukela ekuseni kuze kube kusihlwad, kungelakunanzwa bayabhubha kuze kube ninininie.

21 Ubuhle babo kabususwa labo yinif? Bayafa kodwa bengalanhlakaniphog.

5Ake umemeze, ukhona ongakuphendula yini? Uzaphendukela kuwuphi wabangcwelea?

2 Ngoba ulaka luyasibulala isiwula, lomhawu ubulale isiphukuphukub.

3 Mina ngibone isiwula sigxila, kodwa ngahle ngaqalekisa indawo yaso yokuhlalac.

4 Abantwana baso bakhatshana losindisod, bachothozwa esangwenie, njalo kungekho umkhululif.

5 Osivuno saso olambileyo uyasidla, esithatha lemevenig, lomphangi uginya inotho yasoh.

6 Ngoba usizi kaluveli ethulini, lenhlupheko kayihlumi emhlabathini.

7 Kube kanti umuntu uzalelwe inhlupheko njengoba inhlansi ziqhatshela phezului.

8 Kodwa mina bengizadinga uNkulunkulu, lakuNkulunkulu bengizabeka udaba lwami.

9 Owenza izinto ezinkulu lezingelakuhlolwa, imimangaliso engelakubalwaj.

10 Onika izulu ebusweni bomhlaba, athumele amanzi ebusweni bamaphandlek,

11 ukuze abamise phezulu abaphansil, ukuze abalilayo baphakanyiselwe ekuvikelekenim.

12 Uchitha amacebo abalobuqili, ukuze izandla zabo zingenzi cebon.

13 Ubamba abahlakaniphileyo ebuqilini baboo, ukuze icebo labangaqondanga liwiselwe phansip.

14 Bahlangana lomnyama emini, baphumputhe phakathi kwemini njengebusukuq.

15 Kodwa ukhulula umyanga enkembeni, emlonyeni wabo, lesandleni solamandlar.

16 Ngakho umyanga ulethemba, lobubi buzavala umlomo wabos.

17 Khangela, ubusisiwe lowomuntu uNkulunkulu amlayayot; ngakho ungadeleliu ukukhuza kukaSomandlav.

18 Ngoba yena uzwisa ubuhlungu, abuye abophe; uyalimaza, lezandla zakhe ziyapholisaw.

19 Uzakukhululax enhluphekweni eziyisithuphay, lakweziyisikhombisaz ububi kabuyikukuthintaa.

20 Endlaleni uzakuhlenga ekufeni, lempini emandleni enkembab.

21 Uzafihlelwa isiswepu solimi, njalo kawuyikwesaba incithakalo lapho ifikac.

22 Uzahlekad incithakalo lendlalae, njalo kawuyikwesaba izilo zomhlabaf.

23 Ngoba uzakuba lesivumelwano lamatshe egangag, lezilo zeganga zizakuba lokuthula laweh.

24 Njalo uzakwazi ukuthi ithente lakho lilokuthula, uzakwethekela indawo yakho yokuhlala ungasweli lutho.

25 Uzakwazi futhi ukuthi inzalo yakho izakuba nengi, lembewu yakho njengotshani bomhlaba.

26 Uzafika engcwabeni lakho usuluphele, njengenqumbi zamabele zisenyuka ngesikhathi sawo.

27 Khangela lokhu, sesikuhlolile; kunjalo. Kuzwe, uzazele wena.

Impendulo kaJobe. Usola abangane bakhe

6UJobe wasephendula wathi:

2 Kungathi ukudabuka kwami bekungalinganiswa lokulinganiswa, lenhlupheko yami ibekwe ndawonye esikalini!

3 Ngoba khathesi kungaba nzima kuletshebetshebe lolwandle. Ngenxa yalokho amazwi ami angawamawala.

4 Ngoba imitshoko kaSomandla iphakathi kwami, obuhlungu bayo umoya wami uyabunatha; izesabiso zikaNkulunkulu ziyazihlela zimelene lami.

5 Ubabhemi weganga uyakhala yini esohlazeni, kumbe inkabi iyakhonya yini ekudleni kwayo?

6 Kambe okuduma kungadliwa kungelatshwayi? Kulokuhlabusa kokumhlophe kweqanda yini?

7 Umphefumulo wami uyala ukukuthinta, kunjengokudla kwami okunengekayo.

8 Kungathi isicelo sami singafikaa, njalo uNkulunkulu anginike ithemba lami,

9 ukuthi kumthokozise uNkulunkulub ukungichobozac, ayekele isandla sakhe, angiqumed.

10 Khona kungahlala kube yinduduzo yami, bengingajabula ebuhlungwini obungayekeliyoe; ngoba kangiwafihlangaf amazwig oNgcweleh.

11 Ayini amandla ami ukuze ngithembe? Lokuphela kwami kuyini ukuze ngelule impilo yamii?

12 Amandla ami angamandla amatshe yini? Inyama yami ilithusi yini?

13 Usizo lwami kalukimi yini? Lenhlakanipho iyaxotshwa kimi yinij?

14 Ohluphekayo nga ehawukelwa ngumngane wakhe, kodwa udela ukwesabeka kukaSomandla.

15 Abafowethu kabenzanga ngokuthembeka njengesifula, njengempophoma yezifula bayedlula,

16 ezimnyama ngenxa yongqwaqwane, okucatsha kizo iliqhwa elikhithikileyo.

17 Ngesikhathi sokufudumala kwazo ziyanyamalala, sekutshisa zicitshe endaweni yazo.

18 Imikhondo yendlela yazo iyajikak, yenyukele enkangala ibhubhel.

19 Izihambi zeTema zakhangelam, indwendwe zezihambi zeShebha zalindela kuyon.

20 Zaba lenhloni ngoba zazithembileo, zafika kuyo zayangekap.

21 Ngoba khathesi kalisilutho; liyabona isesabiso, liyesaba.

22 Ngitshilo yini ukuthi: Lethani kimi? Kumbe: Phanini isipho ngenxa yami empahleni yenuq?

23 Kumbe: Ngikhululani esandleni sesitha? Kumbe: Lingihlenge esandleni sabalesihlukur?

24 Ngifundisani, khona mina ngizathula; lingenze ngiqedisise engiduhe khona.

25 Alamandla angakanani amazwi aqotho; kodwa ukusola okuvela kini kusolanis?

26 Likhumbula amazwi okusola yini, lezinkulumo zophelelwe lithemba zingumoyat?

27 Yebo, liziwisela phezu kwentandane, ligebhele umngane wenu umgodiu.

28 Ngakho-ke, vumani lingikhangele, ngoba kuphambi kobuso benu nxa ngiqamba amangav.

29 Ake liphenduke, kungabi lobubi, yebo, libuye liphenduke, ukulunga kwami kukukhow.

30 Kambe kukhona ububi olimini lwami? Ukunambitha kwami bekungehlukanise yini izinto ezimbix?

UJobe ukhala kuNkulunkulu ngobunzima bokuhamba komuntu

7Kakukho yini imfazo kumuntu emhlabeni, lensuku zakhe kazinjengensuku zoqatshiweyo yinia?

2 Njengesigqili sikhefuzelela umthunzib, lanjengesiqatshwa silindele iholo lasoc,

3 ngokunjalo mina ngidliswe ilifa lenyangad zezee, lobusuku bezinhlupheko bubalelwe mina.

4 Lapho ngilala phansi ngithi: Ngizavuka nini? Ngoba ubusuku1 bude, njalo ngigcwele ukutshukuma kuze kusef.

5 Inyama yami yembethe impethu lamagade othulig; isikhumba sami siyadabuka siyenyanyekah.

6 Insuku zami ziyaphangisa kuleselukiso someluki, ziphele kungelathembai.

7 Khumbula ukuthi impilo yami ingumoya; ilihlo lami kaliyikuphinda libone okuhlej.

8 Ilihlo longibonayo kaliyikungibona futhi; amehlo akho aphezu kwami, kodwa ngizakuba ngingasekhok.

9 Iyezi liyaphela linyamalale; ngokunjalo owehlela engcwabeni kayikwenyukal.

10 Kaphindi abuyele emzini wakhem, lendawo yakhen kayisayikumazio.

11 Ngakho mina kangiyikubamba umlomo wami; ngizakhuluma ekucindezelweni komoya wami, ngisolep ekubabeni komphefumulo wamiq.

12 Ngilulwandle yini, kumbe isilo solwandle, ukuze lingibekele abalindi?

13 Lapho ngisithi: Umbheda wami uzangiduduzar, icansi lami liphungules ukusola kwamit;

14 ubusungiqhaqhazelisa ngamaphupho, angethuse ngemibonou;

15 ukuze umphefumulo wami ukhethe ukuklinywa, ukufa kulamathambo ami.

16 Ngiyanengwa yikho, kangiyikuphila njalonjalov; ngiyekelew, ngoba insuku zami ziyizex.

17 Uyini umuntu ukuthi umkhulisey, lokuthi ubeke inhliziyo yakho kuyez,

18 lokuthi umhambele ikuseni yonkea, umlinge sonke isikhathib?

19 Koze kube nini ungayekeli ukungiqaphela, ungangiyekeli ngize ngiginye amathe ami yinic?

20 Ngonile, ngizakwenzani kuwe, wena mlindi wabantud? Ungimiseleni ngibe yinto yakho yokunenjwa, ngize ngibe ngumthwalo kimie?

21 Njalo kawuthetheleli ngani isiphambeko sami, ususe isono sami? Ngoba sengizalala phansi othulini; uzangidinga ngovivi, kodwa kangiyikuba khonaf.

Inkulumo yokuqala kaBilidadi: Uthi uNkulunkulu uphatha abantu ngokufaneleyo

8Wasephendula uBilidadi umShuhi wathia:

2 Koze kube nini ukhuluma lezizinto, lamazwi omlomo wakho abe ngumoya olamandlab?

3 UNkulunkulu uyahlanekela isahlulelo yinic? Kumbe uSomandla uyahlanekela ukulunga yinid?

4 Uba abantwana bakho bonile kuye, yena usebalahlile emandleni esiphambeko saboe;

5 uba wenaf umdinga uNkulunkulu ngovivi, uncenge kuSomandlag;

6 uba uhlambulukile, uqotho; isibili khathesi ubezavuka ngenxa yakho, aphumelelise indawo yokuhlala yokulunga kwakho.

7 Lanxa ukuqala kwakho bekukuncinyane, kube kanti isiphetho sakho sizakwanda kakhulu.

8 Ngoba ake ubuze esizukulwaneni sakuqala, uzilungisele isidingo saboyiseh.

9 Ngoba singabezolo, njalo kasazii, ngoba insuku zethu emhlabeni ziyisithunzij.

10 Kabayikukufundisa yini, bakutshele, bakhuphe amazwi enhliziyweni yabo?

11 Imihlanga ingakhula lapho okungelaxhaphozi khona yinik? Ibhuma likhule lapho okungelamanzi khonal?

12 Nxa lisebuluhlazeni balo lingakakhiwa, kube kanti libuna kuqala kwazo zonke izihlahlakazanam.

13 Zinjalo indlela zabo bonke abamkhohlwayo uNkulunkulu, lethemba lomzenzisi lizabhubhan.

14 Othemba lakhe lizaqunywa, lokuthemba kwakhe kuyibulembu1 besayobe.

15 Uyeyama endlini yakhe, kodwa kayimi; ubambelela kiyo, kodwa kayihlalio.

16 Uluhlaza phambi kwelangap, lamahlumela akhe aphuma esivandeni sakheq.

17 Impande zakhe zithandele enqunjini; ubona indawo yamatsher.

18 Uba emchitha endaweni yakhes, izamphika ithi: Kangizange ngikubonet.

19 Khangela, le yintokozo yendlela yakhe; njalo kuzakhula abanye emhlabathiniu.

20 Khangela, uNkulunkulu kayikumlahla opheleleyo, kabambi isandla sabenzi bobubi.

21 Aze agcwalise umlomo wakho ngohleko, lezindebe zakho ngokumemeza kwentokozov.

22 Abakuzondayo bazakwembeswa ngenhloniw, lethente lababi lingabi khonax.

Impendulo kaJobe. Wehluleka ukumphendula uNkulunkulu

9UJobe wasephendula wathi:

2 Ngeqinisoa ngiyazi ukuthi kunjalob. Kodwa umuntu angalunga njani kuNkulunkuluc?

3 Uba efisa ukuphikisana laye, kayikumphendula okukodwa phakathi kwenkulungwane.

4 Uhlakaniphile enhliziyweni, uqinile emandlenid: Ngubani oziqinisileyo wamelana laye waphumelelae?

5 Osusa izintaba njalo zingazi, ozigenqula entukuthelweni yakhe.

6 Onyikinya umhlaba awususe endaweni yawof, lensika zawo zizamazameg.

7 Olaya ilanga ukuthi lingaphumi, avalele inkanyezi ngophawu.

8 Owendlala amazulu eyedwa, anyathele phezu kwezingqonga zolwandleh.

9 Owenzai iBherej, iziNjak, lesiLimela, lamakamelo eningizimul.

10 Owenza izinto ezinkulu ezingelakuhlolwa, lezimangalisayo ezingelakubalwam.

11 Khangela, uyedlula phansi kwami ngingambonin, edlulele phambili ngingamuzwao.

12 Khangela, uyahluthuna, ngubani ongamnqanda1? Ngubani ongathi kuye: Wenzanip?

13 UNkulunkulu kayinqandi intukuthelo yakhe. Abasizi bakaRahabi2 bayakhothama phansi kwakhe.

14 Pho-ke, mina ngingamphendula ngithiniq, ngikhethe amazwi ami okuqondana layer?

15 Ebengingeke ngamphendula loba bengilungile; ngizacela isihawu kumahluleli wamis.

16 Uba bengibizile, wangiphendula, bengingayikukholwa ukuthi ubekile indlebe elizwini lami.

17 Ngoba uyangihlifiza ngesiphephot, andise amanxeba ami kungelasizathou.

18 Kangivumeli ukukhokha umoya, kodwa engigcwalisa ngezinto ezibabayov.

19 Uba kungamandla, khangela, ulamandlaw. Njalo uba kungesahlulelo, ngubani ozangibizax?

20 Aluba ngilungile, umlomo wami uzangilahla; uba ngiphelele, uzakuthi ngonakeley.

21 Ngiphelele, angikhathaleli umphefumulo wami, ngidelela impilo yamiz.

22 Kunye lokho, ngenxa yalokho ngithi: Uyabhubhisa olungileyo lomubia.

23 Lapho isiswepu sibulala ngokujumayo, uzahleka ukudangala kwabangelacalab.

24 Umhlaba unikelwe esandleni somubi; wembesa ubuso babehluleli bawoc. Uba kungenjalo, pho, ngubanid?

25 Njalo insuku zami zilejubanee kulesigijimif; ziyabaleka, kaziboni okuhleg.

26 Ziyedlula njengezikepe zomhlanga, njengokhozi olutheleka empangwenih.

27 Uba ngisithi: Ngizakhohlwa ukusola kwamii, ngitshiye ukunyukumala kwami, ngithokozej,

28 ngiyesaba zonke insizi zami, ngiyazi ukuthi kawuyikungiphatha njengongelacalak.

29 Ngilecala mina, pho, ngizatshikatshikelelani ize?

30 Uba ngizigezisa ngamanzi eliqhwa elikhithikileyo, ngihlambulule izandla zami ngesepa,

31 khona uzangiphosela emgodini, besengisenyanywa yizigqoko zami.

32 Ngoba kasuye umuntu njengami ukuze ngimphendule, ukuze siye ndawonye kusahlulelol.

33 Kakukho umqamuli phakathi kwethum ongabekan isandla sakhe phezu kwethu sobabilio.

34 Kasusep uswazi lwakhe kimiq, njalo uvalo ngaye lungangethusir.

35 Bengingakhuluma ngingamesabi, kodwa anginjalo ngokwami.

UJobe ukhala ngokuphila kwakhe

10Umphefumulo wami ukhathele yimpilo yamia; ngizatshiya insolo yami phezu kwamib; ngizakhuluma ekubabeni komphefumulo wamic.

2 Ngizakuthi kuNkulunkulu: Ungangilahli; ngazisa ukuthi kungani uphikisana lamid.

3 Kuhle yini kuwe ukuthi ucindezelee, ukuthi udelele umsebenzi wezandla zakho, ukhanye phezu kwecebo lababif?

4 Ulamehlo enyama yinig? Ubonah njengokubona komuntui?

5 Insuku zakho zinjengensuku zomuntu na? Iminyaka yakho injengensuku zomuntu yinij,

6 ukuthi udinge ngobubi bami, uhlolisise ngesono sami?

7 Ngoba usazi ukuthi kangikhohlakalanga, lokuthi kakho ongakhulula esandleni sakho.

8 Izandla zakho zangibumbak zangenza kanyekanye inhlangothi zonke, kanti uyangichithal.

9 Ake ukhumbule ukuthi wangenza njengebumbam. Pho, uzangibuyisela ethulinin?

10 Kawungithululanga njengochago, wangijiyisa njengamasi yinio?

11 Ungigqokise isigogo lenyama, wangihlanganisa ndawonye ngamathambo langemisipha.

12 Ungenzele impilo lomusa, lokunakekela kwakho kulondolozile umoya wami.

13 Kanti lezizinto uzifihlile enhliziyweni yakho; ngiyazi ukuthi lokhu kukuwep.

14 Uba ngisona, ungiqapheleq, kawuyikungiyekela ngingelacala esonweni samir.

15 Uba ngimubi, maye kimis! Uba ngilungilet, bengingayikuphakamisa ikhanda lamui. Ngigcwele ihlazo, ngakho bona inhlupheko yamiv.

16 Ngoba kuyaziphakamisa; uyangizingela njengesilwane; ubuye uzenze okumangalisayo kimiw.

17 Uyavuselela abafakazi bakho abamelene lami, wandise ulaka lwakho kimi; izinguquko lempi kulamix.

18 Pho kungani wangikhupha esizalweniy? Kungathi ngabe ngaphela, lelihlo lingangibonanga!

19 Ngangizakuba njengokungathi kangikhoz; ngangizathwalwa ngisuswe esizalweni ngisiwe engcwabenia.

20 Insuku zami kazinlutshwana yinib? Khawula phelac, ungiyekele ukuze ngithokoze kancinyaned,

21 ngingakayi - ngingabuyi e- elizweni lomnyamaf lethunzi lokufag,

22 ilizwe lomnyamah, njengobumnyamai, ithunzi lokufaj, elingelahlelo, lokukhanya kunjengobumnyamak.

Inkulumo yokuqala kaZofari. Uthi uJobe wonile

11Wasephendula uZofari umNahama wathia:

2 Kambe kabuphendulwa yini ubunengi bamazwi? Njalo isilawuli singalungisiswa yinib?

3 Ukulawula kwakho kuzathulisa abantu yini? Lapho ukloloda, kakho ongakuyangisa yini?

4 Ngoba uthec: Imfundiso yami ihlanzekile, ngihlambulukile emehlweni akhod.

5 Kodwa-ke kungathi uNkulunkulu angakhuluma, avule indebe zakhe kuwe,

6 ukuze akwazise imfihlakalo zenhlakanipho, ukuthi ziphindwe kabilie ngenhlakanipho eqothof. Yazi-ke ukuthi uNkulunkulu ubiza kuwe okulutshwana kulecala lakhog.

7 Ungafumana ukujula kukaNkulunkulu nah? Ungamfumana yini uSomandla kuze kube sekuphelelenii?

8 Kuphakeme njengamazulu, ungenzani? Kutshonile kulesihogo, ungazinij?

9 Isilinganiso sakho side kulomhlaba, sibanzi kulolwandle.

10 Uba esedlula avalelek kumbe abuthanisel, ngubani-ke ongamnqanda1?

11 Ngoba yena uyabazi abantu abayize, uyabona ububi; ngakho kayikukuqaphelisa yinim?

12 Ngoba umuntu oyisiphukuphuku angaba lokuqedisisa, lanxa umuntun engazalwa njengethole likababhemi wegangao.

13 Uba wena ulungisa inhliziyo yakhop, welulele izandla zakho kuyeq,

14 uba ububi busesandleni sakho, bubeke khatshana, lobubi kabungahlali emathenteni akhor.

15 Ngoba ng'khona uzaphakamisa ubuso bakho ungelasicis, njalo uqine, ungesabit.

16 Ngoba wena uzakhohlwa usizi lwakho, ulukhumbule njengamanzi asedlulileu.

17 Lobude bempilo yakhov buzakhanya2 kulemini enkulu; loba kulomnyama kuzakuba njengekuseniw.

18 Njalo uzakuba lethemba ngoba kulethemba; uzagebha, uzalala ngokuvikelekax.

19 Uzalala, njalo kakho ozakwethusa, labanengi bazancenga phambi kwakhoy.

20 Kodwa amehlo ababi azafiphalaz, lesiphephelo sizachitheka kubo, lethemba laboa lizakuba yikuphela komphefumulob.

Impendulo kaJobe. Ukhuluma ngamandla langokuhlakanipha kukaNkulunkulu

12Wasephendula uJobe wathi:

2 Ngoba isibilia lingabantub, lenhlakanipho izakufa lani.

3 Lami ngilengqondo njengani, kangiphansi kulani. Njalo ngubani ongelazo izinto ezinje?

4 Ngiyinhlekisa kumngane wamic, obiza kuNkulunkulu amphendule; olungileyo oqondileyo uyinhlekisad.

5 Uyisibane esidelelekayo emnakanweni wowonwabileyoe; ulungele ukutshelela ngonyawof.

6 Amathente abaphangi alokuthula, labamthukuthelisayo uNkulunkulu bavikelekile, kulowo oletha uNkulunkulu esandleni sakheg.

7 Kodwa-ke buza khathesi inyamazana, zizakufundisa, lenyoni zamazulu, zizakutshela.

8 Kumbe khuluma lomhlaba, uzakufundisa, lenhlanzi zolwandle zizakulandisela.

9 Ngubani ongaziyo phakathi kwakho konke lokhu ukuthi isandla sikaJehovah sikwenzile lokhui?

10 Okusesandleni sakhej umphefumulo wakho konke okuphilayok, lomoya wayo yonke inyama yomuntul.

11 Indlebe kayihloli yini amazwi, njengolwanga luzinambithela ukudlam?

12 Kwabadala kakhulu kulenhlakanipho, lebudeni bezinsuku kulokuqedisisan.

13 Kuye kukhona inhlakanipho lamandlao, uleseluleko lokuqedisisap.

14 Khangela, udiliza, kungabe kusakhiwa; uvalela umuntu, kungabe kusavulwaq.

15 Khangela, uvimbela amanzi, atsher; abesewathuma, agenqule umhlabas.

16 Kuye kukhona amandla lenhlakaniphot; okhohlisiweyo lomkhohlisi bangabakhe.

17 Ukhupha abeluleki bahambe behlutshulweu, enze abehluleli babe yizithuthav.

18 Uthukulula isibopho samakhosi, abophe umbhinco enkalweni zawow.

19 Ukhupha abapristix bahambe behlutshulwe, awise abalamandlay.

20 Uphambula inkulumo yabathembekileyoz, asuse ukuqedisisa kwabasebekhulilea.

21 Uthela ukudelela phezu kweziphathamandla, axegise umbhinco wabalamandlab.

22 Wembula izinto ezijulileyo ezisemnyamenic, akhuphele ekukhanyeni ithunzi lokufad.

23 Enze izizwe zibe zinkulu, abesezichithae; andise izizwe, abesezisusa1.

24 Ususa inhliziyo yenhloko zabantu bomhlabaf, aziduhiseg enkangala engelandlelah.

25 Ziphumputhe emnyameni kungelakukhanyai, uzenza zidiyazele njengodakiweyoj.

UJobe ucabanga ukuthi ulungile

13Khangela, konke ilihlo lami likubonile, indlebe yami izwile yakuqedisisa.

2 Njengokolwazi lwenu lami ngiyakwazi; kangiphansi kulania.

3 Kodwa mina ngizakhuluma loSomandlab, ngifisa ukuqondisana loNkulunkuluc.

4 Kodwa lina-ke ligcona ngamangad, lonke lingabelaphie abangelamsebenzif.

5 Kungathi ngabe liyathula lithi zwi; lokhu kube yinhlakanipho kinig!

6 Ake lizwe ukuzivikela kwami, lilalele impikiso zendebe zamih.

7 Lizamkhulumela uNkulunkulu ngokubii, limkhulumele ngenkohliso yinij?

8 Lizakwemukela ubuso bakhek, lizammela yini uNkulunkulul?

9 Kuzakuba kuhle yinim lapho elihlolan? Lizamkhohlisa yini njengokhohlisa umuntuo?

10 Isibili uzalisolap, uba lisemukela ubuso ensithaq.

11 Ubukhulu bakhe kabulethusi yini, lokwesabeka kwakhe kulehleler?

12 Izikhumbuzo zenus ziyizagat zomlothau, izivikelo zenu ziyizivikelo zebumba.

13 Thulani lingiyekele, ukuze ngikhulume mina; kungehlelev loba kuyiniw.

14 Ngizayithathelani inyama yami ngamazinyo ami, ngibeke impilo yami esandleni samix?

15 Lanxa ezangibulalay, ngizathemba kuyez. Kanti ngizazimela indlela zami phambi kwakhea.

16 Njalo uzakuba lusindiso lwami; ngoba umzenzisi kayikuza phambi kwakhe.

17 Zwisisani ilizwi lamib, lengcazelo yami ngendlebe zenuc.

18 Khangelani-ke, sengilubeke kuhle udaba lwami, ngiyazi ukuthi mina ngizalungisiswad.

19 Ngubani lowo ozaphikisana lami? Nxa khathesi ngithula ngizaphelae.

20 Kuphela ungenzi izinto ezimbili kimi; khona ngingayikucatshela ubuso bakhof.

21 Susela khatshana lami isandla sakhog, lokwesabeka kwakho kungangethusih.

22 Ubusungibiza, mina ngizaphendulai; kumbe ngikhulume, ungiphendulej.

23 Zingaki iziphambeko lezono engilazo? Ngazisa isiphambeko sami lesono samik.

24 Ufihlelani ubuso bakhol, ungiphathe njengesitha sakhom?

25 Uzakwethusa yini ihlamvu eliphephethekayon? Njalo uzaxotshana lomule owomileyo yini?

26 Ngoba ubale izinto ezibabayo umelene lamio, wangenza ngadla ilifa leziphambeko zobutsha bamip.

27 Ufake lenyawo zami esigodweniq, waqaphela zonke indlela zami, wazidweba uluphawu empandeni zezinyawo zamir.

28 Yena-ke njengokubolileyo uyagugas, njengesembatho inundu esidlayot.

UJobe ukhuluma ngokuhlupheka komuntu

14Umuntu, ozelwe ngowesifazanaa ulensuku ezimfitshane, ezigcwele inhluphekob.

2 Uyavela njengelubac, abuned, abaleke njengesithunzi, akemie.

3 Kambe onjalo umvulela amehlo akho, ungingenise ekwahlulelweni kanye lawef.

4 Ngubani ongaveza okuhlambulukileyo kokungcolileyog? Kakho loyedwah.

5 Lokhu insuku zakhe zimisiwe, inani lenyanga zakhe likuwe, ummisele imingcele yakhe angeyedlulei;

6 ungamkhangeli, ukuze aphumulej, aze athokozek ngosuku lwakhe njengesiqatshwal.

7 Ngoba kukhona ithemba esihlahleni uba siganyulwam ukuthi sizabuya sihlumen, lokuthi ihlumela laso kaliyikuphelao.

8 Lanxa impande yaso isiba ndala emhlabeni, lesiphunzi saso sifele emhlabathinip,

9 ngephunga lamanzi sizahluma, senze ingatsha njengesithomboq.

10 Kodwa umuntu uyafa alaliswe phansir, yebo, umuntu uyaphela, ungaphi-kes?

11 Amanzi ayemuka elwandlet, lomfula uyoma utsheu,

12 ngokunjalo umuntu uyalala phansi angavuki; kuze kuthi amazulu angabikho, bangavuki, kumbe bangaphatshanyiswa ebuthongweni babov.

13 Kungathi ungangifihla engcwabeniw, ungithukuzex, ize iphenduke intukuthelo yakhoy, ungimisele isikhathi esimisiweyo, ungikhumbulez!

14 Uba umuntu esifa, uzabuya aphile yinia? Zonke insuku zemfazo yamib ngizalindac, kuze kufike ukukhululwa kwamid.

15 Uzabiza, mina-ke ngizasabelae, uzalangatha umsebenzi wezandla zakhof.

16 Kanti khathesi uyazibala izinyathelo zamig; kawuyikuqaphelisa ngesono samih yini?

17 Isiphambeko sami sinanyekwe esikhwamenii, wasusibekela isono samij.

18 Isibili-ke intaba ewayo iyabhidlika, ledwala liyasuswa endaweni yalok.

19 Amanzi ayaguguda amatshel, impophoma zawo ziyakhukhula ubhuqu lomhlaba. Uyachitha-ke ithemba lomuntum.

20 Uyamehlulan phakadeo, adlulep; uyaguqula ubuso bakhe, umxotsheq.

21 Amadodana akhe ayadunyiswar, kodwa engakwazis; kumbe ayehliselwa phansi, kodwa angakunanzelelit.

22 Kodwa inyama yakhe kuye isebuhlungwini, lomphefumulo wakhe kuye uyalila.

Inkulumo yesibili kaElifazi. Uthi uJobe uziphakamisile

15Wasephendula uElifazi umThemani wathia:

2 Ohlakaniphileyo angaphendula yini ulwazi olungumoyab, agcwalise isisu sakhec ngomoya wempumalangad?

3 Aphikise ngamazwi angasizi luthoe, langenkulumo ezingelanzuzo yinif?

4 Yebo, wena uyachitha ukwesabag, uvimbela umkhuleko phambi kukaNkulunkulu.

5 Ngoba umlomo wakho ufundisa ububi bakho, ukhethe ulimi lwamaqili.

6 Umlomo wakho uyakulahla, kayisimih; yebo, indebe zakho ziyafakaza ngawei.

7 Ungumuntu wokuqala owazalwayo yini? Kumbe wazalwa manduloj kwamaqaqa yinik?

8 Uzwile yini icebo langasese likaNkulunkulul? Kumbe uzigodlele inhlakanipho yinim?

9 Kuyini okwaziyo esingakwaziyo? Kuyini okuqedisisayo okungekho kithin?

10 Kukhona phakathi kwethu lempungao lekhehla, omdala ngensuku kuloyihlop.

11 Zincinyane yini kuwe induduzo zikaNkulunkulu, lelizwi elikhulunywa kuhle lawe?

12 Kungani inhliziyo yakho ikumukisa? Njalo kungani amehlo akho ephayiza,

13 ukuthi uphendule umoya wakho umelane loNkulunkulu, ukhuphe amazwi anje emlonyeni wakhoq?

14 Umuntu uyini ukuthi abe ngohlambulukileyor, lozelwe ngowesifazana ukuthi abe ngolungileyos?

15 Khangela, kathembelit kwabangcwele bakheu, lamazulu kawahlambulukanga emehlweni akhe.

16 Kukangakanani umuntu onengekayov lowonakeleyow, onatha ububi njengamanzix!

17 Ngizakutshengisa, ungilalele, lengikubonileyo ngizakulandisa,

18 lokho izihlakaniphiy ezikukhulumileyo kusukela kuboyisez, njalo kazikufihlangaa,

19 okwanikwa kuzo zodwa ilizwe, lokungadlulanga izihambi phakathi kwazob.

20 Insuku zonke zokhohlakeleyo uzizwisa ubuhlungu, lenani leminyaka ebekelelwec umcindezelid.

21 Umsindo wezethuso usendlebeni zakhe; empumelelweni umchithi uzamfikelae.

22 Kakholwa ukuthi uzaphenduka emnyameni, kodwa ukuthi ulindelwe yinkemba.

23 Uzulela ukudlaf. Kungaphig? Uyazi ukuthi usuku lobumnyama lulungisiwe esandleni sakheh.

24 Uhlupho losizi kuyamethusa, kumehlulei njengenkosi elungele impij.

25 Ngoba welule isandla sakhe emelene loNkulunkulu, wenza ngamandla ukumelana loSomandla.

26 Wagijima emelene layek ngentamol, ngohlonzi lwamaqhubu ezihlangu zakhe.

27 Ngoba wamboza ubuso bakhe ngamafutha akhe, wenza ukhalo lwakhukhumala ngamafutham.

28 Uhlala emizini echithekileyo, izindlu abangahlali kuzo, ezilungele ukuba zinqumbi.

29 Kayikunotha, lenotho yakhe kayiyikuma, lenzuzo yakhe kayiyikusabalala emhlabeni.

30 Kayikusuka emnyameni; ilangabi lizakomisa ihlumela lakhen, njalo uzasuka ngokuphefumula komoya wakheo.

31 Oduhisiweyo kangathembeli ezenini, ngoba ize lizakuba ngumvuzo wakhe.

32 Kuzafezwa kungakabi lusuku lwakhep, logatsha lwakhe aluyikuba luhlazaq.

33 Uzawohlozar izithelo zakhe ezingavuthwanga njengevinis, athintithe impoko zakhe njengesihlahla somhlwathit.

34 Ngoba inhlangano yabazenzisiu izakuba ngengelazithelov, lomlilo uzaqothula amathente ezivalamlomow.

35 Bamithax uhluphoy, bazale isonoz, lesizalo sabo silungisa inkohlisoa.

Impendulo kaJobe. Usola ngokuphathwa kwakhe nguNkulunkulu

16Wasephendula uJobe wathi:

2 Ngizwile izinto ezinengi ezinjea; lingabaduduzi abakhathazayo lina lonkeb.

3 Kuzakuba lesiphetho yini emazwini angumoya? Kumbe kuyini okulicunulayo ukuthi liphendulec?

4 Lami bengingakhuluma njengani uba umphefumulo wenu ubusendaweni yomphefumulo wami; bengingabuthelela amazwi phezu kwenu, ngilinikinele ikhanda lamid.

5 Bengingaliqinisa ngomlomo wami, lokunyikinyeka kwendebe zami bekungadedisae ubuhlungu benu.

6 Uba ngikhuluma, ubuhlungu bami kabudedi; uba ngiyekela, kuyini okusuka kimi?

7 Kodwa khathesi ungidinisile yena, wena uchithile yonke inhlangano yamif.

8 Ungitshwabhanisileg, kube yibufakazih, lokucaka kwamii kungivukelej, kuyafakaza ebusweni bami.

9 Ulaka lwakhe luyangidwengulak, njalo uyangizondal; ungigedlela amazinyo akhem; isitha sami singicijisela amehlo ason.

10 Bangikhamisela umlomo waboo, bangiwakala esihlathini ngokuyangisap, bengihlanganyela ndawonye.

11 UNkulunkulu unginikele kokhohlakeleyoq, wangiphosela ezandleni zababir.

12 Ngangonwabile, kodwa wangichobozas, wangidumela ngentamo, wangiphahlazat, wangimisa ngaba yinto yakhe yokunenjwau.

13 Abatshoki bakhe bangigombolozelav; uqhekeze izinso zami, engayekeli, wachithela emhlabathini inyongo yamiw.

14 Wangivodloza ngokuvodlovodloza1, wagijimela kimi njengeqhawex.

15 Ngathunga isakay phezu kwesikhumba samiz, ngathukuza uphondo lwami othulinia.

16 Ubuso bami bubomvu ngokukhalab, lenkotsheni zami kulethunzi lokufac,

17 lanxa kungekho isihluku ezandleni zami, lomkhuleko wami uhlanzekiled.

18 Mhlaba, ungaligqibeli igazi lamie, lokukhala kwami kakungabi landawof.

19 Lakhathesi, khangelani, ubufakazi bami busemazulwini, lomfakazi wami usezindaweni eziphakemeyog.

20 Abangane bami bayangiklolodela; ilihlo lami liyathonta kuNkulunkulu.

21 Kungathi kungaba khona ongamlamulela umuntu kuNkulunkulu, njengendodana yomuntu kumngane wayoh.

22 Ngoba iminyaka emilutshwana izafika, ng'khona ngizahamba ngendlela engingayikubuya ngayo.

17Umoya wami wonakele, insuku zami zicitshiwea, amangcwaba ngawamib.

2 Kabakho lami yini abaklolodayo, lelihlo lami lichitha ubusuku ekuvukeleni kwabo?

3 Akubeke isibambiso sami kuwec; ngubani yena ozatshaya esandleni samid?

4 Ngoba inhliziyo yabo uyifihlele ukuqedisisa; ngenxa yalokhu kawuyikubaphakamisa.

5 Okhuluma ngokuyenga kubangane, lamehlo abantwana bakhe azafiphalae.

6 Njalo ungimise ngaba yisaga sezizwef, ngaze ngaba ngokhafulelwayo phambi kwazo.

7 Njalo ilihlo lami lifiphele ngosizig, lamalunga ami anjengesithunzi wonkeh.

8 Abaqotho bazakwethuswa yikhoi, longelacala uvukela ongamesabiyo uNkulunkuluj.

9 Lolungileyo uzabambelela endleleni yakhe, lolezandla ezihlambulukileyo uzakwengeza amandlak.

10 Kodwa-ke lina lonke, phendukani ake libuye, ngoba kangitholi ohlakaniphileyo phakathi kwenul.

11 Insuku zami zedlulem, lamacebo ami adabuke phakathin, izifiso zenhliziyo yami.

12 Bamisa ubusuku bube yiminio; ukukhanya kuseduzep phambi kobumnyamaq.

13 Uba ngilinda, ingcwaba lizakuba yindlu yamir; ngendlala umbheda wami emnyameni.

14 Ngibiza ingcwaba ngisithi: Wena ungubaba; impethu ngisithi: Umama lodadewethu.

15 Pho-ke ithemba lami lingaphi? Yebo, ithemba lami ngubani ozalibona?

16 Kuzakwehlela kumijabo yengcwabas, laphot sizaphumulau khona ndawonye enhlabathiniv.

Inkulumo yesibili kaBilidadi. Uthi ababi bazachithwa

18Wasephendula uBilidadi umShuhi wathia:

2 Koze kube nini libekela amazwi imigibe? Nanzelelani, lemva kwalokho sikhulumeb.

3 Kungani sithiwa sizinyamazana, singcolile emehlweni enuc?

4 Udwengula umphefumulo wakhe ngokuthukuthela kwakhed. Umhlaba uzatshiywa ngenxa yakho yini, loba idwala lisuswe endaweni yaloe?

5 Yebo, ukukhanya kwabakhohlakeleyo kuzacitshwa, lenhlansi yomlilo wakhe kayiyikukhanyaf.

6 Ukukhanya kuzafiphala ethenteni lakheg, lesibane sakheh ngaphezu kwakhe sizacitshwai.

7 Izinyathelo zamandla akhe zizafinyezwa, lecebo lakhe lizamwisela phansij.

8 Ngoba uzaphoselwak embuleni zinyawo zakhe, ahambe phezu kwembulel.

9 Umjibila uzambamba isithendem, isihitshela sizamkhulelan.

10 Igoda lakhe lifihlwe emhlabathini, lomjibila wakhe endlelenio.

11 Izesabiso zizamethusa inhlangothi zonkep, zixotshane laye enyaweni zakheq.

12 Amandla akhe azaqedwa yindlala, lengozi ilindeler ukukhubeka kwakhes.

13 Kuzakudla ingxenye zesikhumba sakhet; izibulo lokufa lidle ingxenye zakheu.

14 Ithemba lakhev lizahluthunwaw ethenteni lakhex, njalo kumenze aye enkosini yezesabisoy.

15 Kuzahlala ethenteni lakhe elingeyisilo lakhez; isolufa izavuvuzelwa phezu kwendawo yakhe yokuhlalaa.

16 Impande zakhe zizakoma ngaphansib, logatsha lwakhe lubune ngaphezuluc.

17 Ukukhunjulwa kwakhe kuzabhubha emhlabenid, angabi labizo ezitaladenie.

18 Bazamfuqa bamsuse ekukhanyeni bamuse emnyameni, bamxotshe emhlabeni.

19 Kayikuba lenzalof lasizukulwana ebantwini bakibog; kakuyikuba lansalih endaweni zakhe zokuhlalai.

20 Abalandelayo bazakwethuswa lusuku lwakhej, labokuqala bazabanjwa yisesabiso1.

21 Isibili zinjalo indawo zokuhlala zomubi, njalo yiyo le indawo yongamaziyo uNkulunkuluk.

Impendulo kaJobe. Uyazi ukuthi umsizi wakhe uzamsiza

19Wasephendula uJobe wathi:

2 Koze kube nini lihlupha umphefumulo wami, lingiphahlaza ngamazwi?

3 Lezizikhathi ezilitshumi lingithela ngehlazo; kalilanhloni, lingiphatha kubia.

4 Uba-ke kuliqiniso ukuthi ngiduhile, ukuduha kwami kuzahlala lami.

5 Uba isibili lizikhukhumeza phezu kwami, liphikisane lami ngehlazo lamib,

6 yazini-ke ukuthi nguNkulunkulu ongihlanekeleyo, wangigombolozela ngembule lakhec.

7 Khangela, ngiyamemeza ngithi: Okubi! Kodwa kangiphendulwad. Ngicela usizo, kodwa akulasahluleloe.

8 Uyivalile indlela yami ngomduli ukuze ngingedluli, wamisa umnyama emikhondweni yamif.

9 Ungihlubule udumo lwamig, wasusa umqhele wekhanda lamih.

10 Ungibhidlizile inhlangothi zonke, sengihambilei, ulisiphule ithemba lami njengesihlahla.

11 Ulumathisile ulaka lwakhe kimi, ungibale njengezitha kuyej.

12 Amabutho akhe afika kanyekanyek, abuthelela indlela yawo emelene lamil, amisa inkamba agombolozela ithente lamim.

13 Ubeke abafowethu khatshana lamin, labangaziyo isibili sebengabemzini kimio.

14 Izihlobo zami zinyamalelep, labazana lami bangikhohliweq.

15 Abahlala endlini yami lencekukazi zami bangibala njengowezizwe; ngingumfokazi emehlweni abor.

16 Ngabiza inceku yami, kodwa kayiphendulanga; ngayincenga ngomlomo wami.

17 Umoya wami uyenyanyeka kumkami, sengiyisinengiso kumadodana esizalo samis.

18 Labantwana abancinyane bayangidelela; ngasukuma, basebekhuluma bemelene lamit.

19 Bonke abantu besifuba sami banengwa yimi, labo ebengibathanda sebengiphendukeleu.

20 Ithambo lami linamathelana lesikhumba sami lenyama yami, njalo ngiphephe ngesikhumba samazinyo amiv.

21 Ngihawukelani, ngihawukelani, lina bangane bamiw; ngoba isandla sikaNkulunkulu singithintilex.

22 Lingizingelelani njengoNkulunkuluy, lingeneliswa yinyama yamiz?

23 Kungathi ngabe khathesi amazwi ami abhaliwe! Kungathi ngabe acindezelwea egwalwenib!

24 Ngabe abazwe ngepheni yensimbi langomnusoc edwaleni kuze kube ninininid!

25 Ngoba mina ngiyazie ukuthi umhlengi wami uyaphilaf, lekupheleni uzakumag emhlabathinih.

26 Lapho sekutshabalalise lokhu emva kwesikhumba samii, kanti enyameni yami ngizambona uNkulunkuluj,

27 mina engizazibonela yena, lamehlo ami azabona, hatshi omunyek. Izinso zami seziphelile ngaphakathi kwamil.

28 Kodwa lithim: Kungani simzingela? Ngoba impande yendaba itholakala kimin.

29 Lina yesabeni inkembao, ngoba ulaka luletha izijeziso zenkembap, ukuze lazi ukuthi sikhona isahluleloq.

Inkulumo yesibili kaZofari. Uthi intokozo yababi imfitshane

20Wasephendula uZofari umNahama wathia:

2 Ngakho imicabango yami ingenza ngiphenduleb, langenxa yokuphangisa kwami phakathi kwami.

3 Ngizwile isijeziso sehlazo lami, lomoya wokuqedisisa kwami ungenza ngiphendulec.

4 Uyakwazi lokhu yini, kusukela endulod, selokhu kwabekwa umuntu emhlabenie,

5 ukuthif injabulo yababi imfitshane, lentokozo yomzenzisi ngeyesikhatshana njeg?

6 Loba ubukhosi bakhe busenyukela emazulwini, lekhanda lakhe lifinyelela emayezinih,

7 uzabhubha phakadei njengobulongwe bakhej; labo abambonileyo bathi: Ungaphik?

8 Uzaphapha njengephupho, bangabe besamthola; yebo, uzaxotshwa njengombono webusukul.

9 Ilihlo elike lambonam aliyikuphindan, lendawo yakhe kayisayikumbona.

10 Abantwana bakhe bazadinga ukuthokozisa abayanga, lezandla zakhe zibuyisele inotho yakheo.

11 Amathambo akhe ayegcwele ubutsha bakhe, kodwa azalala kanye laye enhlabathinip.

12 Uba ububi bumnandi emlonyeni wakhe, ebufihla ngaphansi kolimi lwakhe,

13 ebugodla, engabuyekeli, kodwa ebugcina phakathi komlomo wakhe,

14 ukudla kwakhe kuzaphenduka esiswini sakhe, kuzakuba yibuhlungu bezinyoka phakathi kwakheq.

15 Uginye inotho, kodwa uzayihlanza; uNkulunkulu uzayikhupha esiswini sakhe.

16 Uzamunya ubuhlungu bezinyokar, lolimi lwebululu luzambulalas.

17 Kayikubona izifulat, imifula, izifudlanau zolujuv lolazaw.

18 Uzabuyisela lokho akusebenzelayox, angakuginyiy; njengokwenotho izakuba njalo inhlawulo, njalo kayikuthokoza.

19 Ngoba ubacindezele wabadela abayanga, waphanga indlu abengayakhanga.

20 Ngoba kakwazi ukuthula esiswini sakhez, kayikusindisa lutho kusifiso sakhea.

21 Kakuyikusala lutho ekudleni kwakhe; ngenxa yalokhu okuhle kwakhe kakuyikuma.

22 Ekugcwaleni kokwanela kwakhe uzakuba lencindezelo; sonke isandla sohluphekayo sizamfikelab.

23 Kuzakuthi lapho egcwalisa isisu sakhe, uNkulunkulu athumele kuye ukuvutha kwentukuthelo yakhec, akunise phezu kwakhe ekudleni kwakhed.

24 Uzabalekela isikhali sensimbie, idandili lethusif lizamhlabag.

25 Uyalihwatsha, liphume emhlanah, lokubenyezelayo kuzaphumai enyongweni yakhej; izesabiso ziphezu kwakhek.

26 Ubumnyama bonke bugcinelwel izinto zakhe ezibekelelweyom; umlilo ongavuthelwayo uzamqedan; kuzakuba kubi kunsali ethenteni lakheo.

27 Amazulu azakwembula ububi bakhep, lomhlaba umvukeleq.

28 Ukwanda kwendlu yakhe kuzanyamalala, kukhukhulwe osukwini lwentukuthelo yakher.

29 Lesis yisabelo somuntu omubi esivela kuNkulunkulut, lelifa alimiselwa nguNkulunkulu.

Impendulo kaJobe. Ubonile ukuthi ababi bayaphumelela

21Wasephendula uJobe wathi:

2 Zwanini lilalele ilizwi lami, lalokho kube zinduduzo zenua.

3 Ngibekezelelani, ukuthi mina ngikhulume; lemva kokukhuluma kwami lingaklolodab.

4 Mina-ke ukusola kwami kusemuntwini yinic? Kodwa uba kunjalo, kungani umoya wami ungekhathazeked1?

5 Ngikhangelani, likhakhamale, libeke isandla phezu komlomoe.

6 Yebo, lapho ngikhumbula, ngitshaywa luvalo, lokuthuthumela kubamba inyama yamif.

7 Ababi baphilelani, babe badala, yebo, bakhule emandleni?

8 Inzalo yabo izinze phambi kwabo kanye labo, lembewu yabo emehlweni abo.

9 Izindlu zabo zilokuthula kungelakwesaba, loswazi lukaNkulunkulu kaluphezu kwabo.

10 Inkunzi yakhe iyakhwela ingaphuthi; inkomokazi yakhe iyazala, ingaphunzi.

11 Bakhupha abantwanyana babo njengomhlambi, labantwana babo bayagida.

12 Baphakamisa ilizwi ngesigujana lechacho, bathokoze ngelizwi lomhlanga.

13 Bachitha insuku zabo ngokuhle, behlele engcwabeni ngokucwayiza kwelihlo.

14 Babesebesithi kuNkulunkulu: Suka kithi; ngoba kasifisi ulwazi lwendlela zakho.

15 Uyini uSomandla ukuthi simkhonze? Sizazuzani uba simncenga?

16 Khangela, okuhle kwabo kakukho esandleni sabo; icebo lababi likhatshana lami.

17 Kukangaki isibane sababi sicitshwag, kusiza ukuchitheka kwabo phezu kwabo! UNkulunkulu ubabela ubuhlungu elakeni lwakheh.

18 Banjengamahlanga phambi komoya, lanjengomule isiphepho esiwuphephulayoi.

19 UNkulunkulu ubekelaj abantwana bakhe usizi lwakhek. Uyamvuza, njalo uzakwazil.

20 Amehlo akhe azabona ukuchitheka kwakhe, anathe okolaka lukaSomandlam.

21 Ngoba iyini intokozo yakhe endlini yakhe emva kwakhen, lapho inani lenyanga zakhe liqunywao?

22 Kukhona ongafundisa uNkulunkulu ulwazi yinip? Ngoba yena wehlulela abaphezuluq.

23 Lo uyafa esemandleni akhe apheleleyo, yena wonke onwabile, elokuthula.

24 Iziphathelo zakhe zigcwele uchago, lomnkantsho wamathambo akhe umanzir.

25 Lomunye ufa elomphefumulo obabayos, engadlanga kokuhlet.

26 Balala ndawonyeu ethuliniv, lempethu zibasibekele.

27 Khangelani, ngiyayazi imicabango yenu, lamacebo eliwaceba limelene lami.

28 Ngoba lithi: Ingaphiw indlu yesiphathamandlax? Njalo lingaphi ithente lendawo zababi zokuhlalay?

29 Kalibabuzanga yini abadlula ngendlela, njalo kalinanzeleli iziboniso zabo?

30 Ukuthi omubi uyekelwa osukwini lokubhujiswaz; bazalethwa osukwini lwezintukuthelo.

31 Ngubani ozamtshela indlela yakhe ebuswenia? Ngubani ozamphindisela ngakwenzileyob?

32 Kanti yena uzasiwa engcwabeni, lilindwe idunduluc.

33 Amagade esihotsha amnandi kuyed, njalo udonsa wonke umuntu emva kwakhe, njengoba bengelakubalwa abaphambi kwakhee.

34 Pho lizangiduduza njani ngeze, ngoba empendulweni zenu kusele inkohliso?

Inkulumo yesithathu kaElifazi: Uthi ububi bukaJobe bukhulu

22Wasephendula uElifazi umThemani wathia:

2 Umuntu angaba losizo kuNkulunkulu yinib, ngoba ohlakaniphileyo elusizo kuye ngokwakhec?

3 Kuyintokozo yini kuSomandla ukuthi ulungile? Kumbe inzuzo kuye ukuthi uphelelise indlela zakhod?

4 Uzakusola yini ngenxa yokwesaba kwakho? Uzangena lawe kusahluleloe.

5 Ububi bakho kabubukhulu yini, lezono zakho kazilakuphela?

6 Ngoba uthethe isibambiso kubafowenu kungelasizathof, wahlubula abanqunu izigqokog.

7 Kawumnathisanga amanzi odiniweyo, lolambileyo umgodlele ukudlah.

8 Kodwa umuntu olengalo, umhlaba ungowakhe, lowemukeleka ebusweni wahlala kuwoi.

9 Uxotshile abafelokazi bengelaluthoj, lengalok zezintandane zichotshoziwel.

10 Ngakho-ke imijibila ikuhanqile, lovalo luhle lwakwesabisam,

11 kumbe ubumnyama ukuze ungaboni, lesikhukhulan samanzi sikusibekeleo.

12 UNkulunkulu kakho yini engqongeni yamazulu? Bona-ke ingqonga yezinkanyezi, ukuthi ziphakemep kangakanani.

13 Kanti uthi: UNkulunkulu waziniq? Angahlulela yini engemuva komnyama onzimar?

14 Amayezi amnyama ayisisibekelo sakhe ukuze angabonis, uhamba esigombolozini samazulut.

15 Usunanzelele indlela endala yini abantu ababi abanyathela kuyou?

16 Abahluthunwav kungakabi yisikhathiw; uzamcolo wathululwa phezu kwesisekelo sabo.

17 Abathi kuNkulunkulu: Suka kithix. LoSomandla wayenzeniy kuboz?

18 Kanti yena wayegcwalise izindlu zabo ngokuhle; kodwa icebo labakhohlakeleyo likhatshana lamia.

19 Abalungileyo bayakubona bathokozeb, lomsulwa ubahleka usuluc.

20 Isibili isitha sethu sichithiwe, lomlilo uqede insali yabod.

21 Ake wejwayelane layee, ube lokuthulaf, ngalokho okuhle kuzakuza kuwe.

22 Ake wemukele umlayo ovela emlonyeni wakhe, ubeke amazwi akhe enhliziyweni yakhog.

23 Uba ubuyela kuSomandlah, uzakwakhiwai, ususe okubij khatshana lamathente akhok.

24 Ubusubeka igolide lakho othulini, legolide leOfiri elitsheni lezifulal.

25 Ngakho uSomandla uzakuba ligolide lakho, lesiliva sakho esinengi.

26 Ngoba ngalesosikhathi uzazithokozisa ngoSomandlam, uphakamisele ubuso bakho kuNkulunkulun.

27 Uzakhuleka kuye, akuzweo, ukhokhe izifungo zakhop.

28 Uzaquma-ke udabaq, luqiniseke kuwer, lokukhanya kukhanye endleleni zakhos.

29 Nxa behliselwe phansi, ubususithi: Phezulut! Abesesindisa othobekileyo ngamehlou.

30 Uzamkhulula ongemsulwa; njalo ukhululwa ngokuhlanzeka kwezandla zakhov.

Impendulo kaJobe: Ufisa ukulandisa udaba lwakhe phambi kukaNkulunkulu

23Wasephendula uJobe wathi:

2 Lalamuhlaa isikhalazo sami silenkanib; isandla sami sinzima phezu kokububula kwami.

3 Kungathi ngabe ngiyazi lapho engingamthola khonac! Bengingeza enkundleni yakhed!

4 Ngibeke kuhle udaba lwami phambi kwakhee, ngigcwalise umlomo wami ngokuphikisaf.

5 Bengingawazi amazwi azangiphendula ngawo, ngiqedisise azakutsho kimi.

6 Uzaphikisana lami ngobukhulu bamandla yini? Hatshi, kodwa uzabeka inhliziyo yakhe kimig.

7 Lapho oqotho angaphikisana laye; ngakho bengizaphepha phakade kumahluleli wami.

8 Khangelanih ngiya phambili, kodwa kakhoi, lemuvaj, kodwa kangimbonik.

9 Ngakwesokhohlo ekusebenzeni kwakhe, kodwa kangimbonil; uyacatsha ngakwesokunenem, kodwa kangimbonin.

10 Kanti uyayazi indlela elamio; kangihlole, ngizaphuma njengegolidep.

11 Unyawo lwami lubambelele enyathelweni lakheq, ngiyigcinile indlela yakhe, kangiphambukangar.

12 Kangisukanga lemlayweni wezindebe zakhe, ngawalondoloza amazwi omlomo wakhe okwedlula isabelo sami.

13 Kodwa yena ukokukodwa, ngubani-ke ongambuyisela emuvas? Lokho umphefumulo wakhe okufisayo uyakwenzat.

14 Ngoba uzaphelelisa engikumiselweyo; lezinto ezinengi ezinjalo zikuyeu.

15 Ngenxa yalokho ngitshaywa luvalo phambi kwakhe; ngicabanga, ngiyamesabav.

16 Ngoba uNkulunkulu wenze inhliziyo yami yaphela amandla, loSomandla ungethusilew.

17 Ngoba kangiqunywanga phambi komnyamax, wagubuzela ubumnyamay ebusweni bamiz.

UJobe usola ukuthi uNkulunkulu kananzi ububi

24Kungani izikhathia zingafihlelwanga uSomandlab, labamaziyo bengabonic insuku zakhed?

2 Bathuthukisa imingcelee, baphange imihlambi bayeluse.

3 Baxotsha ubabhemi wezintandanef, bathathe inkabi yomfelokazi ibe yisibambisog.

4 Baphambula abaswelayo emigwaqwenih; abayanga bomhlabai bacatsha ndawonyej.

5 Khangelani, bangobabhemi beganga enkangalak, baphumela emsebenzini wabol, badinge impangom ngovivin; inkangala ibe yikudla kwakhe lokwabantwana.

6 Emasimini bavuna ukudla kwakhe, bakhothoze esivinini somubi.

7 Balala beze ebusuku bengelasembatho, bengelasigubuzelo emqandweni.

8 Bamanzi ngezihlambo zezintabao, babambelela edwaleni ngoba bengelasiphephelop.

9 Bahluthuna intandane ebeleni, bathathe lesibambiso kumyangaq.

10 Bahamba bezer bengelasigqokos, labalambileyo bathwala isithungot.

11 Phakathi kwemiduli yabo bahluza amafuthau, banyathela izikhamelo zewayini, kodwa bomilev.

12 Abantu bayabubula besemziniw, lomphefumulo wabalimeleyo uyakhalax; kodwa uNkulunkulu kababaleli ukungalungiy.

13 Bona baphakathi kwabavukela ukukhanya; kabazazi indlela zakhe, kabahlali emikhondweni yakhez.

14 Umbulali uyavuka ngovivi, abulale umyanga loswelayo; lebusuku unjengesela.

15 Lelihlo lesiphingi lilindela ukuhlwa, sisithi: Kakulalihlo elizangibona; sifake isimbombozo ebusweni baso.

16 Emnyameni ugebha aphutshele ezindlini abaziphawulele zona emini; kabakwazi ukukhanya.

17 Ngoba ikuseni kanyekanye ilithunzi lokufa kubo; uba besaziwa bakuzesabiso zethunzi lokufa.

18 Ulula phezu kobuso bamanzi; isabelo sabo siqalekisiwe emhlabeni; kaphendukeli endleleni yezivini.

19 Imbalela lokutshisa kuqeda amanzi eliqhwa elikhithikileyo, ngokunjalo ingcwaba abonileyo.

20 Isizalo sizamkhohlwa, impethu izammunya, engabe esakhunjulwa, lenkohlakalo izakwephulwa njengesihlahla.

21 Udla ngokuminza inyumba engazaliyo, kamenzeli okuhle umfelokazi.

22 Njalo udonsa abalamandla ngamandla akhe, uyavuka, njalo kungabi lolethemba lempiloa.

23 Uyamnika ukuze alondolozeke, eseyama kukho, kodwa amehlo akhe aphezu kwendlela zabob.

24 Bayaphakanyiswa okwesikhatshana, babesebengasekho, behliselwa phansi, bavalelwe njengaye wonkec, bayaqunywad njengesihloko sesikhwebue.

25 Uba-ke kungenjalo, ngubani ongangenza umqambimanga, enze inkulumo yami ibe yizef?

Inkulumo yesithathu kaBilidadi: Uthi kakho umuntu ohlambulukileyo kuNkulunkulu

25Wasephendula uBilidadi umShuhi wathia:

2 Ukubusa lokwesabeka kulaye; uyenza ukuthula endaweni zakhe eziphezulub.

3 Kukhona inani yinic lamabutho akhed? Ngubani okungamphumeliyo ukukhanya kwakhee?

4 Pho umuntu angalunga njani kuNkulunkuluf? Kumbe ozelwe ngowesifazanag angahlambuluka njanih?

5 Khangela kuze kube senyangeni, njalo kayikhazimuli, lezinkanyezi kazihlambulukanga emehlweni akhe.

6 Pho kangakanani umuntu oyimpethui, lendodana yomuntuj engumswenyak!

Impendulo kaJobe: Ukhuluma ngobukhulu bukaNkulunkulu

26Wasephendula uJobe wathi:

2 Umsize njani ongelamandla, wasindisa ingalo engelamandla?

3 Umeluleke njani ongelakuhlakanipha, watshumayela ngobunengia ulwazi oluqotho?

4 Utshele bani amazwi? Njalo ngumoya kabani ophume kuwe?

5 Abafileyob bayathuthumela ngaphansi kwamanzic, labahlali bawo.

6 Isihogo sinqunu phambi kwakhed, lencithakalo kayilasisibekeloe.

7 Welulela inyakathof phezu kwendawo engelalutho, aphanyeke umhlaba phezu kwezeg.

8 Uyabophela amanzi emayezini akhe, kodwa amayezi kawadabuki ngaphansi kwawoh.

9 Uyasibekela ubuso besihlalo sakhe sobukhosi, endlale iyezi phezu kwasoi.

10 Udwebe umngcelej oyisigombolozi phezu kobuso bamanzik, kuze kube sekucineni kokukhanya lomnyama.

11 Insika zamazulu ziyathuthumela, zethuswa yikukhuza kwakhel.

12 Ngamandla akhe uthulisa ulwandle, langenhlakanipho yakhe uphahlaza ukuziqhenyam.

13 Ngomoya wakhe ucecise amazulu; isandla sakhe sagwazan inyoka ebalekayoo.

14 Khangela, lokhu kungamaphethelo ezindlela zakhep; kodwa kuzwakala into encinyaneq kangakanani ngayer! Kanti umdumo wamandla akhe ngubani ongawuqedisisa?

UJobe uthi kalacala

27UJobe wasebuya ephakamisa isaga sakhe wathi:

2 Kuphila kukaNkulunkulua osuse ilungelo lamib, loSomandla owenze umphefumulo wami wababa.

3 Isibili ngaso sonke isikhathi umphefumulo usekimi, lomoya kaNkulunkulu usemakhaleni amic,

4 oqotho indebe zami kaziyikukhuluma okubid, lolimi lwami sibili lungakhulumi inkohlisoe.

5 Kakube khatshana lami ukuthi ngithi lilungilef; ngize ngiphele kangiyikususa ubuqotho bami kimig.

6 Ngizabambelela ekulungeni kwamihi ngingakuyekelij; inhliziyo yami kayiyikusola ensukwini zamik.

7 Isitha sami kasibe njengomubi, longivukelayo njengongalungangal.

8 Ngoba liyini ithemba longamesabiyo uNkulunkulum, esequnyiwe, uNkulunkulu esekhuphile umphefumulo wakhen?

9 UNkulunkulu uzakuzwa yini ukukhala kwakhe, ukuhlupheka sekwehlele phezu kwakheo?

10 Uzazithokozisa yini ngoSomandla? Uzabiza uNkulunkulu yini sonke isikhathip?

11 Ngizalifundisa ngesandla sikaNkulunkulu; okukuSomandla kangiyikukufihlaq.

12 Khangela, lina lonke likubonile. Pho, kungani selibe yize lokuba yize ngokunjalo?

13 Lesi yisabelo somuntu omubi kuNkulunkulur, lelifa labalesihluku abalemukela kuSomandlas.

14 Uba abantwana bakhe besandat, kungokwenkembau, lenzalo yakhev kayiyikusutha isinkwaw.

15 Insali zakhe zizangcwatshwa ekufenix, labafelokazi bakhe kabayikukhala inyembeziy.

16 Lanxa ebuthelela isiliva njengothuli, elungisa isigqoko njengodakaz;

17 angalungisa, kodwa olungileyo uzasigqoka, longelacala uzakwaba isilivaa.

18 Wakha indlu yakheb njengenunduc, lanjengedumbad umlindi alenzayo.

19 Ulala enothilee, kodwa kabuthwaf; uvula amehlo akhe, kasekhog.

20 Izesabiso zizambambah njengamanzii; ebusukujk isiphepho sizamebal.

21 Umoya wempumalanga uzamthatha, ahambem, umphephulen asuke endaweni yakheo.

22 Abesephosela phezu kwakhe angayekeli; phambi kwesandla sakhep uzabaleka isibili.

23 Abantu bazatshaya izandla zabo ngayeq, bamncifeler endaweni yakhes.

Mayelana lokuhlakanipha

28Isibili kukhona umthapho wesilivaa, lendawo yegolideb abalicengayoc.

2 Insimbi ithathwa enhlabathini, lethusi lincibilikiswa elitshenid.

3 Umisela umnyama umngcele, udingisisa kuze kube sekupheleleni konkee, amatshe obumnyamaf lethunzi lokufag.

4 Uqhekeza umgodi khatshana lalapho okuhlala khona abantu, lapho abakhohlwe khona lunyawo; bayalenga bejikajika khatshana labantuh.

5 Umhlaba, kuphuma ukudla kuwoi, langaphansi kwawo kuphenduka kwangathi ngumliloj.

6 Amatshe awo ayindawok yesafire*l, njalo ulothuli lwegolide.

7 Inyoni edla inyama kayiyazi indlela, lelihlo lelinqem kaliyibonangan.

8 Imidlwane yokuziqhenyayo kayiyinyathelangao, isilwane kasihambanga kuyop.

9 Uyelula isandla sakhe elitsheni elilukhuni, uyagenqula izintaba ezimpandeni.

10 Aqhekeze imisele emadwaleni, lelihlo lakhe libona konke okuliguguq.

11 Uyabopha izifula zingathontir, lokufihlakeleyo ukukhuphela ekukhanyenis.

12 Kodwa inhlakaniphot ingatholakala ivela ngaphiu? Lendawo yokuqedisisa ingaphiv?

13 Umuntu kalazi ixabiso lakhow, njalo kakutholakali elizweni labaphilayox.

14 Ukujula kuthi: Kakukho kimi. Lolwandle luthi: Kakulamiy.

15 Igolide elihlez lingenikwe endaweni yakhoa, lesiliva singelinganiselwe intengo yakho.

16 Kungelinganeb legolidec leOfirid, le-onikse* eligugue, lesafire*f.

17 Igolide lekristali* kungelingane lakhog, futhi kungenaniswe ngesitsha segolide elicwengekileyo.

18 Ikorali* lekristalih kakuyikukhunjulwai, ngoba intengo yenhlakanipho ingaphezu kwamatshe aliguguj.

19 Itopazi*k leEthiyophiyal lingelinganiswe lakhom, kungelinganen legolide elicwengekileyoo.

20 Pho, inhlakanipho ivela ngaphi? Lendawo yokuqedisisa ingaphip?

21 Ngoba kusithekile emehlweni abo bonke abaphilayo, kwafihlwa ezinyonini zamazuluq.

22 Ukubhujiswa lokufa kuthi: Sizwile ngendlebe zethu umbiko wakhor.

23 UNkulunkulu uyayiqedisisa indlela yakho, njalo yena uyayazi indawo yakhos.

24 Ngoba yena uyakhangela kuze kube semikhawulweni yomhlaba, abone ngaphansi kwawo wonke amazulu.

25 Esenzela umoya isisindo, walinganisa amanzi ngesilinganisot.

26 Lapho esenzelau izulu isimisov, lombane wokuduma indlelaw.

27 Ngalesosikhathi wakubona, walandisa ngakho; wakulungisa, yebo, wakuhlolisisa.

28 Wasesithi emuntwini: Khangela, ukwesaba iNkosi, lokhu kuyinhlakaniphox, lokusuka ebubini kuyikuqedisisay.

UJobe ukhumbula inhlalo yakhe yakuqala

29UJobe wasebuya ephakamisa isaga sakhe wathi:

2 Kungathi ngabe nginjengenyangeni zamandulo, njengensukwini uNkulunkulu angigcine ngazoa,

3 lapho isibane sakhe sakhanya phezu kwekhanda lami; ngahamba emnyameni ngokukhanya kwakheb!

4 Njengoba nganginjalo ensukwini zokuvuthwa kwami, lapho iseluleko sikaNkulunkuluc sasiphezu kwethente lamid,

5 lapho uSomandla wayeseselami, labantwana bami bengiphahlilee,

6 lapho ngagezisa izinyathelo zamif ngolazag, ledwalah langithululelai imifula yamafuthaj!

7 Lapho ngaphuma ngaya esangwenik ngidabula umuzi, ngalungisa isihlalo sami emdangenil;

8 amajaha angibona, acatsha; lamaxhegu asukuma emam;

9 iziphathamandla zayekela ukukhuluma, zabeka isandla phezu komlomo wazon;

10 ilizwi labakhulu lacatsha, lolimi lwabo lwanamathelao elwangeni lwabop.

11 Lapho indlebe isizwa yangibusisa, lelihlo libona langifakazela,

12 ngoba ngakhulula umyanga okhalayo, lentandane, longelamsiziq.

13 Isibusisor sobhubhayo sehlele phezu kwamis, njalo ngenza inhliziyo yomfelokazit ihlabele ngentokozou.

14 Ngembatha ukulunga, kwangembesav; isahlulelo sami saba njengesembatho lomqhelew.

15 Ngangingamehlo koyisiphofu, ngangizinyawo kusiqhulix.

16 Nganginguyise wabayanga, lendaba engingayaziyo ngayihlolisisay.

17 Ngasengisephula umhlathi womubi, ngamenza alahle impango emazinyweni akhez.

18 Ngasengisithi: Ngizaphelaa lesidleke samib, ngandise insuku njengetshebetshebec.

19 Impande zami zinabeled emanzinie, lamazolo alale ubusuku ogatsheni lwamifg.

20 Udumo lwami lutsha kimi, ledandili lami laguquka esandleni samih.

21 Bangilalela, belindele, bathulela iseluleko sami.

22 Emva kwelizwi lami kabaphendulanga, lelizwi lami lathontela phezu kwaboi.

23 Bangilindela njengezulu, lomlomo wabo bawukhamiselaj izulu lokucinak.

24 Lapho ngibahlekela, kabakholwangal, lokukhanyam kobuso bami kabakuwiselanga phansin.

25 Ngakhetha indlela yabo ngahlala ngiyinhloko, ngahlala njengenkosio phakathi kweviyop, njengoduduza abalilayo.

UJobe ukhala ngokuhlupheka kwakhe okukhulu

30Kodwa khathesi abatsha kulami ngensuku bayangihleka, oyise babo engangingabadelela ukubafaka lezinja zomhlambi wami.

2 Yebo, amandla ezandla zabo ayengaba yini kimi, ukuvuthwa kwabo sekuphelile?

3 Ngenswelo langendlala bajujukile, bangqathuze elizweni elomileyo, elalikade liyinkangala legwadule.

4 Abakha imibhida yetshwayi enkotheni, lempande yesihlahla serotemu* iyikudla kwabo.

5 Baxotshwa phakathi kwabantu; bamemeza ngabo kungathi lisela;

6 ukuthi bahlale eliweni lezihotsha, imigodi yenhlabathi, lamadwala.

7 Bayakhonya phakathi kwenkotha, babuthane phansi kokhula.

8 Bangabantwana beziphukuphuku, yebo abantwana abangelabizo; betshaywa, bexotshwa emhlabeni.

9 Khathesia sengiyingoma yabob, sengiyisiga saboc.

10 Banengwa yimi, bamela khatshana lamid; kabayekeli ukungikhafulela ebusweni ngamathee.

11 Ngoba ukhulule intambo yamif, wangicindezelag, ngakho balahle itomu phambi kwamih.

12 Ngakwesokunene abatsha bayasukumai, bafuqa inyawo zamij, bangivusela indlela zabo zokubhubhisak.

13 Badiliza indlela yami, bancedisa ukuqhubela phambili incithakalo yami, kabalamncedisil.

14 Beza kungathi bafohlela esikhaleni esibanzim; phakathi kwencithakalo bathelekan.

15 Izesabiso ziphendukele phezu kwamio; baxotshana lodumo lwami njengomoya, lempumelelo yami yedlula njengeyezip.

16 Khathesi-ke umphefumulo wami uyazithululaq phezu kwamir; insuku zosizi zingibambile.

17 Ubusuku bugwaza amathambo ami phakathi kwamis, lokungingqathuzayo kakuphumulit.

18 Ngobunengi bamandla akhe isembatho samiu siyaguqulwav; uyangibhincaw njengesiphika sebhatshi lamix.

19 Ungiphosele odakeniy, senginjengothuliz lomlothaa.

20 Ngiyakhala kuwe, kodwa kawungiphenduli; ngiyasukuma, unginanzelele nje.

21 Usuphenduke waba lesihluku kimi; ngamandla esandla sakho umelana lamib.

22 Ungiphakamisela emoyeni, ungigadise kuwo, ungincibilikisele kusiphephoc.

23 Ngoba ngiyazi ukuthi uzangibuyisela ekufenid, lendlini emiselwe bonke abaphilayoe.

24 Kodwa umuntu kayikwelulela isandla engcwabeni, kumbe encithakalweni yakhef akhalele usizog.

25 Kangimkhalelanga inyembezi yini owayelensuku ezilukhuni, umphefumulo wami wadabuka ngongumyangah?

26 Lapho ngilindele okuhle, kweza okubii; lapho ngilindele ukukhanya, kweza umnyamaj.

27 Imibilini yami yabila, kayithulangak, lensuku zosizi zingandulelel.

28 Ngahamba ngililam, kungelalangan; ngasukuma ebandleni ngakhalela usizoo.

29 Ngingumfowabo wemigobhop, lomngane wezintshe.

30 Isikhumba sami simnyama phezu kwamiq, lamathambo amir atshile ngokutshisas.

31 Ichacho lamit selibe yisililou, lomhlanga wami uyilizwi labakhala inyembeziv.

UJobe ucabanga ukuthi ulungile

31Ngenza isivumelwanoa lamehlo amib; pho ngingananzelela njanic intombid?

2 Ngoba siyini isabelo sikaNkulunkulu esivela phezulue, lelifa likaSomandlaf elivela endaweni eziphezulug?

3 Incithakalo kayisiyomubi yini, lengozi yabenzi bobubih?

4 Yena kaziboni yini indlela zamii, abale zonke izinyathelo zamij?

5 Uba ngihambe ngokuyize, kumbe unyawo lwami luphuthumele enkohlisweni,

6 kangilinganise ngesilinganiso esilungileyo, ukuze uNkulunkulu azi ubuqotho bami.

7 Uba inyathelo lami liphambukile endleleni, lenhliziyo yami yalandela amehlo amik, kumbe kunamathele isici ezandleni zamil;

8 kangihlanyele, kodwa kudle omunyem, lezilimo zami zisitshulwen.

9 Uba inhliziyo yami iyengwe ngowesifazanao, kumbe ngacathama emnyango kamakhelwane wamip,

10 umkami kacholele omunyeq, labanye kabaguqe phezu kwakher.

11 Ngoba lokho kuyinkohlakalos, njalo kuyisonot ngabahluleliu.

12 Ngoba ngumlilo odlav kuze kube yincithakalo, usiphule sonke isivuno samiw.

13 Uba ngalile udaba lwenceku yami loba olwencekukazi yami, lapho ziphikisana lami,

14 pho ngizakwenzani lapho uNkulunkulu esukumax? Lalapho esethekelay, ngizaphendulani kuyez?

15 Lowo owangenza esiswini kamenzanga yena yini, lowasibumba esiswini munyea?

16 Uba ngigodlele umyanga isifisob, kumbe ngifiphaze amehlo omfelokazic,

17 kumbe ngadla ucezu lwami ngedwa, ukuze intandane ingadli kulod

18 (ngoba kwasebutsheni bami yakhula lami nginjengoyise, ngamqondisa kusukela esizalweni sikamama)e,

19 uba ngabona obhubhaf ngenxa yokuswela isigqokog, loba umyanga engelasembathoh,

20 uba inkalo zakhe zingangibusisanga, ngoba ekhudunyezwe yiboya bezimvu zamii,

21 uba ngaphakamisa isandla samij ngimelene lentandanek, lapho ngabona usizo lwami esangwenil,

22 kaliwe ihlombe lami esiphangeni sami, lengalo yami iqamuke ethanjeni layo.

23 Ngoba incithakalo kaNkulunkulum yayiyisesabiso kimin, ngingenelisi ngenxa yobukhulu bakheo.

24 Uba ngenzile igolidep laba lithemba lamiq, ngathi kugolide elihle: Themba lamir.

25 Uba ngithokozile ngoba inotho yami inengis, langoba isandla sami sithole okunengit;

26 uba ngikhangeleuv ilanga lapho libenyezelaw, loba inyanga ehamba enkazimulweni,

27 lenhliziyo yami yayengwa ensithax, kumbe isandla sami sange umlomo wami,

28 lalokho yisiphambekoy phambi kwabehluleliz, ngoba ngabe ngimphikile uNkulunkulu waphezulua.

29 Uba ngithokozileb ngokuchitheka kongizondayoc, kumbe ngajabulad lapho ububi bumtholae;

30 njalo ngingavumelanga umlomo wami ukuthi wone, ngokucela umphefumulo wakhe ngesiqalekisof;

31 uba abantu bethente lami bebengatshongo ukuthig: Hawu, aluba besilokwenyama yakhe, ngabe kasisuthangah.

32 Owemzini kazanga alale esitaladeni; iminyango yami ngayivulela isihambii.

33 Uba ngasibekela iziphambeko zamij njengoAdamu, ngokufihla isono sami esifubeni samik.

34 Ngoba ngethuswa lixuku elikhulu, lokudelelwa ngabensendo kwangesabisa, ngakho ngathula, kangaze ngaphuma emnyango.

35 Kungathi ngabe ngilongangizwal! Khangelani uphawu lwami. Kungathi uSomandla angangiphendulam, lokuthi ophikisana lami ngabe ubhale ugwalon!

36 Isibili, bengingaluthwala ehlombe lamio, ngilubophep lube ngumqhele kimiq.

37 Ngimtshele inani lezinyathelo zami, ngisondele kuye njengesiphathamandla.

38 Uba umhlaba wami ukhalile ngami, lemifolo yawo ililile ndawonye,

39 uba ngidlile amandla awo kungelamali, kumbe ngenza umphefumulo wabaniniwo upheler,

40 kakuhlume ukhula oluhlabayo endaweni yengqoloyi, lokhula olunukayo endaweni yebhalis.

Amazwi kaJobe asephelilet.

UElihu uyaqhamuka. Uqala ukumphendula uJobe

32Lawomadoda amathathu aseyekela ukumphendula uJobe, ngoba wayelungile emehlweni akhea.

2 Lwaseluvutha ulaka lukaElihu indodana kaBarakeli umBuzib, owosendo lukaRamuc. Ulaka lwakhe lwavuthela uJobe ngoba wazilungisisa yena kuloNkulunkulud.

3 Ulaka lwakhe lwabavuthela labo abangane bakhe abathathu, ngoba bengatholanga impendulo, kube kanti bamlahla uJobee.

4 Kodwa UElihu wayelindele uJobe ekhuluma, ngoba babebadala ngensuku kulaye.

5 UElihu esebonile ukuthi kwakungelampendulo emlonyeni walamadoda amathathu, ulaka lwakhe lwaseluvutha.

6 Ngakho uElihu indodana kaBarakeli umBuzi waphendula wathi:

Mina ngingomncinyane ngezinsuku, lina-ke libadalaf. Ngenxa yalokhu bengithikaza, ngesaba ukulitshelag umcabango wamih.

7 Ngathi: Kakukhulume izinsuku, lobunengi beminyaka bazise inhlakanipho.

8 Isibili umoya ukhona emuntwinii, lokuphefumulela kukaSomandlaj kuyabanika ukuqedisisak.

9 Abakhulu kabahlakaniphil ngezikhathi zonke, labalupheleyo kabaqedisisi isahlulelom.

10 Ngakho ngithi: Lalelani kimi; lami ngizatshengisa umcabango wamin.

11 Khangelani, bengiwalindele amazwi enu, ngabeka indlebe ekukhulumeni kwenu okuhlakaniphileyo, lisadinga amazwi.

12 Yebo, ngalilalela, khangelani-ke, kakho phakathi kwenu omvumisileyo uJobe, owaphenduleyo amazwi akheo.

13 Hlezi lithi: Sitholile inhlakanipho; nguNkulunkulu ozamxotsha, hatshi umuntup.

14 Kodwa kangihlelelanga amazwi, langamazwi enu kangiyikumphendula.

15 Badideka, kabasaphendulanga, basusa amazwi kubo.

16 Ngasengilinda, kodwa kabakhulumanga, ngoba bema, kabasaphendulanga.

17 Lami ngizaphendula ingxenye yamiq, lami ngitshengiser umcabango wamis.

18 Ngoba ngigcwele amazwi, umoya wesisu sami uyangiqhubezela.

19 Khangelani, isisu sami sinjengewayini engavulwanga, njengemigodla emitsha sizadabukat.

20 Ngizakhuluma ukuze ngiphefumule; ngivule indebe zami, ngiphendule.

21 Ake ngingaphakamisi ubuso bomuntuu, ngingabizi umuntu ngebizo lokubamba amehlov.

22 Ngoba kangikwazi ukunika amabizo okubamba amehlo; masinyane umenzi wami angangisusaw.

UElihu ukhuza uJobe ngokusola kwakhe uNkulunkulu

33Kube kanti-ke, Jobe, ake uzwe inkulumo zami, ubeke indlebe kuwo wonke amazwi ami.

2 Khangelani, sengivule umlomo wami, ulimi lwami lukhuluma emlonyeni wamia.

3 Amazwi ami angawokuqonda kwenhliziyo yami, azakhuluma ulwazi lwendebe zami ngokuhlanzekab.

4 UMoya kaNkulunkulu wangenza, lokuphefumula kukaSomandla kwanginika impiloc.

5 Uba ulakho ngiphendulad; zihlele phambi kwami, uzimisee.

6 Khangela, nginjengawe kuNkulunkulu, lami ngathatshwa ebumbenif.

7 Khangela, ukwethusa kwami kungakwethusig, lesandla sami singabi nzima phezu kwakhoh.

8 Isibili ukhulume endlebeni zami, ngezwa ilizwi lamazwi, uthi:

9 Ngimsulwai, kangilasiphambekoj, ngihlanzekile, njalo kakulabubi kimi.

10 Khangela, uthola amathuba okumelana lamik, ungibala njengesitha sakhel.

11 Ufaka inyawo zami esigodwenim, aqaphele zonke indlela zamino.

12 Khangela, kulokhu kawulunganga; ngizakuphendula, ngoba uNkulunkulu mkhulu kulomuntu.

13 Umphikiselani? Ngoba engaphenduli leyodwa yezindaba zakhep.

14 Ngoba uNkulunkulu ukhuluma kanye, yebo, kabili, engekho onanzayoq.

15 Ephutshenir, kumbono webusukus, lapho ubuthongo obunzima busehlela abantu, ekuwozeleni embhedenit;

16 abesesembula indlebe yabantu, aphawule ukuqondiswa kwabou;

17 ukuze aphambule umuntu ekwenzeni kwakhe, afihle ukuzigqaja emuntwiniv,

18 anqande umphefumulo wakhe egodini, lempilo yakhe ekwedluleni ngenkembaw.

19 Njalo ujeziswa ngobuhlungu embhedeni wakhe, langokuqaqamba kwamathambo akhe okungapheliyo,

20 ize impilo yakhe inengwe yisinkwa, lomphefumulo wakhe yikudla okuloyisekayox.

21 Inyama yakhe iyaphela, ingabonakali, lamathambo akhe abekade engabonakali aveley.

22 Lomphefumulo wakhe useduze legodiz, lempilo yakhe kubabulalia.

23 Uba kulesithunywa kanye layeb, umlamulic, oyedwad phakathi kwenkulungwanee, ukutshela umuntu ukuqonda kwakhef,

24 uzakuba lomusa kuye athi: Mkhulule ekwehleleni egodini, sengithole inhlawulog.

25 Inyama yakhe izakuba ntsha okwedlula ubutshah; abuyele ensukwini zobutsha bakhei.

26 Akhuleke kuNkulunkulu, ozakuba lesisa kuyej, abone ubuso bakhek ngentokozol; ngoba uzabuyisela emuntwini ukulunga kwakhe.

27 Ukhangela ebantwinim athin: Ngonileo, ngahlanekela okulungileyo, kodwa kakungisizangap.

28 Uhlengile umphefumulo wami ekwedluleni egodiniq, lempilo yami izabona ukukhanyar.

29 Khangelani, lezizinto uNkulunkulu uyazenza ngomuntu kabili kumbe kathathu,

30 ukuze abuyise umphefumulo wakhe egodinis, ukuze akhanyiswe ngokukhanya kwabaphilayot.

31 Zwana, Jobe, ungilalele, uthule, njalo mina ngikhulume.

32 Uba kulamazwi, ungiphenduleu; khuluma, ngoba ngifisa ukutshengisa ukuthi ulungilev.

33 Uba kungenjalo, wena ngilalela; thula, njalo ngizakufundisa inhlakaniphow.

UElihu uvikela ukulunga kukaNkulunkulu

34Wasephendula uElihu wathia:

2 Zwanini amazwi ami, zihlakaniphi, lani zazi, libeke indlebe kimi.

3 Ngoba indlebe ihlola amazwi, njengolwanga lunambitha ukudlab.

4 Asizikhetheleni isahlulelo; sazi phakathi kwethu okuhlec.

5 Ngoba uJobe uthe: Ngilungiled, kodwa uNkulunkulu ususe isahlulelo samie;

6 ngiqamba amanga ngimelene lelungelo lamif; umtshoko wami kawelapheki, ngaphandle kwesiphambekog.

7 Nguwuphi umuntu onjengoJobe? Unatha ukuklolodelwa njengamanzih,

8 ahambahambe exukwini labenzi bobubi, ahambe labantu benkohlakalo.

9 Ngoba uthei: Kakumsizi umuntu nxa ethokoza ngoNkulunkuluj.

10 Ngakho, bantu bengqondo, ngilalelani: Kakube khatshana loNkulunkuluk ukwenza inkohlakalol, loSomandla ukwenza isiphambekom.

11 Ngoba umsebenzi womuntu uzawubuyisela kuyen, amenze athole njengendlela yalowo lalowoo.

12 Yebo, isibili uNkulunkulu kenzi okubi, njalo uSomandla kagobisi isehlulelop.

13 Ngubani owambeka phezu komhlabaq? Kumbe ngubani owamisa umhlaba wonker?

14 Uba ebeka inhliziyo yakhe phezu kwakhes, uzabuthelat umoya wakhe lomphefumulo wakhe kuyeu.

15 Inyama yonke ibizaphela kanyekanyev, lomuntu abuyele ethuliniwx.

16 Uba kulokuqedisisa-ke, zwana lokhu, ubeke indlebe elizwini lamazwi amiy.

17 Kambe, ozonda isehlulelo ubengabusa yini? Kambe uzamlahla yini olungileyo kakhuluz?

18 Angatsho yini enkosinia: Mkhohlisi; kuziphathamandla: Lina abangelaNkulunkulub?

19 Kuye ongemukeli ubuso beziphathamandlac, engananzi isinothi phambi komyangad? Ngoba bonke bangumsebenzi wezandla zakhee.

20 Bayafa ngesikhatshanaf; laphakathi kobusuku abantu bayaqhuqhiswa, bedluleg; kuzasuswa olamandla kungelasandlah.

21 Ngoba amehlo akhe aphezu kwendlela zomuntui, uyabona zonke izinyathelo zakhej.

22 Kakulamnyamak njalo kakulathunzi lokufa lapho abenzi bobubi abangacatsha khonal.

23 Ngoba kabi lokhu enaka umuntu, ukuthi aye kuNkulunkulu esahlulelweni.

24 Uyaphahlaza abalamandla kungahlolwanga, amise abanye endaweni zabom.

25 Ngakho uyayazi imisebenzi yabo, uyabagenqulan ebusuku, bachotshozweo.

26 Uyabatshaya njengababi endaweni yababukelayop.

27 Ngenxa yokuthi bephambukile ekumlandeleni, bengananzanga leyodwa yezindlela zakheq,

28 baze benza ukukhala komyanga kufike kuyer, njalo wakuzwa ukukhala kwabahluphekayos.

29 Lapho yena ethulisa, ngubani-ke ongaziphatha ngenkohlisot? Lapho efihla ubuso, ngubani-ke ongambonau? Loba esizweni loba emuntwini eyedwa.

30 Ukuze abantu abangabazenzisi bangabusi, ukuze bangabi yimijibila ebantwiniv.

31 Isibili uthe kuNkulunkulu: Ngithwele isijezisow, kangiyikonax.

32 Lokhu engingakuboniyo ngifundise wena; uba ngenze okubi kangisayikukwenza futhiy.

33 Uzaphindisela yini njengokuthanda kwakho, loba uyala, loba wena ukhetha, njalo kungesimi? Wazini-ke? Khulumaz.

34 Abantu abalokuqedisisa bazakhuluma kimi, lomuntu ohlakaniphileyo uzangizwa.

35 UJobe ukhulume engelalwazi, lamazwi akhe kawalanhlakaniphoa.

36 Kungathi ngabe uJobe uyahlolwa kuze kube sekupheleni, ngenxa yempendulo zakhe njengabantu ababi.

37 Ngoba esonweni sakhe wengezelela ububi, etshaya izandla phakathi kwethu, esandisa amazwi akhe emelene loNkulunkulub.

35UElihu wasephendula wathia:

2 Ukhumbula ukuthi lokhu kuqondile yini? Uthe: Ukulunga kwami kwedlula okukaNkulunkulub.

3 Ngoba uthe kusizani kuwec, kungisizani okwedlula isono samid?

4 Mina ngizakuphendula, labangane bakho kanye lawee.

5 Khangela amazulu ubone; ukhangele amayezi, aphakeme kulawef.

6 Uba usona, wenzani kuye? Uba iziphambeko zakho zizinengi, wenzani kuyeg?

7 Uba ulungile, umnikani, kumbe wemukelani esandleni sakhoh?

8 Ububi bakho buthinta umuntu onjengawei, lokulunga kwakho indodana yomuntuj.

9 Ngenxa yobunengi bencindezelok babenza bakhalel; bayakhala ngenxa yengalo yabalamandlam.

10 Kodwa kakho othi: Ungaphi uNkulunkulu umenzi wamin, onika amahuboo ebusukup,

11 osifundisa okwedlula inyamazana zomhlaba, asenze sihlakaniphe okwedlula inyoni zamazulu?

12 Lapho bayakhala, kodwa kaphenduli, ngenxa yokuzigqaja kwababiq.

13 Isibili uNkulunkulu kayikuzwa ize, loSomandla kayikukunanzar.

14 Yebo, lanxa usithi: Kawumbonis, kanti isahlulelo siphambi kwakhe; ngakho umlindelet.

15 Kodwa khathesi, ngoba intukuthelo yakhe ingajezisangau, laye kayikwejwayela kakhulu yini ukuziphakamisa?

16 Ngakho uJobe uvule umlomo wakhev ngezew, wandisa amazwix engelalwaziy.

UElihu ukhuluma ngobukhulu bukaNkulunkulu

36UElihu waseqhubeka wathi:

2 Ngibekezelela kancinyane, ngizakubonisa ukuthi kuseselamazwi ngoNkulunkulu.

3 Ngizathatha ulwazi lwami luvela khatshanaa, nginike ukulunga kuMenzi wamib.

4 Ngoba isibili amazwi ami kawayisiwo amanga; opheleleyo elwazini ulawec.

5 Khangela, uNkulunkulu ulamandla, njalo keyisid; mkhulu emandleni okuqedisisae.

6 Kayekeli omubi aphile, kodwa unika abayanga okulungileyo.

7 Kasusi amehlo akhe kolungileyof, kodwa balamakhosi esihlalweni sobukhosig; yebo, uyawahlalisa phakade, abesephakamah.

8 Njalo uba bebotshiweij ngezibophok, bethunjwe ngezintambo zenhluphekol,

9 ng'khona ezabatshela isenzo sabom, leziphambeko zabo, ukuthi zazilamandlan.

10 Uyavula indlebe yabo ekulayweni, alaye baphenduke ebubinio.

11 Uba belalelap, bamkhonzeq, bazachitha insuku zabo kokuhler, leminyaka yabo ezintokozwenis.

12 Kodwa uba bengalaleli, bazadlula ngomkhontot, baphele bengelalwaziu.

13 Labangamesabiyo uNkulunkulu ngenhliziyo babuthelela intukuthelov; kabakhali esebabophilew.

14 Umphefumulo wabo uzafela ebutsheni, lempilo yabo phakathi kwezinkotshanax.

15 Uzakhulula ohluphekayo ekuhluphekeni kwakhe, avule indlebe yabo ecindezelweniy.

16 Yebo, lawe wakuhuga ukuthi uphume emlonyeni wocindezeloz uye endaweni ebanziab, okungelacindezelo kuyoc, lokuphezud kwetafula lakhoe kuzagcwala amanonof.

17 Kodwa ugcwalise isigwebo somubi; isigwebo lokulunga kukubambile.

18 Qaphela ulaka lungakuhugeli ekuklolodenig, lobukhulu benhlawulo bungakuphambulih.

19 Ubengalinganisa inotho yakhoi, ukuthi ubungebe ecindezelweni, lemizamo yonke elamandlaj?

20 Ungakhefuzelelik lobobusukul bokususwa kwabantum endaweni yabon.

21 Qaphela, ungaphendukeli ebubinio, ngoba ukhethe lokho kulokuhluphekap.

22 Khangela, uNkulunkulu uziphakamisa ngamandla akhe; ngubani ongumfundisi njengayeq?

23 Ngubani ommisele indlela yakhe? Kumbe ngubani othe: Wenze ububir?

24 Khumbula ukuthi ukhulise umsebenzi wakhe, abahlabela ngawos abantut.

25 Bonke abantu bayawubona; umuntu uyawukhangela ekhatshana.

26 Khangela, uNkulunkulu uphakeme, njalo kasimaziu, lenani leminyaka yakhev kayilakuhlolwaw.

27 Ngoba wenyusa amathonsi amanzix, ahlambulule izulu njengenkungu yawoy;

28 amayezi alithululela phansiz, lithonte kakhulu phezu komuntua.

29 Yebo, kukhona yini ongaqedisisa ukwendlaleka kwamayezib, umsindo wedumba lakhec?

30 Khangela, wendlala ukukhanya kwakhe phezu kwawod, agubuzele impande zolwandlee.

31 Ngoba ngawo uyehlulela abantuf, anike ukudlag ngobunengih.

32 Ngezandla usibekela ukukhanyai, abesekulaya ngalelo elingena phakathij.

33 Umdumo wakhe ubika ngakho, lenkomo ngenkungu eyenyukayok.

37Langenxa yalokho inhliziyo yami iyathuthumela, yeqe endaweni yayo.

2 Zwana lokuzwa umdumo welizwi lakhe, lomsindo ophuma emlonyeni wakhe.

3 Uyakukhulula ngaphansi kwamazulu wonke, lokukhanya kwakhe kuze kube semikhawulweni yomhlaba.

4 Emva kwalokho kubhonga ilizwi, uyaduma ngelizwi lokuphakama kwakhe, angakunqandi lapho kuzwakala ilizwi lakhe.

5 UNkulunkulu uyaduma ngelizwi lakhe ngokumangalisayo kakhulu, wenza izinto ezinkulu, esingeziqedisise.

6 Ngoba kuliqhwa elikhithikileyo uthi: Woba semhlabeni; lakuzihlambo zezulu, lakuzihlambo zezulu elikhulu lamandla akhe.

7 Uyanamathelisa isandla somuntu wonke, ukuze bazi bonke abantu bomsebenzi wakhe.

8 Inyamazana ziyangena emihomeni yazo, zihlale ezikhundleni zazo.

9 Isivunguzane siphuma ekamelweni leningizimu, lomqando emimoyeni yenyakatho.

10 Ngomoya kaNkulunkulu kunikwa ungqwaqwane, lamanzi abanzi abe yilitshe.

11 Njalo uthwalisa amayezi ngobumanzi, ahlakaze iyezi lokukhanya kwakhe.

12 Njalo lona liyajikajika liphenduka ngokuqondisa kwakhea, ukuze enze konke awalaye khonab, ebusweni bomhlaba emhlabathinic.

13 Loba ngoswazid, loba ngomhlaba wakhee, loba ngomusa, uyakufikisaf.

14 Beka indlebe kukho, Jobe; mana, unanzelele imisebenzi emangalisayo kaNkulunkulug.

15 Uyazi yini ukuthi uNkulunkulu uwalungisa nini, enze ukukhanya kwamayezi akhe kukhanyeh?

16 Uyazi yini ukulengiswa kwamayezi, izimangaliso zopheleleyoi elwazini lonkej?

17 Ukuthi izigqoko zakho zikhudumala njani, ekuthuliseni umhlaba ngomoya weningizimuk?

18 Uwendlalile yini amayezi kanye layel, aqine njengesibuko esibunjiweyo ngokuncibilikisam?

19 Sifundise ukuthi sizakuthini kuye; singeke silungise lutho ngenxan yomnyamao.

20 Kungalandiswa kuye yini ukuthi ngiyakhuluma? Uba umuntu engakhuluma, isibili uzaginywap.

21 Khathesi-ke kabakuboni ukukhanya okubenyezelayo okusemayezini, lapho umoya udlula uwahlambululaq.

22 Igolide livela enyakatho. KuNkulunkulu kulobukhosi obesabekayor.

23 USomandla singemfumanes; uphakeme ngamandlat, langokwahlulela, njalo mkhulu ngokulunga; kacindezeliu.

24 Ngakho abantuv bayamesabaw; kanaki wonkex owabahlakaniphileyoy ngenhliziyoz.

INkosi iyamphendula uJobe

38INkosi yasimphendula uJobea isesivunguzaneni yathib:

2 Ngubani lo ofiphaza iseluleko ngamazwi angelalwazic?

3 Bopha-ke ukhalo lwakho njengendodad, njalo ngizakubuza, njalo ungenze ngazie.

4 Wawungaphif lapho ngimisa izisekelo zomhlabag? Tshono uba usazi ukuqedisisa.

5 Ngubani owabeka izilinganiso zawoh, uba ukwazi? Kumbe ngubani owelulela intambo yokulinganisa phezu kwawoi?

6 Izisekelo zawo zamiswa phezu kwani? Kumbe ngubani owabeka ilitshe lawo lengonsij,

7 lapho inkanyezi zokusak zahlabela kanyekanyel, lamadodana wonke kaNkulunkulum amemeza ngenjabulon?

8 Kumbe ngubani owavalela ulwandle ngezivaloo, lapho lufohla luphuma esiswinip,

9 lapho ngimisa iyezi laba yisembatho saloq, lomnyama onzima waba yimbeleko yalor?

10 Njalo ngaluqumela isimisos, ngamisa imigoqo lezivalot,

11 ngathi: Uzafika kuze kube lapha, kodwa ungedluli, lalapha kuzamelana lokuzigqaja kwamagagasi akhou.

12 Kusukela ensukwini zakho walawula ukusa yini, wenza ukudabuka kokusa ukuthi kwazi indawo yakhov,

13 ukuthi kubambe imiphetho yomhlaba, ukuze kuthintithe ababi kuwow?

14 Kuyaguquka njengebumba lophawu lokunamathisela, kuzimisa njengesembatho.

15 Lakwababi ukukhanya kwabo kuyagodlwax, lengalo ephakemeyo iyephulway.

16 Usungenile emithonjeni yolwandle yini, wahamba usiya le lale ekudingeni inziki?

17 Amasango okufa wawembulelwa yiniz, wawabona amasango ethunzi lokufaa?

18 Uqedisisile yini kuze kube sebubanzini bomhlaba? Tshono uba ukwazi konkeb.

19 Ingaphi indlela lapho okuhlala khona ukukhanya? Lomnyama, ingaphi indawo yawo,

20 ukuze ukuse emngceleni wakho, lokuthi uqedisise izindlela zomuzi wakho?

21 Uyazi, ngoba wawusuzelwe, lenani lensuku zakho likhulu.

22 Usungenile eziphaleni zeliqhwa elikhithikileyo yini, wabona iziphala zesiqhotho,

23 engizigodle kuze kube yisikhathi sokuhlupheka, kuze kube lusuku lokulwa lolwempi?

24 Ingaphi indlela lapho ukukhanya okwabiwa khona, umoya wempumalanga ohlakazeka khona emhlabeni?

25 Ngubani owehlukanisela impophoma indlela yamanzi, lendlela yombane wemidumo,

26 ukuthi line emhlabeni lapho okungelamuntu khona, enkangala okungelamuntu kuyo,

27 ukusuthisa inkangala legwadule, lokuhlumisa ukuphuma kotshani?

28 Izulu liloyise yini, kumbe ngubani owazala amathonsi amazolo?

29 Ungqwaqwane waphuma esiswini sikabani? Njalo ngubani owazala iliqhwa lamazulu?

30 Amanzi afihlakele njengelitshe, lobuso bokujula bujiyile.

31 Ungazibopha yini izibophoc zesiLimelad, kumbe uthukulule intamboe zeziNjaf?

32 Ungakhupha yini izinkanyezi ngesikhathi sazo? Ungakhokhela yini iBhere kanye labantwana balog?

33 Uyazazi yini izimiso zamazulu, kumbe ungamisa umbuso wazo emhlabenih?

34 Ungaphakamisela yini ilizwi lakho emayezini, ukuthi ubunengi bamanzi bukusibekelei?

35 Ungathuma yini imibane ukuthi ihambe, ithi kuwe: Khangela, silapha?

36 Ngubani owabeka inhlakaniphoj emibilinik? Kumbe ngubani onike ukuqedisisa engqondwenil?

37 Ngubani ongabala amayezi ngenhlakanipho? Njalo ngubani ongalalisa imbodlela zamazulu,

38 lapho uthuli luqina lube yizigaqa, lamagade anamathelane?

39 Ungasizingelela yini isilwane ukudla, kumbe usuthise ukulamba kwezilwane ezintsha,

40 lapho zicathame emihomeni, zihlala esikhundleni ukuthi zicathame?

41 Ngubani olungisela iwabayi ukudla kwalo, lapho amaphuphu alo ekhala kuNkulunkulu, ezulazula ngoba kungelakudla?

39Uyasazi yini isikhathi sokuzala kwamagogo edwalaa? Uyananzelela yini ukuhelelwa kwezimpalab?

2 Ungazibala yini inyanga ezizigcwalisayo? Njalo uyasazi yini isikhathi sokuzala kwazoc?

3 Zigoba, zizale abantwana bazo, zikhuphe imihelo yazod.

4 Amazinyane azo aqine akhule egangeni; asuke ahambe, angabuyi kuzo.

5 Ngubani owakhuphae ubabhemi weganga ekhululekilef? Njalo ngubani othukulule izibopho zikababhemi wegangagh,

6 engimmisele inkangala ibe ngumuzi wakhe, lesimunyu sibe zindawo zakhe zokuhlalai?

7 Uhleka umsindo womuzi, angezwa imisindo yomtshayeli.

8 Udinga izintaba ezilidlelo lakhe, edinga elandela konke okuluhlaza.

9 Inyathi iyavuma yini ukukusebenzelaj? Izalala yini esibayeni sakho ebusukuk?

10 Ungayibophela inyathi yini ngentambo yayo emfolwenil? Ingabhuqa yini izihotsha emva kwakhom?

11 Ungathembela kuyo yini ngoba amandla ayo makhulu? Ungayiyekelela yini umtshikatshika wakho?

12 Ungayikholwa yini ukuthi izabuyisa inhlanyelo yakho, njalo iyibuthele ebaleni lokubhulela lakho?

13 Impiko zezintshe ziyaphaphazela ngentokozo; kodwa zizimpiko lezinsiba zengabuzane yini?

14 Ngoba itshiya amaqanda ayo emhlabathini, iwakhudumeze othulini,

15 iyakhohlwa ukuthi unyawo lungawachoboza, lokuthi isilo seganga singawanyathela.

16 Iwaphatha kalukhuni amaphuphu ayo, kungathi kawayisiwo awayo; umtshikatshika wayo uyize, ingelakwesaba.

17 Ngoba uNkulunkulu wayithathela inhlakanipho, kayabelanga ukuqedisisa.

18 Lapho sekuyisikhathi iyaziphakamisela phezulu, ihleke ibhiza lomgadi walo.

19 Uzanika yini ibhiza amandla? Uyayigqokisa yini intamo yalo ngomhlonga oyephuzelayo?

20 Uyalenza leqe yini njengentethen? Ubukhosi bokukhala kwalo buyesabekao.

21 Liyaphanda esihotsheni, lithokoze ngamandla alo, liphume ukuhlangabeza izikhalip.

22 Liyakuhleka ukwesaba, kalesabi, kaliphenduki phambi kwenkembaq.

23 Phezu kwalo isamba semitshoko siyakhehlezela, umkhonto ophazimayor lomdikadikas.

24 Ngokuqhuqha lokufutheka liginye umhlaba; kalikholwa ukuthi ngumsindo wophondot.

25 Ekukhaleni kophondo lithi: Aha! Linuke impi ikhatshana, umdumo wezinduna, lokumemeza.

26 Ukhozi luyaphapha yini ngokuqedisisa kwakho, luselulela impiko zalo eningizimu?

27 Ilinqe liyaqonga ngokulaya kwakho, lakhe isidleke salo engqongeni yini?

28 Lihlala lilale ebusuku edwaleni, engqongeni yedwala leyenqaba.

29 Lisuka lapho lidinga ukudla; amehlo alo abonela khatshana.

30 Lamaphuphu alo azitika ngegazi; lalapho okukhona ababuleweyo likhona.

Impendulo kaJobe

40INkosi yasiphendula uJobe yathia:

2 Ophikisana loSomandla uzamqondisa yini? Osola uNkulunkulu kakuphenduleb.

3 UJobe waseyiphendula iNkosi wathi:

4 Khangela, ngiphansi; ngingakuphendula ngithinic? Ngibeka isandla sami emlonyeni wamid.

5 Ngikhulumile kanye, kodwa kangiyikuphendulae; kumbe kabili, kodwa kangiyikuqhubekaf.

INkosi ibonakalisa amandla ayo

6 INkosi yasimphendula uJobe isesivunguzaneni yathig:

7 Bopha khathesi ukhalo lwakho njengendodah; ngizakubuza, ubusungazisai.

8 Isibili, uzachitha isahlulelo sami yinij? Ungilahle, ukuze ube ngolungileyo yinik?

9 Njalo ulengalo yini njengoNkulunkulu? Kumbe ungaduma yini ngelizwi njengayel?

10 Khathesi zicecise ngobukhosi lokuphakama, uzembese ngodumo lenkazimulom.

11 Usabalalise intukuthelo zolaka lwakhon, ukhangele wonke ozigqajayo, umthobiseo.

12 Khangela wonke ozigqajayop, umehlisele phansiq, unyathelele phansi ababi endaweni yabor.

13 Ubafihle bonkes ethulinitu, ubophe ubuso babo ngasese.

14 Khona lami ngizavuma kuwe, ukuthi isandla sakho sokunene singakusindisav.

15 Ake ukhangele imvubu engayenza kanye lawe; idla utshani njengenkabiw.

16 Ake ukhangele, amandla ayo asekhalweni lwayo, lokuqina kwayo kusemisipheni yesisu sayo.

17 Iyagobisa umsila wayo njengomsedari; imisipha yemilenze yayo yelukenex.

18 Amathambo ayo anjengempompi zethusi, amathambo ayo anjengemigoqo yensimbi.

19 Ingeyokuqalay yezindlela zikaNkulunkuluz; owayenzayo wasondeza inkemba yayo.

20 Ngoba intaba ziyayivezela ukudla, lapho okudlala khona inyamazana zonke zeganga.

21 Ilala phansi kwesihlahla esiluhlaza, ekusithekeni kwemihlanga lamaxhaphozia.

22 Izihlahla eziluhlaza ziyayisibekela ngomthunzi wazo; imidubu yesifula iyayiphahlab.

23 Khangela, umfula uyayicindezela, kayiphangisic; ilesibindi lanxa iJodani ingaphuphumela emlonyeni wayod.

24 Ongayibamba yini ngamehlo ayo? Ongahlaba yini amakhala ayo ngemijibila?

41Ungamhudula yini uLeviyathani ngengwegwea, kumbe ulimi lwakhe ngentambo oyenza itshone?

2 Ungafaka yinib umhlanga ekhaleni lakhec, kumbe ubhoboze umhlathi wakhe ngamevad?

3 Uzakuncenga kanengi yini? Uzakhuluma lawe ngathambileyo yini?

4 Uzakwenza isivumelwano lawe yinie? Uzamthatha abe yinceku kokuphela yinif?

5 Uzadlala laye yini njengenyoni? Kumbe uzambophela amantombazana akho yinig?

6 Abathengih bazathengiselana ngaye yinii? Bazakwehlukaniselana ngaye yinij phakathi kwabathengisayok?

7 Uzagcwalisa yini isikhumba sakhe ngezinhlendla, lekhanda lakhe ngemikhonto yenhlanzi?

8 Beka isandla sakho phezu kwakhe, khumbula impi, ungakwenzi futhi.

9 Khangela, ithemba lakhe lizakuba ngamangal. Laye uzaphoselwam phansi yini ngokumbonan?

10 Kakho olesihluku sokuthi amvuse. Ngubani-ke yena ongazimisa phambi kwamio?

11 Ngubanip onganduleleyo ukuthi ngimbhadaleq? Okungaphansi kwamazulu wonke ngokwamir.

12 Kangiyikuthula mayelana lezitho zakhe, lendaba yamandla akhe, lobuhle besimo sakhes.

13 Ngubani ongabonakalisa ubuso besembatho sakhe? Ngubani ongeza lamatomu akhe aphindwe kabilit?

14 Ngubani ongavula iminyango yobuso bakhe? Amazinyo akhe ayesabeka inhlangothi zonkeu.

15 Imizila yamahawu akhe ilokuziqhenya, ivalelwe ngophawu oluqinisiweyo.

16 Elinye lisondele kwelinye, ukuze kungangeni umoya phakathi kwawo.

17 Ahlangene, abambanav, ukuze angehlukaniswaw.

18 Ukuthimula kwakhe kuphazima ukukhanyax, lamehlo akhe anjengenkophe zemadabukakusay.

19 Emlonyeni wakhe kuphuma izihlanti, ziqhatshe ziphume inhlansi zomlilo.

20 Emakhaleni akhe kuphuma intuthu, njengembiza ebilayoz lemihlangaa.

21 Umoya wakhe uvuthela amalahle, lelangabi liphume emlonyeni wakheb.

22 Entanyeni yakhe kuhlala amandla, laphambi kwakhe kugiya usizi.

23 Amavinqo enyama yakhe anamathelene, aqinile kuye, kawanyikinyekic.

24 Inhliziyo yakhe iqinile njengelitshe, yebo, ilukhuni njengelitshe lokuchola elingaphansid.

25 Ekuvukeni kwakhe amaqhawe ayesaba, ngenxa yokwephulwa bayazihlambululae.

26 Ofinyelela kuye ngenkemba angeme, umkhonto, umtshoko, lomdikadika.

27 Uthatha insimbi njengotshani, ithusi njengogodo olubolileyo.

28 Umtshoko kawumenzi abaleke; amatshe esavutha aphendulwa nguye abe yizibif.

29 Isagila sitshaywa njengezibi; uhleka ukugenqeza komdikadikag.

30 Ngaphansi kwakhe kulendengezi ezibukhali; wendlala izinto ezibukhali odakenih.

31 Wenza inzikii zibile njengembizaj, enze ulwandle lube njengembiza yamafutha.

32 Ngemva kwakhe wenza indlela ikhanye; inziki zingathiwa ziyimpungak.

33 Kakukho emhlabenil okufanana layem, owenziwa angabi lokwesaba.

34 Ukhangela konke okuphakemeyo; uyinkosi phezu kwabo bonke abantwana bokuzigqajan.

UJobe uyazithoba

42UJobe waseyiphendula iNkosi wathi:

2 Ngiyazi ukuthi ungakwenza konkea, lokuthi kakulacebob elingavinjelwa kuwec.

3 Ngubani lo ofiphaza iseluleko engelalwazid? Ngakho ngikhulumile lokho ebengingakuqedisisi, izinto ezimangalisayo kakhulu kimi, ebengingazazie.

4 Ake uzwe, ngizakhuluma mina. Ngizakubuza, njalo wenze ngazif.

5 Ngokuzwa kwendlebe ngikuzwile, kodwa khathesi ilihlo lami liyakubonag.

6 Ngakho-keh ngiyazinengai, ngiyaphenduka ethulinij lemlothenikl.

7 Kwasekusithi iNkosi isikhulume lamazwi kuJobe, iNkosi yathi kuElifazi umThemanim: Ulaka lwami luyavutha kuwe lakubangane bakho ababili, ngoba kalikhulumanga ngami okuqondileyo njengenceku yami uJoben.

8 Ngakho-ke zithatheleni amajongosi ayisikhombisa lenqama eziyisikhombisa, liye encekwini yami uJobeo, lizinikelele umnikelo wokutshiswap, njalo uJobe inceku yami uzalikhulekela; ngoba isibili ngizakwemukela ubuso bakheq, ukuze ngingenzi kini njengobuthutha benu; ngoba kalikhulumanga ngami okuqondileyo njengenceku yami uJober.

9 Ngakho bahamba oElifazi umThemani loBilidadi umShuhi loZofari umNahama, benza njengokutsho kweNkosi kubo; njalo iNkosi yemukela ubuso bukaJobes.

Ukubusiswa kukaJobe

10 INkosi yasiphendula ukuthunjwa kukaJobe esekhulekele abangane bakhet; njalo iNkosi yengezelela konke uJobe ayelakho kuze kuphindwe kabiliu.

11 Kwasekufika kuye bonke abafowabo labo bonke odadewabov, labo bonke ababemazi mandulo, badla isinkwa laye endlini yakhew, bamkhalelax, bamduduza ngakho konke okubi iNkosi eyayimehlisele khonay; bamnika ngulowo lalowo uhlamvu lwemaliz, langulowo lalowo isongo legolidea.

12 INkosi yasibusisa isiphetho sikaJobe okwedlula ukuqala kwakheb; ngoba waba lezimvu ezizinkulungwane ezilitshumi lane, lamakamela azinkulungwane eziyisithupha, lezipane zenkabi eziyinkulungwane, labobabhemi abasikazi abayinkulungwanec.

13 Wasesiba lamadodana ayisikhombisa lamadodakazi amathathud.

14 Wasebiza ibizo leyokuqala wathi nguJemima, lebizo leyesibili wathi nguKeziya, lebizo leyesithathu wathi nguKereni-Hapuki.

15 Njalo kakutholakalanga abesifazana abahle njengamadodakazi kaJobe elizweni lonke; loyise wawanika ilifa phakathi kwabanewaboe.

16 Lemva kwalokho uJobe waphila iminyaka elikhulu lamatshumi amane; wabona amadodana akhe, lamadodana amadodana akhe, kwaze kwaba yizizukulwana ezinef.

17 UJobe wasesifa, emdala, enele ngezinsukug.

UGWALO

LWEZIHLABELELO

Indlela yabalungileyo lendlela yababi

1Ubusisiwe umuntu ongahambi ngeseluleko sababia, ongemi endleleni yezoni, ongahlali esihlalwenib sabagconayoc;

2 kodwa intokozo yakhe isemlayweni weNkosid, uzindla ngomlayo wayo emini lebusukue.

3 Njalo uzakuba njengesihlahla esihlanyelwe emifuleni yamanzi, esithela isithelo saso ngesikhathi sasof, ohlamvu laso kaliyikubunag; lakho konke akwenzayo kuzaphumelelah.

4 Ababi kabanjalo, kodwa banjengamakhoba umoya owaphephulayoi.

5 Ngakho ababi kabayikuma ekwahlulelweni, lezoni enhlanganweni yabalungileyoj.

6 Ngoba iNkosi iyayazi indlela yabalungileyok, kodwa indlela yababi izabhubhal.

Ukubusa kogcotshiweyo weNkosi

2Kungania izizwe zixokozelab, labantu benakana okuyize?

2 Amakhosi omhlaba azimiselac, lababusi benza ugobe ndawonyed bemelene leNkosi njalo bemelene logcotshiweyo wayoe, besithif:

3 Asiqamule izibopho zabo, silahle intambo zabo zisuke kithig.

4 Ohlezi emazulwinih uzahlekai, iNkosi izabahleka usulujk.

5 Khona izakhuluma kubo entukuthelweni yayo, ibethuse ngokuvutha kolaka lwayo.

6 Kube kanti mina ngibekile iNkosi yami phezu kweZiyoni, intaba yami engcwele.

7 Ngizalandisa ngesimiso: INkosi ithe kimi: Wena uyiNdodana yami, lamuhla ngikuzelel.

8 Cela kimi, ngizanika izizwe zibe yilifa lakho, lemikhawulo yomhlaba ibe yimfuyo yakhom.

9 Uzazephulan ngentonga yensimbio, uziphahlaze njengembiza yebumbap.

10 Ngakho-ke hlakaniphani makhosi, lilayeke bahluleli bomhlaba.

11 Ikhonzeni iNkosi ngokwesaba, lithokoze ngokuthuthumelaq,

12 liyanger iNdodanas, hlezi ithukuthele, libhubhe endleleni, nxa ulaka lwayo seluvutha kancinyanet. Babusisiweu bonke abaphephela kuyov.

Umkhuleko wekuseni wokucela uncedo

Isihlabelo sikaDavida, lapho ebalekela ubuso bukaAbisalomu indodana yakhe

3Nkosi, zande kangakanani izitha zamia! Banengi abangivukelayob.

2 Banengi abathi ngomphefumulo wami: Kakulasindiso lwakhe kuNkulunkulu. Sela*c.

3 Kodwa wena Nkosi, uyisihlangu samid, udumo lwami, lomphakamisi wekhanda lamie.

4 Ngakhala ngelizwi lami eNkosinif, yasingiphendulag isentabeni yayo engcweleh. Sela*.

5 Mina ngalala phansi, ngajumeka; ngavuka, ngoba iNkosi yangisekelai.

6 Kangiyikwesaba izinkulungwane ezilitshumi zabantu abangihanqileyo bemelana lamij.

7 Vuka, Nkosi! Ngisindisa, Nkulunkulu wami. Ngoba zonke izitha zami uzitshayile emhlathinik, wephule amazinyo ababil.

8 Usindiso ngolweNkosi. Isibusiso sakho siphezu kwabantu bakho. Sela*m.

Umkhuleko wakusihlwa wokucela uncedo

Kumqondisi wokuhlabelela. Ngamachacho. Isihlabelelo sikaDavida

4Ngiphendula ekukhaleni kwami, Nkulunkulu wokulunga kwami. Ekucindezelweni wangenzela indawo ebanzi. Woba lomusa kimi, uzwe umkhuleko wamia.

2 Madodana abantu, koze kube nini liphendula udumo lwami lube lihlazo, lithanda okuyize, lidinga amanga? Sela*b.

3 Kodwa yazini ukuthi iNkosi izehlukaniselec owesaba uNkulunkulud; iNkosi iyangizwa lapho ngikhala kuyo.

4 Thuthumelani, lingonie; khulumanif lenhliziyo yenu embhedeni wenu, lithule. Sela*g.

5 Nikelani imihlatshelo yokulungah, lithembe eNkosinii.

6 Banengi abathi: Ngubani ozasitshengisa okuhle? Nkosi, phakamiselaj ukukhanya kobuso bakho phezu kwethuk.

7 Ubeke intokozo enhliziyweni yamil okwedlula isikhathi lapho amabele abo lewayini labo elitsha kwandilem.

8 Ngizacambalalan ngokuthulao, khonokho ngilale ubuthongo, ngoba wena Nkosi wedwa uyangihlalisa ngokulondolozekap.

Umkhuleko wokucela ukuvikelwa ezitheni

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeNehilothi. Isihlabelelo sikaDavida

5Beka indlebe emazwini ami, Nkosi; unanzelele ukububula kwamia.

2 Lalela ilizwi lokukhala kwami, Nkosi yami loNkulunkulu wamib; ngoba ngikhuleka kuwec.

3 Nkosi, ekuseni uzalizwa ilizwi lamid; ekuseni ngizahlela umkhuleko wami ngakuwee, ngilindef.

4 Ngoba kawusuye uNkulunkulu othokoza ebubini; omubi kayikuhlala lawe.

5 Abazikhukhumezayo kabayikuma phambi kwamehlo akho; uzonda bonke abenzi bobubig.

6 Uzababhubhisa abaqamba amanga. INkosi iyamenyanya umuntu wegazi lenkohlisoh.

7 Kodwa mina, ngizangena endlini yakho ngobukhulu besihawu sakho, ngikhothamei ngikhangele ethempelini lakho elingcwele, ngokukwesabaj.

8 Nkosi, ngikhokhelele ekulungeni kwakho ngenxa yezitha zamik, wenze indlela yakho iqonde phambi kwamil.

9 Ngoba kalikho iqiniso emlonyeni wazo, ingaphakathi yazo izinkohlakalom; umphimbo wazon ulingcwaba elivulekileyoo, zibamba amehlo ngolimi lwazop.

10 Tshono uthi zilecala, Nkulunkulu, kaziwe ngamacebo azo; uzilahle ngenxa yobunengi beziphambeko zazo, ngoba zikuvukele.

11 Kodwa kabathabeq bonke abathembela kuwer, bamemeze kokuphela ngentokozo, ngoba ubavikele; lalabo abathanda ibizo lakho kabajabule kuwes.

12 Ngoba wena Nkosi, uzabusisa olungileyo, uzamhanqa ngomusa njengesihlangu esikhulut.

Umkhuleko wokucela umusa ngesikhathi sokuhlupheka

Kumqondisi wokuhlabelela. Ngamachacho, ngeSheminithi. Isihlabelelo sikaDavida

6Nkosi, ungangikhuzi entukuthelweni yakhoa, ungangijezisi ekuvutheni kolaka lwakhob.

2 Woba lomusa kimi, Nkosi, ngoba ngibuthakathakac. Nkosi, ngisilisa mina, ngoba amathambo amid ayakhathazekae.

3 Lomphefumulo wami ukhathazekile kakhuluf: Kodwa wena, Nkosi, koze kube ninig?

4 Phenduka, Nkosi, khulula umphefumulo wami; ungisindise ngenxa yomusa wakhoh.

5 Ngoba ekufeni kakukho ukukukhumbula; engcwabeni ngubani ozakubongai?

6 Ngikhathelej yikububula kwami; ubusuku bonke ngintshezisa icansi lami, ngezinyembezi zami ngimanzisise umbheda wamik.

7 Ilihlo lami lidliwe ngenxa yosizi, liyaguga ngenxa yezitha zami zonkel.

8 Sukani kimim, lonke benzi bobubin, ngoba iNkosi izwile ilizwi lokulila kwamio.

9 INkosi izwile ukuncenga kwamip; iNkosi izakwemukela umkhuleko wamiq.

10 Zonke izitha zami zizayangeka zitshaywe luvalo kakhulur; zizaphenduka, zihle ziyangekes.

Umkhuleko wokucela iNkosi ukuthi yahlulele

IShigayoni kaDavida, ayihlabelela iNkosi, ngamazwi kaKushi umBhenjamini

7Nkosi, Nkulunkulu wami, ngiyathembela kuwea; ngisindisa kubo bonke abangizingelayo, ungikhululeb.

2 Hlezi adabule umphefumulo wami njengesilwane, edabudabula, kungekho okhululayoc.

3 Nkosi, Nkulunkulu wami, uba ngikwenzile lokhud, uba kukhona okubi ezandleni zamie,

4 uba ngiphindisele okubi kosekuthuleni lamif (kuphela ngaphanga oyisitha sami ngaphandle kwesizathog),

5 isitha kasizingele umphefumulo wami, siwufice, siyinyathelele impilo yami emhlabathini, senze udumo lwami luhlale ethulinih. Sela*.

6 Vuka, Nkosi, ngolaka lwakho, ziphakamisei ngenxa yentukuthelo yezitha zamij; vuka ungimelek; ulayile isahlulelol.

7 Ngakho inhlangano yezizwe izakuhanqa; buya ngaphezulu phezu kwayo.

8 INkosi izakwahlulela izizwe. Ngahlulela, Nkosim, njengokulunga kwamin lanjengobuqotho bami obukimio.

9 Ake buphele ububi bababi, kodwa umqinise olungileyo, ngoba ohlola inhliziyo lezinsop nguNkulunkulu olungileyoq.

10 Isihlangu sami sikuNkulunkulu osindisa abaqotho enhliziywenir.

11 UNkulunkulu ngumahluleli olungileyo, njalo nguNkulunkulu othukuthelela omubi insuku zonke.

12 Uba engaphenduki, uzalola inkemba yakhes; useligobile idandili lakhet walilungisau.

13 Usemlungisele izikhali zokufa, wenzela abazingeliv imitshoko yakhe etshisayow.

14 Khangela, uhelelwa ngobubix, akhulelwe yikonay, azale amangaz.

15 Agebhe umgodi awugubhe, abesewela egodini alenzileyoa.

16 Ububi bakhe buzabuyela phezu kwekhanda lakhe, lodlame lwakhe lwehlele enkanda yakheb.

17 Ngizayidumisa iNkosi njengokulunga kwayo, ngihlabelele ibizo leNkosi ephezu konkec.

Udumo lweNkosi lodumo lomuntu

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeGithithi. Isihlabelelo sikaDavida

8Nkosi, Nkosi yethu, lilenkazimulo kangakanani ibizo lakho emhlabeni wonkea! Omise ubukhosi bakho ngaphezu kwamazulub.

2 Emlonyeni wezingane lowabamunyayo umisile amandla ngenxa yezitha zakhoc, ukuze uthulise isitha lomphindiselid.

3 Lapho ngikhangela amazulu akho, umsebenzi weminwe yakho, inyanga lenkanyezi owazimisayoe,

4 uyini umuntu ukuthi umkhumbulef, lendodana yomuntu ukuthi uyihambeleg?

5 Kanti wamenza waba ngaphansi kancinyane kulengilosi, wamethwesa umqhele wobukhosih lodumoi.

6 Wamenza wabusa phezu kwemisebenzi yezandla zakhoj, konke wakubeka ngaphansi kwenyawo zakhek,

7 izimvu lenkabi zonke, kanye lezinyamazana zeganga,

8 inyoni zamazulu, lezinhlanzi zolwandle, okudlula ezindleleni zenlwandlel.

9 Nkosi, Nkosi yethu, lilenkazimulo kangakani ibizo lakho emhlabeni wonkem!

Ukubonga isahlulelo sikaNkulunkulu

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeMuthi-labheni. Isihlabelelo sikaDavida

9Ngizakudumisa, Nkosi, ngenhliziyo yami yonke, ngilandise zonke izimangaliso zakhoa.

2 Ngizathaba ngithokoze kuweb, ngihlabele indumiso ebizweni lakhoc, wena oPhezukonked.

3 Lapho izitha zami zibuyela emuva, zizakuwa, zibhubhe phambi kwakho.

4 Ngoba ulimele ilungelo lami lodaba lwami, wahlala esihlalweni sobukhosi, wahlulela ngokulungileyoe.

5 Uzikhuzile izizwe, wabhubhisa omubif; walesula ibizo labo kuze kube nini laninig.

6 Izitha ziphelile, izincithakalo eziphakade; uyidilizile imizi; ukukhunjulwa kwayo kubhubhe kanye layoh.

7 Kodwa iNkosi izahlala kuze kube phakadei, isihlalo sayo sobukhosi isilungisele isahluleloj.

8 Yona-ke izawahlulela umhlaba ngokulungak, ibagwebe abantul ngokuqondamn.

9 Njalo iNkosi izakuba yisiphephelo socindezelweyoo, isiphephelo ngezikhathi zokuhluphekap.

10 Labalaziyo ibizo lakho bazathemba kuwe, ngoba wena Nkosi, kawubatshiyanga abakudingayoq.

11 Hlabelani indumiso eNkosini ehlezi eZiyoni, limemezele phakathi kwabantu izenzo zayor.

12 Nxa idinga igazi, iyabakhumbula, kayikhohlwa ukukhala kwabahlutshwayos.

13 Woba lomusa kimi, Nkosi, ubone uhlupho lwami oluvela kwabangizondayot, wena ongiphakamisayo emasangweni okufau,

14 ukuze ngilandise yonke indumiso yakho emasangweni endodakazi yeZiyoni, ngithokozev kusindiso lwakhowx.

15 Izizwe zitshone emgodini ezawenzayoy, embuleni ezalithiyayo unyawo lwazo lubanjiwez.

16 INkosi izazisile, yenza isahluleloa; omubi uthiywe emsebenzini wezandla zakhe. Higayoni. Sela*.

17 Abakhohlakeleyo bazabuyela esihogweni, zonke izizwe ezimkhohlwayo uNkulunkulub.

18 Ngoba oswelayo kayikukhohlakala kokuphela; ithembac labayangad kaliyikunyamalala phakadee.

19 Vuka, Nkosi, umuntu kanganqobi; izizwe kazigwetshwe phambi kwakho.

20 Zitshayise ngovalo, Nkosi, izizwe kazikwazi ukuthi zingabantu nje. Sela*f.

Ukucela ukuthi ababi bachithwe

10Nkosi, umeleni khatshana? Ucatshelani ezikhathini zokuhluphekaa?

2 Omubi ekuzigqajeni uyamzingelisisa umyangab; kababanjwec ngamagobe abawacebileyod.

3 Ngoba omubi uyazikhukhumeza ngesifiso somphefumulo wakhe, uyasibusisa isihwaba, ayeyise iNkosi.

4 Omubi, ngokuzigqaja kobuso bakhe uthi: Kakubizie; kakho uNkulunkuluf emicabangweni yakhe yonke.

5 Indlela zakhe ziqinile isikhathi sonke; izahlulelo zakho ziphakeme zikhatshana layeg; izitha zakhe zonke uyazivuthelah.

6 Uthi enhliziyweni yakhei: Kangiyikunyikinywaj; ngoba esizukulwaneni lesizukulwana kangiyikuba sebunzimenik.

7 Umlomo wakhe ugcwele ukuthuka lezinkohlisol lobuqilim; ngaphansi kolimi lwakhen kukhona ukona lobubio.

8 Uhlezi endaweni yokucathama yemizi, ezindaweni ezisithekileyo ubulala ongelacalap; amehlo akhe akhangele othithibeleyo ngaseseq.

9 Uyacatsha ekusithekenir njengesilwanes ebhalwini lwasot; ucatshela ukumbamba ongumyanga, uyabamba ongumyanga ngokumhudulela embuleni lakheu.

10 Uyaqutha, uyakhothamav, njalo umyanga awe ngokulamandla kwakhew.

11 Uthi enhliziyweni yakhe: UNkulunkulu ukhohliwex, ufihle ubuso bakhey, kasoze abone laniniz.

12 Sukuma, Nkosi! Nkulunkulu, phakamisa isandla sakho, ungabakhohlwa abahluphekayo.

13 Kungani omubi edelela uNkulunkulua? Uthi enhliziyweni yakheb: Kawuyikukubizac.

14 Uyabona, ngoba wena uyakhangela ububi lenhlupheko, ukukubeka esandleni sakhod. Umyangae uyazinikela kuwef; wena ungumsizi wezintandaneg.

15 Yephula ingalo yokhohlakeleyo lomubih; dinga inkohlakalo yakhe ukuze ungabe usayitholai.

16 UJehova yiNkosi kuze kube nini lanini; izizwe zibhubhile elizweni layoj.

17 Nkosi, uzwile isifiso sabathobekileyok, uzaqinisa inhliziyo yabo, wenze indlebe yakho izwe,

18 ukwahlulela intandanel locindezelweyom, ukuze umuntu wasemhlabeni angabe esesabekan.

INkosi iyisiphephelo sabaqotho

Kumqondisi wokuhlabelela. EsikaDavida

11Ngithembela eNkosinia. Lingatsho njani emphefumulweni wami: Balekela entabeni yenu njengenyonib.

2 Ngoba, khangela, ababi bayagobisa idandilic, balungisa umtshoko wabo entanjenid, ukuze batshoke emnyameni abaqotho ngenhliziyoe.

3 Nxa izisekelo zidilizwaf, angenzani olungileyog?

4 INkosih isethempelini layo elingcwelei; iNkosi, isihlalo sayo sobukhosi sisemazulwinij; amehlo ayo ayakhangelak, inkophe zayo ziyahlola, abantwana babantu.

5 INkosi iyamhlola olungileyo, kodwa omubi lothanda ubudlwangudlwangu, umphefumulo wayo uyamzondal.

6 Uzanisa phezu kwababi imijibila, umlilo, lesolufa*m, lomoya otshisayon, kuzakuba yisabelo senkezo yaboo.

7 Ngoba ilungile iNkosi, iyathanda ukulungap; ubuso bayo buyabona oqothoq.

Umkhuleko wokucela ukuvikelwa

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeSheminithi. Isihlabelelo sikaDavida

12Siza, Nkosi, ngoba owesaba uNkulunkulu kasekho, ngoba abathembekileyo banyamalele basuka ebantwaneni babantua.

2 Bakhuluma okuyize, ngulowo lalowo lomakhelwane wakheb; indebe ezilalisayo, bakhuluma nganhliziyombilic.

3 INkosi izaquma zonke indebe ezilalisayod, ulimi olukhuluma izinto zokuzidla1;

4 abathi: Sizanqoba ngolimi lwethu, indebe zethu ngezethu; ngubani oyinkosi phezu kwethu?

5 Ngenxa yokubandezelwae kwabayanga, ngenxa yokububula kwabaswelayof, sengizavuka, kutsho iNkosig. Ngizabeka ekulondolozekeni amvuthelayoh.

6 Amazwi eNkosi angamazwi ahlambulukileyoi, isiliva esizanywe esithandweni senhlabathij, sihlanjululwek kasikhombisal.

7 Wena, Nkosi, uzabagcina, ubavikele kulesisizukulwana kuze kube nininini.

8 Ababi bayahambahamba inhlangothi zonke, lapho amanyala ephakanyiswa phakathi kwabantwana babantu.

Umkhuleko wokucela ukusizwa

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida

13Koze kube nini, Nkosi, ungikhohlwaa kokuphelab? Koze kube nini ungifihlela ubuso bakhoc?

2 Koze kube nini ngizicebisa emphefumulweni wami, ngilosizi enhliziyweni yami insuku zonke? Koze kube nini isitha sami siphakanyiswa phezu kwami?

3 Khangela, ungiphendule, Nkosi, Nkulunkulu wami; khanyisa amehlo amid hlezi ngilale ubuthongo bokufae,

4 hlezi isitha sami sithi: Sengimehlulef; labangihluphayo bathokoze lapho nginyikinywag.

5 Kodwa mina ngithembele emuseni wakhoh, inhliziyo yami izathaba ngosindiso lwakhoij.

6 Ngizayihlabelela iNkosi, ngoba ingenzele okuhle kakhuluk.

Ubuthutha lobubi babantu

Kumqondisi wokuhlabelela. EsikaDavida

14Isithuthaa sithi enhliziyweni yasob: KakulaNkulunkuluc. Bonakele, benza imisebenzi eyenyanyekayod; kakho owenza okuhlee.

2 INkosi yakhangela phansi isemazulwini phezu kwabantwana babantuf, ukubona ukuthi ukhona yinig oqedisisayoh, odinga uNkulunkului.

3 Baphambukile bonke, bebonke bonakele; kakho owenza okuhle, kakho loyedwaj.

4 Kabazi yini bonke abenza okubik, abadla abantu bami njengoba besidla isinkwal? Kabayibizi iNkosim.

5 Lapho besaba lokwesaban, ngoba uNkulunkulu usesizukulwaneni solungileyoo.

6 Liliyangisile icebo lomyangap, ngoba iNkosi iyisiphephelo sakheq.

7 Kungathi usindiso lukaIsrayeli lungavela eZiyonir! Lapho iNkosi ibuyisa ukuthunjwa kwabantu bayo, uJakobe uzathaba, uIsrayeli athokozes.

Umuntu ongahlala endlini yeNkosi

Isihlabelelo sikaDavida

15Nkosi, ngubani ozahlala ethenteni lakhoa? Ngubani ozakwakha entabeni yakho engcweleb?

2 Ngulowo ohamba ngobuqothoc, lowenza okulungileyod, lokhuluma iqiniso enhliziyweni yakhee,

3 ongahlebiyof ngolimi lwakheg, ongenzi okubi kumngane wakhe, longaphakamiseli umakhelwane wakhe ihlazo;

4 olahliweyo uyenyanyeka emehlweni akhe, kodwa uyabahlonipha abayesabayo iNkosi; ofunga ngokuzilimaza, kodwa kaphenduki,

5 onganiki imali yakhe ukuthi azuze inzuzoh, longemukeli umvuzo wokuthengwa ngongelacalai. Owenza lezizinto kayikunyikinywa kuze kube ninininij.

INkosi iyisabelo sami

IMikitami kaDavida

16Ngilondoloza, Nkulunkulu, ngoba ngithembela kuwea.

2 Ngithe eNkosini: UyiNkosi yami, ukulunga kwami kakufiki kuweb.

3 Kodwa kubangcwele abasemhlabeni, labahlekazi, ontokozo yami yonke ikuboc.

4 Zizakwanda insizi zabagijimela omunye unkulunkulud; kangiyikunikela iminikelo yabo yokunathwayo yegazie; lamabizo abo kangiyikuwaphatha endebeni zamif.

5 INkosi iyisabelog selifa lamih lesenkezo yamii; wena uphethe isabelo samij.

6 Imizila iwele kimik ezindaweni ezithokozisayol; yebo, ngilelifa elibukekayo.

7 Ngizayibonga iNkosi engelulekayo; lebusukum izinso zami ziyangiqondisan.

8 Ngibekileo iNkosi phambi kwami njalonjalop; ngoba ingakwesokunene samiq, kangiyikunyikinywar.

9 Ngakho inhliziyo yami iyathokoza, lodumo lwami luyajabulas, lenyama yami izahlala ivikelekile.

10 Ngoba kawutshiyanga umphefumulo wami esihogwenit, njalo kawuyikunikelau ongcwele wakhov ukuthi abone ukubolaw.

11 Uzangazisa indlela yempilox; ukugcwala kwentokozo kusebukhoneni bakhoy, ngakwesokunene sakho kukhona izinjabulo phakadez.

Umkhuleko wozingelwa engelacala

Umkhuleko kaDavida

17Zwana ukulunga, Nkosi, ulalele ukukhala kwamia; ubeke indlebe emkhulekweni wami ongaphumi ezindebeni ezilenkohliso.

2 Ukwahlulelwa kwami kakuphume ebukhoneni bakhob, amehlo akho kawabone izinto eziqondileyoc.

3 Uyilingile inhliziyo yamid, wangihambelae ebusukuf; ungihlolile, kawuficanga lutho; ngihlosile, umlomo wami kawuyikuphambukag.

4 Mayelana lezenzo zabantu, ngelizwi lendebe zakho, mina ngizinqandile ezindleleni zomchithi,

5 ukusekela izinyathelo zamih emikhondweni yakhoi, ukuze inyawo zami zingatsheleli.

6 Mina ngikubizilej, ngoba uzangiphendula, Nkulunkuluk; beka indlebe yakho kimi, uzwe inkulumo yamil.

7 Tshengisa ngokumangalisayo uthandolomusa wakhom, wena osindisa ngesandla sakho sokunene labo abathembela kuwe kwabavukelayon.

8 Ngigcine njengenhlamvu yelihloo; ungifihle emthunzini wempiko zakhop,

9 kubo ubuso bababi abangicindezelayo, izitha zempilo yami ezingihanqileyo.

10 Bayazivalela ngamahwahwa aboq; ngomlomo wabo bakhuluma ngokuzigqajar.

11 Sebesihanqile emanyathelweni ethus; amehlo abo bawamise besithobele emhlabathinit.

12 Unjengesilwane esikhuthalele ukudabula, lanjengesilwane esitsha esiquthileyo endaweni ezisithekileyo.

13 Vuka, Nkosi! Uhlangabeze ubuso bakhe, umphosele phansiu. Khulula umphefumulo wami komubi, oyinkemba yakhov,

14 kubo abantu, abayisandla sakho, Nkosi, ebantwini bomhlabaw, osabelo sabo sikulokhukuphilax, osisu sabo usigcwalisa ngokuligugu kwakhoy; bagcwele abantwana, njalo batshiyele izingane zabo okuseleyo kwaboz.

15 Mina, ngizakhangela ubuso bakho ekulungenia, ngenelisweb yisimo sakhoc ekuphaphameni kwamid.

Ihubo likaDavida lokubonga uNkulunkulu ngokukhululwa

Kumqondisi wokuhlabelela. EsikaDavida, inceku yeNkosi, eyakhuluma eNkosinia amazwi alelihubo mhla iNkosi imkhulula esandleni sezitha zakhe zonke lesandleni sikaSawulib. Wasesithi:

18Ngizakuthanda, Nkosi, mandla amic.

2 INkosi ilidwala lami, lenqaba yami, lomkhululi wami; uNkulunkulu wami, idwala lami, engizaphephela kulo, isihlangu sami, lophondo losindiso lwami, inqaba yami ephakemeyod.

3 Ngizabiza iNkosi edumisekayo, ngakho ngizasindiswa ezitheni zami.

4 Izibopho zokufa zangizingelezela, lezikhukhula zobubi zangethusa.

5 Izibopho zesihogo zangigombolozela, imijibila yokufa yayiphambi kwamie.

6 Ekuhluphekeni kwami ngayibiza iNkosi, ngakhala kuNkulunkulu wami; walizwa ilizwi lami esethempelini lakhe, lokukhala kwami kweza phambi kwakhe, endlebeni zakhef.

7 Khona umhlaba wazamazama, wanyikinyeka, lezisekelo zezintaba zaqhaqhazela, zazamazama, ngoba wayethukutheleg.

8 Kwenyuka intuthu emakhaleni akhe, lomlilo ophuma emlonyeni wakhe waqothula; amalahle avuthiswa yiwoh.

9 Wasekhothamisa amazulu, wehlela phansi, lomnyama onzima wawungaphansi kwenyawo zakhe.

10 Wasegada ikherubhi*, waphapha, wandiza phezu kwempiko zomoyai.

11 Wamisa umnyama waba yindawo yakhe yensitha, idumba lakhe inhlangothi zonke zakhe, amanzi amnyama, amayezi amnyama omkhathij.

12 Ekukhazimuleni okuphambi kwakhe amayezi akhe amnyama edlula, isiqhotho lamalahle omlilok.

13 INkosi yasiduma emazulwini, oPhezukonke wazwakalisa ilizwi lakhe, isiqhotho lamalahle omlilol.

14 Yasithuma imitshoko yayo, yabachitha; lemibane eminengi, yabaphaphathekisa.

15 Khona kwabonakala imisele yamanzi, kwembulwa izisekelo zomhlaba ekusoleni kwakhom, Nkosi, ekuvutheleni komoya wamakhala akho.

16 Yathuma iphezulu, yangibamba, yangenyula emanzini amanengi.

17 Yangophula esitheni sami esilamandla, lakibo abangizondayo, ngoba babelamandla kulamin.

18 Babephambi kwami osukwini lwenhlupheko yami, kodwa iNkosi yaba yisisekelo samio.

19 Yangikhuphela endaweni ebanzi, yangikhulula ngoba yayithokoza ngami.

20 INkosi yangivuza njengokulunga kwami; yangibuyisela njengokuhlanzeka kwezandla zami.

21 Ngoba ngizilondolozile indlela zeNkosi, kangisukanga kuNkulunkulu wami ngenkohlakalo.

22 Ngoba zonke izahlulelo zayo zaziphambi kwami, lezimiso zayo kangiziphambulanga kimip.

23 Njalo ngangiqondile kuyo, ngizinqandile ebubini bami.

24 Ngakho iNkosi ingibuyisele njengokulunga kwami, njengokuhlanzeka kwezandla zami phambi kwamehlo ayo.

25 Kolesihawu uzaziveza ulesihawu; koqotho uzaziveza uqotho;

26 kohlanzekileyo uzaziveza uhlanzekile; lakophambukileyo uzaziveza uphambukile.

27 Ngoba wena uzabasindisa abantu abahlutshwayo; kodwa amehlo aphakemeyo uzawehlisela phansiq.

28 Ngoba wena uzalumathisa isibane sami; iNkosi, uNkulunkulu wami, izakhanyisa ubumnyama bami.

29 Ngoba ngawe ngigijimile ngadabula phakathi kwebutho, langoNkulunkulu wami ngeqe umthangala.

30 UNkulunkulu, indlela yakhe iphelele; ilizwi leNkosi lihloliwe; uyisihlangu kubo bonke abaphephela kuye.

31 Ngoba ngubani onguNkulunkulu ngaphandle kweNkosi? Njalo ngubani olidwala ngaphandle kukaNkulunkulu wethu?

32 NguNkulunkulu ongibhincisa amandlars, owenza indlela yami iphelelet.

33 Owenza inyawo zami zibe njengezezimpala, wangimisa ezingqongeni zami.

34 Ofundisela izandla zami impi, ukuze idandili lethusi ligotshiswe zingalo zami.

35 Unginikile lesihlangu sosindiso lwakho, lesandla sakho sokuneneu singisekelev, lobumnene bakho bungikhulisile.

36 Wenze zaba banzi izinyathelo zami ngaphansi kwami, ukuze inyawo zami zingatsheleli.

37 Ngixotshene lezitha zami, ngazifica, kangibuyanga ngaze ngaziqeda.

38 Ngazigwaza, zaze zehluleka ukuvuka, zawa ngaphansi kwenyawo zami.

39 Ngoba ungibhincise amandla kusenzelwa impi, wabakhothamisela phansi kwami abangivukelayo.

40 Unginike intamo yezitha zami, labo abangizondayo ngababhubhisa.

41 Bakhala, kodwa engekho umsindisi; eNkosini, kodwa kayibaphendulangaw.

42 Ngasengibacholisisa njengothuli phambi komoya, ngabachitha njengodaka lwezitalada.

43 Wangikhulula ekuphikiseni kwabantu, wangimisa ngaba yinhloko yezizwe; abantu engangingabazi bangisebenzela.

44 Bangenela ukuzwa ngendlebe bazangilalela, abezizweni bazazithoba kimi ngokuzenzisa.

45 Abezizweni bazabuna, baphume ezinqabeni zabo bethuthumela.

46 INkosi iyaphila; njalo kalidunyiswe idwala lami, kaphakanyiswe uNkulunkulu wosindiso lwami.

47 UNkulunkulu onginika impindiselo, lowehlisela izizwe ngaphansi kwamix;

48 ongikhulula ezitheni zami; yebo, phezu kwabangivukelayo wangiphakamisa, emuntwini wodlakela wangikhulula.

49 Ngenxa yalokhuy ngizakudumisa, Nkosi, phakathi kwezizwe, ngihlabelele ibizo lakho indumisoz.

50 Iyanika inkosi yayo usindiso olukhulu, isenzela ogcotshiweyo wayo umusa, kuDavida, lenzalweni yakhe kuze kube ninininia.

Imisebenzi kaNkulunkulu lomlayo wakhe

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida

19Amazulu alandisa ngodumo lukaNkulunkulu, lomkhathi utshumayela umsebenzi wezandla zakhea.

2 Usuku kusuku luphumisela inkulumob, lobusuku kubusuku butshengisa ulwazic.

3 Kakukho nkulumo, kawakho lamazwi, lapho ilizwi lawo elingezwakali khona.

4 Intambo yawod iphumele emhlabeni wonke, lamazwi awo emkhawulweni womhlaba. Ulimisele ilanga ithente kuwoe.

5 Elinjengomyenif ephuma ekamelweni lakheg, lithokozah njengeqhawe ligijima endlelenii.

6 Ukuphuma kwalo kusukela emkhawulweni wamazulu, lokuzingeleza kwalo kuze kube semikhawulweni yawo; njalo kakukho okufihliweyo ekutshiseni kwaloj.

7 Umlayo weNkosi uphelele, uphendula umphefumulo; ubufakazi beNkosik buqinisilel, buhlakaniphisa ongelalwazim;

8 izimiso zeNkosi zilungile, zithokozisa inhliziyon; umthetho weNkosi uhlambulukileo, ukhanyisa amehlop.

9 Ukuyesaba iNkosi kuhlanzekile, kumi kuze kube ninininiq; izahlulelo zeNkosi ziliqiniso, zilungile ngokupheleleyo.

10 Ziyaloyiseka kakhulu kulegolider, yebo kulegolide elicwengekileyo elinengis; njalo zimnandi kulolujut lolujuluka ohlangeni lolujuu.

11 Futhi inceku yakho iyelulekwa ngazo; ekuzigcineni kulomvuzo omkhuluv.

12 Ngubani oqedisisa iziphosiso zakhew? Ngikhulula kwezisithekileyox.

13 Igcine inceku yakho lezonweni zokuzincomay; kazingabusi phezu kwami. Khona ngizakuba ngoqondileyo, ngibe msulwa esiphambekweni esikhuluz.

14 Amazwi omlomo wami lezizindlo zenhliziyo yami kakwemukeleke phambi kwakhoa, Nkosi, dwala lami lomhlengi wamib.

Umkhuleko wokucela ukunqoba

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida

20INkosi ikuphendule osukwini lokuhlupheka; ibizo likaNkulunkulu kaJakobe likuvikele.

2 Kayikuthumele usizo oluvela endaweni engcwelea, ikusekele iseZiyonib.

3 Kayikhumbule yonke iminikelo yakho, njalo yemukele umnikelo wakho wokutshiswa. Sela*.

4 Ikunike njengokwenhliziyo yakho, njalo igcwalise icebo lakho lonkec.

5 Simemeze ngentokozo esindisweni lwakhod, lebizweni likaNkulunkulu wethu siphakamise izibonisoe! INkosi igcwalise konke ukucela kwakhof.

6 Sengisazi ukuthi iNkosi isindisa ogcotshiweyo wayog; izamphendula isemazulwini ayo angcwele ngamandla asindisayo esandla sayo sokunene.

7 Abanye bathembela enqoleni, labanye emabhizeni, kodwa thina sizakhumbula ibizo leNkosi uNkulunkulu wethuh.

8 Bona bakhothanyisiwe bawa, kodwa thina sisukumile simii.

9 Jehova, sindisa; inkosi isiphendule osukwini lokukhala kwethu.

Ukubonga uNkulunkulu ngokukhululwa

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida

21Jehova, inkosi izajabula emandleni akho, lesindisweni lwakho izathaba kangakanania!

2 Uyinikile isifiso senhliziyo yayo, kawuyincitshanga isicelo sendebe zayob. Sela*.

3 Ngoba uyihlangabeze ngezibusiso zokuhlec, wayethwesa umqheled wegolide elihle ekhanda layoe.

4 Yacela impilo kuwe, wayinika yonaf, ubude bezinsuku kuze kube nini laninig.

5 Lukhulu udumo lwayo ekusindiseni kwakhoh, inkazimuloi lobukhosijk wakubeka phezu kwayol.

6 Ngoba uyenze yabusiseka kakhulu kuze kube nininini, uyayithokozisa ngenjabulo ebukhoneni bakhom.

7 Ngoba inkosi ithembela kuJehova, langomusa woPhezukonke kayiyikunyikinywan.

8 Isandla sakho sizazithola zonke izitha zakho, lesandla sakho sokunene sizabathola labo abakuzondayoo.

9 Uzabenza babe njengesithando somlilop esikhathini solaka lwakhoq. INkosi izabaginya ekuthukutheleni kwayor, lomlilo uzabaqothulas.

10 Uzachitha isithelo sabo emhlabeni, lenzalo yabo phakathi kwabantwana babantut.

11 Ngoba bezimisela okubi bemelene lawe, beceba ugobe, bazakwehlulekau.

12 Ngoba uzabafulathelisa, ngezintambo zedandili uzalungisa imitshoko imelane lobuso babov.

13 Phakama, Nkosi, ngamandla akho! Sizahlabela sidumise amandla akho.

Ukukhala okulosizi. Ukudumisa iNkosi

Kumqondisi wokuhlabelela. Ngempala yokusa. Isihlabelelo sikaDavida

22Nkulunkulu wami, Nkulunkulu wami, ungitshiyelenia na? Ukhatshana lokungisiza, lamazwi okubhonga kwamib?

2 Nkulunkulu wami, ngiyakhala emini, kodwa kawungiphenduli, lebusuku, kodwa kangilakho ukuthulac.

3 Kodwa wena ungcwele, ohlezi ezibongweni zikaIsrayelid.

4 Obaba bethu bathemba kuwe, bathemba, wasubakhulula.

5 Bakhala kuwe, bakhululwae; bathembela kuwe, kabayangekangaf.

6 Kodwa ngingumswenya, kangisuye muntug, ihlazo labantuh, ngeyiswa ngabantui.

7 Bonke abangibonayo bayangihleka usuluj, bakhamisa indebe, banikine ikhandak,

8 besithi: Wathembela eNkosinil; kayimkhululem, imophule, ngoba yathokoza kuyen.

9 Kodwa nguwe owangikhupha esiswiniop, wangenza ngathemba ngisemabeleni kamama.

10 Ngalahlelwa phezu kwakho kusukela esizalweniq; kusukela esiswini sikamama unguNkulunkulu wamir.

11 Ungabi khatshana lami, ngoba uhlupho luseduze, ngoba kakho osizayo.

12 Izinkunzi ezinengi zingihanqile, ezilamandlas zeBashanit zingizingelezeleu.

13 Zangikhamisela umlomo wazo, isilwane esiphangayo lesibhongayov.

14 Ngithululiwe njengamanziw, lamathambo ami wonke ehlukene; inhliziyo yamix injengengcinoy, incibilikile phakathi kwemibilini yamiz.

15 Amandla ami omile njengodengezia, lolimi lwami lunamathele emihlathini yamib; ungibeke ethulini lokufa.

16 Ngoba izinja zingigombolozelec; inhlangano yababi ingihanqiled; izandla zami lenyawo zami bazibhobozilee.

17 Ngingabala wonke amathambo ami; bona bayakhangela bayangijolozelaf.

18 Babelana izigqoko zami, benza inkatho yokuphosa ngezembatho zamig.

19 Kodwa, wena Nkosi, ungabi khatshana; mandla ami, phangisa ukungisizah.

20 Khulula umphefumulo wami kuyo inkemba, wona wodwa owami emandleni enjai.

21 Ngisindisa emlonyeni wesilwanej; ngoba empondweni zezinyathik ungiphendulel.

22 Ngizalandisa ibizo lakhom kubafowethun, phakathi kwebandla ngizakudumisa.

23 Lina elesaba iNkosi, idumisenio; lonke nzalo kaJakobe, ihlonipheni; liyesabe, lonke nzalo kaIsrayelip.

24 Ngoba kayidelelanga kayinengwanga yinhlupheko yohluphekayo; njalo kayimfihlelanga ubuso bayo; kodwa lapho ekhala kuyo, yezwaq.

25 Indumiso yami izakuba ngawe ebandleni elikhulur; ngizakhokha izifungo zami phambi kwabayesabayos.

26 Abamnene bazakudla basuthe; bazayidumisa iNkosi labo abayidingayot. Inhliziyo yenuu izaphila kuze kube phakadev.

27 Imikhawulo yonke yomhlaba izakhumbula, iphendukele eNkosiniw; lezizukulwana zonke zezizwe zizakhonza phambi kwakhox.

28 Ngoba umbuso ungoweNkosi, njalo iyabusa phakathi kwezizwey.

29 Bonke abakhulupheleyo bomhlaba bazakudla bakhonzez; bonke abehlela othulini bazakhothama phambi kwayoa, longagcini umphefumulo wakhe uphila.

30 Inzalo izayikhonza; izabalelwa eNkosini kuso isizukulwanab.

31 Bazakuza bamemezele ukulunga kwayoc ebantwini abazazalwa, ukuthi ikwenziled.

INkosi ingumelusi wami

Isihlabelelo sikaDavida

23INkosi ingumelusi wamia, kangiyikuswelab.

2 Iyangilalisa emadlelweni aluhlazac; iyangiholela emanzini okuphumulad.

3 Ibuyisa umphefumulo wami, ingiholele endleleni zokulungae ngenxa yebizo layof.

4 Yebo, loba ngihamba esihotshenig sethunzi lokufah, kangiyikwesaba okubii, ngoba wena ulami; intonga yakho lodondolo lwakho, khona kuyangiduduzaj.

5 Uyalungisa itafula phambi kwamik ngaphambi kwezitha zamil; ugcoba ikhanda lami ngamafutham, inkezo yami iyaphuphuman.

6 Isibili okuhle lesihawu kuzangilandela insuku zonke zempilo yami; njalo ngizahlala endlini yeNkosi kuze kube sebudeni bezinsuku.

INkosi yobukhosi

Isihlabelelo sikaDavida

24Umhlaba ungoweNkosia, lokugcwala kwawo, ilizwe, labahlala kulob.

2 Ngoba yona yawusekelac phezu kwezinlwandle, yawumisa phezu kwemifulad.

3 Ngubani ozakwenyukela entabeni yeNkosie? Kumbe ngubani ozakuma endaweni yayo engcwelef?

4 Ngulowog olezandla ezihlanzekileyoh lenhliziyo emhlophei, ongaphakamiseli umphefumulo wakhe kokuyize longafungi ngenkohlisoj.

5 Uzakwemukela isibusiso eNkosini, lokulunga kuNkulunkulu wosindiso lwakhek.

6 Lesi yisizukulwana salabo abayidingayo, abadinga ubuso bakho, ngitsho Jakobel. Sela*.

7 Phakamisani inhloko zenu, lina masango, phakanyiswani, lina minyango yaphakadem, ukuze kungene iNkosi yenkazimulon.

8 Ingubani liNkosi yenkazimulo? INkosi elamandla leliqhawe, iNkosi elamandla empini.

9 Phakamisani inhloko zenu, lina masango, yebo, phakamani, lina minyango yaphakade, ukuze kungene iNkosi yenkazimulo.

10 Ingubani liNkosi yenkazimulo? INkosi yamabandla, yiyo eyiNkosi yenkazimulo. Sela*.

Umkhuleko wokucela ukukhokhelwa lothethelelo lokuvikelwa

EsikaDavida

25Kuwe, Nkosi, ngiphakamisela umphefumulo wamia.

2 Nkulunkulu wami, ngithembela kuweb; kangingayangekic; izitha zami kazingathokozi phezu kwamid.

3 Yebo, kungayangeki loyedwa kulabo abakulindelayoe; kabayangeke labof abaphambukayo kungelasizathog.

4 Ngazisa izindlela zakho, Nkosih, ungifundise imikhondo yakhoi.

5 Ngikhokhelela eqinisweni lakho, ungifundise, ngoba unguNkulunkulu wosindiso lwamij; ngilindele wena usuku lonke.

6 Khumbula izihawu zakho, Nkosi, lobubele bakho, ngoba kwakukhona kusukela phakadek.

7 Ungazikhumbuli izono zobutsha bami leziphambeko zamil; ngokomusa wakho wena ungikhumbule, ngenxa yokulunga kwakho, Nkosim.

8 INkosi ilungile iqondilen; ngakho-ke izazifundisa izoni ngendlelao.

9 Izabakhokhela abathobekileyo ekwahlulelwenip, ibafundise abathobekileyo indlela yayoq.

10 Zonke indlela zeNkosi zingumusa leqiniso kulabo abalondoloza isivumelwano sayo lezifakazelo zayo.

11 Ngenxa yebizo lakho, Nkosi, thethelela isiphambeko sami, ngoba sikhulur.

12 Nguwuphi umuntu owesaba iNkosi? Izamfundisa ngendlela ezayikhethas.

13 Umphefumulo wakhe uzahlala ebuhlenit, lenzalo yakheu izalidla ilifa lelizwev.

14 Imfihlo yeNkosi ingeyabayesabayow, izabazisa isivumelwano sayo.

15 Amehlo ami ahlala eseNkosinix, ngoba yiyo ezakhupha inyawo zami embuleniy.

16 Phendukela kimi, ube lomusa kimiz, ngoba ngilesizungu, ngihluphekilea.

17 Inkathazo zenhliziyo yami zanda, ungikhuphe ezinhluphekweni zami.

18 Khangela inhlupheko yami losizi lwami, uthethelele zonke izono zamib.

19 Khangela izitha zami ngoba zinengi, ziyangizonda ngenzondo elesihluku.

20 Londoloza umphefumulo wami, ungikhulule; kangingayangekic, ngoba ngiphephela kuwed.

21 Ubuqotho lokuqonda kakungilondoloze, ngoba ngilindele wena.

22 Nkulunkulu, hlenga uIsrayeli kuzo zonke inkathazo zakhee.

Umuntu ongelacala ukhulekela ukwahlulelwa

EsikaDavida

26Ngahlulela, Nkosia, ngoba mina ngihambe ngobuqotho bamib, njalo ngithembele eNkosinic, angiyikutshelelad.

2 Ngihlola, Nkosi, ungilingee, uhlolef izinso zami lenhliziyo yamig.

3 Ngoba uthandolomusa wakho luphambi kwamehlo ami, njalo ngihambe eqinisweni lakhoh.

4 Kangihlalangai labantu benkohlisoj, kangihambelani labazenzisayo.

5 Ngiyizondile inhlangano yabenzi bobubik, kangihlali lababil.

6 Ngizageza izandla zami ngokungelacala, ngizingelezele ilathi lakho, Nkosim.

7 Ukuze ngizwakalise ngelizwi lokubongan, lokuze ngilandise zonke izenzo zakho ezimangalisayoo.

8 Nkosi, ngiyayithanda inhlalo yendlu yakhop, lendawo yokuhlala yenkazimulo yakhoq.

9 Ungabuthi umphefumulo wami kanye lezoni, kumbe impilo yami kanye labantu abomele igazi.

10 Ozandla zabo zilobubi, lesandla sabo sokunene sigcwele izivalamlomor.

11 Kodwa mina ngizahamba ngobuqotho bami; ngihlenga, ube lomusa kimis.

12 Unyawo lwami lumi endaweni elingeneyot; ngizayidumisa iNkosi emabandleniu.

INkosi iyikukhanya kwami lokukhululwa kwami

EsikaDavida

27INkosi iyikukhanya kwamia losindiso lwamib; ngizakwesaba banic? INkosi ingamandla empilo yami; ngizakwethuka banid?

2 Lapho ababi, izitha zami labamelana lami, besondela kimi ukudla inyama yami, bona bakhubeka bawae.

3 Loba ibutho lingamisa inkamba limelene lami, inhliziyo yami kayiyikwesaba; loba impi ingangivukela, kulokhu ngizathembaf.

4 Into yinye engiyicela eNkosini, yiyo engizayidingag, yikuthi ngihlale endlini yeNkosi insuku zonke zempilo yamih, ukuze ngibone ubuhle beNkosi, ngibuzisise ethempelini layoi.

5 Ngoba izangifihla edumbeni layo ngosuku lobubij, ingifihle ekusithekeni kwethente layok, ingiphakamisele edwalenil.

6 Khathesi-ke ikhanda lami lizaphakanyiswa phezu kwezitha zami ezingihanqileyom; ngakho ngizanikela iminikelo yokuthaba ethenteni layo; ngizahlabela, yebo ngihlabele indumiso eNkosini.

7 Zwana, Nkosi, ilizwi lami lapho ngikhalan, njalo ungihawukele, ungiphenduleo.

8 Uthe: Dingani ubuso bami. Inhliziyo yami yathi kuwe: Ubuso bakho, Nkosi, ngizabudingap.

9 Ungangifihleli ubuso bakhoq; ungayixotshi inceku yakho ngokuthukuthela; ubulusizo lwami; ungangitshiyi, ungangideli, Nkulunkulu wosindiso lwamir.

10 Lapho umama lobaba bengitshiya, khona iNkosi izangemukelas.

11 Ngifundisa indlela yakho, Nkosi, ungikhokhele endleleni eqondileyot, ngenxa yezitha zami.

12 Unganginikeli entandweni yezitha zamiu, ngoba abafakazi bamanga bangivukelev, lovutha isihlukuw.

13 Ngangizaphela ngaphandle kokuthi ngakholwa ukuthi ngizabona okuhle kweNkosi elizweni labaphilayox.

14 Lindela iNkosiy, ube lamandla, lenhliziyo yakho iqine, yebo, lindela iNkosiz.

Umkhuleko wokucela ukusizwa lowokubonga ngokusizwa

EsikaDavida

28Ngiyakhala kuwe, Nkosi; dwala lamia, ungangithulelib, hlezi nxa ungithulela, ngifananec labehlela emgodinide.

2 Zwana ilizwi lokuncenga kwami lapho ngikhala kuwef, lapho ngiphakamisela izandla zamig endaweni yakhoh yelizwi engcwelei.

3 Ungangihuduli kanye lababi njalo kanye labenzi bobubij, abakhuluma ukuthula labomakhelwane babo, kodwa ububi busenhliziyweni yabok.

4 Ubanike njengokwenza kwabo, lanjengobubi bezenzo zabo; ubanike njengokomsebenzi wezandla zabol, ubabuyisele isenzo sabom.

5 Ngoba kabayinanzi imisebenzi yeNkosi lokwenza kwezandla zayo, izababhidliza ingabakhin.

6 Kayibongwe iNkosi, ngoba ilizwile ilizwi lokuncenga kwamio.

7 INkosi ingamandla ami lesihlangu samip; inhliziyo yami ithembela kuyo, ngiyasizwa; ngakho inhliziyo yami iyathokoza, ngiyidumise ngengoma yamiq.

8 INkosi ingamandla abo, njalo iyinqaba yezinsindiso zogcotshiweyo wayo.

9 Sindisa abantu bakhor, ubusise ilifa lakhos, beluse, ubaphakamise kuze kube nininini.

Ilizwi leNkosi phakathi kwesiphepho

Isihlabelelo sikaDavida

29Inikeni iNkosi, lina madodana abalamandla, inikeni iNkosi udumo lamandlaa.

2 Inikeni iNkosib udumo lwebizo layoc, likhothame eNkosini ebuhleni bobungcweled.

3 Ilizwi leNkosi liphezu kwamanzi; uNkulunkulu wenkazimulo uyadumae; iNkosi iphezu kwamanzi amanengif.

4 Ilizwi leNkosi lilamandla, ilizwi leNkosi lilobukhosi.

5 Ilizwi leNkosi lephula imisedari, yebo, iNkosi yephula imisedari yeLebhanonig.

6 Yenza yona-ke iqolotshe njengetholeh, iLebhanoni leSiriyonii njengethole lenyathij.

7 Ilizwi leNkosi lidabula amalangabi omlilo.

8 Ilizwi leNkosi lizamazamisa inkangala, iNkosi izamazamisa inkangala yeKadeshik.

9 Ilizwi leNkosi lizalisa izimpalal, lihlubule amahlathi; lethempelini layo konke kuthi: Udumo.

10 UJehova uhlezi phezu kukazamcolom, yebo, uJehova uhlezi eyiNkosi kuze kube ninininin.

11 INkosi izanika abantu bayo amandla; iNkosi ibusise abantu bayo ngokuthulao.

Ukubonga kosilisiweyo ekufeni

Isihlabelelo. Ingoma yokwehlukaniswa kwendlu kaDavida

30Ngizakuphakamisa, Nkosi, ngoba ungenyusilea, njalo kawuthokozisanga izitha zami ngamib.

2 Nkosi Nkulunkulu wami, ngakhalela kuwec, wangisilisad.

3 Nkosi, uwukhuphulile umphefumulo wamie engcwabenif, ungigcinile ngiphila, ukuze ngingehleli emgodinig.

4 Hlabelelani eNkosini, lina bangcwele bayoh, libonge ekukhunjulweni kobungcwele bayo.

5 Ngoba ukuthukuthela kwayo kungokwesikhatshanai, impilo isemuseni wayoj. Ukulila kungahlala kusihlwak, kanti ekuseni kulentokozol.

6 Mina-ke ngathi ekuphumeleleni kwamim: Kangiyikunyikinywa laphakaden.

7 Nkosi, ngomusa wakho wenzile intaba yami iqine; wabufihla ubuso bakho, ngahluphekao.

8 Ngakhala kuwe, Nkosi; ngancenga eNkosinip.

9 Kulenzuzo bani egazini lami ekutshoneni kwami emgodini? Uthuli luzakudumisa na? Luzatshumayela iqiniso lakho yiniq?

10 Zwana, Nkosi, ube lomusa kimi; Nkosi, woba ngumsizi wamir.

11 Uphendule ukukhala kwami kwaba yikusinas; ukhuphile isaka lami, wangibhincisa intokozot,

12 ukuze udumo lwami luhlabele indumiso kuwe, lungathuli; Nkosi, Nkulunkulu wami, ngizakubonga kuze kube nininini.

Ukuthemba eNkosini

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida

31Kuwe, Nkosi, ngiyathembaa, kangingayangeki laninib, ngikhulule ngokulunga kwakhoc.

2 Beka kimi indlebe yakho, ngikhulule masinyane, ube lidwala elilamandla kimid, indlu yezinqaba yokungisindisae.

3 Ngoba wena ulidwala lami lenqaba yamif; ngakho ngenxa yebizo lakhog ngikhokhelah ungiqondisei.

4 Ngikhuphaj embuleni abangithiye ngalo ensithak, ngoba uyinqaba yamil.

5 Esandleni sakho ngibeka umoya wamim; ungihlengile, Nkosi, Nkulunkulu weqinison.

6 Ngibazondileo labo abananzelela okuyize kwamangap; kodwa mina ngithembela eNkosiniq.

7 Ngizathaba ngithokoze emuseni wakho, ngoba ubonile uhlupho lwami, wazile umphefumulo wami ezinkathazwenir.

8 Njalo kawungivalelanga esandleni sesithas, umise inyawo zami endaweni ebanzit.

9 Woba lomusa kimi, Nkosiu, ngoba ngilohluphov; ilihlo lami liqedwa lusizi, umphefumulo wami lesisu samiw.

10 Ngoba impilo yami iphela ngosizi, leminyaka yami ngokububula; amandla ami ayadeda ngenxa yeziphambeko zamix, lamathambo ami ayaqedway.

11 Sengilihlazo phakathi kwazo zonke izitha zami, kodwa ikakhulu kwabakhelene lamiz, sengiyikwesabeka kwabangejwayeleyoa; abangibonayo ngaphandle bayangibalekelab.

12 Bakhohlwe ngami njengofileyo enhliziyweni; nginjengesitsha esifileyoc.

13 Ngoba ngizwile ukunyunda kwabanengid, ukwesaba inhlangothi zonkeef, becebisana bemelene lami, beceba ukuthatha impilo yami.

14 Kodwa mina ngithemba kuwe, Nkosi, ngithi: UnguNkulunkulu wamig.

15 Izikhathi zami zisesandleni sakhoh; ngikhulula esandleni sezitha zamii lakwabangizingelayoj.

16 Khanyisa ubuso bakho phezu kwenceku yakho; ungisindise ngothando lwakhok.

17 Nkosi, kangingayangeki, ngoba ngikubizilel; kabayangeke ababi, bathule engcwabenim.

18 Kazithuliswe indebe zamanga, ezikhuluma kalukhuni zimelene lolungileyo ngokuzigqaja langokweyisan.

19 Kukhulu kangakanani ukulunga kwakho, okubekele labo abakwesabayoo, okwenzela labo abathembela kuwe, phambi kwabantwana babantup!

20 Uzabafihla ekusithekeni kobukhona bakho basuke kumagobe omuntuq, ubafihle ethenteni lakhors ekuphikisaneni kwenlimit.

21 Kayibongwe iNkosi, ngoba ingenzele uthando olumangalisayo emzini oyinqabau.

22 Ngoba mina ngathi ekuphangiseni kwamiv: Ngiqunyiwew ngasuswa phambi kwamehlo akhox. Loba kunjalo uzwile ilizwi lokuncenga kwami ekukhaleni kwami kuwey.

23 Ithandeni iNkosi lonke bangcwele bayoz. INkosi ilondoloza abathembekileyo, iyamphindisela kakhulukazi owenze ngokuzigqaja.

24 Qinani, izaqinisa inhliziyo yenua, lina lonke elithembela eNkosinib.

Ukubusiswa kwalowo othethelelwe izono zakhe

EsikaDavida. Masikili

32Ubusisiwe lowo osiphambeko sakhe sithethelelwe, osono sakhe sisitshekelwea.

2 Ubusisiwe umuntu iNkosi engambaleli ububib, lokungekho inkohliso emoyeni wakhec.

3 Lapho ngathula, amathambo ami agugad ngenxa yokubhonga kwami usuku lonkee.

4 Ngoba emini lebusuku isandla sakho sasinzima phezu kwamif; ubumanzi bami baguqulelwa ekomeni kwehlobo. Sela*g.

5 Ngakwazisa isono sami, kangifihlanga isiphambeko samih, ngathi: Ngizavuma ngeziphambeko zami eNkosini. Wena wasuthethelela icala lesono sami. Sela*i.

6 Ngenxa yalokhu ngulowo lalowo owesaba uNkulunkulu uzakhuleka kuwej ngesikhathi ongatholwa ngasok. Isibili, esikhukhuleni samanzi amakhulu kawayikufinyelela kuye.

7 Wena uyindawo yami yokucatshal, uyangilondoloza ekuhluphekenim, ungiphahle ngamahubo okukhululwa. Sela*n.

8 Ngizakulaya ngikufundise endleleni ozahamba ngayo, ngizakweluleka, ilihlo lami libe phezu kwakho.

9 Ungabi njengebhiza, njengembongolo engelakuqedisisao, omlomo wayo onqandwa ngomkhala langetomu, hlezi kusondele kuwep.

10 Zinengi izinhlupheko zomubiq, kodwa othembela eNkosini, umusa uzamphahlar.

11 Jabulani eNkosini, lithabe, balungileyos; memezani ngokuthabat, lonke baqotho enhliziyweniu.

Ukudumisa iNkosi

33Thokozani eNkosini, balungileyoa. Ukudumisa kubafanele abaqothob.

2 Dumisani iNkosi ngechachoc, lihlabelele kuyo ngogubhud olulentambo ezilitshumie.

3 Ihlabeleleni ingoma entshaf, litshaye kuhle ngenhlokomog.

4 Ngoba ilizwi leNkosi liqotho, lomsebenzi wayo wonke ngowobuqothoh.

5 Ithanda ukulunga lesahluleloi; umhlaba ugcwele umusa weNkosij.

6 Ngelizwi leNkosi amazulu enziwak, lalo lonke ibutho lawol ngomoya womlomo wayom.

7 Ibuthelela amanzi olwandle njengenqumbin, ifake inziki eziphalenio.

8 Umhlaba wonke kawuyesabe iNkosi, bonke abakhileyo bomhlaba kabathuthumele ngayo.

9 Ngoba yona yakhuluma, kwaba khona; yona yalaya, kwemap.

10 INkosi ichitha icebo lezizwe, iphuthisa imicabango yabantuq.

11 Icebo leNkosi limi kuze kube nininini, imicabango yenhliziyo yayo ezizukulwaneni ngezizukulwanar.

12 Sibusisiwe isizwe esiNkulunkulu waso yiNkosis, abantu ebakhethileyo baba yilifa layot.

13 INkosi iyakhangela phansi isemazulwini, ibone bonke abantwana babantuu.

14 Isendaweni emisiweyo yokuhlala kwayov ikhangela bonke abakhileyo bomhlabaw.

15 Ibumba inhliziyo yabo bonke, inanzelele zonke izenzo zaboxy.

16 Kayikho inkosi esindiswa yibunengi bebutho, iqhawe kalikhululwa ngamandla amakhuluz.

17 Ibhiza liyize ekunqobeni, njalo kalikhululi ngobukhulu bamandla aloa.

18 Khangela, ilihlo leNkosi liphezu kwabayesabayob, kwalabo abathembela emuseni wayoc,

19 ukukhulula umphefumulo wabo ekufenid, lokubaphilisa endlalenie.

20 Umphefumulo wethuf ulindela iNkosig; ilusizo lwethu lesihlangu sethuh.

21 Ngoba inhliziyo yethu izathokoza kuyoi, ngoba sithembele ebizweni layo elingcwelej.

22 Umusa wakho, Nkosi, kawube phezu kwethu, njengokulindela kwethu kuwek.

Ukubonga ngokulunga kweNkosi

EsikaDavida, eseguqule ukuziphatha kwakhe phambi kukaAbhimelekia, owamxotshayob wahambac

34Ngizayibonga iNkosi ngesikhathi sonke; ukudunyiswa kwayo kuzahlala kusemlonyeni wamid.

2 Umphefumulo wamie uzazincoma eNkosinif; abathobekileyo bazakuzwa bathokozeg.

3 Ikhuliseni iNkosi kanye lami, asiliphakamise ibizo layo kanyekanye.

4 Ngayidinga iNkosih, yangiphendula, yasingikhulula kukho konke ukwesaba kwamii.

5 Bakhangela kuyo, bakhazimula, lobuso babo kabubanga lenhloni.

6 Lo umyanga wakhala, leNkosi yezwaj, yasimsindisa kuzo zonke inkathazo zakhek.

7 Ingilosi yeNkosil imisa inkamba izingelezele labo abayesabayo, ibakhululem.

8 Nambithanini libonen ukuthi iNkosi ilungileo. Ubusisiwe lowomuntup othembela kuyoq.

9 Yesabeni iNkosi, bangcwele bayo, ngoba kakulakuswela kwabayesabayo.

10 Izilwane ezintsha ziyaswela zilamber, kodwa labo abayidingayo iNkosi kabasweli lutho oluhles.

11 Wozani, bantwana, lingilalele, ngizalifundisa ukwesaba iNkosit.

12 Ngubani umuntu ofisa impilou, othanda izinsuku ukuthi abone okuhlev?

13 Londa ulimi lwakho kokubiw, lendebe zakho ekukhulumeni inkohlisox.

14 Suka kokubi, wenze okuhley, dinga ukuthula, kunxwanelez.

15 Amehlo eNkosi akwabalungileyoa, lezindlebe zayo kukukhala kwabob.

16 Ubuso beNkosi bumelene labenza okubic, ukuquma ukukhunjulwa kwabo kusuke emhlabenid.

17 Bakhalae, iNkosi yezwaf; iyabakhulula kuzo zonke izinhlupheko zabog.

18 INkosi iseduze laboh abalenhliziyo ezephukileyoi, iyabasindisa abalomoya odabukileyo.

19 Zinengi inhlupheko zolungileyoj, kodwa iNkosi iyamkhulula kuzo zonkek.

20 Iyawagcina wonke amathambo akhe, kakwaphulwa lelilodwa kuwol.

21 Okubi kuzambulala okhohlakeleyom; labazonda olungileyo bazalahlwa.

22 INkosi iyahlenga umphefumulo wenceku zayo; njalo bonke abathemba kuyo kabayikulahlwan.

Umkhuleko wokucela ukophulwa ezitheni

EsikaDavida

35Phikisana, Nkosia, labaphikisana lami, ulwe labalwa lamib.

2 Xhakalaza ihawu lesihlangu esikhuluc, usukumele usizo lwamid.

3 Hwatsha lomkhonto, uvimbe indlela umelane labangizingelayo; tshono emphefumulweni wami ukuthi: Ngilusindiso lwakho.

4 Kabayangekeefg babe lehlazo labo abadinga umphefumulo wamih. Kabahlehliselwe emuvaij babe lenhloni labo abaceba ububi ngamik.

5 Kababe njengamakhoba phambi komoyal, lengilosi yeNkosi kayibadudule.

6 Indlela yabo kayibe mnyama itshelele, lengilosi yeNkosi ibaxotshem.

7 Ngoba kungelasizatho bangifihlele imbule labo emgodini, kungelasizatho bawugebhele umphefumulo wamin.

8 Ukubhujiswa kakumjumeo, lembule lakhe alifihlileyo kalimbambe yena, awele kulo, ekubhujiswenipq.

9 Kodwa umphefumulo wami uzathokoza eNkosini, ujabule esindisweni lwayor.

10 Wonke amathambo ami azakuthis: Nkosi, ngubani onjengawe, okhulula umyanga kulowo olamandla kulayet, yebo, umyanga loswelayo komphangayou?

11 Abafakazi bamanga basukuma, bangibuza engingakwaziyov.

12 Bangibuyisela okubi endaweni yokuhle, umphefumulo wamiw ulahlekelwa.

13 Kanti mina, ekuguleni kwabo isembatho sami sasilisakax, ngathobisa umphefumulo wami ngokuzila ukudla, lomkhuleko wami wabuyela esifubeni samiy.

14 Ngahamba ngokungathi ungumngane ngokungathi ungumfowethu; ngikhothemez kwezimnyama njengolilela uninaa.

15 Kodwa ekukhubekeni kwami bathokoza, babuthana ndawonye, abalahliweyo babuthana ndawonye bemelene lami, njalo ngangingakwazi; badabula kabemangab.

16 Kanye lababi abaklolodayo edilinic, bangigedlela amazinyo abod.

17 Nkosi, uzabukela kuze kube nini? Buyisa umphefumulo wami ekubhubhiseni kwabo, wona wodwa owami emabhongweni ezilwanee.

18 Ngizakubonga ebandleni elikhulu, ngikudumise phakathi kwabantu abanengif.

19 Bangajabuli ngami abayizitha zami ngamangag, kabangangificelih ilihlo laboi abangizondaj ngezekl.

20 Ngoba kabakhulumi ukuthula, kodwa baceba amazwi enkohliso bemelene labachumileyo emhlabeni.

21 Kanti bangikhamisela kakhulu umlomo wabom bathi: Aha, aha, ilihlo lethu likubonilen!

22 Nkosi, usukubonileo; ungathulip. Nkosi, ungabi khatshana lamiq.

23 Zivuser, uvukeles ilungelo lamit, udaba lwami, Nkulunkulu wami leNkosi yami.

24 Ngahlulela, Nkosi Nkulunkulu wami, ngokulunga kwakhou; kabangathokozi ngamiv.

25 Kabangatsho enhliziyweni yabo ukuthi: Hiya, yisifiso sethuw! Bangatsho ukuthi: Simginyilex.

26 Kabayangeke babe lenhloni ndawonye abajabula ngosizi lwamiy; bembathiswe ngenhloni lehlazoz labo abazikhukhumeza ngamia.

27 Kabamemeze ngenjabulo bathabe abaloyisa ukulunga kwamib, yebo kabatsho njalonjaloc ukuthi: Kayikhuliswe iNkosid ethokozae ngokuhlala kuhle kwenceku yayof.

28 Lolimi lwami luzakhuluma ukulunga kwakho, usuku lonke indumiso yakhog.

Ububi bomuntu lokulunga kukaNkulunkulu

Kumqondisi wokuhlabelela. EsikaDavida, inceku kaNkulunkulua

36Kulenkulumo yesiphambeko kokhohlakeleyo; ngaphakathi kwenhliziyo yami ngathi: Kakukho ukwesaba uNkulunkulu phambi kwamehlo akheb.

2 Ngoba uyazikhohlisa emehlweni akhec, ububi bakhe buze butholakale buzondekad.

3 Amazwi omlomo wakhe ayibubie lenkohlisof; uyekele inhlakanipho ukwenza okuhleg.

4 Ucebah okubi embhedeni wakhei, azimise endleleni engalungangaj, kakwali okubik.

5 Nkosi, umusa wakho usemazulwini, uthembeko lwakho luze lufike emayezinil.

6 Ukulunga kwakho kunjengezintaba zikaNkulunkulu, izahlulelo zakho ziyinziki enkulum; uyalondoloza umuntu lenyamazana, Nkosin.

7 Luligugu kangakanani uthandolomusa wakho, Nkulunkulu! Ngakho abantwana babantu baphephela emthunzini wempiko zakhoo.

8 Bazasutha kakhulu ngamanonop endlu yakhoq, ubanathise okomfular wentokozo yakhos.

9 Ngoba ukuwe umthombo wempilot; ekukhanyeni kwakho sizabona ukukhanyau.

10 Luqhubele phambili uthandolomusa wakho kulabo abakwaziyov, lokulunga kwakho kubo abaqotho enhliziyweniw.

11 Unyawo lwabazigqajayo lungezi kimi, lesandla sababi singangixotshi.

12 Nampo abenzix bobubi sebewiley, bawiselwe phansi, kabalakuvukaz.

Okuzakwehlela ababi labalungileyo

EsikaDavida

37Ungazikhathazi ngababia, ungabi lomhawu ngabenzi bobubib.

2 Ngoba bazaqunywa masinyanec njengotshani, babune njengohlazad.

3 Themba eNkosinie, wenze okuhle, uhlale elizweni, uzondle ngothembekof.

4 Zithokozise eNkosinig, njalo izakunika iziloyiso zenhliziyo yakhoh.

5 Nikela indlela yakho eNkosinii, uthembe kuyo; yona izakwenzaj.

6 Izaveza ukulunga kwakho njengokukhanyak, lelungelo lakho njengemini enkulul.

7 Thula eNkosini, uyilindelem; ungazikhathazin ngophumelelayo ngendlela yakheo, ngomuntu owenza amacebo amabi.

8 Yekela intukuthelo, utshiye ulakap; ungazikhathazi langokwenza okubiq.

9 Ngoba ababi bazaqunywar, kodwa labo abalindele iNkosi bona bazakudla ilifa lelizwes.

10 Kuseyisikhatshana nje, omubi angabe esaba khonat; loba uhlola indawo yakhe uyabe engasekhou.

11 Kodwa abamnenev bazakudla ilifa lelizwew, bazithokozise ngobunengi bokuthulax.

12 Omubi uyaceba emelene lolungileyo, amgedlele amazinyo akhey.

13 INkosi izamhlekaz, ngoba iyabona ukuthi usuku lwakhe luyezaa.

14 Ababi sebehwatshe inkemba, bagobise idandili labob, ukumlahla phansi umyanga loswelayo, ukubulala abaqotho ngendlelac.

15 Inkemba yabo izangena kweyabo inhliziyo, kwephulwe amadandili abod.

16 Okuncinyane alakho olungileyoe kungcono kulenotho yababi abanengif.

17 Ngoba ingalo zababi zizakwephulwag, kodwa iNkosi iyabasekela abalungileyoh.

18 INkosi iyazazi izinsuku zabaqothoi, lelifa labo lizakuba sephakadenij.

19 Kabayikuyangeka ngesikhathi esibi, langensuku zendlala bazasuthak.

20 Kodwa ababi bazabhubha; lezitha zeNkosi zizanyamalala njengamafutha amawundlu, zinyamalale entuthwinil.

21 Omubi uyeboleka, angabuyiselim, kodwa olungileyo uyahawukelan, apheo.

22 Ngoba ababusiswe yiyop bazakudla ilifa lelizweq, kodwa abaqalekiswe yiyo bazaqunywar.

23 Izinyathelo zomuntu olungileyo ziqondiswa yiNkosi, iyathokoza endleleni yakhes.

24 Loba esiwat, kayikulahlwa phansiu, ngoba iNkosi isekela isandla sakhev.

25 Ngangimutsha, sengimdala, kanti kangibonanga olungileyo etshiyiwe, lenzalo yakhew idinga ukudlax.

26 Usuku lonke ulomusa, uyeboleka, lenzalo yakhe iyisibusisoy.

27 Suka ebubini, wenze okuhlez; uhlale kuze kube ninininia.

28 Ngoba iNkosi ithanda isahlulelob, kayiyikubatshiya abangcwele bayoc. Bazalondolozwa kuze kube nininini; kodwa inzalo yababi izaqunywad.

29 Abalungileyo bazakudla ilifa lelizwee, bahlale kulo kuze kube nininini.f

30 Umlomo wolungileyo ukhuluma inhlakaniphog, lolimi lwakhe lukhuluma isahluleloh.

31 Umlayo kaNkulunkulu wakhe usenhliziyweni yakhei; izinyathelo zakhe kazitshelelij.

32 Omubi uyamqaphela olungileyo, udinga ukumbulalak.

33 INkosi kayiyikumyekela esandleni sakhe, kayiyikumlahla lapho esahlulelwal.

34 Lindela eNkosini, ugcine indlela yayom, izakuphakamisa ukuthi udle ilifa lelizwen; uzabona lapho ababi bequnywao.

35 Ngambona omubip elamandla amakhuluq, eziqhelisa njengesihlahla semvelo esiluhlazar.

36 Kube kanti wedlulas, khangela-ke, wayengasekhot; yebo ngamdinga, kodwa katholakalanga.

37 Nanzelela opheleleyo, umbone oqotho, ngoba ukuphela kwalowomuntu kuyikuthulau.

38 Kodwa abaphambukayo bazabhujiswa kanyekanye; ukuphela kwababi kuzaqunywav.

39 Kodwa usindiso lwabalungileyo luvela eNkosiniw, inqaba yabo esikhathini sokuhluphekax.

40 Njalo iNkosi izabasiza ibakhulule; izabakhulula kwababiy, ibasindise, ngoba baphephela kuyoz.

Umkhuleko wohluphekayo

Isihlabelelo sikaDavida, ukukhumbuza

38Nkosi, ungangikhuzi entukuthelweni yakho, ungangijezisi ekuvutheni kolaka lwakhoa.

2 Ngoba imitshoko yakho ihlabe yatshona kimib, lesandla sakho sehle nzima phezu kwamic.

3 Kakukho ukuphila enyameni yami ngenxa yentukuthelo yakhod; kakukho ukuthula emathanjeni ami ngenxa yesono samie.

4 Ngoba iziphambeko zami zedlule phezu kwekhanda lamif, njengomthwalo onzima zinzima kakhulu kimig.

5 Izilonda zami zilevumba zilobomvu ngenxa yobuthutha bamih.

6 Ngigungubele, ngagotshiselwa phansi kakhului, usuku lonke ngihambaj ngikwezimnyamak.

7 Ngoba ukhalo lwami lugcwele okutshileyo, njalo kakukho ukuphila enyameni yamil.

8 Ngibuthakathaka ngichobozekile kakhulukazim, ngiyabhonga ngenxa yokububula kwenhliziyo yamin.

9 Nkosi, sonke isiloyiso sami siphambi kwakho, lokububula kwami kakufihlakalanga kuweo.

10 Inhliziyo yami iyatshaya, amandla ami angitshiyile; lokukhanya kwamehlo ami lakho kakukho kimip.

11 Abangithandayo labangane bamiq bema ummango lenhlupheko yamir, labakwethus bema khatshana lamit.

12 Labo abadinga impilo yami bayangithiyau, labo abadinga ukoniwa kwami bakhulumav izincithakalow, bezindla inkohliso usuku lonkex.

13 Kodwa mina nginjengesacuthe, kangizway, lanjengesimungulu, esingavuli umlomo wasoz.

14 Yebo, nginjengomuntu ongezwayoa, okungekho ukuphikisa emlonyeni wakheb.

15 Ngoba kuwe, Nkosi, ngiyathemba; wena uzaphendula, Nkosi Nkulunkulu wami.

16 Ngoba ngathi: Hlezi bathokoze ngamic, lapho unyawo lwami lutshelelad, bazikhukhumeze bemelene lamie.

17 Ngoba sengiseduze lokuwa, lobuhlungu bami buphambi kwami njalonjalof.

18 Ngoba ngizakwazisa ububi bamig, ngizakhathazeka ngesono samih.

19 Kodwa izitha zami ziphilile zilamandlai, labangizonda ngeze sebandilej.

20 Abaphindisela okubi esikhundleni sokuhlek bayizitha zamil, ngoba nginxwanela okulungileyom.

21 Ungangitshiyi, Nkosi; Nkulunkulu wami, ungabi khatshana lamin.

22 Phangisa ungisize, Nkosi, nsindiso yamio.

Impilo yomuntu iyedlula

Kumqondisi wokuhlabelela. KuJeduthuni. Isihlabelelo sikaDavida

39Ngathi: Ngizaqaphelisa izindlela zamia, ukuze ngingoni ngolimi lwamib; ngizagcina umlomo wami ngetomu, omubi esesekhona phambi kwamic.

2 Ngaba yisimungulu ngokuthulad; ngathula kokuhlee; lokuhlupheka kwami kwavuswa.

3 Inhliziyo yami yatshisa phakathi kwamif, ngisacabanga umlilo wavutha; ngakhuluma ngolimi lwamig,

4 ngathi: Nkosi, ngazisa isiphetho sami lesilinganiso sensuku zami ukuthi siyinih, ukuze ngazi ukuthi ngiyedlula kangakananii.

5 Khangela, wenze insuku zami zaba yibubanzi besandlaj, lobudala bamik bunjengento engesilutho phambi kwakhol; isibili ngulowo lalowomuntu ekumeni kwakhe uyize nje. Sela*m.

6 Isibili, umuntu uhambahamba esesithunzini; isibilin, bayakhathazeka ngezeo; uyabuthelela, kodwa kazi ukuthi ngubani ozakubuthap.

7 Pho-ke, ngilindeleni, Nkosi? Ithemba lami likuweq.

8 Ngikhulula kuzo zonke iziphambeko zami. Ungangenzi ihlazo lesithuthar.

9 Ngaba yisimungulu, kangivulanga umlomo wamis, ngoba wakwenza wenat.

10 Susa uswazi lwakho kimi, ngoba ngiyaqedwa yisidutshulo sesandla sakhou.

11 Lapho ulaya umuntu ngokukhuza ngenxa yesiphambekov, wenza ubuhle bakhe buncibilikew njengenundux; isibili ngulowo lalowomuntu uyize. Sela*y.

12 Zwana umkhuleko wami, Nkosi, ubeke indlebe ekukhaleni kwamiz; ungathuleli izinyembezi zamia, ngoba ngingowemzini kuweb, ohlala njengowezizwec, njengabo bonke obabad.

13 Ungangihwaqelie ukuze ngihlumelelef, ngingakasuki, ngingabe ngisaba khonag.

Ukubonga lomkhuleko wokucela ukukhululwa

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida

40Ngalindela lokuyilindela iNkosia; yangithobela, yezwa ukukhala kwamib.

2 Yangenyula emgodini ohlokomayo, exhaphozinic lodakad, yabeka inyawo zami phezu kwedwalae, yaqinisa izinyathelo zamif.

3 Yafaka ingoma entsha emlonyeni wami, indumiso kuNkulunkulu wethug. Abanengi bazabonah besabei, bathembe eNkosinij.

4 Ubusisiwe umuntu oyenzayo iNkosi ibe lithemba lakhek, ongaphendukeli kwabazigqajayol, lalabo abaphendukela emangenim.

5 Minengi wena oyenzileyo, Nkosi, Nkulunkulu wami, imisebenzi yakho emangalisayon lemicabango yakho kithi; ingelandiswe ngokulandelana kuweo. Ngingayilandisa ngiyitsho, minengi kulokuthi ibalwep.

6 Umhlatshelo lomnikelo kawukufisi; izindlebe zami uzivulile; umnikelo wokutshiswa lomnikelo wesono kawuwubiziq.

7 Ngasengisithi: Khangela, ngiyeza; emqulwini wogwalor kulotshiwe ngamis.

8 Ngiyathokoza ukwenza intando yakho, Nkulunkulu wamit, lomlayo wakho uphakathi kwemibilini yamiu.

9 Ngitshumayele ukulunga ebandleni elikhuluv; khangela, kangibambangaw indebe zamix, Nkosi, wena uyakwaziy.

10 Ukulunga kwakho kangikufihlanga phakathi kwenhliziyo yami; ngikhulumile ngobuqotho bakho langosindiso lwakho; kangifihlanga uthandolomusa wakho leqiniso lakho ebandleni elikhuluz.

11 Wena Nkosi, ungangigodleli isihawu sakhoa; uthandolomusa wakho leqiniso lakho kakungilondoloze njalonjalob.

12 Ngoba ububi obungebalwe bungihanqilec, iziphambeko zami zingibambile, ukuze ngingabi lakho ukubonad; zinengi okwedlula inwele zekhanda lamie; ngakho inhliziyo yami ingitshiyilef.

13 Thokoza, Nkosi, ukungikhululag. Nkosi, phangisa ukungisizah.

14 Kabayangeke babe lenhloni ndawonye abadinga umphefumulo wami ukuwuchitha; kababuyiselwe emuva bayangiswe abangifisela okubii.

15 Kabachitheke kube ngumvuzo wehlazo laboj abathi kimi: Aha, ahak!

16 Kabathabe bajabule kuwe bonke abakudingayo; abathanda usindiso lwakho kabatsho njalonjalol bathi: Kayikhuliswe iNkosim!

17 Kodwa ngingumyanga ngiyaswelan; iNkosi iyangikhumbulao; ungumsizi wami lomkhululi wami; Nkulunkulu wami, ungalibali.

Umkhuleko wokucela ukusiliswa ekuguleni

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida

41Ubusisiwe onanzelela obuthakathakaa. INkosi izamkhulula ngosuku lobubib.

2 INkosi izamlondoloza, imgcine ephila; uzabusiswa emhlabeni; kawuyikumnikela entandweni yezitha zakhe.

3 INkosi izamsekela embhedeni wokugula kwakhe; wena uzaguqula lonke icansi lakhe emkhuhlaneni wakhec.

4 Mina ngathi: Nkosi, woba lomusa kimid, silisa umphefumulo wami, ngoba ngonile kuwee.

5 Izitha zami zikhuluma okubi ngami zisithi: Uzakufa nini, lebizo lakhe lichitheke?

6 Lalapho efika ukungibona, ukhuluma inkohliso; inhliziyo yakhe izibuthela okubi, esephumile phandle akhulumef.

7 Bonke abangizondayo banyenyezelana bemelene lami, bangisongele ukungona.

8 Into embi inamathele kuye; njalo njengoba elele phansi kasayikuvukag.

9 Yebo, indoda yobungane bami engiyithembayoh, ebikade isidla isinkwa sami, ingiphakamisele isithende imelene lamii.

10 Kodwa, wena Nkosi, woba lomusa kimi, ungilulamise ukuze ngibaphindiselej.

11 Ngalokhu ngiyazi ukuthi uyangithanda, ngoba isitha sami kasithabanga phezu kwami.

12 Kodwa mina, ungisekele ebuqothweni bami, wangimisa phambi kwakho kuze kube ninininik.

13 Kayibongwe iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, kusukela phakade kuze kube phakadel. Ameni, loAmenim.

Umkhuleko womuntu okhatshana lendlu kaNkulunkulu

Kumqondisi wokuhlabelela. Masikili, eyamadodana kaKora

42Njengalokhu indluzele inxwanele izifula zamanzi, ngokunjalo umphefumulo wami unxwanela wena, Nkulunkulua.

2 Umphefumulo wami womela uNkulunkulub, uNkulunkulu ophilayoc. Ngizafika nini ngibonakale phambi kobuso bukaNkulunkulud?

3 Inyembezi zami beziyikudla kwami emini lebusukue, lapho besithi kimi usuku lonke: Ungaphi uNkulunkulu wakhof?

4 Ngikhumbula lezizinto ngathulula umphefumulo wami phakathi kwamig, ngoba ngadlula lexuku, ngaya labo endlini kaNkulunkulu ngelizwi lentokozo lendumiso, ixuku eligubha umkhosih.

5 Udanelani mphefumulo wamii? Ukhathazekelanij phakathi kwamik? Themba kuNkulunkulul, ngoba ngisezamdumisa, ngosizo lobuso bakhem.

6 Nkulunkulu wami, umphefumulo wami udanile phakathi kwami; ngakho ngizakukhumbula ngiselizweni leJodanin lelamaHermoni, ngisentabeni iMizario.

7 Inziki ibiza inzikip ekuhlokomeni kwezimpophoma zakhoq; wonker amagagasi akho lamaza akho adlule phezu kwamis.

8 Emini iNkosi izalaya uthandolomusa wayot, lebusuku ingoma yayo izakuba lami; umkhuleko wami kuNkulunkulu wempilo yamiu.

9 Ngizakuthi kuNkulunkulu, idwala lami: Ungikhohlweleniv? Ngihambelani ngikwezimnyama ngenxa yocindezelo lwesithaw?

10 Njengokuchoboza emathanjeni ami, izitha zami ziyangiklolodela, lapho zisithi kimi usuku lonke: Ungaphi uNkulunkulu wakhox?

11 Udaneleni mphefumulo wami? Njalo ukhathazekelani phakathi kwami? Themba kuNkulunkulu, ngoba ngisezamdumisa, usindiso lobuso bami, loNkulunkulu wamiy.

43Ngahlulela, Nkulunkulua, umele udaba lwami esizweni esingesabi uNkulunkulub; ungikhulule emuntwini wenkohliso longalunganga.

2 Ngoba wena unguNkulunkulu wesiphephelo samic; ungilahlelenid? Ngihambelani ngikwezimnyama ngenxa yocindezelo lwesithae?

3 Thumela ukukhanya kwakho leqiniso lakho, kungikhokhele, kungise entabeni yakho engcwelef lemathabhanekeleni akhog.

4 Khona ngizakuya elathini likaNkulunkulu, kuNkulunkulu injabulo yentokozo yami; yebo ngizakudumisa ngechacho, Nkulunkulu, Nkulunkulu wami.

5 Udanelani mphefumulo wami? Njalo ukhathazekelani phakathi kwami? Themba kuNkulunkulu, ngoba ngisezamdumisa, ukusiliswa kobuso bami, loNkulunkulu wamih.

Ukukhululwa kwasendulo lokuhlupheka kwalesisikhathi

Kumqondisi wokuhlabelela, esamadodana kaKora, Masikili

44Nkulunkulu, sizwile ngendlebe zethu, obaba basitshelilea, umsebenzi owawenza ensukwini zabo, ensukwini zendulob.

2 Wena ngesandla sakho wazixotsha izizwe elifenic, wabahlanyela bonad; wazihlupha izizwe, kodwa wabasabalalisa bonae.

3 Ngoba kabadlanga ilifa lelizwe ngenkemba yabo, lengalo yabo kayibasindisangaf, kodwa isandla sakho sokunene, lengalo yakho, lokukhanya kobuso bakhog, ngoba wawubathandah.

4 Wena uyiNkosi yami, Nkulunkului; laya ukukhululwa kukaJakobej.

5 Ngawe sizadudula izitha zethuk; ngebizo lakho sizabanyathelela phansi abasivukelayol.

6 Ngoba kangithembelim kulo idandili lamin, lenkemba yami kayiyikungisindisa.

7 Kodwa usisindisile ezitheni zethu, wayangisa abasizondayoo.

8 KuNkulunkulu siyazincoma usuku lonke; lebizo lakho sizalidumisa kuze kube nininini. Sela*p.

9 Kodwa ulahlile wasiyangisaq, njalo kawuphumi lamabutho ethur.

10 Usenze ukuthi sibuyele emuva sisuka esitheni; labasizondayo baziphangelas.

11 Usinikele njengezimvu zokudliwat, wasichithachitha phakathi kwezizweu.

12 Uthengisile abantu bakho ngokungelanothov, awuzuzanga lutho ngentengo yabow.

13 Usenzex saba lihlazo kwabakhelene lathiyz, inhlekisaa lendumazo kwabasiphahlileyobc.

14 Usenze saba yisiga phakathi kwezizwed, ukunikinwa kwekhanda phakathi kwabantue.

15 Usuku lonke ukudunyazwa kwami kuphambi kwami, lehlazo lobuso bami lingigubuzelef,

16 ngenxa yelizwi lomgconi lomhlambazig, ngenxa yesitha lomphindiselih.

17 Konke lokhu kusehlele, kube kanti kasikukhohlwangai, kasenzanga ngenkohliso esivumelwaneni sakhoj.

18 Inhliziyo yethu kayibuyelanga emuvak, lezinyathelo zethu kaziphambukanga emkhondweni wakhol,

19 lanxa usichobozilem endaweni yamaganyanan, usembese ngethunzi lokufao.

20 Uba besilikhohliwe ibizo likaNkulunkulu wethu, loba selulela izandla zethup kunkulunkulu wezizweniq,

21 uNkulunkulu ubengayikukuhlola lokhu yini? Ngoba uyayazi imfihlo yenhliziyor.

22 Yebo, ngenxa yakho siyabulawa usuku lonke, kuthiwa sinjengezimvu zokuhlatshwas.

23 Phaphama, ulaleleni, Nkosit? Vuka, ungalahli kokuphelau.

24 Ufihlelani ubuso bakho, ukhohlwe ukuhlupheka kwethu locindezelo lwethuv?

25 Ngoba umphefumulo wethu ukhothamele othulini, isisu sethu sinamathela emhlabathiniw.

26 Sukumela usizo lwethu, usihlenge ngenxa yomusa wakho.

Ihubo elihayelwa inkosi lomakoti wayo

Kumqondisi wokuhlabelela, ngeShoshanimi, esamadodana kaKora, Masikili, ingoma yezintando

45Inhliziyo yami iphuphuma ngendaba enhle; ngikhuluma ngezinto engizenzele inkosi; ulimi lwami lulusibaa lombhali ophangisayob.

2 Umuhle kulabantwana babantu; umusa uthululwe endebeni zakho; ngenxa yalokho uNkulunkulu ukubusisile kuze kube phakadec.

3 Bhinca inkemba yakhod emlenzenie, qhawef, udumo lwakho lobukhosi bakhog.

4 Lebukhosini bakho gada uphumulele, ngenxa yeqiniso lobumnene bokulungah; lesandla sakho sokunene sikufundise izinto ezesabekayoi.

5 Imitshoko yakho ibukhali enhliziyweni yezitha zenkosi; izizwe zizakuwa ngaphansi kwakhoj.

6 Isihlalo sakho sobukhosi, Nkulunkulu, ngesaphakade laphakade; intonga yakho yobukhosi iyintonga yobuqothok.

7 Uthanda ukulunga, njalo uzonda ububil; ngenxa yalokho uNkulunkulu, uNkulunkulu wakhom, ukugcobilen ngamafutha entokozo ngaphezu kwabanakwenuo.

8 Izembatho zakho zonke ziqholiwe ngemure*p lenhlaba lekhasiya*q; ezigodlweni zempondo zendlovu abakwenze wathokoza ngazo.

9 Amadodakazi amakhosi aphakathi kwabesifazana bakho abadumileyor; indlovukazis imi esandleni sokunene sakhot yembethe igolideu leOfiriv.

10 Zwana, ndodakazi, unakane, ubeke indlebe yakho; ukhohlwe abantu bakini lendlu kayihlow;

11 khona inkosi izalangatha ubuhle bakho; ngoba iyinkosi yakhox, njalo khothama kuyoy.

12 Lendodakazi yeTire ilesiphoz, labanothileyo ebantwini, bazancenga ubuso bakhoa.

13 Indodakazi yenkosi iyakhazimula yonkeb ngaphakathi, isembatho sayo singesegolide elelukiweyoc.

14 Izalethwa enkosinid yembethe isembatho esifekethisiweyoe; izintombi eziyilandelayo, abangane bayo, zizalethwa kuwe.

15 Zizalethwa ngokuthaba lenjabulo, zizangena esigodlweni senkosi.

16 Esikhundleni saboyihlo kuzakuba ngamadodana akho, uzawabeka abe yiziphathamandla emhlabeni wonkef.

17 Ibizo lakho ngizalenza likhunjulwe ezizukulwaneni zonkeg; ngenxa yalokho izizwe zizakudumisa kuze kube nini lanini.

UNkulunkulu uyisiphephelo sethu

Kumqondisi wokuhlabelela, esamadodana kaKora, ingoma ngeAlamothi

46UNkulunkulu uyisiphephelo sethu lamandla ethua, uyatholwa elusizo kakhulub ekuhluphekenic.

2 Ngenxa yalokhu kasiyikwesaba ekuguqukeni komhlaba, lanxa izintaba zidilikela phakathi kwenlwandle.

3 Amanzi alo kawahlokome, akhaphazele, izintaba zizamazame ngokukhukhumala kwalo. Sela*d.

4 Kulomfulae, izifula zawo zithokozisa umuzi kaNkulunkuluf, indawo engcwele yamathabhanekele oPhezukonke.

5 UNkulunkulu uphakathi kwawog, kawuyikunyikinywah; uNkulunkulu uzawusiza ngovivi lokusa.

6 Izizwe ziyaxokozela, imibuso izamazamei; wakhupha ilizwi lakhej, umhlaba wancibilikak.

7 INkosi yamabandla ilathi, uNkulunkulu kaJakobe uyinqaba yethu. Sela*l.

8 Wozani libone imisebenzi yeNkosi, incithakalo eyenzileyo emhlabenim.

9 Yenza izimpi ziphele kuze kube semkhawulweni womhlaban; yephula idandili, iqumaqume umkhontoo, itshise izinqola emlilwenip.

10 Thulani, lazi ukuthi mina nginguNkulunkuluq, ngizaphakanyiswa phakathi kwezizwe, ngiphakanyiswe emhlabenir.

11 INkosi yamabandla ilathi, uNkulunkulu kaJakobe uyinqaba yethu. Sela*s.

UNkulunkulu uyiNkosi yomhlaba

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo samadodana kaKora

47Tshayani isandla, zizwe zonkea, hlokomani kuNkulunkulu ngelizwi lentokozob.

2 Ngoba iNkosi, oPhezukonke, iyesabeka, yiNkosi enkulu phezu komhlaba wonkec.

3 Izakwehlisela abantu ngaphansi kwethu, lezizwe ngaphansi kwenyawo zethud.

4 Izasikhethela ilifa lethue, udumo lukaJakobe emthandayo. Sela*f.

5 UNkulunkulu wenyukile ngokuhlokoma, iNkosi ngokukhala kophondog.

6 Hlabelani indumiso kuNkulunkulu, hlabelelani indumiso. Hlabelani indumiso eNkosini yethu, hlabelelani indumiso.

7 Ngoba uNkulunkulu uyiNkosi yomhlaba wonkeh; hlabelelani indumiso ngokuqedisisai.

8 UNkulunkulu uyabusa phezu kwezizwe; uNkulunkulu uhlezi esihlalweni sobukhosi sobungcwele bakhej.

9 Iziphathamandla zabantu zibuthene ndawonye, abantu bakaNkulunkulu kaAbrahamak. Ngoba izihlangu zomhlaba zingezikaNkulunkulu; uphakeme kakhulul.

IZiyoni ingumuzi kaNkulunkulu

Ingoma, isihlabelelo samadodana kaKora

48Yinkulu iNkosi, ingeyokudunyiswa kakhulua emzini kaNkulunkulu wethub, intaba yobungcwele bayoc.

2 Yinhle ngokuphakamad, yintokozo emhlabeni wonke intaba yeZiyonie, enhlangothini zenyakathof, umuzi weNkosi enkulug.

3 Ezigodlweni zawo uNkulunkulu uyaziwa ukuthi uyinqabah.

4 Ngoba, khangela, amakhosi abuthana, adlula kanyekanyei.

5 Wona awubona, ngokunjalo amangalaj, atshaywa luvalo, aphaphathekak.

6 Ukuthuthumela kwawabamba laphol, umhelom njengowesifazana obelethayon.

7 Ngomoya wempumalangao uphahlaza imikhumbip yeTarshishiq.

8 Njengesikuzwileyo ngokunjalo sikubonile emzini weNkosi yamabandla, emzini kaNkulunkulu wethur; uNkulunkulu uzawumisa kuze kube nininini. Sela*s.

9 Sizindle ngothandolomusa wakho, Nkulunkulu, phakathi kwethempeli lakhot.

10 Njengalo ibizo lakho, Nkulunkuluu, injalo indumiso yakho kuze kube semikhawulweni yomhlabav; isandla sakho sokunene sigcwele ukulunga.

11 Kayithokoze intaba yeZiyoniw, amadodakazi akoJuda athabe, ngenxa yezahlulelo zakhox.

12 Ibhodeni iZiyoni, liyizingeleze, libale imiphotshongo yayo,

13 liqaphelise umthangala wayoy, lidabule lihlole izigodlo zayoz, ukuze lilandisele isizukulwana esilandelayoa.

14 Ngoba lo uNkulunkulu unguNkulunkulu wethu kuze kube nini lanini; yena uzasikhokhela kuze kube sekufenib.

Ubuthutha balabo abathemba inotho

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo samadodana kaKora

49Zwanini lokhu lonke bantua. Bekani indlebe lonke bakhileyo bomhlabab,

2 bonke abantukazana labaphakemeyo, abanothileyo labayanga, ndawonyec.

3 Umlomo wami uzakhuluma izinhlakanipho, lokuzindla kwenhliziyo yami kuzakuba yikuqedisisad.

4 Ngizabeka indlebe yami kuso isagae, ngizavula ilibho lami ngechachof.

5 Ngizakwesabelani ensukwini zobubig, nxa ububi babagwenxi bami buzangihanqah.

6 Abathemba ingcebo yabo, abazincoma ngobunengi benotho yaboi,

7 umuntu kasoze ahlenge lokuhlenga umfowaboj, kasoze amnike uNkulunkuluk inhlawulo yakhel,

8 (ngoba uhlengo lomphefumulo wabo luligugu, futhi luyaphela laphakadem)

9 ukuze ahlale ephila phakade, angaboni ukubolan.

10 Ngoba ubona ukuthi abahlakaniphileyo bayafao, lokuthi isithuthap kanye lesiphukuphuku bayabhubhaq, batshiyele inotho yabo abanyer.

11 Umcabango wabo wangaphakathi uyikuthi izindlu zabo zizakuba ngezaphakade, izindawo zabo zokuhlala zibe ngezezizukulwanas, babize amazwe ngamabizo abot.

12 Kodwa umuntu elodumo kayikumau, uyafanana lenyamazana ezibhubhayov.

13 Le indlela yabo iyibuthutha babo; kube kanti ababalandelayo bathokoza ngomlomo wabo. Sela*w.

14 Njengezimvu bamiselwe ingcwaba, ukufa kuzabelusa; labaqotho bazababusa ekusenix, isimo sabo ngesokuqedwa lingcwaba ukuze bangabi lendawo yokuhlalay.

15 Kodwa uNkulunkulu uzahlenga umphefumulo wami emandleni engcwabaz, ngoba uzangemukela. Sela*a.

16 Ungesabi nxa umuntu enotha, nxa udumo lwendlu yakhe lusanda;

17 ngoba ekufeni kwakhe kayikuthatha lutho, udumo lwakhe kaluyikwehla lumlandeleb.

18 Lanxa empilweni yakhe wabusisa umphefumulo wakhe, njalo bakudumisa nxa uzenzela okuhlec,

19 uzakuya esizukulwaneni saboyised, kabayikubona ukukhanya kuze kube phakadee.

20 Umuntu olodumo, engaqedisisi, unjengezinyamazana ezibhubhayof.

Ukudumisa okuqotho

Isihlabelelo sikaAsafi

50USomandla, uNkulunkulu, iNkosi, ukhulumilea, ubiza umhlaba kusukela ekuphumeni kwelanga kuze kube sekutshoneni kwalob.

2 EseZiyoni, ukuphelela kobuhlec, uNkulunkulu ukhanyiled.

3 UNkulunkulu wethu uzakuza, kayikuthula; umlilo phambi kwakhe uzaqothula, enhlangothini zonke zakhe kuzakuba lesiphepho esikhulue.

4 Uzabiza amazulu ephezulu, lomhlaba, ukwahlulela abantu bakhef.

5 Buthelani kimi abangcwele bamig, abenza isivumelwano lami ngomhlatsheloh.

6 Lamazulu azatshumayela ukulunga kwakhei, ngoba uNkulunkulu ngokwakhe ungumahluleli. Sela*j.

7 Zwanini bantu bami, ngizakhulumak; Israyeli, ngizafakaza ngimelene lawel. NginguNkulunkulu, uNkulunkulu wakhom.

8 Kangikusoli ngenxa yemihlatshelo yakhon; leminikelo yakho yokutshiswa ihlala iphambi kwamio.

9 Kangiyikuthatha ijongosi elivela emzini wakhop, lezimpongo ezivela ezibayeni zakhoq.

10 Ngoba ngeyami yonke inyamazana yehlathi, izinkomo ezisentabeni eziyizinkulungwane.

11 Ngiyazazi izinyoni zonke zezintaba, lezilo zommango zikimir.

12 Uba bengilambile, bengingayikukutshela, ngoba umhlaba ngowami lokugcwala kwawos.

13 Ngizayidla yini inyama yezinkunzit, kumbe nginathe igazi lezimpongo?

14 Nikela kuNkulunkuluu umhlatshelo wokubongav, ukhokhe izithembiso zakho koPhezukonkew.

15 Ungibize osukwini lokuhluphekax, ngizakukhululay, ubusungidumisaz.

16 Kodwa komubi uNkulunkulu uthi: Ulani lokuthi utshumayele izimiso zami, kumbe uthathe isivumelwano sami emlonyeni wakhoa?

17 Ngoba wena uzonda ukuqondiswab, ulahla amazwi ami emva kwakhoc.

18 Uba ubona isela, uthokozelana lalo, lesabelo sakho sisezifebenid.

19 Umlomo wakho uyawunikela ebubini, lolimi lwakho luqambe inkohlisoe.

20 Uhlala ukhulume umelene lomfowenu, uhlebe indodana kanyokof.

21 Lezizinto uzenzile, ngathulag; wacabanga ukuthi nginjengawe kanyeh. Ngizakukhuzai, ngikuhlele phambi kwamehlo akhoj.

22 Kuqapheleni-ke lokhu, lina elikhohlwa uNkulunkuluk, hlezi ngilidabule, kungabi khona okukhululayol.

23 Onikela umnikelo wokubongam uyangidumisan; lolungisa indlela yakhe ngizambonisa usindiso lukaNkulunkulu.

Umkhuleko wokucela ukuhlanjululwa esonweni

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida. Lapho uNathani umprofethi wafika kuye esengene kuBathisheba

51Ngihawukela, Nkulunkulua, ngokothandolomusa wakhob; ngobunengi besihawu sakho yesula iziphambeko zamic.

2 Ungigezisise ebubini bami, ungihlambulule esonweni samid.

3 Ngoba mina ngiyazivuma iziphambeko zamie, lesono sami sihlezi siphambi kwamif.

4 Ngonile kuwe, kuwe wedwag, ngenze okubi emehlweni akhoh, ukuze kuthiwe ulungile ekukhulumeni kwakho, uhlanzeke ekwahluleleni kwakhoi.

5 Khangela, ngazalelwa ebubini, lomama wangomulela esonwenij.

6 Khangela, uthanda iqiniso endaweni ezingaphakathi; lekusithekeni ungenza ngazi inhlakaniphok.

7 Ngihlanze ngehisope*, ngizahlambulukal; ngigezisam, ngizakuba mhlophe kuleliqhwa elikhithikileyon.

8 Ngizwise intokozo lenjabulo, ukuze athabe amathamboo owachobozileyop.

9 Fihla ubuso bakho ezonweni zamiq, wesule zonke iziphambeko zamir.

10 Nkulunkulu, dala kimi inhliziyo ehlambulukileyos, njalo uvuselelet umoya oqinileyo phakathi kwamiu.

11 Ungangilahliv ebusweni bakhow, njalo ungasusi umoya wakho ongcwele kimix.

12 Buyisela kimi intokozo yosindiso lwakho, ungisekele ngomoya ovumayoy.

13 Khona ngizafundisa abaphambukayo indlela zakho, lezoni zizaphendukela kuwez.

14 Ngikhulula ecaleni legazi, Nkulunkulua, Nkulunkulu wosindiso lwamib, ulimi lwami luzahlabelela kakhulu ngokulunga kwakhoc.

15 Nkosi, vula indebe zami, lomlomo wami uzamemezela indumiso yakho.

16 Ngoba kawuthandi umhlatshelo, ngoba bengizawunika; kawuthokozi ngomnikelo wokutshiswad.

17 Imihlatshelo kaNkulunkulu ingumoya odabukileyoe; inhliziyo edabukileyof leyephukileyog, Nkulunkulu, kawuyikuyidelela.

18 Yenzele iZiyoni okuhle ngokuthanda kwakhoh; uyakhe imiduli yeJerusalemai.

19 Khona uzajabulelaj iminikelo yokulungak, umnikelo wokutshiswa, lomnikelo wonke; khona bezanikela amajongosi phezu kwelathi lakhol.

Ubuze bokuzincoma ngokwenza okubi

Kumqondisi wokuhlabelela. Masikili. EsikaDavida. Lapho uDowegi umEdoma esiza etshela uSawuli wathi kuye: UDavida ufikile endlini kaAhimeleki

52Uzincomelani ngokubi, qhawe? Umusa kaNkulunkulu ukulo lonke usukua.

2 Ulimi lwakhob luceba konke ukugangac, njengensingo ebukhalid, lwenza inkohlisoe.

3 Uthanda okubi kulokuhle; amanga kulokukhuluma iqiniso. Sela*.

4 Uthanda wonke amazwi okuginya, limi lwenkohliso.

5 UNkulunkulu laye uzakubhidliza phakade, akususe, akuhluthune ethentenif, akusiphune elizweni labaphilayo. Sela*g.

6 Abalungileyo bazakubonah besabei, bazamhlekaj, besithi:

7 Khangelani, umuntu ongamenzanga uNkulunkulu abe yinqaba yakhe, kodwa wathembela ebunengini benotho yakhek, eqinile ekugangeni kwakhel.

8 Kodwa nginjengesihlahla somhlwathi esiluhlaza endlini kaNkulunkulu. Ngiyathemba emuseni kaNkulunkulu phakade laphakadem.

9 Ngizakudumisa kuze kube phakade ngoba ukwenzile. Ngizalindela ibizo lakho, ngoba lihlen phambi kwabangcwele bakhoo.

Ubuthutha lobubi babantu

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeMahalathi. Masikili. EsikaDavida

53Isithutha sithi enhliziyweni yaso: KakulaNkulunkulua. Bonakele, benza ububi obunengekayo; kakho owenza okuhleb.

2 UNkulunkulu wakhangela phansi esemazulwini phezu kwabantwana babantu, ukubona ukuthi ukhona yini oqedisisayo, odinga uNkulunkuluc.

3 Bonke ngamunye wabod babuyele emuva, bonke bonakelee; kakho owenza okuhle, kakho loyedwa.

4 Kabazi yini bonke abenzi bobubi, abadla abantu bami njengoba besidla isinkwa? Kababizi uNkulunkuluf.

5 Lapho besaba lokwesaba, kungekho okwesabekayog. Ngoba uNkulunkuluh uchithachitheij amathambo akhe omisa inkamba emelane lawek; ubayangisile, ngoba uNkulunkulu ubadelile.

6 Kungathi insindiso zikaIsrayeli zingavela eZiyoni! Lapho uNkulunkulu ebuyisa ukuthunjwa kwabantu bakhe, uJakobe uzathaba, uIsrayeli athokoze.

Umkhuleko wokucela ukusizwa ezitheni

Kumqondisi wokuhlabelela. Ngamachacho. Masikili. EsikaDavida. Lapho amaZifi eza athi kuSawuli: UDavida kacatshanga yini kithi?

54Nkulunkulu, ngisindisa ngebizo lakho, ungahlulele ngamandla akho.

2 Nkulunkulu, zwana umkhuleko wami, ubeke indlebe emazwini omlomo wamia.

3 Ngoba abemzini bangivukele, abalolunya badinga umphefumulo wami, kababekanga uNkulunkulu phambi kwabo. Sela*b.

4 Khangela, uNkulunkulu ungumsizi wamic; iNkosi ilalabo abasekela umphefumulo wamid.

5 Izaphindisela ububi ezitheni zami. Baqumee ngeqiniso lakhof.

6 Ngizanikela umhlatshelo kuwe ngokukhululekag, ngizadumisa ibizo lakho, Nkosi, ngoba lihleh.

7 Ngoba ungikhulule ekuhluphekeni konke, lelihlo lami libonile isiloyiso sami ezitheni zamii.

Umkhuleko womuntu okhohliswayo

Kumqondisi wokuhlabelela. Ngamachacho. Masikili. EsikaDavida

55Beka indlebea, Nkulunkulu, emkhulekweni wamib, ungazifihli ekunxuseni kwamic.

2 Lalela kimid, ungiphendulee; ngiyazulazula ekukhalazeni kwamif, ngenza umsindog,

3 ngenxa yelizwi lesitha, ngenxa yembandezelo yomubi; ngoba bangethwesa ububi, langentukuthelo bayangizondah.

4 Inhliziyo yami iyafutha phakathi kwami, lezethuso zokufa ziwele phezu kwamii.

5 Uvaloj lokuthuthumela kungifikelek, lokwesaba okukhulu kungigubuzelel.

6 Ngasengisithi: Kungathi ngabe ngilempiko njengejuba! Bengizaphaphela khatshana, ngiphumule.

7 Khangela, bengingabalekela khatshana ngihlale enkangala. Sela*.

8 Bengizaphangisisa ukuphunyuka kwami, ngisuke emoyeni ovunguzayo, esiphephwenim.

9 Sanganisa, Nkosi, yehlukanisa ulimi lwabon. Ngoba ngibone udlakela lokuxabana emzinio.

10 Emini lebusuku bayawubhoda phezu kwemithangala yawo; njalo ububi lenkathazo kuphakathi kwawo.

11 Inkohlakalo iphakathi kwawop; imbandezelo lenkohliso kakusuki emgwaqweni wawoq.

12 Ngoba kakusisitha esingiyangisayo, uba kunjalo bengizakuthwala; kakusuye ongizondayo oziphakamisa phezu kwami; uba kunjalo bengizamcatshelar.

13 Kodwa nguwe, umuntu olingana lamis, umngane wami lowejwayelene lamit.

14 Esasicebisana ngokumnandi sonkeu, saya endlini kaNkulunkuluv silixukuw.

15 Ukufa kakubazume, kabehlelex esihogweni bephilay, ngoba ububi busemizini yabo, phakathi kwaboz.

16 Mina ngizabiza uNkulunkulu, iNkosi ingisindise-ke.

17 Kusihlwa lekusenia leminib ngizakhalazac ngikhale kakhulud, ibisilizwa ilizwi lami.

18 Ikhululile umphefumulo wami ngokuthula empini emelene lami, ngoba babebanengie kimif.

19 UNkulunkulu uzakuzwa, abahluphe, ngitsho yena obehlezi endulo. Sela*g. Ngoba bengelazinguquko, ngakho kabamesabi uNkulunkuluh.

20 Welule isandla sakhe kwabaxolelene laye, wasingcolisa isivumelwano sakhei.

21 Umlomo wakhej wawubutshelezi kulolaza, kanti inhliziyo yakhe yimpik; amazwi akhe abuthakathaka kulamafuthal, kanti azinkemba ezihwatshiweyomn.

22 Phosela umthwalo wakho phezu kweNkosio, yona izakusekelap; kayiyikuvuma lanini ukuthi olungileyo anyikinyweq.

23 Kodwa wena, Nkulunkulu, uzabehliselar emgodini wokubhujiswas; abantu begazi lenkohliso kabayikufinyelela lengxenyeni eyodwa kwezimbili yensuku zabot. Kodwa mina ngizathemba kuweu.

Ukuthemba uNkulunkulu

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeJonathi-elemi-rekokimi. IMikitami kaDavida. AmaFilisti esembambile eGathi

56Woba lomusa kimi, Nkulunkulua, ngoba umuntu ufuna ukungiginyab; usuku lonke esilwa uyangicindezela.

2 Izitha zami zifuna ukungiginya usuku lonkec, ngoba zinengi ezilwa zimelene lami ngokuziphakamisad.

3 Mhla ngisesaba, mina ngizathemba kuwee.

4 KuNkulunkulu ngizadumisa ilizwi lakhef, kuNkulunkulu ngiyathembagh, angiyikwesaba. Inyama ingenzani kimii?

5 Usuku lonke baphambanisa amazwi ami; yonke imicabango yabo imelene lami ngokubij.

6 Bayabuthanak, bagugubel, bona baqaphelise izinyathelo zamim, lapho belindele umphefumulo wamin.

7 Bazaphunyuka yini ngobubi? Ekuthukutheleni wisela phansi abantu, Nkulunkuluo.

8 Ukuzulazula kwami ukubalile; wena faka izinyembezi zami embodleleni yakhop; kazikho ogwalweni lwakho yiniq?

9 Khona izitha zami zizabuyela emuvar mhla ngibizayos. Ngiyakwazi lokhu ukuthi uNkulunkulu ukimit.

10 KuNkulunkulu ngizadumisa ilizwi, eNkosini ngizadumisa ilizwiu.

11 KuNkulunkulu ngiyathembav, angiyikwesaba. Umuntu angenzani kimiw?

12 Nkulunkulu, izifungo zakho ziphezu kwamix; ngizabuyisela kuwe izindumisoy.

13 Ngoba uwukhulule umphefumulo wami ekufeni, yebo, inyawo zami ekukhubekeniz, ukuze ngihambe phambi kukaNkulunkulua ekukhanyeni kwabaphilayob.

Umkhuleko wokucela ukukhululwa

Kumqondisi wokuhlabelela. Alithashethi. IMikitami kaDavida. Ekubalekeleni kwakhe ubuso bukaSawuli ebhalwini

57Ngihawukela, Nkulunkulu, ngihawukelaa, ngoba umphefumulo wami uthembela kuweb; yebo, emthunzini wempiko zakho ngizaphephelac, zized zedlule incithakaloe.

2 Ngizakhala kuNkulunkulu oPhezukonke, kuNkulunkulu ongiphelelisela khonaf.

3 Uzathumela esemazulwini, angisindiseg, ayangise ofuna ukungiginya. Sela*h. UNkulunkulu uzathumela umusa wakhe leqiniso lakhei.

4 Umphefumuloj uphakathi kwezilwanek, ngilala phakathi kwabavuthayo, amadodana abantu, omazinyo abo ayimikhonto lemitshokol, lolimi lwabom luyinkemba ebukhalin.

5 Phakama ngaphezu kwamazulu, Nkulunkulu; ubukhosi bakho bube phezu komhlaba wonkeo.

6 Balungisele izinyathelo zami imbulep; umphefumulo wami ukhothemeq; bagebhe igodi phambi kwamir; bawele phakathi kwalo. Sela*.

7 Inhliziyo yami iqinisiwe, Nkulunkulu, inhliziyo yami iqinisiwes. Ngizahlabelela ngihube indumiso.

8 Vukat, dumo lwami! Vukau, gubhu lwezintambov lechachow! Ngizavusa ukusa.

9 Ngizakudumisa phakathi kwabantu, Nkosi, ngihlabelele kuwe phakathi kwezizwe.

10 Ngoba umusa wakho mkhulu kuze kube semazulwini, leqiniso lakho kuze kube semayezinix.

11 Phakama ngaphezu kwamazulu, Nkulunkulu; ubukhosi bakho bube phezu komhlaba wonkey.

Ukucela ukuthi ababi bachithwe

Kumqondisi wokuhlabelela. Alithashethi. IMikitami kaDavida

58Isibili likhuluma okulungileyo yini, babusi? Lehlulela ngokuqonda yini, madodana abantua?

2 Yebo, enhliziyweni lenza okubi, lilinganisa udlakela lwezandla zenu emhlabenib.

3 Ababi baba ngabemzini kusukela esiswinic, bayaduha kusukela esizalweni, beqamba amanga.

4 Ubuhlungu babo bunjengobuhlungu benyoka, banjengebululu elingezwayo, elivimba indlebe yalod,

5 ukuze lingezwa ilizwi labalumbie abalumba amalumbo ngokuhlakaniphaf.

6 Nkulunkulu, yephula amazinyo abo emlonyeni wabog, uphohloze amazinyo emihlathi yamabhongo ezilwane, Nkosih.

7 Kabancibilike njengamanzi agelezayoi; nxa egobisa idandili lakhe ukutshoka umtshoko wakhe, babe njengabaqunywe iziqaj.

8 Kahambe njengomnenke oncibilikayok; njengomphunzo owesifazana, kabangaliboni ilangal.

9 Imbiza zenu zingakaluzwam ukhuni lwamevan, uzabaphephula esiphephweni njengabaphilayo njengentukuthelwenio.

10 Olungileyo uzathokoza lapho ebona impindiselop, uzageza inyawo zakhe egazini lomubiq.

11 Ukuze umuntu athi: Impela ukhona umvuzo1 wolungileyor; impela ukhona uNkulunkulu owahlulela emhlabenis.

Umkhuleko wokucela ukukhululwa ezitheni

Kumqondisi wokuhlabelela. Alitashethi. IMikitami kaDavida. USawuli esethume, njalo balinda indlu ukumbulala

59Ngikhulula ezitheni zami, Nkulunkulu wamia, ungimise ngaphezu kwabangivukelayobc.

2 Ngikhulula kubenzi bobubid, ungisindise ebantwini abomele igazie.

3 Ngoba, khangela, bacathamela umphefumulo wamif; abalamandla bayangihlanganyelag, kungekho siphambeko sami njalo kungekho sono sami, Nkosih.

4 Ngaphandle kwecala bayagijima bezilungisai. Vuka, ungisize, ubonej.

5 Wena-ke, Nkosi Nkulunkulu wamabandla, Nkulunkulu kaIsrayelik; vuka ukuze uhambele zonke izizwel, ungahawukeli lamunye wabakhohlisayo ebubini. Sela*m.

6 Bayabuyela kusihlwa, behlaba umkhulungwane njengenja, bezingelezela umuzin.

7 Khangela, bempompoloza ngomlomo waboo, inkemba zisendebeni zabop, ngoba bathi: Ngubani ozwayoq?

8 Kodwa wena, Nkosi, uzabahlekar, uzaziklolodela zonke izizwes.

9 Ngenxa yamandla akhe ngizalindela kuwe, ngoba uNkulunkulu uyinqaba yami.

10 UNkulunkulu womusa wami uzangandulelat; uNkulunkulu uzangenza ngibone isiloyiso sami ezitheni zamiu.

11 Ungazibulali, hlezi abantu bakithi bakhohlwe; uzizulazulise ngamandla akhov, uzehlisele phansiw, wena sihlangu sethu, Nkosix.

12 Ngesono somlomo wazo, ngelizwi lendebe zazoy, kazibanjwe ekuzigqajeni kwazo, langenxa yokuhlambaza lokuqamba amanga ezikukhulumayo.

13 Uziqede ngokuthukuthela, uziqede zingabi khona, ukuze bazi ukuthi uNkulunkulu uyabusa koJakobez, kuze kube sekupheleni komhlaba. Sela*a.

14 Kababuyele-ke kusihlwa behlaba umkhulungwane njengenja, bezingelezela umuzib.

15 Bona kabazulazulele ukudlac, nxa bengasuthanga kabalaled.

16 Kodwa mina ngizahlabelela ngamandla akho; yebo, ngizahlabelela kakhulu ekuseni ngomusa wakho; ngoba ube yinqaba yamie lesiphephelo samif ngosuku lokuhlupheka kwamig.

17 Mandla ami, ngizahlabelela kuwe, ngoba uNkulunkulu uyinqaba yamih, uNkulunkulu womusa wamii.

Umkhuleko wokucela ukusizwa lokunqoba

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeShushani Eduthi. IMikitami kaDavida. Ukufundisa. Esilwa lamaSiriya-Naharayimi lamaSiriya-Zoba, lapho uJowabi wabuyela watshaya amaEdoma esihotsheni setshwayi, inkulungwane ezilitshumi lambili

60Nkulunkulu, ubusilahlile, wasibhidlizaa, wathukuthela; buyela kithib.

2 Uzamazamisile umhlaba, wawuqhekeza; silisa imikenke yawo, ngoba uyazamazamac.

3 Abantu bakho ubabonisile okulukhunid; usinathise iwayinie lokudiyazelaf.

4 Ubanikile labo abakwesabayo isibonisog, ukuze siphakanyiswe ngenxa yeqiniso. Sela*h.

5 Ukuzei abathandekayo bakho bakhululwej; sindisa ngesandla sakho sokunene, usiphendulek.

6 UNkulunkulu ukhulumile ebungcweleni bakhel. Ngizathaba, ngilabe iShekemam, ngilinganise isihotshan seSukothio.

7 Ngeyami iGileyadi, njalo ngowami uManasep, loEfrayimiq ungamandla ekhanda lamir, uJuda ngumnikumthetho wamis.

8 UMowabi ungumganu wami wokugezelat; phezu kukaEdomau ngizaphosela inyathela lamiv; mayelana lami, wena Filistiw, memeza ngokunqoba.

9 Ngubani ozangisa emzini oqinileyo? Ngubani ozangiholela eEdoma?

10 Kawusilahlanga yini, Nkulunkulux; kawuphumanga, Nkulunkulu, lamabutho ethuy?

11 Siphe usizo ekuhlupheni, ngoba luyize uncedo lomuntu.

12 KuNkulunkulu sizakwenza ngobuqhawez, ngoba yena uzanyathelela phansi izitha zethua.

Umkhuleko wokucela ukuvikelwa

Kumqondisi wokuhlabelela. Ngamachacho. EsikaDavida

61Zwana, Nkulunkulu, ukukhala kwami, ulalele umkhuleko wamia.

2 Ngisemkhawulweni womhlaba ngizakhala kuwe, inhliziyo yami isiphela amandla; ngikhokhelela edwaleni eliphakemeyo kulamib.

3 Ngoba ubuyisiphephelo samic, inqaba eqinileyo kuso isithad.

4 Ngizahlala ethenteni lakho kuze kube ninininie, ngiphephele kungubudo yempiko zakho. Sela*f.

5 Ngoba wena, Nkulunkulu, uzwile izifungo zami, wanginika ilifa labesaba ibizo lakho.

6 Uzakwengezag izinsuku ezinsukwini zenkosih; iminyaka yayo izakuba njengesizukulwana lesizukulwana.

7 Kayihlale phambi kukaNkulunkulu kuze kube nininini; umise umusa leqiniso, ukuze kuyilondolozei.

8 Ngalokho ngizahlabela indumiso ebizweni lakho kuze kube nininini, ukuze ngigcwalise izifungo zami insuku ngensukuj.

Thembani kuNkulunkulu

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeJeduthuni. Isihlabelelo sikaDavida

62Ngoqotho, umphefumulo wami uyamlindela uNkulunkulu ngokuthula; luvela kuye usindiso lwamia.

2 Nguye kuphela olidwala lami losindiso lwamib, inqaba yami; kangiyikunyikinywa kakhuluc.

3 Koze kube nini liceba ububi limelene lomuntu? Lonke lizabulawa, njengomduli otshekileyo, uthango oludilikayod.

4 Baceba kuphela ukumwisa ekuphakameni kwakhee, bathokoza ngamanga; ngomlomo wabo bayabusisa, kodwa ngaphakathi kwabo bayathuka. Sela*f.

5 Mphefumulo wami, lindela ngokuthula kuNkulunkulu kuphela; ngoba ithemba lami livela kuyeg.

6 Nguye kuphela olidwala lami losindiso lwamih, inqaba yami; kangiyikunyikinywai.

7 LukuNkulunkulu usindiso lwami lodumo lwamij, idwala lamandla ami, isiphephelo sami, kukuNkulunkuluk.

8 Thembani kuye isikhathi sonke, lina bantul; lithulule inhliziyo yenu phambi kwakhem; uNkulunkulu uyisiphephelo sethu. Sela*n.

9 Ngoqothoo, abantukazanap bayizeqr, izikhulus ziyinkohlisot; esilinganisweni balulau kuleze bebonkevw.

10 Lingathembeli embandezelweni, lingamisi ithemba eliyize ekuphangenix; uba inotho isanda, lingabeki inhliziyo kuyoy.

11 UNkulunkulu ukhulumile kwaba kanyez, ngikuzwile lokhu kabilia, ukuthi amandla angakaNkulunkulub.

12 Lomusa ungowakhoc, Nkosi; ngoba wena uyamphindisela wonke umuntu njengokomsebenzi wakhed.

Ukulangatha uNkulunkulu

Isihlabelelo sikaDavida, esenkangala yakoJuda

63Nkulunkulu, unguNkulunkulu wami, ngizakudinga ngovivia; umphefumulo wami womela wenab; inyama yami iyakulangathac, elizweni elomileyo leligagadekileyo, elingelamanzid.

2 Njengoba ngikubonile endaweni engcwele, ngibone amandla akho lobukhosi bakhoe.

3 Ngoba uthandolomusa wakhof lungcono kulempilog; indebe zami zizakudumisa.

4 Ngokunjalo ngizakubonga ngisaphilah1, ngiphakamise izandla zami ebizweni lakhoi.

5 Umphefumulo wami uzasutha kungathi ngomnkantsho lamahwahwa, lomlomo wami uzadumisa ngezindebe ezithabisayoj.

6 Lapho ngikukhumbula embhedeni wamik, emilindweni yebusuku ngizindla ngawel.

7 Ngoba ubulusizo lwamim, ngakho emthunzini wempiko zakho ngizahlabela ngithokozen.

8 Umphefumulo wami unamathele ekukulandeleni, isandla sakho sokunene siyangisekelao.

9 Kodwa abadinga umphefumulo wami ukuwuchithap bazakuya ezindaweni zomhlaba eziphansiq.

10 Bazanikelwa emandleni enkemba, babe yisabelo samakhanka.

11 Kodwa inkosi izathokoza kuNkulunkulur; wonke ofunga ngaye uzazincomas; kodwa umlomo wabaqamba amanga uzavalwat.

Umkhuleko wokucela ukuvikelwa ezitheni

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida

64Zwana, Nkulunkulu, ilizwi lami esikhalazweni sami, ulondoloze impilo yami ekwesabeni isithaa.

2 Ungifihle ecebeni elifihliweyo lababib, ekuxokozelenic kwabenzi bobubid,

3 abalola ulimi lwabo njengenkembae, bagobise umtshoko wabo, ngitsho ilizwi elibabayof,

4 ukutshokag opheleleyo besekusithekenih; bahle bamtshoke, bengesabii.

5 Baziqinisa edabeni olubi, bekhuluma ngokuthiyaj, bathi: Ngubani ongayibonak?

6 Badingisisa iziphambeko; silungile1 ngecebo elicetshwe ngobuqili; umcabango wangaphakathi womuntu kanye lenhliziyo kujulilel.

7 Kodwa uNkulunkulu uzabatshoka ngomtshoko masinyane; bazalinyazwam.

8 Njalo bazakwenza olwabo ulimi luwele phezu kwabon; bonkeo abababonayop bazabalekaq.

9 Labo bonke abantu bazakwesabar, batshumayele isenzo sikaNkulunkulus, baqedisise umsebenzi wakhet.

10 Olungileyo uzajabula eNkosiniu, aphephele kuyov; bonkew abaqotho ngenhliziyo bazazincomax.

Ukubonga izipho zikaNkulunkulu

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida, ingoma

65Ukulinda ngokuthula kuyindumiso kuwe, Nkulunkulu, eZiyoni, lesifungo sizagcwaliswa kuwea.

2 Wena ozwa umkhulekob, yonke inyama izakuza kuwec.

3 Izinto zobubi zingehluled. Iziphambeko zethu, wena uzenzele inhlawulo yokuthulae.

4 Ubusisiwe omkhethayof, omsondezayo ukuthi ahlale emagumeni akhog. Sizasutha ngokuhle kwendlu yakho, ithempeli lakho elingcweleh.

5 Ngezinto ezesabekayo uzasiphendula, Nkulunkulu wosindiso lwethui, themba lemikhawulo yonke yomhlaba, lelabakhatshana elwandlej.

6 Omisa izintaba ngamandla akhe, ebhince amandlak.

7 Othulisal ukuduma kwezinlwandlem, lenhlokomo yamagagasi azo, lokuxokozela kwabantun.

8 Labakhileyo emikhawulweni bayesaba iziboniso zakho; wenza kuhlabele kuthokoze ukuphuma kokusa lokokuhlwa.

9 Uyahambela umhlaba uwuthelele, uwuvundise kakhuluo; umfula kaNkulunkulu ugcwele amanzi; uyabalungisela amabele, lapho uwulungisa ngokunjalop.

10 Uyathelela kakhulu imisele yawo, ulalise imigelo yawoq, uyithambise ngezihlambo, ubusise ukumila kwawor.

11 Uyethesa umnyaka ngomqhele wobuhle bakho; lemikhondo yakho ithonta amafuthas.

12 Ithontelat amadlelo egangau, lamaqaqav embethe intokozow.

13 Amadlelo embethe imihlambi, lezigodi zisitshekelwe ngamabelex; kuyajabula kakhulu, njalo kuhlabeley.

Ukumdumisa uNkulunkulu lokumbonga

Kumqondisi wokuhlabelela. Ihubo, isihlabelelo

66Mhubeleni ngentokozo uNkulunkulu, mhlaba wonkea.

2 Hlabelani ubukhosi bebizo lakhe, lenze udumo lwakhe lube lenkazimulob.

3 Tshonini kuNkulunkulu lithi: Yeka ukwesabeka kwezenzo zakho! Ngenxa yobukhulu bamandla akho izitha zakho zizakuthobela ngenkohlisoc.

4 Umhlaba wonke uzakukhonza, uhlabelele kuwe, bahlabelele ibizo lakho. Sela*d.

5 Wozani libone izenzo zikaNkulunkulue; uyesabeka ekwenzeni ebantwaneni babantuf.

6 Ulwandle waluphendula lwaba ngumhlaba owomileyog; bachaphah umfula ngenyawoi. Lapho sathokoza kuyej.

7 Ubusa ngamandla akhe kuze kube nininini; amehlo akhe ayazilinda izizwek; abalenkani kabangaziphakamisi. Sela*l.

8 Bongani uNkulunkulu, zizwe, lizwakalise ilizwi lendumiso yakhe.

9 Obeka umphefumulo wethu empilweni, ongavumanga ukuthi unyawo lwethu lutshelelem.

10 Ngoba usihlolile, Nkulunkulun, wasicenga njengokucengwa kwesilivao.

11 Wasingenisa embuleni, wabeka inhlupheko enkalweni zethup.

12 Wenze abantu bagade phezu kwekhanda lethuq; sadabula emlilweni lasemanzinir, kodwa wasikhuphela endaweni elokunengi.

13 Ngizangena endlini yakho ngileminikelo yokutshiswas; ngizakhokha kuwe izifungo zamit,

14 indebe zami eziziphumisileyo, lomlomo wami ozikhulumileyo ngisekuhluphekeniu.

15 Ngizanikela kuwe iminikelo yokutshiswa yezinonileyo, kanye lempepha yezinqama; ngizanikela inkomo kanye lezimpongo. Sela*.

16 Wozani lizwe lina lonke elimesabayo uNkulunkulu, ngizalandisa akwenzele umphefumulo wamiv.

17 Ngakhala kuye ngomlomo wami, waphakanyiswa ngaphansi kolimi lwamiw.

18 Uba benginanze ububi enhliziyweni yamix, ibingayikuzwa iNkosiy.

19 Qotho uNkulunkulu uzwilez, walalela ilizwi lomkhuleko wamia.

20 Kabongwe uNkulunkulu, ongabuyiselanga emuva umkhuleko wami, kumbe umusa wakhe kimi.

Abantu bonke kabamdumise uNkulunkulu

Kumqondisi wokuhlabelela. Ngamachacho. Isihlabelelo, ingoma

67Nkulunkulu, woba lomusa kithi usibusisea, ukhanyise ubuso bakho phezu kwethu. Sela*b.

2 Ukuze indlela yakho yaziwe emhlabeni, usindiso lwakho ezizweni zonkec.

3 Kazikudumise izizwe, Nkulunkulu, kabakudumise abantu bonked.

4 Izizwe kazijabule zihlabele ngentokozo, ngoba uzabahlulela abantu ngokuqonda, uhole izizwe emhlabeni. Sela*e.

5 Kazikudumise izizwe, Nkulunkulu, kabakudumise abantu bonkef.

6 Umhlaba uzathela izithelo zawo; uNkulunkulu, uNkulunkulu wethu uzasibusisag.

7 UNkulunkulu uzasibusisa, layo yonke imikhawulo yomhlaba izamesabah.

Ukunqoba kukaNkulunkulu kaIsrayeli

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo, ingoma kaDavida

68UNkulunkulu kavukea, zihlakazeke izitha zakheb, labamzondayo babaleke phambi kwakhe.

2 Njengokuphetshethwa kwentuthu baphephethec; njengokuncibilikiswa kwengcino phambi komlilo, ababi kabachithwe phambi kukaNkulunkulud.

3 Kodwa abalungileyo kabajabule, bathabe phambi kukaNkulunkulu, njalo bathokoze ngentokozoe.

4 Hlabelelani kuNkulunkulu, hlabelelani indumiso ebizweni lakhef, limphakamise lowo ogade esedlula emagcekeni enkangalag ngebizo lakhe uJehova, njalo thokozani phambi kwakheh.

5 Unguyise wezintandane lomahluleli wabafelokazi, uNkulunkulu endaweni yakhe yokuhlala engcwelei.

6 UNkulunkulu uhlalisaj ababodwa emulinik, ukhupha ababotshiweyo ebasa empumelelwenil, kodwa abalenkanim bahlala elizweni elomileyon.

7 Nkulunkulu, ekuphumeni kwakho phambi kwabantu bakhoo, ekuhambeni kwakhop enkangala; Sela*q:

8 Umhlaba wazamazama, lawo amazulu athontisa phambi kukaNkulunkulur, le iSinayi, phambi kukaNkulunkulu, uNkulunkulu kaIsrayelis.

9 Walinisa izulu elikhulu, Nkulunkulu; waliqinisa wena ilifa lakho selikhathelet.

10 Ibandla lakho lahlala kulou; wamlungisela ngobuhle bakho oswelayo, Nkulunkuluv.

11 INkosi yanika ilizwi; abesifazana ababika izindaba babelixuku elikhulu.

12 Amakhosi amabutho ayabalekaw, ayabaleka. Owesifazana ohlezi ekhayax wayaba impangoy.

13 Lanxa lilala phakathi kwezibaya zezimvuz1, lizakuba njengempiko zejuba ezisitshekelwe ngesilivaa, lezinsiba zalo ngegolide eliliganub.

14 Lapho uSomandla echitha amakhosi kuloc, kwaba mhlophe njengeliqhwa elikhithikileyo eZalimonid.

15 Intaba yeBashani yintaba kaNkulunkulu, intaba elezingqonga, intaba yeBashani.

16 Likhangelelani ngomhawu, lina zintaba zezingqongae? Lintabaf uNkulunkulu uyiloyisele ukuhlala kwakhe. Yebo, iNkosi izahlala kuyo kuze kube ninininig.

17 Izinqola zikaNkulunkuluh ziyizinkulungwane ezingamatshumi amabili, izinkulungwane zezinkulungwanei, iNkosi iphakathi kwazo, iSinayi endaweni engcwele.

18 Wena wenyukele phezuluj, wathumba abathunjiweyok; wemukela izipho ebantwinil, yebo, lakwabalenkanim; ukuzen uJehova uNkulunkulu ahlale khonao.

19 Kayibongwe iNkosi; isethwesa insuku ngensuku; uNkulunkulu ulusindiso lwethu. Sela*.

20 UNkulunkulu wethu unguNkulunkulu wezinsindiso; lakuJehova iNkosip kulokuphuma ekufeniq.

21 Kodwa uNkulunkulu uzaphohloza ikhanda lezitha zakhe, ukhakhayi olulenwele lwalowo ohamba ezonweni zakher.

22 INkosi yathi: Ngizababuyisa bevela eBashanis, ngibabuyise bevela enzikini yolwandlet,

23 ukuze inyawo zakho uzigxamuze egazini lezithau, inlimi zezinja zakho kulov.

24 Zibonile izindwendwe zakho, Nkulunkulu; izindwendwe zikaNkulunkulu wami, iNkosi yami, endaweni engcwele.

25 Ngaphambili kuhamba abahlabelayow, ngemuva abatshayi bamachachox, phakathi izintombi zitshaya izigubhuy.

26 Bongani uNkulunkulu emabandleniz, iNkosi, kuvela emthonjeni kaIsrayelia.

27 Nango uBhenjamini omncinyane umbusi wabob, iziphathamandla zikaJuda, inkundla yazo, iziphathamandla zikaZebuluni, iziphathamandla zikaNafithalic.

28 UNkulunkulu wakho ulaye amandla akho; qinisa, Nkulunkulu, lokho osenzele khonad.

29 Ngenxa yethempeli lakho eJerusalema amakhosie azakulethela isiphof.

30 Sikhuzeg isilo somhlangah, umhlambi wezinkunzi kanye lamankonyana abantui, kuze kuthobeke kulenhlamvu zesiliva; ubahlakaze abantu abathokoza ezimpinij.

31 Iziphathamandla zizakuza zivelak eGibhithel; iEthiyophiya izakwelulela izandla zayo kuNkulunkulu ngokuphangisamn.

32 Mibuso yomhlaba, hlabelelani kuNkulunkulu, lihlabelele indumiso eNkosini. Sela*o.

33 Kuyo egadep phezu kwamazulu amazulu awenduloq; khangelani, iphumisa ilizwi layo, ilizwi elilamandlar.

34 Phanini amandla kuNkulunkulu; ubukhosi bakhe buphezu kukaIsrayelis, lamandla akhet asemayeziniu.

35 Uyesabeka, Nkulunkuluv, ezindaweni zakho ezingcwelew; uNkulunkulu kaIsrayeli nguye onika abantu bakhe amandla lengalo. Kabongwe uNkulunkulu.

Ukukhala kohluphekayo

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeShoshanimi. EsikaDavida

69Ngisindisa, Nkulunkulu, ngoba amanzi asengenea kuwo umphefumulob.

2 Ngiyatshona odakeni olujulileyo, lapho okungelakuma khonacd; ngingene emanzini atshonayo, lapho impophomae iyangicwilisaf.

3 Ngidiniwe yikukhala kwami, umphimbo wami womile qhag; amehlo amih ayafiphala ekulindeleni uNkulunkulu wamii.

4 Abangizondayo ngezej banengi okwedlula inwele zekhanda lamik; abangangibhubhisa, izitha zami ngaphandle kwecala, balamandla. Lokho engingakwebanga ngasengikubuyiselal.

5 Nkulunkulu, wena uyabazi ubuthutha bami, lezono zami kazifihlakalanga kuwe.

6 Kabangayangeki ngenxa yami labo abakulindeleyo, Nkosi Jehova wamabandla; bangadunyazwa ngenxa yami labo abakudingayo, Nkulunkulu kaIsrayeli.

7 Ngoba ngenxa yakho ngithwele ihlazo; inhloni zisibekele ubuso bamim.

8 Sengaba ngowemzinin kubafowethuo, lowezizweni kubantwana bakamama.

9 Ngoba ukutshisekela indlu yakho kungidlilep, lenhlamba yabakuhlambazayo iwele phezu kwamiq.

10 Ngasengilila ekuzileni ukudla komphefumulo wami, njalo kwaba yikudunyazwa kimir.

11 Ngasengisenza isaka isembatho samist, ngaba yisiga kibou.

12 Abahlezi esangweni bakhuluma ngami, njalo ngaba yingoma yabanatha okunathwayo okulamandlav.

13 Kodwa mina umkhuleko wami ukuwe, Nkosiw, ngesikhathi somusa, Nkulunkulu, ngobunengi besihawu sakho, ngiphendule, ngeqiniso losindiso lwakhox.

14 Ungophule odakeniy, ngingatshoniz; ngikhululwe kwabangizondayoa lenzikini yamanzib.

15 Impophoma yamanzi kayingangicwilisic, lenziki ingangiginyid, lomgodie ungavali umlomo wawo phezu kwamif.

16 Ngiphendula, Nkosi, ngoba uthandolomusa wakho lulungileg; ngobunengi besihawu sakhoh uphendukele kimii.

17 Njalo ungayifihleli ubuso bakho inceku yakhoj; ngoba ngiyahluphekak, phangisa ungiphendulel.

18 Sondela emphefumulweni wami, uwuhlenge, ungikhulule ngenxa yezitha zami.

19 Wena uyakwazi ukuthukwa kwamim lehlazo lami lokudunyazwa kwami; izitha zami zonke ziphambi kwakhon.

20 Ukuthukwa kuyidabule inhliziyo yami, njalo ngibuthakathakao. Bengilindele ongangihawukela, kodwa wayengekhop, labaduduzayo, kodwa kangibatholangaq.

21 Basebengipha inyongo ibe yikudla kwamir, lekomeni kwamis banginathisa iviniga.t

22 Itafula labo eliphambi kwabo kalibe ngumjibilauv, ibe yisifu sabonwabileyo.

23 Amehlo abo kawafiphale ukuze bangaboniw, njalo wenze inkalo zabo zihlale zithuthumelex.

24 Thela intukuthelo yakho phezu kwabo, lolaka lwakho oluvuthayo lubafice.

25 Indawo yabo yokuhlala kayibe lunxiwayz, kungabi khona ohlala emathenteni abo.

26 Ngoba omtshayileyo wenaa bayamzingelab, njalo baxoxa kube buhlungu kwabalinyazwe nguwec.

27 Yengezelela ukona ekoneni kwabo, ukuze bangangeni ekulungeni kwakhod.

28 Kabesulwe ogwalweni lwabaphilayoe, bangabalwa kanye labalungileyof.

29 Kodwa mina ngilusizi, ngiyafuthelwa; usindiso lwakho, Nkulunkulu, kalungimise phezulu ngivikelekileg.

30 Ngizadumisa ibizo likaNkulunkulu ngehubo, ngimkhuliseh ngokubongai.

31 Kuzakuba kuhle-ke eNkosini okwedlula inkabij kumbe ijongosi elilempondo lenklaguk.

32 Abathobekileyo bazabona, bathokozel; lina elidinga uNkulunkulu inhliziyo yenu izaphilam.

33 Ngoba iNkosi iyabezwa abaswelayo, njalo kayideleli izibotshwa zayon.

34 Kakuthi amazulu lomhlaba kuyidumise, izinlwandle lakho konke okunyakaza phakathi kwazoo.

35 Ngoba uNkulunkulu uzasindisa iZiyoni, ayakhe imizi yakoJudap; njalo bahlale khona badle ilifa layoq.

36 Lenzalor yenceku zakhe izakudla ilifa layos, labathanda ibizo lakhet bazahlala kuyou.

Umkhuleko wokucela ukukhululwa

Kumqondisi wokuhlabelela. EsikaDavida. Ukukhumbuza

70Nkulunkulu, ngophula, Nkosi, phangisa ungisizea.

2 Kabayangeke babe lenhloni bonke abadinga umphefumulo wami; kababuyiselwe emuva bayangisweb abaloyisa ukulimala kwamic.

3 Kababuyele emuva kube ngumvuzo wehlazo labo abathi: Aha, ahad!

4 Kabathabe bajabule kuwe bonke abakudingayo; labathanda usindiso lwakho kabatsho njalo bathi: Kabe mkhulu uNkulunkulu!

5 Kodwa ngingumyanga njalo ngiyaswela; Nkulunkulu, phangisa uze kimi. Wena ungumsizi wami lomkhululi wami; Nkosi, ungaphuzie.

Umkhuleko womuntu omdala ecela ukusizwa

71Kuwe, Nkosi, ngiyaphephela; kangingayangeki laninininia.

2 Ngikhulula ngokulunga kwakho, ungophule; beka indlebe yakho kimi, ungisindise.

3 Woba lidwala lokuhlala kimi, ngiye kulo njalonjalob; ulayile ukungisindisac, ngoba ulidwala lami lenqaba yamid.

4 Nkulunkulu wami, ngophula esandleni somubi lesandleni songalunganga lolesihlukue.

5 Ngoba wena, ulithemba lami Nkosi, Jehova, ithemba lami kwasebutsheni bamif.

6 Ngeyame kuweg kwasesizalwenih; nguwe owangikhupha esiswini sikamamai; indumiso yami ingawe njalonjalo.

7 Benginjengesimangaliso kwabanengi; kodwa wena uyisiphephelo sami esiqinileyoj.

8 Umlomo wami kawugcwaliswe ngendumiso yakho, usuku lonke ngodumo lwakhok.

9 Ungangilahli esikhathini sokuluphalal, ungangitshiyi ekupheleni kwamandla amim.

10 Ngoba izitha zami zikhuluma zimelene lami, labacathamela umphefumulo wami bayacebisanan,

11 besithi: UNkulunkulu umtshiyile; zingelani, limbambe, ngoba kakho okhululayoo.

12 Nkulunkulu, ungabi khatshana lamip; Nkulunkulu wami, phangisela usizo lwamiq.

13 Kabayangeke bapheler abayizitha zomphefumulo wamis, kabasitshekelwe yikuyangeka lehlazot labo abadinga ukoniwa kwamiu.

14 Kodwa mina ngizathemba njalonjalo, ngengeze ekudunyisweni kwakho konke.

15 Umlomo wami uzalandisa ukulunga kwakho, usuku lonke usindiso lwakhov, ngoba kangiwazi amanani akhow.

16 Ngizahamba emandleni eNkosi uJehova, ngiqambe ukulunga kwakho, okwakho kuphelax.

17 Nkulunkulu, ungifundisile kusukela ebutsheni bami, njalo kuze kube khathesi ngitshumayele izimangaliso zakho.

18 Lalapho sengiluphele sengiyimpungay, Nkulunkulu, ungangitshiyi, ngize ngitshumayele ingalo yakho kuso isizukulwana, amandla akho kuye wonke ozakuzaz.

19 Lokulunga kwakho, Nkulunkulu, kufika ezingqongenia, owenze izinto ezinkulub; Nkulunkulu, ngubani onjengawec?

20 Ongenze ngabona inhlupheko ezinengi lezibuhlungud, uzangivuselela futhi, ungikhuphule futhi ezinzikini zomhlabae.

21 Uzakwandisa ubukhulu bami, ungiduduze inhlangothi zonke.

22 Lami ngizakudumisa ngogubhu lwezintambof, iqiniso lakho, Nkulunkulu wami; ngizahlabelela izibongo kuwe ngechachog, wena ongcwele kaIsrayelih.

23 Indebe zami zizamemeza ngentokozo lapho ngihlabelela kuwe, lomphefumulo wami owuhlengileyoi.

24 Futhi ulimi lwami luzakhuluma ngokulunga kwakho usuku lonkej, ngoba bayangekile, ngoba badumazeka, abadinga ukoniwa kwamik.

Ukukhulekela inkosi

NgoSolomoni

72Nkulunkulu, nika inkosi izahlulelo zakho lokulunga kwakhoa endodaneni yenkosib.

2 Izakwehlulela abantu bakho ngokulunga, labayanga bakho ngokuqondac.

3 Izintaba zizalethelad abantu ukuthulae, lamaqaqaf, ngokulungag.

4 Izakwahlulela abahluphekayo babantu, isindise abantwana babaswelayo, ifohloze umcindezelih.

5 Bazakwesaba wena lisekhona ilanga, isekhona lenyanga, kuzizukulwana ngezizukulwanai.

6 Izakwehla njengezuluj etshanini obugundiweyok, njengezihlambo ezithambisa umhlabal.

7 Ensukwini zayo olungileyo uzahlumam; lokwanda kokuthulan, ize ingabi khona inyangao.

8 Izabusa-ke kusukela elwandle kusiya elwandlep, lakusukela emfuleniq kusiya emikhawulweni yomhlabar.

9 Abahlala enkangalas bazakhothama phambi kwayot; izitha zayo zizakhotha uthuliu.

10 Amakhosiv eTarshishiw lawezihlengenix azaletha iziphoy, amakhosi eShebhaz leSebaa asondeze iziphob.

11 Amakhosi wonke azayikhothamela, izizwe zonke ziyikhonzec.

12 Ngoba izamkhulula oswelayo ekhalad, longumyanga, longelamsizie.

13 Izahawukela ongumyanga loswelayo, isindise imiphefumulo yabaswelayo.

14 Izahlenga umphefumulo wabo ecindezelweni ledlakelenif; legazi labo lizakuba ligugu emehlweni ayog.

15 Izaphila, inikwe okwegolide leShebhah, ikhulekelwe njalonjalo, usuku lonke ibusiswei.

16 Kuzakuba khona inala yamabele elizweni ezingqongeni zezintaba; izithelo zawo zihatshazele njengeLebhanoni; labomuzijk bazahlumal njengotshani bomhlabam.

17 Ibizo layo lizakuba khona kuze kube phakade, lebizo layo lizakwanda lisekhona ilanga. Njalo bazabusiswa kuyon; izizwe zonke zizakuthi ibusisiweo.

18 Kayibongwe iNkosi uNkulunkulu, uNkulunkulu kaIsrayelipq, onguye yedwar owenza imimangalisos.

19 Kalibusiswe ibizo lakhe elilodumo kuze kube ninininit; umhlaba wonke ugcwaliswe ngodumo lwakheu. Ameni, loAmeniv!

20 Imikhulekow kaDavida indodana kaJese isiphelilex.

Ukuphela kwababi

Isihlabelelo sikaAsafi

73Qotho uNkulunkulu ulungile kuIsrayeli, kulabo abahlambulukileyo enhliziywenia.

2 Kodwa mina inyawo zami zaphose zasuka, izinyathelo zami zaphose zatshelelab.

3 Ngobac ngaba lomhawud ngabazikhukhumezayoe, ngibona ukuphumelela kwababif.

4 Ngoba kakulazibopho ekufeni kwabo, kodwa amandla abo aqinileg.

5 Kabakho enhluphekweni njengabanye abantu, njalo kabahlutshwa njengabanye abantuh.

6 Ngakho-ke ukuzigqaja kuyabazungezai njengeketanej, udlame luyabasibekela njengesembathok.

7 Amehlo abo aqumbile ngamafutha; iminakano yenhliziyo iyaphuphumal.

8 Bayakloloda, bakhulume ngobubi ngocindezelo; bakhulumam besekuphakamenin.

9 Bamisa umlomo wabo umelene lamazulu, lolimi lwabo luhamba emhlabeni.

10 Ngakho abantu bakhe bayaphendukela laphao, lamanzi enkezop egcweleyo akhanyelwa bonaq.

11 Njalo bathi: UNkulunkulu wazi njani? Kukhona ulwazi yini koPhezukonker?

12 Khangela, laba ngabangelaNkulunkulu, kanti bayaphumelela elizweni, bandisa inothos.

13 Isibili ngihlambulule inhliziyo yami ngezet, ngageza izandla zami ngokungelacalau.

14 Ngoba ngihlutshiwe usuku lonkev, lesijeziso sami sisekuseni yonkew.

15 Uba bengingathi: Ngizakhuluma ngokunjex, khangela, ngabe ngisikhohlisile isizukulwana sabantwana bakhoy.

16 Lapho nganakana ukwazi lokhu, kwakubuhlungu emehlweni amiz,

17 ngaze ngangena ezindlini ezingcwele zikaNkulunkulua; ngasengikuqedisisab ukuphela kwaboc.

18 Isibili ubamisad endaweni ezitshelelayoe, ubawisela ekubhujiswenif.

19 Yeka ukuchitheka kwabo njengokucwayiza kwelihlog! Baphela baqedweh ngokwesabisayoi.

20 Njengephupho ekuphaphamenij, Nkosi, nxa uvuka uzadelela umfanekiso wabok.

21 Ngakho inhliziyo yami yaba buhlungu, ngahlatshwa ezinsweni zami.

22 Njalo ngaba yisiphukuphuku esingaziyol, ngaba njengenyamazana kuwem.

23 Kodwa mina ngihlezi ngilawe; ubambe isandla sami sokunene.

24 Uzangikhokhela ngeseluleko sakhon, lemva kwalokho ungemukele enkazimulwenio.

25 Ngilobani emazulwini ngaphandle kwakho? Njalo kakukho engikufisayo emhlabeni ngaphandle kwakhop.

26 Inyama yami lenhliziyo yami kuyaphelaq; uNkulunkulu ulidwala lenhliziyo yami lesabelo samir kuze kube ninininis.

27 Ngoba khangela, abakhatshana lawe bazabhubhat; ubachithile bonke abaphingayo ngokusuka kuweu.

28 Kodwa mina kungilungele ukusondela kuNkulunkulu; ngibeke isiphephelo sami eNkosini uJehova, ukutshumayela zonke izenzo zakhov.

Ukucela kuNkulunkulu ukuthi asize abantu bakhe

IMasikili kaAsafi

74Nkulunkulu, usilahleleni kokuphela? Ulaka lwakho luvuthelani ngakuzo izimvu zedlelo lakho?

2 Khumbula ibandla lakho owalithenga endulo, intonga yelifa lakho owayihlengayo, le intaba yeZiyoni ohlala kuyo.

3 Phakamisa inyawo zakho ezincithakalweni eziqhubekayo, konke okubi izitha ezikwenzileyo endaweni engcwele.

4 Izitha zakho zibhongile phakathi kwezindawo zakho zokubuthanela, zamisa impawu zazo zibe zimpawu.

5 Umuntu waziwa njengophakamisa amahloka eguswini lezihlahla.

6 Kodwa khathesi zitshaye okubaziweyo kwayo ndawonye ngamahloka lezando.

7 Zinikele indlu yakho engcwele emlilweni, zangcolisa indawo yokuhlala yebizo lakho ngokuyiwisela emhlabathini.

8 Zathi enhliziyweni yazo: Kasibachithe ndawonye. Zatshisa zonke indawo zokubuthanela zikaNkulunkulu elizweni.

9 Impawu zethu kasiziboni; kakusekho mprofethi; kakho kithi owaziyo ukuthi koze kube nini.

10 Koze kube nini, Nkulunkulu, umcindezeli edelela? Isitha sizahlambaza ibizo lakho kokuphela yini?

11 Usifinyezeleni isandla sakho, yebo isandla sakho sokunene? Sikhuphe phakathi kwesifuba sakho.

12 Kanti uNkulunkulu uyiNkosi yami kusukela endulo, eyenza insindiso phakathi komhlaba.

13 Nguwe owehlukanisa ulwandle ngamandla akho; wafohloza amakhanda emigobho emanzini.

14 Nguwe owachoboza amakhanda kaLeviyathani*, wamnikela waba yikudla kwabantu enkangala.

15 Nguwe owaqhekeza umthombo lesifula, nguwe owomisa imifula egeleza njalo.

16 Usuku ngolwakho, lobusuku ngobakho; nguwe owamisa ukukhanya lelanga.

17 Nguwe owamisa yonke imikhawulo yomhlaba; nguwe owenza ihlobo lobusika.

18 Khumbula lokhu, isitha siyangisile, Nkosi, labantu abayizithutha bahlambazile ibizo lakho.

19 Ungawunikeli umphefumulo wejuba lakho ezinyamazaneni zendle; ungakhohlwa ixuku lezihlupheki zakho phakade.

20 Nanzelela isivumelwano; ngoba indawo ezimnyama zomhlaba zigcwele indawo zokuhlala zesihluku.

21 Kangabuyeli eyangekile ocindezelweyo; ohluphekayo loswelayo kabalidumise ibizo lakho.

22 Vuka, Nkulunkulu! Ulumele udaba lwakho, ukhumbule ihlazo lakho ngoyisiwula usuku lonke.

23 Ungakhohlwa ilizwi lezitha zakho, ukuxokozela kwabakuvukelayo kwenyuka njalonjalo.

UNkulunkulu ungumahluleli

Kumqondisi wokuhlabelela. Alithashethi. Isihlabelelo sikaAsafi, ihubo

75Siyakubonga, Nkulunkulu, siyabonga, ukuthi ibizo lakho liseduze, iyalandisa imisebenzi yakho emangalisayoa.

2 Lapho ngisemukela isikhathi esimisiweyob ngizakwahlulela ngokuqondac.

3 Umhlaba labo bonke abakhileyo kuwo kuncibilikiled; mina ngiqinisa insika zawo. Sela*e.

4 Ngathi kwabayiziwula: Lingabi yiziwulaf. Lakwababi: Lingaphakamisi uphondog.

5 Lingaphakamiseli phezulu uphondo lwenu, lingakhulumi ngentamoh elukhunii.

6 Ngoba ukuphakanyiswa kakuveli empumalanga kumbe entshonalanga njalo hatshi enkangala.

7 Kodwa uNkulunkulu ungumahlulelij, uyehlisa omunye, aphakamise omunyek.

8 Ngoba esandleni seNkosil kulenkezom; lewayini liphuphuma, ligcwele inhlanganiso; iyathulula okwalon; kodwa izibhidi zalo, ababi bonke bomhlaba bazazihluza bazinatheo.

9 Kodwa mina ngizatshumayela njalonjalo, ngihlabele indumiso kuNkulunkulu kaJakobe.

10 Njalo zonke impondo zababi ngizaziqumap; impondo zabalungileyo zizaphakanyiswaq.

UNkulunkulu onqobayo lowahlulelayo

Kumqondisi wokuhlabelela. Ngamachacho. Isihlabelelo sikaAsafi, ihubo

76UNkulunkulu uyaziwa koJuda; ibizo lakhe likhulu koIsrayelia.

2 Njalo idumbab lakhe liseSalemac, lendawo yakhe yokuhlala eZiyoni.

3 Lapho wephulad imitshoko evuthayo yedandilie, isihlangu, lenkemba, lempi. Sela*.

4 Uyakhazimula, ulobukhosi okwedlula izintaba zempangof.

5 Baphangiwe abaqinileyo ngenhliziyog, balele ubuthongo baboh; njalo kakho emaqhaweni othole izandla zawo.

6 Ekukhalimeni kwakho, Nkulunkulu kaJakobe, kokubili inqola lebhizai kulele ubuthongo obukhuluj.

7 Wena, wena uyesabekak. Ngubani-ke ongema phambi kwakho kusukela esikhathini solaka lwakhol?

8 Wenza isahlulelo sizwakale usemazulwini; umhlaba wesaba wathulam,

9 mhla uNkulunkulu evukela isahlulelo, ukusindisa bonke abathobekileyo bomhlaba. Sela*n.

10 Qotho, ulaka lomuntu luzakudumisao; uzazibhinca ngensalela yolakap.

11 Fungani, likhokhe eNkosini uNkulunkulu wenuq, lonke eliyihanqileyor lilethe izipho kuye ofanele esatshwes.

12 Izaquma umoya weziphathamandla; iyesabeka emakhosini omhlabat.

Ukukhumbula izenzo zikaNkulunkulu kuyathokozisa

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeJeduthuni. Isihlabelelo sikaAsafi

77Ilizwi lami likuNkulunkulu, njalo ngiyakhala, ilizwi lami likuNkulunkulu, wasebeka indlebe kimia.

2 Osukwini lokuhlupheka kwami ngayidinga iNkosib; isandla sami selulwa ebusuku, kasiphezangac, umphefumulo wami wala ukududuzwad.

3 Ngamkhumbula uNkulunkulu, ngabubulae; ngakhalaza, lomoya wamif waphela amandla. Sela*g.

4 Ubambe amehlo ami ukuthi angalali; ngakhathazeka, kangisakhulumangah.

5 Ngakhumbulai insuku zasenduloj, iminyaka yekadenik.

6 Ngakhumbula ingoma yamil, ebusuku, ngakhuluma lenhliziyo yami, lomoya wami wahlolisisam.

7 INkosi izalahla kokuphela yinin? Njalo kayiselakuphinda ibe lomusa yinio?

8 Uthandolomusa wayo seluphelile kokuphela yini? Isithembiso sesiphelile kusukela kusizukulwana kusiya kusizukulwana nap?

9 UNkulunkulu usekhohliwe ukuba lomusa yiniq? Usevalele isihawu sakhe ngolaka yini? Sela*r.

10 Ngasengisithi: Lobu yibuthakathaka bami; iminyaka yesandla sokunene soPhezukonkes.

11 Ngizakhumbulat izenzo zeNkosi. Isibili, ngizakhumbulau izimangaliso zakho ezindalav.

12 Ngizazindlaw ngomsebenzi wakho wonkex, ngikhulumey ngezenzo zakhoz.

13 Nkulunkulu, indlela yakho isendaweni engcwelea. Ngubani unkulunkulu omkhulu njengoNkulunkulub?

14 Wena unguNkulunkulu owenzacd isimangalisoe; wazisa amandla akho phakathi kwezizwef.

15 Ngengalo yakhog uhlengile abantu bakhohi, amadodana kaJakobe loJosefa. Sela*j.

16 Amanzi akubona, Nkulunkulu, amanzi akubonakl, ethukam; izinziki lazo zathuthumelan.

17 Amayezi athulula amanzio, lezibhakabhaka zadumap; imitshoko yakho layo yaya le laleq.

18 Ilizwi lokuduma kwakho lalisesivunguvungwinir; imibane yakhanyisa umhlabas; lomhlabat wagedezelau wazamazamav.

19 Indlela yakho iselwandlew, lomkhondo wakho emanzini amanengix, lezinyathelo zakhoy zazingaziwaz.

20 Wakhokhela abantu bakhoa njengomhlambib ngesandla sikaMozisi loAronic.

Uthembeko lukaNkulunkulu lokungathembeki kwabantwana bakoIsrayeli

IMasikili kaAsafi

78Lalelani, bantu bami, umthetho wami, libeke indlebe yenu emazwini omlomo wamia.

2 Ngizavula umlomo wamib ngomfanekisoc, ngikhuphed izimfihlakalo zenduloe,

3 esizizwileyo lesizaziyo, obaba abasitshela zonaf.

4 Kasiyikuzifihlela abantwana babog, kusizukulwana esilandelayo, silandisa izindumiso zeNkosi, lamandla ayoh, lezimangaliso ezenzileyoi.

5 Ngoba wamisa ubufakazij koJakobek, wabeka umlayo koIsrayeli, awulaya obabal, ukuze bawazise abantwana babom,

6 ukuze isizukulwana esilandelayo sazin, abantwana abazazalwao, basukume batshele abantwana babop,

7 ukuze babeke ithemba labo kuNkulunkulu, bangayikhohlwa imisebenzi kaNkulunkuluq, kodwa bagcine imithetho yakher;

8 njalo bangabi njengaboyises, isizukulwana esilenkanitu lesivukelayovw, isizukulwana esingaqondisanga inhliziyo yaso, lesimoya waso ungathembekanga kuNkulunkulux.

9 Abantwana bakoEfrayimi, behlomiley betshoka ngamadandiliza, babuyela emuva mhla wempib.

10 Kabasilondolozanga isivumelwano sikaNkulunkulu, bala ukuhamba emlayweni wakhe.

11 Bakhohlwa izenzo zakhec lezimangaliso zakhe ayebatshengisa zonad.

12 Phambi kwaboyise wenza isimangalisoe elizweni leGibhithe, egangeni leZowanif.

13 Waqhekeza ulwandle, wabachaphisag, wenza amanzi ema njengenqumbih.

14 Wabakhokhela ngeyezi emini, lebusuku bonke ngokukhanya komliloi.

15 Waqhekeza amadwala enkangala, wabanathisa kungathi kuvela ezinzikini ezinkuluj.

16 Waseveza izifulak edwalenil, wenza amanzi ehla njengemifula.

17 Kodwa baphinda futhi ukona kuye, ngokumvukela oPhezukonkem enkangalan.

18 Bamlinga uNkulunkulu enhliziyweni yabo ngokucela ukudla kwenkanuko yaboo.

19 Basebekhuluma bemelene loNkulunkulu bathi: UNkulunkulu angalungisa itafula enkangala yinip?

20 Khangela, watshaya idwalaq, kwampompoza amanzi, lezifula zagabhar; anganika lesinkwa yini? angalungisela abantu bakhe inyama nas?

21 Ngakho iNkosi yezwa yathukuthelat; umlilo wasubaselwau uJakobev, njalo lolaka lwavukelaw uIsrayelix,

22 ngoba kabakholwanga kuNkulunkulu, kabathembanga esindisweni lwakhey.

23 Lanxa walaya amayezi ngaphezulu, wavula iminyango yamazuluz,

24 wabanisela imana ukuthi badlea, wabapha amabele amazulub.

25 Umuntu wadla isinkwa sabalamandlac; wabathumela ukudla ukuze basuthed.

26 Wenza umoya wempumalanga wavunguza emazulwini; langamandla akhe waqhuba umoya weningizimue.

27 Wasenisela phezu kwabo inyama njengothulif, lenyoni ezilempiko njengetshebetshebe lolwandleg;

28 wazenza zawela phakathi kwenkamba yabo, zagombolozela indawo zabo zokuhlalah.

29 Ngakho badla basutha kakhului, ngoba wabalethela isiloyiso saboj.

30 Kabehlukananga lenkanuko yabok; ukudla kusesemlonyeni wabol,

31 ulaka lukaNkulunkulu lwaselubavukelam, wabulala kwabakhulupheleyo babo, watshaya abakhethiweyo bakoIsrayelin.

32 Kulokhu konke bajinga besonao, njalo kabakholwanga ngenxa yezimangaliso zakhep.

33 Ngakho waziqeda izinsuku zaboq ngezer, leminyaka yabo ovalweni.

34 Lapho ebabulala, bamdingas, baphendukat, bamdingisisa uNkulunkuluuv.

35 Bakhumbula ukuthi uNkulunkulu ulidwala labow, loNkulunkulu oPhezukonke ungumhlengi wabox.

36 Kodwa bamyenga ngomlomo waboy, baqamba amanga kuye ngolimi lwaboz.

37 Ngoba inhliziyo yaboa yayingaqondanga kuyeb, njalo bengathembekanga esivumelwaneni sakhec.

38 Kodwa yena elesihawud wathethelela ububi babo, kababhubhisangae; yebo, kanengi walunqanda ulaka lwakhe, kakuvusanga konke ukuthukuthela kwakhe.

39 Ngoba wakhumbulaf ukuthi bayinyamag, umoya odlulayo, ongabuyiyohi.

40 Kanengi kangakanani bemvukela ehlane, bemdabukisaj enkangalak.

41 Yebo baphenduka bamlinga uNkulunkulul, bamdabukisam oNgcwele kaIsrayelin.

42 Kabasikhumbulanga isandla sakhe, usuku abahlenga ngalo esithenio.

43 Ukuthi wamisa njanip izibonakaliso zakhe eGibhitheq, lezimangaliso zakhers emmangweni weZowanit,

44 lokuthi waphendula imifula yabo yaba ligaziu, lezifula zabo, ukuze banganathiv.

45 Wathumela phakathi kwabo umtshitshi wezibawu, ezabadlayow, lamaxoxo ababhubhisayox.

46 Wasenika imihogoyi isivuno saboy, lomsebenzi wabo isikhonyanez.

47 Wabulala ivini labo ngesiqhothoa, lemikhiwa yabo yesikhamore ngongqwaqwaneb.

48 Wasenikela izifuyo zabo esiqhothweni, lemihlambi yabo kuyo imibane.

49 Waphosela phezu kwabo ukuvutha kolaka lwakhe, ukuthukuthela, lokucunuka, lokuhlupheka, ngokuthuma izithunywa zobubic.

50 Walungisela ulaka lwakhe indlela, kanqandanga umphefumulo wabo ekufeni, kodwa wanikela impilo yabo kumatshayabhuqe wesifod.

51 Wasetshaya wonke amazibulo eGibhithee, okokuqala kwamandla emathentenif kaHamug.

52 Wasebakhupha abantu bakheh njengezimvui, wabakhokhela enkangala njengomhlambij.

53 Wasebakhokhela bephephile ukuze bangesabikl; kodwa ulwandle lwasibekela izitha zabom.

54 Wasebafikisa emkhawulweni wendawo yakhe engcwelen, le intaba, isandla sakhe sokunene esayizuzayoop.

55 Wasebaxotsha abezizwe phambi kwaboq; wababela ilifar ngomzilas, wahlalisa izizwe zakoIsrayeli emathenteni azo.

56 Kantit bamlingau, bamvukela uNkulunkulu oPhezukonkev, kabazigcinanga izifakazelo zakhe.

57 Kodwa babuyela emuva, benza ngokungathembeki njengaboyisew, baphanjulwa njengedandili elikhohlisayox.

58 Ngoba bamthukuthelisay ngezindawo zabo eziphakemeyoz, bavusa umona wakhea ngezithombe zabo ezibaziweyob.

59 UNkulunkulu esizwa wathukuthelac, wamenyanya kakhulu uIsrayelid.

60 Ngakho walitshiyae ithabhanekelef leShilog, ithenteh alimisa phakathi kwabantui.

61 Wasenikela amandla akhej ekuthunjwenik, lenkazimulo yakhe esandleni sesitha.

62 Wasenikela abantu bakhel enkembenim, waselithukuthelela ilifa lakhen.

63 Umlilo waqeda amajaha abo, lezintombi zabo kazihlatshelelwanga.

64 Abapristi babo bawa ngenkembao, labafelokazi babop kabalilangaq.

65 Khona iNkosi yavuka njengobeleler, njengeqhawe eliklabalala ngenxa yewayinis.

66 Yazitshaya izitha zayo emuva, yazithela ihlazo phakadet.

67 Yasilahla ithenteu likaJosefa, kayikhethanga isizwe sakoEfrayimiv.

68 Kodwa yakhetha isizwe sakoJuda, intaba yeZiyoni eyithandayow.

69 Yayakha indlu yayo engcwele njengezingqonga, njengomhlaba ewusekeleyo kuze kube nininini.

70 Yasikhetha uDavida inceku yayox, yamthatha ezibayeni zezimvuy;

71 ekulandeleni izimvukazi ezenyisayoz, yamletha ukwelusaa uJakobe abantu bayob, loIsrayelic ilifa layod.

72 Njalo wabelusa njengobuqotho benhliziyo yakhee, wabakhokhela ngobugabazi bezandla zakhef.

Ukucela kuNkulunkulu ukuthi asize abantu bakhe

Isihlabelelo sikaAsafi

79Nkulunkulu, abezizwea sebengenile elifeni lakhob; balingcolisile ithempeli lakho elingcwelec; iJerusalema bayenze yaba zinqumbid.

2 Banikile izidumbu zezinceku zakho zaba yikudla kwenyoni zamazulue, inyama yabangcwele bakhof kuzo izilo zomhlabag.

3 Balichithile igazi labo njengamanzih inhlangothi zonke zeJerusalema; njalo kakubanga khona ongcwabayoi.

4 Sesibe yinhlamba kubomakhelwane bethujk, inhlekisa loklolodelol kwabasiphahlileyom.

5 Koze kube nini, Nkosino? Uzathukuthela phakade yinip? Ubukhwele bakhoq buzavutha njengomlilo yinir?

6 Thulula ulaka lwakho phezu kwabezizwest abangakwaziyou, laphezu kwemibuso engabizi ibizo lakhov.

7 Ngoba bamdlile uJakobe, lomuzi wakhe sebewenze unxiwaw.

8 Ungakhumbuli umelene lathi izono zethu zendulox; isihawu sakho kasize masinyane phambi kwethuy, ngoba sehliselwe phansi kakhuluz.

9 Sisize, Nkulunkulu wosindiso lwethu, ngenxa yodumo lwebizo lakhoa; sikhulule, uhlawulele izono zethub, ngenxa yebizo lakhoc.

10 Kungani abezizwe bezakuthi: Ungaphi uNkulunkulu wabo? Kawaziwe phakathi kwezizwe phambi kwamehlo ethud, impindiselo yegazi lenceku zakho elachithwayo.

11 Ukububula kwezibotshwa kakuze phambi kwakhoe; njengobukhulu bengalo yakho ulondoloze abantwana bokufaf.

12 Uphindisele omakhelwane bethug kasikhombisah esifubeni saboi ukuthuka kwabo, abakuthuka ngakho, Nkosij.

13 Khona thina abantu bakhok, izimvu zedlelo lakho, sizakubonga kuze kube ninininil, silandise udumo lwakho esizukulwaneni ngesizukulwanam.

Umkhuleko wokusizwa kukaIsrayeli

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeShoshanimi. Ubufakazi. Isihlabelelo sikaAsafi

80Melusi kaIsrayeli, beka indlebe, okhokhela uJosefaa njengomhlambib, ohlezi phakathi kwamakherubhi*c, khanyisad.

2 Phambi kukaEfrayimi loBhenjamini loManasee vusa amandla akho, uze ube lusindiso lwethuf.

3 Siphendule, Nkulunkulug, wenze ubuso bakho bukhanye, ngakho sizasindiswah.

4 Nkosi Nkulunkulu wamabandlai, koze kube nini uthukuthelela umkhuleko wabantu bakhoj?

5 Ubenze badla isinkwa sezinyembezik, wabanathisa izinyembezi ngesilinganisol.

6 Usenza sibe yingxabano kubomakhelwane bethu, lezitha zethu ziyahlekisana ngathim.

7 Siphendule, Nkulunkulu wamabandla, wenze ubuso bakho bukhanye, ngakho sizasindiswan.

8 Waliletha ivini livela eGibhitheo, wazixotsha izizwep, walihlanyela lonaq.

9 Walungisa indawo phambi kwalor, wagxilisa impande zalo, laze lagcwala umhlaba.

10 Izintaba zembeswa ngomthunzi walo, lezingatsha zalo zinjengemisedari kaNkulunkulu.

11 Lanabisela ingatsha zalo elwandles, lamahlumela alot emfuleniu.

12 Uyibhobozeleni imiduli yalov, ukuze balikhe bonke abadlula ngendlelaw?

13 Ingulube yasehlathini iyalihlikizax, lenyamazana yeganga iyalidlay.

14 Nkulunkulu wamabandla, akubuyelez, ukhangele phansi usemazulwinia, ubone, wethekelele lelivinib,

15 ngitsho isivini isandla sakho sokunene esasihlanyelayo, lendodanac owaziqinisela yonad.

16 Sitshisiwe ngomliloe, saqunyelwa phansif; bayabhubha ngokukhuza kobuso bakhog.

17 Isandla sakho kasibe phezu komuntuh wesandla sakho sokunenei, phezu kwendodana yomuntuj, oziqinisele yonakl.

18 Ngakho kasiyikubuyela emuva sisuke kuwe; sivuselele, khona sizabiza ibizo lakhom.

19 Nkosi, Nkulunkulu wamabandla, siphendule, wenze ubuso bakho bukhanye, ngakho sizasindiswan.

Ukungalaleli kukaIsrayeli

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeGithithi. EsikaAsafi

81Hlabelani kakhulu kuNkulunkulu amandla ethua, lihlokome ngentokozo kuNkulunkulu kaJakobeb.

2 Thathani ingoma, lilethe isigujanac, ichacho elimnandid kanye logubhu lwezintamboe.

3 Vuthelani uphondof ekuthwaseni kwenyangag, esikhathini esimisiweyo, ngosuku lomkhosi wethuh.

4 Ngoba lokho kuyisimiso kuIsrayeli, umthetho kaNkulunkulu kaJakobe.

5 Wakumisa kwaba yibufakazii kuJosefaj, ekuphumeni kwakhe emelene lelizwe leGibhithek; ngezwa ulimil engingalwaziyom.

6 Ngasusa ihlombe lakhen emthwalwenio; izandla zakhe zakhululwa ezimbizenip.

7 Wakhala usenhluphekweni, ngakukhululaq; ngakuphendula ekusithekeni komdumor; ngakuhlola emanzini eMeriba. Sela*s.

8 Zwana, sizwe samit, ngizafakaza kuwe, Israyeli, aluba ungangilalelau.

9 Kakungabi khona phakathi kwakho unkulunkulu wezizweniv, njalo ungakhonzi unkulunkulu wezizweniw.

10 Mina ngiyiNkosi, uNkulunkulu wakho, owakwenyusa usuka elizweni leGibhithex. Khamisa umlomo wakho ube banzi, njalo ngizawugcwalisay.

11 Kodwa abantu bami kabalilalelanga ilizwi lami; loIsrayeli kavumelananga lamiz.

12 Ngakho ngabanikela enkanini yenhliziyo yaboa, ukuze bahambe kumacebo abob.

13 Kungathi abantu bami bebengangilalelac, uIsrayeli ahambe endleleni zamid!

14 Masinyane bengingazehlisela phansi izitha zabo, ngiphendulele isandla sami kwabamelene laboe.

15 Abayizondayo iNkosi bangatshotshobala phambi kwayo ngokuzenzisa, kodwa isikhathi sabo besizakuba phakadef.

16 Wayezabondla ngamanono engqoloyi; njalo bengizakusuthisa ngoluju oluvela edwalenig.

UNkulunkulu nguye yedwa umahluleli

Isihlabelelo sikaAsafi

82UNkulunkulua uyema enhlanganweni yabahlulelib, uyahlulelac phakathi kwabonkulunkulud.

2 Koze kube nini lisahlulela ngokungalungangae, lisemukela ubusofg bababi? Sela*h.

3 Yahlulelani umyangai lentandanej, lilungisele ohluphekayo loswelayok.

4 Khululanil umyanga loswelayom, libophule esandleni sababin.

5 Kabazi kabaqedisisio, baya le lale emnyamenip; izisekelo zonke zomhlaba ziyazamazamaq.

6 Mina ngathir: Lingonkulunkulus, lonke lingamadodana oPhezukonket.

7 Kodwa lizakufau njengabantuv, liwe njengesinye seziphathamandla.

8 Vuka, Nkulunkulu! wahlulele umhlabaw; ngoba wena izizwe zonke ziyilifa lakhox.

Umkhuleko wokuthi zichithwe izitha zikaIsrayeli

Ingoma, isihlabelelo sikaAsafi

83Nkulunkulu, ungazithulelia; ungathuli, ungathi zwi, Nkulunkulub.

2 Ngoba, khangela, izitha zakho ziyaxokozelac, labakuzondayod baphakamise ikhandae.

3 Benzela abantu bakho iseluleko sobuqilif, bacebisana bemelene labafihliweyo bakhog.

4 Bathi: Wozani, sibaqumeh, bangabi yisizwei, lebizo likaIsrayeli lingabe lisakhunjulwa.

5 Ngoba bacebisana nganhliziyonyej, benza isivumelwano esimelana lawek;

6 amathente eEdomal, lamaIshmayelim; iMowabin, lamaHagario;

7 iGebalipq, leAmonir, leAmalekis; amaFilistit kanye labahlali beTireu;

8 iAshuri layo isizihlanganise labovw; bebeyingalox ebantwaneni bakaLothi. Sela*y.

9 Yenza kubo njengeMidiyaniz, njengoSisera, njengoJabinia, esifuleni iKishonib.

10 Babhubhela eEndoric, baba ngumquba womhlabathid.

11 Yenza zona izikhulu zabo zibe njengoOrebie lanjengoZebif, lawo wonke amakhosanag abo abe njengoZebah lanjengoZalimunai,

12 abathi: Kasizithathelej amadlelo kaNkulunkulu abe ngawethuk.

13 Nkulunkulu wami, benze babe njengokuhwithwayol, njengamakhobam phambi komoyano,

14 njengomlilo utshisa ihlathip, lanjengelangabi lithungela izintabaq.

15 Ngokunjalo baxotsher ngesivunguzanes sakhot, ubethuse ngesiphepho sakhouv.

16 Gcwalisa ubuso babo ngehlazo, ukuze balidinge ibizo lakho, Nkosiw.

17 Kababe lenhloni bethuke kuze kube ninininix, yebo, badunyazwe babhubhey.

18 Ukuze baziz ukuthi nguwe wedwa, obizo lakhoa nguJehovab, oPhezukonke emhlabeni wonkec.

Ukulangatha indlu kaNkulunkulu

Kumqondisi wokuhlabelela. NgeGithithi. Kubantwana bakaKora. Isihlabelelo

84Athandeka kangakanania amathente akho, Nkosi yamabandlab!

2 Umphefumulo wami uyalangathac, yebo ngitsho, uyaphelad yikunxwanela amaguma eNkosie. Inhliziyo yami lenyama yami kuyakhala kuNkulunkulu ophilayof.

3 Intaka layo iyathola indlug, lenkonjane isidleke sayo, lapho engabeka khona abantwana bayoh, amalathi akho, Nkosi yamabandla, Nkosi yami, loNkulunkulu wamii.

4 Babusisiwe abahlala endlini yakhoj, bazahlala bedumisa wena. Sela*k.

5 Ubusisiwe umuntu omandla akhe akuwe, okukhona imigwaqo emikhulu enhliziyweni yabol.

6 Abadabula isihotsha seBaka basenza sibe ngumthombo; yebo, insewulam iyakugoqela ngezibusison.

7 Bahamba besuka emandleni besiya emandlenio, ngulowo lalowo abonakale phambi kukaNkulunkulu eZiyonip.

8 Nkosi Nkulunkulu wamabandla, zwana umkhuleko wami, ubeke indlebe, Nkulunkulu kaJakobe. Sela*q.

9 Nkulunkulur, sihlangu sethus, khangela ubone ubuso bogcotshiweyo wakhot.

10 Ngoba usuku emagumeni akho lungcono kulenkulungwane. Ngikhetha ukuba sembundwini womnyango endlini kaNkulunkulu wami kulokuhlala emathenteni enkohlakalou.

11 Ngoba iNkosi uNkulunkulu ililangav lesihlanguw; iNkosi izakupha umusa lodumo; kayibagodleli okuhlex abahamba ngobuqothoy.

12 Nkosi yamabandla, ubusisiwe umuntu othemba kuwez.

Umkhuleko wokucelela uIsrayeli ukuthula

Kumqondisi wokuhlabelela. Kubantwana bakaKora. Isihlabelelo

85Nkosi, ubulomusa elizweni lakho. Ubuyisile ukuthunjwa kukaJakobea.

2 Wathethelela ububi babantu bakhob, wasibekela zonke izono zabo. Sela*c.

3 Ukususile konke ukuthukuthela kwakho, waphendukad ekuvutheni kolaka lwakhoe.

4 Siphendule, Nkulunkulu wosindiso lwethuf, wenze ulaka lwakho kithi lupheleg.

5 Uzasithukuthelela kokuphela yinih? Uzakwelulela ulaka lwakho esizukulwaneni lesizukulwana yinii?

6 Kawuyikubuya usivuselele yinij, ukuze abantu bakho bathokoze kuwek?

7 Sitshengise umusa wakho, Nkosi, usinike usindiso lwakho.

8 Ngizakuzwa lokho uNkulunkulu iNkosi azakukhulumal, ngoba uzakhuluma ukuthula ebantwini bakhem, lakwabangcwele bakhen, kodwa kabangabuyelio ebuwulenip.

9 Isibili usindiso lwakhe luseduze kulabo abamesabayoq ukuze kuhlale udumo elizweni lakithir.

10 Umusa leqinisos kuyahlangabezanat, ukulungau lokuthula kwangenev.

11 Iqiniso lizaphuma emhlabeniw, lokulunga kuzakhangela phansi kusemazulwinix.

12 Yebo, iNkosi izanika okuhley, lelizwe lethu lizathela isivuno saloz.

13 Ukulunga kuzahamba phambi kwayo, kwenzele izinyathelo zayo indlelaa.

Umkhuleko wokucela isihawu sikaNkulunkulu

Umkhuleko kaDavida

86Beka indlebe yakho, Nkosi, ungiphendulea, ngoba ngingumyanga, ngiyaswelab.

2 Londoloza umphefumulo wami, ngoba ngiyamesaba uNkulunkulu; wena Nkulunkulu wami, sindisa inceku yakho ekuthembayoc.

3 Woba lesihawu kimi, Nkosid, ngoba ngikhala kuwe usuku lonkee.

4 Thokozisa umphefumulo wenceku yakho, ngoba kuwe, Nkosi, ngiyawuphakamisela umphefumulo wamif.

5 Ngoba wena, Nkosi, ulungile, ungothethelelayog; umkhulu emuseni kubo bonke abakubizayoh.

6 Beka indlebe, Nkosi, emkhulekweni wamii; ulalele ilizwi lokuncenga kwamijk.

7 Ngosuku lokuhlupheka kwami ngizakhala kuwel, ngoba uzangiphendulam.

8 Kakho ofanana lawe phakathi kwabonkulunkulu, Nkosin, njalo enjengemisebenzi yakho kayikhoo.

9 Izizwe zonke ozenzileyo zizakuzap zikhothame phambi kwakho, Nkosi, zidumise ibizo lakhoq.

10 Ngoba wena umkhulur, wenza izinto ezimangalisayos, unguNkulunkulu wena wedwat.

11 Ngifundisa indlela yakho, Nkosiu, ngizahamba eqinisweni lakho; hlanganisa inhliziyo yami ukuze yesabe ibizo lakhov.

12 Ngizakudumisa, Nkosi Nkulunkulu wami, ngenhliziyo yami yonke; ngilidumise ibizo lakho kuze kube nininini.

13 Ngoba umusa wakho phezu kwami mkhulu; njalo wakhulula umphefumulo wamiw esihogweni esingaphansi kakhulux.

14 Nkulunkulu, abazigqajayo bangivukele, lemibuthano yabalobudlwangudlwangu idinga umphefumulo wami; njalo kabakubekanga phambi kwaboy.

15 Kodwa wena, Nkosi, unguNkulunkulu olozwelo, lolesisaz, ophuza ukuthukuthela, lomkhulu emuseni leqiniswenia.

16 Phendukela kimib, ungihawukelec; uyiphe inceku yakho amandla akhod, usindise indodana yencekukazi yakhoe.

17 Ngenzela isibonisof sokuhleg, ukuze labo abangizondayo babone bayangeke, ngoba wena, Nkosi, ungisizile wangiduduzah.

IJerusalema umuzi olodumo

Kubantwana bakaKora. Isihlabelelo, ihubo

87Isisekelo sayoa siphezu kwentaba ezingcweleb.

2 INkosi iyawathanda amasango eZiyoni kulazo zonke indawo zokuhlala zikaJakobec.

3 Izinto ezidumileyo zikhulunywa ngawe, muzi kaNkulunkulu! Sela*d.

4 Ngizaqamba iRahabie leBhabhilonif kwabangaziyog; khangela, iFilisti leTire kanye leEthiyophiyah; lo wazalelwa khonai.

5 LangeZiyoni kuzakuthiwa: Lo lalowayana bazalelwa kuyo. LoPhezukonke uqobo uzayiqinisaj.

6 INkosi izabalak ekubhaleni kwayo abantu, ukuthi lo wazalelwa khona. Sela*l.

7 Labahlabeleli kanye labagidi, yonke imithombo yami ikuwem.

Ukukhala kohluphekayo

Ihubo, isihlabelelo. Kubantwana bakaKora. Kumqondisi wokuhlabelela. NgeMahalathi-Leyanothi. IMasikili kaHemani umEzira

88Nkosi Nkulunkulu wosindiso lwamia, emini, ebusuku ngakhala phambi kwakhob.

2 Umkhuleko wami kawuze phambi kwakho; beka indlebe yakho ekukhaleni kwamic.

3 Ngoba umphefumulo wami ugcwele ukuhlupheka, lempilo yami ifinyelelad engcwabenie.

4 Ngibalwa lalabo abehlela emgodini; nginjengomuntu ongelamandlaf.

5 Ngikhululwe phakathi kwabafileyo, nginjengababuleweyo abalele engcwabeni, ongasabakhumbuliyog; ngoba bequnyiwe basuswa esandleni sakhoh.

6 Ungifakile emgodini ongaphansi kakhului, emnyamenij, ekujulenik.

7 Intukuthelo yakho iyangeleka, langawo wonke amagagasi akho ungihluphile. Sela*l.

8 Ususele khatshana lami abejwayelene lamim; wangenza ngibe yisinengiso kubon; ngivalelweo, ngingephumep.

9 Ilihlo lami liyaphela ngenxa yosiziq. Ngikubizile lonke usukur, Nkosi, ngelulele izandla zami kuwes.

10 Abafileyo uyabenzela izimangaliso yinitu? Imimoya efileyo izavuka yini ikudumise? Sela*v.

11 Uthando lwakho luzalandiswa yini engcwabeniw? Ukuthembeka kwakho encithakalweni yinix?

12 Izimangaliso zakho zizakwaziwa yiniy emnyameniz? Lokulunga kwakho elizweni lokukhohlwa yinia?

13 Kodwa mina, Nkosi, ngikhalile kuweb, lekuseni umkhuleko wamic uzakuza phambi kwakhod.

14 Nkosi, ulahlelani umphefumulo wamie? Ubufihlelani ubuso bakho kimif?

15 Ngihluphekile ngingofayo kusukela ebutsheni, ngithwele ukwesabeka kwakho, ngikhathazekile.

16 Ulaka lwakho olutshisayo ludlulile phezu kwamig, okwesabekayo kwakho kungiqedileh.

17 Kungizingelezile njengamanzi usuku lonkei, kungihanqile kanyekanyej.

18 Ususele khatshana lamik othandayo lomnganel, abejwayelene lamim basemnyamenin.

Izithembiso zikaNkulunkulu

IMasikili kaEthani umEzira

89Ngizahlabelaa ngezisa zakho, Nkosi, kuze kube ninininibc; ngomlomo wami ngizakwazisa ukuthembeka kwakho kusizukulwana lesizukulwanade.

2 Ngoba ngithe: Umusa uzakwakhiwa kuze kube phakadef; emazulwini ngokwawo uzaqinisag uthembeko lwakhoh.

3 Ngenze isivumelwano lomkhethwa wamii, ngifungile kuDavida inceku yamij.

4 Ngizaqinisa inzalo yakho kuze kube ninininik, ngakhel isihlalo sakho sobukhosim esizukulwaneni lesizukulwana. Sela*n.

5 Lamazulu azadumisao izimangaliso zakho, Nkosip, lalo uthembeko lwakhoq ebandlenir labangcweles.

6 Ngoba ngubani esibhakabhakeni ongafananiswa leNkosit? Ngubani ofanana leNkosi phakathi kwamadodana abalamandlau?

7 UNkulunkulu uyesabeka kakhulu emhlanganweniv wabangcwelew, njalo umele ukuhlonitshwa phezu kwabo bonke abamhanqileyox.

8 Nkosi Nkulunkulu wamabandla, ngubani olamandlay njengawe, Nkosiz? Lothembeko lwakho lukuhanqilea.

9 Wena uyabusa ukukhukhumala kolwandle; lapho amagagasi alo ephakama wena uyawathulisab.

10 Wena wamchoboza uRahabi njengobuleweyoc, wazihlakaza izitha zakho ngengalo yamandla akhod.

11 Amazulu ngawakho, lomhlaba ngowakhoe; ilizwef lokugcwala kwalog, wena wakusekelah.

12 Inyakatho leningizimu wakudala wenai; iThabhorij leHermonik kuzajabula ngebizo lakhol.

13 Ulengalo elamandla, isandla sakho siqinile, isandla sakho sokunene siphakeme.

14 Ukulunga lesahlulelom kuyisisekelo sesihlalo sakho sobukhosin: umusa leqinisoo kuhamba phambi kobuso bakhop.

15 Babusisiwe abantu abawaziyo umsindo wentokozoq; bazahamba ekukhanyeni kobuso bakho, Nkosir.

16 Ebizweni lakho bazathokoza usuku lonke, langokulunga kwakho bazaphakanyiswa.

17 Ngoba wena uludumo lwamandla abos; langomusa wakho uphondo lwethu luzaphakanyiswat.

18 Ngoba isihlangu sethu singeseNkosi, lenkosi yethuu ingeyoNgcwele kaIsrayeliv.

19 Khona wakhuluma ngombonow kongcwele wakhox, wathi: Ngibekile usizoy phezu kweqhawez, ngimphakamisile okhethiweyo phakathi kwabantua.

20 Ngithole uDavida inceku yamib, ngamafutha ami angcwele ngimgcobilec,

21 osandla sami sizakuba laye siqiniled, ingalo yami layo izamqinisae.

22 Isitha kasiyikumcindezela, lendodana yenkohlakalo kayiyikumhluphaf.

23 Ngizazichoboza izitha zakhe phambi kobuso bakhe, ngihluphe abamzondayog.

24 Kodwa uthembeko lwamih lomusa wami kuzakuba layei, lebizweni lami luzaphakanyiswa uphondo lwakhej.

25 Njalo ngizabeka isandla sakhe olwandlek, lesandla sakhe sokunene emifulenil.

26 Yena uzangibiza ngokuthi: Wena ungubaba wamim, uNkulunkulu wami, ledwala losindiso lwamin.

27 Njalo mina ngizammisa abe lizibuloo, aphakame kakhulu kulamakhosi omhlabap.

28 Ngizaligcinela umusa wami kuze kube ninininiq, lesivumelwano sami sizaqina kuyer.

29 Njalo ngizamisa inzalo yakhe kuze kube ninininis, lesihlalo sakhe sobukhosit njengensuku zamazuluu.

30 Uba abantwana bakhev betshiya umlayo wamiw, bangahambi ngezahlulelo zami,

31 uba besephula izimiso zami, bengagcini imithetho yami,

32 ngizaphindisela iziphambeko zabox ngendukuy, lesono sabo ngenswaziz.

33 Kodwa kangiyikulususa du uthandolomusa wami kuyea, ngingakhohlisi ngothembeko lwamib.

34 Kangiyikwephulac isivumelwano samid, lalokho okuphuma endebeni zami kangiyikukuguqula.

35 Ngafunga kwaba kanyee ngobungcwele bamif: Kangiyikuqamba amanga kuDavida.

36 Inzalo yakhe izakuba khona kuze kube ninininig, lesihlalo sakhe sobukhosih njengelanga phambi kwamii.

37 Sizaqiniswa njengenyangaj kuze kube nininini, lobufakazi emayezini bumi buqinile. Sela*k.

38 Kodwa wena usulahlilel walamn, wamthukuthelelaop ogcotshiweyo wakhoq.

39 Usenze ize isivumelwano senceku yakhor; wangcolisas umqhele wakhet emhlabathiniu.

40 Uyibhobozile yonke imithangala yakhe, wazenza inqaba zakhe amanxiwav.

41 Bonke abadlula ngendlela bayamphangaw; ulihlazo kubomakhelwane bakhex.

42 Usiphakamisile isandla sokunene sabamelene laye; wazithokozisa zonke izitha zakhe.

43 Futhi ubuyisele emuva ubukhali benkemba yakhe; kawumenzanga ame empini.

44 Uyiqedile inkazimulo yakhe, lesihlalo sakhe sobukhosi wasiphosela emhlabathiniy.

45 Ufinyezile insuku zobutsha bakhe, wamembesa ihlazo. Sela*z.

46 Koze kube nini, Nkosiab, ucatshac kuze kube phakaded? Ulaka lwakho luvutha njengomlilo yinie?

47 Khumbulaf ukuthi isikhathi sempilo yami singakananig; kungani wadalela ize bonke abantwana babantuh?

48 Ngubani umuntu ophilayoi ongaboni ukufaj? Akhulule umphefumulo wakhe esandleni sengcwaba na? Sela*.

49 Zingaphi izisa zakho zakuqala, Nkosik, owazifunga kuDavidal ngothembeko lwakhomn?

50 Khumbula, Nkosi, ihlazo lezinceku zakhoo, engilithwele esifubeni sami, elazo zonke izizwe ezinengip,

51 izitha zakho ezithuke ngalo, Nkosiq, ezithuke ngalo izinyathelor zogcotshiweyo wakhos.

52 Kayibongwe iNkosi kuze kube nininini. Ameni, loAmenit.

UNkulunkulu ongapheliyo lokuphela komuntu

Umkhuleko kaMozisi, umuntu kaNkulunkulu

90Nkosi, wena ubuyindawo yethu yokuhlala kusizukulwana lesizukulwanaa.

2 Zingakazalwa intababcd, kumbe uveze umhlaba lelizweefg, ngitsho kusukela ephakadeni kuze kube sephakadeni wena unguNkulunkuluh.

3 Uyambuyisela umuntu encithakalweni, uthi: Buyelani, bantwana babantui.

4 Ngoba iminyaka eyinkulungwane emehlweni akhoj injengelanga lezolo selidlulile, lanjengomlindo ebusukuk.

5 Uyabakhukhulal, banjengobuthongom, ekuseni banjengotshanino obuhlumayop.

6 Ekuseniq buyakhahlelars, bukhulet, ntambamau buyasikwavw, bubune.

7 Ngoba siqedwa yikuthukuthela kwakho, langolaka lwakho sibhujiswe.

8 Ubekile iziphambeko zethu phambi kwakhox, izono zethu ezifihlakeleyo ekukhanyeni kobuso bakhoy.

9 Ngoba insuku zethu zonke ziyedlula elakeni lwakho; sichitha iminyaka yethu njengokubeka iphika.

10 Insuku zeminyaka yethu, kuleminyaka engamatshumi ayisikhombisa kuzo; njalo uba ngenxa yamandla zingamatshumi ayisificaminwembili, kanti ukuzigqaja kwayo kuyinhlupheko losizi, ngoba aphangisa aqunywe, sibe sesiphapha sinyamalalez.

11 Ngubani owaziyo amandla okuthukuthela kwakho? Lanjengokwesabeka kwakho lunjalo ulaka lwakho.

12 Ngokunjalo sifundise ukubala insuku zethu, ukuze sizuze inhliziyo yenhlakaniphoa.

13 Phenduka, Nkosib! Koze kube ninic? Hawukela izinceku zakhod.

14 Sisuthise ekuseni ngomusa wakhoe, ukuze sithabe sijabule insuku zethu zonkef.

15 Sithokozise njengokwensuku owasihlupha ngazog, iminyaka esabona okubi kuyoh.

16 Umsebenzi wakho kawubonakale ezincekwini zakho, lenkazimulo yakho ebantwaneni bazoi.

17 Ubuhle beNkosi, uNkulunkulu wethu, kabube phezu kwethuj; uqinise umsebenzi wezandla zethu kithi, yebo, umsebenzi wezandla zethu uwuqinisek.

UNkulunkulu ungumvikeli wethu

91Ohlezi ekusithekeni koPhezukonkea uzahlala emthunzini kaSomandlab.

2 Ngizakuthi eNkosini: Uyisiphephelo samic lenqaba yamid, uNkulunkulu wami, engithemba kuyee.

3 Sibili yena uzakukhululaf emjibileni womthiyig, kuye umatshayabhuqe wesifo obhubhisayoh.

4 Uzakusibekela ngensiba zakhei, uzathembela langaphansi kwempiko zakhejkl; iqiniso lakhe liyisihlangu lehawum.

5 Kawuyikwesaba isesabiso sebusuku, umtshoko ophaphayo eminin,

6 umatshayabhuqe wesifo ohambayo emnyamenio, incithakalo ebhubhisayo emini enkulup.

7 Bazakuwa abayinkulungwane eceleni kwakho, labayizinkulungwane ezilitshumi ngakwesokunene sakho; kuwe kakuyikusondela.

8 Uzakhangela nje ngamehlo akho, ubone impindiselo kwababiq.

9 Ngoba wena, Nkosi, uyisiphephelo samir; umenzile oPhezukonke waba yindawo yakho yokuhlalas.

10 Kakulabubi obuzakwehlelat, lenhlupheko kayiyikusondelau ethenteni lakhov.

11 Ngoba uzalayaw ingilosi zakhe ngawe, ukuthi zikulondoloze endleleni zakho zonkex.

12 Zizakuphatha ezandleni, hlezi utshayeke ngonyawo lwakho elitsheniy.

13 Uzanyathelaz isilwane lebululua, uzagxoba ibhongo lesilwane, lomgobhob.

14 Ngoba uyangithanda kakhulu, ngakho ngizamkhululac; ngizambeka phezulud, ngoba uyalazi ibizo lamie.

15 Uzangibiza, njalo ngimphendule; ngibe laye ekuhluphekenif, ngimkhululeg, ngimnike udumohi.

16 Ngizamsuthisa ngobude bezinsuku, ngimtshengise usindiso lwamij.

Ukubonga iNkosi ngokulunga kwayo

Isihlabelelo, ingoma, okwelanga lesabatha

92Kuhlea ukubonga iNkosib, lokuhlabela indumiso ebizweni lakho, wena oPhezukonkec;

2 ukutshumayela uthandolomusa wakho ekusenid, lothembeko lwakho ebusuku bonkee,

3 ngechacho elilentambo ezilitshumif, langogubhu lwezintambogh, ngechachoij elikhala kamnandi.

4 Ngoba ungithokozisile, Nkosi, ngomsebenzi wakhok; ngizamemeza ngenjabulo ngemisebenzi yezandla zakhol.

5 Mikhulu kangakanani imisebenzi yakho, Nkosim! Izikile kakhulu imicabango yakhon.

6 Isiphukuphuku kasazio, lesithutha kasikuqedisisi lokhup.

7 Lapho ababiq behluma njengotshanir, labo bonke abenzi bobubis bekhahlelatu, kuyikuze babhujiswe kuze kube phakade.

8 Kodwa wena, Nkosi, uphakeme kuze kube ninininiv.

9 Ngoba khangela, izitha zakho, Nkosiw, ngoba khangela, izitha zakho zizabhubhax; bonke abenzi bobubiy bazachithekaz.

10 Kodwa uzaphakamisa uphondo lwamia njengolwenyathib; ngizagcotshwac ngamafutha amatshad.

11 Lelihlo lami lizabona isiloyiso sami ezitheni zami, indlebe zami zizakuzwa mayelana lababi abangivukelayoe.

12 Olungileyof uzahlumag njengesihlahla selalah, akhule njengomsedari eLebhanonii.

13 Abahlanyelwej endlini yeNkosik, bazahlumal emagumeni kaNkulunkulu wethum.

14 Bazabe belokhu bethela izithelo ebudaleni babo, bakhuluphale babeluhlaza,

15 ukutshumayela ukuthi iNkosi iqondilen; ilidwala lamio, njalo kakukho ukungalungi kiyop.

Ubukhosi beNkosi

93INkosi iyabusaab; yembethe ubukhosic; iNkosi yembethed amandlae; izibhincisilef. Umhlaba lawo uqinisiweg, kawuyikunyikinywah.

2 Isihlalo sakho sobukhosi samiswa kwasendulo; usukela ephakadenii.

3 Imifula iphakamisile, Nkosij, imifula iphakamise ukuholoba kwayok, imifula iphakamisile amagagasi ayo agubhazelayol.

4 INkosim ephakemeyo ilamandla kulokuduma kwamanzi amanengin, kulamagagasi olwandleo agubhazayo alamandlap.

5 Izifakazelo zakho ziqinisekile kakhulu; ubungcwele buyifanele indlu yakho, Nkosi, kuze kube ebudeni bezinsuku.

UNkulunkulu wempindiselo

94Nkosi, Nkulukulu wempindiseloa, Nkulunkulu wempindiselo, khanyisab!

2 Phakamac, Mahluleli womhlaba, uphindisele umvuzo kwabazigqajayod.

3 Nkosi, koze kube nini ababie, koze kube nini ababi begiyaf?

4 Bepopotag, bekhuluma ngokuziphakamisah, bonke abenzi bobubi bezikhukhumezai?

5 Nkosi, bayabaphohloza abantu bakho, bayalihlupha ilifa lakhoj.

6 Babulala umfelokazi lowezizweni, lentandane bazibulale.

7 Kanti bathik: INkosi kayiboni, loNkulunkulu kaJakobe kananzil.

8 Qedisisanim, lina bobunyamazanan phakathi kwabantuo; lani ziphukuphuku, lizahlakanipha ninip?

9 Yena owagxumeka indlebe kezwa yini? Owabumba ilihlo kaboni yiniq?

10 Yena olaya izizwe kajezisi yinir; yena ofundisa umuntu ulwazis, kazi yini?

11 INkosi iyayazi imicabango yomuntut ukuthi iyizeu.

12 Nkosiv, ubusisiwe lowomuntu omlayayowx, omfundisayo okomlayo wakhoy,

13 ukumphumuzaz ezinsukwini zobubia, kuze kugejelwe omubi umgodib.

14 Ngoba iNkosi kayiyikubalahla abantu bayo, kayiyikulitshiya ilifa layoc.

15 Kodwa isahlulelo sizabuyela ekulungeni, labo bonke abaqotho enhliziyweni bazakulandelad.

16 Ngubani ozangisukumelae amelane lababif? Ngubani ozangimelag kubenzi bobubihi?

17 Uba iNkosi ibingesilo usizo lwamij, umphefumulo wami ubuzaphosa uhlalek ekuthuleni zwil.

18 Lapho ngathi: Unyawo lwami luyatshelelam, umusa wakho, Nkosi, wangisekelan.

19 Ebunengini bemicabango yami engaphakathi kwami induduzo zakho zithokozisa umphefumulo wamio.

20 Isihlalo sobukhosi sobubi singahlanganyela lawep, sibumba inkohlakalo ngomthetho yiniq?

21 Bayahlangana ukumelana lomphefumulo wolungileyo, balahla igazi elingelacalar.

22 Kodwa iNkosi iyinqaba yamis, loNkulunkulu wami ulidwalat lokuphephela kwamiu.

23 Izaphindisela phezu kwabo ububi babov, ibaqede enkohlakalweni yabowx; iNkosiy uNkulunkulu wethu izabaqumaz.

Ukudumisa iNkosi

95Wozani, siyihlabelele iNkosi, senze umsindo wentokozoa kulo idwala losindiso lwethub.

2 Kasize phambi kobuso bayo ngokubonga, senze umsindo wentokozo kuyo ngezihlabeleloc.

3 Ngoba iNkosi inguNkulunkulu omkhulud, leNkosi enkulu phezu kwabonkulunkulu bonkee.

4 Okusesandleni sayo indawo zomhlaba ezizikileyo, lezingqonga zezintaba zingezayof.

5 Olungolwayo ulwandle, yona-ke yalwenzag, lezandla zayo zabumba umhlabathi owomileyoh.

6 Wozani, sikhonzei sikhothamej, siguqe phambi kweNkosik, umenzi wethul.

7 Ngoba yona inguNkulunkulu wethu, thina-ke singabantu bedlelo layom, lezimvu zesandla sayon.

Lamuhla ubao lilizwa ilizwi layop,

8 lingayenzi ibe lukhuni inhliziyo yenuq njengekuphikisaneni1r, njengesukwini lokulinga2 enkangalas,

9 lapho oyihlo bangilinga bengihlolatu, yebo babona umsebenzi wamiv.

10 Iminyaka engamatshumi amanew nganengwa yilesisizukulwanax ngaze ngathi: Bangabantu abaduhayo enhliziyweni, bona kabazazi indlela zami.

11 Engafunga kubo ekuthukutheleni kwamiy, ngathi: Kabayikungena ekuphumuleni kwamiz.

UNkulunkulu uyiNkosi

96Hlabelani eNkosiniab ingoma entshac; hlabelelani eNkosini, mhlaba wonked.

2 Hlabelani eNkosini, lidumise ibizo layo, litshumayele usindiso lwayo insuku ngensuku.

3 Landisani udumo lwayo phakathi kwezizwe, izimangaliso zayo phakathi kwabantu bonke.

4 Ngoba yinkulu iNkosi, ifanele ukudunyiswa kakhulu, yona iyesabeka phezu kwabonkulunkulu bonkee.

5 Ngoba bonke onkulunkulu bezizwe bayizithombe; kodwa iNkosi yenza amazulu.

6 Ubukhosi lenkazimulo kuphambi kwayo, amandlaf lobuhle kusendlini yayo engcweleg.

7 Inikeni iNkosi, zizukulwana zezizweh, inikeni iNkosi udumo lamandlai.

8 Inikeni iNkosi udumo lwebizo layoj; lethani umnikelok, lingene emagumeni ayol.

9 Ikhonzeni iNkosi ebuhleni bobungcwele; lithuthumele phambi kwayo, mhlaba wonkem.

10 Tshonini phakathi kwezizwe: INkosi iyabusan. Lomhlaba umisiwe, kawuyikunyikinyekao; izabahlulela abantup ngokuqondaq.

11 Kawathokoze amazulu, lomhlaba ujabule; kaluhlokome ulwandle lokugcwala kwalor.

12 Iganga kalithabe lakho konke okukulos. Khona izihlahla zonke zegusu zizahlabela ngentokozot

13 phambi kweNkosi, ngoba iyeza, ngoba iyeza ukwahlulela umhlabau; izakwahlulela umhlaba ngokulunga, labantu ngeqiniso layov.

Ukubusa lamandla eNkosi

97INkosi iyabusaa; kawuthokoze umhlabab, kazijabule izihlenge ezinengic.

2 Amayezid lomnyama kuyiphahlilee; ukulunga lesahlulelof kuyisisekelo sesihlalo sayo sobukhosig.

3 Umlilo uhamba phambi kwayo, utshisa izitha zayo inhlangothi zonkeh.

4 Imibane yayo ikhanyisa umhlaba; umhlaba wabona, wathuthumelai.

5 Izintaba zancibilikaj njengengcino phambi kweNkosik, phambi kweNkosi yomhlaba wonkel.

6 Amazulu atshumayela ukulunga kwayo, labantu bonke babona inkazimulo yayom.

7 Bayayangeka bonke abakhonza izithomben, abazikhukhumeza ngezithixoo; ikhonzeni, lonke bonkulunkulup.

8 IZiyoni yezwa, yathokozaq, lamadodakazi akoJuda athaba ngenxa yezahlulelo zakho, Nkosir.

9 Ngoba wena, Nkosi, uphakeme phezu komhlaba wonkes, uphakanyiswe kakhulu phezu kwabonkulunkulu bonket.

10 Lina elithanda iNkosi, zondani okubiu; iyagcina imiphefumulov yabangcwele bayow, ibakhulule esandleni sababix.

11 Ukukhanya kuhlanyelelwe olungileyoy, lentokozo abaqotho ngenhliziyoz.

12 Thokozani eNkosini, lina balungileyoa, libonge ekukhumbuleni ubungcwele bayob.

UNkulunkulu umahluleli womhlaba

Isihlabelelo

98Hlabelelani iNkosi ingoma entshaa, ngoba yenzile izimangalisob; isandla sayo sokunene lengalo yayo engcwele kuyizuzele ukunqobac.

2 INkosi yazisile usindiso lwayod, yembule ukulunga kwayo emehlweni ezizweefg.

3 Ikhumbuleh umusa wayoi leqiniso layo kuyo indlu kaIsrayelij. Imikhawulo yonke yomhlaba ibonile usindiso lukaNkulunkulu wethuk.

4 Hlokomani ngentokozo eNkosini, mhlaba wonkel, lenze umsindo omkhulu, lithokoze, lihlabele indumisom.

5 Hlabelelani eNkosini ngechachon, ngechachoo lelizwi lokuhlabelelap.

6 Ngezimpondoq langomsindo wophondo lwenqamar hlokomani ngentokozo phambi kweNkosi, uJehovast.

7 Kaluholobe ulwandleu lokugcwala kwalo, umhlaba labahlala kuwov.

8 Imifula kayitshaye izandlaw, izintaba zihlabelele ndawonye ngentokozox

9 phambi kweNkosi, ngoba iyeza ukwahlulela umhlaba; izawahlulela umhlaba ngokulungay, lezizwe ngokuqondaz.

INkosi iyabusa

99INkosi iyabusa; abantu kabathuthumelea; ihlezi phakathi kwamakherubhi*; umhlaba kawuzamazameb.

2 INkosi yinkulu eZiyoni; njalo iphakeme phezu kwezizwe zonkec.

3 Kazidumise ibizo lakho elikhulu lelesabekayodef; lingcwele lonag.

4 Lamandla eNkosi athanda isahluleloh; wena umisa ukuqondai; wena wenza isahlulelo lokulunga kuJakobej.

5 Phakamisani iNkosi uNkulunkulu wethuk, likhonze esenabelweni sezinyawo zayol. Ingcwele yonam.

6 UMozisi loAronino phakathi kwabapristi bayop, loSamuweli phakathi kwababiza ibizo layoqr, babiza iNkosis, yona yasibaphendulat.

7 Yakhuluma labo iphakathi kwensika yeyeziu; bagcina izifakazelo zayo lesimiso eyabanika sonav.

8 Nkosi Nkulunkulu wethu, wena wabaphendulaw; waba nguNkulunkulu obathethelelayox, lanxa uphindisela ezenzweni zaboy.

9 Phakamisani iNkosi uNkulunkulu wethuz, likhonze entabeni yayo engcwelea; ngoba iNkosi uNkulunkulu wethu ingcwelebc.

Ihubo lokubonga iNkosi

Isihlabelelo sokudumisa

100Hlabelelani iNkosi ngokuthabaa, mhlaba wonkeb.

2 Ikhonzeni iNkosi ngenjabulo, wozani phambi kwayo ngokuhlabela ngentokozoc.

3 Yazini ukuthi iNkosi inguNkulunkulu. Yiyo eyasenzayo, njalo ayisithid: singabantu bayoe lezimvu zedlelo layof.

4 Ngenani emasangweni ayo ngokubongag, emagumeni ayo ngokudumisah. Ibongeni, lidumise ibizo layo.

5 Ngoba iNkosi ilungilei; umusa wayo uhlezi kuze kube ninininij, leqiniso layo esizukulwaneni lesizukulwanak.

Ukuthembisa ukuhamba ngendlela elungileyo

Isihlabelelo sikaDavida

101Ngizahlabela ngomusa lesahlulelo; ngizahlabela kuwe, Nkosi.

2 Ngizaziphatha ngenhlakanipho ngendlela eqothoa. Uzakuza nini kimibc? Ngizahamba ngobuqotho benhliziyo phakathi kwendlu yamide.

3 Kangiyikubeka phambi kwamehlo ami into embi. Ngiyakuzonda ukwenza kwabaphambukayo; kakuyikunamathela kimifg.

4 Inhliziyo ephambeneyo izasuka kimih; kangiyikumazi omubii.

5 Ohleba umakhelwane wakhe ensitha, yena ngizamqumaj. Ophakeme ngamehlok, lolenhliziyo ezikhukhumezayol, yena kangiyikumvumelam.

6 Amehlo ami azakuba kwabathembekileyo belizwe, ukuze bahlale lami. Ohamba endleleni eqotho, yena uzangikhonzan.

7 Owenza inkohliso kayikuhlala phakathi kwendlu yami; okhuluma amanga kayikuma phambi kwamehlo amio.

8 Insuku zonke ekuseni ngizabaquma bonke ababi belizwepq, ukuze ngibaqume basuke emzini weNkosi bonke abenzi bobubirs.

Umkhuleko womuntu olosizi

Umkhuleko wohluphekayo nxa esehluleka ethulula isikhalazo sakhe phambi kobuso beNkosi

102Nkosi, zwana umkhuleko wamia, lokukhala kwamib kakuze kuwec.

2 Ungangifihleli ubuso bakhod osukwini lohlupho lwamie; beka indlebe yakho kimif; mhla ngibizag ungiphendule masinyaneh.

3 Ngoba insuku zami ziyanyamalala njengentuthui, lamathambo ami ayatsha njengezikoj.

4 Inhliziyo yami itshayiwe, yabuna njengotshanik, ngaze ngakhohlwa ukudla isinkwa sami.

5 Ngenxa yelizwi lokububula kwami amathambo ami anamathela esikhumbeni samil.

6 Ngifanana lewunkwe yenkangalam, senginjengesikhova sezindawo ezidilikileyon.

7 Ngiyalinda, senginjengenyoni ehlezi yodwa ephahlenio.

8 Izitha zami ziyangithuka usuku lonke; abangihlanyelayop bafunga ngamiq.

9 Ngoba ngidle umlotha njengesinkwa, ngixubanise okunathwayo kwami lezinyembezir,

10 ngenxa yentukuthelo yakho lolaka lwakho; ngoba ungiphakamisiles, wasungilahla phansit.

11 Insuku zami zinjengesithunziu eselulekayov, njalo mina ngiyabuna njengotshaniw.

12 Kodwa wena, Nkosi, uzahlala kuze kube ninininix, lesikhumbuzo sakhoy kusizukulwana lesizukulwanaz.

13 Wena uzavuka uhawukele iZiyonia; ngoba isikhathi sokuyitshengisa umusa, yebo, isikhathi esimisiweyo sesifikileb.

14 Ngoba inceku zakho ziyawathanda amatshe ayoc, zilesihawu ethulini lwayod.

15 Khona izizwe zizalesaba ibizo leNkosie, lamakhosi wonke omhlaba udumo lwayof.

16 Lapho iNkosi izayakha iZiyonig, izabonakala enkazimulweni yayoh.

17 Izaphendukela emkhulekwenii wongelaluthoj, kayiyikudelela umthandazo wabo.

18 Lokhu kuzabhalelwak isizukulwana esilandelayol, labantu abazadalwam bazadumisa iNkosin.

19 Ngoba yakhangela phansi isekuphakameni kwendawo yayo engcweleo; iNkosi isemazulwini yakhangela emhlabenip,

20 ukuzwa ukububula kwesibotshwa, ukukhulula abamiselwa ukufaq;

21 ukulandisa ibizo leNkosi eZiyoni, lendumiso yayo eJerusalemar,

22 lapho izizwe zibuthana ndawonye, lemibuso, ukuyikhonza iNkosis.

23 Yathoba amandla ami endleleni, yafinyeza insuku zamit.

24 Ngathi: Nkulunkulu wamiu, ungangisusiv phakathi kwensuku zamiw, iminyaka yakhox isesizukulwaneni lezizukulwanay.

25 Endulo wawusekela umhlaba, lamazulu angumsebenzi wezandla zakhoz.

26 Lokho kuzabhubhaa, kodwa wena uzakumab. Kuzaguga-ke konke njengesembatho, njengesigqoko uzakuguqula, njalo kuzaguqulwa.

27 Kodwa wena unguwe njalo, leminyaka yakho kayiphelic.

28 Abantwana benceku zakhod bazahlalae, lenzalo yazof izaqiniswa phambi kwakhog.

Ukubonga iNkosi ngothando lwayo

EsikaDavida

103Bonga iNkosi, mphefumulo wami, lakho konke okuphakathi kwami kubonge ibizo layo elingcwelea.

2 Busisa iNkosi, mphefumulo wamib, ungakhohlwa zonke izinzuzo zayoc,

3 ethethelela zonke izono zakhode, eyelapha zonke izifo zakhofg,

4 ehlengah impilo yakhoi ekubhujiswenij, ekwethwesa umqhele womusa lezihawuk,

5 esuthisa umlomo wakho ngokuhlel, ukuze ubutsha bakho buvuswe njengobokhozim.

6 INkosi iyabenzela ukulungan lezahlulelo bonke abacindezelweyoo.

7 Yamazisa uMozisi indlela zayo, abantwana bakoIsrayeli izenzo zayop.

8 INkosi ilesihawu lomusa, iyaphuza ukuthukuthela, njalo ivame ububeleq.

9 Kayiyikuphikisana njalonjalor, kayiyikugcina intukuthelo kuze kube ninininis.

10 Kayisenzelanga njengokwezono zethut, kayisiphindiselanga njengokweziphambeko zethu.u

11 Ngoba njengokuphakama kwamazulu ngaphezu komhlabav, umkhulu umusa wayow kubo abayesabayox.

12 Njengobukhatshana bempumalanga kuyo intshonalanga, ngokunjalo izisusele khatshana lathi iziphambeko zethuy.

13 Njengoyise ehawukela abantwanaz, iNkosi iyabahawukela labo abayesabayoa.

14 Ngoba iyakwazi ukubunjwa kwethub, ikhumbulac ukuthi siluthulid.

15 Umuntu, insuku zakhe zinjengotshanie; njengeluba legangaf, ngokunjalo uyakhahlelag.

16 Ngoba umoya wedlula phezu kwakhe, njalo angabikhoh, lendawo yakhe ingabe isamazii.

17 Kodwa umusa weNkosi usukela ephakadeni usiya ephakadenij phezu kwabayesabayok, lokulunga kwayo kuze kube sebantwaneni babantwanal,

18 kubo abagcina isivumelwano sayom, lakubo abakhumbula imithetho yayo ukuyenzan.

19 INkosi imisile isihlalo sayo sobukhosi emazulwinio, lombuso wayo ubusa phezu kwakho konkep.

20 Busisani iNkosi, lina zingilosi zayoq, maqhawe alamandla, ezenza ilizwi layo, lilalela ilizwi lelizwi layor.

21 Bongani iNkosi, lonke mabandla ayost, zikhonzi zayou, ezenza intando yayov.

22 Bongani iNkosi, lonke misebenzi yayo, endaweni zonke zombuso wayow. Bonga iNkosi, mphefumulo wamix.

Ukudumisa uMdali wezinto zonke

104Bonga iNkosi, mphefumulo wamia.

Nkosi Nkulunkulu wami, umkhulu kakhulub; wembethec ubukhosi lodumod.

2 Ozembesa ngokukhanya njengesembathoe, owendlala amazuluf njengekhethenig.

3 Owabeka imijaboh yamakamelo akhei aphezulu emanzinij, owenza amayezi abe yinqola yakhek, ohamba phezu kwempiko zomoyal.

4 Owenza izingilosi zakhe zibe yimimoyam, izinceku zakhen zibe ngumlilo olamalangabio.

5 Wamisa umhlaba phezu kwezisekelo zawop, kawuyikuzanyazanyiswa phakade laphakadeq.

6 Wawugubuzela ngokujula njengesembatho; amanzi ema phezu kwezintabar.

7 Ekukhuzeni kwakho abalekas; elizwini lokuduma kwakhot aphangisa asukau;

8 - zenyuka izintaba, zehla izihotshav - endaweni owawuwamisele wonaw.

9 Wamisax umngcele angewudluley, kawayikubuya agubuzele umhlabaz.

10 Othumela imithombo ezihotsheni, yahamba phakathi kwezintaba.

11 Yanathisa yonke inyamazana yegangaa, obabhemi beganga bacitsha ukoma kwabob.

12 Inyoni zamazulu zakhela emaceleni ayo, zizwakalisa ilizwi ziphakathi kwezingatshac.

13 Uthelela izintabad esemakamelweni akhe aphezulue; umhlabaf usuthiswag ngesithelo semisebenzi yakhoh.

14 Umilisela izifuyo utshanii, lemibhida yokusiza umuntuj, ukuveza ukudla emhlabathinikl,

15 lewayinim elithokozisa inhliziyo yomuntun, ukwenza ubuso bukhanye ngamafuthao, lesinkwa esiqinisa inhliziyo yomuntup.

16 Ziyasuthaq izihlahla zeNkosir, imisedari yeLebhanonis eyayihlanyelayot.

17 Lapho inyoni ezakhela khona izidleke; ingabuzane, izihlahla zefiri ziyindlu yalou.

18 Intaba eziphakemeyo zingezamagogov, amadwala ayisiphephelo sezimbilaw.

19 Inyanga wayenzela izikhathi ezimisiweyox; ilanga liyazi ukutshona kwaloy.

20 Wenza umnyama, kube sebusukuz, phakathi kwabo kuphume yonke inyamazana yehlathia.

21 Izilwane ezintshab zibhongela impangoc, lokudinga ukudla kwazo kuNkulunkulud.

22 Ilanga liphuma, zibuthane, zilale ezikhundleni zazoe.

23 Umuntu uphumaf aye emsebenzini wakhe lemtshikatshikeni wakhe kuze kuhlweg.

24 Minengi kangakanani imisebenzi yakho, Nkosi! Yonke uyenze ngenhlakaniphoh; umhlaba ugcwele inotho yakhoi.

25 Lolulwandle olukhulu lolubanzij ngezinhlangothi, lapho okulezihuquzelayo khona ezingelakubalwa, izinto eziphilayo ezincinyane kanye lezinkuluk.

26 Kuhamba khona imikhumbi, uLeviyathani*l owambumbela ukuthi adlale kulom.

27 Zonke lezi zilindele kuwen, ukuthi uzinike ukudla kwazo ngesikhathi sazoop.

28 Uyazinika, zibuthe; uvula isandla sakho, zisuthe okuhleq.

29 Ufihla ubuso bakho, zikhathazeker; ususa umoya wazo, zifes, zibuyele ethulini lwazotu.

30 Uthumela umoya wakho, zidalwe; wenze bube butsha ubuso bomhlaba.

31 Udumo lweNkosi kalume kuze kube nininini; iNkosi kayithokoze ngemisebenzi yayov.

32 Ikhangela umhlaba, uthuthumelew; ithinta izintaba, zithunqex.

33 Ngizahlabelela iNkosi ngisaphilay; ngizahlabelela indumiso kuNkulunkulu wami nxa ngisekhonaz.

34 Ukuzindla kwami ngaye kuzakuba mnandi; mina ngizathokoza eNkosinia.

35 Izoni kaziqedwe emhlabeni, kungabe kusaba khona ababib.

Bonga iNkosi, mphefumulo wami. Dumisani iNkosic!

Izimangaliso zeNkosi eyazenzela abantwana bakoIsrayeli

105Bongani iNkosi, libize ibizo layoab, lazise phakathi kwezizwe izenzo zayoc.

2 Hlabelelani kuyo, lihlabelele amahubo kuyo, likhulume ngezenzo zayo zonke ezimangalisayo.

3 Zincomeni ebizweni layo elingcwele; kayithokoze inhliziyo yabadinga iNkosi.

4 Dingani iNkosi lamandla ayo, lidinge ubuso bayo njalonjalod.

5 Khumbulani izenzo zayo ezimangalisayo eyazenzayo, izimangaliso zayo lezahlulelo zomlomo wayoe,

6 nzalo kaAbrahama inceku yayof, bantwana bakaJakobe abakhethiweyo bayog.

7 Yona iyiNkosi uNkulunkulu wethu; izahlulelo zayo zisemhlabeni wonke.

8 Iyakhumbula isivumelwano sayo kuze kube ninininih, ilizwi eyalilaya kuzizukulwana eziyinkulungwanei,

9 eyasenza loAbrahama, lesifungo sayo kuIsakaj;

10 eyasiqinisa kuJakobe saba yisimiso, kuIsrayeli saba yisivumelwano esilaphakade,

11 isithi: Ngizakunika wena ilizwe leKhanani, isabelo selifa lakhok.

12 Besebalutshwana ngenanil, yebo, bebalutshwana, labemzini kulom;

13 basebezula besuka esizweni besiya esizweni, besuka komunye umbuso besiya kwabanye abantu;

14 kayivumelanga muntu ukubahlupha; yasikhuza amakhosi ngenxa yabo,

15 isithi: Lingathinti abagcotshiweyo bamin, lingoni abaprofethi bamio.

16 Yasibiza indlala phezu kwelizwep, yephulaq udondolo lonke lwesinkwar.

17 Yathuma indoda phambi kwabos: UJosefa wathengiswa waba yisigqilit.

18 Bazwisa ubuhlungu inyawo zakheu ngamaketane, yena ngokwakhe wafika ensimbiniv.

19 Kwaze kwaba yisikhathi sokufika kwelizwi lakhew, ilizwi likaJehovax lamlingay.

20 Inkosi yathumaz yamthukulula, umbusi wabantu wasemkhululaa.

21 Yambeka waba yinkosi yendlu yayo, lombusi wemfuyo yayo yonkeb,

22 ukubopha iziphathamandla zayoc ngokuthanda kwakhe, afundise abadala bakhe ukuhlakaniphad.

23 UIsrayeli wasefika eGibhithee; uJakobe wahlala njengowezizwe elizweni lakoHamuf.

24 Wenza abantu bayo bazale kakhulu, yabenza baba lamandla kulezitha zabog.

25 Yaphendula inhliziyo yabo ukuzonda abantu bayoh, ukuthi baphathe inceku zayo ngobuqilii.

26 Yasithuma uMozisi inceku yayoj, uAronik eyayimkhethilel.

27 Babeka phakathi kwabo izinto zezibonakaliso zayom, lezimangalison elizweni lakoHamuo.

28 Yathumela umnyamap, yenza kwaba mnyamaq; njalo kabavukelanga ilizwi layor.

29 Yaphendula amanzi abo aba ligazi, yabulala inhlanzi zawos.

30 Ilizwe labot lanyakazela amaxoxou, emakamelweni amakhosi abo.

31 Yakhulumav, kwavela umtshitshi wezibawuw, intwala emngceleni wabo wonkex.

32 Yabanika isiqhotho saba lizuluy, umlilo olamalangabi elizweni laboz.

33 Yasitshaya isivini sabo lomkhiwa wabo, yephula izihlahla zomngcele waboa.

34 Yakhulumab, kwasekuvela isikhonyanec lemihogoyi, okungelakubalwad,

35 okwaqeda yonke imibhida elizweni labo, kwaqeda isithelo somhlabathi wabo.

36 Yasitshaya amazibulo wonke elizweni laboe, okokuqala kwamandla abo wonkef.

37 Yasibakhupha belesiliva legolideg, njalo kwakungekho owakhubekayo phakathi kwezizwe zaboh.

38 IGibhithe yathokoza ekuphumeni kwaboi, ngoba uvalo ngabo lwabehlelaj.

39 Yendlala iyezi laba yisisibekelo, lomlilo wokukhanyisa ebusukukl.

40 Bacelam, yasiletha izagwacan, yabasuthisa ngesinkwa samazuluo.

41 Yavula idwalap, kwampompoza amanziq; ahamba endaweni ezomileyo njengomfular.

42 Ngoba yakhumbula isithembiso sayo esingcwele, loAbrahama inceku yayos.

43 Yasikhupha abantu bayo ngentokozo, abakhethiweyo bayo ngenjabulot.

44 Yasibanika amazwe abezizweu, njalo badla ilifa lomtshikatshika wabantuv,

45 ukuze bagcine izimiso zayow, balondoloze imilayo yayo.

Dumisani iNkosix!

Ukona kukaIsrayeli lothembeko lweNkosi

106Dumisani iNkosi!

Ibongeni iNkosia ngoba ilungileb, ngoba umusa wayo umi kuze kube ninininic.

2 Ngubani ongalandisa izenzo ezilamandla zeNkosi, azwakalise yonke indumiso yayo?

3 Babusisiwe abagcina izahlulelo, owenza ukulungad ngaso sonke isikhathie.

4 Ngikhumbule, Nkosi, ngothando olalo kubantu bakho; ngethekelele ngosindiso lwakhof;

5 ukuze ngibone okuhle kwabakhethiweyo bakhog, ukuze ngithokoze entokozweni yesizwe sakho, ukuze ngizincome kanye lelifa lakhoh.

6 Sonilei kanye labobabaj, senze okubikl, senza ngenkohlakalomn.

7 Obaba eGibhithe kabaqedisisanga izimangaliso zakhoo; kabakhumbulanga ubunengi bezisa zakhop; kodwa benza umvukela elwandleq, eLwandle oluBomvur.

8 Loba kunjalo wabakhulula ngenxa yebizo lakhes, ukuze azise amandla akhet.

9 Wasekhuza uLwandle oluBomvuuv, lwatshaw; wasebahambisa phakathi kwezinziki njengenkangalax.

10 Wasebasindisa esandleni somzondiy, wabahlenga esandleni sesithaz.

11 Amanzi asibekela izitha zaboa; kakusalanga loyedwa kuzob.

12 Basebekholwa amazwi akhec, bahlabelela indumiso yakhed.

13 Baphanga bakhohlwa imisebenzi yakhee, kabalindelanga iseluleko sakhef.

14 Kodwa bakhanuka lokukhanuka ehlaneg, bamlinga uNkulunkuluh enkangalai.

15 Wasebanika isicelo saboj, kodwa wathumela ukucaka emphefumulweni wabok.

16 Basebesiba lomhawu ngoMozisi enkambenil, ngoAroni ongcwele weNkosim.

17 Umhlaba wavuleka waginya uDathanin, wasibekelao iqembu likaAbiramup.

18 Lomlilo wavutha eqenjini laboq, ilangabi latshisar abakhohlakeleyos.

19 Benza itholet eHorebeu, bakhonza isithombe esibunjwe ngokuncibilikisa.

20 Basebeguqula inkazimulo yabov yaba yisifaniso senkabi edla utshaniw.

21 Bamkhohlwa uNkulunkulu umsindisi wabox, owayenze izinto ezinkulu eGibhithey,

22 izimangaliso elizweni likaHamuz; izinto ezesabekayoa eLwandle oluBomvub.

23 Ngakho wathic uzababhubhisad, ngaphandle kokuthi uMozisi okhethiweyo wakhe wayemilee ekufohleni phambi kwakhef ukuphendula ulaka lwakhe ukuze angababhubhisig.

24 Yebo, baleyisa ilizwe elihleh, kabalikholwanga ilizwi lakhei.

25 Kodwa bakhonona emathenteni abo, kabalilalelanga ilizwi leNkosijk.

26 Ngakho waphakamisa isandla sakhe emelene labo, ukubawisa enkangalal,

27 lokuwisa inzalo yabo phakathi kwezizwe, lokubahlakaza emazwenim.

28 Basebezihlanganisan loBhali-Peyorio, badla imihlatshelop yabafileyoq.

29 Basebemthukuthelisa ngezenzo zabo, lenhlupheko yafohlela kibor.

30 Kwasekusukuma uPhinehasis, wenza isigwebot, inhlupheko yasimiswau.

31 Lokhu kwasekubalelwa kuye kube yikulunga, esizukulwaneni ngesizukulwana kuze kube ninininiv.

32 Basebemthukuthelisa emanzini empikisanowx, kwaze kwaba kubi kuMozisi ngenxa yaboy.

33 Ngoba bacunula umoya wakhez, waze wakhuluma ngamawala ngendebe zakheab.

34 Kabazibhubhisanga izizwec, iNkosi eyayibatshele ngazod.

35 Kodwa bazihlanganisa lezizwe, bafunda imisebenzi yazoe.

36 Basebekhonza izithombe zazof ezaba ngumjibila kubog.

37 Lamadodana abo lamadodakazi abo bawahlabela amadimonihi.

38 Bachitha igazi elingelacala, igazi lamadodana abo lamadodakazi abo, abawahlabela izithombe zeKhananij; lelizwe langcoliswa ngegazi elinengik.

39 Basebengcola ngemisebenzi yabol, baphinga ngezenzo zabomno.

40 Ngakho ulaka lweNkosip lwabavuthela abantu bayoq, yanengwa yilifa layor.

41 Yabanikela esandleni sezizwe, lababazondayo bababusast.

42 Lezitha zabo zabacindezelau, basebethotshiswa ngaphansi kwesandla sazov.

43 Yabakhulula kanengiw; kodwa bona bayivukelax ngecebo labo, behliswa ngobubi baboy.

44 Loba kunjalo yabona ukuhlupheka kwaboz, lapho isizwaa ukukhala kwabob.

45 Yabakhumbulela isivumelwano sayoc, yazisolad njengobunengi bezisa zayoe.

46 Yabanika izisa phambi kwabo bonke ababebathumbilefg.

47 Sisindise, Nkosi Nkulunkulu wethuh, usibuthe sivela ezizweni, ukubonga ibizo lakho elingcwele, ukuzincoma endumisweni yakhoi.

48 Kayibongwe iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, kusukela phakade kuze kube sephakadenij! Abantu bonke kabathik: Amenil.

Dumisani iNkosi!

Ukubonga iNkosi ngokulunga kwayo

107Ibongeni iNkosi, ngoba ilungile, ngoba umusa wayo umi kuze kube phakadea.

2 Kabatsho njalo abahlengiweyo beNkosib ebahlengileyo esandleni sesithac.

3 Yababuthad bevela emazweni, empumalanga lentshonalanga, enyakatho lelwandlee.

4 Bazulazula enkangalaf endleleni yenhlaneg, kabatholanga umuzi wokuhlalah.

5 Belambile njalo bomilei, umphefumulo wabo waphela amandla phakathi kwaboj.

6 Khona bakhala eNkosinik ekuhluphekeni kwabo, yabakhulula ezinsizini zabol.

7 Yabakhokhela ngendlela eqondileyom, ukuze baye emzini wokuhlalan.

8 Kabayidumise iNkosi ngomusa wayo langemisebenzi yayo emangalisayo ebantwaneni babantuo!

9 Ngoba iyasuthisap umphefumulo olangathayoq, lomphefumulo olambileyo iwugcwalisa ngokuhler.

10 Abahlala emnyamenis lethunzini lokufat, bebotshiwe ensizini lensimbiniu,

11 ngoba bavukela amazwi kaNkulunkuluv, badelelaw iseluleko soPhezukonkex.

12 Ngakho wathoba inhliziyo yabo ngokuhlupheka; bakhubeka, njalo kwakungekho umsiziy.

13 Khona bakhala eNkosini ekuhluphekeni kwabo, yabasindisa ezinsizini zaboz.

14 Yabakhuphaa emnyameni lethunzini lokufab, yaqamula izibopho zaboc.

15 Kabayidumise iNkosi ngomusa wayo, langemisebenzi yayo emangalisayo ebantwaneni babantud!

16 Ngoba yephule izivalo zethusi, yaquma imigoqo yensimbie.

17 Abayizithutha, ngenxa yendlela yeziphambeko zabo langenxa yezono zabo, bahlutshiwef.

18 Umphefumulo wabo wenyanya ukudla konkeg, basondelah emasangweni okufai.

19 Khona bakhala eNkosini ekuhluphekeni kwabo, yabasindisa ezinsizini zaboj.

20 Yathumelakl ilizwi layom, yabasilisan, yabakhululao emigodini yabop.

21 Kabayidumise iNkosi ngomusa wayo, langemisebenzi yayo emangalisayo ebantwaneni babantuq!

22 Njalo kabahlabe imihlatshelo yokubongar, balandise izenzo zayo ngokuthabas.

23 Abehlela olwandle ngemikhumbit, abenza imisebenzi emanzini amakhuluu;

24 laba babona izenzo zeNkosi, lemisebenzi yayo emangalisayo ekujuleni.

25 Ngoba iyakhulumav, ivuse isiphepho somoya, esiqubula amagagasi alow.

26 Benyukela emazulwini, behlele enzikini; umphefumulo wabo uncibilika ngosizix.

27 Bayadengezela bebhadazelay njengesidakwa, lenhlakanipho yabo yonke iginyiwez.

28 Khona bakhala eNkosini ekuhluphekeni kwabo, yabakhupha ezinsizini zaboa.

29 Yenza isiphephob sachuma, lamagagasi aso athulac.

30 Basebethokoza ngoba ayesethule, yasibaholela ethekwini lesifiso sabod.

31 Kabayibonge iNkosi ngomusa wayo, langemisebenzi yayo emangalisayo ebantwaneni babantue!

32 Njalo kabayiphakamisef ebandleni labantug, bayidumise esihlalweni sabadalah!

33 Yenza imifula ibe yinkangala, lemithombo yamanzi ibe ngumhlabathi owomileyoi,

34 umhlabathi ovundileyo ube ligwadule, ngenxa yobubi babahlezi kuwoj.

35 Iphendula inkangalak ibe yisiziba samanzilm, lelizwe elomileyo libe yimithombo yamanzin.

36 Ihlalise khona abalambileyo, njalo bamise umuzi wokuhlalao;

37 bahlanyele amasimu, bagxumeke izivini, ezithela izithelo zesivuno.

38 Njalo iyababusisa ukuze bande kakhulu, lezifuyo zabo kayizinciphisip.

39 Babuye banciphe, bathotshiswe ngocindezelo, ububi, losizi.

40 Ithela ukudelelwa phezu kweziphathamandlaq, ibazulisa enkangala, engelandlelar.

41 Kube kanti ihlalisa phezulu umyanga ekuhluphekenis, enze insapho zibe njengomhlambit.

42 Abalungileyo bazabona bathokozeu, lobubi bonke buzavala umlomo wabov.

43 Loba ngubani ohlakaniphileyo uzaqaphelisa lezizinto; labo bazaqedisisa izisa zeNkosiw.

Umkhuleko wokucela ukusizwa lokunqoba

Ingoma, isihlabelelo sikaDavida

108Inhliziyo yami iqinile, Nkulunkulu. Ngizahlabelela ngitshotshe, ngitsho udumo lwamia!

2 Vukani gubhu lwezintambo lechacho! Ngizavusa ukusa.

3 Ngizakudumisa, Nkosi, phakathi kwabantu, ngihlabele indumiso kuwe phakathi kwezizwe.

4 Ngoba umusa wakho mkhulu phezu kwamazulub, leqiniso lakho lifika emayezinic.

5 Phakama, Nkulunkulu, ngaphezu kwamazulu, lobukhosi bakho phezu komhlaba wonked.

6 Ukuze abathandekayo bakho bakhululwe; sindisa ngesandla sakho sokunene, ungiphendulee.

7 UNkulunkulu ukhulumile ebungcweleni bakhe. Ngizathaba, ngiyabe iShekema, ngilinganise isihotsha seSukothi.

8 Ngeyami iGileyadi, ngowami uManase, loEfrayimi ungamandla ekhanda lami, uJuda ungumnikumthetho wami.

9 UMowabi ungumganu wami wokugezela; phezu kukaEdoma ngizaphosela inyathela lami; mayelana lami, wena Filistif, memeza ngokunqoba.

10 Ngubani ozangisa emzini oqinileyo? Ngubani ozangiholela eEdomagh?

11 Kawusilahlanga yini, Nkulunkulu; kawuphumanga, Nkulunkulu, lamabutho ethui?

12 Siphe usizo ekuhlupheni, ngoba luyize uncedo lomuntu.

13 KuNkulunkulu sizakwenza ngobuqhawe, ngoba yena uzanyathelela phansi izitha zethu.

Umkhuleko wokucela impindiselo

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida

109Nkulunkulu wendumiso yamia, ungathulib.

2 Ngoba umlomo wokhohlakeleyo lomlomo wenkohliso uvulekile umelene lami; bakhulume lami ngolimi lwamanga.

3 Bangihanqa ngamazwi enzondo, balwa bemelene lami kungelasizathoc.

4 Esikhundleni sothando lwami bayizitha zamid, kodwa minae ngisemkhulekwenif.

5 Basebengibuyisela okubi esikhundleni sokuhle, lenzondo esikhundleni sothando lwamig.

6 Umise omubih phezu kwakhei, loSathanej kame ngakwesokunene sakhekl.

7 Ekwahlulelweni kwakhe kaphume elecalam; lomkhuleko wakhe ube yisonon.

8 Insuku zakhe kazibe nlutshwana; omunye athathe isikhundla sakheo.

9 Abantwana bakhe kabangabi loyise, lomkakhe abe ngumfelokazip.

10 Abantwana bakhe kabazulazuleq bephanza isinkwa sabor, bacele bevela emanxiweni abos.

11 Umebolekisi kabambe konke alakhot, labezizweni baphange izithelo zomsebenzi wakheu.

12 Kungabi khona omelulela umusav, futhi kungabi khona ozwela intandane zakhew.

13 Inzalo yakhe kayiqunywex, lebizo labo lesulwe esizukulwaneni esilandelayoy.

14 Ububi baboyise bukhunjulwe eNkosiniz, lesono sikanina singesulwaa.

15 Kabube phambi kweNkosi njalonjalo, ukuze aqume ukukhunjulwa kwabo kusuke emhlabenib.

16 Ngenxa yokuthi wayengakhumbuli ukwenza umusa, kodwa wazingela umuntu ohluphekayo longumyangac, lodabukileyo enhliziyweni ukumbulalad.

17 Njengoba wathanda ukuqalekisa, ngakho kakwehlele kuye; njengoba wayengathandi ukubusisa, ngakho kakube khatshana layee.

18 Njengoba wagqoka isiqalekiso njengesigqoko sakhef, ngakho kakungene emibilini yakhe njengamanzi, lanjengamafutha emathanjeni akheg.

19 Kakube kuye njengesembatho azembesa ngaso, kube libhanti azibopha ngalo njalonjalo.

20 Lokhu kube ngumvuzo wezitha zami ovela eNkosini, lowalabo abakhuluma okubi ngomphefumulo wamih.

21 Kodwa wena, Jehova, Nkosi, ngenzela ngenxa yebizo lakhoi; ngoba umusa wakho ulungile, ngikhululej.

22 Ngoba mina ngiyisihlupheki lomyanga, lenhliziyo yami ilimele phakathi kwamik.

23 Ngedlula njengesithunzi sisiba sidel; ngizanyazanyiswem njengesikhonyanen.

24 Amadolo ami ayaxega ngokuzila ukudlao, lenyama yami isicakile iswela ukukhuluphalap.

25 Mina sengibe lihlazo kuboq, bengibona banikina ikhanda labor.

26 Ngisize, Nkosi, Nkulunkulu wami, ungisindise ngokomusa wakhos.

27 Ukuze bazi ukuthi lesi yisandla sakho; wena, Nkosi, ukwenzile.

28 Kabathuke bona, kodwa wena ubusiset; nxa bevuka kabayangeke, kodwa inceku yakho kayithabeu.

29 Izitha zamivw kazigqokiswe ngehlazox, kazizigoqeley ngenhloni zazo njengesembathoz.

30 Ngizayibonga kakhulu iNkosi ngomlomo wami; njalo ngizayidumisa phakathi kwabanengia.

31 Ngoba izakuma ngakwesokunene komyanga, ukumsindisa kulabo abalahla umphefumulo wakheb.

INkosi uNkulunkulu inika iNkosi umbuso

Isihlabelelo sikaDavida

110INkosi yathi eNkosini yamia: Hlalab ngakwesokunene samic, ngize ngenze izitha zakhod zibe yisenabelo senyawo zakhoe.

2 INkosi izathuma intonga yamandla akhof ivela eZiyonig. Busa phakathi kwezitha zakhoh.

3 Abantu bakho bazavuma ngosuku lwamandla akhoi, ebuhleni bobungcwelej, kusukela esizalweni semadabukakusa kuza kuwe amazolo obutsha bakhok.

4 INkosil ifungilem, kayiyikuphendukan: Wenaop ungumpristiq kuze kube ninininir ngokwendlela kaMelkizedekis.

5 INkosi ngakwesokunene sakhot izachobozau amakhosiv osukwiniw lokuthukuthela kwayox.

6 Izakwehlulela phakathi kwezizwe, kugcwale izidumbu; izachoboza inhloko phezu kwelizwe elikhuluy.

7 Izanatha esifuleni endleleni; ngakho-ke izaphakamisa ikhandaz.

INkosi ifanele ukubongwa

111Dumisani iNkosi!

Ngizayibonga iNkosi ngenhliziyo yonkea, emhlanganweni wabaqothob lebandlenic.

2 Mikhulu imisebenzi yeNkosi, idingwa yilabo abathokoza ngayod.

3 Ulodumo lenkazimulo umsebenzi wayoef, lokulunga kwayo kumi kuze kube ninininig.

4 Yenzile izimangaliso zayo zikhunjulwe; iNkosi ilomusa lesihawuh.

5 Iyabapha ukudla labo abayesabayo; iyakhumbula kuze kube phakade isivumelwano sayoi.

6 Yazisile abantu bayo amandla emisebenzi yayo, ngokubanika ilifa lezizwe.

7 Imisebenzi yezandla zayo iliqiniso lokwehlulelaj; imithetho yayo yonke iqinisekilek.

8 Isekelwe kuze kube phakade laphakadel, yenziwa ngeqiniso langobuqothom.

9 Yathumela uhlengo ebantwini bayono; ilaye isivumelwano sayo kuze kube nininini; lingcwelep liyesabeka ibizo layoqr.

10 Ukuyesaba iNkosi kuyikuqala kokuhlakaniphas; balokuqedisisa okuhle bonke abayenzayo imilayot. Indumiso yayo imi kuze kube ninininiu.

Inhlanhla yomuntu oyesabayo iNkosi

112Dumisani iNkosi!

Ubusisiwe umuntu oyesabayo iNkosia, othokoza kakhulu ngemithetho yayob.

2 Inzalo yakhe izakuba lamandla emhlabeni; isizukulwana sabaqotho sizabusiswac.

3 Imfuyod lenotho kuzakuba sendlini yakhee, lokulunga kwakhe kuzakuma kuze kube ninininif.

4 Kuyabaphumela abaqotho ukukhanya emnyamenig; ilomusa lesihawuh lokulungai.

5 Umuntu olungileyo ngolesisa lowebolekisayoj, wenza izindaba zakhek ngokulungal.

6 Ngoba kayikunyikinywa phakadem; olungileyo uzakuba sekukhunjulweni kuze kube ninininin.

7 Kayikwesaba umbiko omubio, inhliziyo yakhe iqinilep, ithemba eNkosiniq.

8 Isekelwer inhliziyo yakhe, kayikwesabas, aze abone isiloyiso sakhe phezu kwezitha zakhet.

9 Uhlakazile, uyabanika abayangauv; ukulunga kwakhe kumi kuze kube ninininiw; uphondo lwakhe luzaphakanyiswa ngodumox.

10 Omubi uyakubona, athukuthele; agedle amazinyo akhey, ancibilikez; isifisoa sababib sizabhubhac.

Ukubonga iNkosi ngokuphakamisa abahluphekayo

113Dumisani iNkosi!

Dumisania, zinceku zeNkosi, dumisani ibizo leNkosibc.

2 Kalibongwe ibizo leNkosi kusukela khathesi njalo kuze kube ninininid.

3 Kusukela ekuphumeni kwelanga kuze kube sekutshoneni kwaloe ibizo leNkosif kalidunyisweg.

4 INkosi iphakeme phezu kwezizwe zonkeh, ubukhosi bayo buphezu kwamazului.

5 Ngubani onjengeNkosi uNkulunkulu wethu, ehlezi phezuluj,

6 ekhothama ukukhangela emazulwini lemhlabenik?

7 Iyamvusa umyanga ethulini, imphakamise osweleyo enqunjini yomquba,

8 ukuzel imhlalise leziphathamandla, kanye leziphathamandla zabantu bayom.

9 Ihlalisa inyumba emzinin, unina wabantwana othokozayo.

Dumisani iNkosio!

Isihlabelelo sephasika

114Ekuphumeni kukaIsrayeli eGibhithea, indlu kaJakobe ebantwini bolimi lwezizweb,

2 uJuda waba yindlu yakhe engcwelec, uIsrayeli waba ngumbuso wakhed.

3 Ulwandle lwakubona lwabalekae, iJodani yabuyela emuvaf.

4 Intaba zaqolotsha njengezinqamag, amaqaqa njengamawundluh.

5 Ulani wena lwandle, ukuthi ubaleke? Wena Jodani, ukuthi ubuyele emuvai?

6 Lina zintaba, ukuthi liqolotshe njengezinqamaj? Lina maqaqa, njengamawundluk?

7 Thuthumela, mhlaba, phambi kweNkosi, phambi kukaNkulunkulu kaJakobel,

8 owaphendula idwalam libe lichibi lamanzin, ilitshe elilukhuni libe ngumthombo wamanzio.

Udumo kalube eNkosini yodwa

115Kakungabi kithi, Nkosi, kakungabi kithia, kodwa ebizweni lakho nika udumo, ngenxa yomusa wakho, ngenxa yeqiniso lakhob.

2 Kungani izizwe zizakuthi: Ungaphi pho uNkulunkulu waboc?

3 Kodwa uNkulunkulu wethu usemazulwinid, wenza konke akuthandayoe.

4 Izithombe zabo yisiliva legolidef, umsebenzi wezandla zomuntug.

5 Zilomlomo, kodwa kazikhulumih; zilamehlo, kodwa kazibonii;

6 zilendlebe, kodwa kazizwa; zilempumulo, kodwa kazinukij;

7 zilezandla, kodwa kaziphathi; inyawo zilazo, kodwa kazihambi; kazikhulumi ngomphimbo wazok.

8 Abazenzayo kabafanane lazo, wonke othembela kuzol.

9 Israyelim, themba eNkosinin. Ilusizo lwaboo lesihlangu sabop.

10 Ndlu kaAroniq, themba eNkosinir. Ilusizo lwabos lesihlangu sabot.

11 Lina elesaba iNkosiuv, thembani eNkosiniw. Ilusizo lwabox lesihlangu saboy.

12 INkosi isikhumbule, izabusisa, ibusise indlu kaIsrayeliz, ibusise indlu kaAronia;

13 izabusisa labo abayesabayo iNkosi, abancinyane kanye labakhulubc.

14 INkosi izalandisa, lina labantwana benud.

15 Libusisiwe eNkosinie, eyenza amazulu lomhlabaf.

16 Amazulu, amazulu ngaweNkosi, kodwa umhlaba iwunike abantwana babantug.

17 Abafileyoh kabayidumisi iNkosii, hatshi-ke loba ngubani owehlela ekuthulenij.

18 Kodwa thinak sizayibonga iNkosil kusukela khathesi kuze kube nininini.

Dumisani iNkosim!

Ukubonga kokhululiweyo

116Ngiyayithanda iNkosia, ngoba izwileb ilizwi lami, ukunxusa kwamic.

2 Ngoba ibeke indlebe yayo kimi, ngakho ngizayibiza ensukwini zamid.

3 Izibopho zokufae zangihanqaf, lenhlungu zesihogog zangibamba; ngathola inhlupheko losizi.

4 Ngasengibiza ibizo leNkosi, ngathi: O Nkosi, khulula umphefumulo wamih.

5 Ilomusa iNkosii, ilungilej; ye, uNkulunkulu wethu ulesihawuk.

6 INkosi iyabalondoloza abathobekileyol; ngehliselwa phansi, yasingisindisam.

7 Buyela, mphefumulo wami, ekuphumuleni kwakhon, ngoba iNkosi ikuphethe ngomusao.

8 Ngoba ikhulule umphefumulo wami ekufenip, amehlo ami ezinyembezini, unyawo lwami ekuweniq.

9 Ngizahamba phambi kweNkosi emazweni abaphilayor.

10 Ngakholwa, ngakho ngikhulumile. Mina ngahlupheka kakhulus.

11 Mina ngathi ekuphangiseni kwamit: Wonke umuntu ungumqambimangau.

12 Ngizabuyiselani eNkosiniv ngazo zonke inzuzo zayo kimiw?

13 Ngizathatha inkezo yosindisox, ngibize ibizo leNkosiy.

14 Ngizakhokha izifungo zami eNkosini, khathesi phambi kwabantu bayo bonkez.

15 Kuligugu emehlweni eNkosia ukufa kwabangcwele bayob.

16 Hawu Nkosi, isibili ngiyinceku yakhoc, ngiyinceku yakho, indodana yencekukazi yakhod; uthukulule izibopho zamie.

17 Ngizakuhlabela umhlatshelo wokubongaf, ngibize ibizo leNkosig.

18 Ngizakhokha izifungo zami eNkosini, khathesi phambi kwabantu bayo bonkeh,

19 emagumeni endlu yeNkosi, phakathi kwakho, Jerusalemai.

Dumisani iNkosij!

Abantu bonke kabadumise iNkosi

117Dumisani iNkosi, lina zizwe zonke, liyibabaze, lina bantu lonkea.

2 Ngoba uthandolomusa wayo mkhulu kithib, leqiniso leNkosi limi kuze kube ninininic.

Dumisani iNkosid!

Ukubonga iNkosi ngokukhulula kwayo

118Bongani iNkosi, ngoba ilungile, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininia.

2 Katsho uIsrayeli khathesi ukuthi isihawu sayo simi kuze kube ninininib.

3 Kayitsho indlu kaAroni khathesi ukuthi isihawu sayo simi kuze kube ninininic.

4 Kabatsho khathesid abayesabayo iNkosi ukuthi isihawu sayo simi kuze kube ninininie.

5 Ngisesizini ngabiza iNkosifgh; iNkosi yangiphendulai yangibekaj endaweni ebanzik.

6 INkosi ingakimil, kangiyikwesaba; umuntu angenzani kimim?

7 INkosi ingakimi labangisizayon; ngakho mina ngizabona isiloyiso sami phezu kwabangizondayoo.

8 Kungcono ukuphephela eNkosini kulokuthembela emuntwinip.

9 Kungcono ukuphephela eNkosiniq kulokuthembela kuziphathamandlar.

10 Zonke izizwe zangihanqa; kodwa ebizweni leNkosi ngizaziqumas.

11 Zangihanqa, yebo zangihanqa; kodwa ebizweni leNkosi ngizaziqumat.

12 Zangihanqau njengenyosiv, zacitshwa njengomlilo wameva; kodwa ebizweni leNkosi ngizaziqumaw.

13 Wangigudlumeza lokugudlumeza ngize ngiwe; kodwa iNkosi yangisizax.

14 INkosi ingamandla lengoma yamiyz, isibe lusindiso lwamiab.

15 Ilizwi lentokozo losindiso lisemathenteni abalungileyo; esokunene seNkosic senza ngamandlad.

16 Esokunene seNkosie siphakanyisiwe, esokunene seNkosi senza ngamandlaf.

17 Kangiyikufa, kodwa ngizaphilag, ngilandiseh imisebenzi yeNkosii.

18 INkosij ingijezisile kabuhlungu, kodwa kayinginikelanga ekufenik.

19 Ngivulelani amasango okulunga; ngingene ngawol, ngidumise iNkosim.

20 Yileli isango leNkosi; abalungileyo bazangena ngalon.

21 Ngizakudumisa, ngoba ungiphenduleo, usube lusindiso lwamip.

22 Ilitshe abakhi abalalayoq seliyinhloko yengonsir.

23 Lokhu kwenziwa yiNkosi, kuyamangalisa emehlweni ethu.

24 Lolu lusuku iNkosi eyalwenzayo, sizathaba sithokoze kulo.

25 Sindisa khathesi, Nkosi; ngiyakuncenga, Nkosi, khathesi unike impumelelos.

26 Ubusisiwet ozau ngebizo leNkosiv. Silibusisile sisendlini yeNkosiw.

27 UNkulunkulu uyiNkosi, osinike ukukhanyax. Bopha umnikelo womkhosi ngezibophoy kuze kube sempondweni zelathiz.

28 Wena unguNkulunkulu wami, ngizakudumisa; Nkulunkulu wami, ngizakuphakamisaa.

29 Bongani iNkosi, ngoba ilungile; ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininib.

Umlayo kaNkulunkulu

ALEPH א

119Babusisiwe abaqotho endleleni, abahamba emlayweni weNkosia.

2 Babusisiwe abagcina izifakazelo zayob, abayidinga ngenhliziyo yonke.

3 Njalo kabenzi okubi, bahamba endleleni zayoc.

4 Wena usulayile ukugcina ngokukhuthala imithetho yakhod.

5 Kungathi izindlela zami zingaqondiswa ukugcina izimiso zakhoe!

6 Khona ngingayikuyangeka, lapho nginanzelela yonke imithetho yakhof.

7 Ngizakudumisa ngobuqotho benhliziyo, sengifunde izahlulelo zokulunga kwakhog.

8 Ngizagcina izimiso zakho. Ungangitshiyi ngokupheleleyo.

BETH ב

9 Ijaha lingayihlanza ngani indlela yalo? Ngokuqaphela njengokwelizwi lakhoh.

10 Ngikudingile ngenhliziyo yami yonkei; ungangiphambuli emithethweni yakhoj.

11 Ilizwi lakho ngilifihlile enhliziyweni yami, ukuze ngingoni kuwek.

12 Kawubongwe wena, Nkosi; ungifundise izimiso zakhol.

13 Ngezindebe zami ngilandisile zonke izahlulelo zomlomo wakhom.

14 Ngithokozile ngendlela yezifakazelo zakho njengaphezu kwenotho yonken.

15 Ngizazindla ngemithetho yakho, ngikhangele ezindleleni zakhoo.

16 Ngizazithokozisa ngezimiso zakho; kangiyikukhohlwa ilizwi lakhop.

GIMEL ג

17 Iphathe kuhle inceku yakho, ukuze ngiphile ngigcine ilizwi lakhoq.

18 Vula amehlo ami ukuze ngibone izimangaliso ezivela emlayweni wakho.

19 Ngiyisihambi emhlabeni; ungangifihleli imithetho yakhor.

20 Umphefumulo wami uyadabukas ngenxa yokulangathela izahlulelo zakho ngaso sonke isikhathit.

21 Ukhuzile abaziqakisayou abaqalekisiweyov, abaduha emithethweni yakhow.

22 Susa kimix ihlazo lokudelelay, ngoba ngigcinile izifakazelo zakhoz.

23 Iziphathamandla lazo zahlala zakhuluma zimelene lamia; inceku yakho yazindla ngezimiso zakhob.

24 Izifakazelo zakho lazo ziyintokozo yami, zingabeluleki bamic.

DALETH ד

25 Umphefumulo wami unamathele ethulinid; ngivuselelae ngokwelizwi lakhof.

26 Ngilandisile indlela zami, wangiphendula. Ngifundisa izimiso zakhog.

27 Ngenze ngiqedisise indlela yemithetho yakhoh, ukuze ngikhulume ngezenzo zakho ezimangalisayoi.

28 Umphefumulo wami uyathontaj ngenxa yosizi; ngiqinisa ngokwelizwi lakhok.

29 Susa kimi indlela yamanga, unginike ngomusa umlayo wakhol.

30 Ngikhethile indlela yeqiniso, ngibekile phambi kwami izahlulelo zakhom.

31 Nginamathele ezifakazelweni zakho; Nkosi, ungangiyangisin.

32 Ngizagijima endleleni yemithetho yakho, ngoba uzakhulisa inhliziyo yamio.

HE ה

33 Ngifundisa, Nkosi, indlela yezimiso zakhop, njalo ngizayigcinaq kuze kube sekuphelenir.

34 Ngiphe ukuqedisisas ngibe sengigcina umlayo wakho, yebo ngiwulondoloze ngenhliziyo yonket.

35 Ngihambisa endleleni yemithetho yakhou, ngoba ngiyathokoza ngayov.

36 Thobisela inhliziyo yami ezifakazelweni zakhow, kungabi semhawinix.

37 Susa amehlo ami ukuze angaboni okuyizey; ungivuselele endleleni yakhoz.

38 Qinisa ilizwi lakho encekwini yakho ezinikele ukukwesabaa.

39 Susa isigcono engisesabayo, ngoba izahlulelo zakho zilungileb.

40 Khangela, ngiyalangatha imithetho yakhoc; ngivuselela ekulungeni kwakhod.

VAU ו

41 Lezisa zakho kazize kimi, Nkosie, usindiso lwakho ngokwelizwi lakhof.

42 Khona ngizakuba lakho ukuphendula ongithukayo, ngoba ngiyathembela elizwini lakhog.

43 Njalo ungasusi ngokupheleleyo emlonyeni wami ilizwi leqiniso, ngoba ngithembele ezahlulelweni zakhoh.

44 Ngokunjalo ngizawugcina umlayo wakho njalonjalo, kuze kube phakade laphakade.

45 Ngizahamba ebubanzini, ngoba ngidinga imithetho yakho.

46 Njalo ngizakhuluma ngezifakazelo zakho phambi kwamakhosi, ngingayangekii.

47 Ngizithokozise ngemithetho yakho engiyithandileyoj.

48 Ngizaphakamisela lezandla zami emithethweni yakho engiyithandileyok, ngizindle ngezimiso zakhol.

ZAIN ז

49 Khumbula ilizwi encekwini yakho, ongenze ngathembela kulom.

50 Le yinduduzo yami ekuhluphekeni kwamin, ngoba ilizwi lakhoo lingivuselelep.

51 Abazigqajayoq bangiklolodela kakhulukazir; kangiphambukanga emlayweni wakhos.

52 Ngikhumbule izahlulelo zakho zasendulo, Nkosi, futhi ngiziduduzile.

53 Intukuthelo enkulu ingibambile ngenxa yababit abatshiya umlayo wakhou.

54 Izimiso zakho zaba zingoma zami endlini yobuhambuma bamiv.

55 Ebusuku ngikhumbule ibizo lakho, Nkosi, ngigcine umlayo wakhow.

56 Lokhu kwaba ngokwami ngoba ngigcinile imithetho yakhox.

CHETH ח

57 UJehova uyisabelo sami; ngithe ngizagcina amazwi akhoy.

58 Ngancenga ubuso bakho ngenhliziyo yonke; woba lomusa kimiz ngokwelizwi lakhoa.

59 Ngazindla ngezindlela zami, ngaphendulela inyawo zami ezifakazelweni zakhob.

60 Ngaphangisa, kangiphuzanga ukugcina imithetho yakhoc.

61 Amaxuku ababi angihanqile; kangikhohlwa umlayo wakhod.

62 Phakathi kobusuku ngizavuka ukuze ngikubongee ngenxa yezahlulelo zokulunga kwakhof.

63 Ngingumngane wabo bonke abakwesabayo, labagcina imithetho yakho.

64 Nkosi, umhlaba ugcwele umusa wakhog; ngifundisa izimiso zakhoh.

TETH ט

65 Wenzele inceku yakho okuhle, Nkosi, ngokwelizwi lakhoi.

66 Ngifundisa ingqondo enhle lolwazi, ngoba ngikholwa imithetho yakhoj.

67 Ngingakahlupheki ngaduha, kodwa khathesi ngigcine ilizwi lakhok.

68 Wena ulungilel, wenza okulungileyom; ngifundisa izimiso zakhon.

69 Abazigqajayoo bangibhaceke ngamangap; ngenhliziyo yonke mina ngizagcina imithetho yakhoq.

70 Inhliziyo yabo inone njengamahwahwar; mina ngithokoza ngomlayo wakhos.

71 Kungilungele ukuthi ngihlutshwe, ukuze ngifunde izimiso zakhot.

72 Umlayo womlomo wakho ungcono kimi kulezinkulungwane zegolide lezesilivau.

JOD י

73 Izandla zakhov zingenzilew, zangibumbax; ngiphe ukuqedisisa ukuze ngifunde imithetho yakhoy.

74 Abakwesabayo bazangibona bathokozez, ngoba ngithembele elizwini lakhoa.

75 Ngiyazi, Nkosi, ukuthi izahlulelo zakho zilungileb, lokuthi ungihluphile ngokuthembekac.

76 Umusa wakho ake ube yinduduzo yami njengokutsho kwakho encekwini yakhod.

77 Izihawu zakho kazize kimi ukuze ngiphilee, ngoba umlayo wakho uyintokozo yamif.

78 Abazigqajayo kabayangekeg, ngoba bangiphambukisa ngamangah; mina ngizazindla ngemithetho yakhoi.

79 Kabaphendukele kimi abakwesabayo, labazi izifakazelo zakho.

80 Inhliziyo yami kayiphelele ezimisweni zakho, ukuze ngingayangekij.

CAPH כ

81 Umphefumulo wami uyaphela ngokulangatha usindiso lwakhok; ngithembela elizwini lakhol.

82 Amehlo ami ayafiphala ngokulangatha ilizwi lakhom, ngisithin: Uzangiduduza ninio?

83 Ngoba senginjengomgodlap osentuthwiniq; kangikhohlwa izimiso zakhor.

84 Zingaki insuku zenceku yakhos? Uzakwenza nini isigwebo kwabangizingelayot?

85 Abazigqajayou bangigebhela imigodi, okungenjengokomlayo wakhov.

86 Yonke imithetho yakho ithembekile; bangizingela ngamangaw; ngisizax!

87 Baphosa bangiqeda emhlabeni, kodwa mina kangitshiyanga imithetho yakho.

88 Ngivuselela ngokomusa wakho; ngibe sengigcina isifakazelo somlomo wakhoy.

LAMED ל

89 Laphakade, Nkosi, ilizwi lakho limi emazulwiniz.

90 Uthembeko lwakho lusesizukulwaneni lesizukulwana; wamisa umhlaba, usemia.

91 Ngokwezimiso zakho kusemi lamuhla, ngoba konke kuzinceku zakhob.

92 Uba umlayo wakho ubungesizo intokozo zami, ngabe sengibhubhele ekuhluphekeni kwamic.

93 Laphakade kangiyikukhohlwa imithetho yakhod, ngoba ungivuselele ngayoe.

94 Ngingowakho, ungisindise; ngoba ngiyidingile imithetho yakho.

95 Ababi bangilindele ukungibhubhisa; ngiyananzelela izifakazelo zakho.

96 Ngibonile ukucina kwakho konke ukuphelelaf, kodwa umlayo wakho ubanzi kakhulug.

MEM מ

97 Ngiwuthanda kangakanani umlayo wakhoh! Usuku lonke uyikuzindla kwamii.

98 Ngemithetho yakho uyangihlakaniphisa kulezitha zami, ngoba ilami kuze kube ninininij.

99 Ngilokuqedisisa kulabo bonke abafundisi bamikl, ngoba izifakazelo zakhom ziyikuzindla kwamin.

100 Ngiyaqedisisa kulabadalaop, ngoba ngigcina imithetho yakhoq.

101 Ngizinqandile inyawo zami kuyo yonke indlela embi, ukuze ngigcine ilizwi lakhor.

102 Kangiphambukanga kuzahlulelo zakho, ngoba wena ungifundisile.

103 Amnandi kangakanani amazwi akho ekunambitheni kwamis, okwedlula uluju emlonyeni wamit!

104 Emithethweni yakho ngizuza ukuqedisisa; ngenxa yalokho ngizonda yonke indlela yamangau.

NUN נ

105 Ilizwi lakho liyisibane enyaweni lwami, lokukhanya endleleni yamiv.

106 Ngifungile, ngizakuqinisaw, ukugcina izahlulelo zokulunga kwakhox.

107 Ngiyahlupheka kakhulukazi; Nkosi, ngivuselelay ngokwelizwi lakhoz.

108 Nkosi, yemukela iminikelo yesihle yomlomo wamia, ungifundise izahlulelo zakhob.

109 Umphefumulo wami usesandleni sami njalonjaloc, kodwa kangikhohlwa umlayo wakhod.

110 Ababi bangibekele umjibilae, kodwa kangiduhanga emithethweni yakhof.

111 Ngidle ilifa lezifakazelo zakho kuze kube ninininig, ngoba ziyintokozo yenhliziyo yamih.

112 Ngithobe inhliziyo yami ukwenza izimiso zakho njalonjaloi, kuze kube sekuphelenij.

SAMECH ס

113 Ngiyabazonda abanhliziyombilik, kodwa umlayo wakho ngiyawuthandal.

114 Wena uyisiphephelo samim lesihlangu samin; ngithemba elizwini lakhoo.

115 Sukani kimi benzi bobubip, ngoba ngigcine imithetho kaNkulunkulu wamiq.

116 Ngisekela ngokwelizwi lakho ukuze ngiphiler, ungangiyangisist ngethemba lamiu.

117 Ngisekela ngibe sengisindiswa, ngizananzelela izimiso zakho njalonjalov.

118 Uyabeyisa bonkew abaduha ezimisweni zakho, ngoba ubuqili babo bungamangax.

119 Uyasusa bonke ababi bomhlaba njengamanyeley; ngakho ngiyazithanda izifakazelo zakhoz.

120 Inyama yamia iyathuthumela ngovalo ngaweb, ngesaba izigwebo zakhoc.

AIN ע

121 Ngenzile ukwahlulela lokulunga; ungangiyekeli kubacindezeli bami.

122 Mela inceku yakho kube kuhled, abazigqajayo kabangangicindezelie.

123 Amehlo ami aphelela usindiso lwakho, lelizwi lokulunga kwakhof.

124 Yenza encekwini yakho ngokomusa wakho, ungifundise izimiso zakhog.

125 Ngiyinceku yakhoh; ngiphe ukuqedisisai, ukuze ngazi izifakazelo zakho.

126 Sekuyisikhathi seNkosi sokuthi isebenze, ngoba bawephule umlayo wakhoj.

127 Ngakho-ke ngiyayithanda imithetho yakho kakhulu kulegolidek, yebo, kulegolide elicwengekileyol.

128 Ngalokho imithetho yakho yonke mayelana lazo zonke izinto ngiyibona iqondile; yonke indlela yamanga ngiyayizondam.

PE פ

129 Izifakazelo zakho ziyamangalisan; ngakho-ke umphefumulo wami uyazigcinao.

130 Ukuvulwa kwamazwi akho kuyakhanyisa, kunika ukuqedisisa kwabangelalwazipq.

131 Ngavula umlomo wami, ngaphefuzelar, ngoba ngalangazelela imithetho yakhos.

132 Phendukela kimit, ube lomusa kimi, njengomkhuba kulabo abathanda ibizo lakhou.

133 Qinisa izinyathelo zami ngelizwi lakhov, njalo kabungabusi phezu kwami labubiw.

134 Ngikhulula kucindezelo lwabantu, ukuze ngigcine imithetho yakho.

135 Khanyisa ubuso bakho phezu kwenceku yakhox, ungifundise izimiso zakhoy.

136 Imifula yamanzi iyehla emehlweni amiz, ngoba kabagcini umlayo wakhoa.

TZADDI צ

137 Wena, Nkosi, ulungile, ziqondile izahlulelo zakhob.

138 Ulayile izifakazelo zakho ekulungeni lekuthembekeni okukhuluc.

139 Ukutshiseka kwami kungiqedile, ngoba izitha zami zikhohlwe amazwi akhod.

140 Ilizwi lakho licwengekile kakhulu; ngakho inceku yakho iyalithandae.

141 Ngimncinyane, ngidelelekile; imithetho yakho kangiyikhohlwaf.

142 Ukulunga kwakho kuyikulunga kuze kube phakade, lomlayo wakho uliqinisog.

143 Ucindezelo lohlupho kungifumene; imithetho yakho izintokozo zamih.

144 Ukulunga kwezifakazelo zakho kungokwaphakade; ngiphe ukuqedisisa ukuze ngiphilei.

KOPH ק

145 Ngakhala ngenhliziyo yami yonke; ngiphendula, Nkosi. Ngizagcina izimiso zakhoj.

146 Ngikhalela kuwe; ngisindisa, njalo ngizagcina izifakazelo zakho.

147 Ngandulelak uvivi, ngakhalal; ngathembela elizwini lakhom.

148 Amehlo ami aqalelan imilindo yobusukuo, ukuze ngizindle elizwini lakhop.

149 Zwana ilizwi lami ngokomusa wakho; Nkosi, ngivuselelaq ngokwesahlulelo sakhor.

150 Bayasondela abazingeli bobubi, bakhatshana lomlayo wakho.

151 Wena useduze, Nkosis, lemithetho yakho yonke iliqinisot.

152 Sekukade ngisazi ngemilayo yakho ukuthi uyisekele kuze kube ninininiuv.

RESH ר

153 Khangela ukuhlupheka kwamiw, ungikhululex, ngoba kangiwukhohlwa umlayo wakhoy.

154 Mela udaba lwami, ungihlengez; ngivuselelaa ngokwelizwi lakhob.

155 Usindiso lukhatshana lababi, ngoba kabadingi izimiso zakhoc.

156 Izihawu zakho, Nkosi, zinkulu; ngivuselelad ngokwezahlulelo zakhoe.

157 Banengi abangizingelayo labayizitha zami; kangiphambuki ezifakazelweni zakhof.

158 Ngabona abaphambukig, ngacunukah, ngoba kabagcinanga ilizwi lakhoi.

159 Bona ukuthi ngiyayithanda imithetho yakhoj. Ngivuselela, Nkosi, ngokothandolomusa wakhok.

160 Ilizwi lakho liliqiniso kwasekuqalenil, laso sonke isahlulelo sakho esilungileyo simi kuze kube ninininim.

SCHIN ש

161 Iziphathamandla zingizingelan kungelasizatho; kodwa inhliziyo yami ilovalo ngamazwi akhoo.

162 Ngiyathokoza ngelizwi lakhop njengothole impango enkuluq.

163 Amanga ngiyawazonda ngiyawenyanya; umlayo wakho ngiyawuthandar.

164 Kasikhombisa ngosuku ngiyakudumisas ngenxa yezahlulelo zakho ezilungileyot.

165 Balokuthula okukhuluu abathanda umlayo wakho; njalo kakulasikhubekiso kubov.

166 Ngilindele usindiso lwakho, Nkosi, ngiyayenza imithetho yakhow.

167 Umphefumulo wami uyazigcina izifakazelo zakho, ngiyazithanda kakhulux.

168 Ngiyagcina imithetho yakho lezifakazelo zakho, ngoba zonke indlela zami ziphambi kwakhoy.

TAU ת

169 Ukukhala kwami kakusondele kuwe, Nkosi; ngiphe ukuqedisisaz ngokwelizwi lakhoa.

170 Ukuncenga kwami kakufike phambi kwakho; ngikhulula ngokwelizwi lakhob.

171 Indebe zami zizathulula indumisoc, ngoba ungifundisile izimiso zakhod.

172 Ulimi lwami luzakhuluma ilizwi lakho, ngoba yonke imithetho yakho iyikulunga.

173 Isandla sakho kasibe lusizo lwami, ngoba ngikhethile imithetho yakhoe.

174 Ngiyalangazelela usindiso lwakho, Nkosifg, lomlayo wakho uyintokozo yamih.

175 Kawuphile umphefumulo wami, njalo uzakudumisa, lezahlulelo zakho zingisize.

176 Ngiduhilei njengemvu elahlekileyoj; dinga inceku yakho, ngoba kangikhohlwa imithetho yakhok.

Umkhuleko wokucela ukukhululwa kubakhohlisi

Ingoma yokwenyuka

120Ekuhluphekeni kwami ngakhala eNkosini, yangiphendulaa.

2 Nkosi, khulula umphefumulo wami kundebe zamanga, kulimi lwenkohliso.

3 Uzanikwani, njalo kuzakwengezelelwani kuwe, limi lwenkohliso?

4 Imitshoko ebukhalib yeqhawec, lamalahle avuthayo esihlahla serotemu*d!

5 Maye kimi, ngoba ngihlala njengowezizwe koMeshekie, ngihlala emathenteni eKedarif!

6 Umphefumulo wami sekukade wahlala laye ozonda ukuthulag.

7 Ngingowokuthula, kodwa lapho ngikhuluma, bangabempih.

INkosi ingumlondolozi wakho

Ingoma yokwenyuka

121Ngizaphakamisela amehlo amia ezintabeni, lapho usizo lwami oluzavela khonab.

2 Usizo lwami luvela eNkosinic, eyenza amazulu lomhlabad.

3 Kayiyikuvuma ukuthi unyawo lwakho lutshelelee; umlondolozi wakhof kayikuwozelag.

4 Khangela, umlondolozi kaIsrayelih kayikuwozela njalo kayikulalaij.

5 INkosi ingumlondolozi wakhok; iNkosi ingumthunzi wakhol esandleni sakho sokunenem.

6 Ilanga kaliyikukutshaya eminin, lenyanga ebusukuo.

7 INkosi izakulondoloza kukho konke okubip; izalondoloza umphefumulo wakhoqr.

8 INkosi izalondolozas ukuphuma kwakho lokungena kwakho, kusukela khathesi kuze kube phakadet.

Ukukhulekela ukuthula kweJerusalema

Ingoma yokwenyuka, ekaDavida

122Ngathokoza lapho besithi kimi: Kasiye endlini yeNkosiab.

2 Inyawo zethu zimi emasangweni akho, Jerusalema.

3 IJerusalema yakhiwec njengomuzi ohlangeneyo ngokwawod,

4 lapho izizwe ezenyukela khonae, izizwe zeNkosif, kubufakazi bukaIsrayeli, ukuze zibonge ibizo leNkosig.

5 Ngoba kumiswe khona izihlalo zobukhosi zesahlulelo, izihlalo zobukhosi zendlu kaDavidah.

6 Khulekelani ukuthula kweJerusalema; bazaphumelela abakuthandayoi.

7 Kakube khona ukuthula phakathi kwemiduli yakhoj, inhlalakahle ezigodlweni zakhok.

8 Ngenxa yabafowethu labangane bami sengizakuthi: Ukuthula kakube phakathi kwakhol.

9 Ngenxa yendlu yeNkosi uNkulunkulu wethu ngizakudingela okuhlem.

Umkhuleko wokucela isihawu

Ingoma yokwenyuka

123Ngiyaphakamisela kuwe amehlo amia, wena ohlezi emazulwinib.

2 Khangela, njengalokhu amehlo ezinceku engasesandleni senkosi yazo, njengamehlo encekukazi engasesandleni senkosikazi yayo, ngokunjalo amehlo ethu angaseNkosini uNkulunkulu wethu, ize ibe lesihawu kithi.

3 Woba lesihawu kithi, Nkosic, woba lesihawu kithid, ngoba sigcwele kakhulue yikudelelwaf.

4 Umphefumulo wethu ugcwele kakhulu yikuklolodag kwabonwabileyoh, yikudelela kwabazigqajayoi.

Ukubonga ukukhululwa ezitheni

Ingoma yokwenyuka, ekaDavida

124Uba kwakungesiNkosi eyayilathia - katsho-ke uIsrayelib -

2 uba kwakungesiNkosi eyayilathi, lapho abantu besivukelac,

3 ngabe basiginyad siphilaef, ekuvutheni kolaka lwabo kithi;

4 ngabe amanzig agijima phezu kwethu, lempophoma yedlula phezu komphefumulo wethuh;

5 ngabe amanzi aqubukayo edlula phezu komphefumulo wethu.

6 Kayibongwe iNkosi, engasinikelanga ukuthi sibe yimpango emazinyweni abo.

7 Umphefumulo wethu uphunyukile njengenyoni emjibileni wabathiyi; umjibila uqamukile, thina sasesiphunyukai.

8 Usizo lwethu lusebizweni leNkosij eyenza amazulu lomhlabak.

INkosi iyalondoloza abantu bayo

Ingoma yokwenyuka

125Labo abathembela eNkosini banjengentaba iZiyonia enganyikinyekiyob, emi kuze kube phakadec.

2 Njengezintaba ziyiphahlile iJerusalema, ngokunjalo iNkosi iyabaphahla abantu bayo kusukela kulesisikhathi kuze kube ninininid.

3 Ngoba intonga yobukhosi yobubie kayiyikuhlalaf phezu kwesabelo sabalungileyog, ukuze abalungileyo bangeluleli izandla zabo kokubi.

4 Nkosi, yenza okuhle kubo abalungileyoh lakubo abaqotho enhliziyweni zaboi.

5 Kodwa labo abaphambukelaj ezindleleni zabo ezitshekileyok iNkosi izabenza bahambe labenzi bobubil. Ukuthula phezu kukaIsrayelim!

Ukubonga iNkosi ngokubuyisela kwayo abathunjiweyo eZiyoni

Ingoma yokwenyuka

126Lapho iNkosi ibuyisa abathunjiweyo beZiyonia, saba njengabaphuphayob.

2 Umlomo wethu wasugcwala uhleko, lolimi lwethu ukuhlabelelac. Basebesithi phakathi kwezizwe: INkosi ibenzele izinto ezinkulud.

3 INkosi isenzele izinto ezinkulu; siyathokoza.

4 Buyisa, Nkosi, ukuthunjwa kwethu, njengezifulae zeningizimuf.

5 Abahlanyela ngezinyembezi bazavuna ngentokozog.

6 Yena ohamba ahambe ekhala inyembezi, ephethe inhlanyelo yokuhlanyela, isibili uzabuya ethokoza, ethwele inyanda zakheh.

Zonke izibusiso zivela eNkosini

Ingoma yokwenyuka, ekaSolomoni

127Uba iNkosi ingayakhi indlu, basebenzela ize kiyo abayakhayo. Uba iNkosi ingawulondolozi umuzia, umlindi ulindela izeb.

2 Kuyize kinic ukuthi livuke ngovivid, lihlalee kuze kube sebusukufg, lidle ukudlah kosizii; ngokunjalo iyamnikaj ubuthongo othandiweyo wayok.

3 Khangela, abantwana bayilifa leNkosil, isithelo sesizalo singumvuzom.

4 Njengemitshoko esandleni seqhawen, banjalo abantwana bobutshao.

5 Ibusisiwe indoda egcwalise umxhaka wayo ngabo; kabayikuyangeka ngoba bazakhuluma lezithap esangweniq.

Ukubusiswa komuntu oqotho

Ingoma yokwenyuka

128Ubusisiwe wonke oyesabayo iNkosiab, ohamba endleleni zayoc.

2 Ngoba uzakudla umsebenzi wezandla zakhod; uzathokoza, njalo kuzakuba kuhle kuwee.

3 Umkakho uzakuba njengevini elithelayof emaceleni endlu yakhog, abantwana bakho bazakuba njengamahlumela omhlwathi bezingelezele itafula lakhoh.

4 Ngoba khangela, ngokunjalo izabusiswa indoda eyesabayo iNkosi.

5 INkosi izakubusisai iseZiyoni, njalo ubone okuhle kweJerusalema insuku zonke zempilo yakhojk,

6 yebo, uzabona abantwana babantwana bakhol. Ukuthula kakube phezu kukaIsrayelim!

Ukukhulekela ukuchithwa kwabazonda iZiyoni

Ingoma yokwenyuka

129Kanengi bangihluphilea kusukela ebutsheni bamib, katsho-ke uIsrayelic,

2 kanengi bangihluphile kusukela ebutsheni bamid, kanti kabangehlulangae.

3 Abalimi balima emhlana wamif, bayenza yaba mide imifolo yabog.

4 INkosi ilungile, iqumile intambo zababih.

5 Kabayangekei babuyiselwe emuva bonke abazonda iZiyonij.

6 Kababe njengotshani ephahlenikl, obubuna bungakakhulim,

7 ovunayo angagcwalisi ngabo isandla sakhe, lalowo obopha izithungo isifuba sakhen.

8 Labadlulayo bangatsho ukuthi: Isibusiso seNkosi kasibe phezu kwenuo; siyalibusisa ebizweni leNkosip.

Umkhuleko wokucela uthethelelo lokukhululwa

Ingoma yokwenyuka

130Ngisenzikini ngakhalela kuwe, Nkosia.

2 Nkosi, zwana ilizwi lami, indlebe zakho zilaleleb ilizwi lokuncenga kwamic.

3 Uba wena, Nkosid, uqaphela iziphambekoe, Nkosi, ngubani ongemafg?

4 Kodwa kuwe kulothetheleloh, ukuze wesatshwei.

5 Ngiyilindele iNkosij, umphefumulo wami ulindilek, lelizwini layo ngiyathembal.

6 Umphefumulo wami ulindela iNkosi okwedlula abalindelem ukusa, belindele ukusan.

7 UIsrayeli kathembele eNkosinio; ngoba eNkosini kulothandolomusa, njalo kuyo kulohlengo olunengip.

8 Yona-ke izahlenga uIsrayeli kuzo zonke iziphambeko zakheq.

Ukuthobeka

Ingoma yokwenyuka, ekaDavida

131Nkosi, inhliziyo yami kayikhukhumalia, lamehlo ami kawaphakamib, njalo kangihambi ezintweni ezinkulu lezintweni ezimangalisayo kakhulu kimic.

2 Sibili ngichumisile ngathulisa umphefumulo wami, njengolunyuliweyo kunina; umphefumulo wami unjengolunyuliweyo phakathi kwamid.

3 UIsrayeli kathembele eNkosini kusukela khathesi kuze kube laphakadee.

Isithembiso sikaDavida lesithembiso seNkosi

Ingoma yokwenyuka

132Khumbula, Nkosi, uDavida, izinhlupheko zakhe zonkea,

2 ukuthi wafungab eNkosini, wathembisa kuSomandla kaJakobec:

3 Qotho, kangiyikungena ethenteni lendlu yami, qotho, kangiyikwenyukela ecansini lombheda wami;

4 qotho, kangiyikunika amehlo ami ubuthongod, ukuwozela ezinkopheni zamie,

5 ngize ngiyitholele iNkosi indawof, indawo zokuhlala uSomandla kaJakobeg.

6 Khangela, sakuzwah eEfrathai, sakuthola emasiminij egusuk.

7 Sizangena ezindlini zayo zokuhlalal, sikhonze esenabelwenim senyawo zayon.

8 Sukuma, Nkosio, uye ekuphumuleni kwakhop, wena lomtshokotsho wamandla akhoq!

9 Abapristi bakho kabembeswe ukulungar, labangcwele bakho bathabe kakhulus.

10 Ngenxa yenceku yakho uDavida ungafulathelisit ubuso bogcotshiweyo wakhou.

11 INkosiv yafunga ngeqiniso kuDavidaw, kayiyikubuyela emuva kilox: Owesithelo sesizalo sakho ngizambeka esihlalweni sakho sobukhosiy.

12 Uba abantwana bakho begcina isivumelwano sami lezifakazelo zami engizabafundisa zonaz, labantwana babo bazahlala esihlalweni sakho sobukhosi kuze kube nini laninia.

13 Ngoba iNkosi iyikhethile iZiyoni, iyifisile ibe yindawo yayo yokuhlalab.

14 Le yindawo yami yokuphumula kuze kube nini laninic; lapha ngizahlala, ngoba ngiyifisiled.

15 Ngizabusisa kakhulu ukudla kwayoe, ngisuthise abayanga bayo ngesinkwaf.

16 Labapristi bayo ngizabembathisa usindisog, labangcwele bayo bazahlabelela kakhulu ngenjabulohi.

17 Lapho ngizahlumisa uphondo lukaDavidaj; ngimisele ogcotshiweyo wamik isibanel.

18 Izitha zakhe ngizazembathisa ihlazo, kodwa phezu kwakhe uzakhazimula umqhele wakhe wobukhosim.

Ukuthandana kwabazalwane

Ingoma yokwenyuka, ekaDavida

133Khangela, kuhle kangakanani njalo kumnandi kangakanani ukuhlala kwabazalwane ndawonye ngitsho babe munyea.

2 Kufanana lamafutha amahleb phezu kwekhandac, ehlela endevini, indevu zikaAroni, ehlele emphethweni wezembatho zakhed,

3 njengamazolo eHermonie, ehlela entabenif zeZiyonig; ngoba lapho iNkosi yalaya isibusiso, impilo kuze kube phakadeh.

Abakhonza ebusuku kababonge iNkosi

Ingoma yokwenyuka

134Khangelani, libonge iNkosi lina lonke zinceku zeNkosia, elimi endlini yeNkosibc ebusukud.

2 Phakamiselani izandla zenue endaweni engcwele, libonge iNkosif.

3 INkosi eyenza amazulu lomhlabag kayilibusise iseZiyonih.

Ukudumisa iNkosi ngezimangaliso zayo

135Dumisani iNkosia! Dumisani ibizo leNkosib, dumisani lina zinceku zeNkosicd,

2 elimi endlini yeNkosie, emagumeni endlu kaNkulunkulu wethuf.

3 Dumisani iNkosi, ngoba iNkosi ilungileg; hlabelelani indumiso ebizweni layo, ngoba kumnandih.

4 Ngoba iNkosii izikhethele uJakobej, uIsrayeli abe ngokuligugu kwakhe okukhethekileyok.

5 Ngoba mina ngiyazi ukuthi iNkosi yinkulu, ukuthi iNkosi yethu iphezu kwabo bonke onkulunkulul.

6 Konke iNkosi ekuthandayo iyakwenza, emazulwini lemhlabeni, ezinlwandle lenzikini zonkem.

7 Yenza izinkungu zenyuke emikhawulweni yomhlabano, yenzela izulu imibanepqr, ikhupha umoyas eziphaleni zayot.

8 Eyatshaya izibulo leGibhithe, kusukela emuntwini kuze kube senyamazaneniu.

9 Yathumela izibonakaliso lezimangaliso phakathi kwakho, Gibhithev, phezu kukaFaro laphezu kwenceku zakhe zonkew.

10 Eyatshaya izizwe ezinengi, yabulala amakhosi alamandlax,

11 uSihoni inkosi yamaAmoriy, loOgi inkosi yeBashaniz, layo yonke imibuso yeKhanania,

12 yanikela ilizwe labo laba yilifa, ilifa likaIsrayeli, isizwe sayob.

13 Nkosi, ibizo lakho limi kuze kube phakadec, ukukhunjulwa kwakho, Nkosi, kusizukulwana ngesizukulwanade.

14 Ngoba iNkosi izakwehlulela abantu bayof, izazisola mayelana lezinceku zayogh.

15 Izithombe zezizwe ziyisiliva legolide, umsebenzi wezandla zomuntui.

16 Zilemilomo, kodwa kazikhulumi; zilamehlo, kodwa kaziboni;

17 zilendlebe, kodwa kazizwa; lomoya kawukho emlonyeni wazoj.

18 Abazenzayo bafanana lazo, laye wonke othembela kuzo.

19 Wena ndlu kaIsrayeli, bongani iNkosi; wena ndlu kaAroni, bongani iNkosik;

20 wena ndlu kaLevi, bongani iNkosil. Lina eliyesabayo iNkosi, bongani iNkosim.

21 Kayibongwe iNkosi iseZiyonin, ehlala eJerusalemao.

Dumisani iNkosip!

Ukubonga iNkosi ngezimangaliso zayo

136Bongani iNkosia ngoba ilungileb, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininic.

2 Bongani uNkulunkulu wabonkulunkulu, ngoba isihawu sakhe simi kuze kube ninininid.

3 Bongani iNkosi yamakhosi, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininie.

4 Yona yodwa eyenza izimangaliso ezinkulu, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininif;

5 eyenza amazulug ngokuhlakaniphah, ngoba isihawu sayo simi kuze kube nininini;

6 eyendlala umhlabai phezu kwamanzij, ngoba isihawu sayo simi kuze kube nininini;

7 eyenza izikhanyiso ezinkulu, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininik;

8 ilanga ukubusa emini, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininil;

9 inyanga lezinkanyezi ukubusa ebusuku, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininim.

10 Yona eyatshaya amaGibhithe kumazibulo awo, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininin;

11 yakhupha uIsrayeli phakathi kwabo, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininio;

12 ngesandla esilamandla langengalo eyeluliweyo, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininip.

13 Yona eyehlukanisaq uLwandle oluBomvur lwaba yiziqamu, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininis;

14 yenza uIsrayeli adabule phakathi kwalo, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininit;

15 kodwa yathintithela uFaro lebutho lakhe oLwandle oluBomvu, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininiu.

16 Yona eyakhokhela abantu bayo enkangala, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininiv.

17 Yona eyatshaya amakhosi amakhulu, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininiw;

18 yabulala amakhosi adumileyo, ngoba isihawu sayo simi kuze kube nininini;

19 uSihoni inkosi yamaAmori, ngoba isihawu sayo simi kuze kube nininini;

20 loOgi inkosi yeBashani, ngoba isihawu sayo simi kuze kube nininini;

21 yanika ilizwe labo laba yilifa, ngoba isihawu sayo simi kuze kube nininini;

22 ilifa kuIsrayeli inceku yayo, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininix.

23 Eyasikhumbulay ebuphansini bethuz, ngoba isihawu sayo simi kuze kube nininini;

24 yasophula ezitheni zethu, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininia.

25 Enika yonke inyama ukudla, ngoba isihawu sayo simi kuze kube ninininib.

26 Bongani uNkulunkulu wamazulu, ngoba isihawu sakhe simi kuze kube ninininic.

Ukukhala kwabantwana bakoIsrayeli abathunjiweyo

137Emifuleni yeBhabhiloni sahlala phansi khona, yebo sakhala inyembezi, lapho sikhumbula iZiyoni.

2 Amachacho ethu sawaphanyeka eminyezaneni phakathi kwayoa.

3 Ngoba khonapho abasithumbayo basicela amazwi engoma, labasimotshayo bacela injabulo besithi: Sihlabeleleni enye yezingoma zeZiyoni.

4 Singahlabela njani ingoma yeNkosi elizweni lemzinib?

5 Uba ngikukhohlwa, Jerusalema, isandla sami sokunene kasikhohlwe ubungcitshic.

6 Ulimi lwami kalunamathele elwangeni lwami, uba ngingakukhumbuli, uba ngingaphakamisi iJerusalema phezu kwentokozo yami enkulud.

7 Khumbula, Nkosi, ngabantwana bakoEdoma, ngosuku lweJerusalema, abathi: Dilizani, dilizani1, kuze kube sesisekelweni sayoe.

8 Ndodakazi yeBhabhiloni, ozabhujiswaf, ubusisiwe ozaphindisela kuwe izenzo ozenze kithigh.

9 Ubusisiwe ozabamba asakaze abantwana bakho edwalenii.

Ukubonga iNkosi

EsikaDavida

138Ngizakubonga ngenhliziyo yami yonke; phambi kwabonkulunkulu ngizakuhlabelela indumisoa.

2 Ngizakhonza ngikhangeleb ngasethempelini lakho elingcwelec, ngidumise ibizo lakho ngenxa yothando lwakho langenxa yobuqotho bakho; ngoba ukhulisiled ilizwi lakho phezu kwalo lonke ibizo lakhoe.

3 Ngosuku engakhala ngalo wangiphendula, wangiqinisa ngamandla emphefumulweni wami.

4 Wonke amakhosi omhlaba azakudumisa, Nkosi, ngoba azwile amazwi omlomo wakhof.

5 Yebo, azahlabelela ngezindlela zeNkosi, ngoba lukhulu udumo lweNkosi.

6 Loba iNkosi iphakemeg, kube kanti iyabona othobekileyohi; kodwa ozigqajayo iyamazi ekhatshanaj.

7 Loba ngihamba phakathi kwenhluphekok, uzangiphilisal; uzakwelula isandla sakho umelana lolaka lezitha zami, lesandla sakho sokunene sizangisindisam.

8 INkosi izaphelelisa okumayelana lamin; uthando lwakho, Nkosi, lumi kuze kube ninininio. Ungatshiyi imisebenzi yezandla zakhop.

INkosi iyazi konke, ikhona ezindaweni zonke

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida

139Nkosi, ungihlolile, uyangazia.

2 Wena uyakwazi ukuhlala kwamibc lokusukuma kwamide; uyaqedisisaf imicabango yami ukhatshanag.

3 Uyahlungula ukuhamba kwami lokulala kwamih, uzejwayele indlela zami zonkei.

4 Ngoba kalikho ilizwi elimini lwami, khangela Nkosi, usulazi lonkej.

5 Ungizingelezile emuva langaphambilik, ubeke isandla sakho phezu kwamil.

6 Lolulwazim lumangalisa kakhulu kimi; luphakeme, kangilakho ukufinyelela kulon.

7 Ngizakuya ngaphi ngisuke kuMoya wakhoo? Kumbe ngizabalekela ngaphi ngisuke ebusweni bakhop?

8 Uba ngisenyukela emazulwini, lapho ukhonaq; uba ngisendlala icansi lami esihogweni, khangela, ukhonars.

9 Uba ngithatha amaphiko okusa, ngihlale emikhawulweni yolwandlet,

10 lalapho isandla sakho sizangikhokhela, lesokunene sakho singibambeu.

11 Uba ngisithi: Isibili umnyama uzangifihla, ng'khona ubusuku buzakuba yikukhanya kimi inhlangothi zonkev.

12 Ngitsho umnyama kawufihli kuwe, kodwa ubusuku bukhanya njengemini; njengomnyama kunjalo ukukhanya kuwew.

13 Ngoba wena ungumnini wezinso zamix, wangeluka esiswini sikamamay.

14 Ngizakudumisa, ngenxa yokuthi ngenziwe ngokwesabekayo, ngokumangalisayo. Imisebenzi yakho iyamangalisa; lomphefumulo wami uyakwazi kuhle kakhuluz.

15 Amathambo ami ayengafihlekanga kuwe, lapho ngangisenziwa ekusithekenia, ngenziwa ngobuciko ezindaweni ezizikileyo zomhlababc.

16 Amehlo akho abona ibumba lami; legwalweni lwakho zonke lezi zabhalwa, izinsuku okwabunjwa ngazo, kungakabikho lakunye kwakhod.

17 Iligugu kangakanani-kee kimi imicabango yakho, O Nkulunkuluf; bukhulu kangakanani ubunengi bayog!

18 Uba ngingayibalah, minengi kuletshebetshebei. Lapho ngivuka, ngilokhu ngilawe.

19 Isibilij uzambulala omubi, Nkulunkuluk! Ngakho lina bantu abomele igazil sukani kimim;

20 abakhuluma ngenkohliso ngawen, ziphatha ngeze ibizo lakhoo, izitha zakhop.

21 Kangibazondi yini, Nkosi, abakuzondayoq, nginengwer ngabakuvukelayos?

22 Ngiyabazonda ngenzondo epheleleyo; sebeyizitha kimi.

23 Ngihlola, Nkulunkulu, uyazi inhliziyo yami; ngilingat, uyazi imicabango yamiu,

24 ubone ukuthi ikhona indlela embi kimi yiniv, ungikhokhelew endlelenix ephakadey.

Umkhuleko wokucela ukulondolozwa

Kumqondisi wokuhlabelela. Isihlabelelo sikaDavida

140Ngikhulula, Nkosia, emuntwini omubib, ungilondoloze emuntwini olesihlukuc,

2 abaceba izinto ezimbi enhliziyweni, usuku lonke babuthanela izimpid.

3 Balola ulimi lwaboe njengenyokaf, ubuhlungug bebululuh bungaphansi kwendebe zabo. Sela*i.

4 Ngilondoloze, Nkosi, ezandleni zomubi, ungivikele emuntwini olesihlukuj; abaceba ukuwisa inyawo zamik.

5 Abazigqajayo bangifihlelel umjibilam, lezintambon, bendlala imbule eceleni kwendlelao; bangibekela izithiyo. Sela*p.

6 Ngithe eNkosini: Wena unguNkulunkulu wamiq. Beka indlebe elizwini lokuncenga kwami, Nkosir.

7 Jehova, Nkosi, mandla osindiso lwamis, wembese ikhanda lamit osukwini lwezikhaliu.

8 Unganiki, Nkosi, izifiso zomubi, ungaphumelelisi icebo lakhe elibiv, hlezi baziphakamise. Sela*w.

9 Ngekhanda labangihanqileyo, ububi bendebe zabo kabubembesex.

10 Kakuthi amalahle atshisayo akhithikele phezu kwabo, ubawisela emlilweni, emigodini etshonayo, ukuze bangavukiy.

11 Umuntu wolimi kangamiswa elizweni; umuntu olesihluku, ububi buzamzingela kube yikuwiswa kwakhe.

12 Ngiyazi ukuthi iNkosi izasebenza udaba lohluphekayoz, ilungelo labayangaab.

13 Isibili abalungileyo bazalidumisa ibizo lakho; abaqotho bazahlala ebusweni bakhoc.

Umkhuleko wokucela ukuvikelwa kwababi

Isihlabelelo sikaDavida

141Nkosi, ngiyakhala kuwe; phangisa uze kimi; beka indlebe elizwini lami lapho ngikhala kuwea.

2 Umkhuleko wami kawumiswe njengempephab phambi kwakhoc, ukuphakanyiswa kwezandla zamid njengomnikelo wakusihlwae.

3 Nkosi, bekela umlomo wami umlindif, gcina umnyango wendebe zamig.

4 Ungaphenduleli inhliziyo yami entweni embih, ukuthi ngenze izenzo ezimbi kanye labantu abenza ububii, ngingadli ezibilibocweni zaboj.

5 Olungileyo kangitshaye ethandwenilomusak, angisole; kuzakuba ngamafutha ekhanda, ikhanda lami kalingawali, ngoba lomkhuleko wami usezakuba sezinhluphekweni zabol.

6 Abahluleli babo baphoselwa emaceleni edwalam, bazakuzwa amazwi ami ngoba amnandin.

7 Amathambo ethu ahlakazekileo emlonyeni wengcwaba njengobandayo adabule emhlabathinip.

8 Kodwa amehlo ami akuwe, Jehova, Nkosiq; ngithembele kuwe; ungawuchayi umphefumulo wamir.

9 Ngigcina emandleni omjibila abangibekele wonas, lezithiyot zabenzi bobubiu.

10 Ababi kabawele emambuleni abo kanye, ngize ngidlule minav.

Umkhuleko wokucela ukusizwa ekuhluphekeni

IMasikili kaDavida, umkhuleko esebhalwini

142Ngakhalela eNkosini ngelizwi lamia, ngelizwi lami eNkosini ngancengab.

2 Ngathululac isikhalazo sami phambi kwayo, ngatshengisa ukuhlupheka kwami phambi kwayod.

3 Lapho umoya wami uphela amandla phakathi kwami, wena wayazi indlela yamie. Endleleni engihamba ngayo bangifihlele umjibilaf.

4 Khangelag ngakwesokunene, uboneh, kodwa wayengekho ongaziyo; isiphephelo sangehlula, kakho owakhathalela umphefumulo wamii.

5 Ngakhalela kuwe, Nkosi, ngathij: Wena uyisiphephelo samik, isabelo samil elizweni labaphilayom.

6 Lalela ukukhala kwamin, ngoba ngehliselwe phansi kakhuluo. Ngikhulula kwabangizingelayo, ngoba balamandla kulamip.

7 Khupha umphefumulo wami entolongweni, ukuze ngidumise ibizo lakhoq. Abalungileyo bazangibuthanela, ngoba uzangiphatha kuhle kakhulur.

Ukukhulekela ukukhululwa lokuholwa

Isihlabelelo sikaDavida

143Nkosi, zwana umkhuleko wami, ubeke indlebe ekuncengeni kwamia. Ungiphendule ngothembeko lwakhob, ngokulunga kwakhoc.

2 Njalo ungangeni kusahlulelo lenceku yakhod, ngoba phambi kobuso bakho kakho ophilayo ozalungisiswae.

3 Ngoba isitha sizingele umphefumulo wami, sacindezelela impilo yami emhlabathini, sangenza ngahlala emnyameni omkhulu, njengabakade bafaf.

4 Ngakho umoya wami uphela amandla phakathi kwamig, lenhliziyo yami ithithibele phakathi kwamih.

5 Ngikhumbulai insuku zekadenij, ngizindla ngazo zonke izenzo zakhokl, nginakane ngomsebenzi wezandla zakhom.

6 Ngelulela izandla zami kuwen; umphefumulo wamio womele wenap njengomhlaba owomileyo. Sela*q.

7 Phangisa ungiphendule, Nkosir; umoya wami uyaphelas. Ungangifihleli ubuso bakhotu, hlezi ngibe njengalabo abehlela emgodiniv.

8 Ngizwisa uthandolomusa wakho ekuseniw, ngoba ngiyathemba kuwex. Ungazise indlela engingahamba ngayoy, ngoba ngiyaphakamisela kuwe umphefumulo wamiz.

9 Ngikhulula ezitheni zami, Nkosi; ngizifihlile kuwea.

10 Ngifundisa ukwenzab intando yakho, ngoba wena unguNkulunkulu wamic. UMoya wakho muhled, ngikhokhelelee elizweni lokuqondaf.

11 Ngenxa yebizo lakhog, Nkosi, ngiphilisah. Ngokulunga kwakho khupha umphefumulo wami ekuhluphekenii.

12 Langomusa wakho chitha izitha zamij, ubhubhise bonke abahlupha umphefumulo wami, ngoba ngiyinceku yakhok.

Ukunqoba lokuphumelela kuvela eNkosini

EsikaDavida

144Kayibongwe iNkosi, idwala lami, efundisela izandla zami impia, iminwe yami ukulwab;

2 umusa wamic, lenqaba yamid, umphotshongo wami ophakemeyo, lomkhululi wamie, isihlangu sami, lengiphephela kuyof, ethobisa abantu bami ngaphansi kwamig.

3 Nkosi, umuntu uyinih ukuthi umazi? Indodana yomuntu ukuthi uyinanzei?

4 Umuntu unjengezej, insuku zakhe zinjengesithunzi esidlulayok.

5 Nkosi, khothamisa amazulu akho, wehlel; thinta izintaba ukuze zithunqem.

6 Phazimisa umbane, ubachithen, uthumele imitshoko yakho, ubahlakazeo.

7 Yelula isandla sakhop uphezuluq, ungikhulule, ungophuler emanzini amanengis, esandleni sabantwana besizwet,

8 abamlomo wabo ukhuluma amangau, lesandla sabo sokunene singesokunene senkohlisov.

9 Ngizahlabelela kuwe ingoma entsha, Nkulunkuluw; ngizahlabelela indumiso kuwe ngogubhux olulentambo ezilitshumiyz.

10 Wena onika amakhosi usindiso1, okhulula uDavida inceku yakho enkembeni embia.

11 Ngophula, ungikhulule esandleni sabantwana besizweb, abamlomo wabo ukhuluma amanga, lesandla sabo sokunene singesokunene senkohlisoc.

12 Ukuthi amadodana ethu abe njengezilimo ezikhula ebutsheni bazod, amadodakazi ethu njengamatshe engonsi abazwe njengomfanekiso wesigodloe!

13 Ukuthi iziphala zethu zigcwale ziveze uhlobo ngohlobof; izimvu zethu zizale izinkulungwane, yebo, izinkulungwane ezilitshumi emadlelweni ethug!

14 Ukuthi inkabi zethu zingathwaliswa, kungabi lokufohlela phakathih, njalo kungabi lokuphumai, kumbe kungabi lesililo ezitaladeni zethuj!

15 Bayathaba abantu okunjalo kubok; bayathaba abantu abaNkulunkulu wabo yiNkosil.

Ukubonga iNkosi ngobukhulu bayo langesihawu sayo

Ingoma yendumiso, ekaDavida

145Ngizakuphakamisa, Nkulunkulu wami, Nkosi, ngibonge ibizo lakho kuze kube nini laninia.

2 Ngensuku zonke ngizakubonga, ngidumise ibizo lakho kuze kube nini lanini.

3 Yinkulu iNkosi, ifanele ukudunyiswa kakhulu, lobukhulu bayo kabuhlolekib.

4 Isizukulwana ngesizukulwana sizababaza imisebenzi yakhoc, sitshumayele izenzo zakho ezilamandlad.

5 Ngizakhulumae ngodumo lwakho olukhazimulayo lobukhosi bakho, langendaba zezimangaliso zakhof.

6 Njalo bazakhuluma ngamandla ezenzo zakho ezesabekayo, lobukhulu bakho ngibulandise.

7 Bazathulula ngamazwi isikhumbuzog sokulunga kwakho okukhulu, bahlabele ngentokozo ngokulunga kwakhoh.

8 Ilomusa lesihawu iNkosi, iyaphuza ukuthukuthela, inkulu ngothandoi.

9 INkosi ilungile kubo bonke, lezihawu zayo ziphezu kwayo yonke imisebenzi yayoj.

10 Imisebenzi yakho yonke izakudumisa, Nkosik, labangcwele bakho bazakubusisal.

11 Bazakhuluma ngenkazimulo yombuso wakho, balandise ngamandla akho.

12 Ukuze bazise abantwana babantum izenzo zayo ezilamandlan, lenkazimulo yobukhosi bombuso wayoo.

13 Umbuso wakho ungumbuso wamaphakade wonkep, lokubusa kwakho kumi kuso sonke isizukulwana ngesizukulwanaq.

14 INkosi isekela bonke abawayor, iphakamise bonkes abakhothemeyotu.

15 Amehlo abo bonke alindele kuwe, wena-ke uyabanika ukudla kwabov ngesikhathi sakhow.

16 Uyavula isandla sakhox, usuthise isifiso sakho konke okuphilayoy.

17 INkosi ilungile endleleni zayo zonkez, njalo ilomusa emisebenzini yayo yonkea.

18 INkosi iseduze labo bonke abayibizayob, labo bonke abayibiza ngeqinisoc.

19 Yenza isifiso sabayesabayod, iyezwa ukukhala kwabo, ibasindisee.

20 INkosi iyabalondoloza bonkef abayithandayog; kodwa bonke ababi izababhubhisa.

21 Umlomo wami uzakhuluma indumiso yeNkosi, layo yonke inyama ibonge ibizo layoh elingcwele kuze kube nini laninii.

Ukudumisa iNkosi engumsizi

146Dumisani iNkosi! Dumisa iNkosi, mphefumulo wamia.

2 Ngizayidumisa iNkosi ngisaphilab; ngizahlabelela indumiso kuNkulunkulu wami ngisesekhonac.

3 Lingabeki ithemba lenu eziphathamandlenid, endodaneni yomuntu okungekho kuyo usindisoe.

4 Umoya wakhe uyaphuma, uyabuyela emhlabathini wakhef; ngalolosuku amacebo akhe ayaphelag.

5 Ubusisiwe yena oloNkulunkulu kaJakobeh ukuthi abe lusizo lwakhei, othemba lakhe liseNkosini uNkulunkulu wakhej,

6 owenza amazulu, lomhlabakl, ulwandle, lakho konke okukukho, ogcina iqiniso kuze kube ninininim,

7 owenzela abacindezelweyo isahlulelon, obaphayo ukudla abalambileyoo. INkosip iyakhulula izibotshwaq,

8 INkosi iyavula amehlo eziphofur; iNkosi iyabalulamisa abakhothemeyost; iNkosi iyabathanda abalungileyou.

9 INkosi ilondoloza abemziniv, isekele intandane lomfelokaziwxy; kodwa indlela yababiz iyayigenqulaa.

10 INkosi izabusa kuze kube ninininib, uNkulunkulu wakho, Ziyoni, kuze kube sesizukulwaneni ngesizukulwanac.

Dumisani iNkosid!

Ukudumisa uNkulunkulu, uSomandla

147Dumisani iNkosia, ngoba kuhle ukuhlabelela indumiso kuNkulunkulu wethub, ngoba kumnandic, indumiso ifaneled.

2 INkosi iyayakha iJerusalemae, iqoqef abahlakaziweyo bakoIsrayelig.

3 Yelaphah abadabukileyo enhliziywenii, ibophe izinsizi zaboj.

4 Ibala inani lezinkanyezik, izibize zonke ngamabizol.

5 Yinkulu iNkosi yethum, njalo ngeyamandla amakhulun; ukuqedisisa kwayo kakulakunaniswao.

6 INkosip iyaphakamisa abamnene, iyabawisela emhlabathini ababiq.

7 Hlabelelani eNkosini ngokubongar; lihlabele indumiso kuNkulunkulu wethu ngechachos.

8 Eyembesa amazulu ngamayezi, elungisela umhlaba izulut, ekhulisa utshani ezintabeniu,

9 enika inyamazana ukudla kwazov, amaphuphu ewabayi akhalayow.

10 Kayithokozi ngamandla ebhiza, kayijabuleli imilenze yomuntux.

11 INkosi ijabulela abayesabayoy, labo abathembela emuseni wayoz.

12 Babaza iNkosi, Jerusalema. Dumisa uNkulunkulu wakho, Ziyoni.

13 Ngoba iqinise imigoqo yamasango akho; ibusise abantwana bakho phakathi kwakhoa.

14 Iyenza ukuthula emingceleni yakhob; ikusuthise ngamanono engqoloyic.

15 Iyathumela umthetho wayo emhlabeni; ilizwi layo ligijima ngesiqubu esikhulud.

16 Enika iliqhwa elikhithikileyo njengoboya bezimvue; ihazef ungqwaqwane njengomlothag.

17 Iyaphosa isiqhotho sayo njengezigaqahi; ngubani ongema phambi komqando wayoj?

18 Iyathumela ilizwi layo, ikuncibilikise; ivunguzise umoya wayo, amanzi agelezek.

19 Iyamemezela ilizwi layo kuJakobel, izimiso zayo lezahlulelo zayo kuIsrayelim.

20 Kayenzanga njalo lakusiphi isizwen; lezahlulelo zayo kazizazio.

Dumisani iNkosip!

Izidalwa zonke kazidumise iNkosi

148Dumisani iNkosi!

Dumisani iNkosi lisemazulwinia, idumiseni endaweni eziphezulub.

2 Idumiseni lonke zingilosi zayoc. Idumiseni lonke mabandla ayod.

3 Idumiseni langa lenyanga. Idumiseni lonke zinkanyezi ezikhanyayo.

4 Idumiseni mazulu amazulue, lani manzi aphezu kwamazuluf.

5 Kakudumise ibizo leNkosig; ngoba yona yalaya, kwasekudalwah.

6 Yakumisa kuze kube nini laninii; yakhupha isimiso esingayikwedlulaj.

7 Dumisani iNkosi lisemhlabenik, migobho yolwandle, lani zinziki zonkel,

8 mlilom lesiqhotho, liqhwa elikhithikileyo lenkungun, siphephoo esenza ilizwi layop;

9 zintaba lamaqaqa wonkeq, zihlahla zezithelors lemisedari yonke,

10 zinyamazana zegangat lezifuyo zonkeu, zinto ezihuquzelayo lenyoni eziphaphayo1.

11 Makhosi omhlaba, lani zizwe zonke, ziphathamandla, lani babusi bomhlabav,

12 majaha, lani-ke zintombi, maxhegu labatshaw.

13 Kabadumise ibizo leNkosix, ngoba ibizo layo lodwa liphakemey; ubukhosi bayo buphezu komhlaba lamazuluz.

14 Njalo iphakamisile uphondo lwabantu bayoa, indumiso yabo bonkeb abangcwele bayoc, eyabantwana bakoIsrayeli, abantu abaseduze layod.

Dumisani iNkosie!

UIsrayeli kadumise iNkosi

149Dumisani iNkosi! HIabelelani iNkosi ingoma entshaa, indumiso yayo ebandlenib labangcwelec.

2 UIsrayeli kathokozed ngoMenzi wakhee, abantwana beZiyoni kabathabe eNkosini yabof.

3 Kabadumise ibizo layog ngokusinahi, kabayihlabelele indumiso ngesigujanaj lechachok.

4 Ngoba iNkosi iyathokoza ngabantu bayol; izacecisa abamnenem ngosindison.

5 Abangcwele kabathokoze ngendumisoo, kabahlabelelepq ngenjabulo emibhedeni yabor.

6 Indumiso zikaNkulunkulu zisemphinjeni wabos, lenkemba esika nhlangothi mbilit esandleni sabou,

7 ukuze benze impindiselo phezu kwabahedeni, izijeziso phezu kwezizwe,

8 ukuze babophe amakhosi azo ngamaketanev, lezikhulu zazow ngezibopho zensimbix,

9 ukuze benze isahluleloy esibhaliweyo phezu kwazoz. Loludumoa abangcwele bayo bonke balalob.

Dumisani iNkosic!

Dumisani iNkosi

150Dumisani iNkosi!

Dumisani uNkulunkulu endlini yakhe engcwelea; mdumiseni emkhathini wamandla akheb.

2 Mdumiseni ngenxa yezenzo zakhe ezilamandlacd, limdumise ngenxa yobunengi bobukhulu bakhee.

3 Mdumiseni ngokuvuthelwa kophondo, limdumisef ngogubhu lwezintambog lechachoh,

4 limdumisei ngesigujana langokusinaj, limdumise ngezinto zokuhlabelela ezilentambok langomhlangal,

5 limdumise ngensimbi ezincencethayo ezihlokomayom, limdumise ngensimbi ezincencethayo ezikhala kakhulun.

6 Konke okuphefumulayoo kakudumise iNkosip.

Dumisani iNkosiq!

IZAGA

Izaga zilosizo

1Izaga zikaSolomoni, indodana kaDavida, inkosi yakoIsrayelia;

2 ukwazi inhlakanipho lokulaywab, ukuqedisisa amazwic okuqedisisad,

3 ukwemukela ukulaya kwenhlakaniphoe, ukulunga, lesahlulelo, lokuqondaf;

4 ukunika abangelalwazig inhlakaniphoh, ijaha ulwazi lengqondo.

5 Ohlakaniphileyo uzakuzwa, andisei ukufundaj, loqedisisayo uzazuzak izelulekol,

6 ukuqedisisam isaga lomzekelison, amazwi abahlakaniphileyo, lamalibho aboo.

Izeluleko kumajaha

7 Ukwesaba iNkosi kuyikuqala kolwazip; izithutha ziyadelela inhlakanipho lokulaywaq.

8 Ndodana yamir, zwana ukulaya kukayihlos, ungawudeli umlayo kanyokot;

9 ngoba kuzakuba ngumqhele womusa ekhanda lakho, lemigaxou entanyeni yakhov.

10 Ndodana yami, uba izoni zikuhuga, ungavumiw.

11 Uba zisithi: Hamba lathi, siyecathamela igazix, sicatshele ongelacala kungelasizathoy;

12 sibaginye bephilaz njengengcwabaa, yebo, ngokupheleleyo, njengabehlela egodinib.

13 Sizathola yonke impahla eligugu, sigcwalise izindlu zethu ngempango.

14 Phosela inkatho yakho phakathi kwethu; sonke sibe lesikhwama semali sinye.

15 Ndodana yami, ungahambi lazo endleleni; unqande unyawo lwakho emkhondweni wazoc.

16 Ngoba inyawo zazo zigijimela ebubini, ziphangisa ukuchitha igazid.

17 Isibili, imbule lendlalelwa ize phambi kwamehlo aloba yiyiphi inyonie.

18 Lalaba bacathamela igazi labof, bacatshele imiphefumulo yabog.

19 Zinjalo indlela zakhe wonke ozuza inzuzo ngokuphangah; ithatha impilo yabaniniyoi.

Inhlakanipho iyamemeza

20 UkuHlakanipha kuyamemeza ngaphandle, kukhupha ilizwi lakho emidangenij.

21 Kuyamemeza endaweni eqakathekileyo yokuxokozela, ekungeneni kwamasango; emzini kutsho amazwi akhok

22 kusithi: Koze kube nini, lina elingelalwazi, lithanda ukungabi lalwazil, labaklolodayo bezifisela ukuklolodam, leziphukuphuku zizonda ulwazin?

23 Phendukelani ekukhuzeni kwami; khangelani, ngizathululelao umoya wami kini, ngilazise amazwi amip.

24 Ngoba ngibizileq, kodwa lalar; ngelulile isandla sami, kodwa kakho onanzayo;

25 ladelela sonke iseluleko samis, kalivumanga ukukhuza kwamit;

26 mina-ke ngizahleka ukuchitheka kwenuu, ngiklolode ekufikeni kokwesaba kwenuv,

27 ekufikeni kokwesaba kwenu njengesiphepho, lokuchitheka kwenu kufika njengesivunguzane, lapho ubuhlungu losizi kulehlelaw.

28 Khona bazangibiza, kodwa kangiyikusabelax; bazangidingisisa, kodwa kabayikungitholay.

29 Ngenxa yokuthi babezonda ulwaziz, bengakhethanga ukwesaba iNkosia.

30 Kabavumanga iseluleko samib, bedelela konke ukukhuza kwamic.

31 Ngakho bazakudla okwesithelo sendlela yabod, basuthiswe ngamacebo aboe.

32 Ngoba ukuhlehla kwabangelalwazi kuzababulala, lokonwaba kweziphukuphuku kuzababhubhisaf.

33 Kodwa ongilalelayo uzahlala evikelekileg, onwabe ekwesabeni okubih.

Umvuzo wenhlakanipho

2Ndodana yami, uba usemukela amazwi amia, ugcine kuwe imilayo yamibc,

2 ukuthi wenze indlebe yakho ilalele inhlakanipho, uthobise inhliziyo yakho ekuqedisisenid,

3 yebo, uba ukhalela ukuqedisisa, ukhuphele ilizwi lakho ekuzwisisenie,

4 uba ukudinga njengesilivaf, ukuphenye njengezimpahla eziligugu ezifihliweyog,

5 khona uzaqedisisa ukuyesaba iNkosi, uthole ulwazi lukaNkulunkuluh.

6 Ngoba iNkosi inika inhlakanipho; ulwazi lokuqedisisa kuvela emlonyeni wayoi.

7 Iyababekelaj abaqotho inhlakanipho eqothok; iyisihlangu kubol abahamba ngokuqondam,

8 ukugcina indlela zesahlulelon; izalondoloza indlela zabangcwele bayoo.

9 Khona uzaqedisisap ukulunga, lesahlulelo, lokuqondaq; yonke indlela elungileyor.

10 Lapho inhlakanipho izangena enhliziyweni yakho, lolwazi lube mnandi emphefumulweni wakho;

11 ingqondos izakugcina, ukuqedisisa kukulondolozet;

12 ukukophula endleleni embi, emuntwini okhuluma izinto eziphambeneyou;

13 abatshiya indlela zobuqotho, ukuze bahambe ngendlela zobumnyamav;

14 abathokoza ngokwenza okubiw, bejabula ekuphambukeni komubix;

15 abandlela zabo ziphambeney, begobile emikhondweni yaboz;

16 ukukophulaa kowesifazana wemzinib, kowezizwecd okhohlisa ngamazwi akhee;

17 otshiya umngane wobutsha bakhe, ekhohlwa isivumelwano sikaNkulunkulu wakhef;

18 ngoba indlu yakhe itshonela ekufenig, lemikhondo yakheh emimoyeni efileyoi.

19 Bonke abangena kuye kabayikubuya, njalo kabayikufinyelela endleleni zempilo.

20 Ukuze uhambe endleleni yabalungileyo, ugcine imikhondo yamalungisa.

21 Ngoba abaqotho bazahlala elizweni, labapheleleyo basale kuloj;

22 kodwa abakhohlakeleyo bazaqunywa basuswe elizwenik, labaphambekayo badatshulwe basuswe kulol.

Ezinye izeluleko emajaheni

3Ndodana yami, ungakhohlwa umlayo wami, kodwa inhliziyo yakho kayigcine imilayo yamia.

2 Ngoba yengezelela kuwe ubude bezinsukub leminyaka yempilo lokuthulac.

3 Umusa lothembeko kakungakutshiyid, kubophelee entanyeni yakhof, ukubhale esibhebheni senhliziyo yakhog.

4 Ngalokho uzathola umusa lokuqedisisa okuhlehi emehlweni kaNkulunkulu labantuj.

5 Themba eNkosini ngenhliziyo yakho yonkek, ungeyami ekuqedisiseni kwakhol.

6 Ivume endleleni zakho zonkem, yona-ke izaqondisa imikhondo yakhon.

7 Ungabi ngohlakaniphileyo emehlweni akhoo; yesabe iNkosip, usuke ebubiniqr.

8 Kuzakuba yikwelatshwa kwenkaba yakho, lokunathwayo kwamathambo akhos.

9 Hlonipha iNkosi ngemfuyo yakho, langezithelo zakho zokuqala zesivuno sakho sonket.

10 Khona iziphala zakho zizagcwaliswa ngenala, lezikhamelo zakho zewayini ziphuphume iwayini elitshau.

11 Ndodana yami, ungadeleli ukulaya kweNkosi, unganengwa yikukhuza kwayov.

12 Ngoba iNkosi iyamlaya emthandayo, yebo, njengoyise indodana athokoza ngayow.

13 Ubusisiwe umuntu othola inhlakanipho, lomuntu ozuza ukuqedisisax.

14 Ngoba inzuzo yakho ingcono kulenzuzo yesilivay, lokutholakalayo kwakho kulegolidez.

15 Kuligugu elidlula amatshe aligugua, lakho konke ongakufisa kakulinganiswa lakhob.

16 Ubude bezinsuku busesandleni sakho sokunenec, kwesokhohlo sakho inotho lodumod.

17 Izindlela zakho zizindlela zentokozo, lemikhondo yakho yonke iyikuthulae.

18 Kuyisihlahla sempilof kwabakubambayo, lobambelela kukho ubusisiweg.

19 Ngenhlakanipho iNkosi yasekela umhlabahi; yamisa amazulu ngokuqedisisaj.

20 Ngolwazi lwayo izinziki zaqhekezwak, lamayezi athontal amazolom.

21 Ndodana yami, kakungasuki emehlweni akhon; gcina inhlakanipho eqothoo lengqondop.

22 Njalo kuzakuba yimpilo yomphefumulo wakhoq, lesisa entanyeni yakhor.

23 Khona uzahamba indlela yakho uvikelekiles, lonyawo lwakho kaluyikukhubekat.

24 Nxa ulala phansi, kawuyikwesaba, yebo, uzalala, lobuthongo bakho buzakuba mnandiu.

25 Ungesabi uvalo olujumayov, kumbe ukuchitheka kwababi nxa kufikaw.

26 Ngoba iNkosi izakuba sethembeni lakho, igcine unyawo lwakho ukuze lungabanjwax.

27 Ungagodleli umninikho okuhley nxa kusemandleni esandla sakho ukukwenzaz.

28 Ungathi kumakhelwane wakho: Hamba, ubuye, kusasa ngizakunika; nxa ulakhoa.

29 Ungacebi okubi ngomakhelwane wakho, ngoba yena uhlala lawe evikelekile.

30 Ungaphikisani lomuntu kungelasizatho, nxa engakonangab.

31 Ungahawukeli umuntu olobudlwangudlwangu; ungakhethi leyodwa yezindlela zakhec.

32 Ngoba ophambeneyo uyisinengiso eNkosinid, kodwa imfihlo yayo ikwabaqothoe.

33 Isiqalekiso seNkosi sisendlini yomubif, kodwa iyawubusisa umuzi wabalungileyog.

34 Isibili, yona iyabeyisah abeyisayoi, kodwa inika umusa kwabathobekileyo.

35 Abahlakaniphileyo bazakudla ilifa lodumo, kodwa abayizithutha, isabelo sabo silihlazo.

Inhlakanipho iletha inzuzo ethile

4Zwanini, bantwana bami, umlayo kayihloa, linanzelele ukuze lazi ukuqedisisab.

2 Ngoba ngilinika imfundiso enhle, lingawutshiyi umlayo wamic.

3 Ngoba bengiyindodana kababa, ngithambiled, ngingedwa phambi kukamamae.

4 Wasengifundisa wathi kimi: Inhliziyo yakho kayibambelele emazwini amif; gcina imilayo yami, uphileg.

5 Zuza inhlakaniphohi, uzuzej ukuqedisisak, ungakhohlwa; ungaphambuki emazwini omlomo wami.

6 Ungakutshiyi, njalo kuzakulondoloza; ukuthande, njalo kuzakulindal.

7 Okokuqala yinhlakaniphom; zuza inhlakaniphon; langenzuzo yakho yonke uzuzeo ukuqedisisap.

8 Kukhulise, njalo kuzakuphakamisa; kuzakunika udumoq nxa ukugonar.

9 Kuzanika ikhanda lakho umqhele womusas; kuzakulethela umqhele wodumo.

10 Zwana, ndodana yami, wemukele amazwi ami, leminyaka yempilo izakuba minengi kuwet.

11 Ngikufundisile endleleni yenhlakanipho; ngikwenze wanyathela emikhondweni yobuqothou.

12 Ekuhambeni kwakho inyathelo lakho kaliyikufinyezwav, njalo nxa ugijima kawuyikukhubekaw.

13 Bambelela ekulaywenix, ungakuyekeli; kugcine, ngoba kuyimpilo yakhoy.

14 Ungangeni emkhondweni wabakhohlakeleyoz, ungahambi endleleni yababia.

15 Iyekele, ungedluli ngayob, phambuka kuyo, wedlulec.

16 Ngoba kabalali uba bengenzanga okubi; lobuthongo babo buyasuswa uba bengakhubekisanga muntud.

17 Ngoba badla isinkwa senkohlakalo, banathe iwayini lobudlwangudlwangu.

18 Kodwa indlela yabalungileyoe injengokukhanya okukhanyayof, kuqhubeka kukhanya kuze kube semini enkulug.

19 Indlela yababi injengomnyamah; kabazi ukuthi bazakhutshwa yinii.

20 Ndodana yami, lalela amazwi ami, ubeke indlebe yakho ekukhulumeni kwamij.

21 Kakungaphunyuki emehlweni akhok; ukugcine phakathi kwenhliziyo yakhol.

22 Ngoba kuyimpilo kwabakutholayo, lempilo enhle yenyama yabo yonkem.

23 Gcina inhliziyo yakho phezu kwakho konke okungagcinwa, ngoba kuvela kikhon ukuphuma kwempiloo.

24 Susa kuwe ukuphambana komlomop, lokuphambeka kwendebe kususele khatshana laweq.

25 Amehlo akho kawakhangele phambili, lenkophe zakho ziqonde phambi kwakho.

26 Linganisa umkhondo wonyawo lwakho, ukuze zonke indlela zakho ziqiner.

27 Ungaphambukeli ngakwesokunene kumbe ngakwesokhohlos; uphambule unyawo lwakho ebubinit.

Isixwayiso esimayelana lobufebe

5Ndodana yami, lalela inhlakanipho yamia, beka indlebe yakho ekuqedisiseni kwamib,

2 ukuze uqaphele ingqondoc, lendebe zakho zigcine ulwazid.

3 Ngoba indebe zowesifazana wemzinie zithonta uluju, lomlomo wakhe ubutshelezi kulamafuthaf.

4 Kodwa ukucina kwakhe kuyababag njengomhlonyaneh, kubukhaliij njengenkemba esika nhlangothi mbilik.

5 Inyawo zakhe zehlela ekufeni; izinyathelo zakhe zibambelela esihogwenil.

6 Hlezi ulinganise indlela yempilom, imikhondo yakhen iyazulazulao, kananzelelip.

7 Ngakho-ke, bantwana, ngilalelani, lingaphambuki emazwini omlomo wamiq.

8 Dedisela indlela yakho khatshana laye, ungasondeli emnyango wendlu yakhe;

9 hlezi unikele udumo lwakho kwabanye, leminyaka yakho kolesihlukur;

10 hlezi abezizwe bazisuthise ngamandla akho, lemitshikatshika yakho ibe sendlini yowezizwenis;

11 njalo ububule ekupheleni kwakho, lapho inyama yakho lomzimba wakho sekudliwet;

12 njalo uthi: Ngikuzonde njani ukulaywau, lenhliziyo yami yadelela ukukhuzwav!

13 Kangizwanga-ke ilizwi labafundisi bami; kangibekanga indlebe zami kwabangifundisayo!

14 Ngaphosa ngaba ebubini bonke phakathi kwebandla lenhlanganow.

15 Natha amanzi emgodini wakho, lemifula ephuma phakathi komthombo wakhox.

16 Imithombo yakho ichitheke phandley, izifula zamanzi emidangeniz.

17 Kakube ngokwakho wedwa, kungabi ngokwabezizweni kanye lawe.

18 Umthombo wakho kawubusiswea; uthokozeb ngomfazi wobutsha bakhoc;

19 impala ethandekayo kakhulu, legogo elibukekayod; amabele akhee kawakusuthise sonke isikhathif, uzule othandweni lwakhe kokuphela.

20 Kungani-ke, ndodana yami, uzule kowesifazana wemzinig, ugone isifuba sowemzinih?

21 Ngoba indlela zomuntui ziphambi kwamehlo eNkosij; njalo iyalinganisak yonke imikhondo yakhel.

22 Ezakhe iziphambekom zizabamba omubi, abanjwe zintambo zesono sakhen.

23 Yena uzakufa ngokungalaywao, lebukhulwini bobuthutha bakhe uzaduhap.

Izixwayiso ezimayelana lezibambiso lobuvila lokwenza okubi

6Ndodana yami, uba uyisibambiso somakhelwane wakhoa, watshayela owezizwe isandla sakhob,

2 uthiywe ngamazwi omlomo wakho, ubanjwe ngamazwi omlomo wakhoc.

3 Yenza lokhu khathesi, ndodana yami, uzophule, lokhu usesandleni sikamakhelwane wakho; hamba, uzithobe, umncengisise umakhelwane wakhod.

4 Unganiki amehlo akho ubuthongoe, lokuwozela enkopheni zakhof.

5 Uzophule njengomziki esandleni somzingeli, lanjengenyoni esandleni somthiyi wenyonig.

6 Yanah ebunyonywenii, vilaj, ubone indlela zabo, uhlakaniphek.

7 Obuthil, bungelamkhokhelim, induna, lombusin,

8 bulungisa isinkwa sabo ehloboo, bubuthe ukudla kwabo esivunwenip.

9 Koze kube nini, vila, ulele? Uzavuka nini ebuthongweni bakhoq?

10 Ubuthongo obuncinyaners, ukuwozela okuncinyane, ukusonga izandla okuncinyane ukuthi ulalet,

11 besebusiza ubuyanga bakho njengesihambi, lenswelo yakho njengomuntu olesihlanguuv.

12 Umuntu kaBheliyali, umuntu okhohlakeleyow, ohamba lomlomo ophambeneyox,

13 afice amehlo akhe, akhulume ngenyawo zakhe, afundise ngeminwe yakhey,

14 ukuphambuka kusenhliziyweni yakhez, uceba okubi ngesikhathi sonke, ephosela ingxabanoa.

15 Ngenxa yalokhu ingozi yakhe izafika masinyane, ahle ephukeb, kuze kungabi leselaphoc.

16 Lezizinto eziyisithupha iNkosi iyazizondad; yebo, eziyisikhombisa ziyizinengiso emphefumulweni wakhee:

17 Amehlo aphakemeyo, ulimi oluqamba amangaf, lezandla ezichitha igazi elingelacalagh,

18 inhliziyo ecebai amacebo amabij, inyawo eziphangisa ukugijimela ububikl,

19 umfakazi wamanga ophafuza izinkohlisom, lophosela ingxabano phakathi kwabazalwanen.

Isixwayiso mayelana lobufebe

20 Ndodana yami, gcina umlayo kayihloo, ungakudeli ukufundisa kukanyokop.

21 Kubophele enhliziyweni yakho njaloq, kubopheler entanyeni yakhos.

22 Ekuhambeni kwakho kuzakukhokhelat, ekulaleni kwakhou kukulondoloze, lekuvukeni kwakho khona kukhulume lawev.

23 Ngoba umlayo uyisibanew, lokufundisa kuyikukhanyax, lokukhuza kokulaya kuyindlela yempiloy,

24 ukuze kukugcine emfazini omubi, emazwini ayengayoz olimi lowesifazana wemzinia.

25 Ungaloyisi ubuhle bakhe enhliziyweni yakhob; angakuthathi ngenkophe zakhec.

26 Ngoba ngenxa yomfazi oyisiphingid ungafika ecezwini lwesinkwae, lomfazi womuntu uzingelaf umphefumulo oligugug.

27 Kambe, umuntu angaphathah umliloi esifubeni sakhej, lezigqoko zakhe zingatshi?

28 Umuntu angahamba phezu kwamalahle avuthayok, lenyawo zakhe zingatshi yinil?

29 Unjalo ongena kumkamakhelwane wakhe; wonke omthintayo kayikuba msulwam.

30 Kabalideleli isela, nxa liseba ukuthi ligcwalisen umphefumulo walo, ngoba lilambileo.

31 Uba litholwap, lihlawulaq kuphindwe kasikhombisar, linika yonke impahla yendlu yalo.

32 Ofeba lowesifazana uswela ingqondo; owenza lokhu nguye ochitha umphefumulo wakhes.

33 Uzathola ukutshaywa lesigcono, lehlazo lakhe kaliyikwesulwa.

34 Ngoba ubukhwele bululaka lomuntut; ngakho kayikuba lasihawu ngosuku lwempindiselou.

35 Kayikunanza loba yiyiphi inhlawulo, kayikuvuma lanxa usandisa isipho.

Ubuqili bowesifazana omubi

7Ndodana yami, gcina amazwi amia, uzibekele imilayo yamib.

2 Gcina imilayo yamic, uphiled, lomthetho wami njengenhlamvu yamehlo akhoe.

3 Ukubophele eminweni yakhof, kubhale esibhebheni senhliziyo yakhog.

4 Uthi kunhlakanipho: Ungudadewethu; ubize ukuqedisisa ngokuthi yisihlobo sakhoh;

5 ukuze kukugcine kumfazi wemzinii, kowesifazana wemzini oyengayo ngamazwi akhej.

6 Ngoba ewindini lendlu yamik, ngeminxibo yewindi ngalunguza phandlel,

7 ngasengibona phakathi kwabangelalwazim, ngananzelela phakathi kwabatsha ijaha eliswele ingqondon,

8 lisedlula esitaladenio eceleni kwengonsi yakhep, linyathela endleleni yendlu yakhe,

9 kusihlwa, ngentambama yosukuq, ebusuku obumnyama, lomnyamar.

10 Khangela-ke, owesifazana walihlangabeza, lesembatho sewule, elobuqili ngenhliziyos.

11 Lo wayelomsindot, eyisiqholou; inyawo zakhe kazihlali endlini yakhev.

12 Khathesi uphandle, abesesiba ezitaladeni, ecathama kuyow yonke ingonsix.

13 Ngokunjalo walibamba, walanga, waqinisa ubuso bakhe, wathi kulo:

14 Imihlatshelo yeminikelo yokuthula ikimiy; lamuhla sengibhadele izifungo zamiz.

15 Ngakho-ke ngiphumile ukukuhlangabeza, ngidingisise ubuso bakho; ngikutholilea.

16 Ngendlele umbheda wami ngezendlalob, ngamalembu acolekileyo kakhulu alemibalabala avela eGibhithec.

17 Ngifafazile umbheda wamid ngemure*e, izinhlabaf, lekinamoni*g.

18 Woza, sizidakise ngothando kuze kuse, sizithokozise ngothando olukhulu.

19 Ngoba indoda kayikho endlini yayo, ihambile uhambo khatshanah.

20 Ithethe isaka lemali esandleni sayo; ngosuku lwenyanga egcweleyo izakuza endlini yayoi.

21 Walihuga ngobunengi bemfundiso yakhej, walivumisa ngenkulumo zakhe ezincengayok.

22 Lahle lamlandela njengenkabi isiya ekuhlatshweni, lanjengesiphukuphuku sisiya ekujezisweni esongweni lenqagala;

23 uze umtshoko uhlabe isibindi salo, njengenyoni iphangisela esifwini, ingazi ukuthi simelene lempilo yayol.

24 Khathesi-ke, bantwana, ngizwenimn, lilalele amazwi omlomo wamio.

25 Inhliziyo yakho kayingaphambukeli endleleni zakhe; ungaduhi emikhondweni yakhep.

26 Ngoba ubawisele phansi abanengi abalimeleyo, labo bonke ababuleweyo bakhe banengiq.

27 Indlu yakhe izindlela zesihogor, ezehlela emakamelweni okufas.

Ukudunyiswa kwenhlakanipho

8Inhlakanipho kayimemezi yiniab, lokuqedisisac kukhuphe ilizwi lakhod?

2 Engqongeni yezindawo eziphakemeyo, ngasendleleni, phakathi kwezindlela kumie.

3 Eceleni kwamasangofg, entubeni yomuzi, ekungeneni kweminyango kuyamemeza kakhulu kuthihi:

4 Kini, madoda, ngiyamemeza, lelizwi lami lisebantwaneni babantu.

5 Lina elingelalwazij, qedisisani inhlakaniphok; lani zithutha, qedisisani ngenhliziyo.

6 Zwanini, ngoba ngizakhuluma izinto zobukhosil, lokuvula kwendebe zami kuzakuba yikuqondam.

7 Ngoba umlomo wamin ukhuluma iqinisoo, lenkohlakalo iyisinengiso endebeni zami.

8 Wonke amazwi omlomo wami asekulungeni; kakukho okutshilekileyop lokugobileyo kuwoq.

9 Wonke aqondile kulowo oqedisisayo, alungile kulabo abathola ulwazir.

10 Yemukelani ukufundisa kwami, hatshi isiliva, lolwazi kulegolide elikhethekileyos.

11 Ngoba inhlakanipho ingconot kulamatshe amahleu, lakho konke okufisekayo kakulakulinganiswa layov.

12 Mina nhlakanipho ngihlala lokuqedisisaw, ngithola ulwazi lamacebox.

13 Ukwesaba iNkosiy kuyikuzonda ububiz; ukuzigqaja, lokuziqhenya, lendlela embia, lomlomo wokuphambeka ngiyakuzondab.

14 Iseluleko ngesamic, lenhlakanipho eqothod; ngiyikuqedisisa; amandla ngawamie.

15 Ngami amakhosi ayabusaf, lababusi bamisa ukulungag.

16 Ngami iziphathamandla ziyabusa, lezikhulu, bonke abehluleli bomhlaba.

17 Mina ngiyathanda abangithandayoh, lalabo abangidingisisayo bazangitholaij.

18 Inotho lodumo kukimikl, inotho eqhubekayom lokulungan.

19 Isithelo sami singconoo kulegolidep, legolide elicwengekileyoq, lokutholakalayo kwamir kulesiliva esikhethekileyos.

20 Ngihamba endleleni yokulunga, phakathi kwemikhondo yesahlulelo;

21 ukuthi ngenze abangithandayo badle ilifa lemfuyo; ngigcwalise iziphala zabo.

22 INkosit, ngaba ngeyayou, ngaba yikuqala kwendlela yayovw, ngaphambi kwemisebenzi yayo yendulox.

23 Ngamiswa kwasephakadeniy, kusukela ekuqaleni, kusukela emandulo omhlabaz.

24 Kungakabi khona izinzikia ngasengizelweb, ingakabi khona imithombo enzima ngamanzi.

25 Intaba zingakamiswac, kungakabi khona amaqaqad, ngasengizelwee.

26 Ingakawenzi umhlaba lemimango, lokuqala kwentuli zomhlabaf.

27 Lapho ilungisa amazulu ngangikhonaphog; lapho imisa umkhathih ngaphezu kwenzikii;

28 lapho imisa amayezi ngaphezulu; lapho iqinisa imithombo yenzikij;

29 lapho imisela ulwandlek umngcele walol ukuze amanzi angeqi umlayo wayo; lapho imisam izisekelo zomhlaban;

30 khona ngangiseduze layoo njengowakhuliswa yiyop, ngizintokozo zayo usuku ngosukuq, ngithokoza phambi kwayo ngaso sonke isikhathir,

31 ngidlalas elizweni lomhlaba wayot, lentokozo zamiu zisebantwaneni babantuv.

32 Ngakho-ke, bantwana bami, ngizweniw; ngoba babusisiwe abagcina indlela zamix.

33 Zwanini ukulaya, lihlakaniphey, lingakudeliz.

34 Ubusisiwe umuntua ongizwayob, alinde insuku ngensuku emasangweni ami, alinde emigubazini yeminyango yami.

35 Ngoba ongitholayoc uthola impilod, azuze umusa eNkosini.

36 Kodwa owona kimie wona umphefumulo wakhef; bonke abangizondayog bathanda ukufah.

Inhlakanipho lobuthutha

9Inhlakanipho enkulu yakhe indlu yayoa, ibaze insika zayob eziyisikhombisac.

2 Ihlabe okuhlatshwayo kwayod, ixubanise iwayini layoe, futhi yalungisa itafula layof.

3 Ithume incekukazi zayog, iyamemezah engqongeni zendawo eziphakemeyo zomuzi zisithii:

4 Loba ngubani ongelalwazi? Kaphendukele laphaj; oswele ingqondo, ithi kuyekl:

5 Wozani, lidle okwesinkwa samim, linathe okwewayini engilixubanisileyon.

6 Yekelani abangelalwazio liphilep, lihambe ngokuqonda ngendlela yokuqedisisaq.

7 Osola isiklolodi uzizuzela ihlazo, lokhuza okhohlakeleyo uzizuzela isici.

8 Ungasoli isiklolodi, hlezi sikuzonder; sola ohlakaniphileyo, njalo uzakuthandas.

9 Nika ohlakaniphileyo, njalo uzakuba lokhu ehlakanipha; fundisa olungileyo, njalo uzakwandisa ukufundat.

10 Ukuyesaba iNkosi kuyikuqala kwenhlakaniphou, lolwazi lwabangcwele luyikuqedisisav.

11 Ngoba ngami insuku zakho zizakwandiswaw, leminyaka yempilo yengezelelwe kuwex.

12 Uba uhlakaniphiley, uzakuba uzihlakaniphelez; uba ukloloda, uzakuthwala wedwaa.

13 Owesifazana oyisithuthab ulomsindoc, kalangqondo, kazi luthod.

14 Ngoba uhlala emnyango wendlu yakhe, esihlalweni, endaweni eziphakemeyo zomuzie,

15 ukubiza abadlulayo ngendlela, abahamba beqondile emikhondweni yabo, esithif:

16 Loba ngubani ongelalwazi? Kaphendukele laphag; loswele ingqondo, uthi kuyeh:

17 Amanzi ebiweyo amnandi, lesinkwa sensitha siyahlabusai.

18 Kodwa kazi ukuthi abafileyo balapho; abanxusiweyo bakhe basenzikini yesihogojk.

Izaga zikaSolomoni

10Izaga zikaSolomonia.

Indodana ehlakaniphileyo ithokozisa uyiseb, kodwa indodana eyisithuthac ilusizi kuninad.

2 Inotho yenkohlakalo kayisizi luthoe, kodwa ukulunga kophula ekufenifg.

3 INkosi kayiyekelih umphefumulo wolungileyo ulambei, kodwa isunduza isifiso sababij.

4 Osebenza ngesandla esixegayo uba ngumyangakl, kodwa isandla sabakhutheleyo siyanothisam.

5 Ovuna ehlobo uyindodana ehlakaniphileyon; olala ubuthongo obukhulu ngesikhathi sokuvunao uyindodana ethelela ihlazop.

6 Izibusiso zisekhanda lolungileyo, kodwa ubudlwangudlwanguq busibekela umlomo wabakhohlakeleyor.

7 Ukukhunjulwa kolungileyo kungokwesibusisos, kodwa ibizo labakhohlakeleyo lizabolat.

8 Ohlakaniphileyo ngenhliziyo uyemukela imilayo, kodwa isithutha ngendebe sizawiselwa phansiu.

9 Ohamba ngobuqothov uhamba evikelekilew, kodwa ophambula indlela zakhe uzakwaziwax.

10 Ociyoza ilihlo ubanga inkathazoy, njalo isithutha ngendebe sizawiselwa phansiz.

11 Umlomo wolungileyoa ungumthombo wempilob, kodwa ubudlwangudlwangu busibekela umlomo wabakhohlakeleyoc.

12 Inzondo ibanga ingxabano, kodwa uthando lusibekela iziphambeko zonked.

13 Endebeni zoqedisisayo kutholakala inhlakanipho, kodwa intonga ingeyomhlana woswela ingqondoe.

14 Abahlakaniphileyo babekelela ulwazif, kodwa umlomo wesithutha useduze lencithakalog.

15 Inotho yonothileyo ingumuzi wamandla akheh; ubuyanga babayanga buyincithakalo yaboi.

16 Umsebenzi wolungileyo ngowempilo; inzuzo yokhohlakeleyo ngeyesonoj.

17 Ogcina ukulaywa usendleleni yempilo, kodwa odelela ukukhuzwa ubanga ukuduhak.

18 Osibekela inzondo ungowendebe zamanga, lohlebayo uyisithuthal.

19 Ebunengini bamazwi ukuphambeka kakusilelim, kodwa othiba indebe zakhe uhlakaniphilen.

20 Ulimi lolungileyo luyisiliva esikhethekileyo; inhliziyo yokhohlakeleyo injengento encinyaneo.

21 Indebe zolungileyo zondla abanengi, kodwa izithutha ziyafa ngokuswela ingqondop.

22 Isibusiso seNkosi sona siyanothisaq; njalo kayengezi usizi kusor.

23 Kunjengenhlekisa koyisithuthas ukwenza okubit; kunjalo inhlakanipho kumuntu wokuqedisisa.

24 Lokho okhohlakeleyo akwesabayo kuzamfikelau, kodwa isiloyiso solungileyo sizanikwav.

25 Njengokwedlula kwesivunguzanew, unjalo okhohlakeleyo kasekhox; kodwa olungileyo uyisisekelo saphakadey.

26 Njengeviniga emazinyweni, lanjengentuthu emehlweni, unjalo olivila kwabamthumileyo.

27 Ukuyesaba iNkosi kwandisa insukuz, kodwa iminyaka yabakhohlakeleyo izafinyezwaa.

28 Ithemba labalungileyo liyintokozo, kodwa okulindelwayo kwabakhohlakeleyo kuzabhubhab.

29 Indlela yeNkosi iyinqaba koqothoc, kodwad iyincithakaloef kubenzi bobubig.

30 Olungileyo kayikunyikinywa laphakadeh, kodwa abakhohlakeleyo kabayikuhlala elizwenii.

31 Umlomo wolungileyoj ukhupha inhlakanipho, kodwa ulimi oluphambeneyo luzaqunywak.

32 Indebe zolungileyo ziyazi okuthokozisayol, kodwa umlomo wabakhohlakeleyo iziphambeko.

11Isikali esikhohlisayo siyisinengiso eNkosini, kodwa ilitshe lokulinganisa elipheleleyo liyintokozo yayoa.

2 Nxa kufika ukuzigqaja, kufika lehlazob; kodwa kwabathobekileyo kukhona inhlakaniphoc.

3 Ubuqotho babaqotho buzabaqondisad, kodwa ukuphambeka kwabaphambekayo kuzababhubhisae.

4 Inotho kayisizif ngosuku lolakag, kodwa ukulunga kophula ekufenih.

5 Ukulunga kwabaqotho kuzaqondisa indlela yakhe, kodwa okhohlakeleyo uzakuwa ngenkohlakalo yakhe.

6 Ukulunga kwabaqotho kuzabophulai, kodwa abaphambukayo bazathunjwa zinkanuko zaboj.

7 Nxa umuntu okhohlakeleyo esifa, ithemba lakhe lizabhubhak, lethemba lolamandla liyabhubhal.

8 Olungileyo ukhululwa ekuhluphekeni, kodwa omubi ungena endaweni yakhem.

9 Ngomlomo umzenzisi uchitha umakhelwane wakhen, kodwa ngolwazi abalungileyo bayakhululwao.

10 Ngempumelelo yabalungileyo umuzi uyathokoza; lekubhubheni kwabakhohlakeleyo kulenjabulop.

11 Ngesibusiso sabaqothoq umuzi uyaphakanyiswar, kodwa ngomlomo wabakhohlakeleyo uyachithekas.

12 Oswela ingqondo udelela umakhelwanet, kodwa umuntu oqedisisayo uyazithulela.

13 Ohamba enyeya wembula imfihlakalo, kodwa othembekileyo ngomoya ufihla udaba.

14 Lapho kungekhou izeluleko abantu bayawav; kodwa ukukhululwa kusebunengini babelulekiw.

15 Oba yisibambiso sowezizwe uzahlupheka ngokubi; kodwa ozonda ukutshaya izandla uvikelekilex.

16 Owesifazana olomusa ubamba udumoy, labalamandla babamba inothoz.

17 Umuntu olomusa wenzela umphefumulo wakhe okuhlea, kodwa olesihluku ukhathaza inyama yakheb.

18 Okhohlakeleyo wenza umsebenzi wenkohliso, kodwa ohlanyela ukulunga ulomvuzo weqinisoc.

19 Njengoba ukulunga kungokwempilod, kunjalo ozingela okubi kungokokufa kwakhee.

20 Abaphambeneyo ngenhliziyo bayisinengiso eNkosinif, kodwa abaqotho ngendlelag bayintokozo yayoh.

21 Isandla esandleni omubi kayikuyekelwa ukujeziswai, kodwa inzalo yabalungileyo izaphephaj.

22 Ulisongo legolide empumulweni yengulubek owesifazana obukekayo ophambuka engqondwenil.

23 Isifiso sabalungileyo singokuhle kuphela; ithemba labakhohlakeleyo lulakam.

24 Kukhonan ohlakazayo, kube kanti okunengi kuyengezwao; logodla okwedlula okufaneleyo, kodwa kungokokuswelap.

25 Umphefumulo obusisayoq uzakhuluphaliswar, lothelelayo uzathelelwa layes.

26 Ogodla amabele, abantu bazamqalekisat; kodwa isibusiso sizakuba phezu kwekhanda lothengisayo.

27 Odingisisa okuhle, udinga umusau; kodwa odinga okubi, kuzakuza kuyev.

28 Othemba inotho yakhe yena uzakuwaw, kodwa abalungileyo bazahlumax njengamahlamvuy.

29 Oletha inkathazo emzini wakhe uzakudla ilifa lomoya, lesithutha sizakuba yinceku yohlakaniphileyo ngenhliziyoz.

30 Isithelo solungileyoa siyisihlahla sempilob, lozuza imiphefumulo uhlakaniphilec.

31 Khangela, olungileyo uzavuzwa emhlabeni; kakhulu kangakanani omubi lesonid!

12Othanda ukulaywa uthanda ulwazi; kodwa ozonda ukukhuzwaa uyisithuthab.

2 Olungileyo uzuza umusa eNkosini, kodwa umuntu wamacebo amabi iyamlahlac.

3 Umuntu kayikumiswa yibubi, kodwa impande yabalungileyod kayiyikunyikinywae.

4 Umfazi okhuthalela okulungileyo ungumqhele wendoda yakhef, kodwa oyangisayog unjengokubola emathanjeni ayoh.

5 Imicabango yabalungileyo ilungile; izeluleko zababi ziyinkohlisoi.

6 Amazwi abakhohlakeleyo ngawokucathamela igazij, kodwa umlomo wabaqotho uzabophulak.

7 Abakhohlakeleyol bayachithwa, bangabe besaba khonam; kodwa indlu yabalungileyo izakuman.

8 Umuntu uzadunyiswa ngokwenhlakanipho yakheo, kodwa ophambeke ngenhliziyo uzakuba ngowokudelelwa.

9 Odelelekayo elesisebenzi ungcono kulozihloniphayo aswele ukudlap.

10 Olungileyo unanzelela impilo yesifuyo sakheq, kodwa izihawu zabakhohlakeleyo ziyilunyar.

11 Olima insimu yakhes uzasutha ngokudlat, kodwa ozingelau izinto eziyizev uswela ingqondow.

12 Okhohlakeleyo ufisa impango yababix, kodwa impande yabalungileyo iyahlumay.

13 Ekuphambekeni kwendebe kulomjibila womubiz, kodwa olungileyo uzaphuma enkathazwenia.

14 Umuntub uzasutha ngokulungileyoc ngesithelo somlomod, lomvuzo wezandla zomuntu uzabuyiselwa kuyee.

15 Indlela yesithutha ilungile emehlweni aso, kodwa olalela iseluleko uhlakaniphilef.

16 Isithutha, intukuthelo yaso yaziwa ngosuku; kodwa ohlakaniphileyo ufihla ihlazog.

17 Ophefumula iqiniso wazisa ukulungah, kodwa umfakazi wamanga inkohlisoi.

18 Kukhonaj ophahlukak njengokuhlaba kwenkembal, kodwa ulimi lwezihlakaniphi luyikusilisam.

19 Indebe yeqiniso izamiswa phakade, kodwa ulimi lwamanga lungolomzuzu njen.

20 Inkohliso isenhliziyweni yabaceba okubi, kodwa abeluleki bokuthula balentokozoo.

21 Lokukodwa okubi kakuyikubehlela abalungileyo, kodwa abakhohlakeleyo bagcwele ububip.

22 Indebe zamangaq ziyisinengiso eNkosinirs, kodwa abenza iqiniso bayintokozo yayo.

23 Umuntu ohlakaniphileyo ufihla ulwazit, kodwa inhliziyo yezithutha imemezela ubuthuthau.

24 Isandla sabakhutheleyo sizabusavw, kodwa amavilax azakuba yizibhalway.

25 Ukukhathazeka enhliziyweni yomuntu kuyayithobisaz, kodwa ilizwi elihle liyayithokozisaab.

26 Olungileyo ungumholi kamakhelwane wakhe, kodwa indlela yabakhohlakeleyo iyabaduhisa.

27 Olivila kayikosa inyamazana yakhe ayizingeleyoc, kodwa impahla yomuntu okhutheleyo iligugud.

28 Endleleni yokulunga kulempilo, lendleleni yomkhondo kakulakufa.

13Indodana ehlakaniphileyo ilalela ukulaya kukayise, kodwa isideleli kasilaleli ukukhuzwaa.

2 Umuntu uzakudla okuhle okuvela esithelweni somlomob, kodwa umphefumulo weziphambuki ubudlwangudlwanguc.

3 Olondoloza umlomo wakhe ugcina umphefumulo wakhed, kodwa ovula indebe zakhe zibe banzi uzakuba lencithakaloe.

4 Umphefumulo wevila uyafisa, kodwa kakulaluthof; kodwa umphefumulo wokhutheleyog uyakhuluphaliswah.

5 Olungileyo uyalizonda ilizwi lamanga; kodwa omubi uzenza abe levumba, uthelela ihlazo.

6 Ukulunga kulindai oqotho endlelenij, kodwa inkohlakalo ichitha isonik.

7 Kukhona ozitshaya onothileyo, kanti kalaluthol; ozitshaya ongumyanga, kanti unothile kakhulum.

8 Inhlawulo yempilo yomuntu yinotho yakhen, kodwa umyanga kezwa ukukhuzwao.

9 Ukukhanya kwabalungileyo kuyathokozap, kodwa isibane sabakhohlakeleyo sizacitshwaq.

10 Ukuzigqaja kuveza ingxabano kuphela, kodwa inhlakanipho ikwabalulekiweyor.

11 Inotho etholakala ngokuyize izaphunguka, kodwa obuthelela ngesandla uyayandisas.

12 Ithemba eliphuzayo ligulisa inhliziyo, kodwa isifiso esizayot siyisihlahla sempilou.

13 Odelelav ilizwi yena uzachithwaw, kodwa owesaba umlayo yena uzavuzwax.

14 Imfundiso yohlakaniphileyo ingumthombo wempiloy, ukuthi asukez emijibileni yokufaab.

15 Ukuqedisisa okuhlecd kunika umusae, kodwa indlela yabaphambukayo ilukhuni.

16 Wonke ohlakaniphileyo wenza ngolwazi, kodwa isithutha sichaya ubuthuthaf.

17 Isithunywa esikhohlakeleyo siwela ebubini, kodwa isithunywa esithembekileyog siyikusilisah.

18 Ubuyanga lehlazo ngokwalowoi oyekela ukufundiswaj, kodwa onanzelela ukukhuzwa uzadunyiswak.

19 Isifiso esenziweyo simnandi emphefumulweni, kodwa kuyisinengiso ezithutheni ukuphenduka ebubinil.

20 Ohamba labahlakaniphileyo uzahlakanipha, kodwa umngane wezithutha uzakuba mubi1.

21 Ububi buzazingela izonim, kodwa abalungileyo bazavuzwa ngokuhlen.

22 Olungileyo uzabenza abantwana babantwana badle ilifao, kodwa inotho yesoni ibekelwa olungileyop.

23 Ukudla okunengiq kusengqathweni yabayangar, kodwa kukhona okukhukhulwas ngokungabi lokwahlulelat.

24 Ogodla uswazi lwakhe uzonda indodana yakheu, kodwa oyithandayo uyayidinga masinyane ngesijezisov.

25 Olungileyo uyadla kuze kusuthe umphefumulo wakhe, kodwa isisu sabakhohlakeleyo sizaswelaw.

14Wonke owesifazana ohlakaniphileyoa uyayakha indlu yakhebc, kodwa oyisithutha uyayidiliza ngezandla zakhed.

2 Ohambae ngobuqotho bakhe wesaba iNkosif, kodwa ophambene ngendlela zakhe uyayidelelagh.

3 Emlonyeni wesithutha kulentonga yokuzigqajai, kodwa indebe zabahlakaniphileyo ziyabagcinaj.

4 Lapho okungekho izinkabi khona umkolo uhlanzekilek, kodwa kulesivuno esinengi ngamandla enkabi.

5 Umfakazi othembekileyo kaqambi amangal, kodwa umfakazi wamanga uphafuza amangamn.

6 Odelelayo udinga inhlakanipho, kodwa kayikhoo; kodwa ulwazi lulula koqedisisayop.

7 Suka phambi komuntu oyisithutha, nxa ungayikunanzelela kuye indebe zolwaziq.

8 Inhlakanipho yokhaliphileyo yikuqedisisa indlela yakhe, kodwa ubuthutha bezithutha buyinkohliso.

9 Izithuthar ziyakloloda ngesonos, kodwa phakathi kwabaqotho kulomusat.

10 Inhliziyo iyazi ukubaba kwayo ngokwayo, lowemzini kahlanganyeli lentokozo yayo.

11 Indlu yabakhohlakeleyo izachithwau, kodwa ithente labaqotho lizahlumav.

12 Kukhona indlela ebonakala ilungile emuntwiniw, kodwa ukuphela kwayo zindlela zokufaxy.

13 Lekuhlekeni inhliziyo isebuhlungwini, lokuphela kwaleyontokozoza lusizib.

14 Ohlehlela nyovane ngenhliziyo uzasutha ngezindlela zakhe, kodwa umuntu olungileyo uzasutha ngaye ngokwakhec.

15 Ongelalwazi ukholwa lonke ilizwi, kodwa olengqondo unanzelela ukuhamba kwakhe.

16 Ohlakaniphileyo uyesabad, asuke ebubinie, kodwa isithutha siyathukuthela, silitshaphaf.

17 Ophangisa ukuthukuthela wenza ubuthutha, lomuntu wamacebo amabi uzazondwag.

18 Abangelalwazi badla ilifa lobuthutha, kodwa abakhaliphileyo bazathwala umqhele wolwazih.

19 Ababi bakhothama phambi kwabalungileyo, labakhohlakeleyo emasangweni abalungileyo.

20 Umyanga uzondwa langumakhelwane wakhe, kodwa abathanda onothileyo banengii.

21 Odelela umakhelwane wakhe uyonaj, kodwa olomusa kubayanga ubusisiwek.

22 Kabaduhi yini abaceba okubil? Kodwa umusa leqiniso ngokwalabo abaceba okuhlem.

23 Kumtshikatshika wonke kulenzuzo, kodwa inkulumo yendebe ibanga inswelo kuphelan.

24 Umqhele wabahlakaniphileyo uyinotho yabo; ubuthutha bezithutha buyibuthuthao.

25 Umfakazi oqinisileyo uyophula imiphefumulo, kodwa ophafuza amanga ungumkhohlisip.

26 Ekuyesabeni iNkosi kulethemba eliqinileyo, labantwana bakhe bazakuba lesiphepheloq.

27 Ukuyesaba iNkosi kungumthombo wempilor, ukusuka emijibileni yokufas.

28 Lusebunengini babantu udumo lwenkosi, kodwa kusekuswelekeni kwabantu ukuchitheka kombusit.

29 Ophuza ukuthukuthela ulokuqedisisa okukhulu, kodwa ophangisa ukuzonda ukhulisa ubuthuthau.

30 Inhliziyo ephilileyov iyimpilo yenyamaw, kodwa umhawux uyikubola kwamathamboy.

31 Ocindezela umyanga uthukaz uMenzi wakhe, kodwa olomusa koswelayo uyamdumisaab.

32 Okhohlakeleyo uwiswa ebubini bakhec, kodwa olungileyo ulethemba ekufeni kwakhed.

33 Inhlakanipho ihlala enhliziyweni yoqedisisayoe, kodwa okuphakathi kwezithutha kuyaziwafg.

34 Ukulunga kuphakamisa isizwe, kodwa isono silihlazo ebantwinih.

35 Umusa wenkosi usencekwini ehlakaniphileyoi, kodwa intukuthelo yayo izakuba kwethela ihlazoj.

15Impendulo ethambileyo ibuyisela emuva ulakaa, kodwa ilizwi elilukhuni livusa intukuthelob.

2 Ulimi lwabahlakaniphileyo lwenza ulwazi lube luhlec, kodwa umlomo wezithutha uthulula ubuthuthad.

3 Amehlo eNkosi akuyo yonke indawo, eqaphela ababi labalungileyoe.

4 Ukusilisa kolimi kuyisihlahla sempilof, kodwa ukuphambeka kulo kuyikwephuka emoyenig.

5 Isithuthah sidelela ukulaya kukayisei, kodwa onanza ukukhuzwaj uhlakaniphilek.

6 Endlini yolungileyo kulenotho enengi, kodwa enzuzweni yomubi kulenkathazol.

7 Indebe zabahlakaniphileyo ziyahlakaza ulwazi, kodwa inhliziyo yezithutham kayinjalon.

8 Umhlatshelo wabakhohlakeleyo uyisinengiso eNkosini, kodwa umkhuleko wabaqotho uyintokozo yayoo.

9 Indlela yokhohlakeleyo iyisinengiso eNkosini, kodwa ithanda ozingela ukulungap.

10 Ukujezisa kubi kotshiya indlelaq; ozonda ukukhuzwa uzakufar.

11 Isihogo lentshabalalo kuphambi kweNkosis; kakhulu kangakanani inhliziyo zabantwana babantut!

12 Isideleli kasithandi osikhuzayo, kasiyi kwabahlakaniphileyou.

13 Inhliziyo ethokozayov yenza ubuso bujabulew, kodwa ngosizi lwenhliziyox umoya uyadabukay.

14 Inhliziyo yoqedisisayo idinga ulwazi, kodwa umlomo wezithutha udla ubuthuthaz.

15 Zonke insuku zohluphekayo zimbi, kodwa inhliziyo ethokozayo ilidili njalonjaloa.

16 Kungcono okuncinyane kanye lokwesaba iNkosi kulenotho enengi lenkathazo kanye layob.

17 Kungconoc isidlo semibhida lapho okulothando khonad kulenkabi enonileyo lenzondo kanye layoe.

18 Umuntu ololakaf udungula ingxabanogh, kodwa ophuza ukuthukuthela uzathulisa ingxabanoi.

19 Indlela yevilaj injengothango lwamevak, kodwa indlela yabaqotho ibuthelelwe.

20 Indodana ehlakaniphileyo ithokozisa uyise, kodwa umuntu oyisithutha weyisa uninal.

21 Ubuthutha buyintokozo koswela ingqondom, kodwa umuntu oqedisisayo uyaqondisa ukuhamba kwakhen.

22 Amaqhinga angelaseluleko ayachithekao, kodwa ngabeluleki abanengi ayakumap.

23 Umuntu ulentokozo ngempendulo yomlomo wakhe; lelizwiq ngesikhathi salo, lihle kangakananir.

24 Indlela yempilo kohlakaniphileyo iya phezulu, ukuze asuke esihogweni phansis.

25 INkosit izadiliza indlu yozigqajayou, kodwa izamisav umngcelew womfelokazix.

26 Imicabango yomubi iyisinengiso eNkosiniy, kodwa amazwi amnandi ahlambulukilez.

27 Ophanga inzuzo ukhathaza indlu yakhea, kodwa ozonda izipho uzaphilab.

28 Inhliziyo yolungileyo inakana ukuphendulac, kodwa umlomo wababi uthulula izinto ezimbid.

29 INkosi ikhatshana labakhohlakeleyoe, kodwa iyezwa umkhuleko wabalungileyof.

30 Ukukhanya kwamehlo kuthokozisa inhliziyog, lodaba oluhleh lwenza amathambo akhuluphalei.

31 Indlebe elalela ukukhuzwa kwempiloj izahlalak phakathi kwabahlakaniphileyol.

32 Owala ukulaywam weyisa umphefumulo wakhen, kodwa olalela ukukhuzwa uzuza ukuqedisisa.

33 Ukuyesaba iNkosi kuyikufundiswa kwenhlakaniphoo, lokuthobeka kwandulela udumop.

16Umuntu ulamacebo enhliziyoa, kodwa impendulo yolimi ivela eNkosinib.

2 Zonke indlela zomuntuc zihlanzekile emehlweni akhed, kodwa iNkosi ilinganisa imimoyaef.

3 Giqela eNkosini imisebenzi yakho, lamacebo akho azaqiniswag.

4 INkosi izenzele konkeh, lomubi laye usuku lobubii.

5 Wonke ozigqajayo ngenhliziyoj uyisinengiso eNkosinik; isandla esandleni, kayikuyekelwa engajeziswangal.

6 Ngomusa leqinisom isono siyahlawulelwan, langokuyesaba iNkosi umuntu uyasuka ebubinio.

7 Nxa indlela zomuntu zithokozisa iNkosi, iyenza lezitha zakhe zibe lokuthula layep.

8 Okulutshwana kanye lokulungaq kungcono kulobunengi benzuzo engelakulungar.

9 Inhliziyo yomuntu iceba indlela yakhes, kodwa iNkosi iqondisa inyathelo lakhet.

10 Isinqumo sikaNkulunkulu sisendebeni zenkosi; umlomo wayo kawuyikuphambeka kusahlulelou.

11 Isikaliv lesilinganiso esilungileyo kungokweNkosiw; wonke amatshe okulinganisax omgodla angumsebenzi wayoy.

12 Kuyisinengiso emakhosini ukwenza okubi, ngoba isihlalo sobukhosi simiswa ngokulungaz.

13 Indebe zokulunga ziyintokozo yamakhosi; iyathanda okhuluma izinto eziqondileyoa.

14 Ulaka lombusi luyizithunywa zokufab, kodwa umuntu ohlakaniphileyo uzaluthulisac.

15 Ekukhanyeni kobuso benkosi kulempilod, lomusa wayo unjengeyezie lezulu lamuvaf.

16 Kungcono kangakanani ukuzuza inhlakaniphog kulegolideh; lokuzuza ukuqedisisa kukhethwa kulesilivai.

17 Umgwaqo omkhulu wabaqothoj yikusuka ebubinik; olondoloza umphefumulo wakhe unanzelela indlela yakhel.

18 Ukuzigqaja kuqalela ukubhujiswa, lokuziphakamisa komoya kuqalela ukuwam.

19 Kungcono ukuthobeka ngomoya kanye labamnenen, kulokwabelana impango labazigqajayoo.

20 Ophatha udaba ngenhlakaniphop uzathola okuhleq; lothemba eNkosini uyathabar.

21 Ohlakaniphileyo ngenhliziyo kuthiwa ngoqedisisayo; lobumnandi bendebe bandisa imfundisos.

22 Ukuqedisisa kwabalakhot kungumthombo wempilou, kodwa ukulaya kwezithutha kuyibuthutha.

23 Ingqondo yohlakaniphileyo yenza umlomo wakhe uhlakaniphev, izakwandisa imfundiso endebeni zakhew.

24 Amazwi amnandix aluhlanga lolujuy, amnandi emphefumulweniz, ayimpiliso emathanjenia.

25 Kukhona indlela ebonakala iqondile emuntwini, kodwa ukuphela kwayo zindlela zokufab.

26 Indlala yomtshikatshiki iyazitshikatshikelac, ngoba umlomo wakhe uyamkhuthazad.

27 Umuntu omubi ugebha ububi; lendebeni zakhe kulokunjengomlilo otshisayoe.

28 Umuntu ophambeneyo ungenisa ingxabanofg, lonyeyayoh wehlukanisa umngane oseduzei.

29 Umuntu wobudlwangudlwanguj uhuga umakhelwane wakhe, amhambise ngendlela engalungangak.

30 Uvala amehlo akhe ukuceba izinto eziphambeneyol, eluma indebe zakhe aqede ububim.

31 Izimvu zekhandan zingumqhele wodumo; zitholakala endleleni yokulungao.

32 Ophuza ukuthukuthela ungcono kuleqhawepq, lobusa umoya wakhe kulothumba umuzi.

33 Inkatho iphoselwar ethangazinis, kodwa isinqumo sayo sonke sivela eNkosinit.

17Ucezu olomileyo lokuthula kanye lalo lungcono kulendlu egcwele imihlatshelo lengxabanoa.

2 Inceku ehlakaniphileyo izabusa phezu kwendodana eyangisayo, yehlukanise ilifa phakathi kwezelamanib.

3 Imbiza yokuncibilikisa ngeyesiliva, lesithando ngesegolidec, kodwa iNkosi ihlola izinhliziyod.

4 Umenzi wobubi ulalela indebe ekhohlakeleyo; umqambimanga ubeka indlebe olimini oluchithayo.

5 Oklolodela umyanga uthukae uMenzi wakhef; othokoza encithakalweni kayikuba msulwag.

6 Abantwana babantwanah bangumqhele wabadalai, lodumo lwabantwana ngoyise.

7 Indebe elobungcwethi kayisifanelanga isithuthaj; kakhulu kangakanani indebe yamanga isiphathamandla.

8 Isipho siyilitshe eliliguguk emehlweni abaniniso; loba ngaphi esiphendukela khona sizaphumelelal.

9 Osibekela isiphambeko udinga uthandom, kodwa ophindaphinda udaba wehlukanisa umngane oseduzen.

10 Ukukhuza kuyajula koqedisisayo kulokutshaya isithutha ngokulikhuluo.

11 Omubi udinga ububi kuphela, kodwa isithunywa esilesihlukup sizathunyelwa kuyeq.

12 Kakuthi ibhere elifelwe yimidlwane lihlangane lomuntur, kodwa hatshi isithutha ebuthutheni basos.

13 Ophindiselat okubi esikhundleni sokuhleu, ububi kabuyikusuka endlini yakhe.

14 Ukuqala kwenkani kunjengokuvulela amanzi; ngakho yekela ingxabanov ingakaziveziw.

15 Olungisisa omubix lolahla olungileyo bayisinengiso eNkosini, ngitsho bobabiliy.

16 Kungani kulemali yokuthenga inhlakanipho esandleni sesithutha, lokhu singelangqondoz?

17 Umngane uyathanda ngaso sonke isikhathi, lomzalwane uzalelwa inhluphekoa.

18 Umuntu oswela ingqondo uyabambana ngezandlab ukuba yisibambiso phambi kukamakhelwane wakhec.

19 Othanda isiphambeko uthanda inkani; ophakamisa umnyango wakhe udinga ukubhujiswad.

20 Olenhliziyo ephambeneyo katholi okuhle, lophambene ngolimi uwela ebubini.

21 Ozala isithutha, sizakuba lusizi kuye; loyise wesithutha kathokozie.

22 Inhliziyo ethokozayo yenza kuhle njengomuthif, kodwa umoya owephukileyog womisa amathamboh.

23 Omubi uthatha isipho esifubenii ukuphambula izindlela zesahluleloj.

24 Inhlakaniphok iphambi koqedisisayol, kodwa amehlo esithutha asekucineni komhlabam.

25 Indodana eyisiwula ilusizi kuyisen, iyikubaba kowayizalayoo.

26 Ukuhlawulisap olungileyo lakho kakulungangaq, lokutshaya iziphathamandla ngenxa yobuqotho.

27 Owazi ulwazi ugodla amazwi akhe; umuntu oqedisisayo ulomoya opholileyor.

28 Isithutha esithuleyo laso sithiwa sihlakaniphile; ovala indebe zakhe uthiwa uyaqedisisas.

18Ozehlukanisayo udinga okuloyisekayo kwakhe; ufohlelaa inhlakanipho yonkeb.

2 Isithutha kasithokozi ekuqedisiseni, kodwa ukuze inhliziyo yaso izivezec.

3 Lapho okhohlakeleyo esiza, kuza lokudelela, njalo kanye lenhloni, ihlazo.

4 Amazwi omlomo womuntud angamanzi azikileyoe; umthombo wenhlakanipho uyisifula esigobhozayof.

5 Kakulunganga ukwemukela ubuso bokhohlakeleyog, ukuphambula olungileyo kusahluleloh.

6 Indebe zesithutha zingena enkanini, lomlomo waso ubiza imivimvinyai.

7 Umlomo wesithutha uyintshabalalo yaso, lendebe zaso zingumjibila womphefumulo wasoj.

8 Amazwi onyeyayo anjengezibondlok ezehlela kokungaphakathi kwesisul.

9 Lolivila emsebenzini wakhe ungumfowabom womchithin.

10 Ibizo leNkosi lingumphotshongo oqinileyo; olungileyo uzagijimela kuwo amiswe phezulu evikelekileo.

11 Inotho yesinothi ingumuzi waso oqinileyop, lanjengomthangala ophakemeyo ekucabangeni kwasoq.

12 Mandulo kokubhujiswa inhliziyo yomuntu iyaziphakamisar, njalo mandulo kodumo kulokuthobekas.

13 Ophendula indaba engakezwa, kuyibuwula kuye, lehlazot.

14 Umoya womuntu uzasekela ukugula kwakhe, kodwa umoya owephukileyo, ngubani ongawuthwalau?

15 Inhliziyo yoqedisisayo izuza ulwazi, lendlebe yabahlakaniphileyo idinga ulwaziv.

16 Isipho somuntu siyamvulela ngokubanzi, simkhokhelela phambi kwabakhuluw.

17 Ongowokuqala ecaleni lakhe ubonakala elungile, kodwa umakhelwane wakhe ufika amhlolex.

18 Inkatho iqeda izingxabano, yehlukanise phakathi kwabalamandla.

19 Umzalwane owoniweyo wedlula umuzi oqinileyo, lengxabano zinjengomgoqo wenqabay.

20 Isisu somuntu siyasuthiswaz yizithelo zomlomo wakhe, uzasuthiswa yinzuzo yendebe zakhea.

21 Ukufa lempilo kusesandleni solimi; labaluthandayo bazakudla isithelo salob.

22 Othole umfazic uthole okuhled, uzuze umusae eNkosinif.

23 Umyanga uyakhuluma ngokuncenga, kodwa isinothi siphendula izinto ezilukhunig.

24 Umuntu wabangane abanengi uzachithekah, kodwa kulomnganei onamathela kuleselamanij.

19Umyanga ohamba ngobuqotho bakhe ungconoab kulophambeneyo endebeni zakhe, njalo oyisithuthac.

2 Futhi umphefumulo ongelalwazi kawulunganga, lophangisayo ngezinyawo uyonad.

3 Ubuthutha bomuntu buphambula indlela yakhee, lenhliziyo yakhe iyayithukuthelela iNkosif.

4 Inotho yengeza abangane abanengig, kodwa umyanga wehlukaniswa lomngane wakheh.

5 Umfakazi wamanga kayikuyekelwa engajeziswangai, lophafuza amangaj kayikuphunyukak.

6 Banengil abancenga umusa weziphathamandlam; njalo wonke ungumngane womuntu weziphon.

7 Bonke abazalwane bomyanga bayamzondao; kakhulu kangakanani abangane bakhe besiya khatshana layep; uxotshana labo ngamazwi kodwa kabatholakaliq.

8 Ozuza ingqondo uthanda umphefumulo wakher; unanzelela ukuqedisisa uzathola okuhles.

9 Umfakazi wamanga kayikuyekelwa engajeziswangat, lophafuzau amangav uzabhubhaw.

10 Ukutamasax kakusifanele isiwulay; kakhulu kangakanani ukuthi inceku ibuse phezu kweziphathamandlaz.

11 Ukuqedisisa komuntu kuphuzisa ukuthukuthela kwakhe; lodumo lwakhe yikwedlula isiphambekoa.

12 Ulaka lwenkosi lunjengokubhonga kwebhongo lesilwaneb, kodwa umusa wayoc unjengamazolo etshaninid.

13 Indodana eyisithutha iyincithakalo kayisee; lengxabano zomfazif ziyikuthonta njalonjalog.

14 Umuzi lenotho kuyilifa labobabah, kodwa umfazi ohlakaniphileyo uvela eNkosinii.

15 Ubuvilaj buphosela ebuthongweni obukhuluk, lomphefumulo olivila uzalambal.

16 Ogcina umlayo ugcina umphefumulo wakhem; odelela indlela zakhe uzakufan.

17 Ozwela umyanga weboleka iNkosio; izambhadala ngesenzo sakhep.

18 Laya indodana yakho kuselethembaq, kodwa ungaloyisi ukufa kwayor.

19 Ololaka olukhulu uzathwala inhlawulo; ngoba nxa umophula uzabe lokhu uqhubeka ukwenza.

20 Lalela izeluleko, wemukele imfundiso, ukuze uhlakaniphe ekucineni kwakhos.

21 Kulamacebo amanengi enhliziyweni yomuntut, kodwa iseluleko seNkosiu sona sizakumav.

22 Isiloyiso somuntu ngumusa wakhe, njalo umyanga ungcono kulomuntu wamangaw.

23 Ukuyesaba iNkosi kungokwempilox; ngoba olakho uzalala ebusuku esuthiy; kayikwethekelelwa yibubiz.

24 Ivila lifihla isandla saloab emganwinic, njalo kaliyikusibuyisela emlonyeni walo.

25 Tshayad isidelelie ongelalwazi abesekhaliphaf; njalo khuza oqedisisayo, uzaqedisisa ulwazig.

26 Ochitha uyise, axotshe unina, uyindodana ethelela inhloni ilethe ihlazoh.

27 Yekela, ndodana yami, ukulalela ukulaywa, ukuphambuka emazwini olwazi.

28 Umfakazi omubi udelela isahlulelo, lomlomo wabakhohlakeleyo uginya ububii.

29 Izahlulelo zilungiselwe izidelelij, lemivimvinyak umhlana wezithuthal.

20Iwayinia liyisideleli; okunathwayo okulamandla kulomsindob; njalo wonke oduha kukho kahlakaniphangac.

2 Ukwesabeka kwenkosi kunjengokubhonga kwebhongo lesilwaned; oyithukuthelisayo wona umphefumulo wakhee.

3 Kuludumo emuntwini ukuyekela inkanif; kodwa sonke isiwula siyazivezag.

4 Ngenxa yobusika ivila kaliyikulimah; ngakho lizaphanza esivunwenii, kodwa kungabi laluthoj.

5 Iseluleko enhliziyweni yomuntu sinjengamanzi azikileyok, kodwa umuntu oqedisisayo uzasikhal.

6 Inengi labantu limemezela, lowo lalowo ukulunga kwakhem, kodwa ngubani ongathola umuntu othembekileyon?

7 Olungileyo uhamba ngobuqotho bakheo; babusisiwe abantwana bakhe emva kwakhep.

8 Inkosi ehlezi esihlalweni sesahluleloq ihlakaza bonke ububi ngamehlo ayor.

9 Ngubani ongathis: Ngihlanzile inhliziyo yami, ngihlambulukile esonweni samit?

10 Amatshe ezilinganiso ezehlukeneyo, ama-efa* ehlukeneyo, kuyisinengiso eNkosini, yebo kokubiliu.

11 Lomntwana uyazazisa ngezenzo zakhe, loba umsebenzi wakhe uhlanzekile kumbe loba uqothov.

12 Indlebe ezwayo lelihlo elibonayow, iNkosi yakwenza, yebo kokubilix.

13 Ungathandi ubuthongo, hlezi ube ngumyangay; vula amehlo akhoz, usuthe isinkwaa.

14 Kubi, kubi, kutsho umthengi; kodwa esehambile abesezincoma.

15 Kulegolideb, lobunengi bamatshe aliguguc, kodwa indebe zolwazi zingumceciso oligugud.

16 Thatha isembatho sakhe oyisibambiso sowemzinie, umbambe abe yisibambisofg sabezizweh.

17 Isinkwa samanga simnandi emuntwini, kodwa emva kwalokho umlomo wakhe uzagcwaliswa ngokhethei.

18 Imicabango uyimisa ngeselulekoj; ngakho yenza impik ngamaqhinga amahlel.

19 Ohambahamba enyeya wembula imfihlakalom; ngakho ungahlangani lokhohlisa ngendebe zakhen.

20 Othuka uyise loba uninao, isibane sakhep sizacitshwaq ebumnyameni obumnyamar.

21 Ilifa lingaphangisiswa ekuqalenis, kodwa ukucina kwalo kakuyikubusiswat.

22 Ungathi: Ngizaphindisela okubiu; lindela iNkosi, njalo izakusindisav.

23 Amatshe ezilinganiso ezehlukeneyo ayisinengiso eNkosini, lesikali esikhohlisayo kasilungangaw.

24 Izinyathelo zomuntu zivela eNkosini; pho, umuntu angaqedisisa njani indlela yakhex?

25 Kungumjibila emuntwini ukuginya okungcweley, lokuhlolisisa emva kwezifungoz.

26 Inkosi ehlakaniphileyo ihlakaza ababia, ibuyisela ivili phezu kwabob.

27 Umphefumulo womuntu uyisibane seNkosic, sihlolisisad wonke amakamelo esisue.

28 Umusa leqiniso kuyayigcina inkosif, isekela isihlalo sayo sobukhosi ngokulungag.

29 Udumo lwejaha lungamandla alo, lobukhosi babadala yizimvu zekhandah.

30 Imivimvinya yenxeba ihlanza ububii, ngokunjalo izidutshuzoj zamakamelo esisuk.

21Inhliziyo yenkosi isesandleni sikaJehova injengezifula zamanzia; uyiphendulela loba ngaphi athanda khonab.

2 Yonke indlela yomuntu ilungile emehlweni akhec, kodwa iNkosi ihlolad izinhliziyoe.

3 Ukwenza ukulunga lesahlulelo kukhethekile eNkosini kulomhlatshelof.

4 Ukuphakama kwamehlog, lokuzigqaja kwenhliziyoh, lokulima kwabakhohlakeleyo, kuyisonoi.

5 Imicabango yokhutheleyo isenzuzweni kuphelaj, kodwa eyakhe wonke ophangisayok isekusweleni kuphelal.

6 Ukwenza inotho ngolimi lwamangam kuyizen eliphephukayoo elalabo abadinga ukufap.

7 Isihluku sababi sizabahudula, ngoba besala ukwenza okulungileyoq.

8 Indlela yomuntu igobile njalo ilecala, kodwa ohlanzekileyo, umsebenzi wakhe uqondile.

9 Kungcono ukuhlalar engonsini yophahlas kulalowesifazana wezinkani lendlini yokuhlanganyelat.

10 Umphefumulo wokhohlakeleyo uloyisa ububi; umakhelwane wakhe kemukeli umusa emehlweni akheu.

11 Nxa isideleliv sijeziswa, umuntu ongelalwazi uyahlakaniphaw; lalapho ohlakaniphileyo elaywa wemukela ulwazix.

12 Olungileyo uyananzelela indlu yokhohlakeleyoyz; uNkulunkulu uwisela abakhohlakeleyo ebubinia.

13 Ogcika indlebe yakhe ekukhaleni komyanga, laye uzakhala angaphendulwab.

14 Isipho sensitha siyadedisa intukutheloc, lesivalamlomo esifubeni ulaka olulamandlad.

15 Kuyintokozo kolungileyo ukwenza ukulunga, kodwa kuluvaloe kubenzi bobubif.

16 Umuntu oduha endleleni yokuqedisisa uzahlala ebandlenig lemimoya efileyoh.

17 Othanda injabulo uzakuba ngumyanga; othanda iwayini lamafutha kayikunothai.

18 Okhohlakeleyoj uyinhlawulelo yolungileyo, lesiphambeki esikhundleni sabaqothok.

19 Kungcono ukuhlala elizweni eliyinkangala kulalowesifazana wezingxabano lolakal.

20 Kukhona imfuyo eloyisekayom lamafutha emzini wohlakaniphileyono, kodwa umuntu oyisithutha uyakuginyap.

21 Oxotshana lokulunga lomusaq uzathola impilo, ukulunga, lodumor.

22 Ohlakaniphileyo ukhwela emzini wamaqhawe, adilizele phansi amandla ethemba lawos.

23 Ogcina umlomo wakhe lolimi lwakhet, ugcina umphefumulo wakheu ezinkathazweniv.

24 Isideleli esizikhukhumezayo esizigqajayo libizo lakhe osebenza ngolaka lokuzikhukhumezaw.

25 Isiloyiso sevila sizalibulala, ngoba izandla zalo ziyala ukusebenzax.

26 Usuku lonke liloyisa isiloyisoy, kodwa olungileyo uzakupha, angagodliz.

27 Umhlatshelo wabakhohlakeleyo uyisinengiso; kakhulu kangakanani nxa bewuletha ngecebo elibia.

28 Umfakazi wamanga uzabhubha, kodwa umuntu olalelayo uzakhuluma njalonjalob.

29 Umuntu okhohlakeleyo wenza lukhuni ubuso bakhec, kodwa oqotho yena uyananzelela indlela yakhed.

30 Kakulanhlakanipho, njalo kakulakuqedisisa, njalo kakulaseluleko, okumelana leNkosie.

31 Ibhiza lilungiselwa usuku lwempif, kodwa ukukhululwa ngokweNkosig.

22Ibizo elihlea likhethekile kulenotho enengi; isisa esihle kulesiliva njalo kulegolideb.

2 Onothileyo lomyanga bayahlanganac; iNkosid yabenza bonkee.

3 Ohlakaniphileyo ubona ububi acatshef, kodwa abangelalwazi bayaqhubekag babesebejeziswah.

4 Umvuzo wokuthobeka lokwesaba iNkosi kuyinotho lodumo lempiloi.

5 Ameva lemijibila kusendleleni yabaphambeneyoj; ogcina umphefumulo wakhe uzakuba khatshana labok.

6 Fundisa umntwana endleleni angahamba ngayo; ngitsho esemdala kayikuphambuka kuyol.

7 Onothileyo ubusa abayanga, lomeboleki uyisigqili somebolekisi.

8 Ohlanyelam ukonakalan uzavuna ukuhluphekao, lentonga yolaka lwakhe izaphelap.

9 Olelihlo elilokuhle yena uzabusiswaq, ngoba unikile okwesinkwa sakhe kumyangar.

10 Xotsha isideleli, kuzaphuma lenkanis, yebo, ingxabano lehlazo kuzaphelat.

11 Othanda ukuhlanzeka kwenhliziyou, ngenxa yesisa sendebe zakhe, inkosi ingumgane wakhev.

12 Amehlo eNkosi alondoloza ulwazi, kodwa izachitha amazwi abangathembekangaw.

13 Ivila lithi: Kulesilwane ngaphandle; ngizabulawa phakathi kwezitaladax.

14 Umlomo wabesifazana bemziniy ungumgodi otshonayoz; lowo iNkosi emthukutheleleyo uzawela khonaa.

15 Ubuthutha bubotshelwe enhliziyweni yomntwana; uswazi lokuqondisa luzabususela khatshana layeb.

16 Ocindezela umyanga ukwandisa alakho, opha onothileyo, isibili uzakuba ngoswelayoc.

Amazwi abahlakaniphileyo

17 Beka indlebe yakhod, uzwe amazwi abahlakaniphileyoe, umise inhliziyo yakho elwazini lamif.

18 Ngoba kumnandi uba uwalondoloza emibilini yakho; azahlala elungile kanyekanye endebeni zakhog.

19 Ukuze ithemba lakho libe seNkosini, ngikwazisile wona lamuhla, ngitsho wenah.

20 Kangikubhalelanga yini izinto ezinhle kakhulu kuzeluleko lelwazinii?

21 Ukukwazisa ukuqiniseka kwamazwi eqiniso, ukuze ubuyisele amazwi eqiniso kulabo abakuthumileyoj.

22 Ungamphangi umyanga ngoba engumyangak, njalo ungamchobozi oswelayol esangwenim.

23 Ngoba iNkosi izamela udaba lwabon, iphange umphefumulo wababaphangayoo.

24 Ungahlanganyeli lomuntu ololakap, ungahambisani lomuntu othukuthelayo,

25 hlezi ufunde indlela zakhe, wemukele umjibila emphefumulweni wakho.

26 Ungabi phakathi kwababambana izandlaq, phakathi kwabayizibambisor ngezikweledes.

27 Uba ungelakho okokuhlawula, kungani ezathatha umbheda wakho ngaphansi kwakhot?

28 Ungatshedisiu isikhonkwane esidala somngcele, oyihlo abasenzayov.

29 Uyambona yini umuntuw oyingcitshi emsebenzini wakhex? Uzazimisa phambi kwamakhosi; kayikuzimisa phambi kwabantukazanay.

23Nxa uhlalela ukudla lesiphathamandla, qaphelisa lokuqaphelisa okuphambi kwakho.

2 Ubeke ingqamu emphinjeni wakho uba uyisiminziab.

3 Ungafisic izibondlo zasode, ngoba ziyikudla kwamanga.

4 Ungatshikatshikeli ukunothaf; pheza ekuqedisiseni kwakhog.

5 Uzandizisa yini amehlo akho kokungekho? Ngoba kuzazenzela lokuzenzela izimpiko njengokhozi oluphaphela emazulwinih.

6 Ungadli ukudlai kolelihlo elibij, ungafisik izibondlo zakhelm.

7 Ngoba njengoba ecabangile emphefumulweni wakhen, unjalo. Uzakuthi: Dlana unathe; kodwa inhliziyo yakhe kayilaweo.

8 Ucezu oludlileyo uzaluhlanzap, wone amazwi akho amnandiq.

9 Ungakhulumi endlebeni zoyisithutha, ngoba uzadelela inhlakanipho yamazwi akhor.

10 Ungatshedisi isikhonkwane esidala somngcele; ungangeni emasimini ezintandanes;

11 ngoba uMhlengi wazo ulamandlat; yena uzamela udaba lwazo kuweu.

12 Beka inhliziyo yakho ekufundisweni, lezindlebe zakho emazwini olwaziv.

13 Ungagodleli umntwanaw isijezisox; nxa umtshaya ngoswazi kayikufay.

14 Wena uzamtshaya ngoswazi, ukhulule umphefumulo wakhe esihogweniz.

15 Ndodana yami, uba inhliziyo yakho ihlakaniphaa, inhliziyo yami izathokoza, yebo eyamib;

16 lezinso zami zizajabulac ekukhulumeni kwendebe zakho izinto eziqondileyod.

17 Inhliziyo yakho kayingahawukeli izonie; kodwa bana ekwesabeni iNkosi lonke usukuf.

18 Ngoba isibilig kukhona umvuzoh, lomlindelo wakho kawuyikuqunywaij.

19 Lalela wena, ndodana yami, uhlakaniphek, uqondisel inhliziyo yakho endlelenim.

20 Ungabi phakathi kwabanathi bewayinino, phakathi kwezihwaba zenyamapq.

21 Ngoba isidakwar lesihwaba sizakuba ngumyangast, lokuwozela kugqokisa amadabudabuu.

22 Lalela uyihlo owakuzalayo, ungamdeleli unyoko esemdalav.

23 Thenga iqiniso, ungalithengisi; inhlakanipho, lemfundiso, lokuqedisisaw.

24 Uyise wolungileyo uzathaba lokuthaba; lozala ohlakaniphileyo uzathokoza ngayex.

25 Uyihlo lonyoko kabathokoze, lokuzeleyo kathabey.

26 Ndodana yami, ngiphe inhliziyo yakho, lamehlo akho kawananzelele indlela zami.

27 Ngoba iwule lingumgodi otshonayoz, lowesifazana owemzinia ungumthombo ongumcingob.

28 Laye ucathama njengomphangi, andise abangathembekanga phakathi kwabantuc.

29 Ngubani olo: Maye? Ngubani olo: Wo? Ngubani olenkani? Ngubani olesililod? Ngubani olamanxeba ngezee? Ngubani olamehlo abomvuf?

30 Yilabog abalibala ewayininih, yilabo abazedinga iwayini elixutshanisiweyoi.

31 Ungakhangeli iwayini, lapho lizibonakalisa libomvu, nxa linika umbala walo enkomitshini, lihamba liqondilej.

32 Ekucinenik kwalo liluma njengenyokal, lilume njengebululum.

33 Amehlo akho azabona abesifazana bemzinin, lenhliziyo yakho ikhulume izinto eziphambeneyoo.

34 Yebo, uzakuba njengolala enhliziyweni yolwandle, lanjengolala esihlokweni sensika yomkhumbip.

35 Bangitshayileq, kangizwangar buhlungu; bangidutshuziles, kangikunanzangat. Ngizavuka nini? Ngiphinde ngilidinge futhiu.

24Ungabi lamhawu ngabantu ababia, ungaloyisi ukuba labob.

2 Ngoba inhliziyo yabo iceba udlakelac, lezindebe zabo zikhuluma uhluphod.

3 Ngenhlakanipho indlu iyakhiwae, langokuqedisisa iqiniswef.

4 Langolwazi amakamelo agcwaliswa ngempahla zonke eziligugu lezimnandi.

5 Umuntu ohlakaniphileyo ulamandla, lomuntu ololwazi uqinisa amandlag.

6 Ngoba ngezeluleko ezihlakaniphileyo ungalawula impi yakhoh, lokukhululwa kusebunengini babelulekii.

7 Inhlakaniphoj enkulu iphakeme esiwulenik; esangweni kasivuli umlomo wasol.

8 Oceba ukwenza okubim, bazambiza ngokuthi ngumnikazi wamacebo amabin.

9 Umcabango wobuwula yisono, lesideleli siyisinengiso emuntwinio.

10 Uba uzitshengisa uxega ngosuku lokuhlupheka, amandla akho mancinyane1.

11 Bophule abasiwa ekufenip, labatatalikela ekubulaweni, kungathi ungabanqandaq.

12 Uba usithi: Khangela besingakwazir lokhu; ohlola izinhliziyo yena kayikukunanzelela yinis? Olondoloza umphefumulo wakho yena kakwazit yini? ngitsho ubuyisela emuntwini njengokomsebenzi wakheu?

13 Dlana uluju, ndodana yami, ngoba lulungilev, lohlanga loluju lumnandi elwangeni lwakhow.

14 Lunjalo ulwazi lwenhlakanipho emphefumulweni wakhox; uba uluthola, kuzakuba lomvuzoy, lethemba lakho kaliyikuqunywaz.

15 Wena okhohlakeleyo, ungacathameli umuzi wolungileyo; ungachithi indawo yakhe yokuphumulaa.

16 Ngoba olungileyo uzakuwab kasikhombisa, avukec futhi; kodwa abakhohlakeleyod bazakhubeka ebubinie.

17 Ungathokozi ngokuwa kwesitha sakhof, lekukhubekeni kwaso inhliziyo yakho kayingajabulig;

18 hlezi iNkosi ikubone, kube kubi emehlweni ayo, iphendule ulaka lwayo ilususe kuso.

19 Ungazikhathazi ngenxa yabenzi bobubih, ungabi lamhawu ngabakhohlakeleyoi;

20 ngoba omubi kayikuba lomvuzoj; isibane sabakhohlakeleyo sizacitshwak.

21 Ndodana yami, yesaba uJehova lenkosi; ungahlanganyeli labaguquguqukayol;

22 ngoba incithakalo yabo izavuka masinyane; njalo ngubani owazi ukuchithekam kwabo bobabilin?

Amanye amazwi abahlakaniphileyo

23 Lala ngawabahlakaniphileyo. Ukunaka ubuso kusahlulelo kakulungangao.

24 Othi kokhohlakeleyo: Wena ulungilep; abantu bazamqalekisa, izizwe zizamthukuthelelaq.

25 Kodwa kulabo abamkhuzayo kuzakuba lentokozo, lesibusiso esihle sizabehlela.

26 Ophendula ngamazwi aqondileyor uzakwanga indebe.

27 Lungisa umsebenzi wakho ngaphandle, uzilungiselele wona ensimini, emva kwalokho wakhe indlu yakhos.

28 Ungabi ngumfakazi umelene lomakhelwane wakho kungelasizatho, kumbe ukhohlise ngendebe zakhot.

29 Ungathi: Njengokwenza kwakhe kimi ngizakwenza njalo kuye; ngizaphindisela emuntwini njengokomsebenzi wakheu.

30 Ngedlula ensimini yevilav, lesivinini somuntu oswele ingqondow;

31 khangela-ke, konke kwakumile ameva, imbabazane yayisibekele ubuso bakhox, lomthangala wakho wamatshe udilikiley.

32 Mina-ke ngakukhangela, ngakubeka enhliziyweni yami; ngakubona, ngemukela imfundisoz.

33 Ubuthongo obuncinyane, ukuwozela okuncinyane, ukusonga izandla okuncinyane ukuthi kulalwea,

34 besebusiza ubuyanga bakho njengesihambi, lenswelo zakho njengomuntu ohlomileyo.

Ezinye izaga zikaSolomoni

25Lalezi yizaga zikaSolomonia abantu bakaHezekhiya inkosi yakoJuda abazikopayob.

2 Kuludumo lukaNkulunkulu ukufihla udabac, kodwa kuludumo lwamakhosi ukuhlolisisa udabad.

3 Amazulu ngokuphakama, lomhlaba ngokujula, lenhliziyo yamakhosi kakulakuhlolisiswa.

4 Susae amanyele esiliveni, besekuphuma isitsha somncibilikisif.

5 Susa okhohlakeleyo phambi kwenkosig, besekuqiniswa isihlalo sayo sobukhosi ngokulungah.

6 Ungaziqhenyi phambi kwenkosi, njalo ungemi endaweni yezikhului;

7 ngoba kungcono kuthiwe kuwe: Yenyukela ngaphaj, kulokuthi wehliswe phambi kwesiphathamandla, amehlo akho asibonileyok.

8 Ungaphangisi ukuphuma ukuyaphikisana, hlezi wenze ulutho ekucineni kwakho, lapho umakhelwane wakho esekuyangisilel.

9 Mela udaba lwakho lomakhelwane wakho, kodwa ungavezi imfihlo yomunyem;

10 hlezi okuzwayo akuyangise, lesigcono sakho singaphambukin.

11 Ilizwi elikhulunywe ngokufaneleyoo linjengama-apula egolidep ezitsheni zesiliva ezibaziweyoq.

12 Isongo legolider lesiceciso segolide elihles kungumkhuzi ohlakaniphileyot endlebeni ezwayou.

13 Isithunywa esithembekileyo kwabasithumileyo sinjengomqando weliqhwa elikhithikileyo ngosuku lokuvuna, ngoba sivuselela umphefumulo wamakhosi asov.

14 Umuntu oziqhenya ngesipho samangaw unjengamayezi lomoya okungelazulux.

15 Ngokubekezelayz umbusi angavunyiswaa, lolimi oluthambileyo lwephula ithambo.

16 Utholile yini uluju? Dlana okwenele wenab, hlezi uludle kakhulu, uluhlanzec.

17 Unyawo lwakho kalungavami endlini kamakhelwane wakho, hlezi akusuthe akuzonde.

18 Umuntu ofakaza ubufakazi bamanga ngomakhelwane wakhed uyisagila lenkembae lomtshoko obukhalif.

19 Ukuthemba ongathembekanga ngosuku lokuhlupheka kunjengezinyo elephukileyo, lonyawo olwenyeleyog.

20 Ohlabelela izingoma enhliziyweni edabukileyoh unjengokhupha isembatho ngosuku lwamakhazai, njengeviniga phakathi kwesodaj.

21 Uba okuzondayo elambile, umnike isinkwa adle, njalo uba omile, umnike amanzi anathek;

22 ngoba uzabekelelal amalahle omlilo ekhanda lakhe, leNkosi izakuvuzam.

23 Umoya wenyakatho uletha izulu, lolimi lwemfihlo ubuso obulolakan.

24 Kungcono ukuhlala engonsini yophahlao kulalowesifazana wezinkani lendlini yokuhlanganyelap.

25 Umbiko omuhle ovela elizweni elikhatshanaq unjengamanzi aqandayo emphefumulweni owomileyor.

26 Olungileyo ozanyazanyiswayo phambi kokhohlakeleyos ungumthombo odungekileyo lesiphethu esonakeleyot.

27 Ukudla uluju olunengi kakulungangau; lokuthi badinge udumo lwabo kakusidumovw.

28 Umuntu ongathinti umoya wakhex unjengomuzi ofohlelweyo ongelamthangalay.

26Njengeliqhwa elikhithikileyo ehlobo lanjengezulu ngesikhathi sokuvunaa, ngokunjalo udumob kalusifanelanga isithuthac.

2 Njengenyoni ekuzulazulenid, njengenkonjane ekuphaphenie, ngokunjalo isiqalekiso kungelasizatho kasiyikufikaf.

3 Isiswepu ngesebhiza, itomu ngelikababhemig, loswazi ngolomhlana wezithuthah.

4 Ungaphenduli isithutha ngokobuthutha baso, hlezi lawe ufanane lasoi.

5 Phendula isithutha ngokobuthutha baso, hlezi sibe ngesihlakaniphileyo emehlweni asoj.

6 Othumela amazwi ngesandla sesithutha, uquma inyawo, unatha isihlukuk.

7 Imilenze yesiqhuli iyalengalenga; sinjalo isaga emlonyeni wezithuthal.

8 Njengokubophela ilitshe esavutheni, unjalo onika udumo esithuthenim.

9 Njengameva enyuka esandleni sesidakwan sinjalo isaga emlonyeni wezithuthao.

10 Omkhulu owabumba konkep uvuza isithutha, avuze abadlulayo.

11 Njengenja ebuyela emahlanzweni ayoq ngokunjalo isithutha siphinda ubuthutha basor.

12 Uyabona yini umuntu ohlakaniphileyo emehlweni akhes? Kulethemba elikhulu esithutheni kulayet.

13 Olivila uthiu: Kulesilwane endleleni; isilwane sisezitaladeniv.

14 Isivalo siphenduka ngamabhanti aso, ngokunjalo ivila embhedeni walo.

15 Ivila lifihla isandla salo emganwini, liyavilapha ukusibuyisela emlonyeni walow.

16 Ivila lihlakaniphile emehlweni alox okwedlula abayisikhombisay abangaphendulaz ngenhlakaniphoa.

17 Odlulayo engenela ingxabano engeyisiyo eyakhe ungobamba indlebe zenjab.

18 Njengohlanya oluphosa izikhuni ezivuthayo, imitshoko, lokufa,

19 unjalo umuntu okhohlisa umakhelwane wakhe, abesesithi: Kangisomi yini?

20 Uba kungelankuni umlilo uyacitsha; njalo uba kungelakunyeya, ukuxabana kuyathulac.

21 Njengamalahled emalahleni avuthayo, lenkuni emlilwenie, unjalo umuntu wenkani ngowokubasa ingxabanof.

22 Amazwi onyeyayo anjengezibondlo ezehlela kokungaphakathi kwesisug.

23 Indebe ezivuthayo lenhliziyo embih kungamanyele esilivai ahuqa ukhambaj.

24 Ozondayo uyazenzisa ngezindebe zakhe, kodwa ufaka inkohliso ngaphakathi kwakhek.

25 Lapho esenza ilizwi lakhe libe ngelomusa, ungamkholwal, ngoba izinengiso eziyisikhombisa zisenhliziyweni yakhem.

26 Inzondo isibekelwa ngenkohliso; ububi bakhe buzakwembulwan ebandlenio.

27 Ogebhayo umgodi uzawela kuwop, logiqa ilitshe, lizabuyela kuyeq.

28 Ulimi lwamanga luzonda olubachobozayo, lomlomo obutshelezi usebenza incithakalo.

27Ungazincomi ngosuku lwakusasaa, ngoba kawazi ukuthi usuku luzazalanib.

2 Owemzini kakudumise, njalo hatshi umlomo wakho; owezizwe, njalo hatshi indebe zakhoc.

3 Ilitshe linzima, letshebetshebe liyasinda, kodwa ulaka lwesithutha lunzima kulakho kokubilid.

4 Ulaka lulolunya, lentukuthelo iyisikhukhula; kodwa ngubani ongema phambi komona?

5 Kungcono ukukhuzwa ngokusobala kulothando lwensithae.

6 Amanxeba omnganef athembekileg, kodwa ukwanga kwesitha kuyakhohlisa.

7 Umphefumulo osuthiyo unyathelela phansi uhlanga lolujuh, kodwa kumphefumulo olambileyo konke okubabayo kumnandii.

8 Njengenyoni eduha isuka esidlekeni sayo unjalo umuntu oduha esuka endaweni yakhej.

9 Amafutha lempepha kuthokozisa inhliziyok; kunjalo ubumnandi bomngane womuntu ngenxa yeseluleko somphefumulol.

10 Ungadeli umngane wakho lomngane kayihlom; njalo ungangeni endlini yomfowenu ngosuku lwencithakalo yakho; kungcono umakhelwane oseduze kulomfowenu okhatshanan.

11 Hlakanipha, ndodana yamio, uthokozise inhliziyo yamip, ukuze ngibe lempenduloq kongisolayor.

12 Okhaliphileyo uyabona ububi acatshes, kodwa abangelalwazi bayaqhubeka bajeziswet.

13 Thatha isigqoko soyisibambiso ngenxa yowemzini, umthathele isibambiso ngenxa yowesifazana wezizweu.

14 Obusisa umngane wakhe ngelizwi elikhulu evuka ekuseni kakhulu, kuzathiwa yisiqalekiso kuye.

15 Ukuchophelela ngosuku lwezulu eliqhubekayo lowesifazana oxabanayo kuyafananav.

16 Omfihlayo ufihla umoya, lamagcobo ahlangana lesandla sakhe sokunenew.

17 Insimbi ilolwa ngensimbi; ngokunjalo umuntu ulola ubuso bomngane wakhe.

18 Olondoloza isihlahla somkhiwa uzakudla isithelo saso; lolinda inkosi yakhe uzadunyiswax.

19 Njengemanzini ubuso busebusweni, ngokunjalo inhliziyo yomuntu isemuntwini.

20 Isihogo lencithakaloy kakusuthiz, ngokunjalo amehlo omuntua kawasuthi.

21 Imbiza yokucenga ngeyesiliva, lesithando ngesegolideb; kunjalo umuntuc ngokokudunyiswa kwakhed.

22 Lanxa ugiga isithuthae ngomgigof engigeni phakathi kwengqoloyi, ubuthutha baso kabuyikusuka kusog.

23 Yazi lokwazi isimo sezimvu zakho, beka inhliziyo yakho kumihlambi yakho,

24 ngoba inotho kayisiyaphakade; kumbe umqhele ube sesizukulwaneni lesizukulwana yini?

25 Utshani buyasuswah, lohlaza lubonakalei, kubuthwe lemibhida yezintabaj.

26 Amawundlu angawezigqoko zakho, lezimpongo ziyintengo yesiqintik.

27 Kuzakuba lochago lwezimbuzi olwanele ukudla kwakho lokudla kwendlu yakho lempilo yencekukazi zakhol.

28Ababi babaleka kungekho umzingeli, kodwa abalungileyo balesibindi njengebhongo lesilwanea.

2 Ngesiphambeko sesizwe ababusi baso banengib; kodwa ngomuntu olokuqedisisa ololwazi ukuqonda kwaso kuyelulwac.

3 Umuntu ongumyanga ocindezela abayangad ulizulu elikhukhulayo ukuze kungabi lokudlae.

4 Abadela umlayo badumisa ababif, kodwa labo abagcina umlayo balwa labog.

5 Abantu ababi kabaqedisisi ukulungah, kodwa abadinga iNkosi baqedisisa konkei.

6 Kungcono umyangaj ohamba ngobuqotho bakhekl kulophambene ngezindlela lanxa enothilem.

7 Ogcina umlayo uyindodana eqedisisayon, kodwa ozihlanganisa lezigangi uyangisa uyiseo.

8 Owandisa inotho yakhe ngenzalo langenzuzop uyibuthelaq olomusa kubayangar.

9 Ophambula indlebe yakhe ekulaleleni umlayo, lomkhuleko wakhe uzakuba yisinengisos.

10 Oduhisela abaqotho endleleni embi yena uzawela emgodini wakhet, kodwa abaqotho bazakudla ilifa lokuhleu.

11 Indoda enothileyo ihlakaniphile emehlweni ayo, kodwa umyanga oqedisisayo uzayihlolav.

12 Lapho abalungileyo bethokoza, kulenkazimulo enkuluw; kodwa nxa ababi bephakamax, umuntu uyadingway.

13 Osibekela iziphambeko zakhe kayikuphumelelaza, kodwa ozivumayob azitshiye, uzahawukelwac.

14 Ubusisiwe umuntu owesabad njalonjaloe, kodwa owenza inhliziyo yakhe ibe lukhuni uzawela ebubinif.

15 Umbusi okhohlakeleyo phezu kwabantu abangabayangag uyisilwane esibhongayoh lebhere elizingelayoi.

16 Umbusi oswele ukuqedisisaj konke wandisa lencindezelok; ozonda inzuzo embi uzakwelula insukul.

17 Umuntu ocindezelwe ligazi lomphefumulo uzabalekela emgodini; kabangamsekelim.

18 Ohamban ngobuqotho uzasindiswao, kodwa ophambene ngendlela ezimbili uzahle awep.

19 Olima umhlaba wakhe uzasutha ukudlaq, kodwa olandela abayize uzasutha ubuyangar.

20 Umuntu wothembeko lonke uzavama ngezibusiso, kodwa ophangisa ukunotha kayikuba msulwas.

21 Ukuhlonipha ubuso kakulungangat, ngoba umuntu uzakona ngenxa yocezu lwesinkwau.

22 Ophangisav ukunothaw ungumuntu olelihlo elibix, njalo engazi ukuthi ubuyanga buzamehlelay.

23 Okhuza umuntu uzathola umusa emuvaz okwedlula okhohlisayo ngolimia.

24 Ophanga uyise kumbe unina, athi: Akusiso isiphambeko; ungumnganeb womchithic.

25 Ongasuthisekiyode udunga ingxabanof, kodwa othemba eNkosini uzakhuluphaliswag.

26 Othemba enhliziyweni yakhe uyisithutha, kodwa ohamba ngenhlakanipho uzakhululwah.

27 Opha umyangai kayikuswelaj, kodwa ofihla amehlo akhe uzakuba leziqalekiso ezinengik.

28 Nxa abakhohlakeleyo bephakanyiswal, umuntu uyacatsham, kodwa nxa bebhubha, abalungileyo bayanda.

29Umuntu othi ekhuzwa kanengia aqinise intamob, uzahle ephulwe, njalo kungabi lakusiliswac.

2 Lapho abalungileyo besanda, abantu bayathokozad, kodwa lapho okhohlakeleyo ebusa, abantu bayabubulae.

3 Umuntu othanda inhlakanipho uthokozisa uyisef, kodwa ohlanganyela lamawulegh uchitha inothoi.

4 Inkosi iqinisa ilizwe ngesahlulelo, kodwa umuntu wezipho uyalichithaj.

5 Umuntu olalisa ngolimi umakhelwane wakhek wendlalela izinyawo zakhe imbulel.

6 Esiphambekweni somuntu omubi kulomjibilam, kodwa olungileyon uyamemeza ngenjabulo ethokozao.

7 Olungileyo uyalwazi udaba lwabayangap; okhohlakeleyo kananzeleli ulwaziq.

8 Abantu abadelelayo bayawuthungela umuzi, kodwa abahlakaniphileyo badedisa ulakar.

9 Umuntu ohlakaniphileyo emangalelana lomuntu oyisithuthas, loba elolaka, loba ehlekat, kakulakuthulau.

10 Abantu abomele igazi bazonda opheleleyo, kodwa abaqotho badinga umphefumulo wakhev.

11 Isithutha sikhupha umoya waso wonkew, kodwa ohlakaniphileyo uyawuthibax.

12 Umbusi olalela amazwi amanga, zonke izinceku zakhe zikhohlakele.

13 Umyanga lomuntu wencindezelo bayahlanganay; iNkosi ikhanyisa amehlo abo bobabiliz.

14 Inkosi eyahlulela abayanga ngothembekoa, isihlalo sayo sobukhosi sizamiswa phakadeb.

15 Uswazi lokukhuza kunika inhlakaniphoc, kodwa umntwana oyekelelwayod uthelelae unina inhlonif.

16 Lapho abakhohlakeleyo besanda, isiphambeko siyanda, kodwa abalungileyog bazabona ukuwa kwaboh.

17 Laya indodana yakho, izakuphumuzaij; yebo, izanika izinjabulo emphefumulweni wakhok.

18 Lapho okungelambono khona, abantu babengabambekil; kodwa ubusisiwe ogcina umlayom.

19 Inceku kayilaywa ngamazwi; lanxa iqedisisa, kayiyikuphendulan.

20 Uyambona yini umuntu ophangisa ngamazwi akheo? Kulethemba elingcono esithutheni kulayep.

21 Ototoza inceku yakhe kusukela ebuntwaneni, ekucineni izakuba yindodana kuyeq.

22 Umuntu ololaka ubanga ukuxabanar, lomuntu ovutha intukuthelo wandisa isiphambekos.

23 Ukuzigqaja komuntu kuzamehlisat, kodwa olomoya othobekileyo uzabamba udumou.

24 Owabelana lesela uzonda umphefumulo wakhev; uzwa isiqalekisow, angakhulumix.

25 Ukwesaba abantu kuletha umjibilay, kodwa othemba eNkosini uzabekwa phezulu evikelekilez.

26 Abanengi badinga ubuso bombusia, kodwa isahlulelo salowo lalowo sivela eNkosinib.

27 Umuntu ongalunganga uyisinengiso kwabalungileyo, kodwa oqotho endleleni uyisinengiso kokhohlakeleyoc.

Amazwi kaAguri

30Amazwi kaAguri indodana kaJake umMasaa. Umuntu wathi kuIthiyeli, kuIthiyeli loUkhalib:

2 Isibilic, ngiyisithutha kulomuntu, kangilakuqedisisa komuntud.

3 Kangifundanga inhlakaniphoe, kangilwazi ulwazi lwabangcwelef.

4 Ngubani owenyukela emazulwini njalo wehlag? Ngubani oqoqe wafumbatha umoya ezandleni zakheh? Ngubani ogoqele amanzi esembathwenii? Ngubani omise yonke imikhawulo yomhlabaj? Lingubani ibizo lakhe, lebizo lendodana yakhe lingubanik, uba usazil?

5 Lonke ilizwi likaNkulunkulu licwengekilemn; uyisihlangu kwabaphephela kuyeop.

6 Ungengezeleli emazwini akheq, hlezi akukhuze, utholwe ungumqambimangar.

Umkhuleko kaAguri

7 Zimbili izinto engizicele kuwe; ungangigodleli zona ngingakafis.

8 Susa khatshana lami ize lamazwi amanga; ungangiphi ubuyanga loba inotho; ungiphe ukudla kwesabelo sami.

9 Hlezi ngisuthe, ngikuphike ngithi: Ngubani iNkosi? Kumbe hlezi ngibe ngumyanga, ngintshontshet, ngithathe ngeze ibizo likaNkulunkulu wamiu.

10 Ungahlebi inceku enkosini yayo, hlezi ikuthukev, ube lecalaw.

11 Kulesizukulwana esithuka uyise, esingabusisi uninax;

12 isizukulwana esihlambulukileyo emehlweni aso, kodwa esingahlanjululwanga engcekezeni yasoy;

13 isizukulwana omehlo aso aphakeme kangaka, lenkophe zaso ziphakanyisiwez;

14 isizukulwana omazinyo aso zinkembaa, lesimazinyo aso omhlathi zingqamub, zokudla abayanga emhlabeni, labaswelayo ebantwinic.

15 Umkhaza ulamadodakazi amabili athi: Phana, phana; lezizontathu kazisuthid; ezine kazitsho ukuthi: Kwanelee.

16 Ingcwabaf, lesizalo esiyinyumba, umhlaba ongasuthi amanzi, lomlilo ongathi: Kwaneleg.

17 Ilihlo eliklolodela uyiseh, lelidelelai ukulalela uninaj, amawabayi esihotshak azalikopola, labantwana bamanqe bazalidlal.

18 Lezizinto ezintathum ziyisimangaliso esikhulu kimin, yebo, ezine engingazaziyoo:

19 Indlela yokhozi emazulwini, indlela yenyoka edwaleni, indlela yomkhumbi enhliziyweni yolwandle, lendlela yejaha entombini.

20 Injalo indlela yowesifazana oliwule; udla, esule umlomo wakhe, athi: Kangenzanga isiphambeko.

21 Ngenxa yezinto ezintathup umhlaba uyazamazamaq, yebo, ngenxa yezine ongezithwaler:

22 Ngenxa yesigqili nxa sibusas, lesithutha nxa sisuthi ukudlat,

23 ngenxa yesaliwakaziu nxa sendilev, lencekukazi nxa iyindlalifa yenkosikazi yayo.

24 Lezi ezine zingezincinyane zomhlaba, kanti zihlakaniphile zenziwe zihlakaniphe:

25 Ubunyonyo buyisizwe esingelamandlaw, kanti bulungisa ukudla kwabo ehlobox.

26 Imbila ziyisizwe esingelamandlayz, kanti zimisa indlu yazo edwalenia.

27 Intethe kazilankosib, kanti zonke ziphuma zehlukene ngamaviyoc.

28 Umbankwa ubambelela ngezandla ezimbili, njalo usezigodlweni zenkosi.

29 Lezi ezintathu zinyathela kuhled, yebo, ezine zihamba kuhlee:

30 Isilwane esilamandla phakathi kwenyamazanaf, esingeyikubuyela emuva ngenxa yobuso loba ngobukabanig;

31 inja ebhince okhalweni, kumbe impongo; lenkosi ileviyo lamabutho.

32 Uba ube yisithutha ngokuziphakamisa, njalo uba ucebe okubih, beka isandla emlonyenii.

33 Ngoba ukuphehlwa kochago kuveza iphehla, lokucindezelwa kwempumulo kuveza igazi, lokucindezelwa kwentukuthelo kuveza ingxabano.

Izeluleko inkosi ezinikwa ngunina

31Amazwi kaLemuwelia inkosi yeMasa, unina amfundisa wonab.

2 Ini, ndodana yamic! Ini-ke, ndodana yesizalo samide! Ini-ke, ndodana yezithembiso zamifg!

3 Unganiki amandla akho kwabesifazanah, kumbe izindlela zakho ekubhubhiseni amakhosii.

4 Kakusikwamakhosij, Lemuwelik, kakusikwamakhosi ukunatha iwayinil, kumbe okweziphathamandla ukuloyisa okunathwayo okulamandlam.

5 Hlezi anathe, akhohlwe isimiso, aguqule isahlulelo sawo wonke amadodana enhlupheko.

6 Phana okunathwayo okulamandlan kobhubhayo, lewayini kwabababayo emphefumulwenio.

7 Kanathe, akhohlwe ubuyanga bakhe, angabe esakhumbula usizi lwakhe.

8 Vulela isimungulu umlomo wakho, udaba lwabo bonke abamiselwe incithakalop.

9 Vula umlomo wakho, wahlulele ngokulungaq, umele ilungelors lomyanga loswelayot.

Umfazi olungileyo

10 Ngubani ongatholau umfazi okhuthela okulungileyov? Ngoba intengo yakhe iyedlula kakhulu amatshe amahlew.

11 Inhliziyo yomkakhe ithemba kuye, ukuze angasweli impango.

12 Umenzela okuhle, hatshi okubi, insuku zonke zempilo yakhe.

13 Udinga uboya bezimvu lefilakisi, asebenze ngenjabulo yezandla zakhex.

14 Ufanana lemikhumbi yomthengisi; uletha ukudla kwakhe kuvela khatshana.

15 Uvuka kusesebusukuy, anike indlu yakhe ukudlaz, lesabelo kuzincekukazi zakhea.

16 Anakane ngensimu ayizuze; ngesithelo sezandla zakhe ahlanyele ivinib.

17 Uyabhinca ukhalo lwakhec ngamandla, aqinise ingalo zakhed.

18 Uyananzelela ukuthi ukuthengisa kwakhe kuhle; isibane sakhe kasicitshi ebusukue.

19 Welulela izandla zakhe kuluthi lokuphotha, lezandla zakhe zibambe isigodo esilezintambof.

20 Welulela umyangag isandla sakheh, elulele izandla zakhe koswelayoi.

21 Kesabi iliqhwa elikhithikileyo ngenxa yabendlu yakhe, ngoba bonke abendlu yakhe bagqokiswe okubomvuj.

22 Uzenzela izembesok; isigqoko sakhe sililembu elicolekileyol leliyibubendem.

23 Umkakhen uyaziwa emasangwenio, lapho ehlezi labadala belizwep.

24 Wenza ilembu elicolekileyo kakhulu, alithengiseq; anike umthengi ibhantir.

25 Amandla lodumo kuyisigqoko sakhes; uyahleka mayelana losuku olulandelayot.

26 Uvula umlomo wakhe ngenhlakanipho; lemfundiso yomusa iselimini lwakhe.

27 Uqaphela inhambo zomuzi wakhe; kadli isinkwa sobuvila.

28 Abantwana bakhe bayavuka bathi ubusisiwe, lomkakhe laye uyamdumisa:

29 Manengi amadodakazi enze ngenkuthalo, kodwa wena wenyukile phezu kwawo wonkeu.

30 Ubuhle buyinkohliso, lokubukeka kuyize; owesifazana owesaba iNkosi yena uzadunyiswav.

31 Mnikeni okuvela esithelweni sezandla zakhe, lemisebenzi yakhe kayimdumise emasangweni.

UMTSHUMAYELI

UmTshumayeli uthi konke kuyize

1Amazwi omTshumayeli, indodana kaDavidaa, inkosi eJerusalemab.

2 Ize lezec, kutsho umTshumayelid, ize lezee, konkef kuyizeg.

3 Kuyinzuzoni emuntwinih emtshikatshikeni wakhe wonke awutshikatshika ngaphansi kwelangai?

4 Isizukulwana siyedlula, lesizukulwana size, kodwa umhlaba umi kuze kube ninininij.

5 Lelanga liyaphuma, lelanga litshone, litshetshela1 endaweni lapho eliphuma khonak.

6 Umoya uyal eningizimu, ujikele enyakatho, ujikajike uhambe, lomoya ubuyele ekubhodeni kwawom.

7 Yonke imifula iya olwandle, kodwa ulwandle kalugcwalin; endaweni lapho imifula evela khona, ibuyele iye khonao.

8 Zonke izinto ziyadinisa; kakulamuntu olakho ukukukhuluma. Ilihlo kalisuthi ngokubona, lendlebe kayigcwaliswa yikuzwap.

9 Okwake kwaba khona yilokho okuzakuba khona, lokwake kwenziwa yilokho okuzakwenziwa; njalo kakulalutho olutsha ngaphansi kwelangaq.

10 Kungaba khona ulutho yini okungathiwa ngalo: Khangela, lokhu kutsha! Kwakuvele kukhona endulo engaphambi kwethur.

11 Kakukho ukukhunjulwa kwezinto zakuqala; njalo lezinto ezizayo ezizakuba khona kakuyikuba khona ukukhunjulwa kwazo lalabo abazakuba khona emva kwalokhos.

Konke okwakusenziwa ngumTshumayeli kwakuyize

12 Mina mTshumayelit ngangiyinkosi phezu kukaIsrayeli eJerusalemau.

13 Ngasenginikela inhliziyo yami ukudinga lokuhlolisisa ngokuhlakanipha ngakho konke okwenziwayov ngaphansi kwamazuluw; lumtshikatshikax onzima uNkulunkulu uwunike abantwana babantu ukuthi baphatheke ngawoy.

14 Ngiyibonile yonke imisebenzi eyenziwayo ngaphansi kwelanga; khangela-ke, konke kuyizeza lokukhathazeka komoyab.

15 Okugobileyo kakulakuqondiswac; lokuswelekayo kakulakubalwa.

16 Ngakhuluma mina lenhliziyo yami ngisithi: Khangela, mina ngikhuliled ngandisa inhlakanipho phezu kwabo bonke ababephambi kwami eJerusalema; njalo inhliziyo yami ibonile kakhulu inhlakanipho lolwazie.

17 Nganginikela inhliziyo yami ukwazi inhlakaniphof, lokwazi ukuhlanyag lobuthuthah, ngabona ukuthi lalokhu yikukhathazeka komoyai.

18 Ngoba kunhlakanipho enengij kulokukhathazeka okunengik, lowandisa ulwazi wandisa usizil.

2Ngathi mina enhliziyweni yami: Woza-ke, ngizakuzama ngentokozo, njalo kholisa okuhle. Khangela-ke, lalokhu kwakuyizea.

2 Ngokuhleka ngathib: Kuyibuhlanya! Langentokozo: Kwenzanic?

3 Ngadinga enhliziyweni yami ukuthokozisa1 inyama yami ngewayinid (kodwa ngakhokhela inhliziyo yami ngenhlakaniphoe), lokubambelela ebuthutheni, ngize ngibone ukuthi kuyini lokho okulungele abantwana babantu, abangakwenza ngaphansi kwamazulu, ngenani lensuku zempilo zabof.

4 Ngazenzela imisebenzi emikhulu; ngazakhela izindlug; ngazihlanyelela izivini;

5 ngazenzela izivande lezivande zezihlahla; ngahlanyela kuzo izihlahla zezithelo zohlobo lonkeh;

6 ngazenzela amachibi amanzi okuthelela ngawo ihlathi lokukhulisa izihlahla;

7 ngathenga izigqili lezigqilikazi, ngaba labazalelwe2 endlinii; njalo ngaba lemfuyo enengi yenkomo lezimvuj okwedlula bonke ababekhona ngaphambi kwami eJerusalemak;

8 ngazibuthela futhi isiliva legolidel lemfuyo ekhethekileyom yamakhosin leyamazweo; ngazizuzela abahlabeleli labahlabelelikazip, lentokozo zabantwana babantu, amantombazana emihlobo yonke3q.

9 Ngakho ngaba mkhulu nganda okwedlula wonke owayekhona ngaphambi kwamir eJerusalemas, lenhlakanipho yami yema lamit.

10 Lakho konke amehlo ami akufisayo kangiwancitshanga khona, kangigodlanga inhliziyo yami lakuyiphi intokozo; ngoba inhliziyo yami yathokoza ekutshikatshikeni kwami konkeu; lalokhu kwaba yisabelo sami somtshikatshika wami wonkev.

11 Mina ngasengikhangela yonke imisebenzi izandla zami eziyenzileyo, lomtshikatshika engangitshikatshike ukuwenza; khangela-ke, konke kwakuyize lokukhathazeka komoyaw, njalo kwakungekho nzuzo ngaphansi kwelangax.

12 Mina ngasengibuyela ukubona inhlakanipho lobuhlanyay lobuthuthaz. Ngoba angenzani umuntu olandela inkosia? Lokhob okuvele sekwenziwec.

13 Mina ngasengibona ukuthi inhlakanipho ingcono4 kulobuthuthad njengokukhanya kungcono kulomnyamae.

14 Ohlakaniphileyo, amehlo akhe asekhanda lakhe, kodwa isithutha sihamba emnyamenif; ngasengisazi lami ukuthi isehlakalo sinye sehlela bonkegh.

15 Mina ngasengisithi enhliziyweni yami: Njengoba kusehlela isithutha kuzangehlela lamii; pho, kungani-ke mina ngangihlakaniphe okwedlulisileyo? Ngasengikhuluma enhliziyweni yami ukuthi lokhu lakho kuyizej.

16 Ngoba kakukho ukukhunjulwa kohlakaniphileyo okwedlula koyisithutha phakadek; ngoba lokhu okukhona khathesi ensukwini ezizayo konke kuzakhohlakalal. Ohlakaniphileyo ufa njani? Njengesithutham.

17 Ngasengizonda impilo, ngoba umsebenzi owenziwa ngaphansi kwelanga wawubuhlungu kimi; ngoba konke kuyize lokukhathazeka komoyan.

18 Yebo, mina ngawuzonda wonke umtshikatshika wami engawutshikatshika ngaphansi kwelanga, ngoba ngizawutshiyela umuntuo ozakuba khona ngemva kwamip.

19 Ngubani-ke owaziyo ukuthi uzakuba ngohlakaniphileyo kumbe oyisithuthaq? Kanti uzabusa phezu kwawo wonke umtshikatshika wami engawutshikatshikayo lengiwenze ngenhlakanipho ngaphansi kwelanga. Lokhu lakho kuyize.

20 Mina ngasengiphenduka ngadangalisa inhliziyo yami ngomtshikatshika wonke engangiwutshikatshika ngaphansi kwelangar.

21 Ngoba kulomuntu omtshikatshika wakhe ukunhlakanipho lakulwazi lakubuqotho, kanti uzawunika umuntu ongatshikatshikanga kuwo ube yisabelo sakhe. Lokhu lakho kuyize, lobubi obukhulus.

22 Ngoba ulani umuntu ngomtshikatshika wakhe wonket langokukhathazeka kwenhliziyo yakhe akutshikatshike ngaphansi kwelangau?

23 Ngoba insuku zakhev zonke zizinsiziw, lomsebenzi wakhex uyikudabuka; lebusuku inhliziyo yakhe kayiphumuli. Lokhu lakho kuyizey.

24 Kakukho okungcono emuntwini kulokuthi adle anathez abonise umphefumulo wakhe okuhle emtshikatshikeni wakhea. Lokhu lakho mina ngabona ukuthi kuvela esandleni sikaNkulunkulub.

25 Ngoba ngubani ongadla kumbe ngubani ongakholisa kulami?

26 Ngoba yena uyamnika umuntu olungileyo phambi kobuso bakhe inhlakanipho lolwazi lentokozoc; kodwa isoni uyasinika umsebenzid wokubutha lokubuthelelae ukunika olungileyo phambi kukaNkulunkuluf. Lokhu lakho kuyize lokukhathazeka komoyag.

Konke kulesikhathi sakho

3Konke kulesikhathi esimisiweyo, njalo kulesikhathia sayo yonke indaba ngaphansi kwamazulub:

2 Isikhathi sokuzalwa, lesikhathi sokufac; isikhathi sokuhlanyela, lesikhathi sokusiphuna okuhlanyelweyod;

3 isikhathi sokubulala, lesikhathi sokuphilisa; isikhathi sokudiliza, lesikhathi sokwakha;

4 isikhathi sokukhala inyembezi, lesikhathi sokuhleka; isikhathi sokulila, lesikhathi sokugidae;

5 isikhathi sokulahla amatshe, lesikhathi sokubuthelela amatshef; isikhathi sokugona, lesikhathi sokuba khatshana lokugonag;

6 isikhathi sokudinga inzuzo, lesikhathi sokuyekela kulahleke; isikhathi sokulondoloza, lesikhathi sokulahla;

7 isikhathi sokudabula, lesikhathi sokuthungah; isikhathi sokuthula, lesikhathi sokukhulumai;

8 isikhathi sokuthanda, lesikhathi sokuzonda; isikhathi sempi, lesikhathi sokuthula.

9 Ulenzuzo bani osebenzayo kwatshikatshika kikhoj?

10 Ngiwubonile umsebenzik uNkulunkulu awunike abantwana babantul ukuthi baphatheke ngawom.

11 Konke ukwenze kwaba kuhlen ngesikhathi sakhoo; wasebeka iphakade enhliziyweni yabop, ukuze kungabi lomuntu ongafumana umsebenzi uNkulunkulu awenzayo kusukela ekuqaleni kuze kube sekucineniq.

12 Ngiyazi ukuthi kakukho okuhle kubo ngaphandle kokuthokozar lokwenza okuhle empilweni yakhes.

13 Futhi lokuthi wonke umuntu adle anathet akholise okuhle ngomtshikatshika wakhe wonkeu, kuyisipho sikaNkulunkuluv.

14 Ngiyazi ukuthi konke uNkulunkulu akwenzayo kuzakuba khona phakade; kakukho okuzakwengezelelwa kukho, njalo kakukho okuzaphungulwa kukho; uNkulunkulu wakwenza ukuze besabe phambi kwakhew.

15 Lokho okwakukhonax kukhona khathesiy, lalokho okuzakuba khona sekuvele kukhonaz; njalo uNkulunkulu ufuna okuxotshiweyoa.

Ukwahlulela lokulunga kakukho emhlabeni

16 Futhi ngasengibona ngaphansi kwelanga indawo yokwahlulela, kwakukhona ububi lapho; lendawo yokulunga, kwakukhona ububi laphob.

17 Ngathi mina enhliziyweni yami: UNkulunkulu uzakwahlulela olungileyo lomubic, ngoba kukhona lapho isikhathid sayo yonke indaba lesawo wonke umsebenzie.

18 Ngathi mina enhliziyweni yami ngesimo sabantwana babantuf ukuthi uNkulunkulu abatshengise obalag ukuthi babone ukuthi bona uqobo bazinyamazanah.

19 Ngoba okwehlela abantwana babantu kwehlela lezinyamazanai; njalo yinye into ebehlelayo; njengoba omunye esifa, ngokunjalo enye iyafa; yebo konke kulomoya munye, lomuntu kalakho angadlula ngakho inyamazana; ngoba konke kuyizej.

20 Konke kuya endaweninye; konke kuvela ethulini, njalo konke kubuyela ethulinik.

21 Ngubani owazi umoya wabantwana babantu owenyukela phezulu, lomoya wenyamazana owehlela phansi emhlabathinil?

22 Ngakho ngabona ukuthi kakukho okungcono okwedlula ukuthi umuntu azithokozise ngemisebenzi yakhem, ngoba lokhu kuyisabelo sakhen. Ngoba ngubani ongamletha ukuthi abone lokho okuzakuba khona emva kwakheo?

4Mina ngasengiphendukaa ngabona incindezelo zonke ezenziwa ngaphansi kwelangab; khangela-ke inyembezi zabacindezelweyo, njalo babengelamduduzic; lehlangothini lwababacindezelayo kwakulamandla, kodwa babengelamduduzid.

2 Ngakho ngancoma abafileyoe, abavele sebefile, okwedlula abaphilayof, abalokhu besaphilag.

3 Yebo ungcono kulabo bobabili, ongakabi khonahi, ongabonanga umsebenzi omubi owenziwa ngaphansi kwelangaj.

4 Ngasengibona mina wonke umtshikatshika lempumelelo yonke yomsebenzi, ngoba lokhu kungumhawu womuntu ovela kumakhelwane wakhek. Lokhu lakho kuyize lokukhathazeka komoyal.

5 Isiphukuphuku sigoqa izandla zasom sidle inyama yason.

6 Singcono isandlao esigcwele ukuthulap kulezandla ezimbili ezigcwele ukutshikatshika lokukhathazeka komoyaq.

7 Mina ngasengiphenduka ngabona ize ngaphansi kwelangar.

8 Kukhona oyedwa, njalo kakho owesibili, yebo kalamntwana kumbe umfowabo, njalo kakulakuphela komtshikatshika wakhe wonke, lelihlo lakhe kalisuthiswa yinothos, njalo katsho ukuthit: Ngitshikatshikela bani, ngenze umphefumulo wami uswele okuhleu? Lokhu lakho kuyize, yebo, kungumsebenzi omubiv.

9 Ababili bangcono kuloyedwa, ngoba balomvuzo omuhle ngokutshikatshika kwabo.

10 Ngoba uba besiwa omunye uzamvusa umngane wakhe; kodwa maye kuye oyedwa nxa esiwa, ngoba kungekho owesibili ongamvusaw.

11 Futhi uba ababili belala ndawonye, ngakho balokukhudumala; kodwa ngoyedwa angakhudumala njanix?

12 Njalo uba omunye engehlula oyedwa, ababili bazamelana layey; lentambo elemicu emithathu kayiqanyulwa masinyanez.

13 Umfana ongumyanga ohlakaniphileyoa ungconob kulenkosi endala eyisithuthac engasakwazi ukwelulekwad.

14 Ngobae uyaphuma entolongweni ukuthi abe yinkosif, lanxa futhi owayezelwe embusweni wakhe esiba ngumyangag.

15 Ngabona bonke abaphilayo abahamba ngaphansi kwelanga, lomfana wesibili ozakuma esikhundleni sakheh.

16 Kakulasiphetho sabantu bonke, sabo bonke ababephambi kwabo, lalabo abeza emva kabayikuthokoza ngayei. Isibili lokhu lakho kuyize lokukhathazeka komoyaj.

Ukungagcwalisi izifungo kuyibuthutha

5Gcina unyawo lwakhoa nxa usiya endlini kaNkulunkulub; sondelela ukulalela kulokunikela umhlatshelo wezithutha, ngoba kazazi ukuthi zenza okubic.

2 Ungabi lamawala ngomlomo wakho, lenhliziyo yakho ingaphangisi ukukhupha ilizwi phambi kukaNkulunkulud; ngoba uNkulunkulu usemazulwini, wena-ke usemhlabeni, ngakho amazwi akho kawabe malutshwanae.

3 Ngoba iphupho liza ngobunengi bomsebenzif, lelizwi lesithutha ngobunengi bamazwig.

4 Lapho ufunga isifungo kuNkulunkuluh, ungaphuzi ukusikhokhai, ngoba kakulantokozo kuziwula; khokha lokho okufungileyoj.

5 Kungcono ukuthi ungafungi kulokuthi ufunge ungakhokhi.

6 Ungavumeli umlomo wakho ukuthi wenze inyama yakho yonek, futhi ungatsho phambi kwengilosil ukuthi bekuyisiphosiso; uNkulunkulu uzathukuthelelani ilizwi lakho, achithe umsebenzi wezandla zakhom?

7 Ngoba ebunengini bamaphupho lamazwi kukhona lokuyize okunengi, kodwa mesabe uNkulunkulun.

Konke kuyize

8 Uba ubonao ucindezelo lomyangap lokuphanjulwa kokulunga lesahlulelo ngodlakelaq esabelwenir, ungamangali ngalinto, ngoba ophezulu kophezulu uyananzelela, njalo kulabaphezulu phezu kwabos.

9 Lenzuzo yomhlabathi ngeyabo bonke; inkosi isetshenzelwa yinsimut.

10 Othanda imali kayikweneliswa yimali, njalo othanda okunengi kayikweneliswa yikwanda; lokhu lakho kuyizeu.

11 Ekwandeni kokuhle, bayanda abakudlayo; njalo kulenzuzo baniv kubanini bakho, ngaphandle kokukubuka ngamehlo abow?

12 Bumnandi ubuthongo besisebenzi loba sisidla okulutshwana loba okunengi; kodwa ukusutha kwesinothi kakusivumeli ukulala.

13 Kukhonax ububi obubuhlungu esengibubonile ngaphansi kwelangay: Inotho egcinelwe abaniniyo kube yibubi kiboz.

14 Kodwa leyonotho ichitheka ngomsebenzi omubia: Esezala umntwana, kungaselalutho esandleni sakhe.

15 Njengokuphuma kwakhe esiswini sikanina, uzabuyela eze ehamba njengokuza kwakhe; njalo kayikuthatha lutho lomtshikatshika wakhe angahamba lalo esandleni sakheb.

16 Lokhu lakho kuyibubi obubuhlunguc, kukho konke njengokufika kwakhe ngokunjalo uzahamba. Njalo ulenzuzo banid owatshikatshikela umoyae?

17 Njalo insuku zakhe zonke udlela emnyameni, elosizi olukhulu, lomkhuhlane wakhe, lokuthukuthelaf?

18 Khangela, engikubonileyo mina, kulungile okuhle ukudla lokunathag lokubona okuhle emtshikatshikeni wakhe wonke awutshikatshikayo ngaphansi kwelanga, enanini lensuku zempilo yakhe uNkulunkulu amnike zonah, ngoba kuyisabelo sakhei.

19 Laye wonke umuntu, uNkulunkulu amnike inothoj lengcebok, wamnika amandla okudla kukho, lokuthatha isabelo sakhe, lokuthokoza emtshikatshikeni wakhe - lokhu kuyisipho sikaNkulunkulul.

20 Ngoba kayikukhumbula kakhulu insuku zempilo yakhe, ngoba uNkulunkulu umphendula ngentokozo yenhliziyo yakhe.

6Kukhona ububi esengibubonile ngaphansi kwelanga, njalo buvamile ebantwinia:

2 Umuntub uNkulunkulu amnikec inothod lengceboe lodumof ukuze angasweleli umphefumulo wakhe ulutho kukho konke akufisayo, kodwa uNkulunkulu angamniki amandla ukuthi adle kukho, kodwa owemzini uyakudla; lokhu kuyize, njalo kuyisifo esibig.

3 Uba umuntu ezala abantwana abalikhulu, aphile iminyaka eminengi, ukuze insuku zeminyaka yakhe zibe zinengih, kodwa umphefumulo wakhe ungasuthiswa ngokuhlei, futhi angabi lakungcwatshwaj, ngithi umphunzo ungcono kulayek.

4 Ngoba uza ngeze, uye emnyameni, lebizo lawo lisitshekelwe emnyamenil;

5 futhi kawulibonanga ilanga, kawulalwazi; lo ulokuphumula kulayem.

6 Yebo, lanxa ephila iminyaka eyinkulungwane, ephindwe kabilin, kanti engabonanga okuhleo; bonke kabayi yini endaweni eyodwap?

7 Wonke umtshikatshika womuntu ngowomlomo wakheq, kube kanti inkanuko kayisuthir.

8 Ngoba ohlakaniphileyo ulani okwedlula isithutha? Ulani umyanga owazi ukuhamba phambi kwabaphilayos?

9 Kungcono ukubona kwamehlo kulokuzulazula1 kwenkanukot. Lokhu lakho kuyize lokukhathazeka komoyau.

10 Osekukhonav sekuke kwathiwa ibizo lakhow, njalo kuyaziwa ukuthi kungumuntu, lokuthi kalakho ukuphikisanax lolamandla kulayey.

11 Ngoba zinengi izinto ezandisa ize; kuyinzuzo bani emuntwiniz?

12 Ngoba ngubani okwaziyo okulungele umuntu empilweni, enanini lensuku zempilo yakhe eyize ayichitha njengesithunzia? Ngoba ngubani ongatshela umuntub lokho okuzakuba khona emva kwakhe ngaphansi kwelangac?

Ukuhlakanipha kuhle okwedlula konke

7Ibizo elihlea lingcono kulamafutha amahle; losuku lokufa kulosuku lokuzalwa kwakheb.

2 Kungcono ukuya endlini yokulila kulokuya endlini yedili; ngoba lokhu kuyisiphetho sakhe wonke umuntu; lophilayo uzakubeka enhliziyweni yakhec.

3 Usizi lungcono kulohlekod, ngoba ngokudana kobusoe inhliziyo yenziwa ngconof.

4 Inhliziyo yabahlakaniphileyo isendlini yokulila, kodwa inhliziyo yezithutha isendlini yentokozo.

5 Kungcono ukuzwa ukukhuza kohlakaniphileyo kulokuthi umuntu ezwe ingoma yezithuthag.

6 Ngoba njengokuchachamba kwameva ngaphansi kwembizah lunjalo uhleko lwesithutha. Lokhu lakho kuyizei.

7 Isibili ucindezeloj lwenza ohlakaniphileyo abe luhlanyak, lesipho siyayichitha inhliziyol.

8 Singcono isiphetho sento kulokuqala kwayom; kungcono ukubekezela komoya kulokuziphakamisa komoyan.

9 Ungaphangisi emoyeni wakhoo ukuthukuthelap, ngoba ukuthukuthela kuhlala esifubeni sezithuthaq.

10 Ungatsho ukuthi: Kwenziwa yini ukuthi insuku zakuqala zibe ngcono kulalezi? Ngoba kawubuzi ngenhlakanipho ngalokhu.

11 Inhlakanipho yinhle ilelifa, njalo kulenzuzor kwabalibonayo ilangas.

12 Ngoba inhlakanipho iyisivikelo, imali iyisivikelo; kodwa ubungcono bolwazi yikuthit lunika impilou kubaninilov.

13 Nakana umsebenzi kaNkulunkulu; ngoba ngubani olakho ukwelulaw akugobisileyoxy?

14 Thokoza ngosuku lokuphumelela, kodwa ngosuku lobubi nakanaz: UNkulunkulu ulwenzile lalolu lwaba njengalolo, ukuze umuntu angatholi lutho oluzakuba khona emva kwakhea.

15 Konke ngikubonile ensukwini zokuyize kwami: Kukhona olungileyo obhubhela ekulungeni kwakheb, njalo kukhona omubi owelula impilo yakhe ebubini bakhec.

16 Ungabi ngolungileyo ngokudlulisayo, futhi ungahlakaniphi okwedlulisileyo; uzichithelanid?

17 Ungabi ngomubi ngokudlulisayo, futhi ungabi yisiwula; uzafelani kungakabi yisikhathi sakhoe?

18 Kuhle ukuthi ubambelele kulokhuf, yebog, ungabuyisi isandla sakho lakulokho; ngoba omesabayo uNkulunkulu uzaphepha kukho konkeh.

19 Inhlakanipho iyamqinisa ohlakaniphileyoi okwedlula ababusi abalitshumi abasemzinij.

20 Ngoba kakulamuntu olungileyo emhlabeni owenza okuhlek angonil.

21 Futhi ungabeki inhliziyo yakho emazwini wonke akhulunywayom, ukuze ungezwa ukuthi inceku yakho iyakuthukan.

22 Ngoba ngezikhathi ezinengi lenhliziyo yakho iyakwazi ukuthi lawe uqobo ubathukile abanyeo.

23 Konke lokhu ngikuhlolile ngenhlakanipho, ngathi: Ngizahlakanipha; kodwa kwakukhatshana lamip.

24 Okukhatshana, lokujule kakhuluq, ngubani ozakufumanar?

25 Ngaphenduka mina lenhliziyo yami ukwazi lokuhlola lokudinga inhlakaniphos, lesizatho sezinto, lokwazi inkohlakalo yobuwula, lobuthutha bobuhlanyat.

26 Ngasengithola okubaba kulokufau: Owesifazana onhliziyo yakhe iyimijibila lamambule, lezandla zakhe ziyizibophov. Olungileyo phambi kukaNkulunkulu uzaphepha kuye, kodwa isoni sizabanjwa nguyew.

27 Khangela, yilokhu engikutholileyo, utsho umTshumayelix, ngibeka okunye kokunye, ukuthola isizatho sezinto,

28 umphefumulo wami osasidinga kodwa kangisitholanga. Indoda eyodwa phakathi kwenkulungwane ngayitholayz, kodwa owesifazana phakathi kwabo bonke labo kangimtholangaa.

29 Khangela, yilokhu kuphela engikutholileyo, ukuthi uNkulunkulu wamenza umuntu waqondab; kodwa bona sebedingec amacebo amanengid.

8Ngubani onjengohlakaniphileyo? Ngubani-ke owazi ukuchasiswa kolutho? Inhlakanipho yomuntua iyakhanyisa ubuso bakhe, lobulukhuni bobuso bakhe buyaguqulwab.

2 Ngithi: Gcina umlayo wenkosi, lanjengokwesifungo sikaNkulunkulucd.

3 Ungaphangisie ukusuka phambi kwayof, ungemi edabeni olubi, ngoba yenza konke ekuthandayog.

4 Lapho okulelizwi lenkosi khona kulamandlah; njalo ngubani ongathi kuyo: Wenzanii?

5 Lowo ogcina umlayo kayikwazi into embi, lenhliziyo yohlakaniphileyo iyasazi isikhathi lokwahlulelaj.

6 Ngoba kulo lonke udaba kulesikhathik lokwahlulelal, ngoba ububi bomuntu bukhulu phezu kwakhe.

7 Ngoba kakwazi ukuthi kuzakuba yinim, ngoba ngubani ongamtshela ukuthi kuzakuba ninin?

8 Kakulamuntu olamandla phezu komoyao ukubamba umoyap, njalo kalamandla osukwini lokufaq; njalo kakukho ukukhululwa kuleyompir, lobubi kabuyikukhulula abaninibos.

9 Konke lokhu ngikubonile, nganikela inhliziyo yami emsebenzini wonke owenziwa ngaphansi kwelanga; kulesikhathi lapho umuntu abusa khona umuntu kube yikulimala kwakhe.

10 Ngokunjalo-ke ngabona ababi bengcwatshwat, ababevela njalo baye endaweni engcweleu, abasebekhohlakele emzini lapho ababenze khona okunjalo. Lokhu lakho kuyizev.

11 Ngoba isigwebo ngesenzo esibi singenziwa masinyanew, ngenxa yalokho inhliziyo yabantwana babantu igcwele ngaphakathi kwabo ukwenza okubix.

12 Lanxa isoni sisenza okubi izikhathi ezilikhulu, lensukuy zaso zelulweza, kube kanti sibili ngiyazi ukuthib kuzabalungela labo abamesabayo uNkulunkulu, abesabayo phambi kwakhec.

13 Kodwa omubi kakuyikumlungelade; futhi kayikwelula insuku zakhe; unjengesithunzi ngoba kesabi phambi kukaNkulunkuluf.

14 Kukhona okuyize okwenziwayo emhlabeni, ukuthi bakhona abalungileyo abehlelwa njengokomsebenzi wababig, bakhona lababi abehlelwa njengokomsebenzi wabalungileyo. Ngathi: Lokhu lakho kuyizeh.

15 Ngakho mina ngababaza intokozo; ngoba umuntu kalalutho oluhle ngaphansi kwelanga, ngaphandle kokudla lokunatha lokuthokozai, ngoba lokhu kuzahlala laye ekutshikatshikeni kwakhe ensukwini zempilo yakhe uNkulunkulu amnike zona ngaphansi kwelangaj.

16 Lapho nganikela inhliziyo ukwazi inhlakanipho lokubona umsebenzi owenziwa emhlabeni, (ngoba futhi ukhona ongaboni ubuthongo ngamehlo akhe emini lebusukuk)

17 ngasengibona wonke umsebenzi kaNkulunkulu ukuthi umuntu kalakho ukufumana umsebenzi owenziwayo ngaphansi kwelangal; ngoba lanxa umuntu etshikatshika ukukudinga, kube kanti kayikukufumana; yebo futhi, lanxa ohlakaniphileyo angathi uyazi, kayikuba lakho ukukutholam.

9Ngoba konke lokhu ngakubeka enhliziyweni yami ukuhlolisisa konke lokhua, ukuthi abalungileyo labahlakaniphileyo lezenzo zabo kusesandleni sikaNkulunkulub; loba uthando kumbe inzondo, kakho umuntu okwaziyo, konke okuphambi kwaboc.

2 Konke kwehla ngokufananayo kubo bonked; sinye isehlakalo kolungileyo lakomubi, komuhle, lakohlambulukileyo lakongahlambulukanga, lakonikela umhlatshelo lakonganikeli umhlatsheloe; njengolungileyo sinjalo isoni, ofungayo njengowesaba isifungof.

3 Yilobu ububi phakathi kwakho konke okwenziwa ngaphansi kwelanga, ukuthi sinye isehlakalo kukho konkeg, futhi lenhliziyo yabantwana babantu igcwele ububi, lobuhlanya busenhliziyweni yabo besaphila, lemva kwalokhu baya kwabafileyoh.

4 Ngoba kulowo ohlanganiswe labo bonke abaphilayo kulethemba, ngoba inja ephilayo ingcono kulesilwane esifileyo.

5 Ngoba abaphilayo bayazi ukuthi bazakufa, kodwa abafileyo kabazi lutho, njalo kabaselawo umvuzoi, ngoba ukukhunjulwa kwabo sekukhohlakelej.

6 Futhi uthando lwabo lenzondo yabo lomona wabo sekubhubhile, njalo kabasayikuba lesabelo laphakade kukho konke okwenziwayo ngaphansi kwelangak.

7 Hamba, udle ukudla kwakho ngentokozo, unathe iwayini lakho ngenhliziyo elenjabulol, ngoba uNkulunkulum usethokozile ngemisebenzi yakhon.

8 Izigqoko zakho kazibe ngezimhlophe ngesikhathi sonkeo, lamafutha angasweleki ekhanda lakhop.

9 Kholisa impilo lomkakho omthandayo zonke izinsuku zempilo yakho eyize akunike yona ngaphansi kwelanga, zonke izinsuku zakho eziyizeq, ngoba lesi yisabelo sakho empilweni, lemtshikatshikeni owutshikatshika ngaphansi kwelangar.

10 Loba kuyini isandla sakho esikutholayo ukukwenzas kwenze ngamandla akhot, ngoba kawukho umsebenzi lecebo lolwazi lenhlakanipho engcwabeni lapho oya khonau.

11 Ngaphenduka ngabona ngaphansi kwelangav ukuthi umjaho kawusiwabalejubanew, lempi kayisiyamaqhawe, futhi lesinkwa kasisabahlakaniphileyox, futhi lenotho kayisiyabalolwazi, futhi lomusa kawusiwezingcitshiy, kodwa isikhathi lesehlakaloz kwehlela bonkea.

12 Ngoba futhi umuntu kasazi isikhathi sakheb; njengenhlanzi ezibanjwa embuleni elibic, lanjengezinyoni ezibanjwa emjibilenid, njengazo abantwana babantu bayabanjwa esikhathini esibi, lapho sibajumae.

13 Lale inhlakanipho ngayibona ngaphansi kwelanga, njalo yaba nkulu kimi.

14 Kwakukhona umuzi omncinyane, okwakulabantu abalutshwana phakathi kwawo; kwasekusiza inkosi enkulu kuwo, yawuvimbezelaf, yawakhela amadundulu amakhulu okuvimbezelag.

15 Kwasekutholakala phakathi kwawo umuntu ohlakaniphileyo ongumyangah, yena-ke ngenhlakanipho yakhe wawukhulula lowomuzii. Kanti kakho owake wamkhumbula lowomuntu ongumyangaj.

16 Mina ngasengisithi: Inhlakanipho ingcono kulamandlak, lanxa ukuhlakanipha komyanga kuseyiswalm lamazwi akhe engalalelwa.

17 Amazwi abahlakaniphileyo azwiwa ekupholeni ngcono kulokumemeza kobusayo phakathi kwezithuthan.

18 Inhlakanipho ingcono kulezikhali zempio, kodwa isoni esisodwa sichitha ubuhle obunengip.

10Impukane ezifileyo zinukisa zibilisea amagcobo omthakib; ubuthutha obuncinyane benza njalo kohloniphekayo ngenxa yenhlakanipho lodumoc.

2 Inhliziyo yohlakaniphileyo ingakwesokunene sakhe, kodwa inhliziyo yesithutha ingakwesokhohlo saso.

3 Yebo-ke lapho oyisithutha ehamba endleleni, ingqondo yakhe iyasilela, uthi kuye wonke uyisithuthad.

4 Uba umoya wombusi ukuvukela, ungatshiyi indawo yakhoe, ngoba ukuthobekaf kuyathulisa iziphambeko ezinkulug.

5 Kulobubi engibubone ngaphansi kwelanga, njengesiphosiso esiphuma ebuswenih bombusii:

6 Ubuwula bubekwa ezindaweni eziphakemeyo kakhulu, labanothileyo bahlala endaweni ephansij.

7 Ngibonile izigqilik zigade amabhiza, leziphathamandla zihamba njengezigqili emhlabenil.

8 Ogebha umgodi uzawela kuwom; lodiliza umthangalan, inyoka izamlumao.

9 Osusa amatshe uzalinyazwa yiwop; obanda izigodo uzakuba sengozini ngazoq.

10 Uba insimbi ibuthundur njalo engaloli ubukhalis, ngakho ufanele engezelele amandla; kodwa inhlakanipho yinhlet ukulungisau.

11 Uba inyoka iluma kungelakulunjwav, kakulanzuzo kungcitshi yolimiw.

12 Amazwi omlomo ohlakaniphileyo alomusax, kodwa indebe zesithutha ziyasiginyay.

13 Ukuqala kwamazwi omlomo waso kuyibuthuthaz, lokucina kwenkulumo yaso kuyibuhlanya obubia,

14 njalo isithutha sandisa amazwib. Umuntu kazi okuzakuba khona; lalokho okuzakuba khona emva kwakhec, ngubani ongamtshela khonad?

15 Umtshikatshika wesithuthandini uyasidinisa, ngoba kasazi ukuya emzini.

16 Maye kuwe, lizwee, onkosif yakho ingumntwanag, leziphathamandla zakho zidla ekusenih!

17 Ubusisiwe, lizwe, onkosi yakho iyindodana yabakhulu, leziphathamandla zakho zidla ngesikhathi esifaneleyo, zidlela ukuqina, hatshi ukudakwai.

18 Ngobuvila obukhulu intungo ziyabhensaj, langokuyekethisa izandla indlu iyanethelak.

19 Idili lenzelwa uhleko, lewayini lithokozisa impilol; kodwa imali iyimpendulo yakho konkem.

20 Lemcabangweni wakho ungayithuki inkosin, lekamelweni lakho lokulala ungamthuki onothileyoo; ngoba inyoni yamazulu izathwala ilizwi, lokulamaphiko kubike udabap.

11Phosela isinkwa sakho phezu kobuso bamanzia, ngoba uzasithola emva kwensuku ezinengib.

2 Nika isabeloc kwabayisikhombisad, yebo, lakwabayisificaminwembili, ngoba kawazi ukuthi bubi bani obuzakuba emhlabenie.

3 Uba amayezi egcwele izulu, ayalithululela emhlabeni; uba-ke isihlahla siwela ngeningizimu kumbe ngenyakatho, endaweni lapho isihlahla esiwela khona sizakuba khonaphof.

4 Onanzelela umoya kayikuhlanyela, lalowo okhangela amayezi kayikuvunag.

5 Njengoba ungazi ukuthi iyini indlela yomoyah, akhula njani amathambo esiswini sokhulelweyo, ngokunjalo kawazi umsebenzi kaNkulunkulu owenza konkei.

6 Hlanyela inhlanyelo yakho ekuseni, lantambama ungaphumuzi isandla sakho; ngoba kawazi ukuthi yiyiphi ezaphumelela, le kumbe leyanaj, loba zombili zizakuba zinhle ngokufananayok.

Izeluleko kwabatsha

7 Sibili, ukukhanya kumnandi; njalo kuhle emehlweni ukubona ilangal.

8 Kodwa uba umuntu ephila iminyaka eminengi, kathokoze ngayo yonke; kodwa kakhumbule lensuku zomnyama, ngoba zizakuba zinengi. Konke okuzayo kuyizem.

9 Thokoza, jaha, ebutsheni bakhon, lenhliziyo yakho kayikuthokozise ensukwini zobutsha bakhoo, uhambe endleleni zenhliziyo yakhop lekuboneni kwamehlo akhoq. Kodwa yazir ukuthi ngenxa yazo zonke izinto uNkulunkulu uzakuletha kusahlulelos.

10 Ngakho susa ukudabuka enhliziyweni yakho, ukhuphe ububi enyameni yakho, ngoba ubutsha lobujaha buyizet.

12Khumbula-ke uMdali wakho ensukwinia zobutsha bakhob zingakafiki insuku ezimbic, kumbe kusondele iminyakad, lapho ozakuthie: Kangilantokozo ngayof.

2 Kungakafiphali ilangag lokukhanya lenyanga lezinkanyezi, kumbe amayezi abuyele emva kwezuluh.

3 Ngosuku lapho abagcini bendlu bezathuthumelai, lamadoda alamandla akhokhobe, labacholayo beme ngoba bebalutshwana, lalabo abalunguza ngamawindi bafiphazekej,

4 lezivalo zivalwek esitaladinil, lapho umsindo wokucholam usunciphan, lapho ezavuka ekukhaleni kwenyoni, lamadodakazi wonke engomao ezathotshiswap,

5 lalapho bezakwesaba okuphakemeyo lezesabiso endleleni, lapho isihlahla se-alimondi* sesilempoko, lentothoviyane izakuba ngumthwalo kuyoq, lesiloyiso sizaphela. Ngoba umuntu uya ekhaya lakher elilaphakades, labalilayo bazazulazulat esitaladeniu.

6 Kungakathukululwa intambo yesilivav, lomganu wegolide uphahlazwe, lembiza iphahlazeke emthonjeni, lendirayo yephuke emgodini wamanziw,

7 lothuli lubuyele emhlabathini njengoba lwalunjalox, lomoya ubuyelay kuNkulunkulu owawunikayoz.

8 Ize lezea, kutsho umTshumayeli, konke kuyizeb.

9 Phezu kwalokho-kec, ngoba umTshumayeli wayehlakaniphile, wayelokhu efundisa abantu ulwazid, yebo wazindla, wadingisisa, wamisae kuhle izaga ezinengif.

10 UmTshumayeli wadinga ukuthola amazwi akholisisayo, lokwabhalwayo kwakuqondile, amazwi eqinisog.

11 Amazwi abahlakaniphileyo anjengezincijo, lanjengezipikilih ezibethelwe zatshonai, amakhosi emihlanganoj, enikwa ngumelusi munyek.

12 Phezu kwalokho-ke, ndodana yamil, xwayisekam: Ekwenzeni ingwalo ezinengi kakulasiphelon, lokufunda okunengi kuyikudinisa inyamao.

13 Isiphetho sodaba konke sekuzwakele yilesi: Mesabe uNkulunkulu, ugcine imilayo yakhe; ngoba lokho yimfanelo yonke yomuntup.

14 Ngoba uNkulunkulu uzaletha wonke umsebenziq kusahlulelo, layo yonke into efihliweyo, loba kuhle laloba kubir.

INGOMA YEZINGOMA

1Ingomaa yezingoma engekaSolomonib.

2 Kangange ngokwanga komlomo wakhec; ngoba uthando lwakho lungcono kulewayinid.

3 Ngenxa yephunga lamagcobo akho amnandi, ibizo lakho linjengamagcobo athululiweyo; ngakho-ke izintombi ziyakuthandae.

4 Ngidonsaf, sizagijima emva kwakhog; inkosi ingingeniseh emakamelweni ayoi; sizajabula sithokoze kuwej, sikhumbule uthando lwakho okwedlula iwayinik; abaqondileyo bayakuthanda.

5 Ngimnyama, kodwa ngimuhlel, madodakazi eJerusalemam, njengamathenten eKedari, njengamakhetheni kaSolomonio.

6 Lingangibukeli ngoba ngimnyama, ngoba ilanga lingitshisile. Abantwana bakamama bangizondelap, bangenza umlindikazi weziviniq; isivini sami esingesami kangisilindangar.

7 Ngitshela, wena umphefumulo wami okuthandayos, ukuthi welusela ngaphi, uphumuza1 ngaphi umhlambi eminit; ngoba kungani ngizakuba njengozulayo2 ngasemihlanjini yabangane bakhou?

8 Uba ungazi, wena omuhle kakhulu phakathi kwabesifazana, phuma wena ngezinyathelo zomhlambi, welusele amazinyane akho phansi kwamadumba abelusiv.

9 Ngikufananise lebhizakazi ezinqoleni zikaFarow, mthandwa wamix.

10 Izihlathi zakho zinhley phakathi kwemiceciso, intamo yakho ngezigqizoz.

11 Sizakwenzela imiceciso yegolide lamaqhubu esilivaa.

12 Inkosi isesetafuleni layob ledili inadi* yami yakhupha iphunga layoc.

13 Isithandwa sami kimi siyisamba semure*; sizalala phakathi kwamabele ami ebusukud.

14 Isithandwa sami kimi silihlukuzo lesihlahla sehena*e ezivinini zeEngedif.

15 Khangela, umuhle, mthandwa wami, khangela, umuhleg, amehlo akho angawamajubahi.

16 Khangela, umuhle, sithandwa sami, isibili uyathokozisa. Lombheda wethu uluhlaza.

17 Imijaboj yezindlu zethuk yimisedaril, intungo zethu ngezefiri*m.

2Ngilirozia leSharonib, umduze wezigodic.

2 Njengomduze phakathi kwamevad, unjalo mthandwa wami phakathi kwamadodakazie.

3 Njengesihlahla sama-aphula phakathi kwezihlahla zeganga, sinjalo isithandwa sami phakathi kwamadodanaf. Ngahlala emthunzini waso ngathokoza kakhulug, lesithelo saso simnandi ekunambitheni kwamih.

4 Sangisa endlini yewayini, lesiboniso saso phezu kwami siluthandoi.

5 Ngisekelanij ngezinkwa zezithelo zevini ezonyisiweyok, lingiqinise ngama-aphulal, ngoba ngiguliswa luthandom.

6 Isandla saso sokhohlo singaphansi kwekhanda lamin, lesokunene saso siyangigonao.

7 Ngiyalifungisap, madodakazi eJerusalemaq, ngemizikirs kumbe ngezimpala zegangatu, ukuze lingaphazamisi lingavusi uthando aze athande.

8 Ilizwi lesithandwa sami! Khangela sona siyeza, siseqa phezu kwezintaba, siqolotsha phezu kwamaqaqav.

9 Isithandwa sami sinjengomzikiw kumbe njengethole lendluzelexy. Khangela simi ngemva komduli wethu, silunguza emawindini, sizibonakalisa1 eminxibeni yewindiz.

10 Isithandwa sami saphendula sathi kimia: Vuka wenab, mthandwa wami, omuhle wami, asihambe wenac.

11 Ngoba khangela, ubusika sebudlulile, izulu seliphelile, lihambile.

12 Amaluba ayabonakala emhlabeni, isikhathi sokuhlabelela sesifikile, lelizwi lejuba liyezwakala elizweni lakithid.

13 Isihlahla somkhiwa sivuthisa imikhiwa yaso eluhlaza, lamavini alempokoe aletha iphunga elimnandif. Vuka wena, mthandwa wami, omuhle wami wena, sihambeg.

14 Juba lamih, elisengoxweni yedwalaij, ekusithekeni kweliwak, ngitshengisa ubuso bakho, ngizwise ilizwi lakhol, ngoba ilizwi lakho limnandi, lobuso bakho buyabukekam.

15 Sibambeleni amakhanka, amakhanka amancinyane, ona izivinin, ngoba izivini zethu zilezimpokoo.

16 Isithandwa sami ngesami, lami ngingowasop, eselusa phakathi kwemiduzeq.

17 Kuze kube semadabukakusa, lamathunzi abaleker, phenduka, sithandwa sami, ube njengomziki kumbe njengethole lendluzeles phezu kwezintaba zeBhetherit.

3Embhedeni wami ebusukua ngamdinga lowo umphefumulo wami omthandayob; ngamdinga, kodwa kangimtholangac.

2 Sengizasuka ngibhodabhode emzini, ezitaladenid lemagcekenie, ngimdinge yena umphefumulo wami omthandayof; ngamdinga, kodwa kangimtholangag.

3 Abalindi ababebhodabhoda emzini bangificah. Limbonile yini yena umphefumulo wami omthandayoij?

4 Sengidlule kancinyane kubo ngasengimthola yena umphefumulo wami omthandayok. Ngambambal, kangimyekelanga ahambem ngaze ngamletha endlini kamaman, lekamelweni lakhe owangimithayoo.

5 Ngiyalifungisap, madodakazi eJerusalema, ngemiziki kumbe ngezimpala zeganga, ukuze lingaphazamisi lingavusi uthando luze luthandeq.

6 Ngubani lor owenyuka evela enkangalas njengezinsika zentuthut, eqholwe ngemure* lempephau, ngakho konke okucholisisiweyo kwabathengisiv?

7 Khangela umbheda wakhe ongokaSolomoni, amaqhawe angamatshumi ayisithupha awugombolozela, emaqhaweni akoIsrayeliw.

8 Wonke abambe inkemba efundiselwe impi, yilelo lalelo inkemba yalo emlenzeni walox ngenxa yokwesabay ebusukuz.

9 Inkosi uSolomoni yazenzela isihlalo sokuthwalwa ngezigodo zeLebhanoni.

10 Yenza insika zaso ngesiliva, iphansi laso ngegolide, isihlalo saso ngokuyibubende, ubuphakathi baso bubekelelwe ngothando ngamadodakazi eJerusalemaa.

11 Phumani, madodakazi eZiyonib, libone inkosi uSolomoni, ilomqhele unina amethwesa umqhele ngawo ngosuku lomtshado wayoc, langosuku lwentokozo yenhliziyo yayod.

4Khangela, umuhle, mthandwa wami, khangela, umuhlea. Amehlo akho angawamajuba ngaphakathib kweveyili lakhocd; inwele zakho zinjengomhlambie wembuzif zisehlag entabeni iGileyadih.

2 Amazinyo akho anjengomhlambi wezimvukazi ezigundiweyoi, ezikhuphuka ekugezisweni, okuthi zonke zazo zizele amaphahla, njalo kungekho efelwayo phakathi kwazoj.

3 Indebe zakho zinjengentambo ebomvuk, lenkulumo yakho yinhlel. Inhlafuno zakhom phakathi kweveyili lakhono zinjengocezu lwepomegranati*pq.

4 Intamo yakho injengomphotshongo kaDavidar owakhiwe waba yindlu yezikhalis, okulenga kuwo amahawu ayinkulungwanet, wonke ayizihlangu zamaqhaweu.

5 Amabele akho womabiliv anjengabantwanaw bomzikix, abangamaphahla empala, abadla phakathi kwemiduzey.

6 Kuze kube semadabukakusaz, lamathunzi abalekea, mina ngizakuya entabeni yemure*b, leqaqeni lwempephac.

7 Wena wonke umuhle, mthandwa wamid, kakukho sici kuwee.

8 Woza lami sisuke eLebhanonif, makoti wami, lami sisuke eLebhanonig. Khangela usengqongeni yeAmanah, engqongeni yeSenirii leyeHermonij, ezimbalwini zezilwane, entabeni zezingwek.

9 Uyithumbile inhliziyo yami, dadewethu, makoti, uyithumbile inhliziyo yami ngelinye lamehlo akhol, ngesigqizo esisodwa sentamo yakhom.

10 Luhle kangakanani uthando lwakho, dadewethu, makotin! Lungcono kangakanani uthando lwakho kulewayinio, lephunga lamagcobo akho kulamakha wonkep.

11 Indebe zakho, makotiq, zithonta njengohlanga lolujur; uluju lochago kungaphansi kolimi lwakhos, lephunga lezembatho zakho linjengephunga leLebhanonit.

12 Uyisivande esikhiyiweyo, dadewethu, makotiu, umthombo okhiyiweyov, isiphethu esinanyekwe ngophawuw.

13 Amahlumela akho ayisivandex samapomegranati*y, lezithelo ezimnandiz, ihena* lenadi*a,

14 inadi* lesafroni*b, ikhalamu*c lekinamoni*d, lezihlahla zonke zempephae, imurefgh lenhlabai, lamakha wonke aqakathekileyojk;

15 umthombo wezivande, umgodi wamanzi aphilayo, lezifula ezivela eLebhanonil.

16 Vuka, moya wenyakatho, uze lawe, moya weningizimu, uphephethe esivandeni sami ukuze amakha aso ageleze aphumem. Kasize isithandwa sami esivandeni sason, sidleo izithelo zaso ezimnandip.

5Sengingenile esivandeni samia, dadewethu, mlobokazib, sengikhec imure yami lamakha amid, ngidlee uhlanga loluju lwami kanye loluju lwamif, nginathe iwayini lami lochago lwamig. Dlanini, bangane, linathe, linathe kakhulu, bathandekayoh.

2 Ngilele, kodwa inhliziyo yami iphapheme. Ilizwi lesithandwa sami liqoqodai, lisithij: Ngivulela, dadewethuk, mthandwa wamil, juba lamim, opheleleyo wamin, ngoba ikhanda lami ligcwele amazolo, inwele zami eziphotheneyoo amathonsi ebusukup.

3 Ngikhuphile isigqoko samiq, ngingasigqoka njanir? Ngigezile inyawo zami, ngingazingcolisa njanis?

4 Isithandwa sami safaka isandla saso esikhaleni sesivalot, lemibilini yami yasiqubulekau.

5 Ngasukuma mina ukuvulela isithandwa sami; lezandla zami zathonta imure*, leminwe yami imure egelezayo, ezibanjeni zekhiye.

6 Mina ngasivulela isithandwa sami, kodwa isithandwa sami sasitshibilike sedlulav. Umphefumulo wami wehluleka1 ekukhulumeni kwasow. Ngasidinga, kodwa kangisitholangax, ngasibiza, kodwa kasingiphendulangay.

7 Abalindi ababebhodabhoda emzini bangificaz, bangitshaya, bangilimazaa; abalindi bemiduli bangithathela ijali yamib.

8 Ngiyalifungisac, madodakazi eJerusalemad, uba lithola othandekayo wami, lizamtshelani? Ukuthi ngiguliswa luthandoe.

9 Isithandwa sakho simedlula ngani omunye othandekayo, wena omuhle phakathi kwabesifazanaf? Isithandwa sakho simedlula ngani omunye othandekayo ukuthi usifungise njalog?

10 Isithandwa sami simhlophe sibomvana, inhlokonkulu2 phakathi kwenkulungwane ezilitshumih.

11 Ikhanda laso linjengegolide elicengeke kakhuluij, inwele zaso eziphotheneyo ziyibulembu, zimnyama njengewabayik.

12 Amehlo aso anjengamajuba ezifuleni zamanzi, agezwe ngochago, afakwe kakuhlel.

13 Izihlathi zasom zinjengombheda wamakhan, njengemibunduop yamakha akhupha iphunga elimnandi. Indebe zaso zinjengemiduze, zithonta imure* egelezayoq.

14 Izandla zaso zinjengendandatho zegolider ezigcwele ibherule*s. Isisu saso sinjengophondo lwendlovu olukhanyayo, luhuqwe ngesafire*.t

15 Imilenze yasou zinsika zelitshe elimhlophev zimiswe ezisekelweni zegolide elicwengekileyow. Ukukhangeleka kwaso kunjengeLebhanonix, elikhethelo njengemisedariy.

16 Umlomo waso umnandi kakhulu, yebo sonke siyathandeka kakhuluz. Lesi yisithandwa sami, njalo lesi ngumngane wami, madodakazi eJerusalemaa.

6Siye ngaphi isithandwa sakho, wena omuhle phakathi kwabesifazana? Siphendukele ngaphi isithandwa sakho, ukuze sisidinge kanye lawea?

2 Isithandwa sami sehlele esivandeni sasob, emibhedeni yamakhac, ukudla ezivandeni, lokukha imiduzed.

3 Ngingowesithandwa sami, lesithandwa sami singesamie, esidla phakathi kwemiduzef.

4 Umuhle, mthandwa wamig, njengeTirizah, uyabukeka njengeJerusalemai, uyesabeka njengebuthoj eliphethe izibonisok.

5 Susa amehlo akho kimi ngoba ayanginqoba. Inwele zakho zinjengomhlambi wembuzi zisehla eGileyadil.

6 Amazinyo akho anjengomhlambi wezimvukazi ezikhuphuka ekugezisweni, okuthi zonke zazo zizele amaphahla, njalo kungekho eyinyumba phakathi kwazom.

7 Inhlafuno zakho phakathi kweveyili lakho zinjengocezu lwepomegranati*n.

8 Kukhona izindlovukazi ezingamatshumi ayisithupha, labafazi abancane abangamatshumi ayisificaminwembilio, lezintombi ezingelananip.

9 Linye ijuba lamiq, opheleleyo wamir, nguye yedwa kunina, ongokhethiweyo wakhes owamzalayot. Amadodakazi ambona, ambusisau, izindlovukazi labafazi abancinyane, bambabazav.

10 Ngubani lo obonakala njengokusaw, omuhle njengenyangax, ocwebileyoy njengelangaza, owesabeka njengebutho eliphethe izibonisob?

11 Ngehlela esivandeni senkelo ukubona okuhlumayo esigodinic, ukubona ukuthi ivini liyahlumad, amapomegranati*ef ayakhahlela yinig.

12 Ngingakazi umphefumulo wami wangimisa ezinqoleni zobukhosi zabantu bakithi1h.

13 Phenduka, phenduka, mShulamii, phenduka, phenduka, ukuze sikubuke. Limbukelani umShulami? Kunjengexuku lamabutho amabilij2.

7Zinhle kangakanani izinyawo zakho emanyathelwenia, ndodakazi yenkosanab! Amalunga amathangazi akho anjengemicecisoc, umsebenzi wezandla zengcitshid.

2 Inkaba yakho injengomganu oyingubhe ongasweli iwayini elixutshanisiweyoe. Isisu sakho sinjengenqumbi yengqoloyi ezingelezelwe yimiduzef.

3 Amabele akho womabili anjengabantwana bomziki, abangamaphahla empalag.

4 Intamo yakho injengomphotshongo wempondo zendlovuh. Amehlo akho ayiziziba zeHeshibonii ngasesangweni leBeti-Rabimij. Impumulo yakho injengomphotshongok weLebhanonil okhangelene leDamasekom.

5 Ikhanda lakho phezu kwakho linjengeKharmelin, lenwele zekhanda lakho ezilengayo zinjengokuyibubendeo; inkosi ibotshwep emikhandlweniq.

6 Umuhle kangakanani, njalo uthandeka kangakananir, thando, ezinjabulwenis.

7 Lobu ubude bakho bunjengesihlahla selalat, lamabele akho njengamaxhau.

8 Ngathi: Ngizakhwela esihlahleni selalav ngibambe ingatsha zaso. Khathesi-ke amabele akho azakuba njengamahlukuzo eviniw, lephunga lamakhala akho linjengama-aphulax,

9 lolwanga lwakho lunjengewayini elihley eliya kusithandwa sami kakuhlez, kusenza indebe zabaleleyo zikhulumea.

10 Ngingowesithandwa samib, lesifiso saso singakimic.

11 Woza, sithandwa sami, kasiphumele egangeni, silale ebusuku emizaneni;

12 kasivuke ngovivi siye ezivinini, sibone ukuthi amavini asehlumad, ekhupha impokoe, lokuthi amapomegranati* akhahlele yini. Lapho ngizakunika uthando lwamif.

13 Amamandrake* akhupha iphunga elimnandig, langasemasangweni ethuh kukhona zonke inhlobo zezithelo ezimnandi kakhului, ezintsha lezindalaj, engizibekele wena, sithandwa samik.

8Kungathi ngabe unjengomfowethu owamunya amabele kamama! Uba bengingakufica phandle, bengingakwanga, yebo, bebengayikungidelela.

2 Bengingakukhokhela ngikungenise endlini kamama, ubengangifundisaa; bengingakunathisa okwewayini elilesinongob, okomhluzic wepomegranati lamid.

3 Isandla sakhe sokhohlo singaphansi kwekhanda lamie, lesokunene saso siyangigonaf.

4 Ngiyalifungisag, lina madodakazi eJerusalema, ukuze lingaphazamisi lingavusi uthando aze athandeh.

5 Ngubani lo owenyuka evela enkangala eyeme kothandekayo wakhei? Ngakuvusa ngaphansij kwesihlahla sama-aphulak, kulapho unyoko akuhelela khona, kulapho ahelelwa khona owakuzalayo.

6 Ngibeka njengophawu enhliziyweni yakho, njengophawu engalweni yakhol; ngoba uthando lulamandla njengokufam, ubukhwele bulesihluku njengengcwaban; amalahle alo angamalahle omliloo, ilangabip elilamandla kakhuluq.

7 Amanzi amanengi kawalakulucitsha uthando, lezimpophoma kazilugalulisi. Uba umuntu ubenganika impahla yonke yendlu yakhe ngothando, bebengayidelela lokuyidelelar.

8 Silodadewethu omncinyane, njalo kalamabeles. Sizamenzelani udadewethu ngosuku mhla kukhulunywa ngaye?

9 Uba engumduli, sizakwakha phezu kwakhe inqaba yesilivat, njalo uba engumnyango, sizamvalela ngamapulanka omsedariu.

10 Ngingumduli, lamabele ami anjengemiphotshongov; khona emehlweni akhe ngaba njengokufumene umusa1.

11 USolomoni wayelesiviniw eBhali-Hamoni, wanikela isivinix kubalindiy; ngulowo lalowo wayezaletha ngezithelo zaso inhlamvu zesiliva eziyinkulungwanez.

12 Isivini sami esingesami siphambi kwami; inhlamvu eziyinkulungwane ngezakho, Solomonia, lamakhulu amabilib ngawabalindi bezithelo zasoc.

13 Wena ohlala ezivandenid, abangane balalela ilizwi lakhoe; ngizwise lonaf.

14 Phangisa, sithandwa samig, ube njengomziki kumbe njengethole lendluzele phezu kwezintaba zamakhah.

UGWALO LOMPROFETHI

UISAYA

UNkulunkulu ukhuza isizwe sakoJuda esonayo

1Umbono kaIsayaa indodana kaAmozi, awubona ngoJuda leJerusalema, ensukwinib zaboUziyac, uJothamud, uAhazie, uHezekhiyaf, amakhosi akoJuda.

2 Zwaninig, mazulu, ubeke indlebeh, mhlaba, ngoba iNkosi isikhulumile, yathi: Ngondlile ngakhulisa abantwanai, kodwa bona bangivukele.

3 Inkabi iyamazi umniniyoj, lobabhemi umkolok womnikazi wakhe; kodwa uIsrayeli kazilm, abantu bami kabaqedisisin.

4 Hawu, isizwe esonayo, abantu abasindwa yibubi, inzaloo yabenzi bobubi, abantwana abonakalisayo! Bayitshiyile iNkosi, bamdelelep oNgcwele kaIsrayeli, bahlehlele nyovane.

5 Lizatshayelwaniq futhi? Belizaqhubeka livukela; ikhanda lonke liyagula, lenhliziyo yonke ibuthakathaka.

6 Kusukela kungaphansi yonyawo kuze kufike ekhanda kakulandawo ephilileyor kukho, kodwa izilondas lemivimvinyatu lamanxebav ophayo; kakukhanywanga, kakubotshwanga, kakuthanjiswanga ngamafuthaw.

7 Ilizwex lakini liyincithakalo, imizi yenu itshiswe ngomlilo, umhlaba wenu abezizwe bawudla phambi kwenu, njaloy kulencithakalo, njengokugenqulwa ngabemzini.

8 Indodakazi yeZiyoni isele-kez njengedumba esivinini, njengengalanea ensiminib yamakhomane, njengomuzi ovinjezelweyo.

9 Ubac iNkosi yamabandla ibingasitshiyelangad insali eyingcosana, besizakuba njengeSodomae, sifanane leGomoraf.

10 Zwanini ilizwi leNkosi, babusig beSodomah, libeke indlebe kumlayo kaNkulunkulu wethu, bantu beGomora.

11 Buyini kimi ubunengi bemihlatshelo yenu? itsho iNkosii. Ngenelisiwe yiminikelo yokutshiswa yezinqama langamahwahwa okunonisiweyo; legazi lamajongosi lelamawundlu lelezimpongo kangithokozi ngalo.

12 Lapho lisizabonakala phambi kwamij, ngubani obize lokhu esandleni senuk, ukugxoba amaguma ami?l

13 Lingabe lisaletha umnikelo oyize; impepha iyisinengiso kimi; ukuthwasa kwenyangamn, lesabathao, ukubizwa kwenhlangano, ngingekumelep; kuyisiphambeko, ngitsho umhlangano onzuluq.

14 Umphefumulo wami uyakuzonda ukuthwasa kwezinyangar zenu lemikhosi yenu emisiweyos; kungumthwalo kimit, sengikhathele yikukuthwalau.

15 Lalapho liselula izandla zenuv ngizalifihlela amehlo amiw; njalo nxa lisandisa umkhuleko kangiyikuzwa; izandla zenu zigcwele igazix.

16 Gezani, lizihlambululey; susani ububi bezenzo zenu phambi kwamehlo ami; yekelani ukwenza okubiz;

17 fundani ukwenza okuhle; dingani isahluleloab; sizani ocindezelweyo; yehlulelanic intandaned; melani umfelokazie.

18 Wozani khathesi, siqondisanef, itsho iNkosi; loba izono zenu zinjengokubomvu gebhu, zizakuba mhlophe njengeliqhwa elikhithikileyog; loba zibomvu njengokubomvu kakhulu, zizakuba njengoboya bezimvu.

19 Uba livuma lilalela, lizakudla okuhle kwelizwe;

20 kodwa uba lisala libe lenkani, lizadliwa yinkemba; ngoba umlomo weNkosi ukhulumileh.

Ukwahlulelwa lokukhululwa kweZiyoni

21 Yeka, umuzi othembekileyo usube liwule!i Wawugcwele isahlulelo, ukulunga kwakuhlezi kuwo, kodwa khathesi ababulali.

22 Isiliva sakho sesibe ngamanyelej; iwayini lakho laxubana lamanzik.

23 Iziphathamandla zakho zingabahlamukil labangane bamaselam; ngulowo lalowo uthanda isiphon, azingele izivalamlomo; kazehluleli izintandaneo, lendaba yomfelokazi kayifiki kuzo.

24 Ngakho itsho iNkosi, iNkosi yamabandlap, oLamandla wakoIsrayeliq: E, ngizaziduduza ngezitha zamir, ngiziphindisele kwabamelana lamis.

25 Ngizabuyisela isandla sami phezu kwakhot, ngicwengisise amanyele akho, ngisuseu yonke ingcekeza yokucwengwa kwakhov.

26 Ngizabuyisela abahluleli bakho njengekuqaleniw, labeluleki bakho njengakuqala; emva kwalokho ubizwe ngokuthi ngumuzi wokulunga, umuzi othembekileyox.

27 IZiyoni izahlengwa ngesahlulelo, labaphendukayo bayo ngokulunga.

28 Lokwephulwa kwabaphambukiyz lokwezoni kuzakuba kanyekanye, labadela iNkosi baqedwea.

29 Ngoba bazakuba lenhloni ngezihlahla zama-okhi*b elaliziloyisa, liyangeke ngezivande elizikhethileyoc.

30 Ngoba lizakuba njengesihlahla se-okhi omahlamvu aso ayabunad, lanjengesivande esingelamanzie.

31 Njalo olamandla uzakuba lifilakisi eliyizibif, lomenzi walo abe yinhlansi; njalo kuzakutsha kokubili kanyekanyeg, kungabi khona ocitshayo.

Isithembiso sokuthula

2Ilizwi uIsaya indodana kaAmozia alibona ngoJuda leJerusalema.

2 Kuzakuthi-keb ekupheleni kwezinsukuc intaba yendlu yeNkosid imiswe engqongeni yezintabae, iphakanyiswe phezu kwamaqaqa; lazo zonke izizwe zizajulukela kuyofg.

3 Lezizwe ezinengi zizahamba zithi: Wozanih senyukele entabeni yeNkosi, endlini kaNkulunkulu kaJakobe, njalo uzasifundisa ngendlela zakhei, sihambe emikhondweni yakhe; ngoba kuzaphuma umlayo eZiyonij, lelizwi leNkosi eJerusalemak.

4 Njalo izakwahlulela phakathi kwezizwe, ikhuze abantu abanengi; njalo bazakhanda inkemba zabol zibe yizikali zamakhubam, lemikhonto yabon ibe zingqamu zokuthena izihlahlao; isizwe kasiyikuphakamisela isizwe inkemba, kazisayikufunda impi futhip.

5 Ndlu kaJakobe, wozani sihambe ekukhanyeni kweNkosiq.

Ukugwetshwa kwabazikhukhumezayo

6 Ngoba ubadelile abantu bakho, indlu kaJakobe, ngoba bagcwele okwempumalangar, bayizanuses njengamaFilistit, bazijabulisa ngabantwana bezizweu.

7 Lelizwe labo ligcwaliswe isiliva legolidev, njalo kakulakuphela kwenotho yabo; lelizwe labo ligcwaliswe amabhizaw, njalo kakulakuphela kwenqola zabo.

8 Lelizwe labo ligcwaliswex izithombey; bakhothamela imisebenzi yezandla zabo, lokho iminwe yabo ekwenzileyo.

9 Lomuntukazana uyakhothamaz, lomuntu omkhulua azithobeb; ngakho kawubaxoleli.

10 Ngena edwalenic, ucatshe othulini, ngenxa yokwesabeka kweNkoside, langenxa yodumo lobukhosi bayo.

11 Amehlo aziqhenyayo omuntu azakwehliselwa phansif, lokuzikhukhumeza kwabantu kuzakhothanyiswa, njalo iNkosi kuphela izaphakanyiswag ngalolosukuh.

12 Ngoba usuku lweNkosi yamabandla luzakuba phezu kwakhe wonke ozigqajayo lozikhukhumezayoi, lumelane laye wonke oziphakamisayo, ukuze athotshiswej,

13 lumelane layo yonke imisedari yeLebhanoni emide lephakemeyok, lumelane lazo zonke izihlahla zama-okhi* zeBashanil,

14 lumelane lazo zonke intaba ezindem, lumelane lawo wonke amaqaqa aphakemeyon,

15 lumelane lawo wonke umphotshongo ophakemeyo, lumelane lawo wonke umthangala obiyelweyo,

16 lumelane layo yonke imikhumbi yeTarshishio, lumelane layo yonke imifanekiso eloyisekayo.

17 Lokuziqhenya kwabantu kuzakhothanyiswap, lokuzikhukhumeza kwabantu kuzathotshiswa, leNkosi kuphela izaphakanyiswa ngalolusukuq.

18 Lezithombe zizaphela dur.

19 Bazangena-kes ezimbalwini zamadwalat lemihomeni yomhlaba, ngenxa yokwesabeka kweNkosiu langenxa yodumo lokuphakama kwayo, lapho izavuka ukuqhaqhazelisa umhlabav.

20 Ngalolosukuw umuntu uzalahlelax emagundwaneni lakubolulwane izithombe zakhe zesilivay lezithombe zakhe zegolideza abazenzela zona ukuzikhonza,

21 ukungenab ezingoxweni zamadwalac lezingoxweni zamawad, ngenxa yokwesabeka kweNkosie langenxa yodumo lokuphakama kwayo, lapho izavuka ukuqhaqhazelisa umhlabaf.

22 Lina phezani kumuntug, omphefumulo wakhe usemakhaleni akheh; ngoba unakanwa kukuphi?

Ukugwetshwa kweJerusalema loJuda

3Ngoba khangela, iNkosi, uJehova wamabandlaa, izasusa eJerusalema lakoJudab insika lodondoloc, insika yonke yesinkwa, lensika yonke yamanzi,

2 iqhawe, lendoda yempid, umahluleli, lomprofethi, lomvumisi, lomdalae,

3 induna yamatshumi amahlanu, lowemukelekayo ngobuso, lomeluleki, lombazi ohlakaniphileyof, lowazi amalumbo.

4 Ngizabanika abafana1 babe yiziphathamandla zabog, lezihluku zizabusa phezu kwaboh.

5 Labantu bazacindezelwai, omunye komunye, njalo ngulowo lalowo kumakhelwane wakhe; ijaha lizadelela omdala, lodelelekayo ohloniphekayo.

6 Lapho umuntu ezabamba umfowaboj wendlu kayise athi: Wena ulesembatho, woba ngumbusi wethuk, lokhukuchithakala kube ngaphansi kwesandla sakhol;

7 uzaphakamisa ngalolosukum athi: Kangiyikuba ngumelaphi, ngoba endlini yami kakulakudla kakulasembatho; lingangimisi ngibe ngumbusi wabantun.

8 Ngoba iJerusalema ikhubekileo, loJuda uwile, ngoba ulimi lwabo lezenzo zabo kumelene leNkosi, ukuvukela amehlo obukhosi bayop.

9 Ukukhangeleka kobuso babo kuyafakaza ngabo; bememezela izono zaboq njengeSodomar, kabazifihli. Maye kumphefumulo wabo! Ngoba bazenzela okubi.

10 Tshelani olungileyo ukuthi kuzakubas kuhle kuyet; ngoba bazakudla isithelo sezenzo zabou.

11 Maye kokhohlakeleyo! Kuzakuba kubi kuyev; ngoba umvuzo wezandla zakhew uzakwenziwa kuye.

12 Abantu bami, abacindezeli babo ngabantwanaxy, labesifazana bayababusa. Bantu bami, abakhokheli benu ngabaduhisi, basanganisa indlela yemikhondo yenu.

13 INkosi izimiselez ukuphikisanaa, imi ukuthi yahlulele abantu.

14 INkosi ingena kusahlulelob labadala babantu bayo leziphathamandla zayo; ngoba lina lidle isivinic; impango yomyanga isezindlini zenu.

15 Lina libachobozelani abantu bamid, lichola ubuso babayanga? itsho iNkosi uJehova wamabandla.

Ukugwetshwa kwabesifazana beZiyoni

16 INkosi yasisithi: Ngenxa yokuthie amadodakazi eZiyonif eziphakamisile, ehamba elule intamo, ehuga ngamehlo, ehamba ngokuqoqomela ehamba, ekhencezisa izigqizo enyaweni zawog,

17 ngakho iNkosi izakwenza inkanda yamadodakazi eZiyonih ibe loqweqwe, leNkosi izanqunula izitho zawo zangasesei.

18 Ngalolosukuj iNkosi izasusa ubuhle bezigqizo zawok, lezicwatshol, lamasongo anjengenyangam,

19 amacici, lamasongo, lezimbombozo,

20 amaqhiyen, lezigetsho, lamabhantio, lemifuma, lezintebep,

21 izindandathoq, lamacici amakhalar,

22 izigqoko zemikhosis, lamajazi, lezembathot, lezambau,

23 lezibukov, lezigqoko zelembu elicolekileyo kakhuluw, lamaqhelex, lamaveyili.

24 Kuzakuthi-ke endaweni yamakhay kube levumbaz, lendaweni yebhanti kube khona igoda, lendaweni yenwele ezilungiswe kuhlea kube khona impabangabc, lendaweni yesigqoko esihle kube khona isakad, ukutsha endaweni yobuhle.

25 Amadoda akho azakuwa ngenkemba, lamaqhawe akho empini.

26 Lamasango ayoe azakhala alilef; yenziwe ize izahlala emhlabathinig.

IJerusalema izakuba lodumo

4Labesifazana abayisikhombisa bazabamba indoda ibenye ngalolosukuabcd, bathi: Sizakudla okwethu ukudla, sigqoke ezethu izigqoko; kuphela ibizo lakho kalibizwe phezu kwethu; susa ihlazo lethue.

2 Ngalolosukuf ihlumela leNkosig lizakuba ngelobuhle, njalo elodumo, lesithelo selizwe ngesokuhle kakhulu lokokubukekah kwabaphunyukileyo bakoIsrayeli.

3 Kuzakuthi-ke oseleyo eZiyoni lotshiywe eJerusalema athiwe ungcwelei, wonke obhalelwej impilo eJerusalema;

4 iNkosi isigezisile ingcekezak yamadodakazi eZiyonil, yahlambulula amacala egazi eJerusalemam phakathi kwayo, ngomoya wesahlulelo langomoya wokutshisa.

5 LeNkosi izadala phezu kwayo yonke indawo yokuhlala yentaba yeZiyoni, laphezu kwenhlangano zayo ezibiziweyo, iyezi emini, lentuthun, lokukhanyao komlilo olamalangabi ebusukup; ngoba phezu kwayo yonke inkazimulo kuzakuba lesembeso esiluphahla.

6 Njalo kuzakuba ledumbaq libe ngumthunzi emini ekutshisenir, njalo libe yisiphephelos, njalo libe yisivikelo esivunguvungwini lezulwinit.

Umfanekiso wesivini

5Ake ngihlabelele othandiweyo wamia ingoma yomthandwa wamib ngesivini sakhec.

Othandiweyo wamid ulesivini oqaqeni oluvundileyo.

2 Wasibiyelae, wakhupha amatshe kisof, wasihlanyelag ngevini elikhethiweyoh, wakha umphotshongo phakathi kwasoi, wagubhaj lesikhamelo sewayini kisok; walindela ukuthi sizathela izithelo zevinil, kodwa sathela izithelo zevini ezimunyu.

3 Ngakho-ke, bahlali beJerusalema, lani madoda akoJuda, ake lahlulele phakathi kwami lesivini sami.

4 Ngabe kwenziwani okunye esivinini sami engingakwenzanga kuso? Ngalindelelani ukuthi sizathela izithelo zevinim, kodwa sathela izithelo zevini ezimunyu?

5 Ngakho-ken, ake ngilitshele engizakwenza esivinini sami: Ngizasusa uthango lwasoo ukuze sibe lidlelop, ngidilize umduli wasoq ukuze sibe ngesokugxotshwa.

6 Ngizasenza sibe liganga, singathenwa, singahlakulwa, kodwa kumile ameva lokhula oluhlabayor. Njalo ngizalaya amayezi ukuthi anganisi izulu phezu kwaso.

7 Ngoba isivinis seNkosi yamabandla yindlu kaIsrayeli, labantu bakoJuda bayisithombo sentokozo zayo. Njalo yayilindele isahlulelo, kodwa khangela, ukuchithwa kwegazi1; ukulunga, kodwa khangela, ukukhala.

Amazwi okwahlulela ababi

8 Maye kulabo abahlanganisa indlu lendlut, abasondeza insimu lensimuu, kuze kusweleke indawo, lina-ke lihlale lodwa phakathi kwelizwe!

9 Endlebeni zami iNkosi yamabandla yathi: Isibili izindlu ezinengi zizakuba ngamanxiwa, ezinkulu lezinhle zingabi lamhlali.

10 Ngoba indima ezilitshumi zesivini zizathela ibhathi*v elilodwa, lehomeri* lenhlanyelowx lithele i-efa*y.

11 Maye kwabavuka ekuseni kakhuluz, bexotshana lokunathwayo okulamandla, balibale kuze kuhlwea, lize iwayini libalumathiseb!

12 Njalo ichachocd lomhubheef, isigubhughi lomhlangaj, lewayini kusemadilini abo, kodwa kabananzik isenzo seNkosil, bengabonimn umsebenzi wezandla zayoo.

13 Ngakho abantu bami bazakuya ekuthunjweni ngenxa yokungabi lolwazip, lamadoda abo odumo alendlala, lenengi labo lizakoma ngumhawu.

14 Ngakho ingcwaba lizazinabululaq, livuler umlomo walo ube banzi ngokungelasilinganisos, kuze kwehle udumo lwabo lobunengi babot lenxokozelo yabou lothokozayov phakathi kwabo.

15 Lomuntukazanaw uzakwehliselwa phansi, lomuntu ophakemeyo athotshiswe, lamehlo abazikhukhumezayo athotshiswe.

16 Kodwa iNkosi yamabandlax izaphakanyiswa ngesahlulelo, loNkulunkulu ongcwele uzangcweliswa ngokulunga.

17 Lamawundlu azakudla ngokwendlela yawoy, labemzini badle amanxiwa abakhulupheleyoza.

18 Maye kwabadonsa isiphambeko ngentambo zeze, lesono njengamagoda enqola!

19 Labo abathib: Kaphangise, aphangisise umsebenzi wakhe, ukuze siwubone; lecebo loNgcwele kaIsrayeli kalisondele lize, ukuze silazi.

20 Maye kwabathi kokubi kuhle, lakokuhle kubi, ababeka umnyama ube yikukhanya, lokukhanya kube ngumnyamac, ababeka okubabayo kube mnandi, lokumnandi kube ngokubabayo!

21 Maye kwabahlakaniphileyo emehlweni abod, labaqedisisayo phambi kobuso babo!

22 Mayee kwabangamaqhawe okunatha iwayini, lamadoda alamandla okuhlanganisa okunathwayo okulamandla;

23 abalungisisa okhohlakeleyof ngenxa yomvuzog, basuse ukulunga kwabalungileyo kubo!

24 Ngakho njengolimi lomliloh lusidla isidindi sotshanii, lamakhoba edilika ngelangabijk, ngokunjalo impande yabol izakuba njengokubolam, lempoko yabo iphephuke njengothuli; ngoba bewalile umlayo weNkosi yamabandla, balidelela ilizwin loNgcwele kaIsrayelio.

25 Ngenxa yalokho ulaka lweNkosip lubavuthele abantu bayo, yelula isandla sayo imelene labo, yabatshaya, izintaba zaze zazamazamaq, lezidumbu zabo zaba njengengcekeza phakathi kwezitalada. Ngenxa yakho konke lokhu ulaka lwayo kaluphendukir, kodwa isandla sayo silokhu seluliwe.

26 Njalo izasiphakamisela isizwe isibonisos ikhatshanatu, isitshayele ikhwelov isekucineni komhlabaw; khangela-ke, sizakuza masinyane ngejubanex.

27 Kakho ozadinwa, njalo kakho ozakhubekay phakathi kwaso, kakho ozawozela, njalo kakho ozalalaz, njalo kakho ozakhululelwa ibhanti lokhalo lwakhea, njalo kakho ozaqanyukelwa ngumchilo wamanyathela akheb.

28 Omitshoko yakhe ibukhalic, lomadandili akhe wonke agotshiwed; amasondo amabhiza akhe azabalwa njengelitshe elilukhuni, lamavili akhe njengesivunguzanee.

29 Ukubhonga kwakhe kuzakuba njengokwesilwanefg, njalo uzabhonga njengamabhongo esilwaneh, abhavume abambe impango, ayilethe ekuvikelekeni, njalo kungekho umemuki.

30 Bazakubhavumela ngalolosuku njengokubhavuma kolwandlei. Uba umuntu ekhangela emhlabenij, khangela-ke, umnyama, usizik, lokukhanya kwenziwe kwaba mnyama ngamayezi aso.

Umbono lobizo lukaIsaya

6Ngomnyakaa wokufa kwenkosi uUziyab ngabona iNkosi ihlezi esihlalweni sobukhosic esiphezulu lesiphakemeyo, lemiphetho yesembatho sayo yagcwalisa ithempeli.

2 Amaserafi* ayemi ngaphezu kwayo; impiko eziyisithuphad, impiko eziyisithupha zalelo lalelo; ngezimbili lagubuzela ubuso balo, langezimbili lagubuzela inyawo zalo, langezimbili laphapha.

3 Lelinye lamemeza kwelinye lathi: Ingcwele, ingcwele, ingcwele iNkosi yamabandlae; umhlaba wonke ugcwele inkazimulo yayofg.

4 Insika zomnyango zasezinyikinyeka ngenxa yelizwi lomemezayo, lendlu yagcwala intuthuh.

5 Ngasengisithi: Maye kimii, ngoba ngiyabhubha! Ngoba ngingumuntu wendebe ezingcolileyo, futhi ngihlala phakathi kwabantu bendebe ezingcolileyo; ngoba amehlo ami abonile iNkosi, uJehova wamabandlaj.

6 Kwasekuphaphela kimi elinye lamaserafi lilelahle elivuthayo esandleni salo elalilithethe ngodlawu elathinik.

7 Lathinta umlomo wamil, lathi: Khangela, lokhu kuzithintile indebe zakho; ngakho ububi bakho bususiwe, lesono sakho senzelwe inhlawulo lokuthulam.

8 Ngasengisizwa ilizwi leNkosi lisithi: Ngizathuma bani? Njalo ngubani ozasiyela?n Ngasengisithi: Khangela, ngilapha, thuma minao.

9 Yasisithi: Hamba, uthi kulababantu: Zwanini lizwep, kodwa kaliyikuqedisisa; njalo bonani libone, kodwa kaliyikubonisisa.

10 Yenza inhliziyo yalababantu ikhuluphaleq, wenze indlebe zabo zibe nzima, uvale amehlo abor, hlezi babone ngamehlo abos, bezwe ngendlebe zabo, baqedisise ngenhliziyo zabo, baphenduke, babesebesiliswa.

11 Ngasengisithi: Koze kube nini, Nkosi?t Yasisithi: Kuze kuchitheke imizi ingabi lamhlali, lezindlu zingabi lamuntu, lelizwe lichitheke lithi nya,

12 leNkosi ibasusele khatshana abantuu, njalo kube lokutshiywa okukhulu phakathi kwelizwe.

13 Kodwa ingxenye eyodwa etshuminiv isezakuba kulo; izaphenduka, ibe ngeyokudliwaw; njengomtherebhinti*x lanjengesihlahla se-okhi*, esiwohloza amahlamvu aso, isidindi saso sikuzoy; inzalo engcwelez iyisidindi salo.

Ilizwi likaIsaya kuAhazi

7Kwasekusithi ensukwini zikaAhazia indodana kaJothamu, indodana kaUziya inkosi yakoJuda, uRezinib inkosi yeSiriya kanye loPhekac indodana kaRemaliya inkosi yakoIsrayeli wenyukela eJerusalema ukuya empini emelene layo, kodwa kabangalakho ukulwa layo ngokuphumelelayo.

2 Kwasekubikwa endlini kaDavida ukuthi iSiriya ihlangene loEfrayimi; inhliziyo yakhe lenhliziyo yabantu bakhe zasezinyikinyeka njengezihlahla zegusu zinyikinywa ngumoya.

3 INkosi yasisithi kuIsaya: Ake uphume uyehlangabeza uAhazi, wena loSheyari-Yashubi indodana yakho, ekucineni komfolod wechibi elingaphezulue, emgwaqweni omkhulu wensimu yomwatshif,

4 uthi kuye: Nanzelela, uthule, ungesabi, lenhliziyo yakho ingabi buthakathaka ngenxa yemisila emibili yalezizikhuni ezithunqayog, ngenxa yokuvutha kolaka lukaRezini leSiriya, lendodana kaRemaliyah.

5 Ngenxa yokuthi iSiriya, uEfrayimi, lendodana kaRemaliya, bacebise okubi ngawe, besithi:

6 Asenyukele koJuda, simesabise, sizifohlelele kuye, sibeke inkosi phakathi kwakhe, indodana kaTabeyeli.

7 Itsho njalo iNkosi uJehova: Kakuyikumai, njalo kakuyikwenzeka.

8 Ngoba inhloko yeSiriyaj yiDamasekok, lenhloko yeDamaseko nguRezini; laphakathi kuseleminyaka engamatshumi ayisithupha lanhlanul uEfrayimi uzakwephulwa, angabi yisizwe.

9 Njalo inhloko kaEfrayimi yiSamariyam, lenhloko yeSamariya yindodana kaRemaliyan. Uba lingakholwa, isibili kaliyikuqiniswao.

Ilizwi likaIsaya ngoEmanuweli

10 INkosi yasiqhubeka ikhuluma kuAhazi isithi:

11 Zicelele isibonakaliso eNkosini uNkulunkulu wakhop; cela ekujuleniq loba ekuphakameni phezulur.

12 Kodwa uAhazi wathi: Kangiyikucela, kangiyikulinga iNkosis.

13 Wasesithi: Zwana-ke, ndlu kaDavidat; kuyinto encinyane kakhulu kuwe yini ukuthi udinise abantuu, ukuthi udinise loNkulunkulu wami?v

14 Ngakho iNkosi uqobo izalinika isibonakalisowx: Khangelay, intombi emsulwa izathatha isisuz, ibelethe indodanaa, ibize ibizo layo ngokuthi nguEmanuwelib.

15 Uzakudla amasic lolujud, aze azi ukwala okubi lokukhetha okuhlee.

16 Ngoba umntwanaf engakakwazi ukwala okubi lokukhetha okuhle, ilizwe onengwa yilog lizatshiywa ngamakhosi alo amabilih.

17 INkosi izaletha phezu kwakhoi laphezu kwabantu bakhoj laphezu kwendlu kayihlo insuku ezingezanga kusukela osukwini uEfrayimi asuka ngalo koJudak; yinkosi yeAsiriyal.

18 Kuzakuthi-ke ngalolosukum iNkosi itshaye ikhwelon empukaneni esephethelweni lwemifula yeGibhitheo, lenyosini eselizweni leAsiriyap.

19 Zizakuza-ke, ziphumule zonke ezigodini zamawa, lezingoxweni zamadwalaq, lezihlahleni zonke zamevar, lemadlelweni wonke.

20 Ngalolosukus iNkosi izaphuca ngensingot eyebolekwe, phetsheyau komfulav, ngenkosi yeAsiriya, ikhanda loboya bezinyawo, futhi ihluthune lendevu.

21 Kuzakuthi-ke ngalolosukuw umuntu uzagcina kuphila ithokazi lezimvu ezimbili;

22 kuzakuthi-ke ngenxa yobunengi bochago ezilwehlisayo adle amasi; yebo, wonke oseleyo phakathi kwelizwe uzakudla amasix lolujuy.

23 Kuzakuthi-ke ngalolosukuz, yonke indawo lapho okwakukhona amavini ayinkulungwane ngenhlamvu zesiliva eziyinkulungwane, kube ngokwameva lokhula oluhlabayoa.

24 Bazakuya khona ngemitshoko langedandilib, ngoba ilizwe lonkec lizakuba ngameva lokhula oluhlabayod.

25 Lazo zonke izintaba ezazilinywa ngekhuba kabayikuya kuzo ngokwesaba ameva lokhula oluhlabayoe; kodwa kuzakuba ngokokungenisa inkabif lokokunyathelwa yizimvug.

Ibizo lendodana yomprofethi

8INkosi yasisithi kimi: Zithathele isibhebhe esikhulua, ubhale kisob ngepheni yomuntuc ukuthi: Maherishalali-Hashibazi.

2 Ngasengizifakazisela abafakazi abathembekileyo, oUriya umpristid loZekhariyae indodana kaJeberekiya.

3 Ngasengisondela kumprofethikazi, wasethatha isisu, wazala indodana. INkosi yasisithi kimi: Umuthe ibizo lokuthi uMaherishalali-Hashibazi.

4 Ngoba umntwana engakakwazi ukumemezaf athi baba, lokuthi, mama, inothog yeDamasekoh lempango yeSamariyai kuzathwalelwa phambi kwenkosi yeAsiriya.

5 INkosi yasibuya yakhuluma lami futhi isithi:

6 Ngenxa yokuthi lesisizwe siwalile amanzi eShilowaj ahamba kancinyane, njalo kulentokozo kuRezini lendodana kaRemaliyak,

7 ngakho-ke, khangela, iNkosi izakwenyusela phezu kwabo amanzil omfula amanengi lalamandla, inkosi yeAsiriyam labo bonke ubukhosi bayo; azakwenyukela phezu kwaso yonke imigelo yaso, ahambe phezu kwazo zonke inkumbi zaso,

8 aze adlulele koJuda; akhukhuleno, adlulep, afinyelele entanyeniq; lokwelulekar kwempiko zawos kuzagcwalisa ilizwe lakhot, Emanuweliu.

9 Zihlanganiseniv, zizwe, kodwa liphahlazwew; bekani indlebe, lina lonke abezizwe ezikhatshana; zibhinceni, kodwa liphahlazwe; zibhinceni, kodwa liphahlazwe.

10 Cebani icebox, kodwa lizafojisway; khulumani ilizwi, kodwa kaliyikumaz; ngoba uNkulunkulu ulathiab.

YiNkosi efanele ukwesatshwa

11 Ngoba yatsho njalo iNkosi kimi ngesandla esilamandla, yangifundisa ukuthi ngingahambi endleleni yalababantu, isithi:

12 Lingatsho ukuthi: Ugobec, kukho konke lababantu abathi ngakho: Ugobed; lingesabi ukwesaba kwaboe, lingatshaywa luvalo.

13 INkosi yamabandla, yona lizayingcwelisaf, njalo yona ibe yikwesaba kwenug, njalo yona ibe luvalo lwenu.

14 Njalo izakuba yindawo engcweleh, kodwa ibe yilitshe lokukhubekisai, ibe lidwala lokuwisa kuzo zombili izindlu zakoIsrayeli, ibe ngumjibilaj ibe yisifuk kwabakhileyo eJerusalema.

15 Labanengi bazakhubeka phakathi kwabo, bawel, bephuke, bathiywe, bathunjwe.

16 Bopha ubufakazi, unameke umlayom phakathi kwabafundi bamin.

17 Ngakho ngizalindela iNkosio efihlela indlu kaJakobe ubuso bayop, ngiyidingeq.

18 Khangelar mina labantwanas iNkosi enginike bona siyizibonakalisot lezimangalisou koIsrayeli, ezivela eNkosini yamabandla ehlala entabeni yeZiyoni.

19 Lalapho bezakuthi kini: Buzani kwabalamadloziv, lakubathakathiw abatshaya imilozwix labanyenyezayoy: abantu kabayikubuza yini kuNkulunkulu wabo?z Abantu babuze yini bemele abaphilayo kwabafileyo?a

20 Kuwo umthetho lakubo ubufakazi!b Uba bengakhulumi njengalelilizwic, kungokuthi kakukho ukusa kubod.

21 Bazadabula kukho, becindezelwe kakhulu belambilee; kuzakuthi-ke belambile bezondile, bathukef inkosi yabo loNkulunkulu wabo, bakhangele phezulu.

22 Njalo bazakhangela emhlabenig, khangela-ke, kuzakuba lokuhlupheka lomnyamah, ubumnyamai benkathazoj, njalo axotshelwe emnyameni.

INkosi yokuthula

9Kodwa umnyamaa kawuyikuba njengenkathazo yalo; njengesikhathini samandulob wakwenza kwaba lulac elizweni lakoZebuluni lelizweni lakoNafithalid; kodwa emva kwalokhue wakwenza kwaba nzimaf ngendlela yolwandleg, phetsheya kweJodanih, eGalilii lezizwe.

2 Abantujk ababehamba emnyameni babonile ukukhanya okukhulul; ababehlala elizweni lethunzi lokufam, ukukhanya kubakhanyisele.

3 Wandisile isizwe, wakhulisa intokozo yaso; bayathokoza phambi kwakho njengentokozo ekuvunenin, njengoba bethokozao ekwehlukaniselaneni kwabo impangop.

4 Ngoba wephulile ijogwe lomthwalo wasoq, loswazi lwehlombe lasor, intonga yomcindezeli wasos, njengasosukwinit lukaMidiyaniu.

5 Ngoba wonke umsindo wempi usenhlokomeni, lesigqoko sigiqwe egazini; njalo kuzakuba ngesokutshiswav, kube zinkuni zomlilo.

6 Ngoba sizalelwe umntwanaw, sinikwe indodanax; lombusoy uzakuba sehlombe layoz, lebizo lakhe lizathiwa: OMangalisayoa, uMelulekib, uNkulunkulu olamandlac, uBaba wephakadede, iNkosana yokuthulaf.

7 Ukwanda kombuso lokuthula kakuyikuphelag, phezu kwesihlalo sobukhosi sikaDavidah laphezu kombuso wakhe, ukuwumisa, lokuwuqinisa ngesahlulelo langokulungai, kusukela khathesi kuze kube nininini. Ukutshiseka kweNkosi yamabandlaj kuzakwenza lokhu.

INkosi ithukuthelela uIsrayeli

8 INkosi ithumele ilizwi koJakobe, lawela koIsrayeli.

9 Labo bonke abantu bazakwazik, uEfrayimil lomhlali weSamariyam, ngokuzigqaja langokuzikhukhumeza kwenhliziyo, besithi:

10 Izitina ziwile, kodwa sizakwakha ngamatshe abaziweyo; imikhiwa yesikhamoren iganyuliwe, kodwa sizayiguqula ibe yimisedario.

11 Ngakho iNkosi izaphakamisa abacindezelip bakaReziniq phezu kwakhe, itshotshozele izitha zakhe;

12 amaSiriyar ngaphambili lamaFilistis ngemuva, azakudla uIsrayeli ngomlomo wonke. Kukho konke lokhu intukuthelo yayo kayiphendukit, kodwa isandla sayo silokhu seluliwe.

13 Ngoba abantu kabaphendukeli kulowo owabatshayayou, futhi kabayidingi iNkosi yamabandla.

14 Ngakho iNkosi izaquma kusuke koIsrayeli inhloko lomsilav, ugatshawx lomhlangayz, ngasuku lunyea.

15 Omdala lowemukelwa ngobusob, uyinhloko, kodwa umprofethi ofundisa amangac, ungumsila.

16 Ngoba abakhokhelid balababantu bayaduhisae, labakhokhelwa yibof bayaginywag.

17 Ngenxa yalokho iNkosi kayiyikuthokozah ngamajaha abo, kayiyikuba lasihawu ngezintandane zabo labafelokazi babo; ngoba bonke bangabazenzisi labenzi bobubii, lomlomo wonke ukhuluma ubuthuthaj. Kukho konke lokhu intukuthelo yayo kayiphendukik, kodwa isandla sayo silokhu seluliwe.

18 Ngoba inkohlakalo itshisa njengomlilol; izakudla ameva lokhula oluhlabayom, ithungele izixuku zehlathin, ziziphakamise njengokuphakama kwentuthuo.

19 Ngolaka lweNkosi yamabandla ilizwe liyafiphazwa, labantu bazakuba njengokudla komlilo; umuntu kayikuyekela umfowabop.

20 Njalo uzahluthuna ngakwesokunene, kodwa alambe; adle ngakwesokhohloq, kodwa angasuthir; ngulowo lalowo adle inyama yengalo yakhes;

21 uManase uEfrayimi, loEfrayimi uManaset; bazamelana loJuda kanyekanyeu. Kukho konke lokhu intukuthelo yayo kayiphendukiv, kodwa isandla sayo silokhu seluliwe.

10Maye kwabamisa izimiso ezikhohlakeleyoa, lakubabhali ababhala uhluphob;

2 ukuphambula abayanga ekwahlulelweni, lokuphanga ilungelo labahluphekayo babantu bamic, ukuze abafelokazid babe yimpango yabo lokuthi baphange izintandane!e

3 Kodwa lizakwenzanif ngosukug lwempindiseloh, lencithakalwenii ezavela khatshana?j Lizabalekela kubani ukuthi libe losizo? Lizatshiya ngaphi udumo lwenu?

4 Ngaphandle kwami bazakhothama ngaphansi kwezibotshwak, liwele ngaphansi kwababuleweyo. Kukho konke lokhu intukuthelo yayo kayiphendukil, kodwa isandla sayo silokhu seluliwe.

Ilizwi leNkosi ngeAsiriya

5 Maye kumAsiriya, intonga yentukuthelo yamim, lolaka lwami luyindukun esandleni sabo!

6 Ngizamthumela isizwe esizenzisayoo, ngizamlayap ukumelana labantu bolaka lwami, ukuphanga impangoq, lokuthumba okuthunjiweyo, lokukubeka kube ngokunyathelwayo njengodaka lwezitalada.

7 Kodwa yena kanakani njalor, lenhliziyo yakhe kayicabangi njalo; kodwa kusenhliziyweni yakhe ukuchitha, lokuquma izizwe ezingenlutshwana.

8 Ngoba uthi: Iziphathamandla zami zonke kazisimakhosi yini?s

9 IKalinot kayinjengeKarikemishiu yini? IHamathi kayinjengeArpadi yini?vwx ISamariyay kayinjengeDamasekoz yini?

10 Njengoba isandla samia sithole imibuso yezithombeb, ozithombe zayo ezibaziweyo zingcono kulezeJerusalema lakulezeSamariyac;

11 njengalokhu ngenzile kuyo iSamariyad lezithombe zayoe, kangiyikwenza njalo yini kuyo iJerusalema lezithombef zayo?

12 Kuzakuthi-ke lapho iNkosi isiqedile umsebenzi wayo wonkeg entabeni yeZiyoni laseJerusalemah, ngiphindiselei isithelo sokuzikhukhumeza kwenhliziyo yenkosi yeAsiriyaj lobuhle bokuziqhenya kwamehlo ayo.

13 Ngoba ithe: Ngamandla esandla sami ngikwenzilek, langenhlakanipho yamil, ngoba ngiyaqedisisa; njalo ngisusile imikhawulo yezizwe, ngaphanga inotho yazo; lanjengeqhawem ngehlisela phansi abahlali bazo.

14 Isandla sami sesithole inotho yezizwe njengesidleken; lanjengobuthelela amaqanda atshiyiweyo, mina ngibuthelele umhlaba wonke; njalo kwakungekho ophaphazelisa impiko, kumbe ovula umlomo, kumbe otshiyozayoo.

15 Ihloka lizazikhukhumeza kuye ogamula ngalo yinip? Isaha izazikhulisa kuye oyinyikinyayo yini? Njengokungathi induku ingaziphakamisa, kungathi kayisisigodo.

16 Ngalokhu iNkosi uJehova wamabandlaq izathumela ukucaka phakathi kwabazimukileyo bayors; langaphansi kodumo lwayo izaphemba ukutshisa njengokutshisa komlilo.

17 Lokukhanya kukaIsrayeli kuzakuba ngumlilo, loNgcwele wakhe abe lilangabi, elizatshisa liqedet ameva ayo lokhula lwayo oluhlabayou ngasuku lunyev.

18 Liqede lodumo lwehlathi lwayow, lensimu yayo ethelayox, kusukela emphefumulweni kusiya enyameni, ibe njengokuphela kwamandla womthwalifulegiy.

19 Lokuseleyo kwezihlahla zehlathi zayo kuzakuba nlutshwana ngenani, ukuze umntwana akubale.

Insali yakoIsrayeli

20 Kuzakuthi-ke ngalolosukuz insali yakoIsrayeli labaphunyukileyo bendlu kaJakobea kabasayikuqhubeka ukweyama kobatshayileyob; kodwa bazakweyama eNkosinic, oNgcwele kaIsrayeli, ngeqiniso.

21 Insali izabuyelad, insali kaJakobe, kuNkulunkulu olamandlae.

22 Ngoba lanxa abantu bakho, Israyelif, bengangetshebetshebe lolwandleg, kube kanti insali yabo izabuya; ukuchitheka kumisiweh, kuphuphuma ngokulunga.

23 Ngoba ukubhujiswa okupheleleyoi okumisiweyo iNkosi uJehova wamabandla izakwenza phakathi komhlaba wonke.

24 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova wamabandla: Bantu bami, elihlala eZiyoni, lingesabi iAsiriyaj lapho ilitshaya ngendukuk, iliphakamisela intonga yayol njengendlela yamaGibhithemn.

25 Ngoba kuseyisikhatshana njeop ukuthukuthela kuzaphelaq, lolaka lwami ekuchithweni kwabo.

26 Njalo iNkosi yamabandla izabavusela isiswepur, njengokuhlatshwa kweMidiyani edwaleni leOrebis; lanjengentonga yayo phezu kolwandlet ezayiphakamisa njengendlela yeGibhitheuv.

27 Kuzakuthi-ke ngalolosukuw umthwalo wayox usuke ehlombe lakho, lejogwe layo entanyeni yakho, lejogwe lizakwephulway ngenxa yokugcotshwaz.

Ukuhlasela kwabeAsiriya

28 Uyeza eAyathia, udabula phakathi kweMigironib; eMikimashic wethula impahla yakhed.

29 Badlula esikhalenie, ebusuku bayalala eGebaf; iRama iyathuthumelag; iGibeyah kaSawuli iyabaleka.

30 Hlaba umkhosi ngelizwi lakho, ndodakazi kaGalimii! Lizwakalise eLayishi, Anathothij elusizana!

31 IMadimenak iyabaleka, abahlali beGebimi badinga isiphephelo.

32 Kuselamuhla uzakuma eNobil, anyikinye isandla sakhem emelenen lentabao yendodakazi yeZiyonip, uqaqa lweJerusalema.

33 Khangela, iNkosi uJehova wamabandlaq izaquma ingatsha ngamandla esabekayor, lalabo abaphakeme ngobudes bazaganyulelwa phansi, labazikhukhumezayo bazathotshiswa.

34 Njalo izagamula izixuku zehlathi ngensimbit, leLebhanoniu izakuwa ngolamandla.

Umbuso olokuthula

11Kuzavela-ke uGatshaa esidindinib sikaJesec, leHlumelad likhule empandeni zakhee.

2 LoMoya weNkosif uzahlala phezu kwakhe, uMoya wenhlakanipho lokuqedisisag, uMoya weseluleko lowamandla, uMoya wolwazi lowokwesaba iNkosi.

3 Lephunga lakhe lizakuba sekuyesabeni iNkosi; kayikwahlulelah ngokubona kwamehlo akhei, njalo kayikukhuza ngokuzwa kwezindlebe zakhe;

4 kodwa uzakwahlulela abayanga ngokulungaj, akhuze abathobekileyo bomhlaba ngobuqotho; njalo uzatshayak umhlaba ngentonga yomlomo wakhe, langomoya wendebe zakhel uzabulala okhohlakeleyom.

5 Njalo ukulungan kuzakuba libhanti lokhalo lwakheo, lobuqotho bube libhanti lokhalo lwakhe.

6 Lempisip izahlala lewundlu, njalo ingwe ilale lezinyane; lethole, lebhongo lesilwaneq, lokunonisiweyo ndawonye; lomfana omncinyane uzakuqhuba.

7 Inkomokazi lebhere kuzakudla; amathole akho alale ndawonye; lesilwaners sizakudla amahlanga njengenkabi.

8 Lomunyayo uzadlalela phezu komlindi wenhlangwanat, lolunyuliweyo afake isandla sakhe emlindini wephimpi.

9 Kabayikwenza okubiuv, njalo kabayikona entabeni yami yonke engcwelew; ngoba umhlaba uzagcwala ulwazi lweNkosix njengamanzi esibekela ulwandle.

Abathunjiweyo bazabuya

10 Langalolosukuy kuzakubaz lempande kaJesea ezakuma ibe luphawu ezizwenib; izizwe zizadinga kuyo, lendawo yayo yokuphumulac ibe lodumo.

11 Kuzakuthi-ke ngalolosukud iNkosi isebenzise isandla sayo futhi ngokwesibili ukubuyisa insali yabantu bayo, ezasalae ivela eAsiriyaf leGibhitheg lePatrosih leEthiyophiyai leElamuj leShinarik leHamathil lezihlengeni zolwandlem.

12 Izaphakamiselan izizwe uphawuo, ibuthe abaxotshiweyop bakoIsrayeli, iqoqeq abahlakazekileyo bakoJudar, bevela ezingonsini zozine zomhlaba.

13 Lomhawu kaEfrayimi uzasukas, lezitha zakoJuda zizaqunywa; uEfrayimi kayikuba lomona ngoJuda, loJuda kayikucindezela uEfrayimi.

14 Kodwa bazaphapha phezu kwehlombet lamaFilistiu ngentshonalanga; kanyekanye baphange abantwana bempumalanga; bazakwelulela isandla sabov kuEdomaw loMowabix; labantwanay bakoAmoniza babalaleleb.

15 LeNkosi izatshabalalisac ulimi lolwandle lweGibhithed, inyikinye isandla sayoe phezu komfulaf ngamandla omoya wayo, iwutshaye ube yizifudlana eziyisikhombisa, ibenze bachaphe ngamanyathelag.

16 Kuzakuba khonah umgwaqo omkhului wensali yabantu bakhe abaseleyo bevela eAsiriyaj, njengalokhu kwakunjalo kuIsrayelik ngosuku lokwenyuka kwakhe elizweni leGibhithe.

Ingoma yokubonga

12Langalolosukua uzakuthi: Ngiyakubonga, Nkosi, lanxa wawungithukuthelele, ulaka lwakho seluphendukile, njalo ungiduduzile.

2 Khangela, uNkulunkulu ulusindiso lwamib, ngizathemba ngingesabi; ngoba iNkosi uJehovac ingamandla ami lengoma yamid, isibe lusindiso lwami.

3 Ngakho ngentokozoe lizakukha amanzi emithonjeni yosindiso.

4 Lithi ngalolosukuf: Bongani iNkosig, libize ibizo layoh, lazise izenzo zayoij phakathi kwezizwe, limemezele ukuthi ibizo layok liphakemel.

5 Hlabelelani eNkosinim ngoba yenzile izinto ezinhle kakhulu; lokhu kakwaziwe emhlabeni wonke.

6 Memezan, uhlabele ngentokozo, mhlali weZiyoniop, ngoba oNgcwele kaIsrayeli mkhulu phakathi kwakhoqr.

Umthwalo weBhabhiloni

13Umthwaloa weBhabhilonib awubonayo uIsaya indodana kaAmozic.

2 Phakamisani uphawud entabeni eligcekeef, libaphakamisele ilizwi, liqhwebe ngesandlag, ukuze bangene eminyango yeziphathamandla.

3 Mina ngibalayile abangcwelisiweyo bamih, ngibizile lamaqhawe amii kuntukuthelo yami, abathokozayo ngobukhosi bamijk.

4 Ukuxokozela kwexuku ezintabenil, kungathi ngokwabantu abanengi, umsindo wokuxokozelam kwemibuso, kwezizwe ezibutheneyo; iNkosi yamabandla ibutha ibutho lempi.

5 Bavela elizweni elikhatshanan, emkhawulweni wamazulu, iNkosi kanye lezikhali zentukuthelo yayo, ukuchithao ilizwe lonke.

6 Qhinqani isililop, ngoba usuku lweNkosi lusondeleqr; njengokuchitheka okuvela kuSomandla luzafikast.

7 Ngenxa yalokhu izandla zonke zizaxega, lenhliziyo yonke yomuntu incibilikeu;

8 babesebetshaywa luvalo; imihelov lobuhlunguw kubabambe; bafuthelwe njengowesifazana obelethayoxy; bamangale ngulowo ngomakhelwane wakhe; ubuso babo buyibuso bamalangabi.

9 Khangelani, usuku lweNkosi luyezaz, lulesihluku lokufutheka lolaka oluvuthayoa, ukubeka umhlaba ube yincithakalo; ibhubhise izonib zawo zisuke kuwo.

10 Ngoba inkanyezi zamazulu lemithala yazoc kaziyikukhanyisa ukukhanya kwazod; ilanga lizakuba mnyamae ekuphumeni kwalo, lenyanga kayiyikukhanyisa ukukhanya kwayof.

11 Ngoba ngizaphindisela ububig phezu komhlaba, laphezu kwabakhohlakeleyo izono zabo; ngiqede ukuzigqaja kwabazikhukhumezayoh; ngithobise ukuzikhukhumeza kwabalesihlukui.

12 Ngizakwenza ukuthi indodaj ibe ligugu elikhuluk kulegolide elicwengekileyol, lomuntu kulegolide leOfirim.

13 Ngenxa yalokhu ngizazamazamisa amazulun, lomhlaba uzanyikinyekao usuke endaweni yawo, entukuthelwenip yeNkosi yamabandla, losukwiniq lokuvutha kolaka lwayor.

14 Njalo kuzakuba njengomziki oxotshwayo, lanjengezimvu okungelamuntu oziqoqayo; bazaphenduka ngulowo lalowo ebantwini bakibos, babalekele ngulowo lalowo elizweni lakhe.

15 Wonke ozatholakala uzagwazwat, laye wonke ozabanjwa uzakuwa ngenkemba.

16 Labantwana babou bazachotshozwa phambi kwamehlo abo, izindlu zabo ziphangwev, labomkabo badlwengulwew.

17 Khangela, ngizabavuselax amaMedey, angakhathaleli isilivaz, legolide, angathokozi ngalo.

18 Lamadandili awoa azachoboza amajaha; njalo kawayikuba lesihawu ngesithelo sesizalo; ilihlo lawob kaliyikuhawukela abantwana.

19 LeBhabhiloni, udumo lwemibusoc, ubuhled bokuziqhenya kwamaKhaladiyaef, izakubag njengokugenqulwa nguNkulunkuluh kweSodoma leGomorai.

20 Kakuyikuba lendawo yokuhlala kuze kube ninininij, njalo kayiyikuhlalwa kusizukulwana lesizukulwana; lomArabhiyak kayikumisa ithente khona, labelusi kabayikulalisa umhlambi khonal.

21 Kodwam izilo zegangan zizalala khona, lezindlu zayo zizagcwala izilo ezikhonyayo; lamadodakazi ezintshe azahlala khonao, lamagogo aqolotshe khonapq.

22 Lezimpisir zizaphendulana emanxiweni ayos, lemigobhot ezigodlweni ezilentokozouv. Lesikhathi sayo siseduze ukufikaw, lezinsuku zayo kaziyikuphuziswa.

Ukubuya kwabathunjiweyo

14Ngoba iNkosi izamhawukela uJakobea, imkhethe futhi uIsrayelib, ibabeke elizweni lakiboc; labezizwed bazahlangana labo, njalo bazanamathela endlini kaJakobe.

2 Labantu bazabathatha, babase endaweni yaboe; lendlu kaIsrayeli izabafuya elizweni leNkosi, babe yizigqili lezigqilikazif; njalo bazathumba abathumbi babo, babuse abacindezeli babog.

3 Kuzakuthi-ke ngosuku iNkosi ezaliphumuza ngalo ebuhlungwini benu lekuhluphekeni kwenu lemtshikatshikeni onzima ebelisetshenziswa kiwo,

4 lizaphakamisa lesisagah ngenkosi yeBhabhiloni lithi: Uphele njani umcindezelii! Owegolide usuphelile!

5 INkosi ilwephule udondoloj lwabakhohlakeleyok, intonga yababusilm.

6 Owatshaya abantu entukuthelweni ngokutshaya okungapheliyo, owabusa izizwe ngolaka, wazingelwa kungekho onqandayo.

7 Umhlaba wonke uphumule, ulokuthula; baqhamuka ngokuhlabelelan.

8 Lezihlahla zefiriop ziyathokoza ngawe, imisedari yeLebhanoniqr, isithi: Selokhu walala phansi, kakulamgamuli owenyukela kithi.

9 Isihogos ngaphansi siyanyakaziswa ngenxa yakho ukukuhlangabeza ekuzeni kwakho; sikuvusela imimoya efileyot, impongo zonke zomhlaba, sisukumise wonke amakhosi ezizwe ezihlalweni zawo zobukhosi.

10 Bonke bazaphendulau bathi kuwe: Lawe usubuthakathaka njengathi; usufanana lathi.

11 Ubukhosi bakho sebehliselwe esihogweni, lokukhala kwamachacho akhov; izimpethu zizakwendlalwa ngaphansi kwakho, lemihlavane ikugubuzele.

12 Uwe kanganani uvela emazulwiniw, wena okhanyayo, ndodana yokusax! Uqunyelwe emhlabathiniy, wena owawisela phansi izizwez!

13 Wena wasusithi enhliziyweni yakho: Ngizakwenyukela emazulwinia; ngaphezu kwenkanyezi zikaNkulunkulu ngiphakamise isihlalo sami sobukhosib; ngihlale entabeni yenhlanganoc ezinhlangothini zenyakathod;

14 ngizakwenyukela ngaphezu kwendawo eziphakemeyo zamayezie; ngizenze ngifanane loPhezukonkef.

15 Kodwa uzakwehliselwa esihogwenig, ezinhlangothini zomgodih.

16 Abakubonayo bazakujolozelai, bakuqaphele, besithi: Nguye lo umuntu yini owenza ukuthi umhlaba uthuthumelej, owanyakazisa imibusok,

17 owamisa ilizwe laba njengenkangala, wachitha imizi yalo, ongavulelanga izibotshwa zakhe ziye ekhaya?

18 Wonke amakhosi ezizwe, wonke alala phansi ngodumo, ileyo laleyo endlini yayol;

19 kodwa wena uphoselwe ngaphandle kwengcwaba lakho, njengehlumela elinengekayo, njengelembu lababuleweyo, begwazwe ngenkemba, abehlela phansi ematsheni omgodim, njengesidumbu esinyathelelwe phansi.

20 Kawuyikuhlanganiswa kanye labo ekungcwatshwenin, ngoba ulichithile ilizwe lakini, wabulala abantu bakini. Inzaloo yabenzi bobubi kayiyikubizwa kuze kube nininini.

21 Lungiselani ukubulawa kwabantwana babo ngenxa yobubi baboyisep, ukuze bangavukiq badle ilifa lelizwe, bagcwalise ubuso bomhlaba ngemizi.

IBhabhiloni izachitheka

22 Ngoba ngizabavukela, itsho iNkosi yamabandla, ngiqume kusuke eBhabhiloni ibizor, lensalis, lendodanat, lomzukuluuv, itsho iNkosi.

23 Ngizayimisa ibe yindawo yezinhloni lamatete amanziw, ngiyithanyele ngomthanyelo wencithakalo, kutsho iNkosi yamabandla.

IAsiriya izachitheka

24 INkosi yamabandla ifungile isithi: Isibili, njengokucabanga kwami kuzakuba njalo, lanjengokweluleka kwami khona kuzakuma!

25 Ukuthi ngimephule umAsiriyax elizweni lami, ngimnyathele phezu kwezintaba zami; beselisuka ijogwey lakhe phezu kwabo, lomthwalo wakheza usuke ehlombe labo.

26 Lesi yiseluleko eselulekwe ngomhlaba wonke, njalo lesi yisandla eselulelwe izizwe zonkeb.

27 Ngoba iNkosi yamabandla ikucebilec, ngubani-ke ongakuphuthisad? Lesandla sayo seluliwee, njalo ngubani ongasibuyisela emuvaf?

AmaFilisti azachitheka

28 Ngomnyaka wokufa kwenkosi uAhazig kwaba lalo umthwaloh:

29 Ungathokozi, wena wonke Filistii, ngokuthi intongaj ekutshayileyo yephukile; ngoba empandeni yenyokak kuzavela ibululul, lesithelo sabom sibe yinyoka ephaphayo etshisayon.

30 Lamazibuloo abayanga azakwelusela, labaswelayo balale bevikelekile; kodwa ngizabulala impande yakho ngendlala, njalo abulale insali yakho.

31 Qhinqa isililop, sango, ukhale, muzi. Uncibilike, Filistiqr, wonke. Ngoba enyakatho kuvela intuthu, njalo kakho ozakuba yedwa ngezikhathi zakhe ezimisiweyos.

32 Lezithunywa zesizwe zizaphendulwa ngokuthini? Ngokuthi: INkosi iyisekele iZiyonit, labahluphekayo babantu bayouv bazathembela kuyowx.

Ukukhalela uMowabi

15Umthwaloa kaMowabib.

Ngoba ngobusukuc iAri kaMowabid ichithekile, iqunyiwe; ngoba ngobusukue iKiri kaMowabif ichithekile, iqunyiwe.

2 Wenyukela eBayitig leDibonih, indawo eziphakemeyo, ukuyalilai; uMowabi uzaqhinqa isililoj ngeNebok langeMedebal; kulempabangam kuwo wonke amakhanda abo, zonke indevu zigeliwen;

3 ezitaladeni zabo bazibhinca ngamasakao; empahleni zezindlu zabop lezitaladeni zaboq wonker uqhinqa isililos, besehla bekhala inyembezi.

4 LeHeshibonit leEleyaleu kuzakhala; ilizwi labo lizwakale kuze kube seJahaziv; ngenxa yalokhu abahlomileyo bakoMowabi bayamemeza; umphefumulo wakhe uyathuthumela kuye.

5 Inhliziyo yami iyamkhalela uMowabiw; ababalekayo bakhex bafinyelele eZowariy, ithokaziz elileminyaka emithathu; ngoba umqanso weLuhithia, bawenyuka bekhala inyembezi; ngoba endleleni yeHoronayimib baphakamisa ukukhala kwencithakalo.

6 Ngoba amanzic eNimirimid azakuba zincithakaloe; ngoba utshani buyoma, uhlaza luyaphela, kakukho okuluhlaza.

7 Ngenxa yalokhu ukwanda abakwenzileyof lempahla yabo bazakuthwalela esifuleni seminyezaneg.

8 Ngoba ukukhala kuzabhoda umngcele kaMowabi, ukuqhinqa kwakhe isililo kufinyelela eEgilayimih, yebo, ukuqhinqa kwakhe isililo kufinyelela eBeri-Elimii.

9 Ngoba amanzi eDibonij agcwele igazi; ngoba ngizamisela iDibonik okunye futhi, isilwanel kulabo abaphunyukileyo bakoMowabim lakunsali yelizwe.

Ukuhlupheka kukaMowabi

16Thumelani iwundlua kumbusi welizwe lilisusa eSela lisiya enkangala, entabeni yendodakazi yeZiyonib.

2 Ngoba kuzakuthi, njengenyoni ezulazulayo exotshwe esidlekenicd, azakuba njalo amadodakazi akoMowabi emazibukweni eArinoni.

3 Lethani iseluleko, lenze isinqumo; wenze isithunzi sakho sibe njengobusuku phakathi kweminie, ufihle abaxotshiweyof, ungavezi obalekayog;

4 Abaxotshiweyoh bami kabahlale njengabezizwe phakathi kwakho, Mowabi; ube yisiphepheloi kibo ebusweni bomchithi; ngoba umcindezeli usekucineni, ukuchitheka sekunyamalele, lonyathezela phansi usephelile elizweni.

5 Njalo kuzamiswa isihlalo sobukhosij ngomusa, njalo ahlale kiso ngobuqotho ethenteni likaDavida, esahlulelak, lodinga isahlulelo, lophangisisa ukulungal.

6 Sizwile ngokuziphakamisa kukaMowabim, uyazigqaja kakhulu; ukuzikhukhumeza kwakhe, lokuziqhenya kwakhe, lolaka lwakhe, ukuwumana kwakhen kakunjaloo.

7 Ngakho uMowabi uzaqhinqela uMowabi isililop, bonke baqhinqe isililoq; libubulele izisekelo zeKiri-Haresethirst; isibili batshayiwe.

8 Ngoba amasimu eHeshiboniu ayabunav, iviniw leSibimax; amakhosi ezizwe atshayele phansi amahlukuzo evini awo; afinyeleley eJazeriz, azulazule enkangalaa, ingatsha zawo zeluliweb, zachapha ulwandlec.

9 Ngenxa yalokho ngizakhala inyembezid ngokukhala kweJazerie ngevini leSibimaf; ngikuthambise ngezinyembezi zami, Heshibonig, lawe Eleyaleh; ngoba ukujabulelai izithelo zakho zehloboj lesivuno sakho sekuwilek.

10 Intokozo lenjabulol sekususiwe ensimini ethelayom, lezivininin kakuhlatshelwa ngoma; kakulakumemeza; kakulamnyatheli onyathela iwayinio ezikhamelweni zewayinip; ngimisile ukumemeza kwenjabuloqr.

11 Ngenxa yalokho imibilini yami iyakhala njengechacho ngoMowabis, lengaphakathi yami ngeKiri-Haresit.

12 Kuzakuthi sekubonakele ukuthi uMowabi uzidinisile endaweni ephakemeyou, khona ezangena endlini yakhe engcwele ukukhuleka, kodwa kayikuphumelela.

13 Leli yilizwi iNkosi elikhulume ngoMowabi kusukela kulesosikhathiv.

14 Kodwa khathesi iNkosi ikhuluma isithi: Phakathi kweminyaka emithathu, njengeminyaka yoqatshiweyow, udumo lukaMowabi luzadelelwa, elexuku elikhulu; lensali izakuba nlutshwana, incane, ingelamandlax.

Umthwalo weDamaseko

17Umthwaloa weDamasekob.

Khangela, iDamaseko izasuswa, ingabi ngumuzic, kodwa ibe lunxiwa oludilikileyo.

2 Imizi yeArowerid izatshiywa, ibe ngeyemihlambi elala phansie, njalo kungabi lomethusifg.

3 Lenqabah izaphela koEfrayimii, lombusoj weDamasekok, lensali yeSiriya; bazakuba njengodumo lwabantwana bakoIsrayeli, itsho iNkosi yamabandla.

Ukugwetshwa kukaIsrayeli

4 Kuzakuthi-ke ngalolosuku udumo lukaJakobel lwehliselwe phansi, lokuzimukam kwenyama yakhe kucakiswe.

5 Njalo kube njengomvunin evuna amabele amiyo, lengalo yakhe iqume izikhwebu; yebo, kube njengomuntu edobha izikhwebu esigodini seRefayimio.

6 Kodwap umkhothozoqr uzasala kukho, njengokunyikinyeka kwesihlahla somhlwathis, imihlwathi emibili loba emithathut engqongeni yogatsha oluphezuluu, emine loba emihlanu engatsheni zaso ezithelayov, itsho iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli.

7 Ngalolosuku umuntu uzajolozela kuMenzi wakhew, lamehlo akhe akhangele koNgcwele kaIsrayeli.

8 Njalo kayikujolozela emalathini, umsebenzi wezandla zakhex; njalo kayikukhangela kulokho iminwe yakhe ekwenzileyo, loba izixukuyz loba amalathi elangaa.

9 Ngalolosuku imizi yabo eqinileyo izakuba njengegusub elideliweyo lengqonga yogatshac abaludelileyo ngenxa yabantwana bakoIsrayelid; njalo kuzakuba yincithakalo.

10 Ngoba umkhohliwe uNkulunkulu wosindiso lwakhoe, kawukhumbulanga idwala lamandla akhof; ngenxa yalokho uzahlanyela izithombo ezinhle, uyihlanyele ngamahlumela angejwayelekanga.

11 Ngosuku lokuhlanyela kwakho uzakwenza kuhlume, lekuseni wenze inhlanyelo yakho ikhuphe impoko; kodwa isivuno sizakuba yinqumbi ngosuku lomkhuhlane lobuhlungu obungelaphekiyo.

12 Yeka ukuhlokoma kwabantu abanengi abahlokomag njengokuhlokoma kwezinlwandleh, lokuduma kwezizwei eziduma njengomdumoj wamanzi amanengik!

13 Izizwel ziduma njengomdumo wamanzi amanengim, kodwa uzazikhuzan ukuze zibalekele khatshana, zixotshwe njengamakhoba ezintabao phambi komoya, lanjengokugiqikayop phambi kwesiphephoq.

14 Ngesikhathi sokuhlwa, khangela-ke, ukuthuthumela, kungakasi kasekho. Yiso isabelo sabasiphangayor lenkatho yabasihlaselayo.

Ilizwi ngeEthiyophiya

18Maye elizwenia okuhatshaza kulo impikob, elingaphetsheya kwemifula yeEthiyophiyac,

2 elithuma izithunywad ngolwandlee langemikhumbi yemihlangaf ebusweni bamanzi! Hambani, zithunywa ezilejubaneg, liye esizwenih eside lesibutshelezii, esizweni esesabekayoj kusukela lapho kusiya phambilik, isizwe esingumzilamzila esinyathelela phansil, esilizwe laso imifula iyalehlukanisam.

3 Lina lonke bahlali bomhlaba, lani elihlezi elizweni, bonani lapho kuphakanyiswa uphawu ezintabenin, lizwe lapho kuvuthelwa uphondo.

4 Ngoba yatsho njalo iNkosi kimi: Ngizathula ngikhangele ngisendaweni yami emisiweyoo, njengokukhanya okutshisayo phezu kwesibanep, njengeyezi lamazolo ekutshiseni kwesivuno.

5 Ngoba mandulo kwesivuno, ihlumela seliphelele, lesithelo sesivini esingavuthwangaq siyavuthwa emva kwamalubar, izaquma amahlumela ngezingqamu zokuthenas, isuse izingatsha, iziqumet.

6 Zizatshiywa ndawonyeu zibe ngezenyoni zezintabav ezidla inyama lezenyamazana zomhlaba. Lenyoni ezidla inyama zizachitha ihlobo phezu kwazow, lenyamazana zonke zomhlaba zichithe ubusika phezu kwazo.

7 Ngalesosikhathi kuzalethwa isiphox eNkosini yamabandla, isizwe eside lesibutsheleziy, lesizweni esesabekayo kusukela lapho kusiya phambiliz, isizwe esingumzilamzila esinyathelela phansia, esilizwe laso imifula iyalehlukanisab, siye endaweni yebizo leNkosi yamabandla, intaba yeZiyoni.

Umthwalo weGibhithe

19Umthwaloa weGibhitheb.

Khangela, iNkosi igadec eyezini elilejubaned, izakuza eGibhithe; lezithombe zeGibhithee zizathuthumela phambi kwayo, lenhliziyo yamaGibhithef incibilike phakathi kwawo.

2 Njalo ngizacija amaGibhithe amelane lamaGibhithe, ukuthi alwe, ngulowo lalowo emelene lomfowabo, langulowo lalowo emelene lomakhelwane wakheg, umuzi umelene lomuzi, umbuso umelene lombuso.

3 Lomoya wamaGibhithe uzathululwa phakathi kwawo, njalo ngizaginya icebo lawo; babesebebuza izithombe zawo, labathakathi, labalamadlozih, labalumbayo.

4 Sengizavalela amaGibhithe esandleni samakhosi alukhunii; lenkosi elolakaj izabusa phezu kwawo, kutsho iNkosi uJehova wamabandlak.

5 Lamanzi elwandle azacitshalm, lomfulan wome utsheo.

6 Njalo bazakwala imifula, lezifudlana zeGibhithe zetshe zicitshep; imihlanga lebhumaq kubuner.

7 Imihlanga ezifuleni, emilonyeni yezifula, lakho konke okuhlanyelweyo kwezifula kuzakoma, kuphetshethwes, kungabe kusaba khona.

8 Njalo abagoli benhlanzit bazakhala, labo bonke abaphosa ingwegweu zokuthiya inhlanzi esifuleni bazalila; labendlala imbule ebusweni bamanzi bazaphela amandlav.

9 Labasebenzi ngefikalisi elicolekileyow labeluka okumhlophe bazakuba lenhloni.

10 Lezisekelo zayo zonke zizachotshozwa, lamadoda ayiziqatshwa azadana emphefumulweni.

11 Isibili, iziphathamandla zeZowani ziyizithuthax, iseluleko sabeluleki abahlakaniphileyo bakaFaro siyibuthuthay. Litsho njani kuFaro lithi: Ngiyindodana yabahlakaniphileyoz, indodana yamakhosi enduloa?

12 Pho, bangaphi abahlakaniphileyo bakhob? Yebo, ake bakutshele, kabakwazi lokho iNkosi yamabandla ekucebileyo ngeGibhithe.

13 Iziphathamandla zeZowanic sezibe yizithutha, iziphathamandlad zeNofi zikhohlisiwee; bazaduhisa iGibhithef, insika1 yezizwe zayo.

14 INkosi ithulule umoya ophambeneyo phakathi kwayo; baduhise iGibhitheg kukho konke ukwenza kwayo, njengodakiweyoh ediyazelai ekuhlanzeni kwakhe.

15 Njalo kakuyikuba khona umsebenzi weGibhithe okungawenza inhloko kumbe umsilaj, ugatsha loba umhlangak.

16 Ngalolosukul iGibhithe izakuba njengabesifazanam; izathuthumela yesabe ngenxa yokuzunguza kwesandlan seNkosi yamabandla esizunguzao phezu kwayo.

17 Lelizwe lakoJuda lizakuba yisesabiso eGibhithe; wonke ozakhuluma ngalo uzakwethuka yena ngokwakhe ngenxa yecebo leNkosi yamabandla elicebileyo imelene layo.

18 Ngalolosukup kuzakuba lemizi emihlanuq elizweni leGibhithe ekhulumar ulimi lweKhanani, lefungayo eNkosini yamabandla. Omunye uzakuthiwa ngumuzi wokubhujiswas.

19 Ngalolosukut iNkosi izakuba lelathiu phakathi kwelizwe leGibhithev, lensikaw yeNkosi emngceleni wayo.

20 Njalo izakuba yisibonakaliso ibe yibufakazix beNkosi yamabandla elizweni leGibhithe, ngoba bazakhala eNkosiniy ngenxa yabacindezeli, njalo izathuma kubo umsindisiza lomkhulu ozabakhulula.

21 LeNkosi izakwaziwa kumaGibhithe; njalo amaGibhitheb azayazi iNkosi ngalolosukuc, azakwenza umhlatshelo lomnikelod, afunge isifungo eNkosini, asikhokhee.

22 LeNkosi izatshaya iGibhithe, itshaye ibuye isilisef; njalo bazaphendukela eNkosini, ezancengeka ngabog, ibasilise.

23 Ngalolosukuh kuzakuba lomgwaqo omkhului osuka eGibhithe usiya eAsiriya, ukuze amaAsiriya eze eGibhithe, lamaGibhithe eAsiriya; lamaGibhithe akhonze kanye lamaAsiriyaj.

24 Ngalolosukuk uIsrayeli uzakuba ngowesithathu leGibhithe leAsiriya, isibusiso phakathi komhlaba,

25 ezababusisa iNkosi yamabandla isithi: Ibusisiwe iGibhithe abantu bamil, leAsiriya umsebenzi wezandla zamim, loIsrayeli ilifa lamin.

IAsiriya izanqoba iGibhithe leEthiyophiya

20Ngomnyaka wokufika kukaTharithania eAshidodib, lapho uSarigoni inkosi yeAsiriya emthuma, lapho walwa leAshidodi wayithumba;

2 ngalesosikhathi iNkosi yakhuluma ngesandla sikaIsayac indodana kaAmozi isithi: Hamba, ukhulule isakad ekhalweni lwakho, ukhuphe inyathela lakho enyaweni zakho. Wasesenza njalo, ehambazee engafakanga manyathelaf.

3 INkosi yasisithi: Njengalokhu inceku yami uIsaya isihambezeg ingafakanga manyathelah okweminyaka emithathui, kube yisibonakaliso lesimangaj phezu kweGibhithe laphezu kweEthiyophiyak;

4 ngokunjalo inkosi yeAsiriyal izaqhuba abathunjiweyo beGibhithe labaxotshiweyo beEthiyophiyamn, abatsha labadala, bezeo bengafakanga manyathelap, lezibunu zisegcekeniq, kube lihlazo eGibhithe.

5 Basebesethuka baba lenhlonir ngeEthiyophiyast ithemba labo, langeGibhithe udumo lwabou.

6 Abahlali balesisihlenge bazakuthi ngalolosuku: Khangela, linjalo ithemba lethu, lapho esabalekelela usizo khona ukuze sikhululwe ebusweni benkosi yeAsiriya. Pho, thina sizaphunyuka njani?

Umbono wokunqotshwa kweBhabhiloni

21Umthwaloa wenkangalab yolwandlec.

Njengokudlula kwezivunguzaned eningizimu, kuzavela enkangalae, elizweni elesabekayo.

2 Ngaziswe umbono olukhuni; umkhohlisi wenza ngenkohlisofg, lomchithi uyachithah. Yenyuka Elamui, uvimbezele Medej; ngiqedek konke ukububula kwayo.

3 Ngenxa yalokhu ukhalo lwami lugcwele ubuhlungul, imihelom ingibambile njengemihelo yobelethayo; ngagotshiswa ngenxa yokuzwan, ngadideka ngenxa yokubona.

4 Inhliziyo yami yaduha, uvalo lwangesabisao; ukuhwalalap engikuloyisayoq wakwenza kwaba yikuthuthumela kimi.

5 Lungisa itafular, linda emphotshongweni wokulinda, dlana, unathe; sukumani, ziphathamandla, ligcobe isihlangus.

6 Ngoba yatsho njalo iNkosi kimi: Hamba umise umlindi; akhulume akubonayo.

7 Wasebona inqolat, abagadi bamabhiza ababiliu, inqola kababhemi, inqola yekamela; walalela ngesinekev, ngesineke esikhuluw.

8 Wasememeza esithi: Isilwane, Nkosi, ngimi njalonjalox emphotshongweni wokulinda emini, njalo ngimi emlindweni ubusuku bonkey.

9 Khangela-ke, nansi inqola yomuntuz isiza, labagadi bamabhiza ababilia. Wasephendula wathi: Iwile, iwile iBhabhilonib; lazo zonke izithombe ezibaziweyoc zabonkulunkulu bayo uzidilizele emhlabathini.

10 Lina okubhuliweyod kwami, lamabele ebala lami lokubhulelae, engikuzwileyo eNkosini yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli, ngilitshelile khona.

Umthwalo weDuma

11 Umthwalof weDumag.

Uyangimemeza eseSeyirih esithi: Mlindi, uthini ngobusuku? Mlindi, uthini ngobusuku?

12 Umlindi wathi: Kuyeza ukusa, lobusuku futhi. Uba libuza, buzani, libuye, lizei.

Umthwalo phezu kweArabhiya

13 Umthwaloj phezu kweArabhiyakl.

Ehlathini leArabhiya lizalala ubusuku, lina zindwendwem zeDedanin.

14 Mletheleni omileyo amanzi. Abahlali belizwe leTemao bahlangabezap obalekayo ngokudla.

15 Ngoba babalekela izinkemba, inkemba ehwatshiweyo, ledandili eligotshiweyo, lobunzima bempi.

16 qNgoba itsho njalo iNkosi kimi: Kusesephakathi komnyaka, njengeminyaka yoqatshiweyor, lonke udumo lweKedari luzaphela.

17 Lensali yenani labatshoki, amaqhawe amaKedaris, bazakuba balutshwana. Ngoba iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli isikhulumilet.

Umthwalo weJerusalema

22Umthwaloa wesigodib sombonoc.

Kutheni kuwe khathesi, ukuthi ngulowo lalowo wakho akhwele empahleni zezindlud?

2 Wena ogcwele imisindo, muzi oxokozelayo, dolobho elilentokozoe, ababuleweyo bakho kababulawanga ngenkemba, kabafelanga empini.

3 Bonke ababusi bakhofg babaleke kanyekanye, babotshwe ngabatshoki, bonke abatholakala kuwe, babotshiwe kanyekanye, babaleke besuka khatshana.

4 Ngenxa yalokhu ngathi: Susani amehlo kimih; kangikhale kabuhlungui; ungaphangisi ukungiduduza ngenxa yokuchitheka kwendodakazi yabantu bakithi.

5 Ngoba kulusuku lokusanganisekaj, lolokunyathelela phansik, lolokuphithizelal kweNkosi uJehova wamabandlam esigodini sombonon, lokudilizela phansi umduli, lolokuhlaba umkhosi kuze kube sentabenio.

6 IElamup yathatha-ke isikhwama semitshoko, kanye lenqola, abantu, abagadi bamabhizaq; leKirir yembula isihlangus.

7 Kuzakuthi-ke izigodi zakho ezikhethekileyo zigcwala izinqolat, labagadi bamabhiza bazihlele lokuzihlela ngasesangweni.

8 Njalo yena uzakwembula isimbombozo sakoJuda; langalolosuku wena uzakhangela izikhaliu zendlu yehlathiv.

9 Njalo lizabona imikenke yomuzi kaDavidaw, ukuthi minengi, liqoqe amanzixy echibini elingaphansiz.

10 Lizabala izindlu zeJerusalema, lidilize izindlu ukuze liqinise umduli.

11 Lizakwenza ichibia phakathi kwemiduli yomibili lisenzela amanzi omgodi omdalab. Kodwa kaliyikukhangela kowakwenzayoc, kalimnanzanga owakubumbayo kudalad.

12 Langalolosuku iNkosi uJehova wamabandla izamemezela ukulilae, lokukhalaf, lokuphucwa kwamakhandag, lokugqokwa kwesakah.

13 Kodwa khangela, injabulo lokuthaba, ukubulawa kwenkomo, lokuhlatshwa kwezimvu, ukudliwa kwenyama, lokunathwa kwewayini; lathi: Asidleni sinathei, ngoba kusasa sizakufa.

14 Kodwa iNkosi yamabandla yembula endlebeni zamij isithi: Isibili lesisonok kaliyikusenzelwa inhlawulo yokuthula lize lifel, kutsho iNkosi uJehova wamabandla.

UEIiyakimi uzathatha isikhundla sikaShebina

15 Itsho njalo iNkosi uJehova wamabandla: Hamba uye kulo umphathi, kuShebinam, ophezu kwendlun, uthi:

16 Ulani lapha, njalo ulobani lapha, ukuthi uzigebhele ingcwaba laphao, njengozigebhela ingcwaba lakhe phezulup, ozigubhela indawo yokuhlala edwaleni?

17 Khangela, iNkosi izakujikijela khatshana ngokujika kwendoda1; izakugoqela ngokukugoqelaq,

18 ikuthandele lokukuthandelar njengebholas eligoqelwayo; njengebhola izakuphosela elizweni elibanzi; lalapho uzafela, lalapho izinqola zodumo lwakho zizakuba lihlazo, olwendlu yenkosi yakho!

19 Njalo ngizakusunduza usuke esikhundleni sakho, ikuwise ekumeni kwakhotu.

20 Kuzakuthi-ke ngalolosuku ngibize inceku yami uEliyakhimi indodana kaHilikhiyav;

21 ngizamgqokisa isigqoko sakhow, ngimqinise ngebhanti lakho, nginikeze umbuso wakho esandleni sakhex; njalo yena uzakuba nguyisey kubahlali beJerusalema lendlini yakoJuda.

22 Ngizabeka-ke isihluthuleloz sendlu kaDavida ehlombe lakhea; yena uzavula kungavali muntu, avale kungavuli muntub.

23 Ngizambethela njengesikhonkwanec endaweni eqinileyo; njalo uzakuba yisihlalo sobukhosi esilodumod endlini kayise.

24 Njalo bazaphanyeka phezu kwakhe udumo lonke lwendlu kayise, inzalo lembewue, zonke izitsha ezincinyane, kusukela ezitsheni zenkezof kusiya kuzo zonke izitsha zeziphisog.

25 Ngalolosuku, itsho iNkosi yamabandla, isikhonkwaneh esabethelwa endaweni eqinileyo sizasuswa, siganyulwe siwei; lomthwaloj obuphezu kwaso uzaqunywa; ngoba iNkosi ikhulumilek.

Umthwalo weTire

23Umthwaloa weTireb.

Qhinqani isililoc, mikhumbi yeTarshishi, ngoba ichithiwe, ukuze kungabi lendlud, ukuthi kungabi lokungenae. Kuvela elizweni leKitimif kwembuliwe kubo.

2 Thulanig, bahlali besihlengeh; wena abakugcwalisileyo abathengiselani beSidonii abachapha ulwandle.

3 Langamanzi amakhulu, inzalo yeShihorij, isivuno somfula yinzuzo yayo; njalo iyindawo yezizwe yokuthengiselanak.

4 Woba lenhloni, Sidonil; ngoba ulwandle lukhulumile, amandla olwandle, lusithi: Kangihelelwa, kangibelethanga, kangikhulisangam amajaha, kangondlanga izintombi ezimsulwan.

5 Njengasembikweni ngeGibhithe bazahelelwa ngombiko weTire.

6 Chaphelani eTarshishio, qhinqani isililo, bahlali besihlengep.

7 Yiwo lo yini umuzi wenu ojabulayoq, obudala bawo busukela ensukwini zendulor? Inyawo zawo zizawuthwalela khatshana ukuyahlala njengowezizwe.

8 Ngubani oweluleke lokhu ngeTire, omethesi womqhele, obathengisis bayo bayiziphathamandla, obathengiselani bayo ngabadumileyo emhlabeni?

9 INkosi yamabandla ikucebisile lokhu, ukonakalisa ukuzigqaja kodumot lonke, ukwenza badelelekeu bonke abadumileyo bomhlaba.

10 Dabula ilizwe lakho njengomfulav, ndodakazi yeTarshishiw; akuselamandlax.

11 Yelulele isandla sayo phezu kolwandle, inyikinye imibusoy; iNkosi ilayezile imelene leKhanani, ukuchitha inqaba zayo.

12 Yasisithi: Kawusayikuphinda ujabule, ntombi emsulwa ecindezelweyo, ndodakazi yeSidoni; eKhithimuz sukuma uchaphe; lakhona kakuyikuba lokuphumula kuwe.

13 Khangela ilizwe lamaKhaladiyaa; lesisizwe sasingekho; amaSiriya asisekelela bona abahlala enkangalab; amisa imiphotshongo yawo yokuvimbezelac, abhidliza izigodlo zalo; alenza laba lunxiwad.

14 Qhinqani isililo, mikhumbi yeTarshishie, ngoba inqaba yenu ichithekile.

15 Kuzakuthi-ke ngalolosuku iTire ikhohlakale okweminyaka engamatshumi ayisikhombisaf, njengokwensuku zenkosi eyodwag. Ekupheleni kweminyaka engamatshumi ayisikhombisah kuzakuba khona eTire okunjengengoma yewulei.

16 Thatha ichachoj, ubhode umuzi, wule elikhohlakeleyo, utshaye kamnandik, uhlabele ingoma ezinengi, ukuze ukhunjulwe.

17 Kuzakuthi-ke ekupheleni kweminyaka engamatshumi ayisikhombisal iNkosi iyihambele iTirem; njalo izabuyela ekuqatshwenin kobuwule bayo; izawulao layo yonke imibuso yomhlaba phezu kobuso bomhlaba.

18 Lokuthengiselana kwayo lokuqatshwa kwayo kuzakuba yibungcwele eNkosinip; kakuyikulondolozwa kumbe kubuthelelwe, ngoba inzuzo yayo yokuthengiselana izakuba ngeyabahlala phambi kweNkosiq, ukuze badle basuther, babe lezigqoko ezinhle.

Ukwehlulelwa komhlaba

24Khangela, iNkosia yenza umhlaba ube yizebc, iwenze ube yincithakalod, yone ubuso bawo, ihlakaze abahlali bawo.

2 Kuzakuthi njengabantue kube njalo umpristi; njengesisebenzi kube njalo inkosi yaso; njengencekukazi kube njalo inkosikazi yayo; njengomthengi kube njalo umthengisif; njengombolekisi kube njalo obolekayo; njengomniki wesikwelede kube njalo okweledayog.

3 Umhlabah uzachitheka lokuchithekai, uphangwe lokuphangwa; ngoba iNkosi ilikhulumile lelilizwij.

4 Umhlaba uyalila, ubune, ilizwe liyadangalak, libune; abantu bomhlaba abaphakemeyo bayadangalal.

5 Umhlaba lawo ungcolisiwem ngaphansi kwabahlali bawo; ngoba beqile imilayo, baguqula isimiso, bephula isivumelwano esilaphakaden.

6 Ngenxa yalokho isiqalekiso siwuqedile umhlaba, labahlala kuwo bayachithekao; ngakho-ke abahlali bomhlaba batshisiwep, njalo kusale abantu abalutshwanaq.

7 Iwayini elitsha liyalilar, ivini lidangale, bonke abanhliziyo ethokozayo bayabubula.

8 Injabulos yezigubhut iphelileu, umsindo wabajabulayo uphelilev, intokozo yechachow iphelilex.

9 Kabayikunatha iwayini ngengoma; okunathwayo okulamandla kuzababa kwabakunathayo.

10 Umuzi wencithakalo ubhidlikiley, yonke indlu ivaliwe ukuze kungangenwaz.

11 Kukhalelwaa iwayini ezitaladenib; intokozo yonke ifiphele, injabulo yomhlaba inyamalelec.

12 Emzini kusele incithakalo, lesango litshayiwe lachithwa.

13 Ngoba kuzakuba njalo phakathi kwelizwe, phakathi kwabantud, njengokunyikinywa kwesihlahla somhlwathie, njengokukhothoza sesiphelile isivuno sezithelo zevinif.

14 Bona bazaphakamisa ilizwi labo, bazahlabelelag ubukhosi beNkosi, bamemeze beselwandleh.

15 Ngenxa yalokhu dumisani iNkosi emililwenii, ibizo leNkosi uNkulunkulu kaIsrayelij ezihlengeni zolwandlek.

16 Sizwile amahubol avela emkhawulweni womhlaba, udumo kolungileyom. Kodwa ngathi: Ukucaka kwami, ukucaka kwami! Maye kimi! Abenzi benkohliso benze ngokukhohlisan; yebo abenzi benkohliso benze ngokukhohlisa okukhulu.

17 Ukwesabao lomgodi lomjibilap kuphezu kwakho, wena mhlali womhlabaq.

18 Kuzakuthi-ker obalekelas umsindo wokwesaba awele emgodini; lowenyuka phakathi komgodi abanjwe ngumjibila; ngoba amawindi aphezulu avulekilet, lezisekelo zomhlaba ziyaqhaqhazelau.

19 Umhlaba wephukile lokwephukav, umhlaba udatshudatshuliwew, umhlaba uyanyikinyeka kakhulu.

20 Umhlaba uzadiyazela lokudiyazela njengesidakwax, uzunguzeke njengedumbay; lesiphambeko sawo sizakuba nzima phezu kwawo; uzakuwa, ungabe usavuka futhi.

21 Kuzakuthi-ke ngalolosukuz iNkosi ijezise ibutho labaphakemeyo abaphezulua, lamakhosi omhlaba phezu komhlabab.

22 Bazabuthelwa ndawonye njengezibotshwac zibuthelwa emgodini, bavalelwe entolongwenid, langemva kwensuku ezinengie bethekelelwef.

23 Khonag inyanga izayangeka, lelanga libe lenhloni, ngoba iNkosi yamabandla iyabusah entabeni iZiyoni laseJerusalemai, laphambi kwabadala kuzakuba khona inkazimuloj.

Ingoma yokubonga iNkosi ngezenzo zayo

25Nkosi unguNkulunkulu wami; ngizakuphakamisaa, ngidumise ibizo lakho; ngoba wenzileb okumangalisayocd; amacebo akho endulo aluthembeko leqinisoe.

2 Ngoba wenzile umuzi waba yinqwabaf; umuzi obiyelweyog ube lunxiwah; isigodlo sabezizwei singabi ngumuzij; kasiyikwakhiwa kuze kube nininini.

3 Ngenxa yalokho abantu abalamandla bazakudumisak; umuzi wezizwe ezilesihluku uzakwesabal.

4 Ngoba ubungamandla kumyangam, amandla kosweleyo ekuhluphekeni kwakhe, isiphephelo kuzulu lesiphephon, umthunzi ekutshiseniop, lapho ukuvuthela kwabalolunya kunjengezulu lesiphepho emdulini.

5 Uzakwehlisa umsindo wabezizweq njengokutshisa endaweni eyomileyor; ukutshisa emthunzini weyezis; ingomat yabalolunya izathotshiswa.

6 Lakulintabau iNkosi yamabandlav izakwenzela abantu bonkew idili lezinto ezinonileyox, idili lamawayini alenzece, lezinto ezinonileyo zigcwele umnkantsho, lamawayini alenzece acengekileyo.

7 Izaginya kulintabay ubuso besembeso esembese bonke abantuz, lesigubuzelo eselukiweyoa phezu kwezizwe zonkeb.

8 Izaginya ukufac ekunqobenid, leNkosi uJehova izakwesula inyembezie izisuse ebusweni bonke, isuse lehlazo labantu bayo emhlabeni wonke; ngoba iNkosi ikhulumilef.

9 Kuzakuthiwa-ke ngalolosukug: Khangela, lo nguNkulunkulu wethu; silindele kuyeh, njalo uzasisindisa; le yiNkosi; siyilindelei, sizathaba, sithokozej kusindiso lwayok.

10 Ngoba isandla seNkosi sizaphumula kulintabalm, loMowabin uzanyathelelwa phansi kwayoo, njengamahlanga abuthelelweyo enyathelelwa enqunjini yomquba.

11 Njalo izakwelula izandla zayo phakathi kwakhe njengontshezayo ezelula ukuze antsheze; njalo izathobisa ukuzigqaja kwakhe kanye lokucathamela kwezandla zakhe.

12 Lenqaba ephakemeyop yemiduli yakho izayidilizela phansiq, iyehlisele phansir, iyifikise emhlabathinis, ethulini.

Ingoma yokukhululwa

26Ngalolosukua lingoma izahlatshelwa elizweni lakoJudab ethi: Silomuzi oqinileyo; uNkulunkulu uzamisa usindisoc lube yimiduli lezinqabad.

2 Vulani amasangoe ukuze singene isizwe esilungileyof esigcina ukuthembeka.

3 Uzamgcina ekuthuleni okupheleleyog ongqondo yakhe yeyama phezu kwakhoh, ngoba ethemba kuwei.

4 Thembani eNkosini kokuphelaj, ngoba eNkosini uJehovak kuLidwala elilaphakade.

5 Ngoba ibehlisela phansi abahlala engqongenil; umuzi ophakemeyo, iwehlisela phansimn; iwehlisela phansi emhlabathinio, iwufikise othulinip.

6 Unyawo luzawunyathelela phansi, ngitsho inyawo zabayanga, amanyathela abaswelayo.

7 Indlela yabalungileyo iyikuqondaq; wena oqondileyor, uyalinganisa umkhondo wabalungileyos.

8 Yebo, endleleni yezahlulelo zakhot, Nkosi, sikulindeleuv; isiloyiso somphefumulo wethuw sisebizweni lakhoxy lekukukhumbuleniza.

9 Ngomphefumulo wami ngikuloyisile ebusukub; yebo, ngomoya wami ophakathi kwami ngizakudinga ngovivic; ngoba lapho izahlulelo zakho zisemhlabenid, abahlali bomhlaba bazafunda ukulunga.

10 Ubae okhohlakeleyo etshengiswa umusaf, kube kanti kayikufunda ukulunga; elizweni lobuqothog uzakwenza okubi, njalo kayikubonah ubukhosi beNkosi.

11 Nkosi, isandla sakho siphakeme, kabayikubonai; kodwa bazabona, babe lenhloni ngokutshisekela kwakho abantu; intukuthelo yomliloj wezitha zakho uzaziqeda.

12 Nkosi, uzasimisela ukuthulakl, ngoba lawe usenzele yonke imisebenzi yethum.

13 Nkosi Nkulunkulu wethu, amanye amakhosi ngaphandle kwakho ake abusa phezu kwethun; kodwa ngaweo kuphela sizakhumbula ibizo lakho.

14 Afile, kawayikuphila; ayimimoya efileyop, kawayikuvuka; ngakhoq uwaphindisele wawachithar, waqeda konke ukukhunjulwa kwawos.

15 Usandisile isizwet, Nkosi, wasandisa isizwe; uyadunyiswau; usisusele khatshanav kuyo yonke imikhawulo yomhlabaw.

16 Nkosi, besekuhluphekeni bakwethekelelex, bathulula umkhuleko lapho ukujezisa kwakho kuphezu kwabo.

17 Njengowesifazana okhulelweyoy sekusondele ukubeletha, esebuhlungwini, ekhala emihelweni yakhe, saba njalo ebusweni bakho, Nkosi.

18 Sasikhulelwe, sasisebuhlungwini, kwakungathi sibelethe umoya. Kasenzanga usindiso emhlabeni, njalo abahlali bomhlabaz kabawangaa.

19 Abafileyo bakho bazaphilab, lesidumbu sami, bazavuka. Vukani, limemeze ngentokozoc, lina elihlala ethulinid; ngoba amazolo akhoe anjengamazolo emibhidaf, lomhlaba uzabakhupha imimoya efileyog.

Ukwahlulelwa lokubuyiswa kukaIsrayeli

20 Hambani bantu bami, lingene emakamelweni enuh, livale iminyango yenu ngemva kwenu, licatshe okwesikhatshanaij, luze ludlule ulakak.

21 Ngoba, khangelanil, iNkosi iyaphuma endaweni yayo ukuthi iphindiselem ububi babahlali bomhlaba phezu kwabo; lomhlaba uzaveza igazi lawo, ungabe usabafihla ababuleweyo bawon.

Ukubuyiswa kukaIsrayeli

27Ngalolosukua iNkosi ngenkemba yayo elukhuni lenkulu lelamandla izajezisab uLeviyathani*cd, inyoka ebalekayo, ngitsho uLeviyathanief inyoka egoqanayog, ibulale umgobho oselwandleh.

2 Ngalolosukui hlabelelanij ngaso isivini sewayini elibomvuk.

3 Mina Nkosil, ngiyasilondolozam, ngiyasithelela isikhathi sonken; hlezi kube khona osonayoo ngisilondoloze ebusuku leminipq.

4 Ukuthukuthela kakukho kimir. Ngubani ongabeka ukhula oluhlabayo lamevast kumelane lami empini? Bengizamatsha ngidabule phakathi kwakho, ngikutshise kanyekanyeu.

5 Kumbe kabambelele emandleni amiv, enze ukuthula lamiw; uzakwenza ukuthula lami.

6 Izakwenza abavela koJakobe bagxilex, uIsrayeli uzahlumay, akhahlelez, agcwalise ubuso bomhlaba ngezithelo.

7 Imtshayile yini njengokutshaya kwayo oyitshayayoa? Ubulewe yini njengokubulawa kwababuleweyo bakhe?

8 Ngesilinganisobc ekukuxotsheni izaphikisana lakhod; izakususa ngomoya wayo olukhuni ngosuku lomoya wempumalangae.

9 Ngakho ngalokhuf isiphambekog sikaJakobe sizahlawulelwa; lalokhu kuyisithelo sonke sokususa isono sakheh, lapho esenza ukuthi wonke amatshe elathi abe njengamatshe ekalagai avuthuziweyo, izixukuj lamalathi elangak kakuyikuma.

10 Ngoba umuzi obiyelweyol uzakuba wodwa, indawo yokuhlalamn ixotshweo, itshiywe njengenkangalap; lapho ithole lizakudla khonaq, lilale khona, liqede izingatsha zawor.

11 Lapho ingatsha zawos sezomile zizakwephulwa; abesifazana beze bazibaset; ngoba kabasibantu abaqedisisayou; ngakho-ke lowo owabenzayo kayikubahawukelav, lowababumbayo kayikubatshengisa umusawx.

12 Kuzakuthi-ke ngalolosukuy iNkosi ibhuleza kusukela esifudlaneni somfulab kuze kube semfuleni weGibhithec; lina-ke lizabuthwa ngamunye ngamunye, bantwana bakoIsrayeli.

13 Kuzakuthi-ke ngalolosukud kuvuthelwe uphondo olukhulue, lalabo ababebhubhe elizweni leAsiriyaf labaxotshelwe elizweni leGibhitheg, bazabuya bayikhonze iNkosi entabeni engcwele eJerusalemah.

UEfrayimi uyaxwayiswa

28Maye kumqhele wokuzigqajaa wezidakwa zakoEfrayimi, obuhle benkazimulo yazob buliluba elibunayo, eliphezu kwekhanda lezihotsha ezivundileyoc zalabo abatshaywe liwayini.

2 Khangela, iNkosi ilaye olamandla loqinileyod, ozaphosela emhlabeni ngesandla, njengezulu lesiphepho elilesiqhothoe, isiphepho esichithayofg, njengempophoma yamanzi alamandlah akhukhulayoij.

3 Umqhele wokuziqgajak wezidakwa zakoEfrayimi uzanyathelelwa phansi ngezinyawo.

4 Lobuhle benkazimulo yakhel, obuphezu kwekhanda lesihotsha esivunde kakhulum, buzakuba liluba elibunayo, njengesithelo esivuthwe masinyane kungakafiki ihlobon; okuthi osibonileyo asibone, sisesesandleni sakhe asiginye.

5 Ngalolosukuo iNkosi yamabandla izakuba ngumqhele wenkazimulop, lesidlodlo sobuhleq kunsali yabantu bayo,

6 lomoya wesahlulelo kulowo ohlalela isahlulelo, lamandla kulabo ababuyisela impi esangwenir.

7 Lalaba baduhile ngenxa yewayinis, langenxa yokunathwayo okulamandla baphambukilet; umpristi lomprofethi baduhile ngenxa yokunathwayo okulamandlau, baginywe liwayini, baphambukile ngenxa yokunathwayo okulamandla; bayaduha embonweni, bakhubeke kusahlulelov.

8 Ngoba wonke amatafula agcwele amahlanzo lokungcola, kakulandawo engangcolanga.

9 Izafundisa bani ulwaziw, njalo izakwenza bani aqedisise umbiko? Abalunyuliweyo echagwenix, abakhunyuliweyo emabeleni.

10 Ngoba umthetho phezu komthethoy, umthetho phezu komthetho; umzila phezu komzila, umzila phezu komzila; lapha okuncinyane, laphayana okuncinyane.

11 Ngoba ngendebe eziklolodayo langolunye ulimiza izakhuluma kulababantu,

12 eyathi kubo: Lokhu yikuphumulab, phumuzani abadiniweyoc; lalokhu yikuvuselela; kodwa kabathandanga ukuzwad.

13 Kodwa ilizwi leNkosi lizakuba kibo ngumthetho phezu komthetho, umthetho phezu komthethoe; umzila phezu komzila, umzila phezu komzilaf; lapha okuncinyane, laphayana okuncinyane; ukuze bahambe, bawe nyovaneg, bephukeh, bathiywei, bathunjwej.

14 Ngakho zwanini ilizwi leNkosi, bantu abaklolodayok, elibusa lababantu abaseJerusalema.

15 Ngoba lithe: Sivumelane isivumelwano lokufal, njalo senze isivumelwano lesihogom; lapho isiswepu esiphuphumayo sisedlulan, kasiyikufika kithi; ngoba senze amanga aba yisiphephelo sethuo, sacatsha ngaphansi kwenkohlisop.

16 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngibeka eZiyoniq ilitsher lesisekelo, ilitshe elihloliweyos, ilitshe lengonsi eliligugut, isisekelo esisekelweyou; okholwayo kayikuphangisavw.

17 Isahlulelo laso ngizasibeka entanjenixy, lokulunga entanjeni yokuqondisaz; lesiqhothoa sizakhukhula isiphephelo samangab; lamanzi agabhelec indawo yokucatshad.

18 Lesivumelwano senue lokufa sizaphela, lokuvumelana kwenu lesihogo kakuyikumaf; lapho isiswepu esikhukhulayo sisedlulag, khona lizanyathelelwa phansi yikho.

19 Kusukela esikhathini sokwedlula kwaso, sizalithatha; ngoba ukusa ngokusa sizakwedlula, emini lebusukuh; njalo kuzakuba ngokwesabisayoi kuphela ukuqedisisa umbikoj.

20 Ngoba umbheda mfitshane kakhulu ukuthi umuntu azelule kuwo, lengubo yincinyane kakhulu ukuthi umuntu azigoqele ngayok.

21 Ngoba iNkosi izavuka njengentabeni yePerazimil, ithukuthele njengesigodinim seGibeyonin, ukuze yenze umsebenzi wayo, umsebenzi wayo ongejwayelekanga, yenze isenzo sayo, isenzo sayo esingejwayelekanga.

22 Ngakho-ke lingahleki usuluo, hlezi izibopho zenu ziqiniswe; ngoba ngizwile eNkosini uJehova wamabandla ngokuqedwa okuqunywe phezu komhlaba wonkep.

Inhlakanipho kaNkulunkulu

23 Bekani indlebe, lizwe ilizwi lami; lalelani lizwe inkulumo yami.

24 Umlimi ulimela ukuhlanyela lonke usuku yini? Uyavula abhuqe umhlabathi wakhe yiniq?

25 Kakunjalo yini, esewuhlelembile ubuso bawo, ukuthi aphose amafitshizi*, ahlakaze ikhumini*, afake phezu kwakho ingqoloyi enhle kakhulu, lebhali* emisiweyo, lespelite* emngceleni wakho?

26 Ngoba uNkulunkulu wakhe uyamazisa ngendlelar, amfundise.

27 Ngoba amafitshizi kawabhulwa ngobhulos, levili lenqola kaliphendulwa phezu kwekhuminit; kodwa amafitshizi atshaywa ngoswaziu, lekhumini ngentonga.

28 Amabele esinkwa ayachotshozwa; ngoba kayikuhlala ewabhula kokuphela, loba ewachoboza ngevili lenqola yakhe, njalo kawachobozi ngamabhiza akhe.

29 Lalokhu kuvela eNkosini yamabandla; iyamangalisa ekwelulekeniv, yinkulu ekusebenzeniw.

Okuzakwenzeka eJerusalema

29Maye kuyo iAriyelia, kuyo iAriyeli umuzi uDavidab amisa kuwo inkambac! Yengezelelani umnyaka emnyakeni; kayibhoded imikhosie.

2 Kanti ngizayicindezela iAriyelif, njalo kube khona ukulila losizi; njalo kuzakuba njengeAriyeli kimig.

3 Njalo ngizamisa inkambah inhlangothi zakho zonkei, ngikuvimbezelej ngedunduluk, ngikumisele izinqabal ezimelene lawe.

4 Njalo uzakwehliselwa phansim, ukhulume usemhlabathini, lenkulumo yakho izakuba phansi ethulinin, lelizwi lakho lizakuba njengeloledlozio liphuma emhlabathini, lenkulumo yakho ibe ngumlozwi ophuma othulinip.

5 Njalo ixuku labezizwe bakho lizakuba njengothuli olucholekileyoq, lexuku labalesihlukur njengamakhoba adlulayos. Yebo, kuzahle kube masinyanet.

6 Uzakwethekelelwa yiNkosi yamabandlau ngomdumo, langokuzamazama komhlaba, lomsindo omkhulu, isivunguzane, lesiphephov, lelangabi lomlilo oqothulayow.

7 Lexuku lezizwe zonkex elilwa limelene leAriyeliy, ngitsho zonke ezilwa zimelene layo lezinqaba zayoz, leziyicindezelayo, zizakuba njengephupho, umbono wobusukua.

8 Kuzakuba lanjengolambileyo ephuphabc, khangela-ke, uyadla, kodwa aphaphamed, lomphefumulo wakhe ungelalutho; loba njengowomileyo ephupha, khangela-ke, uyanatha, kodwa aphaphame, khangela-ke uphelelwa ngamandla, lomphefumulo wakhe uyalangathae; lizakuba njalo ixuku lazo zonke izizwe ezilwa zimelene lentaba iZiyoni.

Ukuphumputheka kukaIsrayeli

9 Manini, lithithibale; zithokoziseni liphumputheke; badakiwef, kodwa hatshi ngewayinig; bayadiyazela, kodwa hatshi ngenxa yokunathwayo okulamandla.

10 Ngoba iNkosih ithululele phezu kwenu umoya wobuthongo obunzimai, yavala amehlo enuj; abaprofethi lezinhloko zenu, ababoni, ibagubuzele.

11 Lawo wonke umbonok usube kini njengamazwi ogwalo olunanyekiweyol okuthi balunika owazi umbhalo, besithi: Bala lokhu siyakuncenga; yena athi: Ngingeke, ngoba lunanyekiwem.

12 Ugwalo beselunikwa ongazi umbhalo, besithi: Bala lokhu, siyakuncenga; yena athi: Kangiwazi umbhalo.

13 INkosi yasisithi: Ngenxa yokuthi lababantu besondela ngomlomo wabon langezindebe zabo bengihloniphao, kodwa babeka inhliziyo yabo khatshana lami, lokungesaba kwabo kufundiswa ngumlayo wabantup;

14 ngakho, khangela, ngizaqhubeka ukukwenza ngokumangalisayo lalababantu, umsebenzi omangalisayo lesimanga; ngoba inhlakaniphoq yabahlakaniphileyo babo izaphela, lokuqedisisa kwabaqedisisayo babo kucatshe.

15 Maye kulabo abajula besuka eNkosini ukuze bafihle icebo labor, lemisebenzi yabo isemnyameni, bathi: Ngubani osibonayo? Njalo ngubani osaziyo?s

16 Ukugonqomisa kwenu kuthiwa kunjengebumba lombumbi! Ngoba umsebenzit uzakutsho yini ngaye owenzileyo ukuthi: Kangenzanga? Kumbe okubunjiweyou kungatsho yini ngombumbi wakho ukuthi: Kaqedisisi?

17 Kakuseyisikhatshana esifitshanev yini, ukuthi iLebhanoniw iphendulwe ibe yinsimu ethelayo, lensimu ethelayox ithiwe injengehlathi?

18 Njalo ngalolosukuy izacuthez zizakuzwa amazwi ogwalo, lamehlo eziphofu abone ekufiphaleni lemnyameni.

19 Abathobekileyoa labo bazakwandisa intokozo eNkosini, labangabayanga ebantwinib bathokoze koNgcwele kaIsrayeli.

20 Ngoba olesihlukuc uzaphelad, lodelelayoe uqediwef, labo bonke abalindele okubi baqunyiwe;

21 abenza umuntu one ngelizwi, bambekele umjibila okhuzayo esangwenig, baphambule olungileyoh ngento engeluthoi.

22 Ngakho itsho njalo iNkosi eyahlenga uAbrahama, ngendlu kaJakobe: Khathesi uJakobe kayikuba lanhloni, lobuso bakhe khathesi kabuyikuhloba.

23 Ngoba lapho ebona abantwana bakhe, umsebenzi wezandla zamij, phakathi kwakhe, bazangcwelisa ibizo lamik; bangcwelise oNgcwele kaJakobe, besabe uNkulunkulu kaIsrayelil.

24 Lalabo abaduhayo emoyeni bazakwazi ukuqedisisa, labangungunayom bazafunda imfundison.

Ubuze bokwenza isivumelwano leGibhithe

30Maye ebantwaneni abahlamukayo!a itsho iNkosi, ukuthi benze icebob, kodwa elingeyisilo elami, lokuthi bembese ngesembesoc, kodwa esingesiso somoya wami, ukuze bengezelele isono phezu kwesonod.

2 Abahamba ukwehlela eGibhithee, njalo bengabuzanga umlomo wamif, ukuze baziqinise emandleni kaFaro, bathembele emthunzini weGibhithe!g

3 Ngakho amandla kaFaro azakuba lihlazo kini, lokuthembelah emthunzini weGibhithei kube yikuyangeka.

4 Ngoba iziphathamandla zakhe zaziseZowanij lezithunywa zakhek zafika eHanesil.

5 Bonke izabayangisam ngabantu ababengelakubasizan, bangabi luncedo njalo bangabi yinzuzo, kodwa babe luyangiso njalo babe lihlazo.

6 Umthwaloo wezilo zeningizimup.

Elizweni lokucindezelwaq lembandezelor, lapho okuvela khona ibhongo lesilwanes, ibululutu lenyoka ephaphayo elokutshisavw, bathwala inotho yabox emhlana wamathole abobabhemiy, lokuligugu kwabo phezu kwamalunda amakamelaz, bekusa ebantwini abangelasizoa.

7 Ngoba amaGibhitheb azasiza ngeze langokungelalutho; ngakho ngakhala ngalokhu ngathi: Amandla abo yikuhlala bathulec.

8 Khathesi hamba, ukubhaled phambi kwabo esibhebheni, ukulobe ngokugubha egwalwenie, ukuze kube khona kuze kube lusuku lokucina, kuze kube nininini, kuze kube phakade.

9 Ngoba bangabantu abavukelayof, abantwana abaqamba amanga, abantwana abangathandi ukuzwa umlayo weNkosi;

10 abathi kubaboni: Lingabonig; lakubakhangeli: Lingasikhangeleli izinto eziqondileyoh; khulumani kithi izinto ezibutshelezii, likhangele izinkohliso;

11 phumani endleleni, liphambuke lisuke emkhondweni, lisuse oNgcwele kaIsrayeli phambi kwethu.

12 Ngakho utsho njalo oNgcwele kaIsrayeli uthi: Ngoba lidelele lelilizwi, lathembela kucindezelo lokuphambeneyoj, labambelela kukho.

13 Ngakho lobububi buzakuba kini njengomkenke osuzakuwa, ukhukhumala emdulini omude, okudilika kwawo kuhle kufikek masinyazanalm.

14 Yebo, uzawephulan njengokwephulwa kwembiza yababumbi ephahaziweyo; kayikuyekelao, ukuze kungatholakali ezicucwini zayo udengezip lokokha umlilo ezikoq, kumbe ukukha amanzi emthonjenir.

15 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova, oNgcwele kaIsrayeli: Ngokuphenduka lokuphumula lizasindiswas; ngokuthulat langokwethemba kuzakuba ngamandla enu; kodwa kalifunangau.

16 Kodwa lathi: Hatshi, ngoba sizabaleka ngamabhizav; ngakho-ke lizabaleka; njalo: Sizagadaw amabhiza alejubanex; ngakho-ke abalixotshayo bazakuba lejubane.

17 Inkulungwane eyodway izabaleka ngokukhalima koyedwa; ngokukhalima kwabahlanu lizabaleka, lize lisale njengensika phezu kwengqonga yentaba, lanjengesibonisoz phezu koqaqa.

Isithembiso sikaNkulunkulu ebantwini bakhe

18 Ngakho-ke iNkosi izalindaa, ukuze ibe lomusa kini, ngakho-ke izaphakanyiswab ukuthi ibe lesihawu kini; ngoba iNkosi inguNkulunkulu wesahlulelo; babusisiwe bonke abalindela kuyoc.

19 Ngoba abantu bazahlala eZiyoni eJerusalemad; kaliyikukhala lokukhala inyembezi; izakuba lomusa omkhulu kuwe elizwini lokukhala kwakho; lapho ilizwa izakuphendula.

20 Loba iNkosi ilinika isinkwa sosizie lamanzi okuhluphekaf, kanti abafundisi bakho kabasayikususelwa engonsinig, kodwa amehlo akho azabona abafundisi bakho.

21 Lendlebe zakho zizakuzwa ilizwi emva kwakho lisithi: Le yiyo indlela, hambani ngayoh, lapho liphambukela ngakwesokunene lalapho liphambukela ngakwesokhohloi.

22 Lizangcolisa lokuhuqiweyoj kwezithombe zakho ezibaziweyok zesiliva, lokunanyekiweyo kwezithombe zakho zegolide ezibunjwe ngokuncibilikisal; lizihlakaze njengelembu losesikhathinim, lithi kuzo: Phumani!n

23 Khona izanika izulu lenhlanyelo yakho ozayihlanyela emhlabathini, lesinkwa sesivuno somhlaba; uzavunda ucicime. Ngalolosukuo izifuyo zenu zizakudla emadlelweni abanzip;

24 lezinkabiq labobabhemi abatshar okulima umhlabathis kuzakudla umncantshat, oweliweyo ngefotsholo langefologwe.

25 Laphezu kwayo yonke intaba endeu laphezu kwalo lonke uqaqa oluphakemeyov kuzakuba lemifula lezifudlana zamanziw ngosuku lokubulawa okukhulu, lapho kusiwa imiphotshongox.

26 Futhi ukukhanyay kwenyanga kuzakuba njengokukhanya kwelanga, lokukhanya kwelanga kuphindwe kasikhombisaz, njengokukhanya kwensuku eziyisikhombisa, mhla iNkosi ibopha ukwephuka kwabantu bayo, ipholisaa umvimvinya wesilonda sabo.

Ukunqotshwa kweAsiriya

27 Khangela, ibizo leNkosi livela khatshana, livutha ulaka lwayo, lomthwalo unzima; indebe zayo zigcwele intukuthelo, lolimi lwayo lunjengomlilo oqothulayo;

28 lokuphefumula kwayob kunjengesifula esiphuphumayo size sifike phakathi kwentamoc, ukuhlungula izizwe ngesihlungulo sobuzed; njalo kuzakuba letomue eliduhisayo emihlathini yabantu.

29 Lizakuba lengoma, njengeyobusuku bokwehlukaniswa komkhosi, lokuthokoza kwenhliziyo, njengohamba lomhubhef esiya entabeni yeNkosig, eDwaleni lakoIsrayeli.

30 INkosi izazwakalisa-ke ilizwi layo elilodumo, ibonakalise ukwehla kwengalo yayoh, ngentukuthelo yolaka, lelangabi lomlilo oqothulayoi, isivunguvungu, lezulu lesiphephoj, lesiqhothokl.

31 Ngoba ngelizwi leNkosim amaAsiriya azaphahlazwan, itshaya ngendukuo.

32 Kuzakuthi loba ngaphi okwedlula khona induku emisiweyo, iNkosi eyibeka phezu kwayo, kube ngezigubhup langamachachoq, langezimpi zokunyikinyar ilwe labo.

33 Ngoba iThofethis yahlelwa endulo, layo yamiselwa inkosit; yayenza yatshona, yaba banzi, inqumbi yayo ingumlilo lenkuni ezinengiu; ukuphefumula kweNkosi kuyayithungelav njengesifula sesolufa*.

Ubuze beGibhithe

31Maye kulabo abehlela usizo eGibhithea, abeyama emabhizenibc, bethemba izinqolad ngoba zizinengi, labagadi bamabhiza ngoba belamandla kakhulu, kodwa bengakhangeli koNgcwele kaIsrayeli, njalo bengadingi iNkosi!e

2 Kanti layo ihlakaniphilef, izaletha ububi, njalo kayiyikuwabuyisa amazwi ayog; kodwa izavukela indlu yabenzi bobubi, njalo imelene losizo lwabenzi beziphambekoh.

3 Ngoba amaGibhithe angabantu, kabasuNkulunkului, lamabhiza awo ayinyamaj, kawayisimoya. Lapho iNkosi izakwelula isandla sayo, osizayo uzakhubeka losizwayo uzakuwa phansik, njalo bonke baphele kanyekanyel.

4 Ngoba iNkosi itsho njalo kimi: Njengesilwanem lebhongo lesilwanen kubhongela phezu kwempango yakho, lapho ixukuo labelusi libizelwe ukumelana laso, kasiyikwesaba ilizwi labop, njalo kasiyikuzithoba ngenxa yomsindo wabo; ngokunjalo iNkosi yamabandla izakwehla ukulwela intaba yeZiyoniq loqaqa lwayo.

5 Njengenyoni eziphaphayor, ngokunjalo iNkosi yamabandla izavikela iJerusalema; ivikela, izayophulas; isedlula, iyikhululet.

6 Phendukelani kuyo okuyo abantwana bakoIsrayeli bahlubuke ngokujulileyou.

7 Ngoba ngalolosuku bazalahla, wonke umuntuv izithombe zakhe zesiliva lezithombe zakhe zegolidew, ozandla zenu zilenzele zona ukuba yisonox.

8 ISiriyay izakuwa-ke ngenkemba engeyisiyo yomuntu olamandlaz, lenkemba engeyisiyo yomuntukazanaa izayiqeda; kodwa izabalekela inkembab, lamajaha ayo abe yizibhalwa.

9 Izakwedlulelac edwaleni layo ngokwesaba, leziphathamandla zayo zesabe uphawud, itsho iNkosi, omlilo wayo useZiyonie, lesithando sayo siseJerusalemaf.

INkosi elungileyo

32Khangela, inkosi izabusa ngokulungaa, leziphathamandla zibuse ngesahlulelo.

2 Lomuntu uzakuba njengendawo yokucatshela umoya lesivikelo kuzulu lesiphephob; njengemifula yamanzi endaweni eyomileyoc, njengomthunzid wedwala elikhulu elizweni elomileyoe.

3 Lamehlof alabo ababonayo kawayikufiphala, lezindlebeg zalabo abezwayo zizalalela.

4 Lenhliziyo yabalamawala izaqedisisa ulwazi, lolimi lwabagagasayoh luzaphangisa ukukhuluma ngokucaca.

5 Isithutha kasisayikubizwa ngokuthi sihloniphekile, loncitshanayo angathiwa uyaphana.

6 Ngoba isithutha sikhuluma ubuthutha, lenhliziyo yaso isebenze okubi, ukwenza ubuzenzisi, lokukhuluma okuphambeneyo ngeNkosi, ukwenza umphefumulo wolambileyo ube ze, senze kusweleke okunathwayo kowomileyo.

7 Izikhali zoncitshanayo lazo zimbi; yena uceba amacebo akhohlakeleyo ukuze achithe abayangai ngamazwi amanga, lanxa oswelayo ekhuluma okulungileyo.

8 Kodwa ohloniphekayo uceba izinto ezihloniphekayoj; langezinto ezihloniphekayo yena uzakuma.

Ukuxwayiswa kwabesifazana beJerusalema

9 Vukani, besifazana abonwabileyok, lizwe ilizwi lami; madodakazi avikelekileyo, bekani indlebe ekukhulumeni kwami.

10 Izinsuku ezedlula umnyaka lizathuthumela, besifazana abavikelekileyo, ngoba ukuvunwa kwevini kuzaphela, ukubutha kakuyikufika.

11 Thuthumelani, besifazana abonwabileyol, liqhuqhe, bavikelekileyo; khululani, lizinqunulem, libhince amasaka enkalwenin.

12 Bazakhalela amabele okumunya, amasimu amahle, ivini elithelayoo.

13 Phezu komhlabathi wabantu bami kuzakhula ameva lokhula oluhlabayop; yebo, phezu kwezindlu zonke zenjabulo, emzini wentokozoq.

14 Ngoba isigodlo sizadelwar, inengi lomuzi lizatshiywa; inqaba lemiphotshongos kuzakuba yimihome kuze kube phakade, intokozo yabobabhemi beganga, lamadlelo emihlambit;

15 aze athululelwe phezu kwethu uMoyau evela phezulu, lenkangalav ibe yinsimu ethelayo, lensimu ethelayo ithiwe lihlathiw.

16 Khona isahlulelo sizahlala enkangala, lokulunga kuhlale ensimini ethelayox.

17 Lomsebenzi wokulungay uzakuba yikuthulaz, lokwenza kokulungaa kube yikuthula lokuqinisekiswa kuze kube nininini.

18 Labantu bami bazahlala endaweni yokuhlala elokuthula, lezindaweni zokuhlala ezivikelekileyo, lezindaweni zokuphumula ezonwabileyob.

19 Kodwa lizakuna ngesiqhothoc ekwehlenid kwehlathie, lomuzi uzathotshiswa endaweni ephansi.

20 Libusisiwe lina elihlanyela ngasemanzini wonkef, lithumezelag lapho inyawo zezinkabi labobabhemih.

INkosi izakhulula abantu bayo

33Maye kuwe ochithayoa, kodwa ungachithwanga! Lowenza ngenkohlisob, bengenzanga ngenkohliso kuwe! Lapho usuqedile ukuchitha, uzachithwac; lapho usucinile ukwenza ngenkohliso, bazakwenza ngenkohliso kuwe.

2 Nkosi, woba lomusa kithi, sikulindeled; woba yingalo yaboe ekuseni konkef, losindiso lwethu ngesikhathi socindezelo.

3 Emsindweni wokuhlokoma abantu babaleka; ekuziphakamiseni kwakho izizwe zahlakazekag.

4 Lempango yenuh izabuthwai njengokubutha kwecimbij, njengokugijima kwentethe uzagijima phezu kwayok.

5 INkosi iphakemel, ngoba ihlala phezulu; igcwalise iZiyoni ngesahlulelo langokulunga.

6 Lenhlakanipho lolwazi kuzakuba yikuqina kwezikhathi zakhom, amandla ezinsindison; ukwesaba iNkosi kuligugu lakhe.

7 Khangela, amaqhawe abo azakhala ngaphandle; izithunywa zokuthulao zizakhala inyembezi ngokubabayo.

8 Imigwaqo emikhulu izep, owedlula ngendlela kakho; wephule isivumelwanoq, udelele imizir, kananzi muntu.

9 Ilizwe liyalilas lidangelet; iLebhanoniu ilenhloni iyabuna; iSharoniv injengenkangala; njalo iBashaniw leKharmelix kuyakhithizay.

10 Khathesi ngizavukaz, kutsho iNkosi; khathesi ngizadunyiswa; khathesi ngizaphakanyiswa.

11 Lizakhulelwaa ngamakhobab, beselizalac izibid; umoya wenu, njengomlilo, uzaliqeda.

12 Njalo abantu bazakuba njengokutshisiweyo kwekalaga; njengamevae aqunyiweyo bazatshiswa emlilwenif.

13 Zwanini, lina elikhatshanag, engikwenzileyo; lani eliseduzeh, vumani amandla ami.

14 Izoni zeZiyoni ziyesaba, ukuthuthumelai kubabambile abazenzisij. Ngubani phakathi kwethu ongahlala lomlilo oqothulayok? Ngubani phakathi kwethu ongahlala lokutshisa okulaphakade?

15 Yena ohamba ngokulungal, akhulume ngobuqotho, odelela inzuzo yezincindezelom, othintitha izandla zakhe ekubambeni isivalamlomon, ovala indlebe yakhe ekuzweni ngamacala legazi, ocimeza amehlo akhe ukuze angaboni okubio;

16 yena uzahlala ezindaweni eziphakemeyop; izinqaba zamadwala zibe yisivikelo sakhe; isinkwa sakhe asinikwe; amanzi akhe athembekeq.

17 Amehlo akho azabona iNkosi ebuhleni bayor; abone ilizwe elikhatshana kakhulu.

18 Inhliziyo yakho izazindla ukwesabisa. Ungaphi umbhalis? Ungaphi umlinganisi? Ungaphi obala imiphotshongo?

19 Kawuyikubonat abantu abayiziqholou, abantu abenkulumo ejule okokuthi ungeyizwisisev, abolimi olugagasayow ongeluqedisise.

20 Khangela iZiyoni, umuzi wemikhosi yethu emisiweyox; amehlo akho azabona iJerusalemay, indawo yokuhlala elokonwabaz, ithente elingayikusuka, ozikhonkwane zalo ezizasitshulwa phakadeab, kakuyikuqamuka leyodwa yezintamboc zalo.

21 Kodwa lapho iNkosi izakuba ngelobukhosi kithi, indawo yemifulad, yezifula ezibanzie; umkolo olamaphini okugwedla ongahambi khona, lomkhumbi olamandla ongedluli khona.

22 Ngoba uJehova ungumahluleli wethu, uJehova ungumnikumthetho wethuf, uJehova uyinkosi yethu, yena uzasisindisa.

23 Ingoda zakhog ziyaxegah; kaziyikuqinisa iqonde insika yazo yomkoloi, zingeyelule iseyilij; khona kuzakwabiwa impangokl yempango enengi, abaqhulayom baphange impango.

24 Lomhlali kayikuthi: Ngiyagulan. Abantu abahlala kuyo bazathethelelwa iziphambekoo.

INkosi ithukuthelela izizwe zonke

34Sondelani, zizwe, ukuze lizwea; lani bantu, lilalele; umhlaba kawuzweb, lokugcwala kwawo; ilizwe, lakho konke okuvela kiloc.

2 Ngoba intukuthelo yeNkosi iphezu kwazo zonke izizwe, lolaka phezu kwawo wonke amabutho azo; izitshabalalisiled, izinikele ekubulaweni.

3 Ababuleweyo bazo labo bazaphoselwa phandle, levumba laboe lizakwenyuka ezidunjini zabo, lezintaba zizancibilika ngegazi labo.

4 Lalo lonke ibutho lamazulu lizabolafg; lamazulu agoqwe njengomquluh; lalo lonke ibutho labo liwele phansii, njengehlamvuj liwohloka evinini, lanjengomkhiwa owohlokayo esihlahleni somkhiwak.

5 Ngoba inkemba yamil izacwila emazulwinim; khangela, izakwehlelan phezu kukaEdomao laphezu kwabantu bokutshabalalisa kwamip ngesigwebo.

6 Inkembaq yeNkosi igcwele igazi, inoniswe ngamafutha, ngegazi lamawundlu lelezimbuzi, ngamahwahwa ezinso zezinqama; ngoba iNkosi ilomhlatshelor eBhoziras, lokubulala okukhulu elizweni leEdomat.

7 Lezinyathiu zizakwehla kanye lazo, lamajongosiv kanye lezinkunziw. Njalo ilizwe labo lizacwila egazini, lothuli lwabo lunoniswe ngamahwahwa.

8 Ngoba kulusuku lwempindiselo yeNkosix, umnyaka wokubuyiselwa kwempikisano yeZiyoni.

9 Lezifula zabo zizaphendulwa zibe yingcinoy, lothuli lwabo lube yisibabule; lelizwe labo lizakuba yingcino etshayo.

10 Kaliyikucitshwa ubusuku lemini; intuthuz yalo izakwenyuka laphakade; kusukela esizukulwaneni kusiya kusizukulwana lizakuba yinkangalaa; kakho ozadabula phakathi kwalo kuze kube nini lanini.

11 Kodwa iwunkweb lenhlonic kuzakudla ilifa lalo; isikhova laso lewabayi kuzahlala kulod. Njalo izakwelulae phezu kwalo intambo yencithakalofg, lamatsheh onxiwai.

12 Bazabizela izikhulu zalo embusweni, kodwa kakho ozakuba khona, leziphathamandla zalo zonke zizakuba yinto engelutho.

13 Lamevaj azakhula ezigodlweni zalo, imbabazanek lokhula oluhlabayo ezinqabeni zalol; njalo libem yindawo yokuhlalan yemigobhoo, umuzi wamadodakazi ezintshep.

14 Izilo zenkangalaqr lazo zizahlangana lezilo ezihlaba umkhulungwane, legogos lizakhalela umngane walo; lesikhova esikhalayo sizaphumula khonat, sizitholele indawo yokuphumula.

15 Lapho isikhova esikhulu sizakwakha isidlekeu, sibekele, sichamisele, sifukamele ngaphansi komthunzi wasov; amanqew lawo azabuthana lapho, yilelo lalelo lomngane walo.

16 Dingani egwalweni lweNkosix, lifunde; kakukho lokukodwa kwalokhu okuzasilelay, kakukho okuzaswela umngane wakhoz; ngoba umlomo wami ngokwawo ulayile, lomoya wayo ngokwawo ukubuthanisile.

17 Ngoba yona ibenzele inkatho yokuphosa, lesandla sayo sibehlukanisele ngentambo; lizakuba yilifa labo kuze kube phakadea, kusukela kusizukulwana kuze kube sesizukulwaneni bazahlala kulo.

Ukubuyiselwa kwabantu beNkosi

35Inkangalaa legwadule kuzajabula ngabob; lehlane ithokoze, ikhahlele njengerosi,

2 ikhahlele kakhuluc, ithokoze langentokozo lokuhlabelela. Inkazimulo yeLebhanonid izayinikwa, ubuhle beKharmelief leSharonigh; khona kuzabona inkazimulo yeNkosi, ubukhosi bukaNkulunkulu wethu.

3 Qinisani izandla ezibuthakathakai, liqinise amadolo axegayo.

4 Tshonini kwabalenhliziyo ephangisayo lithi: Qinani, lingesabi. Khangelani, uNkulunkulu wenu uzakuza ngempindiselo, uNkulunkulu elomvuzo; yena uzakuza alisindise.

5 Khona amehlo eziphofu ezavulekaj, lezindlebe zezacuthe zivulekekl.

6 Khona oqhulayo ezakweqa njengendluzelem, lolimi lwesimungulu luhlabeleleno; ngoba amanzi azaqhekeza endaweni elugwadulepq, lezifula enkangala.

7 Lomhlabathi otshileyors uzakuba lixhaphozit, lomhlabathi owomileyou ube yimithombo yamanziv. Endaweni yokuhlala yemigobhow, endaweni yawo yokulalax, kube lotshani lemihlangay lebhumaz.

8 Kuzakuba lomgwaqo omkhulu khona, lendlelaa, ezathiwa yindlela yobungcwele; ongcolileyob kayikudlula kuyo, kodwa izakuba ngeyalowo; abahambayo ngaleyondlela, loba beyizithutha, kabayikulahleka.

9 Kakuyikuba khona isilwane laphoc, lesilo esiphangayo kasiyikwenyuka phezu kwayo, kasiyikutholwa lapho; kodwa abahlengiweyod bazahamba ngayo.

10 Njalo abenzelwe inhlawulo yokuthula beNkosi bazabuyelae, bafike eZiyonif ngengomag, belentokozo ephakade phezu kwekhanda laboh; bazazuzai intokozo lenjabuloj, kubaleke-ke usizi lokububulakl.

Ukuhlaselwa kwelizwe lakoJuda nguSenakheribi

36Kwasekusithi ngomnyaka wetshumi lanea wenkosi uHezekhiya, uSenakheribi inkosi yeAsiriya wenyuka wamelana lemizi yonke evikelweyo yakoJuda, wayithatha.

2 Njalo inkosi yeAsiriyab yathuma uRabi-Shake esuka eLakishi esiya eJerusalema enkosini uHezekhiya lebutho elinzima. Wasesima emfolweni wechibi elingaphezulu, emgwaqweni omkhulu wensimu yomwatshi.

3 Kwasekuphumela kuye uEliyakhimi, indodana kaHilikhiya, owayephezu kwendluc, loShebina umbhalid, loJowa indodana kaAsafi umabhalane.

4 URabi-Shake wasesithi kubo: Tshonini khathesi kuHezekhiya ukuthi: Itsho njalo inkosi enkulu, inkosi yeAsiriyae: Lithemba bani leli othembele kulo?

5 Ngithif (kodwa yilizwi lendebe): Kuleseluleko lamandla empi. Khathesi uthembele kubani ukuthi ungivukele?

6 Khangela, uthembele kuloludondolo lwalo umhlanga owephukileyo, kuyo iGibhithe, okuthi uba umuntu eseyama kulo, luzangena esandleni sakhe lusihlabe. Unjalo uFaro inkosi yeGibhithe kubo bonke abathembela kuyeg.

7 Kodwa uba usithi kimi: Sithembela eNkosini uNkulunkulu wethu; kakusuye yini ozindawo zakhe eziphakemeyo lamalathi akhe uHezekhiya akususileyo, wathi kuJuda leJerusalema: Lizakhonza phambi kwaleli ilathi?

8 Ngakho-ke ake unike isibambiso enkosini yami, inkosi yeAsiriya; njalo ngizakunika amabhiza azinkulungwane ezimbili, uba wena ulakho ukunika abagadi bamabhiza phezu kwawo.

9 Uzabuyisela njani-ke emuva ubuso bombusi oyedwa wabancinyane bezinceku zenkosi yami, wena-ke uthembela eGibhithehi ngenxa yezinqola labagadi bamabhiza?

10 Khathesi sengenyukile yini ngingelaNkosi ngimelene lalelilizwe ukulichitha? INkosi yathi kimi: Yenyuka umelene lalelilizwe, ulichithe.

11 UEIiyakimi loShebina loJowa basebesithi kuRabi-Shake: Ake ukhulume lenceku zakho ngesiSiriya, ngoba siyasiqedisisa; ungakhulumi lathi ngesiJuda, endlebeni zabantu abaphezu komduli.

12 Kodwa uRabi-Shake wathi: Inkosi yami ingithume enkosini yakho lakuwe yini ukukhuluma lamazwi? Kakusebantwini yini abahlezi phezu komduli ukuze badle ubulongwe babo, banathe umchamo wabo kanye lani?

13 URabi-Shake wema-ke, wamemeza ngelizwi elikhulu ngesiJuda, wathi: Zwanini amazwi enkosi enkulu, inkosi yeAsiriyaj.

14 Itsho njalo inkosi: UHezekhiya kangalikhohlisi, ngoba kayikuba lakho ukulikhulula.

15 Futhi uHezekhiya angalenzi lithembele eNkosini, esithi: INkosi izasikhulula lokusikhulula; lumuzi kawuyikunikelwa esandleni senkosi yeAsiriya.

16 Lingamlaleli uHezekhiya, ngoba itsho njalo inkosi yeAsiriya: Dingani umusa wami ngesipho, lisithumele kimi; lidle ngulowo lalowo okwevini lakhe, langulowo lalowo okomkhiwa wakhe, linathe ngulowo lalowo amanzi omthombo wakhe;

17 ngize ngifike, ngilithathe, ngilise elizweni elifanana lelizwe lenuk, ilizwe lamabele lewayini elitsha, ilizwe lesinkwa lezivini.

18 UHezekhiya kangalihugi esithi: INkosi izasikhulula. Onkulunkulu bezizwe bakhulule yini, ngulowo lalowo ilizwe lakhe, esandleni samakhosi eAsiriya?

19 Bangaphi onkulunkulu beHamathi leArpadi? Bangaphi onkulunkulu beSefavayimi? Bayikhulule yini layo iSamariyal esandleni sami?

20 Ngobani phakathi kwabo bonke onkulunkulu balawomazwe abakhulule ilizwe labo esandleni sami, ukuthi iNkosi ikhulule iJerusalema esandleni sami?

21 Kodwa bathula, kabaze bamphendula lizwi, ngoba umlayo wenkosi wawuyikuthi: Lingamphenduli.

22 Kwasekufika uEliyakhimi, indodana kaHilikhiya, owayephezu kwendlu, loShebina umbhali, loJowa indodana kaAsafi, umabhalane, kuHezekhiya, izigqoko zabo zidatshuliwe, bamtshela amazwi kaRabi-Shake.

Ukukhululwa kwelizwe lakoJuda

37Kwasekusithi inkosi uHezekhiya isikuzwile, yadabula izigqoko zayo, yazembesa ngesaka, yangena endlini yeNkosi.

2 Yasithuma uEliyakhimi umphathi wendlu, loShebina umabhalane, labadala babapristi bembethe amasaka, kuIsaya umprofethi indodana kaAmozia.

3 Basebesithi kuye: Utsho njalo uHezekhiya: Lolusuku lusuku lohluphob lolokusolwa lolokweyiswa, ngoba abantwana sebefikile emlonyeni wesizaloc, kanti akulamandla okubeletha.

4 Mhlawumbe iNkosi, uNkulunkulu wakho, izawezwa amazwi kaRabi-Shake, onkosi yeAsiriya, inkosi yakhe, emthume ukuthuka uNkulunkulu ophilayo, lokusola ngamazwi iNkosi uNkulunkulu wakho ewazwileyo. Ngakho phakamisa umkhuleko ngensali etholakeleyod.

5 Ngakho inceku zenkosi uHezekhiya zafika kuIsaya.

6 UIsaya wasesithi kuzo: Lizakutsho njalo enkosini yenu: Itsho njalo iNkosi: Ungesabi amazwi owezwileyo, inceku zenkosi yeAsiriya ezingithuke ngawo.

7 Khangela, ngizafaka umoya kuyo, njalo izakuzwa ihungahungae, ibuyele elizweni layo; njalo ngizayenza ukuthi iwe ngenkemba elizweni layo.

8 URabi-Shake wasebuyela, wafica inkosi yeAsiriya isilwa imelene leLibhina; ngoba wayezwile ukuthi isisukile eLakishi.

9 Wasesizwa ngoTirihaka inkosi yeEthiyophiyaf kuthiwa: Uphumile ukuzakulwa lawe. Esekuzwile wathuma izithunywa kuHezekhiya esithi:

10 Lizakhuluma kanje kuHezekhiya inkosi yakoJuda lithi: UNkulunkulu wakho othembele kuye kangakukhohlisi esithi: IJerusalema kayiyikunikelwa esandleni senkosi yeAsiriya.

11 Khangela, wena usuzwile ukuthi amakhosi eAsiriya enzeni kuwo wonke amazwe ngokuwatshabalalisa. Wena-ke uzakhululwa yini?

12 Onkulunkulu bezizwe bazikhulula yini obaba abazichithayo, iGozani leHarani leRezefi, labantwana beEdeni ababeseTelasari?

13 Ingaphi inkosi yeHamathig, lenkosi yeArpadih, lenkosi yomuzi weSefavayimi, iHena, leIva?

14 UHezekhiya wasesemukela izincwadi esandleni sezithunywa, wazifunda, wenyukela endlini yeNkosi; uHezekhiya wasezichaya phambi kweNkosi.

15 UHezekhiya wasekhuleka eNkosini, esithi:

16 Nkosi yamabandla, Nkulunkulu kaIsrayeli, ohlala phakathi kwamakherubhi*, nguwe wedwa onguNkulunkulu wayo yonke imibuso yomhlaba; wena wenze amazulu lomhlabai.

17 Thoba indlebe yakho, Nkosi, uzwej, vula amehlo akho, Nkosi, ubone; uzwe wonke amazwi kaSenakheribi awathumele ukuklolodela uNkulunkulu ophilayo.

18 Qiniso, Nkosi, amakhosi eAsiriya achithile zonke izizwe lamazwe azo;

19 aphosela onkulunkulu bazo emlilweni, ngoba babengeyisibo onkulunkulu, kodwa umsebenzi wezandla zabantu, izigodo lamatshe; ngalokho bababhubhisa.

20 Ngakho-ke, Nkosi Nkulunkulu wethu, sisindise esandleni sakhe, ukuze yonke imibuso yomhlabak yazi ukuthi wena wedwa uyiNkosi.

21 UIsaya indodana kaAmozil wasethumela kuHezekhiya, esithi: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli: Lokho okukhuleke kimi ngoSenakheribi inkosi yeAsiriya,

22 leli yilizwi iNkosi elikhulume ngaye: Intombi emsulwa, indodakazi yeZiyonim iyakudelela, iyakuklolodela; indodakazi yeJerusalema inikina ikhanda ngemva kwakho.

23 Ngubani omeyisileyo wamhlambaza? Njalo uphakamisele bani ilizwi, waphakamisela amehlo akho phezulu? Umelene loNgcwele kaIsrayeli.

24 Uklolodele iNkosi ngesandla sezinceku zakho, wathi: Ngobunengi bezinqola zami mina ngenyukele endaweni ephakemeyo yezintaba, ezinhlangothini zeLebhanoni. Njalo ngizagamula imisedarin yayo emide, ikhethelo lezihlahla zamafiri ayoo, ngingene ekuphakameni kwemingcele yayo, igusu leKharmeli layop.

25 Mina ngagebha, nganatha amanzi, langengaphansi yenyawo zami ngomisa yonke imifulaq yendawo evinjelweyor.

26 Kawuzwanga yini ukuthi ngakwenza endulos, ngakubumbat ensukwini zendulo? Khathesi ngikufikisile, ukuthi ube ngowokudiliza imizi evikelweyou ibe zinqumbi zamanxiwa.

27 Ngakho abahlali bayo babelesandla esifitshane, besaba, baba lenhloniv, baba njengotshani beganga, lemibhida eluhlaza, utshani bempahla, lamabele ahanguliweyo engakami.

28 Kodwa ngiyakwazi ukuhlala kwakho, lokuphuma kwakho, lokungena kwakho, lokungithukuthelela kwakho.

29 Ngenxa yokungithukuthelela kwakho, lokuthi umsindow wakho wenyukele endlebeni zami, ngizakufaka umkhala wami emakhaleni akho, letomu lami endebeni zakhox, ngikwenze ubuyele ngendlela oweza ngayo.

30 Lokhu-ke kuzakuba yisibonakaliso kuwe; lonyaka uzakudla okuzikhulelayo; langomnyaka wesibili umkhukhuzela; kuthi ngomnyaka wesithathuy lihlanyele, livune, lihlanyele izivini, lidle izithelo zazo.

31 Lokuphephileyo kwendlu yakoJuda okuseleyo kuzaphinda kugxumeke impande phansi, kuthele izithelo ngaphezuluz.

32 Ngoba kuzaphuma eJerusalema insalia, lokuphephileyo entabeni yeZiyoni. Ukutshiseka kweNkosi yamabandla kuzakwenza lokhu.

33 Ngakho, utsho njalo uJehova ngenkosi yeAsiriya: Kayiyikungena kulumuzib, kayiyikutshoka umtshoko khonac, kayiyikuza phambi kwawo ilesihlangu, kayiyikubuthelela idundulu maqondana lawod.

34 Ngendlela eyeza ngayo, ngayo izabuyela, njalo kayiyikungena kulo umuzi, itsho iNkosi.

35 Ngoba ngizawuvikela lumuzi ukuwusindisae, ngenxa yami, langenxa kaDavida inceku yami.

36 Khona kwaphuma ingilosi yeNkosif, yatshaya enkambeni yamaAsiriyag abazinkulungwane ezilikhulu lamatshumi ayisificaminwembili lanhlanu. Kwathi bevuka ekuseni kakhulu, khangela-ke, bonke babeyizidumbu ezifileyo.

37 Ngakho uSenakheribi inkosi yeAsiriya wasuka, wahamba ebuyela, wahlala eNineveh.

38 Kwasekusithi ekhonza endlini kaNisiroki unkulunkulu wakhe, oAdrameleki loSharezeri amadodana akhe bamtshaya ngenkemba; bona basebephephela elizweni leArarathi. UEsarihadoni indodana yakhe wasebusa esikhundleni sakhe.

Ukugula kukaHezekhiya

38Ngalezonsuku uHezekhiya wagula waphos'ukufaa. UIsaya indodana kaAmozi umprofethib wasefika kuye, wathi kuye: Itsho njalo iNkosi: Layezela indlu yakho, ngoba uzakufa, kawuyikuphila.

2 UHezekhiya wasephendulela ubuso bakhe ngasemdulini, wakhuleka eNkosini,

3 wathi: Ngiyakuncenga, Nkosi, ake ukhumbule ukuthi ngihambe phambi kwakho ngobuqotho langenhliziyo epheleleyo, ngenza okulungileyo emehlweni akho. UHezekhiya wasekhala inyembezi ngokukhala okukhulu.

4 Kwasekufika ilizwi leNkosi kuIsaya, lisithi:

5 Hamba, uthi kuHezekhiya: Itsho njalo iNkosi uNkulunkulu kaDavida uyihlo: Ngiwuzwile umkhuleko wakho, ngibonile inyembezi zakho; khangela, ngizakwengezelela iminyaka elitshumi lanhlanu ensukwini zakho,

6 ngikukhulule wena lalumuzi esandleni senkosi yeAsiriya, ngiwuvikele lumuzic.

7 Lalesi yisibonakaliso kuwe esivela eNkosini, esokuthi iNkosi izayenza le into eyikhulumileyo.

8 Khangela, ngizabuyisela emuva isithunzi sezinyathelod esesehlile ezinyathelweni zelanga zikaAhazi, izinyathelo ezilitshumi emuva. Ilanga laselibuyela emuva izinyathelo ezilitshumi, ngezinyathelo elalehle ngazo.

9 Umbhalo kaHezekhiya inkosi yakoJuda lapho egula, esesile emkhuhlaneni wakhe.

10 Mina ngathi: Ekuqunyweni kwezinsuku zamie ngizakuya emasangweni engcwabaf; ngemukiwe insali yeminyaka yami.

11 Ngathi: Kangiyikubona uJehovag, uJehovah elizweni labaphilayoi; kangisayikubona muntu labahlali bomhlaba.

12 Isizukulwana sami sesisukile, sasuswa kimi njengethente lomelusij; ngiqume impilo yami njengomelukik; uzangiqumal njengomkhuhlane ocikizayo1; kusukela emini kuze kube sebusuku uzangiqedam.

13 Ngabalisa kwaze kwaba sekusenin; njengesilwaneo, ngokunjalo uzakwephula amathambo ami wonke; kusukela emini kuze kube sebusuku uzangiqedap.

14 Njengenkonjaneq kumbe ihemur, ngokunjalo ngatshiyozas; ngilila njengejubatu; amehlo ami afiphala ngokukhangela phezuluv. Nkosi, ngicindezelwe; woba yisibambiso samiw.

15 Ngingathini? Ikhulumile kimi, yona uqobo ikwenzile. Ngizahamba kabuthakathakax yonke iminyaka yami ebuhlungwini bomphefumulo wamiy.

16 Nkosi, ngalezizinto bayaphilaz, lakuzo zonke lezizinto kulempilo yomoya wami. Njalo uzangelapha, ungiphilisea.

17 Khangela, kulokuthula ngibe lobuhlungu obukhulu, kodwa wena uwuthandile umphefumulo wami wawukhulula egodini lencithakalo, ngoba uphosele ngemva komhlana wakho zonke izono zamibc.

18 Ngoba ingcwaba lingekubonged; ukufa kungekudumise; labo abehlela emgodinie bangelithembele iqiniso lakho.

19 Ophilayo, ophilayo, yena uzakudumisa, njengami lamuhla; uyise uzakwazisa abantwana iqiniso lakhof.

20 INkosi yayilungele ukungisindisa; ngakho sizahlabelela izingoma zami ngamachachog insuku zonke zempilo yethu endlini yeNkosi.

21 Ngoba uIsayah wayethe: Kabathathe isigaqa somkhiwa, basifake njengomnameko phezu kwethumba, njalo uzasila.

22 UHezekhiyai laye wayethe: Siyini isibonakaliso sokuthi ngizakwenyukela endlini yeNkosij?

Inkosi yeBhabhiloni ithuma izithunywa kuHezekhiya

39Ngalesosikhathi uMerodaki-Baladani, indodana kaBaladani inkosi yeBhabhilonia, wathumela izincwadi lesipho kuHezekhiya, ngoba wayezwile ukuthi ubekade egula, useqinile.

2 UHezekhiya wasethokoza ngazo, wabatshengisa indlu yokuligugu kwakhe, isilivab, legolide, lamakhac, lamafutha amahled, lendlu yonke yezikhali zakhe, lakho konke okwatholakala kokuligugu kwakhee; kakubanga lalutho endlini yakhe lembusweni wakhe wonke uHezekhiya angabatshengisanga lona.

3 Wasefika uIsaya umprofethi enkosini uHezekhiya, wathi kuyo: Atheni lamadoda? Futhi avele ngaphi esiza kuwe? UHezekhiya wasesithi: Avele elizweni elikhatshana esiza kimi, eBhabhilonif.

4 Wasesithi: Aboneni endlini yakho? UHezekhiya wasesithi: Abone konke okusendlini yami; kakulalutho phakathi kokuligugu kwami engingawatshengisanga lona.

5 UIsaya wasesithi kuHezekhiya: Zwana ilizwi leNkosi yamabandla.

6 Khangela, insuku ziyeza lapho konke okusendlini yakho, lalokho oyihlo abakubuthelelayo kuze kube lamuhla, kuzathwalelwa eBhabhiloni; kakuyikusala lutho, kutsho iNkosi.

7 Njalo bazathatha emadodaneni akho azaphuma kuwe, ozawazala; njalo abe ngabathenwa esigodlweni senkosi yeBhabhilonig.

8 UHezekhiya wasesithi kuIsaya: Ilizwi leNkosi olikhulumileyo lilungile. Wathi futhi: Ngoba kuzakuba lokuthula leqiniso ensukwini zami.

Abantu bakaNkulunkulu bayaduduzwa

40Duduzani, liduduze abantu bamia, utsho uNkulunkulu wenu.

2 Khulumani kunhliziyo yeJerusalema, limemeze kuyo ukuthi imfazo yayo iphelelisiwe, ukuthi ububi bayo buthethelelwe, ngoba yemukele esandleni seNkosi okuphindwe kabili ngazo zonke izono zayob.

3 Ilizwi lomemezayo ehlanec lithi: Lungisani indlela yeNkosid, lenzele uNkulunkulu wethu umgwaqo omkhulue oqondileyo enkangala.

4 Sonke isigodi sizaphakanyiswaf, layo yonke intaba loqaqa kuzakwehliswag; lokugobileyoh kuzakwenziwa kuqonde, lendawo ezimaxhakaxhaka zibe ligceke.

5 Inkazimuloi yeNkosi izabonakaliswa, layo yonke inyamaj iyibone kanyekanye, ngoba umlomo weNkosi ukhulumilek.

6 Ilizwi lathi: Memeza! Wasesithi: Ngizamemeza ngithini? Yonke inyamal ibutshanimn, labo bonke ubuhle bayo bunjengeluba legangaop.

7 Utshani buyabunaqr, iluba liyawohlokas, ngoba uMoya weNkosit uphephetha kukho; isibili abantuu babutshaniv.

8 Utshani buyabuna, iluba liyawohlokaw; kodwax ilizwi likaNkulunkulu wethu limi kuze kube nini laniniy.

9 Wena Ziyoni, oletha izindaba ezinhle, khwela entabeni ende; wena Jerusalema, oletha izindaba ezinhle, phakamisa ilizwi lakho ngamandla, liphakamise ungesabi; tshono emizini yakoJuda uthi: Khangelani, uNkulunkulu wenu.

10 Khangela, iNkosi uJehova izakuza ngamandlaz, lengalo yayo izayibuselaa; khangelab, umvuzo wayo ilawo, lenkokhelo yayo iphambi kwayoc.

11 Izakwelusa umhlambi wayo njengomeluside, izabuthaf amawundlug ngengalo yayo, iwathwale esifubeni sayoh, ikhokhele kuhlei ezimunyisayo.

Ngubani onjengoNkulunkulu?

12 Ngubani olinganise amanzij entendeni yesandla sakhe, walinganisa amazuluk ngeminwe eyeluliweyo, wahlanganisa uthuli lomhlaba esilinganisweni, walinganisa izintaba ngesikalil, lamaqaqa ngesilinganisom?

13 Ngubanin oqondise uMoya weNkosio, kumbe wamfundisa engumeluleki wakhe?

14 Yelulekane lobani, owayenza yaqedisisa, wayifundisa endleleni yesahlulelo, wayifundisa ulwazip, wayazisa indlela yokuqedisisa?

15 Khangela, izizwe zinjengethonsi lenkonxa, zibalwa njengothuli lwesikali. Khangela, uphakamisa izihlengeq njengento encinyane kakhulur.

16 LeLebhanoni kayeneli ukutshas, lenyamazanat zayo kazeneli umnikelo wokutshiswa.

17 Zonke izizwe zinjengezingasiluthouv phambi kwayo, zibalwaw kuyo zincinyane kulokungeluthox lokuyizey.

18 Pho, lizamfananisa lobani uNkulunkuluz, loba mfanekiso bani elizamlinganisa lawo?

19 Ingcitshi incibilikisa isithombe esibaziweyoa, lomkhandi wegolideb uyasinameka ngegolidec, abumbe ngokuncibilikisa amaketane esiliva.

20 Lowo ongumyanga ongelamnikelo ukhetha isihlahla esingaboliyo, azidingele umbazi oyingcitshi ukuze alungise isithombe esingayikunyikinywad.

21 Kalazi yinie? Kalizwanga yini? Kalitshelwanga yini kwasekuqaleni? Kaliqedisisanga yini kwasekusekelweni komhlabaf?

22 Kunguye ohlala phezu kwesigombolozi somhlabag, labahlali bawo banjengentetheh; owendlala amazului njengekhethenij, awelule njengethente lokuhlala;

23 owenza iziphathamandlak zingabi yiluthol, enze abehluleli bomhlaba babe njengezem.

24 Yebo, kabayikugxunyekwa; yebo, kabayikuhlanyelwa; yebo, isiqu sabo kasiyikugxila emhlabathinin; laye uzaphephetha phezu kwabo, babune; lesivunguzane sibasuse njengamabibio.

25 Pho, lizangifananisa lobanipq, engizafanana layer? kutsho oNgcwele.

26 Phakamiselani amehlo enu phezulus, libone odale lezizinto; okhipha ibutho lazo ngenanit; azibize zonke ngamabizou ngobukhulu bamandla akhev, ngoba eqinile emandleni; kayikho leyodwa esilelayow.

27 Utsholoni, wena Jakobe, ukhulume, wena Israyeli ukuthi: Indlela yami isithekile eNkosinix lesahlulelo samiy sedlulisiwe nguNkulunkulu wami?

28 Kawazi yiniz, kawukezwa yinia? UNkulunkulu olaphakade, iNkosi, uMdali wemikhawulo yomhlaba kapheli amandla njalo kadinwa? Kakuphenyeki ukuqedisisa kwakhebc.

29 Inika abadangeleyo amandla, lakwabangaqinanga yandisa amandla.

30 Labatsha bazaphelelwa ngamandla, badinwe, lamajaha azakuwa lokuwa;

31 kodwa abalindela iNkosi bazavuselela amandlade; bazaqonga ngempiko njengenkozifg, bagijime bangadinwa, bahambe bangapheli amandla.

UNkulunkulu uzamlondoloza uIsrayeli

41Thulani phambi kwamia, zihlengeb, kakuthi abantu bavuselele amandlac; kabasondele; babesebekhuluma; kasisondele kanyekanye kusahlulelo.

2 Ngubani owavusad olungileyo ngasempumalangae? Wambizela enyaweni lwakhef; wanikela izizweg phambi kwakhe, wamenza wabusa phezu kwamakhosih, wawanikela enkembeni yakhe njengothulii, edandilini lakhe njengezibi eziqhutshelwayoj.

3 Waxotshana lawo, wedlula ephephile, ngendlela angayihambanga ngenyawo zakhe.

4 Ngubani okusebenzileyo, wakwenzak, ebiza izizukulwana kwasekuqaleni? Mina iNkosi ngingowokuqalal, njalo ngilabokucina; nginguyem.

5 Izihlengen zakubona, zesaba; imikhawulo yomhlaba yathuthumela; yasondela, yafika.

6 Basiza, ngulowo lalowo umakhelwane wakhe, wonke wasesithi kumfowabo: Qina!

7 Umbazio waseqinisa umkhandi wegolide, lololonga ngesando lowo otshaya isikhandelo, esithi: Kulungele ukunuselwa; wakuqinisa ngezipikili ukuze kunganyikinyekip.

8 Kodwa wena Israyeliq, nceku yamir, Jakobe engikukhethileyos, nzalo kaAbrahamat isithandwa sami,

9 wena engakubambayo kwasemikhawulweni yomhlaba, ngakubiza ezikhulwini zawou, ngathi kuwe: Uyinceku yamiv, ngikukhethilew, kangikulahlanga;

10 ungesabix, ngoba ngilawey, ungathalathalaziz, ngoba mina nginguNkulunkulu wakho; ngizakuqinisaa, yebo ngizakusizab, yebo ngizakusekela ngesandla sami sokunene esokulunga kwami.

11 Khangela bonke abakuthukuthelelayoc bazayangeka badaniswed, bazakuba njengento engesiluthoe; labantu abalwa lawe bazabhubha.

12 Uzabadinga, ungabatholi; abantu abaphikisana lawe bazakuba njengento engesiluthof, labantu abalwa lawe bazakuba njengezeg.

13 Ngoba mina Nkosi, uNkulunkulu wakho, ngibamba isandla sakho sokuneneh, ngisithi kuwe: Ungesabii, mina ngizakusizaj.

14 Ungesabik, mpethu enguJakobel, bantu bakoIsrayeli; mina ngizakusizam, kutsho iNkosi, lomhlengi wakhon, oNgcwele kaIsrayelio.

15 Khangela, ngizakwenzap ube lubhulo olubukhali olutshaq, olubukhali nhlangothi zombilir; uzabhula izintaba uzichobozes, wenze amaqaqa abe njengamakhoba;

16 uzawelat, lomoya uzawasusa, lesivunguzane siwachithachithe; njalo wena uthokoze ngeNkosi, uzidumiseu ngoNgcwele kaIsrayeliv.

17 Abayanga labaswelayo badinga amanzi, kodwa engekho; ulimi lwabo lome ngokomaw; mina Nkosi ngizabaphendula; mina Nkulunkulu kaIsrayelix kangiyikubadela.

18 Ngizavula imifulay emadundulwiniz, lemithombo phakathi kwezigodia; ngizakwenzab inkangalac ibe yisiziba samanzi, lomhlabathi owomileyo ube yiziphethu zamanzide.

19 Ngizamisa enkangala umsedarif, isihlahla sesingag, lemiteli*, lesihlahla samafutha; ngibeke egwaduleni isihlahla sefirih, umangwei, lomsayiphuresi* ndawonye;

20 ukuze babone, bazij, baqaphelise, baqedisise kanyekanyek, ukuthi isandla seNkosi sikwenzile lokhu, loNgcwele kaIsrayeli ukudalile.

Abanye onkulunkulu bayize

21 Sondezani indaba yenu, itsho iNkosi, lisondeze izizatho zenu eziqinileyol, itsho iNkosi kaJakobe.

22 Kabasondeze, basitshele okuzakwenzakalam; kabakhulume izinto zamandulon, ukuthi ziyini, ukuze sizibeke enhliziyweni yethu, sazi isiphetho sazo; loba yenza ukuthi sizwe izinto ezizayo.

23 Tshonini izinto ezizakuzao ngasemuvap, ukuze sazi ukuthi lingonkulunkuluq; yebo, yenzani okuhle kumbe lenze okubir, ukuze simangales, sikhangele kanyekanye.

24 Khangelani, livela kokungekhot, lomsebenzi wenu uvela emayeni; uyisinengiso olikhethayo.

25 Ngimvusileu ovela enyakathov, njalo uzafika, evela lapho eliphuma khona ilangaw uzabiza ibizo lamix; njalo uzakwehlela phezu kweziphathamandla njengodaka, lanjengombumbi evoxa ibumba.

26 Ngubani owabikayo kwasekuqaleniy, ukuze sazi? langaphambili ukuze sitsho ukuthi: Ulungile? Yebo, kakho obikayo, yebo, kakho ozwakalisayo, yebo, kakho owezwayo amazwi enu.

27 Owokuqalaz uzakuthi eZiyonia: Khangela, ubakhangele; njalo ngizanika iJerusalema oletha izindaba ezinhleb.

28 Ngoba ngakhangelac, njalo kwakungelamuntu, laphakathi kwabo kungekho umeluleki, ukuthi, lapho ngibabuza, baphendule ilizwi.

29 Khangela, bonke bayized; imisebenzi yabo kayisiluthoe; izithombe zabo ezibunjiweyo zingumoya lokusanganiseka.

Inceku yeNkosi

42Khangelaa inceku yamib, engiyisekelayo, umkhethwa wamic, othokoza ngaye umphefumulo wamid; ngibekile uMoya wami phezu kwakhee; uzavezela izizwe isahlulelo.

2 Kayikumemeza, kayikuphakamisa ilizwi, kayikwenza ilizwi lakhe lizwakale esitaladeni.

3 Umhlanga ofecekileyo kayikuwephula, lentambo yesibane ethunqayo kayikuyicitsha; uzaveza isahlulelo ngeqiniso.

4 Kayikudinwa, kayikwephulwa, aze amise isahlulelo emhlabeni; lezihlengef zizalindela umlayo wakhe.

5 Utsho njalo uNkulunkulu iNkosi, owadala amazulu, wawelulagh, owendlala umhlabaij lalokho okuphuma kuwok, onika abantu abakuwo ukuphefumulalm, lomoyan kulabo abahamba kuwo.

6 Mina Nkosi ngikubizile ngokulunga, ngizabamba isandla sakhoo, ngikulondoloze, ngikunike ube yisivumelwano sabantup, ube yikukhanya kwabezizweq.

7 Ukuthi uvule amehlo eziphofur, ukuthi ukhuphe izibotshwa entolongwenis, labahlezi emnyamenit endlini yezibotshwa.

8 NgiyiNkosi, lelo libizo lami; lodumo lwamiu kangiyikulunika omunyev, kumbe indumiso yami ezithombeni ezibaziweyo.

9 Khangela, izinto zamandulo sezifikilew; sengimemezela izinto ezintshax; zingakahlumi ngilitshela ngazo.

Ingoma entsha yokudumisa iNkosi

10 Hlabelelaniy iNkosi ingoma entsha, indumiso zayo kusukela emkhawulweni womhlaba; lina elehlela elwandlez, lokugcwala kwalo, zihlengea, labahlali bazo.

11 Kakuthi inkangalab lemizi yayo kuphakamise ilizwic, lemizi uKedarid ahlala kuyo; kakuthi abahlali bedwala bahlabelele, bamemeze besengqongeni yezintaba.

12 Kabayinike udumoe iNkosi, bamemezele indumisof yayo ezihlengenig.

13 INkosi izaphuma njengeqhaweh, ivuselele ukutshiseka njengendoda yempii; izamemeza, yebo iklabalalej, izinqobe izitha zayo.

14 Kwasendulo ngithule, ngathi zwi, ngazibambak; ngizakhala njengowesifazana obelethayol; ngiphefuzele, ngikhefuzele kanyekanye.

15 Ngizabhidliza izintaba lamaqaqa, ngomise konke okuluhlaza kwazo, ngenze imifula ibe yizihlengem, ngomise amachibi.

16 Njalo ngizakwenza iziphofu zihambe ngendlela ezingayaziyo, ngizikhokhelele emikhondweni ezingayaziyo; ngizakwenza umnyama ube yikukhanya phambi kwazo, lezinto ezigobileyo ziqonde; lezizinto ngizazenza kuzo, ngingaziyekeli.

UIsrayeli wahlupheka ngenxa yokungalaleli umlayo weNkosi

17 Bazabuyiselwa emuvan, bayangeke ngenhlonio abathembela ezithombeni ezibaziweyo, abathi ezithombeni ezibunjwe ngokuncibilikisa: Lingonkulunkulu bethu.

18 Zwanini lina zacuthep, lani ziphofu likhangele, ukuze liboneq.

19 Ngubani oyisiphofur ngaphandle kwenceku yamis, kumbe oyisacuthe njengesithunywa sami engisithumayo? Ngubani oyisiphofu njengopheleleyo, loyisiphofu njengenceku yeNkosit?

20 Wena ubona izinto ezinengiu, kodwa ungaziqaphelisiv; yena uvula izindlebe, kodwa kezwaw.

21 INkosi iyathokoza ngenxa yokulunga kwayo; ikhulise umlayox, iwenze ube lodumo.

22 Kodwa laba ngabantu abantshontshelwayo baphangwa, bonke bathiyiwe emigodini, bafihlwa ezintolongweni; bangabokuphangway, njalo kungekho okhululayo; bayimpangoza, njalo kungabikho othi: Buyisela.

23 Ngubani phakathi kwenu ozabeka indlebe kulokhu, ozalalela azwe esikhathini esizayo?

24 Ngubani owanikela uJakobe ekuphangwenib, loIsrayeli kubaphangi? Kwakungeyisiyo yini iNkosi esone kuyo? Ngoba bengavumanga ukuhamba endleleni zayo, njalo bengalalelanga umlayo wayo.

25 Ngakho yathululelac phezu kwakhe ukuvutha kolaka lwayo, lamandla empi; njalo kwamthungela ngomlilod inhlangothi zonke, kodwa kakwazangae; kwamtshisa, kodwa kakubekanga enhliziywenif.

Uhlengo lukaIsrayeli

43Kodwa khathesi itsho njalo iNkosi eyakudalayoa, wena Jakobe, leyakubumbayobc, wena Israyeli: Ungesabide, ngoba ngikuhlengilef, ngakubiza ngebizo lakhog; ungowami.

2 Lapho udabula emanzinih ngizakuba lawei, lemifulenij, kayiyikukukhukhula; laphokl uhamba udabula emlilwenim, kawuyikutshano, lelangabi kaliyikukulumathisa.

3 Ngoba ngiyiNkosi uNkulunkulu wakho, oNgcwele kaIsrayeli, uMsindisi wakhop. Nginikeleq iGibhither libe lihlawulo lokuthula lakhos, iEthiyophiyat leSebau esikhundleni sakho.

4 Njengoba wawuliguguv emehlweni ami, wawudumile, njalo mina ngikuthandile. Ngakho ngizanika abantuw esikhundleni sakho, lezizwe endaweni yempilo yakho.

5 Ungesabix, ngoba ngilawe; ngizaletha inzalo yakho ivela empumalangay, ngikubuthe uvela entshonalangaz;

6 ngizakutsho kuyo inyakathoa: Phana; lakuningizimu: Ungagodli; lethani amadodana amib akhatshana, lamadodakazi amic asemkhawulweni womhlaba,

7 wonke obizwa ngebizo lamid; ngoba ngimdalele udumo lwamief, ngimbumbileg, yebo ngimenzileh.

8 Khuphani abantu abayiziphofu abalamehloi, lezacuthe ezilendlebe.

9 Izizwe zonke kazibuthane ndawonye, labantu bahlangane. Ngubani phakathi kwaboj ongamemezela lokhu, asenze sizwe izinto zamandulo? Kabalethe abafakazi babo, ukuze balungisiswe, kumbe bezwe bathi: Kuliqiniso.

10 Lingabafakazi bamik, kutsho iNkosi, lenceku yamil engiyikhethileyo; ukuze lazi, lingikholwe, liqedisise ukuthi nginguye; ngaphambi kwami kakubunjwanga unkulunkulum, langemva kwami kayikuba khona.

11 Mina, mina ngiyiNkosin; langaphandle kwami kakulamsindisiop.

12 Ngimemezele, ngasindisa, ngazwakalisa, kungakabikho unkulunkulu wezizweq phakathi kwenu; ngakho lingabafakazi bamir, kutsho iNkosi, ukuthi nginguNkulunkulus.

13 Yebo, kungakabi khona usuku, mina nginguyetu; njalo kakho ongakhulula esandleni sami; ngizasebenza, njalo ngubani ongakubuyisela emuvav?

14 Itsho njalo iNkosi, uMhlengi wenuw, oNgcwele kaIsrayeli: Ngenxa yenu ngithumele eBhabhiloni, ngehlisele phansi bonke ababalekayox babo, lamaKhaladiyay okukhala kwawo kusemikhunjini.

15 NgiyiNkosi, oNgcwele wenu, uMdali kaIsrayeli, inkosi yenu.

16 Itsho njalo iNkosi, eyenza indlela olwandle, lomkhondo emanzini alamandla,

17 ekhupha inqola lebhiza, ibutho lamandlaz; kuzalala ndawonye, kakuyikuvuka; kuzaphela du, kucitshe njengentambo yesibanea.

18 Lingakhumbuli izinto zakuqalab, linganakani ngezinto zendulo.

19 Khangelani, ngizakwenza into entshac; khathesi izahluma, kaliyikuyazi yini? Yebo, ngizakwenza indlela enkangalad, imifulae ogwadulenif.

20 Inyamazana zeganga zizangidumisa, imigobhog lamadodakazi ezintshe; ngoba nginika amanzi enkangalah, imifula ogwadulenii, ukunathisa abantu bamij, abakhethiweyo bami.

21 Lababantu ngizibumbele bonak; bazalandisal udumo lwamim.

22 Kanti kawungibizanga, Jakobe, kodwa udiniwe ngamin, Israyeli.

23 Kawulethanga kimi izimvu zomnikelo wakho wokutshiswao, kawungihloniphanga ngemihlatshelo yakhop. Kangikwenzanga wakhonza ngomnikelo, kangikudinisangaq ngempephar.

24 Kawungithengelanga umhlanga olephunga elimnandis ngemali, njalo kawungisuthisanga ngamahwahwa emihlatshelo yakho; kodwa ungenze ngasebenza ngezono zakho, wangidinisa ngeziphambeko zakhotu.

25 Mina, mina nginguye owesula iziphambeko zakhov ngenxa yamiw, kangiyikuzikhumbula izono zakhox.

26 Ngikhumbuza; kasehlulelane; landisa wena, ukuze ulungisiswe.

27 Uyihlo wokuqala wona, labachasisi bakho baphambukile bemelene lami.

28 Ngakho ngingcolisey iziphathamandla zendlu engcwele, nganikela uJakobe ekutshabalalisweniza, loIsrayeli ekuthukwenibc.

INkosi inguNkulunkulu yodwa

44Kodwa khathesi zwana, Jakobe nceku yamia, lawe Israyelib engikukhethileyo.

2 Itsho njalo INkosi umenzi wakhoc lombumbi wakho kusukela esiswinid, ezakusiza: Ungesabie, Jakobe, nceku yamif, lawe Jeshurunig engikukhethileyoh.

3 Ngoba ngizathela amanzii phezu kwakhe owomileyo, lezikhukhula emhlabathini owomileyo; ngizathela umoya wamij phezu kwenzalo yakho, lesibusiso sami phezu kwembewu yakhok.

4 Bazahluma phakathi kotshanil, njengeminyezanem ngasezifuleni zamanzin.

5 Omunye uzakuthi: Mina ngingoweNkosi; lomunye azibize ngebizo likaJakobe, lomunye abhale esandleni sakheo ukuthi: NgingoweNkosi; azibonge ngebizo likaIsrayelip.

6 Utsho njalo uJehova, inkosi yakoIsrayeli, loMhlengi wakheq, iNkosi yamabandla: Ngingowokuqala njalo ngingowokucinar; njalo ngaphandle kwami kakho uNkulunkulus.

7 Njalo ngubani ongabiza njengamit, akumemezele, angihlelele khona, kusukela ngimisau abantu bendulo? Lezinto ezizayov, lezizakuza, kabazimemezele kubo.

8 Lingatshaywa luvalo, lingesabi; kangikuzwisanga yiniw kusukela ngalesosikhathix, ngakumemezela? Njalo lina lingabafakazi bamiy. Kukhona yini uNkulunkulu ngaphandle kwamizab? Yebo, kalikho elinye iDwalac; kangilazi.

Ngezithombe

9 Bonke ababumba izithombe ezibaziweyo bayized, lezinto zabo ezithandekayo kazisizi lutho; labo bangabafakazi baboe, kababoni, kabazif; ukuze bayangeke.

10 Ngubani obumbe unkulunkulu, loba wabumba ngokuncibilikisa isithombe esibaziweyo esingasizi luthog?

11 Khangela, bonke abangane bakhe bazayangekah; lababazi bangababantu; kababuthane bonke, basukume; bazakwesaba, bayangeke kanyekanye.

12 Umkhandi wensimbii ukhanda ihloka, asebenze emalahlenij, alibumbe ngezandok, alisebenze ngamandla engalo yakhe; yebo, alambe, aze aphele amandla; kanathi manzi, aze adinwe.

13 Umbazi welula intambo yokulinganisa, adwebe ngosungulo, asenze ngezancele, asidwebe ngekhampasi, asenze ngomfanekiso womuntu, ngokobuhle bomuntu, ukuze sihlale endlini.

14 Uzigamulela imisedari, athathe umsayiphuresi* lesihlahla se-okhi*, aziqinisela zonal phakathi kwezihlahla zegusu, ahlanyele ifiri*, lezulu liyikhulise.

15 Kuzakuba-ke ngokomuntu ukuthi akubasem, njalo uzathatha kukho, othe; yebo akubase, abhake isinkwa; yebo enze unkulunkulu, amkhonze, enze isithombe esibaziweyo, akhothame kuson.

16 Atshise ingxenye yakho emlilweni; ngengxenye yakho adle inyama, ose amawoso asuthe; yebo, uyotha athi: Alala! ngiyakhudumala, ngiwubonile umliloo.

17 Njalo okuseleyo kwakho akwenze kube ngunkulunkulu, kube yisithombe sakhe esibaziweyo; akhothame kusop, akhonze, akhuleke kusoq athi: Ngophula, ngoba ungunkulunkulu wami.

18 Kabazanga, kabaqedisisangar; ngoba ebhade amehlo abo ukuze bangaboni; lenhliziyo zabo ukuze bangaqedisisi.

19 Kakho ocabanga1 enhliziyweni yakhe, njalo kakulalwazi njalo kakulakuqedisisa kokuthi: Ngibasile ingxenye yakho emlilweni, yebo ngibhake isinkwa phezu kwamalahle akho, ngosa inyama, ngayidla; kambe ngizakwenza insali yakho isinengiso yini? Ngizakhothamela okwesihlahlas yini?

20 Udla umlothat; inhliziyo ekhohlisiweyou imphambule, okokuthi angekhulule umphefumulo wakhe njalo kathi: Kakulamanga yini esandleni sami sokunenev?

21 Khumbula lezizinto, Jakobe, lawe Israyeli, ngoba uyinceku yamiw; ngikubumbile, uyinceku yamix. Wena Israyeli, kawuyikukhohlwa yimi.

22 Ngesuley iziphambeko zakho njengeyezi elinzimaz, lanjengeyezi izono zakho; buyela kimi, ngoba ngikuhlengilea.

INkosi ingumhlengi kaIsrayeli

23 Hlabelelani, lina mazulub, ngoba iNkosi ikwenzile; memezani, zindawo eziphansi zomhlabac; qhamukani lihlabelede, zintaba, gusu, laso sonke isihlahla esiphakathi kwakhof; ngoba iNkosi imhlengile uJakobeg, yazidumisa koIsrayelih.

24 Itsho njalo iNkosi, uMhlengi wakhoi, leyakubumba kwasesiswinij: NgiyiNkosi eyenza zonke izinto; eyendlala amazulu, mina ngedwakl; eyeneka umhlabamn ngokwamio;

25 efubisa izibonakaliso zabaqambimangap; yenzeqr izanuse zihlanyes; ebuyisela emuva abahlakaniphileyo; yenze ulwazi lwabo lube yibuthuthat;

26 eqinisa ilizwi lenceku yayo; ifeze amacebo ezithunywa zayo; ethi kuyo iJerusalema: Uzahlalwa; lemizini yakoJudau: Lizakwakhiwa; futhi ngizavusa amanxiwa ayo;

27 etshoyo enzikini: Tshanav; njalo ngizakomisa imifula yakho;

28 etshoyo ngoKoresiw: Ungumelusi wami, uzaphelelisa intokozo yami yonkex; ithi lakuJerusalemay: Kayakhiwe; lethempelini: Isisekelo sakho kasibekwe.

Ubizo lukaKoresi

45Itsho njalo iNkosi kogcotshiweyo wayo, kuKoresia, osandla sakhe sokuneneb ngisibambile ukuze ngehlisele phansi izizwe phambi kwakhec; ngithukulule izinkalo zamakhosid, ukuvula phambi kwakhe amasango alezivalo ezimbili, lamasango angavalwa.

2 Mina ngizahamba phambi kwakho, ngenze indawo ezigobileyo ziqondee, ngiphahlaze izivalo zethusif, ngiqume phakathi imigoqo yensimbig.

3 Ngizakunika okuligugu kobumnyamah, lenotho ethukuziweyo yezindawo ezisithekileyoi, ukuze wazi ukuthi mina Nkosi, engikubizaj ngebizo lakhok, nginguNkulunkulu kaIsrayelil.

4 Ngenxa yenceku yami uJakobem, loIsrayeli umkhethwa wamin, ngikubizileo ngitsho ngebizo lakhop, ngakunika isibongoq, lanxa ungangazangar.

5 NgiyiNkosis, njalo kakho omunyet, ngaphandle kwami kakulaNkulunkulu; ngikubhincisileu lanxa ungangazangav.

6 Ukuze baziw kusukela lapho eliphuma khona ilangax, njalo kusukela entshonalanga, ukuthi kakho omunye ngaphandle kwamiy; ngiyiNkosi, njalo kakho omunyez.

7 Ngibumba ukukhanya, ngidale umnyamaa; ngenza ukuthula, ngidale ububib; mina Nkosi ngenza zonke lezizinto.

8 Thontisani, mazuluc, kuvela phezulu, lamayezi athulule ukulungad; umhlaba kawuvuleke, njalo kuthele usindiso, njalo kakuthi ukulungae kumile kanyekanye; mina Nkosi ngikudalile.

9 Maye kuyef ophikisanag loMbumbi wakheh, udengezi lezindengezi zomhlabathi! Ibumbai lizakutsho yini kolibumbayo ukuthi: Wenzani? kumbe: Umsebenzi wakho, kawulazandla yini?

10 Maye kuye othi kuyise: Uzalani? kumbe kowesifazana: Ubeletheni?

11 Itsho njalo iNkosi, oNgcwele kaIsrayeli, loMbumbi wakhe: Buzani kimi ngezinto ezizayoj, ngamadodana amik, langomsebenzi wezandla zamil liyangilaya.

12 Mina ngiwenzile umhlabam, ngadala umuntu phezu kwawon; mina, izandla zami zendlale amazuluo, ngalawula amabutho awo wonkep.

13 Mina ngimvusile ngokulungaq, njalo ngizaqondisa zonke izindlela zakhe; yena uzakwakha umuzi wamir, akhulule abathunjiweyo bami, hatshi ngentengo njalo hatshi ngesivalamlomos, kutsho iNkosi yamabandla.

14 Itsho njalo iNkosi: Umsebenzi weGibhithet, lokuthengiswayo kweEthiyophiyau lokwamaShebhav, amadoda amadew, kuzadlulela kuwe, kuzakuba ngokwakho; bazakulandela, bedlule besemaketanenix, bakhothame kuwey, balabhele kuwe besithi: Isibili uNkulunkulu ukuwez, njalo kakho omunye, kakho omunye uNkulunkulua.

15 Isibili unguNkulunkulu ozifihlayob, uNkulunkulu wakoIsrayeli, uMsindisi.

16 Bazayangekac, ngitsho babe lenhloni, bonke; bazahamba belehlazo kanyekanye ababazi bezithombed.

17 Kodwa uIsrayeli uzasindiswa eNkosini ngosindiso olulaphakade; kaliyikuyangeka, kaliyikuba lenhlonie, kuze kube nini laninif.

18 Ngoba itsho njalo iNkosi eyadala amazulug, yona enguNkulunkulu, eyabumba umhlaba yawenza; yona yawumisa, ingawudalelanga izeh, yawubumbela ukuze kuhlalwe kuwo: NgiyiNkosi, njalo kakho omunyei.

19 Kangikhulumelanga ekusithekenij, endaweni emnyama yomhlaba; kangitshongo kuyo inzalo kaJakobe ukuthi: Ngidingani ngezek. Mina Nkosi ngikhuluma iqinisol, ngimemezela izinto eziqothom.

INkosi inguNkulunkulu wakho konke

20 Buthanani libuye; sondelani kanyekanye, lina elaphunyuka ezizwenin; abathwala izigodo zezithombe zabo ezibaziweyo kabaziop, abakhuleka kunkulunkulu ongelakusindisaq.

21 Tshelani, libasondezer; yebo kabacebisane kanyekanye: Ngubani owazwakalisa lokhu kwasendulos? owakukhulumayo kusukela kulesosikhathi nat? Kakusimi iNkosi yini? Njalo kakho omunye uNkulunkulu ngaphandle kwamiu, uNkulunkulu olungileyo loMsindisiv; kakho ngaphandle kwamiw.

22 Khangelani kimi, lisindiswex, lina lonke mikhawulo yomhlabay; ngoba nginguNkulunkulu, njalo kakho omunyez.

23 Ngizifungile minaab, ilizwi liphumile emlonyeni wami ngokulunga, njalo kaliyikuphenduka, elithi: Kimic lonke idolo lizaguqad, lonke ulimi luzafungae.

24 Ngeqiniso, omunye uzakuthi: ENkosini ngilokulunga lamandlaf; kuyo bazakuza; kodwa bonke abayithukuthelelayo bazayangekag.

25 ENkosinih yonke inzalo yakoIsrayeli izalungisiswa, izincomei.

Izithombe zeBhabhiloni kazilakusiza

46UBeli uyakhothama, uNebo uyazithobaa; izithombeb zabo zazingezezifuyo, njalo zazingezezinkomo; imithwalo yenucd ethwelweyo ingumthwalo enyamazaneni ediniweyoe.

2 Bayaguqa, bakhothame kanyekanye, kabalakophula umthwalo, kodwa bona ngokwabo baya ekuthunjwenif.

3 Ngilalela, ndlu kaJakobe, lensali yonkeg yendlu kaIsrayeli, abathwalwa yimi kwasesibelethwenih, abasingathwei kwasesizalwenij.

4 Kuze kube sekugugenik nginguyel; yebo, kuze kube sebumpungeni mina ngizalithwalam; mina ngenzile, mina-ke ngizaphakamisan, ngitsho mina ngithwale, ngikhulule.

5 Lizangifananisao, lingilinganise, lingiqathanise lobani ukuze sifanane?

6 Bathulula igolidep esikhwameni, balinganise isiliva esilinganisweni, baqatshe umkhandi akwenze unkulunkulu; bathi mbo phansi, yebo, bakhonzeq.

7 Bametshata ehlomber, bamthwale, bambeke endaweni yakhe, ame; angasuki endaweni yakhe. Yebo, umuntu ememeza kuye, kodwa kaphendulis, kamsindisi enkathazweni yakhe.

8 Khumbulani lokhu, lizibonakalise liqinilet; kubuyiseleni enhliziyweniu, lina bahlamuki.

9 Khumbulani izinto zakuqala zendulov; ngoba nginguNkulunkulu, njalo kakho omunyew; nginguNkulunkulu, njalo kakho ofanana lami;

10 engimemezela isiphetho kwasekuqalenix, njalo kusukela endulo izinto ezingakenziwa, ngisithi: Icebo lami lizakumay, njalo ngizakwenza yonke intokozo yamiz;

11 engibiza inyoni edla inyamaa ivela empumalangab, umuntu wecebo lami evela elizweni elikhatshanac; yebo, ngikhulumile, yebo, ngizakufezad; ngikumisile, yebo, ngizakwenza.

12 Ngilalelani, lina abalenhliziyo eziqinileyoe, lina elikhatshana lokulunga.

13 Ngiyasondeza ukulunga kwamif, kakuyikuba khatshana; losindiso lwami kaluyikuphuzag; kodwa ngizanika usindiso eZiyonih, udumo lwami koIsrayeli.

Ukuwa kweBhabhiloni

47Yehlaa, uhlale othulini, ntombi emsulwa, ndodakazi yeBhabhilonib; hlala emhlabathinic; akulasihlalo sobukhosid, ndodakazi yamaKhaladiyae; ngoba kawusayikubizwa ngokuthi uthambile njalo ubuthakathakaf.

2 Thatha amatshe okucholag, uchole impuphuh, wembule isimbombozo sakho, ukhwince ilogwe, uveze umlenzei, uchaphe imifula.

3 Ubunqunu bakho buzakwembulwaj, yebo, ihlazo lakho libonakale. Ngizaphindiselak, ngingahlangani lawe njengomuntul.

4 UMhlengi wethumn, iNkosi yamabandla libizo lakhe, oyiNgcwele kaIsrayelio.

5 Hlala ngokuthulap, ungene emnyameniq, ndodakazi yamaKhaladiyar; ngoba kawusayikubizwas ngokuthi: Nkosikazi yemibusot.

6 Ngabathukuthelelau abantu bamiv, ngangcolisaw ilifa lamix, ngabanikela esandleni sakho; kawubenzelanga izihawu; walenza laba nzima kakhulu ijogwe lakho phezu komdalay.

7 Wena wathiz: Ngizakuba yinkosikazi njalonjaloa; kawukabeki lezizinto enhliziyweni yakhob, kawukhumbulanga isiphetho sakhoc.

8 Khathesi-ke zwana lokhu, wena ozithokozisayo, ohlezi uvikelekiled, othi enhliziyweni yakhoef: Yimi, njalo kakho omunye ngaphandle kwamig; kangiyikuhlala okomfelokazih, kangiyikwazi ukufelwa ngabantwanai.

9 Kodwa lezizinto ezimbilij zizakwehlela ngokucwayiza kwelihlok ngasuku lunyel: Ukufelwa ngabantwana lobufelokazim; kuzakwehlela phezu kwakho ngokuphelela kwakho, ngenxa yobunengin bobuthakathio bakho, ngenxa yobunengi obukhulu bamalumbo akhopq.

10 Ngoba wathembela ebubini bakhor, wathi: Kakho ongibonayos. Inhlakanipho yakho lolwazi lwakhot khona kwakuphambula, wathi enhliziyweni yakhou: Yimi, njalo kakho omunye ngaphandle kwami.

11 Ngakho ububi buzakwehlela, kawusoze wazi lapho obenyuka khona; lengozi izakwehlelav, ongelakho ukwenza inhlawulo yokuthula ngayo; lencithakalow ihlex yehlele phezu kwakho, ungaziy.

12 Mana khathesiz ngamalumbo akhoa langobunengi bobuthakathi bakhob otshikatshike kukho kusukela ebutsheni bakhoc; mhlawumbe uzakuba lakho ukuba lenzuzo, mhlawumbe unqobe.

13 Udiniwed ebunengini bamacebo akho; kakuthi basukume khathesi abahloli bamazulue, abakhangela izinkanyezi, abazisa ngezinyanga, bakusindise kwezizakwehlela.

14 Khangela, bazakuba njengamabibif; umlilo uzabatshisa; kabayikuzophula emandleni elangabi; lingabikho ilahle lokotha, umlilo wokuhlala phambi kwawog.

15 Bazakuba njalo kuwe labo owatshikatshika labo, owathengiselana laboh kusukela ebutsheni bakho; bazazulazula, ngulowo lalowo ngendlela yakhe; kakuyikuba lomsindisi wakho.

UNkulunkulu uyiNkosi yezinto ezizayo

48Zwanini lokhu, lina ndlu kaJakobe, elabizwa ngebizo likaIsrayeli, elaphuma emanzini akoJudaa, elifungab ngebizo leNkosi, elikhumbuza ngoNkulunkulu kaIsrayelic, kodwa kungeyisikho ngeqinisod, njalo kungeyisikho ngokulunga.

2 Ngoba bazibiza ngokuthi bangabomuzi oyingcwelee, beseyama kuNkulunkulu kaIsrayelif; iNkosi yamabandla libizo lakhe.

3 Ngamemezela izinto zamandulog kwasekuqalenih, zaphuma emlonyeni wami, ngazizwakalisa; ngenza masinyane, zafikai.

4 Ngoba ngangisazi ukuthi ulukhuni, lentamo yakho ingumsipha wensimbij, lebunzi lakho lilithusi;

5 ngitsho kwasekuqalenik ngamemezela kuwe, kungakenzakali ngakwenza wakuzwa, hlezi uthi: Isithombe samil sizenzile, lesithombe sami esibaziweyo, lesithombe sami esibunjwe ngokuncibilikisa sikulayile.

6 Usuzwile, khangela konke lokhu; njalo kaliyikukumemezela yini? Ngikwenze uzwe izinto ezintsha kusukela khathesi, lezinto ezifihlakeleyom obungazazi.

7 Zidalwe khathesi, kungeyisikho ekuqalenin; ngitsho lungakafiki lolusuku ungakezwa ngazo, hlezi uthi: Khangela, bengizazio.

8 Yebo, kawuzwanga; yebo, kawazangap; yebo, kusukela ngalesosikhathi indlebe yakho yayingavulekangaq; ngoba bengisazi ukuthi uzakwenza lokwenza ngenkohlisor, wabizwa ngokuthi uyisiphambuki kusukela esizalwenis.

9 Ngenxa yebizo lamit ngizaphuzisa ulaka lwamiuv, langenxa yodumo lwami ngizibambe ngawe, ukuze ngingakuqumi.

10 Khangela, ngikuhlolilew, kodwa hatshi ngesiliva, ngikukhethile esithandweni senhluphekox.

11 Ngenxa yamiy, ngenxa yami ngiyakwenza; ngoba ibizo lami lingangcoliswa njaniz? Njalo kangiyikunika udumo lwami komunyea.

UKoresi ungokhethiweyo yiNkosi

12 Ngilalela, Jakobe, lawe Israyeli obiziweyo wami: Nginguyeb; ngingowokuqala, njalo ngingowokucinac.

13 Isandla samid laso sabeka isisekelo somhlaba, lesandla sami sokunene sendlale amazulu; lapho ngikubiza, kuyasukuma kanyekanye.

14 Buthanani lina lonke, lizwe; ngubani phakathi kwabo omemezele lezizintoe? INkosi imthandilef; izakwenza intando yayo eBhabhilonig, lengalo yayoh izakuba phezu kwamaKhaladiyai.

15 Mina uqobo ngikhulumile; yebo ngambizaj, ngimlethile, njalo uzaphumelelisa indlela yakhe.

INkosi izahlenga uIsrayeli

16 Sondelani kimi, lizwe lokhu; kangikhulumanga ensithak kusukela ekuqaleni; kusukela kulesosikhathi kusenzeka, ngikhona. Khathesi-ke iNkosi uJehoval kanye loMoya wayom ingithumile.

17 Itsho njalo iNkosino, uMhlengi wakhop, oNgcwele kaIsrayeli: NgiyiNkosi, uNkulunkulu wakho, ekufundisa okukusizayo, ekukhokhela ngendlelaq ofanele ukuthi uhambe ngayo.

18 Kungathi ngabe walalela imilayo yamir! Khona ukuthula kwakhos kwakuzakuba njengomfula, lokulunga kwakho njengamagagasi olwandle.

19 Inzalo yakho layo yayizakuba njengetshebetshebet, lembewuu yemibilini yakho njengezinhlamvu zalo; ibizo lawo belingayikuqunywa kumbe lichithwe lisuke phambi kwami.

20 Phumani eBhabhiloniv, libalekele amaKhaladiyaw, limemeze ngelizwi lokuhlabelelax, likuzwakalise, likuphumisele ngasemkhawulweni womhlaba, lithi: INkosiyz ihlengilea inceku yayo uJakobeb.

21 Njalo kabomangac lapho ibakhokhela bedabula izinkangala; yenza amanzi abagelezela evela edwalenid, futhi yaqhekeza idwalae, lamanzi ampompozaf.

22 Akulakuthulag, itsho INkosi, kwabakhohlakeleyo.

Inceku yeNkosi

49Ngilalelani, zihlengea; lizwe, lina bantu abakhatshanab: INkosic ingibizile ngisesiswinid; ngisemibilini kamama yaqamba ibizo lami.

2 Yasisenza umlomo wamie waba njengenkemba ebukhalif, yangifihla ngaphansi komthunzi wesandla sayog; yangenza ngibe ngumtshoko ololiweyoh, yangifihla esambeni sayo semitshoko.

3 Yathi kimi: Uyinceku yamii, Israyeli, engizazidumisa ngayoj.

4 Ngasengisithi mina: Ngitshikatshikele izek, amandla ami ngiwachithele okungelutho lokuyizel; qiniso, isahlulelo samim siseNkosini, lomvuzo wami ukuNkulunkulu wami.

5 Khathesi-ke itsho iNkosin, eyangibumbao kwasesiswinip ukuba yinceku yayo yokubuyisela uJakobe kuyo; lanxa uIsrayeli engabuthwanga, kube kanti ngizadunyiswaq emehlweni eNkosi; njalo uNkulunkulu wami uzakuba ngamandla ami.

6 Yasisithi: Kuyinto encaner ukuthi ube yinceku yami yokuvusa izizwe zikaJakobe, lokubuyisela abalondoloziweyo bakoIsrayelis; ngizakupha futhi ube yikukhanya kwabezizwet, ukuze ube lusindiso lwamiu kuze kube semkhawulweni womhlaba.

7 Itsho njalo iNkosiv, uMhlengi kaIsrayeli, oNgcwele wakhe, kumphefumulo odelelwayow, kuye onengwa yisizwe, kunceku yababusi: Amakhosi azabona asukumex, iziphathamandla lazo zizakhonza, ngenxa yeNkosi ethembekileyoy, oNgcwele kaIsrayeli, ekukhethileyoz.

UIsrayeli uzabuyiselwa elizweni lakhe

8 Itsho njalo iNkosi: Ngesikhathi esemukelekayoa ngikuphendulile, langosuku losindiso ngikusizile; njalo ngizakulondoloza, ngikunike ube yisivumelwano sabantub, ukuvuselela umhlaba, ukubenza badle amafa achithekileyoc,

9 ukuze uthi kuzibotshwade: Phumani; kwabasemnyamenif: Zivezeni. Bazakudla ezindleleni, ledlelo labo libe semadundulwini wonke.

10 Kabayikulamba, kumbe bomeg, njalo ukutshisa kumbe ilanga kakuyikubatshayahi, ngoba yena olesihawu kibo uzabakhokhelaj, lemithonjeni yamanzik uzabaqondisal.

11 Njalo ngizakwenza zonke intaba zamim zibe yindlela, lemigwaqo yami iphakame.

12 Khangela laba bazavela khatshanan, njalo khangela laba ngasenyakathoo langasentshonalangap, lalaba elizweni leSinimi.

13 Hlabelelaniq, mazulu, uthokozer, lawe mhlaba, lihlokome ngokuhlabelas, lani zintabat, ngoba iNkosi ibaduduzile abantu bayo, izakuba lesihawu kwabahluphekileyo bayo.

14 Kodwa iZiyoniu yathi: UJehova ungidelile, njalo iNkosi yami ingikhohliwe.

15 Owesifazana angamkhohlwa yini umntanakhe omunyayo, ukuba angabi lasihawu kuyo indodana yesisu sakhev? Yebo, bona bangakhohlwaw, kodwa mina kangiyikukukhohlwax.

16 Khangela, ngikubhaley ngokugubha ezintendeni zezandla; imiduli yakho ihlezi iphambi kwami.

17 Abantwana bakho bazaphangisa; abachithi bakhoz labakumotshayo bazaphuma kuwe.

18 Phakamisa amehlo akhoa inhlangothi zonke, ukhangele; bonke laba bayabuthanab, beze kuwe. Kuphila kwami, itsho iNkosic, isibili, uzazigqokisad ngabo bonke njengesiceciso, uzibhince ngaboe njengomakotif.

19 Ngoba indawo zakho ezichithekileyo lamanxiwa akhog, lelizwe lencithakalo yakhoh, isibili khathesi lizaminyana kakhulu ngenxa yabahlalii; lalabo abakuginyayoj bazakuba khatshana.

20 Abantwanak bokufelwa kwakho bazakuthi futhi endlebeni zakho: Lindawo iminyene kakhulu kimi; ngivulela indawo ukuze ngihlalel!

21 Khona uzakuthi enhliziyweni yakho: Ngubani ongizalele labam, njengoba ngafelwa ngabantwana, ngaba njengenyumban, ngingumthunjwa, ngisiwa le lale? Njalo ngubani okhulise laba? Khangela mina ngangisele ngedwa; laba babengaphi?

22 Itsho njalo iNkosi uJehova: Khangelao, ngizaphakamisela izizwe isandla samip, ngimise uphawu lwami ebantwiniq; njalo bazaletha amadodana akhor esifubeni, lamadodakazi akho bewetshetes.

23 Lamakhosit azakuba ngabondli bakho, lezindlovukazi zawo zibe ngabalizane bakho. Bazakukhothamela ngobuso emhlabathiniuv, bakhothe uthuli lwezinyawo zakhow. Njalo uzakwazi ukuthi mina ngiyiNkosi, ngoba abangithembayo kabayikuyangekax.

24 Impangoy izathathwa yini kolamandla, kumbe umthunjwa ngokomthetho akhululwe?

25 Kodwa itsho njalo iNkosi: Yebo, abathunjiweyo beqhawe bazathathwa, lempango yabesabekayo izakophulwa; ngoba mina ngizalwisana laye olwisana lawez, mina-ke ngisindise abantwana bakho.

26 Njalo ngizadlisa abacindezeli bakho eyabo inyamaa, badakwe ngelabo igazib kungathi ngewayini elimnandi. Njalo yonke inyama izakwazi ukuthi mina Nkosi nginguMsindisi wakhoc, loMhlengi wakhod, oLamandla kaJakobee.

50Itsho njalo iNkosi: Ingaphi incwadia yesehlukaniso kanyoko engamlahla ngayo? Loba ngubani kubakweledisi bamib engilithengise kuyec? Khangelani, lathengiswa ngenxa yobubi benud, langenxa yeziphambeko zenu unyoko walahlwa.

2 Kungani ekufikeni kwami kwakungelamuntu? ngibizae, kodwa engekho ophendulayo? Isandla sami sifinyeziwe lokufinyezwa yini ukuthi singehlengef? Kumbe kakulamandla kimi okukhulula yini? Khangela ngokukhuza kwamig ngomisa ulwandleh, ngenza imifula ibe yinkangalai; izinhlanzi zayo zibe levumbaj ngoba kungelamanzi, zife ngenxa yokoma.

3 Ngigqokisa amazulu ngobumnyamak, ngenze isakal libe yisembeso sawo.

Ukulalela kwenceku yeNkosi

4 INkosi uJehovam inginike ulimi lwabafundileyon, ukuze ngazi ukukhuluma ilizwio ngesikhathi esifaneleyo kokhatheleyop. Iyavuka ukusa ngokusaq; ivusa indlebe yami, ukuze ngizwe njengabafundileyor.

5 INkosi uJehova ivule indlebe yamis, njalo mina kangibanga lenkanit, kangibuyelanga emuvau.

6 Nganika umhlana wami kubatshayiv, lezihlathi zamiwx kulabo abacutha indevuy; kangifihlanga ubuso bami ehlazweni elikhulu lamatheza.

7 Ngoba iNkosi uJehova izangisiza; ngakho-ke kangiyangiswa; ngakho-ke ngimise ubuso bamib njengensengetshec, njalo ngiyazi ukuthi kangiyikuyangekad.

8 Useduze yena ongilungisisayoe. Ngubani ongalwisana lamif? Kasime ndawonye. Ngubani ummangaleli wami? Kasondele kimi.

9 Khangela, iNkosi uJehova izangisiza; ngubani ozangilahla? Khangela, bonke bazaguga njengesembathogh; inundu izabadlaij.

10 Ngubani phakathi kwenu oyesabayo iNkosi, olalela ilizwi lenceku yayo, ohamba emnyamenik, njalo engelakukhanya? Kathembele ebizweni leNkosi, eyame kuNkulunkulu wakhel.

11 Khangelani, lina lonke eliphemba umlilo, elizigombolozela ngenhlansim: Hambani ekukhanyeni komlilo wenun, lenhlansini elizibasileyoo. Lokhu kuzakwenzakala kini kuvela esandleni samip; lizalala phansi ngobuhlunguq.

INkosi iyaduduza iZiyoni

51Lalelani kimia, lina elidingisisa ukulungab, lina elidinga iNkosi; khangelani edwalenic elacezulwa kulo, lemlindini wegodi elagejwa kuwo.

2 Khangelani kuAbrahama uyihlod, lakuSara owalizalayoe; ngoba ngambizaf eyedwag, ngambusisahi, ngamandisaj.

3 Ngoba iNkosi izayiduduza iZiyonik, iduduze wonke amanxiwa ayol, njalo izakwenza inkangala yayo ifanane leEdenim, logwadule lwayo lufanane lensimu yeNkosin; injabulo lentokozo kuzatholakala kuyo, ukubonga lelizwi lokuhlabelelao.

4 Lalelani kimip, bantu bami, libeke indlebe kimiq, sizwe sami; ngoba umlayor uzaphuma kimi, njalo ngizakwenza ukwahlulela kwamis kuphumule kube yikukhanyat kwabantu.

5 Ukulunga kwami kuseduzeu, usindiso lwami luphumile, lengalo zamiv zizakwehlulela abantu; izihlengew zingilindele, zithembele engalweni yami.

6 Phakamiselani amehlo enu emazulwinix, likhangele emhlabeni phansi; ngoba amazulu azanyamalala njengentuthuy, lomhlaba uguge njengesembathoz, labahlezi kuwo bafe ngokunjaloa; kodwa usindiso lwami luzakuba phakade, lokulunga kwami kakuyikuchithwa.

7 Lalelani kimib, lina elazi ukulunga, abantu abamlayo wami usenhliziyweni yaboc; lingesabid ukusola kwabantu, kumbe lethuswe yizithuko zabo.

8 Ngoba inundue izabadla njengesembatho, lempethu ibadle njengoboya bezimvu, kodwa ukulunga kwami kuzakuba laphakade, losindiso lwami esizukulwaneni lezizukulwana.

9 Vuka, vukaf, uzembathise amandlag, wena ngalo yeNkosih; vuka njengensukwini zenduloi, ezizukulwaneni zaphakade. Kawusuwe yini lowo owaqumaj iRahabik, wagwaza umgobhol?

10 Kawusuwe yini lowo owomisa ulwandlem, amanzi enziki enkulu, owenza ukujula kolwandle kwaba yindlela yokuchapha kwabahlengiweyon?

11 Ngakho abahlengiweyo beNkosio bazaphenduka, beze eZiyoni ngokuhlabelelap; lentokozo elaphakadeq izakuba phezu kwekhanda labo; bazazuza intokozo lenjabulor, usizi lokububula kuzabalekas.

12 Mina, mina nginguye oliduduzayot; ungubani wenau ozakwesaba umuntu ozakufav, lendodana yomuntu ezakwenziwa ibe njengotshaniw?

13 Ubusukhohlwa iNkosixy, umenzi wakhoz, eyendlala amazulua, yabeka izisekelo zomhlabab, uqhubeka usesaba usuku lonke ngenxa yentukuthelo yomcindezelic, kungathi uzimisele ukuchitha? Ingaphi-ke intukuthelo yomcindezelid?

14 Isibotshwa esithunjiweyoe siyaphangisa ukuze sikhululwe; singafelif emgodinig, lokudla kwaso kungasweleki.

15 Ngoba ngiyiNkosi uNkulunkulu wakho eyavusa ulwandlehi ukuze amagagasi alo ahlokome; iNkosi yamabandla libizo layoj.

16 Njalo ngifakile amazwi amik emlonyeni wakho, ngakusibekela emthunzini wesandla samil, ukuze ngihlanyele amazulu, ngibeke izisekelo zomhlabam, ngithi kuyo iZiyoni: Wena uyisizwe samin.

17 Vuka, vuka, usukume, Jerusalemao, wena onathep esandleni seNkosi inkezo yolaka lwayoq, wanathar inzeces zenkezo yokudengezelat, wazikhocau.

18 Kakhov ongayikhokhela kuwo wonke amadodana ewazeleyo; njalo kakho ongayibamba ngesandla kuwo wonke amadodana ewakhulisileyo.

19 Lokhu kokubili kukwehlelew, ngubani ozakuzwela usizix? Incithakalo, lokubhujiswa, lendlala, lenkemba; ngizakududuza ngobaniyz?

20 Amadodana akho aphelelwe ngamandlaa, alele esihlokweni sezitalada zonke, njengenkunzi yendleb embulenic; agcwele ulaka lweNkosi, ukukhuza kukaNkulunkulu wakho.

21 Ngakho khathesi zwana lokhud, wena ohluphekayoe lodakiweyofg, kodwa hatshi ngewayini.

22 Itsho njalo iNkosi yakho, uJehovah loNkulunkulu wakho olabhelela udaba lwabantu bakhei: Khangela, ngisusile esandleni sakho inkezoj yokudengezelak, inzece zenkezo yolaka lwamil, kawusayikuyinatha futhi.

23 Kodwa ngizayibeka esandleni salabo abakuhluphayom, abathe emphefumulweni wakho: Khothama, ukuze sedlule phezulun; usubeke umhlana wakho njengomhlabathio, lanjengesitalada kwabadlula phezulu.

UNkulunkulu uzakhulula iZiyoni

52Vuka, vukaa, wembathe amandla akho, Ziyoni! Yembatha izembatho zakho ezinhleb, Jerusalema, muzi ongcwelec! Ngoba kakusayikungena kuwe futhi ongasokanga longcolileyod.

2 Zithintithe usuke othulinie, sukuma, uhlale phansi, Jerusalema! Zikhululef kuzibopho zentamo yakho, ndodakazi ethunjiweyo yeZiyoni!

3 Ngoba itsho njalo iNkosi: Lathengiswag ngezeh; njalo lizahlengwa ngaphandle kwemalii.

4 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova: Abantu bamij behlela eGibhithe esikhathini sendulo ukuhlala njengabezizwe khona, njalo iAsiriya yabacindezela ngaphandle kwesizatho.

5 Khathesi-ke, ngilani lapha, itsho iNkosi, ukuthi abantu bami bathethwe ngeze? Labo abababusayo babenza baqhinqe isililo, itsho iNkosi, lebizo lamik liqhubeka lihlanjazwa lonke usukul.

6 Ngakho abantu bami bazalazi ibizo lami; ngakho ngalolosukum bazakwazi ukuthi yimi engikhulumayon; khangela, yimi.

7 Zinhle kangakananio phezu kwezintaba inyawo zalowop oletha izindaba ezinhleq, omemezela ukuthula, oletha indaba ezinhle zokulungar, ozwakalisa usindiso, othi kuyo iZiyoni: UNkulunkulu wakho uyabusas.

8 Ilizwi labalindi bakho! Bazaphakamisa ilizwi, bahlabele kakhulu kanyekanye, ngoba bazabona ilihlo ngelihlot, lapho iNkosi izabuyisa iZiyoni.

9 Qhamukani ngentokozou, lihlabelele kanyekanye, lina manxiwa eJerusalemav, ngoba iNkosi isibaduduzile abantu bayow, iyihlengile iJerusalemax.

10 INkosi yembule ingalo yayo engcweley emehlweni azo zonke izizwe, njaloz imikhawulo yonke yomhlaba izabona usindiso lukaNkulunkulu wethu.

11 Sukani, sukania, liphume lapha, lingathinti okungcolileyo, phumani phakathi kwayo, banini ngabahlambulukileyo, lina elithwala izitsha zeNkosib.

12 Ngoba kaliyikuphumac ngokuphangisad, kumbe lihambe ngokubaleka, ngoba iNkosi izahamba phambi kwenue, loNkulunkulu kaIsrayeli uzakuba ngumvikeli wenu ngasemuvaf.

Ukuhlupheka kwenceku yeNkosi

13 Khangela, inceku yamig izakwenza ngenhlakanipho, iphakeme njalo iphakanyisiweh, iphakeme kakhulu.

14 Njengoba abanengi babethithibele ngawei; ukukhangeleka kwayoj kwakonakele kangaka, okwedlula loba nguwuphi, lesimo sayo okwedlula amadodana abantu.

15 Ngokunjalo izafafaza izizwe ezinengik; amakhosil azayivalela umlomo wawo; ngoba lokho abangakulandiselwanga bazakubonam, lalokho abangakuzwanga bazakuqedisisa.

53Ngubani okholwe umbiko wethua? Njalo ingalo yeNkosib yembulelwe bani?

2 Ngoba uzakhula phambi kwakhe njengesihlahla esibuthakathaka, lanjengempandec emhlabathini owomileyod; kalasimo kumbe ubuhlee; lapho simbona, kalakubukeka ukuthi simloyise.

3 Uyeyiswaf njalo udelelwa ngabantug; umuntu wezinsizih, njalo ejwayele inhlungui; kwangathi sifihla ubuso kuyej; weyiswa, kasimnanzangak.

4 Isibili yena wathwala inhlungu zethul, waphatha insizi zethu; kanti thina sathi ujezisiwem, utshayiwe nguNkulunkulun, njalo uhlutshiwe.

5 Kodwa walinyazwaop ngenxa yeziphambeko zethu, wachotshozwa ngenxa yobubi bethu; ukujeziswaq kokuthula kwethur kwakuphezu kwakhe, langemivimvinya yakhe thina sisilisiwest.

6 Thina sonke njengezimvu siduhileuv; saphendukela ngulowo lalowo endleleni yakhew; njalo iNkosix yehlisele phezu kwakhe ububi bethu sonke.

7 Wacindezelway njalo yena wahlutshwa, kube kanti kawuvulanga umlomo wakhez; walethwa ekuhlatshweni njengewundluab, lanjengemvu ithule phambi kwabagundi bayo, laye kawuvulanga umlomo wakhe.

8 Wasuswa ekucindezelweni lekwahlulelwenic; njalo ngubanid ongakhuluma ngesizukulwana sakhe? Ngoba waqunywae wasuswa elizweni labaphilayof; ngenxa yesiphambeko sabantu bami watshaywa.

9 Wenza ingcwaba lakhe kanye lababi, njalo kanye lonothileyo ekufeni kwakheg; ngobah engenzanga okubii, njalo kungekho inkohliso emlonyeni wakhe.

10 Kanti iNkosi yathanda ukumchoboza, yamenza adabukej. Lapho uzakwenza umphefumulo wakhek umnikelo wesonol, uzabona inzalo yakhem, elule izinsuku zakhen, lentando yeNkosio izaphumelela esandleni sakhe.

11 Uzabona okuvela ekuhluphekeni komphefumulo wakhe, eneliswep; ngolwazi lwayoq, inceku yami elungileyors izalungisisat abanengiu, ngoba yona izathwala ububi babov.

12 Ngakho ngizayabelaw kanye labakhulu, yabelane impango kanye labalamandlax; ngoba yathulula umphefumulo wayo ekufeniy, yabalwa ndawonye labaphambekiz; njalo yona yathwala isono sabanengi, yalabhelela abaphambekia.

Uthando lweNkosi kuIsrayeli

54Hlabelela, nyumba, wena ongazalangaa; qhamuka ngokuhlabelelab, umemezec, wena ongazange uhelelwe! Ngoba banengid abantwana botshiyiweyoe kulabantwana bowendileyof, itsho iNkosi.

2 Qhelisa indawog yethente lakhoh, kabatshombulule amakhetheni endawo yakho yokuhlala; ungagodlii, yelula izintambo zakhoj, uqinise izikhonkwane zakhokl.

3 Ngoba uzaqhamuka ngakwesokudla langakwesokunenem, lenzalo yakho izafuya abezizwen, yenze imizi echithekileyo ihlalwe.

4 Ungesabi, ngoba kawuyikuyangeka; njalo ungabi lenhlonio, ngoba kawuyikuyangiswa; ngoba uzakhohlwa ihlazo lobutsha bakhop, ungabe usakhumbula ukuyangeka kobufelokazi bakho.

5 Ngoba uMenzi wakhoq ungumyeni wakhor, iNkosi yamabandla libizo lakhes; loMhlengi wakho ungoNgcwele kaIsrayelit, uzabizwa ngokuthi nguNkulunkulu womhlaba wonkeu.

6 Ngoba iNkosi ikubizile njengomfaziv olahliweyo lodabukileyo emoyeniw, lomfazi wobutshax, lapho waliwe, kutsho uNkulunkulu wakho.

7 Okomzuzwana omncinyane ngakutshiyay, kodwa ngezihawu ezinkuluz ngizakubutha.

8 Ngolaka oluncinyane ngakufihlela ubuso bamia okomzuzwanab, kodwa ngothandolomusa waphakadec ngizakuhawukela, itsho iNkosi, uMhlengi wakhod.

9 Ngoba lokhu kunjengamanzi kaNowa kimi, lapho ngafungae ukuthi amanzi kaNowa kawaseyikwedlula emhlabeni; ngokunjalo ngifungilef ukuthi kangiyikukuthukuthelela, ngikusole.

10 Ngobag izintaba zizasukah, lamaqaqai azamazamej, kodwa umusa wami kawuyikusuka kuwe, lesivumelwano sami sokuthulak kasiyikuzamazama, itsho iNkosi elesihawu kuwe.

IJerusalema entsha

11 Wena ohluphekileyol, ophoswe yisiphepho, ongaduduzwanga, khangela, ngizabeka amatshe akho abe mahlem, ngibeke isisekelo sakho ngamasafire*n.

12 Ngizakwenza imiphotshongo yakho nge-agate*o, lamasango akho ngama-emeraldi*, lawo wonke umngcele wakho ngamatshe entokozop.

13 Labantwana bakho bonkeqr bazafundiswa yiNkosis, njalo kube kukhulu ukuthulat kwabantwana bakho.

14 Uzaqiniswa ekulungeni; ube khatshana locindezelo, ngoba kawuyikwesaba; levalweni, ngoba kakuyikusondela kuwe.

15 Khangela bazabuthana sibiliu, kodwa hatshi ngamiv; loba ngubani ozabuthanaw emelene lawe uzakuwa ngenxa yakho.

16 Khangela mina ngidale umkhandi wensimbi ovuthela amalahle emlilwenix, lovezela umsebenzi wakhe isikhali; njalo mina ngidale umchithi ukuthi achithey.

17 Kakulasikhali esibunjelwe ukumelana lawe esizaphumelela; lalo lonke ulimiz olukuvukelayo ekwehluleleni uzalulahla. Lokhu kuyilifa lezinceku zeNkosi, lokulunga kwazoa kuvela kimi, itsho iNkosi.

INkosi izakuba lomusa kubo bonke abaphendukela kuyo

55We lina lonke elomileyoa, wozani emanzini, laye ongelamali, wozanib, lithenge, lidlec; yebo, wozani lithenge ngaphandle kwemali langaphandle kwentengo, iwayini lochagode.

2 Kungani lichitha1 imali kokungeyisikho kudlaf, lomtshikatshika wenu kokungenelisiyog? Ngilalelani lokungilalela, lidle okuhle, lomphefumulo wenu kawuzithokozise kokunonileyoh.

3 Thobani indlebe yenu, lize kimii, zwanini, njalo umphefumulo wenu uzaphilaj; njalo ngizakwenza isivumelwano esilaphakade lanik, izisa eziqinisekileyol zikaDavidam.

4 Khangela, ngimniken waba ngumfakazi ebantwinio, umkhokheli lomlawuli ebantwinip.

5 Khangela, uzabiza isizwe ongasaziyoq, lezizwe ebezingakwazi zizagijimela kuwer, ngenxa yeNkosi, uNkulunkulu wakho, langoNgcwele kaIsrayelis, ngobat ekudumisileu.

6 Dingani iNkosi iselokutholwav, ibizeni iseseduze.

7 Omubi katshiye indlela yakhe, lomuntu ongalunganga imicabango yakhew; kabuyele eNkosinix, njalo izakuba lomusa kuye, lakuNkulunkulu wethu, ngoba uzathethelela ngokukhuluy.

8 Ngoba imicabango yami kayisiyo imicabango yenuz, lendlela zenu kayisizo izindlela zami, itsho iNkosi.

9 Ngoba njengoba amazulu ephakeme kulomhlabaa, ngokunjalo indlela zami ziphakeme kulendlela zenu, lemicabango yami kulemicabango yenu.

10 Ngoba njengalokhu izulu lisehlab, leliqhwa elikhithikileyo kuvela emazulwini, kungabuyeli khona, kodwa kuthelela umhlaba, kuwenze ukuthi uthele uhlume, ukuze unike inhlanyelo kumhlanyelic, lokudla kodlayo,

11 lizakuba njalo ilizwi lami eliphuma emlonyeni wamid; kaliyikubuyela kimi lize, kodwa lizakwenza lokho engikufisayo, liphumelele kulokhu engilithumele khona.

12 Ngoba lizaphuma ngentokozoe, njalo likhokhelwe ngokuthula; izintaba lamaqaqa kuzaqhamuka ngokuhlabelaf phambi kwenu, lezihlahla zonke zegangag zitshaye izandla.

13 Endawenih yameva kuzamila ifiri*i, lendaweni yokhula oluhlabayo kumile imiteli*; kuzakuba seNkosini libizoj, kube yisibonakaliso esilaphakade esingayikuqunywa.

Ukubusiswa kwabezizwe ababambelela esivumelwaneni seNkosi

56Itsho njalo iNkosi: Gcinani isahlulelo, lenze ukulunga, ngoba usindiso lwamia luseduze ukuthi lufike, lokulunga kwami ukuthi kubonakaliswe.

2 Ubusisiwe umuntu owenza lokhub, lendodana yomuntu ebambelela kukhoc; ogcina isabathad engalingcolisi, egcina isandla sakhe ukuthi singenzi loba yikuphi okubi.

3 Kayingakhulumi-ke indodana yowezizwenie, ezihlanganise leNkosif, isithi: INkosi ingehlukanise ngokupheleleyo labantu bayo; lomthenwag kangathi: Khangela ngiyisihlahla esomileyoh.

4 Ngoba itsho njalo iNkosi kubathenwa abagcina amasabatha amii, abakhetha engikuthandayo, lababambelela esivumelwaneni sami:

5 Ngizabanika labo endlini yami langaphakathi kwemiduli yamij indawok lebizol elingcono kulelamadodana lakulelamadodakazi; ngizabanika ibizo elingapheliyo, elingayikuqunywa.

6 Lamadodana awemzinim azihlanganisa leNkosin ukuyikhonza lokuthanda ibizo leNkosi, ukuba zinceku zayo, wonke ogcina isabatha engalingcolisio, lababambelela esivumelwaneni sami;

7 lalabo ngizabaletha entabeni yami engcwelep, ngibathokozise endlini yami yomkhuleko; iminikelo yabo yokutshiswa lemihlatshelo yaboq kuzakwemukeleka phezu kwelathi lamir, ngoba indlu yamis izabizwa ngokuthi yindlu yomkhuleko yabantu bonket.

8 INkosi uJehova oqoqa abaxotshiweyo bakoIsrayeliu uthi: Ngisezabuthelela abanye kuyev ngaphandle kwababuthiweyo bakhe.

9 Lina lonke zilo zegangaw, wozani lidle, lina lonke zilo eziseguswini.

10 Abalindi bakhex bayiziphofuy, bonke kabalalwazi; bonke bayizinjaz eziyizimungulu, bangeke bakhonkothe; balele, bacambalele, bathanda ukuwozelaa.

11 Yebo bayizinja ezihahayo, ezingasoze zisutheb; njalo bangabelusicd abangakwaziyo ukuqedisisa; bonke baphendukela kweyabo indlela, ngulowo lalowo enzuzweni yakhee ephethelwenif lakhe.

12 Uthi: Wozanig, ngizaletha iwayinih, sinathe kakhulu okunathwayo okulamandla; lekusasai izakuba njengalamuhla, kwengezelelwe ngokukhulukazi.

57Olungileyo uyabhubha, njalo kakulamuntu okubeka enhliziywenia; njalo abantu abalomusa bayasuswab, engekho okunanzayo ukuthi olungileyoc ususiwed ngaphambi kobubi.

2 Uzangena ekuthuleni. Bazaphumula emibhedenie yabo, ngulowo lalowo ehamba ebuqothwenif bakhe.

UIsrayeli wonakele

3 Kodwa lina sondelani lapha, madodana omthakathikazig, nzalo yesifebe, lawe wulehi.

4 Lidlalaj limelene lobani? Livulela bani umlomo ube banzik, likhupha ulimi? Alisibantwana besiphambeko yini, inzalo yenkohlisol,

5 lizitshisa phakathi kwezihlahla zama-okhi*m ngaphansi kwaso sonke isihlahla esiluhlaza, libulalela abantwanan ezihotsheni ngaphansi kwezingoxo zamadwalao?

6 Isabelo sakho siphakathi kwamatshe abutshelezi esifula; wona, wona ayinkatho yakho; njalo kiwo uthululele umnikelo wokunathwayo, waletha umnikelo wokudla. Ngizazisola ngalezizinto yini?

7 Phezu kwentaba ende lephakemeyop ubekile umbheda wakhoq; ngitsho lapho wenyukela khona ukuyanikela umhlatshelo.

8 Langemva kwesivalo lensika yomnyangor wabeka isikhumbuzo sakhos; ngoba uzivezile komunye kulakimit, wenyuka, waqhelisa umbheda wakhou, wazenzela isivumelwano labo; wathanda umbheda wabov lapho uwubonaw.

9 Waya enkosinix ulamafuthay, wandisaz amakha akhoa, wathuma izithunywa zakhob khatshana, wazehlisela esihogweni.

10 Wadinwac yibukhulu bendlela yakho, kodwa kawutshongo ukuthi: Kakulathembad; wathola impilo yesandla sakhoe, ngakho-ke kawuphelanga amandla.

11 Njalo wesaba bani watshaywa luvalof, ukuthi uqambe amangag, ungangikhumbulih, ungakufaki enhliziyweni yakhoi? Kangithulanga yinij ngitsho kwasendulo, njalo mina ungangesabi?

12 Mina ngizamemezela ukulunga kwakho, lemisebenzi yakho; ngoba kakuyikukusiza.

Ukusiza lokusilisa kukaNkulunkulu

13 Lapho ukhala, amaxuku akho kawakukhulule! Kanti umoya uzawaphephula wonke, ize lizawathatha. Kodwa othemba kimik uzakudla ilifa lelizwel, adle ilifa lentaba yami engcwelem.

14 Azakuthi: Buthelelani, buthelelanin, lungisani indlelaop, susani isikhubekiso endleleni yabantu bami.

15 Ngoba utsho njalo ophezulu lophakemeyo, ohlala ephakadeniq, obizo lakhe lingoNgcweler, uthi: Ngihlala endaweni ephakemeyos lengcwelet, njalo kanye laye olomoya odabukileyou lozithobayo, ukuvuselela umoya wabathobekileyov, lokuvuselela inhliziyo yabadabukileyo.

16 Ngoba kangiyikulwisa kuze kube phakadew, kangiyikuthukuthela njalonjalo; ngoba umoyax ungaphela amandla phambi kwamiy, lemiphefumuloz mina engiyenzileyoa.

17 Ngenxa yobubi bokufisa kwakheb ngathukuthela, ngamtshayac, ngazifihla, ngathukuthelad; kodwa waqhubeka ehlubuka ngendlela yenhliziyo yakhe.

18 Ngizibonile izindlela zakhe, njalo ngizamsilisae, ngimkhokhele, ngibuyisele izinduduzo kuye labalilayo bakhef.

19 Ngidala izithelo zezindebeg; ukuthula, ukuthulahi kokhatshanajk loseduzel, itsho iNkosi; njalo ngizamsilisam.

20 Kodwa ababin banjengolwandle olutshukumayo; ngoba kalulakuphumula, lamanzi alo akhafula udaka lengcekeza.

21 Kakulakuthulao, utsho uNkulunkulu wami, kwababi.

Ukuzila ukudla okuyikho

58Memezaa ngomphimbo, ungayekelib, uphakamise ilizwi lakho njengophondoc, utshele abantu bami isiphambeko sabo, lendlu kaJakobe izono zabo.

2 Kanti bayangidinga mina usuku ngosuku, bethokoza ukwazi indlela zamid; njengesizwe esenza ukulunga, esingadelanga isimiso sikaNkulunkulu waso, babuza kimi izimiso zokulunga, bathokozae ekusondeleni kuNkulunkulu.

3 Besithi: Kungani sizile ukudlaf, wena-ke ungabonig? Kungani sihluphe umphefumulo wethuh, wena-ke ungakwazi? Khangelani, ngosuku lokuzila kwenu ukudla, lithola intokozo, licindezelei zonke izisebenzi zenuj.

4 Khangelani, lizila ukudlak lisenzela ingxabano lokuphikisana, lokutshaya ngenqindi yenkohlakalo; lingazili ukudla njengalamuhla, ukwenza ilizwi lenu lizwakale phezulul.

5 Kunjalo yini ukuzila ukudla engikukhethileyom? Lusuku lokuthi umuntu ahluphe umphefumulon wakhe yini? Ukuthi akhothamise ikhanda lakhe njengomhlangao, endlalep phansi kwakhe isaka lomlothaq? Lokhu ungakubiza yini ngokuthi yikuzila ukudla, losuku olwemukelekayo eNkosini?

6 Kayisikho lokhu yini ukuzila ukudla engikukhethileyo: Ukuthukulula izibopho zobubir, ukukhululas imichilo yejogwe, ukuyekela abacindezelweyo bahambe bekhululekilet, lokuthi lephule lonke ijogwe?

7 Kayisikho yini ukwabela olambileyo isinkwa sakhouv, lokungenisa abayangaw abayimihambuma endlinix, lapho ubona onqunu umembeseyz, lokuthi ungacatsheli inyama yakhoa?

8 Khona ukukhanya kwakhob kuzaqhamuka njengokusa, lokusilac kwakho kuhlume masinyane; lokulunga kwakho kuhambe phambi kwakho; inkazimulo yeNkosi ibe ngumvikeli wakho ngasemuva.

9 Khona uzabiza, iNkosi iphendule, uzakhala, ibisisithi: Khangela ngilapha. Uba ususa phakathi kwakho ijogwe, ukukhomba ngomunwed, lokukhuluma okubie,

10 ukhuphele olambileyo umphefumulo wakhofg, usuthise umphefumulo ohluphekileyoh, khona ukukhanya kwakhoi kuzaphuma emnyameni, lobumnyama bakho bube njengemini enkulu.

11 Njalo iNkosi izakukhokhela njalonjaloj, isuthise umphefumulo wakhok engwaduleni, iqinise amathambo akho, ube njengesivande esithelelwayol, lanjengomthombo wamanzi, omanzi awo angapheliyo.

12 Labakho bazakwakham amanxiwa amadalan; uzavusa izisekelo zezizukulwana ngezizukulwana; uzabizwa ngokuthi: UMvalisikhalao, uMbuyiseli wemikhondo yokuhlala.

Ukugcinwa kwesabatha

13 Uba uphendula unyawo lwakho lusuka kusabathap, ungenzi intokozo yakho ngosuku lwami olungcwele; ulibize isabatha ngokuthi yintokozoq, olungcwele lweNkosi, oluhloniphekayo; njalo uluhlonipha, ungenzi indlela zakhor, ungatholi intokozo yakho, loba ukhulume ilizwi lakho,

14 khona uzazithokozisa eNkosinis, ngizakugadisat ezindaweni eziphakemeyo zomhlabauv, ngizakwenza udle ilifa likaJakobe uyihlo; ngoba umlomo weNkosi ukhulumilew.

Izono zabantwana bakoIsrayeli

59Khangela isandla seNkosia kasifinyezwanga ukuthi singasindisi, lendlebe yayo kayinzima ukuthi ingezwa.

2 Kodwa iziphambeko zenub zehlukanisile phakathi kwenu loNkulunkulu wenu, lezono zenu zibusithile ubuso bakhe kini, ukuthi angezwa.

3 Ngoba izandla zenuc zingcoliswe ngegazid, leminwe yenu ngenkohlakalo; indebe zenu zikhulume amangae, lolimi lwenu lungunguna ububif.

4 Kakho omemeza ngokulunga, njalo kakho olabhela ngeqinisog; bathemba okuyizeh, bakhulume amangai; bamitha ububijk, bazale isiphambekol.

5 Bachamusela amaqanda enhlangwana, beluke ubulembu besayobem; odla okwamaqanda awo uyafa; lelichotshoziweyon liqhamuka lilibululuo.

6 Ubulembu babop kabuyikuba yizembatho, njalo kabayikuzembesa ngemisebenzi yabo. Imisebenzi yabo yimisebenzi yobubi, lesenzo sodlakela sisezandleni zabo.

7 Inyawo zabo zigijimela ebubiniqr; baphangisa ukuchitha igazi elingelacalas; imicabango yabo yimicabango yobubi; ukubhubhisa lokuchithatu kusezindleleni zabo.

8 Indlela yokuthula kabayaziv; njalo kakulasahlulelo emikhondweni yabow; bazenzela izindlela zabo ezimazombazombex; loba ngubani ohamba kuzo kayikwazi ukuthula.

Abantwana bakoIsrayeli bavuma izono zabo

9 Ngakho-ke isahlulelo sikhatshana lathi, lokulunga kakusifinyeleli. Silindela ukukhanyay, kodwa khangela, ubumnyama; silindela ukukhazimula, kodwa sihamba emnyameni omkhuluz.

10 Siphumputha umduli njengeziphofua, siphumputhe kwangathi kasilamehlo; sikhubeke emini enkulub kwangathi kukusihlwa, sisendaweni ezichithekileyo njengabafileyo.

11 Sonke siyabhonga njengamabhere, silile lokulila njengamajubac; silindela isahlulelo, kodwa kasikhod; losindiso, kodwa lukhatshana lathi.

12 Ngoba iziphambeko zethu zandile phambi kwakho, lezono zethu zifakaza zimelene lathi; ngoba iziphambeko zethu zilathi, lobubi bethu siyabazie;

13 ukuphambuka, lokuqambela iNkosi amanga, lokusuka ekulandeleni uNkulunkulu wethuf, ukukhuluma incindezelo lokuhlamuka, ukukhulelwa lokukhulumag amazwi amanga aphuma enhliziywenihi.

14 Ngakho isahlulelo sibuyiselwa emuvaj, lokulunga kumi khatshana; ngoba iqiniso liyakhubeka esitaladeni, lobuqothok kabulakungena.

15 Yebo, iqiniso liyasilelal, lowehlukana lobubi uzenza impangom. INkosi yasikubona, njalo kwaba kubi emehlweni ayo ukuthi kakulasahlulelo.

16 Yasibona ukuthi kwakungelamuntun, yamangala kakhuluo ukuthi kwakungelamlamulip; ngakhoq ingalor yayo yaletha usindiso kuye, lokulunga kwayo khona kwamsekelas.

17 Ngoba yembatha ukulungat njengebhatshi lensimbi, lengowane yosindiso ekhanda layo; yembatha izembatho zempindiselou njengesembatho, yazembesa ukutshiseka njengejaziv.

18 Njengokwezenzow, ngokunjalo izaphindiselax, ulaka kwabamelana layoy, umvuzo ezitheni zayo; ezihlengeniz uzabuyisela umvuzo.

19 Ngokunjalo bazalesaba ibizo leNkosia kusukela entshonalanga, lodumo lwayo kusukela lapho okuphuma khona ilanga. Lapho isitha sizangena njengomfulab, uMoya weNkosi uzaphakamisa isibonisoc esimelene laso.

20 LoMhlengid uzafika eZiyoni, lakulabo abaphenduka eziphambekweni koJakobe, itsho iNkosi.

21 Mina-ke, lesi yisivumelwano sami laboe, itsho iNkosi: UMoya wami ophezu kwakho, lamazwi amif engiwafake emlonyeni wakho, kawayikusuka emlonyeni wakho, lemlonyeni wenzalo yakho, lemlonyeni wenzalo yenzalo yakho, itsho iNkosi, kusukela khathesi kuze kube phakade.

Udumo oluzayo lweZiyoni

60Vuka, ukhanyea, ngoba ukukhanya kwakho kufikile, lodumo lweNkosib luphume phezu kwakho.

2 Ngoba khangela, umnyamacd uzasibekela umhlaba, lomnyama omkhulue izizwe; kodwa iNkosi izaphuma phezu kwakho, lodumo lwayofg luzabonakala phezu kwakho.

3 Labezizweh bazakuza ekukhanyeni kwakho, lamakhosii ekukhazimuleni kokuphuma kwakho.

4 Phakamisa amehlo akho inhlangothi zonkej, ubone; bonke bayabuthanak, beze kuwel; amadodana akhom azavela khatshana, lamadodakazi akho azakondliwa ecelenin.

5 Khona uzabona, ugeleze ndawonyeo, lenhliziyo yakho izakwesaba, yenziwe banzip; ngoba ubunengi bolwandleqr buzaphendulelwa kuwe, amabutho ezizwest azakuza kuwe.

6 Ubunengi bamakamela buzakwembesa, amakamela amatshau eMidiyaniv leEfaw; wonke evela eShebhax azakuza; azaletha igolide lempephay, amemezele indumiso zeNkosiz.

7 Yonke imihlambi yeKedaria izabuthelwa kuwe; izinqama zeNebayothib zizakukhonza; zizakuza ngokwemukeleka phezu kwelathi lamic, njalo ngizadumisad indlue yodumo lwamif.

8 Ngobani laba abandiza njengeyezi, lanjengamajubag esiya emawindini awo?

9 Qotho izihlengehi zizangilindela, lemikhumbij yeThashishik kuqala, ukulethal amadodana akhom evela khatshana, isiliva sawo legolide lawon kanye lawo, kulo ibizo leNkosi uNkulunkulu wakhoo, lakoNgcwele kaIsrayelip, ngoba ukudumisileq.

10 Lamadodana abezizwer azakwakha imiduli yakho, lamakhosi abo akukhonzes; ngoba elakeni lwami ngakutshayat, kodwa ngomusa wami ngikuhawukeleu.

11 Njalo amasango akhov azahlala evulekile, emini lebusuku kawayikuvalwa, ukuze bakulethele inotho yabezizwe, lamakhosi azowx alethwe.

12 Ngoba isizwe lombuso okungayikukukhonza kuzabhubhay; yebo, lezozizwe zizaphela nya.

13 Udumo lweLebhanoniz luzakuza kuwe, isihlahla sefiri*, umangwe, lomsayiphuresi* kanyekanyea, ukucecisa indawo yendlu yami engcweleb; njalo ngizakwenza indawo yenyawo zami ikhazimulec.

14 Amadodanad lawo awabakucindezelayo azakuza kuwe akhothame; labo bonke abakudelelayo bazakhothamela kungaphansi yezinyawo zakhoe, bakubize ngokuthi umuzi weNkosif, iZiyoni yoNgcwele kaIsrayelig.

15 Esikhundleni sokuthi wawutshiyiweh, wazondwai, okokuthi kwakungekho odabula phakathi kwakho, ngizakwenza ube ludumoj laphakade, intokozo yezizukulwana ngezizukulwana.

16 Uzamunya futhi uchago lwabezizwek, yebo, umunye amabele amakhosil; njalo uzakwazim ukuthi mina Nkosi nginguMsindisi wakhon loMhlengi wakhoo, oLamandla kaJakobep.

17 Endaweni yethusi ngizaletha igolideq, lendaweni yensimbi ngilethe isiliva, lendaweni yesigodo ithusi, lendaweni yamatshe insimbi. Ngizakwenza futhi ababonisi bakho babe yikuthular, labacindezeli bakho babe yikulungas.

18 Udlakelat kalusayikuzwakala elizweni lakho, ukuchitheka lokubhubhisa phakathi kwemingcele yakhou; kodwa uzabiza imiduli yakho ngokuthi luSindisov, lamasango akho iNdumisow.

19 Ilangax kalisayikuba yikukhanya kuwe emini, lenyanga kayisayikukukhanyisela kube yikukhazimulay; kodwa iNkosi izakuba yikukhanya okulaphakadez kuwe, loNkulunkulu wakhoa abe ludumob lwakho.

20 Ilanga lakhoc kalisayikutshona, lenyanga yakho kayiyikuhlehlela nyovane; ngoba iNkosi izakuba yikukhanya kwakho okulaphakade, lensuku zokulilad kwakho zizaphela.

21 Njalo abantu bakho bonke bazakuba ngabalungileyoe, badle ilifa lelizwef kuze kube laphakade, ugatsha lokuhlanyela kwamig, umsebenzi wezandla zamih, ukuze ngidunyisweij.

22 Omncinyane uzakuba yinkulungwanek, lomncane abe yisizwe esilamandlal. Mina Nkosi ngizakuphangisisa ngesikhathi sakhem.

Indaba ezinhle zokukhululwa

61UMoyaa weNkosi uJehova uphezu kwami, ngoba iNkosi ingigcobileb ukuthi ngitshumayele indaba ezinhlec kwabamnened; ingithumile ukubophae abalenhliziyo ezidabukileyof, ukumemezela inkululekog kwabathunjiweyo, lokuvulwa kwentolongo kwababotshiweyoh;

2 ukumemezela umnyaka owemukelekayo weNkosii, losuku lwempindiseloj lukaNkulunkulu wethu; ukududuza bonke abalilayok;

3 ukumisa kwabalilayo beZiyonil, ukubanikam ubuhle esikhundleni somlothan, amafutha enjabuloo endaweni yokulila, isembatho sendumiso endaweni yomoya obuthakathaka; ukuze babizwe ngokuthi yizihlahla ezinkulu zokulungap, ukuhlanyelwa kweNkosiq, ukuze idunyiswers.

4 Njalo bazakwakha amanxiwa amadalat, bavuse izincithakalo zakuqala, balungise imizi engamanxiwa, izincithakalou zezizukulwana ngezizukulwana.

5 Labezizwev bazakuma beluse imihlambi yenu, lamadodanaw awemzinix abe ngabalimi benu labaphathi benu beziviniy.

6 Kodwa lina lizabizwa ngokuthi lingabaPristi beNkosiz; lithiwe liyiziKhonzi zikaNkulunkulu wethu; lizakudla inotho yabezizwea, lizincome ngodumo lwazob.

7 Esikhundleni sehlazo lenu lizakuba lokuphindwe kabilic; langokuyangeka bazajabula ngesabelo sabo; ngakho elizweni labod bazafuya okuphindwe kabilie, intokozo elaphakade ibe ngeyabo.

8 Ngoba mina Nkosi ngithanda isahlulelof; ngizonda impango emhlatshelweni otshiswayog; njalo ngizanika umvuzo wabo ngeqinisoh, ngenze labo isivumelwano esilaphakadei.

9 Lenzalo yaboj izakwaziwa phakathi kwabezizwe, lembewu yabok phakathi kwabantu; bonke abababonayo bazabazi ukuthi bayinzalo iNkosi eyibusisileyol.

10 Ngizathokoza lokuthokoza eNkosinim; umphefumulo wami uzajabula kuNkulunkulu wami; ngoba ungigqokise izembatho zosindison; ungembese ngebhatshi lokulunga, njengomyeni ezicecise ngesiceciso sobukhosio, lanjengomakotip ezicecise ngokuligugu kwakheq.

11 Ngoba njengomhlaba uveza ihlumela lawo, lanjengesivande sikhulisa okuhlanyelweyo kisor, ngokunjalo iNkosi uJehova izakwenza ukulungas lodumot kuhlume phambi kwezizwe zonke.

62Ngenxa yeZiyoni kangiyikuthula, langenxa yeJerusalema kangiyikuphumula, kuze kuphume ukulungaa kwayo njengokukhanya, losindiso lwayo njengesibane esivuthayo.

2 Labezizweb bazabona ukulunga kwakho, lamakhosi wonke inkazimulo yakhoc; njalo uzabizwa ngebizo elitshad, umlomo weNkosi ozakutha lona.

3 Njalo uzakuba ngumqhele wobuhlee esandleni seNkosi, lomqhele wobukhosif esandleni sikaNkulunkulu wakho.

4 Kawusayikuthiwag ngoTshiyiweyoh, lelizwe lakho kalisayikuthiwa ngeliLahliweyoi; kodwa uzabizwa ngokuthi nguHefiziba1, lelizwe lakho ngokuthi yiBhewula2; ngoba iNkosi ithokoza ngawe, lelizwe lakho lizakwenda.

5 Ngoba njengejaha lithatha intombi emsulwa, ngokunjalo amadodana akho azakuthathaj; lanjengomyenik ethokoza ngomakoti, ngokunjalo uNkulunkulu wakho uzathokoza ngawel.

6 Ngibekile abalindim phezu kwemithangala yakho, Jerusalema, abangayikuthula kokuphela imini yonke lobusuku bonke. Lina elikhumbuza ngeNkosi, lingabi lokuthulan,

7 lingayiphumuzi, ize imise, njalo ize yenze iJerusalema ibe ludumo emhlabenio.

8 INkosi ifungile ngesandla sayo sokunene, langengalo yamandla ayo: Isibili kangisayikunika amabele akho abe yikudla kwezitha zakhop, njalo isibili amadodana awezizweq kawayikunathar iwayinis lakho elitsha olitshikatshikeleyo.

9 Kodwa labo abawabuthileyo bazawadla, badumise iNkosit; lalabo abaliqoqileyo bazalinatha emagumeni obungcwele bamiu.

10 Dabulani, dabulani emasangweni; lungisani indlela yabantuvw; phakamisani, phakamisani umgwaqo omkhulux, likhuphe amatshey, liphakamisele abantu uphawuz.

11 Khangelani, iNkosi iyezwakala kuze kube sephethelweni lomhlaba: Tshonini kundodakazi yeZiyonia: Khangela, usindiso lwakho luyezab; khangelac umvuzo wayo ilawo, lenkokhelo yayo iphambi kwayod.

12 Bazababizae ngokuthi ngaBantu abaNgcwelef, abaHlengiweyo beNkosig; yebo, uzabizwa ngokuthi ngoDingiweyo, uMuzi ongaTshiywangah.

Usuku lwempindiselo yeNkosi

63Ngubani lo ovela eEdoma, elezembatho ezibomvua ezivela eBhozirab? lo odumisekileyo ngezembatho zakhe, ehamba ngobukhulu bamandla akhec? Yimi engikhuluma ngokulunga, engilamandla okusindisa.

2 Kungani izigqoko zakho zibomvud, lezembatho zakho zinjengezonyathela esikhamelweni sewayinie?

3 Ngisinyathele ngedwa isikhamelo sewayinif, lebantwini kwakungekho loyedwa lami; ngoba ngizabanyathela ekuthukutheleni kwamig, ngibahlifize elakeni lwamih; legazi laboij lizafafazwa ezembathweni zami, ngingcolise izigqoko zami zonke.

4 Ngoba usuku lwempindiselok lusenhliziyweni yami, lomnyaka wabahlengwa bami usufikilel.

5 Njalo ngakhangelam, kodwa kwakungekho osizayon, ngamangala kakhulu ukuthi kwakungekho osekelayo; ngakho ingalo yami yaletha usindiso kimio, lolaka lwamipq lona lwangisekela.

6 Besenginyathela abantu ekuthukutheleni kwami, ngibadakiser olakeni lwamis, ngehlisele emhlabathini amandla abot.

Ukulunga kweNkosi kuIsrayeli

7 Ngizakhumbuza ngothandolomusau omkhulu weNkosi, izindumiso zeNkosi, njengakho konke iNkosi esinike khonav, lobuhle obukhuluw ngasendlini kaIsrayeli, ebanike bona ngokwezisa zayo, lanjengobunengi bothandolomusa wayo omkhulux.

8 Ngoba yathi: Isibili bangabantu bami, abantwana abangayikukhuluma amanga; ngakho yaba nguMsindisi wabo.

9 Enhluphekweni yabo yonke yahluphekay, lengilosi yobukhona bayo yabasindisaz; ngothando lwayo langesihawu sayoa yona yabahlengab, yabaphakamisa, yabathwala zonke izinsuku zenduloc.

10 Kodwa bona baba lenkanid, badabukisa uMoya wayo oNgcwelee; ngakho yaphenduka yaba yisitha sabof, yona yalwa imelene labo.

11 Yasikhumbula insuku zendulog, uMozisi, labantu bakhe, isithi: Ungaphi lowo owabakhuphula olwandleh labelusi bomhlambi wakhei? Ungaphi lowo owafaka uMoya wakhe oyiNgcwele phakathi kwakhej?

12 Owakhokhela ingalo yakhe elodumok esandleni sokunene sikaMozisi, esehlukanisa amanzil phambi kwabo, ukuzenzela ibizo eliphakadem?

13 Owabakhokhela ezinzikinin, njengebhizao enkangalap kabakhubekanga?

14 Njengenkomo isehlela esigodini, uMoya weNkosi wabaphumuza. Ngokunjalo wabakhokhela abantu bakho, ukuze uzenzele ibizo elilodumoq.

Umkhuleko wokucela isihawu losizo

15 Khangela phansi usemazulwinir, ubone usendaweni yakho yokuhlala yobungcwele bakho leyodumo lwakhos. Kungaphi ukutshiseka kwakho lamandla akho? Ubunengi bemibilini yakhot, lezihawu zakho kimiu, kuyazibamba yiniv?

16 Isibili wena ungubabaw; lanxa uAbrahamax engasazi, loIsrayeli engasivumi; wena Nkosi ungubaba wethu, umhlengi wethuy; ibizo lakho lisukela ephakadeni.

17 Nkosi, kungani usenza siduhe ezindleleni zakhoz, usenza inhliziyo yethu ibe lukhunia sisuka ekukwesabeni? Phenduka ngenxa yenceku zakhob, izizwe zelifa lakhoc.

18 Abantu bobungcwele bakhod babe lakho okwesikhatshana; izitha zethue zinyathelele phansif indlu yakho engcwele.

19 Singabakho; kawuzange ubuse phezu kwabo; kababizwanga1 ngebizo lakho.

64Kungathi ungadabula amazulua, wehlele phansib, izintaba zigeleze ebukhoneni bakhoc;

2 njengokutshisa komlilo oncibilikisayo, umlilo wenze amanzi abile, ukulazisa ibizo lakho ezitheni zakho, ukuze izizwe zithuthumele ebukhoneni bakho.

3 Ekwenzeni kwakho izinto ezesabekayod esasingazilindelanga, wehlela phansie; izintaba zagelezaf ebukhoneni bakho.

4 Ngoba kusukela endulo kabezwangag, kabalalelanga ngendlebe, ilihlo kalibonanga, Nkulunkulu, ngaphandle kwakho, osebenzela lowo olindele kuyeh.

5 Uhlangabeza othokozayoi lowenza ukulungaj, abakukhumbulayok ezindleleni zakhol. Khangela, wena wathukuthela, ngoba sonile; kuzo kulokuqhubekam, njalo sizasindiswa.

6 Kodwa sonke sinjengongcolileyon, lakho konke ukulunga kwethuo kunjengezidwedwe ezingcolileyop; njalo sonkeq siyabuna njengehlamvur, leziphambeko zethu, njengomoya, zisiphephules.

7 Njalo kakho obiza ibizo lakhot, ozivusela ukubambelela kuwe; ngoba ufihlile ubuso bakho kithiu, wasicikiza ngenxa yeziphambeko zethu.

8 Kodwa, khathesi, Nkosi, wena ungubaba wethuv; thina silibumbaw, wena-ke ungumbumbi wethux; njalo sonke singumsebenzi wesandla sakhoy.

9 Ungathukutheli wedlulisez, Nkosi, ungakhumbuli ububi phakadea. Khangela, ake ubone, sonke singabantu bakhob.

10 Imizi yakho engcwele isiyinkangalac, iZiyoni isiyinkangala, iJerusalema iyincithakalod.

11 Indlu yethu engcwele leyethu enhlee, lapho obaba abakudumisela khona, itshisiwe ngomlilof; lazo zonke izinto zethu ezithandekayo sezilunxiwag.

12 Uzazithinta yini ngenxa yalezizintoh, Nkosi? Uzathula yiniij, usihluphe wedlulise?

Abavukela iNkosi bazatshaywa

65Ngadingwa yilabo abangangicelangaa; ngatholwa yilabo abangangidinganga. Ngathi: Ngikhangelani, ngikhangelani, esizweni esingabizwa ngebizo lamib.

2 Ngelule izandla zamic usuku lonke ebantwini abavukelayod, abahamba ngendlela engalungangae, belandela imicabango yabof;

3 abantu abangithukuthelisayog njalonjalo ebusweni bamih, abenza imihlatshelo ezivandenii, betshisa impepha phezu kwezitinaj;

4 abahlala emangcwabenik, balale endaweni ezisithekileyo, abadla inyama yengulubel, lomhluzim wezinto ezinengekayon emiganwini yabo.

5 Abathi: Xeka wenao, ungasondeli kimi; ngoba ngingcwele kulawe. Laba bayintuthu emakhaleni ami, umlilo otshisayop usuku lonke.

6 Khangela, kubhaliwe phambi kwamiq: Kangiyikuthular, kodwa ngizaphindiselas, yebo ngiphindisele esifubeni sabot,

7 iziphambeko zenuu, leziphambeko zaboyihlo kanyekanyev, itsho iNkosi, abatshise impephaw phezu kwezintaba, bangithukax phezu kwamaqaqa; ngakho ngizalinganisa imisebenziy yabo yakuqala esifubeni saboz.

8 Itsho njalo iNkosi: Njengewayini elitshaab litholwa ehlukuzweni, lomunye athi: Ungalibhubhisi, ngoba isibusiso sikuloc; ngizakwenza njalo ngenxad yenceku zamie, ukuze ngingazibhubhisi zonkef.

9 Njalo ngizaveza inzalo ivela kuJakobe, lakoJudag kuvele indlalifah yezintaba zami; labakhethiweyoi bami bazakudla ilifa lazoj, lenceku zami zihlale khona.

10 Njalo iSharonik izakuba yisibaya semihlambil, lesihotsha seAkorim sibe yindawo yokulala yenkomon, eyabantu bami abangidingayo.

11 Kodwa lina elidela iNkosio, elikhohlwa intaba yami engcwelep, elihlelele leloviyo itafulaqr, njalo eligcwalisele lelonani umnikelo wokunathwayos.

12 Ngakho ngizalimisela inkemba, njalo lonke lizakhothamela ukuhlatshwa; ngoba ngalibiza, kodwa kaliphendulangatu, ngakhuluma, kodwa kalizwangavw, kodwa lenza okubi emehlweni amix, lakhetha lokho engingathokozanga ngakhoy.

13 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, izinceku zamiza zizakudla, kodwa lina lizalamba; khangela, inceku zami zizanatha, kodwa lina lizakoma; khangela, inceku zamibc zizathokozad, kodwa lina lizayangeka;

14 khangela, inceku zami zizahlabelae ngentokozo yenhliziyof, kodwa lina lizakhala ngenxa yokudabuka kwenhliziyo, liqhinqe isililog ngenxa yokudabuka komoya.

15 Njalo lizatshiya ibizo lenu libe yisiqalekisoh kwabakhethiweyo bamii, ngoba iNkosi uJehova izalibulala; kodwa izabiza inceku zayoj ngelinye ibizok;

16 ukuthi lowo ozibusisa emhlabeni uzazibusisal kuNkulunkulum weqinison, lalowo ofunga emhlabeni uzafungao ngoNkulunkulu weqinisopq; ngoba inhlupheko zakuqala sezikhohlakeler, njalo ngoba zisithekile emehlweni ami.

Amazulu amatsha lomhlaba omutsha

17 Ngoba khangela, ngidalas amazulu amatsha lomhlaba omutshat; okwakuqala kakusayikukhunjulwa, kumbe kuvele enhliziyweni.

18 Kodwa jabulani, lithokoze kuze kube laphakadeu ngengikudalayo, ngoba khangela, ngidala iJerusalema ibe yintokozov, labantu bayo babe yinjabulo.

19 Ngizathokoza-ke ngeJerusalemaw, ngijabule ngabantu bami; njalo kalisayikuzwakala kuyo ilizwi lokulilax lelizwi lokukhala.

20 Kusukela lapho kakusayikuba khona usane lwezinsuku, kumbe ixhegu elingagcwalisi insuku zalo; ngoba omutsha uzakufa eleminyaka elikhuluy, kodwa isoni esileminyaka elikhuluz sizaqalekiswa.

21 Njalo bazakwakha izindlu, bahlale kuzoa; bahlanyele izivinibc, badle izithelo zazo.

22 Kabayikwakhad, kuhlale-ke omunyee; kabayikuhlanyelafg, kudle-ke omunyeh; ngoba insuku zabantu bami zizakuba njengensuku zesihlahlai, labakhethwa bamij bazakholisa umsebenzi wezandla zabok okwesikhathi eside.

23 Kabayikutshikatshikela izel, loba bazalelem uhluphon; ngoba bayinzaloo yababusisiweyo beNkosi, lembewu yabop kanye labo.

24 Kuzakuthi-ke bengakabizi, mina ngiphenduleq; lapho besakhuluma, mina-ke ngizwer.

25 Impisi lewundlus kuzakudla ndawonyet, lesilwane sidle amahlanga njengenkomou, lothuli lube yikudla kwenyokav. Kaziyikulimaza kumbe zibhubhisew kuyo yonke intaba yami engcwelex, itsho iNkosi.

INkosi izagweba izizwe; izabusisa iZiyoni

66Itsho njalo iNkosi: Amazulu ayisihlalo sami sobukhosia, lomhlaba uyisenabelo senyawo zamib. Ingaphi leyondlu elizangakhela yona? Njalo ingaphi indawo yami yokuphumula?

2 Ngoba zonke lezizinto isandla sami sazenzac, lazo zonke lezizinto zikhona, itsho iNkosi. Kodwa kulowo ngizakhangelad, kulowo ongumyanga lolomoya odabukileyoe, lothuthumela ngelizwi lamif.

3 Ohlaba inkabi unjengobulala umuntug; onikela umhlatshelo ngewundlu unjengowephulah intamo yenjai; onikela umnikelo wokudla unjengonikela igazi lengulube; otshisa impepha yesikhumbuzo unjengobusisa isithombe. Yebo, bona bakhethile izindlela zaboj, lomphefumulo wabo uthokoza ngezinengiso zabo.

4 Lami ngizakhetha izigcono zabok, ngibehlisele abakwesabayo; ngoba ngabiza, akwaphendula muntul; ngakhuluma, akwalalela muntum; kodwa benza okubi emehlweni amin, bakhetha lokho engingathokozanga ngakhoo.

5 Zwanini ilizwi leNkosi, lina elithuthumela ngelizwi layop. Abafowenu abalizondayoq, abalixotsha ngenxa yebizo lamir, bathi: Kayidunyiswe iNkosis; khona sizabonat intokozo yenuu; bona-ke bazayangeka.

6 Ilizwi lomsindo elivela emziniv, ilizwi elivela ethempelini, ilizwi leNkosi elibuyisela izinzuzo ezitheni zayo.

7 Ingakahelelwaw, yazala; kungakafiki ubuhlungux bayo, yabeletha owesilisa.

8 Ngubani owake wezwa okunje? Ngubani owake wabona izinto ezinje? Umhlaba uzakwenziwa uzale yini ngosuku olulodwa? Kumbe isizwe singabelethwa yini ngesikhathi sinye? Ngoba iZiyoni ithe ihelelwa, yazala abantwana bayo.

9 Mina ngizasondeza ekuzalweni, ngingazalisi yini? itsho iNkosi. Ngizazalisa, besengivala yiniyz? utsho uNkulunkulu wakho.

10 Thokozani kanye leJerusalemaa, lijabule layo, lina lonke eliyithandayo; thokozani kanye layo ngentokozo, lina lonke eliyililelayob;

11 ukuze limunyec, lisuthe ngamabele ezinduduzo zayod; ukuze limunyisise lizithokozisee ngobunengi bodumo lwayo.

12 Ngoba itsho njalo iNkosi: Khangelani, ngizaqhelisa ukuthulaf kuye njengomfula, lodumo lwezizweg njengesifula esikhukhulayoh; khona lizamunyai, lithwalwej enhlangothinik, lidlaliswel emadolwenim.

13 Njengalowo unina amduduzayon, ngokunjalo mina ngizaliduduzao; njalo lizaduduzeka eJerusalemap.

14 Lapho libona lokhu, inhliziyo yenu izathokozaq, lamathambo enur ahlume njengohlazas; lesandla seNkosi sizakwaziwa ngasezincekwini zayo, njalo izakuba lolaka ngasezitheni zayo.

15 Ngoba khangela, iNkosi izafika ngomlilot, lezinqola zayou njengesivunguzanev, ukubuyisela intukuthelo yayo ngokufuthekaw, lokukhuza kwayo ngamalangabi omlilo.

16 Ngoba ngomlilo langenkemba yayox iNkosi izangena ekwahluleleni layo yonke inyamay, lababuleweyo beNkosiz bazakuba banengia.

17 Labo abazingcwelisayo, bazihlambulule ezivandenib ngemva kwesihlahla esisodwa esiphakathic, besidla inyama yezingulubed, lesinengiso, legundwanee, bazaqedwa kanyekanyef, itsho iNkosi.

18 Ngoba mina ngiyayazi imisebenzi yabo lemicabango yabog; kuzafika ukuthi ngibuthe zonke izizwe lezinlimi; njalo zizafika, zibone udumo lwamih.

19 Ngizabeka-ke isibonakalisoi phakathi kwazo, ngithume abaphunyukileyoj babo baye ezizweni, eTarshishik, iPhulil, leLudim, abadonsa idandilin, eThubhalio, leJavanip, izihlenge ezikhatshanaq ezingakezwa indumela yami, lezingakaboni udumo lwami; njalo zizamemezela udumo lwami phakathi kwezizwer.

20 Bazaletha-kes bonke abafowenut babe ngumnikelo eNkosiniu bephuma kuzo zonke izizwe bephezu kwamabhiza, langezinqola, langamathala, laphezu kwezimbongolo, laphezu kwezinyamazana ezilejubane, entabeni yami engcwele eJerusalema, itsho iNkosi, njengabantwana bakoIsrayeli beletha umnikelo ngesitsha esihlambulukileyo endlini yeNkosi.

21 Ngizathatha-ke lakubo babe ngabapristiv njalo babe ngamaLevi, itsho iNkosi.

22 Ngoba njengamazulu amatsha lomhlaba omutshaw engizakwenza kuzakuma phambi kwami, itsho iNkosi, ngokunjalo inzalo yakhox lebizo lakho kuzakuma.

23 Kuzakuthi-key ekuthwaseni kwenye inyanga kusiya kwenyez, njalo kusukela kwelinye isabatha kusiya kwelinye, yonke inyamaab izakuzakhonza phambi kwami, itsho iNkosi.

24 Bazaphuma-ke, babone izidumbu zabantuc abaphambeke bemelene lami; ngoba impethu yabo kayiyikufad, lomlilo wabo kawuyikucitshae; njalo bazakuba yisinengisof kuyo yonke inyama.

UGWALO LOMPROFETHI

UJEREMIYA

Ubizo lukaJeremiya

1Amazwi kaJeremiya, indodana kaHilikhiya wabapristia ababeseAnathothi elizweni lakoBhenjamini;b

2 okwafika kuye ilizwi leNkosi ensukwini zikaJosiyac indodana kaAmoni, inkosi yakoJuda, ngomnyaka wetshumi lantathu wokubusa kwakhe.d

3 Lafika futhi ensukwini zikaJehoyakhimi indodana kaJosiya, inkosi yakoJuda,e kwaze kwaba sekupheleni komnyaka wetshumi lanyef kaZedekhiya indodana kaJosiya,g inkosi yakoJuda, kwaze kwaba sekuthunjweni kweJerusalemah enyangeni yesihlanu.ij

4 Kwasekufika kimi ilizwi leNkosi lisithi:

5 Ngingakakubumbi esiswinik ngakwazi,l njalo ungakaphumi esizalwenim ngakwehlukanisa;n ngakubeka waba ngumprofethio ezizweni.p

6 Ngasengisithi: Hawu Nkosi Jehova! Khangela, angikwazi ukukhuluma,q ngoba ngingumntwana.r

7 Kodwa iNkosi yathi kimi: Ungatsho ukuthi: Ngingumntwana; ngoba uzakuya kubo bonke engikuthuma kubo, lakho konke engikulaya khona uzakukhuluma.s

8 Ungesabi ubuso babo,tu ngoba mina ngilawevwx ukukophula,y itsho iNkosi.

9 INkosi yasiselula isandla sayo,z yathinta umlomo wami;a iNkosi yasisithi kimi: Khangela, ngibekile amazwi ami emlonyeni wakho.b

10 Bona, ngikubekile lamuhla phezu kwezizwe laphezu kwemibuso,c ukusiphuna, lokudiliza, lokubhubhisa, lokuphosela phansi, ukwakha, lokuhlanyela.d

11 Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi: Ubonani, Jeremiya? Ngasengisithi: Ngibona uswazi lwesihlahla se-alimondi*.e

12 INkosi yasisithi kimi: Ubone kuhle, ngoba ngizalinda ilizwi lami ukuze ngilenze.

13 Njalo ilizwi leNkosi lafika kimi ngokwesibili lisithi: Ubonani? Ngasengisithi: Ngibona imbizaf ebilayo,g njalo ubuso bayo bungasenyakatho.h

14 INkosi yasisithi kimi: Okubi kuzaqutshulwa kuvela enyakathoi phezu kwabo bonke abakhileyo belizwe.

15 Ngoba khangela, ngibiza insapho zonke zemibusoj yenyakatho,k itsho iNkosi; njalo zizafika, zimise ngasinye isihlalo salo sobukhosi ekungeneni kwamasango eJerusalema,l zimelene lemiduli yayo yonke inhlangothi zonke, zimelene lemizi yonke yakoJuda.

16 Ngizakhuluma izigwebo zami zimelene labo ngenxa yabo bonke ububi babo,m abangidelileyo,no batshisela abanye onkulunkulu impepha,pq bakhonza imisebenzi yezandla zabo.r

17 Wena-ke, bopha ukhalo lwakho,s usukume, ukhulume kibo konke mina engikulaya khona.t Ungethuki ngenxa yobuso babo,u hlezi ngikwethuse phambi kwabo.

18 Ngoba khangela, mina ngikubekile lamuhlav ube ngumuzi ovikelweyo,wx njalo ube yinsika yensimbi,y njalo ube yimiduli yethusi,z ukumelana lelizwe lonke, ukumelana lamakhosi akoJuda, ukumelana leziphathamandla zayo, ukumelana labapristi bayo, lokumelana labantu belizwe.

19 Njalo bazakulwa bemelene lawe; kodwa kabayikukwehlula;a ngoba ngilawe, itsho iNkosi, ukukophula.bc

Ukuhlamuka kukaIsrayeli

2Laselifika kimi ilizwi leNkosi lisithi:

2 Hamba uyememezela endlebeni zeJerusalema usithi: Itsho njalo iNkosi: Ngiyakukhumbula, umusa wobutsha bakho,a uthando lokuganwa kwakho,b ukungilandela kwakho enkangala,c elizweni elingahlanyelwanga.d

3 UIsrayeli wayeyibungcwele eNkosini,e izithelo zokuqala zesivuno sayo;f bonke abamudlayo bazakuba lecala,g ububi buzabehlela,h itsho iNkosi.

4 Zwanini ilizwi leNkosi, ndlu kaJakobe, lensendo zonke zendlu kaIsrayeli.

5 Itsho njalo iNkosi: Yibubi bani oyihlo ababuthola kimi, ukuze baye khatshana lami,i balandelej okuyize,k babe yize?lm

6 Njalo kabatshongo ukuthi: Ingaphi iNkosi eyasenyusa elizweni leGibhithe,n eyasikhokhela enkangala,o elizweni elilamagwadulep lelilemigodi,q elizwenir lokoma,s lelethunzi lokufa,t elizweni umuntu angalidabulanga, lalapho okungahlalanga muntu khona?

7 Njalo ngaliletha elizweni elivundileyo,u ukuze lidle izithelo zalo lokuhle kwalo;v kodwa selingenile lalingcolisa ilizwe lami, lenza ilifa lami laba yisinengiso.w

8 Abapristi kabatshongo ukuthi: Ingaphi iNkosi? Lalabo abaphatha umlayo kabangazanga;x lababusi baphambuka bemelene lami;y labaprofethi baprofetha ngoBhali,z balandela izinto ezingasiziyo.a

9 Ngakho ngisezaphikisana lawe,b itsho iNkosi, njalo ngizaphikisana labantwana babantwana benu.c

10 Ngoba dlulelani ezihlengenid zeKhithimie libone, lithumele eKedari,f linakane kuhle, libone ukuthi kukhona into enjengale yini?

11 Isizwe sake santshintsha yini onkulunkulu baso,g abangeyisibo onkulunkulu?h Kodwa abantu bami bantshintshile uDumo lwaboi ngalokho okungasizi lutho.j

12 Mangalani kakhulu, mazulu,k ngalokhu, lethuke, lichitheke kakhulu, itsho iNkosi.

13 Ngoba abantu bami benzile izinto ezimbi ezimbili; bangidelilelm mina mthombono wamanzi aphilayo,p ukuthi bazigebhele izikhongozelo, izikhongozelo ezidabukileyo, ezingegcine manzi.

14 UIsrayeli uyisigqili yini?q kumbe esizelwe ekhaya yini?r Kungani waba yimpango?

15 Amabhongo ezilwane abhongele phezu kwakhe,s akhupha ilizwi lawo, enza ilizwe lakhe laba yincithakalo;t imizi yakhe itshisiweu ingelamhlali.vw

16 Futhi abantwana beNofix leThahaphanesiy badlele enkanda yakho.

17 Kawuzenzelanga lokhu yini,z ngokuthi udele iNkosi uNkulunkulu wakho,a ngesikhathi ikukhokhela endleleni?b

18 Khathesi-ke ulani lendlela yeGibhithe,c ukuthi unathe amanzi eSihori?d Futhi ulani lendlela yeAsiriya,e ukuthi unathe amanzi omfula?f

19 Ububi bakho buzakulaya,g lokuhlehlela kwakho nyovane kuzakukhuza.h Ngakho yazi ubone ukuthi kubi njalo kubuhlungui ukuthi uyidelile iNkosi uNkulunkulu wakho,j lokuthi ukungesaba kakukho kuwe, itsho iNkosi uJehova wamabandla.

20 Ngoba kwasendulo ngephula ijogwe lakho,k ngaqamula izibopho zakho;l wasusithi: Kangiyikukhonza; kodwa phezu kwalo lonke uqaqa oluphakemeyo langaphansi kwaso sonke isihlahla esiluhlazamn wazulazulao njengesifebe.pq

21 Kube kanti mina ngakuhlanyela,r ulivini elihle,s inhlanyelo ethembekileyo ngokupheleleyo. Pho, usuphenduke njani waba lugatsha olonakeleyo lwevini lemzini kimi?t

22 Ngoba lanxa ugezau ngesoda*,v uzithathele isepa enengi,w kanti ububi bakho bube lichatha phambi kwami,x itsho iNkosi uJehova.

23 Ungatsho njani ukuthi: Kangingcolanga,y kangilandelanga oBhali? Bona indlela yakho esigodini,z wazi ukuthi wenzeni, kamela elisikazi elilejubanea elizulazula ezindleleni zalo.b

24 Ungubabhemi wegangacd owejwayele inkangala, ophembela umoya enkanukweni yenhliziyo yakhe.e Ngubani ongamvimbela enkanukweni yakhe?f Bonke abamdingayo kabayikuzidinisa; ngenyanga yakhe bazamthola.g

25 Nqanda unyawo lwakho ekungabini ngolungelasicathulo,h lomphimbo wakho ekomeni;i kodwa wena wathi:j Kakulathemba;k hatshi; ngoba ngathanda abemzini,l njalo ngizabalandela.

26 Njengesela lilenhloni lapho selibanjiwe, ngokunjalo indlu kaIsrayeli ilenhloni, bona, amakhosi abo, iziphathamandla zabo, labapristi babo, labaprofethi babo,m

27 besithi esigodweni: Wena ungubaba; lelitsheni:n Wena wangizala. Ngoba baphendulele umhlana kimi, hatshi-ke ubuso; kodwa ngesikhathio sokuhlupheka kwabo bazakuthi: Sukuma, usisindise!p

28 Kodwa bangaphi onkulunkulu bakho ozenzele bona?q Kabasukume uba bengakusindisar ngesikhathi sobubi bakho;s ngoba njengenani lemizi yakho bangako onkulunkulu bakho, Juda.t

29 Liphikisanelani lami? Lonke liphambekile kimi,u itsho iNkosi.

30 Ngibatshayile abantwana benuv ngeze; kabemukelanga ukuqondiswa; inkemba yenu ibadlile abaprofethi benu,w njengesilwane esichithayo.

31 Wena sizukulwana,x lina bonani ilizwi leNkosi. Bengiyinkangala yini kuIsrayeli?y ilizwe lobumnyama obunzima yini? Batsholoni abantu bami ukuthi: Sizulazulile;z kasisayikuza kuwe?

32 Intombi ingazikhohlwa yini iziceciso zayo, kumbe umakoti amabhanti akhe?a Kanti abantu bami bangikhohliwe insuku ezingelanani.b

33 Kungani ulungisa indlela yakho ekudingeni uthando?c Ngakho ubafundisile labo ababi izindlela zakho.d

34 Lezigqokweni zakho kutholakala igazi lemiphefumulo yabayanga abangelacala;e kawubatholanga befohlela phakathi, kodwa phezu kwakho konke lokhu.

35 Kanti wena uthi: Ngoba kangilacala, isibili intukuthelo yakhe izaphenduka isuke kimi. Khangela, ngizakwehlulelana lawe,f ngoba uthi: Kangonanga.g

36 Kungani uzulazula kangakah ukuntshintsha indlela yakho?i Uzayangiswa yiGibhithe layo,j njengoba wayangiswa yiAsiriya.k

37 Yebo, uzaphuma usuka lapha, lezandla zakho ziphezu kwekhanda lakho,l ngoba iNkosi iwalile amathemba akho, njalo kawuyikuphumelela ngawo.

3Kuthiwa: Uba indoda ilahla umkayo,a asuke kuyo, abe ngowenye indoda, izabuyela kuye futhi yini?b Lelolizwe belingayikungcoliswa kakhulu yini?c Kanti wena ufebile lezithandwa ezinengi;d kodwa buyela kimi,e itsho iNkosi.

2 Phakamisela amehlo akho emadundulwini,f ubone; kungaphi lapho ongalalwanga khona? Ezindleleni wabahlalela,g njengomArabhiya enkangala; njalo ulingcolisile ilizwe ngobufebe bakho langenkohlakalo yakho.h

3 Ngakho izihlambo zigodliwe;i njalo lalingekho izulu langemuva;j njalo waba lebunzi lewule,k wala ukuba lenhloni.l

4 Kawuyikuthi kusukela khathesi ukhale yini kimi uthi: Baba, ungumelulekim wobutsha bami?n

5 Yena uzalugcina yini ulaka lwakhe phakade?o Uzalulondoloza kuze kube sekucineni yini? Khangela, ukhulumile, wenza izinto ezimbi, uphumelele.

UIsrayeli loJuda bacelwa ukuphenduka

6 INkosi yasisithi kimi ensukwini zikaJosiya inkosi: Ubonile yini lokho uIsrayeli ohlehlele nyovane akwenzileyo?p Yena waya kuyo yonke intaba ephakemeyo, langaphansi kwaso sonke isihlahla esiluhlaza,q waphingela khona.r

7 Ngasengisithi esezenzile zonke lezizinto:s Buyela kimi;t kodwa kabuyelanga. Lodadewabo ongathembekangau uJuda wakubona lokho.v

8 Ngasengibona, lapho ngenxa yazo zonke imbangelaw uIsrayeli ohlehlela nyovane aphinga ngazo,x ngamxotsha ngamnikay incwadi yesehlukaniso,z ukuthi udadewabo ongathembekanga, uJuda, kesabanga,a kodwa laye wayafeba.b

9 Kwasekusithi ngenxa yendumela yokufeba kwakhe wangcolisa ilizwe,c waphinga lamatshe lezihlahla.d

10 Kube kanti kukho konke lokhu udadewabo ongathembekanga, uJuda, kabuyelanga kimi ngenhliziyo yakhe yonke,ef kodwa ngenkohliso, itsho iNkosi.

11 INkosi yasisithi kimi: UIsrayeli ohlehlela nyovaneg uzilungisiseh kuloJuda okhohlisayo.i

12 Hamba uyememezela lamazwi ngasenyakathoj uthi: Phenduka,k Israyeli ohlehlela nyovane,l itsho iNkosi. Kangiyikwenza ulaka lwami lwehlele phezu kwakho,m ngoba ngilesihawu,n itsho iNkosi, njalo kangiyikugcina ulaka lwami kuze kube phakade.o

13 Yazi kuphela isiphambeko sakho ukuthi uphambekile umelene leNkosi uNkulunkulu wakho,p wahlakaza izindlela zakhoq kwabezizwenir ngaphansi kwaso sonke isihlahla esiluhlaza,s njalo kawulalelanga ilizwi lami,t itsho iNkosi.

14 Phendukani,u bantwana abahlehlela nyovane,v itsho iNkosi, ngoba mina ngiliganile; njalo ngizalithatha,w abe munye emzini,x lababili kulo usendo, ngililethe eZiyoni.y

15 Njalo ngizalinikaz abelusi njengokwenhliziyo yami,a abazalelusa ngolwazi lokuqedisisa.b

16 Kuzakuthi-ke lapho selandile laba banengi elizweni, ngalezonsuku, itsho iNkosi, kabasayikuthi: Umtshokotsho wesivumelwano seNkosi; njalo kawuyikufika enhliziyweni, njalo kabayikuwukhumbula, futhi kabayikuwuhambela, kungabuyi kwenziwe futhi.

17 Ngalesosikhathi bazabiza iJerusalema ngokuthi yisihlalo sobukhosi seNkosi; lezizwe zonke zizabuthaniswa kuyo,c ngebizo leNkosi,d eJerusalema; futhi kazisayikulandela inkani yenhliziyo yazo embi.e

18 Ngalezonsuku indlu yakoJuda izakuya kuyo indlu yakoIsrayeli,f ziphume kanyekanye elizweni lenyakatho,g zize elizweni engalinika oyihlo libe yilifa labo.h

19 Kodwa mina ngathi: Ngizakubeka njani phakathi kwabantwana, ngikunike ilizwe eliloyisekayo, ilifa elihle kakhulu lezizwe. Ngasengisithi: Uzangibizai ngokuthi: Baba; njalo ungaphambuki ekungilandeleni.

20 Isibili, njengomfazi ungathembekanga kumkakhe,j ngokunjalo kalithembekanga kimi,kl lina ndlu kaIsrayeli, itsho iNkosi.

21 Ilizwi lezwakala emadundulwini,m ukukhala lokuncenga kwabantwana bakoIsrayeli,n ngoba bephambule indlela yabo, bayikhohlwa iNkosi uNkulunkulu wabo.o

22 Phendukani, lina bantwana abahlehlela nyovane;p ngizakwelaphaq ukuhlehlela nyovane kwenu.r Khangela, thina siyeza kuwe, ngoba uyiNkosi uNkulunkulu wethu.

23 Isibili kuyize ukuthembela kusindiso oluvela emaqaqeni, lebunengini bezintaba.s Isibili luseNkosini uNkulunkulu wethu usindiso lukaIsrayeli.t

24 Ngoba ihlazo liwuqedileu umtshikatshika wabobaba kusukela ebutsheni bethu,v izimvu zabo lenkomo zabo, amadodana abo lamadodakazi abo.

25 Silala phansi ehlazweni lethu, lenhloni zethu zisimbozile;w ngoba sonile eNkosini uNkulunkulu wethu,x thina labobaba, kusukela ebutsheni bethu kuze kube lamuhla,y njalo kasilalelanga ilizwi leNkosi uNkulunkulu wethu.z

4Uba uphenduka, Israyeli, itsho iNkosi, phendukela kimi;a njalo uba ususa phambi kwami izinengiso zakho, kawuyikuphambuka.b

2 Futhi uzafunga:c Kuphila kukaJehova,d ngeqiniso,e ngokwahlulela, langokulunga;f lezizwe zizazibusisa kuyo,g lakuyo zizincome.h

3 Ngoba itsho njalo iNkosi kumadoda akoJuda leJerusalema: Qhathanii ingqatho yenu,j lingahlanyeli phakathi kwameva.k

4 Zisokeleni eNkosini,l lisuse amajwabu enhliziyo yenu, madoda akoJuda labahlali beJerusalema; hlezi ulaka lwami luphume njengomlilo,m lutshise, kungabi khona ongalucitsha, ngenxa yobubi bezenzo zenu.no

Ilizwe lakoJuda lizahlaselwa

5 Bikani koJuda, lizwakalise eJerusalema, lithi: Vuthelani uphondo elizweni;p klabalalani ngokugcweleyo lithi: Buthanani,q singene emizini ebiyelweyo.r

6 Misani uphawu ngaseZiyoni,s balekani, lingemi; ngoba ngizaletha ububi buvela enyakatho,t lokwephuka okukhulu.

7 Isilwane sesenyukile siphuma ehlathini laso,u lomchithi wezizwe usukile, uphumile endaweni yakhe ukuze ulenze ilizwe lakho incithakalo;v imizi yakho izakuba ngamanxiwa, ingabi lomhlali.w

8 Ngenxa yalokhu bhincani amasaka,x lilani liqhinqe isililo; ngoba ulaka lweNkosi oluvuthayo kaluphendukanga lusuka kithi.yz

9 Njalo kuzakuthi ngalolosuku, itsho iNkosi, inhliziyo yenkosi izaphela, lenhliziyo yeziphathamandla; labapristi bazamangala kakhulu, labaprofethi bazathithibala.a

10 Ngasengisithi: Hawu, Nkosi Jehova! isibili ubakhohlisile lokubakhohlisa lababantu leJerusalemab usithi: Lizakuba lokuthula; kanti inkemba ifinyelela emphefumulweni.

11 Ngalesosikhathi kuzakuthiwa kulabobantu lakuyo iJerusalema: Umoya otshisayoc wamadundulud enkangala,e indlela yendodakazi yabantu bami, ungeyisiwo wokwela njalo ungeyisiwo wokuhlambulula.

12 Umoya ogcweleyo ovela kuwo uzakuza kimi. Khathesi lami ngizakhuluma izahlulelo zimelene labo.

13 Khangela, uzakwenyuka njengamayezi, lenqola zakhe njengesivunguzane;f amabhiza akhe alesiqubu kulezinkozi.g Maye kithi, ngoba sichithiwe!h

14 Jerusalema, hlambulula inhliziyo yakho kuphume inkohlakalo,i ukuze usindiswe. Koze kube nini imicabango yakho emibi ihlala phakathi kwakho?

15 Ngoba ilizwi liyamemezaj lisuka koDani,k lizwakalisa uhlupho oluvela entabeni yakoEfrayimi.l

16 Khumbuzani izizwe, khangelani, lizwakalise limelene leJerusalema; kufika abalindi bevela elizweni elikhatshana,m baphakamisa ilizwi labo bemelene lemizi yakoJuda.

17 Njengabalindi bensimu bamelene layo inhlangothi zonke,n ngoba ingivukele, itsho iNkosi.

18 Indlela yakho lezenzo zakho kukwenzele lezizinto;o lokhu kuyinkohlakalo yakho, ngoba kubuhlungu,p ngoba kufinyelela enhliziyweni yakho.

19 Imibilini yami, imibilini yami!q Ngilobuhlungu emidulini yenhliziyo yami. Inhliziyo yami yenza umsindo phakathi kwami;r ngingeke ngithule; ngoba wena mphefumulo wami, uzwile ukukhala kophondo,s umkhosi wempi.t

20 Kuyamenyezelwa incithakalo phezu kwencithakalo,u ngoba ilizwe lonke lichithekile. Amathente ami ahle achithwa,v amakhetheni ami ngokucwayiza kwelihlo.w

21 Koze kube nini ngibona isiboniso, ngizwe ukukhala kophondo?x

22 Ngoba abantu bami bayizithutha, mina kabangazi;y bangabantwana abayiziphukuphuku, kabalakuqedisisa; bahlakaniphele ukwenza okubi,z kodwa ukwenza okuhle kabakwazi.

23 Ngabona umhlaba,a khangela-ke, wawungelasimo, ungelalutho;b lemazulwini, kodwa kakukho ukukhanya kwawo.c

24 Ngabona izintaba,d khangela-ke, zazinyikinyeka, lamaqaqa wonke ayenyakazela.

25 Ngabona, khangela-ke, kwakungelamuntu,e lenyoni zonke zamazuluf zibalekile.g

26 Ngabona, khangela-ke, ilizwe elivundileyo laliyinkangala,h lemizi yalo yonke yayidiliziwe phambi kweNkosi, phambi kokuvutha kolaka lwayo.i

27 Ngoba itsho njalo iNkosi: Ilizwe lonke lizakuba lunxiwa, kodwa kangiyikuqeda ngokupheleleyo.j

28 Ngenxa yalokhu umhlaba uzalila,k lamazulu aphezulu abe mnyama;lm ngenxa yokuthi ngikhulumile, ngikuhlosile, njalo kangiyikuzisola,n njalo kangiyikubuyela emuva ngisuka kukho.

29 Umuzi wonke uzabaleka ngenxa yomsindo wabagadi bamabhiza labatshoki ngamadandili;o bazangena ezixukwini, bakhwele emadwaleni;p wonke umuzi uzatshiywa, njalo kungabi lamuntu ohlala kuwo.q

30 Wena-ke ozachitheka,r uzakwenzani? Loba ugqoka okubomvu, loba uzicecisa ngezigqizo zegolide,s loba ucomba amehlo akho ngomphendulo,t uzenza ube muhle ngeze, izithandwa zakhou zizakudelela,v zidinga impilo yakho.

31 Ngoba ngizwile ilizwi kungathi ngelowesifazana ohelelwayo,w ubuhlungu obunjengobeletha umntwana olizibulo, ilizwi lendodakazi yeZiyoni, ikhefuzela, iselula izandla zayox isithi: Maye-ke mina! Ngoba umphefumulo wami uphele amandla ngenxa yababulali.y

Izono zeJerusalema

5Hambani liye le lale ezitaladeni zeJerusalema,a libone khathesi, lazi, lidinge ezindaweni zayo ezingamagceke, uba lingathola umuntu,b uba ekhona owenza isahlulelo,c odinga iqiniso; khona ngizayithethelela.d

2 Loba-ke besithi:e Kuphila kukaJehova;f kanti bafunga amanga.gh

3 Nkosi, amehlo akho kawakho eqinisweni yini?i Ubatshayile,jk kodwa kabezwanga buhlungu;l ubaqothule, kodwa bala ukwemukela ukulaywa.m Benzile ubuso babo bube lukhuni kuledwala,n bala ukuphenduka.o

4 Mina ngasengisithi: Qiniso, laba ngabayanga, bayizithutha;p ngoba kabayazi indlela yeNkosi,q isahlulelo sikaNkulunkulu wabo.r

5 Mina ngizakuya kwabakhulu, ngikhulume labo, ngoba bona bayayazi indlela yeNkosi,s isahlulelo sikaNkulunkulu wabo;t kodwa labo kanyekanye balephulile ijogwe,u baqamula izibopho.v

6 Ngakho-ke isilwanew esiphuma ehlathini sizababulala,x impisi yezinkangala ibachithe,y ingwe ilinde imelene lemizi yabo;z wonke ophuma kiyo uzadatshudatshulwa; ngoba iziphambeko zabo zinengi, ukuhlehlela nyovanea kwabo kwandile.b

7 Ngingakuthethelela njani ngalokhu?c Abantwana bakho bangidelile,d bafungae ngabangeyisibo onkulunkulu.f Sengibasuthisile,g basebefeba,h babuthana ngamaxuku endlini yezifebe.i

8 Babenjengamabhiza asuthayo ekuseni, bakhonya,j omunye lomunye kumfazi kamakhelwane wakhe.k

9 Kangiyikujezisa yini ngenxa yalezizinto?l itsho iNkosi; kumbe umphefumulo wami kawuyikuphindisela yini esizweni esinjengalesi?

10 Yenyukelani emidulini ayo, lichithe,m kodwa lingenzi isiphetho esipheleleyo;n susani ingatsha zayo,o ngoba kazisizo zeNkosi.

11 Ngoba indlu kaIsrayeli lendlu kaJuda zenze ngenkohliso enkulu zimelene lami,p itsho iNkosi.

12 Bayiphikile iNkosi,q bathi: Kayisiyo; njalo ububi kabuyikusehlela, futhi kasiyikubona inkemba loba indlala.r

13 Labaprofethi bazakuba ngumoya,s lelizwi kalikho kubo; kuzakwenziwa njalo kibo!

14 Ngalokho itsho njalo iNkosi uNkulunkulu wamabandla: Ngoba likhuluma lelilizwi, khangela, ngizakwenza amazwi ami emlonyeni wakhot abe ngumlilo,u lalababantu babe zinkuni,v njalo uzabaqothula.

15 Khangelani, ngizaletha phezu kwenu isizwew esivela khatshana,x ndlu kaIsrayeli, itsho iNkosi; yisizwe esilamandla,y yisizwe esidala, isizwe ongalwaziyo ulimi lwaso,z longayikuzwa esikukhulumayo.a

16 Isamba saso semitshokob sinjengengcwaba elivulekileyo;c bonke bangamaqhawe.

17 Njalo sizakudla isivuno sakho lokudla kwakho;d sizakudla amadodana akho lamadodakazi akho; sizakudla izimvu zakho lenkomo zakho; sizakudla ivini lakho lomkhiwa wakho; lemizi yakho ebiyelweyoe othembela kiyo, sizayithelela ubuyanga ngenkemba.

18 Kodwa langalezonsuku, itsho iNkosi, kangiyikwenza isiphetho esipheleleyo kini.f

19 Kuzakuthi-ke lapho lisithi: INkosi uNkulunkulu wethu yenzeleni zonke lezizinto kithi?g Khona uzakutsho kubo uthi: Njengoba lingidelile,h lakhonza onkulunkulu bemzini elizweni lakini, ngokunjalo lizakhonza abezizwe elizweni elingeyisilo lenu.i

20 Memezelani lokhu endlini kaJakobe, likuzwakalise koJuda, lisithi:

21 Zwanini-ke lokhu, lina bantu abayizithuthajk labangelangqondo,l elilamehlo, kodwa lingaboni,m elilendlebe, kodwa lingezwa.

22 Kalingesabi yini?n itsho iNkosi; kaliyikuthuthumela phambi kwami yini, engabeka itshebetshebe laba ngumngcele wolwandleo ngesimiso saphakadep olungeledlule? Lanxa amagagasi alo etshayanaq kube kanti angenqobe; lanxa ehlokomar kube kanti kawayikudlula phezu kwawo.

23 Kodwa lababantu balenhliziyo evukelayo lephikayo;s baphambukile, bahamba.

24 Futhi kabatsho enhliziyweni zabo ukuthi: Ake sesabe iNkosi uNkulunkulu wethu, enika izulut lakuqalau lelamuvav ngesikhathi salo, esigcinelaw amaviki amisiweyo esivuno.x

25 Iziphambeko zenu ziphambule lezizinto,y lezono zenu zaligodlela okuhle.z

26 Ngoba phakathi kwabantu bami kutholakala abakhohlakeleyo; bacathemea njengabathiya inyoni; babeka umgibe ochithayo, babambe abantu.

27 Njengezongo ligcwele inyoni, zinjalo izindlu zabo zigcwele inkohliso; ngakho-ke sebebakhulu, banothile.

28 Bazimukile,b bancwaba, yebo, bedlula imisebenzi yomubi; kabameli udaba,c udaba lwezintandane,d kube kanti bayaphumelela;e lelungelo labaswelayo kabalahluleli.

29 Kangiyikubajezisa ngalezizinto yini?f kutsho iNkosi. Umphefumulo wami kawuyikuphindisela esizweni esinjengalesi yini?

30 Okwethusayo lokwesabekayo kwenzakele elizweni.g

31 Abaprofethi baprofethah ngamanga,i labapristi babusa ngezandla zabo;j labantu bami bakuthanda kunjalo;k kodwa lizakwenzani ekupheleni kwakho?

Ukubhujiswa kweJerusalema

6Lina bantwana bakoBhenjamini,a buthanelani ukubaleka liphume phakathi kweJerusalema,b livuthele uphondoc eThekhowa,d liphakamise uphawu lomliloe eBeti-Hakeremi:f ngoba ububi bubona busenyakatho,g lencithakalo enkulu.

2 Indodakazi yeZiyoni ngiyifananise lowesifazana omuhle obuthakathaka.h

3 Abelusi bazafika kuye lemihlambi yabo;i bazamisa amathente beqondene laye inhlangothi zonke,j beluse ngulowo lalowo endaweni yakhe.k

4 Zehlukaniseleni impi limelene layo;l sukumani, kasenyuke emini enkulu.m Maye kithi! ngoba ilanga selithambeme1n, ngoba amathunzi okuhlwa aselulekile.

5 Sukumani, senyuke ngobusuku, sidilize izigodlo zayo.

6 Ngoba itsho njalo iNkosi yamabandla: Gamulani izihlahla,o libuthelele umduli wokuvimbezela limelene leJerusalema.p Yiwo lo umuzi ozajeziswa;q kulocindezelo kuphela phakathi kwawo.

7 Njengomthombo umpompoza amanzi awo,r ngokunjalo umpompoza inkohlakalo yawo; udlakelast lencithakalo kuzwakala kuwo;u phambi kwami kulenhlungu lamanxeba njalonjalo.

8 Layeka, Jerusalema, hlezi umphefumulo wami wehlukane lawe;v hlezi ngikwenze unxiwa, ilizwe elingahlalwanga.w

9 Itsho njalo INkosi yamabandla: Bazayikhothoza lokuyikhothoza insali kaIsrayeli njengevini;x buyisela isandla sakho ezitsheni njengomvuni wevini.

10 Ngizakhuluma kubani,y ngixwayise, ukuze bezwe? Khangela, indlebe yabo kayisokwanga,z kabalakulalela;a khangela, ilizwi leNkosi lilihlazo kibo,b kabathokozi ngalo.

11 Ngakho ngigcwele ulaka lweNkosi, ngikhathele yikuzithiba.c Ngizakuthululela phezu kwabantwanad esitaladeni lemhlanganwenie wamajaha ndawonye,fg ngoba lendoda kanye lomfazi bazathathwa,h omdala kanye logcwele izinsuku.i

12 Lezindlu zabo zizanikelwa kwabanye,jk amasimu labafazi kanyekanye;l ngoba ngizakwelulela isandla sami phezu kwabahlali belizwe, itsho iNkosi.

13 Ngoba kusukela komncinyane wabo kuze kufike komkhulu wabom bonke bayizihwaba zenzuzo embi;n njalo kusukela komprofethi kuze kube kompristi bonke benza ngenkohliso.o

14 Bapholisa kancane inxeba labantu bami,p besithi: Ukuthula, ukuthula;q lapho kungekho ukuthula.r

15 Baba lenhloni yini lapho besenza isinengiso?s Hatshi, kababanga lanhloni lakanye,t futhi kabakwazi ukuyangeka. Ngakho bazakuwa phakathi kwabawayo;u ngesikhathi sokubahambela kwami bazakhubeka, itsho iNkosi.

16 Itsho njalo iNkosi: Manini ezindleleni, libone, libuze ngemikhondo yasendulo,v ukuthi ingaphi indlela enhle, lihambe kuyo, njalo lizazuzelaw imiphefumulo yenu ukuthula.x Kodwa bathi: Kasiyikuhamba ngayo.y

17 Futhi ngilibekele abalindi,z ngisithi: Lalelani ukukhalaa kophondo.b Kodwa bathi: Kasiyikulalela.

18 Ngakho zwanini, lina zizwe, wazi, wena bandla, okuphakathi kwabo.

19 Zwana, wena mhlaba;c khangela, ngizaletha ububi phezu kwalababantu, isithelo semicabango yabo,d ngoba bengalalelanga amazwi ami, lomlayo wami, kodwa bawalile.

20 Izelani kimie impephaf ivela eShebha,g lomhlanga olephunga elimnandi ovela elizweni elikhatshana?h Iminikelo yenu yokutshiswa kayemukeleki,i lemihlatshelo yenu kayimnandi kimi.

21 Ngakho itsho njalo iNkosi: Khangela, ngizabeka izikhubekiso phambi kwalababantu,j njalo oyise lamadodana bakhubeke kanyekanye kuzo, umakhelwane lomngane wakhe, bazabhubha.

22 Itsho njalo INkosi: Khangela, abantu bayeza bevelak elizweni lenyakatho,l lesizwe esikhulu sizavuswa ezinhlangothini zomhlaba.m

23 Bazabamba idandili lomkhonto;n balesihluku,o kabalasihawu;p ilizwi labo lihlokoma njengolwandle;q bagade amabhiza, behleliwe njengabantu bempi bemelene lawe, ndodakazi yeZiyoni.

24 Siyizwile indumela yakho, izandla zethu ziyadangala;r usizi lusibambile, ubuhlungu obunjengobowesifazana obelethayo.s

25 Lingaphumi liye egangeni, lingahambi endleleni, ngoba kukhona inkemba yesitha, ukwesaba inhlangothi zonke.t

26 Wena ndodakazi yabantu bami, bhinca amasaka,u ubhuquzev emlotheni,w uzenzele isililo,x esinjengesendodana eyiyo yodwa, ukukhala okubabayo kakhulu;y ngoba umchithi uzafika kithi masinyane.

27 Ngikubekile ube ngumphotshongoz lenqaba phakathi kwabantu bami,a ukuze wazi uhlole indlela yabo.b

28 Bonke bangabahlamuki abalenkani,c behamba behleba;d balithusi lensimbi,e bonke bangabonakalisi.f

29 Imvutho itshile, umnuso usuqedwe ngumlilo;g umncibilikisi uncibilikisela ize,h ngoba ababi kabakhutshwa.i

30 Bazababiza ngokuthi bayisiliva esilahliweyo,j ngoba iNkosi ibalahlile.

UJeremiya utshumayela ethempelini

7Ilizwi elafika kuJeremiya livela eNkosini lisithi:

2 Mana esangweni lendlu yeNkosia umemezele khona lelilizwi uthi: Zwanini ilizwi leNkosi, lina bonke bakoJuda, abangena kulamasango ukuzakhonza iNkosi.

3 Itsho njalo INkosi yamabandla, uNkulunkulu wakoIsrayeli: Lungisani indlela zenu lezenzo zenu,b khona ngizalenza ukuthi lihlale kulindawo.c

4 Lingathembi lina emazwini amangad okuthi: La alithempeli leNkosi, ithempeli leNkosi, ithempeli leNkosi.

5 Ngoba uba lilungisisa lokulungisa izindlela zenu lezenzo zenu;e uba lisenza lokwenza isahlulelo phakathi komuntu lomakhelwane wakhe;f

6 lingacindezelig owezizweni,h intandane,ij lomfelokazi, lingachithi igazi elingelacala kulindawo;k futhi lingalandeli abanye onkulunkulul ukuze kube kubi kini;m

7 khona ngizalenza ukuthi lihlale kulindawo,no elizwenip engalinika oyihlo,q kusukela endulo kuze kube nininini.r

8 Khangelani, lina lithembelas emazwini amanga angasizi lutho.t

9 Lizakweba, libulale, lifebe,u lifunge amanga,v litshisele uBhali impepha,w lilandele abanye onkulunkulu elingabaziyo yini?x

10 Beselisiza lime phambi kwami kulindlu, ebizwa ngebizo lami, lithi: Sikhululwe ukuze senze zonke lezizinengiso.

11 Indlu le,y ebizwa ngebizo lami, isibe lubhaluz lwabaphangia emehlweni enu yini? Khangelani, mina sengibonile, itsho iNkosi.

12 Ngoba yanini khathesi endaweni yamib eseShilo,cd lapho engamisa khona ibizo lami kuqala,e libone engikwenzileyo kiyo ngenxa yobubi babantu bami uIsrayeli.f

13 Khathesi-ke, ngoba lenzile yonke le imisebenzi, itsho iNkosi, njalo ngikhulumile lani, ngivuka ngovivi ngikhuluma,g kodwa kalizwanga, ngalibiza, kodwa kaliphendulanga;h

14 ngakho ngizakwenza kulindlu, ebizwa ngebizo lami, elithemba kiyo, lakundawo engayinika lina laboyihlo,i njengalokho engakwenza eShilo.j

15 Njalo ngizalixotsha lisuke ebusweni bami, njengalokho ngaxotsha bonke abafowenu,k inzalo yonke kaEfrayimi.l

16 Ngakho wena ungabakhulekeli lababantu,mn ungabaphakamiselio ukukhala loba umkhuleko,p ungalabheli kimi,q ngoba kangiyikukuzwa.r

AbakoJuda badumisa onkulunkulu babezizwe

17 Kawukuboni yini abakwenza emizini yakoJuda lezitaladeni zeJerusalema?

18 Abantwana batheza inkuni, laboyise baphembe umlilo, labesifazana baxove inhlama,s ukuze benzele indlovukazi yamazulut amaqebelengwana,u bathululele abanye onkulunkulu iminikelo yokunathwayo,vw ukuze bangithukuthelise.x

19 Bathukuthelisa mina yini?y itsho iNkosi. Kabazenzeni yiniz kuze kusanganiseke ubuso babo?a

20 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, intukuthelo yami lolaka lwami kuzathululelwa kulindawo,b phezu komuntu, laphezu kwenyamazana,c laphezu kwezihlahla zasendle, laphezu kwesithelo somhlabathi; njalo kuzakutsha, kungacitshwa.de

AbakoJuda bazatshaywa ngenxa yokuhlamuka kwabo

21 Itsho njalo INkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Fakani iminikelo yenu yokutshiswa kanye lemihlatshelo yenu,f lidle inyama.g

22 Ngoba kangikhulumanga kuboyihlo,h njalo kangibalayanga ngosuku engabakhupha ngalo elizweni leGibhithe, mayelana lendaba zeminikelo yokutshiswa kumbe imihlatshelo.i

23 Kodwa ngabalaya le into ngisithi: Lalelani ilizwi lami,jk njalo ngizakuba nguNkulunkulu wenu,l lina-ke libe ngabantu bami; njalo hambani ngayo yonke indlela engililaya yona,m ukuze kulilungele.n

24 Kodwa kabalalelanga, kabathobanga indlebe yabo;o kodwap bahamba ngamacebo,q ngenkani yenhliziyo yabo embi,r bahlehlela nyovane,s hatshi-ke phambili.

25 Kusukela osukwini oyihlo abaphuma ngalo elizweni leGibhithe kuze kube yilolusuku, ngithume kini zonke inceku zami, abaprofethi,t insuku ngensuku ngivuka ngovivi, ngithuma.uv

26 Kanti kabangilalelanga,w njalo kababekanga indlebe yabo,x kodwa benza intamo yabo yaba lukhuni;y benza kubi kulaboyise.z

27 Ngakho uzakhuluma wonke lamazwi kibo,a kodwa kabayikukulalela; futhi uzababiza,b kodwa kabayikukuphendula.

28 Ngakho uzakuthi kibo: Lesi yisizwe esingalaleli ilizwi leNkosi, uNkulunkulu waso, lesingemukeli ukulaywa;c iqiniso liphelile,d liqunyiwe emlonyeni waso.

29 Gelae inwele zakho,f wena Jerusalema, uzilahle, uphakamise isililo emadundulwini;g ngoba iNkosi isalile yasidela isizukulwana solaka lwayo.

30 Ngoba abantwana bakoJuda benzile ububi emehlweni ami, itsho iNkosi; babekile izinengiso zabo endlinih ebizwa ngebizo lami,i ukuze bayingcolise.j

31 Bakhile-ke indawo eziphakemeyok zeTofethi,l ezisesihotsheni sendodana kaHinomu,m ukuze batshise amadodana abo lamadodakazi abo ngomlilo;n engingabalayanga khona,op lokungavelanga enhliziyweni yami.

32 Ngakho khangela, insuku ziyeza,q itsho iNkosi, lapho engasayikubizwa ngokuthi yiTofethi,r loba isihotsha sendodana kaHinomu,s kodwa isihotsha sokubulala; ngoba bazangcwaba eTofethi, kuze kungabi landawo.t

33 Lezidumbu zalababantu zizakuba yikudla kwenyoni zamazulu,u lezezinyamazana zomhlaba, kungekhov ozazethusa.

34 Khona ngizakwenzaw kuphele emizini yakoJudax lezitaladeni zeJerusalema ilizwi lenjabulo,y lelizwi lentokozo, ilizwi lomyeni,z lelizwi likamakoti, ngoba ilizwe lizakuba lunxiwa.a

8Ngalesosikhathi, itsho iNkosi, bazakhupha amathambo amakhosi akoJuda,a lamathambo eziphathamandla zayo, lamathambo abapristi, lamathambo abaprofethi, lamathambo abahlali beJerusalema, emangcwabeni abo;

2 bawenekeb elangenic lenyangeni, lakulo lonke ibutho lamazulu,d abakuthandayo, labakusebenzelayo, labakulandelayo, labakudingayo, labakukhonzayo;ef kawayikubuthwa,g kawayikungcwatshwa;h azakuba ngawomquba phezu kobuso bomhlaba.i

3 Njalo ukufa kuzakhethwa kulempilo yiyo yonke insali yabaseleyo balolusapho olubi,j kuzo zonke indawo zabaseleyo lapho engibaxotshele khona,k itsho iNkosi yamabandla.

Izono lokugweba

4 Uzakuthi kibo futhi: Itsho njalo INkosi: Bazakuwal bangavuki yini? Uzaphambuka angaphenduki yini?

5 Pho, baphambukelani lababantu eJerusalema ngokuphambukam okulaphakade?n Babambelela enkohlisweni,o bayala ukuphenduka.p

6 Ngilalele ngezwa,q kabakhulumanga kuhle; kakulamuntu ozisolayo ngobubi bakhe esithi: Ngenzeni? Wonke uphendukela emjahweni wakher njengebhiza ligijimelas empini.t

7 Yebo ingabuzane emazulwini liyazazi izikhathi zalo ezimisiweyo;uv lejuba lehemuw lenkonjane kuyagcina isikhathi sokubuya kwakho;x kodwa abantu bami kabazazi izimiso zeNkosi.yz

8 Litsho njani ukuthi: Sihlakaniphile, lomlayo weNkosi ulathi?a Khangelani, isibili usiba lwamanga lwababhali lusebenzela ize.b

9 Abahlakaniphileyo bayangekile,c besabe kakhulu bathethwe;d khangela, balalile ilizwi leNkosi; pho balenhlakanipho bani?

10 Ngakho omkabo ngizabanika abanye,e amasimu abo kwabazakudla ilifa labo; ngoba kusukela komncinyane kuze kufike komkhulu bonke bayizihwaba zenzuzo embi, kusukela kumprofethi kuze kube kumpristi wonke wenza ngenkohliso.

11 Ngoba balipholise kancane inxeba lendodakazi yabantu bami, besithi: Ukuthula, ukuthula! khona kungelakuthula.

12 Baba lenhloni yini lapho sebenze amanyala? Hatshi, kababanga lanhloni lakanye,f futhi kabakwazi ukuyangeka; ngakho bazakuwa phakathi kwabawayo; ngesikhathi sokuhanjelwa kwabo bazawiselwa phansi, itsho iNkosi.

13 Isibili ngizabaqeda, itsho iNkosi; kakuyikuba khonag izithelo zevini evinini;hi njalo kakuyikuba khona imikhiwa emkhiweni,j lehlamvu lizabuna;k lengibanike khona kuzakwedlula kibo.

14 Sihlaleleni? Buthanani,l singene emizini evikelweyo,m sithule khona;n ngoba iNkosi uNkulunkulu wethu isithulisile, yasinathisa amanzi enyongo,o ngoba sonile eNkosini.

15 Salindela ukuthula,p kodwa kakubanga lokuhle; isikhathi sokwelatshwa, kodwa khangela, luhlupho.q

16 Ukuthimula kwamabhiza akhe kwezwakalar kusukela koDani;s ilizwe lonke lathuthumela emsindweni wokukhonyat kwalamandla akhe;u ngoba afikile, adla ilizwev lokugcwala kwalo, umuzi labahlala kiwo.

17 Ngoba khangelani, ngithumela phakathi kwenu izinyoka,w amabululu,x angelakulunjwa, njalo azaliluma,y itsho iNkosi.

UJeremiya ukhalela ilizwe lakoJuda

18 Ukududuzwa kwami kusosizini, inhliziyo yami iphelelwa ngamandla kimi.z

19 Khangelani, ilizwi lokukhala kwendodakazi yabantu bami livela elizweni elikhatshana.a INkosi kayikho eZiyoni yini? Inkosi yayo kayikho phakathi kwayo yini?b Bangicunuleleni ngezithombe zabo ezibaziweyo,c ngokuyize kwabezizwe?

20 Isivuno sidlulile, ihlobo liphelile, kanti thina kasisindiswanga.

21 Ngokwephukad kwendodakazi yabantu bami ngephukile;ef ngimnyama;g ukumangala okukhulu kungibambile.

22 Kakulabhalisamu* yini eGileyadi?h Kakho yini umelaphi khona? Ngoba kungani kungaveli ukwelatshwai kwendodakazi yabantu bami?j

9Kungathi ngabe ikhanda lami lingamanzi,a lamehlo ami umthombo wezinyembezi, ukuze ngikhalele ababuleweyo bendodakazi yabantu bamib emini lebusuku!

2 Kungathi ngabe ngilendawo yokulala yezihambic enkangala, ukuze ngitshiye abantu bami, ngisuke kubo! Ngoba bonke bayizifebe,d ixukue labakhohlisayo.f

3 Njalo bagobisa ulimi lwabo njengedandili labo besenzela amanga;g kodwa kabaliqinelih iqiniso elizweni;i ngoba baqhubeka kusukela kokubi kusiya kokubi, mina-ke kabangazi,jk itsho iNkosi.

4 Qaphelani, ngulowo lalowo umakhelwane wakhe,l lingathembi lawuphi umfowenu,m ngoba wonke umfowenu uzakhohlisa lokukhohlisa,n laye wonke umakhelwane uzahamba ngokuhleba.o

5 Njalo bazakhohlisa, ngulowo lalowo umakhelwane wakhe, bengakhulumi iqiniso; balufundisile ulimi lwabo ukukhuluma amanga, bezidinisa ngokwenza okubi.p

6 Indawo yakho yokuhlala iphakathi kwenkohliso; ngenkohliso bayala ukungazi,q itsho iNkosi.

7 Ngakho itsho njalo iNkosi yamabandla: Khangela, ngizabancibilikisa,r ngibahlole;s ngoba ngizakwenza njanit ngenxa yendodakazi yabantu bami?u

8 Ulimi lwabo lungumtshoko wokubulala,vw lukhuluma inkohliso;x ngulowo lalowo ukhuluma ukuthula ngomlomo wakhe kumakhelwane wakhe,y kodwa ngaphakathi kwakhe uyamcathamela.z

9 Kangiyikubajezisa yini ngenxa yalezizinto?a itsho iNkosi; umphefumulo wami kawuyikuphindisela yini esizweni esinjengalesi?

10 Ngizaphakamisa ukukhala lesililo phezu kwezintaba, laphezu kwezindawo zokuhlala zenkangala ingoma yokulila,bc ngoba kutshisiwe,d okokuthi kungekho odlulayo; njalo bangezwa ilizwi lezifuyo; kusukela enyonini zamazulu kusiya enyamazanenie kubalekile, kuhambile.f

11 Ngizayenza iJerusalema ibe zinqumbi,g umlindih wemigobho;i lemizi yakoJuda ngizayenza ibe lunxiwa, ingabi lamhlali.

Ilizwe liyachitheka labantu bayakhala

12 Ngubani umuntu ohlakaniphileyo ongaqedisisa lokhu?j Njalo ngubani umlomo weNkosi okhulume kuye, ukuze akubike? Kungani ilizwe libhubhile litshiswe njengenkangala,k kuze kungabikho odlulayo?

13 INkosi yasisithi: Ngoba bedelile umlayo wami engawubeka phambi kwabo,l njalo bengalilalelanga ilizwi lami, bengahambanga ngalo;

14 kodwa balandelam inkani yenhliziyo yabo,n belandela oBhali, oyise ababafundisa khona.o

15 Ngalokho itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Khangela, ngizabondlap lababantu ngomhlonyane,q ngibanathise amanzi enyongo.r

16 Njalo ngizabahlakaza phakathi kwezizwest abangazanga bazazi bona laboyise,u ngithume inkemba emva kwabo,vw ngize ngibaqede.

17 Itsho njalo INkosi yamabandla: Qaphelani, libize abesifazana abalilayo ukuthi beze;x lithumele kwabesifazana abahlakaniphileyo, ukuthi beze.

18 Kabaphangise, basiphakamisele isililo, ukuze amehlo ethu ehlise inyembezi,y lenkophe zethu zimpompoze amanzi.

19 Ngoba ilizwi lokulila liyezwakala liphuma eZiyoni lisithi: Yeka ukuchitheka kwethu!z Silenhloni kakhulu, ngoba silitshiyile ilizwe, ngoba babhidlizile izindawo zethu zokuhlala.a

20 Kanti zwanini ilizwi leNkosi, lina besifazana, lendlebe zenu zilemukele ilizwi lomlomo wayo; lifundise amadodakazi enu ukuqhinqa isililo, kube ngulowo lalowo umakhelwane wakhe ingoma yokulila.

21 Ngoba ukufa kwenyukele emawindini ethu, kwangena ezigodlweni zethu, ukuquma abantwanab ezitaladeni,c amajahad emidangeni.e

22 Khuluma uthi: Itsho njalo iNkosi: Ngitsho isidumbu somuntu sizakuwa njengamalongwe ebusweni bensimu,f lanjengomzila wamabele asikiweyo emva komvuni,g njalo kungabi lobuthayo.hi

Wonke umuntu kazibonge ngokwazi uNkulunkulu

23 Itsho njalo iNkosi: Ohlakaniphileyo kangazincomi ngenhlakanipho yakhe,jk leqhawe lingazincomi ngobuqhawe balo, isinothi singazincomi ngenotho yaso;

24 kodwa ozincomayo kazincome ngalokhu,lm ukuthi uyaqedisisa uyangazi mina,n ukuthi ngiyiNkosi esebenzisa uthandolomusa, isahlulelo, lokulunga emhlabeni; ngoba kulezizinto ngiyathokoza,o itsho iNkosi.

25 Khangela, insuku ziyeza,p itsho iNkosi, ukuthi ngizajezisa bonkeq abasokileyo ejwabini:r

26 IGibhithe, loJuda, loEdoma, labantwana bakoAmoni, loMowabi,s labo bonke abaphoselwe engonsini, abahlala enkangala; ngoba zonke izizwe kazisokwanga, layo yonke indlu kaIsrayeli kayisokwanga enhliziyweni.t

Izithombe zingonkulunkulu bamanga; yiNkosi kuphela enguNkulunkulu

10Zwanini ilizwi iNkosi elikhuluma kini, lina ndlu kaIsrayeli.

2 Itsho njalo INkosi: Lingafundi indlela yabahedeni, lingatshaywa luvalo ngezibonakaliso zamazulu,a ngenxa yokuthi abahedeni bayazesaba.

3 Ngoba imikhuba yabantu iyize;b ngoba kuganyulwa isihlahla ehlathini,c umsebenzi wezandla zengcitshi, ngehloka.d

4 Basicecisa ngesiliva langegolide,e basiqinisa ngezipikili langezando,fg ukuze singazamazami.

5 Zinjengesihlahlah selala,i kodwa kazikhulumi;j kusweleka zithwalwe,k ngoba zingehambe; lingazesabi, ngoba zingelakwenza okubi, futhi kakukho ukwenza okuhle kuzo.l

6 Njengoba kungekho onjengawe,m Nkosi; umkhulu, lebizo lakho likhulu ngobuqhawe.n

7 Ngubani ongekwesabe,o wena Nkosi yezizwe?p ngoba kukufanele. Ngoba phakathi kwabo bonke abahlakaniphileyo bezizwe,q lakuyo yonke imibuso yabo, kakho onjengawe.r

8 Kodwa kanyekanye banjengezinyamazanas bayiziphukuphuku;t isigodo siyimfundiso sokuyize.u

9 Isiliva esikhandiweyov silethwa sivela eTarshishi,w legolide livela eUfazi,x umsebenzi wengcitshi,y lowezandla zomkhandi wegolide;z ziluhlaza okwesibhakabhaka lokuyibubende izigqoko zabo;a konke kungumsebenzi wabahlakaniphileyo.b

10 Kodwa iNkosi inguNkulunkulu weqiniso, inguNkulunkulu ophilayo lenkosi yaphakade.c Ekuthukutheleni kwayo umhlaba uyazamazama, lezizwe kazilakulumela ulaka lwayo.

11 Lizakutsho njalo kubo: Onkulunkulu abangenzanga amazulu lomhlabad bazabhubha basuke emhlabeni langaphansi kwala amazulu.e

12 Owenza umhlaba ngamandla akhe,fg wamisa ilizwe ngenhlakanipho yakhe,h langokuqedisisa kwakhe wendlala amazulu.i

13 Lapho ekhupha ilizwi,jk kulenhlokomo yamanzi emazulwini; wenza inkungu yenyuke emkhawulweni womhlaba,lm wenza imibanen lezulu, akhuphe umoyao eziphaleni zakhe.p

14 Wonke umuntu unjengenyamazana elwazini;q wonke umkhandi wegolide uyangiswa yisithombe esibaziweyo;r ngoba isithombe sakhe esibunjwe ngokuncibilikisa siyinkohliso,s njalo kakulamphefumulo kuzo.t

15 Ziyize,u umsebenzi wezinkohliso; ngesikhathi sempindiselo yazo zizabhubha.v

16 Isabelo sikaJakobe kasinjengazo,w ngoba ungumbumbi wakho konke, loIsrayeli uyintonga yelifa lakhe;x iNkosi yamabandla libizo layo.y

17 Qoqa impahla yakho uyikhuphe elizweni,z wena mhlalikazi wenqaba.a

18 Ngoba itsho njalo iNkosi: Khangela, ngizabajikijela ngaphandle abahlali belizweb ngalesisikhathi,c ngibacindezeled ukuze bakuthole.e

Ukuchitheka kwelakoJuda

19 Maye kimi ngenxa yokwephuka kwami!f Inxeba lami linzima;g kodwa mina ngathi: Isibili lokhu yinhluphekoh yami engizayithwala.i

20 Ithente lami lidiliziwe,j lentambo zami zonke ziqamukile; abantwana bami basukile kimi, njalo kabakho;k kakho ongelula ithente lami futhi, amise amakhetheni ami.l

21 Ngoba abelusim sebenjengenyamazana,n kabadinganga iNkosi; ngakho-ke kabaphumelelanga,o lomhlambi wabo wonke uhlakazekile.

22 Khangela, umsindo wombiko ufikile,p lokuzamazama okukhulu okuvela elizweni lenyakatho,q okuzakwenza imizi yakoJuda ibe lunxiwa,r indawo yokuhlala yemigobho.s

23 Nkosi, ngiyazi ukuthi indlela yomuntu kayikho kuye;t kakukho emuntwini ohambayo ukuthi aqondise ukunyathela kwakhe.u

24 Nkosi, ngilaya, kodwa ngesahlulelo,v hatshi olakeni lwakho, hlezi unginciphise.

25 Thululela ulaka lwakho phezu kwabahedeniw abangakwaziyo,x laphezu kwensendo ezingabizi ibizo lakho; ngoba bamdlile uJakobe,y bamginya, bamqeda,z bachitha indawo yakhe yokuhlala.a

UJeremiya lesivumelwano

11Ilizwi elafika kuJeremiya livela eNkosini, lisithi:

2 Zwanini amazwia alesisivumelwano,b likhulume ebantwini bakoJuda lakubahlali beJerusalema.

3 Njalo uthi kibo: Itsho njalo INkosi uNkulunkulu kaIsrayeli: Uqalekisiwe umuntu ongalaleli amazwi alesisivumelwano,c

4 engawalayela oyihlo ngosuku engibakhupha ngalo elizweni leGibhithe, esithandweni sensimbi,d ngisithi: Lalelani ilizwi lami,e liwenze njengakho konke engililaya khona; ngalokho lizakuba ngabantu bami,f lami ngibe nguNkulunkulu wenu,

5 ukuze ngimise isifungo engasifunga kuboyihlog ukuthi ngibanike ilizwe eligeleza uchago loluju, njengalamuhla.h Ngasengiphendula ngathi: Ameni, Nkosi.

6 INkosi yasisithi kimi: Memezela wonke lamazwi emizini yakoJudai lezitaladeni zeJerusalema, usithi: Zwanini amazwi alesisivumelwano,j liwenze.kl

7 Ngoba ngafakaza lokufakaza kuboyihlo ngosuku engabakhuphula ngalo elizweni leGibhithe, kuze kube lamuhla, ngivuka ngovivi ngifakaza,m ngisithi: Lalelani ilizwi lami.n

8 Kodwa kabalalelanga,o kababekanga indlebe yabo, kodwa bahamba, ngulowo lalowo ngobulukhuni benhliziyo yabo embi.p Ngakho ngizaletha phezu kwabo wonke amazwi alesisivumelwano,q engabalaya ukuthi bawenze,r kodwa kabawenzanga.

9 INkosi yasisithi kimi: Kutholakele ugobe phakathi kwabantu bakoJuda,s laphakathi kwabahlali beJerusalema.

10 Sebebuyele eziphambekweni zabokhokho babo,t abala ukuzwa ilizwi lami; bona balandela abanye onkulunkulu ukuze babakhonze; indlu yakoIsrayeli lendlu yakoJuda zisephulile isivumelwano sami engasenza laboyise.u

11 Ngakho itsho njalo iNkosi: Khangela, ngizaletha okubi phezu kwabo, abangeke baphume kukho; lapho bekhala kimi,v kangiyikubezwa.

12 Khona imizi yakoJuda labahlali beJerusalema bezahamba bakhale kubonkulunkulu ababatshisela impepha, kodwa kabayikubasindisa lokubasindisa ngesikhathi sobubi babo.

13 Ngoba njengenani lemizi yakho babenjalo onkulunkulu bakho,w Juda, lanjengenani lezitalada zeJerusalema limisile amalathi kulokhu okuyangisayo, amalathi okutshisela uBhali impepha.

14 Ngakho wena ungabakhulekeli lababantu,x futhi ungabaphakamiseli ukukhala kumbe umkhuleko,y ngoba kangiyikuzwa ngesikhathi sokukhala kwabo kimi ngenxa yenhlupheko yabo.z

15 Othandekayo wamia ulanib endlini yami, lokhu enze amanyala labanengi,c lenyama engcwele isiyedlule kuwe yini?d Lapho usenza okubi, kulapho uthokoza.e

16 INkosi yabiza ibizo lakho ngokuthi: Isihlahla somhlwathi esiluhlaza esihle ngezithelo ezinhle;f ngomsindo wenhlokomo enkulu izasithungela ngomlilo,g lengatsha zaso zephuke.h

17 Ngoba iNkosi yamabandla, eyakuhlanyelayo,i ikhulumile okubi ngawe, ngenxa yobubi bendlu yakoIsrayeli lobendlu yakoJuda, abakwenzileyo bemelene labo ngokwabo ukungicunula ngokutshisela uBhali impepha.j

Icebo lokubulala uJeremiya

18 INkosi yasingazisa ukuthi ngazi; wasungitshengisa izenzo zabo.

19 Kodwa mina nganginjengewundlu kumbe inkabi kusiwa ekuhlatshweni;k ngoba ngangingazi ukuthi baceba amacebo bemelene lami,l besithi: Asichithe isihlahla lesithelo saso;m asimqume asuken elizweni labaphilayo,o ukuze ibizo lakhe lingabe lisakhunjulwa.p

20 Kodwa, wena Nkosi yamabandla, umahluleli olungileyo, ohlola izinsoq lenhliziyo,rs kangibone impindiselo yakho kibo;t ngoba ngembule udaba lwami kuwe.

21 Ngakho itsho njalo iNkosi ngamadoda eAnathothi,u adinga impilo yakho,v esithi: Ungaprofethi ngebizo leNkosi,w ukuze ungafi ngesandla sethu.x

22 Ngakho itsho njalo INkosi yamabandla: Khangela, ngizawajezisa; amajaha azakufa ngenkemba, amadodana awo lamadodakazi awo azakufa ngendlala,

23 njalo kakuyikuba lensali kuwo; ngoba ngizaletha okubi phezu kwamadoday eAnathothi,z ngomnyaka wempindiselo yawo.ab

Ukusola kukaJeremiya

12Ulungile wena Nkosi,a lapho ngiphikisana lawe; kanti ngizakhuluma lawe ngezahlulelo zakho.b Kungani indlela yabakhohlakeleyo iphumelela?c behlezi kuhled bonke abenza inkohliso ngenkohliso?e

2 Ubahlanyele, yebo, bagxilile impande; bayaqhubeka, yebo, bathele izithelo; useduze emlonyeni wabo,f kanti ukhatshana lezinso zabo.

3 Kodwa wena, Nkosi, uyangazi,g ungibonile, wahlola inhliziyo yami ngakuwe.h Bahudulei njengezimvu zokuhlatshwa,j ubehlukaniselek usuku lokuhlatshwa.l

4 Koze kube nini ilizwe lilila,m lohlaza lweganga lonke lubuna? Ngenxa yobubi babakhileyo kulon izinyamazana lenyoni ziyabhubha;o ngoba bathi: Kayiyikubona isiphetho sethu.

5 Uba ugijime labezinyawo, bakudinisa, pho, ungancintisana njani lamabhiza?p Uba uthembela elizweni elilokuthula, pho, uzakwenza njani ekukhukhumaleni kweJodani?q

6 Ngoba ngitsho abafowenu lendlu kayihlo,r ngitsho labo bakuphatha ngenkohliso,s yebo, bona bayamemeza emva kwakho ngokugcweleyo; ungabakholwa,t loba bekhuluma izinto ezinhle kuwe.

Usizi lweNkosi

7 Ngiyidelile indlu yami, ngilitshiyile ilifa lami;u nginikele othandiweyo womphefumulo wami esandleni sezitha zakhe.

8 Ilifa lami kimi linjengesilwane ehlathini;v lingiphumisele ilizwi; ngakho-ke ngilizondile.

9 Ilifa lami kimi linjengenyoni elamabalabala edla inyama,w inyoni ezidla inyama ziyihanqile zimelene layo;x wozani, libuthe zonke izilo zeganga, lizilethe ukuthi zidle.y

10 Abelusi abanengi basichithilez isivini sami,a banyathelele phansi isabelo sami,b basenzile isabelo sami esiloyisekayo saba yinkangala elunxiwa.

11 Basenze saba lunxiwa, sililela kimic silunxiwa; ilizwe lonke lilunxiwa, ngoba kakulamuntu okubeka enhliziyweni.d

12 Abachithi bafikile phezu kwawo wonke amadundulu enkangala; ngoba inkemba yeNkosi izakudla kusukela komunye umkhawulo welizwe kusiya komunye umkhawulo welizwe; kakulakuthula kuyo yonke inyama.

13 Bahlanyele ingqoloyi, kodwa bazavuna ameva;e bazihluphe, kabayikuzuza;f njalo lizakuba lenhloni ngezivuno zenu,g ngenxa yokuvutha kolaka lweNkosi.h

14 Itsho njalo iNkosi: Mayelana labo bonke omakhelwane bami ababii abathinta ilifaj engenze isizwe sami uIsrayeli ukuthi sidle ilifa lalo:k Khangela, ngizabasiphuna elizweni labo, ngiyisiphune indlu yakoJuda isuke phakathi kwabo.

15 Kuzakuthi-ke emva kokubasiphuna kwami, ngizabuyal ngibe lesihawu kubo,m ngibabuyise,no kube ngulowo lalowo elifeni lakhe, langulowo lalowo elizweni lakhe.

16 Kuzakuthi-ke uba bezazifunda ngokukhuthala izindlela zabantu bami, ukuthi bafunge ngebizo lami bathi: Kuphila kukaJehova;p njengalokho bafundisa abantu bami ukufunga ngoBhali, khona bezakwakhiwa phakathi kwabantu bami.q

17 Kodwa uba bengalaleli, ngizasisiphuna lesosizwe, ngisisiphune ngisibhubhise,r itsho iNkosi.

Umfanekiso webhanti lelembu

13Itsho njalo INkosi kimi: Hamba uzithengele ibhanti lelembua elicolekileyo,b ulifake ekhalweni lwakho, ungalifaki emanzini.

2 Ngasengithenga ibhanti njengokwelizwi leNkosi, ngalifaka ekhalweni lwami.c

3 Ilizwi leNkosi laselifika kimi ngokwesibili lisithi:

4 Thatha ibhanti olithengileyo elisokhalweni lwakho, usukume uye eYufrathi, ulifihle khona engoxweni yedwala.d

5 Ngasengihamba, ngalifihla ngaseYufrathi njengoba iNkosi ingilayile.

6 Kwasekusithi ekupheleni kwensuku ezinengi, iNkosi yasisithi kimi: Sukuma, uye eYufrathi, uyethatha khona ibhanti engakulaya ukuthi ulifihle khona.

7 Ngasengisiya eYufrathi, ngagebha, ngalithatha ibhanti endaweni lapho engangilifihle khona; khangela-ke, ibhanti lalonakele,e lalingasasizi lutho.f

8 Laselifika kimi ilizwi leNkosi lisithi:

9 Itsho njalo iNkosi: Ngalindlelag ngizakonakalisah ukuziqhenya kukaJudai lokuziqhenya okukhulu kweJerusalema.

10 Lababantu ababi, abala ukuzwa amazwi ami, abahamba ngobulukhuni benhliziyo yabo,j belandela abanye onkulunkulu ukubakhonza, lokubakhothamela, bazakuba njengalelibhanti elingasizi lutho.k

11 Ngoba njengoba ibhanti linamathela okhalweni lomuntu, ngokunjalo nginamathelise kimi indlu yonke yakoIsrayeli lendlu yonke yakoJuda, itsho iNkosi; ukuze kimi babe ngabantu,l lebizo,mno lendumiso,pqr lenkazimulo;s kodwa kabalalelanga.

Umfanekiso wezimbiza ezigcwaliswa ngewayini

12 Ngakho uzakhuluma kibo lelilizwi: Itsho njalo iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli: Yonke imbodlelat izagcwaliswa ngewayini.u Njalo bazakuthi kuwe:v Isibili kasikwazi yini ukuthi yonke imbodlela izagcwaliswa ngewayini?

13 Ubususithi kibo: Itsho njalo iNkosi: Khangela, ngizagcwalisa bonke abakhileyo balelilizwe, lamakhosi ahlala esihlalweni sobukhosi sikaDavida,w labapristi,x labaprofethi,y labo bonke abahlali beJerusalema, ngokudakwa.z

14 Njalo ngizabaphahlaza omunye komunye,a laboyise lamadodana ndawonye, itsho iNkosi; kangiyikuhawukela, kangiyikuyekela, kangiyikuba lomusa, ukuthi ngingabachithi.

AbakoJuda bazathunjwa ngenxa yokungaphenduki kwabo

15 Zwanini, libeke indlebe, lingaziqhenyi, ngoba iNkosi ikhulumile.

16 Inikeni iNkosi uNkulunkulu wenu udumo,b ingakalethi ubumnyama,c lenyawo zenu zingakakhubeki ezintabeni zokuhwalala, lisalindela ukukhanya,d ikwenze kube lithunzi lokufa,e ikwenze kube ngumnyama onzima.f

17 Kodwa uba lingalaleli, umphefumulo wami uzakhala inyembezi endaweni zensitha ngenxa yokuziqhenya kwenu,g lelihlo lami lizakhala inyembezi kabuhlungu,h lehlise inyembezi, ngoba umhlambi weNkosi uthunjiwe.

18 Tshono enkosinii lendlovukazinijk uthi: Zithobeni, hlalani phansi; ngoba imiqhele yenu izawela phansi, umqhele wodumo lwenu.l

19 Imizi yeningizimu izavalwa,m njalo kakho ozayivula; uJuda uzathunjwa, yena wonke, uzathunjwa ngokupheleleyo.

20 Phakamisani amehlo enu, libone labo abavela enyakatho.n Ungaphi umhlambi owaphiwa wona, umhlambi wakho omuhle?

21 Uzakuthini uba esenza isijeziso phezu kwakho, ngoba wena ubafundise ukuthi babe yizindunao lenhloko phezu kwakho;p inhlungu kaziyikukubamba yini njengowesifazana obelethayo?q

22 Njalo uba usithi enhliziyweni yakho: Kungani lezizinto zenzakele kimi?r Ngenxa yobunengi bobubi bakho amalogwe akho embuliwe,s lezithende zakho zaphathwa ngodlakela.

23 UmEthiyophiya angasiphendula yini isikhumba sakhe, kumbe ingwe amabala ayo? Khona lani lizakuba lakho ukwenza okuhle elejwayele ukwenza okubi.t

24 Ngakho ngizabahlakaza njengamakhoba edluliswa ngomoya wenkangala.u

25 Le yinkatho yakho, isabelo sezilinganiso zakho ezivela kimi,v itsho iNkosi, ngoba ungikhohliwe,w wathemba emangeni.x

26 Ngakho lami ngizakwembula amalogwe akho phezu kobuso bakho,yz ukuze kubonakale ihlazo lakho.a

27 Ngibonile ubufebe bakho, lokukhonya kwakho,b inkohlakalo zokuphinga kwakho, phezu kwamaqaqa egangeni, amanyala akho.c Maye kuwe, Jerusalema! kawuyikuhlambuluka yini?d Kusezadlula nini?

Ilizwi leNkosi mayelana lembalela

14Ilizwi leNkosi elafika kuJeremiya mayelana lendaba zembalela.

2 UJuda uyalila, lamasango akhe adangele; amnyama kuze kube semhlabathini, lokukhala kweJerusalema kwenyukile.

3 Njalo izikhulu zakhe zithuma abancinyane bazo emanzini; bafika emithonjeni, bangatholi manzi; babuyele inkonxa zabo zingelalutho, belenhloni, beyangekile, bembomboze ikhanda labo.

4 Ngoba umhlabathi udabukile, ngoba kungekho izulu elizweni, abalimi balenhloni, bambomboza ikhanda labo.

5 Yebo impala layo iyazala egangeni, ikutshiye, ngoba kungelatshani.

6 Labobabhemi beganga bayema emadundulwini, baphembele umoyaa njengemigobho;b amehlo abo ayaphela, ngoba kungelatshani.

7 Lanxa izono zethu zifakaza zimelana lathi, Nkosi, yenza ngenxa yebizo lakhoc; ngoba ukuhlehlela nyovane kwethu kunengid, sonile kuwee.

8 Wena themba likaIsrayeli, uMsindisi wakhe ngesikhathi sembandezelo, kungani uzakuba njengowezizweni elizwenif, lanjengesihambi esiphambukela eceleni ukulala ubusukug?

9 Kungani uzakuba njengomuntu odidekileyo, njengeqhawe elingelakusindisah. Kanti wena uphakathi kwethu, Nkosi, lebizo lakho libizwe phezu kwethui; ungasitshiyij.

10 Itsho njalo iNkosi ngalababantu: Ngokunjalo bathanda ukuzula, kabazinqandanga inyawo zabo; ngakho iNkosi kayithokozi ngabok, khathesi izakhumbula ububi babo, izihambele izono zabol.

11 INkosi yasisithi kimi: Ungakhulekeli lababantum kube kuhlen.

12 Lapho bezila ukudla, kangiyikuzwa ukukhala kwaboo; lalapho benikela umnikelo wokutshiswa lomnikelo wokudla, kangiyikuthokoza ngabo; kodwa ngizabaqedap ngenkembaq langendlala langomatshayabhuqe wesifor.

13 Ngasengisithi: Hawu, Nkosi Jehova! Khangela, abaprofethi bathi kubo: Kaliyikubona inkemba, kaliyikuba lendlalas, kodwa ngizalinika ukuthula okuqinisekileyo kulindawot.

14 INkosi yasisithi kimi: Abaprofethi baprofetha amanga ngebizo lamiu. Kangibathumanga, njalo kangibalayanga, njalo kangikhulumanga kibo; baprofetha kini umbono wamangav, lokuhlahlula, lokuyizew, lenkohliso yenhliziyo yabox.

15 Ngakho itsho njalo iNkosi mayelana labaprofethi abaprofetha ebizweni lami, ngoba mina ngingabathumangay, kanti bathiz: Inkemba lendlala kakuyikuba khona kulelilizwe: Ngenkemba langendlala labobaprofethi bazaqedwaa.

16 Labantu, abaprofetha kibo, bazakuba ngabaphoselwa ezitaladeni zeJerusalema ngenxa yendlala lenkemba; njalo kungekho obangcwabayob, bona, omkabo, lamadodana abo, lamadodakazi abo; ngoba ngizathululela ububi babo phezu kwabo.

17 Ngakho uzakutsho lelilizwi kibo elokuthi: Amehlo ami kawehlise inyembezi ebusuku leminic, zingakhawulid, ngoba intombi emsulwa yabantu bami yephukile ngokwephuka okukhulue, ukutshaywa okubuhlungu kakhuluf.

18 Uba ngiphumela emaphandleni, khangela-ke, ababulewe ngenkembag. Njalo uba ngingena emzini, khangela-ke, abagulayo ngendlalah. Yebo, bobabili umprofethi lompristii babhodabhodaj elizweni kodwa bengazik.

19 Usumalile isibili uJuda yini? Umphefumulo wakho unengwa yiZiyoni yinil? Usitshayeleni njalo singabi lokwelatshwam? Salindela ukuthula, kodwa kakubanga lokuhlen; lesikhathi sokwelatshwa, kodwa khangela, uvaloo.

20 Siyazi, Nkosi, ukukhohlakala kwethu lobubi babobaba, ngoba sonile kuwep.

21 Ungasideleli, ngenxa yebizo lakhoq, ungayangisi isihlalo sobukhosi sodumo lwakho; khumbula, ungasephuli isivumelwano sakho lathir.

22 Kukhona yini phakathis kokuyize kwabezizwe okunganisa izulut? Kumbe amazulu anganika izihlambo yiniu? Akusuwe yini, Nkosi, Nkulunkulu wethu? Ngakho sizalindela kuwev; ngoba nguwe owenze zonke lezizintow.

Ukuthukuthela kweNkosi ngoJuda

15INkosi yasisithi kimi: Loba bekumi phambi kwamia oMozisibc loSamuweli,de inhliziyo yami ibingebe kulababantu; baxotshe phambi kwami, bayekele baphume.

2 Kuzakuthi-ke uba besithi kuwe: Sizaphuma siye ngaphi? Uzabatshela-ke uthi: Itsho njalo iNkosi: Abokufa baya ekufeni,f labenkemba baya enkembeni, labendlala baya endlaleni, labokuthunjwa baya ekuthunjweni.

3 Ngoba ngizabamisela izinhlobo ezine,g itsho iNkosi: Inkemba yokubulala, lezinja zokudonsa, lenyoni zamazuluh lezinyamazana zomhlaba zokudla lezokubhubhisa.

4 Ngizabanikela babe yinto eyesabekayo kuyo yonke imibuso yomhlaba, ngenxa kaManase indodana kaHezekhiya, inkosi yakoJuda,i ngalokho akwenza eJerusalema.

5 Ngoba ngubani ozakuhawukela, wena Jerusalema? njalo ngubani ozakulilela?j njalo ngubani ozaphambukela eceleni ukubuza ngokuthula kwakho?

6 Wena ungidelile,k itsho iNkosi, wabuyela emuva;l ngakho ngizakwelula isandla sami ngimelene lawe, ngikuchithe; ngikhathele yikuhawukela.m

7 Njalo ngizabelan ngoluthi lokwela emasangweni elizwe;o ngizabemuka abantwana,p ngibhubhise abantu bami; kabaphendukanga endleleni zabo.q

8 Abafelokazi babo bandile kimi kuletshebetshebe lolwandle.r Ngilethe phezu kwabo, phezu kukanina, ijaha, umchithi emini enkulu;s ngiwisele phezu kwabo uvalo lezesabisot bengananzelele.

9 Owazala abayisikhombisa usekhathele;u usephefumule okokucina;v ilanga lakhe litshone kusesemini;w waba lenhloni, wayangeka; lensali yabo ngizayinikela enkembeni phambi kwezitha zabo, itsho iNkosi.

Ukusola kukaJeremiya

10 Maye mina,x mama, ukuthi ungizele, umuntu wokuphikisana lomuntu wokuxabana emhlabeni wonke! Kangebolekisanga ngenzuzo,y futhi kabangebolekisanga ngenzuzo, kanti bayangithuka, ngulowo lalowo wabo.

11 INkosi yathi: Isibili kuzakuba kuhle ngensali yakho;z isibili ngizakuncengela esitheni ngesikhathi sokubi langesikhathi sosizi.a

12 Insimbi ingayephula yini insimbi evela enyakathob lethusi?c

13 Inotho yakho lokuligugu kwakho ngizakunikela kube yimpango,d kungelantengo,e langenxa yezono zakho zonke, ngitsho emingceleni yakho yonke.f

14 Ngizakwenza ukuthi udlule kanye lezitha zakho uye elizweni ongalaziyo;g ngoba umlilo ubasiwe olakeni lwami;h uzabhebha phezu kwenu.

15 Wena uyazi, Nkosi;i ngikhumbula,j ungihambele, ungiphindiselele kwabangizingelayo;kl ungangisusi ekubekezeleni kwakho; yazi ukuthim ngenxa yakho ngithwele ihlazo.n

16 Amazwi akho atholakala njalo ngawadla;o lelizwi lakho kimi laba yinjabulo njalo laba yintokozo yenhliziyo yami;p ngoba ibizo lakho labizwa phezu kwami, wena Nkosi, Nkulunkulu wamabandla.

17 Kangihlalangaq emhlanganweni wabahleka usulu,r kumbe ngijabule; ngenxa yesandla sakho ngahlala ngedwa;s ngoba ungigcwalise ngentukuthelo.

18 Kungani ubuhlungu bami bube khona njalonjalo, lenxeba lami lingelapheki,t lisala ukuphola?u Isibili uzakuba njengomqambimangav kimi yini, njengamanzi angathembekanga?w

19 Ngakho itsho njalo iNkosi: Uba ubuya,x ngizakubuyisa, ume phambi kwami;yz njalo uba ukhupha okuligugu kokungasizi lutho, uzakuba njengomlomo wami. Bona kababuyele kuwe, kodwa wena ungabuyeli kubo.

20 Ngoba ngizakwenza ube ngumduli wethusi ovikelweyo kulababantu;a njalo bazakulwa bemelene lawe, kodwa kabayikukwehlula,b ngoba mina ngilawe ukukusindisa lokukophula,c itsho iNkosi.

21 Ngizakophula esandleni sababi,d ngikuhlenge esandleni sabalesihluku.e

INkosi izatshaya abakoJuda

16Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

2 Ungazithatheli umfazi, njalo ungabi lamadodana kumbe amadodakazi kulindawo.

3 Ngoba itsho njalo iNkosi mayelana lamadodana lamayelana lamadodakazi azalelwe kulindawo, lamayelana labonina abawazalayo lamayelana laboyise abawazalele kulelilizwe:

4 Bazakufa izimfa zemikhuhlane;a kabayikulilelwa,b futhi kabayikungcwatshwa;c bazakuba ngumquba phezu kobuso bomhlaba;d njalo bazaqedwae yinkembaf layindlala;g lezidumbu zabo zizakuba yikudla kwezinyoni zamazuluh lokwenyamazana zomhlaba.

5 Ngoba itsho njalo iNkosi: Ungangeni endlini yesililo,i ungayikulila, ungabakhaleli; ngoba ngikususile ukuthula kwami kulababantu, itsho iNkosi, uthandolomusa lezihawu.

6 Njalo abakhulu labancinyane bazakufa kulelilizwe; kabayikungcwatshwa,j kabayikubalilela,k kabayikuzisika,l kabayikuziphucam ngenxa yabo.

7 Futhi kabayikubahlephulela isinkwa esililweni, ukubaduduza ngenxa yofileyo; futhi kakho ozabanathisa inkezo yezinduduzo ngenxa kayise langenxa kanina.

8 Njalo ungangeni endlini yedili, ukuhlala labo, ukudla lokunatha.

9 Ngoba itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Khangelani, ngizakwenza ukuthi kuphele kule indawo, emehlweni enu,n lensukwini zenu, ilizwi lentokozo, lelizwi lenjabulo, ilizwi lomyeni, lelizwi likamakoti.

10 Njalo kuzakuthi lapho utshela lababantu wonke lamazwi, babesebesithi kuwe: INkosi ikhulumelani konke lokhu okubi okukhulu imelene lathi,o njalo buyini ububi bethu, njalo yisiphi isono sethu esisonileyo simelene leNkosi uNkulunkulu wethu?

11 Khona uzakuthi kubo:p Ngenxa yokuthi oyihlo bangidelile, itsho iNkosi, balandela abanye onkulunkulu,q babasebenzela, babakhonza, bangidela mina, kabagcinanga umlayo wami;

12 lina-ke lenze okubi kulaboyihlo;r ngoba khangelani, lilandela, ngulowo lalowo ubulukhuni benhliziyo yakhe embi,s ukuthi bangangilaleli.

13 Ngakho ngizaliphosela ngaphandle kwalelilizwe,tu liye elizweni elingalaziyo,v lina laboyihlo; lapho-ke lizasebenzela abanye onkulunkulu emini lebusuku, ngoba kangiyikulinika umusa.

14 Ngakho, khangela,w insuku ziyeza,x itsho iNkosi, lapho kungasayikuthiwa: Kuphila kweNkosi,y eyakhuphula abantwana bakoIsrayeli elizweni leGibhithe;

15 kodwa: Kuphila kweNkosi,z eyakhuphula abantwana bakoIsrayeli elizweni lenyakathoa lakuwo wonke amazwe eyayibaxotshele kiwo; ngoba ngizababuyisa futhi elizweni lakibo engalinika oyise.b

16 Khangela, ngizathumela kubagoli benhlanzic abanengi, itsho iNkosi, babesebebagola; lemva kwalokho ngizathumela kubazingeli abanengi, babazingele bebasusa kuyo yonke intaba, lakulo lonke uqaqa, lasezingoxweni zamadwala.d

17 Ngoba amehlo ami aphezu kwazo zonke izindlela zabo;e kazifihlakalanga ebusweni bami, lobubi babo kabucatshanga phambi kwamehlo ami.f

18 Kuqala-ke ngizaphindisela isiphambeko sabo lesono sabog ngokuphindiweyo,h ngoba bengcolise ilizwe lami,i bagcwalisa ilifa lami ngezidumbu zamanyala abo lezinengiso zabo.

19 Nkosi, wena mandla ami, lenqaba yami,j lesiphephelo sami ngosuku lwembandezelo,k abezizwe bazafika kuwe bevela emikhawulweni yomhlaba, bathi: Isibili obaba badlile ilifa lamanga, okuyize,l lokungekho inzuzo kukho.mn

20 Umuntu angazenzela onkulunkulu yini, kanti kabayisibo onkulunkulu?o

21 Ngakho, khangela, ngizabenza bazi okwalesisikhathi,p ngizabenza bazi isandla sami lobuqhawe bami; bazakwazi-ke ukuthi ibizo lami linguJehova.q

Isono sakoJuda

17Isono sakoJuda sibhaliwe ngepheni yensimbi,a ngomcijo wendayimana;b sibhalwe ngokugujwa esibhebheni senhliziyo yabo,c lezimpondwenid zamalathi enu;ef

2 abantwana babo besakhumbula amalathi abog lezixuku zaboh ngasezihlahleni eziluhlaza phezu kwamaqaqa aphakemeyo.i

3 Wena ntaba yami esegangeni,j ngizanikela imfuyo yakho lakho konke okuligugu kwakho empangweni,k lezindawo zakho eziphakemeyo, ngenxa yesono kuyo yonke imingcele yakho.

4 Lawe, ngitsho ngokwakho, uzayekela ilifa lakho engakunika lona;l njalo ngizakwenza usebenzele izitha zakhom elizweni ongalaziyo;no ngoba usuphembe umlilo ekuthukutheleni kwami; uzavutha kuze kube nininini.

5 Itsho njalo iNkosi: Uqalekisiwe umuntu othembela emuntwini,p esenza inyama ibe yingalo yakhe,q lonhliziyo yakhe iphambuka eNkosini.

6 Ngoba uzakuba njengesihlahlanyana enkangala,rs esingayikubona nxa okuhle kusiza;t kodwa uzahlala ezindaweni ezomileyo enkangala, elizweni letshwayi,u elingahlalwayo.v

7 Ubusisiwe umuntu othembela eNkosini,w lothemba lakhe liyiNkosi.x

8 Ngoba uzakuba njengesihlahla esihlanyelwe ngasemanzini,y esinabisela impande zaso ngasemfuleni, esingesabi lapho kufika ukutshisa, kodwa ihlamvu laso lizakuba luhlaza;z kasikhathazeki emnyakeni wokubalela, kasiyekeli ukuthela isithelo.

9 Inhliziyoa ilenkohliso okwedlula konke,b futhi imbi kakhulu;c ngubani ongayazi?

10 Mina Nkosi ngihlola inhliziyo,d ngilinge izinso,e ngitsho ukupha wonke umuntu njengokwezindlela zakhe,f njengokwesithelo sezenzo zakhe.

11 Njengethendele elifukamela amaqanda lingawachamuseli,g unjalo lowo owenza inotho kodwa hatshi ngokulunga; uzakutshiyah phakathi kwensuku zakhe,i lekucineni kwakhe abe yisithutha.j

12 Isihlalo sobukhosi esilenkazimulo, esiphakanyisiweyo kwasekuqaleni, siyindawo yendlu yethu engcwele.

13 Nkosi, themba likaIsrayeli,k bonke abakudelayo bazayangeka;l labasuka kimi bazabhalwa emhlabathini,m ngoba bayidelile iNkosi,no umthombo wamanzi aphilayo.p

14 Ngisilisa, Nkosi, njalo ngizasila;q ngisindisa, njalo ngizasindiswa; ngoba uyindumiso yami.r

15 Khangela, bathi kimi: Lingaphi ilizwi leNkosi?s Kalize khathesi!t

16 Kodwa mina kangiphangisangauv ukuthi ngingabi ngumelusiw emva kwakho; futhi kangilufisanga usuku olwesabekayo;x wena uyakwazi; okwaphuma emlonyeni wamiy kwakuphambi kobuso bakho.z

17 Ungabi luvalo kimi; wena uyisiphephelo sami osukwini lobubi.a

18 Kabayangeke labo abangizingelayo,b kodwa mina kangingayangeki,c kabesabe bona, kodwa mina kangingesabi; behlisele usuku lobubi, ubephuled ngokwephula okuphindiweyo.e

Isabatha limele ukugcinwa

19 Itsho njalo iNkosi kimi: Hamba uyekuma esangweni labantwana babantu, angena ngalo amakhosi akoJuda,f aphuma ngalo, lakuwo wonke amasango eJerusalema,

20 ubususithi kubo: Zwanini ilizwi leNkosi,g lina makhosi akoJuda, loJuda wonke, labo bonke abahlali beJerusalema,h abangena ngala amasango!

21 Itsho njalo iNkosi: Ziqapheleni, lingathwali mthwalo ngosuku lwesabatha,i kumbe liwungenise ngamasango eJerusalema.

22 Futhi lingakhuphi umthwalo ezindlini zenu ngosuku lwesabatha, lingenzi loba yiwuphi umsebenzi;j kodwa lungcweliseni usuku lwesabatha,k njengalokhu ngalaya oyihlo.l

23 Kodwa kabalalelanga, kababekanga indlebe yabo,m kodwa benza intamo yabo yaba lukhuni ukuze bangezwa,n lokuze bangemukeli ukulaywa.o

24 Kuzakuthi-ke uba lina lingilalela lokungilalela, itsho iNkosi, ukuthi lingangenisi mthwalo ngamasango alumuzi ngosuku lwesabatha,p kodwa lilungcwelise usuku lwesabatha,q ukuthi lingenzi loba yiwuphi umsebenzi ngalo;

25 khona kuzangena ngamasango alumuzi amakhosi leziphathamandla abahlala esihlalweni sobukhosi sikaDavida,r begade izinqola lamabhiza,s wona leziphathamandla zawo, abantu bakoJuda, labahlali beJerusalema; lalumuzi uzahlalwa kuze kube nininini.

26 Bazakuza-ke bevela emizini yakoJuda,t lezindaweni ezizingelezele iJerusalema,uv lelizweni lakoBhenjamini,w legcekeni,xyz lezintabeni,a lasezansi,bcd beletha umnikelo wokutshiswa, lomhlatshelo, lomnikelo wokudla, lenhlaka, beletha umhlatshelo wokubonga,e endlini yeNkosi.

27 Kodwa uba lingangilaleli, ukwenza usuku lwesabatha lube ngcwele,f ukuthi lingathwali mthwalog nxa lingena ngamasango eJerusalema ngosuku lwesabatha, khona ngizaphemba umlilo emasangweni ayo,h ozaqothula izigodlo zeJerusalema,i ongayikucitshwa.j

UJeremiya uya endlini yombumbi

18Ilizwi elafika kuJeremiya livela eNkosini lisithi:

2 Sukuma, wehlele endlini yombumbi,a lapho-ke ngizakuzwisa amazwi ami.

3 Ngasengisehlela endlini yombumbi, khangela-ke wayesenza umsebenzi emavilini.

4 Njalo imbiza ayeyenza ngebumba yonakala esandleni sombumbi;b wasebuya wenza ngayo enye imbiza njengoba kwakuqondile emehlweni ombumbi ukwenza.

5 Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

6 Ndlu kaIsrayeli, ngingeze ngenza kini njengalo umbumbi yini?c itsho iNkosi. Khangela, njengebumba esandleni sombumbi, linjalo lina esandleni sami,d lina ndlu kaIsrayeli.

7 Ngesikhatshana ngizakhuluma ngesizwe langombusoe ukuthi ngizakusiphuna, ngikudilize, ngikuchithe;f

8 uba lesosizwe engikhulume ngimelene laso siphenduka ebubini baso,g ngizazisola ngokubi ebengicabanga ukuthi ngizakwenza kiso.h

9 Langesikhatshana ngizakhuluma ngesizwe langombuso, ukwakha lokukuhlanyela;i

10 uba kusenza okubi emehlweni ami, kungalaleli ilizwi lami, khona ngizazisola ngokuhle ebengisithi ngizakwenzela okuhle ngakho.

11 Ngakho khathesi ake ukhulume ebantwini bakoJuda lakwabahlali beJerusalema, usithi: Itsho njalo iNkosi: Khangelani, ngilibumbela okubi, ngilicebela icebo. Phendukani khathesi, ngulowo lalowo endleleni yakhe embi,j lenze indlela zenu lezenzo zenu zibe zinhle.k

12 Kodwa bathi: Kakulathemba;l kodwa sizalandela awethu amacebo, senze, ngulowo lalowo inkani yenhliziyo yakhe embi.m

13 Ngakho itsho njalo iNkosi: Buzani khathesi phakathi kwabahedeni,n ngubani owake wezwa izinto ezinje? Intombi emsulwa yakoIsrayeli yenzile into eyesabekayo kakhulu.o

14 Umuntu angatshiya yini iliqhwa elikhithikileyo leLebhanoni elivela edwaleni leganga? Angatshiywap yini amanzi aqandayo ageleza evela kwezinye indawo?

15 Kodwa abantu bami bangikhohliwe,q batshisela okuyizer impepha, babenza bakhubeka ezindleleni zabo, emikhondwenis yasendulo,t ukuthi bahambe ezindledlaneni, endleleni engabuthelelwanga;u

16 besenza ilizwe labo libe lunxiwa,v ukuncifelwaw njalonjalo; wonke owedlula khona uzamangala kakhulu, anikine ikhanda lakhe.x

17 Ngizabahlakazay njengomoya wempumalanga phambi kwesitha;z ngizabatshengisa umhlana, hatshi ubuso, ngosuku lwengozi yabo.a

Abantu benzela uJeremiya ugobe

18 Basebesithi: Wozani simcebele amacebo uJeremiya;b ngoba umthetho kawuyikuphelac kumpristi,d lokweluleka kohlakaniphileyo, lelizwi kumprofethi.e Wozani simtshaye ngolimi,f singananzi lawaphi amazwi akhe.

19 Nginakekela, Nkosi, ulalele ilizwi labaphikisana lami.g

20 Kuyavuzwa okubi esikhundleni sokuhle yini?h ngoba bagebhelei umphefumulo wami umgodi.j Khumbula ukuthi ngema phambi kwakho ukubakhulumela okuhle, ukuphambula ulaka lwakho kibo.

21 Ngakho nikela abantwana babo endlaleni,k ubanikele emandleni enkemba; labafazi babo balahlekelwe ngabantwana,l babe ngabafelokazi, lamadoda abo abulawe yikufa, amajaha abo atshaywe ngenkemba empini.

22 Kakuzwakale ukukhala endlini zabo,m lapho uzahle ulethe iviyo phezu kwabo; ngoba begebhe umgodi ukungibamba,n bafihlela inyawo zami imijibila.o

23 Kanti wena, Nkosi, uyawazi wonke amacebo abo bemelene lami ukungibulala. Ungathethelelip isiphambeko sabo,qr lesono sabo ungasicitshi sisuke phambi kwakho;s kodwa kabawiswe phambi kwakho, bana lokwenza labo ngesikhathi sokuthukuthela kwakho.t

Inqayi efileyo

19Itsho njalo iNkosi: Hamba uyethengaa isiphisob sombumbi esebumba;c uthathe ebadaleni babantud lebadaleni babapristi.e

2 Ubusuphuma uye esihotsheni sendodana kaHinomuf esisekungeneni kwesango lodengezi, umemezele khona amazwi engizakutshela wona.

3 Uthi: Zwanini ilizwi leNkosi,g lina makhosi akoJuda lani bakhileyo beJerusalema:h Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Khangelani, ngizaletha okubi phezu kwalindawo, okuzakuthi loba ngubani okuzwayo, indlebe zakhe zizakhenceza.i

4 Ngenxa yokuthi bangidelile,j bayenza lindawo yaba ngeyabezizwe, batshisela kiyo impepha kwabanye onkulunkulu,k abangabazanga bona laboyise lamakhosi akoJuda; futhi bayigcwalisa lindawo ngegazi labangelacala.l

5 Futhi bakha izindawo eziphakemeyo zikaBhali,m ukutshisa amadodana abo ngomlilo abe ngumnikelo wokutshiswa kuBhali,n engingakulayanga, engingakukhulumanga, okungavelanga enhliziyweni yami.opq

6 Ngakho khangela, insuku ziyeza,r itsho iNkosi, lapho lindawo ingasayikubizwa ngokuthi yiTofethi,s loba isiHotsha sendodana kaHinomu,t kodwa isiHotsha sokuBulawa.

7 Njalo ngizachitha icebo lakoJuda leJerusalema kulindawo,uv ngenze ukuthi bawe ngenkemba phambi kwezitha zabo,w langesandla sabazingela impilo zabo; nginike izidumbu zabo zibe yikudla kwenyoni zezulu lokwenyamazana zomhlaba.x

8 Ngenze lumuzi ube lunxiwa,y lokokuncifelwa; wonke owedlula kuwo uzamangala kakhulu ancife ngenxa yazo zonke inhlupheko zawo.

9 Njalo ngizabenza badle inyama yamadodana abo lenyama yamadodakazi abo;z njalo bazakudla ngulowo inyama kamakhelwane wakhe ekuvinjezelweni lekucindezelweni,a ezizabacindezela ngakho izitha zabo labadinga impilo yabo.

10 Khona uzaphahlazab isiphiso emehlweni amadoda ahamba lawe;c

11 ubususithi kiwo: Itsho njalo iNkosi yamabandla:d Ngokunjalo ngizabaphahlaza lababantu lalumuzi,e njengomuntu ephahlaza imbiza yombumbi,f engebuye ilungiswe futhi; njalo bazabangcwaba eThofethi, ngoba kungasoze kube lendawo yokungcwaba.g

12 Ngizakwenza njalo kulindawo, itsho iNkosi, lakwabakhileyo bayo, ukuthi ngenze lumuzi ube njengeThofethi.h

13 Njalo izindlu zeJerusalema lezindlu zamakhosi akoJuda zizangcoliswa njengendawo yeThofethi,i ngenxa yazo zonke izindlu abatshisela phezu kwempahla zazo impephajk kulo lonke ibutho lamazulu,l bathululela abanye onkulunkulu iminikelo yokunathwayo.m

14 Khona wabuya uJeremiya evela eTofethi,n lapho iNkosi eyayimthume khona ukuprofetha, wasesima egumeni lendlu yeNkosi,o wathi ebantwini bonke:

15 Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Khangelani, ngizakwehlisela kulumuzi lakuyo yonke imizana yawo konke okubi engikutshiloyo ngawo, ngoba benze lukhuni intamo yabo,p ukuze bangezwa amazwi ami.q

UPashuri uyaqalekiswa

20Kwathi uPashuria umpristi, indodana kaImeri, umpristi,bc owayengumbonisi oyinduna endlini yeNkosi,d wamuzwa uJeremiya eprofetha lezizinto,

2 uPashuri wasemtshaya uJeremiya umprofethi, wamfaka esitokisinie esisesangweni lakoBhenjamini elingaphezulu,f elalingasendlini yeNkosi.

3 Kwasekusithi ngosuku olulandelayo, uPashuri wamkhupha uJeremiya esitokisini. UJeremiya wasesithi kuye: INkosi kayibizanga ibizo lakho ngokuthi uPashuri, kodwa uMagori-Misabibi1.

4 Ngoba itsho njalo iNkosi: Khangela, ngizakwenza ube yinto eyesabekayo kuwe uqobo,g lakubo bonke abangane bakho; njalo bazakuwa ngenkemba yezitha zabo, lamehlo enu azakubona. Njalo ngizanikela wonke uJuda esandleni senkosi yeBhabhiloni, ezabathumba ibase eBhabhiloni, ibatshaye ngenkemba.

5 Futhi ngizanikela yonkeh inotho yalumuzi,i lawo wonke umsebenzi wawo,j lakho konke okuligugu kwawo,k lazo zonke iziphala zamakhosi akoJuda, ngikunikele esandleni sezitha zabo, ezizakuphanga, zikuthathe, zikulethe eBhabhiloni.l

6 Lawe Pashuri, lani lonke bahlali bendlu yakho, lizakuya ekuthunjweni; njalo uzakuya eBhabhiloni, ufele khona, ungcwatshelwe khona, wena labangane bakho bonke, oprofethe kibo amanga.m

Ukusola kukaJeremiya

7 Nkosi, wangiyenga,n ngayengeka;o ulamandla kulami,p unqobile;q ngaba yinhlekisa lonke usuku,r bonke bayangiklolodela.

8 Ngoba loba nini ngikhuluma, ngiyakhala, ngimemeze udlakela lencithakalo;s ngoba ilizwi leNkosit selibe lihlazou lenhlekisa kimi usuku lonke.v

9 Ngasengisithi: Kangiyikuyikhumbula, kangisayikukhuluma ngebizo layo; kodwa enhliziyweni yami kunjengomlilo ovuthayo ovalelwe emathanjeni ami;w sengikhathele yikugodla,x ngingeke ngenelise.

10 Ngoba ngizwile ukuhleba kwabanengi,y ukwesaba inhlangothi zonke,z besithi: Bikani,a lathi sizakubika!b Bonke abalokuthula lamic balindeled ukukhubeka kwami,e besithi: Mhlawumbe angakhohliseka,f khona sizamehlula,g siphindisele impindiselo yethu kuye.

11 Kodwa iNkosi ilami njengeqhawe elesabekayo;h ngakho-ke abangizingelayo bazakhubeka, kabayikunqoba;i bazayangeka kakhulu,j ngoba bengayikuphumelela; ihlazo labo elilaphakade kaliyikukhohlakala.k

12 Kodwa, Nkosi yamabandla, ohlolayo olungileyo,l obona izinso lenhliziyo,m ngibone impindiselo yakho kibo,no ngoba kuwe ngambulile udaba lwami.p

13 Hlabelelani eNkosini,q dumisani iNkosi; ngoba yophule umphefumulo woswelayo esandleni sabenzi bobubir.

14 Kaluqalekiswe usuku engazalwa ngalo;s usuku umama angizala ngalo kalungabusiswa.

15 Kaqalekiswe umuntu owaletha izindaba kubaba, esithi: Uzalelwe umntwana wesilisa; emenza athokoze kakhulu.

16 Njalo lowomuntu kabe njengemizi iNkosi eyayigenqulayo,t ingazisoli; njalo kezwe ukukhala ekuseni,u lokuhlaba umkhosi ngesikhathi semini enkulu.v

17 Ngoba ingangibulalanga kwasesiswini;w kumbe umama waba lingcwaba lami, lesisu sakhe sakhulelwa kokuphela.

18 Ngaphumelani esiswinixyz ukuthi ngibone uhlupho losizi,a ukuthi insuku zami ziphele ehlazweni?

IJerusalema izachithwa

21Ilizwi elafika kuJeremiya livela eNkosini lapho inkosi uZedekhiya ethuma kuye uPashuri indodana kaMalikiya,a loZefaniyab indodana kaMahaseya, umpristic, isithi:

2 Ake usibuzele eNkosini,d ngoba uNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni ulwa emelene lathi;e mhlawumbe iNkosi ingasenzela njengokwezimangaliso zayo zonke,f ukuze enyuke asuke kithi.

3 UJeremiya wasesithi kubo: Lizakutsho njalo kuZedekhiya:

4 Itsho njalo iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli: Khangelani, ngizaphendulela emuva izikhali zempi ezisezandleni zenu, elilwa ngazo lenkosi yeBhabhiloni lamaKhaladiya,g abalivimbezeleyo ngaphandle komduli,h ngibaqoqe ngaphakathi kwalumuzi.i

5 Njalo mina ngizakulwa lani ngesandla eseluliweyo, langengalo elamandla,j langentukuthelo, langokufutheka, langolaka olukhulu.k

6 Njalo ngizatshaya abakhileyo balumuzi, umuntu kanye lesifuyo; bazakufa ngomatshayabhuqe wesifo omkhulu.

7 Kuthi emva kwalokhu, itsho iNkosi, uZedekhiyal inkosi yakoJuda,m lenceku zakhe, labantu, labaseleyo phakathi kwalumuzi kumatshayabhuqe wesifo, enkembeni, lendlaleni, ngizabanikela esandleni sikaNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni, lesandleni sezitha zabo, lesandleni salabo abadinga impilo yabo. Njalo uzabatshaya ngobukhali benkemba; kayikubayekela, kayikuhawukela, kayikuba lomusa.n

8 Njalo kulababantu uzakuthi: Itsho njalo INkosi: Khangelani, ngibeka phambi kwenu indlela yokuphila lendlela yokufa.o

9 Osala kulumuzi uzakufap ngenkemba langendlalaq langomatshayabhuqe wesifo; kodwa ophumayo,r awele kumaKhaladiya alivimbezelayo, uzaphila,s lempilo yakhe izakuba yimpango kuye.tu

10 Ngoba ngimisile ubuso bami bumelene lalumuzi ngokubi,v hatshi ngokuhle, itsho iNkosi;w uzanikelwa esandleni senkosi yeBhabhiloni,x iwutshise ngomlilo.y

Amazwi mayelana lamakhosi akoJuda

11 Lamayelana lendlu yenkosi yakoJuda, zwanini ilizwi leNkosi:z

12 Wena ndlu kaDavida, itsho njalo INkosi: Yehlulelani isahluleloa ekuseni,b lophule ophangiweyo esandleni somcindezeli,c hlezi ulaka lwami luphume njengomlilo,d lutshise, ukuthi kungabi khona ocitshayo, ngenxa yobubi bezenzo zenu.e

13 Khangela, ngimelene lawe,f wena mhlali wesigodi,g dwala legceke, itsho iNkosi; lina elithi: Ngubanih ozakwehla amelane lathi?i Kumbe ngubani ozangena endaweni zethu zokuhlala?

14 Kodwa ngizalijezisa njengokwesithelo sezenzo zenu,j itsho iNkosi, ngiphembe umlilo ehlathini lakho,k ozaqeda konke inhlangothi zonke zakho.l

22Itsho njalo iNkosi: Yehlela endlini yenkosi yakoJuda, ukhulume khona lelilizwi,

2 uthi: Zwana ilizwi leNkosi, wena nkosi yakoJuda,a ohlezi esihlalweni sobukhosi sikaDavida,b wena, lezinceku zakho, labantu bakhoc abangena ngalamasango.d

3 Itsho njalo iNkosi: Yenzani isahlulelo lokulunga,e lophule ophangiweyo esandleni somcindezeli;f lingacindezeli, lingenzi udlakelag kowezizwe, izintandane, lomfelokazi,hi njalo lingachithi igazi elingelacala kulindawo.jk

4 Ngoba uba lisenza linto isibili, khona kuzangena ngamasango alindlu amakhosil ahlalela uDavida esihlalweni sakhe sobukhosi,m egade izinqola lamabhiza, yonan lenceku zayo labantu bayo.

5 Kodwa uba lingawalaleli lamazwi, ngiyafunga ngami,o kutsho iNkosi, ukuthi lindlu izakuba lunxiwa.p

6 Ngoba itsho njalo iNkosi mayelana lendlu yenkosi yakoJuda: UyiGileyadi kimi, inhloko yeLebhanoni;q isibili ngizakwenza inkangala, imizi engahlalwayo.r

7 Ngizakulungisela abachithi,s ngulowo elezikhali zakhe; njalo bazagamula ikhethelo lemisedari yakho,t bayiphosele emlilweni.u

8 Lezizwe ezinengi zizadlula kulumuzi, zithi, ngulowo kumakhelwane wakhe: INkosi yenzeleni kanje kulumuzi omkhulu?v

9 Khona bazakuthi: Ngenxa yokuthi basidelile isivumelwano seNkosi uNkulunkulu wabo,w bakhonza abanye onkulunkulu,x babasebenzela.

10 Lingamkhaleliy ofileyo,z lingamlileli; khalelani kakhulu ohambileyo,a ngoba kasayikubuya kumbe abone ilizwe lokuzalwa kwakhe.

11 Ngoba itsho njalo iNkosi mayelana loShaluma indodana kaJosiya,b inkosi yakoJuda, owabusa esikhundleni sikaJosiya uyise, owaphuma kulindawo:cd Kasayikubuya lapha;

12 kodwa uzafela endaweni abamthumbele kuyo,e kasayikulibona lelilizwe.

13 Mayef kowakha indlu yakhe ngokungalungi,g lamakamelo akhe aphezulu ngokungaqondanga,h osebenzisa umakhelwane wakhei ngeze,j angamniki umvuzo wakhe;

14 othi: Ngizazakhela indlu enkulu lamakamelo aphezulu abanzi;k azisikele amawindi, yembeswe ngemisedari,l iconjwe ngokubomvu.m

15 Uzabusa yini, ngoba utshisekela ulaka ugqoke imisedari?n Uyihlo kadlanga yini wanatha, wenza isahlulelo lokulunga,o kwasekusiba kuhle kuye?p

16 Wehlulela udaba lomyanga loswelayo;q khona kwaba kuhle.r Lokhu kakusikungazi yini?s itsho iNkosi.

17 Kodwa amehlo akho lenhliziyo yakho kakukho kokunyet ngaphandle kwemhawini wakho,u lekuchitheni igazi elingelacala,v lencindezelweni,wx lekwenzeni udlakela.

18 Ngakho itsho njalo iNkosi mayelana loJehoyakhimi indodana kaJosiya, inkosi yakoJuda:y Kabayikumkhalelaz besithi: Hawu mfowethu! kumbe: Hawu dadewethu!a Kabayikumkhalela besithi: Hawu nkosi! loba: Hawu, bukhosi bakhe!b

19 Uzangcwatshwa ngokungcwatshwa kukababhemi, ehudulwa alahlwe ngaphandle kwamasango eJerusalema.c

20 Yenyukela eLebhanoni, umemeze, uphakamise ilizwi lakho eBashani, umemeze useAbarimi,d ngoba zonke izithandwa zakho zibhujisiwe.e

21 Ngakhuluma lawe ekonwabeni kwakho, kodwa wathi: Kangiyikulalela. Lokhu bekuyindlela yakho kusukela ebutsheni bakho,f ukuthi ungalilaleli ilizwi lami.g

22 Umoya uzakudla bonke abelusi bakho,h lezithandwa zakho zizakuya ekuthunjweni;i isibili khona uzakuba lenhloni, uyangeke, ngenxa yobubi bakho bonke.

23 Wena ohlala eLebhanoni,j owakhe isidleke phakathi kwemisedari,k uzahawukelwa kangakanani ekuzeni kwenhlungu kuwe, ubuhlungu obunjengobowesifazana ohelelwayo.l

24 Kuphila kwami,m itsho iNkosi, loba uKoniya indodana kaJehoyakhimi, inkosi yakoJuda,n ebeyindandatho elophawu esandleni sami sokunene,o kanti bengizakuhluthula kuso,

25 ngikunikele esandleni sabadinga impilo yakho,p lesandleni salabo owesaba ubuso babo,q ngitsho esandleni sikaNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni, lesandleni samaKhaladiya,

26 ngikuphosele phandlers kanye lonyoko owakubelethayo,t liye kwelinye ilizwe, elingazalelwanga kulo; njalo lizafela khona.

27 Kodwa elizweni abaphakamisa umphefumulo wabo ukubuyela kulo, kabayikubuyela kulo.u

28 Lumuntu uKoniya uyisithombe esidelelekayo lesiphahlazekileyo yini?v Uyisitsha okungelantokozo kuso yini?w Baphoselwani phandle,x yena lenzalo yakhe, yebo, bephoselwa elizweni abangalaziyo?yz

29 Lizwe, lizwe, lizwe, zwana ilizwi leNkosi.a

30 Itsho njalo iNkosi: Bhalani lumuntu ukuthi kalabantwana,b umuntu ongayikuphumelela ensukwini zakhe; ngoba kakulamuntu enzalweni yakhe ozaphumelela, ohlezi esihlalweni sobukhosi sikaDavida,c esabusa koJuda.

Ukubuya kwabaseleyo

23Maye kubelusi abachitha behlakaza izimvu zedlelo lami!a itsho iNkosi.

2 Ngakho itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, imelene labelusi abelusa abantu bami:b Lizihlakazile izimvu zami, lazixotsha, kalizethekelelanga. Khangelani, ngizaphindisela phezu kwenuc ububi bezenzo zenu,d itsho iNkosi.

3 Mina-ke ngizabutha insali yezimvu zamie iphume kuwo wonke amazwe lapho engizixotshele khona,f ngizibuyise futhi esibayeni sazo; njalo zizazala, zande.g

4 Ngizamisa phezu kwazo abelusi abazazelusa;h njalo kazisayikwesaba, kaziyikutshaywa luvalo, kaziyikulahleka, itsho iNkosi.

5 Khangela, insuku ziyeza,ij itsho iNkosi, lapho engizavusela uDavida iHlumela elilungileyo;k njalo iNkosi izabusal iphumelele,m izakwenza isahlulelo lokulunga emhlabeni.n

6 Ensukwini zalo uJuda uzasindiswa, loIsrayeli ahlaleo evikelekile.p Njalo leli libizo layo ezabizwa ngalo: INkosiq UKULUNGA KWETHU.r

7 Ngakho khangela,s insuku ziyeza,t itsho iNkosi, lapho abangasayikuthi: Kuphila kweNkosi, eyabakhuphula abantwana bakoIsrayeli elizweni leGibhithe.

8 Kodwa: Kuphila kweNkosi eyakhuphula eyaletha inzalo yendlu kaIsrayeli isuka elizweni lenyakatho lakuwo wonke amazwe engangiyixotshele khona.u Njalo bazahlala elizweni lakibo.

Abapristi bamanga

9 Mayelana labaprofethi: Inhliziyo yami yephukile ngaphakathi kwami;v amathambo ami wonke ayathuthumela;w nginjengesidakwa, lanjengomuntu owehlulwe liwayini, ngenxa yeNkosi, langenxa yamazwi obungcwele bayo.x

10 Ngoba ilizwe ligcwele izifebe;y ngoba ngenxa yesiqalekisoz ilizwe liyalila;a amadlelo enkangalab omile,c lokuhamba kwabo kubi, lamandla abo kawaqondanga.

11 Ngoba lomprofethi lompristi kabamesabi uNkulunkulu;d ngitsho endlini yami ngitholile ububi babo,e itsho iNkosi.

12 Ngakho indlela yabo izakuba kibo njengezindlela ezitshelelayof emnyameni;g bafuqelwa phansi, bawele kuyo; ngoba ngizabehlisela okubi ngomnyaka wokuhanjelwa kwabo,h itsho iNkosi.

13 Ngibonile-ke ubuwula kubaprofethii beSamariya;j baprofetha ngoBhali,k baduhisa abantul bami uIsrayeli.

14 Kodwa kubaprofethi beJerusalema ngibonile into eyesabekayo;m bayafeba,n bahambe emangeni,o baqinisa izandla zabenzi bobubip ukuze bangaphenduki ngulowo ebubini bakhe; bonke sebenjengeSodomaq kimi, labakhileyo bayo njengeGomora.r

15 Ngakho itsho njalo iNkosi yamabandla mayelana labaprofethi:s Khangela, ngizabadlisat umhlonyane,u ngibanathisev amanzi enyongo;w ngoba kusukela kubaprofethi beJerusalema ukungamesabi uNkulunkulu kuphumele ilizwe lonke.

16 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Lingalaleli amazwi abaprofethi abaprofetha kini; balenza libe yize; bakhuluma umbono wenhliziyo yabo,x hatshi ovela emlonyeni weNkosi.

17 Baqhubeka besithi kwabangidelelayo: INkosi ithe: Lizakuba lokuthula;y njalo bathi kuye wonke ohamba ngenkani yenhliziyo yakhe: Ububi kabuyikukwehlela.z

18 Ngoba ngubani omi kucebo leNkosi,a wabona wezwa ilizwi layo? Ngubani oqaphelise ilizwi lakhe, walizwa?

19 Khangela, isivunguzane seNkosi, ulaka luphumile,b ngitsho isivunguzane esibuhlungu;c sizakwehlela ngamandla phezu kwekhanda labakhohlakeleyo.d

20 Ulaka lweNkosi kaluyikuphenduka,e ize yenze, njalo ize iqinise iminakano yenhliziyo yayo. Ekucineni kwezinsuku lizakuqedisisa lokukuqedisisa.fg

21 Kangibathumanga lababaprofethi,h kanti bona bagijima; kangikhulumanga labo, kanti bona baprofetha.

22 Kodwa uba bebemi kucebo lami,i ngabe benza abantu bami bezwa amazwi ami, ngabe babaphendula endleleni yabo embij lebubini bezenzo zabo.k

23 NginguNkulunkulu oseduze yini, itsho iNkosi, njalo hatshi uNkulunkulu okhatshana?l

24 Ukhona yini ongacatsha endaweni ezisithekileyom ukuze ngingamboni?n itsho iNkosi. Kangigcwalisi yini amazulu lomhlaba?o itsho iNkosi.

25 Ngizwile ukuthi abaprofethi batheni, abaprofetha amanga ebizweni lamip besithi: Ngiphuphile, ngiphuphile!q

26 Koze kube nini kusenhliziyweni yabaprofethi abaprofetha amanga?r Yebo, bangabaprofethi benkohliso yenhliziyo yabo;s

27 abacabanga ukwenza abantu bami bakhohlwe ibizo lami ngamaphupho abo abawalandisa ngulowo umakhelwane wakhe,t njengaboyise bakhohlwa ibizo lami ngenxa kaBhali.u

28 Umprofethi olephupho, kalilandise iphupho;v lolelizwi lami, kalikhulume ilizwi lami ngeqiniso. Amahlanga ayini lamabele? itsho iNkosi.

29 Ilizwi lami kalinjalo njengomlilo yini,w itsho iNkosi, lanjengesando esiqhekeza idwala libe yizicucu?x

30 Ngakho khangela, ngimelene labaprofethi,y itsho iNkosi, abeba amazwi ami, ngulowo kumakhelwane wakhe.

31 Khangela, ngimelene labaprofethi, itsho iNkosi, abasebenzisa1 ulimi lwabo, bathi: Ithi.

32 Khangela, ngimelene labaprofetha amaphupho amanga,z itsho iNkosi, bawalandisa, baduhise abantu bami ngamanga abo,a langokuwalazela kwabo,b kanti mina ngingabathumanga,c ngingabalayanga; ngakho kabayikubasiza ngitsho ngalutho lababantu, itsho iNkosi.

33 Lalapho lababantu, loba umprofethi, kumbe umpristi,d bekubuza, besithi: Uyini umthwalo weNkosi?e Khona uzakuthi kibo: Umthwalo bani? Ukuthi ngizalidela,f itsho iNkosi.

34 Mayelana lomprofethi, lompristi, labantu,g abazakuthi: Umthwalo weNkosi;h ngizamjezisa lalowomuntu lendlu yakhe.

35 Lizakhuluma ngalindlela, ngulowo kumakhelwane wakhe, langulowo kumfowabo: INkosi iphendule yathini?i Lokuthi: INkosi ikhulumeni?

36 Kodwa umthwalo weNkosi kalisayikukhuluma ngawo. Ngoba ilizwi langulowo lalowomuntu lizakuba ngumthwalo wakhe, ngoba liwahlanekele amazwi kaNkulunkulu ophilayo,j iNkosi yamabandla, uNkulunkulu wethu.

37 Uzakutsho ngokunjalo kumprofethi: INkosi ikuphenduleni?k njalo: INkosi ikhulumeni?

38 Kodwa uba lisithi: Umthwalo weNkosi; ngakho itsho njalo iNkosi: Ngoba likhuluma lamazwi okuthi: Umthwalo weNkosi; njalo ngithumele kini ngisithi: Lingabokuthi: Umthwalo weNkosi;

39 ngakho khangelani, mina ngizalikhohlwa ngokupheleleyo,l ngitshiye lina lomuzi engalinika wona laboyihlo,m lisuke ebusweni bami.

40 Njalo ngizabeka phezu kwenu ihlazo elilaphakade lokuyangeka okulaphakade,n okungayikukhohlakala.

Umfanekiso womkhiwa omuhle lomkhiwa omubi

24INkosi yangenza ngibone,a khangela-ke, izitsha ezimbili zemikhiwa zibekwe phambi kwethempeli leNkosi, emva kokuthi uNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni esethumbeb uJekoniya indodana kaJehoyakhimi, inkosi yakoJuda,c leziphathamandla zakoJuda,d lababazi,ef labakhandi,g wabasusa eJerusalema, wabasa eBhabhiloni.

2 Esinye isitsha sasilemikhiwa emihle kakhulu njengemikhiwa evuthwe kuqala;h kodwa esinye isitsha sasilemikhiwa emibi kakhulu,i eyayingeke idliwe ngenxa yobubi bayo.

3 INkosi yasisithi kimi: Ubonani, Jeremiya? Ngasengisithi: Imikhiwa, imikhiwa emihle, emihle kakhulu; lemibi, emibi kakhulu, engeke idliwe ngenxa yobubi bayo.

4 Lafika kimi futhi ilizwi leNkosi lisithi:

5 Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli: Njengalimikhiwa emihle, ngokunjalo ngizananzelela abathunjiweyo bakoJuda, engibaxotshe ngabasusa kulindawo ngabasa elizweni lamaKhaladiya,j kube kuhle.k

6 Ngoba ngizabeka ilihlo lami phezu kwabol ngokuhle,m ngibabuyisele kulelilizwe;n ngibakhe, ngingabadilizi;op njalo ngizabahlanyela, ngingabasiphuni.qr

7 Njalo ngizabanika inhliziyo yokuthi bangazi mina,s ukuthi ngiyiNkosi; njalo bazakuba ngabantu bami, mina ngibe nguNkulunkulu wabo;t ngoba bazabuyela kimi ngenhliziyo yabo yonke.u

8 Kodwa njengemikhiwa emibi engeke idliwe ngenxa yobubi bayo,v isibili itsho njalo iNkosi: Ngokunjalo ngizanika uZedekhiya, inkosi yakoJuda,w leziphathamandla zakhe, lensali yeJerusalema, eseleyo kulelilizwe, lalabo abahlala elizweni leGibhithe,x

9 ngibanikele babe yinto eyesabekayo, babe yibubi, kuyo yonke imibuso yomhlaba,y babe lihlazo,z lesaga,a inhlekisa,b lesiqalekiso,c kuzo zonke indawo engizabaxotshela khona.

10 Njalo ngizathumelad phakathi kwabo inkemba,e indlala, lomatshayabhuqe wesifo,f baze baqedwe basuke elizweni engalinika bona laboyise.

Ilizwe lakoJuda lizakuba yinkangala okweminyaka engamatshumi ayisikhombisa

25Ilizwi elafika kuJeremiya mayelana labantu bonke bakoJuda, ngomnyaka wesine kaJehoyakhimi indodana kaJosiya, inkosi yakoJudaa (kwakungumnyaka wokuqala kaNebhukadirezari, inkosi yeBhabhiloni),

2 alikhulumayo uJeremiya umprofethi kubo bonke abantu bakoJuda, lakubo bonke abahlali beJerusalema, esithi:

3 Kusukela emnyakeni wetshumi lantathu kaJosiya, indodana kaAmoni, inkosi yakoJuda,b kuze kube lamuhla, sekuyiminyaka engamatshumi amabili lantathu, ilizwi leNkosi lifikile kimi, njalo ngilikhulumile kini, ngivuka ngovivi ngikhuluma;c kodwa kalilalelanga.d

4 Futhi iNkosi ithumile kini zonke izinceku zayo, abaprofethi, ivuka ngovivi ibathuma;e kodwa kalilalelanga,f kalibekanga indlebe yenu ukuthi lizwe;g

5 besithi: Phendukani khathesi ngulowo lalowoh endleleni yakhe embi,i lebubini bezenzo zenu,j lihlale elizweni iNkosi elinike lina laboyihlok kusukela nininini kuze kube nininini;l

6 njalo lingalandeli abanye onkulunkulu ukubasebenzela lokubakhonza,m lingangithukuthelisin ngomsebenzi wezandla zenu;o khona ngingayikulenzela okubi.

7 Kodwa kalingilalelanga, itsho iNkosi, ukuze lingithukuthelisep ngomsebenzi wezandla zenu, kuze kube kubi kini.q

8 Ngakho itsho njalo iNkosi yamabandla: Ngenxa yokuthi lingawalalelanga amazwi ami,

9 khangela, ngizathuma, ngilande zonke izinsapho zenyakatho,r itsho iNkosi, lakuNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni inceku yami, ngibalethe bamelane lalelilizwes bamelane labakhileyo balo, bamelane lazo zonke lezizizwe inhlangothi zonke,t ngibatshabalalise, ngibenze babe yisesabiso,u babe ngokuncifelwayo,v babe zincithakalo ezilaphakade.

10 Futhi ngizaphelisa ngisuse kubo ilizwi lentokozo lelizwi lenjabulo, ilizwi lomyeni lelizwi likamakoti,w umsindo wamatshe okuchola,xy lokukhanya kwesibane.z

11 Lelizwe lonke leli lizakuba lunxiwaa libe yisesabiso;b lalezizizwe zizasebenzela inkosi yeBhabhilonic iminyaka engamatshumi ayisikhombisa.d

12 Kuzakuthi-ke iminyaka engamatshumi ayisikhombisa isiphelelee ngijezise inkosi yeBhabhiloni lalesosizwe, itsho iNkosi, ngobubi babo, lelizwe lamaKhaladiya, ngilenze libe ngamanxiwa laphakade.f

13 Ngehlisele phezu kwalelolizwe wonke amazwi ami engawakhuluma ngimelene lalo, konke okubhaliweyo kulolugwalo,g uJeremiya akuprofethayo ngazo zonke izizwe.

14 Ngoba izizwe ezinengihi lamakhosi amakhulujk zizabasebenzisa bona uqobo;lm njalo ngizabaphindisela njengokwenza kwabon lanjengokomsebenzi wezandla zabo.

Inkezo yewayini egcwele ulaka lweNkosi

15 Ngoba itsho njalo iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli kimi: Thatha inkezo yewayini yalolulaka esandleni sami,o wenze zonke izizwe engikuthuma kuzo ziyinathe.

16 Njalo zizanatha,p zidiyazele,q zihlanye,rs ngenxa yenkemba engizayithuma phakathi kwazo.t

17 Ngasengithatha inkezo esandleni seNkosi, nganathisa zonke izizweu iNkosi eyayingithume kizo,

18 iJerusalema, lemizi yakoJuda, lamakhosi ayo, leziphathamandla zayo, ukubenza babe yincithakalo,v babe yisesabiso,w babe yinto yokuncifelwa,x babe yisiqalekiso,y njengalamuhla;

19 uFaro inkosi yeGibhithe,z lezinceku zakhe, leziphathamandla zakhe, labantu bakhe bonke;

20 labo bonke abaxubeneyo,a lawo wonke amakhosi elizweb leUzi,c lawo wonke amakhosi elizwe lamaFilisti,d leAshikeloni,ef leGaza,gh leEkhironi,i lensali yeAshidodi;j

21 iEdoma,kl loMowabi,mn labantwana bakoAmoni;op

22 lawo wonke amakhosi eTire,qr lawo wonke amakhosi eSidoni,st lamakhosi ezihlenge ezingaphetsheya kolwandle;u

23 iDedani,v leTema,w leBuzi,x labo bonke abaqunywe ezingonsini;

24 lamakhosi wonkey eArabhiya,z lamakhosi wonke abantu abaxubeneyoa abahlala enkangala;b

25 lamakhosi wonke eZimri,c lamakhosi wonke eElamu,d lamakhosi wonke eMede;e

26 lawo wonke amakhosi enyakatho,f aseduze lakhatshana, omunye lomunye, layo yonke imibuso yomhlaba, esebusweni bomhlaba; lenkosi yeSheshaki izanatha emva kwabo.g

27 Ubususithi kibo: Itsho njalo INkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Nathanihi lidakwe,j lihlanze,k liwe, lingasukumi, ngenxa yenkemba engizayithuma phakathi kwenu.l

28 Kuzakuthi-ke lapho besala ukuthatha inkezo esandleni sakho ukuthi banathe,m uthi kibo: Itsho njalo iNkosi yamabandla: Lizanatha isibili.n

29 Ngoba khangela, ngiyaqala ukwenza okubi emzini obizwa ngebizo lami,o lina-ke belizakuba ngabangelacala isibili yini?p Kaliyikuba ngabangelacala;q ngoba ngizabizela inkemba phezu kwabo bonke abakhileyo bomhlaba,r itsho iNkosi yamabandla.

30 Wena-ke profetha wonke lamazwi umelene labo, uthi kubo: INkosi izabhonga iphezulu,s iphumise ilizwi layot isendaweni yayo engcwele;u izabhonga kakhulu phezu kwendawo yayo yokuhlala,v imemezew iphendule njengabanyathela izithelo zevini,x imelene labo bonke abakhileyo bomhlaba.

31 Umsindo uzafika emkhawulweni womhlaba;y ngoba iNkosi ilempikisano lezizwe,z izakwehlulela yonke inyama;a abakhohlakeleyo izabanikela enkembeni, itsho iNkosi.

32 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Khangela, ububi buzaphuma esizweni busiya esizweni, lesivunguzane esikhulub sizavuswa sisuka ezinhlangothini zomhlaba.c

33 Langalolosuku ababuleweyo beNkosi bazasukela komunye umkhawulo womhlaba baze bafike komunye umkhawulo;d kabayikulilelwa,e kabayikubuthwa,f kabayikungcwatshwa;gh bazakuba ngumquba phezu kobuso bomhlaba.i

34 Qhinqani isililo,j belusi,k likhale, lizibhuqe emlotheni,l zikhulu zomhlambi; ngoba izinsuku zokuhlatshwa lezokuhlakazeka kwenu zigcwalisekile, njalo lizakuwa njengesitsha esiloyisekayo.

35 Lokubaleka kuzaphela kubelusi,m lokuphunyuka kuzikhulu zomhlambi.

36 Kuzakuba lelizwi lokukhala kwabelusin lokuqhinqa isililo kwezikhulu zomhlambi; ngoba iNkosi izachitha idlelo labo.

37 Lezibaya ezilokuthulao zizachithwap ngenxa yokuvutha kolaka lweNkosi.q

38 Itshiyile ubhalu lwayor njengesilwane esitsha,s ngoba ilizwe labo seliyincithakalo ngenxa yokuvutha komcindezeli,t langenxa yokuvutha kolaka lwayo.u

Abantu bathi uJeremiya ufanele ukubulawa

26Ekuqaleni kokubusa kukaJehoyakhimi indodana kaJosiya inkosi yakoJuda kwafika lelilizwi livela eNkosinia lisithi:

2 Itsho njalo iNkosi: Mana egumeni lendlu yeNkosi,b ukhulume kuyo yonke imizi yakoJuda, efikayo ukuzakhonza endlini yeNkosi, wonke amazwi engikulaya ukuthi uwakhulume kubo;c unganciphisi lalizwi.d

3 Mhlawumbe bazalalela,e baphenduke ngulowo lalowo endleleni yakhe embi, ukuze ngizisolef ngokubi ebengicabanga ukukwenza kubog ngenxa yobubi bezenzo zabo.h

4 Uzakuthi-ke kibo: Itsho njalo INkosi: Uba lingayikungilalela,i ukuthi lihambe ngomlayo wami engiwubeka phambi kwenu,

5 ukuthi lilalele amazwi enceku zami abaprofethij engibathume kini,k yebo ngivuka ngovivi ngibathuma, kodwa kalilalelanga,l

6 ngizakwenza-ke lindlu ibe njengeShilo,m ngenze lumuzi ube yisiqalekiso kuzo zonke izizwe zomhlaba.no

7 Ngakho abapristi labaprofethi labo bonke abantu bamuzwa uJeremiya ekhuluma lamazwi endlini yeNkosi.p

8 Kwathi uJeremiya eseqedile ukukhuluma konke iNkosi eyayimlaye ukuthi akukhulume ebantwini bonke, abapristi labaprofethi labo bonke abantu bambamba besithi: Uzakufa lokufa!q

9 Kungani uprofetha ngebizo leNkosi usithi: Lindlu izakuba njengeShilo,r lomuzi lo uzakuba lunxiwa, ungabi lamhlali?s Bonke abantu basebembuthanela uJeremiya endlini yeNkosi.

10 Kwathi iziphathamandla zakoJuda sezizwile lezizinto, zenyuka zivela endlini yenkosi zafika endlini yeNkosi, zahlala emnyango wesango elitsha lendlu yeNkosi.t

11 Abapristi labaprofethi basebekhuluma kuzo iziphathamandla lakubo bonke abantu besithi: Umuntu lo ufanele isigwebo sokufa, ngoba uprofethe emelene lalumuzi,u njengoba lizwile ngendlebe zenu.

12 Wasekhuluma uJeremiya kuzo zonke iziphathamandla lakubo bonke abantu esithi: INkosi yangithuma ukuprofetha ngimelene lalindlu ngimelene lalumuzi wonke amazwi eliwezwileyo.

13 Ngakho-ke lungisani indlela zenu lezenzo zenu,v lilalele ilizwi leNkosi uNkulunkulu wenu; khona iNkosi izazisola ngobubi ebukhulume imelene lani.w

14 Kodwa mina, khangela, ngisesandleni senu;x yenzani kimi njengokulungileyo lanjengokuqondileyo emehlweni enu.y

15 Kodwa yazini isibili ukuthi uba lingibulala, isibili lizakwehlisela igazi elingelacala phezu kwenu laphezu kwalumuzi laphezu kwabakhileyo bawo; ngoba ngeqiniso iNkosi ingithume kini ukuthi ngikhulume wonke la amazwi endlebeni zenu.

16 Iziphathamandla labo bonke abantu basebesithi kubapristi lakubaprofethi: Lumuntu kafanele isigwebo sokufa, ngoba ukhulumile kithi ebizweni leNkosi uNkulunkulu wethu.

17 Kwasekusukuma abanyez babadala belizwe,a bakhuluma kulo lonke ibandla labantu, besithi:

18 UMika umMorashethi waprofetha ensukwini zikaHezekhiya inkosi yakoJuda,b wakhuluma kibo bonke abantu bakoJuda esithi: Itsho njalo INkosi yamabandla: IZiyoni izalinywa njengensimu,c leJerusalema ibe zinqumbi, lentaba yendlu ibe zindawo eziphakemeyo zegusu.

19 UHezekhiya inkosi yakoJuda layo wonke uJuda bambulala isibili yini? Kayesabanga yini iNkosi,d wancenga ubuso beNkosi, njalo iNkosi yazisola ngokubi eyayikukhulume imelene labo?efg Ngalokho senza ububi obukhulu simelene lemiphefumulo yethu.h

20 Kwakukhona njalo umuntu owaprofetha ebizweni leNkosi, uUriya indodana kaShemaya oweKiriyathi-Jeyarimi,i owaprofetha ngalumuzi langalelilizwe njengokwamazwi wonke kaJeremiya.

21 Kwathi inkosi uJehoyakhimij lawo wonke amaqhawe akhe lazo zonke iziphathamandla zakhe besizwa amazwi akhe, inkosi yadinga ukumbulala; kwathi uUriya ekuzwa, wesaba, wabaleka, waya eGibhithe.

22 Inkosi uJehoyakhimi yasithuma amadoda eGibhithe, uElinathanik indodana kaAkhibhori,l lamanye amadoda kanye laye eGibhithe,

23 basebemkhipha uUriya eGibhithe, bamletha enkosini uJehoyakhimi, owambulala ngenkemba,m waphosela isidumbu sakhe emangcwabeni abantwana babantu.

24 Kodwa isandla sikaAhikhamun indodana kaShafanio sasiloJeremiya, ukuze bangamnikeli esandleni sabantu ukuthi bambulale.

Umfanekiso wamajogwe

27Ekuqaleni kokubusaa kukaJehoyakhimi indodana kaJosiya, inkosi yakoJuda,b kwafika lelilizwi kuJeremiya livela eNkosini, lisithi:

2 Itsho njalo iNkosi kimi: Zenzele imichiloc lamajogwe,d ukugaxe entanyeni yakho,

3 ukuthumele enkosini yeEdomae lenkosini yakoMowabif lenkosini yabantwana bakoAmonig lenkosini yeTireh lenkosini yeSidoni,i ngesandla sezithunywa ezifika eJerusalema kuZedekhiya inkosi yakoJuda;j

4 uzilaye ukuthi zithi emakhosini azo: Itsho njalo Nkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Lizakutsho njalo emakhosini enu:

5 Mina ngenze umhlaba,k umuntu, lenyamazana, okuphezu kobuso bomhlaba, ngamandla ami amakhulu langengalo yami eyeluliweyo,l ngiwunike lowo okuqondileyo emehlweni ami.m

6 Khathesi mina sengiwanikele wonke lamazwe esandleni sikaNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni inceku yami;n njalo ngimnikile lenyamazana zeganga ukuthi zimsebenzele.o

7 Lezizwe zonke zizasebenzela yena,p lendodana yakhe,q lendodana yendodana yakhe,r kuze kufike isikhathi selakhe ilizwe uqobo;st khona izizwe ezinengi lamakhosi amakhulu bezamkhonzisa.u

8 Kuzakuthi-ke isizwe lombuso okungayikumsebenzela yena, uNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni, lokungayikubeka intamo yakho ngaphansi kwejogwe lenkosi yeBhabhiloni,v lesosizwe ngizasijezisa, itsho iNkosi, ngenkembaw langendlala langomatshayabhuqe wesifo, ngize ngikuqede ngesandla sakhe.

9 Lina-ke lingabalaleli abaprofethi benux labavumisi benuy labaphuphi benu labachasisi bemibono benuz labalumbi benua abakhuluma kini besithi: Kaliyikuyisebenzela inkosi yeBhabhiloni.b

10 Ngoba baprofetha amanga kini,cd ukuze balisuse liye khatshana lelizwe lakini, lokuze ngilixotshe liphume, libhubhe.

11 Kodwa isizwe esizangenisa intamo yaso ngaphansi kwejogwe lenkosi yeBhabhiloni,e siyisebenzele, ngizasiyekela elizweni laso, itsho iNkosi, ukuthi silisebenze, sihlale kulo.

12 Ngakhuluma lakuZedekhiya inkosi yakoJudaf njengokwalawomazwi wonke ngathi: Ngenisani intamo zenu ngaphansi kwejogwe lenkosi yeBhabhiloni,g lisebenzele yona labantu bayo, liphile.h

13 Lizafelani, wena labantu bakho,i ngenkemba, ngendlala, langomatshayabhuqe wesifo,j njengokutsho kweNkosi mayelana lesizwe esingayikuyisebenzela inkosi yeBhabhiloni?k

14 Ngakho lingawalaleli amazwi abaprofethi abakhuluma kini besithi: Kaliyikuyisebenzela inkosi yeBhabhiloni;l ngoba baprofetha amanga kini.m

15 Ngoba kangibathumanga, itsho iNkosi, kodwa baprofetha amanga ngebizo lami,n ukuze ngilixotshe,o libhubhe, lina labaprofethi abaprofetha kini.

16 Ngasengikhuluma kubapristi lakulababantu bonke, ngisithi: Itsho njalo INkosi: Lingawalaleli amazwi abaprofethi benu abaprofetha kini besithi:p Khangelani, izitsha zendlu yeNkosi zizabuyiswa khathesi masinyane zivela eBhabhiloni;q ngoba baprofetha amanga kini.r

17 Lingabalaleli; sebenzelani inkosi yeBhabhiloni,s liphile. Kungani umuzi lo ube lunxiwa?t

18 Kodwa uba bengabaprofethi, njalo uba ilizwi leNkosi likubo, khathesi kabayincenge iNkosi yamabandla,u ukuthi izitsha eziseleyo endlini yeNkosi lendlini yenkosi yakoJuda leJerusalema zingayi eBhabhiloni.v

19 Ngoba itsho njalo iNkosi yamabandla mayelana lezinsika,w langolwandle,x langezisekelo,y langensali yezitsha ezisele kulumuzi,

20 uNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni angazithathanga, ekuthumbeni kwakhe uJekoniya indodana kaJehoyakhimi inkosi yakoJuda eJerusalema emusa eBhabhiloni,z lazo zonke izikhulu zakoJuda leJerusalema;

21 yebo, itsho njalo iNkosi yamabandla uNkulunkulu kaIsrayeli mayelana lezitsha eziseleyo endlini kaJehova lendlini yenkosi yakoJuda leJerusalema:

22 Zizasiwa eBhabhiloni,a zibe khona kuze kube lusukub engizakuzihambela ngalo,c itsho iNkosi; khona ngizazenyusa,d ngizibuyisele kulindawo.ef

UHananiya utshumayela amanga

28Kwasekusithi ngalowomnyaka,a ekuqaleni kokubusa kukaZedekhiya inkosi yakoJuda, ngomnyaka wesine, ngenyanga yesihlanu, uHananiyab indodana kaAzuri umprofethic owayengoweGibeyonid wakhuluma kimi endlini yeNkosi emehlweni abapristi labantu bonke, esithi:

2 Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli, isithi: Ngilephulile ijogwe lenkosi yeBhabhiloni.e

3 Kusesephakathi kweminyaka emibili yezinsuku ngizabuyisela kulindawof izitsha zonke zendlu yeNkosi,g uNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni azisusa kulindawo wazisa eBhabhiloni.

4 Futhi uJekoniya indodana kaJehoyakhimi inkosi yakoJuda, labo bonke abathunjwa bakoJuda, abaya eBhabhiloni, ngizababuyisela kulindawo, itsho iNkosi; ngoba ngizalephula ijogwe lenkosi yeBhabhiloni.h

5 Wasekhuluma uJeremiya umprofethi kuHananiya umprofethi emehlweni abapristi lemehlweni abantu bonke ababemi endlini yeNkosi;

6 uJeremiya umprofethi wasesithi: Ameni!i iNkosi kayenze njalo, iNkosi kayiqinise amazwi akho owaprofethileyo, ukuthi ibuyise izitsha zendlu yeNkosi, labo bonke abathunjwa, kusuke eBhabhiloni kuze kulindawo.

7 Kodwa ake uzwe lelilizwi engilikhuluma endlebeni zakho lendlebeni zabo bonke abantu:

8 Abaprofethi ababephambi kwami lababephambi kwakho kwasendulo baprofetha bemelene lamazwe amanengi bemelene lemibuso emikhulu, ngempi langobubi langomatshayabhuqe wesifo.

9 Umprofethi oprofethaj ngokuthula,k lapho ilizwi lomprofethi selifikile, lowomprofethi uzakwaziwa ukuthi iNkosi imthumile ngeqiniso.

10 Umprofethi uHananiya waselisusa ijogwe entanyeni kaJeremiya umprofethi, walephula.l

11 UHananiya wasekhuluma emehlweni abantu bonke esithi: Itsho njalo iNkosi: Ngokunjalo ngizalephula ijogwe likaNebhukadinezari inkosi yeBhabhilonim ngilisuse entanyeni yezizwe zonke kusesephakathi kweminyaka emibili yezinsuku.n UJeremiya umprofethi wasehamba ngendlela yakhe.

12 Laselifika ilizwi leNkosi kuJeremiya, emva kokuthi uHananiya umprofethi esephulile ijogwe elisusa entanyeni kaJeremiya umprofethi,o lisithi:

13 Hamba uyetshela uHananiya usithi: Itsho njalo iNkosi: Wephulile amajogwe esigodo; kodwa uzawenza amajogwe ensimbi endaweni yawo.

14 Ngoba itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Ngigaxile ijogwe lensimbip entanyeni yazo zonke lezizizweq ukuze zisebenzele uNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni; futhi zizamsebenzela,r njalo ngimnikile lezinyamazana zeganga.s

15 UJeremiya umprofethi wasesithi kuHananiya umprofethi: Ake uzwe, Hananiya; iNkosi kayikuthumanga,t kodwa wena wenza lababantu ukuthi bathembeu amanga.v

16 Ngakho itsho njalo iNkosi: Khangela, ngizakuxotsha ebusweni bomhlaba; lonyaka uzakufa, ngoba ukhulumile ukuhlamuka umelene leNkosi.w

17 Wafa-ke uHananiya umprofethi ngalowomnyaka ngenyanga yesikhombisa.

Incwadi kaJeremiya kwabathunjelwe eBhabhiloni

29La-ke ngamazwi encwadi ayithumelayo uJeremiya umprofethi ivela eJerusalema isiya kunsali yabadala babathunjiweyoa lakubapristib lakubaprofethi lebantwini bonke ayebathumbile uNebhukadinezari besuka eJerusalema wabasa eBhabhiloni

2 (emva kokuphuma kukaJekoniya inkosi,cd lendlovukazi,ef labathenwa,g iziphathamandla zakoJuda lezeJerusalema,h lababazi,i labakhandi,j besuka eJerusalema),

3 ngesandla sikaElasa indodana kaShafani,k loGemariya indodana kaHilikhiya,l uZedekhiya inkosi yakoJuda eyabathuma eBhabhiloni kuNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni,m isithi:

4 Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli, kibo bonke abathunjiweyo engabenza bathunjwa besuswa eJerusalema basiwa eBhabhiloni:

5 Yakhani izindlu,n lihlale kizo, lihlanyele izivande, lidle izithelo zazo;

6 lithathe abafazi, lizale amadodana lamadodakazi, lithathele amadodana enu abafazi, lendise amadodakazi enu emadodeni, ukuze azale amadodana lamadodakazi, lande khona, linganciphi.

7 Lidinge ukuthula komuzi lapho engilithumbele khona, liwukhulekele eNkosini;o ngoba ekuthuleni kwawo lizakuba lokuthula.

8 Ngoba itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Akuthi abaprofethi benu labavumisi benup abaphakathi kwenu bangalikhohlisi;q lingawalaleli amaphupho enu eliwenza aphutshwe;r

9 ngoba baprofetha amanga kini ngebizo lami;s kangibathumanga,t itsho iNkosi.

10 Ngoba itsho njalo iNkosi: Qiniso, lapho iminyaka engamatshumi ayisikhombisa isigcwalisekile eBhabhiloni,u ngizalihambela,v ngiqinise ilizwi lami elihle kini,w ukuthi ngilibuyise kulindawo.xy

11 Ngoba mina ngiyazi imicabango engiyicabanga ngani, itsho iNkosi, imicabango yokuthula, kayisiyo eyokubi, ukuthi ngilinike isiphetho lokulindelweyo.z

12 Khona lizangibizaa liyekhuleka kimi, ngilizwe.

13 Njalo lizangidinga,bcd lingithole, lapho lingidingisisa ngenhliziyo yenu yonke.e

14 Njalo ngizatholwa yini,f itsho iNkosi, ngibuyise ukuthunjwa kwenu,g ngiliqoqe kuzo zonke izizweh lakuzo zonke indawo lapho engilixotshele khona,i itsho iNkosi, ngilibuyise endaweni engalithumba livela khona.

15 Ngoba litshilo: INkosi isivusele abaprofethi eBhabhiloni.

16 Ngoba utsho njalo uJehova ngenkosi ehlezi esihlalweni sobukhosi sikaDavidaj langabo bonke abantu abahlala kulumuzi, abafowenu abangaphumelanga ekuthunjweni kanye lani:

17 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Khangelani, ngizathumela phakathi kwabo inkemba, indlala, lomatshayabhuqe wesifo,k ngibenze babe njengemikhiwa eyenyanyekayo, engadlekiyo ngenxa yobubi.l

18 Ngixotshane labo ngenkemba, ngendlala, langomatshayabhuqe wesifo, ngibanikele ukuba yisesabiso kuyo yonke imibuso yomhlaba,m babe yisiqalekiso,no lento eyesabekayo,pqr lokuncifelwayo,s lehlazo,t phakathi kwazo zonke izizweu lapho engibaxotshele khona;v

19 ngenxa yokuthi bengawalalelanga amazwi ami, itsho iNkosi, engawathumela kibo ngenceku zami abaprofethi, ngivuka ngovivi ngibathuma,w kodwa kalilalelanga,x itsho iNkosi.

20 Lina-ke zwanini ilizwi leNkosi, lina lonke bathunjiweyo, engabathuma besuka eJerusalema besiya eBhabhiloni:y

21 Itsho njalo iNkosi yamabandla uNkulunkulu kaIsrayeli, mayelana loAhabi indodana kaKolaya, lamayelana loZedekhiya indodana kaMahaseya, abaprofetha amanga kini ngebizo lami:z Khangelani, ngizabanikela esandleni sikaNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni, ozababulala phambi kwamehlo enu.

22 Njalo kuzathathwa kuboa isiqalekiso yibo bonke abathunjiweyo koJuda abaseBhabhilonib kuthiwe: Kungathi iNkosi ikumise njengoZedekhiya lanjengoAhabi, inkosi yeBhabhiloni eyamosa ngomlilo;c

23 ngenxa yokuthi benze ubuthutha koIsrayeli, bafeba labafazi babomakhelwane babo,d baqamba amazwi angamanga ngebizo lami,ef engingabalayanga wona; njalo yimi engaziyo, engingumfakazi,g itsho iNkosi.

24 Uzakhuluma kuShemaya umNehelami usithi:

25 Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli, isithi: Ngenxa yokuthi wena uthumele izincwadi ngebizo lakho kubo bonke abantu abaseJerusalema, lakuZefaniyah indodana kaMahaseya umpristi,i lakubo bonke abapristi, usithi:

26 INkosi isikwenze ube ngumpristi esikhundleni sikaJehoyada umpristi,j ukuthi libe ngababonisi bendlu yeNkosik phezu kwakhe wonke umuntu ohlanyayol ozitshaya umprofethi,m ukuthi limfake esitokisini elezankosi entanyeni.n

27 Khathesi-ke, kungani ungamkhuzanga uJeremiya umAnathothio ozitshaya umprofethi kini?p

28 Ngoba ngenxa yalokhu usethumele kithi eBhabhiloni esithi: Kuzakuba kude; yakhani izindlu,q lihlale kizo, lihlanyele izivande, lidle izithelo zazo.

29 UZefaniya umpristi waseyifunda lincwadi endlebeni zikaJeremiya umprofethi.

30 Laselifika ilizwi leNkosi kuJeremiya lisithi:

31 Thumela kubo bonke abathunjiweyo usithi: Itsho njalo iNkosi ngoShemaya umNehelami: Ngenxa yokuthi uShemaya eprofethe kini, mina-ke ngingamthumanga,rs walenza ukuthi lithembe amanga,t

32 ngakho itsho iNkosi: Khangela, ngizajezisa uShemaya umNehelami kanye lenzalo yakhe; kayikuba lamuntu ozahlala phakathi kwalababantu, angaboni okuhle engizakwenzela abantu bami,u itsho iNkosi, ngoba ukhulume ukuhlamuka emelene leNkosi.v

Ukubuyela kwabathunjiweyo kuyathenjiswa

30Ilizwi elafika kuJeremiya livela eNkosini lisithi:

2 Itsho njalo iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli, isithi: Zibhalele encwadini wonke amazwi engiwakhulume kuwe.a

3 Ngoba khangela, insuku ziyeza,b itsho iNkosi, ukuthi ngizabuyisa ukuthunjwa kwabantu bamic uIsrayeli loJuda,d itsho iNkosi, ngibabuyisele elizweni engalinika oyise, njalo bazakudla ilifa lalo.e

4 Lala ngamazwi iNkosi eyawakhuluma mayelana loIsrayeli lamayelana loJuda.f

5 Ngoba itsho njalo iNkosi: Sizwile ilizwi lokuthuthumela; kulokwesaba, hatshi ukuthula.

6 Ake libuze, libone uba indoda ingabeletha yini? Kungani ngibona ngulowo lalowo owesilisa isandla sakhe siphezu kokhalo lwakhe njengowesifazana obelethayo,g lobuso bonke sebuphenduke baba mhlotshana?h

7 Maye! ngoba lukhulu lolosuku,i okokuthi kalukho olunjengalo;j kuyisikhathi sokuhlupheka kukaJakobe, kodwa uzasindiswa kukho.

8 Kuzakuthi-ke ngalolosuku,k itsho iNkosi yamabandla, ngizakwephulal ijogwe lakhe entanyeni yakho,m ngiqamuleno izibopho zakho;p labezizweq kabasayikumsebenzisa.r

9 Kodwa bazasebenzela uJehova, uNkulunkulu wabo, loDavida inkosi yabos engizabavusela yena.t

10 Ngakho wena ungesabi,uv nceku yami Jakobe,w itsho iNkosi; futhi ungatshaywa luvalo, Israyeli; ngoba khangela, ngizakusindisa ukhatshana,x lenzalo yakho elizweni lokuthunjwa kwayo;y njalo uJakobe uzaphenduka,z athule,a onwabe,b njalo kakho ozamenza esabe.cd

11 Ngoba mina ngilawe, itsho iNkosi, ukukusindisa;ef ngoba ngizakwenza ukuphela kuzo zonke izizwe engikuhlakazele khona,gh kodwa kangiyikwenza ukuphela kuwe; kodwa ngizakulayaijk ngokufaneleyo,l kangiyikukuyekela ungajeziswanga ngokupheleleyo.mn

12 Ngoba itsho njalo iNkosi: Ukwaphuka kwakho kakwelapheki,o isilonda sakho sibi.p

13 Kakho owahlulela udaba lwakho, ukuthi abophe isilonda sakho; kawulamithi epholisayo.q

14 Zonke izithandwa zakho zikukhohliwe;r kazikudingi; ngoba ngikutshayile ngokutshaya kwesitha,s ngokulaywa kololunya,t ngenxa yobunengi besiphambeko sakho,u izono zakho zandile.v

15 Ukhalelani ngokwephuka kwakho? Usizi lwakho kalwelapheki ngenxa yobunengi besiphambeko sakho;w ngoba izono zakho zandile,x ngizenzile lezizinto kuwe.

16 Ngakho bonke abakudlayoy bazadliwa;z lazo zonke izitha zakho, zonke zizakuya ekuthunjweni; labakuphangayoa bazakuba yimpango,b labo bonke abakwemukayo ngizabanikela ekwemukweni.c

17 Ngoba ngizakwenyusela ukuphila kuwe,d ngikwelaphe emanxebeni akho,e itsho iNkosi; ngoba bakubize ngokuthi oXotshiweyo,f besithi: YiZiyoni, kakulamuntu oyidingayo.g

18 Itsho njalo iNkosi: Khangela, ngizabuyisa ukuthunjwa kwamathente kaJakobe,h ngihawukele amakhaya abo;i njalo umuzi uzakwakhiwa phezu kwenqumbi yawo,j lesigodlo sizahlala njengomkhuba waso.

19 Njalo kuzaphuma kubo ukubonga,k lelizwi labathokozayo;l njalo ngizabandisa,m kabayikuba balutshwana; ngibadumise,no kabayikweyiswa.p

20 Labantwana babo bazakuba njengendulo,q lenhlangano yabo izamiswa phambi kwami; njalo ngizajezisa bonke ababacindezelayo.

21 Lesikhulu sabo sizavela kubo,r lombusi wabo uzaphuma evela phakathi kwabo; njalo ngizamsondeza, asondele kimi;s ngoba ngubani lowo ongenza inhliziyo yakhe isibambiso sokusondela kimi?t itsho iNkosi.

22 Njalo lizakuba ngabantu bami, lami ngibe nguNkulunkulu wenu.u

23 Khangelani isivunguzane seNkosi, ukuvutha kuphumile,v isivunguzane esikhukhulayo; sizakwehla ngamandla phezu kwekhanda lababi.w

24 Ukuvuthax kolaka lweNkosi kakuyikudeda,y ize ikwenze, ize iqinise injongo zenhliziyo yayo;z ekucineni kwezinsuku lizanakana ngalokhu.ab

31Ngalesosikhathi,a itsho iNkosi, ngizakuba nguNkulunkulu wensapho zonke zakoIsrayeli;b bona-ke bazakuba ngabantu bami.

2 Itsho njalo iNkosi: Abantu babaseleyo benkemba bathola umusa enkangala; ngitsho uIsrayeli, lapho ngisiyamphumuza.c

3 INkosi yabonakala kimi ikhatshana isithi: Yebo, ngikuthandiled ngothando olulaphakade,e ngakho-ke ngikudonsile ngothandolomusa.f

4 Ngizabuya ngikwakhe,g wakheke, wena ntombi emsulwa yakoIsrayeli; uzabuya uvunuliswe ngezigujana zakho,h uphume phakathi kokugidai kwabathokozayo.j

5 Uzabuya uhlanyele izivini phezu kwezintabak zeSamariya;l abahlanyeli bazahlanyela, badle izithelo1.

6 Ngoba kuzakuba khona usuku abazamemeza ngalo abalindi entabeni yakoEfrayimim besithi: Sukumani, senyuke siye eZiyoni, eNkosini uNkulunkulu wethu.n

7 Ngoba itsho njalo iNkosi: Mhlabeleleni uJakobe ngentokozo,o limemezele phakathip kwenhloko yezizwe;q zwakalisani, dumisani, lithi: Nkosi, sindisa abantu bakho,r insali yakoIsrayeli.

8 Khangelani, ngizabaletha bevela elizweni lenyakatho,s ngibabuthet emaceleni omhlaba;u phakathi kwabo kukhona iziphofu labaqhulayo,v abesifazana abakhulelweyo lababelethayo ndawonye; bazabuya lapha belibandla elikhulu.

9 Bazabuya belokukhala,w ngizabakhokhela belokuncenga;x ngizabahambisa emifuleni yamanziy ngendlela eqondileyo,z abangayikukhubeka kuyo; ngoba nginguyise kaIsrayeli,a loEfrayimib ulizibulo lami.c

10 Zwanini ilizwi leNkosi, lina zizwe, lilimemeze ezihlengeni ezikhatshana, lithi: Yena owachitha uIsrayeli uzambutha,d amgcine, njengomelusi umhlambi wakhe.e

11 Ngoba iNkosi imhlengile uJakobe, yamhlawulelaf emsusa esandleni solamandla kulaye.g

12 Ngakho bazakuza bahlabelele ekuphakameni kweZiyoni,h bagelezelei kokuhle kweNkosi,j ngamabele,kl langewayini elitsha,mno langamafutha,p langamazinyane ezimvu, lenkomo; lomphefumulo wabo ube njengesivande esithelelweyo,q kabasayikubuya babe losizi.r

13 Khona intombi izathokoza ekugideni,s lamajaha labadala kanyekanye; ngoba ngizaphendula ukulila kwabo kube yintokozo, ngibaduduze, ngibathokozise, bangabi losizi.t

14 Njalo ngizasuthisa umphefumulo wabapristi ngamanono,u labantu bami bazasuthiswa ngokuhle kwami, itsho iNkosi.

15 Itsho njalo iNkosi: Ilizwi lezwakalav eRama,w ukulila, ukukhala inyembezi okubabayo kakhulu;x uRasheli ekhalela abantwana bakhe, esala ukududuzwa ngabantwana bakhe, ngoba bengasekho.y

16 Itsho njalo iNkosi: Bamba ilizwi lakho ekukhaleni, lamehlo akho ezinyembezini; ngoba kulomvuzo womsebenzi wakho, itsho iNkosi, ngoba bazabuya bevela elizweni lesitha.z

17 Kukhona-ke ithemba enzalweni yakho,a itsho iNkosi; ngoba abantwana bakho bazabuyela emngceleni wakibo.b

18 Ngizwile lokuzwa uEfrayimi ezililelac esithi: Ungilayile, njalo ngalaywa njengethole elingathambanga; ngiphenduka, njalo ngizaphendula;d ngoba uyiNkosi uNkulunkulu wami.

19 Isibili emva kokuphenduka kwami,e ngazisola, lemva kokufundiswa kwami ngatshaya phezu kwethangazi lami;f ngaba lenhloni, njalo ngayangeka, ngoba ngathwala ihlazo lobutsha bami.g

20 UEfrayimi uyindodana yami eligugu yini, ungumntwana wami othokozisayo yini?h Ngoba selokhu ngakhuluma ngimelene laye, ngisamkhumbula ngoqotho; ngenxa yalokho imibilini yami iyakhala ngaye;i isibili ngizakuba lesihawu kuye, kutsho iNkosi.

21 Zibekele izitshengiso zendlela,j uzimisele izinsika zeziqondiso, ubeke inhliziyo yakho kumgwaqo omkhulu,k indlela owahamba ngayo;l phenduka, ntombi emsulwa yakoIsrayeli, uphendukele kule imizi yakini.

22 Koze kube nini uzulazula,m ndodakazi ehlehlela nyovane?n Ngoba iNkosi idale into entsha emhlabeni: Owesifazana uzahanqa indoda.o

23 Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Bazabuya batsho lelilizwi elizweni lakoJuda lemizini yakho, lapho ngibuyisela ukuthunjwa kwabo:p Kwangathi iNkosi ingakubusisa,q khaya lokulunga,r ntaba yobungcwele.s

24 Njalo kuzahlala kulo uJuda layo yonke imizi yakhe ndawonye,t abalimi labahamba lemihlambi.

25 Ngoba ngisuthiseu umphefumulo okhatheleyo,v ngigcwalise wonke umphefumulo ophela amandla.

26 Ngasengiphaphama, ngabona; lobuthongo bami babumnandi kimi.

27 Khangela, insuku ziyeza,w itsho iNkosi, lapho ngizahlanyela indlu kaIsrayeli lendlu kaJudax ngenhlanyelo yabantuy lenhlanyelo yenyamazana.

28 Kuzakuthi-ke njengalokhoz ngibalindilea ukuthi ngisiphuneb lokuthi ngidilizec lokuthi ngichithed lokuthi ngibhubhisee lokuthi ngenze okubi, ngokunjalo ngizabalindaf ukuze ngakhe ngihlanyele,gh itsho iNkosi.

29 Ngalezonsuku kabasayikuthi:i Oyise badlile izithelo zevini ezimunyu, amazinyo abantwana asetshelela.j

30 Kodwa ngulowo lalowo uzafela ububi bakhe;k wonke umuntu odla izithelo zevini ezimunyu, amazinyo akhe azatshelela.

Isivumelwano esitsha

31 Khangela,l insuku ziyeza,m itsho iNkosi, lapho ngizakwenza isivumelwano esitshan lendlu kaIsrayeli lendlu kaJuda;

32 kungeyisikho njengesivumelwano engasenza laboyise mhla ngibamba isandla saboo ukubakhupha elizweni leGibhithe, osivumelwano sami bona abasephulayo, lanxa mina ngangingumyeni wabo,p itsho iNkosi.

33 Kodwa yilesi isivumelwano engizasenza lendlu kaIsrayeliq emva kwalezonsuku, itsho iNkosi: Ngizafaka umlayo wami emibilini yabo,rs ngiwubhale enhliziyweni yabo, ngibe nguNkulunkulu wabo,t labo babe ngabantu bami.

34 Kabasayikufundisa-ke, ngulowo lalowo umakhelwane wakhe, langulowo lalowo umfowabo, esithi: Yazi iNkosi; ngoba bonke bazangazi,u kusukela komncinyane wabo kuze kufike komkhulu wabo,v itsho iNkosi; ngoba ngizathethelela isiphambeko sabo,wx lesono sabo kangisayikusikhumbula.yz

35 Itsho njalo iNkosi, enika ilanga libe yikukhanya emini,a izimiso zenyanga lezezinkanyezi zibe yikukhanya ebusuku,b enyakazisa ulwandle ukuze amagagasi alo ahlokome;cd iNkosi yamabandla libizo layo.e

36 Uba lezozimisof zingasuka phambi kwami, itsho iNkosi, inzalo yakoIsrayeli layo izaphela ekubeni yisizwe phambi kwami zonke insuku.g

37 Itsho njalo iNkosi: Uba engalinganiswa amazulu phezulu,h zihlolwe izisekelo zomhlaba phansi, lami ngizayala yonke inzalo yakoIsrayelii ngenxa yakho konke abakwenzileyo, itsho iNkosi.

38 Khangela, insuku ziyeza,j itsho iNkosi, lapho umuzi uzakwakhelwa iNkosi, kusukela emphotshongweni kaHananelik kuze kufike esangweni leNgonsi.l

39 Lentambo yokulinganisa isezaphuma maqondana layom kuze kube soqaqeni lweGarebi,n iphendukele ngaseGowa.o

40 Lesihotsha sonke sezidumbup lesomlotha, lawo wonke amasimu kuze kufike esifuleni seKidroni,q kuze kufike engonsini yeSango lamabhiza ngempumalanga,r kuzakuba yibungcwele beNkosi.s Kakuyikusitshunwat kakusayikudilizwa kuze kube nininini.u

UJeremiya uthenga insimu

32Ilizwi elafika kuJeremiya livela eNkosini emnyakeni wetshumi kaZedekhiya, inkosi yakoJuda,a owawungumnyaka wetshumi lesificaminwembili kaNebhukadirezari.b

2 Ngoba ngalesosikhathi ibutho lenkosi yeBhabhiloni layivimbezela iJerusalema; uJeremiya umprofethi wayevalelwe-kecd egumeni lentolongo,e elalisendlini yenkosi yakoJuda.

3 Ngoba uZedekhiya inkosi yakoJuda wayemvalele esithi: Kungani wena uprofetha usithi: Itsho njalo iNkosi: Khangela, ngiwunikela lumuzi esandleni senkosi yeBhabhiloni,f njalo izawuthumba;g

4 loZedekhiya inkosi yakoJudah kayiyikuphunyuka esandleni samaKhaladiya,i kodwa uzanikelwa isibili esandleni senkosi yeBhabhiloni, lomlomo wakhe uzakhuluma lomlomo wayo,j lamehlo akhe abone amehlo ayo;k

5 izakhokhela-ke uZedekhiya imuse eBhabhiloni,lmn abe khona ngize ngimhambele,o itsho iNkosi; lanxa lisilwa lamaKhaladiya,p kaliyikuphumelela.

6 UJeremiya wasesithi: Ilizwi leNkosi lafika kimi lisithi:

7 Khangela, uHanameli indodana kaShalumaq umalumakho uzafika kuwe esithi: Zithengele insimu yami eseAnathothi,r ngoba nguwe olelungelo lokuhlenga ukuthi uthenge.s

8 Kwasekufika kimi uHanameli indodana kamalumami, njengokutsho kweNkosi, egumeni lentolongo,t wasesithi kimi: Ake uthenge insimu yami eseAnathothiu eselizweni lakoBhenjamini, ngoba ulelungelo lelifa, ulohlengo; zithengele yona. Ngasengisazi ukuthi yilizwi leNkosi.

9 Ngasengiyithenga insimu kuHanameli indodana kamalumami, eseAnathothi,v ngamlinganisela imaliw engamashekeli* ayisikhombisa lenhlamvu ezilitshumi zesiliva.

10 Ngasengibhala incwadi, ngayiphawula,x ngenza abafakazi bafakaze,y ngalinganisa imali ngesikali.z

11 Ngasengithatha incwadi yokuthenga enanyekiweyo njengokomthethoa lezimiso,b levulekileyo,c

12 nganika incwadi yokuthenga kuBharukhid indodana kaNeriya,e indodana kaMahaseya, phambi kwamehlo kaHanameli indodana kamalumami, laphambi kwamehlo abafakazi ababephawule incwadi yokuthenga,f phambi kwamehlo awo wonke amaJuda ayehlezi egumeni lentolongo.g

13 Ngasengilaya uBharukhih phambi kwamehlo abo ngisithi:

14 Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Thatha lezizincwadi, le incwadi yokuthenga, zombili enanyekiweyoi lale incwadi evulekileyo,j uzifake embizeni yebumba, ukuze zihlale insuku ezinengi.

15 Ngoba itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Kuzabuya kuthengwe izindlu lamasimu lezivinik kulelilizwe.l

16 Ngasengikhuleka eNkosini, senginike uBharukhi indodana kaNeriyam incwadi yokuthenga,n ngisithi:

17 Hawu Nkosi Jehova! Khangela, nguwe owenze amazulu lomhlabao ngamandla akho amakhulup langengalo yakho eyeluliweyo;q kakuladaba olunzima kakhulu kuwe;r

18 owenza uthandolomusa kwabayizinkulungwane,s uphindisela isiphambeko saboyisetu kusifuba sabantwana babo emva kwabo;vw uNkulunkulu omkhulu, olamandla,x iNkosi yamabandla libizo layo;y

19 omkhulu ngeseluleko,z lolamandla ngokwenza; ngoba amehlo akho avulekele zonke indlela zamadodana abantu,a ukunika ngulowo lalowo ngokwendlela zakhe,b lanjengesithelo sezenzo zakhe;

20 owamisa izibonakaliso lezimangaliso elizweni leGibhithe,cd kuze kube lamuhla, lakoIsrayeli laphakathi kwabantu; wasuzenzelae ibizof njengalamuhla.

21 Wabakhupha abantu bakho uIsrayeli elizweni leGibhithe ngezibonakaliso,g langezimangaliso, langesandla esilamandla,h langengalo eyeluliweyo,ij langokwesabeka okukhulu;k

22 wabanika lelilizwe, owafunga kuboyise ukubanika lona,l ilizwe eligeleza uchago loluju.mn

23 Basebengena badla ilifa lalo, kodwa kabalilalelanga ilizwi lakho,o kabahambanga ngomlayo wakho, kabakwenzanga konke owabalaya khona ukuthi bakwenze; ngakho ubehlisele bonke lobububi.

24 Khangela amadundulu; afikile emzini ukuwuthumba, lomuzi unikelwe esandleni samaKhaladiyap alwa emelene lawo; ngenxa yenkembaq lendlalar lomatshayabhuqe wesifo;s lalokho owakukhulumayo kwenzakele; khangela-ke, uyakubona.

25 Kanti, wena Nkosi Jehova, uthe kimi: Zithengele insimu ngemali,t wenze abafakazi bafakaze;u ngoba umuzi unikelwe esandleni samaKhaladiya.v

26 Laselifika ilizwi leNkosi kuJeremiya lisithi:

27 Khangela, ngiyiNkosi, uNkulunkulu wayo yonke inyama;w kambe, kukhona loba yini okunzima kakhulu kimi?x

28 Ngakho itsho njalo iNkosi: Khangela,y ngiwunikela lumuzi esandleni samaKhaladiya, lesandleni sikaNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni, ozawuthumba.

29 LamaKhaladiya alwa emelene lalumuzi azangena, awuthungele lumuzi ngomlilo, awutshise kanye lezindluz obekunikelelwa phezu kwazo impepha kuBhali,a lobekuthululelwa phezu kwazo iminikelo yokunathwayo kwabanye onkulunkulu,b ukuze bangithukuthelise.c

30 Ngoba abantwana bakoIsrayeli labantwana bakoJuda bebesenza okubi kuphela emehlweni ami, kusukela ebutsheni babo;d ngoba abantwana bakoIsrayeli bangizondisilee kuphela ngesenzo sezandla zabo,f itsho iNkosi.

31 Ngoba lumuzi ubukimi ngokolaka lwami langokwentukuthelo yami, kusukela ngosuku abawakha ngalo kuze kube lamuhla, ukuze ngiwususe ebusweni bami;g

32 ngenxa yabo bonke ububi babantwana bakoIsrayeli lobabantwana bakoJuda abakwenzayo ukungithukuthelisa,h bona,i amakhosi abo, iziphathamandla zabo, abapristi babo, labaprofethi babo, labantu bakoJuda, labahlali beJerusalema.

33 Basebengiphendulela umhlana,j hatshi-ke ubuso; lanxa ngibafundisile ngivuka ngovivi ngibafundisa;k kanti kabalalelanga ukwemukela ukulaywa.l

34 Kodwa bamisa izinengiso zabo endlini,m obizo lami libizwa kuyo,n ukuze bayingcolise.o

35 Basebesakha indawo eziphakemeyo zikaBhalip ezisesihotsheni sendodana kaHinomu,q ukuthi badabulise amadodana abo lamadodakazi abo emlilweni aye kuMoleki,r engingabalayanga khonas lokungafikanga enhliziyweni yami, ukuthi benze lesisinengiso, ukuze benze uJuda one.t

36 Khathesi-ke, ngakho itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, mayelana lomuzi lo elithi ngawo: Unikelwe esandleni senkosi yeBhabhiloni ungenkemba langendlala langomatshayabhuqe wesifo:v

37 Khangelani, ngizabaqoqa bevela emazweni wonkew lapho engibaxotshele khonax ekuthukutheleni kwami langokufutheka kwami langolaka olukhulu;y njalo ngizababuyisa kulindawo, ngibenze bahlale bevikelekile.z

38 Yebo, bazakuba ngabantu bami, lami ngibe nguNkulunkulu wabo.a

39 Ngizabanika inhliziyonyebc lendlelanye, ukuze bangesabe zonke insuku,d kube kuhle kuboe lakubantwana babo emva kwabo.

40 Njalo ngizakwenza labo isivumelwano esilaphakade,fg ukuze ngingaphenduki ekubalandeleni, ukuthi ngibenzele okuhle, ngifake ukungesaba enhliziyweni yabo,h ukuze bangaphenduki basuke kimi.

41 Yebo, ngizathokoza ngabo ukubenzela okuhle,i ngibahlanyele ngobuqotho kulelilizwe, ngenhliziyo yami yonke langomphefumulo wami wonke.j

42 Ngoba itsho njalo iNkosi: Njengoba ngehlisele phezu kwalababantu bonke lobububi obukhulu,k ngokunjalo ngizabehlisela konke okuhle engikukhulumileyo ngabo.l

43 Amasimu azathengwa-ke kulelilizwem elithi ngalo: Liyinkangala engelamuntu lenyamazana,n linikelwe esandleni samaKhaladiya.o

44 Bazathenga amasimu ngemali, babhale izincwadi,p baphawule,q benze abafakazi bafakaze,r elizweni lakoBhenjaminis lemaphandleni eJerusalemat lemizini yakoJudau lemizini yezintabav lemizini yesihotshaw lemizini yeningizimu;x ngoba ngizabuyisa ukuthunjwa kwabo,y itsho iNkosi.

Okuhle kuzabuyiswa eJerusalema

33Ilizwi leNkosi laselifika kuJeremiya ngokwesibili, esavalelwe egumeni lentolongo,a lisithi:

2 Itsho njalo iNkosi, ekwenzayo,b iNkosi, ekubumbayo, ukukumisa;c uJehova libizo lakhe:d

3 Ngibiza, ngikuphendule,e ngikwazise izinto ezinkulu lezifihlakeleyo elingazaziyo.f

4 Ngoba itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu wakoIsrayeli, ngezindlu zalumuzi langezindlu zamakhosi akoJuda, ezidilizelwe phansi ukuba ngamadundulu langenxa yenkemba:g

5 Beza ukulwa lamaKhaladiya,h kodwa bayazigcwalisa ngezidumbu zabantu engibatshayileyo ekuthukutheleni kwami lekufuthekeni kwami,i njalo engifihle ubuso bami kulumuzi ngenxa yobubi babo bonke.j

6 Khangela, ngizawandisela impilo enhle lokusiliswa;k ngibelaphe,l ngibembulele ukwanda kokuthula leqiniso.

7 Ngizabuyisa ukuthunjwa kukaJuda lokuthunjwa kukaIsrayeli,m ngibakhen njengakuqala.o

8 Ngibahlambulule kubo bonke ububi babo abona ngabo kimi,p ngithethelele zonke iziphambeko zaboq abona ngazo kimi labaphambeka ngazo kimi.

9 Njalo kuzakuba kimi libizo lenjabulo,r kube ludumo, njalo kube yibuhle, kuzo zonke izizwe zomhlaba ezizakuzwa konke okuhle engibenzela khona; zesabes zithuthumele ngakho konke okuhle langakho konke ukuthula engibenzela khona.t

10 Itsho njalo iNkosi: Kuzabuya kuzwakale kulindawo, elithi ngayo, ilunxiwa, engelamuntu lengelanyamazana,u emizini yakoJudav lezitaladeni zeJerusalema,w ezilunxiwa okungelamuntu lokungelamhlali lokungelanyamazana,x

11 ilizwi lokuthaba, lelizwi lentokozo,y ilizwi lomyeni, lelizwi likamakoti, ilizwi labathi: Dumisani iNkosi yamabandla, ngoba iNkosi ilungile, ngoba isihawu sayo simi kuze kube nininini;z ilizwi lalabo abaletha indumiso endlini yeNkosi.a Ngoba ngizabuyisa ukuthunjwa kwelizweb njengakuqala,c itsho iNkosi.

12 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Kule indawo elunxiwa engelamuntu kuze kube senyamazaneni,d lemizini yonke yayo, kuzabuya kube khona imizi yabelusie abazakwenza imihlambi ilale kuyo.f

13 Emizini yentabeni,g emizini yesihotsha,h lemizini yeningizimu,i lelizweni lakoBhenjamini,j lemaphandleni eJerusalema,k lemizini yakoJuda,l izimvu zizabuya zedlulem ngaphansi kwezandlan zalowo obalayo,o itsho iNkosi.

14 Khangela, insuku ziyeza,p itsho iNkosi, lapho ngizamisa ilizwi elihle engilikhulume endlini kaIsrayeli lendlini kaJuda.q

15 Ngalezonsuku langalesosikhathi ngizahlumisela uDavida iHlumela elilungileyo; njalo uzakwenza isahlulelo lokulunga elizweni.

16 Ngalezonsuku uJuda uzasindiswa, leJerusalema ihlale ivikelekile. Njalo yileli ibizo elizabizwa ngalo: INkosi ukulunga kwethu.

17 Ngoba itsho njalo iNkosi: Kakuyikuqunywa muntu kuDavidar ohlala esihlalweni sobukhosi sendlu kaIsrayeli.s

18 Njalo kakuyikuqunywa muntu kubapristi, amaLevi, ebusweni bami,t onikela umnikelo wokutshiswa,u atshise umnikelo wokudla,v enze umhlatshelo insuku zonke.

19 Ilizwi leNkosi laselifika kuJeremiya lisithi:

20 Itsho njalo iNkosi: Uba lingasephula isivumelwano sami semini lesivumelwano sami sobusuku,w ukuze kungabi khona imini lobusuku ngesikhathi sakho,

21 khona sizakwephulwa isivumelwano sami loDavida inceku yami,x ukuze angabi landodana yokubusa esihlalweni sakhe sobukhosi,y lesivumelwano lamaLevi, abapristi, izikhonzi zami.z

22 Njengoba ibutho lamazulu lingebalwe,ab letshebetshebe lolwandle lingelinganiswe,c ngokunjalo ngizakwandisa inzalo kaDavida inceku yami lamaLevi angikhonzayo.

23 Ilizwi leNkosi laselifika kuJeremiya lisithi:

24 Kawubonanga yini abakutshoyo lababantu besithi: Izinsapho ezimbili iNkosi ebizikhethile izilahlile?d Yebo badelela abantu bami, ukuthi bangabe besaba yisizwe phambi kwabo.e

25 Itsho njalo iNkosi: Uba isivumelwano sami singeyisiso esemini lesebusuku,f uba ngingamisangag izimiso zamazulu lezomhlaba,h

26 khona ngizayala inzalo kaJakobe lekaDavida inceku yami,i ukuthi kangiyikuthatha enzalweni yakhe ukuze abuse phezu kwenzalo kaAbrahama, uIsaka, loJakobe; ngoba ngizabuyisa ukuthunjwa kwabo,j ngibe lesihawu kibo.k

UJeremiya uxwayisa uZedekhiya

34Ilizwi elafika kuJeremiya livela eNkosini, lapho uNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni,a lebutho lakhe lonke, lemibuso yonke yomhlaba yokubusa kwesandla sakhe,b lazo zonke izizwe, babesilwa bemelene leJerusalema bemelene layo yonke imizi yayo, lisithi:

2 Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli: Hamba ukhulume kuZedekhiya inkosi yakoJudac uthi kuye: Itsho njalo iNkosi: Khangela, nginikela lumuzi esandleni senkosi yeBhabhiloni,d ukuthi iwutshise ngomlilo.e

3 Lawe kawuyikuphunyuka esandleni sayo,f kodwa uzabanjwa isibili, unikelwe esandleni sayo;g lamehlo akho azabona amehlo enkosi yeBhabhiloni,h lomlomo wayo uzakhuluma lomlomo wakho;i njalo uzakuya eBhabhiloni.j

4 Kodwa zwana ilizwi leNkosi, Zedekhiya, nkosi yakoJuda:k Itsho njalo iNkosi ngawe: Kawuyikufa ngenkemba.

5 Uzakufa ngokuthula,l lanjengokubaselwa kwaboyihlo,m amakhosi endulo, ayephambi kwakho, ngokunjalo bazakubasela, bakulilele,n besithi: Maye inkosi! Ngoba mina ngilikhulumile lelolizwi, itsho iNkosi.

6 UJeremiya umprofethi wasewakhuluma wonke lamazwi kuZedekhiya inkosi yakoJuda eJerusalema,

7 lapho ibutho lenkosi yeBhabhiloni lisilwa limelene leJerusalema limelene layo yonke imizi yakoJuda eyayisele, limelene leLakishio limelene leAzeka;p ngoba yiyo imizi ebiyelweyo eyayisisele phakathi kwemizi yakoJuda.qr

Mayelana lezigqili ezazingakhululwanga

8 Ilizwi elafika kuJeremiya livela eNkosini, emva kokuthi inkosi uZedekhiya esenzile isivumelwano labo bonke abantu ababeseJerusalema ukumemezela inkululeko kubo,s

9 ukuthi ngulowo lalowo ayekele isigqili sakhet sihambe sikhululekile,u langulowo lalowo isigqilikazi sakhe, umHebheru kumbe umHebherukazi, ukuze kungabi khona umuntu owenza umJuda engumfowabo abe yisigqili.v

10 Kwasekulalela zonke iziphathamandla labo bonke abantu ababengene lesosivumelwano sokuthi ngulowo lalowo ayekele isigqili sakhe langulowo lalowo isigqilikazi sakhe sihambe sikhululekile,w bangaphindi bazenze zibe yizigqili; basebelalela, baziyekela zahamba.

11 Kodwa emva kwalokho baphenduka,x bazibuyisa izigqili lezigqilikazi ababeziyekele zihambe zikhululekile,y bazehlisela phansi zaba yizigqili lezigqilikazi.

12 Ngakho ilizwi leNkosi lafika kuJeremiya livela eNkosini, lisithi:z

13 Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli: Mina ngenza isivumelwano laboyihlo mhla ngibakhupha elizweni leGibhithe,a endlini yobugqili, ngisithi:

14 Ekuphelenib kweminyaka eyisikhombisa lizayekela ahambe, ngulowo lalowo umfowabo umHebherucd owayethengiswe kuwe,e esekusebenzele iminyaka eyisithupha, umyekele ahambe ekhululekile esuka kuwe. Kodwa oyihlo kabangilalelanga,f kababekanga indlebe yabo.g

15 Lina seliphendukile lamuhla, lenza okulungileyo emehlweni ami, limemezela inkululeko, ngulowo lalowo kumakhelwane wakhe,h lenza isivumelwano phambi kwami endlini ebizwa ngebizo lami.i

16 Kodwa liphendukile, langcolisa ibizo lami,j libuyisa, ngulowo lalowo isigqili sakhe langulowo lalowo isigqilikazi sakhe,k ebeliziyekele zahamba zikhululekile njengokufisa kwazo,l lazehlisela phansi, zaba yizigqili lezigqilikazi zenu.

17 Ngakho itsho njalo iNkosi: Lina kalingilalelanga, ukumemezela inkululeko,m kube ngulowo lalowo kumfowabo langulowo lalowo kumakhelwane wakhe; khangelani, ngizamemezela kini,n itsho iNkosi, inkululekoo enkembeni,p kumatshayabhuqe wesifo,q lendlaleni;r ngilinikele libe yisesabisos kuyo yonke imibuso yomhlaba.t

18 Nginikele amadoda aseqileyo isivumelwano sami, angaqinisanga amazwi esivumelwano asenza phambi kwami,u lapho adabula ithole kabili,v adlula phakathi kweziqa zalo;

19 iziphathamandla zakoJuda, leziphathamandla zeJerusalema, abathenwa,w labapristi, labo bonke abantu belizwe, abadabula phakathix kweziqa zethole.

20 Yebo, ngizabanikela esandleni sezitha zabo lesandleni salabo abadinga impilo yabo;y lezidumbu zabo zizakuba yikudla kwenyoni zamazulu lenyamazana zomhlaba.z

21 LoZedekhiya inkosi yakoJuda leziphathamandla zakhe ngizabanikela esandleni sezitha zabo, lesandleni salabo abadinga impilo yabo,a lesandleni sebutho lenkosi yeBhabhiloni, abenyuke basuka kini.b

22 Khangelani, ngizalaya,c itsho iNkosi, ngibabuyise kulumuzi;d njalo bazakulwa bemelene lawo,e bawuthumbe,fg bawutshise ngomlilo;hi lemizi yakoJuda ngizayenza ibe lunxiwaj olungelamhlali.k

Ukulalela kwamaRekabi

35Ilizwi elafika kuJeremiya livela eNkosini ensukwini zikaJehoyakhimi indodana kaJosiya, inkosi yakoJuda,a lisithi:

2 Yana endlini yamaRekabi,b ukhulume lawo, uwalethe endlini yeNkosi kwelinye lamakamelo,c uwanathise iwayini.

3 Ngasengithatha uJahazaniya, indodana kaJeremiya, indodana kaHabaziniya, labafowabo, lawo wonke amadodana akhe, lendlu yonke yamaRekabi.

4 Ngabaletha endlini yeNkosi, ekamelweni lamadodana kaHanani,d indodana kaIgidaliya, umuntu kaNkulunkulu,e elaliseduze lekamelo leziphathamandla,f elalingaphezug kwekamelo likaMahaseya,h indodana kaShaluma,i umlindimbundu.j

5 Ngasengibeka phambi kwamadodana endlu yamaRekabi izimbiza ezigcwele iwayini, lezinkezo, ngathi kibo: Nathani iwayini.

6 Kodwa bathi: Kasilinathi iwayini, ngoba uJonadabi, indodana kaRekabi,k ubaba, wasilaya esithi: Linganathi iwayini, lina labantwana benu, kuze kube nininini.

7 Njalo lingakhi izindlu, lingahlanyeli inhlanyelo, lingahlanyeli izivini, lingabi lazo; kodwa lihlale emathenteni zonke insuku zenu, ukuze liphile insuku ezinengi ebusweni bomhlaba lapho elihlala khona njengabezizwe.l

8 Ngakho salilalela ilizwi likaJonadabi, indodana kaRekabi, ubaba, kukho konke asilaya ngakho, ukuthi singanathi iwayini zonke insuku zethu, thina, omkethu, amadodana ethu, lamadodakazi ethu;

9 lokuthi singakhi izindlu zokuhlala kwethu; njalo singabi lesivini kumbe insimu kumbe inhlanyelo;

10 kodwa sihlala emathenteni, silalele senze njengakho konke uJonadabi ubaba asilaya khona.

11 Kodwa kwathi lapho uNebhukadirezari inkosi yeBhabhilonim esenyukela elizweni, sathi: Wozani siye eJerusalema ngenxa yebutho lamaKhaladiyan langenxa yebutho lamaSiriya.o Sasesihlala eJerusalema.p

12 Laselifika ilizwi leNkosi kuJeremiya lisithi:

13 Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Hamba uthi ebantwini bakoJuda lakwabahlali beJerusalema: Kaliyikwemukela yini ukulaywa ukuthi lilalele amazwi ami?q itsho iNkosi.

14 Aqiniswa amazwi kaJonadabi, indodana kaRekabi, awalaya abantwana bakhe ukuthi banganathi iwayini; ngoba kabalinathanga kuze kube lamuhla, ngoba bawulalele umlayo kayise. Lami ngikhulumile kini ngivuke ngovivi ngikhuluma,r kodwa kalingilalelanga.

15 Futhi ngithume kini zonke inceku zami abaprofethi,s ngivuka ngovivi ngibathuma,t ngisithi: Ake liphenduke, ngulowo lalowo endleleni yakhe embi,u lenze izenzo zenu zibe zinhle,v lingalandeli abanye onkulunkulu ukuthi libakhonze,w ukuze lihlale elizweni engalinika lina laboyihlo. Kodwa kalibekanga indlebe yenu,x kalilalelanga kimi.

16 Ngoba amadodana kaJonadabi, indodana kaRekabi, awuqinisile umlayo kayise awalaya wona, kodwa lababantu kabangilaleli,

17 ngakho itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu wamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Khangelani, ngizakwehlisela phezu kukaJuda laphezu kwabakhileyo bonke beJerusalema bonke ububi engibukhulume ngabo; ngoba ngikhulumile kibo, kodwa kabalalelanga, ngibabizile, kodwa kabaphendulanga.y

18 Lakuyo indlu yamaRekabi uJeremiya wathi: Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Ngenxa yokuthi lilalele umlayo kaJonadabi uyihlo, lagcina yonke imilayo yakhe, lenza njengakho konke alilaya khona,

19 ngakho itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Kakuyikuqunywa muntu kuJonadabi indodana kaRekabi oma phambi kwami insuku zonke.z

Ukubalwa lokutshiswa komqulu wencwadi

36Kwasekusithi ngomnyaka wesine kaJehoyakhimi, indodana kaJosiya, inkosi yakoJuda,a lelilizwi lafika kuJeremiya livela eNkosini, lisithi:

2 Zithathele umqulu wogwalo,b ubhale kiwo wonke amazwi engiwakhulume kuwe ngoIsrayelic langoJudad langazo zonke izizwe,e kusukela ngosuku lokukhuluma kwami kuwe, kusukela ensukwini zikaJosiya,f kuze kube lamuhla.

3 Mhlawumbe abendlu kaJuda bazakuzwa bonke ububi engicabanga ukubenza kubo;g ukuze baphenduke, ngulowo lalowo endleleni yakhe embi,h ukuze ngithethelele ububi babo lesono sabo.i

4 UJeremiya wasebiza uBharukhi indodana kaNeriya;j uBharukhi wasebhala okuvela emlonyeni kaJeremiya, wonke amazwi eNkosik eyayiwakhulume kuye, emqulwini wogwalo.l

5 UJeremiya waselaya uBharukhi esithi: Ngivinjelwe,m kangilakungena endlini yeNkosi.

6 Ngakho hamba wena, ufunde emqulwini owubhalileyo, kuvela emlonyeni wami, amazwi eNkosi endlebeni zabantu endlini yeNkosi ngosuku lokuzila ukudla;n uwafunde futhi endlebeni zakhe wonke uJuda abavela emizini yabo.

7 Mhlawumbe ukuncenga kwabo kuzakuwa phambi kweNkosi,o baphenduke, ngulowo lalowo endleleni yakhe embi;p ngoba lukhulu ulaka lentukuthelo iNkosi ekukhulume kulababantu.

8 UBharukhi indodana kaNeriya wasesenza njengakho konke uJeremiya umprofethi ayemlaye khona, efunda egwalweni amazwi eNkosi endlini yeNkosi.

9 Kwasekuthi emnyakeni wesihlanu kaJehoyakhimi, indodana kaJosiya, inkosi yakoJuda, ngenyanga yesificamunwemunye, bamemezelaq ukuzila ukudla phambi kweNkosi, bonke abantu eJerusalema,r labantu bonke abavela emizini yakoJuda eJerusalema.

10 UBharukhi wasefunda egwalweni amazwi kaJeremiya endlini yeNkosi, ekamelweni likaGemariya,s indodana kaShafani,t umbhali,u egumeni elingaphezulu,v emnyango wesango elitsha lendlu yeNkosi,w endlebeni zabantu bonke.

11 UMikhaya, indodana kaGemariya, indodana kaShafani,x wasesizwa wonke amazwi eNkosi avela kulolugwalo,

12 wehlela endlini yenkosi, ekamelweni lombhali;y khangela-ke, zonke iziphathamandla zazihlezi lapho, uElishamaz umbhali,a loDelaya indodana kaShemaya, loElinathani indodana kaAkhibhori,b loGemariya indodana kaShafani,c loZedekhiya indodana kaHananiya,d leziphathamandla zonke.

13 UMikhaya wasebatshela wonke amazwi ayewezwile, lapho uBharukhi efunda egwalweni endlebeni zabantu.

14 Zonke iziphathamandla zasezithuma uJehudi, indodana kaNethaniya, indodana kaShelemiya,e indodana kaKushi, kuBharukhi, zisithi: Umqulu ofunde kuwo endlebeni zabantu, uthathe ngesandla sakho uze. Ngakho uBharukhi indodana kaNeriya wathatha umqulu ngesandla sakhe, waya kuzo.

15 Zasezisithi kuye: Ake uhlale phansi, uwufunde endlebeni zethu. UBharukhi wasefunda endlebeni zazo.

16 Kwasekusithi sezizwile wonke amazwi, zethukile, ngulowo lalowo ekhangele kumakhelwane wakhe,f zathi kuBharukhi: Sizayitshela isibili inkosi wonke amazwi la.

17 Zasezimbuza uBharukhi zisithi: Ake usitshele, wawabhala njani wonke lamazwi emlonyeni wakhe?

18 UBharukhi wasesithi kuzo: Wangifundela wonke lamazwi evela emlonyeni wakhe, ngawabhala egwalweni ngeyinki.g

19 Iziphathamandla zasezisithi kuBharukhi: Hamba ucatshe, wena loJeremiya, kakungabi lamuntu owaziyo lapho elikhona.

20 Zasezingena enkosini egumeni, kodwa umqulu zawubeka ekamelweni likaElishama umbhali;h zakhuluma wonke amazwi endlebeni zenkosi.

21 Inkosi yasithuma uJehudi ukuthi awulande umqulu; wasewuthatha ekamelweni likaElishama umbhali;i uJehudi wawufunda endlebeni zenkosi lendlebeni zazo zonke iziphathamandla ezazimi enkosini.j

22 Inkosi yayihlezi-ke endlini yobusikak ngenyanga yesificamunwemunye;l umlilo wawuvutha embawuleni phambi kwayo.

23 Kwasekusithi lapho uJehudi esefundile amakhasi amathathu loba amane, yawasika ngengqamu yombhali, yawaphosela emlilweni osembawuleni, waze watsha waphela umqulu wonke emlilweni osembawuleni.

24 Kodwa kabesabanga,m kabadabulanga izembatho zabo,no inkosi lenceku zayo zonke, abawezwayo wonke lamazwi.

25 Loba kunjalo labo oElinathani loDelaya loGemariyap beyincenga inkosi ukuthi ingawutshisi umqulu,q kodwa kayibalalelanga.

26 Kodwa inkosi yalaya uJerameli indodana yenkosi, loSeraya indodana kaAziriyeli, loShelemiya indodana kaAbideli,r ukuze babambe uBharukhi umbhali loJeremiya umprofethi;s kodwa iNkosi yabafihla.

27 Ilizwi leNkosi laselifika kuJeremiya emva kokuthi inkosi isiwutshisile umqulu lamazwi uBharukhi ayewabhalile evela emlonyeni kaJeremiya, lisithi:

28 Zithathele futhi omunye umqulu, ubhale kuwo wonke amazwi okuqala ayesemqulwini wokuqala, uJehoyakhimi inkosi yakoJuda eyawatshisayo.

29 Njalo uzakuthi kuJehoyakhimi inkosi yakoJuda: Itsho njalo iNkosi: Wena utshisile lumqulu, usithi: Ubhaleleni kiwo usithi: Inkosi yeBhabhiloni izafika isibili, ilichithe lelilizwe,t yenze ukuthi kuphele kulo abantu lenyamazana?

30 Ngakho itsho njalo iNkosi mayelana loJehoyakhimi inkosi yakoJuda: Kayikuba lamuntuu ohlala esihlalweni sobukhosi sikaDavida;v lesidumbu sakhe sizaphoselwa ekutshiseniw kwemini lekuqandeni kobusuku.

31 Ngizamjezisa-ke yena, lenzalo yakhe, lenceku zakhe, ububi babo; ngehlisele phezu kwabo laphezu kwabahlali beJerusalema laphezu kwabantu bakoJuda konke okubi engikukhulume kubo, kodwa kabalalelanga.

32 UJeremiya wasethatha omunye umqulu, wawunika uBharukhi, indodana kaNeriya, umbhali, owabhala kiwo okuvela emlonyeni kaJeremiya wonke amazwi ogwalo uJehoyakhimi inkosi yakoJuda eyalutshisayo ngomlilo; kwengezelelwa-ke kiwo amanye amazwi amanengi afanana lawo.

UJeremiya ufakwa entolongweni

37Inkosi uZedekhiya indodana kaJosiyaa wabusa-ke esikhundleni sikaKoniya indodana kaJehoyakhimi,b uNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni ambeka abe yinkosi elizweni lakoJuda.cd

2 Kodwa kawalalelanga, yenae lenceku zakhef labantu belizwe, amazwi eNkosi eyayiwakhulume ngesandla sikaJeremiya umprofethi.

3 Inkosi uZedekhiya yasithuma uJehukalig indodana kaShelemiyahi loZefaniyaj indodana kaMahaseya umpristi kuJeremiya umprofethi,k isithi: Ake usikhulekele eNkosini uNkulunkulu wethu.

4 UJeremiya wangena-ke waphuma phakathi kwabantu,l ngoba babengakamfaki entolongweni.m

5 Ibutho likaFaro laliphumile-ke eGibhithe;n kwathi amaKhaladiya ayevimbezela iJerusalema esizwa amahungahunga ngabo, enyuka asuka eJerusalema.o

6 Laselifika ilizwi leNkosi kuJeremiya umprofethi lisithi:

7 Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli: Lizakutsho njalo enkosini yakoJuda elithume kimi ukungibuza:p Khangela, ibutho likaFaro eliphumele ukulisizaq lizabuyela elizweni lalo, iGibhithe.r

8 AmaKhaladiya azabuya futhi,s alwe emelene lalumuzi,t awuthumbe,u awutshise ngomlilo.vw

9 Itsho njalo iNkosi: Lingakhohlisi imiphefumulo yenu lisithi: AmaKhaladiya isibili azasuka kithi; ngoba kawayikusuka.

10 Ngoba loba lilitshaya ibutho lonke lamaKhaladiya alwa emelene lani,x kusale amadoda agwaziweyo phakathi kwabo, azasukuma, yileyo laleyo ethenteni layo, awutshise lumuzi ngomlilo.y

11 Kwasekusithi ibutho lamaKhaladiya selenyukile lisuka eJerusalema ngenxa yebutho likaFaro,z

12 uJeremiya waphuma eJerusalema ukuya elizweni lakoBhenjaminia ukuthi amonyuke phakathi kwabantu.b

13 Kwasekusithi esesesangweni lakoBhenjamini,c kwakukhona lapho induna yabalindi obizo layo lalinguIrija, indodana kaShelemiya,d indodana kaHananiya;e yasimbamba uJeremiya umprofethi, isithi: Uhlubukela kumaKhaladiya.f

14 UJeremiya wasesithi: Ngamanga; kangihlubukeli kumaKhaladiya. Kodwa kamlalelanga; ngokunjalo uIriya wambamba uJeremiya, wamletha kuziphathamandla.g

15 Iziphathamandla zasezithukuthela ngoJeremiya, zamtshaya, zamfaka entolongweni,h endlini kaJonathani umbhali,i ngoba zaziyenze yaba yintolongo.

16 UJeremiya esengene endlini yomgodij lezitokisini, uJeremiya esehlale khona insuku ezinengi,

17 inkosi uZedekhiya yasithuma, yamthatha; inkosi yasimbuza endlini yayo ensithak yathi: Likhona yini ilizwi elivela eNkosini? UJeremiya wasesithi: Likhona. Wathi: Uzanikelwa esandleni senkosi yeBhabhiloni.l

18 UJeremiya wathi futhi enkosini uZedekhiya: Ngoneni kuwe lezincekwini zakho lakulababantu ukuthi lingifake entolongweni?

19 Bangaphi khathesi abaprofethi benu abaprofetha kinim besithi: Inkosi yeBhabhiloni kayiyikufika imelane lani kumbe imelane lalelilizwe?

20 Khathesi-ke, ake uzwe, nkosi yami, nkosi, kakuthi ukuncenga kwamin kuwe phambi kwakho, ungangibuyiselio endlini kaJonathani umbhali,p hlezi ngifele khona.

21 Ngakho inkosi uZedekhiya yalaya ukuthi bamfake uJeremiya egumeni lentolongo,q lokuthi anikwe isinkwa sibe sinye ngosuku esivela esitaladini sabaphekizinkwa,r size siphele sonke isinkwa emzini.s Ngokunjalo uJeremiya wahlala egumeni lentolongo.t

Ukukhutshwa kukaJeremiya emgodini

38UShefathiya indodana kaMathani, loGedaliya indodana kaPashuri, loJukali indodana kaShelemiya,a loPashuri indodana kaMalikiya,b sebezwile amazwi uJeremiya ayewakhuluma kubo bonke abantu esithi:c

2 Itsho njalo iNkosi: Osala kulumuzi uzakufa ngenkemba, ngendlala, langomatshayabhuqe wesifo;d kodwa ophuma aye kumaKhaladiya uzaphila,e ngoba uzakuba lempilo yakhe ibe yimpango, aphile.

3 Itsho njalo iNkosi: Lumuzi uzanikelwa isibili esandleni sebutho lenkosi yeBhabhiloni,f elizawuthumba.g

4 Iziphathamandla zasezisithi enkosini: Ake abulawe lumuntu,h ngoba ngalindlela uyekethisa izandla zamadoda empi asele kulumuzi,i lezandla zabo bonke abantu, ngokukhuluma kibo amazwi anje; ngoba lumuntu kadingi ukuthula kwalababantu, kodwa okubi.

5 Inkosi uZedekhiya yasisithi: Khangela, usesandleni senu, ngoba inkosi kayilakho okuphambene lani ngalutho.j

6 Basebemthatha uJeremiya, bamphosela emgodini kaMalikiya indodana yenkosi,k owawusegumeni lentolongo,l bamehlisa uJeremiya ngamagoda; kwakungelamanzi emgodini,m kodwa udaka; uJeremiya wasetshona odakeni.n

7 Kwathi uEbedimelekio umEthiyophiyap indoda umthenwa,q owayesendlini yenkosi, esizwa ukuthi uJeremiya bamfake emgodini (lapho inkosi yayihlezi esangweni lakoBhenjamini),r

8 uEbedimelekis waphuma endlini yenkosi, wakhuluma lenkosi esithi:

9 Nkosi yami, nkosi, abantu laba benzile okubi ngakho konke abakwenze kuJeremiya umprofethi, abamphosele emgodini, ngoba uzakufa endaweni yakhet ngenxa yendlala, ngoba kakusekho isinkwa emzini.u

10 Inkosi yasimlaya uEbedimeleki umEthiyophiya,v isithi: Thatha lapha amadoda angamatshumi amathathu ngaphansi kwesandla sakho, umenyule uJeremiya umprofethi emgodini engakafi.

11 Ngakho uEbedimeleki wathatha amadoda ngaphansi kwesandla sakhe,w wangena endlini yenkosi waze waba ngaphansi kwesiphala, wathatha khona izidwedwe ezidabukileyo lezidwedwe ezigugileyo,x wazehlisela kuJeremiya emgodini ngamagoda.

12 UEbedimeleki umEthiyophiyay wasesithi kuJeremiya: Ake ufake izidwedwe ezidabukileyo lezigugileyo ngaphansi kwamakhwapha akho ngaphansi kwamagoda.z UJeremiya wasesenza njalo.

13 Basebemdonsa uJeremiya ngamagoda,a bamenyula emgodini. UJeremiya wasehlala egumeni lentolongo.

UZedekhiya uyelulekwa nguJeremiya

14 Inkosi uZedekhiya yasithuma yathatha uJeremiya umprofethi yamusa kuye, ekungeneni kwesithathu okusendlini yeNkosi. Inkosi yasisithi kuJeremiya: Ngizakubuza udaba, ungangifihleli lutho.

15 UJeremiya wasesithi kuZedekhiya: Uba ngikutshela, kawuyikungibulala lokungibulala yini? Loba ngikweluleka, kawuyikungilalela.

16 Inkosi uZedekhiya yasifunga kuJeremiya ekusithekenib isithi: Kuphila kukaJehovac owasenzela lumphefumulo:d Isibili kangiyikukubulala, futhi isibili kangiyikukunikela esandleni salamadoda adinga umphefumulo wakho.e

17 UJeremiya wasesithi kuZedekhiya: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu wamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Uba uphuma isibilif uye kuziphathamandla zenkosi yeBhabhiloni,g umphefumulo wakho uzaphila,h lalumuzi kawuyikutshiswa ngomlilo; uzaphila wena lendlu yakho.

18 Kodwa uba ungaphumii uye kuziphathamandla zenkosi yeBhabhiloni,j lumuzi uzanikelwa esandleni samaKhaladiya,k awutshise ngomlilo;l lawe kawuyikuphunyuka esandleni sawo.m

19 Inkosi uZedekhiya yasisithi kuJeremiya: Ngiyawesaba amaJuda ahlubukele kumaKhaladiya,n hlezi anginikele esandleni sawo, angiklolodele.o

20 UJeremiya wasesithi: Kawayikukunikela; ake ulalele ilizwi leNkosi njengalelo engilikhuluma kuwe,p khona kukulungele,q futhi umphefumulo wakho uzaphila.

21 Kodwa uba usala ukuphuma,r yileli ilizwi iNkosi engibonise lona lokuthi:

22 Khangela-ke, bonke abesifazana abasele endlini yenkosi yakoJuda bazakhitshelwa kuziphathamandla zenkosi yeBhabhiloni, bathi: Abangane bakho bakukhuthazile,s bakwehlula;t inyawo zakho zitshone odakeni;u babuyele emuva.v

23 Njalo azakhuphela abafazi bonke bakho lamadodana akho kumaKhaladiya;w lawe kawuyikuphunyuka esandleni sawo,x kodwa uzabanjwa ngesandla senkosi yeBhabhiloni, lalumuzi uzawutshisa ngomlilo.y

24 UZedekhiya wasesithi kuJeremiya: Kakungabi khona umuntu owaziyo lamazwi, khona ungayikufa.

25 Kodwa nxa iziphathamandla zisizwa ukuthi ngikhulume lawe,z zize kuwe zithi kuwe: Ake usitshele, ubusithini enkosini, ungakufihli kithi, khona kasiyikukubulala; njalo inkosi ikhulumeni kuwe;

26 uzakuthi-ke kuzo: Mina ngiwise ukuncenga kwami phambi kwenkosia ukuthi ingangibuyiseli endlini kaJonathani ukuze ngifele khona.b

27 Zasezifika zonke iziphathamandla kuJeremiya, zambuza; yena waziphendula njengawo wonke lamazwi inkosi ewalayileyo. Zasezithula kuye, ngoba udaba lwalungezwakali.

28 UJeremiya wasehlalac egumeni lentolongo kwaze kwaba lusuku iJerusalema eyathunjwa ngalo;d wayekhona lapho iJerusalema ithunjwa.

Ukunqotshwa kweJerusalema

39Ngomnyaka wesificamunwemunye kaZedekhiya inkosi yakoJuda,a ngenyanga yetshumi, kwafika uNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni lebutho lakhe lonke, bamelana leJerusalema, bayivimbezela.

2 Ngomnyaka wetshumi lanye kaZedekhiya, ngenyanga yesine, ngolwesificamunwemunye lwenyanga, umuzi wafohlelwa.

3 Zonke iziphathamandla zenkosi yeBhabhiloni zasezingena,b zahlala esangweni eliphakathi,c oNerigali-Sharezi, uSamiganebo, uSarisekimi, uRabisarisi,d uNerigali-Sharezi, uRabimagi,e lazo zonke ezinye iziphathamandla zenkosi yeBhabhiloni.

4 Kwasekusithi lapho uZedekhiya inkosi yakoJudaf lawo wonke amadoda empi bezibona, babaleka, baphuma emzini ebusuku ngendlela yesivande senkosi, ngesango eliphakathi kwemiduli emibili; waphuma ngendlela yamagceke.

5 Kodwa ibutho lamaKhaladiya laxotshana labo, lamfica uZedekhiya emagcekeni eJeriko; selimbambile lamenyusela kuNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni eRibila, elizweni leHamathi,g owakhuluma izigwebo ezimelene laye.h

6 Inkosi yeBhabhiloni yasibulala amadodana kaZedekhiya eRibila emehlweni akhe;i inkosi yeBhabhiloni yabuya yabulala zonke izikhulu zakoJuda.j

7 Yasiphumputhekisa amehlo kaZedekhiya, yambopha ngamaketane ethusi amabili ukuze imuse eBhabhiloni.k

8 AmaKhaladiya asetshisa indlu yenkosi lezindlu zabantu ngomlilo,l adilizela phansi imiduli yeJerusalema.

9 Lensali yabantu eyayisele emzini, lalabo ababehlubukile,m ababehlubukile kuyo, lensali yabantu eyayisele, uNebuzaradani induna yabalindi yabathumba yabasa eBhabhiloni.

10 Kodwa uNebuzaradani induna yabalindi watshiya elizweni lakoJuda ebantwini ababengabayangan ababengelalutho, wabanika izivini lamasimu ngalolosuku.

11 UNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni waselaya ngesandla sikaNebuzaradani induna yabalindi ngoJeremiya esithi:

12 Mthathe, umise amehlo akho kuye, ungamenzeli ulutho olubi, kodwa njengokukhuluma kwakhe kuwe wenze njalo ngaye.

13 Ngakho bathuma oNebuzaradani induna yabalindi, loNebushazibani, uRabisarisi, loNerigali-Sharezi,o uRabimagi, lazo zonke induna zenkosi yeBhabhiloni,p

14 bathuma, bamthatha uJeremiya egumeni lentolongo,q bamnikelar kuGedaliya,s indodana kaAhikhamu, indodana kaShafani,t ukuze amkhuphe amuse endlini yakhe. Wasehlala phakathi kwabantu.u

UEbedimeleki uzakhululwa yiNkosi

15 Ilizwi leNkosi laselifika kuJeremiya esavalelwe egumeni lentolongo,vw lisithi:

16 Hamba ukhulume kuEbedimeleki umEthiyophiyax uthi: Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Khangela, ngizakwehlisela amazwi ami kulumuzi ngokubiy kungeyisikho ngokuhle,z njalo azakuba phambi kwakho ngalolosuku.

17 Kodwa ngizakophula ngalolosuku, itsho iNkosi, njalo kawuyikunikelwa esandleni sabantu obesabayo.a

18 Ngoba ngizakukhulula isibili, kawuyikuwa-ke ngenkemba, kodwa impilo yakho izakuba yimpango kuwe,b ngoba uthembele kimi,c itsho iNkosi.

UGedaliya umbusi

40Ilizwi elafika kuJeremiya livela eNkosini emva kokuthi uNebuzaradani induna yabalindi esemyekele wahambaa esuka eRama,b esemthethe ebotshiwe ngamaketanec phakathi kwabo bonke ababethunjwe eJerusalema lakoJuda, abasiwa ekuthunjweni eBhabhiloni.d

2 Induna yabalindi yasimthatha uJeremiya yathi kuye:e INkosi, uNkulunkulu wakho, yakhuluma lokhu okubi ngalindawo.f

3 INkosi isikulethile yakwenza njengokutsho kwayo, ngoba lonile eNkosini,gh kalilalelanga ilizwi layo; ngakho loludaba lwenzakele kini.

4 Khathesi-ke, khangela, lamuhla ngiyakukhulula kulamaketane asezandleni zakho.i Uba kukuhle emehlweni akho ukuya lami eBhabhiloni, woza, ngimise ilihlo lami phezu kwakho; kodwa uba kukubi emehlweni akho ukuya lami eBhabhiloni, yekela. Bona, ilizwe lonke liphambi kwakho;j lapho kukuhle kuqondile emehlweni akho ukuhamba, hamba uye khona.k

5 Kodwa engakabuyeli, wathi: Buyelal kuGedaliya, indodana kaAhikhamu, indodana kaShafani,m emmisileyo inkosi yeBhabhiloni abe phezu kwemizi yakoJuda,n uhlale laye phakathi kwabantu;o kumbe loba kungaphi lapho kuqondile emehlweni akho ukuya khona, hamba. Ngakho induna yabalindi yasimnika umphakop lesipho,q yamyekela ukuthi ahambe.

6 Ngakho uJeremiya wafika kuGedaliya indodana kaAhikhamu eMizipa,r wahlala laye phakathi kwabantu ababesele elizweni.s

7 Kwathi zonke induna zamabutho ezazisegangeni, zona kanye lamadoda azo,t besizwa ukuthi inkosi yeBhabhiloni ibekile uGedaliya indodana kaAhikhamu abe phezu kwelizwe,u lokuthi inikele kuye amadodana labesifazana labantwana, lakwabangabayanga belizwe,v kulabo ababengathunjelwanga eBhabhiloni,

8 khona beza kuGedaliya eMizipa,w oIshmayeli, indodana kaNethaniya,x loJohanani, loJonathani,y amadodana kaKareya,z loSeraya, indodana kaTanihumethi, lamadodana kaEfayi, umNetofa, loJezaniya, indodana yomMahakathi,a bona lamadoda abo.

9 UGedaliya, indodana kaAhikhamu, indodana kaShafani, wasefunga kibo lamadoda abo, esithi: Lingesabi ukusebenzela amaKhaladiya; hlalani elizweni, liyisebenzele inkosi yeBhabhiloni; khona kuzalilungela.b

10 Khangelani-ke, mina ngihlala eMizipac ukuma phambi kobuso bamaKhaladiya azafika kithi; kodwa lina buthani iwayini lezithelo zehlobo lamafutha, likufake ezitsheni zenu, lihlale emizini yenu eliyithetheyo.

11 Futhi, lapho wonke amaJudad ayekoMowabie laphakathi kwabantwana bakoAmonif leEdomag lawayekuwo wonke amazwe esezwile ukuthi inkosi yeBhabhilonih itshiyile insali yakoJuda,i lokuthi yabeka phezu kwabo uGedaliya, indodana kaAhikhamu, indodana kaShafani;

12 wonke amaJuda asebuya esuka endaweni zonke ayexotshelwe khona,j eza elizweni lakoJuda, kuGedaliya eMizipa; abutha iwayini lezithelo zehlobo, kwaba kunengi kakhulu.k

Ukubulawa kukaGedaliya

13 UJohanani indodana kaKareyal lazo zonke induna zamabutho ayesegangenim basebesiza kuGedaliya eMizipa,

14 bathi kuye: Uyakwazi isibili yini ukuthi uBhahalisin inkosi yabantwana bakoAmonio uthume uIshmayeli indodana kaNethaniyap ukukutshaya empilweni? Kodwa uGedaliya indodana kaAhikhamu kabakholwanga.

15 UJohanani indodana kaKareya wasekhuluma loGedaliya ensitha eMizipa esithi: Ake ungiyekele ngihambe ngiyetshaya uIshmayeli indodana kaNethaniya, kungabi lamuntu okwaziyo. Uzakutshayelani empilweni, ukuze bahlakazeke bonke abakoJuda ababuthene kuwe, kubhubhe insali yakoJuda?

16 Kodwa uGedaliya indodana kaAhikhamu wathi kuJohanani indodana kaKareya: Ungayenzi le indaba, ngoba uqamba amanga ngoIshmayeli.

41Kwasekusithi ngenyanga yesikhombisaa kwafikab uIshmayeli, indodana kaNethaniya,c indodana kaElishama,d owenzalo yesikhosini, lezinduna zenkosi, lamadoda alitshumi laye, kuGedaliya indodana kaAhikhamu eMizipa,e badla isinkwaf khona ndawonye eMizipa.

2 UIshmayeli indodana kaNethaniya wasesukuma,g lamadoda alitshumi ayelaye, bamtshaya uGedaliya indodana kaAhikhamu indodana kaShafani ngenkemba, bambulala yena inkosi yeBhabhiloni eyayimbeke phezu kwelizwe.h

3 UIshmayeli wabulala lawo wonke amaJuda ayelaye,i eloGedaliya, eMizipa, lamaKhaladiya atholakala khona,j amadoda empi.

4 Kwasekusithi ngosuku lwesibili esembulele uGedaliya, kungelamuntu okwaziyo,

5 kwafika amadoda evela eShekema,k eShilo,l leSamariya,m amadoda angamatshumi ayisificaminwembili, ephucile indevu,n lezigqoko zidatshuliwe,o ezisikile,p elomnikelo wokudla lempepha esandleni sawo,q ukukuletha endlini yeNkosi.r

6 UIshmayeli indodana kaNethaniyas wasephuma eMizipat ukuwahlangabeza, ehamba, ehamba ekhala inyembezi. Kwasekuthi lapho ehlangana lawo, wathi kuwo: Wozani kuGedaliya indodana kaAhikhamu.

7 Kwasekusithi sebefikile phakathi komuzi, uIshmayeli indodana kaNethaniya wawabulala wawaphosela phakathiu komgodi,v yena lamadoda ayelaye.

8 Kodwa kwatholakala amadoda alitshumi phakathi kwawo, athi kuIshmayeli: Ungasibulali, ngoba sileziphala ensimini,w ingqoloyi lebhali* lamafutha loluju. Ngakho wawayekela, kaze awabulala phakathi kwabafowabo.

9 Njalo umgodi uIshmayeli ayephosele kuwo zonke izidumbu zabantu ayebatshayilex kanye loGedaliya, wawuyiwo inkosi uAsa eyawenzayo ngenxa kaBahasha inkosi yakoIsrayeli;y lowo uIshmayeli indodana kaNethaniya wawugcwalisa ngababuleweyo.

10 UIshmayeli wasethumba yonke insali yabantu ababeseMizipa, amadodakazi enkosi,z labo bonke abantu ababesele eMizipa, uNebuzaradani induna yabalindi eyayibamisele uGedaliya indodana kaAhikhamu.a UIshmayeli indodana kaNethaniya wasebathumba, wahamba ukuthi achaphele kubantwana bakoAmoni.b

11 Kwathi uJohanani indodana kaKareyac lazo zonke induna zamabutho ezazilayed besizwa konke okubi uIshmayeli indodana kaNethaniya ayekwenzile,

12 bathatha wonke amadoda, bayakulwa loIshmayeli indodana kaNethaniya; bamfica emanzini amanengie aseGibeyoni.f

13 Kwasekusithi bonke abantu ababeloIshmayeli bebona uJohanani indodana kaKareya lazo zonke induna zamabutho ezazilaye,g bathokoza.

14 Basebetshibilika abantu bonke uIshmayeli ayebathumbe besuka eMizipa, baphenduka baya kuJohanani indodana kaKareya.h

15 Kodwa uIshmayeli indodana kaNethaniya waphunyuka wasuka phambi kukaJohanani, lamadoda ayisificaminwembili, waya ebantwaneni bakoAmoni.i

16 UJohanani indodana kaKareyaj lazo zonke induna zamabutho ezazilayek basebethatha yonke insali yabantul ayebabuyisile besuka kuIshmayeli indodana kaNethaniyam eMizipa, esetshaye uGedaliya indodana kaAhikhamu, amadoda, amadoda empi,n labafazi,o labantwana, labathenwa, ayebabuyisile bevela eGibeyoni.p

17 Basebesuka bayahlala eGeruthi-Kimihamuq eseduze leBhethelehema,r ukuyangena eGibhithes

18 ngenxa yamaKhaladiya; ngoba babewesaba, ngoba uIshmayeli indodana kaNethaniya wayebulele uGedaliya indodana kaAhikhamu, inkosi yeBhabhiloni eyayimmise phezu kwelizwe.t

Ilizwi likaJeremiya kuJohanani

42Zasezisondela zonke induna zamabutho,a loJohanani indodana kaKareya,b loJezaniyac indodana kaHoshaya,d labo bonke abantu, kusukela komncinyane kuze kube komkhulu,e

2 bathi kuJeremiya umprofethi: Ake kuthi ukuncenga kwethu kuwe phambi kwakho, usikhulekele eNkosini uNkulunkulu wakho,f umele le insali yonke,g ngoba sisele sibalutshwana kwabanengi,h njengalokho amehlo akho esibona;

3 ukuze iNkosi, uNkulunkulu wakho, isazise indlela esizahamba ngayo,i lento esizayenza.

4 UJeremiya umprofethi wasesithi kibo: Sengizwile; khangelani, ngizakhuleka eNkosini uNkulunkulu wenu njengokwamazwi enu; kuzakuthi-ke, lonke ilizwi iNkosi ezaliphendula ngizalitshela lona,j kangiyikuligodlela lizwi.k

5 Bona basebesithi kuJeremiya: INkosi kayibe ngumfakazi oqinisileyol lothembekileyom phakathi kwethu, uba singenzi ngokunjalon njengalo lonke ilizwi iNkosi uNkulunkulu wakho ekuthuma kithi ngalo.o

6 Loba kukuhle loba kukubi, sizalalela ilizwi leNkosi uNkulunkulu wethu, esikuthuma kuyo, ukuze kusilungelep lapho sililalela ilizwi leNkosi uNkulunkulu wethu.

7 Kwasekusithi ekupheleni kwensuku ezilitshumi,q ilizwi leNkosi lafika kuJeremiya.

8 Wasebiza uJohanani indodana kaKareya,r lazo zonke induna zamabuthos ezazilaye, labantu bonke kusukela komncinyane kusiya komkhulu;t

9 wathi kibo: Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, elingithume kiyo ukuthi ngenze ukuncenga kwenu kuwe phambi kwayo:u

10 Uba lihlala lokuhlala kulelilizwe, ngizalakhav ngingalidilizi, ngilihlanyele,w ngingalisiphuni; ngoba ngiyazisola ngokubi engikwenzileyo kini.x

11 Lingayesabi inkosi yeBhabhiloni eliyesabayo, lingayesabi,y itsho iNkosi; ngoba mina ngilani ukuze ngilisindisez ngilophule esandleni sayo.

12 Ngilinike izihawu, ukuze ibe lomusa kini,a ilibuyisele elizweni lakini.

13 Kodwa uba lisithi: Kasiyikuhlala kulelilizwe; ukuthi lingalaleli ilizwi leNkosi uNkulunkulu wenu;b

14 lisithi: Hatshi; kodwa sizangena elizweni leGibhithe,c lapho esingayikubona impi khona, singayikuzwa ukukhala kophondo,d singalambelanga isinkwa, sihlale khona;

15 khathesi-ke, ngakho zwanini ilizwi leNkosi, nsali yakoJuda: Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Uba lina libeka ubuso benue ngokupheleleyof ukuya eGibhithe, lingene ukuyahlala njengabezizwe khona,g

16 kuzakuthi-ke inkembah eliyesabayoi izalifica khona elizweni leGibhithe, lendlalaj elinqineka ngayo izanamathela emva kwenu khona eGibhithe, lifele khona.

17 Bazakuba njalo bonke abantu ababeka ubuso babo ukuya eGibhithe, ukuze bahlale njengabezizwe khona;k bazakufal ngenkemba,m ngendlala,n langomatshayabhuqe wesifo; njalo kabayikuba lensali kumbe ophunyuke phambi kokubi engizabehlisela khona.o

18 Ngoba itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Njengokuthululwa kolaka lwami lentukuthelo yami phezu kwabahlali beJerusalema,p ngokunjalo intukuthelo yami izathululelwa phezu kwenu, nxa lingena eGibhithe. Njalo lizakubaq yisithukors lokwesabekayotuv lesiqalekisowxyz lehlazo,abcd lingaphindi liyibone lindawo.

19 INkosi ithe ngani, nsali yakoJuda: Lingangeni eGibhithe.e Yazini isibili ukuthi lamuhla ngifakazile ngimelene lani.

20 Ngoba liyikhohlisile imiphefumulo yenu; ngoba lina lingithume eNkosini, uNkulunkulu wenu, lisithi:f Sikhulekele eNkosini uNkulunkulu wethu;g lanjengakho konke iNkosi uNkulunkulu wethu ekutshoyo,h ngokunjalo sitshele, sikwenze.

21 Sengilitshelile lamuhla, kodwa kalililalelanga ilizwi leNkosi uNkulunkulu wenu, laloba yiyiphi into engithume yona kini.i

22 Khathesi-ke yazini isibili ukuthi lizakufa ngenkemba,j ngendlala, langomatshayabhuqe wesifo, endaweni eliloyisa ukuyahlala khona njengabezizwe.

Abantu baya eGibhithe

43Kwasekusithi lapho uJeremiya eseqedile ukukhuluma kubo bonke abantu wonke amazwi eNkosi uNkulunkulu wabo, iNkosi uNkulunkulu wabo eyayimthume ngawo kibo, ngitsho wonke lamazwi;

2 wasekhuluma uAzariya indodana kaHoshaya,a loJohanani indodana kaKareya,b labo bonke abantu abazikhukhumezayo,c besithi kuJeremiya: Uqamba amanga. INkosi uNkulunkulu wethu kayikuthumanga ukuze uthi: Lingayi eGibhithe ukuze lihlale njengabezizwe khona;d

3 kodwa uBharukhi indodana kaNeriyae uyakukhuthaza emelene lathi,f ukuze asinikele esandleni samaKhaladiya,g ukuze asibulale, asithumbele eBhabhiloni.

4 Ngakho uJohanani indodana kaKareya,h lazo zonke induna zamabutho,i labo bonke abantu, kabalilalelanga ilizwi leNkosi, ukuze bahlale elizweni lakoJuda.

5 Kodwa uJohanani indodana kaKareyaj lazo zonke induna zamabuthok bathatha yonke insali yakoJuda eyayibuyele ivela kuzo zonke izizwe lapho ababexotshelwe khona, ukuhlala elizweni lakoJuda;l

6 amadoda,m labafazi,n labantwana, lamadodakazi enkosi,o laye wonke umuntu uNebuzaradani induna yabalindi ayebatshiye kuGedaliya indodana kaAhikhamup indodana kaShafani, loJeremiya umprofethi, loBharukhi indodana kaNeriya.q

7 Basebengena elizweni leGibhithe, ngoba kabalilalelanga ilizwi leNkosi; basebefika eThahaphanesi.r

8 Laselifika ilizwi leNkosi kuJeremiya eThahaphanesis lisithi:

9 Thatha esandleni sakho amatshe amakhulu, uwafihle ebumbeni ewondweni,t esekungeneni kwendlu kaFaro eThahaphanesi,u emehlweni amadoda angamaJuda,

10 uthi kiwo: Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Khangelani, ngizathuma ngilande uNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni inceku yami,v ngifake isihlalo sakhe sobukhosi phezu kwalamatshe engiwafihlileyo,w endlale ithente lakhe lesikhosini phezu kwawo.

11 Eze atshaye ilizwe leGibhithe;x labo abokufa ekufeni, lalabo abokuthunjwa ekuthunjweni, lalabo abenkemba enkembeni.y

12 Ngiphembe umliloz ezindlini zabonkulunkulu beGibhithe,a abatshise, abathumbe,b azithandele ngelizwe leGibhithe njengomelusi ezithandela ngesigqoko sakhe,c aphume khona ngokuthula.

13 Njalo uzakwephula insika zeBetshemeshi eziyizithombed eziselizweni leGibhithe,e atshise ngomlilo izindlu zabonkulunkulu beGibhithe.f

UJeremiya utshumayeza amaJuda eGibhithe

44Ilizwi elafika kuJeremiya ngawo wonke amaJuda ayehlala elizweni leGibhithe ahlala eMigidoliab leThahaphanesicd leNofief lelizweni lePatrosi,g lisithi:

2 Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Lina likubonile konke okubi engakwehlisela phezu kweJerusalema laphezu kwayo yonke imizi yakoJuda. Khangelani-ke, lamuhla ilunxiwa,h njalo kakho ohlala phakathi kwayo,

3 ngenxa yobubi babo ababenzileyo, ukungithukuthelisa,i ngokuyatshisa impepha,j ngokukhonza abanye onkulunkuluk abangabaziyo, bona, lina, laboyihlo.

4 Kanti ngathuma kini inceku zami zonke abaprofethi,l ngivuke ngovivi ngathuma,m ngisithi: Ake lingayenzi linto enengekayo engiyizondayo.

5 Kodwa kabalalelangan kababekanga indlebe yabo, ukuthi baphenduke ebubini babo,o ukuze bangatshiseli abanye onkulunkulu impepha.p

6 Ngakho kwathululwa intukuthelo yami lolaka lwami,q kwavutha emizini yakoJuda lezitaladeni zeJerusalema; zaze zaba lunxiwar lencithakalo,st njengalamuhla.

7 Ngakho-ke, itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu wamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Libenzelani ububi obukhulu kangaka limelene lemiphefumulo yenu,u ukuthi liziqumele indoda lomfazi,v umntwana losane,wx basuke phakathi kwakoJuda, ukuze lingazitshiyeli insali,y

8 ngokungithukuthelisaz ngemisebenzi yezandla zenu,a ngokutshisela abanye onkulunkulu impepha elizweni leGibhithe,b lapho eseliyehlala khona njengabezizwe, ukuze liziqume, lokuze libe yisiqalekisoc lehlazod phakathi kwazo zonke izizwe zomhlaba?

9 Selakhohlwa yini izinto ezimbi zaboyihlo, lezinto ezimbi zamakhosi akoJuda, lezinto ezimbi zabomkabo,e lezinto zenu ezimbi, lezinto ezimbi zabomkenu,f abazenza elizweni lakoJuda lezitaladeni zeJerusalema?

10 Kabadabukanga kuze kube lamuhla, kabesabanga,g kabahambanga ngomlayo wami langezimiso zami engazibeka phambi kwenu laphambi kwaboyihlo.

11 Ngakho itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Khangelani, ngimisa ubuso bami bumelene lani ngokubih ukuze ngiqume uJuda wonke.

12 Ngithathe insali yakoJuda, abamise ubuso babo ukungena elizweni leGibhithe ukuhlala khona njengabezizwe;i njalo bonke bazaphelaj bawe elizweni leGibhithe; baqedwe ngenkembak langendlala; kusukela komncinyane kuze kube komkhulul bafe ngenkemba langendlala;m babe yisifungo,n babe ngokwesabisayo, babe yisiqalekiso,o babe lihlazo.p

13 Ngoba ngizajezisa labo abahlezi elizweni leGibhithe,q njengoba ngajezisa iJerusalema, ngenkemba,r ngendlala,s langomatshayabhuqe wesifo;t

14 ukuze insali yakoJuda efikileyo ukuhlala khona njengowezizwe elizweni leGibhithe ingabi lophunyukayo losilayo,u ukubuyela elizweni lakoJuda, umphefumulo wayo ofisa ukubuyela kulo ukuhlala khona; ngoba kabayikubuyela, ngaphandle kwabaphunyukileyo.v

15 Khona wonke amadoda ayesazi ukuthi omkabo batshisela abanye onkulunkulu impepha,w labo bonke abesifazana ababemi khona, ixuku elikhulu, labo bonke abantu ababehlala elizweni leGibhithe, ePatrosi,x bamphendula uJeremiya, besithi:

16 Lelilizwi olikhulume kithi ebizweni leNkosi, kasiyikukulalela.y

17 Kodwa sizakwenza lokwenza loba yiyiphi into ephume emlonyeni wethu,z ukutshisela indlovukazi yamazulu impepha,a siyithululele iminikelo yokunathwayo,bc njengoba besisenza, thina, labobaba, amakhosi ethu, leziphathamandla zethu, emizini yakoJudad lezitaladeni zeJerusalema; khona sasutha isinkwa, sasiphilile,e kasibonanga okubi.

18 Kodwa kusukela lapho sayekela ukutshisela indlovukazi yamazulu impephaf lokuyithululela iminikelo yokunathwayo,g siswele konke, siqedwe ngenkemba layindlala.h

19 Futhi lapho sitshisela indlovukazi yamazulu impepha,i siyithululela iminikelo yokunathwayo,j siyayenzela amakhekhe ngokwesifanekiso sayo,k siyithululela iminikelo yokuthululwa, ngaphandle kwamadoda enu yini?

20 UJeremiya wasekhuluma kubo bonke abantu, emadodaneni, lakwabesifazana,l lakubo bonke abantu ababemphendule ngalelolizwi, esithi:

21 Impepha elayitshisa emizini yakoJuda lezitaladeni zeJerusalema,m lina, laboyihlo, amakhosi enu, leziphathamandla zenu, labantu belizwe, iNkosi kayiyikukukhumbula yini, kuvele enhliziyweni yayo?n

22 Kwaze kwathi iNkosio yayingaselakukuthwala,p ngenxa yobubi bezenzo zenu, ngenxa yezinengiso elazenzayo; ngakho ilizwe lenu laba yincithakaloqr lokwesabisayostu lesiqalekiso,vw ukuze kungahlali muntu,x njengalamuhla.

23 Ngenxa yokuthi litshisile impepha, lokuthi lonile eNkosini,y kalilalelanga ilizwi leNkosi, kalihambanga ngomlayo wayo langezimiso zayo langezifakazelo zayo; ngenxa yalokho okubi lokhu kwenzakele kini,z njengalamuhla.

24 UJeremiya wasesithi kubo bonke abantu lakwabesifazana bonke: Zwanini ilizwi leNkosi, wonke uJuda oselizweni leGibhithe.a

25 Itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli, ithi: Lina labomkenu, likhulumile ngomlomo wenu,b lakugcwalisa ngezandla zenu, lisithi: Sizakwenza lokwenza izithembiso zethu esizithembisayoc zokutshisela indlovukazi yamazulu impepha,d lokuyithululela iminikelo yokunathwayo.e Lizaqinisa lokuqinisa izithembiso zenu, lenze sibili izithembiso zenu!

26 Ngakho zwanini ilizwi leNkosi, lonke Juda elihlala elizweni leGibhithe:f Khangelani, mina ngifungile ngebizo lami elikhulu,g itsho iNkosi: Ibizo lami kalisayikubizwa ngumlomo waloba ngubani wakoJuda, elizweni lonke leGibhithe,h esithi: Kuphila kweNkosi uJehova.i

27 Khangela, ngizabalindela ngokubi,j kungeyisikho ngokuhle;k lawo wonke amadoda akoJuda aselizweni leGibhithel azaqedwa ngenkemba layindlala,m aze aphele.

28 Lalabo abaphepha enkembeni bazabuyela elizweni lakoJuda bevela elizweni leGibhithe,n balutshwana ngenani;op layo yonke insali yakoJuda eze elizweni leGibhithe ukuhlala khona njengowezizwe, izakwazi ukuthi ilizwi elizakuma ngelikabani, elami kumbe elayo.q

29 Lalokhu kuzakuba yisibonakaliso kini, kutsho iNkosi, ukuthi ngizalijezisa kulindawo, ukuze lazi ukuthi amazwi ami azakuma lokuma emelana lani ngokubi.r

30 Itsho njalo iNkosi: Khangelani, ngizanikela uFaro Hofira inkosi yeGibhithe esandleni sezitha zakhe,s lesandleni salabo abadinga impilo yakhe,t njengoba nganikela uZedekhiya inkosi yakoJuda esandleni sikaNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni, isitha sakhe, esadinga impilo yakhe.u

Ilizwi likaJeremiya kuBharukhi

45Ilizwi uJeremiya umprofethi alikhuluma kuBharukhi indodana kaNeriya,a ekubhaleni kwakhe lamazwi egwalweni evela emlonyeni kaJeremiya,b ngomnyaka wesine kaJehoyakhimi, indodana kaJosiya, inkosi yakoJuda,c lisithi:

2 Itsho njalo iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayeli, kuwe Bharukhi:

3 Uthi wena: Hawu maye mina! ngoba iNkosi yengezelela usizi ebuhlungwini bami,d sengikhathele yikububula kwami,e njalo kangitholif ukuphumula.g

4 Uzakutsho njalo kuye: Itsho njalo iNkosi: Khangela, lokho engikwakhileyo ngiyakudiliza,h lalokho engikuhlanyeleyo ngiyakusiphuna; yebo, ilizwe leli lonke.

5 Wena-ke uzazidingela izinto ezinkulu yini?i Ungazidingi; ngoba khangela, ngiletha okubi phezu kwayo yonke inyama,j itsho iNkosi; kodwa ngizakunika impilo yakho ibe yimpango kuzo zonke indawo lapho oya khona.k

Ilizwi ngeGibhithe

46Ilizwi leNkosi elafika kuJeremiya umprofethi limelene labezizwe;a

2 limelene leGibhithe, limelene lebutho likaFaro Neko inkosi yeGibhithe,b elalingasemfuleni iYufrathi, eKarikemishi,c alitshayayo uNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni, ngomnyaka wesine kaJehoyakhimi, indodana kaJosiya, inkosi yakoJuda:d

3 Hlelani ihawu lesihlangu,e lisondele empini.

4 Bophelani amabhiza,f ligade, bagadi bamabhiza, lizimise lilezingowane, lilole imikhonto,g ligqoke amabhatshi ensimbi.h

5 Ngibaboneleni betshaywa luvalo, bebuyela emuva? Lamaqhawe abo ephulaphuliwe, ayabaleka ngesiqubu, kawanyemukuli emuva;i kulokwesaba inhlangothi zonke,j itsho iNkosi.

6 Olejubane kangabaleki,k leqhawe kalingaphunyuki; bazakhubeka bawele ngenyakathol eceleni komfula iYufrathi.m

7 Ngubani lo okhukhumalan njengesifula,o omanzi aso aqubuka njengomfula?p

8 IGibhithe ikhukhumalaq njengesifula,r lamanzi aqubuka njengemifula;s ithi: Ngizakhukhumala, ngiwusibekele umhlaba, ngichithe umuzi labahlala kiwo.

9 Yenyukani mabhiza, lihlanyet zinqola; kawaphume amaqhawe; amaEthiyophiya, lamaPutiuv aphatha isihlangu, lamaLudiwx aphathay anyathela idandili.z

10 Ngoba lolu lusuku lweNkosi uJehova wamabandla,a usuku lwempindiselo,b ukuthi iziphindisele ezitheni zayo; lenkemba izakudla,c isuthe, idakwe ligazi labo;d ngoba iNkosi uJehova wamabandla ilomhlatsheloe elizweni lenyakatho ngasemfuleni iYufrathi.f

11 Yenyukela eGileyadi, uyethathag ibhalisamu*h, ntombi emsulwa,i ndodakazi yeGibhithe; imithi uyandisela ize, kakulakwelatshwa kuwe.j

12 Izizwe zizwile ihlazo lakho, lomhlaba ugcwele ukukhala kwakho;k ngoba akhubekile, iqhawe limelene leqhawe,l womabili awele phansi ndawonye.m

13 Ilizwi iNkosi eyalikhuluma kuJeremiya umprofethi ngokuza kukaNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni ukutshaya ilizwe leGibhithe:n

14 Memezelani eGibhithe, lizwakalise eMigidoli,o lizwakalise eNofip leThahaphanesi,q lithi: Zimise, uzilungiselele,r ngoba inkemba izakudla inhlangothi zonke zakho.s

15 Kungani amadoda akho alamandlat ekhukhuliwe?u Kawemanga ngoba iNkosi iwafuqile.

16 Yandisa abakhubekayo,v yebo, omunye wawela phezu komunye;wx basebesithi: Sukumani, sibuyele ebantwini bakithi, lelizweni lokuzalwa kwethu, sisuke enkembeni ecindezelayo.y

17 Bamemeza khona, bathi: UFaro inkosi yeGibhithe ungumsindo;z udlulise isikhathi esimisiweyo.a

18 Kuphila kwami,b itsho iNkosi,c obizo layo yiNkosi yamabandla:de Isibili njengeThabhori phakathi kwezintabaf lanjengeKharmeli ngaselwandleg uzafika.

19 Zenzele izikhali zokuthunjwa,h ndodakazi ehlala eGibhithe;i ngoba iNofij izakuba yincithakalo,k itshiswe, kungabi lomhlali.l

20 IGibhithe ilithokazim elihle kakhulu; isibawu siyeza, sivela enyakatho.n

21 Labaqatshiweyo bayo phakathi kwayo banjengethole lesibaya;o ngoba labo baphendukile,p babaleka kanyekanye; kabemanga, ngoba usuku lokuhlupheka kwabo lubehlele,qr isikhathis sempindiselo yabo.t

22 Ilizwi layo lizahambau njengenyoka;v ngoba bazahamba lebutho, beze kuyo belamahloka, njengabagamuli bezihlahla.w

23 Bagamule ihlathi layo,x itsho iNkosi, lanxa lingephenywe,y ngoba banengi okwedlula isikhonyane,z kabalakubalwa.

24 Indodakazi yamaGibhithe izayangeka, izanikelwa esandleni sabantu benyakatho.a

25 INkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli, ithi: Khangela, ngizajezisa uAmonib weNo,c loFaro, leGibhithe, labonkulunkulu bayo,d lamakhosi ayo, yebo uFaro labathembela kuye.

26 Ngibanikele esandleni salabo abadinga impilo yabo,e lesandleni sikaNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni, lesandleni senceku zakhe; lemva kwalokho ihlalwef njengensukwini zendulo,g itsho iNkosi.

27 Kodwa wena, ungesabi,h nceku yami Jakobe, ungatshaywa luvalo, Israyeli, ngoba khangela, ngizakusindisa usekhatshana, lenzalo yakho elizweni lokuthunjwa kwayo; uJakobe uzaphenduka-ke, athule, onwabe, njalo kakho ozamethusa.

28 Wena, ungesabi, nceku yami Jakobe, itsho iNkosi, ngoba ngilawe;i ngoba ngizaqeda ngokupheleleyo zonke izizwe engikuxotshele kuzo, kodwa kangiyikukuqeda ngokupheleleyo, ngikukhuze ngokufaneleyo, kodwa kangiyikukuyekela lokukuyekela ungajeziswanga.

Ilizwi ngamaFilisti

47Ilizwi leNkosi elafika kuJeremiya umprofethi limelene lamaFilisti,a uFaro engakatshayi iGaza.b

2 Itsho njalo iNkosi: Khangela, amanzi azakhukhumalac evela enyakatho,d azakuba yisifula esikhukhulayo, akhukhule ilizwe lokugcwala kwalo, umuzi labahlala kiwo; labantu bazakhala, labo bonke abakhileyo belizwe bazaqhinqa isililo,

3 ngomsindo wokugidiza kwamasondo amabhiza akhe alamandla,e ngomdumo wenqola zakhe,f inhlokomo yamavili akhe; oyise kabanyemukuli kubantwanag ngenxa yokuyekethiswa kwezandla;

4 ngenxa yosuku oluzayo ukuchitha wonke amaFilisti,h ukuquma asuke eTire leSidoniij wonke umsizi oseleyo; ngoba iNkosi izawachitha amaFilisti, insalik yesihlenge seKafitori.l

5 Ubumpabanga sebufikile eGaza,m iAshikelonin iqunyiwe, insali yesihotsha sabo;o uzazisikap kuze kube nini?

6 Hawu, nkemba yeNkosi;q koze kube nini ungathuli? Zibuthele emgodleni wakho,r phumula,s uthule.t

7 Ungathula njani, lapho iNkosi iyilawulile? Imeleneu leAshikeloni,v imelene lokhumbi lolwandle, lapho iyimisele khona.w

Ilizwi ngoMowabi

48Imelene loMowabi,a itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Maye ngeNebo,b ngoba ichithiwe; iKiriyathayimic iyangekile, ithunjiwe; indawo ephakemeyo iyangekile, idilikile.d

2 Kakusayikuba khona udumo lukaMowabi eHeshibonie; baceba okubi bemelene layo, besithi: Wozani siyiqume ekubeni yisizwe;f lawe Madimeni,g uzathula, inkemba izakulandela.

3 Ilizwi lokukhala livelah eHoronayimi,i incithakalo lokwephuka okukhulu!

4 UMowabi wephukile; abancinyane bakhe benze ukukhala kuzwakale.

5 Ngoba ekwenyukeni kweLubithi ukukhala kuzakwenyuka lokukhala,j ngoba ekwehlenik kweHoronayimil izitha zizwile ukukhala kokuchitheka.m

6 Balekani,n likhulule impilo yenu, libe njengesihlahla esiyize enkangala.

7 Ngoba ngenxa yokuthembela kwakho emisebenzini yakho lemagugwini akhoo lawe uzathunjwa; loKemoship uzaphumela ekuthunjweni, abapristi bakhe lezikhulu zakhe kanyekanye.q

8 Lomchithi uzafikela wonke umuzi,r njalo kakulamuzi ozaphunyuka; isihotsha laso sizachitheka, legcekes liqothulwe,t njengokutsho kweNkosi.

9 Nikani uMowabi amaphiko,u ngoba uzaphapha aphume; lemizi yakhe izakuba lunxiwa,v engelamhlali kuyo.w

10 Uqalekisiwe lowo owenzax umsebenzi weNkosiy ngokunganakekeli;z uqalekisiwe lalowo ogodla inkemba yakhe egazini.

11 UMowabi wonwabile kusukela ebutsheni bakhe,a uphumule enzeceni zakhe,b kathululelwanga esuka embizeni esiya embizeni, kahambanga ekuthunjweni; ngakho-ke ukunambitheka kwakhe kumi kuye, lephunga lakhe kaliphenduki.

12 Ngakho, khangela, insuku ziyeza, itsho iNkosi, lapho ngizathuma kuye abathambekic abazamthambeka,d bathulule imbiza zakhe, babulalee izinqayi zabo.f

13 Khona uMowabi uzakuba lenhloni ngoKemoshi, njengalokho indlu kaIsrayeli yaba lenhlonig ngeBhetheli, ithemba layo.h

14 Lingatsho njani ukuthi: Singamaqhawe lamadoda empi alamandla?

15 UMowabi uchithiwe,i wenyuka emizini yakhe, lekhethelo lamajaha akhe selehlele ekubulaweni,j itsho iNkosi, obizo layo nguJehova wamabandla.k

16 Inkathazo kaMowabi iseduze ukufika, lobubi bakhe buyaphangisa kakhulu.

17 Mlileleni, lina lonke elimzingelezeleyo, lani lonke elazi ibizo lakhe; lithi: Yephuke njanil induku elamandla,m udondolo oluhle!n

18 Yehla ebukhosini, uhlaleo ekomeni,p wena ndodakazi ohlalaq eDiboni;r ngoba umchithi kaMowabi usenyukele ukumelana lawe,s wachitha inqaba zakho.

19 Mana endleleni, ulinde,t mhlalikazi weAroweri,u ubuze obalekayo lowesifazana ophunyukileyo, uthi: Kwenzakaleni?

20 UMowabi uyangekile, ngoba udilikile;v qhinqani isililo likhale;w libike eArinonix ukuthi uMowabi uchithiwe.y

21 Lesahlulelo sehlele phezu kwelizwe elilamagceke,z phezu kweHoloni, laphezu kweJahaza,ab laphezu kweMefahathi,c

22 laphezu kweDiboni,d laphezu kweNebo,e laphezu kweBeti-Dibilathayimi,f

23 laphezu kweKiriyathayimi,g laphezu kweBeti-Gamuli, laphezu kweBetih-Meyoni,i

24 laphezu kweKeriyothi,j laphezu kweBhozira,k laphezu kwayo yonke imizi yelizwe lakoMowabi, ekhatshana leseduze.

25 Uphondo lukaMowabi luqunyiwe,l lengalo yakhe yephukile,m itsho iNkosi.

26 Mdakiseni,n ngoba ezikhulisile emelene leNkosi;o uMowabi uzazibhixa emahlanzweni akhe,p abe yinhlekisa,q ngitsho yena.

27 Ngoba uIsrayeli kabanga yinhlekisa yini kuwe?r Watholakala yini phakathi kwamasela?s Ngoba kusukela ngesikhathi samazwi akho ngaye wanyikinya ikhanda.

28 Tshiyani imizi,t lihlaleu edwaleni,v bahlali beMowabi, libe njengejubawx elakha isidleke emaceleni omlomo weliwa.yz

29 Sizwile ngokuzigqaja kukaMowabia (uyazigqaja kakhulu), ukuziphakamisa kwakhe, lokuzigqaja kwakhe, lokuzikhukhumeza kwakhe, lokuphakama kwenhliziyo yakhe.

30 Mina ngiyayazi, itsho iNkosi, intukuthelo yakhe,b kodwa kakuyikuba njalo; ukusoma kwakhe kakungenzi njalo.cd

31 Ngalokho-ke ngizaqhinqa isililo ngoMowabi,e yebo, ngikhale ngaye wonke uMowabi;f bazabubulagh ngabantu beKiri-Heresi.i

32 Ngokukhala inyembezi kweJazerij ngizakukhalela inyembezi, wena vinik leSibima.l Ingatsha zakho zedlula ulwandle,m zafinyelela elwandle lweJazeri;n umchithi wehlele phezu kwezithelo zakho zehlobo lemavinini akho avuniweyo.

33 Lokuthaba lentokozo kususiwe esivandeniop lelizweni lakoMowabi; ngiqedile lewayini ezikhamelweni;q kabayikunyathela ngomsindo wentokozo;r umsindo wentokozo kawuyikuba ngumsindo wentokozo.s

34 Ngenxa yokukhala kweHeshiboni, kuze kube seEleyale,t kuze kube seJahazi,u bakhupha ilizwi labo, kusukela eZowari kuze kufike eJoronayimi,v ithokazi leminyaka emithathu;w ngoba lamanzi eNimirimi azakuba yincithakalo.x

35 Njalo ngizaqeda koMowabi, itsho iNkosi, lowo onikela endaweni ephakemeyo,y lotshisela onkulunkulu bakhe impepha.

36 Ngenxa yalokho inhliziyo yamiz izakhalela uMowabi njengemihubhe,a lenhliziyo yami izakhala njengemihubhe ngabantu beKiri-Heresi;b ngoba inotho ababeyizuzile ichithekile.c

37 Ngoba lonke ikhandad liyimpabanga,e lazo zonke indevu zigeliwe;f izandla zonke zisikiwe,g lokhalwenih kulesaka.i

38 Phezu kwazo zonke impahla zezindlu zakoMowabij lezitaladeni zakhek yonke indawo kulokuqhinqa isililo, ngoba ngimphahlazile uMowabi njengembiza engathokozelwayo,l itsho iNkosi.

39 Bazaqhinqa isililo besithi: Udilike njani! uMowabi uphendule njani umhlana elenhloni!m Ngakho uMowabi waba yinhlekisa lesesabiso kuye wonke omzingelezeleyo.n

40 Ngoba itsho njalo iNkosi: Khangela, uzaphapha ngesiqubu njengokhozi,op elulele impiko zakhe phezu kukaMowabi.qr

41 Imizi ithunjiwe,s lezinqaba zibanjiwe, lenhliziyo yamaqhawe akoMowabi ngalolosuku ibe njengenhliziyot yowesifazana ohelelwayo.u

42 LoMowabi uzachithwa angabi yisizwe,v ngoba wazikhulisa emelene leNkosi.w

43 Ukwesabaxy lomgodiz lomjibila kuphezu kwakho, mhlali wakoMowabi, itsho iNkosi.

44 Obalekela ukwesaba uzawela emgodini,a lowenyuka ephuma emgodini uzabanjwa ngumjibila;b ngoba ngizakwehlisela phezu kwakhe,c phezu kukaMowabi, umnyaka wempindiselo yabo,d itsho iNkosi.

45 Emthunzinie weHeshibonif ababalekayo bayema bengelamandla, ngoba umlilo uphumile eHeshiboni,g lelangabi livela phakathih kukaSihoni,i njalo kudlile ingonsi yakoMowabi,j lenkanda yabantwana besiphithiphithi.

46 Maye kuwe, Mowabi!k Abantu bakaKemoshi baphelile, ngoba amadodana akho athethwe asiwa ekuthunjweni, lamadodakazi akho ekuthunjweni.

47 Kodwa ngizabuyisa ukuthunjwa kukaMowabilmn ekucineni kwezinsuku,op itsho iNkosi.

Kuze kube lapha kuyisehlulelo sakoMowabi.q

Ilizwi ngamaAmoni

49Mayelana labantwana bakoAmonia itsho njalo iNkosi: UIsrayeli kalamadodana yini? Kalayo indlalifa yini? Kungani uMilkomu esidla ilifa lakoGadi,b labantu bakhe behlala emizini yayo?

2 Ngakho khangela, insuku ziyeza, itsho iNkosi, lapho ngizakwenza ukuthi kuzwakale umkhosi wempic eRaba yabantwana bakoAmoni;d njalo izakuba yinqumbi yencithakalo,e lamadodakazi ayo atshiswe ngomlilo;f loIsrayeli adle ilifa labadla ilifa lakhe,g itsho iNkosi.

3 Qhinqa isililo, Heshiboni,h ngoba iAyi ichithiwe;i khalani, madodakazi eRaba,j libhince amasaka,k lilile, liye le lale ezintangweni;l ngoba uMilkomu uzahamba ekuthunjweni, abapristi bakhe leziphathamandla zakhe ndawonye.m

4 Uzincomelani ngezihotsha? Isihotsha sakho siyageleza, ndodakazi ehlehlela nyovane,n ethemba amagugu ayoo, usithi: Ngubani ozakuza kimi?pq

5 Khangela, ngizakwehlisela phezu kwakho uvalo,r itsho iNkosi, uJehova wamabandla, luvela kubo bonke abakuhanqileyo; njalo lizaxotshwa, ngulowo lalowo phambi kwakhe; njalo kakho ozabutha ozulayo.s

6 Kodwa emva kwalokho ngizabuyisa ukuthunjwa kwabantwana bakoAmoni,t itsho iNkosi.

Ilizwi ngeEdoma

7 Mayelana leEdoma,u itsho njalo iNkosi yamabandla: Kakuselanhlakanipho yiniv eThemani?w Icebo liphelile yini kwabaqedisisayo?x Inhlakanipho yabo isinyamalele yini?

8 Balekani,y buyelani emuva, hlalani endaweni ejulileyo,z bahlali beDedani;a ngoba ngizakwehlisela inhlupheko kaEsawu phezu kwakhe, isikhathi sokumhambela kwami.b

9 Uba abavuni bamavini befika kuwec bebengayikutshiya yini umkhothozo?d Uba amasela efika ebusuku,e azaphanga aze anele?

10 Kodwa mina ngimhlubule uEsawu,f ngizembule indawo zakhe zensitha, ukuze angabi lakho ukucatsha; inzalo yakhe ichithiwe, labafowabo, labomakhelwane bakhe, yena kasekho.g

11 Tshiya izintandane zakho, mina ngizazilondoloza ziphila,h labafelokazi bakho kabathembele kimi.

12 Ngoba itsho njalo iNkosi: Khangela, labo okugwetshwa kwabo kwakungeyisikho ukunatha inkezo bazayinatha lokuyinatha,i wena-ke nguwe yini ozayekelwa ungajeziswanga ngokupheleleyo?j Kawuyikuyekelwa ungelacala, kodwa isibili uzanatha.

13 Ngoba ngifungile ngami uqobo,k itsho iNkosi, ukuthi iBhoziral izakuba ngokwesabekayo,m ibe lihlazo,n ibe lunxiwa, ibe yisiqalekiso;o lemizi yayo yonke izakuba ngamanxiwa aphakade.p

14 Ngizwile umbiko ovela eNkosini,qr lesithunywa sithunywe phakathi kwezizwe, sisithi: Buthanani,s lize limelane layo, lisukumele impi.

15 Ngoba khangela, ngizakwenza ube mncinyane phakathi kwezizwe, udeleleke phakathi kwabantu.

16 Ukwesabeka kwakho kukukhohlisile, ukuziqhenya kwenhliziyo yakho, wena ohlala ezingoxweni zamadwala,t obamba izingqonga zoqaqa. Loba usenzau isidleke sakho sibe phezulu njengokhozi,v ngizakwehlisa usuka khona,w itsho iNkosi.

17 IEdoma layo izakuba yinto eyesabekayo;xy wonke odlula kuyo uzamangala kakhulu,z ancife ngenxa yenhlupheko yonke yayo.abc

18 Njengokuchithwa kweSodoma leGomora,de labomakhelwane bayo,fg itsho iNkosi; kakulamuntu ozahlala khona,hi kakulandodana yomuntu ezahlala khona njengowezizwe.j

19 Khangela, njengesilwanek esivela ekukhukhumaleni kweJodanil uzakwenyukam emelene lendawo yokuhlala okungapheliyo, kodwa ngizahle ngimgijimise asuke kuyo; njalo ngubani okhethiweyo engingammisa emelene layo? Ngoba ngubani onjengami?n Ngubani-ke ozangibizela ukulandisa? Njalo nguwuphi lowomelusio ongema phambi kwami?p

20 Ngakho, zwanini icebo leNkosi elicebe imelene leEdoma, lemicabango yayo eyicabange emelene labahlali beThemani:q Isibili abancinyane bomhlambi bazabadonsa; isibili izachitha indawo yabo yokuhlala phezu kwabo.

21 Ngomsindo wokuwa kwabo umhlaba uyazamazama;r ukukhala, umsindo wakho wezwakala eLwandle oluBomvu.

22 Khangela, uzakwenyukas andize ngesiqubu njengokhozi,t elulele impiko zakhe phezuu kweBhozira;v lenhliziyo yamaqhawe eEdomaw ngalolosuku izakuba njengenhliziyo yowesifazana ohelelwayo.x

Ilizwi ngeDamaseko

23 Mayelana leDamaseko.yz IHamathia leArpadib kuyangekile, ngoba bazwile umbiko omubi; bancibilika, kulokunqineka elwandle, kungeke kube lokuthula.c

24 IDamasekod isibuthakathaka,e itshibilike ukuze ibaleke,f lokwethuka kuyibambile, ukucindezelwa losizi kuyibambileg njengobelethayo.h

25 Kawutshiywanga njanii umuzi wodumo,j umuzi wentokozo yami!k

26 Ngakho amajaha awo azawela ezitaladeni zawo,l lawo wonke amadoda empim azabhujiswa ngalolosuku,n itsho iNkosi yamabandla.

27 Ngizaphemba-ke umlilo emdulinio weDamaseko,p ozaqothula izigodloq zikaBenihadadi.r

Ilizwi ngeKedari leHazori

28 Mayelana leKedaris njalo mayelana lemibuso yeHazori owayitshayayo uNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni: Itsho njalo iNkosi: Sukumani,t lenyukele eKedari,u lichithe amadodana empumalanga.v

29 Bazathatha amathente abo lemihlambi yabo,wx amakhetheni aboy lempahla yabo yonke lamakamela aboz bazazithwalela khona; bamemeze kibo bathi: Uvalo enhlangothini zonke.a

30 Balekani, lizulazule kakhulu,b lihlale ngokujula,c lina bahlali beHazori, itsho iNkosi; ngoba uNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni waceba icebo emelene lani, wacabanga umcabango emelene lani.

31 Sukumani, lenyuke limelene lesizwe esonwabileyo,d esihlala ekuvikelekeni,e itsho iNkosi, esingelamasango, esingelamigoqo,f esizihlalele sodwa.g

32 Lamakamela abo azakuba yimpango, lemihlambi yezifuyo zabo izakuba yimpango; njalo ngizabachithachitha kuyo yonke imimoya, abaphoselwe engonsini,h ngilethe inkathazo yabo evela inhlangothi zonke zaso, itsho iNkosi.

33 LeHazori izakuba yindawo yokuhlala yamakhanka,i unxiwa kuze kube nininini;j kakuyikuhlala muntu khona,k lendodana yomuntu kayiyikuhlala kuyo njengowezizwe.l

Ilizwi ngeElamu

34 Ilizwi leNkosi elafika kuJeremiya umprofethi limelene leElamu ekuqaleni kokubusa kukaZedekhiya, inkosi yakoJuda,m lisithi:

35 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Khangela, ngizakwephula idandili leElamu,n induna yamandla abo.

36 Ngilethele iElamu imimoya emine evela emikhawulweni emine yamazulu, ngibahlakazele kuyo yonke leyomimoya;o njalo kakuyikuba khona isizwe lapho abaxotshiweyo beElamu abangayikufika khona.p

37 Ngoba ngizakwenza abeElamu besabe phambi kwezitha zaboq laphambi kwalabo abadinga impilo yabo, ngibehlisele okubi, ukuvutha kolaka lwami,r itsho iNkosi, ngithume inkemba emva kwabo,s ngize ngibaqede.

38 Ngizamisa-ke isihlalo sami sobukhosi eElamu,t ngichithe kuyo inkosi leziphathamandla, itsho iNkosi.

39 Kodwa kuzakuthi ekucineni kwezinsukuuv ngibuyise ukuthunjwa kukaElamu,w itsho iNkosi.

Ilizwi ngeBhabhiloni

50Ilizwi iNkosi eyalikhuluma imelene leBhabhiloni, imelene lelizwe lamaKhaladiya, ngesandla sikaJeremiya umprofethi,a lisithi:

2 Memezani phakathi kwezizwe, lizwakalise; misani uphawu,b lizwakalise, lingakufihli, lithi: IBhabhiloni ithunjiwe,c uBheli uyangekile,d uMerodaki ubhidliziwe;e izithombe zayo ziyangisiwe,f imifanekiso yayo ibhidliziwe.

3 Ngoba isizwe senyuka simelene layo esivela enyakatho,g esizakwenza ilizwe layo libe lunxiwa,h ukuze kungabi lomhlali kulo;i kusukela emuntwini kusiya enyamazaneni kuyabaleka kuhambile.j

4 Ngalezonsuku langalesosikhathi, itsho iNkosi, abantwana bakoIsrayeli bazakuza, bona labantwana bakoJuda kanyekanye;k behamba bekhala inyembezi,l bazahamba, bedinga iNkosi uNkulunkulu wabo.m

5 Bazabuza indlela eZiyoni,n ubuso babo bukhangele ngakuyo; wozani, lizihlanganise leNkosio ngesivumelwano esiphakade esingayikukhohlakala.p

6 Abantu bamiq bebeyizimvu ezilahlekileyo;r abelusi babo babaduhisile, bebaphendulelas ezintabeni;t bahamba besuka entabeni besiya eqaqeni,u bakhohlwa indawo yabo yokulala.v

7 Bonke ababatholayo babadla,w lezitha zabo zathi:x Kasiyikuba lacala,y ngenxa yokuthi bonile eNkosini, ikhaya lokulunga,z ngitsho iNkosi, ithemba laboyise.a

8 Balekanib liphume phakathi kweBhabhiloni,c liphume elizweni lamaKhaladiya,d libe njengezimpongo phambi komhlambi.e

9 Ngoba khangela, ngizavusa ngenze ukuthi kwenyukele eBhabhilonif ixuku lezizwe ezinkulug zivela elizweni lenyakatho,hi zizihlele zimelene layo;j kusukela lapho zithunjwe; imitshoko yakhek njengeqhawel elilamandlam kayiyikubuyela izen.

10 Njalo iKhaladiya izakuba yimpango; bonke abayiphangayo bazasutha, itsho iNkosi.

11 Ngoba lalijabula,o ngoba lathokoza, lina bachithi belifa lami,p ngoba liqolotsha njengethokaziq etshanini,r likhonye njengamabhiza amaduna;s

12 unyoko ulenhloni kakhulu, owalizalayo uyangekile. Khangela, ingemuva yezizwe iyinkangalat eyomileyou leligwadule.v

13 Ngenxa yolaka lweNkosi kayiyikuhlalwa,w kodwa izakuba yincithakalo yonke;x wonke owedlula eBhabhiloni uzamangala kakhulu,y ancife ngenxa yazo zonke inhlupheko zayo.z

14 Zihleleleni ukumelana leBhabhilonia inhlangothi zonke,b lina lonke eligobisa idandili,c litshoke kuyo, lingagodli mtshoko, ngoba yonile eNkosini.d

15 Memezani limelene layoe inhlangothi zonke;f isinike isandla sayo,g izisekelo zayo ziwile,h imiduli yayo idiliziwe;i ngoba lokho kuyimpindiselo yeNkosi;j phindiselani kuyo, lenze kuyo njengokwenza kwayo.k

16 Qumani umhlanyeli asuke eBhabhiloni, laye ophatha isikela ngesikhathi sokuvuna;l ngenxa yenkemba ecindezelayom bazaphenduka, ngulowo lalowo kwabakibo,n babaleke, ngulowo lalowo elizweni lakibo.o

17 UIsrayeli uyimvu ehlakazekileyo;p izilwane zimxotshile;q kuqala inkosi yeAsiriyar yamudla,s emva kwalokho lo uNebhukadirezari inkosi yeBhabhilonit wephule amathambo akhe.u

18 Ngakho itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Khangela, ngizayijezisa inkosi yeBhabhiloni lelizwe layo,v njengalokhow ngayijezisa inkosi yeAsiriya.x

19 Njalo ngizabuyisela uIsrayeli endaweni yakhe yokuhlala,y njalo uzadlisaz eKharmeliab leBashani,cd lomphefumulo wakhe usuthe entabeni yakoEfrayimie leGileyadi.fg

20 Ngalezonsuku langalesosikhathi, itsho iNkosi, kuzadingwa ububi koIsrayeli,hi kodwa bungabi khona,j lezono zikaJuda, kodwa zingatholwa; ngoba ngizabathethelelak labo engibenza babe yinsali.l

21 Umelene lelizwe leMerathayimi,m yenyuka umelene layo, njalo umelene labahlali bePhekhodi;no uchithe, utshabalalise emva kwabo,p itsho iNkosi, wenze njengakho konke engikulaye khona.q

22 Umsindo wempi uselizweni,r lokuchitheka okukhulu.

23 Yeka ukuganyulwa lokwephuka kwesando somhlaba wonke!s Yeka ukwenziwa kweBhabhilonit unxiwa phakathi kwezizwe!u

24 Ngakuthiya ngomjibila,v futhi lawe wathunjwa, Bhabhiloni, lawe wawungazi;w watholwa, futhi wabanjwa, ngoba waphikisana leNkosi.x

25 INkosi ivulile isiphala sayo, yakhupha izikhali zolaka lwayo,y ngoba lokhu kungumsebenzi weNkosi uJehova wamabandla elizweni lamaKhaladiya.

26 Wozani limelane layo livela ephethelweni, livule izibuya zayo, liyibuthelelez njengezinqumbi,a liyitshabalalise,b ingabi lansali.c

27 Bulalani amajongosi ayo wonke,d kawehlele ekuhlatshweni.e Maye kuwo! ngoba usuku lwawo lufikile,f isikhathi sempindiselo yawo.g

28 Ilizwi lababalekayo labaphunyukayo bevela elizweni leBhabhiloni,h ukuze bamemeze eZiyonii impindiselo yeNkosi uNkulunkulu wethu,jk impindiselol yethempeli layo.m

29 Bizani abatshoki bamelane leBhabhiloni,n bonke abagobisa idandili,o limise inkamba limelane layo inhlangothi zonke;p kayingabi lokuphunyuka;q liyiphindisele njengomsebenzi wayo,r lenze kuyo njengakho konke ekwenzileyo; ngoba yenze ngokuziqhenya imelene leNkosi,s imelene loNgcwele kaIsrayeli.

30 Ngakho amajaha ayo azakuwa ezitaladeni zayo,t lawo wonke amadoda ayo empiu azabhujiswa ngalolosuku,v itsho iNkosi.

31 Khangela, ngimelana lawe, wena oziqhenyayo, itsho iNkosi uJehova wamabandla; ngoba usuku lwakho selufikile,w isikhathi engizakuhambela ngaso.xy

32 Khona oziqhenyayo ezakhubeka awe, njalo kungekho ozamvusa; njalo ngizaphemba umlilo emizini yakheza ozakudla konke okumhanqileyo.b

33 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Babecindezelwe abantwana bakoIsrayeli labantwana bakoJuda ndawonye;c njalo bonke ababathumbileyo babagagadlele; bala ukubayekela bahambe.d

34 Umhlengi waboe ulamandla,f iNkosi yamabandla libizo layo;g isibili izamela udaba lwabo,h ukuze inike umhlaba ukuphumula, kodwa inyakazise abahlali beBhabhiloni.

35 Inkemba iphezu kwamaKhaladiya, itsho iNkosi, laphezu kwabahlali beBhabhiloni, laphezu kweziphathamandla zayo,ij laphezu kwabahlakaniphileyo bayo.kl

36 Inkemba iphezu kwabaqambimangam ukuze benze ngobuthutha;n inkemba iphezu kwamaqhawe ayoo ukuze adilizwe.

37 Inkemba iphezu kwamabhiza ayo,p laphezu kwenqola zayo,q laphezu kwayo yonke ingxube yexuku ephakathi kwayo,r ukuze babe ngabesifazana;s inkemba iphezu kokuligugu kwayo,t ukuze kuphangwe.

38 Imbalela iphezu kwamanzi ayo,u ukuze ome, ngoba iyilizwe lezithombe ezibaziweyo;v bayahlanya ngenxa yezithombe ezesabekayo.w

39 Ngakho izilo zenkangalax lamakhanka kuzahlala khona,y lamadodakazi ezintshe azahlala kuyo,z kakusayikuhlala muntu kuyo kuze kube nininini,a kakuyikwakhelwa kuyo esizukulwaneni kusiya esizukulwaneni.b

40 Njengoba uNkulunkulu wagenqula iSodoma leGomorac labomakhelwane bayo,d itsho iNkosi, ngokunjalo kakuyikuhlala muntu khona,e njalo kakulandodana yomuntu ezahlala njengowezizwe kuyo.

41 Khangela, abantu bazavelaf enyakatho,g lesizwe esikhulu,h lamakhosi amanengi azavuswa evela emikhawulweni yomhlaba.

42 Bazabamba idandili lomkhonto; balesihluku, kabayikuba lomusa; ilizwi labo lizahlokoma njengolwandle, bagade amabhiza, ngulowo lalowo ehleliwe njengomuntu wempi emelene lawe, ndodakazi yeBhabhiloni.

43 Inkosi yeBhabhiloni izwile umbiko wabo, lezandla zayo zaba buthakathaka; ucindezelo lwayibamba,i umhelo njengowobelethayo.

44 Khangela, njengesilwane esivela ekukhukhumaleni kweJodanij uzakwenyuka emelene lendawo yokuhlala okungapheliyo, kodwa ngizahle ngimgijimise asuke kuyo; njalo ngubani okhethiweyo engingammisa phezu kwayo? Ngoba ngubani onjengami? Ngubani-ke ozangibizela ukulandisa? Njalo nguwuphi lowomelusi ongema phambi kwami?k

45 Ngakho, zwanini icebo leNKOSIl elicebe imelene leBhabhiloni, lemicabango yayom eyicabange imelene lelizwe lamaKhaladiya: Isibili abancinyane bomhlambi bazabadonsa; isibili izachitha indawo yokuhlala phezu kwabo.

46 Ngomsindo wokuthunjwa kweBhabhilonin umhlaba uyazamazama,o lokukhala kuzwakala phakathi kwezizwe.p

INkosi igweba iBhabhiloni

51Itsho njalo iNkosi: Khangela ngizavusela iBhabhiloni lalabo abahlala enhliziyweni yalabo abangivukelayoa umoya ochithayo.b

2 Ngithume eBhabhiloni abelayo,c abazakuyela, bathulule ilizwe layo, ngoba bazamelana layo bevela inhlangothi zonked ngosuku lobubi.e

3 Kakuthi otshokayo agobise idandili lakhef emelene loligobisayo,g njalo emelene loziphakamisayoh ebhatshini lakhe lensimbi;i njalo lingawayekeli amajaha ayo, lilitshabalalise ibutho layo lonke.j

4 Ngokunjalo ababuleweyo bazakuwa elizweni lamaKhaladiya, labagwazwek ezitaladeni zayo.l

5 Ngoba uIsrayeli kayikutshiywa,m loJuda nguNkulunkulu wabo, yiNkosi yamabandla, lanxa ilizwe labo ligcwele icala koNgcwele kaIsrayeli.

6 Balekani liphume phakathi kweBhabhiloni,no likhulule ngulowo lalowo umphefumulo wakhe;p lingaqunywa esiphambekweni sayo;q ngoba lesi yisikhathi sempindiselo yeNkosi,r ophindisela impindiselo kuyo.s

7 IBhabhiloni yayiyinkezo yegolide esandleni seNkosi,t eyayidakisa umhlaba wonke; izizwe zanatha okwewayini layo;u ngenxa yalokho izizwe zahlanya.v

8 IBhabhiloniw yahle yawa, yephuka;x qhinqani isililo ngayo,y lithathele ubuhlungu bayo ibhalisamu,z mhlawumbe ingelatshwa.

9 Besingayelapha iBhabhiloni, kodwa kayelaphekanga; itshiyeni,a asihambeni ngulowo lalowo aye elizweni lakhe;b ngoba isigwebo sayo sifinyelelec emazulwini,d siphakanyisiwe kwaze kwafika esibhakabhakeni.e

10 INkosi ikhuphef ukulunga kwethu;g wozani, silandise eZiyonih umsebenzi weNkosi uNkulunkulu wethu.

11 Lolani imitshoko,i liqoqe izihlangu;j iNkosi ivusile umoya wamakhosik amaMede;l ngoba icebo layo limelene leBhabhilonim ukuyichitha; ngoba lokho kuyimpindiselo yeNkosi,n impindiselo yethempeli layo.o

12 Phakamisani isiboniso phezu kwemiduli yeBhabhiloni,p liqinise ukulinda,q libeke abalindi,r lilungise abacathami, ngoba iNkosi isikucebile, futhi izakwenzas lokho ekukhulume ngabahlali beBhabhiloni.

13 Wena ohlala emanzini amanengi,t owande ngamagugu,u ukuphela kwakho sekufikile, isilinganiso senzuzo yakho embi.v

14 INkosi yamabandla ifungilew ngomphefumulo wayo yathi: Isibili ngizakugcwalisa ngabantux njengamacimbi,y njalo bazahlabelela umkhosi ngawe.z

15 Wenza umhlaba ngamandla akhe,a walimisa ilizwe ngenhlakanipho yakhe, langokuqedisisa kwakhe wendlala amazulu.

16 Lapho ekhupha ilizwi lakhe, kulokuhlokoma kwamanzi amanengi emazulwini, ukhuphula inkungu ivela emkhawulweni womhlaba, enze imibane kanye lezulu, akhuphe umoya eziphaleni zakhe.

17 Wonke umuntu uyisiphukuphuku kalalwazi; wonke umkhandi wegolide uyangiswa yisithombe esibaziweyo, ngoba isithombe sakhe esibunjwe ngokuncibilikisa siyinkohliso, njalo kakulamoya kuzo.

18 Ziyize, umsebenzi wezinkohliso; ngesikhathi sokuhanjelwa kwazo zizabhubha.

19 Isabelo sikaJakobe kasinjengazo; ngoba yena nguye umbumbi wakho konke, loIsrayeli uyintonga yelifa lakhe;b iNkosi yamabandla libizo lakhe.

20 Wena uyinduku yami yempi, izikhali zempi;cd ngoba ngawe ngizaphahlaza izizwe, langawe ngichithe imibuso,

21 langawe ngiphahlaze ibhiza lomgadi walo, langawe ngiphahlaze inqola lomkhweli wayo,

22 langawe ngiphahlaze indoda lowesifazana, langawe ngiphahlaze ixhegu lomutsha,e langawe ngiphahlaze ijaha lentombi,f

23 langawe ngiphahlaze umelusi lomhlambi wakhe, langawe ngiphahlaze umlimi lesipani sakhe, langawe ngiphahlaze ababusi lezinduna.g

24 Njalo ngizayiphindisela iBhabhilonih labo bonke abahlali beKhaladiya konke okubi kwabo abakwenzileyo eZiyonii emehlweni enu, itsho iNkosi.

25 Khangela, ngimelana lawe, wena ntaba echithayo,j itsho iNkosi, echitha umhlaba wonke; ngizakwelulela isandla sami kuwe, ngikugiqe usuke emadwaleni, ngikwenze ube yintaba yokutshiswa.k

26 Njalo kabayikuthatha kuwe ilitshe libe ngelengonsi,l lelitshe libe ngelezisekelo; ngoba uzakuba ngamanxiwa aphakade, itsho iNkosi.

27 Phakamisani isiboniso elizweni,m livuthele uphondo phakathi kwezizwe,n lilungiseo izizwe ukumelana layo,p liyibizele ndawonye imibusoq yeArarathi,r iMini,s leAshikenazi;t libeke umlawuli webutho emelene layo,u lenyuse amabhiza njengentethe ezimaxhakaxhaka.v

28 Lungisani izizwew ukumelana layo,x amakhosi amaMede,y induna zayo,z lababusi bayo bonke, lelizwe lonke lombuso wayo.a

29 Lelizwe lizazamazama libe lobuhlungu,b ngoba ngalinye lamacebo eNkosi lima limelene leBhabhiloni,c ukwenza ilizwe leBhabhiloni libe yincithakalod engelamhlali.e

30 Amaqhawe eBhabhiloni ayekele ukulwa, ahlala ezinqabeni, amandla awo aphelile, sebengabesifazana;f bathungele indawo zayo zokuhlala,g imigoqo yayohi yephukile.j

31 Isigijimi sizagijima ukuhlangana lesigijimi,k lombiki ukuhlangana lombiki, ukutshela inkosi yeBhabhiloni ukuthi umuzi wayo uthunjiwe kusukela ekucineni,l

32 lamazibukom abanjiwe,n lamaxhaphozi atshiswe ngomlilo,o lamadoda empi ethukile.

33 Ngoba itsho njalo iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli: Indodakazi yeBhabhiloni injengebala lokubhulela;p kuyisikhathi sokuyinyathela;q kuseyisikhatshana, lesikhathi sesivuno sizafika kuyo.r

34 UNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni ungidlile,s ungichobozile; wangibeka ngaba yimbiza engelalutho, wangiginyat njengomgobho,u wagcwalisa isisu sakhe ngezibondlo zami, wangixotsha.v

35 Udlakela lwami lolwenyama yami kube phezu kweBhabhiloni, utsho umhlalikazi weZiyoni; legazi lami libe phezu kwabahlali beKhaladiya, itsho iJerusalema.

36 Ngakho itsho njalo iNkosi: Khangela, ngizalumela udaba lwakho,w ngiphindisele impindiselo yakho; ngomisexy ulwandle lwayo,z ngenze umthombo wayo wome.a

37 LeBhabhiloni izakuba ngamadundulu,b indawo yokuhlalac yemigobho,d isesabiso,e lento yokuncifelwa,f kungelamhlali.g

38 Bazabhonga kanyekanye njengamabhongo ezilwane,h bahwabhe njengemidlwane yezilwane.i

39 Ekutshisekeni kwabo ngizabenzela amadili,j ngibadakisekl ukuze bathokoze, balale ubuthongo obulaphakade,mn bangavuki,o itsho iNkosi.

40 Ngizabehlisa njengamawundlu ekuhlatshweni, njengezinqama kanye lezimpongo.p

41 Ithunjwe njani iSheshaki;q yebo, lubanjiwer udumo lomhlaba wonke!s IBhabhiloni isibe njani yisesabiso phakathi kwezizwe!t

42 Ulwandle lukhukhumele phezu kweBhabhiloni,u isibekelwe ngobunengi bamagagasi alo.

43 Imizi yayo isingamanxiwa,v ilizwe elomileyo,w lenkangala,x ilizwe okungahlali muntu kulo,y okungadluli kulo indodana yomuntu.

44 Njalo ngizajezisa uBheli eBhabhiloni,z ngikhuphe emlonyeni wakhe lokho akuginyileyo;a lezizwe kazisayikujulukela kuyo;b yebo, umduli weBhabhiloni uwile.c

45 Phumani phakathi kwayo, bantu bami,d likhulule ngulowo lalowo umphefumulo wakhee ekuvutheni kolaka lweNkosi.f

46 Njalo hlezi inhliziyo yenu ibe buthakathaka,g lesabe ngombiko ozwakala elizweni;h ngoba kuzafika umbiko ngomunye umnyaka, lemva kwalokho umbiko ngomnyaka olandelayo, lodlakela elizweni, lombusi avukele umbusi.i

47 Ngakho khangela, insuku ziyeza lapho engizahambelaj izithombe ezibaziweyo zeBhabhiloni;kl lelizwe lonke layo lizayangeka,m lababuleweyo bayo bonke bawele phakathi kwayo.n

48 Kuzakuthi-ke amazulu lomhlaba lakho konke okukukhoo kuhlabelele ngeBhabhiloni, ngoba abachithi bazayifikela bevela enyakatho,p itsho iNkosi.

49 Njengalokhu iBhabhiloni yenza bawe ababuleweyo bakoIsrayeli,q ngokunjalo ababuleweyo bomhlaba wonke bazakuwa eBhabhiloni.r

50 Lina eliphunyukileyo enkembeni,s hambani, lingemi; khumbulani iNkosi lisekhatshana,t leJerusalema ivele enhliziyweni yenu.u

51 Siyangekile ngoba sizwile ihlazo;v inhloni zisibekele ubuso bethu,wx ngoba abezizwe sebefikile ezindaweni ezingcwele zendlu yeNkosi.y

52 Ngakho khangela, insuku ziyeza,z itsho iNkosi, lapho engizahambela izithombe zayo ezibaziweyo;a lakulo lonke ilizwe layob kuzabubula ogwaziweyo.c

53 Loba iBhabhiloni ingaphakamela emazulwini,d njalo loba ingaqinisa ukuphakama kwamandla ayo,e kube kanti abachithi bazayifikela bevela kimi, itsho iNkosi.

54 Kulomsindo wokukhala ovela eBhabhiloni,f lokufohlela okukhulu elizweni lamaKhaladiya.

55 Ngoba iNkosi ichithile iBhabhiloni, yabhubhisa kuyo ilizwi elikhulu. Lapho amagagasi abo ahlokoma njengamanzi amanengi,g umsindo wawo uzakhupha ilizwi.

56 Ngoba umchithi wehlela phezu kwayo, phezu kweBhabhiloni, amaqhawe ayo azathunjwa, amadandili awo ephukile; ngoba iNkosi, uNkulunkulu wezimpindiselo, uzayivuza sibili.h

57 Ngizadakisa-kei iziphathamandla zayo,j lezihlakaniphi zayo,k ababusi bayo,l lenduna zayo,m lamaqhawe ayo; njalo bazalala ubuthongo obulaphakade,n bangavuki,o itsho iNkosi, obizo layo nguJehova wamabandla.p

58 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Imiduli ebanzi yeBhabhiloni izadilizwa ngokupheleleyo,q lamasango ayo aphakemeyo athungelwe ngomlilo,r labantu batshikatshikele ize,s lezizwet zitshikatshikele umlilo,u zikhathale.vw

59 Ilizwi uJeremiya umprofethi alilaya uSeraya indodana kaNeriya,x indodana kaMahaseya, ekuhambeni kwakhe loZedekhiya inkosi yakoJuda ukuya eBhabhiloni emnyakeni wesine wokubusa kwakhe.y Njalo uSeraya wayeyisiphathamandlaz sokuthula.a

60 UJeremiya wasebhala egwalweni konke okubi okuzakwehlela iBhabhiloni, wonke lamazwi abhaliweyo emelene leBhabhiloni.b

61 UJeremiya wasesithi kuSeraya: Lapho usufikile eBhabhiloni, ubone ufunde wonke lamazwi.

62 Ubususithi: Nkosi, wena ukhulumile ngalindawo ukuthi uzayiquma, ukuze kungabi khona umhlali kiyo,c kusukela emuntwini kusiya enyamazaneni,d kodwa ibe zincithakalo phakade.

63 Kuzakuthi-ke usuqedile ukulufunda lolugwalo, ubophele ilitshe kulo,e uluphosele phakathi kweYufrathi,

64 ubususithi: Ngokunjalo iBhabhiloni izatshona,f ingabe isavumbuluka, ngenxa yobubi engizayehlisela bona; njalo bazadinwa.g

Kuze kube lapha ngamazwi kaJeremiya.h

Ukuwa kweJerusalema

52UZedekhiya wayeleminyaka engamatshumi amabili lanye esiba yinkosi,a wabusa iminyaka elitshumi lanye eJerusalema; lebizo likanina lalinguHamuthali, indodakazi kaJeremiya weLibhina.

2 Wasesenza okubi emehlweni eNkosi, njengakho konke akwenzayo uJehoyakhimi.

3 Ngoba ngenxa yokuthukuthela kweNkosi kwenzeka eJerusalema loJuda yaze yabaphosela khatshana lobuso bayo; uZedekhiya wasevukela inkosi yeBhabhiloni.

4 Kwasekusithi ngomnyaka wesificamunwemunye wokubusa kwakhe,b ngenyanga yetshumi, ngolwetshumi lwenyanga, uNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni wafika, yena lebutho lakhe lonke, ukumelana leJerusalema; basebemisa inkamba bemelene layo, bayakhela izinqaba zokuvimbezela bemelene layo inhlangothi zonke.

5 Ngokunjalo umuzi wangena ekuvinjezelweni kwaze kwaba ngumnyaka wetshumi lanye wenkosi uZedekhiya.

6 Ngenyanga yesine, ngolwesificamunwemunye lwenyanga, lapho indlala yayiqinile phakathi komuzi, abantu belizwe kababanga lokudla.

7 Basebewufohlela umuzi; wonke amadoda empi asebaleka,c aphuma emzini ebusuku, ngendlela yesango, phakathi kwemiduli emibili, elisesivandeni senkosi (amaKhaladiya ayemelene lomuzi inhlangothi zonke), ahamba ngendlela yegceke.

8 Kodwa ibutho lamaKhaladiya laxotshana lenkosi, lafica uZedekhiya emagcekeni eJeriko; lebutho lakhe lonke lahlakazeka lisuka kuye.

9 Basebeyibamba inkosi, bayenyusela enkosini yeBhabhiloni eRibila elizweni leHamathi, eyakhuluma izigwebo kuyo.

10 Inkosi yeBhabhiloni yasibulala amadodana kaZedekhiya emehlweni akhe, futhi yazibulala lazo zonke iziphathamandla zakoJuda eRibila.d

11 Yasiphumputhekisa amehlo kaZedekhiya, yambopha ngamaketane ethusi amabili, ukuze inkosi yeBhabhiloni imuse eBhabhiloni, yamfaka entolongweni, kwaze kwaba lusuku lokufa kwakhe.e

12 Njalo ngenyanga yesihlanu,f ngolwetshumi lwenyangag (lo umnyaka wawungumnyakah wetshumi lesificamunwemunye wenkosi uNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloni),i uNebuzaradani induna yabalindi, eyayimi phambi kwenkosi yeBhabhiloni, wangena eJerusalema.

13 Watshisa indlu kaJehova, lendlu yenkosi, lezindlu zonke zeJerusalema lezindlu zonke zabakhulu wazitshisa ngomlilo.

14 Lebutho lonke lamaKhaladiya, elalilenduna yabalindi, labhidliza yonke imiduli yeJerusalema inhlangothi zonke.

15 UNebuzaradani induna yabalindi wasethumba abathile kwabangabayanga babantu,j lensali yabantu eyayisele emzini, lalabo ababehlamukilek, ababehlamukele enkosini yeBhabhiloni, labaseleyo bexuku.

16 Kodwa uNebuzaradani induna yabalindi watshiya abanye kwabangabayanga belizwe ukuthi babe ngabaphathi bezivini labalimi.l

17 Lensika zethusi ezazisendlini yeNkosi,m lezisekelo,n lolwandle lwethusi olwalusendlini yeNkosi,o amaKhaladiya akuphahlaza, athwala lonke ithusi lakho alisa eBhabhiloni.p

18 Athatha izimbiza,qr lamafotsholo,s lezindlawu, lemiganu yokufafaza,t lezinkezo,u lazo zonke izitsha zethusi abakhonza ngazo,

19 lemiganu, lezitsha zokuthwala umlilo,v lemiganu yokufafaza,w lezimbiza,x lezinti zezibane,y lezinkezo,z lemiganu yomnikelo wokuthululwa;a okwakuligolide golide lokwakuyisiliva siliva induna yabalindi yakuthatha.

20 Insika zombili, ulwandle olulodwa, lenkabi zethusi ezazilitshumi lambili ezazingaphansi kwezisekelob inkosi uSolomoni eyayikwenzele indlu yeNkosi; ithusi lazo zonke lezizitsha lalingelakulinganiswa ngesisindo.

21 Mayelana lezinsika, ubude bensika eyodwa babuzingalo ezilitshumi lesificaminwembili, lentambo yezingalo ezilitshumi lambili yayigombolozela,c lohlonzi lwayo lwaluyiminwe emine, yayilomwolo.d

22 Lesiduku esiphezu kwayo sasilithusi, lobude besiduku esisodwa babuzingalo ezinhlanu,e lembule, lamapomegranati* phezu kwesiduku inhlangothi zonke;f konke kwakulithusi. Lensika yesibili yayilokufanana lalezi, lamapomegranati.

23 Njalo kwakulamapomegranati angamatshumi ayisificamunwemunye lesithupha eceleni;g wonke amapomegranati ayelikhulu phezu kwembule inhlangothi zonke.h

24 Induna yabalindi yasithatha uSeraya umpristi oyinhloko,i loZefaniya umpristi owesibili, labalindi bombundu labo bobathathu.j

25 Yasithatha emzini umthenwa othile owayengumphathi phezu kwamadoda empi, lamadoda ayisikhombisa kulabo ababona ubuso benkosi,k atholakala emzini, lomabhalane wenduna yebutho eyayibuthela abantu belizwe emabuthweni, lamadoda angamatshumi ayisithupha abantu belizwe, ayetholakala phakathi komuzi.

26 UNebuzaradani induna yabalindi wasebathatha, wabasa enkosini yeBhabhiloni eRibila.

27 Inkosi yeBhabhiloni yasibatshaya, yababulalela eRibila elizweni leHamathi. Ngokunjalo uJuda wathunjwa esuswa elizweni lakhe.

28 Laba ngabantu uNebhukadirezari abathumbayo: Ngomnyaka wesikhombisa, amaJuda azinkulungwane ezintathu lamatshumi amabili lantathu;l

29 ngomnyaka wetshumi lesificaminwembili kaNebhukadirezari, kwasuka eJerusalema imiphefumulo engamakhulu ayisificaminwembili lamatshumi amathathu lambili;m

30 ngomnyaka wamatshumi amabili lantathu kaNebhukadirezari, uNebuzaradani induna yabalindi wathumba amaJuda, imiphefumulo engamakhulu ayisikhombisa lamatshumi amane lanhlanu;n yonke imiphefumulo yayizinkulungwane ezine lamakhulu ayisithupha.

31 Kwasekusithi ngomnyaka wamatshumi amathathu lesikhombisa wokuthunjwa kukaJehoyakhini inkosi yakoJuda,o ngenyanga yetshumi lambili ngolwamatshumi amabili lanhlanu lwenyanga,p uEvili-Merodaki inkosi yeBhabhiloni, ngomnyaka wokuqala wokubusa kwakhe, waphakamisa ikhanda likaJehoyakhini inkosi yakoJuda,q wamkhupha entolongweni,

32 wasekhuluma kuhle laye, wabeka isihlalo sakhe sobukhosi phezu kwesihlalo sobukhosi samakhosi ayelaye eBhabhiloni.r

33 Wasentshintsha izigqoko zokubotshwa kwakhe; njalo wadla isinkwa phambi kwayo njalonjalo insuku zonke zempilo yakhe.

34 Mayelana lesabelo sakhe,s isabelo esimiyo wasinikwa yinkosi yeBhabhiloni, into yosuku ngosuku lwayo, kwaze kwaba lusuku lokufa kwakhe, zonke insuku zempilo yakhe.

IZILILO

ZIKAJEREMIYA

Usizi lweJerusalema echithekileyo

1Yekaa ukuhlala kodwab komuzi owawugcwele abantu! Usunjengomfelokazic owawumkhulu phakathi kwezizwe, owawuyinkosikazid phakathi kwezabeloe usuyisibhalwaf!

2 Uyakhalag lokukhala inyembezi ebusukuh, lezinyembezi zawo zisezihlathini zawo. Kawulamduduzii phakathi kwazo zonke izithandwa zawoj. Bonke abangane bawo bawuphethek ngenkohliso, sebeyizitha zawo.

3 UJudal useye ekuthunjweni ngenxa yokuhlupheka langenxam yobukhulu bobugqili; yena uhlalan phakathi kwabezizwe, katholio ukuphumula; bonke abamzingelayop bamfica ephakathi kwezimbandezeloq.

4 Indlela zeZiyoni ziyalila, ngoba kungekho ozayo emkhosinir omisiweyo; wonke amasangos ayo angamanxiwa; abapristi bayo bayabubulat, izintombi zayo ezimsulwa zidabukileu, layo isekubabeni.

5 Abamelani bayo sebeyinhlokov, izitha zayo zonwabilew; ngoba iNkosi iyidabulilex ngenxay yobunengi beziphambeko zayo; abantwana bayoz sebeyea ekuthunjweni phambi kwesitha.

6 Labo bonke ubuhle bayo busukile kundodakazi yeZiyoni. Iziphathamandla zayo zinjengezindluzele ezingatholi idlelo, njalo ziyahamba zingelamandla phambi komzingelib.

7 Ezinsukwini zenhlupheko yayo lokuzulazulac kwayo iJerusalema yakhumbula zonke izinto zayo eziloyisekayod okwakukhona kusukelae ezinsukwini zasendulo, lapho abantu bayo bawela esandleni sesitha, njalo ingelamsizi; izitha zayibona, zahleka usulu amasabatha ayof.

8 IJerusalema yonile kakhulu, ngakho-ke isingcolile; bonke ababeyihlonipha bayidelela, ngoba sebebonileg ubuze bayo; yona isibubulah, ibuyele emuva.

9 Ukungcola kwayo kwakusemiphethweni yezigqokoi zayo; kayikhumbulangaj ukucina kwayo; ngakho yehla ngokumangalisayo, yayingelamduduzik.

Nkosi, bona inhlupheko yami, ngoba isitha sizikhulisilel.

10 Isitha selule isandla saso phezu kwazo zonke izinto zayo eziloyisekayom; ngoba ibonile izizwen zingena endaweni yayo engcwele, owazilaya ukuthi zingangenio phakathi kwebandla lakho.

11 Bonke abantu bayo bayabubulap, bedingaq isinkwa; banike izinto zabor eziloyisekayo ngokudla ukuthis bavuselele umphefumulo.

Bona, Nkosi, ukhangele, ngoba ngiyadelelwa.

12 Kakusilutho kini yini lonke elidlulayot ngendlela? Khangelani libone ubau kukhona yini usizi njengosizi lwami, olwenziwev kimi, iNkosi engidabulew ngalox osukwini lokuvutha kolakay lwayo.

13 Iphezulu, ithumelez umlilo emathanjeni ami, wawehlula; ithiyelea unyawo lwami imbule, ingibuyisele emuva; ingenze ngaba lunxiwa, ngaphela amandlab usuku lonke.

14 Ijokwec leziphambeko zami libotshwe ngesandla sayo; zelukiwed, zenyukelee entanyeni yami, iwisile amandla ami; iNkosi inginikele ezandleni zabo, ngingelakho ukuvuka.

15 INkosi yeyisilef wonke amaqhawe amig phakathi kwami; yabiza umhlangano omelene lami ukuchoboza amajaha ami; iNkosi inyatheleleh intombi emsulwa, indodakazi yakoJuda, isikhamelo sewayini.

16 Ngenxa yalezizinto ngiyakhala inyembezi; ilihlo lami, ilihlo lamii lehlisa amanzi, ngoba umduduzij obengavuselelak umphefumulo wami ukhatshana lami; abantwana bami bachithakele ngoba isitha sinqobile.

17 IZiyoni iyelulal izandla zayo, kakhom oyiduduzayo. INkosi ilayile ngoJakobe ukuthi abamzingelezeleyo babe yizitha zakhe. IJerusalema injengowesifazanan ongcolileyo phakathi kwabo.

18 INkosio ilungile, ngoba ngivukele umlomop wayo. Ake lizwe, bantu lonke, libone usizi lwami. Intombi zami ezimsulwa lamajaha ami baye ekuthunjweni.

19 Ngabiza izithandwa zamiq, kodwa zona zangikhohlisa. Abapristi bami labadala bami baphefumula okokucina emzini, besazidingelar ukudla ukuzes bavuselele umphefumulo wabo.

20 Bona, Nkosi, ngoba ngilusizi; imibilini yamit idungekile, inhliziyo yami iphendukile phakathi kwami, ngoba ngaba lenkani kakhulu. Ngaphandleu inkembav iyemuka abantwana, endliniw kunjengokufax.

21 Bezwile ukuthi mina ngiyabubulay; kangilomduduziz; zonkea izitha zami zizwile ngobubi bami; ziyathokoza ngoba wena ukwenzile. Uzalufikisa usuku osulumemezileb, khona zizakubac njengami.

22 Kabufiked bonke ububi bazo phambi kwakho, wenzee kizo njengalokhu wenzile kimi ngenxa yazo zonke iziphambeko zami; ngoba ukububulaf kwami kunengi, lenhliziyo yamig iphela amandla.

Usizi lweJerusalema luvela eNkosini

2INkosi iyigubuzele kangakanania indodakazi yeZiyoni ngeyezi entukuthelweni yayo, yaphosab ubuhlec bukaIsrayeli busuka emazulwini busiya emhlabeni; njalo kayisikhumbulanga isenabelo senyawod zayo ngosuku lwentukuthelo yayo!

2 INkosi iginyilee zonke indawo zokuhlalaf zikaJakobe, ingahawukelig; ekuthukutheleni kwayo idilizileh izinqaba zendodakazi yakoJuda, yazisai emhlabathinij; yangcolisakl umbuso leziphathamandlam zawo.

3 Iqumile ngokuvuthan kolaka lwayo lonke uphondoo lwakoIsrayeli; yabuyiselap emuva isandla sayo sokunene phambi kwesitha; yatshisaq imelene loJakobe njengomlilo welangabi oqothula inhlangothi zonke.

4 Igobisiler idandili layo njengesithas; yema ngesandla sayo njengesitha; yabulalat zonkeu izinto eziloyisekayo zamehlo ethenteni lendodakazi yeZiyoni; yathulula ulaka lwayo njengomlilo.

5 INkosiv yaba njengesitha; yaginyaw uIsrayeli, yaginyaxy zonke izigodlo zakhe, yachitha inqaba zakhe; yandisa ukulilaz lesililo kundodakazi yakoJuda.

6 Ithethea ngodlakela idumbab layo njengesivande; yachitha indawoc yakhe yokuhlanganyela; uJehova wenza ukuthi kukhohlakale eZiyoni umkhosid omisiweyo lesabathae; wadelelaf inkosi lompristi ngokuvutha kolaka lwakhe.

7 INkosi ilahlileg ilathi layo; yadelelah indawo yayo engcwele; yanikelai esandleni sesitha imiduli yezigodlo zayo. Zakhuphaj umsindo endlini yeNkosi njengosukwini lomkhosi omisiweyo.

8 INkosik yacabanga ukuchitha umdulil wendodakazi yeZiyoni; yelulilem intambo yokulinganisa; kayibuyisanga isandla sayo ekuginyenin; ngakho yenza ukuthi kulile umthangalao lomduli, kanyekanye kuphelep amandla.

9 Amasango ayo atshonileq emhlabathini; yabhubhisa yephular imigoqo yayo; inkosi yayos leziphathamandla zayo ziphakathi kwabezizwe; kakulamthethot; labaprofethi bayou kabatholi umbono uvela eNkosini.

10 Abadala bendodakazi yeZiyoni bahlezivw emhlabathini, bathulex, batheley uthuli ekhanda labo, babhincez amasaka; izintombi zeJerusalema zikhothamisele emhlabathini amakhanda azo.

11 Amehlo amiab ayaphela ngezinyembezi, imibilini yamic idungekile, isibindi samid sithululelwe emhlabathini, ngenxae yokwephuka kwendodakazi yabantu bami; ngoba umntwanaf lomunyayog bayadangalah ezitaladeni zomuzi.

12 Bathi kubonina: Angaphii amabele lewayini? laphoj bedangala njengabagwaziweyo ezitaladeni zomuzi, lapho umphefumulo wabo uzithululela esifubeni sabonina.

13 Ngingakufakazelani? Kuyinik engingakufananisa lawe, wena ndodakazi yeJerusalema? Kuyinil engingakulinganisa lawe, ukuze ngikududuze, ntombi emsulwa ndodakazi yeZiyoni? Ngoba ukwephukam kwakho kukhulu njengolwandle; ngubani ongakwelapha?

14 Abaprofethin bakho bakubonele okuyizeo lokungafanelangap, kabakuvezangaq ukona kwakho, ukuze babuyiser ukuthunjwa kwakho, kodwa bakubonele imithwalos yamanga lezinkohliso.

15 Bonke abedlulayo ngendlelat batshayau izandla ngawe, bancifevw, banikinex ikhanda labo ngendodakazi yeJerusalema, besithiy: Yiwo lo umuzi yini abathi ngawo uyikuphelelaz kobuhle, intokozoa yomhlaba wonke?

16 Zonkeb izitha zakho zikukhamiselec umlomo wazo, ziyancifade, zigedlef amazinyo, zithi: Siwuginyileg; isibili lolu lusuku ebesilulindele, sesilutholile, silubonileh.

17 INkosii yenzile ebikucebile, igcwalisile ilizwi layo eyalilaya kusukela ensukwinij zendulo; idilizilek, kayihawukelangal; yenzilem ukuthi isitha sithokoze phezu kwakho; yaphakamisa uphondon lwabamelene lawe.

18 Inhliziyo yabo yakhala eNkosini: Wenao mthangala wendodakazi yeZiyoni, inyembezi kazehlep njengomfula iminiq lobusuku; ungaziphi ukuphumular, inhlamvus yelihlo lakho ingapheli!

19 Sukuma, unqongolozet ebusuku ekuqaleni kwemilindou, uthululev inhliziyo yakho njengamanziw phambi kobuso beNkosi; uphakamise izandla zakho kuyo ngenxa yempilo yabantwana bakho abancinyanex, abaphelay amandla ngenxa yendlala ekuqaleniz kwaso sonke isitalada.

20 Bona, Nkosi, ukhangele ukuthi wenzea njalo kubani. Abesifazanab bazakudla isithelo sabo yini, abantwana abancinyane ababasingathileyocd? Umpristie lomprofethif bazabulawa endaweni engcwele yeNkosi yini?

21 Abatshag labadala balele emhlabathini ezitaladeni; intombi zamih ezimsulwa lamajaha ami bawile ngenkemba; ubabulelei osukwini lolaka lwakho, ujuqile kawuhawukelangaj.

22 Wabiza njengosukwini olumisiweyok izesabiso zamil inhlangothi zonke, ukuze ngosuku lolaka lweNkosi kakho ophunyukileyom loseleyo; labon engabasingathayoo ngabakhulisa isitha sami sabaqedile.

UNkulunkulu uzasiza ngenxa yesihawu sakhe

3Ngiyindodaa eboneb inhlupheko ngentongac yolaka lwayo.

2 Ingikhokhele yangihambisad emnyameni kodwa hatshi ekukhanyeni.

3 Isibili iphenduke yamelana lami; iphendule isandla sayo imelene lami usuku lonke.

4 Igugisilee inyama yami lesikhumba sami; yephulilef amathambo ami.

5 Yakhileg imelene lami, yangihanqah ngenyongoi lobunzimaj.

6 Ingihlalisek endaweni ezimnyama, njengabafal endulo.

7 Ingibiyelem ukuzen ngingaphumi, yenza iketane lami lethusi laba nzima.

8 Njalo nxao ngikhala ngimemeza, ivalela phandle umkhuleko wami.

9 Ibiyelep indlela yami ngamatshe abaziweyo, yenzaq izindlela zami zagoba.

10 Yaba kimi njengebherer elicathemeyo, isilwanes ezindaweni zensitha.

11 Iphambule izindlela zami, yangidabudabulat, yangenza unxiwau.

12 Igobisilev idandili layo, yangimisaw njengento yokunenjwa ngomtshoko.

13 Yenzex amadodana esamba semitshokoy yayo angena ezinsweni zami.

14 Ngaba yinhlekisaz kibo bonke abantu bakithi, ingoma yaboa usuku lonke.

15 Ingisuthiseb ngezinto ezibabayoc, yanginathisad umhlonyane.

16 Njalo ichoboze amazinyo ami ngokhethee, yangigigaf emlotheni.

17 Njalo wena walahlag umphefumulo wami khatshana lokuthula; ngikhohlwe okuhleh.

18 Ngakhoi ngithi: Kubhubhile amandla amij lethemba lamik eNkosini.

19 Khumbula inhluphekol yami lokuzulazulam kwami, umhlonyanen lenyongoo.

20 Umphefumulo wami uhlala ukukhumbula, njalo ukhothemep phakathi kwami.

21 Lokhu ngiyakubuyiselaq enhliziyweni yami, ngakho-ker ngiyathemba.

22 Kuyizihawu zeNkosi ukuthi kasiqedwangast, ngobau izisa zakhe kazipheli;

23 zintsha ikuseni yonkev; lukhuluw uthembeko lwayo.

24 INkosi iyisabelo samix, kutsho umphefumulo wamiy; ngakho-kez ngizathembaa kiyo.

25 INkosi ilungile kwabayilindelayob, kumphefumulo oyidingayo.

26 Kuhle ukuthi umuntu athembecd, njalo ngokuthulaef kusindiso lweNkosi.

27 Kuhleg emuntwini ukuthih athwale ijogwe ebutsheni bakhei.

28 Kahlalej yedwa, athule, ngoba isimethese lona.

29 Kabekek umlomo wakhe othulini; mhlawumbe kungaba khona ithemba.

30 Kanikelel isihlathi sakhe komtshayayo; asuthe inhlamba.

31 Ngoba iNkosi kayiyikulahlam kuze kube phakade.

32 Ngoba lanxa idabukisilen, kanti izakuba lesihawu ngobunengio bezisa zayo.

33 Ngobap kayihluphiq ngenhliziyor yayo idabukises abantwana babantu;

34 ukuchoboza ngaphansi kwenyawo zayo zonke izibotshwat zomhlaba;

35 ukuphambukisa ilungelo lomuntu phambi kobuso boPhezukonkeuv;

36 ukuphambanisaw umuntu kudaba lwakhe, iNkosix kayikuboniy yini?

37 Ngubaniz ongakukhuluma, njalo kwenzeke, nxa iNkosi ingakulayanga?

38 Kakuphumi ububia lokuhle emlonyeni woPhezukonkeb yini?

39 Ngakhoc usolelanid umuntu ophilayo, umuntue ngezonof zakhe?

40 Asihlole silinge izindlela zethu, sibuyele eNkosini.

41 Asiphakamiseleg inhliziyo lezandla zethu kuNkulunkulu emazulwini.

42 Siphambukileh, saba lenkanii; wena kawuthethelelanga.

43 Wembese ngolaka, waxotshana lathi, wabulalaj, kawuhawukelanga.

44 Uzembese ngeyezi, ukuzek kungedluli umkhuleko.

45 Usenze saba yimfucuzal lezibi phakathi kwezizwe.

46 Zonkem izitha zethu zivulen umlomo wazo zimelene lathi.

47 Ukwesabao lomgodip kukhona phambi kwethu, incithakaloq lokwephuka.

48 Ilihlo lamir lehlisa imifula yamanzi ngokuchitheka kwendodakazi yabantu bami.

49 Ilihlo lamis liyajulukat, kaliyekeliu, kungelakumav,

50 ize ikhangele phansi ibone iNkosiw isezulwini.

51 Ilihlo lami lenzax umphefumulo wamiy ube buhlungu ngenxaz yawo wonke amadodakazi omuzi wakithi.

52 Izitha zami zingizingelea kabuhlungu njengenyonib, kungelasizathoc.

53 Bayiqumiled impilo yami emgodinie, baphosaf ilitshe phezu kwami.

54 Amanzig ageleza phezu kwekhanda lami; ngathih: Ngiqunyiweij.

55 Ngabizak ibizo lakho, Nkosi, ngisemgodinil phansi;

56 wezwamn ilizwi lami; ungafihli indlebe yakho ekuphefumulenio kwami, ekukhaleleni kwami usizo.

57 Wasondelap ngosuku lapho ngikubiza, wathiq: Ungesabi.

58 Nkosi, uzimelers izindaba zomphefumulo wami, wahlengatu impilo yami.

59 Nkosi, ubonile ukoniwav kwami; yahlulelaw udaba lwami.

60 Ubonile yonke impindiselo yabo, wonke amacebo abox amelene lami.

61 Uzwile inhlamba yaboy, Nkosi, wonke amacebo aboz amelene lami,

62 indebe zabangivukelayoa, lokuzindla kwabob kumelene lami lonke usuku.

63 Khangela ukuhlalac kwabo, lokusukumad kwabo; ngiyingomae yabo.

64 Buyiselafg kibo impindiselo, Nkosi, njengokomsebenzih wezandla zabo.

65 Banikei ubulukhuni benhliziyo, isiqalekiso sakho kibo.

66 Xotshana labo ngolaka, ubabhubhise bangabi ngaphansij kwamazuluk eNkosi.

Ukuhlutshwa kweJerusalema sekuphelele

4Yekaa ukufiphala kwegolide, ukuphenduka kwegolide elihleb kakhulu! Amatshe endawo engcwele achithiwe ekuqalenic kwazo zonke izitalada.

2 Amadodana aligugu eZiyoni, alinganiswa legolide elihled, yekae ukuthiwa kwawo ayizitshaf zebumbag, umsebenzi wezandla zombumbi!

3 Ngitsho amakhankah ehlisa ibele, amunyise imidlwane yawo; kodwa indodakazi yabantu bami isilesihlukui, njengezintshej enkangala.

4 Ulimi lomunyayo lunamathelak olwangeni lwakhe ngenxa yokoma; abantwanyanal bacela isinkwa, kakho obahlephulelayom.

5 Ababesidla izibilibocon baphundlekile ezitaladeni; abondliwa ngeziyibubendeop bagonaq inqumbi zomquba.

6 Ngoba icalars lendodakazi yabantu bami likhulut kulesonou seSodoma, eyachithwav kwangathi ngomzuzwana, kungelazandla ezayonayo.

7 AmaNazariw ayo ayehlambulukile kuleliqhwa elikhithikileyo, emhlophe kulochago, ebomvana ngomzimbax kulamakorali*y, isimoz sawo sasingesesafire*ab.

8 Ukubonakala kwawo sekumnyama kulomsizic, kawaziwa ezitaladeni; isikhumba sawod sinamathele emathanjeni awo, somile, saba njengogodo.

9 Ababulawa ngenkemba bangcono kulababulawa yindlala; ngoba laba bayacikizekae behlatshwaf yikuswela izithelo zensimu.

10 Izandlag zabesifazana abalesihawuh zaphekai abantwana babo; baba yikudla kwabo ekwephukeni kwendodakazi yabantu bami.

11 INkosi iphelelisilej intukuthelo yayo, ithululilek ukuvuthal kolaka lwayo, yaphembam umlilo eZiyoni oqothule izisekelo zayo.

12 Amakhosi omhlaba labo bonke abakhileyo bomhlaba babengayikukholwa ukuthi umcindezeli lesitha babengangena emasangweni eJerusalema.

13 Kwakungenxan yezono zabaprofethi bayo leziphambekoo zabapristi bayo, abachithap igazi labalungileyo phakathi kwayo.

14 Bazula njengeziphofu ezitaladeni, bangcoliswaq ngegazi, kangangokuthir abantu kabangelakuthinta izembatho zabo.

15 Bamemeza kubo bathi: Sukani, kungcolilest, sukani, sukani, lingathinti! Lapho bebaleka njalo bezula, bathi phakathi kwabezizwe: Kabasayikuhlala njengabezizwe.

16 Ubusouv beNkosi bubahlakazile, kayisayikubananza; kabahloniphangaw ubuso babapristi, kababanga lomusa kubadala.

17 Thinax, amehlo ethuy asaphela kusizoz lwethu oluyize; ekulindeleni kwethu salindela isizwea esingelakusisindisa.

18 Bazingelab izinyathelo zethu ukuze singahambi ezitaladeni zethu; isiphetho sethu sisondele, insuku zethuc zigcwalisekile, ngoba isiphetho sethud sesifikile.

19 Abasizingelayo balejubanee kulamanqe amazulu; baxotshanaf lathi ngokutshiseka ezintabeni; basicathamela enkangala.

20 Umoyag wamakhala ethu, ogcotshiweyoh weNkosi, wabanjwai emigodinij yabo, esathi ngaye: Ngaphansik komthunzi wakhe sizaphila phakathi kwezizwe.

21 Jabulal uthokoze, ndodakazi yeEdoma, ohlala elizweni leUzim; inkezon izadlulela lakuweo, uzadakwa, uzinqunulep.

22 Ububiqr bakho buphelile, ndodakazi yeZiyoni; kasayikukuthumba; uzahambelas ububi bakho, ndodakazi yeEdoma; uzakwembulat izono zakho.

Umkhuleko wokucela isihawu

5Khumbulaa, Nkosi, ukuthi kwenzakaleni kithi; khangelab, ubonec ihlazo lethude.

2 Ilifa lethuf seliphendulelwe kwabezizwe, izindlu zethu kwabemzini.

3 Siyizintandane, kungelababa; omama banjengabafelokazi.

4 Amanzi ethu siwanathile ngemali; inkuni zethu ziza ngentengo.

5 Sizingelwa ezintanyeni zethu, sidiniweg, kasilakuphumula.

6 Sinikeh isandla sethu kwabeGibhithei, labeAsiriyaj, ukuze sisuthiswe ngesinkwa.

7 Obaba bonakl, kabasekhomn, njalo thinao sithwele iziphambeko zabo.

8 Izigqilip ziyasibusa, kakho ongasihluthunaq esandleni sazo.

9 Sizuza isinkwa sethu ngengozi yempilo yethu, ngenxa yenkemba yenkangala.

10 Ijwabu lethur limnyama njengeziko ngenxa yokutshisa okukhulus kwendlala.

11 Badlovat abesifazana eZiyoni, izintombi ezimsulwa emizini yakoJuda.

12 Iziphathamandla zaphanyekwa ngesandla sazo; ubuso babadalau kabuhlonitshwangav.

13 Amajaha athwala amatshe okucholaw, labafana bakhubekax ngaphansi kwenkuni.

14 Abadalay baphelile esangweni, amajaha ekuhlabeleleniz.

15 Intokozo yenhliziyo yethu iphelile, ukugidaa kwethu kwaphendukab ukulila.

16 Umqhelecd wekhanda lethu uwile; hawu, maye kithi, ngoba sonile!

17 Ngenxa yalokhu inhliziyo yethue iphela amandla; ngenxa yalezizinto amehlo ethuf afiphele.

18 Ngenxa yentaba yeZiyoni elunxiwag, amakhankah ahamba phezu kwayo.

19 Wenai, Nkosi, uhlezi kuze kube nininini, isihlalo sakhoj sobukhosi sisuka esizukulwaneni sisiya esizukulwaneni.

20 Usikhohlwelenik njalonjalo, usidela okobudel bezinsuku?

21 Siphendulelem kuwe, Nkosi, sizaphenduka; yenzan insuku zethu zibe zintsha njengasendulo.

22 Kodwa ususilahlileo isibili; usithukuthelele kakhulukazi.

UGWALO LOMPROFETHI

UHEZEKELI

Umprofethi ubona isihlalo sobukhosi sikaNkulunkulu

1Kwasekusithi-ke ngomnyaka wamatshumi amathathu, ngenyanga yesine, ngolwesihlanu lwenyangaa, lapho ngangiphakathi kwabathunjiweyo ngasemfuleni iKebarib, avuleka amazuluc, ngasengibona imibono kaNkulunkulud.

2 Ngolwesihlanu lwenyanga, okungumnyaka wesihlanue wokuthunjwa kwenkosi uJehoyakhinif,

3 ilizwi leNkosi leza liqonde kuHezekeli, indodana kaBuzi, umpristigh, elizweni lamaKhaladiya ngasemfuleni iKebarii; lesandla seNkosi saba phezu kwakhe laphoj.

4 Ngasengibona, khangela-ke, umoya wesivunguzanek wavela enyakatho, iyezi elikhulu, lomlilo ozimumetheyol, lokucwazimula inhlangothi zonke zalom, laphakathi kwalo kwavela kwangathi libala lethusi, livela phakathi komlilonop.

5 Laphakathi kwalo kwavela umfanekiso wezidalwa ezine eziphilayoq. Lalokhu kwakuyisimo sazor: Zazilomfanekiso womuntus.

6 Njalo yileso laleso sasilobuso obune, njalo yileso laleso sazo sasilempiko ezinet.

7 Lenyawo zazo zazizinyawo eziqondileyo, lengaphansi yezinyawo zazo yayinjengengaphansi yonyawo lwethole, zacwazimula njengombala wethusi elilolongiweyouv.

8 Njalo kwakulezandla zomuntu ngaphansi kwempiko zazow enhlangothini zazo zozinex. Njalo zozine zazilobuso bazo lempiko zazoy.

9 Impiko zazoz zazihlangene olunye kolunyea; aziphendukanga ekuhambeni kwazob; zahamba, yileso laleso siqonde phambilic.

10 Njalo umfanekiso wobuso bazo wawuyibuso bomuntu, njalo zozine zazilobuso besilwane ngakwesokunene; njalo zozine zazilobuso benkabi ngakwesokhohlo; futhi zozine zazilobuso belinqed.

11 Babunjalo ubuso bazo; lempiko zazo zazehlukene ngaphezulu; yileso laleso sasilezimbili zihlanganisiwe kolunyee, lezimbili zigubuzele imizimba yazof.

12 Zahamba yileso laleso siqonde phambilig; zaya lapho umoya owaya khonah, zingaphenduki ekuhambeni kwazoi.

13 Mayelana lomfanekiso wezidalwa eziphilayo, ukubonakala kwazo kwakunjengamalahle omlilo avuthayoj, njengokubonakala kwezibane; kwahamba kusiya le lale phakathi kwezidalwa eziphilayo; njalo umlilo wawulokukhazimula, njalo emlilweni kwakuphuma umbanek.

14 Lezidalwa eziphilayo zagijimal zaphenduka njengokubonakala kokuphazima kombanem.

15 Ngathi ngikhangela izidalwa eziphilayo, khangela-ke, ivili elilodwa lalisemhlabeni eceleni kwezidalwa eziphilayo, ebusweni baso obunen.

16 Ukubonakala kwamavili lomsebenzi wawoo kwakufanana lombalap webherule*q; njalo zozine zazilesimo sinyer; lokubonakala kwazo lomsebenzi wazo kwakunjengokuthi livili phakathi kwevilis.

17 Ekuhambeni kwawot ahamba ngezinhlangothi zawo zozineu; kawaphendukanga ekuhambeni kwawov.

18 Mayelana lamarimu awo, ayephakeme kangangokuthi ayesesabeka; njalo amarimu awo ayegcwelew amehlo inhlangothi zonke zawo zozinex.

19 Ekuhambeni kwezidalwa eziphilayo amavili ahamba eceleni kwazoy; lekuphakanyisweni kwezidalwa eziphilayo emhlabeni lamavili aphakanyiswaz.

20 Lapho umoya owawusiya khona zaya khona, kulapho umoya owawuzakuya khonaa; lamavili aphakanyiswa eqondene lawob; ngoba umoya wezidalwa eziphilayo wawusemavilinic.

21 Lapho lezi zihamba, lawo ahambad; lalapho lezi zisima, lawo emae; lalapho lezi ziphakanyiswa emhlabenif, amavili aphakanyiswa eqondene lazog; ngoba umoya wezidalwa eziphilayo wawusemavilinih.

22 Njalo isimo somkhathi ngaphezu kwamakhanda ezidalwa eziphilayoi sasinjengombala wekristali* elesabekayoj, seluliwe phezu kwamakhanda azo ngaphezulu.

23 Langaphansi komkhathi impiko zazo zaziqondilek, olunye lusiya kolunye; yileso laleso silezimbili ezembese imizimba yazo ngapha, njalo yileso laleso silezimbili ezembese ngaphayanal.

24 Lekuhambeni kwazo ngezwa umsindo wempiko zazom unjengomsindo wamanzi amanengin, njengelizwiop likaSomandlaq, umsindo wokuhlokomar, njengomsindo wenkamba; lapho zisima zehlisa impiko zazos.

25 Kwasekusiba lelizwi elavela phezu komkhathi ongaphezu kwekhanda lazo lapho sezimi sezehlise impiko zazot.

26 Langaphezu komkhathi owawuphezu kwekhanda lazou kwakunjengesimov selitshe lesafire*w, umfanekiso wesihlalo sobukhosix; langaphezu komfanekiso wesihlalo sobukhosiy kwakulomfanekiso onjengokubonakala komuntu phezu kwakho ngaphezuluz.

27 Ngasengibona njengombala wethusi, njengokubonakala komlilo phakathi kwakho inhlangothi zonkea, kusukela ekubonakaleni kokhalo lwakhe langaphezulu, njalo kusukela ekubonakaleni kokhalo lwakhe langaphansi, ngabona kunjengokubonakala komlilob, lokukhazimula inhlangothi zakhe zonkec.

28 Njengokubonakala komchilo wamakhosikazid osemayezini ngosuku lwezulue, kwakunjalo ukubonakala kokukhazimula inhlangothi zonkef. Lokhu kwakuyikubonakala kwesimo senkazimulo yeNkosig. Ngathi ngikubonah, ngathi mbo ngobuso, ngasengisizwa ilizwi lowakhulumayoi.

Ubizo lukaHezekeli

2Wasesithi kimi: Ndodana yomuntua, mana ngenyawo zakho, ngikhulume laweb.

2 Kwasekungena kimi uMoya lapho ekhuluma kimic, wangimisa ngenyawo zami; ngasengimuzwa okhuluma kimide.

3 Wasesithi kimi: Ndodana yomuntu, ngiyakuthuma ebantwaneni bakoIsrayeli, ezizweni ezivukelayo, abangivukeleyo; bona laboyise baphambukile kimi, kuze kube yilolusuku kanyef.

4 Ngoba bangabantwana abalukhuni ngobuso labalukhuni ngenhliziyo; ngikuthuma kubo, njalo uzakuthi kubo: Itsho njalo iNkosi uJehovag.

5 Bona-ke, loba bezakuzwa, kumbe loba beyekelah (ngoba beyindlu evukelayoij), bazakwazi ukuthi ubekhona umprofethi phakathi kwabok.

6 Wena-ke, ndodana yomuntul, ungabesabi, ungawesabi lamazwi abom, lanxa ameva lokhula oluhlabayo kukuwen, njalo uhlezi phakathi kwabofezelao; ungawesabi amazwi abo, ungatshaywa luvalo ngobuso babop, ngoba beyindlu evukelayoq.

7 Kodwa uzakhuluma amazwi ami kibor, loba bezakuzwa kumbe bayekele; ngoba bevukelas.

8 Kodwa wena, ndodana yomuntu, zwana engikutshoyo kuwe; ungabi ngovukelayo njengaleyana indlu evukelayot; vula umlomo wakho, udle engikunika khonau.

9 Ngasengibona, khangela-ke, isandla sithunyelwe kimiv; khangela-ke umqulu wogwalo wawukusow.

10 Wasewendlala phambi kwami, njalo wawubhaliwe phambili langemuvax; njalo kwakubhalwe phakathi kwawo izililoy, lokukhala, losiziz.

3Yasisithi kimi: Ndodana yomuntu, dlana lokho ozakuthola; dlana lumqulu, uhambe uyekhuluma kuyo indlu kaIsrayelia.

2 Ngasengivula umlomo wami, yasingidlisa lowomqulu.

3 Yasisithi kimi: Ndodana yomuntu, yenza isisu sakho sidle, ugcwalise amathumbu akho ngalumqulu engikunika wona. Ngasengisidlabc; njalo waba emlonyeni wami njengoluju ngenxa yobumnandid.

4 Yasisithi kimi: Ndodana yomuntu, hamba uye endlini yakoIsrayeli, ukhulume ngamazwi ami kibo.

5 Ngoba kawuthunywanga ebantwini abalenkulumo ejulileyo lolimi olunzima, kodwa endlini yakoIsrayeli.

6 Hatshi ebantwini abanengi abalenkulumo ejulileyo lolimi olunzima, abamazwi abo ongeke uwezwe. Isibili, uba bengikuthume kubo, bona bebezakukuzwae.

7 Kodwa indlu kaIsrayeli kayiyikuvuma ukukulalela, ngoba kabavumi ukungilalelaf; ngoba yonke indlu yakoIsrayeli ilobuso obuqinileyo, njalo balukhuni ngenhliziyog.

8 Khangela, ngenze ubuso bakho baqina bumelene lobuso baboh, lebunzi lakho liqine limelene lebunzi laboi.

9 Ngenze ibunzi lakho libe njengendayimana elukhuni kulensengetshejkl. Ungabesabim, ungatshaywa luvalo yibuso babo, lanxa beyindlu evukelayon.

10 Futhi yathi kimi: Ndodana yomuntu, wonke amazwi ami engizawakhuluma kuweo, emukele enhliziyweni yakho, uzwe ngendlebe zakhop.

11 Hamba-ke, uye kwabathunjiweyoq, ebantwaneni babantu bakho, ukhulume kibor, uthi kubo: Itsho njalo iNkosi uJehova; loba bezakuzwa loba bezayekelas.

12 UMoya wasengiphakamisat; ngasengisizwa emva kwami ilizwi lomdumo omkhuluu, lisithi: Kayidunyiswe inkazimulo yeNkosiv ivela endaweni yayow.

13 Ngezwa futhi umsindo wempiko zezidalwa eziphilayo, ezazithintanax, lomsindo wamavili maqondana lazoy, lomsindo womdumo omkhuluz.

14 UMoya wasengiphakamisa, wangisusa; ngasengihamba ngokubaba ekuvutheni komoya wamia; kodwa isandla seNkosi sasilamandla phezu kwamib.

15 Ngasengifika kwabathunjiweyo eTelabibic, ababehlala ngasemfuleni iKebarid; ngahlala lapho ababehlala khonae, ngahlala khona insuku eziyisikhombisaf ngithithibele phakathi kwabog.

Umprofethi ngumlindi koIsrayeli

16 Kwasekusithi ekucinenih kwensuku eziyisikhombisa, ilizwi leNkosi lafika kimi, lisithii:

17 Ndodana yomuntuj, ngikwenzilek waba ngumlindi kuyo indlu kaIsrayelilm. Ngakho zwana ilizwi elivela emlonyeni wami, ubaxwayise kuvela kimin.

18 Lapho ngisithi kokhohlakeleyoo: Uzakufa lokufap; wena-ke ungamxwayisiq, loba ungakhulumi ukumxwayisa okhohlakeleyo ukuthi asuke endleleni yakhe ekhohlakeleyo, ukuze agcine impilo yakher, lowo okhohlakeleyos uzafela ebubini bakhet; kodwa igazi lakhe ngizalibiza esandleni sakhou.

19 Kodwav uba wena umxwayisa okhohlakeleyo, angaphenduki ekukhohlakaleni kwakhe lendleleni yakhe ekhohlakeleyow, yena uzafela ebubini bakhex; kodwa wenayz ukhulule umphefumulo wakhoa.

20 Futhi, uba olungileyo ephenduka ekulungeni kwakhe, enze isiphambekob, njalo ngibeke isikhubekiso phambi kwakhe, yena uzakufac; ngoba wena ungamxwayisanga, uzafela esonweni sakhed, lokulunga kwakhe akwenzileyo kungakhunjulwae; kodwa igazi lakhe ngizalibiza esandleni sakhof.

21 Kodwa uba wena umxwayisa olungileyo, ukuze olungileyo angoni, yena-ke angaze ona, isibili yena uzaphilag, ngoba exwayisiweh; futhi wena uwukhulule umphefumulo wakhoi.

Umprofethi uba yisimungulu

22 Isandla seNkosi sasesiphezu kwami laphoj, yasisithi kimi: Sukuma, uphume uye egcekenik, lalapho ngizakhuluma lawel.

23 Ngasengisukuma ngaphuma ngaya egcekenim; khangela-ke, inkazimulo yeNkosi yayimi khonan, njengenkazimulo engangiyibone ngasemfuleni iKebario; ngasengisithi mbo ngobuso bamip.

24 UMoya wasengena kimiq, wangimisa ngenyawo zami, wakhuluma kimi wathi kimi: Hamba uyezivalela phakathi kwendlu yakhor.

25 Wena-ke, ndodana yomuntu, khangela, bazafaka izibopho phezu kwakho, bakubophe ngazo, ukuze ungaphumi phakathi kwabos.

26 Njalo ngizakwenza ulimi lwakho lunamathele olwangeni lwakhot, ukuze ube yisimungulu, njalo ungabi ngumuntu okhuzayo kibou; ngoba bayindlu evukelayov.

27 Kodwa lapho ngikhuluma lawe, ngizavula umlomo wakho, ubususithi kibow: Itsho njalo iNkosi uJehovax: Ozwayo kezwe, loyekelayo kayekeley; ngoba bayindlu evukelayoz.

Umfanekiso wokuvinjezelwa kweJerusalema

4Wena-ke, ndodana yomuntu, zithathele isitina, usibeke phambi kwakhoa, ubhale ngokugubha kiso umuzi, iJerusalemab;

2 wenze ukuvinjezelwa umelene lawoc, wakhe inqaba umelene lawode, ubuthelele idundulu umelene lawo, wenze izinkamba umelene lawofg, umise izinqama zokudiliza inhlangothi zonke zimelene lawoh.

3 Futhi wena uzithathele umganu wensimbi, uwumise ube ngumduli wensimbi phakathi kwakho lomuzi; umise ubuso bakho bumelene lawoi, njalo ube sekuvinjezelwenij, futhi uzawuvimbezelak. Lokhu kuzakuba yisibonakaliso kundlu kaIsrayelil.

4 Futhi wena lala ngomhlubulo wakho wangasekhohlo, ubeke isiphambeko sendlu kaIsrayeli phezu kwayom; njengokwenani lezinsuku ozalala phezu kwawo uzathwala isiphambeko sabon.

5 Ngoba mina ngikumisele iminyaka yesiphambeko sabo, njengokwenani lezinsuku, izinsuku ezingamakhulu amathathu layisificamunwemunyeo; ngokunjalop uzathwala isiphambeko sendlu kaIsrayeliq.

6 Lapho usuziphelelisile lezo, lala okwesibili ngomhlubulo wakho wangakwesokunener, uthwale isiphambeko sendlu kaJuda insuku ezingamatshumi amanes; ngikunike usuku lube ngumnyaka, usuku lube ngumnyakat.

7 Ngakho uzamisa ubuso bakhou ekuvinjezelweni kweJerusalemav, lengalo yakho izakwembulwa, uprofethe umelene layow.

8 Khangela-ke, ngizabeka izibopho phezu kwakho, ukuze ungaphenduki usuka komunye umhlubulo usiya komunye umhlubulox, uze uqedey izinsuku zokuvimbezela kwakhoz.

9 Futhi wena zithathele ingqoloyi lebhali* lendumba lamalentiliab lenyawuthi lespelite*c, ukubeke esitsheni esisodwa, uzenzele kube yisinkwa; njengokwenani lezinsuku olala ngazo ngomhlubulo wakhod, izinsuku ezingamakhulu amathathu lesificamunwemunye uzakudla sonae.

10 Lokudla kwakho ozakudlafg kuzakuba ngesilinganisoh, amashekeli* angamatshumi amabili ngelangai; ukudle isikhathi ngesikhathi.

11 Lamanzi uzawanathaj ngesilinganisokl, ingxenye yesithupha yehini*, uwanathe isikhathi ngesikhathim.

12 Njalo uzakudla iqebelengwana lebhali*, ulipheke emehlweni abon ngamalongwe aphuma emuntwini.

13 INkosi yasisithi: Ngokunjalo abantwana bakoIsrayeli bazakudla isinkwa sabo esingcolileyo phakathi kwezizwe engizabaxotshela kuzoo.

14 Ngasengisithi: Hawu Nkosi Jehova! khangela, umphefumulo wami kawuzanga ungcoliswep; ngoba kwasebutsheni bami kuze kube lakhathesi kangizanga ngidleq okuzifeleyors kumbe okudatshuliweyo, njalotu kakulanyama enengekayo eseyake yangena emlonyeni wamiv.

15 Yasisithi kimi: Bona, ngikunike amalongwe enkomo esikhundleni samalongwe omuntuw, njalo uzalungisa isinkwa sakho ngawo.

16 Yathi futhi kimi: Ndodana yomuntu, khangela, ngizakwephula udondolo lwesinkwa eJerusalemax; njalo bazakudla isinkwa ngesisindoy langokunqinekaz, banathe amanzi ngesilinganisoa langovalob;

17 ukuze baswele isinkwa lamanzi, bethuke omunye lomunye, bacikizeke ngobubi baboc.

5Wena-ke, ndodana yomuntu, zithathelea ingqamu ebukhalib, zithathele impuco yabagelic, uyihambise phezu kwekhanda lakho laphezu kwesilevu sakhod; ubusuzithathela isikali sokulinganisa, wehlukanise inwele.

2 Ingxenye yesithathu uzayitshisa ngomliloe phakathi komuzif sezigcwalisekile insuku zokuvimbezelag; uthathe ingxenye yesithathu utshaye inhlangothi zonke zayo ngenkemba; lengxenye yesithathu uyihlakaze emoyenih; njalo ngizahwatsha inkemba emva kwaboi.

3 Njalo uzathatha ezinlutshwana ngenani kuzo, uzigoqele emaphethelweni ezembatho zakhoj.

4 Ubusuthatha kuzo futhi, uziphosele phakathi komlilo, uzitshise emlilweni; kuzaphuma kuwo umlilo uye kuyo yonke indlu kaIsrayelik.

5 Itsho njalo iNkosi uJehova: Le yiJerusalemal; ngiyimisile phakathi kwezizwe lamazwe inhlangothi zonke zayom.

6 Kodwa iphendule izahlulelo zami zaba yibubi okwedlula izizwen, lezimiso zami okwedlula amazwe ayihanqileyoo; ngoba bazalile izahlulelo zami, lezimiso zami kabahambanga kuzop.

7 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba leyisile okwedlula izizweq ezilihanqileyor, lingahambanga ezimisweni zamis, lingazenzanga izahlulelo zami, lingenzanga njengokwezahlulelo zezizwet ezilihanqileyou;

8 ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngimelene lawe, ngitsho mina, njalo ngizakwenza izahlulelo phakathi kwakho, emehlweni ezizwev.

9 Ngenze phakathi kwakho engingazange ngikwenze, lengingasayikukwenza okunjengakho, ngenxa yamanyala akho wonkew.

10 Ngakho oyise bazakudla amadodana phakathi kwakhox, lamadodana azakudla oyisey. Njalo ngizakwenza izahlulelo phakathi kwakho, lensali yakho yonke ngizayihlakaza kuwo wonke umoyaz.

11 Ngakho, kuphila kwami, itsho iNkosi uJehovaa, isibili, ngoba ungcolisile indawo yamib engcwele ngazo zonke izinengiso zakhoc langamanyala akho wonked, ngakho lami ngizakunciphisae, futhif ilihlo lami kaliyikuhawukelag, futhi lami kangiyikuyekelah.

12 Ingxenye yesithathu yakhoi izakufa ngomatshayabhuqe wesifoj, langendlala bazaqedwa phakathi kwakhok; lengxenye yesithathu izakuwa ngenkemba enhlangothini zonke zakhol; lengxenye yesithathu ngizayihlakaza kuwo wonke umoyam, ngihwatshe inkemba emva kwabon.

13 Ngokunjaloo ukuthukuthela kwami kuzapheleliswap, ngenzeq ukufutheka kwami kuphumule phezu kwabor, ngiduduzekes; njalo bazakwazi ukuthi mina iNkosi ngikhulumilet ekutshisekeni kwamiuv, lapho sengiphelelise ukufutheka kwami kibow.

14 Futhi ngizakwenza ube lunxiwax ube lihlazoy phakathi kwezizwe ezikuhanqileyoz, emehlweni akhe wonke owedlulayoa.

15 Ngakho kuzakuba lihlazob, lenhlekisacd, imfundisoe, lesesabiso ezizwenifg ezikuhanqileyo nxa ngisenza izahlulelo phakathi kwakhoh ngolaka langokufutheka langokukhuzai kokufuthekaj; mina Nkosi ngikhulumile.

16 Lapho ngithumela phezu kwabo imitshoko emibi yendlala, ezakuba ngeyokubhubhisa, engizayithumela ukulibhubhisa, ngizakwandisa indlala phezu kwenuk, ngephule udondolo lwesinkwa kinil.

17 Ngokunjalo ngizathuma phezu kwenu indlalam lezilo ezimbino, ezizakwemuka abantwanap; lomatshayabhuqe wesifoqr legazi kudabule phakathi kwakhos; ngilethe inkemba phezu kwakhot. Mina Nkosi ngikhulumile.

Ilizwi leNkosi ngezintaba zakoIsrayeli langezithombe

6Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

2 Ndodana yomuntu, khangelisa ubuso bakhoa ngasezintabeni zakoIsrayelib, uprofethe umelene lazo.

3 Uthi: Lina zintaba zakoIsrayeli, zwanini ilizwi leNkosi uJehovac. Itsho njalo iNkosi uJehova ezintabenid, lemaqaqenie, ezifulenifg, lezihotshenihi: Khangelani, mina ngizakwehlisela phezu kwenu inkemba, ngichithe indawo zenu eziphakemeyoj.

4 Lamalathi enu azachithwa, lamalathi enu elanga aphahlazwek, lababuleweyo benu ngibaphosele phansi phambi kwezithombe zenulm.

5 Ngibeke izidumbu zabantwana bakoIsrayeli phambi kwezithombe zabon, ngihlakaze amathambo enu inhlangothi zonke zamalathi enuop.

6 Kuzo zonke indawo zenu zokuhlala imizi izachithwaq, lendawo eziphakemeyor zibe ngamanxiwas, ukuze amalathi enu achithwet abe ngamanxiwau, lezithombe zenu ziphahlazwe ziphele, lamalathi enu elanga aqunywe, lemisebenzi yenu itshabalaliswev.

7 Lababuleweyo bazakuwa phakathi kwenu, njalo lizakwazi ukuthi ngiyiNkosiw.

8 Kodwa ngizatshiya insalix ukuze libe labanye abazaphepha inkemba phakathi kwezizwey lapho lizahlakazekela emazweniz.

9 Labaphunyukileyo benua bazangikhumbula phakathi kwezizwe lapho abathunjelwe khonabc; ngoba ngidabukile ngenxa yenhliziyo yabo ephingayo, esukileyo kimid, langamehlo aboe aphingayo elandela izithombe zabof. Njalo bazazenyanya ngobubi ababenzileyo kuwo wonke amanyala abogh.

10 Njalo bazakwazi ukuthi ngiyiNkosii; kangikhulumangaj ngeze ukuthi ngizakwenza lokho okubi kibok.

11 Itsho njalo iNkosi uJehova: Tshaya ngesandla sakhol, utshaye phansi ngonyawo lwakhom, uthi: Maye! ngenxa yawo wonke amanyala amabi endlu yakoIsrayeli, ngoba bazakuwa ngenkemba, ngendlala, langomatshayabhuqe wesifon.

12 Okhatshana uzakufa ngomatshayabhuqe wesifo, loseduze uzakuwa ngenkemba, loseleyo wavinjezelwa uzakufa yindlalao. Ngokunjalo ngizaphelelisa ukufutheka kwami phezu kwabop.

13 Khona lizakwazi ukuthi ngiyiNkosiq, lapho ababuleweyo babo sebephakathi kwezithombe zabo behanqe amalathi abor, phezu kwalo lonke uqaqa oludes, ezingqongeni zonke zezintabat, langaphansi kwaso sonke isihlahla esiluhlazau, langaphansi kwalo lonke i-okhi*v eliqathaw, indawo ababenikela khona iphunga elimnandi kuzo zonke izithombe zabox.

14 Ngokunjalo ngizakwelulela isandla sami phezu kwaboy, ngenze ilizwe libe lunxiwa, yebo, libe lunxiwa kulenkangalaz ngaseDibilaa, kuzo zonke izindawo zabo zokuhlalab. Khona bezakwazi ukuthi ngiyiNkosic.

Ukuphela sekufika

7Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

2 Wena-ke, ndodana yomuntu, itsho njalo iNkosi uJehova kulo ilizwe lakoIsrayelia: Isiphetho, isiphetho sesifikileb phezu kwamagumbi womane elizwec.

3 Khathesi isiphetho siphezu kwakhod, njalo ngizathumela ukuthukuthela kwami phakathi kwakho, ngikwahlulele njengokwezenzo zakhoe, ngehlisele phezu kwakho wonke amanyala akhof.

4 Lelihlo lamig kaliyikukuhawukelah, kangiyikuyekelai, kodwa ngizakwehlisela izindlela zakho phezu kwakhojk, lamanyala akho azakuba phakathi kwakhol. Khona lizakwazi ukuthi ngiyiNkosim.

5 Itsho njalo iNkosi uJehova: Ububi, ububi obubodwa, khangela, sebufikile.

6 Isiphetho sesifikile, isiphetho sesifikile, siyakuvukela; khangela, sesifikilen.

7 Ukusa sekufikile kuwe, wena mhlali welizweo; isikhathi sesifikilep, usuku lwenkathazo luseduzeqr, njalo kungeyisikho ukumemeza ngenjabulo kwezintabas.

8 Khathesi, kuseduzet ukuthi ngithululele ulaka lwami phezu kwakhou, ngiphelelise intukuthelo yami phakathi kwakhov, ngikwahlulele njengokwezindlela zakhow, ngehlisele phezu kwakho wonke amanyala akhox.

9 Lelihlo lami kaliyikuhawukela, njalo kangiyikuyekelayz; ngizanika njengokwezindlela zakho phezu kwakhoa, lamanyala akho azakuba phakathi kwakhob. Khona lizakwazi ukuthi ngiyiNkosicd etshayayoe.

10 Khangela usuku, khangela, selufikile; ukusa sekuphumilef; intonga ihlumile, ukuziqhenya kukhahleleg.

11 Udlakela lusukumeh lwaba yintonga yobubiij; kakuyikusala kubo, hatshi-ke exukwini labok, hatshi-ke okwabo, njalo kakuyikuba khona ukuqhinqa isililo phakathi kwabol.

12 Isikhathi sesifikile, usuku selusondelem; umthengi kangathokozin, lomthengisi angalilio, ngoba ulakap luphezu kwexuku lonke laloq.

13 Ngoba umthengisi kayikubuyelar kokuthengisiweyo, lanxa impilo yabo isesephakathi kwabaphilayos; ngoba umbono mayelana lexuku lonke lalo kawuyikuphendukat; futhi kakulamuntu ongaqinisa impilo yakhe ngesiphambeko sakhe.

14 Baluvuthele uphondo ukuthi balungise konke, kodwa kakho oya empiniu, ngoba ulaka lwamiv luphezu kwexuku lalo lonkew.

15 Inkemba ingaphandlex, lomatshayabhuqe wesifoy lendlala kungaphakathiz; osegangeni uzakufa ngenkembaa, losemzini indlala lomatshayabhuqe wesifo kuzamqedab.

16 Kodwa abaphunyukayo babo bazaphunyukac, babe sezintabenid njengamajubae ezihotshaf, bonke belila, ngulowo lalowo ngenxa yesiphambeko sakheg.

17 Zonkeh izandla zizaphela amandlai, lamadolo wonkej ageleze njengamanzik.

18 Njalo bazabhinca amasakal, lovalo luzabembesa, lenhloni zibe sebusweni bonkem, lempabanga phezu kwamakhanda abo wonken.

19 Bazalahla isiliva sabo ezitaladeni, legolide labo libe yikungcola; isiliva sabo legolide labo kakuyikuba lakho ukubophulaop ngosuku lokuthukuthela kweNkosiq; kabayikonelisa umphefumulo wabo, bangagcwalisi amathumbu abo; ngoba kuyisikhubekiso sesiphambeko sabor.

20 Lobuhle besiceciso sakhes wabumisa ebukhosinitu, kodwa benza kubo imifanekisov yokunengekayo kwabow lezinengiso zabox; ngenxa yalokho ngibumise bube yinto engcolileyo kubo.

21 Njalo ngizakunikelay esandleni sabezizwez kube yimpangoa, lakwabakhohlakeleyo bomhlaba kube yimpangob, njalo bazakungcolisac.

22 Njalo ngizaphendula ubuso bami busuke kibo, bangcolise indawo yami yensithad; ngoba abaphangi bazangena kuyo, bayingcolisee.

23 Yenza iketanef, ngoba ilizwe ligcwele amacala egazig, lomuzi ugcwele udlakelah.

24 Ngakho ngizaletha ababi bezizwe, abazakudla ilifa lezindlu zaboi; ngikwenze kuphele ukuziqhenya kwabalamandlaj; lendawo zabo ezingcwelek zizangcoliswalm.

25 Ukwethuka kuyeza; bazadinga-ke ukuthula, kodwa kakuyikuba khonan.

26 Incithakalo izakuzao phezu kwencithakalo, lombiko ube phezu kombikop; khona bezadinga umbono kumprofethiq, kodwa umlayo uzabhubha kumpristir, leseluleko kubadalas.

27 Inkosi izalila, lesiphathamandla sembathiswe incithakalot, lezandla zabantu belizwe zizathuthumela. Ngizakwenza kibo ngokwendlela yabo, ngibahlulele ngezahlulelo zabou; khona bezakwazi ukuthi ngiyiNkosiv.

Ukukhonzwa kwezithombe ethempelini

8Kwasekusithi ngomnyaka wesithupha, ngenyanga yesithupha, ngolwesihlanu lwenyangaa, ngihlezi endlini yami, labadala bakoJuda behlezi phambi kwamib, isandla seNkosi uJehova sawa lapho phezu kwamic.

2 Ngasengibona, khangela-ke, umfanekiso onjengokubonakala komlilod; kusukela ekubonakaleni kokhalo lwakhe kusiya phansi, umlilo; futhi kusukela kukhalo lwakhe kusiya phezulue kunjengokubonakala kokukhazimulaf, njengombala wethusig.

3 Waseselulah isimo sesandlai, wangithatha ngesihluthu sekhanda lamij; uMoya wasengiphakamiselak phakathi komhlaba lamazulul, wangiletha eJerusalema emibonweni kaNkulunkulu, esivalweni sesango elingaphakathi, elikhangele ngenyakatho, lapho okwakulesihlalom sesithombe sobukhwelen esibanga ubukhwele.

4 Khangela-ke, inkazimulo kaNkulunkulu kaIsrayelio yayilapho, injengokubonakala engangikubone esihotshenip.

5 Wasesithi kimi: Ndodana yomuntu, ake uphakamisele amehlo akho ngasendleleni yenyakatho. Ngasengiphakamisela amehlo ami ngasendleleni yenyakatho, khangela-ke, ngasenyakathoq kwesango lelathir kwakulalesisithombe sobukhwele entubeni.

6 Wasesithi kimi: Ndodana yomuntu, uyakubona yini abakwenzayo, amanyala amakhulust ewenzayo indlu kaIsrayeli lapha, ukuze ngiye khatshana lendawo yami engcwele? Kodwa phenduka futhi, uzabona amanyala amakhulu kulala.

7 Wasengisa emnyango weguma; lapho ngibona, njalo khangela, kwakulesikhala emdulini.

8 Wasesithi kimi: Ndodana yomuntu, ake ugebhe emdulini. Ngathi ngigebha emdulini, khangela-ke kwakulomnyango.

9 Wasesithi kimi: Ngena, ubone izinengiso ezimbi abazenzayo lapha.

10 Ngasengingena, ngabona, khangela-ke, sonke isimo sokuhuquzelayou lenyamazana ezinengekayov lazo zonke izithombe zendlu yakoIsrayeli, kubaziwe phezu komduli inhlangothi zonke ezizingelezeleyow.

11 Futhi kwakumi phambi kwazo amadoda angamatshumi ayisikhombisax akwabadala bendlu kaIsrayeli, loJahazaniya indodana kaShafani emi phakathi kwaboyz; yileyo laleyo ilodengezi lwayo esandleni sayo, njalo iyezi eliqatha lempepha lenyuka.

12 Wasesithi kimi: Ukubonile yini, ndodana yomuntu, lokho abadala bendlu kaIsrayelia abakwenzayo emnyameni, ngulowo emakamelweni emifanekiso yakhe?b Ngoba bathi: INkosi kayisibonicd; iNkosi iwutshiyile umhlabae.

13 Wasesithi kimi: Phenduka futhi, uzabona izinengiso ezinkulu kakhulu abazenzayo.

14 Wasengisa emnyango wesango lendlu yeNkosif eyayingasenyakatho; khangela-ke, kwakuhlezi abesifazana belilela uTamuzi.

15 Wasesithi kimi: Ubonile yini, ndodana yomuntu? Phenduka futhi, uzabona izinengiso ezinkulu kulalezi.

16 Wasengingenisa egumeni lendlu yeNkosi elingaphakathig; khangela-ke, emnyango wethempeli leNkosi phakathih kwekhulusii lelathij kwakulamadoda phose angaba ngamatshumi amabili lanhlanuk, imihlane yawol ingasethempelini leNkosi, lobuso bawo bungasempumalanga; njalo bakhonzam ilanga ngasempumalangan.

17 Wasesithi kimi: Ubonile yini, ndodana yomuntu? Kuyinto elula kundlu yakoJuda ukwenza izinengisoo abazenzayo lapha yini? ngoba bagcwalise ilizwep ngobudlwangudlwanguq, baphendukele ukungithukuthelisar; khangela-ke, bafaka ugatsha empumulweni yabos.

18 Ngakho lami ngizakwenza ngentukuthelot; ilihlo lami kaliyikuhawukela, futhi kangiyikuyekela; lanxa bekhala endlebeni zamiu ngelizwi elikhulu, kangiyikubezwa.

Ukubulawa kwabalecala

9Wasememeza ezindlebeni zami ngelizwi elikhulu esithi: Yenza ababonisi bomuzi basondelea, ngitsho wonke umuntu elesikhali sakhe sokuchitha esandleni sakhe.

2 Khangela-ke, amadoda ayisithupha eza evela ngendlela yesango eliphezulu elikhangele ngasenyakathob; njalo wonke umuntu elesikhali sakhe sokuphahlaza esandleni sakhe; njalo umuntu oyedwa phakathi kwawoc wayegqoke ilembu elicolekileyod, elophondo lweyinkie lombhali ngasokhalweni lwakhe; asengena, ema duze kwelathi lethusif.

3 Lenkazimulo kaNkulunkulu kaIsrayeli yenyuka isuka ngaphezu kwekherubhi* eyayiphezu kwalo, yaya embundwini wendlug; wasememeza umuntuh owayegqoke ilembu elicolekileyoi owayelophondo lweyinki lombhali okhalweni lwakhe.

4 INkosi yasisithi kuye: Dabula phakathi komuzi, phakathi kweJerusalema, ufake uphawu emabunzini abantuj ababubulayo labakhalayok ngenxa yazo zonke izinengiso ezenziwa phakathi kwawo.

5 Lakwabanye yathi endlebeni yamil: Dabulani phakathi komuzi emva kwakhe, litshaye, ilihlo lenu lingahawukelim, njalo lingayekeli.

6 Bulalanin ngokuchitha abadala, abatsha, lezintombi, labantwana abancinyane, labesifazana; kodwa lingasondeli lakuwuphi umuntuo okulophawup phezu kwakhe, liqalise endaweni yami engcweleq. Basebeqalisa emadodeni amadalar ayephambi kwendlu.

7 Yasisithi kibo: Ngcolisani indlus, ligcwalise amaguma ngababuleweyo. Phumani. Basebephuma, babulala emzini.

8 Kwasekusithi besababulala, mina-ke ngasala, ngathit mbo ngobuso bamiu, ngakhala ngathi: Hawu, Nkosi Jehova!v Uzachitha yini yonke insali yakoIsrayeliw ekuthululeni kwakho intukuthelo yakho phezu kweJerusalema?x

9 Khona yathi kimi: Ububi bendlu yakoIsrayeli loJuda bukhulu kakhulukazi, lelizwey ligcwele amacala egazi, lomuzi ugcwele ukuphambuka, ngoba bathi: INkosi ilidelile ilizwez, njalo iNkosi kayibonia.

10 Lami-ke ilihlo lami kaliyikuhawukelabc, njalo kangiyikuyekela; ngizakwehlisela indlela yabo ekhanda labo.

11 Khangela-ke, lowomuntu owayegqoke ilembu elicolekileyode, owayelophondo lweyinki okhalweni lwakhe, wabuyisela ilizwi esithi: Ngenzile njengoba ungilayile.

Inkazimulo kaNkulunkulu iyasuka ethempelini

10Ngasengibona, khangela-ke, emkhathinia owawungaphezu kwekhanda lamakherubhi* kwakulokunjengelitshe lesafire*b, kunjengokubonakala komfanekiso wesihlalo sobukhosi;c kwabonakala phezu kwawo.

2 Wasekhuluma emuntwinid ogqoke ilembu elicolekileyo, wathi: Ngena ngaphakathi kwamavilie, ngaphansi kwekherubhi, ugcwalise intende zezandla zakho ngamalahle omlilof avela phakathi kwamakherubhi, uwahlakaze phezu komuzig. Wasengena phambi kwamehlo amih.

3 Njalo amakherubhi ayemi ngakwesokunene kwendlu, lapho lowomuntu engena; iyezi laseligcwalisa iguma elingaphakathi.

4 Inkazimulo yeNkosi yasiphakamai isuka phezu kwekherubhi, phezu kombundu wendlu; indlu yasigcwaliswa liyezij, leguma lagcwala ukukhanya kwenkazimulo yeNkosikl.

5 Lomdumo wempiko zamakherubhim wezwakala kwaze kwaba segumeni elingaphandle, njengelizwi likaNkulunkulu uSomandlan nxa ekhuluma.

6 Kwasekusithi isimlayile umuntu ogqoke ilembu elicolekileyoo isithi: Thatha umlilop phakathi kwamaviliq, phakathi kwamakherubhi; wangena, wema duze kwevili.

7 Ikherubhi laseliselulela isandla salo sisuka phakathi kwamakherubhi kuwo umlilo owawuphakathi kwamakherubhi, lawuthatha, lawubeka ezandlenir zalowo owayembethe ilembu elicolekileyos; owawuthatha waphuma.

8 Kwasekubonakala kiwo amakherubhit isimo sesandla somuntu ngaphansi kwempiko zawo.

9 Ngasengibonau, khangela-ke amavili amane eceleni kwamakherubhi, ivili elilodwa eceleni kwelinye ikherubhi, levili elilodwa eceleni kwelinye ikherubhi; lokubonakala kwamavili kwakunjengombala welitshe lebherule*.

10 Mayelana lokubonakala kwawo, womane ayelesimo sinye, njengokungathi livili eliphakathi kwevili.

11 Ekuhambeni kwawo, ahamba ngenhlangothi zawo zozine, awaphendukanga ekuhambeni kwawo, kodwa indawo lapho ikhanda elalikhangele khona, ayilandela, awaphendukanga ekuhambeni kwawo.

12 Lomzimba wawo wonke, lemihlane yawo, lezandla zawo, lempiko zawo, lamavili, kwakugcwele amehlo inhlangothi zonke, amavili azo zozine ezazilawo.

13 Mayelana lamavili, kwamenyezwa kiwo endlebeni zami ukuthi: Vili!

14 Njalo yilelo lalelo lalilobuso obune; ubuso bokuqala babuyibuso bekherubhi, lobuso besibili babuyibuso bomuntu, lobesithathu buyibuso besilwane, lobesine buyibuso belinqe.

15 Amakherubhi aseziphakamisa. Lesi yisidalwa esiphilayo engasibona ngasemfuleni iKebari.

16 Kwathi lapho amakherubhi ehamba, amavili ahamba eceleni kwawo; lalapho amakherubhi ephakamisa impiko zawo ukuze enyuke asuke emhlabeni, lawomavili kawaphendukanga esuka eceleni lawo futhi.

17 Lapho esima, lawo ema; lalapho ephakama, lawo aphakama; ngoba umoya wezidalwa eziphilayo wawukiwo.

18 Inkazimulo yeNkosi yasiphuma yasuka phezu kombundu wendlu, yema phezu kwamakherubhi.

19 Amakherubhi asephakamisa impiko zawo, enyuka esuka emhlabeni phambi kwamehlo ami, lapho ephuma, lamavili lawo ayemaqondana lawo; njalo yilelo lalelo lema emnyango wesango elingasempumalanga kwendlu yeNkosi; lenkazimulo kaNkulunkulu kaIsrayeli yayiphezu kwawo ngaphezulu.

20 Lesi yisidalwa esiphilayo engasibona ngaphansi kukaNkulunkulu kaIsrayeli ngasemfuleni iKebari; ngasengisazi ukuthi ngamakherubhi.

21 Yilelo lalelo lalilobuso obune, lalelo lalelo lilempiko ezine; lesimo sezandla zomuntu singaphansi kwempiko zazo.

22 Lesimo sobuso bawo sasiyibuso engabubona ngasemfuleni iKebari, ukubonakala kwawo, lawo ngokwawo. Ahamba, yilelo lalelo ngaphambi kobuso balo.

AbeJerusalema bazagwetshwa

11UMoya wasengiphakamisaa, wangiletha esangweni lempumalanga lendlu yeNkosi, elikhangele ngempumalangab; khangela-ke, emnyango wesango kwakukhona amadoda angamatshumi amabili lanhlanuc; laphakathi kwawo ngabona uJahazaniya indodana kaAzurid, loPelatiya indodana kaBhenaya, iziphathamandla zabantue.

2 Wasesithi kimi: Ndodana yomuntu, lawa ngamadoda acabanga inkohlakalo, aceba iseluleko esibi kulumuzi,

3 athif: Kakuseduzeg ukwakha izindluh; lumuzi uyimbiza, lathi siyinyamai.

4 Ngakho profetha umelene lawo, profetha, ndodana yomuntu.

5 UMoya weNkosi wasewela phezu kwami, wathi kimi: Khuluma uthi: Itsho njalo iNkosi: Litshilo njalo, lina ndlu kaIsrayelij, ngoba izinto ezivela engqondweni yenu, mina ngiyazazi yileyo laleyo yazok.

6 Landisile ababuleweyo benu kulumuzi, lagcwalisa izitalada zawo ngababuleweyol.

7 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Ababuleweyo benu elibabeke phakathi kwawom, bona bayinyaman, lalo umuzi uyimbizao; kodwa lina ngizalikhupha phakathi kwawop.

8 Liyesabile inkemba, njalo ngizayiletha inkemba phezu kwenu, itsho iNkosi uJehovaq.

9 Njalo ngizalikhupha phakathi kwawor, ngilinikele esandleni sabezizwes, ngenze izigwebo phakathi kwenut.

10 Lizakuwa ngenkembau, ngiligwebe emngceleni wakoIsrayeliv; njalo lizakwazi ukuthi ngiyiNkosiw.

11 Lo umuzix kawuyikuba yimbiza yenu, kumbe lina libe yinyama phakathi kwawoy; ngizaligwebaz emngceleni wakoIsrayelia.

12 Njalo lizakwazi ukuthi ngiyiNkosi; ngoba kalihambanga ezimisweni zami, lezahlulelo zami kalizenzangab, kodwa lenze njengokwezahlulelo zezizwe ezilihanqileyoc.

13 Kwasekusithi ngisaprofethad, uPelatiya indodana kaBhenaya wafae. Ngasengisithi mbo ngobuso bami phansi, ngamemeza ngelizwi elikhulu ngathif: Hawu, Nkosi Jehovag, uzaqedah ngokupheleleyo yini insali yakoIsrayelii?

INkosi ithembisa ukubuyisa abathunjiweyo

14 Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

15 Ndodana yomuntu, abafowenu, abafowenu, abantu bezihlobo zakho, layo yonke indlu yakoIsrayeli, yonke, bayilabo abahlali beJerusalema abathi kubo: Sukani khatshana leNkosi; lelilizwe linikwe thina ukuze libe yilifa.

16 Ngakho wothi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Lanxa ngibase khatshana phakathi kwezizwe, njalo lanxa ngibahlakaze phakathi kwamazwe, kanti ngizakuba kuboj yindawo engcwele encinyane emazweni abafika kiwok.

17 Ngakho wothi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Yebo, ngizaliqoqa ezizwenil, ngilibuthe emazweni engilihlakazele kiwom, ngilinike ilizwe lakoIsrayelin.

18 Njalo bazafika kulo, basuse kuloo zonke izinto ezinengekayo zalop lawo wonke amanyala aloq.

19 Njalo ngizabanika inhliziyo eyodwar, ngifake umoya omutsha phakathi kwenus, ngikhuphe inhliziyo yelitshe enyameni yabot, ngibanike inhliziyo yenyamau;

20 ukuze bahambe ngezimiso zami, bagcine izahlulelo zami bazenzev; njalo bazakuba ngabantu bamiw, lami ngibe nguNkulunkulu wabox.

21 Kodwa labo abanhliziyo yabo ihamba ngokwenhliziyo yezinto zabo ezinengekayoy lamanyala aboz, ngizakwehlisela indlela yabo phezu kwekhanda labo, itsho iNkosi uJehovaa.

22 Amakherubhi* asephakamisa impiko zawob, lamavili eceleni kwawoc; lenkazimulo kaNkulunkulu kaIsrayeli yayiphezu kwawo ngaphezulude.

23 Lenkazimulo yeNkosi yenyuka isuka phakathi komuzif, yema phezu kwentaba engasempumalanga komuzig.

24 UMoya wasengiphakamisah, wangisa ngombono ngoMoya kaNkulunkului eKhaladiya kubo abokuthunjwaj. Ngokunjalo umbono engangiwubonile wenyuka wasuka kimi.

25 Ngasengikhuluma kubo abokuthunjwa wonke amazwi eNkosi eyayingibonise wona.

Umfanekiso wokuthunjwa

12Ilizwi leNkosi lafika futhi kimi lisithi:

2 Ndodana yomuntu, uhlala phakathi kwendlu evukelayoa, abalamehlo okubona, kodwa bengaboni, balendlebe zokuzwa, kodwa bengezwab; ngoba bayindlu evukelayoc.

3 Ngakho, wena ndodana yomuntu, zenzeled impahla yokuthunjwae, usuke emini phambi kwamehlo abof, usuke endaweni yakho uye kwenye indawo phambi kwamehlo abo. Mhlawumbeg bazabonah lanxa beyindlu evukelayoi.

4 Ubusukhupha impahla yakho emini phambi kwamehlo abo njengempahla yokuthunjwaj; wena-ke uzaphuma ntambama phambi kwamehlo abo njengabaphuma besiya ekuthunjwenik.

5 Uzibhobozelel umduli phambi kwamehlo abo, uyikhuphe kiwom.

6 Phambi kwamehlo abo uzayithwala emahlombe, uyikhiphe emnyamenin, ugubuzele ubuso bakho ukuze ungaboni umhlabathio; ngoba ngikubeke waba yisibonakaliso kuyo indlu yakoIsrayelip.

7 Ngasengisenza ngokunjalo njengokulaywa kwami: Ngakhupha impahla yami eminiq, njengempahla yokuthunjwar; kwathi kusihlwa ngazibhobozela umduli ngesandla, ngayikhupha emnyameni ngayithwala emahlombe phambi kwamehlo abos.

8 Ekuseni ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

9 Ndodana yomuntu, kayitshongo yini kuwe indlu kaIsrayeli, indlu evukelayot, ukuthi: Wenzaniu?

10 Tshono kibo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Lo umthwalo umayelana lesiphathamandla eJerusalema, layo yonke indlu kaIsrayeli ephakathi kwabov.

11 Wothi: Ngiyisibonakaliso senuw; njengoba ngenzile, kuzakwenziwa njalo kibo, bazakuya ekuthunjweni ngokuthunjwax.

12 Njalo isiphathamandla esiphakathi kwaboy sizayithwala emahlombez emnyamenia, siphume; bazabhoboza umduli ukuze bakhuphe ngawob; sizagubuzela ubuso baso, ukuze singaboni umhlabathi ngamehloc.

13 Njalo ngizakwendlala imbule lami phezu kwasode, ukuthi sibanjwef emgibeni wamig; ngisilethe eBhabhiloni, ilizwe lamaKhaladiyah; kanti kasiyikulibonai, loba sizafela khonaj.

14 Labo bonke abasihanqileyo ukuba lusizo lwaso lalo lonke ibutho lasok ngizabahlakazela kuwo wonke umoyalm; ngihwatshe inkemba emva kwabon.

15 Khona bazakwazi ukuthi ngiyiNkosio nxap ngibahlakazela ezizweniq, ngibachithachithela emazwenir.

16 Kodwa ngizatshiya amadoda amalutshwana kibos asuke enkembeni, endlaleni, lakumatshayabhuqe wesifot, ukuze balandise ngawo wonke amanyala abo phakathi kwezizwe abazafika kizou; njalo bazakwazi ukuthi ngiyiNkosiv.

17 Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

18 Ndodana yomuntu, dlana isinkwa sakho ngokuqhaqhazela, unathe amanzi akho ngokuthuthumela langokukhathazekaw.

19 Ubususithi ebantwini belizwe: Itsho njalo iNkosi uJehova ngabahlali beJerusalema, ngelizwe lakoIsrayeli: Bazakudla isinkwa sabo ngokukhathazekax, banathe amanzi abo ngokwesabisayoy, ukuze ilizwe labo libe lunxiwaz ngokugcwala kwaloa ngenxa yodlakela lwabo bonke abahlala kilob.

20 Lemizi okuhlalwa kiyo izakuba ngamanxiwac, lelizwe libe yinkangalad; njalo lizakwazi ukuthi ngiyiNkosie.

21 Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

22 Ndodana yomuntu, kuyini lesisaga elilaso elizweni lakoIsrayeli esithi: Insuku ziyelulwaf, lawo wonke umbono uyabhubhag?

23 Ngakho batshele uthi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngizakwenza lesisaga siphele, njalo kabasayikusisebenzisa njengesaga koIsrayeli; kodwa tshono kibo: Kusondele izinsukuh lelizwi lawo wonke umbonoi.

24 Ngoba kakusayikuba khonaj lamunye umbono oyizekl, lokuvumisa okubutshelezi phakathi kwendlu yakoIsrayelim.

25 Ngoba mina Nkosi ngizakhuluma; ilizwi engizalikhuluma lizakwenzekan, kalisayikuphuziswao; ngoba ezinsukwini zenu, lina ndlu evukelayo, ngizakhuluma ilizwi, ngilenze, itsho iNkosi uJehovap.

26 Lafika futhi kimi ilizwi leNkosi lisithi:

27 Ndodana yomuntu, khangela, abendlu yakoIsrayeli bathi: Umbono awubonayoq ungowensuku ezinengir, njalo uprofetha ngezikhathi ezikhatshanas.

28 Ngakho uthi kibo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Kakusayikuphuziswat lelilodwa lamazwi amiu, kodwa ilizwi engizalikhuluma lizakwenzeka, itsho iNkosi uJehovav.

INkosi izamelana labaprofethi bamanga

13Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

2 Ndodana yomuntu, profetha umelene labaprofethi bakoIsrayeli abaprofethayo, utsho kibo abaprofetha okwenhliziyo yabo: Zwanini ilizwi leNkosia.

3 Itsho njalo iNkosi uJehova: Maye kubaprofethi abayizithutha, abalandela umoya wabo, abangabonanga luthob!

4 Israyeli, abaprofethi bakho banjengamakhanka emanxiweni.

5 Kalenyukelanga ezikhexenic, kumbe libiyele indlu kaIsrayeli uthangod ukuze ime empini ngosuku lweNkosie.

6 Babone okuyizef, lokuvumisa kwamangag, abathi: INkosi ithi; kanti iNkosi ingabathumangah; bathemba ekuqinisweni kwelizwi1.

7 Kalibonanga yini umbono oyizei njalo likhulume ukuvumisa okungamanga yinij? Kanti lithi: INkosi ithi; kodwa mina ngingakhulumangak.

8 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba likhulume okuyize, labona amanga, ngakho, khangelani, ngimelene lani, itsho iNkosi uJehoval.

9 Njalo isandla sami sizakuba phezu kwabaprofethi ababona okuyizem, labavumisa amanga; kabayikuba senhlanganweni yabantu bamin, futhi kabayikubhalwa embhalweni wendlu yakoIsrayelio, futhi kabayikungena elizweni lakoIsrayelip; njalo lizakwazi ukuthi ngiyiNkosi uJehovaqr.

10 Ngoba, yebo ngoba beduhise abantu bamis, besithi: Ukuthula! khona kungelakuthulat; kwathi omunye wakha umduli ongaqinanga, khangela-ke, abanye bawubhada ngodaka olungalungangau.

11 Tshono kulabo abawubhada ngekalaga ukuthi uzakuwav. Kuzakuba khona izulu elikhukhulayowx; lawe, matshe amakhulu esiqhotho, uzakuway, lomoya wesiphepho uwuqhekezeza.

12 Khangela-ke, nxa umduli usuwile, kakuyikutshiwo yini kini ukuthi: Lungaphi udaka elalibhade ngalo?

13 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Ngizawuqhekeza ngomoya wesiphepho ekuthukutheleni kwamib, kube khona izulu elikhukhulayo ngolaka lwamic, lamatshe esiqhotho ngentukuthelo yami ukuwuqedad.

14 Ngokunjalo ngizadiliza umduli eliwubhade ngekalaga, ngiwuwisele emhlabathini, ukuze kwembuleke isisekelo sawo, uwe; njalo lizaqedwa phakathi kwawoe; njalo lizakwazi ukuthi ngiyiNkosif.

15 Ngokunjalo ngizaphelelisa ulaka lwami emdulini laphezu kwalabo abawubhade ngekalaga, besengisithi kini: Umduli kawusekho, lalabo abawubhadayo kabakhog;

16 okutsho abaprofethi bakoIsrayeli abaprofetha ngeJerusalema, labayibonela umbono wokuthula, kanti kungelakuthula, itsho iNkosi uJehovah.

17 Wena-ke ndodana yomuntu, misa ubuso bakhoi bumelene lamadodakazi abantu bakhoj, abaprofetha okuvela enhliziyweni yabo, uprofethe umelene labokl.

18 Ubususithi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Maye kwabesifazana abathungela izigqizom kuzo zonke izihlakalan, abenza izimbombozo ezinde phezu kwekhanda labo bonke ubudeo, ukuze bazingele imiphefumulop! Lizazingela imiphefumulo yabantu bami yini, njalo lizazigcinela imiphefumulo iphila yiniq?

19 Futhi lizangingcolisa yini phakathi kwabantu bami ngenxa yezandla ezigcwele ibhali, langenxa yezincezu zezinkwar, ukuthi libulale imiphefumulo ebingayikufa, lokuthi ligcine iphila imiphefumulo ebingayikuphila, ngokuqamba amanga kwenu ebantwini bami abalalela amanga?

20 Ngalokho itsho njalo iNkosi uJehova: Khangelani, ngimelene lezigqizo zenu, elizingela ngazo lapho imiphefumulo liyenza iphaphe; ngizaziqamula engalweni zenu, ngiyekele imiphefumulo ihambe, ngitsho imiphefumulo eliyizingelayo liyenza iphaphes.

21 Lezimbombozo zenu ezinde ngizazidabulat, ngophule abantu bami esandleni senu, ukuthi bengasayikuba sesandleni senu ukuba yimpangou; njalo lizakwazi ukuthi ngiyiNkosiv.

22 Ngoba lidanisile inhliziyo yolungileyo ngamanga, engingamdabukisanga minaw, langoba laqinisa izandla zomubi ukuze angaphenduki endleleni yakhe embi, ukumgcina ephilax.

23 Ngakho kalisayikubona okuyize njalo kaliyikuvumisa okuvunyiswayoy; ngoba ngizakophula abantu bami esandleni senuz; beselisazi ukuthi ngiyiNkosia.

Abakhonza izithombe bazatshaywa yiNkosi

14Kwasekufika kimi abanye babadala bakoIsrayeli, bahlala phambi kwamia.

2 Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

3 Ndodana yomuntu, lamadoda amise izithombe zawo enhliziyweni yawo, abeka isikhubekiso sesiphambeko sawo phambi kobuso bawob: Ngingabuzwa yiwo ngeqiniso yinic?

4 Ngakho khuluma lawo, uthi kuwo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Wonke umuntu wendlu kaIsrayeli omisa izithombe zakhe enhliziyweni yakhe, abeke isikhubekiso sesiphambeko sakhe phambi kobuso bakhe, abesesiza kumprofethi, mina iNkosi ngizamphendula njengobunengi bezithombe zakhed;

5 ukuze ngibambe indlu kaIsrayeli ngenhliziyo yaboe, ngoba bonke bazenze abemzini kimi ngezithombe zabof.

6 Ngakho tshono kuyo indlu kaIsrayeli: Itsho njalo iNkosi uJehova: Phendukani, lifulathele izithombe zenu, lifulathelise ubuso benu kuzo zonke izinengiso zenug.

7 Ngoba ngulowo lalowo wendlu kaIsrayeli, kumbe owezizweni ohlala koIsrayeli njengowezizwe ozehlukanisa ekungilandeleni, amise izithombe zakhe enhliziyweni yakheh, abeke isikhubekiso sobubi bakhe phambi kobuso bakhe, eze kumprofethi ukubuza kuye ngami; mina Nkosi ngizamphendula ngokwamii.

8 Ngizamisa ubuso bami ngimelane lalowomuntuj, ngimenze abe yisibonakalisok lezagal, ngimqume asuke phakathi kwabantu bamim; lizakwazi-ke ukuthi ngiyiNkosin.

9 Futhi uba umprofethi ekhohliseka, nxa ekhulume ilizwi, mina Nkosi ngimkhohlisile lowomprofethio; njalo ngizakwelulela isandla sami phezu kwakhe, ngimbhubhise asuke phakathi kwabantu bami uIsrayeli.

10 Njalo bazathwala icala labop. Njengecala lobuzayo lizakuba njalo icala lomprofethiq;

11 ukuze indlu kaIsrayeli ingabe isaphambuka ekungilandelenir, futhi ingabuyi izingcolise ngeziphambeko zabo zonkes, kodwa ukuthi babe ngabantu bamit, lami ngibe nguNkulunkulu wabo, itsho iNkosi uJehovau.

AbeJerusalema bakufanele ukutshaywa nguNkulunkulu

12 Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

13 Ndodana yomuntu, lapho ilizwe lisona kimi ngokuphambeka okukhulu, ngizakwelulela isandla sami phezu kwalov, ngephule udondolo lwesinkwa salow, ngithume indlala kulo, ngiqume kulo umuntu lenyamazanax;

14 lanxa lamadoda amathathuy, oNowaz, uDaniyelia, loJobeb, ayephakathi kwalo, wona ayezakhulula umphefumulo wawo wodwac ngokulunga kwawo, itsho iNkosi uJehovad.

15 Uba ngidabulisa izilo ezimbi elizweni, zenze lifelwe ngabantwana, lize libe lunxiwa, kuze kungabi khona odlulayo ngenxa yeziloe,

16 loba lamadoda amathathu abephakathi kwalof, kuphila kwami, itsho iNkosi uJehovag, abengayikukhulula amadodana kumbe amadodakazi; wona wodwa abezakhululwa, kodwa ilizwe libe lunxiwah.

17 Kumbe ubai ngisehlisela inkemba phezu kwalelolizwej ngithi: Nkemba, dabula phakathi kwelizwek, ukuze ngiqume ngisuse kulo umuntu lenyamazanal;

18 loba lamadoda amathathu abephakathi kwalom, kuphila kwami, itsho iNkosi uJehova, abengayikukhulula amadodana kumbe amadodakazi, kodwa wona wodwa abezakhululwan.

19 Kumbe uba ngithumela umatshayabhuqe wesifo kulelolizweo, ngithululele ukuthukuthela kwami phezu kwalo ngegazip, ukuze ngiqume ngisuse kulo umuntu lenyamazanaq;

20 loba oNowa, uDaniyeli, loJobe bebephakathi kwalor, kuphila kwami, itsho iNkosi uJehovas, bebengayikukhulula indodana loba indodakazi; bona bebezakhulula umphefumulo wabo wodwa ngokulunga kwabot.

21 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova: Kakhulu kangakanani lapho ngithuma izahlulelo zami ezine ezimbi phezu kweJerusalemau, inkembavwxy, lendlalazab, lesilo esibicde, lomatshayabhuqe wesifofghi, ukuze ngiqume ngisuse kiyo umuntu lenyamazanaj.

22 Kodwa khangela, kuzasala kiyo abaphephileyo abazakhutshwa, amadodana lamadodakazik; khangela, bazaphuma besiza kini, libone indlela yabo lezenzo zabol; njalo lizaduduzwa mayelana lokubi engikulethe phezu kweJerusalema, mayelana lakho konke engikulethe phezu kwayom.

23 Ngokunjalo bazaliduduzan nxa libona indlela yabo lezenzo zaboo; njalo lizakwazi ukuthi kangikwenzanga ngaphandle kwesizatho, konke engikwenzileyo phakathi kwayo, itsho iNkosi uJehovap.

IJerusalema injengevini elingelazithelo

15Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

2 Ndodana yomuntu, isihlahla sevini siyini ngaphezu kwaso sonke isihlahla, kumbe ugatsha oluphakathi kwezihlahla zegusua?

3 Kuzathathwa kiso isigodo yini ukwenza umsebenzi? Bangathatha kiso isikhonkwane yini ukuthi balengise lasiphi isitsha kisob?

4 Khangelac, siyanikelwa emlilweni sibe yikudla, umlilo uqede izihloko zaso zombili, lokuphakathi kwaso kutshiswe. Siselosizo kuwo umsebenzid yini?

5 Khangela, lapho sisaphelele, asenziwanga sibe ngumsebenzi; kuncane kangakanani lapho umlilo ususiqedile sesitshile sisezakwenziwa sibe ngumsebenzie!

6 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Njengesihlahla sevini phakathi kwezihlahla zegusu, engisinikele emlilweni sibe yikudla, ngokunjalo ngizanikela abahlali beJerusalemaf.

7 Ngoba ngizamisa ubuso bami bumelane labog; bazaphuma komunye umlilo kuthi omunye umlilo ubaqedeh; njalo lizakwazi ukuthi ngiyiNkosii, sengimise ubuso bami bamelana laboj.

8 Njalo ngizakwenza ilizwe libe lunxiwa, ngoba benze isiphambeko, itsho iNkosi uJehovak.

Ukungathembeki kweJerusalema

16Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

2 Ndodana yomuntu, yenza iJerusalema yazi amanyala ayoa,

3 uthi: Itsho njalo iNkosi uJehova kuyo iJerusalema: Ukudabuka kwakho lokuzalwa kwakhob kungokwelizwe lamaKhananic; uyihlod wayengumAmorie lonyokof umHethig.

4 Mayelana lokuzalwa kwakho, ngosuku owazalwa ngalo inkaba yakho kayiqunywanga, njalo kawugeziswanga emanzini ukuthi uhlanjululwe, kawugcotshwanga ngetshwayi ngitsho, kawugoqelwanga ngamalembu ngitshoh.

5 Kakulalihlo elakuhawukelayo, ukuthi lenze yiloba yikuphi kwalezizinto kuwe, ukuthi likuhawukelei. Kodwa waphoselwa ebusweni bendle, ekunengekeni kobuntu bakhoj, ngosuku owazalwa ngalok.

6 Kwathi ngisedlula kuwe ngikubona uqhatsha egazini lakho, ngathi kuwe usegazini lakhol: Phila; yebo ngathi kuwe usegazini lakho: Philam.

7 Ngikwenzile waba linani elikhulu, waba njengehlumela leganga, wanda, wakhulan, wafika emicecisweni emihleo; amabele akho abumbekile, lenwele zakho zakhula; kanti wawunqunu uzep.

8 Kwathi ngisedlula kuwe ngakubona, khangela-ke, isikhathi sakho sasiyisikhathi sothando; ngasengisendlala umphetho wesembatho sami phezu kwakho, ngembesa ubunqunu bakho; yebo, ngafunga kuwe, ngangena esivumelwaneni lawe, itsho iNkosi uJehovaq, wasusiba ngowamir.

9 Ngasengikugezisa ngamanzi, ngahlambulula igazi lakho elinengi kuwe, ngakugcoba ngamafuthas.

10 Ngakugqokisa ilembu elifekethisiweyot, ngakufaka amanyathelau ezikhumba zikamantswanev, ngakubhincisa ilembu elicolekileyo kakhuluw, ngakwembesa ngesilikax.

11 Ngakucecisa ngezicecisoy, ngafaka amasongo ezandleni zakhoz, leketanea entanyeni yakhob.

12 Ngafaka isongo emakhaleni akho, lamacici ezindlebeni zakhoc, lomqhele omuhle ekhanda lakhod.

13 Ngokunjalo waceciswa ngegolide lesilivae, lesembatho sakho sasingeselembu elicolekileyo kakhuluf, lesilikag, lelembu elifekethisiweyoh; wadla impuphu ecolekileyo, loluju, lamafuthai; waba muhle kakhulukazi, waphumelela waba ngumbusoj.

14 Lodumo lwakho lwaphumela ezizwenik ngobuhle bakholm, ngoba babuphelele ngenkazimulo yami, engayibeka phezu kwakho, itsho iNkosi uJehovan.

15 Kodwa wathembela ebuhleni bakhoo, wawula ngenxa yebizo lakhop, wathululela ukuwula kwakho kuye wonke odlulayoq, kwaba ngokwakhe.

16 Wathatha ezembathweni zakho, wazenzela indawo eziphakemeyor ngemibalas, wawulela phezu kwazot; izinto ezinje kaziyikuza, njalo kakuyikwenzeka.

17 Wathatha futhi izitsha zakho ezinhle egolideni lami lesiliveni sami engangikunike khonau, wazenzela izithombe zabesilisav, wawula lazow.

18 Wathatha izembatho zakho ezifekethisiweyox, wazisibekela; wabeka amafutha ami lempepha yami phambi kwazoy.

19 Lokudla kwami engakunika khonaz, impuphu ecolekileyo lamafutha loluju engangikondla ngakhoa, wakubeka phambi kwazo kwaba liphunga elimnandi; kwaba njalo, itsho iNkosi uJehova.

20 Wasuthatha amadodana akho lamadodakazi akho, owawungizalele wonab, wawahlabela zona ukuze adliwec. Ukuphinga kwakho kwakukuncinyane yinid,

21 ukuze ubulale abantwana bamie, ubanikela ukuba ubadabulisef emlilweni kuzog?

22 Lakuwo wonke amanyala akho lokuwula kwakho kawukhumbulanga insuku zobutsha bakhoh, lapho wawunqunu uzei, uqhatshaj egazini lakhok.

23 Kwasekusithi emva kwayo yonke inkohlakalo yakho (maye, maye kuwe! itsho iNkosi uJehova),

24 wazakhela idundulu, wazenzela indawo ephakemeyo kuso sonke isitaladal.

25 Kuyo yonke inhloko yendlela wakhile indawo yakho ephakemeyom, wenza ubuhle bakho banengekan, wavulela bonke abedlulayo izinyawo zakhoo, wandisa ukuwula kwakhop.

26 Njalo waphingaq labantwana bamaGibhithe, omakhelwane bakhor, abakhulu ngenyama, wandisa ukuwula kwakhos, ukuze ungithukutheliset.

27 Ngakho, khangela, ngelulele isandla sami phezu kwakho, nganciphisau isabelo sakho esimisiweyov, ngakunikela entandweni yabakuzondayow, amadodakazi amaFilisti, alenhloni ngendlela yakho embix.

28 Uwulile futhiy labantwana bamaAsiriya ngoba ungasuthiseki; yebo, uwulile lawo, kube kanti kawusuthisekangaz.

29 Wandisa futhi ukuwula kwakhoab elizweni leKananic kuze kube seKhaladiyad; kodwa langalokhu kawusuthisekanga.

30 Ibuthakathaka kangakanani inhliziyo yakho, itsho iNkosi uJehova, ekwenzeni kwakho zonke lezizinto, umsebenzi wowesifazana ophingayo, obusayo,

31 ekwakheni kwakho idundulu lakho enhlokweni yayo yonke indlelae, wenza indawo yakho ephakemeyo kuso sonke isitaladaf, kanti kawubanga njengewule ngoba wadelela iholo lewuleg.

32 Umfazi ofebayo, endaweni yendoda yakhe uthatha abemzinih!

33 Bapha isipho kuwo wonke amawule. Kodwa wena unika isipho sakho kuzo zonke izithandwa zakho, uzithenga ukuze zize kuwe enhlangothini zonke ngokuwula kwakhoij.

34 Ngakho kuwe kulokuphambene labesifazana ekuwuleni kwakho, ngoba kakho olandela wena ukuyawula; lekunikeni kwakho iholo lewulek, njalo unganikwanga iholo lewule, ngakho usube ngophambeneyol.

35 Ngakho, wena wule, zwana ilizwi leNkosi.

36 Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba ukuwula kwakho kuthululiwe, lobunqunu bakho bembulwa ngokuwula kwakho lezithandwa zakho, langazo zonke izithombe zezinengiso zakhom, langegazi labantwana bakhon owazinika bonao.

37 Ngakho, khangela, ngizaqoqa zonke izithandwa zakho obuthokoza lazop, lazo zonke obuzithanda kanye lazo zonke obuzizondaq; ngiziqoqe zimelane lawe zivela enhlangothini zonker, ngembule ubunqunu bakho kuzos ukuze zibone bonke ubunqunu bakhot.

38 Njalo ngizakugwebau ngezahlulelo zabesifazana abafebayovw labachithi begazixyz, ngikuphe igazi lentukuthelo lobukhwele.

39 Ngizakunikela futhi esandleni sazo, ziwisele phansi idundulu lakhoa, zidilize indawo zakho eziphakemeyob, zikuhlubule izigqoko zakhocde, zithathe izinto zakho ezinhlef, zikutshiye unqunu uzeg.

40 Zikwenyuselele ixukuh, zikukhande ngamatshe, zikugwaze ngezinkemba zazoi.

41 Zitshise izindlu zakho ngomliloj, zenze izahlulelo phezu kwakho phambi kwamehlo abesifazana abanengik. Njalo ngizakwenza uyekele ekubeni liwulel, njalo kawusayikupha iholo lewule futhim.

42 Ngokunjalo ngizakwenza ukukuthukuthelela kwami kuphumule, lobukhwele bami busuke kuwe; njalo ngizathula, ngingabe ngisathukuthelan.

43 Ngenxa yokuthi ungakhumbulanga insuku zobutsha bakhoo, kodwa ungithukuthelisile ngazo zonke lezizintop, khangela, mina-ke ngizakwehlisela futhi indlela yakho phezu kwekhanda lakho, itsho iNkosi uJehovaq. Njalo kawuyikwenza lobububi phezu kwazo zonke izinengiso zakhor.

44 Khangela, wonke osebenzisa izaga uzasebenzisa isaga ngawes esithi: Njengonina injalo indodakazi yakhe.

45 Wena uyindodakazi kanyoko, owayesenyanya indoda yakhe labantwana bakhet; lawe ungudade wabodadewenuu, ababesenyanya amadoda abo labantwana babov; unyoko wayengumHethiw loyihlo umAmorix.

46 Lodadewenu omdala yiSamariyay, yena lamadodakazi akhe abahlala ngakwesokhohlo sakhoza; lodadewenu omncane kuwe, ohlala ngakwesokunene sakhobc, yiSodoma lamadodakazi ayod.

47 Kanti kawuhambanga ngezindlela zabo, wenze njengokwezinengiso zaboe; kwakunjengento encinyane enengekayo; kodwa wonakala kulabo kuzo zonke izindlela zakhof.

48 Kuphila kwami, itsho iNkosi uJehovag, isibili iSodoma udadewenu kayenzanga, yona lamadodakazi ayo, njengokwenza kwakho, wena lamadodakazi akhoh.

49 Khangela, lesi sasiyisiphambeko seSodoma udadewenu: Ukuzigqaja, ukusutha isinkwa, lokuchelesa okulokuthula kwakukuyo lakumadodana ayo, kodwa kaqinisanga isandla sabayanga labaswelayoi.

50 Babeziphakamisa, benza isinengiso phambi kwamij; ngakho ngabasusak njengokubona kwamil.

51 Futhi iSamariya kayonanga ngengxenye yezono zakhom; kodwa wena wandisile izinengiso zakho kulabo, walungisisa odadewenu ngezinengiso zakho zonke ozenzileyon.

52 Laweo, thwala ihlazo lakhop, wena owahlulele odadewenuq, ngezono zakho ozenzileyo ngokunengeka okwedlula bona; balungile kulawe. Ngakho lawe woba lenhloni, uthwale ihlazo lakhor, ngoba ubalungisisile odadewenus.

53 Lapho ngizabuyisa abathunjiweyo babo, abathunjwa beSodoma lamadodakazi ayo, labathunjwa beSamariya lamadodakazi ayo, khona ngizabuyisa ukuthunjwa kwabathunjwa bakho phakathi kwabot.

54 Ukuze uthwale ihlazo lakhou, ube lenhloni ngakho konke okwenzileyov ekubaduduzeni kwakhow.

55 Lapho odadewenu iSodoma lamadodakazi ayo bezabuyela esimeni sabo sakuqala, leSamariya lamadodakazi ayo babuyele esimeni sabo sakuqala, lawe lamadodakazi akho lizabuyela esimeni senu sakuqalax.

56 Ngoba iSodoma udadewenu kayibanga semlonyeni wakho njengombiko ngosuku lokuzigqaja kwakho,

57 bungakembulwa ububi bakho, ngesikhathi sehlazo lamadodakazi eSiriyay, labo bonke abayizingelezeleyo, amadodakazi amaFilisti, abakweyisayo inhlangothi zonkez.

58 Wena uthwele amacebo akho amabi lezinengiso zakho, itsho iNkosia.

59 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova: Ngizakwenza lakuwe njengokwenza kwakho, odelelab isifungoc ngokwephulad isivumelwanoe.

60 Kube kanti mina ngizakhumbula isivumelwano sami lawef ensukwini zobutsha bakhog, ngimise lawe isivumelwano esilaphakadeh.

61 Khona uzakhumbula izindlela zakhoi, ube lenhlonij, lapho usemukela odadewenuk, omdala kuwe lomncinyane kuwel; ngoba ngizakunika bona babe ngamadodakazim, kodwa kungabi ngesivumelwano sakhon.

62 Njalo mina ngizamisa isivumelwano sami laweo, uzakwazi-ke ukuthi ngiyiNkosip.

63 Ukuze ukhumbule, ube lenhloniq, ungaber usavula umlomo wakhos ngenxa yehlazo lakhot, lapho sengikwenzele inhlawulo yokuthula ngakho konke okwenzileyo, itsho iNkosi uJehovau.

Umfanekiso wokhozi levini

17Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

2 Ndodana yomuntu, yenza ilibhoa, ukhulume ngomfanekiso kuyo indlu yakoIsrayelib,

3 uthi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Ukhozi olukhuluc, olukhulu ngempikod, olude ngezimpaphee, olugcwele insibaf, olulemibalabala, lweza eLebhanonig, lwathathah isihloko somsedarii,

4 lwaqunta isihloko sezingatshana zawo ezintshaj, lwasisa elizweni lokuthengiselana, lwasibeka emzini wabathengisik.

5 Lwaseluthatha okwenhlanyelo yalelolizwel, lwayifaka ensimini yenhlanyelom, lwayibeka ngasemanzini amanengin, lwayibeka njengomyezaneo.

6 Yasihluma, yaba livini elinabayop, elifitshane ngesithomboq, ongatsha zalo zaphendukela kulor, lempande zalo zaba ngaphansi kwalo. Ngokunjalo laba livini, laveza ingatshas, lakhupha amahlumelat.

7 Kwasekusiba khona olunye ukhozi olukhuluu, olukhulu ngempikov, lwande ngensibaw. Khangela-ke, lelivinix latshekisela impande zalo ngakuloy, lakhuphela ingatsha zalo ngakulo, ukuze lulithelele ngemigelo yendawo yalo ehlanyelweyoz.

8 Lalihlanyelwe ensimini enhle ngasemanzini amanengi ukuthi liveze ingatshaa, lokuthi lithele isithelo, libe livini elihlekazib.

9 Wothi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Lizaphumelela yini? Kaluyikusiphuna yini impande zalo, luqume izithelo zalo, libune? Lizabuna kuwo wonke amahlamvu alo amatsha okumila kwalo, kungengengalo enkulu labantu abanengi, ukulisiphuna ngempande zalo.

10 Yebo, khangela, selihlanyelwe lizaphumelela yinic? Kaliyikubuna ngokupheleleyo yini nxa umoya wempumalanga ulitshayad? Lizabunela ensimini yokumila kwaloe.

11 Laselifika ilizwi leNkosi kimi lisithi:

12 Tshono khathesi kuyo indlu evukelayof: Kalazi yini ukuthi lezizinto ziyinig? Uthi: Khangela, inkosi yeBhabhiloni yafika eJerusalemah, yathatha inkosi yayo leziphathamandla zayo, yabaletha ngakuyo eBhabhiloni.

13 Yathatha owenzalo yesikhosini, yenza isivumelwano layei, yamngenisa phansi kwesifungoj; yathathak abalamandla belizwel;

14 ukuze umbuso ube phansim, ungaziphakamisi, ukuthi ngokulondoloza isivumelwano sakhe ume.

15 Kodwa wayivukelan ngokuthuma izithunywa zakheo eGibhithepq, ukuze bamnike amabhiza labantu abanengir. Uzaphumelela yinis? Owenza lezizinto uzaphepha yini? Kumbe angasephula isivumelwano aphephe yinit?

16 Kuphila kwami, itsho iNkosi uJehovau, isibili endaweni yenkosiv, embeka ukuthi abe yinkosiw, osifungo sayo wasidelelax, losivumelwano sayo wasephulay, uzakufa layo phakathi kweBhabhiloniz.

17 Njaloa uFaro, lebutho elilamandla lexuku elikhulub, kayikumsiza empini ngokubuthelela idunduluc langokwakha inqabad, ukuquma abantu abanengi.

18 Ngoba edelele isifungoe ngokwephula isivumelwanof, lapho, khangela, esenikele isandla sakheg, wazenza zonke lezizinto, kayikuphunyukah.

19 Ngakho, itsho njalo iNkosi uJehova: Kuphila kwamii, isibili, isifungo sami asideleleyojk, lesivumelwano sami asephulileyo, ngizakwehlisela phezu kwekhanda lakhel.

20 Ngizakwendlala imbule lami phezu kwakhem, ukuthi abanjwe emjibileni wamin, ngimlethe eBhabhilonio, ngimahlulele khonap ngesiphambeko sakhe aphambeke ngaso kimiq.

21 Labo bonke ababalekayo bakhe kanye lawo wonke amaviyo akhe bazakuwa ngenkembar, labaseleyo bazahlakazekela kuwo wonke umoyas. Lizakwazi-ke ukuthi mina iNkosi ngikhulumilet.

22 Itsho njalo iNkosi uJehova: Lami ngizathatha esihlokweni somsedari omude, ngikumiseu. Ngizaqunta kuso isihloko sengatshana zawo ezintshav olubuthakathakaw, mina ngiluhlanyele phezu kwentaba ende lephakemeyox.

23 Entabeni yengqonga yakoIsrayeli ngizaluhlanyelay; njalo luzakhupha ingatshaz, luthele isitheloa, lube ngumsedari omhlekazi; langaphansi kwawob kuzahlala yonke inyoni yophiko lonkec; emthunzini wengatsha zawo zizahlalad.

24 Ngokunjalo zonke izihlahla zeganga zizakwazi ukuthi mina iNkosi ngithobisile isihlahla esidee, ngaphakamisa isihlahla esifitshanef, ngomisa isihlahla esiluhlazag, ngenza isihlahla esomileyo sihlumehi. Mina Nkosi ngikhulumile, ngakwenzaj.

Umuntu owonayo uzakufa ngenxa yezakhe izono

18Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

2 Litshoni, ukuthi lisebenzise lesisaga ngelizwe lakoIsrayelia, lisithi: Oyise badlile izithelo zevini ezimunyub, lamazinyo abantwana asetshelelac?

3 Kuphila kwami, itsho iNkosi uJehovad, isibili kakusayikuba kini ukusebenzisa lesisaga koIsrayelie.

4 Khangela, yonke imiphefumulo ngeyami; njengomphefumulo kayise, unjalo lomphefumulo wendodana, kungokwami. Umphefumulo owonayo, wona uzakufaf.

5 Kodwa uba umuntu elungile, enze ukwahlulela lokulungag,

6 engadleli phezu kwezintabah, engaphakamiseli amehlo akhe ezithombeni zendlu yakoIsrayelii, engangcolisi umfazi kamakhelwane wakhej, engasondelik kowesifazana osemfulenil,

7 engacindezeli muntum, ebuyisela kowebolekayo isibambiso sakhen, engaphangi impangoo, enika olambileyo isinkwa sakhep, esembesa oze ngesembathoqr,

8 enganikis ngenzuzot, engathathiu okwengezelelweyov, ebuyisa isandla sakhe esiphambekweni, esenza isahlulelo esiqinisileyo phakathi komuntu lomuntuw,

9 ehamba ngezimiso zami, egcina izahlulelo zami, ukwenza iqinisox; yena uqondile, uzaphila isibili, itsho iNkosi uJehovay.

10 Uba ezala indodana engumphangi, umchithi wegazi, lowenza okufanana lokunye kwalezizintoz,

11 longenzi zonke lezozinto, kodwa ngitsho edlela phezu kwezintabaa, engcolisa umfazi womakhelwane wakheb,

12 ecindezela umyanga loswelayocd, ephanga impangoef, engabuyiselanga isibambisog, ephakamisele amehlo akhe ezithombenih, enze okunengekayoi,

13 enika ngenzuzo, athathe ngokwengezelelweyo, uzaphila yini? Kayikuphila; wenze zonke lezizinengiso; uzakufa lokufaj, amacala akhe egazi azakuba phezu kwakhek.

14 Khangela-ke, uzala indodana ebona zonke izono zikayise azenzileyo, ibona, ingenzi njengalezizintol,

15 ingadleli phezu kwezintabam, ingaphakamiseli amehlo ayo ezithombeni zendlu yakoIsrayelin, ingangcolisi umfazi womakhelwane wayoo,

16 ingacindezeli muntup, ingagodli isibambisoq, ingaphangi impangor, isipha olambileyos isinkwa sayo, yembese oze ngesembathot,

17 isuse isandla sayo kongumyangau, ingemukeli inzuzo lokwengezelelweyov, isenza izahlulelo zami, ihambe ngezimiso zami, yona kayiyikufela isiphambeko sikayisew, izaphila isibilix.

18 Uyise, ngoba ecindezele ngocindezeloy, waphanga impango kumfowaboza, wenza okungalunganga phakathi kwabantu bakibo, khangela-ke, uzafela ebubini bakheb.

19 Kanti lithi: Kungani indodana ingathwali isiphambeko sikayisec? Nxa indodana yenzile isahlulelo lokulungad, igcinile zonke izimiso zami, yazenzae, izaphila isibilif.

20 Umphefumulo owonayo, wona uzakufag. Indodana kayiyikuthwala isiphambeko sikayise, loyise kayikuthwala isiphambeko sendodanah. Ukulunga kolungileyo kuzakuba phezu kwakhei, lenkohlakalo yokhohlakeleyo izakuba phezu kwakhejk.

Indlela kaNkulunkulu ilungile

21 Kodwa uba omubi ephenduka ezonweni zakhe zonke azenzileyol, agcine zonke izimiso zamim, enze isahlulelo lokulungan, uzaphila isibili, kayikufao.

22 Iziphambeko zakhe zonke azenzileyo kaziyikukhunjulelwa kuye; ekulungeni kwakhe akwenzileyo, uzaphilap.

23 Ngiyathokoza lokuthokoza ngokufa kokhohlakeleyo yini? itsho iNkosi uJehova; kakusikuthi aphenduke ezindleleni zakhe, aphile yiniq?

24 Kodwa nxa olungileyo ephenduka ekulungeni kwakhe, esenza isiphambeko, enze njengokwezinengiso zonke azenzayo omubi, uzaphila yinir? Ukulunga kwakhe konke akwenzileyo kakuyikukhunjulwast; esiphambekweni sakhe aphambeke ngaso, lesonweni sakhe asonileyo, uzafela kikhou.

25 Kanti lithi: Indlela yeNkosi kayilingani. Zwanini-ke, lina ndlu kaIsrayeli; indlela yami kayilingani yini? Kayisizo yini izindlela zenu ezingalinganiyov?

26 Lapho olungileyo ephenduka ekulungeni kwakhe, enze iziphambeko, afele kuzo, eziphambekweni azenzileyo uzakufaw.

27 Futhi nxa omubi ephenduka ebubini bakhe abenzileyox, enze isahlulelo lokulunga, yena uzagcina umphefumulo wakhe uphilay.

28 Ngoba ebona, ephenduka kuzo zonke iziphambeko zakhe azenzileyoz, uzaphila isibili, kayikufaa.

29 Kanti indlu kaIsrayeli ithi: Indlela yeNkosi kayilingani. Wena ndlu kaIsrayeli, indlela zami kazilingani yini? Kayisizo yini indlela zenu ezingalinganiyob?

30 Ngakho ngizalahlulela, lina ndlu kaIsrayeli, ngulowo lalowo njengokwendlela zakhe, itsho iNkosi uJehovac. Phendukanid, libuye lisuke eziphambekweni zenu zonkee; ukuze ububi bungabi yisikhubekiso kinif.

31 Lahlani lisuse kini zonke iziphambeko zenu eliphambeke ngazog, lizenzele inhliziyo entsha lomoya omutshah; ngoba lizafelani, lina ndlu kaIsrayelii?

32 Ngoba kangithokozi ngokufa kofayo, itsho iNkosi uJehovaj; ngakho phendukani liphilek.

Isililo ngezikhulu zakoIsrayeli

19Wena-ke, phakamisa isililo ngezikhulu zakoIsrayelia,

2 uthi: Uyini unyoko? Isilwanekazi; salala phakathi kwezilwaneb, sakhulisa imidlwane yaso phakathi kwezilwane ezintshac.

3 Sakhulisa omunye wemidlwane yaso, waba libhongode, wafunda ukudabula impangof, wadla abantug.

4 Izizwe zasezisizwa ngawo, wabanjwah emgodini wazoi, zawusaj elizweni leGibhithek ngamaketanel.

5 Kwathi sibona ukuthi sesilindile, lokuthi ithemba laso selibhubhilem, sathatha omunye wemidlwane yason, sawenza waba libhongoo.

6 Wahamba waya le lale phakathi kwezilwane, waba libhongopq, wafunda ukudabula impangor, wadla abantus.

7 Wazazi inqaba zabo, wachitha imizi yabot; ilizwe laselisiba yinkangalau, lokugcwala kwalo, ngomsindo wokubhonga kwawov.

8 Izizwe zasezisima zimelene lawo inhlangothi zonkew zivela ezabelwenix, zendlala imbule lazo phezu kwawoy; wabanjwa emgodini wazoz.

9 Zawufaka ekhejini ngamaketane, zawusa enkosini yeBhabhilonia, zawuletha ezinqabenib, ukuze ilizwi lawo lingabe lisezwakala phezu kwezintaba zakoIsrayelic.

10 Unyoko unjengevinid egazini lakhoe, elihlanyelwe ngasemanzini; laba lezithelo ligcwele izingatsha ngenxa yamanzi amanengifg.

11 Lalilezinti eziqinileyo ezaba zintonga zababusayoh, njalo ubude balo babuphakemei phakathi kwengatsha eziqathaj, libonakala ngobude balo ngokwanda kwengatsha zalok.

12 Kodwa lasitshunwa ngokuthukuthela, laphoselwa emhlabathini, lomoya wempumalanga womisa isithelo salol; izinti zalo eziqinileyo zephuka zoma; umlilo waziqedam.

13 Khathesi selihlanyelwe enkangalan, emhlabathini otshileyo lowomileyoo.

14 Umlilo usuphume oluthinip lwezingatsha zaloq, waqeda isithelo salo, ukuze lingabi loluthi oluqinileyo lube yintonga yokubusar.

Lesi yisililo, njalo sizakuba yisililos.

UIsrayeli uhlamuka uNkulunkulu

20Kwasekusithi ngomnyaka wesikhombisa, ngenyanga yesihlanu, ngolwetshumi lwenyanga, abathile babadala bakoIsrayeli beza ukuzabuza iNkosia, bahlala phambi kwamib.

2 Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

3 Ndodana yomuntu, khuluma kubadala bakoIsrayeli, uthi kibo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Lize ukuzangibuza yinic? Kuphila kwami, isibili kangiyikubuzwa yini, itsho iNkosi uJehovad.

4 Uzabahlulela yini, uzabahlulela yini, ndodana yomuntue? Bazise izinengiso zaboyisef;

5 uthi kibo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngosuku engakhetha ngalo uIsrayelig, ngaphakamisa isandla sami kunzalo yendlu kaJakobeh, ngazazisa kibo elizweni leGibhithei, lapho ngiphakamisa isandla sami kiboj, ngisithi: NgiyiNkosi uNkulunkulu wenuk.

6 Ngalolusuku ngaphakamisa isandla sami kibol, ukuthi ngibakhuphe elizweni leGibhithem ngibase elizweni engangibahlolele lonan, eligeleza uchago lolujuop, eliludumo lwawo wonke amazweq.

7 Ngasengisithi kibo: Lahlani ngulowo lalowo izinengisor zamehlo akhes, lingazingcolisit ngezithombe zeGibhitheu: NgiyiNkosi uNkulunkulu wenuv.

8 Kodwa bangivukela, bengavumi ukulalela kimiw, kabalahlanga ngulowo lalowo izinengiso zamehlo abox, kabatshiyanga izithombe zeGibhithey. Ngasengisithi ngizathululela ukuthukuthela kwami phezu kwaboz, ukuze ngiphelelise ulaka lwami ngimelene labo phakathi kwelizwe leGibhithea.

9 Kodwa ngakwenzab ngenxa yebizo lamic, ukuze lingangcoliswa emehlweni ezizwed, ababephakathi kwazo, engazazisa kibo phambi kwamehlo azo, ukubakhupha elizweni leGibhithee.

10 Ngakho ngabakhupha elizweni leGibhithef, ngabangenisa enkangalag.

11 Ngabanika izimiso zami, ngabazisa izahlulelo zamih, okuthi nxa umuntu ezenzai, uzaphila ngazojk.

12 Ngabanika futhi amasabatha ami ukuze abe yisibonakaliso phakathi kwami labol, ukuze bazi ukuthi ngiyiNkosi ebangcwelisayom.

13 Kodwa indlu kaIsrayeli yangivukela enkangalan; kabahambanga ngezimiso zamio, badelela izahlulelo zamip, okuthi nxa umuntu ezenza, uzaphila ngazoq; lamasabatha ami bawangcolisa kakhulurs. Ngasengisithi ngizathululela ukuthukuthela kwami phezu kwabot enkangalau, ukuze ngibaqedev.

14 Kodwa ngakwenza ngenxa yebizo lamiw, ukuze lingangcoliswa emehlweni ezizwex, engabakhupha emehlweni azoy.

15 Futhi lami ngabaphakamisela isandla sami enkangala, ukuthi kangiyikubaletha elizweni engangilinike bonaz, eligeleza uchago lolujua, eliludumo lwawo wonke amazweb;

16 ngoba badelela izahlulelo zamic, kabahambanga ngezimiso zamid, kodwa bangcolisae amasabatha amif, ngoba inhliziyo yabo yalandela izithombe zabog.

17 Lanxa kunjaloh ilihlo lami labahawukela ukuze ngingababhubhisii, futhi kangibaqedanga enkangalaj.

18 Kodwa ngathi kubantwana babo enkangalak: Lingahambi ngezimiso zaboyihlo, lingagcini izahlulelo zabol, lingazingcolisi ngezithombe zabom.

19 NgiyiNkosi uNkulunkulu wenu; hambani ngezimiso zami, ligcine izahlulelo zami, lizenzen.

20 Lingcweliseo amasabatha amip, abe yisibonakaliso phakathi kwami lani, ukuze lazi ukuthi ngiyiNkosi uNkulunkulu wenuq.

21 Kodwa abantwanar bangivukelas; kabahambanga ngezimiso zamit, kabagcinanga izahlulelo zami ukuthi bazenzeu; okuthi nxa umuntu ezenza, uzaphila ngazov; bawangcolisa amasabatha amiw; ngasengisithi ngizathululela intukuthelo yami phezu kwabox, ukuthi ngiphelelise ulaka lwami ngimelene labo enkangalay.

22 Kodwa ngabuyisa isandla samiz, ngenza ngenxa yebizo lamia, ukuze lingangcoliswa phambi kwamehlo ezizweb, engangibakhuphe phambi kwamehlo azo.

23 Mina ngabaphakamisela isandla sami futhi enkangalac, ukuthi ngizabahlakaza phakathi kwezizwed, ngibasabalalisele emazwenie;

24 ngoba bengazenzanga izahlulelo zamif, kodwa badelela izimiso zamig, bangcolisa amasabatha amih, lamehlo abo alandela izithombe zaboyisei.

25 Ngakho mina ngabanika futhi izimiso ezazingalunganga, lezahlulelo ababengeke baphile ngazoj.

26 Ngasengibangcolisa kuzo izipho zabok, ekudabuliseni kwabol emlilwenim konke okuvula isizalon, ukuze ngibachithe, ukuze bazi ukuthi ngiyiNkosio.

27 Ngakho, ndodana yomuntu, khuluma kuyo indlu yakoIsrayeli, uthi kibo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Lakulokhu oyihlo bangihlambazile, ngokuthi baphambeke isiphambeko bemelene lamip.

28 Lapho sengibalethe elizweni, engaphakamisela isandla sami ngalo ukuthi ngibanike lonaq, babona lonke uqaqa oluphakemeyo, lazo zonke izihlahla eziqatha, bahlaba khona imihlatshelo yabo, banikela khona isicunulo somnikelo wabors, bafaka khona iphunga labo elimnandi, bathulula khona iminikelo yabo yokunathwayotu.

29 Ngasengisithi kibo: Iyini indawo ephakemeyo eliya kuyov? Lebizo layo lithiwa yiNdawo ePhakemeyo kuze kube lamuhlaw.

30 Ngakho tshono kuyo indlu kaIsrayeli: Itsho njalo iNkosi uJehova: Lizazingcolisa ngendlela yaboyihlo yinixy, liphinge lilandela izinengiso zaboz?

31 Ngoba lapho linikela izipho zenua, lapho lisenza amadodana enu adabule emlilwenib, liyazingcolisa ngezithombe zenu zonkec kuze kube lamuhla. Mina-ke ngizabuzwa yini na, wena ndlu kaIsrayelid? Kuphila kwami, itsho iNkosi uJehova, isibili kangiyikubuzwa yinie.

32 Lalokho okuvela engqondweni yenu kakuyikuba khona ngitshof, elikutshoyo ukuthi: Sizakuba njengabezizwe, njengensapho zamazweg, ukuthi sikhonze isigodo lelitsheh.

33 Kuphila kwami, itsho iNkosi uJehovai, isibili ngizabusa phezu kwenu ngesandla esilamandlaj langengalo eyeluliweyok langolaka oluthululiweyol!

34 Ngoba ngizalikhupha ebantwinim, ngiliqoqe emazweni elihlakazekele kuwon, ngesandla esilamandlao langengalo eyeluliweyop langolaka oluthululiweyoq.

35 Njalo ngizaliletha enkangala yabantur, ngizaphikisana lanis lapho ubuso ngobusot.

36 Njengalokhuu ngaphikisana laboyihlo enkangala yelizwe leGibhithev, ngokunjalo ngizaphikisana lani, itsho iNkosi uJehovaw.

37 Njalo ngizalidlulisa ngaphansi kwentonga, ngilingenise kusibopho sesivumelwanox.

38 Ngihlanze ngikhuphe phakathi kwenu abavukeliyz lalabo abaphambeka bemelene lami, ngibakhuphe elizweni lokuhlala kwabo njengabezizwea, kodwa kabayikungena emhlabathini wakoIsrayelib. Khona lizakwazi ukuthi ngiyiNkosic.

39 Lina-ke, ndlu kaIsrayeli, itsho njalo iNkosi uJehova, hambani likhonze, ngulowo lalowo izithombe zakhed, langemva kwalokho, uba lingangilaleli; kodwa lingangcolisi futhi ibizo lami elingcwelee ngezipho zenu langezithombe zenuf.

40 Ngoba entabeni yami engcweleg, entabeni yengqonga yakoIsrayeli, itsho iNkosi uJehovah, lapho izangikhonza indlu yonke yakoIsrayeli, bonke elizwenii; khona ngizabemukelaj, lakhona ngibize iminikelo yenuk, lezithelo zokuqala zeminikelo yenu, lazo zonke izinto zenu ezingcwelel.

41 Ngizalemukela ngephunga elimnandim nxa ngilikhupha ebantwinin, ngiliqoqe emazweni ebelihlakazelwe kuwoop; njalo ngizangcweliswa phakathi kwenu phambi kwamehlo ezizweq.

42 Lizakwazi-ke ukuthi ngiyiNkosir, lapho sengilingenise emhlabathini wakoIsrayelis, elizweni engaliphakamisela isandla sami ukulinika oyihlot.

43 Lapho-ke lizakhumbulau izindlela zenuv lezenzo zenu zonke, elazingcolisa ngazow; njalo lizazenyanya phambi kobuso benu ngenxa yazo zonke izinto ezimbi elizenzileyox.

44 Beselisazi ukuthi ngiyiNkosiy, nxa ngenze kini ngenxa yebizo lamiz, hatshi njengokwezindlela zenu ezimbia, kumbe njengokwezenzo zenu zenkohlakalo, lina ndlu kaIsrayeli, itsho iNkosi uJehovab.

Ilizwi leNkosi ngeningizimu

45 Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

46 Ndodana yomuntu, misa ubuso bakho ngasendleleni yeningizimucd, utshumayele ngaseningizimuef, uprofethe umelene legusu lensimu yeningizimug;

47 uthi kilo igusu leningizimu: Zwana ilizwi leNkosi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngizaphemba umlilo phakathi kwakhoh, njalo uzaqeda phakathi kwakho sonke isihlahla esiluhlaza laso sonkei isihlahla esomileyoj; ilangabi elivuthayo kaliyikucitshwa, kodwa kuzatshiswa ngalo bonke ubuso kusukela eningizimu kuze kufike enyakathok.

48 Futhi yonke inyama izabona ukuthi mina Nkosi ngiwuphembile, kawuyikucitshwal.

49 Ngasengisithi: Hawu, Nkosi Jehovam! Bathi ngami: Kakhulumi imifanekiso yinin?

Inkemba yeNkosi

21Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

2 Ndodana yomuntu, misa ubuso bakho ngaseJerusalemaa, utshumayele ngasezindaweni ezingcweleb, uprofethe umelane lelizwe lakoIsrayelic;

3 uthi elizweni lakoIsrayeli: Itsho njalo iNkosi: Khangela, ngimelene lawe, njalo ngizahwatsha inkemba yami esikhwameni sayod, ngiqumee ngisuse kuwe olungileyo lomubif.

4 Ngenxa yokuthi ngizaqumag ngisuse kuwe olungileyo lomubih, ngakho inkemba yami izaphuma esikhwameni sayo iye kuyo yonke inyamai, kusukela eningizimu kuze kube senyakathoj;

5 ukuthi yonke inyama ikwazi ukuthi mina Nkosi ngiyihwatshile inkemba yami esikhwameni sayok; kayisayikubuyela futhil.

6 Wena-ke, ndodana yomuntu, bubula ngokudabuka kokhalo, langokubaba ububule phambi kwamehlo abom.

7 Kuzakuthi-ke nxa besithi kuwe: Wena ububulelani? uzaphendula: Ngenxa yombiko; ngoba uyeza; layo yonke inhliziyo izancibilikan, lazo zonke izandla zizakuba buthakathaka, lawo wonke umoya udangaleo, lawo wonke amadolo ageleze njengamanzip. Khangela kuyeza, kuzakwenzeka, itsho iNkosi uJehovaq.

8 Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

9 Ndodana yomuntu, profetha uthi: Itsho njalo iNkosi: Wothi: Inkembar, inkemba iloliwes, futhi ilolongiwet.

10 Ilolelwe ukuthi ibulale lokubulalau, yalolongelwav ukuthi ibe lokuphazimawx; sizathokoza yiniy? Iyintongaz yendodana yami, idelela sonke isigodoab.

11 Njalo uyinikele ukuthi ilolongwe ukuze iphathwe ngesandlac; le inkemba iyalolwad njalo yona ilolongelwee ukuyinikela esandleni sombulalif.

12 Khala, uqhinqe isililo, ndodana yomuntu, ngoba yona izakuba phezu kwabantu bami, izakuba phezu kwazo zonke iziphathamandla zakoIsrayeli; zizaphoselwa enkembeni kanye labantu bami; ngakho, tshaya ethangazini lakhog.

13 Ngoba kuyikuhlolwa, pho, kuzakuba njani nxa intonga idelelah? Kakuyikuba khona, kutsho iNkosi uJehovai.

14 Ngakho wena, ndodana yomuntu, profetha, utshaye isandla esandlenijk, lenkemba kayiphindwe okwesithathul; yinkemba yababuleweyo, yinkemba yabakhulu ababuleweyo, ebahanqayom.

15 Ngimise umcijo wenkemba umelene lamasango abo wonke, ukuze inhliziyo incibilike lezikhubekiso zanden. Hawu! yenziwe ukuthi iphazime, ilolongwe ukuthi ibulaleo.

16 Hamba ngendlela enye kumbe ngenye, ngakwesokunene, umise ngakwesokhohlop, lapho ubuso bakho obumiswe khonaq.

17 Lami-ke ngizatshaya isandla sami esandleni samirs, ngiphumuze intukuthelo yamit. Mina Nkosi ngikhulumileu.

18 Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

19 Wena-ke, ndodana yomuntu, zimisele izindlela ezimbili, ukuze inkemba yenkosi yeBhabhiloni ibuye; elizweni linye zizaphuma zombiliv; njalo khethaw indawox, uyikhethey enhlokweni yendlela yomuziz.

20 Misa indlela, ukuze inkemba izea eRabathi yabantwana bakoAmonibc, lakoJuda eJerusalema ebiyelweyo.

21 Ngoba inkosi yeBhabhiloni yema kunina wendlelad, enhlokweni yezindlela ezimbilie, ukuze ivumise ukuvumisaf; ikhuhluze imitshokog, ibuze izithombe, ikhangele esibindini.

22 Esandleni sakhe sokunene kwakulokuvumisa ngeJerusalema, ukumisa izinqama zokudiliza, ukuvula umlomo ekubulalenih, ukuphakamisa ilizwi ngokumemezai, ukumisa izinqama zokudiliza imelene lamasangoj, ukubuthelela idunduluk, ukwakha umduli wokuvimbezelal.

23 Njalo kuzakuba kubo njengokuvumisa kwamanga emehlweni abo, kubo abafunge izifungom; kodwa izakhumbula isiphambeko, ukuze babanjwen.

24 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba lenze ububi benu bukhunjulwe, ngokwembulwa kweziphambeko zenu, kuze kuthi izono zenu zibonakale kuzo zonke izenzo zenu, ngoba likhunjulwe, lizabanjwa ngesandlao.

25 Wena-ke, siphathamandla esingcolileyop esikhohlakeleyo sakoIsrayeliq, osuku lwaso selufikiler, ngesikhathi sobubi bokucinas,

26 itsho njalo iNkosi uJehova: Susa iqhiye, wethule umqhele; lokhu kakuyikuba yikhot; phakamisa ophansi, wehlisele phansi ophakemeyou.

27 Ngizakwenza kube lunxiwa, unxiwa, unxiwa; lokhu kungabi kusaba khonav, kuze kufike lowo olelungelow, ngimnike khonax.

28 Wena-ke, ndodana yomuntu, profetha uthi: Itsho njalo iNkosi uJehova ngabantwana bakoAmoniy, lamayelana lehlazo laboz; wothi: Inkembaa, inkemba ihwatshiweb, ilolongelwe ukubulalac, ukuze iqede, ukuze iphazimed.

29 Besakubonela okuyizee, besakuvumisela amangaf, ukuthi bakubeke ezintanyeni zababuleweyo babakhohlakeleyo, abasuku lwabo selufikileg ngesikhathi sesiphambeko sokucinah.

30 Buyisela inkemba esikhwameni sayoi. Ngizakwahlulela endaweni owadalelwa kuyoj, elizweni lomdabuko wakhok.

31 Njalo ngizathululela intukuthelo yami phezu kwakhol; ngivuthele ngimelene lawe ngomlilo wolaka lwamim; ngikunikele esandleni sabantu abalolunya, abayizingcwethi zokuchithan.

32 Uzakuba yikudla komlilo; igazi lakho libe phakathi kwelizwe; kawuyikukhunjulwao; ngoba mina Nkosi ngikhulumilep.

Umuzi wegazi

22Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

2 Wena-ke, ndodana yomuntu, uzakwehlulela yinia, wahlulele umuzi wegazib? Yebo uzawazisa zonke izinengiso zawoc.

3 Ubususithi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Umuzi ochitha igazi phakathi kwawod, ukuze isikhathi sawo sifikee, wenze izithombe ezimelene lawo, ukuze uzingcolisef.

4 Wena usulecalag ngegazi olichithileyoh, wazingcolisa ngezithombe zakho ozenzileyo, wasondeza insuku zakhoi, usufikile eminyakeni yakhoj. Ngalokho ngikwenzile waba lihlazo ezizwenik lenhlekisa kuwo wonke amazwel.

5 Abaseduze labakhatshana lawe bazakuhleka usulu, wena ongcolileyo ngebizo, ogcwele isiphithiphithi.

6 Khangela, iziphathamandla zakoIsrayeli zaziphakathi kwakhom, yileso laleso ngengalo yason, ukuthi sichithe igazio.

7 Baphathe uyihlo lonyoko ngokweyisa kuwep; benze ngocindezelo kowemziniq phakathi kwakhor; bacindezele izintandane lomfelokazi kuwest.

8 Uzidelele izinto zami ezingcweleu, wangcolisa amasabatha amiv.

9 Abantu abahlebayow babekuwe ukuze bachithe igazix; badla kuwe phezu kwezintabay; benza amanyala phakathi kwakhoz.

10 Bembule ubunqunu baboyise phakathi kwakhoa; bathobise kuwe owesifazanab ongcoliswe yikuba semfulenic.

11 Futhi omunye wenze amanyala lomfazi kamakhelwane wakhed, lomunye wangcolisa umalokazana wakhe ngokuhlazisayoe, lomunye uthobise udadewabo phakathi kwakho, indodakazi kayisef.

12 Phakathi kwakho bemukele iziphog ukuze bachithe igazih; uyemukela inzalo lokwengezelelweyoi, uphangile umakhelwane wakho ngocindezeloj, wangikhohlwa, itsho iNkosi uJehovak.

13 Khangela-ke ngitshayile isandla samil ngenzuzo yakho embi oyenzileyom, langegazi lakho ebeliphakathi kwakhon.

14 Inhliziyo yakho izakuma yini, kumbe izandla zakho ziqine, ensukwini engizaphathana laweo kizo? Mina Nkosi ngikhulumile, njalo ngizakwenzap.

15 Ngikuhlakaze phakathi kwezizweqr, ngikusabalalise phakathi kwamazwest, ngiqede ukungcola kwakho kuweu.

16 Njalo uzangcoliswa phakathi kwakho emehlweni abezizwev; ubususazi ukuthi ngiyiNkosiw.

17 Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

18 Ndodana yomuntu, indlu kaIsrayeli isibengamanyele kimix; bonke balithusiy, lezengez, lensimbia, lomnuso, phakathi kwesithandob; bangamanyele esilivac.

19 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba lonke selibengamanyeled, ngakho khangelani, ngizalibuthelela phakathi kweJerusalema.

20 Njengoba bebuthelela isiliva lethusie lensimbi lomnusof lezengeg phakathi kwesithandoh, ukuze bafuthe umlilo phezu kwakho ukukuncibilikisai; ngokunjalo ngizalibuthelela ekuthukutheleni kwami lelakeni lwami, ngilitshiye, ngilincibilikisej.

21 Yebo, ngizalibuthelela, ngivuthele phezu kwenuk emlilweni wentukuthelo yami, beselincibilikiswa phakathi kwawol.

22 Njengesiliva sincibilikiswa phakathi kwesithando, ngokunjalo lizancibilikiswa phakathi kwasom; njalo lizakwazi ukuthi mina Nkosi ngithulule ulaka lwami phezu kwenun.

23 Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

24 Ndodana yomuntu, wothi kiyo: Wena uyilizwe elingahlanjululwanga, lelinganethwanga ngosuku lwentukutheloo.

25 Ugobe lwabaprofethi bayo phakathi kwayop lunjengesilwane esibhongayoq esidlithiza impangor; bayidlile imiphefumulos, bathathat inothou lezinto eziliguguv, benza abafelokazi baba banengi phakathi kwayo.

26 Abapristi bayow baphathe umlayo wami ngodlakelax, bangcolisa izinto zami ezingcweleyz; kabenzanga mehluko phakathi kokungcwele lokungcolileyoa; kabazisangab umehluko phakathi kokungcolileyo lokuhlambulukileyoc; bafihla amehlo abo kumasabatha amid; ngakho ngangcoliswa phakathi kwaboe.

27 Iziphathamandla zayo phakathi kwayof zinjengezimpisig ezidlithiza impangoh, ukuthi zichithe igazii, zibhubhise imiphefumulo, ukuze zizuze inzuzo embijk.

28 Labaprofethi bayo babacombe ngekalagal, bebona okuyizem, bebavumisa amanga, besithi: Itsho njalo iNkosi uJehova; kanti iNkosi ingakhulumangan.

29 Abantu belizwe bacindezele ngocindezelo, baphanga impangoo, bacindezela umyanga loswelayop, bacindezela owezizwe kungelakulungaq.

30 Njalo ngadinga umuntu phakathi kwabor ongabiya uthangost, ame esikhexeni phambi kwami emele ilizwe ukuze ngingalichithi, kodwa kangimtholangau.

31 Ngakho ngithululele intukuthelo yami phezu kwabov, ngibaqede ngomlilo wolaka lwamiw; ngehlisele indlela yabo phezu kwekhanda labo, itsho iNkosi uJehovax.

Odade ababili

23Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

2 Ndodana yomuntu, kwakulabesifazana ababili, amadodakazi omfazi oyedwaa.

3 Basebesenza ubuwuleb eGibhithec; benza ubuwuled ebutsheni baboe; amabele abo abotozwa khonapho, lengono zobuntombi babof zacindezelwa khonaphog.

4 Lamabizo abo ayenguOhola omdala, loOholiba umnawakheh. Njalo babengabamii, bazala amadodana lamadodakazij. Lamabizo abo: UOhola uyiSamariya, loOholiba uyiJerusalemak.

5 UOhola wasesenza ubuwule engaphansi kwamil, wakhanuka izithandwa zakhem, amaAsiriya aseduzen,

6 agqoke okuluhlaza okwesibhakabhaka, abalawulimabutho lababusiop, bonke bengamajaha aloyisekayoq, abagadi bamabhizar begade amabhizas.

7 Ngokunjalo wanika ubuwule bakhe kubo, bonke belikhethelo labantwana beAsiriya, lakubo bonke obakhanukayot; wazingcolisa ngazo zonke izithombe zabo.

8 Futhi kabuyekelanga ubuwule bakhe abuya labo eGibhitheu, ngoba ebutsheni bakhe balala layev, bona-ke bacindezela izingono zobuntombi bakhe, bathululela ukuphinga kwabo phezu kwakhew.

9 Ngakho ngamnikela esandleni sezithandwa zakhe, esandleni sabantwana beAsiriyax ayebakhanukay.

10 Bona baveza ubunqunu bakhez; bathatha amadodana lamadodakazi akhe, bambulala ngenkemba; wasesiba libizo phakathi kwabesifazanaa, lapho benza isahlulelo phezu kwakheb.

11 Kwathi umnawakhe uOholiba ekubonacd, wonakalae ekukhanukeni kwakhe kulayef, lebuwuleni bakhe okwedlula ubuwule bukadadewabo.

12 Wakhanukag abantwana beAsiriyah, abalawulimabutho lababusi abaseduzei, abagqoke okupheleleyoj, abagadi bamabhiza begade amabhizak, bonke bengamajaha akhanukekayol.

13 Ngasengibona ukuthi ungcolisiwe; bobabili babelendlelanye.

14 Wasesengezelela ebuwuleni bakhe; lapho ebona abesilisa bebazwe ngokugujwa emdulinim, izithomben zamaKhaladiyao zibazwe ngokugujwa ngokubomvup,

15 bebhince ibhanti ezinkalweni zabo, belamaqhiye alengayo emakhanda abo, bonke bekhangeleka beyiziphathamandla, umfanekiso wabantwana beBhabhiloni, beKhaladiya, ilizwe lokuzalwa kwaboq.

16 Wasebakhanuka ekubaboneni ngamehlo akher, wathuma izithunywa kubos eKhaladiyat.

17 Amadodana eBhabhiloni afika kuye embhedeni wothando, amngcolisa ngokuphinga kwawo, wasengcoliswa yiwou; khona umphefumulo wakhe wehlukaniswa lawov.

18 Wasesembula ubuwule bakhe, wembula ubunqunu bakhe; khona umphefumulo wami wehlukaniswa laye, njengalokhu umphefumulo wami wehlukaniswa lodadewabow.

19 Kodwa wandisa ubuwule bakhex, ngokukhumbula izinsuku zobutsha bakhey afebe ngazo elizweni leGibhithez.

20 Wasekhanuka izithandwa zaboa, onyama yazo iyinyama yabobabhemibc, lokukhihliza kwazo kuyikukhihliza kwamabhizad.

21 Ngokunjalo wena wakhumbula amanyala obutsha bakhoe, ekucindezelweni kwengono zakhof ngamaGibhithe, ngenxa yamabele obutsha bakhog.

22 Ngakho, wena Oholiba, itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngizavusa izithandwa zakho zimelane lawe, owehlukana lazo umphefumulo wakhoh, ngizilethe zimelane lawe zivela inhlangothi zonkei;

23 abantwana beBhabhiloni, lamaKhaladiya wonke, iPekodi, leShowa, leKowa, labo bonke abantwana beAsiriya kanye laboj, bonke bengamajaha akhanukekayok, abalawulimabutho, lababusi, izinduna, labalodumo, bonke begade amabhizal.

24 Njalo bazakuza bemelene lawe belezikhali, izinqola, lamavili, langexuku labantum; bazamisa bemelene lawe ihawun lesihlanguo lekhowa inhlangothi zonkep; njalo ngizabeka isigwebo phambi kwabo, bakugwebe njengokwezigwebo zaboq.

25 Njalo ngizabeka ubukhwele bami bumelane lawe, bakuphathe ngolaka; bazasusa impumulo yakho lendlebe zakho, lensali yakho izakuwa ngenkemba; bona bazathatha amadodana lamadodakazi akhor, lensali yakho izadliwa ngumlilos.

26 Futhi bazakuhlubula izigqoko zakhot, bathathe iziceciso zakho ezinhleu.

27 Ngokunjalo ngizaqeda amanyala akho kuwev, lobuwule bakho owasuka labo elizweni leGibhithe, ukuze ungabe uphakamisela amehlo akho kubo, ungabe usakhumbula iGibhithew.

28 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngizakunikela esandleni salabo obazondayox, esandleni salabo umphefumulo wakho owehlukaniswe laboy.

29 Njalo bazakuphatha ngenzondo, bathathe wonke umtshikatshika wakhoz, bakutshiye unqunu uzea; lobunqunu bobuwule bakho buzakwembulwa, lamanyala akho lobuwule bakhob.

30 Lezizinto zizakwenziwa kuwe, ngoba ulandele abezizweni ngokuwula, langenxa yokuthi wangcoliswa ngezithombe zaboc.

31 Uhambile ngendlela kadadewenu; ngakho ngizanikela inkezo yakhe esandleni sakhod.

32 Itsho njalo iNkosi uJehova: Uzanatha inkezo kadadewenu ezikileyo lebanzi; uzakuba yinhlekisa lokuklolodelwa; imumethe okunengie.

33 Uzagcwala ukudakwa losizif, inkezo yesesabiso lencithakalog, inkezo kadadewenu iSamariyah.

34 Yebo, uzayinathai, uyibhijejk, uphahlazel indengezi zayo, utshuphule amabele akho; ngoba ngikhulumile, itsho iNkosi uJehovam.

35 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba ungikhohliwen, wangilahlela ngemva komhlana wakhoo, ngakho lawe thwala amanyala akho lobuwule bakhop.

36 INkosi yathi futhi kimi: Ndodana yomuntu, uzakwahlulela uOhola loOholiba yiniq? Yebo, batshele izinengiso zabor.

37 Ngoba bafebile, legazi lisezandleni zabo, njalo bafebile lezithombe zabos, futhi lamadodana abo, abangizalele wonatu, bawadabulise emlilweni ukuthi abe yikudlav.

38 Babuye benza lokhu kimi: Bangcolise indawo yami engcwele ngalolosukuw, bangcolisa lamasabatha amix.

39 Ngoba sebebulalele izithombe zabo abantwana baboy, basebengena ngalona lolosuku endaweni yami engcwele ukuthi bayingcolisez; khangela-ke, benze njalo phakathi kwendlu yamia.

40 Lalokho ukuthi bathumele kumadoda avela khatshana, okwathunywa kiwo isithunywab, khangela-ke, afika; owawagezelayoc, wacomba amehlo akhod, wazicecisa ngezicecisoe.

41 Wahlala embhedeni okhazimulayof, letafula lalungiswa phambi kwawog, owabeka phezu kwaloh impepha yamii lamafutha amij.

42 Lelizwi lexuku elonwabileyo lalilayek; lakumadoda exuku labantu kwalethwa amaSabeya avela enkangalal, afaka amasongo ezandleni zawom, lomqhele omuhle emakhanda awon.

43 Ngasengisithi kowesifazana owayeguge ngokufeba: Khathesi bazakwenza ubuwule laye, yena-ke labo.

44 Basebengena kuye, njengoba besiya kowesifazana oyisifebe; ngokunjalo bangena kuOhola lakuOholiba, abesifazana abalamanyala.

45 Kodwa amadoda alungileyo wona azabagweba, ngokwendlela yezifebekazi langendlela yabesifazana abachitha igazio; ngoba bayizifebekazi, njalo igazi lisezandleni zabop.

46 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova: Ngizabenyusela ixuku, ngibanikele babe yisesabiso njalo babe yimpangoq.

47 Njalo ixuku lizabakhanda ngamatshe, libaqume ngezinkemba zalor, libulale amadodana abo lamadodakazi abos, litshise izindlu zabo ngomlilotu.

48 Ngokunjalo ngizakwenza amanyala aphele elizwenivw, ukuze bonke abesifazana bafundiswe ukuthi bangenzi ngokwamanyala enux.

49 Ngokunjalo bazabeka amanyala enu phezu kwenu, lithwale izono zezithombe zenuy. Lizakwazi-ke ukuthi ngiyiNkosi uJehovaz.

Umfanekiso wembiza ebilayo

24Ilizwi leNKOSI laselifika kimi, ngomnyaka wesificamunwemunye, ngenyanga yetshumi, ngolwetshumi lwenyangaa, lisithi:

2 Ndodana yomuntu, zibhalele ibizo losuku, lwalona lolusuku; inkosi yeBhabhiloni yazimisa ukumelana leJerusalema ngalona lolusukub.

3 Njalo tshono umfanekisoc kuyo indlu evukelayo uthi kubod: Itsho njalo iNkosi uJehova: Beka imbiza, ibeke, futhi uthele amanzi kuyoe,

4 ubuthele iziqa zayo kiyo, zonke iziqa ezinhlef, umlenze lomkhono, uyigcwalise ngekhethelo lamathambog.

5 Thatha ikhethelo lomhlambi, ubuthelele lamathambo ngaphansi kwayo, kwenze kubile kuhle, kuphekwe lamathambo phakathi kwayo.

6 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Maye kuwo umuzi wegazih, imbiza omengulo wayo uphakathi kwayoi, lomengulo wayo kawuphumanga kuyo! Khupha isiqa ngesiqa, inkatho kayingaweli kuyoj.

7 Ngoba igazi lawo liphakathi kwawo, ulibeke edwaleni elizek, kawulithululelanga phezu komhlabathil ukuligqibela ngenhlabathimn.

8 Ukuze ngivuse intukuthelo, ukuze ngiphindisele impindiselo, ngibekile igazi lawo edwaleni elize, ukuze lingagqitshelwao.

9 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Maye kuwo umuzi wegazip! Lami ngizakwenza ibonda libe likhuluq.

10 Yandisa izinkuni, uphembe umlilo, uqede inyamar, uxubanise izinongo, lamathambo atshiswes.

11 Ubusuyibeka phezu kwamalahle ayo ingelalutho, ukuze kutshiset kuvuthe ithusi layou, lokungcola kwayo kuncibilike phakathi kwayov, kuqedwe umengulo wayow.

12 Izidinisile ngomtshikatshika, lomengulo wayo omnengi kawuphumanga kuyo. Umengulo wayo usemlilwenix.

13 Kulamanyala ekungcoleni kwakho; ngoba ngikuhlambulule, kodwa kawuhlambulukanga, kawuyikuhlambuluka ekungcoleni kwakho futhiyz, ngize ngihlalise ukuthukuthela kwami phezu kwakhoa.

14 Mina Nkosi ngikhulumile; kuzafikab, ngikwenze; kangiyikuyekelac, kangiyikuba lesihawud, kangiyikuzisolae; njengokwendlela zakhof lanjengokwezenzo zakhog bazakugweba, itsho iNkosi uJehovah.

Ukufa komkaHezekeli

15 Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi, lisithi:

16 Ndodana yomuntu, khangela, ngizasusa kuwe isiloyiso samehlo akho ngokutshayai; kodwa ungalili, ungakhali inyembezi, futhi inyembezi zakho zingavelij.

17 Bubula, uthule, ungenzi isililo ngabafileyokl, ubophe iqhiye yakho phezu kwakhomn, ufake amanyathela akho enyaweni zakhoo, ungambombozi indevu zendebe yakho yangaphezulup, ungadli isinkwa sabantuq.

18 Ngasengikhuluma labantu ekuseni, lakusihlwa umkami wafa. Ngasengisenza ekuseni njengokulaywa kwamir.

19 Abantu basebesithi kimi: Kawuyikusitshela yini ukuthi lezizinto ziyini kithi, ukuthi wenze njes?

20 Ngasengisithi kubo: Ilizwi leNkosi lafika kimi lisithi:

21 Tshono kuyo indlu kaIsrayeli: Itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngizangcolisa indawo yami engcwelet, udumo lwamandla enuu, isiloyiso samehlo enu, lokuzwelwa ngumphefumulo wenuvw; njalo amadodana enu lamadodakazi enu eliwatshiyileyo azakuwa ngenkembax.

22 Khona lizakwenza njengoba ngenzile; kaliyikumbomboza indevu zendebe yangaphezuluy, kaliyikudla isinkwa sabantuz.

23 Lamaqhiye enu azakuba phezu kwamakhanda enua, lamanyathela enu ezinyaweni zenub; kaliyikulilac kaliyikukhala inyembezid; kodwa lizacikizeka ngenxa yeziphambeko zenue, libubule, omunye komunyef.

24 Ngokunjalo uHezekeli uzakuba yisibonakaliso kinig; lizakwenza njengakho konke akwenzileyoh; lapho sekufika lokhui, lizakwazi ukuthi ngiyiNkosi uJehovaj.

25 Futhi, wena ndodana yomuntu, kakuyikuba njalo yini ngalolosuku lapho engizasusa kubo inqaba yabok, intokozo yobuhle babo, isiloyiso samehlo abolm, lokuphakama komphefumulo wabo, amadodana abo lamadodakazi abon,

26 ngalolosuku kuzafika kuwe ophunyukileyo, ukwenza indlebe zakho zizweo?

27 Ngalolosuku umlomo wakho uzavulekela yena ophunyukileyopq; njalo uzakhuluma, ungabe usaba yisimungulur; ngokunjalo uzakuba yisibonakaliso kibos; khona bazakwazi ukuthi ngiyiNkosit.

Ilizwi leNkosi ngamaAmoni

25Ilizwi leNkosi laselifika kimi, lisithi:

2 Ndodana yomuntu, misa ubuso bakhoa bumelene labantwana bakoAmoni, uprofethe umelene labob.

3 Uthi kubantwana bakoAmoni: Zwanini ilizwi leNkosi uJehova: Itsho njalo iNkosi uJehovac: Ngoba wathi: Aha! ngenxa yendawo yami engcweled, lapho ingcoliswa, langenxa yelizwe lakoIsrayeli, lapho lalichithiwe, langenxa yendlu yakoJuda, lapho baya ekuthunjwenie,

4 ngakho, khangela, ngizakunikela ebantwaneni basempumalangaf ube yilifag, ukuthi bamise inkamba zabo phakathi kwakho, benze izindawo zabo zokuhlala phakathi kwakho; bona bazakudla izithelo zakho, bona banathe uchago lwakhoh.

5 Njalo ngizakwenza iRabai ibe yisitebele samakamelaj, labantwana bakoAmoni babe yindawo yokucambalala yemihlambik. Khona lizakwazi ukuthi ngiyiNkosil.

6 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba utshayile isandlam, watshaya phansi ngonyawon, wathokoza emphefumulwenio ngokudelela kwakho konke umelene lelizwe lakoIsrayelip;

7 ngakho, khangela, ngizakwelulela isandla sami phezu kwakhoq, ngikunikele ube yimpango kwabezizwe, ngikuqume usuke ebantwini, ngizakwenza ubhubhe emazwenir, ngikuchithe. Khona uzakwazi ukuthi ngiyiNkosis.

Ilizwi leNkosi ngoMowabi

8 Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba oMowabit loSeyiriu bathi: Khangela, indlu kaJuda injengezizwe zonkev;

9 ngakho khangela, ngizavula uhlangothi lukaMowabi kusukela emiziniw, kusukela emizini yakhe, kusukela emngceleni wakhe, ubuhle belizwex, iBeti-Jeshimothiy, iBhali-Meyoniz, leKiriyathayimia;

10 njalo ngizayinikela emadodaneni empumalanga kube yilifab ngimelene labantwana bakoAmoni, ukuze abantwana bakoAmonic bangakhunjulwa phakathi kwezizwed.

11 Ngizakwenza izahlulelo laphakathi kukaMowabi; njalo bazakwazi ukuthi ngiyiNkosie.

Ilizwi leNkosi ngeEdoma

12 Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba uEdoma enze ngokuphindiselaf impindiselo emelene lendlu kaJuda, wonile ngokona, waziphindisela phezu kwabog;

13 ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Lami ngizakwelula isandla sami phezu kukaEdomah, ngiqume kuye umuntu lenyamazanai, ngimenze incithakaloj kusukela eThemanik, njalo kuze kufike eDedani bazakuwa ngenkembal.

14 Njalo ngizabeka impindiselo yami phezu kukaEdoma ngesandla sabantu bami uIsrayelim, benze kuEdoma njengokwentukuthelo yami lanjengokolaka lwami; khona bezakwazi impindiselo yami, itsho iNkosi uJehovan.

Ilizwi leNkosi ngamaFilisti

15 Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba amaFilisti enze ngempindiseloop, aphindisela impindiselo ngokudelela emphefumulweni, ukuthi achithe ngenzondo yaphakadeq;

16 ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngizakwelulela isandla sami phezu kwamaFilistir, ngiqumes amaKerethit, ngibhubhise insaliuv yokhumbi lolwandlew.

17 Ngenze izimpindiselo ezinkulu phezu kwabo ngokukhuza kwentukuthelox; khona bazakwazi ukuthi ngiyiNkosi, lapho ngibeka impindiselo yami phezu kwaboy.

Ilizwi leNkosi ngeTire

26Kwasekusithi ngomnyaka wetshumi lanye, ngolokuqala lwenyanga, ilizwi leNkosi lafika kimi, lisithi:

2 Ndodana yomuntu, ngenxa yokuthi iTire itshilo ngeJerusalemaa isithi: Aha! yephukile ebingamasango abantu; isiphendukele kimi; ngizagcwaliswa, ichithekileb.

3 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngimelane lawe, wena Tire, ngenze izizwe ezinengi zenyuke zimelane lawec, njengolwandle lusenza amagagasi alo enyuked.

4 Njalo zizachitha imiduli yeTire, zibhidlizele phansi imiphotshongo yayo; ngiphale inhlabathi yayo kuyo, ngiyenzee ibe lidwala elizef.

5 Izakuba yindawo yokuchayela amambuleg, phakathi kolwandleh; ngoba mina ngikhulumile, itsho iNkosi uJehovai; njalo izakuba yimpango yezizwej.

6 Lamadodakazi ayo asensimini azabulawa ngenkembak. Njalo bazakwazi ukuthi ngiyiNkosil.

7 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngizaletha phezu kweTire uNebhukadirezari inkosi yeBhabhilonim, inkosi yamakhosin, evela enyakatho, elamabhiza, lezinqola, labagadi bamabhiza, lamaxuku, labantu abanengio.

8 Uzabulala ngenkemba amadodakazi akho ensiminip, enze umduli wokuvimbezela emelene laweq, abuthelele idundulu emelene lawers, aphakamise isihlangu esikhulu simelene lawet.

9 Uzamisa imigqala yokudiliza imelane lemiduli yakho, adilizele phansi imiphotshongo yakho ngezinkemba zakhe.

10 Ngenxa yobunengi bamabhiza akhe uthuli lwawo luzakusibekela; imiduli yakho izanyikinywa ngumsindo wabagadi bamabhiza lamavili lezinqola, nxa ezangena emasangweni akho, njengokungena emzini ofohlelwayou.

11 Ngamasondo amabhiza akhe uzanyathela zonke izitalada zakho; uzabulala abantu bakho ngenkemba, lensika zakho eziqinileyo ziwele emhlabathini.

12 Njalo bazaphanga inotho yakhov, bathumbew impahla yakho ethengiswayox, badilizele phansi imiduli yakho, babhidlize izindlu zakho eziloyisekayo, bafake amatshe akho lezigodo zakho lothuli lwakho phakathi kwamanziy.

13 Ngizakwenza kuphele umsindo wengoma zakhoz, lelizwi lamachacho akho kalisayikuzwakalaa.

14 Njalo ngizakwenza ube lidwala elizeb; uzakuba yindawo yokuchayela amambulec, kawusayikwakhiwa; ngoba mina Nkosi ngikhulumile, itsho iNkosi uJehovad.

15 Itsho njalo iNkosi uJehova kuyo iTire: Izihlenge kaziyikunyikinyeka yini ngomdumo wokuwa kwakhoe, lapho abalimeleyo bebubula, lapho kubulawa okubulawayo phakathi kwakhof?

16 Khona zonke iziphathamandla zolwandleg zizakwehla ezihlalweni zazo zobukhosih, zikhulule izigqoko zazoi, zikhuphe izembatho zazo ezifekethisiweyoj; zizembathise ukuthuthumela, zihlale emhlabathinikl, zithuthumelem ngaso sonke isikhathin, zimangale kakhulu ngaweo.

17 Zizakuphakamisela isililop, zithi kuwe: Uchithwe njani ezinlwandle wena owawuhlalwa, umuzi olodumo, owawulamandla olwandleq, wona labahlali bawo, abamisa ukwesabeka kwabo kuye wonke umhlali wawor!

18 Khathesi izihlenge zizathuthumelas ngosuku lokuwa kwakho, yebo, izihlenge eziselwandle zizakhathazeka ngokuphuma kwakhot.

19 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova: Lapho ngizakwenza ube ngumuzi olunxiwa, njengemizi engahlalwayo; lapho ngizakwenyusa ukujula phezu kwakho, lamanzi amanengi akusibekeleu;

20 khona ngizakwehlisela phansi lalabo abehlela emgodiniv, ebantwini basendulow, ngikuhlalise ezindaweni eziphansi zomhlabax, emanxiweni asenduloy, lalabo abehlela emgodini, ukuze ungahlalwaz; njalo ngizabeka udumo elizweni labaphilayoa.

21 Ngizakwenza ube ngokwesabekayo okukhulub, ungasabikhoc; lanxa udingwad, ungatholakali futhi kuze kube nininini, itsho iNkosi uJehovaef.

Isililo ngeTire

27Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

2 Wena-ke, ndodana yomuntu, phakamisa isililo ngeTirea,

3 uthi kiyo iTire, ehlezi ngasekungeneni kolwandleb, ethengiselana labantu ezihlengeni ezinengic: Itsho njalo iNkosi uJehova: Tire, wena uthi: Ngiphelele ngobuhled.

4 Imingcele yakho isenhliziyweni yezinlwandle; abakhi bakho baphelelise ubuhle bakhoe.

5 Benzile wonke amapulanka akho ngezihlahla zefirif eSenirig; bathatha imisedari eLebhanonih ukukwenzela insika yomkoloi.

6 Ngama-okhi* eBashanij benza amaphini akho okugwedlak; indodakazi yamaAsiriya yenze amabhodi akho ngempondo zendlovul ezivela ezihlengeni zeKhithimim.

7 Ilembu elicolekileyo kakhulun elifekethisiweyoo elivela eGibhithep laba yiseyili yakho ukuba yisiboniso sakhoqr; okuluhlaza okwesibhakabhakas lokuyibubende okuvela ezihlengenitu zeElisha kwaba yisimbombozo sakhov.

8 Abakhileyo beSidoni leArvadiw babengabagwedli bakhox; izihlakaniphi zakho, wena Tire, ezazikuwe zingabatshayeli bakho bomkhumbiy.

9 Abadala beGebaliz lezihlakaniphi zayo baba kuwe, bengabalungisi bezikhala zakhoa; yonke imikhumbi yolwandle labatshayeli bayo yaba kuweb ukuthi bathengiselane ngempahla yakho yokuthengiselanacd.

10 AmaPerisiyae lamaLudifg lamaPuti asebuthweni lakhohij, amadoda akho empik; aphanyeka isihlangu lekhowa kuwel; wona aveza ubuhle bakhom.

11 Amadodana eArvadi lebutho lakhon ayephezu kwemiduli yakho inhlangothi zonke, lamaGamadi ayesemiphotshongweni yakho; aphanyekao izihlangu zawo phezu kwemiduli yakho inhlangothi zonkep; wona aphelelisa ubuhle bakhoq.

12 ITarshishir yathengiselana lawe ngenxa yobunengi benotho yonkes; benana impahla zakho ngesiliva, insimbi, izenge, lomnusot.

13 IJavaniuvw, iThubhalixyz, leMeshekiabc babengabathengiselani bakho, benana impahla yakho ngabantu boqobo lezitsha zethusid.

14 Abendlu kaTogarimae benana impahla zakho ngamabhiza labagadi bamabhiza lezimbongolof.

15 Amadodana eDedani ayengabathengiselani bakhog; izihlenge ezinengi zazingezokuthengiselana zesandla sakho; abuyisela kuwe izimpondo zezindlovu le-eboni* kube yisiphoh.

16 ISiriya yayingumthengiselani wakho ngenxa yokwanda kwemisebenzi yakhoi; benana impahla zakhoj ngama-emeraldi*k, okuyibubendel, lokufekethisiweyom, lelembu elicolekileyo kakhulun, lekorali*o le-agate*p.

17 UJuda lelizwe lakoIsrayeli babengabathengiselani bakho, benana impahla yakho ngengqoloyiq yeMinithir, lePanagi, loluju, lamafutha, lenhlakas.

18 IDamaseko yayingumthengiselani wakho ngobunengi bemisebenzi yakho, ngenxa yobunengi benotho yonket; ngewayini leHeliboni loboya bezimvu obumhlopheu.

19 Njalo iDani leJavani yayihamba isiya le lale yazinikela empahleni zakhov; insimbi ekhandiweyo, ikhasiya*w, lekalamu*x kwakuyimpahla yakho yokuthengiselana.

20 IDedani yayingumthengiselani wakho ngamalembu aligugu ezinqolay.

21 IArabhiyaz lazo zonke iziphathamandla zeKedaria babengabathengiselani besandla sakho, ngamawundlu lezinqama lezimbuzi, ngalezi babethengiselana lawe.

22 Abathengiselani beShebhabc leRahamad babengabathengiselani bakhoe, benana impahla zakhof ngenhloko yawo wonke amakhag, langamatshe wonke aligugu, legolide.

23 IHarani leKaneh leEdenii, abathengiselani beShebaj, iAshuri, iKilimadi, babengabathengiselani bakhok.

24 Laba babengabathengiselani bakho ngezinto ezipheleleyo, ngezigqoko eziluhlaza okwesibhakabhakal, lokufekethisiweyom, langamabhokisi omsedari elembu elifekethisiweyo, abotshwe aqiniswa ngezintambo, phakathi kokuthengiswayo kwakho.

25 Imikhumbin yeThashishi yayihlabelela ngawe ngenxa yempahla yakho yokuthengiselanao; njalo wagcwaliswa, wadunyiswa kakhulu enhliziyweni yezinlwandlep.

26 Abagwedli bakho bakusa emanzini amanengiq; umoya wempumalanga usukwephulele enhliziyweni yezinlwandler.

27 Inotho yakhos, lempahla zakhot, impahla yakho yokuthengiselanau, abemikhumbi bakhov, labatshayeli bakhow, abalungisi bezikhala zakhox, labathengisi bempahla yakhoy, lawo wonke amadoda akho empi akuwez, kanye lalo lonke ixuku lakho eliphakathi kwakhoa, kuzawela enhliziyweni yezinlwandle ngosuku lokuwa kwakhob.

28 Ngelizwi lokukhala kwabatshayeli bakho bomkhumbic amadlelod azamazamae.

29 Njalo bonke abaphathaf isigwedlog, abemikhumbih, bonke abatshayeli bolwandle, bazakwehla emikhunjini yabo, beme emhlabathinii.

30 Bazwakalise ilizwi labo bemelene lawej, bakhale ngokubaba, baphosele uthuli phezu kwamakhanda abokl, bazigiqe emlothenim,

31 bazenze ompabanga ngokupheleleyo ngenxa yakhon, bazibhince ngamasakao, bakukhalele inyembezip ngokubaba komphefumulo lesililo esibabayoq.

32 Lekulileni kwabo bazaphakamisa isililo ngawer, bakulilele bathis: Ngubani onjengeTiret, njengokuchithekileyo phakathi kolwandleu?

33 Ekuphumeni kwezimpahla zakho zokuthengiselana ezinlwandlevw wasuthisa abantu abanengi; ngobunengi benotho yakhox lempahla zakho wanothisa amakhosi omhlabay.

34 Ngesikhathi okwephulwa ngaso ezinlwandlez ezinzikini zamanzia, kwawa impahla yakho yokuthengiselanab lexuku lakho lonke eliphakathi kwakhoc.

35 Bonke abakhileyo bezihlenged bazamangala ngaweef, lamakhosi abo akwesabe kakhulu, ubuso babo bunyukumaleg.

36 Abathengiselani phakathi kwabantuh bayakuncifelai; usuyisesabiso; kawusayikuba khona kuze kube ninininij.

Ilizwi leNkosi ngenkosi yeTire

28Ilizwi leNkosi laselifika kimi futhi lisithi:

2 Ndodana yomuntu, tshono kusiphathamandla seTirea: Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba inhliziyo yakho iziphakamisilebc, njalo utshilo ukuthi: Mina nginguNkulunkulu, ngihlezi esihlalweni sikaNkulunkulud enhliziyweni yezinlwandlee; kanti wena ungumuntu, hatshi-ke uNkulunkuluf, lanxa umisa inhliziyo yakho njengenhliziyo kaNkulunkulug.

3 Khangela, uhlakaniphileh kuloDaniyelii; kakulamfihlo abangayifihla kuwe.

4 Ngenhlakanipho yakho langokuqedisisa kwakhojk uzenzele inotho, wabuthela igolide lesiliva kokuligugu kwakhol.

5 Ngobukhulu benhlakanipho yakho ekuthengiselaneni kwakhom wandisile inotho yakhon; lenhliziyo yakho iphakeme ngenxa yenotho yakhoop.

6 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba usumise inhliziyo yakho njengenhliziyo kaNkulunkuluq,

7 ngakho, khangela, ngizaletha abezizwe phezu kwakhor, abesabekayo bezizwest; abazahwatsha izinkemba zabou bemelene lobuhle benhlakanipho yakhov, bangcolise inkazimulo yakhow.

8 Bazakwehlisela phansi egodinix, ufe izimfa zalabo ababulawelwa enhliziyweni yezinlwandley.

9 Usezakutsho yini phambi kwabakubulalayo: NginguNkulunkuluz? kanti ungumuntu, hatshi-ke uNkulunkulu, esandleni salowo okugwazayoa.

10 Uzakufa izimfa zongasokangab ngesandla sabezizwec; ngoba mina ngikhulumile, itsho iNkosi uJehovad.

Isililo ngenkosi yeTire

11 Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

12 Ndodana yomuntu, phakamisa isililoe ngenkosi yeTiref, uthi kiyo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Wena uphawule okupheleleyog, ugcwele inhlakaniphoh, uphelele ngobuhlei.

13 WawuseEdeni, isivande sikaNkulunkuluj; lonke ilitshe eliligugu laliyisimbombozo sakho, isardiyusi*k, itopazi*lm, lendayimanan, ibherule*, i-onikse*o, lejaspi*p, isafire*q, i-emeraldi*r, lerubi*s, legolidet; umsebenziu wezigujana zakho lemihlanga yakho wawukuwev; ngosuku owadalwa ngalo walungiswaw.

14 Wena ulikherubhi* eligcotshiweyo elisibekelayo, njalo ngikumisilex; wawuphezu kwentaba engcwele kaNkulunkuluy; wahamba usiya le lale phakathi kwamatshe omliloz.

15 Wawuphelele ezindleleni zakho kusukela osukwini owadalwa ngalo kwaze kwatholakala ububi kuwea.

16 Ngobunengi bokuthengiselana kwakho sebegcwalise ingaphakathi yakho ngodlakela, wasusonab. Ngakho ngizakulahla njengongcolisiweyo usuke entabeni kaNkulunkuluc, ngikuchithe, wena kherubhi* elisibekelayod, usuke phakathi kwamatshe umliloe.

17 Inhliziyo yakho yaziphakamisaf ngenxa yobuhle bakhog; wonakalise inhlakanipho yakho ngenxa yenkazimulo yakho. Ngizakuphosela emhlabathini; ngizakumisa phambi kwamakhosi ukuze akuboneh.

18 Ngobunengi beziphambeko zakho, ngobubi bokuthengiselana kwakhoi, ungcolise indawo zakho ezingcwelej; ngakho ngizakhupha umlilo ngaphakathi kwakho, wona uzakuqeda, ngikwenze ube ngumlotha emhlabathini emehlweni abo bonke abakubonayok.

19 Bonke abakwaziyo phakathi kwezizwe bazamangala kakhulu ngawel; uzakuba yizesabiso, kawusayikuba khona kuze kube ninininim.

Ilizwi leNkosi ngeSidoni

20 Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi, lisithi:

21 Ndodana yomuntu, misa ubuso bakhon bumelene leSidonio, uprofethe ngayop,

22 uthi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngimelene lawe, wena Sidoniq, ngizadunyiswa phakathi kwakhor. Njalo bazakwazi ukuthi ngiyiNkosis lapho sengenze izahlulelo phakathi kwayot, ngangcweliswa kiyou.

23 Ngoba ngizathumela umatshayabhuqe wesifo kiyov, legazi ezitaladeni zayo; labalimeleyo bazakuwa phakathi kwayo ngenkemba phezu kwayo inhlangothi zonkew. Njalo bazakwazi ukuthi ngiyiNkosix.

24 Njalo kakusayikuba khonay kuyo indlu yakoIsrayeli ukhula oluhlabayoz kumbe ameva azwisa ubuhlungu kuvela kubo bonke ababahanqileyoa ababadelelayob. Njalo bazakwazi ukuthi ngiyiNkosi uJehovac.

25 Itsho njalo iNkosi uJehova: Nxa sengibuthe indlu kaIsrayeli ivela ezizweni abahlakazwe kizod, ngangcweliswa kibo emehlweni ezizweef, kulapho bezahlala elizweni labo engalinika inceku yami uJakobeg.

26 Njalo bazahlala kilo belondolozekileh, bakhe izindlui, bahlanyele izivini; yebo, bazahlala belondolozekilej nxa sengenze izahlulelok phezu kwabo bonke ababadelelayo inhlangothi zonkel. Ng'khona bezakwazi ukuthi ngiyiNkosi uNkulunkulu wabom.

Ilizwi leNkosi ngeGibhithe

29Ngomnyaka wetshumi, ngenyanga yetshumi, ngolwetshumi lambili lwenyanga, ilizwi leNkosi lafika kimi, lisithi:

2 Ndodana yomuntu, misa ubuso bakhoa bumelene loFaro inkosi yeGibhitheb, uprofethe umelene layec, njalo umelene layo yonke iGibhithed.

3 Khuluma uthi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngimelane lawe, Faro, nkosi yeGibhithee, umgobho omkhulu olele phakathi kwemifula yawofg, othi: Umfula wami ngowami, ngazenzela wonah.

4 Kodwa ngizafaka izingwegwe emihlathini yakhoi, ngenze inhlanzi zemifula yakho zinamathele emaxolweni akhoj, ngikukhuphule phakathi kwemifula yakho, lazo zonke inhlanzi zemifula yakho zizanamathela emaxolweni akhok.

5 Njalo ngizakutshiya enkangala, wena lazo zonke inhlanzi zemifula yakhol; uzawela ebusweni beganga; kawuyikuhlanganiswa, kawuyikubuthwam; ngizakunikela ube yikudla kuzo izilo zeganga lenyoni zamazulun.

6 Labo bonke abahlali beGibhithe bazakwazi ukuthi ngiyiNkosio, ngoba bebeludondolo lomhlanga kuyo indlu kaIsrayelip.

7 Lapho bekubamba ngesandla, wephula wadabula lonke ihlombe labo; lalapho beseyama kuweq, wephuka, wenza zonke inkalo zabo zamar.

8 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngizaletha inkemba phezu kwakhos, ngiqume kusuke kuwe umuntu lenyamazanat.

9 Lelizwe leGibhithe lizakuba yincithakalo lenkangala. Khona bezakwazi ukuthi ngiyiNkosiu. Ngoba uthe: Umfula ngowami, mina-ke ngiwenzilev.

10 Ngakho, khangela, ngimelene lawew, ngimelene lemifula yakhox; ngenze ilizwe leGibhithe libe yizincithakalo isibili lenkangalay, kusukela emphotshongweni kusiya eSevenez kuze kube semngceleni weEthiyophiyaa.

11 Kakulanyawo lomuntu oluzadlula kilo, kakulanyawo lwenyamazana oluzadlula kilo; futhi kaliyikuhlalwa okweminyaka engamatshumi amaneb.

12 Ngoba ngizakwenza ilizwe leGibhithe libe yincithakalo phakathi kwamazwe wonke achithekileyoc; lemizi yalo phakathi kwemizi engamanxiwa izakuba yincithakalo okweminyaka engamatshumi amaned; njalo ngizahlakaza amaGibhithe phakathi kwezizwe, ngiwasabalalise emazwenie.

13 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova: Ekupheleni kweminyaka engamatshumi amane ngizabutha amaGibhithe ebantwini abahlakazekele khonaf.

14 Njalo ngizabuyisela abathunjwa beGibhitheg, ngibenze babuyele elizweni lePatrosi, elizweni lokuzalwa kwabo; lapho-ke bazakuba ngumbuso ophansih.

15 Lizakuba phansi kulayo imibuso, futhi kalisayikuziphakamisa phezu kwezizwe; ngoba ngizabanciphisa ukuze bangabuyi babuse phezu kwezizwei.

16 Njalo kalisayikuba lithemba kuyo indlu kaIsrayelij, eletha ukukhunjulwa kwesiphambeko, lapho bephenduka ukulandela bonak. Kodwa bazakwazi ukuthi ngiyiNkosi uJehoval.

17 Kwasekusithi ngomnyaka wamatshumi amabili lesikhombisa, ngenyanga yokuqala, ngolokuqala lwenyanga, ilizwi leNkosi lafika kimi, lisithi:

18 Ndodana yomuntu, uNebhukadirezari inkosi yeBhabhilonim wenza ibutho lakhe lakhonza inkonzo enkulun limelene leTireo; lonke ikhanda laphucwa, lalo lonke ihlombe lasutshulwap; kanti yena kalamvuzo, lebutho lakhe, ngenxa yeTire, ngenxa yenkonzo ayikhonza emelene layo.

19 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngizanikela ilizwe leGibhithe kuNebhukadirezari inkosi yeBhabhiloniq; njalo uzathatha ixuku layo, athumbe ukuthunjwa kwayo, aphange impango yayo; njalo kuzakuba liholo lebutho lakher.

20 Ngimnike ilizwe leGibhithe kube ngumvuzo akhonza ngawo kulo, ngoba bangisebenzela, itsho iNkosi uJehovas.

21 Ngalolosuku ngizakwenza uphondo lwendlu kaIsrayeli lukhahlelet, ngikunike ukukhamisa komlomo phakathi kwabou. Njalo bazakwazi ukuthi ngiyiNkosiv.

Ukuchitheka kweGibhithe

30Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi, lisithi:

2 Ndodana yomuntu, profetha uthi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Qhinqani isililo: Maye ngalolosukua!

3 Ngoba usuku luseduzeb, ngitsho usuku lweNkosi luseduzecde, usuku olulamayezif; kuzakuba yisikhathi sezizweg.

4 Lenkemba izafika eGibhitheh, losizii luzakuba seEthiyophiyaj, lapho ababuleweyo bezakuwa eGibhithe; ngoba bazasusa ixuku layok, lezisekelo zayo zidilizelwe phansil.

5 IEthiyophiyamn, lePutiop, leLudiqr, labo bonke abantu abahlanganisiweyo, leKhubi, labantwana belizwe lesivumelwano, bazakuwa ngenkemba kanye labos.

6 Itsho njalo iNkosi: Yebo, abasekela iGibhithe bazakuwa, lokuzigqaja kwamandla ayo kuzakwehlat; kusukela eMigidoli kuze kube seSevene bazakuwa kuyo ngenkemba, itsho iNkosi uJehovau.

7 Njalo bazachitheka phakathi kwamazwe achithekileyov; lemizi yayo izakuba phakathi kwemizi engamanxiwaw.

8 Khona bezakwazi ukuthi ngiyiNkosix, sengibeke umlilo eGibhithey, lapho bonke abasizi bayo sebephuliwez.

9 Ngalolosuku izithunywa zizaphuma phambi kwami ngemikhumbia ukuyakwethusa amaEthiyophiya onwabileyob, losizi luzakuba phakathi kwabo osukwini lweGibhithec, ngoba, khangela, luyezad.

10 Itsho njalo iNkosi uJehova: Yebo, ngizaqeda ixuku leGibhithe ngesandla sikaNebhukadirezari inkosi yeBhabhilonie.

11 Yena, labantu bakhe kanye laye, abesabekayo bezizwe, bazalethwa ukuzachitha ilizwef; njalo bazahwatsha izinkemba zabo bemelene leGibhithe, bagcwalise ilizwe ngababuleweyog.

12 Njalo ngizakwenzah imifulai itshej, ngithengise ilizwek esandleni sabakhohlakeleyol, ngilichithe ilizwemn lokugcwala kwalo ngesandla sabezizweo; mina Nkosi ngikhulumilep.

13 Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngizabhubhisa lezithombeq, ngiqede izifanekisor eNofis; njalo kakusayikuba khona isiphathamandla esivela elizweni leGibhithet; njalo ngizaletha ukwesaba elizweni leGibhitheu.

14 Ngenze iPatrosi ibe lunxiwav, ngibeke umlilow eZowanix, ngenze izahluleloy eNoz.

15 Ngithulule ulaka lwami phezu kweSini, amandla eGibhithe; ngiqume ixukua leNob.

16 Ngibeke umlilo eGibhithec; iSini izakuba lobuhlungu obukhulu; leNo izadatshulwa phakathid; leNofie izakhathazeka nsuku zonkef.

17 Amajaha eAvene lePhibhesethi azakuwa ngenkembag, lale imizi izakuya ekuthunjweni.

18 Njalo eThahaphanesi imini izakuba mnyamah, lapho ngizakwephula khona amajogwe eGibhithei, lokuzikhukhumeza kwamandla ayo kuzaphela kiyo. Yona, iyezi lizayisibekela, lamadodakazi ayo azakuya ekuthunjwenij.

19 Ngokunjalo ngizakwenza izahlulelo eGibhithek. Khona bezakwazi ukuthi ngiyiNkosil.

20 Kwasekusithi ngomnyaka wetshumi lanye, ngenyanga yokuqala, ngolwesikhombisa lwenyanga, ilizwi leNkosi lafika kimi, lisithi:

21 Ndodana yomuntu, ngiyephule ingalo kaFaro inkosi yeGibhithem; khangela-ke kayibotshwanga ukuthi kunikwe ukuphola, ukuthi kufakwe uhlaka lokuyibopha, ukuyiqinisela ukubamba inkemban.

22 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngimelene loFaro inkosi yeGibhitheo, njalo ngizakwephula ingalo zakhe, elamandla, laleyo eyephukileyo, ngenze inkemba iwe esandleni sakhep.

23 Ngihlakazele amaGibhithe phakathi kwezizwe, ngiwasabalalisele emazweniq.

24 Ngiqinise ingalo zenkosi yeBhabhiloni, ngibeke inkemba yami esandleni sayor; kodwa ngizakwephula izingalo zikaFaro, abubule phambi kwayos ngokububula kogwaziweyot.

25 Kodwa ngizaqinisa ingalo zenkosi yeBhabhiloni, lengalo zikaFaro zizawela phansiu; njalo bazakwazi ukuthi ngiyiNkosi, sengifake inkemba yami esandleni senkosi yeBhabhiloniv, isiyelule phezu kwelizwe leGibhithew.

26 Njalo ngizahlakaza amaGibhithe phakathi kwezizwe, ngiwasabalalisele emazwenix. Njalo bazakwazi ukuthi ngiyiNkosiy.

IGibhithe ifanana lesihlahla somkusu

31Kwasekusithi ngomnyaka wetshumi lanye, ngenyanga yesithathu, ngolokuqala lwenyanga, ilizwi leNkosi lafika kimi, lisithi:

2 Ndodana yomuntu, tshono kuFaro inkosi yeGibhithe lexukwini lakhea: Ufanana lobani ebukhulwini bakhob?

3 Khangela, iAsiriyac yayingumsedari eLebhanonid, omuhle ngengatshae, njengegusu elilomthunzif, njalo umude ngokuphakamagh, lesihloko sawoij sasiphakathik kwengatsha eziqathalm.

4 Amanzi awukhulisa, inziki yawuphakamisa, imifula yawo yageleza yazingelezela indawo ohlanyelwe kiyo, wakhuphela izifudlana zawo kuzo zonke izihlahla zegangan.

5 Ngakho-ke ubude bawo baphakama bedlula zonke izihlahla zegangaop, lengatsha zawo zandaq, lamahlumela awo aba made, ngenxa yamanzi amanengi, lapho uwaphumisar.

6 Lazo zonke izinyoni zamazulu zakha izidleke zazos ezingatsheni zawot, lenyamazana zonke zeganga zazalela ngaphansi kwengatsha zawou, langaphansi komthunzi wawo kwahlala izizwe zonke ezinkuluvw.

7 Ngokunjalo wawumuhle ebukhulwini bawox, ebudeni bengatsha zawoy; ngoba impande yawo yayingasemanzini amanengi.

8 Imisedari esivandeni sikaNkulunkulu yayingewufiphazez; izihlahla zamafiri zazingafanani lengatsha zawoa; lezingelamaxolob zazingafanani lamahlumela awoc; futhi kwakungekho sihlahla esivandeni sikaNkulunkulu esinjengawo ebuhleni bawod.

9 Ngawenza waba muhle ngobunengi bezingatsha zawoe, kwaze kwathi zonke izihlahla zeEdenif, ezazisesivandeni sikaNkulunkulu, zaba lomhawu ngawog.

10 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Ngenxa yokuthi uziphakamisile ngobudeh, uthutshise isihloko sawoijk ngaphakathi kwezingatsha eziqathal, lenhliziyo yawo yaziphakamisa ngobude bawom;

11 ngakho ngizawunikela esandleni solamandla wezizwenin; uzakwenza lokwenza lawo; ngiwuxotshile ngenxa yenkohlakalo yawoo.

12 Njalo abemzinip, abesabekayo bezizweq, bawuqumile bawutshiya; lengatsha zawo ziwele ezintabenirs lakuzo zonke izihotshat; lamahlumela akhe ephulweu kuyo yonke imifula yelizwev; labo bonke abantu bomhlaba behlile basuka emthunzini wawo, bawutshiyaw.

13 Zonke inyoni zamazulu zizahlala phezu kwencithakalo yawox, lazo zonke inyamazana zeganga zizakuba phezu kwengatsha zawoy.

14 Ukuze kungabi khona kuzo zonke izihlahla ngasemanzini eziziphakamisayo ngenxa yobude bazoz, futhi zingafuqi isihloko sazoabc ngaphakathi kwezingatsha eziqathad, futhi zingemi ngokwazo ngobude bazoe, zonke ezinatha amanzif; ngoba zonke zinikelwe ekufenig endaweni engaphansi yomhlabahi, phakathi kwabantwana babantuj, kulabo abehlela egodinik.

15 Itsho njalo iNkosi uJehova: Mhla usehlela engcwabeni ngenza isililol, ngasibekela inziki ngenxa yawo, ngavimba izifula zayo, lamanzi amanengi amiswam; ngenza iLebhanonin ibe mnyama ngenxa yawo, lezihlahla zonke zeganga zabuna ngenxa yawo.

16 Ngenza izizwe zithuthumele ngomdumo wokuwa kwawoo, lapho ngiwehlisela esihogwenip lalabo abehlela egodiniq; lazo zonke izihlahla zeEdenir, ikhethelo lokuhles kweLebhanonit, zonke ezinatha amanziu, zaziduduzav endaweni engaphansi yomhlabaw.

17 Lazo zehlela esihogweni kanye lawox, kulabo ababebulewe ngenkembay; lababeyingalo yawo ababehlala ngaphansi komthunzi wawo phakathi kwezizwez.

18 Ufanana lobani ngokunjalo ngodumo langobukhulua phakathi kwezihlahla zeEdenib? Kanti uzakwehliselwa kanye lezihlahla zeEdenic endaweni engaphansi yomhlabad, ulale phakathi kwabangasokangae, kanye labo ababulewe ngenkembaf. Lo nguFarog lexuku lakhe lonke, itsho iNkosi uJehovah.

UFaro ufanana lengwenya

32Kwasekusithi ngomnyaka wetshumi lambili, ngenyanga yetshumi lambili, ngolokuqala lwenyanga, ilizwi leNkosi lafika kimi lisithi:

2 Ndodana yomuntu, phakamisa isililo ngoFaro inkosi yeGibhithea, uthi kuye: Ufanana lebhongo lesilwane lezizweb, futhi wena ufanana lomgobho phakathi kwezinlwandlec, waphutsha emifuleni yakho, wadunga amanzi ngenyawo zakhod, wangcolisa imifula yazoe.

3 Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngakho ngizakwendlala imbule lami phezu kwakho ngexuku labantu abanengif, bakukhuphule ngembule lamig.

4 Besengikutshiya emhlabathinih, ngikujikijele egcekenii, ngenze zonke inyoni zamazulu zihlale phezu kwakho, ngisuthise izilo zawo wonke umhlaba ngawej.

5 Ngizabeka inyama yakho phezu kwezintabak, ngigcwalise izihotsha ngobude bakhol.

6 Ngizathelela ilizwe ngokuntshaza kwegazi lakho kuze kube sezintabenim; lezifula zizagcwala ngawen.

7 Lalapho ngikucitsha ngizasibekela amazuluo, ngenze inkanyezi zawo zibe mnyamap; ngizasibekela ilanga ngeyeziq, lenyanga kayiyikukhanyisa ngokukhanya kwayor.

8 Zonke izibane ezikhanyisayo emazulwini ngizazenza zibe mnyama phezu kwakhos, ngibeke ubumnyama phezu kwelizwe lakho, itsho iNkosi uJehovat.

9 Njalo ngizakhathaza inhliziyo zabantu abanengi, nxa ngizaletha incithakalo yakho phakathi kwezizwe emazweni ongawaziyou.

10 Yebo, ngizakwenza abantu abanengi bamangale kakhulu ngawev, lamakhosi abo azahlasimuka umzimba kakhulu ngawe, lapho ngiphazimisa inkemba yami phambi kwabow; njalo bazathuthumela isikhathi sonke, ngulowo lalowo ngempilo yakhex, ngosuku lokuwa kwakhoy.

11 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova: Inkemba yenkosi yeBhabhiloni izakwehlelaz.

12 Ngezinkemba zamaqhawe ngizakwenza ixuku lakho liwea, abesabekayo bezizweb, bonke; njalo azachitha ukuziphakamisa kweGibhithec, lexuku layo lonke lizabhujiswad.

13 Njalo ngizabhubhisa zonke izinyamazana zayo ngasemanzini amanengi; lonyawo lomuntue kalusayikuwadungaf, lamasondo ezinyamazana kawayikuwadungag.

14 Besengisenza amanzi abo atshone, ngenze imifula yabo igeleze njengamafutha, itsho iNkosi uJehovah.

15 Mhla ngizakwenza ilizwe leGibhithe libe yincithakalo, lelizwe liphundlwe ukugcwala kwaloi, lapho ngitshaya bonke abahlala kilo, khona bazakwazi ukuthi ngiyiNkosij.

16 Lesi yisililiselok abazasililiselal; amadodakazi ezizwe azasililiselam; bazasililisela, ngeGibhithe, langexuku layo lonke, itsho iNkosi uJehovan.

17 Kwasekusithi ngomnyaka wetshumi lambili, ngolwetshumi lanhlanu lwenyanga, ilizwi leNkosi lafika kimi lisithio:

18 Ndodana yomuntu, khala ngenxa yexuku leGibhithep, ubehliseleq, yona lamadodakazi ezizwe ezidumileyor, ezindaweni ezingaphansi zomhlabast, kanye labo abehlela emgodiniuv.

19 Wedlula bani ngokuthandekaw? Yehlax, ulaliswey labangasokangaz.

20 Bazawela phakathi kwababulewe ngenkembaa. Inikelwe enkembeni; ihuduleni kanye lamaxuku ayo wonkeb.

21 Abalamandla bamaqhawec bazakhuluma laye bephakathi kwesihogod, kanye labayisizayoe; behlele phansifg, balele abangasokangah, babulewe ngenkembai.

22 IAsiriya ilapho lexuku layo lonkej; amangcwaba ayo asenhlangothini zayo zonkek, bonke bebulewe, bewile ngenkembal.

23 Omangcwaba ayo enziwe emaceleni egodim, lexuku layo lihanqe ingcwaba layo, bonke bebulewe, bewile ngenkemban, ababenika isesabisoo elizweni labaphilayop.

24 Ikhona laphoq iElamur lexuku layo lonke inhlangothi zonke zengcwaba layos, bonke bebulewe, abawileyo ngenkembat, abehleu bengasokangav baya ezindaweni ezingaphansi zomhlabaw, abanika isethuso sabox elizweni labaphilayoy; kanti bethwele ihlazo laboz kanye labo abehlela egodinia.

25 Bayenzele umbheda phakathi kwababuleweyob kanye lexuku layo lonkec; amangcwaba ayo ayihanqiled; bonke bengasokangae, bebulewe ngenkembaf; ngoba isethuso sabog sanikelwa elizweni labaphilayoh, kanti bathwala ihlazo laboi kanye labo abehlela egodini; ibekwa phakathi kwababuleweyoj.

26 Kukhona laphok iMeshekil leThubhalim, kanye lexuku layo lonken; amangcwaba ayo ayihanqileo; bonke bengasokangap, bebulewe ngenkembaq; ngoba banikile isethuso sabor elizweni labaphilayos.

27 Kodwa kabayikulalat lamaqhawe awileyou angawabangasokangav, ehlela esihogweni lezikhali zawo zempi, abeka inkemba zawo ngaphansi kwamakhanda awo; kodwa ububi bawo buzakuba phezu kwamathambo awo; ngoba isethusow samaqhawex sasiselizweni labaphilayoy.

28 Wena-ke uzakwephulwa phakathi kwabangasokangaz, ulaleab lababulewe ngenkembac.

29 Kukhona laphod iEdomae, amakhosi ayo lazo zonke iziphathamandla zayo, abalaliswe lababulewe ngenkembaf, kanye lamandla abo; bona bazalalag labangasokangah, labehlela egodinii.

30 Kukhona laphoj iziphathamandlak zenyakathol, zonke zazo, lawo wonke amaSidonim, asehle lababuleweyo; kusesabiso sabo balenhloni ngenxa yobuqhawe bawo; njalo balelen bengasokangao kanye lababuleweyo ngenkembap, bethwele ihlazo laboq kanye labo abehlela egodinir.

31 UFaro uzababona, aduduzekes ngenxa yexuku lakhe lonket, uFaro lebutho lakhe lonke, ababulewe ngenkemba, itsho iNkosi uJehovau.

32 Ngoba ngibekile isethuso samiv elizweni labaphilayow; ngakho uzalaliswa phakathix kwabangasokangay kanye lababulewe ngenkembaz, uFaro lexuku lakhe lonke, itsho iNkosi uJehovaa.

Umprofethi ngumlindi koIsrayeli

33Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi, lisithi:

2 Ndodana yomuntu, khuluma kubantwana babantu bakhoa, uthi kubo: Ilizwe, lapho ngiletha inkemba phezu kwalob, labantu belizwe bathathe umuntu emingceleni yakibo, bambeke abe ngumlindi waboc,

3 lapho ebona inkemba isiza phezu kwelizwe, avuthele uphondo, axwayise abantud,

4 kuzakuthi loba ngubani ozwa umsindo wophondoe, kodwa angaxwayif, lapho inkemba ifika, imsuse, igazi lakhe lizakuba phezu kwekhanda lakheg.

5 Uzwile ukukhala kophondoh, kodwa angaxwayii; igazi lakhe lizakuba phezu kwakhej. Kodwa oxwayayo uzawophula umphefumulo wakhe.

6 Kodwa nxa umlindi ebona inkemba isizak, angavutheli uphondol, abantu bengaxwayiswam, aluba inkemba ifika, isuse umuntu phakathi kwabo, yena ususwa esesonweni sakhen, kodwa igazi lakhe ngizalibiza esandleni somlindio.

7 Wena-ke, ndodana yomuntup, ngikubekeq waba ngumlindi endlini kaIsrayelir; ngakho uzakuzwa ilizwi elivela emlonyeni wami, ubaxwayise ngokuvela kimis.

8 Uba ngisithi komubi: Mubi, uzakufa lokufat; uba wena ungakhulumi ukuxwayisa omubi atshiye indlela yakheu, lowo omubi uzafela esonweni sakhevw, kodwa igazi lakhe ngizalibiza esandleni sakhox.

9 Kodway wena uba umxwayisa omubi ngendlela yakhe ukuthi aphenduke kuyoz; uba engaphenduki endleleni yakhe, yena uzafela ebubini bakhea, kodwa wena usuwophule umphefumulo wakhobc.

Indlela kaNkulunkulu ilungile

10 Ngakho, wena ndodana yomuntu, tshono kuyo indlu kaIsrayeli: Likhuluma ngokunjalo lisithi: Ngoba iziphambeko zethu lezono zethu ziphezu kwethu, thina sicikizeke sikuzod, pho, sizaphila njanie?

11 Tshono kibo: Kuphila kwami, itsho iNkosi uJehovaf, isibili kangithokozi ngokufa komubi, kodwa ngokuthi omubi aphenduke endleleni yakhe aphileg. Phendukani, phendukani ezindleleni zenu ezimbi; ngoba lizafelani, lina ndlu kaIsrayelih?

12 Wena-ke, ndodana yomuntu, tshono ebantwaneni babantu bakinii uthi: Ukulunga kolungileyo kakuyikumophula ngosuku lwesiphambeko sakhej; mayelana lenkohlakalo yokhohlakeleyo, kayikuwa ngayo ngosuku azaphenduka ngalo enkohlakalweni yakhek; lolungileyo kayikuba lakho ukuphila ngokulunga kwakhe ngosuku ona ngalol.

13 Lapho ngizakutsho kolungileyo ukuthi uzaphila isibili; uba yena ethembela ekulungeni kwakhe, enze isiphambeko, konke ukulunga kwakhe kakuyikukhunjulwa; kodwa ngenxa yobubi bakhe abenzileyo, uzabufelam.

14 Futhi uba ngisitsho kokhohlakeleyon ukuthi: Uzakufa lokufa; uba ephenduka esonweni sakheo, enze isahlulelo lokulungileyop,

15 okhohlakeleyo ebuyisela isibambisoq, abhadale impangor, ahambe ngezimiso zempilo, ukuthi angenzi isiphambeko, uzaphila isibili, kayikufas.

16 Kakukho lasinye sezono zakhe azenzileyo esizakhunjulwa kuyet; wenzile isahlulelo lokulungileyo; uzaphila isibiliu.

17 Kodwav abantwana babantu bakini bathi: Indlela yeNkosi kayilingani; kanti ngeyabo indlela engalinganiyow.

18 Nxa olungileyo ephenduka ekulungeni kwakhe, enze isiphambeko, uzakufa ngenxa yasox.

19 Kodwa uba okhohlakeleyo ephenduka kunkohlakalo yakhey, enze isahlulelo lokulungileyo, yena uzaphila ngakhoz.

20 Kanti lithi: Indlela yeNkosi kayilingania. Wena ndlu kaIsrayeli, ngizalahlulela, ngulowo lalowo njengendlela zakheb.

Ukuwa kweJerusalema

21 Kwasekusithi ngomnyaka wetshumi lambilic wokuthunjwa kwethud, ngenyanga yetshumi, ngolwesihlanu lwenyanga, owayephunyukile eJerusalema wafika kimi esithie: Umuzi usutshayiwef.

22 Kwathi isandla seNkosi saba phezu kwami kusihlwa, ophunyukileyo engakafiki, savula umlomo wami, waze wafika kimi ekusenig. Ngokunjalo umlomo wami wavulekah, kangabe ngisaba yisimungului.

23 Ilizwi leNkosi laselifika kimi, lisithi:

24 Ndodana yomuntu, abahlali balawomanxiwa elizwe lakoIsrayelij bakhuluma besithi: UAbrahama wayemunye, wadla ilifa lelizwek; kodwa thina sibanengi; ilizwe silinikiwe ukuba yilifal.

25 Ngakho tshono kibo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Lidla okulegazim, liphakamisele amehlo enu ezithombeni zenun, lichithe igazi; kambe lizakudla ilifa lelizwe yinio?

26 Lima phezu kwenkemba yenu, lenze isinengiso, lingcolise, ngulowo lalowo umfazi kamakhelwane wakhe; kambe lizakudla ilifa lelizwe yinipq?

27 Tshono njalo kibo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Kuphila kwamir, isibili labo abasemanxiwenis bazakuwa ngenkembat; lalowo osegcekeni ngizamnikela ezilweni ukuthi zimudleuv, lalabo abasezinqabeniw labasezimbalwinix bazakufa ngomatshayabhuqe wesifoy.

28 Ngoba ngizalenza ilizwe libe lunxiwa lencithakaloz, lokuziqhenya kwamandla alo kuzaphelaa, lezintaba zakoIsrayeli zibe yinkangala, ukuze kungabi khona odlulayob.

29 Khona bazakwazi ukuthi ngiyiNkosi, lapho sengenze ilizwe laba yinkangala lesesabiso ngenxa yawo wonke amanyala abo abawenzileyoc.

30 Wena-ke, ndodana yomuntu, abantwana babantu bakini basakhuluma ngawe ngasemidulini laseminyango yezindlu, njalo omunye ekhuluma komunye, ngulowo lalowo kumfowabo, besithi: Wozani, ngiyacela, sizwe ukuthi yilizwi bani eliphuma eNkosinid.

31 Njalo bayeza kuwe njengokuza kwabantue, bahlale phambi kwakho njengabantu bami, bezwe amazwi akho, kodwa bangawenzif; ngoba ngomlomo wabog babonakalisa uthando olukhulu, kodwa inhliziyo yabo ilandela inzuzo yabo embih.

32 Khangela-ke, kibo unjengengoma ethandekayoi, ilizwi elimnandij, lowazi kuhle ukutshaya ichacho; ngoba besizwa amazwi akho kodwa bengawenzik.

33 Kodwa ekufikeni kwalokhu (khangela, kuzafika), khona bazakwazi ukuthi bekukhona umprofethi phakathi kwabol.

Ilizwi leNkosi ngabelusi bakoIsrayeli

34Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

2 Ndodana yomuntu, profetha umelene labelusi bakoIsrayeli, profetha uthi kibo: Itsho njalo iNkosi uJehova kubelusi: Maye kubelusi bakoIsrayelia abazelusayo bonab! Abelusi bebengayikuzelusa izimvu yinic?

3 Lidla amanono, lizigqokise ngoboyad, lihlabe ezinonileyoe, umhlambi kaliwelusif.

4 Ezibuthakathaka kaliziqinisangagh, lezigulayo kalizelaphangai, lezephukileyoj kalizibophangakl, lebezixotshiwem kalizibuyisangan, lebezilahlekile kalizidingangaop; kodwa ngamandla langesihluku lizibusileq.

5 Ngokunjalo zahlakazekar ngoba kungelamelusist; zaba yikudla kuzo zonke izilo zegangau, lapho zihlakazekile.

6 Izimvu zami zazulazula kuzo zonke izintaba, laphezu kwalo lonke uqaqa oluphakemeyo; yebo umhlambi wami wawuhlakazeke phezu kobuso bonke bomhlabav, njalo kungekho ozidingayo, kungekho ozibhudulayow.

7 Ngakho, lina belusi, zwanini ilizwi leNkosi.

8 Kuphila kwami, itsho iNkosi uJehovax, isibili, ngoba umhlambi wami usube yimpangoy, lomhlambi wami usube yikudla kwaso sonke isilo seganga, ngoba kungelamelusiz, labelusi bami bengazidinganga izimvu zami, kodwa abelusi bezelusile bonaa, bengazelusanga izimvu zamib;

9 ngakho, lina belusi, zwanini ilizwi leNkosi.

10 Itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngimelane labelusi, ngizabiza umhlambi wami esandleni sabo, ngibenze bayekele ukwelusa umhlambic, ukuthi abelusi bangabuyi bazeluse bona; ngiwophule umhlambi wami emlonyeni wabod, ukuze ungabi yikudla kwaboe.

11 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, minaf, ngitsho mina ngizafuna izimvu zamig, ngizidingeh.

12 Njengomalusii edinga umhlambi wakhe ngosuku ephakathi kwezimvu zakhe ezihlakazekileyoj, ngokunjalo ngizadinga izimvu zami, ngizophule kuzo zonke izindawo lapho ezihlakazekele khona ngosuku lweyezik lolomnyamalm.

13 Ngizazikhupha ebantwini, ngizibuthe emazweni, ngizise elizweni lazon, ngizeluse phezu kwezintaba zakoIsrayelio ngasemifuleni lakuzo zonke indawo zokuhlala zelizwep.

14 Ngizazelusa edlelweni elivundileyoq, lesibaya sazo sizakuba sezintabeni eziphakemeyo zakoIsrayelir. Zizalala lapho esibayeni esihles, zidle edlelweni elihlet ezintabeni zakoIsrayeliu.

15 Mina ngizawelusa umhlambi wamiv, mina ngiwulalise phansi, itsho iNkosi uJehovaw.

16 Ngizadinga ezilahlekileyox, ngibuyise ezixotshiweyoy, ngibophe ezephukileyoz, ngiqinise ezigulayoa; kodwa ezinonileyo leziqinileyo ngizazibhubhisab, ngizeluse ngesahluleloc.

17 Lina-ke, mhlambi wami, itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngizakwahlulela phakathi kwemvu lemvud, phakathi kwezinqamae lezimpongof.

18 Kuyinto encane kini yini ukuthi lidle edlelweni elihle, linyathelele phansi ngenyawo zenu insali yamadlelo enug? lokuthi linathe amanzi acengekileyoh, kodwa lidunge aseleyo ngenyawo zenui?

19 Kodwa umhlambi wami udla lokhu elikunyathele ngenyawo zenuj, wanatha lokho elikudunge ngenyawo zenuk.

20 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova kuzo: Khangelani, mina, ngitsho mina ngizakwahlulela phakathi kwezimvu ezinonileyo lezimvu ezicakileyol.

21 Ngoba lisunduza ngomhlubulo langehlombe, lihlabe zonke ezigulayo ngezimpondo zenu, lize lizihlakazele ngaphandlemn;

22 ngakho ngizasindisa umhlambi wami, njalo kawusayikuba yimpangoo; ngahlulele phakathi kwemvu lemvup.

23 Ngimise umalusi oyedwa phezu kwazoq, azeluse, inceku yami uDavidars; yena uzazelusa, yena abe ngumelusi wazot.

24 Mina-ke Nkosi ngizakuba nguNkulunkulu wazou, lenceku yami uDavidavw ibe yisiphathamandla phakathi kwazox. Mina Nkosi ngikhulumiley.

25 Njalo ngizakwenza lazo isivumelwano sokuthulaz, ngenzea izilo ezimbi ziphele elizwenib; njalo zizahlala zivikelekile enkangalac, zilale emahlathinid.

26 Futhi ngizakwenza zona lezindawo ezihanqe uqaqa lwamie kube yisibusisof; ngenzeg umkhizo wehle ngesikhathi sawoh, kuzakuba lemikhizo yesibusisoi.

27 Lesihlahla sasendle sizathela izithelo zasoj, lomhlaba uveze isivuno sawokl; njalo zizakuba ngezivikelekileyo elizweni lazom, zazi ukuthi ngiyiNkosin, nxa sengephule izikeyi zejogwe lazoo, ngizophule esandleni salabo abazisebenzisayop.

28 Njalo kazisayikuba yimpango yabezizweq, njalo izilo zelizwe kazisayikuzidlar; kodwa zizahlala zivikelekilest, njalo kakukho okungazethusauv.

29 Njalo ngizazivusela isilimo esilebizow njalo kazisayikususwa yindlala elizwenix, kazisayikuthwalay ihlazo labezizwez.

30 Ngalokho zizakwazi ukuthi mina Nkosi, uNkulunkulu wazo, ngilazoa, lokuthi zona, indlu kaIsrayelib, zingabantu bami, itsho iNkosi uJehovac.

31 Lina-ke, mhlambi wami, mhlambi wedlelo lamide, lingabantuf; mina nginguNkulunkulu wenu, itsho iNkosi uJehovag.

Ilizwi leNkosi ngentaba yeSeyiri

35Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

2 Ndodana yomuntu, misa ubuso bakhoa bumelene lentaba iSeyirib, uprofethe umelene layoc,

3 uthi kuyo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Khangelad, ngimelane lawe, wena ntaba yeSeyirie, njalo ngizakwelula isandla sami simelene lawe, ngikwenze ube lunxiwa lencithakalof.

4 Ngizakwenza imizi yakho ibe lunxiwa, wena-ke ube yincithakalog; njalo uzakwazi ukuthi ngiyiNkosih.

5 Ngoba waba lenzondo engapheliyoij, wathululela abantwana bakoIsrayeli emandleni enkembak ngesikhathi sokuhlupheka kwabol, ngesikhathi sesiphambeko sokuphelam;

6 ngakho, kuphila kwami, itsho iNkosi uJehova, isibili ngizakulungiselela igazi, legazi lizakuzingelan; ngoba ungalizondanga igazi, igazi lizakuzingelao.

7 Njalo ngizakwenza intaba yeSeyiri ibe yincithakalo lonxiwap, ngiqume kiyo odlulayo lophendukayoq.

8 Ngigcwalise intaba zayo ngababuleweyo bayor; amaqaqa akho, lezihotsha zakhos, layo yonke imifula yakhot, ababuleweyo ngenkemba bazakuwa kukhou.

9 Ngizakwenzavw ube ngamanxiwa aphakade, lemizi yakho kayiyikuhlalwax; khona uzakwazi ukuthi ngiyiNkosiy.

10 Ngoba uthi: Lezizizwe ezimbili lala amazwe amabili kuzakuba ngokwami, sidle ilifa lakhoz; lanxa iNkosi ibikhona laphoa;

11 ngakho, kuphila kwami, itsho iNkosi uJehovab, lami ngizakwenza ngokolaka lwakho lanjengokomhawu wakho owakusebenzisayo ngenzondo yakho umelene laboc; ngizenze ngaziwe phakathi kwabo, lapho sengikwahluleled.

12 Khona uzakwazi ukuthi mina Nkosie ngizwile zonke izithuko zakhof owazikhuluma umelene lezintaba zakoIsrayelig usithi: Zichithekile, sizinikiwe zibe yikudlah.

13 Ngokunjalo lizikhulisile limelene lami ngomlomo wenu, landisa amazwi enu limelene lami; mina ngizwilei.

14 Itsho njalo iNkosi uJehova: Njengokwentokozo yelizwe lonke, ngizakwenza ube yincithakaloj.

15 Njengoba lathokoza ngelifa lendlu kaIsrayelikl ngenxa yokuthi lichitheka, ngokunjalo ngizakwenza kuwemn; uzakuba yincithakalo, wena ntaba yeSeyirio, leEdoma yonke, yona yonkep. Khona bazakwazi ukuthi ngiyiNkosiq.

Ukubuyiswa kukaIsrayeli

36Wena-ke ndodana yomuntu, profetha kuzo izintaba zakoIsrayelia, uthi: Lina zintaba zakoIsrayeli, zwanini ilizwi leNkosib.

2 Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba isitha sitshilo simelene lanic: Ahad! ngitsho izindawo zasendulo eziphakemeyoe ziyilifa lethuf;

3 ngakho profetha uthi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba, yebo, ngoba bakwenze incithakalo, baliginya inhlangothi zonkeg, ukuze libe yilifah kuyo insali yabezizwei, liphakanyiswa endebeni zolimij, laba lunyeyo lwabantuk;

4 ngakho, lina zintaba zakoIsrayelil, zwanini ilizwi leNkosi uJehovam: Itsho njalo iNkosi uJehova ezintabenino, lemaqaqenip, emifuleniq, lezihotshenir, lemanxiweni achithekileyos, lemizini etshiyiweyo, esibet yimpangou lenhlekisav kunsaliw yezizwe ezizingelezeleyox.

5 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Isibili ngomliloy wobukhwele bamiz sengikhulume ngimelene lensali yabezizwea, ngimelene leEdoma yonkebc, abazinikele ilizwe lami ukuthi libe yilifad ngentokozo yenhliziyo yonkee, ngengqondo yokudelelaf, ngenxa yokuliphosa libe yimpangog.

6 Ngakho profetha ngelizwe lakoIsrayeli, uthi ezintabenih, lemaqaqenii, emifulenij, lezihotshenik: Itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngikhulumile ebukhweleni bami lelakeni lwamil, ngoba lithwelem ihlazo lezizwen.

7 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Mina ngiphakamisile isandla samio. Isibili izizwe ezilihanqileyop, yizo ezizathwala ihlazo lazoq.

8 Kodwa lina, zintaba zakoIsrayelir, lizaveza ingatsha zenus, lithele isithelo senu kubantu bami uIsrayelit, ngoba basondela ukubuyau.

9 Ngoba, khangelani, ngilani, ngiphendukele ngakini, njalo lizalinywa lihlanyelwev.

10 Njalo ngizakwandisa abantu phezu kwenu, yonke indlu kaIsrayeli, yona yonkew; lemizi izahlalwax, lamanxiwa azakwakhiwayz.

11 Njalo ngizakwandisa phezu kwenua umuntu lenyamazanab, njalo kuzakwanda kuthele izitheloc; ngilenze lihlale njengasezindaweni zenu zendulod, ngikwenze kube kuhle kulezikhathi zenu zokuqala. Khona lizakwazi ukuthi ngiyiNkosie.

12 Yebo ngizakwenza abantu bahambe phezu kwenu, abantu bami uIsrayeli; badle ilifa lakho, wena ube yilifa labof, kawusayikubenza bafelwe ngabantwana futhig.

13 Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngoba bathi kini: Wena ungumudli wabantuh, wenze izizwe zakho zifelwe ngabantwanai.

14 Ngakho kawusayikudla abantu, kawusayikukhubekisa izizwe zakho, itsho iNkosi uJehovaj.

15 Njalo kangisayikuzwakalisa kuwe ihlazo lezizwe, kawusayikuthwala inhloni zabantu, kawusayikukhubekisa izizwe, itsho iNkosi uJehovak.

16 Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

17 Ndodana yomuntu, abendlu kaIsrayeli besahlala elizweni lakibo, balingcolisal ngendlela yabom langezenzo zabon; indlela yabo phambi kwami yayifanana lokungcola kowesifazana osemfulenio.

18 Ngakho ngathululela ulaka lwami phezu kwabo ngenxa yegazi ababelichithe elizwenip, langenxa yezithombe zabo ababelingcolise ngazo.

19 Ngasengibahlakaza phakathi kwezizweq, basabalaliswa phakathi kwamazwer; ngabahlulela njengokwendlela yabostu lanjengokwezenzo zabov.

20 Lapho befika kwabezizwe, lapho abaya khona, bangcolisa ibizo lami elingcwele, lapho kwathiwa ngabo: Laba ngabantu beNkosi, baphume elizweni layow.

21 Kodwa ngalihawukela ibizo lami elingcwele, indlu kaIsrayeli eyayilingcolise phakathi kwezizwe, lapho abaya khonax.

22 Ngakho tshono kuyo indlu kaIsrayeli: Itsho njalo iNkosi uJehova: Kangikwenzi ngenxa yenu, lina ndlu kaIsrayeliy, kodwa ngenxa yebizo lami elingcwele, elilingcolisileyo phakathi kwezizwe, lapho elaya khonaza.

23 Njalo ngizangcwelisa ibizo lami elikhulu, elingcoliswe phakathi kwezizwe, elilingcolisileyo phakathi kwazob; lezizwe zizakwazi ukuthi ngiyiNkosi, itsho iNkosi uJehovac, lapho ngizangcweliswa kinid emehlweni aboe.

24 Ngoba ngizalithatha ezizweni, ngilibuthe emazweni wonkef, ngililethe elizweni lenug.

25 Khona ngizafafazah amanzi ahlambulukileyo phezu kwenu, lihlambulukei; kukho konke ukungcola kwenuj, lakuzo zonke izithombe zenuk, ngizalihlambululal.

26 Ngilinike inhliziyo entsham, ngifake umoya omutsha phakathi kwenuno, ngisuse inhliziyo yelitshe enyameni yenup, ngilinike inhliziyo yenyamaq.

27 Ngifake uMoya wami phakathi kwenur, ngilenze ukuthi lihambe ngezimiso zamist, ligcine izahlulelo zamiuv lizenzew.

28 Lizahlala-ke elizweni engalinika oyihlox, libe ngabantu bami, lami ngibe nguNkulunkulu wenuy.

29 Njalo ngizalisindisaz kukho konke ukungcola kwenua; ngibize amabeleb, ngiwandise, ngingabeki ndlala phezu kwenuc.

30 Ngandise isithelo sesihlahla, lesivuno sensimu, ukuze lingaphindi lemukele ihlazo lendlala phakathi kwezizwed.

31 Khona lizakhumbula izindlela zenu ezimbi lezenzo zenu ezingalungangaef; linengeke ngani ngokwenu ngobubi benu langenxa yezinengiso zenug.

32 Kangikwenzi ngenxa yenu, itsho iNkosi uJehova; kakwaziwe kini. Banini lenhloni libe lehlazo ngenxa yezindlela zenu, lina ndlu kaIsrayelih.

33 Itsho njalo iNkosi uJehova: Mhla ngilihlambulula kubo bonke ububi benui, ngizakwenza imizi ihlalwejk, lamanxiwa akhiwel.

34 Lelizwe elichithekileyo lizalinywa, endaweni yokuthi beliyinkangala emehlweni abo bonke abadlulayom.

35 Njalo bazakuthi: Lelilizwe ebeselichithekile selinjengesivande seEdeni; lemizi eyinkangala lengamanxiwa lediliziweyo isibiyelwe yahlalwan.

36 Khona izizwe ezisele zilizingelezele zizakwazi ukuthi mina iNkosio ngakha indawo ezidiliziweyop, ngihlanyele ezichithekileyoq. Mina Nkosi ngikhulumile, ngizakwenzar.

37 Itsho njalo iNkosi uJehova: Langalokhu ngizacelwa yindlu kaIsrayeli, ukuthi ngiyenzele khonas; ngizabandisa ngabantut njengomhlambiu.

38 Njengomhlambi ongcwelevw, njengomhlambi weJerusalema emikhosini yawo emisiweyox, ngokunjalo imizi echithekileyo izagcwala ngemihlambi yabantuy. Khona bazakwazi ukuthi ngiyiNkosiz.

Isihotsha samathambo omileyo

37Isandla seNkosi sasiphezu kwamia, sangikhupha ngoMoya weNkosib, sangibeka phakathi kwesihotshac esasigcwele amathambod.

2 Yangidlulisa kuwo ngibhoda inhlangothi zonke; khangela-ke, ayemanengi kakhulu ebusweni besihotsha, njalo khangela, ayomile kakhulue.

3 Yasisithi kimi: Ndodana yomuntu, amathambo la angaphila yinif? Ngasengisithi: Nkosi Jehova, nguwe owaziyog.

4 Yasisithi kimi: Profetha phezu kwalamathambo, uthi kiwo: Lina mathambo omileyo, zwanini ilizwi leNkosi.

5 Itsho njalo iNkosi uJehova kula amathambo: Khangelani, ngizakwenzah umoya ungene kini, liphilei.

6 Ngibeke imisipha phezu kwenu, ngivuselele inyama phezu kwenuj, ngilembese ngesikhumbak, ngifake umoya kini, liphilel. Khona lizakwazi ukuthi ngiyiNkosim.

7 Ngasengiprofetha njengokulaywa kwami; kwasekusiba lomsindo ngisaprofetha, khangela-ke ukunyikinyeka, amathambo asesondelelana, ithambo kuthambo lalon.

8 Ngasengibona, khangela-ke, kwakulemisipha phezu kwawoop, yavela inyama, lesikhumba sawasibekela ngaphezuluq; kodwa kwakungelamoya kiwor.

9 Yasisithi kimi: Profetha emoyeni, profetha ndodana yomuntu, uthi emoyeni: Itsho njalo iNkosi uJehova: Woza uvela emimoyeni emine, wena moyas, uphefumulele kulaba ababuleweyo ukuze baphilet.

10 Ngasengiprofetha njengalokho yayingilayileu; umoya wasungena kiwo, aphilavw, ema ngenyawo zawo, ibutho elikhulu kakhulukazix.

11 Yasisithi kimi: Ndodana yomuntu, la amathambo ayindlu yonke kaIsrayeli. Khangela, bathi: Amathambo ethu omiley, lethemba lethu libhubhilez, siqunyiwe ngokwethua.

12 Ngakho profetha uthi kibo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Khangelani, ngizavula amangcwaba enu, ngilikhuphule emangcwabeni enubc, lina bantu bami, ngilise elizweni lakoIsrayelid.

13 Khona lizakwazi ukuthi ngiyiNkosi, lapho ngivula amangcwaba enu, ngilikhuphule emangcwabeni enu, lina bantu bamie.

14 Besengifaka umoya wami kinif, liphile, besengilibeka elizweni lenugh; khona lizakwazi ukuthi mina Nkosi ngikhulumile, ngakwenza, itsho iNkosii.

Ilizwi leNkosi ngokuhlanganiswa kwamaIsrayeli lamaJuda

15 Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

16 Wena-ke ndodana yomuntu, zithathele intonga eyodwa, ubhale phezu kwayoj uthi: EkaJudak, leyabantwana bakaIsrayeli abangane bakhel; ubusuthatha enye intonga, ubhale phezu kwayo uthi: EkaJosefamn, intonga kaEfrayimio, layo yonke indlu kaIsrayeli abangane bakhe.

17 Ubusuzisondeza, enye kwenye kuwe, zibe yintonga eyodwapq; njalo zizakuba ngeyodwa esandleni sakhor.

18 Lalapho abantwana babantu bakini bekhuluma kuwes besithi: Kawuyikusitshela yinit ukuthi lezi ziyini kuweu?

19 Tshono kibo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Khangela, ngizathatha intonga kaJosefa, esesandleni sikaEfrayimi, lezizwe zakoIsrayeli abangane bakhev, ngizibeke kuyo, kuyo intonga kaJudaw, ngizenze zibe yintonga eyodwax, zibe ngeyodwa esandleni samiy.

20 Njalo izintonga obhale kizo zizakuba sesandleni sakho phambi kwamehlo aboz.

21 Ubususithi kibo: Itsho njalo iNkosi uJehova: Khangelani, ngizathatha abantwana bakoIsrayeli phakathi kwezizwea, abaye kizo, ngibabuthe inhlangothi zonkebc, ngibalethe elizweni labod;

22 ngibenze babe yisizwe esisodwa elizweniefg phezu kwezintaba zakoIsrayelih; njalo inkosi eyodwa izakuba yinkosi yabo bonke; njalo kabasayikuba yizizwe ezimbili, kabasayikwehlukaniswa babe yimibuso emibili futhiij.

23 Kabasayikuzingcolisa ngezithombe zabo, langamanyala abokl, langasiphi seziphambeko zabom; kodwa ngizabasindisa baphume kuzo zonke indawo zabo zokuhlala, abona kizon, ngibahlambululeo. Ngalokho bazakuba ngabantu bami, lami ngibe nguNkulunkulu wabopq.

24 Njalo inceku yami uDavidar izakuba yinkosi phezu kwabost; labo bonke bazakuba lomalusi munyeuv; futhi bazahamba kuzahlulelo zamiw, bagcine izimiso zamix, bazenzey.

25 Bahlale elizweni engalinika inceku yami uJakobe, ababehlala kulo oyihlo, yebo, bazahlala kulo, bona, labantwana babo, labantwana babantwana baboza, kuze kube phakadeb. Futhi uDavida inceku yami uzakuba yisiphathamandla sabocd kuze kube phakadee.

26 Futhi ngizakwenza isivumelwano sokuthula labof; sizakuba yisivumelwano esilaphakade labog; ngibamise, ngibandiseh, ngibeke indawo yami engcwele phakathi kwabo kuze kube phakadei.

27 Ithabhanekele lami lalo lizakuba kiboj, njalo ngizakuba nguNkulunkulu wabok, labo bazakuba ngabantu bamil.

28 Lezizwe zizakwazim ukuthi mina Nkosi ngenza uIsrayeli abe ngcwelen, nxa indawo yami engcwele izakuba phakathi kwabo kuze kube phakadeo.

Ilizwi leNkosi ngoGogi

38Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

2 Ndodana yomuntua, misa ubuso bakho bumeleneb loGogicd, ilizwe likaMagogief, isiphathamandla esiyinhlokog yeMeshekih leThubhalii, uprofethe umelene layej,

3 uthi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Khangelak, ngimelene lawel, wena Gogim isiphathamandla esiyinhlokon yeMeshekio leThubhalip.

4 Njalo ngizakuphendulaq, ngifake izingwegwe emihlathini yakhor, ngikukhuphe wena lebutho lakho lonkes, amabhiza labagadi bamabhizat, bonke begqoke bepheleleu, ixuku elikhulu elilomhawuv lesihlangu, bonke bephethe izinkembaw.

5 IPerisiyax, iEthiyophiyay, lePuti ilaboz; bonke belesihlangua lengowaneb.

6 IGomeric lamaviyo ayo wonked, indlu kaTogarimae ezinhlangothini zenyakathofg, lamaviyo ayo wonkeh; abantu abanengi kanye lawei.

7 Lungaj, uzilungisele, wena lexuku lakho lonke elibuthene kuwe, ube ngumgcini wabok.

8 Emva kwensuku ezinengil uzahanjelwam; ekucineni kweminyaka uzakuza elizweni elabuyiswa enkembenin, elabuthwa ezizweni ezinengio, ngasezintabeni zakoIsrayelip, ezaziyincithakalo njalonjaloq. Kodwa selikhutshwe emazweni, njalo bazahlala bevikelekile bonker.

9 Khona uzakwenyuka, uze njengesiphephost, ube njengeyezi lokusibekela umhlabau, wena, lawo wonke amaviyo akhov, labantu abanengi kanye lawew.

10 Itsho njalo iNkosi uJehova: Kuzakuthi-ke ngalolosuku kuvele izinto enhliziyweni yakho, unakane icebo elibix,

11 uthi: Ngizakwenyukela elizweni lemizi engabiyelwangay; ngizakuya kwabalokuthula, abahlezi bevikelekile, bonke behlezi bengelamduliza, bengelamgoqo lezivalob,

12 ukuphanga impango, lokubamba okubanjiweyoc; ukuphendulela isandla sakho phezu kwezindawo ezingamanxiwa esezihlalwad, laphezu kwabantu ababuthwe ezizwenie, abazuze izifuyo lempahla, abahlala enkabeni yelizwef.

13 IShebhag, leDedanih, labathengiselani beTarshishii, lazo zonke izilwane zayo ezintshaj, kuzakuthi kuwe: Ufike yini ukuzaphanga impangok? Ixuku lakho ulibuthanisele ukubamba okubanjiweyo yini? ukususa isiliva legolidel, ukuthatha izifuyo lempahlam, ukuphanga impango enkulu yinin?

14 Ngakho, profetha, ndodana yomuntu, uthi kuGogi: Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngalolosuku, mhla abantu bami uIsrayelio behlezi ngokuvikelekap, kawuyikukwazi yiniq?

15 Khona uzakuza uvele endaweni yakho, ezinhlangothini zenyakathor, wena, labantu abanengi kanye lawes, bonke begade amabhiza, ixuku elikhulu, lebutho elilamandlat.

16 Njalo uzakwenyuka umelane labantu bami uIsrayeli, njengeyezi elisibekela umhlabau. Kuzakwenzeka ekucineni kwezinsuku, ngikuse umelane lelizwe lamiv, ukuze izizwe zingazi, lapho ngizangcweliswa kuwew, wena Gogi, phambi kwamehlo azox.

17 Itsho njalo iNkosi uJehova: Unguwe yini engakhuluma ngaye ensukwini zasendulo ngesandla sezinceku zami abaprofethi bakoIsrayeli, abaprofetha ngalezonsuku okweminyaka eminengi ukuthi ngizakuletha umelane labo?

18 Kuzakuthi-ke ngalolosuku mhla uGogi ezakuza ukumelana lelizwe lakoIsrayeli, itsho iNkosi uJehova, ulaka lwami luvuke ebusweni bamiy.

19 Ngoba ebukhweleni bamiz lemlilweni wolaka lwami ngathia: Isibili ngalolosukub kuzakuba khona ukuzamazama okukhulu elizweni lakoIsrayelic.

20 Ukuze kuthuthumele ebukhoneni bami izinhlanzi zolwandlede, lenyoni zamazulufg, lenyamazana zegangah, lazo zonke izinto ezihuquzelayo, ezihuquzela emhlabathini, labo bonke abantu abasebusweni bomhlabai, lezintaba zizawiselwa phansij, lamawa azawela phansi, lawo wonke umduli uwele emhlabathinik.

21 Njalo ngizabizalm inkemba imelane layeno kuzo zonke izintaba zami, itsho iNkosi uJehovap; inkemba yalowo lalowomuntu izamelana lomfowaboq.

22 Futhi ngizamehlulelar ngomatshayabhuqe wesifost langegaziu; nginise phezu kwakhev, laphezu kwamaxuku akhew, laphezu kwezizwe ezinengi ezilayex, izulu elikhukhulayoy, lamatshe esiqhothoza, umlilob, lesolufa*cd.

23 Ngalokho ngizazikhulisa ngizingcwelisee, ngaziwe phambi kwamehlo ezizwe ezinengifg; khona bazakwazi ukuthi ngiyiNkosih.

39Wena-ke ndodana yomuntua, profetha umelene loGogi, uthi: Itsho njalo iNkosi uJehovab: Khangela, ngimelane lawe, wena Gogi, siphathamandla esiyinhloko seMesheki leThubhalic.

2 Ngizakutshibilikisad, ngitshiye ingxenye yesithuphae, ngikwenze wenyuke uvela emaceleni enyakathof, ngikulethe phezu kwezintaba zakoIsrayelig.

3 Besengitshaya idandili lakho lisuke esandleni sakho sokhohlo, ngenze imitshoko yakho iwe esandleni sakho sokuneneh.

4 Uzawelai phezu kwezintaba zakoIsrayelij, wena, lamaviyo akho wonkek, labantu abalawel. Ngizakunikela enyonini ezidla inyama, enyonini zalo lonke uphikom, lakuzilo zeganga, ube yikudlan.

5 Uzawela ebusweni bomhlaba, ngoba mina ngikhulumile, itsho iNkosi uJehovao.

6 Njalo ngizathumela umlilop kuMagogiq, laphakathi kwabahlala ngokonwabar ezihlengenis. Khona bazakwazi ukuthi ngiyiNkosit.

7 Njalo ngizakwenza ukuthi ibizo lami elingcwele laziwe phakathi kwabantu bami uIsrayeliu; kangisayikungcolisa ibizo lami elingcwelev; lezizwe zizakwaziwx ukuthi ngiyiNkosi, oyiNgcwele koIsrayeliy.

8 Khangelaniz, sekufikile sekwenzakele, itsho iNkosi uJehovaab; yilo lolusuku engakhuluma ngaloc.

9 Labahlali bemizi yakoIsrayeli bazaphuma, batshised baphembe umliloe ngezikhalif, lezihlangu ezinkulu lamahawu, ngamadandili, langemitshoko, langezinduku zesandla, langemikhonto, baphembe umlilo ngakho iminyaka eyisikhombisag;

10 ukuze bangathezi izinkuni egangeni, bangagamuli emaguswini; ngoba bazaphemba umlilo ngezikhalih; baphange labo ababaphangayo, bemuke ababemukayo, itsho iNkosi uJehovai.

11 Kuzakuthi-ke ngalolosuku, ngiphe uGogi lapho indawo yengcwaba koIsrayeli, isihotsha sabadluli empumalanga kolwandle, esizavimbela abadluli. Lalapho bazangcwaba uGogi lexuku lakhe lonke; basibize ngokuthi yisiHotsha sexuku likaGogij.

12 Njalo indlu yakoIsrayeli izabangcwaba, ukuze bahlambulule ilizwe, okwenyanga eziyisikhombisak.

13 Yebo bonke abantu belizwe bazabangcwaba, kube libizo kubo ngosuku engizadunyiswa ngalo, itsho iNkosi uJehovalm.

14 Njalo bazakwehlukanisa amadoda ahlezi edabula phakathi kwelizwe ukuyangcwaba, labedlulayo, labo abaseleyo ebusweni belizwen, ukuze balihlambululeo. Ekupheleni kwenyanga eziyisikhombisa bazahlolap.

15 Labedlulayo bazadlula phakathi kwelizwe, lapho bebona ithambo lomuntuq, uzakwakha isibonakaliso phansi kwalor, baze abangcwabi balingcwabe esihotsheni sexuku likaGogis.

16 Futhi lebizo lomuzi lizakuba yiHamona. Ngokunjalo bazahlambulula ilizwet.

17 Wena-ke, ndodana yomuntu, itsho njalo iNkosi uJehova: Tshonou enyonini yalo lonke uphikov, lakuyo yonke inyamazana yegangaw: Zihlanganiseni, lize, libuthane livele inhlangothi zonkexy kumhlatshelo wami engiwuhlabele linaz, umhlatshelo omkhulu phezu kwezintaba zakoIsrayelia, ukuze lidle inyama linathe igazi.

18 Lizakudla inyama yamaqhawe, linathe igazi leziphathamandla zomhlabab, elezinqama, elamawundlu, lelezimbuzi, elamajongosic, konke kungokunonisiweyo kweBashanid.

19 Njalo lizakudla amafutha lize lisuthe, linathe igazi lize lidakwee, ngomhlatshelo wami engilihlabele wonaf.

20 Ngokunjalo lizasutha etafuleni lami ngamabhiza lezinqolagh, ngamaqhawei, langawo wonke amadoda empi, itsho iNkosi uJehova.

21 Njalo ngizamisa inkazimulo yami phakathi kwezizwej; lezizwe zonke zizabona isahlulelo sami engisenzileyok, lesandla sami engisibeke phezu kwabol.

22 Ngokunjalo abendlu kaIsrayeli bazakwazi ukuthi ngiyiNkosi uNkulunkulu wabom kusukela ngalolosukun kusiya phambilio.

23 Lezizwe zizakwazi ukuthi abendlu kaIsrayeli bathunjwa ngenxa yobubi bayo; ngenxa yokuthi baphambuka bemelene lami ngakho ngafihla ubuso bami kibop, ngabanikela esandleni sezitha zabo; ngokunjalo bonke bawa ngenkembaq.

24 Ngabaphatha njengokokungcola kwabo lanjengokweziphambeko zabor, ngafihla ubuso bami kibos.

25 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Khathesi ngizabuyisa abathunjwa bakaJakobet, ngibe lesihawu phezu kwayo yonke indlu kaIsrayeliu, ngibe lobukhwele ngebizo lami elingcwelev.

26 Sebethwele ihlazo labo, laso sonke isiphambeko sabo abaphambeke ngaso bemelene lamiw, lapho bahlala bevikelekile elizweni labox, engekho obethusayoy.

27 Sengibabuyisile bevela ebantwini, ngabaqoqa bevela emazweni ezitha zaboza, ngangcweliswa kibo emehlweni ezizwe ezinengibc.

28 Khona bazakwazi ukuthi ngiyiNkosi uNkulunkulu wabo, engenza ukuthi bakhokhelelwe ekuthunjweni phakathi kwezizwed; kodwa ngizabaqoqela elizweni lakibo, kangisayikutshiya lamunye wabo khonae.

29 Njalo kangisayikufihla ubuso bami kibof, ngoba ngithululele umoya wami phezu kwendlu kaIsrayeli, itsho iNkosi uJehovag.

Umbono womprofethi ngethempeli elitsha

40Ngomnyaka wamatshumi amabili lanhlanu wokuthunjwa kwethua, ekuqaliseni komnyaka, ngolwetshumi lwenyanga, ngomnyaka wetshumi laneb emva kokuthi umuzi usutshayiwec, ngalona lolosuku isandla seNkosi saba phezu kwamid, wangiletha lapho.

2 Ngemibono kaNkulunkulue wangisa elizweni lakoIsrayeli, wangibeka phezu kwentaba ende kakhuluf; njalo eceleni kwayo kwakulokunjengesakhiwo somuzi ngaseningizimu.

3 Wasengiletha khona, khangela-ke, kwakulomuntug osimo sakhe sasinjengesimo sethusih, elentambo yefilakisi* esandleni sakhei, lomhlanga wokulinganisaj; wema-ke esangweni.

4 Lowomuntu wasesithi kimi: Ndodana yomuntuk, bona ngamehlo akho, uzwe ngendlebe zakhol, ubeke inhliziyo yakho phezu kwakho konke engizakutshengisa khonamn; ngoba ulethwe lapha ukuze ngikutshengise khona. Landisa konke okubonayo kuyo indlu yakoIsrayelio.

5 Khangela-ke, kwakulomduli ngaphandle kwendlu ozingelezeleyo inhlangothi zonkep, lesandleni somuntu kwakulomhlanga wokulinganisa wezingalo eziyisithuphaq, ngengalor lobubanzi besandlast. Waselinganisa ububanzi besakhiwo, baba ngumhlanga owodwau, lokuphakama, kwaba ngumhlanga owodwav.

6 Wasesiza esangweni elikhangele indlela yempumalangaw, wakhwela ngezinyathelo zalox, walinganisa umbundu wesangoy, ububanzi baba ngumhlanga owodwa, lomunye umbunduz, ububanzi baba ngumhlanga owodwa.

7 Njalo yilelo lalelokameloa, ubude baba ngumhlanga owodwa, lobubanzi baba ngumhlanga owodwa; laphakathi kwamakamelo kwaba yizingalo ezinhlanub; lombundu wesango ngasekhulusini lesangoc ngaphakathi waba ngumhlanga owodwad.

8 Walinganisa lekhulusi lesango ngaphakathi, laba ngumhlanga owodwae.

9 Waselinganisa ikhulusi lesango, laba yizingalo eziyisificaminwembili; lemigubazi yawof, yaba zingalo ezimbilig; lekhulusi lesango lalingaphakathih.

10 Lamakamelo esango ngendlela yempumalangai ayemathathu ngapha lamathathu ngapha; njalo womathathu ayelesilinganiso sinyej; lemigubazi yayilesilinganiso sinye ngapha langapha.

11 Waselinganisa ububanzi bentuba yesango, baba yizingalo ezilitshumi; ubude besango, baba yizingalo ezilitshumi lantathu.

12 Lomkhawulok phambi kwamakamelo wawuyingalo eyodwa ngapha, lomkhawulol wengalo eyodwa ngapha; lekamelo laliyizingalo eziyisithupha ngapha, lezingalo eziyisithupha ngapham.

13 Waselinganisa isango kusukela ephahleni lwelinye ikamelo kusiya ephahleni lwelinye; ububanzi babuzingalo ezingamatshumi amabili lanhlanu, umnyango phambi komnyangon.

14 Wenza futhi imigubazio yaba zingalo ezingamatshumi ayisithuphap, ngitsho kuze kube semgubazini weguma inhlangothi zonke zesango zizingelezele.

15 Njalo kusukela ebusweni besango lokungena kuze kube sebusweni bekhulusi lesango elingaphakathi kwaba zingalo ezingamatshumi amahlanuq.

16 Futhi kwakulamawindi avaliweyo emakamelwenir, lasemigubazinis yawo ngaphakathi kwesango inhlangothi zonke azingelezeleyot; langokunjalo amakhulusi; lamawindi inhlangothi zonke azingelezeleyo ngaphakathiu; laphezu kwemigubaziv kwakulezihlahla zelalaw.

17 Wasengingenisa egumeni elingaphandlex, khangela-ke, kwakulamakameloy, lendawo egandelweyo eyenzelwe iguma inhlangothi zonke ezingelezeleyoz; kwakulamakamelo angamatshumi amathathu phezu kwendawo egandelweyoa.

18 Lendawo egandelweyob yayingasemasangweni maqondana lobude bamasangoc; kwakuyindawo egandelweyo engaphansi.

19 Waselinganisa ububanzi, kusukela ngaphambi kwesango elingaphansi kusiya ngaphambi kweguma elingaphakathi ngaphandle, kwaba yizingalo ezilikhulu, ngasempumalanga langasenyakatho.

20 Lesango elikhangele indlela yenyakatho, kulo iguma elingaphandled, walinganisa ubude balo lobubanzi balo.

21 Lamakameloe alo ayemathathu ngapha, njalo emathathu ngaphaf; lemigubazi yalog lamakhulusi alo kwakunjengesilinganiso sesango lokuqalah. Ubude balo babuzingalo ezingamatshumi amahlanui, lobubanzi buzingalo ezingamatshumi amabili lanhlanuj.

22 Lamawindik alo lamakhulusil alo lezihlahla zalo zelalam kwakunjengesilinganiso sesango elikhangele indlela yempumalanga. Njalo benyukela kilo ngezinyathelo eziyisikhombisan; lamakhulusi alo ayephambi kwakhoo.

23 Lesango leguma elingaphakathi lalimaqondana lesango elingasenyakathop langasempumalangaq. Waselinganisa kusukela esangweni kusiya esangwenir, kwaba zingalo ezilikhulu.

24 Emva kwalokho wangiletha ngendlela yeningizimu, khangela-ke, kwakukhona isango ngasendleleni yeningizimu; waselinganisa imigubazi yalos lamakhulusi alo njengokwalezizilinganisot.

25 Kwakukhona amawindiu kilo lakuwo amakhulusi alov azingelezeleyo inhlangothi zonke, njengalawomawindiw. Ubude babuzingalo ezingamatshumi amahlanux, lobubanzi buzingalo ezingamatshumi amabili lanhlanuy.

26 Kwakukhona izinyathelo eziyisikhombisaz zokwenyukela kiloa, lamakhulusib alo ayephambi kwazo; njalo lalilezihlahla zelalac, esinye ngapha, lesinye ngapha, phezu kwemigubazi yalod.

27 Kwakukhona isango egumeni elingaphakathi ngendlela yeningizimue; waselinganisa kusukela esangweni kusiya esangweni ngendlela yeningizimu, kwaba zingalo ezilikhuluf.

28 Wasengiletha egumeni elingaphakathi ngesango leningizimug, walinganisa isango leningizimu njengokwezilinganiso lezih.

29 Lamakameloi alo lemigubazi yaloj lamakhulusi alo kwakunjengokwezilinganiso lezi. Njalo kwakukhona amawindik kilo lakuwo amakhulusi alol inhlangothi zonke azingelezeleyo. Lobude babuyizingalo ezingamatshumi amahlanum, lobubanzi babuzingalo ezingamatshumi amabili lanhlanun.

30 Kwakulamakhulusi azingelezeleyo inhlangothi zonkeo; ubude babuzingalo ezingamatshumi amabili lanhlanup, lobubanzi babuzingalo ezinhlanuq.

31 Lamakhulusirs alo aba ngasegumeni elingaphandle, lezihlahla zelalat zaziphezu kwemigubaziu yalo, lokwenyukela kilo kwakulezinyathelov eziyisificaminwembili.

32 Wasengiletha egumeni elingaphakathi ngasendleleni yempumalangaw; walinganisa isango njengokwezilinganiso lezix.

33 Lamakamelo aloy lemigubazi yaloz lamakhulusi aloa kwakunjengokwezilinganiso lezib; kwakukhona amawindi kiloc lakuwo amakhulusi alod inhlangothi zonke kuzingelezele. Ubude babuzingalo ezingamatshumi amahlanue, lobubanzi babuzingalo ezingamatshumi amabili lanhlanuf.

34 Lamakhulusigh alo ayengasegumeni elingaphandle; lezihlahla zelalai zazisemigubazini yalo, ngapha langapha; lokwenyukela kilo kwakulezinyathelo eziyisificaminwembilij.

35 Wasengisa esangweni elingenyakatho, walinganisa njengezilinganiso lezik.

36 Amakamelo alol, imigubazi yalom, lamakhulusi alon, lamawindi ayekuloo inhlangothi zonke azingelezeleyo; ubude babuzingalo ezingamatshumi amahlanup, lobubanzi buzingalo ezingamatshumi amabili lanhlanuq.

37 Lemigubazi yalor yayingasegumeni elingaphandle, lezihlahla zelalas zazisemigubazini yalo, ngapha langapha; lokwenyukela kilo kwakulezinyathelo eziyisificaminwembilit.

38 Njalo amakamelou leminyango yalo kwakungasemigubazini yamasangov; lapho babegeziselaw umnikelo wokutshiswax.

39 Lekhulusini lesango kwakukhona amatafula amabili ngapha, lamatafula amabili ngapha, ukuhlabela phezu kwawo umnikelo wokutshiswayz lomnikelo wesonoa lomnikelo wecalab.

40 Laseceleni ngaphandle ekwenyukeleni kuso isivalo sesango lenyakatho kwakulamatafula amabili, laseceleni elinye elingasekhulusini lesango kwakulamatafula amabili.

41 Amatafula amane ngapha, lamatafula amane ngapha, ngaseceleni kwesango; amatafula ayisificaminwembili, ababehlabela phezu kwawoc.

42 Lamatafula amane omnikelo wokutshiswad awamatshe abaziweyoe; ubude babuyingalo eyodwa lengxenye, lobubanzi babuyingalo eyodwa lengxenye, lokuphakama kwakuyingalo eyodwa. Phezu kwawo babeka izikhali abahlaba ngazo umnikelo wokutshiswaf lomhlatshelo.

43 Kwakulezingwegweg, eziyibubanzi besandlah sinye, zimisiwe ngaphakathi inhlangothi zonke ezizingelezeleyo; laphezu kwamatafula kwakulenyama yomnikelo.

44 Langaphandle kwesango elingaphakathi kwakulamakameloi abahlabeleli egumeni elingaphakathij, elaliseceleni kwesango elisenyakatho, lokukhangela kwalo kusendleleni yeningizimu; elilodwa liseceleni kwesango eliseningizimu, likhangele ngasendleleni yenyakatho.

45 Wasesithi kimi: Lelikamelok okukhangela kwalo kusendleleni yeningizimu, lingelabapristi, abagcina umlindo wendlul.

46 Lekamelo okukhangela kwalo kusendleleni yenyakatho lingelabapristimn, abagcina umlindo welathio. Lap ngamadodana kaZadokiq phakathi kwamadodana kaLevi, asondela eNkosini ukuyikhonzars.

47 Waselinganisa iguma; ubude baba zingalo ezilikhulut, lobubanzi baba zingalo ezilikhuluu, lilingene inhlangothi zozinev; lelathi laliphambi kwendluw.

48 Wasengiletha ekhulusini lendlux, walinganisa umgubazi wekhulusiy, izingalo ezinhlanu ngapha lezingalo ezinhlanu ngapha, lobubanzi besango, izingalo ezintathu ngapha, lezingalo ezintathu ngapha.

49 Ubude bekhulusi babuzingalo ezingamatshumi amabili, lobubanzi buzingalo ezilitshumi lanyez; wasengiletha ngezinyathelo abenyukela kulo ngazo; futhi kwakulezinsikaa ngasemigubazinib, enye ngapha, lenye ngapha.

41Wasengingenisa ethempeliniab, walinganisa imigubazic, ububanzi babuyizingalo eziyisithupha ngapha, lobubanzi buyizingalo eziyisithupha langapha, ububanzi bethented.

2 Lobubanzi bomnyango babuzingalo ezilitshumie; lamacele omnyango ayezingalo ezinhlanu kulolu uhlangothi, lezingalo ezinhlanu kuloluya uhlangothi. Waselinganisa ubude balo, izingalo ezingamatshumi amanef, lobubanzi, izingalo ezingamatshumi amabilig.

3 Wasengena ngaphakathih, walinganisa umgubazi womnyangoi, ingalo ezimbili; lomnyango, ingalo eziyisithupha; lobubanzi bomnyango, ingalo eziyisikhombisa.

4 Waselinganisa ubude bayo, ingalo ezingamatshumi amabilij; lobubanzi, ingalo ezingamatshumi amabili, ngaphambi kwethempelik. Wasesithi kimi: Le yingcwele yezingcwelel.

5 Waselinganisa umduli wendlu, izingalo eziyisithupha; lobubanzi bamakamelo asecelenim, izingalo ezine, inhlangothi zonke ezizingelezele indlu inhlangothi zonke.

6 Njalo amakamelo asecelenin ayemathathuo, ikamelo eliseceleni phezu kwekamelo eliseceleni, aphindwa ngamatshumi amathathu; njalo angena emdulini owawungowendlu yamakamela aseceleni inhlangothi zonke ezizingelezeleyop, ukuze abe lokubambeka, kodwa angabambeki emdulini wendluq.

7 Kwaba khona ukuqhelar, lokuzingelezela kusenyuka lokwenyuka kusiya emakamelweni asecelenis; ngoba ukuzingelezela kwendlu kwaqhubeka kusenyuka inhlangothi zonke ezizingelezele indlu; ngokunjalo-ke ububanzi bendlu baba sekwenyukeni; ngakho-ke kwenyukat kusuke kweliphansi kusiya kweliphezulu ngelingaphakathiu.

8 Ngabona futhi ukuphakama kwendlu inhlangothi zonke ezizingelezeleyo; izisekelo zamakamelo aseceleniv zazingumhlanga ogcweleyo; ingalo kwakuyimihlanga eyisithuphaw.

9 Ubuqatha bomduli, owawungowekamelo eliseceleni ngaphandlex, babuzingalo ezinhlanu; njalo okuseleyoy kwakuyindawo yamakamelo aseceleniz ayengakuyo indlu.

10 Laphakathi kwamakamelo kwakulobubanzia bengalo ezingamatshumi amabili inhlangothi zonke zendlu, inhlangothi zonke ezizingelezeleyob.

11 Lezivalo zamakamelo asecelenic zazingakukho okuseleyod, esinye isivalo ngasendleleni yenyakatho, lesinye isivalo ngaseningizimu; lobubanzi bendawo yokuseleyoe babuzingalo ezinhlanu inhlangothi zonke ezizingelezeleyo.

12 Mayelana lesakhiwo esasiphambif kwendawo eyehlukanisiweyog ehlangothini ngendlela yentshonalangah, ububanzi babuyizingalo ezingamatshumi ayisikhombisa; lomduli wesakhiwo wawuzingalo ezinhlanu ngobuqatha inhlangothi zonke ezizingelezeleyo, lobude bawo babuzingalo ezingamatshumi ayisificamunwemunye.

13 Waselinganisa indlu, ubude babuyizingalo ezilikhulu; lendawo eyehlukanisiweyoi, lesakhiwo, lemiduli yayo, ubude babuyizingalo ezilikhuluj;

14 lobubanzi bobuso bendlu, lobendawo eyehlukanisiweyo ngasempumalangak, izingalo ezilikhulul.

15 Waselinganisa ubude besakhiwo maqondanam lendawo eyehlukanisiweyo eyayingemva kwaso, lemikhandlo yaso ngapha langaphan, izingalo ezilikhuluo, lethempeli elingaphakathi, lamakhulusi eguma.

16 Imibundup, lamawindi avaliweyoq, lemikhandlo inhlangothi zonker kokuthathus, maqondana lombundut, kwembeswe ngamapulanka azingelezeleyo inhlangothi zonke, kusukela emhlabathini kusiya emawindini; amawindi-ke ayesibekelwe;

17 kuze kube phezu komnyango, kuze kube sendlini engaphakathi lengaphandle, lakuwo wonke umduli inhlangothi zonke uzingelezele ngaphakathi langaphandle, ngezilinganiso.

18 Njalo kwakwenziwe ngamakherubhi*u lezihlahla zelala, kuze kuthi isihlahla selala sasiphakathi kwekherubhi lekherubhi; njalo yilelo lalelo ikherubhi lalilobuso obubilivw.

19 Kuze kuthi ubuso bomuntu babukhangelene lesihlahla selala ngaphax, lobuso bebhongo lesilwane bukhangelene lesihlahla selala ngapha. Kwakwenziwe endlini yonke inhlangothi zonke ezizingelezeleyo.

20 Kusukela emhlabathini kuze kube phezu komnyango kwakwenziwe amakherubhiy lezihlahla zelala, lasemdulini wethempeliz.

21 Imigubazi yethempelia yayilingana inhlangothi zonebc; mayelana lobuso bendawo engcweled, isimo sobunye sasinjengesimo sobunye.

22 Ilathi lesigodoe lalizingalo ezintathu ngokuphakama, lobude balo buzingalo ezimbili, lamagumbi alo, lobude balo, lemiduli yalo, kwakungokwezigodo. Wasesithi kimi: Leli litafulaf eliphambi kweNkosig.

23 Kwakulezivalo ezimbili kulo ithempelih lakuyo indawo engcwelei.

24 Njalo izivalo zazilempiko ezimbilij, impiko ezimbili ezitshibilikayok; ezimbili ezesivalo esinye, lempiko ezimbili ezesinye.

25 Njalo kwenziwa kuzo, kuzo izivalo zethempelil, amakherubhim lezihlahla zelalano, njengokwakwenziwe emidulinip; kwakulamapulanka aqatha ebusweniq bekhulusi ngaphandler.

26 Kwakukhona amawindi avaliweyos lezihlahla zelalat ngapha langapha, emaceleni ekhulusiu lamakamelo endlu eceleniv lamapulanka aqathaw.

42Wasengikhuphela egumeni elingaphandlea, ngendlela ekhangele ngasenyakatho; wangiletha ekamelweni eliqondeneb lendawo eyehlukeneyoc, njalo eliqondene lesakhiwo ngasenyakathod.

2 Phambi kobude bezingalo ezilikhulu kwakulomnyango wenyakathoe; lobubanzi babuzingalo ezingamatshumi amahlanuf.

3 Maqondana lezingalo ezingamatshumi amabili ezazingezeguma langaphakathig, lamaqondana lendawo egandelweyo eyayingeyeguma elingaphandleh, kwakulomkhandlo maqondana lomkhandloi, ngezitezi ezintathuj.

4 Laphambi kwamakamelokl kwakulendawo yokuhamba ezingalo ezilitshumi ngobubanzi ngaphakathi, indlela eyingalo eyodwam, leminyango yawo yayingasenyakathon.

5 Amakamelo angaphezulu-ke ayemafitshaneo; ngoba imikhandlop yayinciphisa kuwoq, kulakwaphansir lakulakwaphakathi kwesakhiwo.

6 Ngoba ayelezitezi ezintathu, kodwa zazingelazinsika njengezinsika zamaguma; ngakho-ke isakhiwo sasinciphiles kulakwaphansi lakulakwaphakathi kusukela emhlabathinitu.

7 Lomduli owawungaphandlev maqondana lamakamelow, indlela yeguma elingaphandle ngaphambi kwamakamelo, ubude bawo babuzingalo ezingamatshumi amahlanux.

8 Ngoba ubude bamakamelo ayesegumeni elingaphandle babuzingalo ezingamatshumi amahlanu; khangela-ke, ngaphambi kwethempeli kwakuzingalo ezilikhuluyz.

9 Langaphansi kwalamakamelo kwakulokungena ngasempumalangaa, lapho umuntu engena kuwo evela egumeni elingaphandle.

10 Amakamelo ayesebubanzini bomduli wegumab, indlela yempumalanga, ngaphambi kwendawo eyehlukanisiweyoc, langaphambi kwesakhiwod.

11 Lendlela phambi kwawoe yayinjengesimo samakamelo ayesendleleni yenyakathof, njengobude bawog, ngokunjalo njengobubanzi bawo. Lakho konke ukuphuma kwawo kwakunjengokwemikhuba yawo lanjengokweminyango yawoh.

12 Lanjengokweminyango yamakamelo ayesendleleni yeningizimu kwakulomnyango esihlokweni sendlelai, indlela phambi komduli oqondileyo, lapho umuntu engena indlela yempumalangaj.

13 Wasesithi kimi: Amakamelo enyakatho lamakamelo eningizimuk, aphambi kwendawo eyehlukanisiweyol, angamakamelo angcwele, lapho abapristim abasondela eNkosini abazakudlan khona izinto ezingcwelengcweleo; babeke khona izinto ezingcwelengcwele, lomnikelo wokudlapqr, lomnikelo wesonostu, lomnikelo wecalavwx, ngoba indawo ingcwele.

14 Lapho abapristi bengena, kabayikuphuma endaweni engcwele baye egumeni elingaphandle, kodwa bazabeka lapho izembatho zabo abakhonza ngazoy, ngoba zingcwele; bagqoke ezinye izembathoz, basondele kukho okungokwabantua.

15 Eseqedile izilinganiso zendlu engaphakathi, wangikhupha ngendlela yesango elikhangele indlela yempumalangab, wayilinganisa inhlangothi zonke ezizingelezeleyo.

16 Walinganisa uhlangothi lwempumalanga ngomhlanga wokulinganisac, imihlanga engamakhulu amahlanu, ngomhlanga wokulinganisa inhlangothi zonke.

17 Walinganisa uhlangothi lwenyakatho, imihlanga engamakhulu amahlanu, ngomhlanga wokulinganisa inhlangothi zonke.

18 Walinganisa uhlangothi olungeningizimu, imihlanga engamakhulu amahlanu, ngomhlanga wokulinganisa.

19 Wasephendukela kuhlangothi lwentshonalanga, walinganisa imihlanga engamakhulu amahlanu ngomhlanga wokulinganisa.

20 Wayilinganisa ezinhlangothini zozine. Yayilomduli inhlangothi zonke uzingelezeled, ubude bangamakhulu amahlanue, lobubanzi bungamakhulu amahlanu, ukwehlukanisa phakathi kokungcwele lokungangcwelef.

Inkazimulo yeNkosi igcwalisa ithempeli

43Wasengiyisa esangweni, isango elikhangele indlela yempumalangaa.

2 Khangela-ke, inkazimulo kaNkulunkulu kaIsrayelib yeza ivela ngendlela yempumalanga; lelizwi lakhe lalinjengomsindo wamanzi amanengic; lomhlaba wakhanya ngenkazimulo yakhed.

3 Futhi kwakunjengesimo sombono engangiwubonilee, njengombono engangiwubone lapho ngize ukuzachitha umuzif; lemibono yayinjengombono engangiwubone ngasemfuleni iKebarig. Ngasengisithi mbo ngobuso bamih.

4 Inkazimulo yeNkosiij yasingena endlini ngendlela yesango elikhangele indlela yempumalangak.

5 UMoya wasengiphakamisal, wangingenisa egumeni elingaphakathi; khangela-ke, inkazimulo yeNkosi yagcwalisa indlum.

6 Ngasengimuzwa ekhuluma lami engasendlini; futhi umuntu wayemi eceleni kwamin.

7 Wasesithi kimi: Ndodana yomuntu, le yindawo yesihlalo sami sobukhosio, lendawo yengaphansi yenyawo zamip, lapho engizahlala khonaq phakathi kwabantwana bakoIsrayeli kuze kube phakader; njalo indlu kaIsrayeli kayisayikungcolisast ibizo lami elingcweleu, bona lamakhosi abo, ngobuwule babov langezidumbu zamakhosi abo endaweni zabo eziphakemeyow,

8 ekumiseni kwabo umbundu wabox embundwini wamiy, lomgubazi wabo eceleni komgubazi wamiz, kube ngumduli nje phakathi kwami laboa, futhi bangcolise ibizo lami elingcwelebc ngamanyala abo abawenzileyo, ngakho ngibaqedile olakeni lwami.

9 Khathesi kabadedisele ubufebe babod lezidumbu zamakhosi aboe khatshana lami; khona ngizahlala phakathi kwabo kuze kube phakadef.

Ilathi elisethempelini elitsha

10 Wena, ndodana yomuntu, tshengisa indlu yakoIsrayeli le indlug, ukuze babe lenhloni ngenxa yeziphambeko zaboh; njalo kabalinganise isiboneloi.

11 Uba-ke belenhloni ngakho konke abakwenzileyo, bazise isimo sendluj, lokukhangeleka kwayokl, lezindawo zayo zokuphumam, lezindawo zayo zokungenan, lazo zonke izimo zayoo, lazo zonke izimiso zayo, yebo zonke izimo zayop, layo yonke imilayo yayo; ukubhale phambi kwamehlo aboq, ukuze bagcine isimo sayo sonke, lezimiso zayo zonke, bazenzer.

12 Lo ngumlayo wendlu: Phezu kwengqonga yentabas wonke umngcele wayo inhlangothi zonke ozingelezeleyo uzakuba yingcwelengcwelet. Khangela, lo ngumlayo wendlu.

13 Futhi lezi yizilinganiso zelathi ngezingalou, ingalo iyingalo lobubanzi besandlav; lenkaba ibe yingalo, lobubanzi bube yingalo, lomngcele walo emphethweni walo inhlangothi zonkew ube yikwelulwa okukodwa kweminwex. Njalo le izakuba ngumhlane welathi.

14 Njalo kusukela kusisekelo emhlabathini kuze kube semngceleni ophansi kube zingalo ezimbili, lobubanzi bube yingalo eyodwa; futhi kusukela emngceleni omncane kusiya emngceleni omkhulu kube zingalo ezine, lobubanzi bube yingalo.

15 Njalo iziko lelathi libe zingalo ezine, njalo kusukela eziko lelathi kusiya phezulu kube lezimpondo eziney.

16 Njalo iziko lelathi libe yizingalo ezilitshumi lambili ngobude, ezilitshumi lambili ngobubanzi, kulingana inhlangothi zozinez ezinhlangothini zalo zozinea.

17 Umngceleb ube yizingalo ezilitshumi lane ngobude, lezilitshumi lane ngobubanzi, ezinhlangothini zozine zaloc; lomphetho inhlangothi zonke zalod ube yingxenye yengaloe, lenkaba yalo ibe yingalo inhlangothi zonke, lezinyathelo zalo zikhangele empumalangaf.

18 Wasesithi kimi: Ndodana yomuntu, itsho njalo iNkosi uJehova: Lezi yizimiso zelathig, mhla bezalenza, ukuthi banikele umnikelo wokutshiswa phezu kwalo, lokuthi bafafaze igazi phezu kwaloh.

19 Njalo uzanika kubapristi amaLevii abenzalo kaZadokijk, abasondelayo kimil, itsho iNkosi uJehova, ukuze bangikhonze, ijongosi ithole lenkomomn libe ngumnikelo wesonoo.

20 Uthathe okwegazi layop, ulifakeq ezimpondweni zozine zalor, lasemagumbini omane omngceles, laphezu komphetho ozingelezeleyotu. Ngokunjalo uzalihlambululav, ulenzele inhlawulo yokuthulaw.

21 Futhi uzathatha ijongosi lomnikelo wesonox, alitshisey endaweni emisiweyoz yendlu ngaphandle kwendawo engcwelea.

22 Langosuku lwesibili uzasondeza izinyane lembuzi elingelasici libe ngumnikelo wesono; njalo bazahlambulula ilathib njengoba babelihlambulule ngejongosi.

23 Nxa usuqedile ukuhlambululac, uzasondeza ijongosi ithole lenkomo elingelasici, lenqama engelasici evela emhlanjini.

24 Ukusondeze phambi kweNkosi; njalo abapristi bazathela itshwayi phezu kwakhod, bakunikele kube ngumnikelo wokutshiswa eNkosini.

25 Insuku eziyisikhombisae uzalungisa insuku zonke imbuzi yomnikelo wesono; futhi bazalungisa ijongosi ithole lenkomo, lenqama evela emhlanjini, kungelasici.

26 Insuku eziyisikhombisaf bazakwenzela ilathi inhlawulo yokuthula, balihlambulule, balehlukanise.

27 Nxa seziphelile lezonsukug, kuzakuthi ngosuku lwesificaminwembilih kusiya phambilii, abapristi benze iminikelo yenu yokutshiswa phezu kwelathi, leminikelo yenu yokuthulaj; njalo ngizalemukelak, itsho iNkosi uJehova.

Inkonzo yethempeli elitsha

44Wasengibuyisela ngendlelaa yesango lendawo engcweleb engaphandle, elikhangele ngasempumalangac, elalivalekile.

2 INkosi yasisithi kimi: Lelisango lizahlala livaliwe, kaliyikuvulwa, kakulamuntu ozangena ngalo; ngoba iNkosi, uNkulunkulu kaIsrayelid, ingene ngalo, ngakho lizakuba livalekile.

3 Libe ngelesiphathamandla; isiphathamandlae, sona sizahlala kilo, ukuthi sidle isinkwa phambi kweNkosif. Ngendlela yekhulusi lesango sizangena, langendlela yalo sizaphumag.

4 Wasengiletha ngendlela yesango lenyakatho ngaphambi kwendluh. Ngasengibona, khangela-ke, inkazimulo yeNkosi yagcwalisa indlu yeNkosii; ngasengisithi mbo ngobuso bamij.

5 INkosi yasisithi kimi: Ndodana yomuntu, beka inhliziyo yakho, ubone ngamehlo akhok, uzwe ngendlebe zakhol, konke engizakutshela khona mayelana lezimiso zonke zendlu yeNkosim, lemilayo yayo yonken; ubeke inhliziyo yakho kuyo indawo yokungena yendluo, lazo zonke izindawo zokuphuma zendawo engcwelep.

6 Njalo uzakuthi kibo abavukelayoq, kiyo indlu kaIsrayeli: Itsho njalo iNkosi uJehova: Sekwanele kini, ngenxa yazo zonke izinengiso zenur, lina ndlu kaIsrayeli.

7 Ngoba lingenisile abezizwes, abangasokanga ngenhliziyot labangasokanga ngenyama, ukuthi babe sendaweni yami engcweleu, ukuyingcolisa, ngitsho indlu yamiv, lapho linikela isinkwa samiw, amafuthax, legaziyz, futhi bephulile isivumelwano sami ngamanyala enu wonke.

8 Njalo kaligcinanga umlindo wezinto zami ezingcwelea; kodwa lizimisele abagcini bomlindo wami endaweni yami engcwele.

9 Itsho njalo iNkosi uJehova: Kakulamuntu wezizweb, ongasokanga enhliziywenic, kumbe ongasokanga enyameni, ozangena endaweni yami engcwele, kuye wonke owezizwe ophakathi kwabantwana bakoIsrayeli.

10 Kodwa amaLevi asuka aya khatshana lamid, lapho uIsrayeli eduha, aduha esuka kimie elandela izithombe zawo, ngitsho azathwala isiphambeko sawof.

11 Kube kanti azakuba yizikhonzig endaweni yami engcweleh, belobubonisi bamasango endlu, njalo ekhonza endlinii; wona azahlaba umnikelo wokutshiswa lomhlatshelo owenzelwa abantu, wona ame phambi kwabo ukuze abakhonzej.

12 Ngenxa yokuthi bebakhonze phambi kwezithombe zabo, baba yisikhubekiso sesiphambeko kuyo indlu yakoIsrayeli, ngalokho ngiphakamise isandla sami ngimelene labok, itsho iNkosi uJehova, ukuthi bazathwala isiphambeko sabol.

13 Njalo kabayikusondela kimim, ukuze bangisebenzele njengabapristi, loba basondele lakuziphi izinto zami ezingcwele, endaweni eyingcwelengcwelen; kodwa bazathwala ihlazo laboo, lamanyala abo abawenzileyo.

14 Kodwa ngizabenza abagcini bomlindo wendlupq, kuwo wonke umsebenzi wayor, lakukho konke okuzakwenziwa kiyos.

15 Kodwa abapristi abangamaLevit, amadodana kaZadokiuv, abagcina umlindo wendawo yami engcwelew lapho abantwana bakoIsrayeli beduha besuka kimix, bona bazasondela kimi ukungikhonzay, beme phambi kwamiz ukunikela kimi amahwahwa legazia, itsho iNkosi uJehova.

16 Bona bazangena endaweni yami engcwele, bona basondele etafuleni lamib ukungikhonza, bagcine umlindo wamic.

17 Kuzakuthi-ke lapho bengena emasangweni eguma elingaphakathide, bagqoke izembatho zelembu elicolekileyof, kodwa uboya bezimvu kabuyikuza phezu kwabo, besakhonza emasangweni eguma elingaphakathi, langaphakathi.

18 Kuzakuba lamaqhiyeg elembu elicolekileyo emakhanda aboh, labokabhudula bangaphansii belembu elicolekileyoj babe enkalweni zabo, bangabhinci ngokuginqisayo.

19 Lalapho bephumela egumeni elingaphandle, ngitsho egumeni elingaphandle besiya ebantwinik, bazakhulula izembatho zabo abakhonza ngazolm, bazibeke emakamelweni angcwelen, bagqoke ezinye izigqokoo, njalo kabayikungcwelisa abantu ngezembatho zabop.

20 Futhi kabayikuphuca amakhanda aboq, kabayikuvumela izihluthu zenwele zikhule zibe zinder; bazagela lokugela amakhanda abo.

21 Futhi kabayikunatha iwayinis, ngulowo lalowompristi, ekungeneni kwabo egumeni elingaphakathit.

22 Njalo kabayikuzithathela umfelokaziu kumbe olahliweyov babe ngabafazi, kodwa bazathatha izintombi ezimsulwa zenzalo yendlu yakoIsrayeli, loba umfelokazi ongumfelokazi wompristi.

23 Njalo bazafundisa abantu bamiw umehluko phakathi kokungcwele lokungangcwelex, babazise umehlukoy phakathi kokungcolileyo lokuhlambulukileyoz.

24 Lekuphikisaneni bona bazakuma ekwahlulelenia, bahlulele ngokwezahlulelo zami. Bagcine imilayo yami lezimiso zami kiyo yonke imikhosi yami emisiweyo, bangcwelise amasabatha amib.

25 Njalo kabayikuza emuntwini ofileyoc ukuzingcolisad; kodwa ngoyise, kumbe ngonina, kumbe ngendodana, kumbe ngendodakazi, ngomfowabo, kumbe ngodadewabo ongeyisuye wendoda, bangazingcolisae.

26 Langemva kokuhlanjululwa kwakhe bazambalela insuku eziyisikhombisaf.

27 Langosuku azangena ngalo endaweni engcwele, egumeni elingaphakathig, ukuyakhonza endaweni engcwele, uzanikela umnikelo wakhe wesonoh, itsho iNkosi uJehova.

28 Lokhu kuzakuba yilifa kuboi; ngiyilifa laboj; njalo kaliyikubanika imfuyo koIsrayelik; mina ngiyinzuzo yabo.

29 Bona bazakudla umnikelo wokudlal, lomnikelo wesonom, lomnikelo wecalan, lakho konke okwehlukanisiweyo koIsrayeli kuzakuba ngokwaboo.

30 Lokuqala kwazo zonke izithelo zokuqala zakho konke, lawo wonke umnikelo wakho konkep, kuyo yonke iminikelo yenuqr, kuzakuba ngokwabapristi; lokuqala kwenhlama yenus likunike umpristi, ukuhlalisat isibusiso phezu kwendlu yakhou.

31 Abapristi kabayikudla loba kuyini okuzifeleyov, loba okudatshuliweyo, okwenyoni kumbe okwenyamazana.

Ukwehlukaniswa kwelizwe; isabelo seNkosi

45Kuzakuthi-ke lapho lisaba ilizwe ngenkatho ukuthi libe yilifaa, lizanikelab umnikelo eNkosinic, indawo engcwele yelizwe; ubude buzakuba yibude bezinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanud, lobubanzi buzakuba zinkulungwane ezilitshumie. Leyo izakuba ngcwele kuyo yonke imingcele yayo inhlangothi zonke.

2 Kuleyo kuzakuba lokwendawo engcwele engamakhulu amahlanu, lamakhulu amahlanuf, ilingana inhlangothi zone ezizingelezeleyog; ibe legceke ngengalo ezingamatshumi amahlanu inhlangothi zonkeh.

3 Langalesisilinganiso lizalinganisai; ubude bube zingalo ezizinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanujk, lobubanzi bube zinkulungwane ezilitshumi, laphakathi kwayo kuzakuba khona indawo engcwelel, lengcwele yezingcwelem.

4 Kuzakuba yindawo engcwele yelizwen; izakuba ngeyabapristi, abakhonzi bendawo engcweleo, abasondela ukuze bakhonze iNkosip; njalo izakuba kubo yindawo yezindlu, lendawo engcwele yendlu engcweleq.

5 Lobude bezinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu, lobubanzi bezinkulungwane ezilitshumir, amaLevis, abakhonzi bendlut, azakuba labo, bube yimfuyo, amakamelo angamatshumi amabiliu.

6 Njalo lizanika imfuyo yomuzi, ububanzi bezinkulungwane ezinhlanu, lobude bamatshumi amabili lanhlanuv, maqondanaw lomnikelo ongcwelex; izakuba ngeyendlu yonke kaIsrayeliy.

7 Njalo isiphathamandlaz sizakuba lesabeloa ngapha langapha komnikelob wesabelo esingcwele lakwemfuyo yomuzi, phambi komnikelo wesabelo ongcwele, laphambi kwemfuyo yomuzi, kusukela ngentshonalanga kuqonda entshonalanga, lakusukela ngempumalanga kuqonda empumalanga. Lobude buzaqondana lesinye sezabelo, kusukela emngceleni wentshonalanga kuze kube semngceleni wempumalanga.

8 Mayelana lelizwe, uzakuba lalo libe yimfuyo koIsrayeli. Njalo iziphathamandlac zami kazisayikubacindezela abantu bamide, kodwa zizanika ilizwe kuyo indlu kaIsrayelif njengokwezizwe zabog.

9 Itsho njalo iNkosi uJehova: Sekwanele kinih, lina ziphathamandla zakoIsrayeli! Susani udlakela lokuchithai, lenze isahlulelo lokulungaj, lisuse ukuxotsha kwenu kubo abantu bami, itsho iNkosi uJehova.

10 Lizakubak lesikali esilungileyol, le-efa*m elilungileyon, lebhathi* elilungileyo.

11 I-efaopqr lebhathist kuzakuba yisilinganiso sinyeu, ukuthi ibhathiv limumethe ingxenye eyodwa etshumini yehomeri*w, le-efa ingxenye eyodwa etshumini yehomeri; isilinganiso sakho sizakuba ngokwehomeri.

12 Leshekeli* lizakuba ngamagera* angamatshumi amabilix; amashekeli angamatshumi amabili, amashekeli angamatshumi amabili lanhlanu, lamashekeli alitshumi lanhlanu, azakuba yimane*y kini.

Mayelana leminikelo lemikhosi

13 Lokhu kungumnikelo elizawunikelaz: Ingxenye eyodwa kweziyisithupha ye-efaa yehomeri yengqoloyib, futhi lizakupha ingxenye eyodwa kweziyisithupha ye-efa* yehomeri yebhalic.

14 Mayelana lesimiso samafutha, ibhathi lamafuthad, lizanikela ingxenye eyodwa etshumini yebhathi kulo ikhori*, eliyihomeri yamabhathie alitshumi; ngoba amabathi alitshumi alihomeri.

15 Lewundlu elilodwa emhlanjini, kuwo amakhulu amabili, endaweni elamanzi kaIsrayelif, libe ngumnikelo wokudla, libe ngumnikelo wokutshiswa, libe yiminikelo yokuthulag, yokubenzela ukubuyisanah, itsho iNkosi uJehova.

16 Bonke abantu belizwe bazakuba kulowomnikelo kusenzelwa isiphathamandla koIsrayelii.

17 Kuzakuba phezu kwesiphathamandlaj ukunikela iminikelo yokutshisa, lomnikelo wempuphu, lomnikelo wokunathwayok, emikhosinil, lekuthwaseni kwezinyangam, lemasabathenin, kuyo yonke imikhosi emisiweyo yendlu yakoIsrayelio. Sona sizalungisa umnikelo wesonop, lomnikelo wempuphu, lomnikelo wokutshiswa, leminikelo yokuthulaq, ukwenzela indlu yakoIsrayeli ukubuyisanar.

18 Itsho njalo iNkosi uJehova: Ngenyanga yokuqala, ngolokuqala lwenyangas, uzathatha ijongosi elilithole lenkomo elingelasicit, uhlambulule indawo engcweleuv.

19 Njalo umpristi uzathatha okwegazi lomnikelo wesonow, alifakex emigubazini yendluy, lezingonsini ezine zomngcele welathiz, lemigubazini yesango leguma langaphakathia.

20 Futhi uzakwenza njalo ngolwesikhombisa lwenyanga ngenxa yomuntu oduhayob, langenxa yongelalwazic; ngokunjalo uzakwenzela indlu inhlawulo yokuthulad.

21 Ngenyanga yokuqalae, ngosuku lwetshumi lane lwenyanga, lizakuba lephasika, umkhosi wensuku eziyisikhombisa; isinkwa esingelamvubelo sizadliwa.

22 Langalolosuku isiphathamandla sizazilungisela sonaf kanye labo bonke abantu belizwe ijongosi lomnikelo wesono.

23 Ngensuku eziyisikhombisa zomkhosig uzalungisa umnikelo wokutshiswa eNkosinih, amajongosi ayisikhombisa lenqama eziyisikhombisa ezingelasici ngosuku, okwensuku eziyisikhombisa, lomnikelo wesono wezinyane lezimbuzi ngosukui.

24 Uzalungisa-ke umnikelo wokudlajk, i-efa ngejongosil, le-efa ngenqama, lehini yamafutha nge-efam.

25 Ngenyanga yesikhombisan, ngosuku lwetshumi lanhlanu lwenyanga, uzakwenza njengalokhu emkhosini, insuku eziyisikhombisa, njengomnikelo wesonoo, njengomnikelo wokutshiswap, lanjengomnikelo wokudlaq, lanjengamafuthar.

46Itsho njalo iNkosi uJehova: Isangoa leguma elingaphakathi elikhangele ngasempumalangab lizavaleka insuku eziyisithupha zokusebenzac. Kodwa ngosuku lwesabatha lizavulwa, langosuku lokuthwasa kwenyanga lizavulwad.

2 Njalo isiphathamandla sizangena ngendlela yekhulusi lalelosango sivela phandlee, sime emgubazini wesangof. Abapristi balungise umnikelo waso wokutshiswa leminikelo yaso yokuthulag, sona sizakhonza sisembundwini wesangoh, siphume; kodwa isango kaliyikuvalwa kuze kube kusihlwa.

3 Ngokunjalo abantu belizwe bazakhonzai emnyango walelisango ngamasabatha langokuthwasa kwezinyangaj phambi kweNkosi.

4 Lomnikelo wokutshiswak isiphathamandla esizawunikela eNkosinil ngosuku lwesabatha uzakuba ngamawundlu ayisithupha angelasicim, lenqama engelasici.

5 Lomnikelo wokudlano uzakuba yi-efa* ngenqamap, lomnikelo wokudla ngamawundlu uzakuba yisipho sesandla saso, kanye lehini yamafutha nge-efaq.

6 Langosuku lokuthwasa kwenyangar kuzakuba lijongosi ithole lenkomo elingelasicis, lamawundlu ayisithupha, lenqama; kungabi lasici.

7 Njalo sizalungisa umnikelo wokudlat, i-efa ngejongosiu, le-efa ngenqama, langamawundlu njengalokho isandla saso singafinyelela kukhov, lehini* lamafutha nge-efaw.

8 Lalapho isiphathamandla singenax, sizangena ngendlela yekhulusi lalelosango, siphume ngendlela yalo.

9 Kodwa lapho abantu belizwey besiza phambi kweNkosiz emikhosini emisiweyoa, lowo ongena ngendlela yesango elingenyakatho ukuzakhonza uzaphuma ngendlela yesango elingeningizimu, longena ngendlela yesango elingeningizimu uzaphuma ngendlela yesango elingenyakatho. Kayikubuyela ngendlela yesango angene ngalo, kodwa uzaphuma maqondana lalob.

10 Lesiphathamandla sizangena siphakathi kwaboc lapho bengenad; lalapho bephuma sizaphuma.

11 Lemadilinie lemikhosinif emisiweyo umnikelo wokudla uzakuba li-efa ngejongosig, le-efa ngenqama, lesipho sesandla sakheh ngamawundlu, lehini lamafutha nge-efai.

12 Lalapho isiphathamandla silungisa umnikelo wesihle, umnikelo wokutshiswa, loba iminikelo yokuthula, umnikelo wesihle eNkosinij, omunye uzasivulelak isango elikhangele ngasempumalangal, silungise umnikelo waso wokutshiswa, leminikelo yaso yokuthula, njengokwenza kwaso ngosuku lwesabatham; siphume, njalo omunye uzavala isangon emva kokuphuma kwaso.

13 Njalo uzalungisa iwundlu elilomnyaka munye elingelasici libe ngumnikelo wokutshiswa eNkosini insuku zonkeo. Uzalilungisa ngaleyo laleyo ikuseni.

14 Futhi uzalilungisela umnikelo wokudla ngaleyo laleyo ikuseni, ingxenye yesithupha ye-efap, lengxenye yesithathu yehini yamafuthaq, ukuthambisa impuphu ecolekileyo, kube ngumnikelo wokudla eNkosini, ngezimiso eziphakade njalonjalo.

15 Ngokunjalo bazalungisa iwundlu lomnikelo wokudla lamafutha ngaleyo laleyo ikuseni kube ngumnikelo wokutshiswa njalonjalor.

16 Itsho njalo iNkosi uJehova: Uba isiphathamandla sinika isipho kuloba yiyiphi yamadodana aso, ilifa laso, amadodana aso azakuba lalo, lizakuba yimpahla yawo ngokwelifa.

17 Kodwa uba sinika isipho selifa laso kwenye yezinceku zasos, sizakuba ngesayo kuze kube ngumnyaka wenkululekot; khona sizabuyela kusiphathamandla; kodwa siyilifa laso, amadodana aso azakuba laso.

18 Futhi isiphathamandla kasiyikuthatha ulutho elifeni labantuu ukubacindezela basuke emfuyweni yabov; sizanika ilifa emadodaneni aso emfuyweni yaso; ukuze abantu bami bangahlakazwa ngulowo asuke emfuyweni yakhe.

19 Wasengingenisa ekungeneni, okwakuseceleni kwesangow, kusiya emakamelweni angcwele abapristix, akhangele ngasenyakatho; khangela-ke kwakulendawo kunhlangothi zombili ngasentshonalanga.

20 Wasesithi kimi: Yiyo le indawo lapho abapristi abazaphekelay khona umnikelo wecalaz lomnikelo wesonoa, lapho abazabhakela khona umnikelo wokudlab, ukuze bangakukhupheli egumeni elingaphandle, ukungcwelisa abantuc.

21 Wasengikhuphela egumeni elingaphandle, wangidlulisa engonsini zozine zeguma; khangela-ke, kuleyo laleyongonsi yeguma kwakulelinye iguma.

22 Ezingonsini zozine zeguma kwakulamaguma ahlanganisiweyo; ubude babuzingalo ezingamatshumi amane, lobubanzi babuzingalo ezingamatshumi amathathu; lezizingonsi zozine zazilesilinganiso sinye.

23 Njalo kwakulomzila wesakhiwo inhlangothi zonke kuzo, inhlangothi zonke zozine, njalo kwenziwe amaziko okubilisa ngaphansi kwemizila yesakhiwo inhlangothi zonke.

24 Wasesithi kimi: Lezi yizindlu zokuphekela, lapho abakhonzi bendlud abazaphekela khona umhlatshelo wabantue.

Amanzi aphilisayo asethempelini

47Emva kwalokho wangibuyisela emnyango wendlua, khangela-ke, amanzi aphuma ngaphansib kombundu wendlu ngasempumalangac; ngoba ingaphambili yendlu yayingasempumalanga; lamanzi ehla esuka ngaphansi esuka ehlangothini lokunene lwendlu, ngaseningizimu kwelathid.

2 Wasengikhupha ngendlela yesango ngasenyakathoe, wangibhodisa ngendlela engaphandle wangisa esangweni elingaphandle, ngendlela ekhangele ngasempumalangaf. Khangela-ke, kwageleza amanzi avela ehlangothini lwesokunene.

3 Ekuphumeni kwendodag ngasempumalanga, elentambo esandleni sayoh, yalinganisa izingalo eziyinkulungwane, yangidabulisa phakathi kwamanzi; amanzi afika enqagaleni.

4 Walinganisa futhi inkulungwane, wangidabulisa emanzini; amanzi afika emadolweni. Walinganisa futhi inkulungwane, wangidabulisa; amanzi afika ekhalweni.

5 Walinganisa futhi inkulungwane; kwaba ngumfula engingeke ngiwuchaphe, ngoba amanzi ayesephakeme, amanzi ongantsheza kuwo, umfula owawungeke wachatshwa.

6 Wasesithi kimi: Ubonile yini, ndodana yomuntu? Wasengihambisa, wangenza ngabuyela ekhunjini lomfula.

7 Ekubuyeleni kwami, khangela-ke, ekhunjini lomfula kwakulezihlahla ezinengi kakhulu ngapha langaphai.

8 Wasesithi kimi: La amanzi aphumela ngaselizweni lempumalangaj, ehlele enkangala, abesesiya elwandlek; athi esekhutshelwe olwandlel, amanzi azakwelatshwa.

9 Kuzakuthi-ke, sonke isidalwa esiphilayom, esinyakazelayon, loba ngaphi lapho imifula efika khona, sizaphila. Futhi kuzakuba khona inhlanzi ezinengi kakhulu, ngoba amanzi la azafika lapho; ngoba zizakwelatshwa; ngoba kuzaphila konke lapho umfula ofika khona.

10 Kuzakuthi-ke, abagoli benhlanzi beme ngakuwo kusukela e-Engedio kuze kube se-Enegilayimip; kuzakuba lendawo yokuchaya amambuleq. Inhlanzi zabo zizakuba ngenhlobo zazo, njengenhlanzi zolwandle olukhulur, ezinengi kakhulu.

11 Kodwa izindawo zawo ezilodakas lamaxhaphozi awot kakuyikwelatshwa; kuzanikelwa ekubeni litshwayiu.

12 Futhi ngasemfuleni ekhunjini lwawo, ngapha langaphav, kuzakhula sonke isihlahla sokudlaw, ohlamvu lasox kaliyikubunay, lesithelo saso kasiyikuphela. Sizathelaz isithelo saso esitshaa njengokwenyanga zaso, ngoba amanzi aso aphuma endaweni engcwele. Isithelo saso sizakuba yikudla, lehlamvu laso libe ngelokwelaphabc.

Imingcele yelizwe

13 Itsho njalo iNkosi uJehova: Lo uzakuba ngumngcele, elizakudla ilifa lelizwe ngawo njengokwezizwe ezilitshumi lambili zakoIsrayelid. UJosefa uzakuba lezabelo ezimbilie.

14 Njalo lizakudla ilifa lalo, omunye njengomunye, engaphakamisa isandla sami ngalo ukulinika oyihlof. Njalo lelilizwe lizawela kini libe yilifag.

15 Njalo lokhu kuzakuba ngumngcele welizwe ngakuhlangothi lwenyakatho, kusukela olwandle olukhuluh, indlela yeHethilonii, ekungeneni eZedadij.

16 IHamathiklm, iBerothan, iSibirayimi ephakathi komngcele weDamasekoop lomngcele weHamathiq, iHazeri-Hathikhoni esemngceleni weHawuranir.

17 Lomngcele osuka elwandle uzakuba yiHazari-Enonist, umngcele weDamasekouv, lenyakatho ngasenyakatho, lomngcele weHamathiwx. Lalolu luhlangothi lwenyakatho.

18 Futhi uhlangothi lwempumalanga lizalulinganisa lusuka phakathi kweHawuraniy, lusuka phakathi kweDamasekoz, lusuka phakathi kweGileyadia, lusuka phakathi kwelizwe lakoIsrayeli ngaseJodani, kusuke emngceleni kuze kufike elwandle olungempumalangab. Lalolu luzakuba luhlangothi lwempumalanga.

19 Lohlangothi lweningizimu ngaseningizimuc, kusukelad eTamarie kuze kube semanzinif eMeribathi-Kadeshig, emfulenih kuze kube selwandle olukhului. Lalolu luzakuba luhlangothi lweningizimu ngaseningizimuj.

20 Lohlangothi lwentshonalanga luzakuba lulwandle olukhulu kusukela emngcelenik, kuze kube maqondana lokungena eHamathil. Lolu luhlangothi lwentshonalanga.

21 Ngokunjalo lizazehlukanisela lelilizwe njengokwezizwe zakoIsrayelim.

22 Kuzakuthi-ke, lilabe ngenkathon libe yilifa kini, lakwabezizwe abahlala phakathi kwenuo, abazazala abantwana phakathi kwenu. Njalo bazakuba kinip njengabazalelwe elizweni phakathi kwabantwana bakoIsrayeliq. Bazakudla ilifa ngenkatho kanye lani phakathi kwezizwe zakoIsrayelir.

23 Kuzakuthi-ke, esizweni owezizwe ahlala njengowezizwe kiso, lapho lizamnika ilifa lakhe, itsho iNkosi uJehova.

Ukwabiwa kwelizwe

48La-ke ngamabizo ezizwea. Kusukela ekucineni kwasenyakathob, kuze kube secelenic kwendlela yeHethilonid, ekungeneni kweHamathie, iHazari-Enanif, umngcele weDamasekog ngasenyakatho, kuze kube secelenih kweHamathii; ngoba lezi zinhlangothi zakhe empumalanga lentshonalanga, isabelo esisodwa sikaDanij.

2 Langasemngceleni kaDani, kusukela ehlangothini lwempumalanga kusiya ehlangothini lwentshonalanga, isabelo esisodwa sikaAsherik.

3 Langasemngceleni kaAsheri, kusukela ehlangothini lwempumalanga kusiya ehlangothini lwentshonalanga, isabelo esisodwa sikaNafithalil.

4 Langasemngceleni kaNafithali, kusukela ehlangothini lwempumalanga kusiya ehlangothini lwentshonalanga, isabelo esisodwa sikaManasem.

5 Langasemngceleni kaManase, kusukela ehlangothini lwempumalanga kusiya ehlangothini lwentshonalanga, isabelo esisodwa sikaEfrayimin.

6 Langasemngceleni kaEfrayimi, kusukela ehlangothini lwempumalanga kusiya ehlangothini lwentshonalanga, isabelo esisodwa sikaRubeni.

7 Langasemngceleni kaRubeni, kusukela ehlangothini lwempumalanga kusiya ehlangothini lwentshonalanga, isabelo esisodwa sikaJuda.

8 Langasemngceleni kaJuda, kusukela ehlangothini lwempumalanga kusiya ehlangothini lwentshonalanga, kuzakuba ngumnikelo elizawunikelao, ububanzi buzakuba zinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu, lobude njengesinye sezabelo, kusukela ehlangothini lwempumalanga kuze kube sehlangothini lwentshonalanga; njalo indawo engcwele izakuba phakathi kwasop.

9 Umnikelo elizawunikela eNkosiniq uzakuba yibude obuyizinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu, lobubanzi bezinkulungwane ezilitshumi.

10 Njalo kuzakuba kuso umnikelo ongcwele wabapristir, ngenyakatho izinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu, langentshonalanga ububanzi obuyizinkulungwane ezilitshumi, langempumalanga ububanzi obuyizinkulungwane ezilitshumi, langeningizimu ubude obuyizinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu; njalo indawo engcwele yeNkosis izakuba phakathi kwaso.

11 Sizakuba ngesabapristi abangcwelisiweyotu bamadodana kaZadokiv, abagcine umlindo wamiw, abangaduhanga lapho abantwana bakoIsrayeli beduhax, njengalokho amaLevi aduhay.

12 Lokunikelweyo komnikelo welizwez kuzakuba kubo yinto engcwelengcwele ngasemngceleni wamaLevi.

13 Njalo maqondana lomngcele wabapristia, amaLevi azakuba lobude bezinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu, lobubanzi bezinkulungwane ezilitshumi. Ubude bonke buzakuba zinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu, lobubanzi bube zinkulungwane ezilitshumi.

14 Njalo kabayikuthengisa okwakhob, kabayikuntshintshisac, kabayikudlulisad izithelo zakuqala zelizwee, ngoba kungcwele eNkosini.

15 Lezinkulungwane ezinhlanu eziseleyof ebubanzini maqondana lezinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu, zizakuba ngezingengcwele zomuzig, ezokuhlala, lezamadleloh; lomuzi uzakuba phakathi kwazo.

16 Lalezi zizakuba yizilinganiso zaso; uhlangothi lwenyakatho luzakuba zinkulungwane ezine lamakhulu amahlanui, lohlangothi lweningizimu izinkulungwane ezine lamakhulu amahlanuj, lehlangothini lwempumalanga izinkulungwane ezine lamakhulu amahlanuk, lohlangothi lwentshonalanga izinkulungwane ezine lamakhulu amahlanul.

17 Njalo amadlelo omuzim azakuba ngamakhulu amabili lamatshumi amahlanu ngasenyakatho, lamakhulu amabili lamatshumi amahlanu ngaseningizimu, lamakhulu amabili lamatshumi amahlanu ngasempumalanga, lamakhulu amabili lamatshumi amahlanu ngasentshonalanga.

18 Lokuseleyo ngobude maqondana lomnikelo ongcwele kuzakuba zinkulungwane ezilitshumi ngempumalanga, lezinkulungwane ezilitshumi ngentshonalanga; njalo kuzakuba maqondana lomnikelo ongcwelen. Lenzuzo yakho izakuba yikudla kwezisebenzi zomuzio.

19 Njalo izisebenzi zomuzip zizawusebenzela zivela kuzo zonke izizwe zakoIsrayeliq.

20 Wonke umnikelor uzakuba zinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu, lezinkungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu. Lizanikela umnikelo ongcwele ulingane inhlangothi zozine, kanye lelifa lomuzis.

21 Njalo okuseleyo kuzakuba ngokwesiphathamandlat, ngapha langapha komnikelo ongcwele, lokwenzuzo yomuzi, ngaphambi kwezinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu zomnikelo, kuze kube semngceleni wempumalangau lentshonalanga, ngaphambi kwezinkulungwane ezingamatshumi amabili lanhlanu, ngasemngceleni wentshonalanga, maqondana lezigaba zeziphathamandla; lomnikelo ongcwele lendawo engcwele yendlu kuzakuba phakathi kwakhov.

22 Futhi kusukela enzuzweni yamaLevi, lakusukela enzuzweni yomuzi, ephakathi kokungokwesiphathamandla, phakathi komngcele kaJuda lomngcele kaBhenjamini, kuzakuba ngokwesiphathamandla.

23 Mayelana lokuseleyo kwezizwew, kusukela kuhlangothi lwempumalanga kusiya kuhlangothi lwentshonalanga, uBhenjamini uzakuba lesabelo esisodwa.

24 Lasemngceleni wakoBhenjamini, kusukela kuhlangothi lwempumalanga kusiya kuhlangothi lwentshonalanga, uSimeyoni uzakuba lesisodwa.

25 Lasemngceleni kaSimeyoni, kusukela kuhlangothi lwempumalanga kusiya kuhlangothi lwentshonalanga, uIsakari uzakuba lesisodwa.

26 Lasemngceleni kaIsakari, kusukela kuhlangothi lwempumalanga kusiya kuhlangothi lwentshonalanga, uZebuluni uzakuba lesisodwa.

27 Lasemngceleni kaZebuluni, kusukela kuhlangothi lwempumalanga kusiya kuhlangothi lwentshonalanga, uGadi uzakuba lesisodwa.

28 Lasemngceleni kaGadi, kuhlangothi lweningizimu ngaseningizimux, umngcele uzasuka eTamari kuze kube semanzini eMeribathi-Kadeshiy, kuze kube semfuleni, kuze kube selwandle olukhuluz.

29 Yilo ilizwe elizalaba ngenkathoa libe yilifa kuzo izizwe zakoIsrayeli, njalo lezi yizabelo zazo, itsho iNkosi uJehova.

Amasango eJerusalema

30 Lalokhu yikuphuma komuzib kuvela ehlangothini lwenyakathoc, izilinganiso ezizinkulungwane ezine lamakhulu amahlanud.

31 Njalo amasango omuzi azakuba ngamabizo ezizwe zakoIsrayelie; amasango amathathu ngasenyakatho; isango elilodwaf elikaRubenig, isango elilodwa elikaJudah, isango elilodwa elikaLevii.

32 Lehlangothini lwempumalanga izinkulungwane ezine lamakhulu amahlanuj, lamasango amathathu; ngitsho isango elilodwa elikaJosefa, isango elilodwa elikaBhenjamini, isango elilodwa elikaDani.

33 Lehlangothini lweningizimu izilinganiso ezizinkulungwane ezine lamakhulu amahlanuk, lamasango amathathu; isango elilodwa elikaSimeyoni, isango elilodwa elikaIsakari, isango elilodwa elikaZebuluni.

34 Uhlangothi lwentshonalanga, izinkulungwane ezine lamakhulu amahlanul, amasango azo amathathu; isango elilodwa elikaGadi, isango elilodwa elikaAsheri, isango elilodwa elikaNafithali.

35 Inhlangothi zonke yizinkulungwane ezilitshumi lesificaminwembili. Njalo ibizo lomuzi kusukela ngalolosuku lizakubam: INkosi ilaphan.

UGWALO

LUKADANIYELI

ODaniyeli labangane bakhe esigodlweni sikaNebhukadinezari

1Ngomnyaka wesithathu wokubusa kukaJehoyakhimi inkosi yakoJuda, kwafika uNebhukadinezari inkosi yeBhabhiloni eJerusalema, wayivimbezelaa.

2 INkosi yasinikela uJehoyakhimi inkosi yakoJuda esandleni sakhe, lengxenye yezitsha zendlu kaNkulunkulub; wasezisa elizweni leShinari, endlini kankulunkulu wakhec; waletha izitsha endlini yenotho kankulunkulu wakhed.

3 Inkosi yasikhuluma kuAshipenazi induna yabathenwa bayoe, ukuthi alethe abanye kubantwana bakoIsrayeli, lakunzalo yesikhosini, lakuziphathamandlaf;

4 amajaha okungelalasici kuwo, amahle ngesimog, azingcwethi kuyo yonke inhlakaniphohi, alolwazi ngolwazij, alokuqedisisa ekwazinikl, lokwakulamandla kuwo okuma esigodlweni senkosi, lokuthi bawafundisem izincwadi lolimino lwamaKhaladiyap.

5 Inkosi yasiwamisela into yosuku ngosukuqr lwayo esabelweni sokudla kwenkosis, lewayinini lokunatha kwayo, lokuthi bawakhulise iminyaka emithathut, ukuze ekupheleni kwayo azekuma phambi kwenkosiu.

6 Njalo kwakukhona phakathi kwabo kubantwana bakoJuda: ODaniyeli, uHananiya, uMishayeli, loAzariyav.

7 Njalo induna yabathenwa yabatha amabizow; ngoba yamutha uDaniyeli ngokuthi nguBeliteshazarix; loHananiya ngokuthi nguShadraki; loMishayeli ngokuthi nguMeshaki; loAzariyay ngokuthi nguAbedinegoz.

8 Kodwa uDaniyeli wazimisela enhliziyweni yakhe ukuthi angazingcolisia ngesabelob sokudlac kwenkosid, langewayinief yokunatha kwayo; ngakho wacela enduneni yabathenwa ukuthi angazingcolisi.

9 UNkulunkulu wasemnika uDaniyeli umusagh lesihawui phambi kwenduna yabathenwa.

10 Induna yabathenwa yasisithi kuDaniyeli: Ngiyayesaba inkosi yami, inkosi, emise ukudla kwenu lokunathwayo kwenu; ngoba kungani izabona ubuso benu budanile kulamajaha ayintanga yenu? Ngokunjalo lizafaka ikhanda lami engozini enkosini.

11 UDaniyeli wasesithi kumphathi, induna yabathenwa eyayimmise waba phezu kwaboDaniyeli, uHananiya, uMishayeli, loAzariya:

12 Ake ulinge inceku zakho insuku ezilitshumij; njalo basinike okwemibhida eyimidumbak ukuthi sidle, lamanzi ukuthi sinathe.

13 Kakuthi-ke izimo zethu zibonakale phambi kwakho, lezimo zamajaha adla isabelo sokudla kwenkosil; wenze-ke ezincekwini zakho njengokubona kwakho.

14 Wasebalalela kuloludaba, wabalinga insuku ezilitshumi.

15 Kwathi ekupheleni kwezinsuku ezilitshumi izimo zabo zabonakala zizinhle njalo zizimukile enyameni kulawo wonke amajaham ayesidla isabelo sokudla kwenkosin.

16 Ngakho-ke umphathi wasusa isabelo sokudla kwaboo, lewayini lokunatha kwabop, wabanika imibhidaq.

17 Mayelana lala amajaha amane, uNkulunkulu wawanikar ulwazis lokuqedisisat kuzo zonke izincwadi, lenhlakaniphou. Njalo uDaniyeli waqedisisav ngayo yonke imibono lamaphuphow.

18 Kwathi ekupheleni kwezinsuku inkosi eyayitshilo ukuthi bazawangenisa ngazox, induna yabathenwa yawangenisa phambi kukaNebhukadinezari.

19 Inkosi yasikhuluma lawo; njalo phakathi kwawo wonke kakutholwanga onjengoDaniyeli, uHananiya, uMishayeli, loAzariya; ngakho ema phambi kwenkosi.

20 Mayelana lazo zonke izindaba zenhlakanipho lokuqedisisa, inkosi eyayiwabuza ngazoy, yawathola esedlula ngokuphindwe katshumi bonke abalumbiza lezangomabc abasembusweni wayo wonke.

21 Njalo uDaniyeli waba khona kwaze kwaba ngumnyaka wokuqala wenkosi uKoresi.

Iphupho likaNebhukadinezari

2Ngomnyaka wesibili wokubusa kukaNebhukadinezaria, uNebhukadinezari waphupha amaphupho; umoya wakhe wasukhathazekab, lobuthongo bakhe basuka kuyec.

2 Inkosi yasisithi kubizwed izanusee lezangomaf labavumisayog lamaKhaladiyah, ukuze batshengise inkosi amaphupho ayo. Beza-ke, bema phambi kwenkosii.

3 Inkosi yasisithi kibo: Ngiphuphe iphupho; umoya wami wasukhathazekaj ukulazi iphupho.

4 AmaKhaladiya asekhuluma enkosini ngesiAramuk: Nkosi, phila kuze kube nininini! Tshela inceku zakho iphupho, thina sizatshengisa ingcazelol.

5 Inkosi yaphendula yathi kumaKhaladiyam: Into isisukile kimi; uba lingayikungazisa iphupho lengcazelo yalo, lizakwenziwa iziqan, lezindlu zenu zenziwe inqumbi yomqubaop.

6 Kodwa uba litshengisa iphupho lengcazelo yaloq, lizakwemukela kimi iziphor lomvuzo lodumo olukhulu. Ngakho ngitshengisani iphupho lengcazelo yalos.

7 Baphendula okwesibili bathi: Inkosi kayitshele inceku zayo iphupho, thina sizabonisa ingcazelo yalo.

8 Inkosi yaphendula yathi: Mina ngiyazi isibili ukuthi lithenga isikhathit, ngoba liyabona ukuthi into isukile kimiu.

9 Kodwa uba lingangazisi iphupho, kulesimiso esisodwa nganiv; ngoba livumelene ukukhuluma ilizwi lamangaw elikhohlakeleyo phambi kwamix, kuze kuguquke isikhathiy. Ngakho ngitshelani iphuphoz, besengisazi ukuthi lingangitshela ingcazelo yalo.

10 AmaKhaladiya aphendula phambi kwenkosia, athi: Kakulamuntu emhlabeni olakho ukutshengisa udaba lwenkosi; ngakho kayikho inkosib enkulu kumbe umbusi owake wabuza into enje kuloba yisiphi isanusec kumbe isangomad kumbe umKhaladiyae.

11 Futhi kuyinto enzima inkosi eyibuzayo, njalo kakho omunye ongayibonisa phambi kwenkosi, ngaphandlef kwabonkulunkulug, okuhlala kwabo kakukho kwabasenyameni.

12 Ngenxa yalokhu inkosi yaba lolaka yathukuthela kakhuluh, yalaya ukuthi kubhujiswe bonke abahlakaniphileyo beBhabhilonii.

13 Kwasekuphuma isimiso, ukuthi abahlakaniphileyoj babulawe; basebedinga uDaniyeli labangane bakhe ukuthi babulawek.

14 Khona uDaniyeli wabuyisela icebo lokuqonda kuAriyokil induna yabalindi benkosi, owayephumele ukubulala abahlakaniphileyo beBhabhilonim.

15 Waphendula wathi kuAriyoki induna yenkosi: Kungani isimiso singesesiphangiphangi esivela enkosinin? Khona uAriyoki wamazisa uDaniyeli indaba.

16 UDaniyeli wasengena, wacela enkosini ukuthi imnike isikhathi sokuthi ayitshengise inkosi ingcazelo.

17 Khona uDaniyeli waya endlini yakhe, wabazisa oHananiya, uMishayeli, loAzariya, abangane bakheo, loludaba;

18 ukuze bacele izihawup kuNkulunkulu wezuluq ngalimfihlakalor; ukuze bangabhubhi oDaniyeli labangane bakhe kanye labanye abahlakaniphileyo beBhabhilonis.

19 Khona imfihlakalo yembulelwa uDaniyelit embonweni wobusukuu. Khona uDaniyeli wamdumisav uNkulunkulu wamazuluw.

20 UDaniyeli waphendula wathi: Kalidunyiswe ibizo likaNkulunkulu kusukela phakade kuze kube phakadex, ngoba inhlakanipho lamandla kungokwakhey.

21 Ngoba uyaguqulaz izikhathi lezikhathi ezimisiweyoa, uyasusa amakhosibc, amise amakhosid, upha inhlakanipho kwabahlakaniphileyoe, lolwazi kulabo abazi ukuqedisisa.

22 Uyembula okujulileyo lokufihlakeleyof, uyakwazi okusemnyamenig, lokukhanya kuhlala kanye layeh.

23 Ngiyakubonga ngikudumisei, wena Nkulunkulu wabobabaj, ongiphe inhlakanipho lamandlak, ongazise khathesi lokho esikucelileyo kuwel, ngoba usazisile udaba lwenkosi.

24 Ngakho uDaniyeli wangenam kuAriyokin, inkosi eyayimmisele ukuthi abhubhiseo abahlakaniphileyo beBhabhilonip; wahamba, wakhuluma kanje kuye: Ungabhubhisi abahlakaniphileyo beBhabhiloni; ngingenisa phambi kwenkosi, mina ngizayitshengisa inkosi ingcazelo.

25 Khona uAriyoki wangenisa uDaniyeli phambi kwenkosi ngokuphangisaq, watsho njalo kuyo: Ngithole indoda kwabathunjiweyo bakoJuda, ezakwazisa inkosi ingcazelo.

26 Inkosi yaphendula yathi kuDaniyeli, obizo lakhe lalinguBeliteshazarir: Ulakho yini ukungazisa iphupho engilibonileyos, lengcazelo yalo?

27 UDaniyeli waphendula phambi kwenkosi, wathi: Imfihlakalo inkosi eyibuzayot, abahlakaniphileyou, izangomav, izanusew, abalumbix bangeyibonisey inkosi.

28 Kodwa ukhona uNkulunkulu emazulwiniz owembula izimfihlakaloa, uyitshengisile inkosi uNebhukadinezari okuzakwenzeka ekucineni kwezinsukub; iphupho lakho lemibono yekhanda lakho embhedeni wakho yilokhuc:

29 Wena, nkosi, usembhedeni wakho kwavela imicabango yakho ngalokhu okuzakwenzeka emva kwalokhu; lalowo owembula izimfihlakalo ukwazisile wena lokho okuzakwenzekad.

30 Mayelana lami, limfihlakalo yembulwa kimi hatshi ngenxa yenhlakanipho ephakathi kwamie okwedlula bonke abaphilayo, kodwa ukuthi kwaziswe ingcazelo enkosini, lokuthi wazi imicabango yenhliziyo yakho.

31 Wena nkosi, wabona, khangela-ke, isithombe esikhulu. Lesisithombe esikhulu, okukhazimula kwaso kwakusedlulisa, sema phambi kwakho; lesimo saso sasisesabekaf.

32 Ikhanda lalesisithombe lalingelegolide elihle, isifuba saso lengalo zaso kwakungokwesiliva, isisu saso lamathangazi aso kwakungokwethusig,

33 imilenze yaso yayingeyensimbi, inyawo zaso ingxenye yayingeyensimbi lengxenye yayingeyebumba.

34 Wasubona kwaze kwasikwa ilitshe kungengezandla, elatshaya isithombe ezinyaweni zaso ezensimbi lebumbah, lazichobozai.

35 Khona kwachotshozwa ndawonye insimbi, ibumba, ithusi, isiliva, legolide, kwaba njengamakhoba amabala okubhulela ehloboj, lomoya wakususa, akwaze kwatholelwa ndawok. Njalo ilitshe elatshaya isithombe laba yintaba enkulul, lagcwalisa umhlaba wonkem.

36 Yilo lelo iphupho; sesizakutsho ingcazelo yalo phambi kwenkosi.

37 Wena, nkosi, uyinkosi yamakhosin, ngoba uNkulunkulu wamazuluop ukunikile umbusoq, amandlar, lokuqinas, lodumot.

38 Njalo loba kungaphi lapho abantwana babantu abahlezi khona, izinyamazana zeganga lezinyoni zamazulu uzinikele esandleni sakhou, wakwenza waba ngumbusi phezu kwazo zonke. Wena uyilelikhanda legolidev.

39 Langemva kwakho kuzavela omunye umbusow omncinyane kulowakhox, lomunye owesithathu umbusoy wethusiz, ozabusa emhlabeni wonke.

40 Lombuso wesine uzaqina njengensimbia; ngoba njengoba insimbib ichoboza yehlisele phansi konkec, njalo njengensimbi echoboza konke lokhu, ngokunjalo uzachoboza wephuled.

41 Njalo njengoba wabona izinyawo lamazwanee, kuyingxenye yebumba lombumbi lengxenye yensimbi, umbuso uzadatshulwa phakathi. Kodwa kuzakuba kuwo okwamandla ensimbif, njengoba wabonag insimbi ihlanganiswe lebumba eliludakah.

42 Njengoba amazwane enyawo ayelengxenye yensimbi lengxenye yebumba; umbuso uzakuba lamandla nganxanye, wephuke lula nganxanye.

43 Njalo njengoba wabona insimbi ihlanganiswe lebumba eliludakai, bazazihlanganisa lenzalo yabantuj, kodwa kabayikunamathelana, njengoba insimbi ingahlanganiswa lebumbak.

44 Langensuku zalamakhosi uNkulunkulu wamazulul uzamisa umbusomn, ongayikuchithwao kuze kube phakade; lombuso kawuyikutshiyelwa abanye abantu; uzachobozap uqedeq yonke limibusor, wona-ke uzakuma kuze kube phakades.

45 Ngenxa yokuthit wabonau ukuthi ilitshe liqetshulwa entabeniv, kungengezandla, lokuthi lachoboza insimbi, ithusi, ibumba, isiliva, legolide; uNkulunkulu omkhuluw uyazisile inkosi okuzakwenzeka emva kwalokhu; iphupho liqinisekile, lengcazelo yalo ithembekile.

46 Khona inkosi uNebhukadinezari yathi mbo ngobuso bayox, yakhuleka kuDaniyeliyz, yathi kuthululelwe kuye umnikeloa lezimpephab.

47 Inkosi yamphendula uDaniyeli, yathi: Kuliqiniso ukuthi uNkulunkulu wenu unguNkulunkulu wabonkulunkuluc, leNkosi yamakhosid, lomambuli wezimfihlakaloe, ngoba ubelakho ukwembula limfihlakalo.

48 Khona inkosi yamenza uDaniyeli waba ngomkhulu, yamupha izipho ezinkulu ezinengif, yamenza waba ngumbusi phezu kwesabelo sonke seBhabhilonig, lendunah yababusi phezu kwaboi bonke abahlakaniphileyo beBhabhilonij.

49 UDaniyeli wasecela enkosini, njalo yamisak oShadraki, uMeshaki loAbedinegol phezu komsebenzi wesabelo seBhabhilonim; kodwa uDaniyeli waba sesangweni lenkosin.o

UNebhukadinezari wenza isithombe segolide

3UNebhukadinezari inkosi wenza isithombe segolidea; ubude baso babuzingalo ezingamatshumi ayisithupha, ububanzi baso buzingalo eziyisithupha; yasimisa egcekeni leDurab, esabelweni seBhabhilonic.

2 UNebhukadinezari inkosi wasethumela ukubuthela ndawonye iziphathamandlade, ababusifg, lezindunahi, abelulekij, abaphathizikhwamak, abehlulelil, abathonisisim, labo bonke ababusi bezabelon, ukuze beze ekwehlukanisweni kwesithombe uNebhukadinezari inkosi ayesimisile.

3 Khona iziphathamandla, ababusi, lezinduna, abeluleki, abaphathizikhwama, abehluleli, abathonisisi, labo bonke ababusi bezabeloo babuthana ndawonye ekwehlukanisweni kwesithombe uNebhukadinezari inkosi ayesimisile; basebesima phambi kwesithombe uNebhukadinezari ayesimisile.

4 Ummemezeli wasememeza ngamandla wathi: Liyalaywa, lina bantu, zizwe, lezindimip, ukuthi:

5 Ngesikhathi elizwaq ngaso ukukhalar kophondos, umhlangat, ichachouv, ichachwana, ugubhu lwezintambo, umfece, layo yonke imihlobo yokukhaliswayo, liwele phansi, likhonze isithombe segolidew uNebhukadinezari inkosi asimisileyo.

6 Njalo loba ngubani ongawi phansi, akhonzex, ngalesosikhathi uzaphoselwa phakathi kwesithando somlilo esivuthayoy.

7 Ngakho ngalesosikhathiz, lapho abantu bonke besizwa ukukhala kophondo, umhlanga, ichacho, ichachwana, ugubhu lwezintambo, layo yonke imihlobo yokukhaliswayoa, bonke abantu, izizwe, lezindimib, bawela phansi, bakhonza isithombe segolidec uNebhukadinezari inkosi ayesimisile.

8 Ngakho ngalesosikhathid amaKhaladiya athilee asondelaf, ahleba amaJudag.

9 Aphendula athi kuNebhukadinezari inkosi: Nkosi, phila kuze kube ninininih!

10 Wena nkosi, wenzile umlayoi, ukuthi wonke umuntu ozakuzwa ukukhala kophondo, umhlanga, ichacho, ichachwana, ugubhu lwezintambo, lomfece, layo yonke imihlobo yokukhaliswayoj, uzawela phansi akhonze isithombe segolidek;

11 njalo loba ngubani ongawi phansi, akhonzel, uzaphoselwa phakathi kwesithando somlilo ovuthayom.

12 Kukhona amaJuda athile owamise phezu komsebenzin wesabelo seBhabhilonio, oShadraki, uMeshaki, loAbedinego; la amadoda, nkosi, kawakunakanga; kawakhonzi onkulunkulu bakho, kawakhothameli isithombe segolide osimisileyop.

13 Khona uNebhukadinezari ekuthukutheleni lekuvutheni kolaka walaya ukuletha oShadraki, uMeshaki, loAbedinegoq. Khonokho lawomadoda alethwa phambi kwenkosi.

14 UNebhukadinezari waphendula wathi kibo: Kungamabomu yini, Shadraki, Meshaki, loAbedinegor, lingakhonzi onkulunkulu bami, lingakhothameli isithombe segolide engisimisileyos?

15 Khathesi, uba selilungile ukuthi ngesikhathi lisizwa ukukhala kophondo, umhlanga, ichacho, ichachwana, ugubhu lwezintambo, lomfece, layo yonke imihlobo yokukhaliswayot, liwele phansi, likhonze isithombe engisenzileyou, kuhle; kodwa uba lingakhonziv, ngalesosikhathi lizaphoselwa phakathi kwesithando somlilo ovuthayow. Ngubani-ke lowoNkulunkulu ozalikhulula ezandleni zamix?

16 OShadraki, uMeshaki, loAbedinegoy baphendula bathi enkosini: Nebhukadinezari, kasidingiz ukukuphendula kuloludabaa.

17 Uba kungenzeka, uNkulunkulu wethu esimkhonzayo ulakho ukusikhulula esithandweni somlilo ovuthayo; njalo uzasikhulula esandleni sakho, nkosib.

18 Kodwa uba kungenjalo, kakwaziwe kuwe, nkosi, ukuthi kasiyikubakhonza onkulunkulu bakho, lokuthi kasiyikukhothamela isithombe segolide osimisileyo.

Isithando somlilo

19 Khona uNebhukadinezari wagcwala ulakac, lesimo sobuso bakhe sabaguqukela oShadraki, uMeshaki loAbedinego; waphendula, walaya ukuthi batshise isithando kasikhombisa ngaphezu kwalokho okwejwayeleke ukutshiswa ngakho.

20 Waselaya amadoda alamandla ayesebuthweni lakhe ukuthi abophe oShadraki, uMeshaki, loAbedinego, ukuthi babaphosele esithandweni somlilo ovuthayo.

21 Lawomadoda asebotshwa embethe izembatho zawo, amabhulugwe awod, lezingowane zawo, lezinye izigqoko zawoe, aphoselwa phakathi kwesithando somlilo ovuthayo.

22 Ngakho ngenxa yokuthi ilizwi lenkosi belibukhali, lesithando sitshisa kakhuluf, ilangabi lomlilo labulala lawomadoda ayethwele oShadraki, uMeshaki, loAbedinegog.

23 Lala amadoda amathathu, oShadraki, uMeshaki, loAbedinego, awela phansi ebotshiwe phakathi kwesithando somlilo esivuthayoh.

24 Khona uNebhukadinezari inkosi wethuka, wasukuma ngokuphangisai, waphendula wathi kubeluleki bakhej: Kasiphoselanga amadoda amathathu ebotshiwe phakathi komlilo yini? Baphendula bathi enkosini: Liqiniso, nkosi.

25 Yaphendula yathi: Khangelani, ngibona amadoda amane ekhululekile ehamba phakathi komlilok, njalo kakukho ukonakala kuwol; njalo isimo seyesine sifanana lendodana yabonkulunkulum.

26 Khona uNebhukadinezari wasondela emnyango wesithando somlilo esivuthayo, waphendula, wathi: Shadraki, Meshaki, loAbedinego, lina zinceku zikaNkulunkulu oPhezukonken, phumani, lize. Khona oShadraki, Meshaki, loAbedinego baphuma phakathi komlilo.

27 Iziphathamandlao, ababusip, lezindunaq, labeluleki benkosir, sebebuthene, babona la amadoda, umlilo owawungazanga ube lamandla phezu kwemizimba yawos, okwakungahangulwanga lonwele lwekhanda lawo, lezambatho zawo ezazingaguqukanga, lokunuka komlilo okwakungedlulanga kiwot.

28 UNebhukadinezari waphendula, wathi: Kadunyiswe uNkulunkulu kaShadraki, uMeshaki, loAbedinego, othumeu ingilosi yakhevw, wakhulula izinceku zakhex ezimthembileyoy, zaze zaguqula ilizwi lenkosi, zanikela imizimba yazo, ukuze zingakhonzi zingakhuleki lakuwuphi unkulunkulu ngaphandle kukaNkulunkulu wazoz.

29 Ngakho umlayo wenziwa yimia, ukuthi bonke abantu, isizwe, lolimib, olukhuluma okungafanelanga okumelene loNkulunkulu kaShadraki, uMeshaki, loAbedinego, uzaqunywa iziqac, lendlu yakhe yenziwe inqumbi yomquba; ngobad engekho omunye unkulunkulu olakho ukophula njengalokhue.

30 Khona inkosi yabaphumelelisa oShadraki, uMeshaki, loAbedinego, esabelweni seBhabhilonif.

Iphupho lesibili lobuhlanya bukaNebhukadinezari

4UNebhukadinezari inkosi, kubo bonke abantu, izizwe, lezindimiab, ezihlala emhlabeni wonkecd: Ukuthula kwenu kakwandeef!

2 Bekukuhle kimi ukuthi ngikwazise izibonakaliso lezimangalisog uNkulunkulu oPhezukonke azenze kimih.

3 Yeka ubukhulu bezibonakaliso zakhei, njalo yeka amandla ezimangaliso zakhej! Umbuso wakhe ungumbuso ongulaphakadek, lokubusa kwakhe kungokwesizukulwana lesizukulwanal.

4 Mina, uNebhukadinezari, ngangonwabile endlini yamim, ngahluma esigodlweni samin,

5 ngabona iphupho elangesabisayo; lemicabango phezu kombheda wamio, lemibono yekhanda lami kwangethusapq.

6 Ngakho umlayo wenziwa yimir wokuthi kungeniswe phambi kwamis bonke abahlakaniphileyo beBhabhilonit, ukuze bangazise ingcazelo yephupho.

7 Kwasekungena izanuse, izangoma, amaKhaladiyau, labalumbiv; ngasengikhuluma iphupho phambi kwabo, kodwa kabangazisanga ingcazelo yalow.

8 Kodwa ngasekucineni uDaniyeli wangena phambi kwami, obizo lakhe lalinguBeliteshazarix, ngokwebizo likankulunkulu wami, lokukuye umoya wabonkulunkulu abangcweley; ngasengikhuluma iphupho phambi kwakhe, ngisithiz:

9 Wena Beliteshazaria, nduna yezanuseb, ngoba mina ngiyazi ukuthi umoya wabonkulunkulu abangcwele ukuwec, lokuthi kakulamfihlakalo leyodwa ekuhluphayod, ngitshela imibono yephupho lami engilibonileyoe, lengcazelo yalo.

10 Yayinjalo imibono yekhanda lami embhedeni wamif: Ngabona, khangela-keg, isihlahla phakathi komhlaba, lobude baso babubukhulu.

11 Isihlahla sakhula saba sikhulu, saqina, lobude baso bafinyelela emazulwini, lokubonakala kwaso kwaze kwaba sekucineni komhlaba wonke.

12 Amahlamvu aso ayemahleh, lesithelo saso sasisinengii, kwakukhona kisoj ukudla kwabo bonkek; inyamazana zeganga zaba lomthunzi ngaphansi kwasolm, lenyoni zamazulu zahlala ezingatsheni zason, layo yonke inyama yondliwa kiso.

13 Ngabona emibonweni yekhanda lami embhedeni wamio, khangela-ke, umlindip, ngitsho ongcwele, wehla evela emazulwiniq.

14 Wamemeza ngamandla watsho njalo: Sigamuleni isihlahlar, liqume izingatsha zasos, liphulule amahlamvu aso, lichithachithe izithelo zaso; izinyamazana kazisuke ngaphansi kwasot, lezinyoni ngasezingatsheni zaso.

15 Lanxa kunjalo tshiyani isidindi sempande zakhe emhlabathini, langebhanti lensimbi lethusi ohlazeni lwasendle; njalo kakumanziswe ngamazolo amazulu, lesabelo sakhe kasibe kanye lezinyamazana etshanini bomhlaba.

16 Inhliziyo yakhe kayiphenduke ingabi ngeyomuntu, kayiphiwe inhliziyo yenyamazana; futhi kakwedlule phezu kwakhe izikhathi eziyisikhombisau.

17 Loludaba lungesimemezelov sabalindiw, lesilayezelo ngelizwi labangcwelex; ukuzey abaphilayo baziz ukuthia oPhezukonkeb uyabusa embusweni wabantuc, njalod awunike loba kukubani amthandayoe, amise phezu kwawo ophansi ebantwinif.

18 Leliphupho ngilibonile mina nkosi uNebhukadinezari. Wena-ke, Beliteshazarig, yitsho ingcazelo yalo; ngobah bonke abahlakaniphileyo bombuso wami bengelakho ukungitshela ingcazeloi; kodwa wena ulakho; ngoba umoya wabonkulunkulu abangcwele ukuwej.

19 Ng'khona uDaniyeli, obizo lakhe lalinguBeliteshazarik, wamangala kakhulu okwesikhatshanal, lemicabango yakhe yamkhathazam. Inkosi yaphendula, yathi: Beliteshazari, iphupho lengcazelo yalo kakungakukhathazi. UBeliteshazari waphendula wathi: Nkosi yami, iphupho kalibe kwabakuzondayo, lengcazelo yalo kuzo izitha zakhon.

20 Isihlahla osibonileyoo, esakhula saba sikhulu saqina, lobude baso bafinyelela emazulwini, lokubonakala kwaso kwaze kwaba semhlabeni wonke,

21 esimahlamvu aso ayemahlep, lesithelo saso sisinengi, njalo kiso kulokudla kwabo bonke, lezinyamazana zeganga zahlala phansi kwasoqr, lenyoni zamazulu zahlala ezingatsheni zaso;

22 singuwe, wena nkosi, osukhulile waba mkhulu waqinas; ngoba ubukhulu bakho bukhulile, bafinyelela emazulwini, lombuso wakhot ekucineni komhlabau.

23 Njengalokho inkosi yabona umlindiv, ngitsho ongcwele, esehla evela emazulwini owathi: Gamulani isihlahla lisichithew; kodwa litshiye isidindi sezimpande emhlabathinix sibotshwe ngebhanti lensimbi lethusi ohlazeni lwasendle; kakumanziswe ngamazolo amazulu, lesabelo sakhe kasibe kanye lezinyamazana zeganga, kuze kwedlule izikhathi eziyisikhombisa phezu kwakhey.

24 Nansi ingcazelo, nkosi, njalo nansi isimemezeloz soPhezukonkea, esiza phezu kwenkosi yami, inkosi:

25 Ukuthi bazakuxotsha ebantwinib, lenhlalo yakho izakuba kanye lezinyamazana zeganga, bazakudlisac utshanid njengezinkabi, bazakumanzisa ngamazolo amazulu, lezikhathi eziyisikhombisa zizadlula phezu kwakhoe, uze wazifg ukuthih oPhezukonke uyabusa emibusweni yabantui, ayinike loba kukubani amthandayoj.

26 Njengalokho bathi kutshiywe isidindi sempande zesihlahlak, umbuso wakho uzakuma kuwe, emva kokuthi ususazi ukuthi amazulu ayabusal.

27 Ngakho, nkosi, kasemukeleke kuwe iseluleko samim; wephule izono zakho ngokulungan, lobubi bakhoo ngokutshengisa isihawu kwabangabayangap, alubaq kungaba lokwelulwar kokuthula kwakhos.

28 Konke lokhu kwamehlela uNebhukadinezari inkosi.

29 Ekupheleni kwenyanga ezilitshumi lambili wayehambahamba phezu kwesigodlo sombuso weBhabhiloni.

30 Inkosi yaphendula yathit: Kayisiyo yini le iBhabhiloni enkulu mina engiyakhe ukuba yindlu yombusou, ngamandlav engalo yamiw, njalo ibe ludumoxy lobukhosi bamiz?

31 Ilizwi lisesemlonyeni wenkosia, kwawa ilizwi livela emazulwini lisithib: Wena nkosi Nebhukadinezari, kuyatshiwo kuwe ukuthi: Umbuso usukile kuwec.

32 Bazakuxotsha usuke ebantwini, lenhlalo yakho izakuba kanye lenyamazana zegangad, bazakudlisa utshani njengezinkabie, lezikhathi eziyisikhombisa zizadlula phezu kwakhof, uze wazi ukuthi oPhezukonke uyabusa emibusweni yabantug, ayinike loba kukubani amthandayoh.

33 Ngalesosikhathi lolulutho lwagcwaliseka phezu kukaNebhukadinezarii; wasexotshwa ebantwini, wadla utshani njengezinkabi, lomzimba wakhe wamanziswa ngamazolo amazuluj, zaze inwele zakhe zakhula njengensiba zelinqe, lenzipho zakhe njengezenyoni.

34 Njalo ekupheleni kwezinsuku, mina Nebhukadinezarik ngaphakamisela amehlo ami emazulwinil, ngoba ukuqedisisa kwami kwabuyela kimi; ngasengibusisa oPhezukonke, ngamdumisa, ngamhlonipha yenam ophila phakaden, ngoba ukubusa kwakhe kuyikubusa okulaphakadeo, lombuso wakhe ungowesizukulwana lesizukulwanapq;

35 futhi bonke abahlali bomhlabar babalwa njengokungeluthos, njalo wenza njengentando yakhe ebuthweni lamazulut lakubahlali bomhlabau; njalo kakho ongavimbela isandla sakhev, loba athi kuyew: Wenzanix?

36 Ngasona lesosikhathi ingqondo yami yabuyela kimiy, futhi ngenxa yenkazimulo yombuso wamiza udumo lwamib lokucwebezela kwami kwabuyela kimic; njalo abeluleki bamid lezikhulu zami zangidingae; ngasengimiswa futhi embusweni wamif; lobukhulu obudluleleyo bengezelelwa kimig.

37 Khathesi, mina, Nebhukadinezari, ngiyayidumisa ngiyiphakamiseh ngiyihloniphei iNkosi yamazuluj, ngoba imisebenzi yayo yonke iliqinisok, lezindlela zayo ziyisahlulelol; lalabo abahamba ngokuzigqaja ilakho ukubathobisam.

Umbhalo obhalwa emdulini

5UBelishazari inkosia wenzela iziphathamandla zakheb eziyinkulungwane idili elikhuluc, wanatha iwayini phambi kwaleyonkulungwane.

2 UBelishazari, esalinambitha iwayini, walaya ukuthi balethe izitsha zegolide lezesilivad uyise uNebhukadinezari ayezikhuphe ethempelini elaliseJerusalemae; ukuze inkosif, leziphathamandla zayo, omkayo, labafazi bayo abancane, banathele kizog.

3 Khona baletha izitsha zegolide ezazikhutshwe ethempelini lendlu kaNkulunkulu eyayiseJerusalema; njalo inkosi, leziphathamandla zayo, omkayo, labafazi bayo abancane, banathela kizo.

4 Banatha iwayinih, badumisaij onkulunkulu begolidek, labesilival, abethusim, abensimbin, abesigodoop, labelitsheqr.

5 Ngalesosikhathis kwaphuma iminwe yesandla somuntut, yabhala maqondana lesiqobane sesibane phezu kokubhadiweyo komduli wesigodlo senkosiu; inkosi yasibona inhlanekela yesandla esasibhalav.

6 Khonokho ukucwebezela kobusow benkosi kwaphenduka, lemicabango yayo yayihluphaxy, kwaze kwaxega amalungaz okhalo lwayoab, lamadolo ayo atshayanac.

7 Inkosi yamemeza ngamandlad ukuthi balethe izangomaef, amaKhaladiyagh, labalumbiij. Inkosi yaphendula, yathi kwabahlakaniphileyo beBhabhilonik: Wonke umuntu ongafunda lumbhalo, angitshengise ingcazelo yawol, uzagqokiswa okuyibubendem, leketane yegolide entanyeni yakhen, abe ngumbusi wesithathu embusweniop.

8 Khona bangena bonke abahlakaniphileyo benkosi; kodwa babengelakho ukuwubala umbhalo, lokwazisa inkosi ingcazelo yawoq.

9 Khona inkosi uBelishazari yethuka kakhulur, lokucwebezela kobuso bayo kwaphenduka kuyo, leziphathamandla zayo zadidekas.

10 Indlovukazi, ngenxa yamazwi enkosit leziphathamandla zayo, yangena endlini yediliu. Indlovukazi yaphendula yathi: Nkosi, phila kuze kube ninininiv! Imicabango yakho kayingakwethusiw, lokucwebezela kobuso bakho kakungaphendukix.

11 Kulomuntu embusweni wakhoy okulomoya wabonkulunkulu abangcwele kuyez; ngoba ensukwini zikayihlo kwatholwa kuye ukukhanya lokuqedisisa lenhlakaniphoa, njengenhlakanipho yabonkulunkulub; ngakho inkosi uNebhukadinezari uyihlo wamenza waba yinduna yezanusec, yezangomad, yamaKhaladiya, yabalumbi, uyihlo, nkosi.

12 Ngoba umoya owedlulisileyo, lolwazi, lokuqedisisae, ukuchasisa amaphuphof, lokuchasisag imizekelisoh, lokutshombulula amafindo, kwatholakala kuye, kuDaniyeli, inkosi eyamutha ibizo elithi uBeliteshazarii. Khathesi kabizwe uDaniyeli, uzatshengisa ingcazelo.

13 Khona uDaniyeli walethwa phambi kwenkosi; inkosi yaphendula yathi kuDaniyeli: UngulowoDaniyeli, ongowabathunjwa bakoJudaj, inkosi ubaba eyabaletha bevela koJuda yinik?

14 Sengizwile ngawe ukuthi umoya wabonkulunkulu ukuwel, lokuthi ukukhanya, lokuqedisisa, lenhlakanipho edlulisileyo kutholakala kuwem.

15 Khathesi sebengenisiwe phambi kwami abahlakaniphileyon, izangomao, ukuze bawufunde lumbhalo, bangazise ingcazelo yawo; kodwa babengelakho ukutshengisa ingcazelo yalintop.

16 Kodwa mina ngizwile ngawe, ukuthi ulakho ukuchasisa izingcazeloq, lokutshombulula amafindor. Khathesis uba ulakho ukufunda lumbhalo, ungazise ingcazelo yawot, uzagqokiswa okuyibubendeu, leketane yegolide entanyeni yakhov, ube ngumbusi wesithathu embusweniw.

17 Khona uDaniyeli waphendula wathi phambi kwenkosi: Izipho zakho kazibe ngezakhox, lemivuzo yakho uyinike omunye. Loba kunjalo ngizayifundela inkosi umbhalo, ngiyazise ingcazelo.

18 Wena nkosi, uNkulunkulu oPhezukonkey wanika uNebhukadinezariz uyihlo umbusoa, lobukhulub, lodumoc, lenkazimulod.

19 Langenxa yobukhulu amnika bonae, bonke abantu, izizwe, lezindimif, bathuthumela besaba phambi kwakheg; lowo ayethanda wambulala, lalowo ayethanda wamgcina ephila, lalowo ayethanda wamphakamisa, lalowo ayethanda wamehlisela phansih.

20 Kodwa lapho inhliziyo yakhe yaziphakamisa, lenhliziyo yakhe isiba lukhuni ngokuzigqaja, wehliswa esihlalweni sakhe sobukhosi sombusoi, bamthathelaj udumo lwakhek.

21 Wasexotshwa ebantwaneni babantul, lenhliziyo yakhe yenziwa yafanana leyenyamazana, lendawo yakhe yokuhlala yaba labobabhemi begangam; bamdlisa utshani njengenkabi, lomzimba wakhe waba manzi ngamazolo amazulun, waze wazi ukuthi uNkulunkulu oPhezukonke uyabusa embusweni wabantu, lokuthi umisa phezu kwawo loba ngubani amthandayoo.

22 Wena-ke, ndodana yakhe, Belishazari, kawuyithobisanga inhliziyo yakhop, lanxa ukwazile konke lokhuq.

23 Kodwa uziphakamisile wamelana leNkosi yamazulur; njalo baletha izitsha zendlu yayo phambi kwakhos; wena-ke, leziphathamandla zakho, omkakho, labafazi bakho abancane, lanathela kuzo iwayinit; udumisile onkulunkulu besiliva, labegolide, abethusi, abensimbi, abesigodo, labelitsheu, abangaboniyo labangezwayo, labangaziyov; kodwa uNkulunkulu omphefumulo wakho usesandleni sakhew, lozindlela zakho zonke zingezakhex, kawumdumisangay.

24 Khonokho le inhlanekela yesandla yathunywa ivela kuye; lumbhalo wasubhalwaz.

25 Njalo nanku umbhalo owabhalwayo: MENE, MENE, TEKELI, UFARISINI.

26 Nansi ingcazelo yalolulutho: MENE: UNkulunkulu ubalile umbuso wakho, wawuqeda.

27 TEKELI: Ulinganisiwe esilinganisweni, watholwa usilelaa.

28 UPERESI: Umbuso wakho wehlukanisiwe, wanikwa amaMedeb lamaPerisiyac.

29 Khona uBelishazari walaya, basebemgqokisa uDaniyeli ngokuyibubended, leketane yegolide entanyeni yakhee, basebememezela ngayef ukuthi abe ngumbusi wesithathu embuswenig.

30 Ngalobobusuku uBelishazari inkosih yamaKhaladiya wabulawai.

31 UDariyusi umMede wasesemukela umbusoj, eleminyaka phose engamatshumi ayisithupha lambili.

UDaniyeli usemgodini wezilwane

6Kwaba kuhle kuDariyusi ukubeka phezu kombusoa iziphathamandlab ezilikhulu lamatshumi amabilic, ukuthi zibe phezu kombuso wonke,

2 laphezu kwazo ababonisi abathathud, uDaniyeli aba ngowokuqala kuboe; ukuthi leziziphathamandla zilandise kubof, njalo inkosi ingabi lomonakalo.

3 Khona uDaniyeli lo wenza ngconog kulababonisih leziphathamandlai, ngoba umoya owedlulisileyo wawukuyej. Njalo inkosi yacabanga ukumbeka phezu kombuso wonkek.

4 Khona ababonisil leziphathamandlam badinga ukuthola ithuba bemelene loDaniyeli mayelana lombuson; kodwa bengelakho ukuthola ithuba kumbe insoloo; ngoba wayethembekilep, futhi kungelampambanisoq kumbe insolor okwatholakala kuye.

5 Khona lawomadoda athi: Kasiyikuthola thuba ngaye lo uDaniyeli ngaphandle kokuthi silithole limelene laye emlayweni kaNkulunkulu wakhes.

6 Khona labobabonisit leziphathamandlau babuthana ndawonye enkosini, batsho kanje kuyo: Dariyusi nkosi, phila kuze kube ninininiv!

7 Bonke ababonisi bombusow, izindunax, leziphathamandlay, abelulekiz, lababusia bacebisa ukumisa umthetho wesikhosini, lokwenza isimiso esiqinileyo, ukuthi loba ngubani ozacela isicelo lakuwuphi unkulunkulu loba umuntu phakathi kwezinsuku ezingamatshumi amathathu ngaphandle kuwe, nkosi, uzaphoselwa ebhalwini lwezilwaneb.

8 Khathesi, nkosi, misa umlayo uphawule umbhalo, ukuthi ungaguqulwa, njengokomthethoc wamaMede lamaPerisiyad, ongadluliyoe.

9 Ngakho inkosi uDariyusi yaphawula umbhalo lesimisof.

10 Kwathi lapho uDaniyeli asesazi ukuthi umbhalo uphawuliwe, wangena endlini yakhe; njalo amawindi ekamelo lakheg eliphezulu elikhangele eJerusalemah evulekilei; waguqa ngamadolo akhej izikhathi ezintathu ngosukuk, wakhuleka, wapha izibongo phambi kukaNkulunkulu wakhel, njengokwenza kwakhe mandulo kwalokhum.

11 Khona la amadoda abuthana, athola uDaniyeli ekhuleka encenga phambi kukaNkulunkulu wakhe.

12 Khona asondelan, akhuluma phambi kwenkosi mayelana lesimiso senkosi athi: Kawuphawulanga isimiso yini, sokuthi wonke umuntu ocela lakuwuphi unkulunkulu loba umuntu phakathi kwezinsuku ezingamatshumi amathathuo ngaphandle kuwe, nkosip, uzaphoselwa ebhalwini lwezilwane? Inkosi yaphendula yathi: Linto iliqiniso, ngokomthetho wamaMede lamaPerisiyaq ongadluliyor.

13 Khona aphendula athi phambi kwenkosi: UDaniyeli ongowabantwana bokuthunjwa bakoJudast kakunanziu, nkosi, lesimiso osiphawulileyo, kodwa uyakhuleka isicelo sakhe izikhathi ezintathu ngosuku.

14 Kwathi lapho inkosi isizwile lelilizwi, yazizondela kakhuluv, yabeka ingqondo kuDaniyeli ukumkhulula; yebo, yalwisa laze latshona ilanga ukumophula.

15 Khona abuthana enkosini lawomadoda, athi enkosini: Yazi, nkosi, ukuthi umthetho wamaMede lamaPerisiyaw uthi: Kakulasimiso kumbe umthetho inkosi eyawumisayo ongaguqulwa.

16 Khona inkosi yalaya, bamletha uDaniyeli, bamphosela ebhalwini lwezilwane. Inkosi yaphendula yathi kuDaniyeli: UNkulunkulu wakho, omkhonzayo njalonjalo, kungathi angakukhululax!

17 Kwasekulethwa ilitshe, labekwa phezu komlomo wobhaluy; inkosi yasilinamekaz ngendandatho elophawu lwayoa, langendandatho elophawu lwamakhosi ayob, ukuze kungaguqulwa ulutho mayelana loDaniyeli.

18 Khona inkosi yaya esigodlweni sayo, yachitha ubusuku izila ukudla; lamachacho kawalethwanga phambi kwayoc; lobuthongo bayibalekelad.

19 Khona inkosi yavuka emadabukakusae, yaya ngokuphangisa ebhalwini lwezilwanef.

20 Yathi isisondele ebhalwini, yamemeza ngelizwi lokulila kuDaniyeli; inkosi yaphendula yathi kuDaniyeli: Daniyeli, nceku kaNkulunkulu ophilayog, uNkulunkulu wakhoh omkhonzayo njalonjaloi, ulakho ukukukhulula yini ezilwaneni?

21 Khona uDaniyeli wathi enkosini: Nkosi, phila kuze kube ninininij!

22 UNkulunkulu wami uthumile ingilosi yakhek, yavala imilomo yezilwane, okokuthi kazingilimazangal, ngoba phambi kwakhe ukungabi lecala kutholakale kimim; njalo phambi kwakho, nkosi, kangenzanga bubi.

23 Khona inkosi yamthokozela kakhulu, yalaya ukukhuphula uDaniyeli ebhalwini. UDaniyeli wasekhutshulwa ebhalwini, kakwatholwa kulimala kuyen, ngoba ekholwe kuNkulunkulu wakheo.

24 Inkosi yasilaya, kwasekulethwa lawomadodap ayehlebe uDaniyeliq, bawaphosela ebhalwini lwezilwane, wona, abantwana bawo, labomkawor; kwathi bengakafiki phansi ebhalwini, izilwane zazibusa phezu kwabo, zachoboza wonke amathambo abo.

25 Khona inkosi uDariyusi yabalela bonke abantu, izizwe, lezindimis, ezihlezi emhlabeni wonket, yathi: Kakwandiswe ukuthula kwenuu.

26 Umlayo wenziwa yimiv, ukuthi kukho konke ukubuswa kombuso wami bathuthumelew besabex phambi kukaNkulunkulu kaDaniyeli; ngoba enguNkulunkulu ophilayoyz, lomi kuze kube nininini, lombuso wakhea ngongayikuchithwab, lokubusa kwakhe kuzakuba khona kuze kube sekuphelenic.

27 Uyakhulula, ophule, enze izibonakaliso lezimangaliso emazulwini lemhlabenid, osekhulule uDaniyeli emandleni ezilwanee.

28 Ngakho uDaniyeli lo waphumelela embusweni kaDariyusif, lembuswenig kaKoresi umPerisiyah.

Iphupho likaDaniyeli ngezilo ezine

7Ngomnyaka wokuqala kaBelishazari inkosi yeBhabhilonia, uDaniyeli wabona iphuphobc lemibono yekhanda lakhe embhedeni wakhed. Khona walibhala iphupho, wakhuluma indikimba yezindaba.

2 UDaniyeli waphendula wathi: Ngabona embonweni wami ebusuku, khangela-ke, imimoya yomine yamazulu yavumbuluka phezu kolwandle olukhulue.

3 Izilo ezine ezinkulu zakhuphuka elwandlef, zehlukile esinye kwesinyeg.

4 Esokuqala sasinjengesilwanehi, esilempiko zenkozij. Ngakhangela zaze zacuthwa impiko zaso, sasesiphakanyiswa sisuswa emhlabenik, samiswa ngenyawo njengomuntu, sanikwa inhliziyo yomuntul.

5 Khangela-ke esinye isilo, esesibilim, sasinjengebheren, sazimisa ehlangothini olulodwa, silembambo ezintathu emlonyeni waso phakathi kwamazinyo aso. Basebesithi njalo kuso: Sukuma, udle inyama enengi.

6 Emva kwalokhu ngabona, khangela-ke esinyeo, sasinjengengwep, silempiko ezine zenyoni emhlana wasoq, njalo isilo sasilamakhanda amaner, lokubusa kwaphiwa kuso.

7 Emva kwalokhu ngabona emibonweni yebusukus, khangela-ke isilo sesinetu, esesabekayo, esethusayo, silamandla kakhulukaziv, silamazinyo amakhulu ensimbiw, sadlax safohlozay, sanyathela okuseleyo ngenyawo zasoz. Njalo sasehlukile kuzo zonke izilo ezazingaphambi kwasoab; futhi sasilempondo ezilitshumic.

8 Ngakhangelisisa izimpondo, khangela-ke, kwenyuka phakathi kwazo olunye uphondo oluncinyaned; lezintathu zezimpondo zokuqala zasitshunwa ngezimpande phambi kwaloe; khangela-ke, amehlo anjengamehlof omuntug aba sephondweni lolu, lomlomoh okhuluma izinto ezinkului.

9 Ngakhangela, kwaze kwabekwa izihlalo zobukhosij, kwahlala oMdala wezinsukuk, ozembatho zakhel zazimhlophe njengeliqhwa elikhithikileyom, lenwele zekhanda lakhe njengoboya bemvu obuhlanzekileyon; isihlalo sakhe sobukhosi sililangabi lomliloo, amavili aso angumlilo ovuthayop.

10 Isifudlana somlilo sageleza saphuma phambi kwakheq. Inkulungwane zezinkulungwaner zamkhonzas, lezinkulungwane ezilitshumi zezinkulungwane ezilitshumi zema phambi kwakhet. Isahlulelo sazimisau, lezincwadi zavulwav.

11 Khona ngakhangela, ngenxa yomsindo wamazwi amakhulu uphondo olwawakhulumayow. Ngakhangela saze sabulawa isilox, lomzimba waso wachithway, wanikelwa emlilweni obhebhayoz.

12 Mayelana lezinye izilo, umbuso wazo wasuswaa, kanti ukwelulwa empilweni kwanikwa kuzo kwaze kwaba yisikhathi esimisiweyo lethuba.

13 Ngabona emibonweni yebusukub, khangela-ke, onjengendodana yomuntucd weza ngamayezi amazulue, wafika kuMdala wezinsukuf, basebemsondeza phambi kwakhe.

14 Wasenikwa ukubusa, lodumo, lombusog, ukuze bonke abantu, izizwe, lezindimi kumkhonzeh. Ukubusa kwakhe kuyikubusa kwaphakadei, okungayikudlulaj, lombuso wakhe ngongayikuchithwak.

15 Mina Daniyeli, umoya wami wadabuka phakathi komzimbal, lemibono yekhanda lami yangethusam.

16 Ngasondela komunye wababemi khonan, ngabuza kuye iqiniso lakho konke lokhu. Wasengitshela, wangazisa ingcazelo yezindaba.

17 Lezizilo ezinkulu, zozine, zingamakhosi amane, azasukuma evela emhlabenio.

18 Kodwa abangcwele boPhezukonkep bazakwemukela umbusoq, babe lombuso kuze kube phakader, ngitsho kuze kube nini lanini.

19 Khona ngathanda iqiniso ngesilo sesine, esasehlukile kuzo zonkes, sisesabeka kakhulukazit, omazinyo aso ayengawensimbi, lenzipho zaso zingezethusiu; sadlav, safohlozaw, sanyathela okuseleyo ngenyawo zasox;

20 langezimpondo ezilitshumi ezazisekhanda lasoy, lolunye olwenyukayoz, lezawa phambi kwalo ezintathua; ngitsho lolophondo olwalulamehlob, lomlomo owakhuluma izinto ezinkulu, lokubonakala kwalo kwakukukhulu kulezinyec.

21 Ngabona, ukuthi loluphondo lusilwad labangcwelee, lwabanqobaf,

22 kwaze kwafika oMdala wezinsukug, lesahlulelo saphiwah abangcwele boPhezukonkei; kwasekufika isikhathi esimisiweyo sokuthi abangcwele babe lombusojk.

23 Watsho njalo: Isilo sesine sizakubal ngumbuso wesine emhlabenim, ozakwehluka kuyo yonke imibuson, sidle wonke umhlaba, siwunyathelele phansio, siwufohlozep.

24 Mayelana lempondo ezilitshumi, amakhosi alitshumi azasukuma evela kulo umbusoq, lenye izasukuma emva kwawor. Yona-ke izakwehluka kwawokuqala, iwehlisele phansi amakhosi amathathus.

25 Njalo izakhulumatu amazwi imelenev loPhezukonkew, ihluphe njalonjalox abangcwele boPhezukonkey, inakane ngokuguqula izikhathi lomlayoz; njalo bazanikelwa esandleni sayo kuze kube yisikhathi lezikhathi lengxenye yesikhathia.

26 Kodwa isahlulelo sizahlalab, basuse umbuso wayo, ukuthi bawuchithe bawuqedec kuze kube sekuphelenid.

27 Njalo umbuso lokubusa lobukhulu bemibuso ngaphansi kwamazulu wonkee kuzanikwa abantu babangcwele boPhezukonkef, ombuso wabo ngumbuso ongulaphakade, lemibuso yonke izamkhonza ilaleleg.

28 Kuze kube lapha yisicino sendaba. Mina Daniyelih, imicabango yami yangethusa kakhulu, lokucwebezela kobuso bami kwaguquka kimi; kodwa ngalugcina udaba enhliziyweni yamii.

Inqama lempongo

8Ngomnyaka wesithathu wokubusa kwenkosi uBelishazari kwabonakala umbono kimia, mina Daniyeli, emva kwalowo owabonakala kimi kuqalab.

2 Ngabona-ke embonweni; kwasekusithi, sengibonile, ngiseShushanic isigodlode, esisesabelweni seElamuf; ngasengibona embonwenig, mina ngangingasemfulenih iUlayii.

3 Ngasengiphakamisa amehlo ami, ngabona, khangela-ke, kwema phambi komfulaj inqama elempondo ezimbilik. Impondo zombili zaziphakeme, kodwa olunye lwaluphakeme okwedlula olunye, njalo oluphakemeyo lwenyuka muva.

4 Ngabona inqama ihlaba ikhangele ngentshonalanga langenyakatho langeningizimul; ukuze kungabi lezinyamazanam ezingema phambi kwayon, njalo kungekho ongophula esandleni sayoo; kodwa yenza njengentando yayo, yazikhulisap.

5 Kwathi mina ngisacabanga, khangela-ke, kweza impongo yembuzi ivela ngentshonalanga phezu kobuso bomhlaba wonkeq, njalo kayiwuthintanga umhlabathir. Njalo limpongo yayilophondo olunanzelelekayo phakathi laphakathi kwamehlo ayos.

6 Yasisiza enqameni eyayilempondo ezimbili, engangiyibone imi phambi komfulat, yagijimela kuyo ngolaka lwamandla ayou.

7 Ngasengiyibona isondela ngasenqameni, yathukuthela kakhulu imelene layov, yayitshaya inqama, yephula impondo zayo zombili. Kwakungaselamandla enqameni okuma phambi kwayow; kodwa impongo yayiwisela emhlabathinix, yayinyathelela phansiy; njalo kwakungekho owayengayophula inqama esandleni sayoz.

8 Ngakho impongo yembuzi yazikhulisa kakhulukazia; yathi isilamandla, uphondo olukhulu lwephuka; njalo endaweni yalo kwenyuka ezine ezinanzelelekayob ngasemimoyeni emine yamazuluc.

9 Njalo kolunye lwazo kwaphuma uphondo oluncinyane, olwakhula kakhulukazid, ngaseningizimue langasempumalanga langaselizweni elihlef.

10 Lwaselukhulag kwaze kwaba sebuthweni lamazuluh; lwaseluwisela emhlabathinii okwebutho lokwezinkanyezij, lwakunyathelela phansik.

11 Yebo, lwazikhulisal kwaze kwaba sesiphathamandleni sebuthom, langalo umhlatshelo oqhubekayono wasuswap, lendawo yendlu yaso engcwele yadilizelwa phansiq.

12 Kwasekunikelwa ibutho limelene lomhlatshelo oqhubekayo ngenxa yesiphambekor, laphosela emhlabathinist iqinisou, lenzav, laphumelelaw.

13 Ngasengisizwa ongcwele oyedwa ekhulumax, njalo omunye ongcwele wathi kulowo othile owakhulumayoy: Koze kube nini uzakuba khona lumbonoz mayelana lomhlatshelo oqhubekayoa, lesiphambeko sencithakalob, ukunikela indawo engcwele kanye lebuthoc ukuthi kunyathelelwe phansid?

14 Wasesithi kimi: Kuze kube zintambama lekuseni okuzinkulungwane ezimbili lamakhulu amathathu; kube sekuhlanjululwa indawo engcwele.

15 Kwasekusithi mina Daniyeli sengiwubonile umbono ngadinga ukuqedisisae, khangela-ke, kwema phambi kwami okunjengesimo somuntuf.

16 Ngasengisizwa ilizwi lomuntu phakathi kwezinkumbig zeUlayih, elamemeza lathi: Gabriyeli, yenza lo aqedisise umbonoi.

17 Wasesiza eceleni kwalapho engangimi khona. Esefikile, ngethukaj, ngathi mbo ngobuso bamik. Kodwa wathi kimi: Qedisisa, ndodana yomuntul, ngoba umbono ungowesikhathi sokucinam.

18 Kwathi esakhuluma lami, ngangilele ubuthongo obukhulun ngobuso bami emhlabathiniop; kodwa wangithintaq, wangimisa endaweni yami yokumar.

19 Wasesithi: Khangela, ngizakwenza wazi okuzakuba sekupheleni kwentukuthelos, ngoba ukucina kuzakuba ngesikhathi esimisiweyot.

20 Inqama oyibonileyo elempondo ezimbiliu ngamakhosiv eMede lePerisiyaw.

21 Njalox impongo eyisiyephuy iyinkosi yeGrikiz, lophondo olukhulu oluphakathi laphakathi kwamehlo ayoa luyinkosi yokuqalab.

22 Ngolwephukayo, njengoba kwema ezine endaweni yalo, kuzakuma imibuso emine kuso isizwec, kodwa hatshi ngamandla alod.

23 Njalo ekucineni kwemibuso yazo, lapho abaphambeki sebephelelee, izakuma inkosi elukhuni ngobusof, eqedisisa imizekelisog.

24 Lamandla ayo azaqina, kodwa hatshi ngamandla ayoh. Njalo izachitha ngokumangalisayoi, iphumelelej, yenzek, ichithe abalamandlal lesizwe sabangcwelem.

25 Langobuqili bayo izaphumelelisa inkohliso esandleni sayon, izikhulise enhliziyweni yayoo, ichithe abanengi ngokuthulapq, futhi izamelana leNkosana yamakhosana, kodwa izakwephulwa kungelasandlar.

26 Njalo umbono wantambama lowekuseni olandisiweyos uliqinisot; wena-ke valela umbonou, ngoba ungowensuku ezinengiv.

27 Mina-ke Daniyeli, ngaphela amandla ngagulaw okwensuku ezithilex; emva kwalokho ngasukuma, ngenza umsebenzi wenkosiy; njalo ngamangala kakhulu ngombonoz, kodwa kakho owaqedisisayoa.

UDaniyeli ukhulekela abantu bakibo

9Ngomnyaka wokuqalaa kaDariyusib indodana kaAhasuwerusi, owenzaloc yamaMeded, owenziwa waba yinkosi phezu kombuso wamaKhaladiyae,

2 ngomnyaka wokuqala wokubusa kwakhe, mina Daniyeli ngaqedisisa ngezincwadi inani leminyaka, ilizwi leNkosi eleza ngayo kuJeremiya umprofethif, ukugcwalisa iminyaka engamatshumi ayisikhombisa encithakalweni zeJerusalemag.

3 Ngasengikhangelisa ubuso bami kuyo iNkosi uNkulunkulu, ukudinga ngomkhulekoh, lokuncengai, ngokuzila ukudlajk, lesakal, lomlotham.

4 Ngasengikhulekan eNkosini uNkulunkulu wamio, ngenza uvumopq, ngathi: Hawu Nkosir, uNkulunkulu omkhulu lowesabekayost, ogcina isivumelwano lomusa kwabamthandayo lakulabo abagcina imilayo yakheu.

5 Sonilev, senza okubiw, senza ngenkohlakalox, senza umvukelay, ngokuphambuka emilayweni yakho lezahlulelweni zakho.

6 Futhi kasilalelangaz izinceku zakho abaprofethi, ezikhulume ebizweni lakhoa emakhosini ethu, iziphathamandla zethu, labobaba, lakibo bonke abantu belizwebc.

7 Nkosi, kukhona ukulungad kuwe, kodwa kithi ukusanganiseka kobusoef, njengalolusuku; ebantwini bakoJuda, lakubahlali beJerusalema, lakuIsrayeli wonke, abaseduzeg labakhatshana, kuwo wonke amazwe lapho obaxotshele khonah, ngenxa yesiphambeko abaphambeka ngaso bemelene lawei.

8 Nkosi, kukhona kithi ukusanganiseka kobusojk, emakhosini ethu, eziphathamandleni zethu, lakubobabalm, ngoba sonile simelene lawen.

9 ENkosini uNkulunkulu wethu kukhona izisao lezintethelelop; lanxa siyivukele.

10 Futhi kasilalelanga ilizwi leNkosi uNkulunkulu wethuq, ukuthi sihambe emilayweni yakhe, ayibeka phambi kwethu ngesandla sezinceku zakhe abaprofethir.

11 Yebo, uIsrayeli wonke weqile umlayo wakhos, ngokuphambuka, ukuze bangalaleli ilizwi lakhot; ngakho isiqalekisou sithululelwe phezu kwethuv, lesifungo esibhalwe emlayweni kaMozisiw inceku kaNkulunkulu, ngoba sonile kuyexy.

12 Futhi uwaqinisile amazwi akhe, awakhuluma emelene lathi, njalo emelene labehluleli bethu abasehlulelayoz, ngokusehlisela ububi obukhulua, ngoba ngaphansi kwamazulu wonke kakuzanga kwenziwe okunjengokwenziwe eJerusalemab.

13 Njengoba kubhaliwe emlayweni kaMozisic, bonke lobububi busehleled. Kanti kasincenganga ubuso beNkosi uNkulunkulu wethu, ukuze siphenduke eziphambekweni zethue, siqedisise iqiniso lakhof.

14 Ngakho iNkosi yalinda phezu kobubi, yabehlisela phezu kwethug; ngoba iNkosi uNkulunkulu wethu ilungile emisebenzini yayo yonke eyenzayoh, ngoba singalalelanga ilizwi layoi.

15 Khathesi-ke, Nkosi Nkulunkulu wethu, owakhupha abantu bakho elizweni leGibhithej ngesandla esilamandlak, wazenzela ibizol, njengalamuhla; sonile, senze okubim.

16 Nkosi, njengakho konke ukulunga kwakhon, ngiyakuncenga, kakuthi ulaka lwakho lentukuthelo yakho kuphendulwe emzini wakho iJerusalema, intaba yakho engcweleo. Ngoba ngenxa yezono zethup, langeziphambeko zabobabaq, iJerusalema labantu bakhor sebelihlazos kubo bonke abasihanqileyotu.

17 Khathesi-ke, Nkulunkulu wethu, zwana umkhuleko wenceku yakho, lokuncenga kwayo, wenze ubuso bakho bukhanye endaweni yakho engcwelev esilunxiwaw, ngenxa yeNkosix.

18 Nkulunkulu wami, beka indlebe yakho, uzwey; vula amehlo akho, ubone ukuchitheka kwethu, lomuzi obizwa ngebizo lakhoz; ngoba kasiwisi ukuncenga kwethu phambi kwakho ngenxa yokulunga kwethua, kodwa ngenxa yezihawu zakho ezinkulu.

19 Nkosi, zwana! Nkosi, thethelela! Nkosi, lalela wenze, ungalibalib; ngenxa yakho, Nkulunkulu wamicd; ngoba umuzi wakho labantu bakho kubizwa ngebizo lakho.

Ingcazelo mayelana lamaviki angamatshumi ayisikhombisa

20 Kwathi ngisakhulumae, ngikhulekaf, ngivuma isono sami lesono sabantu bakithi uIsrayeli, ngiwisa ukuncenga kwami phambi kweNkosi uNkulunkulug wami ngenxa yentaba engcwele kaNkulunkulu wamih;

21 yebo, ngisakhuluma ngomkhulekoi, ngitsho lowomuntu uGabriyelij, engangimbone embonweni ekuqalenik, esenziwe waphapha masinyane, wangithintal ngesikhathi somnikelo wakusihlwam.

22 Wangazisan, wakhuluma lami, wathi: Daniyeli, khathesi ngiphumele ukuzakupha inhlakanipho lokuqedisisa.

23 Ekuqalisenio kokuncengap kwakho ilizwi laphuma, mina-ke ngize ukukutshela lonaq; ngoba uthandiwe kakhulur. Ngakho qedisisa loludaba, unakane ngalumbonos.

24 Amaviki angamatshumi ayisikhombisa amiswe phezu kwabantu bakhot laphezu komuzi wakho ongcweleu, ukuqeda isiphambekov, lokuphelelisa izonow, lokwenzela isiphambeko inhlawulo yokuthulax, lokungenisa ukulunga okulaphakadey, lokuphawula umbono lesiprofethoz, lokugcobaa ingcwele yezingcweleb.

25 Yazi-ke uqedisisec: Kusukela ekuphumeni kwelizwi lokubuyisela lokwakha iJerusalemad kuze kube kuMesiyae iNkosanaf, kungamaviki ayisikhombisa, lamaviki angamatshumi ayisithupha lambili. Kuzabuya kwakhiwe izitalada lemifolo, kodwa ngokuhlupheka kwezikhathig.

26 Langemva kwamaviki angamatshumi ayisithupha lambili uMesiya uzaqunywahi, kodwa kungenzelwa yenaj; lesizwe sesiphathamandla esizakuzak sizachitha umuzil lendawo engcwelem; lokuphela kwawo kuzakuban ngozamcoloo; njalo kuze kube sekupheleni kuzakuba khona impi, kumiswe izincithakalop.

27 Njalo uzaqinisa isivumelwanoq labanengi okweviki eyodwa; laphakathi kweviki uzakwenza kukhawule umhlatshelo lomnikelor; laphezu kophikos lwezinengiso kuzakuba lomchithit, ngitsho kuze kube sekupheleniu, lokumisiweyov kuzathululelwaw phezu konxiwax.

Umbono kaDaniyeli emfuleni

10Ngomnyaka wesithathu kaKoresia inkosi yePerisiya ulutho lwembulelwa uDaniyelib, obizo lakhe labizwa ngokuthi nguBeliteshazaric. Njalo lolulutho lwaluliqinisod mayelana lokulwisana okukhuluef. Njalo waluqedisisa lolulutho, waba lokuqedisisa ngombonog.

2 Ngalezonsuku, mina Daniyeli ngangilila okwamaviki amathathu agcweleyoh.

3 Kangidlanga sinkwa esiloyisekayo, njalo kakuzanga nyama kumbe iwayini emlonyeni wami, futhii kangizigcobanga ngitshoj, kwaze kwagcwaliseka amaviki amathathu ezinsukuk.

4 Kwathi ngosuku lwamatshumi amabili lane lwenyanga yokuqalal, mina ngiseceleni komfula omkhulum, oyiHidekelin;

5 ngasengiphakamisa amehlo ami, ngabona, khangela-keo umuntu othilep egqoke ilembu elicolekileyoq, okhalo lwakhe lwalubhincwer ngegolide elicwengekileyos leUfazit.

6 Lomzimba wakhe wawunjengebherule*u, lobuso bakhev babunjengesimo sombanew, lamehlo akhe njengezibane zomlilox, lengalo zakhe lenyawo zakheyz njengombala wethusi elikhazimulayo, lelizwi lamazwi akhe njengomsindo wexukuab.

7 Yimi ngedwa uDaniyeli engabona lowombonoc, ngoba abantu ababelami kabawubonanga umbono. Kodwa ukuqhuqha okukhulu kwabehlela, baze babaleka ukuze bacatshed.

8 Ngakho mina ngasala ngedwa, ngabona lumbono omkhulu, futhi kakusalanga mandla kimie, lobuhle bami baguquka kimi baba yikonakalaf, kangisalelwanga ngamandlag.

9 Ngasengisizwa ilizwi lamazwi akhe; njalo lapho ngisizwa ilizwi lamazwi akhe, mina ngehlelwa yibuthongo obukhulu ebusweni bamih, ngobuso bami ngasemhlabathinii.

10 Khangela-ke, isandla sangithintaj, sangimisa ngithuthumela ngamadolo ami lempama zezandla zamik.

11 Wasesithi kimi: Daniyeli, umuntu othandwe kakhulu, zwisisa amazwi engiwakhuluma kuwe, ume ngokuma kwakhol, ngoba khathesi ngithunywe kuwem. Esekhulume lelilizwi kimi, ngema ngithuthumelan.

12 Wasesithi kimi: Ungesabi, Daniyelio, ngoba kusukela osukwini lokuqala owabeka ngalo inhliziyo yakho ukuqedisisap lokuzithoba phambi kukaNkulunkulu wakhoq, amazwi akho ezwakala, ngizile-ke mina ngenxa yamazwi akhor.

13 Kodwa isiphathamandla sombuso wamaPerisiya samelana lamis okwensuku ezingamatshumi amabili lanyet; kodwa khangela, uMikayeli omunye weziphathamandla zakuqala weza ukuzangisizau; mina ngasengisala khona ngasemakhosini ePerisiya.

14 Khathesi ngizile ukuthi ngikwenze uqedisise okuzakwehlela abantu bakho ekucineni kwezinsukuv, ngoba umbono usengowezinsuku ezinengiw.

15 Esekhulumile amazwi anje kimi, ngakhangelisa ubuso bami emhlabathinix, ngaba yisimunguluy.

16 Khangela-ke, omunyez njengomfanekiso wendodana yomuntua wathinta indebe zami; ngasengivula umlomo wami, ngakhulumabc, ngathi kulowo owayemi phambi kwami: Nkosi yami, ngenxa yombono izinsizi zami seziphendukele phezu kwami, kangaba lamandlade.

17 Ngoba inceku yale inkosi yami ingaba lakho ukukhuluma njani lale inkosi yami? Mayelana lami, kusukela ngalesosikhathi kakusalanga mandla kimi, lokuphefumula kwakungasekho kimi.

18 Wasebuya wangithintaf onjengomfanekiso womuntu, wangiqinisag.

19 Wasesithi: Ungesabi, muntu othandiweyo kakhuluh; ukuthula kakube kuwei, qina, yebo, qinaj. Kwathi esekhulume lami, ngaqiniswa, ngathi: Kayikhulume inkosi yami, ngoba ungiqinisile.

20 Wasesithi: Uyazi yini ukuthi ngizeleni kuwe? Khathesi-ke ngizabuyela ukuzakulwa lesiphathamandla sePerisiyak; lalapho sengiphumile, khangela-ke, isiphathamandla seGriki sizafikal.

21 Kodwa ngizakutshela lokho okubhaliweyo embhalwenim weqinison; njalo kakho loyedwa obambisana lami kulezizinto, ngaphandle kukaMikayeli isiphathamandla senuo.

11Lami-ke, ngomnyaka wokuqalaa kaDariyusi umMedeb, ngema ukumqinisa lokumvikela.

Inkosi yenyakatho leyaseningizimu

2 Khathesi sengizakutshela iqinisoc. Khangela, kusezakuma amakhosi amathathu ePerisiyad; njalo eyesine izanotha ngenotho enkulu okwedlula wonke. Kuthi isiqinile ngenotho yayo ibavuse bonke bamelane lombuso weGriki.

3 Kuzasukuma-ke inkosi elamandla, ezabusa ngokubusa okukhulue, yenze ngokwentando yayof.

4 Lalapho isukuma, umbuso wayo uzaqanyulwag, wehlukaniswe ngasemimoyenih emine yamazului; kodwa ungabi ngowenzalo yayo, ungabi njengombuso ebiwubusaj; ngoba umbuso wayo uzasitshunwa, ube ngowabanye ngaphandle kwalaba.

5 Lenkosi yeningizimu izakuba lamandla, lomunye weziphathamandla zayo; yena-ke uzakuba lamandla kulayo, abuse; umbuso wakhe uzakuba ngumbuso omkhulu.

6 Lekupheleni kweminyaka bazahlangana, ngoba indodakazi yombusi weningizimu izakuza kumbusi wenyakatho ukuzakwenza isivumelwano esilinganayo, kodwa kayiyikugcina amandla engalok; futhi kayiyikuma, layo ingalo yakhe; kodwa izanikelwa, labayilethileyol, loyizeleyo, loyiqinisileyo ngalezizikhathi.

7 Kodwa kuzasukuma ogatsheni lwempande zayo esikhundleni sakhe, ozabuya lebutho, angene enqabeni yenkosi yenyakathom, enze emelene labo, ehlule.

8 Labonkulunkulu babo kanye leziphathamandlan zabo kanye lezitsha zabo eziloyisekayo ezesiliva legolide uzakuletha eGibhithe ekuthunjweni; yena-ke uzakuma okweminyaka kulenkosi yenyakatho.

9 Ngokunjalo inkosi yeningizimu izangena embusweni, ibuyele elizweni layo.

10 Kodwa amadodana ayo azadungeka, ahlanganise ixuku lamabutho amakhuluo; ngeqiniso kufike omunye, agabhep, adabuleq; abuyele, adungeke, kuze kube senqabeni yakher.

11 Lenkosi yeningizimu izathukuthela kakhulus, iphume ilwe layo, lenkosi yenyakatho; yona izavusa ixuku elikhulut, kodwa lelixuku lizanikelwa esandleni sayo.

12 Selisusiwe lelixuku, inhliziyo yayo izaziphakamisa, iwisele phansi izinkulungwane ezingamatshumi amanengi, kodwa kayiyikuba lamandla.

13 Ngoba inkosi yenyakatho izaphenduka, ivuse ixuku elikhulu kulelokuqalau; njalo ekupheleni kwezikhathi zeminyaka izafika isibili ilebutho elikhulu lempahla ezinengi.

14 Langalezozikhathi abanengi bazasukuma bamelene lenkosi yeningizimu. Labalesihluku babantu bakho bazaziphakamisav ukuze bawuqinise umbonow, kodwa bazakhubekax.

15 Ngakho inkosi yenyakatho izafika, ibuthelele idunduluy, ithumbe imizi ebiyelweyo. Futhi izingalo zeningizimu kaziyikuma, kanye labakhethiweyo bakhe, futhi kakuyikuba lamandla okuma.

16 Kodwa eza ukuzamelana layo izakwenza ngokwentando yayoz, engekho ongema phambi kwayoa. Izakuma lelizweni elihle, lokutshabalaliswa kuzakuba sesandleni sayo.

17 Njalo izamisa ubuso bayo ukungena ngamandla ombuso wayo wonkeb, labaqotho belayo, ngokunjalo izakwenza; futhi izayinika indodakazi yabafazi, ukuwuchitha; kodwa kayiyikuma, kayiyikuba ngeyayoc.

18 Emva kwalokho izaphendulela ubuso bayo ezihlengeni, ithumbe ezinengi; kodwa isiphathamandlad sizakwenza ihlazo layo limphelele; ngaphandle kokuthi izabuyisela ihlazo layo kuyoe.

19 Ibisiphendulela ubuso bayo ngasezinqabeni zelizwe lakibof, kodwa izakhubekagh iwei, njalo ingatholwaj.

20 Khona kuzasukuma esikhundleni sayo odlulisa umthelisi kudumo lombuso; kodwa phakathi kwezinsuku ezinlutshwana uzabhujiswa, kungabi ngezintukuthelo, kungabi ngezimpik.

21 Khona kuzasukuma esikhundleni sakhe odelelekileyo, abangayikumnika udumo lombuso, kodwa ezangena ngokuthulal, awubambe umbuso ngamazwi abutshelezim.

22 Lezingalo zikazamcolon zizakhukhulwa phambi kobuso bakhe, zifohlozwe; yebo, laso isiphathamandla sesivumelwanoo.

23 Langemva kokuhlangana laye uzasebenza ngenkohlisop; ngoba ezakwenyukaq, abe lamandla elesizwe esincaner.

24 Uzangena ngokuthulas laphezu kwezindawo ezivunde kakhulu zesabelot; enze lokho oyise loba oyise baboyise abangakwenzanga; uzahlakaza phakathi kwabo impango lokuthunjiweyo lempahla; acebe amacebo akhe emelene lezinqaba, kodwa kuze kube yisikhathiu.

25 Futhi uzavusa amandla akhe lenhliziyo yakhe emelene lenkosi yeningizimu elebutho elikhuluv; njalo inkosi yeningizimu izadungeka ilebutho elikhulu elilamandla amakhuluw; kodwa kayiyikuma, ngoba bazaceba amacebo bemelene layo.

26 Yebo, labo abadla isabelo sokudla sayo bazayibhubhisax, lebutho layo lizakhukhulay, labanengi bazakuwa bebulewe.

27 Njalo inhliziyo zalamakhosi amabili zikukho okubi, akhulume amanga etafuleni elilodwa; kodwa kakuyikuphumelela, ngoba isiphetho sisezakuba khona ngesikhathi esimisiweyoz.

28 Khona ezabuyela elizweni lakhe elempahla ezinengi; kodwa inhliziyo yakhe izamelanaa lesivumelwano esingcweleb; njalo uzakwenza, abesebuyela elizweni lakhec.

29 Ngesikhathi esimisiweyo uzaphenduka, eze ngaseningizimud; kodwa kakuyikuba njengakuqala loba njengokucinae.

30 Ngoba imikhumbi yeKitimi izakuza imelane layef; ngakho uzadabuka, abuyele emuva, athukutheleleg isivumelwano esingcweleh; njalo uzakwenzai, abesebuyela, anakane labo abadele isivumelwano esingcwelej.

31 Lezingalo zizakuma zivela kuye, zingcolise indawo engcwele eyinqaba, asuse umnikelo oqhubekayok, amise isinengiso esichithayol.

32 Lalabo abenza inkohlakalo bemelene lesivumelwano uzabangcolisam ngamazwi abutshelezin; kodwa abantu abamaziyo uNkulunkulu wabo bazaqina, benze.

33 Njalo abaqedisisayo babantu bazafundisa abanengio; kantip bazakuwa ngenkembaq, langelangabi, ngokuthunjwa, langokuphangwa, izinsuku ezinengi.

34 Kuzakuthi lapho besiwar, basizwes ngosizo oluncinyane, kodwa abanengi bazazihlanganisa labo ngamazwi abutshelezit.

35 Kodwa abanye kwabaqedisisayou bazakuwav, ukubalingaw, lokubahlambululaxy, lokubenza babe mhlopheza, kuze kube yisikhathi sokuphelab; ngoba kusezakuba ngokwesikhathi esimisiweyoc.

36 Njalo inkosi izakwenza njengokwentando yayod, iziphakamisee, izikhulise ngaphezu kwabo bonke onkulunkuluf, ikhulume izinto ezimangalisayog imelene loNkulunkulu wabonkulunkuluh, iphumelelei kuze kuphelelej intukuthelok; ngoba lokho okumisiweyo kuzakwenziwal.

37 Futhi kayiyikunaka onkulunkulu baboyise, lesiloyiso sabesifazanam, njalo kayiyikunaka loba nguwuphi unkulunkulun; ngoba izazikhulisa phezu kwabo bonkeo.

38 Kodwa esikhundleni sakhe uzadumisa unkulunkulu wezinqaba, ngitsho unkulunkulu oyise ababengamazi amdumise ngegolide langesilivap langamatshe aliguguq langezinto eziloyisekayo.

39 Njalo izakwenza ezinqabeni ezilamandla kanye lonkulunkulu wezizweni; amnanzelelayo amandisele udumo. Izabenza babuse phezu kwabanengi, yehlukanise ilizwe ngentengo.

40 Langesikhathi sokuphela inkosi yeningizimur izamsunduzas; kodwa inkosi yenyakatho izamelana layo njengesivunguzanet, ilezinqolau, labagadi bamabhiza, lemikhumbi eminengiv; ingene emazweni, ikhukhulew, idlulex.

41 Njalo izangena elizweni elihle, njalo amazwe amanengi azakuway; kodwa la azaphunyuka esandleni sakhez, iEdomaa loMowabib lekhethelo labantwana bakoAmonic.

42 Njalo izakwelulela isandla sayo emazweni, lelizwe leGibhithe kaliyikuphepha.

43 Kodwa izabusa phezu kwamagugu afihliweyo egolide lawesiliva, laphezu kwazo zonke izinto eziligugud zeGibhithee. Njalo amaLibiyaf lamaEthiyophiyagh azakuba sezinyathelweni zakhei.

44 Kodwa imibiko evela empumalanga levela enyakatho izamethusa, ngakho uzaphuma ngokuthukuthela okukhulu ukuyachithaj lokutshabalalisa abanengik.

45 Njalo uzagxumeka amathente esigodlo sakhe phakathi laphakathi kwezinlwandlel entabeni enhle engcwelemn; kanti uzafika ekupheleni kwakhe, angabi lomsizio.

Isikhathi sokucina

12Langalesosikhathi uMikayeli uzasukuma, isiphathamandla esikhulu esimela abantwana babantu bakinia. Njalo kuzakuba khona isikhathi sokuhlupheka, esingazanga sibe khona lokhe kwaba lesizwe kuze kube yilesosikhathib. Kodwa ngalesosikhathi abantu bakini bazakhululwac, wonke otholwa ebhaliwe ogwalwenid.

2 Labanengi baboe abalele othulini lomhlabaf bazavukag, abanye besiya empilweni elaphakadehi, labanye besiya kumahlazoj ekunengweni okulaphakadek.

3 Njalo abahlakaniphileyol bazakhanyam njengokukhazimula kwesibhakabhakan, lalabo abaphendulela abanengi ekulungenio, njengezinkanyezi kuze kube nini laninip.

4 Kodwa wena, Daniyeli, vala lamazwiqr, unameke ugwalost, kuze kube sesikhathini sokuphelauv. Abanengi bazagijima baye le lale, lolwazi luzakwandiswa.

5 Mina, Daniyeli, ngasengibona, khangela-ke, abanye ababili bemi, omunye enganeno kokhumbi lomfulaw lomunye engaphetsheya kokhumbi lomfula.

6 Kwasekuthiwa kulowomuntu ogqoke ilembu elicolekileyox, owayengaphezu kwamanzi omfulay: Koze kube nini ukuze kuphele lezizimangalisoz?

7 Ngasengisizwa lowomuntu ogqoke ilembu elicolekileyoa, owayengaphezu kwamanzi omfulab, lapho ephakamisela isandla sakhe sokunene lesandla sakhe sokhohlo emazulwinic, efunga ngalowod ophila phakadee, ukuthi kuzakubaf ngokwesikhathi esimisiweyo, izikhathi ezimisiweyog, lengxenye; lalapho esephelelise ukuhlakaza amandla abantu abangcweleh, zonke lezizinto zizaphela.

8 Mina ngasengisizwa, kodwa kangiqedisisanga. Ngasengisithi: Nkosi yami, kuzakuba yini ukuphela kwalezizintoi?

9 Wasesithi: Hamba, Daniyeli, ngoba amazwi avalelwe ananyekwaj kuze kube yisikhathi sokuphelak.

10 Abanengi bazahlanjululwal, benziwe mhlophem, bahlolwen; kodwa ababi bazakwenza okubio; njalo kakho loyedwa wababi ozaqedisisa; kodwa abahlakaniphileyo bazaqedisisap.

11 Njalo kusukela esikhathini sokususwa komnikelo oqhubekayoq, lokumiswar kwesinengiso esichithayos, kuzakuba lezinsuku eziyinkulungwane lamakhulu amabili lamatshumi ayisificamunwemunyet.

12 Ubusisiwe olindayo aze afinyelele ezinsukwini eziyinkulungwane lamakhulu amathathu lamatshumi amathathu lanhlanuu.

13 Kodwa wena, hamba kuze kube sekupheleniv; ngoba uzaphumulaw, umex esabelweni sakhoy ekupheleni kwezinsukuz.

UHOSEYA

UmkaHoseya labantwana bakhe

1Ilizwi leNkosi elafika kuHoseya indodana kaBeyeri ensukwinia zaboUziya, uJothamu, uAhazi, uHezekhiya, amakhosi akoJuda, lensukwini zikaJerobhowamub indodana kaJowasi inkosi yakoIsrayeli.

2 Ukuqala kwelizwi leNkosi ngoHoseya. INkosi yasisithi kuHoseya: Hambac uzithathele umfazi wobuwule, labantwanad bobuwule; ngoba ilizwee liyawula kakhulu ngokungayilandelif iNkosi.

3 Wasehamba wathatha uGomeri indodakazi kaDibilayimi; wasekhulelwa, wamzalela indodana.

4 INkosi yasisithi kuye: Biza ibizo layo uthi nguJizereyeli, ngoba kuseseyisikhatshana ngizaphindiselagh icala legazi leJizereyeli phezu kwendlu kaJehu, ngiwuqedei umbuso wendlu kaIsrayeli.

5 Kuzakuthi ngalolosuku ngephulej idandili likaIsrayeli esigodinik seJizereyeli.

6 Wasebuya ekhulelwa, wazala indodakazi. UNkulunkulul wasesithi kuye: Biza ibizo layo uthi nguLo-Ruhamam, ngoba kangisayikubuyan ngihawukele indlu kaIsrayeli, kodwao ngizabasusa lokubasusa.

7 Kodwa ngizayihawukelap indlu yakoJuda, ngibasindise ngeNkosi uNkulunkulu wabo; njalo kangiyikubasindisaq ngedandili, loba ngenkemba, loba ngempir, ngamabhizast, kumbe ngabagadi bamabhiza.

8 Esemlumulileu uLo-Ruhama, wakhulelwa, wazala indodana.

9 UNkulunkuluv wasesithi: Biza ibizo layo uthi nguLo-Amiw; ngobax kalisibo abantu bami, ngakho mina kangisuye owenu.

10 Kube kanti inaniy labantwana bakoIsrayeli lizakuba ngangetshebetshebe lolwandle elingeke lilinganiswe elingeke libalwe. Njaloz kuzakuthia, endaweni yokuthi kuthiwe kibo: Kalisibo abantu bami; kuzakuthiwa kibo: Lingabantwanabc bakaNkulunkulu ophilayod.

11 Labantwanae bakoJuda labantwana bakoIsrayeli bazabuthaniswa ndawonye, bazimiselef inhlokog eyodwa, benyukeh baphume elizweni. Ngoba luzakuba lukhulu usuku lweJizereyelii.

INkosi ithanda abantu bayo abangathembekanga

2Khulumania kubafowenu lithi: Amib1; lakubodadewenu lithi: Ruhamac2.

2 Phikisanani lonyoko, liphikise, ngobad kasuye umkami, lami kangisiyo indoda yakhe, ukuthi asuse ukuwulae kwakhe phambi kwami, lokufeba kwakhe ngaphakathif kwamabele akhe,

3 hlezi ngimhlubuleg abe nqunu, ngimbeke abe njengosukwinih lokuzalwa kwakhe, ngimenze afanane lenkangalai, ngimbeke njengelizwe elomileyoj, ngimbulale ngokomakl.

4 Labantwana bakhe kangiyikubahawukelam, ngoba bangabantwanan bobufebe.

5 Ngoba unina uwulileo, owabazalayo wenzile ihlazo; ngoba wathi: Ngizazilandelap izithandwa zami, ezingiphaq ukudla kwami, lamanzi ami, uboya bezimvu bamir, lefilakisi yami, amafutha ami, lokunathwayo kwami.

6 Ngakho, khangela, ngizabiyast indlela yakho ngameva, ngimakheleuv umduli ukuze angatholi imikhondo yakhe.

7 Alandele izithandwa zakhew, kodwa angazifici; uzazidinga, kodwa angazitholi. Abesesithi: Ngizahambax ngibuyele endodeni yami yokuqalay, ngobaz kwakungcono kimi ngalesosikhathi kulakhathesi.

8 Ngoba wayengazia ukuthib mina ngamnika amabelec, lewayinid elitsha, lamafuthae, ngamandisela isiliva legolide, abalisebenziselaf uBhali.

9 Ngakho ngizabuyela, ngithatheg amabele ami ngesikhathi sawo, lewayini lami elitsha ngesikhathi salo esimisiweyo, ngihluthuneh uboya bezimvu bamii lefilakisi yami okwembesa ubunqunu bakhe.

10 Khathesi sengizakwambulaj ihlazo lakhe emehlweni ezithandwa zakhe, njalo kungabi khona omophulayo esandleni sami.

11 Sengizaqedak intokozo yakhe yonke, amadilil akhem, ukuthwasa kwenyanga zakheno, lamasabatha akhep, lemikhosi yakhe yonke emisiweyoq.

12 Sengizachithar ivini lakhe lomkhiwa wakhe, atsho ngakho ukuthi: Lokhus kungumvuzo wobuwule bami izithandwa zamit ezinginike khona; kodwa ngizakwenzau kube ligusu, ukuze inyamazana zeganga zikudle.

13 Njalo ngizaphindiselav phezu kwakhe insukuw zaboBhali, ayebatshiselax ngazo impepha, ezicecisay ngamasongo akhez langamangqongqo akhea, walandelab izithandwa zakhe, kodwa wangikhohlwac, itsho iNkosi.

14 Ngakho, khangela, ngizamhuga, ngimused enkangala, ngikhulumee enhliziyweni yakhe.

15 Ngibe sengimnika izivini zakhef kusukelag lapho, lesihotshah seAkori, sibe ngumnyango wethemba. Njalo uzahlabelai lapho njengensukwinij zobutsha bakhe, lanjengosukuk lokwenyuka kwakhe elizweni leGibhithe.

16 Kuzakuthi ngalolosukul, itsho iNkosi, ungibize uthi: Ndoda yamim; ungabe usangibiza ngokuthi: Bhalino wami.

17 Ngoba ngizasusap amabizo aboBhali emlonyeni wakhe, bangabeq besakhunjulwa futhi ngebizo labo.

18 Langalolosukur ngizabenzelas isivumelwano lenyamazana zeganga lenyoni zamazulu lezinto ezihuquzelayo zomhlaba; ngephulet idandili, lenkemba, lempi kusuke emhlabeni, ngibalalise phansi bevikelekileu.

19 Njalo ngizakugana ube ngowami kuze kube phakade, yebo, ngikuganev ube ngowami ngokulunga langesahlulelo langothandolomusa langezihawu.

20 Yebo, ngizakuganaw ube ngowami ngothembeko; njalo uzayazix iNkosi.

21 Kuzakuthi ngalolosukuy, ngizaphendulaz, itsho iNkosi, ngizaphendula amazulu, wona aphendule umhlaba,

22 lomhlaba uphendule amabelea lewayinib elitsha lamafuthac, khona kuphendule uJizereyelid.

23 Besengizihlanyelelae yena emhlabeni, ngibefg lomusa phezu kongazuzanga umusah, ngithii kwababengasibantu bami: Linaj lingabantu bami; bona bathi: Nkulunkulu wami.

UHoseya lesifebe

3INkosi yasisithi kimi: Hambaa futhi, uthande owesifazana, othandwe ngumnganeb wakhe kanti uyafeba, njengeNkosi ithanda abantwana bakoIsrayeli, kodwa bakhangela kwabanye onkulunkulu, bethanda izinkwac zezithelod zevini ezonyisiweyo.

2 Ngasengizithengelae yena ngezinhlamvu zesiliva ezilitshumi lanhlanu, lehomeri*f yebhali* lengxenye yehomeri yebhali*.

3 Ngasengisithi kuye: Uzahlalag ungowami insuku ezinengi; ungawuli, ungabi ngowenye indoda, ngokunjalo lami ngizakuba ngowakho.

4 Ngoba abantwana bakoIsrayeli bazahlala insuku ezinengi bengelankosih, bengelasiphathamandla, bengelamhlatsheloi, bengelansika eyisithombejk, bengela-efodi*lm lamatherafino.

5 Emvap kwalokho abantwana bakoIsrayeli bazaphenduka, badingeq iNkosi uNkulunkulu wabo, loDavidar inkosi yabo; bayesabes iNkosi lokulungat kwayo ekucineniu kwezinsuku.

4Zwaninia ilizwi leNkosi, bantwana bakoIsrayeli, ngobab iNkosi ilempikisano labahlali belizwe; ngoba kakulaqiniso, njalo kakulamusa, njalo kakulalwazic lukaNkulunkulu elizweni.

2 Kulokufungad, lokuqamba amanga, lokubulala, lokweba, lokufeba; bayafohla, lamacala egazi athinta amacala egazie.

3 Ngenxa yalokho ilizwe lizalilaf, laye wonkegh ohlala kilo udangelei, kanye lenyamazanajkl zeganga, njalo kanye lenyonimn zamazulu; yebo lenhlanziop zolwandle zizasuswa.

4 Kodwaq kakungabi khona umuntu ophikisayo, kangasoli omunye; ngoba abantu bakhor banjengabaphikisanas lompristi.

5 Ngakho uzakhubeka emini, yebo, lomprofethi uzakhubeka kanye lawe ebusuku; njalo ngizamchithat unyokou.

6 Abantu bami babhujisiwev ngokuswelaw ulwazi; ngoba wena ulwalile ulwazi, lami ngizakwala, ukuze ungangisebenzelix njengompristi. Lokhu usuwukhohliwey umlayo kaNkulunkulu wakho, lami ngizakhohlwa abantwana bakho.

7 Njengokwandaz kwabo ngokunjaloa bonile kimi. Udumo lwabo ngizaluphendula lube lihlazo.

8 Badlab isono sabantu bami, baphakamiselacd umphefumulo wabo esiphambekweni sabo.

9 Kuzakuthi-kee njengabantuf abe njalo umpristi; ngizajezisagh izindlela zabo phezu kwabo, ngiphindiseleij izenzo zabo kubo.

10 Ngobak bazakudla, kodwa bangasuthi; bawule, kodwa bangandil; ngoba bayekele ukuqaphela iNkosi.

11 Ubuwulem lewayinino lewayini elitshap kususaq inhliziyo.

12 Abantu bami babuzar esigodwenis sabo, lentonga yabot izabatshela. Ngoba umoyau wokuwula ubaduhisile, ukuze bawule besuka phansi kukaNkulunkulu wabo.

13 Benzav imihlatshelo engqongeni zezintaba, batshisa impepha phezu kwamaqaqa, ngaphansi kwesihlahla se-okhi*w, lephophula*x, lesihlahla esikhuluy, ngoba umthunzi waso muhle. Ngenxa yalokho amadodakazi enuz azawula, labomakoti benu bazafeba.

14 Kangiyikuwajezisa amadodakazi enu lapho ewula, labomakoti benu lapho befeba; ngoba bona ngokwabo bazehlukanisaa lamawule, basebesenza imihlatshelo kanye lezifebe zethempeli; ngakho abantub abangelakuqedisisa bazawiselwa phansic.

15 Loba wena Israyeli uwula, uJuda kangabi lacalad. Lingangeni-ke eGiligalief, lingenyukeli eBeti-Avenigh, lingafungii lithi: Kuphila kukaJehova.

16 Ngoba uIsrayeli ujilaj njengejongosik eliyisiqholo; khathesi iNkosi izabelusa njengewundlu endaweni ebanzi.

17 UEfrayimil uhlangene lezithombe; myekelem.

18 Okunathwayon kwabo okulamandla kusukile, bazinikela ekuwuleni, ababavikelayoop bathanda ngokuthandaq ihlazo.

19 Umoyar ubabophele empikweni zawos, njalo bazakubat lenhloni ngenxa yemihlatshelo yabo.

INkosi izatshaya uIsrayeli ngenxa yobubi bakhe

5Zwaninia lokhu, bapristi, lilalele, ndlu kaIsrayeli, libeke indlebe, lani ndlu yenkosi. Ngoba isahlulelo singakini, ngobab selibe ngumjibilac eMizipad, lembulee elendlalwe phezu kweThabhorif.

2 Labahlamukig batshonisah ukuhlaba, kodwa ngizakuba ngumlayii wabo bonke.

3 Minaj ngiyamazi uEfrayimi, loIsrayeli kafihlakalanga kimi; ngoba khathesi ufebile, wena Efrayimik, uIsrayelil uzingcolisile.

4 Kabaqondisi izenzo zabo ukuze baphendukele kuNkulunkulu wabo, ngoba umoyam wokuwula uphakathi kwabo, leNkosi kabayazi.

5 Lokuzigqajan kukaIsrayeli kuyafakaza ebuswenio bakhe; ngakho uIsrayeli loEfrayimi bazakhubeka esiphambekweni sabo, loJuda uzakhubeka kanye labo.

6 Bazahamba lezimvup zabo lenkomo zabo ukuyadingaq iNkosi, kodwa kabayikuyitholar; imonyukiles kibo.

7 Benzet ngenkohliso ngakuyo iNkosi, ngoba bazele abantwana bezizweni. Khathesi inyangau ethwasayo izabaqeda lezabelo zabo.

8 Vuthelaniv uphondow lwenqama eGibeyax, uphondoy eRamaz, lihlabea umkhosi eBeti-Avenib lithi: Emvac kwakho, wena Bhenjamini.

9 UEfrayimi uzakuba yincithakalo ngosuku lokujeziswa; phakathi kwezizwe zakoIsrayeli ngikwazisile okuliqiniso.

10 Iziphathamandla zakoJuda sezinjengalabod abatshedisa umngcele; ngizathululela phezu kwabo ulaka lwami njengamanzi.

11 UEfrayimi ucindezelwee wachotshozwaf ngesahlulelo, ngoba wavuma ukuhamba elandela umlayog.

12 Ngakho ngizakuba njengenunduhi koEfrayimi, lanjengokubolaj endlini yakoJuda.

13 Kwathi uEfrayimi ebona umkhuhlane wakhe, loJuda isilondak sakhe, uEfrayimi wayal eAsiriya, wathumelam ilizwi enkosini yeJarebhi; kodwa yona kayiyikuba lakho ukulelapha, kayiyikupholisan isilonda senu.

14 Ngobao ngizakuba njengesilwanep koEfrayimi, lanjengebhongo lesilwane endlini yakoJuda. Minaq, uqobo lwami, ngizadabudabula, besengihamba, ngisuse, kungabir lomophuli.

15 Ngizahamba ngibuyele endaweni yami, bazes bavumet icala labo, badinge ubuso bami; ekucindezelweniu kwabo bazangidingav ngovivi.

Ukuphenduka kukaIsrayeli kakuqotho

6Wozani sibuyelea eNkosini, ngobab yona idwengulilec, njalo izaselaphade; itshayile, njalo izasibophaf.

2 Izasivuselelag emva kwensuku ezimbili, ngosukuh lwesithathu isivuse, njalo siphile phambi kwayo.

3 Khonai sizakwazi, silandele ukuyazi iNkosi; ukuphumaj kwayo kulungiswe njengokusak; njalo izafikal kithi njengezulu, njengezulumn lemuvao lelokuqala emhlabeni.

4 Ngizakwenzani kuwe, Efrayimip? Ngizakwenzani kuwe, Judaq? Ngoba umusar wenu unjengeyezis lekuseni, lanjengamazolot ovivi athintithekayo.

5 Ngenxa yalokhu ngibagamule ngabaprofethiu, ngababulala ngamazwiv omlomo wami; lezahlulelo zakho zinjengokukhanya okuphumayo.

6 Ngoba ngaloyisaw umusa, hatshi-kexy umhlatshelo, lolwaziz lukaNkulunkulu kuleminikelo yokutshiswa.

7 Kodwa bonaa baseqile isivumelwano njengoluntub1; lapho benzac ngenkohliso kimi.

8 IGileyadid ingumuzi wabenzi bokubi, ilemikhondo yegazi.

9 Njengamaviyoe abaphangi acathamele umuntu, linjalof ixukug labapristi; bayabulala endleleni yeShekema; ngoba benzah inkohlakalo.

10 Endlini yakoIsrayeli ngibone intoi eyesabekayo; laphoj kulobuwule bukaEfrayimi, uIsrayelik ungcolisiwe.

11 Lawe Juda, ukumiselel isivuno, laphom ngibuyise ukuthunjwa kwabantu bami.

7Lapho bengingelapha uIsrayeli, khona isiphambeko sikaEfrayimi sembulwa, lobubia beSamariyab; ngoba benza amanga, lesela liyangena, leviyoc labaphangi liyaphanga1de ngaphandle.

2 Njalo kabangatsho enhliziyweni yabo ukuthi ngiyabukhumbula bonke ububif babo. Khathesi izenzo zabog zibahanqile, ziphambih kobuso bami.

Ububi bukaIsrayeli lokuhlamuka kwakhe

3 Bayayithokozisai inkosi ngobubij babo, leziphathamandla ngamangak abo.

4 Bonkel bayafeba; banjengeziko elibaselwa ngumphekizinkwa, oyekela ukukhwezelam umlilo kusukela ekuxovenin inhlama kuze kube sekubileni kwayo.

5 Kulusuku lwenkosio yethu; iziphathamandla ziyigulise ngokutshisa kwewayinip; yelulela isandla sayo kanye labaklolodayo.

6 Ngoba zalungisaq inhliziyo yazo njengezikor ngokucathamela kwazos; umphekizinkwa wazot ulala ubusuku bonke; ekuseniuv libhebhe njengomlilo olelangabi.

7 Zonke ziyatshisa njengeziko; zidle abehluleli bazo; amakhosi azo wonkew awilex; kakulamuntuy phakathi kwazo ongibizayo.

8 UEfrayimi yena uzihlanganisez lezizwe; uEfrayimi uliqebelengwana elingaphendulwanga.

9 Abezizwea badla amandla akhe, kodwab yena kazi. Yebo, inwele ezimpunga zihlakazekilec phezu kwakhe, kodwad yena kazi.

10 Lokuzigqajae kukaIsrayeli kuyafakaza ebusweni bakhe, kodwa kababuyelif eNkosini uNkulunkulu wabo, kabayidingi ngakho konke lokhu.

11 Njalo uEfrayimig unjengejuba eliyisiphukuphukuh elingelangqondo; bakhalelaijk iGibhithe, bayelm eAsiriya.

12 Lapho behamba ngizakwendlalan imbule lami phezu kwabo, ngibehlise phansi njengenyoni zamazulu, ngibajeziseo njengokwezwakalap ebandleni labo.

13 Maye kibo, ngoba babalekile kimi! Incithakaloqr kubo, ngoba baphambukile bemelene lami. Lanxa minas bengingabahlenga, kube kanti bona baqambat amanga bemelene lami.

14 Kabakhaleli-keu kimi ngenhliziyo yabo, lapho beqhinqa isililo emibhedeniv yabo; babuthana ngenxa yamabele lewayini elitshaw, bayaphambuka bemelene lami.

15 Lanxa mina ngibalayax ngiqinisay izingalo zabo, kanti baceba okubi bemelene lami.

16 Bayaphenduka kodwa kunge koPhezukonkez; banjengedandilia elikhohlisayo; iziphathamandla zabo ziwa ngenkemba ngenxab yentukuthelo yolimi lwabo. Lokhu kuzakuba yinhlekisa yabo elizwenic leGibhithe.

INkosi isola amaIsrayeli ngezithombe zawo

8Uphondoa emlonyeni wakhob. Uzakuza njengokhozic lumelene lendlu yeNkosi; ngoba sebeqed isivumelwano sami, baphambuke bemelene lomlayo wami.

2 Bazamemeza kimi: Nkulunkulu wamie, thina, uIsrayeli, siyakwazi.

3 UIsrayeli walilef okuhle; isitha sizaxotshana laye.

4 Bonag babeke amakhosi, kodwah kungengami; bamisa iziphathamandla, kodwa ngangingakwazi; ngesiliva saboi legolide labo bazenzela izithombe, ukuze baqunywe.

5 Ithole lakhoj, Samariyak, likwalilel; intukuthelo yami iyavutha imelene labo; kozem kube nini ukuthi banganelisi ukuba msulwan?

6 Ngoba laleli livela koIsrayeli; umbazi walenza, njalo kalisuye Nkulunkulu; kodwa itholeo leSamariyap lizakubaq yizihlephu.

7 Ngoba bahlanyeler umoya, bazavunas isivunguzane; kakuyikuba lamabelet emiyo; ihlumela kaliyikwenza impuphu; uba mhlawumbe lingayiveza, abezizweu bazayiginya.

8 UIsrayeliv useginyiwe; khathesi baphakathi kwezizwe, njengesitshaw okungelantokozo kiso.

9 Ngoba bonax benyukele eAsiriya, ubabhemi wegangay oyedwaz ngokwakhe. UEfrayimia uqatshe izithandwab.

10 Yebo, lanxa beqatshac phakathi kwezizwe, sengizabaqoqad; yebo, bazaqalae ukuba balutshwanaf ngenxa yomthwalo wenkosig yeziphathamandla.

11 Ngoba uEfrayimi wandiseh amalathi ngawokona, amalathi azakuba ngawokona kuye.

12 Ngimbhalelei izintoj ezinkulu zomlayo wami kodwa zabalwa njengento yemzini.

13 Mayelana lemihlatshelo yeminikelo yami, bahlabak inyama, bayidle, kodwa iNkosil kayithokozi ngabo. Khathesi izakhumbulamn ububi babo, iphindiseleo izono zabo; bona bazabuyelap eGibhithe.

14 Ngoba uIsrayeliq umkhohliwe uMenzi wakher, wakhas amathempeli; njalo uJuda wandisile imizi ebiyelweyo; kodwat ngizathumela umlilo emizini yakhe, ozaqothulau izigodlo zakhe.

UIsrayeli uzatshaywa ngenxa yokungathembeki kwakhe

9Ungajabulia, wena Israyeli, kube yinjabulo, njengezizwe, ngoba uwulileb usuka kuNkulunkulu wakho; uthanda umvuzoc wobuwule emabaleni wonke okubhulela amabele.

2 Ibalad lokubhulela lesikhameloe sewayinif kakuyikubondlag, lewayini elitshahi lizabakhohlisa.

3 Kabayikuhlala elizweni leNkosij, kodwa uEfrayimik uzabuyela eGibhithe, badlel okungcolileyo eAsiriyam.

4 Kabayikuthululelan iwayini eNkosini, kabayikuyithokozisao; imihlatshelo yabo izakuba njengesinkwap sokulila kubo; bonkeq abasidlayo bazangcola; ngoba isinkwa sabo ngesomphefumulo wabo, kasiyikufika endlini yeNkosi.

5 Lizakwenzani ngosuku lomkhosir omisiweyo, langosuku lwedilis leNkosi?

6 Ngoba khangela, bahambile ngenxa yokuchithekat, iGibhitheu izababutha, iMofiv ibangcwabe, izindawo zabo eziloyisekayow zesiliva, ukhula oluhlabayox luzakudla ilifa lazo, amevay abe semathenteni abo.

7 Insukuz zokuhanjelwa sezifikile, insuku zempindiseloa sezifikile; uIsrayelib uzakwazi; umprofethic uyisithutha, umuntu womoyade uyahlanyaf, ngenxa yobunengi bobubi benu, lenzondo enkulu.

8 Umlindig wakoEfrayimi uloNkulunkulu wami, kodwa umprofethih uyisifui somthiyi wenyoni endleleni zakhe zonke, inzondo endlinij kaNkulunkulu wakhe.

9 Bazonakalisilek ngokujulileyol njengensukwinim zeGibeya. Uzakhumbulan ububi babo, ajeziseo izono zabo.

10 Ngamthola uIsrayeli njengezithelo zevini enkangala, ngababona oyihlo njengezithelop zokuqalaq emkhiweni ekuqaleni kwazo. Kodwa bonar baya eBhali-Peyoris, bazehlukaniselat lelohlazou, babav ngokunengekayo njengokuthanda kwabo.

11 NgoEfrayimi, udumo lwabow luzaphapha luhambe njengenyoni, kusukela ekuzalweni, njalo kusukelax esiswini, njalo kusukela ekumithweni.

12 Lobay bekhulisa abantwana babo, kube kanti ngizabenza bafelwe, kungasali muntu. Yebo-ke, mayez kibo ekusukeni kwamia kibo!

13 UEfrayimi, njengokubona kwami iTire, uhlanyelwe endaweni yokuhlala; kodwa uEfrayimi uzakhuphelab abantwana bakhe kumbulali.

14 Banike, Nkosi! Uzanikani? Banike isizalo esiphunzayocd, lamabele omileyoe.

15 Bonke ububi babo buseGiligalif, ngoba ngabazonda khona, ngenxa yobubi bezenzo zabo, ngizabaxotsha endlini yami, kangisayikubathanda; zonke iziphathamandla zabog zingabahlamukih.

16 UEfrayimi utshayiwe; impande yaboij yomile, kabayikuthela isithelo; yebo lobak bezala, ngizabulala izithelo zesizalo sabo ezithandekayol.

17 UNkulunkulu wami uzabala, ngoba kabamlaleli; bazakubam ngabazulayo phakathi kwezizwe.

10UIsrayeli ulivini elithululwayoa, lizenzelab izithelo; njengobunengi bezithelo zakhe wandisac amalathi akhe; ngobuhle belizwe lakhe wenzad insika zakhe eziyizithombee zibe zinhle.

2 Iyehlukanisile inhliziyo yabo; khathesi bazakubaf lecala; yona izabhidlizag amalathi abo, ichithe insika zabo eziyizithombeh.

3 Ngoba khathesi bazakuthi: Kasilankosii; ngoba kasimesabanga uJehova; pho, inkosi izakwenzani kithi?

4 Bakhulume amazwi, befunga amanga besenza isivumelwano; ngakho isahluleloj sizahluma njengokhula oluyitshefuk emifolwenil yensimu.

5 Abahlali beSamariyam bazakwesaban ngenxa yetholeo leBeti-Avenip; ngoba abantu bayo bazalililela, labapristiq balo ababethokoza ngalo, ngodumor lwalo, ngoba lusukiles kulo.

6 Yebo, lizathwalelwat eAsiriya, libe yisipho enkosiniu uJarebhi. UEfrayimi uzakuba lenhloni, loIsrayeli ayangekev ngenxa yeseluleko sakhew.

7 ISamariyax iqunyiwey, lenkosi yayoz injengebazeloa ebusweni bamanzib.

8 Lendawo eziphakemeyo zeAvenic, isonod sikaIsrayeli, kuzachithwa; amevae lokhula oluhlabayof kuzamila phezu kwamalathi abo. Njalo bazakuthig ezintabeni: Sisibekeleni; lemaqaqeni: Welani phezu kwethu.

9 Kusukelah ensukwini zeGibeya wonile, Israyeli; lapho bema; impii eGibeya emelene labantwana bobubi kayibaficanga.

10 Kusesiloyiswenij sami ukubajezisa; izizwek zizabuthana zimelene labo, lapho ngizababopha ngenxa yeziphambeko zabo ezimbili.

11 Njalo uEfrayimi ulithokazi elifundisiweyo, elithandal ukubhulam, kodwa mina ngedlule phezu kwentamo yakhen yobuhle; ngigadise uEfrayimi, uJuda uzalima, uJakobe uzaziharerao.

12 Zihlanyeleleni ekulungenip, livuneq emusenir; qhathanis ingqatho yenut; ngoba sekuyisikhathi sokuyidinga iNkosi, ize ifike, inise ukulunga phezu kwenuu.

13 Lilime inkohlakalov, lavuna isiphambekowx, lidle izithelo zamanga; ngoba lithembele endleleni yenu, ebunengini bamaqhawe enu.

14 Ngalokho kuzakuba khona ukuxokozela phakathi kwabantu bakho, lenqaba zakho zonkey zizachithwaz, njengalokhu uShalimania wachithab iBeti-Aribeli ngosuku lwempi; unina wachotshozwa phezu kwabantwanac.

15 Izakwenza njalo iBhetheli kini, ngenxa yobubi bobubi bakhod; emadabukakusa inkosi yakoIsrayeli izaqunywa lokuqunywae.

UNkulunkulu uthanda abantu bakhe abaduhileyo

11UIsrayeli esengumntwanaa ngamthandab, ngayibizac indodana yami ukuthi iphume eGibhithed.

2 Kwathi bebabiza, ngokunjalo basuka phambi kwaboe; bahlabela oBhalif, batshisela izithombe ezibaziweyo impephag.

3 Mina-ke ngacathulisa uEfrayimi; ngababamba ngezingalo zaboh; kodwa kabazanga ukuthi ngibelaphilei.

4 Ngabadonsa ngamagodaj omuntu, ngentambo zothandok, ngaba kibol njengalabo abasusa ijogwe ezihlathini zabom, ngakhothama kibo, ngabanika ukudlan.

5 Kayikubuyela elizweni leGibhitheo, kodwa umAsiriya yena uzakuba yinkosi yakhep, ngoba balile ukuphendukaq.

6 Inkemba izatheleka emizini yakher, iqede imigoqo yakhes, ibadle, ngenxa yamacebo abot.

7 Njalo abantu bami banamathela ekuhlehleleni muva kimiu; lanxa bebabizelav koPhezukonkew, kakho ngitsho owayengamphakamisax.

8 Ngizakunikela njani, Efrayimiy? ngikudele, Israyeli? Ngizakwenza njani ube njengeAdimaza? ngikubeke njengeZeboyimib? Inhliziyo yami isiphendukile phakathi kwamic, izihawu zamid ziyakhudumalae kanyekanye.

9 Kangiyikwenza ukuvutha kolaka lwami; kangiyikubuyela ngichithe uEfrayimi; ngoba nginguNkulunkulu, kangisuye umuntuf, oNgcweleg phakathi kwakhoh; kangiyikungena emzini.

10 Bazayilandela iNkosii; izabhongaj njengesilwanek; lapho yona izabhonga, khona abantwana bazavela entshonalangal beqhaqhazela.

11 Bazaqhaqhazela njengenyoni evela eGibhithem, lanjengejuban elivela elizweni leAsiriyaop; njalo ngizabenza bahlale ezindlini zabo, itsho iNkosiq.

12 UEfrayimi ungizingelezele ngamanga, lendlu kaIsrayeli ngenkohliso; kodwa uJudar usabusa loNkulunkulu, uthembekiles kanye labangcwelet.

Ukungathembeki kukaIsrayeli loJuda

12UEfrayimi udla umoya, axotshanea lomoya wempumalangab; usuku lonke wandisa amanga lencithakalocd; benza isivumelwano leAsiriyae, lamafutha athwalelwaf eGibhitheg.

2 INkosi layo ilengxabano loJudah, izahambela uJakobe ngokwendlela zakhei, imphindiselej ngokwezenzo zakhek.

3 Esiswini wabamba umfowabo ngesithendel, langamandla akhe wabindana loNkulunkulum.

4 Yebo, waba lamandla phezu kwengilosi, wanqoban, wakhala inyembezi wayincengao; eBhetheli wamthola, lalapho wakhuluma lathip.

5 Ngitsho iNkosi, uNkulunkulu wamabandla, iNkosi iyisikhumbuzo sayoq.

6 Ngakho wena, phendukela kuNkulunkulu wakhor, gcina umusa lokulungas, ulindele uNkulunkulu wakho njalonjalot.

7 Ungumthengisi, izilinganiso ezikhohlisayo zisesandleni sakheu, uthanda ukucindezela.

8 LoEfrayimi uthi: Kanti nginothile, sengizitholele inothov; kuyo yonke imitshikatshika yami kabayikungitholela ububi, obuyisonow.

9 Kodwa ngiyiNkosi, uNkulunkulu wakho, kusukela elizweni leGibhithex; ngisezakuhlalisa emathenteniy njengensukwini zomkhosi omisiweyoz.

10 Ngizakhuluma futhi labaprofethia, mina ngandise umbonob, ngisebenzise imifanekiso ngesandla sabaprofethi.

11 Bukhona yini ububi eGileyadi? Isibili bayizec, bahlaba izinkunzi eGiligalid; yebo, amalathi abo anjengenqumbie emiseleni yamasimuf.

12 Kanti uJakobe wabalekela elizweni leSiriyag, loIsrayeli wasebenzela umfazih, welusa izimvu ngenxa yomfazii.

13 Langomprofethij iNkosi yamenyusa uIsrayeli eGibhithek, langomprofethil walondolozwam.

14 UEfrayimi uyicunule ngobuhlungu obukhulun; ngakho izayekela igazi lakhe phezu kwakheo, leNkosi yakhe ilibuyisele kuyep ihlazo lakheq.

Ukuchitheka kukaIsrayeli

13Lapho uEfrayimi ekhuluma eqhuqha, waziphakamisa koIsrayelia; kodwa waba lecalab ngoBhalic, wafa.

2 Khathesi-ke baqhubeka besona, bazenzela izithombe ezibunjwe ngokuncibilikisa zesiliva sabo, izithombe njengokuqedisisa kwabod, zonke zingumsebenzi wezingcitshie; abathi ngazo: Abantu abanikela imihlatshelo bazakwanga amatholef.

3 Ngakho bazakuba njengeyezi lekusenig, lanjengamazolo ovivi ahambayoh; njengomule ophetshulwa yisivunguzane ebaleni lokubhulelai, njengentuthu ephumaj etshimininik.

4 Kube kanti mina ngiyiNkosi, uNkulunkulu wakho, kusukela elizweni leGibhithe; ngakho kawuyikwazi unkulunkulu ngaphandle kwamilm, ngoba kakho umsindisino ngaphandle kwamip.

5 Mina ngakwazi enkangalaq, elizweni elomileyo kakhulur.

6 Njengokwedlelo labo, ngokunjalo basuthast; basutha, lenhliziyo yabo yaphakamau; ngenxa yalokho bangikhohlwavw.

7 Ngakho ngizakuba kubo njengesilwanex, njengengwe endleleniy ngizabacathamelaz.

8 Ngizabahlangabeza njengebhere elithathelwe imidlwanea, ngidabule isisibekelo senhliziyo yabo, ngibadlele lapho njengesilwane; isilo seganga sizabadabudabula.

9 Kukuchithile, Israyelib, kodwa kimi kulosizo lwakhoc.

10 Pho, ingaphi inkosi yakho, ukuthi ikusindise emizini yakho yonked? Labehluleli bakho owathi ngabo: Nginike inkosi leziphathamandlae?

11 Ngakunika inkosi ekuthukutheleni kwamif, ngayisusa ngolaka lwamig.

12 Ububi bukaEfrayimi bubotshiwe, isono sakhe sibekiweh.

13 Insizi zowesifazana ohelelwayo zizamfikela; uyindodana engahlakaniphangai, ngoba ingehlale isikhathij emlonyeni wesizalo sabantwanak.

14 Ngizabenzela inhlawulo yokuthulalm emandleni engcwaban, ngibahlenge ekufenio. Kufa, bangaphi omatshayabhuqe bezifo zakhop? Ngcwaba, ingaphi incithakalo yakhoq? Uphenduko luzasitheliswa emehlweni amir.

15 Loba yena engaveza izithelo phakathi kwabafowabos, kuzafika umoya wempumalangat, umoya weNkosi, usenyukau enkangalav, lomthombo wakhew uzakutshax, kome lesiphethu sakhey; wona uzaphanga okuligugu kwazo zonke izitsha eziloyisekayo.

16 ISamariyaz izakuba lunxiwaa, ngoba ihlamukele uNkulunkulu wayob; bazakuwa ngenkemba, labantwana babo bachotshozwecd, labesifazana babo abakhulelweyo baqhaqhweef.

UIsrayeli uyacelwa ukubuyela eNkosini

14Buyela, Israyeli, eNkosini, uNkulunkulu wakhoa; ngoba ukhubekile ngesiphambeko sakhob.

2 Thathani amazwi lani, libuyele eNkosini, lithi kiyoc: Susa bonke ububi, usemukele ngomusad; ngakho sizabhadala amajongosi endebe zethue.

3 IAsiriya kayiyikusisindisaf, kasiyikugada amabhizag; kasisayikutsho kuyo imisebenzi yezandla zethu ukuthi: Lingonkulunkulu bethuh; ngoba kuwe intandane izatshengiswa umusai.

4 Ngizakwelaphaj ukuhlehlela muva kwabokl, ngizabathandam ngesihlen, ngoba intukuthelo yami iphanjulwe kuye.

5 Ngizakuba njengamazolo kuIsrayelio; uzakhahlela njengomduzep, agxilise impande zakhe njengeLebhanoniqr.

6 Amahlumela akhe azanabas, lenkazimulo yakhe ibet njengesihlahla somhlwathiu, abe lephunga njengeLebhanoniv.

7 Bazabuyela abahlala emthunzini wakhewx, bavuseleleke njengamabele, bakhahlele njengevini, isikhumbuzo sakhe sibe njengewayini leLebhanoni.

8 Efrayimi, ngiseselani lezithombeyz? Mina ngimphendulea, ngimnanzeleleb; ngibe njengefiri* eliluhlazacd; isithelo sakho sifunyanwa kimie.

9 Ngubani ohlakaniphileyo aqedisise lezizinto? okhaliphileyo azazif? Ngoba indlela zeNkosig ziqondileh, labalungileyo bazahamba ngazoi, kodwa abaphambukij bazakhubeka kuzok.

UJOWELI

Ilizwe lichithwa zintethe

1Ilizwi leNkosi elafika kuJoweli indodana kaPethuweli.

2 Zwanini lokhua, badalab, libeke indlebe, lonke bahlali belizwec. Kwake kwenzeka lokhu yini ensukwini zenu, kumbe lensukwini zaboyihlod?

3 Landiselani abantwana benu ngakho, labantwana benu abantwana babo, labantwana babo esinye isizukulwanae.

4 Okutshiywe zintothoviyanef isikhonyane sikudlileg; lokutshiywe yisikhonyaneh iqhwagi likudlilei; lokutshiywe liqhwagi inswabanda ikudlile.

5 Phaphamani, zidakwa, likhale inyembezi, liqhinqe isililoj, lonke banathi bewayini, ngenxa yewayini elitshak, ngoba liqunyiwe lasuka emlonyeni wenul.

6 Ngoba isizwe senyukele elizweni lamim, esilamandla, esingelananin; amazinyo aso angamazinyo esilwaneo, silamazinyo emihlathip esilwane esisikaziq.

7 Senze ivini lami laba yincithakalo, lesihlahla sami somkhiwa saba zimvavar; sakwebula lokukwebula, sakuphosela phansi, ingatsha zakho zaba mhlophes.

8 Qhinqani isililo njengentombi emsulwa ebhinciswe isakat ngenxa yomyeni wobutsha bayou.

9 Umnikelo wokudla lomnikelo wokunathwayo uqunyiwe wasuka endlini yeNkosiv. Abapristiw, izikhonzi zeNkosi, bayalilax.

10 Insimu ichithiwe, umhlabathi uyalilay; ngoba amabele achithiwez, iwayini elitshaab lomilec, amafuthad aphela amandlae.

11 Banini lenhloni, balimi, qhinqani isililo, baphathizivinif, ngenxa yengqoloyi langenxa yebhali*; ngoba isivuno sensimu sichithekile.

12 Ivini libunileg, lomkhiwa uphele amandlah; ipomegranati*, lesihlahla selalai, lesihlahla se-aphulaj, zonke izihlahla zeganga zomile, ngoba intokozok ibunile yasuka ebantwaneni babantul.

13 Bhincanimn, lilile, bapristio, qhinqani isililo, zikhonzi zelathip. Wozani, lilale ebusuku emasakeniq, zikhonzi zikaNkulunkulu wamir; ngoba umnikelo wokudla lomnikelo wokunathwayo kugodliwe endlini kaNkulunkulu wenus.

14 Yehlukanisani ukuzila ukudlat, libize umhlangano onzuluu, libuthanisev abadalaw, labo bonke abahlali belizwe, endlini yeNkosi uNkulunkulu wenux, likhale eNkosini.

15 Maye ngalolosuku! Ngoba usuku lweNkosi luseduzey, luzafika njengencithakaloz evela kuSomandlaa.

16 Ukudla kakuqunywanga yini phambi kwamehlo ethub, ukuthaba lentokozoc kusuka endlini kaNkulunkulu wethud?

17 Inhlanyelo iyabola ngaphansi kwamagade ayo; izibuya zingamanxiwa, iziphala zidilizelwe phansie, ngoba amabele abunilef.

18 Yeka ukububula kwezifuyog! Imihlambi yenkomo ididekile, ngoba kayilalo idleloh; lemihlambi yezimvu iyahluphekai.

19 Ngiyakhala kuwej, Nkosi, ngoba umlilo uqedilek amadlelo enkangalal, lelangabi lilumathise zonke izihlahla zegangam.

20 Lenyamazana zegangan ziyakhala kuweo, ngoba izifudlana zamanzip zitshileq, lomlilo uqede amadlelo enkangalar.

Usuku lweNkosi

2Vuthelani uphondoa eZiyonib, lihlabe umkhosic entabeni yami engcweled; kabathuthumele bonke abahlali belizwe, ngoba usuku lweNkosi luyeza, ngoba luseduzee.

2 Usuku lomnyamafgh lobumnyamaij, usuku lwamayezikl lomnyama onzimamn, njengemadabukakusa lembese phezu kwezintabao; isizwe esikhulu lesilamandlap, kakuzanga kube khona esinjengaso kusukela endulo, futhi kakusayikuba khona emva kwaso kuze kube yiminyaka yezizukulwana lezizukulwanaq.

3 Umlilo uyaqeda phambi kwasor, langemva kwaso kuvutha ilangabis. Phambi kwaso ilizwe lifanana lesivande seEdenit, kodwa ngemva kwasou liyinkangala yencithakalov; yebo kakulakuphunyuka kuso.

4 Isimo saso sinjengesimo samabhiza, lanjengabagadi bamabhiza ngokunjalo bazagijimaw.

5 Bazakweqax njengomsindo wezinqola ezingqongeni zezintabay, njengomsindo welangabi lomlilo oqeda izidindiz, njengabantu abalamandla abahlelelwe impia.

6 Phambi kobuso babo abantu bazakuba lobuhlungu; bonke ubusob buzanyukumalac.

7 Bazagijima njengamaqhawe, bakhwele imiduli njengamadoda empi, bahambe ngulowo lalowo ngezindlela zakhe, kabayikuphambuka emikhondweni yabo.

8 Kabasunduzani omunye lomunyed; bazahamba ngulowo lalowo ngomgwaqo wakhe omkhulu; lapho bewela phezu kwesikhali, kabayikulimalae.

9 Bazahaluzela bedabula umuzifg, bagijime phezu komdulih, bakhwele bangene ezindlini, bangene ngamawindii njengesela.

10 Umhlaba uzanyikinyeka phambi kwaboj, amazulu athuthumelek; ilanga lenyanga kube mnyamal, lezinkanyezi zigodle ukukhanya kwazom.

11 Njalo iNkosi izakhupha ilizwi layon phambi kwebutho layoo, ngoba inkamba yayop yinkulu kakhuluq; ngoba ilamandla eyenza ilizwi layor; ngoba usuku lweNkosi lukhulu, luyesabeka kakhulu; ngubani-ke ongalumelas?

Abantu bacelwa ukuphenduka

12 Ngakho lakhathesi, itsho iNkosi, phendukelani kimi ngenhliziyo yenu yonket, langokuzila ukudla, langokukhala inyembezi, langokulilau.

13 Lidabule inhliziyo yenuv, hatshi izembatho zenuw, liphendukele eNkosini, uNkulunkulu wenux, ngoba ilesisayz lesihawuab, iphuza ukuthukuthelacd, njalo inkulu ngomusaefg, iyazisola ngobubih.

14 Ngubani owaziyo, ingaphenduka izisolei, itshiye isibusiso ngemva kwayoj, umnikelo wokudla lomnikelo wokunathwayo eNkosini, uNkulunkulu wenuk.

15 Vuthelani uphondo eZiyonil, yehlukanisani ukuzila ukudlam, libize umhlangano onzulu,

16 libuthanise abantu, lingcwelise ibandlan, lihlanganise abadala, libuthanise abantwana, labamunya amabeleo; umyeni kaphume ekamelweni lakhep, lomakoti exhibeni lakheq.

17 Kakuthi abapristi, izikhonzi zeNkosir, bakhale inyembezi phakathis kwekhulusit lelathiu, bathi: Yekela abantu bakho, Nkosi; unganikeli ilifa lakho ehlazweni, ukuthi abahedeni bababuse. Bazatsholoni phakathi kwezizwe ukuthi: Ungaphi uNkulunkulu wabov?

Isihawu seNkosi

18 Khona iNkosi izatshisekela ilizwe layow, ihawukele abantu bayox.

19 Yebo iNkosi izaphendula ithi ebantwini bayo: Khangelani, ngizalithumela amabeleyz lewayini elitshaa lamafuthab, ukuthi lisuthe ngakho; kangisayikulenza inhlamba phakathi kwezizwe.

20 Kodwa ngizasusela khatshana lanic okuvela enyakathod, ngikuxotshele elizweni elomileyo leliyinkangala, ubuso bakho bungaselwandle lwempumalangae, lokucina kwakho ngaselwandle olungemuvaf; njalo kwenyuke ivumba lakho, kwenyuke iphunga lakho elibi, ngoba kwenze izinto ezinkulug.

21 Ungesabi, lizwe, jabula uthokoze, ngoba iNkosi yenze izinto ezinkulu.

22 Lingesabi, zinyamazana zegangah, ngoba amadlelo enkangala asehlumilei; ngoba isihlahla sithela isithelo sasoj, umkhiwa levini kunike amandla akhok.

23 Lani bantwana beZiyoni, thabanil lithokoze eNkosinim, uNkulunkulu wenu; ngoba ilinikile izulu lensewula ngokulungan, yalinisela izuluo, izulu lensewulap lezulu lamuva njengakuqalaq.

24 Lamabala okubhulela azagcwala amabeler, lezikhamelo zewayini ziphuphumes ngewayini elitshat lamafuthau.

25 Njalo ngizabuyisela kini iminyaka eyadliwa yintothoviyanev, yisikhonyanew, leqhwagix, lenswabanday, ibutho lami elikhulu engalithumela phakathi kwenuz.

26 Njalo lizakudla lokudla, lisuthe, lidumise ibizo leNkosi, uNkulunkulu wenu, oliphethe ngokumangalisayoab. Njalo abantu bami kabayikuyangiswa laninininic.

27 Njalo lizakwazi ukuthi ngiphakathid kukaIsrayelie, lokuthi ngiyiNkosi uNkulunkulu wenu, njalo kakho omunyef. Njalo abantu bami kabayikuyangiswa laninininig.

Ukuthelwa koMoya kaNkulunkulu

28 Kuzakuthi emva kwalokhoh ngithele uMoya wami phezu kwayo yonke inyamai; njalo amadodana enujk lamadodakazi enulm azaprofetha; abadala benu baphuphen amaphuphoo, amajaha enup abone imibonoq.

29 Yebo, laphezur kwenceku laphezu kwencekukazis ngizathela uMoya wami ngalezonsuku.

30 Njalo ngizaveza izimangaliso emazulwini lemhlabenit, igazi, lomlilo, lezinsika zentuthuu.

31 Ilanga lizaphenduka libe ngumnyamav, lenyanga ibe ligaziwx, lungakafikiy usuku lweNkosi olukhuluz lolwesabekayoab.

32 Kuzakuthi-ke loba ngubani ozabiza ibizo leNkosi asindiswec; ngoba entabeni yeZiyoni leJerusalemade kuzakuba khona ukukhululwafg, njengokutsho kweNkosi, laphakathi kwabaseleyo iNkosi ezababizah.

Ukugwetshwa kwezizwe

3Ngoba khangela, ngalezonsuku langalesosikhathia laphob ngibuyisa ukuthunjwa kukaJuda leJerusalemac,

2 ngizabutha zonke izizwed, ngizehlisele esigodini sikaJehoshafathie, ngizigwebe khona ngenxa yabantu bamif lelifa lami uIsrayelig, ezibahlakaze phakathi kwezizwe, zalaba ilizwe lami,

3 zenza inkatho yokuphosa ngabantu bamih, zanika umfana ngewule, zathengisa inkazana ngewayini, ukuze zinathe.

4 Yebo-ke, lilani kimi, Tireij leSidonik, lani lonke mingcelel yeFilistimn? Lizangibuyisela umvuzo yini? Uba-ke lingibuyisela, masinyane ngokuphangisao ngizabuyisela umvuzo wenu ekhanda lenup.

5 Ngoba lithethe isiliva sami legolide lami, laletha izinto zami eziloyisekayo ezinhle emathempelini enuq.

6 Lathengisar abantwana bakoJuda labantwana beJerusalemas ebantwaneni bamaGriki, ukuze libasusele khatshana lomngcele wabot.

7 Khangelani, ngizabavusa endaweni elabathengisa kiyo, ngibuyisele umvuzo wenu ekhanda lenuu.

8 Njalo ngizathengisa amadodana enu lamadodakazi enu esandleni sabantwana bakoJudav, abazabathengisa kumaSabeya esizweniwx esikhatshanay; ngoba iNkosi ikhulumile.

9 Memezelani lokhu phakathi kwezizwe; lingcwelise impi; livuse amaqhawe; kawasondele enyuke wonke amadoda empi.

10 Khandani amakhuba enu abe yizinkembaz, lengqamu zenu zokuthena zibe yimikhontoa; obuthakathaka athi: Ngiliqhaweb.

11 Phangisani lize, lina zizwecd zonke ezizingelezeleyo, libuthaneef; Nkosi, yehlisa amaqhawe akho kuleyondawog.

12 Kazizivuse izizwe zenyukele esihotsheni sikaJehoshafathih; ngoba kulapho engizahlala khona ukugweba zonke izizwe inhlangothi zonkei.

13 Fakanij isikelak, ngobal isivuno sivuthiwem; wozani lehlele phansi, ngoba isikhamelo sewayini sigcwelen, amafatshi ewayini ayaphuphumao, ngoba ububi babo bukhulu.

14 Amaxuku, amaxukup esihotsheniq sesinqumor; ngoba usuku lweNkosi luseduzes esihotsheni sesinqumot.

15 Ilanga lenyanga kuzakuba mnyamau, lezinkanyezi zigodle ukukhanya kwazov.

16 INkosi izabhonga-ke iseZiyoniw, ikhuphex ilizwi layo iseJerusalemay, kunyikinyeke amazulu lomhlabaz. Kodwa iNkosi ibe yisiphephelo sabantu bayo, lamandla abantwana bakoIsrayelia.

17 Ngalokho lizakwazi ukuthi ngiyiNkosi, uNkulunkulu wenub, ohlalac eZiyonid, intaba yobungcwele bamief. Njalo iJerusalema izakuba yibungcwele, labezizwe kabasayikudlula phakathi kwayog.

18 Kuzakuthi-ke ngalolosukuh izintaba zithontiseij iwayini elimnandik, lamaqaqal ageleze uchago, lazo zonke izifula zakoJuda zigeleze amanzim, lomthombo uphume endlini yeNkosin, uthelele isihotsha seShithimio.

19 IGibhithe izakuba lunxiwap, leEdoma ibeq yinkangala elunxiwar, ngenxa yodlakela olumelene labantwana bakoJuda, ngoba bachithe igazi elingelacalas elizweni labo.

20 Kodwa uJuda uzahlala kuze kube ninininit, leJerusalema kuze kube yisizukulwana lesizukulwana.

21 Ngoba ngizahlanza igazi labo, engangingalihlanzangau; ngoba iNkosi ihlala eZiyoniv.

UAMOSI

Ukwahlulelwa kwezizwe ezakhelene loIsrayeli

1Amazwi kaAmosi owayephakathi kwabelusi beThekhowaa, awabona ngoIsrayeli, ensukwinib zikaUziya inkosi yakoJudac, lensukwini zikaJerobhowamud indodana kaJowashi inkosi yakoIsrayeli, iminyaka emibili ngaphambi kokuzamazama komhlabae.

2 Wasesithi:

INkosi izabhonga iseZiyonif, ikhuphe ilizwi layo iseJerusalemag; lendawo zokuhlala zabelusih zizalila, lengqongai yeKharmelij ibune.

3 Itsho njalo iNkosi: Ngenxa yeziphambeko ezintathukl zeDamasekom, langenxa yezinen, kangiyikuphambula isijeziso sabo, ngoba babhuleo iGileyadip ngembulo zensimbiq.

4 Ngakho ngizathumela umlilo endlinir kaHazayeli, ozaqeda izigodlo zikaBenihadadis.

5 Njalo ngizakwephula umgoqot weDamasekou, ngiqume umhlali wegcekev leAveniw, lophethe intongax, esuka eBeti-Edeniy; njalo abantu beSiriya bazathunjelwa eKiriza, itsho iNkosi.

6 Itsho njalo iNkosi: Ngenxa yeziphambeko ezintathub zeGazacd, langenxa yezine, kangiyikukuphambula; ngoba babathumba ngokuthunjwa okupheleleyoe, ukuthi babanikelef e-Edomag.

7 Ngakho ngizathumela umlilo emdulini weGaza, ozaqeda izigodlo zayoh.

8 Ngiqume umhlali eAshidodiij, lophethe intongak eAshikelonilm, ngiphendulele isandla sami ngimelenen leEkhironiop; njalo insali yamaFilistiqr izabhubha; itsho iNkosi uJehova.

9 Itsho njalo iNkosi: Ngenxa yeziphambeko ezintathus zeTiret, langenxa yezineu, kangiyikuphambula isijeziso sabo, ngoba babathumba ngokuthunjwa okupheleleyov babesa kuEdomaw, kabakhumbulanga isivumelwano sabazalwanex.

10 Ngakho ngizathumela umlilo emdulini weTire ozaqeda izigodlo zayoy.

11 Itsho njalo iNkosi: Ngenxa yeziphambeko ezintathuz zeEdomaab, langenxa yezine, kangiyikukuphambula, ngoba yaxotshanac labafowabod ngenkembae, yonakalisa izihawu zayo, lolaka lwayo lwadabudabula njalonjalof, yagcina intukuthelo yayo kokuphela.

12 Ngakho ngizathumela umlilog eThemanih ozaqeda izigodloi zeBhoziraj.

13 Itsho njalo iNkosi: Ngenxa yeziphambeko ezintathuk zabantwana bakoAmonil, langenxa yezine, kangiyikuphambula isijeziso sabo, ngoba baqhaqha abesifazana abazithweleyo beGileyadim, ukuze bandise umngcele wabon.

14 Ngakhoo ngizaphemba umlilop emdulini weRabaq, ozaqeda izigodlo zayor, ngokumemeza osukwini lwempis, ngesiphepho osukwini lwesivunguzane;

15 lenkosi yabo izakuya ekuthunjwenit, yona kanye leziphathamandla zayou; itsho iNkosi.

2Itsho njalo iNkosi: Ngenxa yeziphambeko ezintathua zikaMowabib, langenxa yezine, kangiyikuphambula isijeziso sabo, ngoba watshisa amathambo enkosi yeEdoma aba yikalagac.

2 Ngakho ngizathumela umlilo koMowabi, ozaqeda izigodlod zeKeriyothie, uMowabi afele phakathi kokuxokozelaf, ngokumemeza, ngokukhala kophondog.

3 Ngiqume umahluleli asuke phakathi kwakheh, ngibulale zonke iziphathamandla zakhe kanye laye, itsho iNkosi.

4 Itsho njalo iNkosi: Ngenxa yeziphambeko ezintathui zakoJuda, langenxa yezinej, kangiyikuphambula isijeziso sabo, ngoba bawalile umlayo weNkosik, kabagcinanga izimiso zayol, lamanga abo abaduhisilem, oyise abawalandelayon.

5 Ngakhoo ngizathumela umlilo koJudap, futhiq uzaqeda izigodlo zeJerusalemar.

Ukugwetshwa kukaIsrayeli

6 Itsho njalo iNkosi: Ngenxa yeziphambeko ezintathus zakoIsrayeli, langenxa yezinet, kangiyikuphambula isijeziso sabo, ngoba bathengisa olungileyou ngesilivav, loswelayo ngamanyathela amabiliw,

7 abaphefuzelelax uthuli lomhlabay oluphezu kwekhanda labayangaz, baphambukisa indlela yabamnenea; njalo umuntu loyise baya entombinib, ukuze bangcolise ibizo lami elingcwelec.

8 Bacambalale ezembathweni zesibambisod eceleni kwalelo lalelo ilathie, banathe iwayini labalahliweyof endlini yabonkulunkulu babog.

9 Kanti mina ngachitha umAmori phambi kwaboh, obude bakhe babunjengobude bamasedarii, eqine njengama-okhi*j; kodwa ngachitha isithelo sakhe ngaphezuluk, lempande zakhe ngaphansil.

10 Futhi mina ngalenyusa elizweni leGibhithem, ngalikhokhela enkangala iminyaka engamatshumi amanen, ukuze lidle ilifa lelizwe lomAmorio.

11 Ngavusa abanye emadodaneni enu babe ngabaprofethi, labanye emajaheni enu babe ngamaNazirip. Kakunjalo yini, lina bantwana bakoIsrayeli? itsho iNkosi.

12 Kodwa lawanathisa amaNaziri iwayiniq, lalaya abaprofethi lisithi: Lingaprofethir.

13 Khangelani, ngizalicindezela phansis, njengenqola igcwele izithungo icindezela.

14 Ngakho ukubaleka kuzabhubhat kolejubaneuv, lolamandla kayikuqinisa amandla akhewx, leqhawe kaliyikukhulula impilo yaloy.

15 Lophethe idandili kayikuma, lolenyawo ezilula kayikuzikhululaza, logade ibhiza kayikukhulula impilo yakhebc.

16 Lolenhliziyo eqinileyo phakathi kwamaqhawed uzabaleka eze ngalolosuku, itsho iNkosi.

Umsebenzi womprofethi

3Zwanini lelilizwi iNkosi elikhulume imelene lania, lina bantwana bakoIsrayelib, imelene losendo lonke engalwenyusa elizweni leGibhithec, isithi:

2 Yini kuphelad engilaziyo kuzo zonke izinsendo zomhlabae; ngakho-ke ngizaphindisela phezu kwenu bonke ububi benuf.

3 Ababili bangahamba kanyekanye yini ngaphandle kokuthi behlangeneg?

4 Kambeh isilwane singabhonga ehlathini singelampangoi? Ibhongo lesilwane lingakhupha ilizwi laloj ebhalwinik lwalo lingabambanga lutho yini?

5 Inyoni ingawela emjibileni emhlabeni lapho okungelasifu khona kuyol yini? Umjibila ungathanya yini emhlabathini uba ungabambanga uluthom?

6 Uphondo lungavuthelwa yini emzinin abantu bengethuki? Kulobubio yinip emzini iNkosi engabenzangaq?

7 Isibili iNkosi uJehova kayenzi lutho ngaphandle kokuthi yembuler icebo layo eliyimfihlo encekwini zayo abaprofethis.

8 Isilwane sesibhongilet, ngubani ongayikwesaba? INkosi uJehova isikhulumile, ngubani ongayikuprofethau?

Ukugwetshwa kweSamariya

9 Zwakalisani ezigodlweni zeAshidodi lezigodlweni zelizwe leGibhithe, lithi: Buthanani phezu kwezintaba zeSamariyav, libone iziphithiphithi ezinkulu phakathi kwayo lezincindezelo phakathi kwayow.

10 Ngoba kabakwazi ukwenza okuqondileyox, itsho iNkosi, ababuthelela udlakela lencithakalo ezigodlweni zaboy.

11 Ngakho itsho njalo iNkosi uJehova: Isitha, esizazingelezela ilizwez, esizakwehlisa amandla akho kuwe, lezigodlo zakho ziphangwea.

12 Itsho njalo iNkosi: Njengalokho umelusi esophula imilenze emibilib emlonyeni wesilwane, loba isiqa sendlebec, ngokunjalo abantwana bakoIsrayeli abahlala eSamariyad bazakophulwa egumbini lombhedae ledamaseko yethalaf.

13 Zwanini lifakazeg endlini kaJakobeh, itsho iNkosi uJehova uNkulunkulu wamabandlai,

14 ukuthi mhla ngizaphindisela iziphambeko zikaIsrayeli phezu kwakhe, ngizaphindisela futhi phezu kwamalathij eBhethelik, lempondo zelathi zizaqunywal ziwele emhlabathinim.

15 Ngizatshayan indlu yebusikao kanye lendlu yehlobop, lezindlu zempondo zendlovu zizabhubhaq, lezindlu ezinkulu ziphele; itsho iNkosi.

4Zwanini lelilizwia, mankomokazi eBashanib, elisentabenic yeSamariyad, elicindezela abayangae, elichoboza abaswelayof, elithi emakhosini abo: Lethani sinathe.

2 INkosi uJehova ifungile ngobungcwele bayo, ukuthi, khangelani, insuku zizafika phezu kwenu lapho abazalihudula ngezingwegweg, labalilandelayo ngengwegwe zokubamba inhlanzih.

3 Njalo lizaphuma ngezikhalai, ngulowo lalowo phambi kwakhej, liziphosele ngasesigodlweni, itsho iNkosi.

UIsrayeli kaphendukelanga eNkosini

4 Wozanik eBhethelil, liphambekem, eGiligali landise iziphambekon; lilethe imihlatshelo yenu ekusenio, okwetshumi kwenu ngomnyaka wesithathup;

5 litshise umhlatshelo wokubongaq ngokuvutshelweyor, limemezele iminikelo yesihles, lizwakalise; ngoba ngokunjalo likuthanda, bantwana bakoIsrayeli, itsho iNkosi uJehova.

6 Ngakho mina ngilinikile futhi ukuhlanzeka kwamazinyo emizini yonke yenu, lenswelo yesinkwa endaweni zenu zonket; kanti kaliphendukelanga kimiu, itsho iNkosi.

7 Futhi-ke mina ngaligodlela izuluv, kuseselenyanga ezintathu kusiya ekuvuneniw; ngalinisa komunye umuzix, kodwa kalinanga komunye umuzi; esinye isiqinti sanethwa, kodwa isiqinti esinganethwanga satsha.

8 Kwasekuzula imizi emibili loba emithathuy yayanatha amanzi emzini owodwa, kodwa kayikholwanga; kanti kaliphendukelanga kimiz, itsho iNkosi.

9 Ngalitshaya ngokuhanguka langengumanea; ukwanda kwezivande zenu, lezivini zenu, lezihlahla zenu zemikhiwa, lezihlahla zenu zemihlwathi, kwadliwab zintethec; kanti kaliphendukelanga kimid, itsho iNkosi.

10 Ngathumela phakathi kwenu umatshayabhuqe wesifo, ngokwendlela yeGibhithee, ngabulala amajaha enu ngenkemba, kanye lokuthunjwa kwamabhiza enuf; njalo ngenza ivumba lenkamba yenu lenyuka ngitsho emakhaleni enug; kanti kaliphendukelanga kimih, itsho iNkosi.

11 Ngachitha abanye phakathi kwenu njengalokho uNkulunkulu wachitha iSodoma leGomorai, lalinjengesikhunijk esophulwe ekutshenilm; kanti kaliphendukelanga kimin, itsho iNkosi.

12 Ngakho ngizakwenza ngokunjalo kuwe, Israyeli; ngenxa yokuthi ngizakwenza lokhu kuwe, zilungiselele ukuhlangana loNkulunkulu wakho, Israyelio.

13 Ngoba khangela, obumba izintaba, lodala umoya, lotshela umuntu ukuthi umcabango wakhe uyinip, owenza ukusaq kube mnyamar, onyathelas ezindaweni eziphakemeyo zomhlabatu, iNkosiv, uNkulunkulu wamabandla, libizo lakhew.

UIsrayeli utshelwa ukuthi aphenduke

5Zwanini lelilizwia engiliphakamisa phezu kwenub, isililoc, ndlu kaIsrayeli.

2 Intombi emsulwa yakoIsrayeli iwiled, kayiyikuvuka futhi; ideliwe emhlabathini wayoe, kakho oyivusayo.

3 Ngoba itsho njalo iNkosi uJehova: Umuzi ophuma labayinkulungwanef uzasala labalikhulu, lophuma labalikhulu uzasala labalitshumig, kuyo indlu kaIsrayeli.

4 Ngoba itsho njalo iNkosi endlini kaIsrayeli: Ngidinganih liphilei.

5 Kodwa lingadingi iBhethelij, lingangeni eGiligalik, lingedluleli eBherishebhal, ngoba iGiligali izathunjwa lokuthunjwa, leBhethelim izakuba yizen.

6 Dingani iNkosi liphileo, hlezi ifohlele indlu kaJosefa njengomlilop oqothulayo, kungabi khona owucitshayo eBhetheliq.

7 Lina eliphendula isahlulelor sibe ngumhlonyanes, lilalise ukulunga emhlabathinit.

8 Owenza isiLimelau leziNjavw, lophendulax umthunzi wokufay ube yikusa, lowenza imini ibe mnyamaza njengobusuku, obiza amanzi olwandleb, awathulule ebusweni bomhlabathic; iNkosi libizo lakhede.

9 Okhazimulisa incithakalo phezu kolamandla, ukuze incithakalo ize phezu kwenqaba.

10 Bayamzondaf okhuzayogh esangwenii, banengwe ngokhuluma ngokuqondaj.

11 Ngenxa yokuthi linyathelela phansi umyanga, limthathele umthwalo wamabelek, lakhe izindlu zamatshe abaziweyol, kodwa kaliyikuhlala kuzo; lihlanyele izivini zentokozom, kodwa kaliyikunatha iwayini lazo.

12 Ngoba ngiyazi ukuthi iziphambeko zenu zinengi, lokuthi izono zenu zilamandla; lina elihlupha olungileyo, elemukela isivalamlomo, eliphambula abayangan esangweniop.

13 Ngakho ohlakaniphileyo uzathula ngalesosikhathiq, ngoba kuyisikhathi esibir.

14 Dingani okuhle, hatshi-ke okubi, ukuze liphiles, ukuze ngokunjalo iNkosi uNkulunkulu wamabandla ibe lanit, njengokutsho kwenuu.

15 Zondani ububi, lithande okuhlev, limise isahlulelo esangweniw; mhlawumbe iNkosix uNkulunkulu wamabandlay ingaba lesisa kunsali yakoJosefaz.

16 Ngakho utsho njalo uJehova, uNkulunkulu wamabandlaa, iNkosi: Kuzakuba khona isililo emidangeni yonkeb, lakuzo zonke izitalada bazakuthi: Maye! Maye! Njalo bazabizela umlimi ekulileni, lesililo sizakuba labazi ukulilac.

17 Lakuzo zonke izivini kuzakuba lokulila, ngoba ngizadabula phakathi kwenud, itsho iNkosi.

18 Maye kulabo abaloyisae usuku lweNkosi!f Luzakuba ngolwani kini usuku lweNkosi? Luzakuba ngumnyamag, kungeyisikho ukukhanya.

19 Kunjengomuntu obaleke phambi kwesilwaneh, ahlangane lebhere; loba angene endlini abambelele ngesandla sakhe emdulini, lenyoka imlumei.

20 Usuku lweNkosij kaluyikubak ngumnyama yini, hatshi-ke ukukhanya, lomnyama omkhulu ongelakukhanya kuwol?

21 Ngiyayizonda, ngiyayidelela imikhosi yenum, kangiyikunukan emihlanganweni yenu enzuluo.

22 Ngoba lanxa linikela kimi iminikelo yokutshiswa leminikelo yenu yokudlap, kangithokoziq, leminikelo yokuthula yezifuyo zenu ezinonileyor kangiyinanzis.

23 Susani kimi umsindo wezingoma zenu, ngoba kangiyikuzwat ukukhala kwamachacho enuu.

24 Kodwa isahlulelo kasikhukhule njengamanziv, lokulunga njengesifula esigeleza njalow.

25 Lanikela yini kimi imihlatshelo leminikelo yokudla enkangala okweminyaka engamatshumi amane, lina ndlu kaIsrayelix?

26 Kodwa lathwalay uSikuthi inkosi yenu, loKhiwuni izithombe zenuz, inkanyezi kankulunkulu wenu, elizenzele zona.

27 Ngakho ngizalithumbela ngaphetsheyaa kweDamasekob, itsho iNkosic, obizo layo nguNkulunkulu wamabandlad.

Ukuchithwa kukaIsrayeli

6Maye kuboa abonwabileyo eZiyonib, labavikelekileyo entabeni yeSamariyac, abakhethekileyod bokuqala bezizwee, abayaf kubo abendlu kaIsrayeli!

2 Dlulelani eKalinegh, libone, lisuke lapho liye eHamathi enkuluij, lehlele eGathi yamaFilistik. Bangcono yini kulalimibusol? Umngcele wabo mkhulu yini kulomngcele wenu?

3 Lina elibeka khatshana usuku olubim, lisondeza eduze isihlalon sodlakelao.

4 Labo abalalap phezu kwemibheda yophondo lwendlovuq, bacambalaler phezu kwamathala abos, badle amawundlu avela emhlanjini, lamankonyana avela phakathi kwesibayat;

5 abatshotsha ngokukhala kwechachou, beziqambela izinto zokukhaliswa, njengoDavidav;

6 benatha iwayini ngemiganu yokufafazaw, bazigcobex ngamagcobo akhethekileyoy, kodwa kabadabukeliz ukuchitheka kukaJosefaa.

7 Ngakho khathesi bazakuya ekuthunjweni labakuqala abaya ekuthunjwenib, ledilic labacambalalayo lizasuswad.

8 INkosi uJehovaef ifungile ngayo uqobo, itsho iNkosi uNkulunkulu wamabandlag: Ngiyakwenyanya ukuziqhenya kukaJakobehi, ngizonda izigodlo zakhe; ngakho ngizawunikela umuzij lokugcwala kwawo.

9 Kuzakuthi-ke uba kusele amadoda alitshumi endlini eyodwa, azakufak.

10 Njalo umalume womuntu uzamphakamisa, lalowo omtshisayol, ukukhupha amathambo endlini, abesesithi kosemaceleni endlum: Kusekhona yini olawe? njalo uzakuthi: Kakho. Khona uzakuthi: Thulano, ngoba kakusikokuqamba ibizo leNkosip.

11 Ngoba khangela, iNkosi iyalaya, njalo izatshaya indlu enkuluq ibe yizihlephu, lendlu encinyane ibe yizicucur.

12 Amabhiza angagijima edwaleni yini? umuntu angalima khona ngezinkabi yini? Ngoba liphenduleles isahlulelo saba yinyongot, lesithelo sokulunga saba ngumhlonyaneu.

13 Lina elithokoza ngento engeluthov, elithi: Kasizithathelanga izimpondo yini ngamandla ethuw?

14 Ngoba khangelani, ngizalivusela, lina ndlu kaIsrayelix, itsho iNkosi uNkulunkulu wamabandlay, isizwe, esizalihlupha kusukela ekungeneniza kweHamathi kuze kube sesifulenib senkangalac.

UAmosi utshengiswa isikhonyane lomlilo lentambo yokuqondisa

7INkosi uJehova yangibonisa kanjea; khangela-ke, yabumba isikhonyaneb ekuqaleni kokuhluma kotshani bamuva, njalo khangela, kwakubutshani bamuva emva kokusikac kwenkosi.

2 Kwasekusithi lapho sesiqedile ukudla utshani belizwe, ngathi: Nkosi Jehova, ake uthethelele. UJakobe uzakumad njani? ngoba emncinyane.

3 INkosi yazisola ngalokhue; kakuyikwenzeka, itsho iNkosi.

4 INkosi uJehova yangibonisa kanjef; khangela-ke, iNkosi uJehova yabiza ukulwa ngomlilo, owaqothula ukujula okukhulu waqothula isabelo.

5 Ngasengisithi: Nkosi Jehova, ake ume. UJakobe uzakumag njani? ngoba emncinyane.

6 INkosi yazisola ngalokhuh. Lalokhu kakuyikwenzeka, itsho iNkosi uJehova.

7 Yangibonisa kanjei; khangela-ke, iNkosi yayimi emdulini owenziwa njengokwentambo yokuqondisa; kwakulentambo yokuqondisa esandleni sayoj.

8 INkosi yasisithi kimi: Ubonani, Amosik? Ngathi: Intambo yokuqondisa. INkosi yasisithi: Khangela, ngizabeka intambo yokuqondisa phakathi kwabantu bami uIsrayelil; kangisayikubedlula futhim.

9 Kodwa indawo eziphakemeyo zikaIsaka zizakuba ngamanxiwa, lezindawo ezingcwele zakoIsrayeli zizadilizwa; ngiyivukele indlu kaJerobowamu ngenkemban.

UAmaziya loAmosi

10 UAmaziya umpristio weBhethelip wasethumela kuJerobhowamu inkosi yakoIsrayeliq, esithi: UAmosi wenze ugober emelene lawe phakathi kwendlu kaIsrayeli; ilizwe kalilakuwathwala wonke amazwi akhes.

11 Ngoba utsho njalo uAmosi: UJerobhowamu uzakufa ngenkembat, loIsrayeli athunjwe lokuthunjwa aphume elizweni lakheu.

12 UAmaziya wasesithi kuAmosi: Wena mboniv, hamba ubalekele elizweni lakoJudaw, lapho udle isinkwa khonax, lalapho uprofethe.

13 Kodwa eBhetheliy ungabe usaprofetha futhiz, ngoba iyindawo engcwelea yenkosib njalo iyindlu yombuso.

14 UAmosi wasephendula wathi kuAmaziya: Ngangingasumprofethi minac, futhi ngangingasindodana yomprofethid mina; kodwa ngangingumelusie wenkomo, lomvuni wemikhiwa yesikhamoref.

15 Kodwa iNkosi yangithatha ekulandeleni umhlambi, iNkosi yathi kimi: Hamba uyeprofetha ebantwini bami uIsrayeli.

16 Ngakho-ke zwana ilizwi leNkosig. Wena uthi: Ungaprofethi umelene loIsrayelih, ungatshumayeli umelenei lendlu kaIsakaj.

17 Ngakho itsho njalo iNkosik: Umkakho uzawula phakathi komuzil, lamadodana akho lamadodakazi akho azakuwa ngenkemba, lelizwe lakini lizakwabiwa ngentambom, wena-ke uzafela elizweni elingcolileyon, loIsrayeli athunjwe lokuthunjwa aphume elizweni lakheo.

UAmosi utshengiswa izithelo zehlobo

8INkosi uJehova yangibonisa kanjea; khangela-ke, isitshab sezithelo zehloboc.

2 Yasisithi: Ubonani, Amosid? Ngathi: Isitshae sezithelo zehlobof. INkosi yasisithi kimi: Ukuphela sekufikile ebantwini bami uIsrayelig; kangisayikubedlula futhih.

3 Kodwa izingoma zethempelinii zizaqhinqa isililo mhlalokho, itsho iNkosi uJehova; kuzakuba lezidumbu ezinengij; kuyo yonke indawo bazaziphosela ngokuthula.

Ukugwetshwa kukaIsrayeli sekusondele

4 Zwanini lokhuk, linal eliginya oswelayom, lokuthi lichithe abayanga belizwen;

5 elithi: Ukuthwasa kwenyangao kuzadlula nini ukuze sithengise amabelep? lesabathaq ukuze sivule ingqoloyi, sisenza i-efa libe lincinyaner, sisenza ishekeli libe likhulu, siphambanisa izilinganiso zenkohlisos.

6 Ukuze sithenge abayanga ngesilivat, loswelayo ngamanyathela amabiliu, yebo sithengise amakhoba amabelev?

7 INkosi ifungilew ngobukhosi bukaJakobexy: Isibili kangiyikukhohlwa zonke izenzo zaboz kuze kube nininini.

8 Kawuyikuqhaqhazela yinia umhlabab ngalokhu, alile laye wonke ohlala kuwocd? Yebo ukhukhumale wonke njengomfulae, uphoseke le lale utshonef1 njengomfula weGibhithegh.

9 Kuzakuthi-ke ngalolosuku, itsho iNkosi uJehova, ngizatshonisa ilanga emini enkului, ngenze umhlaba ube mnyama emini ekhanyayoj.

10 Ngiphendule imikhosi yenu ibe yikulilak, lengoma zenu zonke zibe yisililo, ngilethe isaka enkalweni zonkelm, lempabanga ekhanda lonken, ngikwenze kube njengesililo sendodana eyodwao, lokucina kwalo njengosuku olubabayopq.

11 Khangela, insuku ziyeza, itsho iNkosi uJehova, lapho ngizathumela indlala elizwenir, kungabi yindlala yokudla, kungabi ngeyokomela amanzi, kodwa eyokuzwa amazwi eNkosist.

12 Njalo bazazulau kusukela elwandle kuze kube selwandlev, njalo kusukela enyakatho kuze kube sempumalanga, bagijimele le lale ukudinga ilizwi leNkosiw, kodwa bengalitholi.

13 Ngalolosuku intombi ezimsulwa ezinhle lamajaha azaqalekax ngenxa yokomay.

14 Labo abafungaz ngecalaa leSamariyab bathi: Kuphila kukankulunkulu wakho, Danic; lokuthi: Kuphila kwendlelad yeBherishebhae; bazakuwa-ke, bangabe besavuka.

Ukwehlulela kweNkosi

9Ngabona iNkosi imia phezu kwelathib, yathi: Tshaya isihlokoc ukuze imibundu inyikinyekede, ubaqumef ekhandag, bonke babo; labokucina babo ngibabulale ngenkembah; kakuyikubaleka obalekayo waboi, kakuyikuphunyuka ophunyukayo wabojk.

2 Loba begebha besiya esihogwenilm, isandla sami sizabathatha khona; loba bekhwela-ke besiya emazulwinino, ngizabehlisa khonap;

3 loba becatsha-ke engqongeni yeKharmeliq, ngizabadinga ngibathathe khonar; loba becatsha-ke basuke phambi kwamehlo ami kuphansi yolwandles, ngizalaya inyoka ivela lapho ezabalumat;

4 loba besiya-ke ekuthunjweni phambi kwezitha zabo, ngizalaya inkembau ivela lapho ukuze izebabulala; ngimise ilihlo lamiv ngokubi, hatshi-ke ngokuhlew.

5 Njalo kuyiNkosi uJehova wamabandla ethinta umhlaba, ukuze uncibilikex, balile bonke abahlala kuwoy, ukhukhumale wonke njengomfulaz, utshoneab1 njengomfula weGibhithe.

6 Eyakha amakamelo ayo aphezulu emazulwinic, yamisa amaviyo ayo emhlabenid, ebiza amanzi olwandlee, iwathululele ebusweni bomhlabaf; iNkosi libizo layogh.

7 Kimi kalinjengabantwanai bamaEthiyopiya yinij, lina bantwana bakoIsrayeli? itsho iNkosi. Kangikhuphulanga yini uIsrayeli elizweni leGibhithe, lamaFilistik eKafitoril, lamaSiriyam eKiri?

8 Khangela, amehlo eNkosi uJehovan aphezu kombuso owonayo; njalo ngizawuchitha usuke ebusweni bomhlaba, kube kanti kangiyikuyichitha ngokupheleleyo indlu kaJakobeo, itsho iNkosi.

9 Ngoba khangela, ngizalaya ngihlungule indlu kaIsrayelip phakathi kwazo zonke izizwe njengamabeleq ehlungulwa ngokhomane, kodwa kakuyikuwela emhlabathini ilitshe elincinyaner.

10 Zonke izoni zabantu bami zizakufa ngenkemba, ezithis: Okubi kakuyikufinyelelat kithi kumbe kusihlangabezeu.

11 Ngalolosukuv ngizavusaw idumba likaDavidax eliwileyo, ngivale izikhala zalo, ngivuse amanxiwa alo, ngilakhe njengensukwini zendulo;

12 ukuze badle ilifa lensali yeEdomayz, lezizwe zonkea ezibizwa ngebizo lami, itsho iNkosi eyenza lokhu.

13 Khangela, insuku ziyezab, itsho iNkosi, lapho olimayo ezasondela kovunayoc, lonyathela izithelo zevini kohlanyela inhlanyelod; lentaba zizathontae iwayini elimnandif, lamaqaqa wonkeg ancibilikehi.

14 Njalo ngizaphendula ukuthunjwa kwabantu bami uIsrayelij, bayakhe imizi echithekileyokl, bahlale kiyo; bahlanyele izivinimn, banathe iwayini lazoo, benze izivande, badle izithelo zazo.

15 Ngibahlanyele elizweni labop, bangabe besasitshulwa elizweniq engibanike lonar, itsho iNkosi uNkulunkulu wakho.

UOBHADIYA

Ukuthotshiswa kukaEdoma

1 Umbono kaObhadiya. Itsho njalo iNkosi uJehova mayelana leEdomaa: Sizwile umbiko ovela eNkosini, njalo kuthunywe isithunywa phakathi kwezizwebc: Sukumani, kasimvukele empini!

2 Khangela, ngikwenze waba mncinyane phakathi kwezizwed, udelelwe kakhulue.

3 Ukuziqhenya kwenhliziyo yakhof kukukhohlisile, wena ohlala ezingoxweni zamadwalag, ondawo yakhe yokuhlala iphakemeh, othi enhliziyweni yakhe: Ngubani ozangehlisela emhlabathinii?

4 Loba uphakeme njengokhozijk, njalo loba ubeka isidleke sakho phakathi kwezinkanyezilmn, ngizakwethula khona, itsho iNkosio.

5 Uba amasela efika kuwe, loba abaphangi ebusukup (uqunywe kangakanani!q) bebengayikuntshontsha baze banele yini? Uba abavuni bezithelo zevini bebengafika kuwer, bebengayikutshiya umkhothozo yinis?

6 Yeka ukuhlolwa kwezinto zikaEsawut, ukudingisiswa kokuligugu kwakhe okufihliweyo!

7 Wonke amadoda esivumelwano sakho akuxotshele emngceleni; amadoda okuthula kwakho akukhohlisile, akwehluleu, adla isinkwa sakho abekev imbule ngaphansi kwakhow; kakukho ukuqedisisa kuyex.

8 Kakuyikuba njalo yiniy ngalolosukuz, itsho iNkosi, ukuthi ngizachitha abahlakaniphileyo eEdoma lokuqedisisaa entabeni kaEsawub.

9 Lamaqhawe akhoc azatshaywa luvalo, Themanide, ukuze ngulowo lalowo aqunywe entabeni kaEsawu ngokubulawaf.

10 Ngenxag yodlakela lwakho umeleneh lomfowenu uJakobei inhloni zizakusibekelaj, uqunywe kuze kube phakadek.

11 Ngosuku owema ngalo ngaphambili, ngosuku abezizweni abathumba ngalo amabutho akhe, abezizwe abangena emasangweni akhel, abenza inkatho yokuphosa ngeJerusalemam, lawe wawunjengomunye wabo.

12 Kodwa wawungafanelanga ukukhangelan ngosuku lomfowenuo ngosuku lwenhlupheko yakhep; njalo wawungafanelanga uthokoze ngabantwana bakoJuda ngosuku lokuchitheka kwaboq; njalo wawungafanelanga ukhulise umlomo wakho ngosuku lokuhlupheka.

13 Ngabe kawungenanga ngesango labantu bami osukwini lwenhlupheko yabor; ngabe kawukhangelanga, lawe, ebubini babo osukwini lwenhlupheko yabos; njalo ngabet kawelulelanga isandla sakho enothweni yabo osukwini lwenhlupheko yabou.

14 Ngabe kawumanga emehlukanweni endlela ukuquma abaphunyukayo bakhev; njalo ngabe kawunikelanga abasalayo bakhe osukwini losiziw.

15 Ngoba usuku lweNkosi lusondelexy ezizweni zonkez. Njengokwenza kwakho kuzakwenziwa kuwea; umvuzo wakho uzabuyela ekhanda lakhob.

16 Ngoba njengoba linathilec entabeni yami engcweled, ngokunjalo zonke izizwe zizanatha njalonjaloe, yebo, zizanatha, ziginyef, zibe kungathi kazizanga zibe khonag.

Ukuphakanyiswa kukaIsrayeli

17 Kodwa entabeni yeZiyonih kuzakuba khona ukuphunyuka, kube lobungcwelei; lendlu kaJakobe izakudla ilifa lamafa ayojk.

18 Lendlu kaJakobe izakuba ngumlilol, lendlu kaJosefa ibe lilangabim, lendlu kaEsawu ibe yisidindin; bazitshiseo bazidlep; njalo kakuyikuba khona oseleyo endlini kaEsawuq; ngoba iNkosi ikhulumile.

19 Labeningizimur bazakudla ilifas lentaba kaEsawut, lalabou abemagcekeni amaFilistiv, yebo bazakudla ilifa lensimu yakoEfrayimi lensimu yeSamariyaw, loBhenjamini iGileyadi.

20 Labathunjiweyo bale inqaba yabantwana bakoIsrayeli bazakudla ilifa elalingelamaKhananix, kuze kufike eZarefathiy; labathunjiweyo beJerusalema abaseSefaredi bazakudla ilifa lemizi yeningizimuz.

21 Labasindisi bakhwelea entabeni yeZiyoni ukwahlulelab intaba kaEsawuc; lombuso uzakuba ngoweNkosid.

UJONA

UJona ubalekela eTarshishi

1Ilizwi leNkosi laselifika kuJona indodana kaAmithayi, lisithia:

2 Sukuma, uye eNinevebc, umuzi omkhulud, umemeze umelene lawo; ngoba ububi baboe benyukele phambi kwamif.

3 Kodwa uJona wasukuma ukuze abalekeleg eTarshishi esuka ebusweni beNkosih, wehlela eJopha, wathola umkhumbi oya eTarshishii, wanika imali yawo, wehlela kuwo, ukuze ahambe labo eTarshishij, asuke ebusweni beNkosik.

4 Kodwa iNkosi yaphosa umoya omkhulu elwandlel; kwasekusiba lesiphepho esikhulu elwandle, okungangokuthi umkhumbi wacatshangelwa ukwephukam.

5 Abatshayeli bomkhumbi basebesesaban, bakhala, ngulowo lalowo kunkulunkulu wakheo, baphosela olwandle izimpahla ezazisemkhunjinip, ukuwenza ube lula kuboq. Kodwa uJona wayehlele emaceleni omkhumbi, walala ubuthongo obukhulur.

6 Ngakho induna yomkhumbi yasondela kuyes, yathi kuye: Ulani wenat olobuthongo obukhuluu? Vuka, ubize kuNkulunkulu wakhov; mhlawumbe lowoNkulunkuluw angasikhumbula, ukuze singabhubhix.

7 Basebesithi, ngulowo kumngane wakhe: Wozani senze inkatho yokuphosay, ukuze sazi ukuthi kungenxa kabani lobububi buphezu kwethu. Basebesenza inkatho yokuphosa; inkatho yasiwela phezu kukaJona.

8 Basebesithi kuye: Akusitshele ukuthi kungenxa kabani lobububi buphezu kwethuz. Umsebenzi wakho uyini? Njalo uvela ngaphi? Yiliphi ilizwe lakini? Njalo ungowabaphi abantu?

9 Wasesithi kibo: NgingumHebheru, ngiyayesaba iNkosia, uNkulunkulu wamazulu, owenza ulwandle lomhlabathi owomileyob.

10 Amadoda asesesaba ngokwesaba okukhulu, athi kuye: Ukwenzeleni lokhu? Ngoba amadoda akwazi ukuthi ubalekile ebusweni beNkosi, ngoba wayesewatshelilec.

11 Asesithi kuye: Senzeni kuwe ukuze ulwandle luthule kithi? Ngoba ulwandle lwaqhubeka lwaba lesiphepho.

12 Wasesithi kiwo: Ngiphakamisani, lingiphosele olwandle; ngalokho ulwandle luzalithulela; ngoba ngiyazi ukuthi lesisiphepho esikhulu siphezu kwenu ngenxa yami.

13 Kodwa amadoda agwedla ngamandla ukuze awubuyisele umkhumbi emhlabathini owomileyo, kodwa ehluleka, ngoba ulwandle lwaqhubeka lwaba lesiphepho lumelene lawo.

14 Ngakho akhala eNkosini, athi: Siyakuncenga, Nkosid, kasingabhubhi ngenxa yempilo yalumuntu, ungabeki phezu kwethu igazi elingelacalae; ngoba wena, Nkosi, wenzile njengokukuthokozisayof.

15 Asephakamisa uJona, amphosela elwandle; ulwandle lwaselusima ekuvubekeni kwalog.

16 Amadoda aseyesaba iNkosi ngokwesaba okukhuluh, anikela umhlatshelo eNkosiniij, afunga izifungok.

17 Njalo iNkosi yayimise inhlanzi enkulu ukuze imginye uJonal; njalo uJona waba semathunjini enhlanzi insuku ezintathu lobusuku obuthathum.

Umkhuleko kaJona

2UJona wasekhuleka eNkosini uNkulunkulu wakhe esemathunjini enhlanzi,

2 wathi: Ekuhluphekeni kwami ngakhala eNkosinia, yangiphendulab; ngisesiswini sesihogo ngamemeza, wena walizwa ilizwi lamic.

3 Ngoba wangiphosela enzikini, enhliziyweni yezinlwandle, lempophoma yangihanqad; wonke amagagasi akho lamavinqo akho kwedlula phezu kwamie.

4 Ngasengisithi mina: Ngixotshiwe phambi kobuso bakhof; kanti ngizabuya ngikhangeleg ngasethempelini lakho elingcwelehi.

5 Amanzij angihanqilek kuze kube semphefumulwenil; inziki ingizingelezele; imihlanga yathandela ikhanda lamim.

6 Ngehlela ezisekelweni zezintaban; umhlaba, imigoqo yawoo yangihanqa laphakadep; kanti wenyuse impilo yamiq emgodini, Nkosi Nkulunkulu wamirs.

7 Lapho umphefumulo wami uphela amandla phakathi kwami ngakhumbula iNkosit; lomkhuleko wami wafika kuweu, ethempelini lakho elingcwelevw.

8 Labo abagcina amangax ayize batshiyay umusa waboz.

9 Kodwa mina ngizakwenza umhlatshelo kuwe ngelizwi lokubongaa, ngikhokhe lokho engikufungileyobc; usindiso ngolweNkosid.

10 INkosi yasikhuluma kuyo inhlanzi, yasimhlanza uJona emhlabathini owomileyo.

Ukuphenduka kweNineve

3Ilizwi leNkosi laselifika kuJona ngokwesibili, lisithi:

2 Sukuma, uye eNinevea, lowana umuzi omkhulu, utshumayele kuwo intshumayelo engikutshela yona.

3 UJona wasesukuma, waya eNineve, njengokwelizwi leNkosi. Phela iNineveb yayingumuzi omkhulu kakhulu, uhambo lwezinsuku ezintathu.

4 UJona waseqala ukungena emzini, uhambo losuku olulodwa. Wamemeza, wathi: Kusesezinsuku ezingamatshumi amane, khona iNineve izagenqulwa.

5 Abantu beNineve basebekholwa kuNkulunkuluc, bamemezela ukuzila kokudlad, bagqoka amasakae, kusukela komkhulu wabo kwaze kwaba komncinyane wabof.

6 Ngoba ilizwi lafinyelela enkosini yeNineve; yasisukuma esihlalweni sayo sobukhosig, yakhulula isembatho sayo kuyoh, yazimboza ngesakaij, yahlala emlothenikl.

7 Yasimemezelam yathi kuyo iNineve ngomthetho wenkosi labakhulu bayo, isithin: Kakungabi lomuntu, kumbe inyamazana, inkomo, lemvu, okuzanambitha loba yini; kakungadli, kakunganathi amanzio.

8 Kodwa kakuthi umuntu lenyamazana kwembeswe amasakap, bakhale kuNkulunkulu ngamandla, yebo, baphenduke, ngulowo lalowo endleleni yakhe embiq, lebudlwangudlwangwini obusezandleni zabor.

9 Ngubani owaziyo, uNkulunkulu angaphendukast azisoleu, aphenduke asuke kukuvutha kolaka lwakhev, ukuze singabhubhi.

10 UNkulunkulu wasebona imisebenzi yabo, ukuthi baphendukile endleleni yabo embiwx; uNkulunkulu wazisola ngobubi ayethe uzabenza kibo, akaze abenzayz.

Ukusola kukaJona lesihawu sikaNkulunkulu

4Kodwa kwaba kubi kakhulukazi kuJonaa, wathukuthela yenab.

2 Wasekhuleka eNkosini, wathi: Ngiyakuncenga, Nkosi, leli lalingesilo ilizwi lami ngiseselizweni lakithi yini? Ngenxa yalokhu ngandulela ngokubalekela eTarshishic; ngoba ngangisazi ukuthi wena unguNkulunkulu olomusad lolesihawuef, ophuza ukuthukuthelag, omkhulu ngothando, njalo ozisola ngokubih.

3 Ngakho-ke, Nkosi, susa, ngiyakuncenga, impilo yami kimii, ngoba kungcono kimi ukufa kulokuphilaj.

4 INkosi yasisithi: Wenza kuhle yini ngokuthukuthela kwakho?

5 UJona wasephuma emzini, wayahlala ngasempumalanga komuzi, wazenzela idumba khona, wahlala ngaphansi kwalo emthunzini, aze abone okuzakwenzakala emzinik.

6 INkosi uNkulunkulul yasimisa umhlafutho, yawukhulisa ngaphezu kukaJona, ukuze ube ngumthunzi phezu kwekhanda lakhe, ukumkhululam kubuhlungu bakhen. UJona wasethokoza ngenxa yomhlafutho ngentokozo enkulu.

7 Kodwa uNkulunkulu wamisa impehlane ekuveleni kokusa kusasa, yatshaya umhlafutho, waze wabunao.

8 Kwasekusithi ekuphumeni kwelanga, uNkulunkulu wamisa umoya wempumalangap otshisayoq; njalo ilanga latshaya phezu kwekhanda likaJonar, waze waphela amandla; wafisa emphefumulweni wakhe ukuthi afes, wathi: Kungcono kimi ukufa kulokuphilat.

9 UNkulunkulu wasesithi kuJona: Wenza kuhle yini ngokuthukuthela kwakho ngenxa yomhlafutho? Wasesithi: Ngenza kuhle ngokuthukuthela kwami kuze kube sekufeniu.

10 INkosi yasisithi: Wena ube lozwelo phezu komhlafutho ongawutshikatshikelanga, ongawukhulisanga; owaba khona ngobusuku bunye, wabhubha ngobusuku bunye.

11 Mina-ke ngabe kangihawukelanga yini iNinevev, umuzi omkhulu, okuthi kuwo kulabantu abedlula izinkulungwane ezilikhulu lamatshumi amabili abangaziyo ukwehlukanisa phakathi kwesandla sabo sokunene lesandla sabo sokhohlow, kanye lenkomo ezinengix?

UMIKA

Isililo ngeSamariya leJerusalema

1Ilizwi leNkosi elafika kuMikaa umMorashethib ensukwini zikaJothamu, uAhazi, loHezekhiya, amakhosi akoJudac, alibona mayelanad leSamariya leJerusalemae.

2 Zwanini, lina zizwe lonkef; ulalele, wena mhlaba, lokugcwala kwawog; kakuthi iNkosi uJehova ibe ngumfakazi omelene lanih, iNkosii isethempelini layo elingcwelej.

3 Ngoba khangela, iNkosi iyaphumak endaweni yayolm, yehle inyatheleno endaweni eziphakemeyo zomhlabap.

4 Lezintaba zizancibilika ngaphansi kwayo, lezihotsha ziqhekezekeq, njengengcino phambi komlilor, njengamanzi athululwa emthezukwenis.

5 Konke lokhu kungenxa yesiphambeko sikaJakobet, langenxa yezono zendlu kaIsrayeliu. Siyini isiphambeko sikaJakobe? KakusiSamariya yiniv? Njalo ziyini izindawo eziphakemeyo zikaJuda? KakusiJerusalema yiniw?

6 Ngakho ngizakwenza iSamariyax ibe yinqumbi yensimu, ibe zindawo zokuhlanyelwa kwesiviniy; njalo ngizathululela amatshe ayoz esihotshenia, ngembule izisekelo zayob.

7 Lazo zonke izithombe zayo ezibaziweyo zizaphahlazwac, layo yonke imivuzo yayo izatshiswa ngomlilod, lazo zonke izithombe zayo ngizazenza zibe yincithakalo. Ngoba izibuthelele ngenhlawulo yewule, njalo zizabuyela kunhlawulo yewulee.

8 Ngenxa yalokhuf ngizalila ngiqhinqe isililog, ngizahamba ngihlutshulweh nginqunui; ngenze isililo njengamakhankajk, ngikhale njengamadodakazi ezintshelm.

9 Ngoba inxeba layo kalelaphekin; ngoba sekufikile koJuda; kufinyelele esangweni labantu bami, eJerusalemao.

10 Lingakukhulumip eGathiq, lingalili lokulila; lizibhuqe othulinir endlini kaAferas.

11 Dlula wena, mhlalikazi weShafiri, ohlazo lakho linqunuliwet; umhlalikazi weZawanani kaphumanga; isililo siseBhethi-Ezeli; uzakwemukela ukuma kwakhe kini.

12 Ngoba umhlalikazi weMarothiu ulomhelo ngokuhlev, ngoba okubi kwehla kuvela eNkosini, kwaze kwaba sesangweni leJerusalemaw.

13 Bophela inqola ebhizeni elilejubanex, wena mhlalikazi weLakishiy; lona liyikuqala kwesono kundodakazi yeZiyoni; ngoba iziphambeko zakoIsrayeli zatholakala kuwez.

14 Ngakho uzakupha uMorashethi-Gathia iziphob zokuvalelisana; izindlu zeAkizibic zizakuba yinkohliso emakhosini akoIsrayeli.

15 Ngisezakulethela indlalifad, wena mhlalikazi weMareshae; uzakuza eAdulamu udumo lukaIsrayelif.

16 Zenze ube lempabangag uziphuceh, ngenxa yabantwana bothando lwakhoi; khulisa impabanga yakhoj njengokhozik, ngoba bathunjiwe besuka kuwel.

Ukuxwayiswa kwabacindezeli

2Maye kwabaceba ububi, benze okubia emibhedeni yabob! Ekukhanyeni kokusa bayakwenza, ngoba kusemandleni esandla saboc.

2 Njalo bahawukela amasimu, bawaphanged; lezindlu, bazithathee; ngokunjalo bayacindezela indoda lendlu yayo, yebo, umuntu lelifa lakhe.

3 Ngakho itsho njalo iNkosi: Khangela, ngiyacabanga okubif ngimelene lalolusendog, elingayikukhupha intamo zenu kukhoh, futhi kaliyikuhamba ngokuzikhukhumeza, ngoba kuyisikhathi esibii.

4 Ngalolosuku kuzaphakanyiswaj umzekeliso nganik, bakhale isililo esilosizi, bathi: Sichithiwe ngokupheleleyo; uguqulile isabelo sabantu bamil; usisuse kangakanani kimim! uwabile amasimu ethu kuye ohlehlela muvan.

5 Ngakho kawuyikuba lophosela intamboo ngenkatho ebandleni leNkosip.

6 Lingaprofethi, bayaprofethaq; uba bengayikuprofetha lezizinto, amahlazor kawayikusuka.

7 Wena obizwa ngokuthi uyindlu kaJakobe, umoya weNkosi ufinyeziwe yini? Lezi yizenzo zayo yinis? Amazwi ami kawenzi okuhle yini kohamba ngobuqotho?

8 Kodwa mandulo abantu bami basukume baba yisithat; maqondana lesigqoko lihlubula isembathouv kulabo abedlulayo bevikelekile befulathele ukulwaw.

9 Abesifazana babantu bami libaxotshilex, ngulowo lalowo endlini yentokozo yakhey; lisuse ebantwaneni bakhez udumo lwami kuze kube phakadea.

10 Sukumani, lihambe, ngoba le kayisiyo indawo yokuphumulab; ngoba ingcolilec, izalichithad, ngitsho ngencithakalo ebuhlungue.

11 Uba umuntu ohamba ngomoya lenkohliso eqamba amangaf esithig: Ngizaprofetha kuwe ngewayini langokunathwayo okulamandlah; yena uzakubai ngumprofethi walababantuj.

12 Isibili ngizakubuthanisa, Jakobe, wena wonkek; isibilil ngizaqoqam insali yakoIsrayelin; ngizababeka ndawonye njengezimvu zeBhozirao, njengomhlambi phakathip kwedlelo lawoq; bazabanga umsindo ngenxa yobunengir babantus.

13 Umfohli ukhuphukile phambi kwabot; bafohlile, bedlula esangweni, baphuma ngalo. Njalo inkosi yabo izadlula phambi kwabou, leNkosi esihlokweni sabov.

Ukusolwa kwabakhokheli ababi

3Ngasengisithi: Ake lizwe, lina zinhloko zakoJakobea, lanib zinhloko zendlu yakoIsrayelic. Kakuyisikho okwenu yinid ukwazi isahluleloe?

2 Elizonda okuhle, lithande okubi, elebula isikhumba lisisusa kubof, lenyama yabo emathanjeni abo;

3 futhi elidla inyama yabantu bamig, lihlinze isikhumba sabo lisisusa kuboh; lephule amathambo aboi, liwaqobaqobe njengawembizaj, lanjengenyama phakathik kwebhodol.

4 Khona bezakhala eNkosini, kodwa kayiyikubaphendulam; njalo izabafihlela ubuso bayo ngalesosikhathin, njengalokho benze izenzo zabo zaba zimbi.

5 Itsho njalo iNkosi mayelana labaprofethi abaduhisa abantu bamiop, abaluma ngamazinyo aboq, abamemeza: Ukuthulars; kodwa ongabeki lutho emlonyeni wabot, balungisa impi bemelene layeu.

6 Ngakho kuzakuba yibusukuv kini, lingabi lombonow; kube mnyamax kini, lingabiy lokuvumisaz; lelanga lizabatshonela abaprofethia, losuku lube mnyama phezu kwabo.

7 Khona ababoni bezayangekab, labavumisicd babe lenhlonie. Yebo bonke bazambomboza izindebe zangaphezuluf; ngoba kungelampendulo kaNkulunkulug.

8 Kodwa isibili mina ngigcwele amandla ngomoya weNkosi, lesahlulelo, lengaloh, ukumemezela kuJakobe isiphambeko sakhei, lakuIsrayeli isono sakhej.

9 Ake lizwe lokhu, lina zinhloko zendlu kaJakobek, lani babusi bendlu kaIsrayelil, elenyanya isahlulelo, lihlanekele konke ukuqondam.

10 Elakha iZiyonin ngecala legazio, leJerusalema ngobubi.

11 Inhloko zayo zahlulelela isiphop, labapristi bayoq bafundisela inkokhelor, labaprofethi bayost bavumisela imaliu; kanti beyame eNkosiniv, besithi: INkosi kayikho phakathi kwethu yiniw? Ububi kabuyikusehlelax.

12 Ngakho ngenxa yenu iZiyoniy izalinywa njengensimuz, leJerusalema ibe zinqumbiab, lentaba yendlucd njengezindawo eziphakemeyo zehlathie.

Isithembiso sokuthula

4Kodwa kuzakuthi ekupheleni kwezinsuku, intaba yendlu yeNkosi iqiniswe phezu kwengqonga yezintabaa, njalo iphakanyiswe ngaphezu kwamaqaqa; labantu bazagelezela kuyo.

2 Lezizwe ezinengi zizahamba, zithi: Wozani, senyukele entabeni yeNkosi, lendlini kaNkulunkulu kaJakobe, njalo uzasifundisa ngezindlela zakhe, sihambe emikhondweni yakhe. Ngoba umlayo uzaphuma eZiyoni, lelizwi leNkosi eJerusalema.

3 Njalo izakwahlulela phakathi kwezizwe ezinengib, ikhuze izizwe ezilamandla ezikhatshanac; njalo zizakhanda inkemba zazo zibe yizikali zamakhuba, lemikhonto yazo ibe zingqamu zokuthena izihlahla; isizwe kasiyikuphakamisela isizwe inkemba, kazisayikufunda impi futhi.

4 Kodwa bazahlala ngulowo lalowo ngaphansi kwesihlahla sakhe sevini, langaphansi kwesihlahla sakhe somkhiwad; njalo kakho ozabesabisae; ngoba umlomo weNkosi yamabandla ukhulumilef.

5 Ngoba bonke abantu bazahamba ngulowo lalowo ebizweni likankulunkulu wakheg, kodwa thina sizahamba ebizweni leNkosi uNkulunkulu wethu kuze kube phakade laphakadeh.

Ukukhululwa kukaIsrayeli ekuthunjweni

6 Ngalolosuku, itsho iNkosii, ngizabuthanisaj lowo oqhulayokl, ngiqoqemn lowo oxotshiweyo, lalowo engimhluphileyoo.

7 Ngizakwenza oqhulayopq abe yinsalir, loxotshelwe khatshana abe yisizwe esilamandlas; njalo iNkosi izabusa phezu kwabotu entabeni yeZiyoniv kusukela khathesi kuze kube ninininiw.

8 Ngakho wena, mphotshongo weEderix, uqaqa lwendodakazi yeZiyoniy, kuzafika kuwe, yebo, kuzafika ukubusa kwakuqalaz, umbuso kundodakazi yeJerusalema.

9 Khathesi ukhalelani kakhulua? Inkosi kayikho kuwe yinib? Umeluleki wakho usebhubhile yinic? Ngoba umhelo ukubambile njengowesifazana obelethayod.

10 Bana lobuhlungue, uhelelwe ukuze ubelethef, wena ndodakazi yeZiyoni, njengowesifazana obelethayog; ngoba khathesi uzaphuma emzini, uhlale egangeni, ubusufika eBhabhilonih; khona uzakhululwai; khona iNkosi izakuhlenga esandleni sezitha zakhoj.

11 Khathesi-ke izizwe ezinengi zibuthene zimelene lawek, ezithi: Kangcoliswel, lelihlo lethu kalikhangele eZiyonim.

12 Kodwa bona kabayazi imicabango yeNkosin, kabaliqedisisi icebo layo; ngoba uzababuthelela njengezithungo ebaleni lokubhulelao.

13 Sukuma ubhulepq, wena ndodakazi yeZiyoni; ngoba ngizakwenza uphondo lwakho lube yinsimbi, ngenze amasondo akho abe lithusir. Njalo uzachoboza abantu abanengist; njalo ngizakwehlukaniselau iNkosi inzuzo yabov, lenotho yabow kuyo iNkosi yomhlaba wonkex.

5Khathesi buthana ube ngamaviyo, wena ndodakazi yeviyoa; yena ubekile ukuvimbezela ngakithib; ngenduku bazatshaya umahluleli wakoIsrayelic esihlathinid.

2 Kodwa wenae, Bhethelehema Efrathaf, lanxa umncinyane phakathi kwezinkulungwaneg zakoJudah, uzaphuma kuwe eze kimi lowo ozakuba ngumbusi koIsrayelii; okuphuma kwakhej ngokwasendulok, ezinsukwini zaphakadel.

3 Ngakho uzabanikela, kuze kube yisikhathi sokuthi lowo ohelelwayo azalem; khona insali yabafowabon izabuyela ebantwaneni bakoIsrayelio.

4 Njalo uzakumap eluse emandleni eNkosiq, ekuphakameni kwebizo leNkosi uNkulunkulu wakhe; njalo bazahlala; ngoba khathesi uzakuba mkhulurs kuze kube semikhawulweni yomhlabat.

5 Njalo lumuntu uzakuba yikuthulauv; lapho umAsiriya engena elizweni lakithiw, lalapho enyathela ezigodlweni zethu, kulapho sizamvuselax abelusiy abayisikhombisaz, leziphathamandla zabantua eziyisificaminwembilib.

6 Njalo bazalidla ilizwe leAsiriya ngenkemba, lelizwe likaNimrodic ezintubeni zalo. Ngalokho uzasophula kumAsiriyad lapho engena elizweni lakithie, lalapho enyathela phakathi komngcele wethuf.

7 Lensali kaJakobe izakuba phakathi kwabantu abanengig njengamazolo avela eNkosinihi, njengemikhizo phezu kotshanijk, okungalindeli muntu, lokungameleli bantwana babantu.

8 Lensali kaJakobe izakuba phakathi kwabezizwe, phakathi kwabantu abanengil, njengesilwane phakathi kwezinyamazana zegangam, njengebhongo lesilwane phakathi kwemihlambi yezimvun; elithi lapho lisedlula, linyathelele phansi lidabudabule, kungekho ongophulao.

9 Isandla sakho sizaphakama phezu kwabamelana lawe, njalo zonke izitha zakho zizaqunywap.

10 Kuzakuthi-ke ngalolosuku, itsho iNkosiq, ngiqume amabhiza akho aphume phakathi kwakhor, ngichithe izinqola zakhos.

11 Njalo ngizaquma imizi yelizwe lakhot, ngidilizele phansi zonke izinqaba zakhou.

12 Njalo ngizaquma ubuthakathi esandleni sakhov; kawusayikuba lezanusew.

13 Njalo ngizaqumax izithombe zakho ezibaziweyo lezinsika zakho eziyizithombe zisuke phakathi kwakhoy; kawusayikuphindaz ukhothamele umsebenzi wezandla zakhoa.

14 Njalo ngizasiphuna izixuku zakho ziphume phakathi kwakhob, ngichithec imizi yakhod.

15 Njalo ngizakwenza impindiselo ngentukuthelo langolaka kuzo izizwe ezingalalelangae.

INkosi iphikisana lamaIsrayeli

6Ake lizwe lokhu iNkosi ekutshoyoa: Sukuma, ulwe lezintaba, lamaqaqa kawalizwe ilizwi lakho.

2 Zwanini, lina zintababc, impikisano leNkosi, lani zisekelo zomhlaba ezihlezi zikhonad; ngoba iNkosi ilempikisano labantu bayoe, njalo izalungisana loIsrayeli.

3 Wena sizwe sami, ngenzeni kuwef? Njalo kuyini engikudinise kukhog? Fakaza umelene lami.

4 Ngoba ngakukhuphula elizweni leGibhitheh, ngakuhlengaij endlini yobugqilikl; ngathuma phambi kwakho oMozisi, uAroni, loMiriyamum.

5 Sizwe sami, ake ukhumbule lokho uBalaki inkosi yakoMowabi eyakucebayon, lalokho uBalami indodana kaBeyori owakuphendula kuye, kusukela eShitimio kwaze kwaba seGiligalip; ukuze wazi ukulunga kweNkosiq.

Okubizwa yiNkosi emuntwini

6 Ngizakuza lanir phambi kweNkosis, ngikhothame phambit kukaNkulunkulu ophakemeyou? Ngizakuza phambi kwayo ngileminikelo yokutshiswa, ngilamathole alomnyaka owodwa yini?

7 INkosi izathokoza yini ngezinkulungwane zezinqamav, ngezinkulungwane ezilitshumi zemifula yamafuthaw? Ngizanikela izibulo lami yini ngenxa yesiphambeko sami, isithelo sesisu sami ngenxa yesono somphefumulo wamix?

8 Ikutshengisiley, wena muntu, lokho okuhlez; njalo iNkosi ifunani kuwea, ngaphandle kokwenzab isahlulelo, lokuthandac umusad, lokuhamba ngokuzithoba loNkulunkulu wakhoe?

9 Ilizwi likaJehova liyamemeza kuwo umuzi, lenhlakanipho izabonaf ibizo lakho; zwanini uswazig, lolumisileyoh.

10 Kusekhona inotho yenkohlakalo yini endlini yokhohlakeleyo, le-efa* elinciphayoi elinengekayoj?

11 Bengingaba ngohlanzekileyo ngesikali sobubik yini, langesikhwamal sezilinganiso zenkohlisom?

12 Ngoba abanothileyo bayo bagcwele udlakelan, labakhileyo bayo bakhuluma amangao, lolimi lwabopq lulenkohliso emlonyeni wabo.

13 Ngakho lami ngizakugulisa ngokukutshayar, ngikwenze incithakalo ngenxa yezono zakho.

14 Wena uzakudla, kodwa ungasuthis; njalo ukuphelelwa ngamandla kwakho kuzakuba ngaphakathi kwakho; futhi uzasusat, kodwa ungakhululiu; lalokhu okukhululayo ngizakunikela enkembeni.

15 Wenav uzahlanyela, kodwa ungavuniw; wena uzanyathela izithelo zemihlwathix, kodwa ungazigcobi wena ngamafuthay; lewayiniza elitshab, kodwa unganathi iwayini.

16 Ngoba izimiso zikaOmri ziyagcinwac, lawo wonke umsebenzi wendlu kaAhabid, futhi lihamba ngamacebo abo; ukuze ngikwenze ube yincithakaloe, labakhileyo bayo babe ngokuncifelwayof; ngokunjalo lizathwala ihlazo labantu bamig.

Izono zikaIsrayeli

7Maye kimia! ngoba nginjengokuvunwa kwezithelo zasehlobob, njengokukhothozwa kwesivinic; kakulahlukuzo lokudliwad; umphefumulo wami uloyisa isithelo sokuqala somkhiwa esivuthiweyoe.

2 Olungileyof ubhubhile esuka emhlabenig; njalo kakho oqotho phakathi kwabantuh; bonke bacathamele igazii, bayazingelaj ngulowo lalowo umfowabok ngembulel.

3 Ukuze benze okubi ngezandla zombili ngokutshiseka, isiphathamandla siyacelam, lomahluleli uyacela umvuzono; lomkhulu ukhuluma inkanuko yomphefumulo wakhe, bayakwelukanisap.

4 Ongcono wabo unjengamevaq; oqotho kibo mubi kulothangors; usuku lwabalindi bakhot, ukuhanjelwa kwakho sekufikileu; khathesi kuzakuba khona ukudideka kwabov.

5 Lingabeki ithemba kumnganew, lingakholwa umhlobox; gcina iminyango yomlomo wakho kuye umfazi olala esifubeni sakhoy.

6 Ngoba indodanazab idelela uyisec, indodakazi ivukela uninad, umalokazana avukele uninazalae; izitha zomuntu ngabantu bendlu yakhefg.

7 Ngakho mina ngizakhangela eNkosinih, ngilindele uNkulunkulu wosindiso lwamii; uNkulunkulu wami uzangizwaj.

8 Ungathokozi ngamikl, sithakazi samim; lapho ngisiwa, ngizavukano; lapho ngihlezi emnyamenip, iNkosi izakuba yikukhanya kimiq.

9 Ngizaluthwala ulaka lweNkosir, ngoba ngonile kuyos, ize imele udaba lwami, ingenzele isahlulelot. Izangikhuphela ekukhanyeni, ngibone ukulunga kwayou.

10 Ngakho isithakazi sami sizabonav, lehlazo limembese yenaw owathi kimi: Ingaphi iNkosi uNkulunkulu wakhox? Amehlo ami azambonay; khathesi uzanyathelelwa phansi njengodaka lwezitaladaz.

11 Ngosukua imiduli yakhob ezakwakhiwa ngaloc, ngalolosuku isimiso sizakuba khatshanad.

12 Ngalolosuku kuzafika lakuwee kuvela eAsiriyaf, lemizinig ebiyelweyoh; njalo kusukela ezinqabenii kuze kube semfulenij, kusukela elwandle kusiya elwandlek, kusukela entabeni kusiya entabeni.

13 Lanxa kunjalo ilizwe lizakuba yincithakalo ngenxa yabahlali balol, ngenxam yesithelo sezenzo zabon.

Isihawu seNkosi kuIsrayeli

14 Yelusa abantu bakho ngentonga yakho, umhlambi welifa lakhoo, ohlala wodwap ehlathiniq, phakathi kweKharmelirs. Kabadle eBashanitu leGileyadivw, njengensukwini zasendulox.

15 Njengezinsukwini zokuphuma kwakho elizweni leGibhithey, ngizamtshengisa izimangalisoz.

16 Izizwe zizabona ziyangeke ngamandla azo wonkea; zizabeka isandla phezu komlomo; indlebe zazo zibe yizacutheb.

17 Zizakhotha uthulic njengenyokad, njengezihuquzelayo zomhlabae zizathuthumela ekuvalekeni kwazof, zizamesaba uJehova uNkulunkulu wethug, zesabe ngenxa yakho.

18 Ngubani onguNkulunkulu njengaweh, othethelela isonoi, adlule esiphambekwenijk sensali yelifa lakhelm? Kagcini ulaka lwakhe kuze kube phakaden, ngoba ethokoza emusenio.

19 Uzaphendukap, asihawukeleq; uzanyathelela phansi iziphambeko zethur; wena uzaphosela zonke izono zabos ezinzikini zolwandlet.

20 Uzanika iqiniso kuJakobeu, umusa kuAbrahamav, owakufungela obaba bethuwx kusukela ensukwini zenduloy.

UNAHUME

Ulaka lweNkosi oluvuthayo ngeNineve

1Umthwaloa weNineveb. Ugwalo lombono kaNahume umElikoshic.

2 INkosi inguNkulunkulu olobukhweled lophindiselayoe; iNkosi ingumphindiseli, njalo ilolaka; iNkosi ingumphindiseli ezitheni zayof, igcinela izitha zayo ulakag.

3 INkosi iyaphuza ukuthukuthelah, yinkulu ngamandlai, kayiyikumkhulula lokumkhulula olecalaj; iNkosi, indlela yayo isesivunguzanenik lesiphephenil, lamayezi aluthuli lwenyawo zayo.

4 Ikhuza ulwandle, ilwenze lome, yomise yonke imifulam: iBashanino iyabunap, leKharmeliqr, leluba leLebhanonis liyabunat.

5 Izintaba ziyanyikinyeka phambi kwayou, lamaqaqa ayancibilikav; lelizwe liyaphakama phambi kwayow, lomhlaba, labo bonke abahlala kuwox.

6 Ngubani ongema phambi kwentukuthelo yayoyz? Njalo ngubani ongema ekuvutheni kolaka lwayoa? Intukuthelo yayo iyathululekab njengomliloc, lamadwala awiselwe phansi yiyo.

7 INkosi ilungiled, iyinqaba ngosuku lwenhluphekoe; iyabazif abaphephela kuyog.

8 Kodwa ngesikhukhula esiphuphumayoh izaqedai indawo yakhoj, lobumnyama buxotshane lezitha zayo.

9 Lenza amacebo bani amelane leNkosik? Yona izakwenza isiphethol esipheleleyo; ukuhlupheka kakuyikuvuka ngokwesibilim.

10 Ngoba besathandelenen njengamevao, bedakiwe njengezidakwap, bazaqedwa njengamabibi omileyoq ngokugcweleyor.

11 Kuphumile kuwe onakana okubi emelene leNkosist, umcebisi omubiu.

12 Itsho njalo iNkosi: Loba bephelelev, langokunjalo bebanengi, kanti ngokunjalo bazaqunywaw, lapho esedlulax. Loba ngikuhluphile, kangisayikukuhluphay.

13 Ngoba khathesi ngizakwephula ijogwe lakhe lisuke kuwez, ngiqamule izibopho zakhoa.

14 Njalo iNkosi ilayile ngawe ukuthi kakusayikuhlanyelwa lutho lwebizo lakhob; ngizaquma izithombe ezibaziweyo lezithombe ezibunjwe ngokuncibilikisa ziphume endlini yabonkulunkulu bakhoc; ngizakwenza ingcwaba lakhod; ngoba udelelekilee.

15 Khangelani ezintabenif izinyawo zoletha izindaba ezinhle, omemezela ukuthulag! Wena Juda, gubha imikhosi yakho, khokha izifungo zakhoh; ngoba omubii kasayikudabula kuwe futhijk, uqunyiwe ngokupheleleyol.

2Umhlakazi ukhuphukile phambi kobuso bakho; gcina inqabaa, linda indlela, qinisa ukhalo, yenza amandla akho aqine kakhulub.

2 Ngoba iNkosi ibuyisilec ubukhosi bukaJakobed, njengobukhosi bukaIsrayeli. Ngoba abathululayo babathululilee, bona izingatsha zabof.

3 Isihlangu samaqhawe akhe senziwe saba bomvug, amadoda alesibindi agqoke okubomvuh; izinqola ziphakathi lomlilo wensimbi ngosuku lokuzilungiselela kwakhei; lezihlahla zamafiri zizazanyazanyiswaj.

4 Izinqolak ziyahlanya ezitaladenil, zihaluzela ziye le lale emidangenim; ukubonakala kwazo kunjengezibane, zigijime njengemibanen.

5 Uzakhumbula izikhulu zakhe; zizakhubeka ekuhambeni kwazoo; ziphangise emthangaleni wakhe, sesimisiwe isivikelo.

6 Amasango emifula azavulwap, lesigodlo sincibilikeq.

7 Njalo uHuzabhir uzakhokhelwa engothunjiweyos, uzakhutshulwa, lezincekukazi zakhe zimkhokhele kwangathi ngelizwi lamajubat, zitshaya ezifubeni zazou.

8 Loba iNinevev injengechibi lamanziw kusukela kwasendulo, kanti bazabalekax. Bathiy: Manini! manini! kodwa kakho ozaphendukaz.

9 Phangani isiliva, phangani igolide; ngoba kakulakuphela kokubuthelelweyo, lenkanzimulo kuzo zonke izitsha eziloyisekayoa.

10 Iyize, kayiselaluthob, ichithekilec; inhliziyo iyancibilikad, lamadolo ayatshayanae, lobuhlungu obukhulu busezinkalweni zonkefg, lobuso babo bonke bunyukumeleh.

11 Ingaphi indawo yokuhlala yezilwanei, lendawo yokudlela yamabhongo esilwanejk, lapho esasihamba khona isilwanelm, isilwane esidalanop, lomdlwane wesilwaneqr, njalo kungekho okuzethusayos?

12 Isilwane sadabudabula okweneletu imidlwane yasov, sakhamela izilwanekazi zasow, sagcwalisa imilindi yasox ngempangoy, lezindawo zaso zokuhlala ngokudatshuliweyo.

13 Khangela, ngimelene lawe, itsho iNkosi yamabandlaz, ngizazitshisa inqola zakhe entuthwinia, lenkemba izaqeda amabhongo ezilwane akhob; njalo ngizaquma impango yakho kusuke emhlabenic, lelizwi lezithunywa zakho kalisayikuzwakalad.

Ukuchithwa kweNineve

3Maye kumuzi wezingazia, wonke ugcwele amanga lempango! Okuphangiweyo kakusukib.

2 Umsindo wesiswepu, lomsindo wokugedlezela kwamavilic, lowamabhiza amathayod, lowezinqola ezeqayoe.

3 Umgadi webhiza uphakamisa kokubili inkemba ephazimayo lomkhonto ocwazimulayof, njalo kulexuku lababuleweyo, lenani elikhulu lezidumbu; yebo kakulasiphelo sezidumbu; bayakhubeka phezu kwezidumbu zabog.

4 Ngenxa yobunengi bokufeba kwesiphingih, inkosazanaij ekhangayo yobuthakathik, esithengisa izizwe ngokuphinga kwasol, lemideni ngobuthakathi basom.

5 Khangela, ngimelene lawe, itsho iNkosi yamabandlan; ngizakwembulela amalogwe akho phezu kobuso bakhoo, ngitshengise izizwe ubunqunu bakhopq, lemibuso ihlazo lakhors.

6 Ngiphosele amanyala phezu kwakhot, ngikwenze udelelekeu, ngikumise njengento yokubukelwav.

7 Kuzakuthi-ke wonke okubonayow akubalekelex, athi: INineve ichithekiley. Ngubani ozayililelaz? Ngizakudingela ngaphi abaduduzia?

8 Ungcono yinib kuleNo-Amonic eyayihlezi phakathi kwemifulad, elamanzi inhlangothi zonke, omthangala wawoe wawululwandlef, umduli wawo wawusukela elwandleg?

9 IEthiyophiyahi leGibhithe kwakungamandla ayoj angelakuphelak; iPutil leLubhimimn babengabasizi bakho.

10 Kanti yona yathuthwa yaya ekuthunjwenio; lezingane zayo zachotshozwap esihlokweni sazo zonke izitaladaq; njalo benza inkatho yokuphosar ngabahloniphekayo bayos, labo bonke abakhulu bayo babotshwa ngamaketanet.

11 Lawe-ke uzadakwa, uzacatshau; futhi wena uzadinga isiphephelo ngenxa yesithav.

12 Inqaba zakho zonke zizakuba njengezihlahlaw zemikhiwa ezilezithelo zokuqalax; uba zinyikinywa, ziwela emlonyeni wodlayo.

13 Khangela, abantu bakho bangabesifazanayz phakathi kwakho; amasango elizwe lakho azavulekela kakhulu izitha zakho; umlilo uzaqeda imigoqo yakhoa.

14 Zikhelele amanzi okuvinjezelwab, uqinise izinqaba zakhoc; ngena odakeni, uxove ibumbad, uqinise ihondo yezitina.

15 Lapho umlilo uzakuqeda, inkemba ikuqume, ikudle njengesikhonyanee, uzandise njengesikhonyanef, uzandise njengentetheg.

16 Wandise abathengisi bakho ngaphezu kwenkanyezi zamazuluh; iqhwagii liyona, liphaphe lihambe.

17 Abetheswe umqhele bakhoj banjengezintethek, labalawulimabutho bakhol banjengentethe ezinengim, ezimisa inkamba ezintangweni ngosuku lomqando; ilanga seliphumile, ziyasuka zibaleke, ingabe isaziwa indawo yazo ukuthi zingaphi.

18 Abelusi bakho bayawozelan, wena nkosi yeAsiriyao; abakhulu bakhop bazahlalaq; abantu bakho bazahlakazeka ezintabenir, njalo kungekho obabuthayos.

19 Kakukho ukupholiswa kokwephuka kwakhot, inxeba lakho libuhlunguu; bonke abezwa umbiko ngawev baqakeza izandla ngawew; ngoba kukubani obungadlulanga kuye ububi bakho njalonjalox?

UHABHAKHUKHI

UHabhakhukhi uyasola eNkosini

1Umthwalo uHabhakhukhi umprofethi awubonayoa.

2 Nkosi, ngizakhalab kuze kube ninic, wena ungezwa! ngimemeza kuwede ngodlakelafg, wena ungasindisi!

3 Ungitshengiselani isiphambekoh, ukhangele inkathazoi? Ngoba incithakaloj lodlakelak kuphambi kwami, njalo kulenkani, kuphakame ingxabanol.

4 Ngakho-ke umlayo uyayekethisam, lesahlulelo kasiphumi lakanye; ngoba omubin uhanqa olungileyoo; ngakho-ke isahlulelo esigobileyo siyaphuma.

INkosi ivusela uJuda amaKhaladiya

5 Bonani phakathi kwabezizwe, likhangelep, mangalani limangaleq, ngoba ngizakwenza umsebenzi ezinsukwini zenu, elingayikuwukholwa, lanxa ulandiswa.

6 Ngoba, khangelani, ngivusar amaKhaladiya, isizwe esilesihlukus lesiphangisayot, esizahamba ebubanzini bomhlabau, ukudla ilifa lendawo zokuhlalav ezingeyisizo ezasow.

7 Siyesabeka, siyethusax; isahlulelo saso lokuphakama kwaso kuzaphuma kusoy.

8 Amabhiza aso lawo alejubanez kulezingwea, njalo abukhali kulezimpisi zakusihlwab; labagadi bamabhiza baso bazasabalalac, labagadi bamabhiza baso bazavela khatshanad; bazandizae njengokhozif oluphangisela ukudlag.

9 Bonke bazafikela udlakela; ukubuthana kobuso babo kungasempumalanga; babuthe abathunjiweyoh njengetshebetshebei.

10 Bona-ke bazaklolodela amakhosi, lababusi bazakuba yinhlekisa kibo; bona bazahleka usulu ngayo yonke inqabaj, ngoba bazabuthelela uthulik, bayithumbe.

11 Besesikhukhula njengomoya, sedlulel, siphambekem, sibalela la amandla aso kunkulunkulu wason.

UHabhakhukhi uyasola eNkosini

12 Kawusukeli ephakadeni yinio, Nkosi Nkulunkulu wami, oNgcwele wami? Kasiyikufap. Wena, Nkosi, ubamisele isahluleloq; lawe Dwala, ubamisele isijezisor.

13 Wena uhlambuluke kakhulu emehlweni kulokuthi ubone okubi, ongelakukhangela inkathazos. Ubakhangelelanit abakhohlisayouv, uthula lapho omubi eginyaw olungileyo kulayex?

14 Esenza abantu babe njengenhlanzi zolwandley, njengezinto ezihahabayoz, ezingelambusi phezu kwazo?

15 Bayabakhupha bonkea ngengwegweb, bababambe embuleni laboc, bababuthe embuleni labod; ngakho-ke bayathokoza bajabule.

16 Ngakho-ke bayalihlabelae imbule labof, batshisele imbule labo impephag; ngoba ngakho isabelo sabo sinonile, lokudla kwabo kulamafutha.

17 Ngakho-ke bayathulula imbule labo yini, bangayekeli yini ukubulala izizwe njalonjaloh?

Impendulo yeNkosi

2Ngizakuma endaweni yami yokulindaa, ngizimise enqabeni, ngilinde, ukuze ngiboneb ukuthi izakuthini kimi, lokuthi ngizaphendula ngithini ekusolweni kwamic.

2 INkosi yasingiphendula yathi: Bhala umbonod, uwenze ucace phezu kwezibhebhe, ukuze ogijimayo awufundee.

3 Ngoba umbonof usezakuba ngowesikhathi esimisiweyog; kodwa uzakhuluma ekucineni, ungaqambi amangah; lanxai uphuzaj, uwulindelek; ngoba isibili uzafikal, kawuyikuphuzam.

4 Khangela, uzikhukhumezan, umphefumulo wakheo kawuqondanga kuye; kodwa olungileyo uzaphila ngokholo lwakhepq.

5 Yebo futhi, ngoba ekhohlisar ngewayinis, engumuntu ozikhukhumezayo, engahlali ekhayat, ekhulisa isiloyiso sakheu njengesihogov, futhi unjengokufa, kasuthisekiw, kodwa ubuthelela kuye zonke izizwex, aziqoqele bonke abantuy.

6 Bonke laba kabayikuphakamisaz umzekeliso ngaye yinia, lesagabc esiyinhlekisad ngaye? Njalo bazakuthi: Maye kuye owandisa okungeyisikho okwakhee! Koze kube ninif? Lozethwesa ngezibambiso.

7 Kabayikuhle basukume bakulume yinig, bavuke abazakuthuthumelisa yinih? Njalo uzakuba yizimpango kuboi.

8 Ngoba wena uziphangile izizwe ezinengij, yonke insali yabantuk izakuphangal; ngenxa yegazi elinengi labantum, lodlakela lwelizwen, umuzi, labo bonke abahlala kiwoo.

9 Maye kozuzela indlu yakhe inzuzo embip, ukuze abeke isidleke sakheq ngaphezulu, ukuze akhululwe esandleni sobubir.

10 Indlu yakho usuyicebele ihlazo, ngokuquma abantu abanengi; wonile umelene lomphefumulo wakhos.

11 Ngoba ilitshe lizakhala lisemdulinit, lothungo luliphendule lusesigodweni.

12 Maye kowakha umuzi ngegazi elinengiu, amise idolobho ngesiphambekov.

13 Khangela, kakuveli eNkosini yamabandla yini ukuthi izizwe zizatshikatshikelaw umlilox, labantuy bazidinisez ngezea?

14 Ngoba umhlaba uzagcwalab ngolwazic lwenkazimulo yeNkosid, njengamanzi esibekela ulwandlee.

15 Maye konathisa umakhelwane wakhef, othululag imbodlela yakhoh, omdakisa layei, ukuze ubukele ubunqunu baboj!

16 Uzasutha ngehlazo kulodumok; natha lawe, wembule ijwabul! Inkezo yesandla seNkosi sokunene izaphendukela kuwem, lehlazo libe phezu kodumo lwakhon.

17 Ngoba udlakelao lweLebhanoni luzakusibekelap, lokuchitheka kwezinyamazana kubethuseq, ngenxa yegazi elinengi labantur, lodlakela lwelizwes, umuzi, labo bonke abahlala kiwot.

18 Sisizani isithombe esibaziweyo lokhu umbumbi waso esibazileu? Kumbe isithombe esibunjwe ngokuncibilikisa, lomfundisi wamangav, okuthi umbumbi athembe kokubunjiweyo kwakhe, ukwenza izithombe eziyizimunguluw?

19 Maye kuye otsho kuso isigodo: Phaphama! Lelitsheni eliyisimungulu: Vuka, lona lizafundisa! Khangela, kunanyekwe ngegolide lesiliva, njalo kungekho moya phakathi kwakhox.

20 Kodwa iNkosi isethempelini layo elingcweley; thula phambi kwayo, mhlaba wonkez.

Umkhuleko kaHabhakhukhi

3Umkhuleko kaHabhakhukhi umprofethi ngamaShigayonia.

2 Nkosi, ngizwile umbiko wakhob, ngesabac; Nkosi, vuselelad umsebenzi wakho phakathi kweminyaka, phakathi kweminyaka wenze kwaziwee; olakeni ukhumbule umusaf.

3 UNkulunkulu wavela eThemanig, loNgcwele entabeni yeParanih. Sela*. Inkazimulo yakhe yasibekela amazulu, lomhlaba wagcwala indumiso yakhe.

4 Lokucwazimula kwakunjengokukhanya, wayelemisebe ephuma esandleni sakhe; njalo kulapho okwafihlwa amandla akhei.

5 Phambi kwakhe kwahamba umatshayabhuqe wesifoj, lelangabi laphumakl ezinyaweni zakhem.

6 Wema, walinganisa umhlaba; wabona, wathuthumelisa izizwen; lentaba zaphakadeo zahlakazekap, amaqaqa amandulo akhothamaq; izindlela zaphakade zingezakhe.

7 Ngabona amathente eKushanir phansi kwenhluphekos; amakhetheni elizwe leMidiyani athuthumelat.

8 INkosi yathukuthelelau imifula yiniv? Ulaka lwakho lwalumelene lemifula yiniw? Intukuthelo yakho yayimelene lolwandle yini, lokhu ugade amabhiza akho, izinqola zakho zosindisox?

9 Idandili lakho lembuliwe lavela obalay, njengokwezifungo zezizwe, ngitsho ilizwiz lakho. Sela*. Waqhekeza umhlabaa ngemifulab.

10 Intabac zakubonad, zathuthumelae; isikhukhula samanzi sedlula; ukujula kwakhupha ilizwi lakhof, kwaphakamisela izandla zakho phezulug.

11 Ilanga lenyanga kwemah endaweni yakho yokuhlalai; ekukhanyeni imitshoko yakho yahambaj, ngokukhazimula kokuphazima komkhonto wakhok.

12 Ngokuthukuthela wanyathela ilizwel, ngolaka wabhula izizwem.

13 Waphumela usindiso lwabantu bakhon, usindiso logcotshiweyo wakhoo; ulimaza ikhanda endlini yokhohlakeleyop, ngokwembula isisekeloq kuze kube sentanyenir. Sela*.

14 Wahlaba ngemikhonto yakhe inhloko yamadoda akhe empis; baba njengesivunguzanet ukungihlakazau; ukuthokoza kwabo kwakunjengokudla abayanga ngasesev.

15 Wanyathela phakathi kolwandlew ngamabhiza akhox, inqumbi yamanzi amanengi.

16 Lapho ngisizway, isisu sami sathuthumelaz; indebe zami zaqhaqhazela ngelizwi; ukubola kwangena emathanjeni ami, ngathuthumela endaweni yamia, ukuze ngiphumule ngosuku lohluphob; lapho esenyuka emelene labantu uzabahlaselac.

17 Loba umkhiwa ungakhahleli, kungekho lesivuno sesivini, umsebenzi womhlwathi uzaphuthad, lamasimu angavezi ukudla, izimvu zizaqunywae zisuke esibayenif, kungabi khona inkomo ezibayeni;

18 kanti mina ngizathokoza eNkosinig, ngijabule kuNkulunkulu wosindiso lwamih.

19 UJehova iNkosi ungamandla ami; njalo uzakwenza inyawo zami zibe njengezezimpalai, ingenze ukuthi nginyathelej ezindaweni zami eziphakemeyoklm. Kumqondisi wokuhlabelela ngamachacho amin.

UZEFANIYA

Usuku lweNkosi lusondele

1Ilizwi leNkosi elafika kuZefaniya, indodana kaKushi, indodana kaGedaliya, indodana kaAmariya, indodana kaHezekhiyaa, ezinsukwini zikaJosiya, indodana kaAmoni, inkosi yakoJuda.

2 Ngizaqeda lokuqeda konke kusuke ebusweni bomhlabathi, itsho iNkosi.

3 Ngizaqedab umuntu lenyamazanac, ngiqeded izinyoni zamazulue, lezinhlanzi zolwandlefg, lezikhubekiso kanye lababih, ngiqume umuntu asuke ebusweni bomhlabathii, itsho iNkosi.

4 Futhi ngizakwelulela isandla sami phezu kukaJuda, laphezu kwabo bonke abahlali beJerusalema, ngiqumej insali kaBhali isuke kulindawok, ibizol lamaKhemarimi kanye labapristim;

5 lalabo abakhonza ibutho lamazulun phezu kwezimpahla zezindluo; lalabo abakhonzap bafunge ngeNkosiqr, njalo bafungest ngoMalikamuu,

6 lababuyela emuvav ekuyilandeleni iNkosiw, labangayidinganga iNkosi, bengabuzanga ngayox.

7 Thula ebukhoneni beNkosi uJehovay; ngoba usuku lweNkosi luseduze; ngoba iNkosi ilungisile umhlatsheloz, yangcwelisa abanxusiweyo bayoa.

8 Kuzakuthi-ke ngosuku lomhlatshelo weNkosi ngijezise iziphathamandlab, lamadodana enkosic, labo bonke abagqoked izigqoko zabezizwee.

9 Langalolosuku ngizajezisa bonke abeqa phezu kombunduf, abagcwalisa indlu yamakhosi abo ngodlakela langenkohliso.

10 Langalolosuku, itsho iNkosi, kuzakuba lelizwi lokukhala livela esangweni lenhlanzig, lokuqhinqa isililoh kuvela kwelesibilii, lokufohloza okukhulu kuvela emaqaqeni.

11 Qhinqani isililo, lina bahlalij beMaketeshik, ngoba bonke abantu abathengisayo baqunyelwe phansil; bonke abathwala isiliva baqunyiwe.

12 Kuzakuthi-ke ngalesosikhathi ngihlole iJerusalemamn ngezibaneo, ngijezise amadoda ajiyileyo ezinzeceni zawop, athi enhliziyweni yawo: INkosi kayiyikwenza okuhle, futhi kayiyikwenza okubiq.

13 Ngakho inotho yabo izakuba yimpango, lezindlu zabo zibe lunxiwar. Futhi bazakwakha izindlu, kodwa bangahlali kuzos; njalo bazahlanyela izivinit, kodwa banganathi iwayini lazou.

14 Usuku olukhulu lweNkosiv luseduze, luseduze, luyaphangisa kakhuluw; ilizwi losuku lweNkosi; iqhawex lizakhalay khona kabuhlunguz.

15 Lolosuku lusuku lolakaa, usuku lokuhluphekab losizic, usuku lwencithakalod legwadulee, usuku lomnyama lobumnyamaf, usuku lwamayezi lobumnyama obunzimagh,

16 usuku lophondoi lolomkhosij omelene lemizi ebiyelwe ngemithangala, lolumelene lezingonsi eziphakemeyok.

17 Njalo ngizabacindezela abantul, ukuze bahambe njengeziphofum, ngoba bonile eNkosini; legazi labo lizathululwa njengothulin, lenyamao yabo njengobulongwep.

18 Lesiliva sabo legolide labo kakuyikuba lakho ukubakhululaq ngosuku lolaka lweNkosir; kodwa ilizwe lonke lizaqedwas ngumlilot wobukhwele bayou; ngoba izaqeda, ngitsho ngesiphangiphangi, ngabo bonke abahlali belizwev.

Ukugwetshwa kwezizwe

2Zibuthaniseni, lizibuthanise, lina sizwe esingaloyisekiyoa,

2 isimiso singakazalib, lalolosuku lwedlule njengamakhoba, intukuthelo yolaka lweNkosi ingakalehlelic, usuku lolaka lweNkosi lungakalehleli.

3 Dingani iNkosid, lina lonke abamnene bomhlabae, elenze isahlulelo sayo; dingani ukulunga, lidinge ubumnene; mhlawumbef lingafihlwa ngosuku lolaka lweNkosig.

4 Ngoba iGazahij izadelwak, leAshikeloni ibe lunxiwalmn; bazaxotsha iAshidodiop emini enkuluq, leEkhironirs isitshunwe.

5 Maye kwabakhileyo belizwet lolwandleu, isizwe samaKerethiv! Ilizwi leNkosi limelene lani. Wena Khanani, lizwe lamaFilistiw, ngizakuchitha, kuze kungabi lomhlalix.

6 Lelizwey lolwandlez lizakuba ngamadlelo, izigodi zabelusi, lezibaya zezimvua.

7 Njalo ilizwe lizakubab ngelensali yendlu kaJudac; bazakudla kulod; kusihlwa bazalalae ezindlinif zeAshikelonig; ngoba iNkosi uNkulunkulu wabo izabahambelah, iphendule ukuthunjwa kwaboi.

8 Ngiyizwilej inhlamba kaMowabik, lokuthukal kwamadodana kaAmonim, abahlambaze ngakho abantu bami, bezikhulisan bemelene lomngcele waboo.

9 Ngakho kuphila kwamip, itsho iNkosi yamabandla, uNkulunkulu kaIsrayeli, isibili uMowabi uzakubaq njengeSodomar, labantwana bakaAmonis njengeGomorat, indawo yezimbabazaneu, lemigodi yetshwayiv, lencithakalo kuze kube phakadew. Insali yabantu bami izabaphangax, labaseleyo babantu bami badle ilifa laboy.

10 Lokhu bazakuba lakho endaweni yokuziphakamisa kwaboz, ngoba bathuka, bazikhulisa bemelene labantu beNkosi yamabandlaa.

11 INkosi izakwesabeka kibo, ngoba izacakisa bonke onkulunkulu bomhlabab; njalo bazakhothama kuyec, ngulowo lalowo esendaweni yakhed, zonke izihlenge zezizwee.

12 Lani maEthiyophiyaf, lizakuba ngababuleweyog ngenkemba yamih.

13 Njalo izakwelula isandla sayo imelene lenyakatho, ichithe iAsiriyai, ibeke iNinevej ibe lunxiwa, yome njengenkangalak.

14 Njalo imihlambi izalala phansi phakathi kwayolm, zonke izinyamazana zezizwen; lalo iwunkweo kanye lenhloni kulale ezidukwini zayop; ilizwi lizahlabela ewindini, incithakalo ibe sembundwiniq; ngoba ezakwembular umsebenzi womsedaris.

15 Lo ngumuzi ojabulayot, obuhlezi ngokuvikelekau, owawusithi enhliziyweni yawo: Yimi, njalo kakho omunye ngaphandle kwamivw. Yeka ukuba kwawo yincithakalo, indawo yokulala yezinyamazanax! Wonke owedlula kiwoy uyancifaza, anyikinye isandla sakheb.

Isono seJerusalema lokukhululwa kwayo

3Maye kowenyanyekayo longcolileyo, umuzi ocindezelayoa!

2 Kawulalelanga ilizwib; kawemukelanga ukulaywac; kawuthembelanga eNkosini; kawusondelanga kuNkulunkulu wawod.

3 Iziphathamandla zawo phakathi kwawoef ziyizilwane ezibhongayog; abahluleli bawoh bazimpisii zokuhlwaj; kazikhukhuzi ithambo ekuseni.

4 Abaprofethi bawokl bangabangakhathaliyo, abantu abakhohlisayom; abapristi bawon sebengcolise indawo engcweleo, benze udlakela kumthethop.

5 INkosi elungileyoq iphakathi kwawor, kayiyikwenza ububis; ukusa ngokusa ibeka isahlulelo sayo ekukhanyeni, kayiphuthit; kodwa ongalunganga kazi inhloniu.

6 Ngiziqumile izizwev, izingonsi zazo zingamanxiwaw, ngenzile izitalada zazo incithakalo, ukuze kungadluli muntux; imizi yazo idiliziwe, kakusekho muntu, kakulamhlaliy.

7 Ngathi: Isibili uzangesabaz, wemukele ukulaywaa; ukuze indawo yakhe yokuhlala ingaqunywa, konke engimjezisa ngakhob; sibili bavuka ngovivic, bazonakalise zonke izenzo zabod.

8 Ngakho ngilindelani, itsho iNkosie, kuze kube lusuku engizavukela impangof ngalo. Ngoba isahlulelo sami siyikubuthelela izizweg, ukuze ngiqoqe imibusoh, ngithululele phezu kwabo intukuthelo yami, konke ukuvutha kolaka lwami; ngoba umhlaba wonke uzaqothulwa ngumlilo wobukhwele bamii.

9 Ngoba ngalesosikhathi ngizabuyisela ebantwini ulimi oluhlambulukileyoj, ukuze bonke babize ibizo leNkosi, ukuze bayikhonze ngahlombe linye.

10 Kusukela phetsheya kwemifulak yeEthiyophiyal abancengi bami, indodakazi yabahlakazekileyo bamim., bazalethan umnikelo wamio.

11 Ngalolosukup kawuyikuyangeka ngenxa yezenzo zakho zonkeq, ophambuke ngazo kimi, ngoba ngalesosikhathi ngizakhupha phakathi kwakho abathokoza ekuzikhukhumezeni kwakhor; futhi kawusayikubuya uziphakamise entabeni yami engcweles.

12 Njalo ngizatshiya phakathi kwakho abantu abahluphekileyo labangabayangat; bona bazathemba ebizweni likaJehovau.

13 Insali yakoIsrayeliv kayiyikwenza ububiw, kayiyikukhuluma amangax; njalo kakuyikufunyanwa ulimi olukhohlisayo emlonyeni wayoy; ngoba bona bazakudlaz balale phansiab, njalo kungekho obesabisayoc.

14 Hlabelelad, ndodakazi yeZiyonie; memeza, Israyelif; thokoza, ujabule ngenhliziyo yonke, ndodakazi yeJerusalema.

15 INkosi isusile izahlulelo zakho, isixotshile isitha sakho; inkosi yakoIsrayelig, uJehova, iphakathi kwakhoh; kawusayikubona okubii.

16 Ngalolosukuj kuzakuthiwa kuyo iJerusalema: Ungesabik; lawe Ziyoni, kazingadangalil izandla zakhom.

17 INkosi uNkulunkulu wakho phakathi kwakho ilamandlan, izasindisa; izajabula ngawe ngentokozoo; izathula othandweni lwayo, ithabe ngawe ngokuhlabelela.

18 Ngizababutha abadabuka ngenxap yenhlangano emisiweyo, bevela kuweq; ihlazo lingumthwalo kubo.

19 Khangela, ngalesosikhathi ngizakuba lokwenzar labo bonke abakuhluphayos; ngisindise oqhulayot, ngibutheu oxotshiweyov; ngibabeke babe yindumisowx lebizoy kulo lonke ilizwe lehlazo labo.

20 Ngalesosikhathiz ngizalingenisaa, langesikhathi engizalibuthelela ngaso; ngoba ngizalenza libe libizob lendumisocd phakathi kwabantu bonke bomhlaba, lapho sengibuyisae abathunjiweyo benu phambi kwamehlo enu, itsho iNkosi.

UHAGAYI

Abantu bakhuthazwa ukwakha ithempeli

1Ngomnyaka wesibili kaDariyusi inkosia, ngenyanga yesithupha, ngosuku lokuqala lwenyanga, kwafika ilizwi leNkosi ngesandla sikaHagayi umprofethi kuZerubhabhelib indodana kaSheyalithiyelic, umbusi wakoJudad, lakuJoshuwa indodanae kaJehozadakifg, umpristi omkhulu, lisithih:

2 Itsho njalo iNkosi yamabandla, isithi: Lababantu bathi: Isikhathi kasikafiki, isikhathi sokuthi indlu yeNkosi yakhiwe.

3 Laselifika ilizwi leNkosi ngesandla sikaHagayi umprofethi, lisithii:

4 Kuyisikhathi senu lina ngokwenu yini, sokuthi lihlalej ezindlini zenu ezembeswe ngaphakathi ngamapulankak, kanti le indlu ilunxiwal?

5 Ngakho khathesi itsho njalo iNkosi yamabandla: Bekani inhliziyo yenu ezindleleni zenum.

6 Lihlanyele okunengin, langenisa okulutshwanao; liyadla, kodwap kalisuthiq; liyanatha, kodwar kalikholwas; liyagqoka, kodwa kakho okhudumalayo, lohola umholo uholela umholo esikhwameni esibhobokileyot.

7 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Bekani inhliziyo yenu ezindleleni zenuu.

8 Yenyukelani entabeni, lilethe izigodo, lakhe indlu; njalo ngizathokoza ngayo, ngidunyiswe, itsho iNkosiv.

9 Belikhangele okunengi, kodwa khangelani, kube kulutshwanaw; lapho likuletha ekhaya, ngikuphephethilex. Kungani? itsho iNkosi yamabandla. Ngenxa yendlu yami elunxiway, kanti lina liyagijima ngulowo lalowo esiya endlini yakhe.

10 Ngakho-ke amazulu phezu kwenuz ayagodla ukuze kungabi lamazolo, lomhlabathi uyagodlaa izithelo zawob.

11 Ngasengibiza imbalela phezu kwelizwe, laphezu kwezintabac, laphezu kwamabeled, laphezu kwewayini elitshae, laphezu kwamafuthaf, laphezu kwalokho umhlabathi okuvezayo, laphezu kwabantu, laphezu kwezinkomo, laphezu kwawo wonke umsebenzi wezandlag.

12 Khonah uZerubhabheli indodanai kaSheyalithiyelij, loJoshuwa indodanak kaJehozadaki, umpristi omkhululm, layo yonke insali yabantu, balilalela ilizwi leNkosi uNkulunkulu wabon, lamazwi kaHagayi umprofethi, njengoba iNkosi uNkulunkulu wabo wayemthumile; njalo abantu besaba phambi kweNkosi.

13 Wasekhuluma uHagayi isithunywa seNkosi ngelizwi leNkosi ebantwinio, esithi: Ngilani, itsho iNkosip.

14 INkosi yasivusa umoyaq kaZerubhabheli indodana kaSheyalithiyelir, umbusi wakoJudas, lomoya kaJoshuwa indodana kaJehozadaki, umpristi omkhulu, lomoya wensali yonke yabantut; basebesiza, benza umsebenzi endlini yeNkosi yamabandla, uNkulunkulu wabou,

15 ngosuku lwamatshumi amabili lane lwenyanga, ngeyesithupha, ngomnyaka wesibili kaDariyusi inkosiv.

Ubuhle bethempeli elitsha

2Ngenyanga yesikhombisaa, ngolwamatshumi amabili lanye lwenyangab, kwafika ilizwi leNkosi ngesandla sikaHagayi umprofethi, lisithi:

2 Khuluma khathesi kuZerubhabheli indodana kaSheyalithiyelic, umbusi wakoJudad, lakuJoshuwa indodana kaJehozadaki, umpristi omkhulue, lakunsali yabantuf, usithi:

3 Ngubani oseleyo phakathi kwenu owabona lindlug enkazimulweni yayo yakuqalah? Liyibona njani khathesi? Kayinjengento engekho yini emehlweni enu nxa ilinganiswa layoi?

4 Kanti khathesi qinaj, Zerubhabheli, itsho iNkosik; uqinel, Joshuwa, ndodana kaJehozadaki, mpristi omkhulum; liqine, lani lonke bantu belizwe, itsho iNkosin, lisebenzeo: ngoba ngilani, itsho iNkosi yamabandlap,

5 njengokwelizwiqr engavumelana ngalo lani ekuphumeni kwenu eGibhithes, ngokunjalo umoya wami uhlala phakathi kwenut; lingesabiu.

6 Ngoba itsho njalo iNkosi yamabandla: Kusekanyev, kuyisikhatshanaw, ngizazamazamisa amazulu, lomhlaba, lolwandle, lomhlabathi owomileyo;

7 ngizamazamisex izizwe zonkey, lesiloyiso sezizwe zonkez sizafikaa; ngigcwalise lindlu ngenkazimulobc, itsho iNkosi yamabandla.

8 Isiliva ngesami, legolide ngelamid, itsho iNkosi yamabandla.

9 Inkazimuloef yalindlu yokucina izakuba nkulug kuleyokuqalah, itsho iNkosi yamabandla; lakulindawo ngizanika ukuthulaij, itsho iNkosi yamabandla.

Abantu bakhuzwa ngokungathembeki kwabo

10 Ngolwamatshumi amabili lane lwenyanga yesificamunwemunyek, ngomnyaka wesibili kaDariyusil, lafika ilizwi leNkosi ngesandla sikaHagayi umprofethim, lisithi:

11 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Buza khathesi abapristi ngomthethon, usithi:

12 Uba umuntu ethwala inyama engcwele emphethweni wesembatho sakheo, athinte isinkwa ngomphetho wakhe, kumbe ukudla okuphekiweyo, kumbe iwayini, kumbe amafutha, kumbe loba yikuphi ukudla, kuzakuba ngcwele yini? Abapristi basebephendula bathi: Hatship.

13 Wasesithi uHagayi: Uba ongcoliswe yisidumbuq ethinta loba yiziphi zalezi, kuzangcola yinir? Abapristi basebephendula bathi: Kuzangcolas.

14 Khona uHagayi waphendula wathi: Banjalo lababantu, futhi sinjalo lesisizwe phambi kwamitu, itsho iNkosi, futhi unjalo wonke umsebenzi wezandla zabov, lalokho abakunikelayo lapho kungcolile.

15 Khathesi-ke, ake libeke inhliziyo yenu kukho, kusukela kulolusuku kusiya phambiliwx, kungakabekwa ilitshe phezu kwelitshe ethempelini leNkosi;

16 kusukela laphoy umuntu efika enqwabeni yezilinganiso ezingamatshumi amabili, kwakuletshumi kuphelaz; esiya esikhamelweni sewayini ukukha imbiza ezingamatshumi amahlanu esikhamelweni, kwakulamatshumi amabili kuphelaa.

17 Ngalitshaya ngokuhanguka langengumanebc langesiqhothod, wonke umsebenzi wezandla zenue; kanti kaliphendukelanga kimif, itsho iNkosi.

18 Ake libeke inhliziyo yenu kukho kusukela kulolusuku kusiya phezulugh, kusukela osukwini lwamatshumi amabili lane lwenyanga yesificamunwemunyei, ngitsho kusukela osukwini isisekelo sethempeli leNkosi sibekwaj, libeke inhliziyo yenuk.

19 Inhlanyelol isesesiphaleni yinim? Yebo, ivini, lomkhiwa, lepomegranati*, lesihlahla somhlwathi kakukatheli. Kusukela kulolusukun ngizalibusisao.

Isithembiso seNkosi kuZerubhabheli

20 Ilizwi leNkosi lafika ngokwesibili kuHagayi ngolwamatshumi amabili lane lwenyangap, lisithi:

21 Khuluma kuZerubhabheliq, umbusi wakoJudar, usithi: Ngizazamazamisa amazulu lomhlabas.

22 Ngigenqule isihlalo sobukhosi semibusot, ngichithe amandla emibuso yezizweu, ngigenqule inqola labagadi bayov; lamabhiza labagadi bawo bazakwehla, ngulowo ngenkemba yomfowabow.

23 Ngalolosuku, itsho iNkosi yamabandla, ngizakuthatha, wena Zerubhabhelix, ndodana kaSheyalithiyeli, nceku yamiy, itsho iNkosi, ngikwenze ube njengendandatho elophawuz; ngoba ngikukhethileab, itsho iNkosi yamabandla.

UZEKHARIYA

Abantu balaywa ukuphenduka ezonweni zabo

1Ngenyanga yesificaminwembilia, ngomnyaka wesibili kaDariyusi, kwafika ilizwi leNkosi kuZekhariyab, indodana kaBerekiyac, indodanad kaIdo umprofethie, lisithi:

2 INkosi yabathukuthelela oyihlo ngentukuthelo.

3 Ngakho wothi kubo: Itsho njalo iNkosi yamabandla: Phendukelani kimifg, itsho iNkosi yamabandla, lami ngizaphendukela kinihi, itsho iNkosi yamabandla.

4 Lingabi njengaboyihloj, abaprofethi bakuqala abamemeza kibok, besithi: Itsho njalo iNkosi yamabandla: Ake liphenduke ezindleleni zenu ezimbi lezenzweni zenu ezimbilm; kodwa kabezwanga, kabangilalelangan, itsho iNkosi.

5 Oyihloop, bangaphiq? Labaprofethir, baphila laphakade yini?

6 Kodwa amazwi ami lezimiso zami, engakulayas izinceku zami abaprofethit, kakubaficanga oyihlo yini? Basebephenduka bathi: Njengalokhu iNkosi yamabandla yayinakana ukukukwenza kithiu, njengokwezindlela zethuv lanjengokwezenzo zethuw, ngokunjalo yenze kithi.

Umbono womprofethi ngamabhiza

7 Ngosuku lwamatshumi amabili lane lwenyanga yetshumi lanye, okuyinyanga uShebati, ngomnyaka wesibili kaDariyusix, lafika ilizwi leNkosi kuZekhariya, indodana kaBerekiyay, indodana kaIdo umprofethiz, lisithi:

8 Ngabona ebusuku, khangela-ke umuntua owayegade ibhiza elibomvub, njalo wayemi phakathi kwezihlahla zamamiteli eziseliwenic, lemva kwakhe kwakulamabhiza abomvud, alibhidi, lamhlophe.

9 Ngasengisithi: Bayini laba, nkosi yami? Ingilosi eyayikhuluma lami yasisithi kimi: Mina ngizakutshengisa ukuthi laba bayinie.

10 Umuntu owayemi phakathif kwezihlahla zamamiteli wasephendula wathig: Laba yibo iNkosi ebathumileyoh ukuhamba besiya le lale emhlabenii.

11 Basebephendula ingilosi yeNkosi eyayimi phakathij kwezihlahla zamamitelik, bathi: Sihambile, saya le lale emhlabenil, khangela-ke, wonke umhlaba uhlezi uthulem.

12 Ingilosi yeNkosi yasiphendula yathin: Nkosi yamabandlao, koze kube ninip wena ungabi lesihawu phezu kweJerusalema laphezu kwemizi yakoJudaq, osuyithukutheleler okweminyaka le engamatshumi ayisikhombisas?

13 INkosi yasiphendula ingilosi eyayikhuluma lami ngamazwi amahlet, amazwi aduduzayo.

14 Ngakho ingilosi eyayikhuluma lami yathi kimi: Memeza, usithi: Itsho njalo iNkosi yamabandla: Ngilobukhwele ngeJerusalema langeZiyoni ngobukhwele obukhuluu.

15 Njalo ngiyathukuthela ngentukuthelo enkulu ngezizwev ezonwabileyow; ngoba mina ngizondile kancinyanex, kodwa zona zancedisa ngasebubiniy.

16 Ngalokho, itsho njalo iNkosi: Ngibuyele eJerusalemaz ngilezihawua; indlu yami izakwakhiwa kuyob, itsho iNkosi yamabandla, lentambo yokulinganisa izakwelulwa phezu kweJerusalemac.

17 Phinda umemeze, usithi: Itsho njalo iNkosi yamabandla: Imizi yami isezasatshalaliswad ngokuhlee; njalo iNkosif isezaduduza iZiyonig, isezayikhetha iJerusalemah.

Umbono womprofethi ngezimpondo ezine labakhandi

18 Ngasengiphakamisa amehlo ami, ngabona, khangela-ke, impondo ezinei.

19 Ngasengisithi kuyo ingilosi eyayikhuluma lami: Kuyini lokhuj? Yasisithi kimi: Lezi zimpondo ezichithachithe uJuda, uIsrayeli, leJerusalemak.

20 INkosi yasingitshengisa ababazi abanel.

21 Ngasengisithi: Laba bazekwenzani? Yasikhuluma isithi: Lezi zimpondo ezihlakaze uJudam, kwaze kwangabi lomuntu ophakamisa ikhanda lakhen; kodwa laba beze ukuzethusa, ukulahla izimpondo zabezizwe, ezaphakamisa uphondo phezu kwelizwe lakoJuda ukulihlakazao.

Umbono womprofethi ngentambo yokulinganisa

2Ngaphakamisa amehlo ami futhi, ngabona, khangela-ke umuntua, olentambo yokulinganisabc esandleni sakhed.

2 Ngasengisithi: Uya ngaphi? Wasesithi kimi: Ukuyalinganisa iJerusalema, ukubona ukuthi bungakanani ububanzi bayo, lokuthi bungakanani ubude bayoe.

3 Khangela-ke, ingilosi eyayikhuluma lami yaphumaf, lenye ingilosi yaphuma ukuyihlangabeza.

4 Yathi kuyo: Gijima, ukhulume lalelijaha usithig: IJerusalema izahlalwah njengemizii engelamidulij ngenxa yobunengi babantu lezifuyo okuphakathi kwayok.

5 Ngoba mina, itsho iNkosi, ngizakuba kuyo ngumduli womlilolm inhlangothi zonken, ngibe yinkazimuloo phakathi kwayop.

Abantu abathunjiweyo bayabizwa

6 Heyi, heyi! Balekaniq-ke lisuke elizweni lenyakathor, itsho iNkosi; ngoba ngilihlakazilest njengemimoyau yomine yamazuluv, itsho iNkosi.

7 Heyi, Ziyoni, phunyuka, wena ohlala lendodakazi yeBhabhiloniwx!

8 Ngoba itsho njalo iNkosi yamabandla: Emva kwenkazimulo yangithuma ezizweni ezaliphangayoy; ngoba olithintayoz uthintaa inhlamvu yelihlo layob.

9 Ngoba, khangela, ngizanyikinya isandla sami phezu kwazoc, njalo zizakuba yimpango kuzo izinceku zabo; ng'khona lizakwazi ukuthi iNkosi yamabandla ingithumiled.

10 Hlabelela uthokozee, ndodakazi yeZiyonif; ngoba, khangela ngiyezag, njalo ngizahlala phakathi kwakhoh, itsho iNkosi.

11 Lezizwe ezinengii zizahlanganiswa leNkosij ngalolosukuk, zibe ngabantu bami; njalo ngizahlala phakathi kwakhol, njalo uzakwazi ukuthi iNkosi yamabandla ingithumile kuwem.

12 Ng'khona iNkosi izakudla ilifa lakoJudano isabelo sayo, elizweni elingcwelep, ikhethe iJerusalema futhiq.

13 Thula, nyama yonke, phambi kweNkosir; ngoba ivusiwe endaweni yayo yokuhlala engcweles.

Umbono womprofethi ngoJoshuwa umpristi omkhulu

3Yasingitshengisa uJoshuwaa umpristi omkhulub emi phambi kwengilosi yeNkosic; loSathane emi esandleni sakhe sokunene ukumelana layed.

2 INkosi yasisithi kuSathane: INkosi kayikukhuze, wena Sathane, yebo kayikukhuze iNkosie, eyikhethileyo iJerusalemaf. Lo kayisiso isikhuni yini esophulwe emlilwenig?

3 UJoshuwa-keh wayembethe izigqoko ezingcolileyo; njalo emi phambi kwengilosii.

4 Yasiphendula yakhulumaj kulabo ababemi phambi kwayo isithik: Susanil izigqoko ezingcolileyo kuyem. Yasisithi kuye: Bona, ngenzile isiphambeko sakho sedlule kuwen, ngikugqokiseo izembatho zomkhosip.

5 Ngasengisithi: Kababeke iqhiye ehlambulukileyo ekhanda lakheq. Basebebeka iqhiye ehlambulukileyo ekhanda lakhe, bamgqokisa izembatho; njalo ingilosi yeNkosi yayimi khona.

6 Ingilosi yeNkosi yasifakaza kuJoshuwa isithir:

7 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Uba uzahamba ezindleleni zami, njalo uba uzagcina umlindo wamis, ng'khona lawe uzakwahlulela indlu yami, ugcine lamaguma amit; njalo ngizakunika ilungelo lokuhambau phakathi kwalaba abemi khonav.

8 Zwana khathesi, Joshuwa mpristi omkhulu, wena labangane bakho abahlezi phambi kwakhow, ngoba bangabantu besibonakalisox. Ngoba, khangela, ngizaveza inceku yamiy, iHlumelaz.

9 Ngoba khangela ilitshe engilibeke phambi kukaJoshuwaa; phezu kwelitshe elilodwa kuzakubab lamehlo ayisikhombisac. Khangela, ngizabhalad ngokugubha okugujiweyo kwaloe, itsho iNkosi yamabandla, njalo ngizasusa isiphambeko salelolizwef ngosuku olulodwag.

10 Ngalolosuku, itsho iNkosi yamabandla, lizabiza, ngulowo lalowo umngane wakheh ngaphansi kwesivini langaphansi komkhiwai.

Uluthi lwesibane lezihlahla zemihlwathi

4Ingilosi eyayikhuluma lami yabuya futhi, yangivusaa, njengomuntu ovuswa ebuthongweni bakheb.

2 Yathi kimi: Ubonani? Ngasengisithi: Ngibonile, khangela-ke uluthi lwesibane lwegolide lonkec, lomganu phezu kwesihloko salod, lezibane zalo eziyisikhombisa phezu kwaloe; kulezimpompi eziyisikhombisa leziyisikhombisa eziya ezibaneni, eziphezu kwesihloko salo.

3 Lezihlahla zomhlwathi ezimbili eceleni kwalo, esinye ngakwesokunenef komganu, lesinye ngakwesokhohlo kwawog.

4 Ngasengiphendula ngikhuluma kuyo ingilosi eyayikhuluma lami, ngisithi: Lezizinto ziyini, nkosi yamih?

5 Ingilosi eyayikhuluma lami yasiphendula yathi kimii: Kawazi yini ukuthi lezizinto ziyini? Ngasengisithi: Hatshi, nkosi yamij.

6 Yasiphendula yakhuluma lami isithi: Leli yilizwi leNkosi kuZerubhabheli, lisithik: Hatshi ngamandla, hatshi-ke ngengalol, kodwa ngomoya wami, itsho iNkosi yamabandla.

7 Ungubani wena, ntaba enkulum? Phambi kukaZerubhabhelin uzakuba ligcekeo. Yena uzaveza ilitshe eliyinhlokop ngokumemeza okukhuluq: Umusa, umusa kulor!

8 Ilizwi leNkosi lafika kimi futhi lisithi:

9 Izandla zikaZerubhabhelis zibekile isisekelo salindlut; futhi izandla zakhe zizayiqedau. Ng'khona uzakwazi ukuthi iNkosi yamabandla ingithumile kiniv.

10 Ngoba ngubani odelele usuku lwezinto ezincinyanew? Ngoba bazathokoza, babone ilitshe lomthofu esandlenix sikaZerubhabheli lalawo ayisikhombisay; angamehlo eNkosiz, agijima aye le lale emhlabeni wonkea.

11 Ngasengiphendula ngathi kuyo: Ziyini lezizihlahla zomhlwathi ezimbili ngakwesokunene soluthi lwesibane langakwesokhohlo kwalob?

12 Ngasengiphendula ngokwesibili, ngathi kuyo: Ziyini lezizingatsha ezimbili zezihlahla zomhlwathi ezithi ngempompi ezimbili zegolide zithulule igolide liphume kizo?

13 Yasikhuluma lami isithi: Kawazi yini ukuthi lezi ziyini? Ngathi: Hatshi, nkosi yamic.

14 Yasisithi: Laba bangabagcotshiweyo ababili abemad ngaseNkosini yomhlaba wonkee.

Umqulu wencwadi ondizayo

5Ngasengiphenduka, ngaphakamisa amehlo ami, ngabona, khangela-ke, umqulu ondizayoa.

2 Yasisithi kimi: Ubonani? Ngasengisithi: Ngibona umqulu ondizayo; ubude bawo buzingalo ezingamatshumi amabili, lobubanzi bawo izingalo ezilitshumi.

3 Yasisithi kimi: Lesi yisiqalekiso esiphumela ebusweni bomhlaba wonkeb. Ngoba wonke owebayoc uzaqunywad nganeno mayelana lasoe, laye wonke ofungayof uzaqunywag ngale mayelana lasoh.

4 Ngizasikhupha, itsho iNkosi yamabandla, ukuthi singene endlini yesela lasendlini yalowo ofungaij amanga ngebizo lamik; sihlale phakathi kwendlu yakhel, siyiqede kanye lezigodo zayo lamatshe ayom.

Owesifazana phakathi kwe-efa

5 Ingilosi eyayikhuluma lami yasiphuman, yathi kimi: Phakamisa amehlo akho khathesi, ubone ukuthi kuyini lokhu okuphumayo.

6 Ngasengisithi: Kuyini? Yasisithi: Lokhu kuyi-efa ephumayoo. Yathi futhi: Lesi yisimo sabo elizweni lonkep.

7 Khangela-ke, kwaphakanyiswa isisibekelo somnuso; njalo lo wayengowesifazana owayehlezi phakathi kwe-efa*q.

8 Yasisithi: Lokhu kuyibubi; yasimphosa ngaphakathi kwe-efa; yasiphosa isisindo somnuso emlonyeni walor.

9 Ngasengiphakamisa amehlo ami, ngabona, khangela-ke, kwaphuma abesifazana ababili, lomoya wawusempikweni zabo; ngoba babelezimpikos njengezimpiko zengabuzanet. Basebephakamisa i-efa phakathi komhlaba lamazulu.

10 Ngasengisithi kuyou ingilosi eyayikhuluma lami: Balithwalela ngaphi i-efav?

11 Yasisithi kimi: Ukumakhela indlu elizweni leShinariw; njalo izamiswa ibekwe lapho phezu kwesisekelo sakhe.

Izinqola ezine

6Ngasengibuya ngaphakamisa amehlo ami, ngabona, khangela-ke, kwaphuma inqola ezine phakathi kwezintaba ezimbili; lezintaba zazizintaba zethusia.

2 Enqoleni yokuqala kwakulamabhiza abomvubc, lenqoleni yesibili amabhiza amnyamad,

3 lenqoleni yesithathu amabhiza amhlopheef, lenqoleni yesine amabhiza alamabalag alamandlah.

4 Ngasengiphendula ngathii kuyo ingilosi eyayikhuluma lami: Ayini lawo, nkosi yamij?

5 Ingilosi yasiphendula yathi kimi: Lawo ayimimoya emine yamazulu, ephumak ekumenil phambi kweNkosi yomhlaba wonkem.

6 Amabhiza amnyama akhonapho aphuma esiyan elizweni lenyakathoo; lamhlophe aphuma ewalandelap; lalamabala aphuma esiyaq elizweni leningizimur.

7 Alamandla asephuma, adingas ukuhamba ukuze aye le lale emhlabenit. Yasisithi: Hambani liye le lale emhlabeniu. Asesiya le lale emhlabeniv.

8 Yasingimemeza, yakhuluma kimi, isithiw: Khangela, la aphuma aya elizweni lenyakatho awuphumuzilex umoya wamiy elizweni lenyakathoz.

Ukugcotshwa kukaJoshuwa umpristi omkhulu

9 Ilizwi leNkosi laselifika kimi lisithi:

10 Thatha kwabathunjiweyo, kuHelidayi, lakuTobiya, lakuJedaya, abavele eBhabhiloni, ubuye wena ngalolosuku, uye endlini kaJosiya indodana kaZefaniyaa,

11 ubusuthatha isiliva legolide, wenze imiqheleb, uyibeke phezu kwekhanda likaJoshuwa indodana kaJehozadaki, umpristi omkhuluc;

12 ubusukhuluma kuye, usithi: Itsho njalo iNkosi yamabandla, isithi: Khangela, umuntu obizo lakhed nguHlumela, uzahluma-ke ephuma endaweni yakhee, akhe ithempeli leNkosif.

13 Yena-ke uzakwakha ithempeli leNkosig; yena athwaleh ubukhosii, ahlale abuse phezu kwesihlalo sakhe sobukhosij. Futhi uzakuba ngumpristi phezu kwesihlalo sakhe sobukhosik; leseluleko sokuthula sizakuba phakathi kwabo bobabili.

14 Lemiqhele izakuba kuHelemil, lakuThobhiyam, lakuJedayan, lakuHeni indodana kaZefaniyao, kube yisikhumbuzo ethempelini leNkosip.

15 Labakhatshanaq bazafika bakhe ethempelini leNkosir, beselisazi ukuthi iNkosi yamabandla ingithumile kinis. Lokhu kuzakwenzeka, uba lilalela lokulalela ilizwi leNkosi uNkulunkulu wenu.

Ukuzila okuyikho

7Kwasekusithi ngomnyaka wesine kaDariyusi inkosi, ilizwi leNkosi lafika kuZekhariya ngolwesine lwenyanga yesificamunwemunyea, kuKisilevib.

2 Sebethume endlini kaNkulunkulu oSharezeri loRegem-Meleki lamadoda akhec, ukuyacela ubuso beNkosi,

3 ukukhuluma kubapristid ababesendlini yeNkosi yamabandlae, lakubaprofethi, besithi: Ngikhale inyembezi yinif ngenyanga yesihlanugh, ngokuzehlukanisa, njengoba ngenzilei okweminyaka le engakaj?

4 Laselifika kimi ilizwi leNkosi yamabandla, lisithi:

5 Khuluma ebantwini bonke belizwe, lakubapristi, usithi: Lapho lazila ukudla lalilak ngenyanga yesihlanulm leyesikhombisano, ngitsho leyominyaka engamatshumi ayisikhombisa, lazila lokuzilap kimi, ngitsho kimi yiniq?

6 Lalapho lisidla, lalapho linatha, bekungayisini yini elidlayor, lina-ke elinathayos?

7 Kakusiwo amazwi iNkosi eyawamemeza ngesandla sabaprofethi bokuqala yini, lapho iJerusalema yahlalwa iphumelelat, lemizi yayo inhlangothi zonke zayo, lapho ihlalwau iningizimuv legcekew?

Abantu bathunjwa ngenxa yokungalaleli kwabo

8 Ilizwi leNkosi laselifika kuZekhariya, lisithi:

9 Itsho njalo iNkosi yamabandla, isithi: Yahlulelani isahlulelo esiqothoxy, lenze umusa lezihawu, ngulowo lalowo kumfowaboz.

10 Lingacindizeli umfelokazia, lentandaneb, owemzinic, lomyangad; linganakani okubi enhliziyweni yenu ngulowo emelene lomfowaboe.

11 Kodwa bala ukulalelaf, banika ihlombe elenkani, benza indlebe zabo zaba nzima, ukuze bangezwa.

12 Yebo, benza inhliziyo yabog yaba njengelitshe elilukhuni, ukuze bangawuzwa umlayoh, lamazwi iNkosi yamabandla eyayiwathumeze ngomoya wayoi ngesandla sabaprofethi bokuqalaj. Ngakho kwaba khona intukuthelo enkulu ivela eNkosini yamabandlak.

13 Ngakho sekwenzakele, njengoba yamemeza, kabaze bezwal; ngokunjalo bazamemeza, ngingaze ngezwa, itsho iNkosi yamabandlam.

14 Kodwa ngabahlakaza ngesivunguzanen phakathi kwezizwe zonkeo ababengazazip. Ngakho ilizwe lachithakalaq emva kwabor, ukuze kungabi khona odlulayo lophendukayos; ngoba benza ilizwe eliloyisekayo laba yincithakalot.

Kuthenjiswa ukuthi iJerusalema izahlalwa futhi

8Laselifika ilizwi leNkosi yamabandla lisithi:

2 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Ngilobukhwele ngeZiyoni ngobukhwele obukhulua, yebo, ngilobukhwele ngayo ngokuvutha okukhulub.

3 Itsho njalo iNkosi: Ngibuyele eZiyonic, njalo ngizahlala phakathi kweJerusalemad; leJerusalema izakuthiwa ngumuzi weqinisoe, lentaba yeNkosi yamabandlaf, intaba engcweleg.

4 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Kusezakuhlala amaxhegu lezalukazih ezitaladeni zeJerusalemai, ngulowo lalowo elodondolo esandleni sakhe ngenxa yobunengi bezinsuku.

5 Lezitalada zomuzi zizagcwala abafana lamankazana bedlala ezitaladeni zawo.

6 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Uba kumangalisa emehlweni ensali yalababantu ngalezozinsukuj, kungamangalisa lemehlweni ami yinik? itsho iNkosi yamabandla.

7 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Khangela, ngizasindisa abantu bamil elizweni lempumalangam, lelizweni lokutshona kwelangan;

8 ngibalethe, bahlale phakathi kweJerusalema; njalo bazakuba ngabantu bami, lami ngibe nguNkulunkulu waboo, ngeqiniso langokulungap.

9 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Izandla zenu kaziqineq, lina elizwayo ngalezinsuku amazwi la ngomlomo wabaprofethir, ababekhona mhla isisekelo sendlu yeNkosi yamabandla sibekwas, ukuze ithempeli lakhiwe.

10 Ngoba ngaphambi kwalezonsukut kwakungelaholo lomuntu, kwakungekho iholo lenyamazanau; futhi kungekho ukuthula kulowo owayephuma kumbe angene ngenxa yenhluphekov; ngoba ngathuma wonke umuntu ngulowo emelene lomakhelwane wakhe.

11 Kodwa khathesi kangiyikuba kunsali yalababantu njengensukwini zakuqalaw, itsho iNkosi yamabandla.

12 Ngoba inhlanyelox izaphumelelay, ivini lithelez izithelo zaloa, lomhlabathi uphe isivuno sawob, lamazulu aphe amazolo awoc; njalo ngizakwenza insali yalababantu ukuthi idle ilifa lazo zonke lezizintod.

13 Kuzakuthi-ke njengoba laliyisiqalekiso phakathi kwabezizwee, wena ndlu kaJuda, lawe ndlu kaIsrayeli, ngokunjalo ngizalisindisaf, libe yisibusisog. Lingesabih, izandla zenu kaziqinei.

14 Ngoba itsho njalo iNkosi yamabandla: Njengoba nganginakane ukwenza okubi kinij, lapho oyihlo bengithukuthelisak, itsho iNkosi yamabandla, njalo kangizisolangal;

15 ngokunjalo ngibuye ngacabanga kulezinsuku ukwenza okuhle kuyo iJerusalema lakuyo indlu kaJudam; lingesabin.

16 Lezi yizinto elizazenza: Khulumani iqiniso, ngulowo lalowo kumakhelwane wakheo; yehlulelani iqinisop lesahlulelo sokuthulaq emasangweni enur.

17 Lingacabangi ububi enhliziyweni yenus ngulowo lalowo emelene lomakhelwanet; lingathandi isifungo samangau; ngoba zonke lezizinto yilezo engizizondayo, itsho iNkosi.

18 Ilizwi leNkosi yamabandla laselifika kimi, lisithi:

19 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Ukuzila ukudla kwenyanga yesine, lokuzila ukudlav kweyesihlanu, lokuzila ukudlaw kweyesikhombisa, lokuzila ukudlax kweyetshumi, kuzakuba yintokozo, lokuthabay, lezikhathi ezimisiweyoz zezinjabulo kuyo indlu yakoJuda. Ngakho thandani iqinisoa lokuthulab.

20 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Kusezakwenzeka ukuthi kufike abantu labahlali bemizi eminengi.

21 Labahlali bomunye umuzi bazakuya komunye, besithi: Kasihambeni ngokuphangisac ukuyancenga phambi kweNkosi, lokudinga iNkosi yamabandla; lami ngizahamba.

22 Yebo, kuzakuza abantu abanengi lezizwe ezilamandla ukuzadinga iNkosi yamabandla eJerusalemad, lokuncenga phambi kweNkosi.

23 Itsho njalo iNkosi yamabandla: Ngalezonsuku kuzakuthi abambee amadoda alitshumif ezindimini zonke zezizweg, yebo abambeh umphetho wesembatho somuntu ongumJudai, athi: Sizahamba lani; ngoba sizwile ukuthi uNkulunkulu ulanij.

Ukuchithwa kwezitha zakoIsrayeli

9Umthwalo welizwi leNkosi elizwenia leHadirakib, leDamaseko indawo yayo yokuphumulac, lapho ilihlo lomuntu lelazo zonke izizwe zakoIsrayeli lizakuba seNkosinid.

2 LeHamathi layo izakhawula kiyoe; iTirefg leSidonihi, lanxa ihlakaniphile kakhuluj.

3 LeTire yazakhela inqabak, yabuthelela isiliva njengothulil, legolidem njengodaka lwezitaladan.

4 Khangela, iNkosi izayixotshao, itshaye amandla ayo elwandlep; yona idliwe ngumliloq.

5 IAshikeloni izabona, yesaber; leGaza, ibe lusizi kakhulus; leEkhironit; ngoba ebikulindele kuzayangisau; njalo inkosi yeGaza izabhubha, leAshikeloni kayiyikuhlalwa.

6 Njalo ozelwe ngobufebe uzahlalav eAshidodiw; njalo ngizaquma ukuzigqaja kwamaFilistix.

7 Ngizasusa igazi lakhe emlonyeni wakhey, lezinengiso zakhe phakathi kwamazinyo akhe; kodwa oseleyo, ngitsho yena, uzakuba ngokaNkulunkulu wethu, abe njengenduna koJudaz, leEkhironi njengomJebusia.

8 Besengimisa inkamba ngasendlini yami ngenxa yebuthob, ngenxa yowedlulayoc, langenxa yophendukayod, njalo kakusayikudlulae umcindezeli kubof; ngoba khathesi sengibonile ngamehlo amig.

INkosi yeZiyoni

9 Thokoza kakhuluh, wena ndodakazi yeZiyonii! Memeza wena ndodakazi yeJerusalemaj! Khangelak, iNkosi yakho iyeza kuwel, ilungile, njalo ilosindisom; ithobekileno, igade ubabhemip, lethole, inkonyana kababhemikaziq.

10 Njalo ngizaquma inqola isuke koEfrayimir, lebhiza eJerusalemast; ledandili lempi lizaqunywa; njalo izakhulumau ukuthula kwabezizwev; lombuso wayow uzasukela elwandle usiya elwandle, njalo kusukela emfulenix kuze kube semikhawulweni yomhlaba.

11 Lawe, ngegazi lesivumelwanoy sakho ngikhuphilez izibotshwa zakhoab emgodini ongelamanzic.

12 Phendukelani enqabeni, lina zibotshwad ezilethembae; lalamuhla ngiyamemezela ukuthi ngizabuyiselaf kuwe ngokuphindwe kabilig;

13 lapho sengizigobisele uJudah, ngagcwalisa idandili ngoEfrayimii, ngavusa amadodana akhoj, wena Ziyoni, amelana lamadodana akho, wena Griki, ngakwenza ube njengenkemba yeqhawek.

14 Njalo iNkosi izabonakala phezu kwabo, lomtshoko wayo uzaphumal njengombanem; iNkosi uJehova izavuthela uphondon, ihambe lezivunguzaneo zeningizimup.

15 INkosi yamabandla izabavikelaq; njalo bazakudla, behlisele phansi amatshe esavuthar; banathe, benze umsindo njengewayinis; bagcwale njengomganut, njengamagumbi elathi.

16 Njalo iNkosi uNkulunkulu wabo izabasindisa ngalolosukuu njengomhlambi wabantu bayov; ngoba bazakuba ngamatshe omqhelew, bephakanyisiwe phezu kwelizwe lakhex.

17 Ngoba kungakananiy ukulunga kwakhez, njalo bungakanani ubuhle bakhea! Amabele azathokozisa amajahabc, lewayini elitsha izintombide.

INkosi izahlenga abantu bayo

10Celani eNkosini izulu ngesikhathi sezulua langemuvab; iNkosi yenza imibane, ibanike izihlambo zezuluc, kulowo lalowo utshani egangeni.

2 Ngoba izithombe zikhulume ized, labavumisi babone amangae, balandisaf amaphupho ayinkohlisog, baduduzah ngokuyizei. Ngakho-ke bazihambela njengezimvu, badubeka, ngoba kungelamelusij.

3 Intukuthelo yami yavutha imelene labelusi, ngajezisa izimpongok; ngoba iNkosi yamabandla izawuhambela umhlambi wayo, indlu kaJudal; ibenze babe njengebhiza layo elihlekazi empinim.

4 Kwaphuma kuye igumbin, kuye isikhonkwaneo, kuye idandili lempip, kuye wonke umcindezeli ndawonyeq.

5 Futhi bazakuba njengamaqhawer anyathela odakenis lwezitalada empinit; njalo bazakulwa, ngoba iNkosi ilabou, bayangisev abagadi bamabhizaw.

6 Njalo ngizaqinisa indlu kaJudax, ngisindise indlu kaJosefayz, ngibabuyiseab, ngoba ngilesihawu kiboc. Njalo bazakuba njengokungathi kangizanga ngibalahle; ngoba ngiyiNkosi uNkulunkulu wabo, ngibezwed.

7 Njalo amaEfrayimi azakuba njengeqhawee, lenhliziyo yawo ithokoze njengangewayinif. Yebo abantwana bawo bazakubona, bathokozeg; inhliziyo yawo izathokoza eNkosinih.

8 Ngizabatshayela ukhweloi, ngibabuthej; ngoba ngibahlengilek; njalo bazakwandal njengoba sebandilem.

9 Njalo ngizabahlanyela phakathi kwezizwen, bangikhumbule endaweni ezikhatshanao; baphile labantwana babo, baphenduke.

10 Ngibabuyise bevela elizweni leGibhithep, ngibaqoqe baphume eAsiriyaq; ngibalethe elizweni leGileyadirs leLebhanonitu, kodwa kabayikutholelwa ndawov.

11 Njalo uzadabula olwandle lenhluphekow, atshaye amagagasi olwandle, lazo zonke izinziki zomfula zizakomax; lokuzigqaja kweAsiriya kwehliswe, lentonga yobukhosi yeGibhithe isukey.

12 Njalo ngizabaqinisa eNkosiniz; bahambe besiya le lale ebizweni layo, itsho iNkosia.

11Vula iminyango yakho, wena Lebhanonia, ukuze umlilo udle imisedari yakhob.

2 Qhinqa isililo, wena sihlahla sefiric; ngoba umsedari usuwile, ngoba izihlahla zobukhosi ziyachithwad. Qhinqani isililoe lina ma-okhi* eBashanif, ngoba igusug elingangenekiyo seliwilehi.

3 Kulelizwi lokuqhinqa isililo kwabelusi, ngoba udumo lwabo luyachithwaj; ilizwi lokubhonga kwamabhongo ezilwanek, ngoba ubuhle beJodani buyachithwal.

Abelusi ababili

4 Itsho njalo iNkosi uNkulunkulu wami: Yelusa izimvum zokuhlatshwan;

5 obathengi bazoo bayazibulalap, bathi kabalacalaq; labazithengisayo bathi: Kayibusiswe iNkosi; ngoba nginothiler; labelusi bazo kabalasihawu ngazo.

6 Ngoba kangisayikuyekela abahlali belizwes, itsho iNkosi; kodwa khangela, ngizanikela abantu, ngulowo lalowo esandleni sikamakhelwane wakhe, lesandleni senkosi yakhe; njalo bazaliphahlaza ilizwe, njalo kangiyikubophula esandleni sabo.

7 Njalo ngizakwelusa izimvu zokuhlatshwat, isibili, eziyangekileyo zezimvuu. Njalo ngazithathela intonga ezimbili; enye ngayibiza ngokuthi nguBuhle, lenye ngayibiza ngokuthi nguZibophov; ngazelusa izimvuwx.

8 Ngasengiquma abelusi abathathu ngenyanga eyodwa; lomphefumulo wami wadabuka ngabo, lomphefumulo wabo lawo wangenyanyay.

9 Ngasengisithi: Kangisayikulelusa; ofayo kafez, loqunywayoa kaqunyweb; kakuthi-ke abaseleyo badle, ngulowo lalowo inyama yomunyec.

10 Ngasengithatha intonga yami, uBuhle, ngayiqamula, ukuze ngephule isivumelwano sami engangisenze labantu bonked.

11 Sephulwa-ke ngalolosuku; ngakho-ke eziyangekileyo zezimvue ezazilindele kimi zakwazi ukuthi yilizwi leNkosif.

12 Ngasengisithi kizo: Uba kulungile emehlweni enu, nikani inkokhelo yami; kodwa uba kungenjalo, yekelanig. Basebelinganisela inkokhelo yamih, inhlamvu ezingamatshumi amathathu zesilivai.

13 INkosi yasisithi kimi: Ziphosele kumbumbij; intengok enkulu ebengiyilinganiselwe yibol! Ngasengithatha inhlamvu ezingamatshumi amathathu zesiliva, ngaziphosela kumbumbi endlini yeNkosim.

14 Ngasengiqamula intonga yami yesibili, uZibopho, ukuze ngephule ubuzalwane phakathi kukaJuda loIsrayeli.

15 INkosi yasisithi kimi: Zithathele futhi izikhali zomelusi oyisithutha.

16 Ngoba khangela, ngizavusa umelusi elizweni; ongayikuhambela eziqunyiweyon, ongayikudinga ezintshao, ongayikwelaphap ezephukileyoq, ongayikusekela ezizimeleyor; kodwa adle inyama yezinonileyos, adabule iziqa amasondo azo.

17 Maye kumelusi ongasizi luthot otshiya izimvuuv! Inkemba izakuba phezu kwengalo yakhe, laphezu kwelihlo lakhe lokunenew. Ingalo yakhe izatshwabhana isibili, lelihlo lakhe lokunene lifiphale ngokupheleleyox.

Ukukhululwa kweJerusalema

12Umthwalo welizwi leNkosi ngoIsrayelia, itsho INkosi, eyelula amazulub, yabeka isisekelo somhlabac, yadala umoya womuntu ngaphakathi kwakhede:

2 Khangela, ngizakwenza iJerusalemaf ibe yinkezog yokudengezelisa kibo bonke abantu abazingelezeleyoh; yebo, izakuba laphezu kukaJuda ekuvinjezelweni kumelene leJerusalema.

3 Kuzakuthi-ke ngalolosuku ngenze iJerusalemai ibe yilitshe elingumthwalo kubo bonke abantu; bonke abazithwalisa ngalo bazaqunywa lokuqunywaj; labo bonke abantu bomhlaba bazabuthana bemelene layok.

4 Ngalolosuku, itsho iNkosil, ngizatshaya lonke ibhiza ngokudidekam, lomgadi walo ngobuhlanyan, ngivule amehlo ami phezu kwendlu kaJudao, ngitshaye lonke ibhiza lezizwep ngobuphofuq.

5 Khona ababusi bakoJuda bazakutsho enhliziyweni yabor: Abahlali beJerusalema bangamandla ami eNkosini yamabandla uNkulunkulu wabo.

6 Ngalolosuku ngizakwenzas ababusi bakoJudat babe njengembawula yomlilo phakathi kwezigodou, lanjengesihlanti somlilo esithungweni; njalo bazaqeda ngakwesokunene langakwesokhohlo bonke abantu inhlangothi zonkev; iJerusalema-ke izahlalwa futhiw endaweni yayo eJerusalemax.

7 Futhi iNkosi izasindisa amathente akoJuda kuqala, ukuze udumo lwendlu kaDavida lodumo lwabakhileyo beJerusalema lungazikhulisi lumelene loJuda.

8 Ngalolosuku iNkosiy izavikela abakhileyo beJerusalemaz; lalowo obuthakathaka phakathi kwaboa ngalolosukub abe njengoDavida; lendlu kaDavida ibe njengoNkulunkulu, njengengilosi yeNkosi phambi kwaboc.

9 Kuzakuthi-ke ngalolosukud ngidinge ukuchitha zonke izizwe eziza ukumelana leJerusalemae.

10 Njalo ngizathululela phezu kwendlu kaDavida laphezu kwabahlali beJerusalema umoya womusaf lowokuncengag, njalo bazangikhangela minah abamgwazayoi, bamlilelej, njengokulilelak indodana eyodwal, abe lobuhlungu ngayo, njengobuhlungu ngezibulom.

11 Ngalolosukun kuzakuba kukhulu ukulila eJerusalemao, njengokulila kukaHadadirimonip esigodini seMegidoniq.

12 Futhi ilizwe lizalilar, usapho ngosapho lulodwas, usapho lwendlu kaDavida lulodwa, labafazi babo bebodwatu; usapho lwendlu kaNathani lulodwa, labafazi babo bebodwav;

13 usapho lwendlu kaLevi lulodwa, labafazi babo bebodwa; usapho lukaShimeyi lulodwa, labafazi babo bebodwaw;

14 zonke izinsapho eziseleyo, usapho ngosapho lulodwa, labafazi babo bebodwa.

13Ngalolosuku kuzakubaa lomthombo ovulelwe indlu kaDavida labahlali beJerusalemab, ngenxa yesono langenxa yokungcolac.

2 Kuzakuthi-ke ngalolosukud, itsho iNkosi yamabandla, ngiqumee amabizo ezithombe asuke elizwenif, kazisayikukhunjulwag; ngenze labaprofethih lomoya ongcolileyo bedlule basuke elizwenii.

3 Kuzakuthi-ke, loba ngubani esaprofetha, uyise lonina abamzalayoj bathi kuye: Kawuyikuphila, ngoba ukhuluma amanga ebizweni leNkosi. Uyise lonina abamzalayo babesebemgwaza lapho eprofethak.

4 Kuzakuthi-ke ngalolosukul abaprofethi bazakuba lenhlonim, ngulowo lalowo ngombono wakhe ekuprofetheni kwakhen; futhi kabayikugqoka izigqoko zoboya ukuze bakhohliseo;

5 kodwa uzakuthi: Kangisuye mprofethi, ngingumlimi womhlabathip; ngoba umuntu wangithenga kusukela ebutsheni bami.

6 Lomunye uzakuthi kuye: Ayini lamanxeba asezandleni zakhoq? Yena uzakuthi: Engatshaywa ngawo endlini yabangane bami.

Umelusi wamanga uzabulawa

7 Vuka, nkemba, umelane lomelusi wamir, umelane lomuntus ongumngane wamit, itsho iNkosi yamabandla. Tshaya umelusi, izimvu zihlakazekeuv; besengiphendulela isandla sami kwezincinyanew.

8 Kuzakuthi-ke elizweni lonke, itsho iNkosi, ingxenye ezimbili kulo zizaqunywa ziphelex; kodwa eyesithathu izasala kuloy.

9 Njalo eyesithathu ngizayidabulisa emlilweniz, ngibacwengisisea njengoba isiliva sicwengisiswab, ngibalingec njengoba igolide lilingwad. Bona bazabiza ibizo lamie, mina-ke ngizabaphendulaf. Ngizakuthi: Bangabantu bamig; bona-ke bazakuthi: INkosi inguNkulunkulu wamih.

Usuku lokwehlulela kweNkosi

14Khangela, usuku lweNkosi luyeza, lempango yakho izakwehlukaniswa phakathi kwakhoa.

2 Ngoba ngizabuthanisa zonke izizwe zimelane leJerusalema empinib; njalo umuzi uzathunjwac, lezindlu ziphangwed, labesifazana badlwengulweef; lengxenye yomuzi izaphuma iye ekuthunjwenig, kodwa insali yabantu kayiyikuqunywa isuke emzinih.

3 Khona iNkosi izaphuma, ilwe imelene lalezozizwe, njengamhla isilwa ngosuku lwempii.

4 Langalolosuku inyawo zayo zizakumaj entabeni yeMihlwathi, emaqondana leJerusalema ngasempumalangak; lentaba yeMihlwathi izaqhekezeka phakathi kwayo ngasempumalanga langasentshonalanga, kube lesihotsha esikhulukazil; lengxenye yentaba izatshedela ngasenyakatho, lengxenye yayo ngaseningizimum.

5 Lizabaleka-ke ngesihotsha sezintaba zami; ngoba isihotsha sezintaba sizafinyelela eAzalin. Yebo, lizabaleka njengokubaleka kwenu phambi kokuzamazama komhlaba ngezinsuku zikaUziya inkosi yakoJudao. Khona iNkosi uNkulunkulu wami izafikapq, labo bonke abangcwele belawers.

6 Kuzakuthi-ke ngalolosuku kungabi khona ukukhanya, kube mnyamat.

7 Kodwa kuzakuba lusuku olulodwa oluzakwaziwa eNkosiniu, kungabi yimini, kungabi yibusuku; kodwa kuzakuthi ngesikhathi sakusihlwa kube khona ukukhanyav.

8 Kuzakuthi-ke ngalolosukuw, amanzi aphilayo aphume eJerusalema; ingxenye yawo iye ngaselwandle lwasempumalangax, lengxenye yawo iye ngaselwandle lwentshonalangay; kuzakuba khona ehlobo lebusikaz.

9 Njalo uJehova uzakuba yiNkosi phezu komhlaba wonkea; ngalolosuku kuzakubab leNkosi eyodwac, lebizo layo libe linyed.

10 Ilizwe lonke lizaphendulwa libe njengegcekee kusukela eGebaf kuze kube seRimoni eningizimu kweJerusalemag; liphakanyisweh, lihlale endaweni yaloi, kusukela esangweni lakoBhenjamini kuze kube sendaweni yesango lokuqalaj, kuze kube sesangweni lengonsikl, njalo kusukela emphotshongweni kaHananeli kuze kubemn sezikhamelweni zewayini zenkosio.

11 Njalo bazahlala kilo, kungabe kusaba khonap ukutshabalalaq; kodwa iJerusalema izahlala ivikelekiler.

12 Lalokhu kuzakuba yinhlupheko iNkosi ezatshaya ngayo zonke izizwes ezilwe zimelene leJerusalemat: Izabolisa inyama yazo zisemi ngenyawo zazo, lamehlo azo abolele ezikhoxweni zawo, lolimi lwazo lubolele emlonyeni wazou.

13 Kuzakuthi-ke ngalolosukuv, isiphithiphithiw esikhulu seNkosi sibe phakathi kwabox; babambe ngulowo lalowo isandla sikamakhelwane wakhe, futhi isandla sakhe siphakamele ukumelana lesandla sikamakhelwane wakhey.

14 LoJuda laye uzakulwa eJerusalema; lenotho yazo zonke izizwe ezizingelezeleyo izabuthwaz, igolide lesilivaa lezembatho ngobunengi obukhulub.

15 Izakuba njalo-ke inhluphekoc yebhizad, eyembongolo, eyekamela, lekababhemi, leyazo zonke inyamazana ezizakuba kulezizinkamba, njengaleyonhlupheko.

16 Kuzakuthi-ke, bonke abaseleyo ezizweni zonke ezeza ukumelana leJerusalemae benyukef iminyaka ngeminyakag ukuyakhonza iNkosi, uJehova wamabandlah, lokugcinai umkhosi wamadumbaj.

17 Kuzakuthi-ke loba ngubani ongayikwenyuka kuzo insapho zomhlaba aye eJerusalemak ukukhonza iNkosi, uJehova wamabandlal, kakuyikuba khona izulu phezu kwabom.

18 Futhi uba usapho lweGibhithe lungenyuki luze, kakuyikuba lezulu phezu kwalon, kuzakuba lenhlupheko iNkosi ezatshaya ngayo izizweo ezingenyukeli ukuyagcina umkhosi wamadumbap.

19 Lokhu kuzakuba yisijeziso sesono seGibhitheq, lesijezisor sesono sazo zonke izizwes ezingenyukeli ukugcina umkhosi wamadumbat.

20 Ngalolosuku kuzakuba semabhereni amabhizau: UBUNGCWELE KUJEHOVAv; lezimbiza endlini yeNkosi zizakubaw njengemiganu yokufafaza phambi kwelathix.

21 Yebo, yileyo laleyo imbiza eJerusalema lakoJuda izakuba yibungcwele eNkosini yamabandlay, njalo bonke abenza umhlatshelo bazakuza bathathe kuzo, bapheke kuzoz. Njalo kakusayikuba khonaa umKhanani endlini yeNkosi yamabandlab ngalolosukuc.

UMALAKI

Uthando lweNkosi kuJakobe

1Umthwaloa welizwi leNkosi kuIsrayelib ngesandla sikaMalaki.

2 Ngilithandilec, itsho iNkosi. Kodwa lithi: Usithande ngani? UEsawud kasuye yini umfowabo kaJakobe? itsho iNkosi. Kanti ngamthanda uJakobe,e

3 loEsawu ngamzondaf; ngenzag izintaba zakhe incithakalo, lelifah lakhe laba ngelamakhankai enkangala.

4 Lanxa uEdoma esithi: Senziwe abayangaj, kodwa sizabuyela siyekwakha amanxiwa; itsho njalo iNkosi yamabandla: Bonak bangakha, kodwa mina ngizadiliza, njalo bazababiza ngokuthi: Ngumngcelel wobubi, labantum iNkosi ebathukutheleleyo kuze kube phakade.

5 Lamehlon enu azabona, lani lithi: INkosio izakhuliswa ngale komngcelep wakoIsrayeli.

INkosi ikhuza abapristi

6 Indodanaq iyamhlonipha uyise, lenceku inkosi yayo. Uba-ker nginguyihlo, kungaphi ukuhlonitshwa kwami? Uba-kes ngiyiNkosi, kungaphi ukwesatshwa kwami? itsho iNkosi yamabandla kinit, bapristi elidelela ibizo lami; kodwau lithiv: Silidelele ngani ibizo lakho?

7 Lisondezaw isinkwax esingcolileyoy phezu kwelathi lami, lisithiz: Sikungcolise ngani? Ngokuthi kwenu: Itafulaa leNkosi liyadeleleka.

8 Njalo nxa lisondezab okuyisiphofuc kube ngumhlatshelo, kakukubi yini? Lalapho lisondeza okuqhulayo lokugulayod, kakukubi yini? Ake ukusondeze kumbusi wakhoe; angaba lomusa kuwe yini? kumbe angabemukelaf yini ubuso bakho? itsho iNkosi yamabandla.

9 Khathesi-ke ake lincenge ubuso bukaNkulunkulu ukuze abe lomusa kithi; lokhug kube ngesandla senu; uzabemukelah ubuso benu yini? itsho iNkosi yamabandla.

10 Ngubanii okhona ngitsho phakathi kwenu ongavala izivalo? Yebo, lingabaseli ize umlilo phezu kwelathi lami. Kangithokozi ngani, kutsho iNkosi yamabandla, njalo kangiyikwemukelaj umnikelo esandleni senu ngentokozo.

11 Ngobak kusukela ekuphumeni kwelanga kuze kube sekutshoneni kwalo, ibizol lami lizakuba likhulu phakathim kwezizwe; lakuyon yonke indawo impephao izatshiselwap ibizo lami, lomnikeloq ohlambulukileyor; ngobas ibizo lami lizakuba likhulu phakathit kwezizwe, itsho iNkosi yamabandla.

12 Kodwa liyalingcolisa ngokuthi kwenu: Itafulau leNkosi lingcolisiwe; lesithelo salo, ukudla kwalo, kudelelekilev.

13 Njalo lithi: Khangela, kudinisaw kangakanani! Njalox likuchilela amakhala, itsho iNkosi yamabandla: njalo lilethe impangoy, lokuqhulayoz, lokugulayoa; ngokunjalo lilethe umnikelo. Ngikwemukeleb lokhu yini ngokuthokoza esandleni senu? itsho iNkosi.

14 Kaqalekiswe-ke umkhohlisi oledunac emhlanjini wakhe, ofunga ahlabele iNkosi okonakeleyod; ngoba ngiyiNkosi enkulue, itsho iNkosi yamabandla, lebizo lami liyesabekaf phakathi kwezizwe.

Ukukhohlisa kukaIsrayeli

2Khathesi-ke, bapristia, umlayo lo ngowenu.

2 Ubab lingalaleli, njalo uba lingakubekic enhliziyweni ukunika ibizo lami udumo, itsho iNkosi yamabandlad, ngizathumela isiqalekisoef phakathi kwenu, ngiqalekise izibusisog zenu. Yebo, sengiziqalekisile, ngoba kalikubekih enhliziyweni.

3 Khangelani, ngizakonai inzalo yenu, ngithelej umswane ebusweni benu, umswanek wamadilil enu, lisuswemn kanye lawo.

4 Njalo lizakwazi ukuthi ngithumele lumlayoo kini, ukuzep isivumelwano sami sibe loLevi, itsho iNkosi yamabandla.

5 Isivumelwanoqr sami besilaye siyikuphila lokuthulas; ngamnika khona kubet yikwesaba angesaba ngakho; wathuthumela phambi kwebizo lami.

6 Umlayou weqiniso wawusemlonyeni wakhe, lesiphambeko kasitholakalanga endebeni zakhe. Wahamba lami ngokuthula langobuqothov, waphendulaw abanengi ebubini.

7 Ngoba indebex zompristiy ziyagcina ulwazi, njaloz bayadinga umlayo emlonyeni wakhe, ngoba uyisithunywaa seNkosi yamabandla.

8 Kodwa lina liphambukile endleleni, lakhubekisab abanengi emlayweni; lona isivumelwanoc sikaLevi, itsho iNkosi yamabandla.

9 Ngakho lami ngilenziled laba ngabadelelekayo labehliselwe phansi phambi kwabantu bonke, njengokubae lingagcinanga izindlela zami, kodwa lamukelefg ubuso emlayweni.

Ukukhohlisa kukaIsrayeli

10 Kasilababah munye yini thina sonke? UNkulunkulu munye kasidalanga yinii? Kungani sisenzaj ngenkohliso, omunye emelene lomfowabo, ngokungcolisak isivumelwano sabobaba?

11 UJuda wenze ngenkohlisol, njalo kwenziwe amanyala koIsrayelim leJerusalema; ngoba uJuda ungcolisile ubungcwelen bukaJehova abuthandayo, uthetheop indodakaziq kankulunkulu wezizweni.

12 INkosi izaquma umuntu owenza lokhu, ovusayo lophendulayor, asuke emathenteni kaJakobe, lalowos oletha umnikelo eNkosini yamabandla.

13 Lalokhu likwenzile kabili; lisibekela ilathi leNkosi ngezinyembezi, ngokukhala, langokububula, okungangokuthi kayisawunanzi umnikelo, kumbe ukuwemukela ngokuthokoza esandleni senu.

14 Kantit lithi: Kungani? Kungobau iNkosi yayingumfakazi phakathi kwakho lomfaziv wobutsha bakho, wena omphethe ngenkohlisow, kantix engumngane wakho, lomfaziy wesivumelwano sakho.

15 Kenzangaz yini oyedwa? njalo elomoya oseleyoa, njalo kungani oyedwa? Wadinga inzalo kaNkulunkulub. Ngakhoc qaphelisani ngomoya wenu, njalo kakungabi lophathad umfazie wobutsha bakhe ngenkohlisof.

16 Ngobag iNkosi uNkulunkulu kaIsrayeli ithi iyazonda ukwalanah. Ngoba omunye usibekela udlakela ngesembathoi sakhe, itshoj iNkosi yamabandla. Ngakho qaphelisani ngomoya wenu, ukuze lingenzik ngenkohliso.

Usuku lokwahlulela luyeza

17 Liyidinisilel iNkosi ngamazwim enu. Kantin lithi: Siyidinise ngani? Ngokuthio kwenu: Wonke owenza okubi ulungile emehlweni eNkosi, njalo iyathokozap ngabo; kumbe: Ungaphiq uNkulunkulu wesahlulelo?

Isithunywa seNkosi

3Khangelania, ngithuma isithunywab sami, esizalungisac indlela phambi kwami; leNkosi eliyidingayod izafikae masinyane ethempelini layo, ngitshof isithunywa sesivumelwano elithokozag ngaso; khangela siyezah, itsho iNkosi yamabandla.

2 Kodwa ngubanii ongalumela usukuj lokuza kwaso, njalo ngubanik ongema ekubonakaleni kwaso? Ngobal sinjengomlilom womcwengi wegolide, lanjengesepan yomwatshi.

3 Sizahlala njengomcwengio lomhlambululi wesiliva, sihlambululep amadodana kaLevi, siwacwengeq njengegolide lanjengesiliva, aze asondezer iminikelo ngokulungas eNkosini.

4 Ng'khona umnikelot wakoJuda loweJerusalema uzakuba mnandiu eNkosini njengensukwini zendulo, lanjengeminyakeniv yakuqala.

5 Njalo ngizasondela kini ngokwahlulela; ngibew ngumfakazix ophangisayo ngimelene labathakathiy, ngimelene lezifebeza, ngimelene labafungi bamangab, ngimelenec labacindezelide bamaholo abaqatshiweyo, umfelokazif, lentandaneg, labasunduzelah abezizweniij eceleni, njalo abangangesabiyo, itsho iNkosi yamabandla.

6 Ngoba ngiyiNkosi, kangiphendukik; ngakhol lina madodana kaJakobe kaliqedwa.

7 Ngitshom kusukela ensukwini zaboyihlo liphambukile ezimisweni zami, kalizigcinanga. Buyelanin kimi, lami ngizabuyela kini, itsho iNkosi yamabandla. Kantio lithi: Sizabuyela ngani?

8 Umuntu angamphangap yini uNkulunkulu? Kanti lina lingiphangileq. Kodwar lithi: Sikuphanges ngani? Ngokwetshumit langomnikelou.

9 Liqalekisiwe ngesiqalekisov, ngoba lingiphangilew, lesisizwe sonke.

10 Lethanix konke okwetshumi esiphaleniy ukuze kube lokudlaz endlini yami. Lingihlole-kea khathesi kukho, itsho iNkosi yamabandla, uba ngingayikulivulelab amawindi amazulu, ngilithululelec isibusisod kuze kungabi lendawo eyaneleyo.

11 Ngizakhuza odlayoe ngenxa yenu, njalo kayikulichithelaf izithelo zomhlabathi; levinig kaliyikulibozisela ensimini, itsho iNkosi yamabandla.

12 Njalo zonkeh izizwe zizakuthi libusisiwe, ngoba lina lizakuba yilizwe elithokozisayoi, itsho iNkosi yamabandla.

Ukwehlukaniswa phakathi kwabalungileyo lababi

13 Amazwi enuj abelukhuni emelene lami, itsho iNkosi. Kantik lithi: Sikhulumeni simelene lawe?

14 Lithelm: Kuyizen ukukhonza uNkulunkulu. Njalo kuyinzuzoo bani ukuthi sigcinep imfaneloq yakhe, lokuthi sihambe sikwezimnyamar phambi kweNkosi yamabandla?

15 Khathesi-kes sithit abaziqhenyayou babusisiwe; yebov, labow abenza inkohlakalo bayakhiwax; yeboy balingaz uNkulunkulu, baphephe.

16 Khona laboa abayesabayo iNkosi bakhulumisanab; njalo iNkosi yalalela, yezwa; logwaloc lwesikhumbuzo lwalotshwa phambi kwayo ngabod abayesabayo iNkosi, langalabo abazindla ngebizo layo.

17 Njalo bazakuba ngabami, itsho iNkosi yamabandla, ngalolosukue engizakwenzaf ngalo okuligugugh kwami, njalo ngizabayekelai njengendodaj eyekela indodana yayo eyisebenzelayok.

18 Beselibuya libonal umehluko phakathi kolungileyo lomubi, phakathim kokhonza uNkulunkulu lalowo ongamkhonziyo.

Usuku lweNkosi luyeza

4Ngoba khangelani, luyezaa usuku oluvuthab njengezikoc; labo bonke abazigqajayod, yebo, bonke abenzae ngenkohliso bazakubaf libibi; losukug oluzayo luzabatshisa, itsho iNkosi yamabandla, ukuze lungabatshiyeli impandeh kumbe ugatsha.

2 Kodwa kini elesabai ibizo lami, iLangaj lokulungak lizaphuma lilokusilisal empikwenim zalo. Njalo lizaphuman liqolotsha njengamatholeo esibaya.

3 Lizanyathelelapq phansi ababi, ngoba bazakubars ngumlotha ngaphansi kwengaphansi yenyawo zenu ngosuku engizakwenzat, itsho iNkosi yamabandla.

4 Khumbulani umlayou kaMozisi inceku yamiv, engamlaya wona eHorebew ngoIsrayeli wonke, izimisox lezahlulelo.

5 Khangelaniy, ngizathuma uElijaz umprofethi kini lungakafikia usuku lweNkosi olukhulu lolwesabekayo.

6 Uzaphendulela-keb inhliziyo yaboyise ebantwaneni, lenhliziyo yabantwana kuboyise, hlezi ngize ngitshayec ilizwe ngesiqalekisod.

IVANGELI ELALOTSHWA

NGUMATHEWU

Okhokho bakaJesu

1Ugwalo lokuzalwa kukaJesu Kristua, iNdodana kaDavidab, indodana kaAbrahamac.

2 UAbrahama wazalad uIsakae; uIsaka wasezala uJakobef; uJakobe wasezala uJuda labafowabog;

3 uJuda wasezala uFaresi loZara kuTamarih; uFaresi wasezala uEsiromui; uEsiromu wasezala uAramu;

4 uAramu wasezala uAminadaba; uAminadaba wasezala uNashoni; uNashoni wasezala uSalimoni;

5 uSalimoni wasezala uBowosi kuRahabij; uBowosi wasezala uObedi kuRuthe; uObedi wasezala uJese;

6 uJese wasezala uDavida inkosik; uDavida inkosi wasezala uSolomoni kowayengumkaUriyal;

7 uSolomoni wasezala uRehobhowamu; uRehobhowamu wasezala uAbhiya; uAbhiya wasezala uAsa;

8 uAsa wasezala uJehoshafathi; uJehoshafathi wasezala uJoramu; uJoramu wasezala uOziya;

9 uOziya wasezala uJothamu; uJothamu wasezala uAhazi; uAhazi wasezala uHezekhiyam;

10 uHezekhiya wasezala uManasen; uManase wasezala uAmoni; uAmoni wasezala uJosiya;

11 uJosiya wasezala uJekoniya labafowaboo esikhathini sokuthunjelwa eBhabhilonip.

12 Kwathi emva kokuthunjelwa eBhabhiloni uJekoniyaq wazala uSalatiyelir; uSalatiyeli wasezala uZerubhabhelist;

13 uZerubhabheli wasezala uAbiyudi; uAbiyudi wasezala uEliyakhimi; uEliyakhimi wasezala uAzori;

14 uAzori wasezala uZadoki; uZadoki wasezala uAkimi; uAkimi wasezala uEliyudi;

15 uEliyudi wasezala uEleyazare; uEleyazare wasezala uMathani; uMathani wasezala uJakobe;

16 uJakobe wasezala uJosefa indoda kaMariya, okwazalwa kuye uJesu othiwa nguKristu.

17 Ngakho izizukulwana zonke ezisukela kuAbrahama zisiya kuDavida ziyizizukulwana ezilitshumi lane; lezisukela kuDavida ziye ekuthunjelweni eBhabhiloni ziyizizukulwana ezilitshumi lane; lezisukela ekuthunjelweni eBhabhiloni ziye kuKristu ziyizizukulwana ezilitshumi lane.

Ukuzalwa kukaJesu

18 Ngakho ukuzalwa kukaJesu Kristu kwaba njeu. Ngoba unina uMariya esegane uJosefa, bengakahlangani wabonakala eselesisu ngoMoya oNgcwelev.

19 Kodwa uJosefa indoda yakhe engolungileyow, njalo engathandi ukumthela ihlazo, wayefuna ukumala ensithax.

20 Kwathi esanakana lezizinto, khangela, ingilosi yeNkosi yabonakala kuye ephutsheniy, yathi: Josefa, ndodana kaDavida, ungesabi ukumthatha uMariya umkakho. Ngoba lokho akukhulelweyo1 kungoMoya oNgcwele;

21 njalo uzazala indodanaz, ubusuyitha ibizo uthi nguJesu2; ngoba yena uzasindisa abantu bakhea ezonweni zabob.

22 Konke lokhu-ke kwenzeka ukuze kugcwaliseke okwakhulunywa yiNkosi ngomprofethi ukuthi:

23 Khangela, intombi izathatha isisu ibelethe indodanac, njalo bazabiza3 ibizo layo ngokuthi nguEmanuweli, okuyikuthi ngokuphendulelwa, uNkulunkulu ulathi.

24 Kwathi uJosefa esephapheme ebuthongweni wenza njengalokho ingilosi yeNkosi imlayile, wasethatha umkakhe;

25 kodwa kazange amazi wazed wabeletha indodana yakhe eyingqabuthoe; waseyitha ibizo wathi nguJesuf.

Izazi zempumalanga

2Kwathi uJesu esezelwe eBhethelehema yeJudiya, ensukwini zikaHerodi inkosia, khangela, kwafika izazib eJerusalema zivela empumalangac,

2 zisithi: Ungaphi ozelwe eyinkosi yamaJudad? Ngoba sibonile inkanyezi yakhe empumalangae, njalo sesize ukumkhonza.

3 Ngakho uHerodi inkosi esezwile wakhathazeka, leJerusalema yonke kanye laye.

4 Esebuthanisile bonke abapristi abakhulu lababhali babantuf, wabuza kubo ukuthi uKristu uzazalelwa ngaphig.

5 Basebesithi kuye: EBhethelehema yeJudiya; ngoba kulotshiwe ngokunjalo ngumprofethi ukuthi:

6 Lawe, Bhethelehema lizwe lakoJuda, kawusuye omncinyane lakanye phakathi kwababusi bakoJuda; ngoba kuzavela kuwe umbusi, ozakwelusa abantu bami uIsrayelih.

7 Khona uHerodi, esezibizile izazi ensitha, wabuzisisa kuzo isikhathi sokubonakala kwenkanyezi.

8 Wasezithuma eBhethelehema wathi: Hambani libuzisise ngomntwana; kuzakuthi nxa limtholile, libike kimi, ukuze lami ngiye ngimkhonze.

9 Kwathi seziyizwile inkosi zasuka zahamba; njalo khangela, inkanyezi, ezayibona empumalanga, yahamba phambi kwazo, yaze yafika yema phezu kwalapho usane olwalukhona.

10 Zathi ukuyibona inkanyezi zathokoza ngentokozo enkulu kakhului.

11 Zasezingena endlini, zabona usane kanye loMariya unina, zawela phansi zalukhonza, zavula impahla zazo eziligugu zalukhunga ngeziphoj, igolide lempephak lemure*l.

12 Kwathi sezilayiwe nguNkulunkulu ephutsheni ukuthi zingabuyeli kuHerodi, zasuka zabuyela elizweni lakizo ngenye indlela.

Ukubalekela eGibhithe

13 Kwathi sezisukile, khangela, ingilosi yeNkosi yabonakala kuJosefa ephutshenim, isithi: Vuka uthathe usane lonina, ubusubalekela eGibhithe, ube khona ngize ngikutshele; ngoba uHerodi uzaludinga usane, ukuze alubulale.

14 Wavuka-ke wathatha usane lonina ebusuku wasuka waya eGibhithe,

15 wasehlala khona kwaze kwaba yikufa kukaHerodi; ukuze kugcwaliswe okwakhulunywa yiNkosi ngomprofethi isithi: Ngiyibizile indodana yami iphume eGibhithen.

Ukubulawa kwabantwana beBhethelehema

16 Kwathi uHerodi, esebonile ukuthi uphicwe yizazi, wathukuthela kakhulu, wathuma wabulala abantwana bonke ababeseBhethelehema lemingceleni yayo yonke, kusukela eminyakeni emibili langaphansi, njengesikhathi abebuzisise ngaso kuzazi.

17 Kwasekugcwaliseka okwakhulunywa nguJeremiya umprofethio, ukuthi:

18 Kwezwakala ilizwi eRamap, ukukhala lokulila lokudabuka okukhulu, uRasheli elilela abantwana bakhe, njalo engavumi ukududuzwa, ngoba bengasekho.

Ukubuyela elizweni lakoIsrayeli

19 Kodwa kwathi esefile uHerodi, khangela ingilosi yeNkosi yabonakala ephutsheni kuJosefa eGibhithe,

20 isithi: Vuka uthathe umntwana omncinyane lonina, ubususiya elizweni lakoIsrayeli; ngoba sebefile ababedinga umphefumulo womntwana.

21 Wavuka-ke wathatha umntwana omncinyane lonina wasefika elizweni lakoIsrayeli.

22 Kodwa esezwile ukuthi uAkelawu usebusa eJudiya esikhundleni sikaHerodi uyise, wesaba ukuya khona; kodwa esexwayisiwe nguNkulunkulu ephutsheni, wasuka waya kungxenye zeGaliliq,

23 wasefika wahlala emzini othiwa yiNazarethar; ukuze kugcwaliseke okwakhulunywa ngabaprofethi ukuthi: Uzabizwa ngokuthi ngumNazarethas.

Ukutshumayela kukaJohane uMbhabhathizi

3Ngalezonsuku kwasekufika uJohane uMbhabhathizia, etshumayela enkangala yeJudiyab

2 esithi: Phendukani; ngoba umbuso wamazulu ususondelec.

3 Ngoba nguye okwakhulunywa ngaye nguIsaya umprofethi, esithi: Ilizwi lomemezayo enkangalad, lithi: Lungisani indlela yeNkosi; qondisani indledlana zayoe.

4 Njalo uJohane lo wayelesembatho sakhe soboya bekamela, lozwezwe lwesikhumba ekhalweni lwakhef; lokudla kwakhe kwakuzintetheg loluju lwegangah.

5 Kwasekuphumela kuye iJerusalema leJudiya yonke lelizwe lonke elizingelezele iJodanii;

6 basebebhabhathizwa nguyej eJodani bevuma izono zabok.

7 Kwathi ebona abanengi babaFarisi labaSadusi besiza ekubhabhathizeni kwakhe, wathi kubo: Nzalo yezinyokal, ngubani olibonise ukubalekela ulaka oluzayom?

8 Ngakho thelani izithelo ezifanele ukuphenduka;

9 njalo lingacabangi ukutsho phakathi kwenun lithi: SiloAbrahama ongubabao; ngoba ngithi kini: UNkulunkulu ulamandla okumvusela uAbrahama abantwana kulawa amatshe.

10 Lakhathesi ihloka selibekiwe empandeni zezihlahla; ngakho sonke isihlahla esingatheli isithelo esihle siyaganyulwa siphoselwe emlilwenip.

11 Mina ngilibhabhathiza ngamanzi kube sekuphendukeniq; kodwa yena oza emva kwami ulamandla kulami, engingafanele ukuphatha amanyathela akher; yena uzalibhabhathizas ngoMoya oNgcwelet langomlilou;

12 okhomane lwakhe lokwela lusesandleni sakhe, njalo uzathanyelisisa isibuya sakhev, abesebuthela amabele akhe esiphaleni sakhew, kodwa amakhoba uzawatshisax ngomlilo ongacitshekiyoy.

Ukubhabhathizwa kukaJesu

13 Khona uJesuz evela eGalilia wafika eJodani kuJohane, ukuze abhabhathizwe nguye.

14 Kodwa uJohane wayemalela esithi: Mina ngiswela ukubhabhathizwa nguwe, kanti wena uza kimi?

15 Kodwa uJesu ephendula wathi kuye: Vuma khathesi; ngoba kusifanele ukuthi sigcwalise ngokunjalo ukulunga konkeb. Wasemvumela.

16 UJesu esebhabhathiziwe wahle wakhuphuka emanzini; njalo khangela, amazulu amvulekela, wasebona uMoya kaNkulunkulu esehla kungathi lijuba esiza phezu kwakhec.

17 Njalo khangela, ilizwi livela emazulwinid, lisithi: Lo uyiNdodana yami ethandekayo, engithokoza ngayoe.

Ukulingwa kukaJesu

4Khona uJesu wakhokhelelwaa nguMoya enkangala, ukuze alingwe ngudiyabholab.

2 Esezile ukudla insuku ezingamatshumi amane lobusuku obungamatshumi amanec, ekucineni walamba.

3 Kwasekusiza kuye umlingi wathi: Uba uyiNdodana kaNkulunkulud, tshono ukuthi lamatshe abe yizinkwa.

4 Kodwa yena waphendula wathi: Kulotshiwe ukuthi: Umuntu kayikuphila ngesinkwa sodwa, kodwa ngalo lonke ilizwi eliphuma emlonyeni kaNkulunkulue.

5 Udiyabhola wasemthathaf wamusa emzini ongcwele, wasemmisa engqongeni yethempelig,

6 wasesithi kuye: Uba uyiNdodana kaNkulunkuluh, ziwisele phansi; ngoba kulotshiwe ukuthi: Uzalaya ingilosi zakhe ngawe, besezikuphatha ngezandla, hlezi loba nini ukhube unyawo lwakho elitshenii.

7 UJesu wathi kuye: Kulotshiwe futhi ukuthi: Ungayilingi iNkosi uNkulunkulu wakhoj.

8 Udiyabhola wabuya wamusa entabeni ende kakhulu, wamtshengisa imibuso yonke yomhlaba lokukhazimula kwayok,

9 wathi kuye: Zonke lezizinto ngizakunika zona, uba uwela phansi ungikhonza.

10 UJesu wasesithi kuye: Suka, Sathanel! Ngoba kulotshiwe ukuthi: Uzakhothamela eNkosini uNkulunkulu wakho, njalo uzakhonza yona yodwam.

11 Udiyabhola wasemyekela; njalo khangela, kwafika ingilosi zasezimsebenzelan.

UJesu uqala ukusebenza eGalili

12 Kwathi uJesu esezwile ukuthi uJohaneo unikelwe entolongweni, wasuka waya eGalilip;

13 wasesuka eNazarethaq, weza wahlala eKapenawume engaselwandle, emingceleni yakoZebuloni leyakoNafithalir;

14 ukuze kugcwaliseke okwakhulunywa ngumprofethi uIsaya, ukuthi:

15 Ilizwe lakoZebuloni lelizwe lakoNafithalis, endleleni yaselwandle, ngaphetsheya kweJodanit, iGalili labezizweu,

16 abantu ababehlezi emnyameni babonile ukukhanya okukhulu, lababehlezi elizweni lethunzini lokufa ukukhanya kuphumele kubo.

UJesu uqala ukutshumayela

17 Kusukela kulesosikhathi uJesu waqala ukutshumayela lokuthiv: Phendukani; ngoba umbuso wamazulu ususondelew.

Ukubizwa kwabafundi bakuqala

18 Kwathi uJesu ehambahambax elwandle lweGalili wabona izelamani ezimbiliy, uSimoni othiwa nguPetroz, loAndreya umfowabo, bephosela imbule olwandle; ngoba babengabagoli benhlanzi.

19 Wasesithi kubo: Ngilandelani, njalo ngizalenza libe ngabagoli babantu.

20 Bahle-ke batshiya amambule bamlandelaa.

21 Eseqhubeke esuka lapho, wabona ezinye izelamani ezimbili, uJakobe okaZebediya loJohane umfowabo, besemkhunjini kanye loZebediya uyise, belungisa amambule abo; wasebabiza.

22 Njalo bahle batshiya umkhumbi loyise bamlandela.

UJesu usebenza elizweni leGalili

23 UJesu wasebhoda iGalili yonke, efundisa emasinagogeni abob, etshumayela ivangeli lombusoc, eselapha sonke isifo lobuthakathaka bonke ebantwinid.

24 Indumela yakhe yasiphumela kuyo yonke iSiriyae; basebeletha kuye bonke abagulayo, ababephethwe yizifo ngezifo lobuhlunguf, lababengenwe ngamadimonig, lababelezithuthwaneh, lezigoga; wasebasilisa.

25 Amaxuku amanengi asemlandela evela eGalilii leDikapolisi leJerusalema leJudiya langaphetsheya kweJodanij.

Intshumayelo yentabeni

5Kwathi ebona amaxuku wenyukela entabenia. Esehlezi phansi, abafundi bakhe beza kuyeb;

2 wasevula umlomo wakhec, wabafundisa, wathi:

Ababusisiweyo

3 Babusisiwed abayanga emoyenie; ngoba umbuso wamazulu ungowabof.

4 Babusisiwe abalilayog; ngoba bona bazaduduzwa.

5 Babusisiwe abamnene; ngoba bona bazakudla ilifa lomhlabah.

6 Babusisiwe abalambela labomela ukulunga; ngoba bona bazasuthiswai.

7 Babusisiwe abalesihawu; ngoba bona bazahawukelwaj.

8 Babusisiwe abamhlophe ngenhliziyok; ngoba bona bazabona uNkulunkulul.

9 Babusisiwe abalamulayo; ngoba bona bazathiwa ngabantwana bakaNkulunkulu.

10 Babusisiwe abazingelwayo ngenxa yokulunga; ngoba umbuso wamazulu ungowabom.

11 Lina libusisiwe, nxa belithuka belizingela, bekhuluma okubi konke bemelana lani beqamba amanga, ngenxa yami;

12 thokozani lithabe kakhulu, ngoba umvuzo wenu mkhulu emazulwinin; ngoba ngokunjalo babazingela abaprofethi abalandulelayoo.

Itshwayi lokukhanya emhlabeni

13 Lina lilitshwayi lomhlaba; kodwa uba itshwayi seliduma lizatshwaywa ngani? Kalisasizi lutho, ngaphandle kokulahlwa phandle beselinyathelwa ngabantup.

14 Lina liyikukhanya komhlabaq; umuzi omiswe phezu kwentaba ungesitheke;

15 njalo kabalumathisi isibaner basibeke ngaphansi kwesitsha, kodwa phezu kwesiqobane sesibane, besesibakhanyisela bonke abasendlini.

16 Ngokunjalo kakukhanye ukukhanya kwenu phambi kwabantu, ukuze babone imisebenzi yenu emihles, badumise uYihlo osemazulwinit.

Umlayo omdala lomlayo kaJesu Kristu

17 Lingacabangi ukuthi ngize ukuchitha umlayo kumbe abaprofethiu; angizanga ukuchitha kodwa ukugcwalisa.

18 Ngoba ngiqinisile ngithi kini: Kuze kudlule izulu lomhlaba, kakusoze kudlule ibadlana libe linye kumbe ichatshana libe linye lomlayo kuze kwenzeke konkev.

19 Ngakho owephula owodwa kulimilayo emincinyane, afundise abantu ngokunjalo, uzathiwa ngomncinyane embusweni wamazulu; kodwa oyenzayo ayifundise, lowo uzathiwa mkhulu embusweni wamazuluw.

20 Ngoba ngithi kini: Ngaphandle kokuthi ukulunga kwenu kwedlule okwababhali lokwabaFarisix, kalisoze lingene embusweni wamazulu.

21 Lizwile ukuthi kwathiwa kwabasendulo: Ungabulali; laloba ngubani obulalayo, uzakuba lecala lokugwetshway;

22 kodwa mina ngithi kini: Wonke othukuthelela umfowabo kungelasizatho uzakuba lecala lokugwetshwaz; lotshoyo kumfowabo ukuthi: Siphukuphukundini! uzakuba lecala emphakathinia; lotshoyo ukuthi: Sithuthandinib! uzakuba lecala elokuya esihogweni somliloc.

23 Ngakho uba uletha umnikelo wakho elathinid, ubusukhumbula ulapho ukuthi umfowenu ulolutho olumelana lawe,

24 tshiya lapho umnikelo wakho phambi kwelathi, uhambe, uqale ubuyisane lomfowenu, ubusuzonikela umnikelo wakho.

25 Phangisa uzwane laye omangalelane lawee usesendleleni layef, hlezi omangalelane lawe akunikele kumahluleli, futhi umahluleli akunikele epholisenig, ubusuphoselwa entolongweni.

26 Ngiqinisile ngithi kuwe: Kawusoze uphume khona, uze ubhadale indibilitshi yokucina.

27 Lizwile ukuthi kwathiwa kwabasenduloh: Ungafebii.

28 Kodwa mina ngithi kini: Wonke okhangela owesifazana ukumkhanuka usefebile laye enhliziyweni yakhej.

29 Njalo uba ilihlo lakho lokunene likukhubekisak, likhuphe ulilahlele khatshana lawel; ngoba kungcono kuwe ukuthi kubhubhe sibe sinye sezitho zakho, lokuthi umzimba wakho wonke ungaphoselwa esihogwenim.

30 Njalo uba isandla sakho sokunene sikukhubekisa, siqume usilahlele khatshana lawen; ngoba kungcono kuwe ukuthi kubhubhe sibe sinye sezitho zakho, lokuthi umzimba wakho wonke ungaphoselwa esihogwenio.

31 Kwathiwa-ke: Loba ngubani owala umkakhe, kumele amnike incwadi yesehlukanisop;

32 kodwa mina ngithi kini: Loba ngubani owala umkakhe, ngaphandle kodaba lokufeba, umenza afebe, njalo loba ngubani omthathayo owaliweyo uyafeba.

33 Lizwile futhi ukuthi kwathiwa kwabasenduloq: Ungafungi amangar, kodwa gcwalisa izifungo zakho eNkosinis.

34 Kodwa mina ngithi kini: Lingafungi lakanyet; loba ngezulu, ngoba liyisihlalo sobukhosi sikaNkulunkuluu;

35 loba ngomhlaba, ngoba uyisenabelo senyawo zakhev; loba ngeJerusalema, ngoba ingumuzi weNkosi enkuluw;

36 njalo ungafungi ngekhanda lakho, ngoba ungelwenze unwele lalunye lube mhlophe kumbe lube mnyama.

37 Kodwa ilizwi lenu kalibe ngelokuthi: Yebo yebo, hatshi hatshi; kodwa okudlula lokho kuvela komubix.

Ukuthanda izitha

38 Lizwile ukuthi kwathiwa: Ilihlo ngelihlo, lezinyo ngezinyoy;

39 kodwa mina ngithi kiniz: Lingamelani lobubia; kodwa loba ngubanib okuwakala esihlathini sokunene, mphendulele lesinyec;

40 lalowo ofuna ukukumangalela lokuthatha isigqoko sakho, mtshiyele lesembatho;

41 laloba ngubani okubamba ngamandla ukuthi uhambe imayili libe linyed, hamba laye abe mabili.

42 Mnike ocela kuwee; njalo ungamfulatheli ofisa ukweboleka kuwef.

43 Lizwile ukuthi kwathiwa: Wothanda umakhelwane wakhog, njalo uzonde isitha sakhoh;

44 kodwa mina ngithi kini: Thandani izitha zenu, libabusise abaliqalekisayo, libaphathe kuhle abalizondayoi, libakhulekele abaliphatha kubi, labalizingelayoj;

45 ukuze libe ngabantwana bakaYihlo osemazulwini, ngoba yena uphumisa ilanga lakhe phezu kwababi labahle, anise izulu phezu kwabalungileyo labangalungangak.

46 Ngoba aluba lithanda labo abalithandayo, lilomvuzo banil? Kabenzi njalo labathelisi yinim?

47 Futhi uba libingelela abafowenu bodwa, lenzani okukhulu okwedlula okwabanye? Kabenzi njalo labathelisi yinin?

48 Ngakho lina banini ngabapheleleyoo, njengoba uYihlo osemazulwini ephelelep.

Intshumayelo yentabeni iyaqhubeka. Ukwenza ukulunga

6Qaphelani ukuthi umsebenzi wenu womusa1 lingawenzi phambi kwabantu ukuze libonwe yibo2; nxa kungenjalo, alilamvuzo kuYihlo osemazulwini.

2 Ngakho nxa usenza umsebenzi womusa, ungakhalisi uphondo phambi kwakhoa, njengokwenza kwabazenzisi emasinagogeni lezindleleni, ukuze badunyiswe ngabantu; ngiqinisile ngithi kini: Sebewemukele umvuzob waboc.

3 Kodwa wena nxa usenza umsebenzi womusa isandla sakho sokhohlo kasingakwazi esikwenzayo esokunene sakho,

4 ukuze umsebenzi wakho womusa ube sekusithekeni; njalo uYihlo obona ekusithekeni, yena uzakuvuza obalad.

5 Lalapho likhuleka, lingabi njengabazenzisi, ngoba bathanda ukukhuleka bemi emasinagogeni lemahlanganweni endlela, ukuze babonwe ngabantu; ngiqinisile ngithi kini: Sebewemukele umvuzo waboe.

6 Kodwa wena nxa ukhuleka, ngenaf endlini yakho yensitha, ubusuvala umnyango wakho, ukhuleke kuYihlo osensithag; njalo uYihlo obona ekusithekeni uzakuvuza obalah.

7 Njalo uba likhuleka lingaphindaphindii njengabezizwe; ngoba bacabanga ukuthi bazakuzwiwaj ngokukhuluma kwabo okunengik.

8 Ngakho lingafanani labo; ngoba uYihlo uyakwazi elikuswelayo, lingakaceli kuyel.

UJesu ufundisa ngokukhuleka

9 Ngakho lina khulekani ngokunje: Baba wethu osemazulwinim, kalihlonitshwe ibizo lakhon;

10 umbuso wakho kawuzeo; intando yakho kayenziwep, lemhlabeni njengezulwiniq;

11 siphe lamuhla ukudla kwethu kwensuku zonker;

12 njalo usithethelele amacala ethu, njengalokhu lathi sibathethelela abalamacala kithis;

13 njalo ungasingenisi ekulingwenit, kodwa usikhulule ebubiniu. Ngoba umbuso ungowakho lamandla lenkazimulo kuze kube nini lanini. Ameniv.

14 Ngoba uba lithethelela abantu iziphambeko zabo, uYihlo osezulwini uzalithethelela laniw.

15 Kodwa uba lingathetheleli abantu iziphambeko zabo, loYihlo kayikulithethelela iziphambeko zenux.

Ukuzila ukudla

16 Futhi nxa lizila ukudlay, lingabi lobuso obudanileyo njengabazenzisi; ngoba benyukumalisa ubuso babo, ukuze babonakale ebantwini ukuthi bazililez; ngiqinisile ngithi kini: Sebewemukele umvuzo waboa.

17 Kodwa wena nxa uzila ukudla gcoba ikhanda lakho, ugeze ubuso bakhob,

18 ukuze ungabonakali ebantwini ukuthi uzilile ukudla, kodwa kuYihlo osekusithekeni; njalo uYihlo obona ekusithekeni uzakuvuza obalac.

Inotho eqotho lokukhanya okuqotho

19 Lingazibekeli impahla eziligugu emhlabenid, lapho inundu lokuthomba okona khona, lalapho amasela afohlela khona ebe;

20 kodwa zibekeleni izinto eziligugu ezulwini, lapho inundu lokuthomba okungoni khonae, lalapho amasela angafohleli khona ebef.

21 Ngoba lapho okukhona impahla yenu eligugu, lenhliziyo yenu izakuba lapho.

22 Isibane somzimba yilihlog; ngakho uba ilihlo lakho liphilile, umzimba wakho wonke uzagcwala ukukhanyah;

23 kodwa uba ilihlo lakho lilibi, umzimba wakho wonke uzakuba lobumnyamai. Ngakho uba ukukhanya okuphakathi kwakho kuyibumnyama, umnyama mkhulu kangakananij!

24 Kakho ongakhonza amakhosi amabili; ngoba uzazonda enye, athande enye; kumbe uzabambelela kwenye, adelele enyek. Lingekhonze uNkulunkulul loMamona*m.

Ukukhathazeka, lokuthemba kuNkulunkulu

25 Ngakho ngithi kinin: Lingaphisekeli impilo yenu, ukuthi lizakudlani lokuthi lizanathani; lomzimba wenu, ukuthi lizakwembathani. Impilo kayidluli yini ukudla, lomzimba izembathoo?

26 Khangelani inyoni zezulu, ukuthi kazihlanyeli njalo kazivuni, kazibutheli eziphaleni; kanti uYihlo osezulwini uyazondla; lina kalizidluli kakhulu yinip?

27 Njalo nguwuphi kini ngokuphisekela ongengezelela ingalo ibenye ebudeni bakheq?

28 Langezembatho liphisekelani? Qaphelisani imiduze yeganga, ukuthi ikhula njani; kayitshikatshiki, kayiphothi;

29 kodwa ngithi kini: LoSolomoni ebucwazicwazini bakhe bonke wayengembathiswanga njengomunye wayor.

30 Njalo uba uNkulunkulu esembathisa ngokunjalo utshani beganga, obukhona lamuhla, kuthi kusasa buphoswe eziko, kayikulembathisa kakhulu yini, lina abokholo oluncinyane?

31 Ngakho lingaphisekeli lutho, lisithi: Sizakudlani? Kumbe: Sizanathani? Loba: Sizakwembathanis?

32 Ngoba zonke lezizinto izizwe ziyazidinga; ngoba uYihlo osezulwini uyazi ukuthi liyaziswela zonke lezizintot.

33 Kodwa dingani kuqala umbuso kaNkulunkulu lokulunga kwakhe, njalo zonke lezizinto zizakwengezelelwa kiniu.

34 Ngakho lingaphisekeli ikusasa; ngoba ikusasa izaziphisekela yona; bulwanele usuku obalo ububiv.

Ukwehlulela abanye

7Lingehlulelia, ukuze lingehlulelwa,

2 ngoba lizakwahlulelwa ngokwehlulela elehlulela ngakhob; langesilinganiso elilinganisa ngaso, lizalinganiselwa ngaso lanic.

3 Kanti ukhangelelani ucezwana oluselihlweni lomfowenu, kodwa ungalunanzeleli ugodo olukwelakho ilihlo?

4 Kumbe ungatsho njani kumfowenu ukuthi: Kahle ngikhuphe ucezwana oluselihlweni lakho; khangela kanti ugodo luselihlweni lakho?

5 Mzenzisi, qala ukhuphe ugodo elihlweni lakho, khona-ke uzabona kuhle ukukhupha ucezwana elihlweni lomfowenud.

6 Linganiki izinja okungcwele; lingaphoseli amapharele* enu phambi kwezingulube, hlezi ziwanyathele ngenyawo zazoe, besezitshibilika ziliklebhulef.

Ukucela kuNkulunkulu; ukuphathana

7 Celanig, lizaphiwah; dingani, lizathola; qoqodani, lizavulelwa.

8 Ngoba wonke ocelayo uyemukelai, lodingayo uyatholaj, loqoqodayo uzavulelwa.

9 Kumbe nguwuphi kini ongathi, nxa indodana yakhe icela isinkwa, ayinike ilitshe?

10 Uba-ke icela inhlanzi, ayinike inyoka yini?

11 Ngakho uba lina, elingababi, likwazi ukupha abantwana benu izipho ezinhle, uYihlo osemazulwini uzabapha kakhulu kangakanani izinto ezinhle abacela kuyek?

12 Ngakho konke elithanda ukuthi abantu bakwenze kini, kwenzeni lani ngokunjalo kubol; ngoba lokhu kungumlayo labaprofethim.

Lokho okuqinisekileyo lalokho okungaqinisekanga

13 Ngenani ngesango elincinyane; ngoba isango likhulu, lendlela ibanzi eya ekubhujisweni, njalo banengi abangena ngalon;

14 ngoba1 isango lincinyane, lendlela ilukhonjwana eya empilweni, njalo balutshwana abayitholayo.

15 Kodwa nanzelelani abaprofethi bamangao, abeza kini bembathise okwezimvu, kodwa ngaphakathi bazimpisi eziphangayop.

16 Lizabazi ngezithelo zabo; bayazikha yini izithelo zevini emeveni, kumbe imikhiwa ekhuleni oluhlabayo?

17 Ngokunjalo sonke isihlahla esihle siyathela izithelo ezinhle; kodwa isihlahla esibi siyathela izithelo ezimbi;

18 isihlahla esihle singethele izithelo ezimbi, lesihlahla esibi singethele izithelo ezinhleq.

19 Sonke isihlahla esingatheli isithelo esihle siyaganyulwa siphoselwe emlilwenir.

20 Ngakho-ke lizabazi ngezithelo zabos.

21 Kakusibo bonke abatshoyo kimi ukuthi: Nkosi, Nkosi, abazangena embusweni wamazulut; kodwa lowo oyenzayo intando kaBaba osemazulwiniu.

22 Abanengi bazakuthi kimi ngalolosuku: Nkosi, Nkosi, kasiprofethanga yini ngelakho ibizov, sakhupha amadimoni ngelakho ibizo, senza imisebenzi elamandla eminengi ngelakho ibizow?

23 Njalo khona ngizakutsho obala kubo ukuthi: Angizanga ngilazi; sukani kimi lina benzi bobubix.

Umfanekiso wezindlu ezimbili

24 Ngakho wonke owezwayo la amazwi ami njalo awenzey, ngizamfananisa lendoda ehlakaniphileyo, eyakha indlu yayo phezu kwedwalaz;

25 laselisina izulu, kwasekufika impophoma, kwasekuvunguza imimoya yayitshaya leyondlu; kodwa kayiwanga; ngoba yayisekelwe phezu kwedwala.

26 Njalo wonke owezwayo la amazwi ami njalo angawenzi, uzafananiswa lendoda eyisithuthaa, eyakha indlu yayo phezu kwetshebetshebe;

27 laselisina izulu, kwasekufika impophoma, kwasekuvunguza imimoya yayitshaya leyondlu; yawa; kwaba kukhulu ukuwa kwayob.

28 Kwasekusithi uJesu eseqedile lawomazwi amaxuku ababaza ngemfundiso yakhec;

29 ngoba wabafundisa njengolamandla, njalo kungenjengababhalid.

UJesu usilisa umlephero

8Kwathi esehlile entabeni, amlandela amaxuku amakhulu;

2 njalo khangela, umlephero weza wamkhonza wathia: Nkosi, aluba uthanda ungangihlambululab.

3 UJesu waseselula isandla, wamthinta, wathi: Ngiyathanda, hlambulukac. Njalo ubulephero bakhe bahle bahlanjululwa.

4 UJesu wasesithi kuye: Khangela ungatsheli muntud; kodwa hamba, uziveze kumpristi, unikele umnikelo uMozisi awulayayoe, kube yibufakazi kubof.

Ukusiliswa kwenceku yenduna

5 Kwathi uJesu esengenile eKapenawume, kweza kuye induna yekhulu imncengag,

6 yasisithi: Nkosi, inceku yami ilele endlini iyisigoga, isebuhlungwini obukhuluh.

7 UJesu wasesithi kuye: Mina ngizakuza ngiyisilise.

8 Induna yekhulu yasiphendula yathi: Nkosi, kangifanele ukuthi ungene ngaphansi kophahla lwamii; kodwa kuphela khuluma ilizwi, njalo inceku yami izasiliswa.

9 Ngoba lami ngingumuntu ongaphansi kwamandla, ngilamabutho ngaphansi kwami; njalo ngithi kuleli: Hamba, beselihamba; lakwelinye: Woza, beselisiza; lencekwini yami: Yenza lokhu, njalo ikwenzej.

10 Kwathi uJesu esezwile wamangala, wathi kwabalandelayo: Ngiqinisile ngithi kini: Angitholanga ukholo olungaka ngitsho lakoIsrayelik.

11 Njalo ngithi kini: Abanengi bazakuza bevela empumalanga lentshonalangal, bahlale loAbrahama loIsaka loJakobe, embusweni wamazulum;

12 kodwa abantwana bombuson bazaphoselwa emnyameni ongaphandleo; lapha kuzakuba khona ukukhala lokugedla amazinyop.

13 UJesu wasesithi enduneni yekhulu: Hamba, futhi kakube kuwe njengoba ukholiwe. Inceku yakhe yasisiliswa ngalelohola.

Uninazala kaPetro labanye abagulayo bayasiliswa

14 Kwathi uJesu engene endlini kaPetroq, wabona uninazalar elele njalo ebulawa luqhuqhos.

15 Wasebamba isandla sakhe, njalo uqhuqho lwamyekela; wasesukuma, wabancedisat.

16 Kwathi sekuhlwile baletha kuye abanengi ababengenwe ngamadimoni; wasekhupha omoya ngelizwi, wasilisa bonke abagulayou;

17 ukuze kugcwaliseke okwakhulunywa nguIsaya umprofethi ukuthi: Yena wathatha ubuthakathaka bethu, wazithwala izifo zethuv.

Ukumlandela uJesu

18 Kwathi uJesu ebona amaxuku amakhulu emhanqile, walaya ukuthi bachaphele ngaphetsheyaw.

19 Kwasekusondela umbhali othile wathi kuye: Mfundisi, ngizakulandela loba kungaphi lapho oya khona.

20 UJesu wasesithi kuye: Amakhanka alemilindi, lenyoni zezulu izidleke; kodwa iNdodana yomuntu kayila lapho engaqamelisa ikhanda khonax.

21 Omunye wabafundi bakhe wasesithi kuye: Nkosi, ngivumela ukuthi ngiqale ngiyengcwaba ubabay.

22 Kodwa uJesu wathi kuye: Ngilandela, uyekele abafileyo bangcwabe ababo abafileyo.

Ukuthuliswa kwesiphepho

23 Kwathi esengenile emkhunjini, abafundi bakhe bamlandelaz.

24 Njalo khangela, kwavuka isiphepho esikhulu olwandle, okungangokuthi umkhumbi wagutshuzelwa ngamagagasi; kodwa yena wayelele.

25 Basebesondela abafundi bakhe bamvusa, besithi: Nkosi, sisindise, siyabhubha!

26 Wasesithi kubo: Lesabelani, lina abokholo oluncinyanea? Wasesukuma wakhuza imimoya lolwandle; kwasekusiba khona ukuthula okukhulub.

27 Kodwa abantu bamangala, besithi: Ngonjani lo, ukuthi lemimoya lolwandle kumlalele?

Ukukhutshwa kwabomoya ababi

28 Kwathi esefikile ngaphetsheya elizweni lamaGergesic, bamhlangabeza ababilid ababengenwe ngamadimoni bephuma emangcwabeni, belolaka kakhulu, okungangokuthi kwakungekho odlula ngaleyondlelae;

29 njalo khangela, bamemeza besithi: Silani lawef, Jesu Ndodana kaNkulunkulug? Uze lapha yini ukusihlupha kungakafiki isikhathi?

30 Kwakukhona khatshana labo umhlambi wengulube ezinengi usidla.

31 Amadimoni asemncenga, esithi: Uba usikhupha, sivumela ukuthi sihambe singene emhlanjini wengulube.

32 Wasesithi kuwo: Hambani. Esephumile angena emhlanjini wengulube; futhi khangela, umhlambi wonke wengulube waphaphatheka eliweni usiya olwandle, wafela emanzini.

33 Abazelusayo basebebaleka, basebesiya emzini babika konke, lezindaba zababengenwe ngamadimonih.

34 Njalo khangela, umuzi wonke waphuma ukumhlangabeza uJesu; bathi bembona, bancenga ukuthi asuke emikhawulweni yakiboi.

UJesu usilisa umuntu oyisigoga

9Wasengena emkhunjinia wachapha wafika emzini wakibob.

2 Futhi khangela, baletha kuye umuntu oyisigoga elele ehlakenic; uJesu ebona-ke ukholo lwabo wathi koyisigoga: Mana isibindi, mntwana; uthethelelwe izono zakhod.

3 Njalo khangela, abanye bababhali bakhulumela ngaphakathi bathi: Lo uyahlambaza.

4 Njalo uJesu ebona imicabango yabo wathi: Linakanelani okubi enhliziyweni zenue?

5 Ngoba yikuphi okulula, ukuthi: Uthethelelwe izono zakhof; kumbe ukuthi: Sukuma uhambe?

6 Kodwa ukuze lazi ukuthi iNdodana yomuntu ilamandla emhlabeni okuthethelela izono (wasesithi koyisigoga): Sukuma uthathe uhlaka lwakho, uye endlini yakho.

7 Wasesukuma waya endlini yakhe.

8 Kwathi amaxuku esebonile, amangala, adumisa uNkulunkulug, onike abantu amandla anje.

Ukubizwa kukaMathewu

9 Esedlula lapho uJesu wabona umuntuh, othiwa nguMathewu, ehlezi endlini yokutheliselai, wathi kuye: Ngilandela. Wasesukuma wamlandela.

10 Kwasekusithi ehlezi ekudleni endlini, khangela-ke, abathelisi abanengi lezoni beza bahlala ekudleni loJesu labafundi bakhej.

11 AbaFarisi sebebonile bathi kubafundi bakhe: Kungani umfundisi wenu esidla labathelisi lezonik?

12 Kwathi uJesu esizwa wathi kubo: Abaphilileyo kabadingi melaphi, kodwa abagulayo.

13 Kodwa hambani lifunde ukuthi kutshonil ukuthi: Ngifuna isihawu, njalo hatshi umhlatshelom; ngoba angizanga ukubiza abalungileyo, kodwa izoni zize ekuphendukenin.

Ukuzila ukudla

14 Khona kwafika kuye abafundi bakaJohaneo, besithi: Kungani thina labaFarisi sizila ukudla kanengi, kodwa abafundi bakho bengazili ukudlap?

15 UJesu wasesithi kuboq: Abantwanar bendlu yomthimba bangalila yini, selokhu umyeni elabos? Kodwa zizafika insuku lapho umyeni ezasuswa kubo; khona-ke bezazila ukudlat.

16 Futhi kakho obekela isichibi selembu elingakafinyeli1 esembathweni esidala; ngoba lokho okubekelwe kuso kuzadabuka esembathweni, besesiqhela isikhala.

17 Njalo kabatheli iwayini elitsha emigodleni emidala; uba-ke kungenjalo imigodla iyadabuka, lewayini lichitheke, lemigodla yonakale; kodwa iwayini elitsha balifaka emigodleni emitsha, besekulondolozeka kokubiliu.

Indodakazi kaJayirosi ivuswa ekufeni. Owesifazana owayelomopho uyasiliswa

18 Kwathi esakhuluma lezizinto kubov, khangela, kwafika umphathi othile waguqa phambi kwakhe, wathi: Indodakazi yami isanda ukufa; kodwa woza ubeke isandla sakho phezu kwayo, njalo izaphilaw.

19 Wasesukuma uJesu wamlandela, labafundi bakhe.

20 Njalo khangela, owesifazana owayelomopho okweminyaka elitshumi lambilix, wasondela ngemuva kwakhe, wathinta umphetho wesembatho sakhe.

21 Ngoba wathi ngaphakathi kwakhe: Aluba ngithinta nje isembatho sakhe, ngizasindisway.

22 Kodwa uJesu etshibilika embona, wathi: Mana isibindi, ndodakazi; ukholo lwakho lukusindisile. Owesifazana wasesila kusukela ngaleloholaz.

23 UJesu wasefika endlini yomphathi, wabona abakhalisa imihlanga lexuku liphithizelaa,

24 wathi kubo: Dedani; ngoba intombazana kayifangab, kodwa ilele. Basebemhleka usuluc.

25 Kodwa ixuku selikhutshiwe, wangena wabamba isandla sayo, intombazana yasivuka.

26 Indumela yalokho yasiphumela kulelolizwe lonked.

UJesu uhawukela iziphofu lesimungulu labakhathazekileyo

27 Kwathi uJesu esedlula lapho, iziphofu ezimbili zamlandela, zimemeza zisithie: Sihawukele, Ndodana kaDavidaf!

28 Esengenile endlini, iziphofu zeza kuye; uJesu wasesithi kuzo: Liyakholwa yini ukuthi ngingakwenza lokhug? Zathi kuye: Yebo, Nkosi.

29 Wasethinta amehlo azoh, wathi: Akwenzeke kini njengokholo lwenui.

30 Asevulwa amehlo azo; uJesu wasezilayisisa kakhulu wathij: Qaphelani, kakungabi lamuntu okwaziyok.

31 Kodwa zaphumal zaxoxa ngaye kulo lonke lelolizwem.

32 Kwathi ekuphumeni kwazo, khangela, baletha kuye umuntu oyisimungulun owayengenwe lidimoni;

33 kwathi idimoni selikhutshiwe, isimungulu sakhuluma; amaxuku asemangala, athi: Kakuzanga kubonwe okunje koIsrayelio.

34 Kodwa abaFarisi bathi: Ukhupha amadimoni ngenkosi yamadimonip.

35 UJesu wasebhoda emizini yonke lemizaneniq, efundisa emasinagogeni abor, etshumayela ivangeli lombuso,s eselapha sonke isifo lobuthakathaka bonke ebantwinit.

36 Kwathi ebona amaxuku, waba lesihelo ngawou, ngoba ayekhathele ehlakazekile njengezimvu ezingelamelusiv.

37 Wasesithi kubafundi bakhe: Isibili isivuno sikhulu, kodwa izisebenzi zinlutshwanaw;

38 ngakho ncengani iNkosi yesivunox, ukuze ithume izisebenzi esivunweni sayoy.

UJesu ubiza abaphostoli bakhe abalitshumi lambili

10Wasebizela kuye abafundi bakhe abalitshumi lambilia, wabanika amandla phezu kwabomoya abangcolileyo, ukuthi babakhuphe, lokuthi belaphe sonke isifo lobuthakathaka bonke.

2 Njalo amabizo abaphostoli abalitshumi lambili yiwo lab: Owokuqala nguSimoni othiwa nguPetroc, loAndreya umfowabod; uJakobe okaZebediya, loJohane umfowaboe;

3 uFiliphu, loBartolomewu; uTomasi, loMathewu umthelisif; uJakobe okaAlfewu, loLabewu othiwa njalo nguTadewu;

4 uSimoni umKhananig, loJudasi Iskariyothi yena futhi owamnikelayoh.

Ukuthunywa kwabaphostoli

5 Laba abalitshumi lambili uJesu wabathuma, wabalaya, esithi: Lingahambi ngendlela yabezizwei, lingangeni emzini wamaSamariyaj;

6 kodwa yanini ikakhuluk ezimvini ezilahlekileyo zendlu kaIsrayelil.

7 Futhi ekuhambeni kwenu tshumayelani, lisithim: Umbuso wamazulu usondelen.

8 Silisani abagulayo, lihlambulule amalephero, livuse abafileyo, likhuphe amadimoni. Lemukeliswe ngesihle, phanini ngesihleo.

9 Lingazithatheli igolide, loba isilivap, loba ithusi emixhakeni yenuq,

10 loba isikhwama sendlela, loba izigqoko ezimbili, loba amanyathela, loba udondolor; ngoba isisebenzi sifanele ukudla kwasos.

11 Lakuwuphi umuzi kumbe umzana elingena kuwo, buzani ukuthi ngubani ofaneleyo kuwo; lihlale khona, lize lisuket.

12 Njalo nxa lingena endlini, liyibingeleleu.

13 Njalo uba indlu ifanele, ukuthula kwenu kakube phezu kwayo; kodwa uba ingafanelev, ukuthula kwenu kakubuyele kiniw.

14 Njalo loba ngubani ongalemukeliyo kumbe ongalaleli amazwi enu, nxa liphuma kuleyondlu kumbe kulowomuzi, thintithani uthuli lwenyawo zenux.

15 Ngiqinisile ngithi kini: Kuzakuba ngcono kulizwe leSodoma leleGomora ngosuku lwesigwebo, kulakulowomuziy.

Abaphostoli bazahlutshwa

16 Khangelani, mina ngiyalithuma njengezimvu phakathi kwezimpisiz; ngakho hlakaniphani njengezinyokaa, libe msulwa njengamajuba.

17 Kodwa limukani abantu; ngoba bazalinikelab emiphakathinicd, balitshaye ngesiswepue emasinagogeni abof;

18 njalo lizalethwa laphambi kwababusi lamakhosi ngenxa yamig, kube yibufakazi kubo lakwabezizweh.

19 Kodwa nxa belinikela, lingakhathaleli ukuthi lizakhuluma njani kumbe into banii; ngoba lizanikwa ngalelohola lokho elizakukhulumaj;

20 ngoba kakusini elikhulumayo, kodwa nguMoya kaYihlo okhuluma phakathi kwenuk.

21 Futhi umfowabo uzanikela umfowabo ekufeni, loyise umntwana; labantwana bazavukela abazali, bababulalel.

22 Njalo lizazondwa yibo bonke ngenxa yebizo lamim; kodwa ophikelelayo kuze kube sekupheleni, nguye ozasindiswan.

23 Kodwa nxa belizingela kulo umuzio, balekelani komunyep; ngoba ngiqinisile ngithi kini: Kaliyikuqeda imizi yonke yakoIsrayeli, kuze kufike iNdodana yomuntuq.

24 Umfundi kaphezu komfundisi, lenceku kayiphezu kwenkosi yayo.

25 Kumanele umfundi ukuthi abe njengomfundisi wakhe, lenceku njengenkosi yayor. Aluba bebizile umninindlu ngokuthi nguBhelezebhules, kakhulu kangakanani labo abendlu yakhe?

UJesu uxwayisa abafundi bakhe

26 Ngakho lingabesabi; ngoba kakukho okufihliweyo, okungayikubonakaliswa; lokuthukuziweyo, okungayikwaziwa.

27 Lokho engikutsho kini emnyameni, kukhulumeni ekukhanyeni; lalokho elikuzwa endlebeni, kumemezeleni phezu kwezimpahlat.

28 Njalo lingabesabi ababulala umzimba, kodwa bengelamandla okubulala umphefumulou; kodwa mesabeni kakhulu olamandla okubhubhisa kokubili umphefumulo lomzimbav esihogweniw.

29 Kazithengiswa yini intaka ezimbili ngendibilitshi? Kodwa kakuyikuwa emhlabathini lanye yazo, ngaphandle kukaYihlo.

30 Kodwa lezenu inwele zekhanda zibaliwe zonkex.

31 Ngakho lingesabi; lina liyazidlula intaka ezinengiy.

32 Ngakho wonke ozangivuma phambi kwabantuz, lami ngizamvumaa phambi kukaBaba osemazulwinib.

33 Kodwa loba ngubani ongiphika phambi kwabantuc, lami ngizamphika phambi kukaBaba osemazulwinid.

Izibonakaliso zezikhathi

34 Lingacabangi ukuthi ngize ukuletha ukuthula emhlabeni; angizanga ukuletha ukuthula, kodwa inkemba.

35 Ngoba ngize ukwehlukanisa umuntu loyise, lendodakazi lonina, lomalokazana loninazalae;

36 lezitha zomuntu ngabendlu yakhe.

37 Othanda uyise kumbe unina kulami kangifanele; lothanda indodana kumbe indodakazi kulami kangifanelef;

38 longathathi isiphambano sakhe njalo angilandele, kangifaneleg.

39 Lowo othola impilo yakhe uzalahlekelwa yiyo; lolahlekelwa yimpilo yakhe ngenxa yami uzayitholah.

40 Owemukela lina wemukela minai; lowemukela mina wemukela ongithumileyoj.

41 Owemukela umprofethi ebizweni lomprofethi uzazuza umvuzo womprofethik; lowemukela olungileyo ebizweni lolungileyo uzazuza umvuzo wolungileyo.

42 Njalo loba ngubani ozanathisa omunye walababancinyane inkezo nje yamanzi aqandayo ebizweni lomfundi, ngiqinisile ngithi kini: Kasoze alahlekelwa ngumvuzo wakhel.

11Kwasekusithi uJesu eseqedile ukulaya abafundi bakhe abalitshumi lambili, wasuka lapho ukuyafundisa lokutshumayela emizini yabo.

Ukufakaza kukaJesu kubafundi bakaJohane lakubantu

2 Kwathi uJohanea esentolongweni esezwile imisebenzi kaKristu, wathuma ababili babafundi bakheb,

3 wathi kuye: Wena unguye ozayo yini, kumbe silindele omunye?

4 UJesu wasephendula wathi kubo: Hambani limtshele uJohane izinto elizizwayo lelizibonayoc:

5 Iziphofu zibuye ziboned, leziqhuli ziyahamba, amalephero ayahlanjululwae, lezacuthe ziyezwa, abafileyo bayavuswaf, labayanga bayatshunyayezwa ivangelig;

6 njalo ubusisiwe loba ngubani ongakhubekiyo ngamih.

7 Kwathi bona besuka uJesu waqala ukukhuluma emaxukwini ngoJohane wathi: Laphuma laya enkangala ukuyabonanii? Umhlanga onyikinywa ngumoya yini?

8 Kanti laphumela ukuyabonani? Umuntu owembethe izembatho ezibuthakathaka yini? Khangelani, abembethe ezibuthakathaka basezindlini zamakhosi.

9 Pho laphumela ukuyabonanij? Umprofethi yini? Yebo, ngithi kini: Loba owedlula umprofethik;

10 ngoba lo nguye okulotshwe ngaye ukuthi: Khangela, mina ngiyathuma isithunywa sami phambi kobuso bakho, esizalungisa indlela yakho phambi kwakhol.

11 Ngiqinisile ngithi kini: Kakuvelanga phakathi kwabazelwe ngabesifazana omkhulu kuloJohane uMbhabhathizim. Kodwa omncinyane embusweni wamazulu mkhulu kulaye.

12 Njalo kusukela ensukwini zikaJohane uMbhabhathizi kuze kube khathesi umbuso wamazulu uphathwa ngodlakela, labalodlakela bawuthatha ngamandlan.

13 Ngoba abaprofethi bonke lomlayo baprofetha kwaze kwaba nguJohaneo;

14 njalo uba livuma ukukwemukela, lo unguElija obezakuzap.

15 Olendlebe zokuzwa, akezweq.

16 Kodwa ngizasifananisa lani lesisizukulwana? Sifanana labantwana abahlezi emamakether, bememeza kubangane babos,

17 besithi: Salitshayela umhlanga, kodwa kalisinanga; salililela, kodwa kalikhalangat.

18 Ngoba uJohane wafika engadliu enganathiv, basebesithi: Uledimoni.

19 INdodana yomuntu yafika isidla inatha, basebesithi: Khangelani, umuntu oligovu lesinathi sewayini, umngane wabathelisiw lezonix. Kodwa inhlakanipho ithiwa ilungiley ngabantwana bayoz.

Ukusolwa kwemizi engaphendukanga

20 Waseqala ukusola imizi okwakwenziwe phakathi kwayo ubunengi bemisebenzi yakhe yamandla, ngoba ingaphendukanga, wathi:

21 Maye kuwe, Korazinia! Maye kuwe, Bhethisayidab! Ngoba uba kwakwenziwe eTire leSidonic imisebenzi yamandla eyenziwe kinid, ngabe kade baphenduka emasakenie lemlothenif.

22 Kodwa ngithi kini: Kuzakuba ngconog eTire leSidoni ngosuku lwesigwebo kulakinih.

23 Lawe, Kapenawume, ophakanyiselwe ezulwinii, uzaphoselwa phansi esihogwenij; ngoba uba yayenziwe eSodoma imisebenzi yamandla eyenziwe kuwe, ngabe isekhona kuze kube lamuhlak.

24 Kodwa ngithi kini: Kuzakuba ngcono kulizwe leSodoma ngosuku lwesigwebo, kulakuwel.

UJesu udumisa uYise; unxusa abahluphekileyo beze kuye

25 Ngalesosikhathi uJesum waphendula wathi: Ngiyakubongan, Baba, Nkosi yezulu lomhlabao, ngoba uzifihlile lezizintop kwabahlakaniphileyo labaqedisisayoq, kodwa wazembulela izingane;

26 yebo Baba, ngoba ngokunjalo kwaba kuhle phambi kwakhor.

27 Konke kwanikelwa kimi nguBaba; njalo kakho oyaziyo iNdodana, ngaphandle kukaYise; kakho futhi omaziyo uYise ngaphandle kweNdodana, njalo loba ngubani iNdodana ethanda ukumembulelas.

28 Wozani kimi lonke elikhatheleyot lelisindiweyo, njalo mina ngizaliphumuzau.

29 Thathani ijogwe lami lilibeke phezu kwenuv lifunde kimiw, ngoba ngimnene ngithobekile enhliziywenix; njalo lizathola ukuphumula emiphefumulweni yenuy;

30 ngoba ijogwe lami libutshelezi, lomthwalo wami ululaz.

UJesu uchasisa umlayo wesabatha

12Ngalesosikhathi uJesu wadabula emasimini amabele ngesabatha; futhi abafundi bakhe babelambilea, baqala ukukha izikhwebu, badlab.

2 Kodwa abaFarisi bekubona bathi kuye: Khangela, abafundi bakho benza okungavunyelwanga ukwenziwa ngesabathac.

3 Kodwa wathi kubo: Kalifundanga yini uDavida akwenzayod, mhla elambile yena lababelaye;

4 ukuthi wangena njani endlini kaNkulunkulu, wadla izinkwa zokubukiswa, ayengavunyelwa ukuzidla, ngitsho lababelayee, ngaphandle kwabapristi bodwaf?

5 Ingabe kalifundanga yini emlayweni, ukuthi ngamasabatha abapristi bayalona isabatha ethempelini, bangabi lacalag?

6 Kodwa ngithi kini: Kukhona lapha omkhulu kulethempelih.

7 Kodwa aluba belisazi ukuthi kutshoni ukuthii: Ngifisa isihawu hatshi umhlatshelo, ngabe kalibalahlanga abangelacala.

8 Ngoba iNdodana yomuntu iyiNkosi leyesabathaj.

UJesu usilisa ngesabatha

9 Futhi wasuka lapho wangena esinagogeni labo;

10 njalo khangela, kwakukhona umuntu olesandla esitshwabheneyok; basebembuza besithi: Kuvunyelwe yini ukusilisa ngamasabatha? ukuze bambeke icala.

11 Kodwa wathi kubo: Nguwuphi umuntu phakathi kwenu, elemvu eyodwa, futhi uba yona iwele emgodini ngesabatha, ongayikuyibamba ayikhuphulel?

12 Umuntu uyedlula-ke kangakanani imvum! Ngakho kuvunyelwe ukwenza okuhle ngamasabatha.

13 Wasesithi kumuntu: Yelula isandla sakho. Waseselula, sasesisiliswa saphila njengesinye.

Inceku ekhethiweyo

14 Basebephuma abaFarisi becebisana ngaye, ukuthi bangambulala njanin.

15 Kodwa uJesu esekwazi wasuka laphoo; amaxuku amakhulu asemlandela, wasebasilisa bonkep.

16 Wasebalayisisa ukuthi bangamveziq;

17 ukuze kugcwaliseke okwakhulunywa nguIsaya umprofethi, ukuthi:

18 Khangela, inceku yami engiyikhethileyo; othandekayo wamir othokoza ngaye umphefumulo wami; ngizabeka uMoya wami phezu kwakhe, njalo uzatshumayela ukwahlulela kwabezizwe.

19 Kayikubangisa, kayikumemeza, njalo kakho ozalizwa ilizwi lakhe ezindleleni.

20 Umhlanga ofecekileyo kayikuwephula, lentambo yesibane ethunqayo kayikuyicitsha, aze aphumelelise ukwahlulelas ekunqobenit.

21 Lezizwe zizathemba ebizweni lakheu.

Isono sokuhlambaza

22 Kwasekulethwa kuye ongenwe lidimoni, eyisiphofu lesimungulu; wasemsilisa, kwaze kwathi isiphofu esiyisimungulu sakhuluma njalo sabonav.

23 Asemangala amaxuku wonke athiw: Lo kayisiyo yini iNdodana kaDavidax?

24 Kodwa abaFarisi sebezwile bathi: Lumuntu kakhuphi amadimoni, ngaphandle ngoBhelezebhule inkosi yamadimoniy.

25 Kodwa uJesu, eseyazi imicabango yabo, wathi kuboz: Wonke umbuso owehlukene umelene lawo ngokwawo uyachitheka; lawo wonke umuzi kumbe indlu eyehlukene imelene layo ngokwayo ingeze yema.

26 Njalo uba uSathane ekhupha uSathane, wehlukene emelene laye ngokwakhe; pho umbuso wakhe uzakuma njania?

27 Futhi uba mina ngikhupha amadimoni ngoBhelezebhule, amadodana enu akhupha ngobani? Ngakho wona azakuba ngabagwebi benub.

28 Kodwa uba mina ngikhupha amadimoni ngoMoya kaNkulunkulu, umbuso kaNkulunkulu usufikile kinic.

29 Kumbe umuntu angangena njani endlini yesiqhwaga aphange impahla yaso, ngaphandle kokuthi asibophe kuqala isiqhwagad? Abesephanga-ke indlu yasoe.

30 Ongelami, umelene lami, longabuthi lami, uyachithizaf.

31 Ngakho ngithi kini: Abantu bazathethelelwa sonke isono lokuhlambazag; kodwa ukuhlambaza uMoya kakuyikuthethelelwa abantuh.

32 Lalowo okhuluma ilizwi elimelana leNdodana yomuntui, uzathethelelwaj; kodwa lowo okhuluma emelana loMoya oyiNgcwele, kayikuthethelelwa, kungeyisikho kulesisikhathi loba kwesizayo.

33 Loba yenzani isihlahla sibe ngesilungileyo, lesithelo saso sibe ngesilungileyo, kumbe lenze isihlahla sibe sibi, lesithelo saso sibe sibik, ngoba isihlahla saziwa ngesithelol.

34 Nzalo yezinyoka, lingakhuluma njani izinto ezinhle, libabim? Ngoba umlomo ukhuluma ngokugcwala kwenhliziyo.

35 Umuntu olungileyo ukhupha izinto ezilungileyo kokuligugu elilungileyo lenhliziyo; lomuntu omubi ukhupha izinto ezimbi kokuligugu elibin.

36 Kodwa ngithi kini: Lonke ilizwi eliyize abalikhulumayo abantu, bazaziphendulela ngalo ngosuku lokwahlulela.

37 Ngoba ngamazwi akho uzalungisiswa, langamazwi akho uzalahlwao.

Abafuna isibonakaliso

38 Abanye bababhali labaFarisi basebephendula, bathi: Mfundisi, sifuna ukubona isibonakaliso esivela kuwep.

39 Kodwa waphendula wathi kubo: Isizukulwana esibiq lesifebayo sidinga isibonakaliso; kodwa kasiyikunikwa isibonakaliso, ngaphandle kwesibonakaliso sikaJona umprofethir.

40 Ngoba njengalokhu uJona waba sesiswini sensikabayitshiye insuku ezintathu lobusuku obuthathu, ngokunjalo iNdodana yomuntu izakuba semathunjini omhlaba insuku ezintathu lobusuku obuthathus.

41 Amadoda eNinevet azasukuma ekugwetshweni kanye lalesisizukulwanau, asilahlev; ngoba aphenduka ngokutshumayela kukaJonaw; njalo khangelani, omkhulu kuloJona ulaphax.

42 Indlovukazi yeningizimu izasukuma ekugwetshweni kanye lalesisizukulwanay, isilahle; ngoba yavela emikhawulweni yomhlaba ukuzakuzwa inhlakanipho kaSolomoniz; njalo khangelani, omkhulu kuloSolomoni ulaphaa.

Ukuphenduka okungaphelelanga

43 Kodwa nxa umoya ongcolileyo esephumile emuntwinib, uyahamba adabule indawo ezomileyo, edinga ukuphumula, kodwa engakutholi.

44 Abesesithi: Ngizabuyela endlini yami engaphuma kuyo; njalo esefikile ayifice ize, ithanyelwec, njalo ilungisiwe.

45 Abesehamba athathe kanye laye abanye omoya abayisikhombisa ababi kulaye uqobo, besebengena bahlale khonad; njalo ukucina kwalowomuntu kube kubi kulokuqala. Kuzakuba njalo lakulesisizukulwana esibie.

Izihlobo zikaJesu eziyizo

46 Kwathi esakhuluma emaxukwini, khangela, uninaf labafowabo bema ngaphandle, bedinga ukukhuluma laye.

47 Omunye wasesithi kuye: Khangela, unyoko labafowenu bemi phandle, badinga ukukhuluma lawe.

48 Kodwa waphendula wathi komtshelileyo: Ngubani umama? Labafowethu ngobani?

49 Waseselulela isandla sakhe kubafundi bakhe wathi: Khangelani, umama labafowethug.

50 Ngoba loba ngubani owenza intandoh kaBaba osemazulwini, nguye ongumfowethu lodadewethu lomamai.

Umfanekiso womhlanyeli

13Kwathi ngalolosuku uJesu waphuma endlinia wahlala phansi elwandleb.

2 Kwasekubuthana kuye amaxuku amakhuluc, waze wangenad emkhunjini wahlala phansi; lexuku lonke lema ekhunjinie.

3 Wasekhuluma labo izinto ezinengi ngemifanekiso, wathi: Khangelani, kwaphuma umhlanyeli ukuyahlanyela.

4 Kwathi ekuhlanyeleni kwakhe, enye inhlanyelo yawela eceleni kwendlela; kwasekufika inyoni, zayidla zayiqeda.

5 Kodwa enye yawela emhlabathini olamatshe, lapho eyayingelamhlabathi omnengi khona; futhi yahle yamila, ngoba kwakungelakutshona komhlabathi;

6 kwathi ekuphumeni kwelanga yahangulwa; njalo ngoba yayingelampande yabuna.

7 Kodwa enye yawela emeveni; ameva asekhula ayiminyanisaf.

8 Kodwa enye yawela emhlabathini omuhle, yathela isithelog, enye ikhulu, lenye amatshumi ayisithupha, lenye amatshumi amathathuh.

9 Olendlebe zokuzwa, akezwei.

Umsebenzi wemifanekiso

10 Kwasekufika abafundi bathi kuye: Ukhulumelani kubo ngemifanekiso?

11 Wasephendula wathi kubo: Ngoba kuphiwe kinij ukwazi imfihlo zombuso wamazulu, kodwa bona kabakunikwanga.

12 Ngoba loba ngubani olakho uzaphiwa, abe lokwengezelelweyo; kodwa lowo ongelakho, uzakwemukwak lalokho alakhol.

13 Ngakho ngikhuluma labo ngemifanekiso, ngoba bebona kababoni, njalo besizwa kabezwa, futhi kabaqedisisi.

14 Kubo besekugcwaliseka isiprofetho sikaIsaya, esithi: Ukuzwa lizakuzwa, kodwa kalisoze liqedisise; lokubona lizabona, kodwa kalisoze libonisise;

15 ngoba inhliziyo yalababantu seyaba lukhunim, njalo bezwa kanzima ngendlebe, lamehlo abo bawacimezile; hlezi loba nini babone ngamehlo, njalo bezwe ngendlebe, futhi baqedisise ngenhliziyon, njalo baphenduke, besengibasilisao.

16 Kodwa abusisiwe amehlo enup, ngoba ayabona; lendlebe zenu, ngoba ziyezwaq.

17 Ngoba ngiqinisile ngithi kini: Abaprofethi abanengi labalungileyo babethanda ukubona izinto elizibonayo, kodwa kabazibonanga; lokuzwa izinto elizizwayo kodwa kabazizwangar.

Ukuchasiswa komfanekiso womhlanyeli

18 Ngakho lina zwanini umfanekiso womhlanyelis.

19 Kuthi wonke ozwayo ilizwi lombuso kodwa engaqedisisit, omubi afike, ahluthune okuhlanyelwe enhliziyweni yakhe. Lo nguye ohlanyelwe eceleni kwendlelau.

20 Kodwa ohlanyelwe emhlabathini olamatshe, nguye olizwayo ilizwi, ahle alemukelev ngentokozo;

21 kodwa kalampande phakathi kwakhew, kodwa uhlala isikhathi; kuthi sekufika inkathazo kumbe ukuzingelwa ngenxa yelizwix, ahley akhubekez.

22 Lohlanyelwe emeveni, nguye olizwayo ilizwi, kodwa impisekelo yalumhlaba lenkohlisoa yenotho kuyaliminyanisa ilizwi, futhi lingatheli isithelob.

23 Kodwa ohlanyelwe emhlabathini omuhle, nguye olizwayo ilizwi aliqedisise; athele izithelo, aveze, omunye ikhulu, lomunye amatshumi ayisithupha, lomunye amatshumi amathathu.

Umfanekiso womfaba, lowemasitedi, lowemvubelo

24 Wabeka phambi kwabo omunye umfanekiso, esithi: Umbuso wamazulu ufananiswa lomuntu owahlanyela inhlanyelo enhle ensimini yakhe.

25 Kodwa abantu besalele, kwafika isitha sakhe sahlanyela umfaba phakathi kwamabele, sahamba.

26 Kodwa kwathi selumilile usungulo lwathela isithelo, lomfaba wasubonakala.

27 Zasezisondela inceku zomninimuzi zathi kuye: Nkosi, kawuhlanyelanga yini inhlanyelo enhle ensimini yakho? Pho iwuthethe ngaphi umfaba?

28 Wasesithi kuzo: Umuntu oyisitha ukwenzile lokhu. Inceku zasezisithi kuye: Uthanda ukuthi siyewubutha yini?

29 Kodwa wathi: Hatshi, hlezi, ekubutheni kwenu umfaba, lisiphune amabele kanye lawo.

30 Yekelani kukhule kokubili ndawonye kuze kube yisivuno; langesikhathi sokuvuna ngizakuthi kwabavunayo: Buthani kuqala umfaba, liwubophe izinyanda ukuze liwutshisec; kodwa amabele liwabuthele esiphaleni samid.

31 Wasebabekela omunye umfanekiso, esithi: Umbuso wamazulue unjengohlamvu lwemasitedi, aluthatha umuntu waluhlanyela ensimini yakhe;

32 lona kambe luncinyane kulazo zonke inhlamvu; kodwa nxa selukhulilef, lukhulu kulezilimo, njalo luba yisihlahlag, kuze kufike inyoni zezulu, zakhele engatsheni zasoh.

33 Wabatshela omunye umfanekiso, wathi: Umbuso wamazulu unjengemvubeloi, ayithathayo owesifazana wayifaka emagokokweni amathathu empuphu, kwaze kwabila konkej.

34 Lezizinto zonke uJesu wazikhuluma emaxukwini ngemifanekiso, futhi ngaphandle komfanekiso kakhulumanga kubo;

35 ukuze kugcwaliseke okwakhulunywa ngumprofethik, esithi: Ngizavula umlomo wami ngemifanekisol, ngizaveza izinto ezifihlakeleyom kusukela ekusekelweni komhlaban.

36 Kwathi uJesu esewayekele amaxuku ahamba wangena endlinio; basebesondela kuye abafundi bakhe, besithi: Sichasisele umfanekiso womfaba ensiminip.

37 Wasephendula wathi kibo: Ohlanyela inhlanyelo enhle yiNdodana yomuntu;

38 lensimu ngumhlabaq; lenhlanyelo enhle, yona ingabantwana bombusor; kodwa umfaba ungabantwana bomubis;

39 lesitha esawuhlanyelayo ngudiyabholat; lesivuno siyikuphela kwesikhathiu; labavunayo bazingilosi.

40 Ngakho-ke njengalokhu umfaba uyabuthwa utshiswe emlilweniv, kuzakuba njalo ekupheleni kwalesisikhathiw.

41 INdodana yomuntu izathuma ingilosi zayo, besezibutha zikhuphe embusweni wayo konke okukhubekisayo lalabo abenza okubix,

42 besezibaphoselay esithandweni somliloz; lapho kuzakuba khona ukukhala lokugedla amazinyoa.

43 Khona abalungileyo bezakhanya njengelangab embusweni kaYisec. Olendlebe zokuzwa akezwed.

Umfanekiso wenotho, lowamangqongqo aligugu lowembule

44 Futhi umbuso wamazulu unjengempahla eligugu efihliweyo ensimini, okuthi umuntu eseyificile wayifihlae; entokozweni yakhe uyahamba, athengise konke alakhof, athenge leyonsimug.

45 Futhi umbuso wamazulu unjengomuntu ongumthengi odinga amapharele* amahle;

46 esethole elinye ipharele eliligugu kakhuluh, wasuka wathengisa konke alakhoi, walithengaj.

47 Futhi umbuso wamazulu unjengembule elaphoswa olwandlek, laselibutha zonke inhlobo;

48 lona, lithe seligcwele, balidonsela ekhunjini, bahlala phansi, babuthela ezilungileyo ezitsheni, kodwa ezimbi bazilahlela ngaphandlel.

49 Kuzakuba njalo ekupheleni kwesikhathim; ingilosi zizaphuma, zehlukanise ababi zibasuse phakathi kwabalungileyon,

50 besezibaphosela esithandweni somlilo; lapho kuzakuba khona ukukhala lokugedla amazinyoo.

51 UJesu wathi kubo: Seliziqedisisile zonke lezizinto yini? Bathi kuye: Yebo, Nkosip.

52 Wasesithi kubo: Ngakho wonke umbhaliq ofundiselwe umbuso wamazulu unjengomuntu ongumninimuzi, okhupha empahleni yakhe eligugur okutsha lokudala.

UJesu udelelwa emzini wakibo

53 Kwasekusithi uJesu eseqedile limifanekiso, wasuka lapho.

54 Wathi esefikiles emzini wakibot wabafundisa esinagogeni labou, baze bamangala bathi: Ivela ngaphi kuyenalo linhlakaniphov lalimisebenzi yamandlaw?

55 Lo kayisiyo yinix indodana yombazi? Unina kathiwa nguMariya yiniy, labafowaboz oJakobe loJose loSimoni loJudasi?

56 Labodadewabo kabakho yini bonke kithi? Pho, zivela ngaphi zonke lezizinto kuyea?

57 Basebekhubeka ngayeb. Kodwa uJesu wathi kubo: Umprofethi kasweli ukudunyiswa ngaphandle kwelizweni lakibo lendlini yakwaboc.

58 Njalo kenzanga lapho imisebenzi yamandla eminengid, ngenxa yokungakholwa kwaboe.

Ukubulawa kukaJohane uMbhabhathizi

14Ngalesosikhathi uHerodia umtetrarki* wezwa indumela kaJesub,

2 wasesithi ezincekwini zakhec: Lo nguJohane uMbhabhathizi; yena uvukile kwabafileyod, kungakho-ke imisebenzi yamandla isebenza kuye.

3 Ngoba uHerodi wayembambile uJohane wambopha wamfaka entolongwenie, ngenxa kaHerodiyasi umkaFiliphu umfowabof;

4 ngoba uJohane wayethe kuye: Kawuvunyelwa ukuba laye.

5 Njalo efuna ukumbulalag, wesaba ixukuh, ngoba lalimphatha njengomprofethii.

6 Kodwa kwathi kugcinwa usuku lokuzalwa kukaHerodi, indodakazi kaHerodiyasi yagida phakathi kwabo, yamthokozisa uHerodi.

7 Ngakho wathembisa ngesifungo ukuyinika loba yini ezayicela.

8 Kodwa yona, isilayiwe ngunina, yathij: Ngiphe lapha emganwinik ikhanda likaJohane uMbhabhathizi.

9 Inkosi yasisiba losizi, kodwa ngenxa yezifungo langalabo ababehlezi layo ekudleni yalaya ukuthi inikwe.

10 Yasithuma yamquma uJohane ikhanda entolongweni.

11 Ikhanda lakhe laselilethwa ngomganul, lanikwa intombi; yona yasilisa kunina.

12 Kwasekusiza abafundi bakhe bathatha isidumbu, basingcwaba; basebesuka bambikela uJesu.

UJesu usuthisa amadoda azinkulungwane ezinhlanu

13 UJesu esezwilem wasuka lapho ngomkhumbi waya endaweni eyinkangala eyedwa; kodwa amaxuku ekuzwa amlandela ngenyawo evela emizinin.

14 UJesu esephumile wabona ixuku elikhulu, waba lesihelo ngaboo, wasilisa abagulayo babop.

15 Kwathi sekuhlwile abafundi bakhe beza kuye, bathi: Lindawo iyinkangala, lesikhathi sesihambileq; liyekele ixuku lihambe, ukuze baye emizaneni bazithengele ukudlar.

16 Kodwa uJesu wathi kubo: Kakuswelekanga ukuthi bahambe; banikeni lina ukuthi badle.

17 Kodwa bathi kuye: Kasila lapha ngaphandle kwezinkwa ezinhlanu lenhlanzi ezimbili.

18 Wasesithi: Ziletheni lapha kimi.

19 Waselaya amaxuku ukuthi ahlale phansi etshanini, wathatha izinkwa ezinhlanu lenhlanzi ezimbilis, wakhangela phezulu ezulwinit, wazibusisa, esezihlephule wabanika abafundi izinkwa, labafundi bapha amaxukuu.

20 Basebesidla bonke, basutha; badobha imvuthu ezazisele, izitsha ezigcweleyo ezilitshumi lambiliv.

21 Lalabo abasebedlile babengamadoda angaba zinkulungwane ezinhlanu, ngaphandle kwabesifazana labantwana.

UJesu uhamba phezu kolwandle

22 Njalo uJesu wahle wacindezela abafundi bakhe ukuthi bangene emkhunjini, njalo bamqalele ukuya ngaphetsheya, esayekela amaxuku ahambew.

23 Kwathi eseyekele amaxuku ahamba, wenyukela entabeni eyedwa ukuze akhulekex; kwathi sekuhlwile, wayeyedwa lapho.

24 Kodwa umkhumbi wawusuphakathi kolwandle, utshukunyiswa ngamagagasi; ngoba umoya wawuphambene labo.

25 Kwathi ngesikhathi somlindo wesine wobusuku uJesu weza kubo, ehamba phezu kolwandley.

26 Kodwa kwathi abafundi bembona ehamba phezu kolwandle bethuka, bathiz: Lithonga. Basebekhala ngokwesaba.

27 Kodwa uJesu wahle wakhuluma labo, wathi: Manini isibindi; yimi; lingesabia.

28 UPetro wasemphendula wathi: Nkosi, uba kunguwe, ngilaya ukuthi ngize kuwe phezu kwamanzi.

29 Wasesithi: Woza. UPetro wasesehla emkhunjini wahamba phezu kwamanzi, ukuze aye kuJesu.

30 Kodwa ebona umoya olamandla wesaba; wathi eseqala ukutshona wakhala, wathi: Nkosi, ngisindisa!

31 Njalo uJesu wahle welula isandla, wambamba, wathi kuye: Wena olokukholwa okuncinyane, uthandabuzelanib?

32 Sebengenile emkhunjini, umoya wathula.

33 Abasemkhunjini basebesiza bamkhonza bathic: Ngeqiniso wena uyiNdodana kaNkulunkulud.

UJesu usilisa elizweni leGenesaretha

34 Kwathi sebechaphile bafika elizweni leGenesarethae.

35 Esemazi amadoda akuleyondawo athumela ilizwi kuso sonke lesosigaba esizingelezeleyo, aletha kuye bonke abagulayo.

36 Basebemncenga, ukuthi bathinte nje umphetho wesembatho sakhef; njalo bonkeg abathintayo basiliswah.

AbaFarisi lababhali basolwa ngenxa yezimiso zabo

15Kwasekufika kuJesu ababhali labaFarisi ababevela eJerusalemaa, bathi:

2 Kungani abafundi bakho besephula isikob labadalac? Ngoba kabagezi izandla zabo, nxa besidla isinkwa.

3 Kodwa waphendula wathi kubo: Lani-ke kungani lisephula umlayo kaNkulunkulu ngenxa yesiko lenu?

4 Ngoba uNkulunkulu walaya, wathi: Hlonipha uyihlo lonyokod; lokuthi: Othuka uyise kumbe unina kumele afe lokufae;

5 kodwa lina lithi: Loba ngubani othi kuyise kumbe kunina: Kungumnikelof, loba yini evela kimi ingakusiza,

6 njalo engasoze amhloniphe uyise kumbe unina; ngalokho lenza umlayo kaNkulunkulug ube yize ngenxa yesiko lenuh.

7 Bazenzisi, uIsaya waprofetha kuhle ngani, esithi:

8 Lababantu basondela kimi ngomlomo wabo, langendebe bangidumise; kodwa inhliziyo yabo ikhatshana lamii.

9 Kodwa bangikhonza ngeze, befundisa izimfundiso eziyimilayo yabantuj.

10 Esebizele kuye ixuku, wathi kilo: Lalelani futhi liqedisise.

11 Kakusikho okungena emlonyeni okungcolisa umuntu; kodwa okuphuma emlonyeni, yikho okungcolisa umuntuk.

12 Abafundi bakhe basebesondela bathi kuye: Uyazi yini ukuthi abaFarisi bathe ukulizwa lelilizwi bakhubeka?

13 Kodwa waphendula wathi: Sonke isihlahlakazana, uBaba osezulwini angasihlanyelanga, sizasitshunwal.

14 Bayekeleni; bangabakhokheli beziphofu abayiziphofum; njalo nxa isiphofu sikhokhela isiphofu, zizawela emgodini zombilin.

15 UPetro wasephendula wathi kuye: Sichasisele lumfanekisoo.

16 UJesu wasesithi: Kanti lani lisengabangelakuqedisisap?

17 Lilokhe lingaqedisisi yini, ukuthi konke okungena emlonyeni kuya esiswini, futhi kuyelahlelwa ngaphandleq?

18 Kodwa izinto eziphuma emlonyeni zivela enhliziywenir; lezi ziyamngcolisa umuntus.

19 Ngoba enhliziywenit kuvela imicabango emibi, ukubulala, ubufebe, ukuphinga, ukweba, ukufakaza amanga, ukuhlambaza;

20 yizo lezozinto ezimngcolisayo umuntuu; kodwa ukudla ngezandla ezingagezwanga kakumngcolisi umuntuv.

Owesifazana weKhanani

21 UJesu wasesuka lapho, waya kungxenye zeTire lezeSidoniw.

22 Njalo khangela, owesifazana ongumKhanani ovela kuleyomikhawulo, wakhala kuye esithi: Nkosix, Ndodana kaDavida, akungihawukeley! Indodakazi yami ihlaselwe kubi lidimoniz.

23 Kodwa kamphendulanga ngalizwi. Basebesondela kuye abafundi bakhe bamncenga, bathi: Mxotshe, ngoba uyakhala ngemva kwethua.

24 Kodwa waphendula wathi: Kangithunywanga, ngaphandle kuzo izimvu ezilahlekileyo zendlu yakoIsrayelib.

25 Kodwa weza wamkhonza wathi: Nkosi, ngisizec.

26 Kodwa waphendula wathi: Kakukuhle ukuthatha isinkwa sabantwana, lokusiphosela izinjana.

27 Kodwa yena wathi: Yebo, Nkosi, kodwa lezinjana ziyadla okwemvuthuluka eziwa etafuleni labaninizod.

28 UJesu wasephendula wathi kuye: O mama, lukhulu ukholo lwakho! Kakube kuwe njengokuthanda kwakho. Indodakazi yakhe yasisila kusukela kuleloholae.

UJesu usilisa izigulane

29 UJesu wasesuka lapho weza eduzane kolwandle lweGalilif; wenyukela entabeni wahlala phansi khona.

30 Kwasekusiza kuye amaxuku amakhulug, beleziqhuli, iziphofu, izimunguluh, izingini, labanye abanengi, basebebaphosela enyaweni zikaJesu, wasebasilisa;

31 aze amangala amaxukui, ebona izimungulu zikhuluma, izingini ziphilile, iziqhuli zihamba, leziphofu zibonaj; basebemdumisak uNkulunkulu kaIsrayelil.

UJesu usuthisa amadoda azinkulungwane ezine

32 UJesu wasebizela kuye abafundi bakhe wathi: Ngilesihelo ngexuku, ngoba sebelami insuku ezintathu, bengelalutho lokudla; njalo kangithandi ukuthi ngibayekele bahambe bengadlangam, hlezi bayathe endleleni.

33 Abafundi bakhe basebesithi kuye: Sizazuza ngaphi enkangala izinkwa ezinengi kangaka, ukuthi zisuthise ixuku elikhulu kangaka?

34 UJesu wasesithi kubo: Lilezinkwa ezingaki? Basebesithi: Eziyisikhombisa, lenhlanzana ezinlutshwanan.

35 Waselaya amaxuku ukuthi ahlale phansi emhlabathini.

36 Wasethatha izinkwa eziyisikhombisa lenhlanzio, esebongile wazihlephula, wazinika abafundi bakhe, labafundi ixuku.

37 Basebesidla bonke basutha; basebedobha imvuthu ezaziselep, izitsha eziyisikhombisa zigcwele.

38 Lalabo abadlayo babengamadoda azinkulungwane ezine, ngaphandle kwabesifazana labantwanaq.

39 Eseyekele amaxuku ahambar wangena emkhunjini, weza emikhawulweni yeMagadalas.

Abafuna isibonakaliso

16AbaFarisi labaSadusia basebesiza bacela kuye ukuthi abatshengise isibonakaliso esivela ezulwini bemlingab.

2 Kodwa waphendula wathi kubo: Kusihlwa lithic: Umkhathi muhle; ngoba isibhakabhaka sibomvu;

3 lekuseni lithi: Umkhathi mubi lamuhla; ngoba isibhakabhaka sibomvu sinyukubele. Bazenzisi, liyakwazi ukwehlukanisa umumo wesibhakabhaka; kodwa izibonakaliso zezikhathi lingeked yini?

4 Isizukulwana esibi lesifebayo sidinga isibonakaliso; kodwa kasiyikunikwa isibonakaliso, ngaphandle kwesibonakaliso sikaJona umprofethi. Wasebatshiya, wahambae.

UJesu ukhuza abafundi ngokungaqedisisi kwabo

5 Sebefikile ngaphetsheya abafundi bakhe babekhohliwe ukuthatha izinkwa.

6 UJesu wasesithi kubo: Nanzelelani liqaphelef imvubelo yabaFarisi labaSadusig.

7 Basebezindlisana besithi: Ngoba singathathanga izinkwah.

8 UJesu esekwazi wathi kubo: Lina abokholo oluncinyanei, kungani lizindlisana ngokuthi alithathanga izinkwaj?

9 Kalikaqedisisi yini, futhi kalikhumbuli izinkwa ezinhlanu zenkulungwane ezinhlanuk, lokuthi labutha izitsha ezingakil?

10 Futhi lezinkwa eziyisikhombisa zenkulungwane ezine, lokuthi labutha izitsha ezingakim?

11 Kaliqedisisi njani, ukuthi bekungemayelana lesinkwa ebengikukhuluma kini ukuthi liqaphele imvubelo yabaFarisi labaSadusin?

12 Basebeqedisisa ukuthi katshongo ukuthi baqaphele imvubelo yezinkwao, kodwa imfundiso yabaFarisi labaSadusip.

Isivumo sokholo sikaPetro

13 Kwathi uJesu esefikile kungxenye zeKesariya yeFiliphu wababuza abafundi bakhe, esithi: Abantu bathi, mina, iNdodana yomuntu, ngingubaniq?

14 Basebesithi: Abanye bathi: NguJohane uMbhabhathizir; labanye bathi: NguElijas; labanye bathi: NguJeremiya, kumbe ngomunye wabaprofethit.

15 Wathi kubo: Lina-ke lithi ngingubani?

16 USimoni Petro wasephendula wathi: Wena unguKristu, iNdodanau kaNkulunkulu ophilayov.

17 UJesu wasephendula wathi kuye: Ubusisiwew, Simoni ndodana kaJonax, ngoba inyama legaziy kakukwembulelanga lokhuz, kodwa uBaba osemazulwinia.

18 Lami-ke ngiyakutshela, ukuthi wena unguPetrob; laphezu kwalelidwala ngizalakha ibandla lamic, lamasango esihogo kawayikulehlulad.

19 Futhi ngizakunika izihluthulelo zombuso wamazulue; njalo loba yini ozayibopha emhlabeni, izakuba ibotshiwe emazulwini; njalo loba yini ozayithukulula emhlabeni, izakuba ithukululwe emazulwinif.

20 Wasebalayisisa abafundi ukuthi bangatsheli muntu ukuthi yena unguJesu onguKristug.

UJesu ukhuluma ngokuhlupheka kwakhe

21 Kusukela kulesosikhathi uJesu waqala ukubatshengisa abafundi bakheh ukuthi umele ukuya eJerusalemai, njalo ahlupheke okunengi ngabadala labapristi abakhulu lababhali, abulawejk, avuswe ngosuku lwesithathul.

22 UPetro wasesiya laye eceleni waqala ukumkhuza esithi: Kakungabi kuwe1, Nkosi; lokhu kakusoze kwenziwa kuwe.

23 Kodwa yena watshibilika wathi kuPetro: Suka ngemva kwami, Sathanem, uyisikhubekiso kimin; ngoba kawucabangi izinto zikaNkulunkulu, kodwa ezabantuo.

Ukuhlutshwa kukaJesu lokwabamlandelayo

24 UJesu wasesithi kubafundi bakhe: Uba umuntu ethanda ukuza ngemva kwami, kazidele, athathe isiphambano sakhe, angilandelep.

25 Ngoba loba ngubani othanda ukusindisa impilo yakhe izamlahlekelaq; kodwa loba ngubani olahlekelwa yimpilo yakhe ngenxa yami uzayithola;

26 ngoba kuzamsizani umuntu nxa ezuza umhlaba wonker, kodwa alahlekelwe ngumphefumulo wakhes? Kumbe umuntu uzanikanit kube lihlawulo lomphefumulo wakheu?

27 Ngoba iNdodana yomuntu izakuza ngenkazimulo kaYisev kanye lengilosi zayow, khona izavuza ngulowo lalowo njengokwenza kwakhex.

28 Ngiqinisile ngithi kini: Bakhona abanye kwabemiyo lapha, abangasoze bezwe ukufay, baze bayibone iNdodana yomuntu isiza embusweni wayoz.

Ukukhazimuliswa kukaJesu entabeni

17Lemva kwensuku eziyisithupha uJesu wathathaa uPetro loJakobe loJohane umfowabo, wasekhwela labo entabeni ende bebodwab.

2 Waseguqulwa isimo phambi kwabo, njalo ubuso bakhe bakhanya njengelanga, lezembatho zakhe zaba mhlophe njengokukhanya.

3 Futhi khangela, kwasekubonakala kubo uMozisi loElija, bekhuluma layec.

4 UPetro wasephendula wathi kuJesu: Nkosi, kuhle ukuthi sibe laphad. Uba uthanda, asakhe lapha amadumba amathathu, elinye ngelakho, lelinye ngelikaMozisi, lelinye ngelikaElijae.

5 Kwathi esakhuluma, khangela, iyezi elikhanyayo labasibekela; futhi khangela, ilizwi laphuma eyezinif, lisithi: Lo uyiNdodana yami ethandekayo, engithokoza ngayog; zwanini yonah.

6 Sebezwile abafundii, bawa phansi ngobuso babo, besaba kakhuluj.

7 Kodwa uJesu weza wabathinta wathik: Sukumani lingesabil.

8 Sebephakamisile amehlo abo, kababonanga muntu, ngaphandle kukaJesu yedwam.

9 Sebesehla entabenin, uJesu wabalaya, wathi: Lingatsheli muntu lowombono, ize ivuke kwabafileyo iNdodana yomuntuo.

10 Abafundi bakhe basebembuza bathi: Pho batsholoni ababhali ukuthi uElija ufanele ukufika kuqalap?

11 UJesu wasephendula wathi kubo: UElija uzafika kuqala isibili, uzabuyisela zonke izintoq;

12 kodwa ngitsho kini ukuthi uElija sewafika, kodwa kabamazangar, kodwa benza kuyes konke ababekuthandat; ngokunjalo leNdodana yomuntu izahlutshwa yibou.

13 Abafundi basebeqedisisa ukuthi wakhuluma labo ngoJohane uMbhabhathiziv.

Ukusiliswa komfana owayelesithuthwane

14 Kwathi sebefikile exukwini, kweza kuye umuntuw waguqa phambi kwakhe wathix:

15 Nkosi, akuhawukele indodana yami, ngoba ilesithuthwane iyahlupheka kakhulu; ngoba iwele kanengi emlilweni, futhi kanengi emanzini.

16 Njalo ngiyilethe kubafundi bakho, kodwa bebengelakho ukuyisilisay.

17 UJesu wasephendula wathi: O sizukulwana esingelakholo lesonakeleyoz, koze kube nini ngizakuba lani? Koze kube nini ngizalibekezelelaa? Mletheni kimi lapha.

18 UJesu waselikhuza, idimoni laseliphuma kuyo, umntwana wasesila kusukela kulelohola.

19 Abafundi basebesiza kuJesu bebodwa bathi: Kungani thina sehlulekile ukulikhupha?

20 UJesu wasesithi kubo: Kungenxa yokungakholwa kwenub. Ngoba ngiqinisile ngithi kinic: Aluba lilokholod olunjengohlamvu lwemasitedie, lizakuthi kulintaba: Suka lapha uye laphaya; njalo izasuka; futhi kaliyikwehlulwa luthof.

21 Kodwa loluhlobo kaluphumig ngaphandle kwangomkhulekoh langokuzila ukudlaij.

UJesu uphinda akhulume ngokuhlupheka kwakhe

22 Besahlezi eGalili, uJesu wathi kubok: INdodana yomuntu izanikelwa ezandleni zabantu,

23 njalo bazayibulala, kodwa ngosuku lwesithathu izavuswal. Basebedabuka kakhulum.

UJesu uthela umthelo

24 Kwathi sebefikile eKapenawumen, abemukela umthelo beza kuPetro bathi: Umfundisi wenu katheli yinio?

25 Wathi: Yebo. Esengenile endlini, uJesu wamandulela wathip: Ucabangani, Simoniq? Amakhosi omhlaba emukela kubani imfanelor kumbe imithelos? Kumadodana abo yini, kumbe kwabezizwe?

26 UPetro wathi kuye: Kwabezizwe. UJesu wathi kuye: Ngakho-ke amadodana akhululekile.

27 Kodwa-ke ukuze singabakhubekisit, hamba uye elwandle uphose ingwegwe, uthathe inhlanzi ezaphuma kuqala; kuzakuthi usuvule umlomo wayo uzathola imali1; uyithathe ubanike ibe ngeyami leyakhou.

UJesu ufundisa ngokuthobeka langezikhubekiso

18Ngalesosikhathi abafundi beza kuJesu, bathi: Kanti ngubani omkhulu embusweni wamazulu?

2 UJesu wasebizela kuye umntwana omncane wammisa phakathi kwaboa,

3 wathi: Ngiqinisile ngithi kini: Ngaphandle kokuthi liphendukeb libe njengabantwana abancane, kalisoze lingene embusweni wamazulu.

4 Ngakho lowo ozazithoba njengalumntwana omncane, nguye omkhulu embusweni wamazuluc.

5 Njalo loba ngubani owemukela abe munye umntwana omncane onje ebizweni lami, wemukela minad.

6 Kodwa loba ngubanie okhubekisa omunye walaba abancinyane abakholwa kimi, kungakuhle kuye ukuthi ilitshe lokuchola elikhulu lilengiswe entanyeni yakhe, abesetshoniswa enzikini yolwandlef.

7 Maye kuwo umhlaba ngenxa yezikhubekisog! Ngoba izikhubekiso zimele ukufikah; kodwa maye kulowomuntu, esifika ngaye isikhubekisoij!

8 Njalok uba isandla sakho kumbe unyawo lwakhol kukukhubekisa, kuqume ukulahlele khatshana lawem; kungcono kuwe ukungena ekuphileni uyingini kumbe uyisiqhwala, kulokuthi ulezandla ezimbili kumbe inyawo ezimbili uphoselwe emlilweni olaphakaden.

9 Futhi uba ilihlo lakhoo likukhubekisa, likhuphe ulilahlele khatshana lawep; kungcono kuwe ukungena ekuphileni ulelihlo elilodwa, kulokuthi ulamehlo amabili uphoselwe esihogweni somliloq.

10 Qaphelani lingadeleli omunye walaba abancinyaner, ngoba ngithi kini: Emazulwini ingilosi zabos zihlala zibona ubusot bukaBaba osemazulwiniu.

11 Ngoba iNdodana yomuntu ize ukusindisav okwakulahlekilew.

Imvu elahlekileyo

12 Licabanganix? Uba umuntu othile elezimvu ezilikhulu, besekulahleka enye yazo, kazitshiyi yini ezingamatshumi ayisificamunwemunye lasificamunwemunye, ahambe ezintabeni ukuyadinga elahlekileyo?

13 Futhi uba kungenzakala ukuthi ayithole, ngiqinisile ngithi kini: Uthokoza ngayo kakhulu kulalezo ezingamatshumi ayisificamunwemunye lasificamunwemunye ezingalahlekangay.

14 Ngokunjalo kayisiyo intando kaYihlo osemazulwiniz ukuthi kubhubhe abe munye walaba abancinyanea.

Ukuphathwa kwabenza okubi

15 Kodwa nxa umfowenu ekona, hamba umsole phakathi kwakho laye lilodwab. Uba ekuzwa, umzuzile umfowenuc;

16 kodwa uba engakuzwa, thatha abe munye kumbe babe babili kanye lawe futhi, ukuze lonke ilizwi liqiniswe ngomlomo wabafakazi ababili kumbe abathathud;

17 njalo nxa esala ukubezwa bona, tshela ibandla; uba esala ukuzwa lalo ibandlae, kabe njengowezizwefg lomthelisi kuweh.

18 Ngiqinisile ngithi kini: Konke elizakubopha emhlabeni, kuzakuba kubotshiwe ezulwini; njalo konke elizakukhulula emhlabeni, kuzakuba kukhululiwe ezulwinii.

Ukukhuleka kwabahlanganyelayo

19 Njalo ngithi kini: Uba ababili benu bevumelana emhlabeni loba ngaluphi ulutho abalucelayoj, bazalwenzelwak nguBaba osemazulwinil.

20 Ngoba lapho ababili kumbe abathathu ababuthene khona ebizweni lami, ngikhona lapho phakathi kwabom.

Umfanekiso wenceku engelasihawu

21 UPetro wasemsondelela wathi: Nkosi, umfowethu uzangona kangaki, njalo ngimthethelelan? Kuze kube kasikhombisa yinio?

22 UJesu wathi kuye: Kangitsho kuwe ukuthi kuze kube kasikhombisa, kodwa kuze kube ngamatshumi ayisikhombisa aphindwe kasikhombisap.

23 Ngakho umbuso wamazulu ufananiswa lomuntu oyinkosi, owayethanda ukulandiselana lenceku zakheq.

24 Kwathi eseqalile ukulandisar, kwalethwa kuye enye elomlandu kuyo wamathalenta* azinkulungwane ezilitshumi.

25 Kodwa njengoba yayingelalutho lokuhlawula, inkosi yayo yalaya ukuthi ithengiswes, lomkayo labantwana bayo, lakho konke elakho, besekuhlawulwat.

26 Ngakho inceku yawa phansi imkhothamela, yathi: Nkosi, ngibekezelela, futhi ngizakuhlawula konke.

27 Inkosi yaleyonceku yasisiba lesihelo yayikhulula, yayixolela umlandu.

28 Kodwa yaphuma leyonceku yathola omunye oyinceku kanye layo, olomlandu kuyo wabodenariyo* abalikhulu, yambamba yamkhama, yathi: Ngihlawula okufaneleyo.

29 Ngakho oyinceku kanye layo wawa phansi ezinyaweni zayo wayincenga, wathi: Ungibekezelele, futhi ngizakuhlawula konkeu.

30 Kodwa yona kayivumanga, kodwa yasuka yayiphosela entolongweni, ize iwuhlawule umlandu.

31 Kwathi abayizinceku kanye layo bebona izinto ezazenzakele badabuka kakhulu; beza babikela inkosi yabo konke okwakwenzekile.

32 Inkosi yayo yasiyibizela kiyo yathi kiyo: Wena nceku embi, ngakuxolela wonke lowomlandu, ngoba wangincengav;

33 ngabe lawe kawumhawukelanga yini omunye oyinceku kanye lawe, njengoba lami ngakuhawukela?

34 Inkosi yayo yasithukuthela yayinikela kubahlukuluzi, ize ihlawule konke okufaneleyo kuyo.

35 Uzakwenza njalo kini laye uBaba osezulwini, uba lingathetheleli lowo lalowo umfowenu iziphambeko zabo ngenhliziyo zenuw.

Ukuhlalisana kwabathatheneyo

19Kwasekusithi uJesu eseqedile lawomazwia, wasuka eGalilib, weza emikhawulweni yeJudiya ngaphetsheya kweJodanic.

2 Amaxuku amakhulu asemlandela, wasewasilisa laphod.

3 Basebesiza kuye abaFarisi bemlinga, bathi kuye: Kuvunyelwe yini endodeni ukuthi yale umkayo ngaso sonke isizathoe?

4 Wasephendula wathi kubo: Kalifundanga yini ukuthi owabadabula kusukela ekuqaleni wabenza owesilisa lowesifazanaf?

5 Wasesithi: Ngenxa yalokhu indoda izatshiya uyise lonina, inamathele kumkayog; labo ababili bazakuba nyamanye.

6 Ngakho kabasebabili, kodwa sebenyamanye. Ngakho lokho uNkulunkulu akuhlanganisileyo kakungabi lamuntu okwehlukanisayoh.

7 Bathi kuye: Pho uMozisi walayelani ukunika incwadi yesehlukaniso, lokumalai?

8 Wathi kubo: Ngenxa yobulukhuni benhliziyo zenu uMozisi walivumela ukwala omkenuj; kodwa kusukela ekuqaleni kwakungenjalo.

9 Kodwa ngithi kini: Loba ngubani owala umkakhe, ngaphandle kokufeba, abesethatha omunye, uyafeba; futhi othatha owaliweyo uyafebak.

10 Abafundi bathi kuye: Uba udaba lomuntu lomfazi lunjalo, akusizi ukuthathal.

11 Kodwa wathi kubo: Kakusibo bonkem abangalemukela lelilizwin, ngaphandle kwabakunikiweyoop.

12 Ngoba kukhona abathenwa, abazalwa benjalo kusukela esiswini sikanina; njalo kukhona abathenwa, abathenwa ngabantuq; kukhona futhi abathenwa, abazithenileyo ngenxa yombuso wamazulur. Lowo ongakwemukela lokho kakwamukeles.

Ukubusiswa kwabantwana abancane

13 Khona kwalethwa kuye abantwana abancane, ukuze abeke izandla zakhe phezu kwabo, akhuleket; kodwa abafundi babakhuza.

14 Kodwa uJesu wathi: Vumelani abantwana abancane, lingabenqabeli ukuza kimi; ngoba umbuso wamazulu ungowabanjeu.

15 Wasebeka izandla phezu kwabo, wasuka lapho.

Ijaha elinothileyo

16 Njalo khangela, kwasondela omunye wathi kuyev: Mfundisi olungileyo, ngizakwenzani okulungileyo, ukuze ngibe lempilo elaphakade?

17 Wasesithi kuye: Ungibizelani ngokuthi olungileyo? Kakho olungileyo, ngaphandle koyedwa, uNkulunkuluw. Kodwa uba uthanda ukungena ekuphileni, gcina imilayox.

18 Wathi kuye: Yiyiphi? UJesu wasesithi: Ungabulali; ungafebi; ungebi; ungafakazi amangay;

19 hlonipha uyihlo lonyokoz; njalo, wothanda umakhelwane wakho njengalokhu uzithanda wenaa.

20 Ijaha lathi kuye: Konke lokhu ngikugcinile kusukela ebutsheni bami; ngisaswelani?

21 UJesu wathi kulo: Uba uthanda ukuphelelab, hamba uthengise impahla zakho uphe abayangac, njalo uzakuba lempahla eligugu ezulwinid; njalo uze lapha, ungilandele.

22 Kodwa selizwile lelilizwi ijaha lasuka lidanile; ngoba lalilempahla ezinengi.

23 UJesu wasesithi kubafundi bakhe: Ngiqinisile ngithi kini: Onothileyo uzangena ngokulukhuni embusweni wamazulue.

24 Njalo futhi ngithi kini: Kulula ukuthif ikamela lingene ngentunja yenalithi, kulokuthi onothileyo angene embusweni wezulug.

25 Sebezwile abafundi bakhe bamangala kakhulu, bathi: Pho kungasindiswa bani?

26 Kodwa uJesu wabakhangela wathi kibo: Kubantu kakulakwenzekah, kodwa kuNkulunkulu zonke izinto zingenzekai.

Umvuzo wokuzidela

27 Khona uPetro waphendula wathi kuye: Khangela, thina sitshiye konke sakulandela; pho sizazuzanij?

28 UJesu wasesithi kubo: Ngiqinisile ngithi kini: Lina elingilandeleyo, ekuvuselelweni lapho iNdodana yomuntu isihlezi esihlalweni sobukhosi senkazimulo yayok, lani lizahlala ezihlalweni zobukhosi ezilitshumi lambilil lahlulele izizwe ezilitshumi lambili zakoIsrayelim.

29 Laye wonke otshiye izindlu, kumbe abafowabo, kumbe odadewabo, kumbe uyise, kumbe unina, kumbe umkakhe, kumbe abantwana, kumbe amasimu, ngenxa yebizo lami, uzakwemukela ngekhulu, adle ilifa lempilo elaphakaden.

30 Kodwa abanengi abokuqala bazakuba ngabokucinao, labokucina ngabokuqalap.

Umfanekiso wezisebenzi zesivini

20Ngoba umbuso wamazulu ufanana lomuntu ongumninindlua, owaphuma ekuseni kakhulu ukuqatsha izisebenzi ziye esivinini sakheb;

2 esevumelene lezisebenzi ngodenariyo* ngosuku, wazithuma esivinini sakhe.

3 Wasephuma sekungaba lihola lesithathu*, wabona abanye bemi emdangeni bengenzi lutho;

4 lakulabo wathi: Yanini lani esivinini; njalo loba yini efaneleyo ngizalinika yona. Bahamba-ke.

5 Wabuya waphuma sekungaba lihola lesithupha* langelesificamunwemunye, wenza njalo.

6 Kwathi sekungaba lihola letshumi* lanye waphuma, wathola abanye bemi bengenzi lutho, wathi kubo: Limeleni lapha usuku lonke lingenzi luthoc?

7 Bathi kuye: Ngoba akulamuntu osiqatshileyod. Wathi kubo: Yanini lani esivinini, njalo lizakwemukela loba kuyini okufaneleyo.

8 Kwathi sekuntambama umninisivini wathi enduneni yakhee: Biza izisebenzi, uzibhadale iholo, uqale ngezokucina kuze kube ngezokuqalaf.

9 Kuthe befika abaqatshwa ngehola letshumi lanye ngulowo lalowo wemukela udenariyo.

10 Njalo sebezile abokuqala bacabanga ukuthi bazakwemukela okungaphezulu; kodwa labo bemukela udenariyo ngamunye.

11 Kwathi beyemukela bamsola umninindlug,

12 besithi: Labo abokucina basebenze ihola elilodwa, kodwa ubalinganise lathih esithwele ubunzima bosuku lokutshisai.

13 Kodwa ephendula wathi komunye wabo: Mngane, angikoni; kanti kawuvumelananga lami ngodenariyoj?

14 Thatha okwakho uhambe; ngiyathanda ukumnika lowokucina njengawek.

15 Kumbe angivunyelwa yini ukwenza engikuthandayo ngezinto zamil? Loba ilihlo lakho libi yinim, ngoba mina ngilungilen?

16 Kunjalo-ke abokucina bazakuba ngabokuqala, labokuqala ngabokucinao; ngoba banengi ababiziweyo, kodwa balutshwana abakhethiweyop.

UJesu ukhuluma ngokuhlupheka kwakhe

17 Kwathi uJesuq esesenyukela eJerusalema wathatha abalitshumi lambili bebodwa besendleleni, wathi kubor:

18 Khangelani, senyukela eJerusalemas, njalo iNdodana yomuntu izanikelwa kubapristi abakhulu lakubabhali; besebeyilahlela ukufat,

19 bayinikeleu kwabezizwev ukuthi bayiyangise bayitshaye ngesiswepu bayibethelew; njalo ngosuku lwesithathu izabuya ivukex.

UJesu ukhuza amadodana kaZebediya

20 Kwasekusiza kuye uninay wamadodana kaZebediya kanye lamadodana akhez, waguqa wacela ulutho kuyea.

21 Wasesithi kuye: Ufunani? Wathi kuye: Tshono ukuthi la amadodana ami amabili ahlaleb, enye ngakwesokunene sakhoc, lenye ngakwesokhohlo, embusweni wakho.

22 Kodwa uJesu waphendula wathi: Kalikwazi elikucelayo. Linganatha yini inkezo engizayinatha minad, njalo libhabhathizwe ngobhabhathizo engibhabhathizwa ngalo minae? Bathi kuye: Singakwenza.

23 Wasesithi kubo: Ngeqiniso lizayinatha inkezo yami, libhabhathizwe ngobhabhathizo mina engizabhabhathizwa ngalof; kodwa ukuhlala ngakwesokunene sami langakwesokhohlo sami, kayisikho okwami ukuphana ngakho, kodwa kungokwalabog abakulungiselweyo nguBabah.

Ubukhulu obuqotho

24 Kwathi sebezwile abalitshumi, bathukuthela ngezelamani ezimbili.

25 Kodwa uJesu wababizela kuye wathi: Liyazi ukuthi ababusi bezizwei bayazibusa ngobulukhuni, lezikhulu zisebenzisa amandla phezu kwazoj.

26 Kodwa akuyikuba njalo phakathi kwenu; kodwa loba ngubani othanda ukuba ngomkhulu phakathi kwenuk kabe yisisebenzi senul;

27 njalo loba ngubani othanda ukuba ngowokuqala phakathi kwenu kabe yisisebenzi senu;

28 njengalokhu iNdodana yomuntu kayizanga ukukhonzwa, kodwa ukukhonzam, lokunika impilo yayo ibe lihlawulon labanengio.

UJesu usilisa iziphofu ezimbili

29 Kwathip bephumaq eJeriko, ixuku elikhulu lamlandelar.

30 Njalo khangela, iziphofu ezimbili zihlezi endleleni, sezizwile ukuthi uJesu uyadlula, zamemeza, zathi: Sihawukele, Nkosi, Ndodana kaDavidas!

31 Ixuku laselizikhuza ukuthi zithule, kodwa zamemeza kakhulu, zisithi: Sihawukele, Nkosi, Ndodana kaDavidat!

32 UJesu wasesima wazibiza, wathi: Lifuna ukuthi ngilenzeleni?

33 Zathi kuye: Nkosi, ukuthi amehlo ethu avuleke.

34 UJesu esesiba lesihelo wathinta amehlo azo; njalo amehlo azo ahle abuya abona, zasezimlandelau.

UJesu ungena eJerusalema

21Kwathi-ke sebesondele eJerusalemaa, sebefikile eBetfageb entabeni yeMihlwathic, khona uJesu wathuma abafundi ababili,

2 esithi kubo: Hambani liye emzaneni okhangelene lani, lizahle libone ubabhemi ekhulekiwe, lethole lilaye; libakhulule, libalethe kimi.

3 Futhi uba umuntu ekhuluma ulutho kini, lizakuthi: INkosi iyabaswela; njalo uzahle abathumele.

4 Njalo konke lokhu kwenzeka, ukuze kugcwaliseke okwakhulunywa ngumprofethid, ukuthi:

5 Tshelani indodakazi yeSiyoni ukuthie: Khangela, iNkosi yakho iyeza kuwe, imnene igade ubabhemi, lethole inkonyana yenyamazana yokuthwalaf.

6 Abafundi bahamba-ke, benza njengalokhu uJesu wayebalayile,

7 baletha ubabhemi lethole, babeka izembatho zabo phezu kwabo, bamhlalisa phezu kwazog.

8 Lenengi lexuku lendlala ezalo izembatho endlelenih; labanye bagamula ingatsha zezihlahla, bazendlala endlelenii.

9 Lamaxuku ayehamba phambili lababelandela bamemeza, besithi: Hosana* kuyo iNdodana kaDavidaj! Ubusisiwe ozayo ebizweni leNkosik. Hosanal kweliphezulum!

10 Esengenile eJerusaleman umuzi wonke wanyakazela usithi: Ngubani loo?

11 Amaxuku asesithi: Lo nguJesu umprofethip, oweNazaretha yeGaliliq.

Ukuhlanjululwa kwethempeli

12 UJesu wasengena ethempelini likaNkulunkulu, wabaxotsha bonke ababethengisa lababethenga ethempelinir, wasegenqula amatafulas ababentshintshelana imalit, lezihlalo zalabo ababethengisa amajubau.

13 Wasesithi kubo: Kulotshiwe ukuthi: Indlu yami izabizwa ngokuthi yindlu yomkhulekov; kodwa lina liyenze ubhaluw lwabaphangix.

14 Kwasekufika kuye iziphofu leziqhuli ethempelini; wasezisilisa.

15 Kodwa abapristi abakhulu lababhali sebebonile izimangaliso azenzayo, labantwana bememeza ethempelini, besithi: Hosana eNdodaneni kaDaviday! bathukuthela,

16 basebesithi kuye: Uyakuzwa lokhu yini abakutshoyo laba? UJesu wasesithi kubo: Yebo; alikaze lifunde yini ukuthi: Emlonyeniz wezingane lowabamunyayoa uphelelise indumisob?

17 Wasebatshiya waphuma phandle komuzi esiya eBethani, walala khonac.

Ukuthukwa komkhiwa

18 Kwathi ebuyela emzini ekuseni, walambad;

19 kwathi ebona umkhiwa othile endleleni, wasondela kuwo, kodwa katholanga lutho kuwo ngaphandle kwamahlamvu wodwa; wathi kuwo: Kakungabe kusavela isithelo kuwe lanini. Njalo umkhiwa wahle wabuna.

20 Kwathi bebona lokhu abafundi bakhe bamangala, besithi: Umkhiwa uhle wabuna njanie?

21 UJesu wasephendula wathi kubo: Ngiqinisile ngithi kini: Uba lilokholof, lingathandabuzi, kaliyikwenza lokhu okomkhiwa kuphelag, kodwa loba lisithi lakulintaba: Qutshunwa uphoselwe olwandle, kuzakwenzekah.

22 Njalo konke loba kuyini elikucelayo emkhulekweni, likholwa, lizakwemukelai.

Igunya likaJesu

23 Kwathi esengenile ethempelini, abapristi abakhulu labadala babantu basondela kuye esafundisaj, bathi: Izinto lezi uzenza ngaliphi igunya? Njalo ngubani okunike leligunyak?

24 UJesu wasephendula wathi kubo: Lami ngizalibuza umbuzo ube munye; uba lingitshela lokhu, lami ngizalitshela ukuthi ngenza lezizinto ngaliphi igunya:

25 Ubhabhathizo lukaJohane lwavela ngaphi? Ezulwini kumbe ebantwini? Basebezindlisana, besithi: Uba sisithi: Ezulwini, uzakuthi kithi: Pho kalikholwanga kuye nganil?

26 Kodwa uba sisithi: Ebantwini, siyesaba ixukum; ngoba bonke bamphatha uJohane njengomprofethin.

27 Basebemphendula uJesu bathi: Kasazi. Wasesithi kubo: Lami kangilitsheli ukuthi ngenza lezizinto ngaliphi igunya.

Umfanekiso wamadodana amabili

28 Kanti licabanganio? Umuntu wayelamadodana amabili; waya kweyokuqala wathi: Mntanami, hamba, uyesebenza lamuhla esivinini samip.

29 Kodwa yaphendula yathi: Angifuni. Kodwa emva kwalokho yaphenduka, yahambaq.

30 Wasesiya kweyesibili watsho ngokunjalo. Yona-ke yaphendula yathi: Ngiyahamba, nkosi. Kodwa kayiyanga.

31 Yiyiphi kulawo amabili eyenza intando kayise? Bathi kuye: Eyokuqala. UJesu wathi kubo: Ngiqinisile ngithi kini: Abathelisir lezifebe bayangena embusweni kaNkulunkulu phambi kwenus.

32 Ngoba uJohane wafika kini ngendlela yokulunga, kalikholwanga kuyet; kodwa abathelisi lezifebeu bakholwa kuyev; kodwa lina selikubonile kaliphendukanga emva kwalokho ukuthi likholwe kuyew.

Umfanekiso wabalimi besivini

33 Zwanini omunye umfanekiso. Kwakukhona umuntu othile ongumninimuzix, owahlanyela isiviniy, wasibiyela ngothangoz, wagebha isikhameloa kuso, wakha umphotshongob, wasiqatshisa kubalimi, waya kwelinye ilizwec.

34 Kwathi sekusondele isikhathi sezithelo, wathuma inceku zakhe kubalimi, ukuze zemukele izithelo zakhe.

35 Abalimi basebezibamba inceku zakhe, enye bayitshayad, lenye bayibulalae, lenye bayikhanda ngamatshef.

36 Wabuya wathuma ezinye inceku ezinengi kulezokuqalag; basebesenza njalo kulezo.

37 Ekucineni wasethuma indodana yakhe kubo, esithi: Bazayihlonipha indodana yamih.

38 Kodwa abalimi sebeyibonile indodana bakhulumisana besithi: Le yindlalifai; wozani, siyibulale, njalo sibambe ilifa layoj.

39 Basebeyibambak bayiphosela ngaphandle kwesivini, bayibulalal.

40 Ngakho mhla kufika umninisivini, uzabenzani abalimi labo?

41 Bathi kuye: Uzababhubhisa kakubi labo ababim, njalo uzaqatshisa isivini kwabanye abalimi, abazamnika izithelo ngezikhathi zazon.

42 UJesu wathi kubo: Alikaze lifunde yini emibhalweni ukuthi: Ilitshe abakhi abalalayo, yilo eseliyinhloko yengonsi; lokhu yikwenza kweNkosi; njalo kuyamangalisa emehlweni ethuo?

43 Ngakho ngithi kini: Lizakwemukwa umbuso kaNkulunkulu, unikwe isizwe esithela izithelo zawop.

44 Lalowo owela phezu kwalelilitshe uzaphahlazwaq; kodwa loba ngubani eliwela phezu kwakhe lizamchobozar.

45 Kwathi abapristi abakhulu labaFarisi sebezwile imifanekiso yakhe bazi ukuthi ubekhuluma ngabo.

46 Kwathi sebedinga ukumbambas besaba amaxukut, ngoba ayemphatha njengomprofethiu.

Umfanekiso wedili lomtshado

22UJesu wasephendula wabuya wakhuluma labo ngemifanekisoa, wathi:

2 Umbuso wamazulu ufananiswa lomuntu oyinkosib, owenzela indodana yakhe idili lomtshadoc;

3 wasethuma inceku zakhe ukuthi zibize abanxusiweyo emtshadweni, kodwa kabavumanga ukubuyad.

4 Wabuya wathuma ezinye incekue, esithi: Batsheleni abanxusiweyo ukuthi: Khangelani, sengilungisile ukudla kwami kweminif, inkabi zamig lokunonileyo sekuhlatshiweh, izinto zonke sezilungile; wozani emtshadweni.

5 Kodwa kabananzanga, bazihambela, omunye ensimini yakhe, omunye ekuthengiselaneni kwakhe;

6 abaseleyo basebezibamba inceku zakhe baziphatha kubi bazibulalai.

7 Kodwa kwathi inkosi ikuzwa lokho yathukuthela, yathuma amabutho ayo yabhubhisa labobabulali, yatshisa umuzi waboj.

8 Yasisithi encekwini zayo: Umtshado usulungile, kodwa abanxusiweyo bebengafanelangak.

9 Ngakho yanini emahlanganweni ezindlela, njalo bonke elingabathola, libabizele emtshadweni.

10 Lezonceku zaseziphuma zaya ezindleleni zabutha bonke ezabatholayo, ababi kanye labalungileyo; indlu yomtshado yasigcwala ngabahleziyol.

11 Kwathi inkosi ingena ukukhangela ababehlezi ekudleni yabona khona umuntu owayengembathangam isembatho somtshadon;

12 yasisithi kuye: Mngane, ungene njani lapha ungelasembatho somtshadoo? Kodwa yena waqunywa umlomop.

13 Inkosi yasisithi ezincekwiniq: Mbopheni inyawo lezandla, limsuse limphosele emnyameni ongaphandle; lapho kuzakuba khona ukukhala lokugedla amazinyor.

14 Ngoba banengi ababiziweyo, kodwa balutshwana abakhethiweyos.

Umthelo kaKesari

15 Khona-ke abaFarisi basuka, bacebisana ngokuthi bangamthiya njani ekukhulumenit.

16 Basebethuma kuye abafundi babo kanye labakaHerodiu, besithi: Mfundisi, siyazi ukuthi wena uqotho, ufundisa indlela kaNkulunkulu ngeqiniso, kawukhathaleli muntu, ngoba kawunanzi isimo sabantuv.

17 Ngakho sitshele, wena ucabangani? Kuvunyelwe yini ukuthelaw kuKesari, kumbe hatshix?

18 Kodwa uJesu ebazi ububi babo wathiy: Bazenzisi, lingilingelaniz?

19 Ngitshengisani imali yokuthela. Basebemlethela udenariyo*.

20 Wasesithi kubo: Ngokabani lumfanekiso lalumbhalo?

21 Bathi: NgokaKesari. Wasesithi kubo: Ngakho mnikeni uKesari izinto zikaKesari; loNkulunkulu izinto zikaNkulunkulua.

22 Kwathi sebezwile bamangala; bamtshiya bahambab.

Ukuvuka kwabafileyo

23 Ngalolosuku kweza kuye abaSadusic, abathi kakukho ukuvuka kwabafileyod, basebembuza,

24 besithi: Mfundisi, uMozisi wathi: Uba umuntu esifa engelabantwana, umfowabo uzamthatha umkakhe, amvusele umfowabo inzaloe.

25 Kwakukhona phakathi kwethu izelamani eziyisikhombisa; owokuqala wasethatha umfazi wafa; futhi engelanzalo, watshiya umkakhe kumfowabo.

26 Kwaba njalo lowesibili, lowesithathu, kwaze kwaba kowesikhombisa.

27 Kwathi emva kwabo bonke kwafa lomfazi.

28 Ngakho ekuvukeni kwabafileyo, uzakuba ngumkabani kwabayisikhombisa? Ngoba bonke babelaye.

29 Kodwa uJesu waphendula wathi kubo: Liduhile, lingayazi imibhalof, loba amandla kaNkulunkulug;

30 ngoba ekuvukeni kwabafileyo kabathathani, kabendiswah, kodwa banjengengilosi zikaNkulunkulu ezulwini.

31 Kodwa mayelana lokuvuka okwabafileyoi, kalifundanga yini okwakhulunywa kini nguNkulunkulu, esithi:

32 Mina nginguNkulunkulu kaAbrahama, loNkulunkulu kaIsaka, loNkulunkulu kaJakobej? UNkulunkulu kayisuye uNkulunkulu wabafileyo, kodwa owabaphilayo.

33 Kwathi amaxuku ekuzwa amangala kakhulu ngokufundisa kwakhek.

Umlayo wokuqala

34 Kwathi abaFarisi, sebezwile ukuthi uJesu ubaqume umlomol abaSadusim, babuthana ndawonye.

35 Lomunye wabo, isazumthetho, wambuzan, emlinga, esithio:

36 Mfundisi, yiwuphi umlayo omkhulu emthethweni?

37 UJesu wasesithi kuye: Wothanda iNkosi uNkulunkulu wakho, ngenhliziyo yakho yonke, langomphefumulo wakho wonke, langengqondo yakho yonkep;

38 yiwo lowo umlayo owokuqala lomkhulu.

39 Lowesibili ufanana lawo uthi: Wothanda umakhelwane wakho njengalokhu uzithanda wenaq.

40 Kuleyomilayo emibili kumisiwe umthetho wonke labaprofethir.

UKristu losendo lwakhe

41 Kwathi sebebuthene abaFarisi, uJesu wababuza,

42 esithi: Licabangani ngoKristu? Uyindodana kabanis? Bathi kuye: NgekaDavidat.

43 Wathi kubo: Pho uDavida wambiza njani ekuMoya ngokuthi yiNkosiu, esithi:

44 INkosi yathi eNkosini yami: Hlala ngakwesokunene sami, ngize ngenze izitha zakho zibe yisenabelo senyawo zakhov?

45 Ngakho uba uDavida embiza ngokuthi yiNkosi, uyiNdodana yakhe njani?

46 Njalo kwakungekho owayengamphendula ilizwiw; kusukela ngalolosuku kakwabe kusaba khona umuntu olesibindi sokumbuzax.

UJesu usola ababhali labaFarisi

23Khona uJesu wakhuluma emaxukwini lakubafundi bakhea,

2 esithi: Ababhali labaFarisi bahlezi esihlalweni sikaMozisi;

3 ngakho konke lokhu abalitshela khona ukuthi likugcine, kugcineni likwenze; kodwa lingenzi njengokwemisebenzi yabob, ngoba bayakhuluma bangenzic.

4 Ngoba bayabopha imithwalo enzima njalo elukhuni ukuthwalwa, bayibeke emahlombe abantu, kodwa kabafuni ukuyisusa ngomunwe wabod.

5 Njalo imisebenzi yabo yonke bayenza ukuze babonwe ngabantue; ngoba benza amafilakteriyu* abo abe banzif, njalo bakhulisa intshaka zezembatho zabog;

6 bathanda izihlalo zabahloniphekayo ekudleni kwantambamah, lezihlalo eziqakathekileyo emasinagogenii,

7 lokubingelelwa emidangenijk, lokubizwa ngabantu ngokuthi: Rabi*, Rabil.

8 Kodwa lina kalingabizwa ngokuthi Rabim; ngoba munye ongumfundisi wenu, uKristun; njalo lina lonke lingabazalwane.

9 Futhi lingabizi muntu emhlabeni ngokuthi nguyihloo; ngoba munye onguYihlo, osemazulwinip;

10 kalingabizwa ngokuthi lingabafundisiq; ngoba munye ongumfundisi wenu, uKristur.

11 Kodwa omkhulu kinis uzakuba yinceku yenut.

12 Lalowo oziphakamisayo, uzathotshiswa; lalowo ozithobayo, uzaphakanyiswau.

13 Kodwa maye kini, babhali labaFarisi, bazenzisiv, ngoba livalela abantu umbuso wamazulu; ngoba kalingeni lina, labangenayo kalibavumeli ukuthi bangenew.

14 Maye kini, babhali labaFarisi, bazenzisi, ngoba lidla izindlu zabafelokazi, langokuzenzisa lenza imikhuleko emide; ngakho lizakwemukela ukulahlwa okukhulux.

15 Maye kini, babhali labaFarisi, bazenzisi, ngoba libhoda ulwandle lomhlaba ukuthi lenze abe munye ophendukela kumaJuday, kuthi nxa esenziwe njalo, limenze umntwana wesihogo ngokuphindiweyo kulaniz.

16 Maye kini, bakhokheli abayiziphofua, abathi: Loba ngubani ofunga ngethempeli, akulutho; kodwa loba ngubani ofunga ngegolide lethempeli, ulomlandub.

17 Zithutha leziphofuc! Ngoba yikuphi okukhulu, igolide, kumbe ithempeli elenza igolide libe ngcweled?

18 Njalo: Loba ngubani ofunga ngelathi, akulutho; kodwa loba ngubani ofunga ngomnikelo ophezu kwaloe, ulomlandu.

19 Zithutha leziphofu! Ngoba yikuphi okukhuluf, umnikelo, kumbe ilathi elenza umnikelo ube ngcweleg?

20 Ngakho ofunga ngelathi ufunga ngalo langakho konke okuphezu kwalo;

21 lofunga ngethempeli ufunga ngalo langaye ohlala kuloh;

22 lofunga ngezulu ufunga ngesihlalo sobukhosi sikaNkulunkulu langaye ohlala phezu kwasoi.

23 Maye kini, babhali labaFarisi, bazenzisi, ngoba lithela okwetshumi kwetshwayi leganga ledile* lekhumini*j; liyekele okunzima komlayo, ukwahlulela lesihawu lokholo; belifanele ukwenza lezizinto, lingaziyekeli lalezok.

24 Bakhokheli abayiziphoful, likhetha umiyane, kodwa liginye ikamelam.

25 Maye kini, babhali labaFarisi, bazenzisi, ngoba lihlambulula ingaphandlen yenkezo leyomganu, kodwa ngaphakathi kugcwele ukuphangao lobuhwabap.

26 MFarisi oyisiphofu! Hlambulula kuqala ingaphakathi yenkezo leyomganu, ukuze kuhlambuluke lengaphandle yakhoq.

27 Maye kini, babhali labaFarisi, bazenzisir, ngoba lifanana lamangcwaba aconjwe aba mhlophe, abonakala emahle ngaphandle, kanti ngaphakathi agcwele amathambo abafileyos lokungcola konket.

28 Kunjalo lani ngaphandle libonakala ebantwini lilungile, kanti ngaphakathi ligcwele ukuzenzisa lobubi.

29 Maye kini, babhali labaFarisi, bazenzisi, ngoba lakha amangcwaba abaprofethiu, licecise amangcwaba abalungileyov,

30 lithi: Uba besikhona ensukwini zabobaba bethu, besingayikuhlanganyela labo egazini labaprofethi.

31 Kunjalo liyazifakazela lina ukuthi lingamadodana alabo ababulala abaprofethiw;

32 lina-ke gcwalisanix isilinganiso saboyihloy!

33 Zinyoka, nzalo yamabululuz, lizaphepha njani ukulahlwa kwesihogoa?

34 Ngakho, khangelani, mina ngithuma kini abaprofethi labahlakaniphileyob lababhalic; labanye babo lizababulala libabetheled; labanye lizabatshaya ngesiswepu emasinagogenie enu libazingele imizi ngemizif;

35 ukuze kwehlele phezu kwenu igazi lonke elilungileyo elachithwa emhlabenig, kusukela egazini likaAbela olungileyoh, kuze kufike egazini likaZakariyai indodana kaBarakiyaj, elambulala phakathi kwethempelik lelathil.

36 Ngiqinisile ngithi kini: Zonke lezizinto zizakwehlela phezu kwalesisizukulwana.

UJesu ukhalela iJerusalema

37 Jerusalema, Jerusalemam, wena obulala abaprofethin njalo obakhanda ngamatshe labo abathunywe kuweo! Bengithanda kangakanani ukubuthela ndawonye abantwana bakho, njengesikhukhukazi sibuthela amatsiyane asop ngaphansi kwempiko, kodwa kalivumangaq.

38 Khangelani, indlu yenu itshiyiwe kini ilunxiwa.

39 Ngoba ngithi kini: Kalisoze langibona kusukela khathesi, lize lithi: Ubusisiwe ozayo ebizweni leNkosir.

UJesu ukhuluma ngokuchithwa kweJerusalema langokuphela kwesikhathi

24UJesu wasephumaa wasuka ethempelinib; basebesondela abafundi bakhe ukumtshengisa izakhiwo zethempeli.

2 UJesu wasesithi kubo: Kaliziboni yini zonke lezizinto? Ngiqinisile ngithi kini: Akusoze kutshiywe lapha ilitshe elilodwa phezu kwelitshe, elingasoze lidilizelwe phansic.

3 Kwathi esehlezi entabeni yeMihlwathid, abafundi beza kuye bebodwa, bathi: Sitshele, lezizinto zizakuba ninie? Lesibonakaliso sokuza kwakho, lesokuphela kwesikhathi sizakuba yinif?

4 UJesu wasephendula wathi kubo: Qaphelani, kungabi khona oliduhisayog;

5 ngoba abanengi bazakuza ngebizo lami, besithi: Mina nginguKristuh; futhi baduhise abanengii.

6 Njalo lizakuzwa ngezimpi lamahungahunga ezimpi; nanzelelani, lingethuki; ngoba konke lokhu kufanele kwenzeke; kodwa ukuphela kakukabi khonaj.

7 Ngoba isizwe sizavukela isizwek, lombuso uvukele umbusol; njalo kuzakuba khona indlala labomatshayabhuqe bezifo lokuzamazama komhlaba indawo ngendawom;

8 kodwa zonke lezizinto ziyikuqala kwemihelon.

9 Lapho-ke bazalinikelao ekuhluphekeni, balibulale; futhi lizazondwa yizizwe zonke ngenxa yebizo lamip.

10 Njalo ngalesosikhathi abanengi bazakhubekaq, banikelane, bazondane.

11 Futhi kuzavuka abaprofethi bamanga abanengir, baduhise abanengis.

12 Njalo ngenxa yokwanda kobubi, uthando lwabanengi luzaphola;

13 kodwa ophikelelayo kuze kube sekupheleni, nguye ozasindiswat.

14 Njalo lelivangeli lombusou lizatshunyayelwav emhlabeni wonkew kube yibufakazi ezizweni zonke; khona-ke kuzafika ukuphelax.

15 Ngakho nxa libona amanyala encithakalo, akhulunywa nguDaniyeli umprofethiy, emi endaweni engcwelez (obalayo kaqedisise)a,

16 khona labo abaseJudiya kababalekele ezintabeni;

17 ophezu kophahlab lwendluc angehli ukuthatha ulutho endlini yakhe;

18 losemasimini angabuyeli emuva ukuyathatha izembatho zakhe.

19 Kodwa maye kwabakhulelweyo labamunyisayo ngalezonsukud!

20 Kodwa khulekani ukuthi ukubaleka kwenu kungabi sebusika, loba ngesabatha.

21 Ngoba ngalesosikhathi kuzakuba khona ukuhlupheka okukhulue, okungazanga kube khona kusukela ekuqaleni komhlaba kuze kube khathesif, njalo okungasayikuba khonag.

22 Uba-ke lezonsuku bezingafinyezwanga, bekungesindiswe nyamah; kodwa ngenxa yabakhethiweyo lezonsuku zizafinyezwai.

23 Ngalesosikhathi nxa umuntu esithi kini: Khangelani, nangu uKristu, kumbe nanguya, lingakholwaj.

24 Ngoba kuzavuka okristu bamanga labaprofethi bamangak, benze izibonakaliso ezinkulu lezimangalisol, ukuze kuthi, nxa kungenzeka, baduhise labakhethiweyom.

25 Khangelani, sengilitshelile ngaphambili.

26 Ngakho uba bengathi kinin: Khangelani, usenkangala, lingaphumi; khangelani, usendlini yensitha, lingakholwao.

27 Ngoba njengalokhu umbane ubaneka empumalanga ukhanye lentshonalanga, kuzakuba njalo lokufika kweNdodana yomuntup.

28 Ngoba loba ngaphi lapho okukhona isidumbuq, lapho amanqe azakubuthana khonar.

29 Njalo masinyane emva kokuhlupheka kwalezonsukus, ilanga lizafiphazwa, lenyanga kayiyikupha ukukhanya kwayot, lenkanyezi zizakuwa ezulwini, lamandla amazulu azazanyazanyiswau.

30 Khona-ke sizabonakalav ezulwini isibonakaliso seNdodana yomuntuw; njalo besezikhala zonke izizwe zomhlabax, sezibonay iNdodana yomuntuz isiza emayezini ezulua ilamandla lenkazimulo enkulub.

31 Njalo izathuma izingilosi zayoc lokukhala okukhulu kophondod, beseziqoqa abakhethiweyo bayo emimoyeni eminee, kusukela emkhawulweni omunye wamazulu kuze kube komunye umkhawulo wawof.

32 Kodwa fundani umfanekiso emkhiweni; nxa khathesi ugatsha lwawo selusiba buthakathaka, njalo luhlume amahlamvu, liyazi ukuthi ihlobo seliseduze;

33 ngokunjalo lani, nxa libona lezizinto zonke, yazini ukuthi kuseduze1 kuseminyangog.

34 Ngiqinisile ngithi kini: Lesisizukulwana asisoze sidlule, kuze kwenzeke zonke lezizintoh.

35 Kuzadlula izulu lomhlabai, kodwa amazwi ami awasoze adlulej.

36 Kodwa lolosuku leholak kakho owaziyo ngalo, ngitsho lezingilosi zemazulwinil, ngaphandle kukaBaba kuphelam.

37 Kodwa njengensuku zikaNowa, kuzakuba njalo ukufika kweNdodana yomuntun.

38 Ngoba njengakulezonsuku ezaziphambili kukazamcoloo babesidla benatha, bethatha besendiswa, kwaze kwafika usuku uNowa angena ngalo emkhunjinip,

39 njalo babengazi, kwaze kwafika uzamcolo wasebasusa bonke, kuzakuba njalo lokufika kweNdodana yomuntu.

40 Ngalesosikhathi kuzakuba khona ababili ensimini; omunye athathwe, lomunye atshiyweq;

41 kuzakuthi abesifazana ababili bechola elitsheni; omunye athathwe, lomunye atshiywer.

42 Ngakho lindanis, ngoba kalazi ukuthi iNkosi yenu izafika ngaliphi iholat.

43 Kodwa yazini lokhuu, ukuthi uba umninindluv ebewazi umlindo isela elizafika ngawow, ubezalindax, futhi ubengayikuvuma ukuthi indlu yakhe ifohlelwey.

44 Ngakho lani hlalani lilungilez; ngoba ngehola elingalicabangiyo, iNdodana yomuntu izakuzaa.

Umfanekiso wenceku ethembekileyo lowengathembekanga

45 Pho ngubanib inceku ethembekileyoc lehlakaniphileyo, inkosi yayo eyibeke phezu kwabendlu yayo, ukuthi ibanike ukudla ngesikhathi esifaneleyod?

46 Ibusisiwe leyonceku, okuzakuthi inkosi yayo nxa ifika izayifica isenza njaloe.

47 Ngiqinisile ngithi kini: Izayibeka phezu kwakho konke elakhof.

48 Kodwa nxa leyonceku embi isithi enhliziyweni yayo: Inkosi yami iphuzile ukubuyag,

49 njalo ibisiqala ukutshaya abayizinceku kanye layo, lokudla lokunatha lezidakwa,

50 inkosi yaleyonceku izafika ngosuku engayilindele ngalo, langehola engalaziyo,

51 izayiquma phakathi2, izanika isabelo sayo labazenzisih; kuzakuba khona lapho ukukhala lokugedla amazinyoi.

Umfanekiso wentombi ezilitshumi

25Ngalesosikhathi umbuso wamazulu uzafananiswa lentombi ezilitshumia ezathatha izibane zazo zaphuma ukuhlangabeza umyenib.

2 Njalo ezinhlanu zazoc zazihlakaniphiled, lezinhlanu zaziyizithuthae.

3 Eziyizithutha zathatha izibane zazo, kazithathanga amafutha kanye lazof;

4 kodwa ezihlakaniphileyo zathatha amafutha ezitsheni kanye lezibane zazog.

5 Kwathi umyeni esephuzileh, zawozelai zonke zalala ubuthongoj.

6 Kodwa phakathi kobusuku kwamenyezwak: Khangelani, umyeni uyeza, phumani liyemhlangabeza!

7 Zasezivuka lezontombi zonke, zalungisa izibane zazol.

8 Eziyizithutha zasezisithim kwezihlakaniphileyon: Sipheni okwamafutha enu, ngoba izibane zethu ziyacitsha.

9 Kodwa ezihlakaniphileyo zaphendulao, zathi: Hlezi angaseneli thina lani; kodwa kungcono ukuthi lihambe liye kwabathengisayo lizithengelep.

10 Kwathi zisiyathenga, weza umyeni. Ezasezilungile zasezingena layeq emtshadwenir, kwasekuvalwa umnyangos.

11 Kwathi emva kwalokho zafika lalezontombi ezinye, zathi: Nkosi, Nkosi, sivulelet!

12 Kodwa yena waphendula wathi: Ngiqinisile ngithi kini: Angilazi linau.

13 Ngakho lindaniv, ngoba kalilwazi usuku lehola iNdodana yomuntu efika ngalow.

Umfanekiso wemali

14 Ngobax kunjengomuntuy owaya kwelinye ilizwez wabiza inceku zakhe, wazinika impahla zakhea;

15 kwathi enye wayinika amathalenta* amahlanu, lenye amabili, lenye lalinye, kwaba yileyo laleyob njengamandla ayoc; njalo wahle wasukad.

16 Leyo eyayemukele amathalenta amahlanu yasihamba yathengiselana ngawo, yenza amanye amathalenta amahlanue.

17 Ngokunjalo laleyo elamabili, layo yazuza amanye amabili.

18 Kodwa leyo eyayemukele elilodwa yasuka yagebha emhlabathini yayifihla imali yenkosi yayo.

19 Kwathi emva kwesikhathi eside inkosi yalezozinceku yafika, yasilandiselana lazof.

20 Kwasekusiza eyayemukele amathalenta amahlanu yaletha amanye amathalenta amahlanu, yathi: Nkosi, wanginika amathalenta amahlanu; khangela, ngizuzile amanye amathalenta amahlanu phezu kwawo.

21 Inkosi yayo yasisithi kiyo: Kuhle, nceku elungileyo lethembekileyo, ubuthembekile ezintweni ezinlutshwanag, ngizakubeka phezu kwezinengih; ngena entokozweni yenkosi yakhoi.

22 Kwasekusiza laleyo eyayemukele amathalenta amabili yathi: Nkosi, wanginika amathalenta amabili; khangela, ngizuzile amanye amathalenta amabili phezu kwawo.

23 Inkosi yayo yathi kiyo: Kuhle, nceku elungileyo lethembekileyo, ubuthembekile ezintweni ezinlutshwana, ngizakubeka phezu kwezinengi; ngena entokozweni yenkosi yakhoj.

24 Kodwa kweza laleyo eyayemukele ithalenta elilodwa yathi: Nkosi, bengikwazi wenak ukuthi ungumuntu olukhuni, uvuna lapho ongahlanyelanga khona, njalo ubutha lapho ongahlakazanga khonal;

25 ngasengisesaba, ngasuka ngalifihla ithalenta lakho emhlabathini; khangela, ulokwakhom.

26 Kodwa inkosi yayo yaphendula yathi kiyo: Nceku embi lelivilan, ubusazi ukuthi ngivuna lapho engingahlanyelanga khona, njalo ngibutha lapho engingahlakazanga khona;

27 ngakho ngabe ubekile imali yami ebhangao, njalo ekufikeni kwami ngabe ngemukele okwami lenzuzo.

28 Ngakho mthatheleni ithalenta, lilinike yena olamathalenta alitshumi.

29 Ngoba wonke olakho uzaphiwa, uzakwengezelelwa; kodwa ongelakho uzathathelwa lalokho alakhop.

30 Laleyonceku engasizi lutho iphoseleni emnyameni ongaphandleq; kuzakuba khona lapho ukukhala lokugedla amazinyor.

Ukwahlulela kweNdodana yomuntu

31 Njalo nxa isiza iNdodana yomuntu ngobukhosi bayos, lengilosi ezingcwele zonke laye, khona izahlala esihlalweni sobukhosi sodumo lwayot,

32 kuzabuthelwa phambi kwayo izizwe zonkeu, njalo izabehlukanisa abanye kwabanyev, njengomelusiw esehlukanisa izimvu embuzinix;

33 ibisibeka izimvu ngakwesokunene sayo, kodwa imbuzi ngakwesokhohloy.

34 Khona-ke iNkosiz izakuthi kubo abangakwesokunene sayoa: Wozani, lina elibusisiweyo nguBaba, lidle ilifab lombusoc eliwulungiselweyod kusukela ekusekelweni komhlabae.

35 Ngoba ngangilambile, langinika ukudla; ngangomile, langinathisaf; ngangingowemzinig, langemukelah;

36 ngangize, langigqokisai; ngangigula, leza ukungibonaj; ngangisentolongweni, leza kimik.

37 Khona abalungileyo bezayiphendula, besithi: Nkosi, sakubona nini ulambile, njalo sakunika ukudla, kumbe womile, njalo sakunathisa?

38 Njalo sakubona nini ungowemzini, futhi sakwemukela, kumbe uze, futhi sakugqokisa?

39 Njalo sakubona nini ugula, loba usentolongweni, njalo seza kuwe?

40 Futhi iNkosi izaphendula ithi kubol: Ngiqinisile ngithi kini: Njengoba likwenzile komunye walaba abazalwane bami abancinyane, likwenzile kimim.

41 Ngalesosikhathi izakuthi njalo kubo abangakwesokhohlo: Sukani kimi, lina eliqalekisiweyon, liye emlilweni olaphakadeo, olungiselwepq udiyabholar lengilosi zakhest.

42 Ngoba ngangilambile, kodwa kalinginikanga ukudla; ngangomile, kodwa kalinginathisanga;

43 ngangingowemzini, kodwa kalingemukelanga; ngangize, kodwa kalingigqokisanga; ngangigula, ngangisentolongweni, kodwa kalizanga ukungibonau.

44 Khona lalaba bezamphendula, besithi: Nkosi, sakubona nini ulambile, loba womile, loba ungowemzini, loba uze, loba ugula, loba usentolongweni, kodwa kasakusizav?

45 Isizabaphendula, ithi: Ngiqinisile ngithi kini: Njengoba lingakwenzanga komunye walaba abancinyane, kalikwenzanga lakimiw.

46 Lalaba bazakuya ekujezisweni okulaphakadex; kodwa abalungileyo empilweni elaphakadey.

Iqhinga lokubulala uJesu

26Kwasekusithi uJesu eseqedile wonke lamazwi, wathi kubafundi bakhe:

2 Liyazi ukuthi emva kwensuku ezimbili kuzakuba liphasika, leNdodana yomuntu izanikelwa ukuze ibethelwea.

3 Kwasekubuthana abapristi abakhulu lababhali labadala babantub egumeni lompristi omkhuluc othiwa nguKayafasid,

4 basebecebisana ukuthi bambambe uJesu ngobuqili bambulale.

5 Kodwa bathi: Kungabi ngomkhosi, hlezi kube khona isiphithiphithi ebantwinie.

UJesu ugcotshwa eBethani

6 Kwathi uJesuf eseBethani endlini kaSimoni umlepherog,

7 kwafika kuye owesifazana ephethe umfuma we-alibasta* ulamagcobo aligugu elikhuluh, wasewuthululela ekhanda lakhe ehlezi ekudlenii.

8 Kodwa abafundi bebona lokhu bathukuthela, bathi: Ngokwani ukumotsha lokhuj?

9 Ngoba la amagcobo angathengiswa ngokunengi, besekunikwa abayangak.

10 Kodwa uJesu ekwazi wathi kubo: Limhluphelani owesifazana? Ngoba wenzile umsebenzi omuhle kimi;

11 ngoba abayanga lihlala lilabol, kodwa mina kalihlali lilamim.

12 Ngoba ngokuthululela la amagcobo emzimbeni wami, ukwenzele umngcwabo wamin.

13 Ngiqinisile ngithi kini: Loba ngaphi emhlabeni wonke lapho okuzatshunyayelwa khona lelivangeli, lalokho akwenzileyo kuzakhulunywa ngakho, kube yisikhumbuzo ngayeo.

Umvuzo wokunikela uJesu

14 Omunye wabalitshumi lambilip, othiwa nguJudasi Iskariyothiq, wasesiya kubapristi abakhulu,

15 wathi: Lizanginikani, mina-ke ngizamnikela kini? Basebevumelana layer ngenhlamvu zesiliva ezingamatshumi amathathus.

16 Njalo kusukela lapho wadinga ithuba elihle lokumnikela.

Ukumiswa kwesidlo esingcwele

17 Kwathit ngolokuqala lwesinkwa esingelamvubelo abafundi beza kuJesuu, besithi kuye: Uthanda ukuthi sikulungisele ngaphi ukuthi udle iphasika?

18 Wasesithi: Hambani liye emzini kusibanibaniv, lithi kuye: UMfundisi uthiw: Isikhathi sami sesiseduzex; ngizakwenza iphasika kwakho kanye labafundi bamiy.

19 Benza-ke abafundi njengoba uJesu ebalayile, basebelungisa iphasikaz.

20 Kwathi ifika intambamaa wayehlezi labalitshumi lambilib.

21 Bathi besidla wathi: Ngiqinisile ngithi kini: Omunye wenu uzanginikelac.

22 Basebedabuka kakhulu baqala ukuthi kuye ngamunye wabo: Nkosi, yimi yinid?

23 Wasephendula wathi: Ofaka isandla sakhe kanye lami emganwini, nguye ozanginikelae.

24 Sibili iNdodana yomuntuf ihamba, njengokulotshiweyo ngayog; kodwa maye kulowomuntu iNdodana yomuntu enikelwa nguyehi! Bekungakuhle kuye aluba lowomuntu wayengazalwangaj.

25 Wasephendula uJudasi owamnikelayo wathi: Rabi*, yimi yinik? Wathi kuye: Utshilo wenal.

26 Kwathi besidla, uJesu wathatha isinkwam, wasesibusisa, wasihlephula wabanika abafundi, wathi: Thathani, lidle; lokhu kungumzimba wamin.

27 Wasethatha inkezo, wabonga, wabanikao, esithi: Nathani lonke kuyo;

28 ngoba lokhup kuligazi lamiq, elesivumelwano esitshar, elichithelwa abanengis kukho ukuthethelelwa kwezonot.

29 Kodwa ngithi kini: Kusukela khathesi kangiyikunatha okwalesisithelo sevini, kuze kufike lolosuku lapho ngizasinatha lani sisitshau embusweni kaBabav.

30 Kwathi sebehlabele ingoma1 yokudumisaw baphumax baya entabeni yeMihlwathiy.

Ukuxwayiswa kukaPetro

31 UJesu wasesithi kubo: Lina lonke lizakhubeka ngami ngalobubusukuz; ngoba kulotshiwe ukuthi: Ngizatshaya umelusi, izimvu zomhlambia besezihlakazekab.

32 Kodwa emva kokuvuswa kwami, ngizalandulela ukuya eGalilic.

33 Kodwa uPetro waphendula wathi kuye: Lanxa bonke bezakhubeka ngawe, mina angisoze ngikhubeked.

34 UJesu wathi kuye: Ngiqinisile ngithi kuwe: Ngalobubusukue, lingakakhali iqhude, uzangiphika kathathuf.

35 UPetro wathi kuye: Loba kudingeka ngife lawe, angisoze ngikuphike. Basebesitsho njalo bonke abafundig.

EGetsemane

36 UJesu wasefika labo endawenih ethiwa yiGetsemane, wasesithi kubafundi: Hlalani phansi lapha, ngisayakhuleka laphayai.

37 Wasethatha kanye laye uPetro lamadodana amabili kaZebediyaj, waqala ukudabuka lokukhathazeka kakhuluk.

38 Wasesithi kubo: Umphefumulo wami udabukile kakhulu kuze kube sekufenil; hlalani lapha lilinde lamim.

39 Waseqhubeka ibangana, wawa ngobuso bakhe wakhuleka wathin: Baba, uba kungenzekao, kakudlule kimi linkezop; kodwa kungabi njengoba ngithanda minaq, kodwa njengoba uthanda wenar.

40 Wasesiza kubafundi, wabafica beleles, wathi kuPetro: Kanti belingelindet lami ihola ibenyeu?

41 Lindani likhuleke, ukuze lingangeni ekulingweniv; umoya isibili uyavuma, kodwa inyama ibuthakathakaw.

42 Wabuya wasuka ngokwesibili wakhuleka, wathi: Babax, uba inkezo le ingedlule kimi, ngaphandle kokuthi ngiyinathey, kayenziwe intando yakhoz.

43 Wasebuya wabafica futhi belele, ngoba amehlo abo ayenzimaa.

44 Wasebatshiya wahamba futhi wakhuleka ngokwesithathu, esitsho wona lawomazwi.

45 Wasesiza kubafundi bakhe, wathi kubo: Qhubekani lilele liphumuleb; khangelani, isikhathi sesisondele, futhi iNdodana yomuntu iyanikelwa ezandleni zezoni.

46 Sukumani, sihambe; khangelani, onginikelayo useduzec.

Ukubotshwa kukaJesu lokuthethwa kwecala lakhe

47 Kwathi esakhuluma, khangela, kwafika uJudasi, omunye wabalitshumi lambilid, lexuku elikhulu lilaye elilezinkemba lezinduku, livela kubapristi abakhulu labadala babantue.

48 Laye omnikelayo wayebanike isiboniso, esithi: Lowo engizamanga, nguye; limbambef.

49 Njalo wahle wasondela kuJesu wathi: Mpilo enhle, Rabig! Wasemangah.

50 UJesu wasesithi kuye: Mngane, ulandenii? Basebesondela bamdumela uJesu ngezandla, bambamba.

51 Futhi khangela, omunye walabo ababeloJesuj welula isandla, wakhokha inkemba yakhe, wagadla inceku yompristi omkhulu waquma indlebe yayok.

52 UJesu wasesithi kuye: Buyisela inkemba yakho endaweni yayo; ngoba bonke ababamba inkemba bazabhubha ngenkembal.

53 Kumbe ucabanga ukuthi ngingemcele uBaba yini khathesi, futhi anginike amabutho amakhulu ezingilosim edlula itshumi lambilin?

54 Pho ingagcwaliseka njani imibhalo, ukuthi kumele ukuthi kube njaloo?

55 Ngalelohola uJesu wathi emaxukwini: Liphume njengokuyamelana lomphangip yini lilezinkemba lezinduku ukuzangibambaq? Bengihlezi insuku ngensukur ethempelini ngifundisa, kodwa kalingibambangas.

56 Kodwa konke lokhu kwenzakele, ukuze kugcwaliseke imibhalo yabaprofethit. Basebemtshiya bonkeu abafundi babalekav.

UJesu uphambi kompristi omkhulu

57 Lababembambile uJesu bamqhubaw bamusa kuKayafasi umpristi omkhulu, lapho ababebuthene khona ababhali labadalax.

58 Kodwa uPetro wamlandela ekhatshana, kwaze kwaba segumeni lompristi omkhuluy, njalo wangena phakathi wahlala phansi lezinceku, ukuze abone isicinoz.

59 Njalo abapristi abakhulu labadala lomphakathi wonke badinga ubufakazi bamanga obumelana loJesu, ukuze bambulalea,

60 kodwa kababutholanga; lanxa kwavela abafakazi abanengi bamangab, ababutholangac. Kwathi emva kwalokho kwavela ababili abafakazi bamangad,

61 bathi: Lo wathi: Ngilakho ukudiliza ithempeli likaNkulunkulue, njalo ngilakhe ngensuku ezintathuf.

62 Kwasekusukuma umpristi omkhulu wathi kuye: Kawuphenduli lutho yini? Bafakazani laba okumelana lawe?

63 Kodwa uJesu wathulag. Umpristi omkhulu wasephendula wathi kuye: Ngikufungisah ngoNkulunkulu ophilayo, ukuthi usitshele ukuthi unguKristui, iNdodana kaNkulunkuluj.

64 UJesu wathi kuye: Utshilo wenak. Kodwa ngithi kini: Kusukela khathesi lizabona iNdodana yomuntul ihlezi ngakwesokunenem samandla isiza phezu kwamayezi ezulun.

65 Umpristi omkhulu wasedabula izembatho zakheo, wathi: Usehlambazile; sisadingelani abafakazi? Khangelani, khathesi seliyizwile inhlamba yakhe;

66 licabangani? Basebephendula besithi: Ulecalap lokufaq.

67 Basebemkhafulela amathe ebuswenir bamdutshuzas; labanyet bamwakalau,

68 bathi: Profetha kithi, Kristu, ngubani okutshayileyov?

UPetro ulandula uJesu

69 UPetro wayesehlezi ngaphandlew egumenix; kwasekusiza kuye incekukazi ethile, yathi: Lawe ubuloJesu weGaliliy.

70 Kodwa waphika phambi kwabo bonke, wathi: Kangikwazi lokho okutshoyo.

71 Kwathi esephuma esiya esangweniz, enye incekukazi yambona, yathi kwababekhonaa: Laye lo ubeloJesu weNazarethab.

72 Wasebuya ephika ngesifungo esithi: Kangimazi lumuntu.

73 Kwathi emva kwesikhatshanac labo ababemi khona basondela bathi kuPetro: Ngeqiniso lawe ungowabod; ngoba lokukhuluma kwakhoe kuyakuvezaf.

74 Waseqala ukuqalekisa lokufunga esithi: Kangimazi lumuntu. Njalo lahle lakhala iqhude.

75 UPetro wasekhumbula ilizwi likaJesu esithi kuyeg: Lingakakhali iqhude, uzangiphika kathathu. Wasephumela ngaphandle wakhala ngokubabayoh.

UJesu unikelwa kuPilatu umbusi

27Kwathi sekusile, bonke abapristi abakhulu labadala babantua bacebisana ngoJesu ukuthi bambulaleb;

2 sebembophile bamqhubac bamnikelad kuPontiyusi Pilatue umbusif.

Ukuzibulala kukaJudasi

3 Kwathi uJudasi owamnikelayo esebonile ukuthi ulahliweg, wazisolah wabuyisela inhlamvu zesiliva ezingamatshumi amathathu kubapristi abakhulu labadalai,

4 wathi: Ngonile nginikele igazi elingelacalaj. Kodwa bona bathi: Kulani lathi? Zibonele wena.

5 Wasephosela inhlamvu zesiliva ethempelini, wasuka; wayaziphanyekak.

6 Abapristi abakhulu basebethatha inhlamvu zesiliva bathi: Kakuvunyelwa ukuzifaka emnikelweni, ngoba ziyintengo yegazil.

7 Basebecebisana bathenga ngazo isiqinti sombumbim, sibe ngesokungcwaba abezizwe.

8 Ngakho lesosiqinti sathiwa yisiqinti segazin, kuze kube lamuhlao.

9 Kwasekugcwaliseka okwakhulunywa ngumprofethi uJeremiyap, esithi: Basebethatha inhlamvu zesiliva ezingamatshumi amathathu, intengo yalowo owalinganiswayo, abantwana bakoIsrayeli abamlinganisayo;

10 basebebapha zona ngensimu yombumbiq, njengoba iNkosi ingilayiler.

UJesu uphambi kukaPilatu

11 UJesu wasesima phambi kombusi; umbusi wasembuza, wathi: Wena uyiNkosi yamaJuda yinis? UJesu wasesithi: Utshilo wenat.

12 Kwathi nxa esemangalelwe ngabapristi abakhulu labadala, kaphendulanga luthou.

13 UPilatu wasesithi kuye: Kawuzwa yini izinto ezingaka abazifakaza ngawev?

14 Kodwa kamphendulanga lakwelilodwa ilizwiw, waze wamangala kakhulu umbusi.

15 Futhi ngomkhosi umbusi wayejwayele ukukhululela ixukux isibotshwa esisodwa, elisifunayoy.

16 Njalo ngalesosikhathi babelesibotshwa esidumileyo, esithiwa nguBarabasiz.

17 Ngakho sebebuthene, uPilatu wathi kubo: Lithanda ukuthi ngilikhululele bani, uBarabasi, kumbe uJesu othiwa nguKristu?

18 Ngoba wayekwazi ukuthi bamnikele ngomona.

19 Kwathi esehlezi esihlalweni sokwahlulelaa, umkakhe wathumela kuye, wathi: Ungabi landaba lalowo olungileyob; ngoba lamuhla ngihluphekile kakhulu ngaye ephutshenic.

20 Kodwa abapristi abakhulu labadala bancengana lamaxuku ukuthi acele uBarabasi, ambhubhise uJesud.

21 Wasephendula umbusi wathi kubo: Lithanda ukuthi ngilikhululele bani kulaba ababili? Basebesithi: UBarabasi.

22 UPilatu wathi kubo: Pho ngimenzeni uJesu othiwa nguKristu? Bonke bathi kuye: Kabethelwe.

23 Umbusi wasesithi: Ngoba wenze bubi bani? Kodwa bamemeza kakhulu, bathi: Kabethelwe!

24 Kwathi uPilatu esebonile ukuthi kakusizi lutho, kodwa kwasekuqala kulalokhu ukuba lesiphithiphithie, wathatha amanzi, wageza izandla phambi kwexukuf, wathi: Angilacala ngegazi lalumuntu olungileyo; ziboneleni linag.

25 Bonke abantu basebephendula bathi: Igazi lakhe kalibe phezu kwethu laphezu kwabantwana bethuh.

26 Wasebakhululela uBarabasi; kodwa esemtshaye ngesiswepu uJesu wamnikela ukuthi abethelwei.

Abebutho bamenza uJesu inhlekisa

27 Abebutho bombusi basebemngenisa uJesu endlini yombusij, baqoqela kuye ibutho lonkek;

28 bamhlubula, bamgqokisa isembatho esibomvul,

29 sebelukile umqhele wameva, bamethesa wona ekhanda, bamphathisa lomhlanga esandleni sakhe sokunene; baguqa phambi kwakhem bamklolodela, bathi: Bayethe, Nkosi yamaJudan!

30 Bamkhafulela amatheo, bathatha umhlanga, batshaya ikhanda lakhe.

31 Sebemklolodelep, bamhlubula isembatho, bamgqokisa izigqoko zakhe, bamqhuba ukuze bambetheleq.

32 Kwathi sebephumar, bafica umuntu weKurenes, uSimoni ngebizot; bambamba ngamandla lowo ukuthi athwale isiphambano sakheu.

UJesu esiphambanweni

33 Sebefikile endaweni ethiwa yiGolgothav, okuyikuthi iNdawo yokhakhayiw,

34 bamnika ivinigax elixutshaniswe lenyongo ukuze alinathe; kodwa eselizwile kavumanga ukunathay.

35 Futhi sebembethele, babelana izembatho zakhe, benza inkatho yokuphosaz; ukuze kugcwaliseke okwakhulunywa ngumprofethi ukuthi: Babelana izembatho zami, benza inkatho yokuphosa ngesigqoko samia.

36 Njalo sebehlala phansi bamlinda khonab.

37 Babeka ngaphezu kwekhanda lakhe incwadi yecala lakhe ilotshiwe ukuthic: LO NGUJESU INKOSI YAMAJUDAd.

38 Kwasekubethelwa abaphangi ababilie kanye laye, omunye ngakwesokunene lomunye ngakwesokhohlof.

39 Labadlulayog bamhlambazah, benikina amakhanda aboi,

40 besithi: Wena odiliza ithempeli ulakhe ngensuku ezintathu, zisindisej; uba uyiNdodana kaNkulunkulu, yehla esiphambanwenik.

41 Langokunjalo labapristi abakhulu labo bekloloda kanye lababhali labadala bathil:

42 Wasindisa abanye, yena angezisindise. Uba eyiNkosi yakoIsrayeli, kehle khathesi esiphambanweni, futhi sizamkholwam.

43 Wathemba kuNkulunkulu; kamkhulule khathesi, uba emthandan. Ngoba wathi: NgiyiNdodana kaNkulunkuluo.

44 Labaphangip ababebethelwe kanye layeq bamyangisa ngokufananayor.

Ukufa kukaJesu

45 Njalo kusukela ngehola lesithupha kwaba lobumnyama emhlabeni wonke kwaze kwaba lihola lesificamunwemunye*s;

46 sekungaba lihola lesificamunwemunyet uJesu wamemeza ngelizwi elikhulu, wathi: "Eli, Eli, lama sabaktaniu?" Okuyikuthi: Nkulunkulu wami, Nkulunkulu wami, ungitshiyeleniv?

47 Njalo abanye kwababemi khona besizwa bathi: Lo ubiza uElija.

48 Njalo omunye wabo wahle wagijima, wathatha uzipho, walugcwalisa ngevinigaw, waluhloma emhlangeni, wamnika ukuthi anathex.

49 Kodwa abanye bathi: Yekelani sibone ukuthi uElija uzakuza amsindisey.

50 UJesu wasebuya ememeza ngelizwi elikhuluz wanikela umoyaa.

51 Futhi khangela, iveyili lethempeli ladatshulwa incezu ezimbili laqala phezulu lisiya phansib; lomhlaba wazamazama; lamadwala aqhekezekac;

52 lamangcwaba avuleka; lezidumbu ezinengi zabangcwele abasebelele zavuswad;

53 sebephumile emangcwabeni emva kokuvuka kwakhe bangena emzini ongcwele, babonakala kwabanengie.

54 Kwathi induna yekhulu lalabo ababelayo belinde uJesuf, sebebonile ukuzamazama komhlabag lezinto ezenzekileyo, besaba kakhuluh, bathi: Ngeqiniso lo ubeyiNdodana kaNkulunkului.

55 Kwakukhona lapho abesifazana abanengi bebukelej bekhatshanak, ababemlandele uJesu bevela eGalilil, bemncedisam;

56 okwakukhona phakathi kwabo oMariya Magadalenan, loMariyao unina kaJakobe loJosep, lonina wamadodana kaZebediyaq.

Ukungcwatshwa kukaJesu

57 Kwathi sekuhlwiler, kwafika umuntu onothileyo evela eArimathiyas, ibizo lakhe linguJosefa, owayengumfundi kaJesu layet;

58 yena waya kuPilatu, wacela isidumbu sikaJesu. UPilatu waselaya ukuthi isidumbu asinikweu.

59 UJosefa wasethatha isidumbu wasigoqela ngelembu elicolekileyo elihlambulukileyo,

60 wasibeka engcwabeni lakhe elitshav, elaligujiwe edwaleniw; wasegiqela ilitshe elikhulu emnyango wengcwaba, wahambax.

61 Futhi kwakukhona lapho uMariya Magadalenay, lomunye uMariya, behlezi maqondana lengcwabaz.

62 Langosuku olulandelayo, olulandela olwamalungiseleloa, abapristi abakhulu labaFarisi babuthana kuPilatu,

63 besithi: Nkosi, siyakhumbula ukuthi lowomkhohlisi esaphila wathib: Emva kwensuku ezintathu ngizavukac.

64 Ngakho laya ukuthi ingcwaba liqiniswe kuze kube lusuku lwesithathu; hlezi abafundi bakhe bafike ebusuku bamebe, besebesithi ebantwini: Uvukile kwabafileyo; kuthi inkohliso yokucina ibembi kuleyokuqala.

65 UPilatu wasesithi kubo: Lilabalindi; hambanid, liliqinise njengokubona kwenu.

66 Bahamba-ke baliqinisa ingcwabae, beliphawula ilitshef, belabalindig.

Ukuvuka lokuzibonakalisa kukaJesu

28Kwathi ekupheleni kwesabathaa, emadabukakusa kusiya osukwini lokuqala lwevikib, kwafika uMariya Magadalenac, lomunye uMariya, ukuzabona ingcwabad.

2 Futhi khangela, kwaba khona ukuzamazama komhlaba okukhulue; ngoba ingilosi yeNkosi yehla ivela ezulwinif, yasondela yagiqa ilitshe yalisusa emnyango, yahlala phezu kwalog.

3 Lokubonakala kwayo kwakunjengombaneh, lesembatho sayo sasimhlophe njengeliqhwa elikhithikileyoi.

4 Abalindi basebethuthumela ngokuyesaba, baba njengabafileyoj.

5 Kodwa ingilosi yaphendula yathi kwabesifazana: Lingesabi lina; ngoba ngiyazi ukuthi lidinga uJesu obebethelwe;

6 kakho lapha; ngoba uvukilek, njengokutsho kwakhe; wozani libone indawo lapho iNkosi ebilele khona.

7 Hambani masinyane litshele abafundi bakhe ukuthi uvukile kwabafileyol; njalo khangelani, uzalandulela ukuya eGalilim; lizambona khona; khangelani, sengilitshelile.

8 Basebephuma engcwabeni ngokuphangisa belokwesaba lentokozo enkulun, bagijima baya ukubikela abafundi bakheo.

9 Kwathi besiyatshela abafundi bakhe, futhi khangela, uJesu wabahlangabeza, wathi: Mpilo enhlep! Basebesondela babamba inyawo zakheq, bamkhonzar.

10 UJesu wasesithi kubo: Lingesabis; hambani, libikele abafowethut ukuthi baye eGalili, njalo bazangibona khonau.

11 Kwathi sebehamba, khangela, abanye kubalindi baya emzini babikela abapristi abakhulu konke okwenzakeleyov.

12 Sebebuthene labadala, benza icebo, banika abebutho imali enengiw,

13 besithi: Kalibokuthi: Abafundi bakhe beze ebusuku bameba silele thina.

14 Futhi uba lokhu kuzwakala kumbusix, thina sizamncenga, silenze lingabi senkathazweniy.

15 Basebethatha imali benza njengalokhu ababekufundisiwe. Lalelilizwi landa phakathi kwamaJudaz kuze kube lamuhlaa.

Ukulayezela kokucina kukaJesu

16 Kwathi abafundi abalitshumi lanye baya eGalili, entabeni uJesub ayebalayele yonac;

17 sebembonile bamkhonzad; kodwa abanyee bathandabuzaf.

18 UJesu wasesondela wakhuluma labo, esithi: Wonke amandla aphiwe mina ezulwini lemhlabenig;

19 ngakho hambanih lenze izizwe zonke zibe ngabafundii, libabhabhathizej ebizweni likaYise leleNdodana lelikaMoya oNgcwelek;

20 libafundise ukugcina konke engililaye khona; futhi khangelani, mina ngilanil insuku zonke kuze kube sekupheleni kwesikhathi. Amenim.

IVANGELI ELALOTSHWA

NGUMARKO

Ukufika kukaJesu Kristu kuyamenyezelwa nguJohane uMbhabhathizi

1Ukuqala kwevangeli likaJesu Kristu, iNdodana kaNkulunkulua;

2 njengokulotshiweyo kubaprofethib ukuthi: Khangela, mina ngiyathuma isithunywa sami phambi kobuso bakho, esizalungisa indlela yakho phambi kwakhoc.

3 Ilizwi lomemezayo enkangala, lithi: Lungisani indlela yeNkosi; qondisani izindledlana zayod.

4 Kweza uJohane ebhabhathiza enkangala, etshumayela ubhabhathizo lokuphenduka kukho ukuthethelelwa kwezonoe,

5 kwaphumela kuye ilizwe lonke leJudiya, labo abeJerusalema, basebebhabhathizwa bonke nguye emfuleni iJodani, bevuma izono zabo.

6 Futhi uJohane wayembethe uboya bekamela, elozwezwe lwesikhumba ekhalweni lwakhe, wayesidla intethe loluju lweganga.

7 Watshumayela, esithi: Olamandla kulami uyeza emva kwami, engingafanele ukukhothama ngithukulule umchilo wamanyathela akhef.

8 Mina isibili ngilibhabhathize ngamanzi; kodwa yena uzalibhabhathiza ngoMoya oNgcwele.

Ukubhabhathizwa kukaJesu

9 Kwasekusithi ngalezonsukug kwafika uJesu evela eNazaretha yeGalilih, wabhabhathizwa nguJohane eJodani.

10 Wenela ukukhuphuka emanzini, wabona amazulu eqhekezeka, loMoya kungathi lijuba esehlela phezu kwakhe;

11 kwasekusiza ilizwi livela emazulwini, lathi: Wena uyiNdodana yami ethandekayo, engithokoza ngayo.

Ukulingwa kukaJesu

12 Njalo uMoyai wahle wamqhubela enkangalaj.

13 Wayekhona-ke lapho enkangala insuku ezingamatshumi amane elingwa nguSathane, wayelezilo, ingilosi zasezimnceda.

UJesu uqala ukutshumayela

14 Kwathi emva kokunikelwa kukaJohanek, uJesu wafika eGalili, etshumayela ivangeli lombuso kaNkulunkulul,

15 wasesithi: Isikhathi sigcwalisekilem, njalo umbuso kaNkulunkulu ususondele; phendukani, likholwe ivangelin.

Ukubizwa kwabafundi bakuqala

16 Kwathi ehambahamba elwandle lweGalili wabona uSimoni loAndreya umfowabo, bephosela imbule olwandle; ngoba babengabagoli benhlanzio.

17 UJesu wasesithi kubo: Ngilandelani, ngizalenza libe ngabagoli babantu.

18 Njalo bahle batshiya amambule abo, bamlandela.

19 Eseqhubeke ibangana esuka lapho, wabona uJakobe okaZebediya, loJohane umfowabo, labo babesemkhunjini belungisa amambule abo.

20 Njalo wahle wababiza; basebetshiya uyise uZebediya emkhunjini leziqatshwa, basuka bamlandela.

Ukusiliswa kwezigulane eKapenawume

21 Basebengena eKapenawumep; kwathi ngesabatha wahle wangena esinagogeni, wafundisaq.

22 Basebebabaza ngemfundiso yakher; ngoba wabafundisa njengolamandla, njalo kungenjengababhalis.

23 Futhi kwakukhona esinagogeni labo umuntu owayelomoya ongcolileyo, wasememeza,

24 wathi: Yekela, silani lawe, Jesu weNazaretha? Uze ukusibhubhisa yinit? Ngiyakwazi wena ukuthi ungubaniu: ONgcwele kaNkulunkuluv.

25 UJesu wasemkhuzaw, wathix: Thula, uphume kuyey.

26 Futhi umoya ongcolileyo emhlukuluza ekhala ngelizwi elikhulu, waphuma kuyez.

27 Basebemangala bonke, baze babuzana, bathi: Kuyini lokhu? Yimfundiso bani entsha le, ukuthi ngamandla uyalaya labomoya abangcolileyo, futhi bamlalele.

28 Njalo yahle yaphuma indumela yakhe esigabeni sonke seGalili esizingelezeleyo.

Uninazala kaPetro labanye abagulayo bayasiliswa

29 Njalo bahle baphumaa esinagogeni, bangena endlini kaSimoni loAndreya, kanye loJakobe loJohaneb.

30 Futhi uninazala kaSimoni wayelele eloqhuqho, njalo bahle bamtshela ngayec;

31 wasesondela, wabamba isandla sakhe wamvusa; futhi uqhuqho lwahle lwamyekela, wabasebenzela.

32 Kwathi sekuhlwile, ilanga selitshona, baletha kuye bonke abagulayo lababengenwe ngamadimonid;

33 njalo umuzi wonke wawubuthene emnyangoe.

34 Wasesilisa abanengi ababegula izifo ezitshiyeneyo, wakhupha amadimoni amanengif, kodwa kavumelanga amadimoni ukuthi akhulumeg, ngoba ayemazi.

UJesu uyakhuleka; uyasuka eKapenawume

35 Njalo ekuseni kusesemnyama kakhulu wavuka waphumah, waya endaweni eyinkangalai, wakhuleka khonaj.

36 USimoni lababelaye basebemdingisisa;

37 sebemtholile bathi kuye: Bonke bayakudinga.

38 Wasesithi kubo: Asiye emizini eseduze, ukuze ngitshumayele lakhona; ngoba ngiphumele lokhuk.

39 Wasetshumayela emasinagogeni abo kulo lonke eleGalili, ekhupha amadimonil.

UJesu usilisa umlephero

40 Kwasekufika kuye umlephero, emncengam eguqa ngamadolo phambi kwakhen, esithi kuye: Aluba uthanda, ungangihlambulula.

41 UJesu wasesiba lesihelo, welula isandla, wamthinta, wathi kuye: Ngiyathanda, hlambuluka;

42 esekhulumile bahle basuka ubulephero kuye, wahlanjululwa.

43 Wasemlayisisao, wahle wamyekela wahamba,

44 esithi kuye: Khangela ungatsheli muntu ulutho; kodwa hamba, uziveze kumpristi, unikele ngokuhlanjululwa kwakho lokho uMozisi akulayayo, kube yibufakazi kubop.

45 Kodwa yena esephumile waqala ukutshumayela kakhuluq walwandisa udabar, kwaze kwathi wayengaselakho ukungena emzini obala, kodwa wayengaphandle ezindaweni ezizinkangalas; beza kuye bevela enhlangothini zonket.

UJesu usilisa umuntu oyisigoga

2Njalo wabuya wangena eKapenawumea emva kwezinsukub; kwasekuzwakala ukuthi usendlinic.

2 Njalo kwahle kwabuthana abanengi, akwazabe kusaba lendawo yabod, ngitsho langasemnyango; wasekhuluma ilizwi kubo.

3 Basebesiza kuye, beletha oyisigoga, ethwelwe ngabanee.

4 Babengelakusondela kuye ngenxa yexuku, bavulaf uphahla lapho ayekhona, bathi sebelubhobozile behlisa icansi alele kulo oyisigogag.

5 Njalo uJesu ebona ukholo lwabo wathi koyisigoga: Mntwana, izono zakho uzithethelelweh.

6 Kodwa abanye bababhali ababehlezi lapho, banakana enhliziyweni zaboi, bathi:

7 Ukhulumelani inhlamba enje lo? Ngubani ongathethelela izono ngaphandle koyedwa, uNkulunkuluj?

8 Njalo khonokho ekwazi uJesu emoyeni wakhe ukuthi babenakana njalo phakathi kwabo, wathi kubo: Linakanelani izinto lezi enhliziyweni zenuk?

9 Yikuphi okulula, ukuthi koyisigoga: Izono zakho uzithethelelwel, kumbe ukuthi: Sukuma, uthathe icansi lakho, uhambe?

10 Kodwa ukuze lazi ukuthi iNdodana yomuntu ilamandla okuthethelela izono emhlabeni (wathi koyisigoga):

11 Ngithi kuwe: Sukuma uthathe icansi lakho, uye endlini yakho.

12 Njalo wahle wasukuma, wathatha icansi, waphuma phambi kwabo bonke; baze bamangala bonkem, bamdumisa uNkulunkulu, besithi: Kasizange sikubone okunje.

Ukubizwa kukaLevi

13 Wasebuya esiya elwandle, ixuku lonke laselisiza kuye, wasebafundisan.

14 Esedlula wabona uLevi okaAlfewu ehlezi endlini yokuthelisela, wasesithi kuye: Ngilandela. Wasesukuma wamlandelao.

15 Kwasekusithi ehlezi endlini yakhe, labathelisi abanengi lezoni bahlala ekudleni loJesu labafundi bakhep; ngoba babebanengi, njalo bemlandela.

16 Kwathi ababhali labaFarisi, bembona esidla labathelisi lezoni, bathi kubafundi bakhe: Kungani esidla enatha labathelisi lezoni?

17 Kwathi uJesu esezwile wathi kubo: Abaphilileyo kabadingi melaphi, kodwa labo abagulayo. Kangizanga ukubiza abalungileyo, kodwa izoni zize ekuphendukeni.

Ukuzila ukudla

18 Njalo abafundi bakaJohane lababaFarisi babezila ukudla; basebesiza bathi kuye: Kungani abafundi bakaJohane lababaFarisi bezila ukudla, kodwa abafundi bakho bengazili ukudlaq?

19 UJesu wasesithi kubo: Amadodana endlu yomthimba angazila yini ukudla, umyeni eselawo? Angezile, ingqe ngesikhathi umyeni eselawo;

20 kodwa zizafika insuku lapho umyeni azasuswa kuwo, njalo khona azazila ukudla ngalezonsukur.

21 Futhi kakho othungela isichibi selembu elingakafinyeli esembathweni esidala; uba-ke kungenjalo okubekelweyo kudabuke kiso, okutsha kwesidala, kuqhele ukudabuka.

22 Futhi kakho othela iwayini elitsha emigodleni emidala; uba-ke kungenjalo iwayini elitsha lidabula imigodla, lichitheke iwayini lemigodla yonakale; kodwa iwayini elitsha limele lifakwe emigodleni emitsha.

UJesu uchasisa umlayo wesabatha

23 Kwasekusithi edabula emasimini amabele ngesabathas, abafundi bakhe basebeqala ukukha izikhwebu behambat.

24 AbaFarisi basebesithi kuye: Khangela, kungani besenza lokho okungavunyelwayo ngesabatha?

25 Yena wasesithi kubo: Kalizange libale yini uDavida akwenzayo, mhla eswele, elambile, yena lababelaye?

26 Ukuthi wayangena njani endlini kaNkulunkulu esikhathini uAbhiyatha engumpristi omkhuluu, wadla izinkwa zokubukiswa ezingavunyelwa ukudliwa ngaphandle kwabapristi, wabanika lababelaye?

27 Wasesithi kubo: Isabatha lenziwa ngenxa yomuntu, njalo umuntu kenziwanga ngenxa yesabathav;

28 ngakho iNdodana yomuntu iyiNkosi leyesabathaw.

UJesu usilisa ngesabatha

3Wasebuya engenaa esinagogeni, njalo kwakukhona lapho umuntu olesandla esitshwabheneyob.

2 Basebemqaphela ukuthi uzamsilisa ngesabathac, ukuze bambeke icalad.

3 Wasesithi kumuntu olesandla esitshwabheneyo: Sukuma uye phakathi.

4 Wathi kubo: Kuvunyelwe yini ngamasabatha ukwenza okulungileyo, kumbe ukwenza okubi? Ukusindisa impilo, kumbe ukubulala? Kodwa bathula.

5 Wasebathalaza ngokuthukuthela, edabukile ngobulukhuni benhliziyo yaboe, wathi kumuntu: Yelula isandla sakho. Waselula, isandla sakhe sasesisiliswa saphila njengesinye.

6 Basebephuma abaFarisi bahle bacebisana labakaHerodi bemelane laye, ukuthi bangambulala njanif.

UJesu usilisa abanye abantu

7 Kodwa uJesu wasuka wahamba labafundi bakhe ngaselwandleg; ixuku elikhulu laselimlandela livela eGalilih, leJudiya;

8 leJerusalemai, leIdumiya, langaphetsheya kweJodanij, labemimangweni yeTire leSidonik, ixuku elikhulu, selizwile izinto ezinkulu abezenza, leza kuye.

9 Wasetshela abafundi bakhe ukuthi umkolo umlindele ngenxa yexuku, ukuze lingamcindezelil.

10 Ngoba wayesilisa abanengi, baze bawela phezu kwakhe bonke abalezifom, ukuze bamthinten.

11 Futhi omoya abangcolileyo, bembona, babesiwa phansi phambi kwakheo, bekhala besithi: Wena uyiNdodana kaNkulunkulup.

12 Wasebalayisisa kakhulu ukuthi bangamveziq.

Ukukhethwa kwabaphostoli

13 Wasesenyukela entabeni, wabizela kuye labo ayebafuna yenar; basebesiza kuye.

14 Wasemisa abalitshumi lambili, ukuze babe laye, lokuze abathume ukuyatshumayela,

15 futhi babe lamandla okwelapha imikhuhlane, lawokukhupha amadimoni.

16 LoSimoni wamutha ibizo lokuthi nguPetro;

17 loJakobe okaZebediya, loJohane umfowabo kaJakobes; wabatha amabizo wathi ngoBowanegesi, okuyikuthi, amadodana omdumo;

18 loAndreya, loFiliphu, loBartolomewu, loMathewu, loTomasi, loJakobe okaAlfewut, loTadewu, loSimoni umKhanani,

19 loJudasi uIskariyothi, laye owamnikelayou. Basebengena endliniv.

Isono sokuhlambaza

20 Ixuku laselibuthana futhi, kwaze kwathi bona abasazange benelise lokudla isinkwaw.

21 Kwathi abakibo sebezwile lokhu baphuma ukuyambamba; ngoba bathix: Uyahlanyay.

22 Lababhali abavela eJerusalema bathiz: UloBhelezebhule, lokuthi: Ukhupha amadimoni ngenkosi yamadimonia.

23 Wasebabizela kuye, wathi kubo ngemifanekiso: USathane angakhupha njani uSathane?

24 Futhi uba umbuso wehlukene umelene lawo ngokwawo, lowombuso ungeme.

25 Lendlu uba yehlukene imelana layo ngokwayo, leyondlu ingeme.

26 LoSathane uba ezivukela yena, ahlukane, angeme, kodwa uyaphela.

27 Kakho ongangena endlini yesiqhwaga, aphange impahla yaso, uba engasibophi isiqhwaga kuqala, abesephanga indlu yasob.

28 Ngiqinisile ngithi kini: Zonke izono zizathethelelwa kubantwana babantu, lezinhlamba loba ziphi abahlambaza ngazo;

29 kodwa loba ngubani ohlambaza emelene loMoya oyiNgcwele, kalakuthethelelwa laninic, kodwa ulecala lokulahlwa okulaphakade;

30 ngoba bathi: Ulomoya ongcolileyod.

Izihlobo zikaJesu eziyizo

31 Kwasekufikae abafowabo lonina, bema ngaphandle bathumela kuye, bembizaf.

32 Njalo ixuku lalihlezi limphahlile; basebesithi kuye: Khangela, unyoko labafowenu baphandle bayakudinga.

33 Wasebaphendula wathi: Ngubani umama kumbe abafowethu?

34 Wasethalaza labo ababehlezi bemphahlile, wathi: Khangelani umama labafowethu.

35 Ngoba loba ngubani owenza intando kaNkulunkulu, nguye ongumfowethu lodadewethu lomama.

Umfanekiso womhlanyeli

4Wasebuya waqala ukufundisa ngaselwandle; kwasekubuthana kuye ixuku elikhulua, waze wangena emkhunjini wahlala olwandle; njalo ixuku lonke lalisemhlabathini ngaselwandleb.

2 Wasebafundisa izinto ezinengi ngemifanekiso, lekufundiseni kwakhe wathi kuboc:

3 Lalelani; khangelani, kwaphuma umhlanyeli ukuyahlanyela.

4 Kwasekusithi ekuhlanyeleni, enye yawela eceleni kwendlela, kwasekufika inyoni zezulu zayidla zayiqeda.

5 Kodwa enye yawela emhlabathini olamatshe, lapho eyayingelamhlabathi omnengi khona; futhi yahle yamila, ngoba yayingelakutshona komhlabathi;

6 kwathi ekuphumeni kwelanga yahangulwa yabuna ngoba yayingelampande.

7 Enye yasiwela emeveni, ameva asekhula, ayiminyanisa, futhi ayithelanga isithelo.

8 Njalo enye yawela emhlabathini omuhle; yathela isithelo esakhulayo sanda, yazala enye amatshumi amathathu, lenye amatshumi ayisithupha, lenye ikhulu.

9 Wasesithi kubo: Olendlebe zokuzwa, akezwe.

Umsebenzi wemifanekiso

10 Kwathi eseyedwa, labo ababemphahlile kanye labalitshumi lambili bambuza ngomfanekiso.

11 Wasesithi kubo: Kuphiwe kini ukwazi imfihlo yombuso kaNkulunkulu; kodwa labo abangaphandled benzelwa izinto zonke ngemifanekiso;

12 ukuze bebona babone, bangabonisisi; njalo besizwa bezwe, bangaqedisisi; hlezi loba nini baphenduke, bathethelelwe izono zaboe.

Ukuchasiswa komfanekiso womhlanyeli

13 Wasesithi kubo: Kaliwazi lumfanekiso yini? Pho lizayazi njani imifanekiso yonke?

14 Umhlanyeli uhlanyela ilizwi.

15 Njalo abaseceleni kwendlela, yilabo lapho okuhlanyelwa khona ilizwi, futhi nxa belizwa, uSathane ahle afike alisuse ilizwi elihlanyelwe enhliziyweni zabo.

16 Lalabo ngokunjalo abahlanyelwe emhlabathini olamatshe, abathi, lapho besizwa ilizwi, bahle balemukele ngentokozo,

17 njalo kabalampande phakathi kwabo, kodwa bahlala okwesikhathi; kuthi sekufika inkathazo kumbe ukuzingelwa ngenxa yelizwi, bahle bakhubeke.

18 Lalaba yilabo abahlanyelwe emeveni, abalizwayo ilizwi,

19 kodwa impisekelo yalumhlaba, lenkohliso yenotho, lenkanuko yezinye izinto kungene kuminyanise ilizwi, futhi ibe ingasatheli.

20 Lalaba yilabo abahlanyelwe emhlabathini omuhle, abathi belizwile ilizwi, balemukele, bathele, enye amatshumi amathathu, lenye amatshumi ayisithupha, lenye ikhuluf.

Umfanekiso wesibane lowenhlanyelo

21 Wasesithi kubo: Kanti isibane silethwa ukuze sibekwe ngaphansi kwesitsha kumbe ngaphansi kombheda? Angithi ukuze sibekwe esiqobaneni sesibaneg?

22 Ngoba kakukho okufihliweyo okungayikubonakaliswa; akukho okwenzeka kube yimfihlo, kodwa ukuze kube sobalah.

23 Nxa umuntu elendlebe zokuzwa akezwei.

24 Wasesithi kubo: Qaphelisani elikuzwayoj. Ngesilinganiso elilinganisa ngaso lizalinganiselwa ngaso, njalo lina elizwayo lizaphiwa ngokwengezelelweyok.

25 Ngoba loba ngubani olakho, uzaphiwa; kodwa loba ngubani ongelakho, uzakwemukwa lalokho alakhol.

26 Wasesithi: Unjalo umbuso kaNkulunkulu, njengokuba nxa umuntu ephosa inhlanyelo emhlabathini,

27 njalo alale abesevuka ebusuku lemini, lenhlanyelo imile njalo ikhule, yena kakwazi ukuthi njani.

28 Ngoba umhlabathi uyathela ngokwawo, kuqala usungulo, kulandele isikhwebu, kulandele amabele apheleleyo esikhwetshinim.

29 Kodwa nxa sesivuthiwe isithelo, uhle athumeze isikelan, ngoba ukuvuna sekufikileo.

30 Wathi futhip: Sizawufananisa lani umbuso kaNkulunkulu? Kumbe sizawufananisa ngomfanekiso bani?

31 Unjengohlamvu lwemasitedi, oluthi nxa seluhlanyelwe emhlabathini, luncinyane kulazo zonke inhlamvu ezisemhlabeniq;

32 njalo nxa seluhlanyelwe, lukhule, lube lukhulu lwedlule izilimo zonke, lwenze ingatsha ezinkulu, kuze kuthi inyoni zezulu zingakhela ngaphansi komthunzi wazor.

33 Waselikhuluma kubo ilizwi ngemifanekiso eminengi enjalos, njengamandla abo okuzwat;

34 kodwa ngaphandle komfanekiso kakhulumanga kubou; kodwa sebebodwa wabachasisela abafundi bakhe izinto zonkev.

Ukuthuliswa kwesiphepho

35 Ngalolosuku sekuhlwile, wasesithi kubo: Asichapheleni ngaphetsheyaw.

36 Sebeyekele ixuku lahambax, bamthatha bahamba laye njengoba enjalo emkhunjiniy. Futhi leminye imikolo yayilaye.

37 Kwasekuvuka isiphepho esikhulu somoya; lamagagasi aphoseka emkhunjini, waze wagcwala khathesi.

38 Njalo yena wayengemuva emkhunjini elele emqamelweni; basebemvusa, bathi kuye: Mfundisi, kawukhathali yini ukuthi siyabhubha?

39 Wasevuka wakhuza umoya, wathi kulo ulwandle: Thula, uthi zwi! Umoya wasuqamuka, kwasekusiba khona ukuthula okukhulu.

40 Wasesithi kubo: Kungani lisesaba kangaka? Kalilakholo nganiz?

41 Basebesesaba ngokwesaba okukhulu, bathi omunye komunye: Kanti ungubani lo, ukuthi lomoya lolwandle kumlalelea?

Ukukhutshwa kwabomoya ababi

5Basebefika ngaphetsheya kolwandle, elizweni lamaGadarenea.

2 Esephumile emkhunjini, wahle wamhlangabeza umuntu ovela emangcwabeni elomoya ongcolileyo,

3 owayehlala emangcwabenib; njalo kwakungelamuntu owayengambopha ngitsho langamaketane,

4 ngoba wayebotshiwe kanengi ngezibopho langamaketane, kodwa amaketane ayeqanyulwa nguye, lezibopho zaqanyuqanyulwa; njalo kwakungekho owayengamthambisa;

5 langezikhathi zonke, ebusuku lemini, wayesezintabeni lemangcwabeni eklabalala ezisika ngamatshe.

6 Kwathi ebona uJesu ekhatshana, wagijima wamkhonzac,

7 wamemeza ngelizwi elikhulu esithi: Ngilani lawe, Jesu, Ndodana kaNkulunkulu oPhezukonked? Ngikufungisa ngoNkulunkulu, ungangihluphie.

8 Ngoba wathi kuye: Phuma emuntwini, moya ongcolileyo.

9 Wasembuza wathi: Ibizo lakho ungubani? Wasephendula, wathi: Ibizo lami nginguLegiyoni, ngoba sibanengif.

10 Wasemncenga kakhulu, ukuthi angabaxotsheli ngaphandle kwelizwe.

11 Kwakukhona lapho ngasezintabeni umhlambi omkhulu wengulube usidla;

12 lamadimoni wonke amncenga, athi: Sithume engulubeni, singene kuzo.

13 Njalo uJesu wahle wawavumela. Omoya abangcolileyo basebephuma bangena ezingulubeni; umhlambi wasuphaphatheka eliweni usiya olwandle; njalo zazingaba zinkulungwane ezimbili; zaminzwa olwandle.

14 Abazelusayo ingulube basebebaleka, bayabika emzini lemaphandleni. Basebephuma ukubona ukuthi kuyini okwenzakeleyog;

15 bafika kuJesu, bambona obengenwe ngamadimoni ehlezi egqokileh eqondilei, yena owayelelegiyonij; basebesesaba.

16 Labo ababekubonile babatshela ukuthi kwenzeke njani kowayengenwe ngamadimoni, langengulube.

17 Basebeqala ukumncenga ukuthi asuke elizweni lakibo.

18 Wathi engena emkhunjini, owayengenwe ngamadimoni wamncenga, ukuthi abe laye.

19 Kodwa uJesu kamvumelanga, kodwa wathi kuye: Hamba uye ekhaya kwabakini, ubatshele ukuthi iNkosi ikwenzele okungakanani, ikuhawukelek.

20 Wasesuka ehamba waqala ukutshumayela eDikapolisi ukuthi uJesu umenzele okungakanani; basebemangala bonkel.

Indodakazi kaJayirosi ivuswa ekufeni. Owesifazana owayelomopho uyasiliswa

21 UJesu esebuye wachaphela ngaphetsheya ngomkhumbi, kwabuthana kuye ixuku elikhulu, futhi wayengasolwandlem.

22 Njalo khangela, kwafikan omunye wabaphathi besinagoge, uJayirosi ngebizoo; embona, wawa phansi enyaweni zakhe,

23 wamncenga kakhulu, esithi: Indodakazi yami encane isiphela; ngiyakuncenga ukuthi ubuye ubeke izandla phezu kwayo, ukuze isindiswe, njalo izaphilap.

24 Wasehamba laye; ixuku elikhulu laselimlandela, lamminyezela.

25 Njalo owesifazana othile owayelomopho wegazi okweminyaka elitshumi lambili,

26 ehluphekile kakhulu kubelaphi abanengi, echithile konke ayelakho, engasizakalanga, kodwa kulokhu kumqinela,

27 esezwile ngoJesu, weza exukwini ngemuva, wathinta isembatho sakhe;

28 ngoba wathi: Aluba ngithinta izembatho zakhe nje, ngizasindiswa.

29 Futhi wahle woma umthombo wegazi lakhe, wasesizwa emzimbeni ukuthi usilile esifweniq.

30 Njalo uJesu wahle wazi phakathi kwakhe ukuthi amandla aphumile kuye, watshibilika esexukwini, wathi: Ngubani othinte izembatho zamir?

31 Abafundi bakhe basebesithi kuye: Uyabona ixuku likuminyezela, kodwa uthi: Ngubani ongithintileyo?

32 Wasethalaza ukuthi ambone owenze lokhu.

33 Kodwa owesifazana esesaba ethuthumela, ekwazi okwenzekileyo kuye, weza wawa phambi kwakhe, wamtshela iqiniso lonke.

34 Wasesithi kuye: Ndodakazi, ukholo lwakho lukusindisile; hamba ngokuthula, siliswa esifweni sakhos.

35 Esakhuluma, kwafika abanye bomphathi wesinagoget, bathi: Indodakazi yakho isifile; usamkhathazelani uMfundisiu?

36 Kwahle kwathi uJesu esizwa ilizwi elikhulunywayo wathi kumphathi wesinagogev: Ungesabi, kholwa kuphelaw.

37 Futhi kavumelanga muntu ukuthi amlandele, ngaphandle kukaPetro loJakobex loJohane umfowabo kaJakobey.

38 Bafika-ke endlini yomphathi wesinagogez, wabona isiphithiphithi, labakhalayo labalilayo kakhulu,

39 esengenile wathi kubo: Liphithizelelani, likhala? Umntwana omncane kafanga, kodwa ulele.

40 Basebemhleka usulu. Kodwa yena, esebakhuphile bonke, wathatha uyise womntwana omncane lonina lalabo ababelaye, wangena lapho okwakulele khona umntwana omncanea.

41 Wabamba isandla somntwana omncane, wathi kuye: "Thalitha, kumi"b; okuyikuthi ngokuphendulelwa: Wena ntombazana encane, ngithi kuwe, vukac.

42 Njalo yahle yavuka intombazana encane, yahamba, ngoba yayileminyaka elitshumi lambili; basebesanganiseka ngokusanganiseka okukhulud.

43 Wasebalayisisa kakhulu ukuthi lokhu kungaziwa muntu; wathi kayinikwe ukudlae.

UJesu udelelwa ngabeNazaretha

6Wasesuka lapho, waya emzini wakibo; abafundi bakhe basebemlandela.

2 Sekufike isabatha, waqala ukufundisa esinagogeni; labanengi abamuzwayo bamangala, bathi: Zivela ngaphi lezizinto kuye? Njalo yinhlakanipho bani ayinikiweyo, ukuthi lalimisebenzi yamandla enje yenziwe ngezandla zakhea?

3 Lo kayisuye umbazi yini, indodana kaMariya, lomfowabo kaJakobe loJose loJudasi loSimonib? Labodadewabo kabakho yini lapha kithi? Basebekhubeka ngaye.

4 Kodwa uJesu wathi kubo: Umprofethi kasweli ukudunyiswa, ngaphandle kwelizweni lakibo, lezihlotsheni zakhe lendlini yakwabo.

5 Futhi wayengelakho ukwenza lowodwa umsebenzi wamandla laphoc, ngaphandle kokubeka izandla phezu kwabagulayo abalutshwana, wabasilisad.

6 Wasemangala ngokungakholwa kwaboe. Wabhodabhoda imizana efundisaf.

Ukuthunywa kwabaphostoli

7 Wasebizela kuye abalitshumi lambilig, waqala ukubathuma ngababilih, wabanika amandla phezu kwabomoya abangcolileyoi.

8 Wabalaya ukuthi bangaphathi lutho lwendlela, ngaphandle kodondolo kuphela; lasikhwama, lasinkwa, lamali1 ezwezwenij;

9 kodwa bafake amanyathelak; futhi bangembathi izembatho ezimbili.

10 Wasesithi kubo: Lapho elingena khona endlini, hlalani kiyo lize liphume khonal.

11 Njalo loba ngobani abangayikulemukela, kumbe balizwe, nxa liphuma lapho, thintithani uthuli olungaphansi kwenyawo zenu kube yibufakazi kubom. Ngiqinisile ngithi kini: Kuzakuba lula eSodoma kumbe laseGomora ngosuku lwesigwebo, kulakulowomuzi.

12 Sebephumile batshumayela ukuthi baphenduken;

13 bakhupha amadimoni amanengi, bagcoba abanengi abagulayo ngamagcoboo babasilisap.

Ukubulawa kukaJohane uMbhabhathizi

14 Inkosi uHerodiq wasesizwa ngakhor, ngoba ibizo lakhe laba sobala, wasesithi: UJohane owabhabhathizayo uvukile kwabafileyo, futhi kungakho lamandla esebenza kuye.

15 Abanye bathi: UnguElija; labanye bathi: Ungumprofethi, kumbe unjengomunye wabaprofethi.

16 Kodwa uHerodi esizwa wathi: Lo nguJohane, mina engamquma ikhanda; yena uvukile kwabafileyos.

17 Ngoba yena uHerodi wayethumele wambamba uJohane, wambopha entolongweni, ngenxa kaHerodiyasi umkaFiliphu umfowabo, ngoba wayemthethet.

18 Ngoba uJohane wayethe kuHerodi: Kawuvunyelwa ukuba lomkamfowenu.

19 UHerodiyasi wasembambela inhliziyo, wafuna ukumbulala; kodwa kenelisanga;

20 ngoba uHerodi wayemesaba uJohane, esazi ukuthi uyindoda elungileyo lengcwele, wamlondoloza; lalapho emuzwa, wenza izinto ezinengiu, wamuzwa ngokuthokozav.

21 Kwathi selufikile usuku oluhle, uHerodi ngelanga lakhe lokuzalwa wenzela izikhulu zakhew lenduna zenkulungwanex labalisay beGaliliz ukudla kwantambama,

22 kwathi indodakazi kaHerodiyasi lo isingenile yagida, yamkholisa uHerodi lalabo ababehlezi ekudleni laye, inkosi yathi entombini: Cela kimi loba kuyini okuthandayo, njalo ngizakupha;

23 wafunga kuyo esithi: Loba kuyini ongakucela kimi, ngizakunikaa, kuze kube yingxenye yombuso wamib.

24 Yasiphuma isithi kunina: Ngizacelani? Yena wasesithi: Ikhanda likaJohane uMbhabhathizi.

25 Njalo yahle yangena enkosini ngokuphangisac, yacela, yathi: Ngifuna ukuthi unginike khathesinje emganwini ikhanda likaJohane uMbhabhathizi.

26 Inkosi yasidabuka kakhulu, kodwa ngenxa yezifungo langalabo ababehlezi layo ekudlenid kayithandanga ukuyilandulelae.

27 Njalo inkosi yahle yathuma ibutho yalaya ukuthi kulethwe ikhanda lakhe. Wasehamba wamquma ikhanda entolongweni,

28 waletha ikhanda lakhe ngomganu, walinika intombi; intombi yasilinika unina.

29 Kwathi abafundi bakhe sebezwile beza, bathatha isidumbu sakhe, basibeka engcwabenif.

UJesu usuthisa amadoda azinkulungwane ezinhlanu

30 Abaphostoli basebebuthana kuJesug, bambikela konke, lababekwenzile kanye lababekufundisile.

31 Wasesithi kubo: Wozani lina lodwa endaweni eyinkangalah, liphumule kancinyanei. Ngoba babebanengi abafikayo labahambayo, futhi bengelathuba lokudlaj.

32 Bakhuphuka ngomkhumbik baya endaweni eyinkangala bebodwal.

33 Amaxuku asebabona besuka, labanengi bamazi, bagijimela khona ndawonye ngenyawo bevela emizini yonke, basebebadlula, bahlangana kuye.

34 Kwathi uJesu esephuma wabona ixuku elikhulu, waba lesihelo ngabom, ngoba babenjengezimvu ezingelamelusin; waseqala ukubafundisa izinto ezinengio.

35 Kwathi isikhathi sesihambile, abafundi bakhe beza kuye bathi: Lindawo iyinkangala, lesikhathi sesihambile;

36 bayekele, ukuze baye ezigabeni ezizingelezeleyo lemizaneni bazithengele izinkwa. Ngoba bengelalutho abangaludla.

37 Wasephendula wathi kubo: Banikeni lina ukuthi badle. Basebesithi kuyep: Sihambe yini siyethenga izinkwa ngabodenariyo* abangamakhulu amabili, sibaphe badleq?

38 Wasesithi kubo: Lilezinkwa ezingaki? Hambani liyebona. Sebesazi bathi: Zinhlanu, lenhlanzi ezimbili.

39 Wasebalaya ukuthi babahlalise bonke phansi ngezigaba ngezigaba etshanini obuluhlazar.

40 Basebehlala phansi ngamaviyo ngamaviyo, ngamakhulu langamatshumi amahlanus.

41 Wasethatha izinkwa ezinhlanu lenhlanzi ezimbili, ekhangela phezulu ezulwini, wabonga, wazihlephula izinkwa, wazinika abafundi bakhe ukuthi bazibeke phambi kwabo; lenhlanzi ezimbili wazabela bonke.

42 Basebesidla bonke, basutha.

43 Basebedobha izitsha ezilitshumi lambili ezagcwala imvuthu ezazisele, lokuseleyo kwenhlanzi.

44 Lalabo abadlayo izinkwa, babengaba ngamadoda azinkulungwane ezinhlanu.

UJesu uhamba phezu kolwandle

45 Njalo wahle wacindezela abafundi bakhet ukuthi bangene emkhunjini, njalo bamqalele ukuya ngaphetsheyau eBhethisayida2v, yena esayekela ixuku lihamba.

46 Esebavalelisile, wasuka waya entabeniw ukuyakhulekax.

47 Sekuhlwile, umkhumbi wawuphakathi kolwandle, futhi yena wayeyedwa emhlabathini.

48 Wababona behlupheka kakhulu ekugwedleni, ngoba umoya wawuphambene labo, wasesiza kubo sokungaba yisikhathi somlindo wesine wobusuku, ehamba phezu kolwandle; wasefuna ukubadlulay.

49 Sebembonile ehamba phezu kolwandle, basebecabanga ukuthi lithonga, bakhala kakhulu;

50 ngoba bambona bonke, bethuka. Kodwa wahle wakhuluma labo, wathi kubo: Manini isibindi; yimi, lingesabi.

51 Wasesenyukela kubo emkhunjini, umoya wasuthula; basebesanganiseka kakhulu okwedlula amalawulo ngaphakathi, bamangalaz.

52 Ngoba babengaqedisisanga ngezinkwaa; ngoba inhliziyo yabo yayilukhunib.

UJesu usilisa elizweni leGenesaretha

53 Kwathi sebechaphile bafika elizweni leGenesaretha, babophela umkhumbi ekhunjini.

54 Bathi sebephumile emkhunjini, bahle bamazi,

55 bagijimela kuso sonke lesosigaba esizingelezeleyo, baqala ukubhoda bethwala abagulayo ngamathala bebasa lapho abebesizwa ukuthi ukhona.

56 Njalo loba ngaphi angena khona emizaneni loba emizini, loba emaphandleni, babeka abagulayo emidangeni, bamncenga ukuthi bathinte umphetho wesembatho sakhe nje; njalo bonke abamthintayo basindiswa.

AbaFarisi lababhali basolwa ngenxa yezimiso zabo

7Kwasekubuthana kuye abaFarisi, labanye bababhali, ababevela eJerusalemaa;

2 sebebonile ukuthi abanye babafundi bakhe badla izinkwa ngezandla ezingcolileyo, okuyikuthi ezingagezwanga, basola.

3 Ngoba abaFarisi lamaJuda bonke kabadli, ngaphandle kokuthi bagezisise izandla zabo, belondoloza isiko labadalab.

4 Nxa bevela emdangeni, kabadli, ngaphandle kokuthi bagezec; futhi zikhona ezinye izinto ezinengi abazemukelayo ukuzilondoloza, ukugezisad inkezo lembiza lezitsha zethusi lemibhedae.

5 Emva kwalokhu abaFarisi lababhali bambuza bathi: Kungani abafundi bakho bengahambi ngesiko labadala, kodwa badla isinkwa ngezandla ezingahlanjwangaf?

6 Kodwa waphendula wathi kubo: UIsaya waprofetha kuhle ngani lina bazenzisi, njengokulotshiweyo ukuthi: Lesisizwe singidumisa ngezindebe, kodwa inhliziyo yabo ikhatshana lamig.

7 Kodwa zingikhonza ngeze, zifundisa izimfundiso eziyimilayo yabantu.

8 Ngoba liyekela umlayo kaNkulunkulu, ligcine isiko labantu, ukugezisa imbiza lenkezoh; lezinye izinto ezinengi ezinjalo liyazenzai.

9 Wasesithi kubo: Liyachitha kuhle umlayo kaNkulunkulu, ukuze lilondoloze isiko lenuj.

10 Ngoba uMozisi wathi: Hlonipha uyihlo lonyokok; lokuthi: Othuka uyise kumbe unina kumele afe ukufal;

11 kodwa lina lithi: Aluba umuntu esithi kuyise kumbe kunina: Lokho obungasizwa yimi ngakho, "liKhobane", okuyikuthi umnikelo kuNkulunkulu;

12 kalisamvumeli ukwenzela uyise kumbe unina uluthom,

13 lilenza ize ilizwi likaNkulunkulu ngesiko lenu eliliqhubayo; lezinto ezinengi ezinjalo liyazenzan.

14 Esebizile kuye ixuku lonke, wathi kilo: Ngilalelani lonke, liqedisise.

15 Kalukho ulutho olungaphandle komuntu olungamngcolisa lungena kuye; kodwa izinto eziphuma kuye, yizo lezo ezingcolisa umuntu.

16 Uba ekhona olendlebe zokuzwa akezweo.

17 Esengenile endlini evela exukwinip, abafundi bakhe bambuza ngomfanekisoq.

18 Wasesithi kubo: Ngokunjalo lani lingabangelakuqedisisa yini? Kaliqedisisi yini ukuthi konke okungaphandle okungena emuntwini kungemngcolise?

19 Ngoba kakungeni enhliziyweni yakhe, kodwa esiswini; kuphumela ngaphandle, kuhlambulula ukudla konke.

20 Wasesithi: Okuphumayo emuntwini, yikho okungcolisa umuntu.

21 Ngoba kuphuma ngaphakathi enhliziyweni yabantu imicabango emibi, ukuphinga, ukufeba, ukubulala,

22 ukweba, ubuhwabar1, ukuxhwalas, inkohliso, amanyalat, ilihlo elibiu, inhlamba, ukuzigqajav, ubuthuthaw;

23 zonke lezizinto ezimbi zivela ngaphakathi, zimngcolise umuntu.

Owesifazana weSirofenike

24 Wasesukuma lapho waya emikhawulweni yeTire leSidonix. Wangena endlini, engathandi ukuthi umuntu akwazi, kodwa wayengelakufihlakala.

25 Ngoba owesifazana, olentombazana yakhe elomoya ongcolileyo, esezwile ngaye, weza wawa phansi enyaweni zakhe;

26 njalo owesifazana wayengumGriki, engumSirofenike ngokuzalway; wasemncenga ukuthi akhuphe idimoni endodakazini yakhe.

27 Kodwa uJesu wathi kuye: Ake kusuthe abantwana kuqala; ngoba kakukuhle ukuthatha isinkwa sabantwana sisiphosele izinjana.

28 Kodwa waphendula wathi kuye: Yebo, Nkosi; kodwa lezinjana ezingaphansi kwetafula ziyadla imvuthuluka yabantwana.

29 Wasesithi kuye: Ngenxa yalokhukutsho hamba-ke; idimoni liphumile endodakazini yakho.

30 Wasesuka waya endlini yakhe, wafica idimoni seliphumile, lendodakazi ilele embhedeniz.

Isacuthe esigagasayo siyasiliswa

31 Wasebuya wasukaa emikhawulweni yeTire leSidonib, weza elwandle lweGalilic, phakathi kwemikhawulo yeDikapolisid.

32 Basebeletha kuye isacuthe esigagasayoe, bamncenga ukuthi abeke isandla sakhe phezu kwasof.

33 Wasesikhupha exukwini sabasodwa, wafaka iminwe yakhe endlebeni zasog, wakhafulah wathinta ulimi lwasoi,

34 ekhangela phezulu ezulwinij, wabubulak, wathi kuso: "Efatha"; okuyikuthi: Vulwal!

35 Njalo zahle zavulwa indlebe zaso; yasithukululwa intambo yolimi lwaso, sasesikhuluma saqondam.

36 Wasebalaya ukuthi bangatsheli muntun; kodwa lanxao wayebalayile kakhulu, kwang'khona bekumemezela ngamandlap.

37 Basebemangala kakhulukazi sibili, bathi: Uzenzile kuhle izinto zonke; wenza kokubili izacuthe ukuthi zizwe, lezimungulu ukuthi zikhulumeq.

UJesu usuthisa amadoda azinkulungwane ezine

8Ngalezonsuku kwakukhona ixuku elikhulu kakhulu, njalo lalingelakho okokudlaa, uJesu wabizela kuye abafundi bakhe wathi kubo:

2 Ngilesihelo ngexuku; ngoba sebehlezi lami insuku ezintathu, bengelalutho lokudla;

3 njalo uba ngibayekela baye emakhaya abo bengadlanga, bazayatha endleleni; ngoba abanye babo bavela khatshanab.

4 Abafundi bakhe basebemphendula bathi: Zingavela ngaphi izinkwa umuntu angasuthisa ngazo laba lapha enkangala?

5 Wasebabuza wathi: Lilezinkwa ezingaki? Basebesithi: Eziyisikhombisa.

6 Waselaya ixuku ukuthi lihlale phansi emhlabathini; wasethatha izinkwa eziyisikhombisa, esebongile wazihlephula wazinika abafundi bakhe, ukuthi babeke phambi kwabo; basebebeka phambi kwexuku.

7 Njalo babelenhlanzana ezinlutshwana; esebusisile wathi bazibeke lazo phambi kwabo.

8 Basebesidla, basutha; basebedobha imvuthu ezazisele, izitsha eziyisikhombisa.

9 Lababedlile babengaba zinkulungwane ezine; wasebayekela bahamba.

10 Njalo wahle wangenac emkhunjini labafundi bakhed, weza kungxenye zeDalmanuthae.

Abafuna isibonakaliso

11 AbaFarisi basebephuma, baqala ukuphikisana laye, befunisisa kuye isibonakaliso esivela ezulwini, bemlinga.

12 Wasebubula kakhulu emoyeni wakhe wathif: Lesisizukulwana sidingelani isibonakaliso? Ngiqinisile ngithi kini: Qiniso akulasibonakaliso esizanikwa kulesisizukulwana.

13 Wasebatshiya, wangena emkhunjini futhi, wasuka waya ngaphetsheyag.

UJesu ukhuza abafundi ngokungaqedisisi kwabo

14 Njalo abafundi babekhohliwe ukuthatha izinkwa, bengelalutho emkhunjini ngaphandle kwesinkwa esisodwa.

15 Wasebalaya, wathi: Nanzelelani, liqaphele imvubelo yabaFarisih lemvubelo kaHerodii.

16 Basebezindlisana, besithi: Ngoba kasilazinkwaj.

17 UJesu esekwazi wathi kubo: Kungani likhulumisana ngokuthi kalilazinkwak? Kalikaboni, njalo kaliqedisisi yinil? Lokhe lilenhliziyo ezilukhuni yini?

18 Lilamehlo kaliboni yini? Futhi lilendlebe kalizwa yini? Njalo kalikhumbuli yinim?

19 Mhla ngahlephulela abazinkulungwane ezinhlanu izinkwa ezinhlanun, ladobha izitsha ezingaki ezigcwele imvuthu? Bathi kuye: Ezilitshumi lambili.

20 Njalo mhla ziyisikhombisa kwabazinkulungwane ezineo, ladobha izitsha ezingaki ezigcwele imvuthu? Basebesithi: Eziyisikhombisa.

21 Wasesithi kubo: Yinindaba lingaqedisisip?

Isiphofu seBhethisayida

22 Wasefika eBhethisayidaq. Basebeletha kuye isiphofu, bamncenga ukuthi asithinter.

23 Wasesibamba isiphofu ngesandla, wasikhuphela ngaphandle komzanas; esekhafulele emehlweni asot, wabeka izandla zakhe phezu kwasou, wasibuza ukuthi ngabe sibona ulutho.

24 Sasesikhangela phezulu sathi: Ngibona abantu behambahamba kungathi yizihlahla.

25 Emva kwalokhu wabuya wabeka izandla zakhe phezu kwamehlo aso, wasenza sakhangela phezulu; sasesisiliswa, sabona bonke ngokucacileyov.

26 Wasesithuma endlini yaso, wathi: Ungangeni emzaneniw, njalo ungatsheli muntu loyedwa emzanenix.

Isivumo sokholo sikaPetro

27 UJesu wasephuma labafundi bakhe baya emizaneni yeKesariya yeFiliphuy; besendleleni wababuza abafundi bakhe, wathi kubo: Abantu bathi ngingubani?

28 Basebephendula bathi: UJohane uMbhabhathizi; labanye: UElija; labanye: Omunye wabaprofethi.

29 Yena wasesithi kubo: Lina-ke lithi ngingubani? UPetro wasephendula wathi kuye: Wena unguKristu.

30 Wasebalayisisaz ukuthia bangatsheli muntu ngayeb.

UJesu ukhuluma ngokufa lokuvuka kwakhe

31 Waseqala ukubafundisac, ukuthi iNdodana yomuntu imele ukuhlupheka izinto ezinengi, ilahlwe ngabadala labapristi abakhulu lababhali, ibulawe, ibuye ivuke emva kwensuku ezintathud.

32 Waselikhuluma lelilizwi obala. UPetro wasemthatha waqala ukumkhuza.

33 Kodwa etshibilika, wabona abafundi bakhe, wamkhuza uPetro, wathi: Suka ngemva kwami, Sathane; ngoba kawucabangi ngezinto zikaNkulunkulu, kodwa ngezabantu.

Ukuhlutshwa kukaJesu lokwabamlandelayo

34 Kwathi esebizele kuye ixuku kanye labafundi bakhe, wathi kubo: Uba umuntu ethanda ukuza ngemva kwami, kazidele, athathe isiphambano sakhe, angilandele.

35 Ngoba loba ngubani othanda ukusindisa impilo yakhe, izamlahlekela; kodwa loba ngubani olahlekelwa yimpilo yakhe ngenxa yami levangeli, yena uzayisindisa.

36 Ngoba kuzamsizani umuntu, nxa ezuza umhlaba wonke, kodwa alahlekelwe ngumphefumulo wakhe?

37 Kumbe umuntu uzanikani kube lihlawulo lomphefumulo wakhee?

38 Ngoba loba ngubani olenhloni ngami langamazwi amif kulesisizukulwana esifebayo lesonakeleyo, iNdodana yomuntu layo izakuba lenhloni ngayeg, nxa isiza enkazimulweni kaYise kanye lengilosi ezingcweleh.

9Wasesithi kubo: Ngiqinisile ngithi kini: Bakhona abanye kwabemiyo lapha, abangasoze bezwe ukufa, baze babone umbuso kaNkulunkulu usufikile ngamandlaa.

Ukukhazimuliswa kukaJesu entabeni

2 Emva kwensuku eziyisithupha uJesu wasethatha uPetro loJakobe loJohane, wasebakhuphulela entabeni ende ebehlukanisa bodwab; waseguqulwa isimo phambi kwabo;

3 lezembatho zakhe zacwazimula, zaba mhlophe nke njengeliqhwa elikhithikileyo, kakulamcoli welembu emhlabeni ongazenza zibe mhlophe kangakoc.

4 Kwasekubonakala kubo uElija eloMozisi, njalo bekhuluma loJesu.

5 UPetro wasephendula wathi kuJesu: Rabi*, kuhle ukuthi sibe laphad; futhi asakhe amadumba amathathu, elinye ngelakho, lelinye ngelikaMozisi, lelinye ngelikaElija.

6 Ngoba wayengakwazi angakutsho; ngoba babesesaba kakhulue.

7 Kwasekufika iyezi labasibekela; kwaba lelizwi elivela eyezini, lisithi: Lo uyiNdodana yami ethandekayo; zwanini yona.

8 Njalo bahle bathalaza, kababe besabona muntu, kodwa uJesu yedwa elabo.

9 Kwathi besehla entabenif, wabalaya ukuthi bangatsheli muntu izinto abazibonileyo, ize ivuke kwabafileyo iNdodana yomuntug.

10 Njalo bazigcinela lelilizwi, bebuzana ukuthi kutshoni ukuvuka okwabafileyo.

11 Basebembuza, besithi: Batsholoni ababhali ukuthi uElija ufanele ukufika kuqala?

12 Wasephendula, wathi kubo: UElija ufika kuqala isibili, abuyisele zonke izinto; njalo kubhalwe njani ngeNdodana yomuntuh, ukuthi imele ihlupheke izinto ezinengi njalo idelelwei.

13 Kodwa ngitsho kini ukuthi uElija laye sewafika, basebesenza kuye konke abakuthandayo, njengokulotshiweyo ngaye.

Ukusiliswa komfana owayelesithuthwane

14 Kwathi efika kubafundi, wabona ixuku elikhulu libahanqilej, lababhali bephikisana labok.

15 Lahle lathi ukumbona ixuku lonke laselimangala, lagijimela kuye lambingelelal.

16 Wasebabuza ababhali wathi: Liphikisana ngani labom?

17 Omunye wexuku wasephendula wathi: Mfundisi, ngilethe kuwe indodana yami, elomoya oyisimungulu;

18 kuthi loba ngaphi oyibamba khona, uyidabule; ikhihlize amagwebu, igedle amazinyo ayo, yome qhan; njalo ngikhulume labafundi bakho ukuthi bawukhuphe, kodwa behluleka.

19 Wasemphendula wathi: O sizukulwana esingelakholo, koze kube nini ngilani? Koze kube nini ngilibekezelela? Iletheni kimi.

20 Basebeyiletha kuye; kwathi umbona, umoya wahle wayihlukuza; yawela emhlabathinio, yazigiqagiqa ikhihliza amagwebup.

21 Wasebuza uyise wathi: Kulesikhathi esingakanani, lokhu kwenzeka kiyo? Wasesithi: Kusukela ebuntwaneni.

22 Futhi uyiphosele kanengi emlilweni lemanzini, ukuze uyibhubhise; kodwa nxa kukhona ongakwenza, sihawukele, usisize.

23 UJesu wasesithi kuye: Nxa usenelisa ukukholwa, zonke izinto ziyenzeka kokholwayo.

24 Njalo uyise womntwana wahle wamemeza ngezinyembezi wathi: Ngiyakholwa, Nkosi, siza ukungakholwa kwamiq.

25 Kwathi uJesu esebona ukuthi ixuku ligijima kanyekanye ndawonye, wakhuza umoya ongcolileyo, esithi kuwo: Wena moya oyisimungulu loyisacuthe, mina ngiyakulaya: Phuma kuye, ungabe usangena kuyer.

26 Usumemezile, wayihlukuza kakhulu, waphumas; yasisiba njengofileyo, kwaze kwathi abanengi bathi isifile.

27 Kodwa uJesu wayibamba ngesandla, wayiphakamisa; yasisukuma.

28 Wathi esengenile endlinit, abafundi bakhe bambuza bebodwa bathi: Kungani thina sehlulekile ukuwukhupha?

29 Wasesithi kubo: Loluhlobo lungeke luphume ngalutho, ngaphandle komkhuleko lokuzila ukudla.

UJesu uphinda akhulume ngokuhlupheka kwakhe

30 Basebesuka lapho badabula eGaliliu; wayengathandi ukuthi loba ngubani akwazi,

31 ngoba wayefundisa abafundi bakhe, esithi kubo: INdodana yomuntu izanikelwa ezandleni zabantu, njalo bazayibulala; isibulewe izavuka ngosuku lwesithathu.

32 Kodwa kabaqedisisanga lumutsho, besaba ukumbuzav.

UJesu ufundisa ngokuthobeka

33 Wasefika eKapenawumew. Kwathi esendlini wababuza wathi: Beliphikisana nganix endleleniy?

34 Kodwa bathula; ngoba endleleni babephikisene ngokuthi ngubani omkhuluz.

35 Wasehlala phansi wabiza abalitshumi lambili, wathi kubo: Uba umuntu ethanda ukuba ngowokuqala, uzakuba ngowokucina kubo bonkea, lesisebenzi sabo bonkeb.

36 Wasethatha umntwana omncane, wammisa phakathi kwaboc; wamgona, wathi kubod:

37 Loba ngubani owemukela omunye wabantwana abancane abanje ebizweni lami, wemukela mina; njalo loba ngubani owemukela mina, kemukeli mina, kodwa yena ongithumileyoe.

38 UJohane wasemphendula, wathi: Mfundisi, sabona omunye ongasilandeliyof ekhupha amadimoni ngebizo lakho; sasesimenqabela, ngoba engasilandelig.

39 Kodwa uJesu wathi: Lingamenqabeli; ngoba kakho owenza umsebenzi wamandla ebizweni lami, njalo olamandla okukhuluma kubi ngami masinyaneh;

40 ngoba ongamelani lathi, ungowethui.

41 Ngoba loba ngubani ozalinathisa inkezo yamanzi ngebizo lami, ngoba lingabakaKristu, ngiqinisile ngithi kini: Kasoze alahlekelwa ngumvuzo wakhej.

Izikhubekiso

42 Futhi loba ngubani okhubekisa omunye walaba abancinyane abakholwa kimi, kungcono kuye ukuthi ilitshe lokuchola ligaxwe entanyeni yakhe, abesephoselwa olwandlek.

43 Njalo uba isandla sakho sikukhubekisa, siqume; kungcono kuwe ukungena ekuphileni uyinginil, kulokuthi ulezandla ezimbili usuke uye esihogwenim, emlilweni ongacitshekiyon,

44 lapho impethu yabo engafi khona, lomlilo ongacitshi khonao.

45 Njalo uba unyawo lwakho lukukhubekisa, luqumep; kungcono kuwe ukungena ekuphileni uyisiqhwala, kulokuthi ulenyawo ezimbili uphoselwe esihogweniq, emlilweni ongacitshekiyor,

46 lapho impethu yabo engafi khona, lomlilo ongacitshi khonas.

47 Njalo uba ilihlo lakho likukhubekisa, likhuphe; kungcono kuwe ukungena embusweni kaNkulunkulu ulelihlo elilodwat, kulokuthi ulamehlo amabili uphoselwe esihogweni somlilou,

48 lapho impethu yabo engafi khona, lomlilo ongacitshi khonav.

Ngetshwayi

49 Ngoba wonke uzatshwaywa ngomlilow; njalox wonke umhlatshelo uzatshwaywa ngetshwayiy.

50 Itshwayi lihlez; kodwa uba itshwayi lingelabutshwayi, lizalivuselela nganiab? Banini letshwayi phakathi kwenuc, njalo lihlalisaned ngokuthulae.

Ukuhlalisana kwabathatheneyo

10Wasesukuma lapho weza emingceleni yeJudiya edabula ngaphetsheya kweJodani; amaxuku asebuya abuthana kuyea; wasephinda ukubafundisa, njengokwejwayela kwakheb.

2 Kwasekusiza kuye abaFarisi bambuza ukuthi: Kuvunyelwe yini ukuthi indoda yale umkayo? bemlingac.

3 Wasephendula wathi kubo: UMozisi walilayani?

4 Basebesithi: UMozisi wavuma ukubhala incwadi yesehlukaniso, lokumala.

5 UJesu wasephendula wathi kubo: Ngenxa yobulukhuni benhliziyo yenu walibhalela lumlayo;

6 kodwa kusukela ekuqaleni kokudaliweyo, uNkulunkulu wabenza owesilisa lowesifazana.

7 Ngenxa yalokhu indoda izatshiya uyise lonina, inamathele kumkayo,

8 njalo labo ababili bazakuba nyamanyed. Ngakho kabasebabili, kodwa banyamanye.

9 Ngakho lokho uNkulunkulu akuhlanganisileyo, kakungabi lamuntu okwehlukanisayo.

10 Endlini abafundi bakhe basebebuya bembuza ngalokhu.

11 Wasesithi kubo: Loba ngubani owala umkakhe athathe omunye, uyafeba kuye;

12 lomfazi uba esala indoda yakhe endele kwenye, uyafebae.

Ukubusiswa kwabantwana abancane

13 Basebeletha abantwana abancane kuye ukuze ababambe; kodwa abafundi bakhe babakhuza ababalethayo.

14 Kodwa uJesu ekubona wathukuthela, wathi kubo: Vumelani abantwana abancane beze kimif, lingabenqabeli. Ngoba umbuso kaNkulunkulu ungowabanjeg.

15 Ngiqinisile ngithi kini: Loba ngubani ongemukeli umbuso kaNkulunkulu njengomntwana omncane, kasoze angene kuwo.

16 Njalo ebagona, ebeka izandla zakhe phezu kwabo, wababusisah.

Ijaha elinothileyo

17 Esephumele endleleni, omunye wamgijimelai, eguqa phambi kwakhe wambuza wathi: Mfundisi olungileyo, ngingenzani ukuze ngidle ilifa lempilo elaphakadej?

18 UJesu wasesithi kuye: Ungibizelani ngokuthi olungileyo? Kakho olungileyo, ngaphandle koyedwa, uNkulunkulu.

19 Uyayazi imilayo ethi: Ungafebi, ungabulali, ungebi, ungafakazi amangak, ungadlelezelil, hlonipha uyihlo lonyokom.

20 Wasephendula wathi kuye: Mfundisi, lezizinto zonke ngizigcinile kusukela ebutsheni bami.

21 Njalo uJesu emkhangela wamthandan, wathi kuye: Kunye okusweleyo; hamba, uthengise konke olakho, uphe abayanga, njalo uzakuba lokuligugu ezulwini; njalo uze, uthathe isiphambano, ungilandeleo.

22 Kodwa edanile ngalelilizwi wasuka wahamba edabukile; ngoba wayelempahla ezinengi.

23 UJesu wasethalaza wathi kubafundi bakhe: Kuzakuba lukhuni kangakanani kwabalenotho ukungena embusweni kaNkulunkulu.

24 Abafundi basebemangala ngamazwi akhep. Kodwa uJesu ephendula futhi wathi kubo: Bantwana, kulukhuni kangakanani kwabathembela enothweni ukungena embusweni kaNkulunkulu;

25 kulula ukuthi ikamela lithutshe entunjeni yenalithi, kulokuthi umuntu onothileyo angene embusweni kaNkulunkuluq.

26 Basebemangala kakhulukazi, bekhulumisana bathi: Pho kungasindiswa banir?

27 UJesu wasebakhangela wathi: Kubantu kakulakwenzeka, kodwa kakunjalo kuNkulunkulu; ngoba zonke izinto ziyenzeka kuNkulunkulus.

Umvuzo wokuzidela

28 UPetro waseqala ukuthi kuye: Khangela, thina sitshiye konke, sakulandela.

29 UJesu wasephendula wathi: Ngiqinisile ngithi kini: Kakukho muntu otshiye indlu, kumbe abafowabo, kumbe odadewabo, kumbe uyise, kumbe unina, kumbe umkakhe, kumbe abantwana, kumbe amasimu, ngenxa yami levangeli,

30 ongayikwemukela ngokwekhulu khathesi ngalesisikhathi, izindlu labafowabo labodadewabo labonina labantwana lamasimut, kanye lokuzingelwa, lempilo elaphakade esikhathini esizayou.

31 Kodwa abanengi abokuqala bazakuba ngabokucina, labokucina ngabokuqala.

UJesu uphinda akhulume ngokufa lokuvuka kwakhe

32 Njalo besendleleni benyukela eJerusalemav; uJesu wayesehamba phambi kwabow, njalo babemangele, belandela babesesabax. Wasethatha futhi abalitshumi lambili, waqala ukubatshela izinto ezazizakwenzakala kuye

33 ukuthi: Khangelani, senyukela eJerusalema, futhi iNdodana yomuntu izanikelwa kubapristi abakhulu lakubabhali, njalo bazayigwebela ukufa, bayinikele kwabezizwe,

34 bazayiyangisa, bayitshaye ngesiswepu, bayikhafulele amathey, bayibulale; njalo ngosuku lwesithathu izabuya ivuke ekufeni.

UJesu ukhuza amadodana kaZebediya

35 Kwasekusiza kuye uJakobe loJohanez, amadodana kaZebediyaa, besithi: Mfundisi, sithanda ukuthi usenzele loba yini esizayicela.

36 Wasesithi kubo: Lithanda ukuthi ngilenzeleni?

37 Basebesithi kuye: Siphe ukuthi sihlale omunye ngakwesokunene sakho lomunye ngakwesokhohlo sakho ebukhosini bakhob.

38 Kodwa uJesu wathi kubo: Kalikwazi elikucelayo. Linganatha yini inkezo engiyinathayo mina, njalo libhabhathizwe ngobhabhathizo engibhabhathizwa ngalo mina?

39 Basebesithi kuye: Singakwenza. Kodwa uJesu wathi kubo: Isibili inkezo engiyinathayo mina lizayinatha; lizabhabhathizwa ngobhabhathizo engibhabhathizwa ngalo mina;

40 kodwa ukuhlala ngakwesokunene sami langakwesokhohlo sami kayisikho okwami ukukupha, kodwa kungokwalabo abakulungiselweyo.

Ubukhulu obuqotho

41 Kwathi sebezwile abalitshumi baqala ukuthukuthela ngoJakobe loJohane.

42 Kodwa uJesu wababizela kuye wathi kubo: Liyazi ukuthi labo okuthiwa babusa izizwe bazibusa ngobulukhuni; lezikhulu zazo zisebenzisa amandla phezu kwazoc.

43 Kodwa akuyikuba njalo phakathi kwenu; kodwa loba ngubani othanda ukuba ngomkhulu phakathi kwenu, kabe yisisebenzi senu;

44 njalo loba ngubani othanda ukuba ngowokuqala phakathi kwenu, kabe yisisebenzi sabo bonked.

45 Ngoba leNdodana yomuntu kayizanga ukukhonzwa, kodwa ukukhonza, lokunika impilo yayo ibe lihlawulo labanengi.

UBartimewu isiphofu

46 Basebefika eJerikoe; kwathi esephuma eJeriko, labafundi bakhe, lexuku elikhuluf, indodana kaTimewu, uBartimewu oyisiphofug wayehlezi endleleni ephanza.

47 Kwathi esezwile ukuthi nguJesu weNazaretha, waqala ukumemeza lokuthi: Jesu Ndodana kaDavida, akungihawukeleh!

48 Abanengi basebemkhuza ukuthi athule; kodwa wamemeza kakhulukazi, esithi: Ndodana kaDavida, akungihawukelei!

49 UJesu esima wasesithi kabizwe; basebesibiza isiphofu, besithi kuso: Mana isibindi; sukuma, uyakubiza.

50 Sasesilahla isembatho saso sasukuma seza kuJesu.

51 UJesu wasephendula wathi kuso: Ufuna ukuthi ngikwenzeleni? Isiphofu sasesisithi kuye: Raboni*j, ukuthi ngibuye ngibone.

52 UJesu wasesithi kuso: Hamba; ukholo lwakhok lukusindisile. Njalo sahle sabuye sabona, salandela uJesu endlelenil.

UJesu ungena eJerusalema

11Kwathi besondela eJerusalemaa, eBetfage leBethanib, entabeni yeMihlwathi, wathuma ababili kubafundi bakhe,

2 wathi kubo: Hambani liye emzaneni okhangelene lani; lizahle lithi lingena kuwo lifice ithole likababhemi likhulekiwec, okungazange kuhlale kulo umuntu; lilikhulule lililethed.

3 Njalo uba umuntu esithi kini: Likwenzelani lokhu? Lithi: INkosi iyaliswela; njalo uzahle alithumele lapha.

4 Bahamba-ke bafica ithole likhulekiwe lisesangweni ngaphandle, endleleni; basebelikhulula.

5 Labanye kwababemi khona bathi kubo: Lenzani likhulula ithole?

6 Basebesitsho kubo njengoba uJesu elayile; basebebayekela bahamba.

7 Basebeliletha ithole kuJesu, baphosela izembatho zabo phezu kwalo, wasehlala phezu kwalo.

8 Labanengi bendlala izembatho zabo endleleni; labanye bagamula izingatsha lamahlamvu ezihlahleni, bakwendlala endlelenie.

9 Lalabo ababehamba phambili lababelandela bamemeza, besithi: Hosana*! Ubusisiwe ozayo ebizweni leNkosi;

10 ubusisiwe umbuso kababa wethu uDavida, ozayo ebizweni leNkosi. Hosana kweliphezuluf!

11 UJesu wasengena eJerusalema, lethempelinig; wathi esekhangele izinto zonke jikelele, sekuhlwile, waphuma waya eBethani labalitshumi lambilih.

Ukuthukwa komkhiwa

12 Lakusisai bephuma eBethani, walambaj.

13 Ebona umkhiwa ukhatshana, ulamahlamvu, wasondela ukuthi mhlawumbe angathola ulutho kuwo; njalo efika kuwo, katholanga lutho ngaphandle kwamahlamvu; ngoba kwakungesiso isikhathi somkhiwak.

14 UJesu ekhuluma wathi kuwo: Kakungabi kusadla muntu isithelo kuwe kuze kube nininini. Labafundi bakhe bakuzwal.

Ukuhlanjululwa kwethempeli

15 Basebefika eJerusalema; uJesu wasengena ethempelini waqala ukuxotsha labo ababethengisa lababethenga ethempelini; wasegenqula amatafula ababentshintshelana imali, lezihlalo zalabo ababethengisa amajubam;

16 wayengavumeli ukuthi umuntu athwale impahla adabule ethempelinin.

17 Wasefundisa, wathi kubo: Kakulotshiwe yini ukuthi: Indlu yami izabizwa ngokuthi yindlu yomkhuleko yezizwe zonkeo? Kodwa lina seliyenze ubhalu lwabaphangip.

18 Ababhali labapristi abakhulu basebekuzwa, badinga ukuthi bangambulala njaniq; ngoba babemesaba, ngoba lonke ixuku lamangala kakhulu ngokufundisa kwakher.

19 Sekusihlwa, waphuma phandle komuzi.

Ukuzuza amandla ngokholo

20 Ekuseni kakhulu besedlulas, babona umkhiwa womile kusukela empandeni.

21 UPetro wasekhumbula wathi kuye: Rabi*, khangela, umkhiwa owuqalekisileyo womilet.

22 UJesu wasephendula wathi kubo: Banini lokholo kuNkulunkulu.

23 Ngoba ngiqinisile ngithi kini: Loba ngubani ozakuthi kulintaba: Phakanyiswa, uphoselwe olwandle; njalo engathandabuzi enhliziyweni yakhe, kodwa ekholwa ukuthi akutshoyo kuyenzeka, kuzakwenzeka kuye loba yini akutshoyo.

24 Ngakho ngithi kini: Konke loba yini elikucelayo likhuleka, kholwani ukuthi liyakwemukela, njalo lizakuba layou.

25 Njalo nxa limi likhulekav, thethelelani uba lilolutho olumelana lomuntu; ukuze uYihlo osemazulwini laye alithethelele iziphambeko zenuw.

26 Kodwa uba lina lingathetheleli, loYihlo osemazulwini kayikulithethelela iziphambeko zenux.

Amandla kaJesu

27 Basebebuya bafika eJerusalema; kwathi ehambahamba ethempelini, abapristi abakhulu lababhali labadala beza kuye,

28 bathi kuye: Izinto lezi uzenza ngaliphi igunya; njalo ngubani okunike leligunya lokuthi wenze lezizinto?

29 UJesu wasephendula wathi kubo: Lami ngizalibuza umbuzo1 ube munye, njalo lingiphendule, khona ngizalitshela ukuthi ngenza lezizinto ngaliphi igunya.

30 Ubhabhathizo lukaJohane lwavela ezulwini, kumbe ebantwini? Ngiphendulani.

31 Basebezindlisana, besithi: Uba sisithi: Ezulwini, uzakuthi: Pho kalikholwanga kuye ngani?

32 Kodwa uba sisithi: Ebantwini; besaba abantu; ngoba bonke babemphatha uJohane, ngokuthi ungumprofethi ngeqiniso.

33 Basebephendula bathi kuJesu: Kasazi. UJesu wasephendula wathi kubo: Lami kangilitsheli ukuthi ngenza lezizinto ngaliphi igunyay.

Umfanekiso wabalimi besivini

12Waseqala ukukhuluma labo ngemifanekiso wathi: Umuntu wahlanyela isivini, wasibiyela ngothango, wagebha isikhamelo, wakha umphotshongo, wasiqatshisa kubalimi, waya kwelinye ilizwe.

2 Kwathi sekuyisikhathi esifaneleyo wathuma inceku kubalimi, ukuze yemukele kubalimi okwesithelo sesivini.

3 Kodwa bayibamba bayitshaya, bayimukisa ize.

4 Wasebuya ethuma kubo enye inceku; laleyo bayitshaya ngamatshe bayilimaza ekhanda, bayixotsha isithelwe inhloni.

5 Wasebuya ethuma enye; yona basebeyibulala; lezinye ezinengi, ezinye bazitshaya, lezinye bazibulalaa.

6 Ngakho eseselendodana eyodwa ethandekayo kuyeb, ekucineni wayithuma kubo layo, esithi: Bazayihlonipha indodana yami.

7 Kodwa labobalimi bakhulumisana besithi: Le yindlalifa; wozani, siyibulale, lelifa lizakuba ngelethu.

8 Basebeyibamba bayibulala, bayiphosela ngaphandle kwesivini.

9 Ngakho uzakwenzani umninisivini? Uzakuza ababhubhise abalimi, anikele isivini kwabanyec.

10 Kalibalanga yini lumbhalo othi: Ilitshe abakhi abalalayo, yilo eseliyinhloko yengonsi;

11 lokhu kwenziwe yiNkosi, njalo kuyisimanga emehlweni ethud?

12 Basebedinga ukumbamba, kodwa besaba ixuku; ngoba babesazi ukuthi wayekhuluma lumfanekiso emelane laboe. Basebemtshiya bahambaf.

Umthelo kaKesari

13 Basebethuma kuye abanye babaFarisi labakaHerodig, ukuze bamthiye ekukhulumenih.

14 Basebesiza bathi kuye: Mfundisi, siyazi ukuthi wena uqotho, njalo kawukhathali ngomuntu; ngoba kawunanzi isimo somuntu, kodwa ufundisa indlela kaNkulunkulu ngeqinisoi: Kuvunyelwe yini ukuthela kuKesari kumbe hatshi?

15 Sithele, kumbe singatheli? Kodwa ekwazi ukuzenzisa kwabo wathi kubo: Lingilingelanij? Lethani kimi udenariyo*, ukuze ngibone.

16 Basebeletha. Wasesithi kubo: Ngokabani lumfanekiso lalumbhalok? Basebesithi kuye: NgokaKesari.

17 UJesu wasephendula wathi kubo: Mnikeni uKesari okukaKesari, loNkulunkulu okukaNkulunkulu. Basebemangala ngaye.

Ukuvuka kwabafileyo

18 Basebesiza kuye abaSadusi, abathi kakukho ukuvuka kwabafileyo; bambuza, bathi:

19 Mfundisi, uMozisi wasibhalela, ukuthi: Uba umfowabo womuntu esifa, atshiye umkakhe, engatshiyi bantwana, umfowabo kamthathe umkakhe, amvusele umfowabo inzalol;

20 kwakulezelamani eziyisikhombisa; owokuqala wasethatha umfazi, wafa engatshiyanga inzalo;

21 lowesibili wamthatha, wafa, laye engatshiyanga inzalo; lowesithathu kwaba njalo;

22 lalaba boyisikhombisa bamthatha, kabatshiyanga inzalo. Ekucineni kwabo bonke kwafa lomfazi.

23 Ngakho ekuvukeni kwabafileyo, mhla bevukayo, uzakuba ngumkabani kubo; lokhu abayisikhombisa babelaye engumkabo?

24 UJesu wasephendula wathi kubo: Kaliduhanga yini ngalokhu, ngoba lingayazi imibhalo, loba amandla kaNkulunkulu?

25 Ngoba mhla bevukayo ekufeni, kabathathani, njalo kabendiswa, kodwa banjengengilosi ezisemazulwini.

26 Kodwa mayelana labafileyo, ukuthi bayavuswa, kalifundanga yini egwalweni lukaMozisi, ukuthi uNkulunkulu esihlahleni wakhuluma njani kuyem, esithi: NginguNkulunkulu kaAbrahama, loNkulunkulu kaIsaka, loNkulunkulu kaJakoben?

27 Kayisuye uNkulunkulu wabafileyo, kodwa uNkulunkulu wabaphilayo; ngakho lina liduhile kakhulu.

Umlayo wokuqala

28 Wasefika omunye wababhali, esezwile bebuzana, esebonile ukuthi ubaphendule kuhle, wambuza wathi: Yiwuphi umlayo wokuqala kuyo yonkeo?

29 UJesu wasemphendula wathi: Owokuqala kuyo yonke imilayo ngowokuthi: Zwana, Israyeli: INkosi uNkulunkulu wethu, iNkosi yinye;

30 njalo wothanda iNkosi uNkulunkulu wakho ngenhliziyo yakho yonke, langomphefumulo wakho wonke, langengqondo yakho yonke, langamandla akho wonke. Yilo umlayo owokuqalap.

31 Lowesibili uyafanana, yilo: Wothanda umakhelwane wakho njengalokhu uzithanda wenaq. Kawukho omunye umlayo omkhulu kulale.

32 Umbhali wasesithi kuye: Kuhle, Mfundisi, utsho okuqotho ukuthi kuloNkulunkulu oyedwar, langaphandle kwakhe kakho omunye;

33 lokumthanda ngenhliziyo yonkes, langokuqedisisa konke, langomphefumulo wonke, langamandla wonke, lokuthanda umakhelwane njengawet, kuyedlula yonkeu iminikelo yokutshiswa lemihlatshelov.

34 UJesu esembona ukuthi uphendule ngenhlakanipho, wathi kuye: Kawukhatshana lombuso kaNkulunkuluw. Njalo kakwabe kusaba khona umuntu olesibindi sokumbuzax.

UKristu losendo lwakhe

35 UJesuy, efundisa ethempeliniz, wasephendula wathi: Batsho njani ababhali ukuthi uKristu uyindodana kaDavida?

36 Ngoba uDavida uqobo lwakhe ngoMoya oyiNgcwele wathi: INkosi yathi eNkosini yami: Hlala ngakwesokunene sami, ngize ngibeke izitha zakho zibe yisenabelo senyawo zakhoa.

37 Ngakho uDavida uqobo lwakhe umbiza ngokuthi yiNkosi; pho uyindodana yakhe njani?

Lexuku elikhulu lamuzwa ngokuthokozab.

UJesu usola ababhali

38 Wasesithi kubo ekufundiseni kwakhec: Qaphelani ababhalid, abathanda ukuhamba bembethe izembatho ezindee, lokubingelelwa emidangenifg,

39 lezihlalo eziqakathekileyo emasinagogenih, lezihlalo zabahloniphekayo ekudleni kwantambamaij;

40 abadla izindlu zabafelokazi, bekhuleka isikhathi eside ngokuzenzisa; laba bazakwemukela ukulahlwa okukhuluk.

Umnikelo womfelokazi

41 UJesu wasehlala phansil maqondana lesitsha somnikelo wabona ukuthi ixuku liphosela njani imalim1 esitsheni somnikelon; labanothileyo abanengi baphosela okunengi.

42 Kwasekufika umfelokazi othile ongumyanga waphosela inhlamvana ezimbili ezincane zemali, ezenza indibilitshio.

43 Wasebizela kuye abafundi bakhe, wathi kubo: Ngiqinisile ngithi kini: Lumfelokazi ongumyanga uphosele okwedlula bonkep laba abaphoseleyo esitsheni somnikeloq;

44 ngoba bonke baphosele kokunengi kwabo; kodwa yena ebuyangeni bakher uphosele konke alakho, konke okwempilo yakhes.

UJesu ukhuluma ngokuchithwa kweJerusalema langokuphela kwesikhathi

13Kwathi ephuma ethempelini, omunye wabafundi bakhe wathi kuye: Mfundisi, khangela, amatshe anjani lezakhiwo ezinjani!

2 UJesu wasephendula wathi kuye: Uyabona lezizakhiwo ezinkulu yini? Akusoze kutshiywe ilitshe phezu kwelitshe, elingasoze lidilizelwe phansia.

3 Esehlezi entabeni yeMihlwathi maqondana lethempeli, uPetro loJakobe loJohaneb loAndreya bambuza bebodwa,

4 bathi: Sitshele, lezizinto zizakuba nini? Lesibonakaliso siyini lapho sezizapheleliswa lezizinto zonke?

5 UJesu ebaphendula waseqala ukuthi: Qaphelani kungabi khona oliduhisayoc.

6 Ngoba abanengi bazakuza ngebizo lami, besithi: Mina nginguye; futhi baduhise abanengid.

7 Kodwa nxa lisizwa ngezimpi lamahungahunga ezimpi, lingethuki; ngoba kufanele kwenzeke; kodwa ukuphela kakukabi khona.

8 Ngoba isizwe sizavukela isizwe, lombuso uvukele umbuso; njalo kuzakuba khona ukuzamazama komhlaba indawo ngendawo, njalo kuzakuba khona indlala lezinhlupheko; lezizinto ziyikuqala kwemiheloe.

9 Kodwa ziqapheleni linaf; ngoba bazalinikela emiphakathini, lemasinagogeni lizatshaywa, lizalethwa laphambi kwababusi lamakhosi ngenxa yami, kube yibufakazi obumelene labog.

10 Kodwa ivangeli limele ukutshunyayelwa kuqala kuzo zonke izizweh.

11 Kodwa nxa belidonsa belinikela, lingakhathaleli ngaphambili elizakukhuluma, linganakani; kodwa loba yini elizayinikwa ngalelohola, ikhulumeni; ngoba kakusini elikhulumayo, kodwa uMoya oyiNgcwelei.

12 Futhi umfowabo uzanikela umfowabo ekufeni, loyise umntwana; labantwana bazavukela abazali, besebebabulala;

13 njalo lizazondwa yibo bonke ngenxa yebizo lami; kodwa ophikelelayo kuze kube sekupheleni, nguye ozasindiswa.

14 Kodwa nxa libona amanyala encithakalo, akhulunywa nguDaniyeli umprofethi, emi lapho angafanele khona (ofundayo kaqedisise), khona labo abaseJudiya kababalekele ezintabeni;

15 lophezu kophahla lwendlu angehleli endlini, angangeni ukuthatha ulutho endlini yakhe;

16 losemasimini angabuyeli emuva, ukuyathatha isembatho sakhe.

17 Kodwa maye kwabakhulelweyo labamunyisayo ngalezonsuku!

18 Kodwa khulekani ukuthi ukubaleka kwenu kungabi sebusika.

19 Ngoba ngalezonsuku kuzakuba khona ukuhlupheka, okungazanga kube khona kusukela ekuqaleni kokudaliweyo uNkulunkulu akudalayo kuze kube khathesi, lokungasoze kwaba khona.

20 Njalo uba iNkosi ibingazifinyezanga lezonsuku, bekungesindiswe nyama; kodwa ngenxa yabakhethiweyo, ebakhethileyo, izifinyezile insuku.

21 Langalesosikhathi nxa umuntu esithi kini: Khangelani, nangu uKristu; kumbe: Khangelani, ulaphayana; lingakholwa;

22 ngoba kuzavuka okristu bamanga labaprofethi bamanga, besebesenza izibonakaliso lezimangaliso, ukuduhisa, nxa kungenzeka, labakhethiweyoj.

23 Kodwa qaphelani lina; khangelani, sengilitshelile konke ngaphambilik.

24 Kodwa ngalezonsuku, emva kwalokhokuhlupheka, ilanga lizafiphazwa, lenyanga kayiyikupha ukukhanya kwayo,

25 lenkanyezi zezulu zizabe zisiwa, lamandla asemazulwini azazanyazanyiswa.

26 Khona-ke bezabona iNdodana yomuntu isiza emayezini ilamandla amakhulu lenkazimulo,

27 khona-ke izathuma ingilosi zayo, ibisiqoqa abakhethiweyo bayo emimoyeni yomine, kusukela emkhawulweni womhlaba kuze kube semkhawulweni wezulu.

28 Fundani-ke umfanekiso emkhiweni; nxa ugatsha lwawo selusiba buthakathaka luhlume amahlamvu, liyazi ukuthi ihlobo seliseduze;

29 ngokunjalo lani, nxa libona lezizinto zisenzeka, yazini ukuthi kuseduze kuseminyangol.

30 Ngiqinisile ngithi kini: Lesisizukulwana asisoze sidlule, zize zenzeke izinto zonke lezi.

31 Kuzadlula izulu lomhlaba; kodwa amazwi ami awasoze adlule.

32 Kodwa lolosuku lalelohola kakho owaziyo ngakho, ngitsho lengilosi ezisezulwinim, ngitsho leNdodana, ngaphandle kukaBaban.

33 Qaphelanio, lilinde likhuleke; ngoba kalazi ukuthi isikhathi sininip.

34 Njengomuntu owasuka elizweni lakibo watshiya indlu yakhe, wanika inceku zakhe amandla, kuleyo laleyo umsebenzi wayoq, walaya umlindisango ukuthi alinder.

35 Ngakho lindanis; ngoba kalazi ukuthi inkosi yendlu izafika nini, kusihlwa, loba phakathi kobusukut, loba ekukhaleni kweqhudeu, loba emadabukakusav;

36 hlezi ifike ilijume, ilifice lilele.

37 Lalokhu engikutsho kini ngikutsho kubo bonke: Lindaniw.

Iqhinga lokumbulala uJesu

14Kwathi emva kwensuku ezimbili kwaba khona iphasika lomkhosi wesinkwa esingelamvubelo; abapristi abakhulu lababhali basebedinga ukuthi bangambamba njani ngobuqili bambulale;

2 kodwa bathi: Kungabi ngomkhosi, hlezi kube lesiphithiphithi sabantua.

UJesu uyagcotshwa eBethani

3 Kwathi eseBethani, endlini kaSimoni umlephero, ehlezi ekudleni, kwafika owesifazana ephethe umfuma we-alibasta* wamagcobo awenadi* uqobo aligugu elikhulu; wasephahlaza umfuma we-alibasta, wawathela ekhanda lakhe.

4 Kwakukhona abanye abathukuthelayo ngaphakathi kwabo, besithi: Kwenzelwani ukumotshwa kwalamagcobo?

5 Ngoba la abengathengiswa ngemali edlula odenariyo* abangamakhulu amathathu, besekunikwa abayanga. Basebemsola.

6 Kodwa uJesu wathi: Myekeleni; limhluphelani? Wenze umsebenzi omuhle kimi.

7 Ngoba abayanga lihlala lilabo, futhi uba lithanda lingabenzela okuhle; kodwa mina kalihlali lilamib.

8 Yena wenzile abengakwenza; uqalile ngaphambili ukuwugcobela ukungcwatshwa umzimba wamic.

9 Ngiqinisile ngithi kini: Loba ngaphi emhlabeni wonke lapho okuzatshunyayelwa khona lelivangeli, lalokhu akwenzileyo kuzakhulunywa ngakho kube yisikhumbuzo ngaye.

Umvuzo wokumnikela uJesu

10 UJudasi Iskariyothi, omunye wabalitshumi lambili, wasesiya kubapristi abakhulu, ukuze amnikele kubod.

11 Futhi sebezwile bathokoza, bathembisa ukumnika imali; wasedinga ukuthi angamnikela njani kuhlee.

Ukumiswa kwesidlo esingcwele

12 Kwathi ngosuku lokuqala lwesinkwa esingelamvubelo, ababehlaba ngalo iphasika, abafundi bakhe bathi kuye: Uthanda ukuthi siyelungisa ngaphi ukuze udle iphasikaf?

13 Wasethuma ababili kubafundi bakheg, wathi kubo: Hambani liye emzini, njalo umuntu uzahlangana lani ethwele imbiza yamanzi; limlandele,

14 njalo loba kungaphi azangena khona, kalibokuthi kumninindlu: UMfundisi uthi: Ingaphi indlu yezihambi, lapho engingadlela khona iphasika labafundi bamih?

15 Futhi yena uzalitshengisa indlu enkulu ephezulu eyendlelweyo elungisiweyo; silungiseleni khona.

16 Abafundi bakhe basebephuma, bangena emzini, bathola kunjengokutsho kwakhe kubo ; basebelungisa iphasika.

17 Kwathi sekukusihlwa wafika labalitshumi lambili.

18 Sebehlezi besidla, uJesu wathi: Ngiqinisile ngithi kini: Omunye wenu, odla lami, uzanginikelai.

19 Basebeqala ukudabuka, bathi kuye ngamunye ngamunye: Yimi yini? Lomunye: Yimi yinij?

20 Kodwa waphendula wathi kubo: Ngomunye wabalitshumi lambili, otsheba kanye lami emganwini.

21 Sibili iNdodana yomuntu ihamba, njengokulotshiweyo ngayo; kodwa maye kulowomuntu enikelwa nguye iNdodana yomuntu! Bekungakuhle kuye aluba lowomuntu wayengazalwanga.

22 Kwathi besidla, uJesu wathatha isinkwa, wasibusisa wasihlephula, wabanika, wathi: Thathani, lidle; lokhu kungumzimba wami.

23 Wasethatha inkezo, esebongile wabanika; basebenatha kuyo bonke.

24 Wasesithi kubo: Leli ligazi lami, elesivumelwano esitsha, elichithelwa abanengik.

25 Ngiqinisile ngithi kini: Angisayikunatha okwesithelo sevini, kuze kufike lolosuku engizasinatha ngalo sisitsha embusweni kaNkulunkulu.

26 Kwathi sebehlabele ingoma yokudumisa baphuma baya entabeni yeMihlwathi.

Ukuxwayiswa kukaPetro

27 UJesu wasesithi kubo: Lonke lizakhubeka ngami ngalobubusuku; ngoba kulotshiwe ukuthi: Ngizatshaya umelusi, izimvu besezihlakazekal.

28 Kodwa emva kokuvuswa kwami, ngizalandulela ukuya eGalili.

29 Kodwa uPetro wathi kuye: Lanxa bonke bezakhubeka, kodwa hatshi minam.

30 UJesu wasesithi kuye: Ngiqinisile ngithi kuwe: Lamuhla ngalobubusuku, lingakakhali kabili iqhude, uzangiphika kathathun.

31 Kodwa waqinisa ngamandla esithi: Loba kudingeka ngife lawe, angisoze ngikuphike. Basebesitsho njalo labo bonke.

EGetsemane

32 Basebefika endaweni ebizo layo yiGetsemane; wasesithi kubafundi bakhe: Hlalani phansi lapha, ngisayakhulekao.

33 Wasethatha kanye laye uPetro loJakobe loJohane, waseqala ukudatshulwa sibili lokukhathazeka kakhulu.

34 Wasesithi kubo: Umphefumulo wami udabukile kakhulu kuze kube sekufeni; hlalani lapha lilindep.

35 Waseqhubeka ibangana, wawela emhlabathini, wakhuleka ukuthi, uba kungenzeka, kudlule kuye leliholaq.

36 Wasesithi: Abha*, Babar, zonke izinto ziyenzeka kuwe. Susa linkezo kimis; kodwa kungabi yikuthi ngithandani mina, kodwa kube yikuthi uthandani wenat.

37 Wasesiza, wabafica belele, wathi kuPetro: Simoni, ulele yini? Ubungelinde yini ihola libe linye?

38 Lindani likhuleke, ukuze lingangeni ekulingweni. Umoya uyavuma-ke, kodwa inyama ibuthakathaka.

39 Wasebuya wahamba wayakhuleka, esitsho wona lawomazwiu.

40 Wasebuya wabafica futhi belele; ngoba amehlo abo ayenzima, kodwa babengazi ukuthi bazamphendula bathiniv.

41 Wasesiza ngokwesithathu, wathi kubo: Qhubekani lilele-ke liphumule. Kwanele; ihola selifikile; khangelani, iNdodana yomuntu iyanikelwa ezandleni zezoni.

42 Sukumani, sihambe; khangelani, onginikelayo useduzew.

Ukubotshwa kukaJesu lokuthethwa kwecala lakhe

43 Kwathi esakhuluma, wahle wafika uJudasi, omunye wabalitshumi lambili, njalo elexuku elikhulu elilezinkemba lezinduku, livela kubapristi abakhulu lababhali labadala.

44 Lomnikelayo wayebanike isiboniso, esithi: Lowo engizamanga, nguye; limbambe, limqhube limqinise.

45 Esefikile, wahle wasondela kuye wathi: Rabi*, Rabi! Wasemanga.

46 Basebemdumela, bambamba.

47 Lomunye kwababemi khona wakhokha inkemba wagadla inceku yompristi omkhulu, waquma indlebe yayo.

48 UJesu wasephendula wathi kubo: Liphume njengokuyamelana lomphangi yini lilezinkemba lezinduku ukuzangibamba?

49 Bengilani insuku ngensuku ethempelini ngifundisa, kodwa kalingibambanga; kodwa lokhu kwenzeke ukuze kugcwaliseke imibhalox.

50 Bonke basebemtshiya babaleka.

51 Lejaha elithile lamlandela, lembethe ilembu elicolekileyo emzimbeni onqunu. Aselibamba amajahay;

52 laselitshiya ilembu elicolekileyo lababalekela linqunu.

UJesu uphambi kompristi omkhulu

53 Basebemqhuba uJesu bamusa kumpristi omkhulu; basebebuthana kuye abapristi abakhulu bonke labadala lababhaliz.

54 UPetro wasemlandela ekhatshana waze waba phakathi kweguma lompristi omkhulu; wayehlezi kanye lezinceku, esotha umliloa.

55 Labapristi abakhulu lomphakathi wonke badinga ubufakazi ngoJesu, ukuze bambulale; kodwa kababutholanga.

56 Ngoba abanengi bafakaza amanga ngaye, kodwa lobubufakazi kabuvumelanangab.

57 Kwasekusukuma abanye bafakaza amanga amelana laye besithi:

58 Thina samuzwa esithi: Mina ngizadiliza lelithempelic elenziwe ngezandlad, njalo ngakhe elinye elingenziwanga ngezandlae ngensuku ezintathu.

59 Loba kunjalo ubufakazi babo kabuvumelanangaf.

60 Kwasekusukuma umpristi omkhulu phakathi kwabo wambuza uJesu, esithi: Kawuphenduli lutho yini? Bafakazani laba okumelana lawe?

61 Kodwa wathula, kaphendulanga lutho. Umpristi omkhulu wabuya wambuza, wathi kuye: Wena unguKristu, iNdodana yoBusisiweyo yini?

62 UJesu wasesithi: Mina nginguye. Njalo lizabona iNdodana yomuntu ihlezi ngakwesokunene samandla, isiza ngamayezi ezulug.

63 Umpristi omkhulu wasedabula izembatho zakhe wathi: Sisaswelelani abafakazi?

64 Liyizwile inhlamba; licabangani? Bonke basebemlahla ukuthi ulecala lokufa.

65 Abanye basebeqala ukumkhafulela amathe, lokumgubuzela ubuso, lokumdutshuzah, lokuthi kuye: Profethai! Izinceku zasezimwakalaj.

UPetro ulandula uJesu

66 UPetro esegumeni ngaphansik, kwafika enye yezincekukazi zompristi omkhulul;

67 isibona uPetro esotha, yamkhangela yathi: Lawe ubulomNazaretha, uJesum.

68 Kodwa waphika, wathi: Kangikwazi, futhi kangikuqedisisi okutshoyo. Wasephuma phandle, waya entubeni; laselikhala iqhuden.

69 Njalo incekukazi encane imbona yabuya yaqala ukutsho kwababemi khona ukuthi: Lo ungomunye waboo.

70 Kodwa wabuya waphika. Kwathi emva kwesikhatshana futhi labo ababemi khona bathi kuPetro: Ngeqiniso ungomunye wabo; ngoba lawe ungumGalilip, lolimi lwakho luyavumelanaq.

71 Waseqala ukuqalekisa lokufunga esithi: Kangimazi lumuntu elimtshoyo.

72 Iqhude laselikhala ngokwesibili. UPetro wasekhumbula ilizwi uJesu ayelitshilo kuye lokuthi: Lingakakhali kabili iqhude, uzangiphika kathathur. Esenakane ngalokhu wakhala.

UJesu uphambi kukaPilatu

15Kwathi khonokho ekuseni kakhulu abapristi abakhulu benza umhlangano kanye labadala lababhalia, lomphakathi wonkeb, bambopha uJesu bamqhuba bamnikela kuPilatuc.

2 UPilatu wasembuza wathi: Wena uyiNkosi yamaJuda yini? Wasemphendula wathi kuye: Uyatsho wena.

3 Abapristi abakhulu basebemmangalela ngezinto ezinengi; kodwa yena kaphendulanga lutho.

4 UPilatu wasebuya embuza, wathi: Kawuphenduli lutho yini? Khangela, zingaki izinto abazifakazayo ezimelana lawe.

5 Kodwa uJesu kabesaphendula lutho, waze wamangala uPilatud.

6 Langomkhosi wayebakhululela isibotshwa esisodwa, loba yisiphi abasicelayo.

7 Kwakukhona umuntu othiwa nguBarabasi, owayebotshiwe lalabo ababevukele umbuso laye, ababebulele ekuvukeleni umbuso.

8 Ixuku laselimemeza laqala ukucela ukuthi alenzele njengezikhathi zonke.

9 UPilatu wasebaphendula, wathi: Lithanda ukuthi ngilikhululele iNkosi yamaJuda yinie?

10 Ngoba wayekwazi ukuthi ngomona abapristi abakhulu bamnikele.

11 Kodwa abapristi abakhulu bavusa ixuku, ukuthi kungcono alikhululele uBarabasif.

12 UPilatu wasephendula wathi futhi kubo: Pho lifuna ngimenzeni lo elithi uyiNkosi yamaJuda?

13 Basebememeza futhi bathi: Mbethele!

14 Kodwa uPilatu wathi kubo: Ngoba wenze ububi bani? Kodwa bamemeza kakhulu bathi: Mbethele!

15 Khona uPilatu ethanda ukukholisa ixuku, wabakhululela uBarabasi; kodwa wamnikela uJesu, esemtshaye ngesiswepu, ukuthi abethelweg.

Abebutho bamenza uJesu inhlekisa

16 Abebutho basebemngenisah phakathi, egumenii, eliyindlu yombusi, basebebizela ibutho lonke ndawonyej,

17 bamgqokisa okuyibubende, sebeluke umqhele wameva bamethesa,

18 baqala ukumbingelela besithi: Bayethe, Nkosi yamaJuda!

19 Batshaya ikhanda lakhe ngomhlanga, bamkhafulela amathe, baguqa ngamadolo bamkhonzak.

20 Sebemklolodele, bamhlubula okuyibubende, bamgqokisa ezakhe izembatho. Basebemusa phandle ukuze bambethele.

UJesu esiphambanweni

21 Babamba ngamandla omunye owayesedlula othiwa nguSimoni umKurene, evela emaphandleni, uyise kaAleksandrol loRufusim, ukuthi athwale isiphambano sakhe.

22 Basebemusa endawenin ethiwa yiGolgotha, okuyikuthi ngokuphendulelwa, iNdawo yokhakhayio.

23 Basebemnika iwayini lixutshaniswe lenhlaka ukuthi alinathep; kodwa kalemukelanga.

24 Sebembethele, babelana izembatho zakhe, benza inkatho yokuphosa ngazo, ukuthi ngamunye uzathathani.

25 Kwakulihola lesithathu*, njalo bambethelaq.

26 Futhi kwakulombhalo wecala lakhe elalibhalwe phezulu usithi: INKOSI YAMAJUDAr.

27 Njalo babethela kanye laye abaphangi ababili, omunye ngakwesokunene lomunye ngakwesokhohlo sakhe.

28 Wasugcwaliseka umbhalo othi: Futhi wabalwa kanye lezonis.

29 Labedlulayo bamhlambaza, benikina amakhanda abo, besithi: Hiya, wena odiliza ithempeli, ulakhe ngensuku ezintathu,

30 zisindise, wehle esiphambanweni.

31 Langokunjalo abapristi abakhulu labo bakloloda kanye lababhali bathi omunye komunye: Wasindisa abanye, angezisindise yena.

32 UKristu iNkosi yakoIsrayeli kehle khathesi esiphambanweni, ukuze sibone sikholwe. Lababebethelwe kanye laye bamklolodela.

Ukufa kukaJesu

33 Kwathi sekufike ihola lesithupha*, kwaba khona ubumnyama phezu komhlaba wonke kwaze kwaba lihola lesificamunwemunye*.

34 Ngehola lesificamunwemunye uJesu wamemeza ngelizwi elikhulu, wathi, "Eloyi, Eloyi, lama sabaktani?" Okuyikuthi ngokuphendulelwa: Nkulunkulu wami, Nkulunkulu wami, ungitshiyelenit?

35 Labanye kwababemi khona besizwa bathi: Khangelani, ubiza uElija.

36 Wasegijima omunye, wagcwalisa uzipho ngeviniga, waluhloma emhlangeni, wamnika ukuthi anathe, esithi: Yekelani, sibone uba uElija uzakuza amethule.

37 UJesu wasememeza ngelizwi elikhulu waphefumula okokucinau.

38 Leveyili lethempeli ladatshulwa laba zincezu ezimbili laqala phezulu lisiya phansi.

39 Kwathi induna yekhulu eyayimi maqondana laye ibona ukuthi ukhale njalo, waphefumula okokucina, yathi: Ngeqiniso lumuntu ubeyiNdodana kaNkulunkuluv.

40 Kwakukhona labesifazana bebukele bekhatshana, okwakukhona phakathi kwabo loMariya Magadalena, loMariya unina kaJakobe omncinyane lokaJose, loSalome,

41 (labo ababemlandela, eseseGalili, bemncedisa), labanye abesifazana abanengi abenyukela eJerusalemaw laye.

Ukungcwatshwa kukaJesu

42 Kwathi sekuhlwilex, ngoba kwakungamalungiselelo, okuyikuthi usuku phambi kwesabathay,

43 wafika uJosefa owayevela eArimathiya, ilungaz elihloniphekayoa lomphakathi, owayelindele laye umbuso kaNkulunkulub; wangena ngesibindi kuPilatu, wacela isidumbu sikaJesu.

44 UPilatu wasemangala ngokuthi usefile; wabizela kuye induna yekhulu, wayibuza ukuthi kambe sekuyisikhathi efile.

45 Esazisiwe yinduna yekhulu, wamnika uJosefa isidumbuc.

46 Wasethenga ilembu elicolekileyo, wamethula, wamgoqela ngelembu elicolekileyo, wambeka engcwabeni elaligujwe edwaleni; wagiqela ilitshe emnyango wengcwaba.

47 Futhi uMariya Magadalena loMariya unina kaJose babona lapho ayebekwa khonad.

Ukuvuka kukaJesu

16Isabatha selidlulilea, uMariya Magadalenabc loMariya unina kaJakobed loSalomee bathenga amakha, ukuze bahambe bayemgcobaf.

2 Kwathi ekuseni kakhulu ngosuku lokuqala lweviki beza engcwabenig, ekuphumeni kwelangahi.

3 Basebekhulumisana besithi: Ngubani ozasigiqela ilitshe lisuke emnyango wengcwaba?

4 Futhi bathi ukukhangela babona ilitshe seligiqwe lasuswa; ngoba lalilikhulu kakhuluj.

5 Kuthe bengena engcwabenik, babona ijaha lihlezi ngakwesokunenel, lembethe isembatho esidem esimhlophen; besabao.

6 Kodwa lathi kubo: Lingesabi; lidinga uJesu umNazaretha obebethelwe; uvukile, kakho lapha; khangelani, indawo lapho abebembeke khonap.

7 Kodwa hambani, litshele abafundi bakhe loPetro ukuthi uzalandulela ukuya eGaliliq; lizambona khona, njengalokho ayekutshilo kinir.

8 Basebephuma ngokuphangisa babaleka engcwabeni; futhi ukuqhuqha lokwethuka kwababamba; futhi kabakhulumanga lutho emuntwini, ngoba babesesabas.

Ukuzibonakalisa kukaJesu emva kokuvuka kwakhe

9 Kwathi uJesu esevukile ekuseni kakhulu ngolokuqala lwevikit, wabonakala kuqalau kuMariya Magadalenav, ayekhuphe kuye amadimoni ayisikhombisaw.

10 Yena wasuka wababikela labo ababelayex, belila bekhalay.

11 Labo sebezwile ukuthi uyaphila lokuthi ubonwe nguye, kabakholwangaz.

12 Njalo emva kwalezizinto wabonakala ngesinye isimoa kwababili babo behamba, besiya emaphandlenib.

13 Labo bahamba babikela abanye; lalabo kababakholwangac.

14 Emva kwalokhu wabonakala kwabalitshumi lanyed behlezi ekudleni1, wasola ukungakholwa kwaboe lobulukhuni benhliziyof, ngoba bengakholwanga labo abambonayo esevukileg.

15 Wasesithi kubo: Hambani liye emhlabeni wonkeh, litshumayele ivangeli kuso sonke isidalwai.

16 Lowo okholwayoj abhabhathizwe uzasindiswak; kodwa ongakholwayo uzalahlwal.

17 Lalezizibonakaliso zizabalandela abakholwayom: Ebizweni lami bazakhupha amadimonin; bakhulume ngendimi ezintshao;

18 bazadobha izinyoka; uba benatha loba yikuphi okubulalayop, kakusoze kubalimaze; bazabeka izandlaq phezu kwabagulayo, futhi bazaphilar.

Ukwenyuka kukaJesu

19 Ngakho iNkosi, emva kokuthi isikhulumile labos, yakhutshulelwa ezulwinit, yahlala ngakwesokunene sikaNkulunkuluu.

20 Bona basebephuma batshumayela endaweni zonke, iNkosi isebenza labov, iqinisaw ilizwix ngezibonakaliso ezazilandelay. Ameni.

IVANGELI ELALOTSHWA

NGULUKA

Isingeniso

1Njengoba abanengi sebebeke izandla ukubeka ngendlela efaneleyo ukulandiswa kwezinto eziqiniseke ngokupheleleyo phakathi kwethua,

2 njengalokhu basinikab labo ababonayo ngamehloc ekuqalenid njalo bezincekue zelizwif,

3 kukhanye kukuhle lakimig, sengizihlolisisile zonke izintoh kusukela ekuqalenii, ukuthi ngikubhalele ngokulandelanaj, mhlekazik Teyofilul,

4 ukuze wazi iqiniso ngalezozintom owazifundiswayon.

Ukuzalwa kukaJohane kuyabikwa

5 Ensukwini zikaHerodi inkosi yeJudiya kwakukhona umpristi othile othiwa nguZakariyao, oweqembu likaAbhiyap; lomkakhe wayevela kumadodakazi kaAroni, lebizo lakhe linguElizabethi.

6 Njalo babelungile bobabili phambi kukaNkulunkuluq, behamba ngayo yonke imilayo lezimiso zeNkosir, bengasolekis.

7 Njalo babengelamntwana, ngoba uElizabethi wayeyinyumbat, basebeleminyaka eminengiu bobabiliv.

8 Kwasekusithi esenza inkonzo yobupristi phambi kukaNkulunkulu esesimisweni seqembu lakibo,

9 ngomkhuba wenkonzo yobupristiw, wadliwa yinkatho ukutshisa impephax esengene ethempelini leNkosiy.

10 Njalo ixuku lonke labantuz lalikhulekaa ngaphandle ngesikhathi sokutshisa impephab.

11 Ingilosi yeNkosi yasibonakala kuyec, imi ngakwesokunene selathi lempephad.

12 Kwathi uZakariya eyibona waqhuqha, lokwesaba kwawela phezu kwakhee.

13 Kodwa ingilosi yathi kuye: Ungesabi Zakariya; ngoba umkhuleko wakho uzwakele, lomkakho uElizabethi uzakuzalela indodana, njalo uzakuthi ibizo layo nguJohanef.

14 Futhi uzakuba lenjabulo lentokozo, labanengi bazakujabulela ukuzalwa kwakheg.

15 Ngoba uzakuba mkhulu phambi kweNkosi, iwayini kanye lokunathwayo okulamandlah kasoze akunathei, futhi uzagcwaliswa ngoMoya oNgcwelej kusukela esesesiswini sikaninak.

16 Labanengi kubantwana bakoIsrayeli uzabaphendulela eNkosini uNkulunkulu wabo;

17 njalo yena uzahamba phambi kwayo emoyeni lemandleni kaElijal, ukuphendulela inhliziyo zaboyise kubantwana, labangalaleliyo ekuhlakanipheni kwabalungileyom, ukulungiselela iNkosi isizwen esilungisiweyoo.

18 UZakariya wasesithi kuyo ingilosi: Ngizakwazi ngani lokhup? Ngoba mina ngilixhegu, lomkami useleminyaka eminengiq.

19 Ingilosi yasiphendula yathi kuye: NginguGabriyelir mina, omayo phambi kukaNkulunkulu; njalo ngithunyiwe ukukhuluma lawe, lokukubikela lezizindaba ezinhles.

20 Njalo khangela, uzakuba yisimungulu njalo wehluleke ukukhuluma, kuze kube lusuku okuzakwenzeka ngalo lezizintot, ngenxa yokuthi ungakholwanga amazwi ami, azagcwaliseka ngesikhathi sawo.

21 Labantu babemlindele uZakariya; bamangala ngokuphuza kwakhe ethempeliniu.

22 Kuthe esephuma wehluleka ukukhuluma labo; njalo bazi ukuthi ubone umbono ethempeliniv; njalo yena wayesebaqhwebaw, wahlala eyisimungulux.

23 Kwasekusithi seziphelile insukuy zokukhonza kwakhe, waya endlini yakhez.

24 Kwathi emva kwalezonsuku uElizabethi umkakhe wathatha isisu, wazifihla okwezinyanga ezinhlanua, esithi:

25 Yenze kanje kimi iNkosi ensukwini eyangikhangela ngazob ukususa ihlazo lami phakathi kwabantuc.

Ukuzalwa kukaJesu kuyabikwa

26 Kwathi ngenyanga yesithuphad ingilosi uGabriyeli yathunywa nguNkulunkulu emzini weGalilie othiwa yiNazarethaf,

27 entombini eyayigane indoda, ebizo layo lalinguJosefag, eyendlu kaDavidah; lebizo lentombi linguMariya.

28 Ingilosi yasingena kuye yathi: Ekuhle, wena othandiweyoi! INkosi ilawej, ubusisiwe wena phakathi kwabesifazanak.

29 Kwathi eseyibonile wethuswa kakhulu yilizwi layol, wanakana ukuthi yikubingelela okunjani lokhum.

30 Ingilosi yasisithi kuye: Ungesabi, Mariya; ngoba uthole uthando kuNkulunkulun.

31 Njalo khangela, uzathatha isisu, uzale indodanao, uzakuthi ibizo layo nguJesup.

32 Yena uzakuba mkhulu, uzabizwa ngokuthi yiNdodana yoPhezukonkeq; futhi iNkosi uNkulunkulu izamnikar isihlalo sobukhosi sikayise uDavidas,

33 njalo uzabusa phezu kwendlu kaJakobe kuze kube nininini, langombuso wakhe kawuzukuba lokuphelat.

34 UMariya wasesithi kuyo ingilosi: Lokhu kungenzeka njani, njengoba ngingazi indoda?

35 Ingilosi yasiphendula yathi kuye: UMoya oNgcwele uzakuza phezu kwakhou, lamandla oPhezukonke azakwembesav; ngakho lalokhu okungcwele okuzazalwa nguwew kuzakuthiwa yiNdodana kaNkulunkulux.

36 Njalo khangela, isinini sakho uElizabethi, laye ukhulelwe yindodana ebudaleni bakhey; lale yinyanga yesithupha kuye obekuthiwa uyinyumbaz.

37 Ngoba kuNkulunkulu kakulalutho oluzakwehlulaa.

38 UMariya wasesithi: Khangela, incekukazi yeNkosi; kakube kimi njengelizwi lakhob. Ingilosi yasisuka kuye.

UMariya uhambela uElizabethi

39 Ngalezonsuku uMariya wasesukuma waya ezintabenic ngokuphangisad, emzini weJudae,

40 wangena endlini kaZakariya, wabingelela uElizabethi.

41 Kwasekusithi uElizabethi ezwe ukubingelela kukaMariya, inkonyane yeqa esiswini sakhe; loElizabethi wagcwaliswa ngoMoya oNgcwelef,

42 wamemeza ngelizwi elikhulu, wathi: Ubusisiwe wenag phakathi kwabesifazana, njalo sibusisiwe isithelo sesizalo sakho!

43 Kanti kuvela ngaphi lokhu kimih, ukuthi unina weNkosi yami eze kimii?

44 Ngoba khangela, kuthe ilizwi lokubingelela kwakho lifika endlebeni zami, umntwana weqa esiswini sami ngokuthokoza.

45 Futhi ubusisiwej okholiweyo, ngoba kuzagcwaliseka lezozinto ezakhulunywa kuye yiNkosik.

46 UMariya wasesithi: Umphefumulo wamil uyayikhulisa iNkosim,

47 lomoya wami uyathokozan kuNkulunkulu uMsindisi wamio,

48 ngoba ukhangele ubuphansi bencekukazi yakhep. Ngoba khangela, kusukela khathesi zonke izizukulwanaq zizakuthi ngibusisiwer.

49 Ngoba yena olamandla ungenzeles izinto ezinkulut, lingcwele lebizo lakheu,

50 lesihawu sakhe sikusizukulwana ngesizukulwana kulabo abamesabayov.

51 Wenzile amandla ngengalo yakhew; uhlakazile abazigqajayo ekunakaneni kwenhliziyo zabox.

52 Wehlisiley iziphathamandla ezihlalweni zobukhosi, kodwa uphakamisile abantukazanaz.

53 Abalambileyo ubasuthise ngezinto ezinhlea, kodwa abanothileyo wabamukisa bezeb.

54 Umsizile uIsrayeli inceku yakhec, ngokukhumbula isihawud,

55 njengoba watsho kubobaba bethue, kuAbrahama, lenzalweni yakhe kuze kube nininini.

56 UMariya wasehlala laye okungaba zinyanga ezintathu, wasebuyela endlini yakhe.

Ukuzalwa kukaJohane

57 Isikhathi sikaElizabethi sokuthi abelethe sesiphelele, wasebeletha indodana.

58 Abakhelene layef lezinini zakheg basebesizwa ukuthi iNkosi yenze isihawu sayo saba sikhulu kuyeh, basebethokoza layei.

59 Kwasekusithi ngosuku lwesificaminwembili, beza ukuzasoka usanej; balubiza ngebizo likayise ngokuthi nguZakariyak.

60 Kodwa unina waphendula wathi: Hatshi bo, kodwa luzathiwa nguJohanel.

61 Basebesithi kuye: Kakho ezihlotsheni zakho obizwa ngalelibizo.

62 Basebeqhweba uyise, ukuthi angathanda ukuthi lubizwe ngokuthinim.

63 Wasecela into yokubhalela, wabhala, esithi: NguJohane ibizo lalon; basebemangala bonke.

64 Njalo wahle wavulwa umlomo wakheo lolimi lwakhe lwatshwaphululwap, wasekhuluma edumisa uNkulunkuluq.

65 Lokwesaba kwehlela phezu kwabo bonke abakhelene labor; njalo kwakhulunywa ngazo zonke lezizinto kulo lonke elezintabeni zeJudiyas,

66 labo bonke abazizwayo bazilondoloza ezinhliziyweni zabot, besithi: Kambe lolusane luzakuba njani? Njalo isandla seNkosi sasilalou.

67 LoZakariya uyise wagcwaliswa ngoMoya oNgcwele, waprofetha, esithiv:

68 Ibusisiwe iNkosiw uNkulunkulu kaIsrayelix, ngoba ihambeley yasenzela inkululeko isizwe sayoz,

69 yasivusela uphondo losindiso endlini kaDavida inceku yayoa,

70 njengalokho yakhuluma ngomlomo wabaprofethi bayo abangcweleb kusukela ekuqaleni komhlabac,

71 isikhulula ezitheni zethu, lesandleni sabo bonke abasizondayo;

72 ukwenzela obaba bethud isihawu, lokukhumbula isivumelwano sayo esingcwelee,

73 isifungo eyasifunga kubaba wethu uAbrahamaf,

74 ukusinika, ukuthi sesikhululiwe esandleni sezitha zethu, siyikhonze singelakwesabag

75 ngobungcwele langokulunga phambi kwayoh zonke izinsuku zempilo yethui.

76 Lawe-ke, sane, uzabizwa ngokuthi ungumprofethij woPhezukonkek; ngoba uzahamba phambi kobuso beNkosil ukulungisa izindlela zayom;

77 lokunika isizwe sayo ulwazi losindison ngothethelelo lwezono zabo,

78 ngesihelo sikaNkulunkulu wethu, okuthi ngaso ukusa1 kwaphezulu kusethekeleleo,

79 ukubakhanyiselap abahlezi emnyameni lethunzini lokufaq, ukuqondisa inyawo zethu endleleni yokuthular.

80 Wakhula-ke umntwana omncane, waqina emoyenis, waba sezinkangalat kwaze kwaba lusuku lokubonakala kwakhe kuIsrayeliu.

Ukuzalwa kukaJesu Kristu

2Kwasekusithi ngalezonsuku, isimiso saphuma kuKesari uAgastasia, sokuthi kubhalwe umhlaba wonkeb.

2 Lokhukubhalwa kwakungokokuqalac ukwenziwa lapho uKwiriniya engumbusid weSiriyae.

3 Bonke basebesiya ukuze bayebhalwa, ngulowo lalowo emzini wakibo.

4 LoJosefa laye wenyukaf esuka eGalili, emzini iNazaretha, waya eJudiyag, emzini kaDavida, othiwa yiBhethelehemah, ngoba wayengowendlu lowosendo lukaDavidai,

5 ukuyabhalwa kanye loMariya umkakhe ayemganile, owayezithwelej.

6 Kwasekusithi belapho, zaseziphelela insuku zokubeletha kwakhek.

7 Wasebeletha indodana yakhe eyingqabuthol, wayigoqela ngamalembum, wayilalisa emkolwenin, ngoba kwakungelandawo yabo endlini yezihambio.

8 Njalo kwakukhona kulelolizwe abelusi ababehlala egangeni futhi belinde umhlambi wabo ebusuku.

9 Njalo khangela, ingilosi yeNkosi yema eduze kwabop, lenkazimulo yeNkosi yakhanya ibazingelezeleq; njalo besaba ngokwesaba okukhulur.

10 Ingilosi yasisithi kubo: Lingesabi; ngoba khangelani, ngitshumayela indaba ezinhle kini ezentokozo enkulu, ezakuba kubantu bonke;

11 ngoba lizalelwe lamuhlas uMsindisit, onguKristuu iNkosiv, emzini kaDavidaw.

12 Njalo lokhu kuzakuba yisibonakaliso kinix: Lizathola usane lugoqelwe ngamalembuy, lulele emkolweniz.

13 Njalo kwahle kwaba khona kanye lengilosi ixukua lebutho lasezulwinib, lidumisa uNkulunkuluc, lisithi:

14 Udumo kalube kuNkulunkulud kweliphezulue, lokuthula emhlabenif; isifiso esihle ebantwinig.

15 Kwasekusithi, ingilosi sezisukile kubo zisiya ezulwini, abantu, abangabelusi, bakhulumisana besithi: Ake siye eBhethelehemah, sibone leyonto eyenzakeleyo, iNkosi esazise yona.

16 Basebesiza ngokuphangisa, bathola oMariya loJosefa, losane lulele emkolwenii.

17 Sebebonile basebesazisa indawo ezizingelezeleyo ngelizwi ababelitshelwe mayelana lalo umntwana omncane.

18 Labo bonke abakuzwayo bamangala ngezinto ezazikhulunywe ngabelusi kubo.

19 Kodwa uMariyaj walondoloza wonke la amazwi, enakana ngawo enhliziyweni yakhek.

20 Basebebuyela abelusi, bemdumisal bembonga uNkulunkulu ngazo zonke izinto ababezizwile lababezibonile, njengalokho okwakukhulunywe kubom.

21 Kwathi seziphelile insuku eziyisificaminwembili zokuthi umntwana omncane asokwen, ibizo lakhe laselithiwa nguJesu, elalibizwe yingilosi engakomulwa esiswinio.

USimeyoni loAna

22 Kwathi seziphelele insuku zokuhlanjululwa kwakhe ngokomlayo kaMozisip, bamletha eJerusalema, ukuze bammise phambi kweNkosiq

23 (njengokulotshiweyo emlayweni weNkosi ukuthi konke okwesilisa okuvula isibeletho kuzathiwa kungcwele eNkosini)r

24 lokuthi banikele umhlatshelo njengokutshiwo emlayweni weNkosi, amajuba amabili kumbe amaphuphu amabili enkwilimbas.

25 Njalo khangela, kwakukhona eJerusalema umuntu, obizo lakhe linguSimeyoni, njalo lumuntu wayelungile ekhuthele ekukhonzenit, elindeleu induduzo kaIsrayeliv, loMoya oNgcwele wayephezu kwakhe.

26 Futhi kwakubonakalisiwe kuye nguMoya oyiNgcwelew, ukuthi kayikubona ukufa engakamboni uKristu weNkosix.

27 Wasengena ethempelini ngoMoyay; kwathi abazali bemletha umntwana omncane uJesu, ukuze benze ngaye ngokomkhuba womlayoz,

28 yena wasemthatha wamphatha engalweni zakhe, wabonga uNkulunkulua, wathi:

29 Nkosib, khathesi iyekele inceku yakho ihambe ngokuthulac, njengokwelizwi lakhod;

30 ngoba amehlo ami alubonile usindiso lwakhoe

31 olulungisileyo phambi kobuso babantu bonkef;

32 ukukhanya kokwembulela abezizweg, lenkazimulo yesizwe sakho uIsrayelih.

33 UJosefa lonina basebemangala ngezinto ezatshiwo ngaye.

34 USimeyoni wasebabusisa, wathi kuMariya unina: Khangela, lo umiselwei ukuwa lokuvuka kwabanengi kuIsrayelij, lokuba yisibonakaliso esizaphikiswak;

35 futhi lawe, inkemba izadabula owakho umphefumulol; ukuze imicabango yenhliziyo ezinengi yembulwem.

36 Njalo kwakukhona uAna umprofethikazi, indodakazi kaFanuweli, owesizwe sikaAsherin; wayesekhulile kakhuluo, ebehlale lendoda iminyaka eyisikhombisa kusukela ebuntombini bakhe,

37 njalo wayengumfelokazi owayengaba leminyaka engamatshumi ayisificaminwembili lane, engasuki ethempelini, ekhonzap ngokuzila ukudlaq langemikhulekor ebusuku leminis.

38 Laye efika ngalelohola wadumisa uNkulunkulu, wakhuluma ngaye kubo bonke ababelindelet inkululeko eJerusalemau.

39 Kwathi sebeqedile konke okungokomlayo weNkosi, babuyela eGaliliv, emzini wakibo iNazarethaw.

40 Lomntwana omncane wakhula, waqina emoyeni, wagcwala inhlakanipho; lomusa kaNkulunkulu wawuphezu kwakhex.

Umntwana uJesu ethempelini

41 Njalo abazali bakhe babesiya eJerusalema iminyaka yonkey ngomkhosi wephasikaz.

42 Kwathi eseleminyaka elitshumi lambili, sebenyukele eJerusalema njengomkhuba womkhosia,

43 njalo seziphelile insukub, ekubuyeleni kwabo, umntwana uJesu wasala eJerusalema; njalo uJosefa lonina bengazi;

44 kodwa becabanga ukuthi wayesexukwini endleleni, bahamba uhambo losuku, bamdinga phakathi kwezininic labazana labod;

45 kodwa bengamtholi, babuyela eJerusalema, bemdinga.

46 Kwasekusithi emva kwensuku ezintathu, bamthola ethempelini, ehlezi phakathie kwabafundisi, njalo ebalalela, futhi ebabuzaf.

47 Njalo bonke ababemuzwag bamangala kakhuluh ngolwazi lempendulo zakhei.

48 Kwathi bembona bamangalaj; lonina wathi kuye: Mntanami, wenzeleni okunje kithi? Khangela, uyihlo lami besikudinga sidubekilek.

49 Wasesithi kubo: Kungani lingidinga? Belingakwazi yini ukuthi kumele ukuthi ngibe sezintweni zikaBabal?

50 Kodwa bona kabaliqedisisanga ilizwi alikhuluma kibom.

51 Wasesehla labo, weza eNazarethan; wazehlisela ngaphansi kwabo. Unina wasegcina zonke lezizinto enhliziyweni yakheo.

52 UJesu waseqhubeka enhlakaniphenip lekukhuleniq, lekuthandekeni kuNkulunkulu lebantwinir.

Umsebenzi kaJohane uMbhabhathizi

3Kwathi ngomnyaka wetshumi lanhlanu wokubusa kukaTiberiyosi uKesaria, uPontiyusi Pilatu engumbusi weJudiyab, loHerodic engumtetrarki* weGalilid, loFiliphu umfowabo engumtetrarki weIturiya lelizweni iTrakoniti, loLisaniya engumtetrarki weAbilenee,

2 uAnasif loKayafasi bengabapristi abakhulug, ilizwi likaNkulunkulu lafika kuJohaneh indodana kaZakariyai enkangalaj.

3 Wasesiza esigabeni sonke seJodani esizingelezeleyo, etshumayela ubhabhathizo lokuphenduka kube yikuthethelelwa kwezonok;

4 njengokulotshiweyo egwalweni lwamazwi kaIsaya umprofethi, ukuthi: Ilizwi lomemezayo enkangala lithi: Lungisani indlela yeNkosi; qondisani indledlana zayo.

5 Sonke isigodi sizagqitshwa, layo yonke intaba loqaqa kuzakwehliswa; njalo kuzaqondiswa amazombazombe, lamaxhakaxhaka ezindlela azalungiswal;

6 layo yonke inyamam izabona usindiso lukaNkulunkulun.

7 Ngakho wathi emaxukwini aphumela ukubhabhathizwa nguye: Nzalo yezinyoka, ngubani olixwayise ukubalekela ulaka oluzayo?

8 Ngakho thelani izithelo ezifanele ukuphenduka; njalo lingaqali ukuthi phakathi kwenuo: SiloAbrahama ongubaba wethu; ngoba ngithi kini: UNkulunkulu ulamandla okumvusela uAbrahama abantwana kulamatshep.

9 Lakhathesi lehloka selibekiwe empandeni zezihlahla; ngakho sonke isihlahla esingatheli isithelo esihle siyaganyulwa siphoselwe emlilweni.

10 Amaxuku asembuza, athi: Pho thina sizakwenzaniq?

11 Wasephendula wathi kubo: Olezembatho ezimbili, kamuphe ongelaso; lolokudla kenze njalor.

12 Kwasekufika labathelisi ukuze babhabhathizwes, basebesithi kuye: Mfundisi, sizakwenzanit?

13 Wasesithi kubo: Lingabizi okwedlula elikumiselweyou.

14 Lamabutho lawo ambuza, athi: Thina-ke sizakwenzaniv? Wasesithi kuwo: Lingenzi udlakela1 emuntwini, njalo lingacali ngamangaw; njalo yeneliswani yimivuzo yenux.

15 Kwathi abantu belindile, futhi bonke bezibuza enhliziyweni zabo ngoJohane, ukuthi kambe yena angaba enguKristuy,

16 uJohane waphendula, esithi kubo bonke: Mina-ke ngilibhabhathiza ngamanzi; kodwa uyeza olamandla kulami, engingafanele ukuthukulula umchilo wamanyathela akhez; yena uzalibhabhathiza ngoMoya oNgcwele langomlilo;

17 okhomane lwakhe lokwela lusesandleni sakhe, njalo uzahlambululisisa isibuya sakhe, abesebuthela amabele esiphaleni sakhea, kodwa amakhoba uzawatshisa ngomlilo ongacitshekiyo.

18 Langokulaya ngezinye izinto ezinengi, watshumayela ivangeli ebantwini.

19 Kodwab uHerodi umtetrarkic, owayesolwe nguye ngoHerodiyasi umkaFiliphu umfowabod, langakho konke okubi ayekwenzile uHerodi,

20 wengezelela lalokhu phezu kwakho konke, ukuthi wamvalela uJohane entolongweni.

Ukubhabhathizwa kukaJesu

21 Kwasekusithi sebebhabhathiziwe bonke abantu, laye uJesu esebhabhathiziwee, ekhulekaf, izulu lavulwa,

22 uMoya oyiNgcwele wasesehlela phezu kwakhe elesimo somzimba onjengowejuba, lelizwi lavela ezulwini, lisithi: Wena uyiNdodana yami ethandekayo, ngithokoza ngawe.

Okhokho bakaJesu

23 Yena uJesu waseqala ukuba leminyaka engaba ngamatshumi amathathug, yena (njengokwakunakanwa) eyindodana kaJosefah, kaEli,

24 kaMathati, kaLevi, kaMeliki, kaJanayi, kaJosefa,

25 kaMatathiya, kaAmosi, kaNahume, kaEseli, kaNagayi,

26 kaMahati, kaMatathiya, kaSemeyini, kaJosefa, kaJuda,

27 kaJohana, kaResai, kaZerubhabhelij, kaSalatiyelik, kaNeri,

28 kaMeliki, kaAdi, kaKosamu, kaElimodamu, kaEri,

29 kaJose, kaEliyezeri, kaJorima, kaMathati, kaLevi,

30 kaSimeyoni, kaJuda, kaJosefa, kaJonanu, kaEliyakhimi,

31 kaMeleya, kaMena, kaMathata, kaNathanil, kaDavidam,

32 kaJese, kaObedi, kaBowosi, kaSalimoni, kaNashoni,

33 kaAminadaba, kaAramu, kaEsiromu, kaFaresi, kaJuda,

34 kaJakobe, kaIsaka, kaAbrahama, kaThara, kaNahori,

35 kaSarugi, kaRagawu, kaFaleki, kaEberi, kaSalan,

36 kaKayinani, kaArpakishadio, kaShemu, kaNowe, kaLameki,

37 kaMethusala, kaEnoki, kaJaredi, kaMaleleyeli, kaKayinani,

38 kaEnosi, kaSeti, kaAdamup, kaNkulunkuluq.

Ukulingwa kukaJesu

4Kwathi uJesu egcwele uMoya oNgcwelea wabuya evela eJodanib, wakhokhelelwa nguMoya enkangalac,

2 walingwa ngudiyabhola insuku ezingamatshumi amaned. Njalo kadlanga lutho ngalezonsuku; kwathi seziphelile, ekucineni walamba.

3 Udiyabhola wasesithi kuye: Uba uyiNdodana kaNkulunkulu, tshono kulelilitshe ukuthi libe yisinkwa.

4 UJesu wasemphendula, wathi: Kulotshiwe, ukuthi umuntu kayikuphila ngesinkwa sodwa, kodwa ngalo lonke ilizwi likaNkulunkulue.

5 Udiyabhola wasemkhokhelela entabeni endef wamtshengisa yonke imibuso yomhlaba ngesikhatshanag.

6 Udiyabhola wasesithi kuye: Amandla wonke la lobukhosi bayo ngizakunikah; ngoba anikwe mina, njalo ngiwanika loba ngubani engithandayoi.

7 Ngakho wena uba ukhonza phambi kwami, konke kuzakuba ngokwakho.

8 UJesu wasemphendula wathi: Suka ngemva kwami, Sathane; ngoba kulotshiwe ukuthi: Uzakhothamela eNkosini uNkulunkulu wakho, njalo umkhonze yena yedwaj.

9 Wasemkhokhelela eJerusalema, wammisa engqongeni yethempelik, wasesithi kuye: Uba uyiNdodana kaNkulunkulu, ziwisele phansi usuka lapha;

10 ngoba kulotshiwe ukuthi: Uzalaya ingilosi zakhe ngawe, ukukulondoloza;

11 lokuthi: Zizakuphatha ngezandla, hlezi loba nini ukhube unyawo lwakho elitshenil.

12 UJesu wasephendula wathi kuye: Kuthiwa: Ungayilingi iNkosi uNkulunkulu wakhom.

13 Udiyabhola eseqedile ukulinga konke, wasuka kuye kwaze kwaba ngesinye isikhathin.

UJesu uqala ukutshumayela

14 UJesu wasebuyelao eGalilip ngamandla kaMoyaq; lendumela yakhe yaphuma kuso sonke isigaba esizingelezeleyor.

15 Yena wasefundisa emasinagogeni abos, edunyiswa yibo bonket.

UJesu udelelwa ngabeNazaretha

16 Wasefikau eNazarethav, lapho ayondliwe khonaw; njengokwejwayela kwakhe wasengena esinagogeni ngosuku lwesabathax, wasukuma ukuze afundey.

17 Wasenikwa ugwalo lomprofethi uIsayaz. Waseluvula ugwaloa, wayithola indawo okubhalwe kuyo ukuthi:

18 UMoya weNkosi uphezu kwami, ngakho ingigcobile ukuthi ngitshumayele ivangeli kubayanga; ingithumile ukusilisa abadabukileyo enhliziyweni; ukumemezela ukukhululwa kwabathunjiweyob, lokubona kwabayiziphofuc, ukukhulula ababandezelweyod,

19 ukumemezelae umnyaka womusa weNkosif.

20 Waselugoqa ugwalog, walubuyisela encekwinih, wahlala phansi; lamehlo abo bonke ababesesinagogeni amjolozelai.

21 Waseqala ukuthi kubo: Lamuhla lumbhalo ugcwalisekile endlebeni zenu.

22 Labo bonke bafakaza ngaye, bamangala ngamazwi omusa aphuma emlonyeni wakhej, basebesithi: Lo kayisiyo indodana kaJosefa yinik?

23 Wasesithi kubo: Isibili lizakutsho kimi lesisaga: Melaphi, zelaphe wenal; konke lokho esikuzwileyo okwenzeke eKapenawumem, kwenze lalapha emzini wakinin.

24 Wathi-ke: Ngiqinisile ngithi kini: Kakho umprofethio owemukelekayop elizweni lakiboq.

25 Kodwa ngeqiniso ngithi kini: Abafelokazi abanengir babekhona koIsrayeli ensukwini zikaElijas, lapho izulu lalivalekile iminyaka emithathu lenyanga eziyisithupha, kwaze kwaba khona indlala enkulu emhlabeni wonket;

26 kodwa uElija kathunyelwanga lakomunye wabo, ngaphandle kweSarepitau yeSidoni kowesifazana ongumfelokaziv.

27 Futhi amalephero amanengiw ayekhona koIsrayeli ngesikhathi sikaElisha umprofethi; kodwa kakuhlanjululwanga lamunye wawo, ngaphandle kukaNamani umSiriyax.

28 Kwathi bonke ababesesinagogeni bagcwala ulaka, bezizwa lezizinto,

29 basebesukuma, bamkhuphela ngaphandle komuziy, bamqhubela eliweni lentaba umuzi wabo owawakhiwe phezu kwayo, ukuze bamphosele phansi eliweni.

30 Kodwa yena edabula phakathi kwabo wahambaz.

Ukusiliswa kwezigulane eKapenawume

31 Wasesehlela eKapenawume umuzi weGalili; njalo wayebafundisa ngamasabathaa.

32 Basebebabaza ngemfundiso yakheb, ngoba ilizwi lakhe lalilamandlac.

33 Futhi kwakukhona esinagogeni umuntu owayelomoya wedimoni ongcolileyo, wasememeza ngelizwi elikhulu

34 wathi: Yekela! Silani lawe, Jesu mNazaretha? Uze ukusibhubhisa yini? Ngiyakwazi wena ukuthi ungubani: ONgcwele kaNkulunkulud.

35 UJesu wasemkhuza, esithi: Thula, uphume kuyee! Ledimoni selimwisele phakathi laphuma kuye, lingamlimazanga.

36 Kwasekubafikela bonke ukumangala, bakhulumisana, besithi: Yilizwi bani leli, ukuthi ngegunya langamandla uyalaya omoya abangcolileyo, baphumef?

37 Yasiphuma indumela yakhe kuyo yonke indawo yesigaba esizingelezeleyo.

Uninazala kaPetro labanye abagulayo bayasiliswa

38 Wasesukumag waphuma esinagogeni, wayangena endlini kaSimonih; njalo uninazala kaSimoni wayebanjwe luqhuqho olukhulu; basebemcelela kuye.

39 Wasemengama, wakhuza uqhuqho, khona lwamyekela; njalo wahle wasukuma wabasebenzelai.

40 Kwathi ekutshoneni kwelanga, bonke ababelababegula izifo ezitshiyeneyo babaletha kuyej; wasebeka izandla kulowo lalowo wabo wabasilisak.

41 Kwasekuphuma lamadimoni kwabanengil, ememeza esithi: Wena unguKristum iNdodana kaNkulunkulun. Wasewakhuzao engawavumelip ukuthi akhulume, ngoba ayemazi ukuthi unguKristu.

UJesu usuka eKapenawume

42 Kwathi sekusile, waphuma waya endaweni eyinkangalaq, lamaxuku amdinga, eza kuye, amvimbela ukuthi angasuki kiwor.

43 Kodwa wathi kuwo: Ngimele ukutshumayela ivangeli lombuso kaNkulunkulu lakweminye imizi; ngoba ngithunyelwe lokho.

44 Wayesetshumayela emasinagogeni eGalilis.

Ukubizwa kukaPetro lababelaye

5Kwasekusithi ixuku selimminyezele ukuzwa ilizwi likaNkulunkulua, yena wasesima eceleni kwechibi leGenesarethab;

2 wabona imikhumbi emibili imi eceleni kwechibi; kodwa abagoli benhlanzi babephumile kiyo behlambulula amambule.

3 Wasengena komunye wemikhumbi, ongokaSimoni, wamcela ukuthi asuke kancinyane emhlabathinic. Wasehlala phansid wafundisa amaxuku esemkhunjinie.

4 Kwathi eseqedile ukukhuluma, wathi kuSimoni: Ngena enzikini, lehlise amambule enu ukuze libambef.

5 USimoni wasephendula wathi kuye: Nkosig, sitshikatshike ubusuku bonke, kasibambanga lutho; kodwa ngokutsho kwakho ngizakwehlisa imbuleh.

6 Kwathi sebekwenzile lokho, babamba inkithinkithi enkulu yenhlanzi. Laselidabuka imbule laboi.

7 Basebeqhweba ababehlanganyele laboj ababekomunye umkhumbi, ukuthi beze babasize; beza-ke bayigcwalisa imikhumbi yomibili, yaze yaqalisa ukutshonak.

8 Kuthe uSimoni Petro ebona, wawela emadolweni kaJesul, esithi: Suka kimi, Nkosi, ngoba ngingumuntu oyisonim.

9 Ngoba ukumangala kwakumbambile, labo bonke ababelaye, ngokubanjwa kwenhlanzi ababezibambile;

10 ngokufananayo-ke loJakobe loJohane, amadodana kaZebediya, ababehlanganyele loSimonin. UJesu wasesithi kuSimoni: Ungesabi; kusukela khathesi uzagola abantu.

11 Kwathi sebeyifikisile imikhumbi emhlabathini, batshiya konke, bamlandelao.

UJesu usilisa umlephero

12 Kwasekusithi, esekomunye wemizi, khangela-ke, indoda egcwele ubulephero; yathi ibona uJesu, yawa ngobuso, yamncenga, isithi: Nkosi, aluba uthanda, ungangihlambulula.

13 Waseselula isandla, wayithinta, esithi: Ngiyathanda, hlambuluka. Njalo bahle basuka ubulephero kuyop.

14 Yena waseyilaya ukuthi ingatsheli muntu; wathi: Kodwa hamba uziveze kumpristi, unikelele ukuhlanjululwa kwakho, njengoba uMozisi walaya, kube yibufakazi kuboq.

15 Kodwa kwayilapho ukukhuluma ngaye kwanda kakhulu; lamaxuku amanengi abuthana ukulalela, lokusiliswa nguye ezifweni zawor.

16 Kodwa yena waphumela enkangalas wakhulekat.

UJesu usilisa umuntu oyisigoga

17 Kwasekusithi ngolunye lwezinsuku, yena wayefundisa; njalo kwakuhlezi abaFarisi labafundisi bomlayou, abavela kuyo yonke imizana yeGalili leJudiya leJerusalema; lamandla eNkosi ayekhona ukubasilisa.

18 Njalo khangela, amadoda ethwele ngohlaka umuntu owayeyisigoga; njalo adinga ukumngenisa ambeke phambi kwakhe;

19 kodwa engatholi indlela yokumngenisa ngenxa yexukuv, akhwela ephahleni lwendlu, amehlisa ezitineni zokufulela ngethala phambi kukaJesu phakathi laphakathiw.

20 Kwathi ebona ukholo lwawo, wathi kuye: Ndoda, izono zakho uzithethelelwe.

21 Ababhali labaFarisi basebeqala ukunakana, besithi: Ungubani lo okhuluma inhlambax? Ngubani ongathethelela izono, ngaphandle kukaNkulunkulu yedway?

22 Kwathi uJesu esazi ukunakana kwabo waphendula wathi kubo: Linakanani enhliziyweni zenu?

23 Yikuphi okulula, ukuthi: Izono zakho uzithethelelwe; kumbe ukuthi: Sukuma uhambe?

24 Kodwa ukuze lazi ukuthi iNdodana yomuntu ilamandla okuthethelela izono emhlabeni (wathi koyisigoga): Ngithi kuwe: Sukuma, uthathe ithala lakho, uye endlini yakhoz.

25 Njalo wahle wasukuma phambi kwabo, wathatha lokhu ayelele kukho, wasuka waya endlini yakhea, edumisa uNkulunkulub.

26 Lokusanganiseka kwababamba bonke, basebedumisa uNkulunkuluc, bagcwala ukwesabad, besithi: Sibone izimanga lamuhla.

Ukubizwa kukaLevi

27 Njalo emva kwalezizinto waphuma, wabona umthelisi, uLevi ngebizo, ehlezi endlini yokuthelisela, wathi kuye: Ngilandelae.

28 Wasetshiya konke, wasukuma wamlandelaf.

29 ULevi wasemenzelag idili elikhulu endlini yakheh; njalo kwakukhona ixuku elikhulu labathelisi lelabanye abahlala kanye labo ekudlenii.

30 Ababhali babo labaFarisi basebesola kubafundi bakhe, besithi: Kungani lisidla linatha labathelisi lezoni?

31 UJesu wasephendula wathi kubo: Abaphilayo kabasweli melaphi, kodwa abagulayo.

32 Kangizanga ukubiza abalungileyo, kodwa izoni zize ekuphendukenij.

Ukuzila ukudla

33 Basebesithik kuye: Kungani abafundi bakaJohanel bezila ukudla kanengim, benze imikhuleko, kunjalo lababaFarisin; kodwa abakho bayadla banathe?

34 Kodwa wathi kubo: Kambe, lingabazilisa ukudla yini abantwana bendlu yomthimba, umyeni eselabo?

35 Kodwa zizafika insuku, lapho umyeni ezasuswa kubo, khona bezazila ukudla ngalezonsukuo.

36 Wasebatshela futhi umfanekiso wokuthi: Kakho obekela isichibi sesembatho esitsha esembathweni esidala; uba kungenjalo, esitsha laso siyadabula, lesichibi sesitsha asihambelani lesidala.

37 Futhi kakho ofaka iwayini elitsha emigodleni emidala; uba-ke kungenjalo, iwayini elitsha lizadabula imigodla, lichitheke lona, lemigodla yonakale.

38 Kodwa iwayini elitsha limele lifakwe emigodleni emitsha, njalo kokubili kulondolozeke.

39 Njalo kakho othi esenathe iwayini elidala ahle afise elitsha; ngoba uthi: Elidala lingcono.

UJesu uchasisa umlayo wesabatha

6Kwasekusithia ngesabatha lesibili lakuqala edabula emasimini amabeleb, abafundi bakhe bakha izikhwebu, badla, bezihlikihla ngezandla.

2 Kodwa abathile babaFarisi bathi kubo: Lenzelani okungavunyelwa ukwenziwa ngensuku zesabathac?

3 UJesu wasebaphendula, wathi: Alifundanga lalokho yini, uDavida akwenzayo, mhla elambile yena lababelaye,

4 ukuthi wayangena njani endlini kaNkulunkulu, wathatha izinkwa zokubukiswa, wasesidla, wanika lalabo ababelaye; ezingavunyelwa ukudliwa ngaphandle kwabapristi bodwa?

5 Wasesithi kubo: INdodana yomuntu iyiNkosi leyesabathad.

UJesu usilisa ngesabatha

6 Kwasekusithi langelinye isabatha wangena esinagogeni, wafundisae; njalo kwakukhona umuntu lapho, osandla sakhe sokunene sasitshwabhenef.

7 Ababhali labaFarisi basebemqaphelag, ukuthi uzasilisa ngesabatha yini; ukuze bathole okokumbeka icala.

8 Kodwa wayazi imicabango yaboh, wathi kumuntu olesandla esitshwabheneyo: Sukuma, ume phakathi. Wasukuma-ke wema.

9 UJesu wasesithi kubo: Ngizalibuza ulutho: Kuvunyelwe yini ngamasabatha ukwenza okulungileyo kumbe ukwenza okubi? Ukusindisa impilo kumbe ukuchitha?

10 Wasebathalaza bonke, wathi kumuntu: Yelula isandla sakho. Wasesenza njalo. Isandla sakhe sasesisiliswa saphila njengesinyei.

11 Basebegcwala ubuhlanyaj; bakhulumisana omunye komunye, ukuthi bangamenzani uJesuk.

Ukukhethwa kwabaphostoli

12 Kwasekusithi ngalezonsuku waphuma waya entabeni ukuyakhulekal; wahlala ubusuku bonke ekukhulekeni kuNkulunkulum.

13 Kwathi sekusile, wabizela kuye abafundi bakhen; wakhetha kubo abalitshumi lambili, ababiza futhi ngokuthi ngabaphostolio;

14 uSimoni laye ambiza ngokuthi nguPetro, loAndreya umfowabo, uJakobe loJohane, uFiliphu loBartolomewu,

15 uMathewu loTomasi, uJakobe okaAlfewu, loSimoni owayethiwa ngumZelothip,

16 uJudasiq kaJakobe, loJudasi Iskariyothi, laye owaba ngumnikelir.

17 Wasesehla labo, wema esigcawini, lexuku labafundi bakhes, lexuku elikhulu labantu abavela kuyo yonke iJudiya leJerusalemat, langaselwandle lweTire leSidoniu, ababezile ukumuzwa, lokusiliswa ezifweni zabo;

18 lalabo ababekhathazwa ngomoya abangcolileyo, basebesiliswa.

19 Lexuku lonke ladinga ukumthintav; ngoba kwaphuma amandla kuye, asebasilisa bonkew.

Ababusiswayo labangabusiswayo

20 Yena wasephakamisela amehlo akhe kubafundi bakhe wathix: Libusisiwe, bayanga, ngoba umbuso kaNkulunkulu ungowenu.

21 Libusisiwe, lina elilambileyo khathesi, ngoba lizasuthiswa. Libusisiwe, lina elikhalayo khathesi, ngoba lizahlekay.

22 Libusisiwe, nxa abantu belizonda, njalo nxa belehlukanisa, belithuka, belahla ibizo lenu ngokungathi libi, ngenxa yeNdodana yomuntuz.

23 Thokozani ngalolosuku leqe ngokuthokozaa; ngoba khangelani, umvuzo wenu mkhulu ezulwini; ngoba oyise benza njalo kubaprofethi.

24 Kodwa maye kinib lina elinothileyoc! Ngoba seliyemukeled induduzo yenue.

25 Maye kini, lina elisuthiyo! Ngoba lizalambaf. Maye kini, lina elihlekayo khathesi! Ngoba lizalila, likhaleg.

26 Maye kini, nxa abantu bonke bekhuluma kuhle nganih! Ngoba oyise babesenza njalo kubaprofethi bamangai.

Ukuthanda izitha

27 Kodwa ngithi kini elizwayo: Thandani izitha zenu, lenze okuhle kwabalizondayoj,

28 libusise abaliqalekisayo, libakhulekele abaliphatha kubik.

29 Okutshaya esihlathini, mnike lesinyel; lokwemuka isembatho sakho, ungali lesigqoko sakho.

30 Kodwa mnike wonke ocela kuwe; lokwemuka okwakho, ungabuyi ukubize kuyem.

31 Njalo njengalokho lithanda ukuthi abantu benze kini, lani yenzani njalo kubon.

32 Njalo uba lithanda labo abalithandayoo, yikubongwa bani elilakho? Ngoba lezoni zithanda labo abazithandayop.

33 Njalo uba lisenza okuhle kulabo abenza okuhle kini, yikubongwa bani elilakho? Ngoba lezoni zenza okufananayoq.

34 Futhi uba liseboleka labo elithemba ukwemukela kubor, yikubongwa bani elilakho? Ngoba lezoni zeboleka izoni, ukuze zemukele izinto ezifananayo.

35 Kodwa thandani izitha zenus, lenze okuhle, leboleke, lingalindeli lutho olubuyiselwayot; lomvuzo wenu uzakuba mkhulu, njalo libe ngabantwanau boPhezukonkev; ngoba yena ulobubele kwabangabongiyo lababiw.

36 Ngakho banini lesihawux, njengoba laye uYihlo elesihawuy.

Ukwahlulela abanye

37 Lingahluleli, njalo alisoze lahlulelwez; lingalahli, njalo alisoze lilahlwe; thethelelani, njalo lizathethelelwaa;

38 phanini, lani lizaphiwab; isilinganiso esihle, sigqitshiwe sahlukuzwa, siphuphuma, bazalipha esifubenic. Ngoba ngalesosilinganiso elilinganisa ngaso lizalinganiselwa ngaso futhi.

39 Wasebatshela umfanekiso wokuthi: Kambe isiphofu singakhokhela isiphofu yini? Kabayikuwela bobabili emgodini yinid?

40 Umfundi kamkhulu kulomfundisi wakhee; kodwa wonke opheleleyo uzakuba njengomfundisi wakhef.

41 Njalo ukhangelelani ucezwana oluselihlweni lomfowenu, kodwa ungalunanzeleli ugodo olukwelakho ilihlo?

42 Kumbe ungatsho njani kumfowenu ukuthi: Mfowethu, kahle ngikhuphe ucezwana oluselihlweni lakho, wena ungaluboni ugodo oluselihlweni lakho? Mzenzisi, qala ukhuphe ugodo elihlweni lakho, khona-ke uzabona kuhle ukukhupha ucezwana oluselihlweni lomfowenug.

43 Ngoba kayisiso isihlahla esihle esithela isithelo esibi; futhi kayisiso isihlahla esibi esithela isithelo esihleh.

44 Ngoba yileso laleso isihlahla saziwa ngesaso isithelo. Ngoba kabaseli imikhiwa emeveni, futhi kakukhiwa isithelo sevini evikanenii.

45 Umuntu olungileyo uveza okulungileyo kokuligugu elilungileyo lenhliziyo yakhe, lomuntu omubi uveza okubi kokuligugu elibi lenhliziyo yakhej; ngoba umlomo wakhe ukhuluma ngokugcwala kwenhliziyok.

Umfanekiso wezindlu ezimbili

46 Kodwa lingibizelani ngokuthi: Nkosi, Nkosi, kodwa lingazenzi izinto engizitshoyol?

47 Wonke oza kimi awezwe amazwi ami njalo awenze, ngizalitshengisa ukuthi ufanana lobani;

48 ufanana lomuntu owakha indlu, wagebha watshonisa, wabeka isisekelo phezu kwedwala; kwathi ekufikeni kwempophoma, umfula watshaya kuleyondlu, kodwa wawungelamandla okuyinyikinya; ngoba yayisekelwe phezu kwedwalam.

49 Kodwa owezwayo njalo angawenzi unjengomuntu owakha indlu emhlabathini ingelasisekelon; umfula wayitshaya, njalo yahle yawa, futhi kwaba kukhulu ukudilika kwaleyondluo.

Ukusiliswa kwenceku yenduna

7Kwathi eseqedile amazwi akhe wonke endlebeni zabantu, wangena eKapenawumea.

2 Njalo inceku yenduna yekhulu ethile, eyayiligugu kuyo, yayigula isizakufab.

3 Kwathi isizwile ngoJesu, yathuma kuye abadala bamaJudac, imcela, ukuze eze asilise inceku yayod.

4 Kwathi bona, sebefikile kuJesu, bamncenga kakhulu, besithi: Yona kufanele ukuthi uyenzele lokhue;

5 ngoba iyasithanda isizwe sakithi, njalo yiyo eyasakhela isinagogef.

6 UJesu wasehamba labo. Kwathi engasekhatshana lendlu, induna yekhulu yathuma abanganeg kuye, isithi kuye: Nkosi, ungazikhathazi; ngoba kangifanele ukuthi ungene ngaphansi kophahla lwami;

7 yikho kangizibonanga ngifanele ukuza kuwe; kodwa khuluma ngelizwi, njalo inceku yami izasiliswa.

8 Ngoba lami ngingumuntu obekwe ngaphansi kwamandla, ngilamabutho ngaphansi kwami, njalo ngithi kuleli: Hamba, njalo lihambe; lakwelinye: Woza, njalo lize; lencekwini yami: Yenza lokhu, njalo ikwenzeh.

9 Kwathi uJesu ezizwa lezizinto wamangala ngayo, watshibilika, wathi exukwini elimlandelayo: Ngithi kini, angitholanga ukholo olungaka ngitsho lakoIsrayelii.

10 Kwathi ababethunyiwe sebebuyele endlini bafica inceku eyayigula isisilile.

Ukuvuswa kwendodana yomfelokazi weNayini

11 Kwasekusithi ngelanga elilandelayo, waya emzini othiwa yiNayini; abafundi bakhe abanengi basebehamba laye, lexuku elikhulu.

12 Kwathi esesondela esangweni lomuzi, njalo khangela, kwakulofileyo ethwelwe kuphunywa, indodana engeyodwa kaninaj, futhi yena engumfelokazi; lexuku elikhulu lomuzi lalilaye.

13 INkosi imbona, yasisiba lesihelo ngaye, yathi kuye: Ungakhali.

14 Yasondela yathinta ithala; abalithweleyo basebesimak; yasisithi: Jaha, ngithi kuwe: Vukal!

15 Ofileyo wasevuka wahlala waqala ukukhuluma. Yasimnika unina.

16 Ukwesaba kwasekubabamba bonkem, basebemdumisa uNkulunkulun, besithi: Umprofethi omkhulu usevukile phakathi kwethuo; lokuthi: UNkulunkulu uhambele abantu bakhep.

17 Le indumela ngaye yasiphumela kuyo yonke iJudiya, lakuso sonke isigaba esizingelezeleyo.

UJesu loJohane uMbhabhathizi

18 Abafundi bakaJohane basebembikela ngazo zonke lezizintoq.

19 UJohane wasebizela kuye ababili abathile kubafundi bakhe wabathuma kuJesu, esithi: Wena unguye ozayo yini, kumbe silindele omunye?

20 Lamadoda esefikile kuye athi: UJohane uMbhabhathizi usithumile kuwe, esithi: Wena unguye ozayo yini, kumbe silindele omunye?

21 Langalelohola wasilisa abanengi ezifweni lemikhuhlaneni lakubomoya ababir, labayiziphofu abanengi wabapha ukubonas.

22 UJesu wasephendula wathi kubo: Hambani limtshele uJohane izinto elizibonileyo lelizizwileyo: Ukuthi iziphofu zibuye zibone, iziqhuli ziyahamba, amalephero ayahlanjululwa, izacuthe ziyezwa, abafileyo bayavuswa, abayanga bayatshunyayezwa ivangeli;

23 njalo ubusisiwe loba ngubani ongakhubekiyo ngami.

24 Kwathi sezihambile izithunywa zikaJohane, waqala ukukhuluma lamaxuku ngoJohane esithi: Laphuma laya enkangala ukuyabonani? Umhlanga onyikinywa ngumoya yini?

25 Kanti laphumela ukuyabonani? Umuntu owembethe izembatho ezicolekileyo yini? Khangelani, abembethe ezikhazimulayo baphila mnandi basezindlini zamakhosi.

26 Pho laphumela ukuyabonani? Umprofethi yini? Yebo, ngithi kini: Loba odlula kakhulu umprofethi.

27 Lo nguye okubhalwe ngaye ukuthi: Khangela, mina ngiyathuma isithunywa sami phambi kobuso bakho, esizalungisa indlela yakho phambi kwakhot.

28 Ngoba ngithi kini: Phakathi kwabazelwe ngabesifazana kakho umprofethi omkhulu kuloJohane uMbhabhathizi; kodwa omncinyane embusweni kaNkulunkulu mkhulu kulaye.

29 Labantu bonke bekuzwa, labathelisi, bathi ulungile uNkulunkuluu, sebebhabhathiziwev ngobhabhathizo lukaJohanew;

30 kodwa abaFarisi lezazumthethox balala icebo likaNkulunkuluy bemelene labo, ngoba bengabhabhathizwanga nguye.

31 Yasisithi iNkosi: Pho-ke abantu balesisizukulwana ngizabafananisa lani? Kanti bafanana lani?

32 Banjengabantwana abancane abahlezi emakethe bememezana besithi: Silitshayele umhlanga, kodwa kalisinanga; silililele, kodwa kalikhalanga.

33 Ngoba uJohane uMbhabhathizi wafika engadli isinkwa njalo enganathi iwayini, laselisithi: Uledimoni;

34 iNdodana yomuntu ifikile isidla, inatha, laselisithi: Khangelani, umuntu oligovu lesinathi sewayini, umngane wabathelisi lezoni.

35 Kodwa inhlakanipho ithiwa ilungile ngabantwana bayo bonkez.

Owesifazana oyisoni endlini yomFarisi

36 Omunye wabaFarisi wasemcela ukuthi adle laye; esengenile endlini yomFarisi wahlala ekudlenia.

37 Njalo khangela, owesifazana kulowomuzi, owayeyisoni, esekwazi ukuthi uJesu uhlezi ekudleni endlini yomFarisi, waletha umfuma we-alibasta* owamagcobob,

38 wasesima eceleni kwenyawo zakhe ngemva kwakhe ekhala, waqala ukuthambisa inyawo zakhe ngenyembezi, wazesula ngenwele zekhanda lakhe, wanga inyawo zakhe, wazigcoba ngamagcoboc.

39 Kuthe umFarisi obemnxusile ekubona wakhulumela ngaphakathi kwakhe wathi: Lod, uba ebengumprofethie, ngabe uyamazi ukuthi ungubani lokuthi unjani lo owesifazana omthintayo, ngoba uyisoni.

40 UJesu wasephendula wathi kuye: Simoni, ngilengizakukhuluma lawef. Yena wasesithi: Khuluma, Mfundisi.

41 Kwakukhona ababili ababelezikwelede kumkweledisi othile; omunye wayelomlandu wabodenariyo* abangamakhulu amahlanu, lomunye abangamatshumi amahlanu.

42 Kwathi bengelakho okokuhlawula ngakho, wabaxolela bobabilig. Kambe nguwuphi kubo, tshono, ozamthanda okwedlulisileyo?

43 USimoni wasephendula wathi: Ngicabanga ngulowo amxolela okwedlulisileyo. Wathi kuye: Wahlulele ngokuqonda.

44 Wasetshibilikela kowesifazana, wathi kuSimoni: Uyambona lo owesifazana yini? Ngingene endlini yakho, amanzi enyaweni zami kawunginikangah; kodwa yena uzithambisile inyawo zami ngenyembezi zakhei, wazesula ngenwele zekhanda lakhej.

45 Kawunganganga; kodwa yena, lokhu ngingenile, kayekelanga ukwanga inyawo zamik.

46 Ngamagcobo ikhanda lami kawuligcobanga; kodwa yena ugcobile inyawo zami ngamakhal.

47 Ngenxa yalokhu, ngithi kuwe: Izono zakhe ezinengi zithethelelwe, ngoba uthandile kakhulu; kodwa lowo othethelelwa kancinyane, uthanda kancinyanem.

48 Wasesithi kuye: Zithethelelwe izono zakhon.

49 Ababehlezi laye ekudleni basebeqala ukukhulumisana bodwa besithi: Ngubani lo othethelela lezonoo?

50 Wasesithi kowesifazana: Ukholop lwakhoq lukusindisiler; hamba ngokuthulas.

Abesifazana abasiza uJesu ngempahla zabo

8Kwasekusithi emva kwalokho, yena wadabula imizi lemizana, ememezela lokutshumayela indaba ezinhle zombuso kaNkulunkulu; labalitshumi lambili babelaye,

2 labesifazana abathile ababesiliswe kubomoya ababi lemikhuhlanenia, uMariya othiwa nguMagadalenab, okwaphuma kuye amadimoni ayisikhombisac,

3 loJowana umkaKuzad indunae kaHerodif, loSusana, labanye abanengi, ababemsiza ngempahla zabog.

Umfanekiso womhlanyeli

4 Kwathi sekubuthene ixuku elikhulu, njalo bevela emizini ngemizi besiza kuye, wakhuluma ngomfanekiso

5 wathi: Umhlanyeli waphuma ukuyahlanyela inhlanyelo yakhe; kwathi ekuhlanyeleni kwakhe, enye yawela eceleni kwendlela; yasinyathelwa ngenyawo, lenyoni zezulu zayidla zayiqeda.

6 Lenye yawela edwaleni, kwathi ekukhuleni yabuna, ngoba yaswela ubumanzi.

7 Lenye yawela phakathi kwameva, ameva asemila layo ayiminyanisa.

8 Lenye yawela emhlabathini omuhle, yakhula yathela ikhulu. Esetshilo lezizinto wamemeza wathi: Olendlebe zokuzwa akezweh.

Ukuchasiswa komfanekiso womhlanyeli

9 Abafundi bakhe basebembuza besithi: Ungaba yini lumfanekiso?

10 Wasesithi: Kuphiwe kini ukwazi imfihlo zombuso kaNkulunkulu; kodwa kwabanye ngemifanekiso, ukuze bebona bangaboni, njalo besizwa bangaqedisisii.

11 Lomfanekiso uyilokhu: Inhlanyelo iyilizwi likaNkulunkulu.

12 Labaseceleni kwendlela yilabo abathi sebezwile, besekufika udiyabhola alisuse ilizwi enhliziyweni zabo, ukuze bangakholwa basindiswej.

13 Labasedwaleni yilabo, abathi belizwile, balemukele ilizwi ngentokozo, kodwa laba kabalampande, abakholwa okwesikhathi, kuthi ngesikhathi sokulingwa bawek.

14 Lewele phakathi kwameva, yilabo abathi sebezwile, bahambe baminyaniswe yikukhathalela lenotho lenkanuko yempilo, njalo bangatheli izithelo ezivuthiweyo.

15 Kodwa esemhlabathini omuhle, yilabo abathi belizwile ilizwi balilondoloze enhliziyweni enhle lelungileyo, bathela izithelo ngokubekezelal.

Umfanekiso wesibane

16 Njalo kakho othi eselumathise isibanem, asembese ngesitshan, kumbe asibeke ngaphansi kombheda, kodwa usibeka esiqobaneni sesibane, ukuze abangenayo babone ukukhanya.

17 Ngoba kakukho okufihliweyo, okungasoze kube sobala; lokuthukuziweyo, okungayikwaziwa lokungayikulethwa obalao.

18 Ngakho qaphelisani ukuthi lizwa njanip; ngoba loba ngubani olakho, uzaphiwa; kodwa loba ngubani ongelakho, uzakwemukwa lalokho acabanga ukuthi ulakhoq.

Izihlobo zikaJesu eziyizo

19 Kwasekufika kuye unina labafowabo, kodwa abazange bamfinyelele ngenxa yexukur.

20 Wasebikelwa ngabanye abathi: Unyoko labafowenu bemi phandle, bafuna ukukubona.

21 Kodwa waphendula wathi kubo: Umama labafowethu yilabo, abalizwayo ilizwi likaNkulunkulu balenzes.

Ukuthuliswa kwesiphepho

22 Kwasekusithi ngolunye lwezinsuku, wangena emkhunjini yena labafundi bakhet, wasesithi kubo: Asichaphele ngaphetsheya kwechibiu; basuka-ke.

23 Kwathi behamba ngomkhumbi, walala ubuthongo; isiphepho esikhulu somoya sasesisehlela phansi echibiniv, bagcwalelwa ngamanzi, babesengoziniw.

24 Basebesondela bamvusa, besithi: Nkosi, nkosi, siyabhubhax! Wasevuka wakhuza umoya lamagagasi amakhulu amanzi; kwasekusima, kwasekusiba lokuthulay.

25 Wasesithi kubo: Lungaphi ukholo lwenu? Basebesesaba bamangala, bakhulumisana besithi: Kambe ungubani lo, ukuthi alaye ngitsho imimoya lamanzi, njalo kumlalele?

Ukukhutshwa kwabomoya ababi

26 Basebesiya ngomkhumbi elizweni lamaGadarenez, eliqondene leGalili.

27 Kwathi esephumele emhlabathini, yamhlangabeza indoda ethile ivela emzinia, eyayilamadimoni okwesikhathi esideb, njalo ingembathi isembatho, ingahlali endlini, kodwa emangcwabeni.

28 Yathi imbona uJesu, yamemeza, yawa phansi phambi kwakhe, yathi ngelizwi elikhulu: Ngilani lawe, Jesu, Ndodana kaNkulunkulu oPhezukonke? Ngiyakuncenga, ungangihluphic.

29 Ngoba walaya umoya ongcolileyo ukuthi aphume kulowomuntu; ngoba wayesembambe okwezikhathi ezinengi, walindwa ebotshiwe ngamaketane lezibopho, kodwa eseqamule izibopho waqhutshelwa enkangalad lidimoni.

30 UJesu wasembuza, wathi: Ungubani ibizo lakho? Wasesithi: NguLegiyoni; ngoba amadimoni amanengi ayengene kuye.

31 Asemncenga ukuthi angawalayi ukuya emgodini ongelamkhawuloe.

32 Kwakukhona lapho umhlambi wengulube ezinengi usidla entabeni; asemncenga ukuthi awavumele angene kuzo. Wasewavumela.

33 Kwathi amadimoni esephumile kulowomuntu angena engulubeni; umhlambi wasuphaphatheka usuka eliweni usiya echibini, waminzwaf.

34 Kwathi ababezelusile bebona okwenzakeleyo babaleka, basuka bayabika emzini, lemaphandleni.

35 Basebephuma ukuyabona okwenzakeleyo; bafika kuJesu, bamfica umuntu okwakuphume kuye amadimonig ehlezi enyaweni zikaJesuh, embethe esephelele engqondwenii; basebesesaba.

36 Basebebatshela lalabo ababebonile ukuthi usindiswe njani owayengenwe ngamadimoni.

37 Ixuku lonke lesigaba samaGadarenej esizingelezeleyo laselimcela ukuthi asuke kubo, ngoba babanjwa yikwesaba okukhulu; yena wasengena emkhunjinik waphindela emuva.

38 Kodwa indodal okwakuphume kuyo amadimoni yamncenga ukuthi ibe layem. Kodwa uJesu wayiyekela yahamba, esithi:

39 Buyela endlini yakho, ulandise ukuthi kungakanani uNkulunkulu akwenze kuwe. Wasesuka wahamba, etshumayela phakathi komuzi wonke ukuthi kungakanani uJesu ayekwenzile kuyen.

Indodakazi kaJayirosi ivuswa ekufeni. Owesifazana olomopho uyasiliswa

40 Kwasekusithi ekubuyeni kukaJesuo, ixuku lamthakazelela; ngoba bonke babemlindelep.

41 Njalo khangela, kwafika indoda, uJayirosi ngebizo, yona ingumphathi wesinagoge, yasisiwa phansi enyaweni zikaJesu yamncenga ukuthi angene endlini yayoq;

42 ngoba yayilendodakazi eyodwa ezelweyo eyayingaba leminyaka elitshumi lambilir, njalo yona yayisisifa. Kwathi esahamba amaxuku amcindezela.

43 Lowesifazana owayelomopho wegazi okweminyaka elitshumi lambili, echithe konke okwempilo yakhe kubelaphi engelakusiliswa langubanis,

44 wasondela ngemva kwakhe, wathinta umphetho wesembatho sakhet; njalo wahle wakhawula umopho wegazi lakhe.

45 UJesu wasesithi: Ngubani ongithintileyo? Kwathi lapho bephika bonke, uPetro wathi lababelaye: Nkosiu, ixuku likuminyanisile likucindezele, kodwa uthi: Ngubani ongithintileyo?

46 Kodwa uJesu wathi: Ukhona ongithintileyo; ngoba mina ngazile ukuthi amandla aphumile kimi.

47 Kwathi owesifazana ebona ukuthi kafihlakalanga, weza ethuthumela, wawa phambi kwakhev, walandisa phambi kwabantu bonke ukuthi umthinte ngesizatho bani, lokuthi uhle wasila njani.

48 Wasesithi kuye: Mana isibindi, ndodakazi, ukholo lwakho lukusindisilew; hamba ngokuthulax.

49 Esakhuluma, kwafika umuntu evela endlini yomphathi wesinagoge, wathi kuye: Indodakazi yakho isifile; ungamhluphi uMfundisi.

50 Kodwa uJesu esizwa, wamphendula, wathi: Ungesabi; kholwa kuphela, njalo izasindiswa.

51 Futhi esengenile endlini, kavumanga ukuthi kungene muntu, ngaphandle kukaPetro loJakobe loJohane, loyise wendodakazi lonina.

52 Njalo bakhala bonke, beyililelay. Kodwa wathi: Lingakhali; kayifanga, kodwa ilele.

53 Basebemhleka usulu, besazi ukuthi ifile.

54 Kodwa yena esebakhuphele phandle bonke, wabamba isandla sayo, wamemeza, esithi: Ndodakazi, vuka!

55 Wasubuya umoya wayo, yasivuka khona lapho; waselaya ukuthi kayiphiwe ukudla.

56 Abazali bayo basebemangala kakhuluz; kodwa wabalaya ukuthi bangatsheli muntu okwenzakeleyoa.

Ukuthunywa kwabaphostoli

9Wasebizela ndawonye abafundi bakhe abalitshumi lambilia, wabanika amandla legunya phezu kwamadimoni wonke, lawokwelapha izifob.

2 Wasebathuma ukuyatshumayela umbuso kaNkulunkulu, lokusilisa abagulayo,

3 wasesithi kubo: Lingaphathi lutho lwendlela; lodondolo, lesikhwama, lomphako, lemali, njalo lingabi lezigqoko ezimbili ngamunye.

4 Lakuyiphi indlu elingena kuyo, hlalani lapho, lalapho lisukec.

5 Labo bonke abangalemukeliyo, nxa lisuka kulowomuzi, thintithani ngitsho uthuli enyaweni zenu kube yibufakazi obumelana labod.

6 Basuka-ke bahamba bedabula imizana, betshumayela ivangeli besilisa endaweni zonkee.

Ukubulawa kukaJohane uMbhabhathizi

7 UHerodi umtetrarki*f wasekuzwa konke okwenziwa nguyeg; wasedidekah, ngoba kwatshiwo ngabanye ukuthi uJohane uvukile kwabafileyo;

8 langabanye ukuthi uElija ubonakele; langabanye ukuthi kuvukile omunye wabaprofethi abadala.

9 Kodwa uHerodi wathi: UJohane ngamquma ikhanda mina; kodwa ngubani lo, mina engizwa ngaye izinto ezinje? Wasefunisisa ukumbonai.

UJesu usuthisa amadoda azinkulungwane ezinhlanu

10 Abaphostolij sebebuyile bambikela konke ababekwenzile. Wasebathathak, wahamba labo bebodwa waya endaweni eyinkangala eyomuzi othiwa yiBhethisayidal.

11 Kwathi amaxuku esekwazi, amlandela; wasewemukela, wakhuluma lawo ngombuso kaNkulunkulum, wabasilisa labo abaswele ukusiliswan.

12 Ilanga laseliqala ukutshonao; abalitshumi lambili basebesiza bathi kuye: Yekela ixuku lihambe, ukuze baye emizaneni lezigabeni ezizingelezeleyo bangenise khona, bathole ukudlap; ngoba lapha sisendaweni eyinkangala.

13 Kodwa wathi kubo: Banikeni lina bona ukuthi badle. Bathi-ke: Asilakho okwedlula izinkwa ezinhlanu lenhlanzi ezimbili, ngaphandle kokuthi thina siyebathengela ukudla bonke lababantu.

14 Ngoba kwakukhona amadoda angaba zinkulungwane ezinhlanu. Wasesithi kubafundi bakhe: Bahlaliseni phansi ngezigaba ngamatshumi amahlanu.

15 Basebesenza njalo, babahlalisa phansi bonke.

16 Wasezithatha izinkwa ezinhlanu lenhlanzi ezimbili, wakhangela phezulu ezulwini, wazibusisa, wazihlephula, wazinika abafundi ukuthi babeke phambi kwexuku.

17 Basebesidla basutha bonke; kwadojwa imvuthu ezazisele kubo, izitsha ezilitshumi lambili.

Isivumo sokholo sikaPetro. UJesu ukhuluma ngokufa lokuvuka kwakhe

18 Kwasekusithi ekhuleka yedwa, abafundi babelaye; wasebabuza, esithi: Amaxuku athi ngingubaniq?

19 Basebephendula bathi: UJohane uMbhabhathizi; kodwa abanye bathi: UElija; kodwa abanye bathi: Kuvukile umprofethi othile wabadalar.

20 Wasesithi kubo: Lina-ke lithi ngingubani? UPetro wasephendula wathi: UKristu kaNkulunkulu.

21 Esebaxwayisisiles walaya ukuthi bangatsheli muntu lokhut,

22 esithiu: INdodana yomuntu imele ihlupheke kakhulu, ilahlwe ngabadala labapristi abakhulu lababhali, ibulawe, ibisivuswa ngosuku lwesithathuv.

Ukuhlutshwa kukaJesu lokwabamlandelayo

23 Wasesithi kubo bonke: Uba umuntu ethanda ukuza ngemva kwami, kazidele, athathe isiphambano sakhew insuku ngensuku, angilandelex.

24 Ngoba loba ngubani othanda ukusindisa impilo yakhe, izamlahlekela; kodwa loba ngubani olahlekelwa yimpilo yakhe ngenxa yami, yena uzayisindisa.

25 Ngoba kuzamsizani umuntu, uba ezuza umhlaba wonke, kodwa yena uqobo lwakhe azone kumbe alahlekey?

26 Ngoba loba ngubani olenhloni ngami langamazwi ami, iNdodana yomuntu izakuba lenhloni ngaye, nxa isiza enkazimulweni yayo lekaBaba leyengilosi ezingcwele.

27 Kodwa ngilitshela ngeqiniso: Bakhona abanye kwabemiyo lapha, abangasoze bezwe ukufa, baze babone umbuso kaNkulunkulu.

Ukukhazimuliswa kukaJesu entabeni

28 Kwasekusithiz emva kwalawomazwia, kungaba zinsuku eziyisificaminwembilib, wathatha uPetro loJohane loJakobe, wakhwela entabeni ukuyakhulekac.

29 Kwasekusithi ekukhulekeni kwakhe, isimo sobuso bakhe saphenduka, lesembatho sakhe saba mhlophe, sacwazimulad.

30 Njalo khangela, akhuluma laye amadoda amabili, ayengoMozisi loElijae;

31 abonakala ngenkazimulof akhuluma ngokusuka kwakhe ayezakuphelelisa eJerusalemag.

32 Kodwa uPetro lababelaye babesindwe yibuthongoh; kodwa sebephapheme babona inkazimulo yakhei, lamadoda amabili ayemi laye.

33 Kwasekusithi, ekwehlukaneni kwawo layej, uPetro wathi kuJesu: Nkosik, kuhle ukuthi sibe lapha; futhi asakhe amadumba amathathu, elinye ngelakho, lelinye ngelikaMozisi, lelinye ngelikaElija; engakwazi akutshoyol.

34 Kwathi ekhuluma lezizinto, kwafika iyezi labasibekela; basebesesaba ekungeneni kwabo eyezinim.

35 Kwasekuphuma ilizwi eyezini, lisithi: Lo uyiNdodana yami ethandekayo; zwanini yona.

36 Kwathi ilizwi selifikile, uJesu waficwa eyedwa. Kodwa bona bathula, kabaze batshela muntu ngalezonsuku okunye kwalezozinto abazibonileyon.

Ukusiliswa komfana owayelesithuthwane

37 Kwasekusithi ngelanga elilandelayo, sebehlileo entabeni, ixuku elikhulu lamhlangabezap.

38 Njalo khangela, indoda exukwini yamemeza, isithi: Mfundisi, ngiyakuncenga, bona indodana yamiq, ngoba yiyo yodwa ezelweyo yamir;

39 njalo khangela, umoya uyayibamba, futhi ihle iklabalales, njalo uyihlukuze, ikhihlize amagwebu, uphume nzima kuyo, uyihluzulet.

40 Njalo ngincenge abafundi bakho ukuthi bawukhuphe, kodwa abenelisanga.

41 UJesu wasephendula wathi: O sizukulwana esingelakholo lesonakeleyo, kuzaze kube nini ngilani, ngilibekezelela? Ilethe lapha indodana yakho.

42 Kuthe iseza, idimoni layidabula layihlukuza; kodwa uJesu wawukhuza umoya ongcolileyo, wamsilisa umntwana, wambuyisela kuyise.

UJesu uphinda akhulume ngokuhlupheka kwakhe

43 Bonke basebemangaliswa kakhulu yibukhulu bukaNkulunkulu. Kwathi bemangele bonke ngazo zonke izinto uJesu azenzileyo, wathi kubafundi bakheu:

44 Fakani lina endlebeni zenu lamazwiv: Ngoba iNdodana yomuntu izanikelwa ezandleni zabantu.

45 Kodwa kabaqedisisanga lumutsho, njalo wawufihlakele kubo, ukuze bangawuzwisisi; basebesesaba ukumbuza ngalumutshow.

UJesu ufundisa ngokuthobeka

46 Kwasekungenax ukuphikisana phakathi kwabo, ukuthi ngubani ongaba mkhulu kuboy.

47 Kwathi uJesu ebona ukunakana kwenhliziyo yaboz, wathatha umntwana omncane, wammisa phansi kwakhe,

48 wasesithi kubo: Loba ngubani owemukela lumntwana omncane ebizweni lami wemukela mina; njalo loba ngubani owemukela mina wemukela ongithumileyoa; ngoba omncinyane kini lonke nguye ozakuba mkhulub.

49 UJohane wasephendula wathic: Nkosi, sabona omunye ekhupha amadimoni ngebizo lakho, sasesimenqabela, ngoba engalandeli kanye lathi.

50 Kodwa uJesu wathi kuye: Lingamenqabeli, ngoba ongamelani lathi ungakithid.

UJesu uyasuka aye eJerusalema

51 Kwathi seziphelelisiwe insukue zokwenyuka kwakhef, yena wasekhangelisa ubuso bakhe ukuya eJerusalemag,

52 wasethuma izithunywa phambi kobuso bakheh; zasezihamba zangena emzanenii wamaSamariyaj, ukuze zimlungisele.

53 Kodwa kawamemukelangakl, ngoba ubuso bakhe babukhangele eJerusalemam.

54 Kwathi abafundi bakhe uJakobe loJohanen bebona lokhu bathi: Nkosi, uyathanda yini ukuthi sitsho ukuthi umlilo wehle uvela ezulwini, ubaqothule, njengoba loElija wenzao?

55 Kodwa watshibilika wabakhuza, esithi: Alazi ukuthi lina lingabomoya onjani.

56 Ngoba iNdodana yomuntu kayizanga ukuthi ibhubhise imiphefumulo yabantu, kodwa ukuyisindisap. Basebesedlulela komunye umzana.

Ukulandela uJesu

57 Kwasekusithi behamba endleleniq, umuntu othile wathi kuye: Nkosi, ngizakulandela loba ngaphi lapho oya khona.

58 UJesu wasesithi kuye: Amakhanka alemilindi, lenyoni zezulu zilezidleke; kodwa iNdodana yomuntu kayilalapho engaqamelisa ikhanda khonar.

59 Wasesithi komunye: Ngilandela. Kodwa yena wathi: Nkosi, ngivumela ukuthi ngiyengcwaba ubaba kuqala.

60 Kodwa uJesu wathi kuye: Yekela abafileyo bangcwabe ababo abafileyo; kodwa wena hamba utshumayele umbuso kaNkulunkulus.

61 Lomunye wasesithi: Ngizakulandela, Nkosit; kodwa ngivumela kuqala ukuthi ngiyevalelisa abasendlini yamiu.

62 Kodwa uJesu wathi kuye: Kakho othi esebeke isandla sakhe ekhubeni, akhangele kokusemuvav, ofanele umbuso kaNkulunkuluw.

Ukuthunywa kwabafundi abangamatshumi ayisikhombisa

10Njalo emva kwalezizinto iNkosi yamisa njalo abanyea abangamatshumi ayisikhombisab, yabathuma ngababili phambi kobuso bayo emizini yonke lezindaweni zonke ebizakuya kuzo yonac.

2 Ngakho yathi kubo: Isibili isivuno sikhulu, kodwa izisebenzi zinlutshwana. Ngakho ncengani eNkosini yesivuno, ukuze ithume izisebenzi esivunweni sayod.

3 Hambani; khangelani, mina ngiyalithuma linjengezimvana phakathi kwezimpisie.

4 Lingaphathif umxhaka, lesikhwama, lamanyathelag; njalo lingabingeleli muntu endlelenih.

5 Njalo lakuyiphi indlu elingena kuyo, qalani lithi: Ukuthula kakube kulindlui.

6 Njalo uba kukhona lapho indodana yokuthula, ukuthula kwenu kuzahlala phezu kwayoj; kodwa uba kungenjalo, kuzabuyela kini.

7 Hlalani-ke kuleyondlu, lidle linathe izinto ezivela kibo; ngoba isisebenzi sifanele umvuzo waso. Lingayi endlini lendlini.

8 Lakuwuphi umuzi elingena kuwo, besebelemukela, dlanini okubekwa phambi kwenuk,

9 lisilise abagulayo abakuwol, njalo lithi kubo: Umbuso kaNkulunkulu usondele kinim.

10 Kodwa lakuwuphi umuzi elingena kuwo, futhi bengalemukeli, phumelani endleleni zawo, lithi:

11 Lothuli lomuzi wenu olusinamatheleyo siyaluthintithela kinin; kodwa-ke yazini lokhu, ukuthi umbuso kaNkulunkulu usondele kinio.

12 Njalo ngithi kini: Kuzakuba lula eSodoma ngalolosuku, kulakulowomuzip.

Ukusolwa kwemizi engaphendukanga

13 Maye kuwe, Korazini! Maye kuwe, Bhethisayida! Ngoba uba kwakwenziwe eTire leSidoni imisebenzi yamandla eyenziwe kiniq, ngabe kade baphenduka bahlala emasakeni lemlothenir.

14 Kodwa kuzakuba lula eTire leSidoni ekugwetshweni, kulakinis.

15 Lawe, Kapenawume, ophakanyiselwe ezulwini, uzaphoselwa phansi esihogweni.

16 Olizwayo lina uyangizwa minat; lolalayo lina uyangala minau; longalayo mina uyamala ongithumileyov.

Ukubuya kwabangamatshumi ayisikhombisa

17 Babuya-ke abangamatshumi ayisikhombisa ngentokozow, besithi: Nkosi, lamadimoni ayazehlisela ngaphansi kwethu ebizweni lakhox.

18 Wasesithi kubo: Ngabona uSathane njengombaney esiwa evela ezulwiniz.

19 Khangelani, ngilinika amandla okunyathela phezu kwezinyoka labofezela, laphezu kwamandla wonke esitha; njalo akusoze kube lalutho olungalilimazaa.

20 Kodwa lingathokozi ngalokho ukuthi omoya bayazehlisela ngaphansi kwenub; kodwa ikakhulu thokozani ukuthi amabizo enu alotshiwe emazulwinic.

UJesu ubonga uYise

21 Ngalelohola uJesud wathokoza emoyenie, wathi: Ngiyakubonga, Baba, Nkosi yezulu lomhlaba, ngoba uzifihlile lezizinto kwabahlakaniphileyo labaqedisisayo, kodwa wazembulela izingane; yebo, Baba, ngoba ngokunjalo kwaba kuhle phambi kwakhof.

22 Konke kwanikelwa kimi nguBaba; njalo kakho owaziyo ukuthi iNdodana ingubani, ngaphandle kukaBaba, lokuthi uBaba ungubani, ngaphandle kweNdodana, njalo loba ngubani iNdodana ethanda ukumembulela.

23 Wasephendukela kubafundi bebodwa wathi: Abusisiwe amehlo abona elikubonayo.

24 Ngoba ngithi kini: Abaprofethi abanengi lamakhosi babethanda ukubona izinto elizibonayo lina, kodwa kabazibonanga; lokuzwa izinto elizizwayo, kodwa kabazizwangag.

Umlayo wokuqala

25 Njalo khangela, isazumthetho esithileh sasesisukuma, simlingai, sisithi: Mfundisi, ngenzeni ukuze ngidle ilifa lempilo elaphakadej?

26 Wasesithi kuso: Kubhalweni emlayweni? Uwubala njani?

27 Sasesiphendula sathi: Wothanda iNkosi uNkulunkulu wakho, ngenhliziyo yakho yonke, langomphefumulo wakho wonke, langamandla akho wonke, langengqondo yakho yonkek; lomakhelwane wakho njengalokhu uzithanda wenal.

28 Wasesithi kuso: Uphendule ngokuqonda; yenza lokhu, futhi uzaphilam.

Umfanekiso womSamariya olesihawu

29 Kodwa sona sithanda ukuzilungisisan sathi kuJesu: Kanti ngubani umakhelwane wami?

30 UJesu wasephendula wathi: Umuntu othile wehla evela eJerusalemao esiya eJerikop, watheleka phakathi kwabaphangiq, njalo bamhlubula impahla bamtshaya imivimvinya basuka bahamba, bamtshiya ephosukufa.

31 Umpristi othile waseqabuka esehla ngaleyondlelar; njalo wathi embona, wadlula ecelenis.

32 Langokunjalo lomLevi nxa wayesekulindawo, wafika embona, wadlula ecelenit.

33 Kodwa umSamariyau othile owayehamba wafika lapho ayekhona, njalo kwathi embona waba lesihelo,

34 waya kuye wabopha amanxeba akhev, ewathela amagcobo lewayiniw; wamkhweza phezu kweyakhe inyamazana, wamusa endlini yezihambi, wamlondoloza.

35 Kusisa esehamba, wakhupha odenariyo* ababili wabanika umninindlu, wathi kuye: Umlondoloze; njalo loba yini ozakuchitha okwedlula lokhu, mina ngizabuyisela kuwe ekubuyeni kwami.

36 Pho, nguwuphi kulaba abathathu ocabanga ukuthi wayengumakhelwane walowo owatheleka phakathi kwabaphangix?

37 Wasesithi: Ngulowo owamenzela isihawuy. Ngakho uJesu wathi kuye: Hamba, lawe wenze njalo.

UMarta loMariya

38 Kwasekusithi ekuhambeni kwabo, yena wangena emzaneni othile; lowesifazana othile, uMartaz ngebizo, wamemukela endlini yakhea.

39 Njalo lo wayelodadewabo othiwa nguMariyab, laye owahlala enyaweni zikaJesuc, walizwa ilizwi lakhe.

40 Kodwa uMarta wayephazanyiswa yikusebenza okunengid; weza eduze wasesithi: Nkosi, kawukhathali yini ukuthi udadewethu ungitshiye ukuthi ngisebenze ngedwa? Ngakho umtshele ukuthi angisize.

41 Kodwa uJesu waphendula wathi kuye: Marta, Martae, uyaphiseka ukhathazeke ngezinto ezinengif;

42 kodwa yinye into edingekayog; kodwa uMariya ukhethile isabelo esihle, angayikwemukwa sonah.

UJesu ufundisa ngokukhuleka

11Kwasekusithi ekhuleka endaweni ethilea, eseqedile, omunye wabafundi bakhe wathi kuye: Nkosi, sifundise ukukhuleka, njengoJohane laye wafundisa abafundi bakhe.

2 Wasesithi kubo: Nxa likhuleka, libokuthi: Baba wethu osemazulwini, kalihlonitshwe ibizo lakho. Umbuso wakho kawuze. Intando yakho kayenziwe, lemhlabeni njengezulwini.

3 Siphe usuku ngosuku ukudla kwethu kwensuku zonke.

4 Njalo usithethelele amacala ethu, ngoba lathi sibathethelela bonke abalamacala kithi. Njalo ungasingenisi ekulingweni, kodwa usikhulule ebubinib.

Umfanekiso womngane ofika phakathi kobusuku

5 Wasesithi kubo: Nguwuphi kini olomngane, futhi aye kuye phakathi kobusukuc, athi kuye: Mngane, ngeboleka izinkwa ezintathu,

6 ngoba kufike kimi umngane wami evela ekuhambeni, kodwa kangilalutho engingalubeka phambi kwakhed;

7 longaphakathi aphendule athi: Ungangihluphi; umnyango usuvaliwe, labantwana bami abancane balami embhedeni; kangingeke ngivuke ngikunike.

8 Ngithi kini: Loba engazukuvuka amnike, ngoba engumngane wakhe, kodwa ngenxa yokuphikelela kwakhe uzavuka amnike konke akuswelayoe.

9 Mina-ke ngithi kini: Celani, lizaphiwa; dingani, lizathola; qoqodani, lizavulelwa.

10 Ngoba wonke ocelayo uyemukela; lodingayo uyathola; loqoqodayo uyavulelwaf.

11 Kambe, nguwuphi kini onguyise ongathi indodana icela isinkwa, ayinike ilitshe? Loba-ke inhlanzi, ayinike inyoka endaweni yenhlanzi yini?

12 Uba-ke icela iqanda, ayinike ufezela yinig?

13 Ngakho uba lina elingababi likwazi ukupha abantwana benu izipho ezinhle, kakhulu kangakanani uBaba osezulwinih ezabapha uMoya oNgcwele abacela kuyei.

Isono sokuhlambaza

14 Wayesekhupha idimoni, elaliyisimungulu. Kwasekusithi, seliphumile idimoni, wakhuluma oyisimungulu; amaxuku asemangala.

15 Kodwa abanye babo bathi: Ukhupha amadimoni ngoBhelezebhule inkosi yamadimonij.

16 Labanye bemlingak badinga kuye isibonakaliso esivela ezulwinil.

17 Kodwa yena eyazi imicabango yabo wathi kubom: Wonke umbuso owehlukene umelene lawo ngokwawo uyachitheka; njalo indlu emelene lendlu iyadilika.

18 Njalo uba uSathane laye ehlukene emelane laye ngokwakhe, umbuso wakhe uzakuma njani? Ngoba lithi, ngikhupha amadimoni ngoBhelezebhule.

19 Njalo uba mina ngikhupha amadimoni ngoBhelezebhule, amadodana enu akhupha ngobani? Ngakho wona azakuba ngabagwebi benun.

20 Kodwa uba ngikhupha amadimoni ngomunwe kaNkulunkulu, isibili umbuso kaNkulunkulu usufikile kinio.

21 Uba isiqhwaga sihlomile silinda owaso umuzi, impahla yaso isekuthulenip;

22 kodwa nxa olamandla kulaso esisukela asinqobe, uyasemuka izikhali zaso ebesithembele kuzo, abesesaba impango yasoq.

23 Ongelami umelene lamir; longabuthi lamis uyachithizat.

Ukuphenduka okungapheleliyo

24 Nxa umoya ongcolileyo esephumile emuntwini, uyahamba adabule indawo ezomileyo, edinga ukuphumula; kodwa engakutholi athi: Ngizabuyela endlini yami engaphuma kuyo;

25 njalo esefikile ayifice ithanyelwe njalo ilungisiwe.

26 Abesehamba azithathele abanye omoya abayisikhombisa ababi kulaye uqobo, bangene bahlale lapho; njalo ukucina kwalowomuntu kube kubi kulokuqalau.

27 Kwasekusithi ekhuluma lezizinto, owesifazana othile exukwini waphakamisa ilizwi, wathi kuyev: Sibusisiwe isisu esakuthwalayo, lamabele owawamunyayow.

28 Kodwa yena wathi: Kodwa ikakhulux babusisiwey abalizwayo ilizwi likaNkulunkuluz balilondolozea.

Abafuna isibonakaliso

29 Kwathi sekubuthene amaxuku eminyene, waqala ukuthi: Lesi isizukulwana sibi; sidinga isibonakaliso, kodwa kasiyikunikwa isibonakaliso, ngaphandle kwesibonakaliso sikaJona umprofethi.

30 Ngoba njengalokhu uJona waba yisibonakaliso kwabeNineve, leNdodana yomuntu izakuba njalo kulesisizukulwanab.

31 Indlovukazi yeningizimu izasukuma ekugwetshweni kanye lamadoda alesisizukulwanac, iwalahle; ngoba yavela emikhawulweni yomhlaba ukuzakuzwa inhlakanipho kaSolomoni, njalo khangelani, omkhulu kuloSolomoni ulapha.

32 Amadoda eNineve azasukuma ekugwetshweni kanye lalesisizukulwanad, asilahle; ngoba aphenduka ngokutshumayela kukaJona, njalo khangelani, omkhulu kuloJona ulapha.

Imifanekiso yezibane

33 Futhi kakho othi eselumathise isibane asibeke ekusithekeni, loba ngaphansi kwesitsha, kodwa phezu kwesiqobane sesibanee, ukuze abangenayo babone ukukhanyaf.

34 Isibane somzimba yilihlo; ngakho nxa ilihlo lakho liphilile, lomzimba wakho wonke ugcwele ukukhanyag; kodwa nxa lilibi, lomzimba wakho ulobumnyamah.

35 Ngakho qaphela ukuthi ukukhanya okukuwe kungabi ngumnyama.

36 Ngakho uba umzimba wakho wonke ugcwele ukukhanya, ungelandawo emnyama, uzakhanya wonke, njengesibane sikukhanyisa ngokukhanyai.

UJesu usola abaFarisi lezazumlayo

37 Kwathi esakhuluma, umFarisi othile wamcela ukuthi adle laye; wasengena wahlala ekudlenij.

38 Kwathi umFarisi ebona lokhu wamangala ukuthi kazange aqale agezek phambi kokudla kweminil.

39 Yasisithi iNkosi kuye: Khathesi lina baFarisi lihlambulula ingaphandle yenkezo leyesitsham, kodwa ingaphakathi yenu igcwele ukuphanga lobubin.

40 Zithutha, yena owenza ingaphandle kayenzanga yini lengaphakathi?

41 Kodwa phanini zibe yizipho lezozinto ezingaphakathio; khangelani-ke, konke kuzahlambuluka kinip.

42 Kodwa maye kini baFarisiq! Ngoba lithela okwetshumi kwetshwayi leganga leruwi*, lakuyo yonke imibhida, njalo liseqa ukwehlulela lothando lukaNkulunkulu; belifanele ukwenza lezizinto, lingakuyekeli lalokhur.

43 Maye kini baFarisi! Ngoba lithanda izihlalo zabahloniphekayo emasinagogenis, lokubingelelwa emidangenit.

44 Maye kini, babhali labaFarisi, bazenzisi! Ngoba lifanana lamangcwaba angabonakaliyo, labantu abahamba phezu kwawo bengawaziu.

45 Omunye wezazumthetho wasephendula wathi kuye: Mfundisi, ngokutsho lezizinto uyasithuka lathiv.

46 Kodwa wathi: Maye lakini zazumthethow! Ngobax lethwesa abantu imithwalo enzima ukuthwalwa, kodwa lina uqobo lwenu kaliyithinti leyomithwalo langomunye weminwe yenuy.

47 Maye kini! Ngoba lakha amangcwaba abaprofethi, njalo oyihlo bababulalaz.

48 Ngalokhu-ke lifakazaa ukuthi livumelana lemisebenzi yaboyihlo; ngoba bona bababulala, lina-ke liyawakha amangcwaba abob.

49 Ngalokhu-ke inhlakanipho kaNkulunkulu yathic: Ngizabathuma abaprofethi labaphostolid, labanye babo bazababulala babaxotshee;

50 ukuze kubizwe kulesisizukulwana igazi labaprofethi bonke elachithwa kusukela ekusekelweni komhlabaf,

51 kusukela egazini likaAbela kuze kufike egazini likaZakariya owabulawa phakathi laphakathi kwelathi lendlu kaNkulunkulu; yebo, ngithi kini: Lizabizwa kulesisizukulwanag.

52 Maye kini zazumthethoh! Ngoba lisusilei isihluthulelo solwazi; kalingenanga lina uqobo lwenuj, labangenayo labavimbela.

53 Kwathi ekhuluma lezizinto kubo, ababhali labaFarisi baqala ukumngxamela kakhulukazi, lokumbuzisisa ngezinto ezinengik,

54 bemthiyal, bedinga ukubamba ulutho oluphuma emlonyeni wakhem, ukuze bambeke icalan.

UJesu uxwayisa abafundi bakhe

12Kusenjalo sezibuthene izigidi zexuku, baze banyathelana, waqala ukukhuluma labafundi bakhe kuqalaa: Lina xwayani imvubelo yabaFarisib, eyikuzenzisac.

2 Njalo kakukho okumbomboziweyo, okungayikwembulwa, lokufihliweyo, okungayikwaziwad.

3 Ngakho loba yini eliyikhuluma emnyameni izazwakala ekukhanyeni; lelikukhulume endlebeni ezindlini zensithae kuzamenyezelwa phezu kwezindluf.

Omele ukwesatshwa

4 Njalo ngithi kini bangane bami: Lingabesabi ababulala umzimba, njalo emva kwalokho bengelakho ukwenza olunye uluthog.

5 Kodwa ngizalitshengisa elifanele ukumesaba: Mesabeni lowo othi esebulele abe lamandla okuphosela esihogweni; yebo, ngithi kini: Mesabeni yenah.

6 Kazithengiswa yini intaka ezinhlanu ngendibilitshi ezimbili? Kakukhohlakali lanye yazo phambi kukaNkulunkului.

7 Kanti lenwele zekhanda lenu zibaliwe zonke. Ngakho lingesabi; liyazedlula intaka ezinengi.

8 Njalo ngithi kini: Wonke loba ngubani ongivuma phambi kwabantu, iNdodana yomuntu layo izamvuma phambi kwengilosi zikaNkulunkuluj;

9 kodwa ongiphika phambi kwabantu uzaphikwa phambi kwengilosi zikaNkulunkuluk.

10 Laye wonke okhuluma ilizwi elimelana leNdodana yomuntu, uzathethelelwa; kodwa lowo ohlambaza uMoya oNgcwele kayikuthethelelwal.

11 Njalo nxa belisa emasinagogenim lakubabusino leziphathamandlapq, lingakhathazeki ukuthi lizaphendulani kumbe njani, kumbe lizakhulumanir;

12 ngoba uMoya oNgcwele uzalifundisa ngalelohola izinto elifanele ukuzikhuluma.

Umfanekiso womlimi onothileyo

13 Futhi omunye wexuku wathi kuye: Mfundisi, akutshele umfowethu abelane lami ilifa.

14 Kodwa wathi kuye: Ndodas, ngubani ongimise ukuthi ngibe ngumahluleli loba umehlukanisi phezu kwenut?

15 Wasesithi kubo: Nanzelelani liqaphele ubuhwaba, ngoba impilo yomuntu kayikho ebunengini bezinto alazou.

16 Wasebatshela umfanekiso, esithi: Insimu yomuntu othile onothileyo yathela kakhulu;

17 wasenakana ngaphakathi kwakhev, esithi: Ngizakwenza njani, ngoba kangilandawo lapho engingabuthela khona izithelo zamiw?

18 Wasesithi: Ngizakwenza lokhu; ngizadiliza iziphala zami, ngakhe ezinkulux, ngibuthele khona izilimo zami zonke lempahla yamiy,

19 besengisithi kumphefumulo wami: Mphefumulo, ulempahla ezinengi ezibekelwe iminyaka eminengi; phumula, udle, unathez, uthokozea.

20 Kodwa uNkulunkulu wathi kuye: Siphukuphukub, ngalobubusuku umphefumulo wakho uzabizwa1 kuwec; pho izinto ozilungisileyo zizakuba ngezikabanid?

21 Kunjalo-ke kozibekela inothoe, kodwa enganothanga kuNkulunkuluf.

Ukukhathazeka, lokuthemba kuNkulunkulu

22 Wasesithi kubafundi bakhe: Ngakho ngithi kini: Lingakhathaleli impilo yenu, ukuthi lizakudlani; loba umzimba, ukuthi lizakwembathani.

23 Impilo yedlula ukudla, lomzimba isembathog.

24 Qaphelisisani amawabayi, ukuthi kawahlanyeli, njalo kawavunih, kawalasiphalai loba isiluluj, kanti uNkulunkulu uyawondla; lina lizedlula kangakananik inyoni?

25 Njalo nguwuphi kini ongathi ngokuphiseka engezelele ingalo ibenyel ebudeni bakhem?

26 Ngakho nxa lingelamandla okwenza into encinyane, liphisekelani ngokunye?

27 Qaphelisani imiduze ukuthi ikhula njani; kayitshikatshiki, kayiphothi, kodwa ngithi kini: LoSolomoni ebucwazicwazini bakhe bonke wayengembathiswanga njengomunye wayo.

28 Njalo uba uNkulunkulu esembathisa ngokunjalo utshani obukhona lamuhla egangeni, kuthi kusasa buphoswa eziko, uzalembathisa ngokukhulu kangakanani, lina abokholo oluncinyanen?

29 Lani-ke lingadingi elizakudla lelizakunatha; njalo lingakhathazeki.

30 Ngoba konke lokhu izizwe zomhlaba ziyakudinga; kodwa uYihlo uyazi ukuthi liyaziswela lezizinto.

31 Kodwa dingani umbuso kaNkulunkulu, njalo zonke lezizinto zizakwengezelelwa kini.

32 Lingesabio, mhlambi omncinyanep; ngoba kuyintokozo kaYihloq ukulinika umbusor.

33 Thengisani impahla zenus liphe iziphot. Lizenzeleu imixhaka engagugiyov, impahla eligugu engapheliyo emazulwini, lapho okungasondeli isela khonaw, lenundu engoni khonax;

34 ngoba lapho okukhona impahla yenu eligugu, izakuba khona lapho lenhliziyo yenuy.

Umfanekiso wenceku ethembekileyo

35 Inkalo zenu kazihlale zibotshiwez, lezibane zibhebhaa;

36 lani libe njengabantu abalindele inkosi yabo, lapho izabuya ivela emtshadwenib, ukuze, nxa ifika iqoqoda, bahle bayivulele.

37 Zibusisiwe lezozincekuc, okuzakuthi inkosi nxa ifika izifice zilindiled; ngiqinisile ngithi kini: Izabhincae, izihlalise ekudleni, isondele izisebenzelef.

38 Njalo nxa ifika ngomlindo wesibilig, kumbe ifika ngomlindo wesithathuh, futhi izifice zinjaloi, zibusisiwe lezozinceku.

39 Kodwa yazini lokhu, ukuthi uba umninindlu ebelazi ihola isela elizafika ngaloj, ubezalindak, futhi ubengayikuvuma ukuthi indlu yakhe ifohlelwe.

40 Ngakho lani-ke hlalani lilungilel; ngoba ngehola elingalicabangeliyo iNdodana yomuntu izafikam.

41 UPetro wasesithi kuye: Nkosi, uwutshela thina lumfanekison, kumbe labo bonke yinio?

42 INkosi yasisithi: Pho ngubani umphathi wezinceku othembekileyo lohlakaniphileyo, inkosi ezambeka phezu kwabendlu yayo, ukuze abanike isabelo sabo sokudla ngesikhathi esifaneleyop?

43 Ibusisiwe leyonceku, okuzakuthi inkosi yayo nxa ifika iyifice isenza njalo.

44 Ngiqinisile ngithi kini: Izayibeka phezu kwakho konke elakho.

45 Kodwa nxa leyonceku isithi enhliziyweni yayo: Inkosi yami iphuzile ukubuya; njalo ibisiqala ukutshaya izinceku lezincekukazi, lokudla lokunatha lokudakwa,

46 inkosi yaleyonceku izafika ngosuku engayilindele ngalo, langehola engalaziyo; izayiquma phakathi, izanika isabelo sayo lalabo abangathembekangaq.

47 Laleyonceku ebisazi intando yenkosi yayor, kodwa ingalungiselanga njalo ingenzanga ngokwentando yayos, izatshaywa imivimvinya eminengit.

48 Kodwa leyou ebingayazi, yenza okufanele ukutshaywav, izatshaywa imivimvinya emilutshwanaw. Laye wonke ophiwe okunengi, kuzadingwa okunengi kuyex; lalowo ophathiswe okunengi, kuzabizwa kuye okungaphezuluy.

Izibonakaliso zezikhathi

49 Ngize ukuphosela umlilo emhlabeniz, futhi kuyini engikufisayo nxa usubasiwea?

50 Kodwa ngilobhabhathizo engizabhabhathizwa ngalob, futhic ngicindezelwed kangakanani luze lupheleliswee.

51 Licabanga ukuthi ngize ukunika ukuthula emhlabeni yinif? Hatshi bo, ngithi kini, kodwa kulalokhu ukwehlukanag.

52 Ngoba kusukela khathesi abahlanu endlini yinye bazakwehlukana, abathathu bamelane lababili, lababili bamelane labathathu,

53 bazakwehlukana, uyise amelane lendodana, lendodana imelane loyise; unina amelane lendodakazi, lendodakazi imelane lonina; uninazala amelane lomalokazana wakhe, lomalokazana amelane loninazalah.

54 Wasesithi lemaxukwini: Nxa libona iyezii lisukuma entshonalangaj, lihle lithi: Izulu liyabuya; futhi kube njalo.

55 Njalo nxa libona umoya weningizimu uphephetha, lithi: Lizatshisa; besekusenzakalak.

56 Bazenzisi! Liyakwazi ukuhlola umumo wesibhakabhaka lowomhlaba; kodwa lesisikhathi kungani lingasihlolil?

57 Pho, kungani ukuthi lingahluleli lani lina uqobo lwenu okulungileyom?

58 Ngoba nxa usiyan lomangalelene laye kumantshio, endleleni yenza ubungcono ukuthi ukhululwe kuye; hlezi akudonsele kumahluleli, lomahluleli akunikele epholiseni, lepholisa likuphosele entolongweni.

59 Ngithi kuwe, kawusoze waphuma khona, uze ubhadale lenhlamvu encane yemali yokucina.

UJesu ufundisa ngokuphenduka

13Njalo ngalesosikhathi kwaba khona abathile abamtshela ngamaGalili, igazi lawo uPilatu alixubanisa lemihlatshelo yawoa.

2 UJesu wasephendula wathi kubo: Licabanga ukuthi amaGalili la ayeyizoni yini kulawo wonke amaGalili, ngoba ahlupheka izinto ezinje?

3 Hatshi bo, ngithi kini: Kodwa uba lingaphenduki, lizabhubha ngokunjalo lonkeb.

4 Lalabo abalitshumi lesificaminwembili, owawela phezu kwabo umphotshongo eSilowama wababulala, licabanga ukuthi bona babebabi1 yini kulabantu bonke ababehlala eJerusalema?

5 Hatshi bo, ngithi kini: Kodwa uba lingaphenduki, lizabhubha ngokunjalo lonkec.

Umfanekiso womkhiwa ongatheliyo

6 Wasekhuluma lumfanekiso wathi: Umuntu othile wayelomkhiwa owawuhlanyelwe esivinini sakhe; wafika edinga isithelo kuwo, kodwa kasitholangad.

7 Wasesithi kuso isisebenzi sesivini: Khangela, sekuyiminyaka emithathu ngisiza ngidinga isithelo emkhiweni, kodwa ngingasitholi; ugamule; yini ukuthi wone ngitsho umhlabathie?

8 Sasesiphendula sathi kuye: Nkosi, ake uwuyekele langalumnyaka, ngize ngigebhe ngiwugombolozele, ngithele umquba;

9 njalo uba uthela isithelo, kuhlef; kodwa uba kungenjalo, emva kwalokho uzawugamulag.

Ukusiliswa kowesifazana ngesabatha

10 Futhi wayefundisa kwelinye lamasinagoge ngesabatha;

11 njalo khangela, kwakukhona owesifazana owayelomoya wobuthakathaka iminyaka elitshumi leyisificaminwembilih, esegogekile, wayengalulami ngokupheleleyoi.

12 Kwathi uJesu embona wambizela kuye, wathi kuye: Mama, ukhululwe ebuthakathakeni bakho.

13 Wasebeka izandla phezu kwakhej; njalo wahle welulanyiswak, wadumisa uNkulunkulul.

14 Kodwa umphathi wesinagogem, ethukuthele ngoba uJesu esilise ngesabathan, waphendula wathi exukwini: Zikhona insuku eziyisithupha okufanele ukusetshenzwa ngazoo; ngakho wozani ngazo lisiliswe, kodwa kungabi ngosuku lwesabathap.

15 Ngakho iNkosi yamphendula, yathi: Mzenzisiq, ngulowo lalowo wenu kayikhululi yini inkabi yakhe kumbe ubabhemir esibayeni ngesabatha, ayikhokhele ayeyinathisas?

16 Lalo, oyindodakazi kaAbrahamat, uSathane osembophile, khangela, iminyaka elitshumi leyisificaminwembili, kakufanele yini ukuthi akhululwe kulesisibopho ngosuku lwesabathau?

17 Kwathi esitsho lezizinto, bayangeka bonke ababephikisana laye; lexuku lonke lathokoza ngezinto zonke ezilodumo ezenziwe nguyev.

Umfanekiso wenhlanyelo yemasitedi, lowemvubelo

18 Wasesithiw: Umbuso kaNkulunkulu unjengani? Futhi ngizawufananisa lani?

19 Unjengohlamvu lwemasitedi, umuntu aluthatha waluphosa esivandeni sakhe; lwaselumila, lwaba yisihlahla esikhulu, lenyoni zezulu zakhele engatsheni zasox.

20 Wasebuya wathi: Ngizawufananisa lani umbuso kaNkulunkulu?

21 Unjengemvubelo, ayithathayo owesifazana wayifaka ezilinganisweni ezintathu zempuphu, kwaze kwabila konkey.

UJesu ukhuluma ngendlela yempilo

22 Wasehamba edabula imizi lemizana efundisaz, ejonge ukuya eJerusalemaa.

23 Omunye wasesithi kuye: Nkosi, balutshwana yini abasindiswayob? Wasesithi kubo:

24 Zamani kakhulu ukungena ngesango elincinyane; ngoba abanengi, ngithi kini, bazadinga ukungena, kodwa bazakwehlulekacd.

25 Emva kokuthi umninindlue esesukume wavala umnyangof, beseliqala ukuma ngaphandle liqoqode emnyango, lisithi: Nkosi, Nkosi, sivuleleg; yena-ke aphendule athi kini: Kangilazi, lapho elivela khonah;

26 lapho lizaqala ukuthi: Sadla sanatha phambi kwakhoi, njalo wawufundisa emigwaqweni yakithij.

27 Kodwa uzakuthi: Ngithi kini: Kangilazi lapho elivela khonak; sukani kimi lina lonke benzi bokubil.

28 Lapho kuzakuba khona ukukhala lokugedla amazinyom, nxa selibona uAbrahama loIsaka loJakobe labaprofethi bonke embusweni kaNkulunkulu, kodwa lina lilahlelwe ngaphandlen.

29 Futhi bazakuzao bevela empumalanga lentshonalanga, njalo enyakatho leningizimu, bahlale embusweni kaNkulunkulup.

30 Njalo khangelani, bakhona abokucina abazakuba ngabokuqala, njalo bakhona abokuqala abazakuba ngabokucinaq.

Ukuzonda kukaHerodi

31 Ngelanga elifananayo kwafika abaFarisi abathile, bathi kuye: Phuma usuke laphar, ngoba uHerodi ufuna ukukubulalas.

32 Wasesithi kubo: Hambani lilitshele lelokhanka: Khangela, ngiyakhupha amadimoni ngenza izelapho lamuhla lakusasa, langelesithathu ngipheleliswet.

33 Kodwa kumele ukuthi ngihambe lamuhla lakusasau langomhlomunyev; ngoba kakwenzekiw ukuthi umprofethi abulawelwe ngaphandle kweJerusalemax.

UJesu ukhalela iJerusalema

34 Jerusalema, Jerusalema, wena obulala abaprofethi, lobakhanda ngamatshe labo abathunywe kuwe! Bengithanda kangakanani ukubuthela ndawonye abantwana bakhoy, njengesikhukhukazi sibuthela amatsiyane aso ngaphansi kwempiko, kodwa kalivumangaz.

35 Khangelani, indlu yenu itshiywe kini ilunxiwaa; njalo ngiqinisile ngithi kini: Kalisoze langibona kuze kwenzeke, ukuthi lithi: Ubusisiwe ozayo ebizweni leNkosib.

UJesu usilisa efundisa endlini yomFarisi

14Kwasekusithi ekungeneni kwakhe ngesabatha endlini yomunye wabakhulu kubaFarisi ukuthi adle isinkwaa, bona basebemqaphelab.

2 Njalo khangela, kwakukhona umuntu othile phambi kwakhe owayelombizankulu.

3 UJesu wasephendulac wakhuluma lezazumthetho labaFarisid, wathi: Kuvunyelwe yini ukusilisa ngesabathae?

4 Kodwa bathula. Wasembamba wamsilisa wamyekela ukuthi ahambe.

5 Wasebaphendula esithif: Nguwuphi kini ongathi elobabhemi kumbe inkabi yakhe ewele emgodini, futhi angahle ayikhuphe ngosuku lwesabathag?

6 Abasazange babuyisele impendulo kuye ngalezizintoh.

7 Wasekhuluma umfanekiso kubo abanxusiweyoi, ebona ukuthi bakhetha njanij izihlalo zabahloniphekayok, wathi kubo:

8 Nxa unxusiwe ngumuntu emtshadwenil, ungahlali esihlalweni sabahloniphekayom; hlezi kukhona omkhulu kulawe onxusiweyo nguye,

9 futhi okunxusileyo wena laye eze athi kuwe: Mxekele lo; khona uzaqala ukuhlala endaweni esekucineni usulenhlonin.

10 Kodwa nxa unxusiwe, hamba uhlale endaweni esekucinenio; ukuze, nxa efika okunxusileyo, athi kuwe: Mngane, yenyukela ngaphezulu; khona kuzakuba ludumo kuwe phambi kwabo abahlezi ekudleni lawep.

11 Ngoba wonke oziphakamisayo uzathotshiswa, lozithobayo uzaphakanyiswaq.

12 Wasesithi lakulowo owayemnxusile: Nxa usenza ukudla kwemini loba ukudla kwantambama, unganxusi abangane bakho, loba abafowenu, loba izihlobo zakho, loba omakhelwane abanothileyo; hlezi labo babuye bakunxuse, futhi ukwenananiswa kwenziwe kuwer.

13 Kodwa nxa usenza idilis, nxusa abayanga, izilima, iziqhuli, iziphofu;

14 njalo uzabusiswa, ngoba abalalutho lokukwenanisat; ngoba uzakwenaniselwau ekuvukeni kwabalungileyov.

Umfanekiso wedili lomtshado

15 Kwathi omunye kwababehlezi laye ekudleni esezwile lezizinto wathi kuye: Ubusisiwe lowo ozakudla isinkwa embusweni kaNkulunkuluw.

16 Kodwa wathi kuye: Umuntu othile wenza ukudla kwantambama okukhulu, wanxusa abanengix.

17 Ngesikhathi sokudla kwantambama wasethuma inceku yakhe ukuthi ithi kwabanxusiweyo: Wozani, ngoba sekulungisiwe konke.

18 Kodwa bonke baqala omunye lomunye ukuzixoliselay. Owokuqala wathi kuye: Ngithenge insimu, ngimele ukuhamba ngiyeyibona; ngiyakuncenga, akungixoliselez.

19 Lomunye wathi: Sengithenge izipane ezinhlanu zenkabi, ngiya ukuzilinga; ngiyakuncenga, akungixolisele.

20 Lomunye wathi: Sengithethe umfazi, ngakho ngingeze ngezaa.

21 Isibuyile leyonceku yayibikela lezizinto inkosi yayo. Wasethukuthela umninindlu wathi encekwini yakhe: Phuma ngokuphangisa uye emigwaqweni lendleleni zomuzi, ulethe abayanga lezilima leziqhuli leziphofu ubangenise laphab.

22 Inceku yasisithi: Nkosi, sekwenziwe njengokulaya kwakho, njalo indawo isesekhona.

23 Yasisithi inkosi encekwini: Phuma uye ezindleleni lezintangweni ubacindezele bangene, ukuze igcwaliswe indlu yamic.

24 Ngoba ngithi kini: Kakho kulamadoda ayenxusiwe ozakuzwa ukudla kwami kwantambamad.

Abafundi bakaJesu abaqotho

25 Kwakuhamba laye amaxuku amanengi; wasetshibilika wathi kuwo:

26 Uba umuntu esiza kimie, futhi engazondi uyise, lonina, lomkakhe, labantwana, labafowabo, labodadewabof, yebo ngitsho leyakhe impilo, angebe ngumfundi wamig.

27 Njalo loba ngubanih ongathwali isiphambano sakhe angilandele, angebe ngumfundi wamii.

28 Ngoba nguwuphi kini, othi efuna ukwakha umphotshongo, ongaqali ahlale phansi, abale indleko, ukuthi ulakho yini okokuqedisa?

29 Ukuze hlezi, kuthi esebekile isisekelo kodwa angabi lamandla okuqeda, bonke abakubonayo baqale ukumhleka,

30 besithi: Lumuntu waqala ukwakha, kodwa kabanga lamandla okuqedaj.

31 Loba yiyiphi inkosi ezakuya empini imelene lenye inkosi engaqali ihlale phansi inakane ngokuthi ilamandla yini ngenkulungwane ezilitshumi okuhlangabezana laleyok eza ilenkulungwane ezingamatshumi amabili ukumelana layol?

32 Kodwa uba kungenjalo, ingathi isekhatshana leyo, ithume amanxusa icele okokuthula.

33 Ngakho kunjalo wonke kini ongadeli konke alakho, angeke aba ngumfundi wamim.

34 Itshwayi lihlen; kodwa uba itshwayi seliduma, lizavuselelwa nganiop?

35 Kalifanele lamhlabathi ledundulu lomqubaq; kodwa liyalahlwa ngaphandler. Olendlebe zokuzwa, akezwes.

Okulahlekileyo: Imvu, uhlamvu lwesiliva, lendodana

15Kwasekusondela kuye bonkea abathelisi lezoni, ukumuzwab.

2 AbaFarisi lababhali basebesola besithi: Lo wemukela izoni, adle lazoc.

3 Wasebatshela lumfanekiso, esithi:

4 Nguwuphi umuntu kini ongathi elezimvu ezilikhulud, abeselahlekelwa ngenye yazo, ongazitshiyi ezingamatshumi ayisificamunwemunye lasificamunwemunyee egangenif, alandele elahlekileyo, aze ayitholeg?

5 Njalo athi eseyitholile ayetshate ethokozah.

6 Esefikile ekhaya, abizele ndawonye abangane labomakhelwane, esithi kubo: Thokozani lami, ngoba ngithole imvu yami ebilahlekilei.

7 Ngithi kini: Ngokunjalo kuzakuba khona intokozo ezulwini ngesoni esisodwa esiphendukayo, kulabalungileyo abangamatshumi ayisificamunwemunye lasificamunwemunye, abangasweli ukuphendukaj.

8 Loba nguwuphi umfazi othi elenhlamvu zesiliva ezilitshumi, uba elahlekelwa luhlamvu olulodwa lwesiliva, angalumathisi isibane, athanyele indlu, adingisise aze aluthole?

9 Njalo nxa eselutholile ubizela ndawonye abangane labomakhelwane, athi: Thokozani lami, ngoba sengilutholile uhlamvu lwesiliva ebengilahlekelwe yilo.

10 Ngokunjalo, ngithi kini, ikhona intokozo phambi kwezingilosi zikaNkulunkulu ngesoni esisodwa esiphendukayok.

11 Wasesithi: Umuntu othile wayelamadodana amabili;

12 encinyane yawo yasisithi kuyise: Baba, nginika isabelo sempahlal esiqondene lami. Wasewehlukanisela impahlam.

13 Njalo kungelansuku ezinengi emva kwalokhu indodana encinyane yabutha konke yasuka yahamba yaya elizweni elikhatshanan, njalo lapho yachitha khona impahla yayo, iphila okobuhlanya.

14 Yathi isichithile konke, kwavela indlala enkulu kulelolizwe, yona yasiqala ukuswela.

15 Yasisuka yazihlanganisa lesinye sezakhamizi zalelolizwe; njalo sayithuma emasimini aso ukuze yeluse izingulube.

16 Yasifisa ukugcwalisa isisu sayo ngamakhasi ingulube eziwadlayo; njalo kwakungelamuntu oyinika uluthoo.

17 Kwathi ingqondo yayo isibuyile yathip: Zingaki izisebenzi zikababa eziqatshiweyo ezilezinkwa ezinengi kakhulu, kanti mina ngiyafa yindlala;

18 ngizasukuma ngiye kubaba, ngithi kuye: Baba, ngonile ezulwini, laphambi kwakhoq;

19 njalor kangisafanelanga ukubizwa ngithiwe ngiyindodana yakhos; ngenza ngibe njengomunye wezisebenzi zakho eziqatshiweyo.

20 Yasisukuma yaya kuyise. Kodwa kuthe isesekhatshana, uyise wayibona, waba lesihelot, wagijimau wawela entanyeni yayov, wayangaw.

21 Indodana yasisithi kuye: Baba, ngonile ezulwinix laphambi kwakhoy, futhi kangisafanelanga ukubizwa ngokuthi ngiyindodana yakhoz.

22 Kodwa uyise wathi ezincekwini zakhe: Khuphani lilethe isembatho esihle kakhulu liyigqokisea, lifake indandatho esandleni sayob, lamanyathela enyaweni zayoc;

23 lilethe ithole elinonisiweyod lilihlabe, njalo sidlee sithokozef;

24 ngoba indodana yami le ibifile, isibuye yaphila; ibilahlekile, itholiweg; basebeqala ukuthokozah.

25 Kodwa indodana yakhe endala yayisensimini; yathi isiza isondela endlini, yezwa ukuhlabelela lokusinai.

26 Yasibizela kuyo omunye wezinceku, yabuza ukuthi zitshoni lezizintoj.

27 Yasisithi kuyo: Umfowenu ufikile; loyihlo uhlabile ithole elinonisiweyo, ngoba ememukele ephilak.

28 Kodwa yathukuthela, ayizange ifune ukungena; ngakho uyise waphuma wayincenga.

29 Kodwa yaphendula yathi kuyise: Khangela, iminyaka engaka ngikusebenzela, kangizange ngeqe umlayo wakho, kodwa kawuzange unginike lazinyane lembuzil, ukuze ngijabule kanye labangane bamim.

30 Kodwa kuthe isifikile lindodana yakho eyachitha impahla yakho lezifebe, wayihlabelan ithole elinonisiweyoo.

31 Wasesithi kuyo: Ndodana, wena uhlezi ulamip, futhi konke okungokwami kungokwakhoq.

32 Kodwa bekufanele ukuthi sijabule sithokozer; ngoba umfowenu lo owayefile, usebuye waphila; wayelahlekile, utholiwes.

Umfanekiso womphathi ongalunganga

16Wasekhuluma futhi kubafundi bakhe esithi: Kwakukhona umuntu othile onothileyo, owayelomphathia; lalo wayemangalelwe kuye njengochitha impahla yakhe.

2 Wasembiza wathi kuye: Kuyini lokhu engikuzwayo ngawe? Landisa ngobuphathi bakho; ngoba ungebe usaba ngumphathi.

3 Umphathi wasesithi ngaphakathi kwakheb: Ngizakwenzani, lokhu inkosi yami isingemuka ubuphathi? Kangilamandla okugebha, ngilenhloni zokuphanza.

4 Ngiyakwazi engizakwenza, ukuze nxa sengikhutshiwe ebuphathini, bangemukele ezindlini zaboc.

5 Wasebabizela kuye ngamunye abalemilandu enkosini yakhe, wathi kowokuqala: Ulomlandu ongakanani enkosini yami?

6 Wasesithi yena: Izilinganiso ezilikhulu zamagcobo. Wasesithi kuye: Thatha incwadi yakho, uhlale phansi ubhale masinya amatshumi amahlanud.

7 Wasesithi komunye: Wena-ke ulomlandu ongakanani? Wasesithi: Izilinganiso ezilikhulu zamabele. Wasesithi kuye: Thatha incwadi yakho, ubhale amatshumi ayisificaminwembilie.

8 Inkosi yasimbabaza umphathif ongalungangag ngokuthi wenze ngokuhlakanipha; ngoba abantwana balesisikhathi bahlakaniphile esizukulwaneni saboh kulabantwana bokukhanyai.

9 Lami ngithi kini: Zenzeleni lina abanganej ngoMamona*k ongalungangal, ukuze kuthi, nxa selehlulekile, balemukele ezindlini eziphakadem.

10 Othembekileyo kokuncinyanyana uthembekile lakokukhulu, longathembekanga kokuncinyanyana kathembekanga lakokukhulun.

11 Ngakho uba lingathembekanga kuMamona ongalunganga, ngubani ozaliphathisa into eqotho?

12 Futhi uba lingathembekanga kokomunye, ngubani ozalinika okungokwenu?

13 Kayikho inceku engakhonza amakhosi amabilio; ngoba izazonda enye, ibisithanda enye; kumbe izabambelela kwenye, kodwa ibisidelela enye. Lingekhonze uNkulunkulu loMamonap.

Ukusolwa kwabaFarisi

14 Njalo labaFarisi ababethanda imali bazizwa zonke lezizintoq, basebemklolodelar.

15 Kodwa wathi kubo: Lina yini elizilungisisayo phambi kwabantus, kodwa uNkulunkulu uyazazi inhliziyo zenut; ngoba lokho okuphakanyiswayo phakathi kwabantu kuyisinengiso phambi kukaNkulunkuluu.

16 Umlayo labaprofethi kukhona kuze kube nguJohane; kusukela lapho ivangeli lombuso kaNkulunkulu liyatshunyayelwav, njalo wonke uyafohlela kuwow.

17 Kodwa kulula ukuthi kudlule izulu lomhlaba, kulokuthi kuwe ichatshana elilodwa lomlayox.

18 Wonke owala umkakhe athathe omunye uyafeba; njalo wonke othatha owaliwe yindoda uyafebay.

Umfanekiso wesinothi loLazaro

19 Kwakukhona umuntu othile onothileyo, owayegqoka eziyibubendez lamalembu acolekileyo kakhulua, ephila ngokuthokoza etamasa insuku zonkeb.

20 Kwakukhona futhi umuntu othile ongumyanga othiwa nguLazaroc, owayebekiwed esangweni lakhe egcwele izilondae,

21 wafisa ukusuthiswaf ngemvuthuluka eziwayo etafuleni lesinothig; kanti lezinja zazisiza zikhothe izilonda zakhe.

22 Kwasekusithi ongumyanga wafa, wathwalelwa zingilosih esifubeni sikaAbrahamai; lesinothi laso safa, sangcwatshwa.

23 Sisesihogwenij saphakamisa amehlo asok, sisebuhlungwinil, sabona uAbrahama ekhatshana, loLazaro esesifubeni sakhem.

24 Sona sasesimemeza sisithi: Baba Abrahama, ngihawukelan, uthume uLazaro, ukuze acwilise isihloko somunwe wakhe emanzini, apholise ulimi lwamio; ngoba ngiyahluphekap kakhulu kulelilangabiq.

25 Kodwa uAbrahama wathi: Ndodana, khumbula ukuthi wemukela okuhler kwakho empilweni yakhos, loLazaro ngokunjalo okubi; kodwa khathesi uyaduduzwat, njalo wena uyahlupheka.

26 Langaphezu kwakho konke lokhu, kubekiwe phakathi kwethu lani igebe elikhulu, ukuze kuthi abafuna ukuchapha besuka ngapha beze ngakini bangekwenze, labangapho bangechaphele ngakithi.

27 Sasesisithi: Ngakho ngiyakuncenga, baba, ukuthi umthume endlini kababa,

28 ngoba ngilabafowethu abahlanu, ukuze abaxwayiseu, hlezi labo beze kulindawo yokuhluphekav.

29 UAbrahama wathi: BaloMozisi labaprofethi; kabezwe bonaw.

30 Sona sasesisithi: Hatshi bo, baba Abrahamax; kodwa uba omunye kwabafileyo esiya kubo, bazaphenduka.

31 Kodwa wathi kuso: Uba bengalaleliy uMozisi labaprofethiz, bangeke bavunyiswe lakho, loba kuvuka omunye kwabafileyoa.

Izikhubekiso, ukuthethelelana, ukholo

17Wasesithi kubafundia: Kakungeke kwenzeke ukuthi kungaveli izikhubekiso; kodwa maye kulowo ezivela ngayeb!

2 Kungaba ngcono kuye ukuthi ilitshe lokuchola elikhulu ligaxwe entanyeni yakhe, abesephoselwa olwandlec, kulokuthi akhubekise abe munye kulaba abancinyaned.

3 Zinanzeleleni linae.

Njalo nxa umfowenu ekonaf, mkhuzeg; futhi nxa ephenduka, mthethelele.

4 Njalo loba ekona kuze kube kasikhombisa ngosuku, abesebuya kuwe kasikhombisa ngosuku, esithi: Ngiyaphenduka; uzamthethelelah.

5 Abaphostoli basebesithi eNkosinii: Yandisa kithi ukholoj.

6 INkosi yasisithi: Uba lilokholo olungangohlamvu lwemasitedik, belingatsho kulesisihlahla somabhulosi ukuthi: Quphuka, ugxumekeke olwandle; futhi besizalilalelal.

7 Kodwa nguwuphi kini olenceku elimayo kumbe eyelusayo, ohle athi kiyo ingena ivela ensiminim: Sondela, uhlale ekudleni?

8 Kodwa kazukutsho yini kuyo ukuthi: Lungisa engingakudlan, uzibhinceo ungincedise, ngize ngidle nginathe; njalo emva kwalokhu udle unathe wenap?

9 Uyayibonga yini leyonceku, ngoba yenze izinto ezilayiweyo? Angicabangi.

10 Kunjalo-ke lani, nxa selikwenzile konke elikulayiweyo, kalibokuthi: Sizinceku ezingasizi lutho, ngoba senze lokhu ebesifanele ukukwenzaq.

Ukusiliswa kwamalephero alitshumi

11 Kwasekusithi esahamba esiya eJerusalemar, yena wadabula phakathi laphakathi kweSamariyas leGalilit.

12 Esangena emzaneni othile, amadoda alitshumi alobulephero amhlangabeza, ema khatshanau;

13 wona asephakamisa ilizwi, esithi: Jesu, Nkosi, sihawukelev!

14 Futhi kuthe ewabona wathi kuwo: Hambani liyeziveza kubapristiw. Kwasekusithi ekusukeni kwawo, ahlanjululwa.

15 Futhi omunye wawo, esebonile ukuthi usilisiwe, wabuyela, edumisa uNkulunkulu ngelizwi elikhulux;

16 wasesiwa ngobuso enyaweni zakhey, embonga; njalo yena wayengumSamariyaz.

17 Kodwa uJesu waphendula wathi: Kakuhlanjululwanga yini abalitshumi? Bangaphi pho abayisificamunwemunye?

18 Akuficakalanga ababuya ukunika uNkulunkulu udumo, ngaphandle kwalo owezizwenia.

19 Wasesithi kuye: Sukuma uhambe; ukholo lwakhob lukusindisilec.

Umbuso kaNkulunkulu. Ukubuya kweNdodana yomuntu

20 Kwathi ebuzwa ngabaFarisi, ukuthi umbuso kaNkulunkulu uzakuza ninid, wasebaphendula wathi: Umbuso kaNkulunkulu kawuzi ngokukhanyayoe;

21 njalo kabayikutsho ukuthi: Khangelani nanku, kumbe: Khangelani nankuya. Ngoba khangelani, umbuso kaNkulunkulu uphakathi kwenuf.

22 Wasesithi kubafundi: Kuzafika insuku lapho elizafisag ukubona lube lunye lwezinsuku zeNdodana yomuntu, kodwa kaliyikulubonah.

23 Njalo bazakuthi kinii: Khangelani nangu, kumbe: Khangelani nanguya; lingayi, njalo lingalandelij.

24 Ngoba njengombane ophazimayo ukhanyisa kusukela kokunye ukucina ngaphansi kwezulu kusiya kokunye ukucina ngaphansi kwezuluk, izakuba njalo leNdodana yomuntu osukwini lwayol.

25 Kodwa kuqala imele ihlupheke izinto ezinengi njalo ilahlwe yilesisizukulwanam.

26 Futhi njengoba kwenzeka ensukwini zikaNowa, kuzakuba njalo lensukwini zeNdodana yomuntu.

27 Babesidla, benatha, bethatha, besendiswa, kwaze kwaba lusuku uNowa angena ngalo emkhunjini, kwasekufika uzamcolo, wababhubhisa bonken.

28 Ngokufananayo futhi njengoba kwenzeka ensukwini zikaLothi; babesidla, benatha, bethenga, bethengisa, behlanyela, besakha;

29 kodwa ngosuku uLothi aphuma ngalo eSodoma, kwana umlilo lesibabule kuvela ezulwini, kwababhubhisa bonkeo;

30 kuzakuba njalo ngosuku ezakwembulwa ngalo iNdodana yomuntup.

31 Ngalolosuku, lowo ophezu kophahla lwendluq, lempahla zakhe zisendlini, angehli ukuyazithatha; losensimini ngokunjalo angabuyeli ezintweni ezisemuva.

32 Khumbulani umkaLothir.

33 Loba ngubani odinga ukusindisa impilo yakhe izamlahlekelas; kodwa loba ngubani olahlekelwa yiyo uzayilondolozat.

34 Ngithi kini: Ngalobobusuku kuzakuba khona ababili embhedeni munye; omunye uzasuswa, lomunye atshiywe.

35 Kuzakuba khona abesifazana ababili bechola ndawonye; omunye uzasuswa, lomunye atshiyweu.

36 Kuzakuba khona ababili ensimini; omunye uzasuswa, lomunye atshiywev.

37 Basebephendula bathi kuye: Ngaphi, Nkosi? Wasesithi kubo: Lapho okukhona isidumbu, kulapho amanqe azabuthana khonaw.

Umfanekiso womfelokazi ophikelelayo

18Wasebatshela lomfanekiso esenzela ukuthi bafanele ukukhuleka isikhathi sonkea, njalo bengadinwab,

2 wathi: Kwakukhona emzini othile umahluleli othile, owayengesabi uNkulunkulu, njalo engahloniphi muntuc;

3 kwakukhona futhi kulowomuzi umfelokazi othile, njalo wayefika kuye, esithi: Ngiphindiselele esitheni sami.

4 Kodwa kavumanga okwesikhathi; kodwa emva kwalezizinto wathi ngaphakathi kwakhe: Lanxa ngingamesabi uNkulunkulu, ngingahloniphi muntud,

5 kodwa ngoba lumfelokazi engikhathaza, ngizamphindiselelae, hlezi angaze ekucineni angidinisef.

6 INkosi yasisithi: Zwanini umahluleli ongalunganga akutshoyog.

7 Kanti uNkulunkuluh kayikwenza impindiseloi yabakhethiweyo bakhe abakhalayo kuye emini lebusukuj, lanxa ebekezela ngabok?

8 Ngithi kini, uzahle enzel impindiselo yabom. Kodwa-ke nxa iNdodana yomuntu ifika, izathola ukholo yini emhlabeni?

UmFarisi lomthelisi ethempelini

9 Wasekhuluma lumfanekiso lakwabathilen ababezithembao ukuthi balungile, futhi bedelela abanye, wathi:

10 Abantu ababili benyukela ethempelini ukuyakhuleka; omunye engumFarisip, lomunye engumthelisiq.

11 UmFarisi wema wazikhulekela kanje wathi: Nkulunkulu, ngiyakubonga ukuthi kanginjengabanye abantur, abaphangi, abangalunganga, izifebe, loba lanjengalumthelisis.

12 Ngizila ukudla kabili ngevikit, nginikela okwetshumiu kwakho konke engilakhov.

13 Kodwa umthelisi emi khatshanaw wayengathandi lokuphakamisela amehlo ezulwinix, kodwa watshaya isifuba sakhe, esithi: Nkulunkulu, ngihawukele mina soniy.

14 Ngithi kini: Lo wehlela endlini yakhez elungisisiwe kulalowayanaa; ngoba wonke oziphakamisayo uzathotshiswa, kodwa ozithobayo uzaphakanyiswab.

Ukubusiswa kwabantwana abancane

15 Basebeletha kuye lensane, ukuze azibambe; kodwa abafundi bekubona babakhuza.

16 Kodwa uJesu wazibizela kuye wathi: Vumelani abantwana abancane beze kimi, lingabenqabeli, ngoba umbuso kaNkulunkulu ungowabanjec.

17 Ngiqinisile ngithi kini: Loba ngubani ongemukeli umbuso kaNkulunkulu njengomntwana omncane, kasoze angene kuwod.

Ijaha elinothileyo

18 Umbusie othilef wasembuza, esithi: Mfundisi olungileyo, ngenzeni ukuze ngidle ilifa lempilo elaphakade?

19 Kodwa uJesu wathi kuye: Ungibizelani ngokuthi olungileyo? Kakho olungileyo, ngaphandle koyedwa, uNkulunkulug.

20 Uyayazi imilayo ethi: Ungafebi, ungabulali, ungebi, ungafakazi amanga, hlonipha uyihlo lonyokoh.

21 Yena wasesithi: Konke lokhu ngikugcinile kusukela ebutsheni bami.

22 Kodwa uJesu esizwa lezizinto wathi kuye: Usaswele ulutho olulodwa; thengisa konke olakho, wabele abayanga, njalo uzakuba lempahla eligugu ezulwini; njalo uze lapha ungilandele.

23 Kodwa yena esizwa lezizinto wadana kakhulu; ngoba wayenothile kakhulu.

24 Kwathi uJesu ebona ukuthi usedane kakhulu wathi: Abalenotho bazangena ngokulukhuni kangakanani embusweni kaNkulunkulu.

25 Ngoba kulula ukuthi ikamela lingene ngentunja yenalithi, kulokuthi umuntu onothileyo angene embusweni kaNkulunkulu.

26 Abakuzwayo basebesithi: Pho kungasindiswa bani?

27 Kodwa yena wathi: Izinto ezingenzekiyo ebantwini ziyenzeka kuNkulunkului.

Umvuzo wokuzidela

28 UPetro wasesithi: Khangela, thina sitshiye konke, sakulandela.

29 Wasesithi kubo: Ngiqinisile ngithi kini: Kakho umuntu otshiye indlu, kumbe abazali, kumbe abafowabo, kumbe umkakhe, kumbe abantwana, ngenxa yombuso kaNkulunkulu,

30 ongayikwemukela okuphindwe kanengij kulesisikhathi, lesikhathini esizayo impilo elaphakadek.

UJesu ukhuluma ngokuhlupheka kwakhe

31 Wasezithathela abalitshumi lambili, wathi kubo: Khangelani, senyukela eJerusalemal, futhi konke okulotshiweyo ngabaprofethi ngeNdodana yomuntu kuzagcwalisekam.

32 Ngoba izanikelwa kwabezizwe, iyangiswen, ithukweo, ikhafulelwe ngamathep,

33 bayitshaye ngesiswepu bayibulale; njalo ngosuku lwesithathu izabuya ivuke.

34 Kodwa bona kabaqedisisanga lutho ngalezizintoq, lalinkulumo yayifihlakele kubo, njalo kabaziqedisisanga izinto ezazitshiwor.

Ukusiliswa kwesiphofu

35 Kwasekusithi esesondelas eJerikot, isiphofu esithile sasihlezi eceleni kwendlelau siphanza;

36 sathi sisizwa ixuku lisedlula, sabuza ukuthi kuyini lokhov.

37 Basebesitshela bathi: UJesu weNazaretha uyedlula.

38 Sasesimemeza, sisithi: Jesu, Ndodana kaDavida, ngihawukela!

39 Ababehamba phambili basebesikhuza ukuthi sithule; kodwa samemeza kakhulukazi, sisithi: Ndodana kaDavida, ngihawukelew!

40 UJesu wema-ke walaya ukuthi silethwe kuye; sathi sesisondele wasibuza,

41 esithi: Ufuna ukuthi ngikwenzeleni? Sasesisithi: Nkosi, ukuthi ngibuye ngibone.

42 UJesu wasesithi kuso: Buya ubone! Ukholo lwakho lukusindisilex.

43 Njalo sahle sabuya sabona, samlandela, sidumisa uNkulunkuluy; labantu bonke bekubona badumisa uNkulunkuluz.

Ukuphenduka kukaZakewu

19Wathi uJesu engena, wadabula eJerikoa.

2 Njalo khangela, kwakukhona indoda eyayithiwa nguZakewu ngebizob; owayeyinduna yabathelisi, njalo wayenothile;

3 wadinga ukubona uJesu ukuthi ungubanic, kodwa kazange enelise ngenxa yexuku, ngoba wayelesithombo esifitshaned.

4 Wasegijimela phambili wakhwela emkhiweni wesikhamore ukuze ambonee; ngoba wayezadlula ngaleyondlela.

5 Kwathi uJesu efika kuleyondawo, wakhangela phezulu wambona, wathi kuye: Zakewu, phangisa wehle; ngoba lamuhla ngimele ukuhlala endlini yakhof.

6 Wasephangisa wehla, wamemukela ethokozag.

7 Futhi bonke bekubona basolah, besithi: Ungenei wethekelela indoda eyisonij.

8 Kodwa uZakewu wema wathi eNkosini: Khangela, ingxenye yempahla yami, Nkosi, ngiyipha abayanga; kuthi uba ngimthathele umuntuk ulutho ngobuqilil, ngilubuyisela luphindwe kanem.

9 UJesu wasesithi kuye: Lamuhla usindiso lufikile kulindlu, ngoban layeo uyindodana kaAbrahamap.

10 Ngoba iNdodana yomuntuq ize ukudinga lokusindisa okulahlekileyor.

Umfanekiso wemali

11 Kwathi besizwa lezizinto, wengezelela watsho umfanekiso, ngoba wayeseduze leJerusalemas, langoba babecabanga ukuthi umbuso kaNkulunkulu uzahle ubonakalisiwet.

12 Wasesithi-ke: Umuntuu othilev oyisikhulu waya elizweni elikhatshana, ukuzemukelela umbuso, aphinde abuyew.

13 Wasebiza inceku zakhe ezilitshumi, wazinika impondo ezilitshumix, wathi kuzo: Sebenzani ngemali ngize ngibuye.

14 Kodwa izakhamizi zakhe zamzonda, zathuma amanxusa emva kwakhe, zisithi: Kasithandi ukuthi lo asibusey.

15 Kwasekusithi esebuyile esewemukele umbuso, wathi azibizelwe kuye lezozinceku, ayezinike imali, ukuze azi ukuthi yileyo laleyo izuzeni ngokuthengiselana.

16 Kweza-ke eyokuqala, yathi: Nkosi, impondo yakho izuze impondo ezilitshumi.

17 Wasesithi kuyo: Kuhle, nceku elungileyoz; lokhu uthembekile kokuncinyanyana, woba lamandla phezu kwemizi elitshumia.

18 Kwasekusiza eyesibili, yathi: Nkosi, impondo yakho yenze impondo ezinhlanu.

19 Wasesithi lakuyo: Lawe woba phezu kwemizi emihlanu.

20 Kwasekusiza enye, isithi: Nkosi, khangela impondo yakho, engayibeka elenjinib;

21 ngoba bengikwesabac, ngoba ungumuntu olukhuni; uthatha lokho ongakubekanga, futhi uvune lokho ongakuhlanyelanga.

22 Wasesithi kuyo: Ngizakugweba ngokuvela emlonyeni wakho, nceku embid. Ubusazie ukuthi mina ngingumuntu olukhuni, othatha lokho engingakubekanga, futhi avune lokho engingakuhlanyelanga;

23 ngakho kungani ungafakanga imali yami ebhangaf, kuthi-ke mina ekufikeni kwami ngiyithatheg kanye lenzuzoh?

24 Wasesithi kulabo ababemi khona: Memukeni impondo, liyinike lowo olempondo ezilitshumi.

25 Kodwa bathi kuye: Nkosi, lowo ulempondo ezilitshumi.

26 Ngoba ngithi kini: Wonke olakho uzaphiwa; kodwa lowo ongelakho, uzakwemukwa lalokho alakhoi.

27 Kodwa lezozitha zami, ebezingathandi ukuthi ngizibusej, ziletheni lapha, lizibulale phambi kwamik.

UJesu ungena eJerusalema

28 Esetshilo lezizinto, wahamba phambilil, esenyukela eJerusalemam.

29 Kwasekusithi esondela eBetfage leBethani entabeni okuthiwa ngeyeMihlwathi, wathuma ababili kubafundi bakhe,

30 esithi: Hambani liye emzaneni okhangelene lani; lizakuthi lingena kuwo lifice ithole likababhemi libotshiwe, okungazanga kuhlale kulo muntu; lilikhulule lililethe.

31 Uba umuntu elibuza esithi: Lilikhululelani? Lizakutsho njalo kuye ukuthi: INkosi iyaliswela.

32 Ababethunyiwe bahamba-ke bafica kunjengoba ebatshelilen.

33 Kuthe besalikhulula ithole, abaninilo bathi kubo: Lilikhululelani itholeo?

34 Bona basebesithi: INkosi iyaliswela.

35 Basebeliletha kuJesu; baphosela izembatho zabo phezu kwethole likababhemi, bamkhweza uJesu kulo.

36 Kwathi ehamba, bendlala izembatho zabo phansi endlelenip.

37 Kwathi khathesi esesondela ekwehleni kwentaba yeMihlwathi, ixuku lonke labafundi laqala ukuthokoza lokudumisa uNkulunkulu ngelizwi elikhuluq ngayo yonke imisebenzi yamandla eliyibonileyor,

38 lisithi: Ibusisiwe inkosi ezayo ebizweni leNkosis; ukuthula ezulwini, lenkazimulo kweliphezulut.

39 Labanye babaFarisi ababesexukwini bathi kuye: Mfundisi, khuza abafundi bakhou.

40 Wasephendula wathi kubo: Ngithi kini, uba bethula laba, amatshe azamemezav.

41 Kwathi esondela, ewubona umuziw, wawukhalelax,

42 esithi: Kungathi ngabe wazi lawe, ngitsho ngalolusuku lwakho, izinto zokuthula kwakho; kodwa-ke khathesi zifihlakele emehlweni akhoy.

43 Ngoba insuku zizakwehlela phezu kwakho, lapho izitha zakho zizakwakhela umthangalaz zikugombolozele, zikuzingelezelea, zikuvimbele inhlangothi zonkeb,

44 zikudilizele phansi wena labantwana bakhoc abaphakathi kwakho, zingatshiyi ilitshe phezu kwelitshe phakathi kwakhod; ngoba ungasazanga isikhathie sokuhanjelwa kwakhof.

Ukuhlanjululwa kwethempeli

45 Wasengena ethempelini, waqala ukuxotsha abathengisayo kulo, labathengayog,

46 esithi kubo: Kulotshiwe ukuthi: Indlu yami yindlu yomkhulekoh; kodwa lina liyenze ubhalu lwabaphangii.

47 Njalo wayefundisa ethempelini insuku zonkej; kodwa abapristi abakhulu lababhalik lenduna zabantu badinga ukumbulala;

48 kodwa kabatholanga abangakwenza, ngoba abantu bonke banamathela kuye bemlalelal.

Igunya likaJesu

20Kwasekusithi ngolunye lwalezonsukua, efundisa abantu ethempelini etshumayela ivangeli, bamfikela abapristi abakhulu lababhali kanye labadala,

2 basebekhuluma laye, besithi: Sitshele, ukuthi izinto lezi uzenza ngaliphi igunya, kumbe ngubani okunike leligunya?

3 Wasephendula wathi kubo: Lami ngizalibuza umbuzo ube munye, njalo lingitshele:

4 Ubhabhathizo lukaJohane lwavela ezulwini, kumbe ebantwinib?

5 Basebezindlisana, besithi: Uba sisithi: Ezulwini; uzakuthi: Kungani-ke lingamkholwanga?

6 Kodwa uba sisithi: Ebantwini; abantu bonke bazasikhanda ngamatshec; ngoba baleqiniso lokuthi uJohane wayengumprofethid.

7 Basebephendula ngokuthi kabazi lapho olwavela khona.

8 UJesu wasesithi kubo: Lami kangilitsheli ukuthi ngenza lezizinto ngaliphi igunya.

Umfanekiso wabalimi besivini

9 Waseqala ukutshela abantu lumfanekiso, esithi: Umuntu othile wahlanyela isivini, wasiqatshisa kubalimie, waya kwelinye ilizwe okwesikhathi esidef;

10 kwathi ngesikhathi esifaneleyo wathuma inceku kubalimi, ukuze bayinike okwesithelo sesivini; kodwa abalimi bayitshaya bayithumeza ize.

11 Wasethuma njalo enye inceku; layo bayitshaya bayiyangisa, bayithumeza izeg.

12 Wasephinda ethuma leyesithathu; layo leyo bayilimaza bayiphosela ngaphandleh.

13 Umninisivini wasesithi: Ngizakwenza njani? Ngizathuma indodana yami ethandekayo; mhlawumbe bebona yona bazayihlonipha.

14 Kodwa abalimi beyibona bazindlisanai, besithi: Le yindlalifa; wozani, siyibulale, ukuze ilifa libe ngelethu.

15 Bayiphosela ngaphandle kwesivini, bayibulala. Kambe uzakwenzani kubo umninisivini?

16 Uzakuza, ababhubhise labobalimi, anikele isivini kwabanye. Bekuzwa basebesithi: Akungabinjaloj!

17 Kodwa wabakhangela wathik: Pho kuyini lokhu okulotshiweyo, okuthi: Ilitshe abakhi abalalayo, yilo eseliyinhloko yengonsil?

18 Wonke owela phezu kwalelolitshe, uzaphahlazwa; kodwa loba ngubani eliwela phezu kwakhe, lizamchoboza.

Umthelo kaKesari

19 Abapristi abakhulu lababhali basebedinga ukumbamba ngezandla ngalelohola, kodwa besaba abantu; ngoba baqedisisa ukuthi wayekhuluma lumfanekiso emelane labom.

20 Basebemqaphelan, bethumao inhlolip, ezazitshaya ezilungileyo, ukuze bambambe ekukhulumeniq, ukuze bamnikele egunyeni lemandlenir ombusis.

21 Bambuza-ke, besithi: Mfundisi, siyazi ukuthi wena ukhuluma ufundise ngokuqondileyo, kawemukeli buso, kodwa ufundisa indlela kaNkulunkulu ngeqinisot.

22 Sivunyelwe yini ukuthela kuKesari, kumbe hatshiu?

23 Kodwa wabubona ubuqili babov, wathi kubo: Lingilingelani?

24 Ngitshengisani udenariyo*; ulomfanekiso lombhalo kabani? Basebephendula besithi: OkaKesari.

25 Wasesithi kubo: Ngakho nikani uKesari okukaKesari, loNkulunkulu okukaNkulunkulu.

26 Basebesehluleka ukumbamba ngelizwi lakhe phambi kwabantu; basebemangaliswa yimpendulo yakhe, bathulaw.

Ukuvuka kwabafileyo

27 Kwasekusiza kuye abathile babaSadusi, abaphika besithi kakukho ukuvuka kwabafileyo, bambuza,

28 besithi: Mfundisi, uMozisi wasibhalela ukuthi: Uba kusifa umfowabo womuntu elomkakhe, lo abesesifa engelamntwana, umfowabo kamthathe umfazi, abesemvusela inzalo umfowabox.

29 Ngakho kwakulezelamani eziyisikhombisa; owokuqala wasethatha umfazi, wafa engelamntwana;

30 lowesibili wamthatha umfazi, laye lo wafa engelamntwana;

31 lowesithathu wamthatha. Kwaba njalo-ke lakwabayisikhombisa; abatshiyanga abantwana, bafa.

32 Ekucineni kwabo bonke kwafa lomfazi.

33 Ngakho ekuvukeni kwabafileyo, uzafika abe ngumkabani kubo? Ngoba abayisikhombisa babelaye engumkabo.

34 UJesu wasephendula wathi kubo: Abantwana balumhlaba bayathatha, bendiswe;

35 kodwa labo okuzathiwa bafanele ukuzuza lowomhlaba lokuvuka okwabafileyo kabathathani, kabendisway;

36 ngoba bengelakuphinda bafe; ngoba banjengezingilosi, njalo bangabantwana bakaNkulunkulu, bengabantwana bokuvukaz.

37 Kodwa ukuthi abafileyo bayavuswa, loMozisi wakutshengisa esihlahlenia, lapho eyibiza iNkosi ngokuthi nguNkulunkulu kaAbrahama loNkulunkulu kaIsaka loNkulunkulu kaJakobeb.

38 Futhi kayisuye uNkulunkulu wabafileyo, kodwa owabaphilayo; ngoba bonke baphilela yenac.

39 Abathile bababhali basebephendula bathi: Mfundisi, ukhulume kuhled.

40 Njalo kababanga lesibindi sokuphinda bambuze uluthoe.

UKristu losendo lwakhe

41 Wasesithi kubo: Batsho njani ukuthi uKristu uyiNdodana kaDavidaf?

42 Ngoba uDavida uqobo lwakhe uthi encwadini yeziHlabelelo: INkosi yathi eNkosini yami: Hlala ngakwesokunene sami,

43 ngize ngenze izitha zakho zibe yisenabelo senyawo zakhog.

44 Ngakho uDavida umbiza ngokuthi yiNkosi, pho uyindodana yakhe njani?

UJesu usola ababhali

45 Kwathi besalalele abantu bonke, wathi kubafundi bakhe:

46 Xwayani ababhali abathanda ukuhamba bembethe izembatho ezinde, njalo bethanda ukubingelelwa emidangenih, lezihlalo eziqakathekileyo emasinagogeniij, lezihlalo zabahloniphekayo ezilayelweni;

47 abadla izindlu zabafelokazi, bekhuleka isikhathi eside ngokuzenzisa. Laba bazakwemukela ukulahlwa okukhulukl.

Umnikelo womfelokazi

21Wathi ephakamisa amehlo wabona abanothileyoa bephosela iminikelo yabo esitsheni somnikelob.

2 Wabona lomfelokazi othile ongumyanga ephosela khona inhlamvana ezincane ezimbili zemali.

3 Wathi: Ngiqinisile ngithi kini: Lumfelokazi ongumyanga uphosele okwedlula okwabo bonke;

4 ngoba bonke laba baphosele kokunengi kwabo eminikelweni kaNkulunkuluc, kodwa yena ebuyangeni bakhe uphosele konke alakho abephila ngakho.

UJesu ukhuluma ngokuchithwa kweJerusalema langokuphela kwesikhathi

5 Abanye besakhuluma ngethempeli, ukuthi liceciswe ngamatshe amahled langezipho, wathi:

6 Lezizinto elizibonayo, kuzafika insuku okungayikutshiywa ngazo ilitshe phezu kwelitshe, elingayikudilizelwa phansie.

7 Basebembuza, besithi: Mfundisi, pho lezizinto zizakuba nini? Lesibonakaliso siyini, lapho sekuzakwenzeka lezizinto?

8 Wasesithi: Qaphelani ukuthi lingaduhiswa; ngoba abanengi bazakuza ebizweni lamif, besithi: Nginguyeg; futhi: Isikhathi sesisondele. Ngakho lingabalandelih.

9 Njalo nxa lisizwa ngezimpi langeziphithiphithii, lingethukij; ngoba lezizinto zimele ukuthi zenzeke kuqala, kodwa ukuphela kakuhle kufikek.

10 Wasesithi kubo: Isizwe sizavukela isizwe, lombuso uvukele umbuso;

11 njalo kuzakuba khona ukuzamazama komhlaba okukhulu indawo ngendawo lezindlala labomatshayabhuqe bezifo; kube khona lezinto ezesabekayo lezibonakaliso ezinkulu ezivela ezulwini.

12 Kodwa ngaphambi kwakho konke lokhu bazalibamba ngezandla zabo, balizingelel, balinikele emasinagogeni lezintolongweni, balise phambi kwamakhosi lababusi, ngenxa yebizo lamim.

13 Njalo lokhu kuzaphenduka kini kube yibufakazin.

14 Ngakho kubekeni enhliziyweni zenuo ukuthi linganakani ngaphambili ngelizakuphendulap;

15 ngoba mina ngizalinika umlomo lenhlakanipho, abangekuphike, bamelane lakhoq, bonke abayizitha zenu.

16 Njalo lizanikelwa langabazali labafowenu lezihlobo labangane, njalo bazabulala abanye benu.

17 Njalo lizazondwa yibo bonke ngenxa yebizo lami.

18 Kodwa kakuyikulahleka ngitsho unwele lwekhanda lenur.

19 Ekubekezeleni kwenus zuzani imiphefumulo yenut.

20 Kodwa nxa libona iJerusalema ihanqwe ngamabuthou, yazini-ke ukuthi sekusondele ukuchitheka kwayov.

21 Ngalesosikhathi abaseJudiya kababalekele ezintabeni; labaphakathi kwayo baphume; labasemaphandleniw bangangeni kuyox.

22 Ngoba lezi zinsuku zempindiseloy, ukuze kugcwaliseke zonke izinto ezilotshiweyoz.

23 Kodwa maye kwabakhulelweyo labamunyisayo ngalezonsuku! Ngoba kuzakuba khona ukuhlupheka okukhulu emhlabeni, lolaka kulesisizwea.

24 Njalo bazakuwa ngobukhali benkemba, bathunjelwe ezizweni zonkeb; leJerusalema inyathelelwe phansi ngabezizwec, kuze kugcwaliseke izikhathi zabezizwed.

25 Kuzakuba khona izibonakaliso elangeni lenyangeni lezinkanyezini; lemhlabeni usizi lwezizwe ngokudidekae; kudume ulwandle lamagagasi,

26 abantu baphele amandla ngenxa yokwesaba langokubona lokho okuzayo emhlabeni; ngoba amandla amazulu azazanyazanyiswaf.

27 Khona-ke bezayibona iNdodana yomuntu isiza eyezini ilamandla lenkazimulo enkulu.

28 Njalo nxa kuqala ukwenzeka lezizinto, manini liqonde njalo liphakamise amakhanda enug; ngoba kusondele ukukhululwa kwenuh.

29 Wasebatshela umfanekiso: Khangelani umkhiwa lazo zonke izihlahla;

30 nxa sezihluma, liyazibonela lani likwazi ukuthi ihlobo selisondele.

31 Ngokunjalo lani, nxa libona lezizinto zisenzeka, yazini ukuthi umbuso kaNkulunkulu useduze.

32 Ngiqinisile ngithi kini: Lesisizukulwana asisoze sidlule, kuze kwenzeke zonke izinto.

33 Kuzadlula izulu lomhlaba, kodwa amazwi ami kawasoze adlulei.

34 Njalo ziqaphelenij, ukuthi inhliziyo zenu zingasindwa ngenxa yokuminza lokudakwak lokuphisekela izinto zalokhukusilal, lalolosuku lulifikele lingananzelelem;

35 ngoba luzafika njengomjibila phezu kwabo bonke abahlezi ebusweni bomhlaba wonken.

36 Ngakho lindani ngezikhathi zonkeo likhulekelep ukuthi lifanele ukuphepha zonke lezizinto ezizakwenzekaq, lokuma phambi kweNdodana yomuntur.

37 Njalo wayefundisas ethempelini eminit; kodwa ebusuku wayephuma ayehlalau entabeni ethiwa ngeyeMihlwathiv.

38 Lekuseni kakhulu abantu bonke babesiza kuyew ethempelini ukumuzwax.

Ukumnikela kukaJudasi

22Kwasekusondela umkhosi wesinkwa esingelamvubelo, othiwa liphasikaa.

2 Abapristi abakhulu lababhali basebedinga ukuthi bangambulala njani; ngoba babesesaba abantu.

3 USathaneb wasengena kuJudasi othiwa nguIskariyothic, owayengowenani labalitshumi lambili.

4 Wasesuka wayakhuluma labapristi abakhulu lezinduna ngokuthi angamnikela njani kubod.

5 Basebethokoza, basebevumelana ukumnika imali.

6 Yena wasevuma, njalo wadinga ithuba elihle lokumnikela kubo lingekho ixuku1.

Ukumiswa kwesidlo esingcwele

7 Lwaselufika usuku lwesinkwa esingelamvubelo, okwakumele kuhlatshwe ngalo iphasikae.

8 Wasethuma uPetro loJohane, esithi: Hambani liyesilungisela iphasika, ukuze sidle.

9 Basebesithi kuye: Uthanda ukuthi silungise ngaphi?

10 Wasesithi kubo: Khangelani, kuzakuthi selingenile emzini, umuntu uzahlangana lani ethwele imbiza yamanzi; limlandele endlini azangena kuyo.

11 Beselisithi kumninindlu: Uthi uMfundisi kuwe: Ingaphi indlu yezihambi, lapho engingadlela khona iphasika labafundi bami?

12 Yena-ke uzalitshengisa indlu enkulu ephezulu eyendlelweyo; lilungise khona.

13 Bahamba-ke bafica njengokutsho kwakhe kubo; basebelungisa iphasikaf.

14 Kwathi selifikile ihola, wahlala phansig, labaphostoli abalitshumi lambili belayeh.

15 Wasesithi kubo: Ngokunxwanela nginxwanele ukudla lani leliphasika ngingakahlupheki;

16 ngoba ngithi kini: Kangisoze ngidle futhi kulo, lize ligcwalisekei embusweni kaNkulunkuluj.

17 Wasethatha inkezo, esebongile wathik: Thathani lokhu, beselisabelana;

18 ngoba ngithi kini: Kangisoze nginathe okwesithelo sevini, kuze kufike umbuso kaNkulunkulul.

19 Wasethatha isinkwam, esebongilen wasihlephuna, wabanika, esithi: Lokhu kungumzimba wami, owanikelelwa lina; lokhu kwenzeni ukungikhumbulao.

20 Ngokunjalo lenkezo emva kokudla, esithi: Inkezo le iyisivumelwano esitsha egazini lami, elichithelwa lina.

21 Kodwa khangelani, isandla songinikelayo silami etafulenip.

22 Ngoba isibili iNdodana yomuntu ihambaq njengokumisiweyor; kodwa maye kulowomuntu enikelwa nguye!

23 Bona basebeqala ukubuzana ukuthi kambe ngubani kubo ozakwenza lokhos.

Ubukhulu obuqotho

24 Kwavela lokuphikisana phakathi kwabot okokuthi nguwuphi kubo ongathiwa ngomkhuluu.

25 Wasesithi kubov: Amakhosi abezizwe azibusa ngobulukhuni, leziphathamandla zazo zithiwa ngabasizi.

26 Kodwa lina kakungabi njalo; kodwa omkhulu phakathi kwenuw kabe njengomncinyanex, longumkhokheli njengosebenzayo.

27 Ngoba nguwuphi omkhuluy, lowo ohleziyo ekudleni kumbe lowo osebenzayoz? Kayisilowo yini ohlezi ekudleni? Kodwa mina ngiphakathi kwenu njengaye osebenzayoa.

28 Lina-ke liyibo ababehlezi lami ezilingweni zamib;

29 njalo mina ngilimiselec umbuso, njengoba uBaba engimiseled,

30 ukuthi lidle linathe etafuleni lami embusweni wamie, lihlale ezihlalweni zobukhosi, lisehlulela izizwe ezilitshumi lambili zakoIsrayelif.

Ukuxwayiswa kukaPetro

31 INkosi yasisithi: Simoni, Simoni, khangela, uSathane ulifunisisileg, ukuze alihlungule njengamabeleh;

32 kodwa mina ngikukhulekelei, ukuze ukholo lwakho lungapheli; wena-ke nxa usuphendukilej uqinise abazalwane bakhok.

33 Kodwa wathi kuye: Nkosi, lentolongwenil lekufeni ngilungele ukuya khona lawem.

34 Kodwa yena wathi: Ngiyakutshela, Petro, iqhude kaliyikukhala lamuhla, ungakaphiki kathathu ukuthi uyangazin.

35 Wasesithi kubo: Mhla ngilithumao lingelamxhaka lesikhwamap lamanyathelaq, laswela yini ulutho? Basebesithi: Kakulalutho.

36 Wasesithi kubo: Kodwa khathesi lowo olomxhaka kawuthathe, ngokunjalo lesikhwamar; lalowo ongelakho, athengise isembatho sakhe, athenge inkemba.

37 Ngoba ngithi kini, kusamele kugcwaliseke kimi lokhu okulotshiweyo, ukuthi: Wabalwa kanye lezonis; ngoba lalezizinto eziqondane lami zilesiphethot.

38 Basebesithi: Nkosi, khangela, nanzi inkemba ezimbili. Wasesithi kubo: Kwanele.

EGetsemane

39 Wasephumau waya entabeni yeMihlwathiv njengokwejwayelaw; labafundi bakhe bamlandela.

40 Esefikile kuleyondawo, wathi kubox: Khulekani ukuthi lingangeni ekulingweniy.

41 Yena wasemonyuka kubo okungaba libanga lokuphosa ilitshe, waguqa phansi ngamadolo wakhulekaz,

42 esithi: Baba, uba uthanda, susa linkezo kimi; kodwa-ke kungenziwa intando yami, kodwa eyakho.

43 Kwabonakala kuye ingilosi evela ezulwini imqinisaa.

44 Esesesizini olunzima, wakhuleka kakhulub. Njalo izithukuthuku zakhe zaba njengamathonsi egazi zawela emhlabathini.

45 Esesukumile emkhulekweni, weza kubafundi bakhe, wabafica belele ngenxa yokudabuka,

46 wasesithi kubo: Lilaleleni? Vukani likhuleke, ukuze lingangeni ekulingwenic.

Ukubotshwa kukaJesu

47 Kwathi esakhulumad, khangela, ixuku, lalowo okuthiwa nguJudasi, omunye wabalitshumi lambili, ehamba phambi kwabo, wasesondela kuJesu ukumanga.

48 Kodwa uJesu wathi kuye: Judasi, uyayinikela yini iNdodana yomuntu ngokuyanga?

49 Kwathi labo ababengakuye sebebona okuzakwenzeka bathi kuye: Nkosi, sigadle yini ngenkembae?

50 Omunye wabo wasegadla inceku yompristi omkhulu, waquma indlebe yayo yokunene.

51 Kodwa uJesu waphendula wathi: Yekelani kuze kube yilokhu. Wasethinta indlebe yayo, wayisilisaf.

52 UJesu wasesithi kubapristi abakhulu lezinduna zethempeli labadala ababeze kuyeg: Liphume njengokuyamelana lomphangi yini lilezinkemba lezinduku?

53 Nxa bengilani insuku ngensuku ethempelini, kalelulanga izandla ukumelana lami; kodwa leli lihola lenuh, lamandla obumnyamai.

UPetro ulandula uJesu

54 Sebembambile bamqhuba, bamusa endlini yompristi omkhuluj. UPetro waselandela ekhatshanak.

55 Sebebasile umlilol phakathi kwegumam, sebehlezi phansi ndawonye, uPetro wahlala phakathi kwabo.

56 Kodwa incekukazi ethile imbona ehlezi emlilweni, yamjolozelan, yathi: Lumuntu laye ube laye.

57 Kodwa wamphika, wathi: Mama, kangimazi.

58 Emva kwesikhatshana omunyeo wasembona wathip: Lawe ungomunye wabo. Kodwa uPetro wathi: Ndoda, kangisuye.

59 Sekungaba kwedlule ihola elilodwa, omunye waqinisa, esithi: Isibili laye ube laye; ngoba futhi ungumGalili.

60 Kodwa uPetro wathi: Ndoda, kangazi ukuthi uthini. Njalo khonokho esakhuluma lakhala iqhude.

61 INkosi yasiphenduka yamkhangela uPetroq. UPetro waselikhumbula ilizwi leNkosi, ukuthi yakhuluma njani kuye isithi: Iqhude lingakakhali, uzangiphika kathathur.

62 UPetro wasephuma phandle wakhala ngokubabayo.

UJesu uphathwa kubi

63 Lamadoda ayembambile uJesus amklolodela, amtshayat.

64 Amembesa, amtshaya ubuso, asembuza, esithi: Profetha! Ngubani okutshayileyo?

65 Akhuluma lezinye izinto ezinengi kuye ehlambazau.

UJesu uphambi kwabapristi abakhulu

66 Kwathi sekusilev, abadala babantu babuthana, labapristi abakhulu lababhaliw, basebemusa emphakathini wabox, bathi:

67 Uba unguKristu, sitshele. Wasesithi kubo: Uba ngilitshela, kalisoze likholwe;

68 njalo uba lami ngilibuza, kalisoze lingiphendule, loba lingikhululey.

69 Kusukela khathesi iNdodana yomuntu izahlala ngakwesokunene samandla kaNkulunkuluz.

70 Basebesithi bonke: Kanti uyiNdodana kaNkulunkulua? Wasesithi kubo: Kutsho lina ukuthi ngiyiyob.

71 Basebesithi: Pho sisafunelani ubufakazi? Ngoba sesizizwele uqobo lwethu emlonyeni wakhe.

UJesu uphambi kukaPilatu

23Kwasekusukuma ixuku labo lonke, lamusa kuPilatua.

2 Baqala ukummangalela, besithi: Simficile lo eduhisa isizweb, esalela ukuthela ckuKesarid, esithi nguye onguKristu iNkosie.

3 UPilatu wasembuzaf, wathi: Wena uyiNkosi yamaJuda yinig? Wasemphendula wathi: Uyatsho wena.

4 Wasesithi uPilatu kubapristi abakhulu lemaxukwini: Kangitholi cala kulumuntuh.

5 Kodwa baqinisa, besithi: Udunga abantu, efundisa kuyo yonke iJudiyai, eqalaj eGalili kuze kufike laphak.

UJesu uphambi kukaHerodi

6 Lapho uPilatu esizwa kuthiwa iGalili wabuza ukuthi lumuntu ungumGalili yini.

7 Kwathi esezwile ukuthi ungowombuso kaHerodil, wamthumela kuHerodi, owayekhona laye eJerusalema ngalezonsukum.

8 Kwathi uHerodi embona uJesu wathokoza kakhulu; ngoba wayekade ethanda ukumbonan, ngoba wayezwile okunengi ngaye; wayethemba ukuthi uzabona isibonakaliso esithile sisenziwa nguyeo.

9 Wambuza ngamazwi amanengi; kodwa yena kamphendulanga lutho.

10 Abapristi abakhulu lababhali babemi, bemmangalela ngamandlap.

11 UHerodi lamabutho akheq bamyangisar, bamklolodelas, basebemgqokisat isembatho esikhazimulayou, bambuyisela kuPilatuv.

12 Ngalolosuku uHerodi kanye loPilatu baba ngabangane omunye komunyew; ngoba ngaphambi kwalokhu babelobutha phakathi kwabo.

Ukulahlwa kukaJesu lokukhululwa kukaBarabasi

13 UPilatu wasebizela ndawonye abapristi abakhulu lababusi labantu,

14 wathi kubo: Limlethile kimi lumuntux, ngokungathi ungoduhisa abantuy; njalo khangelani, mina ngimhlolile phambi kwenuz, kodwa kangitholanga cala kulumuntu ngalezozinto elimmangalela ngazoa;

15 hatshi ngitsho loHerodi; ngoba ngilithumeze kuye, njalo khangelani, kakulalutho olufanele ukufa olwenziwe nguyeb.

16 Ngakho ngizamtshaya ngimkhululec.

17 Kwakufanele ukuthi abakhululele abe munye ngomkhosid.

18 Bamemeza bonke kanyekanye besithi: Msuse lo, usikhululele uBarabasie

19 (owayephoselwe entolongweni ngenxa yomvukela othile owenzeka phakathi komuzi langenxa yokubulalaf).

20 Ngakho uPilatu wabuya wakhuluma labo, efuna ukumkhulula uJesu.

21 Kodwa bamemeza, besithi: Bethela, mbethele!

22 Wasesithi kubo ngokwesithathu: Ngoba lo enze bubi banig? Kangitholanga kuye icala afanele ukufa ngalo; ngakho ngizamtshaya ngimkhululeh.

23 Kodwa baqinisa ngamazwi amakhulu, befuna ukuthi abethelwe; lamazwi abo lawabapristi abakhulu aphumelela.

24 UPilatu wasequma ukuthi kwenziwe isicelo sabo.

25 Wasebakhululela lowo ababemcelile owayephoselwe entolongweni ngenxa yomvukela lokubulalai; kodwa uJesu wamnikela entandweni yaboj.

UJesu esiphambanweni

26 Kwathi sebemqhuba, babamba uSimoni othile umKurene owayevela emaphandleni, bamethesa isiphambano, ukuthi asithwale ngemva kukaJesuk.

27 Laselimlandela ixuku elikhulu labantu, labesifazana labo ababekhala bemlilelal.

28 Kodwa uJesu ephendukela kubo wathi: Madodakazi eJerusalema, lingangikhaleli mina, kodwa zikhaleleni lina labantwana benum,

29 ngoba khangelani, ziyeza insuku abazakutsho ngazo ukuthi: Zibusisiwe inyumba, lezizalo ezingazalanga, lamabele angamunyisangan.

30 Khona bezaqalisa ukuthi ezintabeni: Welani phezu kwethu; lemaqaqeni: Sisibekelenio.

31 Ngoba uba besenza lezizinto esihlahleni esimanzip, kuzakwenzakalani kwesomileyoq?

32 Kwaqhutshwa labanye abenzi bobubi ababilir, ukuthi babulawe kanye layes.

33 Sebefikile endaweni ethiwa luKhakhayi, bambethela khonat, labenzi bobubi, omunye ngakwesokunene, lomunye ngakwesokhohlou.

34 UJesu wasesithi: Babav, bathethelelew; ngoba kabakwazi abakwenzayox. Njalo babelana izembatho zakhe, benza inkatho yokuphosay.

35 Labantu bema babukelaz. Lababusi kanye laboa bamklolodela, besithi: Wasindisa abanye, kazisindise yena, uba yena enguKristub, okhethiweyo kaNkulunkuluc.

36 Labebutho bamklolodelad, beza kuye bamnika ivinigae,

37 besithi: Uba wena uyiNkosi yamaJuda, zisindise wenaf.

38 Kwakukhona lombhalo ngaphezu kwakheg kulotshiwe ngamabala esiGriki langesiRomah langesiHebheruij othi: LO UYINKOSI YAMAJUDAk.

39 Lomunye wabenzi bobubi ababelengisiwel wamthukam, esithi: Uba wena unguKristu, zisindise wena lathin.

40 Kodwa omunye waphendula emkhuza, esithi: Wena kawumesabi yini uNkulunkulu, lokhu lawe ukulokhukulahlwa?

41 Thina kambe kusilungele, ngoba semukela okulingene ukwenza kwethu; kodwa lo kenzanga lutho olungafanelangao.

42 Wasesithi kuJesu: Ungikhumbule, Nkosi, lapha ufika embusweni wakhop.

43 UJesu wasesithi kuye: Ngiqinisile ngithi kuwe: Lamuhla uzakuba lami eParadiseq.

Ukufa kukaJesu

44 Kwakungaba lihola lesithupha*, kwaba khona ubumnyama phezu komhlaba wonke kwaze kwaba lihola lesificamunwemunye*,

45 futhi ilanga lalifiphaziwer, leveyili lethempeli ladatshulwa phakathis.

46 UJesu wasememeza ngelizwi elikhulu esithit: Babau, ezandleni zakhov ngibeka umoya wamiw; esetshilo lokhu waphefumula okokucinax.

47 Kwathi induna yekhulu isibonile okwenzekileyoy, yamdumisa uNkulunkuluz, isithi: Isibili lumuntu ubelungile.

48 Lamaxuku wonke ayebuthene ukubukela lokho, sebebonile izinto ezenzekileyo, babuyela bezitshaya izifubaa.

49 Bonke abazana layeb, labesifazana ababemlandela bevela eGalilic, bema khatshana, bebona lezizinto.

Ukungcwatshwa kukaJesu

50 Njalo khangela, indoda ethiwa nguJosefad, ilunga lomphakathie, indoda elungileyo eqothof;

51 yena wayengavumelananga lecebo lesenzo sabo; wayevela eArimathiya umuzi wamaJuda, laye ngokwakheg wayelindele umbuso kaNkulunkuluh;

52 lowo wasuka waya kuPilatu wacela isidumbu sikaJesu.

53 Wasesethula wasigoqela ngelembu elicolekileyo, wasibeka engcwabeni elaligujwe edwaleni, lapho okwakungazanga kubekwe khona umuntui.

54 Kwakulusuku lwamalungiselelo, lesabathaj laselisondelak.

55 Labesifazana, ababeze laye bevela eGalilil, balandela, balibona ingcwaba, lokuthi isidumbu sibekwe njanim.

56 Basebebuyela emuva balungisa amakha lamagcobon. Ngesabatha basebephumula njengokomlayoo.

Ukuvuka kukaJesu

24Kodwa ngosuku lokuqala lwevikia, emadabukakusa, baya engcwabenib, bephethe amakha ababewalungisile, labanye ababelaboc.

2 Bafica ilitshe ligiqiwe lasuswa engcwabenid.

3 Kuthe bengena kabasitholanga isidumbu seNkosi uJesu.

4 Kwasekusithi bedidekile kakhulu ngalokhue, futhi khangela, amadodaf amabilig ema laboh embethe izembatho ezicwazimulayoi;

5 njalo besesaba, bakhothamisa ubuso emhlabathini, athi kubo: Lidingelani ophilayo kwabafileyo?

6 Kakho lapha, kodwa uvukile; khumbulani ukuthi wakhuluma njani kini, eseseGalilij,

7 esithi: INdodana yomuntu imele ukunikelwa ezandleni zabantu abayizoni, ibethelwek, ibuye ivuke ngosuku lwesithathul.

8 Basebewakhumbula amazwi akhem.

9 Sebebuyile bevela engcwabenin, babika konke lokhu kwabalitshumi lanye lakubo bonke abanye.

10 KwakunguMariya Magadalenao loJowanap loMariya unina kaJakobeq, labanye ababekanye labor, abatshela abaphostoli lezizintos.

11 Kodwa amazwi abo akhanya kibo njengokukhuluma okuyize, futhi kabaze bawakholwat.

12 Kodwa uPetro wasukuma wagijimela engcwabeniu, wakhothama walunguzav wabona amalembu acolekileyo ebekiwe ewodwa; wasuka, emangele ngaphakathi kwakhe ngokwenzekileyow.

Abafundi abaya eEmawusi

13 Futhi khangela, ngalona lolosuku ababili babo babehamba besiya emzaneni, obizo lawo yiEmawusix, ongamastadiyu* angamatshumi ayisithupha kusukela eJerusalemay.

14 Njalo bona babekhulumisana ngazo zonke lezizinto ezenzekileyo.

15 Kwasekusithi bekhulumisana bebuzana, uJesu uqobo wasondela wahamba kanye laboz,

16 kodwa amehlo abo ayebanjiwe ukuze bangamazia.

17 Wasesithi kubo: Ngamazwi bani la elikhulumisana ngawo lihamba, lidanileb?

18 Omunye, obizo lakhe linguKleyophac, wasephendula wathi kuye: Wena nguwe wedwa isihambi eJerusalema, njalo esingaziyo yini izinto ezenzekileyo phakathi kwayo kulezinsuku?

19 Wasesithi kubo: Yizinto bani? Basebesithi kuye: Ezimayelana loJesu weNazaretha, obeyindoda umprofethid olamandla ngesenzo langelizwi phambi kukaNkulunkulu labantu bonkee;

20 lokuthi abapristi abakhuluf lababusi bethu bamnikela njani ekulahlweni kokufa, bambethelag.

21 Kodwa thina besithemba ukuthi nguye obezakhulula uIsrayelih. Kodwa-ke phezu kwakho konke lokhu lamuhla lusuku lwesithathu selokhu lezizinto zenzakele.

22 Kodwa njalo abesifazana abathile abangakithi basimangalisilei, ababesengcwabeni ekuseni kakhuluj;

23 kuthe bengasitholi isidumbu sakhek, babuya besithi babone lombono wezingilosil, ezithe uyaphilam.

24 Labathile abebelathi baya engcwabeni, bafica kunjalo njengokutsho kwabesifazana labo; kodwa yena kabambonangan.

25 Yena wasesithi kubo: O lina elingelakuqedisisa elilenhliziyo ezivilaphela ukukholwa konke lokho abaprofethi abalitshela khona!

26 UKristu ubengamele yini ukuthi ahlupheke ngalezizinto, abesengena ebukhosini bakheo?

27 Esesuselap kuMozisiq lakubo bonke abaprofethir, wabachasisela emibhalweni yonke izinto eziqondene layes.

28 Basebesondela emzaneni ababesiya kuwo; yena wasesenza angathi uyedlulat.

29 Kodwa bamcindezela, besithi: Hlala lathi, ngoba sekuzakuhlwau, lelanga selitshonilev. Wangena-ke ukuze ahlale labo.

30 Kwasekusithi ehlezi ekudleni labo, wathatha isinkwa wasibusisa, wasihlephuna wabanikaw.

31 Amehlo abo asevulekax, basebemazi; wasenyamalala esuka emehlweni aboy.

32 Basebekhulumisana besithi: Kambe inhliziyo zethu bezingavuthi yini phakathi kwethuz, lapho ekhuluma lathi endleleni, lalapho esivulela imibhaloa?

33 Basebesukuma ngalelohola, babuyela eJerusalema, bafica abalitshumi lanye bebuthene ndawonyeb lalabo ababelaboc,

34 besithi: Isibili iNkosi ivukile, ibonwe nguSimonid.

35 Basebelandisa okwenzekileyo endleleni, lokuthi yaziwa njani yibo ekuhlephuneni isinkwae.

Ukuzibonakalisa kukaJesu kubafundi bakhe

36 Besakhuluma lezizintofg, uJesu uqobo wema phakathi kwabo, wathi kubo: Ukuthula kakube kinihi.

37 Kodwa batshaywa luvalo besabaj becabanga ukuthi babona umoyak.

38 Wasesithi kubo: Likhathazekelani, njalo kuvukelani imicabango enhliziyweni zenul?

39 Khangelani izandla zami lenyawo zami, ukuthi yimi uqobo; ngibambani libonem, ngoba umoya kawulanyama lamathambo, njengoba lingibona ngilakhon.

40 Esekutshilo lokho wabatshengisa izandla lenyawo zakheo.

41 Kodwa belokhu bengakholwap ngenxa yentokozo bemangalaq, wathi kubo: Lilalo ulutho lokudla lapha yinir?

42 Bamnika iqatha lenhlanzi eyosiweyo, lohlanga lwenyosis.

43 Wasekuthatha wakudla phambi kwabot.

44 Wasesithi kubo: Yila amazwi, engawakhuluma kini ngiseselani okuthiu, kumele ukuthi kugcwalisekev konke okwabhalwa ngami emlayweni kaMozisiw labaprofethix leziHlabeleloy.

45 Wasevula ingqondo yabo, ukuze baqedisise imibhaloz;

46 wasesithi kubo: Kulotshiwe kanje, njalo uKristu kumele ahlupheke kanjea, njalo avuke kwabafileyo ngosuku lwesithathub,

47 njalo kutshunyayelwe ebizweni lakhe ukuphenduka lothethelelo lwezonoc ezizweni zonked, kuqalwa eJerusalemae.

48 Lina-ke lingabafakazi balezizintof.

49 Futhi khangelani, mina ngiyathumela kini isithembiso sikaBaba; kodwa lina hlalani emzini weJerusalemag, lize lembathisweh amandla avela phezului.

Ukwenyuka kukaJesu

50 Wasebakhokhela ephuma phandle baze bafika eBethani; ephakamisa izandla zakhe wababusisaj.

51 Kwasekusithi esababusisa, wehlukana labo, wenyukiselwa ezulwinik.

52 Basebemkhonzal, babuyela eJerusalemam belentokozo enkulun;

53 baqhubeka besethempelinio, bebonga bedumisa uNkulunkulup. Ameni.

IVANGELI ELALOTSHWA

NGUJOHANE

UbuNkulunkulu lobuntu lomsebenzi kaJesu Kristu

1Ekuqalenia wayekhona uLizwib, njalo uLizwi wayeloNkulunkuluc, njalo uLizwi wayenguNkulunkulud.

2 Yena lo wayeloNkulunkulu ekuqaleni.

3 Zonke izinto zenziwa ngaye, njalo ngaphandle kwakhe kakulalutho lolulodwa olwenziwayo lolo olwenziweyoe.

4 Impilo yayikuyef, njalo impilo yayiyikukhanya kwabantug,

5 lokukhanya kukhanyah emnyamenii, kodwa ubumnyama kabukwemukelangaj.

6 Kwavela umuntu ethunywe nguNkulunkuluk, obizo lakhe linguJohanel;

7 yena lo wezela ubufakazi, ukuze afakaze ngokukhanya, ukuze bonke bakholwe ngayem.

8 Yena wayengayisikho ukukhanya, kodwa ukuze afakaze ngokukhanyan.

9 Kwakuyikukhanya okuqothoo, okukhanyisa wonke umuntu oza emhlabenip.

10 Wayekhona emhlabeni, njalo umhlaba wenziwa ngayeq, kodwa umhlaba kawumazanga.

11 Weza kokwakher, kodwa abakhe kabamemukelangas.

12 Kodwa bonke abamemukelayo, wabapha amandla1 okuthi babet ngabantwana bakaNkulunkulu, labo abakholwa ebizweni lakhe;

13 abazalwa kungeyisikho ngegazi, langentando yenyamau, langentando yendoda, kodwa nguNkulunkuluv.

14 ULizwiw wasesiba yinyamax, wahlala phakathi kwethuy, njalo sabona inkazimulo yakhez, inkazimulo injengeyozelwe yedwa kaYisea, egcweleb umusa leqinisoc.

15 UJohane wafakaza ngayed, wamemeza wathi: Nguye lo ebengisitsho ngaye ukuthie: Lowo ozayo emva kwamif uphambi kwamig; ngoba wayekhonah kuqala kulamii.

16 Lekugcwaleni kwakhe thina semukele sonke, futhi umusa ngomusaj;

17 ngoba umlayo wanikwa ngoMozisik, umusal leqiniso kweza ngoJesu Kristum.

18 Kakhon owake wabona uNkulunkuluo; iNdodana ezelwe yodwap, esesifubeniq sikaYiser, yiyo emvezileyos.

Ubufakazi bukaJohane

19 Njalo lobu yibufakazi bukaJohanet, mhla amaJuda ethuma abapristi lamaLevi bevela eJerusalema ukuze bambuze ukuthi: Wena ungubaniu?

20 Wasevuma, kaphikanga; futhi wavuma wathi: Kangisuye uKristu minav.

21 Bambuza futhi bathi: Kuyini pho? Wena unguElija yiniw? Wasesithi: Kangisuye. Wena ungulowomProfethi yinix? Wasephendula wathi: Hatshi.

22 Basebesithi kuye: Ungubani? Ukuze sibaphe impendulo abasithumileyo; uthini ngawe?

23 Wathi: Mina ngiyilizwi lomemezayo enkangalay: Lungisani indlela yeNkosi, njengoba uIsaya umprofethi watshoz.

24 Lalabo ababethunyiwe babevela kubaFarisia.

25 Basebembuza, bathi kuye: Ubhabhathizelani phob, uba wena ungeyisuye uKristu, loElija, lalowomProfethic?

26 UJohane wabaphendula, wathi: Mina ngibhabhathiza ngamanzid; kodwa phakathi kwenue kumi, lina elingamaziyof;

27 nguye ozayo emva kwami, ophambi kwamig, engingafanele mina ukuthukulula umchilo wamanyathela akheh.

28 Lezizinto zenzeka eBethabarai ngaphetsheya kweJodani, lapho uJohane ayebhabhathiza khonaj.

29 Kusisa uJohane wabona uJesu esiza kuye, wathi: Khangelani iWundlu likaNkulunkuluk, elisusa lithwale isono somhlabal.

30 Nguye lo mina ebengilitshela ngaye ukuthi: Emva kwami kuza indoda, eyayikhona phambi kwamim, ngoba yayikhona kuqala kulamin.

31 Lami bengingamazi; kodwa ukuze abonakaliswe kuIsrayelio, ngalokho mina ngizile ngibhabhathiza ngamanzip.

32 UJohane wasefakazaq, esithi: Ngibonile uMoya esehla ezulwini njengejuba, wahlala phezu kwakher.

33 Lami bengingamazi; kodwa owangithumayo ukubhabhathiza ngamanzi, yena wathi kimi: Lowo ozabona uMoya esehlela phezu kwakhe ahlale kuye, nguye obhabhathiza ngoMoya oNgcweles.

34 Mina ngibonile, ngafakazat ukuthi lo uyiNdodana kaNkulunkuluu.

Abafundi bokuqala

35 Kusisa futhi uJohane wayemi, lababili kubafundi bakhe;

36 wasekhangela uJesu ehambahambav, wathi: Khangelani iWundlu likaNkulunkuluw.

37 Abafundi ababili bamuzwa ekhuluma, basebemlandela uJesu.

38 Kwathi uJesu enyemukula ebabona belandela, wathi kibo: Lidinganix? Basebesithi kuye: Rabi*, (okuyikuthi ngokuphendulelwa, Mfundisi) uhlala ngaphiy?

39 Wathi kibo: Wozani libone. Beza babona lapho ayehlala khona; bahlala laye ngalolosuku; kwakungaba lihola letshumi*.

40 UAndreya umfowabo kaSimoni Petroz wayengomunye wababili ababekuzwe ngoJohane bamlandela.

41 Yena wathola kuqala umfowabo uqobo uSimonia, wathi kuye: Simtholile uMesiya2, okuphendulelwa ngokuthi, uKristub.

42 Wasemletha kuJesu. UJesu esemkhangele wathic: Wena unguSimoni indodana kaJonad; uzathiwa nguKefasi, okuphendulelwa ngokuthi uPetroe.

43 Kusisaf uJesu wayefuna ukusuka aye eGalilig, wathola uFiliphu, wathi kuye: Ngilandela.

44 UFiliphu-keh wayengoweBhethisayidai, emzini wakibo kaAndreya loPetro.

45 UFiliphu wathola uNathaniyelij, wathi kuye: Simtholile lowo abhala ngaye uMozisi emlaywenik labaprofethil, uJesu weNazaretham, indodana kaJosefan.

46 UNathaniyeli wasesithi kuye: Kambe kungavela okuhle eNazarethao? UFiliphu wathi kuye: Woza ubone.

47 UJesu wabona uNathaniyeli esiza kuye, wathi ngaye: Khangelani umIsrayeli uqobop, okungekho nkohliso kuyeq.

48 UNathaniyeli wathi kuye: Ungazela ngaphi? UJesu waphendula wathi kuye: UFiliphu engakakubizi, ungaphansi komkhiwa, ngakubona.

49 UNathaniyeli waphendula wathi kuye: Rabir, wena uyiNdodana kaNkulunkulus, wena uyiNkosi kaIsrayelit.

50 UJesu waphendula wathi kuye: Uyakholwa ngoba ngithe kuwe, bengikubona ungaphansi komkhiwau. Uzabona izinto ezinkulu kulalezi.

51 Wasesithi kuye: Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Kusukela khathesiv lizabona izulu livulekilew, lengilosi zikaNkulunkulu zisenyuka zisehlax phezu kweNdodana yomuntuy.

Isimangaliso sokuqala sikaJesu

2Kwathi ngosuku lwesithathu kwaba khona umtshadoa eKana yeGalilib; lonina kaJesu wayekhona lapho;

2 njalo uJesu laye wayenxusiwe labafundi bakhec emtshadwenid.

3 Kwathi iwayini selisweleka, unina kaJesu wathi kuye: Kabalalo iwayini.

4 UJesu wathi kuye: Mamae, ngilani lawef? Ihola lami kalikafikig.

5 Unina wathi kuzinceku: Yenzani loba yikuphi azalitshela khona.

6 Kwakukhona lapho imbiza zamanzi ezamatshe zimiswe njengokokuhlambulula kwamaJudah, inye ingena amaphoco amabili kumbe amathathui.

7 UJesu wathi kuzo: Gcwalisani imbiza zamanzi ngamanzi. Zasezizigcwalisa zathi kliki.

8 Wasesithi kuzo: Khanini khathesi, lise kumphathi wokudla. Zasezikusa.

9 Umphathi wokudlaj esizwa amanzi asebe liwayinik, engazi ukuthi livela ngaphi (kodwa inceku ezaziwakhile amanzi zazisazi), umphathi wokudla wabiza umyeni,

10 wasesithi kuye: Wonke umuntu uletha iwayini elimnandi kuqala, kuthi lapho sebenathile kakhulul, abeseletha elibi; wena ugcinile iwayini elimnandi kwaze kwaba khathesi.

11 Lokho kuyikuqala kwezibonakaliso uJesu akwenza eKana yeGalilim wabonakalisa inkazimulo yakhen; labafundi bakhe bakholwa kuye.

Abathengisi ethempelini

12 Emva kwalokho wehlela eKapenawumeo, yena, lonina, labafowabop, labafundi bakhe; njalo bahlala khona kungeyisikho okwensuku ezinengi.

13 Iphasika lamaJuda laselisondeleq, uJesu wasesenyukela eJerusalemar.

14 Wafica ethempelini labo abathengisa inkabi lezimvu lamajuba, labantshintshi bemali behlezis.

15 Esenze isiswepu sezintambot wabaxotsha bonke ethempelini, izimvu kanye lenkabi; wachitha imali yabantshintshisayo, wagenqula amatafula;

16 wasesithi kwabathengisa amajuba: Susani lezizinto lapha; lingayenzi indlu kaBaba indlu yokuthengiselau.

17 Abafundi bakhe basebekhumbula ukuthi kulotshiwe ukuthi: Ukutshisekela indlu yakho kungidlilev.

18 Ngakho amaJuda aphendula athi kuyew: Usitshengisa isibonakaliso bani, sokuthi wenze lezizintox?

19 UJesu waphendula wathi kuwo: Dilizaniy lelithempeliz, njalo ngensuku ezintathu ngizalivusaa.

20 AmaJuda asesithib: Okweminyaka engamatshumi amane lesithupha lelithempeli lakhiwa, wena-ke uzalivusa ngensuku ezintathu yini?

21 Kodwa yena wayekhuluma ngethempeli lomzimba wakhec.

22 Ngakho, kwathi esevukile kwabafileyo, abafundi bakhe bakhumbula ukuthi wayekutshilo lokhu kubod; bakholwa umbhalo, lelizwi ayelitshilo uJesue.

23 Njalo kwathi eseJerusalema ngephasika, emkhosini, abanengi bakholwa ebizweni lakhe, bebona izibonakaliso zakhe azenzayof;

24 kodwa uJesu ngokwakhe kazinikelanga yena kubo, ngoba yena wayebazi bonke,

25 langenxa yokuthi wayengasweli ukuthi loba ngubani afakaze ngomuntu; ngoba yena wayekwazi okusemuntwinig.

UJesu ukhuluma loNikodima

3Kwakukhona-ke umuntu wakubaFarisi, nguNikodima ibizo lakhea, isikhulu samaJudab;

2 lo weza kuJesuc ebusukud, wathi kuye: Rabi*e, siyazi ukuthi ungumfundisi ovela kuNkulunkulu; ngoba kakho ongenza lezizibonakaliso ozenzayo wenaf, uba uNkulunkulu engelayeg.

3 UJesu waphendula wathi kuye: Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kuwe: Ngaphandle kokuthi umuntu azalweh ngokutsha1i, angewubone umbuso kaNkulunkulu.

4 UNikodima wathi kuye: Umuntu angazalwa njani esemdala? Angangena yini ngokwesibili esiswini sikanina azalwej?

5 UJesu waphendula wathi: Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kuwe: Uba umuntu engazalwanga ngamanzikl langoMoyam, angengene embusweni kaNkulunkulu.

6 Lokho okuzelwe yinyama kuyinyama; lalokho okuzelwe nguMoya kungumoyan.

7 Ungamangali ukuthi ngithe kuwe: Kufanele ukuthi lizalwe ngokutsha2o.

8 Umoya uphephethela lapho othanda khona, uyawuzwa umdumo wawo, kodwa kawazi lapho ovela khona lalapho oya khona; unjalo wonke ozelwe nguMoyap.

9 UNikodima waphendula wathi kuye: Lezizinto zingenzeka njaniq?

10 UJesu waphendula wathi kuye: Wena ungumfundisi wakoIsrayeli, kodwa kawuzazi lezizinto yinir?

11 Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kuwe: Sikhuluma esikwaziyo, sifakaze esikubonileyos; kodwa kalibemukeli ubufakazi bethut.

12 Nxa ngilitshelile izinto zomhlaba njalo lingakholwa, lizakholwa njani, uba ngilitshela izinto zezulwini?

13 Njalo kakho owake wenyukela ezulwiniu, ngaphandle kowehla ezulwini, iNdodana yomuntuv esezulwiniw.

14 Futhi njengoba uMozisi waphakamisa inyoka enkangalax, ngokunjalo iNdodana yomuntuy imele ukuphakanyiswaz;

15 ukuze wonke okholwa kuyo angabhubhia, kodwa abe lempilo elaphakadeb.

16 Ngoba uNkulunkulu wawuthanda umhlaba ngokunjaloc, ngakho wanikad iNdodana yakhe ezelwe yodwae, ukuze wonke okholwa kuyo angabhubhi, kodwa abe lempilo elaphakadef.

17 Ngoba uNkulunkulu kayithumanga iNdodana yakhe emhlabenig ukuthi iwulahle umhlabah, kodwa ukuze umhlaba usindiswe ngayoi.

18 Okholwa kiyo kalahlwaj; kodwa ongakholwayo uselahliwek, ngoba engakholwanga ebizweni leNdodana kaNkulunkulu ezelwe yodwal.

19 Ukulahlwa kuyilokhu, ukuthi ukukhanya kufikile emhlabenim, kodwa abantu bathanda ubumnyaman kulokukhanyao; ngoba imisebenzi yabo yayimibip.

20 Ngoba wonkeq owenza okubi uzonda ukukhanya, njalo kezi ekukhanyenir, ukuze imisebenzi yakhe ingasolwas3.

21 Kodwa owenza iqiniso uyeza ekukhanyeni, ukuze imisebenzi yakhe ibonakale, ukuthi yenziwe kuNkulunkulut.

Ubufakazi bokucina bukaJohane

22 Emva kwalezizinto uJesu weza elizweni leJudiyau labafundi bakhev; njalo wahlala khona kanye labo njalo wabhabhathizaw.

23 UJohane laye wayebhabhathiza eEnonix eduze leSalimay, ngoba kwakulamanzi amanengi khona; njalo babesiza bebhabhathizwaz.

24 Ngoba uJohane wayengakaphoselwa entolongwenia.

25 Kwasekusiba khona ukuphikisana phakathi kwabafundi bakaJohane lamaJuda ngokuhlambululab.

26 Basebesiza kuJohane bathi kuye: Rabic, lowo owawulaye ngaphetsheya kweJodanid, owamfakazelayoe, khangela yena uyabhabhathiza, njalo bayeza kuye bonke.

27 UJohane waphendula wathi: Umuntu angemukele4 uluthof, ngaphandle kokuthi alunikwe luvela ezulwinig.

28 Lina ngokwenu liyangifakazela ukuthi ngathi: Kangisuye uKristu minah, kodwa ukuthi ngithunyiwe ngaphambi kwakhei.

29 Olomakoti ungumyenij; kodwa umngane womyeni, omiyo emuzwak, uthokoza ngentokozol ngelizwi lomyenim; ngakho lintokozo yami isiphelele.

30 Umele ukukhula yena, kodwa mina nginciphen.

Ovela ezulwini

31 Ovelao phezulup uphezu kwakho konkeq. Ovela emhlabeni, ungowomhlaba, njalo ukhuluma okomhlabar; ovelas ezulwinit uphezu kwakho konkeu.

32 Lalokho akubonileyov lakuzwileyow, ufakaza khona; kodwa kakho owemukela ubufakazi bakhex.

33 Owemukele ubufakazi bakhe uphawuliley ukuthi uNkulunkulu uqinisilez.

34 Ngoba lowo uNkulunkulu amthumileyo, ukhuluma amazwi kaNkulunkulua; ngoba uNkulunkulu umnika uMoya kungeyisikho ngesilinganisob.

35 UYise uyayithanda iNdodanac, njalo unikele izinto zonke esandleni sayod.

36 Yena okholwa eNdodaneni ulempilo elaphakade; kodwa yena ongakholwayo eNdodaneni, kayikubona impilo, kodwa ulaka lukaNkulunkulu luhlezi phezu kwakhee.

UJesu ukhuluma lowesifazana weSamariya

4Kwathi-ke iNkosi isisazi ukuthi abaFarisi sebezwile ukuthi uJesu wenza wabhabhathiza abafundi abanengi kuloJohanea,

2 lanxa uJesu ngokwakhe wayengabhabhathizi, kodwa abafundi bakheb,

3 wasuka eJudiyac, wasuka waya futhi eGalilid.

4 Kodwa kwakumelee ukuthi adabule eSamariyaf.

5 Wafika-ke emzini weSamariya okuthiwa yiSikarig, eduze lesiqinti uJakobe asinika indodana yakhe uJosefah;

6 lomthombo kaJakobe wawulapho. Ngakho uJesu ekhathele ngohamboi wahlala ngokunjalo emthonjenij. Kwakungaba lihola lesithupha*k.

7 Kwafika owesifazana evela eSamariya ukuzakukha amanzi; uJesu wathi kuye: Nginathisa

8 (ngoba abafundi bakhe babehambile baya emzini, ukuze bathenge ukudlal).

9 Ngakho owesifazana umSamariya wathi kuye: Kungani wena ungumJuda ucela ukunatha kimi, owesifazana ongumSamariya? Ngoba amaJuda awalabudlelwano lamaSamariyam.

10 UJesu waphendula wathi kuye: Aluba ubusazi isipho sikaNkulunkulu, lokuthi ungubani othi kuwe: Nginathisa; ubuzacela kuye, njalo ubezakunika amanzi aphilayon.

11 Owesifazana wathi kuye: Nkosi, kawulalutho lokukha, lomgodi uyatshona; uwathethe ngaphi pho amanzi aphilayo?

12 Wena umkhulu yini kulobaba wethu uJakobe, owasinika umgodi, wanatha kuwo yena, labantwana bakhe, lemihlambi yakhe?

13 UJesu waphendula wathi kuye: Wonke onatha lamanzi, uzakoma futhi;

14 kodwa loba ngubani onatha amanzi mina engizamnika wona, kasoze ome kuze kube laphakadeo; kodwa amanzi engizamnika wona azakuba ngumthombo wamanzi phakathi kwakhe ogobhozela empilweni elaphakadep.

15 Owesifazana wathi kuye: Nkosi, ngipha lawomanzi, ukuze ngingomi, ngingabe ngiseza lapha ukukhaq.

16 UJesu wathi kuye: Hamba, ubize umkakho, uze laphar.

17 Owesifazana waphendula wathi: Kangilandoda. UJesu wathi kuye: Utsho kuhle ukuthi: Kangilandoda;

18 ngoba usuke waba lamadoda amahlanu, le olayo khathesi kayisiyo indoda yakho; lokhu ukutsho uqinisile.

19 Owesifazana wathi kuye: Nkosi, ngiyabona ukuthi wena ungumprofethis.

20 Obaba bethu babekhonza kulintabat; kodwa lina lithi iseJerusalema indawo lapho okufanele umuntu akhonze khonau.

21 UJesu wathi kuye: Mama, kholwa kimi, ukuthi ihola liyezav, lapho elizakhonza uBabaw kungeyisikho kulintaba, kumbe eJerusalemax.

22 Lina likhonza elingakwaziyoy; thina sikhonza esikwaziyo; ngoba usindiso luvela kumaJudaz.

23 Kodwa ihola liyeza njalo seliyiloa, lapho abakhonzi abaqotho bazakhonza uBaba ngomoyab langeqinisoc; ngoba-ke uBaba udinga abanjalo abamkhonzayod.

24 UNkulunkulu unguMoyae; lalabo abamkhonzayo, bafanele ukukhonza ngomoyaf langeqinisog.

25 Owesifazana wathi kuye: Ngiyazi ukuthi uMesiya uyeza okuthiwa nguKristuh; nxa lo esefikilei, uzasitshela konkej.

26 UJesu wathi kuye: Mina nginguye, okhuluma lawek.

27 Kwathi ngalesosikhathi bafika abafundi bakhe, bamangala ukuthi wayekhuluma lowesifazana; kodwa kakho owathi: Udingani? Kumbe: Ukhulumani laye?

28 Ngakho owesifazana wasetshiya inkonxa yakhe, wasesuka waya emzini, wathi ebantwini:

29 Wozani, libone umuntu, ongitshele konke engakwenzayol; kambe kayisuye yini uKristu lom?

30 Ngakho baphuma emzini, beza kuye.

31 Kusenjalo abafundi bamncenga besithi: Rabi*n, dlanao.

32 Kodwa wathi kubo: Mina ngilokudla engikudlayo lina elingakwaziyo.

33 Basebekhulumisana abafundi besithi: Kambe ukhona omlethele ukudlap?

34 UJesu wathi kubo: Ukudla kwamiq kuyikuthi ngenze intando yongithumileyor, lokuthi ngiqede umsebenzi wakhes.

35 Kalitsho yini ukuthi: Kuseselenyanga ezine ukuthi kufike ukuvuna? Khangelani, ngithi kini: Phakamisani amehlo enut, libone amasimuu, ngoba asehle emhlophe elungele isivunov.

36 Njalo ovunayo wemukela umvuzow, njalo abuthe isithelo empilweni elaphakade; ukuze bobabili ohlanyelayox lovunayo bathokoze bendawonyey.

37 Ngoba kulokhu ilizwi liqinisile elokuthi: Omunye ngohlanyelayo, lomunye ngovunayoz.

38 Mina ngalithuma ukuvunaa lokho elingakusebenzelanga;b abanye basebenzile, lina-ke selingenile emsebenzini waboc.

39 Njalo amaSamariya amanengi akulowomuzi akholwa kuye ngenxa yelizwi lowesifazanad, elafakaza lisithi: Ungitshele konke engikwenzileyoe.

40 Kwathi esefikile kuye amaSamariya, amncenga ukuthi ahlale lawof; wasehlala khona insuku ezimbilig.

41 Abanengi bengezelelwa bakholwa ngenxa yelizwi lakhe.

42 Basebesithi kowesifazana: Kasisakholwa ngenxa yokutsho kwakho; ngoba sesizizwele thina, siyazi ukuthi oqotho lo unguMsindisi womhlaba, uKristuh.

Ukusiliswa kwendodana yenduna eKapenawume

43 Kwathi emva kwensuku ezimbili wasuka laphoi, waya eGalilij;

44 ngoba uJesu ngokwakhe wafakaza ukuthi umprofethi kaladumo elizweni lakibok.

45 Wathi esefikile eGalili, amaGalili amemukelal, ebonile konke akwenzayo eJerusalema emkhosinim; ngoba lawo ayeyile emkhosinin.

46 UJesu wafika-ke futhi eKana yeGalilio, lapho enza khona amanzi aba liwayinip. Kwakukhona othile owesikhosini, ondodana yakhe yayigula eKapenawumeq.

47 Esezwile ukuthi uJesu usefikile eGalili evela eJudiyar, waya kuye, wamncenga ukuthi ehle, asilise indodana yakhes, ngoba yayisizaphela.

48 Ngakho uJesu wathi kuye: Ngaphandle kokuthit libone izibonakalisou lezimangalisov, kalisoze likholwe.

49 Owesikhosini wathi kuye: Nkosi, yehlaw engakafi umntanamix.

50 UJesu wathi kuye: Hamba; indodana yakho iyaphila. Umuntu wasekholwa ilizwi uJesu alikhuluma laye, wasuka wahamba.

51 Kwathi esesehlay, inceku zakhe zamhlangabeza, zabika zathi: Umntanakho uyaphila.

52 Wasezibuza ihola aqale ngalo ukuba ngcono. Zasezisithi kuye: Izolo ngehola lesikhombisa uqhuqho lumyekelez.

53 Ngakho uyise wazi ukuthi kwakungalelohola uJesu athi ngalo kuye: Indodana yakho iyaphila; wasekholwa yena lendlu yakhe yonke.

54 UJesu waphinda wakwenza lokhu kwaba yisibonakaliso sesibilia, efikile eGalili evela eJudiyab.

UJesu usilisa isigulane eBethesda

5Emva kwalezizinto kwaba khona umkhosi wamaJudaa; uJesu wasesenyukela eJerusalemab.

2 Kwakukhona-ke lapho eJerusalema eduze lesango lezimvu ichibi, elithiwa ngesiHebheru iBethesda, lilamakhulusi amahlanuc.

3 Kwakulele kuwo ixuku elikhulu labagulayo, eleziphofu, eleziqhuli, elabatshwabheneyod, belindele ukuzanyanzanyiswa kwamanzi.

4 Ngoba ingilosi yayisehlela echibini ngezikhathi ezithilee, izamazamise amanzi; kuthi lowo ongene kuqala emva kokuzanyazanyiswa kwamanzi, asiliswe, loba yisiphi isifo ebesimbambile.

5 Njalo kwakukhona lapho umuntu othile owayelesifo okweminyaka engamatshumi amathathu leyisificaminwembili.

6 Kwathi uJesu embona elele, esazi ukuthi ulesikhathi eside enjalo, wathi kuye: Uyafuna ukuthi uphile yini?

7 Ogulayo wamphendula wathi: Nkosi, kangilamuntu wokungifaka echibini, nxa amanzi ezanyazanyiswa; kuthi nxa ngizayo mina, kwehle omunye phambi kwami.

8 UJesu wathi kuye: Sukuma, uthathe icansi lakho, uhambef.

9 Lowomuntu wahle waphila, wathatha icansi lakhe wahamba.

Njalo kwakulisabatha mhlalokhog.

10 Ngakho amaJuda athi kosilisiweyo: Kulisabathah; ngakho kawuvunyelwa ukuthwala icansii.

11 Wawaphendula wathi: Ongiphilisileyo, yena uthe kimi: Thatha icansi lakho uhambe.

12 Ngakho ambuza: Ngubani umuntu othe kuwe: Thatha icansi lakho uhambe?

13 Kodwa osilisiweyo wayengamazi ukuthi ungubani; ngoba uJesu wayesesithele, ngoba kukhona ixuku kuleyondawo.

14 Emva kwalezizinto uJesu wamfica ethempelini, wasesithi kuye: Khangela usuphilile; ungabe usona futhij, hlezi kwehle kuwe okunye okukhulu kulalokhuk.

15 Umuntu wasuka, watshela amaJuda ukuthi nguJesu owayemenze waphilal.

16 Njalo ngenxa yalokhu amaJuda amzingela uJesum, asedinga ukumbulalan, ngoba wenza lezizinto ngesabathao.

17 Kodwa uJesu wawaphendula wathip: UBaba uyasebenza kuze kube lamuhlaq, lami ngiyasebenzar.

18 Ngenxa yalokhu-ke amaJudas adinga kakhulu ukumbulalat, ngoba wayengephulanga isabatha kuphelau, kodwa wabuya wathi uNkulunkuluv unguYise wakhew, ezenza olingana loNkulunkulux.

UJesu uyiNdodana kaNkulunkulu

19 UJesu wasephendula wathi kuboy: Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: INdodana ingenze lutho ngokwayo, ngaphandle kwalokho ebona uYise ekwenza; ngoba loba yini yena ayenzayo, leNdodana iyenza lezizinto ngokunjaloz.

20 Ngoba uYise uyayithanda iNdodana, uyayitshengisa konke akwenzayo yenaa; njalo uzayitshengisa imisebenzi emikhulu kulale, ukuze lina limangaleb.

21 Ngoba njengalokhu uYise evusa abafileyo abaphilisec, kunjalo-ke leNdodana iyabaphilisa labo ethandad ukubaphilisa.

22 Ngoba loYise kahluleli muntu, kodwa unike iNdodana konkee ukwahlulelaf;

23 ukuze bonke badumise iNdodana, njengalokhu bedumisa uYiseg. Ongayidumisiyo iNdodana, kamdumisi uYise oyithumileyoh.

24 Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Olizwayo ilizwi lami, akholwe kuye ongithumileyo, ulempilo elaphakade; njalo kangeni ekulahlwenii, kodwa usedlule ekufeni waya empilwenij.

25 Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Ihola liyeza, njalo selikhonak, lapho abafileyo bezalizwal ilizwi leNdodana kaNkulunkulu, lalabo abalizwileyo bazaphilam.

26 Ngoba njengoba uYise elempilo ngokwakhe, kunjalo uyinikile layo iNdodana ukuthi ibe lempilo ngokwayon;

27 njalo uyiphileo amandlap lawokwahlulelaq, ngoba iyiNdodana yomuntur.

28 Lingamangali ngalokhus; ngoba ihola liyeza, lapho bonke abasemangcwabeni bazalizwa ilizwi layot,

29 babesebephumau, labo abenzev okulungileyow, ekuvukeni kwempilo; lalabo abenze okubi, ekuvukeni kokulahlwaxy.

Abafakazi bakaJesu

30 Mina ngingenze lutho ngokwamiz; njengokuzwa kwami, ngiyahlulela; njalo ukwahlulela kwami kulungile; ngoba kangidingi intando yamia, kodwa intando kaBaba ongithumileyob.

31 Aluba ngizifakazela mina, ubufakazi bami abusiloqinisoc.

32 Ukhona omunye ongifakazelayo minad, njalo ngiyazi ukuthi ubufakazi abufakaza ngami buliqinisoe.

33 Lina lathumela kuJohanef, walifakazela iqinisog.

34 Kodwa mina kangibemukeli ubufakazi obuvela emuntwini, kodwa ngitsho lezizinto ukuze lina lisindisweh.

35 Yena wayeyisibanei esivuthayoj lesikhanyayok, lani lavuma ukuthokoza okwesikhatshana ekukhanyeni kwakhel.

36 Kodwa mina ngilobufakazi obukhulu kulobukaJohanem; ngoba imisebenzin uBaba anginike yona ukuze ngiyiqede, yonale imisebenzi mina engiyenzayoo, iyangifakazela ukuthi uBaba ungithumilep.

37 Laye uBaba ongithumileyoq, yena ungifakazeler. Kalikaze lilizwe ilizwi lakhe laninis, lesimo sakhe kalikaze lisibonet,

38 njalo kalilalizwi lakhe elihlala phakathi kwenu, ngoba amthumileyo yena, lowo lina kalimkholwau.

39 Hlolani imibhalo, ngoba lina licabanga ukuthi lilempilo elaphakade kiyov, njalo yiyo engifakazelayow;

40 kodwa kalivumi ukuza kimi, ukuze libe lempilox.

41 Angemukeli udumo ebantwiniy;

42 kodwa ngiyalazi linaz, ukuthi kalilalo uthando lukaNkulunkulu phakathi kwenua.

43 Mina ngizile ebizweni likaBaba, kodwa kalingemukelib; uba omunye esiza ngelakhe ibizo, lizamemukela yenac.

44 Lingakholwa njani lina, nxa lisemukela udumo omunye komunyed, kodwa lingaludingi udumo oluvela kuNkulunkulue oyedwaf?

45 Lingacabangi ukuthi mina ngizalimangalela kuBabag; ukhona olimangalelayo, uMozisih, elithemba kuye linai.

46 Ngoba uba belikholwa uMozisi, belizakholwa mina; ngoba yena wabhala ngamij.

47 Kodwa uba lingakholwa imibhalo yakhek, lizakholwa njani amazwi amil?

UJesu usuthisa amadoda azinkulungwane ezinhlanu

6Emva kwalezizinto uJesu wasuka wayaa ngaphetsheya kolwandle lweGalilib, lweTiberiyasic.

2 Laselimlandela ixuku elikhulu, ngoba babebone izibonakaliso zakhe azenza kulabo abagulayod.

3 UJesu wasesenyukela entabenie, wahlala phansi khona labafundi bakhef.

4 Iphasika, umkhosi wamaJuda, laselisondeleg.

5 Kwathi uJesu ephakamisa amehlo, wasebona ixuku elikhulu lisiza kuyeh, wathi kuFiliphui: Sizathenga ngaphi izinkwa, ukuze laba badle?

6 Njalo watsho lokhu emhlola, ngoba yena wayekwazi azakwenzaj.

7 UFiliphu wamphendula wathi: Izinkwa zabodenariyo* abangamakhulu amabili zingebanele, ukuthi wonke ngamunye wabo azuze ingcosanak.

8 Omunye wabafundi bakhe, uAndreya umfowabo kaSimoni Petrol, wathi kuye:

9 Kukhona umfanyana lapha, olezinkwa ezinhlanu zebhali* lenhlanzana ezimbilim; kodwa ziyini kwabanengi kangaka?

10 Kodwa uJesu wathi: Hlalisani abantu phansi. Kwakukhona utshani obunengi kuleyondawon. Ngakho amadoda ahlala phansi inani lawo lalingaba zinkulungwane ezinhlanuo.

11 UJesu wasezithatha izinkwa, esebongile wazinika abafundip, labafundi kulabo ababehlezi phansi; ngokunjalo lenhlanzana ngangokufuna kwaboq.

12 Bathi sebesuthi, wathi kubafundi bakhe: Buthani imvuthu eziseleyo, ukuze kungachitheki lutho.

13 Basebebutha, bagcwalisa izitsha ezilitshumi lambili ngemvuthu zezinkwa ezinhlanu zebhali, ezasalayo kulabo abadlayor.

14 Kwathi lababantu bebona isimangaliso asenzileyo uJesu, bathi: Ngeqiniso lo nguye umProfethis omele ukuza emhlabenit.

15 Kwathi uJesu esazi ukuthi bazakuza bambambe ngamandlau, ukumbeka abe yinkosiv, wamonyukela futhi entabeni yena eyedwaw.

UJesu uhamba phezu kolwandle

16 Sekuhlwile, abafundi bakhe behlela elwandle,

17 sebengenile emkhunjinix, beza ngaphetsheya kolwandle ukuya eKapenawumey. Kwasekumnyama, uJesu wayengafikanga kubo.

18 Lwaseluvuka ulwandle ngoba umoya olamandla wawuvunguza.

19 Sebegwedlile amastadiyu* angaba ngamatshumi amabili lanhlanuz kumbe amatshumi amathathua, babona uJesu ehamba phezu kolwandle, esondela emkhunjini; basebesethuka.

20 Kodwa wathi kubo: Yimi, lingesabi.

21 Basebevuma ukumemukela emkhunjini; njalo wahle wafika umkhumbi elizweni ababesiya kilob.

Abantu bacela isibonakaliso kuJesu. Isinkwa sempilo

22 Kusisa ixuku elalimi ngaphetsheya kolwandlec, libona ukuthi kwakungela lamunye umkolo laphod ngaphandle kwalowo ababengene kuwo abafundi bakhe, lokuthi uJesu wayengangenanga emkolweni labafundi bakhee, kodwa abafundi bakhe babehambe bodwa,

23 kodwa imikolo evela eTiberiyasif yafika eduze lendawo lapho ababedle khona isinkwa, emva kokuthi iNkosi isibongileg;

24 ngakho ixuku selibonile ukuthi uJesu wayengekho lapho loba abafundi bakhe, bangena labo emikhunjini, bafika eKapenawumeh, bedinga uJesu.

25 Bathi sebemtholile ngaphetsheya kolwandlei, bathi kuye: Rabi*j, ufike nini lapha?

26 UJesu wabaphendula wathi: Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Liyangidinga, kungeyisikho ukuthi labona izibonakaliso, kodwa ngoba ladla izinkwa lasutha.

27 Lingasebenzeli ukudla okuphelayok, kodwa ukudla okuhlala kuze kube yimpilo elaphakadel, ezalinika khona iNdodana yomuntum; ngoba yena uNkulunkulu uYisen umphawulileo.

28 Basebesithi kuye: Sizakwenzani, ukuze senze imisebenzi kaNkulunkulup?

29 UJesu waphendula wathi kubo: Lo ngumsebenzi kaNkulunkuluq, ukuze likholwe kulowo yena amthumileyor.

30 Ngakho bathi kuye: Pho wena wenza isibonakaliso bani, ukuze sibone sikholwe kuwe? Usebenzanis?

31 Obaba bethu badla imana enkangalat, njengokulotshiweyo ukuthi: Wabanika isinkwa esivela ezulwini ukuthi badleu.

32 UJesu wasesithi kubo: Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: UMozisi kalinikanga isinkwa esivela ezulwini; kodwa uBaba ulinika isinkwa soqobo esivela ezulwini.

33 Ngoba isinkwa sikaNkulunkulu singuye owehla evela ezulwini esinika impilo emhlabeniv.

34 Basebesithi kuye: Nkosi, sinike lesosinkwa njalonjalow.

35 UJesu wasesithi kubo: Minax ngiyisinkwa sempiloy; lowo oza kimi, kasoze alambe; lalowo okholwa kimi, kasoze ome lakanyez.

36 Kodwa ngithe kini: Lani lingibonile, kodwa kalikholwaa.

37 Bonke uBaba anginika bona bazakuza kimib; lozayo kimi angisoze ngimxotshele phandlec.

38 Ngoba ngehlile ezulwinid, hatshi ukuthi ngenze intando yamie, kodwa intando yalowo ongithumileyof.

39 Lalokhu kuyintando kaBaba ongithumileyo, ukuze konke anginike khonag, ngingalahlekelwa lutho kikhoh, kodwa ngikuvuse ngosuku lokucinai.

40 Lalokhu kuyintando yongithumileyo, ukuthi wonke obona iNdodanaj njalo akholwe kuyok, abe lempilo elaphakade, njalo mina ngizamvusa ngosuku lokucinal.

41 Ngalokho amaJuda akhonona ngayem, ngoba wathi: Mina ngiyisinkwa esehla sivela ezulwinin.

42 Athi-ke: Lo kayisuye yini uJesu indodana kaJosefao, uyise lonina thina esibaziyo? Pho yena utsho njani, ukuthi: Ngehle ngivela ezulwinip?

43 UJesu wasephendula wathi kuwo: Lingakhononi phakathi kwenu.

44 Kakho ongeza kimi, ngaphandle kokuthi uBaba ongithumileyo amdonseq, njalo mina ngizamvusa ngosuku lokucinar.

45 Kulotshiwe kubaprofethis ukuthi: Njalo bonke bazafundiswa nguNkulunkulut. Ngakho wonke ozwileyo ngoBaba wafunda, uyeza kimiu.

46 Kayisikho ukuthi ukhona obone uBabav, ngaphandle kwakhew ovela kuNkulunkulux, yena umbonile uBaba.

47 Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Okholwayo kimi, ulempilo elaphakadey.

48 Mina ngiyisinkwa sempiloz.

49 Oyihlo badla imana enkangala, futhi bafaa;

50 lesi yisinkwa esehla sivela ezulwinib, ukuze umuntu adle okwaso angafic.

51 Mina ngiyisinkwa esiphilayod, esehla sivela ezulwinie; uba umuntu esidla lesisinkwa, uzaphila ephakadenif. Njalo lesinkwa mina engizasinika, siyinyama yamig, mina engizayinikela impilo yomhlabah.

52 AmaJudai asephikisana esithij: Lo angasinika njani inyama yakhe siyidlek?

53 Ngakho uJesu wathi kuwo: Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Ngaphandle kokuthi lidle inyama yeNdodana yomuntul linathe igazi layo, kalilampilo phakathi kwenumn.

54 Odla inyama yami anathe igazi lami, ulempilo elaphakadeo, njalo mina ngizamvusa ngosuku lokucinap.

55 Ngoba inyama yami iyikudla oqotho, legazi lami lingokunathwayo oqotho.

56 Odla inyama yami anathe igazi lami, uhlala kimi, lami kuyeq.

57 Njengalokhu uBaba ophilayo engithumile, lami ngiphila ngoBabar; ngakho ongidlayo, laye uzaphila ngamis.

58 Lesi yisinkwat esehla sivela ezulwiniu; akunjengaboyihlo abadla imana, sebafav; odla lesisinkwa, uzaphila okulaphakadew.

59 Watsho lezizinto esinagogeni efundisa eKapenawumex.

Abafundi abathandabuzayo

60 Kwathi abanengi kubafundi bakhe besizwa bathiy: Lilukhuni lelilizwiz; ngubani ongalizwaa?

61 Kodwa uJesu esazi phakathi kwakhe ukuthi abafundi bakhe bayasola ngalokhub, wathi kubo: Lokhu kuyalikhuba yinic?

62 Pho, lizathini uba libona iNdodana yomuntud isenyukela laphoe eyayikhona kuqalaf?

63 KunguMoya ophilisayo, inyama kayisizi luthog; amazwi mina engiwakhuluma kinih, angumoya njalo ayimpiloi.

64 Kodwa bakhona abanye kini abangakholwayoj. Ngoba uJesu wayekwazi kusukela ekuqalenik, ukuthi ngobani abangakholwayol, lokuthi ngubani ozamnikelam.

65 Wasesithi: Kungenxa yalokhu ngithe kini: Kakho ongeza kimi, ngaphandle kokuthi ekunikwe nguBaban.

Isivumo sokholo sikaPetro

66 Kusukela lapho abanengi babafundi bakhe babuyela emuva, kababe besahamba layeo.

67 UJesu wasesithi kwabalitshumi lambili: Lani lithanda ukuzihambela yinip?

68 USimoni Petro wasemphendula wathi: Nkosi, sizakuya kubaniq? Amazwi empilo elaphakade akuwer,

69 njalo thina siyakholwa, sesisazi ukuthi wena unguKristu iNdodanas kaNkulunkulu ophilayot.

70 UJesu wabaphendula wathi: Mina kangilikhethanga yiniu lina abalitshumi lambiliv, kodwa omunye wenu ungudiyabholaw?

71 Wayekhuluma ngoJudasi Iskariyothi kaSimonix; ngoba nguye owayezamnikela, engomunye wabalitshumi lambiliy.

UJesu wenyukela eJerusalema ngomkhosi wamadumba

7Njalo emva kwalezizinto uJesu wabhoda eGalili; ngoba wayengathandi ukubhoda eJudiyaa, ngenxab yokuthi amaJuda ayedinga ukumbulalac.

2 Wawusondele umkhosi wamaJuda wokwakha amadumbad.

3 Ngakho abafowabo bathi kuye: Suka lapha, uye eJudiyae, ukuze labafundi bakho babone imisebenzi oyenzayof.

4 Ngoba kakho owenza ulutho ensitha, kodwa yena ngokwakhe edinga ukuba sobala. Uba uzenza lezizinto, ziveze wena emhlabenig.

5 Ngoba labafowaboh babengakholwa kuyei.

6 Ngakho uJesu wathi kubo: Isikhathi sami kasikafiki, kodwa esenu isikhathi sihlala silungilej.

7 Ungelizonde umhlaba lina; kodwa uyangizonda, ngoba mina ngifakaza ngawok, ukuthi imisebenzi yawo mibil.

8 Yenyukelani lina emkhosini lo; mina angikenyukeli kulumkhosim, ngoba isikhathi sami kasikagcwalisekino.

9 Esetshilo lezizinto kubo, wahlala eGalili.

10 Kodwa sebenyukilep abafowaboq, laye wasesenyukela emkhosini, kungeyisikho obala, kodwa kungathi kusensitha.

11 AmaJudar asemdinga emkhosinis, athi: Ungaphi yena?

12 Kwakukhona ukukhonona okukhulu ngaye phakathi kwamaxukut; abanye bathi: Ulungileu. Kodwa abanye bathi: Hatshi, kodwa uyaliduhisa ixukuv.

13 Loba kunjalo kwakungekho muntu owakhuluma obala ngaye ngokwesabaw amaJudax.

Imfundiso ngoKristu

14 Kuthe sekuphakathi komkhosi, uJesu wenyukelay ethempelini, wafundisaz.

15 AmaJudaa asemangala athib: Lo uyazi njani imibhalo, engafundanga?

16 UJesu wawaphendula wathi: Imfundiso yami kayisiyo eyami kodwa ngeyalowo ongithumileyoc.

17 Uba umuntu ethanda ukwenza intando yakhe, uzakwazi ngemfundiso, ukuthi ivela kuNkulunkulu, kumbe ngizikhulumela mina ngokwamid.

18 Ozikhulumela ngokwakhe, uzidingela udumo lwakhee; kodwa odinga udumo lwalowo omthumileyo, lowo uqinisile, njalo kakukho ukungalungi kuyef.

19 Kalinikanga yini uMozisi umlayog, kanti kakho kini ogcina umlayoh? Lidingelani ukungibulalai?

20 Ixuku laphendula lathi: Uledimonij; ngubani odinga ukukubulalak?

21 UJesu waphendula wathi kubo: Ngenze umsebenzi owodwa, njalo lonke liyamangalal.

22 Ngakho uMozisi walinika ukusoka (kungeyisikho ukuthi kwavela kuMozisim, kodwa kubobaban), njalo liyamsoka umuntu langesabathao.

23 Uba ngesabatha umuntu esemukela ukusoka, ukuze kungephulwa umlayo kaMozisip, lingithukuthelelaq ngoba ngaphilisa umuntu ngokupheleleyo ngesabatha yinir?

24 Lingahluleli ngokubona, kodwa yahlulelani ukwahlulela okuqondileyos.

25 Abanye kwabeJerusalema basebesithi: Lo kayisuye yini abadinga ukumbulalat?

26 Kodwa khangela ukhuluma obala, kodwa kabatsho lutho kuye. Kungaba yikuthi ababusi sebesazi oqotho ukuthi lo unguKristu uqobo yiniu?

27 Kodwav lo siyazi lapho avela khonaw; kodwa uKristu nxa efika, kakho ozakwazi lapho avela khonax.

28 Ngakho uJesu efundisa ethempelini wamemezay wathiz: Lami liyangazi, liyakwazi lalapho engivela khonaa; njalo kangizizelanga ngokwamib, kodwa ongithumileyo uqinisilec, elingamaziyo linad.

29 Kodwa ngiyamazi minae, ngoba ngivela kuyef, njalo yena ungithumileg.

30 Ngakho badinga ukumbambah, kodwa kakubanga khona owabeka isandla phezu kwakhei, ngoba ihola lakhe lalingakafikijk.

31 Kodwa abanengi bexuku bakholwa kuyel, bathi: Nxa uKristu esefikilem, uzakwenza yini izibonakaliso ezinengi kulalezi azenzileyo lon?

32 AbaFarisi bezwa ixuku likhonona lezizinto ngaye; abapristi abakhulu labaFarisi basebethuma abancedisi ukuze bambambeo.

33 UJesu wasesithi kubo: Ngiselani okwesikhatshanap, besengihamba ngiye kongithumileyoq.

34 Lizangidinga, lingangitholirs, lalapho mina engikhonat, lina lingeze lezau.

35 Ngakho amaJuda akhulumisana athi: Uzakuya ngaphi lo ukuthi thina singayikumtholav? Kayikuya yini kwabahlakazekileyo bamaGriki, afundise amaGrikiw?

36 Yilizwi bani leli alitshoyo elokuthi: Lizangidinga, aliyikungithola; lelokuthi: Lapho engikhona mina, lina lingeze lezax?

Amanzi okuphila

37 Kwathi ngosuku lokucina olukhulu lomkhosiy uJesu wema wamemezaz, esithi: Uba ekhona owomileyo, keze kimi anathea.

38 Okholwa kimi, njengokutsho kombhalob, kuzageleza kuphuma esiswini sakhec imifula yamanzi aphilayod.

39 Lalokhu wakutshoe ngoMoya ababezamemukela abakholwa kuyef; ngoba uMoya oNgcweleg wayengakafikih, lokhu uJesui wayengakadunyiswaj.

40 Ngakho abanengi bexuku besizwa lelilizwi bathi: Oqotho lo ungulowomProfethik.

41 Abanye bathi: Lo unguKristul. Kodwa abanye bathi: Kambe uKristu uzavela eGalilim?

42 Kawutsho yini umbhalo ukuthi uKristu uzavela enzalweni kaDavidan, leBhethelehemao, emzaneni lapho uDavida ayekhonap?

43 Ngakho kwaba khona ukwehlukana ngaye phakathi kwexukuq.

44 Abanye babo bafuna ukumbambar, kodwa kakubanga khona owambeka izandlas.

Abancedisi badinga ukumbamba uJesu

45 Khona abancedisi baya kubapristi abakhulu lakubaFarisit; bona basebesithi kubo: Kungani lingamlethangau?

46 Abancedisi baphendula bathiv: Kakuzange kukhulume umuntu kanje, njengalumuntuw.

47 AbaFarisi basebebaphendula bathi: Lani seliduhisiwe yinix?

48 Ukhona yiniy kubabusi kumbe kubaFarisi okholwe kuyez?

49 Kodwa lelixuku elingawaziyo umlayo liqalekisiwe.

50 UNikodimaa, lowo oweza kuye ebusuku, owayengomunye wabob, wathi kubo:

51 Kanti umlayo wakithi uyamgweba umuntuc, ngaphandle kokuthi umuzwe kuqalad ukwazi akwenzayo?

52 Baphendula bathi kuye: Kanti lawe ungoweGalili? Hlolisisa ubone ukuthi kakuvukanga umprofethi eGalilie.

53 Ngulowo lalowo wasesuka waya ekhaya.

8Kodwa uJesu waya entabeni yeMihlwathia.

Owesifazana obanjwe ephinga

2 Kwathi ekuseni kakhulu wabuya wezab ethempelinicd, isizwe sonke sasesisiza kuye; wasehlala phansi wabafundisae.

3 Ababhali labaFarisi basebeletha kuye owesifazana owayebanjwe efeba, bammisa phakathi,

4 bathi kuye: Mfundisi, lo owesifazana ubanjwe eseqotsheni lokuphinga;

5 lemlayweni uMozisif wasilaya ukuthi abanje bakhandwe ngamatsheg; ngakho wena uthini?

6 Kodwa batsho lokhu bemlingah, ukuze bazuze okokummangalela ngakhoi. Kodwa uJesu ekhothamela phansi, wabhala emhlabathini ngomunwej, wenza angathi kabezwa.

7 Kwathi bephikelela ukumbuza, walulama wathi kubok: Ongelasono phakathi kwenul, kaqale ukumjikijela ngelitshem.

8 Wasebuya ekhothamela phansi wabhala emhlabathinin.

9 Kodwa bona, bekuzwa, balahlwao yisazela sabop, baphuma ngamunye ngamunye kuqala komdala kwaze kwaba kowokucinaq; uJesu wasesala yedwa, lowesifazana emi phakathi.

10 UJesu waseselulama, engaboni muntu ngaphandle kowesifazanar, wathi kuye: Mama, bangaphi labo abakumangalelayo? Kakho okulahlayo yini?

11 Wasesithi: Kakho, Nkosi. UJesu wasesithi kuye: Lami kangikulahlis; hamba ungabe usona futhit.

Ukukhanya komhlaba

12 Ngakho uJesu wakhuluma labo futhi wathi: Mina ngiyikukhanya komhlabau; ongilandelayo, kasoze ahambe emnyameni, kodwa uzakuba lokukhanya kwempilov.

13 Ngakho abaFarisi bathi kuye: Wena uyazifakazela; ubufakazi bakho kabulaqiniso.

14 UJesu waphendula wathi kubo: Lanxa ngizifakazela minaw, buqinisile ubufakazi bamix; ngoba ngiyazi ukuthi ngivela ngaphiyz, lokuthi ngiya ngaphia; kodwa lina kalazi ukuthi ngivela ngaphi, lokuthi ngiya ngaphib.

15 Lina lahlulela ngokwenyamac; kodwa mina kangahluleli muntud.

16 Kodwa uba lami ngisahlulela, ukwahlulela kwami kuqinisilee; ngoba kangingedwa, kodwa yimi loBaba ongithumileyof.

17 Njalo emlayweni wenu kulotshiwe ukuthi ubufakazi babantu ababili bungobuqinisileyog.

18 Mina ngingozifakazelayo, loBaba ongithumileyo ufakaza ngamih.

19 Ngakho bathi kuye: Ungaphi uYihlo? UJesu waphendula wathi: Kalingazi mina, loba uBabai. Uba belingazi mina, laye uBaba belizamazij.

20 UJesu wakhuluma la amazwi endlini yomnikelok, efundisa ethempelinil; futhi kakho owambambayom, ngoba ihola lakhe lalingakafikino.

UJesu ulaya amaJuda ngesikhathi esesabekayo esizayo

21 Ngakho uJesu wathi kubo futhi: Ngiyahamba mina, njalo lizangidingap, njalo lizafela esonweni senuq; lapho engiya khona mina, lingeze leza linars.

22 Ngakho amaJuda athit: Uzazibulala yini? Ngoba uthi: Lapho engiya khona mina, lingeze leza khona linau.

23 Wasesithi kuwo: Lina livela phansiv, mina ngivela phezuluw; lina lingabomhlaba loxy, mina kangisuye owalumhlabaz.

24 Ngakho ngithe kini, lizafela ezonweni zenua; ngoba uba lingakholwab ukuthi nginguye, lizafela ezonweni zenuc.

25 Ngakho athi kuye: Wena ungubani? UJesu wasesithi kuwo: Lokho engalitshela khona futhi ekuqalenid.

26 Ngilezinto ezinengi engilokuzikhuluma ngani lokwahlulela ngazo; kodwa ongithumileyo uqinisilee, lezinto engizizwe kuye lezi ngizikhuluma emhlabenif.

27 Kawaqedisisanga ukuthi ukhuluma lawo ngoYiseg.

28 Ngakho uJesu wathi kuwo: Nxa seliyiphakamisile iNdodana yomuntuh, khona lizakwazi ukuthi nginguyei, njalo kangizenzeli lutho ngokwamij, kodwa ngikhuluma lezizinto njengalokhu uBaba engifundisilek;

29 njalo yena ongithumileyo ulamil; uBaba kangitshiyanga ngedwam, ngoba mina ngihlala ngisenza lezizinto ezimthokozisayo yenan.

UJesu uphendulana lamaJuda ngoAbrahama

30 Esakhuluma lezizinto abanengi bakholwa kuyeo.

31 Ngakho uJesu wathi kumaJuda akholwe kuye: Uba lina lihlala elizwini lamip, lingabafundi bami oqothoq;

32 lizalazi iqinisor, leqiniso lizalikhululas.

33 Amphendula athi: Siyinzalo kaAbrahama, kasizanga sibe yizigqili zamuntut; wena utsho njani ukuthi: Lizakuba ngabakhululekileyou?

34 UJesu wawaphendula wathi: Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Wonke owenza isono uyisigqili sesonov.

35 Njalo isigqili kasihlali phakade ekhayaw; indodana ihlala phakadex.

36 Ngakho uba iNdodanay ilikhulula, lizakuba ngabakhululekileyo oqothoz.

37 Ngiyazi ukuthi liyinzaloa kaAbrahamab; kodwa lidinga ukungibulala, ngoba ilizwi lami kalilandawo kinic.

38 Mina ngikhuluma lokho engikubonileyo kuBabad; lani-ke lenza lokho elikubonileyo kuyihloe.

39 Aphendula athi kuye: Ubaba wethu nguAbrahamaf. UJesu wathi kuwo: Uba belingabantwana bakaAbrahamag, belizakwenza imisebenzi kaAbrahamah.

40 Kodwa khathesi lidinga ukungibulala, umuntu olitshele iqinisoi, engilizwe kuNkulunkuluj; lokho uAbrahama kakwenzanga.

41 Lina lenza imisebenzi kayihlo. Ngakho athi kuye: Kasizalwanga ngobufebe thinak; silobaba munye, uNkulunkulul.

42 UJesu wathi kuwo: Uba uNkulunkulu ubenguyihlo, belizangithandam; ngoba mina ngiphume ngivela kuNkulunkulun; ngoba kangizizelanga ngokwamio, kodwa yena ungithumilep.

43 Kungani lingaqedisisi inkulumo yami? Ngoba lingeke lilizwe ilizwi lamiq.

44 Linar lingabakayihlo udiyabholas, lithanda ukwenza inkanuko zikayihlo. Yena wayengumbulali kusukela ekuqaleni, njalo kemi eqiniswenit, ngoba iqiniso kalikho kuye. Nxa eqamba amangau, ukhuluma ngokwakhev; ngoba engumqambimanga loyise wawo.

45 Mina-ke ngoba ngikhuluma iqiniso, kalingikholwa.

46 Nguwuphi kiniw ongilahlax ngesonoy? Njalo uba ngilitshela iqiniso, lina kalingikholwa ngani?

47 Yena ongokaNkulunkuluz uyawezwa amazwi kaNkulunkulua; kungakho lina lingezwab, ngoba kalisibo abakaNkulunkuluc.

48 Ngakho amaJuda aphendula athi kuyed: Kasitsho kuhle yini thina ukuthi wena ungumSamariyae, lokuthi uledimonif?

49 UJesu waphendula wathi: Mina kangiladimoni, kodwa ngiyadumisa uBaba; kodwa lina liyangigconag.

50 Mina-ke kangizidingeli udumo lwami; ukhona odingayo lowahlulelayoh.

51 Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Uba umuntu elondoloza ilizwi lamii, kasoze abone ukufa laphakadej.

52 Ngakho amaJuda athi kuye: Khathesi sesisazi ukuthi uledimonik; uAbrahama wafa, labaprofethil, kodwa wena uthi: Uba umuntu elondoloza ilizwi lamim, kasoze ezwe ukufa laphakaden.

53 Wena umkhulu yini kulobaba wethu uAbrahama, owafayo? Labaprofethi bafa; uzenza bani wena?

54 UJesu waphendula wathi: Uba ngizidumisa mina, udumo lwami luyizeo; nguBaba ongidumisayo, elitsho ngaye lina ukuthi unguNkulunkulu wenup,

55 njalo kalimazangaq; kodwa mina ngiyamazir, njalo uba ngisithi kangimazi, ngizakuba ngumqambi wamanga njenganis; kodwa ngiyamazi, ngiyalilondoloza ilizwi lakhet.

56 Uyihlo uAbrahama wajabula kakhulu ukubonau usuku lwami, njalo walubona wathokozav.

57 Ngakho amaJuda athi kuyew: Kawukabi leminyaka engamatshumi amahlanu, njalo wena wambona uAbrahama yini?

58 UJesu wathi kuwo: Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: UAbrahama engakabi khona, mina ngikhonax.

59 Asedobha amatshe ukuze amjikijeley; kodwa uJesu wacatshaz, waphuma ethempelinia, edabula phakathi kwawo; wadlula ngokunjalob.

UJesu uvula amehlo esiphofu

9Wathi esedlula wabona umuntu oyisiphofu kusukela ekuzalweni.

2 Abafundi bakhe basebembuza bathi: Rabi*a, ngubani owonayob, lo kumbe abazali bakhe, aze azalwe eyisiphofuc?

3 UJesu waphendula wathi: Konanga lo loba abazali bakhe; kodwa ukuze kubonakaliswe imisebenzi kaNkulunkulu kuyed.

4 Kufanele ngisebenze imisebenzi yongithumileyoe kuseseminif; ubusuku buyeza, lapho okungekho olakho ukusebenza khona.

5 Ngisekhona emhlabeni, ngiyikukhanya komhlabag.

6 Esetshilo lezizinto, wakhafulela emhlabathini, wenza udaka ngamathe, waninda loludaka emehlweni esiphofuh,

7 wasesithi kuso: Hamba uyegeza echibini leSilowamai (okuphendulelwa ngokuthi, oThunyiweyo). Ngakho sahamba sageza, sabuya sesibonaj.

8 Ngakho abakhelene laso lalabo ababesibonile ngaphambili ukuthi sasiyisiphofuk, bathi: Kayisuye yini lo owayehlezi ephanzal?

9 Abanye bathi: Lo nguye; kodwa abanye bathi: Unjengaye. Yena wathi: Nginguye.

10 Ngakho bathi kuye: Avulwe njani amehlo akho?

11 Yena waphendula wathi: Umuntu othiwa nguJesu wenze udaka, waninda amehlo ami, wathi kimi: Hamba uye echibini leSilowama, ugeze. Njalo ngahamba ngageza, ngabuye ngabonam.

12 Ngakho bathi kuye: Ungaphi yena? Wathi: Kangazi.

13 Basebemletha kubaFarisi, lowo owayekade eyisiphofu.

14 Njalo kwakulisabatha mhla uJesu esenza udaka, evula amehlo akhen.

15 AbaFarisi labo basebembuza futhi, ukuthi wemukele njani ukubona. Wasesithi kubo: Ufake udaka emehlweni ami, ngasengigeza, sengibonao.

16 Ngakho abanye babaFarisi bathi: Lumuntu kaveli kuNkulunkulup, ngoba kagcini isabathaq. Abanye bathir: Umuntu oyisoni angazenza njani izibonakaliso ezinjes? Kwasekusiba khona ukwehlukana phakathi kwabot.

17 Baphinda bathi kuso isiphofu: Wena uthini ngaye, lokhu evule amehlo akho? Wasesithi: Ungumprofethiu.

18 AmaJuda-ke kawakholwanga ngayev, ukuthi wayeyisiphofu usemukele ukubona, aze abiza abazali bakhe osebuye wabona,

19 asebabuza athi: Lo uyindodana yenu, lina elithi yazalwa iyisiphofu yini? Pho isibona njani khathesi?

20 Abazali bakhe bawaphendula bathi: Siyazi ukuthi lo uyindodana yethu, lokuthi wazalwa eyisiphofu;

21 kodwa ukuthi ubona njani khathesi, kasikwazi; kumbe ngubani ovule amehlo akhe, thina kasikwazi; yena usekhulile; mbuzeni, uzazikhulumela yena.

22 Abazali bakhe batsho lezizinto, ngoba besesabaw amaJudax; ngoba amaJuda ayesevumelene ngokuthi, uba loba engubani ovuma ukuthi unguKristuy, kakhutshwe esinagogeniz.

23 Kungakho abazali bakhe bathi: Usekhulile, mbuzeni.

24 Ambiza-ke ngokwesibili lowomuntu owayeyisiphofu, athi kuye: Phana uNkulunkulu udumoa; thina siyazi ukuthi lowomuntu uyisonib.

25 Yena wasephendula esithi: Loba eyisoni kangazi, kunye engikwaziyo, ukuthi bengiyisiphofu, khathesi sengibona.

26 Asesithi kuye futhi: Wenzeni kuwe? Uwavule njani amehlo akho?

27 Wawaphendula wathi: Sengilitshelile, kodwa kalizwangac, lifunelani ukuzwa futhi? Liyafisa lani ukuba ngabafundi bakhe yini?

28 Ngakho amthuka, esithi: Nguwe ongumfundi wakhe; kodwa thina singabafundi bakaMozisi.

29 Thina siyazi ukuthi uNkulunkulu wakhuluma loMozisi; kodwa lo kasimazi lapho avela khonad.

30 Umuntu waphendula wathi kuwo: Ngoba kulokhu kuyisimanga ukuthi lina kalimazi lapho avela khona, kanti uvule amehlo amie.

31 Njalo siyazi ukuthi uNkulunkulu kazizwa izonif; kodwa uba umuntu engokhonza uNkulunkulu, esenza intando yakhe, uyamuzwa lowog.

32 Loba nini kakukaze kuzwakale ukuthi kukhona umuntu owavula amehlo owazalwa eyisiphofuh.

33 Uba loi ubengaveli kuNkulunkulu, ubengebe lamandla okwenza uluthoj.

34 Aphendula athi kuye: Wena wazalelwa esonweni ngokupheleleyo, njalo wena uyasifundisa yinik? Asemxotshela phandlel.

35 UJesu wezwa ukuthi amxotshele phandlem; kwathi esemficile, wathi kuye: Wena uyakholwa yinin eNdodaneni kaNkulunkuluo?

36 Yena waphendula wathi: Ingubani, Nkosi, ukuze ngikholwe kuyo?

37 UJesu wasesithi kuye: Lawe usuyibonilep, njalo okhuluma lawe uyiyoq.

38 Wasesithi: Nkosi, ngiyakholwa; wasemkhonzar.

39 UJesu wasesithi: Mina ngizele ukwahlulela kulumhlaba, ukuze abangaboniyo babones, lalabo ababonayo babe yiziphofut.

40 Lalabo kubaFarisi ababelaye bezwa lezizinto, bathi kuye: Lathi siyiziphofu yiniu?

41 UJesu wathi kubo: Uba beliyiziphofu, ngabe kalilasonov. Kodwa khathesi lithi: Siyabona; ngakho isono senu simiw.

Umelusi olungileyo

10Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Ongangeni ngesango esibayeni sezimvu, kodwa akhwele kwenye indawo, lowo ulisela lomphangia;

2 kodwa ongena ngesango ungumelusi wezimvu.

3 Umlindi wesango uyamvulela, lezimvu ziyalizwa ilizwi lakhe, njalo uyazibiza ezakhe izimvu ngebizo, azikhokhelele phandleb.

4 Nxa esezikhuphile ezakhe izimvu, uhamba phambi kwazo; lezimvu zimlandele, ngoba ziyalazi ilizwi lakhec.

5 Kodwa owemzini kazisoze zimlandele, kodwa zizambalekela; ngoba kazilazi ilizwi labemzinid.

6 UJesu wakhuluma lumfanekiso kuboe; kodwa bona kabaqedisisanga ukuthi ziyini izinto azitshoyo kubof.

7 Ngakho uJesu waphinda wathi kubo: Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Mina ngilisango lezimvu;

8 bonke abake bafika phambi kwami bangamasela labaphangig; kodwa izimvu kazibezwanga.

9 Mina ngilisango; uba umuntu engena ngami, uzasindiswah, angene aphumei, athole idleloj.

10 Isela kalizi ngaphandle kokuzakweba lokubulala lokubhubhisa; mina ngizile ukuze babe lempilo, babe layo iphuphume.

11 Mina ngingumelusi olungileyok. Umelusi olungileyo uzibekela phansi izimvu impilo yakhel.

12 Kodwa oqatshiweyom, engesuye umelusi, izimvu zingesizo ezakhe, ubona impisi isizan, atshiye izimvu, abalekeo; kuthi impisi izibambe, izichithachithe izimvup.

13 Oqatshiweyo uyabaleka-ke, ngoba engoqatshiweyo, njalo engazikhathaleli izimvuq.

14 Mina ngingumelusi olungileyo, ngiyazazi ezami, ngiyaziwa ngezamir,

15 njengalokhu uBaba engazi, lami ngiyamazi uBabas; ngizibekela phansi izimvu impilo yamit.

16 Njalo ngilezinye izimvuu, ezingesizo zalesisibayav; lazo kumele ngizilethew, njalo zizakuzwa ilizwi lami; njalo kube mhlambix munyey, melusi munyez.

17 Ngenxa yalokhu uBaba uyangithandaa, ngoba minab ngibeka phansi impilo yami, ukuze ngibuye ngiyithathec.

18 Kakho ongemuka yona, kodwa mina ngiyibeka phansi ngokwami. Ngilamandla okuyibeka phanside, njalo ngilamandla okubuya ngiyithathef. Lumlayo ngiwemukele kuBabag.

19 Ngakho kwaba khona futhi ukwehlukanah phakathi kwamaJuda ngenxa yalamazwii.

20 Labanengi bawo bathi: Uledimonij futhi uyahlanya; limlalelelanik?

21 Amanye athi: Lamazwi kawasiwo wongenwe lidimonil; kambe idimonim lingavula amehlo eziphofu yinin?

UJesu unguKristu

22 Kwakukhona umkhosi wokuvuselela eJerusalema, kwakusebusika;

23 uJesu wasehambahamba ethempelini ekhulusini likaSolomonio.

24 AmaJuda asemhanqap, athi kuye: Koze kube nini usilibazisa? Uba wena unguKristu, sitshele ngokucacileyo.

25 UJesu wawaphendula wathi: Ngalitshela, kodwa kalikholwangaq; imisebenzi mina engiyenza ebizweni likaBaba, yiyo engifakazelayor;

26 kodwa lina kalikholwa; ngoba kalisibo abezimvu zami, njengokutsho kwami kinist.

27 Izimvu zami ziyalizwa ilizwi lami, lami ngiyazazi, futhi ziyangilandela;

28 njalo mina ngizinika impilo elaphakadeu; futhi kazisoze zabhubha laphakadev, njalo kungekho ozazihluthuna esandleni samiw.

29 UBabax ozinike mina, mkhulu kulabo bonkey; kungekho njalo ongazihluthuna esandleni sikaBaba.

30 Mina loBaba simunyez.

31 Ngakho amaJudaa aphinda athatha amatshe ukuze amkhande ngawob.

32 UJesu wawaphendula wathi: Ngilitshengise imisebenzi eminengi emihle evela kuBaba; yiwuphi umsebenzi kuyo elingikhandela wona ngamatshec?

33 AmaJuda amphendula athi: Kasikukhandi ngamatshe ngenxa yomsebenzi omuhled, kodwa ngenxa yenhlambae, langokuthi wena ungumuntu uzenza uNkulunkuluf.

34 UJesu wawaphendula wathi: Kakulotshiwe yini emlayweni wenug ukuthi: Mina ngathih: Lingonkulunkului?

35 Uba wababiza bona ngokuthi ngonkulunkulu, eleza kubo ilizwi likaNkulunkulu, njalo umbhalo ungephulwe,

36 lowo uBaba amehlukanisileyoj wamthuma emhlabenik, kanti lina lithi: Uyahlambazal, ngoba ngithem: NgiyiNdodana kaNkulunkulun?

37 Uba ngingenzi imisebenzi kaBaba, kalingakholwa kimio.

38 Kodwa uba ngiyenza, lanxa lingakholwa kimi, kholwani imisebenzip; ukuze lazi likholwe ukuthi uBaba ukimi, lami ngikuyeq.

39 Ngakho adinga futhi ukumbambar; kodwa waphunyuka esandleni sabos.

40 Wasebuya wasuka waya ngaphetsheya kweJodanit kundawo lapho uJohane ayebhabhathiza khona kuqalau; wasehlala khona.

41 Labanengi beza kuye, bathi: UJohane kenzanga sibonakalisov; kodwa konke uJohane akutsho ngalo, kwakuliqinisow.

42 Abanengi basebekholwa kuye laphox.

Ukuvuswa kukaLazaro

11Kwakukhona-ke othile owayegula othiwa nguLazaroa weBethanib, emzaneni kaMariya loMarta udadewaboc.

2 Kwakunguye uMariya owagcoba iNkosi ngamagcobo, wesula inyawo zayo ngenwele zakhe, omnewabo uLazaro wayegulad.

3 Ngakho odadewabo bathumela kuye besithi: Nkosie, khangela lowo omthandayo uyagulaf.

4 UJesu esezwile wathi: Lokhu ukugula kakusikho okokufa, kodwa kungokodumo lukaNkulunkulu ukuze iNdodana kaNkulunkulu idunyiswe ngakhog.

5 UJesu wayebathanda-ke oMarta lodadewabo loLazaroh.

6 Ngakho esezwile ukuthi uyagula, wasehlala insuku ezimbili endaweni lapho ayekhonai.

7 Emva kwalokhu wasesithi kubafundi: Asiphinde siye eJudiyaj.

8 Abafundi bathi kuye: Rabi*k, amaJuda asanda ukudinga ukukukhanda ngamatshe, njalo uya khona futhi yinil?

9 UJesu waphendula wathi: Kawakho amahola alitshumi lambili emini yinim? Nxa umuntu ehamba emini, kakhubeki, ngoba uyabona ukukhanya kwalumhlaban.

10 Kodwa uba umuntu ehamba ebusuku, uyakhubeka, ngoba ukukhanya kakukho kuyeo.

11 Wakhuluma lezizinto, emva kwalokhu wasesithi kubo: Umngane wethu uLazarop uselele; kodwa ngiyahamba ukuze ngimvuse ebuthongweniq.

12 Ngakho abafundi bakhe bathi kuye: Nkosi, uba elele, uzaphilar.

13 Kodwa uJesu wakhuluma ngokufa kwakhe; kodwa bona bacabanga ukuthi wakhuluma ngokuphumula kobuthongo.

14 Ngakho uJesu wasebatshela ngokucacileyo: ULazaro ufile.

15 Njalo ngiyathokoza ngenxa yenu ukuthi bengingekho lapho, ukuze likholwe; kodwa asiye kuye.

16 Ngakho uTomasis, othiwa nguDidimusi, wathi kubafundi kanye laye: Asihambeni lathi, ukuze sife kanye layet.

17 Kwathi esefika uJesu, wamfica eselensuku ezine engcwabeniu.

18 LeBethani yayiseduze leJerusalemav, okungaba ngamastadiyu* alitshumi lanhlanu ukusuka lapho;

19 labanengi kumaJuda babefikile kuMarta loMariya, ukuze babaduduze ngomnewabow.

20 Ngakho uMarta, esezwile ukuthi uJesu uyeza, wayakumhlangabezax; kodwa uMariya wahlala endliniy.

21 UMarta wasesithi kuJesu: Nkosi, aluba ubukhona lapha, umnewethu ngabe kafangaz;

22 kodwa lakhathesi ngiyazi ukuthi loba yini ongayicela kuNkulunkulu, uNkulunkulu uzakunika yonaa.

23 UJesu wathi kuye: Umnewenu uzabuya avuke.

24 UMarta wathi kuye: Ngiyazi ukuthi uzabuya avuke ekuvukeni ngosuku lokucinab.

25 UJesu wathi kuye: Mina ngiyikuvukac lempilod; okholwa kimi, loba esefile, uzaphilae;

26 njalo wonke ophilayo ekholwa kimi, kasoze afe laphakadef. Uyakukholwa lokhu yini?

27 Wathi kuye: Yebo, Nkosi; mina ngiyakholwa ukuthi wena unguKristug, iNdodana kaNkulunkuluh, obezakuza emhlabenii.

28 Esetshilo lokhu uMarta wasuka, wayabiza udadewabo uMariya ensitha, wathi: UMfundisi ulapha uyakubizaj.

29 Yena-ke esezwile lokhu, wahle wasukuma waya kuye.

30 Kodwa uJesu wayengakafiki emzaneni, kodwa wayesendaweni lapho uMarta amhlangabeza khonak.

31 Ngakho amaJuda ayesendlini laye emduduzal, ebona uMariya ukuthi wasukuma ngokuphangisa ephuma, amlandela, esithi: Uya engcwabeni, ukuze akhale khonam.

32 Kwathi uMariya, esefike lapho uJesu akhona, embona, wawela enyaweni zakhen, esithi kuye: Nkosi, ngabe ubukhona lapha, umnewethu ngabe kafangao.

33 Ngakho uJesu wathi embona ekhala, lamaJuda afika laye ekhala, wabubula emoyeni, wazikhathazap,

34 wathi: Limbeke ngaphi? Bathi kuye: Nkosi, woza ubone.

35 UJesu walilaq.

36 Ngakho amaJuda athi: Khangelani ukuthi ubemthanda njanir.

37 Kodwa amanye awo athi: Lo, owavula amehlo esiphofu, ubengekwenze yini ukuthi lalo angafis?

38 Ngakho uJesu ebubula futhi phakathi kwakhe wafika engcwabenit. Njalo lalilubhaluu, lelitshe libekwe phezu kwalov.

39 UJesu wathi: Susani ilitshew. UMarta udadewabo wofileyo wathi kuye: Nkosi, usenuka; ngoba uselensuku ezinex.

40 UJesu wathi kuye: Kangitshongo yini kuwey, ukuthi uba ukholwaz, uzabona inkazimulo kaNkulunkulua?

41 Balisusa-ke ilitshe, lapho okwakulele khona ofileyob. UJesu wasephakamisela amehlo akhe phezuluc, wathi: Baba, ngiyakubonga ngoba wena ungizwile.

42 Kodwa mina bengisazi ukuthi uyangizwa njalonjalod; kodwa ngenxa yexuku elingiphahlileyo ngitshilo lokhue, ukuze bakholwe ukuthi ungithumilef.

43 Esetshilo lezizinto, wamemeza ngelizwi elikhulu wathi: Lazaro, phumag!

44 Wasephuma owayefile, ebotshiwe izandla lenyawo ngamalembuh, lobuso bakhe bugoqelwei ngelembu. UJesu wathi kubo: Mthukululeni, limyekele ahambej.

Umphakathi uquma ukumbulala uJesu

45 Ngakho abanengi kumaJuda, ababeze kuMariyak bebona izinto azenzileyo uJesu, bakholwa kuyel.

46 Kodwa abanye babo baya kubaFarisim, babatshela izinto azenzileyo uJesu.

47 Ngakho abapristi abakhulu labaFarisin baqoqa umphakathio, bathi: Sizakwenzani? Ngoba umuntu lo wenza izibonakaliso ezinengi;

48 uba simyekele njalo, bonke bazakholwa kuyep; amaRomaq asezakuza athathe lindawor lesizwe sakithis.

49 Kodwa omunye wabo, uKayafasit, owayengumpristi omkhulu ngalowomnyakau, wathi kubo: Kalazi lutho lina,

50 futhi kalinakani ukuthi kusilungele ukuthi umuntu oyedwa afele abantu, lokuthi isizwe sonke singabhubhiv.

51 Kodwa kazitsholongo lokhu ngokwakhew, kodwa engumpristi omkhulu ngalowomnyakax, waprofethay ukuthi uJesu uzafela isizwez,

52 njaloa kungabi yisizwe kuphelab, kodwa ukuzec abuthele ndawonyed labantwana bakaNkulunkulue abahlakazekileyo babe munyef.

53 Ngakho kusukela kulolosuku benza ndawonye icebo ukuze bambulaleg.

54 Ngakho uJesu kabesahamba obala phakathi kwamaJudah, kodwa wasuka lapho waya elizweni eliseduze lenkangalai, emzini othiwa yiEfrayimij, wasehlala khona labafundi bakhe.

55 Laselisondele iphasika lamaJudak; labanengi abavela emaphandleni benyukela eJerusalema lingakafiki iphasikal, ukuze bazihlambululem.

56 Ngakho bamdinga uJesu, bekhulumisana bemi ethempelini besithi: Licabangani? Lithi isibili kayikuza emkhosini yinin?

57 Kodwa bonke abapristi abakhulu labaFarisi babekhuphe umlayo wokuthi uba ekhona owaziyo lapho akhona, akubike ukuze bambambe.

UJesu ugcotshwa eBethani

12Kwathi kuselensuku eziyisithupha lingakafikia iphasikab, uJesu wafika eBethanic, lapho okwakuloLazaro khona owayefile, ayemvuse kwabafileyod.

2 Basebemenzela ukudla kwantambama laphoe, loMarta wayesebenzafg; njalo uLazaro wayengomunye walabo ababehlezi ekudleni laye.

3 UMariyah wasethatha iphawundi yamagcobo awenadi* uqobo adulayoi, wagcoba inyawo zikaJesuj, wesula inyawo zakhe ngenwele zakhe; lendlu yagcwala iphunga lamagcobo.

4 Ngakho omunye wabafundi bakhe, uJudasi Iskariyothi kaSimoni, owayezamnikelak, wathi:

5 Kungani amafutha la engathengiswanga ngabodenariyo* abangamakhulu amathathu, kwasekunikwa abayangal?

6 Wakutsho-ke lokhu, kungeyisikho ukuthi ekhathalele abayanga, kodwa ngoba wayelisela, wayelesikhwamam, ethwala okwakufakwa phakathi kwason.

7 UJesu wasesithi: Myekeleni; uwalondolozele usuku lokungcwatshwa kwamio.

8 Ngoba abayanga lihlala lilabo, kodwa mina kalihlali lilami.

9 Ngakho ixuku elikhulu lamaJuda lakwazi ukuthi ulapho; laselisiza kungesikuthi ngenxa kaJesu kuphela, kodwa lokuthi babone loLazarop, ayemvuse kwabafileyoq.

10 Abapristi abakhulur basebesenza icebo lokuthi babulale loLazaros;

11 ngoba ngenxa yakhet amaJuda amanengiu asuka, akholwa kuJesuv.

UJesu ungena eJerusalema

12 Kusisa ixuku elikhuluw elalizile emkhosinix, lezwa ukuthi uJesu uyeza eJerusalema,

13 bathatha ingatsha zezihlahla zelala, baphuma ukuyamhlangabeza, bamemeza besithi: Hosana*! Ubusisiwe ozayo ebizweni leNkosi, iNkosi kaIsrayeliy.

14 UJesu wasefica ithole likababhemi, wahlala phezu kwalo, njengokulotshiweyo ukuthi:

15 Ungesabi, ndodakazi yeSiyoni; khangela, inkosi yakho iyeza, ihlezi phezu kwethole likababhemiz.

16 Kodwa abafundi bakhe kabaqedisisanga lezizinto ekuqalenia; kodwa uJesu esedunyisiweb, basebekhumbula ukuthi lezizinto zazilotshiwe ngaye, lokuthi babezenzile lezizinto kuyec.

17 Ngakho ixuku elalilaye lapho ebiza uLazaro ukuthi aphume engcwabeni, emvusa kwabafileyo, lafakazad.

18 Ngenxa yalokhu ixuku laphuma futhi ukuyamhlangabeza, ngoba lezwa ukuthi wenze lesisibonakalisoe.

19 Ngakho abaFarisi bakhulumisana besithi: Liyabona ukuthi kalisizi lutho; khangelani umhlaba uyamlandelaf.

UJesu ukhuluma ngokufa kwakhe

20 Kwakukhona amaGriki phakathi kwalabog ababenyukelele ukukhonzah emkhosinii;

21 wona-ke eza kuFiliphuj oweBhethisayida yeGalilik, basebemcela besithi: Nkosi, sithanda ukubona uJesu.

22 UFiliphu weza watshela uAndreya; uAndreya loFiliphu basebetshela uJesu futhil.

23 UJesu wasebaphendula esithi: Ihola selifikilem lokuthi iNdodana yomuntu idunyiswen.

24 Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Ngaphandle kokuthi uhlamvu lwebele luwele emhlabathini lufe, lona luhlala lulodwa; kodwa aluba lusifa, luthela isithelo sandeo.

25 Yena othanda impilo yakhe uyalahlekelwa yiyop; lozonda impilo yakhe kulumhlaba uzayilondoloza kuze kube yimpilo engulaphakadeq.

26 Uba umuntu engisebenzela, kangilandele; lalapho engikhona minar, lenceku yami izakuba khona. Futhi uba umuntu engisebenzela, uBaba uzamhloniphas.

27 Khathesi umphefumulo wami ukhathazekilet; sengizathini? Babau, ngisindise kuleliholav. Kodwa ngenxa yalokhuw ngifikile kuleliholax.

28 Baba, dumisa ibizo lakhoy. Kwasekusiza ilizwi livela ezulwini lisithi: Sengilidumisile, ngizaphinda ngilidumisez.

29 Ngakho ixuku elalimi khona lisizwa lathi kube lomdumo. Abanye bathi: Ingilosi ikhulume laye.

30 UJesu waphendula wathi: Lelilizwi kalizanga ngenxa yami, kodwa ngenxa yenua.

31 Khathesi yisigwebo salumhlabab; khathesi umbusi walumhlabac uzaxotshelwa phandled.

32 Mina-ke nxa ngiphakanyiswa emhlabenie, ngizadonselaf bonke kimig.

33 Watsho-ke lokhuh etshengisa uhlobo lokufa ayezakufa ngaloi.

34 Ixuku lamphendula lathi: Thina sezwa emlaywenij ukuthi uKristu uhlala phakadek; njalo ungatsho njani ukuthi: INdodana yomuntu imele ukuphakanyiswal? Ingubani le iNdodana yomuntu?

35 UJesu wasesithi kubo: Kuseyisikhatshanam ukukhanyan lilakhoo. Hambani liselokukhanya, hlezi umnyama ulehlulep; njalo ohamba emnyameni kazi lapho aya khonaq.

36 Liselokukhanya, kholwani kukho ukukhanya, ukuze libe ngabantwana bokukhanyar. UJesu wakhuluma lezizinto, wasuka, wabacatshelas.

Ukulahlwa kwamaJuda ngokungakholwa kwawo

37 Lanxa wayenze izibonakaliso ezinengi kangaka phambi kwabot, kabakholwanga kuye;

38 ukuze ligcwaliseke ilizwi likaIsaya umprofethi, alikhulumayo elokuthi: Nkosi, ngubani okholwe ukutshumayela kwethu? Lengalo yeNkosi yembulelwa baniu?

39 Ngakho babengelakho ukukholwa, ngoba uIsaya wabuya wathi:

40 Uphumputhekisile amehlo abov, wayenza lukhuni inhliziyo yabo; ukuze bangaboni ngamehlo abo, baqedisise ngenhliziyo, baphenduke, besengibasilisaw.

41 UIsaya wakhuluma lezizintox, lapho ebona inkazimulo yakhe, wakhuluma ngayey.

42 Loba kunjalo-ke labanengi bababusiz bakholwa kuyea; kodwa ngenxa yabaFarisi kabavumangab, ukuze bangamiswa esinagogenic;

43 ngoba bathanda udumo lwabantu kulodumo lukaNkulunkulud.

UJesu weza ukuzasindisa umhlaba

44 UJesu wasememeza esithie: Okholwa kimi, kakholwa kimif, kodwa kuye ongithumileyog;

45 njalo obona mina, ubona ongithumileyoh.

46 Mina ngizile ngiyikukhanya emhlabeni, ukuze wonke okholwa kimi, angahlali emnyamenii.

47 Njalo uba ekhona owezwayo amazwi ami angakholwa, mina kangimgwebij; ngoba kangizanga ukuthi ngigwebe umhlaba, kodwa ukuze ngisindise umhlabak.

48 Yenal ongalayo engawemukeli amazwi ami, ulaye omgwebayom; ilizwi esengilikhulumilen, lona lizamgwebao ngosuku lokucinap.

49 Ngoba mina kangizikhulumelanga ngokwamiq; kodwa uBaba ongithumileyo, nguye onginike umlayor, wokuthi ngizathini lokuthi ngizakhulumanis.

50 Njalo ngiyazi ukuthi umlayo wakhe uyimpilo elaphakade; ngakho izinto mina engizikhulumayo, njengokutsho kukaBaba kimi, ngokunjalo ngiyazikhulumat.

UJesu ugezisa inyawo zabafundi

13Kwathi ungakafiki umkhosi wephasikaa, uJesu esazi ukuthi ihola lakhe laselifikileb ukuthi asuke kulumhlaba aye kuYisec, esebathandile abakhed abasemhlabeni, wabathanda kwaze kwaba sekuphelenie.

2 Ukudla kwantambama sekwenziwe, udiyabhola esekufakile enhliziyweni kaJudasi Iskariyothif, kaSimoni, ukuthi amnikeleg,

3 uJesu ekwazi ukuthi uYise unikele izinto zonke ezandleni zakheh, lokuthi wavela kuNkulunkului njalo uya kuNkulunkuluj,

4 wasukuma ekudleni kwantambamak, wakhupha izembatho zakhe, wathatha ilembu wazithandela ngalol.

5 Emva kwalokhu wathela amanzi emganwini, waqala ukugezisa inyawo zabafundi, lokuzesula ngelembu ayezithandele ngalom.

6 Wasefika kuSimoni Petro; yena wasesithi kuye: Nkosi, wena ugezisa inyawo zami yinin?

7 UJesu waphendula wathi kuye: Engikwenzayo mina, kawukwazi khathesi, kodwa uzakwazi emva kwalezizintoo.

8 UPetro wathi kuye: Kawusoze ugezise inyawo zami kuze kube laphakade. UJesu wamphendula wathi: Uba ngingakugezisi, kawulasabelo lamip.

9 USimoni Petro wathi kuye: Nkosi, kakungabi zinyawo zami zodwa, kodwa lezandla lekhandaq.

10 UJesu wathi kuye: Ogezileyo kasweli lutho ngaphandle kokugeziswa inyawo, kodwa uhlambulukiler ngokupheleleyos; lina-ke lihlambulukile, kodwa-ke kakusini lonket.

11 Ngoba wayemazi lowo owayezamnikela; ngenxa yalokhu wathi: Kalihlambulukanga lonkeu.

12 Esegezisile inyawo zabo, wathatha izembatho zakhe, wabuya wahlala phansiv, wathi kubo: Liyakwazi yini engikwenze kiniw?

13 Lina lingibiza lithi: Mfundisix, lokuthi Nkosi; likutsho kuhle, ngoba ngiyikhoy.

14 Ngakho uba mina, iNkosi loMfundisi, ngigezise inyawo zenuz, lani-ke lifanele ukugezisana inyawoa.

15 Ngoba ngilinikile isibonelo, ukuze lenze lani njengoba mina ngenzile kinib.

16 Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Inceku kayinkulu kulenkosi yayoc, lothunyiweyo kamkhulu kulomthumileyod.

17 Uba lisazi lezizinto, libusisiwe uba lizenzae.

18 Kangikhulumi ngani lonkef; mina ngiyabazi engibakhethileyog; kodwa ukuze kugcwaliseke umbhalo othi: Odla lami isinkwa ungiphakamisele isithende sakheh.

19 Sengilitshela kusukela khathesi kungakenzekii, ukuze, nxa sekusenzeka, likholwe ukuthi nginguyej.

20 Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Owemukela loba ngubani engimthumileyo, wemukela mina; lowemukela mina, wemukela ongithumileyok.

UJesu ukhuluma ngokunikelwa kwakhe

21 UJesu esetshilol lezizinto wakhathazeka emoyenim, wafakaza wathin: Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kinio, omunye wenu uzanginikelap.

22 Ngakho abafundi bakhangelana, bengaqondi ukuthi ukhuluma ngobaniq.

23 Kwakweyeme esifubeni sikaJesu omunye wabafundi bakher, uJesu ayemthandas;

24 ngakho uSimoni Petro wamqhweba ukubuza ukuthi ngubani akhuluma ngaye.

25 Yena-ke eqamela esifubeni sikaJesut, wathi kuye: Nkosi, ngubani?

26 UJesu waphendula wathi: Ngulowo mina engizamnika ucezu sengilutshebileu. Kwathi eselutshebile ucezu, walunika uJudasi Iskariyothi kaSimoniv.

27 Futhi emva kocezu, uSathane wasengena kuyew. UJesu wasesithi kuye: Okwenzayo, kwenze masinyanex.

28 Kodwa kakho kwababehlezi ekudleni owayekwazi ukuthi ukutsholoni kuye.

29 Ngoba abanye bacabanga ukuthi, njengoba uJudasi wayelesikhwamay, uJesu wathi kuye: Thenga esikuswelayo emkhosiniz; loba ukuthi kanike abayanga okunye.

30 Lowo wathi eselwemukele ucezu, wahle waphuma; kwakusebusuku.

UJesu unikwa udumo. Umlayo wokuthandana

31 Ngakho kwathi esephumile, uJesu wathi: Khathesi iNdodana yomuntu idunyisiwea, loNkulunkulu udunyisiwe kuyob.

32 Uba uNkulunkulu edunyiswe kuyoc, loNkulunkulu uzayidumisa kuye ngokwakhed, njalo uzahle ayidumisee.

33 Bantwanyana, ngiselani isikhatshana. Lizangidingaf, futhi njengalokhu ngatsho kumaJuda ukuthig: Lapho mina engiya khona, lingeze leza lina; ngitsho lakini khathesi.

34 Ngilinikah umlayo omutshai, ukuthi lithandane; njengalokhu ngilithandile, lani-ke lithandanej.

35 Ngalokhu bonke bazakwazi ukuthi lingabafundi bami, uba lilothando omunye komunyek.

Ukuxwayiswa kukaPetro

36 USimoni Petro wathi kuye: Nkosi, uya ngaphil? UJesu wamphendula wathi: Lapho engiya khona, ungengilandele khathesim, kodwa uzangilandela emva kwalokhun.

37 UPetro wathi kuye: Nkosi, ngingekulandele khathesi ngani? Impilo yami ngizayibekela wena phansio.

38 UJesu wamphendula wathi: Impilo yakho uzayibekela mina phansi yinip? Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kuwe: Iqhude kalisoze likhaleq uze ungiphike kathathur.

Inkulumo yokuvalelisa kukaJesu

14Inhliziyo yenu kayingakhathazeki; liyakholwa kuNkulunkulu, kholwani lakimia.

2 Ekhaya likaBaba kukhona izindlu ezinengi; kodwa uba kwakungenjalo, ngabe ngalitshelab. Ngiyahamba ukuyalilungisela indawoc.

3 Njalo nxa ngihamba ngisiyalilungisela indawo, ngizabuya futhi ngilemukele kimid; ukuze kuthi lapho mina engikhona, libe khona lanie.

4 Lalapho mina engiya khona liyakwazi, lendlela liyayazi.

5 UTomasi wathi kuyef: Nkosi, kasikwazi lapho oya khona; pho, singayazi njani indlelag?

6 UJesu wathi kuye: Mina ngiyindlelah, leqinisoi, lempiloj; kakho oza kuBaba, kodwa ngamik.

7 Uba belingazile, belizamazi loBabal; njalo kusukela khathesi liyamazi, selimbonilem.

8 UFiliphu wathi kuye: Nkosi, sitshengise uYihlo, njalo kusanelen.

9 UJesu wathi kuye: Sengilani isikhathi eside kangaka, kawukangazi, Filiphu? Yena obone mina, ubone uBabao; njalo utsho njani ukuthi: Sitshengise uYihlo?

10 Kawukholwa yini ukuthi mina ngikuBaba, loBaba ukimip? Amazwi mina engiwakhuluma kini, kangizikhulumeli ngokwami; kodwa uBaba ohlezi kimiq, yena wenza imisebenzir.

11 Ngikholwani ukuthi mina ngikuBaba, loBaba ukimis; njalo uba kungenjalo, ngikholwani ngenxa yemisebenzi ngokwayot.

12 Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Okholwa kimi, imisebenzi engiyenzayo uzayenza layeu, lemikhulu kulale uzayenzav; ngoba mina ngiya kuBabaw.

13 Njalo loba yini eliyicelayox ngebizo lami, le ngizayenzay, ukuze uYise adunyiswe eNdodaneni.

14 Uba licela loba yini ebizweni lami, mina ngizayenzaz.

UMoya uyathenjiswa

15 Uba lingithanda, londolozani imilayo yamia.

16 Lami ngizacela kuBaba, laye uzalinika omunye uMduduzib, ukuze ahlale lani laphakade,

17 uMoya weqinisoc, ongememukele umhlaba, ngoba ungamboni, ungamazid. Kodwa lina liyamazie, ngoba uhlala lanif, njalo uzakuba kinig.

18 Kangiyikulitshiya lizintandane; ngizakuza kinih.

19 Kube kanti okwesikhatshanai lomhlaba kawusayikungibona, kodwa lina lizangibonaj; ngoba mina ngiyaphila, lani lizaphilak.

20 Ngalolosuku lina lizakwazil ukuthi mina ngikuBaba, lani likimim, lami ngikinin.

21 Olemilayo yami ayilondoloze, nguye ongithandayoo; njalo yena ongithandayo, uzathandwa nguBaba; lami ngizamthanda, ngizazibonakalisa kuyep.

22 UJudasi, ongesuye uIskariyothi, wathi kuye: Nkosi, kungani uzazibonakalisa kithi, kodwa kungeyisikho kumhlabaq?

23 UJesu waphendula wathi kuye: Uba umuntu engithandars, uzalondoloza ilizwi lamit, loBaba uzamthandau, njalo sizakuza kuyev, sihlale layew.

24 Yena ongangithandiyo, kawalondolozi amazwi ami; lelizwi elilizwayo kayisilo elami, kodwa ngelikaBaba ongithumileyox.

25 Lezizinto ngizikhulumile kini ngihlezi lani.

26 Kodwa uMduduzi, uMoya oyiNgcweley, uBaba azamthuma ebizweni lamiz, yena uzalifundisa zonke izinto, njalo alikhumbuze konke engakutshoyo kinia.

27 Ukuthula ngikutshiya kinib, ukuthula kwami ngilinika khonac; kungeyisikho njengoba umhlaba unikad, mina ngiyalinika. Inhliziyo yenu kayingakhathazwa, ingesabie.

28 Lizwile ukuthi mina ngithe kinif: Ngiyahamba njalo ngizabuya kinig. Uba belingithanda, belizathokoza, ngoba ngithe: Ngiya kuBabah; ngoba uBaba mkhulu kulamii.

29 Njalo khathesi ngilitshelile kungakenzeki; ukuze, lapho sekusenzeka, likholwej.

30 Kangisayikukhuluma okunengi lanik; ngoba umbusi walumhlaba uyezal, kodwa kalalutho kimim;

31 kodwa ukuze umhlaba wazin ukuthi ngiyamthanda uBabao, lokuthi njengoba uBaba engilayile, ngenze njalo. Sukumani, sisuke laphap.

Ivini lezingatsha

15Mina ngilivini eliqotho, njalo uBaba ungumlimia.

2 Lonke ugatsha olukimi olungatheliyo isithelo, uyalususa; lalo lonke oluthela isithelo, uyaluthena, ukuze lwengeze ukuthelab.

3 Selihlambululekilec lina ngelizwi engilikhulume kinid.

4 Hlalani kimi, lami kini. Njengalokhu ugatsha lungethele isithelo ngokwalo, uba lungahlali evinini, ngokunjalo lani lingeke, uba lingahlali kimie.

5 Mina ngilivini, lina lizingatshaf. Lowo ohlala kimi, lami kuyeg, yena uyathela isithelo sandeh; ngoba ngaphandle kwami lingenze lutho.

6 Uba umuntu engahlali kimi, ulahlelwa phandle njengogatsha, abe esebunai, bazibuthej baziphose emlilwenikl, zitshiswem.

7 Uba lihlala kimin, lamazwi ami ehlala kinio, lizacela elikuthandayo, lizakwenzelwap.

8 UBaba uyadunyiswa ngalokhu, ukuthi lithele isithelo sandeq; njalo lizakuba ngabafundi bamir.

9 Njengalokhu uBaba engithandile, lami ngilithandile; hlalani ethandweni lwamis.

10 Uba lilondoloza imilayo yami, lizahlala ethandweni lwamit; njengalokhu mina ngilondoloze imilayo kaBaba, njalo ngihlala ethandweni lwakheu.

11 Lezizinto ngizikhulume kini, ukuze intokozo yami ihlale kiniv, njalo intokozo yenu igcwalew.

Umlayo wokuthandana

12 Lo ngumlayo wami, ukuthi lithandane, njengalokhu ngilithandilex.

13 Kakho olothando olukhulu kulaloluy, lokuthi umuntu ababekele phansi abangane bakhe impilo yakhez.

14 Lina lingabangane bamia, uba lisenza loba yini mina engililaya yonab.

15 Kangisalibizi ngokuthi lizinceku, ngoba inceku kayikwazi ukuthi inkosi yayo yenzani; kodwa sengilibize ngokuthi lingabangane, ngoba konke engikuzwileyo kuBabac ngilazise khonad.

16 Kalingikhethanga lina, kodwa mina ngilikhethilee, njalo ngilimisilef, ukuze lina lihambe lithele isithelog, lesithelo senu sihlaleh; ukuze loba yini eliyicela kuBaba ngebizo lami, alinikei.

17 Ngililaya lezizinto, ukuze lithandanej.

Inzondo yomhlaba

18 Uba umhlaba ulizondak, yazini ukuthi wangizonda mina ngaphambi kwenul.

19 Uba belingabomhlaba, umhlaba ubuzathanda abawom; kodwa ngoba lingeyisibo abomhlaban, kodwa ngalikhetha mina emhlabeni, ngakho umhlaba uyalizondao.

20 Khumbulani ilizwi mina engalitsho kini: Inceku kayinkulu kulenkosi yayop. Uba bengizingele mina, bazalizingela laniq; uba belondoloza ilizwi lami, bazalondoloza lelenur.

21 Kodwa bazakwenza konke lokhus ngenxa yebizo lamit, ngoba bengamazi ongithumileyou.

22 Uba bengingafikanga ngakhuluma labo, ngabe kabalasonov; kodwa khathesiw kabalazaba ngesono sabox.

23 Ongizondayo, uzonda loBaba.

24 Uba bengingenzanga phakathi kwabo imisebenzi kungekho omunye owayenzayoy, ngabe kabalasonoz; kodwa khathesi sebeyibonilea sebezonde sonke mina loBabab.

25 Kodwa ukuze ligcwaliseke ilizwi elilotshiweyo emlayweni wabo elokuthic: Bangizonda kungelasizathod.

26 Kodwa nxa esefikile uMduduzie, engizamthuma mina kini evela kuBabaf, uMoya weqinisog, ophuma kuBabah, lo uzangifakazelai;

27 lani futhi lizafakazaj, ngoba belilami kusukela ekuqalenik.

Isicino senkulumo kaJesu. Ukuhlupheka okuzayo

16Lezizinto ngizikhulume kinia, ukuze lingakhubekib.

2 Bazalimisa emasinagogenic; yebo isikhathi siyezad, lapho wonke olibulalayoe ezacabanga ukuthi wenzela uNkulunkulu inkonzof.

3 Lalezizinto bazazenza kini, ngoba bengamazanga uBaba loba minag.

4 Kodwa ngikhulume lezizinto kinih, ukuze lapho sesifikile isikhathi, lizikhumbule ukuthi mina ngalitshelai. Kodwa lezizinto kangizikhulumanga ekuqaleni, ngoba bengilanij.

5 Kodwa khathesi ngiyahamba ngiya kongithumileyok, kanti kakho kini ongibuza ukuthi: Uya ngaphil?

6 Kodwa ngoba ngikhulume lezizinto kini, usizi lugcwalise inhliziyo yenum.

7 Kodwa mina ngilitshela iqiniso: Kulilungele ukuthi mina ngihambe; ngoba nxa ngingahambi, uMduduzin kayikuza kinio; kodwa nxa ngihambap, ngizamthuma kiniq.

8 Nxa esefikile yena uzaqinisekisa umhlaba ngesono langokulunga langesigwebor;

9 ngesonos, ngoba kabakholwa kimit;

10 langokulungau, ngoba ngiya kuBaba, kalisayikungibonav;

11 langesigwebow, ngoba umbusi walumhlabax usegwetshiwey.

12 Ngiseselezinto ezinengi engingalitshela zonaz, kodwa lingezithwale khathesia;

13 kodwa nxa yena esefikile, uMoya weqinisob, uzalikhokhelela eqinisweni lonke; ngoba kayikuzikhulumela ngokwakhe, kodwa loba yini ayizwayo uzayikhulumac, alibikeled izinto ezizayoe.

14 Yena uzangidumisaf, ngoba uzathatha okungokwamig, alibikele khonah.

15 Konke uBaba alakho, kungokwamii; yikho-ke ngisithi uzathatha okungokwamij, alibikele khonak.

Ukuvalelisa kukaJesu

16 Okwesikhatshana futhi kaliyikungibonal, kubuye kube yisikhatshana libe selingibonam, ngoba mina ngiya kuBaban.

17 Ngakho abanye kubafundi bakhe bakhulumisana besithi: Kuyini lokho akutsho kithi: Okwesikhatshana, futhi kaliyikungibona, kubuye kube yisikhatshana libe selingibona; lokuthi: Ngoba mina ngiya kuBabao?

18 Basebesithi: Kuyini lokhu akutshoyo ukuthi: Okwesikhatshana? Kasazi ukuthi utshoni.

19 UJesu wayesesazi ukuthi babethanda ukumbuzap, wasesithi kubo: Liyabuzana ngalokho yini, ukuthi ngithe: Okwesikhatshana futhi kaliyikungibona, kubuye kube yisikhatshana libe selingibonaq?

20 Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Lina lizakhala lililer, kodwa umhlaba uzathokoza; futhi lizakuba losizi lina, kodwa usizi lwenu luzaphendulwa lube yintokozos.

21 Owesifazana nxa ebeletha ulobuhlungu, ngoba ihola lakhe selifikile; kodwa nxa esebelethe usane, kasakhumbuli ubuhlungu, ngenxa yentokozo yokuthi kuzelwe umuntu emhlabenit.

22 Ngakho lani-ke lilosizi khathesiu; kodwa ngizabuya ngilibone, lenhliziyo yenu ithokoze, njalo kakho ongalemuka intokozo yenuv.

23 Langalolosuku kaliyikungibuza luthow. Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kini: Loba kuyini elizakucela kuBaba ebizweni lami uzalinikax.

24 Kuze kube khathesi kalicelanga lutho ebizweni lami; celani, lizakwemukeliswa, ukuze intokozo yenu igcwaley.

25 Ngikhulume izinto lezi kini ngemifanekiso; kodwa isikhathi siyeza lapho ngingasayikukhuluma kini ngemifanekiso, kodwa ngizalitshela ngoBaba ngokucacileyoz.

26 Ngalolosuku lizacela ebizweni lami; njalo kangitsho kini ukuthi ngizalicelela mina kuBabaa;

27 ngoba uBaba uqobo uyalithanda, ngoba lina lingithandileb, likholiwec ukuthi mina ngiphume kuNkulunkulude.

28 Ngiphume kuBaba, njalo ngeza emhlabenifg; ngiyasuka futhi emhlabeni, ngiya kuBabah.

29 Abafundi bakhe bathi kuye: Khangela khathesi ukhuluma ngokucacileyoi, njalo kawukhulumi lamfanekiso.

30 Khathesi siyazi ukuthi uyazi izinto zonke, njalo kawudingi ukuthi umuntu akubuzej; ngalokhu siyakholwak ukuthi uphume kuNkulunkululm.

31 UJesu wabaphendula wathi: Selikholwa yinin?

32 Khangelani, ihola liyeza, yebo selifikileo, elokuthi lihlakazekep ngulowo lalowoq aye kibo, lingitshiye ngingedwar; kanti kangingedwa, ngoba uBaba ulamis.

33 Ngikhulume lezizinto kini, ukuze libe lokuthula kimit. Emhlabeni lizakuba lenhluphekou; kodwa manini isibindiv, mina ngiwunqobile umhlabaw.

Umkhuleko kaJesu

17UJesu wakhuluma lezizinto, waphakamisela amehlo akhe ezulwinia, wathi: Baba, ihola selifikileb; dumisa iNdodana yakho, ukuze layo iNdodana yakho ikudumisec;

2 njengoba uyinikile amandla phezu kwayo yonke inyamad, ukuze bonke obanike yona, ibanike impilo elaphakadee.

3 Lalokhu yimpilo elaphakade, ukuthi bazi wenaf uNkulunkulu wedwa weqinisog, loJesu Kristu omthumileyoh.

4 Mina ngikudumisile emhlabenii; ngiwuqedile umsebenzi obunginike wona ukuthi ngiwenzej;

5 khathesi-ke ngidumise wena, Babak, ngilawe uqobo ngenkazimulo engangilayo kanye lawel ungakabi khona umhlabam.

6 Ngilibonakalisile ibizo lakho ebantwinin onginike bona bevela emhlabenio; babengabakho, njalo wanginika bonap; balilondolozile ilizwi lakhoq.

7 Khathesi sebesazi ukuthi konke, loba yikuphi onginike khona, kuvela kuwer;

8 ngoba amazwi onginike wona, ngibanikile wona; bawemukelas, njalo bayazi ngeqiniso ukuthi ngiphuma kuwet, bakholiweu ukuthiv ungithumile wenaw.

9 Mina ngiyabakhulekela bonax; kangikhulekeli umhlabay, kodwa labo onginike bonaz, ngoba bangabakhoa;

10 njalo konke okwami kungokwakho, lokwakho kungokwamib; njalo ngidunyisiwe kuboc.

11 Njalo kangisekho emhlabenid, kodwa basemhlabeni bona, njalo mina ngiyeza kuwee. Baba oNgcwelef, balondolozeg ebizweni lakho laboh onginike bonai, ukuze babe munyej, njengathik.

12 Lapho ngiselabo emhlabeni, mina ngabalondolozal ebizweni lakhom; labo onginike bona ngibalindilen, njalo kakho kubo olahlekileyoo, ngaphandle kwendodana yokulahlwap, ukuze kugcwaliseke umbhaloq.

13 Kodwa khathesi ngiza kuwer, njalo lezizinto ngizikhuluma emhlabeni, ukuze babe lentokozo yami igcwalisekile kubos.

14 Mina ngibanikile ilizwi lakhot, lomhlaba ubazondileu, ngoba bengeyisibo abomhlabav, njengoba mina ngingesuye owomhlabaw.

15 Kangiceli ukuthi ubasuse emhlabeni, kodwa ukuze ubalondolozex kokubiy.

16 Kabasibo abomhlaba, njengalokhu mina ngingesuye owomhlabaz.

17 Bangcwelisea eqinisweni lakhob; ilizwi lakhoc liliqinisod.

18 Njengalokhu wangithuma emhlabeni, lami ngibathumile emhlabenie.

19 Njalo mina ngizehlukanisela bonaf, ukuze labo behlukaniswe eqiniswenig.

20 Njalo kangiceleli laba bodwa, kodwa lalabo abazakholwa kimi ngelizwi laboh;

21 ukuze bonke babe munyei; njengalokhu wena, Baba, ukimi, lami ngikuwej, ukuze labo babe munye kithik; ukuze umhlaba ukholwel ukuthi wena ungithumilem.

22 Lenkazimulo mina onginike yonan, ngibanikile bonao, ukuze babe munye, njengathi simunyep.

23 Mina ngikubo, lawe ukimiqr, ukuze bapheleliswe babe munyes, lokuze umhlaba wazit ukuthi wena ungithumile, lokuthi ubathandile, njengalokhu ungithandileu.

24 Baba, labo onginike bonav, ngithanda ukuthi laphow mina engikhona, labo babe lamix; ukuze babone inkazimulo yamiy, onginike yonaz, ngoba wangithanda kungakasekelwa umhlabaa.

25 Baba olungileyob, ngitsho umhlaba kawukwazangac, kodwa mina ngikwaziled, lalaba bayazie ukuthi wena ungithumilef;

26 njalo ngibazisile ibizo lakho, njalo ngizabazisa lonag; ukuze uthando ongithande ngalo lube kuboh, lami kuboi.

Ukubotshwa kukaJesu

18UJesu esekhulumile lezizinto waphuma kanye labafundi bakhea waya ngaphetsheya kwesifudlana iKidronib, lapho okwakukhona isivande, angena kuso yena labafundi bakhec.

2 Njalo uJudasi laye, owamnikelayo, wayeyazi lindawod; ngoba uJesu wayebuthana khona labafundi bakhe kanengie.

3 Ngakho uJudasi, esethethef isigaba samabuthog, labancedisi abavela kubapristi abakhulu labaFarisih, waya khona belezibane lamalambi lezikhalii.

4 Kwathi uJesu, ekwazi konke okwakuzamehlela, waphuma wathi kubo: Lidinga banij?

5 Bamphendula bathi: UJesu weNazaretha. UJesu wathi kubo: Mina nginguye. LoJudasi owamnikelayo laye wayemi labo.

6 Ngakho kuthe esithi kubo: Mina nginguye; bahlehla nyovane, bawela phansi.

7 Wasephinda wababuza wathi: Lidinga bani? Basebesithi: UJesu weNazaretha.

8 UJesu waphendula wathi: Ngilitshelile ukuthi mina nginguye; ngakho uba lidinga mina, yekelani laba bahambe;

9 ukuze ligcwaliseke ilizwi ayelikhulumile elokuthi: Kulabo owanginika bona, angilahlekelwanga lamunye wabok.

10 Kwathi uSimoni Petro elenkemba wayihwatsha, wagadla inceku yompristi omkhulu, waquma indlebe yayo yokunene. Lebizo lenceku lalinguMalikusi.

11 UJesu wasesithi kuPetro: Faka inkemba yakho esikhwameni; inkezo uBaba anginike yona, kangiyikuyinatha yinil?

12 Ngakho isigabamn samabutho lendunao labancedisi bamaJuda bambamba uJesup, bambopha,

13 basebemusaq kuqala kuAnasir; ngoba wayenguyisezala kaKayafasis, owayengumpristi omkhulu ngalowomnyakat.

14 Kwakunguye uKayafasi owayecebise amaJuda, ukuthi kwakulungile ukuthi umuntu oyedwa afele isizweu.

UPetro ulandula uJesu. Ukuthethwa kwecala likaJesu

15 USimoni Petro wasemlandela uJesuv, lomunye umfundi. Lalowomfundi wayesaziwa ngumpristi omkhulu, wangena loJesu egumeni lompristi omkhuluw;

16 kodwa uPetro wayemi ngaphandle emnyangox. Wasephuma lowomfundi omunye owayesaziwa ngumpristi omkhulu, wasekhuluma lomlindisangokazi, wamngenisa uPetroy.

17 Incekukazi encane engumlindisango yasisithi kuPetro: Kawusuye lawe omunye wabafundi balumuntu yini? Yena wathi: Kangisuyez.

18 Njalo izinceku labancedisia babemi bebase umlilo wamalahle, ngoba kwakumakhazab, njalo besotha; uPetro laye wayemi labo esotha.

19 Umpristi omkhulu wasembuza uJesu ngabafundi bakhe, langemfundiso yakhec.

20 UJesu wamphendula wathi: Mina ngikhulume obala emhlabenid; ngezikhathi zonke mina bengifundisa esinagogenie lethempelinif, lapho amaJuda abuthana khona ngesikhathi sonke, njalo kangikhulumanga lutho ensithag.

21 Ubuzelani kimi? Buza labo abakuzwayo lokho engakukhuluma laboh; khangela, bona bayazazi izinto mina engazitshoyoi.

22 Kwathi esetshilo lezizinto, omunye wabancedisij owayemi khona wamwakala1 uJesuk, esithi: Kanti uphendula njalo umpristi omkhulul?

23 UJesu wamphendula wathi: Uba ngikhulume kubi, fakaza ngobubi; kodwa uba kuhle, ungitshayelani?

24 UAnasi wasemthuma ebotshiwe kuKayafasi umpristi omkhulum.

25 Kodwa uSimoni Petro wayemi esothan; basebesithi kuye: Kawusuye lawe omunye wabafundi bakhe yini? Waphika yena, wathi: Kangisuyeo.

26 Omunye wezinceku zompristi omkhulu, oyisinini somuntu uPetro aquma indlebe yakhep, wathi: Mina kangikubonanga yini esivandeni ulaye?

27 UPetro wasebuya ephika; njalo lahle lakhala iqhudeq.

UJesu uphambi kukaPilatu

28 Basebemkhupha uJesur kuKayafasi bamusa endlini yombusis; njalo kwakusekuseni, kodwa kabangenanga bona endlini yombusi, ukuze bangangcolit, kodwa ukuze badle iphasikau.

29 Ngakho uPilatu waphumela kubo, wathi: Limbeka cala bani lumuntuv?

30 Basebephendula bathi kuye: Uba lo ubengesuye owenza okubiw, ngabe kasimnikelanga kuwe.

31 UPilatu wasesithi kubo: Mthatheni lina, limahlulele njengomlayo wakinix. Ngakho amaJuda athi kuye: Kakuvunyelwa kithi ukubulala umuntu;

32 ukuze kugcwaliseke ilizwi uJesu alikhulumayo, ukutshengisa uhlobo lokufa ayezakufa ngaloy.

33 Ngakho uPilatu wabuye wangena endlini yombusi, wambiza uJesu, wathi kuye: Wena uyiNkosi yamaJuda yiniz?

34 UJesu wamphendula wathi: Uyazitsholo lokhu wena yini, kumbe abanye bakutshelile ngami?

35 UPilatu waphendula wathi: Kanti ngingumJuda mina? Isizwe sakini labapristi abakhulu bakunikele kimi; wenzeni?

36 UJesu waphendula wathi: Umbuso wamia kawusiwo walumhlabab; uba umbuso wami ubungowalumhlabac, inceku zamid bezizakulwae, ukuze nginganikelwa kumaJudaf; kodwa khathesi umbuso wami kawusiwo owalapha.

37 UPilatu wasesithi kuye: Ngakho uyinkosi yini? UJesu waphendula wathi: Uyatsho wena, ukuthi mina ngiyinkosig. Mina ngazalelwa lokhu, njalo ngizele lokhu emhlabenih, ukuze ngifakazelei iqinisoj. Wonke oweqiniso uyalizwa ilizwi lamik.

38 UPilatu wathi kuye: Liyini iqiniso?

Kwathi esetshilo lokhu, wabuya waphumela kumaJudal, wathi kuwo: Mina kangitholi lacala kuyem.

39 Kodwa lilomkhuba, wokuthi ngilikhululele omunye ngephasika; ngakho liyathanda ukuthi ngilikhululele iNkosi yamaJuda yinin?

40 Wonke asememeza futhio, athi: Hatshi lo, kodwa uBarabasip; kodwa uBarabasi wayengumphangiq.

UJesu ugwetshelwa ukufa

19Ngakho uPilatu wamthatha uJesu, wamtshaya ngesiswepua.

2 Labebutho beluka umqhele wameva bawubeka ekhanda lakheb, bamgqokisa isembatho esiyibubendec,

3 basebesithi: Bayethe, Nkosi yamaJuda! Basebemtshaya ngempamad.

4 UPilatu wasebuya waphumela phandle, wathi kubo: Khangelani, ngiyamkhuphela phandle kinie, ukuze lazi ukuthi kangitholi lacala kuyefg.

5 UJesu wasephumela phandle, ethwele umqhele wameva embethe isembatho esiyibubende. UPilatu wasesithi kubo: Khangelani lumuntu!

6 Kwathi abapristi abakhulu labancedisih bembona, bamemeza bathi: Bethela, bethela! UPilatu wathi kubo: Mthatheni lina, limbethele; ngoba mina kangitholi cala kuyei.

7 AmaJuda amphendula athi: Silomlayo thina, langokomlayo wethu ufanele ukufaj, ngoba uzenze iNdodana kaNkulunkuluk.

8 Kwathi uPilatu esizwa lelolizwi, wesaba kakhulul,

9 wangena futhi endlini yombusim, wathi kuJesu: Uvela ngaphi wenan? Kodwa uJesu kamnikanga mpenduloo.

10 Khona uPilatu wathi kuye: Kawukhulumi lami yini? Kawazi yini ukuthi ngilamandla okukubethela, njalo ngilamandla okukukhulula?

11 UJesu wamphendula wathi: Ungeke ube lamandla phezu kwamip, uba ungawanikwangaq evela phezulur; ngakho onginikele kuwe ulesono esikhulus.

12 Kusukela lapho uPilatu wadinga ukumkhulula. Kodwa amaJuda amemeza athi: Uba ukhulula lo, kawusuye umngane kaKesari; wonke ozenza inkosi, uphikisana loKesarit.

13 Kwathi uPilatu esizwa lelilizwi wamkhuphela phandle uJesuu, wahlala phansi esihlalweni sokwahlulela, endaweni ebizwa ngokuthi Gandelwe ngaMatshev, kodwa ngesiHebheru yiGabathaw;

14 njalo kwakungamalungiselelo ephasikax, njalo kwakungaba lihola* lesithuphay; wasesithi kumaJuda: Khangelani inkosi yenuz!

15 Kodwa amemeza athi: Susa, susa, mbethelea! UPilatu wathi kuwo: Ngibethele yini inkosi yenu? Abapristi abakhulu baphendula bathi: Kasilankosi ngaphandle kukaKesarib.

16 Ngakho wasemnikela kubo, ukuze abethelwec. Basebemthatha uJesu bamqhubad.

Ukubethelwa lokufa kukaJesu

17 Kwathi ethwele isiphambanoe sakhe waphuma waya endaweni ethiwa yiNdawo yokhakhayif, ethiwa ngesiHebheru yiGolgotha;

18 lapho abambethela khona, labanye ababili kanye laye, ngapha langapha, loJesu ephakathig.

19 UPilatu wasebhala lesaziso, wasiphanyeka esiphambanweni; njalo kwakubhalwe ukuthi: UJESU UMNAZARETHA INKOSI YAMAJUDAh.

20 Lalesisaziso abanengi bamaJuda basifunda, ngoba indawo lapho uJesu ayebethelwe khona yayiseduze lomuzii; njalo kwakubhalwe ngesiHebheru, ngesiGriki, ngesiRomaj.

21 Abapristi abakhulu bamaJuda basebesithi kuPilatu: Ungabhali ukuthi: INkosi yamaJuda; kodwa ukuthi lo wathi: NgiyiNkosi yamaJuda.

22 UPilatu waphendula wathi: Engikubhalileyo, ngikubhalilek.

23 Kwathi abebutho, sebembethele uJesul, bathatha izembatho zakhe, basebezenza izabelo ezine, ngulowo lalowo owebutho waba lesabelom, lesigqoko; kodwa isigqoko sasingelamthungon, selukiwe sonke kusukela phezulu.

24 Ngakho bakhulumisana besithi: Kasingasidabuli, kodwa asisenzele inkatho, ukuthi sizakuba ngesikabani; ukuze kugcwaliseke umbhalo othi: Babelana izembatho zami, benza inkatho yokuphosa ngesigqoko samio. Azenza-ke lezizinto amabutho.

25 Kwakumi esiphambanweni sikaJesu unina, lodadewabo kaninap, uMariyaq umkaKlophasi, loMariya Magadalenar.

26 Ngakho uJesu ebona unina, lomfundi amthandayo bemi khonas, wathi kunina: Mama, khangela indodana yakhot.

27 Emva kwalokho wathi kumfundi: Khangela unyoko. Kusukela ngalelohola lowomfundi wamthatha wamusa kwakheu.

28 Emva kwalokhu uJesu ekwazi ukuthi konke kwasekuphelile, ukuze kugcwaliseke umbhalov, wathi: Ngomile.

29 Kwakubekwe isitsha sigcwele ivinigaw; basebegcwalisa uzipho ngevinigax, baluhloma kuhisope*, balusa emlonyeni wakhey.

30 Kwathi-ke uJesu elemukele iviniga, wathi: Kuphelilez; wasekhothamisa ikhanda, wanikela umoyaa.

31 Ngakho amaJuda, ngoba kwakungamalungiselelob, ukuze izidumbu zingahlali esiphambanweni ngesabathac (ngoba lolosuku lwesabatha lwalulukhulud), acela uPilatu ukuthi yephulwe imilenze yabo, njalo basuswe.

32 Ngakho abebutho beza, bephula imilenze yowokuqala leyomunye ababebethelwe laye;

33 kodwa sebefika kuJesu, kwathi bebona ukuthi wayesefile, kabayephulanga imilenze yakhe;

34 kodwa omunye webutho wamgwaza ngomkhonto ehlangothini, njalo kwahle kwaphuma igazi lamanzie.

35 Yena owabonayo ufakazile, njalo ubufakazi bakhe buqinisile, yena-ke uyazi ukuthi ukhuluma okuliqiniso, ukuze lina likholwef.

36 Ngoba lezizinto zenzeka ukuze kugcwaliseke umbhalo othi: Kakuyikwephulwa thambo lakheg.

37 Njalo lomunye umbhalo uthi: Bazamkhangela abamgwazileyoh.

Ukungcwatshwa kukaJesu

38 Kwathi emva kwalezizinto uJosefa weArimathiyai, owayengumfundi kaJesu, kodwa ngasese ngenxa yokwesaba amaJudaj, wacela kuPilatu ukuthi asuse isidumbu sikaJesu; futhi uPilatu wavuma. Ngakho weza wasisusa isidumbu sikaJesu.

39 Kwasekusiza loNikodimak, owafika kuJesu kuqala ebusuku, ephethe inhlanganisol yemure*m lenhlaban engaba amaphawundi alikhuluo.

40 Basebesithatha isidumbu sikaJesu, basibopha ngamalembu acolekileyo kanye lamakhap, njengomkhuba wamaJuda wokungcwabaq.

41 Njalo kwakukhona kuleyondawo ayebethelwe khona isivande, lesivandeni kwakulengcwaba elitsha, okwakungazange kubekwe muntu kulo.

42 Basebembeka lapho uJesu ngenxa yamalungiselelo amaJuda, ngoba ingcwaba laliseduzer.

Ukuvuka kukaJesu

20Kwathi ngolokuqala lweviki uMariya Magadalena wafika engcwabeni ekuseni kakhulu, kusesemnyamaa, wabona ilitshe lisusiwe engcwabenib.

2 Ngakho wagijima weza kuSimoni Petro lakomunye umfundi uJesu ayemthandac, wathi kubo: Bayisusile iNkosi engcwabeni, njalo kasazi lapho abayibeke khona.

3 Ngakho uPetro waphuma lomunye umfundi, bafika engcwabenid.

4 Basebegijima bobabili kanyekanye; omunye umfundi wasegijima phambili ngesiqubu kuloPetro, wafika kuqala engcwabeni.

5 Kwathi ekhothama elunguzae wabona amalembu acolekileyo endlelwe, kodwa kangenangaf.

6 USimoni Petro wasefika emlandela, wangena engcwabeni, wabona amalembu acolekileyo endlelweg,

7 lelembu lobuso elalisekhanda lakhe, lingabekwanga lamalembu acolekileyoh, kodwa lendluliwe lisendaweni yalo lodwa.

8 Ngakho wasengena laye omunye umfundi owayefike kuqala engcwabeni, wabona, wakholwa;

9 ngoba babengakaqedisisii umbhalo, ukuthi ubemele ukuvuka kwabafileyoj.

10 Basebesuka futhi abafundi baya kibok.

Ukuzibonakalisa kukaJesu

11 Kodwa uMariya wema engcwabeni phandle ekhalal; kwathi esakhala, wakhothama walunguza engcwabenim,

12 wasebona ingilosi ezimbili zembethe ezimhlophe zihlezi, enye isemakhanda, lenye ingasenyaweni, lapho isidumbu sikaJesu ebesilele khonan.

13 Zona zasezisithi kuye: Mama, ukhalelani? Wathi kuzo: Ngoba bayithethe iNkosi yami, njalo kangazi lapho abayibeke khona.

14 Kwathi esetshilo lezizinto watshibilika, wabona uJesu emio, kodwa wayengazi ukuthi nguJesup.

15 UJesu wathi kuye: Mama, ukhalelani? Udinga baniq? Yena ecabanga ukuthi ngumphathi wesivande, wathi kuye: Nkosi, uba wena umsusile, ngitshele lapho ombeke khona, mina-ke ngizamthathar.

16 UJesu wathi kuye: Mariya! Yena watshibilika wathi kuye: Raboni! okuyikuthi: Mfundisis.

17 UJesu wathi kuye: Ungangibambi, ngoba kangikenyukeli kuBabat; kodwa yana kubafowethuu, uthi kubo: Ngiyenyukela kuBaba loYihlov, lakuNkulunkulu wami loNkulunkulu wenuw.

18 UMariya Magadalena weza wababikela abafundi ukuthi uyibonile iNkosi, njalo imtshele lezizintox.

19 Kwathi kusihlwa ngalolosuku, olokuqala lwevikiy, leminyango ivaliwe lapho abafundi ababehlangene khonaz, ngenxa yokwesaba amaJudaa, uJesu wafika wema phakathib, wathi kubo: Ukuthula kakube kinic.

20 Njalo esetshilo lokhu wabatshengisa izandla zakhe lohlangothi lwakhed. Ngakho abafundi bathokoza beyibona iNkosie.

21 UJesu wasebuya esithi kubo: Ukuthula kakube kinif; njengobag uBaba engithumile, lami ngiyalithumah.

22 Kwathi esetshilo lokhu waphephetha phezu kwabo wathi kubo: Yemukelani uMoya oNgcwelei.

23 Loba ngobani elithethelela izono zabo, bathethelelwe; loba ngobani elibamba ezabo, zibanjiwej.

24 Kodwa uTomasi, omunye wabalitshumi lambili, othiwa nguDidimusi, wayengekho labo mhla uJesu efikak.

25 Ngakho abanye abafundi bathi kuye: Siyibonile iNkosi. Kodwa yena wathi kubo: Uba ngingaboni ezandleni zayo amanxeba ezipikili, njalo ngifake umunwe wami enxebeni lezipikili, njalo ngibeke izandla zami ehlangothini lwayo, kangisoze ngikholwel.

26 Njalo emva kwensuku eziyisificaminwembili abafundi bakhe babephakathi futhi, loTomasi elabo. UJesu wafikam, iminyango ivaliwe, wema phakathi wathin: Ukuthula kakube kinio.

27 Wasesithi kuTomasi: Letha umunwe wakho lapha, ubone izandla zami; njalo letha isandla sakho, usifake ehlangothini lwami; njalo ungabi ngongakholwayo, kodwa okholwayop.

28 UTomasi wasephendula, wathi kuye: Nkosi yami loNkulunkulu wami!

29 UJesu wathi kuye: Ngoba usungibonile, Tomasi, ukholiwe; babusisiwe abangabonangaqr, kanti bakholiwes.

Umsebenzi wevangeli

30 Njalot uJesu wazenza lezinye izibonakaliso ezinengi phambi kwabafundi bakheu, ezingalotshwanga kulolugwalo.

31 Kodwa lezi zilotshiwe, ukuze likholwe ukuthi uJesu unguKristuv iNdodana kaNkulunkuluw, njalo ukuze lithi, likholwa, libe lempilox ebizweni lakhey.

UJesu uzibonakalisa kubafundi bakhe elwandle lweTiberiyasi

21Emva kwalezizinto uJesu wabuya wazibonakalisaa kubafundi elwandle lweTiberiyasib; njalo wazibonakalisa ngalindlela.

2 Babendawonye oSimoni Petro, loTomasi othiwa nguDidimusic, loNathaniyelid oweKana yeGalilie, lamadodana kaZebediya, labanye ababili babafundi bakhef.

3 USimoni Petro wathi kubo: Ngiyagola inhlanzi. Bathi kuye: Lathi sizahamba lawe. Basebephuma bahle bangena emkhunjinig, kodwa ngalobobusuku kababambanga luthoh.

4 Kwathi sekusemadabukakusa uJesu wema ekhunjinii; kodwa abafundi babengazi ukuthi nguJesuj.

5 Ngakho uJesu wathi kubo: Bantwana, lilokudla yinik? Bamphendula bathi: Hatshil.

6 Wasesithi kubo: Phosani imbule ehlangothini lokunene lomkhumbi, njalo lizatholam. Basebephosa, njalo babengaselakho ukulidonsa ngenxa yobunengi benhlanzi.

7 Ngakho lowomfundi uJesu ayemthanda wathi kuPetron: YiNkosi. USimoni Petro, esezwile ukuthi yiNkosi, wagqoka isembathoo (ngoba wayenqunup), waseziphosela olwandle.

8 Kodwa abanye abafundi beza ngomkoloq, bedonsa imbule lenhlanzi, ngoba babengekhatshana lomhlabathi, kodwa kungaba zingalo ezingamakhulu amabili.

9 Kwathi sebekhuphukele emhlabathini, babona umlilo wamalahler khona, lenhlanzi zibekwe phezu kwawo, lesinkwas.

10 UJesu wathi kubo: Lethani ezinye zezinhlanzi elisanda kuzibambat.

11 USimoni Petro wasekhwela, wahudulela imbule emhlabathini, ligcwele inhlanzi ezinkulu, ikhulu lamatshumi amahlanu lantathu; njalo lanxa zazinengi kangaka, imbule kalidabukangau.

12 UJesu wathi kubo: Wozaniv lidlew. Kodwa kakho kubafundi owaba lesibindi sokumbuza ukuthi: Ungubani wena? besazi ukuthi yiNkosi.

13 UJesu wasesizax, wathatha isinkwa, wabanika, lenhlanzi ngokufananayoy.

14 Lokhu sekungokwesithathu uJesu ebonakaliswaz kubafundi, esevukile kwabafileyoa.

Ukholo lukaPetro

15 Sebedlileb, uJesu wathi kuSimoni Petro: Simoni kaJonac, uyangithanda kulalaba yinid? Wathi kuye: Yebo Nkosi; wena uyazi ukuthi ngiyakuthanda. Wathi kuye: Phana amawundlu ami ukudla.

16 Wabuya wathi kuye ngokwesibili: Simoni kaJona, uyangithanda yinie? Wathi kuye: Yebo Nkosi, wena uyazi ukuthi ngiyakuthanda. Wathi kuye: Yelusa izimvu zamif.

17 Wathi kuye ngokwesithathu: Simoni kaJona, uyangithanda yinig? UPetro wadabuka ngoba wathi kuye ngokwesithathu: Uyangithanda yinih? Wasesithi kuye: Nkosi, wena uyakwazi konke; wena uyakwazi ukuthi ngiyakuthandai. UJesu wathi kuye: Phana izimvu zami ukudla.

18 Ngiqinisile, ngiqinisile, ngithi kuwej: Usemutsha, wawuzibhinca, uhamba lapho othanda khona; kodwa nxa usumdala, uzakwelula izandla zakho, omunye abesekubopha, akuse lapho ongathandi khonak.

19 Lalokhu wakutsho, etshengisa indlela yokufal ayezadumisa uNkulunkulu ngayom. Esetshilo lokhu wathi kuye: Ngilandelan.

20 UPetro etshibilika wabona umfundi uJesu amthandayo elandelao, yena futhi owayeyeme esifubeni sakhe ekudleni kwantambama wathi: Nkosi, ngubani ozakunikelap?

21 Kwathi uPetro embona wathi kuJesu: Nkosi, lo-ke?

22 UJesu wathi kuye: Uba ngithanda ukuthi ahlaleq ngize ngifike, ulani lakhor? Ngilandela wenas.

23 Ngakho lelilizwi laphumela kubazalwane, ukuthi lowomfundi kayikufa; kanti uJesu katshongo kuye ukuthi kayikufa; kodwa wathi: Uba ngithanda ukuthi ahlale ngize ngifike, ulani lakhot?

Isicino

24 Nguye lowomfundi ofakaza ngalezizinto, lozibhalileyo; njalo siyaziu ukuthi ubufakazi bakhe buliqinisov.

25 Njalo zikhona lezinye izinto ezinengi uJesu azenzayo, uba bezilotshiwe zonke ngazinyew, ngicabanga ukuthi lomhlaba lawox ubungebe lendawo yezingwalo ezilotshiweyo. Ameniy.

IMISEBENZI

YABAPHOSTOLI

Isingeniso

1Umbiko wokuqala ngawenza, Teyofilua, ngakho konke uJesu aqala kokubili ukukwenza lokukufundisa,

2 kwaze kwaba lusuku enyuswa ngalob, esebalayile ngoMoya oNgcwele abaphostoli ayebakhethilec;

3 wazibonakalisa futhi kubod ephilile emva kokuhlupheka kwakhe ngobufakazi obunengi obuqinisekileyo, wabonwa yibo okwensuku ezingamatshumi amane, ekhuluma ngezinto ezimayelana lombuso kaNkulunkulue.

4 Kwathi ehlangene labo, wabalaya ukuthi bangasuki eJerusalemaf, kodwa balindele isithembiso sikaBabag, elasizwa ngamih;

5 ngoba ngeqiniso uJohane wabhabhathiza ngamanzii, kodwa lina lizabhabhathizwa ngoMoya oNgcwele kungakadluli insuku ezinengijk.

Ukwenyuka kukaJesu

6 Kwathi sebebuthene bambuza bathi: Nkosi, uzabuyisela umbuso kuIsrayeli kulesisikhathi yinil?

7 Wasesithi kubo: Kakusikho okwenum ukwazi izikhathi kumbe imizuzun ayimisileyo uBaba ngawakhe amandlao;

8 kodwa lizakwemukela amandlap, esefikile phezu kwenu uMoya oNgcweleq; njalo libe ngabafakazi bami eJerusalema kanye layo yonke iJudiyar leSamariya, njalo kuze kube semkhawulweni womhlabas.

9 Kwathi esetshilo lezizinto, wenyuswa bekhangele, leyezi lamsusa emehlweni abot.

10 Bathi besajolozele ezulwini, esenyukau, njalo khangela, amadodav amabiliw ema labo elezembatho ezimhlophex,

11 njalo athi: Madoda maGalili, limeleni lijolozele ezulwiniy? UJesu lo, osuswe kini wenyukiselwa ezulwiniz, uzabuyaa ngokunjalo ngendlela elimbone esiya ngayo ezulwinib.

12 Basebebuyela eJerusalemac bevela entabeni ethiwa ngeyoMhlwathid, eseduze leJerusalema, ummango wohambo lwesabathae.

13 Kwathi sebengenile, benyukela endlini ephezuluf, lapho ababehlala khona, uPetro loJakobeg loJohane loAndreya, uFiliphu loTomasi, uBartolomewu loMathewu, uJakobe kaAlfewu loSimoni umZelothih, loJudasii kaJakobej.

14 Bonke laba baphikelelak bengqondonye emkhulekweni lekuncengenil, kanye labesifazana loMariya unina kaJesum, njalo labafowabon.

Ukukhethwa kukaMathiyasi

15 Kwathi ngalezonsuku uPetro wasukuma phakathi kwabafundi, kwakulexuku labantu ndawonye elalingaba likhulu lamatshumi amabilio, wathi:

16 Madoda bazalwane, kwakumele ukuthi lumbhalo ugcwaliswe, uMoya oyiNgcwele awukhuluma ngaphambili ngomlomo kaDavida ngoJudasip, owayengumkhokheli walabo abambambayo uJesuq,

17 ngoba wayebalwe kanye lathir, njalo wemukela isabelo salinkonzos.

18 Lo-ke wathenga isiqintit ngomvuzo wobubiu, wawa ngekhanda waqhekezeka phakathi, lemibilini yakhe yonke yachithekav.

19 Njalo kwaziwa yibo bonke abakhileyo eJerusalema, saze sabizwa lesosiqinti ngolimi lwakibo ngokuthi iAkeldamaw, okuyikuthi iSiqinti segazix.

20 Ngoba kulotshiwe egwalweni lweziHlabelelo ukuthi: Umuzi wakhe kawube lunxiwa, njalo kungabi khona ohlala kuwoy; lokuthi: Omunye kathathe ubuphathi bakhez.

21 Ngakho kumele ukuthi kulawomadoda ayehamba lathi kuso sonke isikhathi lapho iNkosi uJesu yayingena njalo iphuma phakathi kwethua,

22 kusukela ebhabhathizweni lukaJohaneb, kwaze kwaba lusuku enyuswa ngalo kithic, omunye wabo kabe ngumfakazi kanye lathi wokuvuka kwakhed.

23 Basebemisa ababili, uJosefa othiwa nguBarsaba, othiwa futhi nguJustusie, loMathiyasif.

24 Basebekhulekag besithi: Wena Nkosi, wena owaziyo inhliziyo zabo bonke, tshengisa kulaba ababili oyedwah, omkhethileyo

25 ukwemukela isabelo kulinkonzoi lobuphostolij, uJudasi aphambuka kusok, ukuthi aye endaweni engeyakhel.

26 Basebebapha inkatho yabo; lenkatho yadla uMathiyasi, wasebalwa kanye labaphostoli abalitshumi lanyem.

Ukufika kukaMoya oNgcwele

2Kwathi selugcwalisekilea usuku lwePentekoste*b, babendawonye bengqondonye bonkec.

2 Kwahle kwezwakala-ke umdumo ovela ezulwinid onjengowokuvunguza komoya olamandla, njalo wagcwalisa indlu yonke ababehlezi kuyoe,

3 kwasekubonakala kubo inlimi ezehlukanisiweyo kungathi ngezomlilof, zasezihlala phezu kwalowo lalowo wabo.

4 Basebegcwaliswa bonke ngoMoya oNgcweleg, baqala ukukhuluma ngezinye indimi, njengalokhu uMoya wabanika ukuphumiselah.

5 Kwakuhlala-ke eJerusalema amaJuda, amadoda aqotho, avela kuso sonke isizwe salezo ezingaphansi kwezului.

6 Kwathi sekulalo umdumo1, ixuku labuthana ndawonye lasanganisekaj, ngoba ngulowo lalowo wabezwa bekhuluma ngolimi lwakibo.

7 Basebemangala kakhulu bonke bababazak, bakhulumisana bathi: Khangelani, bonke laba abakhulumayo kayisibo abeGalili yinil?

8 Kungani, pho, thina sibezwa ngamunye wabo ngolimi lwakithi esazalwa lalo?

9 AmaPathiya lamaMedem lamaElamun, labahlali beMesopotamiyao, labeJudiya labeKaphadosiyap, abePontusiqr labeAsiyast,

10 abeFrigiyau labePamfiliya, abeGibhithe labengxenye zeLibiya eduze leKurenev, lezihambi ezingamaRomaw, kokubili amaJuda labaphendukela kumaJudax,

11 amaKretey lamaArabhiyaz, siyabezwa bekhuluma ngendimi zakithi imisebenzi emikhulu kaNkulunkulua.

12 Bonke basebemangala kakhulub badideka, bakhulumisana besithi: Lokhu kungaba yinic?

13 Kodwa abanye bahleka usulu bathi: Basuthi iwayini elitsha.

Intshumayelo kaPetro

14 Kodwa uPetro emi labalitshumi lanyed, waphakamisa ilizwi lakhe, wasesithi kubo: Madoda maJuda, lani lonke elihlala eJerusalema, kakwaziwe kini lokhu, njalo lilalelisise amazwi amie.

15 Ngoba laba kabadakwanga, njengoba lina licabangaf; ngobag kulihola lesithathu* losukuh;

16 kodwa lokhu yikho okwakhulunywa ngumprofethi uJoweli:

17 Njalo kuzakuthi ensukwini zokucina, utsho uNkulunkului, ngizathulula okoMoya wamij phezu kwayo yonke inyamak; lamadodana enu lamadodakazi enu azaprofetha, lamajaha enu abone imibono, labadala benu baphuphe amaphuphol;

18 njalo laphezu kwenceku zami laphezu kwencekukazi zami ngalezonsuku ngizathulula okoMoya wami, njalo zizaprofetham.

19 Njalo ngizaveza izimangaliso ezulwini phezulun, lezibonakaliso emhlabeni phansi, igazi, lomlilo, leyezi lentuthuo;

20 ilanga lizaphendulwa umnyama, lenyanga igazi, lungakafiki usuku lweNkosi olukhulu loludumisekayop;

21 kuzakuthi, wonke obiza ibizo leNkosi uzasindiswaq.

22 Madoda maIsrayeli, zwanini la amazwi: UJesu weNazarethar, umuntu ofakazelwe nguNkulunkulu phambi kwenus ngemisebenzi yamandlat langezimangaliso langezibonakaliso, uNkulunkulu azenza ngaye phakathi kwenu, njengalokhu lisazi lani uqobo lwenuu,

23 yena lo esenikelwev ngecebo elimisiweyow langokwazi okuphambili kukaNkulunkulux lamthatha, langezandla zabangelamthetho lambethela lambulalay;

24 yena uNkulunkulu wamvusaz, esethukulule inhlungu zokufa, ngoba kwakungelakwenzeka ukuthi abanjwe yikhoa.

25 Ngoba uDavida uthi ngayeb: Ngangibona iNkosi phambi kwami njalonjalo; ngoba ingakwesokunene sami, ukuze nginganyikinyeki;

26 ngakho inhliziyo yami yajabula, lolimi lwami lwathokoza; ngitsho lenyama yami izahlala ethembenic;

27 ngoba kawuyikutshiya umphefumulo wami esihogweni, kawuyikunikela oNgcwele wakho ukuthi abone ukubolad.

28 Wangazisa indlela zempilo; uzangigcwalisa ngenjabulo ebusweni bakho.

29 Madoda bazalwane, ake ngikhulume2 kini ngokusobala ngokhokho uDavidae, ukuthi wafa njalo wangcwatshwaf, lengcwaba lakhe likhona kithi kuze kube lamuhlag.

30 Yena-ke engumprofethi, ekwazi ukuthi uNkulunkulu wafunga ngesifungo kuyeh, ukuthi esithelweni sokhalo lwakhe ngokwenyama uzavusa uKristu, ukuze ahlale esihlalweni sakhe sobukhosii,

31 ebonile ngaphambili wakhuluma ngokuvuka kukaKristu, ukuthi umphefumulo wakhe kawutshiywangaj esihogwenik, lenyama yakhe kayikubonanga ukubola.

32 UJesu lo uNkulunkulu wamvusal, esingabafakazi balokhu thina sonkem.

33 Ngakho ephakanyiswe ngakwesokunene sikaNkulunkulun, esemukele kuBaba isithembiso sikaMoya oNgcweleo, uthulule lokhu elikubonayo lelikuzwayop khathesi.

34 Ngoba uDavida kenyukelangaq emazulwinir, kodwa yena uqobo lwakhe uthi: INkosi yathi eNkosini yami: Hlala ngakwesokunene sami,

35 ngize ngenze izitha zakho zibe yisenabelo senyawo zakhos.

36 Ngakho indlu kaIsrayeli yonke kayazi isibili, ukuthi uNkulunkulu umenzile kokubilit ukuba yiNkosi loKristu, uJesu lo elambethelayou.

Ukuphenduka lokubhabhathizwa kwabazinkulungwane ezintathu

37 Sebekuzwa lokhu bahlabeka enhliziyweniv, basebesithi kuPetro lakwabanye abaphostoli: Madoda bazalwane, sizakwenzaniw?

38 UPetro wasesithi kubo: Phendukanix, libhabhathizwe lonke ngamunye wenu ebizweni likaJesu Kristuy ethethelelweni lwezonoz, njalo lizakwemukela isipho sikaMoya oNgcwelea.

39 Ngoba isithembiso ngesenu, lesabantwana benub, lesabo bonke abakhatshana, ngobunengi ezababizela kuyo iNkosi uNkulunkulu wethuc.

40 Langamanye amazwi amanengi wafakaza wakhuthaza wathid: Zisindiseni kulesisizukulwana esiphambeneyoe.

41 Ngakho abalemukelayo ilizwi lakhe ngokuthokoza babhabhathizwaf; njalo ngalolosuku kwengezelelwa imiphefumulog engaba zinkulungwane ezintathuh.

Ibandla leJerusalema

42 Basebephikelela ekufundiseni kwabaphostoli lebudlelwanenii, lekuhlephuleni isinkwa lemikhulekweni.

43 Lokwesaba kwehlela phezu kwayo yonke imiphefumuloj; njalo kwenziwa ngabaphostoli izimangaliso lezibonakaliso ezinengik.

44 Njalo bonke abakholwayo babendawonyel, babelezinto zonke bezihlanganyelam,

45 basebethengisa izinto lempahla zabon, basebesabelana bonke, njengokuswela komunye lomunyeo.

46 Insuku ngensuku basebephikelelap nganhliziyonyeq ethempelinir, behlephula isinkwas izindlu ngezindlu3, besidla ndawonye ngentokozo langenhliziyo emhlophet,

47 bedumisa uNkulunkuluu, bethandeka ebantwini bonkev. LeNkosi yengezelela ebandleni insuku ngensukuw labo abasindiswayox.

UPetro usilisa umuntu oyisiqhuli

3UPetro loJohanea basebesenyukela bonkeb ethempelinic ngehola lomkhulekod elesificamunwemunye*e.

2 Kwasekuthwalwa indoda ethile eyayiyisiqhuli kusukela esizalweni sikaninaf; ababeyibeka insuku ngensuku esangweni lethempeli elithiwa eLihleg, ukuthi icele isipho kulabo abangenayo ethempelinih.

3 Eyathi ibona uPetro loJohane sebezangena ethempelini, yacela isipho.

4 UPetro waseyijolozela eloJohane, wathi: Sikhangelei!

5 Yasibananzelela, ilindele ukuthi izakwemukela ulutho kuboj.

6 UPetro wasesithi: Isiliva legolide kangilakho; kodwa lokho engilakho, ngikunika khona; ebizweni likaJesu Kristu umNazaretha, sukuma uhambek.

7 Waseyibamba ngesandla sokunene wayisukumisa; njalo kwahle kwaqiniswa inyawo lenqagala zayo.

8 Yasisithi lothu yema yasihambal, yangena labo ethempelini, ihamba iseqa idumisa uNkulunkulum.

9 Njalo bonke abantu bayibona ihamba, idumisa uNkulunkulun;

10 basebeyazi ukuthi yiyoo eyayihlalela isipho esangweni eLihle lethempeli; basebegcwala ukumangala lokusanganiseka ngalokho okwenzeka kuyop.

UPetro ukhuluma ngoKristu ukuthi uyiNkosi yempilo

11 Kwathi isiqhuli esasisilisiwe sibambelele kuPetro loJohaneq, bonke abantu bagijimela kubo ndawonye ekhulusini elithiwa elikaSolomonir, bemangala kakhulu.

12 Kwathi uPetro ekubona lokho waphendula ebantwini wathi: Madoda maIsrayelis, limangalelani ngalokhu, kumbe lisijolozelelanit, ngokungathi ngawethu amandla kumbe ukulunga simenze ukuthi lo ahambeu?

13 UNkulunkulu kaAbrahama lokaIsaka lokaJakobe, uNkulunkulu wabobaba bethuv, uyidumisile iNdodana yakhe uJesuw; elayinikelayo linax, layiphika phambi kobuso bukaPilatuy, yena esequme ukuyikhululaz.

14 Kodwa lina lamphika oNgcwelea loLungileyob, lacela ukuthi liphiwec indoda engumbulalid,

15 labulala uMqalie wempilof; amvusayo uNkulunkulu kwabafileyog, esingabafakazi bakho thinah.

16 Njalo ngokholo ebizweni lakhei, lo elimbonayo lelimaziyo ibizo lakhe limqinisilej; lokholo olungaye lumnike lokhukusila okupheleleyo phambi kwenu lonkek.

17 Njalo khathesi, bazalwane, ngiyazi ukuthi lakwenza ngokungazil, njengababusi benu futhim.

18 Kodwa uNkulunkulu wagcwalisa ngalindlelan lokhu akukhuluma phambilio ngomlomo wabaprofethi bakhe bonke, ukuthi uKristu uzahlupheka.

19 Ngakho phendukanip libuye futhiq, ukuze kwesulwe izono zenur, ukuze kufike izikhathi zokukhudumala ezivela ebusweni beNkosi,

20 njalo ithume lo owamenyezelwa kini phambili, uJesu Kristus;

21 okumele ukuthi izulu limemukelet kuze kufike izikhathi zokubuyisela konkeu, uNkulunkulu akutshoyo ngomlomo wabo bonke abaprofethi bakhe abangcwelev endulowx.

22 Ngoba uMozisi wathi kubobaba: INkosi uNkulunkulu wenu izalivusela umprofethi kubazalwane benu onjengamiy; yena lizamlalela kukho konke azakukhuluma kiniz.

23 Njalo kuzakuthi, wonke umphefumulo, loba ngubani ongayikumlalela lowomprofethi, uzachithwa ebantwini.

24 Njalo labaprofethi bonkea, kusukela kuSamuweli labalandelayo, bonke abakhulumayob, bamemezela phambili lezinsukuc.

25 Lina lingabantwana babaprofethid, labesivumelwano uNkulunkulu asenza labobaba bethu, esithi kuAbrahama: Langenzalo yakhoe zizabusiswa zonke izizukulwana zomhlabaf.

26 UNkulunkulug, eseyivusile iNdodana yakhe uJesuh, wayithuma kini kuqala ukulibusisai, ngokuliphendula ngulowo lalowo ebubini bakhej.

Ukubotshwa kukaPetro loJohane

4Kwathi besakhuluma ebantwini, abapristi lenduna1 yethempeli labaSadusi babafikelaa,

2 benengekile ngoba babefundisa abantub, betshumayela ukuvuka okwabafileyo ngoJesuc.

3 Babadumela ngezandlad, babafaka esitokisini kwaze kwaba kusisa; ngoba kwasekuhlwilee.

4 Kodwa abanengi abalizwayo ilizwi bakholwa; lenani lamadoda lalingaba zinkulungwane ezinhlanuf.

5 Kwasekusithi kusisa kwabuthana ababusi labadala lababhali babo eJerusalemag,

6 loAnasi umpristi omkhuluh, loKayafasi, loJohane, loAleksandro, labo bonke abendlu yompristi omkhului.

7 Sebebamise phakathi, babuza: Lokhu lina likwenze ngawaphi amandla kumbe ngaliphi ibizoj?

8 Khona uPetro egcwaliswe nguMoya oNgcwele wathi kubok: Babusi babantu labadala bakoIsrayelil,

9 nxa thina sibuzwa lamuhla ngomsebenzi omuhle emuntwini obuthakathaka emzimbenim, ukuthi yena usindiswe nganin;

10 kakwaziwe yini lonke laso sonke isizwe sakoIsrayeli, ukuthi ngebizo likaJesu Kristu umNazarethao, lina elambethelayo, uNkulunkulu owamvusayo kwabafileyop, ngaye lo umi lapha phambi kwenu esesilile.

11 Yena lo uyilitsheq elaliwa yini abakhi, eseliyinhloko yengonsir.

12 Njalo kalukho usindiso komunye; ngoba kalikho lelinye ibizo ngaphansi kwezulu elinikiweyo phakathi kwabantu, esimele sisindiswe ngalos.

13 Kwathi bebona isibindi sikaPetro loJohanet, njalo besazi ukuthiu babengabantu abangafundanga njalo bengabantu njev, bamangala, njalo babazi ukuthi babeloJesuw,

14 kodwa bebona umuntu osilisiweyo emi labo, babengelakuphika luthox.

15 Kodwa sebebalayile ukuthi baphume phandle emphakathiniy, bacebisana bodwa,

16 besithi: Sizabenzani lababantuz? Ngoba ukuthi isibonakaliso esidumisekayo senziwa yibo, kusobala kubo bonke abahlezi eJerusalema, njalo singekuphikea;

17 kodwa ukuze kungabe kusanda phakathi kwabantu, asibaqonqosele ukuthi bangabe besakhuluma lamuntu ngalelibizob.

18 Basebebabiza, babalaya ukuthi bangakhulumi lakanye njalo bangafundisi ngebizo likaJesuc.

19 Kodwa uPetro loJohane babaphendula bathi: Yehlukanisani ukuthi kulungile phambi kukaNkulunkulu ukulalela lina kuloNkulunkulud.

20 Ngoba thinae kasilakuyekela ukukhulumaf izinto esizibonileyo lesizizwileyo.

21 Kwathi sebebaqonqosele futhi, babayekela bahamba; bengatholi lutho lokuthi bangabajezisa njani, ngenxa yabantug, ngoba bonke badumisa uNkulunkuluh ngalokho okwenzakeleyoi.

22 Ngoba umuntu wayeleminyaka edlula amatshumi amane esenziwa kuye lesisibonakaliso seselapho.

Ukukhuleka kwebandla

23 Kwathi sebeyekelwe basuka baya kwabakibo, bababikela konke abapristi abakhulu labadala abakutshiloyo kuboj.

24 Kwathi bona sebezwile baphakamisela ilizwi nganhliziyonye kuNkulunkuluk, bathi: Nkosil, wena unguNkulunkulum owenza izulu lomhlaba lolwandle lakho konke okukukhon;

25 owathi ngomlomo wenceku yakho uDavida: Kungani abezizwe bexokozela, labantu banakane okuyize?

26 Amakhosi omhlaba ema, lababusi bahlangana ndawonye ukumelana leNkosio, lokumelana loGcotshiweyo wayop;

27 ngoba isibili bahlangana ndawonye bemelaneq leNdodana yakho engcwele uJesur, owayigcobayos, bonke uHerodit loPontiyusi Pilatuu, kanye labezizwev labantu bakoIsrayeliw,

28 ukwenza konke isandla sakho lecebo lakho elakumisa phambili ukuthi kwenzekex.

29 Njalo ngalesisikhathi, Nkosi, khangela ukusonga kwaboy, unike izinceku zakho ukuthi zikhulume ilizwi lakho ngesibindi sonkez,

30 ngokuthi welule isandla sakho ukusilisa, lokuthi kwenziwe izibonakaliso lezimangalisoa ngebizob leNdodana yakho engcwele uJesuc.

31 Kwathi sebekhulekile kwazanyazanyiswa indawo ababebuthene kuyod, basebegcwaliswa bonke ngoMoya oNgcwelee, basebekhuluma ilizwi likaNkulunkulu ngesibindif.

Ukuhlanganyela kwebandla izinto zonke

32 Lexuku labakholwayo lalinhliziyonyeg lomoya munyeh; njalo kungekho oyedwa owathi ezintweni alazo ngezakhe, kodwa bahlanganyela izinto zonkei.

33 Langamandla amakhuluj abaphostoli baveza ubufakazik bokuvuka kweNkosi uJesul, lomusa omkhulu waba phezu kwabo bonkem.

34 Ngoba kwakungekho futhi oswelayo phakathi kwabo; ngoba bonke ababelemihlaba kumbe izindlu, bathengisa baletha intengo zalokho okuthengisiweyon,

35 bayibeka enyaweni zabaphostolio; njalo kwabelwa ngulowo lalowop njengokuswela kwakheq.

36 Kwathi uJose owabizwa ngabaphostoli ngokuthi nguBarnabasir, okuyikuthi ngokuphendulelwa, indodana yenduduzo, umLevi, umKuprosi ngokuzalwas,

37 elesiqinti, wasithengisat, waletha imali, wayibeka enyaweni zabaphostoliu.

UAnaniya loSafira

5Kodwa indoda ethile uAnaniya ngebizo, loSafira umkakhe, bathengisa impahla,

2 yagodla entengweni, lomkakhe ekwazia, yaletha ingxenye ethile yayibeka enyaweni zabaphostolib.

3 Kodwa uPetro wathi: Ananiya, kungani uSathanec egcwalise inhliziyo yakhod, uqambe amanga1 kuMoya oyiNgcwelee, njalo ugodle entengweni yesiqintif?

4 Sisekhona besingesiso esakho, sesithengisiwe besingekho emandleni akho yini? Kungani ukuthi ubeke lesisenzo enhliziyweni yakhog? Kawuqambanga amanga ebantwini kodwa kuNkulunkuluh.

5 Kwathi uAnaniya esizwa lamazwi, wawela phansi waphelai; lokwesaba okukhulu kwehlela phezu kwabo bonke abazizwayo lezizintoj.

6 Lamajaha asukak amgoqela asemthwalela ngaphandle amngcwabal.

7 Kwasekusithi sekungaba ngamahola amathathu kwedlule, lomkakhe wangena engakwazi okwenzakeleyo.

8 UPetro wasemphendula wathi: Ngitshele ukuthi isiqinti lisithengise ngokungaka. Wasesithi: Yebo, ngokungakam.

9 UPetro wasesithi kuye: Kungani ukuthi livumelane ukulingan uMoya weNkosio? Khangela, inyawo zabangcwabe indoda yakho zisemnyango, lawe bazakuthwalela ngaphandlep.

10 Njalo wahle wawela phansi enyaweni zakheq, wasephelar; lamajaha engena amfica esefile, asemthwalela ngaphandle amngcwaba eduze kwendoda yakhes.

11 Lokwesaba okukhulu kwehlela phezu kwebandla lonke, lakubo bonke abazizwayo lezizintot.

Izimangaliso zabaphostoli

12 Njalo ngezandla zabaphostoliu kwenziwa izibonakaliso lezimangaliso ezinengi ebantwiniv; babenhliziyonye bonkew ekhulusini likaSolomonix.

13 Kodwa kwabanye kwakungekho olesibindi sokuzihlanganisa laboy, kodwa abantu babebahlonipha kakhuluz;

14 njalo abakholwayo bengezelelwa banda eNkosini, amaxuku womabili amadoda labesifazanaa;

15 baze bathwalela phandle emigwaqweni abagulayo, basebebabeka ezinhlakeni lemacansini, ukuze kuthi lapho uPetro esiza ngitsho isithunzi sibasibekele abanye babob.

16 Njalo lamaxuku avela emizini ezingelezeleyo babuthana ndawonye eJerusalema, beletha abagulayoc labahlutshwa ngomoya abangcolileyo, basiliswa bonked.

Ukubotshwa lokukhululwa kwabaphostoli

17 Kwasekusukuma umpristi omkhulu labo bonke ababelayee abangabehlelo labaSadusif, bagcwala umona,

18 babadumela abaphostoli ngezandla zabog, basebebafaka esitokisini sabantuh.

19 Kodwa ebusuku ingilosi yeNkosii yavula iminyango yentolongo yabakhupha yathij:

20 Hambani, njalo lime likhulume ethempelini ebantwinik wonke amazwi alimpilol.

21 Kwathi sebezwile, bangena ethempelinim emadabukakusa, bafundisan. Kodwa kwasekufika umpristi omkhuluo lalabo ababelaye, babizela ndawonye umphakathip labo bonke abadala babantwana bakoIsrayeli, bathumela entolongweni ukubaletha.

22 Kodwa kwathi abancedisi befika kababaficanga entolongweni; babuyela emuva babika,

23 besithi: Intolongo siyifice ivaliwe konke kuqinile, labalindi bemi phandle phambi kweminyango; kodwa sesivulile, phakathi kasificanga muntuq.

24 Njalo kwathi umpristi lenduna yethempeli labapristi abakhulu bezwe lamazwir, badideka kakhulu ngabo, ukuthi lokhu kuzakuba yinis.

25 Kwasekufika omunye wabatshela wathi: Khangelani, amadoda ebeliwafake entolongweni ami ethempelini afundisa abantut.

26 Yasihamba indunau labancedisi babalethav, kungeyisikho ngamandla, ngoba babesesaba abantu, ukuze bangakhandwa ngamatshew.

27 Sebebalethile babamisa phambi komphakathix. Umpristi omkhulu wasebabuza,

28 esithi: Kasililayisisangay yini ukuthi lingafundisi ngalelibizo? Kodwa khangelani seligcwalise iJerusalema ngemfundiso yenuz, liqonde ukwehliselaa igazi lalumuntu phezu kwethub.

29 Kodwa uPetro labaphostoli baphendula bathi: Kumele ukulalela uNkulunkulu kulabantuc.

30 UNkulunkulu wabobabad bethu wamvusa uJesu, elambulala linae, limphanyeka esihlahlenif.

31 Yena lo, uNkulunkulu wamphakamisa ngesandla sakhe sokuneneg, abe nguMkhokhelih loMsindisii, ukunika uIsrayeli ukuphendukaj lothethelelo lwezonokl.

32 Njalo thina singabafakazi bakhe balezizinto, njalo loMoya oyiNgcwelem, uNkulunkulu amnike labo abamlalelayon.

Iseluleko sikaGamaliyeli

33 Kwathi sebezwile lokhu bathukuthela kakhuluo, benza icebo lokubabulalap.

34 Kwasekusukuma umFarisi othile emphakathiniq, uGamaliyeli ngebizor, umfundisi womlayo, ohlonitshwa yibo bonke abantu, walaya ukuthi bakhuphele phandle abaphostoli okwesikhatshanas.

35 Wasesithi kubo: Madoda maIsrayeli, ziqapheleni mayelana lalababantu, elizakwenzat.

36 Ngoba ngaphambi kwalezinsuku kwasuka uTewuda, esithi yena ngokwakhe ungumuntu, lahlanganyela laye inani lamadoda angaba ngamakhulu amane; wabulawa, labo bonke ababemlalela2 bachitheka baphelau.

37 Emva kwakhe kwasuka uJudasi umGalili ensukwini zokubalwav, wadonsela abantu abanengi ngemva kwakhe; laye wabhubha, lalabo bonke ababemlalela bachitheka.

38 Njalo khathesi ngithi kini: Dedani kulababantu, libayekele; ngoba uba lelicebo kumbe lumsebenzi ungowabantu, uzachithekaw;

39 kodwa uba ungokaNkulunkulu, lingeke lawuchitha, hlezi lificwe ngitsho lingabalwayo loNkulunkulux.

40 Basebemlalela; sebebabizele kubo abaphostoliy babatshayaz, babalaya ukuthi bangakhulumi ngebizo likaJesu, basebebakhululaa.

41 Ngakho basuka ebusweni bomphakathib, bethokozac ukuthi kwakubafanele ukudunyazwa ngenxa yebizo lakhed.

42 Njalo insuku zonke, ethempelinie lakundlu ngendluf, kabayekelanga ukufundisag lokutshumayela uJesu Kristuh.

Ukukhethwa kwamadoda ayisikhombisa

6Kwathi ngalezonsuku, abafundi sebandilea, kwavela ukusola kwamaHelenisiti* ngamaHebherub, ngoba abafelokazi babo babengananzwa ekwabelweni kwensuku ngensukuc.

2 Abalitshumi lambili basebebizela kubo ixuku labafundi, bathi: Kakulunganga ukuthi thina sitshiye ilizwi likaNkulunkulud, sisebenze ematafulenie.

3 Ngakho, bazalwane, khangelani phakathi kwenu amadoda ayisikhombisaf alobufakazi obuhle, agcwele uMoya oNgcwele lenhlakaniphog, esingawamisa phezu kwale inswelo.

4 Kodwa thina sizaphikelela emkhulekwenih lemsebenzini welizwii.

5 Lalelilizwi lalithokozisa lonke ixuku; basebekhetha uStefane, indoda egcwele ukholo loMoya oNgcwelej, loFiliphuk, loProkoro, loNikanori, loTimoni, loParmena, loNikolal owaphendukela kumaJudam evela eAntiyokin,

6 ababamisa phambi kwabaphostoli; sebekhulekileo babeka izandla phezu kwabop.

7 Lelizwi likaNkulunkulu landa, lenani labafundi lakhula kakhulu sibili eJerusalemaq, lexuku elikhulu labapristi lalalela ukholor.

UStefane umangalelwa emphakathini

8 Kwathi uStefane egcwele ukholo lamandla wenza izimangaliso lezibonakaliso ezinkulu phakathi kwabantus.

9 Kwasekusukuma abanye abesinagoge elithiwa ngelabaKhululwa, labeKurenet labeAleksandriyau, lakulabo abavela eKilikhiyav leAsiyaw, baphikisana loStefane.

10 Kodwa babengelamandla okumelana lenhlakanipho loMoya ayekhuluma ngawox.

11 Basebefumbathisa amadoda athi: Simzwile ekhuluma amazwi ayinhlamba amelana loMozisi loNkulunkuluy.

12 Basebevusa abantu labadala lababhali, basebemfikelaz bambambaa, bamletha emphakathinib,

13 basebemisa abafakazi bamangac abathi: Lumuntu kayekeli ukukhuluma amazwi ayinhlamba amelene lalindawo engcwele langomlayod;

14 ngoba simzwile esithi, uJesu lo weNazaretha uzadiliza lindawoe, aphendule lemikhuba uMozisi asinika yonaf.

15 Bonke ababehlezi emphakathinig basebemjolozelah, babona ubuso bakhe bungathi yibuso bengilosii.

Ukuziphendulela kukaStefane

7Umpristi omkhulu wasesithi: Kambe lezizinto zinjalo?

2 Wasesithi: Madoda, bazalwane labobaba, lalelania. UNkulunkulu wenkazimulo wabonakala kubaba wethu uAbrahama eseMesopotamiyab, engakahlali eHaranic,

3 wasesithi kuye: Phuma elizweni lakini lezihlotsheni zakho, uze elizweni engizakutshengisa lonad.

4 Wasesuka elizweni lamaKhaladiya wahlala eHaranie; kwathi esuka lapho, emva kokufa kukayisef, wamsusa wamhlalisa kulelilizwe elihlezi kilo lina khathesig;

5 kodwa kamnikanga ilifa kilo, hatshi lanyathelah; kodwa wathembisa ukumnika lona libe ngelakhe, lelenzalo yakhe emva kwakhei, engakabi lamntwanaj.

6 UNkulunkulu wasekhuluma kanje esithi inzalo yakhe izakuba yisihambi elizweni lemzini, bazayenza isigqili bazayiphatha kubik, iminyaka engamakhulu amanel;

7 kodwa lesosizwe, abazakuba yizigqili kuso, ngizasigweba mina, kutsho uNkulunkulu; njalo emva kwalezizinto bazaphuma, bangikhonze kulindawom.

8 Wasemnika isivumelwano sokusokan; ngokunjalo wazala uIsaka, wamsoka ngosuku lwesificaminwembilio; loIsaka uJakobep, loJakobeq okhokho abalitshumi lambilir.

9 Okhokhos basebesiba lomonat bathengisa uJosefa eGibhitheu; kodwa uNkulunkulu wayelayev,

10 wasemkhulula kuzo zonke inhlupheko zakhe, wamnika umusa lenhlakanipho phambi kukaFaro inkosi yeGibhithe; wasembeka ukuba ngumbusi phezu kweGibhithe lowendlu yakhe yonkew.

11 Kwasekufika indlala elizweni lonke leGibhithe leleKhanani, lokuhlupheka okukhulu; labobaba bethu kabatholanga ukudlax.

12 Kodwa uJakobe esezwile ukuthi kukhona amabele eGibhithe, wathuma obaba bethu okokuqalay.

13 Kwathi ngokwesibiliz uJosefa waziswa kubafowaboa, labakibo kaJosefa babonakaliswa kuFarob.

14 UJosefa wasethumela wabizela kuye uyise uJakobec, lalo lonke usendo lwakhed, kulemiphefumuloe engamatshumi ayisikhombisa lanhlanuf.

15 UJakobe wasesehlela eGibhitheg, wasesifa yenah labobaba bethui;

16 basebethwalelwaj eShikemik, balaliswa engcwabeni uAbrahama ayelithenge ngentengo yemalil kumadodana kaHamorimn weShikemio.

17 Kwathi sesisondele isikhathi sesithembiso uNkulunkulu ayesifunge kuAbrahamap, bakhula abantu banda eGibhitheq,

18 kwaze kwavela enye inkosi, eyayingamazi uJosefar.

19 Yona yasiphatha ngobuqili isizukulu sakithi, yabahlupha obaba bethus, ukubalahlisa insane zabot, ukuze zingaphiliu.

20 Ngalesosikhathi kwazalwa uMozisiv, waba muhle kuNkulunkulu; owondliwa endlini kayise inyanga ezintathuw.

21 Eselahliwe, indodakazi kaFaro yamdobha, yazondlela yena ukuthi abe yindodanax.

22 Njalo uMozisi wafundiswa kuyo yonke inhlakanipho yamaGibhithey; wasesiba lamandla ngamazwi langemisebenziz.

23 Kwathi eselesikhathi seminyaka engamatshumi amane agcweleyo, kwafika enhliziyweni yakhea ukuthi ahambele abafowabo abantwana bakoIsrayelib.

24 Kwathi ebona omunye ephathwa kubi, wamvikela wamlamulela ohlutshwayo, watshaya umGibhithe;

25 njalo wayethemba ukuthi abafowabo bazaqedisisa ukuthi uNkulunkulu ubanika inkululeko ngesandla sakhe; kodwa kabaqedisisanga.

26 Njalo ngosuku olulandelayo wazibonakalisa kibo ababesilwa, wabalamula ngamandla, esithi: Madoda, lingabazalwane; liphathanelani kubic?

27 Kodwa lowo owayemona umakhelwane wamsunduza, esithi: Ubekwe ngubani ukuba ngumbusi lomahluleli phezu kwethu?

28 Usufuna ukungibulala yini, njengoba ubulele umGibhithe izolod?

29 Ngalelilizwi uMozisi wasebaleka, waba ngowemzini elizweni leMadiyanie, lapho azala khona amadodana amabilif.

30 Kwathi sekugcwaliseke iminyaka engamatshumi amane, kwabonakala kuye enkangalag yentaba iSinayi ingilosi yeNkosi phakathi kwelangabi lomlilo esihlahlenih.

31 Kwathi uMozisi esebonile wamangala ngalowombono; esasondela ukuthi akhangelisise, ilizwi leNkosi lafika kuye lisithii:

32 Mina nginguNkulunkulu waboyihlo, uNkulunkulu kaAbrahama loNkulunkulu kaIsaka loNkulunkulu kaJakobej. UMozisi wasethuthumelak, kazaba lesibindi sokukhangelisisal.

33 INkosi yasisithi kuye: Khulula amanyathela enyaweni zakho; ngoba indawo omi kiyo ingumhlabathi ongcwelem.

34 Ngikubonile lokukubona ukuhlutshwa kwabantu bami abaseGibhithe, njalo ngizwile ukububula kwabo; sengehlile ukuthi ngibakhulule; khathesi-ke woza, ngizakuthuma eGibhithen.

35 UMozisi lo abamalayo besithi: Ubekwe ngubani ukuba ngumbusi lomahluleli? nguye uNkulunkulu amthumayo ukuba ngumbusi lomkhululi ngesandla sengilosi eyabonakala kuye esihlahlenio.

36 Yena wabakhuphap, esenze izimangaliso lezibonakaliso elizweni leGibhitheq loLwandle oluBomvur, lenkangalas iminyaka engamatshumi amanet.

37 Nguye lowo uMozisi owathi kubantwana bakoIsrayeli: INkosi uNkulunkulu wenu uzalivusela umprofethi kubazalwane benu onjengami; lizamuzwa yenau.

38 Nguye lowov owayesebandleni enkangalaw, kanye lengilosi eyakhuluma laye entabeni iSinayi kanye labobaba bethux; owemukelay amazwi aphilayoz, ukuze asinike;

39 yena obaba bethu abangavumanga ukumlalela, kodwa bamsunduzela eceleni, basebebuyela eGibhithe ngenhliziyo zaboa,

40 besithi kuAroni: Senzele onkulunkulu abazahamba phambi kwethu; ngoba uMozisi lo, owasikhupha elizweni iGibhithe, kasazi ukuthi wehlelwe yinib.

41 Basebesenza ithole ngalezonsukuc, baletha umhlatshelo esithombenid, bajabulae ngemisebenzi yezandla zabof.

42 Kodwa uNkulunkulu wafulathelag, wabanikela ukuthi bakhonzeh ibutho lezului; njengokulotshiweyo encwadini yabaprofethi ukuthi: Laletha kimi yini imihlatshelo leminikelo iminyaka engamatshumi amane enkangala, ndlu kaIsrayelij?

43 Njalo lathatha ithabhanekele likaMoloki lenkanyezi kankulunkulu wenu uRefani, imifanekiso elayenza ukuthi liyikhonzek; njalo ngizalithuthela ngaphambili kweBhabhilonil.

44 Obaba bethu babelalo ithabhanekele lobufakazi enkangalam, njengokulayela kwalowo owakhuluma loMozisi, ukuthi alenze ngomfanekiso ayewubonilen;

45 okwathi futhi obaba bethu sebelemukele balingenisa kanyeo loJoshuwa empahleni yezizwep, uNkulunkulu azixotsha phambi kobuso babobabaq, kwaze kwaba sensukwini zikaDavidar;

46 owathola umusa phambi kukaNkulunkulus, wacela ukutholela uNkulunkulu kaJakobe ithabhanekelet.

47 Kodwa uSolomoni wamakhela indluu.

48 Kodwav oPhezukonkew kahlali ethempelinix elenziwe ngezandlay, njengokutsho komprofethi ukuthi:

49 Izulu kimi liyisihlalo sobukhosi, lomhlaba uyisenabelo senyawo zami; lizangakhela indlu enjani, kutsho iNkosi; kumbe yiyiphi indawo yami yokuphumula?

50 Isandla sami kasizenzanga yini zonke lezizintoz?

51 Lina ntamo zilukhuniab njalo abangasokanga enhliziyweni lendlebenicd, lina limelana njalonjalo loMoya oyiNgcwele; njengaboyihlo, linjalo lanie.

52 Nguwuphi owabaprofethi oyihlo abangamzingelangaf? Basebebulala labo abamemezela ngaphambili ngokuza koLungileyog, yena lo lina khathesi eselabangabanikeli lababulali bakheh;

53 elemukela umlayo ngokuqoqa kwezingilosii, kodwa kaliwulondolozangaj.

Ukufa kukaStefane

54 Bathi sebezwile lezizinto, bahlabeka enhliziyweni zabok, bamgedlela amazinyol.

55 Kodwa yena egcwele uMoya oNgcwelem, wajolozela ezulwini, wabona inkazimulo kaNkulunkulun, loJesu emi ngakwesokunene sikaNkulunkuluo,

56 wasesithi: Khangelani, ngibona amazulu evulekilep, leNdodana yomuntuq imi ngakwesokunene sikaNkulunkulur.

57 Kodwa bamemeza ngelizwi elikhulu, bavala indlebe zabo, batheleka phezu kwakhe bengqondonye;

58 basebemkhuphela ngaphandle komuzis, bamkhanda ngamatshet; labafakaziu babeka phansi izembatho zabo enyaweni zejaha elithiwa nguSawuliv.

59 Bamkhanda ngamatshe uStefanew, ebiza esithi: Nkosi Jesux, yemukela umoya wamiy.

60 Waseguqa ngamadolo, wamemeza ngelizwi elikhuluz esithi: Nkosia, ungababaleli lesisonob. Esetshilo lokhu walalac.

USawuli uzingela amakholwa

8Njalo uSawulia wayevumelana lokubulawa kwakheb. Ngalolosuku kwasekusuka ukuzingelwa okukhulu kwebandla elaliseJerusalema; bonke basebehlakazeka emazweni eJudiyac leSamariyad, ngaphandle kwabaphostoli.

2 Amadoda akholwayoe asembutha uStefanef, amenzela isililo esikhulug.

3 Kodwa uSawuli walichitha ibandla, engena izindlu ngezindluh, ehudula amadoda labafazi ebafaka entolongwenii.

UFiliphu utshumayela eSamariya

4 Ngakho abahlakazekileyo badabula ilizwe, betshumayela ilizwij.

5 UFiliphu wasesehlela emzini weSamariya, watshumayela kubo uKristu.

6 Amaxuku aselalela nganhliziyonye okwakhulunywa nguFiliphu, esizwa njalo ebona izibonakaliso azenzayok.

7 Ngoba kwabanengi ababelabomoya abangcolileyol, bememeza ngelizwi elikhulu baphuma; labanengi ababeyizilima lababeyiziqhuli basiliswam.

8 Kwaba khona intokozo enkulu kulowomuzin.

USimoni oyisanuse

9 Njalo indoda ethile, uSimoni ngebizo, eyayikade isenza imilingoo emzini isanganisa isizwe samaSamariyap, isithi ingumuntu omkhuluq;

10 abayilalelayo bonke kusukela kwabancinyane kuze kube kwabakhulur, besithi: Lo ungamandla amakhulu kaNkulunkulus.

11 Basebemlalelat, ngoba wabasanganisa isikhathi esideu ngemilingov.

12 Kodwa kwathi sebekholwe uFiliphu etshumayela indaba ezinhle zezinto ngombuso kaNkulunkulu langebizo likaJesu Kristu, babhabhathizwa bonke amadoda labafaziw.

13 LoSimoni laye wakholwa, njalo esebhabhathiziwe wanamathela kuFiliphux; wasanganiseka, ebona imisebenzi yamandla lezibonakaliso ezazisenziway.

14 Kwathi abaphostoli abaseJerusalema bezwe ukuthi iSamariya ilemukele ilizwi likaNkulunkuluz, bathuma kubo uPetro loJohanea;

15 abathi sebehlile babakhulekela, ukuze bamemukele uMoya oNgcwelebc;

16 ngoba wayengakehleli lakoyedwa wabod, kodwa babebhabhathizwe ebizweni leNkosi uJesu kuphelaef.

17 Basebebeka izandla phezu kwabog, basebesemukela uMoya oNgcwele.h

18 Njalo uSimoni esebonile ukuthi ngokubekwa kwezandla zabaphostoli uyaphiwa uMoya oyiNgcwele, waletha imali kuboi,

19 esithi: Ngiphani lami lawomandla, ukuze kuthi loba ngubani engibeka izandla zami phezu kwakhe, emukele uMoya oNgcwele.

20 Kodwa uPetro wathi kuye: Isiliva sakho kanye lawe kakube sekubhubhenij, ngoba ucabangak ukuthi isipho sikaNkulunkulu singazuzwa ngemalil.

21 Ngoba kawulasabelo lelifam kulelilizwi. Ngoba inhliziyo yakho kayiqondanga phambi kukaNkulunkulun.

22 Ngakho phenduka kulobububi bakho, njalo ucele iNkosi, ukuthi uba kungenzekao uthethelelwe umnakano wenhliziyo yakho.

23 Ngoba ngibona ukuthi usenyongweni ebabayop njalo usekubotshweni yisonoq.

24 USimoni wasephendula esithi: Ngikhulekelani lina eNkosini, ukuze ngingehlelwa ngolunye lwalezizinto elizikhulumileyor.

25 Ngakho kuthe sebefakazile bekhulumile ilizwi leNkosi, babuyela eJerusalemas, njalo betshumayela ivangeli emizaneni eminengi yamaSamariyat.

Ukuphenduka kwenduna yeEthiyophiya

26 Ingilosi yeNkosi yasikhulumau loFiliphuv, yathi: Sukuma uye eningizimu endleleni eyehla isuka eJerusalema isiya eGazaw; yona iyinkangala.

27 Wasesukuma ehamba; njalo khangela umuntu weEthiyophiyax umthenway induna enkulu kaKandake indlovukaziz yamaEthiyophiyaa, eyayiphezu kwempahla yakhe eligugu yonkeb, eyayifikile eJerusalema ukukhonza,

28 yayisibuyela ihlezi enqoleni yayo, ibala kumprofethi uIsaya.

29 UMoya wasesithi kuFiliphu: Sondela uhambe lalinqolac.

30 UFiliphu wasegijimela kuyo wayizwa ibala umprofethi uIsaya, wathi: Kambe uyaqedisisa yini lezizinto ozifundayod?

31 Yasisithi: Kambe ngingakwenelisa njani, ngaphandle kokuthi omunye angiqondisee? Yasimcela uFiliphu ukuthi akhwele ahlale layof.

32 Lesehlukwana sombhalo eyayisifunda yilesi: Walethwa ekuhlatshweni njengemvu; lanjengewundlu lithule phambi komgundi walo, ngokunjalo kawuvuli umlomo wakhe.

33 Ekuthotshisweni kwakhe ukwahlulelwa kwakhe kwasuswa, njalo ngubani ongalandisa ngesizukulwana sakhe? Ngoba impilo yakhe iyasuswa emhlabenig.

34 Umthenwa wasephendula uFiliphu wathi: Ngiyakubuza, umprofethi ukhuluma lokhu ngobani? Ngaye ngokwakhe, kumbe ngomunye yini?

35 UFiliphu wasevula umlomo wakheh, eseqalai kulowombhaloj, watshumayela uJesu kuyek.

36 Kwathi besahamba endleleni, bafika emanzini athile; lomthenwa wathi: Khangela, nanka amanzi; kuyini okungivimbela ukuthi ngibhabhathizwel?

37 UFiliphu wasesithi: Uba ukholwa ngenhliziyo yonkem, kuvunyelwen. Wasephendula wathi: Ngiyakholwa ukuthi uJesu Kristuo uyiNdodana kaNkulunkulup.

38 Waselaya ukuthi inqola ime; basebesehlela emanzini bobabili, uFiliphu lomthenwa; wasembhabhathiza.

39 Kwathi sebekhuphukile emanzini, uMoya weNkosi wamhluthuna uFiliphu; njalo umthenwa kazabe esambonaq; wahamba-ke ngendlela yakhe ethokozar.

40 Kodwa uFiliphu waficwa eAzotus; njalo edabula watshumayela ivangeli kuyo yonke imizit, waze wafika eKesariyau.

Ukuphenduka lokubhabhathizwa kukaSawuli

9Kwathi uSawulia, esaphefumula insongo lokubulala emelane labafundi beNkosib, waya kumpristi omkhuluc,

2 wacela kuye incwadi zokuya eDamaseko kumasinagoge, ukuze kuthi uba ethola abanye baleyondlela, amadoda kanye labafazi, abalethe eJerusalema bebotshiwed.

3 Kwathi ekuhambenie, kwenzeka ukuthi esesondele eDamasekof; njalo kwahle kwamphazimela inhlangothi zonke ukukhanya okuvela ezulwini;

4 njalo ewela emhlabathini, wezwa ilizwi lisithi kuyeg: Sawuli, Sawuli, ungizingelelanih?

5 Wasesithi: Ungubani, Nkosi? INkosi yasisithi: Mina nginguJesu omzingelayoi; kulukhuni kuwe ukukhahlelana lezincijo.

6 Ethuthumela njalo emangala wathi: Nkosi, uthanda ukuthi ngenzenij? LeNkosi yathi kuye: Sukuma ungene emzini, njalo uzatshelwa lokho omele ukwenzek.

7 Lamadoda ayehamba laye ayemi engelakukhulumal, esizwa ilizwi, kodwa engaboni muntum.

8 USawuli wasevuka emhlabathini; kwathi esevule amehlo akhe, kabonanga muntun. Basebembamba ngesandla, bamusa eDamaseko.

9 Wasesiba lensuku ezintathu engaboni, njalo engadli futhi enganathio.

10 Kwakukhona eDamasekop umfundi othileq uAnaniya ngebizo; iNkosi yasisithi kuye ngombonor: Ananiya! Wasesithi: Khangela ngilapha, Nkosi.

11 INkosi yasisithi kuye: Sukuma uye endleleni ethiwa iQondile, udinge endlini kaJudasi umuntu, uSawuli ngebizo, weTarsus; ngoba khangela uyakhuleka,

12 njalo ubonile ngombono umuntu, uAnaniya ngebizo, engenat ebeka isandla phezu kwakhe, ukuze abuye aboneu.

13 Kodwa uAnaniya waphendula wathi: Nkosi, ngizwile ngabanengi ngalindoda, kungakanani okubi akwenzileyov kwabangcwele bakho eJerusalemaw;

14 lalapha ulamandla avela kubapristi abakhulu, okubopha bonke labo ababiza ibizo lakhox.

15 Kodwa iNkosi yathi kuye: Hamba, ngoba lowo uyisitsha sami esikhethiweyoy, ukuphatha ibizo lamiz phambi kwezizwea lamakhosib, labantwana bakoIsrayeli;

16 ngoba mina ngizamtshengisa ukuthi umele ukuhlupheka kangakanani ngenxa yebizo lamic.

17 UAnaniya wasesukad wangena endlinie, wabeka izandla zakhe phezu kwakhe esithi: Sawuli mzalwane, iNkosi ingithumile, uJesu obonakele kuwe endleleni oze ngayof, ukuze ubuye ubone njalo ugcwaliswe ngoMoya oNgcweleg.

18 Kwahle kwawa emehlweni akhe kwangathi zinkwethu, wahle wabuye wabona, njalo esukuma wabhabhathizwah,

19 njalo esedlile wathola amandla. USawuli wasehlala labafundi ababeseDamaseko insuku ezithilei.

USawuli utshumayela eDamaseko leJerusalema

20 Wahle-ke watshumayela uKristu emasinagogeni, ukuthi yena uyiNdodana kaNkulunkuluj.

21 Njalo bonke abezwayo basanganiseka bathi: Lo kayisuye yini owachithak eJerusalema labo ababiza lelibizol, lalapha uzele lokhom ukuthi abaqhube bebotshiwe abase kubapristi abakhulun?

22 Kodwa uSawuli waqiniswa kakhulu, waphithizelisa amaJuda akhileyo eDamaseko, eqinisa ukuthi lo unguye uKristuo.

23 Kwathi sezigcwalisiwe insuku ezinengi, amaJuda enza icebo ndawonye ukuthi ambulale;

24 kodwa iqhinga lawo laziwa nguSawulip. Aselinda emasangweni emini lebusuku, ukuze ambulaleq;

25 kodwa abafundi bamthatha ebusuku, bamehlisela emthangalenir bemehlisa ngesilulus.

26 Kwathi uSawuli esefikile eJerusalema, wazama ukuzihlanganisa labafundi; kodwa bonke bamesaba, bengakholwa ukuthi ungumfundit.

27 Kodwa uBarnabasi wamthathau wamusa kubaphostoliv, wabalandisela ukuthi uyibone njani iNkosi endleleniw, lokuthix ikhulumile kuye, lokuthi eDamaseko ukhulume njani ngesibindi ebizweni likaJesu.y

28 Wasehlala laboz engena ephuma eJerusalemaa,

29 wasekhuluma ngesibindi ngebizo leNkosi uJesub, wakhuluma njalo futhi ephikisana lamaHelenisiti*c; kodwa bazama ukumbulalad.

30 Kodwa abazalwane sebekwazie bamehlisela eKesariyaf, bamthuma eTarsug.

31 Ngakho amabandla kuyo yonke iJudiya leGalilih leSamariyai aba lokuthula, esakhekaj, ehamba ekwesabeni iNkosi langenduduzo kaMoya oNgcwele, andak.

UPetro usilisa uEneya

32 Kwasekusithi uPetro edabula indawo zonkel wehlela lakwabangcwelem abahlala eLidan.

33 Wasefica khona umuntu othile uEneya ngebizo, owayeselele ecansini iminyaka eyisificaminwembili, eyisigoga.

34 UPetro wasesithi kuye: Eneya, uJesu Kristu uyakusilisa; sukuma uzendlalele icansi. Njalo wahle wasukumao.

35 Basebembona bonke abakhileyo eLidap leSaroniq, abaphendukela eNkosinir.

UPetro uvusa uTabitha kwabafileyo

36 Kwakukhona eJopha umfundikazi othile, uTabitha ngebizos, okungokuchasiswa kuthiwa nguDorkasi; lo wayegcwele imisebenzi emihle lemisebenzi yomusa ayenzayot.

37 Kwasekusithi kulezonsuku wagula wafa; sebemgezisile bamlalisa endlini ephezuluu.

38 Njalo njengoba iLida yayiseduze leJophav, abafundi sebezwile ukuthi uPetro wayekhona kuyo, bathuma amadoda amabili kuye, bemncenga ukuthi angaphuzi ukuza kubow.

39 UPetro wasesukuma wahamba labo; okwathi esefikile bamthatha bamusa endlini ephezulux, labafelokazi bonke bema laye bekhala bemtshengisa izembatho lezigqoko uDorkasi ayezenzile eselabo.

40 Kodwa uPetro esebakhuphele phandle bonkey eguqa ngamadolo wakhulekaz; esetshibilikela esidunjini, wathi: Tabitha, vukaa! Wasevula amehlo akhe; wabona uPetro, walulama.

41 Wamelulela isandla, wamsukumisa; esebize abangcwele labafelokazi, wabanika ephilab.

42 Kwasekusaziwa kuyo yonke iJophac, labanengi bakholwa eNkosinid.

43 Kwenzeka ukuthi ahlale eJopha insuku ezinengi loSimoni othile umtshuki wezikhumbae.

Umbono kaKorneliyu

10Kwakukhona eKesariya indoda ethile ngebizo nguKorneliyua, induna yekhulu yebutho elithiwa ngeleIthaliyab,

2 eqothoc lemesabayo uNkulunkulu kanye lendlu yayo yonke, eyenza imisebenzi yomusa eminengi ebantwini, ikhuleka njalonjalo kuNkulunkulud;

3 yabonae embonweni ngokucacileyo, ngokungaba lihola lesificamunwemunye* losukuf, ingilosi kaNkulunkulu ingena kuyog, yasisithi kuyo: Korneliyu!

4 Waseyijolozelah efikelwa yikwesaba wathi: Kuyini, Nkosii? Yasisithi kuye: Imikhuleko yakho lezipho zakho kwenyukej kwaba yisikhumbuzo phambi kukaNkulunkuluk.

5 Khathesi-ke thuma amadoda eJophal, ubize uSimoni othiwa futhi nguPetro;

6 yena ungenisile kuSimoni othile umtshuki wezikhumba, ondlu yakhe iselwandlem; yena uzakutshela ofanele ukwenzen.

7 Kwathi ingilosi ebikhuluma loKorneliyu isihambile, wabiza ababili kwabendlu yakheo, lowebutho oqothop kulabo ababemlindaq,

8 njalo eselandisile konke kubo, wabathuma eJopha.

Ukuhlehliswa kwengqondo kaPetro

9 Njalo kusisa bona besahamba sebesondela emzini, uPetro wenyukelar phezu kophahla lwendlu ukuyakhulekas, okungaba lihola lesithupha*t;

10 waselamba kakhulu, wafuna ukudla; kwathi bona besamlungisela, ukuhlehliswa kwengqondo kwamehlelau,

11 wasebona izulu livulekilev, lesitsha esithile sehlela kuye, njengelembu elikhulu, libotshwe ngamasondo amane, lisehliselwa emhlabeni;

12 okwakukhona kulo izidalwa zonke ezilenyawo ezine zomhlaba lezeganga lezihuquzelayo lenyoni zezulu.

13 Kwasekufika ilizwi kuye lathi: Sukuma, Petro, hlaba udle.

14 Kodwa uPetro wathi: Hatshi bo, Nkosi; ngoba kangizake ngidle loba yiniw engahlambulukangax kumbe engcolileyoy.

15 Ilizwi laphinda ngokwesibili kuye: Izinto uNkulunkulu azihlambululileyo, wena ungatsho ukuthi zingcolilez.

16 Njalo lokhu kwenzeka kwaze kwaba kathathu; lesitsha sabuya saphakanyiselwa ezulwini.

17 Kwathi uPetro esadidekile ngaphakathi kwakhea ukuthi ngabe uyini umbono awubonileyob, njalo khangela, amadoda ayethunywe evela kuKorneliyu, esebuzile indlu kaSimoni, emac esangwenid,

18 esememezile abuza ukuthi uSimoni, othiwa futhi nguPetro, ungenisile lapha yini.

19 Kwathi uPetro esanakana ngombono, uMoya wathi kuye: Khangela, amadoda amathathu ayakudingae.

20 Ngakho sukuma wehle, uhambe lawof, ungathandabuzig; ngoba yimi engiwathumileyo.

21 UPetro wasesehlela emadodeni avela kuKorneliyu ayethunywe kuye, wathi: Khangelani, yimi elimdingayo; yisizatho bani elize ngaso?

22 Basebesithi: UKorneliyu induna yekhulu, indoda elungileyo lemesabayo uNkulunkuluh, efakazelwa yisizwe sonke samaJudai, walayelwa nguNkulunkuluj ngengilosi engcwele ukuthi akubizele endlini yakhek, njalo ezwe amazwi kuwel.

23 Ngakho esebabizele phakathi wabangenisa. Njalo kusisa uPetro waphuma wahamba labo, labanyem babazalwane ababeseJopha bahamba layen.

Ukufika kukaPetro endlini kaKorneliyu

24 Ngosuku olulandelayo basebengena eKesariyao. LoKorneliyu wayebalindele, esebizele ndawonye izihlobo zakhe labangane abazwana laye.

25 Kwathi sekwenzakele ukuthi uPetro angene, uKorneliyu wamhlangabeza, ewela enyaweni zakhep, wamkhonzaq.

26 Kodwa uPetro emphakamisa, wathi: Sukuma; lami ngokwami ngingumuntur.

27 Njalo esakhuluma layo wangena, wafica abanengi bebuthenes,

28 wasesithi kubo: Lina liyazi ukuthi kakuvunyelwa emuntwini ongumJudat ukuhlangana kumbe ukuya emuntwini wesinye isizweu; kodwa uNkulunkulu ungitshengisile ukuthi ngingabizi muntu ngokuthi kahlambulukanga kumbe ungcolilev;

29 ngakho-ke ngizile ngingaphikisanga nxa ngibizwa. Ngakho ngiyabuza, ukuthi ungibizele sizatho bani?

30 UKorneliyu wasesithi: Ngensuku ezine ezidlulileyow kuze kube yilelihola ngangizila ukudlax, ngehola lesificamunwemunye ngangikhuleka endlini yamiy; njalo khangela, indoda yema phambi kwamiz yembethe isembatho esikhazimulayoab,

31 yasisithi: Korneliyu, umkhuleko wakho uzwakele, lemisebenzi yakho yomusa ikhunjulwe phambi kukaNkulunkuluc.

32 Ngakho thumela eJopha, ubusubiza uSimoni othiwa futhi nguPetro; yena ungenisile endlini kaSimoni umtshuki wezikhumba ngaselwandle; ozakuthi angabuya akutsheled.

33 Ngakho ngahle ngathumela kuwe; njalo wena wenze kuhle ukuthi ufike. Ngakho khathesi sesikhona sonke phambi kukaNkulunkulu ukuze sizwe konke okulayelwe nguNkulunkulue.

Intshumayelo kaPetro

34 Kwathi uPetro evula umlomo, wathif: Ngeqiniso ngiyaqedisisa ukuthi uNkulunkulu kayisuye umkhangeli wobuso bomuntug;

35 kodwa kuso sonke isizweh yena omesabayo lowenza ukulunga, uyemukeleka kuyei.

36 Ilizwi alithumela kubantwana bakoIsrayeli, ngevangeli etshumayela ukuthula ngoJesu Kristuj (yenak uyiNkosi yabo bonkel).

37 Lina liyalazi ilizwi elamenyezelwa eJudiya yonke, kusukela eGalilim, emva kobhabhathizo uJohane alutshumayelayo;

38 uJesu weNazaretha, ukuthi uNkulunkulu wamgcoba njani ngoMoya oNgcwele langamandlan, owabhoda esenza okulungileyo njalo esilisa bonke labo abacindezelwe ngudiyabhola, ngoba uNkulunkulu wayelayeo.

39 Lathi singabafakazi bezinto zonke azenzayo elizweni lamaJuda leJerusalemap; abambulala ngokumphanyeka esihlahleniq.

40 Yena uNkulunkulu wamvusa ngosuku lwesithathu, wasemnika ukuze abonakaler,

41 kungeyisikho kubo bonke abantus, kodwa kubafakazi ababekhethwe ngaphambili nguNkulunkulut, thina, esadla sanatha kanye laye emva kokuvuka kwakhe kwabafileyou.

42 Wasesilaya ukuthi sitshumayele ebantwiniv, sifakazew ukuthi nguyex omiswe nguNkulunkulu ukuba nguMehluliy wabaphilayo labafileyoz.

43 Ngaye bonke abaprofethi bafakazaa, ukuthi wonke okholwa kuyeb uzakwemukela uthethelelo lwezono ngebizo lakhec.

Ukubhabhathizwa kukaKorneliyu labendlu yakhe

44 Kwathi uPetro esakhuluma lawomazwi, uMoya oyiNgcwele wehlela phezu kwabo bonke abalizwayo ilizwid.

45 Labokusoka abakholwayo basanganisekae, bonke ababefike loPetrof, ukuthi isipho sikaMoya oNgcweleg sathululelwah laphezu kwabezizwei;

46 ngoba babezwa bekhuluma ngendimi, bekhulisa uNkulunkuluj. Khona uPetro waphendula wathik:

47 Ukhona yini ongala lamanzi, ukuthi laba bangabhabhathizwal, abemukele uMoya oyiNgcwele lanjengathim?

48 Waselaya ukuthi babhabhathizwen ebizweni leNkosio. Basebemcela ukuthi ahlale insuku ezithile.

UPetro ulandisa eJerusalema indaba kaKorneliyu

11Abaphostoli labazalwane ababeseJudiya basebesizwa ukuthi abezizwe labo balemukele ilizwi likaNkulunkulua.

2 Kwathi uPetro esenyukele eJerusalemab, abokusoka baphikisana layec,

3 besithi: Ungene emadodeni angasokanga, wadla lawod.

4 Kodwa uPetro eqala wabalandiselae ngokulandelana esithif:

5 Mina ngangisemzini weJopha ngikhulekag, ngasengibona ekuhlehlisweni kwengqondo umbonoh, kwehla isitsha esithile, sinjengelembu elikhulu sisehliswa ngamasondo amane sivela ezulwini, sasesifika kimi;

6 okwathi sengilikhangelisisile ngaqaphelisai, ngasengibona inyamazana ezilenyawo ezine zomhlaba lezeganga lezihuquzelayo lenyoni zezulu.

7 Ngasengisizwa ilizwi lisithi kimi: Sukuma, Petro, hlaba udle.

8 Kodwa ngathi: Hatshi bo Nkosi; ngoba loba yini engahlambulukanga kumbe engcolileyo kayizake ingene emlonyeni wami.

9 Kodwa ilizwi langiphendula ngokwesibili livela ezulwini lathi: Izinto uNkulunkulu azihlambululileyo, wena ungatsho ukuthi zingcolile.

10 Lokhu-ke kwenzeka kathathu, njalo konke kwabuye kwadonselwa phezulu ezulwini.

11 Njalo khangela, ngasona lesosikhathi amadoda amathathu ema phambi kwendlu engangikuyo, ethunyiwe kimi evela eKesariyaj.

12 UMoya wasesithi kimi ngihambe lawo, ngingathandabuzi; lalababazalwane abayisithupha labo bahamba lamikl, sasesingena endlini yendoda;

13 yasisibikela ukuthi yayibone njani ingilosi imi endlini yayo, isithi kuyo: Thumela amadoda eJopha, ubize uSimoni, othiwa nguPetro,

14 ozakutshela amazwim, ozasindiswa ngawo wena lendlu yakho yonken.

15 Kwathi ngisaqala ukukhuluma, uMoya oyiNgcwele wehlela phezu kwaboo, lanjengakithi ekuqalenip.

16 Ngakhumbula ilizwi leNkosiq, ukuthi yakhuluma njani isithi: Isibili uJohane wabhabhathiza ngamanzi, kodwa lina lizabhabhathizwa ngoMoya oNgcweler.

17 Ngakho nxa uNkulunkulus ebanikile isipho esifananayo lanjengakithit, esakholwa eNkosini uJesu Kristu, mina bengingubani ebengingavimbela uNkulunkuluu?

18 Njalo bathi sebezizwile lezizinto bathula, bamdumisa uNkulunkuluv, besithi: Ngakho-ke uNkulunkulu unikile abezizwew labo ukuphendukela empilwenix.

Amakholwa eAntiyoki abizwa ngokuthi ngamaKristu

19 Labo-ke abahlakazeka ngokuhluphekay okwenzeka mayelana loStefane badabula baze bafika eFenekiyaz leKuprosia leAntiyokib, bengalikhulumi ilizwi lakoyedwa ngaphandle kumaJuda kuphela.

20 Kodwa kwakukhona abanye kubo, amadoda amaKuprosic lamaKurened, abathi sebefike eAntiyokie, bakhuluma lamaHelenisiti*f, betshumayela indaba ezinhle zeNkosi uJesug.

21 Lesandla seNkosi sasilaboh; njalo inani elikhulu lakholwai laphendukela eNkosinij.

22 Zasezizwakala indaba ngabo endlebeni zebandla elaliseJerusalemak; basebethuma uBarnabasil ukuthi adabule kuze kube seAntiyokim;

23 kwathi esefikile esebona umusa kaNkulunkulu wathokozan, wasebakhuthaza bonkeo ukuthi babambelele eNkosini ngokuzimisela kwenhliziyop;

24 ngoba wayeyindoda elungileyoq egcwele uMoya oNgcwele lokholor; kwengezelelwa eNkosini ixuku elikhulus.

25 UBarnabasi wasesiya eTarsu ukuze adinge uSawulit,

26 kwathi esemtholile wamletha eAntiyokiu. Kwasekusithi umnyaka wonke behlangana ebandleni bafundisa ixuku elikhulu; njalo abafundiv baqala ukubizwa ngokuthi ngamaKristuw eAntiyokix.

AmaKristu athumela izipho kubazalwane beJudiya

27 Kwathi ngalezonsuku kwafika eAntiyokiy abaprofethiz bevela eJerusalema.

28 Kwasekusukuma omunye wabo othiwa nguAgabusia, watshengisa ngoMoya ukuthi kuzakuba khona indlala enkulub emhlabeni wonkec; eyaba khona futhi ensukwini zikaKlawudiyosi Kesarid.

29 Labafundi bazimisela ukuthi ngulowo lalowo wabo athumele njengamandla alowo lalowoe okokusizaf abazalwane abahlala eJudiyag;

30 abakwenzayo-keh, bakuthumela kubadala ngesandla sikaBarnabasi loSawulii.

Ukubotshwa lokukhululwa kukaPetro

12Ngalesosikhathi uHerodi inkosia waseselula izandla ukuthi ahluphe abanye bebandlab.

2 Wasebulala uJakobec umfowabo kaJohaned ngenkembae.

3 Esebonile ukuthi lokhu kuyawathokozisa amaJudaf, waqhubeka wabamba uPetro layeg; njalo kwakuzinsuku zesinkwa esingelamvubeloh;

4 esembambile laye wamfaka entolongwenii, wamnikela kumaviyo amane alamabutho amane ukuze amlindej, eqonde ukumusa ebantwini emva kwephasikak.

5 Ngakho uPetro wagcinwa entolongweni; kodwa umkhuleko oqhubekayo wenziwa libandla ngaye kuNkulunkulul.

6 Kwathi uHerodi esezamkhupha, ngalobobusuku uPetro wayelele phakathi kwabebutho ababilim, ebotshwe ngamaketane amabilin; labalindi phambi komnyango babegcine intolongo.

7 Njalo khangela, ingilosi yeNkosi yemao, lokukhanya kwakhanyisa ekamelwenip; yasitshaya uPetro ehlangothini, yamvusa isithi: Sukuma ngokuphangisaq. Asesiwa amaketane akhe ezandleni zakhe.

8 Ingilosi yasisithi kuye: Bhinca, ubophe amanyathela akhor. Wasesenza njalo. Yasisithi kuye: Yembatha isembatho sakho, ungilandele.

9 Wasephuma wayilandela; njalo wayengazi ukuthi kuliqiniso okwenziwa yingilosi, kodwa wayecabanga ukuthis ubona umbonot.

10 Njalo sebedlulile abalindi bokuqala labesibili, bafika esangweni lensimbi, elokuya emzini, elabavulekela ngokwalou; basebephuma bahamba umgwaqo waba munye; njalo ingilosi yahle yamtshiya.

11 Kwathi uPetro, eseqaqabukilev, wathi: Khathesi sengisazi ngeqiniso ukuthi iNkosi ithumile ingilosi yayow, yangikhululax esandleni sikaHerodiy lakukho konke okulindelwe yisizwe samaJudaz.

12 Kwathi esenanzelelea waya endlini kaMariya unina kaJohaneb othiwa futhi nguMarkoc, lapho okwakuhlangene khona abanengi bekhulekad.

13 Kwathi uPetro eseqoqodile esivalweni sesangoe, incekukazi encane yeza ukulalelaf, uRoda ngebizo,

14 kwathi isilazi ilizwi likaPetro, kayivulanga isangog ngenxa yentokozoh, kodwa yagijima yangena yabika ukuthi uPetro umi phambi kwesangoi.

15 Kodwa bathi kuyo: Uyahlanya. Kodwa yaqinisisa ukuthi kunjaloj. Basebesithi: Yingilosi yakhek.

16 Kodwa uPetro waqhubeka eqoqoda; sebevulile bambona, basanganiseka.

17 Wasebaqhweba ngesandla ukuze bathule, wabalandisela ukuthi iNkosi imkhuphe njani entolongwenil, wathi: Bikelani uJakobem labazalwane lezizinton. Wasephuma waya kwenye indawo.

18 Sekusile, kwaba khona isiphithiphithi esingesincinyane phakathi kwebutho, ukuthi wayesehlelwe yini uPetro.

19 Kwathi uHerodi esemdingile engamtholio, wabuzisisa abalindi, walaya ukuthi basuswep. Wasesuka eJudiya wehlela eKesariya wahlala khonaq.

Ukufa kukaHerodi

20 Njalo uHerodir wayebathukuthelele1 abeTire labeSidonis; basebesiza kuye bengqondonye; sebevumelene loBlastusit induna yekamelo lokulala lenkosi, bacela ukuthula, ngoba ilizwe labo lalifunzwa ngelenkosiu.

21 Njalo ngosuku olumisiweyo uHerodi wembatha isembatho sobukhosiv, wasehlala esihlalweni sokwahlulelaw, wenza inkulumo kubo.

22 Abantu basebememeza besithi: Yilizwi likaNkulunkulu njalo kayisilo elomuntu.

23 Njalo yahle yamtshaya ingilosi yeNkosix, ngoba kanikanga udumo kuNkulunkuluy; wasedliwa zimpethu, waphela.

24 Kodwa ilizwi likaNkulunkulu lakhula landaz.

25 UBarnabasia loSawulib basebebuya bevela eJerusalema, sebeqedile inkonzoc, babuyad beloJohanee laye othiwa futhi nguMarkof.

Uhambo lokuqala lukaSawuli. Ukuthunywa kukaSawuli loBarnabasi

13Kwakukhona eAntiyokia ebandleni lapho abaprofethib labafundisi abathilec, uBarnabasid kanye loSimeyoni othiwa nguNigeri, loLukiyue umKurenef, loManayeni owayondliwe kanye loHerodi umtetrarki*g, loSawulih.

2 Kwathi bekhonza iNkosii bezila ukudlaj, uMoya oyiNgcwele wathi: Ngehlukaniselani oBarnabasi kanye loSawulik emsebenzini engibabizele wonal.

3 Sebezile ukudlam bakhulekan babeka izandla phezu kwaboo, babathumap.

USawuli utshumayela eKuprosi

4 Bona-ke sebethunyiwe nguMoya oyiNgcweleq, behlela eSelukiya, basuka lapho baya eKuprosi ngomkhumbir.

5 Kwathi sebefikile eSalamisi, batshumayela ilizwi likaNkulunkulu emasinagogeni amaJudas; njalo babeloJohane umsizit.

6 Kwathi sebedabule isihlenge bafika ePhafosiu, bafica isanuse esithile, umprofethi wamanga, umJuda, obizo lakhe nguBarjesuv,

7 owayelombusi uSergiyu Pawuliw, indoda ehlakaniphileyo. Lo wabizela kuye uBarnabasi loSawuli edinga ukuzwa ilizwi likaNkulunkulu.

8 Kodwa isanuse, uElimasi, ngoba liphendulelwa njalo ibizo lakhe, waphikisana labox, edinga ukuphambula umbusi ekholweniy.

9 Kodwa uSawuli, onguPawuli futhi, egcwele uMoya oNgcwelez, njalo emjolozelaa

10 wathi: O wena ogcwele inkohliso yonke lobuqili bonkeb, ndodana kadiyabhola, sitha sakho konke ukulungac, kawuyekeli ukuphambulad indlela eziqondileyo zeNkosi yinie?

11 Njalo khathesi khangela, isandla seNkosi siphezu kwakho, njalo uzakuba yisiphofuf, ungaliboni ilanga okwesikhathig. Kwahle kwamehlela ukufiphala lobumnyama, wahamba ebhoda edinga abazamdonsa ngesandlah.

12 Ngalesosikhathi umbusi wabona okwenziweyo wakholwa, edidwa yimfundiso yeNkosii.

UPawuli utshumayela eAntiyoki lePisidiya

13 UPawuli lababelayej basebesuka ngomkhumbi ePhafosik bafika ePergal esePamfiliya. Kodwa uJohanem wehlukana labon wabuyela eJerusalemao.

14 Kodwa bona bedabula besuka ePergap, bafika eAntiyokiq esePisidiyar; ngosuku lwesabathast basebengena esinagogeniu, bahlala phansi.

15 Kwathi sekufundwe umlayov labaprofethiw, abaphathi besinagoge bathumela kubox, besithi: Madoda bazalwane, uba kulelizwiy phakathi kwenu lenkuthazo ebantwiniza, khulumani.

16 Kwathi uPawuli esukuma, njalo eqhweba ngesandlab, wathi: Madoda maIsrayeli, lani elesaba uNkulunkulu, lalelanic.

17 UNkulunkulu walesisizwe sakoIsrayelid wakhetha obaba bethue, wabaphakamisa abantu bengabemzini elizweni leGibhithef, wabakhupha kulo ngengalo ephakemeyog.

18 Wasebekezelela isimilo sabo okungaba yisikhathi seminyaka engamatshumi amane enkangalah.

19 Njalo esechithile izizwe eziyisikhombisa elizweni leKhananii, wabehlukanisela ilizwe labo ngenkathoj.

20 Lemva kwalezizinto, okungaba ngokweminyaka engamakhulu amane lamatshumi amahlanuk, wabanika abahlulelil kwaze kwaba nguSamuweli umprofethim.

21 Njalo kusukela lapho bacela inkosin; uNkulunkulu wasebanika uSawuli indodana kaKishio, indoda yesizwe sakoBhenjaminip, okweminyaka engamatshumi amane.

22 Njalo esemkhuphileq, wabavusela uDavida waba yinkosir, afakaza langaye ngokuthi: Ngimtholile uDavida kaJeses, indoda efuze inhliziyo yamit, ezakwenza intando yami yonkeu.

23 Enzalweni yalumuntuv njengesithembisow, uNkulunkulu uvusele uIsrayeli uMsindisi uJesux;

24 engakafiki yena uJohane wayesetshumayele kuqalay ubhabhathizo lokuphenduka kubo bonke abantu bakoIsrayeliz.

25 UJohane esegcwalise uhambo lwakhea, wathi: Licabanga ukuthi ngingubani? Kangisuye mina; kodwa khangelani, emva kwami uyeza, engingafanelanga ukukhulula amanyathela enyawo zakheb.

26 Madoda bazalwane, bantwana bohlanga lukaAbrahama, lalabo phakathi kwenu abesaba uNkulunkuluc, lithunyelwe kini ilizwi lalolusindisod.

27 Ngoba labo abahlala eJerusalema lababusi baboe kabamazanga lo, bawagcwalisa lamazwi abaprofethif afundwayo isabatha ngesabathag, ngokumlahlah;

28 njalo bengatholi lacala lokufa, bacela kuPilatu ukuthi abulawei.

29 Kwathi sebeqedile konke okulotshiweyo ngayej, bamethulak esihlahlenil, bamlalisa engcwabeni.

30 Kodwa uNkulunkulu wamvusa kwabafileyom;

31 owabonwa insuku ezinengi yilabon ababenyukele layeo ukuya eJerusalemap besuka eGalili, abangabafakazi bakhe ebantwiniq.

32 Lathi sitshumayela indaba ezinhle kini zesithembiso esenziwa kubobabar,

33 ukuthi uNkulunkulu usigcwalisile sona kithi, abantwana babo, emvusile uJesus, njengoba kulotshiwe futhi kusihlabelelo sesibili ukuthi: Wena uyiNdodana yami, lamuhla mina ngikuzelet.

34 Njalo ngokuthi wamvusa kwabafileyou, engasayikubuyela ekuboleniv, wakhuluma kanje wathi: Ngizalinika izibusiso ezingcwele lezithembekileyo zikaDavidaw.

35 Ngakho njalo kwenye indawo uthi: Kawuyikunikela ongcwele wakho abone ukubolax;

36 ngoba uDavida, esekhonze esakhe isizukulwana ngecebo likaNkulunkulu walalay, njalo walaliswa laboyisez, wabona ukubolaa;

37 kodwa lowo uNkulunkulu amvusayo, kakubonanga ukubolab.

38 Ngakho kakwaziwe yini, madoda bazalwane, ukuthi ngalowo kutshunyayelwa kinic uthethelelo lwezonod;

39 njalo kulo wonke okholwayoe uyalungisiswa kukho konkef ebelingelungisiswe kukho ngomlayo kaMozisig.

40 Ngakho bonani ukuthi kalehlelwa yilokhu okwakhulunywa kubaprofethih, okokuthi:

41 Khangelani, zideleli, njalo limangale, litshabalale; ngoba mina ngenza umsebenzi ensukwini zenu, umsebenzi elingayikuwukholwa, nxa umuntu elilandiselai.

Ilizwi lemukelwa ngabezizwe liphikwa ngamaJuda

42 Kwathi ekuphumeni kwamaJuda esinagogenij, abezizwe bacela ukuthi lamazwi akhulunywe kubo ngesabatha elilandelayok.

43 Kwathi abesinagoge sebephumile, abanengi kumaJuda labakhonzayol abaphendukela kumaJuda balandela uPawuli loBarnabasim; abakhuluma labo, bebancenga ukuthi bahlalen emuseni kaNkulunkuluo.

44 Kwathi ngesabatha elilandelayo babuthana kwaphose kwaba ngumuzi wonke ukuzwa ilizwi likaNkulunkulu.

45 Kodwa amaJuda ebona amaxuku agcwaliswa ngomona, aphikisa izinto ezakhulunywa nguPawulip, ephikisa njalo ehlambazaq.

46 Kodwa uPawuli loBarnabasi bekhuluma ngesibindir bathi: Kwakudingeka ukuthi ilizwi likaNkulunkulu likhulunywe kini kuqalas; kodwa njengoba lilininat, njalo lizigweba ukuthi alifanelanga impilo elaphakadeu, khangelani, siphendukela kwabezizwev.

47 Ngoba iNkosi isilayile ngokunjalo yathi: Ngikumisile ube yikukhanya kwabezizwe, ube ngowosindiso kuze kube semkhawulweni womhlabaw.

48 Kwathi abezizwe bekuzwa bathokoza, basebelidumisa ilizwi leNkosi, basebekholwa ngobunengi obungangobalabo ababemiselwe impilo elaphakadex;

49 lelizwi leNkosi lasatshalaliswa elizweni lonke.

50 Kodwa amaJuda avusay abesifazana abakhonzayoz abadumileyoa lezikhulu zomuzib, avusela uPawuli loBarnabasi ukuzingelwa, abaxotsha emikhawulweni yawoc.

51 Kodwa babathintithela uthuli lwenyawo zabod, bafikae eIkoniyumaf.

52 Njalo abafundi bagcwaliswa ngentokozog loMoya oNgcweleh.

UPawuli utshumayela eIkoniyuma

14Kwasekusithi eIkoniyumaa, bangena ndawonye esinagogeni lamaJudab, basebekhuluma njalo kwaze kwakholwa ixuku elikhulu lamaJuda kanye lamaGriki.

2 Kodwa amaJuda angakholwayoc avusa athela umoya omubi emiphefumulweni yabezizwed ngabazalwanee.

3 Ngakho bahlala isikhathi eside bekhuluma ngesibindi beseNkosinif eyafakazelag ilizwi lomusa wayoh, njalo ibanika ukuthi kwenziwe izibonakaliso lezimangaliso ngezandla zaboi.

4 Kodwa ixuku lomuzi lehlukaniswa phakathi; abanye basebesiba lamaJudaj, labanye baba labaphostolik.

5 Kwathi sekulokuhlasela kwabezizwe lamaJuda kanye lababusi babo, okokubaphatha kubi lokubakhanda ngamatshel,

6 sebekwazim, babalekelan emizini yeLikawoniyao, eListrap leDerbeq, lelizweni elizingelezeleyo;

7 lakhona batshumayela ivangeli.

UPawuli utshumayela eListra

8 Njalo eListrar kwakuhlezi indoda ethile engelamandla enyaweni zayo, eyisiqhuli kusukela esizalweni sikanina, engazange ihambes.

9 Yona yamuzwa uPawuli ekhuluma; yena eyijolozelat, ebona ukuthi ilokholou lokuthi isindisiwev,

10 wathi ngelizwi elikhulu: Sukuma, ume ngenyawo zakho uqondew. Yasisukuma yathi lothu yahamba.

11 Kwathi amaxuku, ebona uPawuli akwenzileyo, aphakamisa amazwi awox esithi ngesiLikawoniyay: Onkulunkulu behlele kithi befanana labantuz.

12 UBarnabasi basebembiza ngokuthi nguZewusi, loPawuli ngokuthi nguHermesi, ngoba yena wayengumkhokheli wokukhuluma.

13 Njalo umpristi kaZewusi owayephambi komuzi wabo, waletha izinkabi lemigaxo emasangwenia, wafuna ukuhlaba umnikelo ekanye lamaxukub.

14 Kodwa abaphostolic uBarnabasi loPawuli besizwa, badabula izembatho zabod, baphoseka exukwini, bememezae

15 besithi: Madoda, lizenzelani lezizintof? Lathi singabantu abalemizwa efanana leyenug, sitshumayela indaba ezinhle kini ukuthi liphendukeh kulezozinto eziyizei liphendukele kuNkulunkulu ophilayoj, owenza izulu lomhlaba lolwandle lakho konke okukukhok;

16 owathi ezizukulwaneni ezidlulileyo wayekelal izizwe zonke zahamba ngendlela zazom.

17 Loba kunjalo kayekelanga yena ukuthi angabi lobufakazin, ukwenza okuhle esinika izulu livela ezulwini lezikhathi zenalao, egcwalisa inhliziyo zenu ngokudlap langenjabuloq.

18 Njalo bekhuluma lezizinto, bawayekelisa kalukhuni amaxuku ukuthi angabahlabeli.

UPawuli utshumayela eAntiyoki

19 Kodwa kwafika amaJudar avela eAntiyokis leIkoniyumat, encenga amaxuku, amkhanda uPawuli ngamatsheu, amhudulela ngaphandle komuzi, ecabanga ukuthi ufile.

20 Kodwa kwathi abafundi bembuthanela, wasukuma wangena emzini; kusisa wasuka loBarnabasi baya eDerbev.

21 Njalo sebetshumayele ivangeli kulowomuzi, sebezuzile abafundi abanengi, babuyela eListraw leIkoniyumax leAntiyokiy,

22 beqinisa imiphefumulo yabafundiz, bebakhuthaza ukuthi bahlale ekholwenia, lokuthi simele ukungena embusweni kaNkulunkulu ngezinhlupheko ezinengib.

23 Kwathi sebebabekelec abadala kulo lonke ibandlad, bakhuleka kanye lokuzila ukudlae, babanikela eNkosini, asebekholwe kiyof.

24 Basebedabula iPisidiyag baya ePamfiliya.

25 Sebekhulumile ilizwi ePergah, behlela eAtaliya;

26 basuka lapho ngomkhumbi baya eAntiyokii, besuka laphoj ababenikelwe khonak emuseni kaNkulunkulu emsebenzini abasebewuqedilel.

27 Kwathi sebefikile bahlanganisa ibandla, balandisa konke uNkulunkulu ayekwenzile labom, lokuthi uvulele abezizwe umnyango wokholon.

28 Basebehlala lapho okwesikhathi esingesifitshane labafundi.

Umhlangano wabaphostoli eJerusalema

15Kwasekusehla abathile bevela eJudiyaa, bafundisa abazalwaneb ukuthi: Nxa lingasokwangac ngokwesiko likaMozisi, lingesindiswed.

2 Ngakho kwathi sekulokuphambana lokuphikisana okungekuncinyane ngoPawuli loBarnabasi bemelane laboe, bamisa ukuthi uPawuli loBarnabasif labanye abathile kubo benyukele kubaphostoli labadalag eJerusalemah, ngaloludaba lwempikisano.

3 Ngakho, kwathi sebephelekezelwe libandlai, badabula iFenekiyaj leSamariyak, balandisa ngokuphenduka kwabezizwel; benzela bonke abazalwane intokozo enkulum.

4 Kwathi sebefikile eJerusalema, bemukelwa libandla labaphostolin labadalao, njalo balandisa ukuthi zingakanani izinto uNkulunkulu ayezenze labop.

5 Kodwa kwasukuma abanye abakholwayo abangabehlelo labaFarisi, besithi: Kufanele ukubasoka, lokubalaya bagcine umlayo kaMozisiq.

6 Kwasekubuthana abaphostoli labadala ndawonye ukuze baluhlole loludabar.

7 Kwathi sebephikisene kakhulus, uPetro wasukuma wathi kubo: Madoda bazalwane, lina liyazi ukuthi ensukwini zakuqala uNkulunkulu wakhetha phakathi kwethu, ukuthi ngomlomo wami abezizwe balizwe ilizwi levangeli, bakholwet.

8 Njalo uNkulunkulu umazi wenhliziyou wabafakazelav, ebanika uMoya oyiNgcwelew, lanjengathix;

9 futhi kehlukanisanga phakathi kwethu laboy, ehlambulula inhliziyo zaboz ngokholoa.

10 Pho-ke limlingelani uNkulunkulub, ngokubeka ijogwe entanyeni yabafundi, obaba bethu kanye lathi esingabanga lamandla okulithwalac?

11 Kodwa sikholwa ukuthi sisindiswa ngomusa weNkosi uJesu Kristu, ngandlelanye labod.

12 Ixuku lonke laselithula; laselisizwa uBarnabasi loPawuli belandisa ukuthie zingakanani izibonakaliso lezimangalisof uNkulunkulu ayezenze ngabo phakathi kwabezizweg.

13 Kwathi bona sebeqedile ukukhuluma, uJakobe waphendula wathi: Madoda bazalwane, ngilalelanih:

14 USimeyonii uselandisile ukuthi uNkulunkulu wahambela njani abezizwe ekuqaleni ukuze azuzele ibizo lakhe abantu kuboj.

15 Njalo amazwi abaprofethik ayavumelana lalokhu, njengoba kulotshiwe ukuthi:

16 Emva kwalezizinto ngizabuya, ngilakhe futhi ithabhanekele likaDavida eliwileyo; njalo ngizakwakha okudilikileyo kwalo, njalo ngilimise;

17 ukuze abaseleyo babantu bayidinge iNkosi, labezizwe bonke ibizo lami elibizwa phezu kwabo, itsho iNkosi eyenza lezizinto zonkel.

18 Kwaziwa kuNkulunkulu imisebenzi yonke yakhe kusukela ephakadenim.

19 Ngakho mina ngiquma ukuthin singabakhathazi labo kwabezizwe abaphendukela kuNkulunkuluo;

20 kodwa sibabhalele ukuthi bazile amanyala ezithombep, lokufebaq, lokukhanyiweyor, legazis.

21 Ngoba uMozisi ulabo kusukela ezizukulwaneni zendulo abamtshumayelayo umuzi ngomuzi, efundwa emasinagogeni isabatha ngesabathat.

22 Kwasekubonakala kukuhle kubaphostoli lakubadalau kanye lebandla lonke, ukuthuma amadoda akhethiweyo phakathi kwabo eAntiyoki loPawuli loBarnabasiv; babe ngoJudasi othiwa futhi nguBarsabaw, loSilasix, amadoda angabakhokheliy phakathi kwabazalwanez,

23 basebebhala lokhu ngesandla sabo ukuthi: Abaphostoli labadalaa labazalwaneb kubazalwanec abangabezizwe eAntiyokid leSiriyae leKilikhiyaf, bayabingelelag;

24 njengoba sizwile ukuthi abathile abaphume kithi balikhathazile ngamazwi, bedunga imiphefumulo yenu, besithi lisokwe lilonde umthetho, bona singabalayangah;

25 kwabonakala kukuhle kithi singqondonye, ukuthi siwakhethe amadoda siwathume kini, kanye labathandekayo bethu uBarnabasi loPawulii,

26 abantu abanikele impilo yabo ngenxa yebizo leNkosi yethu uJesu Kristuj.

27 Ngakho sithumile uJudasi loSilasik, abazakuthi langomlomo1 balandise ngokufananayo.

28 Ngoba kwabonakala kukuhle kuMoya oNgcwele, lakithi, ukuthi singalethesi umthwalo omkhulu, ngaphandle kwalezizinto ezifunekayol:

29 Ukuthi lizile okuhlatshelwe izithombem, legazin, lokukhanyiweyo, lokufeba; lezizinto nxa lizazizila, lizabe lenze kuhle. Salani kuhleo.

30 Ngakho sebebakhululile beza eAntiyokip; futhi sebelihlanganisile ixuku, balinika incwadi.

31 Kwathi sebefundile, bathokoza ngenduduzo2.

32 UJudasi kanye loSilasiq, njengoba labo babengabaprofethir, balaya abazalwane ngamazwi amanengis, babaqinisat.

33 Sebehlale isikhathi, bayekelwa bahamba ngokuthula ngabazalwane baya kubaphostoliu,

34 kodwa kwabonakala kukuhle kuSilasi ukuthi asale khonav.

35 UPawuli loBarnabasiw basebesala eAntiyokix, befundisa betshumayela indaba ezinhle zelizwi leNkosi, kanye labanye abanengiy.

Ukwehlukana kukaPawuli loBarnabasi

36 Emva kwensuku ezithile uPawuli wasesithi kuBarnabasi: Ake sibuye sihambele abazalwane bethu emizini yonke, lapho esatshumayela khona ilizwi leNkosi, ukuthi bahlezi njaniz.

37 UBarnabasi wasehlosa ukuthatha uJohane, othiwa nguMarko, ahambe laboa.

38 Kodwa uPawuli wacabanga ukuthi kufanele ukuthi bangamthathi ahambe labo lowo owabatshiyab ePamfiliya, kaze aya labo emsebenzini.

39 Kwasekuvela ukuphikisana okukhulu, baze behlukana phakathi; uBarnabasic wasethatha uMarkod wahamba laye ngomkhumbi, baya eKuprosie.

Uhambo lwesibili lukaPawuli

40 Kodwa uPawuli wakhetha uSilasif wasuka wahamba, esenikelweg emuseni kaNkulunkulu ngabazalwaneh.

41 Wasedabula iSiriya leKilikhiyai, eqinisa amabandlaj.

UPawuli useAsiya

16Wasefika eDerbea leListrab; njalo khangela, kwakukhona lapho umfundi othile, uTimothi ngebizoc, indodana yowesifazana othile ongumJudakazi okholwayo, kodwa uyise wayengumGrikid;

2 owayenconywa ngabazalwanee eListraf leIkoniyumag.

3 Lo uPawuli wathanda ukuthi aphume laye, wasemthatha wamsokah, ngenxa yamaJuda ayekhona kulezondawo; ngoba wonke ayemazi uyise, ukuthi wayengumGrikii.

4 Njalo bedabula imizi, babanika izimiso ukuzilondolozaj ezamiswa ngabaphostolik labadala ababeseJerusalemal.

5 Ngakho amabandla aqiniswa ekholweni, njalo anda ngenani insuku ngensukum.

UPawuli uchaphela eMakedoniya

6 Sebedabule eFrigiyan lelizwe leGalathiyao, balelwa nguMoya oNgcwele ukukhuluma ilizwi eAsiyap,

7 sebefikile maqondana leMisiya bazama ukuya eBithiniyaq; kodwa uMoya kabavumelanga;

8 basebeyiceza iMisiya behlela eTrowasir.

9 Kwasekubonakala umbono kuPawuli ebusukus; indoda ethile umMakedoniya yayimit, imncenga isithi: Chaphela eMakedoniya, usisize.

10 Kwathi esewubonile umbonou, sahle sazama ukusuka siyev eMakedoniyaw, siphetha sisithi iNkosi isibizele ukutshumayela ivangeli kibox.

UPawuli utshumayela eFiliphi

11 Ngakho sasuka eTrowasiy ngomkhumbi, saqonda eSamotrake, langolulandelayo eNeyapholiz,

12 sasuka lapho saya eFiliphia, engumuzi wokuqala wesigaba seMakedoniyab, esibuswa ngelinye ilizwe; kulowomuzi sasesihlala insuku ezithilec.

13 Njalo ngosuku lwesabatha saphumela ngaphandle komuzi eceleni komfula, lapho okwakufanele kwenzelwe umkhuleko khona; sasesihlala phansi sakhuluma labesifazana ababebuthene ndawonye.

14 Lowesifazana othile uLidiya ngebizo, ongumthengisikazi wamalembu ayibubende owemzini weTiyathirad, ekhonza uNkulunkulue, wezwa, onhliziyo yakhe iNkosi yayivula, ukuthi alalele okwakhulunywa nguPawulif.

15 Kuthe esebhabhathiziwe, lendlu yakheg, wasincenga esithi: Uba libonile ukuthi ngithembekile eNkosini, wozani endlini yami, lihlale khonah. Wasesicindezelai.

Ukubotshwa kukaPawuli

16 Kwasekusithi sisiya emkhulekwenij, intombazana eyisigqili elomoyak wokuhlahlula1l yahlangana lathi, eyayizuzela amakhosi ayo inzuzo enengi ngokuvumisam.

17 Lo walandela uPawuli lathi, ememeza esithi: Lababantu bazincekun zikaNkulunkulu oPhezukonke, ezisitshumayeza indlela yosindisoo.

18 Lalokhu yakwenza insuku ezinengi. Kwathi uPawulip esenengiweq, watshibilika, wathi kumoya: Ngiyakulaya ngebizo likaJesu Kristu ukuthi uphume kuyor. Wasephuma ngalesosikhathis.

19 Amakhosi akhe esebonilet ukuthi ithemba lenzuzo yabo seliphumileu, abamba uPawuli loSilasiv, abadonsela emdangeni phambi kwababusiw,

20 esebalethile ezinduneni athix: Lababantu badunga umuzi wethuy, bengamaJuda,

21 batshumayela imikhuba esingavunyelwa ukuyemukela siyenzez, singamaRomaa.

22 Lexuku labelekelela, lenduna zabadabulela izembatho zabob zalaya ukuthi babatshaye ngendukuc.

23 Sebebatshayile imivimvinya eminengi babaphosela entolongwenid, balaya umlindintolongo ukuthi abalondoloze abaqinisee;

24 yena, emukele umlayo onjalo, wabaphosela entolongweni ephakathif, waseqinisa inyawo zabo esigodwenig.

Ukuphenduka komlindintolongo

25 Kwathi sekungaba phakathi kobusukuh uPawuli loSilasi babekhulekai behlabela amahubo endumiso kuNkulunkulu, lezibotshwa zazibezwa;

26 njalo kwahle kwaba khona ukuzamazama komhlaba okukhulu, kwaze kwanyikinyeka izisekelo zentolongoj; kwahle kwavulwa iminyango yonke, kwathukululwa izibopho zabo bonkek.

27 Kwathi umlindintolongol ephaphama, esebona iminyango yentolongo ivulekile, wakhokha inkemba, ezimisele ukuzibulala, ecabanga ukuthi izibotshwa zibalekile.

28 Kodwa uPawuli wamemeza ngelizwi elikhulu esithi: Ungazilimazi; ngoba silapha sonke.

29 Wasecela isibane waphoseka phakathi, njalo wasethuthumelam wawela phansi phambi kukaPawulin loSilasio,

30 njalo esebakhuphela phandle wathi: Makhosi, kumele ngenzeni ukuze ngisindiswep?

31 Basebesithi: Kholwa eNkosini uJesu Kristu, njalo uzasindiswa wenaq lendlu yakhor.

32 Basebekhuluma kuye ilizwi leNkosi, lakulabo bonke ababesendlini yakhes.

33 Wasebathatha ngalelohola lobusuku wabagezisa amanxebat, njalo wahle wabhabhathizwau yena labakhe bonkev.

34 Wasebasa endlini yakhe wabeka itafula lokudla phambi kwabo, wasethokoza lendlu yakhe yonke bekholwa kuNkulunkuluw.

35 Kwathi sekusile, induna zathuma amapholisax zisithi: Khulula labobantu.

36 Umlindintolongo wasebikela uPawuli lamazwiy esithi: Induna zithumele, ukuthi likhululwez; ngakho phumani khathesi lihambe ngokuthulaa.

37 Kodwa uPawuli wathi kuwo: Basitshayile obala singalahlwanga licalab, singamaRomac, basebesiphosela entolongweni, njalo khathesi ngensitha sebesiphosela phandle yini? Hatshi bo! Kodwa kumele beze bona basikhuphe.

38 Amapholisa azibikela izinduna lamazwid; zasezisesabae zisizwa ukuthi bangamaRoma,

39 njalo zeza zabancenga, njalo zabakhuphaf zabacela ukuthi baphume emzinig.

40 Basebephuma entolongweni bangena koLidiyah; kwathi sebebabonile abazalwanei, babaduduza, basuka bahambaj.

UPawuli utshumayela eThesalonika

17Kwathi sebedabule iAmfipholi leApoloniya, bafika eThesalonikaa, lapho okwakukhona isinagoge lamaJuda;

2 njalo njengomkhuba kaPawuli wangena kuwob, wakhulumisana lawo ngokuvela emibhalwenic okwamasabatha amathathu,

3 evula etshengisad ukuthi kwakufanele uKristu ahlupheke avuke kwabafileyoe, lokuthi: UJesu lof, mina engimtshumayela kini, unguKristu.

4 Labanye babo bakholwa, bazihlanganisa loPawulig loSilasih, njalo ixuku elikhulu lamaGrikii akhonzayoj, lakwabesifazana abadumileyo abangabalutshwanak.

5 Kodwa amaJuda angakholwayol aba lomonam, athatha amanye amadoda amabi angamavila emdangeni, enza ixuku, adunga umuzin; ahlasela indlu kaJasonio, edinga ukubakhuphela ebantwini;

6 kwathi engabatholi, adonsela uJasoni labazalwane abathile kubaphathi bomuzip, ememeza esithi: Labaq abayaluzelisar umhlaba, bona sebefikile lalaphas,

7 uJasoni abemukeleyot; lalaba bonke benza okuphambene lemithetho kaKesariu, besithi kukhona enye inkosi, enguJesuv.

8 Asedunga ixuku labaphathi bomuzi besizwa lezizinto.

9 Kwathi sebethethe isibambiso kuJasoni lakwabanye, abakhulula.

UPawuli utshumayela eBeriya

10 Njalo abazalwanew bahle basusa uPawulix loSilasi babathuma eBeriya ebusukuy; okwathi sebefikile khona basuka baya esinagogeni lamaJudaz.

11 Lawo ayekhaliphile kulalawo aweThesalonikaa, emukela ilizwi ngokuvuma konke, ehlolisisa imibhalob insuku ngensuku, ukuthi zinjalo yini lezizintoc.

12 Ngakho amanengi kuwo akholwa, lakwabesifazana abahloniphekayo abangamaGriki lakwabesilisa abangabalutshwanad.

13 Kodwa kwathi amaJuda eThesalonika esekwazi ukuthi ilizwi likaNkulunkulu liyatshunyayelwa nguPawuli leBeriyae, eza lakhona enyakazelisa amaxuku.

14 Njalo ngalesosikhathi abazalwane bahle bamthuma uPawuli kungathi uya elwandlef; kodwa uSilasig loTimothih basala khona.

15 Lalabo ababephelekezela uPawulii, bamfikisa eAtenej; sebemukele umlayezelok oya kuSilasil loTimothi, ukuthi beze kuye ngokuphangisa okukhulu, basuka bahambam.

UPawuli utshumayela eAtene

16 Kwathi uPawuli esabalindele eAtene, umoya wakhe wakhathazeka phakathi kwakhe, ebona umuzi ugcwele izithomben.

17 Ngakho waphikisanao lamaJuda esinagogenip labanye abakhonzayoq, lasemdangeni insuku zonke lalabo ahlangana labo.

18 Labathile kuzo izazi zamaEpikuri lamaStoyiki baphikisana laye. Labanye bathi: Uwumane1 lolu lufuna ukuthini? Kodwa abanye bathi: Kungathi ungotshumayela onkulunkulu bezizweni; ngoba ngevangeli watshumayela kibo uJesur lokuvuka kwabafileyos.

19 Basebemthatha, bamusa eAreyopagu besithi: Singazi yini ukuthi iyini limfundiso entsha oyifundisayo?

20 Ngoba uletha indaba ezimangalisayo ezithile endlebeni zethu; ngakho sifisa ukwazi ukuthi lezizinto ziyini.

21 Ngoba bonke abeAtene lezethekeli ezihlala khona babechitha isikhathi kungeyisikho ngolutho olunye, ngaphandle kokutshela lokuzwa into entshat.

22 Kwathi uPawuli esima phakathi kweAreyopagu, wathi: Madoda maAtene, ngiyabona ukuthi ezintweni zonke kungathi lilenkolelo enkuluu.

23 Ngoba ngithe ngidabula ngikhangela izinto zenu elizikhonzayo, ngasengifica ilathi elilotshwe ukuthi: KUNKULUNKULU ONGAZIWAYOv. Lokho-ke elikukhonza lingakwazi, yikho mina engikutshumayela kiniw.

24 UNkulunkulu owenza umhlaba lakho konke okukuwox, yena, oyiNkosi yezulu lomhlabay, kahlali emathempeliniz enziwe ngezandlaa,

25 futhi kakhonzwa ngezandla zabantu, njengoswela uluthob, ngoba yena uqobo lwakhe uyabapha bonke impilo lokuphefumula lazo zonke izintoc;

26 njalo wazenza zonke izizwe zabantu zivela egazini linye, ukuthi zihlale ebusweni bonke bomhlaba, wazimisela izikhathi eziqunyiweyo ngaphambilid lemingcele yokuhlala kwazoe;

27 ukuze zidinge iNkosi, ukuthi mhlawumbe sibili zimuzwe zimthole, njalo kanti kakhatshana kulowo lalowo wethuf.

28 Ngoba kuye siphila njalo sihamba futhi sikhonag; njengoba lembongi ezithile zakini zithe: Ngoba futhi siyinzalo yakheh.

29 Ngakho lokhu siyinzalo kaNkulunkulu, kakufanele ukuthi sinakane ukuthi ubuNkulunkulu bunjengegolide kumbe isiliva loba ilitshe, okubazwe ngeminwe langokunakana kwabantui.

30 Ngakho izikhathi zokungazi uNkulunkulu kazinanzangaj, kodwa khathesi uyalaya bonke abantu endaweni zonke ukuthi baphendukek;

31 ngoba umisile usuku, azakwahlulelal ngalo umhlaba ngokulungam, ngendoda ayimisileyon, waqinisa2 kubo bonke, ngokuyivusa kwabafileyoo.

32 Kwathi besizwa ngokuvuka okwabafileyop, abanye bahleka usulu; kodwa abanye bathi: Sizaphinda sikuzwe ngalokhuq.

33 Langokunjalo uPawuli waphuma phakathi kwabo.

34 Kodwa amadoda athile anamathela kuye, akholwa; phakathi kwawo kwakukhona loDiyonisiyu umAreyopagur, lowesifazana obizo lakhe nguDamari, labanye kanye labo.

UPawuli useKorinte leEfesu

18Emva kwalezizinto uPawuli wasuka eAtene weza eKorintea.

2 Wasefica umJuda othile uAkwilab ngebizo, owePontusi ngokuzalwac, owayesanda ukufika evela eIthaliya, loPrisila umkakhed, ngenxa yokulaya kukaKlawudiyosie kokuthi wonke amaJuda kawasuke eRoma, waya kubo;

3 njalo ngoba babelomsebenzi ofananayo, wahlala kibo wasebenzaf; ngoba babengabenzi bamathente ngomsebenzi.

4 Wasetshumayelag esinagogeni amasabatha wonkeh, wancenga amaJuda lamaGriki.

5 Kwathi uSilasi loTimothii sebehlile bevela eMakedoniyaj, uPawuli wacindezelwa nguMoyak, efakaza kumaJudal ukuthi uJesu unguKristum.

6 Kwathi emelana laye ehlambazan, wathintitha izembathoo, wathi kuwo: Igazi lenu kalibe phezu kwekhanda lenup; mina ngimsulwaq; kusukela khathesi ngizakuya kwabezizwer.

7 Wasesuka lapho waya endlini yomunye obizo lakhe nguJustusi, okhonza uNkulunkulu, ondlu yakhe yayiseduze lesinagoges.

8 Kodwa uKrispusit umphathi wesinagoge wakholwa eNkosiniu lendlu yakhe yonkev; labanengi kwabeKorinte balalela bakholwa babhabhathizwaw.

9 INkosi yasisithi kuPawuli ebusukux ngombonoy: Ungesabi, kodwa khuluma njalo ungathuli;

10 ngoba mina ngilawez, njalo kakho ozakuhlasela ukukwenzela okubi; ngoba ngilabantu abanengi kulumuzi.

11 Njalo wahlala umnyaka lenyanga eziyisithupha, efundisa ilizwi likaNkulunkulu phakathi kwabo.

12 Kwathi uGaliyo engumbusia weAkayab, amaJuda amvukela uPawuli nganhliziyonye, amusac phambi kwesihlalo sokwahlulelad,

13 esithi: Lo uncenga abantu ukuthi bakhonze uNkulunkulu ngokuphambene lomlayoe.

14 Kodwa kwathi uPawuli esezavula umlomof, uGaliyo wathi kumaJuda: Ngakho uba bekulento engalunganga kumbe inkohliso embig, maJuda, ngesizatho bengizalibekezelelah;

15 kodwa uba kuyikuphikisana ngelizwi lamabizoi, lomlayo phakathi kwenuj, ziboneleni lina; ngoba mina kangithandi ukuba ngumahluleli walezizinto.

16 Wasewaxotsha esihlalweni sokwahlulelak.

17 Wonke amaGriki asebamba uSostenesil umphathi wesinagogem, amtshaya phambi kwesihlalo sokwahlulelan. Njalo uGaliyo kaze azinanza lezizinto.

18 Kwathi uPawuli esahlezi insuku ezinengi, wavalelisa abazalwaneo, wasuka ngomkhumbi waya eSiriyap, loPrisilaq loAkwilar kanye laye, esephuce ikhandas eKenikreyat, ngoba wayelesifungou.

19 Sebefikile eEfesuv, wasebatshiya khona; kodwa yena engena esinagogeniw wakhulumisana lamaJudax.

20 Sebemcelile ukuthi ahlale isikhathi esidanyana labo, kavumanga;

21 kodwa wabavalelisay esithi: Kufanele isibiliz ukuthi ngigcine eJerusalema umkhosi ozayoa; kodwa ngizabuyela kini njalo, uba uNkulunkulu evumab. Wasuka eEfesu ngomkhumbic,

22 njalo esefikile eKesariyad, wenyuka wabingelela ibandlae, wehlela eAntiyokif.

Uhambo lwesithathu lukaPawuli. UApolo eEfesu

23 Njalo esechithe isikhathi esithile, wasuka, wadabula ngokulandelana ilizwe leGalathiyag leFrigiyah, eqinisa bonkeij abafundik.

24 Kwathi umJuda othile uApolosi ngebizol, umAleksandriyam ngokuzalwa, eyindoda eyisikhulumi, wafika eEfesun, elamandla emibhalweni.

25 Lo wayefundisiwe indlela yeNkosi, njalo evutha emoyenio wakhuluma wafundisa ngokukhuthala izinto ezimayelana leNkosip, esazi ubhabhathizo lukaJohane kuphelaq;

26 lo waseqala ukukhuluma ngesibindi esinagogenir. Kwathi sebemzwile uPrisila loAkwilas, bamthatha, bamchasiselat indlela kaNkulunkuluu ngokuqonda okukhuluv.

27 Kwathi esethanda ukuchaphela eAkayaw, abazalwane bemkhuthaza babhalela abafundi ukuthi bamemukelex; okwathi esefikile wabasiza kakhulu abakholwa ngomusay;

28 ngoba waphikisa ngamandlaz wawehlula ngokupheleleyo obala amaJudaa, etshengisa ngemibhalob ukuthi uKristu unguJesuc.

UPawuli eEfesu

19Kwasekusithi, uApolosia eseseKorinteb, uPawuli wafika eEfesuc esedabule indawo eziphakemeyo; wasefica abafundi abathile

2 wathi kubo: Lamemukela yini uMoya oNgcwele mhla likholwayo? Basebesithi kuye: Kodwa kasizanga sizwe ngitsho ukuthi kukhona uMoya oNgcweled.

3 Wasesithi kubo: Pho labhabhathizelwa kukuphi? Basebesithi: Kubhabhathizo lukaJohanee.

4 Kodwa uPawuli wathi: UJohane wabhabhathiza ubhabhathizo lokuphendukaf, etshela abantu ukuze bakholwe kulowo oweza emva kwakhe, okuyikuthi, kuKristu Jesug.

5 Lalabo abezwayo babhabhathizwa ebizweni leNkosi uJesuh.

6 Wathi uPawuli esebeke izandla phezu kwaboi, uMoya oyiNgcwele weza phezu kwabo; basebekhuluma ngendimij, baprofethak.

7 Njalo wonke amadoda ayengaba litshumi lambili.

8 Wasengena esinagogenil wakhuluma ngesibindi, inyanga ezintathum etshumayelan eqinisekisa izinto ngombuso kaNkulunkuluo.

9 Kodwa kwathi abanye besiba lukhuni bengakholwa, bekhuluma kubi ngaleyondlela phambi kwabantup, wasuka kuboq wehlukanisa abafundir, insuku ngensuku etshumayela esikolo sothile uTiranus.

10 Lalokhu kwenzeka okweminyaka emibilit, baze balizwa ilizwi leNkosi uJesu bonke abakhileyo eAsiyau, amaJuda kanye lamaGriki.

11 UNkulunkulu wasesenzav imisebenzi yamandla engejwayelekanga ngezandla zikaPawuliw,

12 kwaze kwathi lakwabagulayo kwasiwa izifinyo kumbe amafasikotix okuvela emzimbeni wakhey, lezifo zasuka kubo, labomoya ababi baphuma kuboz.

13 Kwathi abanye kumihambuma yamaJuda, izanusea, bazama ukubiza ibizo leNkosi uJesu kulabo ababelabomoya ababi, besithi: Siyalifungisa ngoJesu amtshumayelayo uPawulib.

14 Njalo kwakukhona amadodana ayisikhombisa athile kaSikeva umJuda umpristi omkhulu akwenzayo lokhoc.

15 Kodwa umoya omubi waphendula wathi: UJesu ngiyamazi, loPawuli ngiyazi ngaye; kodwa lina lingobani?

16 Lowomuntu okwakukuye umoya omubi waseseqela phezu kwabo, njalo wabehlula, wabanqoba, baze babaleka kuleyondlu benqunu belimele.

17 Lokhu kwasekusaziwa yibo bonke abakhileyo eEfesud amaJuda kanye lamaGriki; lokwesaba kwasekubehlela bonkee; njalo lakhuliswa ibizo leNkosi uJesu.

18 Labanengi balabo abakholwayo beza, bevuma, bememezela izenzo zabof.

19 Labanengi balabo ababesenza amasalamusi baletha ingwalo ndawonye bazitshisa phambi kwabo bonke; basebebala intengo yazo, bathola izinkulungwane ezingamatshumi amahlanu zesilivag.

20 Ngokunjalo ilizwi leNkosi lakhula ngamandla lanqobah.

21 Kwathi lezizinto seziphelile, uPawuli wazimisela emoyenii, esedabulej eMakedoniyak leAkayal, ukuya eJerusalemam, esithi: Emva kokuba kwami lapho, ngimele ukubona iRoma layon.

22 Esethume eMakedoniyao ababili balabo ababemsizap, uTimothiq loErastur, yena wahlala eAsiya okwesikhathis.

Isiphithiphithi sikaDemetriyu

23 Kodwa ngalesosikhathi kwasuka isiphithiphithi esingesincinyanet mayelana laleyondlelau.

24 Ngoba umuntu othile onguDemetriyu ngebizo, umkhandi wesiliva, owenza amathempelana esiliva kaDiyana, waletha kuzingcwethi inzuzo engencinyanev;

25 owabaqoqayo bona, lezisebenzi zezinto ezifananayo, wathi: Madoda, liyazi ukuthi inotho yethu ivela kulumsebenzi.

26 Njalo liyabona liyezwa ukuthi kungeyisikho eEfesuw kuphela, kodwa phose kulo lonke iAsiyax, uPawuli lo uncengile njalo uphambule ixuku elikhulu, esithi kayisibo onkulunkulu abenziwe ngezandlay.

27 Njalo kayisikho lokhu kuphela ukuthi sisengozini yokuthi le ingxenye ifike ekutheni ingahlonitshwa, kodwa lethempeli likankulunkulukazi omkhulu uDiyana lizathiwa liyinto engesilutho, njalo lobukhulukazi bakhe buzakwehliswa, elimkhonzayo yonke iAsiyaz lomhlaba wonkea.

28 Kwathi bekuzwa bagcwala intukuthelo, bamemeza besithi: Mkhulu uDiyana wamaEfesu!

29 Njalo umuzi wonke wagcwala isiphithiphithib; basebetheleka kanyekanye endaweni yokudlalela, bahudulac uGayusid loAristakoe amaMakedoniya, abaphelekezeli bakaPawulif.

30 Kwathi uPawuli efuna ukungena exukwini, abafundi kabamvumelangag.

31 Njalo labanye bababusi beAsiyah, ababengabangane bakhe, bathuma kuye, bemncenga ukuthi angazinikeli endaweni yokudlalela.

32 Ngakho abanye bamemeza okunye labanye okunye; ngoba umhlangano wawusanganisekilei, njalo inengi labo lalingazi ukuthi libuthene lapho ngenxa yani.

33 Basebemusa phambili uAleksandro esuka exukwinij, ngoba amaJuda amqhubela phambili. UAleksandrok waseqhweba ngesandlal, efuna ukuzivikela ebantwinim.

34 Kodwa bathi sebekwazi ukuthi ungumJuda, kwaba lelizwi elilodwa livela kubo bonke okungaba ngamahola amabili limemeza lisithi: Mkhulu uDiyana wamaEfesu!

35 Njalo kwathi umabhalane eselithulisile ixukun wathi: Madoda eEfesu, kanti kukhona yini umuntu ongaziyo ukuthi umuzi weEfesu ungumlondolozi wethempeli likankulunkulukazi omkhulu uDiyana lowento eyawa ivela kuZewusi?

36 Ngakho njengoba lezizinto zingephikwe, kufanele lithuleo, lingenzi lutho ngamawalap.

37 Ngoba lilethe lamadoda, angeyisibo abaphangi bamathempeli langahlambazi unkulunkulukazi wenu.

38 Ngakho uba uDemetriyu lezingcwethi kanye laye belodaba ngomuntu, amalanga okuthonisa amacala ayagcinwa, bakhona lababusiq; kabamangalelaner.

39 Kodwa uba lidinga ulutho ngezinye izinto, kuzalungiswa emhlanganweni osemthethweni1.

40 Ngoba futhi sisengozini yokumangalelwa ngomvukela ngenxa yalamuhlas, kungelambangela esingalandisa ngayo ngalesisiphithiphithi.

41 Njalo esetshilo lokho, wawuchitha umhlangano.

UPawuli eMakedoniya

20Kwathi sesiphelile isiyaluyalu, uPawuli wabizela kuye abafundia, esebagonileb, waphumac ukuthi aye eMakedoniyad.

2 Kwathi esedabule lezongxenye, esebakhuthazile ngamazwi amanengi, wafika eGriki,

3 kwathi esehlale khona inyanga ezintathu, selenziwe iqhinga ngayee ngamaJuda esezasuka ngomkhumbi ukuya eSiriyaf, wazimisela ukubuyela adabule eMakedoniyag.

4 Wasemphelekezela kwaze kwaba seAsiya uSopatherih weBeriyai; lowamaThesalonikaj, uAristako loSekhunduk, loGayusil weDerbem, loTimothin; lamaAsiyao, uTikikop loTrofimuq.

5 Laba sebehambe phambili basilindelar eTrowasis.

6 Kodwa thina sasuka ngomkhumbi eFiliphit emva kwensuku zesinkwa esingelamvubelou, safika kubo eTrowasi ngensuku ezinhlanu, lapho esahlala khona insuku eziyisikhombisav.

UPawuli uvusa uYutikusi ekufeni

7 Kwathi ngosuku lokuqala lwevikiw, abafundi bebuthenex ukuhlephula isinkway, uPawuli watshumayela kubo, elungele ukusuka kusisa, waseselula ilizwi kwaze kwaba phakathi kobusuku.

8 Njalo kwakukhona izibane ezinengiz endlini ephezulu ababebuthene kiyoa.

9 Kwakuhlezi ewindini ijaha elithile ngebizo linguYutikusi, elajunywa yibuthongo obukhulub, uPawuli esetshumayele isikhathi eside, selehlulwe yibuthongo lawela phansi lisuka esitezi sesithathuc, laselidojwa lifile.

10 Kodwa uPawuli wehla waziphosela phezu kwalod, elisingatha wathi: Lingakhathazeki; ngoba umphefumulo walo ukhona kiloe.

11 Esenyukile njalo esehlephule isinkwa wadlaf, waxoxa labo isikhathi eside kwaze kwasa, ngokunjalo wahamba.

12 Basebemletha umfana ephila, basebeduduzwa hatshi lakancane.

UPawuli eMilethu; uvalelisa abeEfesu

13 Kodwa thina, sesihambe phambili ukuya emkhunjini, sasuka ngomkhumbi saya eAsosi, lapho siqonde ukumkhweza uPawuli; ngoba wayemisile ngokunjalo, yena ebezahamba ngenyawo.

14 Njalo esehlangene lathi eAsosi, samkhweza safika eMithilene,

15 sasuka lapho ngomkhumbi, kusisa safika maqondana leKiyosi; langomhlomunye sasondela eSamosi; sasesihlala eTrogiliumu, ngolulandelayog safika eMilethuh.

16 Ngoba uPawuli wayezimisele ukuyiceza iEfesu ngomkhumbii, ukuze angalibali eAsiya; ngoba wayephanga, nxa kwakungenzeka kuye, ukuba seJerusalemaj ngosuku lwePentekoste*k.

17 Kwathi eseMilethu wathumela eEfesu wabizela kuye abadala bebandlal.

18 Kwathi sebefikile kuye, wathi kubo: Liyazi lina, ukuthi kusukela osukwini lokuqala lokufika kwami eAsiyam, ngangihlezi njani isikhathi sonke phakathi kwenu,

19 ngakhonza iNkosi ngokuthobeka konke langezinyembezi ezinengi langezilingo ezangehlela ngamaqhinga amaJudan;

20 ukuthi angigodlanga lutho ngayo olusizayoo, ukungatshumayeli kini lokungalifundisi obala, lakuzindlu ngezindlup,

21 ngifakaza kumaJuda kanye lakumaGrikiq ukuphendukela kuNkulunkulurs, lokholo eNkosini yethu uJesu Kristut.

22 Lakhathesi khangelani, mina ngiya eJerusalema ngibotshwe nguMoya, ngingakwazi okuzangehlela phakathi kwayo,

23 ngaphandle kokuthi uMoya oyiNgcwele uyangifakazela emizini yonkeu esithi izibopho lezinhlupheko zingilindelev.

24 Kodwa angikhathaleli lutho lwalezizintow, lempilo yami angiyenzi into eligugu kimix, ukuze ngiphelelise uhambo lwami ngentokozoy, lenkonzo engayemukelaz eNkosini uJesua, eyokufakaza ivangeli elomusa kaNkulunkulub.

25 Njalo khathesi khangelani, mina ngiyazi ukuthi kalisayikubona ubuso bami lina lonkec, engihamba phakathi kwenu ngitshumayela umbuso kaNkulunkulud.

26 Ngakho ngiyafakaza kini ngalolusuku lwalamuhla, ukuthi mina ngimsulwa egazini labo bonkee;

27 ngoba kangigodlanga ukuthi ngilitshumayezef lonke icebo likaNkulunkulug.

28 Ziqapheleni-ke linah lomhlambi wonkei, alibeke phakathi kwawo uMoya oyiNgcwele ukuthi libe ngababonisij, bokwelusa ibandla likaNkulunkuluk, azithengele lonal ngegazi lakhe uqobom.

29 Ngoba mina ngiyazi lokhu, ukuthi emva kokuhamba kwami kuzangena impisi eziphangayo phakathi kwenu, zingawuyekeli umhlambin;

30 laphakathi kwenu kuzavela amadodao ekhuluma izinto eziduhisayop, ukuhugela abafundi ngemva kwawoq.

31 Ngakho lindanir, likhumbule ukuthi okweminyaka emithathu ebusuku lemini kangimanga ukuleluleka omunye lomunye ngenyembezis.

32 Lakhathesi, bazalwane, ngilinikela kuNkulunkulut laselizwini lomusa wakheu, elilamandla okulakhav, lokulipha ilifa phakathi kwabo bonke abangcwelisiweyow.

33 Kangihawukelanga isilivax kumbe igolide loba isembatho somuntuy.

34 Lina-ke uqobo lwenu liyazi ukuthi lezizandla zasebenzela inswelo zamiz lezalabo ababelamia.

35 Kukho konke ngilitshengisile, ukuthi kumele ukuthi sisize ababuthakathakab sisebenza ngokunjaloc, sikhumbule amazwi eNkosi uJesu, ukuthi yena wathi: Kubusisekile kakhulu ukupha kulokwemukela.

36 Njalo esetshilo lezizinto, waguqa ngamadolo akhe, wakhuleka labo bonked.

37 Kwaba khona ukukhala kakhulu kwabo bonke; basebewela entanyeni kaPawuli bamangae,

38 belosizi kakhulu ngelizwi alitshoyof, elokuthi kabasayikubona ubuso bakhe. Basebemphelekezela baya laye emkhunjinig.

UPawuli eKesariya

21Kwasekusithi sisuka ngomkhumbi sesehlukene labo, sahamba ngendlela eqondileyoa safika eKosi, langosuku olulandelayo eRodesi, sasuka lapho saya ePathara;

2 sasesithola lapho umkhumbi ochaphela eFenekiyab, sangena sahamba ngomkhumbi.

3 Kwathi sesiqhamuka eKuprosic, sasesiyitshiyela ngakwesokhohlo, saya ngomkhumbi eSiriyad, sehlikela eTiree; ngoba umkhumbi wawuzakwethulela khona impahlaf.

4 Sesibatholile abafundig, sahlala khona insuku eziyisikhombisa; bona bamtshela uPawuli ngoMoyah, ukuthi angenyukeli eJerusalemai.

5 Kwathi sekwenzakele ukuthi siqede insuku, sasuka sahamba, njalo bonke basiphelekezela kanye labomkabo labantwana kwaze kwaba ngaphandle komuzij; njalo saguqa ngamadolo ekhunjini sakhulekak,

6 sesivalelisene, sangena emkhunjinil, kodwa bona babuyela kibom.

7 Kodwa thina, sesiqedile uhambo ngomkhumbi sisuka eTiren, safika ePetolemayio, sesibingelele abazalwanep sahlala labo usuku lwaba lunye.

8 Kusisa thina esasiloPawuli sasukaq safika eKesariyar; sesingene endlini kaFiliphus umvangelit, owayengomunye wabayisikhombisau, sahlala laye.

9 Yena-ke wayelamadodakazi amane, intombi, eziprofethayov.

10 Kwathi sesihlezi insuku ezinengi, kwehla umprofethi othilew uAgabusi ngebizo evela eJudiyax,

11 wasefika kithi, wathatha uzwezwe lukaPawuliy, wazibopha izandla kanye lenyawo esithi: Utsho lokho uMoya oyiNgcwelez: Indoda olungolwayo loluzwezwe, amaJuda eJerusalema azayibopha kanje, njalo ayinikele ezandleni zabezizwe.

12 Sesizizwile lezizinto, samncenga thina kanye lalabo ababelapho, ukuthi angenyukeli eJerusalemaa.

13 Kodwa uPawuli waphendula esithi: Lenzani likhala lidabula inhliziyo yami? Ngoba mina sengilungele, kungeyisikho ukubotshwa kuphela, kodwa lokufa eJerusalema ngenxa yebizo leNkosi uJesub.

14 Kwathi engancengeki, sathula sathi: Kayenziwe intando yeNkosic.

UPawuli eJerusalema

15 Emva kwalezinsuku sasesilungiselelad, senyukela eJerusalemae.

16 Labathile babafundif beKesariyag basebehamba lathi, babuya lothile uMnasoni umKuprosih, umfundi omdalai, ebesizangenisa kuye.

17 Njalo sesifikile eJerusalema, abazalwanej basemukela ngokuthokozak.

18 Kusisa uPawuli wangena lathi kuJakobel, labadala bonke babekhonam.

19 Kwathi esebabingelele, wabalandisela ngakunye ngakunyen izinto uNkulunkulu azenzileyo phakathi kwabezizwe ngenkonzo yakheo.

20 Kwathi sebekuzwile, bayidumisa iNkosip; bathi kuye: Uyabona, mzalwane, ukuthi zinengi kangakanani izigidi zamaJuda akholwayo; futhi bonke batshisekela umlayoq;

21 njalo sebetsheliwe ngawer, ukuthi ufundisa wonke amaJuda aphakathi kwabezizwe ukuthi adele uMozisi, usithi angasoki abantwana, lokuthi angahambi ngamasikos.

22 Pho-ke kuyini? Isibili kufanele ukuthi ixuku libuthane; ngoba bazakuzwa ukuthi usufikile.

23 Ngakho yenza lokhu esikutsho kuwe; silamadoda amane abalesifungo phezu kwawot;

24 athathe kanye lawe, uzihlambulule kanye lawou, njalo uhlawule indleko zawo, ukuze aphuce amakhandav, njalo ukuze bakwazi bonke ukuthi kakulalutho kulokho abakutshelwe ngawe, kodwa ukuthi lawe uhamba ngokulondoloza umlayow.

25 Kodwa mayelana labezizwe abakholwayo thina sesibhalile, saquma sathi bangagcini lutho olunjalo, ngaphandle kokuthi kabazile okuhlatshelwe izithombe, legazi, lokukhanyiweyo, lokufebax.

26 UPawuli wasewathatha amadoda, kusisa wahlanjululwa kanye lawoy wangena ethempeliniz, ukubika ukuphela kwensuku zokuhlanjululwa, kwaze kwalethwa umnikelo walowo lalowoa.

AmaJuda avusa umsindo; uPawuli uyabotshwa

27 Kwathi sezizaphela insuku eziyisikhombisab, amaJudac avela eAsiyad ayembonile ethempelinief, avusa ixuku lonkeg, amdumela ngezandlah,

28 amemeza athi: Madoda maIsrayeli, sizani! Nguye lumuntu ofundisa bonke endaweni zonke okuphambene lesizwe, lomlayoi, lalindawo; futhi ungenisile lamaGriki ethempelini, useyingcolisile lindawo engcwelej.

29 Ngoba ayebonile ngaphambili uTrofimuk umEfesul emzini elaye, amkhumbulela ukuthi uPawuli umngenisile ethempelini.

30 Lomuzi wonke wanyakazela, labantu bagijimela ndawonye, bamdumela uPawulim bamhudulela ngaphandle kwethempeli; leminyango yahle yavalwa.

31 Kuthe besafuna ukumbulala, ilizwi lafika enduneni enkulun yesigabao, ukuthi iJerusalema yonke iyaphithizelap;

32 eyahle yathatha amabutho lezinduna zekhulu, yagijimela kuboq; kwathi sebebona induna enkulu lamabutho, bayekela ukumtshaya uPawulir.

33 Induna enkulu yasisondelas, yambamba, yalaya ukuthi kabotshwet ngamaketane amabiliu, yabuza ukuthi ungubani, lokuthi wenzeni.

34 Abanye exukwini bememeza okunye labanye okunye; kodwa ingelakulazi iqiniso ngenxa yomsindo, yalaya ukuthi asiwe enkambeni yamabuthov.

35 Kwathi esefikile ezikhwelweniw, kwenzeka ukuthi athwalwe ngamabutho ngenxa yokufutheka kwexuku;

36 ngoba ixuku labantu lalandela limemeza lisithi: Msusenix!

37 Kwathi uPawuli esezangeniswa enkambeni yamabuthoy wathi enduneni enkuluz: Kuvunyelwe yini ukuthi ngikhulume ulutho kuwe? Yona yasisithi: Uyasazi isiGriki yini?

38 Kanti kawusuye yini lowomGibhithea okwathi kungakafiki lezinsuku wenza umvukelab, wakhokhelela enkangala amadoda azinkulungwane ezine angababulalic?

39 Kodwa uPawuli wathi: Mina ngingumuntu ongumJuda, weTarsud yeKilikhiya, isakhamuzi somuzi ongadelelekanga; ngiyakuncenga, ngivumela ngikhulume ebantwini.

40 Kwathi esemvumele, uPawuli wema ezikhwelwenie waqhweba abantu ngesandlaf; sekuthe cwaka, wasekhuluma labo ngolimi lwamaHebheru wathig:

UPawuli ulandisela amaJuda ngokuphenduka kwakhe

22Madoda, bazalwane, labobaba, zwanini ukuziphendulela kwami khathesi kinia.

2 Sebezwile ukuthi ukhuluma labo ngolimi lwamaHebheru, bathula kakhulub, wasesithi:

3 Mina ngiyindoda engumJudac, eyazalelwa eTarsu yeKilikhiya, ngakhuliselwa kulumuzid enyaweni zikaGamaliyelie, ngafundiswa ngokuqinileyo umlayo wabobabaf, ngitshisekela uNkulunkulug, njengani lonke lamuhlah;

4 eyazingela leyondlelai kwaze kwaba sekufeni, ngibabopha ngibanikela entolongweni amadoda kanye labafazij,

5 njengoba lompristi omkhulu engifakazela, lomphakathi wonke wabadalak; engazuza kubo incwadi eziya kubazalwanel, ngaya eDamaseko, ukuthi lababekhona lapho ngibalethe eJerusalema bebotshiwe, ukuze bajeziswe.

6 Kwasekusithi ngisahamba sengisondela eDamaseko, sekungaba yimini enkulu, kwahle kwakhanya ukukhanya okukhulu okuvela ezulwini kungizingelezela.

7 Ngasengiwela phansi, ngasengisizwa ilizwi lisithi kimi: Sawuli, Sawuli, ungizingelelani?

8 Mina ngasengiphendula ngathi: Ungubani, Nkosi? Wasesithi kimi: NginguJesu weNazaretha wena omzingelayom.

9 Lalabo ababelami bakubona ukukhanya, njalo basebesesaba, kodwa kabalizwanga ilizwi elakhuluma lamin.

10 Ngasengisithi: Ngenzeni, Nkosi? INkosi yasisithi kimi: Sukuma uye eDamaseko; njalo uzatshelwa khona ngazo zonke izinto ozimiselwe ukuthi uzenze.

11 Njengoba ngangingaboni ngenxa yenkazimulo yalokhokukhanya, ngakhokhelwa ngesandla yilabo ababelami, ngafika eDamaseko.

12 Njalo uAnaniya othileo, indoda ekhuthele ekukhonzeni ngokomlayop, owayefakazelwa yiwo wonke amaJuda ahlala khonaq,

13 weza kimi wasesima phansi kwamir wathi kimi: Sawuli mzalwane, buya ubone. Njalo mina ngalesosikhathi ngasengimbona.

14 Wasesithi: UNkulunkulu wabobaba bethus ukumisile ngaphambilit ukuthi wazi intando yakheu, lokuthi ubonev oLungileyow, njalo uzwe ilizwi eliphuma emlonyeni wakhex,

15 ngoba uzakuba ngumfakazi wakhey kubo bonke abantuz, walokho okubonileyo lokuzwileyoa.

16 Khathesi-ke, usalindeleni? Sukuma ubhabhathizweb uhlanjululwe ezonweni zakhoc, ubize ibizo leNkosid.

17 Kwasekusithi kimi sengibuyele eJerusalemae, njalo ngikhuleka ethempelini, ngaba lokuhlehla kwengqondof,

18 ngasengimbona wathi kimi: Phangisa uphume ngesiqubu eJerusalemag; ngoba kabasoze bemukele ubufakazi bakho ngamih.

19 Ngasengisithi: Nkosi, bayazi bona ukuthi mina ngangibafaka entolongwenii ngibatshaya emasinagogeni wonke labo abakholwa kuwej;

20 njalo mhla kuchithwa igazi likaStefane umfakazi wakhok, mina uqobo ngangimi khona ngivumelana lokufa kwakhel, njalo ngilondoloza izembatho zalabo abambulalayom.

21 Wasesithi kimi: Hamba, ngoba mina ngizakuthuman khatshana kwabezizweo.

AmaJuda afuna ukubulala uPawuli

22 Bamlalela kwaze kwafika kulelolizwi, baphakamisa ilizwi labop besithi: Msuseni onje emhlabeniq, ngoba kakufanele ukuthi aphiler!

23 Kwathi besamemeza, baphosa izembatho, baphosa uthuli emoyeni,

24 induna enkulu yalaya ukuthi angeniswe enkambeni yamabuthos, yathi kahlolisiswe ngezisweput, ukuze yazi ukuthi kungasizatho bani bememeza ngokunjalo ngaye.

25 Kwathi sebemelulele phambili ngemichilo, uPawuli wathi enduneni yekhulu eyayimi lapho: Kuvunyelwe kini yini ukutshaya ngesiswepu umuntu ongumRomau engalahlwanga licalav?

26 Induna yekhulu isizwile yasondela yatshela induna enkulu isithi: Nanzelela osuzakwenza; ngoba lumuntu ungumRoma.

27 Induna enkulu yasifika yathi kuye: Ngitshele, wena ungumRoma yini? Yena wathi: Yebo.

28 Induna enkulu yasiphendula yathi: Mina lelilungelo lokuba yisakhamuzi ngalizuza ngemali enkuluw. UPawuli wasesithi: Kodwa lami ngazalwa lalo.

29 Ngakho labo abasebezamhlola bahle basuka kuye. Lenduna enkulu layo yesaba, isisazi ukuthi ungumRoma, lokuthi ibimbophilex.

30 Kwathi kusisa ifuna ukwazi iqiniso, ukuthi kungani emangalelwa ngamaJuda, yamkhulula kuzibophoy, yalaya ukuthi abapristi abakhulu lomphakathi wabo wonke babuyez, yamehlisa uPawuli yammisa phambi kwaboa.

UPawuli ephambi komphakathi

23UPawuli wasewujolozelaa umphakathib wathi: Madoda bazalwane, mina ngihambilec phambi kukaNkulunkulu ngesazela sonke esihled, kuze kube lamuhla.

2 Kodwa uAnaniya umpristi omkhulue walaya labo ababemi phansi kwakhe ukuthi bamtshaye umlomof.

3 UPawuli wasesithi kuye: UNkulunkulu uzakutshaya, mduli oconjwe waba mhlopheg; ngoba wena uhlalele ukungahlulela ngomlayo, kanti ngokuphambene lomlayo ulaya ukuthi ngitshayweh?

4 Lababemi lapho bathi: Uyamthuka umpristi omkhulu kaNkulunkulu yinii?

5 UPawuli wasesithi: Bengingazi, bazalwane, ukuthi ungumpristi omkhuluj; ngoba kulotshiwe ukuthi: Ungakhulumi kubi ngombusi wesizwe sakinik.

6 Kwathi uPawuli esekwazi ukuthi enye ingxenye yabo ingabaSadusil, lenye ingabaFarisi, wamemeza emphakathinim wathi: Madoda bazalwane, mina ngingumFarisi, indodana yomFarisin; ngethemba langokuvuka okwabafileyo mina ngiyahlulelwao.

7 Kwathi esetshilo lokhu, kwavela ukuphikisana kwabaFarisi labaSadusip, lexuku ladabuka phakathi;

8 ngoba abaSadusiq bathi kakukho ukuvuka kwabafileyo, loba ingilosi, loba umoya; kodwa abaFarisi bayakuvuma kokubilir.

9 Kwasekuvela ukumemeza okukhulu; kwathi ababhali behlelo labaFarisi basukuma baphika kakhulu besithi: Kasitholi bubi kulumuntus; kodwa nxa umoya kumbe ingilosi kukhulume layet, kasingalwi simelene loNkulunkuluu.

10 Kwathi sekuvele ukuphikisana okukhulu, induna enkulu yesaba ukuthi uPawuli uzadatshulwa yibo, yalaya amabuthov ukuthi ahle amhluthule phakathi kwabow, njalo abuyele laye enkambeni yamabuthox.

11 Njalo ngobusuku obulandelayo iNkosi yema phansi kwakhey yathi: Mana isibindi Pawuli; ngoba njengalokhu ufakazez izinto ngami eJerusalemaa, kunjalo-ke umele ufakaze leRomab.

Iqhinga lamaJuda lokubulala uPawuli

12 Kwathi sekusile, abanye bamaJuda benza iqhinga, bazibopha ngesiqalekiso, besithi kabayikudla lokunatha baze bambulale uPawulic.

13 Njalo babengaphezu kwamatshumi amane abenza lesisifungo ndawonye;

14 abaya kubapristi abakhulu labadala bathi: Sizibophe ngesiqalekiso esikhulud, sokuthi kasiyikudla lutho size simbulale uPawuli.

15 Ngakho khathesi lina kanye lomphakathie yazisani induna enkulu, ukuze imthume kini kusasaf, ngokungathi lizazwisisa okunengi ngendaba zakhe; thina-ke, engakasondeli, sesilungele ukumbulalag.

16 Kodwa indodana kadadewabo kaPawuli yezwa ngokumcathamela, yeza yangena enkambeni yamabuthoh, yamtshela uPawuli.

17 UPawuli wasebizela kuye enye yezinduna zekhulu wathi: Sana lelijaha enduneni enkulu; ngoba lilento elizayitshela yona.

18 Yasilithatha-ke yalisa enduneni enkulu, yasisithi: UPawuli isibotshwa ungibizele kuye wacela ukuthi ngilethe lelijaha kuwe, lilento elizakutshela yona.

19 Induna enkulu yasilithatha ngesandla, yasibuyela eceleni bebodwa, yabuza: Kuyini ozongitshela khona?

20 Laselisithi: AmaJuda avumelene ukucela kuwei, ukuze wehlisele uPawuli emphakathini kusasaj, kungathi azahlolisisak ngcono ulutho ngayel.

21 Ngakho wena ungavunyiswa yiwo; ngoba amadoda adlula amatshumi amane kuwo amcathamelem, azibophe ngesiqalekison ngokuthi angadli anganathi aze ambulale; lakhathesi alungile elindele isithembiso sakho.

22 Ngakho induna enkulu yasiliyekela ijaha lahamba, ililaya isithi: Ungatsheli muntu ukuthi ungibikele lezizintoo.

UPawuli usiwa eKesariya

23 Yasibizela kuyo induna zekhulu ezithile ezimbili, yathi: Lungisani abebutho abangamakhulu amabili ukuze bahambe baze bayefika eKesariyap, labagadi bamabhiza abangamatshumi ayisikhombisa, labemikhonto abangamakhulu amabili, kusukela ngehola lesithathu lobusuku;

24 lungisani lezinyamazana, ukuze ligadise uPawuli limfikise ephephile kumbusiq uFelike;

25 wabhala incwadi imumethe lokhu:

26 Klawudiyosi Lisiya kumhlekazir umbusi uFelikes ngiyabingelelat.

27 Lindoda ibibanjwe ngamaJuda, njalo ibisizabulawa yiwou, ngafika lamabutho ngayophulav, sengizwile ukuthi ungumRomaw.

28 Ngathi ngifuna ukuthi ngazi isizatho ayimangalela ngasox, ngayehliselay emphakathini wawoz;

29 engathi ngithola ukuthi imangalelwea ngemibuzo yomlayo wawob, kodwa ingamangalelwanga ngalutho olufanele ukufac loba izibopho.

30 Kwathi sekuvelile kimid ukuthi kwasekuzakuba khona iqhinga ngalindoda ngamaJuda, ngahle ngayithuma kuwee, ngibalayile futhi abamangaleli ukuthi bakhulume izinto ngayo phambi kwakhof. Sala kuhleg.

31 Abebutho-ke, njengokulaywa kwabo, bamthatha uPawuli, bamusa eAntipatri ngobusuku.

32 Njalo kusisa, batshiya abagadi bamabhiza ukuthi bahambe layeh, babuyela enkambeni yamabuthoi;

33 okwathi sebefikile eKesariyaj, bamnika umbusi incwadik, bammisa loPawuli phambi kwakhe.

34 Kwathi umbusi eseyifundile incwadil, wasebuza ukuthi ungowawuphi umkhonom; esezwile ukuthi ungoweKilikhiyan,

35 wathi: Ngizakuzwa, sebefikile labamangaleli bakhoo. Waselaya ukuthi alondolozwe endlini kaHerodip yokwahlulelaq.

UPawuli eyisibotshwa umangalelwa kuFelike eKesariya

24Kwathi emva kwensuku ezinhlanua uAnaniyab wehla labadala lomkhulumeli othile uTertuloc, abamangalela uPawuli kumbusid.

2 Kwathi esebiziwe, uTertulo waqala ukumcala esithi: Ukuthula okukhulu sikuzuzile ngawe, lemisebenzi emihle yenzakele kulesisizwe ngokunakekela kwakho,

3 ngazo zonke indlela lakuzo zonke indawo siyakwemukelae, mhlekazi Felikef, ngakho konke ukubonga.

4 Kodwa ukuze ngingakubambeleli kakhulu, ngiyakuncenga ukuthi ngomusa wakhog usizwe ngokufitshane.

5 Ngoba lindoda siyifice iyinkathazo, njalo ingeyenza umvukela phakathi kwamaJuda wonkeh emhlabeni jikelelei, lomkhokheliqembu wobubhazuka bamaNazarethaj;

6 eyake yazama lokungcolisa ithempelik; esike sayibamba sithanda ukuyehlulela ngokomlayo wethul,

7 kodwa kwafika uLisiya induna enkulu wamthatha ngodlakela olukhulu ezandleni zethum,

8 elaya abamangaleli bakhe ukuthi beze kuwen; ongathi, ngokumbuzisisa wena uqobo, ungaba lakho ukwazi kuye ngazo zonke izinto thina esimmangalela ngazo.

9 LamaJuda lawo avuma, esithi lezizinto zinjaloo.

10 UPawuli wasephendula, umbusi esemqhwebile ukuthi akhulumep wathi: Ngoba ngiyazi ukuthi sekuyiminyaka eminengi ungumahluleli phezu kwalesisizwe, ngiyaziphendulela ngesibindi esikhulu ngezinto zamiq,

11 njengoba ungakubona ukuthi kakukadluli insuku ezilitshumi lambilir, lokhu ngenyukele eJerusalemas ukukhulekat;

12 njalo kabangificanga ethempeliniu ngiphikisana lomuntu loba ngivusa isiphithiphithi exukwini, loba emasinagogeni, loba emzini.

13 Futhi bangeke baqinise ngezinto abangimangalela ngazo khathesiv.

14 Kodwa ngiyavuma kuwe lokhu, ukuthi ngendlela abayibiza ngokuthiw yibubhazukax, ngokunjalo ngiyamkhonza uNkulunkulu wabobabay, ngikholwa konke okulotshiweyo emlayweni lakubaprofethiz;

15 ngilethemba kuNkulunkulua, abalilindeleyo labo uqobo lwabo, elokuthi kuzakuba khona ukuvuka okwabafileyob, okwabalungileyo kanye labangalungangac.

16 Njalo kulokho mina ngiyazama, ukuthi ngibe lesazelad esingelacala phambi kukaNkulunkulu labantu isikhathi sonkee.

17 Kwathi emvaf kweminyaka eminengi ngafikag ukuletha izipho zomusa esizweni sakithi leminikeloh;

18 ngikulezizintoi amaJuda athilej avela eAsiya angifica ethempelini ngihlanjululwe, kungekho ixuku loba isiphithiphithik;

19 afanele ukuba khona lapha phambi kwakho angicale uba elolutho ngamil;

20 kumbe bona ngokwabo kabatsho, ukuthi baficani okungalunganga kimi, mhla ngimi phambi komphakathim,

21 ngaphandle kwalelolizwi elilodwa, engalimemeza ngimi phakathi kwabo ngisithi: Ngokuvuka okwabafileyo mina ngiyehlulelwa yini lamuhlan.

22 Kwathi uFelike wabadlulisela phambili, esezwile lezizinto esazi ngokupheleleyoo izinto ngaleyondlelap, esithi: Nxa uLisiya induna enkulu isiyehlileq, ngizayihlolisisa indaba yenur;

23 waselaya induna yekhulu ukuthi agcinwe uPawuli, lokuthi abe lenkululekos, njalo kungalelwa muntu wakibo ukumncedisa kumbe ukuza kuyet.

UPawuli utshumayela kuFelike ngoKristu

24 Kwathi emva kwensuku ezithile, uFelike weza loDrusila umkakhe engumJudakazi, wathumela ukubiza uPawuli, wamuzwa mayelana lokholo kuKristu.

25 Kwathi esakhuluma ngokulunga langokuzithibau langokwahlulela okuzayov, uFelike watshaywa luvalo waphendula wathi: Hamba okwakhathesi; nxa sengizuze ithuba elihle ngizakubizela kimiw;

26 njalo ngesikhathi esifananayo wayethemba futhi ukuthi uzanikwa imali nguPawuli, ukuze amkhululex; ngakho wayehlezi embizela kuye ekhuluma laye.

27 Kodwa sekugcwaliseke iminyaka emibili, uFelike wemukela omlandelayo uPorkiyu uFestusi; uFelike efisa ukuthokozisa amaJuda wamtshiya uPawuli ebotshiwey.

UPawuli umangalelwa phambi kukaFestusi

25Ngakho kwathi uFestusi esengenile emkhonwenia, emva kwensuku ezintathub wenyukelac eJerusalema esuka eKesariyad,

2 labapristi abakhulue lezikhulu zamaJudaf bammangalela uPawuli kuye, bemncenga,

3 bacela ukwenzelwa umusa omelane laye, ukuthi amthume eJerusalemagh, becathamela ukumbulala endlelenii.

4 Kodwa uFestusi waphendula ngokuthi uPawuli ugciniwe eKesariyaj, lokuthi laye ngokwakhe uzakuya khona ngokuphangisa.

5 Wathi: Ngakho labo abenelisayo phakathi kwenu kabehle kanye lami; uba kukhona ulutho olubi ngaleyondoda, bayimangalelek.

6 Kwathi esehlale phakathi kwabo insuku ezedlula itshumi, wehlelal eKesariyam; kusisa wahlala esihlalweni sokwahlulelan walaya ukuthi uPawuli alethwe.

7 Kwathi esefikile, amaJuda ayehlile evela eJerusalema ema emhanqileo, embeka amacala amanengi lanzima uPawuli, ayengelakuwaqinisapq,

8 yena eziphendulela wathir: Lemlayweni wamaJuda, lethempelini, lakuKesari kangonanga luthos.

9 Kodwa uFestusi ethanda ukuthabisa amaJudat, waphendula uPawuli wathi: Uyathandau yini ukwenyukela eJerusalemav, wahlulelwe khona ngalezizinto phambi kwami?

10 Kodwa uPawuli wathi: Ngimi phambi kwesihlalo sokwahlulela sikaKesariw, lapho okufanele ngahlulelwe khona; kangonanga lutho kumaJuda, njengoba lawe usazi kuhle kakhulux.

11 Ngoba uba ngonile ngenze ulutho olufanele ukufa, kangali ukufay; kodwa uba kungekho lutho lwezinto abangimangalela ngazo, kakulamuntu onganginikela kubo ngesihlez. Ngilidlulisela kuKesaria.

12 Khona uFestusi esekhulume lomphakathi waphendula wathi: Ulidlulisele kuKesari? Uzakuya kuKesarib.

UAgripha ubikelwa udaba lukaPawuli

13 Kwathi sekudlule insuku ezithile, uAgripha inkosi loBernike bafika eKesariyac, ukuze babingelele uFestusi.

14 Kwathi sebehlezi khona insuku ezinengi, uFestusi wayilandisela inkosi izindaba zikaPawulid, esithi: Kukhona indoda ethile eyatshiywa nguFelike iyisibotshwae,

15 kwathi ngiseJerusalemaf, abapristi abakhulu labadala bamaJuda bammangalela, becela isigwebo esimelene layeg.

16 Engabaphendula ngathi: Kakusiwo umkhuba wamaRoma ukumnikela umuntu ekufenih, omangalelweyo labammangalelayo bengalethwanga ubuso ngobusoi, njalo azuze indawo yokuziphendulela ngecalaj.

17 Ngakho sebebuthene lapha, kangizange ngiphuze; ngosuku olulandelayok ngahlala esihlalweni sokwahlulelal, ngalaya ukuthi indoda ilethwe;

18 leyo abayimangalelayo sebemi kabavezanga cala ngayo ngezinto mina ebengizicabangelam,

19 kodwa babelokuphikisana okuthile layen ngenkolo yakiboo, langothile uJesu owafayo, uPawuli othi ngaye uyaphila.

20 Kuthe mina ngisadidekile ngombuzo onje1, ngathi, angathanda yini ukuya eJerusalemap, ayekwahlulelwa khona ngalezozinto.

21 Kodwa kwathi uPawuli eselidlulisele phambili ukuthi agcinelwe ukuhlolwa yinkosi enkuluq, ngalaya ukuthi agcinwe, ngize ngimthume kuKesari.

22 UAgripha wasesithi kuFestusi: Lami bengithanda ukuthi ngimuzwe lumuntu. Yena wathi: Kusasa uzamuzwar.

23 Ngakho kusisa, kwathi uAgripha loBernike befika ngokuzibonakalisa okukhulus, basebengena endlini yokwahlulela kanye lezinduna ezinkulut lamadoda ayizikhulu zomuzi, uFestusi waselaya ukuthi uPawuli alethwe.

24 UFestusi wasesithi: Nkosi Agripha, lani lonke madoda elikhona lapha kanye lathi, liyambona lo elangicela ngayeu lonke ixuku lamaJudav eJerusalema kanye lalapha, limemeza lisithi kasafanele ukuphilaw.

25 Kodwa mina ngathola ukuthi kenzanga lutho olufanele ukufax, lokuthi yenay ngokwakhe eselidlulisele enkosini enkuluz, ngaquma ukumthuma.

26 Okungaye kangilalutho oluqinileyo engingalubhalela inkosi. Ngakho ngimlethile phambi kwenu, ikakhulu phambi kwakho, nkosi Agripha, ukuze kuthi esehloliwe ngibe lakho engingakubhala.

27 Ngoba ngibona kungaqondanga ukuthuma isibotshwa, kungatshengiswanga lamacala amelene lasoa.

UPawuli uziphendulela phambi kukaFestusi loAgripha

26UAgripha wasesithi kuPawuli: Uvunyelwe ukuzikhulumela. UPawuli waseselula isandla, waziphendulela wathia:

2 Kukho konke engimangalelwa ngakho ngamaJudab, nkosi Agripha, ngizizwa ngithokoza ukuthi sengingaziphendulela phambi kwakho lamuhlac;

3 ikakhulu ngoba uyawazi wonke amasiko lokuphikisana phakathi kwamaJudad; ngakho ngiyakuncenga, ukuthi ungizwe ngesineke.

4 Ngakho ukuhamba kwami konke kusukela ebutsheni, okwakuqala esizweni sakithi eJerusalema, wonke amaJuda ayakwazi,

5 ayangazi phambili kusukela ekuqalenie, uba bethanda ukufakazaf, ukuthi ngendlela eqinileyog yehlelo lokukhonza kwakithih ngaphila ngingumFarisii.

6 Lakhathesi ngimi ngithonisiswa ngenxa yethembaj lesithembiso esenziwa nguNkulunkulu kubobabak,

7 ezithemba ukufinyelela kuso izizwe zakithi ezilitshumi lambilil, zikhonzam ngesineke ebusuku leminin; engimangalelwe ngalelithembao, nkosi Agripha, ngamaJudap.

8 Kungani kukhunjulwa ukuthi kuyinto engakholekiyo kini, nxa uNkulunkulu evusa abafileyo?

9 Ngakho lami ngokwami ngangicabanga ukuthi ngangifanele ukwenza izinto ezinengi eziphambene lebizo likaJesu weNazarethaq;

10 lami engakwenza eJerusalemar, njalo mina ngavalela abanengi kwabangcwele entolongwenis, sengemukele amandla avela kubapristi abakhulut; lalapho bebulawa ngakukhethau.

11 Lemasinagogeni wonke ngabajezisa kanengi, ngababamba ngamandla ukuthi bahlambazev; njalo ngahlanya kakhulu ngabow, ngabazingela baze bafika emizini yabezizwe.

12 Okungazox lami ngisiya eDamaseko ngamandla langokuthunywa ngabapristi abakhulu,

13 emini enkulu, nkosi, ngabona endleleni ukukhanya kuvela ezulwini, kudlula ukukhanya kwelanga, kwakhanya kwangizingelezela lalabo ababehamba lamiy.

14 Kwathi sonke sesiwele phansi emhlabathini, ngezwa ilizwi likhuluma lami lisithi ngolimi lwesiHebheru: Sawuli, Sawuli, ungizingelelani? Kulukhuni kuwe ukukhahlelana lezincijoz.

15 Mina ngasengisithi: Ungubani, Nkosi? Wasesithi: Mina nginguJesu omzingelayo.

16 Kodwa sukuma, njalo ume ngenyawo zakho; ngoba ngibonakelele lokho kuwe, ukuthi ngikumisea ube yisikhonzib lomfakazi wezinto ozibonileyo, kanye lengizazibonakalisa ngazo kuwec,

17 ngikophula ebantwini lakwabezizwe, engikuthuma kubo khathesid,

18 ukuvula amehlo aboe, lokubaphendula emnyameni baye ekukhanyenif, lemandleni kaSathane baye kuNkulunkulug, ukuze bemukeliswe uthethelelo lwezonoh, lelifa phakathi kwabangcwelisiweyo ngokholo olukimii.

19 Ngakho, nkosi Agripha, kangalanga ukulalela umbono wezulwini;

20 kodwa ngatshumayela kuqala kwabaseDamasekoj labeJerusalemak, lakulo lonke ilizwe leJudiyal, lakwabezizwe, ukuze baphendukem, babuyele kuNkulunkulun, benze imisebenzi efanele ukuphendukao.

21 Ngenxa yalezizinto amaJuda angibamba ethempelini, azama ukungibulalap.

22 Ngakho ngizuzile usizo oluvela kuNkulunkulu, kuze kube lamuhla ngimi ngifakaza kubo bonke abancinyane labakhuluq, ngingakhulumi lutho ngaphandle kwalezozinto abazikhulumayo abaprofethir loMozisis ukuthi zizakwenzeka,

23 ukuthi uKristu umele ukuhluphekat, lokuthi engowokuqala ekuvukeni kwabafileyou uzatshumayela ukukhanya kulababantu lakwabezizwev.

24 Kwathi esaziphendulela lezizintow, uFestusi wathi ngelizwi elikhulu: Uyahlanya, Pawulix; ukufunda okunengi kuyakuhlanyisay.

25 Kodwa wathi: Kangihlanyiza, mhlekazi Festusib, kodwa ngimemezela amazwi aliqiniso laqondileyoc.

26 Ngoba inkosi iyazi ngalezizinto, engikhuluma ngesibindi lakuyod; ngoba ngileqiniso lokuthi akukho okunye kwalezizinto okufihlakeleyo kuyo; ngoba lokhu kakwenziwanga engonsini.

27 Nkosi Agripha, uyakholwa abaprofethi yini? Ngiyazi ukuthi uyakholwa.

28 UAgripha wasesithi kuPawuli: Usuphose wangiqinisekisa ukuthi ngibe ngumKristue.

29 UPawuli wasesithi: Bengingafisa kuNkulunkulu ukuthi, loba ngokulutshwana loba ngokunengi kungabi nguwe wedwa, kodwa labo bonke abangizwayo lamuhla, babe ngabanje njengoba nginjalo lami, ngaphandle kwalezizibophof.

30 Kwathi esekhulume lezizinto, yasukuma inkosi, lombusig, loBernikeh, lalabo ababehlezi laboi;

31 kwathi sebephumile bakhulumisana, besithi: Lumuntu kenzi lutho olufanele ukufa kumbe ukubotshwaj.

32 UAgripha wasesithi kuFestusi: Lumuntu ubengakhululwak, uba ebengalidluliselanga kuKesaril.

UPawuli uya eRoma eyisibotshwa

27Kwathi sekuqunyiwe ukuthi siye eIthaliya ngomkhumbia, banikela uPawuli lezinye izibotshwa ezithile enduneni yekhulu, nguJuliyu ngebizo, eyesigaba senkosi enkulub.

2 Sasesingena emkhunjini weAdramithiyu, obusuzakuya endaweni zeAsiyac, saqala ukuhamba, uAristako umMakedoniyad weThesalonika wayelathie.

3 Lakusisa safika eSidonif; uJuliyu wasemphatha kuhle uPawulig, wamvumela ukuthi aye kubangane ukuze asizweh.

4 Sasesisuka lapho ngomkhumbii sehla sagudla iKuprosij, ngoba imimoya yayiphambene lathi,

5 kwathi sesidabule ulwandle olungaseKilikhiya lePamfiliya, safika eMira yeLikhiya.

6 Lapho-ke induna yekhulu yathola umkhumbi weAleksandriya oya eIthaliya, yasikhweza kuwok.

7 Sasesihamba kancinyane okwensuku ezinengi, safika nzima maqondana leKinidu, umoya ungasivumelil, sehla sagudlam iKreten maqondana leSalamone;

8 sasesiyigudlao kanzima safika endaweni ethile ethiwa yiMathekwamahle; okwakuseduze layo umuzi iLaseya.

9 Kwathi sekudlule isikhathi esikhulu, njalo sekuyingozi ukuhamba ngomkhumbi, ngoba lezilo lokudla laseledlule, uPawuli wabeluleka

10 esithi kubo: Madoda, ngiyabona ukuthi uhambo luzakuba lengozip lomonakalo omkhuluq, kungeyisiwo owempahla lomkhumbi kuphela kodwa lowempilo zethu.

11 Kodwa induna yekhulu yakholwa induna yomkhumbi lomnikazi wawo kulezinto ezazitshiwo nguPawulir.

12 Kwathi njengoba itheku lalingalungelanga ukuhlalwa ebusika, inengi labo lacebisa ukuthi kusukwe lalapho, mhlawumbe kwenzeke ukuthi bafike eFenikisi bahlale khona ebusika, itheku leKretes elikhangele eningizimuntshonalanga lenyakathontshonalanga.

13 Njalo kuthe umoya weningizimu usuphephetha buthakathaka, banakana ukuthi sebekuzuzile lokho ababekuqondile, sebephakamise ingwegwe sagudla eKrete.

14 Kodwa kungabanga yisikhathi eside umoya oyisivunguzane, othiwa iYurakilidoni, wawutshaya;

15 umkhumbi wasubanjwa, wehluleka ukukhangelana lomoya, sasesiwuyekela undenda.

16 Sathi sesigudla phansi kwesihlengana esithile esithiwa yiKlawuda, senelisa kalukhuni ukuwubamba umkolo;

17 abasebewuphanyekile, basebenzisa izincediso, sabopha ngamagoda sizingelezela umkhumbi; basebesesaba ukuthi bazaphoseka emhlabathini weSirti, behlisa iseyili, ngokunjalo basebendendat.

18 Kuthe ukuthi siphoswe kakhulu yisiphepho, ngolulandelayo baphosa impahlau;

19 kwathi ngolwesithathu salahla izikhali zomkhumbi ngezandla zethu uqobov.

20 Kwathi kungelalanga njalo kungelankanyezi ezibonakalayo insuku ezinengi, lesiphepho esingesincinyane siqinisa, kusukela lapho laseliphela ithemba lonke lokuthi sizasinda.

21 Kwathi sekuyisikhathi eside bengasadli, uPawuli wasesukuma phakathi kwabo, wathi: Madoda, ngabe lalalela minaw kalaze lasuka eKretex, njalo laphepha kulobubunzimay lakulumonakaloz.

22 Khathesi-ke sengileluleka ukuthi lime isibindi; ngoba kakusoze kulahleke impilo leyodwa kini, ngaphandle komkhumbi.

23 Ngobaa ngalobubusuku bekumi kimi ingilosi kaNkulunkulu, engingowakheb, lengimkhonzayoc,

24 yathi: Ungesabi Pawuli; ngoba umele ukuma phambi kukaKesari; njalo khangela, uNkulunkulu ukuphile bonke labo abahamba ngomkhumbi lawed.

25 Ngakho manini isibindi madodae; ngoba ngiyakholwa kuNkulunkulu ukuthi kuzakuba njengalokho engikutsheliweyof.

26 Kodwa kumeleg sitshayeke esihlengeni esithileh.

27 Kwathi sekufike ubusuku betshumi lane, sasindenda sizula olwandle lweAdriya, phakathi kobusuku, abomkhumbi bakhumbula ukuthi umhlabathi othile ususondela kibo;

28 basebephosa intambo yokulinganisa bathola amafathome* angamatshumi amabili; sebeqhubekile kancinyane baphosa intambo yokulinganisa futhi, bathola amafathome alitshumi lanhlanu;

29 njalo sesaba ukuthi mhlawumbe singatshayeka emadwaleni, basebephosela ingwegwe ezine ngemva komkhumbi, bafisa ukuthi kusei.

30 Abomkhumbi sebezama ukubaleka emkhunjini, basebesehlisela olwandle umkoloj ngokungathi basebezakwehlisela ingwegwe ngaphambi komkhumbik,

31 uPawuli wathi enduneni yekhulu lakwabebutho: Uba laba bengahlali emkhunjini, lingesindiswe lina.

32 Abebutho basebequma amagoda omkolol, bawuyekelam wawan.

33 Kwasekusithi sekuzakusa, uPawuli wabancenga bonke ukuthi bathathe ukudla, esithi: Lamuhla kulusuku lwetshumi lane lilindile lihlezi lingadli, lingathathi lutho.

34 Ngakho ngiyalincenga ukuthi lithathe ukudla; ngoba lokhu ngokosindiso lwenu; ngoba kakuyikuwa komunye unwele lwekhanda lenuo.

35 Kwathi esetshilo lezizinto, esethethe isinkwa, wabonga uNkulunkulu phambi kwabo bonke; wasihlephula waqala ukudlap.

36 Basebesima isibindi bonke njalo bona bathatha ukudlaq.

37 Njalo thina sonke esasisemkhunjini sasiyimiphefumulo engamakhulu amabili lamatshumi ayisikhombisa lesithuphar.

38 Njalo sebesuthi ukudla baphungula umkhumbi, baphosela amabele olwandle.

39 Kwathi sekusile, kabalazanga ilizwe; kodwa babona itheku elithile lilokhumbi, abamisa ukuthi baqhubele umkhumbi kulo, uba kungenzeka.

40 Basebequma ingwegwe baziyekela olwandles, ngesikhathi esifananayo bathukulula amagoda abophe amaphini okuqondisa, baphakamisela emoyeni iseyili yaphambili baqonda ekhunjinit.

41 Basebefika bengananzelele endaweni lapho ulwandle olwaluhlangana khona bawuqhubela umkhumbi esihlabathini; njalo isihloko somkhumbi sagxumekeka sahlala singanyikinyeki, kodwa ingemuva yomkhumbi yephulwa ngamandla amagagasiu.

42 Labebutho babeqonde ukubulala izibotshwa, hlezi ezinye zibaleke ngokuntshezela khatshana.

43 Kodwa induna yekhulu, ifisa ukusindisa uPawuli, yabavimbela kunjongo yabo, yasilaya ukuthi labo abakwaziyo ukuntsheza baziphosele olwandle kuqala, baye emhlabathini;

44 labaseleyo, abanye ngamapulanka, labanye ngezinye zezinto zomkhumbi. Ngokunjalo-ke kwenzeka ukuthi bonke bafike emhlabathini besindilev.

UPawuli labanye bemukelwa kuhle ngamaMelitha

28Kwathi sebesindile, basebesizwa ukuthia isihlenge sithiwa yiMelithab.

2 Labalelolizwec basiphatha ngomusad ongandangae; ngoba babasa umlilo, basemukela sonke, ngenxa yezulu elaseliqalisile, langenxa yomqando.

3 UPawuli wasetheza umnyaba wenkuni, wazibeka emlilweni, kwaphuma inyoka ngenxa yokutshisa, yanamathela esandleni sakhe.

4 Kwathi abalelolizwe bebona isilo silenga esandleni sakhef, bakhulumisana besithi: Isibili lumuntu ungumbulali, othi esindile olwandleg, ukulunga kakuvumi ukuthi aphileh.

5 Yena-ke wasithintithela emlilweni isilo, akaze aba lengozii.

6 Basebelindela ukuthi uzavuvuka lokuthi awele phansi ahle afe; kwathi sebelinde isikhathi eside, basebebona ukuthi kakulalutho olubi olwenzakala kuyej, baphendula imicabango yabo bathi ungunkulunkuluk.

UPawuli usilisa isigulane

7 Kubomakhelwane baleyondawo kwakulamasimu esikhulu sesihlenge, uPubliyo ngebizol; owasemukela wasingenisa kuhle insuku ezintathu.

8 Kwasekusithi uyise kaPubliyo wayelele ebanjwe luqhuqho lesisu segazi; angena kuye uPawuli, wakhulekam, wabeka izandla phezu kwakhe, wamsilisan.

9 Ngakho lokho sekwenzakele, beza labanye ababesesihlengeni ababelezifo basebesiliswa;

10 abasidumisa langodumo olukhulu, njalo mhla sisukayo ngomkhumbi, basethesa izinto ezidingekayoo.

UPawuli ufika eRoma

11 Kwathi emva kwenyanga ezintathu sasuka ngomkhumbi weAleksandriyap, owawuhlezi ebusika esihlengeni, ulophawu oluthiwa ngoDiyosikuroyi*.

12 Sasesifika eSirakhuse sahlala insuku ezintathu;

13 sasuka lapho sahamba ngokubhoda sayafika eRegiyuma, sekudlule usuku olulodwa kwafika umoya weningizimu, safika ePuthiyoli ngosuku lwesibili;

14 lapho esafica khona abazalwaneq, sacelwa ukuhlala labo insuku eziyisikhombisa; ngokunjalo saya-ke eRoma.

15 Njalo besuka lapho abazalwane sebezwile izinto ngathir, beza ukusihlangabeza baze bafika eApiyi Foruma leNdlini zeZihambi eziNtathu; okwathi uPawuli ebabona, wabonga uNkulunkulu, wema isibindi.

16 Sathi sesifike eRoma, induna yekhulu yanikela izibotshwa enduneni yabalindi; kodwa uPawuli wavunyelwa ukuhlala yedwa, lowebutho omlindayos.

17 Kwasekusithi emva kwensuku ezintathut uPawuli wabizela ndawonye labo abangabakhulu bamaJudau; sebebuthene, wathi kubo: Madoda bazalwane, mina kangenzanga lutho oluphambene lesizwev kumbe lamasiko abobabaw, ngiyisibotshwa ngivela eJerusalema nganikelwa ezandleni zamaRomax;

18 wona esengihloliley afuna ukungikhululaz, ngoba kungekho kimi cala elifanele ukufaa.

19 Kodwa amaJuda ala, ngacindezeleka ukulidlulisela kuKesarib, kungeyisikho ukuthi ngilolutho olokumangalela isizwe sakithi.

20 Ngakho ngenxa yalesisizatho ngilibizele lapha ukuthi ngilibone ngikhulume lani; ngoba ngenxa yethembac likaIsrayeli ngizingelezelwed ngaleliketanee.

21 Basebesithi kuye: Thina kasemukelanga izincwadi ngawe ezivela eJudiya, futhi loba ngubani wabazalwane, esefikile, kabikanga kumbe akhulume lutho olubi ngawe.

22 Kodwa sifisa ukuzwa izinto ozinakanayo wena; ngoba mayelana lalobububhazukaf siyazi ukuthi buyaphikiswa endaweni zonkeg.

23 Njalo kwathi sebemmisele usuku, abanengi beza kuye endlini yezihambi; owabachasiselah wafakazai umbuso kaNkulunkuluj, ebancenga ngezinto zikaJesukl, ethathela emlayweni kaMozisi kanye labaprofethi, kusukela ekuseni kakhulu kwaze kwaba kusihlwam.

24 Abanye basebekholwa izinto azitshoyo, kodwa abanye kabakholwangan.

25 Kwasekusithi bengezwanani bodwa basuka bahamba, uPawuli esekhulume ilizwi laba linye lokuthi: Wayekhulume kuhle uMoya oyiNgcwele ngoIsaya umprofethi kubobaba bethu,

26 esithi: Hamba uye kulesisizwe ubususithi: Ngokuzwa lizakuzwa, njalo kalisoze liqedisise; lokubona lizabona, njalo kalisoze libonisise;

27 ngoba inhliziyo yalesisizwe seyaba buthundu, njalo bezwa kanzima ngendlebe, lamehlo abo bawacimezile; hlezi babone ngamehlo, njalo bezwe ngendlebe, futhi baqedisise ngenhliziyo, njalo baphenduke, besengibasilisao.

28 Ngakho kakwaziwe kini, ukuthi usindiso lukaNkulunkulup luyathunyelwa kwabezizwe, bona-ke bazakuzwaq.

29 Njalo kwathi esetshilo lezizinto, amaJuda asuka, elokuphikisana okukhulu phakathi kwawor.

30 UPawuli wasehlala iminyaka emibili egcweleyo endlini yakhe uqobo ayeyiqatshile, wemukela bonke abangena kuyes,

31 watshumayela umbuso kaNkulunkulu, njalo wafundisa ngeNkosi uJesu Kristut, ngaso sonke isibindi, engelakuvinjelwau.

INCWADI KAPAWULI UMPHOSTOLI

KWABASEROMA

Isibingelelo

1UPawuli, inceku kaJesu Kristu, ebizelwe ukuba ngumphostolia, ehlukaniselwe ivangeli likaNkulunkulub

2 (alithembisa ngaphambilic ngabaprofethi bakhe emibhalweni engcweled),

3 mayelana leNdodana yakhe, eyavelae enzalweni kaDavida ngokwenyamaf,

4 eyabonakaliswa1 ukuba yiNdodana kaNkulunkulu ngamandlag, ngokukaMoya wobungcweleh, ngokuvuka okwabafileyo, uJesu Kristu iNkosi yethu;

5 esemukela ngaye umusai lobuphostolij ukuthi kube yikulalela kokholok phakathi kwezizwe zonkel, ngenxa yebizo lakhem,

6 elikuzo lani, babiziweyo bakaJesu Kristun:

7 Kibo bonke abaseRoma, abathandiweyo bakaNkulunkulu, ababizelwe ukuba ngabangcweleo: Kakube kini umusa lokuthula okuvela kuNkulunkulu uBaba wethu leNkosini uJesu Kristup.

Isifiso sikaPawuli sokutshumayela ivangeli eRoma

8 Kuqala-ke ngibonga uNkulunkulu wami ngoJesu Kristu ngani lonkeq, ukuthi ukholo lwenu lumenyezelwa emhlabeni wonker.

9 Ngoba uNkulunkulu ungumfakazi wamis, engimkhonza emoyeni wami ngevangeli leNdodana yakhet, ukuthi kangiyekeli ukulikhumbula,

10 ngesikhathi sonke emikhulekweni yamiu ngicelav, ukuthi nxa kusenzeka ngentando kaNkulunkuluw, ngiphumelele ukuza kinix ekucineni.

11 Ngoba ngilangatha ukulibona, ukuze ngiliphey isipho esithile somoya, ukuze liqiniswez,

12 okuyikuthi, siduduzeke ndawonye phakathi kwenu ngokholo olukomunye lomunye, olwenu kanye lolwamia.

13 Kanti angithandi ukuthi kungaziwa kini, bazalwane, ukuthi ngazimisela kanengi ukuza kinib (ngasengibambeka kuze kube khathesic), ukuze ngizuzed esinye isitheloe laphakathi kwenu, lanjengaphakathi kwezinye izizwe.

14 Ngilomlandu kumaGrikif kanye lakwabezizweg, kwabahlakaniphileyo kanye lakwabangahlakaniphanga;

15 ngokunjalo njengokukimi ngilungele ukutshumayela ivangeli lakini abaseRoma.

16 Ngoba kangilanhloni ngevangeli likaKristuh; ngoba lingamandla kaNkulunkulu kube lusindiso kuye wonke okholwayoi, kumJudaj kuqalak lakumGrikil.

17 Ngoba ukulunga kukaNkulunkulum kwembulwa kilo kusukela kukholo kusiya kukholo; njengokulotshiweyo ukuthin: Kodwa olungileyo uzaphila ngokholoo.

Intukuthelo kaNkulunkulu ngezono zabezizwe

18 Ngoba ulaka lukaNkulunkulu luyabonakaliswa luvela ezulwini phezu kwakho konke ukungakhonzi uNkulunkulu lokungalungi kwabantu abavimbela iqiniso ngokungalungip;

19 ngobaq lokho okwaziwayo ngoNkulunkulu kusobala phakathi kwabo; ngoba uNkulunkulu ukubonakalisile kibor.

20 Ngoba okungabonwayo kwakhe, selokhu kwadatshulwa umhlabas, kuzwisiseka ngezinto ezenziweyo, kubonakaliswa obala, amandla akhe aphakade kanye lobuNkulunkulu bakhet, kuze kuthi kabalakuzivikelau;

21 ngoba kuthe bemazi uNkulunkulu, kabamdumisanga njengoNkulunkulu kabambonga, kodwa babav yize kumicabango yabow, lenhliziyo yabo engaqondiyox yenziwa yaba mnyamay.

22 Bezitshaya abahlakaniphileyo baba yizithuthaz,

23 lenkazimulo kaNkulunkulu ongabhubhiyo bayiphendulelaa ekufananeni lomfanekiso womuntu obhubhayob, lowezinyoni, lowezidalwa ezilenyawo ezine, lowokuhuquzelayoc.

24 Ngalokho-ke uNkulunkulu wabanikela emanyaleni, enkanukweni zenhliziyo zabod, ukuthi badumaze imizimba yabo phakathi kwaboe;

25 abaphendulela iqiniso likaNkulunkuluf emangenig, basebedumisa bekhonza okudaliweyo kuloMdali, ongobongekayo kuze kube phakade. Amenih.

26 Ngenxa yalokho uNkulunkulu wabanikelai enkanukweni ezilihlazoj; ngoba labesifazana babo baphendula ukwenza kwemvelo kwaba ngokuphambene lemvelok;

27 langokunjalo labesilisa bayekela ukwenza kwemvelo kowesifazana, batsha ngokukhanukana kwabo, abesilisa labesilisa benza okulihlazo, bemukeliswa phakathi kwabo umvuzo ofanele ukuduha kwabo.

28 Njalo njengalokhu bengavumanga ukuba lolwazi ngoNkulunkulul, uNkulunkulu wabanikela ukuthi babe lengqondo ebolileyom, eyokwenza izinto ezingafanelangan;

29 begcwaliswe konke ukungalungi, ukuphinga, ububiop, umhawuq, inzondorst; begcwele umonau, ukubulala, inkani, inkohliso, ulunyav; abahlebayow,

30 abanyeyayox, abazonda uNkulunkuluy, abangelamakhandaz, abazigqajayoab, abazikhukhumezayoc, abaqambi bezinto ezimbid, abangalaleli abazalie,

31 abangelangqondo, abephula izithembisof, abalolunyag, abangelakuxoliswa, abangelasihawuh;

32 abathi besazi umlayo wokulunga kaNkulunkului, ukuthi abenza izinto ezinjalo bafanele ukufaj, kungesikuthi bayazenza kuphela, kodwa futhi bevumelana labazenzayok.

Bonke amaJuda labezizwe bazakwahlulelwa nguNkulunkulu

2Ngakho kawulakuzilandulelaa, wena muntub, loba ungubani owahlulelayo; ngoba ngalokho owahlulela ngakho omunye, uyazilahla wena, ngoba wena owahlulelayo wenza izinto ezifananayoc.

2 Njalo siyazi ukuthi ukwahlulela kukaNkulunkulu kungokweqiniso phezu kwalabo abenza izinto ezinjalod.

3 Njalo ucabanga lokho yini, O muntu owahlulela abenza izinto ezinjalo, lawe uzenza lezozinto, ukuthi wena uzaphepha ukwahlulela kukaNkulunkulue?

4 Kumbe uyayeyisa yini inotho yomusa wakhef leyokubekezelag lesinekeh, ungazi ukuthi umusa kaNkulunkulu ukukhokhelela ekuphendukenii?

5 Kodwa ngobulukhuni bakho lenhliziyo yakho engaphendukiyo uzibekela ulakaj ngosuku lolaka lolwesembulo sokwahlulelwa okulungileyo kukaNkulunkuluk,

6 ozavuza lowo lalowo ngokwemisebenzi yakhel;

7 impilo elaphakadem kubo abalesineke ngokwenza imisebenzi elungileyo bedinga inkazimulo lodumon lokungabhubhi;

8 kodwa intukuthelo lolakao kulabo abalenkanip, njalo bengalaleli iqiniso kodwa belalela ukungalungiq,

9 usizir lokubandezelekas, phezu kwawo wonke umphefumulo womuntu owenza ububit, owomJuda kuqalauv lowomGrikiw;

10 kodwa inkazimulox lodumoy lokuthula kuye wonke owenza okuhle, kumJuda kuqala lakumGriki;

11 ngoba kakukho ukubandlulula umuntu kuNkulunkuluz.

12 Ngoba bonke abonileyo bengelamlayo, bazabhubha labo bengelamlayoa; njalo bonke abonileyo emlaywenib, bazagwetshwa ngomlayoc;

13 ngoba kakusibo abezwayo umlayo abalungileyo phambi kukaNkulunkulud, kodwa abenzayo umlayo bazalungisiswae.

14 Ngoba nxa abezizwe abangelawo umlayo besenza ngokwemvelo okungokomlayo, bona, bengelawo umlayo, bangumlayo wabo ngokwabo;

15 ababonakalisa ukuthi umsebenzi womlayo ulotshiwe enhliziyweni zabo; isazela sabo siyafakaza laso, lemicabango yabo ibasole omunye komunye kumbe njalo ibavikelef omunye komunye,

16 ngosuku uNkulunkulu azakwahlulela ngalo imfihlo zabantug, ngoJesu Kristuh, ngokwevangeli lamii.

Ukwehluleka komlayo lokokusoka

17 Khangela wena ubizwa ngokuthi ungumJudaj, weyeme emlaywenik, uzincoma ngoNkulunkulul,

18 usazi intando yakhem, usemukela izinto ezingconon1, ufundiswe emlaywenio,

19 njalo uzithembile wena ukuthi ungumholi weziphofu, ukukhanya kwabasemnyamenip,

20 umeluleki wezithutha, umfundisi wensane, ulesimoq solwazi lolweqiniso emlaywenir.

21 Ngakho wena ofundisa omunye, kawuzifundisi yini? Wena otshumayela ukuthi ungebi, uyeba yinis?

22 Wena othi ungafebi, uyafeba yinit? Wena onengwa yizithombe, uphanga amathempeli yiniu?

23 Wena ozincoma ngomlayo, udumaza uNkulunkulu ngokweqa umlayo yiniv?

24 Ngoba ibizo likaNkulunkulu liyahlanjazwaw phakathi kwabezizwe ngenxa yenux, njengoba kulotshiwe.

25 Ngoba isibili ukusoka kuyasiza, uba usenza umlayo; kodwa uba ungumeqi womlayo, ukusoka kwakho sekuyikungasokiy.

26 Ngakho uba ukungasokiz kugcina izimiso zomlayo, ukungasoki kwakhe kakuyikubalwa yini ukuthi kuyikusokaa?

27 Lokungasoki ngemvelo, egcwalisa umlayo, kungekugwebe yinib wena ongumeqi womlayo ngombhalo langokusokac?

28 Ngoba kayisuye umJuda onguye ngokusobala, njalo kakusikho ukusoka okusobala enyamenid;

29 kodwa yena ungumJuda onguye ngasesee, lokusoka kungokwenhliziyof, emoyenig, kungeyisikho ngombhaloh; ondumiso yakhei kayiveli ebantwini kodwa kuNkulunkuluj.

AmaJuda alelungelo kulabanye ngoba anikiwe umlayo

3Pho-ke yibuphi ubungcono bomJuda, kumbe luyini usizo lokusoka?

2 Kukhulu ngendlela yonke; ngoba kuqala-ke ukuthia baphathiswe amazwi kaNkulunkulub.

3 Ngoba kuyini uba abanye bengakholwangac? Ukungakholwa kwabo kuzakwenza ize ukholo lukaNkulunkulu yinid?

4 Phindee! Kodwa uNkulunkulu kabe leqinisof, kodwa wonke umuntu umqambimangag, njengokulotshiweyo ukuthi: Ukuze uthiwe ulungile emazwini akho, unqobe ekwahlulelweni kwakhoh.

5 Kodwa uba ukungalungi kwethu kubonakalisa ukulunga kukaNkulunkulu, sizakuthini? Kambe uNkulunkulu kalunganga yini owehlisela ulakai? (Ngikhuluma njengomuntuj.)

6 Phindek! Uba kungenjalo uNkulunkulu uzawahlulela njani umhlabal?

7 Ngoba uba iqiniso likaNkulunkulu landisile kakhulum edumeni lwakhe ngamanga ami, ngisagwetshelwani lami njengesonin?

8 Njalo kungenjengalokhu sigconwa, lanjengoba abanye bathi thina sithi: Kasenze izinto ezimbi ukuze kuvele okuhle? Abakulahlwa kwabo kuba ngokokulungao.

AmaJuda alesono njengabanye

9 Pho-ke? Singcono yinip? Hatshi bo! Ngoba sesiwacalile mandulo amaJudaq kanye lamaGrikir ukuthi wonke angaphansi kwesonos,

10 njengokulotshiweyo ukuthi: Kakho olungileyo, kakho loyedwa;

11 kakho oqedisisayo, kakho odinga uNkulunkulut;

12 bonke baphambukile, kabasizi lutho bonkana; kakho owenza okuhle, kakho ngitsho loyedwau;

13 umphimbo wabo ulingcwaba elivulekileyo; bakhohlisa ngenlimi zabov; ubuhlungu bephimpi bungaphansi kwendebe zabow;

14 omlomo wabo ugcwele ukuqalekisa lokubabax;

15 inyawo zabo ziphangisela ukuchitha igazi;

16 incithakalo losizi kusendleleni zabo,

17 njalo indlela yokuthula kabayazangayz;

18 ukwesaba uNkulunkulu kakukho phambi kwamehlo aboa.

19 Njalo siyazi ukuthi konke okutshoyo umlayo, ukukhuluma kibo abangaphansi komlayob, ukuze yonke imilomo ivinjwec, lokuthi umhlaba wonke ube lecala kuNkulunkulud;

20 ngobae emisebenzini yomlayo kakulanyama ezalungisiswa phambi kwakhef; ngoba ngomlayo kulokwazi isonog.

Umuntu ulungisiswa ngoJesu Kristu

21 Kodwa khathesi-ke sekubonakalisiwe ukulunga kukaNkulunkuluh ngaphandle komlayoi, okufakazelwa ngumlayojk labaprofethilm;

22 ngitsho ukulunga kukaNkulunkulu ngokholo lukaJesu Kristu kibo bonke laphezu kwabo bonke abakholwayon; ngoba kawukho umehlukoo;

23 ngoba bonke bonile basilele enkazimulweni kaNkulunkulup,

24 balungisiswa ngesihleq ngomusa wakher ngohlengo olukuKristu Jesus;

25 uNkulunkulut ammisayo ukuthi abe yinhlawulo yokuthulau, ngokholo egazini lakhev, ukuze kube yisibonakaliso sokulunga kwakhew, ngokuyekelwa kwezono ezenziwa ngaphambilix, ekubekezeleni kukaNkulunkuluy;

26 ukuze kube yisibonakaliso sokulunga kwakhe kulesisikhathi, ukuze abe ngolungileyo lokuthi uyamlungisisa ongowokholo lukaJesuz.

27 Ngakho kungaphi ukuzincoma? Kuvalelwe phandle. Ngomthetho bania? Wemisebenzi yinib? Hatshi bo, kodwa ngomthetho wokholo.

28 Ngakho siphetha ngokuthic umuntu ulungisiswe ngokholod, ngaphandle kwemisebenzi yomlayoe.

29 Kambe unguNkulunkulu wamaJuda kuphela? Njalo kayisuye lowabezizwe yini? Yebo lowabezizwe;

30 lokhu uNkulunkulu emunyef, ozalungisisa ukusoka ekholweni, lokungasoki ngokholog.

31 Ngakho siyawenza umlayo ube yize ngokholo yini? Phindeh! Kodwa siyawuqinisa umlayoi.

UAbrahama walungisiswa ngokholo

4Pho-ke sizakuthi uAbrahama ubaba wethu wazuzani ngokwenyamaa?

2 Ngoba uba uAbrahama walungisiswa ngemisebenzib, ulokuzincomac, kodwa kungekho phambi kukaNkulunkulud.

3 Ngoba umbhalo uthini? Uthi: Kodwa uAbrahama wakholwa kuNkulunkulu, kwasekubalelwa kuye ukuthi yikulungae.

4 Kodwa kulowo osebenzayo kabalelwa iholof ngokomusa, kodwa ngokomlandug.

5 Kodwa kulowo ongasebenziyo, kodwa ekholwa kuye olungisisa oweyisa uNkulunkulu, ukholo lwakheh lubalelwa ukuthi yikulungai.

6 Njengoba laye uDavida ekhuluma ngokubusiswa komuntu, uNkulunkulu ambalela ukulungaj ngaphandle kwemisebenzik esithi:

7 Babusisiwe abaziphambeko zabo zithethelelwe labazono zabo zisitshekelwe.

8 Ubusisiwe umuntu iNkosi engasoze yambalela isonol.

9 Ngakho lokhukubusiswa kuphezu kokusokam yinin, kumbe laphezu kokungasokio? Ngoba sithi: Ukholo lwabalelwa kuAbrahama ukuthi luyikulunga.

10 Pho lwabalelwa njani? Lapho esekusokeni yini, kumbe ekungasokini? Kungekho ekusokeni, kodwa ekungasokinip.

11 Wasesemukela isibonakaliso sokusokaq, uphawu lokulunga kokholo ayelakho ekungasokinir; ukuze abe nguyise wabo bonke abakholwayo lanxa bengasokanga, ukuze ukulunga kubalelwe lakibo;

12 loyise wokusoka kulabo abangeyisibo bokusoka kuphela, kodwa futhi abahamba ezinyathelweni zokholo lukababa wethu uAbrahama ayelalo engakasokwas.

13 Ngoba kasingomlayo isithembiso kuAbrahama kumbe kunzalo yakhe, ukuthi uzakuba yindlalifa yomhlaba, kodwa ngokulunga kokholot.

14 Ngoba uba labo abomlayo beyizindlalifau, ukholo lwenziwe izev, lesithembiso senziwa izew;

15 ngoba umlayo ubanga ulakax; ngoba lapho okungekho khona umlayoy, kakukho lokweqaz.

16 Ngakho kungokholo, ukuze kube ngokomusaa; ukuze isithembiso siqinisekeb kuyo yonke inzalo; kungeyisiyo engeyomlayo kuphela kodwa lakuyo engeyokholo lukaAbrahamac, ongubaba wethu sonked,

17 (njengokulotshiweyo ukuthi: Ngikumisile ukuthi ube nguyise wezizwe ezinengie) phambi kwakhe akholwa kuye, uNkulunkulu, ophilisa abafileyof, lobiza izinto ezingekho ngokungathi zikhonag.

18 Owathi emelane lethemba wakholwa ngethemba, ukuze abe nguyise wezizwe ezinengi, njengalokho okwatshiwoyo ukuthi: Izakuba njalo inzalo yakhoh.

19 Njalo kabanga buthakathaka ekholweni, kanakananga umzimba wakhe uqobo owawusufilei, ngoba wayesengaba leminyaka elikhuluj, lokufa kwesizalo sikaSarak;

20 njalo kathandabuzanga ngesithembiso sikaNkulunkulu ngokungakholwa, kodwa waqiniswa ekholweni, enika uNkulunkulu udumol,

21 njalo eqinisekile ngokupheleleyo ukuthi lokho ayekuthembisilem, ulamandla ngitsho okukwenza.

22 Ngalokho-ke kwabalelwa kuye ukuthi yikulungan.

23 Kakubhalwanga-ke ngenxa yakhe yedwa, ukuthi kwabalelwa kuye;

24 kodwa langenxa yethu, esizabalelwa khonao, thina esikholwa kuye owavusa uJesu iNkosi yethu kwabafileyop,

25 owanikelwa ngenxa yeziphambeko zethuq, wavuswar ngenxa yokulungisiswa kwethus.

Izithelo zokulunga

5Ngakho sesilungisisiwe ngokholoa, silokuthula kuNkulunkulu ngeNkosi yethu uJesu Kristub,

2 okungaye njalo silokungena ngokholo kulumusac esimi kuwod, sizincoma ethembeni lobukhosi bukaNkulunkulue.

3 Kakusikho lokhu-ke kuphelaf, kodwag sizincoma langezinhluphekoh, sisazi ukuthi ukuhlupheka kuveza ukubekezelai,

4 lokubekezela ukuqinaj, lokuqina ithembak;

5 lethemba kalidanisil, ngoba uthando lukaNkulunkulu lutheliwe enhliziyweni zethu ngoMoya oNgcwele esimuphiweyom.

6 Ngoba sisebuthakathaka, ngesikhathi esifaneleyo1 uKristu wafela abeyisa uNkulunkulun.

7 Ngoba kunzima ukuthi umuntu afele olungileyo; kodwa mhlawumbe kungaba khona ngitsho olesibindi sokufela olungileyo.

8 Kodwa uNkulunkulu uqinisao uthando lwakhe uqobo kithip, ukuthi uKristu wasifelaq siseyizonir.

9 Ngakho kakhulu-ke, lokhu sesilungisisiwe khathesi ngegazi lakhes, sizasindiswa ngaye elakenit.

10 Ngoba uba, lapho siseyizithau, sesibuyisene loNkulunkulu ngokufa kweNdodana yakhev, ikakhulu lokhu sesibuyisene sizasindiswa ngempilo yayow;

11 njalo kakusikho lokhu kuphelax, kodwa sizincoma futhi kuNkulunkulu ngeNkosi yethu uJesu Kristu, esesemukele ngaye ukubuyisanay.

Ukufa kweza ngoAdamu; impilo yeza ngoJesu

12 Ngakho, njengalokhu ngamuntu munye isono sangena emhlabeniz, langesono ukufaa, ngokunjalo ukufa kwedlulela kubo bonke abantub, ngoba bonke bonile2;

13 ngoba kuze kufike umlayo isono sasikhona emhlabenic; kodwa isono kasibalelwa, ungekho umlayod,

14 kanti ukufa kwabusa kusukela kuAdamu kusiya kuMozisi, laphezu kwalabo ababengonanga okufanana lokweqa kukaAdamue, ongumfanekiso wakhe obezakuzaf.

15 Kodwa kungenjengesiphambeko, sinjalo lesipho somusa. Ngoba uba ngesiphambeko soyedwa abanengi bafag, ikakhulu kwanda kwabanengihi umusa kaNkulunkulu, lesipho ngomusa womuntu munye, uJesu Kristuj.

16 Futhi isipho kasinjengoyedwa owonayo; ngoba isigwebo sasingesisodwa ngasekulahlweni, kodwa isipho somusa ngeseziphambeko ezinengi ngasekulungisiswenik.

17 Ngoba uba ngesiphambeko somuntu oyedwa ukufa kwabusa ngalowo oyedwa, ikakhulu bona abemukela ubunengi bomusa lobesipho sokulunga bazabusa empilweni ngalowo oyedwa, uJesu Kristu.

18 Ngakho njengoba ngesiphambeko sinye isigwebo saba kubo bonke abantu ukuya ekulahlwenil, ngokunjalom langokulunga koyedwa3 umusa weza kubon bonke abantuop ukuya ekulungisisweni kwempiloq.

19 Ngoba njengoba ngokungalaleli komuntu munye abanengi benziwa izonir, ngokunjalo langokulalela koyedwa abanengi bazakwenziwa abalungileyost.

20 Kodwa umlayou wangena wengeza, ukuze isiphambeko sandev; kodwa lapho okwanda isono khona, umusa wanda kakhulukaziw;

21 ukuze njengoba isono sabusa ekufeni, ngokunjalo lomusa ubuse ngokulungax kuze kube sempilweni elaphakade, ngoJesu Kristu iNkosi yethuy.

Impilo entsha engoKristu

6Ngakho sizakuthini? Sizahlala yini esonwenia, ukuze kwande umusab?

2 Phindec! Thina esafa mayelana lesono, sizaphila njani kuso futhid?

3 Kalazi yini ukuthi thina sonke esabhabhathizelwae kuKristu Jesuf, sabhabhathizelwa ekufeni kwakheg?

4 Ngakho sangcwatshwa kanye laye ngobhabhathizo ekufenih; ukuze, njengoba uKristu wavuswa kwabafileyoi ngobukhosi bukaYisej, ngokunjalo lathi sihambe ebutsheni bempilok.

5 Ngoba ubal sihlanyelwe kanye laye ekufananeni kokufa kwakhe, sizakuba njalo ekufananeni kokuvuka kwakhem;

6 sisazi lokhu, ukuthi umuntu wethu omdalan ubethelwe layeo, ukuze umzimba wesono ubhujiswe, ukuze singabe sisakhonza isonop;

7 ngoba ofileyoq ukhululiwe1 esonwenir.

8 Njalo uba sifile kanye loKristu, siyakholwa ukuthi sizaphila futhi kanye layes;

9 sisazi ukuthi uKristu esevusiwe kwabafileyo kasafi futhi; ukufa kungeke kusabusa phezu kwakhet.

10 Ngoba lokhu wafa, wafela isonou kanyev; kodwa lokhu ephila, uphilela uNkulunkuluw.

11 Ngokunjalo lani zinakaneni sibili lifile esonwenix, kodwa liphilele uNkulunkulu ngoKristu Jesu iNkosi yethuy.

12 Ngakho kakumelanga isono sibuse emzimbeni wenu ofayo, lize lilalele inkanuko zawoz;

13 njalo linganikeli izitho zenu zibe yizikhali zokungalungi esonwenia; kodwa zinikeleni lina kuNkulunkulu njengabaphilayo kwabafileyo, lezitho zenu kuNkulunkulu zibe yizikhali zokulungab;

14 ngoba isono kasiyikubusa phezu kwenuc; ngoba kalikho ngaphansi komlayo, kodwa ngaphansi komusad.

Umfanekiso wobugqili

15 Pho-ke? Sizakona yinie, ngoba singekho ngaphansi komlayo, kodwa ngaphansi komusaf? Phindeg!

16 Kalazi yini ukuthi lowo elizinikela kuye ukuze libe yizigqili zokumlalela, liyizigqili zakhe elimlalelayo, loba ezesono kube yikufa, loba ezokulalela kube yikulungah?

17 Kodwa kabongwe uNkulunkulu, ukuthi lina lake laba yizigqili zesonoi, kodwa selilalela enhliziyweni isimo semfundiso elanikelwa kusoj;

18 njalo likhululiwe esonwenik, lenziwe izigqili zokulungal.

19 Ngikhuluma ngokwabantum ngenxan yobuthakathaka benyama yenuo; ngoba njengalokho lanikela izitho zenu njengezigqili zamanyalap lokubi kube ngokubiq, ngokunjalo zinikeleni izitho zenu khathesi njengezigqili zokulunga, kube yibungcweler.

20 Ngoba lapho liyizigqili zesono, lalikhululekile ekulungenis.

21 Ngakho sithelobani elilaso ezintweni ngalesosikhathi eselilenhloni ngazot? Ngoba ukucina kwalezizinto yikufau.

22 Kodwa khathesi-ke selikhululiwe esonweniv, njalo selenziwe izigqili kuNkulunkulu, lilesithelo senu kube yibungcwele, lokucina kuyimpilo elaphakade.

23 Ngoba inkokhelo yesonow iyikufax, kodwa isipho somusa sikaNkulunkulu siyimpilo elaphakade ngoKristu Jesu iNkosi yethuy.

Ukukhululeka emlayweni

7Kalazi yini, bazalwane (ngoba ngikhuluma lalabo abawaziyo umlayo), ukuthi umlayo ubusa umuntu selokhu esaphila?

2 Ngoba umfazia owendileyo ubotshelwe ngomlayo endodeni ephilayo; kodwa uba indoda isifile, ukhululiwe emlayweni wendoda.

3 Ngakho uba indoda isaphila, uzathiwa yisifebe uba esiba ngowenye indoda; kodwa uba indoda isifile, ukhululekile emlayweni, ukuze angabi yisifebe uba esiba ngowenye indodab.

4 Ngakho, bazalwane bami, selenziwe lafa lani emlaywenic ngomzimba kaKristud, ukuze libe ngabomunye, ngabalowo owavuswa kwabafileyo, ukuze sithelele uNkulunkulu izitheloe.

5 Ngoba sathi sisenyameni, inkanuko zesono ezingomlayo zasebenza ezithweni zethuf ukuthelelag ukufa izitheloh.

6 Kodwa khathesi-ke sesikhululiwe emthethweni, sifile mayelana lalokho esasibanjwe yikho, ukuze sikhonze ngobutsha bomoya, njalo kungeyisikho ngobudala bokulotshiweyoi.

Umthetho lesono

7 Pho-ke sizakuthini? Umthetho uyisono yini? Phindej! Kodwa bengingasazi isono, ngaphandle ngomthethok; ngoba bengingawazi umhawu futhi, uba umthetho ubungatshongo ukuthi: Ungabi lomhawul.

8 Kodwa isono, sizuzem ithuba ngomthetho, sasebenza kimi umhawu wonken; ngoba ngaphandle komlayo isono sifileop.

9 Mina-ke ngake ngaphila ngaphandle komlayoq; kodwa kwathi sekufike umthetho, isono savukar, njalo ngafa mina;

10 njalo umthetho ongowempilo, wona waficwa yimi ungowokufas;

11 ngoba isono, sizuze ithuba ngomthethot, sangikhohlisa, sangibulala ngawou.

12 Ngakho umthetho ungcwele, lomlayo ungcwelev njalo ulungilew, futhi muhlex.

13 Ngakho okulungileyo kwaba yikufa kimi yini? Phinde! Kodwa isono, ukuze sibonakaliswe ukuthi siyisono, sisebenza ukufa kimi ngokulungileyo; ukuze isono ngomthetho sibe yikonakala okukhulu kakhulu.

14 Ngoba siyazi ukuthi umthetho ungowomoyay; kanti mina ngingowenyamaz, ngithengisiwe ngaphansi kwesonoa.

15 Ngoba lokhu engikwenzayo, angivumelani1 lakho; ngoba kakusikho engikuthandayo, lokho engikwenzayo; kodwa lokho engikuzondayo, yikho engikwenzayob.

16 Uba ngisenza lokho engingakuthandiyo, ngiyawuvumela umthetho ukuthi ulungilec.

17 Kodwa khathesi-ke kakuseyimi engikwenzayo, kodwa yisono esihlala kimid.

18 Ngoba ngiyazi ukuthi kimi, lokhu kuyikuthi enyameni yami, kakuhlali okuhlee; ngoba kukhona ukuthanda kimi, kodwa ukwenza okuhle kangikutholif.

19 Ngoba okuhle engikuthandayo, kangikwenzi; kodwa okubi engingakuthandiyo, yikho engikwenzayog.

20 Kodwa uba ngisenza lokho mina engingakuthandiyo, kakuseyimi engikwenzayo, kodwa yisono esihlala kimi.

21 Ngakho ngithola umthetho wokuthi lapho ngithanda ukwenza okuhle, okubi kukhona kimih.

22 Ngoba ngiyathokoza emthethweni kaNkulunkului ngomuntu ophakathij;

23 kodwa ngibona ezithweni zamik omunye umthethol olwa lomthetho wengqondo yami, longithumbela emthethweni wesono osezithweni zamim.

24 Mina muntu olusizi! Ngubani ozangikhulula kulumzimba walokhukufan?

25 Ngiyabonga uNkulunkulu ngoJesu Kristu iNkosi yethu. Ngalokho-ke mina ngokwami ngikhonza umthetho kaNkulunkulu ngengqondo, kodwa ngenyama umthetho wesonoo.

Impilo engoMoya

8Ngakho khathesi kakukho ukulahlwa kibo abakuKristu Jesu, abangahambi ngokwenyama, kodwa ngokoMoyaa.

2 Ngoba umthetho woMoya wempilo kuKristu Jesub ungikhululec emthethweni wesono lowokufad.

3 Ngoba lokho umthetho owawungekwenzee, ngoba ubuthakathaka ngenyamaf, uNkulunkulu ethuma eyakhe iNdodana ekufananeni kwenyama elesonog, njalo kusenzelwa isono, walahla isono enyameni;

4 ukuze ukulunga komthetho kugcwaliswe kithih, esingahambi ngokwenyama kodwa ngokukaMoyai.

5 Ngoba bona abangokwenyamaj banakanak izinto zenyamal; kodwa abangokoMoya izinto zikaMoyam.

6 Ngoba ukuzindla kwenyama kuyikufan; kodwa ukuzindla kukaMoya kuyimpilo lokuthula;

7 ngoba ukuzindla kwenyama kuyibutha kuNkulunkulu; ngoba kakuzehliseli ngaphansi komthetho kaNkulunkuluo, ngoba kungekwenze;

8 lalabo abasenyameni kabalakumthokozisa uNkulunkulup.

9 Lina-ke alisenyameni, kodwa likuMoya, uba phelaq uMoya kaNkulunkulu ehlala kinir. Uba-ke umuntu engelaye uMoya kaKristu, lowo kayisuye owakhes.

10 Uba-ke uKristu ekini, umzimba ufile ngenxa yesono, kodwa umoya uyimpilo ngenxa yokulungat.

11 Njalo uba uMoya walowo owavusa uJesu kwabafileyo ehlala kiniu, yena owavusa uKristu kwabafileyov uzaphilisa lemizimba yenu efayow, ngoMoya wakhe ohlala kinix.

12 Ngakho, bazalwane, silomlandu, kungeyisikho enyameni, ukuthi siphile ngokwenyamay;

13 ngoba uba liphila ngokwenyama, lizakufaz; kodwa uba libulala imisebenzi yomzimba ngoMoya, lizaphilaa.

14 Ngoba bonke abakhokhelwa nguMoya kaNkulunkulu, bona bangabantwana bakaNkulunkulub.

15 Ngoba kalemukelangac umoya wobugqili ukuze libuye lesabed, kodwa lemukele umoya wokuma kwabantwanae, esimemeza ngawo sisithi: Abha*, Babaf!

16 UMoya uqobo ufakazelana kanye lomoya wethug, ukuthi singabantwana bakaNkulunkuluh;

17 njalo uba singabantwana, siyizindlalifai futhi; izindlalifa zikaNkulunkuluj, lezindlalifa kanye loKristu; uba phela sihlupheka kanye laye, ukuze lathi sidunyiswe kanye layek.

Ukungena enkazimulweni emva kwezinhlupheko

18 Ngoba ngithil inhlupheko zalesisikhathi kazilakulinganiswam lenkazimulo ezakwembulwa kithin.

19 Ngoba ukulangatha kokudaliweyoo kulindelep ukwembulwa kwabantwana bakaNkulunkuluq.

20 Ngoba okudaliweyo kwehliselwar ngaphansi kobuzes, kungeyisikho ngokuthanda, kodwa ngenxa yalowo owakwehliselayo; ethembenit

21 lokuthi lalokho okudaliweyo kuzakhululwa ebugqiliniu bokubhubha kuze kube senkululekweni yenkazimulo yabantwana bakaNkulunkuluv.

22 Ngoba siyazi ukuthi konke okudaliweyow1 kuyabubula kanyekanye kuyahelelwa kuze kube khathesix.

23 Kakusikho lokhu kuphela, kodwa lathi uqobo lwethuy esilengqabutho yesithelo sikaMoyaza, lathi uqobo siyabubula ngaphakathi kwethub, silindelec ukuma kwabantwanad, uhlengo lomzimba wethue.

24 Ngoba sisindiswa ngethemba; kodwa ithemba elibonwayo kayisilo ithemba; ngoba lokho umuntu akubonayo, ukuthembelani futhif?

25 Kodwa uba sithemba lokho esingakuboniyo, sikulindela ngokubekezelag.

26 Ngokunjalo loMoya uyasiza ubuthakathaka bethu; ngoba kasikwazi esikukhulekelayo njengokufaneleyoh, kodwa uMoya uqobo usincengela ngokububula okungelakuphumiselai;

27 yena-ke ohlola izinhliziyoj uyakwazi lokho okuyingqondo kaMoyak, ngoba2 uncengela abangcwelel ngokwentando kaNkulunkulum.

28 Njalo siyazi ukuthi izinto zonke zisebenziselanan okuhle kulabo abamthandayo uNkulunkuluo, ababiziweyop ngokwecebo lakheq.

29 Ngoba labo abazi ngaphambilir, wabamisa labo ngaphambilis ukuthi bafananet lesimo seNdodana yakheu, ukuze yona ibe lizibulov phakathi kwezelamani ezinengiw;

30 lalabo abamisayo ngaphambilix, bona labo wababizay; lalabo ababizayo, bona labo wabalungisisaz; lalabo abalungisisayo, bona labo wabapha inkazimuloa.

Ukuqiniswa kothando lukaNkulunkulu

31 Pho-ke sizakuthini kulezizinto? Uba uNkulunkulu engowethu, ngubani omelana lathib?

32 Yena ongazange ayigodle eyakhe iNdodanac, kodwa wayinikelela thina sonked, uzayekela njani ukusinika ngesihle konke kanye layoe?

33 Ngubani ozababeka icalaf abakhethiweyo bakaNkulunkulug? NguNkulunkulu olungisisayoh;

34 ngubani olahlayoij? NguKristu owafayokl, njalo ikakhulu owavuswayo, ongakwesokunene sikaNkulunkulum, losikhulekelayon.

35 Ngubani ozasehlukanisa lothando lukaKristu? Ukuhluphekao, kumbe usizip, kumbe ukuzingelwaq, kumbe indlalar, kumbe ubuzes, kumbe ingozi, kumbe inkemba yini?

36 Njengokulotshiweyo ukuthi: Ngenxa yakhot siyabulawa usuku lonke; kuthiwa sinjengezimvu zokuhlatshwau.

37 Kanti kulezizinto zonke sedlula abanqobiv ngaye owasithandayow.

38 Ngoba ngileqiniso ukuthi kayisikho ukufa lempilo lezingilosix lababusiy lamandlaza lezinto ezikhonabc lezinto ezizayod

39 lobudee lokutshonaf laloba yisiphi isidalwa okuzakuba lamandla okusehlukanisa lothando lukaNkulunkulu olukuKristu Jesu iNkosi yethug.

Ukungakholwa kwamaIsrayeli kuyadabula

9Ngikhuluma iqiniso kuKristua, kangiqambi manga, isazela sami sifakazelana lami ngoMoya oNgcweleb,

2 ukuthi ngilokudabuka okukhulu, lobuhlungu obungapheliyo enhliziyweni yamic.

3 Ngoba ngingafisa ukuthid mina uqobo ngiqalekiswe kuKristu ngenxa yabazalwane bamie, izihlobo zami ngokwenyamaf;

4 abangamaIsrayelig, okungokwabo ukuma kwabantwanah, lenkazimuloi, lezivumelwanoj, lokunikwa komlayok, lenkonzo kaNkulunkulul, lezithembisom,

5 abangababo obaban, njalo avela kuboo uKristu ngokwenyamap, ophezu kwakho konkeq, uNkulunkulur obongekayo kuze kube nininini. Amenis.

Ukukhethwa kwamaIsrayeli nguNkulunkulu

6 Kodwa kakunjengokuthi ilizwi likaNkulunkulu lehlulekilet. Ngoba kakusibo bonke abavela kuIsrayeli, abanguIsrayeliu;

7 njalo kungesikuthi ngoba bayinzalo kaAbrahama, bonke bangabantwanav; kodwa: NgoIsaka inzalo izabizelwa kuwew.

8 Lokhu kutsho ukuthi, kakusibo abantwana benyama, bona bangabantwana bakaNkulunkulu; kodwa abantwana besithembiso bathiwa yinzalox.

9 Ngoba ilizwi lesithembiso yileli elokuthi: Ngalesisikhathi ngizafika, njalo uSara uzakuba lendodanay.

10 Kakusikho lokhu kuphelaz, kodwa loRebeka esekhulelwe ngomunye, ubaba wethu uIsaka;

11 ngoba abantwana bengakazalwa, bengakenzi okuhle loba okubia, ukuze icebo likaNkulunkulu elingokokukhetha lime, kungaveli emisebenzinib, kodwa kuvele kobizayoc,

12 kwatshiwo kuye ukuthi: Omkhulu uzakhonza omncinyaned,

13 njengokulotshiweyo ukuthi: UJakobe ngamthandae, kodwa uEsawu ngamzondaf.

UNkulunkulu ulesihawu; ulokubusa konke

14 Pho-ke sizakuthini? Kukhona ukungalungi kuNkulunkulu yinig? Phindeh!

15 Ngoba uthi kuMozisi: Ngizakuba lomusa kwengilomusa kuye, njalo ngimhawukele engimhawukelayo.

16 Ngakho kakusikho kothandayo, njalo kakusikho kogijimayo, kodwa ngokukaNkulunkulu olesihawui.

17 Ngoba umbhalo uthi kuFaroj: Ngakuphakamisela khona lokho, ukuze ngibonakalise amandla ami ngawe, njalo ukuze ibizo lami litshunyayelwe emhlabeni wonke.

18 Ngakho uhawukela lowo athanda ukumhawukela; njalo amenze abe lukhuni lowo athanda ukumenza lukhunik.

19 Ngakho uzakuthi kimi: Usasolelani? Ngoba ngubani ongamelana lentando yakhel?

20 Hatshi bom, muntu, ungubani wena ophikisana loNkulunkulun? Okubunjiweyo kungatsho yini kowakubumbayo ukuthi: Wangenzelani ngabanjeo?

21 Kumbe umbumbip kalagunya yini phezu kwebumbaq, ukuthi ngesigaqa sisinye enze isitsha esinye esihloniphekayo, lesinye esingahloniphekiyor?

22 Njalo uba uNkulunkulu ethanda ukubonakalisa ulaka lwakhe, lokwazisa amandla akhe, wathwala ngokubekezela okukhulus izitsha zolakat ezilungiselwe ukubhujiswau;

23 njalo ukuze azise inotho yenkazimulov yakhe phezu kwezitsha zomusaw, ayezilungisele ngaphambili inkazimulox,

24 azibizileyo lazo, esiyizo thinay, kungeyisikho kumaJuda kuphela, kodwa lakwabezizwez?

25 Njengalokhu akutsho lakuHoseya: Abangeyisibo abantu bami ngizababiza ngokuthi ngabantu bami; lowayengathandwa ngokuthi ngothandekayoa;

26 njalo kuzakuthi, endaweni lapho okwathiwa khona kibo: Kalisibo abantu bamib, khona lapho bazabizwa ngokuthi ngabantwana bakaNkulunkulu ophilayoc.

27 LoIsaya umemeza ngoIsrayeli esithi: Lanxa inani labantwana bakoIsrayeli lingangetshebetshebe lolwandled, insali izasindiswae;

28 ngoba uzaqeda isenzo1 asiqume ngokulunga; ngoba iNkosi izakwenza isenzo siqunywe ngokuphangisa emhlabenif.

29 Njalo njengoba uIsaya watsho ngaphambili ukuthi: Uba iNkosi yamabandla ibingasitshiyelanga inzalog, besizakuba njengeSodoma, njalo besizakwenziwa sifanane leGomorah.

AmaIsrayeli ehluleka ukugcina umlayo

30 Pho sizakuthini? Ukuthi abezizwei abangadingisisi ukulungaj, bakubambile ukulungak, ukulunga-ke okungokholol;

31 kodwa uIsrayeli, edingisisa umlayo wokulungam, kawufinyelelangan umlayo wokulungao.

32 Ngani? Ngoba kabadingisisanga ngokholo, kodwa ngokungathi ngemisebenzi yomlayo; ngoba bakhubekap elitsheni lokukhubekisaq,

33 njengokulotshiweyo ukuthi: Khangela ngibeka eSiyonir ilitshe lokukhubekisas ledwala lokuwisat; laye wonke okholwa kuye kayikuyangekauv.

10Bazalwane, isifiso senhliziyo yami, lomkhuleko kuNkulunkulu ngenxa kaIsrayeli yikuthi basindiswea.

2 Ngoba ngiyabafakazela ukuthi balokutshisekela uNkulunkulub, kodwa kungenjengolwazic;

3 ngoba bengakwazi ukulunga kukaNkulunkulud, njalo bedinga ukumisa okwabo ukulunga, kabazehliselanga ngaphansi kokulunga kukaNkulunkulue.

4 Ngoba uKristu uyisiphetho somlayo ekulungeni kuye wonke okholwayof.

Ukulunga kukaNkulunkulu kungokwabo bonke abantu

5 Ngoba uMozisi ubhala ngokulunga okungokomlayo, ukuthi umuntu owenza lezizinto uzaphila ngazog.

6 Kodwa ukulunga okungokholo kukhuluma kanjeh: Ungatsho enhliziyweni yakho ukuthi: Ngubani ozakwenyukela ezulwinii? Lokhu kuyikuthi ukumehlisa uKristu;

7 kumbe ukuthi: Ngubani ozakwehlela ekujuleni? Lokhu kuyikuthi ukumkhuphula uKristu kwabafileyoj.

8 Kodwa kuthini? Ilizwi liseduze lawe, emlonyeni wakho lenhliziyweni yakho; leli yilizwi lokholo esilitshumayelayok;

9 ukuthi uba uvuma ngomlomo wakho iNkosi uJesul, njalo ukholwa enhliziyweni yakho ukuthi uNkulunkulu wamvusa kwabafileyo, uzasindiswam;

10 ngoba ngenhliziyo omunye uyakholwa kube yikulunga, langomlomo uyavuma kube lusindiso.

11 Ngoba umbhalo uthi: Wonke okholwa kuye kayikuyangekan.

12 Ngoba kakukho umehluko phakathi komJuda lomGrikio; ngoba yinye iNkosi yabo bonkep, inothele bonke abakhuleka kuyoq.

13 Ngoba wonke loba ngubanir ozabiza ibizo leNkosi uzasindiswas.

14 Ngakho bazayibiza njani abangakholwanga kuyo? Futhi bazakholwa njani kuyo abangezwanga ngayo? Futhi bazakuzwa njani bengelamtshumayelit?

15 Njalo bazatshumayela njani uba bengathunywangau? Njengokulotshiweyo ukuthi: Zinhle kangakanani inyawo zabatshumayela ivangeli lokuthula, zabatshumayela ivangeli ngezinto ezinhlev!

16 Kodwa kabalilalelanga bonke ivangeliw. Ngoba uIsaya uthi: Nkosi, ngubani owakholwax umbiko1 wethuy?

17 Ngakho ukholo luvela ekuzweniz, lokuzwa ngelizwi likaNkulunkulua.

18 Kodwa ngithi: Kabezwanga yini? Yebo sibilib, ilizwi labo liphumele emhlabeni wonke, lamazwi abo emikhawulweni yomhlabac.

19 Kodwa ngithi: UIsrayeli kaqedisisanga yini? Kuqala uMozisi uthi: Mina ngizalivusela umona ngabo abangesiso isizwed, ngilithukuthelise ngesizwe esingelangqondoe.

20 LoIsaya ulesibindi uthi: Ngaficwa yilabo abangangidinganga, ngabonakala kibo abangabuzanga ngamif.

21 Kodwa kuIsrayeli uthi: Usuku lonke ngelulela izandla zami kubantu abangalaleliyo labalenkanig.

AmaIsrayeli akhethiweyo nguNkulunkulu ayasindiswa

11Ngakho ngithi: UNkulunkulu ubalahlile yini abantu bakhea? Phindeb! Ngoba lami ngingumIsrayeli, owenzalo kaAbrahamacd, wesizwe sikaBhenjaminie.

2 UNkulunkulu kabalahlanga abantu bakhef abazi ngaphambilig. Kumbe kalazi yini kuElija ukuthi umbhalo uthini? Ukuthi walabhela njani kuNkulunkulu emelene loIsrayelih, esithi:

3 Nkosi, babulele abaprofethi bakho, badilizile amalathi akho; mina-ke ngisele ngedwa, sebedinga umphefumulo wamii.

4 Kodwa impendulo kaNkulunkulu yathini kuye? Yathi: Ngizitshiyele amadoda azinkulungwane eziyisikhombisa, angaguqanga ngedolo kuBhalij.

5 Kunjalo-ke kukhona langalesisikhathi insali ngokukhetha komusak.

6 Kodwa uba kungomusa, kakusayi ngemisebenzi; uba kungenjalo umusa kawuseyiwo umusa. Kodwa aluba kusiya ngemisebenzi, akusengumusa; uba kungenjalo umsebenzi kawusengumsebenzil.

7 Pho-ke? Lokhu uIsrayeli ayekudinga, lokho kakutholanga, kodwa abakhethiweyo bakuthola, labanye benziwa baba lukhunim;

8 njengokulotshiweyo ukuthi: UNkulunkulu wabanika umoya wobuthongo obukhulun, amehlo ukuze bangaboni, lendlebe ukuze bangezwa, kuze kube lusuku lwalamuhlao.

9 LoDavida uthi: Itafula labo libe ngumjibila lesifup, lesikhubekiso, lempindiselo kibo;

10 amehlo abo kafiphazwe ukuze bangaboni, njalo ugobise umhlana wabo njalonjaloq.

11 Ngakho ngithi: Bakhubeka ukuze bawe yini? Phinder! Kodwa ngesiphambeko sabo usindiso lufikile kwabezizwes, ukubavusela umonat.

12 Kodwa uba isiphambeko sabo siyinotho yomhlaba, lokwehluleka kwabo kuyinotho yabezizwe, kakhulu kangakanani ukugcwala kwabo?

Usindiso lwafika kwabezizwe

13 Ngoba ngikhuluma lani bezizwe, njengalokho mina ngingumphostoli wabezizwe; ngikhulisa inkonzo yamiu;

14 ukuthi mhlawumbe ngibavusele umona abenyama yamiv, ngisindisew abanye baboxy.

15 Ngoba uba ukulahlwa kwabo kuyikubuyiswa komhlaba, kungaba yini ukwemukelwa, ngaphandle kokuthi kuyimpilo kwabafileyoz?

16 Njalo uba izithelo zokuqala zingcwelea, lenhlama injalob; uba-ke impande ingcwele, lengatsha zinjaloc.

17 Kodwa uba kwephulwe ezinye ingatshad, lawe ongumhlwathi weganga waxhunyelelwa phakathi kwazoe, uhlanganyele lazo impande lamafutha omhlwathif,

18 ungazincomi phezu kwengatsha; kodwa uba uzincoma phezu kwazo, kayisuwe othwele impande, kodwa impande wena.

19 Uzakuthi-ke: Ingatsha zephulwa, ukuze mina ngixhunyelwe.

20 Kulungile; zephulwa ngokungakholwa, wena-ke umi ngokholog. Ungazikhukhumezih, kodwa yesabai;

21 ngoba uba uNkulunkulu engayekelanga ingatsha zemvelo, hlezi lawe kayikukuyekela.

22 Khangela-ke ububele lobukhali bukaNkulunkulu; ubukhali, kulabo abawayo; kodwa kuwe, ububele, uba uhlala ebubelenij; uba kungenjalo uzaqunywa lawek.

23 Lalabo futhi, uba bengahlali ekungakholweni, bazaxhunyelwa, ngoba uNkulunkulu ulamandla okubuya abaxhume.

24 Ngoba uba wena waqunywa emhlwathini weganga ngemvelo, wasuxhunyelelwa ngokuphambene lemvelo emhlwathini ohlanyelweyo, kakhulu kangakanani labo, abazingatsha ngemvelo, bazaxhunyelelwa esihlahleni sakibo somhlwathil?

UNkulunkulu ulesihawu kubantu bonke

25 Ngoba ngithanda ukuthi lingabi ngabangaziyo, bazalwane, ngalimfihlom, hlezi lizitshaye abahlakaniphileyon, ukuthi ubulukhunio sebehlele uIsrayeli nganxanyep, kuze kungene ukugcwala kwabezizweq;

26 ngokunjalo-ke uIsrayeli wonke uzasindiswar; njengokulotshiweyo ukuthi: Kuzavelas eSiyoni uMkhululit, asuse ukungabi loNkulunkulu kuJakobeu;

27 njalo yilesi isivumelwano sami kibo, lapho ngizasusa izono zabov.

28 Ngokwevangeli bayizitha ngenxa yenu; kodwa ngokukhetha bangabathandiweyo ngenxa yabobabaw;

29 ngoba izipho zomusa lokubiza kukaNkulunkulux kakulakuphendukay.

30 Ngoba njengalokhu lani kade lingamlaleli uNkulunkuluz, kodwa khathesi selihawukelwe ngenxa yokungalaleli kwabo;

31 ngokunjalo lalabo khathesi kabalalelanga, ukuze ngesihawu senu bahawukelwe laboa;

32 ngoba uNkulunkulu ubavalele bonke ekungalalelini, ukuze abe lesihawu kibo bonkeb.

33 Yeka ukujula kwenothoc, kokubili yenhlakaniphod leyolwazi lukaNkulunkulue! Kakuphenyeki kangakanani ukwahlulela kwakhef, lendlela zakheg kazilandelekih!

34 Ngoba ngubani owazi ingqondo yeNkosi? Kumbe ngubani owaba ngumeluleki wayoi?

35 Kumbe ngubani owamnika kuqala, njalo kubuyiselwe kuyej?

36 Ngoba konke kuvela kuyek, kungayel, kuya kuyem; kabube kuye ubukhosi kuze kube nininini. Amenin.

Ukuhamba okungcwele

12Ngakho, bazalwane, ngiyalincenga ukuthi, ngezihawu zikaNkulunkulua, linikele imizimba yenu ibe ngumhlatshelo ophilileyob, ongcwele, owemukelekayo kuNkulunkuluc, kube yinkonzo yenud yokuqedisisae.

2 Njalo lingalingisif lumhlabag, kodwa liguqulweh ngokwenziwa zibentshai ingqondo zenuj, ukuze lihlolisisek okuyintando kaNkulunkulul elungileyo leyemukelekayo lepheleleyom.

Ukuthobeka lempilo yamaKristu

3 Ngoba ngomusa engiwuphiweyon, ngithi kuye wonke ophakathi kwenu ukuthi angacabangi ukuthi mkhulu kulalokho afanele ukukucabanga, kodwa acabange ngokuqondao, njengalokhu uNkulunkulu abele ngulowo lalowop isilinganiso sokholoq.

4 Ngoba njengoba silezitho ezinengi emzimbeni munye, kodwa izitho zonke kazilamsebenzi ofananayor;

5 kunjalo thina esibanengis singumzimba munye kuKristut, njalo siyizitho omunye komunyeu.

6 Njalo silezipho ezehlukeneyov ngokomusa esiwuphiweyowx; zingaba yikuprofethay, asiprofethe ngokwesilinganiso sokholo;

7 kumbe yikukhonzaz, asisebenze enkonzweni; kumbe ofundisayoa, ekufundisenib;

8 kumbe olayayoc, ekulayenid; ophanayo, kanike ngobuqothoe; obusayof, ngokukhuthalag; olesihawu, ngentokozoh.

9 Uthandoi kalube qothoj. Yenyanyani okubi, libambelele kokulungileyok.

10 Thandanani kakhulu ngothando lobuzalwane1; ekuhloniphaneni phathani abanye ngcono kulanil;

11 lingabi ngamavilam ekukhuthalenin; livuthe emoyenio; likhonza iNkosip;

12 lithokoza ethembeni; libekezela ekuhluphekeniq; liphikelela emkhulekwenir;

13 yabelani kunswelo zabangcweles; likhuthalele ukuphana kuzihambit.

14 Babusiseni abalizingelayo; busisani, lingaqalekisiu.

15 Thokozani labathokozayov, likhale labakhalayow.

16 Kalibe lenhliziyonye komunye lomunyex. Lingakhumbuli ngezinto eziphakemeyo, kodwa lihlangane labathobekileyoy. Lingazitshayi abahlakaniphileyoz.

17 Lingaphindiseli muntu okubi ngokubia. Linakane okudumisekayo phambi kwabantu bonkeb.

18 Uba kungenzeka, ngokukinic, hlalani ngokuthula labantu bonked.

19 Bathandiweyo, lingaziphindiselie, kodwa nikani ulaka indawof; ngoba kulotshiwe ukuthi: Ngeyami impindiselo, mina ngizabuyisela, kutsho iNkosig.

20 Ngakho nxa isitha sakho silambile, siphe ukudla; nxa somile, sinathise; ngoba ngokwenza lokho, usibekela amalahle avuthayo phezu kwekhanda laso.

21 Unganqotshwa ngokubi, kodwa nqoba okubi ngokuhlehi.

Mayelana lokulalela amakhosi

13Wonke umphefumuloa awuzehlisele ngaphansi kwamandla aphezulub; ngoba kakukho amandla ngaphandle kwavela kuNkulunkuluc; lamandla akhona amiswe nguNkulunkulud.

2 Ngakho omelana lamandla, umelana lesimiso sikaNkulunkulue; lalabo abamelana lawo bazazithathela ukulahlwaf.

3 Ngoba ababusi kabesabeki emisebenzini emihleg, kodwa kwemibi. Njalo uyathanda yini ukungesabi amandla? Yenza okuhle, njalo uzakuba lodumo kuwoh;

4 ngoba uyinceku kaNkulunkulu ukuze kube kuhle kuwe. Kodwa nxa usenza okubi, yesaba; ngoba inkemba kayiphatheli ize. Ngoba uyinceku kaNkulunkulu, ungumphindiseli wolaka kulowo owenza okubi.

5 Ngakho kumele ukuthi uzehlise, kungabi ngenxa yolaka kuphelai, kodwa langenxa yesazelaj.

6 Ngoba ngenxa yalokho lithela lomthelok; ngoba bayizinceku zikaNkulunkulu, ezikhuthalela khona lokho.

7 Ngakho phanini bonke okufaneleyol; umthelo kofanele umthelom; inkokhelo kofanele inkokhelo; ukwesatshwa kofanele ukwesatshwa; udumo kofanele udumon.

Ukuthanda abazalwane

8 Lingabi lamlandu kumuntu, ngaphandle kowokuthandana; ngoba othanda omunye, ugcwalisile umlayoo.

9 Ngoba lokhu ukuthi: Ungafebi, ungabulali, ungebi, ungafakazi amangap, ungabi lomhawuq; loba-ke kukhona lawuphi umlayo, kuhlanganiswa kulelilizwi, kulokhur: Wothanda umakhelwane wakho njengalokhu uzithanda wenas.

10 Uthando kalwenzi okubi kumakhelwane; ngakho uthando luyikugcwaliseka komlayotu.

Ukuhamba ekukhanyeni

11 Njalo lokhu, lisazi isikhathiv, ukuthi sekuliholaw lokuthi sivuke ebuthongwenix; ngoba usindiso selusondele kithi kulesikhathi esakholwa ngasoy.

12 Ubusuku budlulile, usuku selusondelez; ngakho asikhuphe imisebenzi yobumnyamaa, sihlomeb izikhali zokukhanyac.

13 Asihambe ngokufaneleyo, njengaseminid, kungabi ngokuminza langokudakwae, kungabi semacansinif lokungcolag, kungabi ngokuxabana langomonah.

14 Kodwa yembathani iNkosi uJesu Kristu, linganakekeli inyamai, ngezinkanukoj.

Indlela yokuphatha ababuthakathaka ekholweni

14Lowo obuthakathaka ekholwenia memukeleni, kungabi ngokokuphikisanab kwemibono.

2 Omunye ukholwa ukuthi angadla konkec, kodwa obuthakathaka udla imibhidad.

3 Lowo odlayo kangamdeleli ongadliyoe, longadliyo kangamgwebi odlayof; ngoba uNkulunkulu umemukeleg.

4 Ungubani wena ogwebah inceku yomunyei? Enkosini yayo iyema kumbe iwe. Yebo, izamiswa; ngoba uNkulunkulu ulamandla okuyimisa.

5 Omunye wazisa usuku kulolunye usuku, omunye wazisa insuku zonkej. Kakube ngulowo lalowo aqiniseke kweyakhe ingqondo.

6 Owazisa usuku, ulwazisa eNkosini; longalwazisiyo usuku, kalwazisi eNkosinik. Lodlayo udla eNkosini, ngoba ebonga uNkulunkulu; longadliyo akadli eNkosini, njalo ebonga uNkulunkulul.

7 Ngoba kakho phakathi kwethu oziphilelayo, njalo kakho ozifelayo.

8 Ngoba uba siphila, siphilela iNkosi; uba-ke sisifa, sifela iNkosi; ngakho loba siphila, loba sisifa, singabeNkosim.

9 Ngoba kulokhu uKristun laye wafa, wavukao, wabuya waphilap, ukuze abe yiNkosiq yabafileyo kanye labaphilayor.

10 Wena-ke umgwebelani umzalwane wakhos? Kumbe lawe umdelelelani umzalwane wakhot? Ngoba sonke sizakumau phambi kwesihlalo sokwahlulela sikaKristuv.

11 Ngoba kulotshiwe ukuthi: Mina ngiyaphilaw, itsho iNkosi; lonke idolo lizaguqa phambi kwami, lalo lonke ulimi luzamvuma uNkulunkulux.

12 Ngakho ngulowo lalowo wethu uzaziphendulela ngokwakhe kuNkulunkuluy.

13 Ngakho kasingabe sisahlulelanaz; kodwa ahlulelani lokho ikakhulua, ukuthi singambekeli umzalwane isikhubekisob loba ulutho lokumwisac.

14 Ngiyazi njalo ngiqinisekisile eNkosini uJesu, ukuthi kakulalutho olungcolileyo ngokwalod; ngaphandle kwalowo ocabangela ulutho ukuthi lungcolile, kuye lungcolilee.

15 Kodwa uba umzalwane wakho ekhutshwa yikudla, kawusahambi ngokothando. Ungambhubhisi ngokudla kwakho lowo, amfelayo uKristuf.

16 Ngakho okuhle kini kakungahlanjazwag;

17 ngoba umbuso kaNkulunkulu kawusikho ukudla lokunatha, kodwa ukulunga lokuthula lentokozo kuMoya oNgcweleh.

18 Ngoba okhonza uKristui kulezizinto uyemukeleka kuNkulunkuluj, njalo ukholekile ebantwinik.

19 Ngakho asidingisise izinto zokuthulal, lezinto zokwakhisanam.

20 Ungawuchithi umsebenzi kaNkulunkulu ngenxa yokudlan. Konke kuhlambulukileop, kanti kubi kumuntu odlaq ngokukhubekisar.

21 Kuhle ukungadli inyama, lokunganathi iwayini, lokunye umzalwane wakho akhubeka ngakho kumbe acunulwe kumbe abebuthakathakas.

22 Ulokholo yini? Woba lalo ngokwakho phambi kukaNkulunkulu. Ubusisiwe lowo ongazigwebiyo ngalokhot akuvumelayou!

23 Kodwa othandabuzayo, uba esidla, ulahliwe, ngoba akuveli ekholweniv; njalo konke okungaveli ekholweni, kuyisonow.

15Kodwa thina esilamandlaa sifanele ukuthwala ubuthakathaka babangelamandlab, njalo singazithokozisi thina.

2 Ngoba ngulowo lalowo wethu kathokozise umakhelwanec ebuhleni ekumakhenid.

3 Ngoba laye uKristu kazithokozisanga yenae, kodwa, kunjengokulotshiweyo ukuthi: Ukuthuka kwabakuthukayo kwawela phezu kwamif.

4 Ngoba konke okwabhalwa ngaphambilig, kwabhalelwa ukufundiswa kwethuh, ukuze ngokubekezela langenduduzo yemibhalo sibe lethembai.

5 Njalo uNkulunkulu wokubekezela lenduduzo kaliphe ukuthi libe nhliziyonye phakathi kwenu njengokukaKristu Jesuj;

6 ukuze nganhliziyonyek ngomlomo munye limdumise uNkulunkulu, ngitsho uYise weNkosi yethu uJesu Kristul.

7 Ngakho yemukelanani, njengalokhu loKristu wasemukelam, kube ludumo lukaNkulunkulun.

8 Njalo ngithi, uJesu Kristu waba yinceku yokusokao ngenxa yeqiniso likaNkulunkulup, ukuthi aqinise izithembiso zabobabaq;

9 lezizwer zimdumise uNkulunkulu ngenxa yesihawus; njengokulotshiweyo ukuthi: Ngakho ngizakuvuma phakathi kwezizwe, ngihubele ibizo lakho izibongot.

10 Njalo futhi uthi: Thokozani, bezizwe, kanye labantu bakheu.

11 Futhi-ke: Dumisani iNkosi lina bezizwe lonke; idumiseni-ke lina bantu bonkev.

12 Njalo futhi uIsaya uthi: Kuzakuba khonaw impande kaJese, lophakamela ukubusa abezizwe; abezizwe bazathembela kuye.

13 Kungathi-ke uNkulunkulu wethemba angaligcwalisa ngentokozo yonke langokuthula ekukholweni, ukuze lengezwe ethembeni, ngamandla kaMoya oNgcwelex.

UPawuli uchasisa umsebenzi wakhe

14 Lami-ke ngokwami nganelisiwe ngani, bazalwane bamiy, ukuthi lani ngokwenu ligcwele okuhlez, ligcwaliswe yikwazi konkea, lilamandla-ke okwelulekana.

15 Kodwa, bazalwane, ngilibhalele ngesibindi esikhulu, nganxanyeb, njengolikhumbuzayoc, ngenxa yomusa engiwuphiweyo nguNkulunkulud,

16 ukuze ngibe yisikhonzi sikaJesu Kristu kwabezizwe, ngikhonze ivangeli likaNkulunkulue, ukuze iminikelo yabezizwef yemukeleke, kwenziwe kube ngcwele ngoMoya oNgcweleg.

17 Ngakho ngilokuzincoma kuKristu Jesu ezintweni eziqondane loNkulunkuluh;

18 ngoba kangiyikuba lesibindi sokukhuluma ulutho lwezinto uKristu angazenzanga ngamii, ukuze kube khona ukulalela kwabezizwej, ngelizwi langesenzo,

19 ngamandla ezibonakaliso lezimangaliso, ngamandla kaMoya kaNkulunkulu; ngakho kusukela eJerusalema lendawo ezizingelezeleyo kuze kufike eIliriku ngitshumayele ivangeli likaKristu ngokupheleleyok;

20 ngokunjalo ngazama kakhulu ukutshumayela ivangeli, kungeyisikho lapho uKristu abizwe khonal, ukuze ngingakhi phezu kwesisekelo somunyem;

21 kodwa, njengokulotshiweyo ukuthi: Abangatshelwanga ngaye, bazabona, labangezwanga, bazaqedisisan.

UPawuli ukhuluma ngokuya eRoma

22 Ngenxa yalokho futhi ngavinjelwa kanengi ukuza kinio;

23 kodwa khathesi-ke lokhu ngingaselandawo kulezizabelop, futhi sekuyiminyaka eminengi ngilesifiso esikhulu sokuza kiniq,

24 ngokunjalo nxa ngizakuya eSpaniya, ngizakuza kini; ngoba ngithemba ukuthi ngizalibona ekudluleni, njalo ngiphelekezelwe yini khonar, uba kuqala sengisuthisekile nganxanye ngilanis.

25 Kodwa khathesi-ke ngiya eJerusalema, ngikhonze abangcwelet.

26 Ngoba kwaba kuhle eMakedoniyauv leAkayawx ukwenzela umnikelo othile abayanga kwabangcwele abaseJerusalemay.

27 Ngoba kwaba kuhle kibo, njalo balomlandu kibo. Ngoba uba abezizwe behlanganyela labo ezintweni zabo zomoyaz, balomlandu futhi wokubasebenzela ezintweni zenyamaa.

28 Ngakho nxa sengiqede lokhu, sengibaphawuleleb lesisitheloc, ngizasuka ngiye eSpaniya ngidlule ngakini.

29 Ngiyazi-ke ukuthi nxa ngisiza kinid ngizafika ekugcwaleni kwesibusiso sevangeli likaKristue.

30 Ngiyalincenga-ke, bazalwane, ngayo iNkosi yethu uJesu Kristu, langothando lukaMoya, ukuthi lilwise kanye lami emikhulekweni kuNkulunkulu ngamif;

31 ukuze ngophulwe kwabangakholwayo1 eJudiyag, njalo ukuze umsebenzi wami ongoweJerusalema wemukeleke kibo abangcweleh;

32 ukuze ngentando kaNkulunkului ngize kini ngentokozo, ngivuseleleke kanye lanij.

33 Ngakho uNkulunkulu wokuthula kabe lani lonke. Amenik.

UPawuli ubingelela abazalwane

16Ngiyamncoma-ke kini udadewethu uFebea, oyisikhonzikazi sebandla eliseKenikreyab;

2 ukuze limemukele eNkosinic njengokufanele abangcweled, ukuthi limsize loba kuluphi udaba aluswelayo kini; ngoba laye ubengummeli wabanengi, lowami uqoboe.

3 Bingelelani uPrisila loAkwilaf izisebenzi kanye lami kuKristu Jesu,

4 ababeka phansi intamo yabo esikhundleni sempilo yami; engibabongayo kungeyisimi ngedwa, kodwa lamabandla wonke abezizweg;

5 bingelelani lebandla elisendlini yaboh. Bingelelani uEpenetu, othandiweyo wami, oyisithelo sokuqalai seAkaya kuKristuj.

6 Bingelelani uMariyak, owasisebenzela kakhulul.

7 Bingelelani uAnderoniku loJuniya, abayizihlobo zamim lezibotshwa kanye lamin, abangabadumileyoo phakathi kwabaphostolip, ababekuKristu labo ngaphambi kwami.

8 Bingelelani uAmpiliyasi, othandiweyo wami eNkosini.

9 Bingelelani uOrbanu isisebenzi kanye lathi kuKristu, loSitaku othandiweyo wamiq.

10 Bingelelani uApele othembekileyo kuKristur. Bingelelani labo abakaAristobulu.

11 Bingelelani uHerodiyoni isihlobo samis. Bingelelani abakaNarkisu, labo abaseNkosini.

12 Bingelelani uTrifina loTrifosa, abesifazana abasebenza eNkosini. Bingelelani uPersisi owesifazana othandekayo, owasebenza kakhulu eNkosinit.

13 Bingelelani uRufusiu okhethiweyo eNkosini, lonina njalo ongowamiv.

14 Bingelelani uAsinkiritu, uFileko, uHermasi, uPatroba, uHermesi, labazalwane abalabow.

15 Bingelelani uFilologu loJuliya, uNerusi lodadewabo, loOlimpa, labangcwele bonkex abalaboy.

16 Bingelelanani ngokwanga okungcwele. Amabandla kaKristu ayalibingelela.

17 Njalo ngiyalincenga, bazalwane, ukuthi liqaphele ababanga ukuxabanaz lezikhubekiso, okuphambene lemfundiso elayifundiswayoa; baxwayeni bonab.

18 Ngoba abanjalo kabasebenzeli iNkosi yethu uJesu Kristuc, kodwa isisu sabod; njalo ngelizwi elimnandie lendumiso bakhohlisa inhliziyo zabangelacalaf.

19 Ngoba ukulalela kwenu sekufikile kibo bonkeg. Ngakho ngiyathokoza ngani; kodwa ngithanda ukuthi lihlakaniphe kokuhle, kodwa libe msulwa kokubih.

20 Njalo uNkulunkulu wokuthulai uzahle amchobozej uSathane ngaphansi kwenyawo zenuk. Umusa weNkosi yethu uJesu Kristu kawube lani. Amenil.

21 UTimothim isisebenzi kanye lamin, loLukiyuo loJasonip loSosipatroq, izihlobo zami, bayalibingelelar.

22 Mina Tertiyo, engibhale incwadi, ngiyalibingelela eNkosinis.

23 UGayusi umngenisi wami, lebandla lonke, uyalibingelelat. UErastuu umphathisikhwama somuzi uyalibingelela, loKwartu umzalwane.

24 Umusa weNkosi yethu uJesu Kristu kawube lani lonke. Ameniv.

Isicino

25 Kuye olamandlaw okuliqinisax ngokwevangeli lami lokutshunyayelwa kukaJesu Kristuy, ngokwembulwa kwemfihloz eyayigcinwe ifihlakele ngezikhathi zenduloa,

26 kodwab isibonakalisiwe khathesic, langemibhalo yabaprofethid, njengomlayo kaNkulunkulu olaphakadee, yaziswa ezizweni zonke ekulaleleni kokholof,

27 kuNkulunkulu ololwazi yena yedwa kakube ubukhosi, ngoJesu Kristu, kuze kube nininini. Amenig.

INCWADI YOKUQALA KAPAWULI UMPHOSTOLI

KWABASEKORINTE

Isibingelelo

1UPawuli obizelwe ukuba ngumphostoli kaJesu Kristua ngentando kaNkulunkulub, loSostenesic umzalwane,

2 kubandla likaNkulunkulu eliseKorinted, kubo abangcwelisiweyoe kuKristu Jesu, ababizelwef ukuba ngabangcweleg, kanye labo bonke ababizah ibizo leNkosi yethui uJesu Kristu kuyo yonke indawo, eyabo kanye leyethuj:

3 Umusak kawube kini lokuthula okuvela kuNkulunkulu uBaba wethu leNkosini uJesu Kristu.

4 Ngiyambonga uNkulunkulu wamil ngesikhathi sonke ngani, ngenxa yomusa kaNkulunkulu eliwuphiweyo kuKristu Jesu;

5 ukuthi kuyo yonke into linothisiwe kuye, ekukhulumeni konkem lelwazini lonkeno,

6 njengoba ubufakazip bukaKristu buqinisiwe kini;

7 ngakho kalisileli lakwesinye isipho, lilindeleq ukwembulwa kweNkosi yethu uJesu Kristu,

8 ozaliqinisar futhi kuze kube sekupheleni, ukuze lingabi lacalas ngosuku lweNkosi yethu uJesu Kristut.

9 UNkulunkulu uthembekileu, elabizelwa ngayev ebudlelwaneniw kweNdodana yakhe uJesu Kristu iNkosi yethu.

Ukuphikisana ebandleni leKorinte

10 Ngiyalincenga-kex, bazalwane, ngebizo leNkosi yethu uJesu Kristu, ukuthi lonke likhulume into ibenyey, njalo kungabi khona ukwehlukana phakathi kwenu, kodwa lipheleliswez emqondweni munye lekuboneni kunye.

11 Ngoba ngitsheliwe ngani, bazalwane bami, ngabakoKlowea, ukuthi kukhona izingxabanob phakathi kwenu.

12 Njalo ngitsho lokhu, kokuthi ngulowo lalowo wenuc uthi: Mina ngingokaPawuli; kodwa mina okaApolosid; kodwa mina okaKefasie; kodwa mina okaKristu.

13 UKristu wehlukanisiwe yinif? Kanti uPawuli wabethelelwa lina, kumbe labhabhathizwag yini ebizweni likaPawuli?

14 Ngiyambonga uNkulunkulu ukuthi kangibhabhathizangah lamunye wenu, ngaphandle kukaKrispusii loGayusij;

15 ukuze kungabi khona othi ngabhabhathiza ebizweni lami uqobok.

16 Futhi ngabhabhathiza lendlu kaStefanal; ngaphandle kwalokho kangazi ukuthi ngabhabhathiza omunye umuntu.

17 Ngoba uKristu kangithumanga ukuthi ngibhabhathize, kodwa ukuthi ngitshumayele ivangeli; kungeyisikho ngenhlakanipho yelizwim, hlezi isiphambano sikaKristu senziwe izen.

Ukuhlakanipha kukaNkulunkulu lokomhlaba

18 Ngoba ilizwi lesiphambano liyibuthutha kulabo ababhubhayoop, kodwa kithi abasindiswayoq lingamandla kaNkulunkulur.

19 Ngoba kulotshiwe ukuthi: Ngizachithas inhlakanipho yabahlakaniphileyo, lokuqedisisa kwabaqedisisayo ngizakwenza izet.

20 Singaphi isihlakaniphi? Ungaphiu umbhali? Ungaphi umphikisi walumhlabav? Angithi uNkulunkuluw wayenza yaba yibuthuthax inhlakanipho yalumhlaba yiniy?

21 Ngoba kuthez enhlakanipheni kaNkulunkulua umhlaba kawumazanga uNkulunkulu ngenhlakanipho, kwaba kuhle kuNkulunkulub ngobuthuthac bentshumayelo ukusindisa abakholwayo.

22 Ngoba lamaJuda acela isibonakalisod, lamaGriki adinga inhlakanipho;

23 kodwa thinae sitshumayelaf uKristu obethelweyo, isikhubekiso kumaJudag, lobuthuthah kumaGriki;

24 kodwa kulabo ababiziweyo, kumaJuda kanye lakumaGriki, uKristu amandlai kaNkulunkulu lenhlakaniphoj kaNkulunkulu;

25 ngoba ubuthutha bukaNkulunkulu buhlakaniphile kulabantu, lobuthakathaka bukaNkulunkulu bulamandla kulabantu.

26 Ngoba khangelanik ubizol lwenu, bazalwane, ukuthi kababanengi abahlakaniphileyo ngokwenyama, kababanengim abalamandlan, kababanengi abayizikhuluo;

27 kodwa uNkulunkulup ukhethile izinto zobuthutha zomhlaba, ukuze ayangise abahlakaniphileyo; njalo uNkulunkulu ukhethile okubuthakathaka komhlaba, ukuze ayangise okulamandla;

28 lezinto eziphansi zomhlaba lezinto ezidelelekayo uNkulunkulu uzikhethile, lezinto ezingekhoq, ukuze enze zibe yize izinto ezikhonar;

29 ukuze kungabikho inyamas ezincomayo phambi kwakhe.

30 Kodwa ngaye lina likuKristu Jesu, owenzelwa thina inhlakaniphot evela kuNkulunkulu, lokulungau, lokungcweliswav, lohlengow,

31 ukuze, njengokulotshiweyo ukuthi: Ozincomayox, kazincome eNkosini.

Intshumayelo kaPawuli eKorinte

2Lami, bazalwane, ekufikeni kwami kini, kangifikangaa ngobugabazi belizwi kumbe benhlakanipho, ngitshumayela kini ubufakazib bukaNkulunkulu.

2 Ngoba ngamisa ukuthi ngingazi lutho phakathi kwenu, ngaphandle kukaJesu Kristuc, laye ebethelwe.

3 Njalo mina ngangilanid ebuthakathakenie lekwesabeni lekuthuthumeleni okukhulu.

4 Lokukhuluma kwami lokutshumayela kwami kakubangaf ngamazwi enhlakanipho yabantu ahugayo, kodwa ngokubonakalisa kukaMoya lokwamandlag;

5 ukuze ukholo lwenu lungabi enhlakanipheni yabantu, kodwa emandlenih kaNkulunkulu.

6 Kodwa inhlakanipho siyikhuluma phakathi kwabapheleleyoi, kodwa inhlakaniphoj engayisiyo yalelilizwek, kumbe eyababusi balelilizwel, abazakwenziwa izem;

7 kodwa sikhuluma inhlakanipho kaNkulunkulu eyimfihlon, eyayifihliwe, uNkulunkulu ayimisao ngaphambili kungakabi lomhlaba kube yinkazimulo yethup;

8 kungekho loyedwaq wababusir balelilizwe owayekwazis; ngoba uba babekwazit, babengayikuyibethela iNkosi yenkazimulou.

9 Kodwa njengokulotshiweyo ukuthi: Izinto ilihlo elingazibonangav, lendlebe engazizwanga, lezingangenanga enhliziyweni yomuntuw, uNkulunkulu azilungiselex abamthandayo;

10 uNkulunkulu-ke usembuleley thina lokhu ngoMoya wakhez; ngoba uMoya uhlolisisa zonke izinto, ngitsho izinto ezijulileyo zikaNkulunkulu.

11 Ngoba ngubani ebantwini owazi okomuntua, ngaphandle komoya womuntu okuyeb? Ngokunjalo okukaNkulunkulu kakwaziwa muntu, ngaphandle koMoya kaNkulunkuluc.

12 Thina-ke kasemukelangad umoya womhlaba, kodwa uMoya ovela kuNkulunkulue, ukuze sazi izinto esiziphiwa ngesihle nguNkulunkulu;

13 futhi esizitshoyo, kungeyisikho ngamazwif inhlakanipho yabantu ewafundisayo, kodwa ngamazwi afundiswa nguMoya oNgcwele, sichasisag okomoya ngokomoya.

14 Kodwah umuntu wemveloi kazemukeli izinto zikaMoya kaNkulunkulu; ngoba ziyibuthutha kuyej, njalo kalawo amandla okuqedisisak, ngoba zihlolisiswa ngokomoya;

15 kodwa owomoyal uyahlola zonke izintom, kodwa yena kahlolwan muntu.

16 Ngoba ngubani owazi ingqondo yeNkosio, ukuthi ayifundise? Kodwa thina silengqondo kaKristup.

Indlela yokulandela abafundisi

3Lami-ke, bazalwane, bengingelakukhuluma lani njengabakomoyaab, kodwa njengakwabakwenyamacd, njengakwabayizinganee kuKristu.

2 Ngalinathisa uchagof, kungeyisikho ukudla okuqinileyo; ngoba belingakenelisig, kodwa lakhathesi kalikenelisi;

3 ngoba lisengabenyama; ngoba lokhu kukhona phakathi kwenu umhawuh lokuphikisanaij lokwehlukana, kalisibo abenyama, lihamba ngokwabantu yini?

4 Ngoba nxa omunye esithi: Mina ngingokaPawulik, lomunye athi: Mina okaApolosil, kalisibo yini abenyama?

5 Kanti uPawuli uyini, loApolosi muyini, kodwa izisebenzin elakholwa ngazoo, lanjengoba iNkosi yanika kulowo lalowop?

6 Mina ngahlanyelaq, uApolosi wathelelars, kodwa uNkulunkulu wakhulisat.

7 Ngakho ohlanyelayo kasiluthou, loba othelelayo, kodwa uNkulunkulu okhulisayo.

8 Ohlanyelayo kanye lothelelayo banye; kodwa ngulowo lalowov uzakwemukela owakhe umvuzo njengowakhe umsebenzi.

9 Ngoba siyizisebenziw zikaNkulunkulu kanye laye; liyinsimu kaNkulunkulu, liyisakhiwo sikaNkulunkulux.

Ukwakhela phezu kwesisekelo esiqotho

10 Ngokomusa kaNkulunkuluy engiwuphiweyo, njengomakhi omkhulu ohlakaniphileyo ngabeka isisekeloz, lomunye wakha phezu kwaso. Kodwa kakube ngulowo lalowo abone ukuthi wakha njani phezu kwaso.

11 Ngoba akulamuntu ongabeka esinye isisekelo ngaphandle kwaleso esibekiweyoa, esinguJesu Kristub.

12 Kodwa uba umuntu esakhela phezu kwalesisisekelo igolide, isiliva, amatshe aligugu, izigodo, utshani, inhlanga,

13 umsebenzi walowo lalowo uzavela obalac; ngoba usukud luzawudalulae, ngoba luzavezwaf1 emlilwenig; umliloh uzahlolai umsebenzi walowo lalowo ukuthi unjani.

14 Uba umsebenzi womuntu awakhe phezulu usima, uzakwemukela umvuzoj.

15 Uba umsebenzi womuntu uzatshiswa, uzalahlekelwak; kodwa yena uqobo ezasindiswa, kodwa ngokunjalo njengangomlilolm.

16 Kalazi yini ukuthi lina lilithempeli likaNkulunkulun, lokuthi uMoya kaNkulunkulu uhlala kinio?

17 Uba umuntu echitha ithempeli likaNkulunkulu, uNkulunkulu uzamchitha yena; ngoba ithempeli likaNkulunkulu lingcwele, eliyilo lina.

18 Kakungabi khona ozikhohlisayop; uba umuntu phakathi kwenuq ecabanga ukuthi uhlakaniphile kulumhlabar, kumele abe yisithutha, ukuze ahlakaniphe.

19 Ngoba inhlakaniphos yalumhlaba iyibuthutha kuNkulunkulu. Ngoba kulotshiwe ukuthi: Ubambat abahlakaniphileyo ebuqilini babou;

20 njalo lokuthi: INkosi iyayaziv imicabango yabahlakaniphileyo, ukuthi iyize.

21 Ngakho kakungabi khonaw ozincoma ngabantux; ngoba zonke izinto ngezenuy,

22 loba uPawuli, loba uApolosiz, loba uKefasia, loba umhlaba, loba impilo, loba ukufa, loba izinto ezikhonab, loba izinto ezizayo; konke ngokwenu,

23 lina-ke lingabakaKristuc, loKristu ungokaNkulunkulud.

Abaphathi bemfihlo zikaNkulunkulu

4Umuntu kanakane ngathi ngokunje, njengezisebenzia zikaKristu labaphathib bezimfihloc zikaNkulunkulu.

2 Futhi-ke, kuyadingeka ebaphathini, ukuthi umuntu aficwe ethembekiled.

3 Kodwa kimi kuyinto encinyane kakhulu ukuthi ngithonisiswee yini, kumbe ngokwahlulela1 kwabantu; kodwa lami kangizithonisisif.

4 Ngoba kanginanzeleli lutho kimig, kanti kangilungisiswanga ngalokhoh; kodwa ongahlulelayo yiNkosii.

5 Ngakho lingahluleli lutho isikhathi singakafiki, ize ifike iNkosij, ezaveza futhi ekukhanyeni izinto ezifihlakeleyo emnyameni, njalo iveze obala amacebo ezinhliziyok; njalo khona ngulowo lalowol ezakuba lokubongwa okuvela kuNkulunkulum.

Ukuzikhukhumeza kwabeKorinte lokuhlupheka kwabaphostoli

6 Njalo lezizinto, bazalwanen, ngiziqondanise lami loApolosi ngenxa yenuo, ukuze lifunde kithi ukuthi lingakhumbuli phezu kokulotshiweyop, ukuze lingakhukhunyezwa omunyeq ngomunye limelane lomunyer.

7 Ngoba ngubani okwenza ukuthi wehlukes? Njalo kuyini olakhot ongakwemukelangau? Njalo uba lawe wemukele, uzincomelani ngokungathi kawemukelanga yini?

8 Selisuthi, selinothile, libusile ngaphandle kwethuv; yebo-ke kungathi ngabe liyabusa, ukuze lathi sibuse kanye laniw.

9 Ngoba ngithi uNkulunkulu usimisile thina abaphostoli bokucinax, sibe njengabamiselwe ukufay; ngoba senziwe umbukiso2 emhlabeni, lakuzo ingilosi, lebantwiniz.

10 Thina siyizithutha ngenxa kaKristua, kodwa lina lihlakaniphile kuKristub; thina sibuthakathaka, kodwa lina lilamandla; lina liyahlonitshwa, kodwa thina siyadelelwac.

11 Kuze kube lihola lakhathesi silambiled, somilee, sihambazefg, siyatshaywa ngenqindih, siyimihambuma,

12 siyatshikatshikai sisebenza ngezethu izandla; sithi sithukwaj sibusise; sithi sizingelwak sibekezele;

13 sithi sinyeywa sincenge; senziwa njengamanyala omhlabal, imfucuzam yezinto zonke, kuze kube khathesi.

14 Kangilibhaleli lezizinto ukuthi ngilithele inhlonin, kodwa ngileluleka njengabantwana bami abathandekayoo.

15 Ngoba lanxa lilabelulekip abayizinkulungwane ezilitshumi kuKristu, kodwa kalilaboyihlo abanengi; ngoba mina ngalizala kuKristu Jesuq ngevangeli.

16 Ngakho ngiyalincenga: Banini ngabalingisi bamir.

17 Ngalokho ngithume kini uTimothis, ongumntanami othandekayot lothembekileyo eNkosiniu, ozalikhumbuzav ngenhambo zami ezikuKristu, njengoba ngifundisa endaweni zonke kulo lonke ibandlaw.

18 Kodwa abanyex bazikhukhumeziley ngokungathi kangiyikuza kini.

19 Kanti ngizakuza kini masinyanez, uba iNkosi ivumaa, njalo ngizakwazi, hatshi ilizwi lalabo abazikhukhumezayob, kodwa amandla.

20 Ngoba umbuso kaNkulunkulu kawungelizwi kodwa ngamandlac.

21 Lifunani? Ngize kinid ngenduku yinie, kumbe ngothando lomoyaf ochumileyo?

Ukuphinga kwabeKorinte. Ukuphathwa kwezoni

5Isibili kuzwakele ukuthi kukhonaa ukuphingab phakathi kwenu, futhi ukuphinga kohlobo olungaqanjwayo laphakathi kwabezizwec, kuze kuthi omunyed abe lomkayisee.

2 Kodwa lina liyazikhukhumezaf, njalo endaweni yalokho alizange lilileg, ukuze owenze lesisenzo asuswe phakathi kwenu.

3 Ngoba mina-ke, njengongekho ngomzimbah kodwa okhona ngomoya, senginqumile owenze lokhu okunjalo, ngokungathi ngikhona,

4 ebizweni leNkosi yethu uJesu Kristu, selihlangene lomoya wamii kanye lamandlaj eNkosi yethu uJesu Kristu,

5 ukunikelak onjalo kuSathanel ekubhubheni kwenyama, ukuze umoyam usindiswe osukwinin lweNkosi uJesu.

6 Kakukuhle ukuzincoma kwenuo. Kalazi yini ukuthi imvubelo encinyanep ibilisa inhlama yonke?

7 Ngakho khuphani imvubelo endala, ukuze libe yinhlama entsha, njengabangelamvubelo. Ngoba lephasika lethu lihlatshelwe thina, elinguKristuq;

8 ngakho asigciner umkhosi, kungabi ngemvubelo endalas, njalo kungabi ngemvubelot yenzondo lobubiu, kodwa ngesinkwa esingelamvubelo sobuqotho leseqinisov.

9 Ngalibhalela encwadiniw ukuthi lingahlanganyeli leziphingi;

10 kodwa kungeyisikho ngokupheleleyo leziphingix zalumhlabay kumbe lezihwabaza, kumbe labaphangibc, kumbe labakhonza izithombed; ngoba phela ngokunjalo kungafanela ukuthi liphume emhlabenie.

11 Kodwa khathesi-ke ngalibhalela ukuthi lingahlanganyelif, nxa umuntu ebizwa ngokuthi ungumzalwaneg eyisiphingih, kumbe isihwabai, kumbe okhonza izithombej, kumbe isithukik, kumbe isidakwal, kumbe umphangim; lingaze ladla lonjalo lakanye.

12 Ngoba ngilani lokwahlulela abangaphandlen? Lina kalahluleli yini abangaphakathio?

13 Kodwa uNkulunkulu wahlulela abangaphandlep. Njalo lina mxotsheniq omubi asuke phakathi kwenu.

Ukukhuzwa kwabeKorinte abamangalelanayo

6Kukhona yini umuntu wakini, othi elecala lomunye, abe lesibindi sokuyakwahlulelwa phambi kwabangalunganga, kungabi phambi kwabangcwelea?

2 Kalazi yini ukuthi abangcweleb bazakwahlulela umhlaba? Uba-ke umhlaba uzakwahlulelwa yini, kalifanele yini ukwahlulela amacala amancinyane?

3 Kalazi yini ukuthi sizazahlulela ingilosic? Kangakanani indaba zalokhukuphilad?

4 Ngakho uba lilamacala alokhukuphilae, babekeni phezu kwawo labo abadelelekayo ebandleni.

5 Ngikhulumaf kini ukuthi libe lenhloni. Ngokunjalo kakho ohlakaniphileyo phakathi kwenu yini, ngitsho loyedwa, ongahlulelag phakathi kwabazalwane bakhe?

6 Kodwa umzalwane umangalela umzalwane, lalokho phambi kwabangakholwayo.

7 Ngakho kusekhona isibilih ukwehlulekai phakathi kwenu, ukuthi lilokumangalelana. Kungani kulalokhu lingavumi ukoniwaj? Kungani kulalokhu lingavumi ukuqilibezelwa?

8 Kodwa lina liyona liqilibezelek, lalokhu kubazalwane.

9 Kumbe alazi yini ukuthi abangalunganga kabayikulidla ilifal lombuso kaNkulunkulu? Lingakhohliswam; kakulaziphinginopq, loba abakhonza izithomber, loba izifebes, loba ababuthakathaka ekulalaneni kwabesilisa, loba abesilisa abalalanayotu,

10 loba amaselav, loba izihwaba, loba izidakwa, loba izithuki, loba abaphangi, abayikulidla ilifa lombuso kaNkulunkulu.

11 Abanye benuw babeyilezizinto; kodwa ligezisiwex, kodwa langcwelisway, kodwa lalungisiswaz ebizwenia leNkosi uJesu Kristu, langoMoya kaNkulunkulu wethu.

Umzimba wethu ulithempeli likaNkulunkulu

12 Zonke izintob zivumelekile kimi, kodwa kayisizo zonke izinto ezisizayoc; zonke izinto zivumelekile kimid, kodwa mina kangiyikubuswa luthoe.

13 Ukudla ngokwesisuf, lesisu ngesokudla; kanti uNkulunkulu uzakuchitha kokubili, sona lakho. Kodwa umzimba kayisiwo wokuphinga, kodwa ungoweNkosig, njalo iNkosi ingeyomzimbah;

14 njalo uNkulunkului owavusa iNkosi uzasivusa lathi ngamandla akhej.

15 Kalazi yini ukuthi imizimba yenuk iyizitho zikaKristul? Pho ngizathatha izitho zikaKristu ngizenze izitho zesifebe yini? Phinde!m

16 Kumbe kalazi yini ukuthi onamathelana lesifebe ungumzimba munye laso? Ngoba labo ababilin, uthi, bazakuba nyamanye.

17 Kodwa onamatheleneo leNkosi ungumoya munye layo.

18 Balekelanip ukuphingaq. Sonke isono umuntu asenzayo singaphandle komzimba; kodwa ophingayo wona owakhe umzimbar.

19 Kumbe kalazi yini ukuthi umzimba wenus ulithempeli likaMoya oNgcwele okini, elilawo uvela kuNkulunkulu, njalo kalisibo abenutu?

20 Ngoba lathengwa ngentengov; ngakho dumisani uNkulunkulu emzimbeni wenu, langomoya wenu, okungokukaNkulunkuluw.

Izeluleko lemithetho yokuthathana

7Mayelana-ke lezinto elangibhalela ngazo, kuhlea emuntwini ukuthi angamthintib owesifazana.

2 Kodwa ngenxa yokuphingac, ngulowo lalowo kumele abe lowakhe umfazi, njalo ngulowo lalowomfazi abe leyakhe indoda.

3 Indodad kayenanise kumfazi isifiso esihle esifaneleyo; langokunjalo lomfazi endodeni.

4 Umfazi kalamandlae phezu kowakhe umzimba, kodwa indoda; langokunjalo lendoda kayilamandlaf phezu kowayo umzimba, kodwa umfazi.

5 Lingagodlelanig, ngaphandle kokuvumelana okwesikhathi, ukuthi lizinikele ekuzileni ukudla lekukhulekenih, libuye lihlangane futhi, ukuze uSathanei angalilingij ngokungazithibik kwenu.

6 Kodwa lokhu ngikutsho ngemvumo, kungeyisikho ngomlayol.

7 Ngoba ngithandam ukuthi abantu bonke babe njengamin; kodwa ngulowo lalowoo ulesakhe isiphiwo esivela kuNkulunkulu, omunye ngokunjalo, lomunye ngokunjalop.

8 Kodwa kwabangendanga labafelokazi ngithi: Kuhle kiboq uba behlala njengami.

9 Kodwa uba bengelakuzithibars kabende; ngoba kungcono ukwenda kulokutsha.

10 Kodwa kwabendileyo ngiyabalaya, kungeyisimit kodwa yiNkosi, ukuthi umfazi kangehlukani lendodau;

11 kodwa uba laye esehlukanav, kahlale engendanga, kumbe abuyisane lendoda; lendoda kayingamlahli umfazi.

12 Kodwa kwabanye kutsho minaw, kungeyisiyo iNkosix, ukuthi: Uba loba nguwuphi umzalwane elomfazi ongakholwayo, njalo yena evumay ukuhlala laye, angamlahliz.

13 Lomfazi olendoda engakholwayo, njalo ivumaa ukuhlala laye, angayitshiyib.

14 Ngoba indoda engakholwayo yenziwa ibe ngcwele ngomfazi, lomfazi ongakholwayo wenziwa abe ngcwele ngendoda. Uba kungenjalo abantwana benu ngabangcolileyoc, kodwa khathesi bangcweled.

15 Uba-ke ongakholwayo ezehlukanisa, kazehlukanise; kwezinjalo umzalwane kumbe umzalwanekazi kabotshwanga; kodwa uNkulunkulue usibizele ekuthuleni.

16 Ngoba wazi nganif, mfazi, ukuthi uzayisindisag indoda? Kumbe wazi ngani1, ndoda, ukuthi uzamsindisah umfazi?

17 Kuphela nje njengokuthi uNkulunkului ababele ngulowo lalowo, njengoba iNkosi ibizile ngulowo lalowo, akahambe ngokunjalo. Langokunjalo ngiyalayaj emabandleni wonkek.

18 Ukhona yini owabizwa esokile? Kangabi ngongasokwanga. Ukhona yini owabizwa engasokanga? Kangasokwa.

19 Ukusokal kakusilutho, lokungasoki kakusilutho, kodwa ukulondolozwam kwemilayo kaNkulunkulu.

20 Ngulowo lalowon kahlale kubizo abizwe kulo.

21 Wabizwa uyisigqili yini? Ungakhathazeki ngakho. Kodwa uba lawe ungakhululeka, kungcono ukusebenzise.

22 Ngoba lo obizwa eNkosini eyisigqili ungokhululekileyo weNkosio; ngokunjalo lalowo owabizwa ekhululekile, uyisigqili sikaKristup.

23 Lathengwa ngentengoq; lingabi yizigqili zabantur.

24 Ngulowo lalowos abizelwe kukho, bazalwane, kahlale kukho loNkulunkulu.

25 Kodwa mayelana lentombi kangilawo umlayo weNkosit; kodwa ngiyelulekau njengowemukele isihawuv eNkosini ukuba athembekew.

26 Ngakho ngikhumbula ukuthi lokhu kuhle ngenxa yenkathazo ezikhonaxy, ukuthi kuhlez emuntwini ukubanje.

27 Ubotshelwe emfazini yini? Ungadingi ukukhululwa. Ukhululwe emfazini yini? Ungadingi umfazi.

28 Kodwaa uba lawe uthatha, kawoni; lentombi uba isenda, kayoni. Kanti abanjalo bazakuba lenkathazo enyamenib; mina-ke ngiyaliphephisac.

29 Kodwa ngitsho lokhu, bazalwane, ukuthi isikhathi sifitshaned; kusukela khathesi labalabafazi kababe njengabangelabo;

30 labakhalayo, njengabangakhaliyo; labathokozayo, njengabangathokoziyo; labathengayo, njengabangelaluthoe;

31 labasebenzisa lumhlaba, njengabangawusebenzisisiyof; ngoba isimo salumhlaba siyedlulagh.

32 Kodwa ngithandai ukuthi lingabi lakukhathazeka. Ongathathangaj ukhathalela izinto zeNkosi, ukuthi uzayithokozisa njani iNkosik;

33 kodwa othetheyo ukhathalela izinto zomhlaba, ukuthi uzamthokozisa njani umfazi.

34 Wehlukenel umfazi lentombi. Ongathathwanga ukhathalelam okweNkosi, ukuze abe ngcwele emzimbeni kanye lemoyeni; kodwa othethweyo ukhathalela okomhlaba, ukuthi uzayithokozisa njani indoda.

35 Lalokhu ngikutsho ukuthi kube ngolwenu usizo; kungesikuthi ngiliphosele umchilo wokulikhinan, kodwa ukuze lihambe ngokufaneleyo lokubambelela eNkosini kungelakuphazamiseka.

36 Kodwa uba umuntu ebona ukuthi uziphathao ngokungafanelanga entombini yakhe, yona isikhulile, futhi kumele kwenzeke kanje, kenze akufunayo; koni; kabatshade.

37 Kodwa omiyop eqinileq enhliziyweni yakhe, engacindezelwa lutho, futhi elamandla ngesakhe isifiso, esekumisile lokhu enhliziyweni yakhe ukuthi uzagcina eyakhe intombi, wenza kuhle;

38 ngakho lowo owendisayo wenza kuhler; kodwa ongendisiyo wenza ngcono.

39 Umfazis ubotshiwe ngomthetho selokhu indoda yakhe iphila; kodwa uba indoda yakhe isifilet, ukhululekile ukuthi endele kulowo amthandayo, kuphela eNkosiniu.

40 Kodwa uyathaba kakhulu uba ehlala enjalo, ngokubona kwamiv; ngikhumbula-kew ukuthi lami ngiloMoya kaNkulunkulux.

Ingcazelo ngenyama ehlatshelwe izithombe

8Mayelana-ke lezinto ezihlatshelwea izithombe, siyazi ukuthi sonke silolwazib. Ulwazicd luyakhukhumezae, kodwa uthando luyakhaf.

2 Uba-ke umuntug esithi uyazi ulutho, kakazi lutho njengoba kufanele ukuthi azi;

3 kodwa uba umuntu ethanda uNkulunkulu, yena uyaziwa nguyeh.

4 Ngakho mayelana lokudla izintoi ezihlatshelwe izithombe, siyazi ukuthi isithombej kasilutho emhlabeni, lokuthi kakhok omunye unkulunkulu ngaphandle koyedwa;

5 ngoba lanxa kukhona okuthiwa ngonkulunkulul, loba kusezulwini loba kusemhlabeni (njengoba kukhona onkulunkulu abanengi, lamakhosi amanengi),

6 kanti kithi kuloNkulunkulu munyem, uBaban, okuvela kuye izinto zonkeo, lathi sikuye; leNkosi inye, uJesu Kristup, okwavela ngaye konkeq, lathi sikhona ngaye.

7 Kodwa ulwazir kalukho kubo bonke; kanti abanye belesazelas sesithombe kuze kube khathesi bayakudla njengokuhlatshelwe isithombet, lesazela sabo esibuthakathaka singcoliswau.

8 Kodwa ukudlav kakusisondezi kuNkulunkulu; ngoba kungesikuthi nxa sisidla, silenzuzo; njalo kungesikuthi nxa singadli, silokulahlekelwa.

9 Qaphelani-kew, hlezix amandla enu la abe yisikhubekisoy kwababuthakathakaz.

10 Ngoba uba umuntua ekubona wena ololwazib uhlezi ekudleni ethempelini lesithombe, isazelac salowo obuthakathaka kasiyikuqiniswa1 yini ukuthi adle izinto ezihlatshelwe izithombe?

11 Ngenxa yolwazi lwakhod lomzalwane obuthakathakae uzabhubha yini, amfelayo uKristuf?

12 Kodwa uba lisonag ngokunjalo kubazalwane, lilimaza isazela sabo esibuthakathaka, liyona kuKristu.

13 Ngakho-ke uba ukudlah kumkhubekisa umzalwane wamii, kangisoze ngidle inyamaj loba nininini, ukuze ngingamkhubekisi umzalwane wamik.

Inkululeko lelungelo likaPawuli

9Kangisuye umphostoli yinia? Kangikhululekanga yinib? Angimbonanga yinic uJesu Kristu iNkosi yethu? Lina kalisiwo yini umsebenzi wami eNkosinid?

2 Uba ngingesuye umphostoli kwabanye, kodwa nginguye sibili kini; ngoba lina liluphawue lobuphostoli bamif eNkosini.

3 Ukuziphendulelag kwami kwabangihlolayoh yilokhu.

4 Kasilamandla yini okudlai lokunatha?

5 Kasilamandla yinij okuhambahamba lomzalwanekazik ongumkethu1, njengabanye abaphostoli labo, labafowabol beNkosi, loKefasim?

6 Kumbe yimi ngedwa loBarnabasin yini esingelamandla okungasebenzio?

7 Ngubani owake waphuma impip ngezakhe indlekoq? Ngubani ohlanyelar isivini, angadli okwesithelo saso? Kumbe ngubani owelusas umhlambit, angadli okochago lomhlambiu?

8 Kambe lezizinto ngizitsho ngokomuntuv? Kumbe lomlayo kawutsho lezizinto yini?

9 Ngoba kulotshiwe emlayweni kaMozisi ukuthi: Ungayifaki isayeke inkabiw ebhulax amabele. Kambe uNkulunkulu ukhathalela inkabi?

10 Kumbe utsho ngenxa yethu isibili? Ngoba kubhalwe ngenxa yethuy, ukuze kuthi olimayoz kufanele alime ethembeni, lobhulayoa esethembeni uhlanganyela ethembeni lakhe.

11 Uba thina sahlanyelab kini okomoya, kuyinto enkulu yini uba sivuna okwenu okwenyama?

12 Uba abanye behlanganyela lamandla phezu kwenuc, kakhulu kangakanani thina? Kodwa kasiwasebenzisangad lawomandla, kodwa sibekezelela konkee, ukuze singabeki isikhubekisof evangelini likaKristu.

13 Kalazi yini ukuthi labo abasebenza ezintweni ezingcweleg badla okwethempeli, labo abalinda ilathi bahlanganyela lelathi?

14 Ngokunjalo iNkosi layo ilayileh ukuthi labo abatshumayela ivangeli baphilei ngevangeli.

15 Kodwa mina angisebenzisanga lalunye lwalezizintoj; futhi kangibhalanga lezizinto ukuze kwenziwe njalo kimi, ngoba kungaba ngcono kimi ukuthi ngife, kulokuthi umuntu akwenze ize ukuzincoma kwamik.

16 Ngoba loba ngitshumayela ivangeli, kangilakuzincomal; ngoba imfanelo yetheswe minam; kodwa maye kimin, uba ngingatshumayeli ivangeli!

17 Ngoba uba ngisenza lokhu ngokuzithandela, ngilomvuzoo; kodwa nxa kungeyisikho ngokuzithandela, ubuphathip bunikelwe kimi.

18 Pho umvuzo wami uyiniq? Uyikuthi nxa ngitshumayela ivangeli ngenzer ukuthi ivangeli likaKristu lingabizi lutho, ukuze ngingasebenzisi kakhulus amandla ami evangelini.

UPawuli uyisigqili sabo bonke

19 Ngoba ngikhululekilet kibo bonke, ngizenzeu isigqili sabo bonke, ukuze ngizuze abanengi kakhuluv.

20 LakumaJudaw ngaba njengomJuda, ukuze ngizuze amaJudax; kwabangaphansi komlayoy njengongaphansi komlayo, ukuze ngizuzez abangaphansi komlayo;

21 kwabangelamlayoa njengongelamlayo (ngingesuye ongelamlayo kuNkulunkulu kodwa ngiphakathi komlayo kuKristub), ukuze ngizuze abangelamlayoc;

22 kwababuthakathakad ngaba njengobuthakathaka, ukuze ngizuze ababuthakathakae; ngaba yikho konkef kubo bonke, ukuze ngakho konke ngisindise abanyeg.

23 Lalokho ngikwenza ngenxa yevangelih, ukuze lami ngibe ngohlanganyela kulo.

Umfanekiso wesigijimi

24 Kalazi yini ukuthi abagijima emjahweni bagijima bonke, kodwa munye owemukela umvuzoi? Ngokunjalo gijimanij, ukuze liwuzuzek.

25 Labo bonke abancintisanayol bayazithibam ezintweni zonke; labo-ke ukuze bemukele umqhelen ophelayo, kodwa thina ongapheliyoo.

26 Mina-ke ngigijimap ngokunjalo njengongaqondanga lutho; ngilwa ngokunjalo kungenjengodabula umoyaq;

27 kodwa ngiyawudinda umzimba wamir ngiwenze isigqilis, hlezi kuthi, sengitshumayeze abanye ngilahlwet mina uqobo.

Lingalwi loNkulunkulu njengamaIsrayeli

10Kangithandi-kea ukuthi lingazi, bazalwane, ukuthi bonke obaba bethu babengaphansi kweyezib, njalo bonke badabula ulwandlec,

2 futhi bonke babhabhathizwa kuMozisid eyezini lolwandle,

3 labo bonke badla ukudla kunye komoyae,

4 futhi bonke banatha okunathwayo kunye komoyaf; ngoba banatha edwaleni lomoya elabalandelayo; lalelodwala lalinguKristu.

5 Kodwa ubunengi babo uNkulunkulug wayengathokozi ngabo; ngoba bachithwa enkangalah.

6 Lalezizinto zaba yiziboneloi1 kithi, ukuze singaloyisi okubi, njengalokhu labo baloyisaj.

7 Njalo lingabi ngabakhonza izithombek, njengabanye babo; njengokulotshiweyo ukuthi: Abantul bahlala phansi ukudla lokunatha, basebesukuma ukudlala.

8 Njalo kasingaphingim, njengabanye babo abaphingayo, basebesiwa ngasuku lunye inkulungwane ezingamatshumi amabili lantathun.

9 Njalo asingamlingi uKristu, njengabanye babo futhi bamlingao, basebebhujiswa zinyokap.

10 Lingasoli-ke, njengabanye babo labo basolaq, babhujiswar ngumbhubhisis.

11 Lalezizinto zonke zabehlela labo kube yizibonelot2, njalo zabhalelwa ukubau yisixwayiso sethu, osekufike ukucina kwezikhathiv.

12 Ngakho lowo ocabanga ukuthi umiw, kabone ukuthi kawi.

13 Kakulakulingwa okulibambileyo ngaphandle kokusebantwini; kodwa uNkulunkulu uthembekilex, ongayikuvumay ukuthi lilingwe ngokungaphezu kwamandla enu, kanti kanye lesilingo uzakwenza lendlela yokuphephaz, ukuze libe lamandla okusithwala.

Lingakhonzi izithombe

14 Ngakho-ke, bathandiweyo bami, balekelani ukukhonza izithombea.

15 Ngikhuluma njengakwabahlakaniphileyob; lina yehlukanisani engikutshoyo.

16 Inkezoc yesibusiso esiyibusisayo, kayisiyo yini eyokuhlanganyelad kwegazi likaKristu? Isinkwae esisihlephunayo, kayisiso yini esokuhlanganyelaf komzimba kaKristu?

17 Ngoba thina abanengig siyisinkwa sinye, simzimba munyeh; ngoba thina sonke sihlanganyela lesosinkwa sinye.

18 Khangelanii uIsrayeli ngokwenyamaj; abadlayo imihlatshelo kabasibok yini abahlanganyela lelathi?

19 Ngithini pho? Ukuthi isithombe siyilutho yinil? Kumbe ukuthi okuhlatshelwe izithombe kuyilutho?

20 Kodwa ukuthi izinto abezizwe abazihlabayo, bazihlabela amadimonim, njalo kungeyisikho kuNkulunkulu; kodwa kangithandi ukuthi libe lenhlanganyelon lamadimoni.

21 Lingenathe inkezo yeNkosio lenkezo yamadimonip; lingehlanganyele itafula leNkosi letafula lamadimoni.

22 Kumbe sizayivuselaq ubukhwele iNkosi? Kambe silamandla kulayor?

23 Zonke izintos zivunyelwe kimi, kodwa kayisizo zonke izinto ezisizayo. Zonke izinto zivunyelwe kimi, kodwa kayisizo zonke izinto ezakhayot.

24 Kakungabi khona ozidingela okwakheu, kodwa ngulowo lalowo okomunye.

25 Konke okuthengiswa esilaheniv kudleni, lingabuzi luthow ngenxa yesazelax;

26 ngoba umhlabay ungoweNkosi lokugcwala kwawo.

27 Njalo uba omunye kwabangakholwayo elinxusa, njalo lithanda ukuya, dlanini konke okubekwa phambi kwenuz, lingabuzi luthoa ngenxa yesazelab.

28 Kodwa uba umuntu esithi kini: Lokhu kuhlatshelwe isithombec; lingadli ngenxa yalowo olitshelileyod, langenxa yesazelae; ngoba umhlabaf ungoweNkosi lokugcwala kwawo.

29 Kodwa isazelag ngithi, esingeyisiso esakho, kodwa esomunye; ngoba kungani inkululeko yamih yahlulelwe yisazela somunye?

30 Njalo uba mina ngomusa ngihlanganyela, ngikhulunyelwani kubi ngalokho mina engikubongayoi?

31 Ngakho uba lisidlaj, loba linatha, loba lisenzani, konke kwenzeleni udumok lukaNkulunkulu.

32 Lingabil ngabakhubekisim lakumaJuda lakumaGriki lebandleni likaNkulunkulun;

33 njengami futhi ezintweni zonke ngithokozisa bonkeo, ngingadingi olwami usizop, kodwa olwabanengi, ukuze basindisweq.

11Banini ngabalandelia bami, njengoba lami okaKristu.

Isembatho sowesifazana enkonzweni

2 Ngiyalibabaza-keb, bazalwane, ukuthi liyangikhumbula ezintweni zonkec, lokuthi libambelele ezimiswenid1 njengoba ngalinika.

3 Kodwa ngithanda ukuthi lazi, ukuthi inhloko yawo wonke amadoda nguKristue; lenhloko yowesifazana yindodaf; lenhloko kaKristu nguNkulunkulug.

4 Yonke indoda ekhulekayo loba eprofethayoh, ikhanda limboziwe, ilithela ihlazo ikhanda layo.

5 Kodwa wonke owesifazana okhuleka kumbe aprofethei ikhanda lingambombozwanga, ulithela ihlazoj elakhe ikhanda; ngoba lokhu kufanana-ke lophuciweyok.

6 Ngoba uba owesifazana engagubuzeli, futhi kagele; kodwa uba kukubil kowesifazana ukugela kumbe ukuphucwa, kagutshuzelwe.

7 Ngoba indoda kayifanele ukumbomboza ikhanda, ngoba ingumfanekisom lodumo lukaNkulunkulun; kodwa owesifazanao uludumo lwendodap.

8 Ngoba indoda kayivelanga kowesifazana, kodwa owesifazana endodeniq;

9 ngoba futhi indoda kayidalelwanga owesifazana, kodwa owesifazana indodar;

10 ngenxa yalokhu owesifazana kufanele abe lamandla phezu kwekhanda ngenxa yezingilosis.

11 Kodwa indodat kayingaphandle kowesifazana, lowesifazana kangaphandle kwendoda, eNkosiniu.

12 Ngoba njengoba owesifazanav evela endodeni, ngokunjalo lendoda ivela ngowesifazana, kodwa konke kuvela kuNkulunkuluw.

13 Ziboneleni linax; kufanele yini ukuthi owesifazana akhuleke kuNkulunkulu engambombozanga?

14 Imvelo uqobo lwayo kayilifundisi yini, ukuthi uba indoda ilenwele ezinde, kulihlazo kuyo?

15 Kodwa uba owesifazana elenwele ezinde, kuludumo kuye. Ngoba inwele uziphiwe ukuthi zibe yisimbombozo.

16 Kodwa uba umuntuy ebonakala elenkaniz, thina kasilawo umkhuba onjalo, ngitsho lamabandla kaNkulunkulua.

17 Kodwa ngokulaya lokhu kangilibabazi, ngoba libuthana ngokungekuhle kodwa ngokubi.

18 Okokuqala ngoba nxa libuthana ebandleni, ngizwa ukuthi kukhona ukwehlukana phakathi kwenub; njalo nganxanye ngiyakukholwa.

19 Ngoba kufanelec ukuba lobubhazukad futhi phakathi kwenu, ukuze laboe abaqinisileyo babonakalef phakathi kwenu.

20 Ngakho nxa libuthana ndawonye, lokhu kakusikho ukudla isidlo seNkosig;

21 ngoba ngulowo lalowo uthatha kuqala esakhe isidlo ekudlenih, lomunye ulambile, lomunye udakiwei.

22 Kanti kalilazo izindlu zokudlela lezokunathela? Kumbe lidelela ibandla likaNkulunkuluj, liyangisek yini abangelakho? Ngingathini kini? Ngingalibabaza kulokhu yini? Kangilibabazi.

Indlela yokuphatha isidlo seNkosi

23 Ngoba mina ngakwemukelal eNkosini, lokho lami engalinika khona, ukuthi iNkosi uJesum ngobusuku eyanikelwa ngabo yathatha isinkwa,

24 isibongile yasihlephunan, yathi: Thathani, lidle, lokhu kungumzimba wami owahletshunelwa linao; lokhu kwenzeni ukungikhumbulapq2.

25 Ngokunjalo lenkezo, sebedliler, yathi: Inkezo le iyisivumelwano esitsha egazini lami; lokhu kwenzeni, loba nini liyinatha, ukungikhumbula.

26 Ngoba loba nini nxa lisidla lesisinkwa, linatha linkezo, litshumayela ukufa kweNkosi ize ifikes.

27 Ngakho loba ngubanit odla lesisinkwa kumbe anathe inkezo yeNkosi ngokungafanelangau, uzakuba lecalav lomzimba legazi leNkosiw.

28 Kodwa umuntu kumele azihlolex, ngokunjalo-ke adle okwesinkwa anathe okwenkezo;

29 ngoba odlayo anathe ngokungafanelanga, uzidlela azinathele isigwebo3, engawehlukanisiy umzimba weNkosi.

30 Ngenxa yalokhu banengi kini ababuthakathaka labagulayoz, lenengi lilelea.

31 Kodwa ubab besizihlolilec thina, besingayikwahlulelwa;

32 kodwa nxa sisahlulelwa, sikhuzwa yiNkosid, ukuze singalahlwa kanye lomhlaba.

33 Ngakho, bazalwane bami, nxa libuthana ukuthi lidle, kalibomelelana.

34 Njalo uba omunye elambilee, kabokudla ekhayaf; ukuze lingabuthaneli ukugwetshwag4. Okuseleyo-ke, ngizakulungisah mhla ngifikayoi.

Izipho zikaMoya ezehlukeneyo

12Maqondana-ke lezipho zomoyaa, bazalwane, kangithandib ukuthi lingazi.

2 Lazi ukuthi lalingabezizwec ladonselwad ezithombeni eziyizimungulue, njengelikhokhelwayo.

3 Ngakho ngiyalazisa, ukuthi kakho umuntu okhuluma ngoMoya kaNkulunkuluf othi: UJesu uyisiqalekiso1; futhi kakho umuntu ongathi: UJesu uyiNkosig, kuphela ngoMoya oNgcwele.

4 Kukhona-ke izipho ezehlukeneyoh, kodwa uMoya munyei.

5 Njalo kukhonaj inkonzo ezehlukeneyok, kodwa iNkosi yinyel.

6 Kukhona-ke imisebenzim eyehlukeneyo, kodwa nguNkulunkulu munyen, osebenza konke kibo bonkeo.

7 Kodwa ngulowo lalowo uphiwa ukubonakalisap kukaMoya kulokho okulusizo.

8 Ngoba omunye uphiwa ngoMoya ilizwi lenhlakaniphoq, lakomunye ilizwi lolwazir, ngoMoya munye;

9 lakomunye ukholos, ngoMoya munyet; lakomunye izipho zokusilisau, ngoMoya munye;

10 lakomunye ukusebenza imisebenziv yamandlaw, lakomunye isiprofethox, lakomunye ukwehlukanisa imimoyay, lakomunye inhlobo yendimiz, lakomunye ukuchasisa indimia;

11 kodwa konke lokho lowoMoya munye uyakusebenza, ebabelab ngulowo lalowo ngamunye njengokuthanda kwakhec.

12 Ngoba njengoba umzimba umunyed, njalo ulezitho ezinengi, kodwa zonke izitho zalowomzimba munye, zizinengi, zingumzimba munyee; kunjalo-ke loKristuf;

13 ngoba ngoMoya munyeg lathi sonke sabhabhathizelwa emzimbeni munye, loba amaJuda loba amaGrikih, loba izigqili loba abakhululekileyoi; futhi thina sonke sanathiswaj kuMoya munyek.

14 Ngoba umzimba lawo kawusiso isitho sinye kodwa ezinengi.

15 Uba unyawo lungathi: Lokhu ngingesisandla, kangisikho okomzimba; kungeyisikho ngalokho kakusilo olomzimba;

16 uba-ke indlebe ingathi: Lokhu ngingesilo ilihlo, kangisikho okomzimba; ngenxa yalokho kayisiyo yini eyomzimba?

17 Uba umzimba wonke ubuyilihlo, ngabe kungaphi ukuzwa? Uba wonke ubuyikuzwa, ngabe kungaphi ukunuka?

18 Kodwa khathesi-ke uNkulunkulu umisilel izitho, yileso laleso sazo, emzimbeni, njengokuthanda kwakhemn.

19 Kodwa uba zonke beziyisitho sinye, umzimba ngabe ungaphi?

20 Kodwa khathesi izitho zinengio, kodwa umzimba munye.

21 Ilihlo-ke lingeke latsho esandleni ukuthi: Kangikusweli. Kumbe futhi ikhanda ezinyaweni ukuthi: Kangilisweli;

22 kodwa kakhulukazi izitho zomzimba ezikhangeleka zibuthakathaka kakhulu, ziyadingeka;

23 lalezo ezomzimba esicabanga ukuthi zidelelekile kakhulu, yizo esizihlonipha2 ngokwengezelelwe kakhulu; lalezo ezethu ezingezinhlep zilobuhle obengezelelwe kakhulu;

24 kanti ezinhle zethu kazikusweli; kodwa uNkulunkulu wawuhlanganisa umzimba, enika udumo olwengezelelwe kakhulu kwesikuswelayo,

25 ukuze kungabi khona ukwehlukana emzimbeni, kodwa izitho zinanzelelane ngokufananayo.

26 Uba-ke kuhlupheka isitho sinye, izitho zonke zihlupheka kanye laso; uba kudunyiswa isitho sinye, izitho zonke ziyajabulaq kanye laso.

27 Lina-ke lingumzimba kaKristurs, lezithot ngamunye ngamunyeu.

28 Njalo uNkulunkuluv umisile abathile ebandleni, kuqala abaphostoliwx, okwesibili abaprofethiyza, okwesithathu abafundisib, besekusiba imisebenzi yamandlac, besekusiba izipho zokusilisad, izenzo ezisizayoe, ubukhokhelif, indimi ezehlukeneyo3.

29 Bonke bangabaphostoli yini? Bonke bangabaprofethi yini? Bonke bangabafundisi yini? Bonke benza imisebenzi yamandla yini?

30 Bonke balezipho zokusilisa yinig? Bonke bakhuluma ngendimi yinih? Bonke bayachasisa yinii?

31 Kodwa fisani kakhuluj izipho ezingcono. Njalo ngisalitshengisa indlela engcono kakhulukazi.

Isipho esikhulu kulazo zonke siluthando

13Nxa ngingakhuluma ngendimia zabantu lezezingilosi, kodwa ngingelathando, ngizakuba lithusi elikhalayo kumbe insimbi encencethayob.

2 Njalo loba ngingaba lesiprofethoc, ngisazi imfihlo zonke lokwazid konke, njalo uba ngilokholoe lonke, ukuze ngisuse izintabaf, kodwa ngingelathando, angisilutho.

3 Njalo loba ngingabelag abayanga konke engilakho, njalo uba nginganikela umzimba wami ukuthi ngitshiswe, kodwa ngingelathando, kakungisizi ngalutho.

4 Uthando luyabekezelahi, lulobubelej; uthando kalulamonak; uthando kaluzincomi, kalukhukhunyezwal,

5 kaluziphathi ngokungafanelangam, kaluzidingeli okwalon, kalucunukio, kalunakani okubip,

6 kaluthokoziq ngokungalungangar, kodwa luthokoza eqiniswenist;

7 lusibekela izinto zonkeu, lukholwa izinto zonke, luthemba izinto zonke, lubekezelela izinto zonkev.

8 Uthando kalungeke lwehluleke. Kumbe-ke iziprofethowx, zizakwenziwa zipheley; kumbe indimiza, zizakhawula; kumbe ulwazib, luzakwenziwa luphelec.

9 Ngoba sazid nganxanyee, siprofethaf nganxanye;

10 kodwa lapho sekufikile okupheleleyog, khona okuyingxenyeh kuzakwenziwa izei.

11 Lapho ngilusane, ngakhuluma njengosane, ngaqedisisa njengosane, nganakana njengosane; kodwa kuthe sengiyindoda, ngazenza ize izinto zosanej.

12 Ngoba khathesi sibonak esibukwenil kaluvivi1, kodwa ngalesosikhathi ubuso ngobusom; khathesi ngazi nganxanyen, kodwa ngalesosikhathi ngizakwazio njengoba-ke ngangisaziwap.

13 Njalo khathesi-ke kumi ukholo, ithemba, uthando, lokhu kokuthathu; kodwa okukhulu kulokhu luthando.

Isipho sokuprofetha sidlula esokukhuluma ngendimi

14Landelani uthandoa; lifiseb kakhulu izipho zomoyac, kodwa ikakhulu ukuthi liprofethed.

2 Ngoba okhuluma ngendimie kakhulumi ebantwini, kodwa kuNkulunkulu; ngoba kakho ozwayof, kanti ukhuluma izimfihlo ngomoya.

3 Kodwa oprofethayog ukhuluma ebantwini ukwakhah lenkuthazoi lenduduzo.

4 Okhuluma ngendimi uyazakha yena, kodwa oprofethayoj wakha ibandlak.

5 Njalo ngiyathanda ukuthi lonke likhulume ngendimil, kodwam kakhulu ukuthi liprofethen; ngoba oprofethayo mkhulu kulokhuluma ngendimi, ngaphandle kokuthi atolikeo, ukuze ibandla lemukele ukwakhiwa.

6 Khathesi-ke, bazalwane, uba ngifika kini ngikhuluma ngendimi, ngizalisiza ngani, nxa ngingakhulumi kini kumbe ekwembulelwenip, loba ekwaziniq, loba kusiprofethor, kumbe emfundiswenis?

7 Ngokunjalo izinto ezingelampilo ezikhalayo, loba umhlanga, loba ichacho, uba zinganiki umehluko ngokukhalat, kuzakwaziwa njani okuvuthelwayo ngomhlanga kumbe okutshaywayo ngomqangala?

8 Ngoba-ke nxa uphondo ulunika ukukhala okungaqondakaliyo, ngubani ozazilungisela impiv?

9 Kunjalo lani, uba linganiki inkulumo ecacileyo ngolimi, kuzakwaziwa njani okukhulunywayo? Ngoba lizakuba likhuluma emoyeniw.

10 Kukhona, nxa kungenzakalax, imihlobo eminengi kangaka yemisindoyz emhlabeni kodwa kawukho ongatsho lutho;

11 ngakho uba ngingawazi umqondo welizwi, ngizakuba ngowezizwenia kulowo okhulumayo, lalowo okhulumayo uzakuba ngowezizweni kimi.

12 Kunjalo lani, lokhu litshisekela izipho zomoya, dingani ukuthi livame ekwakhiwenib kwebandla.

13 Ngakho-ke okhulumayo ngendimic kakhuleke ukuthi atoliked.

14 Ngoba uba ngikhuleka ngendimi, umoya wami uyakhuleka, kodwa ingqondo yami kayilasithelo.

15 Ngakho kuyini? Ngizakhuleka ngomoya, njalo ngizakhuleka langengqondo; ngizahlabelela indumisoe ngomoya, njalo ngizahlabelela indumiso langengqondof.

16 Uba kungenjalo, nxa ubonga ngomoyag, lowo ogcwalisa indawo yongafundangah uzamutsho njani uAmenii ekubongeni kwakhoj, lokhu engakwazi okutshoyo?

17 Ngoba isibili wena ubonga kuhlek, kodwa omunye kakhiwa.

18 Ngiyambonga uNkulunkulu wami ukuthi ngikhuluma ngendimil kakhulu kulani lonke;

19 kodwa ebandleni ngithanda ukukhuluma amazwi amahlanu ngengqondo yami, ukuze ngifundise labanyem, kulamazwi ayizinkulungwane ezilitshumi ngendimi.

20 Bazalwane, lingabi ngabantwana engqondwenin; kodwa ebubini banini zinganeo, lekunakaneni libe ngabakhulileyo.

21 Emlaywenip kulotshiwe ukuthi: Ngezinye indimiq langezinye indebe ngizakhuluma lalesisizwe, langokunjalo labo kabayikungizwa, itsho iNkosi.

22 Ngakho indimi zingezesibonakaliso, kungeyisikho kwabakholwayo, kodwa kwabangakholwayo; kanti isiprofethor, kungayisiso sabangakholwayo, kodwa sabakholwayo.

23 Ngakho uba ibandla lonke libuthene ndawonye, labo bonke bakhulume ngendimi, besekungena abangafundangas loba abangakholwayo, kabazukuthi liyahlanya yinit?

24 Kodwa uba bonke beprofethau, njalo kungene othile ongakholwayo loba ongafundangav, uyakhuzwaw yibo bonke, ahlolwe yibo bonke,

25 langokunjalo izinto ezifihliweyo zenhliziyo yakhe ziyadalulwa; ngokunjalo uzakuwa ngobusox akhonze uNkulunkuluy, ebika ukuthi uNkulunkulu ngoqotho uphakathi kwenuz.

Indlela yokukhonza kwebandla

26 Ngakho kuyini, bazalwane? Loba nini libuthana, ngulowo lalowo wenu elesihlabeleloa, elemfundisob, elolimic, elesambulelod, elokutolikae. Konke kakwenzelwe ekwakhenif.

27 Uba umuntu ekhuluma ngendimig, kakube ngababili, kumbe bangadluli kwabathathu, njalo badedelane, lomunye kumele atolike;

28 kodwa uba kungekho umtoliki, kumele athule ebandleni; akhulume kuye ngokwakhe lakuNkulunkulu.

29 Abaprofethi-keh ababili loba abathathu kabakhulume, labanye kabahlolisisei.

30 Kodwa uba kusembulwa komunye ohleziyo, kathule owokuqalaj.

31 Ngoba lonke lingaprofethak munye ngamunye, ukuze bonke bafunde, njalo bonke bakhuthazwel;

32 lemimoya yabaprofethim iyathotshiselwa abaprofethi.

33 Ngoba uNkulunkulu kayisuye owesiphithiphithi, kodwa ngowokuthula, njengemabandlenin wonke abangcwele.

34 Abesifazanao benu kabathule emabandleni; ngoba kabavunyelwap ukukhuluma, kodwa ukuzithobaq, njengoba lawo umlayor usitsho.

35 Uba-ke bethanda ukufunda ulutho, kababuze kubomkabo ekhaya; ngoba kulihlazo kowesifazana ukukhuluma ebandleni.

36 Kumbe ilizwi likaNkulunkulu laphuma kini? Kumbe lafika kini lodwa yini?

37 Uba umuntu ecabangas ukuthi ungumprofethi loba ungowomoya, umele ukwemukelat izinto engilibhalela zona, ukuthi ziyimilayo yeNkosi;

38 uba umuntu engazi, kumele engazi.

39 Ngakho, bazalwane, tshisekelaniu ukuprofethav, njalo lingakuvimbeli ukukhuluma ngendimiw;

40 konkex kakwenziwe ngemfanelo langokulandelanay.

Ukuvuka kwabafileyo

15Ngakho, bazalwane, ngilazisa ivangelia engalitshumayeza lonab, lani elalemukelayoc, njalo elimi kulod,

2 njalo elisindiswa ngaloe; uba libambelela elizwini levangeli engalitshumayela kini, ngaphandle kokuthi lakholwa izef.

3 Ngoba ngalinikag okokuqala lokho engakwemukelayoh lami, ukuthi uKristu wafa ngenxa yezono zethui, njengokwemibhaloj;

4 lokuthi wangcwatshwa; lokuthi wavuswa kwabafileyo ngosuku lwesithathuk, njengokwemibhalol;

5 lokuthi wabonakalam kuKefasin, emva kwalokho kwabalitshumi lambilio;

6 emva kwalokho wabonakala ngesikhathi sinye kubazalwane abedlula amakhulu amahlanup, ubunengi babo basekhona kuze kube lamuhlaq, kodwa labanye sebalalar;

7 emva kwalokho wabonakala kuJakobes, emva kwalokho wabonakala kubaphostoli bonket;

8 lekucineniu kwabo bonke wabonakala lakimiv njengozelwe ngesikhathi esingaqondanga.

9 Ngoba mina ngingomncinyanew kubaphostoli, engingafanele ukuthiwa ngumphostoli, ngoba ngazingelax ibandla likaNkulunkulu.

10 Kodwa ngomusay kaNkulunkulu ngiyikho lokho engiyikho khona, lomusa wakhe okimi kawubanga yize; kodwa ngitshikatshikez okwengezelelwe kulabo bonke, kanti kungesimia, kodwa ngumusa kaNkulunkulu olami.

11 Ngakho loba kuyimi, loba kuyibo, ngokunjalo siyatshumayela langokunjalo lakholwa.

12 Kodwa uba uKristu etshunyayelwa ukuthi uvusiwe kwabafileyo, batsho njani abanye phakathi kwenu ukuthi kakukho ukuvuka okwabafileyob?

13 Kodwa uba kungekho ukuvuka okwabafileyo, kavuswanga laye uKristuc;

14 uba-ke uKristu engavuswanga, ngakho ukutshumayela kwethu kuyize, lokholo lwenu lalo luyize,

15 lathi futhi sificwa singabafakazi bamanga bakaNkulunkulu, ngoba safakaza ngoNkulunkulu ukuthi wamvusad uKristu, angamvusanga, uba-ke abafileyo bengavuswa.

16 Ngoba uba abafileyo bengavuswa, kavuswanga laye uKristu;

17 njalo uba uKristu engavuswanga, ukholo lwenu luyize; lisesezonweni zenue.

18 Ngakho lalabo abalelef bekuKristu sebabhubha.

19 Uba singabathembela kuKristu kule impilo kuphela, singabalosizi kulabo bonke abantug.

20 Kodwa khathesi-ke uKristu uvusiwe kwabafileyoh, waba yisithelo sokuqalai sabaleleyoj.

21 Ngoba lokhu ngomuntu ukufa kwezak, langomuntu ukuvuka okwabafileyo kwezal.

22 Ngoba njengalokhu kuAdamum bonke bayafa, ngokunjalo futhi kuKristu bonke bazakwenziwa baphile.

23 Kodwa ngulowo lalowo ngesakhe isigaba; isithelo sokuqala uKristun, besekusiba ngabakaKristuo ekufikeni kwakhep,

24 besekusiba yikuphela, lapho esenikela umbusoq kuNkulunkulu, uYiser, lalapho esechithile konkes ukubusat labo bonke ubukhosi lamandlau.

25 Ngoba umele yena ukubusa, aze abeke zonke izitha zakhev ngaphansi kwenyawo zakhe.

26 Isitha sokucina esizachithwa yikufawx.

27 Ngoba izinto zonke uzehlisele ngaphansi kwenyawo zakhey. Kodwa nxa esithiz izinto zonke zehlisiwe, kusobala ukuthi ungaphandle kwazo ozehlisileyo izinto zonke ngaphansi kwakhe.

28 Nxa izinto zonke sezehlisiwe ngaphansi kwakhea, lapho-ke layo iNdodanab ngokwayo izazehlisa ngaphansi kwalowo owehlisela zonke izinto ngaphansi kwayo, ukuze uNkulunkulu abe yikho konke kukho konke.

29 Pho, bazakwenzani ababhabhathizelwa abafileyoc uba abafileyo bengavuki isibilid? Babhabhathizelwa labo abafileyo njani?

30 Kungani lathi sisengozinie ihola ngehola?

31 Ngiyafaf usuku ngosukug, ngiyaqinisa ngokuzincoma ngani engilakho kuKristu Jesu iNkosi yethu.

32 Uba ngokwabantu ngalwah lezilo eEfesui, nzuzo bani kimi, uba abafileyo bengavuki? Asidle sinathej, ngoba kusasa siyafa.

33 Lingakhohliswak; ukwejwayelana lababil kuyonakalisa izimilo ezinhle.

34 Vusani ingqondo ngokulungam njalo lingoni; ngoba abanye balokungamazi uNkulunkulun; ngikhulumela ukuthi libe lenhlonio.

35 Kodwa omunye uzakuthi: Abafileyop bavuswa njani? Njalo beza lomzimba onjani?

36 Siphukuphukuq, lokho okuhlanyelayor wena, kakwenziwa kuphile ngaphandle kokuthi kufe;

37 lalokho okuhlanyelayo, kawuhlanyeli umzimba ozakuba khona, kodwa uhlamvu oluze, mhlawumbe, olwebele kumbe olokunye njes;

38 kodwa uNkulunkulu uyinika umzimba njengokuthanda kwakhet, lakuleyo laleyo yenhlanyelo owayo umzimba.

39 Inyama yonke kayisinyamanye; kodwa enye yinyama yabantu, lenye yinyama yenyamazana, lenye eyenhlanzi, lenye eyezinyoni.

40 Ikhona lemizimba yezulwini, lemizimba yemhlabeni; kodwa inkazimulo yezulu ingenye, leyemhlabeni ingenye.

41 Enye yinkazimulo yelanga, lenye yinkazimulo yenyanga, lenye yinkazimulo yezinkanyezi; ngoba inkanyezi yehlukile kwenye inkanyezi enkazimulweni.

42 Kunjalo-ke ukuvuka okwabafileyou. Kuhlanyelwa ekuboleniv, kuyavuswa kungekho ekuboleniw;

43 kuhlanyelwa ekudelwenix, kuvuswe enkazimulweniy; kuhlanyelwa ebuthakathakeni, kuvuswe emandleni;

44 kuhlanyelwa umzimba wemveloz, kuvuswe umzimba womoya. Kukhona umzimba wemvelo, njalo kukhona umzimba womoya.

45 Langokunjalo kulotshiwe ukuthi: Umuntu wokuqala uAdamu waba ngumphefumulo ophilayoa; uAdamu wokucina ngumoya ophilisayob.

46 Kodwa okokuqala kakusikho okomoya, kodwa okwemveloc, besekusiza okomoya.

47 Umuntu wokuqalad wavela emhlabeni, ungowomhlabathie; umuntu wesibili uyiNkosi evela ezulwinifg.

48 Njengoba enjalo owomhlabathih, banjalo labo abomhlabathii; lanjengoba enjalo owezulwini, banjalo labo abezulwini;

49 futhi njengoba silesimo sowomhlabathi, lathi sizakuba lesimo sowezulwinij.

50 Kodwa ngitsho lokhu, bazalwane, ukuthi inyama legazik kungelidle ilifa lombuso kaNkulunkulul; lokubolam kakulidli ilifa lokungabolin.

51 Khangelani, ngilitshela imfihlo: Kasiyikulala sonkeop, kodwa sizaphendulwa sonkeq,

52 ngesikhatshana, ngokucwayiza kwelihlo, ekukhaleni kophondo lokucina; ngoba uphondor luzakhala, labafileyo bazavuswa bengelakubola, lathi sizaphendulwa.

53 Ngoba lokhu okubolayo kumele ukwembatha ukungabolis, lalokho okufayot kwembathe ukungafi.

54 Nxa-ke lokho okubolayo sekwembethe ukungaboliu, lalokho okufayov sekwembethe ukungafi, kuzakwenzeka ngalesosikhathi ilizwi elilotshiweyo lokuthi: Ukufaw kuginyiwex ekunqobeniy.

55 Lungaphi, kufaz, udonsi lwakho? Kungaphi, ngcwaba1, ukunqoba kwakho?

56 Lodonsi lokufa yisono; lamandla esono ngumlayoa.

57 Kodwa kabongweb uNkulunkulu osinika ukunqobac ngeNkosi yethu uJesu Kristu.

58 Ngakhod, bazalwane bami abathandekayo, manini, linganyikinyekie, lengezelelwe emsebenzini weNkosif kokuphela, lazi ukuthi ukutshikatshika kwenug kakusilo ize eNkosinih.

Ukunikelelwa kwamakholwa

16Mayelana-ke lokuqoqelwaa okwabangcweleb, njengoba ngalayac amabandlad eGalathiyae, yenzani ngokunjalo lani.

2 Ngalo lonke usuku lokuqala lwevikif kakube ngulowo lalowo wenu azibekele aqogelele loba yini aphumelela ngayogh, ukuze kungabi ng'khona kuzaqoqwai nxa ngifikayo.

3 Njalo loba nini ekufikeni kwami, loba ngobanij elibakhethileyo, ngezincwadik, laba ngizabathuma ukuze base isipho senu somusa eJerusalema;

4 njalo uba kufanele ukuthi lami ngihambe, bazahamba lami.

Uhambo lukaPawuli

5 Kodwa ngizakuza kini, nxa sengidabulel eMakedoniyam; ngoba ngizadabula eMakedoniyan;

6 futhi ngingahle ngihlale lanio, loba ngiqede lobusika, ukuze lina lingidlulisele loba ngaphi lapho engiya khona.

7 Ngoba kangifisi ukulibona khathesinje ekwedlulenip; kodwa ngithemba ukuhlala lani isikhathi esithile, uba iNkosi ivumaq.

8 Kodwa ngizahlala eEfesur kuze kufike iPentekoste*s;

9 ngoba ngivulelwe umnyango omkhulu lolamandlat, labaphikisayo banengiu.

10 Nxa-kev uTimothiw engafika, bonani ukuthi ulani engelakwesaba; ngoba usebenzax umsebenzi weNkosiy njengami futhi.

11 Ngakho kakungabi khona omdelelayoz; kodwa mdlulisenia ngokuthulab, ukuze eze kimi; ngoba ngimlindele kanye labazalwane.

12 Njalo mayelana lomzalwane uApolosic, ngamkhuthaza kakhulu ukuze eze kini kanye labazalwane; kodwa kwakungeyisiyo intando yakhe lakanye ukuthi eze khathesi, kodwa uzakuza nxa eselethuba.

13 Lindanid, lime ekholweni, liziphathe njengamadodae, libe lamandlafg.

14 Izinto zenu zonke kazenziwe ngothandoh.

15 Futhi ngiyalincenga bazalwane, liyayazi indlu kaStefanai, ukuthi iyisithelo sokuqalaj seAkayak, lokuthi bazimisele ukusebenzela abangcwelelm;

16 ukuze lani lehliselwen ngaphansi kwabanjalo, labo bonke abasebenza kanye lathi, betshikatshikao.

17 Sengithokoza ngokufika kukaStefanap loFortunatu loAkayiko, ngoba bona bagcwalisile ukusilela kwenuq;

18 ngoba bawuvuselele umoya wami lowenu. Ngakho bananzeleleni abanjalor.

Isicino

19 Amabandla eAsiyas ayalibingelela; bayalibingelela kakhulu eNkosini oAkwila loPrisilat, kanye lebandlau elisemzini wabo.

20 Bonke abazalwane bayalibingelela. Bingelelanani ngokwanga okungcwelev.

21 Isibingelelo ngesami isandla esikaPawuliw.

22 Uba umuntu engayithandi iNkosi uJesu Kristux, kabe yisithukoy. Woza Nkosi!z

23 Umusaa weNkosi yethu uJesu Kristu kawube lani.

24 Uthando lwami kalube lani lonke kuKristu Jesu. Ameni.

INCWADI YESIBILI KAPAWULI UMPHOSTOLI

KWABASEKORINTE

Isibingelelo

1UPawuli umphostoli kaJesu Kristua ngentando kaNkulunkulu, loTimothib umzalwane, kubandla likaNkulunkulu eliseKorintec, labo bonke abangcweled abakuyo yonke iAkayae:

2 Umusaf kawube kini lokuthula okuvela kuNkulunkulu uBaba wethu lakuyo iNkosi uJesu Kristu.

UPawuli ubonga uNkulunkulu ngenduduzo langokusindiswa kwakhe engozini

3 Kabongweg uNkulunkuluh, ngitsho uYise weNkosi yethu uJesu Kristu, uYise wobubele loNkulunkulu wenduduzo yonke,

4 osiduduzai ekuhluphekeni kwethu konke, ukuze sibe lamandla okududuzaj abasekuhluphekeni loba yikuphi, ngenduduzok esiduduzwa ngayo thina ngokwethu nguNkulunkulu;

5 ngoba njengalokhu inhlupheko zikaKristul zengezelelekile kithi, ngokunjalo lenduduzo yethu yengezelelekile ngoKristu.

6 Njalo loba sihlutshwa, kungokwenduduzomn losindiso lwenuo, okusetshenzwap ekubekezeleni kulezizinhlupheko ezifananayo esihlupheka ngazo lathi; loba siduduzwa, kungokwenduduzo losindiso lwenu;

7 njalo ithemba lethu ngani liqinile, sisazi ukuthi njengalokhu lihlanganyela ezinhluphekweniq ngokunjalo lenduduzwenirs.

8 Ngoba kasithandit ukuthi lingazi, bazalwane, ngokuhlupheka kwethuu okwasehlela eAsiyav, ukuthi sasindwa kakhulukazi ngokungaphezu kwamandla, saze saphelelwa lithembaw lelempilo.

9 Kodwa thina ngokwethu sasilaso kithi isigwebo1 sokufax, ukuze singazithembi thinay kodwa kuNkulunkuluz ovusa abafileyoa;

10 owasophulab ekufeni okungaka, losophulayo; esithemba kuye ukuthi uzasophula futhi.

11 Lani lisebenzela thina ndawonye ngomkhulekoc, ukuze isipho somusa kithi esivela ebantwini abanengi singasibongelwa ngabanengid.

12 Ngoba ukuzincoma kwethu yilokhu, ubufakazi besazela sethue, ukuthi ngokungelankohlisof langobuqothog bukaNkulunkulu, kungeyisikho ngenhlakanipho yenyamah kodwa emuseni kaNkulunkulu, saziphatha emhlabeni, njalo ngokukhethekileyo maqondana lani.

13 Ngoba kasilibhaleli okunye, kodwa loba izinto elizifundayo kumbe njalo lizivume; ngithemba futhi ukuthi lizazivuma kuze kube sekupheleni;

14 njengalokhu lathi selisivumile nganxanyei, ukuthi siyikuzincoma kwenuj njengalokhu lani lingabethu, osukwinik lweNkosi uJesu.

UPawuli uchasisa isizatho sokungafiki kwakhe eKorinte

15 Langalelithemba ngafisal ukuza kini kuqala, ukuze libe lomusa wesibilim;

16 njalo ukudlula kini ngisiya eMakedoniyan, ngibuye kini futhi ngivela eMakedoniyao, njalo ngidluliselwep yini eJudiya.

17 Ngakho ngiqonde lokho, besengisebenzisa yini ubulula? Kumbe izinto engizimisayo, ngimisa ngokwenyamaq yini, ukuze kube khona kimi uyebo, yebo; lohatshi, hatshi?

18 Kodwa uNkulunkulu uthembekile, ukuthi ilizwir lethu elikini kalisuye uyebo lohatshi.

19 Ngoba iNdodana kaNkulunkulu uJesu Kristus owatshunyayelwa yithi phakathi kwenu, yimi loSilivanut loTimothiu, wayengeyisuye uyebo lohatshi, kodwa kuyev kwakunguyebo.

20 Ngoba zonke izithembiso zikaNkulunkuluw, kuye zinguyebo, lakuye zinguAmenix, kube ludumo lukaNkulunkulu ngathi.

21 Njalo osiqinisayo kanye lani kuKristu, owasigcobayoy, nguNkulunkulu,

22 owasiphawulayo lathiz, wasenika isibambisoa sikaMoyab enhliziyweni zethu.

23 Kodwa mina ngibiza uNkulunkuluc ukuthi abe ngumfakazi phezu komphefumulo wami, ukuze ngiliyekeled angikezi eKorinte.

24 Kungesikuthi sibusa ukholo lwenue, kodwa siyizisebenzi ndawonye zentokozo yenu; ngoba limi ngokholof.

2Ngasengizimisela lokhu, ukungaphindi ngize kinia esizini.

2 Ngoba uba mina ngilibangela usizib, ngubani-ke ongithokozisayo, ngaphandle kobangelwe yimi usizi?

3 Njalo ngalibhalela into le efananayo ukuze ekufikeni kwamic ngingabi losizi kulabo abamele bangithokozise, ngileqinisod ngani lonke, ukuthi intokozo yamie ingeyenu lonke.

4 Ngoba esizini olukhulu lekudabukeni kwenhliziyof ngalibhalelag ngezinyembezi ezinengi, kungeyisikho ukuthi libangelwe usizih, kodwa ukuze lazi uthando olwengezelelweyo engilalo kini.

Ngokubuyiselwa kwezoni eziphendukayo

5 Kodwa uba ekhona obange usizii, kabanganga usizi kimij, kodwa nganxanyek (ukuze ngingathwalisi nzima) kini lonke.

6 Kumanele onjalo lokhukukhuza okungokwabanengil;

7 ukuze endaweni yalokho kungcono lithethelele liduduzem, hlezi onjalo aginywe lusizi olwengezelelweyo.

8 Ngakho ngiyalincenga ukuthi liqinisen uthando lwenu kuye.

9 Ngoba ngenxa yalokhu futhi ngabhala, ukuze ngazi ukuhlolwa kwenuo, uba lingabalalelayop ezintweni zonke.

10 Lalowo elimthethelela ulutho, lami ngiyamthethelelaq; ngoba mina uba ngithethelele ulutho, lowo engimthethelelayo, ngikwenza ngenxa yenu phambir kobuso bukaKristus,

11 ukuze singasetshenziswa nguSathanetu; ngoba kasisibo abangaziv ngamaqhinga akhew.

UPawuli ubonga uNkulunkulu ngokunqoba kwevangeli

12 Lekufikeni kwami eTrowasix ngevangeli likaKristu, kwathi sengivulelwe umnyangoy eNkosini,

13 kangibanga lokuphumulaz emoyeni wami, ngoba angimtholanga uTitosi umzalwane wamia; kodwa ngasengivalelisa kibob ngasuka ngaya eMakedoniyac.

14 Njalo kabongwe uNkulunkulu osikhokhelayo ngesikhathi sonke ekunqobenid kuKristu, njalo ebonakalisa ngathi iphungae lolwazi lwakhe endaweni zonke.

15 Ngoba siliphunga elimnandif likaKristu kuNkulunkulu kulabog abasindiswayoh lakulaboi ababhubhayoj;

16 kulaba iphunga lokufa ekufenikl, lakwabanye iphunga elimnandi lempilo empilwenim. Njalo ngubani olingene lezizinton?

17 Ngoba kasinjengabanengi, abalonayoo1 ilizwi likaNkulunkulu. Kodwa njengebuqothwenip, njalo njengokuvela kuNkulunkulu phambi kukaNkulunkulu, sikhuluma sikuKristu.

UPawuli uyaziveza ebandleni

3Siqala siphinde ukuziveza yinia? Kumbe siyadinga yini, njengabanyeb, izincwadi zokusiveza kinic, loba zokuvezwa okuvela kini?

2 Lina liyincwadi yethud, ebhalwe enhliziyweni zethu, eyaziwa ifundwe ngabantu bonkee;

3 libonakalisa ukuthi liyincwadi kaKristu esetshenziswa yithif, ebhalwe hatshi ngeyinki, kodwa ngoMoya kaNkulunkulu ophilayog, kungeyisikho ezibhebheni zamatsheh, kodwa ezibhebheni zenyama yenhliziyoi.

4 Lethembaj elinjalo silalo ngoKristu kuNkulunkulu;

5 kungesikuthi siyenelisa thina ngokwethuk ukucabanga ulutho njengoluvela kithi, kodwa ukwenelisa kwethu kuvela kuNkulunkulul;

6 owasenza futhi senelisa ukuba yizikhonzimn zesivumelwano esitshaop, esingeyisiso sokulotshiweyoq kodwa esikaMoya; ngoba okulotshiweyo kuyabulalar, kodwa uMoyas uyaphilisa.

Inkazimulo yevangeli iyayidlula eyomlayo omdala

7 Kodwa uba inkonzo yokufat, emabaleni, abazwe ematsheniu, yafikela enkazimulweniv, kwaze kwathi abantwana bakoIsrayeliw behluleka ukujolozelax ubuso bukaMozisi ngenxa yenkazimulo yobuso bakhey, eyenziwa yaphelaz,

8 pho ingebe nkulu kangakanani inkonzo kaMoya enkazimulweni?

9 Ngoba uba inkonzo yokulahlwa iyinkazimuloa, kangakanani inkonzo yokulunga yengeziwe enkazimulwenib.

10 Ngoba lalokho okwake kwaba yinkazimulo, akuzange ngitsho kukhazimulec ngalindlelad, ngenxa yalinkazimulo eyidlulayo kakhulu.

11 Ngoba uba lokho okwenziwa kwaphelae kulenkazimulo, kangakanani lokho okumiyo, kusenkazimulweni.

12 Ngakho silethemba elinje, sisebenzisa isibindi esikhulu ekukhulumenif;

13 njalo kasinjengoMozisi owafaka isimbombozog ebusweni bakhe, ukuze abantwana bakoIsrayeli bangajolozelih isiphethoi sento eyenziwa yaphelaj;

14 kodwa ingqondo zabokl zenziwa lukhunim; ngoba kuze kube lamuhla isimbombozo esifananayo sihlezi ekufundenin isivumelwano esidalao singambombozwanga, esenziwa saphela kuKristup.

15 Kodwa kuze kube lamuhla, nxa kufundwa uMozisiq, isimbombozo siphezu kwenhliziyo yabo.

16 Loba nini nxa ebuyela eNkosinir, isimbombozos siyasuswa.

17 LeNkosi inguMoyat; lalapho akhona uMoya weNkosi, lapho kukhona inkululekou.

18 Thina-ke, sonke esilobuso obembuliweyo sibona inkazimulo yeNkosi esibukwenivw, siyaguqulelwaxy esimeni esifananayo sisuka enkazimulweni sisiya enkazimulweniz, njengokuvela kuMoya weNkosi.

UPawuli utshumayela ivangeli ngesibindi

4Ngakho-ke, lokhu silenkonzo lea, njengoba senzelwa umusab, kasidinwac;

2 kodwa sizilahlile izinto ezifihliweyo zehlazo, singahambi ebuqilinid, singaphambanisi ilizwi likaNkulunkulue, kodwa ngokwenza obalaf iqinisog siyazibukah kusazela saboi bonke abantu phambi kukaNkulunkulu.

3 Kodwa uba futhi ivangeli lethu lembesiwej, lembesiwe kulabo ababhubhayok;

4 okubo unkulunkulul walelilizwem uphumputhekisilen ingqondo zabangakholwayoo, ukuze kungakhanyi kibo ukukhanyap kwevangeli lenkazimulo kaKristuq, ongumfanekiso kaNkulunkulur.

5 Ngoba kasizitshumayelis, kodwa uKristu Jesu iNkosi; njalo thina sizincekut zenu ngenxa kaJesu.

6 Ngoba uNkulunkulu owathi ukukhanya kukhanya kuvela ebumnyameniu, ukhanyisilev ezinhliziyweni zethu, ukupha ukukhanya kolwazi lwenkazimulo kaNkulunkulu ebusweni bukaJesu Kristuw.

Amandla avela kuNkulunkulu ayaqinisa ezinhluphekweni

7 Kodwa silalo leligugu ezitsheni zebumbaxy, ukuze ubuhlekaziz bamandla bube ngobukaNkulunkulu, njalo bungaveli kithi;

8 siyaminyezelwaa inhlangothi zonke, kodwa kasibandezelekib; siyadidekac, kodwa kasilahli ithemba;

9 siyazingelwad, kodwa kasihlanyukwae; siwiselwa phansif, kodwa kasibhujiswa;

10 sithwele njalonjalog ukufa kweNkosi uJesu emzimbeni, ukuze lempilo kaJesuh ibonakaliswe emzimbeni wethu.

11 Ngoba thina esiphilayo sinikelwa njalonjaloi ekufeni ngenxa kaJesu, ukuze lempilo kaJesu ibonakaliswe enyameni yethu efayo.

12 Ngakho ukufaj kusebenza kithi, kodwa impilo kini.

13 Ngakho silalowomoyak wokholol, njengokulotshiweyo ukuthi: Ngakholwam, ngakho ngakhuluma; lathi siyakholwa, ngakho lathi siyakhuluman;

14 sisazi ukuthi lowo owayivusayoo iNkosi uJesu uzasivusa lathip ngoJesu, asivezeq kanye lani.

15 Ngoba zonke izintor zingenxa yenu, ukuze umusa ovamileyo, ngokubonga kwabanengis, wengezelelwe kube ludumo lukaNkulunkulut.

Ukulangathela ikhaya lezulwini

16 Ngakho-ke kasidinwau, kodwa lanxa umuntu wethu wangaphandle ebhujiswa, kube kanti owangaphakathiv wenziwa abe mutshaw insuku ngensuku.

17 Ngoba inhlupheko yethu elulax engeyomzuzwana iyasisebenzela isisindo sobukhosi esilaphakade esingelakulinganiswa isibiliy,

18 singakhangeli okubonwayoz kodwa okungabonwayo; ngoba okubonwayo kungokwesikhathia; kodwa okungabonwayo ngokulaphakade.

5Ngoba siyazi ukuthi uba indlu yethu yemhlabenia yedumbab idilizwa, silesakhiwo esivela kuNkulunkulu, indlu engenziwanga ngezandlac, ephakade emazulwini.

2 Ngoba lakule siyabubulad, silangatha ukwembeswa ngendlu yethu evela ezulwini;

3 uba lathi sesembathisiwe singaficwa sizee.

4 Ngoba lathi esikhona kulelidumbaf siyabubula, sisindwag; ngoba kasifisih ukwembulwa kodwa ukwembeswai, ukuze okufayo kuginywej yimpilo.

5 Owasilungisela-ke khona lokhu nguNkulunkuluk, futhi owasipha isibambiso sikaMoyal.

6 Ngakho silesibindi ngesikhathi sonke, sisazi ukuthi sisekhona ekhaya emzimbeni sikhatshana leNkosi,

7 ngoba sihamba ngokholom, kungeyisikho ngokubonan;

8 ngakho silesibindio, njalo siyathaba kakhulup ukuba singabikho emzimbeni, lokuba sekhaya leNkosi.

9 Ngalokho-ke siyazama kakhulu, loba sisekhaya, kumbe singekho ekhaya, ukuthi sibe ngabemukelekayo kuyeq.

10 Ngoba sonke simele ukubonakala phambi kwesihlalo sokwahlulela sikaKristur, ukuze ngulowo lalowos azamukelele izinto ezenziwe ngomzimba, njengalokhu akwenzileyo, loba kuhle kumbe kubi.

Impilo entsha ekuKristu. Inkonzo yokubuyisana

11 Ngakho sisazi ukwesabekat kweNkosi siyabancenga abantu, kodwa sibonakalisiweu kuNkulunkulu; njalo ngithemba ukuthi sibonakalisiwev lezazeleni zenu.

12 Ngoba kasiziveziw futhi kinix, kodwa silinika ithubay lokuzincomaz ngathi, ukuze libe lakho ukumelana labo abazincomayo ebusweni, kungeyisikho enhliziyweni.

13 Ngoba uba sihlanyaa, kukuNkulunkulu; uba siqondileb, kukini.

14 Ngoba uthando lukaKristu luyasiqhubezelac, sibona lokhu, ukuthi uba omunye wafela bonke, ngakho bonke bafad;

15 njalo wafela bonke ukuze abaphilayoe bangabe besaziphilela bona, kodwa lowo owabafelayo wabuye wavuka.

16 Ngakho kusukela khathesi thina kasazi muntuf ngokwenyamag; lanxa lathi samazi uKristu ngokwenyamah, kodwa khathesi kasisamazii.

17 Ukuze kuthi uba umuntu ekuKristuj, uyisidalwa esitshak; okudala sekudlulel, khangela konke sekukutsha.

18 Konke lokhu-ke kuvela kuNkulunkulu, owabuyisanam lathi ngoJesu Kristu kuye, wasinika inkonzon yokubuyisanao;

19 okunjengokuthi uNkulunkulu wayekuKristup ebuyisanaq lomhlaba kuyer, engababaleli iziphambeko zabos, ebeka kithi ilizwi lokubuyisanat.

20 Ngakho siyizithunywau esikhundleni sikaKristu, njengokungathi uNkulunkulu uyancenga ngathiv; siyancenga esikhundleni sikaKristu sithi: Buyisanani loNkulunkuluw.

21 Ngoba lowo ongasazanga isono wamenza isono esikhundleni sethux, ukuze thina sibe yikulungay kukaNkulunkulu kuye.

6Sisebenza-ke kanye laye, lathia siyalincengab ukuthi lingawemukeli ngeze umusa kaNkulunkuluc;

2 ngoba uthi: Ngesikhathi esihle ngikuzwiled, langosuku losindiso ngakusiza; khangelanie, khathesi yisikhathi esihle isibilif; khangelani khathesi lusuku losindiso.

3 Kasikhubekisig ngalutho ngitsho, ukuze inkonzo ingasolwah;

4 kodwa kukho konke sizibonakalisa1 njengezikhonzi zikaNkulunkului, ekubekezeleni okukhuluj, ezinhluphekweni, ebunzimenikl, encindezelwenim,

5 ekutshaywenin, ekubotshwenio, eziphithiphithini, ekusebenzeni nzimapq, ekungalalinir, ekuzileni ukudlast,

6 ekuhlambulukeni, elwazini, ekubekezeleniu, ebubeleniv, kuMoya oNgcwele, ethandweni olungazenzisiyow,

7 elizwini leqinisox, emandleni kaNkulunkuluy; ngezikhali zokulungaza kwesokunene lakwesokhohlob,

8 ngodumo langehlazoc, ngokuthukwa langokudunyiswa; njengabakhohlisid, kanti abaqinisileyo;

9 njengabangaziwayo, kanti abaziwayo kakhulue; njengabafayof, kanti khangelani siyaphila; njengabalaywayog, kanti abangabulawayo;

10 njengabalosizih, kodwa abathokoza njalonjalo; njengabayangai, kodwa abanothisa abanengi; njengabangelalutho, kanti abalakho konkej.

11 Umlomo wethu uvulekele lina, beKorintek, inhliziyo yethul yenziwe banzim.

12 Kalivinjelwanga yithin, kodwa livinjelweop emibilini yenu.

13 Njalo ngokwenanana okufananayo (ngikhuluma njengebantwaneniq), lani yenziwani banzi.

UPawuli uxwayisa abakholwayo ukuthi bangahlangani labangakholwayo

14 Lingabotshwa ngokungalingani ejogweni labangakholwayor; ngoba kulokuhlanganyela banis ukulunga lokungalungi? Kulokuhlanganyela banit ukukhanya lobumnyamau?

15 Njalo uKristu ulokuzwana bani loBheliyali? Kumbe ulesabelo bani okholwayo longakholwayo?

16 Njalo kulokuvumelana bani ithempeli likaNkulunkulu lezithombe? Ngoba lina lilithempeliv likaNkulunkulu ophilayow, njengokutsho kukaNkulunkulu ukuthi: Ngizahlala kiboxy, ngizahamba phakathi kwabo; sengizakuba nguNkulunkulu wabo, bona-ke bazakuba ngabantu bami.

17 Ngakho phumaniz phakathi kwabo lehlukaniswe, itsho iNkosi, lingathinti okungcolileyo; mina-ke ngizalemukela,

18 futhi ngizakuba nguBaba kinia, lina selizakuba kimi ngamadodana lamadodakazi, itsho iNkosi uSomandlab.

7Lokhu silalezizithembisoa, bathandekayo, asizihlambululenib kukho konke ukungcola kwenyama lokomoyac, siphelelise ubungcwele ekwesabeni uNkulunkulu.

UPawuli ujabuliswa yikufika kukaTitosi

2 Semukelenid; kasonanga muntue, kasonakalisanga muntu, kasidlelezelanga muntuf.

3 Kangikhulumeli ukulisola; ngoba ngatsho phambilig, ukuthi lisenhliziyweni zethu ukuthi sife ndawonye siphile ndawonye.

4 Sikhulu isibindih sami senkulumo kini, ngilokuziqhenya okukhulu nganii; ngigcwele induduzoj; ngengezelelwek kakhulu intokozo kuyo yonke inhlupheko yethu.

5 Ngoba lekufikeni kwethu eMakedoniyal, inyama yethu kayibanga lokuphumulam, kodwa sabandezelwa ezintweni zonken; ngaphandle ingxabanoo, ngaphakathi ukwesaba.

6 Kodwa uNkulunkulu, oduduza abadanileyo, wasiduduza ekufikenip kukaTitosiq;

7 njalo kungeyisikho ekufikeni kwakhe kuphela, kodwa langenduduzor aduduzeka ngayo ngani, lapho esilandisela ukulangatha kwenus, ukudabuka kwenut, ukungitshisekela kwenuu, ngaze ngathokoza kakhulu.

8 Ngoba lanxa ngalidabukisav ngencwadi, kangizisoliw; lanxa ngazisolax; ngoba ngibona ukuthi leyoncwadi yalidabula, loba kungokwesikhathiy.

9 Khathesi ngiyathokoza, kungeyisikho ukuthi ladatshulwaz, kodwa ukuthi ladatshulelwa ekuphendukenia; ngoba ladatshulwa ngokukaNkulunkulu, ukuze lingalahlekelwa luthob ngenxa yethu.

10 Ngoba ukudabuka ngokukaNkulunkulucd kuletha ukuphendukae kube lusindiso ongezisole ngalof; kodwa ukudabuka komhlaba kuletha ukufag.

11 Ngoba khangelani, leyo into, ukuthi ladatshulwa ngokukaNkulunkuluh, ukuthi kuveze kini ukukhuthalai okungakanani, yebo, ukuziphendulelaj, yebo, ukuthukuthela, yebo, ukwesabak, yebo, ukulangathal, yebo, ukutshisekamn, yebo, impindiseloo. Kukho konke lazibonakalisap ukuthi limsulwa kule indabaq.

12 Uba-ke lami ngalibhalela, kungeyisikho ngenxa yalowo owonayo, njalo kungeyisikho ngenxa yalowo owoniweyor, kodwa ukuze ukulikhuthalela kwethust kubonakaliswe kini phambi kukaNkulunkulu.

13 Ngalokho siduduzekileu ngenduduzo yenu; yebo sathokoza ngokwengezelelweyo kakhulu ngentokozo kaTitosiv, ngoba umoya wakhe uvuselelwew ngokuvela kini lonke;

14 ngoba uba ngazincomelax lina ngolutho kuye kangiyangekangay; kodwa njengoba sakukhuluma konke kini ngeqinisoz, ngokunjalo lokuzincoma kwethu okwakukuTitosia kwaba liqiniso.

15 Isihelo sakhe sesengezelelwe kakhulu kini, lapho ekhumbula ukulalelab kwenu lonke, ukuthi lamemukela njani ngokwesaba langokuthuthumelac.

16 Ngakho ngiyathokoza ukuthi ngiyalithembad kukho konke.

Ngeminikelo yokusiza amaKristu angabayanga

8Sesilazisaa, bazalwane, umusab kaNkulunkulu ophiwe emabandleni eMakedoniyac;

2 ukuthi ekulingweni okukhulu kwenhluphod, ukwengezelelwae kwentokozo yabo lobuyanga babo obujulileyof bengezelela enothweni yokuphana1 kwabo.

3 Ngoba babekhululekile njengokwamandla abogh, ngiyafakaza, langaphezu kwamandla abo,

4 ngesicelo esikhulu basincenga, ukuthi semukele isiphoi, lokuhlanganyela koncedo olungolwabangcwelej;

5 njalo kakubanga njengoba sathemba, kodwa bazinikela kuqala eNkosini, lakithi ngentando kaNkulunkuluk.

6 Kwaze kwathi sakhuthazal uTitosim ukuthi, njengalokhu wayeseqalilen phambili, ngokunjalo awuqede futhi kini lumusa2.

7 Kodwa njengalokhu lisengezelelao kukho konke, ekholweni, lelizwinip, lelwaziniq, lekukhuthaleni konker, lethandweni lwenu kithis, ukuze lakulumusa lengezelelet.

8 Kangikhulumi njengokulawulau, kodwa ngokutshisekav kwabanye, njalo ngihlola ubuqothow bothando lwenux.

9 Ngoba liyawazi umusa weNkosi yethu uJesu Kristu, ukuthi lanxa wayenothiley, waba ngumyanga ngenxa yenuza, ukuze ngobuyanga bakhe lina linotheb.

10 Lakulokhu ngipha umbonoc; ngoba lokhu kuluncedod kini, abaqala phambilie nyakenyef, kungeyisikwenza kuphela, kodwa lokufisa;

11 kodwa khathesi-ke qedani futhi ukwenza, ukuze, njengalokhu kukhona ukukhuthalelag ukufisa, ngokunjalo kukhona lokuqedisa ngalokhoh elilakhoi.

12 Ngoba uba kukhonaj ukufisak, umuntu uyemukelekal ngalokho alakho, kungeyisikho ngalokho angelakho.

13 Ngoba kungeyisikuthi abanye babe lenkululeko, lina-ke libe lohlupho; kodwa ngokulingana, okwalesisikhathi isengezo senu sibe ngesenswelo yabo,

14 ukuze kuthi lesengezo sabom sibe ngesenswelo yenun, ukuze kube khona ukulinganao,

15 njengokulotshiweyo ukuthi: Owabuthap okunengi, kabanga lokusalayo; lowabutha okuncinyane kasilelanga.

16 Kodwa kabongwe uNkulunkulu ofakaq inkuthalor efananayo ngani enhliziyweni kaTitosi,

17 ukuthi isibili wemukela isikhuthazos, kodwa etshiseka kakhulut, wasuka waya kini ngesifiso sakheu.

18 Njalo sithuma kanye laye umzalwanev, odumo lwakhe evangelini ludabule emabandleni wonkew;

19 kungeyisilokhu kuphela, kodwa ukhethiwex futhi ngamabandla ukuthi asiphelekezeley lalo umusa3 owasetshenzwaz yithi kube ludumoa lwale iNkosi, lekubonakalisweni kokukhuthala kwenub;

20 sivikela lokhuc, hlezi umuntu asisole kulesisengezo esisetshenzwe yithid;

21 sinakekela okuhlee kungekho phambi kweNkosi kuphela kodwa laphambi kwabantu.

22 Sasesithuma kanye labo umzalwane wethu, esimfice ezintweni ezinengi kanengi ekhuthelef, kodwa khathesi ukhuthele kakhulukazig ngenxa yokulithemba okukhuluh.

23 Kumbe ngoTitosi, ungumhlanganyelii lesisebenzij kanye lami kini; loba abazalwane bethuk, bayizithunywal zamabandla, bayinkazimulo kaKristu.

24 Ngakho bonakalisani kubo ubufakazi bothando lwenu labokuzincomela kwethu lina, laphambi kwamabandlamno.

Mayelana lokunikela langesibusiso esivela ngokunikela

9Ngoba mayelana lokuncedisaa okungokwabangcweleb kakusweleki kimi ukulibhalela;

2 ngoba ngiyazi ukukhuthala kwenuc, engizincoma ngakhod ngani kwabeMakedoniya, ukuthi iAkayae yayisizilungisele kusukela nyakenyef; lokutshiseka okuvela kini kubavusile abanengi.

3 Kodwa ngithume abazalwaneg, ukuze ukuzincoma kwethuh ngani kungenziwa ize maqondana lalokhui; ukuze, njengokutsho kwami, libe lilungilej;

4 hlezi mhlawumbe, nxa abeMakedoniya befika lamik belifica lingalungiselanga, siyangeke thina (ukuze singatsho, lina) ngalesisibindi sokuzincomalm.

5 Ngakho ngibona kufanele ukuthi ngikhuthaze abazalwanen, ukuze baqale ukuza kini, njalo balungisele ngaphambili ukupha kwenu ngesihle1 okwakhulunywa ngakho mandulo, ukuthi lesi silungile, ngokunjalo njengesibusisoo futhi kungenjengokuncitshanap.

6 Lalokhu ukuthi, ohlanyela ingcosana, laye uzavuna ingcosanaq; lohlanyela ngokunengi, laye uzavuna ngokunengi.

7 Ngulowo lalowo njengalokhu azikhethela khona enhliziyweni; kungabi ngokokudondars kumbe ngokokubanjwa ngamandla; ngoba uNkulunkulut uyamthanda onikela ngentokozo.

8 Njalo uNkulunkuluuv ulamandla okulengezelela wonke umusaw, ukuze, lilokwenela konke ezintweni zonke ngesikhathi sonke, lengezwe emisebenzini yonke emihlex;

9 njengokulotshiweyo ukuthi: Uchithachithiley, wanika abayanga; ukulunga kwakhe kuhlala kuze kube phakade.

10 Njalo yena onikaz inhlanyelo kumhlanyeli, lesinkwa sokudla, kwangathi anganika akhulise inhlanyelo yenu, andise izitheloa zokulunga kwenub;

11 linothiswe ezintweni zonke kukho konke ukuphana2, okusebenza ngathic ukubongwa kuNkulunkulu;

12 ngoba umsebenzid walinkonzo kawugcwalisi kuphela insweloe zabangcwele, kodwa futhi wengeza ngokubongwa okunengi kuNkulunkuluf;

13 ngobufakazig balinkonzoh badumisa uNkulunkului ngokulalela kovumoj lwenu ivangeli likaKristu, langokupha kwenu okukhuluk kubo, lakubo bonke;

14 langomkhuleko wabo ngani, belilangatha ngomusa kaNkulunkulul ongelakulinganiswa phezu kwenu.

15 Njalo kabongwe uNkulunkulum ngenxa yesipho sakhe esingakhulumekiyo.

UPawuli uyazivikela kwabamhlebayo

10Mina-ke uPawuli ngokwami ngiyalincengaa ngobumneneb langesisac sikaKristu, othobekileyo phakathi kwenudef nxa ngikhona1, kodwa nxa ngingekho ngilesibindi kini;

2 ngiyalincenga-ke ukuthi, nxa ngikhona, ngingabi lesibindig ngalokhukuzimisela ebengikhunjulelwa2 ngakho ukuthi ngilesibindi sokumelana labanyeh abacabanga ngathi njengabahamba ngokwenyamai.

3 Ngoba lanxa sihamba enyameni kasilwi ngokwenyamaj;

4 ngoba izikhalikl zempi yethum kayisizo zasenyameni, kodwa zilamandlan ngoNkulunkulu3 ekubhidlizeniop izinqaba,

5 sehlisa iminakano lakho konke okuziphakamiselaq ukumelana lolwazi lukaNkulunkulu, lemicabangor yonke siyithumbela ekumlaleleni uKristus;

6 futhi silokulungela ukuphindisela ukungalaleli konket, nxa ukulalela kwenu sekupheleleu.

7 Likhangelav izinto njengokubonakala kwazo yini? Uba umuntuw ezithemba yena ukuthi ungokaKristu, kabuye anakane lokhu ngaye, ukuthi njengoba yena engokaKristu,x ngokunjalo lathi singabakaKristuy.

8 Ngoba loba ngolutho olwengezelelweyo kakhulu ngingaze ngizincomez futhi ngamandla ethua, eyasinika wona iNkosi ekwakhenib, njalo kungabi ngokulichithac, kangiyikuyangekad;

9 ukuze ngingabonakali njengolethusa ngezincwadi.

10 Ngoba kuthiwa: Incwadi zakhe zinzima zilamandlae; kodwa ubukhona bomzimba wakhe bubuthakathakaf, lokukhuluma kwakhe kudelelekileg.

11 Onjalo kanakane lokhu, ukuthi njengoba sinjalo ngelizwi ngezincwadi nxa singekho, lathi sinjalo ngesenzo nxa sikhona.

12 Ngoba kasilasibindi sokuzibalela kumbe ukuzifananisah labathile babo abaziqhenyayoi; kodwa bona bayalinganisana bodwaj, njalo bayafananisana bodwak, kabaqedisisi.

13 Kodwa thina kasisoze sizincomel okwedlula amalawulo; kodwa ngesilinganisom sesigaba4 uNkulunkulu asabele sona, isilinganiso sokufika lakini.

14 Ngoba kasizeluli ngokweqileyo ngokungathi kasifinyelelanga kini, ngoba sifikileno lakini evangelini likaKristu;

15 kasizincomip okwedlula amalawulo emsebenzini wabanyeq, kodwa silethemba lokuthi, nxa lwandile ukholo lwenu, sizakhuliswa ngokwengezelelelweyo phakathi kwenu ngesigaba sethu,

16 ukutshumayela ivangeli endaweni ezingaphetsheya kwenu, singazincomi ngesigaba5 somunyer ezintweni ezilungisiweyo.

17 Kodwa ozincomayos, kazincome eNkosini.

18 Ngoba kayisuyet ozincomayo, kodwa lowo iNkosi emncomayo, nguye ovunywayouv.

Ukuziphendulela kukaPawuli ngomsebenzi wakhe

11Kungathi lingangibekezelelaa kancane ebuthutheni bamib; yebo lani lingibekezelelec.

2 Ngoba ngilobukhweled ngani ngobukhwele bukaNkulunkulu; ngoba ngaliganelae endodeni yinye ukuthi ngilisefg kuKristu liyintombi emsulwah.

3 Kodwa ngiyesaba ukuthi hlezi njengalokhu inyokai yakhohlisaj uEva ngobuqili bayok, ngokunjalo imicabango yenul ingaduhiswam ebuqothwenin obukuKristu.

4 Ngoba uba ofikayoo etshumayela omunye uJesu esingamtshumayelanga, loba lisemukela omunye umoya elingamemukelanga, loba elinye ivangelip elingalemukelanga, kuhle ukuthi limbekezeleleq.

5 Ngoba ngithir kangisileli ngaluthos kulabobaphostoli abaqakathekileyo sibilit.

6 Njalo uba lamiu ngingafundanga ekukhulumeniv, kanti kungeyisikho elwaziniw; kodwa entweni yonke sibonakalisiwex kini ezintweni zonke.

7 Kumbe ngenze isonoy yini ngokuzithobaz ukuze liphakanyiswe lina, lokhu ngilitshumayezea ivangeli likaNkulunkulu ngesihleb?

8 Ngaphanga amanye amabandla, ngithatha iholo ukuzec ngilisize;

9 lalapho ngangikhona kini ngiswele kangibanga ngumthwalo ngitsho emuntwinide; ngoba abazalwanef, abavela eMakedoniyag, bagcwalisa inswelo yami; njalo kukho konke ngizigcinileh ukuthi ngingabi ngumthwalo kini, futhi ngizazigcina.

10 Njengoba iqiniso likaKristu likimii, ukuthi lokhukuzincomaj kakuyikumiswa ngami ezabelwenik zeAkayal.

11 Ngenxa yani? Ngoba ngingalithandi yinim? UNkulunkulu uyazin.

12 Kodwa engikwenzayo, ngizakwenza futhi, ukuze ngiqumeo ithubap kwabafuna ithubaq, ukuze kulokho abazincoma ngakho, baficwe benjengathi labor.

13 Ngoba abanjes bangabaphostoli bamangat, izisebenzi ezikhohlisayou, beziphendulav babe ngabaphostoli bakaKristu.

14 Kakumangalisi-ke; ngoba uSathanew uqobo uziphendulax abe yingilosi yokukhanyay.

15 Ngakho kakusinto enkulu uba lazo inceku zakhez ziziphendulaa zisiba njengenceku zokulungab, okuphela kwazo kuzakuba njengokwemisebenzi yazoc.

16 Ngiyaphinda ngithid: Kakungabi lomuntu ocabanga ukuthi ngiyisithuthae; kodwa uba kungenjalo ngemukelanif lanjengesithutha, ukuze lami ngizincome kancinyane.

17 Lokho engikutshoyo, kangikutsho ngokweNkosig, kodwa njengebuthuthenih, kulesisibindi sokuzincomai.

18 Lokhu abanengi bezincoma ngokwenyamaj, lami ngizazincomak.

19 Ngoba libekezelela abayizithuthal ngentokozo, lina lingabahlakaniphileyom.

20 Ngoba liyabekezelan, uba umuntu elenza izigqilio, uba umuntu elidla aliqedep, uba umuntu elemukaq, uba umuntu eziphakamisa, uba umuntu elitshayar ebusweni.

21 Ngitsho ngenhlonis, kuze kungathi thina besibuthakathakat; kodwa lakukuphi umuntu alesibindi ngakhou (ngikhulumela ebuthutheniv) lami ngilesibindi ngakho.

22 BangamaHebheru yiniw? Lami. BangamaIsrayeli yinix? Lami. Bayinzalo kaAbrahama yiniy? Lami.

23 Bayizikhonzi zikaKristu yiniz? (Ngikhuluma njengohlanya) ngiyiso kulabo; emisebenzini enzima okwengezelelweyo kakhuluab, emivimvinyenicd okwedlula amalawulo, ezintolongwenief okungezelelweyo kakhulu, ezimfeni kanengig;

24 kumaJudah ngemukela kahlanu imivimvinya engamatshumi amane kusala owodwai.

25 Ngatshaywa kathathu ngezindukuj, ngakhandwa ngamatshe kanyek, kathathu ngachithekelwa ngumkhumbil, ubusuku lemini ngisekujuleni kolwandle;

26 ekuhambeni kanengi; engozini zemifulam, engozini zabaphangin, ezingozini kwabakithio, ezingozini kwabezizwep, ezingozini emziniq, ezingozini enkangalar, engozini olwandle, ezingozini kubazalwane bamangas,

27 ekutshikatshikenitu lebunzimeniv, ekungalalini kanengiw, ekulambenixy lekomeniz, ekuzileni ukudla kanengiab, ekugodoleni lekuhambenizec.

28 Ngaphandle kwezinto ezingaphandle, okungicindezelayo insuku zonke yikukhathalelad wonke amabandlae.

29 Ngubani obuthakathaka, ngingabi buthakathaka lamif? Ngubani okhutshekiswayo, lami ngingatshiseki?

30 Uba kumele ukuzincoma, ngizazincomag ngezinto zobuthakathaka bami.

31 UNkulunkulu uYise weNkosi yethu uJesu Kristuh, obongekayo kuze kube nini laninii, uyazi ukuthi kangiqambi mangaj.

32 EDamasekok induna yenkosi uAretha yalindal umuzi wabeDamaseko, efuna ukungibamba;

33 njalo ngehliswa ngewindi esilulwini ngomdulimn, ngasengiphepha ezandleni zayo.

UPawuli wemukela izembulo kuJesu

12Qiniso ukuzincoma kakusizi lutho kimi; ngoba ngizakuya kumibonoa lezembulob zeNkosi.

2 Ngiyamazi umuntu ekuKristuc sekudlule iminyaka elitshumi lane (loba emzimbeni kangazi, loba ngaphandle komzimba kangazi, uNkulunkulu uyazid), ukuthi lonjee wahluthulelwaf ezulwini lesithathug.

3 Ngiyamazi-ke umuntu onjalo (loba emzimbeni, loba ngaphandle komzimba, kangazi; uNkulunkulu uyazih),

4 ukuthi wahluthulwai wasiwa eParadisej, wezwa amazwi angakhulumekiyo, angavunyelwak1 muntu ukuwakhuluma.

5 Ngizazincoma ngonjalo, kodwa ngami uqobo kangiyikuzincomal, ngaphandle kobuthakathaka bamim.

6 Ngoba uba bengingathanda ukuzincoma, bengingazukuba yisithuthan; ngoba ngizakhuluma iqiniso, kodwa ngiyayekelao, hlezi umuntu acabange ngamip okungaphezu kwalokho angibona ngiyikho, kumbe akuzwa kimi,

7 futhi ukuze ngingaphakanyiswa kakhulukazi ngobukhulukazi bezembuloq, nganikwar ameva enyamenis, isithunywat sikaSathaneu, ukungidutshuzav, ukuze ngingaziphakamisi kakhulukazi.

8 Ngalokho nganxusa iNkosi kathathuw ukuze kusuke kimi.

9 Yasisithi kimi: Umusa wami ukwanele; ngoba amandla amix apheleliswa ebuthakathakeni. Ngakho ngizazincomay ngentokozo enkulu ebuthakathakeni bami, ukuze amandla kaKristuz ahlale phezu kwami.

10 Ngakho ngiyathokoza ebuthakathakeniab, ekuthukweni, ekubanjweni ngamandlacd, ekuzingelwenie, ekukhathazekenif, ngenxa kaKristu; ngoba nxa ngibuthakathakag, khona ngilamandla.

Ukusolwa kwakhe libandla kakukho eqinisweni

11 Sengize ngaba yisithutha, ngizincomah; yini elingicindezeleyo; ngoba bekufanele ukuthi mina ngivezwe yinii; ngoba kangisilelanga ngaluthoj kulabo abaphostoli abaqakathekileyo sibili, lanxa ngingesiluthok.

12 Isibili impawul zomphostolim zenziwa phakathi kwenu ekubekezeleni konken, ngezibonakalisoop lezimangalisoq lemisebenzi yamandla.

13 Ngoba kuyini elaba ngaphansi ngakho kwamanye amabandlar, ngaphandle kokuthi mina uqobos kangibanga ngumthwalo kinit? Ngithethelelani lokhukungalungiu.

14 Khangelani, sengilungele ukuza kini ngokwesithathuv, njalo kangizukuba ngumthwalo kiniw; ngoba kangifuni okwenu, kodwa linax; ngoba abantwanay kabafanele ukudlinzekelela abazali, kodwa abazali abantwana.

15 Mina-ke ngizachitha ngentokozoz njalo ngizachithelwa imiphefumulo yenu, lanxa ngilithanda okwengezelelweyo kakhulua, ngithandwa kancinyane.

16 Kodwa kunjalo, mina kangibanga ngumthwalo kinib; kodwa ngingumhugic, ngalibamba ngobuqili.

17 Ngaliqilibezela yinid ngomunye walaboe engabathuma kini?

18 Ngacela uTitosif, ngasengithuma kanye laye umzalwaneg; uTitosi waliqilibezela yinih? Kasihambanga yini ngomoya munye? Ngitsho ngezinyathelo zinye yinii?

Izeluleko zokucina zikaPawuli kwabeKorinte

19 Licabanga futhij ukuthi siyaziphendulela yini kini? Sikhuluma phambi kukaNkulunkulu sikuKristuk; kodwa konke lokhul, bathandekayo, kungokokwakhiwa kwenum.

20 Ngoba ngilovalo hlezi mhlawumbe ekufikeni kwamin ngizalifica lingenjengalokho engikuthandayo, lami ngificweo yini ngingenjengalokho elikuthandayo; hlezi mhlawumbe kube khona ukuxabanap, umonaq, ulakar, umbangos, ukuhlebat, ukunyeyau, ukuzikhukhumeza, iziphithiphithiv;

21 hlezi ekufikeni kwamiw futhi uNkulunkulu wami angithobise phakathi kwenu, njalo ngililele abanengi abonileyox ngaphambili, njalo abangaphendukanga kukho ukungcolay lobufebeza lamanyalabc abakwenzileyo.

UPawuli ubaxwayisa engakafiki kubo

13Ngalesisikhathi sesithathua ngiza kini; ngomlomob wabafakazi ababili kumbe abathathu wonke umutsho uzaqiniswa.

2 Sengitshiloc ngaphambili njalo ngiyandulela ukutsho, njengalokhu ngikhona ngokwesibilid, njalo ngingekho khathesi ngibhalela labo abona ngaphambilie, lakwabanye bonke, ukuthi nxa ngingabuya futhi, kangisozef ngibayekeleg;

3 njengoba lidinga ubufakazih bukaKristu okhuluma kimii, ongebuthakathaka kinij kodwa elamandlak phakathi kwenul;

4 ngoba lanxa wabethelwam ngobuthakathaka, kanti uyaphilan ngamandla kaNkulunkuluo. Ngoba lathi sibuthakathaka kuyep, kodwa sizaphila kanye laye ngamandla kaNkulunkulu kini.

5 Zihloleni ukuthi lisekholweni; lizilingeq. Kanti kalazi lina ukuthi uJesu Kristu ukinir, ngaphandle kokuthi ngeqiniso lingabalahliweyos?

6 Ngithemba-ke ukuthi lizakwazi ukuthi thina kasisibo abalahliweyo.

7 Njalo ngiyakhuleka kuNkulunkulu, ukuthi lingenzi lutho olubi, kungesikuthi sibonakale thina singabathembekileyot, kodwa ukuze lina lenze ukulunga, kodwa thina sibe njengabalahliweyou.

8 Ngoba kasilamandla okwenza ulutho olumelana leqiniso, kodwa okweqiniso.

9 Ngoba siyajabula nxa sibuthakathakav thina, lani lilamandla; njalo lalokho siyakukhulekela, ukupheleliswaw kwenu.

10 Ngakho ngibhala lezizinto ngingekho, ukuze kuthi nxa ngikhonax ngingasebenzisi ubukhaliy, njengamandlaz iNkosi eyanginika wona, ekwakheniab, njalo angabi ngawokubhidlizacd.

Isicino

11 Elokucina, bazalwane, thokozani, lipheleliswee, liduduzwef, libe ngqondonyeg, lihlale ngokuthulah; njalo uNkulunkulu wothandoi lowokuthulaj uzakuba lani.

12 Bingelelanani ngokwanga okungcwelek.

13 Bonke abangcwele bayalibingelelal.

14 Umusam weNkosi uJesu Kristu, lothando lukaNkulunkulu, lobudlelwanon bukaMoya oNgcwele kakube lani lonke. Ameni.

INCWADI KAPAWULI UMPHOSTOLI

KWABASEGALATHIYA

Isibingelelo

1UPawuli umphostoli ongaveli ebantwini, njalo kungekho ngomuntua, kodwa ngoJesu Kristub, langoNkulunkulu uYise owamvusa kwabafileyoc,

2 labazalwane bonke abalamid, kumabandla eGalathiyae:

3 Umusa kawube kini lokuthula okuvela kuNkulunkulu uBaba, leNkosini yethu uJesu Kristuf,

4 owazinikela ngenxa yezono zethug, ukuze asophule kulo umhlabah omubi wakhathesii, ngokwentando kaNkulunkulu loBaba wethuj;

5 obukuye ubukhosi kuze kube nini lanini. Amenik.

AbeGalathiya bahlamukela ivangeli likaKristu

6 Ngiyamangalal ukuthi limhlamuke masinyane kangaka lowo owalibizela emuseni kaKristum, laya kwelinye ivangelin;

7 elingeyisilo elinye; kodwa bakhona abanye abalididayo bethanda ukuhlanekela ivangeli likaKristuo.

8 Kodwa lanxa kungaba yithi kumbe ingilosi evela ezulwini engalitshumayeza ivangeli elehlukene lalelo esalitshumayeza lonap, kayibe yisiqalekisoq.

9 Njengoba sesitshilo, lakhathesi ngiyaphinda ngithi: Uba umuntu elitshumayeza ivangeli elehlukene lalelo elalemukelayor, kabe yisiqalekisos.

UPawuli walizuza kuKristu ivangeli

10 Ngoba ngincengat abantu loba uNkulunkulu khathesi yiniu? Kumbe ngidinga ukuthokozisa abantu yiniv? Ngoba uba ngisathokozisa abantu, ngingebe yinceku kaKristu.

11 Kodwa ngiyalazisa, bazalwanewx, ivangeli elatshunyayelwa yimi, ukuthi alinjengokomuntuy.

12 Ngoba lami kangilemukelangaz emuntwinia, futhi kangilifundiswanga, kodwa ngokwembulelwa kukaJesu Kristub.

13 Ngoba selizwile ukuhamba kwami kwakuqalac kobuJudad, ukuthi ngalizingela kakhulukazi sibilie ibandla likaNkulunkuluf, njalo ngangilichithag;

14 njalo ngangiphumelelah kubuJuda ngaphezu kwabanengi abayintanga yami esizweni samii, ngatshisekela ngokwengeziweyoj amasiko abobabak.

15 Kodwa nxa kwaba kuhle kuNkulunkulul, owangehlukanisa kusukela esizalweni sikamamam, wangibiza ngomusa wakhen,

16 ukwembula iNdodana yakhe kimio, ukuze ngiyitshumayele phakathi kwabezizwep, khona lapho kangelulekanangaq lenyama legazir;

17 futhi kangenyukelanga eJerusalema kubo ababengabaphostoli ngaphambi kwami, kodwa ngasuka ngaya eArabhiyas, ngasengiphinda ngibuyela eDamasekot.

18 Emva kwalokho sekwedlule iminyaka emithathuu ngenyukela eJerusalema ukuyabonana loPetrov, ngasengihlala laye insuku ezilitshumi lanhlanuw.

19 Kodwa kangibonanga lamunye wabaphostoli, ngaphandle kukaJakobex umfowabo weNkosiy.

20 Lezinto engilibhalela zona, khangelani, phambi kukaNkulunkulu, kangiqambi mangaz.

21 Emva kwalokho ngaya ezabelwenia zeSiriyab lezeKilikhiyac.

22 Njalo ngangingakaziwa ngobuso emabandleni eJudiyad ayekuKristue;

23 kodwa ayesizwa nje ukuthi: Owake wasizingela, usetshumayela ukholo owake waluchithaf,

24 asedumisa uNkulunkulu kimig.

Umsebenzi kaPawuli wavunyelwa ngabaphostoli beJerusalema

2Emva kwalokho sekwedlule iminyaka elitshumi lanea ngenyukela futhi eJerusalemabc kanye loBarnabasid, ngathatha loTitosi futhie;

2 ngasengisenyuka ngesambulelof, ngasengibalandisela ivangeli engilitshumayela phakathi kwabezizwegh, kodwa ngasesei1 kulabo ababelodumoj, hlezi mhlawumbe ngigijimele kumbe ngagijimela izek.

3 Kodwa ngitsho uTitosi owayelamil, engumGriki, kacindezelwanga ukuthi asokwem;

4 njalo ngenxan yabazalwane bamanga abangeniswa ngensithao, abangena ngokunyenya ukuze bahlolep ukukhululeka kwethu esilakho kuKristu Jesuq, ukuze basenze izigqilir;

5 esingabathobelanga ngokuzehlisa ngitsho okweholas, ukuze iqiniso levangeli lime njalo kinit.

6 Kodwa kulabo okuthiwau bayilutho (loba babeyini kakutsho lutho kimiv; uNkulunkulu kemukeli isimo somuntuw) ngoba labox ababedunyisiwey kabangelekelelanga ngaluthoz;

7 kodwa kokuphambeneyo, bebona ukuthi ngaphiwa ivangeli lokungasokia, njengoPetro elokusokab,

8 ngoba owenza ngamandla kuPetro kubuphostoli bokusokac, wenza ngamandla lakimi kwabezizwed,

9 bathi besazi umusa engiwuphiweyo, oJakobee loKefasif loJohaneg, abadumeh bezinsikai, banika mina loBarnabasi isandla sokunene sobudlelwano, ukuze thina siye kwabezizwe, bona-ke ekusokwenijk;

10 kuphela ukuze sikhumbule abayangal, into le lami engangikhuthalele ukuyenzam.

UPawuli umelana loPetro. Imisebenzi yomlayo kayilungisisi muntu

11 Kodwa kwathi uPetron efika eAntiyokio, ngamelana laye ebusweni, ngoba wayefanele asolwep.

12 Ngoba bengakafiki abathile abavela kuJakobeq, wayesidla labezizwe; kodwa kuthe sebefikile, wamonyuka wazehlukanisar, esesaba abokusokas.

13 Lamanye futhi amaJuda azenzisa kanye laye, kwaze kwathi loBarnabasi wathatheka ngokuzenzisa kwawot.

14 Kodwa kuthe sengibonile ukuthi kabahambi ngokuqonda eqinisweni levangeliu, ngathi kuPetro phambi kwabo bonkev: Uba wena ungumJuda, uphila ngokwabezizwe njalo kungeyisikho ngokwamaJudaw, ubacindezelelani abezizwex ukuthi baphile ngokwamaJuday?

15 Thina singamaJudaz ngemveloa, njalo kasisizo izoni ezivela kwabezizweb,

16 sisazi ukuthi umuntu kalungisiswa ngemisebenzi yomlayoc, kodwa ngokholode lukaJesu Kristu, lathi sakholwa kuKristu Jesuf, ukuze silungisisweg ngokholo lukaKristu, njalo kungeyisikho ngemisebenzi yomlayoh; ngoba ngemisebenzi yomlayoi kakuyikulungisiswa nyama.

17 Kodwa uba thina, esidinga ukulungisiswa kuKristu, lathi uqobo sificwe siyizonij, ngakho uKristu uyisisebenzi sesono yinik? Phindel!

18 Ngoba uba ngibuye ngakhe izinto engizidilizileyo, ngitshengisa ukuthi ngingophambekayom.

19 Ngoba ngomlayon mina ngafa kuwo umlayoo, ukuze ngiphile kuNkulunkulup.

20 Ngibethelwe kanye loKristu, kodwa ngiyaphila; kakuseyimi-ke, kodwa uKristu uphila kimiq; kodwa lokhu engikuphila khathesi enyameni ngikuphila ekholweni lweNdodana kaNkulunkulur eyangithandayos njalo yazinikelela minat.

21 Kangiwutshayi ize umusa kaNkulunkuluu; ngoba uba ukulunga kusiya ngomlayov, ngakho uKristu wafela izew.

Umuntu uyalungisiswa ngokholo

3Hawu maGalathiya ayizithutha, ngubani oliloyileyoa ukuze lingalalelib iqinisocd, lina abekwa obala phambi kwamehlo enu uJesu Kristu, ebethelwe phakathi kwenue?

2 Yilokhu kuphela engithanda ukukufunda kini ukuthi: Lemukela uMoya ngemisebenzi yomlayo yinif, loba ngokuzwag kokholoh?

3 Kanti liyizithutha kangaka? Liqale ngoMoyai selipheleliswa ngenyama yini?

4 Lahlupheka izinto ezinengi1 kangaka ngeze yini? Uba-ke ngitsho ngezej.

5 Ngakho yena olinika uMoya losebenza imisebenzi yamandla phakathi kwenu, kungaba ngemisebenzi yomlayo yini, kumbe ngokuzwa kokholok?

6 NjengoAbrahama wakholwa kuNkulunkulu, kwabalelwa-ke kuye ukuthi yikulungal.

7 Ngakho liyazi ukuthi labo abangabokholom, bona bangabantwana bakaAbrahaman.

8 Lombhalo, ubona ngaphambili ukuthi uNkulunkuluo ulungisisa abezizwe ngokholop, watshumayela ivangeli ngaphambili kuAbrahama wathi: Izizwe zonke zizabusiswa kuweq.

9 Ngakho abangabokholo babusiswa kanye loAbrahama okholwayor.

10 Ngoba bonke abemisebenzi yomlayo bangaphansi kwesiqalekisos; ngoba kulotshiwe ukuthi: Uqalekisiwe wonke ongaqhubeki kukho konke okulotshiweyo encwadini yomlayo ukukwenzat.

11 Kodwa kusobala ukuthi ngomlayo kakulamuntu olungisiswayo phambi kukaNkulunkuluu; ngoba: Olungileyo uzaphila ngokholov;

12 kodwa umlayo kawusiwo wokholo, kodwa kuthiwa: Umuntu owenza lezizinto uzaphila kuzow.

13 UKristux wasihlenga kusiqalekiso somlayo, esenziwe waba yisiqalekiso esikhundleni sethuy; ngoba kulotshiwe ukuthi: Uqalekisiwe wonkez olenga esihlahlenia;

14 ukuze kuthi isibusiso sikaAbrahama sifike kwabezizwe ngoKristu Jesub, ukuze semukelec isithembiso sikaMoya ngokholod.

15 Bazalwane, ngikhuluma njengokomuntue; ngitsho isivumelwano somuntuf esiqinisiweyog, kakho osichithayo loba osengezelelayoh.

16 Njalo izithembiso zakhulunywai kuAbrahama lenzalweni yakhej. Katsho ukuthi: Lezinzalweni, njengokungathi zinengi, kodwa njengokungathi ngeyodwa ukuthik: Lenzalweni yakho, enguKristul.

17 Lalokho ngiyakutsho: Umlayo oweza emva kweminyaka engamakhulu amane lamatshumi amathathu kawusesuli isivumelwano esaqiniswa nguNkulunkulu kuKristu ngaphambilim, ukuze usenze isithembiso sibe yizenop.

18 Ngoba uba ilifa livela emlayweni, alisaveli esithembisweni; kodwa uNkulunkulu walinika uAbrahama ngesithembisoq.

Umsebenzi womlayo

19 Pho, umlayo uyini? Wengezwa ngenxa yeziphambekor, kuze kufike inzalo eyanikwa isithembisos; wamiswa ngezingilosit esandleni somlamuliu.

20 Kodwa umlamuli kayisuye woyedwav, kodwa uNkulunkulu munyew.

21 Pho umlayo uphambene lezithembiso zikaNkulunkulu yini? Phindex! Ngoba uba wawunikiwe umlayo olamandla okuphilisa, isibili ukulunga ngabe kuvela ngomlayoy.

22 Kodwa umbhaloz uvalele konke ngaphansi kwesonoa, ukuze isithembisob ngokholo lukaJesu Kristu siphiwe abakholwayoc.

23 Kodwa kungakafiki ukholod, sasilondolozwe ngaphansi komlayoe, sivalelwe kuze kube sekholweni obeluzakwembulwaf.

24 Ngakho umlayog wawungumeluleki wethu kuKristuh, ukuze silungisiswe ngokholoi;

25 kodwa selufikile ukholoj, kasisekho ngaphansi kukamelulekik.

26 Ngoba lonke lingabantwana bakaNkulunkulu ngokholo kuKristu Jesul.

27 Ngoba lonke elabhabhathizelwa kuKristum, lembethe uKristun;

28 kakukho umJuda lomGrikio, kakukho obotshiweyo lokhululekileyop, kakukho owesilisa lowesifazanaq; ngoba lina lonke limunye kuKristu Jesur.

29 Uba-ke lingabakaKristus, ngakho liyinzalo kaAbrahamat, njalo liyizindlalifa njengokwesithembisou.

Singabantwana bakaNkulunkulu ngoJesu Kristu

4Kodwa ngithi, ngaso sonke isikhathi indlalifa iseyingane, kayehlukananga ngalutho esigqilini lanxa ingumnikazi wakho konkea;

2 kodwa ingaphansi kwabaphathib lababonisic, kuze kufike isikhathi esamiswa nguyise.

3 Ngokunjalo lathi, lapho siseyizingane, sasiyizigqilid ngaphansi kwemfundiso zakuqala zomhlabae;

4 kodwa kwathi ukuphelela kwesikhathi sekufikile, uNkulunkulu wathuma iNdodana yakhef, yenziwag ngowesifazanah, yenziwai ngaphansi komthethoj,

5 ukuze ihlenge abangaphansi komlayok, ukuze semukele ukuma kwabantwana.

6 Njengoba lingamadodanal, uNkulunkulu wathuma uMoya weNdodana yakhe enhliziyweni zenum, ememeza esithi: Abha*, Baban!

7 Ngakho kawuseyiso isigqili, kodwa indodana; njalo uba uyindodana, futhi uyindlalifa kaNkulunkulu ngoKristuo.

8 Kodwa ngalesosikhathi, lingamazi uNkulunkulup, laliyizigqili kulaboq abangeyisibo onkulunkulu ngemvelor;

9 kodwa khathesi lokhu selimazi uNkulunkulu, yebo kangithi lisaziwa nguNkulunkulus, libuyela njanit futhi kumfundiso zakuqala ezibuthakathaka leziyibuyangau, elifuna ukuba yizigqili zazo futhi kakutshav?

10 Ligcina izinsukuw, lezinyangaxy lezikhathiz, leminyakaa.

11 Ngilovalo nganib, hlezi ngitshikatshikelec ize kinid.

12 Banini njengami, ngoba lami nginjengani, bazalwane, ngiyalincenga; kalingonanga ngaluthoe;

13 liyazi-ke ukuthi ngobuthakathaka benyama ngatshumayela ivangeli kinif ngokokuqalag,

14 lokulingwa kwami okwakusenyameni yami kalikudelelanga njalo kalikwenyanyanga, kodwa langemukela njengengilosi kaNkulunkuluh, njengoKristu Jesui.

15 Ngakho sasiyini isibusiso senuj? Ngoba ngiyalifakazela ukuthi, uba kungenzekak, lalingakhupha amehlo enu linginikel.

16 Ngakho sengibeyisitha senu ngokulitshela iqiniso yinim?

17 Bayalitshisekela ngokungekuhlen; kodwa bafuna ukulivalela ngaphandle, ukuze litshisekele bonao.

18 Kodwa kuhle ukuthi litshisekelelwe kokuhle isikhathi sonke, njalo kungabi sebukhoneni bami lani kuphelap.

19 Bantwana bami abancane, engilomhelo futhi wokulizalaq aze uKristur abunjwes kinit,

20 kodwa bengingathanda ukuba khona lani khathesi, ngiphendule ilizwi lamiu, ngoba ngididekile nganiv.

USara loHagari bayimifanekiso yezivumelwano ezimbili

21 Ngitshelani, lina elithanda ukuba ngaphansi komlayo, kaliwuzwa yini umlayo?

22 Ngoba kulotshiwe ukuthi uAbrahama wayelamadodana amabili; enye ingeyesigqilikaziw, lenye ingeyokhululekileyox.

23 Kodwa eyesigqilikazi yazalwa ngokwenyamay, kodwa eyokhululekileyo ngesithembisoza.

24 Okuyizinto ezingumzekeliso; ngoba laba bayizivumelwano ezimbili; esinye esentabeni iSinayib1, esizalela ebugqilini, esinguAgaric.

25 Ngoba lokhu, uAgari, kuyintaba iSinayi eseArabhiyad, njalo imele iJerusalema yalamuhla, futhi iyisigqili kanye labantwana bayoe.

26 Kodwa iJerusalema ephezulu ikhululekile, engumama wethu sonkef;

27 ngoba kulotshiwe ukuthi: Thokoza, wena nyumba engazaliyo; kekela umemeze, wena ongawuzwanga umhelo; ngoba abantwana botshiyiweyo banengi okwedlula kakhulu kulaye olendodag.

28 Kodwa thina, bazalwane, njengoIsakah singabantwana besithembisoi.

29 Kodwa njengakulesosikhathi owazalwa ngokwenyama wamzingela yena ongowakoMoyaj, kunjalo lakhathesik.

30 Kodwa umbhalo uthinil? Uthi: Xotsha isigqilikazi lendodana yaso; ngoba indodana yesigqilikazi kayisoze idle ilifa kanye lendodana yokhululekileyom.

31 Ngakho, bazalwane, kasisibo abantwana besigqilikazi, kodwa bokhululekileyon.

5Ngakho manini liqinea enkululekweni uKristu asikhulula ngayob, lingabuyi libotshelwe futhi ejogwenic lobugqilid.

Inkululeko engoKristu

2 Khangelani, mina Pawuli ngithi kini, uba lisokwa, uKristu kayikulisiza ngaluthoe.

3 Ngiyafakaza-ke futhi kumuntu wonke osokwayo, ukuthi ulomlandu wokwenza umlayo wonkef.

4 Likhutshiweg kuKristuh, lina elilungisiswa ngomlayoi; liwile emusenij.

5 Ngoba thina ngoMoya silindele ngokholo ithemba lokulungak.

6 Ngoba kuKristu Jesu ukusoka kumbe ukungasoki kakusizi luthol, kodwa ukholom olusebenza ngothandon.

7 Beligijima kuhleo; ngubani olivimbele ukuthi lingalaleli iqinisop?

8 Lokhukuhuga kakuveli kolibizayoq.

9 Imvubelo eyingcosana ibilisa inhlama yonker.

10 Mina ngilethemba ngani eNkosinis, ukuthi kaliyikunakana okwehlukeneyot; kodwa lowo olihluphayo uzathwala isigwebou, loba engubani.

11 Kodwa mina, bazalwane, uba ngisatshumayela ukusokav, ngisazingelelwaniw? Ngakho isikhubekiso sesiphambanox sisusiwey.

12 Sengathiz abalihluphayoa bangazithena labob.

Imisebenzi yomzimba lezithelo zikaMoya

13 Ngoba lina labizelwa enkululekwenic, bazalwane; kuphela lingenzi inkululekod ibe lithuba enyamenie, kodwa ngothando sizananif.

14 Ngoba umlayo wonke ugcwaliseka elizwini linyeg, kulokhu ukuthi: Wothanda umakhelwane wakho njengalokhu uzithanda wenah.

15 Kodwa uba lilumana lidlana, qaphelani ukuthi lingaqedwa omunye ngomunyei.

16 Kodwa ngithi: Hambani ngoMoyaj, lingagcwalisikl lakanye inkanuko zenyamam.

17 Ngoba inyama ikhanuka okuphambene loMoya, loMoya okuphambene lenyama; njalo lezizinto ziphambenen, ukuze lingenzi izinto elizifunayoo.

18 Kodwa uba likhokhelwa nguMoyap, kalikho ngaphansi komlayoq.

19 Imisebenzi yenyama-ke isobala, eyile: Ukufeba, ukuphingarst, ukungcolauvw, amanyalaxyz,

20 ukukhonza izithombea, ukuthakatha, ubutha, inkanibc, umonade, ulakaf, ukubangagh, ukuxabanai, ukubhazukaj,

21 umhawuk, ukubulalal, ukudakwam, ukuminza, lezinye izinto ezinjalon; engilitshela ngakho ngaphambili, njengoba ngatsho futhi ngaphambili, ukuthi abenza izinto ezinje kabayikulidla ilifa lombuso kaNkulunkuluo.

22 Kodwa isithelo sikaMoyap luthando, intokozo, ukuthulaq, ukubekezelarst, ububeleuv, ukulungaw, ukholox,

23 ubumneney, ukuzithibaz; kokunje kakulamlayoa.

24 Kodwa abakaKristu babethele inyama kanye lokuhugeka lezinkanukob.

25 Uba siphila ngoMoya, njalo asihambe ngoMoyac.

26 Kasingazikhukhumezi, siqalane, sifelane umonad.

Imilayezelo yokusizana

6Bazalwane, uba-ke umuntu esehlelwa yisiphambeko esithilea, lina abakaMoyab mlungiseni onjalo ngomoya wobumnenec, uziqapheled, hlezi lawe ulingwee.

2 Thwalisanani imithwalo yenuf, langokunjalo gcwalisanig umlayo kaKristuh.

3 Ngoba uba umuntu ezitsho ukuthi uyiluthoi, engesiluthoj, uyazikhohlisak;

4 kodwa ngulowo lalowo kahlole owakhe umsebenzil, khona-ke ezakubam lokuzincoma ngokungokwakhe yedwan, njalo kungabi ngokomunye.

5 Ngoba ngulowo lalowoo uzathwala owakhe umthwalop.

6 Lofundiswa ilizwiq kahlanganyele ezintweni zonke ezinhle lalowo ofundisayor.

7 Lingakhohliswas, uNkulunkulut kahlekwa usulu; ngoba loba yini ayihlanyelayo umuntu yiyo leyo azayivunauv.

8 Ngoba ohlanyela kweyakhe inyamaw, uzavuna ukubhubhax kuvela enyameni; kodwa ohlanyela kuMoya uzavuna impilo elaphakade ivela kuMoyay.

9 Kodwaz kasingadinwa ekwenzeni okuhlea; ngoba ngesikhathi esifaneleyo sizavunab, uba singadinwangac.

10 Ngakho-ke njengoba silethubad, asenze okuhle kibo bonkee, kodwa ikakhuluf kwabendlu yokholog.

Isicino

11 Bonani amabala amakhulu kangaka engilibhalela ngawo ngesami isandlah.

12 Bonke abafuna ukubukeka enyamenii, yibo abalicindezela ukuthi lisokwej, kuphela ukuze bangazingelwa ngenxa yesiphambano sikaKristuk.

13 Ngoba ngitsho lalabo abasokwayo kabawugcini umlayo, kodwa bafuna ukuthi lisokwe, ukuze bazincome enyameni yenu.

14 Kodwa kimi kakungabi khonal ukuzincoma ngaphandle kwesiphambanweni seNkosi yethu uJesu Kristum, okubethelwe ngason umhlaba kimio, lami kuwo umhlaba.

15 Ngoba kuKristu Jesu ukusoka kakusizi luthop, kumbe ukungasoki, kodwa isidalwa esitshaq.

16 Njalo bonker abazahamba ngalesisimisos, ukuthula kakube phezu kwabotu, lesihawuv, laphezuw kukaIsrayeli kaNkulunkulux.

17 Kusukela khathesi, kakungabi lamuntu ongihluphayo; ngoba mina ngithwele emzimbeni wami impawu zeNkosi uJesuy.

18 Umusa weNkosi yethu uJesu Kristu kawube lomoya wenu, bazalwane. Ameniz.

INCWADI KAPAWULI UMPHOSTOLI

KWABASE-EFESU

Isibingelelo

1UPawulia, umphostoli kaJesu Kristu ngentando kaNkulunkulub, kubo abangcwele abaseEfesuc, labathembekileyo kuKristu Jesud:

2 Umusa kawube kini lokuthula okuvela kuNkulunkulu uBaba wethu laseNkosini uJesu Kristue.

UPawuli udumisa uNkulunkulu ngenxa yokusindiswa okungoKristu

3 Ubusisiwef uNkulunkulu loYise weNkosi yethu uJesu Kristug, osibusisileyo ngaso sonke isibusiso somoya ezintweni zezulwini kuKristuh;

4 njengoba wasikhetha kuyeij ngaphambi kokusekelwa komhlabak, ukuthi sibe ngcwele, njalo singasoleki phambi kwakhe ethandwenil,

5 esesimiselem ngaphambili ukuma kwabantwana kuye ngoJesu Kristun, njengokufisa okuhle kwentando yakheo,

6 kube ludumo lobukhosi bomusa wakhe, asiphe wonap ngesihle ngaye oThandiweyoq;

7 esilohlengo kuyers ngegazi lakhet, uthethelelo lweziphambekou, njengokwenotho yomusa wakhev,

8 awengezelele kithiw kuyo yonke inhlakanipho lokuqondax,

9 esesazisile imfihloy yentando yakhe, njengokufisa kwakhe okuhlez, akumisa kuye ngokwakhea,

10 ukuze, ekuphatheni kokugcwaliseka kwezikhathib, ahlanganise ndawonyec izinto zonke kuKristud, zombili ezisemazulwini lezisemhlabenie;

11 ngitsho kuye, lathi esabelwa ilifa kuyef, esamiselwa ngaphambili njengokwesimiso sakheg owenzayo izinto zonke njengokwecebo lentando yakheh,

12 ukuze sibe ngabodumo lobukhosi bakhei, esathemba kuKristu kuqalaj;

13 eselithemba kuye lani, selizwilek ilizwi leqinisol, ivangeli losindiso lwenu; kuye selikholiwem lani laphawulwa nguMoya oNgcwele wesithembison,

14 oyisibambisoo selifa lethup, kube yikuhlengwaq okuzuziweyor, kudumo lobukhosi bakhes.

UPawuli ucelela ibandla ukuze lazi izibusiso ezivela ngoKristu

15 Ngenxa yalokho lamit sengizwile ngokholo lwenu eNkosini uJesuu lothando kubo bonke abangcwele,

16 kangiyekelivw ukulibongelaxy, ngiliphatha emikhulekweni yami;

17 ukuze uNkulunkulu weNkosi yethu uJesu Kristuz, uYise wodumo, alinike umoyaa wenhlakaniphob lowesembuloc elwazini lwakhe;

18 amehlo engqondo yenu akhanyiswed, ukuze lazi ukuthi liyini ithemba lobizo lwakhee, lokuthi iyini inotho yodumof lwelifa lakhe kwabangcweleg,

19 lokuthi buyini ubukhulu bamandla akhe obudlula amalawulo kithi esikholwa njengokusebenza kobuninimandla bamandla akheh,

20 awasebenzisa kuKristu, emvusa kwabafileyoi, njalo emhlalisa ngakwesokunene sakhej endaweni zezuluk,

21 phezulu kakhulu kwakho konkel ukubusa lobukhulumn lamandlao lobukhosi, lebizo lonke elibizwayop, kungeyisikho kulesisikhathi kuphela, kodwa lakwesizayo;

22 wasebeka konke ngaphansi kwenyawo zakheq, wamnikela ukuba yinhlokor phezu kwakho konke kulo ibandla,

23 elingumzimba wakhes, ukugcwala kwalowot ogcwalisau konke kukho konkev.

Usindiso luyisipho somusa kaNkulunkulu

2Lina-kea walivusab elalifile ngeziphambeko langezonoc,

2 elalikaded lihamba kuzoe njengokwendlelaf yalumhlabag, njengokombusi wamandla omkhathih, awomoya osebenzayo khathesi phakathi kwabantwana bokungalalelii;

3 lathi sonke sake sahambaj phakathi kwabo enkanukweni zenyama yethuk, sisenza intando zenyama lezemicabango, njalo ngokwemvelolm sasingabantwana bolakan, njengabanye labo;

4 kodwa uNkulunkulu, enothile esihawinio, ngenxa yothando lwakhe olukhulup asithanda ngalo,

5 lanxa sasifile ngeziphambekoqrs, wasiphilisa kanye loKristu (ngomusa lisindisiwe)t

6 njalo wasivusa kanye laye, wasesihlalisa kanye layeu endaweni zezulwini kuKristu Jesuv;

7 ukuze abonakalise ezikhathini ezizayo inotho yomusa wakhe edlula amalawulow ngobubele kithi kuKristu Jesux;

8 ngoba ngomusa lisindisiwey ngokholoz, lalokhu kakuveli kini; yisipho sikaNkulunkulua;

9 kakuveli emisebenzinib, ukuze kungabi khona ozincomayoc.

10 Ngoba singumsebenzi wakhed, kuKristu Jesu sadalelwae imisebenzi emihlef, uNkulunkulu ayilungisela ngaphambilig, ukuze sihambe kiyoh.

UKristu wenza amaJuda labezizwe babe munye

11 Ngakho khumbulani ukuthi lina lake labai ngabezizwe enyamenij, ababizwa ngokuthi yikungasoki ngalokhu okuthiwa yikusoka enyameni okwenziwe ngezandlak,

12 ukuthi ngalesosikhathi lalingelaye uKristu, abemzinil kubusakhamuzi bakoIsrayeli, njalo abezizwem kuzivumelwano zesithembison, lalingelathemba, njalo lingelaye uNkulunkulu emhlabeni.

13 Kodwa khathesi-ke kuKristu Jesu linao elalikadep likhatshanaq, seliseduze ngegazi likaKristur.

14 Ngoba yena uyikuthula kwethus, owenza kokubili kwaba kunyet, lowabhidliza umduli ophakathi owesehlukanisou,

15 echithilev ubutha enyameni yakhewx, umlayo wemithetho ezimisweniyz, ukuze kuye labo ababili abadale babe ngumuntu munye omutshaa, enze ukuthulab,

16 njalo enze ukuthi bobabili babuyisane loNkulunkuluc emzimbeni munye ngesiphambanod, esebuleleef ubuthag ngasoh1;

17 njalo weza watshumayela ukuthulai kini elalikhatshanaj, lakulabo ababeseduzek;

18 ngoba ngayel sobabili silokungenam ngoMoya munye kuBaban.

19 Ngakho-ke kaliseyibo abemziniop lezihambiqr, kodwa izakhamizi kanye labangcweles njalo abendlu kaNkulunkulut,

20 lakhiwe phezu kwesisekelou sabaphostolivw labaprofethix, uJesu Kristuy uqobo eyilitshe eliyinhloko yengonsiz,

21 okuhlanganiselwe kuye isakhiwo sonkea sikhule sibe lithempeli elingcwele eNkosinib,

22 elakhiwa kuye lani kanye labanyec libe yindlu yokuhlala kaNkulunkulu kuMoyad.

UPawuli umiselwe ukwembula imfihlo kaKristu

3Ngenxa yalokhu mina Pawuli, isibotshwaa sikaKristu Jesu nganib abezizwec,

2 uba kambe selizwile ngokuphathwad komusa kaNkulunkulue engawuphiwelwa linaf,

3 ukuthig njengesambuleloh wangazisa imfihloi (njengalokhu ngabhala ngaphambili ngamafitshanej,

4 okungalokhu, nxa lifunda, lingazi ulwazi lwamik emfihlweni kaKristul);

5 yona engaziswanga ezizukulwanenim ezinye ebantwaneni babantu, njengalokhu isiyembuliwe khathesi kubaphostoli bakhe abangcwele labaprofethi ngoMoyan;

6 ukuthi abezizwe babe yizindlalifao abahlanganyeli lomzimba ofananayop labahlanganyeliq besithembiso sakhe kuKristur, ngevangeli,

7 engenziwa ngalos isikhonzit njengokwesipho somusa kaNkulunkuluu engiwuphiwe ngokusebenza kwamandla akhev.

8 Kimi, engimncinyane kulomncinyane wabo bonke abangcwelew, lowomusa ngawuphiwax, ukuthi ngitshumayele kwabezizwey ivangeli lenotho kaKristu engelakulinganiswaza,

9 lokukhanyisela bonke ukuthi buyini ubudlelwano bemfihlob, ebifihliwe kusukela endulo kuNkulunkuluc owadala izinto zonke ngoJesu Kristud,

10 ukuze khathesie emibusweni lemandlenif endaweni zezulug yaziswe libandla inhlakanipho kaNkulunkuluh ezinhlobonhlobo,

11 njengokwecebo laphakadei alenza ngoKristu Jesu iNkosi yethu;

12 esilesibindi kuyej lokungenak ngethembal, ngokholom lwakhe.

13 Ngakho ngiyacela ukuthi lingalahli ithemban enhluphekweni zamio nganip, eziludumo lwenuq.

UPawuli ukhulekela ibandla ukuthi likhule ekwazini uthando lukaNkulunkulu

14 Ngenxa yalokhur ngiguqa ngamadolos kuYise weNkosi yethu uJesu Kristu,

15 okubizwa ngaye usendo lonket olusemazulwini lolusemhlabeniuv,

16 ukuze alinike, njengokwenotho yobukhosi bakhew, liqiniswe ngamandla ngoMoya wakhex emuntwini ongaphakathiy,

17 ukuze uKristu ahlale ngokholo enhliziyweni zenuz; ligxililea lisekelwe ethandwenib,

18 ukuze libe lamandla sibili okuqedisisac kanye labo bonke abangcwele, ukuthi kuyini ububanzi lobude lokutshonad lokuphakama,

19 lokwazi uthando lukaKristu olwedlula ulwazi, ukuze ligcwaliswee ngokugcwala konke kukaNkulunkuluf.

20 Njalo kuye, olamandlag phezu kwakho konke okwenza okwedlula ngokwengezelelweyo kwesikucelayo kumbe esikunakanayo, njengamandla asebenza kithih,

21 kuye kakube udumoi ebandleni kuKristu Jesu, ezizukulwaneni zonke zaphakade laphakade. Ameni.

Ukwehlukana kwezipho zikaMoya lobunye bokholo

4Ngakho ngiyalincenga, mina isibotshwa eNkosiniab, ukuthi lihambe ngokufanelec ubizod elabizwa ngalo,

2 kanye lokuthobeka konkeef lobumneneg, lokubekezelahi, libekezelelane ethandwenij,

3 likhuthale ukugcina ukuhlangana koMoya ngesibopho sokuthulak.

4 Munye umzimbal njalo munye uMoyam, njengalokhu lani labizwan ethembeni linye lobizo lwenuo;

5 yinye iNkosip, lunye ukholoq, lunye ubhabhathizo,

6 munye uNkulunkulu loYise wabo bonker, ophezu kwabo bonkes, langabo bonket, lakini lonke.

7 Kodwa ngulowo lalowo wethuu waphiwa umusav njengokwesilinganiso sesipho sikaKristuw.

8 Ngakho uthi: Ekwenyukeleni kwakhe phezulux wathumba ukuthunjway, wanika abantu iziphoz.

9 Lokhu-ke ukuthi: Wenyukaa, kuyini ngaphandle kokuthi laye wehlela kuqala kungxenye ezingaphansi zomhlabab?

10 Owehlayo, nguye owenyukelac futhi khatshana ngaphezulu kwamazulu wonked, ukuzee agcwalise izinto zonkef.

11 Yena wasenika abanye babe ngabaphostolig, labanye babe ngabaprofethihi, labanye babe ngabavangelij, labanye babe ngabelusik labafundisil,

12 ekupheleliswenim kwabangcwele, emsebenzini wenkonzo, ekwakhiwenin komzimba kaKristuo;

13 size sifike sonke ebunyeni bokholo, lobolwazip lweNdodana kaNkulunkulu, endodeni epheleleyoq, esilinganisweni sesimo1 sokugcwala kukaKristur;

14 ukuze singabe sisaba zinsanes, ezizuliswat ngamagagasi njalo ezithwalelwa le laleu yiwo wonke umoya wemfundisov, ngenkohliso yabantu, ngobuqiliw becebo lokuphambukax;

15 kodwa sikhulume iqiniso2 ethandweniy sikhulez kukho konke kuye, oyinhlokoab, uKristu,

16 okuvela kuye umzimba wonkec, ohlanganiswe kuhled njalo ubambenee, ngokwelekelelana kwalo lonke ilunga, njengokusebenza esilinganisweni saleso laleso isitho, wenza ukukhula komzimba ekuzakheni kwawo ethandweni.

Isimo esidala lesimo esitsha

17 Ngakho ngitsho lokho ngifakaza eNkosini, ukuthi lingabe lisahamba lanjengabanye abezizwe behambaf ebuzeni bengqondo yabog,

18 befiphaziwe engqondwenih, benziwe abemzinii empilweni kaNkulunkulu ngokungazij okukibo, ngobulukhuni benhliziyo yabok;

19 abathi sebentunyilel, bazinikelam emanyalenin, ekwenzeni kokungcolao konke ngomhawu.

20 Kodwa lina kalimfundanga ngokunjalo uKristu,

21 uba-ke limzwilep lafundiswa kuye, njengoba iqiniso likuJesu;

22 ukuthi lilahleq mayelana lohambo lokuqalars, umuntu omdalat, owonakalau mayelana lezifiso zenkohlisov;

23 njalo lenziwe batsha emoyeni wengqondo yenuw,

24 njalo lembathe umuntu omutshax, odalwe njengokukaNkulunkuluyz ekulungenia lebungcweleni beqinisob.

25 Ngakho lilahla amangac, khulumani iqiniso ngulowo lalowo lomakhelwane wakhed; ngoba siyizitho omunye komunyee.

26 Thukuthelani lingonif; ilanga kalingatshoni phezu kolaka lwenugh;

27 futhi lingamniki indawo udiyabholai.

28 Owebayo kangabe eseba; kodwa kulalokhu kakhuthalej, asebenze okuhle ngezandla zakhe, ukuze abe lakho ukwabelak olenswelol.

29 Kakungaphumi emlonyeni wenu lalinye ilizwi elibolileyom, kodwa kuphela okuhle okulungele ukwakhan njengokufaneleyo, ukuze kunike umusao kubo abezwayo.

30 Njalo lingamdabukisipq uMoya oyiNgcwele kaNkulunkulurs, elaphawulwa ngayet kuze kube lusuku lohlengou.

31 Konke ukubabav lentukuthelow lolakax lomsindo lokunyeyayz kakususwe kini, kanye layo yonke inzondoab;

32 kodwa libe mnenec omunye komunye, lilesihawud, lithethelelaneef, njengalokhu uNkulunkulu laye walithethelela kuKristug.

Ukuxwayisa ngemisebenzi yobumnyama; ukuhamba ekukhanyeni

5Ngakho banini ngabalandeli bakaNkulunkulua, njengabantwana abathandekayo;

2 njalo lihambe ethandwenib, njengalokhu uKristu laye wasithandac, wazinikelela thinad abe ngumnikelo lomhlatshelo kuNkulunkulue ukuba luqhatshi olumnandif.

3 Kodwa ubufebegh lakho konke ukungcolai kumbe umhawuj kakungaphathwa lakanye phakathi kwenuk, njengoba kufanele abangcwele;

4 lamanyalal, lokukhuluma okuyize, kumbe ukusoma okulenhlamba, okuyizinto ezingafanelangam; kodwa kulalokhu, ukubonga.

5 Ngoba lokhu liyakwazi, ukuthi sonke isifeben, kumbe ongcolileyo, kumbe olomhawu, ongumkhonzi wezithombeo, kalalifap embusweni kaKristu lokaNkulunkulu.

6 Kakungabi lamuntu olikhohlisayo ngamazwi ayizeq; ngoba ngenxa yalezizintor ulaka lukaNkulunkulus luyehlela phezu kwabantwana bokungalalelit.

7 Ngakho lingabi ngabahlanganyeli labou.

8 Ngoba lake labav ngumnyamaw, kodwa khathesi liyikukhanya eNkosinix; hambaniy njengabantwana bokukhanya,z

9 ngoba isithelo sikaMoyaa sikubo bonke ubuhle lokulunga leqinisob,

10 lihlolisisec okuthokozisayo eNkosinid;

11 njalo lingahlanganyelie lemisebenzi yobumnyama engelazithelofg, kodwa-ke kulalokho solanih;

12 ngoba izinto ezenziwa yibo ekusithekeni, kuthelela inhlonii ngitsho ukukhuluma ngazo.

13 Kodwa konke okusolwayo yikukhanya kuyabonakaliswa; ngoba konke okubonakaliswayoj kuyikukhanya,

14 ngakho uthi1: Phaphama wena oleleyokl uvuke kwabafileyo, njalo uKristu uzakukhanyiselam.

15 Ngakho qaphelani ukuthi lihamban njani ngonanzelelo, kungabi njengezithutha, kodwa njengabahlakaniphileyoo,

16 lihlengap isikhathiq, ngoba insuku zimbir.

17 Ngakho lingabi yizithuthas, kodwa liqedisisa okuyintando yeNkosit.

18 Njalo lingadakwa liwayiniu, okukulo umsindo, kodwa gcwaliswani nguMoyav,

19 likhulumisanaw ngezihlabelelox langamahuboy okudumisa langezingoma zomoyaz, lihlabelele licule eNkosini enhliziyweni yenua,

20 limbonga njalo uNkulunkulu loBaba ngazo zonke izintobc ebizweni leNkosi yethu uJesu Kristud,

21 lizehlisela ngaphansi omunye komunye ekumesabeni uNkulunkulue.

Ukuphathana kwabathatheneyo

22 Bafazif, zehliseleni ngaphansi kwawenu amadodag, njengeNkosinih,

23 ngoba indoda iyinhloko yomfazii, njengoba uKristu laye eyinhloko yebandlajk, njalo yena unguMsindisi womzimbal.

24 Kodwa njengoba-ke ibandla lehliselwe ngaphansi kukaKristu, ngokunjalo labafazi kwawabo amadoda kuyo yonke intom.

25 Madodan, thandani abenu abafazi, njengoKristu laye walithanda ibandla, wasezinikelela lonao;

26 ukuze azingcweliselep lona, eselihlambululeq ngesihlambo samanzir ngelizwis,

27 ukuze azimisele lona, ibandla elilenkazimulot, elingelachathau, kumbe umxhele kumbe okunye nje, kodwa ukuze libe ngcwele lingelacalav.

28 Ngokunjalo amadoda afanele ukuthanda abawo abafazi njengeyawo imizimbaw. Othanda owakhe umfazi, uyazithanda yena;

29 ngoba kakho owake wazonda eyakhe inyama, kodwa uyayondlax ayiphathe kuhle, njengalokhu leNkosi isenza kubandla;

30 ngoba siyizitho zomzimba wakhey, okwenyama yakhe lokwamathambo akhe.

31 Ngenxa yalokhu umuntu uzatshiya uyise lonina anamathele kumkakhez, njalo laba ababili bazakuba nyamanyea.

32 Inkulu le imfihlo; kodwa mina ngikhulumab ngoKristu lebandlac.

33 Ngalokho lonke ngokukhethekileyo lani-ke, ngulowo lalowo kathande ngokunjalo owakhe umfazi njengayede; lomfazi ukuze ahloniphef indoda.

Izeluleko kubantwana labazali

6Bantwanaa, lalelani abazali benu eNkosini; ngoba lokhu kulungile.

2 Hlonipha uyihlo lonyokob, okungumlayo wokuqala olesithembiso,

3 ukuze kube kuhle kuwe, njalo uphile isikhathi eside emhlabenic.

4 Lani bobabad, lingabathukuthelisi abantwana benu, kodwae libondle emlayweni lemfundisweni yeNkosif.

Izeluleko kuzigqili lamakhosi

5 Zisebenzig, lalelani amakhosi enu ngokwenyamah, ngokwesaba langokuthuthumelai, ebuqothweni benhliziyo zenujk, njengakuKristul;

6 kungeyisikho ngenkonzo yamehlom njengabathokozisa abantun, kodwa njengezisebenzi zikaKristuo, zisenza intando kaNkulunkulu ngenhliziyop,

7 lisebenza ngenhliziyo enhleq kungathi kuseNkosini njalo kungeyisikho ebantwini;

8 lisazi ukuthi loba yini enhle ngulowo lalowo angayenza, enjalo uzayemukela eNkosinir, loba eyisigqili, loba engokhululekileyos.

9 Lani makhosit, yenzani izinto ezifananayo kuzo, liyekele1 ukuzisongelau; lisazi ukuthi leyenu iNkosi isemazulwinivw, njalo ukubandlulula umuntux kakukho kuyo.

Izikhali zamaKristu

10 Elokucina, bazalwane bami, qinani eNkosiniy, lebuninimandleni bamandla ayoz.

11 Hlomania izikhali zonke zikaNkulunkulub, ukuze libe lamandla okumelana lobuqili bukadiyabholac;

12 ngoba kasibindanid legazi lenyama, kodwa lemibusoe, lamandlaf, lababusi balumhlaba wobumnyamagh balesisikhathi, lemimoya yamabutho obubi ezindaweni zamazulu.

13 Ngakho hlomani izikhali zonke zikaNkulunkului, ukuze libe lamandla okugxila osukwini olubij, lokuze kuthi lapho seliqede konke, limek.

14 Ngakho manini, inkalo zenu zibotshiwe ngeqinisol, lifake isivikelo sesifuba sokulungam,

15 njalo ligqokise inyawon zenu ngokulunga kwevangeli lokuthulao;

16 phezu kwakho konke selithethe isihlangu sokholop, elizakuba lamandla okucitsha ngaso yonke imitshoko evuthayoq yomubir.

17 Njalo thathani ikhowa losindisos, lenkemba kaMoyat, eyilizwi likaNkulunkuluu,

18 ngawo wonke umkhuleko lonxuso likhuleka isikhathi sonkev kuMoyaw, lakulokhu lilindex ngesinekey sonke lonxuso ngabangcwele bonkez,

19 langamia, ukuze ngiphiwe ilizwi ekuvuleni umlomo wamib ngesibindic ukuze ngazise imfihlo yevangelid,

20 engiyisithunywae ngalo esisemaketanenif2, ukuze ngikhulume ngesibindig kulo, njengoba kungifanele ukuthi ngikhulume.

Isicino

21 Kodwa ukuze lani lazi izinto eziqondana lamih, engikwenzayo, uzalitshela konke uTikikoi umzalwane othandekayo lesikhonzi esithembekileyo eNkosinij;

22 engimthuma kini ngakhona lokhu, ukuze lazi izinto eziqondana lathi, lokuthi aduduze inhliziyo zenuk.

23 Ukuthulal kakube kubazalwane, lothando kanye lokholo oluvela kuNkulunkulu uBaba leNkosini uJesu Kristu.

24 Umusa kawube kubo bonke abathanda iNkosi yethu uJesu Kristu ngokungonakaliyom. Ameni.

INCWADI KAPAWULI UMPHOSTOLI

KWABASEFILIPHI

Isibingelelo

1UPawuli loTimothia, izinceku zikaJesu Kristub, kubo bonke abangcwelec kuKristu Jesud abaseFiliphie, kanye lababonisif labadikonig:

2 Umusah kawube kini lokuthula okuvela kuNkulunkulu uBaba wethu leNkosini uJesu Kristui.

UPawuli ubonga uNkulunkulu ngabo; uyabakhulekela

3 Ngiyambongaj uNkulunkulu wami ekulikhumbuleni1 konkek,

4 ngezikhathi zonke kuwo wonke umkhuleko wami ngani lonkel ngincenga ngentokozom,

5 ngokuhlanganyela kwenu evangelinin, kusukela osukwini lokuqala kuze kube khathesio;

6 ngilethemba lakhona lokho, ukuthi owaqalisap umsebenzi omuhle kiniq uzawuphelelisar kuze kube sosukwini lukaJesu Kristus;

7 njengoba kulungile kimi ukuthi ngikhumbule lokhu ngani lonke, ngoba ngilani enhliziywenit2, ukuthiu lekubotshweni kwamivw, lekuvikelenix lekuqiniseleniy ivangeli, lina lonke lingabahlanganyeliz bomusa wamia3.

8 Ngoba uNkulunkulu ungumfakazi wamib, wokuthi ngililangathac kangakanani lonked emibilini kaJesu Kristue.

9 Njalo ngikhuleka lokhu, ukuthi uthando lwenuf luvame-ke lusandag ngokwanda elwazinih lekuqedisiseni konkei,

10 ukuze lizivumej4 izinto ezinhle5 kakhulu, ukuze lihlambulukek lingasolekil kuze kube sosukwini lukaKristum,

11 ligcwaliswe ngezithelo zokulungan ezingoJesu Kristuo, ebukhosini lodumop lukaNkulunkulu.

UPawuli ulandisa ngokuhlala kwakhe eyisibotshwa eRoma

12 Kodwa ngithanda ukuthi lazi, bazalwane, ukuthi izinto ezangehlelayo zenza kakhulu ukuqhutshelwa phambiliq kwevangeli;

13 zize izibophor zami kuKristu zibonakales esigodlweni6 sonke lakwabanye bonke,

14 labazalwane abanengi eNkosini, beqiniswe ngezibopho zamit, sebelesibindi esikhulu sokukhuluma ilizwi ngokungesabi.

15 Abanye kambe batshumayela uKristu ngomona langombangou, labanye kambe ngenhliziyo enhle;

16 laba batshumayela uKristu ngokuphikisanav, bengelaqiniso, besithi baletha ukuhlupheka ekubotshweni kwami;

17 kodwa labo ngothando, besaziw ukuthi ngimiselwex ukuvikela ivangeliy.

18 Kuyini pho? Loba kunjalo kuyo yonke indlela, loba ekuzenziseni, kumbe eqinisweni, uKristu uyatshunyayelwa; kulokhu-ke ngiyathokoza, yebo ngizathokoza futhi.

19 Ngoba ngiyazi ukuthi lokhu kuzaphendukela kimi esindisweni ngomkhuleko wenuz, langokwelekelela kukaMoya kaJesu Kristua,

20 njengokulindela okukhulub lethemba lami, ukuthi kangiyikuyangiswa ngaluthoc, kodwa ngesibindi sonked, njengesikhathi sonke, lakhathesi uKristu uzakhuliswa emzimbeni wami, loba ngempilo, kumbe ngokufa.

21 Ngoba kimi ukuphila kunguKristue, lokufa kuyinzuzo.

22 Kodwa uba ukuphila enyameni kuyisithelo somsebenzi kimi, lengizakukhetha kangikwazi.

23 Ngoba ngiminyezelwe ngokubilif; ngilesifisog sokusukah lokuba loKristu, okungcono kakhulukazi;

24 kodwa ukuhlala enyameni kuyasweleka kakhulu ngenxa yenu.

25 Njalo ngilalelithembai ngiyazi ukuthi ngizakuba khonaj, ngihlale lani lonke, ekuqhubekeni kwenuk lentokozweni yokholo,

26 ukuze ukuzincoma kwenul ngami kwengezwe kuKristu Jesu kimi, ngobukhona bami kini futhi.

UPawuli ubalaya ukuze bahambe ngokwevangeli

27 Kuphela hambanim ngokufanelen ivangeli likaKristu, kuze kuthi, loba ngifika ngilibona, loba ngingekho, ngizwe indaba zenu, zokuthi limio emoyeni munye, ngangqondonyep lilwela ukholo lwevangeli ndawonyeq,

28 njalo lingethuswa ngalutho ngabaphikisayo; okuyisibonakalisor kibo sokubhubha, kodwa kini esosindisost, njalo lokhu kuvela kuNkulunkulu;

29 ngoba lanikwau ngesihle esikhundleni sikaKristu, kungeyisikho ukukholwa kuye kuphela, kodwa lokumhluphekelav;

30 lilokulwaw okufananayo njengalokho elakubona kimix, lelikuzwa kimi khathesiy.

Ukuzithoba kukaKristu lokuphakanyiswa kwakhe

2Ngakho uba kukhona inkuthazoa kuKristu, uba kukhona induduzo yothando, uba kukhona ubudlelwanob bukaMoyac, uba kukhona imihelo lesihawud,

2 gcwalisani intokozo yamie, ukuze libe ngqondonyef, libe lothando olufananayo, libe lenhliziyonye, ukuqonda kunye;

3 lingenzi lutho ngokubangisanag kumbe ngokuziqhenyah, kodwa ngokuthobekai liphakamise omunye komunye ngcono kulanij;

4 ngulowo lalowo angakhathaleli okwakhe, kodwa ngulowo lalowok lokwabanye.

5 Ngoba kawube kini lowomqondol owawukhona lakuKristu Jesu;

6 owathi esesimenimn sikaNkulunkulu, kanakananga ukuthi kuyikuphangao ukulingana loNkulunkulup,

7 kodwa wazidelaq, ethatha isimo sencekur, enziwe esimeni sabantus;

8 njalo eficwe elesimot njengomuntu, wazithobau, waba ngolalelayov kwaze kwaba sekufeni, yebo ukufa kwesiphambanow.

9 Ngakhox laye uNkulunkuluy wamphakamisa kakhuluz, wamnika ibizoa eliphezu kwalo lonke ibizo;

10 ukuze kuthi ebizweni likaJesu lonke idolo liguqeb, elabezulwinicd, lelabemhlabenief, lelabangaphansi komhlabagh,

11 lenlimi zonkei zivume ukuthi uJesu Kristuj uyiNkosik, kube ludumo kuNkulunkulu uYise.

Ukupheleliswa komsebenzi wosindiso

12 Ngakho, bathandiweyo bami, njengalokho lilalela ngezikhathi zonkelm, kungenjengebukhoneni bami kuphela, kodwa khathesi ikakhulukazi ngingekho, fezanin usindiso lwenu ngokwesaba langokuthuthumelao;

13 ngoba kunguNkulunkulup osebenza kini kokubili ukuthanda lokwenza njengentando yakhe enhleq.

14 Yenzani zonke izinto kungelakusolar lokuphikisanas,

15 ukuze lingasolekit libe msulwa1, abantwana bakaNkulunkuluu abangelasiciv phakathiw kwesizukulwana esigobileyox lesiphambeneyoy, elikhanya phakathi kwaso njengokukhanyaz emhlabeni,

16 libonakalise ilizwi lempiloa, ekuzincomeni kwamib osukwini lukaKristu, ukuthi kangigijimelanga izec, njalo kangitshikatshikelanga ized.

17 Yebo, uba lami ngithululwa njengomnikeloe wokunathwayo phezu komhlatshelo lenkonzo yokholo lwenuf, ngiyathokozag njalo ngithokoza kanye lani lonke;

18 ngenxa yalokho-ke thokozani lani njalo lithokoze kanye lami.

UPawuli uzathuma uTimothi loEpafrodithu

19 Ngiyathemba-ke eNkosini uJesu ukuthuma uTimothih kini masinyane, ukuze lami ngithokoze lapho ngisazi izindaba zenu.

20 Ngoba kangilaye olengqondo enjengeyakhei, ozananzelela indaba zenu ngobuqothoj,

21 ngoba bonkek bazidingela okwabol, kungeyisikho okukaKristu Jesu.

22 Kodwa liyazi ukuqinisa kwakhem, ukuthi njengomntwana kuyisen, usebenzile lami evangelini.

23 Ngiyathemba-ke ukuhle ngimthume yena, nxa sengibonisisile okuqondene lami;

24 kodwa ngiyathembao eNkosini, ukuthi lami ngizakuza kini masinyane.

25 Kodwa ngibone kufanele ukuthi ngithume kini uEpafrodithup, umzalwane lesisebenziqr lolibuthos kanye lami, kodwa isithunywat senu, lesisebenzi sokuswela kwamiu;

26 njengoba wayelilangathav lonke, njalo ekhathazekile kakhuluw, ngoba lezwa ukuthi wayegula;

27 ngoba njalo wagula waphosa wafa, kodwa uNkulunkulu wamhawukela, njalo kungeyisuye yena yedwa, kodwa lami, ukuze ngingabi losizi phezu kosizi.

28 Ngakho ngitshisekela kakhulux ukumthuma, ukuze kuthi, nxa limbona, lithokoze futhi, losizi lwami lunciphe.

29 Memukeleni-key eNkosini ngentokozo yonke, libahloniphez abanjalo-kea;

30 ngoba ngenxa yomsebenzi kaKristu waphose wafa, edela impilo, ukuze apheleliseb okusileleyo komsebenzi wenu kimi.

UPawuli ubaxwayisa ngokulunga okungokwabantu

3Elokucinaa, bazalwane bami, thokozanib eNkosini. Ukulibhalelac izinto ezifananayo, mina kakungidinisi, kodwa lina kuyaliqinisa.

2 Nanzelelani izinjad, linanzelele izisebenzi ezimbie, linanzelele ukusikaf;

3 ngoba thina siyikusokag, esikhonza uNkulunkuluh ngoMoyai, siziqhenyaj kuKristu Jesu, njalo singathembeli enyameni;

4 lanxa mina ngilethemba futhi enyamenik; uba omunye ecabanga ukuthemba enyameni, mina kakhulu;

5 ngasokwal ngosuku lwesificaminwembili, ngingowohlanga lukaIsrayelim, owesizwe sakoBhenjaminin, umHebheru wamaHebheruo, ngokomlayo umFarisip,

6 ngokokukhuthalaq ngazingela ibandlar, ngokokulungas okusemlayweni ngingasolekit.

Ukulunga okukuKristu kuyinzuzo

7 Kodwa izinto ezaziyinzuzo kimiu, lezo ngazibala njengencithakalo ngenxa kaKristu.

8 Yebo isibiliv, futhi ngikubala konke njengencithakalo ngenxa yobuhlekazi bolwaziw lukaKristu Jesu iNkosi yami; okungenxa yakhe ngilahlekelwex yikho konke, njalo ngakuthatha njengezibi, ukuze ngizuze uKristu,

9 njalo ngificwe kuye, ngingelakho okwami ukulungay okuvela emlayweniz, kodwa lokhoa okungokholo lukaKristub, ukulungac okuvela kuNkulunkulu ngokholo;

10 ukuze ngimazi yena lamandla okuvuka kwakhed, lokuhlanganyela kwenhluphekoe zakhe, ngenziwe ngifuzef ukufa kwakhe,

11 uba kungenzeka ngifinyeleleg ekuvukeni okwabafileyo.

12 Kangitsho ukuthi sengikubambileh, kumbe ukuthi sengiphelelisiwei; kodwa ngixotshana lakho, ukuthi futhi ngingakubambisisaj lokhok engabanjisiselwal khona nguKristu Jesu.

13 Bazalwane, mina kangibali ukuthi mina uqobo sengikubambisisilem; kodwa kunye engikwenzayo, ngikhohlwa okungemuvan, ngizelulela kokungaphambilio,

14 ngigijimelap isifezo ngokunxwanela emvuzweniq wobizo lwaphezulur lukaNkulunkulu kuKristu Jesu.

15 Ngakho sonke esesipheleles, kasikhumbule lokhu; njalo uba licabanga ulutho olwehlukeneyot, lalokhu uNkulunkulu uzalembulela khonau;

16 kodwa kulokhu esesifike kukhov, kasihambeniw ngesimisox sinye, sikhumbule intonyey.

UPawuli ubeluleka ngokumlandela

17 Banini ngabahlanganyeli abangabalingiseli bamiz, bazalwane, njalo baqaphelisiseni abahamba ngokunjalo, njengoba lilathi njengesiboneloa.

18 Ngoba abanengi bahamba, engalitshela kanengi ngabo, lakhathesi ngitsho ngezinyembezi ngithi, bayizithab zesiphambano sikaKristu;

19 abakuphela kwabo kuyikubhujiswac, abankulunkulu wabo uyisisud, lodumo lwaboe lusehlazwenif labo, abacabanga izinto zomhlabag.

20 Ngoba ikithih isemazulwinii, lalaphoj esilindele ukuthi uMsindisi avele khona, iNkosi uJesu Kristuk;

21 ozaphendulal umzimba wethu wobuphansim, ukuze ufananen lomzimba wakhe wenkazimulo, njengokusebenza elamandlao ngitsho okwehlisela ngaphansip kwakhe zonke izinto.

UPawuli ubeluleka ngokuqina langokuzwana ekholweni

4Ngakho, bazalwane bami abathandekayo labalangathwayoa, intokozobc lomqhelede wami, manini liqinef ngokunjalo eNkosini, bathandekayo.

2 Ngiyamncenga uYuwodiya, njalo ngiyamncenga uSintike, ukuthi babe lomqondo munyeg eNkosini.

3 Ngiyakucela-ke lawe, mnakwethu oqothoh, siza labo abesifazana, abasebenza kakhului kanye lami evangelini, kanye loKlementi, lezinye izisebenzi kanye lamij, amabizo azo asencwadini yempilok.

4 Thokozani eNkosini njalonjalol; ngiyaphinda ngithi: Thokozani.

5 Ukubekezela kwenum kakwaziwe yibo bonke abantu. INkosi iseduzen.

6 Lingakhathazeki ngaluthoo, kodwa ezintweni zonke, izicelo zenu kazaziwe kuNkulunkulu ngomkhulekop langonxusoq kanye lokubongar,

7 lokuthula kukaNkulunkulus, okudlula ukuqedisisa konke, kuzalondoloza inhliziyo zenu lemicabango yenut kuKristu Jesuu.

8 Elokucinav, bazalwane, konke okuliqiniso, konke okuhloniphekayow, konke okulungileyo, konke okuhlambulukileyox, konke okuhle, konke okulodumo oluhley, uba kukhona okuhle njalo uba kukhona okudumisekayo, nakanani ngakho lokhu;

9 lelakufundayoz njalo lakwemukelaa futhi lakuzwa laselikubona kimi, zenzeni lezizinto; loNkulunkulu wokuthulab uzakuba lani.

UPawuli ubonga isipho abasithumezela kuye eRoma

10 Kodwa ngiyathokoza kakhulu eNkosini, ukuthi khathesi selize lavuselela ukunginanzelelac, ebelinanzelela kambed, kodwa laswela ithubae.

11 Kakusikho ukuthi ngitsho mayelana lenswelof; ngoba mina sengifundile ukuthi ngenelisweg ezintweni engikuzo.

12 Ngiyakwazi konke ukuthotshiswa, futhi ngiyakwazi ukuba lokunengi kakhulu; kukho konke lezintweni zonke sengifundisiwe futhi ukusutha lokulambah, lokuba lokunengi kakhulu lokuswela.

13 Ngingakwenza konke ngoKristu iengiqinisaj.

14 Kodwa lenze kuhle ngokuhlanganyela ekuhluphekeni kwamik.

15 Liyazi futhi lani, beFiliphi, ukuthi ekuqaleni kwevangelil, ekusukeni kwami eMakedoniyam, kwakungekho bandlan elahlanganyela lami endabeni yokupha lokwemukelao, ngaphandle kwenu lodwa;

16 ngoba laseThesalonikap lathumela ekusweleni kwamiq kanye njalo laphinda.

17 Kungesikuthi ngidinga isiphor, kodwa ngidinga isithelos esengeza isikhwama senu.

18 Kodwa ngemukele konke njalo ngengezelelwet; ngigcwele, ngengikwemukele kuEpafrodithuu izinto ezivela kini, uqhatshi olumnandiv, umnikelo owemukelekayow, othabisayo kuNkulunkulux.

19 Kodwa uNkulunkulu wami uzagcwalisay yonke inswelo yenu njengokwenotho yakhez ebukhosinia, kuKristu Jesu.

20 Akube-ke kuNkulunkulu loBaba wethub udumo kuze kube nini laninic. Ameni.

Isicino

21 Bingelelani wonke ongcwele okuKristu Jesu. Abazalwaned abalami bayalibingelela.

22 Bonke abangcwele bayalibingelelae, kodwa ikakhulu labo abendlu kaKesarif.

23 Umusag weNkosi yethu uJesu Kristu kawube lani lonke. Ameni.

INCWADI KAPAWULI UMPHOSTOLI

KWABASEKOLOSE

Isibingelelo

1UPawulia umphostoli kaJesu Kristu ngentando kaNkulunkulu, loTimothi umzalwaneb,

2 kibo abangcwele labazalwane abathembekileyo kuKristu abaseKolosec: Umusa kawube kini lokuthula okuvela kuNkulunkulu uBaba wethu leNkosini uJesu Kristu.

UPawuli ubonga ukholo lothando lwabeKolose

3 Siyambongad uNkulunkulu loYise weNkosi yethu uJesu Kristu, sikhuleka ngani njalonjalo,

4 sesizwile ngokholo lwenu kuKristu Jesu, langothando olukwabangcwele bonke,

5 ngethembae elibekelwe lona emazulwinif, elezwa ngalo ngaphambili ngelizwi leqiniso levangelig,

6 eselifikile kini, njengalokhu lemhlabeni wonkeh, njalo lithela izitheloi, njengoba kunjalo laphakathi kwenu, kusukela ngosuku elezwa laseliwazi umusa kaNkulunkulu ngeqinisoj;

7 njengalokhu lani lafunda kuEpafrak othandekayo wethu incekul kanye lathi, oyisikhonzi esithembekileyo sikaKristumn ngani,

8 ositshele futhi ngothandoo lwenu kuMoyap.

UPawuli uyabakhulekela

9 Ngakho lathi, kusukela ngosuku esezwa ngaloq, kasiyekeli ukulikhulekela, lokucela ukuthi ligcwaliswer ngolwazi lwentando yakhes ngenhlakaniphot yonke lokuqedisisau okungomoya,

10 ukuze lihambe ngokufanele iNkosiv kukho konke okuthokozisayow, lithela izitheloxy kuwo wonke umsebenzi olungileyoz njalo likhule elwazini lukaNkulunkulua;

11 liqiniswe ngamandla wonkeb njengokwamandla obukhosi bakhe, ekubekezeleni konke lesinekec, lenjabulod;

12 sibonge uBabae owasenzaf safanela ekuhlanganyelenig kwelifa labangcwele ekukhanyenih,

13 owasikhululai emandlenij obumnyamak, wasesisa embuswenil weNdodana yothando lwakhem,

14 esilohlengon kuyo ngegazi layoo, uthethelelo lwezonop.

Ubuntu lomsebenzi kaKristu

15 Engumfanekisoq kaNkulunkulu ongabonwayor, izibulost lesidalwa sonke;

16 ngoba kuyo zonke izinto zadalwau, ezisemazulwini lezisemhlabeni, ezibonwayo lezingabonwayo, loba izihlalo zobukhosiv, loba ubuphathamandlaw, loba imibusoxy, loba amandlaza; zonke izinto zidalwab ngayocd zadalelwa yonae;

17 yona-ke ingaphambi kwazo zonke izintofg, njalo ngayo zonke izinto zibambenehi.

18 Njalo yona yinhloko yomzimba, olibandlaj; eyikuqalakl, izibulo kwabafileyomn, ukuze yona ibe ngeyokuqala ezintweni zonkeo1;

19 ngoba kwamthokozisa uBabap ukuthi ukugcwala konke kuhlale kiyoqr,

20 njalo ngayo enze izinto zonke zibuyisane laye oqobo, esenze ukuthulas ngegazi lesiphambano sayo, ngayotuv, loba yizinto ezisemhlabeniw loba ezisemazulwinix.

21 Laniy elalikadez lingabemzinia lezithab ngengqondo emisebenzini emibic, kodwa khathesi usebuyisene lani

22 emzimbeni wenyama yayo ngokufa ukuthi alimise phambi kwakhe lingcweled njalo lingelacala njalo lingasolekie,

23 uba-ke lihlala ekholwenif lisekelweg liqinileh, lingasuswa ethembeni levangelii elalizwayo, elatshunyayelwaj kuso sonke isidalwak esingaphansi kwezulu, engenziwe isikhonzi salo mina Pawulil.

Ukuhlanganyela kukaPawuli emsebenzini kaKristu

24 Khathesi-ke ngiyathokozam ekulihluphekelenin kwami, njalo okusileleyo kwenhluphekoo zikaKristu ngiyakugcwalisa enyameni yami esikhundlenip somzimba wakheq, olibandla;

25 mina engenziwa isikhonzi salor, njengokwesimiso sikaNkulunkulus enganikwa sona maqondana lani, ukugcwalisa ilizwi likaNkulunkulu,

26 imfihlot ebifihliwe kusukela ezikhathini zendulo njalo kusukela kuzizukulwanau; kodwa khathesi ibonakaliswe kwabangcwele bakhevw,

27 kubo uNkulunkulux wathanda ukubazisa ukuthi iyini inothoy yobukhosi balimfihloz phakathi kwabezizwe, enguKristu phakathi kwenu, ithemba lenkazimuloa;

28 esimtshumayelayo thina, sixwayisa wonke umuntub, sifundisa wonke umuntuc ngayo yonke inhlakaniphod, ukuze silethe wonke umuntue ephelele kuKristu Jesuf;

29 engikutshikatshikelayo lamig, ngisilwah njengokusebenza kwakhei, okusebenza kimi ngamandlaj.

2Ngoba ngithanda ukuthi lazia ukuthi kukhulu kangakanani ukulwab engilakho ngani labaseLawodikeyac, njalo ngobunengi balabo abangabonanga ubuso bami enyamenid,

2 ukuze inhliziyo zaboe ziduduzwe, behlanganiswe ethandwenif, lenothweni yonkeg yokuqinisekiswa okupheleleyo kokuqedisisah, elwazinii lwemfihloj kaNkulunkulu loBaba, lekaKristuk,

3 okufihlwe kuye izinto zonke eziligugu zenhlakaniphol lezolwazim.

4 Ngitsho lokhu-ke, ukuze kungabi lamuntun olikhohlisayoo ngamazwi ayengayop.

5 Ngoba lanxa ngingekho ngenyamaq, kanti ngilani ngomoya, ngithokoza ngibona ukuhlela kwenur, lokuqina kokholos lwenu kuKristu.

Ukuhlala kuKristu

6 Ngakho njengalokhot limemukele uKristu Jesu iNkosiuv, hambani kuyew,

7 ligxilise impandex lakhiwe kuyey, njalo liqiniswe ekholweni, njengokufundiswa kwenu, lengeze kulo ekubongeniz.

8 Nanzelelania hlezi kube khona olithumbayo ngolwazi lwenhlakanipho langenkohliso eyize, njengokomkhuba wabantub, njengokwemfundiso zakuqala zomhlaba, njalo hatshi njengokukaKristu;

9 ngoba kuhlalac kuye ukugcwala konked kobuNkulunkulu ngomzimbae,

10 njalo liphelelisiwe kuyef, oyinhlokog yakho konke ukubusah lamandlai;

11 elasokelwa kuye lani ngokusoka okungenziwanga ngezandlaj, ngokuhlubulak umzimba wezono zenyama, ekusokeni kukaKristu,

12 lingcwatshwe kanye laye ebhabhathizwenil, elavuswam lani kanye laye kulo ngokholon lokusebenza kukaNkulunkuluo, owamvusa kwabafileyop.

13 Lani lifile eziphambekweniq lokungasoki kwenyama yenu, ulenze laphila kanye laye, eselithethelele zonke iziphambeko,

14 esesulers incwadi yezimisot emelana lathi, ephambene lathi, wayisusa phakathi, eseyibethele esiphambanweniu;

15 ebahlubulev ababusiw lamandlax, wabaveza obalay, wathakazelela ukubanqobaz ngasoa.

16 Ngakho kakungabi khona olilahlab ekudleni kumbe ekunathenic, loba endabeni yomkhosid loba eyokuthwasa kwenyangae kumbe eyamasabathaf;

17 eziyisithunzi sezinto ezizayog, kodwa umzimba ungokaKristuh.

Ukuxwayisa ngemfundiso zamanga

18 Kakungabi lamuntui olemuka umvuzo wenu ngobuqili1, ethanda ukuzenza othobekileyo lokukhonza izingilosi, engenaj ezintweni angazibonanga, ezikhukhumezak ngeze ngengqondo yenyama yakhe,

19 njalo engabambil iNhlokom, umzimba wonke ngamalungan lemisiphao usondliwa njalop uhlanganiswa ngayoq, ukhular ngokukhula kukaNkulunkulus.

20 Ngakho uba lafat kanye loKristu emfundisweni zakuqala zomhlaba, libophekeleniu ngemikhubav ngokungathi liphila elizweni,

21 (ungabambiw, unganambithix, ungathinti,

22 ezizaphela zonke ngokusetshenziswayz) njengokwemilayoa lezimfundisob zabantu?

23 Ezilesimoc senhlakanipho ekukhonzenid kokuzenzela lekuzithobenie lekuphatheni nzima umzimba, kakusizi lutho ukumelana lokusuthisa inyama.

Ukunakana ngokwaphezulu lokubulala inkanuko zemhlabeni

3Ngakho uba livuswea loKristu, dingani okwaphezulub, lapho akhona uKristu ehlezi ngakwesokunene sikaNkulunkuluc.

2 Nakanani ngezinto eziphezulud, kungeyisikho ngezinto ezisemhlabeni.

3 Ngoba lifilee, lempilo yenu ifihlwe loKristu kuNkulunkulu.

4 Nxa ebonakaliswa uKristu, oyimpilo yethufg, ngalesosikhathi lani lizabonakaliswa laye enkazimulwenih.

5 Ngakho bulalanii amalunga enu asemhlabenij, ukuphingak, ukungcolal, inkanuko embimn, ukufisa okubio, lomhawup, oyikukhonza izithombeq,

6 okwehla ngalezizinto ulaka lukaNkulunkulur phezu kwabantwanas bokungalalelit;

7 elake lahamba kuzo laniuv, lapho lalihlezi phakathi kwazo.

8 Kodwa khathesi lani khuphani konke lokhuw, ulakax, ukuthukuthelay, inzondoz, inhlambaa, ukukhuluma amanyala emlonyeni wenub;

9 lingaqambelani amangac, lokhu selimhlubule umuntu omdalade lezenzo zakhe,

10 selembethef omutshag, owenziwa kutshah elwazinii njengomfanekisoj walowo owamdalayok;

11 okungekho umGriki lomJudalm, ukusoka lokungasokin, owezizwenio, umSikethiya, isigqili, okhululekileyop; kodwa uKristu uyikho konke lakukho konkeq.

12 Ngakho yembathanir, njengabakhethiweyo bakaNkulunkulus, abangcwele labathandekayot, imihelo yesihawuuv, ububelew, ukuzithobax, ubumneney, ukubekezelaz;

13 libekezelelanea, lithethelelaneb uba umuntu elensolo komunye; njengoba loKristu walithethelelac, ngokunjalo lani;

14 phezu kwakho konke-ked yembathanie uthandof, oluyisibophog sokuphelelah.

15 Lokuthula kukaNkulunkului kakubuse enhliziyweni zenu, elibizelwa kukhoj lani emzimbeni munyek; futhi banini ngababongayol.

16 Ilizwi likaKristu kalihlale phakathi kwenu ngokwenotho enhlakanipheni yonkemn; lifundisaneo lilayanep, ngezihlabeleloq, lamahubo odumo, lengoma zomoya, lihlabelela lilomusar enhliziyweni zenu eNkosini.

17 Njalo konke loba yini eliyenzayos, elizwini loba esenzweni, konke kwenzeni ebizweni leNkosi uJesu, libonget uNkulunkulu loBaba ngaye.

Ukuphathana kwabomuzi

18 Bafaziu, zehliseleni ngaphansi kwawenu amadoda, njengokufanele eNkosiniv.

19 Madoda, thandani omkenuw, lingabi lokubaba kibox.

20 Bantwana, lalelani abazaliy ezintweni zonkez; ngoba lokhu kuyayithokozisaa iNkosi.

21 Bobaba, lingabathukuthelisib abantwana benu, ukuze bangadani.

22 Zisebenzic, lalelani ezintweni zonke labo abangamakhosi njengokwenyamad, kungeyisikho ngenkonzo yamehloe njengabathokozisa abantu, kodwa ngobuqotho benhliziyof, lisesaba uNkulunkulu;

23 njalo yonke loba yini eliyenzayog, yenzeni ngenhliziyoh, njengeNkosinii, njalo kungeyisikho ebantwini;

24 lisazij ukuthi eNkosini lizakwemukela umvuzo welifak; ngoba likhonzalm iNkosi uKristu.

25 Kodwa owenza okubi uzazemukelelan okubi akwenzileyo; njalo kakukho ukubandlululao umuntu.

4Makhosia, nikani izisebenzi okulungileyo lokulingeneyob, lisazi ukuthi lani lileNkosi emazulwini.

2 Khuthalanicd emkhulekwenie, lilindef kuwo ngokubongag;

3 likhulekeh ngesikhathi esifananayo ngathi futhi, ukuthi uNkulunkulu asivulelei umnyango welizwi, ukukhuluma imfihloj kaKristu, lami engibotshwe ngenxa yayok;

4 ukuthi ngiyibonakalisel, njengalokhu ngifanele ukukhuluma.

5 Hambanim ngenhlakaniphon mayelana labangaphandleo, lihlenga isikhathip.

6 Ilizwi lenu kalihlale emuseniq, linambitheke ngetshwayir, ukuze lazi ukuthi kulifanele njani ukuphendulas lowo lalowo.

Ukubingelela kwabazalwane. Isicino

7 Konke okumaqondana lami uzalitshela uTikikot, umzalwane othandekayo lesikhonzi esithembekileyou lesisebenziv kanye lathi eNkosini;

8 engimthume kini kukho lokhu, ukuze azi indaba zenu lokuthi aduduze inhliziyo zenuw;

9 kanye loOnesimox umzalwane othembekileyoy lothandekayo, owakiniz. Bazalazisa konke okulapha.

10 Uyalibingelela uAristakoa oyisibotshwa kanye lamib, loMarkoc umzawakhed kaBarnabasie, elemukela imilayo ngaye; uba efika kini, memukelenif,

11 loJesu othiwa nguJustusig, owabokusokah; laba bodwa yizisebenzi kanye lamii embusweni kaNkulunkulu, ababa yinduduzo kimi.

12 Uyalibingelela uEpafraj owakinik, inceku kaKristu, elilwela emikhulekwenil ngezikhathi zonke, ukuze lime liphelelem ligcwaliswen entandweni yonke kaNkulunkuluo.

13 Ngoba ngiyafakaza kuye ukuthi uyalitshisekela kakhulup labaseLawodikeyaq labaseHiyerapoli.

14 Uyalibingelela uLukar umelaphi othandekayo, loDemas.

15 Bingelelani abazalwane abaseLawodikeyat, loNimfa, lebandlau elisemzini wakhe.

16 Njalo nxa isifundiwe lincwadivw phakathi kwenu, bonani ukuthi ifundwe lebandleni labeLawodikeya, njalo ukuthi lani liyifunde leyo evela eLawodikeyax.

17 Limtshele uArkiphoy lithi: Qaphela inkonzo oyemukele eNkosini, ukuthi uyiphelelise.

18 Isibingeleloz ngesami isandla esikaPawuli. Khumbulania izibopho zamib. Umusa kawube lanic. Ameni.

INCWADI YOKUQALA KAPAWULI UMPHOSTOLI

KWABASETHESALONIKA

UPawuli uyababingelela. Uyabonga ngokholo lwabo

1UPawulia loSilivanub loTimothic, kubandla labeThesalonikad kuNkulunkulu uBaba, leNkosi uJesu Kristu: Umusa kawube kini lokuthula okuvela kuNkulunkulu uBaba wethu, leNkosi uJesu Kristue.

2 Sibongaf uNkulunkulu ngezikhathi zonke ngani lonke, siliphatha emikhulekweni yethug,

3 sikhumbula ngokungaphezih isenzo senui sokholoj, lomsebenzi onzimak wothandol, lokuqina kwethembam eNkosini yethu uJesu Kristu, phambi kukaNkulunkulu loBaba wethun;

4 sisazi, bazalwane abathandiweyoo nguNkulunkulu, ukukhethwa kwenup;

5 ngoba ivangeli lethu kalifikanga kini ngelizwiq kuphela, kodwa langamandlar, langoMoya oNgcwelest, langokuqiniswa okukhuluu, njengoba lisaziv ukuthi sasinjani phakathi kwenu ngenxa yenu.

6 Lani laba ngabalingisiw bethu labeNkosi, selilemukele ilizwi ekuhluphekeni okukhulux lilentokozoyz kaMoya oNgcwelea,

7 laze laba yizibonelob kubo bonke abakholwayo eMakedoniyac leAkayad.

8 Ngoba kini kwezwakalae ilizwi leNkosi, kungeyisikho eMakedoniyaf leAkayag kuphela, kodwa ukholo lwenu kuNkulunkulu lwaphumela lakuyo yonke indawoh, okokuthi kwakungasadingeki ukuthi sikhulume ulutho.

9 Ngoba bona uqobo lwabo balandisa ngathi ukuthi saba lokungenai okunjani kini, lokuthi laphendukelaj njani kuNkulunkulu livela ezithombenik, ukuthi likhonze uNkulunkulu ophilayol loweqinisom,

10 lilindelen iNdodana yakheo ivela emazulwinip, ayivusa kwabafileyoq, uJesu osihlangular elakeni oluzayos.

UPawuli ubakhumbuza ngomsebenzi wakhe phakathi kwabo

2Ngoba liyazi lina, bazalwane, ukungenaa kwethu kini, ukuthi kakubanga yize;

2 kodwa lanxa sasihluphekile kuqala saphathwa kubib, njengoba lisazi, eFiliphic, saba lesibindid kuNkulunkulu wethu sokukhuluma kinie ivangeli likaNkulunkulu phakathi kokulwa okukhuluf.

3 Ngoba inkuthazog yethu yayingayisiyo yokuduhah njalo ingaveli ekungcolenii, njalo ingengobugqilij;

4 kodwa njengoba sivunywe nguNkulunkuluk ukuthi siphathiswe ivangelil, sikhuluma ngokunjalo, kungenjengokuthokozisa abantum, kodwa uNkulunkulu ohlola inhliziyo zethun.

5 Ngoba kasizange size ngamazwi ayengayoo, njengoba lisazi, futhi kungeyisikho ngokufihlap ubuhwabaq; uNkulunkulu ungumfakazir;

6 singadingi udumo ebantwinis, futhi olungaveli kini kumbe kwabanye, loba sasingabat ngumthwalou1 njengabaphostoli bakaKristuv,

7 kodwa saba mnenew phakathi kwenu njengomdlezanex esingatha abakhe abantwana.

8 Njengoba besilithanda kangaka, sathokoza ukulinika kungeyisilo ivangeli likaNkulunkulu kuphela, kodwa lemiphefumulo yethu uqoboy, ngoba laselingabathandekayo kithi.

9 Ngoba liyakhumbula, bazalwane, ukutshikatshika lokulwisa kwethuz; ngoba ubusuku lemini sisebenzaab ukuze singabi ngumthwaloc lakomunye wenu, silitshumayeza ivangeli likaNkulunkulu.

10 Lina lingabafakazid, loNkulunkulue, ukuthi sasingcwele njanifg njalo silungileh futhi singasolekii kini elikholwayo;

11 njengoba-ke lisazi ukuthi ngulowo lalowo wenu, njengoyise kwabakhe abantwana, salikhuthaza njani saliduduzajk safakaza

12 ukuthi lihambel ngokufanele uNkulunkulu olibizelam embusweni lebukhosini bakhen.

UPawuli ulandisa ngenhlupheko zabo

13 Ngenxa yalokhu njalo thina kasiyekelio ukumbonga uNkulunkulu, ukuthi selemukele ilizwi likaNkulunkulu elalizwa kithip, lemukela kungeyisilo ilizwi labantuq, kodwa linjengeqiniso ilizwi likaNkulunkulu, osebenza lakini elikholwayo.

14 Ngoba lina, bazalwane, laba ngabalingiselir bamabandla kaNkulunkulus aseJudiya kuKristu Jesu; ngoba lani lahluphekat lezizinto kwabesizwe sakini uqobo, njengoba lawo kumaJudau,

15 abulala leNkosi uJesuv labaprofethi bawo uqobow, asizingela2 lathi, kawamthokozisi uNkulunkulux, amelana labantu bonkey,

16 esivimbelaz ukutshumayeza abezizwe ukuze basindiswe, ukuze agcwalise izono zawo njalonjaloa; kodwa ulakab selwehlele phezu kwawoc kuze kube sekupheleni.

Uthando lukaPawuli kwabeThesalonika

17 Kodwa thina, bazalwane, lokhu sehlukaniswe lanid okwesikhatshanae, ngobusof, kungeyisikho ngenhliziyo, sazama kakhulukazi ukuthi siboneg ubuso benu ngokulangatha okukhulu.

18 Ngakho besifisa ukufika kini, ikakhulu mina Pawuli, lakanye lokuphinda, kodwa uSathaneh wasivimbelai;

19 ngoba liyini ithemba lethu, kumbe intokozoj, kumbe umqhelek wokuzincomal? Angithi yini futhi, phambi kweNkosi yethu uJesu Kristu ekufikeni kwayo?m

20 Ngoba lina liludumo lentokozo yethu.

UPawuli wathuma uTimothi kubo

3Kwathi-ke singaselakubekezelaab, sathi kuhle ukuthi sitshiywe sodwa eAtenec,

2 sasesithuma uTimothide umzalwane wethuf lesikhonzi sikaNkulunkulu lesisebenzigh kanye lathi evangelini likaKristu, ukuze aliqinisei lokuthi alikhuthaze ngokholo lwenuj,

3 ukuze kunganyikinywa lamunye kulezizinhlupheko; ngoba liyazi lina ukuthi simiselwe lokhuk.

4 Ngoba lathi siselani, salitshela ngaphambili ukuthi sesizahluphekal, njengoba futhi kwenzekam, lani liyakwazi.

5 Ngenxa yalokhu futhi ngingaselakubekezelan, ngathumela ukuthi ngazi ukholo lwenu, hlezi mhlawumbe umlingio ulilingilep, lokuthi umtshikatshika wethu ube yizeq.

UPawuli uyathokoza, uyabakhulekela

6 Kodwa khathesi uTimothir usefikile kithi evela kini, usibikele indaba ezinhle zokholos lothando lwenu, lokuthi lihlala lilomkhumbulo omuhlet ngathi, lifisa kakhuluu ukusibona, njengoba-ke lathi linav;

7 ngenxa yalokhu saduduzekawx, bazalwane, ngani, kukho konke ukuhlupheka losizi lwethuy ngokholo lwenu;

8 ngoba khathesi siyaphilaz, uba lina limi liqinilea eNkosini.

9 Ngoba sibongobanib esingenanisa kuNkulunkulu ngani, ngentokozo yonke esithokoza ngayo ngenxa yenu phambi kukaNkulunkulu wethu?

10 Ebusuku leminic siyakhuleka kakhulud sidlulisa amalawulo ukuze sibone ubuso benue, siphelelise-kef okusileleyo kokholo lwenu.

11 Njalo kungathi uNkulunkulu uqobo loBaba wethug, leNkosi yethu uJesu Kristu angaqondisa indlela yethu kinih;

12 njalo kungathi iNkosi ingalandisai njalo ilenze lengezeleleke ethandwenij omunye komunye lakubo bonkek, njengoba sinjalo lathi kini,

13 ukuze iqinise inhliziyo zenul zingasolekim ebungcweleni, phambi kukaNkulunkulu loBaba wethun, ekufikenio kweNkosi yethu uJesu Kristu kanye labangcwele bakhe bonkep.

UPawuli ubalaya ngokuhamba kwabo

4Okunye-kea, bazalwane, siyalincengab1 silikhuthazac2 eNkosini uJesu, njengalokhu lakwemukelad kithi ukuthi kulifanele njani ukuhambae lokumthokozisa uNkulunkuluf, ukuze lengezelele kukho kakhulug.

2 Ngoba liyazi ukuthi milayo banih esalinika yona ngeNkosi uJesu.

3 Ngoba le yintando kaNkulunkului, ukungcweliswaj kwenu, ukuthi lizithinte ekuphingenik;

4 ukuthi ngulowo lalowo wenu kakwazi ukugcinal esakhe isitsham ekungcwelisenin lekuhloniphenio,

5 kungeyisikho enkanukwenip yesifisoq, njengabezizwer lazo ezingamaziyo uNkulunkulus.

6 Kakungabi khona oweqayo aqile3 umfowabot endabeni; ngoba iNkosi ingumphindiseliu ngazo zonke lezizinto, njengoba lathi salitshela ngaphambili safakazav.

7 Ngoba uNkulunkulu kasibizelangaw emanyalenix, kodwa ebungcweleniyz.

8 Ngakho lowo odelelayoa, kadeleli4 muntu, kodwa uNkulunkulu owasinika futhi uMoya wakhe oyiNgcweleb.

9 Kodwa mayelana lothando lobuzalwanec kalidingi ukuthi ngilibhaleled; ngoba lina uqobo lifundisiwe nguNkulunkulue ukuthi lithandanef;

10 ngoba lani lenza lokhu kubo bonke abazalwaneg abaseMakedoniyah yonke; kodwa siyalikhuthaza, bazalwane, ukuthi lengezelele kakhului,

11 njalo likhuthalelej ukuba lokuthulak lokwenzal okwenum, lokusebenza ngezenu izandlan, njengoba salilaya;

12 ukuzeo lihambe ngokuhlonitshwapq ngabangaphandler, lingasweli lutho.

Ukuvuka kwabafileyo

13 Kodwa kangithandi ukuthi lingabi lalwazis, bazalwane, ngalabo abaleleyot, ukuze lingadabuki, njengabanyeu labo abangelathembav.

14 Ngoba uba sikholwa ukuthi uJesu wafa wavukaw, ngokunjalo-ke labo abalele kuJesuxy, uNkulunkulu uzabaletha kanye laye.

15 Ngoba lokhu sikutsho kini ngelizwi leNkosiz, ukuthi thina esiphilayoa esitshiywe kuze kube sekufikeni kweNkosib, isibili kasiyikubaqalelac labo asebeleled;

16 ngoba iNkosi uqoboe izakwehla ivela ezulwinif ngesimemezelo sokulawula, ngelizwi lengilosi eyindunag, langokukhala kophondo lukaNkulunkuluh, labafileyo kuKristu bazavuka kuqalai;

17 kulandele thina esiphilayo esitshiyiweyoj, sizahluthunelwak kanye labo emayezinil siyehlangabeza iNkosi emoyeni; ngokunjalo besesihlala leNkosi njalonjalom.

18 Ngakho duduzananin ngalamazwi.

Ukufika kweNkosi

5Kodwa ngezikhathi langemizuzua, bazalwane, kalisweli ukuthi libhalelweb,

2 ngoba lina uqobo liyazi kuhle kakhulu ukuthi usuku lweNkosic luzafika ngokunjalo njengesela ebusukud;

3 ngoba nxa besithie: Ukuthula lokuhlala kuhle, khona ukubhujiswa okujumayofg kuzabehlela, njengomhelo kowesifazana okhulelweyoh, njalo kabasoze baphunyuke.

4 Kodwa lina, bazalwane, kalikho emnyamenii, ukuze lolosukuj luliphuthume njengeselak;

5 lina lonke lingabantwana bokukhanya labantwana beminil; kasisibo abobusuku loba abobumnyamam;

6 ngakho-ke asingalalin njengabanye labo, kodwa asilindeo siqondep.

7 Ngoba abalalayo balala ebusukuq; labadakwayor badakwas ebusukut.

8 Kodwa thina esingabeminiu, asiqondev, sifake isivikelo sesifuba sokholo lothandow, lethemba losindiso libe likhowa,

9 ngoba uNkulunkulu kasimiselangax ulakay, kodwa ukuzuza usindisoz ngeNkosi yethu uJesu Kristu,

10 owasifelayoa, ukuze loba siphaphemeb loba silelec, siphile kanye laye.

11 Ngakho khuthazananid, lakhanee, njengoba lani likwenza.

UPawuli ubalaya ngokuphathana kwabo

12 Kodwa siyalincenga, bazalwane, ukuthi libazi labo abasebenza nzima phakathi kwenuf, labaliphathayo eNkosinig, labalelulekayoh,

13 njalo libahlonipha kakhulu okwedlula amalawulo ethandweni ngenxa yomsebenzi wabo. Hlalisanani ngokuthulai.

14 Kodwa siyalikhuthaza1, bazalwane, yelulekani abangelamthethoj, liduduze abadanileyok, lisekele ababuthakathakal, libekezelele bonkem.

15 Qaphelani ukuthi kungabi khona ophindisela omunye okubi ngokubin; kodwa dingisisani ngesikhathi sonke okuhleo lomunye komunye lakibo bonkep.

16 Thokozani njalonjaloqr;

17 khulekanist lingapheziu;

18 bongani kukho konkev; ngoba lokhu kuyintando kaNkulunkulu kuKristu Jesu nganiw.

19 Lingamcitshi uMoyax;

20 lingadeleli iziprofethoy;

21 hlolisisani konkez; libambelele kokuhle;

22 dedani kukho konke ukubonakala kobubia.

Isicino

23 Kungathi uNkulunkulu wokuthula uqobob angalenza libe ngcwele ngokupheleleyoc; njalo kungathi umoyad wenu wonke lomphefumulo lomzimbae kungalondolozwaf kungasolekig ekufikeni kweNkosi yethu uJesu Kristuh.

24 Uthembekilei yena olibizayoj; laye ozakwenza lokhu.

25 Bazalwane, sikhulekelenik.

26 Bingelelani abazalwane bonke ngokwanga okungcwelel.

27 Ngiyalifungisa ngeNkosi, ukuthi lincwadi ifundwe kubo bonke abazalwane abangcwelem.

28 Umusa weNkosi yethu uJesu Kristu kawube lanin. Ameni.

INCWADI YESIBILI KAPAWULI UMPHOSTOLI

KWABASETHESALONIKA

UPawuli uyababingelela. Uyabonga ngokuthuthuka kwabo evangelini

1UPawulia loSilivanu loTimothi kubandla labeThesalonika elikuNkulunkulu uBaba wethu leNkosini uJesu Kristu:

2 Umusa kawube kini lokuthula okuvela kuNkulunkulu uBaba wethu leNkosini uJesu Kristu.

3 Simeleb ukumbongac uNkulunkulu njalonjalo ngani, bazalwane, njengoba kufanele, ngoba ukholod lwenu luyanda ngokungelakulinganiswa, lothandoe lwalowo lalowo wenu lonke luyengezeleleka komunye lomunye;

4 ngakho thina ngokwethu siyazincomaf ngani emabandleni kaNkulunkulug ngenxa yokubekezelah kwenu lokholoi phakathi kokuzingelwa kwenu konke lezinhlupheko elibekezela kuzoj;

5 okuyisibonakalisok sokwahlulelwa okulungileyo kukaNkulunkulu, ukuze kuthiwe lingabafanele umbuso kaNkulunkulul, lani eliwuhluphekelayom;

6 njengoba kuyinto elungileyo kuNkulunkulu ukuthi abuyisele ukuhlupheka kwabalihluphayon,

7 njalo kini elihluphekayoo, ukuphumula kanye lathip, ekwembulweni kweNkosi uJesuqr evela ezulwini lengilosis zamandla akhe,

8 emalangabini omlilot, esenza impindiselou kwabangamaziyo uNkulunkuluv, lakwabangalaleliw ivangeli leNkosi yethu uJesu Kristu;

9 abazahlupheka ngesijezisox sokubhujiswa okulaphakadey, basuswe ebusweni beNkosiz lenkazimulweni yamandla akhea,

10 mhla efikab ukuthi adunyiswe kubangcwele bakhec, njalo abatshazwe ekubo bonke abakholwayo (ngoba ubufakazid bethu bakholekae phakathi kwenu) ngalolosukuf.

11 Ngenxa yalokho sihlala silikhulekela lani, ukuze uNkulunkulu wethu alibone1 lingabafaneleg ubizo, lokuze aphelelise yonke intando enhleh yobuhle bakhei lomsebenzi wokholo ngamandlaj;

12 ukuze ibizo leNkosi yethu uJesu Kristu lidunyiswek kini, lani kuye, njengomusa kaNkulunkulu wethu loweNkosi uJesu Kristu.

Ukufika kweNkosi lokufika kukaNgelamthetho

2Siyalincenga-ke, bazalwane, mayelana lokufikaa kweNkosi yethu uJesu Kristu, lokubuthanab kwethu kuyo,

2 ukuthi lingaphangisi liqhuqhiswe engqondweni, kumbe lethuswec, loba ngumoyad, loba yilizwie, loba yincwadif ngokungathi ivela kithi, ngokungathi usuku lukaKristu selufikileg.

3 Kakungabi lamuntuh olikhohlisayo langayiphi indlela; ngoba aluyikufika ngaphandlei kokuthi ukuhlubuka kufike kuqala, lomuntu wesono embulwej, indodana yokubhujiswak,

4 emelana izikhukhumezel phezu kwakho konke okuthiwa nguNkulunkulum loba yinto ekhonzwayon, ize ihlale ethempelini likaNkulunkulu njengoNkulunkulu, izitshengisa ukuthi inguNkulunkulu.

5 Kalikhumbuli yinio ukuthi ngiseselani ngalitshela lezizinto?

6 Selikwazi khathesi okuvimbelayop1, ukuze embulwe ngesakhe isikhathi.

7 Ngoba imfihloq yokungabi lomthethor isasebenza; kuphela kukhona ovimbelayos okwalesisikhathi, aze asuswe phakathi,

8 khona-ke ezakwembulwa oNgelamthethotu, iNkosi ezamqedav ngokuphefumula komlomo wayow, izambhubhisa ngokubonakalax kokufika kwayoy;

9 lowo okufika kwakhe kunjengokusebenzaz kukaSathanea emandleni wonkeb lezibonakaliswenic lezimangalisweni zamangad,

10 lenkohlisweni yonke yokungalungie kulabo ababhubhayof, ngoba kabemukelanga uthandog lweqinisoh ukuze basindiswe.

11 Ngenxa yalokhu-ke uNkulunkulu uzabathumezela amandla enkohlisoi, ukuze bakholwe amangaj;

12 ukuze balahlwe bonke abangakholwangak iqinisol, kodwa bathokozam kukho ukungalungin.

Ukubonga lokunxusa kukaPawuli

13 Kodwa thina simeleo ukubonga uNkulunkulu njalonjalo ngani, bazalwane abathandwa beNkosip, ukuthi uNkulunkulu walikhethela usindiso kusukela ekuqaleniq, ekungcwelisweni koMoyar, lokholo lweqiniso;

14 owalibizelas kulokhu ngevangeli lethu, ekuzuzenit inkazimulo yeNkosi yethu uJesu Kristuu.

15 Ngakho-ke, bazalwane, manini liqinev, libambelele ezimfundisweniw elazifundiswayo, loba ngelizwix, kumbe ngencwadi yethuy.

16 Kakuthi-ke iNkosi yethu uJesu Kristuz uqobo, loNkulunkulua, ngitsho uBaba wethu owasithandayob, lowasinika induduzoc elaphakade lethemba elihled ngomusa,

17 aduduze inhliziyo zenue, aliqinisef emazwini lemisebenzini yonke emihleg.

Izicelo lezifiso lezeluleko zikaPawuli

3Elokucinaa, bazalwane, sikhulekelenib, ukuze ilizwi leNkosi ligijimec, lidunyiswe, njengalokhu kwaba njalo lakini,

2 lokuthi sikhululwed ebantwini abangaqondanga lababi; ngoba ukholo kayisilo lwabo bonkee.

3 Kodwa iNkosi ithembekilef, ezaliqinisag ilivikeleh komubii.

4 Silethemba-ke eNkosinij ngani, ukuthi izinto esililaya zona, lani liyazenza njalo lizazenza.

5 Kodwa iNkosi sengathi ingaqondisa inhliziyo zenuk ethandweni lukaNkulunkulu, lekubekezeleni kukaKristu.

6 Siyalilaya-ke, bazalwane, ebizweni leNkosi yethu uJesu Kristul, ukuthim lizehlukanisen laye wonke umzalwaneo ohamba ngokungafanelangap, njalo kungenjengomlayoq elawemukela kithi.

7 Ngoba liyazi ngokwenu ukuthi lifanele lisilingise njanir; ngoba kasihambangas ngokungafanelangat phakathi kwenu,

8 njalo kasidlanga kudla komuntu ngesihle, kodwa ekutshikatshikeniu lekusebenzeni nzimav, ubusuku leminiw sisebenza, ukuze singabi ngumthwalo lakomunye wenux;

9 kungesikuthi sasingelalungeloy, kodwa ukuze sizinikele kini njengesiboneloz sokusilingiselaa.

10 Ngoba lalapho silani, salilaya lokhu ukuthi: Uba umuntu engafuni ukusebenzab, akumelanga adle.

11 Ngoba sizwa ukuthi abanye phakathi kwenu bahambahamba ngokungafanelangac, kabasebenzi luthod, kodwa besenza izinto ezingelamsebenzie.

12 Abanjalo-ke siyabalaya sibakhuthaze ngeNkosi yethu uJesu Kristu, ukuze basebenzef ngokuthulag badle okwabo ukudla.

13 Lani, bazalwane, lingadinwah1 yikwenza okuhle.

14 Kodwa uba umuntu engalaleli ilizwi lethu ngencwadii, mqapheliseni2 lowo, njalo lingahlangani layej, ukuze abe lenhlonik;

15 njalo lingamphathi njengesithal, kodwa melulekeni njengomzalwanem.

16 Sengathi-ke iNkosi yokuthulan uqobo ingalinika ukuthula ngesikhathi sonke ngendlela zonke. INkosi kayibe lani lonke.

Isicino

17 Isibingeleloo ngesami isandla esikaPawuli, okuluphawu kuyo yonke incwadi; ngibhala ngokunjalo.

18 Umusa weNkosi yethu uJesu Kristu kawube lani lonkep. Ameni.

INCWADI YOKUQALA KAPAWULI UMPHOSTOLI

KUTIMOTHI

Isibingelelo

1UPawuli, umphostoli kaJesu Kristu njengokomlayoa kaNkulunkulu uMsindisi wethub, loweNkosi uJesu Kristu ithemba lethuc,

2 kuTimothid umntanami weqiniso ekholwenief: Umusag, isihawuh, ukuthulai okuvela kuNkulunkulu uBaba wethu loJesu Kristu iNkosi yethu.

UPawuli uxwayisa uTimothi ngokufundisa okungamanga

3 Njengoba ngakukhuthazaj ukuthi uhlale eEfesuk, ngisiyal eMakedoniyam, ukuze ulaye abathile ukuthi bangafundisi imfundiso eyehlukileyon,

4 futhi bangananzeleli izinganekwaneo lendaba zosendo olokuzalanap ezingapheliyo, ezibanga ukuphikisanaqr kulokwakha kukaNkulunkulu okusekholwenis.

5 Kodwa injongo yomlayo luthandot oluvela enhliziyweni emhlopheu lakusazela esihlev lekholweniw olungelakuzenzisax;

6 kulokhu abathile abaduhe1 kukho baphambukelay ekukhulumeni okuyizez,

7 befunaa ukuthi babe ngabafundisi bomlayob, bengaqedisisic lezinto abazitshoyo, kumbe langezinto abaziqinisayod.

8 Kodwa siyazi ukuthi umlayo ulungilee, uba umuntu ewusebenzisa ngokomlayo,

9 esazi lokhu, ukuthi umlayo kawubekelwa olungileyof, kodwa abangelamlayo labangalaleliyog, abeyisa uNkulunkuluh labayizonii, abangangcwelej labangakholwayok, ababulala oyise lababulala onina, ababulala abantu,

10 izifebel, abesilisa abalalanayomn, abathumba abantuo, abaqambimangap, abephula izifungoq, njalo nxa kukhona okunye okuphambene lemfundiso ephilileyor,

11 njengokwevangeli lenkazimulos kaNkulunkulu obusisiweyot, engaphathiswa lonau.

UPawuli ubonga uNkulunkulu owamhawukelayo

12 Ngiyambonga-ke owanginika amandlav, uKristu Jesu iNkosi yethu, ukuthi wangibona ngithembekilew, wangimisa enkonzwenix,

13 owayekade engumhlambaziy lomzingeliz lomthukia; kodwa ngahawukelwab, ngoba ngangikwenza ngokungazi ekungakholwenic;

14 kodwa umusa weNkosid yethu wengezelelwa kakhulu kanye lokholoe lothando olukuKristu Jesuf.

15 Lithembekile lelilizwig njalo lifanele ukwemukelwa konkeh, ukuthi uKristu Jesu weza emhlabeni ukusindisa izonii, engiyinduna yazo minaj;

16 kodwa ngenxa yalokhu ngahawukelwak, ukuze kimi engiyinduna uJesu Kristu abonakalise konke ukubekezela, ngibe yisibonelol kwabazakholwa kuye empilweni ephakade.

17 Kuyo-ke iNkosi eyisimakadem, engabhubhiyono, engelakubonwapq, uNkulunkulu yedwa ohlakaniphileyor, kakube udumost lobukhosi kuze kube nini laninininiu. Ameni.

18 Lumlayo ngiwunika wenav, mntanami Timothiw, njengeziprofethox ezenzakala kuqala ngawe, ukuze ngazo ulwe ukulwa okuhley,

19 ubamba ukholoz lesazela esihlea, abanye abasininayo, bachithekelwa ngumkhumbib mayelana lokholo;

20 okukubo uHimeneyoc loAleksandrod, engibanikele kuSathanee, ukuze bafunde ukuthi bangahlambazif.

Imithetho yenkonzo yebandla

2Ngakho kuqala kukho konke ngikhuthazaa ukuthi ukunxusabc, imikhulekode, ukulabhelaf, ukubongag kwenzelwe abantu bonke;

2 amakhosih, labo bonke abayiziphathamandlai1, ukuze sichithe impilo elokuthula lepholileyoj kukho konke ukukhonza uNkulunkulu lenhloniphok;

3 ngoba lokhu kuhlel kuyemukeleka phambi kukaNkulunkulu uMsindisi wethum,

4 ofuna ukuthi bonke abantu basindiswen njalo beze elwazini lweqinisoo.

5 Ngoba munye uNkulunkulup, njalo munye umlamuliq phakathi kukaNkulunkulu labantu, umuntu uKristu Jesur,

6 owazinikela yena ukuba lihlawulo labo bonkes, ubufakazi ngezikhathi ezifaneleyot,

7 mina engamiselwa khona ukuba ngumtshumayeli lomphostoliu (ngikhuluma iqiniso kuKristu, kangiqambi mangav) umfundisi wabezizwew ekholweni leqiniswenix.

8 Ngakho ngifisa ukuthi amadoda akhuleke kuyo yonke indawoy, ephakamisaz izandla ezingcwelea, engelalaka lokuxabanab.

9 Ngokunjalo labesifazana bazicecise ngezigqoko ezifaneleyoc, lenhlonipho lokuqondad, kungabi ngenwele ezelukiweyo, kumbe igolide, kumbe amapharele*e, kumbe izembatho ezidulayof,

10 kodwag, okufanele abesifazana abathi bakhonza uNkulunkuluh, ngemisebenzi emihlei.

11 Owesifazana kafunde ngokuthulaj ekuzithobeni konkek.

12 Kodwa kangivumeli owesifazana ukuthi afundise, kumbe abe lamandla phezu kowesilisa, kodwa abe ekuthulenil.

13 Ngoba uAdamu wabunjwa kuqalam, emva kwalokho uEvan;

14 futhi uAdamu kakhohliswanga, kodwa owesifazanao esekhohlisiwe waba sesiphambekweni,

15 kodwa uzasindiswa ngokuzala abantwanap, uba behlala ekholweni lethandweni lebungcweleni kanye lokuqondaq.

Mayelana labaphathi bebandla

3Lithembekile ilizwia elithi: Uba umuntu efisa isikhundla sombonisib, ufisa umsebenzi omuhle;

2 ngakho kumele ukuthi umbonisicd abe ngongasolekiyoe, indoda yomfazi munyef, ozithintayog, oqondileyoh, oziphatha ngokufaneleyo, ophatha kuhle izihambii, olelisu lokufundisaj;

3 angabi yisidakwak, angabi ngothanda ukulwa, anganxwaneli inzuzo embil, kodwa abe mnenem, angabi ngothanda ukuxabanan, angabi ngothanda imalio;

4 ephatha kuhle owakhe umuzip, elabantwana abalalelaq ngenhlonipho yonker,

5 ngoba uba umuntu engakwazi ukuphatha owakhe umuzi, angaligcina njani ibandla likaNkulunkulu?s

6 Kangabi ngosanda ukukholwa, hlezi ngokukhukhunyezwat awele ekulahlweni kukadiyabholau.

7 Kumele futhi ukuthi abe lobufakazi obuhlev kwabangaphandlew, hlezi awele ekuthukweni lemjibileni kadiyabholax.

8 Ngokunjalo abadikoniy bahloniphekez, bangabi ndimimbilia, bangananzi iwayini elinengib, bangafisi inzuzo embi,

9 babambe imfihlo yokholoc esazeleni esimhlophed.

10 Laba-ke kabaqale bahlolwee, okulandelayo kabakhonze uba bengasolekif.

11 Ngokunjalo omkabo babe ngabahloniphekayog, abanganyeyiyoh, abazithintayo, bethembekile ezintweni zonkei.

12 Abadikoni kababe ngamadoda amfazi munyej, aphatha kuhle abantwana leyawo imizik.

13 Ngoba abakhonze kuhlel bazizuzela isimilo esihlem, lesibindi esikhulun ekholweni olukuKristu Jesu.

14 Lezizinto ngikubhalela zona, ngithemba ukuza kuwe masinyane;

15 kodwa uba ngibambeka, ukuze wazi ukuthi kufanele uziphathe njani endlini kaNkulunkuluo, elibandlap likaNkulunkulu ophilayoq, insikar lesisekelo seqinisos.

16 Kuyavunywa-ke ukuthi yinkulu imfihlot yokukhonza uNkulunkuluu: UNkulunkulu wabonakaliswa enyameniv, wathiwa ulungile kuMoyaw, wabonwa zingilosix, watshunyayelway ezizweniz, wakholeka emhlabenia, wenyuselwab ebukhosinic.

UPawuli uxwayisa uTimothi ngabafundisi bamanga

4UMoya-kea utsho ngokucacileyob ukuthi ngezikhathi zokucinac abanye bazahlehlela nyovane ekholwenid, balalele omoya abaduhisayoe lemfundiso zamadimoni,

2 ekuzenziseni kwabaqambimangafg, betshiswe kwezabo izazela ngensimbi etshisayoh,

3 besalela ukuthathanai, bezilaj ukudla uNkulunkulu akudalileyok ekwemukelweni lokubonga ngabakholwayol labazi iqinisom;

4 ngoba sonke isidalwa sikaNkulunkulu sihlen, kakulahlwa lutho, uba lwemukelwa kanye lokubongao;

5 ngoba luyangcweliswa ngelizwi likaNkulunkulup langomkhulekoq.

6 Uba ubeluleka lezizinto abazalwane uzakuba yisikhonzi esihle sikaJesu Kristu, wondliwe emazwini okholor, lawemfundiso enhles oyilandelayo ngokunanzelelat.

7 Kodwa wale inganekwane ezimbi lezezalukaziuv. Uzejwayezew ukukhonza uNkulunkulux;

8 ngoba ukwejwayeza umzimba kulokusiza okuncinyaney1; kodwaz ukukhonza uNkulunkulu kusiza ezintweni zonkea, kulesithembiso sempilob yalamuhla lezayo.

9 Lithembekile ilizwi njalo lifanele konke ukwemukelwac.

10 Ngoba ngalokho lathi siyasebenza nzima futhi siyathukwad ngoba sithembelee kuNkulunkulu ophilayof onguMsindisi wabo bonke abantug, ikakhulu wabakholwayo.

UTimothi welulekwa ngokuhamba langokufundisa

11 Laya ngalezizinto ufundiseh.

12 Kungabi lamuntui odelela ubutsha bakhoj, kodwa wobak yisibonelo kwabakholwayol elizwini, ekuhambenim, ethandwenin, emoyeni, ekholwenio, ekuhlambulukenip.

13 Ngize ngifike, nanzelela ekubaleni, ekulayeniq, ekufundisenir.

14 Ungadeleli isiphiwo esikuwes, owasiphiwa ngesiprofethot kanye lokubekwau izandla zobudalav.

15 Nakana ngalezizinto, ube kulezizinto, ukuze ukuqhubeka kwakhow kubonakale phakathi kwabo bonke2.

16 Zinanzelele wenax lemfundisoy. Hlala kulezizinto; ngoba ngokwenza lokho uzazisindisa wenaz kanye lalabo abakuzwayoa.

5Ungamkhalimelia omdala, kodwa meluleke njengoyihlob; abatsha njengabafowenu;

2 abesifazana abadala njengonyoko; abesifazana abatsha njengabodadewenu, ekuhlambulukeni konkec.

UTimothi welulekwa ngokuphatha abafelokazi ebandleni

3 Hlonipha abafelokazi abangabafelokazi isibilid.

4 Kodwa uba umfelokazi othile elabantwana loba abazukulue, kabafunde kuqala ukuhloniphaf indlu yakwabo, kabenanise umkhondo kubazali; ngoba lokhu kuhleg kuyemukeleka phambi kukaNkulunkulu.

5 Lowo-ke ongumfelokazi isibilih osele yedwa uthembele kuNkulunkului, uhlala ekunxuseni lemikhulekwenij ebusuku leminik.

6 Kanti lowo ozinikela ekuzithokoziseni, ufile ephilal.

7 Laya-ke ngalezizintom, ukuze bangasolekin.

8 Kodwa uba umuntu engondli abakiboo, ikakhulu abendlu1 yakhep, uluphikile ukholoq, futhi mubi kulongakholwayor.

9 Kangabalwa umfelokazi ongaphansi kweminyaka engamatshumi ayisithupha, umfazi owake wenda endodeni kanyes,

10 onconywa ngemisebenzi emihlet, uba ondle abantwana, uba engenise izihambiu, uba egezise inyawo zabangcwelev, uba esize abahluphekayow, uba ekhuthalelex wonke umsebenzi omuhley.

11 Kodwa abafelokazi abatsha ubalez; ngoba nxa sebelenkanuko ezimelana loKristua, bafuna ukwenda;

12 balokulahlwa, ngoba bachithileb ukholo lwabo lokuqala.

13 Futhi-ke ngesikhathi esifananayo bafunda ukuvilapha bezula lezindluc, futhi bengavilaphi kuphela, kodwa babuye bahlebed bengena kokungeyisikho okwaboe, bekhuluma okungafanelanga.

14 Ngakho ngifisa ukuthi abafelokazi abatsha bendef, bazale abantwana, baphathe umuzi wabog, banganikih isitha lathuba lokuthukai.

15 Ngoba lakhathesi abanye sebephambukej balandela uSathanek.

16 Uba okholwayo owesilisa kumbe okholwayo owesifazana elabafelokazi, kabasizel, njalo ibandla lingathwaliswa nzima, ukuze lisizem abangabafelokazi isibilin.

Mayelana labadala bebandla

17 Abadalao abaphatha kuhlep bafaneleq ukuhlonitshwa ngokuphindiweyors, ikakhulu labo abasebenza nzima elizwini lekufundisenit;

18 ngoba umbhalo uthiu: Ungayifaki isayeke inkabi ebhulayov; futhi uthi: Isisebenzi sifanele iholo lasow.

19 Ungalemukeli icala elimelana lomdalax, ngaphandle phambi2 kwabafakazi ababili kumbe abathathuy.

20 Abonayo basolez phambi kwabo bonkea, ukuze abanye labo babe lokwesabab.

21 Ngiyakulayisisacd phambi kukaNkulunkulu leNkosi uJesu Kristu lengilosi ezikhethiweyo, ukuze uzigcine lezizinto ngokungaqumi ngaphambili, ungenzi lutho ngokubandlululae.

22 Ungaphangisi ukubeka izandlaf phezu komuntug, futhi ungahlanganyeli ezonweni zabanyeh; uzigcine wena umsulwai.

23 Ungabe usanatha amanzi wodwa, kodwa sebenzisa iwayini elilutshwanaj, ngenxa yesisu sakho lemikhuhlane yakho futhifuthik.

24 Izonol zabanye abantu zisobalam, zibaqalela ukuya ekugwetshwenin; kanti ezabanye ziyalandela.

25 Ngokunjalo lemisebenzi emihle isobalao; laleyo eyehlukileyo ingeke ifihlakalep.

Mayelana lezigqili

6Bonke abangaphansi kwejogwe, izigqilia, kabathi amakhosi abo afanele konke ukuhlonitshwa, ukuze ibizo likaNkulunkulub lemfundisocd kungahlanjazwae;

2 labalamakhosi akholwayo bangawadeleli, ngoba engabazalwanef; kodwa kulalokhu kabawasebenzele, ngoba ekholwa njalo ethandeka, abahlanganyeli benzuzo. Fundisa njalo ukhuthaze lezizintog.

Imfundiso yamanga ibanga okubi

3 Uba kukhona ofundisa okwehlukileyoh, njalo engavumelani lamazwi aphilileyoi, aweNkosi yethu uJesu Kristu, lemfundiso evumelana lokukhonza uNkulunkuluj,

4 uyazikhukhumezak1, kazi luthol, kodwa ubulawa yinkani lemibuzom lokuphikisana ngamazwin, okuvela kukho umonao, umbangop, ukuthukaq, imicabango emibi,

5 ukuxabaxabanar kwabantu abangqondo yabo yonakeles, labalahlekelwe liqiniso, besithi ukukhonza uNkulunkulu kuyindlela yenzuzot. Zehlukanise labanjalou.

6 Kodwa ukukhonza uNkulunkuluv lokwenelaw kuyinzuzo enkulux;

7 ngoba kasizanga lalutho emhlabeniy; kusobala ukuthi kasiyikusuka lalutho;

8 kodwa uba silokudla lezembathoz sizakweneliswa yikhoa.

9 Kodwa abafisa ukunothab bawela ekulingweni lemjibilenic, lenkanukweni ezinengi zobuphukuphuku ezilimazayo, ezicwilisela abantu encithakalweni lekubhujiswenid;

10 ngoba uthando lwemali luyimpande yakho konke okubie; abanye beyifisa, baduhile ekholweni, bazigwaza ngenhlungu ezinengi.

Ezinye izeluleko zikaPawuli

11 Kodwa wena, O muntu kaNkulunkuluf, balekela lezizintog; njalo udingisise ukulungahi, ukwesaba uNkulunkuluj, ukholok, uthandol, ukubekezela, ubumnenem.

12 Lwanano ukulwa okuhle kokholo, ubambelele empilweni ephakadep, owabizelwa kuyoq, wavuma uvumo oluhle phambi kwabafakazi abanengi.

13 Ngiyakulayar phambi kukaNkulunkulus ophilisa konket, loKristu Jesu owafakaza uvumo oluhle phambi kukaPontiyusi Pilatuu,

14 ukuthi ugcine umthetho ungelasiciv, ungasolekiw, kuze kubex sekubonakaleni kweNkosi yethu uJesu Kristuy,

15 ozakubonakalisa ngezakhe izikhathiz obusisiweyoa loSomandla oyedwa, iNkosi yamakhosibc, loMbusi wababusid,

16 yena yedwa olokungafie, ohlala ekukhanyeni okungelakusondelelwafg, akulamuntu ebantwini owambonayo, kumbe ongambonah; okukuye udumoij lamandla aphakadek. Ameni.

17 Laya abanothileyo emhlabeni wakhathesil ukuthi bangazigqajim, bangathembelino ekungaqondini kwenothop, kodwa kuNkulunkulu ophilayoqr osipha ngokunothas zonke izinto ukuze sithokoze,

18 benze okuhle, banothe emisebenzini emihlet, balungele ukupha, ukwabelana ngesihleu2,

19 bazibekele isisekelov esihle sibekelwa okuzayo, ukuze babambe impilo elaphakadew.

Isicino

20 O Timothi, londoloza kuhle okubekwe kuwex, uxwayey ukukhuluma okuyize okungcolileyo lokuphikisana kwalokho okuthiwa lulwazi kungeyisiloz,

21 okuthe abanye ngokukuvuma baduhaa ekholweni.

Umusa kawube lani. Ameni.

INCWADI YESIBILI KAPAWULI UMPHOSTOLI

KUTIMOTHI

Isibingelelo

1UPawuli umphostoli kaJesu Kristu ngentando kaNkulunkulua, njengokwesithembiso sempilo ekuKristu Jesub,

2 kuTimothic, umntanami othandekayod: Umusa, isihawu, ukuthula okuvela kuNkulunkulu uBaba, loKristu Jesu iNkosi yethue.

UTimothi welulekwa ukuthi azivuselele

3 Ngiyambonga uNkulunkuluf, engimkhonzayog kusukela kubokhokhoh esazeleni esimhlophei, njengalokhu ngikukhumbula ngokungaphezi emikhulekweni yamij ebusuku leminik,

4 ngilangatha ukukubonal, ngikhumbula inyembezi zakhom, ukuze ngigcwaliswe ngentokozo,

5 nxa ngibeka emkhumbulweni ukholo olungelakuzenzisa olukuwen, olwaluhlezi kugogo wakho uLoyisi kuqala lakunyoko uYunikeo, njalo ngithemba ukuthi lukhona lakuwe.

6 Ngenxa yalesisizatho ngiyakukhumbuza ukuthi uvuselele isipho sikaNkulunkulup, esikuweq ngokubekwa kwezandla zamir.

7 Ngoba uNkulunkulu kasinikanga umoya wobugwalas, kodwa owamandlat lowothando lowokuqondau.

8 Ngakho ungabi lanhloniv ngobufakazi beNkosi yethuw, loba ngami isibotshwa sayox; kodwa kumele uhluphekey kanye levangeli njengamandla kaNkulunkulu,

9 owasisindisayoz, njalo wasibizaa ngobizo olungcweleb, kungeyisikho njengemisebenzi yethuc kodwa ngokwelakhe icebod langomusae, asinika wona kuKristu Jesu kungakafiki izibanga zezikhathif,

10 kodwa oselubonakaliswe khathesig ngokubonakala koMsindisi wethu uJesu Kristuh, owachitha ukufaij, waseletha ekukhanyeni impilo lokungabhubhi ngevangelik,

11 engamiselwa lona mina ukuba ngumtshumayeli lomphostoli lomfundisi wezizwel.

12 Ngenxa yalesisizatho lami ngiyahlupheka lezizintom, kodwa kangilanhlonin; ngoba ngiyamazi engikholwe1 kuyeo, njalo ngileqiniso ukuthi ulamandla okulondoloza lokho engikubeke kuyep kuze kufike lolosukuq.

13 Bambelelar kusibonelos samazwi aphilileyot owawezwayo kimiu, ekholweniv lethandweni olukuKristu Jesuw.

14 Lokhu okuhle okuphathisiweyox kulondoloze ngoMoya oNgcwele ohlezi kithiy.

15 Uyakwazi lokhu, ukuthi bonke abaseAsiyaz bangihlamukaa, okukubo uFigelo loHermogene.

16 Sengathi iNkosi inganika umusab indlu kaOnesiforoc; ngoba wangivuselela kanengid, njalo wayengelanhlonie ngeketane lamif,

17 kodwa ekufikeni kwakhe eRoma, wangidingisisag kakhulu wasengitholah;

18 sengathi iNkosi ingamnika ukuthi athole isihawu eNkosinii ngalolosukuj; lokuthi zingaki izinto angenzela zonak eEfesul, uyakwazi wena kuhle kakhulum.

UTimothi welulekwa ukuthi abe lesibindi

2Ngakho wena, mntanamia, qiniswa emuseni okuKristu Jesub.

2 Lezinto owazizwa kimicd phakathi kwabafakazi1 abanengi, zinikelee ebantwini abathembekileyof, abazakuba lamandla okufundisa labanyeg.

3 Ngakho wena hlupheka ngobunzimah, njengebutho elihle likaJesu Kristui.

4 Kakho osebenzaj njengebutho okhanywa zindaba zempilok, ukuze amkholise lowo ombuthileyo.

5 Futhi nxa umuntu laye encintisanal, kanikwa umqhele ngaphandle kokuthi encintisana ngokomthethom.

6 Kufanele umlimi osebenza kakhulu emukele kuqala izithelon.

7 Nakana ngezinto engizitshoyo; njalo sengathi iNkosi ingakunika ukuqedisisa ezintweni zonkeo.

8 Khumbula ukuthi uJesu Kristu wavuswa kwabafileyo, owenzalo kaDavidapq, njengokwevangeli lamir;

9 engihlupheka kulo okubist kuze kube kuzibophou, njengomenzi wobubi; kanti ilizwi likaNkulunkulu kalibotshwangav.

10 Ngakho ngikubekezelele konke ngenxaw yabakhethiweyox, ukuze labo bazuze usindiso olukuKristu Jesuy, kanye lobukhosi obuphakadez.

11 Lithembekile ilizwi elithia: Ngoba uba safa kanye laye, sizaphila kanye laye futhib;

12 uba sibekezelac, lathi sizabusa kanye layed; uba simphika, laye uzasiphikae;

13 uba singathembekif, yena uhlala ethembekileg; angeziphike yenah.

UTimothi uxwayiswa ngokuphikisana

14 Bakhumbuze lezizintoi, ulayisise phambi kweNkosij ukungaphikisi ngamazwik kokungasizi luthol, kodwa ekuduhisweni kwabezwayom.

15 Khuthalela ukuthi uziveze kuNkulunkulu uthembekilen, isisebenzi esingelambangela yokuba lenhloni, esiqondisa kuhle ilizwi leqiniso.

16 Kodwa xwayao ukukhuluma okungcolileyo okuyizep; ngoba bazaqhubeka ekungamesabini uNkulunkulu okukhuluq,

17 lelizwi labo lizabhibhidla okwemvukuzane2; okukubo uHimeneyo loFiletor;

18 abaduhileyos eqinisweni, besithi ukuvuka kwabafileyo sekudlulet, begenqula ukholo lwabanye.

19 Loba kunjalo isisekelo sikaNkulunkuluu simi siqinile, silaloluphawuv lokuthi: INkosi iyabazi abangabayow, lokuthi: Wonke obiza ibizo likaKristu kehlukane lokungalungix.

20 Kodwa endlini enkuluy kakukho izitsha zegolide lezesiliva kuphela, kodwa lezesihlahla lezebumbaz, njalo ezinye ngezenhlonipho, kodwa ezinye ngezokungahlonitshwaa.

21 Ngakho uba umuntu ezihlambululab kulezizinto, uzakuba yisitsha senhloniphoc, esingcwelisiweyo, njalo esilosizo kumninindlud, sesilungiselwee wonke umsebenzi omuhlef.

22 Balekela-keg inkanuko yobutshah, kodwa udingisise ukulungai, ukholoj, uthandok, ukuthulal kanye labo ababiza iNkosim kuvela enhliziyweni emhlophen.

23 Kodwa yala ukuphikisana okobuthutha lokokungafundiop, usazi ukuthi kubanga ukulwa.

24 Inceku yeNkosi-ke kayifanele ukulwisaq, kodwa ukuba mnener kibo bonke, ibe lelisu lokufundisas, ibekezele,

25 ibeluleke ngobumnene abalenkanit; mhlawumbe uNkulunkulu angabanika ukuphendukau baye kulwazi lweqinisov,

26 njalo basanguluke kumjibila kadiyabholaw, ababanjwe3 nguye entandweni yakhe.

Izinto ezimbi zezinsuku zokucina

3Kodwa yazi lokhu, ukuthi ensukwini zokucina kuzafika izikhathi ezinzimaa.

2 Ngoba abantu bazakuba ngabazithandayob, abathanda imalic, abazikhukhumezayod, abazigqajayoe, abahlambazayof, abangalaleli abazalig, abangabongiyo, abangangcweleh,

3 abangelathando ngemveloi, abangelakuxoliswaj, abahlebayo, abangazikhuziyok, abalolaka, abangathandi okuhlel,

4 abanikela abanyem, abalamawalan, abazikhukhumezayoo, abathanda intokozo kulokuthanda uNkulunkulup,

5 abalesimo sokukhonza uNkulunkuluqr, kodwa amandla alo bewaphikas; labanjalo baxwayet.

6 Ngoba okuvela kubo labo ngabanyenyela ezindliniu, njalo bathumbe abesifazana ababuthakathaka abasindwa yizonov, bebuswa zinkanuko eziyinhlobonhlobow,

7 befunda njalonjalo, futhi bengasoze babelakho ukufika elwazini lweqinisox.

8 Njengoba-ke uJanesi loJamberey bamelana loMozisiz, ngokunjalo lalaba bamelana leqiniso, abantu abalengqondo eyonakeleyoa, abangasizi lutho mayelana lokholo.

9 Kodwa kabayikuqhubekela phambilib; ngoba ubuthuthac babo buzakuba sobala kibo bonked, njengoba kwaba njalo lakobaboe.

Ukubambelela emfundisweni elungileyo

10 Kodwa wena ulandele ngokunanzelelaf imfundiso yamig, ukuziphatha, injongoh, ukholoi, ukubekezela, uthandoj, ukuqiniselak,

11 ukuzingelwal, izinhlupheko, njengalokhu okwangehlela eAntiyokim, eIkoniyuman, eListrao, ukuzingelwa okunjani engakuthwalayop; njalo kukho konkeq iNkosi yangophular.

12 Isibili labo bonke abathanda ukuphila ngokwesaba uNkulunkulu kuKristu Jesu bazazingelwas;

13 kodwa abantu ababi labakhohlisi bazaqhubekela phambili bedlulisa ebubinit, bekhohlisa njalo bekhohliswau.

14 Kodwa wena mana kulezozinto ozifundileyo lowaqiniseka kuzov, usazi ukuthi uzifunde kubani,

15 lokuthi kusukela ebuntwaneniw wayazix imibhalo engcweley, elamandla okukuhlakaniphisaz kube sesindisweni ngokholo olukuKristu Jesu.

16 Wonke umbhalo waphefumulelwa nguNkulunkulua, njalo ulungeleb imfundisoc, ukukhalimelad, ukuqondisa, ukufundisa okusekulungeni;

17 ukuze umuntu kaNkulunkulue aphelele, alungisiselwe wonkef umsebenzi omuhleg.

UTimothi ulaywa ukuthi aqine

4Ngakho mina ngiyalayisisaa phambi kukaNkulunkulu, leNkosi uJesu Kristu, ozakwahlulela abaphilayo labafileyob, ekubonakaleni kwakhe lembusweni wakhec,

2 tshumayela ilizwi, ulunge ngesikhathi esilungileyod, ngesikhathi esingalungangae, solaf, ukhuzeg, welulekeh, ekubekezeleni konke lemfundiswenii.

3 Ngoba kuzakuba lesikhathij lapho bengayikuvumak imfundiso ephilileyol, kodwa ngokowabo umhawu bazazibuthelelela abafundisi, belunywa zindlebem;

4 njalo bazafulathelisa indlebe zabo eqinisweni, bazaphambukelan ezinganekwanenio.

5 Kodwa wena qonda ezintweni zonkep, ubekezelele inhluphekoq, wenze umsebenzi womvangelir, ugcwalise inkonzo yakhos.

6 Ngoba mina sengithululwe njengomnikelot wokunathwayo, lesikhathi sokusuka kwami sesifikileu.

7 Ngilwile ukulwa okuhlev, ngiqedile uhambow, ngilondolozile ukholo;

8 kusukela khathesix, ngibekelwey umqhele wokulungaz, ezanginika wona ngalolosukua iNkosi, umahluleli olungileyo; kodwa kungeyisimi ngedwa, kodwa labo bonkeb abathanda ukubonakala kwayoc.

UTimothi ucelwa ukuthi afike kuPawuli

9 Khuthala ukuza kimi masinyaned;

10 ngoba uDemae ungihlamukile, ethandef umhlaba wakhathesig, waya eThesalonikah; uKresena eGalathiyai, uTitosi eDalmathiyaj.

11 ULuka yedwa ulamikl. Thatha uMarko ubuye layem; ngoba uloncedo kakhulun kimi enkonzweni.

12 Kodwa uTikikoo ngimthume eEfesup.

13 Ulethe isembatho engasitshiya kuKarpo eTrowasiq, nxa ubuya, lezingwalo, ikakhulu incwadi zesikhumba.

14 UAleksandror umkhandi wethusi wangitshengisa okubi okunengis; sengathi iNkosi ingambuyisela njengokwemisebenzi yakhet;

15 umxwaye lawe, ngoba wamelana kakhulukazi lamazwi ethu.

16 Ekuziphenduleleni kwami kwakuqala kwakungekho muntu owangimelayou, kodwa bonke bangihlamukav; sengathi kungebalelwe kibow.

17 Kodwa iNkosi yangimelax, yangipha amandlay, ukuze ngami ukutshumayelaz kupheleliswea, lezizwe zonke zizweb; ngasengikhululwac emlonyeni wesilwaned,

18 njalo iNkosi izangikhulula kuwo wonke umsebenzi omubi, njalo izangisindisela umbuso wayo wezulue; kakube kuyo ubukhosi kuze kube phakade laphakadef. Ameni.

Isicino

19 Bingelela uPriskag loAkwilah, lendlu kaOnesiforoi.

20 UErastuj wasala eKorintek; kodwa uTrofimul ngamtshiya eMilethu megula.

21 Khuthalan ufike ubusika bungakafiki. UYubulu uyakubingelela, loPudeni, loLino, loKlawudiya, labo bonke abazalwane.

22 INkosi uJesu Kristu kayibe lomoya wakhoo. Umusa kawube lanip. Ameni.

INCWADI KAPAWULI

KUTITOSI

Isibingelelo

1UPawuli, inceku kaNkulunkulua, lomphostoli kaJesu Kristu, njengokokholo lwabakhethiweyo bakaNkulunkulub lolwazi lweqinisoc olunjengokukhonzad uNkulunkulue,

2 ethembeni lempilo elaphakadef, uNkulunkulu ongaqambi mangag alithembisah zingakafiki izibanga zesikhathii,

3 kodwa wabonakalisa ngezikhathi ezifaneleyoj ilizwi lakhek ngokutshumayelal mina engakuphathiswayom njengokulayan kukaNkulunkulu uMsindisi wethuo,

4 kuTitosip umntanami isibiliq njengokholo esiluhlanganyele sonker: Umusa, isihawu, ukuthula okuvela kuNkulunkulu uBaba, leNkosini uJesu Kristu uMsindisi wethus.

Ukubekwa kwabadala bebandla. Abafundisi bamanga

5 Ngenxa yalokhu ngakutshiyat eKreteu, ukuze ulungise lezozintov eziseleyow, njalo ubekex abadala kuwo wonke umuziy, njengoba mina ngakulayaz;

6 uba kukhonaa ongasolekiyo, indoda elomfazi munyeb, elabantwana abakholwayoc, abangasolwa ngokuganga, loba ngokungalalelid.

7 Ngoba kufanele umbonisie abe ngongasolekiyof, njengomphathindlu kaNkulunkulug; ongayisiso siqholoh, ongathukutheli masinyane, ongesiso sidakwa, ongathandi ukulwa, ongafisi inzuzo embi,

8 kodwa ophatha kuhle izihambi, othanda okuhlei, oziphathayo, oqondileyo, ongcwele, ozithintayoj,

9 ebambelelak elizwini elithembekileyol njengokwemfundisom, ukuze laye aben lamandla okukhuthaza ngemfundiso ephilileyoo, lokwehlula labo abalenkanip.

10 Ngoba kulabanengi labo abangalaleliyoq, abakhuluma okuyizer labakhohlisayos, ikakhulu labo abokusokat,

11 imilomo yabo imele ukufakwa isayeke, abagenqula imizi yonke, befundisa izinto ezingafanelangau, ngenxa yenzuzo embiv.

12 Omunye kibo, owabo umprofethiw, wathi: AmaKrete ahlezi engabaqambimanga, izilo ezimbix, iziminzi ezivilaphayoy.

13 Lobubufakazi buqinisile. Ngalesosizatho balayisisez ngobukhalia, ukuze baphile ekholwenib,

14 bangalalelic inganekwane zamaJudad, lemithetho yabantue abafulathela iqinisof.

15 Kwabahlambulukileyo konke kuhlambulukileg; kodwa kwabangcolileyo labangakholwayo kakulalutho oluhlanzekileyoh; kodwa lengqondo lezazela zabo kungcolilei.

16 Bavuma ukuthi bayamazi uNkulunkuluj, kodwa bemphikak ngezenzol, besenyanyeka, labangalaleliyom, lakuwo wonke umsebenzi omuhle kabasizi luthon.

Ukuhamba okuqotho

2Kodwa wena khuluma izinto ezifanele imfundiso ephilileyoa.

2 Amadoda amadalab ukuthi azithintec, ahlonipheked, engaqondileyoe, ephililefg ekholwenih, ethandwenii, ekubekezelenij;

3 abesifazana abadala ngokunjalo ukuthi baziphathe ngokufanele abangcwelek, bangabi ngabahlebayol, bangafuywa liwayini elinengi, abafundisi bokuhlem,

4 ukuze bafundise abesifazana abatsha ukuthi baqonde, babengabathandi babomkabo, bathande abantwana babon,

5 abaqondileyo, bemhlopheop, begcina amakhaya, belungileq, bezehlisela ngaphansi kwawabo amadodar, ukuze ilizwi likaNkulunkulu lingadunyazwas.

6 Abesilisa abatsha ngokunjalo ubakhuthazet ukuthi babe ngabaqondileyouv;

7 mayelana lazo zonke izinto zitshengisew uyisibonelo sezenzo ezinhlex: Ekufundiseni okungabolangay, ubunzuluz, ukuqondaa,

8 ilizwi eliphilileyo, elingasolekiyob; ukuze omelana lanic abe lenhlonid, aswele ulutho olubi angalukhuluma ngani.

9 Khuthaza izigqili ukuthi zizehlisele ngaphansi kwawazo amakhosi, zikholeke ezintweni zonke, zingaphikisie,

10 zingantshontshi, kodwa zitshengise konke ukuthembeka okuhlef, ukuze ziceciseg imfundisoh kaNkulunkulu uMsindisi wethu ezintweni zonkei.

11 Ngoba ubonakelej umusa kaNkulunkuluk osindisayol ebantwini bonkem,

12 usifundisa ukuthi, sidele ukungakhonzi uNkulunkulun lenkanuko zomhlabao, siphile ngokuqonda langokulunga langokwesaba uNkulunkulup emhlabeni wakhathesiq,

13 silindeler ithemba elibusisiweyos lokubonakalat kwenkazimulou kaNkulunkulu omkhuluv loMsindisi wethu uJesu Kristuw,

14 owazinikelela thinax, ukuze asihlenge ebubini bonkey, azihlambululelez isizwe esikhethekileyoa, esitshisekela imisebenzi emihleb.

15 Khuluma lezizinto, ukhuthazec, ukhuze ulamandla wonked. Kungabi khona umuntu okudelelayoe.

3Bakhumbuzea ukuthi bazehlisele ngaphansi kwababusi leziphathamandlab, babalalele, balungele wonke umsebenzi omuhlec,

2 bangahlebi muntud, bangabi yizilwie, babekezelef, batshengise bonke ubumnene ebantwini bonkeg.

3 Ngoba lathih kadei sasiyiziphukuphukuj, singalalelik, sikhohliswa, sisebenzela inkanuko lentokozo ezinenginengil, siphila ebubinimn lemonenio, sizondeka, sizondana.

4 Kodwa lapho sekubonakelep umusa lothandoq lukaNkulunkulu uMsindisi wethu kubantur,

5 kungeyisikho okuvela ezenzweni zokulunga esazenzayo thinas, kodwa njengokwesihawu sakhe wasisindisat, ngokugeziswauv kokuzalwa kutshaw lokuvuselelwax koMoya oNgcweley,

6 owamthulula ngokwengezelelweyo1 phezu kwethu, ngoJesu Kristu uMsindisi wethuz,

7 ukuze silungisiswe ngomusa wakhea, sibe yizindlalifab ngokwethemba lempilo elaphakadecd.

8 Lithembekile ilizwie, njalo ngithanda ukuthi uqinise isibili ngalezizintof, ukuze abakholwa kuNkulunkulu bakhuthalele ukuma emisebenzini emihleg. Lezi yizinto ezinhle ezilosizo ebantwini;

9 kodwa xwayah imibuzo yobuthuthai lendaba zosendo olokuzalana lombango lokuphikisana ngomlayoj; ngoba kazisizi futhi ziyizek.

10 Umuntu obhazukayol emva kwesilayo sokuqala lesesibilim, mdeleno,

11 usazi ukuthi onjalo uphambukile, uyonap, uyazilahla yenaq.

Isicino

12 Nxa ngizathuma uArtema kuwe loba uTikikor, khuthala uze kimi eNikapolis; ngoba ngizimisele ukuhlala khona ebusikat.

13 Khuthala uncedise uZenau isazumthethov loApolosiw ekuhambeni kwabo, ukuze kungabi lalutho oluswelakalayo kubox.

14 Abakithi-ke labo kabafunde ukuma emisebenzini emihley yokudingekayo kuswelekaz, ukuze bangabi ngabangelazitheloa.

15 Bonke abalami bayakubingelela. Bingelela abasithandayo ekholweni.

Umusa kawube lani lonke. Amenib.

INCWADI KAPAWULI

KUFILIMONI

Isibingelelo

1 UPawuli isibotshwa sikaKristu Jesua loTimothi umzalwaneb, kuFilimoni othandekayo lesisebenzi kanye lathicd,

2 lakuApifiya othandekayo, lakuArkiphoe owebutho kanye lathif, lakubandla elisendlini yakhog:

3 Umusa kawube kini lokuthula okuvela kuNkulunkulu uBaba wethu leNkosini uJesu Kristuh.

UPawuli ubabaza ukholo lukaFilimoni

4 Ngiyambonga uNkulunkulu wami, ngikuphatha ngezikhathi zonke emikhulekweni yamii,

5 ngisizwaj ngothando lwakhok langokholo olalo eNkosini uJesu lakubo bonke abangcwelel,

6 ukuze ukuhlanganyela kokholo lwakho kube lamandla elwazini lwento yonke enhle ekini kuKristu Jesum.

7 Ngoba silentokozo enkulun lenduduzo ethandweni lwakhoo, ngoba imibilini yabangcwelep yavuselelwa ngawe, mzalwaneq.

UPawuli ukhuluma ngoOnesimo

8 Ngalokho, lanxa ngilesibindi esikhulu kuKristu sokuthi ngikulayer into efaneleyos,

9 kanti ngenxa yothando kungcono ukuthi ngincenget, nginjengonje, uPawuli omdalau, esengiyisibotshwa futhi sikaJesu Kristuv.

10 Ngiyakuncengaw ngomntanamix, engimzeleyo kuzibopho zamiy, uOnesimoz,

11 okade engelasizo kuwea, kodwa khathesi-ke ulosizo kuwe lakimib,

12 engimbuyisela kuwe; kodwa wena, memukelec, okuyikuthi imibilini yamid;

13 ebengifisa mina ukumbamba abe lamie, ukuze angisebenzele esikhundleni sakhof kuzibopho zevangelig;

14 kodwa kangithandanga ukwenza ulutho ngaphandle kwemvumo yakho, ukuze okuhle kwakho kungabi ngokokubanjwa ngamandlahi, kodwa njengokwesihlej.

15 Ngoba mhlawumbe wehlukaniswa lawek okwesikhatshanal ngenxa yalokhu, ukuze ubuye umemukele phakadem;

16 angabe esaba njengesigqili, kodwa ngaphezu kwesigqilin, umzalwane othandekayo, ikakhulu kimi, kodwa kakhulu kangakanani kuweo konke enyameni leNkosinip.

17 Ngakho uba usithi ngingumhlanganyeli lawe, memukele njengamiq.

18 Kodwa uba ekone ngolutho kumbe elomlandu, lokho kubalele kimi;

19 mina Pawuli ngibhale ngesandla sami, mina ngizahlawular; ukuze ngingatsho kuwe ukuthi lawe uqobos ulomlandu oseleyo kimi.

20 Yebo, mzalwane, sengathi ngingaba lentokozo ngawe eNkosinit; uvuselele imibilini yami eNkosiniu.

Isicino

21 Ngikubhalele ngithemba ukulalela kwakho, ngisazi ukuthi lawe uzakwenza okungaphezu kwalokho engikutshoyov.

22 Futhi ngesikhathi esifananayo ungilungisele lami indawow yokuhlala; ngoba ngiyathembax ukuthi ngemikhuleko yenu ngizanikwa kiniy.

23 Uyakubingelelaz uEpafraa oyisibotshwa kanye lami kuKristu Jesub,

24 uMarkoc, uAristakod, uDemae, uLukaf, izisebenzi kanye lamig.

25 Umusa weNkosi yethu uJesu Kristu kawube lomoya wenu. Amenih.

INCWADI KAPAWULI UMPHOSTOLI

KUMAHEBHERU

UKristu mkhulu kulengilosi zonke

1UNkulunkulu owakhuluma endulo kubobaba ngabaprofethi ngezigaba ngezigaba langendlela ezinengia,

2 kulezinsuku zokucinab ukhulume kithic ngeNdodanad, ayimisee ibe yindlalifa yezinto zonkef, owadala ngayog futhi imihlabah,

3 yona eyikubenyezela kwenkazimuloi, lomfuziseloj uqobo wobukhona bakhe, njalo ithwele izinto zonkek ngelizwi lamandla ayo, lapho isiyenzile ngokwayo ukuhlanjululwa kwezono zethul, yahlala phansim ngakwesokunenen soBukhulu obuphezulu,

4 isiyenziwe yaphakama kakhulu kulezingilosi, njengalokhu izuze ilifa lebizo elikhuluo kulalezo.

5 Ngoba kukuyiphi yezingilosi ake watsho kuyo ukuthi: Wena uyiNdodana yami, mina lamuhla ngikuzelep? Lokuthi futhi: Mina ngizakuba nguYise kiyo, yona-ke ibe yiNdodana kimiq?

6 Futhir mhla ephinda elethas olizibulot emhlabeniu, uthi: Lengilosi zonke zikaNkulunkulu kazimkhonzev.

7 Lakuzingilosiw uthi: Owenzax ingilosi zakhe imimoya, lenceku zakhe ilangabi lomlilo;

8 kodwa eNdodaneniy uthi: Isihlalo sakho sobukhosiz, Nkulunkulu, singesaphakade laphakadea; intonga yombuso wakho yintonga yokulunga.

9 Uthandile ukulunga, wazonda ububi; ngenxa yalokhu, uNkulunkulu, uNkulunkulu wakho ukugcobileb ngamagcobo entokozo kulabanakwenu.

10 Lokuthi: Wena Nkosic, ekuqaleni wasekela umhlaba, lamazulu ayimisebenzi yezandla zakho;

11 kuzabhubha lokhod, kodwa wena umi njalonjalo; futhi kuzaguga konke njengesigqoko,

12 lanjengesembatho uzakugoqa, kuzaphendulwa-ke; kodwa wena unguwe unjaloe, leminyaka yakho kayiyikuphela.

13 Kukuyiphi-ke yezingilosi ake atsho kuyo ukuthi: Hlala ngakwesokunene samif, ngize ngibeke izitha zakho zibe yisenabelo senyawo zakho?

14 Kazisibo yini zonke omoya abasebenzayog abathunyelweh ukukhonza ngenxa yalabo abazakudla ilifa losindisoi?

UKristu waba mncinyane kulezingilosi okwesikhatshana

2Ngenxa yalokhu kufanele siqaphelisise izinto esizizwileyo, hlezi mhlawumbe sikhukhulwe.

2 Ngoba uba ilizwi elakhulunywa zingilosi laqinisekaa, lakho konke ukuphambuka lokungalalelib kwemukela ukuphindisela ngokufaneleyoc,

3 thina sizaphepha njanid uba sidelela usindiso olungakae? Olwaqalaf ukukhulunywa yiNkosig, lwaqiniswa kithih yilabo abayizwayoi,

4 uNkulunkulu efakaza kanye labo ngezibonakalisojk lezimangalisol, lemisebenzi yamandla eyizinhlobonhlobomn, lokwabelwa kukaMoya oNgcweleo, njengokwentando yakhep.

5 Ngoba kehliselanga ngaphansi kwezingilosiq ilizwe elizayor, esikhuluma ngalo.

6 Kodwa omunyes ufakazilet endaweni ethile esithi: Umuntu uyini, ukuthi umkhumbuleu? kumbe indodana yomuntu, ukuthi uyinanze?

7 Wamenza waba phansi kancinyane kulezingilosi; wamethwesa umqhele wenkazimulo lodumo; wammisa phezu kwemisebenzi yezandla zakho;

8 izinto zonkev wazehlisela ngaphansi kwenyawo zakhe. Ngoba ekwehliseni izinto zonke ngaphansi kwakhe, katshiyanga lutho olungehliselwanga kuye. Kodwa khathesi kasikaziboni izinto zonke zehliselwe kuyew.

9 Kodwa siyambona uJesu, owenziwa waba phansi kancinyane kulezingilosixy, ngenxa yenhlupheko yokufaza, etheswe umqhele wobukhosi lodumob, ukuze ngomusa kaNkulunkulu azwelec wonke ukufad.

10 Ngoba kwakumfanelee, ezikhona zonke izinto ngenxa yakhef, lezikhona zonke ngayeg, ukuthi, lapho eletha abantwana abanengih enkazimulweni, amphelelise umkhokhelii wosindiso lwabo ngezinhluphekoj.

11 Ngoba lalowo ongcwelisayok labangcwelisiweyo, bonke bavela koyedwal; ngalesosizatho kalanhlonim ukubabiza ngokuthi ngabafowabon,

12 esithi: Ngizatshumayelao ibizo lakho kubafowethu, ngizakuhlabelela indumiso phakathi kwebandlap.

13 Futhi-ke: Mina ngizathemba kuyeq. Futhi-ke: Khangelar mina labantwana uNkulunkulu anginike bonas.

14 Ngakho njengoba abantwana behlanganyele inyama legazit, laye uqobo wahlanganyela khona lokhou, ukuze ngokufav amchithe yenaw obelamandla okufa, ongudiyabholax,

15 abakhulule labo bonke abathiy ngokwesaba ukufaz impilo yabo yonke babebanjwea ebugqilinib.

16 Ngoba isibili kazithatheli izingilosi, kodwa uzithathela inzalo kaAbrahama.

17 Ngenxa yalokho kwamfanela ukuthi abe njengabafowabo kuzo zonke izintocd, ukuze abe ngumpristi omkhulu olesihawu lothembekileyoe ezintweni ezimayelana loNkulunkuluf, ukuze enze inhlawulog yokuthula ngezono zabantu.

18 Ngoba kulokhuh ahlupheke kukho yena uqobo elingwai, ulamandla okusiza abalingwayo.

UKristu mkhulu kuloMozisi

3Ngakho, bazalwane abangcwelea, bahlanganyeli bobizo lwasezulwinibc, qaphelani umphostolid lompristi omkhulue wovumo lwethu, uKristu Jesuf,

2 othembeke kulowo owammisayo1, njengoMozisig laye wayenjalo endlini yakhe yonke.

3 Ngoba kwathiwa lo ufanele udumo olukhulu kuloMozisi, njengoba ulodumo olukhulu kulendlu ayakhileyohi.

4 Ngoba yonke indlu yakhiwa ngothilej; kodwa owakha izinto zonke nguNkulunkulukl.

5 UMozisim kambe wayethembekilen endlini yonke yakhe njengencekuo, kuze kube yibufakazi bezinto ebezizakhulunywap;

6 kodwa uKristu njengendodana phezu kwendlu yakheq; esiyindlu yakhe thinar, uba-ke sibambelelas ngokuqina isibindit lokuziqhenyau kwethembav kuze kube sekupheleniw.

Abakholwayo kabangadeleli ilizwi lakhe

7 Ngakho njengoba uMoya oyiNgcwelex esithi: Lamuhlay uba lilizwa ilizwi lakhe,

8 lingazenzi zibe lukhuni inhliziyo zenu, njengekucunuleni, ngosuku lokulingwa enkangala,

9 lapho oyihlo bangilinga, bengihlola, basebebona imisebenzi yami okweminyaka engamatshumi amanez;

10 ngakho ngasithukuthelela lesosizukulwana, ngathi: Bayaduha kokuphela enhliziyweni; lalaba kabazazanga indlela zami;

11 ngaze ngafungaa ekuthukutheleni kwami ngathi: Kabayikungena2 ekuphumuleni kwami.

12 Nanzelelani, bazalwane, hlezi kuzakuba khona loba nini phakathi komunye wenu inhliziyo embi yokungakholwa, ekuduheni kuNkulunkulu ophilayob;

13 kodwa khuthazananic insuku ngensuku, kusathiwa lamuhla, ukuze kungabi khona kini owenziwa lukhuni ngenkohliso yesonod;

14 ngoba sesibe ngabahlanganyeli bakaKristu, uba-ke sibambisisae isiqalo sokuqinisekaf kuze kube sekuphelenig;

15 kusathiwa: Lamuhlah uba lilizwa ilizwi lakhe, lingazenzi zibe lukhuni inhliziyo zenu, njengekucunuleni.

16 Ngoba abanyei sebezwile bathukuthelisaj, kodwa kakusibo bonkek labo abaphuma eGibhithe ngoMozisi.

17 Kodwa ngobani athukutheliswa yibo okweminyaka engamatshumi amane? Kakusibo labo abonayo yini, abazidumbu zabo zawela enkangalalm?

18 Ngobani-ke afunga kibon ukuthi kabazukungena ekuphumuleni kwakhe, ngaphandle kwalabo abangalalelangao?

19 Ngakho siyabona ukuthi babengelakungenap ngenxa yokungakholwaq.

Ukungena ekuphumuleni kukaNkulunkulu

4Ngakho, kasesabe, hlezi, lapho sisekhona isithembiso sokungena ekuphumuleni kwakhe, kube khona omunye wenu obonakalaa esehlulekab ukufinyelela kukho;

2 ngoba lathi satshunyayezwa ivangeli, njengaboc; kodwa ilizwi abalizwayo1 kalibasizanga bona, lokhu lingahlangananga lokholod kulabo abalizwayo;

3 ngoba thina esikholwayo siyangena ekuphumuleni, njengoba watsho ukuthie: Njengoba ngifungilef ekuthukutheleni kwami ngathi: Kabayikungena ekuphumuleni kwami; lanxa imisebenzi yayiqediwe kusukela ekusekelweni komhlabag.

4 Ngoba utshiloh kwenye indawo ngosuku lwesikhombisa kanje: UNkulunkulu wasephumula ngosuku lwesikhombisa emisebenzini yakhe yonkei;

5 lakulindawo uthi futhi: Kabayikungena ekuphumuleni kwamij.

6 Ngakho lokhu kusalele ukuthi abanye bangene kukho, lalabok abatshunyayezwa ivangeli kuqala kabangenangal ngokungalaleli,

7 ubuye aqume usuku oluthile athi: Lamuhla, utsho ngoDavidam, emva kwesikhathi esingakan, njengokwatshiwo ukuthi: Lamuhlao uba lizalizwa ilizwi lakhe, lingazenzi zibe lukhuni inhliziyo zenu.

8 Ngoba uba uJoshuwa wayebaphumuzile, wayengayikukhuluma emva kwalokhu ngolunye usuku.

9 Ngakho kubasalele abantu bakaNkulunkulu ukuphumula kwesabatha.

10 Ngoba ongenileyo ekuphumuleni kwakhep laye usephumule emisebenzini yakhe, njengoNkulunkulu kweyakhe.

11 Ngakho asikhuthalele ukungena kulokhokuphumula, ukuze kungabi lowela kulesisiboneloqr sokungalalelis.

12 Ngoba ilizwi likaNkulunkulut liphilile, lilamandlau, libukhaliv kulaloba yiyiphi inkemba esika nhlangothi zombiliw, lihlaba kuze kube sekwehlukanisweni komphefumulo lomoyax, lamalunga lomnkantsho, njalo lingumhloli okhaliphileyo wemicabangoy lezizindlo zenhliziyoz.

13 Futhi kakulalutho oludaliweyo olungabonakaliyo phambi kwakhea; kodwa zonke izinto zembuliweb zisobala emehlweni akhe esilokuzilanda kuye.

UKristu ungumpristi omkhulu kakhulu

14 Ngakho lokhu silompristi omkhulu kakhuluc, odlulele emazulwinid, uJesu iNdodana kaNkulunkulu, asibambelelee kusivumof sethu.

15 Ngoba kasilayeg umpristi omkhuluh ongelakuzwelana lobuthakathaka bethui, kodwa owalingwajk kukho konke njengathi, engelasonol.

16 Ngakhom kasisondele ngesibindin esihlalweni sobukhosi somusa, ukuze semukele isihawu, sithole umusa wosizoo ngesikhathi esifaneleyo.

5Ngoba wonke umpristi omkhulua, othathwa ebantwini, umiselwa abantu ezintweni ezimayelana loNkulunkulub, ukuze anikelec izipho lemihlatshelod ngenxa yezonoe;

2 ongababekezelelaf abangaziyo labaduhayo, lokhu laye egonjolozelwe yibuthakathakag;

3 njalo ngenxa yalokhu kufanele ukuthi anikelele izono, njengokwabantuhi, kunjalo langokwakhe.

4 Futhi kakulamuntuj ozithathela le inhloniphok, kodwa obizwa nguNkulunkulul, lanjengoAronim.

5 Ngokunjalo loKristu kazidumisangan yena ukuba ngumpristi omkhuluo, kodwa lowo owathi kuye: Wena uyiNdodana yamip, lamuhla mina ngikuzele.

6 Njengoba esitsho futhi kwenye indawo ukuthi: Wena ungumpristiq kuze kube phakade ngokohlobo lukaMelkizedeki.

7 Owathi ensukwini zenyama yakhe, esenikeler imikhuleko kanye lokunxusas elokukhala okukhulut langezinyembeziu kuye olamandla okumsindisav ekufeni, futhi wezwiwaw ngenxa yokwesaba kwakhe uNkulunkulu,

8 loba eyiNdodanax, wafunda ukulalelay ezintweni ahlupheka ngazo,

9 esephelelisiwez waba yisisusa sosindiso olulaphakade kibo bonke abamlalelayoa;

10 ebizwa nguNkulunkulu ngokuthi ungumpristi omkhulub ngokohlobo lukaMelkizedeki.

11 Esilokunengi esingakutshoc ngaye futhi okulukhuni ukulichasiselad, lokhu selaba buthundu ekuzwenie.

12 Ngoba lapho ebelifanele ukuba ngabafundisi, ngenxa yesikhathif, liswela futhi ukuthi kube khona olifundisayo, ukuthi ziyini izimiso zakuqalagh zamazwi kaNkulunkului; selingabafanelej uchagok, kungeyisikho-ke ukudla okuqinileyo.

13 Ngoba wonke odla uchago kalalwazi olupheleleyo elizwini lokulunga; ngoba uyinganel.

14 Kodwa ukudla okuqinileyo kungokwabakhulileyo1, asebesebenzise izingqondo ngokwejwayelam ekwehlukanisenino konke okuhle lokubi.

Kuhle ukuqhubekela kokupheleleyo

6Ngakho, sitshiyaa izinto zakuqala1 zemfundiso kaKristu, kasiqhubekele kokupheleleyob, singabeki futhi isisekelo sokuphenduka emisebenzini efileyoc, lesokholo kuNkulunkulu,

2 esemfundiso yenhlobo zobhabhathizod, lesokubeka izandlae, lesokuvuka okwabafileyof, lesokwahlulelwa okulaphakadeghi.

3 Lalokhu sizakwenza, nxa uNkulunkulu evumaj.

4 Ngoba kakulakwenzekakl ukuthi labo asebake bakhanyiswam, banambitha isipho sezulwinin, baba ngabahlanganyelio bakaMoya oNgcwelep,

5 banambithaq ilizwi elihle likaNkulunkulur, lamandlas elizwe elizayot,

6 basebehlamuka, labo-ke ukuthi babuye bavuselwe ekuphendukeniu, lokhu bephinda bezibethelela iNdodana kaNkulunkuluv, beyithela ihlazo obalaw;

7 ngoba umhlabathix onatha izuluy elifika kanengi phezu kwawo, ubusumilisa imibhida ebasizayoza labo olinywa yibo, wemukela isibusiso esivela kuNkulunkulub;

8 kodwa lowo oveza ameva lokhula oluhlabayoc, uyaliwad useduzee lokuqalekiswaf, okuphela kwakho kusekutshiswenig.

9 Kodwa siqiniseka ngani izinto ezingconoh, bathandekayo, leziqondene losindiso, lanxa sikhuluma njalo;

10 ngobai uNkulunkuluj kayisuye ongalunganga ukuthi akhohlwe umsebenzi wenuk lomsebenzi onzima wothandolm elalubonakalisan ebizweni lakhe, ngokusebenzela abangcweleo lisabasebenzela.

11 Kodwa sifisa ukuthi ngulowo lalowo wenu akubonakalisep lokhukukhuthalaq ekuqinisekeni okupheleleyor kwethemba ekuphelenis;

12 ukuze lingabi ngabavilaphayot, kodwa abalingisi babou abathi ngokholo langokubekezela badla ilifa lezithembisovw.

Izithembiso zikaNkulunkulu ziyavusa ithemba

13 Ngoba lapho uNkulunkulu ethembisa kuAbrahamax, ngoba wayengelaye omkhulu kulaye angafunga ngaye, wazifunga ngaye uqoboy,

14 esithi: Isibiliz ngizakubusisa lokukubusisa, lokwandisa ngizakwandisa.

15 Langokunjalo esebekezele wazuza isithembisoa.

16 Ngoba isibili abantu bayafunga ngomkhulu kulabo, lesifungob sokuqinisac siyisiphetho sakho konke ukuphikisana kibod.

17 Okwathi uNkulunkulu kukho, ethanda ukubonisa ngokwengezelelweyo kakhulu kuzindlalifae zesithembisof ukungaphendukig kwecebo lakhe, walamula ngesifungoh,

18 ukuze, ngezinto ezimbilii ezingaphendukiyoj, okukuzo okungelakwenzeka ukuthi uNkulunkulu aqambe amanga ngazok, sibe lenduduzo elamandla, thina esibalekele ukuthi sibambelela ethembenil elibekwe phambi kwethum;

19 esilalo njengengwegwen yomphefumulo eqinileyo legxilileyo, lingenao kokuphakathi kweveyilip;

20 lapho isigijimi esingumanduleliq sasingenela khona, uJesu, esaba ngumpristi omkhulur ephakadenis ngokohlobo lukaMelkizedeki.

UKristu ungumpristi omkhulu njengoMelkizedeki

7Ngoba uMelkizedekia lo, inkosi yeSalemab, umpristi kaNkulunkulu oPhezukonkec, owahlangabeza uAbrahama mhla ebuya ekubulaleni amakhosi, wasembusisa,

2 uAbrahama laye wamabela okwetshumi kwakho konked; kuqala uphendulelwa ngokuthi inkosi yokulunga, emva kwalokhu besekuthiwa futhi inkosi yeSalemae, okuyikuthi inkosi yokuthulaf;

3 kalayise, kalanina, kalasendo, kalakuqala kwensuku kumbe ukuphela kwempilo, kodwa esenziwe wafanana leNdodana kaNkulunkulug, uhlala engumpristi laphakadeh.

4 Bonani-ke ukuthi mkhulu kangakanani lo, ngitshoi uAbrahama ukhokhoj amnika okwetshumi kwezimpango.

5 Lalabo abavela emadodaneni kaLevik abemukela ubupristi balomlayo wokwemukela okwetshumi ebantwini ngokomthetho, okuyikuthi kubafowabo, lanxa bevela ekhalweni lukaAbrahamal;

6 kodwa yena ongabalelwa osendweni lwabo, wemukela okwetshumim kuAbrahama, wasembusisan lowo owayelezithembisoo.

7 Njalo kungelakuphikwap ngitsho ukuthi: Omncinyane ubusiswa ngomkhulu.

8 Lapha-ke abantu abafayo bemukela okwetshumi; kodwa lapho esemukela lowo okufakazwaq ngaye ukuthi uyaphilar.

9 Kungatshiwo-ke, uLevi laye owemukela okwetshumi wanikela okwetshumi ngoAbrahama;

10 ngoba wayesesekhalweni lukayises, mhla uMelkizedekit emhlangabeza.

11 Ngakho-ke uba kwakukhona ukuphelelau ngobupristi bukaLevi (ngoba isizwe sanikwa umlayov ngaphansi kwabo), kwakusaswelekelani ukuthi kuvele omunye umpristi ngokohlobo lukaMelkizedekiw, lokungatshiwo ngokwendlela kaAroni?

12 Ngoba uba ubupristi buphendulwa, kuyadingeka ukuthi kube khona lokuphendulwa komlayo.

13 Ngoba lowo okukhulunywa ngaye lezizinto ungowesinye isizwex, okungabanga khona kuso owanakekela ilathi.

14 Ngoba kusobala ukuthi iNkosi yethuyz yavelaa koJudab, isizwe uMozisi angakhulumanga lutho ngaso mayelana lobupristi.

15 Njalo kusesobala ngokwengezelelwe kakhulu, uba sekusima omunye umpristi njengokofuzo lukaMelkizedeki,

16 ongenziwanga ngokomthetho wesimiso senyamac, kodwa ngokwamandla empilo engelakuphela;

17 ngoba ufakazad esithi: Wena ungumpristie kuze kube nininini ngokohlobo lukaMelkizedeki.

18 Ngoba ukubekwa eceleni komthetho wokuqala kwenziwa ngenxafg yobuthakathaka lokungasizi lutho kwawo;

19 ngoba umlayohi kawuzanga wenze ulutho luphelele, kodwa uyisingeniso sethemba elingconojk, esisondelal ngalo kuNkulunkulu.

20 Njalo okungangokuthi kenziwanga ngaphandle kwesifungo,

21 (ngoba bona baba ngabapristi ngaphandle kwesifungo1, kodwa yena ngesifungo, ngalowo owathi kuye: INkosi yafungam njalo kayiyikuzisolan yathi: Wena ungumpristi kuze kube nininini ngokohlobo lukaMelkizedeki)

22 ngalokho uJesu waba yisibambisoo sesivumelwano esingconopqr.

23 Lalabo babebanengi ababa ngabapristi, ngoba bavinjelwa yikufa ukuthi bahlale njalo;

24 kodwa lo, ngenxa yokuthi uhlala kuze kube phakades, ulobupristi obungadluliyo.

25 Ngenxa yalokho laye ulamandla okusindisa ngokupheleleyot2 abeza kuNkulunkulu ngayeuv, lokhu ephilela njalo ukubanxuselaw.

26 Ngoba umpristi omkhulux onjalo usifanele, ongcweley, ongelacala,z ongelasici, owehlukaniswe lezonia, lowenziwa waphakama kulamazulub;

27 ongadingi insuku ngensukuc, njengabapristi abakhulu, ukunikela imihlatshelo esenzela ezakhe izono kuqalad, emva kwalokho ezabantue; ngoba lokho wakwenzaf kanyeg mhla ezinikela yena.

28 Ngoba umlayo uyamisa abantu babe ngabapristi abakhulu, abalobuthakathakah; kodwa ilizwi lesifungoi elalandela umlayo lamisa iNdodanaj ephelelisiweyok kuze kube nininini.

Ubupristi bukaKristu bukhulu kulalobo obamaJuda

8Ngakho isiqokoqela sezinto esazikhulumayo yikuthi: Silompristi omkhulua onje, owahlala ngakwesokuneneb sesihlalo sobukhosi soMkhulu emazulwinic,

2 isikhonzid sendawo ezingcwelee1 lesethabhanekele eliqothof, iNkosi eyalimisayog, njalo kungesimuntu;

3 ngoba wonke umpristi omkhulu umiselwe ukunikela iminikelo lemihlatsheloh; ngakho kuyadingeka ukuthi laye abe lakho okuthile angakunikelai.

4 Ngoba uba ubesemhlabeni, ubengeyikuba ngumpristi lakanye, ngoba bakhona abapristi abanikela iminikelo ngokomlayoj,

5 abakhonza isibonelok lesithunzi sezinto zezulwinil, njengoMozisi elaywe nguNkulunkulu esezakwenza ithabhanekelem, ngoba wathin: Qaphelao ukuthi wenze zonke izinto njengomfanekiso owaboniswa wona entabeni.

6 Kodwa khathesi-ke uzuze inkonzop enhle kakhuluq, njengalokhu laye engumlamulir wesivumelwanos2 esingconot, esimiswe phezuu kwezithembiso ezingconov.

7 Ngoba uba lesosivumelwano esakuqala besingasoleki, bekungayikudingwa indawo yesesibiliw.

8 Ngoba ebasola uthix: Khangela insuku ziyeza, kutsho iNkosiy, njalo ngizakwenza isivumelwano esitsha lendlu kaIsrayeli lendlu kaJuda;

9 esingenjengesivumelwano engasenza laboyisez mhla ngibabamba ngesandla ukubakhupha elizweni leGibhithe; ngoba bona kabahlalanga esivumelwaneni sami, lami kangibananzanga, itsho iNkosia.

10 Ngoba yilesib isivumelwanoc engizavumelana ngaso lendlu kaIsrayeli emva kwalezonsuku, itsho iNkosi, ngizafaka3 imilayo yami engqondweni yabo, lenhliziyweni4 zabo ngiyibhale; ngibe nguNkulunkulu kibo, bona-ke bazakuba ngabantu kimi.

11 Njalo kabayikufundisa ngulowo lalowo umakhelwane wakhe, njalo ngulowo lalowo umfowabo, esithi: Yazi iNkosi; ngoba bonke bazangazi, kusukela komncinyane wabo kuze kufike komkhulu wabod.

12 Ngoba ngizakuba lesihawu ekungalungini kwabo, lezono zabo lobubi babo kangisayikukukhumbulae.

13 Ngokuthi: Isivumelwano esitsha, senze esokuqala saba ngesigugileyo. Njalo osekugugile lokudala sekuseduze lokunyamalalaf.

Umsebenzi wobupristi wesivumelwano esidala

9Ngakho isibili lesosivumelwano sakuqala sasilezimisoa zenkonzo kaNkulunkulub, lendawo engcwele yemhlabenicd.

2 Ngoba kwakhiwa ithabhanekeleef; elokuqalag okwakukhona kuloh uluthi lwesibanei letafulaj lezinkwa zokubukiswak, elibizwa ngokuthil yindawo engcwelem1.

3 Langemva kweveyili lesibilin kwakukhona ithabhanekele elibizwa ngokuthi yingcwele yezingcweleo,

4 lilesitsha segolide sokutshisela impephap, lomtshokotshoq wesivumelwanor ohuqwe ngegolide inhlangothi zonke, okwakukhona kuwo inqayi yegolide elemanas, lenduku kaAronit eyahlumayo, lezibhebheu zesivumelwanov;

5 laphezu kwawo amakherubhiw enkazimulo asibekele isihlalo somusax; esingekhulume ngalezizinto khathesi ngokukhethekileyo.

6 Sezilungisiwey lezizinto ngokunjalo, abapristi bangena njalonjaloz ethabhanekeleni lokuqalaa bephelelisa imisebenzi yokukhonza uNkulunkulub;

7 kodwa kwelesibilic kwakungena kanye ngomnyakad umpristi omkhulu yedwa, kungeyisikho ngaphandle kwegazi, azinikelela yenae leziphambeko zabantu;

8 uMoya oyiNgcwelef utshengisa lokhu, ukuthi indlelag eya endaweni engcweleh kayikembulwa, lapho lisemi ithabhanekele lokuqala;

9 okwakungumfanekisoi walesosikhathij, okwanikelwa kulo konke iminikelo lemihlatshelok, engelakhol ukuphelelisa okhonzayo maqondana lesazela,

10 kuphela kokudliwayomn, lokunathwayoo, lokugeza okuzinhlobonhlobopq lezimiso zenyamar, ezibekwe phezu kwabos kuze kufike isikhathi sokulungisiswa.

Igazi likaKristu lilamandla okuhlambulula

11 Kodwa uKristu esefikile, engumpristi omkhulut wezinto ezinhle ezizayou, ngethabhanekele elikhulu lelipheleleyov kulelinye, elingenziwanga ngezandlaw, okuyikuthi, elingeyisilo lalokhukudalwa,

12 futhi kungeyisikho ngegazi lezimbuzi lelamatholex, kodwa ngelakhe igaziy wangenaz kanyea endaweni engcweleb, esezuzecd ukuhlengwa okulaphakadee.

13 Ngoba uba igazi lezimbuzi lelezinkunzif, lomlotha wethokazig, kufafaza abangcolileyoh, kungcwelisa kuze kube sekuhlambulukeni kwenyama,

14 kakhulu kangakanani igazi likaKristui, owathi ngoMoya ophakadej wazinikelak kuNkulunkulu engelasicil, lizahlambulula isazela senum emisebenzini efileyon, ukukhonzao uNkulunkulu ophilayop?

UKristu ungumlamuli wesivumelwano esitsha

15 Langenxa yalokhu ungumlamuliq wesivumelwano esitshars, ukuze, lokhu ukufat sekufikileu ekuhlengeni kweziphambekov ngesikhathi sesivumelwano sokuqala, ababiziweyow bemukelex isithembiso selifa laphakadeyza.

16 Ngoba lapho okukhona incwadi yelifab, kufuneka ukuthi kubikwe ukufa komenzi wencwadi yelifa.

17 Ngobac incwadi yelifa isebenza kwabafileyod, lokhu kayikabi lamandla lapho ephila umenzi wencwadi yelifa.

18 Ngakho laso esokuqalae kasimiswanga ngaphandle kwegazif.

19 Ngoba lapho usumenyezelwe umthetho wonke ngokomlayo nguMozisi ebantwini bonkeg, wathatha igazih lamathole lelembuzii, kanye lamanzij loboya bezimvu obubomvukl lehisope*mn, wafafaza kokubili ugwalo uqobo labantu bonke,

20 esithi: Leli ligazio lesivumelwano uNkulunkulu alilaya ngaso.

21 Ngokunjalo wasefafazap ngegazi lethabhanekele lezitsha zonke zenkonzoq.

22 Njalo phose zonke izinto zihlanjululwa ngegazi ngokomthetho, langaphandle kokuchitheka kwegazi kakubi khona uthethelelor.

23 Ngokunjalo kwakudingeka ukuthi imifanekisos yezinto zemazulwini ihlanjululwe ngalezizinto, kodwa izinto zezulwini uqobo ngemihlatshelo engcono kulale.

24 Ngoba uKristut kangenanga endaweni ezingcweleu ezenziwe ngezandlav, ezingumfanekisow weziqothox, kodwa ezulwini uqoboy, ukuthi khathesi abonakalele thinaz phambi kobuso bukaNkulunkulu;

25 kungeyisikuthi futhi ukuze azinikele kanengi, njengalokhu umpristi omkhulua engena endaweni engcweleb umnyaka ngomnyaka legazi lokunye;

26 uba kwakunjalo wayemele ukuhlupheka kanengi selokhu kwasekelwa umhlabac; kodwa khathesi ubonakaliswe kanyed ekupheleni kwesikhathie ukuze asuse izono ngomhlatshelo wakhe uqobof.

27 Njalo njengalokhu kumiselwe abantu ukuthi bafe kanyeg, kodwa emva kwalokhu ukwahlulelwah;

28 ngokunjalo uKristui, esenikelwe kanyej ukuze athwale izono zabanengik, ngokwesibili uzabonakala ngaphandle kwesono kwabamlindeleyolm, kube lusindiso.

Umhlatshelo kaKristu mkhulu kulemihlatshelo yamaJuda

10Ngoba umlayo ulesithunzia sezinto ezinhle ezizayob, ungeyisiwo umfanekiso oqotho wezinto, ungeze waba lamandla ngaleyomihlatsheloc enikelwa njalonjalod iminyaka ngeminyaka ukubenza baphelele labo abasondelayoef.

2 Uba kwakunjalo nga kayimanga yini ukunikelwa, ngoba abakhonzayo babengasayikuba lasazela sezono, sebehlanjululwe kanye?

3 Kodwa kuleyomihlatshelog kukhona ukukhunjulwah kwezono umnyaka ngomnyakai;

4 ngoba kakulakwenzekaj ukuthi igazi lezinkunzi lelezimbuzi lisuse izonok;

5 ngakho esefika emhlabenil uthi: Umhlatshelo lomnikelom kawuwuthandanga, kodwa ungilungisele umzimban;

6 iminikelo yokutshiswao lemihlatshelo yesono kawuyithokozelangap;

7 ngasengisithi: Khangela, ngiza (kumqulu wogwalo kulotshwe ngami) ukwenza intando yakho, Nkulunkulu.

8 Kuqala esithi: Umhlatshelo lomnikeloq leminikelo yokutshiswar leminikelo yezonos kawuyithandanga njalo kawuyithokozelanga, yona enikelwa ngokomlayo,

9 wasesithi: Khangelat, ngiza ukwenza intando yakho, Nkulunkulu. Ususa okokuqala, ukuze amise okwesibili.

10 Kuleyontando singcwelisiweu, ngokunikelwa komzimba kaJesu Kristuv kanyew.

11 Laye wonke umpristi kambe uyema insuku ngensukux ekhonzay, njalo enikela kanengi leyomihlatsheloz, engasoze yaba lamandla okususa izonoa;

12 kodwa yena, esenikele umhlatshelob waba munye ngenxa yezono ephakadenic wahlala phansi ngakwesokunene sikaNkulunkulud,

13 kusukela khathesi ulindelee zize zenziwe izitha zakhe isenabelo senyawo zakhef.

14 Ngoba ngomnikelo munye uphelelisileg ephakadenih labo abangcwelisiweyoi.

15 LoMoya oyiNgcwelej laye uyafakaza kithi; ngoba emva kokuthi esetshilo kuqala uthi:

16 Lesi yisivumelwanok engizavumelana labol ngaso emva kwalezonsuku, kutsho iNkosi: Ngizafaka imilayo yami enhliziyweni zabo, njalo ngizayibhala engqondweni zabo;

17 lezono zabo lobubi babom kangisoze ngikukhumbule futhi.

18 Lapho-ke okukhona uthethelelo lwalokhu, kakuselamnikelo ngesono.

Ukuthokoziswa, lokuxwayiswa kwabakholwayo

19 Ngakhon, bazalwane, silesibindi sokungena kwezingcweleo ngegazi likaJesu,

20 ngendlelap entsha lephilayo, asivulele yona ngeveyiliq, eliyinyama yakhe,

21 futhi silaye umpristi omkhulur phezu kwendlu kaNkulunkulus,

22 kasisondele ngenhliziyo eqinisileyot ekuqinisekeni okupheleleyo kokholou, inhliziyov zifafazwe esazeleni sokubiw, lomzimba ugeziswex ngamanzi acwebileyoy;

23 kasibambisisez isivumoa sethemba lethu singanyikinyekib, ngoba uthembekile owathembisayoc;

24 njalo kasiqaphelisisane ekuvuselenid uthando lemisebenzi emihle,

25 singayekelie ukuhlangana kwethu, njengomkhuba wabanyef, kodwa kasikhuthaleg, futhi ikakhuluh, njengoba libona usuku lusondelai.

26 Ngoba uba sisonaj ngabomo emva kokuthi semukelek ulwazi lweqinisol, kakusekho umhlatshelo ngezonom,

27 kodwa ukulindela okuthile okwesabekayo kokulahlwa, lolaka lomlilon ozaqeda izitha.

28 Umuntuo odelela umlayo kaMozisip ufa ngaphandle kwesihawuq ngabafakazi ababili loba abathathu;

29 pho, licabanga ukuthi uzathiwa ufanele ukujeziswa kabuhlungur kanganani onyathelela phansis iNdodana kaNkulunkulut, njalo othiu igaziv lesivumelwanow, angcweliswa ngalox, liyiluthonjey, njalo odelela uMoya womusaz?

30 Ngoba siyamazi owathi: Impindiseloa ngeyami, mina ngizabuyisela, itsho iNkosi; futhi uphinde athi: INkosib izakwahlulela abantu bayo.

31 Kuyesabekac ukuwela ezandleni zikaNkulunkulu ophilayod.

32 Kodwa khumbulanie insuku zamandulo, okwathi ngazo selikhanyisiwef lakhuthazelag empini enkulu yezinhluphoh;

33 kokunye, lapho lenziwa umbukiso ngenhlamba langezinhluphekoi; kokunye, lapho labaj ngabahlanganyelik balabo ababephathwa ngokunjalo.

34 Ngoba lani lazwelanal lezibopho zamim, lavuma ngentokozon ukuphangwa kwempahla zenu, lisazi ukuthi ngaphakathi kwenu lilempahla engcono lemiyo emazulwiniop.

35 Ngakho lingalahli isibindi senuq, esilomvuzo omkhulurs.

36 Ngoba kumele libe lokubekezelat, ukuze kuthi, seliyenzile intando kaNkulunkuluu, lemukele isithembisovwx.

37 Ngoba kuseyisikhatshana njey, ozayo uzafikaz, njalo kazukulibala;

38 kodwa olungileyo uzaphila ngokholoa; njalo uba ehlehlela nyovaneb, umphefumulo wami kawuthokozi ngaye.

39 Kodwa thina kasisibo balabo abahlehlela nyovane ekubhujiswenicd, kodwa balabo abakholwae ekusindisweni komphefumulof.

Amaqhawe okholo

11Ngakho ukholo luyikuqiniseka kwezinto ezithenjwayo, ubufakazia bezinto ezingabonwayob.

2 Ngoba ngaloc abadalad bafakazelwae.

3 Ngokholo sibona ukuthi imihlabaf yadalwag ngelizwi likaNkulunkuluh, kuze kuthi izinto ezibonwayo kazivelanga ezintweni ezibonakalayoi.

4 Ngokholo uAbelaj wanikela kuNkulunkulu umhlatshelok ongcono kuloKhayini, owazuza ngawo ubufakazi bokuthi ulungilel, uNkulunkulu efakazela izipho zakhem; langalo efilen usakhulumao1.

5 Ngokholo uEnokip wasuswa ukuze angaboni ukufaq, njalo katholwangar, ngoba uNkulunkulu wayesemsusile; ngoba engakasuswa wafakazelwas ngokuthi umthokozisile uNkulunkulut;

6 kodwa ngaphandle kokholo kakwenzeki ukumthokozisa; ngoba ozayou kuNkulunkulu umele akholwe ukuthi ukhona, lokuthi ungumvuziv walabo abamdingisisayow.

7 Ngokholo uNowax exwayisiwe nguNkulunkuluy ngezinto ebezingakabonwa, esesabaz2, wakha umkhumbia wosindiso lwendlu yakheb; alahla umhlaba ngawoc, wasesiba yindlalifa yokulunga ngokokholod.

8 Ngokholo uAbrahamae walalela ebizwa ukuthi aphume aye endaweni ayezayemukela ibe yilifa; waphuma, engazi lapho aya khona.

9 Ngokholo wahlalaf njengomuntu wezizweni elizweni lesithembisog, njengelemzini, ehlala emathentenih loIsaka loJakobei, ababeyizindlalifa kanye laye zalesosithembisoj;

10 ngoba wayelindele umuzik olezisekelol, omqambi wesimo lomakhi wawo nguNkulunkulum.

11 Ngokholo laye uSaran uqobo wazuza amandla okwemukela inhlanyelo, esedlulelwe yisikhathi sobudala wabelethao, ngoba wathip uthembekileq lowo owathembisayor.

12 Ngakho-ke bazalwa ngoyedwa, lalezizinto zivela kosefiles, abangangenkanyezi zezulu ngobunengitu, langangetshebetshebev elisekhunjini lolwandle elingelakubalwa.

13 Bonke laba bafela ekholweni3, bengemukelanga izithembisow, kodwa bazibonela khatshanax, baqiniseka, bazigonay, njalo bavumaz ukuthi bangabezizwea lezihambib emhlabeni.

14 Ngoba abatsho izinto ezinje batshengisa ukuthi badinga ilizwe lakibo.

15 Uba-ke kambe babecabanga ngalelo ababesuke kulo, babengaba lethuba lokubuyela;

16 kodwa khathesi-ke balangatha elingcono, elingelezulwinic; ngakho uNkulunkulu kalanhloni ngabod, ukuthiwa nguNkulunkulu waboe; ngoba ubalungiselef umuzig.

17 Ngokholo uAbrahamah wanikela uIsaka lapho ehlolwa, lalowo owemukela izithembisoi wayenikela ozelwe yedwa wakhej,

18 okwakuthiwe kuye: KuIsaka inzalo yakho izabizwak;

19 wathi uNkulunkulu ulamandla okuvusa lakwabafileyol; lapho laye amzuze evela khona ngokulinganisam.

20 Ngokholo uIsaka wabusisa uJakobe loEsawun ngezinto ezizayo.

21 Ngokholo uJakobeo esesifa wabusisa lowo lalowo wamadodana kaJosefap, wasekhonzaq ebambelele phezu kodondolo lwakher.

22 Ngokholo uJosefas esesifa wakhuluma4 ngokuphuma kwabantwana bakoIsrayeli, waselayezelat ngamathambo akhe.

23 Ngokholo uMozisiu esezelwe wafihlwa ngabazali bakhe inyanga ezintathu, ngoba babona ukuthi ngumntwana omuhlev; njalo bengawesabi umthetho wenkosiw.

24 Ngokholo uMozisi esekhulile wala ukuthiwa uyindodana yendodakazi kaFarox,

25 kulalokho wakhetha ukuphathwa kubiy kanye labantu bakaNkulunkulu kulokuthi abe lentokozo yesono isikhatshanaz;

26 wathi ukuthukwaa kukaKristu kuyinotho enkulu kulamagugu eGibhithe; ngoba wayekhangele umvuzob.

27 Ngokholo watshiya iGibhithec, engalwesabi ulaka lwenkosi; ngoba waqinisela kungathi uyambonad oNgabonwayoe.

28 Ngokholo wagcinafg iphasika lokufafazwa kwegazih, ukuze lowoi obhubhisa amazibuloj angabathinti.

29 Ngokholo badabula uLwandle oluBomvu njengemhlabathini owomileyok; okwathi amaGibhithe bekulinga lokho baminzwa.

30 Ngokholo imidulil yeJerikom yadilika, isibhodiwe insuku eziyisikhombisa.

31 Ngokholo uRahabi isifeben kabhubhanga kanye labangakholwangao5, esezemukele izinhlolip ngokuthulaq.

32 Ngisezathini? Ngoba ngingaphelelwa yisikhathi ngilandisa ngoGidiyonir loBarakis loSamsonit loJefithau loDavidav loSamuweliwx labaprofethiy;

33 abathi ngokholo banqoba imibusoz, benza ukulungaa, bazuza izithembisob, bavala imilomo yezilwanec,

34 bacitsha amandla omlilod, baphephae ubukhali benkembaf, bazuza amandla ebuthakathakenigh, baqina empinii, baxotshaj amabuthok awezizwel.

35 Abesifazana bemukela abafileyo babo bevela ekuvukenim; labanye bazwiswa ubuhlungu, bengemukeli ukukhululwa, ukuze bazuze ukuvuka okungconon;

36 abanye balingwa ngokwenziwa inhlekisa lokutshaywao, futhi langezibopho langentolongop;

37 bakhandwa ngamatsheq, basahwa phakathi, balingwa, bafa ekubulaweni ngenkembar; bazula bembethe izigogo zezimvu lezigogo zezimbuzis, baswela, bazwiswa ubuhlungu, baphathwa kubit,

38 (umhlaba ongabafanelanga bonau) bazula ezinkangalav lezintabeni lezimbalwiniw lemihomeni yomhlabax.

39 Labo bonke laba, befakazelwe ngokholoy kabazuzanga isithembisoz,

40 lokhu uNkulunkulu wayesinakekele6 ngaphambili okungconoa, ukuze kuthi ngaphandle kwethub bangapheleliswac.

Ukubekezela ezinhluphekweni

12Ngakho-ke lathi sigonjolozelwe liyezi elikhulu kangaka labafakazi, asilahle konke okusindayo lesonoa esisithandele lula, asigijimeb ngokubekezelac umjahod esiwumiselweyoe,

2 sikhangele kuJesu umqalisi lomphelelisi wokholo lwethuf, owathig ngenxa yentokozoh ayimiselweyoi, waqinisela esiphambanwenij, edelela ihlazok, wahlalal ngakwesokunene sesihlalo sobukhosi sikaNkulunkulu.

3 Ngakho mqaphelisenim yena owaqinisela kuyo impikisanon engaka lezoni emelane laye, ukuze lingadinwao, liphelelwe ngamandlap emiphefumulweni yenu.

4 Kalikamelani lakho kuze kube segaziniq lisilwa lesono;

5 njalo selikhohliwe inkuthazor, ekhuluma kini njengemadodaneni eyokuthi: Ndodana yamis, ungadeleli ukulaya kweNkosi, njalo ungapheli amandlat, nxa usolwa yiyo;

6 ngoba iNkosi iyalaya emthandayo; njalo itshaye ngesiswepuu yonke indodana eyemukelayo.

7 Uba likhuthazela ekulayweni, uNkulunkulu uyaliphatha njengamadodanav; ngoba yiyiphi indodana uyise angayilayiyow?

8 Kodwa uba lingelakulaywa, okuthi bonke bangabahlanganyeli bakhox, ngakho lingabokufetshwa njalo kalisiwo amadodana.

9 Futhi-ke sasilabo obaba benyama yethu abasilayayo njalo sabahloniphay; pho, kasiyikuzehlisela ngaphansi kukaYise wemimoyaz kakhulu kulalokho, siphile?

10 Ngoba bona kambe basilaya okwensuku ezinlutshwana, njengokubona kwabo; kodwa yena kube yikusizakala kwethu, ukuze sihlanganyele ubungcwele bakhea.

11 Lakho konke ukulaywa okukhona kakubonakali angathi ngokwentokozo, kodwa ngokosizi; emva kwalokho-ke kuyabalethela isithelob sokuthula sokulunga abajeziswa ngakhoc.

12 Ngakho qinisanide izandla ezibuthakathaka lamadolo axegayof;

13 njalo lenzele inyawo zenug indlela eziqondileyo, ukuze okuqhulayo kungenyelih, kodwa kulalokho kusiliswei.

14 Nxwanelani ukuthulaj labo bonke, lobungcwelek, ngaphandle kwalokho kakulamuntu ozayibona iNkosil;

15 liqaphelisa ukuze kungabi khona osilelayom emuseni kaNkulunkulun; kungamili lampandeo yokubaba ikhathaze, njalo ngayo abanengi bangcoliswe;

16 kakungabi lamuntu oyisifebep kumbe ongakhonzi uNkulunkuluq, njengoEsawu, owathengisa ubuzibulo bakher ngokudla okukodwa.

17 Ngoba liyazi ukuthi lemva kwalokho, esethanda ukudla ilifas lesibusiso, waliwa; ngoba kayitholanga indawo yokuphendukat, lanxa wayidingisisa ngezinyembeziu.

Intaba yeSinayi leyeZiyoni

18 Ngoba kalizanga entabeniv engathintwa, lemlilweni ovuthayo, lekufiphaleni, lemnyameni, lesivunguvungwini,

19 lekukhaleni kophondow, lelizwini lamazwix, okwathi labo abezwayoy bancenga ukuthi kungabe kusakhulunywa ilizwi kibo;

20 ngoba babengelakukumela lokho okwalaywayo ukuthi: Ngitsho lenyamazana uba ithinta intabaz, izakhandwa ngamatshe, kumbe itshokwe ngomtshoko;

21 njalo, kwakusesabeka kangakaa lokho okwabonwayo, uMozisi wathi: Ngilovalo, ngiyathuthumela.

22 Kodwa lize entabeni iSiyonib, lemzinic kaNkulunkulu ophilayod, eJerusalema yasezulwinie, lakuzigidi zengilosi ezingelakubalwafg,

23 lemhlanganweni omkhulu lebandlenih lamazibuloi abhalwe1 emazulwinij, lakuNkulunkulu umahluleli wabo bonkek, lakumimoya yabalungileyol abaphelelisiweyom,

24 lakuJesu umlamulin wesivumelwanoo2 esitsha, legazini lokufafazap elikhuluma izinto ezingconoq kulelikaAbelar.

25 Qaphelani ukuthi lingamali okhulumayo. Ngoba uba bengaphephangas labo abalat lowo owakhuluma okuvela kuNkulunkulu emhlabeniu, kakhulu kangakanani thina esimfulathelayo lowo okhuluma evela emazulwini;

26 olizwi lakhev ngalesosikhathi lanyikinya umhlaba, kodwa khathesi uthembisile, wathi: Ngizaphinda kanyew ukunyikinya kungeyisiwo umhlaba wodwa, kodwa lezulu.

27 Lalokhu ukuthi: Ngizaphinda kanye, kutshengisa ukususwa kwezinto ezinyikinywayox, kungathi ezenziweyo, ukuze kusale izinto ezinganyikinywayo.

28 Ngakho njengoba sisemukela umbuso ongelakunyikinyekiswa, asibe3 lomusa esingamkhonza uNkulunkuluy ngawo ngokwemukelekayoz kanye lokuthobeka lokwesaba uNkulunkulua;

29 ngoba-ke uNkulunkulub wethu ungumlilo oqothulayoc.

Izeluleko eziyinhlobonhlobo

13Kalume njalo uthando lobuzalwanea.

2 Lingakhohlwa ukungenisa izihambib; ngoba ngalokho abanye bangenisa izingilosi bengazic.

3 Khumbulanid izibotshwa, ngokungathi libotshwe kanye lazoe; abaphethwe kubif, ngokungathi lani liphethwe kubi emzimbeni.

4 Umtshadog uhlonitshwa kubo bonke, lombheda ungangcoliswa; kodwa uNkulunkulu uzagweba iziphingih lezifebeij.

5 Indlela yempilo kayingabi ngeyokuthanda imalik, yeneliswani yizinto elilazol; ngoba yena utshilo ukuthi: Kangisoze ngakulahla, njalo kangisoze ngakutshiyam.

6 Ngakho singatsho ngesibindi sithi: INkosi ingumsizi wamin, njalo kangiyikwesaba umuntu azakwenza kimi.

7 Khumbulani abakhokheli benuo, abakhulume kini ilizwi likaNkulunkulu; liqaphelise ukuphela kokuhamba kwabo, lilingisele ukholo lwabopq.

8 UJesu Kristu unguyer izolos lalamuhla lephakadeni.

9 Lingaduhiswat yizimfundisou eziyinhlobonhlobo lezingaziwayo; ngoba kuhle ukuthi inhliziyo iqiniswe ngomusa, kungabi ngokudlav, abangasizwangaw yikho ababebambelela kukho.

10 Silalo ilathix, abangelalungelo lokudla kulo abakhonza ithabhanekele.

11 Ngoba lezozinyamazanay, ogazi lazo langeniswa ngumpristi omkhulu endaweni ezingcwelez ngenxa yesonoa, izidumbu zazo zitshiswab ngaphandle kwenkambac.

12 Ngakho laye uJesu, ukuze angcwelised abantu ngelakhe igazi, wahluphekae ngaphandle kwesangof.

13 Ngakho-ke asiphumele kuyeg ngaphandle kwenkambah, sithwele ihlazo lakhei.

14 Ngoba kasilawo umuzi omiyo laphaj, kodwa sidinga ozayok.

15 Ngakho asinikelel njalonjalo kuNkulunkulu ngaye umnikelo wendumisom, okutsho isithelo sendeben sivuma ibizo lakhe.

16 Kodwa lingakhohlwa ukwenza okuhle lokuphanaop; ngoba uNkulunkulu uyathokoza ngeminikelo enjaloqr.

17 Lalelani abakhokheli benu, lizehlisele ngaphansi kwabos; ngoba labat balindau imiphefumulo yenu, njengabazalandisav; ukuze bakwenze lokhu ngenjabulow, njalo bengabubuli; ngoba kungalisizi lokhu.

Isicino

18 Sikhulekelenix; ngoba siyathemba ukuthi silesazela esihley, sifisa ukuhamba kuhle ezintweni zonke;

19 njalo ngiyalincenga ngokwengezelelwe kakhulu ukuthi likwenze lokhuz, ukuze ngibuyiselwe kini ngokuphangisa.

20 Kungathi uNkulunkulu wokuthulaa owamkhuphulabc kwabafileyo uMelusid omkhulu wezimvu ngegazie lesivumelwanof1 saphakade, iNkosi yethu uJesu,

21 angaliphelelisag kuwo wonke umsebenzi omuhleh ukuze lenze intando yakhei, esebenza kini lokho okumthokozisayo phambi kwakhej, ngoJesu Kristu, kakube kuye ubukhosik kuze kube nini lanini. Ameni.

22 Kodwa ngiyalincenga, bazalwane, lemukeleni ngesineke ilizwi lenkuthazol; ngoba ngilibhalele ngamafitshanem.

23 Yazini ukuthi umzalwanen uTimothio ukhululwe, uba efika masinyane, ngizalibona ngilaye.

24 Bingelelani bonke abakhokheli benup, labo bonke abangcweleq. Abavela eIthaliyar bayalibingelela.

25 Umusas kawube lani lonke. Ameni.

INCWADI

KAJAKOBE

KUBO BONKE

Isibingelelo

1UJakobea, inceku kaNkulunkulub leyeNkosi uJesu Kristuc, kuzo izizwe ezilitshumi lambilid ezisekuhlakazekenie, ngiyabingelela.

Ukulaya ngezilingo

2 Kubaleni njengentokozo yonkef, bazalwane bami, nxa liwela ezilingweni ezizinhlobonhlobog,

3 lisazi ukuthi ukuhlolwa kokholoh lwenu kuvezai ukubekezelaj;

4 kodwa ukubekezela kakube lomsebenzi opheleleyo, ukuze libe ngabapheleleyo liphelelisiwek, lingasileli ngalutho.

5 Njalo uba kukhona kini oswele inhlakaniphol, kacelem kuNkulunkulun ophanayo ngesihleo kibo bonke, futhi engasoli, njalo uzayinikwap.

6 Kodwa kacele ekholweniq engathandabuzi ngaluthor; ngoba othandabuzayo unjengegagasi lolwandles eliqhutshwa ngumoya lizuliswe.

7 Ngoba lowomuntu kangacabangi ukuthi uzazuza ulutho eNkosini.

8 Indoda enhliziyombilit iyaphendukaphenduka endleleni zayo zonkeu.

9 Lomzalwane ophansi kazincome ekuphakameni kwakhev;

10 kodwa onothileyo ekuthotshisweni kwakhew; ngoba njengeluba lotshanix uzadlulay.

11 Ngoba ilanga liphuma lilokutshisaz, libunise utshania, leluba labo liwohloke, lobuhle bokubonakala kwalo bunyamalale; ngokunjalo lesinothi sizanyamalala ezindleleni zaso.

12 Ubusisiwe umuntu obekezelela isilingob; ngoba esehloliwec uzakwemukela umqhele wempilod, iNkosi eyawuthembisa kwabayithandayoe.

13 Kakulamuntu olingwayo omele athi: Ngilingwa nguNkulunkulu; ngoba uNkulunkulu kalasilingo sokubi, laye uqobo kalingi muntu.

14 Kodwa ngulowo lalowo uyalingwa, lapho ehudulwa ngezakhe inkanukofg, ehugwa;

15 kuthi lapho inkanuko isikhulelwe ibelethe isonoh; lesono lapho sesiphelele sizala ukufai.

16 Lingakhohliswaj, bazalwane bami abathandekayo.

17 Sonke isipho esihlekl laso sonke isipho esipheleleyom sivela phezulun, sehla sivela kuYise wezibaneo, okungekho kuye ukuguqukap, kumbe isithunzi sokuphenduka.

18 Ngokuthanda kwakheq wasizalar ngelizwi leqinisos, ukuze sibet njengezithelo zokuqalau zezidalwa zakhe.

Ukulaya ngokholo olulezenzo

19 Ngakho, bazalwane bami abathandekayo, wonke umuntu umele aphangise ukuzwa, aphuze ukukhulumav, aphuze ukuthukuthelaw;

20 ngoba ukuthukuthela kwendoda kakwenzi ukulunga kukaNkulunkulu.

21 Ngakho selihlubule amanyala wonkex lokwanda kakhulu kobubiyz, lemukele ngobumnenea ilizwi eligxunyekiweyo, elilamandla okusindisa imiphefumulo yenub.

22 Kodwa banini ngabenzi belizwic, lingabi ngabezwayo kuphelad, lizikhohlisae lina ngokwenu.

23 Ngoba uba umuntuf engumuzwi welizwig futhi engesimenzih, yena ufanana lendoda ebuka ubuso bayo bemvelo esibukwenii;

24 ngoba iyazibuka, ibisisuka, ibisihle ikhohlwa ukuthi ibinjani.

25 Kodwa lowo okhangelisisaj emlayweni opheleleyo, lowo owenkululekok, abesebambelela kuwo, yena engesimuzwil okhohlwayo kodwa engumenzi womsebenzim, lo uzakuba ngobusisiweyo ekwenzeni kwakhen.

26 Uba umuntu phakathi kwenu esithi uyakholwao, uba engalufaki itomup ulimi lwakheq, kodwa akhohlise inhliziyo yakhe, ukukholwa kwalowo kuyizer.

27 Ukukholwas okuhlanzekileyo lokungangcoliswanga phambi kukaNkulunkulu ngitsho uBabat yilokhu, ukuhambelau izintandanevw labafelokazix ekuhluphekeni kwabo, lokuzilondolozay engelasici kokomhlabaz.

Abazalwane balaywa ukuthi bangabandlululi abantu

2Bazalwane bami, kungeyisikho ngokubandlulula abantu libe lokholoa lweNkosi yethu uJesu Kristu, iNkosi yenkazimulobc.

2 Ngoba uba kungena emhlanganweni1 wenu indoda elendandatho yegolide lesembatho esikhazimulayod, besekungena longumyanga olesembatho esingcolileyo,

3 beselinanzelelae ogqoke isembatho esikhazimulayof beselisithi kuye: Wena hlala lapha kuhle, beselisithi kongumyangag: Wena mana lapho; loba: Hlala lapha ngaphansi kwesenabelo senyawo zami;

4 pho, kalibandlululi phakathi kwenuhi, njalo laba ngabahluleli abalemicabango emibi yini?jk

5 Zwanini, bazalwane bami abathandekayo. UNkulunkulu kabakhethangalm yini abayanga balumhlaba, benothile ekholwenin, njalo bezindlalifao zombusop awuthembisayoq kwabamthandayor?

6 Kodwa lina libadumazile abayangas. Abanothileyo kabalicindezeli yini, njalo bona balidonselet ekwahlulelweni yini?u

7 Bona kabalihlambaziv yini ibizo elihle elibizwa ngalow?

8 Uba liphelelisa umlayo wobukhosix, ngokombhaloy othi: Wothanda umakhelwane wakho njengalokhu uzithanda wenaz, lenza kuhle;

9 kodwa uba libandlululaa abantu, lenza isono, lilahlwa ngumlayo njengabaweqayob.

10 Ngoba loba ngubani ogcina umlayo wonke, kodwa akhubeke kokukodwac, ubad lecalae kuyo yonke.

11 Ngoba owathi: Ungafebif; wathi futhi: Ungabulalig; uba-ke ungafebi, kodwa ubulala, usungumeqi womlayo.

12 Khulumani ngokunjalo lenze njalo, njengabazakwahlulelwa ngomlayo wenkululekoh.

13 Ngoba ukwahlulelwa okungelasihawui kungokwalowo ongenzanga isihawu; njalo isihawuj sizincoma kukho ukwahlulela.

Ukholo lufanele lube lezenzo

14 kKusizani, bazalwane bami, uba umuntu esithi ulokholo, kodwa engelamisebenzi? Lolokholo lungamsindisa yini?

15 Uba-ke umzalwane loba umzalwanekazil behambazem njalo beswela ukudla kwensuku ngensuku,

16 omunye wenu abesesithi kibon: Hambani ngokuthula, likhudumale lisuthe; kodwa engabaniki izinto ezidingwa ngumzimbao, lokho kusizanip?

17 Kunjalo lokholo, uba lungelamisebenzi, lufile ngokwalo.

18 Kodwa omunye uzakuthi: Wena ulokholo, mina-ke ngilemisebenzi: Ngitshengisa ukholo lwakho ngaphandle kwemisebenzi yakho, lami emisebenzini yami ngizakutshengisaq ukholo lwamir.

19 Wena uyakholwa ukuthi uNkulunkulu munyes; wenza kuhle; lamadimonit ayakholwau, njalo athuthumele.

20 Kodwa uyathanda ukwazi yini, O siphukuphukuv, ukuthi ukholo olungelamisebenzi lufilew?

21 UAbrahama ubaba wethu kalungisiswanga yini ngemisebenzi, esenikele indodana yakhe uIsaka phezu kwelathix?

22 Uyabona ukuthi ukholoy lwalusebenza kanye lemisebenzi yakhe, lokuthi ukholo lwapheleliswa ngemisebenziz,

23 kwasekugcwaliswa umbhaloa othi: LoAbrahama wakholwa uNkulunkulub, kwasekubalelwa kuye ukuthi kuyikulunga, wasebizwa ngokuthi ngumngane kaNkulunkuluc.

24 Ngakho-ke liyabona ukuthi umuntu uyalungisiswa ngemisebenzid, futhi kungesikuthi ngokholo kuphelae.

25 Ngokunjalo-ke loRahabif isifebe kalungisiswanga ngemisebenzi yini, esezemukeleg izithunywa, eseziphumise ngenye indlela?

26 Ngoba njengalokhu umzimba ngaphandleh komoya ufile, ngokunjalo lokholo ngaphandle kwemisebenzi lufilei.

Izono zolimi

3Lingabia ngabafundisib abanengi, bazalwane bami, lisazi ukuthi sizakwemukela isigwebo esikhulu.

2 Ngoba sonke siyakhubeka ezintweni ezinengicd. Uba umuntue engakhubeki elizwinif, lowog uyindoda epheleleyoh, elamandla okukhina lomzimba wonkei.

3 Khangela, sifakaj amatomuk emilonyeni yamabhiza ukuze asilalele, sibe sesiqondisa umzimba wonke wawo kwenye indlela.

4 Khangela, lemikhumbi, lanxa imikhulu kangaka njalo iqhutshwa yimimoya elamandla, iyaqondiswa kwenye indlela ngephinyana nje, lapho isifiso somtshayeli esifuna khona.

5 Lunjalo lolimi luyisitho esincinyane, kanti luzincoma kakhulu. Khangela, umlilo omncinyane uyatshisa izigodo ezingakanani!

6 Ulimil lalo lungumlilo, umhlaba wobubi; lunjalo ulimi lubekwe phakathi kwezitho zethu, lungcolisam umzimba wonke, luthungele indlela1 yempilo, njalo luthungelwan yisihogoo.

7 Ngoba yonke imvelo yokubili izinyamazana lezinyoni, kokubili ezihuquzelayo lezidalwa zolwandle, iyathanjiswa njalo isithanjisiwe ngemvelo yabantu;

8 kodwa ulimi kakulamuntu ongaluthambisa; luyibubi obungelakunqotshwa, lugcwele ubuhlungu obubulalayop.

9 Ngalo siyabonga uNkulunkulu ngitsho uBabaq, langalo siqalekisa abantu abenziwe ngesimo sikaNkulunkulur;

10 emlonyeni munye kuyaphuma ukubonga lenhlamba. Lezizinto kazifanelanga, bazalwane bami, zenzeke njalo.

11 Kambe umthombo emgodini munye ungagobhoza yini okumnandi lokubabayo?

12 Kambe, bazalwane bami, umkhiwa ungathela imihlwathi yini, loba ivini umkhiwa? Ngokunjalo kakulamthombo oveza amanzi alitshwayi lamnandi.

Ukuhlakanipha okuvela phezulu

13 Ngubani ohlakaniphileyo loqedisisayos phakathi kwenu? Katshengiset imisebenzi yakhe ekuziphatheni kuhleu ngobumnene benhlakaniphov.

14 Kodwa uba lilomhawu obabayow lombangox enhliziyweni yenu, lingazincomi liqambele amanga iqiniso.

15 Lokhu kayisiyo inhlakanipho eyehla ivela phezuluy, kodwa ingeyomhlabaz, ngeyemvelo, eyamadimoni.

16 Ngoba lapho okukhona umhawua lombangob, lapho kukhona isiphithiphithi lazo zonke izenzo ezimbi.

17 Kodwa inhlakaniphoc evela phezulu eyokuqala ihlanzekiled, emva kwalokho ibe lokuthulae, ibe mnenef, ilalele, igcwele isihawu lezithelo ezinhleg, kayilakubandlululah2 futhi ingelakuzenzisai.

18 Lesithelo sokulungajk sihlanyelwa ekuthuleni kulabo abenza ukuthulalm.

UJakobe uxwayisa ngokulwa phakathi kwabazalwane

4Zivela ngaphi izimpi lokulwa1 phakathi kwenu? Kakuveli lapha yini, enkanukweni2 zenu ezilwayo ezithweni zenua?

2 Liyafisa, kodwa kalilalutho; liyabulalab njalo lilomhawu, kodwa lingeke lazuzac; liyalwa futhi lenza impi, kodwa kalilalutho, ngoba kaliceli;

3 liyacela njalo kalemukelid, ngoba licela kubie, ukuze likuchithele enkanukweni3 zenu.

4 Zifebe lezifebekazif, kalazi yini ukuthi uthandog lomhlaba luyibutha kuNkulunkuluh? Ngakho loba ngubani othanda ukuba ngumngane womhlaba, wenziwa isitha sikaNkulunkului.

5 Kumbe licabanga yini ukuthi umbhalo utsho izej: Umoya ohlala kithi ufisela kumonak4?

6 Kodwa uyanika umusa omkhulul; ngakho uthim: UNkulunkulu umelana labazigqajayon, kodwa abathobekileyo uyabapha umusa.

7 Ngakho zehliseleniop kuNkulunkulu, melanani lodiyabholaq, njalo uzalibalekela.

8 Sondelani kuNkulunkulu, laye uzasondela kinir; gezani izandlas, zoni, njalo lihlanze izinhliziyot, lina banhliziyombiliu.

9 Danani lilile likhalev; ukuhleka kwenu kakuphendulwe ukulila, lentokozo ukudana.

10 Zithobeniwx phambi kweNkosi, njalo izaliphakamisa.

11 Lingahlebaniy, bazalwane. Lowo ohleba umzalwane, amehlulele umzalwane wakhez, uhleba umlayo, ehlulele umlayoa; kodwa uba esehlulela umlayo, kawusumenzi womlayob, kodwa umahluleli.

12 Munye ummisumlayo, olamandla okusindisa lokubhubhisac; wena ungubani owahlulela omunyed?

UJakobe usola abathanda inzuzo labanothileyo

13 Minani-ke linae elithi: Lamuhlaf loba kusasa sizakuya emzini othile, sihlale khonag umnyaka owodwa sithengiselane sizuzeh;

14 elingakwaziyo okwakusasa. Ngoba iyini impilo yenu? Ngoba iyinkungui ebonakala okwesikhatshana, emva kwalokho ibisinyamalala;

15 endaweni yalokho ngabe lithi: Uba iNkosi ivumaj, njalo sizaphila, sibe sesisenza lokhu kumbe lokhuyana.

16 Kodwa khathesi liyazincomak ekuzigqajeni kwenul; konkem ukuzincoma okunje kubin.

17 Ngakho lowo okwaziyo ukwenza okuhleo kodwa engakwenzi, kuyisono kuye.

5Minani-kea lina abanothileyob, khalani lilile ngenxa yenhlupheko zenu ezilehlelayoc.

2 Inotho yenu iboliled, lezembatho zenue zidliwe yinunduf;

3 igolide lenu lesiliva kuthombile, lokuthomba kwakho kuzakuba yibufakazi kini, njalo kuzakudla inyama yenu njengomlilo. Lizibekelag inotho ensukwini zokuphelah.

4 Khangela, umvuzo wezisebenzii ezigunde amasimu enuj, ogodlwe yini ngokuqilibezela, uyakhala; lokukhala kwabavunik kungene endlebeni zeNkosi yamabandlal.

5 Libusilem ngokuzithokozisa emhlabeni, latamasan; linonise inhliziyo zenu njengosukwini lokuhlatshwao,

6 limlahlilep, lambulalaq olungileyor; kamelananga lani.

Mayelana lokubekezela

7 Ngakho bekezelani, bazalwane, kuze kube sekufikeni kweNkosis. Khangela, umlimi uyalindela isithelo somhlabathi esiligugu, asibekezelelet, size sizuze izulu elokuqalau lelokucinavw.

8 Lani bekezelanix, liqinise inhliziyo zenuy, ngoba ukufika kweNkosi kuyasondelaz.

9 Lingasolani1, bazalwane, ukuze lingalahlwa; khangela, uMahlulelia umi emnyangob.

10 Thathani isiboneloc sokuhlupheka, bazalwane bami, lesokubekezela, abaprofethid abakhuluma ebizweni leNkosie.

11 Khangela, sithi babusisiwef ababekezelayog; lizwile ukubekezela kukaJobeh, laselibona ukucina kweNkosii, ukuthi iNkosi ilesihawuj esikhulu lobubelek.

Mayelana lokufunga, langokukhuleka, langokusiza abaduhileyo

12 Kodwa phambi kwakho konke, bazalwane bami, lingafungil, loba ngezulu, loba ngomhlaba, loba ngasiphi esinye isifungo; kodwa kakuthi uyebo wenu abe nguyebo, lohatshi nguhatshim; ukuze lingaweli ekulahlweni.

13 Kukhona ohluphekayo yini phakathi kwenu? Kakhuleke. Kukhona othokozayo yini? Kahlabele indumison.

14 Kukhona ogulayo phakathi kwenu yini? Kabizele kuye abadala bebandlao, babesebekhuleka phezu kwakhe, bamgcobep ngamafutha ebizweni leNkosi;

15 lomkhuleko wokholoq uzamsindisa ogulayor, leNkosi izamlulamisa; uba-ke enzile izonos, uzazithethelelwa.

16 Vumani iziphambeko omunye komunye, likhulekelane, ukuze lisiliswet. Umkhuleko oqinileyouvw wolungileyo ulamandla kakhulu.

17 UElija wayengumuntu olemizwax efanana leyethu, wasekhuleka lokukhuleka ukuthi linganiy; njalo kalinangaz emhlabeni okweminyaka emithathu lenyanga eziyisithuphaa;

18 wasebuya ekhulekab, lezulu lanika izulu, lomhlaba wathela isithelo sawo.

19 Bazalwane, uba omunye kini ephambuka eqinisweni, lomunye angambuyisac,

20 yazi ukuthi obuyise isonid ekuduheni kwendlela yaso uzasindisae umphefumulo ekufenif, asibekele inkithinkithi yezonog.

INCWADI YOKUQALA

KAPETRO

KUBO BONKE

Isibingelelo

1UPetro, umphostoli kaJesu Kristu, kwabemzinia abakhethiweyo bokuhlakazekab kwePontusic, iGalathiyad, iKaphadosiyae, iAsiyaf, leBithiniyag,

2 njengokolwazi ngaphambili lukaNkulunkulu uBabahi, ekungcwelisweni koMoyaj, ekulalelenik lekufafazweni kwegazi likaJesu Kristul: Umusam lokuthula kakwandiswa kinin.

UPetro ubonga uNkulunkulu ngethemba eliphilileyo

3 Ubusisiweo uNkulunkulu, ngitsho uYise weNkosi yethu uJesu Kristup, owasizala kutsha ngesihawu sakhe esikhuluq ethembeni eliphilileyors ngokuvuka kukaJesu Kristu kwabafileyot,

4 elifeniu elingaboliyo lelingangcolangav lelingabuniyow, elilondolozelwex lona emazulwiniy,

5 lina elilondolozwe ngamandla kaNkulunkuluz ngokholo kusindiso olulungiselwe ukwembulwa esikhathini sokucinaa.

6 Elithokoza kusobc, lanxa okwesikhatshana khatheside, uba kudingeka, lisezahluphekaf ezilingweni eziyizinhlobonhlobog,

7 ukuze ubuqotho bokholo lwenuh, oluligugu kakhulu okwedlula igolide elibhubhayoi, selihlolwej ngomlilok, buficwe bulendumisol lenhloniphom lodumon, ekwembulweni kukaJesu Kristuo;

8 elingambonanga limthandap, elithi khathesi lingamboni kodwa likholwe kuyeq, liyathokoza ngentokozo engakhulumekiyo ledumisekayor,

9 lizuzes isiphetho sokholo lwenut, usindiso lwemiphefumulo yenu.

10 Ngalolusindiso abaprofethiu babuzisisa njalo bahlolisisav, abaprofetha ngomusa oza kiniw;

11 babuza ukuthi yisiphix loba sinjani isikhathi uMoya kaKristu owayekibo osikhombayoy, efakaza ngaphambiliz ngenhlupheko eziqondene loKristuab, langobukhosi emva kwalezocd;

12 okwembulwa kuboe ukuthi kungeyisikho kibof, kodwa kithi babesebenza lezizinto, eselizitshunyayezwa yilabo abalitshumayeza ivangeli ngoMoya oNgcwele othunywe evela ezulwinig, izinto ingilosi ezilangathah ukuzihlolisisai.

UPetro ukhuthaza abakholwayo ukuthi bahambe ngobungcwele

13 Ngakho libopha inkalo zengqondo yenuj, liqondek, lithembe ngokupheleleyo emuseni olethwe kini ekwembulweni kukaJesu Kristul;

14 njengabantwana abalalelayom, lingazibumbi ngokwesimo sezinkanuko ezazikhona mandulon kokungazi kwenuo,

15 kodwa njengoba owalibizayo engcwelep, lani banini ngcwele kukho konke ukuziphathaq;

16 ngoba kulotshiwe ukuthi: Banini ngcwele, ngoba mina ngingcweler.

17 Njalo uba libiza lithi: Baba, owahlulela ngulowo lalowo ngokomsebenzi wakhe engabandlululist, chithani isikhathi sokuba yizihambi kwenuu ekwesabeniv;

18 lisazi ukuthi kalihlengwangaw ngezinto ezingabhubhax, isiliva kumbe igolide, ekuhambeni kwenu okuyizey elakwemukela kubobabaz,

19 kodwa ngegazi likaKristua eliligugu kungathi ngelewundlub elingelasici lelingelabalac.

20 Isibili owamiswa ngaphambilid phambi kwesisekelo somhlabae, kodwa wabonakaliswa esikhathini sokucina ngenxa yenuf,

21 elikholwa ngaye kuNkulunkulug, owamvusa kwabafileyoh, wasemnika ubukhosii, ukuze ukholo lethemba lenu kube kuNkulunkuluj.

22 Selihlanze imiphefumulo yenuk ekulaleleni kweqiniso ngoMoyal ethandweni lwabazalwane ngokungazenzisimnop, thandanani ngokutshiseka okuvela enhliziyweni emhlopheqr;

23 selizelwe ngokutshas okungeyisikho okuvela enhlanyelweni engabolat, kodwa engaboliyo, ngelizwi likaNkulunkuluuv eliphilayow lelimiyo ephakadenix.

24 Ngoba yonke inyama injengotshaniy, labo bonke ubukhosi bomuntu bunjengeluba lotshaniz. Utshani buyabuna, leluba labo liwohloke;

25 kodwaa ilizwi leNkosi limi kuze kube sephakadenib. Laleli yilizwi elatshunyayelwa kini ngevangelic.

2Ngakho lahlania ububi bonkeb lobuqili bonke lokuzenzisa lomhawu lokuhleba konkec,

2 njengezingane ezisanda ukuzalwad, fisani uchago olungaqungwangaef lwelizwig, ukuze likhulisweh ngalo,

3 uba-ke selinambithilei ukuthi iNkosi ilomusaj.

Ukwakhiwa kwendlu yomoya

4 Elizayo kuyo, ilitshe eliphilayo, elaliwa ngabantuk, kodwa kuNkulunkulu likhethiwel, liligugum,

5 lani njengamatshe aphilayo lakhiwen indlu yokomoyao, ubupristi obungcwelep, ukuze linikele imihlatshelo yokomoyaq eyemukelekayo kuNkulunkulur ngoJesu Kristus.

6 Ngakho kukhona lembhalwenit ukuthi: Khangela ngiyabeka eSiyoni ilitshe lengonsi, elikhethiweyo eliliguguu; lokholwa kuye kasoze ayangekevw.

7 Ngakho kini elikholwayo uligugu1; kodwa kwabangalaleliyox, ilitshe abakhi abalalayoy, leli selibe yinhloko yengonsi,

8 lelitshez lokukhubekisaa, ledwala lokuwisab; abakhubeka elizwini, bengalalelic; okuyikhod labo ababekumiselwee;

9 kodwa lina liluhlanga olukhethiweyof, ubupristi bobukhosig, isizwe esingcweleh, abantu abatholiweyoi2, ukuze litshumayele jikelele ukulungaj kwalowo owalibizak livela emnyameni laya ekukhanyeni kwakhe okumangalisayol;

10 elalikade lingeyisibo abantu, kodwa khathesi lingabantu bakaNkulunkulum; elalingahawukelwanga, kodwa khathesi selihawukelwe.

11 Bathandekayo, ngiyalincengan njengabemziniop lezihambiq ukuthi lizithinter enkanukweni zenyamas, ezilwa lomphefumulot;

12 lilokuhambau okuhle phakathi kwabezizwev, ukuze kuthi, ekulihlebeniw njengabenzi bobubix, ezenzweni ezinhley abazibonileyoz bangadumisa uNkulunkulua osukwini lokuhanjelwab.

Ukuzehlisela ngaphansi kwezimiso zabantu ngenxa yeNkosi

13 Ngakho zehliseleni ngaphansi kwaso sonke isimiso sabantuc ngenxa yeNkosid; loba kuyinkosi, njengebusayoe;

14 loba kubabusi, njengabathunywe yiyo ekujezisweni kwabenzi bobubif, kodwa kube lodumo lwabenzi bokuhleg.

15 Ngoba injalo intando kaNkulunkuluh, ukuthi ngokwenza okuhlei lifake isayeke emlonyeni wokungazi kwabantu abayizithuthaj;

16 njengabakhululekileyok, kodwa lingabi lenkululeko njengesigubuzelo sobubi, kodwa njengezigqili zikaNkulunkulul.

17 Hloniphani bonkem. Thandani ubuzalwanen. Mesabeni uNkulunkuluo. Hloniphani inkosipq.

18 Zincekur, zehliseleni ngaphansi kwamakhosi ngokwesaba konkes, kungeyisikho kulawo alungileyo lamnene kuphelat, kodwa lakulawo angaqondangau.

19 Ngoba lokhu kungumusa, uba umuntuv ethwala izinhlupheko ngenxa yesazela kuNkulunkulu, ehlupheka ngokungafanelangaw.

20 Ngoba kulenzuzo banix, uba lisona beselitshaywa libekezela?y Kodwa uba lisenza okuhle njalo lihlupheke libekezelaz, lokhu kungumusa kuNkulunkulu.

21 Ngoba labizelwa lokhoab, ngoba uKristu laye wasihluphekelac, esitshiyelad isibonelo, ukuze lilandele izinyathelo zakhee;

22 ongenzanga isono, lenkohliso kayificwanga emlonyeni wakhef;

23 owathi ethukwa kazaphindisela ngokuthuka, ehlupheka kazasongelag, kodwa wazinikela kulowo owahlulela ngokulungah;

24 yena ngokwakhe owathwala izono zethui emzimbeni wakhe esihlahlenij, ukuze kuthi, sesifile esonweni, siphile ekulungenik; okungemivimvinya yakhe lisilisiwel.

25 Ngoba lalinjengezimvu ezilahlekayom; kodwa khathesi selibuyele kuMelusi loMbonisi wemiphefumulo yenun.

Ukuphathana kwabathatheneyo

3Ngokunjaloa bafazi, zehliseleni ngaphansi kwawenu amadodab, ukuze kuthi, uba-ke bekhona abangalaleli ilizwic, bazuzwe ngaphandle kwelizwidef ngokuziphatha kwabafazi,

2 enanzelela ukuhamba kwenug okuhlambulukileyo ekwesabenih.

3 Okuceca kwenu kakungabi ngokwangaphandle okokweluka inwelei, lokokugqiza igolidej, kumbe okokugqoka izembathok;

4 kodwa umuntu osithekileyo wenhliziyol, entweni engagugiyo yomoya omnene lokuthula, oligugu elikhulu phambi kukaNkulunkulu.

5 Ngoba kudala bazicecisa ngokunjalo labesifazana abangcwele ababethemba uNkulunkulum, bezehlisela ngaphansi kwawabo amadodan;

6 njengoSara owamlalela uAbrahama, wambiza ngokuthi nkosio, eselingamadodakazi1 akhe, uba lisenza okuhle njalo lingesatshiswap langokukodwa okwesabekayo.

7 Ngokunjalo madodaq, hlalisananir ngokolwazis, limhloniphe owesifazanat njengesitsha esibuthakathakau, njengoba labo beyizindlalifa zomusa wempilo kanye laniv, ukuze imikhuleko yenu ingavinjelwaw.

Ukuhamba ngokubekezela ekuhluphekeni

8 Okokucina-ke, banini nhliziyonye lonkex, lizwelaney, lithande abazalwane, libe lobubele, lilomusaz;

9 lingaphindiseli okubi ngokubia, kumbe ukuthuka ngokuthukab; kodwa esikhundleni salokhu busisanic, lisazi ukuthi labizelwa lokho, ukuze lidle ilifa lesibusisod.

10 Ngoba lowo ofuna ukuthanda impilo, lokubona insuku ezinhle, kanqande ulimi lwakhe kokubi, lendebe zakhe ukuze zingakhulumi inkohlisoe;

11 kaphambuke kokubi, abesesenza okuhlef; adinge ukuthula, njalo akunxwanele.

12 Ngoba amehlo eNkosi aphezu kwabalungileyo, lendlebe zayo zingasemkhulekweni wabog; kodwa ubuso beNkosi bumelana labenza okubi.

13 Pho ngubani ongalilimazah, uba lingabalingisi bokuhle?i

14 Kodwaj uba lani lihlupheka ngenxa yokulungak, libusisiwel; njalo lingesabi ukwethusa kwabom lingakhathazekin;

15 kodwa ngcwelisani iNkosi uNkulunkulu enhliziyweni zenuo; beselihlala lizilungiselep ukuphendula wonke olibuza isizatho ngethemba elikiniq, kanye lobumnener lokwesabas2,

16 lilesazela esihletu, ukuze kuthi kulokho abalihleba ngakhov njengabenzi bobubiw bayangeke, labo abathukax ukuziphatha kwenu okuhle kuKristuy.

17 Ngoba kungcono ukuhlupheka lisenza okuhle, uba intando kaNkulunkulu ikuthandaz, kulokuhlupheka lisenza okubi.

18 Ngoba loKristu wahlupheka kanyeab ngenxa yezono, olungileyo esikhundleni sabangalungangac, ukuze asise kuNkulunkulud; owabulawae enyamenif, kodwa wenziwa waphilag ngoMoyah,

19 ayesehambe ngawo laye watshumayelai kumimoya esentolongwenij,

20 eyababekade bengalalelik, laphol ukubekezela kukaNkulunkulum kwakukade kulindele, ensukwini zikaNowa lapho umkhumbi wawusakhiwan, okwasindiswa kuwo abalutshwana, okuyikuthi imiphefumulo eyisificaminwembiliop, ngamanziq.

21 Umfuziselo wawor lubhabhathizos olusisindisayot lathi khathesi, kungeyisikho ukususwa kwengcekeza yenyamau, kodwa ukucelav kwesazela esihle kuNkulunkuluw, ngokuvuka kukaJesu Kristux,

22 oseye ezulwini, ekhona ngakwesokunene sikaNkulunkuluy, izingilosiz leziphathamandlaabc lamandladef sekwehliselwe ngaphansi kwakheg.

Abakholwayo balaywa ukuthi bayekele ukona

4Njengoba uKristu wasihluphekelaa enyamenib, hlomanic lani ngengqondo efananayod, ngoba ohlupheke enyamenie, useyekele isonof,

2 ukuze isikhathi esiseleyo enyameni lingabe lisaphilelagh inkanuko zabantui, kodwa intando kaNkulunkuluj.

3 Ngoba kwanele kithik ukuthi isikhathi sempilo esedlulileyo siqhube intando yabezizwelm, sesihambe emanyalenin, ezinkanukweni, ekudakwenio, ekuminzeni, ekunatheni, lekukhonzeni izithombe okuyangisayopq;

4 abamangala kukhor, nxa lingagijimi ndawonye kulokhukuthululeka kwamanyala, belihlambazas;

5 abazaziphendulelat kulowo olungele ukwahlulela abaphilayo labafileyou.

6 Ngoba ngenxa yalokhu ivangeli latshunyayelwa lakwabafileyov, ukuze bahlulelwe ngokwabantu enyameniw, kodwa baphile ngokukaNkulunkulu emoyenix.

7 Kodwa ukuphela kwezinto zonke sekusondeley; ngakho qondaniz lilindea lisemikhulekwenib;

8 kodwa phambi kwakho konke baninic lothando oluvuthayo omunye komunyed, ngobae uthando luzasibekela inkithinkithi yezonof;

9 phathanani kuhle ekwethekelanenig, ngaphandle kokusolah;

10 ngulowo lalowoi njengesiphiwo asemukeleyoj, kasisebenze omunye komunye, njengabaphathi abalungileyok bomusa kaNkulunkulu ozinhlobonhlobol;

11 uba umuntu ekhulumam, kakhulume njengamazwi kaNkulunkulun; uba umuntu esebenzao, kasebenze njengokuvela emandleni uNkulunkulu awanikayop; ukuze uNkulunkulu adunyiswe kuzo zonke izintoq ngoJesu Kristur, okukuyes ubukhosit lamandla kuze kube nini laniniu. Ameni.

Ukuhlanganyela inhlupheko zikaKristu

12 Bathandekayo, lingamangaliv ngesilingo esitshisayow esiphezu kwenu esilihlolayo, ngokungathi lehlelwe yinto engaziwayo;

13 kodwa njengoba lihlanganyela inhlupheko zikaKristu, thokozanixy, ukuze kuthi lekwembulweni kwenkazimulo yakhez lithokoze lijabule kakhulu.

14 Uba lithukwaa ngenxa yebizo likaKristub, libusisiwecd; ngoba uMoya wenkazimulo lokaNkulunkulu uhlezi phezu kwenu; ngabo-kee uyathukwaf, kodwa ngani uyadunyiswag.

15 Kodwa kakungabi khona owakini ohlupheka njengombulalih, loba isela, loba umenzi wokubii, loba njengozigaxa endabeni zabanyej;

16 kodwa uba ehlupheka njengomKristu, kangabi lanhlonik, kodwa kadumise uNkulunkulul ngenxa yalokhum.

17 Ngoba sekuyisikhathi sokuthi ukwahlulela kuqalen endlini kaNkulunkuluo; njalo uba kuqala kithip, kuzakuba yini ukuphela kwalabo abangalalelanga ivangeli likaNkulunkulu?q

18 Uba-ke olungileyo esindiswa ngobulukhunir, oweyisa uNkulunkulus lesoni uzabonakala ngaphi?t

19 Ngakho-ke labo abahluphekayo ngokwentando kaNkulunkuluu, njengakuMdali othembekileyo kabanikele eyabo imiphefumulo ekwenzeni okuhlev.

Ukulaywa kwabadala bebandla lokwabatsha

5Abadala abaphakathi kwenu ngiyabakhuthazaa engingomdalab kanye labo lomfakazi wenhlupheko zikaKristuc, lomhlanganyeli wenkazimulo ezakwembulwad:

2 Yelusani umhlambi kaNkulunkulue ophakathi kwenu, liwubonisef kungabi ngokubanjwa ngamandla, kodwa ngesihleg; njalo kungabi ngenxa yenzuzo elihlazoh, kodwa ngokuvumai,

3 futhi lingabi njengamakhosij1 kulabo elabelwa bonak, kodwa libel yizibonelo zomhlambim.

4 Kuzakuthi lapho uMelusi omkhulun esebonakele lizakwemukelao umqhele wobukhosip ongabuniyoq.

5 Ngokunjalo, batshar, zehliseleni ngaphansi kwabadalas; njalo lonke zehliseni omunye komunyet, zembathiseni ukuthobekau; ngoba uNkulunkulu umelana labazigqajayo, kodwa abathobekileyo uyabapha umusav.

6 Ngakho zehliseleniw ngaphansi kwesandla sikaNkulunkulu esilamandla, ukuze aliphakamise ngesikhathi esifaneleyo,

7 liphosela phezu kwakhe inkathazo zenu zonkex, ngoba yena uyalikhathalela.

8 Qondaniy, lilindez, ngoba isitha senu, udiyabholaa, siyabhoda njengesilwane esibhongayob sidinga esingamginyac;

9 limelane layed liqinile ekholwenie, lisazi ukuthi zona lezonhluphof zapheleliswag kubazalwane benu abasemhlabenih.

10 Kodwa uNkulunkulu womusa wonke, owasibizelai ebukhosini bakhe obuphakade kuKristu Jesuj, sesihlupheke okwesikhatshanak, sengathi yena angaliphelelisal, aliqinisem, alinike amandla, alisekelen.

11 Kakube kuye inkazimulo lamandla kuze kube nini laninio. Ameni.

Isicino

12 NgoSilivanup ongumzalwane othembekileyo kini, ngokumazi kwami, ngibhale ngokufitshaneq, ngikhuthazar njalo ngifakazas ukuthi lo ngumusa oqotho kaNkulunkulut, elimi kuwou.

13 Ibandla eliseBhabhiloniv elikhethiweyo kanye lani liyalibingelelaw, loMarko indodana yamix.

14 Bingelelanani ngokwanga kothandoy.

Ukuthula kakube kini lonke elikuKristu Jesuz. Ameni.

INCWADI YESIBILI

KAPETRO

KUBO BONKE

Isibingelelo

1USimoni Petro, inceku lomphostoli kaJesu Kristua, kulabo abazuze ukholo oluligugub njengathi ngokulunga kukaNkulunkulu wethu loMsindisi wethu uJesu Kristuc:

2 Kakwandiswe kini umusa lokuthulad elwazini lukaNkulunkulu loJesu iNkosi yethue.

Abakholwayo bafanele ukuzithinta ngoba baphiwe okunengi nguNkulunkulu

3 Njengamandla akhe obuNkulunkulu asinike zonke izinto ezimayelana lempilo lokukhonza uNkulunkuluf, ngokolwazigh lwalowo owasibizai ngobukhosij langobuhlek;

4 okungakho siphiwe izithembiso ezinkulu kakhulu leziligugu, ukuze ngalezi libe ngabahlanganyeli bemvelo yobuNkulunkulul, seliphephem ekuboleni okusemhlabeni ngenxa yenkanukon.

5 Njalo ngenxa yalokhu-ke selenze yonke inkuthalo, yengezelelani ukulunga ekholweni lwenuo, lekulungeni ulwazip,

6 lelwazini ukuzithibaq, lekuzithibeni ukubekezelar, lekubekezeleni ukwesaba uNkulunkulus,

7 lekwesabeni uNkulunkulut uthando lwabazalwaneu, lethandweni lwabazalwanev uthandow.

8 Ngoba uba lezizinto zikhona kini, njalo zisanda, kaziyikulenza livilaphe njalo lingabi lezithelox elwazini lweNkosi yethu uJesu Kristuy;

9 ngoba ongelazo lezizinto, uyisiphofuz ubonela eduze, esekhohlwe ukuthi wahlanjululwa ezonweni zakhe ezindalaa.

10 Ngakho, bazalwane, tshisekelani kakhulu ukuqinisab ubizo lokhetho lwenuc; ngoba uba lisenza lezizinto, kalisoze likhubeke loba ninid.

11 Ngoba ngokunjalo lizakwengezelelwa ngokukhulue ukungena embusweni ophakade weNkosi yethu loMsindisi uJesu Kristuf.

Ubufakazi bukaPetro lobabaprofethi

12 Ngakho kangisoze ngiyekele ukulikhumbuza njalonjalo ngalezizintog, lanxa lisazih, njalo liqinisiwe eqinisweni elikhonai.

13 Njalo ngibona kulungile ukuthi, nxa ngisesekhona kulelithabhanekelej, ngilivusek ngesikhumbuzolm;

14 ngisazi ukuthi kuyaphangisan ukususwao kwethabhanekele lamip, njengalokhu leNkosi yethu uJesu Kristu ingitshengisileq.

15 Kodwa lami ngizakhuthala ukuthi ngezikhathi zonke emva kokusuka kwami libe lesikhumbuzo salezizintor.

16 Ngoba sasingalandeli izinganekwane zobuqilist, lapho silazisa amandlau lokuza kweNkosi yethu uJesu Kristuv, kodwa sasingabazibonelayowx ubukhulu bayoy.

17 Ngoba wemukela udumo lobukhosiz okuvela kuNkulunkulu uBaba, lapho ilizwi elinje lafikiswa kuye ngenkazimulo yobukhosi lisithi: Le yiNdodana yami ethandekayo mina engithokoza kuyoa;

18 lalelilizwi thina salizwab livela ezulwini, lapho sasilaye entabeni engcwelec.

19 Njalo silelizwi eliqinileyo kakhulu lesiprofetho, elenza kuhle ukuliqaphelisad njengesibane esikhanyayo endaweni emnyamae, luze lukhanye usuku, lekhwezif liphumele enhliziyweni zenug;

20 lisazi lokhu kuqala, ukuthi kasikho isiprofetho sombhaloh esivela kungcazelo engeyakhei.

21 Ngoba kakuzanga kulethwe1 isiprofetho ngentando yomuntuj, kodwa abantu abangcwele bakaNkulunkulu bakhuluma beqhutshwa nguMoya oNgcwelek.

UPetro uxwayisa ngabafundisi bamanga

2Kodwa kwakukhona labaprofethi bamangaa phakathi kwabantub, njengoba lakini kuzakuba khona abafundisi bamangac, abazangenisa ngensithad imfundiso ezehlukanisayo ezichithayoe, bephikaf leNkosig eyabathengayoh, bezehlisela ukuchitheka okuphangisayoi,

2 labanengi bazalandela incithakalo zabo; okungabo indlela yeqinisoj izahlanjazwak,

3 njalo emhawinil ngamazwi alungisiweyom bazakwenza inzuzo nganin; okulahlwa kwaboo kwakudala kakulibalangap, lencithakalo yaboq kayiwozelir.

4 Ngoba uba uNkulunkulu engaziyekelanga ingilosis ezonayot, kodwa eziphosela esihogweniu ezinikela emaketaneni obumnyama ukuze zigcinelwe isigwebovw;

5 njalo kaliyekelanga ilizwe lendulox, kodwa walondoloza owesificaminwembili uNowa umtshumayeli wokulungay, mhla eletha uzamcoloz emhlabeni wabeyisa uNkulunkulua;

6 ngokuyichitha eyitshisa imizi yeSodoma leGomorab waseyilahlac, waseyenzad isiboneloe kulabo abazakweyisa uNkulunkuluf;

7 wasemophulag uLothi olungileyoh, owahlutshwa yikuhamba ngamanyalai kwabangalungangajk;

8 ngoba lowo olungileyol, ehlala phakathi kwabo, ngokubona lokuzwa insuku ngensuku wazwisa ubuhlungu umphefumulo wakhe olungileyo ngemisebenzi yabo engelamthethom;

9 iNkosi iyakwazin ukubophula ekulingweni labo abamkhonzayo uNkulunkuluo, lokubagcina abangalungangap kuze kube lusuku lwesigwebo, bajezisweq;

10 kodwa ikakhulu bona abalandelar inyama enkanukwenis engcolileyot, labadelela ubukhosi. Abangakhathaliyo, abalenkaniu, kabesabi ukuhlambaza ubukhosiv;

11 kanti ingilosiw, ezinkulu ngamandla langengalo, kazilethi isigwebo senhlamba ukumelana labo phambi kweNkosi.

12 Kodwa laba, njengezinyamazana ngemvelo ezingelangqondox ezazalelwa ukubanjwa lokubulaway, bahlambaza izinto abangazaziyoza, bazabhujiswab ekuboleni kwazoc,

13 bazakwemukela umvuzo wokungalungid, abathi kuyintokozo ukuminza eminie; bayisici loyangiso, bejabula enkohlisweni zabof, besidla idili lanigh,

14 balamehlo agcwele ubufebe1, labangayekeli isonoi, bayengaj imiphefumulo ebuthakathakak, belenhliziyo ezejwayelel ubuhwabam, abantwana besiqalekison;

15 batshiye indlela eqondileyo baduhao, balandela indlela kaBalami kaBosorip, owathanda inzuzo yokungalungiq,

16 kodwa waba lokusolwa kwesakhe isiphambeko; ubabhemi oyisimungulu, ekhuluma ngelizwi lomuntu, wanqanda ubuhlanya bomprofethir.

17 Laba bayimithombo engelamanzist, amayezi aqhutshwa yisiphephou, okugcinelwe bona ubumnyama bomnyama kuze kube phakadev.

18 Ngoba bakhuluma okokuziqakisa okwezew, babayenga ngenkanuko zenyamax langobufebey laboz abaphunyuke sibili kibo abahamba ekuduhenia,

19 bebathembisa inkululekob, bona uqobo beyizigqilic zokubolad; ngoba lowo umuntu ehlulwe ngaye, lakuye wenziwa isigqilie.

20 Ngoba uba sebephunyukilef ekungcoleni komhlabag ngolwazi lweNkosi loMsindisi uJesu Kristuh, besebebuya behilelwa behlulwa yikhoi, izinto zokucina sezibe zimbi kibo kulezokuqalaj.

21 Ngoba ngabe kwaba ngcono kibok uba babengayazanga indlela yokulungal, kulokuthi sebeyazile bafulathelem umlayo ongcwele onikelwe kibon.

22 Kodwa kubehlele lokhu okwesaga esiqinisileyoo esithi: Inja ibuyela kwawayo amahlanzop; lengulube egezileyo ekugiqikeni edakeni.

Ukufika kosuku lweNkosi

3Incwadi le eyesibili, bathandekayo, ngilibhalela yona khathesi; okungazo zombili ngivusea ingqondo yenu eqotho ngokulikhumbuzab,

2 ukuze likhumbule amazwic akhulunywa ngaphambili ngabaprofethi abangcweled, lomlayo wethu esingabaphostoli beNkosi loMsindisie;

3 kuqala yazini lokhu, ukuthi ekucineni kwensuku kuzafika abahleka usuluf, behamba ngokwezabo inkanukog,

4 njalo besithi: Singaphi isithembisoh sokuza kwakhe?i Ngoba selokhu obaba balalaj, konke kumi kunjalo kusukela ekuqaleni kokudalwak.

5 Ngoba lokhu kabakwazi ngabomo, ukuthi amazulu ayekhona kusukela endulo, lomhlaba, ukhona uvela emanzini njalo ukhona ngamanzi, ngelizwi likaNkulunkululmno,

6 okungalo ilizwe elalikhona labhujiswa ngokugcwaliswa ngamanzip;

7 kodwa amazulu lomhlaba okukhona khathesi kubekiwe ngalona lelolizwiq, kugcinelwe umlilor osukwini lokwahlulelwas lokubhujiswa kwabantu abeyisa uNkulunkulut.

8 Kodwa lintonye kakumelanga ingaziwa kini, bathandekayo, ukuthi usuku olulodwa eNkosini lunjengeminyaka eyinkulungwane, leminyaka eyinkulungwane njengosuku olulodwau.

9 INkosi yesithembiso kayidondiv, njengalokhu abanye besithi yikudonda; kodwa iyasibekezelelaw, ingathandi ukuthi lamunye abhubhex kodwa ukuthi bonke bafinyelele ekuphendukeniy.

10 Kodwa usuku lweNkosiz luzafika njengesela ebusukua, okuzakuthi ngalo amazulu adlule ngokuhlokomab, lokokuqala kuzadilizwa ngokutshisa okukhuluc, lomhlaba lemisebenzi ekuwo kuzatshiswad.

11 Njengoba zonke lezizinto zidilizwa, kumele libe ngabanjanie ekuhambeni okungcwelef lekukhonzeni uNkulunkulug,

12 lilindeleh lilangazelela1 ukufikai kosuku lukaNkulunkuluj, okungalo amazulu azakutsha adilizwek, lokokuqalal kuncibilike ngokutshisa okukhulum.

13 Kodwa ngokwesithembiso sakhe silindelen amazulu amatsha lomhlaba omutshao, okuhlala kukho ukulungap.

14 Ngakho, bathandekayoq, lilindele lezizintor, tshisekelani ukuthi lificwe nguye ekuthulenis lingelacwatshanat njalo lingasolekiu.

15 Beselisithi ukubekezela kweNkosi yethu kulusindisov, njengalokhu lomzalwane wethu othandekayo uPawuli walibhalela, ngokwenhlakanipho eyaphiwa yena;

16 njengoba kunjalo lencwadini zakhe zonke, ekhuluma kuzo ngalezizintow, okukuzo kukhona izinto ezithile ezilukhuni ukuzwisisekax, okuthi abangaziyo labangaqinanga bazihlanekeley, lanjengakweminye imibhalo, kube kokwabo ukubhujiswa.

17 Ngakho lina, bathandekayo, lisazi manduloz, nanzelelania, ukuze lingaduhiswa yinkohliso yabangelamlayob, liwe kokwenu ukuqinac.

18 Kodwa khulani emusenid lelwazini lweNkosi yethu loMsindisi uJesu Kristue. Ubukhosi kabube kuye lakhathesi njalo kuze kube lusuku lwaphakade. Amenif.

INCWADI YOKUQALA

KAJOHANE

KUBO BONKE

Ilizwi lempilo labonakaliswa ngoKristu

1Lokho okwakukhona kusukela ekuqalenia, esakuzwayob, esakubonayo ngamehlo ethuc, esakukhangelayod, lezandla zethu zakuphathae, mayelana leLizwi leMpilof;

2 leMpilog yabonakaliswah, sasesiyibonai, njalo siyafakazaj silitshumayeza leyoMpilo elaphakadek, eyayiloYisel, yasibonakaliswa kithim;

3 lokho esikubonileyon sasesikuzwa, silitshumayeza khona, ukuze lani libe lobudlelwano lathio; njalo ngeqiniso le inhlanganyelo eyethu ikanye loYise njalo kanye leNdodana yakhe uJesu Kristup;

4 lalezizinto silibhalela zona, ukuze intokozo yenu igcwalisweq.

Ukuhamba ekukhanyeni

5 Lokhu-ke ngumbikor esiwuzwe kuye sesiwutshumayela kini, ukuthi uNkulunkulu uyikukhanyas, njalo kabukho kuye ubumnyama lakanye.

6 Uba sisithi silobudlelwano layet, kube kanti sihamba ebumnyameniu, siqamba amanga, njalo kasenzi iqiniso;

7 kodwa uba sihamba ekukhanyeni, njengalokhu yena esekukhanyeni, silobudlelwano omunye lomunye, legaziv likaJesu Kristu iNdodana yakhew liyasihlambulula kuso sonke isonox.

8 Uba sisithi kasilasonoy, siyazikhohlisa, leqiniso kalikho kithiz.

9 Uba sivuma izono zethua, uthembekile futhi ulungile ukuthi asithethelele izono zethub, njalo asihlambulule kukho konke ukungalungic.

10 Uba sisithi kasonangad, simenza umqambimangae, lelizwi lakhe kalikho kithi.

UJesu Kristu unguMmeli

2Bantwanyana bami, ngilibhalela lezizinto, ukuze lingoni. Njalo uba umuntu esona, siloMmelia kuYise, uJesu Kristu olungileyob;

2 njalo yena uyinhlawulo yokuthula yezono zethuc; futhi kungeyisizo ezethu zodwa, kodwa lezomhlaba wonked.

3 Langalokho siyakwazi ukuthi siyamazi, uba sigcina imilayo yakhee.

4 Lowo othif: Ngiyamazig, futhi engagcini imilayo yakheh, ungumqambimangai, leqiniso kalikho kuyej;

5 kodwa lowo ogcina ilizwi lakhek, ngeqiniso uthando lukaNkulunkulu luphelelisiwe kuyel. Ngalokho siyazi ukuthi sikuyem.

6 Lowo othi uhlala kuyen ufanele laye uqobo ahambe kanje, njengoba laye wahambao.

Umlayo omutsha

7 Bazalwane, kangilibhaleli umlayo omutsha, kodwa umlayo omdalap, elalilawo kusukela ekuqaleniqr; umlayo omdala uyilizwis elalizwayo kusukela ekuqalenit.

8 Ngiphinda ngilibhalele umlayo omutshau, into eliqiniso kuye, lakiniv; ngoba ubumnyamaw buyadlulax, lokukhanya kweqiniso sekukhanyay.

9 Lowo othi usekukhanyeni, futhi ezonda umzalwane wakhe, usemnyameni kuze kube lakhathesiz.

10 Othanda umzalwane wakhe, uhlala ekukhanyenia, njalo kakulasikhubo kuyeb.

11 Kodwa ozonda umzalwane wakhe usebumnyamenic, njalo uhamba ebumnyamenid, futhi kakwazi lapho aya khona, ngoba ubumnyama buwaphumputhekisile amehlo akhee.

12 Ngiyalibhalela, bantwanyana, ngoba izono zenu lizithethelelwe ngenxa yebizo lakhef.

13 Ngiyalibhalela, bobaba, ngoba limazile yena okhona kusukela ekuqalenig. Ngiyalibhalela lina, majaha, ngoba limnqobile omubih. Ngiyalibhalela lina, bantwanyanai, ngoba limazile uYise.

14 Ngilibhalele, bobaba, ngoba limazile okhona kusukela ekuqalenij. Ngilibhalele, majaha, ngoba lilamandlak lelizwi likaNkulunkulu lihlala kini njalo limnqobile omubil.

15 Lingawuthandi umhlaba loba izinto ezisemhlabenim. Uba umuntu ethanda umhlaba, uthando lukaYise kalukho kuyen;

16 ngoba konke okusemhlabeni, inkanuko yenyamao, lenkanuko yamehlop, lokuzigqaja kwempiloq, kakuveli kuYise kodwa kuvela emhlabeni.

17 Lomhlaba uyedlula, lenkanuko zawor; kodwa owenza intando kaNkulunkulu uhlala kuze kube ninininis.

Ukufika komphikuKristu

18 Bantwanyanat, kuyisikhathi sokucinau; njalo njengalokhu lezwa ukuthi umphikuKristu uyezav, lakhathesi abanengi sebengabaphikuKristuw; ngalokhu siyazi ukuthi kuyisikhathi sokucinax.

19 Baphuma kithiy, kodwa babengesibo abakithi; ngoba uba babengabakithi, ngabe bahlala lathiz; kodwa baphuma ukuze babonakalisea ukuthi kabasibo bonke abakithib.

20 Kodwa lina lilokugcotshwac okuvela koNgcweled, njalo liyazi izinto zonkee.

21 Kangilibhalelanga ngoba lingalazi iqiniso, kodwa ngoba liyalazi, njalo ngoba kakulamanga lakanye avela eqiniswenif.

22 Ngubani ongumqambimanga ngaphandle kwalowo ophikayo ukuthi uJesu unguKristug? Yena ungumphikuKristuh, ophika uYise leNdodanai.

23 Wonkej ophika iNdodanak laye kalaye uYisel; ovuma iNdodanam uloYise layen.

24 Lina-ke elakuzwayo kusukela ekuqaleni kakuhlale kinio. Uba kuhlala kini elakuzwayo kusukela ekuqalenip, lani lizahlala eNdodaneni lakuBabaq.

25 Njalo yilesi isithembiso yena asithembisa sona, impilo elaphakader.

26 Lezizinto ngalibhalela ngalabo abalikhohlisayos.

27 Lina-ke ukugcotshwat elakwemukela kuye kuhlala kini, njalo kalisweli ukuthi umuntu alifundiseu; kodwa njengoba lokhu ukugcotshwa kuyalifundisa ngakho konkevw, futhi kuqinisilex, njalo kayisiwomanga, futhi njengoba kwalifundisa, lizahlalay kuye.

28 Khathesi-ke, bantwanyana, hlalani kuye; ukuze kuthi lapho ebonakalaz sibe lesibindia, singabi lenhlonib phambi kwakhe ekufikeni kwakhec.

29 Uba lisazi ukuthi ulungiled, liyazi ukuthi wonke owenza ukulunga uzelwe nguyee.

Uphawu lwabantwana bakaNkulunkulu

3Khangelani uthando olungaka asinika lona uYisea ukuthi sithiweb singabantwana bakaNkulunkuluc. Ngenxa yalokho umhlaba kawusazi, ngoba ungamazanga yenad.

2 Bathandekayo, khathesie singabantwana bakaNkulunkuluf, njalo kakukabonakali esizakuba yikhog. Kodwa siyazih ukuthi uba ebonakalai, sizakuba njengayej, ngoba sizambona njengoba enjalokl.

3 Laye wonke olalelithemba kuyem uyazihlambululan, njengoba yena ehlambulukileo.

4 Wonke owenza isono weqa lomlayo; ngoba isono siyikweqa umlayop.

5 Njalo liyazi ukuthi yena wabonakaliswaqr, ukuze asuse izono zethust; lesono kasikho kuyeu.

6 Wonke ohlala kuye koni; wonke owonayo kambonangav, futhi kamazangaw.

7 Bantwanyana, kungabi khona olikhohlisayox; owenza ukulunga ulungiley, njengoba yena elungilez;

8 owenza isono uvela kudiyabholaa, ngoba udiyabhola wona kusukela ekuqalenib. Ngalokhu iNdodana kaNkulunkulu yabonakaliswa, ukuzec ichithe imisebenzi kadiyabholad.

9 Wonke ozelwe nguNkulunkulu kenzi isonoe, ngoba inhlanyelo yakhe ihlala kuyef; futhi angone, ngoba ezelwe nguNkulunkulug.

10 Ngalokhu kuyabonakala abantwana bakaNkulunkuluh labantwana bakadiyabholai; wonke ongenzi okulungileyo kaveli kuNkulunkuluj, laye ongamthandiyo umzalwane wakhek.

11 Ngoba yilo umbikol1 elawuzwa kusukela ekuqalenim, ukuthi asithandanen;

12 kungenjengoKhayinio owavela komubip, wasebulala umfowabo. Njalo kungani wambulala? Ngoba imisebenzi yakhe yayimibi, kodwa eyomfowabo yayilungileq.

Uthando lwabazalwane

13 Lingamangali bazalwane bami, uba umhlaba ulizondar.

14 Thina siyazis ukuthi sesidlule ekufeni saya empilwenit, ngoba siyabathanda abazalwane. Ongamthandiyo umzalwane uhlezi ekufeni.

15 Wonke ozonda umzalwaneu wakhe ungumbulaliv; liyazi ukuthi kakho umbulali lakanye olempilo elaphakade ehlezi kuyew.

16 Ngalokhu siyalwazi uthando lukaNkulunkuluxy, ngoba yena wasibekela phansi impilo yakhez; lathi sifanele ukubabekela phansi impilo abazalwanea.

17 Kodwa loba ngubanib olempahla yomhlabac, njalo ebona umzalwane wakhe eswele, abesemvalelad imibilini yakhee, uthando lukaNkulunkulu luhlala njani kuye?f

18 Bantwanyana bami, kasingathandi ngelizwi kumbe ngolimig, kodwa ngezenzo langeqinisoh.

19 Futhi ngalokho siyazi ukuthi singabeqinisoi, njalo sizaqinisa2 inhliziyo zethu phambi kwakhej,

20 ngoba uba inhliziyo zethu zisilahla,k uNkulunkulu mkhulu kulenhliziyo yethu, futhi uyazi zonke izinto.

21 Bathandekayo, uba inhliziyo zethu zingasilahlil, silesibindim kuNkulunkulun,

22 njalo loba yini esiyicelayo, siyayemukela ivela kuyeo, ngoba sigcina imilayo yakhep, njalo senza izinto ezithandekayo phambi kwakheq.

23 Njalo yilo umlayo wakhe, ukuthi sikholwe ebizweni leNdodana yakhe uJesu Kristur, njalo sithandanes, njengoba wasipha umlayot.

24 Logcina imilayo yakheu, uhlala kuyev, laye kuyewx. Ngalokhu-ke siyazi ukuthi uhlala kithi, ngoMoya asiphe wonay.

Hlolani omoya

4Bathandekayo, lingakholwa wonke umoyaa, kodwa hlolanib omoyac, ukuthi bavela kuNkulunkulu yini; ngoba banengid abaprofethi bamanga abaphumele emhlabenie.

2 Ngalokhu liyamazi uMoya kaNkulunkulu: Wonke umoya ovumayof ukuthi uJesu Kristu uzile enyameni, uvela kuNkulunkulug;

3 futhi wonke umoya ongavumiyoh ukuthi uJesu Kristu usezile enyameni, kaveli kuNkulunkului; lalo ungowomphikuKristuj, eselizwile ukuthi uyeza, lakhathesi usekhona emhlabenik.

4 Lina lingabakaNkulunkulu, bantwanyana, futhi libanqobilel; ngoba mkhulu okinim kulalowo osemhlabenin.

5 Bona bangabomhlabao; ngenxa yalokho bakhuluma okuvela emhlabeni, njalo umhlaba uyabezwap.

6 Thina singabakaNkulunkulu; omaziyo uNkulunkulu, uyasizwaq; ongeyisuye kaNkulunkulu, kasizwar. Ngalokhu siyamazi umoya weqinisos lomoya wokuduhat.

Ukuthanda uNkulunkulu lokuthanda abantu

7 Bathandekayo, asithandaneniu; ngoba uthando luvela kuNkulunkulu, laye wonke othandayo, uzelwe nguNkulunkulu, futhi uyamazi uNkulunkulu.

8 Ongathandiyov, kamazi uNkulunkuluw; ngoba uNkulunkulu uluthandox.

9 Ngalokhu uthando lukaNkulunkulu lwabonakaliswa kithiy, ukuthi uNkulunkulu wathuma iNdodana yakhe ezelwe yodwa emhlabeniz, ukuze siphile ngayoa.

10 Uthando lukulokhu, kungesikuthi thina samthanda uNkulunkulub, kodwa ukuthi yena wasithandac, wasethuma iNdodana yakhe ukuthi ibe yinhlawulo yokuthula ngezono zethud.

11 Bathandekayo, uba uNkulunkulu wasithanda ngokunje, lathi sifanele ukuthandanae.

12 Kakulamuntu owake wabona uNkulunkuluf; uba sithandana, uNkulunkulu uhlala kithig, lothando lwakhe luphelelisiwe kithih.

13 Ngalokhu siyazi ukuthii sihlala kuye, laye kithijk, ngoba usinikile okukaMoya wakhel.

14 Thina sesibonilem siyafakazan ukuthi uYise uyithumile iNdodanao ibe nguMsindisi womhlabap.

15 Loba ngubani ovumayoq ukuthi uJesu uyiNdodana kaNkulunkulur, uNkulunkulu uhlala kuye, laye kuNkulunkulus.

16 Thina sesisazi sakholwa uthando uNkulunkulu alalo kithit. UNkulunkulu uluthandou, njalo ohlala ethandweni uhlala kuNkulunkulu, loNkulunkulu kuyev.

17 Ngalokhu uthando luphelelisiwe lathiw, ukuze sibe lesibindix osukwini lokwahlulelwa, ngoba njengalokhu enjalo yena, sinjalo lathi kulumhlabay.

18 Kakukho ukwesaba ethandweni, kodwa uthando olupheleleyo luyaxotsha ukwesabaz, ngoba ukwesaba kulobuhlungu; lowesabayo kapheleliswanga ethandwenia.

19 Thina siyamthanda, ngoba yena wasithanda kuqalab.

20 Uba umuntu esithi: Ngiyamthanda uNkulunkulu, njalo ezonda umzalwane wakhec, ungumqambimangad; ngoba ongamthandiyo umzalwane wakhe ambonileyo, angamthanda njani uNkulunkulu angambonanga?ef

21 Njalo silalumlayo ovela kuyeg, ukuthi othanda uNkulunkulu, kamthande lomzalwane wakheh.

Ukholo lamandla alo okunqoba

5Wonke okholwaa ukuthi uJesu unguKristub uzelwe nguNkulunkuluc; laye wonke othanda umzali uthanda lozelwe nguyed.

2 Ngalokho siyazi ukuthi siyabathanda abantwana bakaNkulunkulue, nxa sithanda uNkulunkulu, njalo sigcina imilayo yakhef;

3 ngoba lolu luthando lukaNkulunkulug, ukuthi sigcine imilayo yakheh; lemilayo yakhe kayinzimai.

4 Ngoba konke okuzelwe nguNkulunkulu kuyawunqoba umhlabaj; lalokho yikunqoba okunqoba umhlaba, ukholo lwethuk.

5 Ngubani onqoba umhlabal, ngaphandle kokholwam ukuthi uJesu uyiNdodana kaNkulunkulu?n

6 Lo nguye oweza ngamanzio legazi, uJesu Kristup; kungeyisikho ngamanzi kuphela, kodwa ngamanzi legaziq. LoMoya nguye ofakazayo, ngoba uMoya uliqinisor.

7 Ngoba bathathu abafakazayo ezulwini, uYise, uLizwi, loMoya oNgcwele; laba abathathu banye.

8 Njalo bathathu abafakazayo emhlabeni, uMoyas, lamanzit, legaziu; laba abathathu bahlanganyela intonye.

9 Uba sisemukela ubufakazi babantuv, ubufakazi bukaNkulunkulu bukhuluw; ngoba lobu yibufakazi bukaNkulunkulu, abufakazileyo ngeNdodana yakhex.

10 Okholwa eNdodaneni kaNkulunkulu ulobufakazi phakathi kwakhe ngokwakhey; ongakholwa uNkulunkulu, umenze abe ngumqambimangaz, ngoba engakholwanga ubufakazi uNkulunkulu abufakazileyo ngeNdodana yakhe.

11 Yilobu-ke ubufakazi, ukuthi uNkulunkulu usinikile impilo elaphakadea, lale impilo iseNdodaneni yakheb.

12 Olayo iNdodana ulempilocd; ongelayo iNdodana kaNkulunkulu kalampilo.

Isicino

13 Lezizinto ngizibhalela lina elikholwa ebizweni leNdodana kaNkulunkulue, ukuze lazi ukuthi lilempilo elaphakadef, lokuze likholwe ebizweni leNdodana kaNkulunkulug.

14 Njalo yilesi isibindi esilaso kuyeh1, ukuthi uba sicela uluthoi ngokwentando yakhe, uyasizwaj;

15 uba-ke sisazi ukuthi uyasizwa, loba yini esiyicelayo, siyazi ukuthik sesilezicelo esizicela kuyel.

16 Uba umuntu ebona umzalwane wakhe esona isono esingasi ekufeni, uzacela, njalo uzamnika impilo labo abangonelanga ekufenim. Sikhona isono esisa ekufenin; kangitsho ukuthi ancenge ngalesoo;

17 konke ukungalungi kuyisonop; njalo kukhona isono esingasi ekufeni.

18 Siyazi ukuthi wonke ozelwe nguNkulunkulu koniq; kodwa ozelwe nguNkulunkulu uyazigcinar, lomubi kamthintis.

19 Siyazi ukuthi singabakaNkulunkulu, lokuthi umhlaba wonket ulele ebubiniu.

20 Njalo siyazi ukuthi iNdodana kaNkulunkulu isifikile, yasinika ukuqedisisav ukuze simazi oweqinisow; njalo sikuye oweqiniso, eNdodaneni yakhe uJesu Kristux. Yenay unguNkulunkulu weqinisoz, lempilo elaphakadea.

21 Bantwanyana, zilondolozeni ezithombenib. Ameni.

INCWADI YESIBILI

KAJOHANE

Isibingelelo

1 Umdalaa kunkosikazi ekhethiweyo lakubantwana bayob, mina engibathanda ngeqinisoc, njalo kungeyisimi ngedwa kodwa labo bonke asebelazid iqinisoe,

2 ngenxa yeqinisof elihlala kithi, lelizakuba lathi kuze kube nininini:

3 Kakube1 lani umusagh, isihawui, ukuthulajk okuvela kuNkulunkulu uYise, leNkosini uJesu Kristu iNdodana kaBaba, eqinisweni lethandwenil.

Iqiniso lothando

4 Ngathokoza kakhulukazi ukuthi ngithole ebantwaneni bakho abahamba eqiniswenim, njengoba semukela umlayo kuYise.

5 Khathesi-ke ngiyakuncenga, nkosikazi, kungenjengokuthi ngikubhalela umlayo omutshan, kodwa lowo esasilawo kusukela ekuqalenio, ukuze sithandanep.

6 Njalo yilolu uthando, ukuthi sihambe ngokwemilayo yakheq. Yilo umlayo, njengoba lezwa kusukela ekuqalenir, ukuthi lihambe kiwo.

7 Ngoba abakhohlisi abanengi sebengene emhlabenis abangavumiyo ukuthi uJesu Kristu weza enyamenit. Lou ngumkhohlisiv lomphikuKristuw.

8 Ziqaphelenix ukuthi singalahlekelway yizinto esesizisebenzilez, kodwa semukele umvuzo opheleleyoa.

9 Wonke oweqayob njalo angemi emfundisweni kaKristu, kalaNkulunkuluc; ohlala emfundisweni kaKristu, lowo ulabo bobabili uYise leNdodanad.

10 Uba kufika umuntu kini, njalo engalethi le imfundiso, lingamemukeli endlinie, futhi lingambingelelif;

11 ngoba lowo ombingelelayo, uhlanganyela lemisebenzi yakhe emibig.

Isicino

12 Ngilezinto ezinengi zokulibhalelah, kangithandanga ukubhala ngephepha leyinki; kodwa ngithemba ukuza kini, ngikhulume lani umlomo ngomlomo, ukuze intokozo yethu igcwalei.

13 Abantwana bakadadewenu okhethiweyo bayakubingelelaj. Ameni.

INCWADI YESITHATHU

KAJOHANE

Isibingelelo

1 Umdalaa, kuye uGayusi othandekayob, mina engimthanda ngeqinisoc.

2 Sithandwa, kuzo zonke izinto jikelele ngifisad1 ukuthi uphumelele njalo uphilee, njengalokhu umphefumulo wakho uphumelela.

3 Ngoba ngathokoza kakhulukazif, lapho kufika abazalwane, befakazela iqiniso lakhog, njengoba wena uhamba eqiniswenih.

4 Kangilantokozo enkulu edlula lezizinto, ukuthi ngizwe ukuthi abantwana bamii bahamba eqiniswenij.

Inkathazo ebandlenik

5 Sithandwa, wenza ngokuthembeka loba ngakuphi okwenza kubazalwanel lakwabemzinim,

6 abafakazele uthando lwakho phambi kwebandlan; uzakwenza kuhle uba ubaphelekezelao ngokufanele uNkulunkulup.

7 Ngoba ngenxa yebizo lakhe baphumile bengemukeli lutho kwabezizweq.

8 Ngakho thina sifanele ukubemukela abanjalo, ukuze sibe yizisebenzi kanye leqinisor.

9 Ngabhalela ibandla; kodwa uDiyotrefe othanda ukuba ngowokuqala kibo kasemukeli.

10 Ngakho, uba ngifika, ngizakhumbuza imisebenzi yakhe ayenzayo, uyasihleba ngamazwi amabis; futhi kakholiswa yilezizinto, yena uqobo kemukeli abazalwane, uyabalela lalabo abathanda ukukwenza, njalo uyabaxotsha ebandleni.

11 Sithandwa, ungakulingiseli okubi, kodwa okuhlet. Owenza okuhle ungokaNkulunkuluu; kodwa owenza okubi kambonanga uNkulunkuluv.

12 NgoDemetriyu kufakazwe yibo bonke, langeqiniso uqobow; lathi futhi siyafakaza, lani liyazi ukuthi ubufakazi bethu buqinisilex.

Isicino

13 Bengilezinto ezinengi zokubhala, kodwa kangithandi ukukubhalela ngeyinki losibay;

14 kodwa ngithemba ukukubona masinyane, sibe sesikhuluma umlomo ngomlomo2.

Ukuthula kakube kuwe. Abangane bayakubingelela. Bingelela abangane ngamabizoz.

INCWADI

KAJUDA

KUBO BONKE

Isibingelelo

1 UJudaa inceku kaJesu Kristub, lomfowaboc kaJakobed, kwabangcweliswe nguNkulunkulu uBabae, labagcinwe nguJesu Kristuf, ababiziweyog:

2 Kakwandiswe kini isihawuh lokuthula lothandoi.

Mayelana labakhohlisi

3 Bathandekayo, lapho ngisenza yonke inkuthaloj yokulibhalela ngosindiso oluhlanganyelwayokl, ngaswela ukulibhalela ngilikhuthaze ukuthi lilwele ngoqothom ukholo olwanikwa kanye abangcwelen.

4 Ngoba sekungenile ngokunyenya abantu abathileo, ababhalelwa ngaphambilipq lokhukulahlwa kudalars, abeyisa uNkulunkulu, abaphendulat umusa kaNkulunkulu wethuu ube ngamanyalav, njalo bephikaw uMbusi oyedwa uNkulunkulu, leNkosi yethu uJesu Kristux.

5 Kodwa ngithanda ukulikhumbuzay, loba belikwazi lokhu kanye, ukuthi iNkosiz, isisindise isizwe elizweni iGibhithea, yabuye yababhubhisab labo abangakholwangac.

6 Lengilosid ezingagcinanga ubukhosi bazo bakuqala1, kodwa zatshiya eyazo indawo yokuhlala, uzigcinele isigwebo sosuku olukhulu, ngezibopho ezaphakade ngaphansi kobumnyamae.

7 NjengeSodoma leGomoraf lemizi eyizingelezeleyog, ezinikele ekuphingeni ngendlela efanana lalezo, isilandeleh enye inyama, yenziwa isibonelo obala, yahlupheka isijezisoi somlilo ophakadej.

8 Ngokunjalo lalaba bephupha bayona inyamak, njalo badelela ukubusalm, bahlambaze ubukhosin.

9 Kanti uMikayelio ingilosi eyindunap, lapho ebanga lodiyabhola ephikisa ngesidumbu sikaMozisiq, kabanga lesibindi sokumlethela isigwebo senhlambar, kodwa wathi: INkosi kayikukhalimeles.

10 Kodwa laba bathuka konke abangakwaziyot; lakho konke abakwaziyo ngemvelo njengezinyamazana ezingelangqondou, bazonakalisa kulezizintovw.

11 Maye kibo! Ngoba bahambe ngendlela kaKhayinix, futhi baziwisele ekuduheni kukaBalamiy ngenxa yenzuzo, lenkanini kaKora babhubhileza.

12 Laba bayizici emadilini enu othando, nxa beledili lanib, ngokungesabi bayazondlac; amayezi angelamanzid, bephetshulwa yimimoyae; izihlahla zamaphethelo ekwindla, ezingelazithelof, ezife kabili, sezisitshulweg;

13 amagagasi olwandle aphosekayoh, abhubhudlai awazo amahlazoj; inkanyezi eziduhayo, okugcinelwe bona ubumnyama bomnyama kuze kube phakadek.

14 Njalo uEnoki laye owesikhombisa kusukela kuAdamul waprofetha ngabo esithi: Khangela, iNkosi yafikam labangcwele bayo abayizigidin,

15 ukwenza isigwebo esimelana labo bonkeo, lokubalahla bonke abeyisa uNkulunkulu phakathi kwabo ngenxa yezenzo zabo zonke zokungesabi uNkulunkulu abazenzayo beseyisa uNkulunkulup, langawo wonke amazwi anzimaq izoni ezeyisa uNkulunkulu eziwakhulume emelene layer.

16 Laba ngabangungunayo, abasolayos, behamba ngokwenkanuko zabot, lomlomo wabo ukhuluma izinto zokuzikhukhumezau, bebuka abantuv ngenxa yenzuzow.

17 Kodwa lina bathandekayo, khumbulani amazwi akhulunywa ngaphambili ngabaphostoli beNkosi yethu uJesu Kristux;

18 ukuthi bathi kini, kuzakuba khona abahleka usulu ngesikhathi sokucinay, behamba ngokwenkanuko zabo zokweyisa uNkulunkulu.

19 Yibo laba abenza izehlukanisoz, bangabemveloa, kabalaMoyab.

20 Kodwa lina, bathandekayo, lizakhe ekholweni lwenu olungcwele kakhuluc, likhuleke likuMoya oNgcweled,

21 zigcineni ethandweni lukaNkulunkulue, lilindele isihawu seNkosi yethu uJesu Kristu kuze kube sempilweni elaphakadef.

22 Beselibahawukela abanye lehlukaniseg;

23 kodwa lisindise abanyeh ngokwesabai libahluthunaj emlilwenik, lizonda lesembatho esoniwe ngokuvela enyamenil.

Isicino

24 Kuye-ke olamandlam okulilinda ekukhubekenin, lokulimisao phambi kwenkazimulo yakhe lingelasici entokozweni enkulup,

25 kuye uNkulunkulu yedwa ohlakaniphileyoq uMsindisi wethur, kakube inkazimulo lobukhulus, ubukhosi lamandlat, lakhathesi lakulo lonke iphakade. Ameni.

ISAMBULELO

KUJOHANE

UJohane unikwa isambulelo sikaJesu Kristu

1Isambuleloa sikaJesu Kristu, amnika sona uNkulunkulub, ukuze abonise inceku zakhe izinto ezimele ukwenzeka ngokuphangisac, esethumed ngengilosi yakhee wazibonakalisa kuncekuf yakhe uJohaneg,

2 owafakaza ilizwi likaNkulunkuluh, lobufakazi bukaJesu Kristuij, lakho konke akubonayok.

3 Ubusisiwe ofunda, lalabo abezwa amazwi alesisiprofethol, besebegcina izinto ezilotshiweyo kusom; ngoban isikhathi siseduzeo.

Ukubingelela kukaJohane

4 UJohanep kumabandla ayisikhombisa aseAsiyaq: Umusa kawube kinir lokuthula okuvela kuyes okhonatu lowayekhonavw lozakuzax; lakubomoya abayisikhombisa abaphambi kwesihlalo sakhe sobukhosiy;

5 lakuJesu Kristu, umfakaziz othembekileyoa, olizibulo kwabafileyob lombusi wamakhosi omhlabac. Kuye owasithandayo,d wasigezisa ezonweni zethu egazini lakhee;

6 owasenza saba ngamakhosi labapristif kuNkulunkulu uYiseg; kakube kuye ubukhosih lamandla kuze kube nini lanini. Amenii.

7 Khangela uyezaj kanye lamayezikl, futhi lonke ilihlo lizambonam, labo abamgwazayon; lezizwe zonke zomhlaba zizalila ngenxa yakhe. Yebo. Amenio.

8 Mina nginguAlfa loOmegap, ukuqala lokucina, kutsho iNkosiqr, ekhona leyayikhona lezakuzas, uSomandlat.

UKristu uzibonakalisa kuJohane

9 Mina uJohane, longumzalwane wenuu, lohlanganyela kanye lani ekuhluphekeniv lembusweni lekubekezeleni kukaJesu Kristuw, ngangisesihlengeni esithiwa yiPatmosix, ngenxa yelizwi likaNkulunkulu langenxay yobufakazi bukaJesu Kristuz.

10 NgangikuMoyaa ngosuku lweNkosib; futhi ngezwa ngemva kwami ilizwi elikhulu kungathi ngelophondoc,

11 lisithi: Mina nginguAlfa loOmegad, ukuqala lokucina; lokuthi: Okubonayoe kubhale encwadini, ukuthumelef emabandleni ayisikhombisa aseAsiyag, eEfesuh, leSemernai, lePergamoj, leTiyathirak, leSardisil, leFiladelfiyam, leLawodikeyan.

12 Ngasengitshibilika ukuze ngibone ilizwi elikhuluma lami. Sengitshibilikile ngabona iziqobane zezibane zegolide eziyisikhombisao,

13 laphakathip kweziqobane zezibane eziyisikhombisaq onjengeNdodana yomuntur, embethes isembatho esifika ezinyawenit futhi ezibophe ezithandele ngeqhele legolide emabeleniuv;

14 njalo ikhanda lakhe lenwele zakhe kwakumhlophe njengoboya bezimvu, njengeliqhwa elikhithikileyow; lamehlo akhe enjengelangabi lomlilox,

15 lenyawo zakhe zazinjengethusi elikhazimulayo, njengelivutha esithandweniy; lelizwi lakhe lalinjengenhlokomo yamanzi amanengiz;

16 futhi elenkanyezi eziyisikhombisa esandleni sakhe sokunenea, lemlonyeni wakhe kwaphumab inkemba ebukhalic inhlangothi zombilid; lobuso bakhee bunjengelanga elikhanya emandleni alof.

17 Njalo ngathi ngimbona, ngawela enyaweni zakhe njengofileyog; wasebeka isandla sakhe sokunene phezu kwami esithi kimih: Ungesabii; mina ngingowokuqala lowokucinaj,

18 lophilayo; njalo ngangifile futhi khangelak, ngiyaphila kuze kube nini lanini. Amenil. Njalom ngilezihluthulelon zesihogo lezokufao.

19 Bhalap izinto ozibonileyoq, lezinto ezikhonar, lezinto ezizakuba khona emva kwalezis:

20 Imfihlo yenkanyezi eziyisikhombisa ozibonileyo esandleni sami sokunenet, leziqobane zezibane zegolide eziyisikhombisau. Inkanyezi eziyisikhombisav ziyizithunywaw zamabandla ayisikhombisax; leziqobane zezibane eziyisikhombisa ozibonileyoy zingamabandlaz ayisikhombisaa.

Incwadi ezabhalelwa amabandla ayisikhombisa

2Kuso isithunywaa sebandla leEfesu bhala uthi: Lezizintob uyazitsho lowo ophethe inkanyezi eziyisikhombisac esandleni sakhe sokunene, ohamba phakathi kweziqobane zezibane zegolide eziyisikhombisad,

2 uthi: Ngiyayazi imisebenzi yakho, lomsebenzi wakho onzima, lokubekezela kwakhoe, lokuthi ungebamele ababif, lokuthi ubahlolileg labo abazithih bangabaphostoli kodwa bengeyisiboi, wasubathola bengabaqambimanga,

3 wasuthwala, ulokubekezelajk, wakhuthala ngenxa yebizo lami, kawudinwangal.

4 Kodwa ngilokumelene lawe ukuthi udelile uthando lwakho lwakuqalam.

5 Ngakho khumbula lapho owe khona, ubusuphenduka wenze imisebenzi yakuqala; uba kungenjalo, ngizakuza kuwe ngokuphangisan, ngizasusa isiqobane sesibane sakho endaweni yasoo, uba ungaphenduki;

6 kanti ulalokhu ukuthi uyayizonda imisebenzi yamaNikolayithap, engiyizondayo lami.

7 Lowo olendlebe kezweq lokho akutshoyo uMoya emabandleni. Onqobayor ngizamnika ukuthi adle okwesihlahla sempilos esiphakathi kweParadise likaNkulunkulut.

8 Lakuso isithunywa sebandlau leSemernav bhala uthi: Lezizinto utsho owokuqala lowokucinaw, owayefile njalo uyaphilax:

9 Ngiyayazi imisebenzi lokuhluphekay lobuyangaz bakho (kanti unothilea) lenhlamba yalabo abathi bangamaJuda, kanti bengeyisiwobc, kodwa belisinagoged likaSathanee.

10 Ungesabi lutho lwalezozinto ozahlupheka ngazo; khangela udiyabhola uzaphosela abanye kini entolongweni, ukuze lilingwe; futhi lizakubaf lenhluphekog insuku ezilitshumih. Thembekai kuze kube sekufenij, njalo ngizakunika umqhele wempilok.

11 Olendlebe kezwel lokho akutshoyo uMoya emabandleni. Onqobayom kasoze alinyazwan yikufa kwesibilio.

12 Lakuso isithunywa sebandlap elisePergamoq bhala uthi: Lezizinto utsho lowo olenkemba ebukhali inhlangothi zombilir:

13 Ngiyayazi imisebenzi yakhos, lalapho ohlala khona, lapho okukhona isihlalo sobukhosi sikaSathanet; njalo ugcinile ibizo lami, kawuphikanga ukholo lwamiu, ngitsho ensukwini zikaAntipasi, umfakazi wamiv othembekileyow, owabulawelwa phakathi kwenu, lapho uSathane ahlala khonax;

14 kodwa ngilezinto ezinlutshwana ezimelene lawey, ukuthi ulabo lapho ababambelela emfundisweni kaBalamiz, owafundisa uBalaki ukuphosa isikhubekiso phambi kwabantwana bakoIsrayeli, sokuthi badle okuhlatshelwe izithombea lokuthi baphingeb.

15 Ngokunjalo lawe ulabo ababambelela emfundisweni yamaNikolayithac, into engiyizondayo.

16 Phenduka; uba kungenjalo, ngizakuza kuwe ngokuphangisa, ngizakulwa ngimelene labod ngenkemba yomlomo wamie.

17 Olendlebe kezwef lokho akutshoyo uMoya emabandleni. Onqobayog ngizamnika ukuthi adle okwemana efihliweyoh, njalo ngizamnika ilitshe elimhlophe, laphezu kwelitshe ibizo elitsha elilotshiweyoi, okungelamuntu olaziyoj ngaphandle kolemukelayo.

18 Lakuso isithunywa sebandlak eliseTiyathiral bhala uthi: Lezizinto itsho iNdodana kaNkulunkulu, elamehlo ayo anjengelangabi lomlilom, lenyawo zayo zifanana lethusi elikhazimulayon:

19 Ngiyayazi imisebenzi yakho, lothando,o lokukhonza, lokholo, lokubekezela kwakho, lemisebenzi yakhop, ukuthi eyokucina minengi kuleyokuqala.

20 Kodwa ngilezinto ezinlutshwana ezimelene laweq, ukuthi uvumele owesifazana uJezebelir, ozibiza ngokuthi ungumprofethikazi, ukufundisa aduhise inceku zami, ukuthi ziphingest lokuthi zidle okuhlatshelwe izithombeu.

21 Futhi ngamnika ithuba lokuthi aphenduke ekufebeni kwakhev, njalo kaphendukanga.

22 Khangela mina ngizamphosela embhedeniw, labaphingayo laye ekuhluphekeni okukhulu, uba bengaphenduki emisebenzini yabo.

23 Njalo ngizabulala abantwana bakhe ngokufa; lamabandla wonke azakwazi ukuthi nginguye ohlolax izinsoy lezinhliziyoza; futhi ngizalinika, ngulowo lalowo, ngokwemisebenzi yenub.

24 Kodwa ngikhuluma lani labanye abaseTiyathirac, bonke abangelayo le imfundiso, labangakwaziyo okujulileyo kukaSathaned, njengokutsho kwabo: Kangiyikulethesa omunye umthwaloe.

25 Kodwa lokho elilakho kubambisisenif, ngize ngifikeg.

26 Lonqobayoh logcina imisebenzi yami kuze kube sekuphelenii, ngizamnika amandlaj phezu kwezizwe;

27 njalok uzazibusa ngentonga yensimbil; zizaphahlazwa njengezimbiza zebumbam; njengalokhu lami ngikwemukele kuBaban.

28 Futhi ngizamnika indonsakusao.

29 Olendlebe kezwep lokho akutshoyo uMoya emabandleni.

3Lakuso isithunywaa sebandla eliseSardisib bhala uthi: Lezizinto utsho lowo olabomoya abayisikhombisa bakaNkulunkuluc, lenkanyezi eziyisikhombisad: Ngiyayazi imisebenzi yakhoe, ukuthi ulebizo lokuthi uyaphilaf, kanti ufilegh.

2 Linda, uqinisei izinto eziseleyo esezizakufa; ngoba kangitholanga imisebenzi yakho iphelelisiwe phambi kukaNkulunkuluj.

3 Khumbula-kek ukuthi ukwemukele wakuzwa njani, ubusukugcina, uphendukel. Uba-ke ungalindim, ngizakuza phezu kwakhon njengeselao, njalo kawusoze walazi ihola engizakuza ngalop phezu kwakho.

4 Ulamabizoq amalutshwana ngitsho eSardisir, angangcolisanga izembatho zawos; njalo bazahamba lami bekwezimhlophet, ngoba bafaneleu.

5 Onqobayov, lowo uzagqokiswaw izembatho ezimhlophex; futhi kangisoze ngilesule ibizo lakhey egwalweni lwempiloz, njalo ngizalivuma ibizo lakhe phambi kukaBabaa, laphambi kwengilosi zakheb.

6 Olendlebe kezwe lokho uMoya akutshoyo emabandlenic.

7 Lakuso isithunywa sebandlad eliseFiladelfiyae bhala uthi: Lezizinto utshof oNgcweleg, oQothohi, olesihluthulelo sikaDavidaj, ovula njalo kungavali muntuk, avale futhi kungavuli muntul:

8 Ngiyayazi imisebenzi yakhom; khangela, ngimise phambi kwakho umnyango ovuliweyon, njalo kakulamuntu ongawuvala, ngoba ulamandla amancinyane, njalo uligcinile ilizwi lami, futhi kawuliphikanga ibizo lamio.

9 Khangela ngizakunika abavela esinagogeni likaSathanep, abathi bangamaJudaq, bengeyisiwo, kodwa beqamba amanga; khangela ngizabenza ukuthi beze baguqe phambi kwenyawo zakhor, njalo bazi ukuthi mina ngikuthandiles.

10 Ngoba ugcinile ilizwi lokubekezela kwami, lami ngizakulondoloza kuhola lokulingwat okuzafika emhlabeni wonkeu, ukulinga abakhileyo phezu komhlabathiv.

11 Khangelaw, ngiyeza ngokuphangisa; bambisisa olakhoxy, ukuze kungabi khona okwemuka umqhele wakhoz.

12 Onqobayoa, ngizamenza insika ethempelini likaNkulunkulu wamib; njalo kasoze aphinde aphume phandle, futhi ngizabhala ibizo likaNkulunkulu wamic phezu kwakhe, lebizo lomuzi kaNkulunkulu wami, iJerusalema entshad, eyehla ivela ezulwini kuNkulunkulu wamie, lebizo lami elitshaf.

13 Olendlebeg kezwe lokho uMoya akutshoyo emabandleni.

14 Lakuso isithunywa sebandlah lamaLawodikeyai bhala uthi: Lezizinto utsho uAmenij, umfakazi othembekileyok loqothol, owokuqala kokudaliweyo kukaNkulunkulum:

15 Ngiyayazi imisebenzi yakhon, ukuthi njalo kawuqandi futhi kawutshisio. Kungathi ngabe uyaqanda kumbe utshise!

16 Ngokunjalo, ngoba ubuthukuthuku, njalo ungaqandi futhi ungatshisi, ngizakukhafula emlonyeni wami.

17 Ngoba uthi: Nginothilep, senginothile njalo kangisweli lutho, kanti kawazi ukuthi wena ungohluphekayo lohawulayo longumyanga loyisiphofu lonqunu;

18 ngiyakweluleka ukuthi uthenge kimiq igolide elicengwe ngomlilor, ukuze unothe; lezembatho ezimhlophes, ukuze wembathet, lehlazo lobuze bakho lingembulwa; njalo ugcobe amehlo akho ngamagcobo amehlo, ukuze ubone.

19 Mina bonkeu engibathandayov, ngiyabasola ngibatshaye. Ngakho tshisekaw uphendukex.

20 Khangela, ngimi emnyango ngiqoqoday; uba umuntu esizwa ilizwi lamiz, abesevula umnyango, ngizangena kuyea, ngidle laye, laye lami.

21 Onqobayob, ngizamnika ukuthi ahlale lami esihlalweni sami sobukhosic, njengalokhu lami nganqobad, ngasengihlala loBaba esihlalweni sakhe sobukhosi.

22 Olendlebe kezwe lokho uMoya akutshoyo emabandlenie.

UJohane ubona embonweni ubukhosi bukaNkulunkulu ezulwini

4Emva kwalezizinto ngabona, futhi khangela, umnyango uvulekile ezulwini, lelizwi lokuqala engalizwayo linjengelophondo likhuluma lamia, lisithi: Yenyukela laphab, njalo ngizakutshengisa izinto ezimele zenzeke emva kwalezizintoc.

2 Njalo ngahle ngaba kuMoyad; khangela-ke, isihlalo sobukhosi samiswaef ezulwinig, laphezu kwesihlalo sobukhosi ohleziyo;

3 njalo ohleziyo wayebonakala efanana lelitshe ijaspi*h lesardiyusii, lomchilowamakhosikazij wawuzingelezele isihlalo sobukhosi ubonakala njenge-emeraldi*k.

4 Lezihlalo zobukhosi ezingamatshumi amabili lane zazihanqe isihlalo sobukhosilm; laphezu kwezihlalo zobukhosi ngabona abadala abangamatshumi amabili lane behlezino, bembethe izembatho ezimhlophep, njalo belemiqhele yegolideq emakhanda abo.

5 Lesihlalweni sobukhosi kwaphuma imibane lemidumo lamazwir; lezibane zomlilo eziyisikhombisa zazibhebha phambi kwesihlalo sobukhosis, ezingomoya abayisikhombisa bakaNkulunkulut;

6 laphambi kwesihlalo sobukhosi kwakukhona ulwandle lwengilaziu, lufanana lekristali*v. Laphakathi kwesihlalo sobukhosiw lekuzingelezeleni kwesihlalo sobukhosix kwakukhona izidalwa ezine eziphilayoy zigcwele amehlo ngemuvaz laphambilia.

7 Lesidalwa esiphilayo sokuqala sasifanana lesilwaneb, lesidalwa esiphilayo sesibili sasifanana lethole, lesidalwa esiphilayo sesithathu sasilobuso bomuntu, lesidalwa esiphilayo sesine sasifanana lokhozi oluphaphayo;

8 lezidalwa ezine eziphilayo zilempiko eziyisithuphac ileso laleso ngokukhethekileyo emaceleni wonke, langaphakathi zigcwele amehlod, njalo kazilakuphumula emini lebusukue, zisithi: Ingcwele, ingcwele, ingcwele, iNkosi uNkulunkuluf uSomandlag, owayekhona lokhona lozakuzah.

9 Kuthi lapho izidalwa eziphilayo zimnika ubukhosii lodumojk lokubongwa lowo ohlezi esihlalweni sobukhosil, ophilayo kuze kube nini laninim,

10 abadala abangamatshumi amabili lanen baziwisela phansi phambi kohlezi esihlalweni sobukhosi, basebemkhonza ophilayo kuze kube nini laninio, bephosela imiqhele yabo phambi kwesihlalo sobukhosip, besithi:

11 Ufanele, Nkosiq, ukwemukela ubukhosir, lodumost lamandla; ngoba wena wadala izinto zonkeu, langentando yakho zikhona, zadalwa.

UJohane ubona embonweni iWundlu likaNkulunkulu

5Ngasengibona esandleni sokunene sowayehlezi esihlalweni sobukhosia ugwalo olubhalwe ngaphakathib langemuvac, lunanyekiwe ngempawu eziyisikhombisad.

2 Ngasengibona ingilosi elamandla imemeza ngelizwi elikhulu isithi: Ngubani ofanele ukuvula ugwalo, lokuqhaqha impawu zalo?

3 Njalo kwakungelamuntu ezulwinie, kumbe emhlabeni, kumbe ngaphansi komhlaba, owayelamandla okuvula ugwalo, kumbe ukulukhangela.

4 Mina ngasengikhala kakhulu, ngoba kungatholwanga loyedwa ofanele ukuluvula lokulufunda ugwalo, kumbe ukulukhangela.

5 Omunye wabadalaf wasesithi kimi: Ungakhali; khangela, inqobile iNgonyamag evela esizweni sakoJudah, iMpande kaDavidai, ukuthi ivule ugwaloj lokuthi iqhaqhe impawu zalo eziyisikhombisak.

6 Ngasengibona, futhi khangela, phakathi kwesihlalo sobukhosi lezidalwa ezine eziphilayol langaphakathi kwabadalam, iWundluno limi kungathi lihlatshiwep, lilempondo eziyisikhombisa lamehlo ayisikhombisaq, okungomoya abayisikhombisa bakaNkulunkulu abathunyelwe emhlabeni wonker.

7 Laselisiza, laluthatha ugwalo esandleni sokunene sohlezi esihlalweni sobukhosis.

8 Kuthe seliluthethe ugwalo, izidalwa ezine eziphilayot labadala abangamatshumi amabili laneu bawela phansi phambi kweWundluv, ngulowo lalowo elamachachow lemiganu yegolidex igcwele impepha eyimikhuleko yabangcweley.

9 Basebehlabelela ingoma entshaza, besithi: Ukufanele ukuluthatha ugwalob, lokuvula impawu zalo, ngoba wahlatshwac, wasusihlengela uNkulunkulud ngegazi lakhoe sivela kuyo yonke imihlobo lezinlimi labantu lezizwef,

10 wasusenza saba ngamakhosi labapristi kuNkulunkulu wethug; njalo sizabusa emhlabeni.

11 Ngasengibona, ngezwa ilizwi lengilosi ezinengi zihanqe isihlalo sobukhosih lezidalwa eziphilayo labadalai; lenani lazo laliyizigidi zezigidi, lenkulungwane zezinkulungwanej,

12 zisithi ngelizwi elikhulu: Lifanelek iWundlu elahlatshwayol ukwemukela amandla lenothomn lenhlakaniphoo lengalopq lodumors lobukhosituv lokudunyiswawx.

13 Laso sonke isidalway esisezulwini, lemhlabeni, langaphansi komhlaba, lezinto eziselwandle, lakho konke okukikho, ngakuzwa kusithi: Kuye ohlezi esihlalweni sobukhosiz lakulo iWundlu kakube ukudunyiswaab lodumoc lobukhosid lamandlae kuze kube nini lanini.

14 Lezidalwa ezine eziphilayof zathi: Amenigh. Labadala abangamatshumi amabili lane baziwisela phansii, basebekhonza ophilayo kuze kube phakade laphakadej.

Ukuvulwa kwezimpawu

6Ngasengibona lapho iWundlua selivule olunye lwezimpawu, ngezwa esinye sezidalwa ezine eziphilayo sisithi, njengelizwi lomdumobc: Woza ubone!

2 Ngasengibona, khangela-ke, ibhiza elimhlophede, loligadileyof eledandilig; kwasekunikelwa kuye umqheleh, wasephuma enqoba, lokuze anqobei.

3 Lalapho selivule uphawu lwesibili, ngezwa isidalwa esiphilayo sesibilij sisithi: Woza ubone!

4 Kwasekuphuma elinye ibhiza elibomvuk; loligadileyo kwanikwa kuyel ukususa ukuthula emhlabenim, lokuthi babulalane; kwasekunikelwa kuye inkemba enkulu.

5 Lalapho selivule uphawu lwesithathu, ngezwa isidalwa esiphilayo sesithathun sisithi: Woza ubone! Ngasengibona, khangela-ke, ibhiza elimnyamao, loligadileyo elesikali esandleni sakhep.

6 Ngasengisizwa ilizwi phakathi kwezidalwa ezine eziphilayo lisithi: Ingcebethu yamabeleq ngodenariyo*r, lengcebethu ezintathu zebhali* ngodenariyos; lamafutha lewayini ungakonit.

7 Lalapho selivule uphawu lwesine, ngezwa ilizwi lesidalwa sesineu lisithi: Woza ubone!

8 Ngasengibona, khangela-ke, ibhiza eliliganuv, loligadileyo, ibizo lakhe linguKufaw, lesihogo salandelana layex. Kwasekunikelwa kukho amandla okubulala kuze kube yingxenye yesine yomhlaba, ngenkembay langendlalaza langokufab, langezilo zomhlabacd.

9 Lalapho selivule uphawu lwesihlanu, ngabona ngaphansie kwelathif imiphefumulog yalabo ababebulewe ngenxa yelizwi likaNkulunkuluh, langenxa yobufakazi ababelaboi.

10 Basebememeza ngelizwi elikhulu besithi: Koze kube nini, Nkosij, engcwele leqothok, ungagwebil uphindisele igazi lethum kulabo abakhileyo emhlabeni?n

11 Kwasekunikwa kulowo lalowo izembatho ezimhlopheo, kwasekuthiwa kubo, bake baphumule okwesikhatshanap, baze bapheleliswe abayizinceku kanye labo labazalwane babo ababezabulawa lanjengabo.

12 Ngasengibona lapho selivule uphawu lwesithupha, khangela-ke, kwaba khona ukuzamazama okukhulu komhlabaq, lelanga laba mnyama njengesakar eliloboyas, lenyanga yaba njengegazitu,

13 lenkanyezi zezulu zawohlokela emhlabenivw, njengesihlahla somkhiwax siwohloza izithelo zaso eziluhlaza, sinyikinywa ngumoya omkhulu.

14 Lezulu lamukay njengogwalo olugoqwayoz, layo yonke intabaab lesihlenge kwasuswa endaweni zakhoc,

15 lamakhosi omhlaba, lezikhulude, labanothileyo, lenduna ezinkulufg, labalamandlah, laso sonke isigqilii, laye wonke okhululekileyoj, bacatsha ezimbalwini lemadwaleni ezintabak,

16 besithi ezintabeni lemadwaleni: Welani phezu kwethul, lisifihle ebusweni bakhe ohlezi esihlalweni sobukhosim, lelakeni lweWundlun;

17 ngoba usuku olukhulu lolaka lwakhe selufikileo; njalo ngubani olamandlap okuma?q

AmaIsrayeli abekwa uphawu

7Emva kwalezizinto-ke ngabona ingilosi ezinea zimi emagumbini womane omhlabab zibambe imimoya emine yomhlabac, ukuze kungavunguzi moya emhlabeni, kumbe olwandle, loba kwesisodwa isihlahlad.

2 Ngasengibona enye ingilosi isenyuka isuka lapho eliphuma khona ilangae, ilophawuf lukaNkulunkulu ophilayog; yasimemeza ngelizwi elikhulu kungilosi ezine, okwakunikwe kuzo ukona umhlaba lolwandle,

3 isithi: Lingoni umhlaba, kumbe ulwandle, kumbe izihlahlah, size siphawule izinceku zikaNkulunkulu wethui emabunzini azoj.

4 Ngasengisizwak inani elababephawulwa: Zinkulungwane ezilikhulu lamatshumi amane lanel abaphawulwayo ezizweni zonke zabantwana bakoIsrayeli;

5 esizweni sakoJuda kwaphawulwa abazinkulungwane ezilitshumi lambili; esizweni sakoRubeni kwaphawulwa abazinkulungwane ezilitshumi lambili; esizweni sakoGadi kwaphawulwa abazinkulungwane ezilitshumi lambili;

6 esizweni sakoAsheri kwaphawulwa abazinkulungwane ezilitshumi lambili; esizweni sakoNafithali kwaphawulwa abazinkulungwane ezilitshumi lambili; esizweni sakoManasem kwaphawulwa abazinkulungwane ezilitshumi lambili;

7 esizweni sakoSimeyoni kwaphawulwa abazinkulungwane ezilitshumi lambili; esizweni sakoLevi kwaphawulwa abazinkulungwane ezilitshumi lambili; esizweni sakoIsakari kwaphawulwa abazinkulungwane ezilitshumi lambili;

8 esizweni sakoZebuloni kwaphawulwa abazinkulungwane ezilitshumi lambili; esizweni sakoJosefan kwaphawulwa abazinkulungwane ezilitshumi lambili; esizweni sakoBhenjamini kwaphawulwa abazinkulungwane ezilitshumi lambili.

UJohane ubona embonweni abahlengiweyo ezulwini

9 Emva kwalezizinto ngabona, khangela-ke, ixuku elikhuluo, okungelamuntu ongalibala, elivela kuzo zonke izizwe lemihlobo labantu lezindimi, limi phambi kwesihlalo sobukhosi laphambi kweWundlup, lembethe izembatho ezimhlopheq, lengatsha zezihlahla zamalala ezandleni zabor;

10 njalo limemeza ngelizwi elikhulu, lisithi: Usindiso kuNkulunkulu wethus ohlezi esihlalweni sobukhosi, lakulo iWundlut.

11 Lengilosi zonke zazimi zihanqe isihlalo sobukhosiu labadala lezidalwa ezine eziphilayo, zasezisiwa ngobuso bazo phambi kwesihlalo sobukhosi, zasezikhonza uNkulunkulu,

12 zisithi: Ameniv. Ukudunyiswaw lobukhosix lenhlakaniphoy lokubongaz lodumoa lamandlab lengaloc kakube kuNkulunkulu wethu kuze kube nini lanini. Ameni.

13 Omunye wabadala wasephendulad, esithi kimi: Laba abembethe izembatho ezimhlophee, ngobani, futhi bavela ngaphi?

14 Ngasengisithi kuye: Nkosi, nguwe owaziyof. Wasesithi kimi: Laba yibo abaphuma ekuhluphekeni okukhulug, basebewatsha izembatho zaboh benza izembatho zabo zaba mhlophei egazini leWundluj.

15 Ngakho baphambi kwesihlalo sobukhosi sikaNkulunkulu, bamkhonza emini lebusuku ethempelini lakhek; lohleziyo esihlalweni sobukhosi uzabasibekelal.

16 Kabasayikulamba, njalo kabasayikomam, lelanga kaliyikuwela phezu kwabo, kumbe lokutshisano;

17 ngoba iWundlu elingaphakathi kwesihlalo sobukhosi lizabondlap, libakhokhelele emithonjeni ephilayo yamanziq; loNkulunkulu uzakwesula zonke inyembezi emehlweni abor.

Ukukhaliswa kwempondo eziyisikhombisa

8Lapho selivulea uphawu lwesikhombisab, kwaba khona ukuthula ezulwini okungaba yingxenye yehola.

2 Ngasengibona ingilosi eziyisikhombisac ezazimi phambi kukaNkulunkulud, njalo kwanikelwa kizo impondoe eziyisikhombisa.

3 Kwasekufika enye ingilosi, yasisima elathini, ilomganu wegolide wokutshisela impephaf, yasiphiwa impepha enengi, ukuze iyinikele lemikhuleko1 yabo bonke abangcweleg phezu kwelathi legolide eliphambi kwesihlalo sobukhosih.

4 Lentuthu yempepha yenyuka lemikhuleko yabangcwelei esandleni sengilosi phambi kukaNkulunkuluj.

5 Ingilosi yasithatha umganu wokutshisela impephak, yasiwugcwalisa ngomlilol welathim, yasiwuphosela emhlabenin; kwasekusiba khona amazwi lemidumo lemibaneo lokuzamazama komhlabap.

6 Kwathi ingilosi eziyisikhombisa ezazilempondo eziyisikhombisa zazilungiselela ukuze zizikhalise.

7 Ingilosi yokuqala yasilukhalisa uphondo, kwasekusiba khona isiqhothoqr lomlilo kuhlanganiswe legazis, kwasekuphoselwa emhlabenit; lengxenye yesithathuu yezihlahla yatshiswavw, labo bonke utshani obuluhlaza batshiswax.

8 Ingilosi yesibili yasilukhalisa uphondo; kwasekuphoselwa olwandle okunjengentaba enkulu evutha umliloyza. Lengxenye yesithathu yolwandleb yaba ligazic;

9 kwasekusifa ingxenye yesithathu yezidalwa eziselwandled ezilempiloe, lengxenye yesithathu yemikhumbi yachithwaf.

10 Ingilosi yesithathu yasilukhalisa uphondo, kwasekusiwa ezulwini inkanyezi enkulug ibhebha njengesibaneh, yasiwela phezu kwengxenye yesithathu yemifula, laphezu kwemithombo yamanzii.

11 Lebizo lenkanyezi lalithiwa nguMhlonyanej; lengxenye yesithathu yamanzi yaba ngumhlonyane, labantu abanengi bafa ngamanzi, ngoba ayenziwe ababak.

12 Ingilosi yesine yasilukhalisa uphondo, kwasekutshaywa ingxenye yesithathu yelanga lengxenye yesithathu yenyanga lengxenye yesithathu yezinkanyezil, ukuze kufiphazwe ingxenye yesithathu yazo, lengxenye yesithathu yemini ingakhanyi, lobusuku ngokunjalo.

13 Ngasengibona, ngasengisizwa ingilosim eyodwa iphapha phakathi laphakathi kwezuluno, isithi ngelizwi elikhulu: Maye, mayep, maye kulaboq abakhileyo emhlabenirs, kumazwi aseleyo empondo zengilosi ezintathu esezizakhala!

9Ingilosi yesihlanu yasilukhalisa uphondo, ngasengibona inkanyezia ivela ezulwini isiwele emhlabenib, kwasekunikelwa kuyo isihluthuleloc segodi lomgodi ongelamkhawulod.

2 Yasivula igodi lomgodi ongelamkhawuloe, kwasekusenyuka intuthu emgodini njengentuthu yesithando esikhuluf, kwasekufiphazwa ilanga lomoya ngentuthu yomgodig.

3 Kwasekuphuma isikhonyane entuthwini seza emhlabenih, kwasekunikwa kuso amandla, njengabofezela bomhlaba belamandlai.

4 Kwasekuthiwa kuso singonij utshani bomhlaba, loba yini eluhlaza, loba yisiphi isihlahlak, ngaphandle kwabantu kuphela abangelaphawu lukaNkulunkulu emabunzini abol.

5 Kwasekunikwa kuso ukuthi singababulali, kodwa bahlutshwe inyanga ezinhlanum; lobuhlungu baso babunjengobuhlungu bukafezelan, lapho eluma umuntu.

6 Langalezonsuku abantu bazadinga ukufa, kodwa bangakutholio; bazafisa ukufa, kodwa ukufa kuzababalekela.

7 Lezimop zesikhonyane zazinjengamabhiza alungiselwe impiq, lemakhanda aso kwakukhona okunjengemiqhele enjengegolider, lobuso baso babunjengobuso babantus.

8 Njalo sasilenwele ezinjengenwele zabesifazana, lamazinyo aso ayenjengawezilwanet.

9 Futhi sasilezivikelo zesifuba ezinjengezivikelo zesifuba zensimbi, lomdumo wempiko zaso wawunjengomdumo wezinqola zamabhiza amanengiu egijimela empiniv.

10 Njalo sasilemisila efanana leyabofezelaw, njalo kwakulendonsi emisileni yaso; lamandla aso ayengawokona abantu inyanga ezinhlanux;

11 futhi sasilenkosi phezu kwasoy, ingilosiz yomgodi ongelamkhawuloa; ibizo layo ngesiHebherub linguAbadonic, langesiGriki ilebizo elithiwa nguApoliyoni1.

12 Umaye oyedwa usedlulile; khangela kuseza omaye ababili emva kwalezizintod.

13 Ingilosi yesithupha yasilukhalisa uphondo; ngasengisizwa ilizwi livela empondweni ezinee zelathi legolide eliphambi kukaNkulunkuluf,

14 lisithi kungilosi yesithupha eyayilophondo: Khulula ingilosi ezineg ezibotshiweyo emfuleni omkhulu iYufrathih.

15 Zasezikhululwa ingilosi ezinei ezazilungiselwe iholaj2 losukukl lenyangam lomnyakan, ukuze zibulale ingxenye yesithathu yabantuo.

16 Lenani lamabuthop agade amabhizaq laliyizigidi ezimbili zezigidir; ngasengisizwa inani lawos.

17 Ngasengiwabona ngokunje amabhiza embonweni, labagadi bawo, belezivikelo zesifuba zomlilo lezehiyakinte*t lezesibabule; lamakhanda amabhiza ayenjengamakhanda ezilwaneu, lemilonyeni yawo kwaphuma umlilo lentuthu lesibabulev.

18 Ngalezi ezintathu kwabulawa ingxenye yesithathu yabantu, ngomlilo langentuthu langesibabulew okwaphuma emilonyeni yawo.

19 Ngoba amandla awo asemlonyeni wawo, lemisileni yawo; ngoba imisila yawo injengezinyoka ilamakhanda, langawo ayalimaza.

20 Labaseleyo babantu, abangabulawanga kulezinhlupheko, kabaphendukangax emisebenzini yezandla zaboy, ukuthi bangakhonzi amadimoniz, lezithombea zegolidebc lezesilivade lezethusif lezelitsheg lezesihlahlah, njalo ezingaboniyo, lezingezwayo, lezingahambiyoi;

21 futhi kabaphendukanga ekubulaleni kwaboj, kumbe ekuthakatheni kwabokl, loba ekuphingeni kwabo, kumbe ekwebeni kwabomn.

Ingilosi elogwalo oluncinyane oluvulekileyo

10Ngasengibona enye ingilosi elamandla isehla ivela ezulwini; yembethe iyezia, lomchilowamakhosikazi usekhanda layob, lobuso bayo babunjengelangac, lenyawo zayod zinjengensika zomlilo;

2 njalo yayilogwalo oluncinyane oluvulekileyo esandleni sayoe; yasimisa unyawo lwayo lokunene phezu kolwandle, lolwekhohlo phezu komhlabathif,

3 yamemeza ngelizwi elikhulu njengesilwaneg sibhongah; kwathi isimemezile, imidumo eyisikhombisa yakhuluma amazwi ayoi,

4 kwathi imidumo eyisikhombisa isikhulume amazwi ayo, ngasengizabhala; ngasengisizwa ilizwi livela ezulwinij, lisithi kimi: Namathisela ngophawu izinto imidumo eyisikhombisa ezikhulumileyok, ungazibhali lezizinto.

5 Lengilosi engayibona imi phezu kolwandle laphezu komhlabathil yaphakamisela isandla sayo ezulwinim,

6 yafungan ngaye ophilayo kuze kube nini laninio, owadala izulu lezinto ezikulo, lomhlaba lezinto ezikuwo, lolwandle lezinto ezikulop, ukuthi kakusayikuba lesikhathiq;

7 kodwa ensukwini zelizwi lengilosi yesikhombisar, isizakhalisa uphondo, kuzabe sekuphelelisiwe imfihlo kaNkulunkulus, njengoba watshumayela kwezakhe inceku abaprofethi.

8 Lelizwi engalizwa livela ezulwinit, lakhuluma lami futhi, lathi: Hamba uyethatha ugwalo oluncinyane oluvulekileyo olusesandleni sengilosiu emi phezu kolwandle laphezu komhlabathiv.

9 Ngasengisiya engilosini, ngisithi kuyo: Nginika ugwalo oluncinyane. Yasisithi kimi: Luthathe uludle uluqedew; futhi luzababisa isisu sakho, kodwa emlonyeni wakho luzaba mnandi njengoluju.

10 Ngasengiluthatha ugwalo oluncinyane esandleni sengilosi, ngaludla ngaluqedax, lwaselusiba emlonyeni wami njengoluju, ubunandiy; kwathi sengiludlile, isisu sami sababaz.

11 Yasisithi kimi: Kumele ukuthi uphinde uprofethe ebantwini lezizweni lezindimini lemakhosini amanengia.

Abafakazi ababili bakaNkulunkulu

11Kwasekunikelwa kimi umhlanga ofanana lodondoloa, njalo ingilosi yema isithi: Sukuma, ulinganise ithempeli likaNkulunkulu, lelathib, labakhonzayo kulo.

2 Kodwa igumacd elingaphandle kwethempeli ulitshiye ngaphandle, futhi ungalilinganisi; ngoba linikelwe ezizwenie; njalo zizanyathelela phansi umuzi ongcwelefg inyanga ezingamatshumi amane lambilih.

3 Njalo ngizanika amandla kubafakazi bami ababilii, njalo bazaprofethaj insuku eziyinkulungwane lamakhulu amabili lamatshumi ayisithuphakl, begqoke amasakam.

4 Laba bayizihlahla ezimbili zemihlwathin, leziqobane zezibane ezimbilio ezimi phambi kukaNkulunkulu womhlabap.

5 Uba kukhona othanda ukubalimaza, umlilo uphuma emlonyeni waboq, uqothule izitha zabo; njalo uba umuntu efisa ukubalimaza, ngokunjalo kumele abulawer.

6 Laba balamandla okuvala izulus, ukuze izulu lingani ngensuku zokuprofetha kwabo, futhi balamandla phezu kwamanzi, okuthi bawaphendule abe ligazit, lokutshaya umhlaba ngayo yonke inhluphekou, ngaso sonke isikhathi abathanda ngaso.

7 Kuzakuthi sebebuqedile ubufakazi babov, isilow esiphuma emgodini ongelamkhawulox sizakulwa impi laboy, besesibanqoba, sibabulalez.

8 Lezidumbua zabo zizakuba semgwaqweni womuzi omkhulub, othiwa ngokomoya iSodomac leGibhithed, lapho leNkosi yethu eyabethelelwa khonae.

9 Labavela ebantwini lemihlotsheni lendimini lezizwenif bazakhangela izidumbug zabo okwensuku ezintathu lengxenye yosuku, bengavumelih ukuthi izidumbu zabo zibekwe emangcwabenii.

10 Labakhileyo emhlabenij bazathokoza ngabo bathabe, bathumezelane iziphok, ngoba lababaprofethi ababilil babahlupham abakhileyo emhlabenin.

11 Kwathi emva kwalezonsuku ezintathu lengxenye yosukuo, uMoya wempilo wavela kuNkulunkulu wangena kibop, basebesima ngenyawo zaboq, lokwesaba okukhulu kwehlela kwabababonayo.

12 Basebesizwa ilizwi elikhulu livela ezulwini, lisithi kibo: Yenyukelani laphar. Basebesenyukela ezulwinis beseyezinit. Lezitha zabo zibabona.

13 Langalelohola kwaba khona ukuzamazama okukhulu komhlabau, lokwetshumi komuzi kwawav, kwasekusifa amabizo abantu abayizinkulungwane eziyisikhombisa ekuzamazameni komhlaba; labaseleyo batshaywa luvalo, banika udumow kuNkulunkulu wezulux.

14 Umaye wesibili usedlule; khangela-ke, umaye wesithathu uyeza ngokuphangisay.

15 Ingilosi yesikhombisa yasilukhalisa uphondoz, kwasekusiba lamazwi amakhulu ezulwinia, esithi: Imibuso yomhlaba isingeyeNkosi yethub, lekaKristu wayoc, njalo izabusa kuze kube nini laninid.

16 Labadala abangamatshumi amabili lanee, abahlezi ezihlalweni zabof zobukhosi phambi kukaNkulunkulu, bathi mbo ngobuso babo phansi, basebekhonza uNkulunkulu,

17 besithi: Siyakubonga, Nkosi Nkulunkulu Somandlag, okhona lowayekhona lozakuzah, ngoba uthethe amandla akho amakhulu, ubusilei.

18 Lezizwe sezithukuthele, lolaka lwakho selufikilej, lesikhathi sabafileyok ukuthi bahlulelwe, lesokunika umvuzo ezincekwini zakho abaprofethi labangcwelel labesaba ibizo lakhom, abancinyane labakhuluno, lesokubhubhisa ababhubhisa1 umhlaba.

19 Kwasekuvulwa ithempeli likaNkulunkulu ezulwinip, kwasekubonakala umtshokotshoq wesivumelwano sakhe ethempelini lakher; kwasekusiba lemibane lamazwi lemidumos lokuzamazama komhlabat lesiqhotho esikhuluu.

Owesifazana lomgobho

12Kwasekubonakala isibonakaliso esikhulu ezulwini, owesifazana embethea ilangab, lenyanga ingaphansi kwenyawo zakhe, njalo kukhona ekhanda lakhe umqhele wenkanyezi ezilitshumi lambilic;

2 njalo ekhulelwe, wakhalad ngobuhlungu bomheloe, futhi wayesebuhlungwini bokubeletha.

3 Kwasekubonakala esinye isibonakaliso ezulwini, khangela-ke umgobho omkhulu obomvufg, olamakhanda ayisikhombisah lempondo ezilitshumiij, lemiqhele eyisikhombisa emakhanda awok.

4 Lomsila wawo wadonsal ingxenye yesithathu yenkanyezi zezulum, waziphosela emhlabenin; njalo umgobho wema phambio kowesifazana obesezabelethap, ukuze kuthi, esebelethile, umimilize umntwana wakheq.

5 Wasebeletha indodana, isilisa, ezabusa izizwe zonke ngentonga yensimbir; lomntanakhe wahluthulelwa kuNkulunkulu lesihlalweni sakhe sobukhosis.

6 Lowesifazana wabalekela enkangalat, lapho ayelendawo eyayilungiswe nguNkulunkulu, ukuze bamondle khona insuku eziyinkulungwane lamakhulu amabili lamatshumi ayisithuphau.

7 Kwasekusiba lempi ezulwini; uMikayeliv lengilosi zakhe balwa bemelene lomgobhow; lomgobho walwa ulengilosi zawox,

8 njalo babengelakunqoba, lendawo yawo kayabe isatholakala ezulwiniy.

9 Umgobho omkhuluz wasuphoswaa, inyoka endalab, ebizwa ngokuthi nguDiyabhola njalo uSathanec, okhohlisade umhlaba wonkef; waphoselwa emhlabenig, lengilosi zakhe zaphoswa kanye laye.

10 Ngasengisizwa ilizwi elikhulu lisithi ezulwini: Khathesi sekufike usindisoh lamandlai lombuso kaNkulunkulu wethuj, lamandla kaKristu wakhek; ngoba uphoselwe phansi ummangaleli wabazalwane bethu, obamangalelayol emini lebusukum phambi kukaNkulunkulu.

11 Njalo bona bamnqobile ngegazi leWundlun langelizwi lobufakazi baboo, njalo kabathandanga impilo yabo kwaze kwaba sekufenip.

12 Ngalokho thokozani, mazuluq lani elihlala kuwor. Maye kulabo abakhileyo emhlabeni lolwandles, ngoba udiyabhola wehlele kini elolaka olukhulut, esazi ukuthi ulesikhathi esifitshaneu.

13 Kwathi umgobho usubonile ukuthi uphoselwe emhlabeniv, wazingela owesifazana owayezele umntwana wesilisaw.

14 Kwasekunikwa owesifazana impiko ezimbili zokhozi olukhulux, ukuze aphapheley enkangalaz endaweni yakhe, lapho ondliwaa khona okwesikhathi, lezikhathi lengxenye yesikhathib, asuke ebusweni benyoka.

15 Lenyoka yakhafula amanzi emlonyeni wayo ngemva kowesifazana kungathi ngumfulac, ukuze immukise ngalumfula.

16 Lomhlaba wamsiza owesifazana, umhlaba wasukhamisa umlomo wawo, waginya umfula umgobho owawuwukhafule emlonyeni wawo.

17 Umgobho wasumthukuthelela owesifazana, wasusuka wayakulwa impi labaseleyo benzalo yakhed, labo abagcina imilayo kaNkulunkulue abalobufakazi bukaJesu Kristufg.

Izilo ezimbili

13Ngasengisima etshebetshebeni lolwandle; ngasengibona isilo sikhuphukaa olwandleb, silamakhanda ayisikhombisa lempondo ezilitshumic, laphezu kwempondo zaso imiqhele elitshumid, laphezu kwamakhanda aso kulebizo lenhlamba.

2 Lesilo engasibonayo sasinjengengwee, lenyawo zaso zazinjengezebheref, lomlomo waso unjengomlomo wesilwaneg. Njalo umgobho wasinika amandla awoh, lesihlalo sawo sobukhosii, legunya elikhuluj.

3 Ngasengibona elinye lamakhanda aso kungathi lilimele1 okokufa; lenxeba laso lokufa selapholiswak; umhlaba wonke wasumangalal ngemva kwesilom;

4 basebewukhonza umgobho owasinika isilo amandlan, basebesikhonza isilo, besithi: Ngubani ofanana lesiloo? Ngubani ongalwa laso?

5 Kwasekunikelwa kuso umlomo wokukhuluma izinto ezinkulu lezinhlambap, kwasekunikelwa kuso amandlaq okusebenzar inyanga ezingamatshumi amane lambilis.

6 Sasesivula umlomo waso ukuhlambaza okumelane loNkulunkulu, lokuhlambaza ibizo lakhe, lethabhanekele lakhe, lalabo abahlezi ezulwinit.

7 Kwasekunikelwa kuso ukuthi silawule impi labangcwele, lokubanqobau; kwasekunikelwa kuso amandlav phezu kwawo wonke umhlobo lolimi lesizwew.

8 Labo bonke abakhileyo emhlabeni bazasikhonzax, labo amabizo abo angabhalwangay egwalweni lwempiloz lweWundlu elahlatshwayoa selokhu kwasekelwa umhlabab.

9 Uba umuntu elendlebe, kezwec.

10 Ubad umuntu ethumba, uya ekuthunjwenie; uba umuntu ebulala ngenkemba, yena kumele abulawe ngenkembaf. Lapha kulokubekezela lokholo lwabangcweleg.

11 Ngasengibona esinye isiloh sisenyuka emhlabenii, sasilempondo ezimbili njengewundluj, sasesikhuluma njengomgobho.

12 Njalo sasebenzisa wonke amandla esilo sokuqalak phambi kwasol, futhi senza ukuthi umhlaba labakhileyo kuwo bakhonze isilo sokuqalam, esinxeba laso lokufa lapholiswan.

13 Sasesisenzao izibonakaliso ezinkulup, saze senza ukuthi lomlilo wehle uvela ezulwini uze emhlabeni, phambi kwabantuq.

14 Sasesiduhisa abakhileyo emhlabenirs ngalezozibonakalisotu ezanikelwa kuso ukuzenza phambi kwesilov, sisithi kwabakhileyo emhlabeni, kabasenzele umfanekiso isilo ebesilenxeba lenkemba, sasesiphilaw.

15 Sanikwa futhi ukupha umfanekiso wesilo umoya, ukuze umfanekiso wesilo lawo ukhulume, besesisenza ukuthi bonke abangakhonziyo umfanekiso wesilox babulawey.

16 Sasesisenza bonke, abancinyane labakhuluz, labanothileyo labayanga, labakhululekileyo lezigqilia, ukuthi baphiwe uphawu esandleni sabo sokunenebc, loba emabunzini abo,

17 ukuze kungabi khona olakho ukuthenga loba ukuthengisa, ngaphandle kwalowo olophawu, loba ibizo lesilod loba inombolo yebizo lasoe.

18 Nansi inhlakaniphof. Olokuqedisisa kabale inombolo yesilog; ngoba iyinombolo yomuntuh, lenombolo yaso ingamakhulu ayisithupha lamatshumi ayisithupha lesithupha.

IWundlu kanye labahlengiweyo

14Ngasengibona, khangela-ke, iWundlua limi entabeni iSiyonib, njalo lilezinkulungwane ezilikhulu lamatshumi amane lanec, belebizo likaYise libhalwe emabunzini abod.

2 Ngasengisizwa ilizwi livela ezulwini, njengelizwi lamanzi amanengie, lanjengelizwi lomdumo omkhuluf; ngasengisizwa ilizwi labatshayichacho betshaya amachacho abog,

3 basebehlabela kungathi yingoma entsha phambi kwesihlalo sobukhosih, laphambi kwezidalwa ezine eziphilayo labadalai; njalo kakho owayengayifunda ingomaj, ngaphandle kwabayizinkulungwane ezilikhulu lamatshumi amane lanek, abahlengiweyo emhlabenil.

4 Labo yibo abangangcoliswanga ngabesifazanam; ngoba bazintombin. Yibo abalandela iWundlu loba lisiya ngaphiop; laba bathengwa ebantwiniq, izithelo zokuqala kuNkulunkulu leWundlwinir.

5 Lemlonyeni wabo kakuficwanga nkohlisos; ngoba bengelasici phambi kwesihlalo sobukhosi sikaNkulunkulu.

Ingilosi ezintathu ezimemezela isigwebo

6 Ngasengibona enye ingilosi iphapha phakathi laphakathi kwezulut, ilevangeli laphakadeu, ukulitshumayela kwabakhileyo emhlabeniv, lakuso sonke isizwe, lomhlobo, lolimi labantuw,

7 isithi ngelizwi elikhulu: Mesabeni uNkulunkulux, beselimupha udumoy, ngoba isikhathiz sesigwebo sakhe sesifikilea, njalo limkhonze owenza izulu lomhlaba lolwandle lemithombo yamanzib.

8 Yasilandela enye ingilosi isithi: Iwile, iwile iBhabhilonicd, umuzi omkhulue, ngoba unathise izizwe zonke okwewayini lolaka lokufeba kwawof.

9 Lengilosi yesithathu yazilandela, isithi ngelizwi elikhulu: Uba kukhona okhonza isilo lomfanekiso wasog, njalo wemukela uphawu ebunzini lakhe, kumbe esandleni sakheh,

10 laye uzanatha okwewayini lolaka lukaNkulunkului, elithululelwej enkezweni yolaka lwakhe, lingaxutshaniswangakl, njalo uzahlutshwam kakhulu ngomlilono langesibabulepq phambi kwengilosi ezingcwele, laphambi kweWundlur;

11 lentuthu yokuhlutshwa kwabo ithunqa kuze kube nini laninis; njalo kabalakuphumula emini lebusukut laba abakhonza isilo lomfanekiso wasou, njalo uba ekhona owemukela uphawu lwebizo lasov.

12 Nanku ukubekezela kwabangcwelew; nampa abagcina imilayo kaNkulunkulux lokholo lukaJesuy.

13 Ngasengisizwa ilizwi elivela ezulwini lisithi kimi: Bhala uthiz: Babusisiwe abafileyoa befela eNkosinib kusukela khathesic1. Yebo, kutsho uMoya, ukuze baphumule ekutshikatshikeni kwabod; lemisebenzi yabo ilandela kanye labo.

Ingilosi ezimbili zokuvuna

14 Ngasengibona, khangela-ke, iyezi elimhlophe, laphezu kweyezie kuhlezi onjengeNdodana yomuntuf, elomqhele wegolide ekhanda lakheg, njalo elesikela ebukhali esandleni sakhe.

15 Lenye ingilosi yaphuma ethempelinih, imemeza ngelizwi elikhulu kuye ohlezi eyezini isithi: Ngenisa isikela yakho uvunei, ngoba sekufikile kuwe isikhathi sokuvunaj, ngoba sesivuthiwe2 isivuno somhlaba.

16 Ohlezi phezu kweyezi waseyiphosa isikela yakhe emhlabenik, wasuvunwa umhlaba.

17 Enye ingilosi yasiphuma ethempelini elisezulwinil, layo ilesikela ebukhali.

18 Lenye ingilosi yaphuma elathinim, ilamandla phezu komlilon, yasimemeza ngesimemezo esikhulu kuyo elesikela ebukhali, isithi: Ngenisa isikela yakho ebukhali, ubusubuthelela iziswenya zevini lomhlaba, ngoba izithelo zalo sezivuthiweo.

19 Ingilosi yasiphosa isikela yayo emhlabeni, yasivuna ivini lomhlaba, yasiphosela esikhamelweni sewayini esikhulu solaka lukaNkulunkulup.

20 Lesikhamelo sewayini sanyathelwaqr ngaphandles komuzit, kwasekuphuma igazi esikhamelweni sewayini laze lafika ematomini amabhizau, laba ngamastadiyu*v azinkulungwane lamakhulu ayisithupha.

Imiganu eyisikhombisa lezinhlupheko eziyisikhombisa

15Ngasengibona esinye isibonakaliso ezulwini esikhulu lesimangalisayoa, ingilosi eziyisikhombisa zilezinhlupheko eziyisikhombisa zokucinab, ngoba lwapheleliswa kulezo ulaka lukaNkulunkuluc.

2 Ngasengibona okungathi lulwandle lwengilazid luxubene lomliloe, lalabo abanqobe isilof lomfanekiso wasog lophawu lwasohi, lenombolo yebizo lasoj, bemi phezu kolwandle lwengilazik, belamachacho kaNkulunkulul,

3 basebehlabela ingoma kaMozisim inceku kaNkulunkulun lengoma yeWundluo, besithi: Mikhulu njalo iyamangalisa imisebenzi yakhop, Nkosi Nkulunkulu Somandlaq, zilungilers ziqotho indlela zakhot, Nkosi yabangcwele.

4 Ngubani ongayikukwesabauv, Nkosi, abesedumisa ibizo lakho? ngoba nguwe wedwa ongcwelewx; ngoba izizwe zonke zizakuza zidumise phambi kwakhoy; ngoba izenzo zakho zokulunga zibonakalisiwez.

5 Emva kwalezizinto ngasengibona, khangela-ke, sekuvulwe ithempelia lethabhanekeleb lobufakazi ezulwinic;

6 kwasekuphuma ethempelini lezi ingilosi eziyisikhombisa zilezinhlupheko eziyisikhombisad, zembethee ilembu elihlanzekileyo elikhazimulayof, njalo zibotshwe izifuba ngamaqhele egolideg;

7 lesinye sezidalwa ezine eziphilayoh sanika ingilosi eziyisikhombisa imiganu yegolide eyisikhombisa, igcwele ulaka lukaNkulunkulu, ophilai kuze kube nini laninij.

8 Lethempeli lagcwaliswa intuthuk evela ebukhosini bukaNkulunkulul, lemandleni akhem; njalo kwakungekho owayengangena ethempelinin, kuze kuphele izinhlupheko eziyisikhombisa zengilosi eziyisikhombisa.

16Ngasengisizwa ilizwi elikhulu livela ethempelini, lisithi kulezo ingilosi eziyisikhombisaa: Hambani, lithululele emhlabeni imiganub yolaka lukaNkulunkuluc.

2 Eyokuqala yasihamba, yathululela umganu wayo emhlabenid; kwasekuvela isilonda esibi esibuhlunguefg ebantwini abalophawu lwesiloh, labakhonza umfanekiso wasoi.

3 Ingilosi yesibili yasithululela umganu wayo olwandlej; lwaselusiba ligazi njengelofileyok, lawo wonke umphefumulo ophilayo wafa olwandlel.

4 Ingilosi yesithathu yasithululela umganu wayo emifuleni lemithonjeni yamanzim; yasisiba ligazin.

5 Ngasengisizwa ingilosi yamanzi isithi: Ulungile, Nkosio, okhona lowayekhona lozakuba khona, ngoba wagweba lezizintop;

6 ngoba bachitha igaziq labangcwele lelabaprofethir, ubanike labo igazi ukulinathas; ngoba bafanele.

7 Ngasengisizwa enyet elathini u isithi: Yebo, Nkosi Nkulunkuluv Somandlaw, ziqothox zilungile izigwebo zakhoy.

8 Ingilosi yesine yasithululela umganu wayo elangeniz; kwasekunikelwa kuloa ukuchochombisa abantu ngomlilob.

9 Abantu basebetshiswa yikutshisa okukhuluc, basebehlambaza ibizo likaNkulunkulud olamandla phezu kwalezo izinhlupheko, njalo kabaphendukangae ukumnika udumof.

10 Ingilosi yesihlanu yasithululela umganu wayo phezu kwesihlalo sobukhosi sesilog; lombuso waso wafiphazwah; basebexhanxatha inlimi zabo ngenxa yobuhlungu,

11 basebemhlambazai uNkulunkulu wezuluj ngenxa yobuhlungu babo langenxa yezilonda zabok, njalo kabaphendukanga emisebenzini yabol.

12 Ingilosi yesithupha yasithululela umganu wayo emfuleni omkhulu iYufrathim; lamanzi awo atshan, ukuze ilungiswe indlela yamakhosi avela lapho eliphuma khona ilangao.

13 Ngasengibona kuphuma emlonyeni womgobho lemlonyeni wesilo lemlonyeni womprofethi wamanga, imimoya engcolileyop emithathu efanana lamaxoxoqrstu;

14 ngoba iyimimoya yamadimoniv eyenza izibonakalisowx, ephumela emakhosini omhlabathi lawomhlaba wonkey, ukuwaqoqela ndawonye empiniz kwalolosuku olukhulu lukaNkulunkulua uSomandlab.

15 Khangela, ngiyeza njengeselac. Ubusisiwed olindayoe, alondoloze izembatho zakhe, ukuze angahambizef, njalo babonegh ihlazo lakhei.

16 Basebewaqoqela ndawonyej endaweni ethiwa ngesiHebheruk iArmagedonil.

17 Ingilosi yesikhombisa yasithululela umganu wayo emoyenim; kwasekuphuma ilizwi elikhulun livela ethempelini lezuluo, esihlalweni sobukhosip lisithi: Sekwenzakeleq!

18 Kwasekusiba khona amazwi lemidumo lemibaner, kwasekusiba lokuzamazama komhlaba okukhulus, okunje okungazanga kube khona selokhu kwaba khona abantu emhlabenit, ukuzamazama komhlaba okulamandla kangaka, okukhulu kangaka.

19 Umuzi omkhuluu wasusiba yiziqamu ezintathuv, lemizi yabezizwe yawaw; leBhabhiloni elikhulux lakhunjulwa phambi kukaNkulunkuluy, ukulinika inkezo yewayini lentukuthelo yolaka lwakhez.

20 Sonke isihlenge sasesibalekaa, lentaba azaze zatholakalab.

21 Lesiqhotho esikhuluc esilesisindo esinjengesethalenta*, sawela phezu kwabantu sivela ezulwini; labantu bamhlambaza uNkulunkulud ngenxa yenhlupheko yesiqhothoe; ngoba inhlupheko yaso yayinkulu kakhulukazi.

Isifebe esikhulu lesilo

17Kwasekusiza enyea yengilosi eziyisikhombisa ezazilemiganu eyisikhombisab, yasikhuluma lami, isithi kimi: Woza laphac, ngizakutshengisa isigwebod sesifebe esikhulue, esihlezi phezu kwamanzi amanengif,

2 afeba laso amakhosi omhlabag, labakhileyo emhlabenih badakwe liwayini lobufebe basoij.

3 Yasingithwalela enkangala ngikuMoyakl; ngasengibona owesifazana ehlezi phezu kwesilo esibomvum, sigcwele amabizo enhlamban, silamakhanda ayisikhombisaop lempondo ezilitshumiqr.

4 Njalo owesifazana wayembethes okuyibubendet lokubomvuu, futhi ececiswe1 ngegolidev langamatshe aliguguw langamapharele*x, elenkezo yegolide esandleni sakhey, igcwele amanyala lokungcola kobufebe bakhez,

5 njalo ebunzini lakhe kwakulotshiwe ibizo lokuthi: IMFIHLOa, IBHABHILONI ELIKHULUb, UNINA WEZIFEBE LOWAMANYALA OMHLABAc.

6 Ngasengibona owesifazanad edakwee ligazi labangcwelef, legazi labafakazig bakaJesuh. Sengimbonile ngamangala ngokumangala okukhulu.

7 Ingilosi yasisithi kimi: Umangalelani? Mina ngizakutshela imfihlo yowesifazanai, leyesilo esimthweleyo, esilamakhanda ayisikhombisaj lempondo ezilitshumik.

8 Isilo, osibonileyo, sasikhonal, njalo kasisekho, futhi sizakwenyukam sivela emgodini ongelamkhawulon, sibe sesisiya ekubhujiswenio; labakhileyo emhlabenip bazamangalaq, abamabizo abo ayengabhalwanga egwalweni lwempilor, kusukela ekusekelweni komhlabas, bebona isilo esasikhona, njalo singasekho, lanxa sikhona.

9 Nanku ukuqedisisa okulenhlakaniphot. Amakhanda ayisikhombisa azintaba eziyisikhombisa owesifazana ahlezi khona phezu kwazou;

10 futhi angamakhosi ayisikhombisa, amahlanu asewile, lenye ikhona, lenye kayikafiki, njalo nxa isifikile imele ukuhlala isikhatshana.

11 Lesilov esasikhona, njalo singasekho, yona-ke ingeyesificaminwembili, njalo ivela kwayisikhombisa, ibisisiya ekubhujisweniw.

12 Lempondo ezilitshumixy, ozibonileyo, zingamakhosi alitshumi, angakemukeli umbuso, kodwa emukele amandla njengamakhosi ngehola linyez kanye lesilo.

13 Wona angqondonyea, njalo abela isilo awawo amandla lokubusa.

14 La azakulwa leWundlub, njalo iWundlu lizawanqobac, ngoba liyiNkosi yamakhoside loMbusi wababusifg, labakanye laloh ngababiziweyoij labakhethiweyokl labathembekileyom.

15 Yasisithi kimi: Amanzi owabonileyon, lapho esihlezi khona isifebe, angabantu lamaxuku lezizwe lendimio.

16 Lempondo ezilitshumi, ozibonileyo esilwenip, zona zizasizonda isifebeq, besezisichithar zisinqunules, zidle inyama yasot, zisitshise ngomlilou.

17 Ngoba uNkulunkulu ufakile enhliziyweni zazov ukuthi zenze ingqondo yakhe, lokwenza ngqondonyew, lokunika isilo umbuso wazox, kuze kupheleliswe amazwi kaNkulunkuluy.

18 Lowesifazana ombonileyo ungumuzi omkhuluz olombuso phezu kwamakhosi omhlaba.

Ukuwa kweBhabhiloni

18Emva kwalezizinto-ke ngabona enye ingilosi isehla ivela ezulwinia, ilamandla amakhulu; lomhlaba wakhanyiswa yikukhazimula kwayob.

2 Yasimemeza ngamandla, ngelizwi elikhuluc isithi: Iwile, iwile iBhabhiloni enkulud, isiyindawo yokuhlala amadimonie, lentolongo yawo wonke umoya ongcolileyof, lezongo layo yonke inyoni engcolileyo lezondekayog.

3 Ngoba izizwe zonke zinathe okwewayini lolaka lobufebe bayoh, lamakhosi omhlaba aphingile layoi, labathengisi bomhlaba banothilej ngamandla okuzitika ngenotho yayok.

4 Ngasengisizwa elinye ilizwi livela ezulwini, lisithi: Phumani kuyol, bantu bami, ukuze lingahlanganyeli kanye lezono zayo, lokuze lingemukeli okwezinhlupheko zayo;

5 ngoba izono zayo zixhumene zize zifike ezulwinim, loNkulunkulu ukhumbule ukungalungi kwayon.

6 Phindiselani kuyo njengokuphindisela kwayo kinio, liphinde kabili kuyo njengokwemisebenzi yayo; enkezweni eyixubanisileyo, xubanisani kiyo kabilip.

7 Njengokuzidumisa kwayo okungakaq, izitika enothwenir, ngokunjalo kupheni yona ubuhlungu lokulila okungaka; ngoba ithi enhliziyweni yayos: Ngihlezi ngiyindlovukazit, njalo kangisuye umfelokaziu, futhi kangisoze ngabona ukulila.

8 Ngakho zizafika ngosuku lunye izinhlupheko zayov, ukufa lokulila lendlala, futhi izatshiswa ngomlilow; ngoba ilamandla iNkosi uNkulunkulu eyigwebayox.

9 Lamakhosi omhlabayz aphinga layoa ezitika enothwenib azayikhalela alile ngenxa yayocd, lapho ebona intuthu yokutsha kwayoe,

10 esima khatshana ngokwesaba kobuhlungu bayo, esithi: Maye, maye, umuzi omkhulu, iBhabhiloni, umuzi olamandlaf, ngoba ngehola elilodwa isigwebo sakho sifikile!g

11 Labathengisi bomhlaba bazayikhalela bayilileleh, ngoba kakulamuntu othenga impahla yabo futhii;

12 impahla yegolidej, leyesiliva, leyelitshe eliliguguk, leyepharele*l, leyelembu elicolekileyo kakhulum, leyibubenden, leyesilika*, leyokubomvuo; laso sonke isihlahla esilephunga, laso sonke isitsha sempondo zendlovu, laso sonke isitsha sesihlahla esiligugu elikhulukazi, leyethusi, leyensimbi, leyelitshe elimhlophe;

13 lekinamoni*, lokulephunga elimnandi, lenhlaka, lempepha, lewayini, lamafutha, lempuphu ecolekileyop, lengqoloyi, lezifuyo, lezimvu, lamabhiza, lezinqola, lemizimbaq, lemiphefumulo yabantur.

14 Lezithelo zesifiso somphefumulo wakho zisukile kuwe, lazo zonke izinto ezinonileyo lezikhazimulayo zisukile kuwe, kawusoze ubuye uzithole.

15 Abathengisi balezizintos, abanothe ngayot, bazakuma khatshana ngokwesabeka kobuhlungu bayo, bekhala belila,

16 njalo besithi: Maye, maye, lo umuzi omkhuluu, owawembathiswev ngelembu elicolekileyo kakhuluw lokuyibubendex lokubomvuy, uceciswe ngegolidez lelitshe eliligugu lamapharele!a

17 Ngoba ngehola elilodwab inotho engaka ichithiwec. Layo yonke induna yomkhumbid, lalo lonke ixuku emikhunjini, labomkhumbi, labo bonke abasebenza olwandle bema khatshana,

18 basebekhala bebona intuthu yokutsha kwayoe, besithi: Yiwuphi ofanana lawo umuzi omkhulu?f

19 Basebethela uthuli emakhanda abog, bememeza bekhala belilah, besithi: Maye, maye, umuzi omkhului, khona lapho bonke ababelemikhumbi olwandle banothe ngawo ngenotho yawoj; ngoba ngeholak elilodwa uchithiwe!l

20 Thokoza ngawo, zulum, lani baphostoli abangcwele labaprofethin; ngoba uNkulunkulu ugwebe isigwebo senu kuwoo.

21 Lengilosi eyamandla yaphakamisa ilitshe elinjengelitshe lokuchola elikhulup, yasiliphosela olwandle, isithi: Ngokunjalo ngodlakelaq iBhabhiloni umuzi omkhulu izaphoswar, njalo ingabe isaficwa lakanye.

22 Lomsindo wabatshayichachost lowabahlabeleliu lowabatshayimhlangav lowabatshayimpondo, kawusoze uphinde uzwakale phakathi kwakho, layo yonke ingcwethi loba eyawuphi umunwe kayisayikuficwa phakathi kwakho lakanye, lomsindo welitshe lokuchola kawusoze uphinde uzwakale phakathi kwakhowx,

23 lokukhanya kwesibane kakusoze kusakhanya phakathi kwakhoy, lelizwi lomyeni lomakoti kalisayikuzwakala phakathi kwakho lakanyeza; ngoba abathengisi bakhob bebeyizikhulu zomhlabac; ngoba ngokuthakatha kwakhode izizwe zonke zikhohlisiwe,

24 futhi kuyo kwaficwa igazi labaprofethi lelabangcwelef, lelabo bonke ababebulewe emhlabenig.

Ezulwini kukhona injabulo ngomtshado weWundlu

19Emva kwalezizinto ngasengisizwa ilizwi elikhulu elexuku elikhulu ezulwinia, lisithi: Haleluya*b! Usindisoc lobukhosid lodumoe lamandla kungokweNkosi uNkulunkulu wethuf;

2 ngoba izigwebo zakhe ziqotho zilungileg; ngoba usilahlileh isifebe esikhului, esonakalise umhlaba ngobufebe baso, usephindisele igazi lenceku zakhe esandleni sasojk.

3 Basebesithi ngokwesibili: Haleluyal! Lentuthu yaso ithunqa kuze kube nini laninim.

4 Labadala abangamatshumi amabili lane lezidalwa ezine eziphilayo zawela phansi zakhonza uNkulunkulun ohlezi esihlalweni sobukhosi zisithi: Amenio! Haleluyap!

5 Ilizwi laseliphuma livela esihlalweni sobukhosi, lisithi: Mdumiseni uNkulunkulu wethuq, lina lonke zinceku zakher, labamesabayos, labancinyane, labakhulutu.

6 Ngasengisizwa kungathi yilizwi lexuku elikhuluv, njalo kungathi ngumdumo wamanzi amanengiw, njalo kungathi ngumsindo wemidumo elamandlax, kusithi: Haleluya!y Ngoba iNkosi uNkulunkuluz uSomandla uyabusaa.

7 Asithokoze sithabe kakhulu, besesisipha udumo kuyeb; ngoba umtshado weWundlu usufikilec, lomkalo usezilungiseled.

8 Kwasekuphiwa kuyee ukuthi embathef ilembu elicolekileyo kakhulug elihlanzekileyo lelikhazimulayoh; ngoba ilembu elicolekileyo kakhului liyikulunga kwabangcwelej.

9 Yasisithi kimi: Bhala uthik: Babusisiwe labo ababizelwe ekudleni kwantambama komtshado weWundlul. Yasisithi kimi: La ngamazwi aqotho kaNkulunkulum.

10 Ngasengiwela phansi enyaweni zayo ukuyikhonzan; yasisithi kimi: Qaphela ungakwenzio; ngiyinceku kanye lawe labazalwane bakho abalobufakazi bukaJesup; khonza uNkulunkuluq; ngoba ubufakazi bukaJesur bungumoya wesiprofethos.

UKristu ulwa lesilo asinqobe

11 Ngasengibona izulu livuliwet, khangela-ke ibhiza elimhlopheu, loligadileyov ubizwa ngokuthi oThembekileyowx loQothoyz, njalo ngokulunga uyahlulela alwea.

12 Lamehlo akhe afanana lelangabi lomlilob, lekhanda lakhec kulemiqhele eminengid; njalo ulebizo elilotshiweyoe, okungelamuntu olaziyo ngaphandle kwakhef,

13 wasesembatha isembatho esicwiliswe egazinig; lebizo lakhe libizwa ngokuthi, nguLizwi likaNkulunkuluh.

14 Lamabutho ayesezulwini amlandela egade amabhiza amhlophei, embethe ilembu elicolekileyo kakhuluj elimhlophe lelihlanzekileyok.

15 Emlonyeni wakhe kwasekuphuma inkemba ebukhalil, ukuze atshaye izizwe ngayo; njalo yena uzazibusa ngentonga yensimbim; yena-ke uzanyathela isikhamelo sevini sewayinino lentukuthelo yolakap lukaNkulunkulu uSomandlaq.

16 Njalo esembathweni lethangazini lakhe ulebizo elibhalwer ukuthi: INKOSI YAMAKHOSI LOMBUSI WABABUSIs.

17 Ngasengibona ingilosi eyodwa imi elangeni; yasimemeza ngelizwi elikhulu, isithi enyonini zonket eziphaphayo phakathi laphakathi kwezuluu: Wozani libuthaniswev ekudleni kwantambamaw kukaNkulunkulu omkhulux,

18 ukuze lidle inyama yamakhosiy, lenyama yenduna ezinkuluz, lenyama yabalamandlaa, lenyama yamabhiza leyabagadi bawob, lenyama yabo bonke, abakhululekileyo kanye labayizigqilic, labancinyane labakhulud.

19 Ngasengibona isiloe, lamakhosi omhlaba lamabutho awo ebuthanelef ukulwa impi layeg ogade ibhizah, kanye lebutho lakhe.

20 Isilo sasesibanjwai, njalo kanye laso umprofethi wamangaj owenzak izibonakalisol phambi kwasom, aduhisan ngazo labo ababelophawu lwesiloo, lalabo abakhonza umfanekiso wasop; labo bobabili baphoselwa bephila echibiniq lomlilo elivutha isibabuler;

21 labaseleyo babulawa ngenkemba yogade ibhizas, ephuma emlonyeni wakhet; lenyoni zonke zasutha inyama yabou.

Ukubotshwa kukaSathane

20Ngasengibona ingilosi isehla ivela ezulwini, ilesihluthuleloa somgodi ongelamkhawulob, leketane elikhulu esandleni sayo.

2 Yasiwubamba umgobhoc, inyoka endalad, enguDiyabholae loSathanef, yasiwubopha okweminyaka eyinkulungwaneg,

3 yasiwuphosela emgodini ongelamkhawuloh, yawuvalela, yasibeka uphawu phezu kwawoi, ukuze ungabe usaduhisa izizwe, ize iphele iminyaka eyinkulungwanejk; lemva kwalokhu kumele ukuthi ukhululwe okwesikhatshana.

Ukuvuka kokuqala

4 Ngasengibona izihlalo zobukhosil, basebehlala kuzom, lokwahlulela kwanikelwa kubon; ngabona lemiphefumuloo yalabo ababequnywe amakhandap ngenxa yobufakazi bukaJesuq langenxa yelizwi likaNkulunkulur, lababengakhonzanga isilos, loba umfanekiso wasot, njalo bengemukelanga uphawu lwaso ebunzini labo, lesandleni sabou; basebephila babusa kanye loKristuv iminyaka eyinkulungwanew.

5 Kodwa abaseleyo kwabafileyo kabaphindanga baphilax ize iphele iminyaka eyinkulungwaney. Lokhu kuyikuvuka kokuqalaz.

6 Ubusisiwe njalo ungcwele olesabelo ekuvukeni kokuqalaa; phezu kwalaba ukufa kwesibili kakulamandlab, kodwa bazakuba ngabapristi bakaNkulunkulu, labakaKristuc, njalo bazabusa kanye layed iminyaka eyinkulungwanee.

Ukukhululwa kukaSathane

7 Lalapho isiphelile iminyaka eyinkulungwanef, uSathane uzakhululwag entolongweni yakheh,

8 njalo uzaphumela ukuduhisa izizwei ezisemagumbini amane omhlabaj, uGogi loMagogik, ukubabuthelal empinim; onani labo lingangetshebetshebe lolwandlen.

9 Basebesenyukela ebubanzini bomhlabao, bazingelezela inkamba yabangcwelep lomuzi othandekayoq; kwasekusehla umlilo kuNkulunkulu ovela ezulwinir, wasubaqothula;

10 lodiyabhola owayebaduhisiles waphoselwa echibinit lomlilo lesibabuleu, lapho okukhona isilov lomprofethi wamangaw; njalo bazahlutshwa emini lebusuku kuze kube nini laninix.

Ukwahlulela kokucina

11 Ngasengibona isihlalo sobukhosi esikhulu lesimhlophe lohlezi kuso, omhlaba lezulu kwabalekela ubuso bakhey, njalo kakutholelwanga ndawoz.

12 Ngasengibona abafileyo abancinyane labakhulua, bemi phambi kukaNkulunkulu, lengwalo zavulwab; njalo olunye ugwalo lwavulwa, olungolwempiloc; abafileyo basebesahlulelwa ngezinto ezibhalwe ezingwalwenid, ngokwemisebenzi yaboe.

13 Lolwandle lwabakhupha abafileyo ababekilo, njalo ukufaf lesihogo1 kwakhupha abafileyo ababekikhog; basebesahlulelwa, ngulowo lalowo, ngokwemisebenzi yaboh.

14 Ukufa lesihogoi kwasekuphoselwa echibini lomliloj; lokhu kuyikufa kwesibilik.

15 Uba-ke ekhona ongatholwanga elotshiwe egwalweni lwempilol, waphoselwa echibini lomlilom.

Izulu elitsha lomhlaba omutsha

21Ngasengibona izulu elitsha lomhlaba omutshaa; ngoba izulu lokuqala lomhlaba wokuqala kwasekudlulileb, lolwandle lungasekhoc.

2 Mina Johane ngasengibonad umuzi ongcwelee, iJerusalema entshaf, usehla uvela kuNkulunkulu ezulwinig, ulungisiwe njengomakotih ececiselwe umkakhei.

3 Ngasengisizwa ilizwi elikhulu livela ezulwini, lisithi: Khangela, ithabhanekele likaNkulunkulu lisebantwinij, njalo uzahlala labok, futhi bona bazakuba ngabantu bakhel, loNkulunkulu uqobo uzakuba labom, enguNkulunkulu wabo;

4 njalo uNkulunkulu uzakwesula zonke izinyembezi emehlweni abon, lokufa kakusayikuba khonao; kumbe ukulila, kumbe ukukhala, loba ubuhlungu abusayikuba khonap; ngoba izinto zakuqala sezidlulileq.

5 Wasesithi ohlezi esihlalweni sobukhosir: Khangela, ngenza zonke izinto zibentshas. Wasesithi kimi: Bhalat; ngoba lamazwi aqinisile athembekileu.

6 Wasesithi kimi: Sekwenzakelev. Mina nginguAlfa loOmegaw, ukuqala lokucinax. Mina ngizamnika owomileyo okuvela emthonjeni wamanzi empiloy ngesihlez.

7 Onqobayoa uzakudla ilifab lazo zonke izintoc; njalo ngizakuba nguNkulunkulu wakhed, laye abe yindodana yamie.

8 Kodwa amagwala labangakholwayof labanengekayog lababulalihi leziphingijk labathakathilm labakhonza izithomben labo bonke abaqambimangaop, bazakuba lesabelo saboq echibini elivutha umlilo lesibabuler, okuyikufa kwesibilis.

IJerusalema yezulwini

9 Kwasekusiza kimi enyet yengilosi eziyisikhombisa ezazilemiganu eyisikhombisa egcwele izinhlupheko zokucina eziyisikhombisau, yasikhuluma lami, isithi: Woza laphav, ngizakutshengisa umakoti, umkaWundluw.

10 Yasingithwalax ngikuMoya yaya entabeni enkulu lendey, yasingitshengisa umuzi omkhulu, iJerusalema engcwelez, usehla uvela ezulwini kuNkulunkulu,

11 ulenkazimulo kaNkulunkulua; ukukhanya kwawo kwakunjengelitshe eliligugu elikhulukazi njengelitshe ijaspi*b, likhanyisa njengekristali*c;

12 njalo ulomduli omkhulu lophakemeyo, ulamasango alitshumi lambilide, lemasangweni ingilosi ezilitshumi lambili, lamabizo ebhalwe kiwo, angawezizwe ezilitshumi lambili zabantwana bakoIsrayeli.

13 Empumalangafg kwakulamasango amathathuh; enyakatho, amasango amathathu; eningizimu, amasango amathathu; lentshonalanga, amasango amathathu.

14 Lomduli womuzi wawulezisekelo ezilitshumi lambiliij, lakuzo amabizo abaphostoli abalitshumi lambili beWundluk.

15 Lowayekhuluma lami wayelomhlanga wegolide, ukuze alinganise umuzil, lamasango awo, lomduli wawom.

16 Umuzi wawumiswe walingana inhlangothi zozine, lobude bawo babungangobubanzi. Waselinganisa umuzi ngomhlangan waba ngamastadiyu* azinkulungwane ezilitshumi lambilio; ubudep lobubanziq lokuphakama kwawor kuyalinganas.

17 Waselinganisa umduli wawo, ingalo ezilikhulu lamatshumi amane lanet, isilinganiso somuntuu, esingesengilosiv.

18 Njalo kwakulesakhiwo somduli wawo phakathi, ijaspiw; lomuzi uligolide elicwengekileyo, njengengilazi ehlanzekileyox.

19 Lezisekeloy zomduli womuzi zaziceciswez ngalo lonke ilitshe eliligugu. Isisekelo sokuqala, ijaspia; esesibili, isafire*bc; esesithathu, ikalkedoni*; esesine, i-emeraldi*d;

20 esesihlanu, isaridonikisi*e; esesithupha, isardiyusi*f; esesikhombisa, ikrisolite*g; esesificaminwembili, ibherule*; esesificamunwemunye, itopazi*h; esetshumi, ikrisoprase*; esetshumi lanye, ihiyakinte*i; esetshumi lambili, i-ametiste*j.

21 Lamasango alitshumi lambili angamapharele*k alitshumi lambili; yilelo ngalinye ngalinye lamasango lilipharele linye; njalo isitaladal somuzi sasiligolide elicwengekileyo, njengengilazi ekhanyelayom.

22 Njalo kangibonanga ithempeli phakathi kwawon; ngoba iNkosi uNkulunkulu uSomandlao ulithempeli lawo, leWundlu.

23 Lomuzi kawusweli langa, kumbe inyanga, ukuthi kukhanyise kuwop; ngoba inkazimulo kaNkulunkuluqr iyawukhanyisa, lesibane sawo liWundlu;

24 lezizwes zabasindisiweyo zizahamba ekukhanyeni kwawot; lamakhosi omhlaba aletha ubukhosi lodumo lwawo kuwou;

25 lamasango awo kawasoze avalwe eminiv, ngoba kakuyikuba khona ubusuku laphow;

26 njalo bazaletha kuwo ubukhosi lodumo lwezizwex;

27 njalo kakusoze kwangena lolulodwa ulutho olungcolileyo kuwoy, njalo lokwenza okunengekayoz lamangaa; ngaphandle kwabalotshiweyo egwalweni lwempilo lweWundlub.

22Wasengitshengisa umfula ocengekileyo wamanzi empiloa, ukhazimula njengekristali*b, uphuma esihlalweni sobukhosi sikaNkulunkulu, leseWundlu.

2 Laphakathi kwesitalada sawoc, njalo ngapha langapha komfulad kwakulesihlahla sempiloe, sithela izithelo ezilitshumi lambili, ileyo laleyo inyanga sithela isithelo saso; lamahlamvu esihlahlaf ngawokwelatshwa kwezizweg.

3 Kakusayikuba khona lakanye isiqalekisoh; kodwa isihlalo sobukhosi sikaNkulunkulu leseWundlu sizakuba kuwoi; lenceku zakhe zizamkhonza,

4 zizabona ubuso bakhej; lebizo lakhe lizakuba semabunzini azok.

5 Lobusuku kabuyikuba khona laphol, njalo kazisweli isibane lokukhanya kwelanga, ngoba iNkosi uNkulunkulu iyazikhanyiselam; njalo zizabusa kuze kube nini laninin.

Iqiniso lombono

6 Wasesithi kimi: Lamazwi athembekile aqothoo; njalo iNkosi, uNkulunkulu wabaprofethi abangcwelep, ithumele ingilosi yayoq ukutshengisa inceku zayo izinto okumele zenzeke ngokuphangisar.

7 Khangela, ngiyeza masinyanes. Ubusisiwe owagcinayo amazwi esiprofetho salolugwalot.

8 Futhi mina Johane nginguye owazibonayo lezizinto lowazizwayou. Kuthe sengizizwile ngazibona, ngawela phansi ukukhonza phambi kwenyawo zengilosi eyangitshengisa lezizintov.

9 Yasisithi kimi: Qaphela ungakwenziw; ngoba ngiyinceku kanye lawe, labazalwane bakho abaprofethi, lalabo abagcina amazwi alolugwalo; khonza uNkulunkulu.

10 Yasisithi kimi: Unganamathiseli ngophawu amazwi esiprofetho salolugwalox; ngoba isikhathi siseduzey.

11 Owenza okungalunganga kahlale esenza okungalungangaz; longcolileyo ahlale engcolile; lolungileyo ahlale elungisisiwe; longcwele ahlale engcwelisiwe.

12 Khangela-ke, ngiyeza masinyaneab, lomvuzo wami ukimic, ukuvuza ngulowo lalowo njengokuzakuba ngumsebenzi wakhed.

13 Mina nginguAlfa loOmegae, isiqalo lesicinof, owokuqala lowokucinag.

14 Babusisiwe labo abenza imilayo yakheh, ukuze babe lelungeloi esihlahleni sempiloj, babe sebengenak emzini ngamasangol;

15 kodwa ngaphandle kukhonam izinjan labathakathio leziphingip lababulaliq labakhonza izithomber laye wonke othanda njalo esenza amangas.

16 Mina Jesu ngithume ingilosi yami ukufakazat lezizinto kini emabandleni. Mina ngiyimpande lenzalo kaDavidau, indonsakusa ekhazimulayovw.

17 UMoya-ke lomakotix bathi: Woza! Lozwayo kathi: Woza! Lowomileyo kezey; lothandayo kathathe amanzi empilo ngesihleza.

18 Ngoba ngiyafakaza kuye wonke ozwa amazwi esiprofetho salolugwalo: Uba umuntu esengeza kulezizinto, uNkulunkulu uzakwengezelela kuye izinhlupheko ezilotshwe kulolugwalob;

19 njalo uba umuntu esusa okwamazwi ogwalo lwalesisiprofetho, uNkulunkulu uzasusa isabelo sakhec egwalweni lwempilod, lemzini ongcwelee, lezintweni ezilotshiweyo kulolugwalo.

20 Ofakaza lezizinto uthi: Yebo, ngiyeza masinyanef. Ameni. Yebo, woza, Nkosi Jesu!g

21 Umusa weNkosi yethu uJesu Kristu kawube lani lonkeh. Ameni.

a Hlab. 33.6; 136.5; Joha. 1.1-3; Seb. 14.15; 17.24; Kol. 1.16,17; Heb. 1.8-10; 11.3.

b Isa. 34.11 Jer. 4.23.

c 2 Kor. 4.6

d Jobe 37.18. Hlab. 136.5. Jer. 10.12; 51.15.

e Hlab. 148.4.

f Jobe 38.8. Hlab. 33.7. 2 Pet. 3.5.

1 utshani: Heb. utshani obubuthakathaka.

2 phakathi kwemini lobusuku: Heb. phakathi kwemini laphakathi kobusuku.

g Dute. 4.19. Hlab. 136.7,8,9.

3 sibuse: Heb. kube yikubusa kwe-.

h Jer. 31.35

4 emkhathini: Heb. ebusweni bomkhathi.

i 8.17; 9.1.

j 5.1; 9.6. 1 Kor. 11.7. Efe. 4.24. Kol. 3.10. Jak. 3.9.

k 9.2. Hlab. 8.6.

l 2.18; 5.2. Mal. 2.15. Mat. 19.4. Mark. 10.6.

m 9.1,7.

5 esithela: Heb. esihlanyela.

n 9.3. Hlab. 145.15,16.

6 umoya: Heb. umphefumulo.

o Tshu. 7.29. 1 Tim. 4.4.

a Dute. 4.19. Hlab. 33.6.

b Eks. 20.11; 31.17. Dute. 5.14. Heb. 4.4.

1 wawenza: Heb. ukuwenza.

c 1.1.

d 1.12.

e 3.19,23. Hlab. 103.14. Tshu. 12.7. 1 Kor. 15.47.

f 7.22. Jobe 33.4. Isa. 2.22. 1 Kor. 15.45.

g 13.10. Isa. 51.3. Hez. 28.13; 31.8. Jow. 2.3.

h Isam. 2.7; 22.2,14.

i 10.7,29; 25.18. 1 Sam. 15.7.

j Eks. 25.7; 28.9,20; 35.9,27; 39.6,13. 1 Lan. 29.2. Jobe 28.16. Hez. 28.13.

2 umuntu: kumbe, uAdamu.

k 1 Kor. 11.9.

3 onjengaye: Heb. njengophambi kwakhe.

l 1.24; 1.21.

m Hlab. 8.6.

4 kuAdamu: kumbe, emuntwini.

n 15.12. 1 Sam. 26.12.

5 lwaba: Heb. yalwakha lwaba.

o 29.14. Hlu. 9.2.

6 owesifazana: Heb. Isha.

p 1 Kor. 11.8

7 indoda: Heb. Ish.

q Hlab. 45.10. Mat. 19.5. Mark. 10.7. 1 Kor. 6.16. Efe. 5.31.

a Mat. 10.16. 2 Kor. 11.3.

1 yebo: Heb. yebo, ngoba.

b 2.17.

2 siyabukeka: Heb. siyaloyiseka.

c 1 Tim. 2.14

d 3.5.

e 2.25.

3 amafasikoti: kumbe, izibhinco.

4 ekupholeni: Heb. emoyeni.

f 2.18. Jobe 31.33.

g 3.4. 2 Kor. 11.3. 1 Tim. 2.14.

h Isa. 65.25. Mika 7.17.

i Isa. 7.14. Mika 5.3. Mat. 1.18,23,25. Luka 1.34,35. Gal. 4.4. 1 Tim. 2.15. Isam. 12.9; 20.2.

j Jobe 9.17 Roma 16.20. Heb. 2.14.

k 4.7. Ngoma 7.10.

l 1 Kor. 11.3; 14.34. Efe. 5.22,23,24. Kol. 3.18. 1 Tim. 2.11,12. Tit. 2.5. 1 Pet. 3.1,5,6.

m 2.17.

n Roma 8.20-22.

o Jobe 5.7; 14.1. Tshu. 2.22,23.

p 2.7.

q Jobe 34.15. Hlab. 104.29. Tshu. 3.20; 12.7. Roma 5.12.

5 uEva: Heb. uHava, kusitsho, ophilayo.

r 3.5.

s 2.9.

t 2.8.

u 3.8.

1 uKhayini: okutsho, okuzuziweyo.

2 uAbela: Heb. uHabela.

a Nani 18.17. Zaga 3.9.

b Heb. 11.4

c 31.2.

3 kuyemukeleka: kumbe, kuphakeme.

d Mat. 23.35. Heb. 12.24. 1 Joha. 3.12. Juda 11.

e Joha. 8.44.

4 isijeziso sami: kumbe, isono sami sikhulu kulokungathethelelwa.

f 2 Kho. 13.23; 24.20. Hlab. 51.11. Jer. 52.3.

g 9.6.

h Hlab. 79.12.

5 uEnoki: Heb. uHanoki.

6 uLameki: Heb. uLemeki.

i Eks. 21.25.

j 4.15.

7 uSeti: Heb. uSheti, okuyikuthi, omisiweyo, kumbe, obekiweyo.

k Eks. 18.4.

8 uEnosi: Heb. uEnoshi.

a 1.26,27.

b 4.25.

c 1 Lan. 1.1-4. Luka 3.36-38.

d 3.19.

e 4.26.

1 uJaredi: Heb. uJeredi.

f Juda 14.

g 5.24. 6.9.

h Heb. 11.5. 2 Kho. 2.11.

i 3.16,17.

j 3.17.

k 10.21.

a Dute. 7.3,4.

b Gal. 5.16,17.

c Hlab. 78.39.

1 imicabango: Ibala lesiHebheru litsho lenjongo leziloyiso.

d 8.21. Jobe 14.4; 15.14. Hlab. 51.5. Jer. 17.9. Mat. 15.19. Roma 3.23.

e 1 Sam. 15.11. 2 Sam. 24.16. Jow. 2.13. Nani 23.19. 1 Sam. 15.29. Gen. 18.30. Isa. 1.14; 43.24.

f Isa. 63.10. Efe. 4.30.

g 19.19. Eks. 33.12,13,16,17. Luka 1.30. Seb. 7.46.

h Hez. 14.14,20. 2 Pet. 2.5.

2 epheleleyo: kumbe, eqotho.

i 5.22,24.

j 7.1; 10.9; 13.13. Luka 1.6. Roma 2.13; 3.19.

k Hez. 8.17; 9.9; 28.16.

l 18.21. Hlab. 14.2; 53.2,3.

m Hez. 7.2,3,6.

3 izigaba: kumbe, izidleke.

n 2.19.

o Heb. 11.7. Eks. 40.16.

a Jobe 22.16. Mat. 24.38,39. Luka 17.26,27. Heb. 11.7. 1 Pet. 3.20. 2 Pet. 2.5; 3.6.

b 6.9.

c 8.20. Levi 11.

1 ngibhubhise: kumbe, ngesule.

d 6.22.

2 emva kwensuku: kumbe, ngolwesikhombisa lwezinsuku.

e 8.2. Zaga 8.28.

f 8.2. 2 Kho. 7.19. Isa. 24.18. Mal. 3.10. Gen. 1.7. Hlab. 78.23.

g 6.20.

h Hlu. 9.51; 3.22,23.

i 2.7.

j 2 Pet. 2.5.

a 19.29; 30.22. Eks. 2.24. 1 Sam. 1.19.

b Eks. 14.21.

c 7.11.

d 7.24.

e 6 16; 26.8. 2 Kho. 13.17.

1 lazulazula njalo: Heb. laphuma lokuphuma labuya.

f 1.22,28.

2 ngenhlobo: Heb. ngezizukulwana.

g Eks. 29.18,25,41. Levi 1.9,13,17. Nani 15.3. Hez. 6.13; 16.19; 20.41. 2 Kor. 2.15. Efe. 5.2.

3 olumnandi: Heb. uqhatshi lokuthula.

h 3.17; 6.17.

i 6.5.

j 9.11,15.

k Isa. 54.9.

l Jer. 33.20,25.

a 1.22,28; 8.17.

b Dute. 12.15. Seb. 10.12-15. Roma 14.14. 1 Tim. 4.3,4.

c 1.29.

d Levi 17.10,11,14; 19.26. Dute. 12.23. 1 Sam. 14.32,33. Seb. 15.20,29.

e Eks. 21.28.

f 4.10,11.

g Eks. 21.12,14. Levi 24.17. Mat. 26.52. Isam. 13.10.

h 1.27.

i 6.18; 8.22.

j Isa. 54.9.

k 17.1.

1 umchilowamakhosikazi: Heb. idandili.

l Hez. 1.28. Isam. 4.3.

m Levi 26,42,45. Hez. 16.60.

n 17.7,13,19.

o 10.6.

2 uKhanani: Heb. uKhenani.

p Dute. 27.16.

q Josh. 9.23. 1 Kho. 9.20,21.

r Heb. 11.16.

3 isigqili sakhe: kumbe, isigqili kuye.

a 1 Lan. 1.5-7.

b Hez. 38.6.

c Hez. 38.2,3; 39.1.

d Dan. 11.2.

e Hez. 38.2,3; 39.1.

f Jer. 51.27.

g Hez. 38.6.

h Hlab. 72.10. Hez. 38.13.

i Hlab. 72.10. Isa. 11.11; 40.15. Jer. 2.10; 25.22. Hez. 27.6. Zef. 2.11.

j Hlab. 72.10. Isa. 11.11; 40.15. Jer. 2.10; 25.22. Hez. 27.6. Zef. 2.11.

k 1 Lan. 1.8-10.

l Jer. 46.9.

m Jer. 46.9.

n Hlab. 72.10. Hez. 38.13.

o Hlab. 72.10. Hez. 38.13.

p 11.2.

1 kwaphuma: kumbe, waphuma waya eAsiriya.

q 1 Lan. 1.11-16.

r Jer. 47.4. Amos 9.7. Gen. 21. Dute. 2.23.

s Jer. 47.4. Amos 9.7. Gen. 21. Dute. 2.23.

2 uSidoni: Heb. uThizidoni.

3 iGaza: Heb. iAza.

t 1 Lan. 1.17-25.

u 1 Lan. 1.17.

v 11.12.

4 uPelegi: okuyikuthi, ukwehlukana.

w 1 Kho. 9.26-28; 10.11.

1 bevela empumalanga: kumbe, ngempumalanga.

a 10.10; 14.1. Isa. 11.11. Dan. 1.2. Zek. 5.11.

b 14.10. Eks. 2.3.

c Dute. 1.28.

d 18.21.

e 1.26.

f 10.25,32.

2 iBabeli: okuyikuthi, ukuphambaniseka.

g 10.22-25. 1 Lan. 1.17-27.

h Luka 3.36.

i 17.15; 20.12.

j 22.20.

k 12.1; 15.7.

l Josh. 24.2. Neh. 9.7. Seb. 7.2,4.

m 10.15-19.

a Seb. 7.3. Heb. 11.8.

b 27.29. Nani 24.9.

c 18.18; 22.18; 26.4; 28.14. Seb. 3.25. Gal. 3.8.

d 14.14.

e 11.31.

f Heb. 11.9.

g 13.18.

h Dute. 11.30. Hlu. 7.1.

i 10.18,19; 13.7.

j 13.15; 17.8. Hlab. 105.9-12.

k 13.4.

l 26.1.

m 43.1.

n 20.1-18; 26.6-11.

o 20.18. 1 Lan. 16.21. Hlab. 105.14.

a Zaga 10.22.

b 12.7,8.

c 36.7.

d 26.20.

e 12.6.

f Seb. 7.26.

g 20.15; 34.10.

h 19.17. Dute. 34.3. Josh. 1.7.

i 19.17. Dute. 34.3. Josh. 1.7.

j 19.24,25.

k 2.8. Isa. 51.3. Jow. 2.3.

l 14.2,8; 19.22.

m 18.20. Hez. 16.49. 2 Pet. 2.7,8.

n 6.11.

o 28.14.

p 17.8; 28.13; 35.12. Seb. 7.5.

q 12.7; 15.18; 24.7; 26.4. Dute. 34.4. 2 Lan. 20.7.

r 15.5; 22.17; 26.4; 28.14; 32.12. Nani 23.10.

s 35.27; 37.14.

a 11.2.

b 10.22. Isa. 11.11. Seb. 2.9.

c 19.24.

d 19.24.

e Dute. 29.23.

f Dute. 29.23.

g 14.8; 19.22.

h Nani 34.12. Dute. 3.17. Josh. 3.16.

i 15.20. Dute. 3.11. Josh. 12.4; 13.12; 17.15. 2 Sam. 5.18,22; 23.13.

j Josh. 12.4; 13.12.

k Dute. 2.20.

l Dute. 2.10,11.

m 36.8,19. Dute. 2.12,22.

1 iEliparani: kumbe, igceke leParani.

n 21.21. Nani 12.16.

o 2 Lan. 20.2.

p 11.3.

q 19.17,30.

r 14.16,21.

s 12.5.

t 13.12.

u 13.18.

v 14.24.

w 13.8.

2 wahlomisa: kumbe, wakhokhela.

x 12.5,16; 15.3; 17.12,13,23,27. Tshu. 2.7.

y Dute. 34.1. Hlu. 18.29.

z 1 Sam. 23.19,24. Eks. 26.18,35; 27.9; 36.23; 38.9.

a 2 Sam. 18.18.

b Heb. 7.1.

c Hlab. 110.4. Heb. 5.6.

d Seb. 16.17.

e Ruthe 3.10. 2 Sam. 2.5.

f 14.22.

g 24.27.

h Heb. 7.4. Gen. 28.22.

3 abantu: Heb. imiphefumulo.

i Dan. 12.7. Isam. 10.5,6. Eks. 6.8. Dute. 32.40. Nani 14.30. Hez. 20.5.6.

j Esta 9.15,16.

k 14.13.

a 26.24. Dan. 10.12. Luka 1.13,30.

b 2 Sam. 22.3. Hlab. 3.3; 18.2; 84.11; 119.114.

c Zaga 11.18. Hlab. 15.5.

d 14.15.

e 14.14.

f 2 Sam. 7.12; 16.11.

g Hlab. 147.4.

h 13.16; 22.17; 26.4. Eks. 32.13. Dute. 1.10; 10.22. 1 Lan. 27.23. Jer. 33.22. Heb. 11.12.

i Roma 4.18.

j Roma 4.3,9,22. Gal. 3.6. Jak. 2.23.

k Hlab. 106.31.

l 11.28,31; 12.1.

m Hlab. 105.42,44. Roma 4.13.

n 24.13,14. Hlu. 6.17,37. 1 Sam. 14.9,10. 2 Kho. 20.8. Hlab. 86.17. Isa. 7.11-13. Luka 1.18.

o Jer. 34.18,19.

p Levi 1.17.

q 2.21. Jobe 4.13; 33.15.

r Seb. 7.6,7.

s Eks. 1.11.

t 15.16. Eks. 12.40,41.

u Eks. 6.6.

v Eks. 12.36. Hlab. 105.37.

w Jobe 5.26.

x Seb. 13.36.

y 25.8.

z 25.8.

a 15.13.

b 15.21. Josh. 5.1; 13.4. 1 Kho. 21.26. Amos 2.9.

c Dan. 8.23. Mat. 23.32. 1 Thes. 2.16.

d Hez. 12.6,7,12.

e 12.7; 13.15; 24.7; 26.4. Nani 34.2. Dute. 34.4. Neh. 9.8. Hlab. 105.11.

f Eks. 23.31. Dute. 1.7; 11.24. Josh. 1.4. 1 Kho. 4.21. 2 Lan. 9.26. Isa. 27.12.

g Hlu. 1.16; 4.11,17. Eks. 2.15,16.

h 23.2,3.

i Hlu. 1.4.

j 14.5.

k Nani 13.29. Josh. 17.2.

l Josh. 24.11.

a 15.2,3.

b 12.16; 21.9.

c Gal. 4.24.

d 20.3,9.

e 20.18; 30.2. 1 Sam. 1.5,6.

f 12.5.

g Zaga 30.21,23.

h 31.53. 1 Sam. 24.12.

i Jobe 2.6. Jer. 38.5.

j Eks. 2.15.

k 20.1. Eks. 15.22. 1 Sam. 15.7.

l 25.18; Eks. 15.22.

m 17.20; 21.18; 25.12-18.

n 17.19. Mat. 1.21. Luka 1.13,31.

1 uIshmayeli: okuyikuthi, uNkulunkulu uzakuzwa.

o 21.20.

p 25.18.

q 24.62; 25.11.

2 iBeri-Lahayi-Royi: okuyikuthi, umthombo walowo ophilayo engibona.

r Nani 13.26. 14.7; 20.1.

s 16.11.

a 28.3; 35.11; 43.14; 48.3; 49.25. Eks. 6.3.

b 24.40; 48.15. 1 Kho. 2.4; 8.25. 2 Kho. 20.3. Gen. 5.22,24; 6.9.

c 6.9. Dute. 18.13. Jobe 1.1. Mat. 5.48.

1 uphelele: kumbe, bana qotho.

d 12.2; 13.16; 22.17.

e 17.17.

f Roma 4.11,12,16. Gal. 3.29.

g Neh. 9.7.

2 uAbrahama: okuyikuthi, uyise wexuku elikhulu.

h Roma 4.17.

i 28.3; 48.4.

j 35.11.

k 17.16; 35.11.

l Gal. 3.17.

m 26.24; 28.13. Heb. 11.16.

n 12.7.

3 njengowezizwe: Heb. ilizwe lokuhlala kwakho njengowezizwe.

o Eks. 6.7. Levi 26.12. Dute. 14.2; 26.18; 29.13.

p Seb. 7.8. Roma 4.11.

q Levi 12.3. Luka 2.21. Fil. 3.5. Joha. 7.22.

4 uSara: Heb. inkosazana.

r 18.10.

s Gal. 4.31. 1 Pet. 3.6.

t 21.6. Joha. 8.56. Roma 4.19.

u 15.16.

v 18.10; 21.2. Gal. 4.23,28.

w 16.10.

x 25.12-16.

y 21.18.

z 35.13.

a 13.18.

b Heb. 13.2. Gen. 18.22; 19.1; 31.11,13; 48.16. Eks. 3.2,14; 6.3; 14.19; 13.21; 24.10. Isa. 63.9. Mal. 3.1.

c 19.1.

d 19.2; 24.32; 43.24.

e Hlu. 6.18; 13.15.

f 19.8; 33.10.

g 24.67.

h 18.14.

i 17.19,21; 21.2. Roma 9.9.

j 17.17. Roma 4.19. Heb. 11.11,12,19.

k 31.35.

l 17.17. Luka 1.18.

m 1 Pet. 3.6.

n Jer. 32.17. Zek. 8.6. Mat. 19.26. Luka 1.37.

o 17.21; 18.10. 2 Kho. 4.16.

p Levi 19.11.

q Roma 15.24. 3 Joha. 6.

r Hlab. 25.14. Amos 3.7. Joha. 15.15.

s 12.3; 22.18; 26.4. Seb. 3.25. Gal. 3.8.

t Dute. 4.9,10; 6.7. Efe. 6.4.

u 17.27. Josh. 24.15.

v 4.10; 19.13. Jak. 5.4.

w 11.5. Eks. 3.8.

x Dute. 8.2; 13.3.

y 19.1.

z 18.1.

a Heb. 10.22.

b 20.4. Nani 16.22. 2 Sam. 24.17.

c Jobe 8.20.

d Jobe 8.3. Roma 3.6.

e Jer. 5.1. Hez. 22.30.

f Luka 18.1.

g 2.7; 3.19. Jobe 4.19.

h Hlu. 6.39.

a 18.22.

b 18.2. 2 Sam. 11.8.

c Heb. 13.2. Hlu. 4.18.

d 18.4; 24.32; 43.24.

e Luka 24.28.

f 13.13. Isa. 3.9.

g Hlu. 19.22.

h Roma 1.24,27. Juda 7.

i Hlu. 19.23.

j Hlu. 19.24.

k 18.5.

l 13.12. 2 Pet. 2.7,8.

m Eks. 2.14.

n 2 Kho. 6.18. Seb. 13.11.

o 2 Pet. 2.7,9.

p 19.8. 2 Kho. 8.27.

q Nani 16.21,24,26,45. Jer. 51.6. Isam. 18.4.

1 ebubini: kumbe, ekujezisweni.

r 19.26. Luka 9.62.

s Seb. 10.14.

2 ngikwemukele: Heb. ngibuphakamisile ubuso bakho.

t Jobe 42.8,9.

u Mark. 6.5.

v 14.2,8.

3 iZowari: okuyikuthi, okuncinyane.

w Dute. 29.23. Isa. 13.19. Jer. 20.16; 50.40. Hez. 16.49,50. Amos 4.11. Zef. 2.9. Luka 17.29. 2 Pet. 2.6. Juda 7.

x Luka 17.32.

y 18.22.

z Isam. 18.9.

a 8.1.

b 19.17,19.

c Dute. 2.9.

d Dute. 2.19.

a 18.1,33.

b 16.7,14.

c 26.3.

d 10.19; 26.6.

e 12.13-20; 26.7-11.

f Hlab. 105.14.

g Jobe 33.15,16.

h 20.7.

i 18.23.

j 39.9. Hlab. 51.4.

k Eks. 7.1. 1 Sam. 7.5. Jobe 42.8.

l Nani 16.32,33.

m 29.26; 34.7.

n Zaga 16.6.

o 11.29.

p 12.1.

q 12.13.

r 12.16.

s 13.9; 34.10.

t 20.5.

u 24.65.

v 21.25.

w 12.17.

a 1 Sam. 2.21.

b 17.19; 18.10,14.

c Heb. 11.11. Gal. 4.22.

d 17.21.

e 17.19.

f Seb. 7.8.

g 17.10,12.

h 17.1,17.

i Isa. 54.1. Gal. 4.27.

j 18.11,12.

k 16.1.

l 16.15.

m Gal. 4.29.

n Gal. 4.30.

o 17.18.

p Roma 9.7. Heb. 11.18.

q 21.18; 16.10; 17.20.

r 21.31.

s 39.2,3,21.

t 16.12.

u 24.4.

v 20.2; 26.1,26.

w 26.28.

x Josh. 2.12. 1 Sam. 24.21.

y Jobe 18.19. Isa. 14.22.

z 26.15,18,20,21,22.

a 26.31.

b 33.8.

c 21.14. 26.33.

1 iBherishebha: okuyikuthi, umthombo wesifungo.

d 4.26.

e Isa. 40.28. Roma 16.26. 1 Tim. 1.17.

f 10.14; 26.1.

a 1 Kor. 10.13. Heb. 11.17. Jak. 1.12,13. 1 Pet. 1.6,7.

b 2 Lan. 3.1.

c Joha. 19.17.

d Jak. 2.21,22.

e Mika 6.7,8.

f 26.5.

1 uJehova-jire: okuyikuthi, uJehova uzanakekela.

g Hlab. 105.9. Luka 1.73. Heb. 6.13.

h 15.5. Jer. 33.22.

i 2 Sam. 17.11. 1 Kho. 4.20. Isa. 48.19. Gen. 13.16.

j 24.60. Mika 1.9. Hlab. 127.5.

k 12.3; 18.18; 26.4. Seb. 3.25. Gal. 3.8.

l 22.2; 26.5.

m 21.31.

n 11.29.

o Jobe 1.1.

p Jobe 32.2.

q 24.15.

r Roma 9.10.

a Josh. 14.15. Hlu. 1.10.

b 13.18; 23.19; 35.27; 37.14. Nani 13.22.

c 17.8. 1 Lan. 29.15. Hlab. 105.12. Heb. 11.9,13.

d Seb. 7.5.

1 esilamandla: Heb. isikhulu sikaNkulunkulu.

e 34.20,24. Ruthe 4.1.

f 2 Sam. 24.21-24.

g Eks. 30.13. Hez. 45.12. Gen. 17.12,13; 20.16.

h 1 Lan. 21.25. Jer. 32.9.

i 25.9; 49.30-32; 50.13.

j Ruthe 4.7-10. Jer. 32.10,11.

1 elensuku ezinengi: Heb. eqhubekile ngezinsuku.

a 13.2; 14.14; 24.35.

b 15.2.

c 24.10.

d 47.29.

e 14.22.

f 26.34,35; 27.46.

g 28.2.

h 11.31; 22.20-24; 27.43.

i 12.1.

j 12.7; 13.15; 15.18; 17.8; 26.4. Seb. 7.5.

k Eks. 23.20,23; 33.2. Heb. 1.14.

l Josh. 2.20.

m 24.2.

n 12.16.

o 24.24; 27.43.

p Eks. 2.16. 1 Sam. 9.11. 29.9.

q 24.27,42; 17.7; 26.24; 28.13; 32.9. Eks. 3.6,15.

r 27.20. Hlab. 37.5.

s 24.43.

t 29.9,10.

u 15.8.

v 11.29; 22.23.

w 26.7.

x 24.12,40,42,56. Neh. 1.11.

y 24.15.

z 24.48,52. Eks. 4.31.

a 32.10. Hlab. 98.3.

b 24.48.

c 25.20; 28.2; 29.5.

d 26.29. Hlu. 17.2. Ruthe 3.10.

e 43.24. Hlu. 19.21.

f 18.4; 19.2; 43.24.

g 24.1.

h 21.2.

i 25.5.

j 24.3.

k 24.4.

l 24.5.

m 24.7.

n 17.1.

o 24.21.

p 24.8.

q 24.12.

r 24.21.

s 24.13.

t 24.14,15.

u 20.16; 21.25.

v 1 Sam. 1.13.

w 24.22. Hez. 16.11,12.

x 24.26,52.

y 22.23. 2 Kho. 8.26.

z 47.29. Josh. 2.14.

a 31.24. 2 Sam. 13.22.

b 24.13-15; 24.42-44.

c 24.26,48.

2 imiceciso: Heb. izitsha.

d 2 Lan. 21.3; 32.23. Ezra 1.6.

e 24.56,59.

f 35.8.

g 17.16.

h 22.17.

i 16.14; 25.11.

j Hlab. 77.6; 119.15,23,48,78,148; 143.5.

3 ukuzindla: kumbe, ukukhuleka.

k Josh. 15.18.

l 37.35; 38.12. 2 Sam. 13.39.

m 23.2.

a 1 Lan. 1.32,33.

b 24.36.

c 21.14.

d Hlu. 6.3.

e 15.15.

f 25.17; 35.29; 49.29,33.

g 35.29.

h 23.16; 50.13.

i 49.31.

j 16.14; 24.62.

k 16.15.

l 1 Lan. 1.29-31.

m 17.20.

n 25.8.

o 1 Sam. 15.7.

p 16.7; 20.1. Eks. 15.22.

1 wahlala: Heb. wawa.

q Mat. 1.2.

r 22.23.

s 28.2.

t 24.29.

u 2 Sam. 21.14; 24.25. 1 Lan. 5.20. 2 Lan. 33.13. Ezra 8.23.

v 1 Sam. 9.9.

w 17.16; 24.60.

x 27.29,40. Roma 9.12.

y 27.11,16,23.

z Hos. 12.3.

a 27.36.

b 27.3,5.

c 6.9. Jobe 1.1,8; 2.3. Hlab. 37.37.

d Heb. 11.9.

2 wadla: Heb. inyama yenyamazana yayisemlonyeni wakhe.

e 27.4.

f 27.6.

3 uEdoma: okuyikuthi, okubomvu.

g Heb. 12.16.

h Heb. 12.16.

a 12.10.

b 20.2.

c 21.34. 1 Sam. 21.10; Hlab. 34.1.

d 12.1.

e 20.1. Heb. 11.9.

f 28.15.

g 12.2.

h 13.15,16; 15.18.

i 22.16.

j 15.5. Eks. 32.13.

k 12.3; 22.18.

l 22.16,18.

m 12.13; 20.2,13.

n 24.16.

o 20.9.

p 26.3; 24.1,35. Jobe 42.12.

q 30.1; 37.11. Tshu. 4.4.

r 21.30.

s Eks. 1.9.

t 21.31.

1 agobhozayo: Heb. aphilayo.

u 21.25.

2 iEseki: okuyikuthi, ukuphikisana.

3 iSitina: okuyikuthi, ukuzonda.

4 iRehobothi: okuyikuthi, indawo.

v 17.6; 28.3.

w 24.12.

x 15.1.

y 28.15; 31.3.

z 12.7; 13.18.

a 21.22.

b 26.16.

c 21.22,23.

5 sokuthi: Heb. uba uzasenzela okubi.

d 24.31.

e 18.5-8; 19.3.

f 21.31.

6 iShebha: okuyikuthi, isifungo.

g 21.31; 22.19.

7 iBherishebha: okuyikuthi, umthombo wesifungo.

h 28.9; 36.2,3.

8 lusizi: Heb. okubabayo.

i 27.46.

a 48.10. 1 Sam. 3.2.

b 25.27,28.

c 48.9,15; 49.28. Dute. 33.1.

d 27.13.

e 27.4.

f 27.4.

g 25.25.

h 27.21,22.

i 1 Sam. 25.24. 2 Sam. 14.9. Mat. 27.25.

j 27.4,9.

1 ezinhle: Heb. eziloyisekayo.

k 27.27.

l 27.4.

m 24.12.

n 27.12.

o 27.16.

p 27.4,10,19,31.

q Heb. 11.20.

r Hos. 14.6.

s Dute. 33.13,28. 2 Sam. 1.21.

t Dute. 33.28.

u 2 Sam. 8.14.

v 49.8.

w 12.3. Nani 24.9.

x Jobe 9.24.

y Heb. 12.17.

z 25.26.

2 uJakobe: okuyikuthi, umqhubekisi.

a 25.33.

b 27.29. 2 Sam. 8.14.

c 27.28.

d Heb. 12.17.

e 25.23. 2 Sam. 8.14. 1 Kho. 22.47. Obad. 18-20.

f 2 Kho. 8.20-22.

g 37.4.

h 50.3,4,10; 50.15.

i Obad. 10.

j 11.31; 24.4; 29.4.

k 26.35; 28.8.

l 24.3.

a 24.3.

b Hos. 12.12.

c 25.20; 48.7.

d 22.23.

e 24.29.

f 17.1.

g 12.2.

h 28.1,3.

1 njengowezizwe: Heb. ilizwe lokuhlala kwakho njengowezizwe.

i 28.1,3.

j 24.3; 26.35.

k 36.3; 26.34.

l 25.13; 36.3.

m 26.23,33.

n Seb. 7.2.

o 37.5,9; 40.5; 41.1. Jobe 33.15.

p Joha. 1.51.

q 35.1; 48.3.

r 26.24; 24.12.

s 13.15.

t 13.16.

u 13.14. Dute. 12.20.

v 12.3; 18.18; 22.18; 26.4.

w 26.24; 31.3; 28.20.

x 35.6.

y Dute. 31.6,8. Josh. 1.5. 1 Kho. 8.57. 1 Lan. 28.20. Heb. 13.5.

z Eks. 3.5. Josh. 5.15.

a 31.13,45; 35.14. 2 Sam. 18.18.

b Levi 8.10,11. Nani 7.1.

c Hlu. 1.23,26.

2 iBhetheli: okuyikuthi, indlu kaNkulunkulu.

d 31.13. 2 Sam. 15.8.

e 28.15.

f Hlu. 11.31. 2 Sam. 15.7-9; 19.30.

g Dute. 26.17.

h 35.7,14.

i 14.20. Levi 27.30.

a Nani 23.7.

b 27.43.

c 37.14; 43.27,28. 1 Sam. 17.18.

d Eks. 2.16. Gen. 24.16.

e Eks. 2.17.

f 33.4; 45.14,15.

g 29.15; 13.8; 14.14,16. Levi 10.4. Ruthe 4.3.

h 24.28.

i 24.29.

j 2.23; 37.27. Hlu. 9.2. 2 Sam. 5.1; 19.12,13. 1 Lan. 11.1.

1 inyanga yonke: Heb. inyanga yezinsuku.

k 39.6.

l 31.41.

m 30.26. Hos. 12.12.

n Hlu. 14.10. Joha. 2.1,2.

o 30.9.

p 20.9; 34.7.

q Hlu. 14.12. Gen. 2.2,3; 8.10; 50.10.

r 30.3.

s 29.20. Dute. 21.15.

t 31.41.

u 30.22.

2 uRubeni: okuyikuthi, bona indodana.

v 31.42. Eks. 3.7; 4.31. Dute. 26.7. Hlab. 25.18.

3 uSimeyoni: okuyikuthi, ukuzwa.

w Jer. 50.5. Nani 18.2,4.

4 uLevi: okuyikuthi, kuhlanganisiwe.

x Mat. 1.2.

5 uJuda: okuyikuthi, udumo.

a 29.31.

b 26.14.

c 16.2.

d 29.29.

e 16.2.

f 50.23.

g 16.3; 35.22.

1 uDani: okuyikuthi, ukwehlulela.

2 okulamandla: Heb. kukaNkulunkulu.

3 uNafithali: okuyikuthi, ukubindana kwami.

h 29.35.

i 30.4; 29.24.

4 uGadi: okuyikuthi, ibutho.

j Luka 1.48.

5 uAsheri: okuyikuthi, othokozayo.

k Ngoma 7.13.

l Nani 16.13.

6 uIsakari: okuyikuthi, umvuzo.

7 uZebuluni: okuyikuthi, ukuhlala.

8 uDina: okuyikuthi, isahlulelo.

m 8.1.

n 29.31.

o Isa. 4.1. 1 Sam. 1.6. Luka 1.25.

9 uJosefa: okuyikuthi, ukwengeza.

p 35.17.

q 29.20,30.

r Eks. 32.32. 2 Sam. 5.8. Dan. 3.15. Luka 13.9.

s 39.3,5.

t 29.15.

u 31.6,38-40.

10 ekufikeni kwami: Heb. enyaweni lwami.

v 1 Tim. 5.8.

w 31.8.

x 31.8-12. Hez. 31.8.

y 30.41. Eks. 2.16.

z 30.35.

a 30.30.

b 13.2; 24.35; 26.13,14.

c 12.16; 24.10.

a Hlab. 49.16.

b 4.5.

1 mandulo: Heb. izolo lakuthangi.

c 31.13; 28.15; 32.9.

d 31.2.

e 31.3.

f 31.38-40; 30.29.

g 31.41. Nani 14.22. Neh. 4.12. Jobe 19.3. Zek. 8.23. Isa. 4.1. Mat. 18.21.

h 30.32.

i 31.1.

j Eks. 9.18.

k Eks. 3.7.

l 28.18-20.

m 31.3; 32.9.

n 29.15,20,27.

2 izithombe: Heb. amatherafi.

3 engananzelelwe: Heb. inhliziyo kaLabani.

o 2 Kho. 12.17. Luka 9.51.

p 20.3.

4 okuhle kumbe okubi: Heb. kusukela kukuhle kusiya kokubi.

q 31.20,27.

r 1 Sam. 30.2.

5 unginyenyela: Heb. ungeba.

s 31.55. Ruthe 1.9,14. 1 Kho. 19.20. Seb. 20.37.

t 1 Sam. 26.21.

u 31.42; 28.13.

v 31.24,29; 19.34.

w 31.19. Hlu. 18.24.

x Levi 19.32.

y Lam. 4.19.

z 31.54.

a 31.23.

b Eks. 22.12.

c 29.27,28.

d 31.7.

e Hlab. 124.1,2.

f 31.53.

g 29.32.

h 1 Lan. 12.17.

i 31.29.

j 26.28.

k 31.48. Josh. 24.27.

l 28.18.

6 iJegari-Sahadutha: okuyikuthi, inqumbi yobufakazi.

7 iGaledi: okuyikuthi, inqumbi yobufakazi.

m 31.44.

n Hlu. 11.29,34.

8 iMizipa: okuyikuthi, inqaba yokulinda.

o 31.44,48.

p 31.42.

q 31.37.

r 31.28,43.

s 28.1.

a Josh. 5.14. Luka 2.13. 2 Sam. 17.24.

1 iMahanayimi: okuyikuthi, amabutho amabili.

b 36.8,9. Dute. 2.5. Josh. 24.4.

c 33.8,15.

d 33.1.

e 28.13.

f 31.3,13.

2 kangiwufanele: Heb. ngingomncinyane kuwo wonke umusa.

g 24.27.

h 28.13-15.

i 43.11. Zaga 18.16.

j Dute. 2.37; 3.16. Josh. 12.2. Gen. 32.24.

k Hos. 12.3,4.

3 semadabukakusa: Heb. sekuphakameni kwekuseni.

l Mark. 6.48. Luka 24.28.

m 35.10. 2 Kho. 17.34.

4 uIsrayeli: okuyikuthi, isikhulu sikaNkulunkulu.

n 33.4.

o Hlu. 13.18.

5 iPeniyeli: okuyikuthi, ubuso bukaNkulunkulu.

p 16.13. Eks. 24.10,11; 33.20. Dute. 5.24. Hlu. 6.22; 13.22. Eks. 18.4. Isa. 6.5.

q Hlu. 8.8,17. 1 Kho. 12.25.

r Mika 4.6,7. Zef. 3.19.

s Jer. 51.30.

a 32.6.

b 18.2; 42.6; 43.26.

c 32.28.

d 45.14.

e 48.9. Hlab. 127.3. Isa. 8.18.

1 uqondeni: Heb. liyini leliqembu kuwe.

f 32.16.

g 32.5; 33.15.

h 18.5; 19.8.

i 2 Sam. 14.32. Mat. 18.10.

2 isipho: Heb. isibusiso.

j Hlu. 1.15. 1 Sam. 25.27; 30.26. 2 Kho. 5.15.

k 19.3. 2 Sam. 13.25,27. 2 Kho. 5.23.

l 2 Sam. 18.5. Isa. 8.6.

3 ngokuhamba: Heb. ngonyawo.

m 33.16; 32.3.

n 33.8; 34.11; 47.25. Ruthe 2.13.

o Josh. 13.27. Hlu. 8.5. Hlab. 60.6.

4 iSukothi: okuyikuthi, amadumba.

p Josh. 24.1. Hlu. 9.1 Hlab. 60.6.

q Josh. 24.32. Joha. 4.5.

r 35.7.

5 iEli-Elohe-Israyeli: okuyikuthi, uNkulunkulu uNkulunkulu kaIsrayeli.

a 30.21.

b 33.19.

1 samona: Heb. samthobisa.

c Hlu. 14.2.

d 24.21. 1 Sam. 10.27.

e 49.7.

f Hlu. 20.6. 2 Sam. 13.12.

g 34.31; 20.9; 29.26. Levi 4.2,13,22,27; 5.17; 2 Sam. 13.12.

h 13.9; 20.15.

i 34.21; 42.34.

j 47.27.

k 33.15.

l Eks. 22.16,17. 1 Sam. 18.25. Dute. 22.29.

m 2 Sam. 13.24.

n 34.27.

o Josh. 5.9.

p 1 Lan. 4.9.

q 34.10.

r 23.10.

s 49.5-7.

t 29.33,34; 30.21.

2 ubukhali: Heb. umlomo.

u 34.13.

v 43.8; 45.19.

w Josh. 7.25.

x Eks. 5.21. 1 Sam. 13.4; 27.12. 2 Sam. 10.6; 16.21. 1 Lan. 19.6.

y 13.7; 15.20,21.

z 1 Lan. 16.19. Dute. 4.27; 26.5; 33.6. Hlab. 105.12. Nani 9.20. Jobe 16.22. Hez. 12.16.

a 28.13-19.

b 27.43.

c 18.19. Josh. 24.15.

d 31.19. Josh. 24.2,23. 1 Sam. 7.3.

e Eks. 19.10.

f 32.7,24.

g 28.20; 31.3.

h Hos. 2.13. Gen. 24.22.

i Josh. 24.26. 2 Sam. 18.9. 1 Kho. 13.14. 1 Lan. 10.12. Gen. 35.8.

j 9.2. Eks. 15.16; 23.27. Dute. 11.25. Josh. 2.9. 2 Lan. 14.14.

k 28.19.

1 iEli-Bhetheli: okuyikuthi, uNkulunkulu weBhetheli.

l 24.59.

m 13.18; 35.4.

2 iAloni-Bakuthi: okuyikuthi, ie-oki yokulila.

n 17.5,15.

o 32.28.

p 17.1.

q 28.3; 48.4.

r 17.5,6,16; 26.4.

s 12.7; 13.15; 17.8; 26.3; 28.13.

t 17.22.

u 28.18; 31.45.

v Nani 28.7.

w 28.19.

3 ummango: Heb. isiqetshana somhlabathi.

x 30.24. 1 Sam. 4.20.

4 uBenoni: okuyikuthi, indodana yosizi lwami.

5 uBhenjamini: okuyikuthi, indodana yesandla sokunene.

y 48.7.

z Ruthe 1.2; 4.11. Mika 5.2. Mat. 2.6,16-18.

a 1 Sam. 10.2.

b Mika 4.8.

c 49.4. 1 Lan. 5.1. Gen. 30.4; 37.2. 2 Sam. 16.22; 20.3. 1 Kor. 5.1.

d 46.8-27. Eks. 1.2-4.

e 13.18; 23.2,19.

f Josh. 14.15; 15.13.

g 28.10.

h 15.15; 25.8.

i 25.9; 49.31.

a 25.30.

b 26.34.

c 36.14,18,25.

d 28.9.

e 36.10. 1 Lan. 1.35.

f 13.6.

g 17.8; 28.4; 37.1.

h 32.3.

i 36.1,19.

j 1 Lan. 1.35.

k 36.4.

l Eks. 17.8-16. Nani 24.20. 1 Sam. 15.2,3.

m 36.2.

n 36.11,12.

o 36.13.

p 36.14.

q 36.1,8.

r 1 Lan. 1.38-42.

s 14.6. Dute. 2.12,22.

t 36.12.

u 36.2.

v 36.20.

w 1 Lan. 1.43-54.

x Gen. 10.11.

y 1 Lan. 1.50.

z 1 Lan. 1.51.

1 njengowezizwe: Heb. ilizwe lokuhlala kukayise njengowezizwe.

a 2.4; 6.9.

b 30.24.

c 1 Sam. 2.23,24.

d 44.20.

2 esilemibalabala: kumbe, esiyiziqaziqa.

e 42.6,9; 43.26; 44.14.

f 35.18.

g Seb. 7.9.

h Dan. 7.28. Luka 2.19,51.

i 33.18.

3 baphila kuhle: Heb. bona ukuthula kwabafowenu.

j 13.18; 35.27.

k 2 Kho. 6.13.

4 umphuphi: Heb. inkosi yamaphupho.

l 42.22.

m 37.29,30.

5 esilemibalabala: kumbe, esiyiziqaziqa.

n 37.27,28,36; 39.1.

o 43.11.

p Jer. 8.22; 46.11. Hez. 27.17.

q 37.20.

r 1 Sam. 18.17.

s 29.14.

t 25.2. Hlu. 6.3.

u 45.4. Hlab. 105.17. Seb. 7.9.

v 33.19; 20.16; 45.22. Hlu. 9.4; 16.5. 2 Kho. 5.5.

w 37.34; 44.13.

x 42.13,32,36; 44.31. Jer. 31.15. Lilo 5.7.

y 37.23.

z 38.25,26.

a 37.20; 44.28.

b 37.29. 2 Sam. 1.11.

c 2 Sam. 12.17.

d 42.38; 44.29,31.

e 25.2.

a 38.16.

b 1 Sam. 22.1. 2 Sam. 23.13. 1 Lan. 11.15. Mika 1.15.

c 1 Lan. 2.3-5.

d 46.12. Nani 26.19,20.

e 21.21.

f 1 Lan. 2.3.

g Dute. 25.5-10. Mat. 22.24.

h Ruthe 1.12,13.

i Levi 22.13.

j 24.67; 37.35. 2 Sam. 13.39.

k Josh. 15.10,57. or Josh. 19.43. Hlu. 14.1.

l 38.1.

m 38.25. Jer. 22.24.

n 38.14. 24.65.

1 sideleleke: Heb. sibe lihlazo.

o Levi 21.9.

p 37.32,33.

q 38.18.

r 37.32,33.

s 1 Sam. 24.17.

t 25.24.

u Josh. 2.18.

2 ukufohla: kumbe, uzifohlelele njani.

3 uPerezi: okuyikuthi, ukufohla.

v 46.12. Nani 26.20. 1 Lan. 2.4. Mat. 1.3.

a 37.36.

b 37.28.

c 39.21; 21.22; 26.24,28; 28.15. 1 Sam. 16.18; 18.14,28. Seb. 7.9.

d Hlab. 1.3.

e 18.3; 19.19; 30.27; 33.10; 39.21.

f 30.27.

g 29.17. 1 Sam. 16.12.

h 39.4.

i 22.12.

j 2 Sam. 12.9,13. Hlab. 51.4.

k Hlab. 105.18.

l 40.3,5; 40.15; 41.14. Eks. 12.29.

m 39.2.

n Eks. 3.21; 11.3; 12.36.

o 40.4.

p 39.2,3.

a Neh. 1.11.

b 37.36.

c 39.20.

d 37.36.

e 39.4,5.

f 41.15.

g 41.16. Dan. 2.28,47.

h 40.18; 41.12. Dan. 2.36; 5.16.

i 40.18; 41.26.

j 2 Kho. 25.27. Jer. 52.31. Gen. 40.19,21,22. Hlab. 3.3.

k Josh. 2.12. 1 Sam. 20.14. 2 Sam. 9.1. 1 Kho. 2.7.

l 39.20.

1 zilezinkwa ezimhlophe: kumbe, ezilezobhobo.

m 40.12.

n 40.13.

o Mat. 14.6. Mark. 6.21.

p 40.13,19.

q 40.13.

r Neh. 2.1.

s 40.19.

a 27.44.

b 41.18. Jobe 8.11.

c Hlab. 77.4. Dan. 2.1,3.

d 41.24. Eks. 7.11,22. Dan. 1.20; 2.2; 4.7. Mat. 2.1.

e 40.2,3.

f 37.36.

g 40.5.

h 40.12.

i 40.21,22.

j Hlab. 105.20.

k 1 Sam. 2.8. Hlab. 113.7,8.

l Dan. 2.25.

1 ngokuphangisa: Heb. bamgijimisa.

m 40.5.

n 41.12. Dan. 5.16.

o Dan. 2.30.

p 40.8. Dan. 2.22,28,47.

q 41.1-7.

r 41.8.

s Dan. 2.45. Isam. 4.1.

t 2 Kho. 8.1.

u 41.25.

v 41.47.

w 41.54.

x 47.13.

y Nani 23.19. Isa. 46.10,11.

z 41.48.

2 lingabhujiswa: Heb. lingaqunywa.

a Nani 27.18. Dan. 4.8,18; 5.11,14; 6.3.

b Hlab. 105.21. Seb. 7.10.

3 bazabuswa: Heb. bazakwanga.

c Esta 3.10; 8.2,8,10.

d Esta 8.15.

e Hez. 16.11. Dan. 5.7,29.

f Esta 6.9.

g 42.6; 45.8,9,26.

4 uZafenathi-Paneya: okuyikuthi, umembuli wezimfihlo.

h 1 Sam. 16.21. 1 Kho. 12.6,8. Dan. 1.19.

i 22.17. Hlu. 7.12. 1 Sam. 13.5. Hlab. 78.27.

j 46.20; 48.5.

5 umpristi: kumbe, induna.

k 4.25; 26.7; 32.30; 41.52. Eks. 18.4.

6 uManase: okuyikuthi, ukukhohlwa.

7 uEfrayimi: okuyikuthi, ukuba lezithelo.

l Hlab. 105.16. Seb. 7.11.

m 41.30.

8 iziphala: Heb. konke okwakulolutho.

n 42.6.

o 41.54,56.

a Seb. 7.11,12.

b 43.8.

c 35.18.

d 42.38.

e 41.41.

f 37.7,9,10.

g 37.5,9.

h Dute. 1.24. Josh. 14.7.

i 37.30.

j 1 Sam. 1.26; 17.55.

1 wabafaka: Heb. wababuthela.

k Levi 25.43. Neh. 5.15.

l 42.34; 43.5; 44.23.

m Jobe 36.8,9.

n 37.21.

o 9.5. 2 Lan. 24.22. Hlab. 9.12. Luka 11.50,51.

p Jobe 33.23.

q 42.35; 43.21.

r 43.21. Eks. 4.24.

2 zasehluleka: Heb. yaphuma.

s 37.30.

t 42.15,19,20.

u 42.19.

v 34.10,21.

w 27.45; 43.14. Levi 26.22. 1 Sam. 15.33. 2 Sam. 17.8. Zaga 17.12. Jer. 18.21. Hos. 13.8.

x 46.9.

y 42.13,32,36.

z 42.4; 44.29.

a 37.35; 44.31.

a 41.54,57.

1 yasiqonqosela: Heb. yafakaza lokufakaza.

b 42.20; 44.23.

2 yabuzisisa: Heb. yabuza lokubuza.

3 ngalawo-: Heb. umlomo.

c 42.2.

d 44.32.

e 37.25.

f 42.25,27,35.

g 17.1.

h 43.19; 24.2; 39.4; 44.1,4.

4 asijume: Heb. azigiqe phezu kwethu.

i 42.3,10.

j 42.27.

k 18.4; 19.2; 24.32.

l 43.11.

m 43.28; 37.7,9,10; 42.6.

n 42.11,13.

o 35.18.

p 42.13.

q 1 Kho. 3.26. Hos. 11.8.

r 42.24.

s 45.1.

t 46.34. Eks. 8.26.

u 2 Sam. 11.8.

v 45.22.

a 43.21.

b 31.32.

c 37.29,34. Nani 14.6. 2 Sam. 1.11; 3.31. Jobe 1.20. Tshu. 3.7. 2 Kho. 18.37; 19.1. Jer. 36.24. Mat. 26.65.

d 37.7,9,10; 42.6; 43.26,28.

e 44.9.

f 43.20.

g Eks. 32.22.

h 43.8; 44.23,26,31.

i 42.15,20; 43.3,5.

j 44.31.

k 43.1.

l 37.33.

m 42.36,38; 44.31.

n 1 Sam. 18.1.

o 44.30.

p 43.9.

a 43.31. Esta 5.10. Isa. 42.14; 63.15; 64.12. 1 Sam. 13.12.

b Seb. 7.13.

1 lingazithukutheleli: Heb. kakungabi lentukuthelo emehlweni enu.

c 50.20. Hlab. 105.16,17.

d Eks. 34.21. Dute. 21.4. 1 Sam. 8.12. Isa. 30.24.

e 45.26; 41.43.

f 46.28,29,34; 47.1,4,6,27; 50.8; 47.11.

g Zaga 20.13; 23.21; 30.9.

h Seb. 7.14.

i Nani 18.12,29.

2 ukulaya: Heb. umlomo.

j 2 Kho. 5.5,23.

k 43.34.

l 2 Lan. 11.23. Dan. 4.12,21.

m Hlab. 4.4; Efe. 4.26. Zaga 29.9. Hez. 16.43.

n 45.19,21; 46.5. Nani 7.3,6.

a 21.31,33; 26.23,33; 28.10.

b 26.24,25.

c 15.1.

d 28.13.

e 12.2. Dute. 26.5.

f 15.16; 28.15; 48.21; 50.24. Eks. 3.8.

g 50.1.

h 45.19,21,27.

i 37.35. Josh. 24.4. Hlab. 105.23. Isa. 52.4.

j Eks. 6.14-25. Eks. 1.1-5.

k Nani 26.5-7. 1 Lan. 5.1-3.

l 1 Lan. 6.1.

m 1 Lan. 2.3; 4.21.

n 1 Lan. 2.3; 4.21.

o e 38.29. 1 Lan. 2.5.

p 1 Lan. 7.1.

q 29.32-30.21.

r Nani 26.15-17.

s 1 Lan. 7.30.

t 30.10-13.

u 29.24.

1 umpristi: kumbe, induna.

v 41.50.

w Nani 26.38-40. 1 Lan. 7.6-12; 8.1.

x 1 Lan. 7.13.

y 30.5-8.

z 29.29.

a Eks. 1.5. Dute. 10.22. Seb. 7.14.

b 45.10.

c 45.14.

d 47.1.

e 47.3.

f 46.32.

g 37.12.

h 43.32. Eks. 8.26.

a 46.31.

b 45.10.

c Seb. 7.13.

d 46.33.

e 46.34.

f 15.13. Dute. 26.5.

g 46.34.

h 20.15.

i 45.18.

j 47.4.

k Hlab. 39.12. Heb. 11.9,13.

l 25.7; 35.28.

m 47.7.

n Eks. 1.11; 12.37.

o 47.6.

p 45.11; 50.21.

q 41.56.

r 47.19.

s Ezra 7.24.

t 47.29; 33.15.

u 45.10.

v 46.3.

w Dute. 31.14. 1 Kho. 2.1.

x 24.2.

y 24.49.

z 50.25.

a 2 Sam. 19.37.

b 49.29; 50.5,13.

c 21.23,24.

d 48.2. 1 Kho. 1.47. Heb. 11.21.

a 17.1.

b 28.13,19; 35.6,9.

c 17.8.

d 41.50-52; 46.20.

e Josh. 13.7; 14.4.

f 35.16-19.

g 35.16.

h 33.5.

i 27.4; 49.25,26. Heb. 11.21.

1 ayefiphele: Heb. ayenzima.

j 27.1.

k 27.27.

l 48.10.

m 48.19.

n 17.1; 24.40.

o 28.13,15; 31.11,13,24; 18.2.

p Isa. 44.22,23; 49.7. 2 Sam. 4.9.

q Amos 9.12. Seb. 15.17.

r 48.14.

s Nani 1.33,35; 2.19,21. Dute. 33.17.

t Ruthe 4.11,12.

u 46.4; 50.24.

v Josh. 24.32. Joha. 4.5.

a Dute. 33.6-25.

b Nani 24.14. Dute. 4.30. Isa. 2.2. Jer. 23.20. Dan. 2.28.

c 29.32.

d Dute. 21.17. Hlab. 78.51; 105.36.

e 4.7.

f 35.22. 1 Lan. 5.1.

g 29.33,34.

h Zaga 11.13; 20.19.

i Hlab. 16.9; 57.8.

j Nani 3.6. Josh. 19.1. 1 Lan. 4.27.

k 29.35; 27.29.

l 2 Sam. 22.41.

m 1 Lan. 5.2.

n Dute. 33.22.

o Nani 23.24; 24.9. Isam. 5.5.

p Nani 24.17. Zek. 10.11.

q Hlab. 60.7; 108.8. Dute. 28.57.

1 uShilo: Heb. lowo engeyakhe.

r Zaga 30.17.

s 2 Kho. 18.32. Isa. 5.2. Jer. 2.21. Hlu. 16.4. Nani 13.23.

t Zaga 23.29.

u Dute. 33.18,19. Josh. 19.10,11.

v Dute. 1.7. Josh. 9.1. Hlu. 5.17.

w Hlu. 5.16. Hlab. 68.13. Hlu. 5.15. 1 Lan. 12.32.

x 1 Sam. 10.9.

y Eks. 1.11. Josh. 16.10.

z Gen. 30.6.

a Hlab. 25.5. Isa. 25.9.

b Gen. 30.11.

2 ingatsha: Heb. amadodakazi.

c 37.19.

d 37.24,28; 39.20.

e Hlab. 18.14.

f 27.41; 50.15.

g Jobe 29.20.

h Hlab. 132.2,5. Isa. 1.24.

i Hlab. 80.1. Isa. 28.16. 1 Pet. 2.4.

j 35.3; 50.17; 17.1.

k Dute. 33.15. Hab. 3.6.

l Dute. 33.16.

m Hez. 22.27.

n Zek. 14.1. Hez. 39.10.

o 49.33; 25.8.

p 47.30.

q 23.9; 50.13.

r 23.16,17.

s 23.19; 25.9.

t 35.29.

u 49.29.

a 46.4. 2 Kho. 13.14.

b 50.26. 2 Lan. 16.14. Luka 23.56. Joha. 19.39,40.

c Nani 20.29. Dute. 34.8,10. 1 Sam. 31.13. Jobe 2.13.

d 47.29; 32.5; 33.8,10,15.

e 2 Lan. 16.14. Isa. 22.16. Mat. 27.60.

f 45.10.

1 iAbeli-Mizirayimi: okuyikuthi, isililo samaGibhithe.

g 49.29,30. Seb. 7.16.

h 23.16.

i 49.23.

j 49.25.

k 30.2. 2 Kho. 5.7.

l 45.5,7.

m 47.12.

2 ngomusa: Heb. enhliziyweni yabo.

n Nani 32.39. 1 Lan. 7.14.

o 15.14; 46.4; 48.21. Eks. 3.16,17. Heb. 11.22.

p 15.18; 26.3; 35.12.

q Eks. 13.19. Josh. 24.32.

r 50.2.

a Gen. 35.23-26; 46.8-26. 6.14.

b Gen. 46.27. Dute. 10.22.

c Gen. 50.26.

d Gen. 1.20,21; 8.17; 9.7. Dute. 26.5. Seb. 7.17.

e 2.25. Seb. 7.18.

f Hlab. 105.24.

g Gen. 11.3,4,7; 38.16.

h Hlab. 105.25. Seb. 7.19.

i Gen. 49.15; 15.13. 3.7. Dute. 26.6.

j 2.11; 5.4,5; 6.6,7. Hlab. 81.6.

k 1 Kho. 9.19. 2 Lan. 8.4; 16.4; 17.12; 32.28.

l Gen. 47.11. 12.37.

m Gen. 28.14.

n Nani 22.3.

o Gen. 42.18. Zaga 16.6.

p Dan. 3.16-18; 6.13. Seb. 5.29.

q Tshu. 8.12.

r 2 Sam. 7.11. 1 Kho. 2.24. 1 Sam. 2.35. 2 Sam. 7.13,27. 1 Kho. 11.38. Hlab. 113.9; 127.1.

s Seb. 7.19.

a 6.20. Nani 26.59. 1 Lan. 23.14.

b Seb. 7.20. Heb. 11.23.

c Jobe 8.11. Isa. 18.2; 35.7.

d 2.5. Isa. 19.6.

e 15.20. Nani 26.59.

f Seb. 7.21.

g Seb. 7.21. Heb. 11.24.

1 uMozisi: okuyikuthi, owakhutshwa.

h Seb. 7.23,24. Heb. 11.24,25,26.

i 1.11.

j Seb. 7.26-28.

2 isiphathamandla: Heb. indoda, isiphathamandla.

k Seb. 7.29. Heb. 11.27.

l Gen. 24.11; 29.2.

m Gen. 24.11; 29.10. 1 Sam. 9.11.

n 2.19. Zaga 20.5.

o Gen. 30.38,41.

p 2.19. Gen. 29.10.

q Nani 10.29. 3.1; 4.18; 18.1.

r Gen. 31.54; 43.25.

s 4.25; 18.2.

3 uGereshoma: okuyikuthi, owemzini.

t 7.7. Seb. 7.23,30.

u Hlab. 12.5. Lilo 1.4,8,11. Hez. 21.6,7.

v Gen. 18.20,21. 3.9. Jak. 5.4.

w 6.5.

x 6.5. Hlab. 105.8,42; 106.45.

y Gen. 15.14; 46.4.

z 3.7; 4.31. 1 Sam. 1.11. 2 Sam. 16.12. Luka 1.25.

a 1.8. Dute. 33.9. 1 Lan. 28.9. Hlab. 1.6; 31.7.

a Hlab. 139.9.

b 4.27; 18.5; 24.13. Nani 10.33. 1 Kho. 19.8.

c Isa. 63.9. Mal. 3.1. Seb. 7.30,31. Gen. 18.2.

d Dute. 33.16.

e Josh. 5.15. Seb. 7.33.

f Gen. 28.13. 3.15; 4.5. Seb. 7.32. Mat. 22.32. Mark. 12.26. Luka 20.37.

g 1 Kho. 19.13. Isa. 6.1,2,5.

h 2.23,24,25. Neh. 9.9. Hlab. 106.44. Seb. 7.34.

i 5.6,10,13,14.

j Gen. 11.5,7; 18.21.

k 6.6.

l Dute. 1.25; 8.7,8,9.

m 3.17; 13.5; 33.3. Levi 20.24. Nani 13.27. Dute. 26.9,15. Jer. 11.5; 32.22. Hez. 20.6.

n Gen. 15.18-21.

o 2.23.

p 1 Sam. 18.18. 6.12. Jer. 1.6.

q Gen. 31.3. Dute. 31.8,23. Josh. 1.5.

r 19.3-5.

s 6.3. Joha. 8.58. Heb. 13.8. Isam. 1.4; 4.8.

t 3.6.

u Hos. 12.5. Hlab. 135.13.

v 4.29.

w Gen. 50.24. Eks. 4.31. Luka 1.68.

x 3.8.

y 4.31.

z 5.1.

a Nani 23.3,4,15,16.

b 5.2; 7.4.

c 7.1-13.21. Seb. 7.36.

d 12.31.

e Gen. 15.14. Eks. 11.2,3; 12.35,36.

f Eks. 33.6. 2 Lan. 20.25.

1 amaGibhithe: kumbe, iGibhithe.

a 4.17,20.

b 19.9.

c 3.6.

d Nani 12.10. 2 Kho. 5.27.

e 2 Kho. 5.14.

f 7.19.

1 isikhulumi: Heb. indoda yamazwi.

2 mandulo: Heb. izolo lakuthangi.

g 6.12. Jer. 1.6.

h Isa. 50.4. Jer. 1.9. Mat. 10.19. Mark. 13.11. Luka 12.11,12; 21.14,15.

i Jer. 51.3.

j 7.1,2.

k Nani 22.38; 23.5,12,16. 2 Sam. 14.3,19. Isa. 51.16.

l 7.1; 18.19.

m 4.2; 7.15.

n 2.15,23. Mat. 2.20.

o 17.9. Nani 20.8,9.

p 3.20.

q 7.3,13,14,22; 8.14,15; 9.12,35; 10.1; 14.8. Josh. 11.20. Dute. 2.30. Isa. 63.17. Roma 9.18.

r Hos. 11.1.

s Jer. 31.9.

t 11.5; 12.29.

u Gen. 42.27; 43.21.

v Nani 22.22. Gen. 17.14.

w Hlu. 11.37. Ngoma 3.4. Neh. 6.9.

x 4.14.

y 3.1; 18.5. 1 Kho. 19.8.

z 4.15,16.

a 3.16.

b 4.16.

c 3.18. 4.8,9.

d 3.16.

e 2.25; 3.7.

f Gen. 24.26. Eks. 12.27. 1 Kho. 1.16,31. 1 Lan. 29.20.

a 10.9; 12.9,14.

b 2 Kho. 18.35. Jobe 21.15.

c 3.18; 7.16.

d Hlu. 15.12. 1 Kho. 2.25,32.

e 1.11.

f 5.10,13,14; 1.11; 3.7.

g 5.14,15,19.

h 4.10; 5.8,14. Gen. 31.2. 1 Sam. 19.7.

i 6.9.

a 3.19.

b 11.1; 12.39.

c Gen. 17.1.

d 3.14; 15.2. Hlab. 68.4; 83.18. Joha. 8.58. Isam. 1.4,8.

e Gen. 15.18; 17.4,7.

f Gen. 17.8; 28.4.

g 2.24.

h 6.2.

i 7.4. Dute. 26.8. Hlab. 136.11,12.

j 15.13. Gen. 48.16.

k Dute. 4.20.

l 29.45,46. Gen. 17.8. Dute. 29.13. Isam. 21.7.

m 6.6; 5.4,5. Hlab. 81.6.

n Gen. 26.3.

o 5.21.

p 6.9.

q 4.10; 6.30. Levi 26.41. Jer. 6.10; 9.26. Hez. 44.7. Seb. 7.51. Levi 19.23. Jer. 1.6. Roma 2.29. Kol. 2.11.

r Gen. 46.9. 1 Lan. 5.3.

s Gen. 46.10. 1 Lan. 4.24.

t Gen. 46.11. Nani 3.17. 1 Lan. 6.1,16.

u 6.18,20. Gen. 47.28; 50.22.

v Nani 3.18. 1 Lan. 6.17; 23.7.

w Nani 3.19; 26.57. 1 Lan. 6.2,18.

x Nani 3.20. 1 Lan. 6.19; 23.21.

y 2.1,2. Nani 26.59.

z Nani 16.1. 1 Lan. 6.37,38.

a Levi 10.4. Nani 3.30.

b Ruthe 4.19,20. 1 Lan. 2.10. Mat. 1.4. Luka 3.33.

c Nani 1.7; 2.3; 7.12,17; 10.14. Mat. 1.4. Luka 3.32.

d Levi 10.1. Nani 3.2; 26.60. 1 Lan. 6.3; 24.1.

e 1 Lan. 6.22.

f Nani 25.7,11. Josh. 24.33. Hlab. 106.30.

g 6.13.

h 7.4; 12.17,41,51. Nani 33.1.

i 5.1,3; 7.10.

j 6.2.

k 6.11; 7.2.

l 6.12.

a 4.16.

b Gen. 20.7. 1 Sam. 9.9.

c 4.15; 6.29.

d 4.21.

e 11.9.

f 10.1.

g 11.9.

h 6.6,26.

i 7.17; 8.10,22; 14.4,18.

j Dute. 29.5; 31.2; 34.7. Seb. 7.23,30.

k Isa. 7.11. Joha. 2.18; 6.30.

l 4.3; 7.7.10,12,15. Gen. 1.21. Isa. 51.9.

m Gen. 41.8.

n 7.22; 8.7,18,19; 8.7,18; 9.11. Dute. 18.10. 2 Thes. 2.9. 2 Tim. 3.8.

o Gen. 41.8.

p 7.22; 8.19; 9.35; 4.21; 9.12; 10.20,27; 11.10; 14.4,8,17.

q 4.2,3,17; 17.5.

r 3.18; 5.3; 9.1,13.

s 3.12,18.

t 5.2,4; 7.5.

u 4.9. Isam. 16.4,6.

v 7.21,24.

w 8.5,6,16,17; 9.22; 10.12,21; 14.16,21,26.

x 17.5.

y Hlab. 78.44; 105.29.

z 7.18,23.

a 7.11.

b 7.13.

c 7.3,4.

a 8.20; 3.12,18.

b 7.14; 9.2.

c Isam. 16.13.

d Hlab. 105.30. Gen. 43.30.

e 7.19.

f Hlab. 78.45; 105.30.

g 7.11,22.

h 8.9,28,29,30; 9.28; 10.17,18.

i 9.14. 2 Sam. 7.22. 1 Lan. 17.20. Hlab. 86.8. Isa. 46.9. Jer. 10.6,7.

j Esta 4.14. Tshu. 8.11.

k 8.32; 7.14; 9.7,34; 10.1.

l 7.19.

m Hlab. 105.31.

n 7.11.

o Hlab. 8.3. Luka 11.20.

p 7.13.

q 7.15; 9.13.

r 8.1.

s 9.4; 11.7.

t 8.10; 7.17.

u Hlab. 78.45; 105.31.

v Gen. 43.32; 46.34.

w 17.4.

x 3.18,12.

y 8.8.

z Gen. 31.7. Hlu. 16.10,15. Jobe 13.9.

a 8.15.

a 8.1,2.

b 7.16.

c 7.4.

d 8.22; 11.7.

e Hlab. 78.50. 9.19.

f 8.15.

g Levi 13.18,19. Dute. 28.27. 2 Kho. 20.7. Jobe 2.7. Isam. 16.2.

h 9.8.

i 7.11; 8.18,19. 2 Tim. 3.9.

j 4.21.

k 7.15; 8.20.

l 7.16.

m 8.10.

n 10.1,2; 11.9; 14.17. Zaga 16.4. Roma 9.17.

o Isam. 16.21.

p Hlab. 78.47,48; 105.32. Josh. 10.11. Hlab. 18.13; 148.8. Isa. 30.30. Hez. 38.22. Isam. 8.7.

q Hez. 1.4.

r Hlab. 105.33.

s 8.22; 9.4,6; 10.23; 11.7; 12.13.

t 10.16.

u 2 Lan. 12.6. Lilo 1.18.

v 8.8,28; 10.17. Seb. 8.24.

w 9.33. 1 Kho. 8.22,38. Hlab. 143.6. Isa. 1.15.

x Hlab. 24.1. 1 Kor. 10.26,28.

y Levi 2.14.

z 9.29.

a 1 Sam. 6.6.

b 7.13.

a 4.21; 7.3; 8.15; 9.12.

1 phambi kwakhe: Heb. phakathi kwakhe.

b Jow. 1.3. Dute. 4.9. Hlab. 78.5.

c 1 Sam. 6.6.

d Levi 11.22. Zaga 30.27. Jow. 1.4; 2.25. Isam. 9.3.

e 9.32.

f 8.21.

g 23.33; 34.12. Josh. 23.13. 1 Sam. 18.21. 1 Kor. 7.35.

h 5.1.

i 7.19; 9.22; 10.21.

j 10.4,5.

k Hlab. 78.46; 105.34.

l Jow. 2.2.

m Hlab. 105.35.

n 9.27.

o 9.28.

p 8.30; 9.33.

q Jow. 2.20.

r 4.21; 9.12; 10.27; 11.10; 14.4,8.

s 10.12.

t Hlab. 105.28.

u 8.22.

v 10.8.

w 10.10.

x 10.20.

y Heb. 11.27.

a 4.23.

b 12.31,33,39.

c 3.22; 12.35.

d 3.22; 12.35.

e 12.29. Amos 4.10.

f Hlu. 16.21. Mat. 24.41.

g 12.30. Amos 5.16,17.

h Josh. 10.21.

i 8.22; 9.4.

j 12.33.

k 3.19; 7.4; 10.1.

l 7.3.

m 10.20.

a 13.4; 23.15; 34.18. Dute. 16.1.

b Levi 22.12,19,20,21. Mal. 1.8,14. Heb. 9.14. 1 Pet. 1.19.

c 12.18. Levi 23.5. Nani 9.3; 28.16. Josh. 5.10. Ezra 6.19.

d 34.25. Nani 9.11. Dute. 16.3. 2 Lan. 30.2,5. 1 Kor. 5.8.

e Nani 6.19. Dute. 16.7.

f 29.13,22. Levi 1.13; 3.3,9,14; 4.8.

g 23.18; 34.25.

h 12.21,27. Dute. 16.5.

i 11.4,5.

j 6.2.

k 13.9.

l 12.17,24,43; 13.10.

m 13.6,7; 23.15; 34.18. Levi 23.6. Nani 28.17. Dute. 16.3,8. 1 Kor. 5.7.

n Gen. 17.14. 12.19. Nani 9.13.

o Levi 23.7,8. Nani 28.18,25.

p 13.3.

q 12.8,12,14. Luka 17.34.

r 12.3.

s Levi 14.6. Hlab. 51.7. Joha. 19.29. Heb. 9.19.

t Heb. 11.28.

u 12.7.

v 3.8,17.

w 13.8,14. Dute. 6.20; 32.7. Josh. 4.6,21. Hlab. 78.3,6.

x 12.11,21.

y 4.31.

z 11.4.

a Nani 8.17; 33.4. Hlab. 78.51; 105.36; 135.8; 136.10.

b 4.23; 11.5.

c 11.6. Amos 5.16,17.

d 10.9,11.

e 10.24-26.

f 11.1,8. Hlab. 105.38.

g 3.22; 11.2.

h 3.21; 11.3.

i Gen. 15.14. 3.22. Hlab. 105.37.

j Gen. 47.11. 1.11.

k Nani 33.3,5.

l 38.26. Nani 1.46; 2.32; 11.21; 26.51.

m 6.1; 11.1; 12.33.

n Gen. 15.13,16. Seb. 7.6. Gal. 3.16,17. Gen. 12.3,4; 16.3; 21.5; 25.26; 47.9.

o 6.26; 7.4. 12.17,51. Nani 33.1.

p Gen. 17.12,13,23,27.

q Levi 22.10.

r Nani 9.12. Joha. 19.36.

s 12.6.

t Nani 9.14.

u 12.19,49.

v Nani 9.14; 15.15,16.

w 12.41.

a 13.12,13,15; 34.19. Nani 8.16; 18.15,17. 22.29,30. Levi 27.26. Nani 3.13; 8.16,17. Dute. 15.19. Hez. 44.30. Luka 2.23.

b 12.42. Dute. 16.3.

c 12.8.

d 12.2. Neh. 2.1. Esta 3.7.

e 3.8,17; 23.23; 33.2; 34.11. Dute. 7.1. & 20.17. Josh. 3.10; 12.8; 24.11. Hlu. 3.5. So Gen. 15.19,20.

f 13.11; 6.8.

g 3.8.

h 12.25,26.

i 12.15,16.

j 13.14; 12.26.

k 13.16. Dute. 6.8; 11.18. Nani 15.39. Mat. 23.5.

l 12.14.

m 12.14,17,24,43.

n 13.2.

o 34.20.

p Nani 3.46,47; 18.15,16.

q 12.26.

r 13.3,16.

s 12.29.

t 13.13.

u 13.9.

v 14.11,12. Nani 14.1-4.

w 14.2.

x Gen. 50.25. Josh. 24.32. Seb. 7.16.

y 12.37. Nani 33.6.

z 14.19,24; 40.38. Nani 9.15; 10.34; 14.14. Dute. 1.33. Neh. 9.12,19. Hlab. 78.14; 99.7; 105.39. Isa. 4.5. 1 Kor. 10.1.

a 13.18,20; 14.5,9. Nani 33.7,8.

b Jer. 44.1.

c Esta 3.15. Jow. 1.18.

d 7.13.

e 9.16; 14.17,18. Roma 9.17,22,23.

f 7.5.

g Hlab. 105.25.

h 15.4. Isa. 31.1.

i 14.4,17; 7.13.

j Nani 33.3. 13.9.

k 15.9. Josh. 24.6.

l Josh. 24.7. Neh. 9.9.

m Hlab. 106.7,8.

n 2 Kho. 1.3,6,16.

o 5.21; 6.9.

p 2 Lan. 20.15,17. Isa. 41.10,13,14.

q 14.25. Dute. 1.30; 3.22; 20.4. Josh. 10.14,42; 23.3. 2 Lan. 20.29. Neh. 4.20. So Isa. 31.4.

r 1 Sam. 7.8. Jer. 38.27. Isa. 30.15.

s 14.26; 7.19.

t 14.4,8.

u 14.4.

v 14.4.

w Gen. 31.11. 23.20; 32.34. Nani 20.16. Isa. 63.9. Mal. 3.1. 13.21.

x 14.27.

y Hlab. 66.6. Gen. 7.22. Josh. 3.17; 4.18. 2 Kho. 2.8. Hag. 2.6.

z Neh. 9.11. Hlab. 78.13. Isa. 63.12. 15.8. Hlab. 74.13; 106.9; 114.3. Josh. 3.16; 4.23.

a 14.29; 15.19. Nani 33.8. Hlab. 66.6. Isa. 63.13. 1 Kor. 10.1. Heb. 11.29. Hlab. 77.17-20.

b 1 Sam. 11.11. Hlu. 7.19. Hlab. 63.6; 90.4; 119.148. Lilo 2.19. Mat. 24.43. Mat. 14.25. Mark. 6.48; 13.35. Luka 12.38.

c 14.14-16.

d 14.16.

e 14.21.

f Josh. 4.18.

g 15.1,7. Dute. 11.4. Hlab. 78.53.

h Hab. 3.8-13.

i Hlab. 106.11.

j 14.22.

k Hlab. 106.8,10.

1 amandla amakhulu: Heb. isandla esikhulu.

l 4.31; 19.9. Hlab. 106.12. Comp. Joha. 2.11; 11.45.

a Hlab. 106.12. Hlu. 5.1. 2 Sam. 22.1.

b 15.21.

c Hlab. 59.17; 118.14. Isa. 12.2.

d Hlab. 18.2; 62.6; 140.7. Hab. 3.18.

e 3.6,15,16.

f 2 Sam. 22.47. Hlab. 18.46; 99.5; 118.28. Isa. 25.1.

g Hlab. 24.8. Isam. 19.11.

h 6.3. Hlab. 83.18.

i 14.28.

j 14.7.

k 14.28; 15.10.

l Neh. 9.11.

m 15.12. Hlab. 118.15,16.

n Dute. 33.26. Isa. 2.10; 24.14.

o Isa. 5.24; 47.14.

p 14.21,22. 2 Sam. 22.16. Jobe 4.9. Hlab. 18.15. 2 Thes. 2.8.

q Hlab. 78.13. Hab. 3.10.

r 14.9.

s Gen. 49.27. Hlu. 5.30. Isa. 53.12. Luka 11.22.

t 15.5.

u 1 Kho. 8.23. Hlab. 71.19; 86.8; 89.6,8. Jer. 10.6.

v Hlab. 77.14.

w 15.6.

x Hlab. 77.20.

y Hlab. 77.15.

z Hlab. 78.54.

a 2 Sam. 15.25.

b 15.15. Nani 14.14. Dute. 2.25. Josh. 2.9,10.

c Hlab. 48.6. Jer. 6.24.

d Gen. 36.15-43.

e Dute. 2.4.

f Nani 22.3. 2 Sam. 23.20.

g Josh. 2.9,24; 5.1.

h Josh. 2.9.

i Dute. 2.25; 11.25.

j 1 Sam. 25.37.

k Hlab. 74.2. 2 Pet. 2.1.

l Hlab. 44.2; 80.8.

m Hlab. 78.54.

n Hlab. 10.16; 146.10.

o 14.23.

p 14.28,29.

q Hlu. 4.4. 1 Sam. 10.5. Eks. 7.1.

r 2.4. Nani 26.59.

s 1 Sam. 18.6.

t Gen. 31.27. Hlu. 11.34. Hlab. 68.25; 149.3; 150.4.

u Hlu. 21.21. 2 Sam. 6.5.

v 1 Sam. 18.7.

w Eks. 15.1

x Gen. 16.7; 25.18. 1 Sam. 15.7.

y 16.2; 17.3.

z 14.10; 17.4.

a 2 Kho. 2.21; 4.41.

b Josh. 24.25.

c 16.4. Dute. 8.2,16. Hlu. 2.22; 3.1,4.

d Dute. 7.12.

e 23.25. Dute. 7.15; 28.27,60.

f Hlab. 41.3,4; 103.3; 147.3.

g Nani 33.9.

a Nani 33.10,11.

b 15.24; 17.3. 1 Kor. 10.10.

c Nani 11.4,5.

d Hlab. 78.24,25; 105.40. Joha. 6.31,32,49,58. 1 Kor. 10.3.

e 15.25.

f 16.22. Levi 25.21.

g 16.12,13.

h 6.7. Nani 16.28,29,30.

i 16.10.

j 16.8. Nani 16.11.

k 1 Sam. 8.7.

l 4.14-16.

m Nani 16.16.

n 16.7. 13.21; 14.24. Nani 16.19. 1 Kho. 8.10,11.

o 16.8.

p 16.8.

q 16.7.

r Nani 11.9.

s 16.4. Dute. 8.3. Neh. 9.15.

t 16:18,21; 12.4.

u 16.36.

v 2 Kor. 8.15.

w 16.16.

x Gen. 2.3. Eks. 20.8; 31.14-17; 35.2,3. Levi 23.3. Gen. 29.27.

y 16.20.

z Josh. 5.8. Jobe 40.12.

a 16.15.

b Nani 11.7,8.

c Heb. 9.4.

d 25.16,21; 26.33,34; 27.21; 30.6,26,36; Dute. 10.5. 2 Kho. 11.12.

e Dute. 8.2,3. Neh. 9.15,20,21.

f Josh. 5.12.

g Levi 5.11; 6.20.

a 16.1. Nani 33.12,14.

b Nani 20.3,4.

c Dute. 6.16. Hlab. 78.18,41; 95.8. Isa. 7.12. Mat. 4.7. 1 Kor. 10.9. Heb. 3.8.

d 15.24; 16.2.

e 14.15.

f 1 Sam. 30.6. Joha. 8.59; 10.31-33.

g 7.20. Nani 20.8.

h 2.3; 7.20.

i Nani 20.10,11. Hlab. 78.15,16,20; 105.41; 114.8. 1 Kor. 10.4.

j Nani 20.13. Hlab. 81.7.

k Gen. 36.12. Nani 24.20. Dute. 25.17. 1 Sam. 15.2.

l Seb. 7.45. Heb. 4.8.

m 4.2,4,20.

n 34.27.

o Nani 24.20. Dute. 25.19. 1 Sam. 15.3,7. 30.1,17. 2 Sam. 8.12.

a 2.18. 3.1.

b 18.12. 2.16.

c 4.26.

d Seb. 7.29.

e Gen. 4.25; 26.7; 32.30; 41.51,52. 2 Sam. 9.11; 18.23. Jobe 32.17. Jer. 4.31; 6.17; 20.10. Mark. 6.9. Seb. 1.4.

f 3.1,12.

g Gen. 14.17; 18.2; 19.1. 1 Kho. 2.19.

h Gen. 29.13; 33.4. 2 Sam. 19.39.

i Jobe 3.6.

j Gen. 14.20. 2 Sam. 18.28. Luka 1.68.

k 1.10,16,22; 5.2,7; 14.18.

l Neh. 9.10,16,29. Hlab. 119.21. Luka 1.51.

m Dute. 12.7. 14.26. 1 Lan. 29.21,22. Gen. 31.54. 24.11.

n Levi 24.12. Nani 15.34.

o 23.7. 24.14. Dute. 17.8. 2 Sam. 15.2,3. 1 Kor. 6.1.

p Levi 24.15. Nani 15.35; 27.6; 36.6.

q Nani 11.14,17. Dute. 1.9,12.

r 3.12.

s 4.16. 20.19. Dute. 5.5.

t Nani 27.5.

u Hlab. 19.11. Hez. 33.3,.

v Hlab. 143.8.

w Dute. 1.18.

x 18.25. Dute. 1.15,16; 16.18. 2 Lan. 19.5-10. Seb. 6.3.

y Gen. 42.18. 2 Sam. 23.3. 2 Lan. 19.9.

z Hez. 18.8.

a Dute. 16.19.

b 18.26.

c 18.26. Levi 24.11. Nani 15.33. 27.2. 36.1. Dute. 1.17; 17.8.

d Nani 11.17.

e 18.18.

f Gen. 18.33; 30.25; 31.55. 2 Sam. 19.39.

g Dute. 1.15.

h Gen. 18.33; 30.25; 31.55; 16.29. 2 Sam. 19.39.

i Nani 10.29,30.

a 16.1. Nani 33.15.

b 17.1,8.

c 3.1,12.

d 20.21. Seb. 7.38.

e 3.4.

f Dute. 29.2.

g Dute. 32.11. Isa. 40.31. Isam. 12.14.

h Dute. 5.2.

i Dute. 7.6; 14.2; 26.18. Hlab. 135.4. Mal. 3.17. Tit. 2.14.

j 9.29. Dute. 10.14. Jobe 41.11. Hlab. 24.1. 50.12. 1 Kor. 10.26,28.

k 1 Pet. 2.5,9. Isam. 1.6. 5.10. 20.6.

l Levi 19.2. 20.26. Dute. 7.6. 14.21. 26.19. 28.9. Isa. 62.12.

m 24.3,7. Dute. 5.27; 26.17.

n 19.16; 20.21; 24.15,16. Dute. 4.11. Hlab. 18.11,12; 97.2. Mat. 17.5; 16. 20.21; 24.15,16. Dute. 4.11. Hlab. 18.11,12; 97.2. Mat. 17.5.

o Dute. 4.12,36. Joha. 12.28,29.

p 14.31.

q Levi 11.44,45.

r 19.14. Gen. 35.2. Levi 15.5.

s 19.16,18. 34.5.

t Heb. 12.20.

u 19.16,19.

v 19.3.

w 19.11.

x 1 Sam. 21.4,5. 1 Kor. 7.5.

y Hlab. 77.18. Heb. 12.18. Isam. 4.5; 8.5; 11.19.

z 19.9.

a Isam. 1.10; 4.1.

b Heb. 12.21.

c Dute. 4.10.

d Isa. 6.4.

e 3.2; 24.17. Dute. 4.11,36; 33.2. Hlu. 5.5.

f Gen. 15.17. Hlab. 144.5. Isam. 15.8.

g Hlab. 68.8. Heb. 12.26.

h 19.13.

i Neh. 9.13. Hlab. 81.7.

j 3.6. 1 Sam. 6.19.

k Levi 10.3.

l 2 Sam. 6.8.

m 19.12. Josh. 3.4.

a Dute. 5.22.

b 20.17, Dute. 5.6-21.

c Levi 26.1,13. Hlab. 81.10. Hos. 13.4.

d Dute. 6.14. 2 Kho. 17.35. Jer. 25.6; 35.15.

e Levi 26.1. Dute. 4.16; 27.15. Hlab. 97.7.

f 23.24. Josh. 23.7. 2 Kho. 17.35.

g 34.14. Dute. 4.24; 6.15. Josh. 24.19. Nah. 1.2.

h 34.7. Nani 14.18. Levi 20.5; 26.39,40. 1 Kho. 21.29. Jobe 5.4; 21.19. Hlab. 109.14. Isa. 14.20,21; 65.6,7. Jer. 32.18.

i 34.7. Dute. 7.9.

j 23.1. Levi 19.12. Mat. 5.33. Jak. 5.12.

k 16.25,26; 31.13-17. Levi 19.3,30; 26.2.

l 23.12; 34.21; 35.2; Levi 23.3; Nani 15.32-36; Hez. 20.12; Luka 13.14.

m Neh. 13.16-19.

n Gen. 2.2.

o Levi 19.3. Jer. 35.7,18,19. Mat. 15.4; 19.19. Mark. 7.10; 10.19. Luka 18.20. Efe. 6.2.

p 23.26. Efe. 6.3.

q Mat. 5.21; 19.18. Roma 13.9.

r Levi 18.20; 20.10. Dute. 22.22. Zaga 6.29,32. Mal. 3.5. Roma 2.22. 1 Kor. 6.9. Heb. 13.4. Mat. 5.27. Roma 13.9.

s Levi 19.11. Mat. 19.18. Roma 13.9.

t 23.1. Dute. 19.16-20. Mat. 19.18. Roma 13.9.

u Roma 7.7; 13.9.

v Heb. 12.18.

w Gen. 15.17. Dute. 4.12.

x 19.18.

y Dute. 5.27; 18.16. Gal. 3.19,20. Heb. 12.19.

z Dute. 5.25.

a 1 Sam. 12.20. Isa. 41.10,13.

b Gen. 22.1. Dute. 13.3.

c Dute. 4.10; 6.2; 10.12; 17.19; 28.58. Zaga 3.7; 16.6. Isa. 8.13.

d Dute. 4.11. 1 Kho. 8.12. 2 Sam. 22.10. Hlab. 18.9; 97.2.

e Dute. 4.36. Neh. 9.13.

f 32.31. 2 Kho. 17.33. Hez. 20.39. Zef. 1.5.

g Dute. 12.5,11,21; 14.23; 16.6,11; 26.2. 1 Kho. 8.43; 9.3. 2 Lan. 6.6; 7.16; 12.13. Ezra 6.12. Neh. 1.9. Hlab. 74.7. Jer. 7.10,12.

h Gen. 12.2. Dute. 7.13.

i Dute. 27.5. Josh. 8.31.

j 1 Kho. 5.17. 1 Lan. 22. 2.

k 2 Kho. 5.11.

a 24.3,4. Dute. 4.14; 6.1.

b Dute. 15.12. Jer. 34.14. Levi 25.29-41.

c Dute. 15.16,17.

d 12.12; 22.8,9,28.

e Hlab. 40.6.

f Neh. 5.5.

g 21.2,3.

h 1 Kor. 7.3,5.

i Gen. 9.6. Levi 24.17. Nani 35.30,31. Mat. 26.52.

j Nani 35.20,22. 1 Sam. 24,11; Dute. 19.4,5.

k Nani 35.11. Dute. 4.41,42; 19.3. Josh. 20.2.

l Nani 15.30.

m 1 Kho. 2.28-34.

n Dute. 24.7. 1 Tim. 1.10.

o Gen. 37.28.

p 22.4.

q Levi 20.9. Dute. 27.16. Mat. 15.4. Mark. 7.10.

r 2 Sam. 3.29.

s Levi 25.45,46.

t 21.30. Dute. 22.18,19.

u Dute. 32.31. Jobe 31.11.

v Dute. 19.21.

w Levi 24.20. Dute. 19.21. Mat. 5.38.

x Gen. 4.23.

y Gen. 9.5.

z 30.12. Nani 35.31,32. Jobe 33.24.

a Zek. 11.12,13. Mat. 26.15. Fil. 2.7.

b 21.28.

a 2 Sam. 12.6. Zaga 6.31. Luka 19.8.

b Mat. 24.43.

c Nani 35.27.

d 21.2.

e 21.16.

f 22.1,7.

g 22.4.

h 21.6; 22.9.

i 22.8.

j Heb. 6.16.

k Gen. 31.39.

l Dute. 22.28,29.

m Gen. 34.12. 1 Sam. 18.25.

n Dute. 18.10,11. Levi 19.26,31; 20.27. 1 Sam. 28.3,9.

o Levi 18.23; 20.15.

p Nani 25.2,7,8. Dute. 13.1,2,5,6,9,13,14,15; 17.2,3,5.

q 23.9. Levi 19.33. Levi 25.35. Dute. 10.18,19. Jer. 7.6. Zek. 7.10. Mal. 3.5.

r Dute. 10.18; 24.17; 27.19. Hlab. 94.6. Isa. 1.17,23; 10.2. Hez. 22.7. Zek. 7.10. Jak. 1.27.

s Jobe 34.28; 35.9. Dute. 15.9; 24.15. Luka 18.7.

t 22.27. Hlab. 18.6; 145.19. Jak. 5.4.

u Hlab. 69.24.

v Hlab. 109.9. Lilo 5.3.

w Levi 25.35,36,37. Dute. 23.19,20. Neh. 5.7. Hlab. 15.5. Zaga 28.8. Hez. 18.8,13,17; 22.12.

x Dute. 24.6,10,13,17. Jobe 22.6; 24.3,9. Zaga 20.16. Hez. 18.7,16. Amos 2.8. So Zaga 22.27.

y 22.23.

z 34.6. 2 Lan. 30.9. Neh. 9.17. Hlab. 86.15; 103.8.

a 21.17. 2 Sam. 19.21. Tshu. 10.20. Juda 8. Seb. 23.5.

b 13.2; 13.12; 34.19.

c Dute. 15.19.

d Levi 22.27.

e 19.6.

f Levi 22.8. Hez. 4.14; 44.31.

a 23.7. 2 Sam. 19.27; 16.3.

b Dute. 19.16,18. Hlab. 35.11. Zaga 19.5.9,28. 1 Kho. 21.10,13. Mat. 26.59,60,61. Seb. 6.11,13.

c Gen. 7.1; 32.1,2. Jobe 31.34.

d 23.6.

e Levi 19.15,32.

f Zaga 25.21. Mat. 5.44. Roma 12.20. 1 Thes. 5.15. Dute. 22.4.

g 23.2. Dute. 27.19. Jobe 31.13. Tshu. 5.8. Isa. 10.1,2. Jer. 5.28,29. Mal. 3.5.

h 23.1. Levi 19.11.

i Dute. 27.25. Zaga 17.15,26.

j 34.7.

k Dute. 16.19. 1 Sam. 8.3; 2 Lan. 19.7; Hlab. 26.10; Zaga 17.23. Isa. 1.23; 5.23; 33.15; Hez. 22.12.

l 22.21,22.

m Levi 25.3,4.

n 20.8,9, Dute. 5.13-15. Luka 13.14.

o 23.21; Dute. 4.9.

p Josh. 23.7. Hos. 2.17. Zek. 13.2. Nani 32.38.

q 23.17. 34.23. Dute. 16.16.

r Nani 22.28,32,33,.

s 12.15; 13.6; 34.18. Levi 23.6. Dute. 16.8.

t 34.20. Dute. 16.16.

u 34.22. Levi 23.10.

v Dute. 16.13.

w 12.8; 34.25. Levi 2.11.

x 34.26. Levi 2.12; 23.10,17. Nani 18.12,13. Dute. 26.2,10. Neh. 10.35. Hez. 44.30.

y 34.26. Dute. 14.21.

1 ingilosi: kumbe iNgilosi.

z Gen. 18.2; 14.19; 33.2,14. Josh. 5.13,14; 6.2.

a Hlab. 78.40,56.

b Josh. 24.19; Eks. 32.34; 34.7. Nani 14.35.

c Gen. 12.3. Dute. 30.7.

d 23.20; 33.2.

e 13.5.

f Levi 18.3. Dute. 12.30,31.

g 34.13. Nani 33.52. Dute. 7.5,25; 12.3.

h 24. 4; 34.13; Levi 26.1; Dute. 7.5; 12. 3; 16.22; 2 Kho. 18.4; 23.14; 2 Lan. 31. 1.

i Dute. 6.13; 10.12,20; 11.13; 13.4. Josh. 22.5. Mat. 4.10.

j Dute. 7.13; 28.5,8.

k 15.26; Dute. 7.15.

l Dute. 7.14. Dute. 28.4. Jobe 21.10. Mal. 3.10,11.

m 20.12. Dute. 5.16. Jobe 5.26. Hlab. 55.23.

n 15.16. Josh. 2.9. Gen. 35.5. Dute. 2.25. 11.25.

o Dute. 7.23.

p Dute. 7.20. Josh. 24.12.

q Dute. 7.22.

r Gen. 15.18. Nani 34.3. Dute. 11.24. Josh. 1.4. 1 Kho. 4.21,24.

s Josh. 21.44. Hlu. 1.4; 11.21.

t 34.12,15. Dute. 7.2.

u 34.12. Dute. 7.16. Hlu. 2.3. Hlab. 106.36. Dute. 12.30. Josh. 23.13.

a 6.23; 28.1. Levi 10.1,2.

b 24.9. Nani 11.16.

c 24.13,15,18.

d 24.7; 19.8. Dute. 5.27.

e Dute. 31.9.

f Gen. 28.18; 31.45; Eks 23.24.

g 20.24; 32.6.

h Heb. 9.18,19.

i Heb. 9.18,19.

j 24.3.

k Heb. 9.19,20. Heb. 13.20. 1 Pet. 1.2.

l 24.1.

m Gen. 18.2; 32.30. Hlu. 13.22. Isa. 6.1,5; Exo. 33.20,23. Joha. 1.18.

n Hez. 1.26; 10.1.

o Hlab. 89.44.

p 19.21.

q Isa. 41.9.

r Gen. 31.54; 18.12.

s 24.2,15,18.

t 31.18; 32.15,16. Dute. 5.22.

u 33.11. 17.9. 32.17.

v 24.2; 3.1.

w 17.10,12.

x Gen. 37.19.

y 19.9,16. Mat. 17.5.

z 16.10. Nani 14.10.

a 3.2.19.18. Dute. 4.36. Heb. 12.18,29.

b 34.28. Dute. 9.9.

a 25.8; 35.4-9.

b 35.5,21,29; 36.2. Hlu. 5.2. 1 Lan. 29.5,6,9,14,17. Ezra 1.6; 2.68; 3.5; 7.16. Neh. 11.2. 2 Kor. 8.12; 9.7.

c 27.20.

d 30.23.

e 30.7; 31.11.

f Gen. 2.12.

g 28.4,6,15.

h 28.4,6,15.

i Levi 21.12; Eks. 36.1,3,4; Levi 4.6; 10.4; Heb. 9.1,2.

j 29.45. 1 Kho. 6.13. 2 Kor. 6.16. Isam. 21.3.

k 25.40.

l 37.1. Dute. 10.3. Heb. 9.4.

m Gen. 6.14.

n 25.24,25; 30.3,4.

o 37.3; 1 Kho. 7.30,

p 1 Kho. 8.8.

q 16.34.

r 37.6. Heb. 9.5.

s 25.31. 37.7,17,22. Nani 8.4. 10. 2; Jer. 10.5.

t 1 Kho. 8.7. 1 Lan. 28.18. Heb. 9.5.

u 40.20; 26.34.

v 25.16. Dute. 31.26. 1 Kho. 8.9.

w 29.42,43. 30.6,36. Nani 17.4.

x Nani 7.89. 1 Sam. 4.4. 2 Sam. 6.2. 2 Kho. 19.15. Hlab. 80.1. Isa. 37.16.

y 25.29, 37.10-16. 1 Kho. 7.48. 2 Lan. 4.8. Heb. 9.2.

z 25.11.

a 25.11.

b 26.29. 30.4. 36.34. 37.14,27. 38.5.

c Nani 4.7.

d Levi 24.5,6.

e 25.39; 37.17-24. 1 Kho. 7.49. Zek. 4.2. Heb. 9.2. Isam. 1.12.

f Levi 24.3,4. 2 Lan. 13.11.

g Nani 8.2.

h 25.9. 26.30. 27.8. Nani 8.4. 1 Lan. 28.11,19. Seb. 7.44. Heb. 8.5.

a 26.37; 36.8-38.

b 25.4; 26.31,36.

c 25.5.

d 25.5.

e 25.27.

f 25.40.

g 26.1,35; 36.35; Levi 16.2. 2 Lan. 3.14. Mat. 27.51. Heb. 9.2,3.

h 16.34.

i 25.21.

j 40.22. Heb. 9.2.

k 40.24.

l 27.16.

m 25.4; 25.1,31.

n 27.16; 28.39; 38.18; 39.29. 35.35; 38.23. Hlu. 5.30.

a 38.1-7; Hez. 43.13.

b Nani 16.38.

c 25.38; 37.23; Levi 10.1.

d 25.40.

e 27.19; 38.9-20.

f Hez. 41.2,26.

g 26.36.

h Levi 24.2.

i 26.31,33.

j 30.8; 1 Sam. 3.3; 2 Lan. 13.11.

k 28.43; 29.9,28; 30.21. Levi 3.17; 10.15; 16.34; 17.7; 24.9. Nani 18. 8; 27.23; 19.21.

a Nani 18.7. Heb. 5.4.

b 6.23; 24.1.

c 28.40.29.5,29; 31.10; 39.1,2. Levi 8.7,30. Nani 20.26,28.

d 31.6; 35.10,25; 36.1.

e 31.3; 35.30,31.

f 28.15.

g 28.6.

h 28.31.

i 28.39.

j 28.39.

k 28.39.

l 25.4; 28.6,8,15,39.

m 28.14; 39.2-7.

n 25.4; 28.6,8,15,39.

o 26.1,31; 28.15.

p 25.4; 28.6,8,15,39.

q Gen. 2.12.

r 28.21.

s 28.29,30.

t Nani 16.40. Josh. 4.7. Zek. 6.14.

u 28.22,24,25; 39.15.

v 28.28; 39.8-21.

w 26.1.

x 25.4; 28.6,8,15,39.

y Hez. 28.13. Isam. 21.19,20.

z 24.10.

a 28.8.

b 28.8.

c 28.12,30.

d Levi 8.8. Nani 27.21. Dute. 33.8. 1 Sam. 28.6. Ezra 2.63. Neh. 7.65. Levi 8.8. Nani 27.21. Dute. 33.8. 1 Sam. 28.6. Ezra 2.63. Neh. 7.65. 1 Sam. 23.9; 30.7.

e 28.29.

f 28.37; 39.22-31.28.4.

g Joha. 19.23.

h Levi 8.9. Zek. 14.20.

i 28.21.

j 15.11.

k 28.4.

l Levi 10.17. Nani 18.1. Levi 22.9. Isa. 53.11. Hez. 4.4,5,6. Joha. 1.29. Heb. 9.28. 1 Pet. 2.24.28.43.

m Levi 1.4; 22.27; 23.11; Isa. 56.7.

n 28.4,5.

o 26.36.

p 39.27,28,29,41; Hez. 44.17,18.

q 28.4,5.

r 28.2.

s 29.7; 30.30; 40.15. Levi 10.7.

t 39.28. Levi 6.10; 16.4. Hez. 44.18.

u 20.26.

v Levi 5.1,17; 20.19.

w 27.21.

a Levi 8.2; 9.2.

b Levi 2.4; 6.20,21,22.

c 40.12; Levi 8.6; Heb. 10.22.

d 28.2,4.

e 28.8.

f 28.36,37; Levi 8.9; 21.12; Nani 6.7.

g 28.21; 28.41. 30.25,30. Levi 8.12,30. 10.7. 21.10. Nani 35.25.

h Levi 8.13.

i 29.15,19. Levi 1.4.

j 27.21. Nani 18.7.

k 29.15,19. Levi 1.4.

l Levi 8.15.

m 27.2; 30.2.

n 29.22. Levi 3.3.

o Levi 4.11,12,21. Nani 19.3,5. Heb. 13.11.

p 29.1. Levi 8.18.

q 29.10,19.

r Gen. 8.21; Eks.29.25,41.

s 29.1. Levi 8.22.

t 29.10,15.

u 29.7.

v 29.13.

w 29.13.

x 29.26,27,31,34. Levi 7.37. 8.28,31,33.

y 29.2,3. Levi 8.26.

z 28.41.

a 29.18,41. Levi 6.22. 8.28.

b Levi 7.31,34. 8.29.10.14,15. Nani 18.11,18.

c 29.28.25.2,3. Levi 7.32,34. 10.15. Nani 18.11.

d 27.21.

e Nani 18.8.

f 29.9.

g Levi 8.35.

h Nani 20.28.

i Levi 8.31.

j Levi 8.31.

k Mat. 12.4.

l Levi 22.10.

m Levi 8.32.

n Levi 8.33,34,35.

o 29.14; 30.10.

p 30.26,28,29; 40.10.

q 40.10.

r 30.29. Mat. 23.19.

s Nani 28.3. 1 Lan. 16.40. 2 Lan. 2.4.13.11. 31.3. Ezra 3.3.

t Dan. 8.11-13. 9.27. 12.11. Heb. 10.11.

u 2 Kho. 16.15. Hez. 46.13,14,15.

v 1 Kho. 18.29,36. 2 Kho. 16.15. Ezra 9.4,5. Hlab. 141.2. Dan. 9.21.

w 1 Kho. 18.29,36. 2 Kho. 16.15. Ezra 9.4,5. Hlab. 141.2. Dan. 9.21.

x 29.18,25.

y Nani 28.6. Eks. 30.8.

z 25.22. 30.6,36. Nani 17.4.

a 40.34. 1 Kho. 8.11. 2 Lan. 5.14. 7.1,2,3. Hez. 43.5. Hag. 2.7,9. Mal. 3.1.

b Levi 21.15. 22.9,16.

c Eks. 25.8. Zek. 2.10. So Levi 26.12. 2 Kor. 6.16. Isam. 21.3.

d 20.2.

a 37.25. 40.5. Levi 4.7. Isam. 8.3. Eks.29.7,8.

b 30.4. 25.11.

c 27.2.

d 25.27.

e 25.21,22.

f 27.21.

g Levi 10.1.

h Levi 16.18. 23.27.

i 29.36.

j 38.25. Nani 1.2. 26.2. 2 Sam. 24.2.

k 30.15,16. Nani 31.50. Jobe 33.24. 36.18. Hlab. 49.7.

l 12.13. 2 Sam. 24.15.

m Levi 27.25. Nani 3.47; 18.16. Hez. 45.12.

n 38.26. Mat. 17.24.

o 30.16. 30.12.

p 38.25-31.

q 28.12. 39.7. Nani 16.40.

r 38.8. 1 Kho. 7.38.

s 38.8. 1 Kho. 7.38.

t 40.31,32. Hlab. 26.6.

u 27.21.

v Ngoma 4.14. Hez. 27.22.

w Hlab. 45.8. Zaga 7.17.

x Zaga 7.17. Ngoma 4.14.

y Zaga 7.17. Ngoma 4.14.

z Ngoma 4.14. Jer. 6.20; Hez. 27.19.

a 29.40.

b 37.29. Nani 35.25. Hlab. 89.20. 133.2.

c 40.9. Levi 8.10. Nani 7.1.

d 29.37.

e 29.7.

f 30.25,37.

g 30.38.

h 30.38. Gen. 17.14. Eks. 12.15; 31.14. Levi 7.20,21,25,27; 17.4,9,10; 18.29; 19.8; 20.3,5,6,18; 22.3; 23.29.

i 30.7; 25.6; 37.29.

j 30.25.

k 29.42.

l 30.10,29; 40.10.

m 30.32.

n 30.33.

a 35.30; 36.1. 1 Lan. 2.20.

b 17.10,12.

c 35.31. 1 Kho. 7.14.

d 35.34.

e 28.3.

f 36.8-38.

g 37.1-5.

h 37.6-9.

i 37.10-16.

j 37.17-24.

k 37.25-28.

l 38.1-7.

m 38.8.

n 35.19; 39.1,41. Nani. 4.5,6.

o 30.25,31; 37.29.

p 30.7,34.

q 20.8. 23.12. 35.2. Levi 19.3,30. 26.2. Dute. 5.12. Jer. 17.22. Hez. 20.12,20. 44.24.

r 35.2. Nani 15.35.

s 20.9.

t Gen. 2.2; Eks. 16.23; 20.10.

u 31.13. Hez. 20.12,20.

v Gen. 1.31; 2.2.

w 24.12. 32.15,16. Dute. 4.13. 5.22. 9.10,11. 2 Kor. 3.3.

a 24.18. Dute. 9.9.

b Seb. 7.40.

c 13.21.

d Hlu. 8.24-27.

e 32.8. Dute. 9.16. Neh. 9.18. Hlab. 106.19. Seb. 7.41. Hlu. 17.3,4. 1 Kho. 12.28.

f 32.8. Dute. 9.16. Neh. 9.18. Hlab. 106.19. Seb. 7.41. Hlu. 17.3,4. 1 Kho. 12.28.

g Levi 23.2,4,21,37. 2 Kho. 10.20.

h 1 Kor. 10.7.

i Gen. 26.8. 39.14,17.

j Dute. 9.8,12.

k Gen. 6.11,12. Dute. 4.16. 32.5. Hlu. 2.19. Hos. 9.9.

l 20.3,4,23. Dute. 9.16.

m 32.4.

n 33.3,5. 34.9. Dute. 9.6,13. 31.27. 2 Lan. 30.8. Seb. 7.51. Isa. 48.4.

o Dute. 9.14.

p 22.24.

q Nani 14.12.

r Dute. 9.18,26-29. Hlab. 74.1,2. 106.23.

s Nani 14.13. Dute. 32.27.

t 32.14. Gen. 6.6.

u Gen. 22.16. Heb. 6.13.

v Gen. 12.7. 13.15. 15.7,18. 26.4. 28.13. 35.11,12. 48.16.

w 32.12. Hlab. 106.45. 1 Lan. 21.15. Jer. 18.8. 26.13,19. Jona 3.10. 4.2.

x Dute. 9.15.

y 31.18.

z 17.9. 24.13. 33.11.

a Jer. 51.14.

b Dute. 9.16,17,21.

c Gen. 20.9.

d 14.11. 15.24. 16.2,20. 17.2,4.

e 32.1.

f 32.2-4.

g 2 Lan. 28.19.

h Nani 25.5. Dute. 33.9.

i Nani 25.11,12,13. Dute. 13.6-11. Zek. 13.3. Mat. 10.37.

j 32.21,32. 1 Sam. 12.20.

k 2 Sam. 16.12. Amos 5.15.

l Nani 25.13.

m Dute. 9.18.

n 20.23.

o Gen. 30.27.

p Roma 9.3.

q Hlab. 56.8. 69.28. 139.16. Dan. 12.1. Fil. 4.3. Isam. 3.5. 13.8. 17.8. 20.12,15. 21.27.22.19.

r Hez. 18.4,20.

s 33.2,3. 14.19.

a 32.7.

b Gen. 12.7; Eks. 32.13.

c 32.34.

d 13.5.

e 3.8.

f 33.15-17.

g 32.9.

h 32.10. Nani 16.21,45.

i Nani 14.39.

j Hez. 24.17,23. 26.16.

k 33.3.

l Nani 16.21.

m 32.12.

n 29.42,43.

o 1 Lan. 16.10. Hlab. 40.16.

p Nani 16.27.

q 13.21; Hlab. 99.7.

r 13.21, Hlab. 99.7.

s 4.31. 12.27. 34.8.

t Nani 12.8. Dute. 34.10. Gen. 32.30.

u 17.9. 24.13. 32.17.

v 32.34.

w 33.17.

x 33.12,16,17. 34.9.

y Hlab.25.4. 119.33.

z Dute. 9.29. Jow. 2.17.

a 40.34-38. Isa. 63.9.

b Dute. 3.20. Josh. 21.44. 22.4. 23.1. Hlab. 95.11.

c 33.1,2,3.

d Nani 14.14.

e 1 Kho. 8.53.

f 33.13.

g 33.12.

h 33.20.

i Hlab. 31.19. Jer. 31.14. 34.5-7.

j Roma 9.15.

k Roma 4.4. 9.16,18.

l Gen. 32.30. Dute. 5.24. Hlu. 6.22,23. 13.22. Isa. 6.5. Isam. 1.16,17. 24.10.

m Isa. 2.21.

n Hlab. 91.4.

o 33.20. Joha. 1.18. 1 Tim. 6.16. 1 Joha. 4.12.

a Dute. 10.1.

b 34.28. Dute. 10.2,4.

c 32.19.

d 19.20.

e 19.12,13,21.

f 33.19.

g Nani 14.18. 2 Lan. 30.9. Neh. 9.17. Hlab. 86.15. 103.8. 111.4. 112.4. 116.5. 145.8. Jow. 2.13.

h 22.27.

i Hlab. 57.10. 108.4.

j 20.5,6. Dute. 5.9,10. Jer. 32.18. Dan. 9.4,9. Hlab. 103.3. 130.4. 1 Joha. 1.9.

k Nah. 1.3; Eks. 23.21. Josh. 24.19. Jobe 10.14.

l 4.31;12.27.

m 33.15,16.

n 32.9.

o Zek. 2.12. Dute. 32.9. Hlab. 28.9. 33.12. 78.62. 94.14. Jer. 10.16.

p 34.27. Dute. 5.2; 29.14.

q Hlab. 77.14; 78.12. So Dute. 4.32. 2 Sam. 7.23. Hlab. 147.20.

r Dute. 10.21. Hlab. 145.6. Isa. 64.3.

s Dute. 5.32. 6.3,25. 12.28,32. 28.1.

t 13.5.

u 23.32. Dute. 7.2. Hlu. 2. 2.

v 23.33.

w Dute. 7.5. 12.3. Hlu. 2.2.

x Dute. 7.5. Hlu. 6.25,26. 2 Kho. 18.4. 23.14. 2 Lan. 31.1. 34.3,4.

y 20.3,5.

z Isa. 9.6. 57.15.

a 20.5.

b 34.12.

c Levi 17.7; 20.5. Dute. 31.16. Hlu. 2.17. Jer. 3.9. Hez. 6.9.

d Nani 25.2. 1 Kor. 10.27.

e Hlab. 106.28. 1 Kor. 8.4,7,10.

f Dute. 7.3,4. 1 Kho. 11.2. Ezra 9.2. Neh. 13.25.

g Nani 25.1,2. 1 Kho. 11.4.

h 32.4,8. Levi 19.4. Dute. 27.15.

i 12.15. 23.15.

j 12.2. 13.4.

k 13.2,12,13. 22.29. Dute. 15.19. Hez. 44.30.

l 13.13. Nani 18.15.

m 23.15.

n 20.9.

o 23.16. Dute. 16.10,13.

p 23.14,17. Dute. 16.16.

q 15.9; Dute. 4.38. Dute. 7.1. Hlab. 78.55. 80.8.

r Dute. 12.20; 19.8.

s Zaga 16.7.

t 23.18.

u 12.10.

v 23.19.

w 23.19. Dute. 14.21.

x 34.10.

y 24.18. Dute. 9.9,18.

z 34.1. Dute. 10.2,4.

a 32.15.

b 34.30,35. 2 Kor. 3.7. Mat. 17.2.

c 24.3.

d 34.34,35. 2 Kor. 3.13.

e 2 Kor. 3.16.

a 34.32.

b 20.9.

c 16.23.

d 25.9. 25.1-7.

e 28.3.

f 26.1-30

g 25.10-16.

h 26.31,33. 39.34. 40.3,21. Nani 4.5.

i 25.23-29.

j 25.30.

k 25.31-39.

l 27.20.

m 30.1-10.

n 30.23-33.

o 30.34-38.

p 26.36

q 27.1-8.

r 30.18-21.

s 27.9-17.

t 27.19.

u 39.40.

v 31.10. 39.1,41.

w 35.26. 36.2. 25.2. 35.5,22,29.

x 2 Kho. 19.28. Isa. 37.29. Hez. 19.4,9; 29.4.

y Gen. 24.22.

z Nani 31.50.

a 35.24. 1 Lan. 29.8.

b 25.4,5. 35.6,7.

c 28.3.

d 2 Kho. 23.7. Zaga 31.19,22,24.

e 35.21.

f 2 Kho. 23.7. Zaga 31.19,22,24.

g 1 Lan. 29.6. Ezra 2.68.

h Gen. 2.12.

i 30.23.

j 35.8.

k 35.21. 36.3. 1 Lan. 29.9.

l 35.34; 31.2-6.

m 35.31; 31.3,6. 1 Kho. 7.14. 2 Lan. 2.14.

n 26.36.

o 28.32.

a 28.3.

b 35.21.

c 36.6. 35.24.

d 35.29.

e 2 Kor.8.2,3.

f 26.19; 26.1-14.

g 26.34; 26.15-29.

h 26.17.

i 36.20. 25.28. 30.5.

j 36.38; 26.31-37.

k 38.17,19,28.

a 25.9; 25.10-20.

b 25.19.

c 25.16; 25.23-29.

d 25.24; 25.31-39.

e 30.28; 30.1-5.

f 30.23,35.

g 30.7.

a 27.7; 27.1-8.

b 30.18.

c 27.20; 27.9-19.

d 27.11.

e Nani 1.50,53; 10.11. Nani 9.15; 17.7,8; 18.2. 2 Lan. 24.6. Seb. 7.44. 16.34.

f 6.23. 28.1. Nani 4.28,33.

g 31.2,6.

h 26.36.

i 38.29. 35.22.

j 38.25,26. 30.13,24. Levi 5.15. 27.3,25. Nani 3.47,50. 7.13,19,25,31,37. 18.16.

k Gen. 24.22. 30.13,15.

l Nani 1.46.

m 26.19,21,25,32.

n 26.37.

o 27.2-4.

p 27.10-12.

q 27.16,17.

r 27.19.

a 35.23.

b 39.41; 31.10; 35.19.

c 28.4.

d 28.29. 28.6-35.

e Nani 16.39.

f 39.21,31. Gen. 38.18,25. Eks. 28.28,37.

g 28.12.

h 28.12.

i 28.34.

j 28.4,39,40,42.

k 28.36,37. 29.6.

l 39.42,43. 25.40.

m 35.12.

n 25.31.

o 30.3; 37.26; 40.5,26.

p 26.36. 36.37.

q 27.9-15. 38.9-17.

r 27.16; 38.18.

s 35.18.

t 35.10.

u Levi 9.22,23. Nani 6.23-27. Josh. 22.6. 2 Sam. 6.18. 1 Kho. 8.14. 2 Lan. 30. 2.

a 12.2; 13.4.

b 40.17; 26.1-30.

c 40.21; 35.12.

d 40.22; 26.35.

e 40.24,25.

f 40.26; 39.38.

g 40.29.

h 40.30; 30.18.

i 30.26.

j 30.28.

k 30.28.

l Levi 8.1-13.

m 28.41.

n Nani 25.13.

o 40.1,2. Nani 7.1.

p 25.16; 16.34.

q 40.3; 35.12.

r 40.4; 26.35.

s 40.4.

t 26.35.

u 40.4; 25.37.

v 40.5; 30.6.

w 30.7.

x 40.5; 26.36.

y 40.6.

z 29.41; 30.9.

a 40.7.

b 30.19-21.

c 40.8; 27.9,16.

d 13.21.

e 29.43. Levi 16.2. Nani 9.15. So 1 Kho. 8.10,11. 2 Lan. 5.13,14; 7.2. Isa. 6.4. Hag. 2.7,9. Isam. 15.8.

f 29.43. Levi 16.2. Nani 9.15. So 1 Kho. 8.10,11. 2 Lan. 5.13,14; 7.2. Isa. 6.4. Hag. 2.7,9. Isam. 15.8.

g Nani 9.17. 10.11. Neh. 9.19.

h Nani 9.19-22.

a Eks. 19.3.

b Eks. 40.34,35. Nani 12.4,5.

c 22.18,19.

d 1.10. Eks. 12.5.

e Eks. 29.10,15,19. Levi 3.2,8,13; 4.4,15,24,29,33; 8.14,18,22; 16.21.

f 22.27.22.21. Isa. 56.7. Roma 12.1. Fil. 4.18.

g 4.20,26,31,35. Nani 15.25. 2 Lan. 29.23,24. Levi 9.7. 16.24.

h 3.8. 2 Lan. 35.11. Heb. 12.24. 1 Pet. 1.2.

i 3.8. 2 Lan. 35.11. Heb. 12.24. 1 Pet. 1.2.

j 1.6,12; 8.20.

k Gen. 22.9.

l 1.6,12; 8.20.

m 1.12; 8.20.

n 1.13. Eks. 12.9.

o Eks. 29.18,25,41. Levi 1.13,17; 2.2,3,9,10,11,16; 3.3,5,9,11,14,16; 4.35.

p 1.13,17; Gen. 8.21.

q 1.5.

r 1.6,12; 8.20.

s 5.7; 12.8; Luka 2.24.

t 6.10; 10.12.

u Gen. 15.10.

v 1.9,13.

a 6.14; 9.17. Nani 15.4.

b 2.10. Eks. 40.10.

c 1.9,16; 5.12; 6.15; 24.7; Isa. 66.3; Seb. 10.4.

d 7.9; 10.12,13.

e 2.10. Eks. 40.10.

f Eks. 29.2.

g 7.9.

h 2.2.

i 2.3.

j 6.17. Mat. 16.12. Mark. 8.15. Luka 12.1. 1 Kor. 5.8. Gal. 5.9.

k Eks. 23.19.

l Mark. 9.49,50. Kol. 4.6.

m Nani 18.19. 2 Lan. 13.5.

n Hez. 43.24.

o 23.14. Josh. 5.11.

p 23.14; 2 Kho. 4.42.

q 2.1.

r 2.2.

a 7.11,29. 17.5. 22.21.

b 1.3.

c 1.4.

d 4.8,9.

e 6.12.

f 3.1,

g Eks. 29.22; 9.19.

h 3.16; 21.6,8,17,21,22; 22.7,11,13,25. Hez. 44.7. Mal. 1.7.

i 3.1,7.

j 7.23,25. 1 Sam. 2.15.

k 6.18,22. 7.34,36. 10.9,15. 16.29,31,34. 17.7. 23.14,21,31,41. 24.3,9.

l Gen. 9.4. Levi 7.26; 17.10-14; 19.26. Dute. 12.16,23; 15.23. 1 Sam. 14.33. Hez. 44.7,15. Seb. 15.20,29.

a 5.15,18. Nani 15.22,27. Hez. 18.10; Hlab. 19.12.

b 4.13,22,27; 5.17. Gen. 34. 7.

c 8.12; 16.32.

d 1.3,4.

e 4.17. 5.9. 16.14. Nani 19.4. Eks. 29.21. Isa. 52.15.

f 4.17; 5.9. 16.14. Nani 19.4. Eks. 29.21. Isa. 52.15.

g 8.15; 9.9; 16.18.

h Eks. 39.38.

i Eks. 29.12; Levi 5.9; 8.15; 9.9.

j 3.3-5.

k Eks. 29.14. Levi 9.11. Nani 19.5.

l Heb. 13.11.

m Nani 15.24.

n 5.2,3,4,17,18.

o 1.4.

p 4.5-12.

q 4.3.

r Nani 15.25,28.

s 4.2,13,27.

t 4.14.

u 1.4.

v 4.7,18,30,34.

w 3.5; 4.10,31.

x 4.20,31,35; 5.10,13,16,18; 6.7.

y 4.2; Nani 15.27.

z 4.14,23.

a 4.4,15,24; 1.4.

b 3.14.

c 3.3;4.10,26.

d Gen. 8.21. Eks. 29.18; 1.9,13,17; 2.2,9,12.

e 4.20,26,35.

f 4.28.

g 3.9.

h 4.20,26,31.

a 1 Kho. 8.31. Mat. 26.63.

b 5. 17; 7.18; 10.17; 17.16; 19.8; 20.17,19. Nani 5.31; 20.20; 9.13.

c 11.24,28,31,39. Nani 19.11,13,16.

d 5.17.

e 12.1,2; 13.1,2; 15.1,2.

f Hlab. 106.33; Nani 30.6,8; Zaga 12.18.

g 1 Sam. 25.22. Mark. 6.23. Seb. 23.12.

h 16.21; 26.40; Nani 5.7; Ezra 10.1; Josh. 7.19.

i 1.14.

j 1.15,17.

k 1.15.

l 4.7,18,30,34.

m 4.20,26,31,35; 4.13,16.

n Nani 5.15.

o 2.2.

p 4.35; 1.9.

q 4.20,26,31,35; 5.10,16.

r 2.3.

s 22.14. Ezra 10.2.

t Ezra 10.19.

u Eks. 38.24.

v 6.5; 22.14; 27.13,15,27,31.

w 4.26.

x 4.2.

y 5.15; 4.2,13,22,27.

z Luka 12.48.

a 5.15.

b 4.26.

a Nani 5.6.

b 19.11. Efe. 4.25. Kol. 3.9.

c Eks. 22.7,10.

d 6.4.19.13; Dute. 24.14; Mika 2.2; Mal. 3.5.

e Dute.22.1,2,3.

f Eks. 22.11.

g 5.16. Nani 5.7.

h 5.15,18.

i 4.26.

j Eks. 28.39,40,41,42; 16.4; Hez. 44.18.

k 1.16

l 16.23. Hez. 42.14; 44.19.

m 4.12.

n 3.3,9,14.

o 2.1.

p 2.2,9.

q 2.3. Hez. 44.29.

r 6.26; 10.12,13. Nani 18.10.

s 2.11.

t Nani 18.9.

u 6.25,29. Eks. 40.10.

v 6.29. Nani 18.10.

w 6.22; 3.17.

x Eks. 29.37; 30.29; 22.3-7.

y Eks. 29.2.

z Eks. 16.36; Levi 5.11.

a 2.5.

b Eks. 29.25.

c 4.3.

d 1.3,5,11; 4.24,29,33; 7.2.

e 6.17,29.

f 10.17,18; Nani 18.9,19; Hez. 44.27,28,29.

g 6.16.

h 6.18.

i 11.33; 15.12.

j 6.18.

k 6.17,25.

l 4.7,11,12,18,21; 16.27; Heb. 13.11; 26,29; 10.18.

a 5.1,2; 6.1-7.

b Eks. 40.10.

c 6.25.

d Eks. 29.13,22; Levi 3.4,9,10,14,15,16; 4.8,9.

e 6.18,29.

f 7.1.

g 6.25,26; 14.13.

h 2.3,10. Nani 18.9. Hez. 44.29.

i 2.7.

j 3.1; 22.21.

k 2.4; Nani 6.15.

l 6.21.

m Amos 4.5.

n Nani 18.8,11,19.

o 22.29,30.

p 19.6,7,8; 22.21.

q Nani 18.27.

r 19.7. Isa. 65.4; Hez. 4.14.

s 15.3; 22.3.

t 7.21,25,27; Eks. 30.33.

u 12.1-3;13.1-3; 15.1-3.

v 11.24,26,28.

w 11.10,11,12,13,20; Isa. 66.

x 7.20,25,27.

y 3.16,17.

z 3.17.

a 3.1.

b 3.3,4,9,14.

c Eks. 29.24,27.

d 3.5,11,16.

e 7.34.

f Eks. 29.27. Levi 7.34. 9.21. Nani 6.20.

g Eks. 29.28.

h Eks. 40.13-15; 8.12,30.

i 6.9.

j 6.14.

k 6.25.

l 7.1.

m Eks. 29.1-5 Levi 6.20; 8.33.

n 7.11.

o 1.2.

a Eks. 29.1.

b Eks. 28.2,4.

c Eks. 30.23-25,30.

d Eks. 29.1,2.

e Eks. 29.4.

f Eks. 29.4.

g Eks. 29.5.

h Eks. 29.5.

i Eks. 28.4.

j Eks. 28.30.

k Eks. 28.4; 29.6.

l Eks. 28.36,37; Levi 21.12.

m Eks. 30.26-29.

n Eks. 29.7; 30.30. Levi 21.10,12. Hlab. 133.2.

o Eks. 29.8,9.

p Eks. 29.10. Hez. 43.19.

q 4.4.

r Eks. 29.12,36. Levi 4.7. Hez. 43.20,26. Heb. 9.22.

s 3.4.

t Eks. 29.14-18. Levi 4.11,12.

u Eks. 29.15. Levi 8.2.

v 1.8.

w Eks. 29.19,31. Levi 8.2.

x Eks. 29.22.

y Eks. 29.23; Levi 8.2.

z Eks. 29.24.

a Eks. 29.25.

b Eks. 29.26.

c Eks. 29.21; 30.30; Nani 3.3.

d Eks. 29.31,32.

e Eks. 29.34.

f Eks. 29.30,35. Hez. 43.25,26.

g Nani 3.7.9.19. Dute. 11.1; 1 Kho. 2.3. Zek. 3.7.

a Hez. 43.27.

b Eks. 29.1. Levi 4.3; 8.14.

c 8.18.

d 4.23. Ezra 6.17.

e 3.1,12.

f 9.17; 2.4.

g 9.6,23. Eks. 29.43.

h 4.3; 1.3. Heb. 5.3; 7.27; 9.7.

i 4.3; 1.3. Heb. 5.3; 7.27; 9.7.

j 4.16,20; Heb. 5.1.

k 4.6; 8.15.

l 4.7.

m 3.4; 8.16.

n 4.8.

o 4.11; 8.17.

p 1.5; 8.19; 9.2,7.

q 8.20.

r 8.21.

s 9.3,7; Heb.2.17; 5.3.

t Eks.29.36; Levi 6.26; 8.15; 14.49,52.

u 9.4; 2.1,2.

v Eks. 29.38,39. Gen. 26.1. Nani 6.21. Dute. 4.35.

w 3.1,12,16.

x 3.3,9,14; 4.8; 7.3.

y 7.30-34. Eks. 29.24,26.

z Nani 6.23-27. Dute. 21.5.

a 9.4,6. Nani 14.10; 16.19,42.

b Gen. 4.4; Hlu. 6.21; 1 Kho. 18.38; 2 Lan. 7.1. Hlab. 20.3.

c Ezra 3.11.

d 1 Kho. 18.39. 2 Lan. 7.3.

a Eks. 6.23; 28.1; Levi 16.1; Nani 3.4; 26.61; 1 Lan. 24.2.

b Nani 16.18.

c Eks. 30.9.

d 9.24. Nani 16.35. 2 Sam. 6.7.

e 21.17,21. Isa. 52.11.

f Hez. 28.22.

g Hlab. 39.9.

h Eks. 6.18,22. Nani 3.19,30.

i Gen. 29.12.

j 13.45; 21.10. Hez. 24.16,17.

k Nani 1.53. 16.22,46; 18.5. Josh. 22.18,20.

l 21.12.

m 8.30.

n Hez.44.21; Luka 1.15.

o 11.47; 20.25; Hez. 22.26.

p 14.57. Dute. 24.8; Hez. 44.23; Jer. 18.18. Mal. 2.7.

q 6.16; Nani 18.9,10.

r 1.16.

s 10.17; Eks. 40.10.

t 2.3; 6.16; 8.35.

u Eks. 29.24,26,27; Levi 7.31,34; Nani 18.11.

v 9.3,15.

w 6.26,29.

x 6.30.

y 10.4.

z 6.26.

a 9.8,12.

a 11.47, Dute. 14.3-20; Mat. 15.11; Mark. 7.15,18; Seb. 10.12-15; 11.6-9. Roma 14.14. 1 Kor. 8.8. Kol. 2.16,21. Heb. 9.10.

b Hlab. 104.18. Zaga 30.26.

c Isa. 65.4; 66.3,17.

d 11.10,12. Hez. 29.4.

e 7.21.

f Isa. 65.4; 66.3,17.

g Gen. 8.7.

h Jobe 39.26.

i Hlab. 102.6.

j Hlab. 102.6; Isa. 34.11; Zef. 2.14.

k Eks. 10.4; Jow. 1.4; Mat. 3.4; Mark. 1.6.

l 11.28,40; 13.6,34; 14.8,9,47; 15.5; 16.26,28; 17.15. Nani 19.10,21.31.24.

m Isa. 66.17. 1 Sam. 6.4,5,11,18.

n 15.12.

o 6.28; 15.12.

p Isa. 61.11

q 17.15; 22.8. Dute. 14.21. Hez. 4.14; 44.31.

r 11.29.

s Gen. 3.14.

t Eks. 19.6. Levi 19.2. 20.7,26. 21.8. 1 Thes. 4.7; 1 Pet. 1.16.

u 20.25; 11.46.

v Eks. 6.7.

w 11.44.

x Gen. 1.21.

y 20.25; 11.46.

z 10.10; 20.25.

a 15.19.

b Gen. 17.12; Luka 1.59; 2.21; Joha. 7.22,23.

c Luka 2.22.

d 20.18.

e 1.14; 5.7. Luka 2.24.

f 12.6.

g 4.26.

a 14.56

b Dute. 24.8.

c 11.25.

d Nani 12.10,12. 2 Kho. 5.27. 2 Lan. 26.20.

e 13.4,5.

f 13.4,13,17,31,33,50.

g Eks. 9.9; Dute. 28.27; 2 Kho. 20.7; Jobe 2.7.

h 13.23.

i 13.6.

j Hez. 24.17,22. Mika 3.7.

k Lilo 4.15.

l Nani 5.2; 12.14; 2 Kho. 7.3; 15.5; 2 Lan. 26.21; Luka 17.12.

m 14.37; Hlab. 68.13.

n 13.52.14.44. Hez. 28.24.

a Mat. 8.2,4. Mark. 1.40,44; Luka 5.12,14; 17.14; Levi 14.10.

b Nani 19.6.

c Heb. 9.19.

d Eks. 12.22.

e Heb. 9.13.

f 2 Kho. 5.10,14.

g 14.9,47; 11.25.

h Nani 12.15.

i 2.1; Nani 15.4.

j Eks. 29.24.

k 1.5,11; 4.4,24.

l 7.7.

m Eks. 40.10.

n Eks. 29.20; 8.23.

o 14.19,20,21,29,31,53; 4.26.

p 14.10.

q 5.7,11; 12.8.

r 12.8.

s 14.10,11.

t 14.12.

u 14.14-18.

v 14.22.

w 14.10.

x Gen. 17.8. Nani 32.22. Dute. 32.49.

y Hlab. 91.10. Zek. 5.4.

z Isa. 44.18; Hez. 13.12,14; 22.28.

a 13.51.

b 11.35.

c 11.25.

d 14.52; 9.15.

e 14.4-7

f 14.52; 9.15.

g 14.20.

h 13.30.

i 13.47.

j 14.34.

k 13.2.

l 10.11.

a 22.4; Nani 5.2; 2 Sam. 3.29.

b 15.6; Eks. 19.10. Levi 11.25.

c 14.8; 15.7,8,10,11; 16.26; 17.15.

d 6.28; 11.32,33.

e 15.28; 14.8.

f 12.8.

g 14.30,31.

h 15.30; 4.26; 14.18.

i 22.4; Dute. 23.10.

j 1 Sam. 21.4.

k 15.4-10.

l 18.19; 20.18.

m Mat. 9.20. Mark. 5.25. Luka 8.43.

n 15.13-15.

o 15.14; Nani 6.10; 12.8.

p Nani 5.3; 19.13; Nani 19.20. Hez. 5.11; 23.38.

q 15.2.

r 15.16.

s 15.19.

t 15.25.

u 15.25.

v 15.24.

a 10.1,2.

b Eks. 40.20,21. Eks. 30.10. Heb. 9.7,12,24,25; 10.19-22.

c Eks. 25.22. 40.34,35. 1 Kho. 8.10,11,12.

d 4.3.

e 1.10; 8.18.

f Eks. 28.39,42,43; 6.10; 8.7. Hez. 44.17,18.

g Eks. 30.20; Levi 8.6.

h 4.14. Nani 29.11. 2 Lan. 29.21. Ezra 6.17. Hez. 45.22,23.

i 9.7; 15.11,17.24; Hez. 45.22; Heb. 7.27,28. 9.7.

j 16.6.

k 10.1. Nani 16.46. Isam. 8.3-5.

l Eks. 39.38.

m Eks. 30.1,7,8. Nani 16.7,18.

n Eks. 25.21; Eks. 16.34.

o 4.5. Heb. 9.13,25; 10.4.

p 4.6.

q Heb. 2.17; 5.1; 9.7.

r 16.2; Heb. 6.19; 9.3,7.

s Eks. 29.36. Hez. 45.18. Heb. 9.22,23.

t Luka 1.10,21.

u 16.16. Eks. 30.6,10; 4.7,18.

v 16.16,18; Hez. 43.20; 45.20.

w 16.18.

x Isa. 53.6.

y Isa. 53.11,12. Joha. 1.29. 1 Pet. 2.24.

z 6.11.

a 16.3,5.

b 4.8-10.

c 16.28; 15.5.

d 16.28. 15.5.

e Eks. 30.10. 23.27. Nani 29.7.

f 16.31; 23.32; Isa. 58.3.5. Dan. 10.12.

g Hlab. 51.2. Jer. 33.8. Heb. 10.1,2. 1 Joha. 1.7,9.

h 23.32.

i 4.3,5,16.

j Eks. 29.29,30. Nani 20.28.

k 16.4.

l 16.16.

m 16.16.

n 16.18.

o 16.6.

p 16.24.

q Eks. 30.10. Heb. 9.7,25.

a Dute. 12.5,6,13,14,15,21.

b 16.9,10. Eks. 30.33.

c 14.7.

d 3.2.

e 3.2.

f Gen. 8.21; Levi 4.31.

g 2 Lan. 11.15.

h Eks. 34.15.

i 1.2,3.

j 17.4.

k 3.17.

l 20.3,6; 26.17; Hez. 14.8. 15.7.

m 17.14.

n Mat. 26.28. Mark. 14.24. Roma 3.25. 5.9. Efe. 1.7. Kol. 1.14,20. Heb. 13.12. 1 Joha. 1.7. Isam. 1.5.

o Heb. 9.22.

p Dute. 12.16,24. 15.23.

q Hez. 24.7.

r 17.11. Gen. 9.4.

s Eks. 22.31. Levi 7.24. 11.40. 22.8. Dute. 14.21. Hez. 4.14. 44.31.

t Gen. 31.39.

u 16.29. 18.26. 19.34.

v 11.25.

w 15.5.

x 5.1. Nani 19.20.

a 18.4,5,21,30; Eks. 6.6,7,29.11.44. Hez. 20.5,7,19,20.

b Hez. 20.7,8. 23.8.

c Eks. 23.24. Dute. 12.4,30,31.

d 18.30; 20.23.

e 18.26. 19.19,37. 20.8,22. 25.18. 26.3. Dute. 4.1,5,6; 5.1; 6.1; 12.1. Hez. 20.19.

f Hez. 20.11,13,21. Roma 10.5. Gal. 3.12.

g 18.16; 20.11-21.

h Gen. 49.4. Dute. 22.30; 27.20. Amos 2.7. 1 Kor. 5.1.

i Hez. 22.11.

j Gen. 38.26. Hez. 22.11.

k Dute. 25.5. Mat. 22.24. Mark. 12.19. Luka 20.28.

l 20.14.

m 1 Sam. 1.6,8.

n Gen. 31.50.

o 15.24; 20.18. Hez. 18.6; 22.10.

p Eks. 20.14.

q Eks. 13.12. 2 Kho. 16.3; 21.6; 23.10. Jer. 32.35. Hez. 20.26,31. 23.37. Levi 20.2-5. Dute. 12.31; 18.10. 2 Kho. 17.17. 2 Lan. 33.6. Jer. 7.31. 19.5.

r 1 Kho. 11.3,5,7.

s 19.12; 20.3; 21.6; 22.2,32. Hez. 36.20; Mal. 1.11,12.

t 20.13. Roma 1.27. 1 Kor. 6.9. 1 Tim. 1.10. Gen. 19.5. Hlu. 19.22.

u Eks. 22.19. Levi 20.15,16.

v 20.12.

w 18.30. Mat. 15.19,20. Mark. 7.21,22,23.

x 20.23. Dute. 18.12.

y 18.27. Nani 35.34. Jer. 2.7. Hez. 36.17.

z Hlab. 89.32. Isa. 26.21; Jer. 14.10. 23.2. Hos. 8.13. 9.9.

a 18.28.

b 18.4,5.

c 18.25; 20.22.

d Eks. 30.33.

e 22.9.

f 18.3,26.20.23. Dute. 18.9.

g 18.24.

h 18.2,4,5,21; 19.4,10,12,14,16,18,25,28,30,31,32,34,36,37. 20.7. 21.12. 22.2,3,8,30,31,33. 23.22,43. 24.22. 25.17,55. 26.1,2,44,45.

a 11.44,45. 20.7,26. 1 Pet. 1.16.

b Eks. 20.12.

c 19.30. Eks. 20.8.

d 26.1; 1 Lan. 16.26. Hlab. 96.5. Isa. 2.20. 31.7.

e Eks. 34.17.

f 7.15-18.

g 1.3; 22.19.

h 7.18.

i 5.1.

j Eks. 30.33.

k 23.22; Dute. 24.19,20,21; Ruthe 2.15 16.

l Eks. 20.15.

m Gen. 18.15. Levi 6.2.3.

n 6.3. Eks. 20.7.

o 18.21.

p 6.2,4.

q Dute. 24.14,15; Mal. 3.5; Jak. 5.4.

r Eks. 21.17.

s Dute. 27.18.

t 19.32. Gen. 42.18.25.17; Tshu. 5.7; 12.13; 1 Pet. 2.17.

u Eks. 23.2,3. Dute. 1.17; 16.19. Hlab. 82.2. Zaga 24.23. Dute. 27.19. Jak. 2.9.

v Zaga 11.13. 20.19. Hez. 22.9. Jer. 6.28; 9.4. Eks. 23.1,7; Hlab. 15.3. 50.20.

w Eks. 23.1,7. 1 Kho. 21.13. Mat. 26.60,61.

x 1 Joha. 2.9,11. 3.15.

y Mat. 18.15. Luka 17.3. Gal. 6.1.

z Dute. 32.35. Zaga 20.22; Roma 12.17,19; Heb. 10.30.

a Mat. 5.43. 22.39. Mat. 19.19. Mark. 12.31. Luka 10.27. Roma 13.9. Gal. 5.14. Jak. 2.8.

b Dute. 22.9,10.

c Dute. 22.11.

d 5.15; 6.6,7.

e Eks. 6.12.

f 3.17.

g Dute. 18.10; 2 Kho. 17.17. Gen. 30.27.

h Dute. 18.14. 2 Kho. 21.6. 2 Lan. 33.6.

i 21.5. Isa. 15.2. Jer. 9.26; 48.37.

j 21.1,4,5,11,19. Dute. 14.1; Jer. 16.6; 48.37.

k Dute. 23.17.

l 19.3; 26.2.

m Tshu. 5.1.

n 20.6,27. Dute. 18.11; 1. Sam. 28.3,7,9; 1 Lan. 10.13. Isa. 8.19. Eks. 22.18. Seb. 16.16.

o Zaga 20.29.

p 19.15; Eks. 23.3.

q 19.14.

r Eks. 22.21. 23.9.

s Eks. 12.48,49; Levi 17.15.

t Dute. 10.19; Levi 19.18.

u 19.15.

v Eks. 26.2.

w Gen. 24.22.

x Hez. 4.11,16.

y Dute. 25.13,15.

z Eks. 16.36.

a Eks. 29.40.

b 18.4,5.

a 18.2.

b 18.21.

c 17.10.

d 20.5. Eks. 30.33.

e Hez. 5.11; 23.38,39. Levi 19.30.

f 18.21.

g Dute. 17.2,3,5.

h 20.5. Eks. 30.33.

i Eks. 34.15.

j 19.31.

k 17.10.

l 20.5. Eks. 30.33.

m 19.2; 11.44.

n 18.4.

o Eks. 31.13. Levi 21.8,15,23; 22.2; Hez. 37.28.

p Eks. 21.17.

q 20.11,12,13,16,27. 2 Sam. 1.16. 1 Kho. 2.32,33,37.

r 18.20. Dute. 22.22. Joha. 8.4,5.

s 18.8.

t 18.15.

u 18.23.

v 18.22. Dute. 23.17.

w 18.17. Dute. 27.23.

x 18.23. Dute. 27.21.

y 18.9. Dute. 27.22.

z Zaga 14.34.

a 18.19; 15.24.

b 12.7.

c 18.12,13.

d 18.6.

e 18.14.

f 18.16.

g 18.4.

h 18.25,28.

i 18.3.

j 18.27. Dute. 9.5.

k Eks. 3.17; 6.8.

l Eks. 3.8.

m 20.26. 1 Kho. 8.53; Eks. 19.5; 33.16.

n 11.2-47; Dute. 14.4-20.

o 11.43.

p 20.7;11.44.

q 20.24.

r 19.31.

s 20.2.

t 20.9.

a Hez. 44.25.

b Hez. 44.20. Levi 19.27,28.

c 18.21.

d 3.11.

e 21.13,14. Hez. 44.22.

f Dute. 24.1-4.

g 21.15,24; 11.44; 20.7,8.

h Gen. 38.24.

i Eks. 29.29,30; Levi 8.12; 16.32. Nani 35.25.

j Eks. 29.29,30. 8.12; 16.32.

k 10.6.

l Nani 19.14; Levi 21.1,2.

m 10.7.

n 8.1; 9.1; 12.1.

o 21.7.

p 21.8,24.

q 10.3; Nani 16.5. Hlab. 65.4.

r 22.22.

s 22.23.

t 22.22.

u Dute. 23.1.

v 21.6.

w 2.3,10; 6.17,25,29; 7.1; 10.12,17; 14.13; 24.9; Nani 18.9.

x 22.10,12.

y 21.12.

z 21.8,15; 22.9,16.

a Nani 6.3.

b Levi 22.3; Eks. 28.38; Dute. 15.19.

c Levi 18.21.

d 7.20.

e Eks. 30.33.

f 14.2; 15.13.

g Num. 19.11.

h 15.16.

i 11.24,43,44.

j 15.7,19.

k 15.5-11; Heb. 10.22.

l 21.17,22. Nani 18.11,13; Levi 3.11.

m 7.24.

n 19.17; Eks. 28.43.

o 1 Sam. 21.6.

p Nani 18.11,13.

q Nani 18.11,13.

r Gen. 38.11. Ruthe 1.8.

s 10.14. Nani 18.11,19.

t 4.2; 5.15,16,18.

u Nani 18.32.

v 22.9.

w 1.2,3,10. Nani 15.14.

x 1.3.

y Dute. 15.21; 17.1. Mal. 1.8,14; Heb. 9.14. 1 Pet. 1.19.

z 3.1,6; 7.16.

a Nani 15.3,8. Dute. 23.21,23. Hlab. 61.8. 65.1. Tshu. 5.4,5.

b 22.20. Mal. 1.8.

c 21.20.

d 1.9,13; 3.3,5.

e 21.18.

f 3.11.

g Mal. 1.14.

h Eks. 22.30.

i Dute. 22.6.

j 7.12. Hlab. 107.22. 116.17.

k 7.15.

l 19.37. Nani 15.40. Dute. 4.40.

m 22.18,21.

n 10.3.

o 20.8.

p Eks. 6.7; Levi 11.45; 19.36; 25.38,42,55; 26.45. Nani 15.41.

a 23.4,37; Nani 29.39.

b Eks. 32.5.

c Eks. 12.16.

d Eks. 20.9.

e Eks. 12.16.

f Eks. 32.5.

g Eks. 12.6,14,18; 13.3,10; 23.15; 34.18. Nani 9.2,3; 28.16,17. Dute. 16.1-8. Josh. 5.10. Ezra 6.19.

h Eks. 12.16. Nani 28.18,25.

i Eks. 23.16,19. 34.22,26. Nani 15.18. 28.26. Dute. 26.1,2.

j Eks. 29.24.

k 22.21; 22.29.

l 2.14,15,16.

m 2.14.

n Eks. 34.22. Dute. 16.9.

o Seb. 2.1.

p Nani 28.26.

q 23.10.

r 4.23,28. Nani 28.30.

s 3.1.

t 23.11,15.

u Nani 18.12. Dute. 18.4.

v 19.9,10.

w Nani 29.1.

x 25.9; Nani 31.6.

y 16.29,30. Nani 29.7.

z Eks. 30.33.

a 20.3,5,6.

b Dute. 16.13. Ezra 3.4. Neh. 8.14. Zek. 14.16. Joha. 7.2. Nani 29.12. Hez. 45.25. Hos. 12.9.

c Nani 29.35. Neh. 8.18. Joha. 7.37.

d 23.2,4.

e Eks. 5.13,19; 1 Kho. 8.59. Ezr. 3.4.

f Nani 29.39.

g Eks. 23.16. Dute. 16.13.

h Neh. 8.15.

i Neh. 8.15.

j Dute. 16.14,15.

k Nani 29.12-38.

l Neh. 8.14-18.

m Dute. 31.10,13.

n 23.2.

a Eks. 27.20,21.

b Eks. 31.8; 39.37.

c Eks. 25.30.

d Eks. 39.37.

e 1 Kho. 7.48. 2 Lan. 4.19. 13.11. Heb. 9.2.

f 1 Lan. 9.32. Nani 4.7. 2 Lan. 2.4.

g 1 Sam. 21.6. Mat. 12.4. Mark. 2.26. Luka 6.4.

h Eks. 29.33; 8.31; 21.22.

i 24.16.

j 24.14,15,23; Eks. 21.17.

k Eks. 18.22,26.

l Nani 15.34.

m Eks. 18.15,16. Nani 27.5.

n Dute. 13.9; 17.7.

o 20.20; 22.9; Nani 9.13.

p 24.11; 1 Kho. 21.10,13. Mat. 26.65,66. Mark. 14.63,64. Joha. 10.33.

q Eks. 21.12. Nani 35.31. Dute. 19.11,12,21.

r 24.21.

s Eks. 21.24. Dute. 19.21. Mat. 5.38. 7.2.

t 24.18. Eks. 21.33,34.

u 24.17.

v Nani 15.16. Eks. 12.49.19.34.

w 24.14.

a Eks. 23.10,11. 26.34,35. 2 Lan. 36.21.

b 25.11. 2 Kho. 19.29. Isa. 37.30.

c 23.24,27.

d Isa. 61.1. Jer. 34.8,15,17. Hez. 46.17. Isa. 61.2. 63.4. Luka 4.19.

e 25.13. 27.24. Nani 36.4.

f 25.5.

g 25.5.

h 25.6,7.

i 25.10.

j 25.17; 19.33.

k 27.18,23.

l 25.14.

m 25.36,43; 19.14,32.

n 18.4,5.

o 25.19; 26.5. Dute. 12.10. Hlab. 4.8. Hez. 34.25,28. Jobe 11.18. Zaga 1.33. Jer. 23.6.

p 26.5. Dute. 11.15. Jow. 2.19,26.

q Mat. 6.25,31.

r 25.4,5.

s Eks. 16.29.

t 2 Kho. 19.29.

u Josh. 5.11,12. Levi 26.10.

v Dute. 32.43. 2 Lan. 7.20. Hlab. 85.1. Jow. 2.18; 3.2.

w 1 Lan. 29.15. Hlab. 39.12; 119.19. Heb. 11.13. 1 Pet. 1.17; 2.11.

x Ruthe 2.20; 4.4,6.

y Ruthe 3.9,12. Jer. 32.7,8.

z 25.50,51,52.

a 25.30. Gen. 24.55.

b Nani 35.2. Josh. 21.2,.

c 25.28,30,31,41,54; 27.21.

d Nani 35.2. Josh. 21.11-42; 1 Lan. 6.55-81; 13.2. Seb. 4.36,37.

e Dute. 15.7,8. Hlab. 41.1; 112.5,9. Zaga 14.31. 1 Joha. 3.17.

f Eks. 22.25.

g 25.17; Neh. 5.9.

h 25.42,55; 22.33; 26.13.

i Eks. 21.2. Dute. 15.12. 1 Kho. 9.22. 2 Kho. 4.1. Neh. 5.5. Jer. 34.14.

j Eks. 21.2,3.

k 25.28.

l 25.55. Roma 6.22.

m Efe. 6.9. Kol. 4.1.

n 25.46,53. Eks. 1.13,14. Hez. 34. 4.

o 25.17. Mal. 3.5.

p Isa. 14.2.

q 25.43.

r 25.25,35,39.

s Neh. 5.1-5.

t 18.6.

u 25.26,47.

v Jobe 7.1. Isa. 16.14; 21.16.

w 25.16,52; 27.8.

x 25.43.

y 25.41. Eks. 21.2,3.

z 25.42.

a 19.4.

b Eks. 20.4,5.

c 19.30.

d 18.4. Dute. 11.13-15; 28.1-14.

e Hez. 34.26. Jow. 2.23,24. Isa. 30.23.

f 26.20. Dute. 11.17. Hlab. 67.6; 85.12. Hez. 34.27. Zek. 8.12. Hez. 36.30.

g Amos 9.13.

h 25.19.

i 25.18.

j Hlab. 3.5; 4.8.

k Jobe 11.19. Jer. 30.10. Zef. 3.13.

l Hez. 14.17.

m Dute. 32.30. Josh. 23.10. Isa. 30.17.

n 2 Kho. 13.23.

o Gen. 17.6,7.

p 25.22.

q Hez. 37.26,27,28. Isam. 21.3.

r Eks. 29.45; 2 Kor. 6.16.

s Eks. 29.45. 2 Kor. 6.16.

t Eks. 6.7. Jer. 7.23; 11.4; 24.7; 30.22. Hez. 11.20; 14.11; 36.28; 37.27.

u 25.38.

v Hez. 34.27. Jer. 2.20; 27.2; 28.10,13.

w Dute. 28.15-68. Lilo 2.17. Mal. 2.2.

x 26.44. Gen. 17.14. Dute. 31.20.

y Isa. 65.23. Jer. 15.8.

z Dute. 28.22.

a Dute. 28.65; 1 Sam. 2.33.

b Dute. 28.33,51. Jobe 31.8. Jer. 5.17. Mika 6.15.

c 17.10.

d Dute. 28.25. Hlu. 2.14. Jer. 19.7.

e Hlab. 106.41.

f Zaga 28.1. Levi 26.36. Hlab. 53.5.

g 26.21,24,28. 1 Sam. 2.5. Hlab. 119.164. Zaga 24.16. Isa. 4.1. Mat. 18.21. Luka 17.4. Gen. 31.7.

h Hez. 7.24. 30.6.

i Dute. 28.23.

j Hlab. 127.1. Isa. 49.4.

k 26.4. Hag. 1.10.

l Dute. 32.24. Levi 26.6.

m Hlu. 5.6. 2 Lan. 15.5. Isa. 33.8. Lilo 1.4. Zek. 7. 14.

n Jer. 2.30; 5.3. Amos 4.6-12.

o 2 Sam. 22.27. Hlab. 18.26.

p Hez. 5.17; 6.3; 14.17; 29.8; 33.2.

q Nani 14.12. Dute. 28.21. Jer. 14.12; 24.10; 29.17,18. Amos 4.10.

r Hlab. 105.16. Hez. 4.16; 5.16; 14.13. Isa. 3.1.

s Isa.9.20. Mic.6.14. Hag.1.6.

t 26.21,24

u Isa. 59.18; 63.3; 66.15. Jer. 21.5. Hez. 5.13,15; 8.18.

v Dute. 28.53. Hez. 5.10. 2 Kho. 6.29. Lilo 4.10.

w 2 Lan. 14.5. 34.3,4,7. Hez. 6.3,4,6.

x 2 Lan. 14.5.34.3,4,7. Hez. 6.3,4,6.

y 2 Kho. 23.20. 2 Lan. 34.5. Hez. 6.5.

z 26.11,15,43,44. Jer. 14.19. Hez. 16.45.

a 26.33. Hez. 6.6. Neh. 2.3. Jer. 4.7.

b Hlab. 74.7. Lilo 1.10. Hez. 9.6. 21.2.

c Jer. 9.11; 25.11,18.

d Dute. 28.37. 1 Kho. 9.8. Jobe 17.8. Isa. 52.14. Jer. 18.16; 19.8. Hez. 5.15.

e Hlab. 44.11. Dute. 4.27; 28.64. Neh. 1.8. Jer. 9.16. Hez. 12.15; 20.23; 22.15. Zek. 7.14.

f 2 Lan. 36.21.

g 25.2.

h Hez. 21.7,12,15.

i 26.17. Jobe 15.21.

j Isa. 10.4.

k Josh. 7.12,13. Hlu. 2.14.

l Hez. 4.17; 24.23; 33.10. Dute. 28.65. Hez. 6.9.

m Nani 5.7. 1 Kho. 8.33,35. Neh. 9.2. Zaga 28.13. Dan. 9.4. 1 Joha. 1.9. Luka 15.18.

n 6.2. Nani 5.6.

o Eks. 6.12.

p 1 Kho. 21.29. 2 Lan. 12.6,7,12; 32.26; 33.12,19; 36.12.

q 26.41,43,39,40. Gen. 4.13.

r Eks.2.24; 6.5; Hlab. 106.45; Hez. 16.60.

s 26.34,35.

t 26.39,40,41,43. Gen. 4.13.

u 26.15,44. 2 Kho. 17.15.

v Dute. 4.31; 2 Kho. 13.23. Roma 11.2,26,28.

w 26.15.

x 22.33.

y Hlab. 98.2. Hez. 20.9,14,22.

z 27.34. Dute. 6.1; 12.1.

a 25.1.

a 27.3,4; 5.15,18; 6.6. Jobe 28.13,17. Hlab. 55.13.

b Nani 6.2. Nani 30. Hlu. 11.30,31,39. 1 Sam. 1.11,28.

c 27.25. Eks. 38.24.

d 27.16,18; 25.51.

e 25.26.

f 27.15,19.

g 27.13.

h 25.15,16.

i 27.13.

j 25.31.

k 27.28,29.

l Nani 18.14. Hez. 44.29.

m 25.10,25.

n 27.18.

o Eks. 12.4.

p 25.28.

q 27.3.

r Eks. 30.13.

s Eks. 13.2.

t 27.11,12,13.

u 27.21. Josh. 6.17,18,19.

v Nani 21.2,3.

w Gen. 14.20; 28.22. Nani 18.21,24. Dute. 14.28. 2 Lan. 31.5,6,12. Neh. 13.12. Mal. 3.8,10.

x 27.13,15,19,27.

y Hez. 20.37. Mika 7.14. Jer. 33.13.

z 27.10.

a 26.46.

b 25.1; 26.46.

a Eks. 19.1; 10.11,12.

b Eks. 25.22.

c Eks. 30.12; 38.26; Levi 26.2-51; 2 Sam. 24.2; 1 Lan. 21.2.

d Eks. 16.16. Nani 1.18,20,22; 3.47; 1 Lan. 23.3,24.

e Eks. 6.23.

f 26.9.

g 7.2. Eks. 18.21,25. 1 Lan. 27.16-22.

h 1 Lan. 12.31; 16.41; 2 Lan. 28.15; 31.19. Ezra 8.20.

i 26.64.

j Eks. 38.26. Eks. 12.37; Nani 2.32; 11.21; 26.51.

k 2.33; 26.57,58,62; 1 Lan. 6.

l Eks. 38.21; 3.7,8; 4.15.

m 3.23-38.

n 10.17,21.

o 3.10,38; 18.22.

p 2.2,34.

q 1.50.

r 8.19; 16.22,46; 18.5. 1 Sam. 6.19. Levi 10.6.

s 3.7,8,38; 8.26; 9.19,23; 18.3,4,5; 31.30,47; 1 Lan. 23.32; 2 Lan. 13.11.

a 1.52.

b Josh. 3.4.

c Eks. 6.23.

d 10.14-16.

e 10.18-20.

f 10.17,21.

g Dute. 23.12. Isa. 56.5.

h 10.22-24.

i 10.25-27.

j 1.46.

k 1.47-49.

l 24.2,5,6.

a Eks. 6.23.

b Levi 8.

c Levi 10.1,2; Nani 26.61; 1 Lan. 24.2.

d 1.50; 8.6;18.2.

e 3.38; 8.11,15,24,26.

f 8.19; 18.6.

g 18.7.

h 3.38; 1.51.

i 8.16; 3.41.

j Eks. 13.2. Levi 27.26. Nani 8.16. Luka 2.23.

k Eks. 13.12,15; Nani 8.17.

l 3.39; 26.62; 1.47.

m Gen. 46.11. Eks. 6.16; Nani 26.57. 1 Lan. 6.1,16; 23.6.

n Eks. 6.17; 1 Lan. 6.17; 23.7.

o Eks. 6.18; 1 Lan. 6.2,18.

p Eks. 6.19; 1 Lan. 6.19; 23.21.

q 1.53; 3.29,35,38.

r 4.24-26.

s Eks. 25. 9.

t Eks. 26.7; 36.14.

u Eks. 26.14.

v Eks. 27.9.

w Eks. 27.16.

x 3.37. Eks. 35.18; 39.40.

y 1 Lan. 26.23.

z Eks. 40.22,24; Nani 3.35.

a Eks. 6.22. Levi 10.4.

b Eks.25.10.

c Eks. 25.23.

d Eks. 25.31.

e Eks. 27.1; 30.1.

f Eks. 35.12; 39.34; 40.21; Eks. 26.31; Nani 4.5.

g Eks. 26.15.

h Eks. 26.26.

i Eks. 26.32,37.

j Eks. 26.19.

k Eks. 27.10.

l Eks. 27.19.

m 3.26.

n 1.53.

o 3.10.

p 3.22,28,34; Nani 3.46-49.

q 3.12,45.

r 3.12,41.

s Eks. 13.13; Nani 18.15.

t 3.39,43.

u Levi 27.6. Nani 18.16.

v 1.2.

w Eks. 30.13.

x 3.46,47.

y 3.48.

a 4. 23,30,35,39,43,47; 8.24. 1 Lan. 23.3,24,27.

b 4.19. Eks. 40.10.

c Eks. 26.31. Nani 3.31.

d Eks. 25.10,16.

e Eks. 26.14. Nani 4.8,10,11,12,14.

f Eks. 25.13.

g Eks. 25.23,29,30; 37.16. Levi 24.6,8.

h Eks. 25.28.

i Eks. 25.31,37,38.

j Eks. 30.1,3,5.

k Eks. 30.1,3,5.

l Eks. 27.1,3,6.

m Eks. 27.1,3,6.

n 7.9; 10.21. Dute. 31.9; 2 Sam. 6.13.

o 2 Sam. 6.6,7. 1 Lan. 13.9,10.

p Eks. 25.6; 27.20. Levi 24.2.

q Eks. 25.6; 31.11. Eks. 30.34.

r Eks. 29.40,41.

s Eks. 30.23; 31.11.

t 4.4.

u Eks. 19.21. 1 Sam. 6.12.

v 1 Kho. 8.8.

w 4.25,26; 3.25,26.

x Eks. 26.1-6; 36.8.

y Eks. 36.14,19.

z Eks. 36.14,19.

a 4.31,32; 3.36,37.

b Eks. 38.21.

c 4.28.

d 4.2.

e 4.2.

f 4.22.

g 4.29.

h 4.15,24,31.

i 4.1,21,29.

a Levi 13.3,46; Nani 12.14.

b Levi 15.2.

c Levi 21.1. Nani 9.6,10; 19.11,13; 31.19.

d Levi 4.12.

e Levi 26.11,12.

f Levi 4.12.

g Levi 6.2,3.

h Levi 5.5; 16.21; 26.40. Josh. 7.19.

i Levi 6.5.

j Levi 6.6,7.

k Levi 6.17,18,26; 7.6,7,9,10,14. Dute. 18.3,4. Hez. 44.29,30.

l Levi 10.12,13.

m Joha. 8.4.

n Levi 2.1,15; 5.11.

o 1 Kho. 17.18. Hez. 29.16.

p Josh. 6.26; 1 Sam. 14.24. Neh. 10.29.

q Jer. 29.22.

r Hlab. 109.18.

s Dute.27.15-26.

t Eks. 29.24.

u Levi 2.2,9; 5.12.

v Dute. 28.37. Jer. 24.9; 29.18,22; 42.18; 44.12. Zek. 8.13.

w 5.19,20.

x Levi 20.17,19; 9.13.

a Levi 27.2.

b Gen. 49.26. Hlu. 13.5. Seb. 21.23. Roma 1.1.

c Amos 2.12. Luka 1.15.

d Hlu. 13.5; 16.17; 1 Sam. 1.11.

e Hez. 44.20.

f Levi 21.11; Nani 19.11,16.

g Levi 21.1,2,11.

h Isa. 29.5; 30.13.

i 6.18.

j Levi 5.7; 14.22; 15.14,29.

k Levi 5.2,6.

l Seb. 21.26.

m Levi 4.32.

n Levi 3.6.

o Levi 2.4.

p Eks. 29.2.

q 15.5,7,10.

r 6.14.

s 6.14.

t 6.14.

u 6.15.

v Seb. 21.24.

w 1 Sam. 2.15.

x Eks. 29.23,24.

y Eks. 29.24.

z 5.25. Eks. 29.27,28.

a Levi 25.26.

b Levi 9.22. Dute. 21.5. 1 Lan. 23.13.

c Hlab. 121.7.

d Hlab. 31.16; 67.1; 80.3,7,19; 119.135. Dan. 9.17.

e Gen. 43.29. Hlab. 67.1.

f Dute. 28.10. 2 Lan. 7.14. Isa. 43.7. Dan. 9.18,19.

a Eks. 40.17,18. Levi 8.10,11. Nani 6.10.

b Eks. 40.17,18. Levi 8.10,11. Nani 7.10.

c 1.4.

d Isa. 66.20.

e 4.25,28.

f 4.29,31,33.

g 4.15.

h 4.4-15; 2 Sam. 6.13.

i 7.84,88. Dute. 20.5. 1 Kho. 8.63. 2 Lan. 7.5,9. Ezra 6.16. Neh. 12.27.

j 7.84,88. Dute. 20.5. 1 Kho. 8.63. 2 Lan. 7.5,9. Ezra 6.16. Neh. 12.27.

k 1.7

l Eks. 30.13.

m Eks. 30.13.

n Levi 2.1,4; Nani 8.8.

o Eks. 30.34.

p Levi 1.2,3.

q Levi 4.23,24.

r Levi 3.1.

s 1.8.

t 1.9.

u 1.5.

v 1.6.

w 1.14; 2.14.

x 1.10.

y 1.10.

z 1.11.

a 1.12.

b 1.13.

c 1.15.

d 7.11.

e 7.11.

f 7.1,10.

g 12.8. Eks. 33.9,11.

h Eks. 25.22.

a Eks. 25.37.

b Eks. 25.37.

c Eks. 25.31.

d Eks. 25.18; Nani 10.2.

e Eks. 25.40.

f 19.9,17.

g Levi 14.8,9.

h Levi 2.1; Nani 7.13,14,15.

i Eks. 29.4; 40.12.

j Levi 8.3.

k Levi 1.4.

l Eks. 29.10.

m 8.8.

n 3.45; 16.9.

o 3.12,45.

p Eks. 13.2.

q 3.9.

r 1.53.

s 8.7; 19.12,13,20.

t 4.3. 1 Lan. 23.3,24,27.

u 1.53.

a 1.1.

b Levi 23.5.

c 5.2; 19.11,16. Joha. 18.28.

d Eks. 18.15,19,26; 27.2.

e 27.5.

f Eks. 12.6.

g Eks. 12.8.

h Eks. 12.10.

i Eks. 12.46. Joha. 19.36.

j Gen. 17.14. Eks. 12.15.

k Eks. 12.43.

l 9.7.

m 5.31.

n Eks. 12.49.

o Eks. 40.17,34.

p Eks. 13.21.

q Eks. 40.36; Nani 10.11,33,34.

r 1 Kor. 10.1.

s 1.53.

t Jobe 16.22; Gen. 34.30.

u Gen. 24.55.

v Eks. 40.36,37.

w 9.19.

a Eks. 25.18.

b Isa. 1.13.

c Jer. 4.5. Jow. 2.15.

d 1.16; 7.2. Eks. 18.21.

e 31.6.

f 2.3; 10.14.

g 2.10; 10.18.

h 31.6.

i 10.9. Jow. 2.1.

j 1 Lan. 15.24; 2 Lan. 13.12. Josh. 6.4.

k 31.6; 2 Lan. 13.14. Josh. 6.5.

l Hlu. 2.18; 4.3.

m Gen. 8.1.

n 2 Lan. 5.12; 7.6; 29.26. Ezra 3.10. Neh. 12.35. Nani 29.1. Levi 23.24.

o Hlab. 81.3. Nani 28.11.

p 9.17.

q Eks. 19.1,2. Nani 1.1; 9.5.

r Eks. 40.36.

s Gen. 14.6; 21.21. Nani 12.16; 13.3,26. Dute. 1.1.

t 10.5,6; 2.9,16,24,31,34.

u 2.3-9.

v 1.7-9.

w 1.51.

x 4.24,31; 7.6-8.

y 2.10-16.

z 1.5,6,14.

a 4.4,15; 7.9.

b 2.18-24.

c 1.10,11.

d Josh. 6.9.

e 2.25-31.

f 1.12,13,15.

g Eks. 2.18.

h Gen. 12.7.

i Gen. 32.12. Eks. 3.8; 6.7,8.

j Jobe 29.15.

k 10.29. Hlu. 1.16; 4.11.

l Eks. 3.1.

m Dute. 1.33. Hez. 20.6; Josh. 3.3,4,6.

n Hlab. 132.8; Jer. 31.2.

o Eks. 13.21.

p Hlab. 68.1,2.

a Dute. 9.22.

b Hlab. 78.21.

c Levi 10.2. Nani 16.35. 2 Kho. 1.12. Hlab. 106.18.

d Gen. 20.17. Jak. 5.16.

e Eks. 12.38.

f Hlab. 106.14. Hlab. 78.18. 1 Kor. 10.6.

g Eks. 16.3. Nani 21.5. Seb. 7.39.

h Eks. 16.14,31.

i Gen. 2.12.

j 2 Sam. 24.2,8.

k Hlab. 32.4; Eks. 16.31.

l Eks. 16.13,14.

m 11.1.

n Dute. 1.12.

o Isa. 40.11.

p Isa. 49.23; 1 Thes. 2.7.

q Gen. 50.24. Eks. 13.5.

r 2 Kho. 7.2. Mat. 15.33. Mark. 8.4. Joha. 6.7,9.

s Eks. 18.18.

t 1 Kho. 19.4. Jona 4.3.

u Zef. 3.15.

v Eks. 24.1,9.

w Dute. 1.15; 16.18. Eks. 5.6,10,14,15,19.

x 11.25; 12.5. Gen. 11.5; 18.21. Eks. 3.8; 19.20.

y Gen. 27.36. Tshu. 2.10. Nani 11.25; 1 Sam. 10.6,10; 19.20,21. 2 Kho. 2.15. Neh. 9.20.

z Eks. 18.22.

a Eks. 19.10.

b 11.5.

c Hlab. 78.29; 106.15.

d 21.5.

e Eks. 12.37. Eks. 38.26. Nani 1.46.

f Hlu. 21.14. Levi 25.26.

g Hlu. 21.14. Levi 25.26.

h Isa. 50.2; 59.1.

i 23.19. Hez. 12.25; 24.14.

j 11.16.

k 11.17.

l 11.17.

m 1 Sam. 20.26. Jer. 36.5.

n Eks. 24.13. Nani 13.8,16.

o 1 Sam. 24.2.

p Mark. 9.38. Luka 9.49.

q 1 Kor. 14.5.

r Eks. 16.13. Hlab. 78.26,27,28; 105.40.

s Hez. 45.11. Eks. 16.16,32,33,36.

t Hlab. 78.30,31.

u 33.17.

a Eks. 2.21.

b Eks. 4.15; 7.1,2; 15.20. Mika 6.4.

c Gen. 29.33. Nani 11.1; 2 Kho. 19.4. Isa. 37.4. Hez. 35.12,13.

d Hlab. 76.9.

e Hlab. 76.9.

f 11.25; 16.19.

g Gen. 46.2. Hez. 1.1. Dan. 10.8,16. Gen. 15.1. Dan. 8.2. Luka 1.11,22. Seb. 10.11,17. 22.17,18.

h Gen. 31.10,11. 1 Kho. 3.5. Jobe 33.15. Mat. 1.20.

i Hlab. 105.26.

j Heb. 3.2,5.

k 1 Tim. 3.15.

l Eks. 33.11. Nani 7.89. Dute. 34.10; 1 Kor. 13.12.

m Hlu. 14.12; Hlab. 49.4; 78.2. Zaga 1.6.

n Eks. 33.19.

o 12.7.

p Dute. 24.9.

q 2 Kho. 5.27. Levi 13.10; 2 Kho. 15.5; 2 Lan. 26.19,20.

r 2 Sam. 19.19; 24.10. Zaga 30.32.

s Dute. 25.9. Jobe 30.10.

t Levi 13.46.

u 2 Lan. 26.20,21. Luka 17.12.

v 11.35; 33.18.

w Gen. 21.21. Nani 10.12; 13.3,26. 1 Sam. 25.1.

a 32.8. Dute. 1.22.

b 12.16.

c 34.19. 1 Lan. 4.15.

d 13.30;14.6,30,38;26.65; 32.12. Dute. 1.36. Josh. 14.6,7,13,14; 15.13-18. Hlu. 1.12-15.

e 13.16.

f 13.8; 11.28; 14.6,30,38. Eks. 24.13.

g 13.22,29.

h Gen. 14.10; 19.17,30. Nani 13.29. Hlu. 1.9,19.

i Neh. 9.25,35. Hez. 34.14.

j Dute. 31.6,7,23.

k 20.1; 27.14; 33.36; 34.3. Dute. 32.51. Josh. 15.1.

l Josh. 19.28.

m 34.8.

n 13.28,33. Dute. 1.28; 2.10; 9.2. Josh. 11.21,22; 15.13,14. Hlu. 1.10.

o Josh. 14.15; 15.13; 21.11. Gen. 13.18.

p Hlab. 78.12,43. Isa. 19.11,13; 30.4. Hez. 30.14.

q Dute. 1.24,25.

r 4.10,12.

s Gen. 14.7; 16.14; 20.1. Nani 20.1,16; 32.8; 33.36. Dute. 1.19. Josh. 14.6,7.

t 14.8. Eks. 3.8.

u Dute. 1.25.

v Dute. 1.28; 9.1,2.

w Dute. 1.28; 9.1,2.

x Eks. 17.8. Nani 14.25,43; 24.20. Dute. 25.17. Hlu. 6.3. 1 Sam. 14.48; 15.2,3.

y 14.25; 2 Sam. 24.7.

z 14.6,24.

a 32.9. Dute. 1.28. Josh. 14.8.

b Gen. 37.2; Nani 14.36,37. Hlab. 31.13.

c Amos 2.9.

d Gen. 6.4.

e Levi 11.22. Tshu. 12.5. Isa. 40.22; 2 Lan. 7.13.

a Gen. 45.2.

b 11.4.

c 14.27,29,36. Eks. 15.24; 16.2; 17.3. Nani 16.41. Josh. 9.18. Hlab. 106.25.

d 14.27,28,29.

e Neh. 9.17.

f Dute. 17.16. Seb. 7.39.

g 16.4,22.

h 13.27. Dute. 1.25.

i 2 Sam. 15.26; 22.20. 1 Kho. 10.9. Hlab. 18.19; 22.8. Isa. 62.4.

j 13.27. Eks. 3.8.

k Josh. 22.16,18,19,29.

l Dute. 7.18; 20.3.

m 24.8.

n Gen. 48.21. Dute. 20.1,4; 31. 6.

o Eks. 17.4.

p Eks. 16.7,10. Levi 9.23. Nani 16.19,42; 20.6.

q 14.23; 16.30.

r Dute. 1.32; 9.23. Hlab. 78.22,32; 106.24. Joha. 12.37. Heb. 3.18.

s Eks. 15.9,24.

t Eks. 32.10.

u Eks. 32.12. Dute. 9.26,27,28; 32.27. Hez. 20.9,14. Hlab. 106.23.

v Eks. 15.14; Josh. 2.9,10; 5.1.

w Eks. 13.21.

x Dute. 9.28. Josh. 7.9.

y Eks. 34.6,7. Hlab. 103.8; 145.8. Jona 4.2.

z Eks. 20.5.

a Eks. 34.9.

b Hlab. 106.45.

c Hlab. 78.38.

d Hlab. 106.23. Jak. 5.16. 1 Joha. 5.16.

e Hlab. 72.19.

f Dute. 1.35. Hlab. 95.11; 106.26. Heb. 3.17,18.

g Gen.

h 32.11. Hez. 20.15.

i 13.6.

j 32.11,12. Dute. 1.36. Josh. 14.9.

k 14.43,45;13.29.

l 14.43,45;13.29.

m Dute. 1.40.

n Eks. 16.7,12.

o 14.21,23; 26.65.

p 14.2.

q 1.45; 26.64. Dute. 1.35.

r 14.6,38; 13.6.

s 14.3. Dute. 1.39.

t Hlab. 106.24.

u 14.29,33. Heb. 3.17.

v 32.13; Hlab. 107.40.

w Hlab. 95.10; Dute. 2.14.

x Hez. 23.35.

y 13.25.

z Hez. 4.6.

a Levi 5.1.

b 23.19.

c 14.27; 26.65. 1 Kor. 10.5.

d 13.32.

e 1 Kor. 10.10. Heb. 3.10,17. Juda 5.

f 13.8,16.

g Eks. 33.4.

h Dute. 1.41.

i 2 Lan. 24.20. Nani 14.25.

j Dute. 1.42.

k 14.25,45; 13.29.

l Dute. 1.43.

m 1 Sam. 4.3.

n 14.43. Dute. 1.44.

o 21.3; Hlu. 1.17.

a 15.18. Levi 23.10. Dute. 7.1.

b Levi 1.2,3.

c Levi 7.16; 22.18,21.

d Levi 23.8,12,36; Nani 28.19. Dute. 16.10.

e Gen. 8.21. Eks. 29.18. Levi 4.31; Nani 28.27; 29.2,8,13.

f Levi 2.1; 6.14.

g Eks. 29.40. Levi 23.13.

h Levi 14.10; Nani 28.5.

i 28.7,14.

j 28.12,14.

k Levi 7.11.

l 28.12,14.

m Nani 28.

n Eks. 12.49. Nani 9.14. 15.29,30.

o Levi 3.17.

p 15.2. Dute. 26.1.

q Josh. 5.11,12.

r 15.21. Neh. 10.37. Hez. 44.30.

s Dute. 26.2,10.

t Levi 2.14; 23.10-17.

u 15.21. Neh. 10.37. Hez. 44.30.

v Levi 4.2.

w 15.8-10.

x Levi 4.23; Nani 28.15.

y Levi 4.20.

z Levi 4.27,28.

a Levi 4.35.

b 15.15.

c Dute. 17.12. Hlab. 19.13. Heb. 10.26.

d Hlab. 44.16.

e 15.31. Eks. 30.33.

f 2 Sam. 12.9. 2 Lan. 36.16. Zaga 13.13.

g Eks. 35.3; 20.8.

h Levi 24.12.

i Eks. 31.14,15.

j Levi 24.14-16. 1 Kho. 21.13. Seb. 7.58.

k Dute. 22.12. Mat. 23.5.

l Hez. 6.9.

m Hlab. 73.27; 106.39.

n Levi 11.44,45.

o Levi 22.33.

a Eks. 6.16,18,21. Juda 11.

b 26.9.

c 26.9.

d Hlab. 106.16-18.

e Eks. 19.6.

f Eks. 29.45. Nani 14.14; 35.34.

g 14.5; 20.6.

h 16.3.

i 17.5. 1 Sam. 2.28. Hlab. 105.26. Eks. 28.1.

j 3.10. Levi 10.3. Hez. 40.46; 44.15,16.

k Levi 10.1.

l 16.13; Isa. 7.13; Hlab. 8.5; Hez. 16.20; 1 Sam. 18.23.

m 8.14. Dute. 10.8.

n Eks. 16.8.

o 16.9.

p Eks. 3.8.

q Eks. 2.14. Seb. 7.27,35.

r Eks. 3.8.

s Gen. 4.4,5.

t 1 Sam. 12.3. Seb. 20.33. 2 Kor. 7.2.

u Eks. 16.9. 1 Sam. 12.3,7.

v Nani 16.6,7.

w 16.42; 14.10.

x 16.45. Gen. 19.17,22. Jer. 51.6.

y 16.45. Hlab. 73.19. Eks. 33.5.

z 16.45; 14.5; 20.6.

a 27.16. Jobe 12.10. Tshu. 12.7. Isa. 57.16. Zek. 12.1. Heb. 12.9.

b Gen. 19.12-14. Isa. 52.11. 2 Kor. 6.17. Isam. 18.4.

c Gen. 19.15,17. 1 Sam. 12.25.

d Eks. 33.8.

e Gen. 19.15,17. 1 Sam. 12.25.

f 24.13. Jer. 23.16; Hez. 13.2,17.

g Eks. 20.5; 32.34. Jobe 35.15. Hlab. 89.32. Isa. 10.3.

h Gen. 4.11.

i 16.33. Hlab. 55.15.

j 14.11.

k 26.10. Dute. 11.6. Hlab. 106.17.

l 16.17,35; 26.11. 1 Lan. 6.22,37.

m Levi 10.2; 11.1. Hlab. 106.18.

n 3.32; 4.16; 19.3.

o Zaga 20.2. Hab. 2.10.

p Eks. 39.3; Gen. 1.6.

q 17.10; 26.10.

r Eks. 39.3; Gen. 1.6.

s 3.10; 2 Lan.26.18.

t Eks. 40.34.

u 16.19; 14.10.

v 16.21,24.

w 16.21.

x 16.21.

y Levi 10.6. Nani 8.19; 11.33. 1 Lan. 27.24.

z 16.50; 25.8. 2 Sam. 24.21,25. Hlab. 106.30.

a 27.3.

a Eks. 25.22.

b 16.5.

c 16.11.

d 16.8. Eks. 38.21. Nani 18.2. 2 Lan. 24.6. Seb. 7.44.

e Heb. 9.4.

f 3.7; 18.3,4,5; 19.9.

g 16.38.

h 17.5.

i 1.51; 3.10,38; 18.4,7,22.

a 17.13.

b 18.23. Eks. 28.38.

c Gen. 29.34.

d 3.7.

e 3.10.

f 3.25,31,36.

g 16.40.

h 4.15.

i 17.13.

j 3.38.

k 16.46. Levi 10.6.

l 3.12,45.

m 3.9; 8.19.

n 3.10.

o Heb. 9.3,6.

p Levi 7.32.

q Eks. 29.29. Eks. 40.13,15.

r 18.11,19,23; 19.10,21; Levi 3.17.

s Eks. 40.10.

t Levi 2.2,3; 10.12,13.

u Levi 4.22,24; 6.25,26.

v Levi 7.7; 14.13.

w Eks. 40.10.

x Levi 6.16,18,26,29; 7.6.

y Eks. 29.27,28. Levi 7.30,34.

z Levi 10.14. Dute. 18.3.

a Levi 22.2,3,11,12,13.

b Dute. 18.4.

c Eks. 23.19. Neh. 10.35,36.

d Eks. 34.26. Levi 2.14. Dute. 26.2.

e 18.11.

f Levi 27.28.

g Eks. 13.2.

h Eks. 13.13; 34.20.

i Levi 27.2,6; Nani 3.47.

j Levi 27.2,6. Nani 3.47.

k Eks. 30.13.

l Dute. 15.19.

m Levi 3.2,5.

n Eks. 29.26,28. Levi 7.31,32,34.

o 18.11.

p 2 Lan. 13.5. Levi 2.13.

q 18.23,24. Dute. 10.9; 12.12; 14.27,29; 18.1,2. Josh. 13.14,33; 14.3; 18.7. Hez. 44.28.

r 18.24,26. Levi 27.30,32. Neh. 10.37; 12.44. Heb. 7.5,8,9. Gen. 14.20; 28.22.

s 3.7,8.

t 17.13.

u Levi 22.9.

v 3.7.

w 18.1. Eks. 28.38.

x 18.19,26,29.

y 18.20,21,26.

z Neh. 10.38.

a 18.30.

b 18.27.

c Mat. 10.10. Luka 10.7. 1 Kor. 9.4-14. 1 Tim. 5.17,18.

d Levi 19.8; 22.16.

e Levi 22.2,15.

a Dute. 21.3. 1 Sam. 6.7.

b Levi 4.12. Heb. 13.11.

c Levi 4.6,17; 16.14,19. Heb. 9.13.

d Eks. 29.14. Levi 4.11,12.

e Levi 14.4,6,49.

f 19.8,10. Levi 11.25; 15.5.

g 19.5.

h Heb. 9.13.

i Levi 4.12; 6.11; 10.14.

j 19.13,20,21. Nani 31.23.

k 19.16. Levi 21.1. Nani 5.2; 9.6,10. 19.22. Hag. 2.13.

l 31.19.

m 19.20. Levi 15.31.

n Levi 7.20.

o Levi 7.20.

p Levi 11.32. Nani 31.20.

q 19.11.

r 19.6,9.

s Eks. 12.22.

t 19.12.

u Levi 14.9.

v Levi 15.5.

w 19.13.

x Hag. 2.13.

a 33.36.Nani 13.21.

b Eks. 15.20. Nani 12.1; 26.59.

c Eks. 17.1.

d 16.19,42.

e Eks. 17.2; Nani 14.2.

f 11.1,33; 14.37; 16.32,35,49.

g Eks. 17.3.

h 14.5; 16.4,22,45.

i 14.10.

j Eks. 17.5.

k Neh. 9.15. Isa. 43.20; 48.21.

l 17.10.

m Hlab. 106.32,33.

n Dute. 8.15. Eks. 17.6.

o 27.14. Dute. 1.37; 3.26; 32.51.

p Hez. 20.41; 36.23; 38.16.

q Dute. 33.8. Hlab. 81.7; 95.8; 106.32.

r Gen. 36.39.

s Hlu. 11.16,17.

t Dute. 2.4-6; 23.7. Obad. 10,12.

u Gen. 46.6. Seb. 7.15.

v Eks. 12.40.

w Dute. 26.6. Eks. 1.11; Seb. 7.19.

x Eks. 2.23; 3.7.

y Eks. 3.2; 14.19; 23.20; 33.2.

z 21.22. Dute. 2.27.

a 2 Sam. 20.12,13. Isa. 11.16; 19.23.

b Dute. 2.6,28.

c Dute. 2.29.

d 21.4. Dute. 2.8. Hlu. 11.18.

e 33.37.

f 21.4.

g 27.13; 31.2. Dute. 32.50,26. Gen. 25.8.

h 20.12.

i 20.24.

j Eks. 29.29,30.

k Dute. 10.6; Dute. 32.50.33.38.

l Dute. 34.8. Gen. 50.3.

a 33.40. Hlu. 1.16.

b 13.21.

c Gen. 28.20. Hlu. 11.30.

d Levi 27.28,29.

e 20.22; 33.41.

f Hlu. 11.18.

g Hlab. 78.19.

h Eks. 16.3; 17.3.

i 11.6.

j Dute. 8.15; 1 Kor. 10.9. Isa. 14.29; 30.6.

k Jer. 8.17.

l Hlab. 78.34.

m 21.5.

n 1 Sam. 12.19. 1 Kho. 13.6. Eks. 8.8,28. Seb. 8.24.

o 1 Sam. 12.19. 1 Kho. 13.6. Eks. 8.8,28. Seb. 8.24.

p 2 Kho. 18.4. Joha. 3.14,15.

q 33.43.

r 33.44.

s Dute. 2.13.

t 22.36. Hlu. 11.18.

u 21.28. Dute. 2.9,18.29. Isa. 15.1.

v Josh. 18.25. Hlu. 9.21. 2 Sam. 20.14.

w Eks. 15.1.

x Gen. 49.10. Isa. 33.22.

y 23.28.

z Dute. 2.26,27. Hlu. 11.19.

a 20.17.

b Dute. 29.7.

c Dute. 2.32. Hlu. 11.20.

d Dute. 2.33. Josh. 12.1,2; 24.8. Neh. 9.22. Hlab. 135.11; 136.19. Amos 2.9.

e Gen. 32.22.

f Jobe 27.1; 29.1. Hlab. 49.4; 78.2. Isa. 14.4. Mika 2.4; 23.7.

g Jer. 48.45,46.

h Jer. 48.45,46.

i Hlu. 11.24. 1 Kho. 11.7,33. 2 Kho. 23.13. Jer. 48.7,13.

j 32.3,34; 33.45,46. Josh. 13.17. Neh. 11.25? Isa. 15.2. Jer. 48.18,22.

k Isa. 15.2.

l 32.1,3. Josh. 13.25. 2 Sam. 24.5. Jer. 48.32.

m 21.25.

n Dute. 1.4; 3.1. Josh. 13.12.

o Dute. 3.2.

p 21.24. Dute 29.7. Hlab. 135.11; 136.20.

q Josh. 10.28.

a 26.3,63; 31.12; 33.48,50; 35.1; 36.13.

b 26.3,63; 31.12; 33.48,50; 35.1; 36.13.

c Eks. 15.15.

d Eks. 1.12.

e 22.7; 25.18; 31.8. Josh. 13.21.

f Dute. 23.4. Josh. 13.22; 24.9. Hlu. 11.25. Neh. 13.1,2. Mika 6.5. 2 Pet. 2.15. Juda 11. Isam. 2.14.

g 23.7. Dute. 23.4.

h 23.7.

i 23.23. 1 Sam. 9.7,8.

j 22.19.

k 22.20. Gen. 20.3. Jobe 33.15,16.

l 23.20.

m 22.11.

n 24.13.

o 22.38; 23.26; 24.13. 1 Kho. 22.14. 2 Lan. 18.13.

p 22.8.

q 22.9.

r 22.35; 23.12,26; 24.13.

s Hlu. 5.10.

t Eks. 4.24.

u 2 Pet. 2.16.

v Eks. 23.14.

w Gen. 21.19. 2 Kho. 6.17. Luka 24.16,31.

x Eks. 34.8.

y Eks. 23.14.

z Jobe 16.11.

a Eks. 23.14.

b 1 Sam. 15.24,30; 26.21. 2 Sam. 12.13. Jobe 34.31,32.

c 22.20.

d 21.13.

e 22.17; 24.11.

f 22.18.

g 21.20; Dute. 12.2.

a 23.29. 1 Lan. 15.26. Jobe 42.8.

b 23.4,14,30.

c 23.15.

d 24.1.

e 23.16.

f 22.38; 23.12,16. Isa. 51.16; 59.21. Dute. 18.18. Jer. 1.9.

1 eSiriya: Heb. eAramu

g 23.18; 24.3,15,20,23; 21.27.

h 22.6.

i Isa. 66.14. Mal. 1.4.

j 22.11,17.

k 22.11,17.

l Dute. 33.28.

m Eks. 33.16. Ezra 9.2. Efe. 2.14.

n Gen. 13.16.

o Hlab. 116.15.

p 22.11,17; 24.10. Dute. 23.5.

q 22.38. 23.5.

r 23.1,2.

s 23.3,4,16.

t 22.35. 23.5.

u 1 Sam. 15.29. Mal. 3.6. Roma 11.29. Tit. 1.2. Jak. 1.17.

v 22.12. Gen. 12.3; 22.17.

w Jobe 4.8; 15.35. Hlab. 7.14; 10.7,14,.

x Hlab. 89.15.

y 24.8.

z Jobe 22.25. Hlab. 95.4.

a Dute. 33.17. Hlab. 29.6; 92.10. Isa. 34.7. Jobe 39.10,11. Hlab. 22.21.

b Dute. 18.10. 22.7.

c Hlab. 44.1.

d Gen. 49.9.

e Gen. 49.9.

f Gen. 49.27.

g 22.18.

h 23.13.

i 25.18; 31.16. Josh. 22.17. 25.3,5. Dute. 4.3. Hlab. 106.28. Hos. 9.10.

j 21.20.

k 23.1,2.

l 23.1,2.

a 23.3,15.

b 2.2-31.

c Hlu. 3.10; 1 Sam. 19.20,23. 2 Lan. 15.1; 20.14.

d 2 Sam. 23.1.

e 1 Sam. 19.24. Hez. 1.28; 3.23? Isam. 1.10,17.

f Hlab. 1.3. Jer. 17.8.

g Hlab. 104.16.

h Jer. 51.13. Isam. 17.1.

i 24.20. 1 Sam. 15.8.

j 2 Sam. 5.12. 1 Lan. 14.2.

k 23.22.

l 14.9; 23.24.

m Hez. 23.34; Isa. 38.13. Jer. 50.17.

n 24.17. Hlab. 45.5. Jer. 50.9.

o Gen. 49.9. Nani 23.24.

p Gen. 12.3; 27.29.

q Hez. 21.12. Jobe 27.23. Lilo 2.15.

r 23.11.

s 22.17,37.

t 22.18.

u 16.28.

v Mika 6.5

w Gen. 49.1. Dan. 10.14.

x 24.3,20,23; 21.27; 23.7.

y 24.3,4.

z 24.3,4.

a 23.9.

b 23.9.

c Jobe 9.8. Mika 1.3.

d Mat. 2.2. Isam. 22.16.

e Gen. 49.10.

f 2 Sam. 8.14. Hlab. 60.8,9,12.

g Gen. 32.3.

h Gen.15.19.

i Dan. 11.30. Gen. 10.4.

j Gen. 10.21,25.

k 24.20.

l 31.8.

a 33.49. Josh. 2.1. Mika 6.5.

b 31.16.

c Josh. 22.17. Hlab. 106.28. Hos. 9.10.

d Eks. 34.15,16; 1 Kor. 10.20.

e 24.5. Hlab. 106.28.

f 23.28.

g Dute. 4.3. Josh. 22.17.

h Dute. 13.17,11.

i Eks. 18.21,25. Nani 11.16.

j Eks. 32.27.

k 23.28.

l Jow. 2.17.

m Hlab. 106.30.

n Eks. 6.25.

o 16.48.

p 1 Kor. 10.8.

q 25.4.

r Dute. 32.16,21. 1 Kho. 14.22. Hlab. 78.58. Zef. 1.18. 3.8. 1 Kor. 10.22. Eks. 20.5.

s Mal. 2.4,5.

t 1 Lan. 6.4.

u Eks. 40.15.

v 31.8; Josh. 13.21.

w 31.2,7.

x 31.16. Isam. 2.14.

y 23.28.

z 23.28.

a Eks. 30.12. Nani 1.2. Eks. 38.25,26.

b 1.3.

c 26.63. 22.1.

d 26.2.

e 1.1.

f Gen. 46.8,9. Eks. 6.14. 1 Lan. 5.1-4.

g 1.21.

h 1.16; 16.2.

i Hlab. 60.1.

j Hlab. 60.1.

k 16.32,35.

l 16.38. 1 Kor. 10.6. 2 Pet. 2.6.

m Eks. 6.24. 1 Lan.6.22.

n Gen. 46.10. Eks. 6.15. 1 Lan. 4.24.

o 1.23; 25.9,14.

p Gen. 46.16.

q 1.25.

r Gen. 38.3-10.46.12. 1 Lan. 2.3-5.

s 1.27.

t Gen. 46.13. 1 Lan. 7.1.

u 1.29.

v Gen. 46.14.

w 1.31.

x Gen. 46.20.Nani 26.37. 1 Lan. 7.14-20.

y Josh. 17.1,2.

z 27.1. 36.11. Josh. 17.3.

a 1.35.

b 1.33.

c Gen. 46.21. 1 Lan. 7.6. 8.1-4.

d 1.37.

e Gen.46.23.

f Gen. 46.17. 1 Lan. 7.30,31.

g 1.41.

h Gen. 46.24. 1 Lan. 7.13.

i 1.43.

j 1.46.

k Josh. 11.23; 14.1.

l 33.54. 34.13. Josh. 11.23. 14.2.

m Gen. 46.11. Eks. 6.16-19. 1 Lan. 6.1; 6.16-22.

n Eks. 2.1,2,4. 6.20.

o 3.2. 1 Lan. 24.1.

p Levi 10.1.

q 3.39.

r 1.49.

s 18.20.

t 26.3. 22.1.

u 1.44. Dute. 2.14,15.

v 14.28,29. 1 Kor. 10.5.

w 13.6.

a 26.33.

b 14.35; 26.64,65.

c 16.49.

d Eks. 18.15,19. Levi 24.12. Nani 9.8; 15.34.

e Eks. 18.15,19. Levi 24.12; Nani 9.8; 15.34.

f 36.2.

g Levi 18.6.

h 35.29.

i 21.11. 33.44,47. Dute. 32.49; Dute. 3.27.34.1.

j 20.24.

k 20.12,24.

l 20.13. Dute. 32.51. Eks. 17.7.

m 16.22.

n Dute. 31.2. 1 Sam. 18.13. 1 Kho. 3.7. 2 Lan. 1.10.

o 1 Kho. 22.17. Zek. 10.2. Mat. 9.36. Mark. 6.34.

p Gen. 41.38. Hlu. 3.10.

q Dute. 34.9.

r Dute. 3.28. 31.7,8.

s Josh. 1.16,17.

t Josh. 9.14. Hlu. 1.1. 20.18,23,27. 1 Sam. 22.10. 23.2,4. 30.8; 2 Sam. 2.1. 5.19,23,.

a Levi 3.11.

b Eks. 29.38.

c Eks. 16.36. Nani 15.4.

d Levi 2.1.

e Eks. 29.40.

f Eks. 29.42. Amos 5.25.

g Eks. 29.42.

h Hez. 46.4,5.

i 10.10. 1 Sam. 20.5. 1 Lan. 23.31. 2 Lan. 2.4. Ezra 3.5. Neh. 10.33. Isa. 1.13,14. Hez. 45.17. 46.6. Hos. 2.11. Kol. 2.16.

j 15.4-12.

k 28.30.15.24. 29.11,16,19,25,22.

l Eks. 12.6. Dute. 16.1. Hez. 45.21.

m Levi 23.6. Eks. 12.18.

n Eks. 12.16. Levi 23.7.

o 28.31. Levi 22.20. Nani 29.8,13. Levi 22.20. Nani 29.2,17,20,23,26,29,32,36. Dute. 15.21. 17.1.

p 28.15,30. 29.22,28,31,34,38.

q 28.3.

r Eks. 12.16. Levi 23.8. Eks. 13.6.

s Eks. 23.16. 34.22. Levi 23.10,15. Dute. 16.10. Seb. 2.1.

t Levi 23.18,19.

u 28.15. 29.5. 28.22.

v 28.19.

a Levi 23.24.

b 28.11.

c 28.3

d Levi 16.29.

e 30.13. Hlab.35.13. Isa. 58.5.

f 29.13,17,20,23. 28.19.

g 28.15.

h Levi 16.3,5.

i Levi 23.34.

j Ezra 3.4.

k 29.21,24,27,30,37. 29.6,33. 29.3,4,9,10. 15.12. 28.7,14.

l 29.18.

m Levi 23.36.

n Levi 23.2,4. 1 Lan. 23.31. 2 Lan. 31.3. Ezra 3.5. Neh. 10.33. Isa. 1.14.

o Levi 7.11,16. 22.21,23.

a 1.4,16. 7.2.

b Levi 27.2. Dute. 23.21. Tshu. 5.4,5.

c Levi 5.4.

d Jobe 22.27. Hlab. 22.25. 50.14. 66.13,14. 116.14,18. Nah. 1.15.

e Levi 5.1.

a 25.17.

b 20.24.

c 32.27. Josh. 4.13.

d 10.6,9. Levi 23.24.

e Dute. 20.13. Hlu. 21.11. 1 Sam. 27.9. 1 Kho. 11.15,16.

f Josh. 13.21.

g 25.15.

h Josh. 13.22.

i Gen. 34.29.

j Dute. 20.14.

k 22.1.

l 31.19. Levi 4.12.

m 31.48. Gen. 41.34.

n 1 Sam. 15.3.

o 25.2.

p 24.14. 2 Pet. 2.15. Isam. 2.14.

q 23.28.

r 25.9.

s Hlu. 21.11,12.

t 5.2.

u 19.12,13,20.

v 19.12,13,20.

w 19.12,13,20.

x 19.9.

y Levi 11.25.

z Josh. 22.8. 1 Sam. 30.24.

a 31.30-41,47. 18.26.

b 31.42-47.

c 31.47. 1.53.

d 31.28.

e 31.28.

f 31.28.

g 18.8,19.

h 31.30.

i 31.14.

j 2 Sam. 1.10.

k Gen. 24.22.

l Hez. 16.12.

m Eks. 35.22.

n Eks. 30.15,16. Eks. 30.12.

o Dute. 20.14.

p Eks. 30.16.

a 32.3,35. 21.32.

b 32.34. 21.30.

c 32.38. 33.47. Dute. 32.49. 1 Lan. 5.8. Isa. 15.2; 46.1. Jer. 48.1,22.

d 21.24,34,35. 32.33.

e 13.3,21-33. Dute. 1.22-28.

f 14.11. Dute. 1.34.

g 14.23. Dute. 1.35.

h 14.29.

i Gen. 50.24.

j Josh. 14.6. 15.17.

k 14.24. Dute. 1.36. Josh. 14.8,9.

l 14.33,34,35.

m 26.64,65.

n Dute. 30.17. Josh. 22.16,18. 2 Lan. 7.19. 15.2.

o Josh. 4.12,13.

p 32.20. 31.3.

q Josh. 22.4.

r 32.33. Josh. 12.1. 13.8.

s Dute. 3.18. Josh. 1.13,14.

t 32.27,29,30,32. 31.5. Dute. 3.18. Josh. 4.13.

u 32.39; 33.52; Eks. 15.9.

v Gen. 44.16. Isa. 59.12.

w 32.16,34-38.

x 31.5.

y 27.18.

z Dute. 3.12-17. 29.8. Josh. 12.6. 13.8. 22.4. Nani 32.39.

a 32.4.

b 32.3. 21.30.

c 32.3. 21.30.

d Dute. 2.36.

e 32.17.

f 32.3; 21.25; Dute. 2.24; 3.6. Josh. 13.10. Hlu. 11.26. Neh. 9.22. Ngoma 7.4. Isa. 15.4;16.8,9. Jer. 48.2,34,45.

g 32.3.

h 32.3.

i Isa. 15.4; 16.9; Jer. 48.34.

j Eks. 23.13. Josh. 23.7.

k Gen. 50.23.

l Dute. 3.14. 1 Lan. 2.21,22,23.

m Josh. 13.30; Hlu. 10.4. 1 Kho. 4.13.

n 21.25.

a Eks. 12.37.

b Eks. 12.2; 13.4.

c Eks. 14.8.

d Eks. 12.29.

e Eks. 12.12; Isa. 19.1.

f Eks. 12.37.

g Eks. 13.20.

h Eks. 14.2,9.

i Eks. 14.2,9.

j Eks. 14.2,9.

k Eks. 14.22.

l Eks. 15.22,23.

m Eks. 15.27.

n Eks. 16.1.

o Eks. 17.1.

p Eks. 19.1,2.

q 11.34.

r 11.35.

s 12.16.

t Dute. 10.6.

u Dute. 10.6.

v Dute. 10.6; Gen. 36.27. 1 Lan. 1.42.

w Dute. 10.7.

x Dute. 10.7.

y Dute. 2.8. 1 Kho. 9.26. 22.48.

z 20.1; 27.14.

a 20.22,23. 21.4.

b 20.25-28. Dute. 32.50; Dute. 10.6.

c Eks.7.7.

d 21.1.

e 21.4.

f 21.10.

g 21.11.

h 21.30.

i 21.30.

j Jer. 48.22. Hez. 6.14.

k Dute. 32.49.

l 22.1.

m 25.1.

n 22.1.

o Dute. 9.1. Josh. 3.17.

p 32.21. Eks. 15.9.

q Eks. 23.24,33. 34.13. Dute. 7.2,5. 12.3. Josh. 11.12. Hlu. 2.2.

r Levi. 26.1.

s Eks. 23.24,33. 34.13. Dute. 7.2,5. 12.3. Josh. 11.12. Hlu. 2.2.

t 32.21. Eks. 15.9.

u 33.52.

v 26.53,54,55.

w 32.21. Eks. 15.9.

x Josh. 23.13. Hlu. 2.3. Hlab. 106.34,36.

y Josh. 23.13. Hlu. 2.3. Hlab. 106.34,36.

a Gen. 17.8. Eks. 3.8.

b Josh. 15.1; Gen. 15.18-21. Hez. 47.13-21.

c Gen. 14.3. Josh. 15.2.

d Josh. 15.3.

e 32.8. 13.26.

f Josh. 15.3,4.

g Josh. 15.4,47. 1 Kho. 8.65. Isa. 27.12. Gen. 15.18.

h 33.37.

i 13.21. 2 Kho. 14.25. Hez. 48.1.

j Hez. 47.15.

k Hez. 47.17.

l 2 Kho. 23.33. Jer. 39.5,6.

m Dute. 3.17. Josh. 19.35. Josh. 11.2. 12.3.

n 34.3.

o 34.2. Josh. 14.1,2.

p 32.33. Josh. 14.2,3.

q Josh. 14.1. 19.51.

r 1.4,16.

a 22.1.

b Josh. 14.3,4. 21.2. Hez. 45.1-5. 48.8-14.

c Levi 25.34.

d Levi 25.34.

e Levi 25.34.

f Levi 25.34.

g 35.13. Dute. 4.41,42. Josh. 20.2,7,8. 21.3,13,21,27,32,36,38.

h Josh. 21.41.

i 26.54; 33.54.

j 26.54; 33.54.

k 35.12, Dute. 19.2-4. Josh. 20.2-6.

l Eks. 21.13.

m 35.6.

n Dute. 4.41. Josh. 20.8.

o 15.16.

p Eks. 21.12,14. Levi 24.17. Dute. 19.11,12.

q 35.21,24,27. Dute. 19.6,12. Josh.20.3,5.

r Eks. 21.14. Dute. 19.11.

s 31.20.

t Eks. 21.13.

u 35.12. Josh. 20.6.

v 35.28. Levi 21.10. Josh. 20.6. 2 Kho. 12.10,.

w Eks. 29.7. Levi 4.3. 21.10.

x 27.11.

y Dute. 17.6; 19.15,16. Mat. 18.16. 2 Kor. 13.1. Heb. 10.28. 1 Tim. 5.19.

z Hlab. 106.38. Jer. 3.1,2,9. Mika 4.11.

a Hlab. 106.38. Jer. 3.1,2,9. Mika 4.11.

b Gen. 9.6.

c Levi 18.25. Dute. 21.23.

d Eks. 29.45,46.

a 26.29.

b 26.55. 33.54.

c 27.1. Josh. 17.3,4.

d 27.4.

e 27.4.

f Levi 25.10.

g 27. 4.

h 27.7.

i 36.12.

j 1 Kho. 21.3.

k 1 Lan. 23.22.

l 27.1.

m 22.1.

a 1 Sam. 25.1. Nani 10.12.

b Nani 11.35. 12.16. 33.17.

c Nani 13.26. 32.8. 34.4. 2.14. 9.23.

d Nani 33.38.

e Nani 21.24,26.

f Nani 21.24,26.

g Nani 21.33. Josh. 12.4. 13.12. 3.1,10.

h Eks. 19.1. Nani 10.11; 2.3.

i Gen. 12.7. 15.18. 17.7,8. 26.4. 28.13. 50.24.

j Num. 11.14. Eks. 18.18

k Gen. 15.5. Dute. 28.62.

l 2 Sam. 24.3.

m 1 Kho. 3.8,9.

n Isa. 1.14.

o Eks. 18.21. Nani 11.16,17.

p Eks. 18.25.

q Nani 11.16.

r Joha. 7.24.

s Levi 19.15.16.19. 1 Sam. 16.7. Zaga 24.23. Jak. 2.1,9.

t 2 Lan. 19.6.

u Eks. 18.22,26.

v 8.15. Nani 10.12. Jer. 2.6.

w 1.2. 2.14.

x Josh. 1.9. Dute. 31.8.

y Nani 13.3.

z Nani 13.22-27.

a 1.43. Josh. 1.18. Hlab. 107.11.

b Hlab. 106.25. Nani 14.1-4.

c 9.28.

d Josh. 14.8.

e Nani 13.28-33. Dute. 9.1,2.

f Nani 13.22.

g Eks. 14.14,25. Neh. 4.20.

h Eks. 19.4. 32.11,12. Isa. 46.3,4. 63.9. Hos. 11.3. Seb. 13.18.

i Hlab. 106.24. Juda 5.

j Eks. 13.21.

k Nani 10.33.

l 2.14,15.

m Nani 14.22,23,29. Hlab. 95.11.

n Nani 14.24,30. Josh. 14.9.

o 4.21. Nani 20.12. 27.13,14.3.26. 32.51. 34.4. Hlab. 106.32.

p Nani 13.16.

q Eks. 24.13. 1 Sam. 16.22.

r Nani 27.18-20. Dute. 31.7,23.

s Nani 14.3,31.

t Isa. 7.15,16.

u Nani 14.25; Dute. 2.1.

v Nani 14.40.

w Nani 14.42.

x 1.26.

y Nani 14.45.

z Hlab. 118.12.

a Nani 20.1,22. Hlu. 11.17.

a Nani 14.25. Dute. 1.40.

b 1.6.

c Nani 20.14.

d Gen. 32.3.

e 2.9,19,24.

f Gen. 32.3.

g 8.2,3,4.

h Hlu. 11.18.

i 1 Kho. 9.26. 2 Kho. 14.22. 16.6. 2 Lan. 26.2.

j Nani 33.35.

k 2.9,19,24.

l 2.18,29. Nani 21.15.

m Gen. 19.36,37.

n Gen. 14.5.

o Nani 13.22.

p 2.20; Dute. 3.11,13. Gen. 14.5.

q 2.22; Gen. 14.6.

r Nani 21.24,31,35.

s Eks. 18.4.

t 1.19.

u Nani 14.33,35. 26.64. 1.34,35. Hlab. 78.33. 95.11. 106.26. Hez. 20.15.

v 2.9,19,24.

w Gen. 19.36,38.

x 2.11.

y 1.10.

z 2.12.

a Josh. 13.3.

b Gen. 10.19.

c Gen. 10.14.

d 2.13.

e Nani 21.13,14. Hlu.11.18,21.

f Eks. 15.14,15. Dute. 11.25. Josh. 2.9.

g Eks. 15.14,15. Dute. 11.25. Josh. 2.9.

h 20.10.

i 2.6; Nani 20.17,19.

j Nani 21.21,22. Hlu. 11.19.

k Nani 20.18. Dute. 23.3,4. Hlu. 11.17,18, 5,9.

l Nani 21.23.

m Eks. 7.3. Eks. 4.21.

n 2.24.

o Nani 21.23.

p 7.2.

q Nani 21.24. Dute. 29.7.

r Levi 27.28,29; Dute. 7.2.

s Nani 32.34. Dute. 3.12. 4.48. Josh. 12.2. 13.9,16. 1 Sam. 30.28. 2 Sam. 24.5. 1 Lan. 5.8. Isa. 17.2. Jer. 48.19.

t Hlab. 44.3.

u Nani 21.24. Gen. 32.22.

v 2.5,9,19.

a Nani 21.33. Dute. 29.7.

b 3.10. Dute. 1.4.

c Nani 21.24,34.

d Nani 21.33,35.

e 3.13,14. 1 Kho. 4.13.

f 1 Sam. 6.18. Esta 9.19.

g 7.2.

h 2.24. Nani 32.37.

i 2.34.

j 4.48. Josh. 11.3,17. 12.1,5. 13.5,11. Hlab. 42.6. 89.12? 133.3. Ngoma 4.8.

k Hlab. 29.6. Dute. 4.48.

l 1 Lan. 5.23. Ngoma 4.8.

m 4.43. Josh. 13.9,16,17,21.

n Josh. 12.5. 13.11.

o 3.13. 2.11,20. Josh. 12.4. 13.12. Gen. 14.5. Amos 2.9.

p 2 Sam. 11.1. 12.26. Jer. 49.2. Hez. 21.20. 25.5. Amos 1.14. Josh. 13.25.

q Isam. 21.17.

r 2.36.

s Nani 32.33. Josh. 12.6. 13.8.

t Nani 32.29. Josh. 13.29-31.

u Dute. 3.4,14.

v 3.11.

w Nani 32.41.

x Josh. 12.5. 13.11,13. 1 Sam. 27.8. 2 Sam. 3.3. 10.6. 13.37,38.

y Nani 32.41.

z Nani 32.39.

a 2 Sam. 24.5.

b Nani 21.24. Josh. 12.2.

c Nani 34.11.

d 4.49.

e Gen. 14.3.

f Nani 32.21.

g Nani 32.1,4.

h Josh. 22.4.

i Nani 27.18.

j Eks. 14.14.

k 5.24. 11.2. 32.3. 1 Lan. 29.11.

l Eks. 15.11.

m Eks. 3.8; Dute. 4.22.

n Josh. 1.4.

o Hlab. 78.21,59. 89.38. Dute. 1.37.

p 2 Kor. 12.9.

q Nani 27.12,13.

r Nani 27.23. Dute. 1.38. 31.3,7.

s 1.38. 31.7.

t 2.30. 31.7.

u 1.38. 31.7.

v 4.46. 34.6.

a Levi 18.4.

b 12.32. Zaga 30.6. Isam. 22.18,19. Josh. 1.7.

c Nani 23.28.

d Jobe 28.28. Hlab. 111.10. Zaga 1.7. 9.10.

e Gen. 20.11.

f 2 Sam. 7.23.

g Hlab. 145.18. 148.14. Hlab. 46.1.

h Zaga 4.23.

i Gen. 18.19. Dute. 6.7. 11.19. Hlab. 78.4,5,6. Efe. 6.4.

j Eks. 19.9,16. Heb. 12.18,19.

k Eks. 19.18. 20.18. Dute. 5.22,23.

l 5.4,22.

m 4.33,36.

n Eks. 20.22. 1 Kho. 19.12.

o 9.9,11.

p Eks. 34.28.

q Eks. 24.12.

r Eks. 21.1-23.33.

s Josh. 23.11.

t Josh. 23.11.

u 4.12.

v Eks. 20.4. Dute. 4.23. 5.8.

w 2 Lan. 33.7,15. Hez. 8.3.5.

x Josh. 22.28; Hez. 8.3; Roma 1.23.

y Josh. 22.28; Hez. 8.3; Roma 1.23.

z Josh. 22.28; Hez. 8.3; Roma 1.23.

a Josh. 22.28; Hez. 8.3; Roma 1.23.

b Josh. 22.28; Hez. 8.3; Roma 1.23.

c 17.3. Jobe 31.26,27.

d Gen. 2.1. 2 Kho. 17.16. 21.3.

e 30.17.

f 1 Kho. 8.51. Jer. 11.4.

g 9.29. 32.9.

h 1.37.

i 2 Pet. 1.13-15.

j 3.27.

k 3.25.

l 4.9.

m 4.9.

n Eks.24.17. Dute.9.3. Heb. 12.29.

o Eks. 20.5. Isa. 42.8.

p 4.16. Eks.32.7.

q 9.18. 2 Kho. 17.17.

r 9.18. 2 Kho. 17.17.

s 30.18,19. 31.28. 8.19. 32.1. Hlab. 50.4. Isa. 1.2. Jer. 2.12. 6.19. Mika 6.2.

t Levi 26.33.

u Gen. 34.30.

v 28.36,64. Jer. 16.13.

w Hlab. 115.4,5,6. 135.15,16,17. Isa. 44.9. 46.7.

x 2 Lan.15.4. Jer. 29.13,14. Levi 26.39-42. Dute. 30.1-3. Neh. 1.9. Isa. 55.6,7.

y 31.29. Hos. 3.5. Gen. 49.1.

z Jow. 2.12.

a Eks. 34.6. 2 Lan. 30.9. Neh. 9.31. Jona 4.2.

b Jobe 8.8. 32.7.

c Mat. 24.31. Mark. 13.27.

d Eks. 24.11. Dute. 5.24,26. Eks. 33.20.

e 7.19. 29.3.

f Eks. 7.3. Dute. 26.8. Jer. 32.21.

g Eks. 7.3. Dute. 26.8. Jer. 32.21.

h Eks. 3.19. 13.9. Dute. 6.21. 7.8. 26.8. 34.12. Jer. 32.21.

i Eks. 6.6. Dute. 26.8. Jer. 32.21.

j 26.8. 34.12. Jer. 32.21.

k 1 Sam. 2.2. Dute. 4.39. 32.39. 2 Sam. 22.32. Isa. 45.5,18,22. Mark. 12.32.

l Eks. 19.9,19. 20.18,22.

m 10.15.

n Eks. 15.9; 7.1; 9.1,4,5.

o Josh. 2.11.

p 4.35.

q Levi 22.31.

r 22.7; 5.16,29,33. 6.2,3,18. 11.9. 12.25,28. Zaga 10.27.

s Nani 35.6,14.

t 19.4.

u Gen. 31.2. Dute. 19.4.

v Josh. 20.8.

w 3.10.

x 3.29. Josh. 13.20.

y Nani 21.24. Dute. 1.4.

z Nani 21.33,35. Dute. 3.3,4.

a 2.36.

b 3.9.

c 3.9.

d 3.9.

e 3.17.

a 4.23. Eks. 19.5.

b Heb. 8.9.

c 34.10.

d Eks. 20.21. Gal. 3.19.

e Eks. 19.16. 20.18; 24.2.

f Eks.5.21. Eks. 20.2-17.

g Jer. 32.18. Dan. 9.4.

h Eks. 16.29,30. Heb. 4.4.

i 15.15; 16.12; 24.18,22.

j 4.34,37.

k 4.40.

l Luka 18.20. Jak. 2.11.

m Luka 18.20. Jak. 2.11.

n Eks. 24.12.

o 4.11.

p 3.24; 11.2.

q Eks. 19.19.

r 4.33. Eks. 33.20.

s 18.16.

t 4.33.

u Eks. 20.19.

v 18.17.

w 32.29. Hlab. 81.13. Isa. 48.18. Mat. 23.37. Luka 19.42.

x 4.40.

y Gal. 3.19.

z 17.20; 28.14. Josh. 1.7; 23.6. Zaga 4.27.

a 10.12. 30.16. Jer. 7.23. Luka 1.6.

b 4.40.

a 4.1. 5.31. 12.1.

b 6.13,24. 10.12,13,20. 13.4. Hlab. 111.10. 128.1. Tshu. 12.13.

c 4.40. Zaga 3.1,2.

d 4.40. Zaga 3.1,2.

e Gen. 15.5. 22.17.

f Eks. 3.8.

g Mark. 12.29; Isa. 42.8. Joha. 17.3. 1 Kor. 8.4,6.

h 10.12. 11.1,13. 30.6. Mat. 22.37. Mark. 12.30. Luka 10.27.

i 2 Kho. 23.25.

j 11.18. 32.46. Hlab. 37.31. 119.11. Isa. 51.7. Hez. 40.4.

k 4.9.

l Eks. 13.9. Zaga 3.3. 6.21. 7.3.

m 11.20. Isa. 57.8.

n Josh. 11.13. 24.13. Hlab. 105.44.

o 8.9,10.

p 6.2. Mat. 4.10. Luka 4.8.

q Hlab. 63.11. Isa. 45.23. 65.16. Jer. 12.16. Zef. 1.5.

r 8.19. 11.28. Jer. 25.6.

s 13.7.

t Eks. 20.5.

u 7.4. 11.17.

v Mat. 4.7. Luka 4.12.

w Eks. 17.2,7. 1 Kor. 10. 9.

x 11.22. Hlab. 119.4.

y 4.40.

z Nani 33.52,53.

a Eks. 13.14.

b 4.34.

c Hlab. 135.9. Dute. 4.34.

d 6.2,13.

e 10.13. Jer. 32.39.

f Hlab. 41.2. 4.1. 8.1. Levi 18.5.

g 24.13.

a 31.3. Hlab. 44.2,3.

b Eks. 13.5.

c 4.38. 9.1. 11.23.

d 7.23. Dute. 23.14.

e Eks. 22.20. Levi 27.28,29. Nani 21.2,3. Dute. 2.34. 3.6. 13.15. 20.17. Josh. 6.17,21; 8.26. 10.1,37,39. 11.11,12,21.

f Eks. 23.32. Dute.20.10. Josh. 2.14. 9.18. Hlu. 1.24.

g Josh. 23.12. Eks. 34.16.

h 6.15.

i Eks. 34.13.

j Eks. 34.13.

k Eks. 19.6. Dute. 14.2. 26.19. 28.9. Jer. 2.3.

l Eks. 19.5.3.2. 1 Pet. 2.9.

m 10.22.

n 10.15. Hos. 11.1. Mal. 1.2. Dute. 33.3.

o Eks. 32.13. Hlab. 105.9-11.

p 4.34.

q Isa. 49.7. 1 Kor. 1.9. 10.13. 2 Kor. 1.18. 1 Joha. 1.9. 1 Thes. 5.24. 2 Thes. 3.3. 2 Tim. 2.13. Heb. 11.11.

r Eks. 20.6. Dute. 5.10. Neh. 1.5. 9.32. Dan. 9.4.

s Isa. 59.18. Nah. 1.2.

t 32.35.

u Levi 26.3. Dute. 28.1-14.

v Hlab. 105.8. Luka 1.55,72,73.

w Joha. 14.21.

x 28.4.

y Eks. 23.26.

z 28.60. Eks. 9.14. 15.26. Dute. 28.27.

a 7.2.

b 13.8; 19.13,21; 25.12.

c 7.25. Hlu. 8.27. Eks. 23.33.

d Nani 33.53. Eks. 15.9.

e 1.29. 31.6.

f Hlab. 77.11. 105.5.

g 4.34.

h Eks.23.28. Josh. 24.12.

i 1.29. 31.6.

j Nani 11.20. 14.14,42. Josh. 3.10.

k 10.17. Neh. 1.5. 4.14. 9.32.

l Eks. 23.29,30.

m Josh. 10.24,25,42. 12.1.

n Eks. 17.14. Dute. 9.14. 25.19. 29.20.

o 11.25. Josh. 1.5. Josh. 10.8. 23.9.

p 7.5.12.3. Eks. 32.20. 1 Lan. 14.12.

q Josh. 7.1,21.

r 7.16.

s 7.26. Dute. 17.1.

t Levi 27.28. Dute. 13.17. Josh. 6.17,18. 7.1. Mika 4.13.

a 4.1.5.32,33.6.1-3.

b 1.3. 2.7. 29.5. Amos 2.10.

c 8.16; Eks. 15.25.

d 2 Lan. 32.31.

e Eks. 16.2,3.

f Eks. 16.12,14,15,35.

g Mat. 4.4. Luka 4.4.

h 29.5. Neh. 9.21.

i 11.2. Jobe 5.17. Zaga 3.11. Hos. 10.10. Heb. 12.5,6. 2 Sam. 7.14. Hlab. 89.32. Isam. 3.19.

j 5.33.

k 11.10-12.

l Nani 20.5.

m 33.25.

n 6.11,12. Dute. 28.47. 32.15. Zaga 30.9. Hos. 13.6.

o 1 Kor. 4.7.

p Hlab. 78.11. 106.21.

q 1.19.

r Nani 21.6,8.

s Hez. 2.6.

t Hos. 13.5.

u Eks. 17.6. Nani 20.11.

v 8.3. Eks. 16.15.

w Jer. 24.5-7. Heb. 12.11.

x Zaga 10.22. Hos. 2.8.

y 7.8,12.

z 6.14.

a 4.26. 30.18.

b Dan. 9.11,12.

a 11.31. 12.10. Josh. 1.11.

b 7.1.

c 1.28.

d Nani 13.22.

e 31.3. Josh. 3.11.

f 4.24.

g 7.23.

h Eks. 23.31. Dute. 7.24. Eks. 15.9.

i 8.17.

j Gen 15.16. Levi 18.24,25. Dute. 18.12.

k Eks. 23.31. Dute. 7.24. Eks. 15.9.

l Tit. 3.5.

m Eks. 23.31. Dute. 7.24. Eks. 15.9.

n Gen. 50.24.

o 9.13. Eks. 32.9. Dute. 10.16. 2 Kho. 17.14. Zaga 29.1.

p Eks. 14.11. 16.2. 17.2. Nani 11.4. 20.2. 25.2. Dute. 31.27.

q Eks. 32.4. Hlab. 106.19.

r Eks. 24.12,15.

s Eks. 24.18. 34.28.

t Eks. 31.18.

u Eks. 19.17. Dute. 4.10. 10.4. 18.16.

v Eks. 32.7,8.

w 9.16. Dute. 31.29. Hlu. 2.17.

x Eks. 32.9.

y 9.6.

z Hlu. 11.37. Eks. 32.10.

a 29.20. 7.24.

b Nani 14.12.

c Eks. 32.15.

d 4.11. 5.23. Eks. 19.18.

e Eks. 32.19.

f 9.25. Eks. 34.28. Hlab. 106.23.

g 9.9.

h 4.25.

i Eks. 32.10,14,33,34. 33.17. Dute. 10.10.

j Eks. 32.20.

k Num 11.1,3.

l Eks. 17.7.

m Nani 11.4,34.

n Nani 13.3,26; 14.1.

o Hlab. 106.24,25.

p 9.7. Dute. 31.27.

q 9.18.

r Eks. 32.11-13.

s Nani 14.16.

t 1 Kho. 8.51. Neh. 1.10. Dute. 4.20.

a Eks. 34.1,2.

b Eks. 25.10.

c Eks. 25.16,21.

d Eks. 25.10. 37.1.

e Eks. 34.4.

f Eks. 34.28.

g Eks. 20.1.

h 9.10.

i Eks. 34.29.

j Eks. 40.20.

k 1 Kho. 8.9.

l Nani 33.31.

m Nani 33.30.

n Nani 20.28. 33.38.

o Nani 33.32,33.

p Nani 3.6. 8.14. 16.9.

q Nani 4.5,15.

r 17.12. 18.5,7.

s Levi 9.22.

t Nani 18.20.

u 9.18.

v 9.19.

w Eks. 32.34. 33.1.

x Mika 6.8.

y 6.2.

z 5.33.

a 6.5.

b 6.24.

c Hlab. 115.16. 1 Kho. 8.27. Hlab. 148.4.

d Eks. 19.5. Hlab. 24.1. Gen. 14.19.

e 4.37. Dute. 7.7.

f 30.6. Jer. 4.4. Eks. 6.12.

g 9.6.

h Josh. 22.22. Hlab. 136.2. Dan. 2.47. 11.36.

i Isam. 17.14. 19.16.

j 7.21.

k 7.21.

l 2 Lan. 19.7. Jobe 34.19. Seb. 10.34. Roma 2.11. Gal. 2.6. Efe. 6.9. Kol. 3.25. 1 Pet. 1.17.

m Hlab. 68.5; 146.9; Eks.22.22.

n Levi 19.33,34.

o 6.2,13.

p 11.22. 13.4. 30.20.

q 6.2,13.

r Hlab.22.3. 109.1. Jer. 17.14.

s 2 Sam. 7.23; Hlab. 106.21,22.

t Gen. 46.27.

u Gen. 15.5. Dute.28.62. Neh. 9.23.

a 6.5.

b Levi 8.35. Hez. 44.16.

c 8.5.

d 3.24. 5.24.

e 4.34.

f 6.22.

g Eks. 14.27,28. 15.9,10.

h Nani 16.1,31. 27.3. Hlab. 106.17.

i Gen. 7.4,23.

j Josh. 1.6,7.

k 4.40.

l Gen. 50.24.

m Eks. 3.8.

n Zek. 14.18.

o 8.7.

p 1 Kho. 9.3.

q 6.5.

r Levi 26.4. Dute. 28.12.

s Jer. 5.24. Hos. 6.3. Jow. 2.23. Jak. 5.7.

t Hlab. 104.14.

u 6.11. Jow. 2.19.

v Jobe 31.27. Dute. 29.18.

w 8.19; 30.17.

x 6.15.

y 1 Kho. 8.35. 2 Lan. 6.26. 7.13.

z Levi 26. 4.

a 4.26. 30.18. Josh. 23.13,15,16.

b 6.6.

c 6.8. Eks. 13.9.

d 4.9.

e 6.9.

f Zaga 4.10. 9.11. Dute. 4.40. 6.2. Zaga 3.2.

g Hlab. 89.29.

h 6.17.

i 10.20.

j 4.38.

k 9.1.

l Josh. 1.3. Josh. 14.9.

m Gen. 15.18. Eks. 23.31. Nani 34.3-12. Dute. 1.7. Josh. 1.4.

n 34.2. Josh. 15.12.

o 7.24.

p 2.25.

q Eks. 23.27.

r 30.1,15,19.

s 28.2-14.

t 28.15-45.

u 6.14.

v 27.12,13. Josh. 8.33.

w Gen. 13.18.

x Gen. 12.6. Hlu. 7.1.

y 9.1.

z 5.32. 12.32.

a 6.1.

b 4.10. 1 Kho. 8.40.

c 1 Kho. 14.23. 2 Kho. 16.4. 17.10. Jer. 3.6.

d Eks. 23.24.

e 7.5.

f 12.31.

g 12.11,14,18,21,26. Dute. 14.23,24,25. 15.20. 16.2,6,7,11,15,16. 17.8. 18.6. 26.2. 31.11. Josh. 9.27. 1 Kho. 8.29. 2 Lan. 7.12. Hlab. 78.68. Josh. 18.1.

h 12.11,17. Dute. 14.22,23.

i 14.23. 15.19,20.

j 12.18. Dute. 14.26.

k 12.12,18. Levi 23.40. Dute. 14.26. 16.11,14,15. 26.11. 27.7.

l 12.18. Dute. 15.10. 23.20. 28.8,20.

m Hlu. 17.6. 21.25.

n 11.31.

o 12.5.

p 12.7.

q Nani 18.20.

r Levi 17.4.

s 12.5,6.

t 12.21.

u 12.22.

v 14.5. 15.22. 1 Kho. 4.23.

w Levi 3.17.

x 12.11,12. Dute. 14.23.

y 12.18. Dute. 15.10. 23.20. 28.8,20.

z 14.27.

a Eks. 34.24. Dute. 19.8. Gen. 28.14. Dute. 11.24. 19.9.

b 12.15.

c 12.15.

d 12.15.

e 12.16.

f Gen. 9.4.

g 4.40. Tshu. 8.12. Isa. 3.10.

h Eks. 15.26. Dute. 13.18. 1 Kho. 11.38.

i Nani 5.9,10. 18.19.

j 1 Sam. 1.21.

k Levi 1.5,9,13. 17.11.

l 12.25.

m 19.1

n 7.16.

o 12.4; Levi 18.3,25,26,30. 2 Kho. 17.15.

p 18.21

a Zek. 10.2.

b Mat. 7.22,23. 24.24. 2 Thes. 2.9,11. Isam. 13.14.

c 18.22. Jer. 28.9.

d 8.2.

e 2 Kho. 23.3. 2 Lan. 34.31.

f 10.20.

g 18.20. Jer. 14.15. Zek. 13.3.

h 13.5,10. 2 Kho. 17.21.

i 17.7,12. 19.19. 21.21. 22.21,22,24. 24.7. 1 Kor. 5.13.

j 17.2.

k 28.54,56. Mika 7.5.

l 1 Sam. 18.1,3. 20.17.

m 6.14.

n Zaga 1.10.

o 7.16.

p 17.7.

q 17.5.

r 13.5,10; 2 Kho. 17.21.

s 17.13. 19.20.

t Josh. 22.11.

u 17.4. 19.18.

v Eks. 22.20. Josh. 6.17,21.

w Josh. 6.24.

x Josh. 8.28. Jer. 49.2.

y Josh. 7.26.

z Gen. 22.16,17. Gen. 50.24.

a 12.25,28.

a Hos. 1.10. Joha. 1.12. Roma 8.16. 9.8,26. Gal. 3.26. 1 Joha. 3.1.

b 1 Kho. 18.28, Jer. 16.6. 41.5. 47.5. 1 Thes. 4.13.

c Levi 19.28.

d Eks. 19.6.

e 1 Pet. 2.9.

f Isa. 65.4. Hez. 4.14. Seb. 10.13,14.

g 14.20. Levi 11.2-23.

h 1 Kho. 4.23.

i 1 Kho. 4.23.

j 1 Kho. 4.23.

k Isa. 51.20.

l Levi 11.26.

m Levi 11.14.

n Isa. 34.15.

o Isa. 34.15.

p Levi 11.21.

q Levi 17.15.

r 14.2.

s Eks. 23.19.

t 12.6,11,17. Nani 18.21.

u 14.26. Dute. 12.7,17,18. 12.5.

v 12.6.

w 12.21.

x 2 Kho. 5.23. 12.10.

y 12.7.

z 12.19.

a 14.29; Nani 18.20.

b 26.12. Amos 4.4.

c 26.12. Amos 4.4.

d 14.29. Nani 18.20.

e 15.10. 24.19. Hlab. 41.1. Zaga 14.21. 19.17. 22.9. Mal. 3.10.

a 14.9; 31.10; 14.12. Eks. 23.10,11. Levi 25.2-4.

b 23.20.

c 28.8.

d 28.1.

e 28.12,44.

f 28.13; Zaga 22.7.

g 2.30; 1 Joha. 3.17.

h Levi 25.35. Mat. 5.42. Luka 6.34,35.

i 28.54,56. Zaga 23.6.; 28.22. Mat. 20.15.

j 24.15.

k Mat. 25.41,42.

l 2 Kor. 9.7.

m 14.29.

n 12.7.

o Mat. 26.11. Mark. 14.7. Joha. 12.8.

p 15.8.

q Eks. 21.2. Jer. 34.14. Levi 25.39-41.

r 8.18.

s 5.15.

t Eks. 21.5,6.

u Isa. 16.14. 21.16.

v Eks. 13.2.

w Levi 25.39.

x 12.5,6.

y Levi 22.20.

z 12.15.

a Levi 3.17.

a 16.8, Eks. 12.2-39. Levi 23.4.

b Eks. 13.4; 34.18.

c Nani 28.19.

d 12.5.

e Eks. 12.11. Isa. 52.12.

f 13.7.

g Eks. 34.25.

h Eks. 12.6.

i 2 Lan. 35.13.

j 16.3,4. Eks. 12.16. 13.6.

k Levi 23.8.

l Eks. 23.16. 34.22. Levi 23.15. Nani 28.26. Seb. 2.1.

m 23.25.

n 16.17. 1 Kor. 16.2.

o 12.7,12,18; 14.26; 16.14.

p 5.15.

q Eks. 23.16. Levi 23.34.

r 16.11. Neh. 8.9-12.

s Levi 23.39.

t Eks. 23.14,17. 34.23.

u Eks. 23.14,15.

v 16.10.

w 1.16. 2 Lan. 19.5,8.

x 20.5,8,9. 29.10. 31.28. 1 Lan. 23.4. 26.29. Nani 11.16. Josh. 1.10.

y Eks. 23.2,6. 24.17. Levi 19.15.

z 1.17.

a Eks. 23.8. Tshu.7.7.

b 1 Kho. 14.15. 16.33. 2 Kho. 13.6. 17.16. 21.3. 2 Lan. 33.3. Eks. 34.13.

c 1 Kho. 14.15. 16.33. 2 Kho. 13.6. 17.16. 21.3. 2 Lan. 33.3. Eks. 34.13.

a Levi 22.20.

b 17.7. 13.6-14.

c Josh. 7.11,15. 23.16. Hlu. 2.20. 2 Kho. 18.12. Hos. 6.7. 8.1.

d 4.19.

e Jer. 7.31. 19.5. 32.35.

f 13.14.

g Levi 24.14,16. Josh. 7.25.

h Nani 35.30. Joha. 8.17.

i 13.9; Seb. 7.58.

j 17.12. 13.5.

k 19.17. 21.5. 2 Lan. 19.8,10. Hlab. 122.5. Jer. 18.18. Hag. 2.11. Mal. 2.7.

l 19.17. 21.5. 2 Lan. 19.8,10. Hlab. 122.5. Jer. 18.18. Hag. 2.11. Mal. 2.7.

m 12.5.

n 19.17. 21.5. 2 Lan. 19.8,10. Hlab. 122.5. Jer. 18.18. Hag. 2.11. Mal. 2.7.

o 19.17. 21.5. 2 Lan. 19.8,10. Hlab. 122.5. Jer. 18.18. Hag. 2.11. Mal. 2.7.

p Hez. 44.24.

q 17.13. Dute. 1.43. 18.20,22. Ezra 10.8.

r 10.8. 18.5,7.

s 13.5.

t 13.11.

u 1 Sam. 8.5,19,20.

v 1 Sam. 9.15. 10.24. 16.12. 1 Lan. 22.10.

w Jer. 30.21.

x 1 Kho. 4.26. 10.26,28. 2 Lan. 1.16. 9.28.

y Isa. 31.1. Hez. 17.15.

z 28.68; Hos. 11.5; Eks. 13.17; Nani 14.3,4; Jer. 42.15-19.

a 1 Kho. 11.3,4.

b 2 Kho. 11.12.

c 31.9,26. 2 Kho. 22.8. 2 Lan. 34.14.

d 17.9. Dute. 18.1. 24.8. 27.9. Josh. 3.3. 8.33.

e Josh. 1.8.

f 4.10; 14.23.

g 5.32. 1 Kho. 15.5.

h 4.40.

a Nani 18.20. Nani 26.62.

b Nani 18.8,9. 1 Kor. 9.13.

c Levi 7.30-34.

d Eks. 22.29. Nani 18.12.

e 17.12.

f Nani 35.2,3.

g 12.15.

h 12.5.

i 17.12.

j 1 Lan. 23.6. 2 Lan. 31.2.

k 17.12.

l 2 Lan. 31.4. Neh. 12.44,47. 13.10.

m Levi 18.26-30. 12.29-31.

n Levi 18.21.

o 18.14. Nani 22.7. 23.23. Josh. 13.22; 1 Sam. 15.23; 28.8. 2 Kho. 17.17.

p 18.14. Mika 5.12; Isa. 2.6; Levi 19.26.

q Levi 19.26. Nani 24.1.

r Eks. 7.11. Isa. 47.9.

s Hlab. 58.5. Isa. 47.9.

t Levi 20.27. Levi 19.31.

u Levi 20.27. Levi 19.31.

v 1 Sam. 28.7.

w Levi 18.24,25. Dute. 9.4.

x 18.14. Mika 5.12; Isa. 2.6; Levi 19.26.

y 18.14. Nani 22.7. 23.23. Josh. 13.22; 1 Sam. 15.23; 28.8. 2 Kho. 17.17.

z 18.18. Joha. 1.21,25,45. Seb. 3.22. 7.37.

a 9.10.

b Eks. 20.19.

c 5.28.

d 18.15.

e Jer. 1.9. 5.14. Joha. 17.8.

f Joha. 4.25. Joha. 8.28. 12.49,50.

g Seb. 3.23.

h 17.12.

i 13.5. Jer. 14.14,15. Zek. 13. 3.

j Jer. 2.8.

k Jer. 28.9; Dute. 13.1-3.

l 18.20.

a 12.29.

b Eks. 21.13. Nani 35.10,14. Josh. 20.2,8.

c 4.42. Nani 35.15.

d Nani 35.12,19.

e 12.20.

f 12.20.

g Gen. 15.18-21.

h 19.2. Josh. 20.7.

i Nani 35.16-21. Dute. 27.24.

j 19.21. Dute. 7.16.

k 19.10. Nani 35.33. Dute. 21.9. 1 Kho. 2.31.

l 27.17. Zaga 22.28. 23.10. Hos. 5.10. Jobe 24.2.

m Nani 35.30. Mat. 18.16. Joha. 8.17. 2 Kor. 13.1. 1 Tim. 5.19. Heb. 10.28.

n Hlab. 35.11. Hlab. 27.12. Dute. 19.18.

o 17.8,9. Dute. 21.5.

p 13.14.

q Zaga 19.5,9. Dan. 6.24.

r 13.5.

s 13.11. Dute. 21.21.

t 19.13.

u Eks. 21.23,24.

a Hlab. 20.7. Josh. 17.18. Isa. 31.1.

b 31.6,8. 2 Lan. 13.12. 32.8.

c 1.29,30. 3.22. Josh. 23.10.

d 1.29,30. 3.22. Josh. 23.10.

e 16.18.

f Nani 7.10.

g 28.30. Dute. 24.5.

h 16.18.

i Hlu. 7.3.

j 16.18.

k 2 Sam. 20.18,20.

l Nani 31.7.

m Josh. 22.8.

n Nani 33.52. Dute. 7.1,2. Josh. 11.14.

o 7.4. 12.30,31. 18.9.

p Eks. 23.33.

q 19.5.

r 24.6.

s Mika 5.1. Isa. 29.3.

a 10.8. 1 Lan. 23.13.

b 17.8,9. 19.17.

c Hlab. 26.6. 73.13. Mat. 27.24.

d Jona 1.14.

e 19.13.

f Hlab. 45.10.

g 24.7.

h Gen.34.2. Dute.22.24,29; Hlu.19.24; 2 Sam. 13.12,14,22,32.

i Gen. 29.33.

j 1 Lan. 5.1,2. 1 Lan. 26.10. 2 Lan. 11.19,20,22.

k Gen. 49.3.

l Gen. 25.31,33.

m Zaga 23.21.

n 13.5.

o 13.11.

p 19.6.

q Josh. 8.29. 10.26,27. Joha. 19.31.

r Gal. 3.13.

s Nani 35.34.

a Eks. 23.4.

b Eks. 12.3.

c Eks. 23.5.

d Levi 22.28.

e 4.40.

f Levi 19.19.

g Levi 19.19.

h Levi 13.47,48.

i Nani 15.38.

j 1 Kho. 7.17.

k Gen. 34.7.

l 13.5.

m Levi 20.10. Joha. 8.5.

n 13.5.

o Mat. 1.18,19.

p 21.14.

q 22.21,22. Dute. 13.5.

r Eks. 22.16,17.

s 22.24.

t Levi 20.11. Levi 18.8.

u Ruthe 3.9. Hez. 16.8.

a Zek. 9.6.

b Neh. 13.1,2.

c 2.29.

d Nani 22.5,6. 2 Pet. 2.15.

e Nani 23.11.

f Ezra 9.12.

g Gen. 25.24-26. Obad. 10,12.

h Eks. 22.21; 23.9. Levi 19.34. Dute. 10.19.

i Levi 15.16.

j Levi 15.5.

k Nani 2.17.

1 usuye: Heb. usuhlezi.

l Levi 26.12.

m 7.2,23.

n 1 Sam. 30.15.

o Eks. 22.21.

p Levi 19.29.

q 1 Kho. 14.24. 15.12. 22.46. 2 Kho. 23.7.

r Eks. 22.25. Luka 6.34,35.

s 15.3.

t 15.10.

u 12.7.

v Nani 30.2. Hlab. 66.13,14. 76.11.

w 16.9.

x 16.9.

y Nani 30.2. Hlab. 66.13,14. 76.11.

a Mat. 19.7. Mark. 10.4. Mat. 5.31.

b Jer. 3.1.

c 20.7.

d Zaga 5.18.

e 20.19.

f Eks. 21.16.

g 21.14.

h 13.5.

i Levi13; 14.

j Nani 12.10.

k Eks. 22.26.

l Jobe 29.13. 31.20.

m Hlab. 112.9. Dan. 4.27. Dute. 6.25.

n Levi 6.2.

o Levi 19.13. Jer. 22.13.

p 15.9. Jak. 5.4.

q 2 Kho. 14.6. 2 Lan. 25.4. Jer. 31.29,30. Hez. 18.2,4,20.

r 27.19. Dute. 10.18. Eks. 22.21,22. 23.6. Zaga 22.22. Isa. 1.23. Jer. 5.28.

s 24.6,13.

t 24.22. 5.15.

u Levi 19.9. 23.22.

v Levi 23.10.

w 14.29.

x Levi 19.10.

y 24.18.

a 19.17.

b Zaga 17.15.

c 2 Kor. 11.24.

d 1 Kor. 9.9. 1 Tim. 5.18.

e Mat. 22.24. Mark. 12.19. Luka 20.28.

f Gen. 38.9.

g Ruthe 4.10.

h Ruthe 4.1,2.

i Ruthe 4.6.

j Ruthe 4.7.

k Nani 12.14.

l Ruthe 4.11. Gen. 16.2. 30. 3.

m 7.16.

n Levi 19.36. Hez. 45.10.

o Zaga 16.11. Mika 6.11.

p Levi 19.36. Hez. 45.10.

q 4.40.

r Zaga 11.1.

s Eks. 17.8.

t 24.9.

u Josh. 10.19.

v 2 Sam. 17.2.

w 1 Sam. 15.2,3.

x Eks. 17.14.

a Eks. 23.19. 34.26. Nani 15.20. 18.13. Dute. 16.10. Zaga 3.9.

b 24.4. Dute. 28.5,17.

c 12.5.

d Hos. 12.12.

e Gen. 43.1,2.

f Gen. 46.1,27. Dute. 10.22. Seb. 7.14,15.

g Eks. 1.11,14.

h Eks. 2.23,24,25. 3.9. 4.31.

i Eks. 12.37,51.

j 4.34.

k 4.34.

l 26.15. Eks. 3.8.

m 12.7.

n Levi 27.30.

o 14.28,29. Amos 4.4.

p Hlab. 119.141,153,176.

q Hos. 9.4. Levi 7.20. 21.1,11.

r Zek. 2.13. Isa. 63.15.

s 26.15. Eks. 3.8.

t 26.18.

u 7.6. 14.2. Eks. 19.5.

v 28.1. Dute. 32.8.

w 7.6. Dute. 28.9.

a Josh. 4.1.

b Josh. 8.32.

c 26.9,15. Eks. 3.8.

d 11.29. Josh. 8.30.

e Josh. 8.31. Eks. 20.25.

f Josh. 8.31. Eks. 20.25.

g 26.18.

h 11.29. Josh. 8.33. Hlu. 9.7.

i 11.29. Josh. 8.33. Hlu. 9.7.

j 33.10. Dan. 9.11.

k Eks. 20.4. 34.17. Isa. 44.9. Hos. 13.2.

l Nani 5.22. Jer. 11.5. 1 Kor. 14.16.

m Eks. 20.12. 21.17. Levi 19.3. Dute. 21.18-21.

n 19.14.

o Levi 19.14.

p 24.17.

q Levi 18.8.

r 22.30

s Levi 18.23.

t Levi 18.9. 20.17.

u Levi 18.17. 20.14.

v Eks. 21.12,14. Dute. 19.11.

w Eks. 23.7,8. Dute. 16.19. Hez. 22.12.

x Jer. 11.3. Gal. 3.10. Dute. 28.15. Hlab. 119.21.

a Eks. 15.26. Levi 26.3. Isa. 55.2.

b 26.19.

c 28.15. Zek. 1.6.

d Gen. 39.5.

e 28.11,18,53. Dute. 7.13. Gen. 49.25. Dute. 30.9. 1 Tim. 4.8.

f 28.11,18,53. Dute. 7.13. Gen. 49.25. Dute. 30.9. 1 Tim. 4.8.

g 26.2.

h Hlab. 121.8.

i Levi 26.7,8. 2 Sam. 22.38-41. Hlab. 18.37-40. 18.25.

j Levi 25.21.

k 12.7.

l Eks. 19.5,6. Dute. 7.6; 26.18,19. 29.13.

m Nani 6.27.

n 11.25.

o 30.9.

p 11.14. Levi 26.4.

q 14.29.

r 15.6. 28.44.

s Isa. 9.14,15. Dute. 15.6.

t 5.32.

u Levi 26.14. Lilo 2.17. Dan. 9.11,13. Mal. 2.2.

v 28.2.

w 28.3-6.

x Mal. 2.2.

y 7.23. 1 Sam. 14.20. Zek. 14.13.

z Hlab. 80.16. Isa. 30.17. 51.20. 66.15.

a 12.7.

b Levi 26.25.

c Levi 26.16.

d Levi 26.16.

e 1 Kho. 8.37. Amos 4.9. Hag. 2.17.

f 1 Kho. 8.37. Amos 4.9. Hag. 2.17.

g Levi 26.19.

h 28.7. Levi 26.17,37 Dute. 32.30. Isa. 30.17.

i Jer. 15.4. 24.9. 29.18. 34.17. Hez. 23.46. 2 Lan. 29.8. Isa. 28.19.

j Hlab. 79.2. Jer. 7.33. 16.4. 34.20. 1 Sam. 17.44,46.

k Jer. 7.33. Levi 26. 6.

l 28.35. Levi 13.18.

m 1 Sam. 5.6.

n Levi 21.20. 22.22.

o 2 Kho. 9.20. Zek. 12.4. Dute. 28.34.

p Zek. 12.4. Jer. 4.9.

q Jobe 5.14. Isa. 59.10.

r 20.5-7.

s Amos 5.11. Zef. 1.13.

t Hlab. 69.3. 119.82,123.

u Gen. 31.29. Zaga 3.27.

v 28.29.

w 28.67.

x 28.27.

y 2 Kho. 17.4,6. 24.12,14. 25.7,11. 2 Lan. 33.11. 36.6,20.

z 4.28. 28.64.

a 1 Kho. 9.7,8. Jer. 24.9. 25.9.

b Hlab. 44.14. Hez. 14.8.

c 1 Kho. 9.7,8. Jer. 24.9. 25.9.

d Hag. 1.6. Mika 6.15.

e Jow. 1.4. 2.25.

f Lilo 1.5.

g 28.13.

h 28.12.

i 28.13.

j 28.15.

k Isa. 8.18.

l Isa. 65.14.

m 32.15.

n Jer. 28.14.

o Jer. 5.15. 6.22,23. Luka 19.43.

p Jer. 48.40. 49.22. Lilo 4.19. Hez. 17.3. Hos. 8.1. Hab. 1.8.

q 2 Lan. 36.17. Isa. 47.6.

r 28.33. Isa. 62.8. Dute. 28.4.

s 2 Kho. 25.1,2,4.

t Levi 26.29. Dute.28.57. Jer. 19.9. 2 Kho. 6.28,29. Lilo 2.20. 4.10.

u 28.55,57.

v 15.9.

w 13.6.

x 28.55,57.

y 28.54. Isa. 47.1.

z 15.9.

a Gen. 49.10.

b 28.55,57.

c Hlab. 17.7. 31.21.

d 7.15.

e 26.5.

f 10.22. Neh. 9.23. Gen. 15.5.

g 30.9. Jer. 32.41. Zef. 3.17. Isa. 62.5. 65.19.

h Zaga 1.26. Isa. 1.24. Hez. 5.13.

i Levi 26.33. Jer. 16.13.

j 28.36.

k Amos 9.4.

l Levi 26.36.

m Levi 26.16.

n Levi 26.16.

o Jobe 7.4.

p 28.34.

q Hos. 8.13. 9.3. Jer. 43.7.

r 17.16.

a 5.2,3.

b Eks. 19.4.

c 4.34.

d Isa. 6.9,10. 63.17. Joha. 8.43. Seb. 28.26,27.

e 1.3.

f 8.4.

g 8.3. Eks. 16.4.

h Nani 21.21-24,33-35. Dute. 2.32. 3.1.

i Nani 32.33. Dute. 3.12,13.

j 4.6.

k Josh. 1.7. 1 Sam. 18.5,14,15,30. 1 Kho. 2.3. Jer. 10.21.

l 16.18. Josh. 1.10.

m Josh. 9.21,23,27.

n Neh. 10.29.

o 28.9.

p Eks. 6.7.

q Gen. 17.7. Gen. 50.24.

r Jer. 31.31,32,33. Heb. 8.8-10.

s Neh. 10.29.

t Seb. 2.39.

u Seb. 8.23. Heb. 12.15.

v Isam. 8.11.

w Isa. 30.1.

x Hlab. 74.1.

y Hlab. 79.5.

z 9.14.

a 29.24.

b Hlab. 107.34. Hlu. 9.45. Jer. 17.6. Hez. 47.11. Zef. 2.9.

c Gen. 19.24,25,29. Jer. 20.16.

d 29.22.

e 1 Kho. 9.8,9. Jer. 22.8,9.

f Eks. 11.8.

g 1 Kho. 14.15. 2 Lan. 7.20.

a Levi 26.40-42.

b 11.26. Dute. 28.

c 4.29-31. 1 Kho. 8.47-50.

d Isa. 55.7. Lilo 3.40. Jow. 2.12,13.

e Hlab. 126.1,4. Jer. 29.14.

f Jer. 32.37. Hez. 34.13. 36.24.

g Neh. 1.9. Dute. 28.64.

h 28.63.

i 10.16.

j 28.11.

k 28.63.

l Roma 10.6-8.

m 30.19.

n 30.6; 6.5.

o 29.18.

p 4.19.

q 26.3.

r 4.26. 31.28.

s 4.26. 31.28.

t 30.15. 32.47.

u 30.1.

v 10.20.

w Hlab. 27.1. 66.9. Joha. 11.25.

x Gen. 50.24.

a 34.7. Eks. 7.7.

b Nani 27.17.

c 3.27. Nani 20.12. 27.13.

d 9.3.

e 3.28. Nani 27.21.

f 3.21.

g Nani 21.23,24,33,35.

h 7.2.

i 7,23. 3.28. Josh. 1.6,7,9. 10.25. 1 Lan. 22.13. 28.20.

j 1.29; 7.18,21; 20.3.

k 20.4.

l 31.8. Josh. 1.5.

m 31.6,23.

n 9.3. Eks. 13.21.

o 31.8. Josh. 1.5.

p 1.21; Josh. 1.9. 8.1. 10.25. Dute. 7.18.

q 17.18.

r 31.25. Nani 4.15. Josh. 3.3. 8.33. 1 Lan. 15.15.

s 15.1,2,9.

t Levi 23.34.

u 16.16.

v Josh. 8.34,35. 2 Kho. 23.2. Neh. 8.1-3.

w 4.10.

x 11.2.

y Hlab. 78.5,6.

z 31.2,16.

a 31.23. Nani 27.19.

b Eks. 33.9.

c Eks. 32.6.

d Eks. 34.15.

e Hlu. 2.12. 10.6,13.

f 31.20. Hlu. 2.1. Levi 26.15.

g 2 Lan. 15.2. 24.20.

h 32.20. Hlab. 30.7. 104.29. Isa. 8.17. 64.7. Hez. 39.23. Isa. 59.2.

i Nani 14.42.

j 31.17.

k 31.21,26.

l Eks. 3.8.

m 32.15.

n 31.18.

o Nani 14.11,23. 16.30.32.19.

p 31.20. Hlu. 2.1. Levi 26.15.

q 31.17.

r Hos. 5.3. 13.5,6.

s Gen. 6.5.

t 31.14.

u 31.6.

v 31.8.

w 31.9.

x 31.9.

y 2 Kho.22.8.

z 31.19,21.

a Eks. 32.9.

b 9.7,24.

c 16.18.

d 30.19. 32.1.

e 32.5. Hlu. 2.19. Hos. 9.9.

f 4.30; Gen.49.1.

g 4.25. 9.18. 32.16,21. Dute. 32.19,27. Hlu. 2.12. 1 Sam. 1.6,7.

a 4.26. Hlab. 50.4. Josh. 24.27.

b Isa. 55.10,11. 1 Kor. 3.6,7,8.

c 33.28.

d Hlab. 72.6. Mika 5.7.

e 3.24. 5.24.

f 32.15,18,30,31,37. 2 Sam. 22.3,32,47. 23.3. Hlab. 18.2,31,46. 92.15. Hab. 1.12.

g Dan. 4.37. Isam. 15.3.

h Hlab. 31.5. Jer. 10.10.

i Jobe 34.10.

j 2 Sam. 22.27. Hlab. 18.26. Mat. 17.17. Luka 9.41. Fil. 2.15.

k 2 Sam. 22.27. Hlab. 18.26. Mat. 17.17. Luka 9.41. Fil. 2.15.

l Hlab. 116.12.

m Isa. 63.16. 64.8.

n Hlab. 74.2.

o 32.15. Isa. 27.11. 44.2. 51.13.

p Eks. 12.26. Hlab. 44.1.

q Seb. 17.26.

r Gen. 11.8.

s 8.15. Jer. 2.6. Hos. 13.5.

t Nani 21.20.

u Jobe 12.24.

v Hlab. 17.8. Zaga 7.2. Zek. 2.8.

w Eks. 19.4. Isa. 31.5.

x Gen. 1.2.

y Eks. 19.4. Isa. 31.5.

z Isa.58.14; Dute. 33.29; Hez. 36.2.

a Jobe 20.17. Hlab. 81.16.

b 33.24; Jobe 29.6; Hlab. 81.16.

c 8.15.

d Hlab. 81.16. 147.14.

e Gen. 49.11.

f 33.5,26. Isa. 44.2.

g 1 Sam.2.29.

h Neh. 9.25. Jer. 5.7,28. Dute. 31.20. Hos. 13.6. Hlab. 17.10.

i Jer. 15.6.

j 32.6.

k Hlab. 89.26. 2 Sam. 22.47. Hlab. 95.1.

l Hlab. 78.58. Dute.32.21. Nani 25.11.

m Hlab. 106.37. 1 Kor. 10.20. Levi 17.7.

n Isa. 17.10. Jer. 2.32.

o Hlu. 2.14.

p Isa. 1.2.

q 31.17.

r Zaga 2.12,14. 6.24.

s 32.16.

t 1 Kho. 16.13,26. Hlab. 31.6. Jer. 8.19. 10.8. 14.22. 16.19. Jona 2.8. Seb. 14.15.

u Hos. 1.9,10. Roma 10.19.

v Jer. 15.14. 17.4.

w Lilo 4.11.

x Lilo 4.11.

y Hlab. 7.12,13. Hez. 5.16.

z Levi 26.22.

a Mika 7.17.

b Lilo 1.20. Hez. 7.15.

c Hez.20.13.

d Jer. 19.4.

e Nani 14.16. Hlab. 140.8.

f Isa. 1.3. 27.11. Jer. 4.22.

g 5.29. Hlab. 81.13. Luka 19.42.

h Isa. 47.7. Lilo 1.9.

i Levi 26.8.

j Hlu. 2.14. 3.8. 4.2,9. 10.7. 1 Sam. 12.9. Hlab. 44.12. Isa. 50.1. 52.3.

k 1 Sam. 2.2.

l 1 Sam. 4.8.

m Isa. 1.10. Hez. 16.46.

n 29.18.

o 32.24. Hlab. 58.4.

p 29.18.

q Jobe 20.14,16. Hlab. 58.4. 91.13. Isa. 11.8.

r Jobe 14.17. Hos. 13.12. Roma 2.5.

s 32.41,43. Hlab. 94.1. Isa. 1.24. 59.18. Nah. 1.2. Roma 12.19. Heb. 10.30.

t 2 Pet. 2.3.

u 32.20,37. Hlab. 135.14. Heb. 10.30.

v Hlu. 2.18. Hlab. 106.45. Gen. 6.6.

w 2 Kho. 14.26. 1 Kho. 14.10. 21,21. 2 Kho. 9.8.

x Hlu. 10.14. 1 Kho. 18.27. 2 Kho. 3.13. Jer. 2.28.

y Hlab. 102.27. Isa. 41.4. 48.12.

z 1 Sam. 2.6. 2 Kho. 5.7. Hos. 6.1.

a Jobe 5.18.

b Nani 14.30.

c Hlab. 7.12. Isai 27.1. 34.5. 66.16. Hez. 21.9,10,14,20.

d Jer. 46.10.

e Hlu. 5.2.

f Roma 15.10.

g Isam. 19.2. Isam. 6.10.

h 32.35,41.

i Hlab. 85.1.

j 11.18. Dute. 6.6.

k 30.19. Zaga 3.22. 4.22. Levi 18.5. 4.40.

l Nani 27.12.

m Nani 20.24.

n Nani 20.25,28. 33.38.

o Nani 20.11-13. 27.14.

p 3.27. 34.4.

a Gen. 49.28.

b Josh. 14.6. Hlu. 13.6. 1 Lan. 23.14. 2 Lan. 30.16. Ezra 3.2.

c Eks. 19.18,20. Hlu. 5.4,5. Hlab. 68.7.

d Hab. 3.3. Nani 10.12. 1 Sam. 25.1.

e Hlab. 68.17. Dan. 7.10. Seb. 7.53. Gal. 3.19. Heb. 2.2. Juda 14. Isam. 5.11.

f 7.7,8. 10.15. Hos. 11.1. Mal. 1.2.

g Luka 10.39. Seb. 22.3.

h Zaga 2.1.

i Joha. 7.19.

j Hlab. 119.111.

k Hlu. 9.2. 17.6. 18.1. 19.1. 21.25.

l 32.15.

m Gen. 49.3,4.

n Gen. 34.30.

o 33.1. 33.16.

p Eks. 28.30.

q Hlab. 106.16.

r Eks. 17.7.

s Gen. 29.32. 1 Lan. 17.17. Jobe 37.24.

t Eks. 32.26-29. Nani 25.7,8,11.

u Levi 10.11.17.9-11.

v Eks. 30.7,8. 1 Sam. 2.28.

w Hlab. 51.19.

x 2 Sam. 24.23. Hez. 20.40,41. 43.27.

y Gen. 49.25.

z Gen. 27.28. Dute. 33.28. Dute. 32.2.

a Gen. 49.26. Hab. 3.6.

b Hlab. 24.1.

c Eks.3.2,4; Seb. 7.30,35.

d Hlab. 24.1.

e 33.1. 33.16.

f Gen. 49.26.

g 1 Lan. 5.1.

h Nani 23.22.

i 1 Kho. 22.11. Hlab. 44.5. Dan. 8.4.

j Gen. 48.19.

k Gen. 49.13,14,15.

l Isa. 2.3.

m Hlab. 4.5. 51.19.

n Gen. 49.9. Nani 23.24. 24.9.

o Nani 32.1-5,16-19.

p Gen. 49.10. Nani 21.18. Hlu. 5.9,14.

q Josh. 4.12.

r Gen. 49.9.

s Josh. 19.47. Hlu. 18.27.

t Gen. 49.21.

u Tshu. 1.6. Hez. 20.46. 40.24,27. Josh. 19.34.

v Gen. 49.20.

w Jobe 29.6.

x Eks. 15.11.

y 32.15.

z Hlab. 68.4,33. Hlab. 104.3. Hab. 3.8.

a Hlab. 71.3. 90.1. 91.9.

b Jer. 23.6. 33.16.

c Nani 23.9.

d 8.7,8. 11.11.

e Gen. 27.28.

f 32.2.

g Hlab. 144.15.

h 2 Sam. 7.23.

i Hlab. 33.20. 115.9,10,11.

j 32.13.

a Nani 27.12.

b Hlu. 18.29.

c 11.24.

d Gen. 13.12. 19.17. 2 Sam. 18.23.

e Hlu. 1.16. 3.13. 2 Lan. 28.15.

f Gen. 14.2,8. 19.22.

g Gen. 12.7. 50.24.

h 3.27. 32.52.

i Nani 23.28.

j Juda 9.

k 31.2.

l Gen. 27.1. 1 Sam. 3.2. Gen. 48.10. Josh. 14.10,11. 1 Sam. 4.15.

m Nani 20.29. Gen. 50.3.

n Isa. 11.2.

o Nani 27.18,23.

p 18.15,18.

q Eks. 33.11. Hlu. 6.22. Nani 12.8. Dute. 5.4.

r 4.34. 7.19.

s 4.34.

t 4.34.

a Eks. 24.13. Dute. 1.38.

b Dute. 34.5.

c Dute. 11.24. Josh. 14.9.

d Dute. 11.24. Josh. 14.9.

e Gen. 15.18. Eks. 23.31. Nani 34.3-12.

f Dute. 3.25.

g Dute. 7.24; Josh. 10.8.

h 1.17; Eks. 3.12.

i Dute. 31.8,23. Josh. 1.9,17. Josh. 3.7. Josh. 6.27. Hlu. 2.18. 6.12. Isa. 43.2,5.

j Dute. 31.6,8. 1 Lan. 28.20. Heb. 13.5.

k 1.7,9,18. Dute. 31.6.

l 1.7,9,18. Dute. 31.6.

m 11.15.

n Dute. 5.32.

o Hlab. 1.2.

p 1.6,7,18.

q Dute. 1.29. 7.21. 20.3. 31. 6.

r Dute. 31.8.

s 1.7.

t 3.2. 8.33. 23.2. 24.1. Dute. 16.18.

u 3.2. Dute. 11.31.

v Nani 32.20-28.

w Nani 32.20-28.

x 22.4.

y 1.5. 1 Sam. 20.13. 1 Kho. 1.37.

z Dute. 1.26.

a 1.6,7,9.

a Nani 25.1.

b Heb. 11.31. Jak. 2.25.

c Mat. 1.5.

d 2 Sam. 17.19,20.

e Eks. 15.16. 23.27.

f 4.23. Eks. 14.21.

g Nani 21.24,33-35.

h Dute. 7.2.

i Eks. 15.14,15.

j 5.1. 7.5. 2 Sam. 17.10. Hlab. 22.14. Isa. 13.7. Hez. 21.7.

k 5.1.

l Dute. 4.39.

m 1 Sam. 20.14-17.

n 2.18.

o Hlu. 1.24.

p 1 Sam. 19.12. Seb. 9.25. 2 Kor. 11.33.

q 2.19,20. Eks. 20.7.

r 2.12.

s Gen. 38.28,30.

t 6.23.

u Mat. 27.25.

v 2.14.

w 2.7.

x Dute. 31.17.

y Eks. 23.31 Josh. 6.2. 8.1. 21.44.

a 2.1.

b 1.11.

c 1.10.

d 2.8. Nani 10.33. Dute. 31.9,25. 17.18.

e Eks. 19.12.

f Eks. 19.10,14,15. Levi 20.7. Nani 11.18. Josh. 7.13. 1 Sam. 16.5. Jow. 2.16.

g Nani 4.15.

h 4.14. 1 Lan. 29.25. 2 Lan. 1.1.

i 1.5.

j 3.3.

k 3.17.

l Hos. 1.10. Dute. 5.26. 1 Sam. 17.26. 2 Kho. 19.4. Mat. 16.16. 1 Thes. 1.9.

m Hlu. 11.24.

n Eks. 13.5.

o 3.13. Mika 4.13. Zek. 4.14. 6.5. Dute. 9.3.

p 4.2,4.

q Nani 13.2.

r 3.15,16.

s 3.13. Mika 4.13. Zek. 4.14. 6.5. Dute. 9.3.

t Eks. 15.8; Hlab. 114.3.

u Seb. 7.45.

v 3.13.

w 1 Lan. 12.15. Jer. 12.5. 49.19. 50.44.

x 4.18. 5.10,12.

y 1 Kho. 4.12. 7.46. Hlu. 7.22. 1 Kho. 11.26.

z Dute. 3.17.

a Gen. 14.3.

b Eks. 14.29.

a 3.17.

b 3.12.

c 3.13,15.

d Dute. 27.2.

e 4.8,19.

f 4.21. Eks. 12.26. Hlab. 44.1.

g 3.13,16.

h Eks. 12.14. Nani 16.40.

i 4.3.

j Eks. 13.18. Josh. 1.14.

k Nani 32.27,28.

l 3.7.

m Eks. 25.16,22.

n 3.15.

o 5.9. Josh. 4.3.

p 4.9.

q 4.6.

r 3.17.

s 2.10. Eks. 14.21.

t 1 Kho. 8.42,43. 2 Kho. 19.19. Hlab. 83.18. 106.8.

u Dute. 3.24.

v Eks. 14.31. Dute. 6.2.

a Nani 13.29.

b Eks. 15.14.

c 2.11.

d 1 Kho. 10.5. Josh. 2.11.

e Nani 14.29. 26.64,65. Dute. 2.16.

f Nani 14.33. Dute. 1.3. 2.7,14. Hlab. 95.10.

g Nani 14.23. Hlab. 95.11. Heb. 3.11.

h Eks. 3.8.

i Nani 14.31. Dute. 1.39.

j Gen. 34.25.

k Gen. 34.14.

l 4.19.

m Eks. 12.6. Josh. 4.19. 4.8.

n Levi 2.14.

o Eks. 16.35.

p Gen. 18.2. 32.24. Zek. 1.8-11. Seb. 1.10. Eks. 23.20,23.

q Nani 22.23.

r Gen. 17.3.

s Eks. 3.5. Seb. 7.33.

a Dute. 7.24. 2.24.

b 1.14.

c Hlu. 7.16,22.

d 6.6,8,13; 6.5.

e Nani 10.8.

f Eks. 19.13. Hlu. 20.37.

g Nani 4.15.

h 2.4.

i 2.4.

j Gen. 34.30. Josh. 7.25. 1 Kho. 18.17,18. 1 Lan. 2.7.

k 6.5. Heb. 11.30.

l Dute. 7.2.

m 2.14. Heb. 11.31.

n 2.13.

o 6.19.

p Mat. 1.5.

q Nani 5.21.

r 1 Kho. 16.34.

s 1.5.

t 9.9.

a 22.20.

b 18.12. 1 Sam. 13.5. 14.23. Hos. 4.15. 5.8. 10.5.

c Gen. 28.19.

d Levi 26.17. Dute. 28.25.

e 2.11.

f 2 Sam. 1.11.

g Lilo 2.10. 1 Sam. 4.12. 2 Sam. 1.2. 13.19. 15.32. Neh. 9.1. Jobe 2.12.

h Eks. 5.22. 2 Kho. 3.10.

i Hlab. 83.4.

j Eks. 32.12.

k 7.15. Dute. 17.2.

l 6.17,18.

m Nani 14.45. Hlu. 2.14.

n 7.8.

o 7.11.

p 7.11.

q 3.5.

r 7.11.

s 7.11.

t Hlu. 20.9.

u 1 Sam. 14.38,39.

v 7.11.

w Nani 26.20.

x 7.1.

y 1 Sam. 14.42.

z 1Isa. 42.12; 1 Sam.6.5; Jer. 13.16; Mal.2.2; Joha. 9.24.

a Ezra 10.11. Nani 5.6,7. 2 Lan. 30.22. Dan. 9.4. Zaga 28.13.

b 1 Sam. 14.43.

c Gen. 10.10. 11.2. 14.1.

d 7.26; 15.7.

e 6.18.

f Dute. 17.5.

g 8.29. 2 Sam. 18.17. Josh. 10.27. Lilo 3.53.

h Dute. 13.17.

i 7.24. Josh. 15.7. Isa. 65.10. Hos. 2.15.

a Dute. 31.8.

b 2.24.

c 6.21.

d 8.27. Dute. 20.14.

e Hlu. 20.29.

f Hlu. 20.32.

g 1.9. 2 Sam. 13.28.

h 7.2; Gen. 12.8. 13.3.

i Hlu. 20.34.

j Hlu. 20.36.

k 8.6.

l 8.15,24.

m 10.28; 7.2.

n 8.2. Nani 31.22-26.

o Dute. 13.16.

p 10.26.

q Dute. 21.23. Josh. 10.27.

r 7.26.

s Dute. 27.4,5.

t Eks. 20.25. Dute. 27.5,6.

u Eks. 20.24.

v Dute. 27.2,8.

w 1.10.

x Dute. 31.9.

y Dute. 31.12.

z Dute. 11.29. 27.12.

a Dute. 31.11.

b Dute. 28.2-14. 30.19.

c Dute. 28.15-68. 29.20,21.

d Dute. 31.12.

e 8.33.

a Dute. 1.7.

b Nani 34.6.

c 12.8. Eks. 13.5.

d 10.2,10,12. 18.25. 2 Sam. 21.1,2. 1 Kho. 3.4,5. 9.2. Isa. 28.21.

e 6.27.

f 9.12. Gen. 30.32,33,35.

g 9.12. Gen. 30.32,33,35.

h 5.10.

i 11.19. 2 Sam. 21.2.

j Dute. 7.2.

k 9.11. 2 Kho. 10.5.

l Dute. 20.15. Dute. 20.10,11.

m 2.10. 6.27.

n Dute. 1.4. Josh. 12.4. 1 Lan. 6.71.

o Nani 27.21.

p 11.19. 2 Sam. 21.2.

q 18.25,26,28. Ezra 2.25.

r 15.9,60. 18.14. Hlu. 18.12. 1 Sam. 6.21. 7.1. 1 Lan. 13.5,6. 2 Lan. 1.4. Hlab. 132.6?.

s Nani 1.53.

t 2 Sam. 21.1,2,6. Hez. 17.18,19. Zek. 5.3,4. Mal. 3.5.

u Dute. 29.11. Josh. 9.23,27.

v 9.15.

w 9.6,9.

x 9.16.

y Gen. 9.25.

z Gen. 9.25.

a 9.21,27.

b Dute. 7.1,2.

c Eks. 15.14.

d Gen. 16.6.

e 9.21,23.

f Dute. 12.5.

a 6.15-21.

b 8.3,22,26,28.

c 9.15.

d Dute. 11.25.

e 11.21. 14.13-15. 15.13. 21.13. Hlu. 1.10. 1 Sam. 30.31. 2 Sam. 2.1,11. 5.1,3,5. 1 Kho. 2.11. 2 Lan. 11.10. Gen. 23.2.

f 12.11. 15.35.

g 12.11. 15.39. 2 Kho. 14.19. 18.14,17. 19.8. 2 Lan. 11.9. 25.27. Isa. 37.8. Jer. 34.7. Mika 1.13.

h 12.11; 15.39. 2 Kho. 14.19; 18.14,17. 19.8. 2 Lan. 11.9. 25.27. Isa. 37.8. Jer. 34.7. Mika 1.13.

i Gen. 23.3,10,11.

j 8.1,3.

k 11.6. Hlu. 4.14.

l Hlu. 4.15. 1 Sam. 7.10. 2 Sam. 22.15. Hlab. 18.14.

m 16.3,5. 18.13,14. 21.22. 1 Sam. 13.18. 1 Kho. 9.17. 1 Lan. 6.68. 7.24. 2 Lan. 8.5.

n 15.35. 1 Sam. 17.1. 2 Lan. 11.9. Jer. 34.7.

o 12.16. 15.41.

p 16.3,5. 18.13,14. 21.22. 1 Sam. 13.18. 1 Kho. 9.17. 1 Lan. 6.68. 7.24. 2 Lan. 8.5.

q Hlab. 18.12,13. Isa. 30.30. Isam. 16.21.

r Hab. 3.11. Isa. 28.21.

s 19.42; 21.24; Hlu. 1.35; 1 Sam. 14.31; 1 Lan. 6.69; 2 Lan. 11.10; 28.18.

t 17.15; Jer. 17.16.

u 2 Kho. 20.11. Isa. 38.8.

v Eks. 14.14.

w 10.6,43.

x 10.10.

y 8.24.

z Eks. 11.7.

a Dute. 31.8.

b Dute. 31.7.

c Dute. 3.21. 7.19.

d 8.29.

e 7.26.

f Nani 21.35; Josh.8.22; 10.30,33,37,39,40. 11.8. 2 Kho. 10.11. Josh. 10.20.

g 10.1,30; 6.21.

h 12.15. 15.42. 21.13. 2 Kho. 8.22. 19.8. 23.31. 24.18. 2 Lan. 21.10. Isa. 37.8. Jer. 52.1.

i 12.12. 16.3,10. 21.21. Hlu. 1.29. 1 Kho. 9.15-17. 1 Lan. 6.67. 7.28. 20.4.

j 11.21. 12.13. 15.15,16,49. 21.15 Hlu. 1.11.

k 12.3.

l Dute. 20.16,17. 11.11.

m Dute. 9.23. Nani 13.26.

n 15.47.

o 11.16; 15.51

p 10.14.

q 10.15.

a Hlu. 4.2.

b 12.19. 15.23. 19.36. Hlu. 4.2.

c 10.3.

d 12.19.

e 12.20. 19.15.

f 12.20. 19.25.

g 12.3. 13.27. 19.35. Nani 34.11.

h 12.23; 17.11. 1 Kho. 4.11. Hlu. 1.27.

i 15.63.

j Hlu. 3.3. 2 Sam. 24.7.

k Dute. 3.9.

l 11.8. Gen. 31.49.13.26? Hlu. 10.17. 11.11,29,34. Josh. 15.38; 18.26.

m Gen. 22.17. 32.12. Hlu. 7.12. 1 Sam. 13.5.

n 10.8.

o 9. 2 Sam. 8.4. 1 Lan. 18.4. Gen. 49.6.

p Dute. 20.1. Josh. 17.16,18. Hlu. 1.19. 4.3.

q 10.9.

r 11.3.

s 11.6.

t Dute. 20.16,17.

u Eks. 34.11,12.

v Dute. 7.2.

w 1.7.

x 12.8.

y 10.41. 15.51.

z 11.21.

a 12.7.

b Gen. 14.6. 32.3. 36.8,9. Dute. 2.1,4,5. 33.2.

c 12.7. 13.5.

d Dute. 3.9.

e 9.3,7.

f Dute. 2.30. Hlu. 14.4. 1 Sam. 2.25. 1 Kho. 12.15. 2 Lan. 10.15. 22.7. 25.20. Roma 9.18. Eks. 7.13.

g Dute. 20.16,17.

h Nani 13.22.

i 10.3.

j 10.38.

k 15.47.

l 1 Sam. 17.4.

m 1 Sam. 5.1.

n Nani 34.2.

o Nani 26.53. 14.1-19,51.

p 12.7. 18.10.

q 14.15; 21.44; 22.4; 23.1; Hlu.3.11.

a Nani 21.13,24.

b Dute. 3.9.

c Nani 21.24. Dute. 2.33. 3.6,16.

d Dute. 2.36.

e Gen. 32.22.

f Nani 34.11. Dute. 3.17.

g 13.20; Nani 33.49; Hez. 25.9; Nani 21.20.

h Nani 21.33,35. Dute. 3.4,10.

i 13.12. Gen. 14.5. Dute. 3.11.

j Dute. 1.4. 9.10. 13.12,31.

k Dute. 3.9.

l Dute. 3.10; 13.11. 1 Lan. 5.11.

m Dute. 3.14. 13.11,13.

n Nani 21.24,33,35.

o Nani 32.29,33. Dute. 3.11,12. 13.8.

p 11.17.

q 11.17.

r 11.23. 18.10. 11. 23. 18. 10.

s 10.40; 11.16.

t 9.1. Eks. 13.5.

u 6.2.

v 8.29.

w 10.3,23.

x 10.3,23.

y 10.3,23.

z 10.3,23.

a 10.33.

b 10.38.

c 15.36. 1 Lan. 27.28; 2 Lan. 28.18.

d Nani 21.3.

e Nani 21.1.

f 10.29.

g 15.35. 1 Sam. 22.1.

h 10.28.

i 8.17. Hlu. 1.22-26.

j 15.34.

k 1 Kho. 4.10. 19.13. 2 Kho. 14.25.

l 15.53. 1 Sam. 4.1. 1 Sam. 29.1. Josh. 13.4; 19.30. Hlu. 1.31. 1 Kho. 20.26,30. 2 Kho. 13.17.

m 11.1.

n 11.1.

o 11.1. 19.15.

p 11.1.

q 17.11. Hlu. 5.19.

r 17.11. Hlu. 5.19.

s 19.37.

t 19.11.

u 19.26? 15.55?.

v 11.2; 17.11.

w Gen. 14.1. Isa. 9.1.

x 4.19; 5.9.

y 1 Kho. 14.17.

a 23.1; 14.10.

b Hlu. 3.1-4.

c Jow. 3.4; Josh. 22.10,11.

d 1 Sam. 27.8; 12.5; 11,13.

e 1 Lan. 13.5. Jer. 2.18.

f Hlu. 3.3. 16.30. 1 Sam. 5.8,11. 6.4,12,16,18. 7.7; 29.6,7.

g 15.11.

h Dute. 2.23.

i 12.18.

j Hlu. 1.34,36.

k 1 Kho. 5.18. Hlab. 83.7. Hez. 27.9.

l 11.17. 12.7.

m Nani 34.8.

n 11.8.

o 23.13. Hlu. 2.21,23.

p 23.4. Nani 34.2. Hlu. 18.1. Hlab. 16.6.

q Nani 32.33. Dute. 3.12,13. 29.8. 12.6. 22.4.

r Dute. 2.36.

s Dute. 3.10.

t 13.16,17; Nani 21.30.

u 13.16,17; Nani 21.30.

v Nani 21.24,25.

w 12.5.

x 13.13. Dute. 3.14.

y Dute. 3.9.

z 12.5.

a 12.4.

b 12.4.

c 13.11.

d Nani 18.20.

e 13.33.

f 13.9.

g 13.9.

h 13.9.

i 13.9.

j 13.9.

k 21.36. 1 Lan. 6.78. Nani 21.23.

l 21.37. 1 Lan. 6.79.

m 21.37. 1 Lan. 6.79.

n Nani 32.37. Hez. 25. 9.

o Nani 32.38. Isa. 16.8,9. Jer. 48.32.

p Dute.4.46; Nani 23.28.

q 12.3.

r Dute. 3.10.

s Nani 21.24.

t Nani 31.8.

u Hlab. 83.11. Hez. 32.30. Dan. 11.8. Mika 5.5.

v Nani 31.8.

w Nani 21.32; 32.35.

x Nani 21.26,28,29; Dute. 2.19. Hlu. 11.13-27.

y Dute. 3.11.

z 11.3.

a 2 Sam. 17.24.

b 2 Sam. 9.4,5; 17.27.

c Nani 32.36.

d Nani 32.3,36.

e Gen. 33.17. 1 Kho. 7.46. 2 Lan. 4.17.

f Nani 34.11; 11.2; 12.3.

g Dute. 3.14. 1 Lan. 2.23. Nani 32.41.

h 12.4.

i 17.1.

j Nani 22.1.

k 13.14; 18.7.

l Nani 18.20.

a Nani 34.17,18.

b Nani 26.55. 33.54. 34.13. Hlu. 20.9.

c 13.7,8,32,33.

d Gen. 48.5. 1 Lan. 5.1,2.

e Gen. 34.23; 36.6.

f Nani 35.2; 21.2.

g Nani 32.12; Josh. 14.14; 15.17.

h Nani 14.30. Dute. 1.36,38.

i Dute. 33.1.

j Nani 13.6,26; 14.6.

k Dute. 1.28.

l Dute. 1.28.

m Nani 14.24. Dute. 1.36.

n Nani 14.23,24. Dute. 1.36. 1.3.

o Nani 13.22.

p Nani 14.24. Dute. 1.36.

q Nani 14.30.

r Josh. 14.7.

s Dute. 34.7.

t Dute. 31.2.

u Nani 13.28,33.

v 22.6.

w 10.36,37. 15.14. Hlu. 1.20. 1 Lan. 6.56.

x 14.8,9.

y 21.11.

z 11.23.

a Nani 34.3.

b Nani 33.36.

c 12.3.

d Nani 34.3.

e 15.47. Nani 34.5.

f 15.47. Nani 34.5.

g 18.19,21.

h 18.18,22; 15.61.

i 18.17; 15.37.

j 15.15.

k 7.26.

l 18.17; 15.37.

m 18.17; 15.37.

n 18.16. 2 Sam. 17.17. 1 Kho. 1.9.

o 18.16. 2 Kho. 23.10. 2 Lan. 28. 3. Jer. 7.31,32. 19.2,6.

p 15.63.

q 17.15.

r 17.15.

s 18.15.

t 15.11,29,60; 19.44; 2 Sam. 6.2. 1 Lan. 13.5,6.

u 9.17.

v 21.16. 19.22,38. 1 Sam. 6.9,12. 2 Kho. 14.11. 2 Lan. 25.21,23; 28.18.

w 15.57. 19.43. Gen. 38.12,13. Hlu. 14.1,5; 2 Lan. 28.18.

x 15.45,46. 13.3. 19.43. Hlu. 1.18. 1 Sam. 5.10. 6.17. 7.14. 2 Kho. 1.2,3,6,16. Amos 1.8. Zef. 2.4. Zek. 9.5.

y 15.9.

z 15.47. 23.4. Nani 34.6,7. Hez. 47.20. Dute. 11.24. 34.2.

a 14.13-15.

b Nani 13.22. Hlu. 1.10,20.

c 15.49; 10.38.

d 15.19, Hlu. 1.12-15. 1 Sam. 17.25.

e Nani 32.12; 14.6,14.

f Gen.24.64; 1 Sam. 25.23.

g Gen. 33.11; Josh. 14.13.

h Gen. 21.25; 26.15,18-20.

i 1 Lan. 11.22. Neh. 11.25.

j Gen. 35.21.

k 12.22. 19.37.

l 15.55; 1 Sam. 23.14,15,19,24. 26.1,2. 2 Lan. 11.8.

m 1 Sam. 15.4.

n 19.2-7.

o 1 Lan.4.28.

p Neh. 11.26.

q Neh. 11.26.

r 19.2-7.

s 1 Lan. 4.28.

t 19.2-7.

u Gen. 21.31. 22.19. 26.23,33. 28.10. 46.1. 1 Sam. 8.2. 2 Sam. 3.10.

v 19.2-7.

w 19.2-7.

x 1 Lan. 4.29.

y 19.2-7.

z 1 Lan. 4.29.

a 19.2-7.

b 1 Sam. 30.30; Nani 21.3.

c 19.2-7.

d 1 Sam. 27.6. 30.1. 1 Lan. 12.1. Neh. 11.28.

e 19.2-7.

f 19.2-7.

g Nani 34.11; 21.16.

h 19.2-7.

i 19.7. Hlu. 20.45,47. 21.13; Neh. 11.29.

j 19.2-7.

k 19.41. Hlu. 13.2,25. 16.31. 18.2,11. 1 Lan. 2.53. 2 Lan. 11.10; Nani 13.23.

l 19.41. Hlu. 13.2,25. 16.31. 18.2,11. 1 Lan. 2.53. 2 Lan. 11.10; Nani 13.23.

m 12.17. 16.8; 17.7,8. Josh. 15.53.

n 10.3.

o 1 Sam. 22.1.

p 1 Sam. 17.1. 2 Lan. 11.7. 28.18. Josh. 15.48.

q 10.10.

r 1 Sam. 17.52.

s 12.13.

t 15.6.

u 2 Kho. 14.7.

v 10.3.

w 2 Kho. 22.1.

x 10.3.

y 10.10,21.

z 10.29.

a 19.7. 1 Sam. 30.30; 1 Lan. 4.32.

b 19.7. 1 Sam. 30.30; 1 Lan. 4.32.

c 1 Sam. 23.1,2.

d Gen. 38.5; 1 Lan. 4.22.

e 2 Lan. 11.8. 14.10. Mika 1.15.

f 15.11.

g Nani 21.25; 17.11.

h 1 Sam. 5.1.

i Nani 21.25; 17.11.

j 10.41. 11.22. 13.3. Hlu. 1.18. 16.1,21. 1 Sam. 6.17. 1 Lan. 7.28. Jer. 47.1,5. Amos 1.6,7. Zef. 2.4. Zek. 9.5. Seb. 8.26. Gen. 10.19.

k Nani 21.25; 17.11.

l 15.4.

m 15.12.

n 21.14. 1 Lan. 6.57.

o 15.35.

p 15.15.

q 21.14; 1 Lan. 6.57.

r 10.41; 11.16.

s 21.15. 1 Lan. 6.58.

t 2 Sam. 15.12.

u Isa. 21.11.

v 15.34.

w 15.13.

x 1 Sam. 23.24,25; 25.2.

y 1 Sam. 15.10; 25.2; 27.3. 30.5. Josh. 19.26.

z 15.24.

a 21.16.

b 1 Sam. 25.43; 27.3; 29.1,11; 30.5; 17.16.

c 15.10.

d 1 Lan. 4.39.

e 15.9.

f 15.6.

g 1 Sam. 23.29; 24.1. 2 Lan. 20.2.

h 15.8. 18.16,28. Hlu. 1.8,21. 19.10-12. 2 Sam. 5.6. 1 Lan. 11.4; 16.10.

a 8.15; 18.12,13.

b Gen. 28.19.18.13. Hlu. 1.23,26.

c 2 Sam. 16.10. 1 Lan. 27.33.

d 16.5; 10.10.

e 16.10; 10.33.

f 17.14.

g 18.13; 16.2,7; 1 Lan. 2.54.

h 16.3.

i 17.7.

j 18.1.

k 1 Lan. 7.28.

l 12.17; 17.8.

m 17.9.

n 17.9.

o Hlu. 1.29. 1 Kho. 9.16. Josh. 15.63. 17.12,13.

p Gen. 49.15.

a Gen. 41.51; 46.20; 48.18.

b Gen. 50.23. Nani 26.29; 32.39,40. Josh. 13.31. 1 Lan. 7.14.

c Dute. 3.13.

d Nani 26.29-32.

e Hlu. 6.11,24; 8.2,32. 1 Lan. 7.18.

f Nani 26.29-32.

g Nani 26.29-32.

h Nani 26.33; 27.1; 36.2,11. 1 Lan. 7.15.

i 14.1.

j Nani 27.6,7.

k 17.2,3.

l 13.29-31.

m 16.6.

n Gen. 12.6; 33.18; 35.4; 37.12-14. Josh. 20.7; 21.21; 24.1,25,32. Hlu. 8.31; 9.1; 1 Kho. 12.1,25. 1 Lan. 6.67. 2 Lan. 10.1. Hlab. 60.6. Jer. 41.5. Seb. 7.16.

o 15.34.

p 15.34.

q 16.9.

r 1 Lan. 7.29.

s 17.16. Hlu. 1.27. 1 Kho. 4.12. 1 Sam. 31.10,12; 2 Sam. 21.12.

t Hlu. 1.27. 2 Kho. 9.27. 1 Lan. 6.70; Josh. 21.25.

u 1 Sam. 28.7. Hlab. 83.10.

v Hlu. 5.19.

w Hlu. 5.19.

x Hlu. 1.27,28.

y 16.10.

z 16.4.

a Nani 13.8.

b Gen. 48.5,22.

c Gen. 48.19. Nani 26.34,37.

d 2 Sam. 18.6,17.

e 17.18. Hez. 23.47.

f 24.33.

g 11.6.

h Hlu. 6.33. Hos. 1.5. Josh. 19.18. 1 Kho. 4.12; 18.45,46; 21.1,23; 2 Kho. 8.29; 9.10,15. 10.6,7. 2 Lan. 22.6. Josh. 15.56.

i 11.6.

j Dute. 20.1.

a 18.8,9,10. 19.51; 21.2; 22.9,12. Hlu. 18.31; 21.12,19,21. 1 Sam. 1.3,9,24; 2.14; 3.21; 4.3,4,12; 14.3. 1 Kho. 2.27; 14.2,4. Hlab. 78.60. Jer. 7.12,14; 26.6,9; 41.5. Josh. 16.6.

b Hlu. 18.9.

c 15.1.

d 16.1,4.

e 14.2.

f 13.33. Nani 18.20.

g 13.8.

h 11.23; 12.7.

i 16.1.

j 16.1.

k 7.2.

l 16.2.

m 16.5

n 10.10.

o 10.10.

p 9.17.

q 15.9.

r 17.15.

s 15.8. 2 Kho. 23.10. 2 Lan. 28.3; 33.6. Jer. 7.31,32; 19.2,6; 32.35.

t 15.7.

u 15.7.

v 15.7.

w 15.6.

x 15.6.

y 18.12. 2.1.

z 15.6.

a 15.6.

b Gen. 10.18. 2 Lan. 13.4.

c 16.2.

d 1 Sam. 13.17. Mika 1.10.

e 21.17. 1 Sam. 13.3,16. Ezra 2.26. Neh. 7.30; 11.31. Isa. 10.29.

f 9.3.

g Hlu. 4.5; 19.13. 1 Sam. 22.6. 1 Kho. 15.17,21. 2 Lan. 16.1,5. Ezra 2.26. Neh. 7.30; 11.33. Isa. 10.29. Jer. 31.15,40.1. Hos. 5.8. Mat. 2.18. 1 Sam. 1.19.

h 9.17. Ezra 2.25.

i Hlu. 20.1,3; 21.1,5,8. 1 Sam. 7.5,6,16; 10.17. 2 Kho. 25.23. Josh. 15.38.

j 9.17. Ezra 2.25.

k 2 Sam. 21.14.

l 18.16. 15.8,63.

m Hlu. 19.12,13,14,15,16; 20.4. 1 Sam. 10.26; 11.4; 13.15; 14.16; 15.34; 22.6. 2 Sam. 21.6; 23.29. 1 Lan. 11.31; 12.3. Isa. 10.29. Hos. 5.8; 9.9; 10.9.

n Ezra 2.25.

a 19.9.

b 19.8. 1 Lan.4.28,29,30,31,32,33.

c 15.28.

d 15.36. 1 Lan. 4.28. Gen. 26.33.

e 15.28,29,30.

f 15.28,29,30.

g 15.28,29,30.

h Nani 21.3.

i 15.31.

j 15.32.

k 15.32.

l 15.32.

m 15.42.

n 15.42.

o 15.24,29.

p 1 Sam. 30.27.

q 19.1.

r Gen. 49.13. Dute. 33.19. Josh. 19.13,14.

s 12.22; 21.34. 1 Kho. 4.12. 1 Lan. 6.68.

t 19.22,34. Hlu. 4.6,12,14; 8.18. 1 Sam. 10.3. 1 Lan. 6.77. Hlab. 89.12. Jer. 46.18. Hos. 5.1.

u 21.28. 1 Lan. 6.72.

v 2 Kho. 14.25.

w 12.17.

x 21.35. Hlu. 1.30.

y 11.1; 12.20.

z Hlu. 12.8,10.

a 19.30,38.

b 17.16.

c 19.12.

d 1 Sam. 28.4. 2 Kho. 4.8. 1 Kho. 1.3; 2.17,21,22. 2 Kho. 4.12,25,36.

e 21.28,29.

f 21.28,29.

g 19.12.

h 1 Kho. 4.9. Josh. 19.38.

i 21.31.

j 11.1; 12.20.

k 21.30. 1 Lan. 6.74.

l 12.22. 1 Kho. 18.20,42. 2 Kho. 2.25; 4.25; 19.23. 2 Lan. 26.10. Ngoma 7.5. Isa. 33.9; 35.2; 37.24. Jer. 46.18; 50.19. Amos 1.2; 9.3. Mika 7.14. Nah. 1.4.

m 19.14.

n 1 Kho.9.13.

o 19.30. Nani 13.21. Josh.21.31. Hlu. 1.31.

p 11.8. Hlu. 1.31. Isa. 23.2,4,12. Zek. 9.2.

q l Hlu. 1.31. Josh. 15.44.

r 12.18. Hlu. 1.31.

s 19.30. Nani 13.21.Josh. 21.31. Hlu. 1.31.

t 19.15,38.

u Hlu. 4.11.

v Dute. 33.23.

w 19.12,22.

x 21.32. 1 Lan. 6.76.

y 11.2.

z 11.1.

a 12.22; 15.23; 20.7; 21.32. Hlu. 4.6. 1 Lan. 6.76.

b Mat. 15.39.

c Hlu. 1.33. Josh. 19.22.

d Hlu. 1.33. Josh. 19.22.

e 19.15,30.

f 15.33.

g 15.33.

h Hlu. 1.35.

i Hlu. 1.35. Josh. 10.12.

j 15.10.

k 15.11.

l 21.23. 1 Kho. 15.27; 16.15.

m 15.9. 1 Kho. 9.18. 2 Lan. 8.6.

n 21.24. 1 Lan. 6.69.

o Nani 26.43. Hlu. 1.34,35; 18.1.

p Hlu. 18.7,27,29.

q 24.30. Hlu. 2.9.

r Nani 34.17. Josh. 14.1.

s 18.1.

a Eks. 21.13. Nani 35.6,11,14. Dute. 19.2,3,4,5,6.

b 20.9. Nani 35.11.

c 20.5.

d Ruthe 4.1,2.

e Dute. 32.30.

f 20.3. Dute. 4.42; 19.4.

g 20.9. Nani 35.12,24.

h Nani 35.25.

i 19.37.

j 17.7.

k 24.33.

l 21.11. Luka 1.39.

m Dute. 4.43. Josh. 21.36. 1 Lan. 6.78.

n Dute. 3.10.

o 21.38. 1 Kho. 22.3.

p Dute. 4.43. Josh.21.27. 1 Lan. 6.71.

q Nani 35.15.

r 20.3.

s 20.6.

a 14.1; 17.4; 19.51.

b 18.1.

c Nani 35.2.

d 21.9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19. Eks. 6.18,20. Nani 3.19.

e 24.33,21.

f 21.20.

g 21.27. Eks. 6.17. Nani 3.18.

h 21.34. Eks. 6.19. Nani 3.20.

i 21.2,3.

j 21.4.

k 21.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19. 1 Lan. 6.54,55,56,57,58,59,60.

l Nani 13.22.

m 20.7.

n 14.14. 1 Lan. 6.56.

o 21.11; 20.7.

p 10.29.

q 15.48.

r 15.50.

s 15.15,49; 10.38.

t 15.55.

u 15.10.

v 21.9.

w 9.3.

x 2 Sam. 23.27. 1 Kho. 2.26. Isa. 10.30. Jer. 1.1; 11.23; 29.27; 32.7,8,9.

y 21.5,26. 1 Lan. 6.66,67,68,69,70.

z 20.7; 17.7.

a 10.33.

b 10.10.

c 19.44.

d 19.44.

e 10.12.

f 19.45.

g Hlu. 5.19.

h 1 Lan. 6.70.

i 21.6,33. 1 Lan. 6.71,72,73,74,75,76.

j 20.8.

k 1 Lan. 6.71.

l 19.20.

m 19.12.

n 19.21. 1 Lan. 6.73.

o 19.21.

p 19.26.

q 19.25. 1 Lan. 6.75.

r 19.28,30.

s 19.37.

t 19.35. 1 Lan. 6.76.

u 1 Lan. 6.76.

v 21.7,40. 1 Lan. 6.77,78,79,80,81.

w 19.11.

x 19.15.

y 20.8.

z 13.18.

a 13.18.

b 13.18.

c 1 Kho. 22.3.

d 2 Sam. 17.24.

e Nani 21.25. Josh. 13.26.

f Isa. 16.8,9. Nani 21.32.

g Nani 35.7.

h Gen.13.15.

i 22.4; 23.1.

j 10.8; 23.9.

k 2.24.

l 23.14,15.

a Nani 32.20,21,22. Dute.3.18,19,20. Josh. 1.12,13,14,15,16,17.

b 21.44; 23.1.

c 13.8.

d Dute. 6.6,17; 11.22.

e Dute. 6.5; 10.12.

f 23.8. Dute. 10.20.

g 22.7; 14.13. Eks. 39.43.

h 17.5.

i 2 Lan. 1.11,12.

j 1 Sam. 30.24. Nani 31.27.

k 18.1.

l Nani 32.1,26,29.

m Dute. 13.12,13,14,15. Hlu. 20.12.

n Hlu. 20.1.

o Dute. 13.12,13,14,15. Hlu. 20.12.

p Nani 25.7.

q Nani 1.4.

r Nani 14.9. Josh. 22.19. Levi 17.8,9. Dute. 12.13,14.

s Nani 23.28.

t Nani 14.9. Josh. 22.19. Levi 17.8,9. Dute. 12.13,14.

u 22.20. Nani 16.22.

v 18.1.

w Nani 14.9. Josh. 22.19. Levi 17.8,9. Dute. 12.13,14.

x 7.1,5.

y Dute. 10.17.

z Jobe 10.7; 23.10. Hlab. 44.20,21. Jer. 12.3. 2 Kor. 11.11,31.

a 1 Sam. 20.16. Dute. 18.19.

b 22.28,34; 24.27

c Dute. 12.5,6,11,12,17,18,26,27.

d Dute. 4.16.

e 22.16,18,19,22.

f 22.13,14.

g Levi 26.11,12.

h 22.10,11,15.

i 1 Lan. 29.20. Neh. 8.6. Dan. 2.19. Luka 2.28.

j Eks. 18.4.

a 21.44; 22.4.

b 13.1.

c 24.1. Dute. 31.28. 1 Lan. 28.1.

d 1.10.

e Eks. 14.14.

f 13.6.

g 15.12.

h Eks. 23.30; 33.2; 34.11. Dute. 4.38; 11.23. Josh. 13.6.

i Nani 33.53.

j 1.7.

k Dute. 5.32.

l Eks. 23.33. Dute. 7.2,3.

m Eks. 23.13. Hlab. 16.4.

n Jer. 5.7. Zef. 1.5.

o 22.5. Dute. 10.20.

p Dute. 11.23.

q 10.8; 21.44.

r Levi 26.8. Hlu. 3.31; 15.15. 2 Sam. 23.8.

s 23.3.

t 22.5.

u 23.3.

v Eks.34.16.

w Hlu. 2.3,21. Josh. 13.6.

x Nani 33.55. Hlu. 2.3. Eks. 23.33. 1 Kho. 11.4.

y 1 Kho. 2.2.

z 21.45.

a Levi 26.14. Dute. 28.15,16,63.

b Dute. 17.2.

a 24.25,32; 17.7.

b 23.2.

c 1.10.

d 1 Sam. 10.19.

e 24.14,15. Gen. 11.26,31. Gen. 31.30.

f Gen. 12.1,6. Seb. 7.2,3.

g Gen. 21.2,3.

h Gen. 25.24,25,26.

i Gen. 36.8. Dute. 2.5.

j Gen. 46.1,6. Seb. 7.15.

k Eks. 3.10; 4.14.

l Eks.7; 8; 9; 10; 11; 12.

m Eks. 12.37,51.

n Eks. 14.2.

o Eks. 14.9.

p Eks. 14.10.

q Eks. 14.20.

r Eks. 14.27,28.

s Dute. 4.34; 29.2.

t 5.6; 23.1.

u Nani 21.21,22,23,24,25,26,27,28,29,30,31,32,33,34,35. Dute. 2.32; 3.1.

v Hlu. 11.25.

w Nani 22.5. Dute. 23.4.

x Dute. 23.5.

y Nani 23.11,20; 24.1,10.

z 3.14,17; 4.10.

a Hlu. 9.2,3; 20.5. 2 Sam. 21.12.

b 6.1; 10.1,3; 11.1,2,3. Eks. 13.5.

c Eks. 23.28. Dute. 7.20.

d Hlab. 44.3,6.

e Dute. 6.10,11. Josh. 11.13.

f Dute. 10.12. 1 Sam. 12.24.

g Hlu. 9.16,19. Hlab. 84.11. Gen. 17.1.

h 24.2,23. Levi 17.7. Hez. 20.18.

i Hez. 20.7,8; 23.3.

j 24.22. Ruthe 1.15. 1 Kho. 18.21. Hez. 20.39.

k 24.2,14.

l Eks. 23.24,32,33; 34.15. Dute. 6.14; 13.7; 29.18. Hlu. 6.10.

m Gen. 18.19.

n Dute. 6.12.

o Mat. 6.24.

p Levi 19.2. 1 Sam. 6.20. Hlab. 99.5,9. Isa. 5.16.

q Nah. 1.2. Eks. 20.5.

r Eks. 23.21.

s 1 Lan. 28.9. 2 Lan. 15.2. Ezra 8.22. Isa. 1.28; 65.11,12. Jer. 17.13.

t 23.15. Isa. 63.10.

u 24.15. Hlab. 119.173.

v 24.14. Gen. 35.2. Hlu. 10.16. 1 Sam. 7.3.

w 2 Kho. 11.17. 2 Lan. 23.16.

x Eks. 15.25.

y Dute. 31.24.

z Gen. 28.18. Josh. 4.3.

a Gen. 35.4. Hlu. 9. 6.

b Gen. 31.48,52. Dute. 31.19,21,26. Josh. 22.27,28,34.

c Dute. 32.1.

d 7.11. Jobe 31.28. Zaga 30.9. Levi 19.11.

e 24.31, Hlu. 2.6,7,8,9.

f 19.50. Hlu. 2.9.

g 2 Sam. 23.30.

h Dute. 11.2; 31.13.

i Gen. 50.25. Eks. 13.19.

j Gen. 33.19. Seb. 7.16.

k 22.13. Hlu. 20.28.

l 24.30; 17.15; 20.7; 21.21. Hlu. 2.9; 3.27; 4.5; 7.24; 10.1; 17.1,8; 18.13; 19.1,16,18. 1 Sam. 1.1; 9.4. 2 Kho. 5.22. Jer. 4.15; 31.6; 50.19.

a Nani 27.21.

b 20.18.

c 1.17.

d 1 Sam. 11.8.

e Levi 24.19. 1 Sam. 15.33. Jak. 2.13. Hlu.1.21.

f Josh. 15.63.

g Josh. 10.36; 11.21; 14.13,15; 15.13,14. Josh. 21.11.

h Nani 13.22.

i Josh. 10.38.

j 1.15, Josh. 15.16,17,18,19.

k 3.9.

l 4.11,17; 5.24. 1 Sam. 15.6. 1 Lan. 2.55.

m Dute. 34.3.

n Nani 21.1; 33.40. Josh. 12.14.

o Nani 10.29,30,31,32.

p 1.3.

q 2 Lan. 14.10.

r Josh. 19.4. Nani 14.45; 21.3.

s Josh. 11.22. Hlu.3.3. Josh. 15.47.

t 14.19. 1 Sam. 6.17. 2 Sam. 1.20. Jer. 25.20; 47.5,7. Amos 1.8. Zef. 2.4,7. Zek. 9.5.

u Josh. 15.11.

v 1.2,22.

w Josh. 11.6.

x Nani 14.24. Dute. 1.36. Hlu.1.10.

y Josh. 18.28. Hlu.1.8.

z 2 Sam.5.6.

a Nani 13.2,21,32; 14.6,34. Josh.2.1; 7.2. Hlu.18.2.

b Gen. 28.19; 35.1,6; 48.3. Josh. 7.2; 18.13,22.

c Josh. 2.12,14; 8.35.

d Josh. 1.4. 1 Kho. 10.29. 2 Kho.7.6. 2 Lan.1.17.

e 1.27,28, Josh. 17.11,12,13.

f Josh. 16.10. Josh. 10.33.

g 1.30,32. Hlab. 106.34,35.

h Josh. 19.15; 21.35.

i Josh. 19.28,29,30. Josh. 12.18.

j Josh. 19.28,29,30. Josh. 12.18.

k Josh. 19.28,29,30. Josh. 12.18.

l Josh. 19.28,29,30. Josh. 12.18.

m 1.29.

n Josh. 19.38.

o Josh. 19.38.

p 1.29.

q 1.28,30,35.

r Josh. 19.47. Hlu.18.1.

s Josh. 19.41. Hlu.2.9.

t Josh. 19.42.

u Josh. 19.42.

a 2.5.

b Dute. 31.16.

c Dute. 7.2.

d Dute. 12.3.

e 2.20; 1.29,32,33.

f Nani 33.55. Josh. 23.13.

g 3.6.

h Eks. 23.33.

i 2.9, Josh. 24.28,29,30,31.

j Josh. 24.30. Josh. 24.33.

k Eks. 5.2. 1 Sam. 2.12. 1 Lan. 28.9. Jer. 9.3,24; 22.16. Gal. 4.8. 1 Thes. 4.5. 2 Thes. 1.8. Tit. 1.16.

l Dute. 31.16.

m Dute. 6.14.

n 2.17,19. Eks. 20.3,5.

o Dute. 31.29.

p 2.11; 3.7; 10.6. 1 Sam. 7.4. Hlab. 106.36.

q 2.20; 3.8. Hlab. 106.40,41.

r 2.20; 3.8. Hlab. 106.40,41.

s Dute. 32.30.

t Levi 26.37. Josh. 7.12,13.

u Levi 26. Dute. 28.

v 3.9,15. 1 Sam. 12.11. Seb. 13.20.

w Eks. 34.15. Hlu. 8.33.

x Dute. 9.12.

y Josh. 1.5.

z Hlab. 106.45. Jona 3.10. Gen. 6.6. Dute. 32.36. 2 Lan. 7.14. Jer. 18.8; 26.3. Hlu.10.16.

a Eks. 2.24; 6.5.

b 3.12; 4.1; 8.33.

c 2.14.

d Dute. 17.2.

e Josh. 23.13. Hlu. 2.3. Josh. 13.6.

f 3.1,4.

g Eks. 15.25.

a 2.21,22; 3.4. Josh. 13.2,3,4,5,6.

b Josh. 13.3.

c Josh. 13.4,5.

d 2.21,22; 3.4. Josh. 13.2,3,4,5,6.

e Hlab. 106.35. Eks. 13.5.

f Eks. 34.16.

g 2.11.

h 2.13.

i Eks. 34.13. Dute. 16.21.

j i2.14.

k 2.14.

l Hab. 3.7.

m 3.15; 4.3; 6.6,7; 10.10. 1 Sam. 12.10. Neh. 9.27. Hlab. 22.5. Hlab. 78.34; 106.44; 107.6,13,19,28.

n 2.16.

o 1.13.

p Gen. 41.38. Nani 27.18. Hlu. 6.34; 11.29; 13.25; 14.6,19; 15.14. 1 Sam. 10.6,10; 11.6; 16.13. 2 Lan. 15.1; 20.14; 24.20.

q 3.3; 5.31; 8.28. Josh. 11.23.

r 2.19.

s 1 Sam. 12.9.

t 1 Sam. 11.1.

u 5.14; 6.3,33.

v Dute. 34.3.

w Dute. 28.48.

x 3.9.

y 1 Sam. 10.27.

z 2 Sam. 8. 2.

a 3.13. Josh. 4.20.

b Gen. 7.16. Hlu. 9.51.

c 2 Sam. 13.17,18.

d Gen. 19.16; 43.10. Hlab. 119.60. Hab. 2.3.

e 3.19.

f 6.34. 1 Sam. 13.3. Nani 10.9.

g 5.14. Josh. 24.33.

h 4.7,14; 6.1; 7.9,15. 1 Sam. 17.47.

i Josh. 2.7. Hlu. 12.5. Josh. 22.11. Hlu. 7.24. 2 Sam. 19.18. Hlu. 3.13.

j 3.11.

k 2.16. Levi 26.8. 1 Sam. 17.47,50.

a 2.19.

b Dute. 32.30.

c Josh. 11.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10; 19.36.

d Josh. 11.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10; 19.36.

e 4.13,16.

f 3.9.

g 4.13. Josh. 11.6.

h 5.8. Hlab. 106.42.

i Josh. 18.25.

j Josh. 24.33.

k Josh. 19.37.

l Josh. 19.12.

m 4.13; 5.21. 1 Kho. 18.40. Hlab. 83.9.

n 3.28.

o Eks. 4.14. Hlu. 7.10.

p Dute. 32.30.

q 5.18.

r Eks. 11.8.

s 1.16.

t Nani 10.29.

u 9.6. Josh. 19.33.

v Josh. 19.12.

w 4.13. Josh. 11.6.

x 3.28.

y Dute. 9.3. 2 Sam. 5.24. Hlab. 68.7. Isa. 52.12. Hab. 3.13.

z Josh. 19.12.

a 4.23. Hlab. 83.10. Josh. 10.10.

b 5.25.

c 5.26.

d 4.15.

a Eks. 15.1. Hlab. 18.

b Dute. 32.42. 2 Sam. 22.48. Hlab. 18.47.

c 5.9. 2 Lan. 17.16.

d Hlab. 2.2. Zaga 31.4. Dute. 32.1,3. Hlab. 2.10.

e Dute. 33.2. Dute. 4.11.

f Hlab. 68.7.

g Hlab. 68.8. 2 Sam. 22.8. Hlab. 18.7; 77.18. Nah. 1.5. Hab. 3.3,10.

h Isa. 64.1,3. Dute. 4.11. Hlab. 97.5. Mika 1.4.

i Eks. 19.18.

j 3.31.

k 4.17.

l Levi 26.22.

m 5.11. Dute. 3.5.

n Dute. 32.16. Hlu. 2.12,17.

o 1 Sam. 13.19,22. Hlu. 4.3.

p 5.2.

q Nani 22.21. Hlu. 10.4; 12.14. Zek. 9.9.

r Hlab. 107.32. Isa. 28.6.

s Gen. 24.11.

t 5.11. Dute. 3.5.

u Hlab. 57.8.

v Hlab. 68.18. Efe. 4.8.

w Hlab. 49.14.

x 3.27.

y 3.13.

z Nani 32.39,40.

a Dute. 33.21.

b 4.14.

c Gen. 49.14. Hlab. 68.13.

d Jer. 18.16.

e Nani 32.1.

f Josh. 13.24,25,26,27,28.

g Josh. 19.46.

h Josh. 19.29,31.

i 4.10.

j Josh. 12.21; 17.11. Hlu. 1.27. 1 Kho. 4.12. Josh. 21.25.

k Josh. 12.21; 17.11. Hlu. 1.27. 1 Kho. 4.12; 9.15. 2 Kho. 9.27; 23.29,30. 2 Lan. 35.22. Zek. 12.11. Isam. 16.16.

l 4.15,16.

m 4.7.

n Gen. 49.24.

o 21.5,9,10. Neh. 3.5.

p 1 Sam. 18.17; 25.28.

q 4.17.

r 4.19.

s 4.21.

t 2 Sam. 6.16.

u Zaga 7.6.

v Eks. 32.1.

w Eks. 15.9.

x Hlab. 83.9,10.

y 2 Sam. 23.4.

z Hlab. 19.4,5.

a 3.11.

a 2.19.

b Gen. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Nani 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hlab. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Hab. 3.7.

c Gen. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Nani 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hlab. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Hab. 3.7.

d 1 Sam. 13.6. Heb. 11.38.

e Gen. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Nani 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hlab. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Hab. 3.7.

f 3.13.

g Gen. 29.1. Hlu. 6.33; 7.12; 8.10. 1 Kho. 4.30. Jobe 1.3. Gen. 25.6.

h Levi 26.16.

i Josh. 15.47.

j 7.12.

k 3.9. Hos. 5.15.

l 3.9. Hos. 5.15.

m Gen. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Nani 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hlab. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Hab. 3.7.

n 1 Sam. 10.18. Hlab. 44.2,3.

o 1 Sam. 10.18. Hlab. 44.2,3.

p Josh. 24.15. 2 Kho. 17.35,36,37,38. Jer. 10.2.

q Josh. 17.2.

r 6.4.

s 13.3. Luka 1.11. Seb. 10.3.

t Josh. 1.5.

u Dute. 31.17.

v Hlab. 89.49. Isa. 59.1; 63.15.

w Hlab. 44.1.

x Gen. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Nani 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hlab. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Hab. 3.7.

y 1 Sam. 12.11. Heb. 11.32,34.

z Gen. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Nani 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hlab. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Hab. 3.7.

a Josh. 1.9. Hlu. 4.6.

b 1 Sam. 9.21.

c Eks. 3.12. Josh. 1.5.

d Gen. 25.2; 37.28. Eks. 2.15,16; 18.1. Nani 22.4,7; 25.15,17,18; 31.2,3,7,8,9. Hlu. 7.1,2; 8.1. 1 Kho. 11.18. Hlab. 83.9. Isa. 9.4; 10.26; 60.6. Hab. 3.7.

e Eks. 33.13.

f Hlab. 86.17. Eks. 4.1,2,3,4,5,6,7,8. Hlu. 6.36,37. 1 Sam. 10.7. 2 Kho. 20.8,9. Isa. 7.11.

g Gen. 18.3,5. Hlu. 13.15.

h Gen. 18.6,7,8.

i 6.21; 13.19.

j 1 Kho. 18.33,34.

k Levi 9.24.

l 13.21.

m Gen. 32.30. Eks. 33.20. Hlu. 13.22. Dute. 34.10.

n Dan. 10.19.

o 6.11; 8.27,32.

p Eks. 34.13. Hlu. 3.7.

q 6.3.

r Josh. 17.16.

s 3.10.

t 3.27.

u Eks. 4.1,2,3,4,5,6,7.

v 5.25.

w Gen. 18.32.

a 6.32.

b 6.33. 1 Sam. 29.1. Hlu. 7.3.

c Gen. 12.6. Dute. 11.30.

d 6.33. 1 Sam. 29.1. Hlu. 7.3.

e Eks. 8.9. Dute. 8.17. 1 Kor. 1.29.

f Dute. 20.8.

g 6.33. 1 Sam. 29.1. Hlu. 7.3.

h Hlab. 17.3; 26.2; 66.10. Isa. 1.25.

i 1 Sam. 14.6. 2 Lan. 14.11.

j 7.1.

k Gen. 46.2,3.

l 7.2,7,14,15; 3.28.

m 7.13,14,15. Gen. 24.14. 1 Sam. 14.9,10.

n 6.3,5,33.

o 7.1.

p 6.3,5,33.

q Josh. 11.4.

r 7.20.

s 7.16.

t Eks. 14.13,14. 2 Lan. 20.17.

u Eks. 16.29.

v 2 Kho. 7.7.

w Josh. 6.4,16,20.

x Hlab. 83.9. Isa. 9.4.

y 1 Sam. 14.20. 2 Lan. 20.23.

z Josh. 3.16. 1 Kho. 4.12; 7.46.

a 1 Kho. 4.12; 19.16. Hlu. 11.33.

b 7.24; 10.17; 12.1. 1 Sam. 13.4. 2 Kho. 3.21. Hlu. 6.34.

c 6.35.

d Josh. 24.33.

e 7.24; 10.17; 12.1. 1 Sam. 13.4. 2 Kho. 3.21. Hlu. 6.34.

f 3.28.

g Joha. 1.28.

h 8.3. Hlab. 83.11.

i Isa. 10.26.

a 12.1. 2 Sam. 19.41. Isa. 9.21.

b Isa. 24.13. Jer. 49.9. Obad. 5. Mika 7.1.

c 7.24,25; 3.28.

d Zaga 15.1.

e 7.6.

f Gen. 33.17. Josh. 13.27.

g Eks. 11.8.

h 1 Sam. 25.11. 1 Kho. 20.11.

i 8.16.

j Gen. 32.31.

k 1 Kho. 22.27,28.

l 8.17.

m 7.12.

n 6.3.

o Nani 32.35,42.

p 18.27.

q Hlab. 83.11.

r 8.6,7.

s 8.6,7.

t 8.9. 1 Kho. 12.25.

u Josh. 19.12. Hlu. 6.2.

v Ruthe 3.13.

w 1 Sam. 15.33; 22.17,18. 1 Kho. 2.34.

x 1 Sam. 12.12. 1 Sam. 8.7; 10.19; 12.17,19.

y Gen. 24.22.

z Gen. 37.25; 39.1. Gen. 37.28,36.

a 8.21.

b Esta 8.15. Zaga 31.22. Jer. 10.9. Hez. 27.7. Luka 16.19. Joha. 19.2,5. Isam. 17.4; 18.12,16.

c Zaga 1.9. Ngoma 4.9. Hlab. 73.6.

d 17.5; 18.14,17. Eks. 28.6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,29,30,31,32,33,34,35.

e 6.24.

f 8.33. Hlab. 106.39. Eks. 34.15.

g Eks. 23.33.

h 3.11.

i 9.2,5.

j 9.1. Josh. 17.7.

k Gen. 15.15; 25.8. Jobe 5.26.

l 6.24.

m 2.19.

n 8.27.

o 9.4,46.

p Hlab. 78.42. Hlab. 106.13,21.

q 9.16,17,18. Josh. 2.12. Hlu. 1.24.

a 8.31.

b Josh. 24.11.

c 8.30.

d Gen. 29.14.

e Josh. 24.11.

f 9.18. Gen. 29.15.

g 9.46; 8.33.

h 11.3. 2 Lan. 13.7. Zaga 12.11. Seb. 17.5.

i Zef. 3.4. Gen. 49.4.

j 6.24.

k 2 Kho. 11.1,2.

l Josh. 24.11.

m 9.20. 2 Sam. 5.9 Hlu. 9.46,47,49.

n Isa. 29.3.

o Dute. 11.29. Joha. 4.20.

p Josh. 24.11.

q 2 Kho. 14.9.

r 8.22,23.

s Hlab. 104.15.

t Hlab. 104.15.

u Dan. 4.12. Hos. 14.7. Nani 14.9.

v 9.20. Nani 21.28. Hez. 19.14.

w 1 Kho. 4.33. 2 Kho. 14.9; 19.23. Hlab. 104.16. Isa. 2.13; 14.8; 37.24. Hez. 27.5; 31.3. Zek. 11.1.

x Josh. 24.14.

y Zaga 12.14. Isa. 3.11. Hlu. 8.35.

z 9.5,6.

a 8.31

b 9.3.

c Josh. 24.14.

d Isa. 8.6.

e 9.15,56,57.

f 9.6.

g Nani 21.16.

h 1 Sam. 16.14; 18.10; 19.9.

i Isa. 33.1.

j Hlab. 7.16. Hlu. 9.56. 1 Kho. 2.32. Esta 9.25.

k 9.4,46.

l 1 Sam. 25.10.

m Gen. 34.2,6.

n 2 Sam. 15.4.

o 9.7,25.

p 9.6.

q 9.28,29.

r 9.33; 20.37.

s 9.33, 20.37.

t 1 Kho. 12.25.

u Dute. 29.23.

v 9.6.

w 9.49. 1 Sam. 13.6.

x 9.4; 8.33.

y 9.6.

z Hlab. 68.14.

a 9.49.

b 9.49.

c 3.23.

d 2 Sam. 11.21.

e Jobe 41.24.

f Dute. 24.6.

g 1 Sam. 31.4.

h Hlab. 94.23. Jobe 31.3. Zaga 5.22. Hlu. 9.24.

i 9.20.

a Josh. 24.33.

b 5.10.

c Dute. 3.14.

d 2.11; 3.7; 4.1; 6.1; 13.1.

e 2.13.

f 1 Kho. 11.5,7,33. 2 Kho. 23.13.

g 16.23.

h 10.10,13. Dute. 31.16.

i Dute. 32.30.

j 1 Sam. 11.1.

k Eks. 15.6.

l 10.5.

m 1 Sam. 11.1.

n 2.15.

o 3.9.

p 10.10,13. Dute. 31.16.

q Eks. 14.30.

r Nani 21.21,22,23,24,33,34,35.

s 3.13.

t 3.13.

u 3.13; 5.14; 6.3.

v 2 Lan. 26.7. 1 Lan. 4.41.

w Hlab. 106.42,43.

x 10.6. Dute. 32.15. Jer. 2.13.

y Dute. 32.37,38.

z 2.18.

a Isa. 63.9.

b 11.11,29. Josh. 11.3.

c 11.5,6,8,11.

a 6.12. 2 Kho. 5.1.

b 11.5. 2 Sam. 10.6,8.

c 9.4. 1 Sam. 22.2.

d Gen. 26.27.

e 10.18.

f Jer. 42.5.

g 11.6,8.

h 20.1. 1 Sam. 10.19,25. 11.15. 12.7. 1 Sam. 10.17.

i 10.17. Josh. 11.3.

j Nani 21.26. Dute. 2.19. Dute. 3.11. Josh. 13.25.

k Nani 21.13.

l Gen. 32.22.

m Dute. 2.9,19.

n Nani 14.25. Dute. 1.40.

o Nani 13.26.

p Nani 20.14.

q Nani 20.18-21.

r Nani 20.1. Dute. 1.46.

s Nani 21.4. Dute. 2.1-8.

t Nani 21.11.

u Nani 21.13. 22.36.

v Nani 21.21. Dute. 2.26.

w Nani 21.22. Dute. 2.27.

x Nani 21.23. Dute. 2.32.

y Josh. 13.18.

z Nani 21.24,25. Dute. 2.33,34.

a 11.13,26. Dute. 2.36.

b Nani 21.29.

c Dute. 9.5. 18.12. Josh. 3.10. Eks. 15. 9.

d Nani 22.2. Dute. 23.3,4. Josh. 24.9.

e Nani 21.25. Nani 32.37.

f Dute. 2.36.

g Seb. 13.20. 1 Kho. 6.1.

h Gen. 16.5. 18.25.

i 3.10.

j Gen. 28.20. Nani 30.3. 1 Sam. 1.11.

k Levi 27.2, 3.

l Hlab. 66.13.

m Dute. 2.36.

n Hez. 27.17.

o 11.11.

p 1 Sam. 18.6.

q Eks. 15.20. Jer. 31.4.

r Gen. 44.13.

s 21.18. Nani 30.2.

t Eks. 4.26.

u 11.31.

a 8.1.

b 9.17. 1 Sam. 19.5. 28.21. Jobe 13.14. Hlab. 119.109.

c 1 Sam. 25.10.

d 3.28.

e Josh. 19.15.

f Josh. 19.15.

g 2 Sam. 23.30.

h 10.4.

i 5.10.

j 3.13,27.

a 2.11. 3.7. 4.1. 6.1. 10.6.

b 3.31. 10.7. 1 Sam. 12.9.

c Josh. 15.33.

d 1 Sam. 1.2. Luka 1.7.

e 6.12. Luka 1.11,13.

f 13.7,14. Nani 6.2,3. Luka 1.15.

1 kayiyikudlula: Heb. kayiyikwenyukela.

g 16.17. 1 Sam. 1.11. Nani 6.5.

h Nani 6.2.

i 1 Sam. 7.13. 2 Sam. 8.1. 1 Lan. 18.1.

j Dute. 33.1. 1 Sam. 2.27. 9.6,7. 1 Kho. 13.1. 17.24. 2 Kho. 23.17.

k Dan. 10.5,6. Mat. 28.3. Seb. 6.15.

l Gen. 16.8.

m Gen. 16.8.

n 13.17,18.

o 13.3-5.

p 13.4.

q 6.18. Gen. 18.5.

r 13.6.

s Gen. 32.29.

t 6.19,20.

u 6.18.

v 6.21.

w 1 Lan. 21.16. Hez. 1.28. Mat. 17.6. Levi 9.24.

x 6.22.

y 6.22. Gen. 32.30. Eks. 33.20. Dute. 5.26.

z 13.16,19.

a Heb. 11.32.

b 1 Sam. 2.21. 3.19. Luka 1.80. Luka 2.52.

c 3.10.

d Gen. 41.8.

e Josh. 15.33.

a Josh. 19.43. Gen. 38.12.

b Gen. 21.21. 24.4. 34.4.

c Gen. 24.3,4.

d 15.18. Gen. 34.14. 1 Sam. 14.6. 17.26,36. 31.4. 2 Sam. 1.20. Eks. 34.16.

e Josh. 11.20.

f 13.1.

g Hez. 19.2,3.

h 3.10. 13.19. 15.14. 1 Sam. 10.6,10. 11.6.

i Hez. 17.2. Luka 14.7. 1 Kho. 10.1. Hlab. 78.2. Zaga 1.6.

j Gen. 29.27.

k 2 Kho. 5.5,22,23. Gen. 45.22.

l 2 Kho. 5.5,22,23. Gen. 45.22.

m 16.5.

n 15.6.

o 16.15.

p 16.16.

q 14.6. 3.10.

r 1.18.

s 2 Kho. 5.5,22,23. Gen. 45.22.

t 15.2,6.

u Joha. 3.29.

a 6.19. Gen. 38.17.

b Eks. 22.5.

c Eks. 22.5.

d 14.15.

e 15.11. Isa. 2.21. 57.5.

f 1 Lan. 4.32.

g 2 Sam. 5.18,22.

h 15.14,17,19.

i 15.11. Isa. 2.21. 57.5 .

j 14.4.

k 16.11,12.

l 14.6,19. 3.10.

m 16.11,12.

n 3.31. Levi 26.8. Josh. 23.10.

o Zaga 27.22. Zef. 1.11.

p Gen. 45.27.

q 13.1.

a 16.21. Josh. 15.47.

b Hlab. 118.10,11,12. 1 Sam. 23.26. Seb. 9.24.

c Gen. 49.11.

d Josh. 13.3.

e 14.15.

f 15.13,14.

g 16.7,17.

h 15.13,14.

i 4.21.

j 14.16.

k 14.17.

l 13.5.

m 16.5.

n 16.5,6.

o Jobe 38.13. Hlab. 109.23.

p 1 Sam. 28.15,16.

q 2 Kho. 25.7. 2 Lan. 33.11.

r Eks. 11.5. Mat. 24.41.

s 1 Sam. 5.2,3,4,5,7. 1 Lan. 10.10.

t Dan. 5.4.

u 19.6. 2 Sam. 13.28.

v Jer. 15.15.

w Ruthe 3.8.

x 13.25. Josh. 15.33.

y 13.5.

a 17.8. Josh. 24.33.

b 17.4. 1 Kho. 22. 8.

c 1 Sam. 15.13.

d Eks. 20.4.

e Levi 19.4.

f Isa. 40.19. 46.6.

g Eks. 20.4.

h Levi 19.4.

i 17.4. 1 Kho. 22.8.

j 8.27. 18.14,17.

k Gen. 31.19.

l 18.1. 19.1. 21.25.

m 21.25. Dute. 12.8.

n 12.8,10. 19.1. Gen. 35.19, Josh. 19.15.

o 17.8. Josh. 24.33.

p 18.19.

q 18.19. Gen. 45.8. 2 Kho. 5.13.

r 11.40.

s Eks. 2.21.

t 17.5.

u 18.30.

a 17.6.

b 1.34. Josh. 19.47.

c 18.8,11. 13.25. Josh. 15.33.

d 1.23. Nani 13.17. Josh. 2.1.

e 17.1,8.

f 17.10.

g Nani 27.21. Hos. 4.12.

h 17.5. 18.14.

i 1 Sam. 1.17. 1 Kho. 22.6.

j 18.27,28,10. 8.11.

k 18.2.

l Nani 13.30. Josh. 2.23,24.

m 1 Kho. 22.3. Josh. 18.3.

n 18.7,27.

o Dute. 8.9.

p 18.2.

q Josh. 9.17.

r 13.25.

s Eks. 3.1.

t 18.2.

u Eks. 23.2 Dute. 26.5. 27.14. 1 Sam. 9.17. 14.28. Jobe 3.2. Isa. 14.10. Zek. 3.4. Seb. 10.46.

v 17.4,5.

w 18.11.

x 18.2,14.

y 17.4,5.

z Jobe 21.5. Mika 7.16. Jobe 29.9. 40.4. Zaga 30.32.

a 17.10.

b 19.6.

c 1 Sam. 17.22. Isa. 10.28. Seb. 21.15.

d Gen. 31.30.

e 18.7.

f Josh. 19.47. Dute. 33.22.

g 18.7.

h 2 Sam. 10.6. Josh. 19.28.

i 20.1. Gen. 14.14. Dute. 34.1. 1 Kho. 12.29,30. 15.20.

j Gen. 30.6.

k 18.7.

l Eks. 2.22. 18.3.

m 18.31. 13.1. 1 Sam. 4.2,3,10,11. Hlab. 78.60-64.

n 19.18. 20.18,26,31. 21.2,19. 1 Sam. 1.3,7. Josh. 18.1.

a 17.6.

b Josh. 24.33.

c 17.7.

d 16.25. 19.9,22. 18.20. Ruthe 3.7. 2 Sam. 13.28.

e Gen. 19.3.

f Gen. 19.16. 43.10.

g Josh. 15.63.

h Josh. 18.28.

i Josh. 18.25.

j 19.18. Mat. 25.35,43. Heb. 13.2.

k 19.1.

l 19.14. 20.4.

m 18.31.

n Gen. 24.25,32.

o 18.10.

p Gen. 43.23.

q Gen. 19.2.

r Gen. 43.24.

s 20.5. Dute. 13.13.

t Hos. 9.9. 10.9. Gen. 19.5.

u Gen. 19.7.

v 20.6. Gen. 34.7. Dute. 22.21. 2 Sam. 13.12. Josh. 7.15.

w Gen. 19.8.

x 20.5. Dute. 21.14.

y Gen. 16.6.

z 1 Sam. 31.4.

a Hlab. 46.5.

b Isa. 6.4.

c 20.5.

d 20.6. Levi 1.6. 1 Sam. 11.7.

e 20.7. Isa. 8.10. Zaga 13.10.

a 21.5. Josh. 22.12. 1 Sam. 10.17. 11.7,15. Dute. 13.12.

b 18.29. 2 Sam. 3.10.

c Josh. 18.26.

d 1 Sam. 14.38. Isa. 19.13.

e 20.15,17,25,35,46. 8.10.

f 19.15.

g 19.22,25,26.

h Josh. 24.11.

i 19.29.

j 19.23.

k 19.30.

l Josh. 7.14. 14.2. 1 Sam. 10.20,21. 14.41,42. Neh. 11.1. Zaga 16.33. Jona 1.7. Seb. 1.26.

m Dute. 13.14. Josh. 22.13,16.

n Dute. 13.13.

o Dute. 13.5.

p Nani 1.37. 26.41.

q 20.15,17,25,35,46. 8.10.

r 3.15. 1 Lan. 12.2.

s 20.2. Nani 1.46. 26.51. 1 Sam. 11.8.

t 20.15,17,25,35,46. 8.10.

u 20.26,31. 18.31.

v Nani 27.21.

w 1.2.

x 20.18,26,27.

y 20.15,17,25,35,46. 8.10.

z 20.18.

a Josh. 18.1. 1 Sam. 4.3,4.

b Nani 25.7. 31.6. Josh. 24.33.

c Dute. 10.8. 18.7.

d Josh. 8.4.

e Josh. 8.5,6.

f 20.41. Josh. 8.14,15.

g Josh. 8.19.

h 9.33,44.

i 20.31,32.

j 20.38.

k Josh. 8.20.

l 20.45,47. Josh. 8.15,24.

m Hlab. 22.12.

n 20.45,47. Josh. 8.15,24.

o Josh. 15.32.

p Dute. 24.21.

q 20.44,45.

r 21.13.

s 20.45,47. Josh. 8.15,24.

a 20.18. 20.1.

b 20.31.

c 20.26. 2 Sam. 24.25.

d 5.23.

e 1 Sam. 11.1. 31.11-13. 2 Sam. 2.4,5. 21.12. 1 Lan. 10.11.

f 21.5. 1 Sam. 11.7.

g Nani 31.17. Dute. 7.2.

h 21.2. Josh. 18.1.

i 20.47.

j Nani 11.22.

k 21.6.

l 21.7.

m 21.1. 11.35.

n 20.31.

o 20.31.

p 20.31.

q Josh. 17.7.

r 11.34. Eks. 15.20. 1 Sam. 18.6. 21.11. 29.5. Jer. 31.13.

s 20.48.

t 17.6.

a Hlu. 2.16.

b Hlu. 6.4,5,6.

c Hlu. 17.8.

d Gen. 35.19.

e Hlu. 3.30.

f Eks. 3.16.

g Hlab. 132.15.

h Josh. 2.12,14. Hlu. 1.24.

i 1.5; 2.20.

j 3.1.

k Gen. 38.11. Dute. 25.5.

l Hlu. 2.15. Jobe 19.21. Hlab. 32.4; 38.2; 39.9,10.

m Josh. 24.15. 2 Kho. 2.2,3,4,5,6. Gen. 32.26.

n 2.11,12.

o 1 Sam. 3.17; 14.44; 20.13; 25.22. 2 Sam. 19.13. 1 Kho. 19.2; 20.10. 2 Kho. 6.31.

p Seb. 21.14.

q Mat. 21.10.

r Jobe 27.2.

s Jobe 1.21.

t 2 Sam. 21.9. Ruthe 2.23.

a 3.2. Zaga 7.4.

b 4.21.

c Dute. 24.19.

d Hlab. 129.7,8.

e 1.10,22.

f 1 Sam. 25.23,41.

g 1.14,16,17.

h 1 Sam. 24.19.

i Hlab. 17.8; 36.7; 57.1; 61.4; 63.7; 91.4.

j Ruthe 2.2,10. Gen. 33.15.

k 1 Sam. 25.41.

l Nani 6.3. Hlab. 69.21.

m 2.18.

n Eks. 16.36.

o 2.14.

p 2.10.

q Gen. 14.19. Hlu. 17.2. Ruthe 3.10. 1 Sam. 15.13; 23.21; 26.25. 2 Sam. 2.5. Hlab. 115.15. Jobe 29.13.

r 1.8.

s 2.8.

t 2.8.

a 1.9.

b 2.1.

c 2.8.

d 2 Sam. 14.2.

e Hlu. 19.6.

f Hlu. 4.21.

g Hez. 16.8. Dute. 22.30.

h 2.20.

i 1.8.

j Zaga 12.4; 31.10.

k 3.9.

l 4.1.

m 4.5. Dute. 25.5.

n Hlu. 8.19. 1 Sam. 14.39; 19.6; 20.3,21; 25.26,34; 26.10,16; 28.10; 29.6. 2 Sam. 12.5. 2 Kho. 2.2,6. Jer. 4.2; 5.2.

o 3.8.

p Isa. 30.7. Hlab. 37.3,5.

a Josh. 20.4.

b 3.12.

c 1 Kho. 21.8.

d Levi 25.25.

e Gen. 23.18.

f 4.10; 3.13. Dute. 25.5.

g 3.12,13.

h Dute. 25.7,9.

i Levi 27.10,13.

j 1.2,4.

k 1.2,4.

l 4.5. Dute. 25.6.

m Dute. 25.9.

n Gen. 35.19.

o Gen. 38.29. 1 Lan. 2.4. Mat. 1.3.

p 1 Sam. 2.20.

q 3.11.

r Gen. 33.5.

s Luka 1.58.

t 1 Sam. 1.8.

u Luka 1.59.

v Gen. 50.23.

w 1 Lan. 2.4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15: Mat. 1.3,4,5,6.

x Nani 1.7. Eks. 6.23.

a Josh. 24.33.

b 1 Lan. 6.22,26,27,34,35.

c Gen. 35.19.

d Hlu. 13.2. Luka 1.7.

e Eks. 23.14. Luka 2.41.

f Dute. 12.5,6,7.

g Josh. 18.1.

h Dute. 12.17,18. 16.11.

i Jobe 24.21.

j Ruthe 4.15.

k Josh. 18.1.

l 3.3.

m Jobe 7.11. 10.1.

n Hlu. 11.30.

o Gen. 29.32. 2 Sam. 16.12.

p 1.19. Gen. 8.1.

q Hlu. 13.5.

r Jobe 30.16. Hlab. 42.4. Hlab. 62.8. Lilo 2.19.

s Dute. 13.13. 15.9.

t 25.35. 20.13,42. 2 Sam. 15.9. 2 Kho. 5.19. Mark. 5.34. Luka 7.50. 8.48.

u Hlab. 20.4,5.

v Gen. 33.15.

w Tshu. 9.7.

x 1.1. 2.11. 7.17. 8.4. 15.34. 16.13. 19.18,19,22,23. 20.1. 25.1. 28.3. 9.16. Mat. 27.57.

y 1.11.

z Eks. 18.4.

a 1.3.

b 1.11,28. 2.11,18. 3.1. Eks. 21.6. 2 Sam. 7.29.

c Nani 30.7.

d 2 Sam. 7.25.

e Dute. 12.5,6,11.

f 1.3,9. Josh. 18.1.

g 17.55. 20.3. Gen. 42.15. 2 Kho. 2.2,4,6. 4.30.

h 1.17.

i 1.11,22.

j Gen. 24.26,52.

a Luka 1.46-53. Hlab. 5.11. 9.2.

b Hlab. 75.10. 89.17,24. 92.10. 112.9. 148.14.

c Hlab. 9.14. 13.5. 20.5. 35.9.

d Eks. 15.11.

e Dute. 4.35.

f Dute. 32.31.

g Mal. 3.13. Juda 15.

h Hlab. 37.15. 46.9. 76.3.

i Luka 1.53. Hlab. 34.10.

j Hlab. 68.6. 113.9. Isa. 54.1.

k Jer. 15.9.

l Dute. 32.39.

m Eks. 15.9. Jobe 1.21.

n Hlab. 75.7. Jobe 5.11.

o Hlab. 113.7,8. Luka 1.52. Dan. 4.17.

p Jobe 36.7.

q Jobe 38.4,5,6. Hlab. 24.2. 102.25. 104.5.

r Hlab. 121.3. Zaga 3.26. Hlab. 91.11.

s Hlab. 2.9.

t 7.10. Hlab. 18.13. 2 Sam. 22.14.

u Hlab. 96.10,13. 98.9.

v 2.1.

w 1.19.

x 2.18. 3.1.

y 1.3. Dute. 13.13.

z Hlu. 2.10.

a Levi 7.30-34. Dute. 18.3.

b Levi 3.3,4,5,16. 7.23,25,31.

c Gen. 6.11.

d Mal. 2.8.

e 2.11.

f Eks. 28.4. 2 Sam. 6.14. 1 Lan. 15.27. Levi 6.10.

g 1.3.

h Nani 6.23. Gen. 14.19.

i Gen. 21.1.

j 2.26. Hlu. 13.24.

k 2.13-16.

l Eks. 21.6. 22.8,9,28. Eks. 12.12.

m Josh. 11.20. Zaga 15.10.

n 2.21. Gen. 26.13. 2 Lan. 17.12.

o Luka 2.52. Zaga 3.4. Seb. 24.16. Roma 14.18.

p 1 Kho. 13.1. Hlu. 13.6.

q Eks. 4.14,27.

r Eks. 28.1-4. Nani 18.1,7.

s 14.3. 22.18.

t Levi 2.3,10. 6.16. 7.7,8,34. 10.14,15. Nani 5.9,10. 18.8-19.

u Dute. 32.15.

v 2.32. Dute. 26.15. 33.27. 1 Lan. 4.41. Hlab. 26.8. 68.5. Dute. 12.5,6.

w Eks. 27.21. 29.5.

x Jer. 18.9,10.

y Hlab. 91.14.

z Mal. 2.9.

a 4.11,18,20. 22.18. 1 Kho. 2.27.

b 2.33. Zek. 8.4.

c 1 Kho. 13.3.

d 4.11.

e 1 Kho. 2.35.

f 25.28. 1 Kho. 11.38. 2 Sam. 7.11,27.

g 2 Sam. 22.51. Hlab. 18.50. Hlab. 89.20.

h 10.3. Eks. 29.23. Hlu. 8.5. Zaga 6.26.

a 2.11,18.

b 3.21. Hlab. 74.9. Amos 8.11.

c 4.15. Gen. 27.1. Dute. 34.7. Gen. 48.10.

d Eks. 27.20,21. Levi 24.2,3. 2 Lan. 13.11.

e 1.9.

f 2 Kho. 21.12. Jer. 19.3.

g 2.27-36.

h 2.27-36.

i Hez. 7.3,8. 18.30. 33.20.

j 2.12,17,22.

k 2.23-25.

l Isa. 22.14.

m Jobe 1.21. 2.10. Hlab. 39.9. Isa. 39.8.

n Hlu. 13.24.

o Gen. 39.2. Josh. 6.27.

p 9.6. Esta 6.10.

q 2 Sam. 3.10.

r Josh. 18.1.

s 3.1,4.

a 5.1. 7.12.

b Josh. 12.18.

c Josh. 18.1.

d Nani 14.44.

e Josh. 18.1.

f Eks. 25.22. Hlab. 99.1. Nani 7.89.

g Josh. 6.5,20.

h 1 Kho. 1.45. Ruthe 1.19.

i 2 Sam. 10.12. 1 Kor. 16.13.

j Hlu. 13.1.

k 4.2. Hlab. 78.60-64. Levi 26.17. Dute. 28.25.

l 2 Sam. 18.17. 19.8. 2 Kho. 14.12. 1 Kho. 22.36. 2 Lan. 25.22.

m 2.32.

n 2.34.

o Josh. 18.1.

p 2 Sam. 1.2.

q Josh. 7.6.

r 4.18. 1.9.

s 3.2.

t Gen. 35.17.

u 14.3.

v Hlab. 26. 8.

a 4.1. 7.12.

b 6.17. Josh. 11.22. 13.3.15.46,47. 2 Lan. 26.6. Neh. 13.23,24. Isa. 20.1. Jer. 25.20. Amos 1.8. 3.9. Zef. 2.4. Zek. 9.6. Seb. 8.40.

c Hlu. 16.23.

d Isa. 46.1,2,7.

e Jer. 50.2. Hez. 6.4,6. Micah 1.7.

f Zef. 1.9.

g 5.7,11. Hlab. 32.4. Eks. 9.3. Seb. 13.11.

h 6.5.

i Dute. 28.27. Hlab. 78.66.

j Josh. 13.3.

k 17.4.

l 7.13. 12.15. Dute. 2.15.

m 5.11.

n Josh. 15.11.

o Josh. 15.11.

p Josh. 13.3.

q 5.6.

a Dute. 18.10. Gen. 41.8. Eks. 7.11. Dan. 2.2. 5.7.

b Eks. 23.15.

c Levi 5.15,16.

d 6.9.

e Levi 11.29.

f 6.17,18. Josh. 13.3.

g 5.6.

h Josh. 7.19.

i 5.6,9,11.

j 5.3,4,7.

k Eks. 8.15,32. 9.7,34. 10.1. Eks. 7.13.

l Eks. 12.31.

m 2 Sam. 6.3. Nani 7.3,6.

n Nani 19.2.

o 6.4,5.

p Josh. 15.10.

q 6.3.

r Josh. 15.10.

s Nani 20.19.

t Josh. 21.16.

u 6.4.

v Josh. 15.11.

w 5.1.

x Josh. 15.47.

y Hlu. 1.18.

z 17.4.

a Josh. 15.11.

b Dute. 3.5.

c 6.19. Gen. 50.11. Hlu. 11.33.

d Eks. 19.21. Nani 4.5,15,20. 2 Sam. 6.7.

e 6.19. Gen. 50.11. Hlu. 11.33.

f 2 Sam. 6.9.

g Josh. 24.19.

h Josh. 9.17.

a 6.21.

b 2 Sam. 6.3.

c Isa. 55.7. Hos. 6.1.Dute. 30.2-10. 1 Kho. 8.48. Jow. 2.12.

d Hlu. 10.16.

e Hlu. 2.13.

f 2 Lan. 19.3. 30.19. Ezra 7.10. Jobe 11.13. Hlab. 78. 8.

g Dute. 6.13. 10.20. 13.4. Mat. 4.10. Luka 4.8.

h Hlu. 2.13.

i Josh. 18.26.

j 7.9. Gen. 20.7.

k 2 Sam. 14.14.

l 28.20. 31.13. Hlu. 20.26. Neh. 9.1. Dan. 9.3,4,5. Jow. 2.12.

m Hlu. 10.10. 1 Kho. 8.47.

n Eks. 14.14. 2 Kho. 19.4. Isa. 37.4.

o Hlab. 99.6. Jer. 15.1.

p 2.10. Hlab. 18.13. 2 Sam. 22.14,15.

q Josh. 10.10. Hlu. 5.20.

r Gen. 28.18. 31.45. 35.14. Josh. 4.9. 24.26.

s Nani 14.19.

t Hlu. 13.1.

u 13.5.

v 5.9.

w Josh. 15.11.

x 17.4.

y Gen. 15.16.

z 7.6. 12.11. 25.1.

a Josh. 16.2.

b Josh. 5.9.

c Josh. 18.26.

d 1.19.

e 7.9. 14.35. Hlu. 21.4.

a Dute. 16.18.

b Hlu. 10.4. 12.14. Hlu. 5.10.

c Josh. 15.28.

d Eks. 18.21.

e Eks. 23.8. Hlab. 15.5.

f 1.19.

g 8.19,20. Dute. 17.14. Hos. 13.10. Seb. 13.21.

h Eks. 16.8.

i Hlu. 8.23.

j 8.11-18.

k 10.25. Dute. 17.16.

l 14.52.

m Gen. 45.6.

n Eks. 30.25.

o 1 Kho. 21.7. Hez. 46.18.

p Mika 3.4. Zaga 1.28.

q 8.5.

r 8.7. Hos. 13.11.

a 14.51. 1 Lan. 8.33. 9.39.

b 8.16.

c 10.23.

d Josh. 24.33.

e 2 Kho. 4.42.

f 13.17.

g 9.11,14. 1.1.

h 10.2. Mat. 6.27,31,34. 10.19. Luka 12.11,22,25,26.

i Hlu. 13.6.

j 3.19.

k 1 Kho. 14.3. 2 Kho. 4.42. 8.8.

l Hlu. 13.6.

m Gen. 25.22.

n 2 Sam. 15.27. 1 Lan. 26.28. 2 Lan. 16.7,10. Isa. 30.10.

o Gen. 24.11.

p 10.5. 1 Kho. 3.2-4.

q 10.5. 1 Kho. 3.2-4.

r 15.1. Seb. 13.21.

s 10.1.

t Eks. 2.25. 3.7,9.

u Hlu. 18.14. Mat. 11.25.

v 16.12.

w 9.3.

x Hlu. 20.46-48. 21.6. Hlab. 68.27.

y 15.17. Hlu. 6.15.

z 2 Kho. 23.11. Jer. 35.2. 36.12.

a Eks. 29.22,27. Levi 7.32,33. Hez. 24.4.Gen. 43.34.

b 2 Sam. 11.2.

a 9.16. 16.13. 2 Sam. 2.4. 5.3. 1 Kho. 1.39.19.16. 2 Kho. 9.1,3,6. 11.12.

b Gen. 41.40.

c Dute. 32.9. Hlab. 78.71.

d Gen. 35.19,20.

e 9.5.

f Gen. 13.18.

g Hlu. 20.31.

h 10.10.

i 13.3,4. 2 Sam. 8.6,14. 1 Lan. 11.16. 18.13. 2 Lan. 17.2.

j 9.12.

k Gen. 31.27. 2 Kho. 3.15. Eks. 15.20.

l Gen. 31.27. 2 Kho. 3.15. Eks. 15.20.

m 10.10. 11.6. 16.13. Hlu. 14.6,19. Hlu. 3.10. Nani 11.25.

n 10.10. 19.23,24.

o Eks. 4.8. Hlu. 6.17. Luka 2.12.

p Josh. 1.5.

q 11.14,15. 13.4. Josh. 5.9.

r 13.8.

s 10.5.

t 19.20.

u 10.6.

v 19.24. Mat. 13.54,55.

w Isa. 54.13.

x 19.24. Mat. 13.54,55.

y 14.50.

z 9.20.

a 11.15.

b 7.5,6. Josh. 18.26.

c 12.8. Hlu. 6.8,9.

d 8.7,19. 12.12.

e Josh. 24.1.

f Josh. 7.14,16,17. Hlu. 20.9.

g 23.2,4,9,10,11.

h 9.2.

i 2 Sam. 21.6.

j 8.11. Dute. 17.14-20.

k 11.4. Josh. 18.28.

l 11.12.

m Dute. 13.13.

n 16.20. 17.18. 25.27.Gen. 43.11. Hlu. 3.15. 2 Sam. 8.2,6. 1 Kho. 4.21. 10.25. 2 Lan. 17.5. Hlab. 72.10. Mat. 2.11. Zaga 18.16.

a 12.12. 14.47. Gen. 19.38. Dute. 2.19.23.3. Hlu. 3.13. 10.7,11. 11.4,15,33. 2 Sam. 10.1. 1 Kho. 11.1,5,7,33.

b Hlu. 21.8.

c Gen. 26.28. Eks. 23.22. 34.12,15. Dute. 7.2. 1 Kho. 20.34. Jobe 41.4. Hez. 17.13.

d 1 Kho. 8.9.

e Nani 16.14.

f 17.26. Gen. 34.14.

g 10.26. Josh. 18.28.

h Hlu. 2.4. 21.2.

i 10.6,10. Hlu. 3.10.

j Hlu. 19.29. 1 Kho. 18.23,33.

k Hlu. 21.5,8,10.

l Hlu. 1.5.

m Hlu. 20.15-17. 2 Sam. 24.9.

n 11.3.

o 31.11.

p Hlu. 7.16.

q Eks. 14.24.

r 10.27.

s Luka 19.27.

t 2 Sam. 19.22.

u 19.5. Eks. 14.13.

v 10.8.

w 10.17. Hlu. 11.11.

x 10.8.

a 8.5,19,20.

b 10.24. 11.14,15.

c 8.20. Nani 27.17.

d 8.1-5.

e 10.1. 12.5. 24.6. 26.9,11,16. 2 Sam. 1.14,16.

f Nani 16.15. 1 Thes. 2.5.

g Dute. 28.33.

h Dute. 28.33.

i Dute. 16.19.

j Dute. 28.33.

k Dute. 28.33.

l 10.1. 12.5. 24.6. 26.9,11,16. 2 Sam. 1.14,16.

m Eks. 21.16. 22.4.

n Mika 6.4.

o Isa. 1.18. 5.3,4. Mika 6.2,3.

p Gen. 46.5,6.

q Eks. 2.23.

r 10.18. Eks. 3.10. 4.14-16.

s Hlu. 3.7.

t Hlu. 4.2. Dute. 32.30.

u Hlu. 3.31. 10.7. 13.1.

v Hlu. 3.12.

w Hlu. 10.10. Hlu. 3.9.

x Hlu. 2.13.

y Hlu. 10.15.

z Hlu. 6.14,32.

a Hlu. 12.13-15. Hlu. 13.24,25.

b Hlu. 11.1.

c 7.10-13.

d 10.27. 11.1.

e 8.5,19.

f 8.7. 10.19. Hlu. 8.23.

g 10.24.

h 8.5. 9.20.

i 9.16,17. Hos. 13.11.

j 12.24. Dute. 6.2. Josh. 24.14.

k Levi 26.14. Josh. 24.20.

l 5.9.

m 12.9.

n Eks. 14.13.

o Zaga 26.1.

p Jak. 5.16.

q 8.7.

r Eks. 14.31. Ezra 10.9.

s 12.23. Eks. 9.28. 10.17.

t Dute. 11.16.

u Jer. 16.19. Hab. 2.18. 1 Kor. 8.4.

v 1 Kho. 8.57. Hlab. 94.14.

w Josh. 7.9. Hlab. 106.8. Jer. 14.21. Hez. 20.9,14,22.

x Dute. 7.7,8.

y 12.19.

z 1 Kho. 8.36. 2 Lan. 6.27. Hlab. 27.11. Zaga 4.11.

a Jer. 6.16.

b 12.14.

c Isa. 5.12.

d Nani 16.26.

e Dute. 28.36.

f Nani 16.26.

a 13.5,11,16,23. 14.31. Neh. 11.31. Isa. 10.28. Ezra 2.27.

b 10.26. Josh. 18.28.

c 10.5.

d Hlu. 3.27.

e 7.13. Hlu. 7.23.

f Josh. 11.4.

g 14.23. Josh. 7.2.

h 14.24.

i Hlu. 6.2.

j Hlu. 9.46,49.

k 10.8.

l Gen. 45.1.

m 2 Sam. 24.10. 1 Lan. 21.8. 2 Lan. 16.9.

n 15.11.

o 15.28.

p Seb. 13.22.

q Josh. 18.28.

r 14.2.

s 13.2.

t 14.15.

u Josh. 18.23.

v 9.4.

w Josh. 10.10.

x Neh. 11.34.

y 2 Kho. 24.14. Jer. 24.1. 29.2.

z Isa. 2.4. Jow. 3.10. Mika 4. 3.

a Tshu. 12.11.

b 17.47,50. Hlu. 3.31. 5.8. 14.6. 15.15.

c 14.4. Isa. 10.29. Jer. 22.20.

a Josh. 18.28.

b Hlu. 4.5. Hlu. 20.45,47.

c Isa. 10.28.

d 13.15.

e 4.21.

f Josh. 18.1.

g 2.28.

h 13.23.

i 2. 8.

j 13.16.

k Hlu. 14.3.

l Hlu. 7.4,7. 2 Lan. 14.11.

m 13.12.

n Gen. 24.14. Hlu. 7.11.

o 13.6.

p 13.17.

q Josh. 18.28.

r Josh. 2.9.

s 14.19,20. Isa. 16.8.

t Nani 27.21.

u Hlu. 7.22. 2 Lan. 20.23.

v Dute. 28.20.

w 13.7.

x 13.6. 14.11.

y Josh. 24.33.

z Eks. 14.30.

a 13.5. Josh. 7.2.

b 13.6.

c Josh. 6.26.

d Gen. 41.57. 1 Kho. 10.24. Dute. 9.28. Mat. 3.5.

e Eks. 3.8.

f Eks. 3.8.

g Hlu. 18.14.

h 13.2.

i Josh. 10.12.

j 15.19.

k Levi 3.17.

l Eks. 12.3.

m 14.33. 7.17.

n 14.3,18,19.

o 28.6.

p 10.19. Josh. 7.14.

q Ruthe 3.13.

r Hlu. 20.9.

s 10.20,21. Josh. 7.16.

t Josh. 7.19.

u 14.27.

v Ruthe 1.17.

w 14.39.

x Ruthe 3.13.

y 2 Sam. 14.11. 1 Kho. 1.52. Mat. 10.30. Luka 12.7. 21.18. Seb. 27.34.

z 11.11.

a 2 Sam. 8.3.

b 15.3-7.

c 31.2. 2 Sam. 2.8-10. 1 Lan. 8.33. 9.39.

d 18.17-19.

e 18.20,27. 19.12. 25.44. 2 Sam. 3.14. 6.20-23. 21.8.

f 2 Sam. 2.8.

g 10.14.

h 9.1.

i 9.1.

j 8.11.

a 9.16.

b 27.8. 28.18. 30.1. Eks. 17.8,14,16. Nani 14.45. 24.20. Dute. 25.17-19. 2 Sam. 8.12. 1 Lan. 4.43. Hlab. 83.7. Hlu. 3.13.

c 1 Kho. 20.12.

d Levi 27.28,29. Josh. 6.17,21.

e 22.19.

f 23.8.

g Josh. 15.24.

h 27.10. Hlu. 1.16.

i Eks. 18.10,19. Nani 10.29,32.

j 14.48.

k Gen. 2.11.

l 27.8. Gen. 16.7.

m 27.8. 30.1.

n 15.3,15. 28.18.

o 9.21.

p 14.32.

q 15.13.

r 15.15.

s Levi 27.28,29. Josh. 6.17,21.

t Hlab. 40.6-8. 50.8,9. Zaga 21.3. Isa. 1.11-17. Jer. 7.22,23. Heb. 10.6-9.

u Tshu. 5.1. Hos. 6.6. Mat. 9.13. 12.7. Mika 6.6-8. Mark. 12.33.

v Gen. 31.19.

w 13.14.

x 26.21.

y 12.14. Zaga 29.25.

z 15.23. 16.1.

a 1 Kho. 11.30,31.

b 28.17,18.

c Nani 23.19.

d 15.25.

e Hlu. 1.7.

f Hlu. 8.21.

g 15.12,21.

h 1.19.

i Josh. 18.28.

j 19.24.

k 16.1.

l 15.11.

a 15.35.

b 15.23,26.

c 10.1.

d Hlab. 78.70. 89.19,20. Seb. 13.22.

e 9.12.

f Eks. 4.15.

g 9.16.

h 21.1. 2 Kho. 4.13.

i 1 Kho. 2.13. 2 Kho. 9.22.

j Josh. 3.5.

k 1 Kho. 12.26. Hlab. 14.1.

l Hlab. 147.10,11.

m 1 Lan. 28.9. Hlab. 7.9. Jer. 11.20. 17.10. 20.12. 1 Kho. 8.39.

n 17.13.

o 17.13.

p 17.12.

q 17.12.

r 2 Sam. 7.8. Hlab. 78.70,71.

s 17.42. Gen. 25.25.

t 9.17.

u 16.1.

v 10.1.

w Hlu. 3.10.

x 1.19.

y 18.12. 28.15.

z Hlu. 9.23.

a 16.21,22.

b 16.23. 18.10. 19.9. 2 Kho. 3.15.

c 17.34-36.

d 3.19. 18.12,14.

e 16.11. 17.15,34.

f 10.27.

g 16.16. Gen. 41.46. Dute. 1.38. 1 Kho. 10.8. Zaga 22.29.

h 16.14,16.

i Jobe 32.20.

a 13.5.

b 1 Kho. 4.10. Josh. 15.35.

c Neh. 11.30. Josh. 10.10.

d 17.19. 21.9.

e 2 Sam. 21.19.

f 5.8. 6.17. 21.10. 27.2,3,4,11. 17.52. Josh. 11.22. 13.3. 2 Sam. 1.20. 15.18. 21.19,20,22. 1 Kho. 2.39-41. 2 Kho. 12.17. 1 Lan. 8.13. 18.1. 20.5,6,8. 2 Lan. 26.6. Amos 6.2. Mika 1.10.

g 8.17.

h 11.1.

i 17.25,26,36,45. 2 Sam. 21.21.

j 16.1,18. 17.58. Ruthe 4.22.

k Gen. 35.19.

l 16.10,11. 1 Lan. 2.13,14,15.

m 16.6,8,9. 1 Lan. 2.13.

n 16.19.

o 10.27.

p 17.22. Gen. 37.14.

q 17.4.

r 17.8.

s Josh. 15.16.

t 11.2.

u Hlu. 14.3.

v Josh. 3.10.

w 17.25.

x 17.17,32.

y 17.26,27.

z Dute. 20.3.

a 16.18.

b 17.26.

c 17.26.

d 2 Kor. 1.10. 2 Tim. 4.17,18.

e 20.13.

f 17.7.

g 16.12.

h 2 Sam. 3.8.

i 17.6.

j 17.10.

k 17.44.

l Dute. 28.26.

m 1 Kho. 18.36. Josh. 4.24.

n Hlab. 44.6,7. Hos. 1.7. Zek. 4.6.

o 18.17.25.28. 2 Lan. 20.15.

p Hlu. 3.28.

q 21.9. 2 Sam. 23.21.

r 31.9.

s Josh. 15.11.

t Josh. 15.36.

u 17.4.

v 2 Sam. 5.6-9.

w 2 Sam. 2.8.

x 16.21,22.

y 1.26.

z 20.22.

a 17.54.

a Gen. 44.30.

b 18.3. 19.2. 20.17. 2 Sam. 1.26. Dute. 13.6.

c 17.15.

d Eks. 15.20. Hlu. 11.34. Hlu. 21.21.

e Eks. 15.20. Hlu. 11.34. Hlu. 21.21.

f 21.11. Eks. 15.21.Nani 21.17.

g 21.11. 29.5.

h 15.28.

i 16.14. Hlu. 9.23.

j 19.24. 1 Kho. 18.29. Seb. 16.16.

k 16.16.

l 19.9.

m 20.33. 19.10.

n 18.29,15.

o 16.18.

p 16.14. 28.15.

q 18.16. Nani 27.17. 2 Sam. 5.2.

r 18.12.

s 18.5.

t 14.49.

u 14.49.

v 25.28. 17.47.

w 18.21,25.

x 18.23. 2 Sam. 7.18.

y 2 Sam. 21.8.

z Hlu. 7.22.

a 18.28. 14.49.

b Eks. 10.7.

c 18.17.

d 18.26.

e Nani 16.9.

f Gen. 34.12.

g 14.24.

h 18.17.

i 18.20.

j 18.21.

k 18.13.

l 2 Sam. 3.14.

m 18.12.

n 2 Sam. 3.14.

o 2 Kho. 13.3.

p 19.8. 2 Sam. 11.1.

q 18.5.

a 18.1.

b 19.5. Gen. 42.22.

c Hlu. 12.3.

d 17.49,50.

e 11.13. 1 Lan. 11.14.

f Mat. 27.4.

g Ruthe 3.13.

h 16.21. 18.2,13.

i Hlu. 9.23.

j 16.16.

k Hlab. 59.

l Josh. 2.15.

m 2 Sam. 2.22.

n 1.19.

o 1.19.

p 10.5,6,10.

q Nani 11.25.

r 1.19.

s 1.19.

t 10.6,10.

u 1.19.

v 18.10.

w Isa. 20.2. Mika 1.8,11. Joha. 21.7. 2 Sam. 6.14,20.

x 10.11,12.

a 1.19.

b 20.29. 16.22. Ruthe 2.2,10. Gen. 33.15.

c 25.26. 2 Kho. 2.2,4,6. 4.30. Ruthe 3.13.

d 1.26.

e Nani 28.11.

f 19.2,3.

g 16.4.

h Hlu. 11.40.

i 20.9,33. 25.17. Esta 7.7.

j 20.14. Hlu. 1.24.

k 20.16,42. 18.3. 23.18. 2 Sam. 21.7.

l 2 Sam. 14.32.

m Ruthe 1.17.

n 17.37. Josh. 1.5,17. 1 Kho. 1.37. 1 Lan. 22.11,16.

o 2 Sam. 9.1,3,7. 21.7.

p 25.22. Josh. 22.23.

q 18.1.

r 20.5.

s 19.2.

t Jobe 16.12. Lilo 3.12.

u Ruthe 3.13.

v 20.14,15,42.

w Levi 7.21. 11.24-28. 15.4,5.

x 20.34.

y 20.6.

z 19.5.

a 20.7.

b Eks. 11.8.

c 20.22.

d 20.13. 1.17.

e 23.16.

a 22.9,11,19. Neh. 11.32. Isa. 10.32.

b 16.4.

c Eks. 25.30. Levi 24.5. Mat. 12.3,4. Mark. 2.25,26. Luka 6.3,4.

d Eks. 19.15. Levi 15.18. Zek. 7.3.

e Levi 8.26.

f Levi 24.9.

g 21.5.

h 22.9.

i 17.51.

j 17.2.

k 31.10.

l 17.4.

m 18.7.

n Hlu. 21.21.

o Luka 2.19.

p Hlab. 34.

a Hlab. 57. 142.

b 2 Sam. 23.13. 1 Lan. 11.15. Gen. 38.1. Josh. 12.15. 15.35. 2 Lan. 11.7. Mika 1.15.

c Hlu. 9.4. 11.3.

d 23.13. 25.13.

e Ruthe 1.4. 4.21,22.

f 2 Sam. 24.11,18,19. 1 Lan. 21.9,11,13,18,19. 29.29. 2 Lan. 29.25.

g Josh. 18.28.

h Josh. 18.25.

i 8.14.

j 18.3. 20.30.

k 23.21.

l 21.7. 22.1,2,3. Hlab. 52.

m 21.1.

n 14.3.

o Nani 27.21.

p 21.6,9.

q 21.1.

r Nani 27.21.

s 22.8.

t Nani 27.21.

u 2.31.

v 2.28.

w 21.1.

x 15.3. 2 Sam. 21.1.

y 2.33.

z 23.6,9.

a 1 Kho. 2.26.

a Josh. 15.44. Neh. 3.17,18.

b 23.4,6,9. Nani 27.21.

c 23.14. Hlu. 7.7. 20.28.

d 22.20.

e 15.4.

f 30.7. 23.2.

g 22.19.

h Josh. 24.11.

i Josh. 24.11.

j 22.2. 25.13. 27.2.

k 2 Sam. 15.20.

l Josh. 15.24.

m Josh. 15.24.

n 20.41,42.

o 20.30,31. 24.20.

p 20.8.

q 2 Sam. 5.3.

r Josh. 15.24.

s 26.1. Hlab. 11.1. Hlab. 54.

t Josh. 18.28.

u 26.1,3.

v 23.12.

w Ruthe 2.20.

x 22.8.

y 26.4.

z Josh. 15.24.

a Josh. 15.55.

b 23.19.

c Hlab. 31.22.

d 2 Kho. 19.9.

e Josh. 15.62. Hez. 47.10.

a 23.28.

b 26.2. Nani 11.28.

c Nani 32.16.

d Hlu. 3.24.

e 26.8.

f 2 Sam. 24.10.

g 26.11.

h 24.10. 12.3.

i Hlab. 7.4. Mat. 5.44. Roma 12.17,19.

j Hlab. 141.6.

k 24.4.

l Gen. 45.20. Dute. 7.16. 13.9. 19.13,21.

m 24.15. Gen. 16.5. Hlu. 11.27. Jobe 5.8.

n 2 Sam. 9.8. 2 Sam. 3.8.

o 26.20.

p 24.12.

q 2 Lan. 24.22.

r 25.39. Hlab. 35.1. 43.1. 119.154. Zaga 22.23. Jer. 50.34. 51.36. Lilo 3.58. Mika 7.9.

s 26.17.

t 26.21.

u Gen. 38.26.

v 23.17.

w Gen. 21.23.

x 2 Sam. 21.7.

y 23.29.

a 28.3.

b Gen. 50.10. Nani 20.29. Dute. 34.8.

c 1 Kho. 2.34.

d 1.19.

e Nani 10.12.

f Josh. 15.55.

g 23.24.

h Josh. 15.55.

i 30.14.

j 2 Sam. 13.23.

k 1 Lan. 12.18. Hlab. 122.7. Mat. 10.12,13. Luka 10.5.

l 25.15,21. 20.18.

m 20.3.

n 25.36. Esta 8.17. 9.19,22.

o Hlu. 9.33.

p Hlu. 9.28.

q Hlu. 12.4.

r Hlu. 8.6.

s 22.2. 23.13. 27.2. 30.9.

t 22.2. 23.13. 27.2. 30.9.

u 30.24.

v 13.10.

w Eks. 14.22. Jobe 1.10.

x 20.7.

y 25.25. Dute. 13.13.

z Gen. 32.13.

a Gen. 32.16.

b Zaga 17.13.

c Ruthe 1.17.

d 25.34. 1 Kho. 14.10. 16.11. 21.21. 2 Kho. 9.8.

e Gen. 24.64. Josh. 15.18. Hlu. 1.14.

f 25.41. Ruthe 2.10.

g 2 Sam. 14.9.

h Dute. 13.13.

i 20.3.

j 25.34. Gen. 20.6.

k 2 Sam. 18.32.

l 2.35. 1 Kho. 11.38. 2 Sam. 7.11,27. 1 Kho. 9.5. 1 Lan. 17.10,25.

m 18.17.

n Jer. 10.18.

o 25.39. Gen. 24.27.

p 25.26,34,39.

q Ruthe 3.13.

r 25.26.

s 25.22.

t 1.17.

u Gen. 32.20.

v 2 Sam. 13.23,28. 1 Kho. 8.66. 1 Kho. 21.7.

w 2 Sam. 13.23,28. 1 Kho. 8.66. 1 Kho. 21.7.

x 22.15.

y 25.32.

z 24.15.

a 25.26,34.

b 1 Kho. 2.44. Hlab. 7.16. Hez. 17.19.

c Ruthe 2.13.

d Josh. 15.56.

e 27.3. 30.5. 2 Sam. 2.2. 3.2,3. 1 Lan. 3.1,2.

f 19.17. 2 Sam. 3.14.

g Isa. 10.30.

a 23.19.

b 23.14.

c 23.19.

d 23.23.

e 2 Sam. 2.8.

f 2 Sam. 11.6.

g 2 Sam. 2.18. 10.10,14. 16.9. 18.12. 21.17. 23.18. 1 Lan. 11.20. 18.12.

h 2 Sam. 3.39. 19.22. 1 Lan. 2.16.

i Hlu. 7.9-11.

j 19.13,16. 26.11,16. 1 Kho. 19.6.

k 26.11,16,23. 24.6,10. 12.3.

l Ruthe 3.13.

m 25.38.

n Jobe 7.1. 14.5. Gen. 47.29.

o 31.6.

p 24.6.

q 26.11,16,23. 24.6,10. 12.3.

r Gen. 2.21. 15.12.

s Ruthe 3.13.

t 26.11,16,23. 24.6,10. 12.3.

u 24.16.

v 24.9-11.

w 2 Sam. 24.1.

x Hlab. 120.5.

y 2 Sam. 14.16. 20.19. 21.3.

z 24.14.

a Jer. 17.11.

b 15.24. 24.17.

c 18.30.

d Gen. 31.28.

e Hlab. 7.8.

f Ruthe 2.20.

g Gen. 32.28.

a 23.13. 2 Sam. 15.18.

b 21.10-15. 1 Kho. 2.39.

c 17.4.

d 25.43. Josh. 15.55,56.

e 20.3.

f Josh. 10.2. 2 Kho. 11.1.

g Josh. 15.31.

h 1 Lan. 12.1.

i Josh. 13.2.

j 15.2.

k Gen. 16.7.

l Gen. 12.16. 24.10. 37.25. 30.17. 1 Lan. 12.40.

m 30.29. 1 Lan. 2.9,25.

n Hlu. 1.16.

o 27.9.

a 29.1.

b 25.1.

c 1.19.

d 28.7,9. Levi 19.31. Eks. 22.18.

e Josh. 19.18.

f 31.1.

g 28.15. 14.37.

h Nani 12.6.

i Eks. 28.30.

j Nah. 3.4. 1 Lan. 10.13.

k Nah. 3.4. 1 Lan. 10.13.

l Josh. 17.11.

m 1 Kho. 20.38. 22.30. 2 Lan. 18.29. 35.22.

n Dute. 18.10.

o 28.3.

p Ruthe 3.13.

q Gen. 4.13. 2 Kho. 7. 9.

r Hlab. 82.6.

s 15.27.

t 28.16. 16.14. 18.12.

u 28.6.

v 15.28.

w 15.28.

x 15.9. 1 Lan. 10.13. 1 Kho. 20.42. Jer. 48.10.

y 31.2.

z Hlu. 12.3.

a Esta 1.6.

b Jer. 46.21.

c Gen. 18.6. 1 Lan. 12.40.

a 28.1.

b Josh. 12.18.

c Hlu. 7.1. Hlu. 6.33.

d 29.11. 30.1. Josh. 17.16. Josh. 15.56.

e Josh. 13.3.

f 28.1,2.

g 27.7.

h 29.6. 25.28. Dan. 6.5.

i Gen. 25.18.

j 29.11. 27.6. 30.1.

k 14.21.

l 18.7. 21.11. Hlu. 21.21.

m Ruthe 3.13.

n 2 Kho. 19.27. Isa. 37.28. 2 Sam. 3.25. Hez. 43.11.

o 29.3.

p Josh. 13.3.

q 1.17.

r Josh. 13.3.

s 2 Sam. 14.17,20. 19.27.

t 29.4.

u 29.4. 1 Lan. 12.19-22.

v 29.1. 2 Sam. 4.4.

a 29.4,11. Josh. 15.31.

b 27.8. 15.2.

c 25.43. Josh. 15.55,56.

d Eks. 17.4.

e Hlab. 42.5. 56.3,4,11.

f 23.6,9.

g 23.2,4.

h 1 Lan. 12.21.

i 25.13. 1 Lan. 12.21.

j Nani 13.23.

k Nani 13.23.

l 25.18. 1 Lan. 12.40. 2 Kho. 20.7. Isa. 38.21.

m 14.27. Hlu. 15.19. Gen. 45.27.

n 30.16. 2 Sam. 8.18. 15.18. 20.7,23. 1 Kho. 1.38,44. 1 Lan. 18.17. Hez. 25.16. Zef. 2.5.

o 25.3. Josh. 14.13.

p 27.9.

q 30.8.

r 2 Sam. 8.12.

s 30.10.

t Nani 13.23.

u Dute. 13.13.

v Nani 31.27. Josh. 22.8. Hlab. 68.12.

w 25.13.

x Gen. 28.19. Josh. 18.22.

y Josh. 19.8.

z Josh. 15.48.

a Dute. 2.36.

b Nani 34.10.

c Josh. 15.50.

d 27.10.

e Hlu. 1.16.

f Josh. 12.14. 15.30. 19.4. Hlu. 1.17. 1 Lan. 4.30.

g Josh. 15.42.

h Josh. 10 3.

a 1 Lan. 10.1-12.

b 28.4. 2 Sam. 1.6,21. 21.12.

c 14.49. 29.19.

d 2 Sam. 1.6.

e Hlu. 9.54.

f Hlu. 14.3.

g 2 Sam. 1.14.

h 2 Sam. 1.10.

i 1 Lan. 10.6.

j 29.1,11. Josh. 17.16. Hlu. 6.33. Hos. 1.5.

k 17.51.

l 2 Sam. 1.20. Hlu. 16.23,24.

m 21.9.

n Hlu. 2.13.

o 2 Sam. 21.12. 1 Lan. 10.10.

p Josh. 17.11.

q 11.1-11. Hlu. 21.8.

r 11.1-11. 2 Sam. 2.4-7.

s 2 Lan. 16.14. 21.19. Jer. 34.5. Amos 6.10.

t 2 Sam. 21.12,14.

u 22.6. 1 Lan. 10.12.

v 7.6. 2 Sam. 12.16.

w Gen. 50.10.

a 1 Sam. 30.17,26.

b 4.10.

c 1.11. 1 Sam. 4.12. Gen. 44.13.

d Josh. 7.6.

e 1.13. Gen. 16.8.

f 1 Sam. 31.1-4.

g 2 Kho. 11.12. Hlab. 89.39. 132.18.

h Nani 31.50.

i 1.11. 1 Sam. 4.12. Gen. 44.13.

j 1 Sam. 31.4.

k 1 Sam. 24.6. 26.9. Hlab. 105.15.

l 1 Sam. 12.3.

m 4.10,12.

n Josh. 2.19. 1 Kho. 2.37. Levi 20.9.

o 1.10. Luka 19.22.

p 1 Sam. 12.3.

q 3.33. 2 Lan. 35.25. Hez. 27.32. 32.16.

r 1 Sam. 31.3.

s 1.25,27.

t 1 Sam. 31.9. Mika 1.10. 1 Sam. 17.4.

u Hlu. 1.18. Hlu. 16.23.

v Eks. 15.20. Hlu. 11.34. 1 Sam. 18.6.

w Hlu. 14.3.

x 1 Sam. 31.1.

y 1 Sam. 10.1.

z 1 Sam. 18.4.

a Jer. 4.13. Hab. 1.8.

b Hlu. 14.18.

c Eks. 33.4,5,6. Hez. 7.20. 16.7,11.

d 1 Sam. 18.1. 1 Sam. 23.16.

e 1.19,25.

a Nani 27.21.

b Josh. 10.3.

c 1 Sam. 25.43.

d 1 Sam. 27.2,3. 30.1. 1 Lan. 12.1.

e 2.11. 5.5.

f 1 Sam. 31.13. Hlu. 21.8.

g 1 Sam. 31.13. Hlu. 21.8.

h Ruthe 2.20.

i 2 Tim. 1.16,18.

j 3.6. 1 Sam. 14.50. 17.55. 20.25. 26.5,7,14,15. 1 Kho. 2.5. 1 Lan. 26.28.

k 17.24.

l 1 Lan. 12.29,30,36,37.

m 1 Lan. 12.29,30,36,37.

n Josh. 17.16.

o 1 Lan. 12.29,30,36,37.

p 1 Lan. 12.29,30,36,37.

q Josh. 10.3.

r Josh. 9.3.

s Jer. 41.12.

t 1 Sam. 26.6.

u Amos 2.15.

v 22.34. 1 Lan. 12.8. Hlab. 18.33.

w 1 Sam. 19.17.

x 3.27. 4.6. 20.10.

y 2.14. Zaga 17.14.

z 17.24.

a 2.18. 3.22. 8.16. 11.1. 12.26. 14.1. 18.2,10. 19.1. 20.7,23. 24.2,3. 1 Sam. 26.6. 1 Kho. 1.7. 2.5,28. 11.15. 1 Lan. 2.16. 26.28. 27.24,34.

a 1 Lan. 3.1-4.

b 1 Sam. 25.43.

c 14.23,32. 15.8. Dute. 3.14. 1 Lan. 2.23.

d 1 Kho. 1.5.

e 21.8,10.

f 16.21.

g 9.8. 16.9. Dute. 23.18. 1 Sam. 17.43. 24.14. 2 Kho. 8.13.

h 3.35. Ruthe 1.17.

i 1 Sam. 15.28. 16.1,12. 28.17. 1 Lan. 12.23.

j 17.11. 24.2,15. Hlu. 20.1. 1 Sam. 3.20. 1 Kho. 4.25.

k Gen. 43.3.

l 1 Sam. 14.49.

m 1 Sam. 18.25,27.

n 1 Sam. 25.44.

o 16.5. 17.18. 19.16. 1 Kho. 2.8.

p 3.9.

q 1 Lan. 12.29.

r 3.12,13.

s 1 Kho. 11.37.

t Hez. 43.11. 1 Sam. 29.6.

u 20.9,10. 1 Kho. 2.5.

v 2.23.

w 1 Kho. 2.32,33.

x Levi 15.2.

y Levi 14.2. 2 Kho. 5.1.

z Zaga 31.19. Eks. 21.19.

a 2.23. 1 Lan. 27.7.

b 1.2.

c 1 Kho. 20.31.

d 1.17.

e 13.12,13.

f 12.17.

g 3.9.

h 1.12.

i 1 Sam. 26.6.

j 19.7.

k Hlab. 28.4. 62.12. 2 Tim. 4.14.

a Ezra 4.4. Isa. 13.7. Jer. 6.24.

b 23.37. Josh. 18.25.

c 1 Sam. 31.7.

d 6.10,11. Neh. 11.33.

e 9.3.

f 1 Sam. 29.1,11.

g 2.23.

h 2.29.

i 1 Sam. 19.2,10,11. 23.15. 25.29.

j Ruthe 3.13.

k 1 Kho. 1.29. Gen. 48.16. Hlab. 31.7.

l 1.2,4,15.

m Gen. 9.5,6.

n Mark. 14.51.

o 3.32.

a 1 Lan. 11.1-9. 1 Lan. 12.23-40.

b Gen. 29.14.

c 1 Sam. 18.13.

d 7.7. 1 Sam. 16.1,12. Hlab. 78.71,72.

e 2.3.

f 3.12,13,21. 2 Kho. 11.17. 1 Sam. 18.3.23.18.

g 1 Sam. 23.18. Hlu. 11.11.

h 1 Lan. 26.31. 29.27.

i 2.11. 1 Lan. 3.4. 1 Kho. 2.11. 1 Lan. 29.27.

j Hlu. 1.21.

k Josh. 15.63.

l 5.9. 1 Kho. 2.10. 8.1.

m Hlab. 42.7.

n 6.6. 8.4,18. 21.19. 23.8. 1 Lan. 11.6. Gen. 30.27.

o 1 Kho. 9.15,24. 11.27. 2 Kho. 12.20. 2 Lan. 32.5. Hlu. 9.6,20.

p 1 Kho. 5.1.

q 1 Lan. 14.1-16.

r Nani 24.7.

s 1 Lan. 3.5-9.

t Dute. 17.17.

u 23.14. 1 Sam. 22.4,5. 1 Lan. 11.16. 1 Lan. 14.8.

v 5.22. Hlu. 15.9.

w 5.22. 23.13. Josh. 15.8. 18.16. 1 Lan. 11.15. Josh. 17.15.

x Nani 27.21.

y Isa. 28.21.

z 1 Lan. 14.12. Dute. 7.5,25.

a 5.22. Hlu. 15.9.

b 5.19.

c 2 Kho. 7.6.

d Hlu. 4.14.

e Josh. 10.33.

a 1 Lan. 13.6-14.

b Eks. 25.22. 1 Sam. 4.4.

c 1 Sam. 6.7.

d 1 Sam. 7.1,2.

e 1 Kho. 10.12.

f Eks. 15.20.

g Hlab. 150.5.

h Nani 4.15. 7.9. 1 Lan. 15.2,13,15.

i 5.8. 1 Lan. 13.9.

j 1 Sam. 6.19.

k 1 Kho. 17.18.

l 4.3. Josh. 21.24,25.

m 1 Lan. 26.5. Gen. 30.27.

n 1 Lan. 15.25-29. 1 Kho. 8.1.

o Nani 4.15. Josh. 3.3. 1 Lan. 15.2,15.

p 1 Kho. 8.5. 1 Lan. 15.26.

q Eks. 15.20. Hlab. 30.11.

r 1 Sam. 2.18.

s Hlu. 5.28. 2 Kho. 9.30.

t 1 Lan. 16.1-3.

u 1 Lan. 15.1.

v 1 Lan. 16.1.

w 1 Kho. 8.5,62,63.

x 1 Kho. 8.14,55.

y 1 Lan. 16.43.

z 1 Lan. 16.43.

a 6.14,16. 1 Sam. 19.24.

b Hlu. 9.4.

c 1 Sam. 13.14. 15.28.

d 6.5.

a 1 Lan. 17.1-27.

b 7.17. 12.1.

c 5.11.

d Eks. 26.1. Seb. 7.46.

e 1 Kho. 8.17,18. 1 Lan. 22.7. 28.2.

f 1 Kho. 5.3. 8.19. 1 Lan. 22.8. 28.3.

g 1 Kho. 8.16.

h 11.11. Eks. 40.18,19,34.

i Levi 26.11,12. Dute. 23.14.

j 5.2.

k 1 Sam. 16.11.

l Isa. 65.10. Hez. 25.5.

m 5.10. 8.6,14. 1 Sam. 18.14.

n Gen. 12.2.

o Hlab. 44.2. 80.8. Jer. 24.6. Amos 9.15.

p 2 Kho. 21.8.

q Hlu. 2.14,15,16. 1 Sam. 12.9,11. Hlab. 106.41,42.

r 7.1.

s 7.27. Eks. 1.21. 1 Kho. 11.38. 1 Sam. 2.35.

t 1 Kho. 2.1.

u Dute. 31.16. 1 Kho. 1.21. 2.10. Seb. 13.36.

v 1 Kho. 8.20. Hlab. 132.11.

w 1 Kho. 5.5. 6.12. 8.19. 1 Lan. 22.10. 28.6.

x 7.16. Hlab. 89.4,29,36,37.

y Hlab. 89.26,27,30-33. Heb. 1.5.

z 19.19. 24.17. 1 Kho. 8.47. 2 Lan. 6.37. Hlab. 106.6. Jer. 9. 5.

a 1 Sam. 15.23,28. 1 Kho. 11.13,34.

b 7.13. Luka 1.33.

c 7.4. Isa. 22.1,5.

d Gen. 32.10.

e Isa. 55.8.

f Hlab. 139.1-4.

g 1 Lan. 16.25. 2 Lan. 2.5. Hlab. 48.1. 86.10. 96.4. 135.5. 145.3. Jer. 10.6.

h Eks. 15.11. Isa. 45.5.

i Dute. 4.7,32,34. 33.29. Hlab. 147.20.

j Dute. 10.21.

k Dute. 9.26. Neh. 1.10.

l 7.13,16,26. Dute. 26.18.

m 1 Sam. 1.23. 1 Kho. 2.4.

n Joha. 17.17.

o 22.51. 7.13,16. 1 Sam. 1.22.

a 1 Lan. 18.1-17.

b Nani 24.17. 2 Kho. 1.1. 3.5,24-27. Hlab. 60.8.

c 8.6,14.

d 8.6. Hlu. 3.18. 2 Kho. 17.3. 1 Sam. 10.27.

e 23.36. 10.6. 8.5,12. 1 Sam. 14.47. 1 Kho. 11.23. 2 Lan. 8.3.

f Gen. 15.18.

g Josh. 11.6.

h 1 Kho. 11.23,24,25.

i 1 Sam. 10.5.

j 1 Kho. 11.24.

k 8.14. 7.9.

l 2 Kho. 11.10. 2 Lan. 23.9. Jer. 51.11. Hez. 27.11.

m 1 Kho. 8.65.

n 1 Kho. 7.51. 1 Lan. 26.26.

o 10.14. 12.30.

p 5.17-25.

q 1 Sam. 30.20.

r 2 Kho. 14.7. Josh. 15.62.

s 1 Lan. 18.12.

t 1 Sam. 10.5.

u 1 Sam. 10.5.

v Gen. 25.23.27. 29,37,40. Nani 24.18. 1 Kho. 22.47. 2 Kho. 3.9. 8.20.

w 8.6.

x 1 Kho. 10.9.

y 2.32.

z 20.23-26.

a 1 Kho. 4.3.

b 1 Lan. 6.8. 24.3,6.

c 1 Kho. 1.8. 2.25,29,34,35,46. 4.4. 1 Lan. 11.22,24. 27.5,34.

d 1 Lan. 18.17.

e 1 Sam. 30.14.

f 15.18. 20.7. 1 Kho. 1.38.

a 9.7. 10.1. 1 Sam. 18.3. 20.14,17,42.

b 16.1-4. 19.17,29.

c 1 Sam. 20.14.

d 4.4.

e 17.27. Josh. 13.26.

f 17.27. Josh. 13.26.

g 9.1,3.

h 16.9. 1 Sam. 24.14.

i 9.7,11,13. 19.28. 1 Kho. 2.7. 2 Kho. 25.29.

j 19.17.

k Eks. 18.4.

l 1 Lan. 8.34.

a 1 Lan. 19.1-19.

b 1 Sam. 11.1.

c 9.1.

d Isa. 20.4.

e 16.21. 1 Sam. 13.4.

f Hlu. 18.28.

g Hlu. 18.28.

h 8.3,5.

i 10.8. 23.34. Josh. 13.11,13. 1 Lan. 19.6,7. Dute. 3.14.

j 23.8.

k Dute. 31.6.

l 1 Sam. 4.9.

m 1 Sam. 3.18.

n 1 Sam. 26.6.

o 8.3.

p 8.4.

q 1 Lan. 19.18.

r Josh. 10.1,4.

s 8.6.

a 1 Lan. 20.1.

b Dute. 3.11.

c 16.22. Dute. 22.8. 1 Sam. 9.25,26. 2 Kho. 23.12. Jer. 19.13. 32.29. Zef. 1.5. Mat. 24.17. Seb. 10.9.

d Gen. 26.7.

e Hlab. 51.

f Levi 15.19,28. 18.19.

g 12.9. 23.39. 11.3,21,24. 1 Sam. 26.6. Gen. 15.20.

h Gen. 19.2.

i Gen. 43.34. Esta 2.18. Jer. 40. 5.

j 7.2,6.

k 11.13. 20.6. 1 Kho. 1.33.

l 14.19. 1 Sam. 1.26.

m Gen. 19.33,35.

n 12.9.

o Hlu. 9.53.

p 12.9.

a 7.2-17. 12.7,25. 1 Kho. 1.10,22,34. 4.5. 1 Lan. 29.29. 2 Lan. 9.29. Hlab. 51.

b 14.5. Hlu. 9.8-15. 1 Kho. 20.35-41. Isa. 5.1-7.

c Ruthe 3.13.

d Eks. 22.1. Luka 19.8.

e 1 Sam. 16.13.

f 3.7. 16.21. 1 Kho. 2.22.

g Nani 15.31.

h 11.15,16,17,27.

i 12.6. Amos 4.12.

j 16.22. Dute. 28.30.

k 1 Sam. 15.24.

l 24.10. Hlab. 51.4. Jobe 7.20. Hlab. 32.5. Zaga 28.13.

m 24.10. Jobe 7.21. Mika 7.18. Zek. 3.4. Hlab. 32.1.

n Isa. 52.5. Hez. 36.20,23. Roma 2.24.

o 13.31.

p Ruthe 3.3.

q Jobe 1.20.

r Jonah 3.9. Isa. 38.1-5.

s Jobe 7.8,9,10.

t Mat. 1.6.

u 1 Lan. 22.9.

v 1 Lan. 20.1.

w 11.1,17.

x 1 Lan. 20.2,3.

y 1 Kho. 9.20,21.

z 1 Kho. 7.9.

a Jer. 43.9. Nah. 3.14.

a 3.2,3.

b 1 Lan. 3.9.

c Gen. 18.6.

d Gen. 45.1.

e Levi 18.9,11. 20.17.

f Hlu. 19.23.

g 3.33.

h Dute. 22,25.

i Jer. 3.8.

j Hlu. 3.23.

k Gen. 37.3. Hlu. 5.30. Hlab. 45.14.

l Hlu. 3.23.

m Josh. 7.6.

1 wathwala imikhono ekhanda: Heb. wabeka isandla sakhe ekhanda lakhe

n Jer. 2.37.

o Gen. 24.50. 31.24.

p Gen. 31.19. 38.12,13. 1 Sam. 25.4,36.

q 13.27. 2 Kho. 5.23. Gen. 19.3. 33.11.

r Hlu. 16.25. 1 Sam. 25.36. 1 Kho. 8.66. Esta 1.10. Hlu. 19.6. 1 Kho. 21.7.

s 13.19. 1.2.

t 12.16.

u 13.3.

v 19.19.

w 13.37,38.

x 3.3. 1 Lan. 3.2.

y 3.3.

z Gen. 38.12. Gen. 24.67. 37.35.

a 13.39.

b 23.26. 1 Lan. 27.9. 2 Lan. 11.6. 20.20. Neh. 3.5,27. Jer. 6.1. Amos 1.1. 1 Lan. 2.24. 4.5.

c Ruthe 3.3.

d 14.19. Eks. 4.15.

e 1.2. 1 Sam. 20.41.

f 12.1.

g Gen. 17.19. Ezra 10.13.

h Mat. 21.38.

i Mat. 21.38.

j Gen. 45.7.

k 1 Sam. 25.24. Gen. 27.13. Mat. 27.25.

l 3.28,29. 1 Kho. 2.33.

m Nani 35.19,21. Dute. 19.12.

n Ruthe 3.13.

o 1 Sam. 14.45.

p Hlu. 20.2.

q 13.37,38.

r 1 Sam. 7.6.

s Nani 35.15,25,28.

t 1 Sam. 26.19.

u 14.20. 1 Sam. 29.9.

v 1 Sam. 1.26.

w Mika 6.10.

x 14.3.

y 14.32. 13.38.

z Isa. 1.6.

a Hez. 44.20.

b Eks. 13.10.

c 18.18.

d Gen. 12.11.

e 13.23.

f 1 Sam. 20.8.

g 15.5. 19.39. 20.9. Gen. 29.13. 31.55. 33.4. 45.15. Eks. 18.7. Luka 15.20. 22.47.

a 1 Kho. 1.5.

b Hlu. 9.29.

1 wathumba: Heb. weba

c 1 Sam. 16.1.

d Gen. 28.20,21.

e 13.38.

f 1 Sam. 1.17.

g 1 Sam. 9.13. 1 Sam. 16.3,5.

h Gen. 20.5. 1 Kho. 22.34.

i 15.31. 16.20. 17.1,14,23. 11.3. 23.34.

j 1 Lan. 27.33. Hlab. 41.9. 55.12,13,14.

k Josh. 15.51.

l Hlab. 3.1.

m 3.1. Eks. 19.19.

n 15.6. Hlu. 9.3.

o 19.9. Hlab. 3.

2 sehlisele: Heb. awisele phezu kwethu

p 16.21,22.

q 1 Sam. 30.14.

r 8.18.

s 1 Sam. 27.2. 1 Sam. 17.4.

t 18.2.

u 2 Kho. 17.23. 24.14. 25.21. Amos 1.5. 6.7.

v 1 Sam. 23.13.

w Ruthe 3.13. Ruthe 1.16,17.

x 15.23.

y 1 Kho. 2.37. 15.13. 2 Kho. 23,4,6,12. 2 Lan. 15.16. 29.16. 30.14. Jer. 31.40.

z 15.28. 16.2. 17.16,29.

a 8.17. 20.25. 1 Kho. 4.4.

b Nani 4.15.

c Josh. 7.23.

d 20.25. 1 Sam. 22.20. 23.6,9. 1 Kho. 4.4.

e Hlab. 43.3.

f Eks. 15.13. Jer. 25.30.

g 22.20. Nani 14.8. 1 Kho. 10.9. 2 Lan. 9.8. Hlab. 18.19. 22.8. Isa. 62.4.

h Hlu. 10.15.

i 1 Sam. 9.9.

j 15.36. 17.17. 18.19,27. 1 Kho. 1.42. 4.15. 1 Lan. 6.8,53.

k 2.29. 4.7. 17.16. Josh. 5.10. 18.18. 2 Kho. 25.4,5. Jer. 39.4,5. 52.7,8.

l 19.4. Esta 6.12. Jer. 14.3,4.

m Isa. 20.2,4.

n 5.10. Hlab. 126.6.

o 16.23. 17.14,23.

p Josh. 16.2.

q 1.2.

r Josh. 7.6.

s 19.35.

t 16.19.

u Hlab. 33.10.

v 17.15,16.

w 15.27.

x 16.16. 1 Lan. 27.33. 1 Kho. 4.5,16.

y 16.15.

a 15.30,32.

b 9.2-12.

c 1 Sam. 25.18.

d Isa. 16.9. Jer. 40.10,12.

e Gen. 33.8.

f 16.14. 17.29.

g 19.26,27.

h 3.16.

i 19.16. 1 Kho. 2.8,44.

1 ehamba: Heb. ephuma

j Dute. 13.13.

k 1 Kho. 2.32. Hlu. 9.24,56,57. 1 Kho. 2.33.

l 1.16. 3.28,29. 4.11,12.

m 9.8. 3.8.

n 19.22. 1 Kho. 17.18. 2 Kho. 3.13. 2 Lan. 35.21. Ezra 4.3. Mat. 8.29. Mark. 1.24. Luka 4.34. 8.28. Joha. 2.4.

o 1 Sam. 26.6.

p Gen. 15.4.

q 2 Kho. 19.4.

r Gen. 29.32.

s 15.37.

t 15.37. Josh. 16.2.

u 19.25.

v 15.34.

w 15.16. 20.3.

x 10.6. 1 Sam. 13.4.

y 2.7. Zek. 8.9,13.

z 11.2.

a 12.11,12.

b 15.12.

a 16.14. Dute. 25.18.

b 16.18,19.

c Zaga 17.12. Hos. 13.8.

d Josh. 2.11.

e 3.10.

f 1 Kho. 4.20. Gen. 22.17.

g Amos 9.9.

h 15.34.

i 15.35,36.

j 15.28.

k Josh. 15.7.

l 16.5. 3.16.

m Josh. 2.6.

n Zaga 27.22.

o Josh. 2.4,5.

p 17.15,16.

q 15.12.

r Mat. 27.5.

s 17.27. 2.8. 19.32. Gen. 32.2. Josh. 13.26. 21.38. 1 Kho. 2.8. 4.14. 1 Lan. 6.80.

t 19.13. 20.9,12. 1 Kho. 2.5,32. 1 Lan. 2.17. 1 Lan. 12.18.

u 10.2. 12.26.

v 9.4.

w 9.5.

x 19.31,32. 1 Kho. 2.7. Ezra 2.61.

y 16.2.

z 15.23.

a 15.19.

b 17.8-10.

c 21.17.

d 18.17. Josh. 17.15,18.

e Gen. 35.4.

f 21.16. Gen. 24.22. Eks. 30.23,24. Nani 7.14. Dute. 22.19,29. Hlu. 8.26. 17.2,3,10.

g 1 Sam. 18.4.

1 bengingemukela: Heb. bengingalinganisa

h 21.16. Gen. 24.22. Eks. 30.23,24. Nani 7.14. Dute. 22.19,29. Hlu. 8.26. 17.2,3,10.

i 18.5.

j Josh. 7.26.

k 20.1. 20.22. 19.8. 1 Sam. 4.10. 1 Sam. 13.2. 1 Kho. 8.66. 2 Kho. 8.21. 13.5.

l Gen. 28.18.

m Gen. 14.17.

n 14.27.

o 15.27.

p 2 Lan. 14.8. Jer. 13.23. 38.7,10.

q Eks. 18.4.

r Dute. 34.3.

s 13.34. 2 Kho. 9.17.

t 2 Kho. 9.20.

u 1 Kho. 1.42.

v 18.19.

w 1 Sam. 25.26.

x Hlu. 3.20.

y 19.4.

a 19.32. 18.4,24.

b 10.5.

c 15.30.

d Hlu. 14.3.

e 18.17. 1 Sam. 4.10.

f 15.24-29.

g 5.1. Gen. 29.14.

h 17.25.

i Ruthe 1.17.

j 2 Kho. 4.13.

k Hlu. 20.1.

l Josh. 5.9.

m 16.5. 1 Kho. 2.8.

n 3.16.

o 9.2,10. 16.1-4.

p 7.14.

q 13.33.

r 16.5.

s 16.7. Eks. 22.28.

t 16.10. 1 Sam. 26.6.

u 1 Sam. 11.13.

v 1 Kho. 2.8,9,37,46.

w 9.3,6.

x 16.17.

y 16.3.

z 1 Sam. 29.9.

a 9.7,10,13.

b 1 Kho. 2.7.

c 17.27.

d 17.27.

e 15.33.

f 1 Kho. 2.7. Jer. 41.17.

g 14.33.

h 19.15.

i 19.12.

j Hlu. 8.1. 12.1. Isa. 9.21. 11.13.

a Dute. 13.13.

b 19.43.

c 20.22. 1 Kho. 12.16. 2 Lan. 10.16.

d 15.16. 16.21,22.

e 19.13. 17.25.

f 11.11.

g 20.23. 15.18.

h 14.33. Mat. 26.49. Luka 22.47.

i 1 Kho. 2.5.

j 2.23.

k Nani 20.19.

l Nani 20.19.

m 20.18. Hlu. 11.33. 2 Kho. 15.29. 2 Lan. 16.4.

n 10.6. 2 Kho. 25.23.

o 4.2. Nani 21.16.

p 20.18. Hlu. 11.33. 2 Kho. 15.29. 2 Lan. 16.4.

q 2 Kho. 19.32. Isa. 37.33. Jer. 6.6. Hez. 4.2. 26.8.

r 20.18. Hlu. 11.33. 2 Kho. 15.29. 2 Lan. 16.4.

s 17.16.

t 1 Sam. 26.19.

u 17.16.

v Josh. 17.15. Josh. 24.33.

w 20.16. Tshu. 9.15.

x 8.16-18.

y 23.20-23.

z 20.7.

a 1 Kho. 4.6.

b 8.16. 1 Kho. 4.3.

c 15.24.

d 23.38.

e Nani 32.41. Hlu. 10.4. 1 Kho. 4.13.

a 21.2. 1 Sam. 22.18,19.

b Josh. 9.3-17.

c 20.19. 1 Sam. 26.19.

d Hlu. 20.5. Hlab. 50.21.

e Josh. 18.28.

f 1 Sam. 20.8.

g 3.7.

h Ruthe 1.22.

i Dute. 21.23.

j 2.4,5. Josh. 24.11.

k 1 Sam. 31.10-13. Hlu. 21.8.

l Josh. 17.11.

m Josh. 18.28.

n 24.25. Gen. 25.21.

o 18.11.

p 1 Sam. 26.6.

q 18.3.

r 1 Lan. 20.4-8.

s 23.27. 1 Lan. 4.4. 1 Lan. 27.11.

t 23.27. 1 Lan. 4.4. 1 Lan. 27.11.

u 23.24.

v 5.8. 1 Lan. 20.5.

w 23.7. 1 Sam. 17.7.

x 1 Sam. 17.4.

y 1 Sam. 16.9.

z 21.16,17.

a Eks. 15.1. Hlu. 5.1. Hlab. 18. 1 Lan. 16.7.

b Hlab. 18.2-50.

c Hlab. 31.3. 71.3.

d Hlab. 91.2. 144.2.

e 22.32,47. Dute. 32.4.

f Heb. 2.13.

g 22.31. Gen. 15.1.

h Luka 1.69.

i Hlab. 9.9. 46.7,11. 59.9,16,17. 62.2, 6.

j Hlab. 59.16. Jer. 16.19.

k 1 Lan. 16.25. Hlab. 48.1. 96.4.

l Hlab. 120.1. Jona 2.2.

m Hlab. 18.6.

n Hlu. 5.4.

o Jobe 26.11.

p Hlab. 144.5. Isa. 64.1.

q Eks. 20.21.

r Hlab. 104.3.

s Jobe 36.29.

t 1 Sam. 2.10. 7.10. Jobe 37.4. Hlab. 29.3. Isa. 30.30.

u Dute. 32.23. Hlab. 7.13. 77.17. 144.6. Hab. 3.11.

v Josh. 10.10.

w Hlab. 106.9. Nah. 1.4. Eks. 15.8.

x Hlab. 144.7.

y Eks. 2.10.

z 22.1.

a 22.6.

b Hlab. 31.8. 118.5.

c 15.26.

d 22.25. 1 Sam. 26.23. 1 Kho. 8.32. Hlab. 7.8.

e Hlab. 24.4.

f Gen. 18.19. Zaga 8.32.

g Hlab. 119.30,102.

h Gen. 17.1.

i 22.21.

j Mat. 5.7.

k Eks. 3.7.

l Hlab. 12.6. 119.140. Zaga 30.5.

m 22.3. Hlab. 17.7.

n 1 Sam. 2.2. Isa. 45.5,6. Dute. 32.31,39. Hlab. 86.8.

o Hlab. 27.1. 28.8. 31.4.

p Jobe 22.3. Hlab. 101.2,6. 119.1.

q 2.18. Hab. 3.19.

r Dute. 32.13. 33.29. Isa. 58.14.

s Hlab. 144.1.

t Zaga 4.12.

u Hlab. 18.32,39.

v 22.49. Hlab. 44.5.

w Gen. 49.8. Eks. 23.27. Josh. 10.24.

x Jobe 27.9. Zaga 1.28. Isa. 1.15.

y Eks. 30.36. Jobe 14.19.

z 2 Kho. 13.7.

a Mika 7.10. Zek. 10.5. Isa. 10.6.

b Gen. 1.6. Hlab. 18.42.

c 19.9,43. 20.1,2,22.

d 8.1-14.

e Isa. 55.5.

f Mika 7.17.

g Hlab. 76.10.

h Hlab. 95.1. Dute. 32.15. Hlab. 89.26. Hlab. 18.46.

i Hlab. 144.2.

j 22.40. Hlab. 59.1.

k Hlab. 140.1.

l Roma 15.9. Hlab. 18.49.

m Hlab. 144.10.

n Hlab. 89.20.

o 7.12,13,29. Hlab. 89.29.

a Nani 24.3,15.

b 7.8,9. Hlab. 78.70,71.

c 1 Sam. 16.12,13. Hlab. 89.20.

d 2 Pet. 1.21.

e 22.3,32. Dute. 32.4.

f Eks. 18.21. 2 Lan. 19.9.

g Hlu. 5.31. Zaga 4.18. Hlab. 110.3.

h 7.15,16. Hlab. 89.29. Isa. 55.3.

i Gen. 3.18.

j Jobe 34.18. Nah. 1.15. Dute. 13.13. 15.9.

k 21.19.

l 1 Lan. 11.10-41.

m Eks. 14.7. 15.4.

n 1 Lan. 11.12-14. 27.4.

o 21.21.

p 23.12. 19.2.

q 1 Lan. 11.27. 1 Lan. 11.13,14.

r 23.12. 19.2.

s 1 Sam. 22.1.

t 5.18.

u 5.7,17. 1 Sam. 22.4,5.

v 1 Sam. 13.23.

w Levi 17.10.

x 23.23. 1 Lan. 11.21.

y 23.22. 8.18. 20.23.

z Josh. 15.21.

a Eks. 15.15.

b 23.19.

c 2.18. 1 Lan. 27.7.

d Hlu. 7.1. 1 Lan. 11.27. 27.8.

e Josh. 15.27.

f 14.2.

g Josh. 21.18.

h 21.18.

i 23.9. 1 Lan. 11.12,29. 27.4. 1 Lan. 8.4.

j 2 Kho. 25.23.

k 2 Kho. 25.23.

l Hlu. 19.13,14. Josh. 18.28.

m Hlu. 12.13,15. 1 Lan. 27.14.

n Josh. 24.30. Hlu. 2.9.

o Josh. 18.18.

p 3.16.

q Josh. 19.42. 1 Kho. 4.9.

r 23.11.

s 10.6,8.

t 11.3. 15.12.

u Josh. 15.55.

v 8.3.

w 10.1. 17.27.

x 4.2.

y 20.26.

z Josh. 15.48. 1 Lan. 2.53.

a 11.6.

a 21.1.

b 1 Lan. 21.1-28.

c 1 Lan. 27.23,24.

d 23.15. 3.10.

e Dute. 1.11.

f Dute. 2.36.

g Nani 21.32.

h Josh. 19.47. Hlu. 18.29.

i Josh. 19.28. Hlu. 18.28.

j Josh. 19.29.

k Josh. 11.3. Hlu. 3.3.

l Josh. 11.3. Hlu. 3.3.

m 1 Lan. 7.2,4,5,7,9,40. 21.5.

n Hlu. 8.10.

o 1 Sam. 24.5.

p 12.13.

q 1 Sam. 13.13.

r 1 Sam. 22.5.

s 2 Kho. 17.13. 1 Lan. 21.9. 25.5. 29.29. 2 Lan. 9.29. 12.15. Amos 7.12.

t 1 Lan. 21.12.

u 24.2.

v Gen. 6.6. 1 Sam. 15.11. Jow. 2.13,14.

w 2 Kho. 19.35. Seb. 12.23.

x Eks. 12.13,23.

y 7.14.

z Gen. 23.8-16.

a 24.25. Nani 16.48,50.

b 3.19. 10.12. 15.26. 19.18.

c Isa. 41.15.

d 1 Kho. 19.21.

e Dute. 33.11.

f 1 Lan. 21.25.

g Hlu. 20.26. 21.4.

h 21.14.

i 24.21.

a Josh. 19.18.

b 1.11. 2 Sam. 3.4.

c 2 Sam. 15.1.

d 2 Sam. 3.3,4. 1 Lan. 3.2.

e 2 Sam. 20.25.

f 2.22,28.

g 2 Sam. 20.25.

h 2 Sam. 8.18.

i 2 Sam. 12.1.

j 4.18. Zek. 12.13.

k 2 Sam. 23.8-39.

l 2 Sam. 12.24.

m 1 Lan. 22.9.

n 1.3,4.

o 1.13,30.

p 1.7-10,25.

q 2 Sam. 7.12.

r 1.9,19.

s 1.8,10,32.

t 2 Sam. 4.9. Ruthe 3.13.

u 1.13,17.

v Neh. 2.3. Dan. 2.4. 3.9. 5.10. 6.6,21.

w 1.26.

x 2 Sam. 11.11. 20.6.

y 1.38,45. 2 Lan. 32.30. 33.14.

z 1 Sam. 10.1.

a 1.39. 2 Kho. 9.13. 11.14. 2 Sam. 15.10.

b 1 Sam. 20.13.

c 1.47.

d 1.44. 1 Sam. 30.14.

e 2 Sam. 8.18.

f Eks. 30.23-32. Hlab. 89.20.

g 1 Lan. 29.22. 1 Lan. 23.1.

h 1.25. 1 Sam. 10.24.

1 basebevuthela imihlanga: Heb. basebevuthela imihlanga ngemihlanga.

i 2 Sam. 15.27,36. 17.17.

j 2 Sam. 18.27.

k 1.38.

l 1.40. 1 Sam. 4.5.

m 1 Lan. 29.23.

n 1.37.

o Gen. 47.31.

p 3.6.

q 2.28. Eks. 27.2.

r 1 Sam. 14.45.

a Gen. 47.29.

b Josh. 23.14.

c 1 Sam. 4.9.

d Dute. 29.9. 1 Lan. 22.12,13.

e 2 Sam. 7.25.

f Hlab. 132.12.

g 3.6. 2 Kho. 20.3.

1 kakuyikusweleka: Heb. kakuyikuqunywa.

h 2 Sam. 7.12,13.

i 2 Sam. 2.32. 2 Sam. 18.5,12,14. 19.5-7.

j 2.32. 2 Sam. 3.27,39.

k 2 Sam. 20.10.

l 2.9.

m 2 Sam. 19.31,38.

n 2 Sam. 19.28. 2 Sam. 9.7,10.

o 2 Sam. 17.27.

p 2 Sam. 16.5.

q 2 Sam. 17.24.

r 2 Sam. 19.18.

s 2 Sam. 19.23.

t Eks. 20.7. Jobe 9.28.

u Gen. 42.38. 44.31.

v 1.21. Seb. 2.29. 13.36. 2 Sam. 7.12.

w 3.1. 9.24. 11.43. 2 Sam. 5.7.

x 2 Sam. 5.4,5. 1 Lan. 29.26,27.

y 1 Lan. 29.23. 2 Lan. 1.1.

z 1 Sam. 16.4.

a 1.5.

b 1 Lan. 22.9,10. 28.5-7.

c 1.3,4.

d Josh. 19.18.

e Hlab. 45.9.

f 1.3,4.

g 1.3,4.

h 1.6. 1 Lan. 3.2,5.

i 1.7.

j Ruthe 1.17.

k Ruthe 3.13.

l 2 Sam. 7.11-13. 1 Lan. 22.10.

m 2 Sam. 8.18.

n Josh. 21.18.

o 1 Sam. 23.6. 2 Sam. 15.24,29.

p 1 Sam. 22.20,23.

q 1 Sam. 2.31-35.

r Josh. 18.1.

s 1.7.

t 2 Sam. 17.25. 18.2.

u 1 Lan. 16.39. 21.29. 2 Lan. 1.3.

v 1.50.

w Eks. 21.14.

x Nani 35.33. Dute. 19.13. 21.8,9.

y 2.33. Hlu. 9.57. Hlu. 9.24.

z 2 Lan. 21.13.

a 2.5. 2 Sam. 3.27,39.

b 2 Sam. 20.10.

c 2 Sam. 3.29.

d Hlu. 8.21.

e 1 Sam. 25.1.

f 1 Lan. 29.22. Hez. 44.10,15. Nani 25.11,13. 1 Sam. 2.35. 1 Lan. 6.53. 24.3,6.

g 2.27.

h 2.8.

i 2 Sam. 15.23.

j 2 Sam. 1.16.

k 1 Sam. 27.2.

l 1 Sam. 17.4.

m 2 Sam. 16.5.

n 1 Sam. 25.39.

o Zaga 25.5.

p Hlu. 8.21.

q 2.12. 2 Lan. 1.1.

a 7.8. 9.16,24. 11.1. 2 Lan. 8.11.

b 2.10.

c 7.1.

d 9.15,19.

e Dute. 30.16,20. Hlab. 31.23. Dute. 6.5.

f 3.6,14.

g Josh. 9.3.

h 1 Sam. 9.12.

i 1 Lan. 16.39. 21.29. 2 Lan. 1.3,6,13.

j 2 Lan. 1.6.

k 9.2. 11.9. 2 Lan. 1.7-12.

l Nani 12.6.

m 2.4. 9.4. Hlab. 15.2.

n 1.48.

o 1 Lan. 28.5.

p 11.17. 1 Lan. 29.1. 2 Kho. 2.23.

q Nani 27.17.

r Dute. 7.6.

s Gen. 13.16. 15.5.

t Jak. 1.5. Zaga 2.3-9.

u Hlab. 72.1,2.

v Isa. 7.15. Heb. 5.14.

w Gen. 45.16.

x 1 Joha. 5.14,15.

y 4.29-31. 5.12. 10.24. Tshu. 1.16.

z Mat. 6.33.

a 4.21-24. 10.23,25. Zaga 3.16.

b 15.5.

c Hlab. 91.16. Zaga 3.2.

d Gen. 41.7.

e 2 Sam. 6.17. 2 Lan. 1.4.

f 8.65. Gen. 40.20. Esta 1.3.2.18. Dan. 5.1. Mark. 6.21.

g Nani 27.2.

h 3.9,11,12.

a 2 Sam. 8.17. 20.25. 1 Lan. 18.16.

b 2.35. 2 Sam. 8.18.

c 2.27. 2 Sam. 20.25.

d 4.7,19,27. 5.16. 9.23. 22.47. 2 Lan. 8.10.

e 4.2. 2 Sam. 8.18. 20.26.

f 2 Sam. 15.37.

g 12.18. 5.14. 2 Sam. 20.24. 2 Lan. 10.18.

h 4.7,19,27. 5.16. 9.23. 22.47. 2 Lan. 8.10.

i Josh. 24.33.

j Hlu. 1.35. 2 Sam. 23.32.

k Josh. 19.22,38.

l 1 Sam. 17.1. Josh. 15.35,48.

m Josh. 12.17.

n Josh. 11.2.

o 4.3.

p Hlu. 5.19.

q Hlu. 5.19.

r Josh. 17.11.

s Hlu. 7.22.

t Josh. 17.16.

u Josh. 17.11.

v Hlu. 7.22.

w 1 Lan. 6.68. Josh. 19.11.

x 22.3.

y Nani 32.41.

z Dute. 3.4. 2 Lan. 8.5.

a Dute. 3.4. 2 Lan. 8.5.

b 1 Lan. 27.21.

c 2 Sam. 15.27.

d 2 Sam. 15.37.

e 1.8.

f Dute. 3.8-10.

g 4.29. 3.8. Gen. 22.17. 2 Lan. 1.9.

h 2 Lan. 9.26. Hlab. 72.8.

i Gen. 15.18.

j Hlab. 72.10. 1 Sam. 10.27.

k Dute. 12.15.

l Dute. 12.15.

m Dute. 14.5.

n 2 Kho. 15.16.

o Gen. 10.19. Josh. 15.47.

p 1 Lan. 22.9.

q Mika 4.4. 2 Kho. 18.31. Isa. 36.16. Zek. 3.10.

r 2 Sam. 3.10.

s 10.26. 2 Lan. 1.14. 2 Lan. 9.25. Dute. 17.16.

t 4.5.

u 3.12.

v 4.20.

w Hlu. 6.3.

x Seb. 7.22. Isa. 19.11.

y 3.12.

z 1 Lan. 6.44. 15.17,19. Hlab. 89.

a 1 Lan. 2.6.

b 1 Lan. 2.6. 1 Lan. 6.33. 15.17,19. 25.1,4,5,6. Hlab. 88.

c 1 Lan. 2.6.

d Zaga 1.1. Tshu. 12.9.

e Hlu. 9.15.

f Eks. 12.22.

g 10.1. 2 Lan. 9.23.

a Josh. 19.29. Amos 1.9.

b 2 Sam. 5.11. 1 Lan. 14.1.

c 2 Lan. 2.3-16.

d 1 Lan. 22.8. 28.3.

e 4.24. 1 Lan. 22.9.

f Tshu. 9.11.

g 1 Lan. 28.6.

h Gen. 10.15. 1 Lan. 22.4.

i 10.9.

j 5.10. 6.15,34. 2 Sam. 6.5. 2 Lan. 3.5. Isa. 14.8. Hez. 27.5.

k Ezra 3.7. Hez. 27.17. Seb. 12.20.

l 2 Lan. 2.10.

m 3.12.

n 4.6.

o 9.20-22. 2 Lan. 2.2,18. 2 Lan. 2.17.

p 4.5.

q 9.20-22. 2 Lan. 2.2,18. 2 Lan. 2.17.

r 9.23.

s 6.7. 1 Lan. 22.2.

a 2 Lan. 3.1,2.

b 2 Lan. 3.2.

c Nani 1.1.

d 2 Lan. 3.3,4. Hez. 40. 41. 42.

e 6.16,19,20,21,23,31. 7.49. 8.6,8. 2 Lan. 3.16. 4.20. 5.7,9. Hlab. 28.2.

f Hez. 41.6.

g 5.18. Dute. 27.5,6.

h 6.14,38.

i 9.4. 2.4.

j 2 Sam. 7.13. 1 Lan. 22.10.

k Eks. 25.8. Levi 26.11.

l Dute. 31.6,8. Josh. 1.5.

m 6.9,38.

n 6.16,30.7.7. Nani 5.17.

o 5.8.

p 7.50. 8.6. Eks. 26.33. 2 Lan. 3.8,10. Hez. 45.3. Heb. 9.3.

q Eks. 30.1,3,6.

r Eks. 37.7-9. 2 Lan. 3.10-13.

s Eks. 25.20. 37.9. 2 Lan. 5.8.

t 5.8.

u Hez. 41.24.

v 7.12.

w 6.1.

a 3.1. 9.10. 2 Lan. 8.1.

b 10.17,21. Neh. 3.19.

c 3.1.

d 6.36.

e 6.36.

f 7.6.

g 2 Lan. 2.14.

h 2 Lan. 2.14. 4.16.

i Eks. 31.3. 35.31.

j 2 Lan. 3.15-17. 2 Kho. 25.17. 1 Lan. 18.8. 2 Lan. 4.12. Jer. 52.21-23.

k 2 Lan. 3.15.

l Dute. 22.12.

m 6.3.

n 7.42. 2 Lan. 3.16. 4.13. Jer. 52.23.

o 2 Lan. 4.2-5. 2 Kho. 16.17. 25.13. 1 Lan. 18.8. Jer. 52.17. Eks. 30.18.

p 6.18. 2 Lan. 4.3.

q Jer. 52.20.

r 2 Lan. 4.5.

s 2 Kho. 25.13. 2 Lan. 4.14. Jer. 52.17.

t Hez. 1.18.

u 2 Lan. 4.6.

v 2 Lan. 4.10.

w 2 Lan. 4.11-15.

x 7.45. Eks. 27.3. 38.3.

y 2 Lan. 4.12,13.

z 7.17,18.

a 2 Lan. 4.12,13.

b 7.20. 2 Lan. 4.13.

c 7.17,18.

d 2 Lan. 4.12,13.

e 7.23,25.

f Eks. 27.3.

g Josh. 13.27.

h Josh. 3.16.

i Eks. 37.25.

j Eks. 37.10. 2 Lan. 4.8.

k Eks. 25.30.

l 2 Lan. 4.7.

m Eks. 25.31.

n Eks. 25.37.

o Eks. 25.38.

p 2 Kho. 12.13.

q 2 Kho. 12.13.

r 2 Kho. 12.13.

s Eks. 25.29.

t 6.16.

u 2 Sam. 8.11.

a 2 Lan. 5.2-11.

b 2 Sam. 6.17.

c 2 Sam. 5.7,9. 6.12,16.

d 8.65. 2 Lan. 7.8-10. Levi 23.34.

e Nani 4.15. Josh. 3.3,6. 1 Lan. 15.14,15. 2 Lan. 5.4,5.

f 3.4.

g 2 Sam. 6.13.

h 2 Sam. 6.17.

i 8.6.17,19. Eks. 26.33,34.

j 6.5.

k 6.27.

l Eks. 25.14,15. Nani 4.6.

m 6.5.

n 8.21. Eks. 25.21. 40.20. Dute. 10.2,5. Heb. 9.4.

o 8.21. Eks. 34.27. Dute. 4.13.

p 1 Sam. 11.2.

q Eks. 40.34,35. 2 Lan. 5.11-14. 7.1,2. Hez. 10.3,4.

r 2 Lan. 6.1-39.

s Levi 16.2. Hlab. 97.2.

t 2 Sam. 7.13.

u 8.39,43,49. Eks. 15.17.

v 8.55. 2 Sam. 6.18.

w Luka 1.68.

x 8.24. 2 Sam. 7.5,6,25.

y 8.29.

z 1 Sam. 16.1. 2 Sam. 7.8. 1 Lan. 28.4.

a 2 Sam. 7.3.

b 5.3-5. 2 Sam. 7.5,12,13.

c Gen. 35.11.

d 1 Lan. 28.5,6.

e 8.9. Dute. 31.26.

f 8.54. 2 Lan. 6.12,13.

g 8.38,54. Eks. 9.33. Ezra 9.5. Isa. 1.15.

h 2 Sam. 7.22. Eks. 15.11. Dute. 4.39.

i Dute. 7.9.

j 3.6. Gen. 17.1.

1 kakuyikusweleka: Heb. kakuyikuqunywa.

k 6.12. 2 Sam. 7.12,16. 1 Lan. 22.9. Hlab. 132.12.

l 2 Sam. 7.25.

m 2 Lan. 2.6. Isa. 66.1. Jer. 23.24. Seb. 7.49. 17.24.

n Dute. 10.14. 2 Kor. 12.2.

o 8.52. Neh. 1.6. 2 Lan. 7.15. Dan. 9.18.

p 8.16. 9.3. Dute. 12.11.

q 8.13.

r Eks. 22.11. Dute. 29.12. Neh. 10.29.

s Dute. 25.1.

t Levi 26.17. Dute. 28.25.

u Levi 26.40. Neh. 1.9.

v Dute. 11.17. Levi 26.19. Dute. 28.23.

w Hlab. 27.11. 86.11.

x 1 Sam. 12.23.

y Levi 26.16,25,26. Dute. 28.21,22,27,38,42. 2 Lan. 20.9.

z 8.22.

a 8.13.

b Seb. 1.24. Hlab. 11.4. 1 Sam. 16.7.

c Dute. 12.1.

d Dute. 3.24. 2 Lan. 6.32.

e 8.13.

f 8.60. Josh. 4.24.

g Hlab. 102.15,16.

h Zaga 20.9. Tshu. 7.20. Jak. 3.2. 1 Joha. 1.8,10. Gen. 6.5.

i Levi 26.34,44. Dute. 28.36,64.

j Levi 26.40.

k 1 Sam. 7.6. Neh. 1.6. Hlab. 106.6.

l 2 Sam. 7.14.

m 1 Sam. 7.3. Jer. 29.12-14.

n 8.44. Dan. 6.10.

o 8.13.

p Hlab. 106.46.

q Dute. 9.29.

r Dute. 4.20.

s 8.29. 2 Lan. 6.40.

t Eks. 19.5,6. 33.16. Dute. 9.26,29. 14.2.

u 2 Lan. 6.13.

v 8.14.

w Dute. 31.6. Josh. 1.5.

x 1 Sam. 12.22.

y Hlab. 119.36.

z 8.45,49.

a 8.43. Levi 23.37. 2 Kho. 25.30. 1 Lan. 16.37. 2 Lan. 8.14. Jer. 52.34. 2 Lan. 8.13.

b Dute. 4.35,39.

c 11.4. 15.3,14. 2 Kho. 20.3. 1 Lan. 28.9. 29.9,19. 2 Lan. 16.9.

d 2 Lan. 7.4-10. Ezra 6.16,17.

e 2 Lan. 4.1. 7.7.

f 8.2. Levi 23.34.

g Nani 13.21. 34.8. Josh. 13.5. Hlu. 3.3. 2 Kho. 14.25. 2 Lan. 7.8. Hez. 47.20. Gen. 10.18. 2 Sam. 8.9. 2 Kho. 14.28. 17.24,30. 18.34. 19.13. 23.33. 25.21. 1 Lan. 1.16. 18.3,9. 2 Lan. 8.3,4. Isa. 10.9. 11.11. 36.19. 37.13. Jer. 39.5. 49.23. Hez. 47.16. Amos 6.2. Zek. 9.2.

h 2 Kho. 24.7. Nani 34.5.

i 2 Lan. 7.8,9,10.

j 2 Lan. 7.8,9,10.

k 2 Sam. 18.17.

l 2 Sam. 13.28.

a 2 Lan. 7.11-22.

b 7.1.

c 9.19. 2 Lan. 8.6. Isa. 21.4.

d 3.5. 11.9.

e Josh. 9.3.

f 8.29.

g Dute. 11.12.

h Gen. 17.1.

i 11.4,6,38. 14.8. 15.5.

j 2.4. 6.12. 2 Sam. 7.12,16. 1 Lan. 22.10. Hlab. 132.12.

k 1 Sam. 15.11.

l Dute. 4.26. 2 Kho. 17.23. 25.21.

m Jer. 7.14.

n Dute. 28.37.

o 2 Lan. 7.21.

p 2 Lan. 8.1-18.

q 6.37,38.7.1.

r 1 Lan. 8.2.

s 5.13.

t 9.24. 2 Sam. 5.9.

u Josh. 11.1.

v Hlu. 5.19.

w Josh. 10.33.

x Josh. 16.10.

y 9.24. 3.1. 7.8. 11.1.

z Josh. 10.10.

a Josh. 19.44.

b Eks. 1.11.

c 10.26. 2 Lan. 1.14. 9.25.

d 4.26.

e Hlu. 1.21,27,29. 3.1,3.

f Josh. 15.63. 17.12.

g 5.15. Hlu. 1.28. 1 Lan. 22.2.

h Ezra 2.55,58. Neh. 7.57. 11.3. 2 Sam. 12.31. 2 Lan. 8.7,8. Gen. 49.15.

i Levi 25.39.

j 4.5.

k 2 Lan. 8.10.

l 5.16.

m 9.16. 2 Lan. 8.11.

n 7.8.

o 9.15.

p Nani 33.35.

q Dute. 2.8.

r 10.11. 22.48. 1 Lan. 29.4. Jobe 22.24. 28.16. Hlab. 45.9. Isa. 13.12. Gen. 10.29. 1 Lan. 1.23.

s 2 Lan. 8.18.

a 2 Lan. 9.1-12. Mat. 12.42. Luka 11.31.

b Gen. 10.28. 25.3. 1 Lan. 1.32. Jobe 1.15. 6.19. Hlab. 72.10,15. Isa. 60.6. Jer. 6.20. Hez. 27.22,23. 38.13. Jow. 3.8.

c Hlu. 14.12.

d 1 Lan. 26.16. 2 Lan. 9.4. Hez. 40.26.

e Josh. 5.1.

f Zaga 8.34.

g 5.7.

h 2 Lan. 2.11.

i 2 Sam. 8.15. Hlab. 72.2.

j 10.2. Hlab. 72.10,15.

k 9.27.

l 9.28.

m 1 Lan. 9.13-28.

n Neh. 3.31,32. 13.20. Hez. 17.4. 27.3. Nah. 3.16.

o 14.26.

p 2 Lan. 9.16.

q 10.21. 7.2.

r 2 Lan. 9.17.

s 10.17.

t 22.48. Gen. 10.4. 1 Lan. 1.7. 2 Lan. 20.36,37. Hlab. 48.7. 72.10. Isa. 2.16. 23.1,6,10,14. 60.9. 66.19. Jer. 10.9. Hez. 27.12,25. 38.13. Jona 1.3. 4.2.

u 3.12,13. 4.30. 2 Lan. 1.12.

v 1 Sam. 10.27.

w 2 Lan. 1.14-17.

x 4.26. 2 Lan. 1.14. 9.25.

y 2 Lan. 9.27. Jobe 22.24.

z 1 Lan. 27.28.

a 2 Lan. 9.28. Dute. 17.16.

b 11.1. Hlu. 1.26.

a Neh. 13.26.

b Dute. 17.17.

c 10.29.

d Eks. 34.16.

e Josh. 23.12,13.

f 8.61.

g 9.4.

h 11.33. 2 Kho. 23.13. Hlu. 2.13. 1 Sam. 7.3. 12.10. 31.10.

i 11.33. Nani 21.29.

j Nani 33.52.

k 2 Kho. 23.13.

l 11.5,33. Levi 18.21. 20.2,3,4. 2 Kho. 23.10. Amos 5.26. Zef. 1.5. Seb. 7.43.

m 11.2,3,4.

n 3.5. 9.2.

o 6.12. 9.6.

p 11.31. 12.15,16.

q 2 Sam. 7.15. Hlab. 89.33.

r 11.32,36. 12.20.

s Dute. 12.5.

t 2 Sam. 8.14. 1 Lan. 18.12,13.

u Hlu. 6.1.

v Nani 10.12. Dute. 33.2.

w 15.13. 2 Kho. 10.13. 2 Lan. 15.16. Jer. 13.18. 29. 2.

x 2.10,34.

1 akulalutho: Heb. hatshi.

y 2 Sam. 10.16.

z 2 Sam. 8.3. 10.8,18.

a 15.18. 19.15. 20.34. Gen. 14.15. 15.2. 2 Sam. 8.6. 2 Kho. 5.12. 8.7. 14.28. 16.9,10. 1 Lan. 18.5,6. 2 Lan. 24.23. 28.5,23. Isa. 7.8.

b 12.2. 2 Lan. 13.6.

c Gen. 35.19. 1 Sam. 1.1. 17.12. Hlab. 132.6.

d Josh. 3.16. 2 Lan. 4.17.

e 2 Sam. 20.21.

f 2 Sam. 20.21.

g 9.24. 2 Sam. 5.9.

h 12.15. 14.2. 15.29. 2 Lan. 9.29.

i Josh. 18.1.

j 2 Kho. 2.12. 1 Sam. 15.27.

k 11.11,13.

l 11.5.

m 11.7.

n 11.5.

o 11.12.

p 12.15,16,17.

q 11.13,32. 12.21,23.

r 11.32. 14.21. Dute. 12.5.

s Josh. 1.5.

t 1 Sam. 2.35.

u 14.25. 2 Lan. 12.2,5,7,9.

v 2 Lan. 9.29-31.

w 2.10. 14.20.

x 2.10. 14.20.

y Mat. 1.7.

a 2 Lan. 10.1. 11.4.

b Josh. 17.7.

c 11.26.

d 11.40.

e 4.7.

f 10.5.

g 2 Lan. 10.7.

h 10.5.

i Zaga 26.3.

j Dute. 8.15. Hlu. 8.16.

k 12.5.

l 12.11.

m 12.24. Josh. 11.20.

n 11.11,31.

o 2 Sam. 20.1.

p 2 Sam. 20.1.

q 11.13,36.

r 4.6.

s 2 Kho. 17.21.

t 12.21,23. 11.13,32,36.

u 2 Lan. 12.5.7,15. 2 Lan. 11.2.

v Hlu. 13.6.

w 12.15.

x Hlu. 9.45. Josh. 17.7.

y Josh. 24.33.

z Gen. 32.31. Hlu. 8.17.

a Dute. 12.5.

b 14.9. 2 Kho. 10.29; 17.16. 2 Lan. 11.15; 13.8. Hos. 8.5,6; 10.5; 13.2.

c Eks. 32.4,8.

d Josh. 16.2.

e Hlu. 18.29.

f 13.34. 2 Kho. 17.21.

g 2 Lan. 13.19.

h Hlu. 18.29.

i 13.32.

j 13.33. 2 Kho. 17.32. 2 Lan. 11.14,15; 13.9. Nani 3.10. Hez. 44.7,8.

k Levi 23.33,34. Nani 29.12.

l 13.2. Amos 7.13.

m Neh. 6.8.

a 2 Kho. 23.17.

b Hlu. 13.6.

c 2 Kho. 23.15,16.

d Hlu. 6.17. 2 Kho. 19.29.

e Eks. 8.8; 9.28; 10.17,18.

f Nani 21.7.

g Hlu. 19.5.

h 2 Kho. 5.15.

i 13.25. 2 Kho. 23.18.

j 13.8,9.

k 13.1,2,5,9,18,32. 20.35. 1 Thes. 4.15.

l 20.36.

m 13.11.

n Jer. 22.18.

o 2 Kho. 23.17,18.

p 13.2. 2 Kho. 23.16,19.

q 12.31.

r 16.24.

s 12.31.

t 12.30.

u 14.10. Eks. 23.23.

a Josh. 18.1.

b 11.29,31.

c 11.29,31.

d 1 Sam. 9.7,8.

e Josh. 18.1.

f 16.2. 2 Sam. 12.7-9.

g 11.31.

h 11.33,38; 15.5. 9.4.

i 12.28.

j Eks. 34.17.

k Neh. 9.26. Hez. 23.35. Hlab. 50.17.

l 15.29.

m 1 Sam. 25.22.

n Dute. 32.36.

o 16.3.

p 16.4. 21.24.

q 2 Lan. 19.3. 2 Lan. 12.12.

r 15.27-29.

s Luka 12.49.

t Dute. 29.28. Hlab. 52.5. Zaga 2.22.

u Josh. 23.15,16.

v 2 Kho. 15.29.

w Eks. 34.13.

x 14.9. Dute. 31.29.

y 15.26,30,34; 16.2,13,19,26; 21.22; 22.52. 2 Kho. 3.3; 10.29,31; 13.2,6; 14.24; 15.9,18,24,28; 23.15. 2 Kho. 17.21; 21.11,16.

z 15.21,33; 16.6,8,15,23. Josh. 12.24. 2 Kho. 15.14,16.

a 14.12. Isa. 6.4.

b 14.13.

c 2 Lan. 13.2-20.

d 2 Lan. 12.13.

e 11.32,36.

f 14.31. 11.1.

g 2 Lan. 12.1.

h Nani 25.11.

i Nani 25.11.

j 2 Kho. 16.4; 17.9.

k 2 Kho. 16.4; 17.10.

l Jer. 2.20.

m Dute. 12.2. 2 Kho. 16.4. Isa. 57.5.

n Jer. 2.20.

o Dute. 23.17.

p 11.40. 2 Lan. 12.2.

q 15.18. 2 Lan. 12.9-11.

r 10.17.

s Hez. 40.7,33.

t 2 Lan. 12.15,16.

u 12.21-24; 15.6.

v 14.20.

w 14.21.

a 2 Lan. 13.1,2.

b 2 Lan. 11.20-22.

c 8.61. 15.14. 2 Lan. 13.10.

d 14.8. 9.4.

e 2 Sam. 11.4,15; 12.9.

f 14.30.

g 2 Lan. 13.22.

h 2 Lan. 13.2.

i 2 Lan. 14.1.

j 2 Lan. 14.2.

k Dute. 23.17.

l Dute. 29.17. 2 Lan. 15.8.

m 2 Lan. 15.16-18.

n 11.19.

o Eks. 32.20.

p 2 Sam. 15.23.

q 22.43. 2 Kho. 12.3; 14.4. 2 Lan. 15.17. 2 Kho. 18.4. 2 Lan. 14.3,5.

r 2 Lan. 16.1-6.

s 15.21,22. Josh. 18.25.

t 12.27. 2 Lan. 11.16; 15.9.

u 14.26. 2 Kho. 12.18.

v 2 Lan. 16.7-9.

w 11.24.

x 2 Kho. 16.8.

y 2 Kho. 15.29.

z Hlu. 18.29.

a 2 Sam. 20.14. 2 Kho. 15.29. Hlu. 11.33. 2 Lan. 16.4.

b Josh. 11.2.

c 15.21,22. Josh. 18.25.

d 14.17.

e Josh. 18.24.

f Jer. 41.6,9,10. Josh. 18.26.

g 2 Lan. 16.11.

h 2 Lan. 16.12.

i 2 Lan. 16.13. 17. 1.

j 14.20.

k 14.16.

l 14.14.

m 16.15. Josh. 19.44.

n 14.10,14.

o 11.29.

p 14.9,16.

q 15.16. 2 Lan. 16.9.

r 15.34.

s 15.26. 12.28,29; 13.33; 14.16; 16.2,13,19,26.

a 16.7,12. 2 Lan. 19.2. 20.34.

b 2 Lan. 16.7.

c 14.7.

d 15.34.

e 14.10. 21.21. Hlab. 49.13.

f 15.29. 16.11.

g 14.11.

h 14.17.

i 16.1.

j 15.27,29. Hos. 1.4.

k 2 Kho. 9.31.

l 1 Sam. 25.22.

m 16.3.

n 16.1.

o 16.26. Dute. 32.21.

p 15.27. Josh. 19.44.

q 15.34.

r 2 Kho. 11.14. 2 Lan. 23.13.

s 16.15,29.

t 16.28,29,32. 13.32. 20.1,10,17. 21.18. 22.10,37,38. 2 Kho. 10.1. 17.24. Ezra 4.10. Joha. 4.4. Seb. 8.1, 5.

u Mika 6.16.

v 16.30.

w 16.13.

x 16.25,33. 21.25.

y Eks. 34.16.

z 11.1.

a 21.25,26. 2 Kho. 3.2. 10.18. 17.16.

b 2 Kho. 10.21,26,27.

c 18.19. 2 Kho. 13.6. 21.3. 2 Kho. 17.10. 2 Lan. 14.3. Eks. 34.13.

d 16.30.

e 2 Kho. 2.4,19-22.

f Josh. 6.26.

a 17.12. 18.10,15. 22.14. 2 Kho. 3.14. 5.16. Ruthe 3.13.

b 18.15. Dute. 10.8.

c Jak. 5.17.

d 18.1.

e Obad. 20.

f Obad. 20.

g Nani 15.32,33.

h 17.12. 18.10,15. 22.14. 2 Kho. 3.14. 5.16. Ruthe 3.13.

i Nani 15.32,33.

j Isa. 17.6. Jer. 3.14.

k 2 Sam. 16.10. Luka 5.8.

l Hlu. 13.6.

m Nani 5.15.

n 17.23.

o 2 Kho. 4.33,34,35.

p 2 Kho. 4.33,34,35.

q Heb. 11.35.

r 17.23.

s Joha. 3.2; 16.30.

t Hlu. 13.6.

a 17.1. Luka 4.25.

b Dute. 28.12.

1 ebhubhisa: Heb. equma.

c 2 Kho. 2.16. Hez. 3.12,14. 8.3. Seb. 8.39.

d 17.1.

e 21.20.

f Josh. 6.18. Seb. 16.20.

g Josh. 6.18. Seb. 16.20.

h 2 Lan. 15.2.

i 16.31.

j Josh. 19.26.

k 16.33.

l 2 Kho. 3.13.

m 22.6.

n Josh. 19.26.

o Josh. 24.15. 2 Kho. 17.41.

p 19.10,14.

q 18.19.

r 18.38.

s Levi 19.28. Dute. 14.1.

t 18.36. Eks. 29.41. Seb. 3.1. 2 Kho. 3.20.

u 18.26.

v 19.10,14.

w Gen. 32.28.

x Levi 1.7.

y Hlu. 6.20.

z 18.32,38.

a Eks. 3.6.

b 20.13. Josh. 4.24. 1 Sam. 17.46.

c Nani 16.28.

d Levi 9.24. 1 Lan. 21.26.

e 18.24.

f Hlu. 4.7.

g Dute. 13.1-5. 18.20. 2 Kho. 10.25.

h Josh. 19.26.

i 2 Kho. 4.34,35. Jak. 5.18.

j Luka 12.54.

k Gen. 46.29. Eks. 14.6. 2 Kho. 9.21. Jer. 46.4.

l Josh. 17.16.

m 2 Kho. 3.15.

n 2 Kho. 4.29. 9.1. Jobe 38.3. 40.7. Isa. 11.5. Jer. 1.17. Luka 12.35. Efe. 6.14. 1 Pet. 1.13. Eks. 12.11.

o Josh. 17.16.

a 18.40.

b Ruthe 1.17.

c Josh. 15.28.

d Nani 11.15.

e Eks. 24.18. 34.28. Dute. 9.9,18. Mat. 4.2. Mark. 1.13. Luka 4.2.

f Eks. 3.1.

g Nani 25.11,13. 2 Kho. 10.16.

h 19.14. 18.30. Roma 11.3.

i 18.4.

j 18.22.

k Eks. 24.12. 34.2.

l Hez. 1.4.

m Jobe 4.16. Hlab. 107.29.

n Eks. 3.6.

o 19.9.

p 19.10.

q 11.24.

r 2 Kho. 8.12,13.

s 2 Kho. 9.1-3.

t Hlu. 7.22.

u 19.15. 2 Kho. 8.8,12. 9.14. 13.3,22,24.

v 2 Kho. 9. 10.

w Hos. 6.5.

x Roma 11.4.

y Gen. 41.40.

z 2 Kho. 2. 8.

a Mat. 8.21,22. Luka 9.61,62.

b 2 Sam. 24.22.

c 2 Kho. 2.1.

d 2 Kho. 6.15.

a 15.18. 20.2,5,9. 2 Kho. 6.24. 8.7,9. Jer. 49.27. Amos 1.4. 2 Kho. 13.3,24,25.

b 16.24.

c 20.11,21,22,31,32,40,41,43. 22.2,3,4. 2 Kho. 5.6,7,8. 6. 9.

d 2 Kho. 5.7.

e Ruthe 1.17.

f 20.11,21,22,31,32,40,41,43. 22.2,3,4. 2 Kho. 5.6,7,8. 6. 9.

g 22.34. 2 Lan. 9.24. 18.33. Eks. 13.18.

h 20.16.

i 20.28.

j 18.36.

k 20.1,12. 16.9.

l 20.11,21,22,31,32,40,41,43. 22.2,3,4. 2 Kho. 5.6,7,8. 6.9.

m 20.13.

n 20.11,21,22,31,32,40,41,43. 22.2,3,4. 2 Kho. 5.6,7,8. 6.9.

o 20.26. 2 Sam. 11.1.

p Dute. 3.10.

q Dute. 3.10.

r 20.30. Josh. 12.18. 13.4. 1 Sam. 29.1. 2 Kho. 13.17.

s Hlu. 13.6.

t 20.23.

u 20.13.

v 20.30. Josh. 12.18. 13.4. 1 Sam. 29.1. 2 Kho. 13.17.

w 21.27. Gen. 37.34. 2 Sam. 3.31. 2 Kho. 6.30. 19.1,2. 1 Lan. 21.16. Neh. 9.1. Esta 4.1. Hlab. 35.13. 69.11. Isa. 22.12. 37.1,2. Jow. 1.13. Jonah 3.5,6,8. Isam. 11.3.

x 20.11,21,22,31,32,40,41,43. 22.2,3,4. 2 Kho. 5.6,7,8. 6.9.

y 20.11,21,22,31,32,40,41,43. 22.2,3,4. 2 Kho. 5.6,7,8. 6.9.

z Gen. 44.5.

a 15.20.

b 11.24.

c 22.31.

d 2 Kho. 2.3.

e 13.17.

f 13.24.

g 1 Sam. 28.8.

h 20.42. 2 Kho. 10.24.

i 20.7.

j 20.7.

k 22.38. 1 Sam. 28.18.

l 20.7.

m 21.4.

a Josh. 17.16.

b 1 Sam. 8.14.

c Levi 25.23. Nani 36.7. Hez. 46.18.

d 20.43.

e 8.66.

f Esta 3.12.

g 21.11. 20.7. Ruthe 4.2.

h Dute. 13.13.

i Eks. 22.28. Levi 24.16. Seb. 6.11.

j 21.13. Jobe 1.5,11. 2.5, 9.

k Isa. 58.4,5.

l 21.11. 20.7. Ruthe 4.2.

m 21.13. Jobe 1.5,11. 2.5,9.

n Hlab. 9.12.

o 21.28. 17.1. 2 Kho. 1.3,8. 9.36.

p 21.43. 16.24.

q 22.38. 2 Kho. 9.26.

r 18.17.

s 21.25. 2 Kho. 17.17. Roma 7.14.

t 14.10. 2 Kho. 9.8.

u 16.3.

v 1 Sam. 25.22.

w Dute. 32.36.

x 15.29.

y 16.3,11.

z 14.16.

a 2 Kho. 9.36.

b 14.11.

c 16.30-33.

d 21.20.

e 15.12. 2 Kho. 17.12. 21.11. Dute. 29.17.

f Gen. 15.16. 2 Kho. 21.11.

g 2 Kho. 6.30. Gen. 44.13.

h 20.31.

i 2 Sam. 12.16.

j 2 Kho. 9.25.

a 2 Lan. 18.2-34.

b 15.24. 22.41.

c 20.7.

d 4.13. Josh. 21.38. 2 Kho. 8.28. 9.1,14. 2 Lan. 22.5. Dute. 4.43. Josh. 20.8. 1 Lan. 6.80.

e 2 Kho. 3.7.

f 18.19.

g 2 Kho. 3.11.

h 16.24.

i Zek. 1.18,19. Jer. 27.2. 28.10. Seb. 21.11.

j Dute. 33.17.

k 17.1.

l Nani 22.18.

m Nani 27.17.

n 22.8.

o Isa. 6.1. Hez. 1.26. 10.1. Dan. 7.9. Isam. 4.2. 20.4.

p Jobe 1.6. 2.1. Hlab. 103.20,21. Zek. 1.10. Mat. 18.10. Heb. 1.7,14. 12.22. Isam. 9.16. Dute. 33.2.

q Hlu. 9.23. Isa. 19.14. Jer. 4.10. Hez. 14.9. 2 Thes. 2.11.

r Lilo 3.30. Mika 5.1. Mat. 5.39. 26.67. Mark. 14.65. Joha. 18.22. Seb. 23.2.

s 2 Lan. 16.10.

t Hlu. 8.9.

u Nani 16.29. Dute. 18.20-22.

v 1 Sam. 28.8.

w 1 Sam. 28.8.

x 20.1,24.

y 20.33,34.

z 2 Lan. 18.31.

a 2 Lan. 18.31.

b 20.42. 21.19.

c Amos 3.15.

d 2 Lan. 20.31-33.

e 2 Lan. 17.3,6.

f 15.14.

g 2 Lan. 18.1. 19.2.

h 2 Lan. 20.34.

i 15.12. Dute. 23.17.

j 2 Sam. 8.14. 2 Kho. 3.9.

k 4.5.

l 2 Lan. 20.35-37.

m 10.22.

n 9.28.

o Nani 33.35.

p 2 Lan. 21.1.

q 22.40,49.

r 16.30,31.

s 14.16.

t 16.30,31.

a 2 Sam. 8.2.

b 3.5.

c Hlu. 3.20.

d 1.3,6,16. Mat. 10.25. 12.24,27. Mark. 3.22. Luka 11.15,18,19.

e Josh. 15.11.

f 8.8.

g 1 Kho. 21.17.

h 1.3,6,16. Mat. 10.25. 12.24,27. Mark. 3.22. Luka 11.15,18,19.

i Josh. 15.11.

j 1.3,6,16. Mat. 10.25. 12.24,27. Mark. 3.22. Luka 11.15,18,19.

k Josh. 15.11.

l Gen. 37.19. Gen. 25.25. 27.11. Isa. 20.2. Zek. 13.4. Mat. 3.4. Mark. 1.6.

m 1 Kho. 21.17.

n Hlu. 13.6.

o Luka 9.54.

p Jobe 1.16.

q 1.14. 1 Sam. 26.21. Hlab. 72.14. 1 Sam. 18.30.

r 1.3,6,16. Mat. 10.25. 12.24,27. Mark. 3.22. Luka 11.15,18,19.

s Josh. 15.11.

a 1.11. Gen. 5.24.

b 1 Kho. 19.21.

c 4.38. Josh. 5.9.

d 1.4,6. Ruthe 1.15,16.

e Josh. 16.2.

f 1.4,6. 1 Sam. 20.3.

g 2.5,7,15. 4.1,38. 5.22. 6.1. 9.1. 9.4. 1 Sam. 10.10. 19.20. 1 Kho. 18.4.20.35.

h 4.38.

i 1 Kho. 16.34.

j 2.4,6. 1 Sam. 20.3.

k 4.38.

l 2.4,6. 1 Sam. 20.3.

m 1 Kho. 19.19.

n 2.14. Eks. 14.21.

o Dute. 21.17.

p 6.17. Hlab. 68.17. 104.4.

1 kwabehlukanisa: Heb. kwenza ukwehlukana phakathi kwabo.

q 13.14.

r 1 Kho. 11.30.

s 2.8.

t 2.7.

u 1 Kho. 18.12.

v 8.11. Hlu. 3.25.

w 2.8,14. 4.29,41. 5.10. 6.6. Eks. 15.25. Mark. 7.33. 8.23. Joha. 9.6. Eks. 7.19.

x 2.19.

y 1 Kho. 3.7. Gen. 44.20. 1 Sam. 20.35.

a 1.17.

b 1 Kho. 16.31,32.

c 1 Kho. 12.28,31,32.

d 1 Kho. 14.16.

e Amos 1.1.

f Isa. 16.1,2.

g 1.1.

h 1 Kho. 22.4.

i 1 Kho. 22.47.

j 3.13. Josh. 7.7.

k 1 Kho. 22.7.

l 2.25.

m 1 Kho. 19.21. Joha. 13.4,5.

n 2 Sam. 16.10.

o Hez. 14.3. Hlu. 10.14.

p 1 Kho. 18.19.

q 1 Kho. 17.1.

r 5.1. Gen. 19.21.

s 1 Sam. 10.5,6. 1 Lan. 25.1.

t 1 Kho. 18.46. Hez. 1.3. 3.14,22. 8.1. 37.1. 40.1.

u Jer. 14.3.

v 20.10. 1 Kho. 16.31.

w Eks. 29.39,40. 1 Kho. 18.29,36.

x 3.19.

y Isa. 16.7. Isa. 16.11. Jer. 48.31,36. Isa. 15.1.

z Hlu. 20.2.

a Amos 2.1. Micah 6.8.

b 2 Lan. 20.1,22,23.

a 2.3.

b 1 Sam. 22.2. Levi 25.39-41. Neh. 5.5. Mat. 18.25.

c 6.5. Eks. 3.22. 11.2. 12.35.

d Hlu. 13.6. 1 Kho. 17.16.

e Josh. 19.18.

f 1 Sam. 25.2. 2 Sam. 19.32.

g Hlu. 13.6. 1 Kho. 17.16.

h Hlu. 3.20.

i Hlu. 3.20.

j 14,25. 5.20. 8.4,5.

k Josh. 19.18.

l 1 Sam. 16.4.

m 5.1. 2 Sam. 19.13.

n Gen. 18.14.

o Gen. 29.13. 33.4. 48.10.

p Hlu. 13.6. 1 Kho. 17.16.

q 4.28.

r Hlab. 121.6.

s 4.10,32.

t Hlu. 13.6. 1 Kho. 17.16.

u 4.4,5,33.

v Hlu. 13.6. 1 Kho. 17.16.

w Nani 28.11.

x 2.25. Josh. 19.26.

y 2.7.

z Josh. 19.18.

a 4.25.

b Mat. 28.9.

c 4.16.

d 1 Kho. 18.46.

e Luka 10.4. 1 Sam. 13.10.

f 2.21. Seb. 19.12.

g 2.2. 1 Sam. 1.26. 20.3.

h Joha. 11.11.

i 4.4. Mat. 6.6. 9.25. Mark. 5.37,40. Luka 8.51,54.

j 1 Kho. 17.20,21.

k 1 Kho. 18.42. 1 Kho. 17.21. Seb. 20.10.

l 1 Kho. 18.42. 1 Kho. 17.21. Seb. 20.10.

m 4.4. Mat. 6.6. 9.25. Mark. 5.37,40. Luka 8.51,54.

n 8.1,5. 1 Kho. 17.23. Heb. 11.35.

o 2.1.

p 8.1.

q 4.1. 2.3.

r 2.3,5. Dute. 33.3. Luka 10.39. Seb. 22.3.

s Hez. 24.3.

t 2.21.

u 1 Sam. 9.4.

v 1 Sam. 9.7.

w Levi 2.14.

x Mat. 14.16-21. 15.32-38. Mark. 6.37-44. 8.4-9. Luka 9.13-17. Joha. 6.5-13.

y 6.15.

z Ruthe 2.14.

a Ruthe 2.14.

a 4.13.

b 6.23.

c 1 Sam. 9.7.

d 5.22,23. Hlu. 14.12.

e 1 Kho. 20.7.

f 1 Kho. 20.7.

g Gen. 44.13.

h Gen. 30.2. Dute. 32.39.

i 1 Kho. 20.7.

j 1 Kho. 20.7.

k 2.21. Joha. 9.7.

l 1 Kho. 11.24.

m 6.21. 8.9. Hlu. 17.10.

n 5.10. Jobe 33.25.

o Luka 4.27.

p Dan. 2.47. 3.29. 6.26,27.

1 isipho: Heb. isibusiso.

q Gen. 33.11.

r 1 Kho. 17.1.

s Gen. 14.23.

t 1 Kho. 15.18. Zek. 12.11.

u 7.2,17.

v 1 Sam. 1.17.

w 4.12.

x Ruthe 3.13.

y Gen. 24.64.

z Josh. 24.33.

a 2.3.

b 6.3.

c Dute. 14.25.

d Isa. 3.22.

e 15.5. Eks. 4.6.

a 2.3.

b 4.3.

c 2.21.

d 1 Kho. 20.7.

e Eks. 18.20.

f Gen. 37.17.

g 2 Lan. 32.7. Hlab. 55.18.

h 2.11. Hlab. 34.7. Zek. 1.8. 6.1-7.

i Gen. 19.11.

j 6.17.

k 8.9. 5.13.

l Gen. 48.22.

m Roma 12.20.

n 6.8,9. 5.2. 13.20. 24.2. 2 Lan. 22.1. 25.9,10,13. 26.11.

o 1 Kho. 20.2.

p Nani 18.27,30.

q Dute. 28.53. Hez. 5.10.

r 1 Kho. 21.27. Gen. 44.13.

s 1 Kho. 21.27. Gen. 44.13.

t Ruthe 1.17.

u Hez. 8.1. 14.1. 20.1.

v Isa. 1.21. 1 Kho. 18.4. 21.13.

w 7.17.

x Jobe 2.9.

a 7.18.

b 7.17,19. 9.25. 15.25.

c Mal. 3.10. Gen. 7.11.

d Levi 13.46.

e 7.10. Joha. 4.6.

f 7.1.

g 7.2.

h 6.32.

i 7.1

j 7.2.

a 4.35.

b 4.38. Hlab. 105.16. Hag. 1.11. Gen. 41.27. 1 Kho. 17.1. Seb. 11.28.

c 4.12.

d 8.1.

e 1 Kho. 11.24.

f 1 Kho. 20.2.

g 1 Kho. 19.17.

h 1 Sam. 9.7.

i 5.13.

j 8.15.

k 2.17.

l 10.32. 12.17. 13.3,7,22. Amos 1.3.

m Isa. 13.16. Hos. 13.16. Nah. 3.10. Hlab. 137.9. Hos. 10.14.

n 15.16. Hos. 13.16. Amos 1.13.

o 2 Sam. 3.8.

p 1 Kho. 19.15.

q 8.10.

r 1.17.

s 2 Lan. 21.1,3,4.

t 2 Lan. 21.5-10.

u 8.26. 9.2.

v 2 Sam. 7.12,13. Hlab. 132.11.

w 2 Lan. 21.7.

x 3.9. 1 Kho. 22.47.

y 2 Sam. 18.17.

z Josh. 10.29. 2 Lan. 21.10.

a 2 Lan. 21.20.

b 2 Lan. 22.1-6.

c 9.29.

d 2 Lan. 22.2.

e Gen. 19.14.

f 8.15.

g 1 Kho. 22.3.

h 9.15.

i Josh. 17.16.

j 9.16.

a 2.3.

b 1 Kho. 18.46.

c 1 Sam. 10.1.

d 8.28,29. 1 Kho. 22.3.

e 9.14. 8.18,26. 1 Kho. 21.29. 1 Kho. 19.16. 2 Lan. 22.2. 2 Lan. 21.6. Ezra 5.1. 6.14. Zek. 1.1.

f 9.5,11.

g 1 Sam. 10.1

h 2.3.

i 1 Kho. 18.4. 21.15.

j 1 Kho. 14.10. 21.21. 10.17.

k 1 Sam. 25.22.

l Dute. 32.36.

m 1 Kho. 14.10. 15.29. 21.22.

n 1 Kho. 16.3,11.

o 9.35,36. 1 Kho. 21.23.

p Josh. 17.16.

q 5.21.

r 9.20. Jer. 29.26. Hos. 9.7. Joha. 10.20. Seb. 26.24.

s 1 Kho. 18.27.

t Mat. 21.8. Mark. 11.8.

u 1 Kho. 1.34.

v 8.28.

w 1 Kho. 19.17.

x 8.29.

y Josh. 17.16.

z 8.29.

a 2 Sam. 18.27.

b 9.2,14.

c 2 Lan. 22.7.

d 9.25,26.

e 2 Lan. 21.13. Eks. 7.11.

f 2 Lan. 21.13. Eks. 7.11.

g 7.2.

h Isa. 21.7,9.

i 1 Kho. 21.29.

j Isa. 13.1. 15.1. 21.1. Jer. 23.33. Zek. 9.1. Mal. 1.1.

k 1 Kho. 21.29.

l 2 Lan. 22.9. Josh. 17.11.

m 2 Lan. 22.9. Josh. 17.11.

n 23.30. 14.20.

o Jer. 4.30. Hez. 23.40.

p 2 Sam. 6.16.

q 1 Kho. 16.9-20.

r 1 Kho. 16.31.

s 9.26. 1 Kho. 21.23.

t Hlab. 83.10. Jer. 8.2. 9.22. 16.4. 25.33.

a 1 Kho. 16.24.

b Josh. 9.8,11.

c Hlab. 81.6. Jer. 24.1,2.

d 9.14,24.

e 1 Sam. 3.19.

f 1 Kho. 21.19,21,29.

g 2 Sam. 20.26 .

h Josh. 10.28.

i 8.29. 9.16. 2 Lan. 21.17. 2 Lan. 22.8.

j 1 Kho. 11.19.

k Jer. 35.6.

l 1 Lan. 2.55.

m Ezra 10.19. Hez. 17.18. 1 Lan. 29.24.

n 1 Kho. 19.10.

o 9.8.

p 10.10.

q 1 Kho. 16.31,32.

r 1 Kho. 18.19. 22.6.

s Levi 23.36.

t Eks. 32.5.

u 10.26. 11.18. 1 Kho. 16 . 32.

v Mat. 22.11.

w 1 Kho. 20.39,42.

x 11.4,6. 1 Sam. 22.17.

y 1 Kho. 18.40.

z 11.4,6. 1 Sam. 22.17.

a Ezra 6.11. Dan. 2.5. 3.29.

b 1 Kho. 14.16.

c 1 Kho. 12.28,29.

d 15.12. 10.35. 13.1,10. 14.23. 15.8.

e 1 Kho. 14.16.

f 13.25. 14.25.

g 8.12. 1 Kho. 19.17.

h Dute. 2.36.

i Amos 1.3.

j Amos 1.3.

a 8.26. Hlu. 9.5.

b 2 Lan. 22.10. 24.1.

c 11.9. 2 Lan. 22.11.

d 11.19. 2 Sam. 20.23.

e 10.25. 1 Sam. 22.17.

f 1 Lan. 9.25.

g 2 Lan. 23.5.

h 10.25. 1 Sam. 22.17.

i 1 Lan. 9.25.

j 6.14.

k 11.15. 1 Kho. 6.9.

l Nani 27.17.

m 1 Lan. 9.25.

n 1 Lan. 18.7. 2 Sam. 8.7.

o 10.25. 1 Sam. 22.17.

p 2 Sam. 1.10.

q Eks. 25.16. 31.18. Dute. 17.18.

r 23.3. 2 Lan. 34.31.

s 1 Kho. 1.34.

t Gen. 44.13.

u Nani 31.14. 2 Lan. 23.14.

v 11.15. 1 Kho. 6.9.

w 2 Lan. 23.15.

x Josh. 24.25.

y 2 Sam. 5.3.

z 10.21,26.

a Dute. 12.3.

b 11.4.

c 11.6. 2 Lan. 23.20.

a 2 Lan. 24.1-14.

b Josh. 15.28.

c 14.4. 1 Kho. 15.14.

d 22.4.

e Eks. 30.12,16. 2 Lan. 24.6,9.

f Hez. 27.9,27.

g 2 Lan. 24.7.

h 2 Lan. 24.5,6.

i Mark. 12.41. Luka 21.1.

j 22.4,8. 23.4. 25.18. 2 Lan. 24.11. 26.20. 31.10. Nani 35.25.

k 5.23.

l 22.5,6.

m 22.5,6.

n 2 Lan. 24.

o 25.14,15. 1 Kho. 7.50.

p 22.7.

q Levi 5.15,18.

r Levi 4.24,29.

s Levi 7.7. Nani 18.9.

t 8.12. 1 Kho. 19.17.

u 1 Sam. 17.4.

v 8.11. 1 Kho. 2.15.

w 16.8. 18.15,16. 14.14. 1 Kho. 15.18. 1 Kho. 14.26.

x 12.4.

y 2 Lan. 24.23.

z 14.5. 2 Lan. 24.25-27.

a 1 Lan. 26.16.

a 1 Kho. 14.16.

b Hlu. 2.14.

c 8.12. 1 Kho. 19.17.

d 13.24,25.

e 13.22. 1 Sam. 18.29.

f Eks. 32.11. Hlab. 78.34.

g 14.26. Eks. 3.9.

h 13.25. 14.25,27.

i Hlu. 3.9.

j 2 Sam. 18.17.

k 1 Kho. 14.16.

l 1 Kho. 16.33.

m Amos 1.3.

n 1 Kho. 14.16.

o 14.15.

p 13.14,19,25.

q 14.8-14. 2 Lan. 25.17-24.

r 9.1.

s 2.12.

t 1 Kho. 20.26. Josh. 12.18.

u Hlu. 13.6.

v 13.25.

w 1.1. 3.7. 24.2.

x 8.12.

y 14.27.

z Eks. 2.24,25.

a Eks. 32.13.

b 13.18,19. Amos 1.4.

a 13.10.

b 12.21. 2 Lan. 25.1-4.

c 12.3. 15.4,35. 16.4. 1 Kho. 15.14.

d 12.20.

e Dute. 24.16. Jer. 31.30. Hez. 18.4,20.

f 2 Lan. 25.11.

g 2 Sam. 8.13. 1 Lan. 18.12. Hlab. 60.

h Josh. 15.38.

i 2 Lan. 25.17-24.

j 14.11. 23.29. 2 Lan. 25.13.

k Hlu. 9.8.

l Hlu. 9.15.

m Dute. 8.14. 2 Lan. 26.16. 32.25. Hez. 28.2,5,17.

n Dute. 2.5.

o Josh. 15.10.

p 1 Sam. 4.10. 2 Sam. 18.17.

q Josh. 15.10.

r Neh. 8.16.

s 2 Lan. 26.9. Jer. 31.38. Zek. 14.10. 2 Lan. 25.23.

t 12.18. 1 Kho. 7.51.

u 13.12,13.

v 2 Lan. 25.25. 26.2.

w 2 Lan. 25.27.

x Josh. 10.3.

y 16.6. Dute. 2. Kin 26. 2 Lan. 8.17. 26.2.

z 1 Kho. 14.16.

a 1 Kho. 8.65.

b Dute. 3.17. 4.49. Josh. 3.16.

c Jonah 1.1. Mat. 12.39,40.

d Josh. 19.13.

e 13.4. Eks. 3.7.

f Dute. 32.36.

g 13.5,23.

h 1 Kho. 11.24.

i 2 Sam. 8.6. 1 Kho. 11.24. 1 Lan. 18.5,6. 2 Lan. 8.3.

a 14.21.

b 2 Lan. 26.3,4.

c 2 Lan. 26.3,4.

d 14.4.

e 2 Lan. 26.20-23.

f Levi 13.46.

g 2 Lan. 26.23.

h 1 Kho. 14.16.

i 10.30.

j 1 Kho. 14.17.

k 1 Kho. 4.24.

l 1 Kho. 14.17.

m 8.12.

n 1 Kho. 14.16.

o 1 Lan. 5.26. Hos. 5.13. 8.9.

p Gen. 10.11. Hlab. 83. 8.

q Eks. 38.25,26.

r 14.5.

s 24.14.

t Eks. 38.25,26.

u 1 Kho. 14.16.

v 7.2.

w 1 Kho. 16.18. 2 Lan. 36.19.

x 1 Kho. 14.16.

y 16.7. 1 Lan. 5.26. Isa. 9.1.

z 1 Kho. 15.20.

a 2 Sam. 20.14,15.

b 1 Kho. 15.20.

c Josh. 16.6.

d Josh. 19.37.

e 1 Kho. 9 15. Josh. 11.1.

f 2 Lan. 27.1,2.

g 15.3. 2 Lan. 27.6.

h 14.4.

i 2 Lan. 23.20. 27.3. 1 Lan. 9.18. Hez. 46.1,2.

j 2 Lan. 27.7.

k 16.5.

l 15.27.

m 2 Lan. 27.9.

a 2 Lan. 28.1-4.

b Levi 18.21. Hlab. 106.37,38.

c 21.2. Dute. 12.31. 18.9.

d 14.4.

e 1 Kho. 14.23.

f Isa. 7.1,4-9.

g 2 Lan. 28.5,6.

h 2 Lan. 28.16,20,21.

i 2 Lan. 28.16,20,21.

j 12.18.

k 1 Kho. 15.19.

l Isa. 22.6. Amos 1.5. 9.7.

m Isa. 8.2.

n 2 Lan. 26.16,18,19.

o 2 Lan. 4.1.

p Eks. 40.6,29.

q 16.11.

r 16.11.

s 16.11.

t Eks. 29.39,40,41.

u 2 Lan. 4.1.

v 24.13. 2 Lan. 28.24.

w 1 Kho. 7.27,28,38.

x 1 Kho. 7.23,25.

y 2 Lan. 28.26,27.

z 2 Lan. 28.27.

a 17.13. 1 Kho. 9.7.

b 17.6.

c Ezra 4.2,9,10.

d 17.30. Gen. 10.10.

e 1 Kho. 8.65.

f 17.31. 18.34. 19.13.

g 1 Kho. 12.29.

h 17.32,33.

a 17.1. 16.2.

b 2 Lan. 28.27. 2 Lan. 29.1,2.

c 20.3. 2 Lan. 31.20.

d 18.22. 2 Lan. 31.1. 2 Lan. 30.14. 1 Kho. 15.14.

e Dute. 16.21. Mika 5.14. Eks. 34.13.

f Nani 21.8,9.

g 19.10. Hlab. 13.5. 33.21.

h 23.25.

i Dute. 10.20. Josh. 23.8.

j 2 Lan. 15.2. Gen. 39.2.

k 1 Sam. 18.5.

l 16.7.

m Isa. 14.29.

n 17.9.

o 17.3-7.

p Dan. 9.10.

q Dute. 17.2.

r 2 Lan. 32.1. Isa. 36.1.

s 2 Lan. 32.9. Josh. 10.3.

t 23.33.

u 16.8. 12.18.

v 19.37. Isa. 36.2,37,38. 2 Lan. 32.9-22.

w Isa. 20.1.

x 20.20. Isa. 7.3.

y Isa. 22.15,19,20.

z Isa. 22.15,19,20.

a 18.37. 2 Sam. 8.16.

b 2 Lan. 32.10.

c Ezra 4.7. Dan. 2.4.

d 2 Lan. 32.18.

e 2 Lan. 32.15.

f 19.10. Gen. 3.13.

g 1 Kho. 4.25.

h Dute. 8.7,8.

i Eks. 3.8.

j 19.12. 2 Lan. 32.14. Is. 10.10,11.

k 19.13.

l 1 Kho. 8.65.

m Isa. 10.9. Jer. 49.23.

n Dan. 3.15.

o 18.18,26. 19.2.

p 19.1. Gen. 44.13. Isa. 33.7.

a 18.37.

b 1 Kho. 20.31.

c 19.14. Hlab. 73.16,17. 1 Kho. 8.29,30.

d 1 Kho. 20.31.

e 2 Lan. 32.20.

f 2 Sam. 16.12.

g 19.16. 18.35. 1 Sam. 17.26.

h Hlab. 50.21.

i Nani 12.2. 1 Sam. 7.9.

j 17.6. Isa. 1.9.

k 18.17,28. 2 Sam. 9.9.

l 19.35,36,37.

m Jer. 51.1. Isa. 37.7.

n 19.9. 7.6.

o Josh. 10.29.

p 18.14.

q 1 Sam. 23.27.

r Isa. 11.11. 18.1. 20.3-5. 43.3. 45.14. Gen. 10.6.

s 18.5.

t 18.29,30.

u 18.33.

v 17.6.

w Hez. 27.23. Amos 1.5.

x Gen. 11.31. 27.43.

y Hez. 27.23. Amos 1.5.

z Isa. 37.12.

a 18.34.

b Isa. 37.13.

c 19.9. 2 Lan. 32.17.

d 2 Lan. 32.20.

e Eks. 25.22.

f 19.19. 1 Kho. 18.39. Neh. 9.6. Jer. 10.10,12. Hlab. 86.10.

g Hlab. 31.2. 71.2. Dan. 9.18.

h Dan. 9.18. 2 Lan. 6.40.

i 19.4.

j Hlab. 115.4. 2 Lan. 32.19.

k Josh. 4.24.

l 20.5.

m Lilo 2.13.

n Jobe 16.4. Hlab. 22.7. 109.25. Lilo 2.15.

o 19.4.

p 19.6.

q Hlab. 71.22. Isa. 5.24. 60.9. Jer. 51.5.

r 18.17.

s Hlab. 20.7.

t Jer. 22.6,23. Hlu. 9.15.

u Jer. 22.6,23. Hlu. 9.15.

v Josh. 19.26.

w Isa. 45.7.

x Isa. 10.5.

y Gen. 1.11.

z Hlab. 129.6.

a 1 Sam. 29.6.

b Jobe 41.2. Isa. 30.28. Hez. 29.4. 38.4. Amos 4.2.

c 19.33,36.

d 20.8,9. 1 Sam. 2.34. Isa. 7.11,14. Luka 2.12. 1 Kho. 13.3.

e Levi 25.5,11. Levi 25.21,22.

f 2 Lan. 32.22,23.

g Isa. 9.7.

h 2 Sam. 20.15.

i 19.28.

j 20.6. Isa. 31.5.

k 1 Kho. 11.13.

l 2 Lan. 32.21. Hos. 1.7.

m 2 Sam. 24.16.

n 19.8.

o Gen. 10.11. Jonah 1.2.

p 17.31.

q 19.7.

r Ezra 4.2.

a 2 Lan. 32.24. Isa. 38.1-8,21,22.

b 1 Sam. 20.25.

c Neh. 5.19.13. 14,22,31.

d 1 Kho. 8.61.

e 18.3.

f Hlab. 39.13.

g 1 Sam. 9.16. 10.1.

h 19.20. Hlab. 65.2.

i Hlab. 39.12. 56.8.

j 19.34.

k Isa. 38.21.

l Levi 13.18.

m 19.29.

n 3.18.

o Hlab. 102.11.

p Isa. 39.1-8.

q Isa. 39.2. 2 Lan. 32.31.

r 20.13.

s 25.13. 24.13. Jer. 20.5. Jer. 27.19-22. 52.17.

t 24.12. 2 Lan. 33.11.

u 1 Sam. 3.18. 2 Lan. 32.25,26.

v 2 Lan. 32.32.

w 18.17. Neh. 2.14. 3.16.

x 2 Lan. 32.30. Isa. 22.9,11.

y 2 Lan. 32.33.

a 2 Lan. 33.1-9.

b 16.3.

c 18.4. 23.4,6.

d 21.13. 1 Kho. 16.32,33.

e 17.16. 23.5. Dute. 4.19.

f Jer. 7.30. 32.34. Hez. 7.20. 8.6.

g 21.7. 23.27. 2 Sam. 7.13. 1 Kho. 8.29. 9.3. Dute. 12.11. Hlab. 132.13,14.

h 17.16. 23.5. Dute. 4.19.

i 23.12. 1 Kho. 6.36. 7.12. 2 Lan. 4.9.

j Levi 18.21.

k Levi 19.26.

l 17.17. Gen. 44.5.

m 23.24. Levi 19.31.

n 21.15. 22.17. 23.19. Dute. 4.25.

o 21.4. 23.4.

p 2 Sam. 7.10.

q 21.2. 23.26. 24.3,4. Jer. 15.4.

r 1 Kho. 21.26.

s 21.9,16. 1 Kho. 14.16.

t 21.21. 23.24. Dute. 29.17.

u 1 Sam. 3.11.

v Isa. 28.17. Isa. 34.11. Lilo 2.8. Amos 7.7,8.

w 2 Lan. 33.11-19.

x 2 Lan. 33.20.

y 21.26. 2 Sam. 6.6-8. 1 Lan. 13.7-11. 2 Lan. 26.23.

z 2 Lan. 33.21-25.

a Nani 33.33.

b 21.2-6,11.

c 22.17. 1 Kho. 11.33.

d 21.18.

a 2 Lan. 34.1,2.

b Josh. 15.39.

c Dute. 5.32.

d 2 Lan. 34.8-28.

e 22.8. 12.10.

f 12.4. 2 Lan. 34.9.

g 12.15.

h Dute. 31.24-26. 2 Lan. 34.14.

i 22.19. Gen. 44.13.

j 25.22. Jer. 26.24. 39.14. 40.5.

k 22.17. Dute. 29.27.

l 21.22. Dute. 29.25,26.

m 21.6,15.

n 22.13.

o Hlab. 51.17. Isa. 57.15.

p 22.11. 1 Kho. 21.29.

q Levi 26.31,32. 2 Lan. 29.8. 30.7. Jer. 19.8. 25.9,18. 29.18. 44.22. Mika 6.16.

r Jer. 24.9. 26.6. 44.22.

s 22.19. Gen. 44.13.

t Hlab. 37.37. Isa. 57.1,2.

a 2 Lan. 34.29-32.

b Dute. 31.11.

c 22.8.

d 11.14. 2 Lan. 6.13. 34.31.

e Dute. 13.4. 2 Lan. 15.12.

f 12.10.

g 25.18. Jer. 52.24.

h 21.3,7.

i 2 Sam. 15.23.

j 21.3.

k 21.7.

l 2 Sam. 15.23.

m 23.15. 2 Lan. 15.16. 2 Lan. 30.14.

n 2 Lan. 34.4.

o Dute. 23.17.

p Hez. 16.16.

q 1 Kho. 15.22. Josh. 18.24.

r Josh. 15.28.

s Hez. 44.10-14. Levi 21.17-22.

t Isa. 30.33. Jer. 7.31,32. 19.6,11-14.

u Josh. 18.16.

v Levi 18.21.

w 1 Kho. 11.7.

x 23.5.

y 1 Lan. 9.26,33. 23.28. 28.12. 2 Lan. 31.11. Ezra 8.29. 10.6. Neh. 10.37,38,39. 1 Sam. 9.22.

z 1 Lan. 26.18.

a Hlu. 3.20.

b Jer. 19.13. 32.29. Zef. 1.5.

c 21.5.

d 23.4.6.

e 1 Kho. 11.5.

f Nani 21.29.

g 1 Kho. 11.5.

h 1 Kho. 12.28,29,33.

i 1 Kho. 14.16.

j 1 Kho. 13.2.

k Hez. 39.15. Jer. 31.21.

l 1 Kho. 13.1,30. Hlu. 13.6.

m 1 Kho. 13.11,31.

n 2 Lan. 34.6,7.

o 11.18. Eks. 22.20. 1 Kho. 18.40.

p 2 Lan. 34.5.

q 2 Lan. 35.1-17.

r Eks. 12.3. Levi 23.5. Nani 9.2. Dute. 16.2.

s 23.3,24. 22.11.

t 2 Lan. 35.18,19.

u 21.6.

v 21.11,21. Deut 29.17.

w Levi 19.31. 20.27. Dute. 18.11.

x 18.5.

y Dute. 6.5.

z 21.11.

a 17.18,20. 18.11. 21.13.

b 17.20.

c 21.4.

d 24.18.

e Josh. 10.29.

f 25.6,20,21. Jer. 39.5,6. 52.9,10,26,27.

g 1 Kho. 8.65.

h 18.14.

a 2 Lan. 36.6. Dan. 1.1.

b Jer. 25.1.

c Jer. 25.9. 32.28. Hez. 19.8.

d 25.4. Jer. 35.11.

e 6.23.

f 25.4. Jer. 35.11.

g 13.20.

h 6.23.

i 1 Sam. 11.1.

j 20.17. 21,12,13,14. 23.27.

k 21.11.

l 21.16.

m 2 Lan. 36.9.

n 24.19. 23.37.

o Jer. 24.1. 29.1,2. Hez. 17.12. 2 Lan. 36.10.

p 20.17.

q 16.17. 2 Lan. 36.7. Ezra 1.7. Dan. 1.2. 5.2,3.

r 1 Kho. 7.48-50.

s Jer. 20.5.

t Jer. 24.1.

u 24.16. Jer. 52.28.

v 24.16. Jer. 24.1. 29.2. 1 Sam. 13.19,22.

w 25.12.

x 2 Lan. 36.10. Esta 2.6. Ezek. 1.2.

y Eks. 15.15. Hez. 17.13. 32.21.

z 24.14. 15.20.

a 24.16. Jer. 52.28.

b Jer. 37.1.

c 1 Lan. 3.15. 2 Lan. 36.10.

d 23.34.

e 25.21. Jer. 52.1-27.

f 23.31.

g 23.37. 2 Lan. 36.12.

h 2 Lan. 36.13. Jer. 27.11. Hez. 17.15. Jer. 37.7,8.

a 2 Lan. 36.17. Jer. 34.1,2. 39.1,2. Hez. 24.1, 2.

b Zek. 8.19.

c Hez. 4.2. 17.17. 21.22. 26.8.

d Jer. 39.2. 52.6. Zek. 8.19.

e Lilo 4.9,10.

f Lilo 4.9,10.

g Jer. 39.4-10.

h Jer. 39.4. 52.7.

i Neh. 3.15.

j 24.2. 25.5,10,13,24,25,26. Gen. 15.7. 2 Lan. 36.17. Ezra 5.12. Jobe 1.17. Isa. 13.19.

k Hez. 12.12.

l 2 Sam. 15.28.

m 2 Sam. 15.28.

n Jer. 32.4.

o 23.33.

p Hez. 12.13.

q Hlu. 16.21.

r Zek. 7.5. 8.19.

s Jer. 52.12.

t 24.12. Jer. 52.29.

u 2 Lan. 36.19. Hlab. 79.1.

v Jer. 17.27. Hos. 8.14. Amos 2.5.

w Jer. 52.14.

x 2 Lan. 36.19. Neh. 1.3.

y 2 Lan. 36.20.

z 24.14. Jer. 40.7.

a 1 Kho. 7.15.

b 20.17. 2 Lan. 36.18. Jer. 27.19,22.

c 1 Kho. 7.27.

d 1 Kho. 7.23.

e Eks. 27.3. 1 Kho. 7.45.

f Eks. 27.3. 1 Kho. 7.45.

g 12.13. 1 Kho. 7.50.

h Eks. 25.29. 1 Kho. 7.50.

i Eks. 27.3. 1 Kho. 7.45 .

j Eks. 27.3. 1 Kho. 7.45 .

k 25.13.

l Jer. 52.20.

m 1 Kho. 7.47.

n 1 Kho. 7.15-18. 2 Lan. 3.15.

o 1 Kho. 7.16. Jer. 52.22.

p Jer. 39.14. 40.5.

q 22.12.

r Jer. 40.7-9.

s Josh. 18.25.

t 2 Sam. 23.28,29. 1 Lan. 2.54. 9.16. 11.30. Ezra 2.22. Neh. 7.26.12.28.

u Jer. 40. 8.

v 2 Sam. 20.14.

w Jer. 52.31-34.

x 24.12,15.

y Jer. 52.31.

z Gen. 40.13.

a 2 Sam. 9.7,13.

b Jer. 40.5.

a Gen. 4.25,26. 5.3,6,9,12,15,18,21,25,29,32.

b Gen. 10.2-5.

c 2 Kho. 17.6.

d Gen. 10.3.

e 1 Kho. 10.22.

f Gen. 10.6-8.10.13-18.

g Gen. 10.22-29. 11.10.

h Gen. 10.23.

i Gen. 10.24. 11.13.

j Gen. 10.28.

k Gen. 11.10-26. Luka 3.34-36.

l Gen. 10.24. 11.13.

m Gen. 17.5.

n Gen. 21.2,3.

o Gen. 16.11,15.

p Gen. 25.13-16.

q Isa. 60.7.

r Isa. 60.7.

s Gen. 25.1-4.

t Jobe 2.11.

u 1.9.

v Isa. 60.6. Hlu. 6.1.

w Isa. 60.6. Hlu. 6.1.

x Gen. 25.4.

y Gen. 21.2,3.

z Gen. 25.25,26.

a Gen. 36.4,5,9-13.

b 1.39. Gen. 36.12.

c Gen. 36.20-28.

d 1.38.

e Gen. 36.27.

f Nani 33.31.

g Gen. 36.37,38.

h Gen. 36.37,38.

a Gen. 29.32. 30.5. 35.18,22. 46. 8.

b Gen. 38.3-5. 46.12. Nani 26.19,20.

c Gen. 38.2.

d Gen. 38.7.

e Gen. 38.29,30. Ruthe 4.12. Mat. 1.3.

f Gen. 46.12. Ruthe 4.18.

g 1 Kho. 4.31.

h 1 Kho. 4.31.

i 1 Kho. 4.31.

j Josh. 7.1.

k Josh. 7.1.

l Josh. 6.18. 7.25.

m 1.25. 1 Sam. 27.10. 30.29.

n Ruthe 4.19,20. Mat. 1.4.

o Ruthe 4.19,20. Mat. 1.4.

p Nani 1.7. 2.3. Eks. 6.23.

q Ruthe 4.19,20. Mat. 1.4.

r Nani 1.7. 2.3. Eks. 6.23.

s Ruthe 4.21,22.

t Ruthe 4.21,22.

u 27.18. 1 Sam. 16.6,8. 17.13.

v 27.18. 1 Sam. 16.6,8. 17.13.

w 1 Sam. 16.10. 17.12,14.

x 2 Sam. 2.18.

y 12.18. 2 Sam. 17.25.

z 2.9,42.

a 2.50.

b Eks. 17.10,12. 24.14.

c Eks. 31.2.

d Nani 27.1.

e Nani 32.41,42. Dute. 3.14. Josh. 13.30.

f 2.19,50. 4.4.

g 4.5.

h 2 Sam. 14.2.

i 2.9.

j 2.35.

k 2.28.

l 2.35.

m 11.41.

n 2 Lan. 23.1.

o 2 Lan. 23.1.

p 2 Kho. 25.25. Jer. 36.12,21.

q 2.9,18.

r 4.16. Josh. 15.55.

s 4.21. Josh. 15.44.

t Josh. 15.54.

u Josh. 15.53.

v 4.16. Josh. 15.55.

w 2 Lan. 11.7.

x Josh. 15.27.

y Josh. 15.31. Isa. 10.31.

z Josh. 15.57.

a Josh. 15.17. Hlu. 1.13.

b 2.19.

c Josh. 15.9.

d 4.4. Gen. 35.19.

e 2 Sam. 23.38.

f 4.2. Josh. 15.33.

g 4.2. Josh. 15.33.

h 2.51.

i 4.4. Gen. 35.19.

j 2 Kho. 25.23.

k 2.52.

l 4.2. Josh. 15.33.

m 4.9,10.

n Hlu. 1.16. Josh. 15.57.

o 2 Kho. 10.15. Jer. 35.2.

a 2 Sam. 3.2-5.

b 2 Sam. 2.11.

c 29.27. 2 Sam. 5.5.

d 2 Sam. 2.11.

e 14.4-7. 2 Sam. 5.14-16.

f 2 Sam. 12.24.

g 2 Sam. 13.1.

h 1 Kho. 11.43.

i 1 Kho. 15.8.

j 1 Kho. 15.24.

k 2 Kho. 8.16,24.

l 2 Kho. 8.16,24.

m 2 Kho. 11.2.

n 2 Kho. 12.21.

o 2 Kho. 15.7.

p 2 Kho. 15.38.

q 2 Kho. 16.20.

r 2 Kho. 20.21.

s 2 Kho. 21.18.

t 2 Kho. 21.26.

u Mat. 1.11.

a Gen. 38.29. 46.12.

b 2.19.

c 2.50.

d 2.53,54.

e Josh. 15.56.

f 4.18,39.

g 2.50.

h 2.51.

i 2.24.

j 2.55.

k Gen. 34.19.

l Gen. 3.16.

m Josh. 15.17. Hlu. 1.13. 3.9,11.

n Josh. 15.17. Hlu. 1.13. 3.9,11.

o Neh. 11.35.

p Nani 13.6.

q 2.42.

r 4.19. 6.57.

s 4.4.

t Josh. 15.35.

u Josh. 15.34.

v 1 Sam. 23.1.

w 2 Sam. 10.6.

x 2.3. 9.5. Gen. 38.1,5. 46.12. Nani 26.20. Neh. 11.5.

y 2.42.

z 15.27.

a Josh. 15.44.

b 4.38. Gen. 49.7. Nani 2.4,13. 26.14,22.

c Josh. 19.2-8.

d Josh. 15.29,30.

e Josh. 15.29,30.

f Josh. 15.29,30.

g Josh. 19.4,6.

h 1 Sam. 30.30.

i Josh. 19.4,6.

j Josh. 19.4,6.

k Josh. 15.32.

l Josh. 15.32.

m 4.27.

n Gen. 28.14.

o 4.4,18. Josh. 15.58.

p Hlab. 104.25.

q Hlu. 18.7,27.

r 4.34-38.

s Hlu. 10.12.

t 5.22.

u Gen. 36.8.

v 1 Sam. 15.2.

a Gen. 29.32. 49.3.

b Gen. 35.22. 49.4.

c Gen. 48.15-22.

d Gen. 49.8-10.

e Gen. 46.9. Eks. 6.14. Nani 26.5,6.

f 5.17.

g Dute. 2.36.

h Nani 32.3.

i Nani 32.38. Josh. 13.17. Hez. 25.9.

j Josh. 22.9.

k 5.19,20. 11.38. 27.31. Hlab. 83.6. Gen. 25.12. 2 Sam. 24. 6.

l Josh. 12.5.

m 27.29. Josh. 12.18.

n 2 Kho. 15.5,32.

o 2 Kho. 14.16,28.

p 8.40. 2 Lan. 14.8. Hlab. 7.13. 11. 2.

q Nani 1.3.

r 5.10.

s 1.31. Gen. 25.15.

t 1.31. Gen. 25.15.

u 2 Lan. 18.31. 2 Lan. 14.11.

v Hlab. 22.4. 25.2.

w 4.41.

x 5.6,25. 2 Kho. 15.29. 17.6.

y Hez. 27.5. Dute. 3.9.

z Hez. 27.5. Dute. 3.9.

a 2 Kho. 17.7. Eks. 34.15.

b 2 Kho. 15.19.

c 2 Kho. 15.29. 2 Kho. 16.7.

d 2 Kho. 17.6.

e 2 Kho. 17.6.

f 2 Kho. 17.6.

a 23.6. Gen. 46.11. Eks. 6.16. Nani 26.57.

b 6.22.

c Levi 10.1.

d 6.50-53. Ezra 7.1-5.

e Eks. 6.25. Josh. 24.33.

f 9.11. Neh. 11.11.

g 9.11. Neh. 11.11.

h 2 Sam. 8.17.

i 12.28. 24.3. 2 Sam. 8.17. 1 Kho. 2.35.

j 2 Sam. 15.27.

k 2 Kho. 11.9.

l 2 Lan. 26.17,18.

m 2 Kho. 22.4. Ezra 7.1.

n 2 Lan. 31.10.

o 2 Kho. 25.18.

p Ezra 3.2.

q 2 Kho. 25.21.

r Eks. 6.16-19.

s 23.7.

t 23.12.

u 9.19. Nani 26.58.

v 23.21.

w 9.19. Nani 26.58.

x 9.19. Nani 26.58.

y 6.41,43. 2 Lan. 29.12.

z 6.33,38.

a 9.19. Nani 26.58.

b Nani 26.11.

c 9.19. Eks. 6.24.

d 6.35,36.

e 23.21.

f 16.1. 2 Sam. 6.12.

g 15.17,19. 16.41,42. 25.1,4,5,6. 2 Lan. 5.12. 29.14. 35.15. 1 Kho. 4.31.

h 6.28. 7.2.

i 6.25.

j 9.15. 15.17,19. 16.5,7. 25.1,2,6. 26.1. 2 Lan. 5.12. 20.14. 29.13,30. 35.15. Ezra 2.41. 3.10. Neh. 7.44. 11.17,22. 12.35,46.

k 6.31. 25.3.

l 6.21,20.

m 6.32,39.

n 6.31. 25.3.

o 15.17,19. 1 Kho. 4.31.

p 23.23. 24.30.

q 9.2. Nani 3.9.

r Levi 1.9.

s Eks. 30.7.

t Eks. 30.10. Levi 4.20. Levi 16.17.

u 6.4-8.

v Gen. 25.16. Nani 31.10. Hlab. 69.25.

w Josh. 21.4.

x Josh. 21.11-19.

y Josh. 15.50. 1 Sam. 30.28.

z Josh. 15.42.

a 7.8.

b 7.8.

c Josh. 21.16,17.

d 6.66-70. Josh. 21.5.

e 6.54.

f Josh. 21.26.

g Josh. 21.6.

h Josh. 21.7.

i Josh. 21.3.

j Josh. 21.4.

k 6.57-60.

l 6.61. Josh. 21.20-26.

m 1 Kho. 4.12. Josh. 12.22. 19.11. Josh. 21.34.

n 6.61.

o Josh. 17.11.

p Josh. 21.27-33.

q 11.44. Josh. 9.10. Josh. 21.27.

r 6.76.

s Josh. 19.12.

t Josh. 19.21.

u Josh. 19.21.

v Josh. 19.26.

w Josh. 19.34. Josh. 19.26. 21.31.

x Josh. 19.35,37.

y Josh. 19.35,37.

z Josh. 21.34-39.

a Josh. 21.34.

b Josh. 19.12,13.

c Josh. 19.12,13.

d Josh. 13.32. Nani 22.1.

e Josh. 13.18.

f Josh. 13.17.

g 26.31. Nani 21.32. Josh. 21.39.

a Gen. 46.13.

b 6.33.

c 27.1,24. 7.4,5,7,9,11,40. 2 Sam. 24.1,2,9.

d 8.1. Gen. 46.21. Nani 26.38.

e 6.60.

f 6.60.

g Nani 26.29-33.

h Josh. 17.1.

i 7.16.

j Nani 26.33.

k Gen. 38.4,5.

l 1 Sam. 12.11.

m Josh. 17.2.

n Nani 26.35.

o 1 Sam. 17.4.

p Josh. 10.10.

q Nani 1.10. 7.48.

r Nani 13.16.

s Josh. 16.2.

t Josh. 16.3.

u Josh. 17.7. Josh. 17.11.

v Gen. 46.17. Nani 26.44.

w Gen. 46.17. Nani 26.44.

x Gen. 46.17. Nani 26.44.

y 7.38.

z 7.38.

a 9.22.

a 7.6. Gen. 46.21. Nani 26.38.

b 7.12.

c Nani 26.40.

d Nani 26.40.

e 2 Sam. 23.28.

f Josh. 18.24.

g 2.52,54.

h 8.4,5.

i 8.4,5.

j 8.4,5.

k Neh. 6.2.

l Ezra 2.33. Neh. 7.37. 11.35.

m Seb. 9.32,35,38.

n Ezra 2.33. Neh. 7.37. 11.35.

o Neh. 6.2.

p 8.21.

q Josh. 10.12. Josh. 19.42.

r 1 Sam. 17.4.

s 8.13.

t 8.12.

u 8.14.

v 9.35-38.

w Josh. 9.3.

x 9.37.

y 9.39-44.

z 1 Sam. 9.1. 14.51.

a 10.2. 1 Sam. 31.2.

b 2 Sam. 9.12.

c 5.18.

a Ezra 2.59.

b 5.25.

c 5.25.

d 6.48. Ezra 2.43,58. 7.7,24. 8.17,20. Neh. 3.26. 7.60,73. 10.28. 11.3,21. Josh. 9.27.

e Neh. 11.1.

f 2.4.

g 4.21. Neh. 11.5.

h 2.4.

i Neh. 11.7.

j Neh. 11.8.

k 2 Lan. 35.4.

l 24.7,17. Neh. 11.10-14.

m 6.13,12,7,6.

n 6.13,12,7,6.

o 6.13,12,7,6.

p 6.13,12,7,6.

q 25.1. Seb. 4.1.

r Neh. 11.12.

s Neh. 11.12.

t Neh. 11.12.

u Neh. 11.13.

v 24.14. Ezra 2.37. 10.20. Neh. 3.29. 11.13. Jer. 20.1. Ezra 2.59.

w Neh. 11.15-19.

x Neh. 11.17.

y Neh. 11.17,22.

z 6.39.

a Neh. 11.17.

b Neh. 11.17.

c 6.44.

d 2 Kho. 25.23.

e 26.1,14. Ezra 2.42. Neh. 12.25.

f Hez. 46.1,2. 2 Kho. 15.35.

g 6.23,37. 26.1.

h 9.31. 12.6. 26.1,19. 6.22. Nani 26.58. Eks. 6.24. 2 Lan. 20.19.

i Nani 25.11-13.

j 26.2.

k 7.40.

l 26.2.

m 1 Sam. 9.9.

n 9.16.

o 2 Kho. 11.5.

p Nani 1.53.

q 23.29.

r Eks. 30.23,25. 2 Lan. 16.14. Neh. 3.8.

s 9.19.

t Levi 24.8. 1 Sam. 21.5.

u 6.31. 25.1.

v 2 Lan. 23.8.

w Hlab. 134.1.

x 8.29-32.

y 8.33-38.

z 8.35.

a 8.35.

b 8.36.

c 8.37.

a 1 Sam. 31.1-13.

b 1 Sam. 31.6.

c 1 Sam. 31.7.

d 1 Sam. 31.9.

e 1 Sam. 31.10.

f 1 Sam. 31.13.

g 1 Sam. 13.13. 15.23.

h 1 Sam. 28.7.

i 1 Sam. 28.6.

j 12.23. 1 Sam. 15.28. 2 Sam. 3.9,10.

a 2 Sam. 5.1-3. 5.6-10.

b 11.10. 12.23. 1 Sam. 16.1,3,12,13.

c 2 Sam. 5.7.

d 2 Sam. 5.8.

e 2 Sam. 23.8-39.

f 11.3.

g 27.2.

h 12.18.

i 2 Sam. 23.11,12.

j 2 Sam. 23.11,12.

k 14.9.

l 1 Sam. 10.5.

1 kungathi: Heb. ngubani ubenganginathisa.

m 2 Sam. 23.18.

n 1 Sam. 17.7. 2 Sam. 21.19.

o 2 Sam. 23.18.

p 11.21. 2 Sam. 23.19,23.

q 2 Sam. 23.24.

r 11.36. 27.10.

s 2 Sam. 23.27.

t 27.11.

u 2 Sam. 23.34.

v 11.36. 27.10.

w 2.31,36.

x Josh. 9.10.

y Dute. 2.36.

a 1 Sam. 27.1-6. Josh. 15.31.

b 2 Lan. 17.17. Hlab. 78.9.

c Hlu. 3.15. 20.16.

d Josh. 18.28.

e 11.28. 27.12. Josh. 21.18.

f Josh. 9.3.

g Josh. 15.36.

h 6.22,66,68,69. 12.26. 9.19.

i Josh. 15.58.

j 12.24. Nani 25.7. 2 Lan. 25.5.

k 2 Sam. 2.18.

l Eks. 12.2. Josh. 3.15.

m Hlu. 18.14.

n Gen. 20.16. 21.25. 24.44. 31.42.

o 2 Sam. 17.25.

p 1 Sam. 25.6.

q 1 Sam. 29.2-9.

r 1 Sam. 30.8. 1 Sam. 30.1-10.

s 1 Sam. 14.15. Gen. 23.6. Jobe 1.16.

t 2 Lan. 20.21. 28.14.

u 11.1. 2 Sam. 2.3,4. 5.1.

v 10.14.

w 11.3,10.

x 12.24. Nani 25.7. 2 Lan. 25.5.

y 12.6.

z 6.8.

a 2 Sam. 2.8,9. 3.19.

b 2 Sam. 2.8,9. 3.19.

c Nani 1.17.

d Esta 1.13.

e 12.36.

f 2 Sam. 2.8,9. 3.19.

g 12.36.

h 2 Sam. 2.8,9. 3.19.

i 1 Kho. 8.61.

j 1 Sam. 27.9.

k 1 Sam. 30.12.

l 1 Sam. 25.18.

a 1 Sam. 31.1.

b 15.13. 1 Sam. 7.1,2. 2 Lan. 1.5.

c 15.3. 2 Sam. 6.1.

d Josh. 13.3. Jer. 2.18. Nani 34.5.

e 1 Kho. 8.65.

f 1 Sam. 6.21. 7.1. Josh. 9.17.

g 2 Sam. 6.2-11.

h Josh. 15.9.

i 2 Sam. 6.2.

j 15.16.

k 15.16.

l 15.16.

m Levi 10.2. 2 Sam. 6.7.

n 26.5. 2 Lan. 25.24.

a 2 Sam. 5.11-25.

b 3.5-8.

c 2 Sam. 5.17.

d 14.13. 1 Sam. 23.27.

e 2 Sam. 5.21.

f Josh. 6.27. 2 Lan. 26.8.

g Dute. 2.25.

a 16.1. 2 Lan. 1.4.

b 15.15,26. Nani 4.2,15. 7.9. Dute. 10.8. 31.9.

c 13.5. 1 Kho. 8.1.

d 15.1,12. 2 Sam. 6.17.

e 6.1. 23.6. 6.16. Eks. 6.16. Nani 26.57.

f 6.1. 23.6. 6.16. Eks. 6.16. Nani 26.57.

g 6.1. 23.6. 6.16. Eks. 6.16. Nani 26.57.

h Nani 3.30. 2 Lan. 29.13. Eks. 6.22. Levi 10.4.

i 6.18. Eks. 6.18.

j 6.18. Eks. 6.18.

k 6.8. 16.39.

l 1 Sam. 22.20. 1 Kho. 2.26.

m 15.5-10.

n 2 Lan. 35.6.

o 15.1,12. 2 Sam. 6.17.

p 13.7. 2 Sam. 6.3.

q 13.11. 2 Sam. 6.8.

r 15.2. Eks. 25.14.

s Nani 4.10,12. 13.23.

t 15.19-21,28. 13.8. 16.5,42. 25.1,6. 2 Lan. 5.12. 9.11. 20.28. 29.25. Ezra 3.10.

u 15.19-21,28. 13.8. 16.5,42. 25.1,6. 2 Lan. 5.12. 9.11. 20.28. 29.25. Ezra 3.10.

v 15.19-21,28. 13.8. 16.5,42. 25.1,6. 2 Lan. 5.12. 9.11. 20.28. 29.25. Ezra 3.10.

w 6.33.

x 6.39.

y 6.44.

z 15.21.

a 15.16.

b 15.16.

c Hlab. 48.14.

d 15.21.

e 15.16.

f 23.4.

g 15.28. 16.6. Nani 10.8,10. 2 Lan. 5.12,13. 7.6. 13.14. 29.26,27,28. Ezra 3.10. Neh. 12.35,41.

h 2 Sam. 6.12-15.

i Nani 23.1. Jobe 42.8.

j 4.21. 2 Lan. 2.14. 3.14. 5.12. Esta 1.6. 8.15. Hez. 27.16.

k Eks. 19.16. 2 Sam. 6.15. Hlab. 81.3. 2 Lan. 15.14.

l 15.24.

m 15.16.

n 15.16.

o 15.16.

p 16.3,2 Sam. 6.16-19.

a 6.39.

b 15.18.

c 15.16.

d 15.16.

e 15.16.

f 15.24.

g 2 Sam. 22.1. 23.1.

h 6.39.

i Hlab. 105.1-15.

j Isa. 12.4.

k Hlab. 145.11.

l Hlu. 5.10.

m Hlab. 24.6. 27.8.

n Hlab. 77.11. 143.5.

o Eks. 4.21. 7.3. 11.9,10. Hlab. 78.43.

p Isa. 26.9.

q Gen. 17.2. 22.16. 26.3. 28.13. 35.11. Luka 1.73. Heb. 6.17.

r Gen. 17.2. 22.16. 26.3. 28.13. 35.11. Luka 1.73. Heb. 6.17.

s Gen. 13.15. 15.18-21.

t Dute. 7.7. 26.5.

u Heb. 11.9.

v Gen. 35.5.

w Gen. 12.17. 20.3.

x Gen. 20.7.

y Hlab. 96.1-13.

z Hlab. 145.3. 2 Sam. 22.4.

a Hlab. 95.3.

b Levi 19.4.

c Hlab. 115.15. Isa. 42.5. 44.24. Jer. 10.11,12.

d Ezra 6.16. Neh. 8.10.

e Hlab. 29.1.

f Hlab. 29.2.

g 2 Lan. 20.21. Hlab. 29.2. Hlab. 110.3. Zaga 14.28. Hlab. 96. 9.

h Isa. 49.13.

i Hlab. 93.1. 97.1. 99.1. Isa. 52.7. Isam. 11.15,17. 19.6.

j Hlab. 98.7.

k 16.41. Hlab. 106.1. 107.1. 118.1. 136.1.

l Hlab. 106.47,48.

m Hlab. 41.13.

n Dute. 27.15.

o 16.4,5.

p 2 Lan. 31.16.

q 26.10.

r 15.11.

s 1 Kho. 3.4.

t Eks. 27.1.

u Eks. 29.38,39,41. Nani 28.3,4.

v 6.33.

w 16.38,42. 6.44. 25.1,3,6. 2 Lan. 29.14.

x Nani 1.17.

y 16.34. 2 Lan. 5.13. 7.3,6. 20.21. Ezra 3.11. Jer. 33.11.

z 6.33.

a 38,42. 6.44. 25.1,3,6. 2 Lan. 29.14.

b 2 Lan. 5.13.

c 2 Lan. 5.13.

d 16.38.

e 2 Sam. 6.19,20.

a 2 Sam. 7.1-29.

b 2 Sam. 7.7.

c Hlab. 49.14.

d Heb. 1.5.

e 2 Sam. 7.15.

f 2 Sam. 7.19.

g 2 Sam. 7.19.

h Dute. 33.9.

i 2 Sam. 7.19.

j 2 Sam. 7.21.

k 2 Sam. 7.27.

a 2 Sam. 8.1-18.

b 1 Sam. 17.4. 2 Sam. 8.1.

c Nani 21.25.

d 1 Kho. 8.65.

e 18.13. 2 Sam. 8.6.

f 1 Kho. 7.15,23. 2 Lan. 4.12,15,16.

g 1 Kho. 8.65.

h 2 Sam. 8.10.

a 2 Sam. 10.1-19.

b 19.16. Gen. 24.10. Dute. 23.4. Hlu. 3.8.

c 2 Sam. 10.6.

d 2 Sam. 10.6.

e Josh. 13.9,16. Nani 21.30.

f 2 Sam. 10.18.

g 2 Sam. 10.18.

a 2 Sam. 11.1.

b 2 Sam. 12.26.

c 2 Sam. 12.30,31.

d 2 Sam. 12.31. 1 Kho. 9.20,21.

e 2 Sam. 21.18-22.

f Josh. 10.33.

a Jobe 1.6-9,12. 2.1-4,6,7. Zek. 3.1,2. Mat. 4.10. Luka 10.18. 1 Kor. 7.5. 2 Sam. 24.1-25.

b 1 Kho. 21.25. Jobe 2.3.

c Levi 6.7.

d 2 Sam. 24.9.

e 2 Sam. 24.9.

f 27.24.

g 2 Sam. 24.13.

h 1 Kho. 20.31.

i 2 Lan. 3.1.

j 21.20.

k 2 Sam. 24.24.

l Levi 9.24.

m 1 Kho. 3.4.

n 15.13. 10.14. 2 Lan. 19.3.

o Esta 7.6. Dan. 8.17.

a 21.18,19,26,28. 2 Lan. 3.1. Dute. 12.5.

b 1 Kho. 9.21. 2 Lan. 2.17.

c 1 Kho. 5.17.

d 2 Lan. 34.11.

e 22.14. 1 Kho. 7.47.

f 1 Kho. 5.6.

g 29.1. 1 Kho. 3.7. Zaga 4.3.

h 2 Lan. 24.4. 29.10. 2 Sam. 7.3. Hlab. 132.1-5.

i 22.8,19. Dute. 12.5,11. 1 Kho. 5.3.

j 28.3.

k 1 Kho. 5.3.

l 22.18. 1 Kho. 4.25. 5.4.

m 2 Sam. 7.13.

n 28.6. 2 Sam. 7.14. Heb. 1.5.

o 22.16. 1 Sam. 20.13.

p 1 Kho. 3.9,12. Hlab. 72.1.

q 28.7. Josh. 1.7,8.

r 28.20. Dute. 31.6.

s Dute. 31.8.

t 29.4.

u 22.3.

v 22.4.

w 22.11.

x 28.1,2.

y Jobe 3.11.

z 23.25. 22.9.Dute. 12.10. Josh. 21.44. 23.1. 2 Sam. 7.1.

a 2 Lan. 20.3.

b 1 Kho. 8.6,21. 2 Lan. 5.7. 6.11.

a 29.28. 2 Lan. 24.15.

b 28.5. 29.22. 1 Kho. 1.33-39.

c Nani 4.3.

d 23.24. Eks. 16.16. Nani 1.2.

e Nani 4.47,48.

f 26.29. Dute. 16.18. 2 Lan. 19.8.

g 2 Lan. 29.25,26. Neh. 12.36. Amos 6.5.

h Eks. 18.4.

i 2 Lan. 8.14. 23.18. 29.25. 35.4.

j 15.5.

k 26.21,22.

l 15.18. 29.8. 26.21.

m 26.21,22.

n 26.21,22.

o 23.7.

p 6.18. 26.23. Eks. 6.18. Nani 3.19.

q Eks. 6.20.

r Eks. 28.1.

s Eks. 40.10.

t Eks. 30.7. Nani 16.40. 1 Sam. 2.28.

u Dute. 21.5.

v Nani 6.23.

w Dute. 21.5.

x Dute. 33.1.

y 26.23-25.

z Eks. 2.22. 18.3,4.

a 26.24.

b 26.25.

c 24.23. 26.31.

d 24.24,25.

e 24.24,25.

f 6.19,29. 24.26. Eks. 6.19. Nani 26.58.

g 24.29.

h 24.28.

i Nani 36.6,8.

j 24.30. 6.47.

k Nani 10.17,21.

l Nani 1.22.

m 23.3,27. Nani 1.3. 2 Lan. 31.17. Ezra 3.8. Nani 4.3. 8.24.

n 22.18.

o Nani 4.5-15. 2 Lan. 35.3.

p 9.26. 2 Kho. 23.11.

q 9.32.

r 9.29. Levi 6.20,21.

s Levi 2.4.

t Levi 6.21. 7.12.

u Levi 19.35.

v Levi 19.35.

w Isa. 1.13.

x Hlab. 81.3. Nani 28.11.

y Nani 29.39.

z Nani 1.53.

a 23.28. Nani 3.6-9.

a Nani 26.60.

b Levi 10.1.

c 6.8. 24.31,6. 2 Sam. 8.17. 1 Kho. 2.26,35.

d 6.8. 24.31,6. 2 Sam. 8.17. 1 Kho. 2.26,35.

e 24.6,30. Nani 1.2.

f 24.6,30. Nani 1.2.

g 24.31. Hlu. 20.9.

h 6.8. 24.31,6. 2 Sam. 8.17. 1 Kho. 2.26,35.

i 6.8. 24.31,6. 2 Sam. 8.17. 1 Kho. 2.26,35.

j 18.16. 27.34. 1 Sam. 22.20. 23.6,9. 2 Sam. 15.35. 20.25. 1 Kho. 1.7.

k 9.12. Ezra 2.36,37,39.

l 9.12. Ezra 2.36,37,39.

m 9.12.

n Luka 1.5.

o 9.12. Ezra 2.36,37,39.

p 9.25.

q 23.13,17.

r 23.13,17.

s 23.19. 26.31.

t 23.19. 26.31.

u 23.20.

v 23.20.

w 23.21.

x 23.22.

y 23.21.

z 23.23.

a 6.47.

b 24.5. 25.8. 26.13,14. Neh. 11.1.

c 24.6.

d 6.8. 24.31,6. 2 Sam. 8.17. 1 Kho. 2.26,35.

e 6.8. 24.31,6. 2 Sam. 8.17. 1 Kho. 2.26,35.

a 9.11. Seb. 4.1.

b 6.39.

c 6.33.

d 16.41. 6.44.

e 25.2,3. 1 Sam. 10.11. 19.24. Neh. 12.8. Eks. 15.20. 2 Kho. 3.15. 1 Kor. 14.24,26.

f 25.6. 15.16. Neh. 12.27.

g 25.6. 15.16. Neh. 12.27.

h 25.6. 15.16. Neh. 12.27.

i 6.39.

j Neh. 12.35.

k 25.2,3. 1 Sam. 10.11. 19.24. Neh. 12.8. Eks. 15.20. 2 Kho. 3.15. 1 Kor. 14.24,26.

l 16.41. 6.44.

m 25.2,3. 1 Sam. 10.11. 19.24. Neh. 12.8. Eks. 15.20. 2 Kho. 3.15. 1 Kor. 14.24,26.

n 6.33.

o 2 Sam. 24.11.

p 25.6. 15.16. Neh. 12.27.

q 25.6. 15.16. Neh. 12.27.

r 25.6. 15.16. Neh. 12.27.

s 6.39.

t 16.41. 6.44.

u 6.33.

v 25.8. 2 Lan. 23.13.

w 23.5.

x 26.16. 26.12. Neh. 12.24.

y 25.8. 2 Lan. 23.13.

z 24.7.

a 25.2.

b 25.3.

c 25.9.

d 25.2.

e 25.9.

f 25.3.

g 25.2.

h 25.4.

i 25.2.

j 25.3.

k 25.4.

l 25.3.

m 25.4.

n 25.3.

o 25.4.

p 25.3.

q 25.4. 23.23. 24.30.

r 25.4.

s 25.4.

t 25.4.

u 25.4.

v 25.4.

w 25.4.

x 25.4.

y 25.4.

z 25.4.

a 9.21.

b 9.21.

c 15.18,24. 16.38.

d 26.4.

e 26.9. 2 Kho. 2.16.

f 26.1.

g 26.9. 2 Kho. 2.16.

h 26.16. 16.38.

i 24.31.

j 24.31.

k Isa. 6.13.

l 26.18. 2 Kho. 12.20.

m 1 Kho. 10.5. 2 Lan. 9.4. Neh. 3.31.

n 2 Kho. 23.11.

o 26.18. 2 Kho. 12.20.

p 26.1.

q 26.10.

r 28.12. 26.22,24,26. 29.8. Ezra 2.69. Neh. 10.38. 12.44. 13.12. Mal. 3.10.

s 23.8.

t 23.12.

u 23.16,17.

v 23.16,17.

w 24.21.

x 2 Sam. 8.11.

y 2 Sam. 8.11.

z 29.29. 1 Sam. 9.9.

a 2 Sam. 2.8.

b 2 Sam. 2.32.

c Neh. 11.16.

d 23.4. Dute. 16.18.

e 27.17.

f 23.19.24.23.

g 6.81. Nani 21.32. Josh. 21.39.

h 2 Lan. 19.11.

a 11.11.

b Nani 26.20. Gen. 38.29.

c 2 Sam. 8.18.

d 11.24,25. 2 Sam. 23.20,22,23.

e 2.16. 11.26. 2 Sam. 2.18. 3.30. 23.24.

f 2 Sam. 2.23.

g 11.27. 2 Sam. 23.25.

h 27.8,13. Gen. 38.30. Nani 26.20.

i 11.28.

j 11.27.

k 11.29. 20.4. 2 Sam. 21.18. 2 Sam. 23.27.

l 4.4.

m 27.8,13. Gen. 38.30. Nani 26.20.

n 11.28.

o 11.30.

p 27.8,13. Gen. 38.30. Nani 26.20.

q 11.31.

r 4.13. Hlu. 1.13. 3.9.

s 26.30.

t 24.3.

u 1 Kho. 4.14.

v 2 Sam. 2.8.

w 28.1.

x Gen. 15.5.

y 21.5.

1 kalifakwanga: Heb. kalenyukanga.

z 21.7. 2 Sam. 24.5-15.

a 11.33. 2 Sam. 23.31.

b Josh. 18.25.

c 1 Sam. 30.28.

d 1 Kho. 10.27. 2 Lan. 1.15. 9.27. Hlab. 78.47. Luka 19.4.

e Josh. 12.13.

f 5.16. Josh. 12.18.

g Gen. 37.25.

h 5.21. Gen. 36.24. Nani 31.34. Neh. 7.69.

i Neh. 3.7.

j 5.10.

k 2 Sam. 15.12.

l 2 Sam. 15.37.

m Josh. 16.2.

n 2 Sam. 15.37.

o 27.5.

p 24.6.

q 2 Sam. 2.32.

a 23.2.

b 27.16-22.

c 27.1-15.

d 27.25-31.

e 11.10-47.

f 22.7.

g Hlab. 99.5. 132.7. Isa. 66.1. Lilo 2.1. Hlab. 110.1.

h 17.4. 2 Sam. 7.5,13. 1 Kho. 5.3-5.

i 5.2. Gen. 49.8. Hlab. 78.67,68.

j 28.7,8. 17.23,27.

k 5.2. Gen. 49.8. Hlab. 78.67,68.

l 1 Sam. 16.1.

m 1 Sam. 16.12,13.

n 3.1-9. 14.3-7.

o 22.9. 23.1.

p 29.23. 1 Kho. 3.7.

q 17.12. 22.9,10. 2 Sam. 7.13,14. 1 Kho. 5.5. 2 Lan. 1.9.

r 28.7,8. 17.23,27.

s 22.13.

t 28.7,8. 17.23,27.

u Hlu. 2.10. Hos. 4.1.

v 1 Kho. 8.61.

w 29.17. 1 Sam. 16.7. Hlab. 139.2. Zaga 17.3. Isam. 2.23.

x 29.18. Gen. 6.5.

y Josh. 24.20.

z 2 Lan. 11.14. 29.19.

a 28.20. Ezra 10.4.

b 28.19. Eks. 25.40.

c 1 Kho. 6.3. 2 Lan. 3.4.

d 2 Lan. 3.9. 1 Kho. 6.5.

e Eks. 25.17.

f 2 Kho. 23.11.

g 26.20.

h 24.1.

i 23.6.

j Eks. 25.31.

k Eks. 25.37.

l Eks. 38.3. 1 Sam. 2.13,14. 2 Lan. 4.16.

m Eks. 38.3.

n Eks. 25.29. Nani 4.7.

o Ezra 1.10. 8.27.

p Eks. 30.1.

q 29.4. Hlab. 12.6.

r Eks. 25.18-22. 1 Sam. 4.4. 1 Kho. 6.23-28.

s Eks. 25.20. 1 Kho. 6.27.

t Eks. 18.4.

u 28.11,12. Eks. 25.40.

v 22.13.

w Josh. 1.5.

x 22.13.

y 28.13.

z Eks. 35.25,26. 36.1,2.

a 22.5.

b 29.19. Neh. 2.8. 7.2. Ezra 6.2. Neh. 1.1. Esta 1.2,5. 2.3,5,8. Dan. 8.2.

c Gen. 2.12.

d Eks. 25.7. 35.9,27.

e Isa. 54.11.

f Hez. 17.3.

g Esta 1.6.

h 22.14.

i 1 Kho. 9.28.

j 28.18.

k 27.1. 28.1.

l 27.25-31.

m Ezra 8.27. Ezra 2.69. Neh. 7.70,71,72.

n 29.2.

o 23.8.

p 25.2.

q 2 Kho. 12.4. 2 Kor. 9.7.

r Luka 1.68.

s Dute. 3.24.

t Mat. 6.13. 1 Tim. 1.17. Isam. 5.13.

u Mat. 6.13. 1 Tim. 1.17. Isam. 5.13.

v Mat. 6.13. 1 Tim. 1.17. Isam. 5.13.

w Roma 11.35,36.

x 2 Lan. 20.6.

y Hlab. 39.12. Hlab. 90.9. Levi 25.23.

z Jobe 14.2. Hlab. 102.11. 144. 4.

a 28.9. Zaga 17.3. 1 Sam. 16.7.

b Zaga 11.20.

c 29.9.

d 28.9.

e 29.9. 1 Kho. 8.61.

f 29.1.

g 29.2. 22.14.

h Josh. 22.33.

i Eks. 4.31.

j Gen. 35.14.

k 23.1.

l 1 Kho. 1.33-39.

m 23.1.

n 1 Kho. 2.12,35. 2 Lan. 1.1.

o 28.5. 2 Lan. 9.8. 13.8.

1 bazehlisela: Heb. banika isandla ngaphansi kukaSolomoni.

p 2 Lan. 1.1. Josh. 3.7.

q 1 Kho. 3.13. 2 Lan. 1.12. Tshu. 2.9.

r 2 Sam. 5.4. 1 Kho. 2.11.

s 2 Sam. 5.5.

t Gen. 15.15. 25.8.

u 23.1.

v 2 Lan. 9.29. 12.15. 16.11. 20.34. 25.26. 26.22. 28.26. 35.27.

w 26.28. 1 Sam. 9.9.

x 2 Sam. 12.1.

y 1 Sam. 22.5.

z 2 Lan. 19.2. 29.25,30. 33.18,19. 35.15. 2 Sam. 24.11.

a Dan. 4.23,25.

a 1 Kho. 2.46.

b Gen. 39.2.

c 1 Lan. 29.25.

d 1 Lan. 27.1.

e 1.13. 1 Kho. 3.4.

f 1 Lan. 21.29.

g 2 Sam. 6.2,17. 1 Kho. 3.15. 1 Lan. 15.1.

h Josh. 9.17.

i Eks. 27.1,2. 38.1,2.

j Eks. 31.2.

k 1 Lan. 13.3.

l 1 Kho. 3.4.

m 1 Kho. 3.5-14.

n 6.17. 1 Kho. 8.26.

o 1.12. Josh. 22.8. Ezra 6.8. 7.26. Tshu. 5.19. 6.2.

p 1.12. Josh. 22.8. Ezra 6.8. 7.26. Tshu. 5.19. 6.2.

q 9.22. 1 Lan. 29.25.

r 1.3.

s 9.25-28. 1 Kho. 10.26-29.

t 9.25. 1 Kho. 4.26. 1 Kho. 10.26.

u 1 Kho. 9.19.

a 1 Kho. 5.5.

b 1.18. 8.7,8. 1 Kho. 5.15,16. 9.20,21.

c 34.13. 1 Lan. 23.4.

d 34.13. 1 Lan. 23.4.

1 iJafo: eyiJopha.

e 2.2.

f 1 Lan. 22.2.

g 2.2.

a 1 Kho. 6.1.

b Gen. 22.2. Gen. 22.14.

c 1 Lan. 21.18. 22.1.

d 1 Kho. 6.16.

e 1 Kho. 6.23-28.

f Eks. 26.31.

g 1 Lan. 15.27.

h 1 Kho. 7.15-21.

i 1 Kho. 7.15. 2 Kho. 25.17. Jer. 52.21.

j 1 Kho. 6.5.

k 1 Kho. 7.20.

a 7.7. 8.12. 15.8. 1 Kho. 8.64. 2 Kho. 16.14. Eks. 27.1-5. Hez. 43.13-16.

b 1 Kho. 7.23-26.

c 1 Kho. 7.24.

d 1 Kho. 7.26.

e 1 Kho. 7.40-51.

f 1 Kho. 7.41,42.

g 1 Kho. 7.42. 1 Kho. 7.20.

1 phezu: Heb. phambi.

h 1 Kho. 7.41,42.

i 1 Kho. 7.27,38.

j 1 Lan. 28.17.

k 1 Kho. 7.14.

l Hlu. 7.22. 1 Kho. 7.46. 11.26.

m 1 Kho. 7.47.

n 4.8.

o 1 Kho. 6.20.

p 4.7.

q 1 Kho. 6.5.

r 1 Kho. 6.20.

s 1 Kho. 7.50.

a 1 Kho. 8.1-9.

b 5.7. 1 Kho. 8.3.

c 23.18. 1 Kho. 8.4. Dute. 17.18.

d 1 Kho. 8.8.

a 1 Kho. 8.16.

b 12.13.

c 34.31. 2 Kho. 11.14. 23.3. Neh. 8.4.

d 4.9.

e 1 Kho. 8.54.

f 1 Kho. 8.29.

g 1 Kho. 8.29.

h 1 Kho. 17.1.

i 1 Kho. 8.41. Joha. 12.20. Seb. 8.27.

j 6.20. 1 Kho. 8.29.

k 7.15. Neh. 1.6,11. Hlab. 130.2.

l Hlab. 132.8,9.

m 1 Lan. 28.2.

n 7.10. Neh. 9.25.

o Hlab. 132.10. 1 Kho. 2.16.

p Hlab. 132.1.

q Isa. 55.3.

a 1 Kho. 8.54.

b 1 Lan. 21.26. Levi 9.24.

c 5.13. 1 Kho. 8.10,11.

d 5.14.

e 7.6. 5.13.

f 1 Kho. 9.1-9.

g 7.16. Dute. 12.5.

h 6.26,28.

i Nani 13.33.

j 12.7.

k 6.27,30.

l 6.40.

m 7.12. 6.6.

1 kakuyikusweleka: Heb. kakuyikuqunywa.

n Levi 26.14. Dute. 28.15.

o Dute. 29.28.

a 1 Kho. 9.10-28.

b 1 Kho. 9.12,13.

c 1 Kho. 8.65.

d 2 Sam. 8.3.

e 1 Kho. 9.23.

f 3.4. 4.1. 15.8.

g 8.14. Eks. 5.13.

h Eks. 29.38.

i 2.4.

j Eks. 23.14. Dute. 16.16.

k 1 Lan. 24.1.

l 1 Lan. 25.1.

m 7.6.

n 8.14. Eks. 5.13.

o 1 Lan. 9.17. 26.1.

p Neh. 12.24,36. Dute. 33.1.

q 1 Kho. 9.28.

a 1 Kho. 10.1-13.

b 1 Lan. 29.23.

c 1 Kho. 10.13.

d 1 Kho. 10.14-28.

e 1 Kho. 10.17.

f 1 Kho. 10.18.

g 1 Kho. 10.21.

h 1 Kho. 10.25. Eks. 13.18. 1 Kho. 20.11.

i 1.13-17.

j 1.14. 1 Kho. 4.26. 1 Kho. 10.26.

k 1 Kho. 4.21.

l 1.15. 1 Kho. 10.27.

m 1 Kho. 11.41-43.

n 1 Lan. 29.29.

o 2 Sam. 12.1.

p 15.8.

q 1 Kho. 11.29.

r 12.15. 13.22.

s 2 Sam. 24.11.

a 1 Kho. 12.1-24.

b 1 Kho. 11.40.

c 1 Kho. 12.7.

d 1 Kho. 12.11.

e 1 Kho. 12.11.

f 1 Kho. 11.29.

g 1 Kho. 4.6.

a 1 Kho. 12.23.

b 28.8.

c 11.10,23. 8.5. 12.4. 14.6. 17.2,19. 21. 3.

d Gen. 35.19.

e Hlu. 15.8. 1 Lan. 4.3,32.

f 2 Sam. 14.2.

g Josh. 15.58. Neh. 3.16. 1 Lan. 2.45.

h Josh. 15.35. 1 Kho. 4.10.

i 1 Sam. 22.1.

j 1 Sam. 17.4.

k 20.37. Josh. 15.44.

l Josh. 15.24.

m Josh. 10.3.

n Josh. 10.10.

o Josh. 15.33.

p Josh. 10.12.

q Josh. 10.3.

r Nani 35.2.

s 13.9.

t 1 Kho. 12.31.

u Levi 17.7.

v 1 Kho. 12.28.

w 15.9. 16.1. 30.11,18.

x 12.1.

y 1 Sam. 16.6. 17.13,28. 1 Lan. 2.13.

z 13.2. 1 Kho. 15.2.

a 2 Sam. 14.27.

b 1 Kho. 14.31.

c Dute. 21.15-17.

d 1 Kho. 14.31.

e Gen. 45.23.

f Dute. 14.26.

a 12.13. 11.17. 26.16.

b 12.5. 1 Kho. 14.22-24.

c 12.9. 1 Kho. 14.25. 1 Kho. 11.40.

d 16.8. Dan. 11.43. Nah. 3.9.

e 16.8. Dan. 11.43. Nah. 3.9.

f 11.5-12.

g 11.2. 1 Kho. 12.22.

h 15.2.

i 21.2.

j Eks. 9.27.

k 7.14. 12.12. 1 Kho. 21.29. Jak. 4.10.

l 34.25.

m Dute. 28.47,48. Isa. 26.13.

n 1 Kho. 14.25-28.

o 9.16.

p 12.1. 13.21.

q 1 Kho. 14.21.

r 6.6.

s 1 Kho. 14.29-31.

t 1 Lan. 29.29.

u 1 Kho. 12.22.

v 9.29.

w 2 Sam. 24.11.

x 1 Lan. 5.1,7,17. 9. 1.

a 1 Kho. 15.1,2.

b 11.20. 1 Kho. 15.2.

c Josh. 18.28.

d 1 Kho. 15.7.

e 14.10. Hlu. 20.22. 1 Sam. 17.2.

f 13.19. Josh. 18.22.

g Josh. 24.33.

h 2 Sam. 7.12,13,16.

i Nani 18.19.

j 1 Kho. 11.26. 12.19,20.

k Hlu. 9.4.

l Dute. 13.13.

m 12.13. 2 Kho. 2.23.

n 1 Lan. 29.23.

o 1 Kho. 12.28.

p 11.14,15. 1 Kho. 12.31.

q Eks. 29.1.

r Jer. 5.7. Dute. 32.21.

s 1 Kho. 15.3.

t 2.4.

u 2.4.

v 4.19. 1 Lan. 9.32.

w 2.4.

x 4.20.

y Eks. 27.20,21. Levi 24.2-4.

z Nani 1.53.

a Nani 10.9.

b Seb. 5.39.

c 20.22. Josh. 8.9. Hlu. 9.34. 20.29.

d 13.12.

e 14.12.

f 16.8. Hlu. 3.28.

g 14.11. 16.7,8. Isa. 10.20. 31.1. 1 Lan. 5.20.

h 15.8. 17.2. 1 Kho. 12.30.

i Josh. 15.9. 18.23.

j 1 Lan. 29.14.

k 1 Sam. 25.38.

l 1 Kho. 14.20.

m 12.13.

n 9.29.

a 1 Kho. 15.8.

b 15.17. 14.5. 1 Kho. 15.14.

c Dute. 7.5. 1 Kho. 16.33.

d 15.17. 14.5. 1 Kho. 15.14.

e 11.5.

f 14.1.

g 8.5.

h 15.15. 20.30.

i 13.3.

j 1 Lan. 5.18.

k 16.8. 12.3.

l Josh. 15.44. 11.8.

m Hlu. 1.17.

n 11.8. Josh. 15.44.

o 13.14. Eks. 14.10. 1 Lan. 5.20. Hlab. 22.5. Hlu. 3.9.

p 1 Sam. 14.6. Hlu. 7.7.

q 13.18.

r 1 Sam. 17.45.

s 1 Lan. 29.14.

1 amaKushi: Heb. amaKhushi.

t 13.15.

u Gen. 10.19. 20.1. 26.1,6.

v Ezra 9.8,9.

w Gen. 10.19. 20.1. 26.1,6.

x 17.10. 20.29. Gen. 35.5.

a Nani 24.2.

b 15.8.

c 15.4,15. 34.3. 1 Lan. 28.9. Jer. 29.13. Mat. 7.7.

d 12.5. 24.20. Dute. 31.17. 1 Kho. 18.18. Ezra 8.22.

e Hos. 3.4.

f 17.8,9. 35.3. Levi 10.11.

g Dute. 4.29.

h Hlu. 5.6.

i Josh. 1.6,7,9.

j 2 Sam. 17.2. Ezra 4.4.

k Gen. 15.1. Hlab. 62.12.

l 15.8.

m 1 Kho. 15.12.

n 17.2. 19.4. 13.19.

o 8.12.

p 11.16. 16.1.

q Dute. 16.9. Eks. 12.18.

r 14.13,15.

s 29.10. 34.31. 2 Kho. 23.3. Neh. 10.29.

t Dute. 13.9.

u 1 Lan. 15.28. Hlab. 98.6. Hos. 5.8.

v 15.4,15. 34.3. 1 Lan. 28.9. Jer. 29.13. Mat. 7.7.

w 15.4,15. 34.3. 1 Lan. 28.9. Jer. 29.13. Mat. 7.7.

x 14.7. 20.30.

y 1 Kho. 15.13-15.

z 30.14. 2 Kho. 23.6,15.

a 14.3,5.

a 15.19. 1 Kho. 16.8.

b 1 Kho. 15.17-22.

c 1 Kho. 15.20.

d Eks. 1.11.

e 1 Kho. 15.23.

f 1 Lan. 29.29.

g 1 Kho. 15.23.

h 1 Kho. 15.24.

i 1 Kho. 15.24.

j Gen. 50.2. Mark. 16.1.

k Hlab. 144.13.

l Eks. 30.25. 1 Lan. 9.30.

m 21.19. 1 Sam. 31.12.

a 1 Kho. 15.24.

b 19.5. 17.19. 11.5.

c 1 Sam. 10.5.

d 15.8. 13.19.

e 1 Kho. 22.43.

f 1 Kho. 12.28.

g 17.11. 32.23. 1 Sam. 10.27.

h 18.1.

i 15.17. 20.33. 1 Kho. 22.43.

j 19.3.

k 15.3. 35.3. Ezra 7.10. Neh. 8.7.

l 15.3. 35.3. Ezra 7.10. Neh. 8.7.

m 14.14. 20.29.

n 21.16.

o 26.8. 2 Sam. 8.2.

p 17.11. 32.23. 1 Sam. 10.27.

q 21.16.

r 1 Sam. 2.26.

s Eks. 1.11.

t Hlu. 5.2,9. Neh. 11.2.

u 1 Lan. 12.2.

v 1 Lan. 12.23,24. Nani 31.5.

w 17.2.

a 17.5.

b 21.6. 22.2. 2 Kho. 8.18.

c 1 Kho. 22.2-35.

d 1 Kho. 16.24.

e 18.31. 1 Kho. 21.25.

f 1 Kho. 22.3.

g 1 Kho. 22.20.

h 1 Kho. 22.20.

i 1 Kho. 22.20.

j 1 Kho. 22.32.

k 1 Lan. 5.20.

l 1 Kho. 22.32.

m 18.2.

a 18.31.

b 1 Kho. 16.1.

c 1 Lan. 29.29.

d 18.1. 20.37. 1 Kho. 22.44. Hlab. 139.21. 2 Kor. 6.14.

e 19.10. 24.18.

f 12.12. 1 Kho. 14.13.

g 17.4,6.

h 12.14. 30.19. 20.33. 1 Sam. 7.3.

i 2 Sam. 3.10.

j 15.8. 25.13.

k Dute. 16.18.

l 17.2.

m 19.8. Dute. 1.17.

n Dute. 32.4. Jobe 8.3. 34.10. Roma 9.14.

o Dute. 10.17.

p 17.7,8.

q 19.8. Dute. 1.17.

r 2 Sam. 23.3. Eks. 18.21.

s 1 Kho. 8.61.

t Dute. 17.8.

u Eks. 18.20.

v 19.2.

w Hez. 3.18.

x 1 Lan. 6.11.

y 1 Lan. 26.32.

z 1 Lan. 26.32.

a 2 Kho. 1.1. 2 Kho. 3.4, 7.

b 1 Sam. 11.1.

c 26.7. 20.10,22,23. Hlu. 10.12. 1 Lan. 4.41.

d Gen. 14.7.

e 1 Sam. 23.29.

f 19.3. 1 Lan. 22.19.

g Ezra 8.21. Jer. 36.9. Jonah 3.5. Jow. 1.14. 2.15.

h Dute. 4.39. 1 Kho. 8.23.

i 1 Lan. 29.12. Dan. 4.17,25,32. Mat. 6.13.

j Gen. 17.7. Eks. 6.7.

k Hlab. 44.2. Eks. 15.9.

l Isa. 41.8. Jak. 2.23.

m 6.28-30. 1 Kho. 8.33,37.

n Ezra 10.1.

o 6.20.

p 20.1,22,23.

q 25.11,14. Gen. 36.8. Gen. 32.3.

r Dute. 2.4,9,19.

s Nani 20.21.

t Hlab. 83.6,7,12.

u 1 Sam. 3.13.

v Hlab. 25.15. 123.1,2. 141.8.

w Hlab. 83.1.

x Nani 24.2. Hlu. 3.10.

y 20.17. 32.7. Dute. 1.29,30. 31.6,8.

z 1 Sam. 17.47.

a Eks. 14.13,14. Hlu. 7.21.

b 20.17. 32.7. Dute. 1.29,30. 31.6,8.

c 15.2. 32.8. Nani 14.9. Roma 8.31.

d 29.29,30. Neh. 8.6. Eks. 4.31.

e Eks. 6.16,18.

f Eks. 6.24. Nani 26.58. 1 Lan. 9.19,31. 26.1,19.

g 2 Sam. 14.2.

h Isa. 7.9.

i 1 Lan. 16.29.

j 1 Lan. 16.34,41.

k 13.13.

l 20.10.

m 13.13.

n Hlu. 7.22. 1 Sam. 14.20.

o 32.27. 36.10. Gen. 27.15.

p Neh. 12.43.

q 1 Lan. 15.16.

r 14.14. 17.10.

s 14.14. 17.10.

t 1 Kho. 22.41-43.

u 17.6.

v 12.14. 19.3.

w 1 Lan. 29.29.

x 1 Kho. 16.1. 1 Kho. 22.45.

y 1 Kho. 22.48-50.

z 11.8.

a 19.2.

b 1 Lan. 29.14.

a 21.4. 12.6. 23.2. 24.5,16. 28.19,23,27. 33.18. 35.18.

b Gen. 24.53.

c 11.5.

d 21.4. 12.6. 23.2. 24.5,16. 28.19,23,27. 33.18. 35.18.

e 2 Kho. 8.17-24.

f 18.1.

g 2 Kho. 8.21.

h 21.13. Eks. 34.16.

i 2 Kho. 17.21.

j 17.3.

k 14.2-5.

l 21.6.

m 21.13. Eks. 34.16.

n 2 Kho. 9.22. 1 Kho. 16.31-33.

o 21.4.

p 1 Kho. 2.32.

q 21.18,19.

r 21.15.

s Gen. 24.55.

t 16.14. 1 Sam. 31.12.

u 21.5. 2 Kho. 8.17,24.

v 24.25. 28.27. Jer. 22.18.

a 22.6,7. 21.17.

b 21.17.

c 2 Kho. 6.23.

d 21.16.

e 2 Kho. 8.24-29.

f 21.20. 2 Kho. 8.26.

g 21.6. 2 Kho. 9.2.

h Josh. 11.20.

i 2 Kho. 9.21.

j 2 Kho. 9.6,7.

k 2 Kho. 10.10,11.

l 2 Kho. 10.13,14.

m 2 Kho. 9.27.

n 2 Kho. 9.28.

o 17.4.

p 1 Lan. 29.14.

q 2 Kho. 11.1-21.

a 22.11.

b 1 Lan. 2.38.

c 1 Lan. 2.38.

d 21.2.

e 6.16. 7.18. 21.7. 2 Sam. 7.12. 1 Kho. 2.4. 9.5.

f 2 Kho. 11.6.

g 1 Lan. 23.27-29.

h 23.5.

i 1 Lan. 9.33.

j 2 Kho. 11.13.

k Neh. 3.28. Jer. 31.40. 2 Kho. 11.16.

l Dute. 13.9.

m 5.5. 30.27. Dute. 17.18.

n 1 Lan. 23.6,30,31. 24.1.

o Nani 28.2.

1 njengokumisa: Heb. njengokwezandla.

p 1 Lan. 26.1.

q 2 Kho. 15.35. 2 Kho. 11.19.

a 1 Kho. 12.1-15.

b 26.5.

c 24.14,17-22.

d Gen. 5.4.

e 29.10. 1 Lan. 22.7.

f 21.2.

g 2 Kho. 12.6,7.

h Eks. 30.12-16. 2 Kho. 12.4.

i Nani 17.7.

j 21.17.

k 1 Kho. 15.15.

l 2 Kho. 12.9.

m 24.6.

n 24.5.

o 2 Kho. 12.13.

p 24.2.

q 1 Lan. 23.1.

r 21.2.

s 1 Kho. 14.23. Eks. 34.13.

t 1 Sam. 31.9. 2 Sam. 5.21.

u 19.2,10. 29.8. 32.25. 28.11,13.

v 36.15.

w Neh. 13.15,21.

x Nani 14.41.

y 24.24. 15.2.

z Neh. 9.26.

a Mat. 23.35. Luka 11.51.

b Josh. 2.14.

c 1 Sam. 24.15.

d Gen. 9.5.

e 2 Kho. 12.17,18.

f 24.17.

g Isa. 30.17. Levi 26.36,37.

h 22.8. Isa. 10.5.

i Dute. 28.35.

j 24.27,2 Kho. 12.20,21.

k 24.21,22.

l 21.20. 28.27. 2 Kho. 12.21.

m 24.11,12.

a 2 Kho. 14.1-6.

b 24.14. 1 Kho. 8.61. 2 Kho. 14.3.

c Nani 1.3.

d 11.1. 13.3. 17.14-19. 26.13.

e 1 Lan. 12.8. Jer. 46.9.

f Hlu. 13.6.

g 28.23.

h 20.6.

i 28.23.

j 28.23.

k 25.14. 20.10.

l 25.11.

m 1 Sam. 19.17. 2 Sam. 2.22.

n 25.20. Josh. 11.20.

o 25.10,13. 2 Kho. 14.8-14.

p 25.20. Josh. 11.20.

q 25.14.15.

r 21.17.

s Neh. 8.16.

t 2 Kho. 14.14.

u 1 Lan. 13.14. 26.5,6.

v 2 Kho. 14.17-22.

w 1 Lan. 29.29.

a 2 Kho. 15.2,3.

b 2 Kho. 15.2,3.

c 24.2.

d Dan. 1.17. 10.1.

e Isa. 14.29.

f 1 Sam. 17.4.

g Josh. 15.11.

h 1 Sam. 5.1.

i 21.16.

j 21.16.

k 20.1. Hlu. 10.12.

l 1 Sam. 11.1.

m 17.11. 2 Sam. 8.2.

n 2 Kho. 14.13.

o Neh. 2.13,15. 3.13.

p Neh. 3.19.

q Dute. 3.10.

r Jow. 1.11.

s Jow. 1.11.

t Josh. 15.55.

u 2 Kho. 6.23.

v 1 Lan. 23.4. Nani 11.16.

w 25.5.

x Neh. 4.13,16.

y Neh. 4.13,16.

z 1 Sam. 17.5,38.

a Neh. 4.16. Jobe 41.26. Eks. 28.32. 39.23.

b 1 Sam. 17.5,38.

c Neh. 4.13,16.

d Tshu. 7.29. Tshu. 7.25,27. 9.10.

e Zaga 21.9. 25.24.

f 12.1. 25.3. Dute. 32.15.

g 25.19. 32.25. Hez. 28.2,5,17. Dute. 8.14. 2 Kho. 14.10. Hab. 2.4.

h Eks. 40.5.

i 2 Kho. 16.12,13.

j Eks. 40.5.

k 1 Lan. 6.10.

l 28.6. 2 Kho. 2.16.

m Nani 16.40. 18.7.

n Eks. 30.7,8.

o Eks. 4.6.

p Esta 6.14.

q Esta 6.12. Esta 3.15.8.14.

r 2 Kho. 15.5-7.

s 1 Lan. 29.29.

t Isa. 1.1. 6.1.

u 2 Kho. 21.18,26.

a 2 Kho. 15.32-35.

b 26.16.

c 2 Kho. 15.35.

d 33.14. Neh. 3.26,27. 11.21.

e 17.12.

f 1 Sam. 11.1.

g 1 Kho. 4.22.

h 27.2.

i 2 Kho. 15.36.

j 27.1. 2 Kho. 15.33.

k 2 Kho. 15.38.

a 2 Kho. 16.2-4.

b Hlu. 2.11.

c Eks. 34.17.

d Josh. 18.16.

e 2 Kho. 16.5,6.

f 2 Kho. 16.5,6.

g 2 Kho. 15.27. 16.5.

h 18.25. 1 Kho. 22.26.

i 18.25. 1 Kho. 22.26.

j 11.4. 28.11.

k Isa. 47.6. Hez. 25.12,15. 26.2. Obad. 10.

l Ezra 9.6. Isam. 18.5.

m 28.27.

n 2 Kho. 15.10.

o 20.21. 1 Lan. 12.23.

p 28.12. 31.19. Nani 1.17.

q 2 Kho. 6.22. Zaga 25.21,22. Roma 12.20.

r Dute. 28.40. Ruthe 3.3. 2 Sam. 14.2. Mika 6.15.

s Dute. 34.3.

t 2 Kho. 16.7.

u Hez. 16.27,57.

v 25.13.

w 26.10. Josh. 15.33.

x Josh. 15.10.

y Josh. 10.12.

z Josh. 15.41.

a Josh. 15.35.

b Nani 21.25.

c Josh. 15.10.

d Nani 21.25.

e Nani 21.25.

f 21.2.

g Eks. 32.25.

h 2 Kho. 16.7.

i 2 Kho. 16.8,9.

j 25.14.

k Jer. 44.17,18.

l 25.8.

m 21.2.

n 2 Kho. 16.17.

o 29.3,7.

p 30.14.

q Dute. 4.25.

r 2 Kho. 16.19,20.

s 1 Lan. 29.29.

t 21.20. 24.25.

u 21.2.

a 2 Kho. 18.1-3.

b 26.5. Isa. 8.2.

c 28.24. 29.7.

d 29.15,34. 35.6.

e 35.22. Jer. 2.27. Hez. 8.16.

1 bafulathela: Heb. bapha intamo.

f 28.24.

g 24.18.

h Jer. 19.8. 25.9,18. 29.18. Mika 6.16. Hlu. 5.16. 1 Kho. 9.8. Jer. 18.16. Lilo 2.15.

i 28.5,6,8,17.

j 24.4. 1 Lan. 22.7.

k 15.12.

l Nani 3.6. 8.14. 18.2,6. Nani 16.40.

m 31.13,15.

n 34.12. Nani 3.17. 1 Lan. 6.1.

o 34.12. Nani 3.17. 1 Lan. 6.1.

p 1 Lan. 6.44.

q 31.13,15.

r 34.12. Nani 3.17. 1 Lan. 6.1.

s 1 Lan. 6.20,21.

t 31.13,15.

u 1 Lan. 15.8. Nani 3.30.

v 1 Lan. 6.39.

w 1 Lan. 6.33,44.

x 31.13,15.

y 31.13,15.

z 1 Lan. 6.33,44.

a 31.13,15.

b 29.5,34.

c Neh. 13.9.

d 2 Sam. 15.23.

e 29.3.

f Neh. 13.9.

g 28.24. 1 Lan. 23.28,29.

h Ezra 6.17. 8.35.

i Ezra 6.17. 8.35.

j Levi 4.14.

k 35.11. Levi 8.14,15,19,24. Heb. 9.21.

l Levi 4.15.

m Levi 4.26.

n 1 Lan. 16.4. 25.6. 1 Lan. 15.16.

o 8.14. 1 Lan. 23.5. 25.1.

p 1 Sam. 22.5.

q 2 Sam. 24.11.

r 2 Sam. 12.1.

s 29.27. 1 Lan. 23.5.

t 1 Lan. 15.24.

u 1 Lan. 15.24.

v 1 Lan. 15.24.

w 20.18.

x 2 Sam. 24.11.

y 20.18.

z 33.16. Levi 7.12.

a 33.16. Levi 7.12.

b Eks. 35.5,22.

c 35.11. Levi 1.6.

d 30.3,24.

e Hlab. 7.10. 125.4.

f Levi 3.1,16.

g Nani 15.5,7,10.

a 30.13,15. Nani 9.10,11.

b 29.17. Eks. 12.6,18.

c 29.34. 30.24.

d Ezra 1.1.

e 2 Sam. 3.10.

f 30.10. Esta 3.13,15. 8.10,14. Jobe 9.25. Jer. 51.31.

g 30.9. Jer. 4.1. Jow. 2.12,13.

h 2 Kho. 15.19,29.

i Hez. 20.18.

j 29.8. 2 Kho. 22.19.

1 zinikeleni Heb. nika isandla.

k Dute. 9.6. Eks. 32.9.

l 29.10.

m Hlab. 106.46.

n Eks. 34.6. Eks. 22.27.

o Dute. 4.31.

p 1 Sam. 7.3.

q 30.10. Esta 3.13,15. 8.10,14. Jobe 9.25. Jer. 51.31.

r 30.1.

s 36.16.

t 30.18,21,25. 11.16.

u 29.15.

v 30.2.

w 28.24. 2 Kho. 18.4.

x 15.16. 2 Kho. 23.6. 2 Sam. 15.23.

y 30.2.

z 29.34.

a Ezra 6.20.

b Dute. 33.1.

c 30.11,25.

d 30.5. Eks. 12.43.

e 19.3.

f Ezra 6.22.

g 35.3.

h Levi 5.5.

i 1 Kho. 8.65.

j 30.3. 29.34.

k 30.11,18.

l 7.9,10.

m 23.18.

n Nani 6.23-27.

a 2 Kho. 18.4.

b 1 Lan. 23.6. 24.1.

c 1 Lan. 23.30,31.

d Nani 28.3-8.

e Nani 28.9,10.

f Nani 28.11-15.

g Nani 28.16-29,40. Nani 29.39.

h Nani 18.8-24. Neh. 13.10.

i 35.2.

j Ezra 7.10.

k Neh. 13.12.

l Levi 27.30. Dute. 14.28.

m 1 Lan. 6.13.

n 1 Lan. 6.8.

o Mal. 3.10.

p 31.14. Neh. 10.39.

q 1 Kho. 15.15.

r 35.9. Neh. 13.13.

s 29.12,14.

t 29.12,14.

u 29.12,14.

v 29.12,14.

w 31.10. 29.12.

x 31.14. Neh. 10.39.

y Eks. 40.10.

z 29.12,14.

a 29.12,14.

b Josh. 21.9-19.

c 1 Kho. 8.59. 2 Kho. 25.30. 1 Lan. 16.37. Ezra 3.4. Neh. 11.23. 12.47. Jer. 52.34. Eks. 5.13.

d 1 Lan. 23.24.

e Levi 25.34.

f 31.12-15. 28.15. Nani 1.17.

g 2 Kho. 18.3. 20.3.

a 2 Kho. 18.13. Isa. 36.1.

b 30.14. 32.30.

c 25.23. Isa. 22.9,10.

d 2 Sam. 5.9.

e Dute. 31.6.

f 20.15.

g 2 Kho. 6.16.

h Jer. 17.5.

i 13.12. 20.17.

j 2 Kho. 18.17-19,37.

k 2 Kho. 18.19.

l Hez. 4.2,7. 2 Kho. 24.10. 25.2. 2 Kho. 19.24.

m 32.15. 2 Kho. 18.32. 1 Kho. 21.25.

n 2 Kho. 18.30.

o 31.1. 2 Kho. 18.22.

p 2 Kho. 18.33-35.

q 2 Kho. 18.33-35.

r 2 Kho. 18.29.

s 32.15. 2 Kho. 18.32. 1 Kho. 21.25.

t 2 Kho. 18.27.

u 2 Kho. 19.14.

v 2 Kho. 19.12.

w 2 Kho. 18.28.

x 2 Kho. 18.26,27.

y 32.14-16.

z 2 Kho. 19.18.

a 2 Kho. 19.15.

b 2 Kho. 19.2-4.

c 2 Kho. 19.35-37.

d Hlab. 44.15. Jer. 7.19. Dan. 9.7,8. Ezra 9.6.

e 17.5.

f 1.1.

g 2 Kho. 20.1. Isa. 38.1.

h 2 Kho. 20.8-11.

i Hlab. 116.12.

j 26.16.

k 24.18.

l 33.12. Jer. 26.18,19.

m 2 Kho. 20.19.

n Eks. 1.11.

o 1 Kho. 4.26.

p 2 Kho. 20.20.

q 2 Kho. 2.21.

r 1 Kho. 1.33.

s 2 Kho. 20.12. Isa. 39.1.

t 32.24.

u Dute. 8.2.

v Isa. 36,37,38,39.

w 2 Kho. 20.20.

x 2 Kho. 20.21.

a 2 Kho. 21.1-9.

b Josh. 18.16.

c Dute. 18.10.

d 33.15. Dute. 4.16.

e Dute. 28.36.

f 25.18.

g 2 Kho. 20.17.

h 1 Kho. 13.6.

i 32.26. 33.19,23.

j 33.19. Gen. 25.21.

k Dan. 4.25.

l 1 Kho. 1.33.

m Neh. 3.3. 12.39. Zef. 1.10.

n 33.3,5.

o 33.7.

p 29.31.

q 32.12.

r 33.13,19.

s 2 Sam. 24.11.

t 21.2.

u 33.13,19.

v 33.19. Gen. 25.21.

w 33.3,7.

x 32.26. 33.19,23.

y 2 Sam. 24.11.

z 2 Kho. 21.18.

a 33.25,2 Kho. 21.19-24.

b 33.7. 34.3,4, 7.

c 33.12.

a 2 Kho. 22.1,2.

b 15.2.

c 33.3,17,22.

d Eks. 34.17.

e Levi 26.30. 2 Kho. 23.4.

f 2 Kho. 23.6.

g 1 Kho. 13.2. 2 Kho. 23.20.

h 34.9. 2 Kho. 23.15,19.

i Dute. 9.21.

j 34.4.

k 2 Kho. 22.3-20.

l 34.20. Jer. 26.24. 29.3. 36.10,11,12. Hez. 8.11.

m Jer. 21.1. 29.21,25. 37.3.

n 18.25.

o 2 Sam. 8.16.

p 34.14. 35.8. 1 Lan. 6.13.

q 34.9. 2 Kho. 23.15,19.

r 1 Lan. 22.3.

s 29.12.

t 35.8.

u 29.12.

v 34.13. 1 Lan. 23.4.

w 2.2,18. Neh. 4.10.

x 34.13. 1 Lan. 23.4.

y Ezra 7.6.

z 1 Lan. 23.4,5.

a Hlu. 18.14. 1 Sam. 9.17.

b 34.21. 12.7.

c 2 Kho. 23.1-3.

d 6.13. 30.16. 2 Kho. 23.3.

e 2 Kho. 23.3.

a 2 Kho. 23.21.

b Eks. 12.6. Ezra 6.19.

c 31.4.

d 15.3. 17.8,9. 30.22. Neh. 8.7,9. Levi 10.11. Dute. 17.9. 33.10. Ezra 7.10. Hagg. 2.11. Mal. 2.7.

e 34.14.

f 5.7.

g 1 Lan. 23.26.

h 1 Lan. 9.9.

i 1 Lan. 23,24,25,26.

j 8.14.

k Hlab. 134.1.

l 35.12. Ezra 6.18.

m 29.5,15,34. 30.3,15. 1 Lan. 15.12. Ezra 6.20.

n 30.17.

o 31.3.

p 34.9.

q 34.12.

r 30.17.

s 35.7.

t 31.12,13.

u 31.12,13.

v 30.17.

w 35.7.

x 30.16.

y Ezra 6.18.

z 30.15. Ezra 6.20.

a 29.22.

b 29.34.

c Eks. 12.8,9. Dute. 16.7.

d Eks. 12.8,9. Dute. 16.7.

e 2 Kho. 4.38.

f 1 Sam. 2.14. Jobe 41.20.

g 2 Kho. 21.13.

h Levi 3.14,17.

i 1 Lan. 25.1.

j 2 Sam. 24.11.

k 1 Lan. 9.17,18. 26.13.

l 35.14.

m Ezra 6.22.

n 2 Kho. 23.22,23.

o 30.13-27. 2 Kin 23.22.

p 21.2.

q 2 Kho. 23.29.

r Isa. 10.9. Jer. 46.2.

s 2 Sam. 16.10.

t 25.16. Eks. 14.12.

u 29.6.

v 1 Sam. 28.8.

w 35.21.

x Zek. 12.11.

y Hlu. 5.19.

z 2 Kho. 23.30.

a Zek. 12.11.

b 2 Sam. 1.17. Lilo 4.20.

c 2 Sam. 19.35. Mat. 9.23. Ezra 2.65. Neh. 7.67.

d Hlu. 11.39.

e 1 Lan. 29.29.

a 2 Kho. 23.30-34.

b 2 Kho. 23.36,37.

c 2 Kho. 24.1. Hab. 1.6.

d 2 Kho. 24.6.

e 36.10,18. 2 Kho. 24.13. Ezra 1.7. Dan. 1.1,2. 5.2.

f 2 Kho. 24.5,6.

g 2 Kho. 24.8,9.

h 2 Kho. 24. 8.

i 2 Kho. 24.10-17.

j 36.7.

k Jer. 37.1.

l 2 Kho. 24.18,19. Jer. 52.1,2.

m Jer. 21.1-7. 27.12-28. 32.1-5. 37.1-10. 38.14-28.

n 2 Kho. 24.20.

o Hez. 17.18.

p 30.8.

q Dute. 2.30.

r 33.23.

s 24.19. Neh. 9.30.

t 30.10.

u Nani 15.31.

v Gen. 27.12. Jer. 32.3. 38.6. Mat. 23.34-37.

w Ezra 5.12.

x 2 Kho. 25.1. Dute. 28.49. Ezra 9.7.

y Hlab. 78.63. 79.2,3.

z Jobe 12.12. 15.10. 29.8. 32.6.

a 36.7,10. 2 Kho. 25.13-15.

b 2 Kho. 25.9. Hlab. 74.6,7. 79.1.

c 2 Kho. 15.25.

d 32.27.

e 2 Kho. 25.11.

f Jer. 27.7.

g 36.22.

h Jer. 25.9,11,12. 29.10.

i Levi 26.34,35,43. Dan. 9.2. Jobe 14.6.

j Levi 25.4,5.

k Ezra 1.1-3.

1 ekugcwalisekeni: Heb. ekupheleleni.

a 2 Lan. 36.22,23. Jer. 25.12,13. 29.10. 33.10-14.

b 5.13.

c Isa. 44.28. 45.1,13.

d Dan. 6.26.

e Fil. 2.13.

f 1.1.

g Gen. 24.53.

h 5.14. 6.5.

i 2 Lan. 36.7.

j 1 Lan. 25.2.

k 4.7.

l 5.14.

m 8.27. 1 Lan. 28.17.

a Neh. 7.6-73.

b 2 Kho. 24.14-16. 25.11. 2 Lan. 36.20.

c 3.2. 1 Lan. 3.19.

d Esta 2.5.

e 8.3. 10.25. Neh. 3.25. Neh. 10.14.

f 8.8.

g Neh. 6.18. Neh. 7.10,11.

h Neh. 6.18. Neh. 7.10,11.

i 8.4. 10.30. Neh. 3.11. Neh. 10.14.

j 8.9. Neh. 7.11.

k Neh. 6.18. Neh. 7.10,11.

l 8.7. 10.2,26. Neh. 10.14. 12.42.

m 10.27. Neh. 10.14. Neh. 7.13.

n Neh. 3.20.

o Neh. 7.15,16,17,18,19,20.

p 8.11. 10.28. Neh. 10.15.

q Neh. 7.15,16,17,18,19,20.

r 8.12,13.

s Neh. 7.15,16,17,18,19,20.

t 8.12,13.

u Neh. 7.15,16,17,18,19,20.

v 2.2. 8.6,14. Neh. 10.16.

w Neh. 7.15,16,17,18,19,20.

x 2.2. 8.6,14. Neh. 10.16.

y Neh. 7.15,16,17,18,19,20.

z Neh. 10.17,18.

a Neh. 10.17,18.

b Neh. 7.23,22,26.

c 10.33. Neh. 8.4. 10.18.

d Neh. 7.23,22,26.

e Gen. 35.19. Neh. 7.26.

f Neh. 7.23,22,26.

g 2 Kho. 25.23.

h Gen. 35.19. Neh. 7.26.

i Josh. 21.18. Neh. 10.19.

j Josh. 9.17.

k Josh. 18.28.

l Josh. 9.17.

m Josh. 9.17.

n Josh. 18.24,25.

o Josh. 18.24,25.

p 1 Sam. 13.2.

q Josh. 7.2. 8.9. Neh. 11.31.

r Neh. 7.32.

s 10.43. Neh. 7.33.

t Neh. 10.20.

u 2.7.

v 1 Lan. 8.12.

w Neh. 11.34.

x 1 Lan. 8.12.

y Neh. 7.37.

z 1 Kho. 16.34. Neh. 3.2.

a Neh. 3.3.

b Neh. 7.38.

c 1 Lan. 24.7. Neh. 12.6,19.

d 1 Lan. 24.11.

e 1 Lan. 9.12.

f 10.22. 1 Lan. 9.12. Neh. 11.12. Jer. 21.1. 38.1. 1 Lan. 24.9.

g 10.21,31. 1 Lan. 24.8. Neh. 3.11. 12.15. Neh. 10.5,27.

h 3.9. Neh. 12.8. Neh. 12.24.

i 3.9. Neh. 12.8. Neh. 12.24.

j 1 Lan. 6.39.

k Neh. 7.44,45.

l 1 Lan. 9.17.

m Neh. 7.44,45.

n Josh. 9.21,27. 1 Lan. 9.2.

o Neh. 11.21.

p Neh. 3.6.

q Neh. 11.3. 1 Kho. 9.21.

r Gen. 10.19.

s Neh. 7.61.

t 1 Lan. 9.1.

u Neh. 7.62.

v Neh. 3.4.

w 2 Sam. 17.27.

x Levi 22.2,10,15,16. Eks. 40.10.

y Eks. 28.30.

z Neh. 7.67. 2 Lan. 35.25.

a 1 Lan. 26.20.

b 1 Lan. 29.7.

c Neh. 7.70-72.

d 1 Kho. 10.17.

a Neh. 7.73.

b Dute. 12.5,6.

c Dute. 33.1.

d Nani 28.3,4.

e 3.1. Neh. 8.14,17. Zek. 14.16.

f Eks. 23.16. Levi 23.34.

g Nani 29.12-38.

h Eks. 29.38.

i Nani 28.11.

j Nani 29.39.

k 3.1.

l 1 Kho. 5.6,9. 2 Lan. 2.10.

m Josh. 19.46.

n 1.2,3. 4.3. 6.3.

o 3.2. 2.2. 4.3.

p 3.2. 2.2. 4.3.

q 1 Lan. 23.24.

r 1 Lan. 23.4.

s 2.40.

t 2.40.

u 1 Lan. 23.4.

v Neh. 3.18,24. 10.9.

w 2.69.

x 1 Lan. 15.24.

y 1 Lan. 15.16.

z 1 Lan. 6.31. 16.4,7. 25.1,2.

a 1 Sam. 18.7. Neh. 12.24.

b 1 Lan. 16.34,41.

c Hag. 2.3.

a 4.7-9.

b 4.10. 2 Kho. 17.24,32,33. 19.37.

c 2 Sam. 16.10.

d Neh. 2.20.

e 3.7.

f 3.3.

g 2 Lan. 15.7.

h Hlab. 33.10.

i Gen. 26.21.

j 1.8.

k 7.11. 4.18,23.

l 2 Kho. 18.26.

m 2 Kho. 17.24,30,31.

n 5.6. 6.6.

o 5.6. 6.6.

p Neh. 1.1.

q Isa. 11.11.

r 4.2.

s 1 Kho. 16.24.

t 4.11,17. 7.12.

u 7.24. 4.20. 6.8. Neh. 5.4.

v 4.7.

w Neh. 8.8.

x Gen. 15.18. Josh. 1.4. Hlab. 72.8. 1 Kho. 4.21.

y 7.24. 4.20. 6.8. Neh. 5.4.

a Hag. 1.1.

b 6.14. Zek. 1.1. 2 Kho. 9.2.

c 5.14. Neh. 12.7.

d 5.14. Neh. 12.7.

e 5.6. 6.6,13.

f 5.9. 4.19.

g 4.8.

h 7.6. Hlab. 33.18.

i 6.6.

j 4.9.

k 5.3,4.

l 1 Kho. 6.1.

m 2 Lan. 36.16,17.

n 2 Kho. 24.2. 25.8,9,11.

o 1.1.

p 1.7,8. 6.5.

q 2.2. 3.2,8. 5.2. 1.8. 5.16. Hag. 1.14. 2.2,21. Zek. 4.9.

r 3.8,10.

s 6.15.

t 6.1,2.

a 5.17.

b 1 Lan. 29.1.

c 2 Kho. 17.6.

d 1 Kho. 6.36.

e 1.7,8. 5.14.

f 5.3,6. 6.13.

g 4.9.

h 7.26. 2 Lan. 1.11.

i 4.13.

j Jer. 29.7. 1 Tim. 2.2.

k Dan. 2.5. 3.29. 2 Kho. 10.27.

l 1 Kho. 9.3.

m 5.1,2.

n 6.3. 1.1. 5.13.

o 6.12. 4.24.

p 7.1.

q Esta 3.7,13. 8.12. 9.1,15,17,19,21. 13.6. 16.20.

r 1 Kho. 8.63. 2 Lan. 7.5.

s 8.35.

t 2 Lan. 35.5. 1 Lan. 24.1.

u 1 Lan. 23.6. 2 Lan. 35.10.

v Nani 3.6. 8.9.

w Eks. 12.6. 2 Lan. 35.1.

x 2 Lan. 30.15. 35.11.

y 2 Lan. 30.15. 35.11.

z 9.1. Neh. 10.28. Neh. 9.2. Eks. 12.48,49. Esta 8.17. 9.27.

a 9.11.

b Eks. 12.15. 13.6. 2 Lan. 30.21. 35.17.

c 7.27. Zaga 21.1.

d Neh. 13.6.

a Neh. 2. 1.

b 1 Lan. 6.14-4.

c 7.11,12,21. Hlab. 45.1. Neh. 8.1,4,5,13. 12.26,36. Neh. 12.33.

d 5.5. 7.9,28. 8.18,22,31. Neh. 2.8,18.

e 8.1-14.

f 8.17,20. 2.43.

g 7.6.

h 1 Sam. 7.3.

i 7.6,25. 2 Lan. 31.4. Neh. 8.1-8. Mat. 23.2,3. 2 Lan. 35.3.

j Hez. 26.7. Dan. 2.37.

k 4.10.

l 6.8.

m 7.15,28. 8.25. Esta 1.14.

n 7.15,28. 8.25. Esta 1.14.

o Hlab. 135.21.

p 8.25.

q 1 Lan. 29.6,9.

r Nani 15.4-13.

s Nani 15.10.

t Dute. 12.5,11.

u 6.8.

v Hez. 45.14.

w 6.10.

x 4.13.

y 7.14.

z Eks. 18.21,22. Dute. 16.18.

a 7.10.

b 1 Lan. 29.10.

c 6.22.

d 9.9.

e 7.14.

f 7.6.

a 1 Lan. 24.3,4.

b 1 Lan. 24.3,4.

c Neh. 10.6.

d 1 Lan. 3.22. Neh. 10.4. 12.2.

e 1 Lan. 3.21.

f 2.3.

g 2.6.

h 1 Lan. 3.21.

i 2.15.

j 2.7.

k 2.4.

l 2.6.

m 2.11,12. 10.28. Neh. 10.15.

n 2.11,12. 10.28. Neh. 10.15.

o 2.13.

p 2.2,14.

q 8.21,31.

r 7.7.

s 8.3,11. Neh. 8.4. 12.41.

t 10.15. Neh. 3.4,30. 6.18. 8.4. 10.7,20. 12.33.

u 7.6.

v 1 Lan. 6.19.

w 8.24. Neh. 8.7. 9.4,5. 10.12. 12.24. Neh. 12.8.

x 8.24. Neh. 3.17. 10.11. 12.24.

y 1 Lan. 6.1,16.

z 7.7. 1 Lan. 9.2.

a Nani 1.17.

b 2 Lan. 20.3.

c 8.21,31.

d Levi 16.29.

e Hlab. 5.8.

f 7.6.

g Roma 8.28.

h Josh. 24.20. 2 Lan. 15.2.

i Gen. 25.21. Isa. 19.22.

j 8.18.

k 8.19.

l 7.15,16.

m Eks. 25.2.

n Hlu. 20.48.

o 1.10.

p 1 Lan. 29.7.

q Levi 21.6.

r Levi 22.2,3.

s 7.15,16.

t 10.6. 2 Kho. 23.11.

u 8.15,21.

v 7.9.

w 7.6.

x Neh. 2.11.

y 8.26,30.

z Neh. 3.4,21. 10.5.

a Neh. 3.4,21. 8.4.

b 10.23. Neh. 8.7. 11.16.

c 2.10. Neh. 3.24. 10.9.

d 2.1.

e 6.17. 2 Lan. 29.21.

f 7.21.

g Esta 3.12. 8.9. 9.3. Dan. 3.2,3,27. 6.2, 3.

h 1 Kho. 10.15. Neh. 2.7,9. 3.7.

i 1.4.

a 6.21.

b Dute. 12.30,31.

c Eks. 13.5.

d 1 Sam. 11.1.

e 10.2. Eks. 34.16. Neh. 10.30.13.23,27. Mal. 2.11.

f Dute. 7.6.

g Hlab. 106.35. 2 Kor. 6.14.

h Neh. 2.16.

i 9.5. Jobe 1.20. Gen. 44.13.

j 9.4. Hlab. 143.4. Neh. 1.4.

k 10.3. Isa. 66.2,5.

l 9.4. Hlab. 143.4. Neh. 1.4.

m Eks. 29.41. 1 Kho. 18.29.

n 9.3.

o 1 Kho. 8.22.

p Hlab. 38.4.

q 2 Lan. 28.9.

r Hlab. 106.6. Dan. 9.5,6.

s Neh. 9.30.

t Dan. 9.7,8. 2 Lan. 32.21.

u 9.13,14,15. 2 Lan. 20.24.

v Hlab. 13.3.

w Neh. 9.36.

x 7.28.

y Isa. 5.5.

z 6.21.

a 9.2. Eks. 23.32. Dute. 7.3.

b Dute. 23.6.

c Zaga 13.22. 20.7.

d 9.7.

e Jobe 11.6. Hlab. 103.10.

f 9.8,14,15.

g 9.2.

h Dute. 9.8. Joha. 5.14. 2 Pet. 2.20,21.

i 9.8,14,15.

j Neh. 9.33. Jobe 8.3. Hlab. 119.137. Dan. 9.14. Jer. 12.1.

k 9.8,14,15.

l 1 Kor. 15.17.

m Hlab. 130.3.

a Neh. 1.6. Dan. 9.20.

b Dute. 9.18.

c 2 Lan. 20.9.

d 10.26.

e Neh. 13.27.

f 9.4.

g Dute. 7.2,3.

h 1 Lan. 28.10. 2 Lan. 19.11.

i Neh. 5.12. 13.25.

j 10.1.

k 8.29. 2 Kho. 23.11.

l Neh. 12.22,23. Neh. 3.1.

m Neh. 12.22,23. Neh. 3.1.

n Dute. 9.18.

o 1.1.

p Dan. 10.11. 1 Sam. 12.18.

q Josh. 7.19.

r 10.3.

s Neh. 10.34. 13.31.

t 2 Lan. 29.10. 30.8. Nani 25.4.

u 8.16.

v Neh. 8.7. 11.16.

w 10.9,17.

x 10.9,17.

y 3.2.

z 2 Kho. 10.15.

a Levi 6.6.

b 1 Lan. 9.12.

c 10.31. 2.39. Neh. 10.8.

d Josh. 7.19.

e 10.31. 2.39. Neh. 10.8.

f 2.38.

g Neh. 12.41.

h Josh. 7.19.

i 8.33.

j Neh. 8.7. 10.10.

k Neh. 9.5.

l 2.3.

m Neh. 8.4.

n Neh. 8.4.

o 2.7.

p 2.8.

q 8.11.

r Neh. 3.20.

s 2.10. 10.34.

t Neh. 10.27.

u 2.6.

v 10.18,21,22. Neh. 8.4.

w 10.31. 2.39. Neh. 10.8.

x Neh. 3.11. 8.4.

y Neh. 3.23.

z Neh. 10.27.

a 2.19.

b 10.29. Neh. 10.13.

c 10.29. Neh. 11.12.

d 2.29.

e Neh. 8.4.

f 10.3.

a 10.1.

b Zek. 7.1.

c 2.1.

d Esta 1.2,5. 2.3,5,8. 3.15. 4.16. 8.14,15. 9.6,11,12,15. Dan. 8.2. Esta 11.3. 16.18. Ezra 4.9.

e 1 Lan. 29.1.

f 7.2.

g 2.13. 2 Kho. 25.10.

h 2.17. 2.3,13.

i Ezra 9.3.

j Dan. 9.4. Dute. 7.21.

k Dute. 7.9.

l 1.11. 2 Lan. 6.40.

m 1 Kho. 8.29. Dan. 9.18.

n 1.11. 2 Lan. 6.40.

o Ezra 10.1. Dan. 9.20.

p Hlab. 106.6.

q Jobe 34.31. Dan. 9.5.

r Dute. 28.15.

s Levi 26.33. Dute. 4.25-27. 28.64.

t Levi 26.39-42. Dute. 4.29-31. 30.2,3.

u Dute. 30.4.

v Dute. 12.5.

w Dute. 9.29.

x 1.6.

y Isa. 26.8.

z 2.1. Gen. 40.2.

a Esta 3.7.

b 1.1. Ezra 7.1.

c 1.11.

d Gen. 40.7.

e Zaga 15.13.

f 1 Kho. 1.31.

g 1.3.

h 2.13.

i 1.4,5. 2.20. Ezra 5.12. Dan. 2.18.

j 5.14. 13.6.

k Ezra 8.36. 1 Kho. 10.15.

l Tshu. 2.5.

m 7.2. 1 Lan. 29.1.

n 3.7.

o 2.18. Ezra 7.6.

p Ezra 8.36. 1 Kho. 10.15.

q 2.19. 4.1,7. 6.1,2,5,12,14. 13.28.

r Isa. 15.5. Jer. 48.3,5,34. Josh. 10.11.

s 2.19. 4.3,7. 6.1,12,14,17,19. 13.4,7,8.

t 1 Sam. 11.1.

u Esta 10.3.

v Ezra 8.32.

w 2 Lan. 26.9.

x 3.13,14. 12.31.

y 1.3.

z 2.3.

a 3.15. 12.37.

b 3.16. 2 Kho. 20.20. 2 Lan. 32.3,30.

c 2 Sam. 15.23.

d 2 Lan. 26.9.

e Ezra 9.2.

f Ezra 9.2.

g 2.3.

h 1.3.

i 1.3. Hlab. 44.13. 79.4. Jer. 24.9. Hez. 5.14,15. 22.4.

j 2.8.

k 2 Sam. 2.7.

l 6.1,2,6. 4.7.

m 4.1. Hlab. 80.6. Hlab. 44.13. 79.4.

n 6.6.

o Ezra. 4.3.

a 3.20,21. 12.10,22,23. 13.4,7,28. Ezra 10.6.

b 3.32. 12.39. Joha. 5. 2.

c 12.39.

d Jer. 31.38. Zek. 14.10.

1 eceleni: Heb. esandleni.

e Ezra 2.34.

f 10.12. 13.13.

g 2 Lan. 33.14.

h 11.9. Ezra 2.35.

i 3.6. 2.8. 2 Lan. 34.11.

j 3.1,6,13,14,15. 6.1. 7.1.

k 3.21. Ezra 8.33.

l 3.21. Ezra 8.33.

m Ezra 2.61.

n 3.30. Ezra 8.16.

o 10.21. 11.24. 13.13.

p 10.21. 11.24. 13.13.

q 3.27. 2 Sam. 14.2.

r Hlu. 5.23.

s 12.39.

t 7.51. Ezra 2.49.

u 3.6. 2.8. 2 Lan. 34.11.

v 1 Lan. 27.30.

w Josh. 9.3.

x 3.15,19. Josh. 18.26.

y 2.8.

z 3.31,32. Hlu. 17.4.

a 3.30.

b 1 Lan. 9.30. Eks. 30.25.

c 12.38.

d 3.12.

e Ezra 8.2.

f 9.5. 10.25.

g 8.4. Ezra 10.31.

h Ezra 2.39.

i 3.23. 10.23.

j Ezra 2.6.

k 12.38.

l 10.24.

m 3.12.

n 2 Lan. 26.9.

o 3.30.

p 11.30. Josh. 15.34,56. 1 Lan. 4.18.

q 3.3.

r 2.13. 12.31.

s 2.13. 12.31.

t 8.4.

u Jer. 6.1.

v 3.3.

w 2.14.

x 11.5.

y 3.7,19.

z 3.3.

a Isa. 8.6. Joha. 9.7,11. Luka 13.4.

b 2 Kho. 25.4.

c 12.37.

d 2 Lan. 11.7.

e 1 Kho. 2.10. Seb. 2.29.

f Isa. 22.11. 2 Kho. 20.20.

g Ezra 2.10.

h Ezra 8.19.

i 1 Sam. 23.1.

j Ezra 3.9.

k 1 Sam. 23.1.

l 12.42.

m Ezra 2.40.

n 3.7,15.

o 1 Kho. 10.17.

p 3.20,24,25. 2 Lan. 26.9. Eks. 26.24. 36.29.

q 10.6.

r Ezra 10.28.

s 3.20,24,25. 2 Lan. 26.9. Eks. 26.24.36.29.

t 3.1.

u 3.4.

v 3.1.

w 12.28. Gen. 13.10,11,12. 19.17,25,29. Dute. 34.3. 2 Sam. 18.23. 1 Kho. 7.46. 2 Lan. 4.17.

x Ezra 10.32.

y 3.11. 11.15.

z 8.7. 10.2. 12.33.

a 8.4.

b Ezra 8.33.

c Ezra 3.9.

d 8.7. 10.2. 12.33.

e 3.20,24,25. 2 Lan. 26.9. Eks. 26.24. 36.29.

f 3.31,32. 2 Kho. 14.13.

g 3.20,24,25. 2 Lan. 26.9. Eks. 26.24. 36.29.

h Jer. 32.2.

i 12.39. Jer. 32.2. 33.1. 37.21. 38.6,13,28. 39.14.

j 8.4. 13.13.

k Ezra 2.3.

l 1 Lan. 9.2.

m 8.1,3,16. 12.37.

n 3.5.

o 2 Lan. 23.15.

p 1 Lan. 9.12.

q 12.34. 1 Lan. 3.22.

r Jer. 19.2.

s 3.8. 12.41.

t 13.13.

u 3.13.

v 3.4.

w 12.44. 13.7.

x 8.4.

y 3.8.

z 3.26.

a 1 Kho. 10.15.

b 2 Sam. 24.9. 2 Lan. 31.13.

c 1.1.

d 3.8.

a 4.7. 2.10.

b 2.19.

c 1 Kho. 16.24.

d 4.7. 2.10.

e Lilo 5.18.

f Hlab. 123.3,4.

g 2.17. 5.9. 6.13. Hlab. 79.12.

h Hlab. 69.27,28. 109.14,15.

i Jer. 18.23.

j 2.19.

k 1 Sam. 11.1.

l 1 Sam. 5.1.

m Hlab. 83.3-8.

n 4.7.

o Gen. 31.7.

p Nani 14.9.

q Dute. 7.21.

r 2 Sam. 10.12.

s Jobe 5.12.

t 2 Lan. 26.14.

u 2 Lan. 26.14.

v 4.14. 5.7. 7.5.

w Eks. 14.14.

x Gen. 19.15.

a 5.6. Eks. 3.9. Isa. 5.7.

b Levi 25.35,36. Dute. 15.7.

c Ezra 4.13.

d Isa. 58.7. Gen. 29.14.

e 2 Kho. 4.1.

f Eks. 21.7.

g Eks. 22.25.

h Levi 25.48,49.

i 5.15. Levi 25.17,36,43.

j 4.4. 2 Sam. 12.14.

k Ezra 10.5.

l Jer. 34.8,9.

m Seb. 18.6.

n Eks. 14.27.

o Isa. 45.14.

p 8.6. 1 Kor. 14.16. Nani 5.22.

q 1 Kho. 10.15.

r 2. 1.

s 13.6.

t 5.18. 2 Thes. 3.8.

u 1 Kho. 10.15.

v 1 Kho. 10.15.

w 5.9.

x 2 Sam. 9.10. 1 Kho. 18.19.

y 1 Kho. 4.22.

z 5.14,15.

a 1 Kho. 10.15.

b 13.14,22,31. 2 Kho. 20.3.

a 6.14,15.

b 2.10.

c 3.3.

d Jobe 2.11.

e 1 Lan. 8.12.

f 2.19.

g 1 Kho. 12.33.

h 6.14. 4.4. 5.19.

i Jer. 36.5. Dute. 32.36.

j Hez. 13.17,22.

k 4.4.

l 13.29. 2 Sam. 3.39.

m Hez. 13.17,22.

n 4.6.

o 6.1. 2.10. 4.1,7.

p Hlab. 126.2.

q Gen. 37.19.

r Ezra 2.5.

s Ezra 8.16.

a 6.1.

b 1.2. 10.22.

c 10.23.

d 2.8.

e 13.13. Eks. 18.21.

f 13.13. Eks. 18.21.

g Ezra 1.11.

h Ezra 2.1-70.

i Ezra 2.5.

j Ezra 2.6.

k Ezra 2.8.

l Ezra 2.10,11,12,13,14,15.

m Ezra 2.10,11,12,13,14,15.

n Ezra 2.10,11,12,13,14,15.

o Ezra 2.10,11,12,13,14,15.

p Ezra 2.10,11,12,13,14,15.

q Ezra 2.10,11,12,13,14,15.

r Ezra 2.19,17.

s Ezra 2.19,17.

t Ezra 2.21,22.

u Ezra 2.28.

v Nani 32.3.

w 7.12.

x Ezra 2.33,35.

y Ezra 2.33,35.

z Ezra 2.41,42.

a Ezra 2.41,42.

b Ezra 2.43.

c Ezra 2.60.

d Ezra 2.65.

e Ezra 2.69.

f Eks. 27.3. 2 Lan. 4.8.

g Ezra 2.69.

h Ezra 2.69.

i Ezra 3.1.

a Ezra 3.1.

b 3.26.

c Ezra 7.6.

d Dute. 31.11,12.

e 8.9. Levi 23.24.

f Dute. 31.11,12.

g 3.26.

h Ezra 10.43.

i 10.22.

j Ezra 8.33.

k 8.7. 3.23. 10.25. 11.5. 12.41,42. Ezra 10.21,22. Ezra. 10.18,30.

l 3.11,14,31. 10.3. 12.42. Ezra 10.25,31.

m 10.18. Ezra 2.19.

n Ezra 8.16.

o Ezra 8.16.

p 8.4.

q Josh. 22.33.

r 5.13.

s Hlab. 134.2. Lilo 3.41. 1 Tim. 2.8.

t 2 Lan. 20.18.

u Ezra 2.40.

v Ezra 2.10.

w Ezra 8.18.

x Ezra 10.15.

y 9.5. 10.10,13.

z 8.7. 3.23. 10.25. 11.5. 12.41,42. Ezra 10.21,22. Ezra. 10.18,30.

a Ezra 10.23.

b 3.23.

c Ezra 8.33.

d 10.10.

e 10.10.

f 2 Lan. 35.3.

g 9.3.

h Ezra 4.18.

i 8.7,8,12.

j 8.2.

k Tshu. 3.4.

l 8.12. Esta 9.22.

m 8.7,8,9.

n 8.1.

o Levi 23.34,42. Dute. 16.13.

p 12.42. Levi 23.4.

q Dute. 16.16.

r 1 Kho. 6.23.

s Levi 23.40.

t Levi 23.40.

u 2 Sam. 11.2.

v 8.1,3. 3.26.

w 12.39. 2 Kho. 14.13. 2 Lan. 25.23.

x 1 Kho. 8.2. 2 Lan. 7.9. 8.13. Ezra 3.4.

y 2 Lan. 30.21.

z Dute. 31.10,11.

a 8.2.

b 1 Sam. 7.6.

c 1 Kho. 20.31.

d Josh. 7.6.

e 13.3,30. Ezra 10.11.

f 8.7.

g 8.7,8,18. 13.1.

h 8.7.

i 8.7.

j Ezra 2.40.

k 10.10,12. 12.3,14.

l 10.15.

m Ezra 8.18.

n 8.7.

o 8.7.

p Ezra 2.40.

q 8.7.

r 3.10. 10.25.

s Ezra 8.18.

t 8.7.

u 10.10,12. 12.3,14.

v Ezra 10.23.

w 1 Lan. 29.13.

x 2 Kho. 19.15.

y Gen. 1.1. Isam. 14.7.

z Dute. 10.14.

a Gen. 2.1.

b Hlab. 36.6.

c Gen. 11.31. 12.1.

d Gen. 17.5.

e Gen. 15.6.

f Gen. 12.7. 15.18. 17.7-9.

g Eks. 13.5.

h Josh. 23.14.

i Eks. 3.7.

j Eks. 14.10.

k Eks. 7,8,9,10,12,14.

l 9.16,29. Eks. 18.11.

m Isa. 63.12,14. Jer. 32.20. Dan. 9.15. Eks. 9.16. 1 Lan. 17.21.

n Eks. 14.21,22,27,28.

o Eks. 15.5. Eks. 15.10.

p 9.19. Eks. 13.21,22. Nani 14.14. 1 Kor. 10.1.

q Eks. 19.20. 20.1.

r Hlab. 19.8,9. Roma 7.12.

s Eks. 16.23. Eks. 20.8-11. Hez. 20.12,20.

t Eks. 16.14,15. Joha. 6.31.

u Eks. 17.6. Nani 20.9.

v Dute. 1.8.

w 9.10,29. Hlab. 106.6.

x 9.17,29. 2 Lan. 30.8.

y Hlab. 78.11,42,43.

z 9.17,29. 2 Lan. 30.8.

a Nani 14.4.

b 9.31. Eks. 34.6. Jow. 2.13.

c 9.31. Eks. 34.6. Jow. 2.13.

d Nani 14.18. Eks. 22.27.

e Eks. 32.4.

f 9.26. 2 Kho. 19.3.

g 9.27,31. Hlab. 106.45.

h 9.12.

i Isa. 63.11. Nani 11.17.

j 9.15. Josh. 5.12.

k 9.15. Josh. 5.12.

l Dute. 2.7.

m Dute. 8.4. 29.5.

n Nani 24.17. Jer. 48.45.

o Nani 21.21.

p Nani 32.37.

q Nani 21.33-35.

r Gen. 15.5.

s Josh. 1.2.

t Hlab. 44.2,3.

u 9.35. Nani 13.27. Dute. 8.7,8. Hez. 20.6.

v Dute. 6.11.

w Dute. 32.15.

x 9.35. 2 Lan. 6.41. Hos. 3.5.

y Hlu. 2.11,12. Hez. 20.21.

z 1 Kho. 14.9.

a 1 Kho. 18.4. 19.10. 2 Lan. 24.20,21. Mat. 23.37. Seb. 7.52.

b 9.18.

c Hlu. 2.14. 3.8,9. Hlab. 106.41,42,44.

d 9.19,31.

e Hlu. 3.9.

f Hlu. 3.11,12,30. 4.1. 5.31. 6.1.

g Hlab. 106.43.

h 9.10,16.

i Levi 18.5.

j 9.16,17.

1 wababekezelela: Heb. wadonsa ngabo.

k 9.26,29,34. 2 Kho. 17.13.

l 2 Lan. 36.15. 1 Pet. 1.11. 2 Pet. 1.21.

m Ezra 9.7.

n 9.19,27.

o Jer. 4.27.

p 9.17.

q Dute. 4.31.

r Dute. 7.21.

s Dute. 7.9. Eks. 34.6,7.

t 2 Kho. 17.3.

u Ezra 9.15.

v Hlab. 106.6. Dan. 9.5.

w Dute. 28.47.

x 9.25.

y 9.25.

z Ezra 9.9.

a Dute. 28.33,48,51.

b 10.29. 2 Kho. 23.3. 2 Lan. 29.10.34.31. Ezra 10.3.

a 1.1.

b 11.11.

c 3.23.

d 12.34. 12.1,12.

e Ezra 2.38.

f 8.4.

g Ezra 8.2.

h Ezra 2.39.

i Ezra 8.33.

j Ezra 8.2.

k 12.4,16.

l 3.20.

m Ezra 8.16.

n 12.5.

o 12.5,18.

p 12.34,42. 12.6,18. Ezra 10.21.

q Ezra 2.40.

r Ezra 8.33.

s Ezra 3.9.

t Ezra 2.40.

u 9.4.

v 8.7.

w Ezra 10.23.

x 8.7. 13.13.

y 8.7. 13.13.

z 11.17,22.

a Ezra 8.19.

b 3.2.

c Ezra 8.18.

d 9.4.

e 8.7.

f Ezra 2.10.

g Ezra 2.3.

h Ezra 2.6.

i Ezra 2.7.

j Ezra 2.8.

k Ezra 10.34.

l 9.4.

m Ezra 8.11,12.

n Ezra 8.11,12.

o Ezra 2.15,16.

p Ezra 2.15,16.

q Ezra 2.16,17.

r Ezra 2.16.

s Ezra 2.19.

t Ezra 2.16,17.

u 7.24.

v Ezra 2.30.

w Ezra 8.16.

x 3.4.

y 3.4.

z 13.13.

a 8.4.

b 7.2.

c 3.11.

d 3.12.

e Ezra 2.2.

f 3.10. 9.5.

g 8.4.

h 13.13.

i Ezra 10.29,32.

j Ezra 2.39.

k Ezra 2.2.

l Ezra 2.36-43.

m Ezra 6.21.

n 5.12,13. Dute. 29.12,14. 1 Kho. 8.31. Hlab. 119.106.

o 2 Kho. 23.3. 2 Lan. 15.12. 34.31.

p Dute. 33.1.

q Eks. 34.16. Dute. 7.3. Ezra 9.12,14.

r 13.15-22. Eks. 20.10. Levi 23.3. Dute. 5.12.

s Eks. 23.10,11. Levi 25.4.

1 sonke: Heb. sonke isandla.

t 5.7,10. Dute. 15.1,2.

u Levi 24.5,6. 2 Lan. 2.4. 1 Lan. 9.32.

v Nani 28,29.

w Nani 28,29.

x Nani 28.11.

y Nani 29.39.

z Levi 1.4.

a 11.1. Hlu. 20.9.

b 13.31. Isa. 40.16.

c Ezra 10.14.

d Levi 6.12.

e Eks. 23.19. 34.26. Levi 19.23. Nani 18.12. Dute. 26.2.

f Eks. 13.2,12,13. Levi 27.26,27. Nani 18.15,16.

g Levi 23.17. Nani 15.19. 18.12. Dute. 18.4.

h Nani 15.20.

i 10.38,39. 2 Kho. 23.11.

j Levi 27.30.

k Nani 18.26.

l 10.38,39. 2 Kho. 23.11.

m 1 Lan. 26.20.

n 13.12. Dute. 12.6,11. 2 Lan. 31.12.

o 10.37. 13.5,12.

p 10.38,39. 2 Kho. 23.11.

q 13.11.

a 1 Lan. 9.3.

b 10.34. Hlu. 20.9. So 1 Lan. 24.31.

c 11.18. Isa. 48.2. 52.1. Mat. 4.5. 27.53. Isam. 11.2. 21.2.

d Hlu. 5.2.

e 1 Lan. 9.2.

f Ezra 2.55.

g 1 Lan. 9.3.

h 8.4.

i 3.15.

j 1 Lan. 9.5.

k 1 Lan. 9.7.

l 1 Lan. 9.9.

m 1 Lan. 9.10-13.

n Ezra 2.36.

o 1 Lan. 9.10.

p 10.2. 1 Lan. 9.11.

q Ezra 10.29,39. 1 Lan. 9.12.

r Ezra 2.38.

s 1 Lan. 9.12.

t 1 Lan. 9.14-17.

u 3.23.

v Ezra 10.15.

w Ezra 8.33.

x 11.12. 1 Lan. 26.29.

y 12.8,9,25. 11.22. 12.35. 1 Lan. 9.15.

z 12.8,9,25. 11.22. 12.35. 1 Lan. 9.15.

a 11.22. 10.11. 12.35.

b 12.8,24.

c 12.8,9,25. 11.22. 12.35. 1 Lan. 9.15.

d 1 Lan. 9.16.

e 12.8,9,25. 11.22. 12.35. 1 Lan. 9.15.

f 11.1.

g 11.3.

h 1 Lan. 9.2.

i Ezra 2.43.

j Ezra 2.10.

k 11.17.

l 11.17.

m Ezra 6.8,9. 7.20.

n 12.47. 2 Lan. 31.16.

o 10.21. 3.4.

p 1 Lan. 18.17. 23.28.

q Josh. 21.11.

r Nani 21.25.

s Josh. 15.22.

t Nani 21.25.

u Josh. 15.21.

v Josh. 15.26,27,28.

w Josh. 15.26,27,28.

x Josh. 15.26,27,28.

y Josh. 15.26,27,28.

z Nani 21.25.

a Josh. 15.31.

b Nani 21.25.

c Josh. 15.32.

d Josh. 15.33.

e Josh. 10.3.

f 3.13.

g 1 Sam. 22.1.

h Josh. 10.3.

i Josh. 10.10.

j Nani 21.25.

k Josh. 15.26,27,28.

l Josh. 15.8.

m 7.32. Josh. 7.2. 8.9. Ezra 2.28.

n 7.32. Josh. 7.2. 8.9. Ezra 2.28.

o Nani 21.25.

p Josh. 21.18.

q 1 Sam. 21.1.

r Josh. 15.23,25. 2 Sam. 13.23.

s Josh. 18.25.

t 2 Sam. 4.3.

u Ezra 2.33.

v 1 Sam. 13.18.

w 1 Lan. 8.12.

x 1 Lan. 8.12.

y 1 Lan. 4.14.

z 12.27.

a Ezra 2.1,2.

b 1 Lan. 3.19.

c Ezra 2.1,2.

d 10.8.

e 10.8.

f 12.19.

g 12.21.

h 12.1,10,26. Ezra 2.2,36. 3.2,8. 5.2. Ezra 3. 2.

i Ezra 2.40.

j Ezra 2.10.

k Ezra 2.40.

l 11.17. 12.24,25.

m 11.17. 12.24,25.

n 11.17. 12.24,25.

o 12.1,10,26. Ezra 2.2,36. 3.2,8. 5.2. Ezra 3.2.

p 12.22. 3.1.

q 13.28.

r 12.22,23.

s 12.10,26.

t Ezra 2.39.

u 12.19.

v 12.21.

w 12.22. 3.1.

x 13.28.

y 12.11. Ezra 10.6.

z 12.11. Ezra 10.6.

a Ezra 8.19.

b Ezra 8.18.

c Ezra 2.40.

d Ezra 2.40.

e 12.9.

f 2 Lan. 5.13.

g 11.17. 12.8. 12.27,31,38,40.

h 1 Lan. 25.

i 12.36. 2 Lan. 8.14.

j 12.9. Ezra 3.11.

k 11.17.

l 11.17.

m 11.17. 1 Lan. 9.16.

n 1 Lan. 9.17.

o 1 Lan. 9.17.

p 1 Lan. 9.17.

q 1 Lan. 6.15.

r 1 Kho. 10.15.

s Ezra 7.6.

t Nani 7.10.

u 11.36.

v 1 Lan. 15.16. 2 Lan. 5.13. 7.6.

w 3.22.

x 2 Kho. 25.23.

y Josh. 15.7. Josh. 18.17.

z Josh. 18.24.

a Ezra 2.24.

b 13.22,30.

c 12.38.

d 2.13. 3.13,14.

e 3.23.

f 12.36. Ezra 7.1, 6.

g Ezra 8.16.

h 3.29. 10.8.

i 10.2.

j 12.41. 1 Lan. 15.24.

k 11.17. 1 Lan. 9.15.

l 1 Lan. 25.2,10.

m 1 Lan. 23.5.

n 12.24.

o 2.14.

p 3.15.

q 3.26.

r 12.31.

s 3.11.

t 3.8.

u 8.16.

v 3.6.

w 2 Lan. 33.14.

x 3.1.

y 3.1.

z 3.1.

a 3.25.

b 8.4.

c Ezra 10.22.

d Ezra 8.16.

e 3.30.

f 8.4.

g 10.8.

h 12.13,19.

i 12.13,19.

j 8.4.

k 3.19.

l 2 Lan. 20.27.

m 13.5,12,13. 2 Lan. 31.11,12.

n 3.30.

o 1 Lan. 25,26.

p 1 Lan. 25.1. 2 Lan. 29.30.

q 1 Lan. 3.19.

r 11.23. 2 Lan. 31.16.

s Nani 18.21,24.

t 3.1.

a 8.3,8,9,18. 9.3.

b Dute. 23.3,4,5.

c Nani 22.5. Josh. 24.9,10.

d Nani 23.11. 24.10.

e 9.2.

f Eks. 12.38.

g 13.7,28. 3.1.

h 2.10.

i 12.44.

j 5.14.

k Ezra 6.22.

l 13.7,28. 3.1.

m 2.10.

n 13.5.

o 3.30.

p 2 Lan. 29.15,16,18.

q 13.5.

r 2 Lan. 31.4. Mal. 3.8.

s 12.28,29.

t 13.17,25.

u 10.39.

v 10.38. 12.44. 2 Lan. 31.5.

w 2 Lan. 31.12,13.

x 3.30.

y 3.4.

z 3.25.

a 8.7.10. 10,22,26.

b 3.2.

c 7.2. 1 Kor. 4.2.

d 13.22,31. 5.19.

e Eks. 20.10.

f 10.31.

g 13.21. 2 Lan. 24.19.

h Josh. 19.29. Amos 1.9.

i 13.11,25.

j Jer. 17.21-23.

k Levi 23.32.

l 12.30.

m 13.14.

n Ezra 9.2.

o 4.7. 1 Sam. 5.1.

p 13.1. Ezra 9.1.

q 13.1. Ezra 9.1.

r 4.7. 1 Sam. 5.1.

s 13.11,17.

t 10.29,30. Ezra 10.5.

u 1 Kho. 11.1-8.

v 1 Kho. 3.13. 2 Lan. 1.12.

w 2 Sam. 12.24.

x Ezra 10.2.

y 12.10,11,22.

z 3.1.

a 2.10.

b 6.14.

c Mal. 2.4.

d 10.30.

e 10.34.

f Ezra 10.14.

g 13.14.

a Ezra 4.6. Dan. 9.1.

b 8.9.

c 2 Kho. 19.9.

d 1 Kho. 20.14,17,19. Ezra 6.2.

e 8.9. 9.30. Dan. 6.1.

f 1 Kho. 1.46.

g Neh. 1.1.

h 2.18. Jobe 1.5. 1 Kho. 3.15.

i 6.9. Dan. 1.3.

j 7.7,8.

k 8.15. 1 Lan. 15.27.

l 7.8. 1 Sam. 28.23. Hez. 23.41. Amos 6.4.

m 2 Sam. 13.28.

n 7.9.

o 2.21. 6.2.

p 2.17. 6.8.

q Jer. 10.7. Dan. 2.12,13. Mat. 2.1.

r 1 Lan. 12.32.

s 1.16,21.

t Ezra 7.14.

u 2 Kho. 25.19.

v 2 Kho. 17.6.

w Efe. 5.22-24,33. Kol. 3.18. 1 Tim. 2.12. 1 Pet. 3.1.

x 1.5.

y 3.12. 8.9.

a 1.19,20.

b 2.9,12. Zaga 20.30.

c Ezra 2.2.

d 1 Sam. 9.1. 2 Sam. 20.1.

e 2 Kho. 24.14,15. 2 Lan. 36.10,20. Jer. 24.1. 29.2.

f 2.15.

g 2.3.

h 2.15,17. 5.2.

i 2.3,12.

j 2.20.

k 2.7. 9.29.

l 1.3.

m 2 Sam. 11.8.

n 1.7.

o 2.3,4.

p 2.21. 3.2,3. 5.9,13. 6.10,12. 4.2,6.

q 2.10.

r 2.7.

s 6.2.

t 6.2. 7.9.

u 6.1. 10.2.

a 5.11. 10.2.

b 3.10. 8.3,5. 9.24. Nani 24.7. 1 Sam. 15.8.

c 5.11. 10.2.

d 2.19.

e 2.19.

f 3.2.

g 3.2. 5.9.

h Dan. 3.19.

i Neh. 2.1.

j 9.24,26.

k Hlu. 20.9.

l Ezra 6.15.

m Ezra 4.12,13. Seb. 16.20,21.

n 1.7.

o 8.2. 3.12. 8.8,10. Gen. 41.42.

p 3.10. 8.3,5. 9.24. Nani 24.7. 1 Sam. 15.8.

q 8.9.

r 3.7.

s Ezra 8.36.

t 1 Kho. 10.15.

u 1.22. 8.9.

v 8.8,10. 1 Kho. 21.8.

w 8.10. 2 Lan. 30.6.

x 7.4.

y 8.12. 9.1.

z Ezra 6.15.

a 8.11.

b 8.13,14.

c 8.10. 2 Lan. 30.6.

d 8.15. Eks. 14.3.

a Gen. 44.13.

b 1 Kho. 20.31.

c 4.3. 1 Kho. 20.38,41. Jobe 2.8. Jer. 6.26. Hez. 27.30. Dan. 9.3.

d 4.6,9,10.

e 10.2. 3.9.

f 3.14. 8.13. Ezra 4.11,23. 5.6. 7.11.

g 5.1.

h Gen. 43.14.

a 4.16.

b 4.11. 6.4.

c 2.9.

d 4.11. 8.4.

e 5.6. 7.2. Mark. 6.23.

f 7.2.

g 5.3. 7.2. 9.12.

h 5.6. 7.2. Mark. 6.23.

i 8.5. 7.3. Gen. 18.3. 30.27.

j 1 Kho. 8.66.

k 3.5.

l Gen. 45.1.

m 5.14. 6.13.

n 9.7-10.

o 3.1.

p 3.1.

q 1 Sam. 9.13. 1 Sam. 9.24. 2 Sam. 13.23. Jobe 1.4.

r 5.14. 6.13.

a 2.23. 10.2. Mal. 3.16.

b 2.21.

c 1.4.

d 1.4.

e 4.11. 5.1.

f 5.14.

g 1 Kho. 1.33.

h 1.3.

i 2 Lan. 26.20.

j 2 Sam. 15.30.

k 5.10,14.

l 4.7.

m 2 Lan. 26.20.

n 5.8.

a 5.6. 9.12.

b 5.8.

c 3.9. 4.7.

d 1 Lan. 21.30.

e 1.5.

f 1 Sam. 20.7.

g 1.6.

h 1.5.

i 1.6.

j 1.10.

k 2.22.

l 2.1.

a 2.7,10,15,20.

b 3.10.

a 5.11.

b 15,16. 8.11.

c 9.2.

d 9.10.

e 9.11,15.

f Dute. 3.5.

g Hez. 38.11. Zek. 2.4.

h 8.17.

i 9.22. Neh. 8.10,12. Isam. 11.10.

a Isa. 11.11. 24.15.

b 9.29.

c 4.7.

d 8.15. 9.4.

e 2.23. 6.1.

f 2 Lan. 28.7. Gen. 41.40.

g Dute. 33.24.

h Neh. 2.10. Hlab. 122.8,9.

a Jer. 25.20. Lilo 4.21. Gen. 10.23,22.21,36.28. 1 Lan. 1.17,42.

b Hez. 14.14,20. Jak. 5.11.

c 9.8. 2.3. Gen. 17.1.

d Zaga 16.6.

e Hlab. 34.14.

f Esta 1.3.

g Esta 5.12.

h 42.8. Gen. 8.20.

1 amthuka: Heb. ambusisa.

i 1.11. 2.5,9. 1 Kho. 21.10,13.

j 1.13. 2.1. 1 Sam. 1.4. 2 Kho. 4.8,11,18.

k Gen. 6.2,4. 2.1. 38.7. 1 Kho. 22.19. Hlab. 89.5-7.

l 2.2. 2 Sam. 24.2. 1 Pet. 5.8.

m 1.1.

n 10.11.

o Hlab. 128.1,2.

p Gen. 28.14.

q 2.5. 19.21.

2 ukuthuka: Heb. ukubusisa.

r 13.15. Isa. 65.3. Dute. 7.10.

s 1.13. 2.1. 1 Sam. 1.4. 2 Kho. 4.8,11,18.

t 1.5,18.

u 1 Kho. 10.1.

v Gen. 11.28. 2 Kho. 24.2. Dan. 1.4. 2.2.

w 1 Lan. 12.23.

x Hlu. 7.16. 1 Sam. 11.11. Gen. 14.15.

y 1.4,13.

z Isa. 21.1. Jer. 4.11. Hos. 13.15.

a Jonah 3.6.

b Gen. 44.13.

c Jer. 7.29. Mika 1.16. Isa. 15.2. 22.12. Jer. 16.6. 47.5. 48.37. Hez. 7.18. Levi 21.5. Ezra 9.3.

d Tshu. 5.15. 1 Tim. 6.7.

e 12.9.

f Tshu. 5.19. Jak. 1.17.

g Hlab. 113.2. Dan. 2.20.

h 2.10.

1 ukuchitha: Heb. ukuginya.

a 1.11.

2 ukuthuka: Heb. ukubusisa.

b 1.5.

c 1.12.

d Levi 13.18.

e 7.3,5,13-15. 13.14,28. 16.8,15. 17.1. 19.17,20. 30.17,18,30. Dute. 28.35.Isa. 1.6.

f 42.6. Hez. 27.30. Jonah 3.6. Mat. 11.21. Esta 4.1.

g 21.15. 2 Kho. 6.33.

h 2.3. 2 Sam. 6.20.

i 1.5.

j 2 Sam. 13.13. Hlu. 19.23.

k Jak. 5.10,11.

l 1.22.

m Hlab. 39.1.

n 1 Lan. 1.45.

o Gen. 25.2. 1 Lan. 1.32.

p Neh. 6.2.

q 42.11. Isa. 51.19.

r Gen. 44.13.

s Josh. 7.6.

t Hez. 3.15. Gen. 50.10.

a 3.10. Jer. 20.14.

b 3.10. Jer. 20.14-18.

c 10.21,22. 12.22. 16.16. 24.17. 28.3. Hlab. 23.4. 44.19. 107.10,14. Jer. 13.16. Amos 5.8.

d Isa. 63.3.

e 30.3.

f 20.5.

g 10.18,19. 3.3.

h 1 Lan. 22.18.

i Gen. 30.3. 50.23. Isa. 66.12.

j Hlab. 58.8. Tshu. 6.3.

k 12.5. Zaga 1.33. Jer. 30.10. 46.27. 48.11.

l 39.7.

m 1 Sam. 1.10. 2 Kho. 4.27. Zaga 31.6. Hlu. 18.25.

n Isam. 9.6.

o Zaga 2.4.

1 kakhulu ngentokozo, Heb. kuze kube yintokozo.

p Hos. 9.1.

q 3.20.

r Isa. 40.27.

s 1.10. 10.11. 19.8. Hlab. 88.8. Lilo 3.7.

2 engikwesabayo ngokwesaba, Heb. ngiyesaba ukwesaba.

a 2.11.

b 4.5. Gen. 19.11.

c Isa. 35.3. 2 Sam. 17.2.

d Isa. 35.3. 2 Sam. 17.2.

e Isa. 35.3.

f 4.5. Gen. 19.11.

g 1.1. 22.4. 15.4. Hlab. 19.9.

h 31.24. Hlab. 85.8. Zaga 3.26. Mat. 7.6.

i 1.1. 15.4. 22.4. Hlab. 19.9.

j Zaga 22.8. Hos. 10.13. Gal. 6.7,8.

k 15.35.

l 10.16.

m Hlab. 58.6.

n 29.13.

o Hlab. 92.9.

p 26.14.

q 20.2.

r 33.15. Gen. 2.21. 15.12. 1 Sam. 26.12. Isa. 29.10.

s Eks. 15.15.

t Isa. 21.1. Hab. 1.11.

u Hlab. 119.120.

v Hlab. 17.15. Nani 12.8.

w 9.2. 10.4. 25.4. 32.2.

x 15.15. 2 Pet. 2.4.

y 1 Sam. 22.15.

z 9.14. 15.16.

a 10.9. 13.12. 33.6. Isa. 64.8. 2 Kor. 4.7. 5.1.

b 30.19. Gen. 2.7. 3.19. 18.27.

c 13.28.

d Hlab. 90.5,6.

e Isa. 42.25. 57.1.

f Hlab. 39.11. 49.14.

g 36.12. Hlab. 49.20. Zaga 5.23.

a 15.15. Hlab. 89.5,7.

b 6.2.

c Hlab. 37.35,36. Jer. 12.2,3. Zaga 24.30.

d Hlab. 119.155.

e 29.7. Hlab. 127. 5 Zaga 22.22. Josh. 20.4. Ruthe 4.1,2.

f Hlab. 109.12.

g Zaga 22.5.

h 18.9.

i 14.1. Gen. 3.17-19.

j 9.10. 37.5. Hlab. 40.5.72.18. Roma 11.33.

k 28.26. Hlab. 65.9,10. 147.8. Jer. 5.24. 10.13. 14.22. 51.16. Seb. 14.17. Hlab. 104.10.

l 1 Sam. 2.7. Hlab. 113.7.

m 6.16. 30.28.

n Neh. 4.15. Hlab. 33.10. Isa. 8.10.

o 18.7. 1 Kor. 3.19.

p Zaga 8.8.

q 12.25. Dute. 28.29.

r Hlab. 35.10.

s Hlab. 107.42.

t Hlab. 94.12.

u Zaga 3.11.

v Gen. 17.1.

w Dute. 32.39. Isa. 30.26.

x Hlab. 34.19. 91.3.

y Zaga 24.16. Mat. 18.21. 2 Kho. 7.13.

z Zaga 24.16. Mat. 18.21. 2 Kho. 7.13.

a Hlab. 91.10.

b Hlab. 33.19. Hlab. 37.19.

c Hlab. 31.20.

d 39.7,18. 41.29.

e 30.3.

f Isa. 11.8,9. 35.9. 65.25. Hez. 34.25.

g Hos. 2.18.

h Hos. 2.18.

a 6.9.

b Nani 11.15.

c 4.19.

d 27.8. Isa. 38.12.

e Isa. 30.14.

f Gen. 47.18.

g Hlab. 119.50.

h Hos. 11.9. Levi 19.2.

i Tshu. 7.8.

j 5.12.

k Ruthe 3.8.

l 26.7. Isa. 40.23. Gen. 1.2.

m Gen. 25.15. 1 Lan. 1.30. Isa. 21.14. Jer. 25.23.

n 1 Kho. 10.1.

o Isa. 1.29. Jer. 14.3.

p Isa. 1.29. Jer. 14.3.

q Zaga 5.10.

r 15.20. 27.13.

s 16.3. 1 Kho. 2.8.

t Isa. 57.10. Jer. 2.25. 18.12.

u Hlab. 57.6.

v Tshu. 2.11.

w 17.10.

x 6.2. Hlab. 5.9. 52.2.

a 14.5. 14.13. Hlab. 39.4.

b Jer. 6.44. Isa. 32.2.

c Levi 19.13.

d 29.2.

e 15.31.

1 ubusuku: Heb. ntambama.

f 17.12. Dute. 28.67.

g 2.7. Isa. 14.11.

h Hlab. 58. 8.

i 9.25. 16.22. 17.11. Hlu. 16.14. Isa. 38.12. Hlab. 89.47. 90.6. 102.11. 103.15. 144.4. Isa. 40.6. Jak. 4.14.

j Hlab. 78.39.

k 7.10. 8.18. 20.9. Hlab. 37.36.

l Gen. 37.35.

m 2 Sam. 12.23.

n Hlab. 103.16.

o 7.10. 8.18. 20.9. Hlab. 37.36.

p 21.4. Hlab. 77.3.

q 3.20. 10.1. Isa. 38.15.

r 9.27.

s Nani 11.17.

t 21.4. Hlab. 77.3.

u 2.7.

v 9.21. 10.1.

w 10.20. 14.6. Eks. 14.12.

x Hlab. 62.9.

y Hlab. 8.4. 144.3. Heb. 2.6.

z 10.20. Eks. 7.23. 1 Sam. 4.20. Zaga 24.32.

a Isa. 33.2. Lilo 3.23.

b Isa. 27.3. Hez. 26.16. 32.10.

c 14.6.

d Isa. 27.3.

e 16.12.

f 8.5. 24.5. Zaga 1.28.

a 2.11.

b Isa. 17.12.

c Gen. 18.25. Dute. 32.4. 2 Lan. 19.7. Roma 3.5. Ezra 9.15.

d 34.12.

e 1.5,18,19.

f 5.8. 11.13. 22.23.

g 7.21.

h 15.18. Dute. 4.32. Dute. 32.7.

i 7.6. 14.1. Gen. 47.9. 1 Lan. 29.15. Hlab. 39.5. 102.11. 144.4.

j 14.2.

k Eks. 2.3.

l Gen. 41.2.

m Hlab. 129.6. Jer. 17.6.

n 11.20. 18.14. 13.16. 15.34. 27.8. Hlab. 112.10. Zaga 10.28. 11.7.

1 ubulembu: Heb. indlu.

o 8.14. 27.18.

p 24.8.

q 14.7. 15.30. Hlab. 80.12.

r Nah. 1.10.

s 27.21,23. 7.8.

t 15.23. Eks. 18.4.

u Hlab. 113.7.

v Hlab. 126.2.

w Hlab. 35.26. 132.18. Hlab. 109.29.

x 5.24. 11.14. 12.6. 15.34. 18.6,14,15. 19.12. 20.26. 21.28. 22.23 .29.4. 31.31.

a 12.2.

b 8.20.

c 4.17.

d 36.5.

e Eks. 32.9.

f Isa. 13.13. Isa. 2.19.

g 26.11. Hlab. 104.5.

h 26.7. Hlab. 104.2. Isa. 40.22. 42.5. 44.24. 45.12. 51.13. Jer. 10.12. 51.15. Zek. 12.1. Gen. 1.6.

i Gen. 1.16.

j 38.32.

k 38.31. Amos 5.8.

l 38.31. Amos 5.8.

m 5.9.

n 23.8,9.

o 23.8,9.

1 ukunqanda: Heb. ukubuyisela emuva.

p Isa. 45.9. Jer. 18.6. Roma 9.20.

2 bakaRahabi, kumbe, bokuziqhenya.

q 15.16. 4.19.

r 9.2.

s 10.15.

t Gen. 3.15.

u 2.3. 34.6.

v Esta 4.14.

w 9.4.

x Jer. 49.19. 50.44.

y 15.6.

z 7.16. 10.1.

a Tshu. 9.2,3. Hez. 21.3.

b Isa. 10.26. 28.15,18.

c Dute. 16.19. 1 Sam. 12.3.

d 24.25. 17.15.

e 7.6,7.

f 2 Lan. 30.6.

g 7.6,7.

h Hab. 1.8.

i 7.13.

j 10.20. Hlab. 39.13. Amos 5.9.

k 10.14. Eks. 20.7. Zaga 17.5.

l 14.3. Tshu. 6.10. Roma 9.20.

m 9.19. 1 Sam. 2.25.

n Hlab. 139.5. Hez. 18.17.

o 13.21.

p 13.21.

q 21.9.

r 13.21. 33.7.

a 7.16. 9.21. Hez. 6.9. Nani 11.15.

b 30.16.

c 7.11.

d 9.20. 15.6.

e 13.9.

f Hlab. 89.38. Isa. 54.6.

g Joha. 8.15.

h 1 Sam. 16.7.

i 4.17. 2 Lan. 14.11.

j 4.17. 2 Lan. 14.11.

k Hlab. 119.73.

l Hlab. 139.5,13-16.

m 4.19.

n 34.15. Gen. 3.19.

o 2 Kho. 22.9.

p 23.14. 27.11.

q 13.27. 14.16. 33.11. Hlab. 130.3.

r 9.28.

s Isa. 3.11. Mika 7.1. 1 Kor. 9.16.

t 9.15.

u Hlab. 3.3. 27.6.

v Hlab. 25.18.

w 4.10. 28.8. Hlab. 91.13. Zaga 26.13. Hos. 5.14. 13.7. Isa. 38.13.

x 14.14. 19.12.

y 3.11. 3.3.

z Obad. 16.

a 21.32.

b 7.6,16. 8.9.

c 7.16. 14.6.

d 9.27.

e Hlab. 39.13.

f Hlab. 88.12.

g 3.5.

h Amos 4.13.

i 3.6. 23.17. 28.3. 30.26. Hlab. 91.6. Eks. 10.22.

j 3.5.

k 3.6. 23.17. 28.3. 30.26. Hlab. 91.6. Eks. 10.22.

a 2.11.

b Zaga 10.19. Tshu. 5.3.

c 10.7.

d Dute. 32.2. Zaga 1.5. 4.2. 7.21. 9.9. 16.21. Isa. 29.24.

e Isa. 40.2.

f 5.12.

g 39.17. Ezra 9.13.

h 5.9. Hlab. 139.6-10. Tshu. 3.11.8.17.

i 28.3. 26.10. Neh. 3.21.

j Efe. 3.18.

k 12.14. Levi 13.4.

l Hez. 16.40. 23.46,47.

1 ukumnqanda: Heb. ukumbuyisela emuva.

m Hlab. 26.4.

n Hlab. 73.22.

o 6.5.

p 1 Sam. 7.3.

q Hlab. 44.20. Hlab. 88.9. 143.6.

r 8.22.

s 22.26. 29.24. Gen. 4.5.

t 37.10. 38.38. 1 Kho. 7.16,23,33.

u Isa. 65.16.

v Hlab. 39.5. Hlab. 17.14. 49.1.

2 buzakhanya: Heb. buzaphakama.

w Hlab. 37.6. Isa. 58.10.

x 3.21.

y Levi 26.5,6. Isa. 17.2. Zef. 3.13. Hlab. 3.5. 4.8. Zaga 3.24.

z 17.5. 31.16. Levi 26.16. Dute. 28.65.

a 8.14. 18.14. Zaga 11.7.

b 31.39. Jer. 15.9.

a 9.2.

b Isa. 40.7. 42.5.

c 30.1.

d Hlab. 91.15.

e 3.18.

f Eks. 34.2.

g 21.7. Hlab. 73.12. Hlab. 37.1,35. 92.7. Jer. 12.1. Mal. 3.15.

h 1.21.

i Isa. 41.20. Isa. 66.2. Jer. 14.22.

j Dan. 5.23. Seb. 17.28.

k 28.21.

l Nani 16.22.

m 34.3.

n 2 Lan. 36.17.

o 36.5.

p 1 Kho. 3.9.

q 11.10. Isa. 22.22. Isam. 3.7.

r Dute. 11.17.

s Gen. 7.11. Amos 9.6.

t 5.12.

u Mika 1.8. Isa. 20.4.

v Tshu. 7.7. Isa. 44.25. Isa. 40.23.

w 30.11. 39.5. Hlab. 116.16.

x Gen. 41.45.

y Mika 1.8. Isa. 20.4.

z 12.24. 32.9. Isa. 3.1.

a Hos. 4.11.

b Hlab. 107.40.

c Dan. 2.22. 1 Kor. 4.5.

d 3.5.

e Isa. 26.15.

1 ukususa: Heb. ukuhola.

f 12.24. 32.9. Isa. 3.1.

g Hlab. 107.40.

h Dute. 32.10. Isa. 40.23.

i 5.14.

j Hlab. 107.27.

a 12.3. 15.9.

b 31.35.

c 13.15.

d 14.17. Hlab. 119.69.

e 16.2.

f Zek. 11.17.

g Zaga 17.28.

h 13.3. 23.4. Hlab. 38.14.

i 27.4.

j 27.4.

k 13.10. 42.8.

l Hlu. 6.31.

m 10.3.

n Zaga 28.11.

o Gal. 6.7. Eks. 8.29.

p 13.15.

q 13.10. 42.8.

r 31.23. Gen. 4.7. 49.3.

s 4.7.

t 41.33.

u Isa. 44.20.

v Dute. 24.5.

w 2 Sam. 18.22.

x Hlu. 12.3.

y Zaga 14.32.

z 6.11. 14.14. 29.21,23. 30.26.

a 1.11.

b 21.2.

c Dan. 5.12.

d 23.4. 33.5.

e Isa. 50.8,9.

f Gen. 3.8.

g 9.34. 33.7. Hlab. 39.10.

h 9.34. 33.7. Hlab. 39.10.

i 14.15.

j 40.4.

k Hlab. 19.12.

l Hlab. 13.1. 44.24. 88.14. Dute. 31.17.

m 19.11. 33.10. Lilo 2.5.

n Levi 26.36.

o Hlab. 149.9.

p Hlab. 25.7.

q 33.11.

r 19.23. Hez. 8.10. 23.14. 1 Kho. 6.35.

s Zaga 12.4. 14.30. Hos. 5.12. Hab. 3.16.

t 4.19. 27.18. Hos. 5.12.

a 15.14. 25.4. Mat. 11.11.

b 5.7. Tshu. 2.23.

c Hlab. 103.15. Isa. 40.6,7. Jak. 1.10. 1 Pet. 1.24.

d 18.16. 24.24. Hlab. 37.2. Hlab. 90.6.

e 8.9. 17.7. Hlab. 102.11. 109.23. 144.4. Tshu. 6.12.

f 9.32. 22.4. Hlab. 143.2.

g 15.14. Joha. 3.6. Hlab. 51.5.

h Hlab. 14.3.

i 14.5.

j 7.19. Hlab. 39.13.

k Levi 26.34,41,43. 2 Lan. 36.21.

l 7.1.

m 14.14.

n 29.20. 14.14.

o 8.16.

p Isa. 11.1. 40.24.

q 18.16. 29.19. Hlab. 80.12.

r Hlab. 88.4,5.

s 20.7.

t Isa. 19.5.

u Isa. 19.5.

v Hlab. 72.7. Dute. 11.21. Hlab. 89.29. 148.4-6. Jer. 31.35,36. Hlab. 102.26.

w Hlab. 27.5. 31.20.

x Hlab. 27.5. 31.20.

y 9.13. Isa. 26.20.

z 14.5.

a Hlab. 89.48.

b 7.1.

c 13.15.

d 14.7.

e 13.22.

f 10.3.

g 31.4. Hlab. 56.8. 139.1-3. Zaga 5.21.

h 10.14.

i Dute. 32.34.

j 13.4.

k 18.4.

l 2 Sam. 22.43.

m 30.7. Levi 25.5,11.

n 15.24. Tshu. 4.12.

o 4.20. 20.7.

p 10.21.

q 30.12. Gen. 3.23.

r Jer. 30.19.

s Tshu. 9.5.

t Jer. 30.19.

a 2.11.

b 12.3. 13.2.

c 15.35.

d Hos. 12.1.

e 22.2.

f 35.3.

g 4.6.

h 9.20. Luka 19.22.

i 2 Sam. 1.16.

j 26.5,13. Zaga 8.25. 25.23.

k Hlab. 90.2.

l 29.4. Jer. 23.18. Roma 11.34.

m 15.4.

n 13.2.

o 12.12. 32.6,7.

p 2 Lan. 36.17.

q 21.4. Hlu. 8.3. Tshu. 7.9.

r 15.16. 14.4. 25.4-6. 1 Kho. 8.46. 2 Lan. 6.36. Hlab. 14.3.

s 14.1.

t 4.18.

u 5.1.

v 9.14. 4.19.

w Hlab. 14.3. 53.3.

x 34.7. Hlab. 73.10. Zaga 26.6.

y Isa. 3.9.

z 8.8.

a Isa. 3.9.

b Jow. 3.17.

c 21.19. 24.1.

d 6.23.

e 1 Thes. 5.3.

f Hlab. 59.15. 109.10.

g 8.18. Eks. 18.4.

h 18.12.

i 14.20.

j 29.25.

k 16.14. Dan. 8.6.

l Hlab. 75.5.

m Hlab. 17.10. 73.7. 119.70.

n 8.16.

o 4.9. Isa. 33.11.

p 22.16. Tshu. 7.17. Hlab. 55.23. 102.24.

q Isa. 9.14. 19.15.

r Lilo 2.6.

s Isa. 18.5.

t Isa. 18.5.

u 16.7.

v 30.3.

w 8.22.

x Hlab. 7.14. Isa. 59.4.

y 4.8. Nani 23.21.

z 4.8. Nani 23.21.

a 15.2.

a 12.3.

b 13.4.

c 6.25.

d Jer. 18.16. Mat. 27.39. 2 Kho. 19.21.

e 16.6.

f 15.34. 1.15-19.

g 2.7. 16.15.

h 10.17.

i 2.7. 16.15.

j Hlab. 109.24.

k 10.16. 18.4. Hos. 6.1. Amos 1.11.

l 30.21. Gen. 27.41.

m Hlab. 35.16. 37.12. Hlab. 112.10. Lilo 2.16.

n Hlab. 7.12.

o 29.23. Hlab. 22.13. Isa. 5.14.

p Lilo 3.30. Isa. 50.6. 1 Kho. 22.24.

q 19.18.

r Nani 22.32.

s Isa. 24.19.

t Jer. 23.29.

u 7.20. Lilo 3.12.

v 6.4. Jer. 50.29.

w Lilo 2.11.

1 ngokuvodlovodloza: Heb. ngokufohla phezu kokufohla.

x 30.14.

y 1 Kho. 20.31.

z 2.7. 16.15.

a Hlab. 75.10.

b Lilo 1.20. 2.11.

c 3.5.

d Isa. 53.9.

e Isa. 26.21. Hez. 24.7.

f Gen. 4.10.

g Hlab. 89.37.

h 9.33.

a 18.5,6.

b Hlab. 88.3,4.

c Isa. 38.14. Hlab. 119.122. Heb. 7.22.

d Zaga 6.1.

e 11.20.

f 30.9. Hlab. 44.14. 69.11. Dute. 28.37. Jow. 2.17.

g Hlab. 6.7.

h 14.2.

i Isa. 52.14.

j 31.29.

k 22.30. Hlab. 24.4.

l 6.29.

m 7.6. 9.25.

n 18.14.

o Isa. 5.20.

p 7.4.

q 23.17.

r Tshu. 12.5.

s 18.13.

t 3.17,18,19.

u 36.16.

v 21.26. 40.13.

a 2.11.

b 8.2. 16.2.

c Hlab. 73.22.

d 16.9.

e 14.18.

f 21.17. Zaga 13.9. 20.20. 24.20. 2 Sam. 22.29.

g 8.22.

h 21.17. Zaga 13.9. 20.20. 24.20. 2 Sam. 22.29.

i 29.3.

j 5.13.

k 30.12.

l Hlab. 9.15.

m 22.10.

n 5.5.

o Hlab. 140.5.

p 30.15. 15.21. 20.25.Jer. 20.3.

q 1 Sam. 25.42. Hab. 3.5. Gen. 30.30. Isa. 41.2.

r 15.23.

s Hlab. 38.17.

t 2.7.

u Isa. 14.30.

v 8.14. 11.20. Hlab. 112.10. Zaga 10.28.

w 17.11.

x 8.22.

y Isam. 9.11.

z 8.22.

a 1.16. Hlab. 11.6. Hez. 38.22. Gen. 19.24.

b 8.16. 14.9. 15.30,32. 29.19. Isa. 5.24. Hos. 9.16. Amos 2.9. Mal. 4.1. Roma 11.16.

c 14.2.

d Hlab. 34.16. Zaga 10.7. Hlab. 109.13. Zaga 2.22.

e 5.10. Zaga 8.26.

f Gen. 21.23.

g Hlu. 12.14.

h Dute. 2.34.

i Hlab. 55.15.

j 15.32. 24.1. Hlab. 37.13. Hez. 21.25,29. 1 Sam. 26.10. 1 Kor. 4.3.

1 bazabanjwa yisesabiso: Heb. bazabamba isesabiso.

k 24.1. Hlab. 36.10. Jer. 10.25. Hlu. 2.10.

a Gen. 31.7. Levi 26.26.

b Hlab. 35.26. 38.16. 55.12.

c 8.3. 34.12. Lilo 3.36.

d 24.12. Hab. 1.2. Lilo 3.8.

e 24.12. Hab. 1.2. Lilo 3.8.

f 3.23. 13.27. Lilo 3.7,9. Hos. 2.6. Hlab. 88.8.

g Hlab. 89.44.

h 29.14. Lilo 5.16. Hlab. 89.39.

i 27.21. 10.21. 14.20.

j 13.24. Lilo 2.5.

k 25.3. 29.25. 10.17.

l 30.12.

m 8.22.

n Hlab. 69.8.

o Hlab. 87.4.

p Hlab. 38.11.

q Hlab. 31.11. 55.13. 88.8,18.

r Eks. 3.22.

s 17.1. 2.7.

t Hlab. 50.20.

u Hlab. 41.9. 55.20.

v 30.30. Hlab. 102.5. Lilo 4.8.

w Hlab. 4.1.

x 1.11. Isa. 53.4,8.

y Hlab. 69.26.

z 31.31.

a 13.27. Isa. 30.8.

b 31.35.

c Jer. 17.1.

d 20.4. Isa. 30.8.

e 30.23. Hlab. 9.20.

f Isa. 43.14. 44.6,24. 49.7. Gen. 48.16. Hlab. 103.4.

g Isa. 9.1. Isa. 44.6. 48.12. Isa. 41.4. Isam. 1.8,17. 2.8. 21.6. 22.13.

h 41.33.

i Isa. 10.34. Isa. 29.1.

j Hlab. 17.15. 1 Kor. 13.12. 1 Joha. 3.2.

k Hlab. 118.6.

l Hlab. 73.26. 119.123.

m 21.28.

n 19.22.

o 15.22. Isa. 31.8.

p 21.19.

q Hlab. 58.11. Tshu. 12.14.

a 2.11.

b 4.13.

c Isa. 53.5.

d 19.24.

e Dute. 4.32.

f Hlab. 37.35,36.

g 3.7.

h Isa. 14.13,14. Obad. 3,4.

i 14.20.

j Zef. 1.17. 1 Kho. 14.10. 2 Kho. 9.37.

k 14.10.

l Hlab. 73.20. Isa. 29.7,8.

m 28.7.

n 7.8,10. 8.18. Hlab. 103.16.

o 20.18.

p 21.26.

q Dute. 32.33.

r Dute. 32.33.

s Isa. 30.6. 59.5. Hlab. 140.3. Zaga 23.32.

t 3.9. Jer. 17.6.

u Hlab. 36.8.

v 29.6. Dute. 32.13,14.

w 29.6. Dute. 32.13,14.

x 20.10.

y 20.15.

z Zaga 17.1.

a Hlab. 39.11. Isa. 44.9.

b 1 Kho. 20.10.

c Lilo 1.12,13.

d Nani 11.33. Hlab. 78.30,31. Zef. 1.17. Jak. 5.3.

e Isa. 24.18.

f 28.2. 40.18. 41.27. 2 Sam. 22.35.

g Hlu. 5.26.

h Hlu. 3.22.

i Dute. 32.41.

j 16.13. 20.14.

k 18.11.

l Hlab. 39.5. 45.13.

m Hlab. 17.14.

n Hlab. 21.9.

o 8.22.

p 16.18,19.

q 16.18,19.

r 2 Sam. 14.14.

s 27.13. 31.2,3. 18.21.

t 21.17.

a 13.17.

b 16.10,20. 17.2.

c 7.13. 9.27. 10.1. 23.2.

d 15.13.

1 ungayekela ukucunuka: Heb. ungabi mfitshane.

e Hlu. 18.19.

f 18.20.

g 18.5.

h 20.29.

i Hlab. 1.4.

j 15.20.

k Eks. 20.5. Dute. 24.16.

l Isa. 9.9. Hez. 25.14. Hos. 9.7.

m Hlab. 60.3. 75.8. Isa. 51.17,22. Jer. 25.15. Obad. 16. Isam. 14.10. 16.19. 19.15.

n 22.3. 14.21. Isa. 58.3,13. Tshu. 3.22.

o 15.20.

p Isa. 40.14. Isa. 45.9. Roma 11.34. 1 Kor. 2.16.

q 4.18. 15.15. 25.2,3. Hlab. 78.69.

r Zaga 3.8. Isa. 58.11. 66.14.

s 7.11. 10.1.

t 21.16.

u 20.11. Tshu. 9.2.

v 17.16.

w 20.6,7.

x Zaga 14.11.

y 15.34. 18.15,21. 8.22.

z 38.23. 33.18. Zaga 16.4. 2 Pet. 2.9.

a Dute. 7.10. Hos. 5.5. Gal. 2.11.

b Dute. 7.10. Hos. 5.5. Gal. 2.11.

c 10.19.

d 38.38.

e Heb. 9.27.

a 2.11.

b 15.3. 34.9. 35.3. 35.7. Hlab. 16.2. Luka 17.10.

c Hlab. 14.2.

d 21.21. 1 Sam. 15.22.

e 14.3.

f 24.3,9. Eks. 22.26. Dute. 24.6,17. Hez. 18.12,16.

g 24.7. Jak. 2.15. 1 Sam. 19.24.

h 31.17. Mat. 25.42.

i 20.19.

j Luka 1.53.

k 38.15.

l 31.21. Isa. 10.2. Hez. 22.7.

m 18.8-10.

n 38.34.

o 27.20. Hlab. 69.1,2,14,15. 124.4. Lilo 3.54.

p 11.8.

q Hlab. 73.11. Hlab. 10.11. 59.7. 64.5. 94.7. Isa. 29.15. Hez. 8.12. 9.9.

r 38.9.

s Hlab. 139.11,12.

t 26.10. Zaga 8.27. Isa. 40.22.

u 2 Sam. 22.22.

v 16.8.

w 15.32.

x 21.14.

y Hlab. 4.6.

z Hlab. 68.28. Isa. 26.12.

a 21.16.

b Hlab. 58.10. 107.42. Hlab. 52.6. 64.9,10.

c Hlab. 2.4.

d 1.16.

e Hlab. 139.3.

f Zaga 3.2. Isa. 27.5.

g Zaga 2.6.

h 8.5,6. 11.13,14.

i Jer. 24.6. 33.7.

j 11.14.

k 8.22.

l 1 Kho. 9.28. Amos 3.12.

m 27.10. Hlab. 37.4,11. Isa. 55.2. 58.14.

n 11.15.

o Eks. 8.8,28,29. 9.28. 10.17,18.

p Hlab. 50.14.

q Esta 2.1.

r Isa. 7.7.

s Zaga 4.18.

t Isa. 13.11. 25.11.

u Zaga 29.23.

v 17.9. Hlab. 18.20,24. 24.4. 9.30. Luka 22.32.

a Zek. 9.12.

b 21.4.

c 13.3. 16.21.

d Hez. 43.11. Nah. 2.9.

e 13.18.

f 13.6.

g 30.18. 9.34. 13.21.

h 9.11.

i 18.20.

j 18.20.

k 9.11.

l Gen. 14.15.

m 1 Sam. 23.19.

n 9.11.

o Hlab. 139.1-3.

p Hlab. 17.3. 66.10. Jak. 1.12.

q Hlab. 44.18.

r Hlab. 125.5.

s 9.12.

t Hlab. 115.3.

u 10.13.

v Lilo 4.16.

w Dute. 20.3. Hlab. 22.14.

x 17.12. 22.11.

y 10.22.

z 9.27.

a Tshu. 9.12. Isa. 13.22. Jer. 27.7. Hez. 22.3. 30.3.

b 15.20.

c 18.21.

d 18.20. Isa. 13.6,9. Jow. 1.15. 2.1.

e Dute. 19.14.

f Isa. 20.4.

g 22.6.

h Amos 2.7. 5.12.

i Hlab. 76.9. Zef. 2.3.

j 30.5,6. Zaga 28.28.

k 6.5.

l Hlab. 104.23.

m Hlab. 104.21.

n Hlab. 63.1.

o 8.16.

p Lilo 4.5.

q 22.6.

r 30.28. Hlab. 38.6. 104.26. 131.1. Lilo 5.18.

s 24.7. 31.19.

t Jak. 5.4.

u Jak. 5.4.

v Hlu. 9.27. Isa. 63.2,3. Lilo 1.15.

w Hez. 30.24. Jer. 51.52.

x Hez. 30.24. Jer. 51.52.

y 1.22.

z Joha. 3.19,20.

a Hlab. 76.5.

b 10.3. Hlab. 11.4.

c Hlab. 37.10.

d 14.2.

e Hlu. 12.6.

f 9.24.

a 2.11.

b 31.2. Isa. 24.21.

c Isa. 40.26.

d 19.12.

e Mat. 5.45. Jak. 1.17.

f 4.17-19. 9.2. 15.14-16.

g 14.1.

h 14.4.

i 9.14.15.16.

j 35.8.

k Hlab. 22.6.

a 5.12. Zaga 8.21.

b Hlab. 88.10. Zaga 2.18. 9.18. 21.16. Isa. 14.9. 26.14,19.

c 26.13. 15.7.

d Hlab. 139.8. Zaga 15.11. Heb. 4.13.

e 28.22. 31.12. Hlab. 88.11. Zaga 15.11. 27.20. Isam. 9.11.

f 9.8.

g 6.18.

h Zaga 30.4.

i 36.29.

j 22.14.

k 28.26. 38.8-11. Zaga 8.29. Hlab. 33.7. 104.9. Jer. 5.22.

l 9.6.

m Isa. 51.15. Jer. 31.35.

n 26.13. 15.7.

o Isa. 27.1. Isa. 15.5. 43.14.

p 40.19.

q 4.12. Dute. 23.14.

r Isa. 10.22.

a Ruthe 3.13.

b 34.5.

c 2 Sam. 1.9.

d 13.7.

e 13.7.

f 34.10. Gen. 18.25.

g 2.3,9.

h Zaga 4.13.

i 2.3.

j Zaga 4.13.

k Seb. 24.16.

l 22.20. 2 Sam. 22.40. 2 Kho. 16.7.

m 8.13.

n 6.9. Mat. 16.26.

o Zaga 1.28.

p 22.26.

q 10.13. 34.33.

r 20.29. 31.2.

s 6.23.

t Dute. 28.41. Hos. 9.13,16.

u Jer. 15.2. Jer. 14.12. Hez. 14.21.

v 5.25.

w Jer. 15.2. Jer. 14.12. Hez. 14.21.

x Jer. 15.2. Jer. 14.12. Hez. 14.21.

y Hlab. 78.64.

z Zek. 9.3.

a Zaga 13.22.

b 8.14,15.

c 13.28.

d Isa. 1.8. Lilo 2.6.

e Mat. 7.6.

f Isa. 57.1. Jer. 8.2. Hez. 29.5. Isa. 33.4.

g 24.24.

h 18.11.

i 22.11.

j 34.25.

k Mat. 7.6.

l 21.18.

m 19.10.

n Hlab. 58.9.

o 8.18.

p 16.13. Nani 35.22.

q 34.26,37. 36.18. Lilo 2.15. Hez. 25.6. Nah. 3.19. Nani 24.10.

r Jer. 49.17. Lilo 2.15. Hez. 27.36. Zef. 2.15. 2 Lan. 29.8.

s 8.18.

a 27.16.

b 28.6.

c Mal. 3.3. 1 Lan. 28.18.

d 29.6.

e 11.7.

f 10.22.

g 3.5.

h Dute. 31.21. Hlab. 31.12.

i Hlab. 104.14.

j 41.30.

k 28.1.

l 28.16. Eks. 24.10.

m Levi 11.14. Dute. 14.13.

n 20.9.

o 41.34.

p 10.16.

q Isa. 33.21.

r Isa. 33.21.

s 11.6. Hlab. 44.21.

t 28.20. Tshu. 7.24.

u 28.20,28. Zaga 16.16. Zaga 8.1.

v 28.20,28. Zaga 16.16. Zaga 8.1.

w 28.17,19. Levi 27.2.

x Hlab. 52.5.

y Gen. 49.25. Hlab. 135.6. Roma 11.33,34.

z 1 Kho. 6.20.

a Zaga 3.14. 8.10,11,19. 16.16.

b 28.19. Lilo 4.2.

c 28.19. 31.24. Hlab. 45.9. Isa. 13.12. Zaga 25.12. Lilo 4.1. Dan. 10. 5.

d 1 Kho. 9.28.

e Gen. 2.12.

f 28.6.

g 28.13.

h Mat. 13.46.

i Zaga 3.15.

j Zaga 3.15. 8.11. 20.15. 31.10. Lilo 4.7.

k Eks. 28.17. 39.10. Hez. 28.13.

l 2 Kho. 19.9.

m 28.13.

n 28.19. Lilo 4.2.

o 28.19. 31.24. Hlab. 45.9. Isa. 13.12. Zaga 25.12. Lilo 4.1. Dan. 10.5.

p 28.12.

q 12.10. 30.23.

r 26.6. Zaga 15.11.

s Zaga 8.22-31.

t Hlab. 135.7.

u 5.10.

v 26.10.

w 38.25. Zek. 10.1.

x Dute. 4.6. Tshu. 12.13.

y 1.1. 2.3. Zaga 3.7. 14.16. 16.6. Hlab. 34.13.

a 7.3.

b 18.6. 30.28.

c 15.8. Hlab. 25.14. Zaga 3.32. Hlab. 55.14.

d 8.22.

e 1.19. Hlab. 127.3. 128.3.

f Gen. 49.11.

g 20.17.

h Dute. 32.12. Hlab. 81.16.

i 28.2.

j Dute. 33.24.

k 5.4. Zaga 8.3.

l 5.4. Zaga 8.3.

m 2 Lan. 36.17.

n 21.5. Hlu. 18.19.

o Hlab. 137.6. Hez. 3.26.

p 6.30.

q Hlab. 72.12.

r 31.20.

s 4.11. 31.19. Dute. 26.5. Zaga 31.6. Isa. 27.13. Hlab. 119.176. Jer. 50.6.

t Ruthe 2.20.

u Hlab. 65.8.

v Hlab. 132.9. Isa. 59.17. 61.10. Isa. 11.5. Efe. 6.14-17. 1 Thes. 5.8.

w 19.9. Isa. 3.23. 62.3. Zek. 3.5.

x Nani 10.31.

y 18.21. Isa. 55.5.

z Hlab. 3.7.

a Hlab. 30.6,7.

b 39.27.

c Gen. 22.17.

d 18.16.

e Hlab. 1.3.

f 14.9.

g 18.16.

h Gen. 49.24.

i Dute. 32.2. 33.28.

j 16.10. Hlab. 119.131. Isa. 5.14.

k Zaga 16.15. Jer. 3.3. Zek. 10.1. Dute. 11.14.

l 24.22.

m Zaga 16.15.

n 11.15. Gen. 4.5.

o 15.24.

p 19.12.

a 17.6. Hlab. 35.15.

b Hlab. 69.12. 77.6. Lilo 3.14. 5.14. Lilo 3.63.

c 17.6.

d Hlab. 88.8.

e Nani 12.14. Isa. 50.6.

f 12.18.

g Hlab. 102.23.

h Levi 19.32.

i Hlab. 109.6.

j 14.20. 18. 8.

k 19.12.

l 6.2.

m 16.14.

n 30.3.

o 18.11.

p 7.9. Isa. 44.22.

q 1 Sam. 1.15.

r 10.1.

s 7.3.

t 30.3.

u 23.6.

v 1 Sam. 28.8.

w 2.7. 7.15. 19.20.

x Eks. 28.32. Hlab. 133.2.

y 2.7. 7.15. 19.20.

z 41.33.

a 42.6. Gen. 18.27.

b 16.9.

c Hlab. 65.10.

d 19.25. Hlab. 9.20.

e 28.21.

f 12.5. 31.29. Zaga 24.22.

g 36.19. Isa. 22.5.

h Roma 12.15. Hlab. 35.13,14.

i Jer. 8.15. 14.19.

j 10.22.

k 41.31. Hez. 24.5.

l 2 Sam. 22.6. Hlab. 18.5.

m 24.10. Hlab. 38.6. Hlab. 35.14. 42.9. 43.2.

n 29.3. Jow. 2.10.

o Zaga 26.26.

p Micah 1.8. Hlab. 102.6. Hlab. 44.19.

q Hlab. 119.83. Lilo 4.8. 5.10.

r 2.7. Hlab. 102.3.

s Isa. 24.6. Hez. 24.11.

t 21.12.

u Lilo 5.15.

v 21.12.

a 41.4.

b 31.7. Mat. 5.28. Hlab. 119.37. Isa. 33.15.

c 31.14. Gen. 39.9.

d 32.12. 37.14. 38.18.

e 20.29. 27.13.

f 20.29. 27.13.

g 25.2.

h Obad. 12.

i 2 Lan. 16.9.

j 14.16.

k 31.1. Nani 15.39. Tshu. 11.9. Hez. 6.9. Mat. 5.29.

l 11.15. Dan. 1.4.

m Levi 26.16. Joha. 4.37.

n 5.25. Isa. 34.1. 42.5.

o Dute. 11.16.

p 24.15.

q Isa. 47.2.

r 2 Sam. 12.11.

s Levi 18.17. 19.29. 20.14.

t 19.29. 21.19.

u 31.28. Gen. 38.24.

v Zaga 6.27,29.

w 26.6.

x 29.13.

y Hlab. 17.3. Hlab. 44.21.

z 42.4.

a 34.19. Mal. 2.10. Zaga 14.31. 22.2. Efe. 6.9.

b 22.7.

c 11.20.

d 22.7.

e 38.32.

f 29.13.

g 24.7,10.

h 24.7,10.

i 29.13. Dute. 24.13.

j Isa. 11.15. 19.16. Zek. 2.9. Isa. 10.32. 13.2.

k 22.9.

l 29.7.

m Isa. 13.6. Jow. 1.15.

n 13.11.

o 13.11.

p Mark. 10.24.

q 4.6.

r 28.16.

s Hlab. 62.10.

t Kol. 3.5.

u Dute. 4.19. 17.3. 2 Kho. 23.5,11. Jer. 44.17. Hez. 8.16.

v Kol. 3.5.

w 41.18.

x Dute. 11.16.

y 31.11.

z Isa. 28.7.

a 1 Kho. 13.18. Josh. 24.27.

b Zaga 17.5.

c 30.24.

d 17.8.

e Gen. 44.34.

f Mat. 5.44.

g 8.22.

h 19.22. Eks. 16.12.

i Gen. 19.2,3. Hlu. 19.20,21 Mat. 25.35. Roma 12.13. 1 Tim. 3.2. Tit. 1.8. Heb. 13.2. 1 Pet. 4.9. 3 Joha. 5,6.

j Zaga 28.13.

k Gen. 3.8,12.

l 33.6.

m 13.22.

n 19.23.

o Isa. 9.6. 22.22.

p Zaga 6.21.

q Zek. 6.11. Isam. 19.12.

r 22.6-9.

s 2 Lan. 25.18. Gen. 3.18.

t Hlab. 72.20.

a 31.6. 33.9.

b Gen. 22.21. Jer. 25.23.

c Gen. 22.21. Jer. 25.23.

d 4.17. 34.5. 35.2. 40.8.

e 8.6. 15.20-35. 22.5.

f 15.10. 2 Lan. 36.17.

g Hlab. 19.2.

h 32.10,17. 36.3. 37.16.

i 33.4. 34.14.

j 35.11. 38.36. 39.17. 1 Kho. 3.12. 4.29. Zaga 2.6. Tshu. 2.26. Dan. 1.17. 2.21. Jak. 1.5.

k 33.4. 34.14.

l 32.7. Gen. 25.23.

m 12.20. Mat. 11.25.

n 32.10,17. 36.3. 37.16.

o 38.18. 31.1.

p 13.25.

q Eks. 18.4.

r 32.6.

s 32.10,17. 36.3. 37.16.

t Mat. 9.17. Josh. 9.4.

u 42.8.

v Isa. 44.5. 45.4.

w Isa. 44.5. 45.4.

a 13.18.

b 6.25.

c 32.8. Gen. 2.7.

d 33.32.

e 32.14. 13.18. Hlab. 5.3.

f 4.19.

g 9.34,35. 13.20- 21.

h 23.2. Zaga 16.26.

i 9.17,21. 10.7. 12.4. 13.18. 16.17. 23.10,11. 27.5. 29.14. 31.1.

j 34.6.

k Nani 14.34. Nani 32.7.

l 13.24. 30.21.

m 13.27.

n 10.14. 14.16. 31.4.

o 13.27.

p 9.32. 40.2. Isa. 45.9.

q 35.13.

r Nani 12.6.

s 4.13.

t 4.13.

u 37.7. 9.7. Joha. 6.27.

v Jer. 13.17.

w 2 Lan. 32.5.

x Hlab. 107.18.

y Isa. 13.2.

z 33.28. 36.14.

a 33.28. 36.14.

b Gen. 48.16. Hlab. 34.7. Isa. 63.9. Mal. 3.1.

c 2 Lan. 32.31.

d Tshu. 7.28.

e Dute. 33.2.

f Zaga 14.2.

g Heb. 9.12.

h 2 Kho. 5.14.

i 2 Kho. 5.14.

j 22.27.

k 34.29. Hlab. 17.15. 67.1.

l Hlab. 33.3. Hlab. 95.2.

m 36.24.

n 2 Sam. 12.13. Luka 15.21. 1 Joha. 1.9.

o Hlab. 106.6.

p Hlab. 106.6.

q Isa. 38.17.

r 3.9. 20.17.

s 33.28.

t Hlab. 56.13.

u 33.5.

v 34.33.

w 15.5.

a Hlu. 18.14.

b 12.11.

c 1 Thes. 5.21.

d 13.18. 33.9.

e 27.2.

f 9.17,20.

g 33.9.

h 15.16.

i 9.22,23. 21.7,15. 24.1.

j 22.2.

k 27.5.

l 8.3. Roma 9.14.

m 36.23. Dute. 32.4. 2 Lan. 19.7. Hlab. 92.15.

n Hlab. 62.12.

o Jer. 17.10. 32.19.

p 8.3.

q 36.23. Nani 4.27. Ezra 1.2.

r 38.5.

s 2.3.

t Hlab. 104.29.

u 32.8.

v Hlab. 104.29.

w 10.9. Gen. 3.19. Hlab. 146.4. Tshu. 12.7.

x Hlab. 104.29.

y 33.1.

z Gen. 18.25.

a Eks. 22.28.

b 2 Sam. 23.6.

c 42.8. Dute. 10.17.

d Jak. 2.5.

e 31.15.

f 21.13.

g 36.20. Eks. 11.4.12. 29,30.

h Dan. 8.25.

i 2 Lan. 16.9.

j 14.16. 18.7. 31.4,37.

k Hlab. 139.12.

l 3.5.

m 8.19. Isa. 65.15.

n Zaga 12.7.

o 34.20. 27.20. 36.20.

p 27.23.

q Hlab. 64.9. Hlab. 28.5. Isa. 5.12.

r 35.9. Jak. 5.4.

s Eks. 22.23.

t Hlab. 94.13.

u 33.26.

v 1 Kho. 12.28,30. 2 Kho. 21.9.

w Hos. 13.1.

x 24.9. Neh. 1.7.

y Hlab. 19.12. 90.8.

z 33.32.

a 35.16.

b 27.23.

a Hlu. 18.14.

b 32.2.

c 22.2.

d 21.15. 9.22.

e 34.8,36.

f 22.12.

g Zaga 8.36. Jer. 7.19.

h 22.2,3. 41.11. Roma 11.35.

i 25.6. Nani 23.19.

j 25.6. Nani 23.19.

k Amos 3.9.

l 34.28. Eks. 2.23.

m 34.28. Eks. 2.23.

n 36.3. 4.17. 32.22. Hlab. 149.2. Isa. 22.11. 54.5. Dute. 32.6.

o Hlab. 42.8. 77.6. 149.5. Seb. 16.25.

p 34.25.

q 27.9. Zaga 1.28.

r 33.14.

s 9.11. 23.8,9. 19.7. 30.20.

t Hlab. 37.7.

u Nani 16.29.

v Lilo 2.16.

w 9.29. 21.34.

x 36.31.

y 36.12. 38.2. 42.3. 34.35.

a 32.6.

b 35.10.

c 37.16.

d 42.6.

e 9.4. 12.13,16. 37.23.

f 36.27. Hlab. 33.18.

g Hlab. 9.4. 132.12. Isa. 47.1.

h 5.11. 1 Sam. 2.8. Hlab. 113.8.

i Hlab. 149.8.

j Hlab. 107.10.

k Hlab. 149.8.

l Hlab. 107.10.

m 33.17.

n 15.25.

o 33.16.

p Isa. 1.19,20.

q Isa. 19.23.

r 21.13. Hez. 43.27.

s Hlab. 16.6.

t Isa. 1.19,20.

u 35.16. 4.21.

v Roma 2.5.

w 36.8.

x 15.32.

y 33.16.

z 2 Lan. 18.31.

a 37.10.

b Hlab. 4.1. 18.19. 31.8. 118.5.

c 37.10.

d Isa. 30.30.

e Hlab. 23.5.

f Hlab. 36.8.

g 27.23.

h 33.24.

i 30.24.

j 9.4,19.

k 7.2.

l 34.20,25.

m Hlab. 102.24.

n 40.12.

o Hlab. 66.18.

p Heb. 11.25.

q 34.32. 35.11. 21.22.

r 34.13.

s 33.27. Hlab. 104.33.

t 37.24.

u 37.5. 1 Kor. 13.12.

v Hlab. 90.2. 102.24-27. Heb. 1.10-12.

w 34.24.

x 36.7. Hlab. 147.8.

y Gen. 2.6.

z Zaga 3.20. Dute. 32.2. 33.28. Isa. 45.8.

a Zaga 3.20. Dute. 32.2. 33.28. Isa. 45.8.

b 26.9. Hez. 27.7. Hlab. 105.39.

c 2 Sam. 22.12.

d 37.3.

e 2 Sam. 22.16.

f 37.13.

g Hlab. 104.27.

h 35.16.

i 37.3.

j Isa. 59.16.

k Eks. 32.17. Mika 4.9. 1 Kho. 18.41.

a Zaga 1.5. 11.14. 12.5. 20.18. 24.6.

b Hlab. 148.8.

c 34.13. Zaga 8.31. Hlab. 90.2.

d 36.31. 38.23. 1 Sam. 12.18,19. Ezra 10.9.

e 38.26,27.

f 2 Sam. 21.10. 1 Kho. 18.45.

g 31.1.

h 37.11.

i 36.4. 1 Sam. 2.3.

j 32.6.

k Dute. 33.23.

l Gen. 1.6. Isa. 44.24.

m 38.38. Eks. 24.10.

n 17.12. 23.17.

o Isa. 60.2. Efe. 4.18.

p 2.3.

q 31.26.

r Hlab. 104.1.

s 1 Tim. 6.16.

t 36.5.

u Hlab. 99.4.

v 36.24.

w Mat. 10.28.

x Dute. 33.9.

y Mat. 11.25. Isa. 5.21.

z 34.10.

a 31.35. 40.1.

b 40.6. 2 Kho. 2.1,11. Hez. 1.4. Nah. 1.3. Eks. 19.16,18. 1 Kho. 19.11.

c 35.16.

d 40.7. 1 Kho. 18.46.

e 13.22.

f 15.7.

g Hlab. 104.5.

h 38.9,10. 34.13. Isa. 44.7.

i Zaga 30.4.

j Zek. 4.7.

k Isa. 14.12.

l Zek. 4.7.

m 1.6.

n Zek. 4.7.

o Hlab. 104.8,9.

p 40.23. Hlab. 22.10.

q 38.9,10. 34.13. Isa. 44.7.

r 22.13.

s 26.10. 38.33.

t 38.9,10. 34.13. Isa. 44.7.

u Hlab. 89.9. 93.4.

v Hlab. 74.16.

w Hlu. 16.20.

x 24.13,17. Mat. 6.23.

y 22.9. Hlab. 10.15. 37.17. Hez. 30.22.

z Hlab. 9.13. 107.18. Isa. 38.10. Mat. 16.18.

a 34.22. 3.5.

b 32.12. 30.1.

c 1 Sam. 15.32.

d 9.9.

e 12.18.

f 9.9.

g 9.9.

h 38.10. Jer. 31.35.

i 22.11.

j 32.8.

k Hlab. 51.6.

l 32.8.

a Hlab. 104.18.

b Hlab. 29.9.

c 39.1.

d 1 Sam. 4.19.

e 30.11.

f 6.5.

g 12.18.

h 30.11.

i 24.5. Jer. 2.24. Hos. 8.9. Josh. 3.16.

j Nani 23.22.

k Zaga 14.4. Isa. 1.3.

l Nani 23.22.

m Isa. 28.24. Hos. 10.11.

n Eks. 10.4.

o 41.20. Jer. 8.16.

p Jer. 8.6.

q 39.7,18.

r 20.25.

s 41.29. 1 Sam. 17.6. Josh. 8.18,26. Jer. 6.23. 50.42.

t Jer. 4.19. Amos 3.6. Hlu. 3.27.

a 38.1.

b 33.13.

c 42.6. Nah. 1.14. Ezra 9.6.

d Hlab. 39.9. Hlu. 18.19.

e 9.3. Hlab. 62.11.

f 9.3. Hlab. 62.11.

g 38.1.

h 38.3.

i 38.3. 42.4.

j Hlab. 51.4. Roma 3.4. Hlab. 50.21.

k 32.2. 35.2.

l 37.4.

m Hlab. 104.1. Hlab. 93.1.

n 21.30.

o Isa. 2.12. Dan. 4.37.

p Isa. 2.12. Dan. 4.37.

q Isa. 2.12. Dan. 4.37.

r 36.20.

s Isa. 2.10.

t 17.16. 21.26.

u Isa. 2.10.

v Hlab. 98.1. Isa. 59.16. 63.5.

w Hlab. 104.14.

x Lilo 1.14.

y Amos 6.1,6. Zaga 8.22.

z 26.14.

a 8.11 Hez. 47.11.

b Levi 23.40. Hlab. 137.2. Isa. 15.7. 44.4.

c Dute. 20.3.

d 38.8.

a Isa. 19.8. Hab. 1.15.

b 2 Kho. 19.28.

c 41.20. Isa. 9.14. 19.15. 58.5.

d 2 Kho. 19.28.

e 31.1.

f 3.19.

g Hlab. 104.26.

h Luka 5.7,10.

i 2 Kho. 6.23.

j Gen. 33.1. Hlu. 7.16.

k Zaga 31.24. Isa. 23.11. Hos. 12.7. Zef. 1.11. Hlu. 1.31,32.

l Zaga 30.6.

m 20.4.

n Hlab. 37.24. Jer. 22.28.

o 30.21.

p 35.7. Roma 11.35.

q 3.12. 30.27. Mat. 17.25.

r Eks. 19.5.

s 18.13.

t Isa. 25.7.

u 39.20.

v 41.23. 38.38.

w 38.30.

x 31.26.

y 3.9.

z 20.26.

a 41.2.

b 2 Sam. 22.13.

c 41.23. 38.38.

d Hlu. 9.53. 2 Sam. 11.21.

e Hez. 32.21. Eks. 15.11. 2 Kho. 24.15.

f Lilo 3.13.

g 39.23.

h Isa. 28.27. 41.15. Amos 1.3.

i Eks. 15.5.

j 30.27.

k Eks. 15.5.

l 19.25.

m 13.12. 30.19.

n 28.8.

a Mat. 19.26.

b 21.27. 17.11. Zaga 1.4.

c Gen. 11.6.

d 38.2.

e Hlab. 131.1. Hlab. 40.5. 139.6.

f 38.3. 40.7.

g Hlab. 18.45.

h 40.4.

i 36.5.

j 30.19. Gen. 18.27.

k 2.8.

l 30.19. Gen. 18.27.

m 2.11.

n 42.8. Hlab. 5.9.

o Nani 23.1. 1 Lan. 15.26.

p 1.5.

q Gen. 20.17. Jak. 5.16.

r 42.8. Hlab. 5.9.

s 2.11.

t Hlab. 14.7. 53.6. 85.1. 126.1. Jer. 30.3,18. 31.23. 32.44. 33.7,11,26. Hez. 39.25. Hos. 6.11. Jow. 3.1. Amos 9.14.

u Isa. 61.7. Isa. 40.2. Mark. 10.30. Luka 18.30.

v 19.13.

w 19.13.

x 2.11.

y 2.11.

z Gen. 33.19. Josh. 24.32.

a Gen. 24.22.

b 8.7. Jak. 5.11.

c 42.10. 1.3.

d 42.10. 1.2. 2 Sam. 12.23.

e Nani 27.1-8.

f Gen. 50.23. Isa. 53.10.

g Gen. 35.29. Gen. 25.8.

a Zaga 4.14,15.

b Hlab. 26.4. Jer. 15.17.

c Zaga 1.22. 3.34. 19.29.

d Hlab. 119.35.

e Josh. 1.8. Hlab. 119.1,97.

f Jer. 17.8. Nani 24.6. Jobe 29.19.

g Hez. 47.12. Isa. 34.4.

h Gen. 39.3,23.

i Jobe 21.18. Hlab. 35.5. Isa. 17.13. 29.5. Hos. 13.3. Hlab. 83.13. Dan. 2.35.

j Hlab. 5.5. 76.7. Nah. 1.6. Hlab. 109.7. Luka 21.36.

k Hlab. 37.18. Nah. 1.7.

l Hlab. 112.10.

a Seb. 4.25,26.

b Hlab. 46.6.

c Hlu. 5.3.

d Hlu. 5.3.

e Hlab. 45.7. Joha. 1.41.

f Eks. 18.4.

g Jer. 5.5.

h Isa. 40.22.

i Hlab. 37.13. 59.8. Zaga 1.26.

j Jobe 22.19.

k Hlab. 37.13. 59.8. Zaga 1.26.

l Seb. 13.33. Heb. 1.5. 5.5. Mat. 14.33. Mat. 3.17.

m Hlab. 22.27. 72.8. Hlab. 89.27. Dan. 7.14.

n Jobe 34.24. Hlab. 89.23.

o Isam. 2.27. 12.5. 19.15.

p Isa. 30.14. Jer. 19.11.

q Jobe 4.14. Hlab. 48.6. Isa. 33.14. Eks. 15.15. Hlab. 55.5.

r Gen. 41.40. Joha. 5.23.

s Zaga 31.2.

t Isam. 6.16,17.

u Hlab. 34.8. Isa. 30.18. Hlab. 84.12. Zaga 16.20. Jer. 17.7. Roma 9.33. 10.11. 1 Pet. 2.6. Hlab. 125.1. 146.5.

v Hlab. 5.11. Hlab. 7.1.

a 2 Sam. 15.12. 16.15.

b 2 Sam. 22.40.

c 2 Sam. 16.8. Hlab. 71.11.

d Hlab. 28.7. Gen. 15.1.

e Hlab. 27.6. Jobe 10.15.

f Hlab. 77.1. 142.1.

g Hlab. 34.4. 55.2. 60.5. 108.6. Hlab. 6.8. 34.6.

h Hlab. 2.6.

i Hlab. 4.8. Levi 26.6. Jobe 11.19. Zaga 3.24.

j Hlab. 23.4.

k Jobe 16.10.

l Jobe 29.17. Hlab. 58.6.

m Jona 2.9. Hlab. 37.39. 62.7. Zaga 21.31. Isa. 43.11. 45.21. Jer. 3.23. Hos. 13.4. Isam. 7.10 . 19.1.

a Jobe 36.16. Hlab. 66.14.

b Hlab. 5.6.

c Eks. 11.7.

d Hlab. 50.5.

e Efe. 4.26.

f Hlab. 77.6.

g Hlab. 149.5.

h Dute. 33.19. Hlab. 50.14. Hlab. 51.19.

i Hlab. 25.2.

j Hlab. 31.16.

k Hlab. 80.3,7,19. 119.135. Hlab. 89.15.

l Isa. 9.3.

m Hos. 2.8.

n Jobe 17.16.

o Jobe 11.18,19. Hlab. 3.5.

p Levi 25.18,19. 26.5. Jobe 11.18. Dute. 12.10.

a Hlab. 39.3.

b Hlab. 84.3.

c Hlab. 65.2.

d Hlab. 30.5. 88.13. 90.14. 130.6. 143.8. Hlab. 46.5. 119.147.

e Jobe 33.5. Hlab. 50.21.

f Mika 7.7.

g Hlab. 73.3. 75.4. Hab. 1.13.

h Hlab. 4.2. Isam. 21.8. 22.15.

i Hlab. 132.7.

j 1 Kho. 8.29,30. Hlab. 132.7.

k Hlab. 23.3. 25.4.

l Ezra 8.21.

m Hlab. 49.11.

n Roma 3.13.

o Jer. 5.16.

p Zaga 2.16. 7.5. Hlab. 12.2. Hlab. 36.2.

q Isa. 65.13.

r Hlab. 2.12.

s 1 Sam. 2.1. Hlab. 9.2.

t Hlab. 35.2.

a Hlab. 38.1.

b Jer. 10.24. Jer. 30.11. 46.28.

c Hlab. 4.1.

d Hlab. 30.2. 41.4. 103.3. 107.20. 147.3. Jer. 17.14. 30.17. 33.6. Hos. 6.1.

e Hlab. 2.5.

f Hlab. 2.5.

g Hlab. 74.10.

h Hlab. 90.13.

i Hlab. 30.9. 88.5,10-12. 115.17. 118.17. Isa. 38.18.

j Hlab. 69.3.

k Hlab. 38.9.

l Hlab. 31.9. Jobe 17.7. Hlab. 38.10. 88.9. Lilo 2.11. 5.17.

m Hlab. 119.115. 139.19. Mat. 7.23. 25.41. Luka 13.27.

n Hlab. 94.4.

o Hlab. 3.4.

p 1 Kho. 8.38. Hlab. 55.1.

q 1 Kho. 8.38. Hlab. 55.1.

r Hlab. 2.5.

s Hlab. 76.3.

a Hlab. 2.12.

b Hlab. 31.15.

c Jobe 10.16.

d 2 Sam. 16.7,8.

e 1 Sam. 24.11. Hlab. 59.3.

f Hlab. 55.20.

g 1 Sam. 24.7. 26.9.

h Dan. 8.7. Hlab. 89.39.

i Hlab. 94.2.

j Jobe 21.30.

k Hlab. 35.23.

l Hlab. 35.23.

m Hlab. 26.1. 35.24. 2 Sam. 22.21.

n Hlab. 26.1. 35.24. 2 Sam. 22.21.

o Hos. 11.8.

p 1 Sam. 16.7. Hlab. 139.1.

q Hlab. 26.2. Isam. 2.23.

r 2 Lan. 29.34. Hlab. 11.2. 32.11. 36.10. 64.10. 94.15. 97.11. Hlab. 125.4. Hlab. 37.14.

s Jobe 16.9. Dute. 32.41.

t Hlab. 11.2. 37.14. Hlab. 58.7. 64.3. 1 Lan. 5.18.

u Hlab. 11.2. 21.12.

v Gen. 31.36. 1 Sam. 17.53. Hlab. 10.2. Zaga 26.23. Lilo 4.19. Obad. 18.

w Dute. 32.23,42. Hlab. 64.7.

x Jobe 15.35. Isa. 59.4. Jak. 1.15. Isa. 33.11. Hlab. 10.7.

y Jobe 15.35. Isa. 59.4. Jak. 1.15. Isa. 33.11. Hlab. 10.7.

z Jobe 15.35. Isa. 59.4. Jak. 1.15. Isa. 33.11. Hlab. 10.7.

a Hlab. 57.6. 119.85. Zaga 26.27. 28.10. Tshu. 10.8. Esta 7.10. Jobe 4.8. Hlab. 9.15. 10.2. 35.8. 94.23. 141.10. Zaga 5.22. Hlu. 9.24.

b Hlab. 57.6. 119.85. Zaga 26.27. 28.10. Tshu. 10.8. Esta 7.10. Jobe 4.8. Hlab. 9.15. 10.2. 35.8. 94.23. 141.10. Zaga 5.22. Hlu. 9.24.

c Hlab. 9.2.

a Hlab. 148.13. Isa. 12.4.

b Hlab. 113.4.

c Mat. 21.16. Mat. 11.25.

d Hlab. 44.16.

e Eks. 8.19.

f Heb. 2.6-8. Jobe 7.17.

g Hlab. 80.17.

h Hlab. 21.5.

i Hlab. 21.5.

j Gen. 1.26,28.

k 1 Kor. 15.27. Mat. 28.18.

l Gen. 1.26,28.

m 8.1.

a 1 Lan. 16.12,24. Hlab. 26.7. 40.5. Hlab. 131.1.

b Hlab. 5.11.

c Hlab. 7.17.

d Hlab. 83.18.

e Jobe 36.7.

f Hlab. 68.30. Hlab. 98.9.

g Dute. 9.14.

h Levi 27.12. Dute. 20.19.

i Hlab. 102.12. Lilo 5.19.

j Hlab. 89.14. 97.2.

k Hlab. 58.11.

l Hlab. 96.10.

m Hlab. 98.9. Hlab. 17.2.

n Hlab. 96.10.

o Hlab. 10.18. 74.21.

p Hlab. 10.1. Hlab. 32.7. 37.39. 46.1.

q Hlab. 91.14.

r Hlab. 77.12. Hlab. 107.22.

s Gen. 9.5. Hlab. 10.13. 1 Kho. 21.17-19.

t Hlab. 4.1.

u Jobe 38.17.

v Hlab. 13.5. 21.1.

w 1 Sam. 2.1. Hlab. 20.5. 35.9.

x Hlab. 13.5. 21.1.

y Hlab. 7.15.

z Jobe 18.8. Hlab. 10.9. 25.15. 31.4. 35.7,8. 57.6. 140.5. Zaga 1.17. 29.5. Lilo 1.13. Hez. 12.13. 17.20. 19.8. 32.3. Hos. 5.1. 7.12.

a Eks. 7.5.

b Jobe 8.13. Hlab. 50.22. Isa. 51.13.

c Zaga 23.18. 24.14.

d 9.12. Hlab. 12.17. Hlab. 10.2,9. 12.5.

e Dute. 33.6. 1 Lan. 22.18. Jobe 3.11. Hlab. 35.19. 38.1. 44.18.

f Jobe 19.25. 30.23.

a Hlab. 9.9.

b Hlab. 7.13.

c Hlab. 7.15.

d 10.2. Hlab. 21.11.

e 2 Lan. 15.12,13. 19.3. Hlab. 14.2. 53.2. Jobe 5.8.

f 10.2. Hlab. 21.11.

g Zaga 24.7.

h Hlab. 12.5.

i 10.11,13.

j Hlab. 15.5. 16.8. 17.5. 21.7. 30.6. 62.2,6. 112.6. Hlab. 13.4. 46.5. 55.22. Hlab. 82.5. 93.1. 96.10. 125.1.

k Tshu. 8.11. Isa. 56.12. Isam. 18.7.

l Roma 3.14.

m Hlab. 55.11. 72.14.

n Jobe 20.12. Hlab. 140.3.

o Hlab. 7.14.

p Hlab. 17.12. 64.4. Hab. 3.14.

q 10.10,14.

r Hlab. 59.3. Mika 7.2.

s Hlab. 17.12.

t Jobe 38.40.

u Hlab. 9.15.

v Jobe 38.40.

w 10.10,14.

x 10.11,13.

y Jobe 22.13.

z Jobe 24.15.

a 10.3.

b 10.11,13.

c Hlab. 9.12. 10.15.

d Isa. 49.16.

e 10.10,14.

f 2 Tim. 1.12. 1 Pet. 4.19.

g 10.18. Hlab. 68.5. 146.9. Hos. 14.3.

h Jobe 38.15.

i 10.15. Hlab. 9.12.

j Eks. 15.18. Hlab. 29.10. 145.13. 146.10. Jer. 10.10. Lilo 5.19. Dan. 4.34. 6.26. 1 Tim. 1.17. Isam. 11.15.

k 10.12.

l Hlab. 82.3. Isa. 11.4.

m Hlab. 9.9. 74.21.

n Hlab. 9.19,20.

a Hlab. 25.2.

b 1 Sam. 23.14,19. 26.19,20.

c Hlab. 7.12. Hlab. 64.4.

d Hlab. 7.12. 21.12.

e Hlab. 7.10.

f Isa. 19.10. Hlab. 82.5. Hlab. 75.3.

g Jobe 22.13.

h Hab. 2.20.

i Hlab. 5.7. Hlab. 150.1.

j Hlab. 2.4. 103.19. 115.3. 123.1. Isa. 66.1. Mat. 5.34. 23.22. Seb. 7.49. Isam. 4.2.

k Jobe 24.23. Hlab. 33.13. 34.15. 66.7. Hlab. 14.2. 102.19. 113.5,6.

l Gen. 22.1.

m Jobe 18.15.

n Hlab. 119.53. Lilo 5.10.

o Hlab. 75.8. Jobe 21.20. Hlab. 16.5.

p Hlab. 33.5. 45.7. Hlab. 37.28. 146.8.

q Hlab. 33.18. Hlab. 17.2.

a Isa. 57.1. Mika 7.2. Hlab. 50.5.

b Hlab. 41.6. 144.8.

c 12.3. Hlab. 5.9. 36.2,3. Dan. 11.32. Hlab. 28.3.

d 12.3. Hlab. 5.9. 36.2,3. Dan. 11.32. Hlab. 28.3.

1 zokuzidla: Heb. ezinkulu.

e Eks. 3.7,8.

f Hlab. 9.12.

g Isa. 33.10. Hlab. 82.8. 94.16.

h Hlab. 10.5.

i 2 Sam. 22.31. Hlab. 18.30. 119.140. Zaga 30.5. Hlab. 19.8.

j 2 Sam. 22.31. Hlab. 18.30. 119.140. Zaga 30.5. Hlab. 19.8.

k 1 Lan. 28.18.

l Gen. 4.15,24.

a Hlab. 79.5. 89.46.

b Hlab. 79.5. 89.46.

c Jobe 13.24. Hlab. 89.46.

d Ezra 9.8. Hlab. 19.8. 1 Sam. 14.27.

e Jer. 51.39.

f Hlab. 25.2. 30.1. 35.19,24. 38.16.

g Hlab. 10.6.

h Hlab. 28.7. 33.21. Hlab. 25.2.

i Hlab. 9.14.

j Hlab. 28.7. 33.21. Hlab. 25.2.

k Hlab. 103.10. 116.7. 119.17. 142.7.

a Hlab. 53.1-6.

b 1 Sam. 25.25. Hlu. 19.23.

c Hlab. 10. 4.

d Gen. 6.5,11,12.

e Roma 3.10-12.

f Hlab. 102.19. Hlab. 11.4.

g Roma 3.10-12.

h Jobe 22.2.

i Hlab. 10.4.

j Roma 3.10-12.

k Hlab. 82.5.

l Zaga 30.14. Jer. 10.25. Hos. 7.7. Hlab. 27.2. Amos 8.4. Mika 3.3.

m Hlab. 79.6. Hos. 7.7. Isa. 64.7.

n Hlab. 66.6. Hos. 2.15. Zef. 1.14.

o Hlab. 53.5. 73.15.

p Hlab. 53.5. 73.15.

q Hlab. 46.1. 61.3. 62.7,8. 91.2. 142.5.

r Roma 11.26.

s Jobe 42.10.

a Hlab. 24.3,4. Isa. 33.16.

b Hlab. 2.6.

c Isa. 33.15.

d Hlab. 106.3.

e Zek. 8.16. Efe. 4.25. Joha. 1.47. Kol. 3.9.

f Levi 19.16. Hlab. 34.13.

g 2 Sam. 19.27.

h Eks. 22.25.

i Eks. 23.8.

j Hlab. 10.6.

a Hlab. 25.20.

b Jobe 22.2. Hlab. 50.9,10. Roma 11.35.

c Isa. 62.4.

d Isa. 42.8. 48.11.

e Eks. 23.13.

f Eks. 20.7.

g Luka 10.42.

h Dute. 32.9. Hlab. 73.26. 119.57. 142.5. Jer. 10.16. 51.19. Lilo 3.24.

i Hlab. 23.5. 116.13. Hlab. 11.6.

j Josh. 17.5,14. Hlab. 125.3. Mika 2.5. Hlab. 105.11.

k Josh. 17.5,14. Hlab. 125.3. Mika 2.5. Hlab. 105.11.

l Jobe 36.11.

m Hlab. 17.3. Hlab. 77.6.

n Hlab. 7.9.

o Seb. 2.25-28.

p Hlab. 119.30.

q Hlab. 109.31. 110.5. 121.5. Hlab. 142.4.

r Hlab. 10.6.

s Hlab. 30.12.

t Hlab. 9.17. 30.3. 49.14,15. 55.15. 86.13. 88.3. Luka 16.23. 1 Kor. 15.55.

u Seb. 13.35.

v Hlab. 89.19. Hlab. 50.5. Mark. 1.24.

w Hlab. 103.4.

x Mat. 7.14.

y Hlab. 17.15. 21.6. 36.8. 65.4. 1 Joha. 3.2.

z Hlab. 36.8.

a Hlab. 142.6.

b Hlab. 11.7.

c 1 Lan. 29.17. Hlab. 58.1. 75.2. 99.4. Zaga 1.3. 2.9. 8.6. 23.16. Isa. 26.7. 33.15. 45.19. Dan. 11.6. Hlab. 9.8.

d Jobe 23.10. Hlab. 26.2.

e Jobe 31.14.

f Hlab. 16.7.

g Hlu. 7.4. Zek. 13.9. Mal. 3.2,3. 1 Pet. 1.7. Hlab. 139.1.

h Jobe 23.11. Hlab. 41.12. 119.133.

i 1 Sam. 17.20. Zaga 2.15,18. 5.6,21. Isa. 59.8.

j Hlab. 86.1.

k Hlab. 86.7.

l Hlab. 86.1.

m Hlab. 31.21. Dute. 28.59.

n Hlab. 59.1. 139.21.

o Dute. 32.10.

p Ruthe 2.12. Mat. 23.37. Luka 13.34.

q Jobe 15.27. Dute. 32.15.

r Hlab. 31.18.

s Hlab. 89.51.

t Hlab. 10.10.

u Hlab. 18.39.

v Isa. 10.5. Jer. 51.20.

w Jobe 11.17.

x Hlab. 73.12.

y Jobe 20.26.

z Jobe 22.20.

a Jobe 33.26.

b Hlab. 16.11.

c Jobe 4.16.

d Jobe 19.26. Dan. 12.2.

a Hlab. 36.

b 2 Sam. 22.1-51.

c Hlab. 116.1.

d Heb. 2.13.

e Hlab. 17.13. 18.18. Mat. 17.25.

f Hlab. 66.14.

g 2 Sam. 22.8.

h Hlab. 21.9.

i Dute. 28.49.

j 2 Sam. 22.12.

k Josh. 10.11. 2 Sam. 22.13,14. Hlab. 148.8.

l Josh. 10.11. 2 Sam. 22.13,14. Hlab. 148.8.

m Hlab. 42.1. Jow. 1.20. Jobe 36.30.

n Hlab. 142.6.

o Hlab. 17.13. 18.18. Mat. 17.25.

p 2 Sam. 22.23.

q Zaga 6.17. 2 Sam. 22.28.

r 2 Sam. 22.33.

s 1 Sam. 2.4.

t 2 Sam. 22.33.

u 2 Sam. 22.36.

v Hlab. 20.2.

w Zaga 1.28. 2 Sam. 22.42.

x Hlab. 47.3.

y Roma 15.9.

z Hlab. 42.5.

a Hlab. 20.6.

a Gen. 1.6. Hlab. 50.6. Roma 1.19,20. Jobe 9.8.

b Hlab. 145.7.

c Jobe 32.6,17.

d Roma 10.18.

e Isa. 28.10.

f Hlu. 5.31.

g Jow. 2.16. Isa. 4.5.

h Tshu. 1.5.

i Hlu. 5.31.

j 2 Lan. 24.23.

k Hlab. 111.7. Hlab. 119.138.

l Hlab. 111.7. Hlab. 119.138.

m Hlab. 116.6.

n Hlab. 103.18. 111.7. 119.4,27.

o Hlab. 12.6.

p Hlab. 13.3.

q Hlab. 12.6.

r Hlab. 119.72. Zaga 8.10.

s Jobe 28.17. Hlab. 21.3. 119.127. Zaga 8.19. Isa. 13.12.

t Hlab. 119.103.

u Zaga 16.24.

v Eks. 18.20.

w Hlab. 40.12. Jobe 13.23.

x Jobe 34.32. Hlab. 90.8.

y Gen. 20.6. 1 Sam. 25.39.

z Hlab. 119.133. Roma 6.12,14.

a Hlab. 9.16.

b Isa. 47.4. Jobe 19.25.

a 2 Lan. 20.8. Hlab. 73.17. 74.7.

b Hlab. 128.5.

c Hlab. 21.2.

d Hlab. 9.14.

e Eks. 17.15. Hlab. 60.4.

f Hlab. 21.2.

g Hlab. 18.50. Hlab. 2.2.

h Isa. 31.1. 36.9. Hlab. 33.17.

i Hlab. 146.9. 147.6.

a Hlab. 9.14.

b Hlab. 20.4,5.

c Hlab. 59.10. Mat. 17.25.

d 2 Sam. 12.30. 1 Lan. 20.2.

e Hlab. 19.10.

f Hlab. 61.6. 2 Sam. 7.19.

g Hlab. 91.16.

h Hlab. 8.5.

i Hlab. 45.3. 96.6. 104.1. 111.3. 145.5,12. 149.9.

j Hlab. 45.3. 96.6. 104.1. 111.3. 145.5,12. 149.9.

k Hlab. 8.5.

l Hlab. 89.19.

m Hlab. 16.11.

n Hlab. 10.6.

o 1 Sam. 31.3.

p Mal. 4.1.

q Lilo 4.16.

r Jobe 8.18. Hlab. 56.1,2. 57.3.

s Jobe 20.26. Hlab. 18.8. 50.3. Isa. 26.11. Hlab. 97.3. Dan. 7.10. Hab. 3.5.

t 1 Kho. 13.34. Jobe 18.16,17,19. Hlab. 37.28. 109.13. Isa. 14.20.

u Hlab. 10.2.

v Hlab. 7.12. 11.2.

a Mat. 27.46. Mark. 15.34.

b Jobe 3.24. Hlab. 32.3. Hlab. 38.8. Heb. 5.7.

c Hlab. 88.1.

d Dute. 10.21.

e Hlu. 3.9.

f 22.4. Hlab. 25.2.

g Jobe 25.6. Isa. 41.14. Mat. 2.23.

h Hlab. 69.19. 109.25.

i Isa. 49.7. 53.3.

j Mat. 27.39. Mark. 15.29.

k Hlab. 109.25. Hlab. 44.14. 2 Kho. 19.21.

l Mat. 27.43.

m Hlab. 91.14.

n 2 Sam. 15.26.

o Jobe 38.8.

p Hlab. 71.6.

q Jobe 38.8.

r Isa. 46.3.

s Hlab. 50.13. 68.30.

t Dute. 32.14. Hez. 39.18. Amos 4.1. Jer. 50.19. Mika 7.14.

u Hlu. 20.43.

v Jobe 16.10. Hlab. 35.21.

w Lilo 2.11.

x Nah. 2.10. Josh. 2.11. Jobe 23.16. Hlab. 104.26.

y Hlab. 68.2.

z Nah. 2.10. Josh. 2.11. Jobe 23.16. Hlab. 104.26.

a Zaga 17.22.

b Lilo 4.4. Joha. 19.28.

c 22.20. Fil. 3.2. Isam. 22.15.

d Hlab. 88.17.

e Mat. 27.35. Mark. 15.24. Luka 23.33. 24.40. Joha. 19.23,37. 20.25.

f Luka 23.35.

g Mat. 27.35. Joha. 19.24. Luka 23.34.

h 22.11. Hlab. 35.22.

i 22.16.

j 2 Tim. 4.17.

k Nani 23.22.

l 22.2.

m 22.25. Hlab. 102.21. Heb. 2.12. Joha. 17.6.

n Mat. 28.10.

o Hlab. 135.20.

p Hlab. 50.15,23.

q Heb. 5.7.

r Hlab. 35.18. 40.9,10. 22.22. Hlab. 26.12. 107.32. 109.30. 111.1.

s Hlab. 50.14. 66.13. 76.11. 116.14,18. Jona 2.9. Nani 30.2.

t Isa. 65.13.

u Hlab. 69.32.

v Joha. 6.51.

w Hlab. 2.8. 59.13. 67.7. 98.3. Isa. 52.10. Hlab. 48.10. 65.5. 72.11. 86.9. Isa. 49.6.

x Hlab. 96.7. Hlab. 66.4.

y Obad. 21. Hlab. 47.8.

z Hlab. 45.12. Hlab. 78.31.

a Hlab. 72.9.

b Hlab. 87.6.

c Hlab. 86.9.

d Hlab. 78.6. Hlab. 102.18.

a Isa. 40.11. Hez. 34.23. Joha. 10.11.

b Fil. 4.19.

c Hez. 34.14. Joha. 10.9.

d Hlab. 31.3. Isa. 40.11. 49.10. Rev 7.17.

e Hlab. 5.8. 31.3. 139.10,24. 143.10.

f Hlab. 25.11.

g Hlab. 138.7.

h Jobe 3.5.

i Hlab. 3.6. 27.1,3. 118.6.

j Isa. 43.2.

k Hlab. 78.19. Zaga 9.2. Jobe 36.16. Hlab. 69.22.

l Hlab. 31.19.

m Hlab. 133.2. Tshu. 9.8. Mat. 6.17. Luka 7.46. Hlab. 92.10.

n Hlab. 16.5.

a Eks. 9.29. Eks. 19.5. Dute. 10.14. Jobe 41.11. Hlab. 50.12. 1 Kor. 10.26,28.

b Dute. 33.16. Hlab. 50.12. 89.11. 96.11. 98.7.

c Hlab. 104.5.

d Hlab. 136.6. Gen. 1.9. 2 Pet. 3.5.

e Hlab. 15.1-5.

f Hlab. 2.6.

g Isa. 33.15,16.

h Gen. 20.5. 2 Sam. 22.21. Jobe 17.9. 22.30. Hlab. 18.20,24. 26.6. 73.13. 1 Tim. 2.8.

i Hlab. 73.1. Mat. 5.8.

j Hos. 4.8.

k Hlab. 27.9. 88.1. Hlab. 38.22. 51.14.

l Hlab. 27.8. 105.4.

m Hlab. 118.19,20. Isa. 26.2.

n 1 Kor. 2.8. Hag. 2.7.

a Hlab. 86.4. 143.8. Lilo 3.41. Dute. 24.15. Hlab. 24.4.

b Hlab. 22.4,5. 26.1. 28.7. 32.10. 37.3. 40.3. 55.23. 56.4,11. 84.12. 91.2. 112.7. 115.9-11. 125.1. 143.8. Zaga 16.20. 29.25. Jer. 17.7. Hlab. 4.5. 11.1. 13.5. 16.1. 31.1,6,14. 33.21. 34.8. 37.5,40. 56.3. 57.1. 62.8. 64.10. 71.1. 86.2. 118.8,9. 141.8. Zaga 3.5. Isa. 28.16. Dan. 3.28. Hlab. 2.12.

c 25.20. Hlab. 31.1,17. 71.1. Isa. 49.23. Hlab. 119.116.

d Hlab. 13.4.

e Isa. 49.23.

f Hlab. 119.78.

g Hlab. 59.5,6. 119.158. Zaga 2.22.

h Eks. 33.13. Hlab. 27.11. 86.11. 143.8,10. Hlab. 5.8.

i Hlab. 119.12.

j 25.9. Hlab. 119.35.

k Hlab. 103.17. 106.1. 107.1. Jer. 33.11.

l Jobe 13.26. 20.11. Jer. 3.25. Hlab. 119.9. 2 Tim. 2.22.

m Hlab. 51.1.

n Hlab. 100.5.

o 25.9. Hlab. 119.35.

p 25.5.

q 25.5.

r Hlab. 23.3. 31.3. 79.9. 109.21. 143.11. Jer. 14.7,21. Hlab. 130.4.

s Hlab. 37.23.

t Zaga 19.23.

u Hlab. 112.2.

v Hlab. 37.9.

w Jobe 29.4. Joha. 7.17. 15.15.

x Hlab. 123.1,2. 141.8. 2 Lan. 20.12.

y Hlab. 9.15.

z Hlab. 69.16. 86.16. 119.132.

a Hlab. 68.6.

b Jobe 10.15. 2 Sam. 16.12.

c 25.2.

d Hlab. 16.1.

e Hlab. 130.8.

a Hlab. 7.8. 35.24. 43.1.

b 26.11. Zaga 20.7.

c Hlab. 25.2.

d Hlab. 18.36. 37.31.

e Hlab. 7.9. 17.3. 66.10. 139.23. Zek. 13.9.

f Hlu. 7.4.

g Hlab. 7.9.

h 2 Kho. 20.3. Hlab. 86.11.

i 26.5. Hlab. 1.1. Jer. 15.17.

j Jobe 11.11.

k Hlab. 31.6. 139.21,22.

l 26.5. Hlab. 1.1. Jer. 15.17.

m Hlab. 73.13. Eks. 30.19,20. Dute. 21.6. Hlab. 24.4.

n Neh. 12.42.

o Hlab. 9.1.

p Hlab. 27.4.

q Mat. 23.21.

r Eks. 23.8.

s 26.1.

t Hlab. 27.11.

u Hlab. 68.26. Hlab. 22.25.

a Isa. 60.20. Mika 7.8. Hlab. 84.11.

b Hlab. 118.14. Eks. 15.2.

c Hlab. 23.4.

d Hlab. 118.14. Eks. 15.2.

e Hlab. 14.4.

f Hlab. 23.4.

g Hlab. 26.8. 84.1. Luka 10.42.

h Hlab. 36.8. 65.4. Luka 2.37.

i Hlab. 90.17. Zek. 11.7,10.

j Jobe 14.13. Hlab. 31.20. Isa. 4.6. Hlab. 83.3. Hlab. 32.7.

k Jobe 14.13. Hlab. 31.20. Isa. 4.6. Hlab. 83.3. Hlab. 32.7.

l Hlab. 40.2.

m Hlab. 3.3. Jobe 10.15.

n Hlab. 30.10.

o Hlab. 30.10.

p Hlab. 24.6. 105.4.

q Hlab. 69.17. 102.2. 143.7.

r Hlab. 24.5.

s Isa. 49.15.

t Hlab. 86.11. 1 Sam. 12.23. Hlab. 25.4.

u Hlab. 41.2. Hlab. 35.25. 105.22. Hlab. 17.9.

v Dute. 19.18. Hlab. 35.11. Mat. 26.60.

w Seb. 9.1.

x Hlab. 116.9. 142.5. Isa. 38.11. Jer. 11.19. Hez. 26.20. 32.23,24,25,26,27,32. Hlab. 56.13.

y Hlab. 37.34. Hlab. 40.1. 130.5. Zaga 20.22. Isa. 25.9. Gen. 49.18. Hab. 2.3.

z Hlab. 31.24.

a Hlab. 18.2.

b Hlab. 35.22. 39.12. 83.1. 109.1.

c Hlab. 143.7. Zaga 1.12. Hlab. 30.3.

d Hlab. 88.4.

e Hlab. 143.7. Zaga 1.12. Hlab. 30.3.

f 28.2. Hlab. 140.6.

g Hlab. 134.2. Hlab. 119.48.

h 1 Kho. 8.29.

i 1 Kho. 6.5. Hlab. 138.2.

j Hlab. 94.4.

k Hlab. 12.2. 55.21. 62.4. Jer. 9.8. Roma 16.18.

l 2 Tim. 4.14.

m Hlab. 137.8.

n Isa. 5.12. Jobe 34.27.

o 28.2. Hlab. 140.6.

p Hlab. 3.3. Hlab. 84.9.

q Hlab. 13.5. 22.4. 33.21. Hlab. 25.2.

r Hlab. 106.40. Dute. 9.29.

s Hlab. 106.40. Dute. 9.29.

a 1 Lan. 16.28,29. Hlab. 96.7,8. Hlab. 68.34.

b 1 Lan. 16.28,29. Hlab. 96.7,8. Hlab. 68.34.

c 1 Lan. 16.28,29. Hlab. 96.7,8. Hlab. 68.34.

d 1 Lan. 16.29.

e Jobe 37.4,5.

f Nani 24.7.

g Hlu. 9.15.

h Hlab. 114.4,6.

i Dute. 3.9.

j Nani 23.22.

k Nani 13.26.

l Jobe 39.1.

m Gen. 6.17. Jobe 38.8,25.

n Hlab. 10.16.

o Hlab. 28.8.

a Hlab. 107.32.

b Hlab. 35.19,24. Hlab. 13.4.

c Hlab. 88.13.

d Hlab. 6.2.

e Hlab. 86.13.

f Hlab. 16.10.

g Hlab. 28.1.

h Hlab. 50.5.

i Isa. 26.20.54.7,8. Hlab. 103.9.

j Hlab. 63.3.

k 2 Kor. 4.17.

l Hlab. 5.3.

m Jobe 29.18.

n Hlab. 10.6.

o Hlab. 104.29. Dute. 31.17.

p Hlab. 142.1.

q Hlab. 6.5.

r Hlab. 27.7.

s Jer. 31.4,13. Lilo 5.15. Hlab. 149.3. 150.4.

t 1 Kho. 20.31.

a Hlab. 71.1-3. Hlab. 25.2.

b Hlab. 71.1-3. Hlab. 25.2.

c Hlab. 143.1.

d Hlab. 86.1.

e 2 Sam. 22.2. Hlab. 18.2.

f 2 Sam. 22.2. Hlab. 18.2.

g 2 Sam. 22.2. Hlab. 18.2.

h Hlab. 23.3.

i Hlab. 23.2.

j Hlab. 25.15.

k Hlab. 9.15.

l Hlab. 43.2.

m Luka 23.46. Seb. 7.59.

n Dute. 32.4.

o Hlab. 26.5.

p Jona 2.8.

q 31.14. Hlab. 25.2.

r Hlab. 1.6. 37.18. 101.4. 144.3. Joha. 10.27.

s Dute. 32.30. 1 Sam. 17.46.

t 2 Sam. 22.20. Jobe 36.16. Hlab. 4.1.

u Hlab. 4.1.

v Hlab. 66.14.

w Hlab. 6.7.

x Gen. 4.13.

y Hlab. 102.3.

z Jobe 19.13. Hlab. 38.11. 88.8,18.

a Hlab. 69.8. Jobe 19.14.

b Hlab. 64.8.

c Hlab. 88.4,5. Tshu. 9.5.

d Jer. 20.10.

e Jer. 20.3.

f Jer. 20.10.

g 31.6.

h Jobe 24.1.

i Hlab. 7.1.

j Hlab. 7.1.

k Nani 6.25. Hlab. 4.6.

l 31.1.

m 1 Sam. 2.9. Hlab. 94.17. 115.17.

n Hlab. 17.10.

o Isa. 64.4. 1 Kor. 2.9.

p Hlab. 23.5.

q Hlab. 32.7.

r Jobe 5.21.

s Hlab. 27.5.

t Jobe 5.21.

u Hlab. 17.7.

v Hlab. 116.11. 1 Sam. 23.26.

w Lilo 3.54. Isa. 38.11,12.

x Jona 2.4.

y Hlab. 140.6. Hlab. 145.19,20.

z Hlab. 50.5.

a Hlab. 27.14.

b Hlab. 33.18,22. 69.3. 147.11. Hlab. 119.43.

a Roma 4.7,8. Hlab. 85.2.

b 2 Kor. 5.19.

c Joha. 1.47.

d Hlab. 102.3.

e Hlab. 22.1.

f 1 Sam. 5.6,11. Jobe 23.2. Jobe 33.7. Hlab. 38.2.

g Nani 11.8.

h Hlab. 51.3.

i Jobe 33.27. Hlab. 38.18. Zaga 28.13. Isa. 65.24. Mark. 2.7. Luka 15.18,21. 1 Joha. 1.9.

j Hlab. 50.5.

k Isa. 55.6.

l Hlab. 31.20. 91.1. 119.114. Hlab. 27.5.

m Hlab. 9.9.

n Eks. 15.1. Hlu. 5.1. 2 Sam. 22.1.

o Zaga 26.3. Jobe 35.11.

p Hlab. 103.5. Jak. 3.3.

q Zaga 13.21. Roma 2.9.

r Hlab. 25.2.

s Hlab. 58.10. 64.10. 68.3. 97.12. Hlab. 33.1.

t Dute. 32.43.

u Hlab. 7.10.

a Hlab. 32.11.

b Hlab. 147.1.

c Hlab. 71.22.

d Hlab. 71.22.

e Hlab. 92.3. Hlab. 144.9.

f Hlab. 40.3. 96.1. 98.1. 144.9. 149.1. Isa. 42.10. Isam. 5.9. 14.3.

g Jobe 33.26.

h Hlab. 119.75.

i Hlab. 11.7.

j Hlab. 119.64.

k Gen. 1.6,7. Heb. 11.3. 2 Pet. 3.5. Joha. 1.3.

l Gen. 2.1.

m Jobe 26.13.

n Eks. 15.8. Josh. 3.13,16. Hlab. 78.13.

o Gen. 1.9. Jobe 26.10.

p Gen. 1.3. Hlab. 148.5,6. Hlab. 147.15,18.

q Isa. 19.3. Luka 1.51.

r Zaga 19.21.

s Hlab. 144.15.

t Dute. 7.6. Hlab. 65.4. Eks. 19.5.

u Jobe 28.24. Hlab. 11.4.

v 1 Kho. 8.39,43,49. Joha. 14.2.

w Isa. 14.16.

x Isa. 14.16.

y 2 Lan. 16.9.

z Hlab. 44.6.

a Hlab. 20.7. 147.10. Zaga 21.31. Hos. 1.7.

b Jobe 36.7. Hlab. 34.15. 1 Pet. 3.12. Hlab. 11.7. Hlab. 11.4.

c Hlab. 147.11. Hlab. 31.24.

d Seb. 12.11.

e Jobe 5.20. Hlab. 37.19.

f Hlab. 34.2. 62.1,5. 130.6.

g Hlab. 106.13. Isa. 8.17. Isa. 30.18.

h Hlab. 115.9,10,11. Dute. 33.29.

i Zek. 10.7. Joha. 16.22. Hlab. 13.5.

j Hlab. 25.2.

k Hlab. 147.11. Hlab. 31.24.

a 1 Sam. 21.13.

b 1 Sam. 21.14,15. 22.1.

c 1 Sam. 21.14,15. 22.1.

d Efe. 5.20.

e Hlab. 33.20.

f Jer. 9.24. Luka 1.46. Hlab. 44.8.

g Hlab. 119.74.

h 2 Lan. 15.2.

i Hlab. 3.4.

j Hlab. 3.4.

k 34.17,19. 2 Sam. 22.1.

l Mat. 18.10.

m Zek. 9.8. Gen. 32.2.

n Heb. 6.5. 1 Pet. 2.3.

o Hlab. 100.5.

p Hlab. 2.12.

q Hlab. 25.2.

r Jobe 4.10,11.

s Hlab. 84.11.

t Hlab. 66.16.

u 1 Pet. 3.10-12.

v Tshu. 3.13. 6.6.

w Hlab. 141.3. Jak. 1.26. 1 Pet. 2.1,22.

x Isam. 14.5.

y Hlab. 37.27. Hlab. 97.10. Isa. 1.16,17. Jobe 28.28.

z Roma 14.19. Heb. 12.14. Roma 12.18.

a Hlab. 33.18.

b 34.6,17. Joha. 9.31.

c Jer. 44.11.

d Hlab. 109.15. Jobe 18.17.

e 34.15,19.

f 34.6.

g 34.6.

h Hlab. 145.18.

i Hlab. 51.17. Hlab. 147.3. Mat. 5.3.

j 2 Tim. 3.11,12.

k 34.6,17,22. Seb. 12.11.

l Joha. 19.36.

m Hlab. 94.23.

n Hlab. 71.23. Hlab. 103.4. Lilo 3.58. 2 Sam. 4.9.

a 1 Sam. 24.15.

b Isa. 49.25.

c Hlab. 91.4. Hlab. 5.12.

d Hlab. 38.22.

e Hlab. 69.22-28. 109.6-15.

f Hlab. 40.14. 70.2. 83.17. 35.26. Hlab. 71.13,24.

g Hlab. 44.18. 129.5. Hlab. 53.3.

h Hlab. 40.14. 70.2. 83.17. 35.26. Hlab. 71.13,24.

i Hlab. 44.18. 129.5. Hlab. 53.3.

j Hlab. 40.14. 70.2. 83.17. 35.26. Hlab. 71.13,24.

k Hlab. 40.14. 70.2. 83.17. 35.26. Hlab. 71.13,24.

l Hlab. 1.4.

m Jer. 23.12. Hlab. 73.18. Dan. 11.21,34.

n Hlab. 9.15. 140.5.

o 1 Thes. 5.3.

p 1 Thes. 5.3.

q Hlab. 7.15.

r Hlab. 9.14. Luka 1.47.

s Hlab. 51.8.

t Eks. 15.11.

u Hlab. 86.1.

v Hlab. 27.12.

w Hlab. 38.20. Jer. 18.20. Hlab. 109.4.

x Hlab. 69.10,11. Jobe 30.25. 1 Kho. 20.31.

y Mat. 10.13. Luka 10.6. Hlab. 79.12.

z Hlab. 38.6.

a Hlab. 38.6.

b Jobe 16.9.

c Jobe 8.13.

d Hlab. 37.12. Jobe 16.9.

e Hab. 1.13.

f Hlab. 22.25.

g 35.24. Hlab. 30.1. Hlab. 13.4.

h Hlab. 9.18.

i Zaga 6.13. 10.10. Jobe 15.12.

j Hlab. 69.4. Joha. 15.25.

k Hlab. 69.4. Joha. 15.25.

l 35.7. Hlab. 109.3. 119.161. Lilo 3.52.

m Hlab. 22.13.

n Hlab. 40.15. 70.3. 35.25.

o Eks. 3.7.

p Hlab. 28.1.

q Hlab. 22.11,19. 38.21. 71.12. Hlab. 10.1.

r Hlab. 44.23. 59.4. 80.2.

s Hlab. 59.5. 78.65.

t Hlab. 7.6.

u Hlab. 26.1.

v 35.19.

w 35.21. Hlab. 140.8.

x Lilo 2.16.

y 35.4.

z Jobe 8.22.

a Jobe 19.5.

b Roma 12.15.

c Hlab. 40.16. 70.4.

d Hlab. 34.3.

e Hlab. 149.4.

f Hlab. 73.3. 2 Sam. 11.7.

g Hlab. 71.24. Hlab. 51.14. 71.8,15. Hlab. 37.30.

a Hlab. 18.

b Roma 3.18.

c Dute. 29.19. Hlab. 10.3. 49.18. Hlab. 5.9.

d 36.2,3,12. Mika 2.1.

e 36.2,3,12. Mika 2.1.

f Hlab. 12.2.

g Jer. 4.22.

h Mika 2.1. Zaga 4.16.

i 36.2,3,12. Mika 2.1.

j Isa. 65.2.

k Hlab. 97.10.

l Hlab. 57.10. 89.1. 92.2. 98.3. 100.5. 108.4. Hlab. 71.19. 103.11.

m Jobe 11.8. Hlab. 77.19. 92.5. Roma 11.33.

n Neh. 9.6. Hlab. 145.9. 1 Tim. 4.10.

o Ruthe 2.12.

p Jobe 36.16.

q Hlab. 27.4. 65.4.

r Jobe 20.17. Hlab. 46.4. Isam. 22.1.

s Hlab. 16.11.

t Jer. 2.13.

u Seb. 26.18.

v Hlab. 87.4. Jobe 18.21.

w Hlab. 7.10.

x Hlab. 94.4.

y 36.2,3,12. Mika 2.1.

z Hlab. 140.4.

a 37.7,8. Zaga 24.19.

b Hlab. 73.3. Zaga 3.31. 23.17. 24.1,19.

c Jobe 14.2.

d Hlab. 90.5,6.

e Hlab. 25.2.

f Hlab. 81.10.

g 37.11. Jobe 22.26.

h Mat. 7.7-11.

i Hlab. 40.17. 55.22. Mat. 6.25,26. Luka 12.22. 1 Pet. 5.7.

j Hlab. 25.2.

k Mika 7.9.

l Jobe 11.17.

m Jobe 35.14. Hlab. 38.15. Lilo 3.26.

n 37.7,8. Zaga 24.19.

o Jer. 12.1.

p Efe. 4.26.

q 37.7,8. Zaga 24.19.

r Jobe 27.13,14.

s 37.11,22,29,34. Hlab. 25.13. 37.18. Zaga 2.21. Isa. 57.13. 60.21.

t Jobe 24.24.

u Jobe 7.10.

v Mat. 5.5.

w 37.11,22,29,34. Hlab. 25.13. 37.18. Zaga 2.21. Isa. 57.13. 60.21.

x 37.11. Jobe 22.26.

y Hlab. 35.16. Jobe 16.9.

z Hlab. 2.4.

a Hlab. 137.7. Jer. 50.27,31. Obad. 12. Jobe 18.20.

b Hlab. 7.12.

c Hlab. 86.1.

d 1 Sam. 2.4.

e Zaga 15.16.

f 1 Lan. 29.16. 2 Lan. 31.10.

g Jobe 38.15.

h 37.24. Hlab. 145.14.

i Hlab. 31.7.

j 37.9.

k Jobe 5.20. Hlab. 33.19.

l Hlab. 102.3. Hlab. 68.2.

m Dute. 28.12,44.

n Hlab. 112.5,9. 37.26.

o Hlab. 112.5,9. 37.26.

p Zaga 3.33.

q 37.9.

r 37.9.

s Zaga 16.9. Hlab. 25.12. 1 Sam. 2.9.

t Zaga 24.16. Mika 7.8. 2 Kor. 4.9.

u Jobe 41.9.

v 37.24. Hlab. 145.14.

w Hlab. 112.2.

x Jobe 15.23. Hlab. 109.10.

y Hlab. 112.5. 37.21. Matt 5.42.

z Hlab. 34.14.

a 37.3,29. Hlab. 102.28. Hlab. 69.36.

b Hlab. 11.7.

c Hlab. 50.5.

d Hlab. 21.10.

e 37.9.

f 37.3,29. Hlab. 102.28. Hlab. 69.36.

g Hlab. 35.28.

h Hlab. 35.28.

i Isa. 51.7. Dute. 6.6. Hlab. 40.8. 119.11. Jer. 31.33.

j Hlab. 26.1.

k Hlab. 10.8.

l Hlab. 109.7,31.

m 37.9. Hlab. 27.14.

n 37.9.

o Hlab. 52.5,6. 91.8.

p Jobe 5.3. Hlab. 73.18-20.

q Hlab. 86.14.

r Hlab. 52.8.

s Jobe 20.5.

t 37.10. Hlab. 103.16.

u Hlab. 119.165.

v Hlab. 73.17. Hlab. 104.35. Jobe 18.17.

w Hlab. 3.8.

x Hlab. 9.9.

y Seb. 12.11.

z Hlab. 25.2.

a Hlab. 6.1.

b Jobe 6.4.

c Hlab. 32.4.

d 38.7. Isa. 1.6.

e Jobe 33.19. Hlab. 6.2.

f Ezra 9.6. Hlab. 40.12. 49.5. 65.3.

g Mat. 11.28.

h Isa. 1.6.

i Hlab. 35.14. Hlab. 42.5,6,11. 43.5.

j Jobe 30.28.

k Hlab. 35.14. Hlab. 42.5,6,11. 43.5.

l 38.7. Isa. 1.6.

m Hlab. 51.17.

n Hlab. 22.1.

o Hlab. 6.6.

p Zaga 15.30. Hlab. 6.7.

q Ps 88.18. Hlab. 31.11.

r Luka 10.31,32.

s Jobe 19.14.

t Mat. 27.55. Mark. 15.40. Luka 23.49.

u Hlab. 109.11. 2 Sam. 16.7,8. 17.1-3.

v Hlab. 109.11. 2 Sam. 16.7,8. 17.1-3.

w Hlab. 52.2.

x Hlab. 35.20.

y 2 Sam. 16.10,12.

z Hlab. 39.2,9.

a 2 Sam. 16.10,12.

b Hlab. 39.11. Jobe 13.6.

c Hlab. 13.4.

d Deut 32.35. Hlab. 94.18.

e Jobe 19.5.

f Jobe 18.12.

g Hlab. 32.5.

h 2 Kor. 7.9,10.

i Eks. 1.19.

j Hlab. 35.19.

k Hlab. 35.12.

l Hlab. 109.4.

m 1 Joha. 3.12.

n Hlab. 35.22.

o Hlab. 27.1. 62.2,6. Isa. 12.2. Eks. 15.2. Hlab. 24.5.

a 1 Kho. 2.4. 2 Kho. 10.31.

b Jobe 2.10.

c Hlab. 141.3. Jak. 3.2.

d Hlab. 38.13. 39.9.

e Hlab. 28.1.

f Jer. 20.9. Luka 24.32.

g Hlab. 5.1.

h Hlab. 90.12. 119.84. Jobe 7.1.

i Isa. 53.3.

j Mat. 6.27.

k Hlab. 90.4.

l Hlab. 89.47. Jobe 11.17.

m 39.6,11. Hlab. 62.9. 78.33. 94.11. Hlab. 144.4.

n 39.6,11. Hlab. 62.9. 78.33. 94.11. Hlab. 144.4.

o Hlab. 83.2.

p Hlab. 49.10. Luka 12.20. Tshu. 2.18,21,26. 5.14. Jer. 17.11.

q Hlab. 38.15.

r Hlab. 44.13. Hlab. 79.4. 119.22.

s 39.2. Jobe 40.4,5.

t 2 Sam. 16.10. Jobe 2.10.

u Jobe 13.21.

v Hlab. 38.14. Hlab. 80.16.

w Hlab. 49.14.

x Jobe 13.28. Isa. 50.9.

y 39.5.

z Hlab. 102.1.

a 2 Kho. 20.5. Hlab. 56.8. Hlab. 28.1.

b Levi 25.23.

c Levi 25.23.

d 1 Lan. 29.15. Gen. 47.9.

e Jobe 7.19. 14.6.

f Jobe 9.27. 10.20.

g Jobe 10.20. Jobe 7.8.

a Hlab. 37.7. Hlab. 27.14.

b Hlab. 39.12.

c Hlab. 69.14.

d Hlab. 69.2.

e Hlab. 27.5.

f Hlab. 37.23.

g Hlab. 33.3.

h Hlab. 52.6.

i Hlab. 52.6.

j Hlab. 25.2.

k Hlab. 2.12.

l Jobe 9.13.

m Hlab. 101.3. Hos. 5.2. Hlab. 125.5.

n Eks. 15.11. Jobe 5.9. 9.10. Hlab. 139.6. Hlab. 9.1.

o Hlab. 92.5. Isa. 55.8.

p Hlab. 71.15. 139.18.

q 1 Sam. 15.22. Hlab. 51.16. Isa. 66.3. Jer. 6.20. Amos 5.21,22. Heb. 10.5-7.

r Jer. 36.2.

s Luka 24.44.

t Ps 103.21. 143.10.

u Hlab. 37.31.

v Hlab. 22.25.

w Hlab. 119.13.

x 40.11.

y Josh. 22.22.

z Hlab. 37.31.

a 40.11.

b Hlab. 61.7. Zaga 20.28. Hlab. 57.3. 85.10. 89.14.

c 2 Sam. 22.6. Hlab. 18.5. 116.3. Jona 2.5.

d Hlab. 38.4. 65.3.

e Hlab. 69.4.

f Hlab. 73.26.

g Hlab. 70.1-5.

h Hlab. 71.12. Hlab. 38.22.

i Hlab. 35.4.

j Hlab. 73.19.

k Hlab. 35.21.

l Hlab. 35.27.

m Hlab. 34.3.

n Hlab. 86.1.

o Hlab. 37.5.

a Zaga 14.21. Mat. 5.7.

b Seb. 12.11.

c Hlab. 20.2.

d Hlab. 4.1.

e Hlab. 6.2.

f Hlab. 12.2. 144.8.

g 41.3.

h Jobe 19.19. Hlab. 55.12,13,20. 2 Sam. 15.12. Jer. 9.4.

i Joha. 13.18. Seb. 1.16.

j Hlab. 4.1.

k Hlab. 63.8. Hlab. 17.5.

l Luka 1.68.

m Hlab. 72.19. 89.52. 106.48. 150.6.

a Hlab. 18.15.

b Hlab. 63.1. Hlab. 84.2. 143.6.

c Hlab. 84.2. Josh. 3.10. Mat. 26.63. Jer. 10.10. 23.36. Dan. 6.26. Roma 9.26. 2 Kor. 3.3. 6.16. 1 Tim. 3.15. 4.10. 6.17. Heb. 3.12. 9.14. 10.31. 12.22 Isam. 7.2.

d Hlab. 84.7.

e Hlab. 80.5. Hlab. 102.9.

f 42.10. Hlab. 79.10. 115.2. Jow. 2.17. Mika 7.10.

g 1 Sam. 1.15.

h Isa. 38.15. Hlab. 55.14. Hlab. 120-134. Isa. 30.29.

i 42.11. Hlab. 43.5.

j Hlab. 77.3.

k 42.11. Hlab. 43.5.

l Lilo 3.24.

m Hlab. 84.4.

n 2 Sam. 17.22,24.

o Dute. 3.9.

p Jer. 4.20. Hez. 7.26.

q 2 Sam. 5.8.

r Jona 2.3.

s Hlab. 88.7. 93.4.

t Hlab. 133.3.

u Jobe 35.10.

v 2 Sam. 22.2.

w Hlab. 43.2. Jobe 30.28.

x 42.10. Hlab. 79.10. 115.2. Jow. 2.17. Mika 7.10.

y 42.5. Hlab. 43.5.

a Hlab. 26.1.

b 1 Sam. 24.15.

c Hlab. 31.4.

d Hlab. 44.9.

e Hlab. 42.9.

f Hlab. 2.6.

g Hlab. 84.1.

h Hlab. 42.5,11.

a Hlu. 6.13. Hlab. 78.3. Eks. 12.26.

b Isa. 23.7. Hlab. 77.5.

c Josh. 3.10. 2 Lan. 20.7. Deut 7.1. Hlu. 6.9. Neh. 9.24. Hlab. 78.55. 80.8. Seb. 7.45. 13.19.

d Eks. 15.17. Hlab. 80.8.

e Gen. 43.14.

f Josh. 24.12.

g Hlab. 89.15.

h Dute. 4.37. 7.7,8. 10.15.

i Hlab. 74.12.

j Hlab. 133.3.

k Dute. 33.17.

l Hlab. 60.12.

m Hlab. 33.16. 1 Sam. 17.47.

n Josh. 24.12.

o Hlab. 35.4. 40.14.

p Hlab. 34.2.

q 44.23. Hlab. 43.2. 60.1,10. 74.1. 77.7. 88.14. 89.38. 108.11. Lilo 2.7. 1 Lan. 28.9. Hlab. 89.38-45.

r Hlab. 60.10. 108.11.

s Hlab. 56.9. Levi 26.17.

t 44.22. Isa. 41.2.

u Hlab. 106.27. 139.3. Levi 26.33.

v Dute. 32.30.

w Isa. 52.3. Jer. 15.13.

x Hlab. 39.8.

y Neh. 2.17.

z Hlab. 79.4. 89.41. Hlab. 80.6.

a Hlab. 79.4. 89.41. Hlab. 80.6.

b Hlab. 79.4. 89.41. Hlab. 80.6.

c Jer. 20.8.

d Jer. 24.9. Jobe 17.6.

e 2 Kho. 19.21.

f 2 Lan. 32.21.

g Nani 15.30.

h Hlab. 8.2.

i Dan. 9.13.

j Hlab. 89.33.

k Hlab. 35.4.

l Jobe 23.11. Hlab. 119.51,157.

m Hlab. 51.8.

n Jobe 30.29. Isa. 13.22. 34.13. 35.7. 43.20. Jer. 9.11. 10.22. 14.6. 49.33. 51.37. Hez. 32.2. Mika 1.8. Hlab. 74.13. Hez. 29.3.

o Jobe 3.5.

p Jobe 11.13.

q Hlab. 81.9.

r Hlab. 139.1. Jer. 17.10. Jobe 31.14. Josh. 22.22.

s 44.11. Roma 8.36.

t Hlab. 35.23.

u 44.9.

v Jobe 13.24.

w Hlab. 119.25.

a Jobe 19.24. Jer. 8.8. 17.1.

b Ezra 7.6.

c Luka 4.22.

d Isam. 1.16.

e Eks. 32.27.

f Isa. 9.6.

g Hlab. 21.5.

h Isam. 6.2.

i Hlab. 65.5.

j Hlab. 120.4. Zaga 25.18. Isa. 5.28.

k Hlab. 93.2. Heb. 1.8,9. Hlab. 110.2. Zaga 8.22.

l Hlab. 11.7.

m Isa. 61.1.

n 1 Kho. 1.39,40. Hlab. 2.2.

o Hlab. 21.6.

p Joha. 19.39.

q Joha. 19.39.

r 45.14.

s Neh. 2.6.

t 1 Kho. 2.19. Mat. 25.34.

u Jobe 28.16.

v 1 Kho. 9.28.

w Dute. 21.13.

x Isa. 51.22.

y Hlab. 95.6. Isa. 54.5.

z Hlab. 96.8. 1 Sam. 10.27.

a Hlab. 22.29. 68.29. 72.10. Isa. 49.7,23. Mat. 2.11.

b Jobe 20.26.

c Levi 10.18. 1 Kho. 6.18.

d Isam. 19.7,8.

e 2 Sam. 13.18.

f 1 Pet. 2.9. Isam. 1.6. 5.10. 20.6. 22.5.

g Hlab. 10.6.

a Hlab. 14.6.

b Dute. 4.7.

c Hlab. 9.9.

d Jer. 5.22. Hlab. 83.2.

e Hlab. 36.8. Hlab. 65.9. Isa. 8.6.

f Hlab. 48.1. 87.3. Hlab. 48.8. 101.8. Isa. 60.14.

g Dute. 23.14. Isa. 12.6. Hos. 11.9. Jow. 2.27. Zef. 3.15. Hez. 43.7,9. Zek. 2.5,10,11. 8.3.

h Hlab. 10.6.

i Hlab. 2.1.

j Hlab. 68.33. Zaga 2.3. Jer. 25.30. Jow. 2.11. 3.16. Amos 1.2.

k Josh. 2.9.

l 46.11. 2 Lan. 13.12. Nani 14.9.

m Hlab. 66.5.

n Isa. 2.4.

o 1 Sam. 2.4.

p Hez. 39.9.

q Hlab. 75.2.

r Isa. 2.11,17.

s 46.11. 2 Lan. 13.12. Nani 14.9.

a Nah. 3.19. 2 Kho. 11.12. Isa. 55.12.

b Hlab. 95.1.

c Hlab. 66.2,5,68. 5.76. 7.12. 89.7. Mal. 1.14. Dute. 7.21.

d Hlab. 18.47. Hlab. 49.14. 144.2.

e 1 Pet. 1.4.

f Amos 6.8. 8.7. Isa. 60.15. Isa. 13.11. Nah. 2.3.

g Hlab. 68.25.

h Zek. 14.9.

i 1 Kor. 14.15.

j Hlab. 22.28. 1 Lan. 16.31.

k 1 Sam. 2.8. Jobe 12.21. 34.18.

l Hlab. 89.18. Hos. 4.18.

a 1 Lan. 16.25. Hlab. 96.4. 145.3. Hlab. 76.1. 113.3. 147.5. 2 Sam. 7.22.

b Hlab. 46.4.

c Hlab. 87.1. Isa. 2.3. Zek. 8.3. Hlab. 2.6.

d Hlab. 50.2.

e Lilo 2.15.

f Isa. 14.13. Hez. 38.6,15. 39.2.

g Mat. 5.35. Hlab. 87.3. 132.13.

h Hlab. 46.7,11. 2 Sam. 22.3.

i 2 Sam. 10.6-19. 2 Kho. 19.35,36.

j Jer. 4.9.

k Hlab. 104.7.

l Eks. 15.15. Hlab. 2.11.

m Eks. 15.14.

n Isa. 13.8.

o Jer. 18.17.

p Hez. 27.26.

q 1 Kho. 10.22.

r Hlab. 101.8. Isa. 60.14. Hlab. 46.4.

s Isa. 2.2. Mika 4.1.

t Hlab. 26.3. 40.10.

u Dute. 28.58. Josh. 7.9. Hlab. 113.3. Mal. 1.11,14.

v Hlab. 65.5. Hlab. 22.27.

w Hlab. 97.8.

x Hlab. 97.8.

y Hlab. 122.7. 1 Kho. 21.23.

z Hlab. 122.7. 1 Kho. 21.23.

a Hlab. 102.18.

b Isa. 58.11. Hlab. 9.

a Hlab. 78.1. Jobe 11.17.

b Hlab. 78.1. Jobe 11.17.

c Hlab. 62.9.

d Zaga 1.20.

e Hlab. 78.2. Mat. 13.35. Nani 21.27.

f Nani 12.8.

g Hlab. 94.13.

h Hlab. 38.4.

i Hlab. 52.7. Mark. 10.24.

j Mat. 25.9.

k Mat. 16.26.

l Jobe 33.24.

m Jobe 36.18,19.

n Hlab. 89.48.

o Hlab. 92.6. 94.8. Tshu. 2.16.

p Hlab. 92.6. 94.8. Tshu. 2.16.

q Hlab. 73.22. 92.6. 94.8. Zaga 12.1. 30.2.

r Hlab. 39.6.

s Hlab. 5.9. 64.6.

t Gen. 4.17.

u 49.20. Hlab. 39.5. 82.7.

v Tshu. 3.19.

w Luka 12.20. Hlab. 78.7. Hlab. 85.8.

x Hlu. 5.13. Hlab. 47.3. Dan. 7.22. Mal. 4.3. Isam. 2.26.

y Jobe 4.21. Hlab. 39.11.

z Hos. 13.14. Hlab. 56.13. 107.20. Dan. 12.2.

a Hlab. 73.24. Gen. 5.24.

b Jobe 27.19.

c Dute. 29.19. Hlab. 10.3. 36.2. Luka 12.19.

d Gen. 15.15.

e Hlab. 56.13.

f 49.12.

a Neh. 9.32. Isa. 9.6. Jer. 32.18.

b Hlab. 113.3.

c Lilo 2.15. Hlab. 48.2.

d Dute. 33.2. Jobe 3.4. 10.3,22. Hlab. 80.1. 94.1.

e Hlab. 21.9. Levi 10.2.

f Dute. 4.26.

g Hlab. 4.3. 12.1. 30.4. 31.23. 32.6. 37.28. 52.9. 79.2. 85.8. 86.2. 116.15. 132.9,16. 145.10. 148.14. 149.1,5,9. Hlab. 16.10. 89.19. Dute. 33.3. Isa. 13.3.

h 2 Lan. 6.11. Eks. 24.7,8.

i Hlab. 97.6. Hlab. 19.1. 89.5.

j Hlab. 75.7. Hlab. 58.11.

k Hlab. 81.8.

l Hlab. 81.8.

m Eks. 20.2.

n Jer. 7.22. Hlab. 51.16. 1 Sam. 15.22.

o Hlab. 51.3.

p Seb. 17.25. Hlab. 16.2.

q Hlab. 78.70. Hab. 3.17.

r Hlab. 80.13. Isa. 66.11.

s Hlab. 24.1.

t Hlab. 22.12.

u 50.23. Hlab. 69.30,31. Hos. 14.2. Heb. 13.15. Hlab. 27.6. Roma 12.1.

v 2 Lan. 29.31. 33.16. Hlab. 56.12. Hlab. 100. Heb. 13.15. Hlab. 69.30. 107.22.

w Jobe 22.27. Hlab. 61.8. 65.1. Zaga 7.14. Nani 30.2. Hlab. 22.25.

x Hlab. 81.7. Hlab. 77.2. Zek. 13.9. Hlab. 107.6.

y Hlab. 91.15.

z 50.23. Hlab. 22.23.

a Hlab. 94.20.

b Roma 2.21,22.

c 1 Kho. 14.9.

d Roma 1.32. Hlab. 49.13.

e Hlab. 52.2.

f Jobe 19.18.

g Isa. 57.11. Tshu. 8.11.

h Roma 2.4.

i 2 Kho. 19.4. Hlab. 90.8.

j Jobe 13.18. 23.4. Hlab. 5.3.

k Hlab. 9.17.

l Hlab. 7.2.

m 50.14.

n 50.23. Hlab. 22.23.

a Hlab. 25.7. Hlab. 106.45. Hlab. 4.1.

b Hlab. 25.7. Hlab. 106.45. Hlab. 4.1.

c 51.9. Isa. 43.25. 44.22. Seb. 3.19. Kol. 2.14.

d 51.7. Isam. 1.5. Seb. 22.16.

e Hlab. 32.5.

f Hlab. 50.8.

g Gen. 20.6. 2 Sam. 12.13.

h Luka 15.18,21.

i Roma 3.4.

j Jobe 14.4. Hlab. 58.3. Joha. 3.6. Roma 5.12-19. Efe. 2.3.

k Jobe 38.36.

l Nani 19.18. Eks. 12.22.

m 51.7. Isam. 1.5. Seb. 22.16.

n Isa. 1.18.

o Hlab. 35.10.

p Hlab. 44.19.

q Jer. 16.17.

r 51.9. Isa. 43.25. 44.22. Seb. 3.19. Kol. 2.14.

s Seb. 15.9.

t Lilo 5.21.

u Hlab. 78.37.

v Hlab. 102.10.

w Gen. 4.14.

x Roma 8.9. Efe. 4.30.

y Hlab. 54.6. 2 Lan. 29.31. Jobe 30.15. 2 Kor. 3.17.

z Luka 22.32.

a 2 Sam. 11.17. 12.9.

b Hlab. 24.5.

c Hlab. 35.28.

d 51.9. 1 Sam. 15.22.

e Hlab. 34.18.

f Hlab. 34.18.

g Hlab. 38.8.

h Hlab. 122.6. Hlab. 69.35,36.

i Hlab. 147.2.

j 51.19. 1 Sam. 15.22.

k Dute. 33.19 Hlab. 4.5. Mal. 3.3.

l Dute. 33.10.

a Hlab. 120.4. 1 Sam. 21.7.

b Hlab. 50.19.

c 52.7. Jobe 6.30. Hlab. 5.9. 38.12. 55.11. 57.1. 91.3. 94.20.

d Hlab. 57.4. 140.3.

e Hlab. 101.7.

f Zaga 2.22.

g Jobe 28.13. Hlab. 27.13.

h Hlab. 40.3. 64.8,9.

i Hlab. 40.3. 64.8,9.

j Jobe 22.19.

k Hlab. 49.6. Mark. 10.24. Luka 12.20.

l 52.7. Jobe 6.30. Hlab. 5.9. 38.12. 55.11. 57.1. 91.3. 94.20.

m Jer. 11.16. Hlab. 37.35. 128.3. 144.12. Hos. 14.6. Roma 11.17. Hlab. 92.12,13.

n Hlab. 54.6.

o Hlab. 50.5.

a Hlab. 14.1-7.

b Roma 3.10-12.

c Roma 3.10-12.

d Roma 3.10-12.

e Hlab. 35.4.

f Hlab. 94.4.

g Levi 26.17.

h Hlab. 14.5.

i Hlab. 89.10. 147.16. Hez. 6.5.

j Hlab. 141.7.

k Hlab. 141.7.

a Hlab. 55.1.

b Hlab. 18.44,45. 144.7. Hlab. 86.14.

c Hlab. 118.7.

d Hlab. 118.7.

e Hlab. 143.12.

f Hlab. 89.49.

g Nani 15.3. Hlab. 51.12. Hos. 14.4.

h Hlab. 52.9.

i Hlab. 59.10. 92.11. 112.8. 118.7.

a Hlab. 54.2. 86.6. Hlab. 61.1. 66.19.

b Hlab. 6.9.

c Hlab. 6.9.

d Hlab. 54.2. 86.6. Hlab. 61.1. 66.19.

e Hlab. 3.4.

f Hlab. 64.1. 55.17.

g Mika 2.12.

h Hlab. 140.10. 2 Sam. 16.7,8.

i Hlab. 116.3.

j Hlab. 2.11.

k Hlab. 2.11.

l Jobe 21.6. Isa. 21.4. Hez. 7.18.

m Hlab. 83.15.

n Isa. 9.3.

o Jer. 6.7.

p Hlab. 52.2.

q Hlab. 10.7.

r Jobe 19.5.

s Zaga 2.17. Jer. 3.4. Mika 7.5. Hlab. 41.9.

t Jobe 19.14.

u Jobe 29.4. Hlab. 64.2.

v Hlab. 42.4.

w Jobe 29.4. Hlab. 64.2.

x Nani 16.30,33. Hlab. 124.3.

y Nani 16.30,33. Hlab. 124.3.

z Jobe 18.19.

a Dan. 6.10. Seb. 3.1. 10.3,30. Luka 18.1.

b Seb. 10.9.

c 55.2. Jobe 15.4.

d 55.2. Jobe 15.4.

e 2 Kho. 6.16. 2 Lan. 32.7,8.

f Hlab. 94.16.

g Dute. 33.27.

h Jobe 10.17.

i Hlab. 7.4.

j Hlab. 28.3.

k Zaga 5.3,4.

l Zaga 5.3,4.

m Zaga 5.3,4.

n Hlab. 57.4.

o Hlab. 37.5.

p Gen. 45.11. Hlab. 112.5.

q Hlab. 10.6.

r Hlab. 56.7. 55.15. Hlab. 59.11.

s Hlab. 69.15. Zaga 23.27. Hlab. 94.13.

t Jobe 15.32. Zaga 10.27.

u Hlab. 25.2.

a Hlab. 4.1.

b Hlab. 57.3. Hlab. 21.9. 124.3.

c Hlab. 57.3. Hlab. 21.9. 124.3.

d Hlab. 92.8. Hlab. 83.18.

e Hlab. 25.2.

f 56.10,11.

g Hlab. 25.2.

h 56.10,11.

i Hlab. 118.6. Hlab. 146.3,5. Isa. 31.3. 51.12. Heb. 13.6.

j Mat. 15.19.

k Hlab. 59.3. 140.2. Isa. 54.15.

l Hlab. 10.8.

m Hlab. 71.10.

n Hlab. 71.10.

o Hlab. 55.23. 59.11.

p 2 Kin 20.5. Hlab. 39.12.

q Mal. 3.16.

r Hlab. 44.10.

s Hlab. 102.2.

t Hlab. 118.6.

u 56.10,11.

v 56.10,11.

w Hlab. 118.6. Hlab. 146.3,5. Isa. 31.3. 51.12. Heb. 13.6.

x Nani 30.6.

y Hlab. 50.14.

z Hlab. 116.8. Hlab. 34.22. 86.13. 103.4. Hlab. 49.15.

a Hlab. 116.9.

b Jobe 33.30. Hlab. 49.19. Hlab. 27.13.

a Hlab. 4.1.

b Hlab. 25.2.

c Ruthe 2.12.

d Isa. 26.20.

e Hlab. 52.2.

f Hlab. 138.8.

g Hlab. 144.5,7.

h Hlab. 56.1.

i Hlab. 40.11.

j Hlab. 105.18.

k Jobe 4.10,11.

l Zaga 30.14.

m Hlab. 55.21. 59.7. 64.3. 120.4. Zaga 12.18. Jer. 9.8. Hlab. 52.2.

n Zaga 5.4.

o 57.11. Hlab. 108.5. 113.4.

p Hlab. 9.15.

q Hlab. 145.14. 146.8.

r Hlab. 119.85. Hlab. 7.15.

s Hlab. 108.1-5.

t Hlu. 5.12.

u Hlab. 30.12.

v 1 Lan. 15.16.

w 1 Lan. 15.16.

x Hlab. 36.5.

y 57.11. Hlab. 108.5. 113.4.

a Hlab. 17.2.

b Hlab. 78.50. Zaga 4.26. 5.6,21. Isa. 26.7. Hlab. 94.20. Isa. 10.1.

c Hlab. 51.5.

d Hlab. 140.3.

e Tshu. 10.11.

f Zaga 30.24.

g Jobe 4.10. Hlab. 3.7.

h Jobe 29.17.

i Jobe 7.5. Hlab. 112.10. Josh. 2.11.

j Hlab. 64.3. Hlab. 7.12.

k Jobe 7.5. Hlab. 112.10. Josh. 2.11.

l Jobe 3.16. Tshu. 6.3.

m Hlab. 118.12. Tshu. 7.6.

n Hlu. 9.14.

o Jobe 27.21. Zaga 10.25.

p Hlab. 32.11. Jobe 22.19.

q Hlab. 68.23.

1 umvuzo: Heb. isithelo.

r Hlab. 92.15.

s Jobe 19.29. Hlab. 9.8. 50.6. 67.4. 75.7. 76.9. 82.1. 94.2. 96.10,13. 98.9.

a Hlab. 143.9. 2 Sam. 22.49.

b Hlab. 143.9. 2 Sam. 22.49.

c Hlab. 17.7. 139.21.

d Hlab. 94.4.

e Hlab. 5.6.

f Hlab. 10.9.

g Hlab. 56.6.

h 1 Sam. 24.11. Hlab. 7.3.

i 1 Sam. 24.11. Hlab. 7.3.

j Hlab. 35.23.

k Hlab. 80.4. 84.8.

l Hlab. 35.23.

m Hlab. 25.3.

n 59.14. Hlab. 22.16.

o Hlab. 145.7.

p Hlab. 57.4.

q Jobe 22.13.

r Hlab. 2.4.

s Hlab. 2.4.

t Hlab. 21.3. Mat. 17.25.

u Hlab. 54.7.

v 59.15. Nani 32.13. Gen. 4.12-15.

w Hlab. 55.23. 56.7.

x Hlab. 84.9.

y Zaga 18.7.

z Hlab. 83.18.

a Hlab. 22.27.

b 59.6.

c 59.11. Hlab. 109.10. Jobe 15.23.

d Eks. 16.7. Nani 16.11.

e 59.9.

f 2 Sam. 22.3.

g Hlab. 66.14.

h 59.9.

i 59.10. Hlab. 144.2.

a 60.10. Hlab. 44.9.

b Hlab. 80.3.

c 2 Lan. 7.14.

d Hlab. 71.20.

e Jobe 21.20.

f Isa. 51.17,22.

g Isa. 5.26. 11.12. 3.2. Hlab. 20.5.

h Zaga 22.21.

i Hlab. 108.6-13.

j Dute. 33.12. Hlab. 127.2. Isa. 5.1. Jer. 11.15.

k Hlab. 3.4.

l Hlab. 89.35.

m Josh. 17.7.

n 2 Sam. 8.2.

o Gen. 33.17. Josh. 13.27.

p Josh. 13.29-31.

q Dute. 33.17.

r Hlab. 140.7.

s Gen. 49.10. Nani 21.18. Dute. 33.21. Hlu. 5,9,14. Isa. 33.22.

t 2 Sam. 8.2.

u 2 Sam. 8.14.

v Mat. 3.11.

w 2 Sam. 8.1.

x 60.1.

y Hlab. 44.9. 108.11. Josh. 7.12.

z Nani 24.18. Hlab. 118.15,16.

a Hlab. 44.5. Isa. 63.3.

a Hlab. 55.1,2.

b Hlab. 77.3.

c Hlab. 62.7,8. Hlab. 14.6.

d Zaga 18.10.

e Hlab. 15.1. Hlab. 27.4.

f Ruthe 2.12.

g Hlab. 21.4.

h Hlab. 63.11. Hlab. 84.9.

i Hlab. 40.11.

j Hlab. 50.14.

a Hlab. 33.20.

b 62.6. Eks. 15.2. Hlab. 38.22.

c Hlab. 10.6.

d Isa. 30.13.

e Jobe 13.11.

f Hlab. 28.3.

g 62.1.

h 62.2.

i Hlab. 10.6.

j Hlab. 3.8.

k Hlab. 61.3. Hlab. 14.6.

l Hlab. 25.2.

m Lilo 2.19. 1 Sam. 1.15. Hlab. 42.4.

n Hlab. 61.3. Hlab. 14.6.

o 62.1. Hlab. 39.5,6,11.

p Hlab. 49.2.

q 62.1. Hlab. 39.5,6,11.

r Jobe 7.16.

s Hlab. 49.2.

t Roma 3.4. Hlab. 116.11.

u Jer. 5.5.

v 62.1. Hlab. 39.5,6,11.

w Jobe 7.16.

x Jer. 2.5.

y Jobe 31.25. Luka 12.15. Hlab. 52.7. Mark. 10.24.

z Jobe 40.5. Jobe 33.14.

a Jobe 40.5. Jobe 33.14.

b Isam. 19.1.

c Hlab. 86.15.

d 2 Lan. 15.7. Jobe 34.11. Zaga 24.12. Jer. 17.10. 32.19. Hez. 7.27. 33.20. Mat. 16.27. Roma 2.6. 1 Kor. 3.8. 2 Kor. 5.10. Efe. 6.8. Kol. 3.25. 1 Pet. 1.17. Isam. 2.23. 22.12.

a Hlab. 78.34. Zaga 7.15. Isa. 26.9. Jobe 7.21.

b Hlab. 84.2. Hlab. 42.2.

c Hlab. 84.2. Hlab. 42.2.

d Hlab. 78.17. 107.35. Hlab. 105.41.

e 1 Lan. 16.11. Hlab. 78.61. 105.4. 132.8. Hlab. 27.4.

f Hlab. 69.16.

g Hlab. 30.5.

h Hlab. 104.33. 146.2.

1 ngisaphila: Heb. empilweni yami.

i Hlab. 119.48.

j Hlab. 36.8.

k Hlab. 42.8. 77.2,6. 119.55. 130.6. 149.5. Jobe 35.10.

l Hlab. 119.148. Eks. 14.24.

m Hlab. 44.26.

n Ruthe 2.12.

o Hlab. 41.12.

p Hlab. 139.19.

q Hlab. 139.15. Isa. 44.23. Hlab. 86.13. 88.6. Lilo 3.55. Efe. 4.9. Hez. 31.14.

r Hlab. 61.6.

s Dute. 6.13.

t Jobe 5.16. Hlab. 107.42. Roma 3.19.

a Hlab. 55.2. Jobe 15.4.

b Jobe 29.4. Hlab. 55.14.

c Jobe 29.4. Hlab. 55.14.

d Hlab. 94.4.

e Hlab. 11.2. Hlab. 57.4.

f Hlab. 58.7. 64.7. Jer. 9.3. Hlab. 7.12.

g Hlab. 11.2.

h Hlab. 10.8.

i Hlab. 55.19.

j Jer. 23.14. Hez. 13.22.

k Jobe 22.13.

1 baphelelisa: Heb. siphelelisa.

l Hlab. 49.11.

m Hlab. 58.7. 64.7. Jer. 9.3. Hlab. 7.12.

n Zaga 18.7.

o Hlab. 31.11.

p Hlab. 40.3. 52.6.

q Jer. 48.27.

r Hlab. 40.3. 52.6.

s Jer. 50.28. 51.10.

t Jobe 34.27. Hlab. 106.7. 119.99.

u Jobe 22.19. Hlab. 32.11.

v Hlab. 25.2.

w Jobe 22.19. Hlab. 32.11.

x Hlab. 7.10.

a Hlab. 132.2. Hlab. 50.14.

b 2 Kho. 19.20. Hlab. 5.2.

c Hlab. 86.9. Isa. 66.23.

d Hlab. 38.4. 40.12.

e Hlab. 78.38. 79.9. Isa. 6.7. Heb. 9.14. 1 Joha. 1.7,9. Hlab. 51.2.

f Hlab. 33.12. 84.4. Hlab. 144.15.

g Hlab. 27.4. 36.8. Hlab. 116.19.

h Hlab. 16.11.

i Hlab. 45.4.

j Hlab. 48 10. Hlab. 22.27.

k Hlab. 93.1.

l Hlab. 89.9. Hlab. 93.3,4. 107.29. Mat. 8.26.

m Isa. 17.12,13. Hlab. 74.23. Hlab. 76.10.

n Isa. 17.12,13. Hlab. 74.23. Hlab. 76.10.

o Jobe 5.10. Hlab. 104.13.

p Hlab. 46.4. Seb. 7.20.

q Jobe 5.10. Hlab. 104.13.

r Dute. 32.2.

s Jobe 36.28.

t Jobe 36.28.

u Hlab. 23.2. 74.20. 83.12. Jer. 9.10. 23.10. 25.37. Lilo 2.2. Jow. 1.19,20. 2.22. Amos 1.2.

v Hlab. 72.3.

w Isa. 55.12.

x Isa. 30.23. Jobe 38.26,27. Hlab. 37.20.

y Hlab. 108.9.

a Hlab. 95.1.

b Isa. 42.12.

c 66.5. Isam. 15.3. Hlab. 47.2.

d Hlab. 22.27. 86.9. Hlab. 67.3. 117.1.

e 66.16. Hlab. 46.8.

f 66.5. Isam. 15.3. Hlab. 47.2.

g Eks. 14.21.

h Hlab. 74.15. Josh. 3.14-17.

i Hlab. 74.15. Josh. 3.14-17.

j Hlab. 36.12. 53.5. Hlab. 14.5.

k Hlab. 11.4.

l Hlab. 68.

m Hlab. 121.3.

n Jobe 23.10. Hlab. 26.2.

o Isa. 48.10. Zek. 13.9. 1 Pet. 1.6,7. Hlu. 7.4.

p Hez. 12.13.

q Isa. 51.23. Isa. 36.8.

r Isa. 43.2.

s Hlab. 100.4. 116.19. Hlab. 71.16.

t Hlab. 22.25. 50.14.

u Hlab. 18.6. 31.9.59.16. 69.17. 102.2. Hlab. 4.1. 120.1.

v 66.5. Hlab. 34.11.

w Hlab. 149.6.

x Hab. 1.13. Jobe 36.21.

y Zaga 1.28.

z Hlab. 116.1,2.

a Hlab. 55.2.

a Nani 6.25,24.

b Nani 6.25. Jobe 33.26. Hlab. 4.6. 31.16.

c Luka 2.30,31. Tit. 2.11.

d 67.5. Hlab. 66.4.

e Hlab. 58.11.

f 67.5. Hlab. 66.4.

g Hlab. 85.12. Levi 26.4.

h Hlab. 22.27.

a Nani 10.35. Hlab. 24. 132.8. Isa. 33.3.

b Hlab. 89.10. 92.9.

c Hlab. 37.20. Isa. 9.18. Hos. 13.3.

d Hlab. 22.14. 97.5. Mika 1.4.

e Hlab. 32.11.

f Hlab. 66.4.

g Isa. 57.14. 62.10. Isa. 40.3.

h Eks. 15.2. 17.16. 68.18. Hlab. 77.11. 89.8. 94.7,12. 102.18. 115.17,19. 118.5,14,17,18,19. 122.4. 130.3. 135.4. 150.6. Isa. 12.2. 26.4. 38.11.

i Hlab. 10.14.

j Hlab. 113.9. 1 Sam. 2.5. Isa. 58.7.

k Hlab. 25.16.

l Jobe 36.8. Hlab. 69.33. 107.10,14. 146.7. Seb. 12.7. 16.26.

m 68.18. Hlab. 66.7. 78.8. Zaga 7.11. Isa. 1.23. 30.1. Hos. 4.16. 9.15. Jer. 6.28.

n Hlab. 107.34,40.

o Hlu. 4.14.

p Hlu. 5.4.

q Nani 21.20.

r Hlu. 5.4.

s Hlu. 5.5.

t Lev 26.4. Jobe 5.10.

u 2 Sam. 23.11,13. Hlab. 74.19. 68.30.

v 1 Lan. 12.39. Hlab. 65.9. 78.20.

w Hlab. 110.5.

x Jer. 6.2. Hlu. 5.30.

y 1 Sam. 30.24.

z Hez. 40.43. Gen. 49.14.

1 kumbe izimbiza.

a Jobe 39.13.

b Jobe 39.13.

c Zek. 2.6.

d Hlu. 9.48.

e Hlab. 114.4,6.

f Hlab. 87.1,2.

g Hlab. 132.13,14. Hlab. 78.54. 87.1. Dute. 12.5.

h 2 Kho. 6.16,17. Hab. 3.8.

i Luka 14.31.

j Seb. 1.9. Efe. 4.8.

k Hlu. 5.12.

l Seb. 2.33.

m 68.6. 1 Tim. 1.13. 1 Pet. 3.20.

n Hlab. 78.60.

o 68.4.

p Dute. 32.39.

q Zaga 4.23.

r Hlab. 110.6. Hab. 3.13. Hlu. 5.26.

s Nani 21.33.

t Eks. 14.22. Eks. 15.5. Hlab. 69.15.

u Hlab. 58.10.

v 1 Kho. 21.19.

w 1 Lan. 13.8. 15.16. Hlab. 47.5.

x Hlab. 33.3. Hlab. 4.

y Eks. 15.20.

z Hlab. 26.12.

a Dute. 33.28. Zaga 5.16. Isa. 48.1. 51.1.

b 1 Sam. 9.21.

c Hlu. 5.18.

d Hlab. 133.3.

e Hlab. 45.12.

f Hlab. 76.11. Isa. 18.7.

g Hlab. 9.5. Hez. 32.2.

h 68.10.

i Hlab. 22.12.

j Zaga 6.3. 2 Sam. 8.2,6.

k Isa. 19.19,21.

l Isa. 43.3. Hlab. 87.4. 2 Kho. 19.9.

m Isa. 43.3. Hlab. 87.4. 2 Kho. 19.9.

n Zef. 3.10.

o Hlab. 102.22.

p Dute. 33.26.

q Dute. 10.14.

r Hlab. 29.4.

s Hlab. 29.1. Jobe 1.22.

t Hlab. 150.1.

u Hlab. 36.5. 57.10. 78.23. 108.4.

v Hlab. 47.2. Hlab. 45.4. 65.5.

w Hlab. 110.2. 114.2.

a 69.2,14,15. Jobe 22.11.

b Jona 2.5.

c 69.2,14,15. Jobe 22.11.

d Hlab. 40.2.

e 69.15. Hlu. 12.6.

f Hlab. 124.4. 2 Lan. 32.4.

g Hlab. 6.6.

h Dute. 28.32. Isa. 38.14.

i Hlab. 31.24.

j Hlab. 35.19. Joha. 15.25.

k Hlab. 40.12.

l Hlab. 35.11. Jer. 15.10.

m Jer. 15.15.

n Hlab. 31.11. Isa. 53.3. Joha. 1.11. 7.5.

o Jobe 19.13.

p Hlab. 119.139. Joha. 2.17.

q Hlab. 89.50. Roma 15.3.

r Hlab. 35.13.

s Hlab. 35.13.

t 1 Kho. 20.31.

u Jobe 17.6.

v Jobe 30.9.

w Hlab. 109.4.

x Isa. 49.8. 2 Kor. 6.2. Isa. 55.6.

y Hlab. 40.2.

z 69.2.

a Hlab. 144.7.

b 69.2.

c 69.2. Hlab. 88.6. Hlab. 68.22.

d 69.2. Hlab. 88.6. Hlab. 68.22.

e Hlab. 55.23.

f Nani 16.33. Hlab. 141.7.

g Hlab. 63.3. 109.21.

h Hlab. 106.45.

i Hlab. 25.16.

j Hlab. 27.9.

k Hlab. 66.14.

l Hlab. 102.2. 143.7.

m Hlab. 22.6.

n Heb. 12.2. Mat. 27.29.

o Mat. 26.37.

p Hlab. 142.4.

q Jobe 16.2.

r Dute. 29.18.

s Mat. 27.34,48. Mark. 15.23. Luka 23.36. Joha. 19.29.

t Ruthe 2.14.

u Roma 11.9,10. Hlab. 91.3. Hlab. 35.4-8. 109.6-15.

v 69.21. Hlab. 23.5.

w Mat. 13.14.

x Dan. 5.6. Nah. 2.10.

y Seb. 1.20.

z Mat. 23.38. Luka 13.35.

a Isa. 53.4.

b 2 Lan. 28.9. Zek. 1.15.

c Hlab. 2.7.

d Neh. 4.5.

e Fil. 4.3. Eks. 32.32.

f Hlab. 87.6. Hez. 13.9. Luka 10.20. Hlab. 20.1.

g Hlab. 106.45.

h Hlab. 34.3.

i Hlab. 50.14.

j Hlab. 50.14.

k Levi 11.3.

l Hlab. 34.2.

m Hlab. 22.26.

n Hlab. 68.6.

o Hlab. 96.11. 98.7. 148.1-12. Isa. 44.23. 49.13.

p Hlab. 51.18. Isa. 44.26.

q Isa. 65.9.

r Hlab. 102.28. 136.22.

s Hlab. 113.1.

t Isa. 65.9.

u Hlab. 37.29. 102.28.

a Hlab. 40.13-17.

b Hlab. 40.14.

c Hlab. 40.14.

d Hlab. 6.10.

e Hlab. 141.1.

a Hlab. 31.1-3.

b Hlab. 90.1. Dute. 33.27.

c Hlab. 133.3.

d Hlab. 91.2.

e Hlab. 140.1,4.

f 1 Tim. 1.1. Jer. 14.8. 17.13. 50.7.

g 2 Lan. 32.8.

h Hlab. 22.10. Isa. 46.3.

i Hlab. 22.9. Gal. 1.15.

j Isa. 8.18. Zek. 3.8.

k 71.24.

l 71.18.

m 71.18.

n Hlab. 83.5.

o Hlab. 105.11. 119.82.

p Hlab. 35.22.

q Hlab. 40.13. 70.1.

r 71.24. Hlab. 35.4,26. 40.14. 70.2.

s Hlab. 109.29.

t Hlab. 109.29.

u 71.24. Esta 9.2.

v 71.8,24.

w Hlab. 92.5.

x Hlab. 66.13.

y 71.9.

z 71.9.

a Hlab. 36.5.

b Luka 1.49. Hlab. 126.2.

c Eks. 15.11.

d Hlab. 60.3.

e Hlab. 85.6. Hlab. 80.18. 138.7. 143.11. Hos. 6.2. Hab. 3.2. Hlab. 119.25.

f Hlab. 33.2. 81.2. 92.3. 144.9. 149.3. 150.3.

g Hlab. 33.2. 81.2. 92.3. 144.9. 149.3. 150.3.

h Hlab. 78.41. 89.18. 2 Kho. 19.22.

i Hlab. 34.22. Hlab. 103.4.

j Hlab. 35.28. 71.8,15.

k 71.13.

a 1 Lan. 22.12.

b Isa. 19.11.

c Isa. 11.3,4. 32.1.

d Hlab. 65.12. 114.4,6. Jow. 3.18.

e Hlab. 85.10. Isa. 32.17.

f Hlab. 65.12. 114.4,6. Jow. 3.18.

g Hlab. 85.10. Isa. 32.17.

h Isa. 11.3,4. 32.1.

i 72.7,17. Hlab. 89.36,37. Jer. 31.35,36. Jer. 33.20,25.

j 2 Sam. 23.4. Hos. 6.3.

k Amos 7.1.

l Dute. 32.2. Hlab. 65.10.

m Hlab. 92.12.

n Isa. 2.4. Efe. 2.14.

o Luka 1.33.

p Hlab. 110.2. Eks. 23.31. Hlab. 80.11. 89.25.

q Hlab. 110.2. Eks. 23.31. Hlab. 80.11. 89.25.

r Hlab. 2.8.

s Hlab. 74.14. Isa. 23.13.

t Hlab. 22.29. Hlab. 95.6.

u Isa. 49.23. Mika 7.17.

v 1 Kho. 5.10. 10.10. Hlab. 45.12.

w 2 Lan. 9.21. 1 Kho. 10.22.

x Hlab. 97.1. Isa. 42.10,12. 51.5. 60.9.

y 1 Sam. 10.27.

z 1 Kho. 10.1.

a Gen. 10.7. 1 Lan. 1.9. Isa. 43.3. Isa. 45.14. Hez. 23.42.

b Hez. 27.15.

c Isa. 49.23.

d Jobe 29.12.

e Jobe 29.12.

f Hlab. 10.7.

g Hlab. 116.15. 1 Sam. 18.30.

h 72.10.

i Dute. 9.20.

j Nani 24.19.

k 1 Kho. 4.20.

l Hlab. 92.7.

m Jobe 5.25.

n Gen. 22.18. 26.4. Jer. 4.2. Gen. 12.3. 18.18.

o Luka 1.48.

p Jobe 31.40.

q Hlab. 106.48. Luka 1.68.

r Jobe 9.8. Hlab. 136.4.

s Hlab. 86.10. 105.5. 136.4. Eks. 15.11. Jobe 5.9. Hlab. 77.14. 78.12. 88.10. 139.14.

t Neh. 9.5.

u Nani 14.21.

v Hlab. 41.13.

w Jobe 31.40.

x Hlab. 17,86. Hlab. 55.1. 86.6. Hlab. 90,102.

a Joha. 1.47. Roma 9.6.

b Nani 20.17.

c Jobe 21.7.

d Gen. 30.1. Zaga 23.17.

e Hlab. 5.5.

f Hlab. 35.27.

g Isa. 58.6.

h 73.14.

i 73.6.

j Hlu. 8.26. Hlab. 75.5.

k Zaga 7.10. Hlab. 109.18.

l Jobe 15.27. Hlab. 141.4.

m 2 Pet. 2.18. Juda 16.

n Hlab. 18.16. 144.7.

o 73.6.

p Hlab. 75.8.

q Levi 1.15. 5.9. Hlab. 75.8. Isa. 51.17. Hez. 23.34. Hlu. 6.38.

r Jobe 22.13.

s 73.3. Hlab. 17.14.

t 73.1. Jobe 21.15.

u Hlab. 26.6. Dute. 21.6.

v 73.14.

w Hlab. 101.8.

x 73.11.

y Hlab. 14.5.

z Hlab. 77.5.

a Hlab. 20.2. 2 Kho. 19.1. Hlab. 77.13.

b Dute. 32.29.

c Hlab. 37.38.

d 73.1. Jobe 21.15.

e Hlab. 35.6. Jer. 23.12. Hlab. 37.35,36.

f Hlab. 74.3.

g Nani 16.21.

h Hlab. 40.14.

i Jobe 18.11.

j Jobe 20.8. Hlab. 90.5.

k Hlab. 78.65.

l Hlab. 49.10.

m Jobe 18.3. Jobe 11.12.

n Hlab. 32.8. Hlab. 107.11.

o Hlab. 49.15.

p 73.5.

q Hlab. 40.12. 84.2. 119.81.

r Hlab. 16.5.

s Dan. 12.2.

t Hlab. 119.155.

u Eks. 34.15. Nani 15.39. Hlab. 106.39.

v Hlab. 107.22. 118.17.

a Dute. 4.7.

b Hlab. 46.10.

c Hlab. 17.2.

d Isa. 24.19.

e 1 Sam. 2.8. Hlab. 11.3. 82.5.

f Hlab. 5.5.

g 75.10. Zek. 1.21.

h Jobe 15.26. Hlab. 73.6.

i 1 Sam. 2.3.

j Hlab. 50.6. Hlab. 76.8,9. Hlab. 58.11.

k 1 Sam. 2.7. Dan. 2.21.

l Jobe 21.20.

m Hlab. 11.6. 73.10.

n Zaga 23.30.

o Hlab. 73.10.

p Jer. 48.25. Jobe 16.15.

q 1 Sam. 2.1.

a Hlab. 48.1,3.

b Hlab. 27.5. Lilo 2.6.

c Gen. 14.18. Heb. 7.1,2.

d Hlab. 46.9.

e Hlab. 78.48. Dute. 32.24.

f Nah. 2.13. Hez. 38.12,13. 39.4.

g Isa. 46.12. Jobe 24.22.

h 76.6. Hlab. 121.3,4. Isa. 5.27. 56.10. Nah. 3.18. 2 Kho. 19.35. Jer. 51.39.

i Eks. 15.1,21. Hez. 39.20. Nah. 2.13. Zek. 12.4.

j 76.6. Hlab. 121.3,4. Isa. 5.27. 56.10. Nah. 3.18. 2 Kho. 19.35. Jer. 51.39.

k Hlab. 47.2.

l Ezra 9.15. Hlab. 130.3. Nah. 1.6. Mal. 3.2. Isam. 6.17. Hlab. 1.5.

m Hlab. 75.7. Hlab. 58.11.

n Hlab. 75.7. Hlab. 58.11.

o Eks. 9.16. Hlab. 65.7.

p 2 Sam. 22.46. Hlab. 18.45.

q Hlab. 50.14.

r Hlab. 89.7. 2 Lan. 32.22,23.

s Hlab. 68.29.

t Hlab. 47.2.

a Hlab. 142.1. Hlab. 3.4.

b Hlab. 86.7. Hlab. 20.1. 50.15.

c Hlab. 63.6. Isa. 26.9. Hlab. 88.1.

d Gen. 37.35.

e Hlab. 42.5,11. 43.5.

f Hlab. 142.3. 143.4.

g Hlab. 107.5. 142.3. 143.4. Jona 2.7. Hlab. 61.2. 102.

h Gen. 41.8.

i Hlab. 73.16.

j Hlab. 143.5.

k Dute. 32.7. Hlab. 44.1. 143.5. Isa. 51.9.

l Jobe 30.9.

m 77.2. Jobe 35.10. Hlab. 4.4. 16.7. 17.3.

n Hlab. 44.9.

o Hlab. 85.1.

p Hab. 3.9. Roma 9.6.

q Isa. 49.15.

r Hab. 3.2.

s Jer. 10.19. Hlab. 31.22.

t Hlab. 68.4.

u Hlab. 143.5. 1 Lan. 16.12.

v Hlu. 13.18.

w Hlab. 143.5. 1 Lan. 16.12.

x Hlab. 90.16.

y Hlab. 143.5. 1 Lan. 16.12.

z Hlab. 9.11.

a Hlab. 73.17.

b Eks. 15.11. Hlab. 86.10.

c Eks. 15.11. Hlab. 86.10.

d Hlab. 72.18.

e Hlu. 13.18.

f Hlab. 106.8.

g Eks. 6.6.

h Eks. 6.6.

i Hlab. 74.2.

j Hlab. 81.5.

k Hlab. 114.3. Eks. 14.21.

l Hab. 3.10. Hlab. 92.9.

m Hab. 3.10. Hlab. 92.9.

n 77.16.

o Hab. 3.10. Hlab. 92.9.

p Hlab. 68.33.

q Hab. 3.11. 2 Sam. 22.15.

r Hlab. 104.7.

s Hlab. 97.4. Eks. 20.18.

t Hlu. 5.4.

u 77.16.

v Hlu. 5.4.

w Hab. 3.15.

x Jer. 18.15.

y Hlab. 89.52.

z Hlab. 36.6.

a Eks. 13.21. 14.19. Hlab. 78.53.

b Jobe 21.11. Hlab. 78.52. 80.1. 107.41. Isa. 63.11,12.

c Hos. 12.13.

a Isa. 51.4. Hlab. 49.1. Hlab. 105. 106.

b Hlab. 49.4. Mat. 5.2. Mat. 13.35.

c Nani 21.27. Zaga 1.1.

d Hlab. 145.7.

e Zaga 1.6. Hlu. 14.12.

f Hlab. 44.1.

g 78.5,6. Jobe 15.18. Dute. 4.9. 6.7. 11.19. Jow. 1.3.

h Eks. 12.26.

i 78.11,32.

j Hlab. 81.5.

k 78.21,71. Hlab. 147.19.

l 78.21,71. Hlab. 147.19.

m Jobe 15.18. Hlab.78.5,6. Dute. 4.9. 6.7. 11.19. Jow. 1.3.

n 78.4. Hlab. 102.18.

o Hlab. 22.31.

p Jobe 15.18. Hlab.78.5,6. Dute. 4.9. 6.7. 11.19. Jow. 1.3.

q Jobe 4.6. Hlab. 49.13.

r Hlab. 105.45.

s 2 Kho. 17.14. 2 Lan. 30.7. Hez. 20.18.

t Dute. 21.18,20. Jer. 5.23.

u Hlab. 68.6.

v Dute. 21.18,20. Jer. 5.23.

w Dute. 9.7,24. 31.27.

x 78.22.

y 1 Lan. 12.2. Jer. 46.9.

z 1 Lan. 12.2. Jer. 46.9.

a 78.57.

b Hlu. 20.39,41.

c Hlab. 106.13.

d 78.11,32.

e Eks. 7-12. Hlab.78.43-52. Hlab. 72.18.

f 78.43. Nani 13.22.

g Eks. 14.21. Hlab. 136.13.

h Eks. 15.8. Hlab. 33.7.

i Eks. 13.21.

j Eks. 17.6. Hlab. 114.8.

k Eks. 15.8. Hlab.78.44.

l Nani 20.8,10,11.

m Isa. 63.10. Lilo 3.42. Dute. 9.22. Hlab. 95.8-10. Heb. 3.16. Hlab.78.40,56.

n Hlab. 63.1.

o 78.41,56. Dute. 6.16. Hlab. 95.8. 106.14. Eks. 16.2. 1 Kor. 10.9.

p Eks. 16.3. 17.3. Nani 11.4. 20.3. 21.5.

q Eks. 17.6. Nani 20.11.

r Hlab. 105.41. Isa. 48.21. Lilo 4.9.

s Hlab. 68.10.

t Dute. 3.26.

u Nani 11.1,10.

v 78.5.

w 78.31.

x 78.5.

y 78.8,32,37. Heb. 3.18. Juda 5.

z Gen. 7.11.

a Eks. 16.4.

b Hlab. 105.40. Joha. 6.31. Eks. 16.14.

c Jobe 24.22. Hlab. 103.20.

d Hlab.78.29.

e 78.52. Eks. 10.13.

f Gen. 13.16.

g Gen. 22.17.

h Eks. 16.13.

i 78.25. Nani 11.20.

j 78.29. Nani 11.4,34.

k 78.29. Nani 11.4,34.

l Nani 11.33. Jobe 20.23.

m 78.21.

n Isa. 10.16. Hlab. 22.29.

o Nani 14. 16. 17.

p 78.22. Nani 14.11.

q Nani 14.29.35. 26.64,65.

r Hlab. 39.5.

s Hos. 5.15.

t Hos. 5.15.

u Hos. 5.15.

v Hlab. 63.1.

w Dute. 32.4.

x Isa. 41.14. 43.14. 44.6,24. Hlab. 74.2.

y Hez. 33.31.

z Isa. 57.11.

a 78.8.

b Hlab. 51.10.

c 78.22. Nani 14.11.

d Eks. 34.6.

e Jer. 18.23. Nani 14.20. Hlab. 65.3.

f Hlab. 103.14,16. Jobe 7.7. 10.9.

g Gen. 6.3.

h Hlab. 103.14,16. Jobe 7.7. 10.9.

i Jobe 7.7.

j Efe. 4.30.

k Hlab. 106.14. Nani 21.20.

l 78.18.

m Hez. 9.4.

n 2 Kho. 19.22.

o Hlu. 8.34.

p 78.12. Hlab. 105.27-36.

q Eks. 7.3. Hlab. 106.22. Seb. 7.36.

r Eks. 7.3. Hlab. 106.22. Seb. 7.36.

s Eks. 4.21. 7.9. 11.9,10.

t 78.12.

u Eks. 7.17-25. Hlab. 105.29.

v 78.16.

w Eks. 8.21-24. Hlab. 105.31.

x Eks. 8.2-14. Hlab. 105.30.

y 1 Kho. 8.37. 2 Lan. 6.28. Isa. 33.4. Jow. 1.4. 2.25. Hlab. 105.34.

z Eks. 10.12-15. Hlab. 105.34,35.

a Eks. 9.23-25. Hlab. 105.32,33. Gen. 40.9.

b Luka 17.6. 19.4. 1 Lan. 27.28.

c Eks. 12.13,23. 2 Sam. 24.16.

d 78.48.

e Eks. 12.29. Hlab. 105.36. 135.8. 136.10.

f Gen. 49.3.

g Hlab. 105.23,27. 106.22.

h 78.26.

i Hlab. 77.20.

j 78.26.

k Eks. 14.19,20.

l Hlab. 77.20.

m Eks. 14.27,28. 15.10.

n Eks. 15.17. Isa. 11.9.

o Eks. 15.17. Isa. 11.9.

p Hlab. 68.16.

q Hlab. 80.8. Hlab. 44.2.

r Josh. 23.4. Josh. 13.7. 19.51. Hlab. 105.44. 135.12. 136.21,22. Seb. 13.19.

s Hlab. 105.11.

t Hlu. 2.11,12.

u 78.18.

v 78.40.

w Hlab. 35.4. 40.14. 70.2. 129.5. Hez. 20.27,28.

x 78.9. Hos 7.16.

y Dute. 31.29.

z Levi 26.30. 1 Kho. 11.7. 12.31. Dute. 12.2.

a Nani 25.11.

b Dute. 7.5,25. 12.3.

c 78.62. Hlab. 106.40. Dute. 3.26.

d 78.67. Hlab. 89.38.

e 1 Sam. 4.11. Jer. 7.12-14. 26.6.

f Josh. 22.19.

g Josh. 18.1.

h Hlab. 68.18.

i 1 Sam. 4.11. Jer. 7.12-14. 26.6.

j Hlab. 105.4. 132.8. Hlab. 63.2.

k Hlu. 18.30.

l 78.48.

m 1 Sam. 4.10.

n 78.59.

o 1 Sam. 4.11. 2 Lan. 26.17.

p Jobe 27.15.

q Hez. 24.23. Jer. 22.18.

r Hlab. 73.20. Hlab. 35.23.

s Isa. 42.13.

t 1 Sam. 5.6,12. 6.4. 1 Sam. 14.20.

u 78.59.

v Hlab. 81.5.

w Hlab. 87.2. Hlab. 132.5.

x 1 Sam. 16.11,12. 2 Sam. 7.8.

y Hlab. 50.9.

z Gen. 33.13. Isa. 40.11.

a 2 Sam. 5.2. 1 Lan. 11.2. Hlab. 28.9.

b 78.5.

c 78.5.

d 1 Sam. 10.1.

e 1 Kho. 9.4. Hlab. 101.2.

f 78.14,53.

a Lilo 1.10.

b Hlab. 74.2.

c Hlab. 5.7. Hlab. 74.7.

d Mika 3.12. Jer. 26.18. 2 Kho. 25.9,10. 2 Lan. 36.19. Hlab. 102.14. 137.3.

e Dute. 28.26. Jer. 15.3. 19.7.

f Hlab. 50.5.

g Hlab. 74.19. Hlab. 50.10.

h 79.6.

i Jer. 14.16. 16.4. Jer. 22.19. Isam. 11.9.

j Dan. 9.16.

k Hlab. 44.13.

l Hlab. 44.13.

m Dan. 9.16.

n Hlab. 74.10.

o Hlab. 13.1. Hlab. 74.1. 85.5.

p Hlab. 13.1. Hlab. 74.1. 85.5.

q Dute. 29.29. Zef. 1.18. 3.8.

r Hlab. 89.46.

s 79.6.

t 79.6,7. Jer. 10.25. Zef. 3.8. Isam. 16.1.

u Isa. 45.4,5. Hlu. 2.10.

v Hlab. 14.4.

w 2 Sam. 15.25.

x Isa. 64.9.

y Mat. 17.25.

z Hlab. 142.6. Hlab. 116.6.

a 2 Lan. 14.11.

b Hlab. 65.3.

c Hlab. 25.11.

d Hlab. 42.3.

e Hlab. 102.20.

f Hlab. 102.20.

g 79.4.

h Gen. 4.15,24. Hlab. 12.6. Zaga 6.31. Isa. 30.26. Levi 26.21,28. Hlab. 119.164. Zaga 24.16.

i Hlab. 35.13. Zaga 6.27. Isa. 65.6,7. Jer. 32.18. Luka 6.38. Hlab. 89.50. 129.7.

j Hlab. 74.10,18,22. Neh. 4.4.

k Hlab. 74.10,18,22. Neh. 4.4.

l Hlab. 74.1.

m Isa. 43.21.

a Hlab. 81.5.

b Gen. 48.15. 49.24. Hlab. 77.20. Hlab. 95.7.

c Hlab. 99.1. Eks. 25.22.

d Hlab. 50.2.

e Nani 2.18-23.

f Hlab. 35.23.

g 80.7,14,19. Hlab. 60.1. 85.4. Lilo 5.21.

h Nani 6.25. Hlab. 4.6.

i Ps 59.5. 84.8.

j Hlab. 74.10.

k Hlab. 42.3. Hlab. 102.9.

l Isa. 40.12.

m Hlab. 44.13. 79.4.

n 80.7,14,19. Hlab. 60.1. 85.4. Lilo 5.21.

o Isa. 5.1-7. 27.2. Jer. 2.21. 12.10. Hez. 15.6. 17.6. 19.10. Mat. 21.33. Mark. 12.1. Luka 20.9. Joha. 15.1-6.

p Hlab. 78.55.

q Hlab. 44.2.

r Gen. 24.31. Josh. 24.12.

s Jobe 14.9.

t Jobe 8.16.

u Hlab. 72.8.

v Hlab. 89.40,41. Isa. 5.5.

w Hlab. 89.40,41. Isa. 5.5.

x Jer. 5.6.

y Hlab. 50.11.

z 80.3.

a Isa. 63.15.

b Hlab. 84.9.

c Gen. 49.22.

d 80.17. Isa.44.14.

e Isa. 33.12.

f Isa. 33.12.

g Hlab. 76.6. Hlab. 39.11.

h Hlab. 89.21. Luka 1.66.

i 80.15.

j Hlab. 8.4,5.

k 80.17. Isa. 44.14.

l Hlab. 89.21. Luka 1.66.

m Hlab. 71.20.

n 80.3,7.

a Dute. 32.43.

b Hlab. 95.1. Levi 23.24. Nani 29.1.

c Eks. 15.20.

d Hlab. 71.22.

e Hlab. 71.22.

f Levi 25.9. 1 Lan. 15.24,28.

g Levi 23.24. Nani 10.10. 29.1.

h Zaga 7.20.

i Hlab. 78.5. 122.4.

j Hlab. 77.15. 78.67. 80.1.

k Eks. 11.4.

l Hlab. 114.1.

m Dute. 28.49. Jer. 5.15. Isa. 28.11. 33.19.

n Isa. 10.27. Isa. 9.4.

o Eks. 1.11.

p 2 Kho. 10.7.

q Hlab. 50.15. Eks. 2.23. 14.10.

r Eks. 19.19.

s Eks. 17.6.

t Hlab. 50.7.

u Hlab. 50.7.

v Hlab. 44.20. Isa. 43.12.

w Dute. 32.12.

x Eks. 20.2.

y Hlab. 37.3,4.

z Zaga 1.25,30.

a Jobe 8.4. Seb. 7.42. 14.16. Roma 1.24,26.

b Jer. 7.24. Hlab. 106.43.

c Dute. 5.29.

d Seb. 14.16. Dute. 5.33.

e Isa. 1.25. Amos 1.8.

f Hlab. 83.2. Roma 1.30.

g Dute. 32.13. Jobe 29.6.

a 2 Lan. 19.5-7. Tshu. 5.8. Mika 7.2,3.

b Isa. 3.13.

c Hlab. 58.11.

d 1 Sam. 2.25. Eks. 12.12.

e Hlab. 74.10.

f Dute. 10.17. Dute. 1.17.

g Zaga 18.5.

h Zaga 18.5.

i Hlab. 41.1.

j Jer. 22.3.

k Jer. 22.3.

l Jobe 29.12.

m Hlab. 41.1.

n Zaga 24.11.

o Hlab. 14.4. 53.4. 73.22. Jer. 4.22. Mika 3.1.

p Zaga 2.13.

q Hlab. 11.3. Hlab. 75.3.

r Joha. 10.34. Hlab. 82.6,7. Hez. 28.2-10.

s 82.1. 1 Sam. 28.13.

t Hlab. 89.27.

u Jobe 21.32. Hlab. 49.12. Hez. 31.14.

v Jobe 31.33.

w Hlab. 12.5.

x Hlab. 2.8.

a Isa. 62.7.

b Hlab. 28.1.

c Hlab. 39.6. 46.3. Isa. 17.12.

d Hlab. 81.15.

e Hlu. 8.28. Jobe 10.15.

f Neh. 4.8.

g Hlab. 27.5.

h 2 Lan. 32.21. Hlab. 74.8.

i Jer. 31.36. 48.2. Isa. 7.8. 17.1. 25.2.

j 83.3. Hlab. 71.10.

k 1 Sam. 11.1.

l 2 Lan. 20.1,10,11.

m Gen. 25.18.

n 2 Lan. 20.1,10,11.

o 1 Lan. 5.10.

p Josh. 13.5.

q Hez. 27.6,8,9.

r 2 Lan. 20.1,10,11.

s 1 Sam. 15.2.

t 2 Lan. 17.11. 21.16.

u Hez. 27.6,8,9.

v Hez. 27.6,8,9.

w 2 Kho. 15.19.

x Luka 1.54.

y Dute. 2.9. Gen. 19.37,38.

z Nani 31.7. Hlu. 7.22. Hlu. 6.1.

a Hlu. 4.15,24. 5.21.

b Hlu. 4.7.

c Josh. 17.11.

d 2 Kho. 9.37. Jobe 20.7. Zef. 1.17.

e Hlu. 7.25. 8.3.

f Hlu. 7.25. 8.3.

g Josh. 13.21.

h Hlu. 8.5,6,12,21.

i Hlu. 8.5,6,12,21.

j 2 Lan. 20.11.

k Hlab. 65.12.

l Isa. 17.13.

m Jobe 13.25. Isa. 5.24. Hlab. 1.4.

n Isa. 17.13.

o Jobe 21.18.

p Isa. 9.18.

q Dute. 32.22. Hlab. 106.18.

r Isa. 17.13.

s Hlab. 55.8.

t Jobe 9.17.

u Isa. 17.13.

v Jobe 21.18.

w Jobe 10.15.

x Hlab. 35.4.

y Hlab. 35.4.

z Hlab. 59.13.

a Eks. 6.3.

b Hlab. 86.10.

c Hlab. 9.2. 18.13. 97.9. Hlab. 56.2. 99.2. 113.4.

a Hlab. 27.4.

b Hlab. 43.3. 132.5,7.

c Hlab. 42.1,2. 63.1. 119.20.

d Hlab. 119.81. Jobe 19.27. Hlab. 143.7. 2 Sam. 13.39.

e Hlab. 116.19.

f Hlab. 42.2.

g Zaga 26.2.

h Zaga 26.2.

i Hlab. 5.2.

j Hlab. 65.4.

k Hlab. 42.5,11. 43.5.

l 2 Lan. 9.11.

m Jow. 2.23.

n Isa. 35.7.

o Zaga 4.18. Isa. 40.31. Joha. 1.16. 2 Kor. 3.18.

p Hlab. 42.2. Eks. 34.23.

q Hlab. 59.5. 80.4.

r Hlab. 80.14.

s 84.11. Hlab. 28.7. 59.11. 89.18. 115.9,10,11. Zaga 2.7. 30.5. Gen. 15.1.

t Hlab. 61.6. 63.11.

u Hlab. 116.19.

v Isa. 60.19,20. Mal. 4.2. Hlab. 27.1.

w 84.11. Hlab. 28.7. 59.11. 89.18. 115.9,10,11. Zaga 2.7. 30.5. Gen. 15.1.

x Hlab. 85.12. Hlab. 34.9,10.

y Zaga 2.7. Josh. 24.14.

z Hlab. 2.12. Hlab. 25.2.

a Hlab. 14.7. 126.1,4. Ezra. 1.11. Jobe 42.10.

b Hlab. 32.1.

c Hlab. 32.1.

d Eks. 32.12. Dute. 13.17. Jona 3.9.

e Hez. 18.30,32.

f Hlab. 80.3.

g Neh. 1.3-10.

h Hlab. 74.1. 79.5. 80.4.

i Hlab. 36.10.

j Hlab. 71.20.

k Hlab. 90.14. 149.2.

l Hab. 2.1.

m Zek. 9.10. Hag. 2.9.

n Hlab. 50.5.

o 2 Pet 2.21.

p Hlab. 49.13. Jobe 4.6.

q Isa. 46.13.

r Hag. 2.7,9. Zek. 2.5. Joha. 1.14.

s Hlab. 89.14. Hlab. 40.11. Zaga 3.3.

t Zaga 22.2. 29.13.

u Hlab. 72.3.

v Hlab. 72.3.

w Isa. 45.8.

x Isa. 45.8.

y Hlab. 84.11. Jak. 1.17.

z Hlab. 67.6. Hos. 2.22.

a Hlab. 89.14.

a Hlab. 17.6. 31.2. 71.2. 88.2. 102.2. 116. 2.

b Hlab. 40.17. 70.5. Hlab. 35.10. 37.14. 74.21. 109.16,22.

c Isa. 26.3. Hlab. 25.2.

d 86.16. Hlab. 4.1.

e Hlab. 88.9.

f Hlab. 25.1. 143.8. Dute. 24.15.

g Hlab. 130.4.

h Eks. 34.6. Hlab. 86.15. Hlab. 103.8. Jow. 2.13. Hlab. 145.8.

i Hlab. 55.1,2.

j Hlab. 55.1,2.

k Hlab. 130.2.

l Hlab. 77.2.

m Hlab. 17.6.

n Eks. 15.11.

o Dute. 3.24.

p Hlab. 22.31. 65.2. Isa. 66.18. Isam. 15.4. Isa. 43.7.

q Hlab. 66.4. Isa. 66.23.

r Hlab. 77.13.

s Hlab. 72.18.

t Dute. 6.4. 32.39. Hlab. 83.18. Isa. 37.16. 44.6,8. Mark. 12.29. 1 Kor. 8.4,6. Efe. 4.6. 2 Kho. 19.15.

u Hlab. 27.11. 119.33. Hlab. 25.4.

v Hlab. 26.3.

w Hlab. 30.3. 56.13. 116.8.

x Hlab. 63.9.

y Hlab. 54.3.

z Eks. 34.6. Hlab. 62.12. 103.8. 111.4. 116.5. 130.7. 145. 8.

a Eks. 34.6. Hlab. 86.15. Hlab. 103.8. Jow. 2.13. Hlab. 145.8.

b Hlab. 25.16.

c 86.16. Hlab. 4.1.

d Hlab. 116.16.

e Hlab. 116.16.

f Hlu. 6.17.

g Dute. 28.11. Neh. 5.19. 13.31. Jer. 14.11.

h Luka 1.54.

a Isa. 28.16.

b Hlab. 121.1. 133.3. Hlab. 48.1. Hlab. 68.16. Isa. 2.2,3.

c Hlab. 78.68.

d Hlab. 46.4. Mat. 5.35.

e Hlab. 89.10. Isa. 51.9. Jobe 9.13. Isa. 19.22-25.

f 2 Kho. 20.12.

g Hlab. 36.10. Jobe 19.13. Joha. 10.14.

h Hlab. 68.31.

i 87.5.

j 87.5.

k Hlab. 22.30.

l Hlab. 69.28.

m Hlab. 5. 1 Sam. 10.5. 1 Kho. 1.40.

a Hlab. 24.5.

b Hlab. 22.2. Luka 18.7.

c Hlab. 86.1.

d Hlab. 30.3. 107.18.

e Hlab. 16.10.

f Hlab. 28.1. Hlab. 31.12.

g 88.10-12. Hlab. 6.5.

h Isai 53.8.

i Lilo 3.55. Hlab. 63.9.

j 88.12,18. Hlab. 143.3. Lilo 3.6. Hlab. 74.20.

k Hlab. 69.15.

l Hlab. 42.7.

m 88.18. Hlab. 142.4. Luka 23.49. Hlab. 31.11. Mat. 26.56.

n Jobe 30.10.

o Jer. 32.2.

p Jobe 3.23.

q Hlab. 6.7.

r Hlab. 86.3.

s Jobe 11.13.

t 88.10-12. Hlab. 6.5.

u Hlab. 72.18.

v Jobe 26.5.

w 88.10-12. Hlab. 6.5.

x Jobe 26.6.

y Hlab. 89.5. Hlu. 13.18.

z 88.6. Jobe 10.21.

a 88.5. Hlab. 31.12. Tshu. 9.5.

b Hlab. 30.2.

c Hlab. 5.3.

d Hlab. 89.14. Mat. 17.25.

e Hlab. 44.9.

f Jobe 13.24.

g Hlab. 81.6.

h Jobe 6.4.

i Hlab. 118.10-12.

j Hlab. 22.16.

k 88.8.

l Hlab. 38.11.

m 88.8.

n Jobe 17.14.

a Hlab. 101.1.

b Isa. 55.3.

c Hlab. 36.5.

d Hlab. 36.5.

e 89.2,5,8,24,33,49. Hlab. 88.11. 119.90. 89.14,28,37.

f 89.2.

g Hlab. 119.89.

h 89.2,5,8,24,33,49. Hlab. 88.11. 119.90. 89.14,28,37.

i Isa. 42.1. Hlab. 89.19. 1 Kho. 8.16.

j 89.19,35,49. 2 Sam. 7.8-16. 1 Lan. 17.7-14. Hlab. 132.11,12. Jer. 30.9.

k 89.29,36. Joha. 12.34.

l 89.2.

m 89.29,36. 2 Sam. 7.13,16. Jer. 33.17. Isa. 9.7. Luka 1.32,33.

n 89.1.

o Hlab. 50.6.

p Hlab. 88.12. Hlu. 13.18.

q 89.2,5,8,24,33,49. Hlab. 88.11. 119.90. 89.14,28,37.

r Hlab. 149.1. Hlab. 111.1.

s 89.7. Jobe 5.1. Jobe 1.6.

t Hlab. 40.5. Hlab. 113.5.

u Hlab. 29.1.

v Hlab. 111.1.

w 89.7. Jobe 5.1. Jobe 1.6.

x Hlab. 47.2.

y Hlab. 68.4.

z Hlab. 35.10. Eks. 15.11.

a 89.2,5,8,24,33,49. Hlab. 88.11. 119.90. 89.14,28,37.

b Hlab. 65.7.

c Eks. 14.26-28.

d Hlab. 53.5. Hlab. 68.1. 92.9.

e Gen. 1.1. 1 Lan. 29.11.

f Hlab. 24.1.

g Hlab. 24.1.

h Hlab. 104.5.

i Jobe 26.7.

j Josh. 19.12.

k Dute. 3.9.

l Hlab. 98.8.

m Hlab. 97.2.

n Hlab. 97.2.

o Hlab. 85.10.

p Hlab. 88.13. Hlab. 95.2.

q Levi 23.24. Nani 10.5,6. 23.21. Hlab. 98.6. Hlab. 27.6.

r Hlab. 4.6. 44.3. Hlab. 90.8. Hlab. 67.1.

s 89.10.

t 89.24. 1 Sam. 2.1. Hlab. 132.17.

u 89.3,4.

v Hlab. 71.22.

w 89.3,4.

x Hlab. 16.10. Hlab. 145.17.

y Hlab. 21.5.

z 2 Sam. 17.10. Zaga 8.14.

a 89.3. 1 Kho. 11.34.

b Seb. 13.22. 1 Sam. 16.1,12.

c 89.38. 1 Sam. 16.13.

d Hlab. 80.17.

e Hlab. 80.17.

f 2 Sam. 7.10.

g 2 Sam. 7.9. Hlab. 2.9.

h 89.1.

i 89.1.

j 89.17.

k Hlab. 72.8.

l Hlab. 72.8.

m 2 Sam. 7.14. 1 Lan. 22.10. 1 Lan. 28.6.

n 2 Sam. 22.47.

o Jer. 31.9. Hlab. 2.7. 82.6.

p Nani 24.7.

q 89.1.

r 89.3,34,39.

s 89.4,36.

t 89.4.

u Dute. 11.21. Jobe 14.12.

v 2 Sam. 7.14. 1 Kho. 2.4. 8.25.

w Hlab. 119.53. Jer. 9.13.

x Nani 16.29.

y 2 Sam. 7.14. Jobe 21.9.

z 2 Sam. 7.14. Jobe 21.9.

a 89.1.

b 89.1.

c 89.31. Jer. 33.21.

d 89.3,34,39.

e 89.3,49.

f Amos 4.2. Hlab. 60.6. 108.7.

g 89.4,36.

h 89.4.

i Hlab. 72.5.

j Hlab. 72.5.

k Jobe 16.19.

l Hlab. 44.9. Hlab. 44.9-22.

m Hlab. 78.59.

n Jobe 10.3.

o Hlab. 78.59.

p Dute. 3.26.

q 89.20,51.

r 89.Lilo 2.7.

s Hlab. 74.7.

t Lilo 5.16.

u Hlab. 7.5. 89.44. Dan. 8.7.

v Hlab. 80.12.

w Hlab. 80.12.

x Hlab. 44.13.

y Hlab. 7.5. 89.44. Dan. 8.7.

z Hlab. 102.23.

a Hlab. 74.9.

b Hlab. 13.1. Hab. 1.2.

c Hlab. 13.1. Hab. 1.2.

d Hlab. 13.1. Hab. 1.2.

e Hlab. 79.5.

f Jobe 7.7. 10.9.

g Ps 39.5. Jobe 11.17.

h Hlab. 12.8. 90.3.

i Hlab. 49.9.

j Luka 2.26. Jobe 14.14.

k 89.1.

l 89.3.

m 89.1.

n Hlab. 54.5.

o Hlab. 74.18,22. Hlab. 69.9,19.

p Hlab. 79.12.

q Hlab. 74.18,22. Hlab. 69.9,19.

r Hlab. 77.19. Hlab. 17.11.

s 89.20,51.

t Hlab. 41.13.

a Dute. 33.27.

b Zaga 8.25.

c Jobe 15.7.

d Dute. 32.18.

e Zaga 8.25.

f Dute. 32.18.

g Jobe 37.12.

h Jobe 36.26.

i Gen. 3.19. Tshu. 12.7.

j 2 Pet. 3.8.

k Hlab. 39.5.

l Hlab. 77.17.

m Hlab. 73.20.

n Hlab. 37.2.

o 2 Kho. 19.26. Hlab. 103.15. Isa. 40.6,7.

p Jobe 29.20.

q Jobe 4.20.

r 2 Kho. 19.26. Hlab. 103.15. Isa. 40.6,7.

s Jobe 14.2. Hlab. 92.7.

t Jobe 29.20.

u Jobe 4.20.

v Hlab. 37.2.

w Jobe 14.2. Hlab. 92.7.

x Hlab. 50.21. Jer. 16.17. Hlab. 130.3.

y Jobe 34.32. Hlab. 19.12.

z Gen. 47.8,9,28.

a Hlab. 39.4.

b Hlab. 6.4.

c Hlab. 74.10.

d Dute. 32.36. Hlab. 106.45. 135.14. Gen. 6.6.

e Hlab. 5.3.

f Hlab. 85.6.

g Dute. 32.7.

h Dute. 32.7.

i Dute. 32.4. Hab. 3.2. Hlab. 77.12. 92.4. 95.9. Isa. 28.21.

j Hlab. 27.4.

k Dute. 2.7. 14.29. 16.15. 24.19. 28.12. 30.9. Hlab. 92.4. 143.5.

a Hlab. 32.7.

b Hlab. 17.8. Hlab. 121.5.

c 91.9. Hlab. 94.22. Hlab. 14.6. Hlab. 9.9.

d Hlab. 31.3. 71.3. 144.2. 2 Sam. 22.2.

e Hlab. 25.2.

f Zaga 6.5. Seb. 12.11.

g Jobe 18.9. Hlab. 69.22. 119.110. 124.7. 140.5. 141.9. 142.3. Hos. 5.1. 9.8. Hlab. 11.6.

h Hlab. 52.2.

i Jobe 39.13.

j Ruthe 2.12. Mat. 23.37. Luka 13.34.

k Hlab. 17.8. Hlab. 121.5.

l Jobe 39.13.

m Hlab. 35.2.

n Jobe 5.19,23. Zaga 3.23-26. Isa. 43.2.

o Jobe 10.22.

p Dute. 32.24. Isa. 28.2. Hos. 13.14.

q Hlab. 37.34. Mal. 1.5.

r 91.9. Hlab. 94.22. Hlab. 14.6. Hlab. 9.9.

s Dute. 33.27.

t Zaga 12.21. Jobe 5.19.

u Hlab. 38.11.

v Jobe 8.22.

w Mat. 4.6. Luka 4.10,11.

x Hlab. 34.7. Mat. 18.10.

y Zaga 3.23. Hlab. 37.24.

z Luka 10.19.

a Jobe 10.16.

b Hlab. 74.13.

c Hlab. 22.9.

d Hlab. 20.1.

e Hlab. 9.10.

f Jobe 12.4. Hlab. 50.15. Hlab. 107.6.

g Hlab. 50.15.

h Hlab. 50.15.

i 1 Sam. 2.30 Joha. 12.26.

j Dute. 6.2. 1 Kho. 3.14.

a Hlab. 147.1.

b Hlab. 71.22.

c Hlab. 71.22.

d Hlab. 36.5.

e Hlab. 36.5.

f Hlab. 33.2.

g Hlab. 71.22.

h Hlab. 33.2.

i Hlab. 71.22.

j Hlab. 33.2.

k Hlab. 143.5. Hlab. 90.16,17.

l Hlab. 143.5. Hlab. 90.16,17.

m Hlab. 111.2. Isa. 28.29. Isam. 15.3. Hlab. 40.5. 71.15. 139.14,17. Jobe. 38-41.

n Roma 11.33. Hlab. 36.6.

o Hlab. 94.8. Hlab. 49.10.

p Hlab. 94.8. Hlab. 49.10.

q Jobe 12.6.

r 92.12,13. Isa. 27.6.

s 92.9. Hlab. 94.4.

t 92.12,13. Isa. 27.6.

u Hlab. 72.16. 90.6.

v Hlab. 56.2. 92.1. Mika 6.6. Hlab. 9.2. 83.18. Hlab. 93.4.

w Hlab. 77.16. 93.1,3. 94.1,3,23. 96.1,7,8,13. 98.5. 129.1,2. Isa. 15.1. Nah. 1.2.

x Hlab. 77.16. 93.1,3. 94.1,3,23. 96.1,7,8,13. 98.5. 129.1,2. Isa. 15.1. Nah. 1.2.

y 92.9. Hlab. 94.4.

z Jobe 4.11. Hlab. 68.1. 89.10.

a 1 Sam. 2.1.

b Nani 23.22.

c Hlab. 23.5.

d 92.14.

e Hlab. 54.7.

f Ps 72.7. Nani 24.6. Hlab. 52.8. Isa. 65.22. Hos. 14.5-8. Amos 2.9.

g 92.12,13. Isa. 27.6.

h Jer. 10.5.

i Hlu. 9.15.

j Hlab. 1.3.

k Hlab. 52.8.

l 92.12,13. Isa. 27.6.

m Hlab. 116.19.

n Hlab. 58.11.

o Dute. 32.4.

p Roma 9.14. Jobe 34.10.

a 1 Lan. 16.31.

b Hlab. 96.10. Hlab. 92.9.

c Isa. 51.9. Jobe 40.10. Hlab. 104.1.

d Hlab. 92.9.

e Isa. 51.9. Jobe 40.10. Hlab. 104.1.

f Hlab. 65.6.

g Hlab. 96.10. Hlab. 92.9.

h Ps 10.6.

i Hlab. 45.6.

j Hab. 3.8.

k Hlab. 92.9.

l Hlab. 92.9.

m Hlab. 65.7.

n Isa. 57.15. Hlab. 92.8.

o Hlab. 42.7.

p Eks. 15.10.

a Dute. 32.35. Nah. 1.2.

b Hlab. 92.9.

c Hlab. 7.6.

d Gen. 18.25. Hlab. 58.11.

e Hlab. 7.6.

f Hlab. 92.9.

g Hlab. 145.7.

h Hlab. 31.18. 1 Sam. 2.3.

i Jobe 34.8. Hlab.94.16. Hlab. 5.5. 6.8. 14.4. 28.3. 36.12. 53.4. 59.2. 64.2. 92.7,9. 101.8. 125.5. 141.4,9.

j Zaga 22.22. Isa. 3.15.

k Jobe 22.13.

l 94.12. Hlab. 68.4.

m Hlab. 92.6. Hlab. 49.10.

n Hlab. 92.6. Hlab. 49.10.

o Dute. 4.7.

p Hlab. 92.6. Hlab. 49.10.

q Eks. 4.11. Zaga 20.12.

r 94.12. Roma 1.20. 2.14,15.

s 94.12. Jobe 35.11. Isa. 28.26.

t 1 Kor. 3.20.

u Hlab. 39.5.

v 94.12. Hlab. 68.4.

w 94.12. Roma 1.20. 2.14,15.

x Dute. 8.5. 1 Kor. 11.32.

y 94.12. Jobe 35.11. Isa. 28.26.

z Jobe 34.29.

a Hlab. 49.5.

b Hlab. 55.23.

c 1 Sam. 12.22. Roma 11.2.

d Hlab. 7.10.

e 2 Sam. 23.10,12. Hlab. 12.5.

f Hlab. 55.18.

g 2 Sam. 23.10,12. Hlab. 12.5.

h Jobe 34.8. Hlab.94.16. Hlab. 5.5. 6.8. 14.4. 28.3. 36.12. 53.4. 59.2. 64.2. 92.7,9. 101.8. 125.5. 141.4,9.

i Hlab. 55.18.

j Hlab. 124.1,2.

k Hlab. 2.12. 73.2. 119.87. Zaga 5.14.

l Hlab. 31.17.

m Hlab. 38.16.

n Hlab. 20.2.

o Hlab. 139.23. Jobe 4.13. 20.2.

p Hlab. 52.2.

q Hlab. 50.16. Ps 58.2.

r Eks. 23.7. Mat. 27.4.

s Hlab. 59.9.

t Hlab. 95.1.

u Hlab. 91.2.

v Hlab. 7.16. Hlab. 34.21.

w Hlab. 101.5,8.

x Hlab. 92.9.

y Hlab. 92.9.

z Hlab. 101.5,8.

a 95.2. Hlab. 47.1. 66.1. 81.1. 98.4,6. 100.1.

b 2 Sam. 22.47. Hlab. 94.22.

c 95.2. Hlab. 47.1. 66.1. 81.1. 98.4,6. 100.1.

d Eks. 18.11. Hlab. 96.4. 135.5.

e Hlab. 97.9.

f Nani 23.22.

g Gen. 1.9,10.

h Gen. 1.9,10.

i Hlab. 45.11.

j Hlab. 72.9.

k 2 Lan. 6.13. Dan. 6.10.

l Hlab. 149.2. Hlab. 100.3. Dute. 32.6.

m Hlab. 74.1.

n Hlab. 80.1.

o Heb. 3.7-11, 15.4.7.

p Nani 14.22.

q Zaga 28.14. Eks. 9.34. Dute. 15.7. 1 Sam. 6.6. 2 Lan. 36.13.

1 ukuphikisana: Heb. iMeriba.

r Eks. 17.2,7.

2 ukulinga: Heb. iMasa.

s 95.9.

t Nani 14.22.

u 95.9.

v Hlab. 90.16.

w Seb. 13.18. Heb. 3.17. Heb. 3.9,10.

x Hez. 16.47. Hez. 6.9. Hlab. 119.158. 139.21.

y Hlab. 106.26. Heb. 3.11,18. Dute. 1.35. Heb. 4.3,5.

z Dute. 12.9.

a 1 Lan. 16.23-33. Hlab. 98.

b Hlab. 92.9.

c Hlab. 33.3.

d Hlab. 92.9.

e Hlab. 48.1.

f Hlab. 78.61.

g Hlab. 78.61.

h Hlab. 22.27.

i Hlab. 92.9.

j Hlab. 92.9.

k Hlab. 92.9.

l Hlab. 116.19.

m Hlab. 114.7.

n Hlab. 93.1. Hlab. 10.6.

o Hlab. 93.1. Hlab. 10.6.

p 96.13. Hlab. 58.11.

q Hlab. 9.8.

r Hlab. 97.1.

s Isa. 35.1.

t 1 Lan. 16.33.

u 96.13. Hlab. 58.11.

v Hlab. 92.9.

a 1 Lan. 16.31.

b Hlab. 96.11.

c Hlab. 72.10.

d 1 Kho. 8.12. Hlab. 18.11. Eks. 19.9.

e 1 Kho. 8.12. Hlab. 18.11. Eks. 19.9.

f Hlab. 89.14.

g Hlab. 89.14.

h Hlab. 21.9.

i Hlab. 77.18.

j Hlu. 5.5. Nah. 1.5.

k Hlab. 68.2.

l Josh. 3.11.

m Hlab. 50.6.

n Eks. 20.4.

o Levi 19.4.

p Heb. 1.6.

q Hlab. 48.11.

r Hlab. 48.11.

s Hlab. 83.18.

t Hlab. 95.3.

u Hlab. 101.3. Amos 5.15. Roma 12.9. Hlab. 34.14. 36.4. 37.27. Zaga 8.13.

v Hlab. 121.7. Hlab. 145.20.

w Hlab. 31.23. 37.28. Zaga 2.8. Hlab. 50.5.

x Seb. 12.11. Dan. 3.28. 6.22,27.

y Esta 8.16. Jobe 22.28. Hlab. 112.4. 118.27. Zaga 4.18.

z Hlab. 7.10.

a Hlab. 32.11.

b Hlab. 30.4.

a Hlab. 33.3.

b Hlab. 72.18.

c Jobe 40.14. Eks. 15.6. Luka 1.51.

d Isa. 52.10. Isa. 49.6. Luka 2.30,31. 3.6. Seb. 13.47. 28.28.

e Isa. 52.10. Isa. 49.6. Luka 2.30,31. 3.6. Seb. 13.47. 28.28.

f Isa. 62.2. Roma 3.25,26.

g Zaga 26.26.

h Luka 1.54.

i Hlab. 36.5.

j Hlab. 36.5.

k Isa. 52.10. Isa. 49.6. Luka 2.30,31. 3.6. Seb. 13.47. 28.28.

l Hlab. 95.1.

m Isa. 14.7. 44.23. 49.13. 52.9. 54.1. 55.12.

n Hlab. 92.9.

o Hlab. 92.9.

p Isa. 51.3.

q 1 Lan. 15.24.

r 2 Lan. 15.14.

s Hlab. 95.1.

t Hlab. 89.15.

u Hlab. 96.11. Hlab. 69.34.

v Hlab. 24.1.

w Isa. 55.12. Hlab. 47.1.

x Hlab. 89.12.

y Hlab. 96.10,13. Hlab. 58.11.

z Hlab. 9.8.

a 1 Lan. 16.31.

b Hlab. 80.1. Eks. 25.22.

c Hlab. 113.4. Hlab. 83.18.

d Dute. 7.21.

e Dute. 7.21.

f Dute. 28.58. Hlab. 111.9.

g 5,9. Luka 1.49.

h 99.1.

i Hlab. 17.2.

j Jobe 37.23.

k 99.9. Hlab. 107.32.

l 1 Lan. 28.2. Isa. 60.13. Hez. 43.7.

m Isam. 15.4. Josh. 24.19.

n Jer. 15.1.

o Eks. 24.6-8. 40.23,25,27. Levi 8.1-30.

p Eks. 24.6-8. 40.23,25,27. Levi 8.1-30.

q Jer. 15.1.

r 1 Sam. 7.9.

s 1 Sam. 12.18. Eks. 14.15. 15.25. 17.11,12. 32.30-32. Nani 12.13. Dute. 9.19,20.

t 1 Sam. 7.9.

u Eks. 33.9. Nani 12.5.

v Hlab. 105.28.

w 99.6.

x Nani 14.20.

y Hlab. 95.11.

z 99.9. Hlab. 107.32.

a Hlab. 2.6.

b 99.5,9. Luka 1.49.

c Isam. 15.4. Josh. 24.19.

a Hlab. 95.1.

b Hlab. 95.1.

c Hlab. 2.11.

d Hlab. 95.6. Hlab. 119.73. 138.8. Efe. 2.10.

e Hez. 34.30,31. Hlab. 74.1.

f Hez. 34.30,31. Hlab. 74.1.

g Hlab. 66.13.

h Hlab. 116.19.

i Hlab. 25.8. 34.8. 145.9. Nah. 1.7. 1 Lan. 16.34.

j Hlab. 36.5.

k Hlab. 36.5.

a Dan. 1.4. 9.13. 1 Sam. 18.5.

b Hlab. 119.82.

c 1 Kho. 9.4.

d 1 Kho. 9.4.

e Hlab. 78.72.

f Hlab. 97.10.

g Hlab. 40.4.

h Zaga 11.20. 17.20.

i Mat. 7.23. Hlab. 31.7. Joha. 10.14.

j 101.8. Hlab. 94.23.

k Hlab. 18.27. 131.1. Zaga 6.17. 21.4. Jobe 22.29.

l Zaga 21.4. Zaga 16.5. 28.25.

m Isa. 1.13. Jer. 44.22.

n 101.2.

o Hlab. 52.2.

p 101.8. Hlab. 94.23.

q Hlab. 73.14. Jer. 21.12. Jobe 7.18.

r Hlab. 94.4.

s Hlab. 48.8.

a Hlab. 39.12.

b Jobe 19.7.

c 1 Sam. 9.16. Hlab. 18.6.

d Hlab. 27.9.

e Hlab. 66.14.

f Hlab. 86.1.

g Hlab. 56.9.

h Hlab. 69.17.

i Jak. 4.14.

j Jobe 30.30. Hlab. 22.15. 31.10. 32.3. Lilo 1.13.

k 102.11. Isa. 40.7. Isa. 40.6.

l Jobe 19.20. Lilo 4.8.

m Levi 11.18.

n Levi 11.17.

o Hlab. 127.1. Hlab. 77.4.

p Tshu. 2.2. Jobe 12.17.

q Isa. 65.15. Jer. 29.22. Jer. 42.18.

r Hlab. 42.3. 80.5.

s Jobe 27.21. 30.22. Isa. 64.6. Hez. 3.12,14. Isa. 22.18.

t Jobe 18.7. Hlab. 51.11.

u Jobe 14.2.

v Hlab. 109.23. Hlu. 19.8 .

w 102.11. Isa. 40.7. Isa. 40.6.

x Hlab. 9.7. 102.26. Hlab. 10.16.

y Eks. 3.15. Hlab. 135.13.

z Hlab. 77.8.

a Isa. 60.10. Zek. 1.12.

b Hlab. 75.2. Dan. 8.19.

c Neh. 4.2. Hlab. 79.1.

d Neh. 4.10.

e 1 Kho. 8.43.

f Hlab. 138.4. Zek. 14.9,16.

g Hlab. 147.2.

h Isa. 60.2.

i Neh. 1.6,11.

j Jer. 17.6.

k Roma 15.4.

l Hlab. 48.13. 78.4,6.

m Hlab. 22.31. Isa. 43.21.

n Hlab. 68.4.

o Dute. 26.15. Hlab. 14.2. Hlab. 11.4.

p Hlab. 33.13.

q Hlab. 79.11.

r Hlab. 22.22.

s Hlab. 68.32.

t Hlab. 89.45.

u Isa. 38.10.

v Jobe 36.20.

w Jobe 21.21. Jobe 15.32.

x Jobe 36.26. Hlab. 90.2. Hab. 1.12.

y Hlab. 90.1.

z Gen. 1.1. 2.1. Heb. 1.10-12.

a Isa. 34.4. 51.6. 54.10. 65.17. Mat. 24.35. 2 Pet. 3.7,10,12. Isam. 20.11. 21.1. Jobe 14.12.

b 102.12.

c Heb. 13.8. Dute. 32.39. Isa. 41.4. 43.10,13. 46.4. 48.12. 52.6. Neh. 9.6. Mal. 3.6.

d Hlab. 69.36.

e Hlab. 37.29. 69.36.

f Hlab. 112.2.

g Hlab. 101.7.

a 103.2,22. Hlab. 104.1,35. Hlab. 146.1.

b 102.2,22. Hlab. 104.1,35. Hlab. 146.1.

c Dute. 6.12. 8.11.

d Hlab. 130.8. Luka 7.47.

e Isa. 33.24. Mat. 9.2,6. Mark. 2.5,10,11.

f Isa. 33.24. Mat. 9.2,6. Mark. 2.5,10,11.

g Eks. 15.26. Hlab. 6.2.

h Jobe 19.25.

i Hlab. 56.13.

j Hlab. 16.10.

k Hlab. 5.12.

l Hlab. 32.9.

m Isa. 40.31. Mika 1.16.

n Hlab. 146.7.

o Hlab. 146.7.

p Eks. 33.13. Hlab. 147.19,20.

q Eks. 34.6,7. Hlab. 86.15.

r Isa. 57.16. Mika 7.18. Hlab. 30.5.

s Levi 19.18. Jer. 3.5,12. Nah. 1.2.

t Ezra 9.13.

u Hlab. 13.6.

v Hlab. 36.5.

w Hlab. 117.2.

x 103.13,17. Luka 1.50. Hlab. 135.20.

y Isa. 38.17. 43.25.

z Mal. 3.17.

a 103.13,17. Luka 1.50. Hlab. 135.20.

b Isa. 29.16. Gen. 2.7.

c Hlab. 78.39.

d Gen. 3.19. Tshu. 12.7.

e Hlab. 90.5,6. Isa. 40.6.

f Jobe 14.2.

g Hlab. 90.5,6. Isa. 40.6.

h Isa. 40.7.

i Jobe 7.10. Jobe 20.9.

j Hlab. 25.6.

k 103.13,17. Luka 1.50. Hlab. 135.20.

l Eks. 20.6.

m Dute. 7.9.

n Hlab. 19.8.

o Hlab. 11.4.

p Dan. 4.17.

q Hlab. 148.2. Luka 2.13.

r Mat. 6.10.

s Hlab. 148.2. Luka 2.13.

t Josh. 5.14. 1 Kho. 22.19.

u Hlab. 104.4. Dan. 7.10.

v Hlab. 40.8. 143.10. Heb. 1.14.

w Hlab. 145.10.

x 103.1,2.

a 104.35. Hlab. 103.1,2,22.

b 2 Sam. 7.22.

c Jobe 40.10. Hlab. 93.1.

d Hlab. 21.5. Jobe 37.22.

e Gen. 1.3.

f Jobe 9.8. Gen. 1.6-8.

g Eks. 26.7. Isa. 40.22.

h Amos 9.6.

i 104.13. Hlu. 3.20.

j Gen. 1.7.

k Isa. 19.1.

l 2 Sam. 22.11. Hlab. 18.10.

m Heb. 1.7.

n Hlab. 103.21.

o 2 Kho. 2.11.

p 104.8. Jobe 38.4. Hlab. 24.2. 89.11. Pro. 8.29. Jobe 9.6. 26.7,11. 38.6. Hlab. 136.6.

q Tshu. 1.4. Hlab. 119.152.

r Gen. 1.9.

s Isa. 50.2. 2 Sam. 22.16. Mat. 8.26.

t Hlab. 77.18.

u Hlab. 48.5.

v Jobe 38.8,10,11.

w 104.8. Jobe 38.4. Hlab. 24.2. 89.11. Pro. 8.29. Jobe 9.6. 26.7,11. 38.6. Hlab. 136.6.

x Jobe 38.8,10,11.

y Jobe 26.10.

z Gen. 9.11-16.

a 104.13.

b Jobe 6.5.

c Gen. 1.30. 2.19. 6.7. 7.23. 9.2. Mat. 13.32.

d 104.13.

e 104.13. Hlu. 3.20.

f Hlab. 65.9,10.

g 104.13.

h Jer. 10.13.14.22.

i Hlab. 147.8,9.

j Gen. 1.11,29,30. 3.18. 9.3.

k Hlab. 147.8,9.

l Jobe 28.5. Hlab. 136.25.

m Hlu. 9.13. Jer. 31.12.

n Zaga 31.6,7. Seb. 14.17.

o Hlab. 23.5.

p Gen. 18.5. Hlab. 20.2. Hlab. 105.16.

q 104.13.

r Hlab. 36.6. Seb. 7.20.

s Hlu. 9.15.

t Nani 24.6.

u Jobe 39.13.

v 1 Sam. 24.2. Jobe 39.1. Zaga 5.19.

w Levi 11.5.

x Gen. 1.14. Levi 23.4.

y Hlab. 74.16.

z Isa. 45.7.

a 104.20. Hlab. 69.34.

b Jobe 38.39. Jobe 24.5. Amos 3.4.

c Jobe 38.39. Jobe 24.5. Amos 3.4.

d Jow. 1.20.

e Jobe 37.8.

f Gen. 1.26.

g Gen. 3.19.

h Zaga 3.19.

i Hlab. 105.21.

j Gen. 34.21. 1 Lan. 4.40. Neh. 7.4.

k 104.20. Hlab. 69.34.

l Jobe 41.1.

m Jobe 41.5.

n Hlab. 145.15.

o Hlab. 145.15.

p Jobe 36.31. Hlab. 136.25. 147.9. Seb. 14.17.

q Hlab. 145.16.

r Hlab. 30.7.

s Jobe 34.14,15. Gen. 2.7. Jobe 27.3. 33.4. Hlab. 146.4. Hez. 37.9. Seb. 17.25,28. Isa. 2.22.

t Jobe 34.14,15. Gen. 2.7. Jobe 27.3. 33.4. Hlab. 146.4. Hez. 37.9. Seb. 17.25,28. Isa. 2.22.

u Gen. 3.19.

v Gen. 1.31.

w Hab. 3.10.

x Hlab. 144.5. Eks. 19.18.

y Hlab. 146.2. Hlab. 63.4.

z Hlab. 146.2. Hlab. 63.4.

a Jobe 15.4.

b Hlab. 37.38.

c 104.1.

a 1 Lan. 16.8-22. Hlab. 78.106.

b Isa. 12.4. 1 Lan. 16.34.

c Hlab. 145.12.

d Hlab. 63.2.

e Hlab. 72.18.

f 105.43. Hlab. 106.5,23. 105.26. 1 Lan. 16.13.

g 105.43. Hlab. 106.5,23.105.26. 1 Lan. 16.13.

h 105.42. Luka 1.72,73. 1 Lan. 16.15.

i Dute. 7.9.

j 105.42. Luka 1.72,73. 1 Lan. 16.15.

k 105.15. Hlab. 71.11.

l 1 Lan. 16.19.

m Jer. 44.28.

n 105.15. Hlab. 71.11.

o Gen. 26.11.

p Gen. 41.54. 2 Kho. 8.1.

q Levi 26.26. Hlab. 104.15.

r Levi 26.26. Hlab. 104.15.

s Gen. 45.5. 50.20.

t Gen. 37.28,36. Seb. 7.9.

u Gen. 39.20.

v Hlab. 149.8.

w Gen. 40.8. 41.16.

x Hlab. 119.50.

y Hlu. 7.4.

z Gen. 41.14.

a Hlab. 146.7.

b Gen. 41.40.

c Gen. 41.44.

d Hlab. 27.12. 41.2.

e Gen. 46.6. Seb. 13.17.

f Hlab. 78.51.

g Eks. 1.7.

h Eks. 1.8,9.

i Gen. 37.18. Eks. 1.10. Seb. 7.19.

j Eks. 3.10. 4.12,14.

k Eks. 3.10. 4.12,14.

l Nani 16.5. Hlab. 105.6,43.

m Hlab. 78.43-51.

n Eks. 7.9.

o Hlab. 78.51.

p Eks. 10.21-23.

q Hlab. 139.12.

r Hlab. 99.7.

s Hlab. 78.44.

t Hlab. 78.45.

u Gen. 1.20.

v 105.31. Hlab. 107.25.

w Hlab. 78.45.

x Eks. 8.16-18.

y Hlab. 78.47,48.

z Eks. 9.23.

a Hlab. 78.47,48.

b 105.31. Hlab. 107.25.

c Eks. 10.4. Hlab. 78.46.

d Jer. 51.14,27. Jow. 1.4. 2.25. Nah. 3.15,16. Hlab. 78.46.

e Hlab. 78.51.

f Hlab. 78.51.

g Eks. 12.35.

h Isa. 5.27.

i Eks. 12.33.

j Eks. 15.16.

k Eks. 13.21.

l Jobe 36.29.

m Hlab. 78.18.

n Eks. 16.13.

o Hlab. 78.24,25. Joha. 6.31.

p Eks. 17.6.

q Hlab. 78.20.

r Hlab. 63.1.

s 105.8,9. Gen. 15.14.

t 105.6.

u Josh. 13.7. Dute. 6.10,11. Hlab. 78.55.

v Josh. 13.7. Dute. 6.10,11. Hlab. 78.55.

w Dute. 4.1,40.

x Hlab. 78.7.

a 1 Lan. 16.34. Hlab. 78. 105.

b Hlab. 119.68. Mat. 19.17.

c 1 Lan. 16.41. Hlab. 25.6.

d Hlab. 15.2.

e Seb. 24.16.

f Hlab. 119.132.

g Hlab. 105.6.

h Zef. 2.9.

i Jobe 33.27. 1 Kho. 8.47. Dan. 9.5.

j Levi 26.40. Ezra 9.7. Neh. 1.6. Hlab. 79. 8.

k Jobe 33.27. 1 Kho. 8.47. Dan. 9.5.

l 2 Sam. 7.14.

m Jobe 33.27. 1 Kho. 8.47. Dan. 9.5.

n Neh. 9.33.

o Hlab. 64.9.

p 106.13,21.

q 106.33,43. Hlab. 107.11. Eks. 14.11,12.

r Eks. 13.18. Hlab. 107.3. 106.9,22.

s Hez. 20.9. Eks. 9.16.

t Hlab. 77.14.

u Eks. 14.21.

v Nah. 1.4. Hlab. 18.15. Isa. 50.2.

w Isa. 50.2. 51.10.

x Isa. 63.13.

y Eks. 14.30.

z Hlab. 107.2.

a Eks. 14.27. 15.5.

b Eks. 14.28.

c Eks. 14.31. 15.1.

d Eks. 14.31. 15.1.

e 106.7,21. Hlab. 78.11. Eks. 15.24. 16.2. 17.2.

f Hlab. 33.20.

g Nani 11.4,33. Hlab. 78.18.

h Eks. 17.2.

i Hlab. 107.4. Nani 21.20.

j Nani 11.31. Hlab. 78.29.

k Isa. 10.16. Mika 6.10.

l Nani 16.1-3.

m Dute. 33.8.

n Nani 16.30-35. Dute. 11.6.

o Nani 16.33.

p Nani 16.30-35. Dute. 11.6.

q Nani 16.35,46.

r Hlab. 83.14.

s Nani 16.26.

t Eks. 32.4. Seb. 7.41.

u Dute. 9.8.

v Jer. 2.11. Roma 1.23.

w Dute. 4.16.

x Dute. 32.18. Hlab. 106.7,13.

y Dute. 10.21. Hlab. 78.43.

z Hlab. 78.51.

a Dute. 10.21. Hlab. 78.43.

b 106.7,9.

c Eks. 32.10,11,32. 33.13.

d Hez. 20.8,13,21.

e Hlab. 105.6.

f Hez. 13.5. 22.30.

g Dute. 10.10. Dute. 9.14,19,25.

h Nani 14.31.

i Dute. 1.32. 9.23. Heb. 3.18.

j Nani 14.2,27.

k Dute. 1.27.

l Eks. 6.8. Nani 14.30. Dute. 32.40. Hez. 20.6,15,23. Hlab. 95.11.

m Hez. 20.23. Hlab. 44.11.

n Nani 25.3,5.

o Nani 23.28.

p Nani 25.2. Seb. 15.20.

q Isa. 8.19.

r 106.39.

s Nani 25.7,8.

t 1 Sam. 2.25. Hez. 16.52.

u Nani 25.7,8.

v Nani 25.11-13.

w Nani 20.2-13. Hlab. 81.7.

x Dute. 9.7,8,22.

y Nani 20.12. Dute. 1.37. 3.26.

z 106.7,43. Hlab. 107.11. Isa. 63.10.

a Nani 20.10.

b Levi 5.4.

c Hlu. 1.21,27-36.

d Dute. 7.1,2,16. Hlu. 2.2.

e Ezra 9.2. Hlu. 3.5,6.

f Hlu. 2.12,13,17,19. 3.6,7.

g Eks. 23.33.

h Dute. 32.17. Levi 17.7. 2 Lan. 11.15. 1 Kor. 10.20.

i Isa. 57.5.

j Isa. 57.5.

k Isa. 24.5. Nani 35.33.

l Hez. 20.18,30,31.

m Hez. 20.18,30,31.

n Hlab. 73.27.

o 106.29.

p Hlu. 2.14. Hlab. 78.59,62.

q Hlab. 28.9. Dute. 9.29.

r Hlab. 28.9. Dute. 9.29.

s Hlu. 2.14. Hlab. 78.59,62.

t Neh. 9.27.

u Hlu. 4.3. 10.12.

v Hlu. 3.30. 8.28. 11.33. Hlu. 4.23. Hlab. 107.12.

w Hlu. 2.16.

x 106.7,43. Hlab. 107.11. Isa. 63.10.

y Hlab. 81.12.

z Hlab. 107.6,13,19,28.

a Hlu. 3.9. Dute. 30.1,2.

b 1 Kho. 8.28. Hlab. 17.1. 61.1.

c Levi 26.42.

d Hlu. 2.18. Hlab. 90.13.

e Isa. 63.7. Lilo 3.32. Hlab. 51.1. 69.16. 106.7.

f 1 Kho. 8.50. Ezra 9.9. Jer. 42.12.

g 2 Lan. 30.9. Neh. 1.11. Dan. 1.9.

h 1 Lan. 16.35,36.

i Hlab. 107.3.

j Hlab. 72.18. Luka 1.68.

k 1 Lan. 16.36.

l Hlab. 41.13.

a 1 Lan. 16.34. Hlab. 106.1.

b Isa. 62.12. Isa. 63.4.

c Hlab. 106.10.

d Hlab. 106.47. Isa. 11.12. 43.5. 56.8. Jer. 29.14. 31.8,10. Hez. 39.27.

e Hlab. 105.44. 106.27. Hez. 20.34,41. 34.13.

f 107.40. Dute. 32.10.

g Hlab. 106.14. Nani 21.20.

h 107.7,36.

i 107.9.

j Jona 2.7. Hlab. 77.3.

k 107.13,19,28. Hlu. 3.9. Hlab. 50.15. 91.15.

l Hlab. 106.44.

m Ezra 8.21.

n 107.7,36.

o 107.15,21,31.

p Luka 1.53.

q Isa. 29.8.

r 107.5. Hlab. 146.7.

s Isa. 42.7. Luka 1.79. Isa. 49.9. Mika 7.8.

t 107.14. Jobe 3.5.

u Jobe 36.8.

v Dute. 1.26. Josh. 1.18. Hlab. 78.40,56. 106.7,33,43.

w Zaga 1.30. 5.12. 15.5.

x Hlab. 73.24. Luka 7.30. Seb. 20.27.

y Hlab. 22.11.

z 107.6,19,28.

a Hlab. 68.6.

b 107.10.

c Hlab. 2.3. Jer. 5.5.

d 107.8,21,31.

e Isa. 45.2.

f Zaga 1.7. 14.9.

g Jobe 33.20.

h Jobe 33.22. Hlab. 88.3.

i Jobe 38.17.

j 107.6,13,28.

k Hlab. 111.9.

l Hlab. 147.18. Hlab. 147.15. Mat. 8.8. Luka 7.7.

m Hlab. 147.18. Hlab. 147.15. Mat. 8.8. Luka 7.7.

n Hlab. 6.2. 2 Kho. 20.5.

o Jobe 33.28,30. Hlab. 30.3. 49.15. 56.13. 103.4.

p Lilo 4.20.

q 107.8,15,31.

r Levi 7.12. Hlab. 116.17. Hlab. 50.14.

s Hlab. 9.11. 73.28. 118.17.

t Isa. 42.10. Jona 1.3.

u Hlab. 29.3.

v Hlab. 105.31,34.

w Hlab. 148.8. 107.29. Jona 1.4.

x Amos 9.13. Nah. 1.5. Hlab. 22.14. 119.28. Nah. 2.10.

y Isa. 24.20. Isa. 29.9.

z Jobe 12.25.

a 107.6,13,19.

b Hlab. 65.7.

c 1 Kho. 19.12.

d Jona 1.11,12. Zaga 26.20.

e 107.8,15,21.

f Hlab. 30.1. 34.3.99. 5,9. 145.1. Eks. 15.2.

g Hlab. 22.25.

h Hlab. 22.25.

i Dute. 8.15. Isa. 35.7.

j Gen. 13.10. 14.3. 19.25-28. Hlab. 68.6.

k Isa. 41.18.

l Isa. 41.18.

m Hlab. 114.8.

n Hlab. 63.1. Jobe 38.26,27.

o 107.4,7.

p Gen. 17.20. Eks. 1.7.

q Jobe 12.21,24.

r 107.4. Jobe 12.24.

s 1 Sam. 2.8. Hlab. 113.7,8. Hlab. 20.1.

t Jobe 21.11. Hlab. 77.20.

u Jobe 22.19.

v Jobe 5.16. Hlab. 63.11. Roma 3.19.

w Jer. 9.12. Hos. 14.9.

a 108.5, Hlab. 57.7-11.

b Hlab. 113.4. Jer. 51.9.

c Hlab. 68.34.

d Hlab. 113.4. Jer. 51.9.

e Hlab. 60.5-12.

f 2 Sam. 8.1.

g Hlab. 65.13. Hlab. 60.8.

h Josh. 19.29.

i Hlab. 44.9. 60.10.

a Dute. 10.21.

b Hlab. 28.1.

c Hlab. 35.19.

d Hlab. 38.20. 109.6.

e Hlab. 120.7.

f Hlab. 69.13.

g Hlab. 35.12. 38.20.

h Hlab. 35.4-8. 69.22-28.

i Hlab. 55.12,13.

j Zek. 3.1.

k Jobe 30.12.

l Zek. 3.1.

m Hlab. 1.5.

n Zaga 28.9.

o Seb. 1.20. Joha. 17.12.

p Eks. 22.24.

q Hlab. 59.15.

r Zaga 20.4.

s Hlab. 37.25.

t Hlab. 38.12.

u Isa. 5.17. Hlab. 128.2.

v Hlab. 36.10. Neh. 9.30.

w Jobe 5.4.

x Hlab. 21.10.

y Zaga 10.7.

z Eks. 20.5.

a Neh. 4.5.

b Hlab. 34.16. Jobe 18.17.

c 109.22. Hlab. 86.1.

d Hlab. 34.18.

e Hez. 35.6.

f Hlab. 73.6.

g Nani 5.22.

h 109.6,29.

i Hlab. 25.11.

j Hlab. 69.16.

k 109.22. Hlab. 86.1.

l Hlab. 102.11. Jobe 14.2.

m Hlu. 16.20. Neh. 5.13.

n Jobe 39.20.

o Heb. 12.12.

p Jobe 16.8.

q Hlab. 22.6.

r Hlab. 22.7. Mat. 27.39. 2 Kho. 19.21.

s Hlab. 119.86.

t 2 Sam. 16.12.

u Isa. 65.14.

v 109.6,20.

w Hlab. 71.13.

x Jobe 8.22.

y Hlab. 71.13.

z Jobe 8.22.

a Hlab. 22.25.

b Hlab. 16.8. 109.6,7.

a Mat. 22.44. Mark. 12.36. Luka 20.42,43. Seb. 2.34,35. Mat. 9.27.

b Heb. 1.13.

c Seb. 2.33. 5.31. 7.55. Efe. 1.20. Kol. 3.1. Heb. 1.3. 8.1. 10.12. 12.2. 1 Pet. 3.22.

d 1 Kor. 15.25. Efe. 1.22. Heb. 2.8. 1 Pet. 3.22. Heb. 10.13.

e 1 Lan. 28.2. Hlab. 8.6. 18.38.

f Jer. 48.17. Hez. 19.14. Hlab. 45.6. Isa. 11.1.

g Hlab. 68.35.

h Hlab. 72.8.

i Hlu. 5.2. Neh. 11.2.

j 1 Lan. 16.29.

k 2 Sam. 17.12. Mika 5.7.

l Heb. 7.21.

m Hlab. 132.11. Heb. 6.17,18.

n Nani 23.19. Gen. 6.6.

o Heb. 7.21.

p Heb. 5.6. 7.17. Heb. 6.20.

q Zek. 6.13.

r Heb. 7.24,28. Joha. 12.34.

s Gen. 14.18.

t Hlab. 16.8. Hlab. 109.31.

u 110.5. Hlab. 68.21.

v Hlab. 68.14.

w Roma 2.5.

x Hlab. 2.5,12. Isam. 11.18.

y 110.5. Hlab. 68.21.

z Hlu. 7.5,6.

a Hlab. 22.25. Hlab. 89.5. 149.1.

b Hlab. 89.7. 149.1.

c Hlab. 22.25. Hlab. 89.5. 149.1.

d Hlab. 92.5.

e Hlab. 143.5.

f Hlab. 21.5.

g Hlab. 112.3,9. 111.10. Hlab. 102.26.

h Hlab. 86.15. 103.8. Eks. 34.6. Hlab. 112.4.

i Zaga 31.15. Mal. 3.10. Mat. 6.26,33.

j Isam. 15.3.

k Hlab. 19.7.

l Isa. 40.8. Mat. 5.18.

m Isam. 15.3.

n Hlab. 107.20.

o Luka 1.68.

p Hlab. 99.3.

q Hlab. 99.3.

r Hlab. 8.1.

s Dute. 4.6.

t 111.7.

u Hlab. 112.3,9. 111.10. Hlab. 102.26.

a Hlab. 128.1. Hlab. 115.13. 128.4. Hlab. 1.1,2.

b Hlab. 119.35. Hlab. 119.16.

c Hlab. 25.13. 37.26. 102.28.

d Zaga 8.18. Mat. 6.33. Mark. 10.30. 1 Tim. 4.8.

e Zaga 8.18. Mat. 6.33. Mark. 10.30. 1 Tim. 4.8.

f 112.9. Hlab. 111.3.

g Hlab. 97.11.

h Hlab. 111.4.

i Mat. 1.19.

j Hlab. 37.26. Mat. 5.42.

k Hlab. 55.22.

l Isa. 28.26.

m Hlab. 10.6.

n Zaga 10.7.

o Zaga 1.33.

p Hlab. 57.7.

q Isa. 26.3. Hlab. 25.2.

r Hlab. 111.8.

s Zaga 1.33.

t Hlab. 54.7.

u 2 Kor. 9.9.

v Zaga 11.24. Mat. 5.42.

w 112.9. Hlab. 111.3.

x 1 Sam. 2.1.

y Jobe 16.9. Mat. 8.12.

z Hlab. 58.8.

a Zaga 10.28. 11.7.

b Zaga 10.28. 11.7.

c Hlab. 1.6.

a Hlab. 135.1.

b Hlab. 135.1.

c Hlab. 69.36. 102.28. 134.1. 136.22.

d Hlab. 115.18. Jobe 1.21.

e Hlab. 50.1. Mal. 1.11. Isa. 59.19.

f Hlab. 48.10.

g Hlab. 18.3. 1 Lan. 16.25. Hlab. 48.1. 96.4. 145.3.

h Hlab. 99.2.

i Hlab. 108.4. Hlab. 8.1. 57.5,11. 148.13.

j Hlab. 89.6.

k Hlab. 11.4. 138.6. Isa. 57.15.

l 1 Sam. 2.8. Hlab. 107.41. 136.23.

m Jobe 36.7.

n 1 Sam. 2.5. Isa. 54.1. Eks. 1.21.

o Hlab. 105.45.

a Eks. 13.3.

b Hlab. 81.5.

c Eks. 6.7. 19.6. 25.8. 29.45,46. Dute. 27.9. Hlab. 68.35.

d Nani 23.21.

e Hlab. 77.16.

f Josh. 3.13,16.

g 114.6. Hlab. 29.6. Hlab. 68.16. Hab. 3.6.

h Hlab. 72.3.

i 114.3. Hab. 3.8.

j 114.6. Hlab. 29.6. Hlab. 68.16. Hab. 3.6.

k Hlab. 72.3.

l Hlab. 96.9.

m Eks. 17.6. Nani 20.11. Hlab. 78.15.

n Hlab. 107.35.

o Jobe 28.9.

a Isa. 48.11.

b Seb. 12.23.

c Hlab. 42.3.

d 1 Lan. 16.26. Hlab. 11.4.

e Hlab. 135.6. Dan. 4.35.

f Hlab. 135.15-18.

g Dute. 4.28. 2 Kho. 19.18. Isa. 44.10-20. Seb. 19.26.

h Jer. 10.5. Isa. 46.7. Hab. 2.18.

i Isa. 44.9.

j Hlab. 135.17.

k Hlab. 135.

l Isa. 44.11. Jona 2.8. Hab. 2.19.

m Hlab. 118.2,3,4. Hlab. 135.19,20.

n Hlab. 25.2.

o Hlab. 33.20. Dute. 33.29.

p Hlab. 84.9.

q Hlab. 118.2,3,4. Hlab. 135.19,20.

r Hlab. 25.2.

s Hlab. 33.20. Dute. 33.29.

t Hlab. 84.9.

u Hlab. 118.2,3,4. Hlab. 135.19,20.

v Hlab. 135.20.

w Hlab. 25.2.

x Hlab. 33.20. Dute. 33.29.

y Hlab. 84.9.

z Hlab. 135.19.

a Hlab. 135.19.

b Hlab. 118.2,3,4. Hlab. 135.19,20.

c Hlab. 112.1. 128.1,4.

d Dute. 1.11.

e Ruthe 2.20.

f Hlab. 121.2. 124.8. 134.3. 146.6. Gen. 1.1. Hlab. 96.5.

g Hlab. 148.4.

h Hlab. 6.5.

i Hlab. 68.4.

j Hlab. 31.17.

k Hlab. 113.2. Dan. 2.20.

l Hlab. 68.4.

m Hlab. 105.45.

a Hlab. 18.1.

b Hlab. 66.19. 118.21.

c Hlab. 140.6.

d Hlab. 86.1.

e Ps 18.4.

f Hlab. 55.4. Hlab. 40.12.

g Hlab. 118.5. Lilo 1.3.

h Hlab. 18.6.

i Hlab. 86.15.

j Ezra 9.15. Hlab. 145.17.

k Hlab. 86.15.

l Zaga 1.4. Hlab. 19.7.

m Hlab. 79.8.

n Jer. 6.16. Mat. 11.29.

o Hlab. 13.6.

p Hlab. 56.13. Hlab. 86.13.

q Hlab. 56.13. Hlab. 86.13.

r Hlab. 27.13.

s 2 Kor. 4.13.

t Hlab. 31.22.

u Hlab. 62.9. Roma 3.4.

v 2 Lan. 32.25. Dute. 32.6.

w 2 Lan. 32.25. Dute. 32.6.

x Hlab. 16.5. Luka 22.17.

y 116.17.

z 116.18. Hlab. 22.25.

a Nani 23.10. Hlab. 72.14. 1 Sam. 18.30.

b Hlab. 50.5.

c Hlab. 119.125. 143.12.

d Hlab. 86.16. 2 Tim. 1.5.

e Jobe 39.5. Jobe 12.18.

f Hlab. 107.22.

g 116.13.

h 116.14.

i Hlab. 65.4. 84.2,10. 92.13. 96.8. 100.4. 135.2. Isa. 1.12.

j Hlab. 105.45.

a Roma 15.11. Hlab. 66.4.

b Hlab. 103.11.

c Hlab. 100.5.

d Hlab. 105.45.

a 118.29. 1 Lan. 16.34,41. Hlab. 106.1.

b Hlab. 115.9,10,11.

c Hlab. 115.9,10,11.

d Hlab. 115.9,10,11.

e Hlab. 135.20.

f Hlab. 120.1.

g 118.14,17,18,19. Hlab. 68.4.

h Hlab. 116.3.

i 118.14,17,18,19. Hlab. 68.4.

j Hlab. 74.7. 119.45. Jer. 41.7.

k 2 Sam. 22.20.

l Heb. 13.6.

m Hlab. 56.4,11. Hlab. 23.4.

n Hlab. 54.4.

o Hlab. 54.7.

p Hlab. 25.2.

q Hlab. 25.2.

r Hlab. 146.3.

s Hlab. 88.17.

t Hlab. 88.17.

u Hlab. 88.17.

v Dute. 1.44.

w Hlab. 58.9. Tshu. 7.6. Nah. 1.10.

x Hlab. 140.4.

y Eks. 15.2. Isa. 12.2. Hlab. 27.1.

z 118.14,17,18,19. Hlab. 68.4.

a Eks. 15.2. Isa. 12.2. Hlab. 27.1.

b 118.22. Hlab. 80.2.

c Luka 1.51.

d Hlab. 60.12.

e Luka 1.51.

f Hlab. 60.12.

g Hab. 1.12.

h Hlab. 107.22. Hlab. 6.5.

i 118.14,17,18,19. Hlab. 68.4.

j 118.14,17,18,19. Hlab. 68.4.

k 2 Kor. 6.9.

l Isa. 26.2. Hlab. 24.7,9.

m 118.14,17,18,19. Hlab. 68.4.

n Isam. 22.14. Isa. 35.8.

o Hlab. 116.1.

p 118.14.

q Mat. 21.42. Mark. 12.10,11 Luka 20.17. Seb. 4.11. Ephes. 2.20. 1 Pet. 2.4,6. Isa. 28.16.

r Zek. 4.7. Jobe 38.6.

s Mat. 21.9,15. Mark. 11.9,10. Joha. 12.13.

t Mat. 21.9. 23.39. Mark. 11.9. Luka 13.35.

u Mat. 11.3.

v Nani 6.27. Dute. 21.5. 2 Sam. 6.18. Hlab. 129.8.

w Hlab. 129.8.

x Hlab. 18.28. Hlab. 97.11.

y Eks. 23.18. Mal. 2.3.

z Eks. 27.2.

a Eks. 15.2. Hlab. 107.32.

b 118.1.

a Hlab. 128.1.

b 119.2,129,33,34,56,69,100,115,145.

c 1 Joha. 3.9. 5.18.

d Hlab. 19.8.

e Zaga 21.29. Hlab. 37.23. Zaga 16.9. Jer. 10.23.

f 119.80.

g Eks. 21.1. 24.3.

h Hlab. 25.7.

i 119.10. 2 Lan. 15.2.

j 119.21,118,110.

k Luka 2.19,51. Hlab. 37.31.

l 119.26,64,68,108,124,135,171. Hlab. 25.4. 143.10. 119.33. Hlab. 27.11.

m Hlab. 40.9.

n 119.111,162.

o 119.23,27,48,78,97,99,148.

p 119.24,35,47,70,77,92,143,174.

q Hlab. 13.6.

r 119.54. Levi 25.23.

s Hlab. 84.2.

t 119.40,131,174.

u 119.51.

v Dute. 27.26.

w 119.21,110,118.

x 119.18. Josh. 5.9.

y Hlab. 39.8.

z 119.2,33,34,56,69,100,115,129,145.

a 119.161.

b 119.15,48,78.

c 119.77,92,143,174. 119.16,47,70. Zaga 8.30.

d Hlab. 44.25.

e 119.37,40,50,88,93,107,149,154,156,159. Hlab. 71.20.

f 119.65.

g 119.12.

h 119.34,73,125,130,144,169. Jobe 32.8.

i 119.58,132. Hlab. 4.1.

j Hlab. 107.26.

k Zaga 10.1.

l 119.58,132. Hlab. 4.1.

m Hlab. 16.8.

n 119.116.

o 2 Kor. 6.11. Isa. 60.5. 2 Kor. 6.13. 1 Kho. 4.29.

p 119.12.

q 119.22,145.

r 119.112. Heb. 3.6.

s 119.27.

t 119.22,145.

u Hlab. 25.5.

v Hlab. 112.1. Hlab. 1.2.119.16.

w 119.112. 1 Kho. 8.58. Hlab. 141.4.

x Zaga 1.19. Hez. 33.31. Mark. 7.21,22. Luka 12.15. 1 Kor. 5.10. 1 Tim. 6.10. Heb. 13.5.

y Isa. 33.15. Jobe 31.1.

z 119.37,40,50,88,93,107,149,154,156,159. Hlab. 71.20.

a 2 Sam. 7.25.

b 119.42.

c 119.20,174.

d 119.37,40,50,88,93,107,149,154,156,159. Hlab. 71.20.

e 119.77.

f 119.25,58,65,76,107,116,154,169,170.

g 119.39.

h 119.49,74,81,114,147. Hlab. 31.24.

i Hlab. 138.1. Mat. 10.18.

j 119.16.

k Hlab. 63.4. 141.2. Lilo 3.41. Neh. 8.6. Hlab. 28.2. 134.2. 1 Tim. 2.8.

l 119.15.

m 119.43.

n Jobe 6.10. Roma 15.4.

o Hlab. 105.19. 138.2. 119.11,38,41,58,67,76,82,103,116,123,133,140,148,154,158,162,170,172.

p 119.25.

q 119.21,69,78,85,122.

r Jer. 20.7.

s Hlab. 44.18. 119.157.

t Hlab. 11.6. Ezra 9.3.

u Hlab. 89.30.

v 119.19. Gen. 47.9.

w Hlab. 63.6.

x 119.22,69,100.

y Hlab. 16.5. 119.111.

z 119.29.

a 119.41.

b Luka 15.17.

c Hlu. 3.26.

d 119.83.

e Seb. 16.25.

f 119.7.

g Hlab. 33.5.

h 119.12.

i 119.25,41,107,169.

j Fil. 1.9.

k 119.71,75. Jer. 31.18,19. Heb. 12.6-11.

l Hlab. 125.4. Hlab. 134.3. Hlab. 106.1.

m Hlab. 125.4. Hlab. 134.3. Hlab. 106.1.

n 119.12.

o 119.51.

p Jobe 13.4. 14.17.

q 119.22,56,100.

r Jobe 15.27. Isa. 6.10.

s 119.16.

t 119.71,75. Jer. 31.18,19. Heb. 12.6-11.

u 119.127. Hlab. 19.10.

v Jobe 10.8. Hlab. 100.3.

w Jobe 31.15.

x Jobe 31.15.

y 119.27.

z Hlab. 34.2.

a 119.43,81,114,147. Hlab. 130.5.

b 119.71,75. Jer. 31.18,19. Heb. 12.6-11.

c Hlab. 33.4.

d 119.41.

e 119.41.

f 119.41,24.

g Hlab. 25.3. 119.51.

h 119.86.

i 119.15.

j 119.6.

k Hlab. 84.2. Hlab. 73.26.

l 119.74.

m 119.123. Dute. 28.32.

n Hlab. 71.11.

o Hlab. 101.2.

p Jobe 30.30.

q Mat. 9.17.

r 119.61,93,109,141,153,176.

s Hlab. 39.4.

t Isam. 6.10.

u 119.51.

v Hlab. 57.6. Hlab. 7.15.

w 119.78. Hlab. 35.19.

x Hlab. 109.26.

y 119.25.

z 119.152. Hlab. 89.2. 148.6. 1 Pet. 1.25.

a Hlab. 89.1.

b Jer. 33.25.

c 119.24.

d 119.83.

e 119.25.

f Mat. 5.18. Jobe 28.3.

g Jobe 11.9.

h 119.113,119,127,140,159,165,167.

i 119.15,99. Hlab. 1.2.

j Dute. 4.6. Hlab. 119.99,100.

k Dute. 4.6. Hlab. 119.99,100.

l Hlab. 64.9.

m 2 Tim. 3.15.

n Hlab. 1.2. 119.15,99.

o Dute. 4.6. Hlab. 119.99,100.

p Jobe 32.7-9.

q 119.22,56,69.

r Zaga 1.15.

s Hlab. 19.10.

t Hlab. 19.10.

u 119.128.

v Zaga 6.23.

w Neh. 10.29.

x 119.7.

y 119.25.

z 119.65.

a Hos. 14.2. Heb. 13.15.

b 119.12.

c Hlu. 12.3.

d 119.83.

e Hlab. 91.3.

f 119.10,21,118.

g Dute. 33.4. Hlab. 119.57.

h 119.14,162.

i 119.36.

j 119.33.

k 1 Kho. 18.21. Jobe 4.13. 20.2.

l 119.97.

m Hlab. 32.7.

n Gen. 15.1. Hlab. 84.9.

o 119.74.

p Hlab. 6.8.

q 119.22.

r 119.41.

s 119.31. Hlab. 25.2.

t Roma 5.5. Fil. 1.20.

u Hlab. 146.5.

v Hlab. 20.2.

w Lilo 1.15.

x 119.10,21,110.

y Hez. 22.18.

z 119.97.

a Hab. 3.16.

b Jobe 4.15.

c Hab. 3.16.

d Jobe 17.3.

e 119.51.

f 119.82.

g 119.12.

h Hlab. 116.16.

i 119.27.

j Jer. 18.23. Hez. 31.11. Mal. 3.17.

k 119.72.

l Hlab. 19.10.

m 119.104.

n Hlu. 13.18.

o 119.22.

p 119.27.

q Hlab. 19.7. Zaga 1.4.

r Jobe 29.23.

s 119.20.

t Hlab. 25.16. Hlab. 106.4.

u 119.29.

v Hlab. 17.5.

w Hlab. 19.13.

x Nani 6.25. Hlab. 4.6.

y 119.12.

z Lilo 3.48. Jer. 9.1. 14.17.

a 119.158.

b Ezra 9.15.

c Hlab. 19.7,9.

d Hlab. 69.9. Joha. 2.17.

e 119.97.

f 119.83.

g 119.151,160. Hlab. 19.9. Joha. 17.17.

h 119.24.

i 119.27.

j 119.22,33.

k Mat. 17.25.

l Hlab. 5.3.

m 119.74.

n Mat. 17.25.

o Hlab. 63.6. Eks. 14.24.

p 119.15.

q 119.25.

r 119.156.

s Hlab. 145.18.

t 119.142.

u 119.89.

v Hlab. 104.5.

w Lilo 5.1.

x Hlab. 140.1.

y 119.83.

z 1 Sam. 24.15.

a 119.25.

b 119.41.

c Jobe 5.4.

d 119.25.

e 119.149.

f 119.51.

g Hlab. 25.3.

h Hlab. 139.21. Hlab. 95.10. Hez. 6.9.

i 119.136.

j 119.97.

k 119.25.

l 119.142.

m 119.7.

n 119.23.

o Hlab. 35.19.

p 119.14,111.

q Isa. 9.3. 1 Sam. 30.16.

r 119.97.

s Hlab. 79.12.

t 119.7.

u Hlab. 37.37. Zaga 3.2. Isa. 32.17.

v 119.97.

w 119.174. Gen. 49.18.

x 119.97.

y Zaga 5.21.

z 119.27.

a 119.65.

b 119.41.

c Hlab. 145.7.

d 119.12.

e Josh. 24.22. Zaga 1.29. Luka 10.42.

f 119.174.Gen. 49.18.

g 119.20,40.

h 119.24.

i Isa. 53.6.

j Jobe 29.13.

k 119.83.

a Jona 2.2. Hlab. 118.5. Hlab. 66.14.

b Hlab. 45.5.

c Hlab. 127. 4 Jer. 50.9. Hlab. 52.1. Neh. 9.32.

d Jobe 30.4. 1 Kho. 19.4,5.

e Gen. 10.2. 1 Lan. 1.5. Hez. 27.13. 38.2,3. 39.1.

f Isa. 60.7.

g Hlab. 129.1. Hlab. 123.3.

h Hlab. 109.4. 147.14.

a Hlab. 123.1.

b Hlab. 87.1. Jer. 3.23.

c Hlab. 124.8. Hlab. 144.7.

d Hlab. 115.15.

e Hlab. 66.9. 1 Sam. 2.9.

f 121.4,5,7,8. Hlab. 41.2. 127.1. 145.20.

g Hlab. 76.5.

h 121.4,5,7,8. Hlab. 41.2. 127.1. 145.20.

i Hlab. 76.5.

j Isa. 5.27.

k 121.4,5,7,8. Hlab. 41.2. 127.1. 145.20.

l Hlab. 91.1. Nani 14.9.

m Hlab. 16.8.

n Isa. 49.10. Isam. 7.16. Hlab. 91.5. 2 Kho. 4.19.

o Jona 4.8.

p 121.4,5,7,8. Hlab. 41.2. 127.1. 145.20.

q 121.4,5,7,8. Hlab. 41.2. 127.1. 145.20.

r Hlab. 97.10.

s 121.4,5,7,8. Hlab. 41.2. 127.1. 145.20.

t Dute. 28.6. Nani 27.17.

a Hlab. 147.2. 2 Sam. 5.9.

b Isa. 2.3.

c Hlab. 147.2. 2 Sam. 5.9.

d Eks. 28.7. 39.4. Neh. 4.6.

e Dute. 16.16.

f Hlab. 68.4.

g Hlab. 81.5.

h Dute. 17.8.

i Hlab. 51.18.

j Hlab. 48.13.

k Hlab. 48.13.

l 1 Sam. 25.6.

m Neh. 2.10. Esta 10. 3.

a Hlab. 121.1. Hlab. 25.15. 141.8.

b Hlab. 2.4. Hlab. 11.4.

c Hlab. 4.1.

d Hlab. 4.1.

e Hlab. 120.6. Hlab. 129.1.

f Neh. 4.4.

g Neh. 2.19.

h Amos 6.1.

i Neh. 4.4.

a Hlab. 94.17.

b Hlab. 129.1.

c Hlab. 94.17.

d Nani 16.30,32,33. Zaga 1.12. Hlab. 56.1.

e Nani 16.30,32,33. Zaga 1.12. Hlab. 56.1.

f Hlab. 55.15.

g Jobe 22.11. Hlab. 18.16. 144.7.

h Hlab. 69.2. Isa. 8.8. 2 Lan. 32.4.

i Hlab. 91.3.

j Hlab. 121.2.

k Hlab. 115.15.

a Hlab. 25.2.

b Zaga 10.30. Hlab. 10.6.

c Hlab. 122.5.

d Zek. 2.5.

e Zaga 22.8. Isa. 14.5.

f Eks. 10.14. Isa. 25.10. Isa. 30.30.

g Hlab. 16.5.

h Hlab. 119.68.

i Hlab. 7.10.

j Jobe 23.11. Hlab. 40.4. 101.3.

k Hlu. 5.5. Zaga 2.15.

l Hlab. 94.4.

m Hlab. 128.6. Gal. 6.16.

a Jobe 42.10.

b Seb. 12.9.

c Jobe 8.21.

d Luka 1.49. 1 Sam. 12.24. Hlab. 71.19. Neh. 6.16.

e Jobe 6.15.

f Hlu. 1.15.

g Jer. 31.9.

h Jobe 28.18.

a Hlab. 121.4.

b Hlab. 102.7.

c Isa. 5.11.

d Hlab. 139.2.

e Hlab. 139.2.

f Isa. 5.11.

g Zaga 23.30.

h Gen. 3.17,19.

i Zaga 5.10. 10.22. Hlab. 147.3.

j Isa. 51.6.

k Hlab. 60.5.

l Gen. 33.5.

m Dute. 28.4. Hlab. 132.11.

n Hlab. 120.4.

o Zaga 5.18.

p Josh. 20.4. Jer. 12.1.

q Jobe 5.4. Zaga 22.22. Isa. 29.21. Amos 5.10,12. Dute. 21.19. Zaga 24.7. Gen. 22.17.

a Hlab. 112.1.

b Hlab. 119.1. Zaga 8.32.

c Hlab. 119.1. Zaga 8.32.

d Isa. 3.10. Hlab. 109.11.

e Isa. 3.10. Hlab. 109.11.

f Hez. 19.10.

g Amos 6.10.

h Hlab. 144.12. Hlab. 52.8.

i Hlab. 134.3.

j Hlab. 134.3.

k Hlab. 20.2. 135.21.

l Zaga 17.6. Jobe 42.16.

m Hlab. 125.5.

a Hlab. 92.9.

b Jer. 2.2. 22.21. Hez.16.22,43,60. 23.3,8,19. Hos. 2.15. 11.1.

c Hlab. 124.1.

d Hlab. 92.9.

e 2 Kor. 4.8-10.

f Isa. 50.6.

g 1 Sam. 14.14.

h Hlab. 2.3.

i Hlab. 35.4.

j Hlab. 35.4.

k 2 Kho. 19.26. Isa. 37.27. Hlab. 37.2.

l Jobe 8.12.

m Jobe 8.12.

n Hlab. 79.12.

o Ruthe 2.4.

p Hlab. 118.26.

a Hlab. 69.2,14. Lilo 3.55. Jona 2.2.

b Hlab. 86.6. 2 Lan. 6.40.

c Hlab. 140.6.

d Hlab. 68.4.

e Jobe 10.14. Hlab. 90.8.

f Hlab. 143.2.

g Hlab. 76.7.

h Neh. 9.17. Dan. 9.9. Hlab. 86.5. Isa. 55.7. Eks. 34.6.

i 1 Kho. 8.39,40. Jer. 33.8,9. Hlab. 25.11. 79.9.

j Hlab. 40.1. Isa. 26.8. Hlab. 27.14.

k Hlab. 33.20.

l Hlab. 119.74.

m Hlab. 63.6.

n Hlab. 5.3.

o Hlab. 131.3.

p Hlab. 86.15.

q Hlab. 25.22. Hlab. 103.3.

a Hlab. 138.6.

b 2 Sam. 6.22. Hlab. 101.5.

c Jer. 45.5. Roma 12.16.

d Mat. 18.3.

e Hlab. 130.7.

a 2 Lan. 6.42.

b Hlab. 65.1.

c 132.5. Gen. 49.24. Isa. 49.26.60.16. Isa. 1.24.

d Zaga 6.4,10.

e Zaga 6.4,10.

f 1 Lan. 22.7. Seb. 7.46. Hlab. 78.68,69.

g 132.5. Gen. 49.24. Isa. 49.26. 60.16. Isa. 1.24.

h 132.8. 1 Lan. 13.3.

i 1 Sam. 17.12. Gen. 35.19.

j 1 Lan. 13.5.

k 1 Sam. 7.1. Josh. 9.17.

l 132.5.

m Hlab. 5.7.

n 1 Lan. 28.2.

o Nani 10.35. Hlab. 68.1. 2 Lan. 6.41.42.

p 132.14.

q 132.8. 1 Lan. 13.3.

r 132.16. Jobe 29.14.

s Hlab. 50.5.

t 1 Kho. 2.16.

u 132.17. 1 Kho. 1.39.

v Hlab. 89.3,4,34-37.

w Hlab. 110.4.

x Hlab. 110.4.

y 2 Sam. 7.12. 2 Lan. 6.16. Luka 1.32.

z 1 Kho. 2.4.

a 1 Kho. 8.25. Jobe 36.7.

b Hlab. 78.68,69. Hlab. 48.1,2. 135.21.

c 132.8. Hlab. 68.16.

d Mat. 23.21.

e Hlab. 147.14.

f Ruthe 1.6.

g 132.9.

h Hlab. 50.5.

i Hlab. 149.4.

j Hez. 29.21. Luka 1.69. Hlab. 89.17.

k 1 Kho. 11.36. 15.4. 2 Kho. 8.19. 2 Lan. 21.7.

l 132.10.

m Jobe 8.22.

a Heb. 13.1.

b Eks. 30.25,30.

c Eks. 29.7. Levi 8.12. Hlab. 23.5.

d Eks. 28.32. 39.23. Jobe 30.18.

e Dute. 3.9.

f Hlab. 87.1.

g Dute. 4.48.

h Levi 25.21. Dute. 28.8. Hlab. 42.8. 44.4. 68.28. 71.3.

a Ps 135.1,2.

b Ps 135.1,2.

c 1 Lan. 23.30. 2 Lan. 29.11. 35.5. Dute. 10.8.

d 1 Lan. 9.33. Hlab. 92.2. Luka 2.37.

e Hlab. 28.2. Hlab. 119.48.

f Hlab. 63.2.

g Hlab. 115.15.

h Hlab. 128.5.

a Hlab. 106.1.

b Hlab. 113.1.

c Hlab. 113.1.

d Hlab. 134.1.

e Hlab. 134.1.

f Hlab. 116.19.

g Hlab. 119.68.

h Hlab. 147.1. Hlab. 52.9.

i Hlab. 68.4.

j Dute. 10.15.

k Eks. 19.5.

l Hlab. 95.3. 2 Lan. 2.5.

m Hlab. 115.3.

n Jer. 10.13. 51.16.

o Jobe 36.33.

p Jer. 10.13. 51.16.

q Jobe 5.10. 28.25,26. 38.24-26. Zek. 10.1.

r Jobe 5.10. 28.25,26.38. 24-26. Zek. 10.1.

s Jer. 10.13. 51.16.

t Jobe 38.22.

u Hlab. 78.51. Hlab. 136.10.

v Dute. 6.22. Eks. 7-10. 14.

w Hlab. 136.15.

x Hlab. 136.17-22.

y Nani 21.21-26. Dute. 29.7.

z Nani 21.33-35.

a Josh. 12.7-24.

b Dute. 29.8. Hlab. 78.55.

c Eks. 3.15.

d Eks. 3.15.

e Hlab. 102.12.

f Dute. 32.36.

g Dute. 32.36.

h Hlab. 90.13.

i Hlab. 115.4-8.

j Hab. 2.19. Hlab. 115.6.

k Hlab. 115.9,10,12. 118.2,3.

l Hlab. 115.9,10,12. 118.2,3.

m Hlab. 22.23. 115.11. 118.4. Hlab. 103.11,13,17.

n Hlab. 128.5.

o Hlab. 132.13.

p Hlab. 105.45.

a Hlab. 118.1. 1 Lan. 16.34.

b Hlab. 106.1.

c Ezra 3.11. 2 Lan. 16.41.

d Dute. 10.17.

e Dute. 10.17.

f Hlab. 72.18.

g Gen. 1.1.

h Zaga 3.19.

i Isa. 42.5. 44.24. Gen. 1.6,9. Jobe 37.18. Hlab. 104.5.

j Hlab. 24.2.

k Gen. 1.14.

l Gen. 1.16.

m Gen. 1.16.

n Hlab. 78.51. Hlab. 135.8.

o Eks. 12.51. 13.3,17.

p Dute. 4.34.

q 1 Kho. 3.25,26. Hlab. 78.13.

r Eks. 14.21,22.

s Gen. 15.17.

t Eks. 14.21,22.

u Eks. 14.28. Hlab. 135.9.

v Dute. 8.15. Eks. 15.22.

w Hlab. 135.10-12.

x Hlab. 69.36.

y Gen. 8.1.

z Tshu. 10.6. Hlab. 113.7.

a Gen. 27.40.

b Hlab. 104.27.

c Hlab. 118.1. 136.26. 1 Lan. 16.34.

a Jobe 40.22.

b Neh. 2.3.

c Hlab. 76.5.

d Jobe 29.10.

1 dilizani: Heb. embulani.

e Jer. 49.7-22. Lilo 4.21,22. Hez. 25.12-14. 35.5. Obad. 10-14. Amos 1.11.

f Isa. 13.1-14,23. 47.1-15. Jer. 25.12. 50.1-46.

g Jer. 50.15,29. Isam. 18.6.

h Jer. 51.24.

i 2 Kho. 8.12.

a Hlab. 119.46. Hlab. 95.3. 96.4,5.

b 1 Kho. 8.29. Hlab. 28.2.

c Hlab. 5.7.

d Isa. 42.21.

e Hlab. 119.50.

f Hlab. 102.15.

g Hlab. 113.5,6.

h Hlab. 131.1. Zaga 3.34. Luka 1.48. Jak. 4.6.

i Hlab. 113.5,6.

j Hlab. 131.1. Zaga 3.34. Luka 1.48. Jak. 4.6.

k Hlab. 23.4.

l Hlab. 71.20.

m 1 Kho. 13.4.

n Hlab. 57.2. Fil. 1.6.

o Hlab. 136.1.

p Jobe 14.15. Isa. 64.8. Jobe 10.3,8. Hlab. 100.3.

a Hlab. 44.21. Hlab. 7.9. 17.3. Jer 12.3.

b 2 Kho. 19.27.

c Hlab. 127.2. Lilo 3.63.

d Hlab. 127.2. Lilo 3.63.

e Dute. 6.7. 11.19.

f Jobe 14.16. 31.4. Mat. 9.4.

g 139.17.

h Jobe 14.16. 31.4. Mat. 9.4.

i Jobe 22.21.

j Heb. 4.13.

k Jobe 19.8.

l Jobe 9.33. Jobe 13.21. 33.7.

m Roma 11.33.

n Jobe 42.3.

o Jer. 23.24.

p Jona 1.3.

q Amos 9.2-4.

r Jobe 26.6.

s Isa. 58.5. Isa. 14.11.

t Mal. 4.2.

u 139.24. Hlab. 23.3.

v Jobe 22.14. 34.22. Dan. 2.22.

w Jobe 22.14. 34.22. Dan. 2.22.

x Zaga 8.22.

y Jobe 10.11.

z Hlab. 72.18.

a Tshu. 11.5. Jobe 10.8-10.

b Eks. 26.36. 27.16.

c Hlab. 63.9.

d Tshu. 11.5. Jobe 10.8-10.

e Hlab. 36.7. Hlab. 92.5.

f 139.2.

g Hlab. 119.160.

h Hlab. 40.5.

i Gen. 22.17.

j Hlab. 63.9.

k Isa. 11.4.

l Hlab. 5.6.

m Hlab. 6.8.

n Juda 15.

o Eks. 20.7.

p 1 Sam. 28.16.

q 2 Lan. 19.2. Hlab. 26.5.

r Hlab. 119.158.

s Hlab. 59.1.

t Hlab. 26.2.

u Hlab. 94.19.

v Amos 8.14.

w 139.10. Hlab. 23.3.

x Amos 8.14.

y Jer. 6.16. 18.15.

a Hlab. 119.153.

b 140.4. Hlab. 71.4.

c 140.4. Hlab. 71.4.

d Hlab. 56.6.

e Hlab. 52.2. 140.11.

f Hlab. 58.4. Jobe 20.16.

g Hlab. 58.4. Jobe 20.16.

h Roma 3.13.

i Hlab. 10.7.

j 140.4. Hlab. 71.4.

k Hlab. 36.12. 118.13.

l Hlab. 35.7. 142.3. Jer. 18.22.

m Hlab. 142.3. Hlab. 91.3.

n Jobe 18.10.

o Hlab. 9.15.

p Hlab. 64.5. Hlab. 141.9.

q Hlab. 142.5.

r Hlab. 28.2,6. 31.22. 130.2. Hlab. 116.1. 143.1.

s Hlab. 28.8.

t Hlab. 60.7.

u Jobe 39.21. Hez. 39.9,10.

v Hlab. 35.25.

w Dute. 32.27.

x Zaga 18.7.

y Hlab. 55.3.

z Hlab. 9.4.

a Hlab. 9.4.

b 1 Kho. 8.45,49,59.

c Hlab. 64.10.

a Hlab. 70.5.

b Luka 1.10. Isam. 5.8. 8.3,4.

c Luka 1.10. Isam. 5.8. 8.3,4.

d Hlab. 119.48.

e Eks. 29.41.

f Hlab. 34.13. Zaga 13.3. Zaga 21.23. Hlab. 39.1.

g Hlab. 34.13. Zaga 13.3. Zaga 21.23. Hlab. 39.1.

h Hlab. 119.36.

i 141.9. Hlab. 94.4.

j Zaga 23.6. Hlab. 73.7.

k Zaga 9.8. 19.25. 27.6. Tshu. 7.5. Gal. 6.1.

l Eks. 30.23.

m 1 Sam. 24.9. Hlab. 148.11.

n 1 Sam. 24.9. Hlab. 148.11.

o Hlab. 53.5.

p Isa. 5.14. Hlab. 69.15.

q Hlab. 25.15.

r Hlab. 25.2.

s Hlab. 91.3.

t Hlab. 140.5.

u 141.9. Hlab. 94.4.

v Hlab. 7.15.

a Hlab. 77.1.

b Hlab. 30.8.

c Hlab. 102.

d Jobe 15.4.

e Hlab. 143.4. Hlab. 102. Hlab. 77.3.

f Hlab. 140.5.

g Is. 63.5. Hlab. 69.20.

h Hlab. 16.8.

i Ruthe 2.10,19.

j Hlab. 140.6.

k Hlab. 14.6.

l Hlab. 16.5.

m Hlab. 27.13.

n Hlab. 17.1.

o Hlab. 79.8. Hlab. 116.6.

p Hlab. 18.17.

q Hlab. 143.11.

r Hlab. 13.6.

a Hlab. 140.6.

b Hlab. 31.1. 1 Joha. 1.9.

c Hlab. 31.1. 1 Joha. 1.9.

d Jobe 14.3.

e Jobe 15.14. Hlab. 130.3. Roma 3.20,23,24. 1 Kor. 4.4. Gal. 2.16. 1 Kho. 8.46. Jobe 4.17. Eks. 34.7.

f Hlab. 88.6.

g Hlab. 142.3. Hlab. 77.3.

h Tshu. 7.16. Isa. 59.16. 63.5. Dan. 8.27.

i Hlab. 77.11.

j Hlab. 77.5.

k Hlab. 111.2.

l Hlab. 92.4. Hlab. 90.17.

m Hlab. 92.4. Hlab. 90.17.

n Jobe 11.13.

o Hlab. 42.2.

p Zaga 25.25.

q Hlab. 63.1.

r Hlab. 69.17.

s Hlab. 84.2.

t Hlab. 69.17.

u Hlab. 27.9.

v Hlab. 28.1.

w Hlab. 5.3.

x Hlab. 25.2.

y Hlab. 25.4.

z Hlab. 25.1.

a Hlab. 59.1.

b Hlab. 119.12.

c Hlab. 40.8. 103.21.

d Neh. 9.20. Hlab. 51.11,12.

e Hlab. 23.3.

f Hlab. 27.11. Isa. 26.10.

g Hlab. 25.11.

h Hlab. 71.20.

i Hlab. 142.7.

j Hlab. 54.5.

k Hlab. 116.16.

a 2 Sam. 22.35. Hlab. 18.34.

b 2 Sam. 22.35. Hlab. 18.34.

c 2 Sam. 22.2,3.

d Hlab. 91.2.

e Hlab. 59.9.

f 2 Sam. 22.2,3.

g 2 Sam. 22.48. Hlab. 18.47. 47.3.

h Jobe 7.17.

i Hlab. 31.7.

j Hlab. 39.5.

k Jobe 14.2.

l Hlab. 18.9. Isa. 64.1.

m Hlab. 104.32.

n Hlab. 18.13,14.

o Hlab. 18.13,14.

p Hlab. 18.16. Hlab. 124.4.

q Hlab. 57.3.

r 144.11. Hlab. 69.14.

s Hlab. 18.16. Hlab. 124.4.

t Hlab. 18.44,45. Hlab. 54.3.

u 144.11. Hlab. 12.2. 41.6.

v Isa. 44.20. Nani 14.30.

w Hlab. 33.3.

x Hlab. 33.2. Hlab. 71.72.

y Hlab. 92.3.

z Hlab. 33.2. Hlab. 71.72.

1 usindiso: kumbe, ukunqoba.

a 2 Sam. 22.51. Hlab. 18.50.

b 144.7.

c 144.8.

d Hlab. 128.3.

e Zek. 9.15.

f Isa. 58.10.

g Jobe 5.10.

h 1 Kho. 11.27. Neh. 6.1.

i Amos 5.3.

j Isa. 24.11. Jer. 14.2. 46.12.

k Dute. 33.29. Hlab. 65.4.

l Hlab. 33.12. Hlab. 146.5.

a Hlab. 107.32.

b Hlab. 48.1. Hlab. 147.5.

c Isa. 38.19.

d 145.4. Hlab. 150.2.

e Hlu. 5.10.

f Hlab. 21.5. 145.12.

g Hlab. 19.2. 59.7. 78.2. 119.171. Zaga 1.23. 15.2,28. Tshu. 10.1. Zaga 18.4.

h Isa. 63.7.

i Eks. 34.6.

j Hlab. 100.5.

k Hlab. 103.22. Hlab. 19.1.

l Hlab. 50.5.

m Hlab. 105.1.

n 145.4. Hlab. 150.2.

o 145.5.

p Hlab. 10.16.

q Hlab. 77.8.

r Hlab. 37.17,24.

s Hlab. 146.8.

t Hlab. 146.8.

u Hlab. 57.6.

v Hlab. 104.27.

w Zaga 15.23.

x Hlab. 104.28.

y Jow. 1.20.

z Hlab. 116.5. Ezra 9.15.

a Hlab. 86.2. Dute. 33.8. Hlab. 89.19.

b Hlab. 34.18. 119.151. Dute. 4.7.

c Joha. 4.23,24.

d Zaga 10.24. Joha. 9.31.

e Hlab. 31.22,23.

f Hlab. 97.10. Hlab. 121.3.

g Hlab. 31.22,23.

h Hlab. 150.6.

i 145.1,2.

a Hlab. 103.1.

b Hlab. 104.33. Hlab. 63.4.

c Hlab. 104.33. Hlab. 63.4.

d Hlab. 118.9.

e Hlab. 118.8. Isa. 2.22. Jer. 17.5.

f Hlab. 104.29.

g 1 Kor. 2.6.

h Hlab. 144.15. Hlab. 2.12. 56.4.

i Hlab. 38.22.

j Hlab. 119.116.

k Hlab. 115.15.

l Seb. 14.15. Isam. 14.7.

m Seb. 14.15. Isam. 14.7.

n Hlab. 103.6.

o Hlab. 107.9.

p Hlab. 68.6. Isa. 61.1.

q Hlab. 105.20.

r Mat. 9.30. Joha. 9.7. 10.21. Eks. 4.11.

s Hlab. 145.14.

t Hlab. 147.6.

u Hlab. 11.7.

v Eks. 22.21,22.

w Eks. 22.21,22.

x Hlab. 20.8.

y Dute. 10.18. Zaga 15.25. Hlab. 10.14.

z Hlab. 147.6.

a Tshu. 7.13. Jobe 19.6.

b Hlab. 10.16.

c Hlab. 77. 8.

d Hlab. 105.45.

a Hlab. 106.1.

b Hlab. 92.1.

c Hlab. 135.3.

d Hlab. 33.1.

e Hlab. 51.18. 102.16. Hlab. 122.6.

f Hez. 39.28. Dute. 30.3.

g Isa. 11.12. 56.8. Isa. 27.13. Joha. 7.35.

h Hlab. 62.

i Hlab. 34.18.

j Hez. 34.4.16.

k Gen. 15.5.

l Isa. 40.26.

m Jobe 38.26-28. Jobe 5.10.

n Isa. 40.26. Nah. 1.3.

o Isa. 40.28.

p Hlab. 146.8,9.

q Hlab. 20.8.

r Nani 21.17. 1 Sam. 18.7. 28.11.

s 1 Lan. 15.16.

t Jobe 38.26-28. Jobe 5.10.

u Hlab. 104.14.

v Jobe 39.4. Hlab. 104.27,28. Jow. 1.20.

w Jobe 38.41.

x Hlab. 33.17.

y Hlab. 149.4.

z Hlab. 33.18.

a Neh. 3.3. Neh. 7.1-4.

b Isa. 60.17,18.

c Hlab. 132.15.

d 147.18. Hlab. 148.8.

e Jobe 37.6.

f Hlab. 53.5.

g Jobe 38.29.

h Jobe 37.9,10.

i Jobe 38.29.

j Jobe 37.9,10.

k 147.15. Hlab. 107.20. Jobe 37.12. Hlab. 33.9.

l Dute. 33.2-4. Hlab. 78.5. 103.7.

m Mal. 4.4.

n Dute. 4.32-34.

o Roma 3.2.

p Hlab. 105.45.

a Hlab. 69.34. 148.6.

b Jobe 16.19. Mat. 21.9.

c Hlab. 103.20,21. Luka 2.13.

d Hlab. 103.20,21. Luka 2.13.

e Dute. 10.14. 1 Kho. 8.27. Neh. 9.6. Hlab. 68.33. 115.16. 2 Kor. 12.2.

f Gen. 1.7.

g 148.5.

h Hlab. 33.6,9.

i Hlab. 119.89-91. Jobe 14.12.

j Esta 1.19. Hlab. 141.10.

k 148.1.

l Gen. 1.21. Hlab. 74.13. Isa. 43.20.

m Hlab. 18.12.

n Hlab. 18.12.

o Hlab. 107.25.

p Jobe 37.12. Hlab. 147.15-18.

q Isa. 55.12. Isa. 44.23. 49.13.

r Gen. 1.11.

s Isa. 55.12. Isa. 44.23. 49.13.

t Gen. 1.24.

u Gen. 1.24.

1 eziphaphayo: Heb. ezilempiko.

v Hlab. 141.6.

w 1 Sam. 4.21.

x 148.5.

y Hlab. 8.1.

z Hlab. 113.4.

a 1 Sam. 2.1.

b Isa. 61.11. 62.7. Hlab. 149.9.

c Hlab. 50.5.

d Levi 10.3. Efe. 2.17. Dute. 4.7.

e Hlab. 105.45.

a Hlab. 33.3.

b Hlab. 89.5. Hlab. 111.1.

c Hlab. 50.5.

d Hlab. 85.6.

e Jobe 35.10. Hlab. 95.6. Hlab. 100.3.

f 1 Lan. 16.31. Zek. 9.9.

g Hlab. 150.3,4. Hlab. 71.22.

h Eks. 15.20.

i Hlab. 30.11.

j Eks. 15.20.

k Hlab. 150.3,4. Hlab. 71.22.

l Hlab. 147.11. Hlab. 35.27.

m Isa. 61.3.

n Hlab. 132.16. Hlab. 146.3.

o Hlab. 50.5.

p Hlab. 132.16. Hlab. 146.3.

q Jobe 35.10.

r Hlab. 4.4. Hos. 7.14. Hlab. 63.6.

s Hlab. 66.17.

t Isa. 41.15. Heb. 4.12. Isam. 1.16. 2.12. Zaga 5.4.

u Neh. 4.17,18.

v Jobe 36.8.

w Gen. 34.19. Nani 22.15.

x Hlab. 105.18.

y Dute. 7.1,2.

z Isa. 65.6. Jobe 13.26.

a Hlab. 148.14.

b Hlab. 50.5.

c Hlab. 105.45.

a Hlab. 11.4.

b Hlab. 68.34.

c Dute. 3.24.

d Hlab. 145.12.

e Dute. 3.24.

f Hlab. 11.4.

g Hlab. 149.3. Hlab. 71.22.

h Hlab. 149.3. Hlab. 71.22.

i Hlab. 149.3. Hlab. 71.22.

j Eks. 15.20.

k Isa. 38.20.

l Gen. 4.21. Jobe 21.12. 30.31.

m 2 Sam. 6.5. 1 Lan. 15.16,19,28. 25.1,6.

n 2 Sam. 6.5. 1 Lan. 15.16,19,28. 25.1,6.

o Hlab. 145.21.

p Hlab. 68.4.

q Hlab. 41.13. 105.45.

a 1.6. 10.1. 25.1. 26.7,9. 1 Kho. 4.32. Tshu. 12.9. Nani 21.27. Hlab. 78.2.

b 15.5,10,32. 3,7,8. Jobe 5.17.

c 1.6.

d 2.3.

e 15.5,10,32. 3,7,8. Jobe 5.17.

f 2.9.

g 1.22,32. 7.7. 8.5. 9.6. 14.18. 27.12. Hlab. 116.6. Hlab. 119.130.

h 8.5,12.

i 9.9.

j Jobe 11.4.

k 8.22.

l Jobe 37.12.

m 1.6.

n 1.6. 10.1. 25.1. 26.7,9. 1 Kho. 4.32. Tshu. 12.9. Nani 21.27. Hlab. 78.2.

o Hlu. 14.12.

p 9.10. 15.33. Jobe 28.28. Hlab. 111.10. Tshu. 12.13. Dute. 4.6.

q 15.5,10,32. 1.3,7,8. Jobe 5.17.

r 6.20. 4.1. 23.22. Hlab. 34.11. Efe. 6.1,2.

s 1.3,7,8. 15.5,10,32. Jobe 5.17.

t 6.20.

u 25.12. Hlu. 8.26.

v 3.3,22. 6.21.

w 16.29. 4.14. Hlab. 1.1.

x 1.18. 12.6. Hlab. 10.9. Jer. 5.26.

y 1.18. Hlab. 10.8. Hlab. 64.5.

z Hlab. 124.3.

a 27.20.

b Hlab. 28.1.

c 16.29. 4.14. Hlab. 1.1.

d 6.18. Isa. 59.7. Roma 3.15.

e Hlab. 9.15.

f 1.11.

g 1.11.

h 15.27. Hlab. 119.36.

i 3.27.

j 8.1. 9.3. Joha. 7.37.

k 8.3.

l 1.4.

m Hlab. 1.1.

n 1.29. 5.12. 12.1. Jobe 21.14.

o Jow. 2.28.

p Hlab. 145.7.

q Isa. 65.12. 66.4. Jer. 7.13.

r Zek. 7.11.

s 8.33. 5.12.

t 1.30. Hlab. 81.11. Luka 7.30.

u Hlab. 2.4.

v Hlab. 2.4.

w Jobe 30.3.

x 1 Sam. 8.18. 2 Sam. 22.42. Jobe 27.9. 35.12. Hlab. 18.41. 66.18. Isa. 1.15. Jer. 11.11. 14.12. Hez. 8.18. Mika 3.4. Zek. 7.31. Joha. 9.31. Jak. 4.3.

y 7.15. 8.17. 11.27. 13.24. Hlab. 63.1.

z 1.29. 5.12. 12.1. Jobe 21.14.

a Hlab. 119.173.

b Jer. 6.19.

c Hlab. 107.11.

d Jer. 6.19.

e 22.8. 12.14. 14.14. Jobe 4.8. Isa. 3.11.

f Jer. 2.19. 3.22. 5.6. 8.5. Hos. 11.7.

g Hlab. 25.12,13. 112.7,9.

h Jobe 3.18.

a 7.1.

b 7.1.

c 2.7. 7.1. 4.21.

d 4.20. 5.1.

e 1.2. 4.1,5,7. 3.5. 23.4.

f 3.14.

g Jobe 3.21. Mat. 13.44.

h 2.5.

i Jobe 32.8.

j 2.7. 7.1. 4.21.

k Jobe 5.12.

l Hlab. 84.9.

m Hlab. 84.11.

n 16.17.

o 1 Sam. 2.9. Hlab. 66.9. Hlab. 97.10.

p 2.5.

q 1.3.

r Hlab. 17.2.

s 1.4.

t 6.22.

u 14.6. 14.8. 13.10.31,32. 16.28,30. 23.33. Dute. 32.20.

v Hlab. 82.5. Joha. 3.19,20.

w 10.23. Jer. 11.15.

x 2.14. 6.14. 8.13. 10.31,32. 16.28,30. 23.33. Dute. 32.20.

y Hlab. 125.5.

z 4.24. 3.32. 14.2. Isa. 30.12.

a 7.5.

b 5.3,20. 22.14. 23.33.

c 7.5.

d 5.20. 6.24. 20.16. 23.27. 27.13.

e 6.24. Hlab. 5.9.

f Jer. 3.4. Hlab. 55.13. Hos. 2.15. Mal. 2.14,15.

g 7.27.

h 2.9,15. Hlab. 17.5.

i Jobe 26.5.

j 10.30. Hlab. 37.9.

k Hlab. 37.38.

l Hlab. 25.3.

a Dute. 8.1. 30.16,20.

b 3.16. Hlab. 91.16.

c Hlab. 119.165.

d 14.22. 16.6. 20.28. 2 Sam. 15.20. Hlab. 85.10.

e 6.21. 7.3. Eks. 13.9,16. Dute. 6.8. 11.18.

f 1.9.

g 7.3. Jer. 17.1. 2 Kor. 3.3.

h 1 Sam. 2.26.

i 13.15.

j 1 Sam. 2.26.

k Hlab. 37.3,5. Hlab. 25.2.

l Jer. 9.23.

m 1 Lan. 28.9.

n Jer. 10.23.

o 12.15. Roma 12.16.

p Jobe 1.1.

q Jobe 1.1.

r Jobe 28.28.

s Jobe 21.24.

t Eks. 22.29. Mal. 3.10. Luka 14.13. Eks. 23.19.

u Dute. 28.8.

v Jobe 5.17. Hlab. 94.12. Jak. 1.12. Isam. 3.19. Heb. 12.5,6.

w Dute. 8.5. 1 Kor. 11.32.

x 8.34,35.

y 2.4. 8.11. Jobe 28.15-17. Hlab. 19.10.

z 8.10,19. 16.16. Hlab. 68.13.

a Jobe 28.18.

b 8.11. Mat. 13.44.

c 3.2.

d 8.18.

e Mat. 11.29,30.

f 11.30. 13.12. 15.4. Gen. 2.9. 3.22. Isam. 2.7. 22.2.

g 4.13.

h 8.27. Hlab. 104.5,24.

i Hlab. 136.5. Jer. 10.12. 51.15.

j Hlab. 136.5. Jer. 10.12. 51.15.

k Gen. 7.11. Gen. 1.9.

l Jobe 36.28.

m Dute. 33.28.

n 4.21.

o Jobe 5.12.

p 1.4.

q Dute. 32.47.

r 1.9.

s 10.9. 28.18. Hlab. 37.24. 91.11.

t 4.12. Hlab. 91.12.

u 6.22. Jobe 11.19.

v Hlab. 91.5. 1 Pet. 3.14.

w Jobe 5.21.

x 1 Sam. 2.9.

y Gal. 6.10.

z Gen. 31.29. Dute. 28.32. Neh. 5.5. Micah 2.1.

a Levi 19.13.

b Roma 12.18.

c Hlab. 37.1.

d 2.15.

e Jobe 29.4.

f Mal. 2.2. Hlab. 37.22. Zek. 5.4. Levi 26.14-43.

g 10.22.

h Jak. 4.6. 1 Pet. 5.5. Hlab. 138.6.

i Hlab. 1.1.

a 5.7. 7.24. 8.33. 1.8.

b 4.5,7. 2.3.

c Jobe 11.4.

d 1 Lan. 22.5.

e Hlab. 22.20.

f 1 Lan. 28.9. Efe. 6.4.

g 7.2. Isa. 55.3. Levi 18.5.

h 2.2,3.

i 8.22.

j 8.22.

k 4.5,7. 2. 3.

l 2 Thes. 2.10.

m 8.22. 1.7.

n 8.22.

o 8.22.

p 4.5,7. 2. 3.

q 1 Sam. 2.30.

r 5.20.

s 1.9. 3.22.

t 3.2.

u 1 Sam. 12.23.

v Jobe 18.7. 2 Sam. 22.37. Hlab. 18.36. Hlab. 119.45.

w 3.23. Hlab. 91.11,12.

x 3.18. Jobe 27.6.

y 3.18. Jobe 27.6.

z 1.10,15. Hlab. 1.1.

a 9.6. 23.19.

b 8.33.

c 7.25.

d Hlab. 36.4. Micah 2.1.

e Jobe 11.17. 22.28. Isa. 60.3. 62.1. Dan. 12.3. Mat. 5.14. 13.43. Fil. 2.15.

f 2 Sam. 23.4. Hlab. 97.11. Dan. 6.19.

g Hlab. 84.7.

h 1 Sam. 2.9. Isa. 59.9,10. Jer. 23.12. Joha. 12.35. Jobe 18.5.

i Joha. 11.10. 1 Joha. 2.10.

j 5.1. 2.2.

k 3.21.

l 2.1.

m 8.35. 21.21. Dute. 32.47.

n Mat. 12.34.

o Hlab. 68.20.

p 6.12.

q 2.15.

r 5.6,21. Hlab. 58.2.

s Dute. 5.32.

t Isa. 1.16.

a 4.20. 2.2.

b 22.17.

c 1.4.

d Mal. 2.7.

e 2.16.

f Hlab. 55.21.

g Tshu. 7.26.

h Dute. 29.18. Jer. 9.15. 23.15. Lilo 3.15,19. Amos 5.7. 6.12.

i Hlab. 55.21.

j Hlab. 57.4.

k Hlab. 149.6.

l 7.27.

m 5.21. 4.26.

n Hlab. 17.5.

o 7.11.

p Isa. 47.11. Hlab. 35.8.

q 7.24. 4.1.

r 11.17. 12.10. 17.11. Jobe 30.21.

s 29.3. Hlab. 127.2.

t Hez. 24.23.

u 12.1.

v 1.25. Hlab. 107.11.

w Hlab. 94.17.

x 5.18. 9.17.

y Hos. 13.15. Hlab. 68.26. Isa. 48.1.

z Zek. 8.5. Jer. 9.21.

a 5.18. 9.17.

b Dute. 24.5.

c Mal. 2.14. Hlab. 127.4.

d Hlab. 104.18.

e Hez. 23.3,8,21.

f Jer. 31.14.

g 2.16.

h 2.16.

i Hlab. 119.168.

j 2 Lan. 16.9. Jobe 14.16. Hos. 7.2. Heb. 4.13.

k 5.6.

l Hlab. 17.5.

m Hlab. 7.15.

n 6.2.

o Jobe 4.21.

p 5.19.

a 11.15. 17.18. 20.16. 22.26. 27.13. Jobe 17.3.

b 11.15. 17.18. 20.16. 22.26. 27.13. Jobe 17.3.

c 5.22.

d Hlab. 68.30.

e 6.10. Hlab. 132.4.

f 6.10. Hlab. 132.4.

g Hlab. 91.3. 124.7.

h Jobe 12.7.

i 30.25.

j 6.9. 10.26.

k 23.19. 27.11.

l 30.27.

m 25.15. Isai 1.10.

n Eks. 5.6,10,14,15,19.

o 30.25.

p 10.5. Dute. 28.39.

q 6.9. 10.26.

r 24.33.

s 6.10. Hlab. 132.4.

t 6.10. Hlab. 132.4.

u 24.34.

v 10.4. 12.24. 13.4. 19.15,24. 20.4. 23.21.

w 16.27.13.13.

x 4.24.

y Hlab. 35.19. Roma 6.13,19.

z 2.12.

a 3.29. Mika 2.1.

b Isa. 30.13. Jer. 19.11.

c 29.1. 4.22. 2 Lan. 36.16.

d 26.16,25.30. 15,18,29. Jobe 5.19. Tshu. 11.2. Amos 1.3,6,9,11. 2.1,4,6. Mika 5.5.

e 26.16,25. 30.15,18,29. Jobee 5.19. Tshu. 11.2. Amos 1.3,6,9,11. 2.1,4,6. Mika 5.5.

f 12.22. 15.26. 17.7. Hlab. 31.18. 120.2.

g Dute. 19.10. Isa. 1.15. 59.3.

h Isa. 59.7.

i Gen. 6.5.

j Isa. 59.7.

k Isa. 59.7.

l 1.16. Roma 3.15.

m 12.17. 14.5,25. 19.5,9. Hlab. 27.12.

n 6.14.

o 1.8.

p 1.8.

q 3.3.

r Jobe 31.36.

s 1.9.

t 3.23,24.

u 3.23,24.

v 2.11.

w Hlab. 119.105. Hlab. 19.8.

x Hlab. 119.105. Hlab. 19.8.

y 10.17.

z 7.21.

a 2.16.

b Mat. 5.28.

c 2 Kho. 9.30.

d 29.3.

e 28.21. 1 Sam. 2.36.

f Hez. 13.18.

g Jobe 2.4.

h 25.22. Isa. 30.14.

i Jobe 31.12.

j Hlab. 79.12.

k Isa. 43.2.

l Isa. 43.2.

m 16.5.

n Jobe 38.39.

o 23.2.

p Eks. 22.1,4.

q Eks. 22.1,4.

r 9.1. Hlab. 79.12.

s 7.7. 9.4,16. 10.13,21. 11.12. 12.11. 15.21. 17.18. 24.30. 28.16.

t 27.4.

u Levi 20.10.

a 2.1.

b 2.1.

c 4.4.

d 4.4.

e Dute. 32.10.

f 3.3.

g 3.3.

h Ruthe 2.1. Ruthe 3.2.

i 2.16.

j 2.16.

k Hlu. 5.28.

l Hlu. 5.28.

m 1.4.

n 6.32.

o Tshu. 12.4,5.

p 7.12.

q Jobe 24.15.

r 20.20.

s Hlab. 73.6. Gen. 38.14.

t 9.13.

u Hlab. 68.6.

v 5.6. 1 Tim. 5.13. Tit 2.5.

w 23.28.

x 7.12.

y Levi 7.11.

z Hlab. 50.14.

a 1.28.

b 31.22.

c 1 Kho. 10.28. Isa. 19.9.

d Hlab. 68. 9.

e Joha. 19.39.

f Joha. 19.39.

g Eks. 30.23.

h Mat. 20.11.

i Gen. 42.35.

j Jobe 11.4.

k 6.24. 5.3.

l Tshu. 9.12.

m 5.7.

n 4.1.

o 4.1.

p 4.15.

q Hlu. 16.1-5. Neh. 13.26.

r 2.18. 5.5. 9.18.

s Isa. 14.18.

a 1.20. 9.3.

b Jobe 28.12.

c Jobe 28.12.

d 1.20. 9.3.

e 9.3,14.

f 1.20. 9.3.

g 1.21.

h 9.3,14.

i 11.11. Jobe 29.7.

j 1.4.

k 1.4.

l 22.20.

m 23.16. Hlab. 17.2.

n Hlab. 119.103.

o Hlab. 37.30.

p Dute. 32.5.

q Dute. 32.5.

r 24.26. 2 Sam. 15.3.

s 8.19. 3.14.

t 4.5,7. 16.16. Jobe 28.15-19. Hlab. 19.10. 119.72,127.

u Jobe 28.18.

v 3.15.

w Luka 11.49.

x 1.4.

y 16.6.

z Hlab. 97.10.

a 6.17. 16.5.

b 2.12.

c Isa. 9.6.

d Jobe 5.12.

e Hlab. 89.19. Tshu. 7.19.

f Dan. 2.21. Roma 13.1. Isam. 19.16.

g 31.4. Hlab. 2.2. Hlu. 5.3.

h Joha. 14.21.

i Jak. 1.5.

j 1.28.

k 3.16.

l Hlab. 112.3.

m Hlab. 112.3.

n Hlab. 112.3.

o 3.14.

p 8.10. 10.20.

q Hlab. 19.10. Efe. 3.8. Isam. 3.18.

r 3.14.

s 8.10. 10.20.

t Jobe 28.25-28.

u 1.5. 4.5,7. 15.32. 18.15. 19.8. 23.23. Tshu. 2.7. Gen. 14.19,22. Hlab. 139.13. Jer. 32.15. Zek. 11.5.

v Gen. 1.1. Joha. 1.1. Hlab. 45.6.

w 4.7. Jobe 40.19.

x Hlab. 93.2.

y Hlab. 2.6.

z Joha. 17.5.

a 3.20. 8.27,28. Gen. 1.2.

b Jobe 15.7. Hlab. 51.5.

c Jobe 38.6.

d Hlab. 90.2.

e Jobe 15.7. Hlab. 51.5.

f 1 King. 21.9.

g 3.19.

h 8.29.

i 3.20. 8.27,28. Gen. 1.2.

j 3.20. 8.27,28. Gen. 1.2.

k Gen. 1.9,10.

l Jobe 26.10.

m 8.29.

n Hlab. 104.5.

o Zek. 13.7. Joha. 1.1,3.

p Efe. 2.10.

q Isa. 5.7. Jer. 31.20. Hlab. 119.24. Mat. 3.17.

r 31.25. Jobe 41.5.

s 31.25. Jobe 41.5.

t Jobe 37.12. Jer. 31.15.

u Isa. 5.7. Jer. 31.20. Hlab. 119.24. Mat. 3.17.

v Gen. 1.26.

w 5.7. 7.24.

x Hlab. 128.1,2. Hlab. 119.1,2. Luka 11.28.

y 4.1.

z 1.25. 4.15. 13.18. 15.32.

a 3.13.

b Mat. 17.5.

c 3.13.

d 21.21. 4.22.

e Jobe 5.24.

f 15.32. 20.2. Jobe 35.6.

g 12.1.

h 21.6. 29.24.

a 24.3.14.1. Mat. 16.18. Efe. 2.20-22. 1 Pet. 2.5.

b 1 Tim. 3.15.

c 6.31.

d Mat. 22.3,4. Luka 14.16,17.

e 9.5. 23.30.

f Hlab. 23.5.78.19.

g Hlab. 68.11.

h 8.1,2.

i 9.14. 8.2.

j 9.16.

k 6.32.

l 9.16.

m Isa. 55.1. Joha. 6.27.

n 9.5. 23.30.

o 1.4.

p 9.6. 3.2. 3.2,16. 10.27.

q 9.15. 4.14. 23.19. 11.5.

r Mat. 7.6.

s Hlab. 141.5.

t 1.5. 4.2. Mat. 13.12.

u 1.7.

v 30.3.

w 9.6. 3.2. 3.2,16. 10.27.

x 9.6. 3.2. 3.2,16. 10.27.

y Jobe 22.2. 35.6,7.

z 16.26. Jobe 5.27.

a Gal. 6.5.

b 7.7-27.

c 7.11.

d 5.6.

e 9.3.

f 9.6.

g 9.4.

h 9.4.

i 5.15.

j 7.27.

k Jobe 26.5.

a 1.1. 25.1. 30.1. 31.1.

b 15.20. 17.21,25. 19.13. 29.3,15. 15.5. 23.15,24,25. 27.11.

c 15.20. 17.21,25. 19.13. 29.3,15. 15.5. 23.15,24,25. 27.11.

d Hlab. 119.28. 14.13. 17.21.

e 11.4. 21.6. Hlab. 49.6,7. Luka 12.19,20.

f 21.6. 11.4. Hlab. 49.6,7. Luka 12.19,20.

g Hlab. 37.21. Mat. 6. 1.

h Hlab. 10.14. 34.9,10. 37.25.

i 23.2.

j Hlab. 52.7.

k 6.11.

l 12.24. 13.4. 21.5.

m 12.24. 13.4. 21.5.

n 6.8.

o Hlab. 76.6. Hlu. 4.21. Jonah 1.5.

p 17.2. 19.26. 12.4. 14.35. 29.15.

q 10.11.

r Hlab. 69.7. Obad. 10.

s Hlab. 112.6. Hlab. 9.5,6. 109.13.

t Tshu. 8.10.

u 10.10.

v 28.18. Hlab. 23.4. Isa. 33.15,16.

w 3.23.

x 1 Tim. 5.25.

y 6.13. Hlab. 35.19.

z 10.10.

a 18.4. Hlab. 37.30.

b 13.14. 14.27. 16.22. Jer. 2.13.

c 10.11.

d 17.9. 1 Kor. 13.4,7. Jak. 5.20. 1 Pet. 4.8.

e 19.29. 26.3.

f 12.23.

g 10.15,29. 13.3. 18.7. 21.15.

h 18.11. 40.26. Mark. 10.24.

i 10.15,29. 13.3. 18.7. 21.15.

j 11.19. 19.23.

k 6.23.

l Hlab. 15.3.

m 18.2,21. Jobe 11.2.

n 17.27. Jak. 1.19.

o 8.19. 16.16. 22.1.

p 11.9.

q 3.33. Gen. 26.12. Dute. 8.18.

r Hlab. 127.2.

s 2.14. 14.9. 15.21.

t 21.27.

u Jobe 15.21.

v Hlab. 145.19. Mat. 5.6. 1 Joha. 5.14,15.

w Hlab. 58.9.

x Hlab. 37.9,10,36.

y 10.30. 12.3. 28.18. Mat. 7.24,25.

z 9.11.

a Jobe 15.32,33. Hlab. 55.23. Tshu. 7.17.

b 11.7. Jobe 8.13. Jobe 11.20. Hlab. 112.10.

c Hlab. 1.6. Hlab. 37.20.

d Hlab. 1.6. Hlab. 37.20.

e 10.15,29. 13.3. 18.7. 21.15.

f 21.15.

g Hlab. 94.4.

h 10.25. Hlab. 125.1. Hlab. 37.22,29. Hlab. 10.6.

i 2.21,22.

j Hlab. 37.30.

k Isa. 57.19.

l 14.9. Tshu. 10.12.

a 16.11. 20.10,23. Levi 19.35,36. Dute. 25.13-15.

b 29.23. Dan. 4.30,31.

c Micah 6.8.

d 15.4. 13.6. 19.3. 21.12. 22.12.

e 15.4. 13.6. 19.3. 21.12. 22.12.

f 10.2.

g Hez. 7.19. Zef. 1.18.

h 10.2.

i 11.8.

j 5.22. Hlab. 9.15. Hlab. 7.15.

k 10.28.

l Jobe 8.13,14.

m 11.6. 321.18.

n Jobe 8.13,14.

o 10.21.

p 28.12,28. Esta 8.15.

q 29.8.

r 8.3.

s 14.1.

t 14.21.

u 15.22. 20.18. 24.6.

v Jobe 37.12. 1 Kho. 12.6.

w 14.21.

x 6.1.

y 31.30.

z Luka 11.21.

a Mat. 5.7.

b 5.9.

c Hos. 10.12. Gal. 6.8,9. Jak. 3.18.

d 10.16. 19.23.

e 12.11. 13.21. 15.9. 19.7. 28.19.

f 17.20.

g 13.6. Hlab. 119.1.

h 1 Lan. 29.17.

i 16.5. 12.7.

j Hlab. 112.2.

k Gen. 24.22.

l 26:16.

m Roma 2.8,9.

n 12.18. 13.7,23. 14.12. 16.25. 18.24. 20.15. 23.27.

o Hlab. 112.9. Hlab. 37.21.

p 14.23. 21.5.

q 2 Kor. 9.6-10.

r 13.4. 28.25.

s Mat. 5.7. 7.2.

t 24.24.

u 1.28.

v Esta 7.10. Hlab. 7.15.

w Mark. 10.24.

x Hlab. 92.12.

y Hlab. 1.3. Jer. 17.8. Hlab. 52.8. 92.12-14.

z Tshu. 5.16.

a Hlab. 1.3. Jer. 17.8. Hlab. 52.8. 92.12-14.

b 3.18.

c Dan. 12.3. Jak. 5.20. 1 Kor. 9.19-22.

d Jer. 25.29. 1 Pet. 4.18.

a 15.10. 5.12. 8.36. 1.22.

b Hlab. 49.10.

c 8.35.

d 10.25.

e Hlab. 10.6.

f 18.22. 31.23. Ruthe 3.11. 1 Kor. 11.7.

g 10.5.

h 14.30. Jobe 13.28.

i Jobe 37.12.

j 1.11.

k 14.3.

l 15.25. 11.21. Hlab. 37.36,37. Mat. 7.24-27.

m Jobe 34.25.

n 15.25. 11.21. Hlab. 37.36,37. Mat. 7.24-27.

o 27.21.

p 13.7.

q Dute. 25.4.

r 5.9.

s 28.19.

t 20.13.

u 28.19. 11.19.

v Hlu. 9.4.

w 6.32.

x Tshu. 7.26. Jobe 19.6. Tshu. 9.12. Hlab. 10.8-10.

y 13.23.

z 18.7.

a 21.23. 2 Pet 2.9.

b 13.2. 18.20.

c 1.31. 11.30. Isa. 3.10.

d 1.31. 11.30. Isa. 3.10.

e 19.17. Hlu. 9.16.

f 21.2. 3.7. 16.2. 14.12. 16.25.

g 27.3. 29.11. 14.33.

h 6.19.

i 6.19.

j 11.24.

k Levi 5.4.

l 18.8. Hlab. 57.4.

m 4.22.

n 19.9. Hlab. 52.4,5.

o 3.29.

p Hlab. 91.10.

q 6.16,17.

r 6.16,17.

s 11.20.

t 13.16. 15.2. 10.14.

u 13.16. 15.2. 10.14.

v 12.27. 10.4. 6.11.

w 13.4.

x 12.27. 10.4. 6.11.

y Gen. 49.15.

z 15.13. 17.22.

a 15.13. 17.22.

b Isa. 50.4.

c 12.24.

d 12.24.

a 13.8.

b 12.14.

c 26.6.

d Hlab. 141.3.

e 18.7. 20.19.

f 6.11.

g 6.11.

h 11.25.

i 11.3,5.6.

j 11.20. Hlab. 119.1.

k 11.3,5.6.

l 13.23. 11.24.

m 12.9. 2 Kor. 6.10. Jak. 2.5.

n 14.24.

o 13.1. Jobe 3.18. Tshu. 4.4.

p Jobe 18.5.

q Jobe 18.5.

r 28.25. Gen. 20.11.

s 10.2. 20.21. 21.6. 28.20,22.

t 13.19.

u 3.18.

v 19.16. Nani 15.31.

w 16.20. Dute. 30.14.

x 13.21.

y 10.11.

z 14.27.

a 14.27.

b 2 Sam. 22.6.

c Hlab. 111.10.

d 3.4. 22.1. Tshu. 9.11.

e 3.4. 22.1. Tshu. 9.11.

f 12.23. 15.2.

g 25.13.

h 4.22.

i 15.5.31,32. Tshu. 7.5.

j 8.33.

k 15.5.31,32. Tshu. 7.5.

l 13.12.

1 mubi kumbe uzalinyazwa.

m 11.19. Hlab. 32.10.

n 13.13.

o Ezra 9.12. Hlab. 37.25.

p 28.8. Jobe 27.16,17. Tshu. 2.26.

q 12.11.

r 21.4. Jer. 4.3. Hos. 10.12.

s 13.7.

t 16.8.

u 19.18. 22.15. 23.13,14. 29.15,17.

v 1.28.

w Hlab. 34.9,10. 37.3.

a 9.1.

b 9.1.

c Dute. 25.9.

d 11.11.

e 19.1.

f Jobe 33.23.

g Jobe 12.4.

h 2.15.

i Isa. 11.1. Jer. 18.18.

j 12.6. Hos. 7.16.

k Jobe 39.9.

l Eks. 20.16.

m 6.19.

n 14.25.

o 24.7.

p 8.9. 15.14. 17.24.

q Nani 2.2. Gen. 21.16. 1 Sam. 26.20.

r 10.23.

s 3.34. 19.28.

t 10.32.

u 15.25. Jobe 21.28. Jobe 8.15.

v 15.25. Jobe 21.28. Jobe 8.15.

w 16.25. 12.15. 16.2. 11.24.

x Roma 6.21.

y 5.4.

z 5.4.

a Tshu. 2.2. 7.3. Luka 6.25.

b 10.1.

c 1.31.

d 22.3. 27.12.

e Jobe 28.28. Hlab. 34.14.

f 26.17.

g 14.29. Jobe 14.1.

h 1.4. 14.15.

i 19.7. 14.21.

j 11.12.

k Hlab. 41.1. Hlab. 112.9.

l 3.29.

m 3.3.

n 11.24. 21.5.

o 13.8.

p 14.5.

q Hlab. 14.6.

r 10.11.

s 13.14.

t 1 Kho. 4.20.

u 19.11. 15.18. 16.32. 25.15. Jak. 1.19. Tshu. 7.9.

v 4.22.

w 4.22.

x Hlab. 112.10.

y 12.4.

z 17.5. 28.8. Mat. 25.40,45.

a 17.5. 28.8. Mat. 25.40,45.

b 22.2. Jobe 35.10. Jobe 31.15,16.

c 24.16.

d 21.16. Gen. 49.18. Jobe 13.15. 19.25-27. Hlab. 16.11. 17.15. 23.4. 37.37. 2 Kor. 1.9.

e Tshu. 7.9.

f 12.16. 29.11.

g 15.31.

h 25.10. Levi 20.17.

i 16.13,15. 19.12. 22.11. Mat. 24.45,47.

j 10.5.

a 25.15. Hlu. 8.1-3.

b 1 Sam. 25.10-13. 1 Kho. 12.13-16.

c 15.13.

d 15.28. 12.23. 13.16. Tshu. 10.14.

e 2 Lan. 16.9. Heb. 4.13.

f 3.18.

g 11.3.

h 10.1.

i Hlab. 107.11.

j 13.18. 15.31.32.

k 19.25.

l 27.24.

m Mat. 12.34.

n Isa. 16.6.

o 21.3. 28.9. 21.27. Tshu. 5.1. Isa. 1.11,15. Isa. 61.8. Jer. 7.22. Micah 6.7. Hlab. 40.6.

p 11.19. 21.21. 1 Tim. 6.11.

q 1 Kho. 22.8.

r 12.1.

s 27.20. Jobe 26.6.

t 1 Sam. 16.7. Hlab. 44.21.

u Amos 5.10.

v 15.15. 17.22.

w 15.13.

x 12.25.

y 17.22. 18.14.

z 14.6.

a 15.15. 17.22.

b 16.8. Hlab. 37.16. Tshu. 4.6. 1 Tim. 6.6.

c 17.1.

d Jer. 40.5.

e Luka 15.23,27,30. Mat. 22.4.

f 29.22. 16.28. 26.21.

g 29.22. 16.28. 26.21.

h 28.25.

i 14.29.

j 19.24. 22.5.

k 24.31.

l 10.1.

m 10.23.

n Efe. 5.15.

o 11.14.

p 11.14.

q 25.11. Isa. 50.4.

r Hlab. 104.27. 145.15.

s Kol. 3.1,2. Fil. 3.20.

t 12.7. 14.11.

u 2.22.

v 23.10. Dute. 19.14.

w 22.28.

x Hlab. 68.5. 146.9.

y 6.16.18.

z 16.24.

a 1.19. 23.4.

b 17.23.

c Hlab. 37.30. 1 Pet. 3.15.

d 15.2.

e Hlab. 10.1. Hlab. 18.41. 34.16.

f Hlab. 145.18,19. Joha. 9.31.

g Hlab. 38.10.

h 25.25.

i Hlab. 20.3.

j 15.5. 25.12.

k 19.23.

l 14.33.

m 15.5. 25.12.

n 8.36.

o 1.7.

p 18.12. 29.23.

a 16.9.

b Mat. 10.19,20.

c 21.2. 24.12.

d 12.15. 30.12. Luka 18.11.

e 21.2. 24.12.

f 24.12. 1 Sam. 16.7.

g Hlab. 37.5. Fil. 4.6.

h Isa. 43.7. Roma 11.36.

i Jobe 21.30. Roma 9.22. Eks. 9.16.

j Hlab. 101.5.

k 8.13. 6.16,17. Luka 16.15.

l 11.21.

m 3.3.

n Dan. 4.27. Luka 11.41.

o 16.17. Jobe 28.28.

p Josh. 10.1,4.

q 15.16.

r 13.23.

s 16.1. 19.21.

t 20.24. Hlab. 37.23. Hlab. 119.5.

u 1 Kho. 3.28.

v Isa. 40.12.

w 11.1.

x 11.1.

y Dute. 25.13.

z 25.5. 20.28. 29.14.

a 14.35.

b 19.12. 20.2.

c 25.15. Hez. 16.63.

d Jobe 29.24.

e 14.35.

f Jobe 29.23.

g 8.10,11,19.

h 3.14.

i 10.20.

j 2 Lan. 9.11.

k 16.6.

l 2.8.

m 29.23.

n 29.23. Isa. 57.15. Hlab. 34.18.

o Eks. 15.9.

p 13.13.

q 19.8.

r Hlab. 2.12. 25.2.

s 16.23.

t 3.27.

u 10.11.

v Mat. 12.34. Hlab. 37.30.

w 16.23.

x 15.26.

y Hlab. 19.10.

z Hlab. 19.10.

a 17.22. 4.22.

b 14.12. 11.24.

c 9.12.

d Tshu. 6.7.

e Levi 13.23,28. Jak. 3.6.

f 15.18.

g 16.30.

h 18.8. 26.20,22.

i 17.9.

j 3.31.

k 1.10.

l 16.28. 2.12.

m 6.13. 10.10.

n 20.29.

o 17.6.

p 19.11. 25.28.

q 14.29.

r Hlu. 20.9.

s 17.23.

t 29.26.

a 15.17.

b 10.5. 17.21,25.

c 27.21. Hlab. 26.2. Mal. 3.3.

d 1 Lan. 29.17. Jer. 17.10.

e 14.31.

f 14.31.

g 24.17. Jobe 31.29. Obad. 12.

h Hlab. 128.6. Hlab. 127.3,4.128.3.

i 16.31.

j 19.10. 26.1.

k 18.16. 19.6. 21.14.

l 3.27.

m 10.12.

n 16.28.

o Jobe 21.13. Jer. 21.13.

p 5.9.

q 1 Kho. 2.29.

r 2 Sam. 17.8. Hos. 13.8.

s 27.3.

t 20.22. Mat. 5.39.

u Hlab. 35.12.

v 20.3. 25.8. 1 Thes. 4.11.

w 18.1.20.3.

x 24.24. Eks. 23.7. Isa. 5.23.

y 17.26. 18.5. Jobe 34.17. Hlab. 94.21.

z 23.23.

a 27.10. Jobe 6.14.

b 6.1.

c 6.1.

d 29.23.

e 17.25. 10.1.

f 15.13. 15.15.

g 15.13. 15.15.

h 12.25. Hlab. 22.15.

i 16.33. 21.14. Tshu. 7.9. Hlab. 79.12.

j 15.27. Micah 3.11. 7.3. Eks. 23.8.

k 14.6.

l Tshu. 2.14. Tshu. 8.1.

m Tshu. 2.14. Tshu. 8.1.

n 17.25. 10.1.

o 23.25.

p 17.26. 18.5. Jobe 34.17. Hlab. 94.21.

q 21.11.

r 10.19. Jak. 1.19.

s Jobe 13.5.

a 17.14.

b Jobe 5.12.

c 10.19. 13.16. Tshu. 10.3.

d 10.11.

e 20.5.

f Hlab. 78.2. Joha. 7.38. Hlab. 145.7.

g 24.23. Hlab. 82.2. Levi 19.15. Dute. 10.17.

h 17.15. Dute. 16.18.

i 19.29.

j 12.13. 13.3. 10.14. Hlab. 59.12. 64.8. 140.9. Tshu. 10.12.

k 26.22.

l 26.22.

m 28.24.

n 3.27. 22.24.

o Hlab. 61.3. 2 Sam. 22.3,51. Hlab. 18.2. 27.1.91.2. 144.2.

p 10.15.

q 25.11. Hlab. 73.7.

r 29.23.

s 15.33.

t Joha. 7.51.

u 15.13.

v 8.22.

w 17.8. Gen. 32.20. 1 Sam. 25.27. 1 Sam. 10.27.

x Mat. 7.5.

y Isa. 25.2.

z 12.14.

a 12.14.

b 21.23. 10.19. Mat. 12.37.

c 12.4. 19.14. 31.10-31.

d Gen. 2.18.

e 8.35.

f 19.14.

g Jak. 2.3.

h 11.15. Isa. 24.19.

i 11.24.

j 27.10.

a 28.6.

b 14.2. 20.7.

c 28.6.

d 21.5. 28.20. 29.20.

e 11.3.

f Hlab. 37.7.

g 14.20.

h 14.20.

i 19.9. 12.19. 21.28. Eks. 23.1.

j 19.9. 12.19. 21.28. Eks. 23.1.

k 6.19.

l 29.26.

m Jobe 11.19.

n 17.8.

o 27.10.

p Hlab. 38.11.

q 11.19.

r 8.22.

s 16.20.

t 19.9. 12.19. 21.28. Eks. 23.1.

u 19.9. 12.19. 21.28. Eks. 23.1.

v 6.19.

w 12.19.

x Tshu. 2.8. Micah 1.16. 2.9.

y 17.7. 26.1.

z 30.22. Tshu. 10.6,7.

a 14.29.

b 20.2. 16.14,15. 28.15.

c 14.35.

d Hos. 14.5. Jobe 29.19.

e 10.1.

f 21.9.

g 19.27.

h 2 Kor. 12.14.

i 18.22.

j 6.11.

k Jobe 4.13.

l 10.4. 20.4. 23.21. 20.13.

m 13.13. Luka 10.28. 11.28.

n 13.13. Luka 10.28. 11.28.

o 22.9. 28.27. Dute. 15.7,8,10. Tshu. 11.1. Mat. 10.42. 25.40. 2 Kor. 9.6-8. Heb. 6.10.

p Luka 6.38.

q 29.17. 13.24.

r Dute. 24.15. Hos. 4.8.

s 23.18. Hlab. 37.37.

t 16.1,9. 20.24. 21.30. Hlab. 33.10,11. Jobe 23.13. Isa. 14.26,27. Heb. 6.17.

u 16.1,9. 20.24. 21.30. Hlab. 33.10,11. Jobe 23.13. Isa. 14.26,27. Heb. 6.17.

v Isa. 46.10.

w 20.6.

x 10.16. 11.19.

y 15.31. Hlab. 25.13. Hlab. 59.15.

z 1 Tim. 4.8.

a 26.15. 15.19. 26.13.

b 6.11.

c 2 Kho. 21.13. 2 Lan. 35.13. Mat. 26.23. Mark. 14.20.

d 21.11. 20.30.

e 20.1. Hlab. 1.1.

f Dute. 13.11.

g Hlab. 141.5.

h 10.5.

i Jobe 15.16. Jobe 20.12,13.

j 20.1. Hlab. 1.1.

k 18.6.

l 10.13. 26.3.

a 23.20. 23.29-32. Gen. 9.21. Efe. 5.18.

b 19.25,28.

c Isa. 28.7. Hos. 4.11.

d 19.12.

e 8.36. Nani 16.38.

f 17.14.

g 17.14.

h 6.11.

i Hlab. 109.10.

j 19.15.

k 18.4.

l Eks. 2.16.

m 25.14. Mat. 6.2.

n Hlab. 12.1.

o 19.1. Hlab. 26.1,11. 2 Kor. 1.12.

p Hlab. 112.2.

q 20.26. 25.5. Hlab. 101.5.

r 20.26. 25.5. Hlab. 101.5.

s 1 Kho. 8.46. 2 Lan. 6.36. Jobe 14.4. Hlab. 51.5. Tshu. 7.20,28. Roma 3.9. 1 Joha. 1.8.

t Jobe 8.6. 11.4. 16.17. 33.9.

u 11.1. 16.2.

v Mat. 7.16.

w 25.12.

x 20.13. Eks. 4.11. Hlab. 94.9.

y 6.4. 31.15. Roma 12.11.

z 20.12.

a 12.11.

b 11.24.

c Jobe 28.18.

d Jobe 28.15-17,19.

e 6.1. 27.13.

f 6.1. 27.13.

g Jobe 22.6.

h 2.16.

i Lilo 3.16.

j 11.14.

k Luka 14.31.

l 24.6. Jobe 37.12.

m 11.13.

n 13.3.

o 30.11,17. Eks. 21.17.

p 13.9. 24.20.

q Jobe 18.5.

r 7.9.

s 13.11.

t 23.18. Hab. 2.6.

u 17.13. 24.29. Dute. 32.35. Roma 12.19. Mat. 5.39.

v Hlab. 27.14. 2 Sam. 16.12.

w 20.10.

x 19.21. Hlab. 37.23.

y Jobe 6.3.

z Tshu. 5.4,5.

a 20.8.

b Isa. 28.27.

c 1 Kor. 2.11.

d Zef. 1.12.

e 18.8.

f 3.3.

g 16.12. Hlab. 101.1.

h 16.31.

i Gen. 4.23. Isa. 53.5.

j 19.25.

k 18.8.

a Hlab. 1.3.

b Ezra 6.22.

c 24.12. 16.2. 12.15.

d 24.12. Luka 16.15. 1 Kor. 4.4.

e 24.12. 16.2. 12.15.

f 15.8. 1 Sam. 15.22.

g 6.17.

h Hlab. 101.5.

i 13.23.

j 10.4.

k 19.2.

l 11.24. 14.23. 22.16.

m 10.2.

n 13.11.

o Levi 26.36. Jobe 13.25. Isa. 41.2.

p 8.36.

q Jer. 30.23.

r 25.24. 21.19. 19.13. 27.15.

s 2 Lan. 26.15.

t 25.24. 21.19. 19.13. 27.15.

u Jobe 23.13. Jak. 4.5.

v 19.25.

w 17.26. 22.3. 27.12. Eks. 21.22.

x Neh. 8.13.

y Neh. 8.13.

z Hlab. 37.35,36.

a 22.12. 11.3.

b Mat. 18.30-34. Jak. 2.13.

c 17.8.

d 17.23. Hlab. 79.12.

e 10.29. 10.14.

f 10.29. Hlab. 94.4.

g 14.32. Hlab. 49.14.

h Jobe 26.5.

i 21.20. Hlab. 23.5.

j 11.8.

k Isa. 43.3.

l 21.9. Mat. 19.10.

m 22.4. Hlab. 112.3.

n 21.20. Hlab. 23.5.

o Mat. 25.4.

p Jobe 20.15,18.

q 15.9. Mat. 5.6.

r 8.35. 4.22.

s 24.5. 2 Sam. 5.6-9. Tshu. 7.19. 9.14-18.

t 18.21. Hlab. 141.3. Jak. 3.2.

u 22.5.

v 12.13.

w Hab. 2.5.

x 13.4.

y Luka 22.15.

z Hlab. 37.26. 112.5,9. Mat. 5.42. Efe. 4.28.

a 15.8. Hlab. 50.9.

b 12.19.

c 7.13.

d Hlab. 119.5.

e 19.21. Isa. 8.9,10. Jer. 9.23. Nah. 1.9. Mat. 15.13. Seb. 5.38,39.

f Hlab. 33.17. Isa. 31.1.

g Hlab. 3.8.

a Tshu. 7.1.

b 10.20.

c 29.13. Hlab. 85.10.

d Jobe 31.15.

e 14.31.

f 27.12. 14.16.

g 27.12. 14.16.

h 21.11.

i 21.20. Hlab. 112.3.

j 15.19. Jobe 5.5.

k 21.23. 24.12. 1 Joha. 5.18.

l Tshu. 12.1. Efe. 6.4.

m Jobe 4.8.

n Hos. 10.13.

o Hos. 10.13.

p Hlab. 125.3.

q 2 Kor. 9.6.

r 19.17. Luka 14.13,14.

s Gen. 21.9,10. Hlab. 101.5.

t 26.20.

u Hlab. 101.6.

v 14.35.

w 21.12. 11.3.

x 26.13.

y 2.16.

z 23.27.

a Tshu. 7.26.

b 13.24.

c 28.22. 21.5.

d 4.20. 5.1.

e 21.20. Hlab. 112.3.

f 24.32.

g 22.17.

h 23.15.

i 8.6. Tshu. 4.12.

j Hlab. 60.4.

k Zek. 7.10. Eks. 23.6.

l Jobe 5.4. Hlab. 94.5.

m Jobe 31.21. Hlab. 127.5.

n 23.11. Hlab. 12.5. 35.10. 68.5. 140.12. 1 Sam. 24.15.

o Mal. 3.8,9.

p 1.17. 18.9. 23.2. 24.8. 29.22. Gen. 37.19.

q 6.1.

r 6.1.

s Dute. 24.10 .

t 20.16.

u Dute. 19.14.

v 23.10.

w 29.20. 26.12.

x Isa. 16.5. Ezra 7.6.

y 25.6. 1 Kho. 10.8.

a 22.24.

b 23.7. 6.30. 10.3. Tshu. 6.7.

c 23.6.

d 23.6.

e Gen. 27.4,7,9,14,17,31.

f 15.27. 28.20. Mat. 6.19. 1 Tim. 6.9,10. Heb. 13.5.

g 2.3. 3.5.

h 23.4.

i Hlab. 141.4.

j 22.9. 28.22. Dute. 15.9. Mat. 6.23.

k 23.6.

l Gen. 27.4,7,9,14,17,31.

m 23.6.

n 23.7. 6.30. 10.3. Tshu. 6.7.

o Hlab. 12.2.

p 25.16.

q 9.8.

r 9.8.

s 22.28.

t Jobe 19.25.

u 22.23. Jobe 31.21,22.

v 23.13. 15.10.

w 13.24.

x 23.13. 15.10.

y 19.18.

z 1 Cor 5.5.

a 23.24,25. 10.1.

b 22.19.

c Hlab. 7.9. 73.21.

d 23.31. 8.6. Hlab. 17.2.

e 24.1. Hlab. 37.1.

f 28.14.

g 11.24. 24.14. Luka 16.25.

h 23.32. 19.20. 20.21. Hlab. 37.37. Tshu. 12.14.

i 11.24. 24.14. Luka 16.25.

j Hlab. 9.18.

k 6.6.

l 9.6.

m 4.23.

n 20.1. 29,30. Isa. 5.11,22. Mat. 24.49. Luka 21.34. Roma 13.13.

o Dute. 21.20.

p Dute. 21.20.

q 28.7.

r Dute. 21.20.

s Dute. 21.20.

t 28.7.

u 6.11.

v 30.17. 1.8.

w 8.22. 4.5,7. 18.15. Mat. 13.44.

x 23.15,25. 10.1.

y 17.25.

z 22.14.

a 2.16.

b Hlab. 55.23.

c 7.12. Tshu. 7.26.

d 23.21.

e 23.35.

f Gen. 49.12.

g 23.21.

h Isa. 5.11. Hlab. 127.2.

i 9.2,5. Isa. 65.11. Hlab. 75.8.

j 23.16.

k 23.18.

l Nani 21.9. Jobe 20.16.

m Isa. 11.8. 59.5. Jer. 8.17.

n 2.16.

o 2.12.

p 1 Kho. 9.28. 10.22.

q 5.3. 23.29. 27.22.

r Eks. 18.4.

s 5.3. 23.29. 27.22.

t 26.9. Efe. 4.19.

u Isa. 56.12.

a 24.19. 23.17. Hlab. 37.1.

b 1.15.

c Isa. 59.13.

d Hlab. 10.7.

e 9.1. Nani 21.27.

f 9.1. Nani 21.27.

g 21.22.

h 20.18.

i 11.14.

j 1.20.

k 14.6. Hlab. 10.5. Jobe 28.18.

l Hlab. 127.5.

m Roma 1.30.

n 22.24.

o 21.27.

1 mancinyane: Heb. angumcingo.

p Hlab. 82.4.

q 25.26.

r Isa. 53.8.

s 21.2. 16.2.

t 22.5.

u Hlab. 62.12.

v Hlab. 19.10. 119.103.

w Hlab. 19.10. 119.103.

x Hlab. 19.10. 119.103.

y 23.18.

z 23.18.

a Hlab. 10.9,10.

b Hlab. 37.24.

c Jobe 5.19. Hlab. 79.12.

d 14.32.

e 24.17.

f 17.5. Hlab. 35.15,19.

g 24.17.

h Hlab. 37.1.

i 24.1.

j 23.18.

k 13.9. Jobe 18.5.

l 1 Pet. 2.17.

m Jobe 30.24.

n 24.21.

o 28.21. 18.5. Dute. 1.17. 16.19. Mat. 22.16. Joha. 7.24.

p 17.15.

q 11.26.

r 8.9.

s Luka 14.28.

t 25.18.

u 20.22.

v Jobe 5.3.

w 6.32.

x 15.19. Jobe 30.7.

y Isa. 5.5.

z Jobe 5.3.

a 24.33,34. 6.10,11. Tshu. 4.5.

a 1.1. 10.1.

b 2 Kho. 19.2.

c Dute. 29.29. Roma 11.33.

d 25.27. Jobe 29.16.

e Isa. 27.8.

f 26.23. Hez. 22.18. 2 Tim. 2.21.

g 20.8.

h 16.12.

i 22.29.

j Luka 14.8-10.

k 2 Sam. 14.24,28.

l 17.14. Mat. 5.25. Luka 12.58.

m Mat. 18.15.

n 14.34.

o 15.23.

p Jow. 1.12.

q 18.11. Hlab. 73.7. Hez. 8.12. Levi 26.1.

r Gen. 24.22.

s Jobe 28.16.

t 1.9.

u 20.12.15.31.

v 13.17.

w 20.6.

x Juda 12.

y 15.1. 16.14. Gen. 32.4. 1 Sam. 25.24. Tshu. 10.4.

z 14.29.

a 6.7.

b 27.7. 25.27. Eks. 3.8. Hlu. 14.8. 1 Sam. 14.25.

c 23.8.

d 24.28. Eks. 20.16.

e Hlab. 57.4.

f Hlab. 45.5.

g Jobe 12.5.

h Dan. 6.18.

i Isa. 61.10.

j Jer. 2.22.

k Eks. 23.4,5. 2 Kho. 6.22. 2 Lan. 28.15. Mat. 5.44. Roma 12.20.

l 6.27.

m 26.21.

n Hlab. 101.5.

o 21.9.

p 21.9.

q 15.30.

r Hlab. 143.6.

s 24.11.

t Hez. 32.2. 34.18,19.

u 25.16.

v 3.3,5. 26.1,8. Tshu. 10.1.

w 25.2.

x 16.32.

y 2 Lan. 32.5.

a 1 Sam. 12.17.

b 26.8. 19.10.

c 17.7.

d 27.8. Hlab. 84.3.

e 27.8. Hlab. 84.3.

f 30.10. Nani 23.8. Dute. 23.5. 2 Sam. 16.12.

g Hlab. 32.9.

h 19.29.

i 2 Sam. 16.11. 2 Kho. 18.36.

j Mat. 16.1-4. 21.24-27. 23.16-22,25,26.

k 13.2. Jobe 15.16.

l 1.1.

m 26.8. 19.10.

n 23.35.

o 1.1.

p 25.23.

q 2 Pet. 2.22.

r Eks. 8.15.

s 22.29. 29.20. 12.15.

t 29.20.

u 22.13.

v Jobe 10.16.

w 19.24.

x 26.5.

y 26.25. 6.16.

z 27.11.

a 11.22.

b 14.10. 20.19. 24.21.

c 22.10.

d Isa. 44.12. 54.16.

e 25.22. Hlab. 140.10.

f 15.18. 29.22.

g 18.8.

h Hlab. 7.13.

i Eks. 26.32.

j 25.4.

k Gen. 42.7. 1 Kho. 14.5,6.

l Hlab. 28.3.

m 26.25. 6.16.

n Hlab. 98.2.

o Jobe 30.28.

p 28.10. Hlab. 7.15.

q Hlab. 7.16.

a Jak. 4.13,14.

b Jak. 4.13,14.

c 2 Kor. 10.12. 12.11.

d 12.16. 17.12.

e 28.23.

f Hlab. 141.5.

g 28.23.

h 25.16.

i Jobe 6.7.

j 26.2.

k Hlab. 23.5.

l Hlab. 10.3.

m 1 Kho. 12.6-8. 2 Lan. 10.6,7.

n 18.24. 17.17. 19.7.

o 10.1.

p 6.6.

q 26.16.

r Hlab. 119.42.

s 22.3.

t 1.4.

u 20.16.

v 19.13.

w Mat. 26.73.

x 1 Kor. 9.7.

y 15.11. Jobe 26.6.

z 1.12. 30.15,16. Hab. 2.5.

a Tshu. 1.8.4.8.

b 17.3.

c Luka 6.26.

d 12.8.

e 23.35. Isa. 1.5.

f Hlu. 15.19.

g 2 Sam. 17.19.

h Hlab. 104.14.

i Gen. 1.11.

j Hlab. 104.14.

k 1 Tim. 6.8.

l 1 Tim. 6.8.

a Levi 26.17.

b 1 Kho. 16.8-28. 2 Kho. 15.8-15.

c Gen. 40.13. 41.13. Dan. 11.7,20,21,38.

d 28.11,15. 2 Sam. 3.1.

e Jer. 46.15.

f Roma 1.32.

g Dute. 2.9,24. Jer. 50.24. Dan. 11.10,25. 1 Kho. 18.18,21.

h Hlab. 92.6.

i Hlab. 119.100. Joha. 7.17. 1 Kor. 2.15. Jak. 1.5. 1 Joha. 2.20,27.

j 19.1.

k 19.1.

l 28.18.

m 28.18.

n 29.3.

o 25.8.

p Eks. 22.25.

q 13.22.

r 14.31.

s 15.8. Hlab. 109.7. Joha. 9.31.

t 26.27. Hlab. 7.15.

u Mat. 6.33.

v Jobe 13.9.

w 11.10.

x 28.28. 29.2. Tshu. 10.5,6.

y 28.28.

z Jobe 31.33. 1 Joha. 1.10. Jer. 2.35.

a Hlab. 32.5.

b Hlab. 32.5.

c Josh. 7.19.

d 23.17. Isa. 66.2,5. Roma 11.20.

e Hlab. 16.8.

f Hlab. 95.8.

g Hlab. 119.100. Joha. 7.17. 1 Kor. 2.15. Jak. 1.5. 1 Joha. 2.20,27.

h 19.12. 20.2. 1 Pet. 5.8.

i 29.2. Isa. 33.4. Jow. 2.9.

j 6.32.

k Isa. 33.15.

l Isa. 33.15.

m Gen. 9.6.

n 10.25. 3.23.

o 28.6.

p 28.6.

q 12.11.

r 11.19.

s 28.22. 20.21. 23.4. 13.11.

t 18.5.

u 6.26. Hez. 13.19. Joha. 13.26.

v 28.20.

w 20.21. Hlab. 30.7.

x 23.6. Dute. 15.9.

y 22.16.

z 27.5,6.

a 29.5.

b 18.9.

c 18.9.

d 13.10.

e Hlab. 101.5.

f 15.18.

g 11.25. 1 Tim. 6.6.

h Jer. 17.9.

i 19.17.

j 11.24.

k 29.7. Isa. 1.15.

l 28.12.

m Jobe 24.4.

a 1.24-27. 1 Sam. 2.25.

b Dute. 9.6.

c 6.15.

d 28.12. Esta 8.15.

e 28.12,15. Esta 3.15.

f 28.7. 10.1.

g 5.9,10. 6.26.

h 28.7.

i Luka 15.13,30.

j 29.14. 1 Kho. 15.4. 2 Lan. 9.8.

k 28.23.

l Hlab. 9.15.

m Eks. 15.9,10.

n Eks. 15.1,21.

o Hlab. 35.27.

p Jobe 29.16. Jobe 31.13.

q 28.27.

r 11.11.

s Isa. 59.4.

t Mat. 11.17.

u Jobe 36.16. Tshu. 4.6.

v 1 Joha. 3.12.

w 12.16. 14.33.

x Hlab. 65.7.

y 22.2. Hlab. 85.10.

z Jobe 25.3. Mat. 5.45.

a Hlab. 72.4.

b 29.4. 16.12.

c 29.17. 13.24.

d Isa. 16.2. 27.10.

e 10.5.

f 10.1.

g 58.10. Hlab. 37.36.

h Hlab. 37.34.

i 29.17. 13.24.

j 19.18.

k 10.1.

l Hlab. 74.9.

m Luka 11.28.

n 11.11.

o 22.29. 26.12.

p 26.12.

q 29.19. Isa. 2.6.

r 15.18. 26.21.

s 22.24.

t 11.2. 15.33. 16.18. 17.19. 18.12. 2 Sam. 22.28. Jobe 22.29. Dan. 4.37. Mat. 23.12. Jak. 4.6.

u 16.19. Hlab. 34.18.

v 8.36.

w 30.9. Levi 5.1. Hlu. 17.2.

x Mat. 26.73.

y Luka 12.4. Gen. 12.12. 20.2,11.26.7. Joha. 12.43.

z Hlab. 25.2.

a 19.6.

b 16.33.

c 2 Kor. 6.14.

a 10.1.

b 31.1. Isa. 13.1. 14.28. 2 Kho. 9.25.

c Hlab. 73.22.

d Hlab. 49.10. Tshu. 4.13.

e Hlab. 73.22.

f 9.10.

g Joha. 3.13.

h Jobe 38.4-7. Hlab. 104.3,5,6. Isa. 40.12-15.

i Jobe 26.8.

j Hlab. 22.27.

k Isam. 19.12.

l Jobe 38.5.

m Hlab. 119.50.

n Hlab. 18.30.

o Hlab. 18.30.

p Hlab. 84.11.

q Dute. 4.2.

r Jobe 41.9.

s Gen. 45.28.

t 30.22. Dute. 8.14. Dute. 31.20. 32.15. Neh. 9.25,26.

u 29.24.

v 26.2. Tshu. 7.21.

w Hez. 22.4.

x 30.17. Eks. 21.17.

y 16.2.

z Hlab. 131.1. Hlab. 101.5.

a Hlab. 57.4.

b Jobe 29.17.

c Hlab. 14.4.

d 30.18,21,29. 6.16.

e 30.18,21,29. 6.16.

f 27.20.

g Gen. 30.1.

h 30.11. Gen. 9.22.

i 23.22.

j Gen. 49.10.

k 1 Kho. 17.4.

l Nani 16.14.

m 30.18,21,29. 6.16.

n Jobe 42.3.

o 30.18,21,29. 6.16.

p 30.18,21,29. 6.16.

q Jow. 2.10. Amos 8. 8.

r 30.18,21,29. 6.16.

s 19.10. Tshu. 10.7.

t 30.9.

u Dute. 21.15,17.

v Isa. 54.1. 62.4.

w 6.6.

x 6.8.

y Hlab. 104.18.

z Levi 11.5.

a Hlab. 104.18.

b 6.7.

c Jow. 2.25.

d 30.15.

e 30.15.

f Isa. 30.6.

g Jobe 39.22.

h Gen. 11.6.

i Jobe 40.4. Hlu. 18.19.

a 31.4. 10.1. Nani 3.24.

b 30.1.

c Hlab. 2.12.

d Hlab. 2.12.

e Isa. 49.15.

f 1 Sam. 1.11.

g Hlab. 2.12.

h 5.9.

i 7.26. Dute. 17.17. 1 Kho. 11.1.

j Tshu. 10.17.

k 31.4. 10.1. Nani 3.24.

l Hos. 4.11.

m 8.15. Hlu. 5.3.

n Hlab. 104.15.

o Jobe 29.13.

p Jobe 29.12,15,16. Isa. 1.17.

q Levi 19.15. Dute. 1.16.

r Jobe 29.12,15,16. Isa. 1.17.

s Jer. 22.16.

t 31.20. Hlab. 86.1.

u 20.6.

v 12.4. 18.22. Ruthe 3.11.

w Jobe 28.18.

x 31.21,22,24.

y 20.13.

z Luka 12.42. Hlab. 111.5.

a 30.8.

b Luka 14.18.

c 1 Kho. 18.46.

d 31.17.

e 13.9.

f 2 Sam. 3.29.

g 31.9.

h Roma 12.13.

i 31.9.

j 2 Sam. 1.24.

k 7.16.

l Gen. 41.42. Isam. 19.8,14.

m Hlu. 8.26.

n 12.4.

o Ruthe 3.11. 4.1,2.

p Ruthe 3.11. 4.1,2.

q Hlu. 14.12.

r Jobe 41.6.

s 31.17.

t 8.30,31.

u 12.4. 31.10.

v 11.16.

a 1.2,12. 7.27. 12.8,9,10. 1 Kho. 8.1. 2 Lan. 5.2.

b 1.12.

c 12.8. Eks. 40.10.

d 1.2,12. 7.27. 12.8,9,10. 1 Kho. 8.1. 2 Lan. 5.2.

e 12.8. Eks. 40.10.

f Roma 8.20.

g 1.14. Jobe 7.16. Hlab. 39.5,6,11. 62.9. 144.4.

h 3.9. 5.16. 2.11,13. 5.9. 7.12. 10.10,11.

i 2.22.

j Hlab. 119.90. Hlab. 104.5.

1 tshetshela: Heb. phefuzelela.

k Hlab. 19.5,6.

l 11.5.

m Dute. 33.23.

n Jobe 38.10. Hlab. 104.8-10.

o Jobe 36.27,28.

p 4.8. Zaga 27.20.

q 3.15. 2.12.

r 2.12,16. 3.15. 4.2. 6.10. 9.6,7.

s 2.16.

t 1.2,12. 7.27. 12.8,9,10. 1 Kho. 8.1. 2 Lan. 5.2.

u 1.1. 2.7,9.

v 1.17.

w 1 Kho. 4.33.

x 3.10.

y 2.23,26. 3.10. 4.8. 5.3,14. 8.16.

z 1.14. Jobe 7.16. Hlab. 39.5,6,11. 62.9. 144.4.

a 2.11,17,26. 4.4. 6.9. 1.17. 2.22. 4.16.

b 2.11,17,26. 4.4. 6.9. 1.17. 2.22. 4.16.

c 7.13.

d 2.9. 1 Kho. 3.12,13. 4.30. 10.7,23.

e 2.9. 1 Kho. 3.12,13. 4.30. 10.7,23.

f 1.12. 2.3,12. 7.23,25. 1 Thes. 5.21.

g 2.12. 7.25. 9.3. 10.13.

h 2.3.

i 1.14.

j 12.12.

k 2.23.

l 2.23.

a 3.13. 5.18. 6.6. 9.9. 2.24. Hlab. 34.12.

b 7.6. Zaga 14.13.

c Hlab. 102.8.

1 ukuthokozisa: Heb. ukudonsa.

d 1.17.

e 2.9.

f 2.12,13. 7.25. 10.1,13. 1.17.

g 1 Kho. 7.1-12.

h Neh. 2.8.

2 labazalelwe: Heb. abantwana.

i Zaga 8.22.

j 1 Kho. 4.23.

k 1.12.

l 1 Kho. 9.28. 10.10,14,21.

m Eks. 19.5.

n 1 Kho. 4.21. 10.15.

o 5.8. 1 Kho. 20.14. Lilo 1.1. Hez. 19.8.

p 2 Sam. 19.35. 2 Lan. 35.25.

3 izinto zokuhlabelela zemihlobo yonke: Heb. into yokuhlabelela lezinto zokuhlabelela.

q Zaga 19.10.

r 1.16. 1 Lan. 29.25.

s 1.12.

t 2.3.

u Nani 11.17.

v 3.22. 5.18. 9.9.

w 1.14.

x 1.3.

y 7.25. 1.17.

z 2.3.

a 2.18.

b 1.9.

c 1.10.

4 ingcono: Heb. ilobuhle obukhulu.

d 2.3.

e 1.3.

f 8.1. Zaga 17.24.

g Hlab. 49.10.

h 3.19. 9.2,3,11. 2.15.

i 3.19. 9.2,3,11. 2.15.

j 6.8,11. 7.11,16. 12.9,12. Esta 6.6.

k 1.11.

l 1.10.

m Hlab. 49.10.

n 1.14.

o Hlab. 39.6.

p 2.12.

q Hlab. 39.6.

r 7.25.

s 4.4. 5.11. 11.6.

t 1.3. 3.9.

u 1.14.

v Jobe 14.1.

w 1.18.

x 1.13.

y 1.18.

z 3.12,13,22. 5.18. 8.15. 9.7,11. Luka 12.19. 1 Kor. 15.32. 1 Tim. 6.17.

a 2.1.

b 3.13.

c Jobe 32.8.

d 1.13.

e Hlab. 39.6.

f Zaga 13.22.

g 1.14.

a 3.17. 8.6.

b 3.17. 5.4,8. 8.6. 12.1,10.

c 3.20. Heb. 9.27.

d Zef. 2.4.

e Neh. 8.9.

f 2 Kho. 3.25.

g Jow. 2.16. 1 Kor. 7.5.

h Gen. 44.13.

i Amos 5.13.

j 1.3. 2.22.

k 1.13.

l Gen. 3.17-19.

m 1.13.

n Gen. 1.31.

o Zaga 15.23.

p 9.1.

q 8.17. Jobe 5.9.

r 3.22.

s Hlab. 34.14. 37.3.

t 2.24.

u 2.1.

v 5.19. 2.24. 9.9.

w Jak. 1.17.

x 1.9.

y 1.10.

z 1.10.

a 12.14.

b 5.8. 4.1.

c 12.14.

d 3.1.

e Mat. 16.27.

f 7.14. 8.2. Dan. 2.30.

g 9.1. Hez. 20.38. Dan. 11.35.

h Hlab. 49.12,20. 73.22.

i 2.16.

j 2.14.

k Gen. 3.19.

l 12.7.

m 3.12. 2.24.

n 2.10.

o 6.12. 8.7. 10.14.

a 3.16. 4.7.

b 5.8. 7.7.

c Lilo 1.2.

d Lilo 1.2.

e Jobe 3.11-22.

f 1.10.

g 4.3.

h Jobe 3.11-22.

i 5.3.

j 4.3.

k Zaga 13.8.

l 1.14.

m Zaga 6.10. 24.33.

n Isa. 9.20.

o Zaga 15.16.

p 6.5. 9.17. Zaga 29.9.

q 1.14.

r 4.1. 9.11.

s Zaga 27.20. 1 Joha. 2.16.

t Eks. 18.4.

u Hlab. 39.6.

v 1.13.

w 10.16.

x 1 Kho. 1.1.

y 6.10. Jobe 14.20.

z Zaga 22.20.

a 9.15,16. Dute. 8.9.

b 1 Kho. 11.26. 12.2.

c Zaga 30.2.

d 12.12. Hlab. 19.11.

e Gen. 41.14.

f Hlu. 16.21,25.

g 1 Kho. 11.11,12. 12.19.

h 1 Kho. 12.20.

i 1 Kho. 13.33,34.

j 1.14.

a 5.7. Eks. 3.5. 30.18-20. Isa. 1.12.

b Gen. 28.17.

c 1 Sam. 15.22. Zaga 15.8.

d 7.9.

e Mat. 6.7.

f 8.16. 1.13.

g Jobe 11.2. Zaga 10.19.

h Nani 30.2.

i Hlab. 50.14. Zaga 20.23.

j 3.1.

k Gen. 3.10-12.

l 8.5. 1 Kor. 11.10. Mal. 2.7. Eks. 14.19. Nani 15.25,26.

m 5.1. Levi 4.2.

n 12.13.

o 3.16. 4.1.

p Hez. 18.18.

q Hez. 18.18.

r 2.8.

s Hlab. 12.5.

t 1.3.

u Hlab. 37.16.

v 2.21.

w 5.13. 7.12. 8.8. Zaga 3.27.

x 6.1.

y 5.16.

z 5.13. 7.12. 8.8. Zaga 3.27.

a 1.13.

b Jobe 1.21. Hlab. 49.17.

c 5.16.

d 1.3.

e Zaga 11.29.

f Hlab. 127.2.

g 2.24.

h 2.1.

i 2.10.

j 6.2. Jobe 1.21.

k 2 Lan. 1.11.

l 3.13.

a 5.13.

b 5.19.

c 1 Kho. 3.13.

d 1 Kho. 3.13.

e 2 Lan. 1.11.

f 1 Kho. 3.13.

g 5.19.

h Gen. 47.8.

i 6.6.

j Isa. 14.20. Jer. 22.19. 2 Kho. 9.35.

k 4.3. Jobe 3.16. Hlab. 58.8.

l 6.10.

m 4.6.

n Esta 7.4.

o 6.6.

p 2.1.

q Zaga 16.26.

r Zaga 23.2.

s 2.15.

1 ukuzulazula: Heb. ukuhamba.

t 11.9. Dute. 28.34,67. Isa. 11.3.

u 1.14.

v 1.10.

w 6.10.

x Jobe 9.32. Isa. 45.9. Jer. 49.19. Hez. 22.14. 1 Kor. 10.22.

y 4.12.

z 2.15.

a Jobe 14.2.

b 8.7.

c 3.22.

a Zaga 22.1.

b 12.7.

c 7.21. Neh. 2.12. Hlab. 90.12.

d 1.18. 2.23. 11.10. Zaga 17.25. Zaga 14.13.

e 2 Kor. 7.10.

f Hlu. 18.20. Hlu. 19.6.

g Hlab. 141.5. Zaga 13.18. 15.31,32.

h Hlab. 58.9. 118.12.

i 2.2.

j 4.1.

k Jobe 12.17.

l Eks. 23.8. Zaga 17.23.

m Mat. 10.22.

n Zaga 14.29. Jobe 6.11.

o 5.2. 8.3.

p Zaga 14.29. Jobe 6.11.

q Zaga 14.33.

r 2.15.

s 11.7.

t 1.3.

u Zaga 3.18.

v 5.11.

w 1.15. 12.9. Dan. 4.36.

x 1.15. 12.9. Dan. 4.36.

y Hlab. 146.9. Jobe 19.6.

z Dute. 28.47.

a 3.18.

b 8.14.

c 8.12,13. Jobe 6.11.

d 2.15.

e Zaga 10.27.

f 7.16.

g 7.17.

h 11.6.

i 9.16,18. Zaga 21.22. 24.5. Zaga 8.14.

j 8.8. 10.5. Gen. 42.6.

k 7.28. 1 Kho. 8.46. 2 Lan. 6.36. Zaga 20.9.

l 7.28. 1 Kho. 8.46. 2 Lan. 6.36. Zaga 20.9.

m Gal. 6.1.

n Zaga 30.10.

o Gal. 6.1.

p Roma 1.22.

q Roma 11.33.

r Jobe 28.12,20.

s 1.17.

t 7.27. 9.10. 7.29. 2.12.

u Zaga 5.4.

v Zaga 12.12. Zaga 23.28.

w Zaga 22.14.

x 1.1.

y 7.20.

z Jobe 33.23.

a 7.25. 1 Kho. 11.3.

b Gen. 1.27.

c Gen. 3.6,7.

d 2Chr 26.15.

a Zaga 4.8,9. 17.24.

b Hlab. 19.8. Seb. 6.15.

c 3.18.

d Eks. 22.11. 2 Sam. 21.7. 1 Kho. 2.43. 1 Lan. 29.24. Roma 13.5.

e 7.9.

f 10.4.

g 1 Lan. 20.4. Hlab. 1.1.

h 8.8.

i Jobe 9.12. Jobe 34.18.

j 12.14.

k 3.1.

l 12.14.

m Zaga 24.22.

n 6.12. 10.14. 9.12. 3.22.

o 7.19.

p Jobe 14.5.

q 8.8.

r Dute. 20.5-8.

s 5.11.

t Esta 4.16.

u Mat. 24.15. Neh. 11.1.

v 9.5. Zaga 10.7.

w Hlab. 10.6. 50.21. Isa. 26.10. Roma 2.4,5. 2 Pet. 3.9.

x Esta 7.5. Seb. 5.3.

y Isa. 65.20.

z 8.12. 7.15.

a Dute. 4.40. 12.25. Isa. 3.10.

b Dute. 4.40. 12.25. Isa. 3.10.

c Hlab. 37.10,11,18,19. Zaga 1.32.33. Mat. 25.34,41.

d Hlab. 37.10,11,18,19. Zaga 1.32.33. Mat. 25.34,41.

e Isa. 3.11.

f Jobe 14.2.

g 7.15. 9.1-3. Hlab. 73.14.

h Jobe 21.7.

i 2.24.

j Gen. 29.34.

k 5.3.

l 3.11. Jobe 5.9.

m Hlab. 73.16.

a 3.18.

b 8.14.

c Heb. 12.5-7.

d Jobe 9.22. 21.7-18. Hlab. 73.3,12,13. Mal. 3.14,15.

e 2.14.

f Zek. 5.3. Mal. 3.5.

g 2.14.

h 1.17.

i Jobe 14.21. Isa. 63.16.

j 8.10. Hlab. 31.12. Isa. 26.14. Hlab. 88.5,12. Jobe 7.8-10.

k 1.10.

l 2.24. 1 Sam. 1.18.

m 9.11. 11.9.

n 1.10.

o Isam. 3.4.

p Hlab. 23.5.

q 3.13.

r 2.10. 2.24.

s Hlu. 9.33.

t Roma 12.11.

u 7.25.

v 4.1,7. 9.7-10.

w Amos 2.14,15.

x 2 Lan. 20.15. Jer. 9.23.

y Zaga 13.15.

z 1 Kho. 5.4.

a 2.14.

b 8.7.

c Zaga 12.12.

d Zaga 7.23.

e Zaga 29.6. Luka 21.35.

f Luka 19.43.

g Zaga 12.12.

h 4.13.

i 2 Sam. 20.22.

j 4.13.

k 7.19.

l Mark. 6.2,3.

m 4.13.

n 4.6.

o 7.19.

p Josh. 7.1,11,12.

a Hlab. 145.7.

b Eks. 30.25.

c 2.3.

d Zaga 18.2.

e 8.3.

f Zaga 14.30. 15.4. Jer. 8.15. Zaga 4.22.

g Zaga 25.15.

h 5.6.

i 7.19.

j Zaga 28.12. 29.2.

k Zaga 19.10.

l Esta 6.8. Jer. 17.25. Hez. 23.12.

m Hlab. 7.15.

n Isa. 5.5.

o Amos 5.19.

p Dute. 27.17. 2 Kho. 3.25.

q Dute. 20.19.

r Jer. 31.29,30. Hez. 18.2.

s Hez. 21.21.

t 1.3.

u 11.6.

v Isa. 3.3. 26.16. Jer. 8.17. Hlab. 58.5.

w 1.3.

x Zaga 10.32.

y Zaga 18.7.

z 2.3.

a 1.17.

b Zaga 15.2.

c 3.22.

d 8.7.

e 4.10.

f Isa. 3.4,5,12.

g 2 Lan. 13.7.

h Isa. 5.11.

i Zaga 31.4.

j Jobe 24.24. Hlab. 106.43.

k Hlab. 119.28.

l Jer. 31.12.

m 7.12.

n Eks. 22.28.

o Luka 12.3.

p Zaga 1.17.

a Isa. 32.20.

b Zaga 19.17.

c 1 Tim. 6.18,19. Mat. 5.42.

d Zaga 6.16.

e Efe. 5.16.

f Dute. 33.23.

g Gal. 6.9,10.

h 1.6. Joha. 3.8.

i Jobe 10.8. Hlab. 139.13-16.

j 7.18.

k Isa. 65.25. Ezra 3.9.

l 7.11.

m 12.1.

n Luka 12.19.

o 12.1.

p Jobe 31.7.

q 6.9.

r 9.7.

s 12.14.

t 2 Kor. 7.1. 2 Tim. 2.22.

a Zaga 22.6. Lilo 3.27.

b 11.9.

c 12.1,2.

d 11.8.

e 2 Sam. 19.35.

f 3.1.

g 12.1,2.

h Gen. 1.3. Gen. 1.16.

i Esta 5.9. Dan. 5.19.6.26. Hab. 2.7.

j Gen. 27.1. 48.10. 1 Sam. 3.2.

k Hlab. 141.3.

l 12.5. Zaga 7.8.

m Jer. 25.10. Isam. 18.22.

n Isa. 2.9,11,17. 5.15.

o 2 Sam. 19.35.

p Isa. 2.9,11,17. 5.15.

q Nani 13.33.

r Jobe 17.13.

s Hlab. 143.3.

t Jer. 9.17.

u 12.5. Zaga 7.8.

v 12.1,2.

w Zek. 4.2,3.

x 7.1. Gen. 2.7. 3.19. Jobe 34.15. Hlab. 90.3. 103.14.

y 3.21.

z Gen. 2.7. Nani 16.22. Jobe 34.14.

a 1.2.

b 1.1.

c 2.15. Esta 6.6.

d 1.1.

e 7.13.

f 1 Kho. 4.32. Zaga 1.1.

g 1.1.

h Ezra 9. 8.

i Hlu. 4.21.

j 1 Lan. 26.15.

k Hez. 34.23. Joha. 10.16.

l 2.15. Esta 6.6.

m 4.13.

n 1 Kho. 4.33.

o 1.18.

p 5.7. Dute. 6.2. Zaga 1.7.

q 3.15,17. 11.9. Jobe 19.29. Hlab. 58.11. Roma 2.16. Zaga 23.18.

r 8.5,6.

a 1 Kho. 4.32.

b Eks. 40.10. Tshu. 1.2. 12.8.

c Zaga 27.6.

d 4.10.

e 4.10. Tshu. 7.1.

f Joha. 6.44.

g Hlab. 119.32. Fil. 3.12-14.

h 1.12. 3.9,11. 7.5. 8.11,12. 2.4. Hlab. 45.14,15.

i Hlab. 105.30.

j Hlab. 45.15. Hlab. 14.7. 48.11.

k 4.10.

l 2.14. 4.3. 6.4.

m 2.7. 3.5,10. 5.8,16. 8.4. Luka 23.28.

n Hlab. 120.5.

o Isa. 60.7.

p Jobe 20.9.

q 8.11,12. Jobe 27.18. Zaga 27.18.

r 1 Kor. 9.27.

s 3.1-4.

1 phumuza: Heb. lalisa.

t Jer. 33.12. Isa. 13.20. Isa. 4.6.

2 ozulayo: kumbe, ozimbozileyo.

u 8.13. Joha. 10.5.

v 5.9. 6.1. Luka 1.42.

w 2 Lan. 1.16,17.

x 1.15.

y 5.13. Hez. 16.11-13.

z 1.10. Eks. 28.17-20.

a 1.10. Eks. 28.17-20.

b 1.4.

c 4.13,14. Mark. 14.3. Joha. 12.3.

d Joha. 19.39.

e 7.7,8.

f 1 Sam. 23.29.

g 4.1.

h 4.1.

i 5.12. 2.14.

j 2 Lan. 3.7.

k 7.13.

l 1 Kho. 5.8.

m 1 Kho. 5.8.

a Isa. 35.1.

b Josh. 12.18.

c 2.16. 4.5. 5.13. 6.2,3. 7.2. 2 Lan. 4.5. Hos. 14.5. Hlab. 45.

d 2.16. 4.5. 5.13. 6.2,3. 7.2. 2 Lan. 4.5. Hos. 14.5. Hlab. 45.

e 1.15.

f Zaga 25.11.

g Isa. 25.4. 32.2.

h Isam. 22.2.

i 1.4.

j Gen. 27.37.

k 2 Sam. 6.19. 1 Lan. 16.3. Hos. 3.1.

l Zaga 25.11.

m 5.8.

n 8.3. Dute. 33.27.

o 8.3. Dute. 33.27.

p 3.5. 8.4. 5.8,9.

q 1.5.

r 2.9,17.

s Zaga 6.5.

t 2.9,17.

u Zaga 5.19.

v Isa. 52.7.

w 2.7,17. 8.14. 2 Sam. 22.34.

x 2.7,17. 8.14. 2 Sam. 22.34.

y 4.5. 7.3.

1 zibonakalisa: Heb. hluma.

z Isa. 14.16.

a Hlu. 18.14.

b 2.13.

c 1.15.

d Hlab. 74.19. Jer. 8.7.

e 2.15. 7.12.

f Tshu. 7.1.

g 2.10.

h 5.2. 6.9. 1.15. Mat. 10.16.

i Jer. 48.28.

j Jer. 49.16. Obad. 3.

k Hez. 38.20.

l 8.13.

m 1.5.

n Hez. 13.4. Luka 13.32.

o 2.15. 7.12.

p 6.3. 7.10.

q 2.1. 4.5. 6.3.

r 4.6.

s 8.14. 2.9.

t 2 Sam. 2.29.

a 3.8. Hlab. 92.2. Isa. 26.9.

b 1.7.

c 5.6. Joha. 7.34.

d Zaga 7.8.

e Jer. 5.1.

f 1.7.

g 5.6. Joha. 7.34.

h 5.7. Jer. 6.17.

i Eks. 18.4.

j 1.7.

k 1.7.

l Jobe 27.6.

m Jobe 27.6.

n 8.2.

o Hos. 2.5.

p 2.7.

q 1.5.

r 8.5. 6.10. Isa. 60.8.

s Jer. 2.2. Seb. 7.38.

t Jow. 2.30. Eks. 13.21.

u 4.6. Joha. 19.39.

v 1 Kho. 10.15.

w 6.8. 2 Sam. 23.8.

x Hlab. 45.3.

y Hlab. 91.5.

z 3.8. Hlab. 92.2. Isa. 26.9.

a 1.5.

b Isa. 3.16,17. 4.4.

c Isa. 62.5.

d Isa. 62.5.

a 1.15. 4.7.

b 4.3. 6.7.

c 4.3. 6.7.

d Isa. 47.2.

e 6.5. 7.5.

f 1 Sam. 19.13.

g 6.5. 7.5.

h Mika 7.14.

i 6.6.

j 6.6.

k Josh. 2.18.

l 1.5.

m 6.7.

n 4.3.6.7.

o Isa. 47.2.

p 6.7.

q 4.13. 6.11. 7.12. 8.2.

r 7.4.

s 1 Kho. 10.17. Neh. 3.19.

t Hez. 27.10,11.

u 2 Sam. 8.7.

v 2.7. 8.10. 7.3. Zaga 5.19.

w 2.9.

x 2.7. 8.10. 7.3. Zaga 5.19.

y 2.16. 6.3. 2.1.

z 2.17.

a Hlab. 109.23.

b 4.14. 3.6.

c 4.14. 3.6.

d 1.15. 4.7.

e Efe. 5.27.

f 7.4. Hlab. 72.16.

g Isa. 62.5.

h 2 Kho. 5.12.

i Dute. 3.9.

j Dute. 3.9.

k Isa. 11.6. Jer. 5.6. 13.23. Dan. 7.6. Hos. 13.7. Hab. 1.8. Isam. 13.2.

l 4.10,12. 5.1,2. Zaga 7.4.

m Hlu. 8.26.

n 4.10,12. 5.1,2. Zaga 7.4.

o 1.2,4.

p 1.3.

q Zaga 5.3.

r 5.1. Zaga 24.13.

s Zaga 5.3.

t Hos. 14.6. Gen. 27.27.

u 4.10,12. 5.1,2. Zaga 7.4.

v Zaga 5.15.

w Dute. 32.34. Gen. 26.15,18. 2 Kho. 3.18,25. 2 Lan. 32.30.

x Neh. 2.8. Tshu. 2.5.

y 4.3.

z 4.16. 7.13. Dute. 33.13-16.

a 1.12.

b 1.12.

c Eks. 30.23.

d Eks. 30.23.

e 4.6. 5.1.

f Eks. 30.23.

g 4.6. 5.1.

h Joha. 19.39.

i Joha. 19.39.

j Eks. 30.23.

k Hlab. 141.5.

l Jer. 2.13.

m 4.6.

n 5.1. 6.2.

o Tshu. 2.5.

p 4.16. 7.13. Dute. 33.13-16.

a 4.16. 6.2. 8.13.

b 4.9.

c Hlab. 80.12.

d 5.5,13. 4.14. Joha. 19.39.

e 4.11.

f 1 Sam. 14.27.

g Zaga 9.5.

h Hlu. 14.20. Joha. 3.29. Mat. 9.15.

i Isam. 3.20.

j Eks. 18.4.

k 4.9.

l 1.15.

m 2.14.

n 6.9.

o 5.11.

p Amos 6.11.

q Isam. 16.15.

r Luka 11.7.

s Gen. 18.4.

t Hez. 8.7.

u Jer. 31.20.

v Jer. 31.22.

1 wehluleka: Heb. waphuma kimi.

w 5.2.

x 3.1.

y Zaga 1.28.

z 3.3.

a 1 Kho. 20.37.

b Isa. 3.23.

c 2.7.

d 1.5.

e 2.5.

f 1.8.

g 2.7.

2 inhlokonkulu: Heb. umthwali wefulegi.

h Mark. 10.44.

i Jobe 28.16.

j Hlab. 19.10.

k 5.2.

l 1.15. 4.1.

m 1.10.

n 6.2. Hez. 17.7,10.

o Hlab. 45.2.

p 2.1.

q 5.5.

r 5.14. Eks. 25.7. 35.9.

s Eks. 28.20. 39.13. Hez. 1.16. 10.9. 28.13. Dan. 10.6.

t Eks. 24.10.

u Tshu. 12.3. Isam. 10.1.

v Esta 1.6.

w Hlab. 19.10.

x 4.8. 7.4. Hlu. 9.15.

y 4.8. 7.4. Hlu. 9.15.

z Neh. 8.10.

a 1.5.

a 1.8.

b 4.16. 5.1.

c 5.13.

d 2.1.

e 2.16.

f 2.1.

g 1.15.

h Josh. 12.24. 1 Kho. 14.17.

i 1.5.

j 6.10. Hab. 1.7.

k 5.10.

l 4.1.

m 4.2.

n 4.3.

o 3.7. 6.9.

p Hlab. 45.9,14.

q 2.14.

r 5.2.

s 6.10. 2 Joha. 1.

t Zaga 17.25.

u Gen. 30.13.

v 3.7. 6.9.

w 3.6. 8.5.

x Isa. 24.23. 30.26. Isam. 12.1.

y 6.10. 2 Joha. 1.

z Isa. 24.23. 30.26. Isam. 12.1.

a Jobe 30.28.

b 6.10. Hab. 1.7.

c Jobe 8.12. Dan. 4.12,14,21.

d 7.12.

e 4.3.

f 7.12.

g Tshu. 12.5.

1 kumbe Ami-Nadibi.

h 2 Kho. 2.12. 13.14.

i 1 Kho. 1.3,2 Kho. 4.12.

j Jer. 31.4.

2 amabutho amabili, kumbe Mahanayimi.

a Ephes. 6.15.

b Hlab. 45.13.

c Zaga 25.12.

d Zaga 8.30.

e Isa. 22.24.

f 2.1.

g 4.5.

h 4.4.

i Nani 21.26.

j 2 Sam. 12.26,27.

k 1 Kho. 9.19. 2 Lan. 8.6.

l 4.8. 5.15.

m 1 Kho. 11.24.

n Josh. 19.26.

o 4. 1.

p 1.4.

q Eks. 2.16. Gen. 30.38,41.

r 2 Sam. 1.26.

s Zaga 19.10.

t 7.8. Hlab. 92.12.

u 1.14. Dute. 32.32. Mika 7.1.

v 7.8. Hlab. 92.12.

w 1.14. Dute. 32.32. Mika 7.1.

x Zaga 25.11.

y 5.16.

z Zaga 23.31.

a 5.2.

b 2.16. 6.3.

c Gen. 3.16. Gen. 4.7. Hlab. 45.11.

d 6.11.

e 2.13.

f 6.11.

g Gen. 30.14.

h 2.17.

i 4.13.

j Mat. 13.52.

k Jobe 23.12.

a 3.4.

b Zaga 9.2,5.

c Isa. 49.26.

d 4.3.

e 2.6.

f 2.6.

g 2.7.

h 1.5.

i 3.6.

j 8.4.

k Zaga 25.11.

l Jer. 22.24. Isa. 49.16. 2 Tim. 2.19.

m Roma 8.35.

n Zaga 6.34,35.

o Jobe 5.7. Hlab. 78.48.

p Jobe 15.30. Hez. 20.47.

q Jobe 1.16. Hlab. 68.4.

r 8.4.

s Hez. 16.7.

t Hlab. 69.25.

u 1 Kho. 6.15.

v 5.13. 4.5.

1 umusa: Heb. ukuthula.

w Tshu. 2.4.

x Mat. 21.33. Hlab. 80.8.

y 1.6.

z Isa. 7.23.

a Isa. 7.23.

b 1 Kor. 3.8,9. 9.7.

c 1.6.

d 5.1.

e 1.7. Jobe 41.6.

f 2.14.

g Isam. 22.17,20. Hlab. 55.6.

h 2.9,17.

a 2.1; 13.1; 20.2; 37.2,21; 38.12 Lan. 26.22; 32.20,32.

b Hos. 1.1. Mika 1.1.

c 6.1. 2 Kho. 15.1,13.

d 2 Kho. 15.32.

e 14.28. 2 Kho. 16.1.

f 2 Kho. 18.1. 2 Lan. 32.32.

g Dute. 32.1. Dute. 4.26.

h 34.1. Jer. 22.29. Mika 1.2.

i 23.4.

j Jer. 8.7.

k Jobe 39.9.

l Jer. 9.3.

m 5.12,13. Dute. 32.28.

n 5.12,13. Dute. 32.28.

o 57.3,4.

p 5.24; 52.5. Hlab. 74.10,18.

q 9.13. Jer. 2.30; 5.3. Zaga 27.22.

r Hlab. 38.3,7.

s Gen. 4.23.

t Gen. 4.23.

u Hlab. 38. 5.

v Hlu. 15.15.

w Luka 10.34.

x 5.5. Dute. 28.51,52. Luka 13.35.

y 13.19.

z Jobe 27.18.

a 24.20.

b 6.70.

c 6.13; 24.13. Lilo 3.22. Roma 11.5. Roma 9.29. .

d 2 Kho. 19.4.

e 13.19.

f 13.19.

g 3.6,7.Josh. 10.24. Hlu. 11.6,11. Zaga 6.7; 25.15. & 22.3. Dan. 11.18. Mika 3.1, 9.

h 3.9.13.19.Hez.16.46,48,49,55. Isam. 11.8.

i 66.3. 1 Sam. 15.22. Hlab. 40.8. Zaga 15.8.

j Eks. 23.17; 34.23.

k Tshu. 5.1.

l Hlab. 116.19.

m 1 Lan. 23.31.

n Nani 28.11.

o 1 Lan. 23.31.

p Lilo 2.6. Nani 29.39.

q Lilo 2.6. Nani 29.39.

r Nani 28.11.

s Lilo 2.6. Nani 29.39.

t Dute. 1.12.

u 43.24.

v 1 Kho. 8.22. 1 Tim. 2.8.

w 59.2. Zaga 28.27. Zaga 1.28.

x 59.3. Zaga 6.17.

y Jer. 4.14.

z Hlab. 34.14; 97.10. Zaga 4.27. 1 Pet. 3.11.

a Jer. 22.3.

b Mika 6.8. Zek. 7.9; 8.16.

c Jer. 22.3.

d 1.23. Jak. 1.27. Zaga 31.8.

e 1.23. Jak. 1.27. Zaga 31.8.

f 43.26. Mika 6.2. 1 Sam. 12.7.

g Hlab. 51.7. Isam. 7.14.

h 40.5. 58.14. 1.2. 21.17. 22.25. 24.3. 25.8. Mika 4.4. Nani 23.19.

i Jer. 2.20. Isam. 17.1. Eks. 34.15.

j 1.25. Hez. 22.18. Jer. 6.30.

k 27.2. Isam. 14.10.

l Hos. 9.15. Hlab. 68.6.

m Zaga 29.24.

n Hos. 4.18. Mika 3.11. 7.3. Eks. 23.8.

o 1.17. Zek. 7.10. Dute. 24.17. .

p 3.1. 10.33. 19.4. 10.16.

q Hlab. 132.2.

r Hez. 5.13.

s Hlu. 16.28. Dute. 32.41.

t Hlab. 81.14. Amos 1.8.

u Jer. 6.29. 9.7. Zek. 13.9. Mal. 3.3. Hlu. 7.4.

v 1.25. Jer. 6.30. Hez. 22.18.

w Jer. 33.7,11.

x 1.21. Zek. 8.3.

y Jobe 31.3. Hlab. 1.6. 5.6. 73.27. 92.9. 104.35.

z Zaga 16.18. 17.19. 18.12.

a Josh. 24.20.

b 57. 5.

c 65.3. 66.17.

d 6.13. Hez. 6.13.

e 65.3. 66.17.

f 43.17. Hlu. 16.9. .

g 9.18.

a 1.1.

b 2.4, Mika 4.1-3.

c Gen. 49.1.

d 14.13. 25.5. Hlab. 68.15,16. Hlab. 87.1. Hez. 17.23.

e Hlab. 48.8.

f 27.13. Hlab. 72.8.

g Luka 24.47.

h Jer. 31.6. 50.5. Zek. 8.21,23.

i 54.13.

j Joha. 4.22.

k Luka 24.47.

l 11.9. Jow. 3.10.

m 1 Sam. 13.20,21.

n 11.9. Jow. 3.10.

o 18.5.

p Hlab. 46.9. 72.3,7. Hos. 2.18. Zek. 9.10.

q Efe. 5.8.

r Nani 1.23.

s Dute. 18.14.

t 2 Kho. 1.2.

u Zaga 29.21.

v Dute. 17.17.

w Dute. 17.16.

x Jer. 2.28.

y 2.18,20. 10.10,11. Levi 19.4.

z 5.15. 2.11,17.

a 5.15. 2.11,17.

b Tshu. 12.4.

c 2.19,21. Jobe 40.13. Isam. 6.15.

d 2.19,21. Jobe 40.13. Isam. 6.15.

e 2 Thes. 1.9.

f 2.9. 2.17. 13.11. .

g 5.16. 2 Kor. 10.5. Hlab. 46.10.

h 2.17,20. 3.7,18. 4.1,2; 5.30. 7.18,20,21,22. 10.20,27. 11.10,11. 12.1,4. 24.21. 25.9. 26.1. 27.1,2,12,13. 28.5. 29.18. 30.23. 52.6. Jer. 30.7,8. Hez. 38.14,19. 39.11,22. Hos. 2.16,18,21. Jow. 3.18. Amos 9.11. Obad. 8. Mika 4.6. 5.10. 7.11,12. Zef. 3.11,16. Zek. 2.11. 9.16. 2 Tim. 1.12.

i Jobe 40.11,12.

j Jobe 40.11,12.

k Hlu. 9.15.

l 10.18. Hez. 27.6. Zek. 11.2. Isam. 8.7.

m 30.25.

n 30.25.

o 1 Kho. 10.22. Isam. 8.9.

p 2.11.

q 2.11.

r 2.18,20. 10.10,11. Levi 19.4.

s 2.10. Hos. 10.8. Luka 23.30. Isam. 6.16. 9.6.

t Josh. 10.17.

u 2.10. Hos. 10.8. Luka 23.30. Isam. 6.16. 9.6.

v 13.13. 30.32. 2.21. Hlab. 10.18. Jobe 9.6. Jow. 3.16. Hag. 2.6,21. Heb. 12.26.

w 2.17,20. 3.7,18. 4.1,2. 5.30. 7.18,20,21,22. 10.20,27. 11.10,11. 12.1,4. 24.21. 25.9. 26.1. 27.1,2,12,13. 28.5. 29.18. 30.23. 52.6. Jer. 30.7,8. Hez. 38.14,19. 39.11,22. Hos. 2.16,18,21. Jow. 3.18. Amos 9.11. Obad. 8. Mika 4.6. 5.10. 7.11,12. Zef. 3.11,16. Zek. 2.11. 9.16. 2 Tim. 1.12.

x 31.7. 30.22.

y 2.18,20. 10.10,11. Levi 19.4.

z 2.18,20. 10.10,11. Levi 19.4.

a Levi 11.19. Dute. 14.18.

b 2.10. Hos. 10.8. Luka 23.30. Isam. 6.16. 9.6.

c Eks. 33.22.

d Eks. 33.22.

e 2.10. Hos. 10.8. Luka 23.30. Isam. 6.16. 9.6.

f 13.13. 30.32. 2.21. Hlab. 10.18. Jobe 9.6. Jow. 3.16. Hag. 2.6,21. Heb. 12.26.

g Hlab. 146.3.

h Jobe 27.3.

a 1.24.

b Jobe 12.20,24.

c Levi 26.26. Jer. 37.21.

d 2 Kho. 24.14.

e Dute. 18.10.

f 2 Kho. 24.14. 2 Lan. 26.9-15.

1 abafana ababi: kumbe abantwana.

g 3.12. Tshu. 10.16. 2 Lan. 36.9.

h 66.4.

i 3.12.

j 4.1. Zaga 28.28.

k 1.10.

l 3.8. Zef. 1.3.

m 3.18. 2.11.

n 1.10.

o 3.8. Zef. 1.3.

p Hlab. 78.17.

q Jobe 15.18.

r 1.10. Gen. 13.13. 18.20,21. 19.5.

s Tshu. 8.12.

t Jer. 44.17.

u Hlab. 128.2. Hlab. 58.11.

v Tshu. 8.13. Jobe 10.15. Hlab. 11.6.

w Zaga 12.14. Hlu. 9.16.

x 3.12. Tshu. 10.16. 2 Lan. 36.9.

y 3.12.

z Hlab. 82.1.

a Hos. 4.1.

b Hlab. 143.2.

c 5.7. Hlab. 80.8.

d Hlab. 94.5.

e 32.9-11.

f 4.4.

g 3.18.

h 4.4.

i 20.4.47.2,3. Jer. 13.22,26. Hez. 16.37,39. Nah. 3.5. Mika 1.11.

j 3.7.

k 3.18.

l 1 Pet. 3.3.

m Hlu. 8.21,26.

n Eks. 39.28. Hez. 24.17,23. 44.18.

o 49.18. Jer. 2.32.

p 3.3.

q Gen. 41.42.

r Gen. 24.47. Hez. 16.12.

s Zek. 3.4.

t Ruthe 3.15.

u 2 Kho. 5.23.

v 8. 1.

w Hlu. 14.12.

x Jobe 29.14.

y Esta 14.2.

z 5.24.

a 1 Pet. 3.3.

b Esta 14.2.

c 15.2. 22.12. Jer. 47.5. 48.37. Hez. 7.18. 27.31. Amos 8.10. Jobe 1.20. Levi 21.5. Dute. 14.1.

d 15.3. Lilo 2.10.

e Jer. 14.2. Lilo 1.4.

f 19.8.

g Jobe 2.13. Lilo 2.10.

a 2.11.

b Jobe 5.19.

c 3.6.

d 3.25. Hlab. 78.63.

e Gen. 30.23.

f 2.11.

g 11.1. Jer. 23.5. 33.15. Zek. 3.8. 6.12. Luka 24.27.

h 13.19. 28.1,3, 5.

i Obad. 1.17.

j Luka 10.20. Heb. 12.23. Eks. 32.32.

k Mal. 3.2,3.

l 3.16.

m Hez. 40.38.

n Eks. 13.21.

o Zek. 2.5.

p Eks. 13.21.

q Isam. 7.15.

r 25.4. 16.3. 32.2.

s 25.4. Hlab. 27.5.

t 16.4.

a Hlab. 60.5.

b 26.1. 27.2. Hlab. 45.1.

c Hlab. 80.8.

d Hlab. 60.5.

e Hlab. 60.5.

f 62.10.

g Mat. 21.33. Mark. 12.1.

h Jer. 2.21. Gen. 49.11.

i Mat. 21.33. Mark. 12.1.

j Mat. 21.33. Mark. 12.1.

k 16.10. Hlu. 7.25. Jer. 48.33. Hos. 9.2. Jow. 2.24. 3.13. Zek. 14.10. Hag. 2.16.

l 5.4. Mat. 21.19. Mark. 11.13. Luka 13.6.

m 5.4. Mat. 21.19. Mark. 11.13. Luka 13.6.

n 6.13.

o 1.7. Zaga 15.19.

p 6.13.

q Hlab. 80.12. Tshu. 10.8. Zaga 24.31.

r 7.23-25. 9.18. 10.17. 27.4. Heb. 6. 8.

s 3.14.

1 ukuchithwa kwegazi: kumbe isibavu.

t Mika 2.2.

u Mika 2.2.

v Hez. 45.11.

w Hag. 1.6. 2.16.

x Hez. 45.11.

y Hez. 45.11.

z 5.22. Zaga 23.20. Hlab. 127.2. Tshu. 10.16.

a Zaga 23.30.

b Hez. 24.10.

c 1 Sam. 10.5.

d 24.8. Hez. 26.13.

e 1 Sam. 10.5.

f 14.11. Amos 5.23. 6.5.

g 1 Sam. 10.5.

h 24.8. Hez. 26.13.

i Hez. 28.13. Eks. 15.20.

j 1 Sam. 10.5.

k Hlab. 28.5. Jobe 34.27.

l 26.10. 1 Sam. 12.24. .

m Hlab. 28.5. Jobe 34.27.

n 26.10. 1 Sam. 12.24.

o Hlab. 143.5.

p 1.3. Hos. 4.6.

q Hab. 2.5.

r Jobe 16.10.

s Hlab. 141.7.

t 13.3,4.

u 13.4. 17.12,13. 24.8. 25.5. 66.6.

v 13.3,4.

w 2.9.

x 2.11.

y Mika 2.12.

z Hlab. 66.15.10.16.

a Hlab. 109.11.

b 2 Pet. 3.4.

c Jobe 17.12. .

d Roma 12.16. Jobe 37.24. Roma 1.22. 1 Kor. 3.18.

e 5.11.

f Zaga 17.15.

g Eks. 23.8.

h 47.14. Hlab. 83.13. Eks. 15.7. .

i 33.11.

j Mat. 3.12.

k 33.11.

l Jobe 18.16.

m 3.24.

n 1.4.

o 12.6.

p 2 Kho. 22.13,17.

q Jer. 4.24.

r 9.12,17,21. 10.4. Jer. 4.8. Levi 26.14-18.

s 10.3. 39.3. Jer. 5.15. Hab. 1.8.

t 10.3. 39.3. Jer. 5.15. Hab. 1.8.

u Dute. 28.49.

v 7.18. Zek. 10.8.

w Dute. 28.49.

x Jow. 3.4.

y Hlab. 105.37.

z Hlab. 76.5.

a Dan. 5.6.

b Gen. 14.23. Mark. 1.7.

c Hlab. 45.5. Jer. 5.16.

d Hlab. 7.12.

e 21.1.

f 1 Lan. 12.8. Isam. 9.17.

g 11.6. 31.4. Jobe 38.39.

h 11.6. 31.4. Jobe 38.39.

i 2.11.

j 8.22. Jer. 4.23. Lilo 3.2. Hez. 32.7,8.

k 8.22. Jer. 4.23. Lilo 3.2. Hez. 32.7,8.

a 8.22. Jer. 4.23. Lilo 3.2. Hez. 32.7,8.

b 1.1. 2 Lan. 26.22.

c Joha. 12.41. 1 Kho. 22.19.

d Isam. 4.8.

e Isam. 4.8. Joha. 17.1.

f Isam. 4.8. Joha. 17.1.

g Hlab. 72.19.

h Eks. 19.18. Isam. 15.8. Eks. 40.34. Hlab. 18.7,8.

i Eks. 3.6. 6.30. Jer. 1.6. Hlu. 6.22. Luka 5. 8.

j 33.17.

k Isam. 6.9. 8.3.

l Jer. 1.9. Dan. 10.16.

m 22.14. 27.9. Hlab. 65.3.

n Gen. 1.26. Hez. 21.10.

o 1 Sam. 3.4.

p Mat. 13.14. Mark. 4.12. Luka 8.10. Joha. 12.40.

q 63.17. Hlab. 119.70.

r 29.10. Hlab. 69.23.

s Jer. 5.21.

t Hlab. 79.5. 89.46.

u 26.15. 2 Kho. 25.21.

v 10.21,22,11. 17.6. 46.3. 1.9.

w 5.5. Nani 24.22.

x 1.30.

y 1 Lan. 26.16.

z 11.1. Ezra 9.2. Mal. 2.15.

a 1.1. 2 Kho. 16.1.

b 8.6. 9.11. 2 Kho. 15.25,37. 16.5. 2 Lan. 28.5,6.

c 8.6; 9.11. 2 Kho. 15.25,37. 16.5. 2 Lan. 28.5,6.

d 36.2. 2 Kho. 18.17.

e 22.9.

f Nani 20.19.

g Amos 4.11. Zek. 3. 2.

h 7.5,9. 8.6.

i 8.10. Jobe 22.28. Zaga 21.30.

j 2 Sam. 8.6.

k 8.4. 10.9. 17.1,3. Jer. 49.23,24,27. Hez. 27.18. 47.16-18. 48.1. Amos 1.3,5. 5.27. Zek. 9.1. Seb. 9.2,3,8,10,19,22,27. 22.5,6,10,11. 26.12,20. 2 Kor. 11.32. Gal. 1.17. 1 Kho. 11.24.

l 2 Kho. 17.24.

m 8.4. 9.9. 10.9,11. 36.19. 1 Kho. 16.24. Jer. 23.13.

n 7.5,9. 8.6.

o 2 Lan. 20.20.

p 2 Kho. 19.29.

q Mat. 12.38,39.

r Mark. 8.11.

s 2 Kho. 16.7. 2 Lan. 28.16.

t Luka 1.27,69. 2.4.

u Nani 16.9.

v Efe. 4.30.

w 2 Kho. 19.29.

x 8.18.

y Mat. 1.23. Luka 1.31,34.

z Gen. 24.43. Eks. 2.8. Hlab. 68.25. Zaga 30.19. Gen. 3.15.

a 9.6.

b 8.8,10.

c 7.22. Dute. 32.13,14. Jobe 20.17.

d 7.22. Dute. 32.13,14. Jobe 20.17.

e Luka 2.40,52.

f 8.4. 10.9.

g 8.4. 10.9.

h 17.3. 2 Kho. 15.30. 16.9.

i 7.18. 2 Lan. 28.19,20.

j 2 Kho. 18.13.

k 1 Kho. 12.16.

l 7.18. 2 Lan. 28.19,20.

m 2.11.

n 5.26.

o 2 Kho. 23.29,33-35.

p 5.26.

q Jer. 13.4. 16.16.

r 55.13.

s 2.11.

t Hez. 5.1.

u 2 Kho. 16.8. 2 Lan. 28.21.

v 8.7. 11.15.

w 2.11.

x 7.22. Dute. 32.13,14. Jobe 20.17.

y 7.22. Dute. 32.13,14. Jobe 20.17.

z 2.11.

a 7.24,25. 5.6.

b Hlu. 5.6,11.

c Hlu. 5.6,11.

d 7.24,25. 5.6.

e 7.24,25. 5.6.

f 27.10.

g 5.5.

a 3.23.

b 30.8. Hab. 2.2.

c Dute. 3.11.

d 2 Kho. 16.10,11,15,16.

e 2 Kho. 18.2.

f 7.16.

g 7.16.

h 7.8.

i 7.9.

j Neh. 3.15. Hlab. 46.4.

k 7.1,4.

l 17.12,13. Isam. 17.15. Hez. 32.2.

m 7.17,20. 10.12. 2 Kho. 17.5,6.

n 30.28.

o Hlab. 12 4.4.

p Hlab. 12 4.4.

q 30.28.

r Hez. 9.9.

s 18.1. Dan. 9.27.

t Isam. 20.9.

u 8.10. 7.14.

v Jow. 3.11.

w Dan. 2.34,35.

x Hlu. 19.30.

y Jobe 33.10.

z 7.7.

a 8.10. 7.14.

b Roma 8.31.

c 2 Kho. 11.14. 12.20. 14.19. 15.15,30. 17.4. Amos 7.10. 1 Kho. 18.17. Jer. 37.13,14.

d 2 Kho. 11.14. 12.20. 14.19. 15.15,30. 17.4. Amos 7.10. 1 Kho. 18.17. Jer. 37.13,14.

e 1 Pet. 3.14,15.

f Nani 20.12.

g Hlab. 76.7,11. Luka 12.5. Mat. 10.28.

h Hez. 11.16.

i 28.16. Luka 2.34. Roma 9.33. 1 Pet. 2.8.

j Hlab. 69.22. 140.5. 141.9 .

k Hlab. 69.22. 140.5. 141.9.

l Mat. 21.44.

m Dan. 12.4.

n 50.4. 54.13. Jer. 2.24. 13.23.

o Hab. 2.3. Hlab. 33.20. Luka 2.25,38.

p 54.8. Dute. 31.17.

q Hlab. 27.14.

r Heb. 2.13.

s 7.3. 8.3.

t 20.3. 7.14. Dute. 28.46.

u 20.3. 7.14. Dute. 28.46.

v 19.3. 2 Kho. 21.6. 23.24. 2 Lan. 33.6. Levi 19.31.

w 19.3. 2 Kho. 21.6. 23.24. 2 Lan. 33.6. Levi 19.31.

x 10.14. 29.4. 38.14.

y 38.14.

z 44.25.

a Hlab. 106.28. 1 Sam. 28.11-14.

b Luka 16.29.

c 1 Joha. 4.6.

d 8.22. Mika 3.6.

e Amos 8.11.

f Isam. 16.9,11,21.

g 5.30.

h 30.6.

i 9.1.

j 30.6.

a 8.22.

b 2 Lan. 16.4. 1 Lan. 5.26. 2 Kho. 15.29.

c 23.9.

d Mat. 4.15,16.

e Jobe 19.25.

f 25.3. 26.15. 29.13. 43.23. 49.5. Jer. 30.19.

g Mat. 4.15,16.

h Nani 22.1. Dute. 1.1,5. Josh. 1.14,15.

i 2 Kho. 15.29.

j Mat. 4.15,16.

k Efe. 5.8,14.

l 42.7. Luka 1.79.

m Jobe 3.5.

n Hlab. 4.7. Joha. 4.36.

o Hlab. 119.162.

p Hlu. 5.30. Eks. 15.9.

q 10.27. 14.25. Nah. 1.13. Mat. 11.29.

r 10.5,24. 14.5.

s 10.5,24. 14.5.

t 10.26. Hlu. 7.22. Hlab. 83.9.

u Hlu. 6.1.

v 66.15,16. Josh. 6.24.

w Luka 2.11. Joha. 3.16.

x 7.14.

y Mat. 28.18. 1 Kor. 15.25.

z 22.22. Jobe 31.36.

a Hlu. 13.18. Hlab. 89.5.

b Zaga 8.14.2.

c 10.21. Dute. 10.17. Neh. 9.32. Jer. 32.18. Hlab. 45.3. 50.1. 1 Joha. 5.20.

d 57.15.

e Joha. 14.18.

f Efe. 2.14.

g 22.23. Hlab. 89.4. Luka 1.32,33.

h 22.23. Hlab. 89.4. Luka 1.32,33.cs

i Jer. 23.5.

j 37.32. 2 Kho. 19.31.

k Jobe 21.19.

l 7.2.

m 7.9.

n 1 Kho. 10.27. Amos 7.14. 1 Lan. 27.28.

o 40.31.

p Hlab. 20.1.

q 7.1.

r 2 Kho. 16.6.

s 2 Lan. 28.18.

t 9.17,21. 10.4. 5.25.

u 1.5. Hos. 7.10.

v 19.15. Dute. 28.13.

w 19.15. Dute. 28.13.

x Jobe 15.32.

y 19.15. Dute. 28.13.

z 58.5. Jobe 41.2.

a 10.17. 47.9. Isam. 18.8.

b 3.3.

c Mika 3.5.

d 3.12.

e Mika 3.5.

f 3.12.

g 3.12.

h Hlab. 147.10,11.

i 10.6. 33.14. Jobe 8.13.

j 1 Sam. 25.25.

k 9.12.

l 10.17,18. 1.31. 27.4. Mal. 4.1. Hlab. 83.14.

m 5.6.

n 10.34.

o Hlab. 68.2. Hos. 13.3.

p Mika 7.2,6.

q Levi 26.26.

r Levi 26.26.

s 49.26. Tshu. 4.5.

t Hlu. 8.1.

u 11.13. 2 Lan. 28.6-8.

v 9.12.

a Hlab. 58.2. 94.20.

b Nani 23.21.

c 14.32.

d Jobe 22.9.

e 14.32.

f Jobe 31.14.

g Hos. 9.7. Luka 19.44. Nani 16.29.Ps. 106. 15. So ch. 17. 4. & 24. 16. Comp. Ps. 109. 24.

h Jobe 31.14.

i Zaga 1.27. Hez. 38.9.

j 5.26.

k Hos. 13.4.

l 9.12.

m 9.4. Hlab. 17.13.

n 9.4. Hlab. 17.13.

o 9.17.

p Jer. 34.22.

q 8.1.

r Gen. 50.20. Mika 4.12.

s 2 Kho. 18.24.

t Gen. 10.10. Amos 6.2.

u 2 Lan. 35.20.

v 2 Kho. 19.13.

w 1 Kho. 8.65.

x 2 Kho. 18.34.

y 7.16. 10.10,11. 7.9. 2 Kho. 17.6.

z 7.8. 2 Kho. 16.9.

a 2 Kho. 18.33.

b 2.8.

c 7.16. 10.10,11. 7.9. 2 Kho. 17.6.

d 7.16. 10.10,11. 7.9. 2 Kho. 17.6.

e 2.8.

f 46.1. 2 Kho. 18.14-16. 19.1.

g Jer. 25.29.

h 2 Kho. 19.31.

i 2 Kho. 19.35-37.

j 8.7.

k 2 Kho. 19.23.

l Hez. 28.4.

m 34.7. Jobe 34.20. Jer. 50.11. Hlab. 22.12.

n Jobe 31.25.

o 8.19.

p Eks. 8.9.

q 1.24.

r 17.4. 5.17. Hlab. 78.31.Ps. 106. 15. So ch. 17. 4. & 24. 16. Comp. Ps. 109. 24.

s 17.4. 24.16. Hlab. 109.24. Hlab. 106.15.

t 9.18.

u 5.6.

v 9.14. 2 Kho. 19.35.

w 2.13.

x 16.10. Jer. 4.26. Mika 7.14. 2 Kho. 19.23.

y Zek. 9.16.

z 10.27. 2.11.

a 4.2.

b 2 Kho. 16.7. 2 Lan. 28.20,21.

c 2 Lan. 13.18.

d 7.3. 2 Lan. 30.6.

e 9.6.

f Roma 9.27,28.

g Gen. 22.17.

h 28.22.

i 28.22. Dan. 9.27. 11.36.

j 2 Kho. 19.6.

k 9.4. Jobe 21.9.

l 9.4. Jobe 21.9.

m 10.26. Eks. 9.16. 14.30.

n Gen. 19.31.J

o 54.7.

p 29.17. 16.14. 24. 6.

q Dan. 11.36.

r 2 Kho. 19.35.

s 9.4. Hlu. 7.25.

t 11.15. Eks. 14.26,27.

u 10.26. Eks. 9.16. 14.30.

v Gen. 19.31.

w 10.20.

x 14.25. 9.4. Hlab. 81.6.

y Jobe 17.1.

z Hlab. 45.7. 89.20-22. 105.15. Dan. 9.24. 1 Joha. 2.20.

a Gen. 12.8.

b 1 Sam. 14.2.

c 1 Sam. 13.2.

d Hlu. 18.21.

e 1 Sam. 13.23.

f Josh. 18.24.

g Josh. 18.25.

h 1 Sam. 11.4. Josh. 18.28.

i 1 Sam. 25.44.

j Ezra 2.23. Neh. 11.32. Josh. 21.18.

k 25.10. Josh. 15.31. Jer. 48.2. 1 Lan. 2.49.

l 1 Sam. 21.1.

m 11.15. 13.2. 19.16.

n Jobe 31.21.

o 16.1.

p 37.22.

q 1.24.

r Dute. 24.20.

s Amos 2.9.

t 9.18.

u 29.17. 37.24. Hez. 31.3.

a Zaga 14.3. Hlab. 110.2.

b 40.24. Jobe 14.8.

c 11.10. Seb. 13.23. Heb. 7.14.

d 4.2. 6.13. Mat. 2.23.

e 11.10. 53.2. Hlu. 5.14.

f Mat. 3.16. Joha. 3.34. Seb. 10.38.

g Dute. 34.9. Efe. 1.8.

h Joha. 7.24.

i Tshu. 6.9.

j Hlab. 72.2,4. Isam. 19.11. Hlab. 10.18.

k Mal. 4.6. Hlab. 2.9.

l Jobe 4.9. 2 Thes. 2.8. Isam. 19.15.

m Hlab. 139.19.

n Hlab. 139.19.

o Efe. 6.14. 1 Kho. 18.46.

p 65.25. Hez. 34.25. Hos. 2.18.

q 5.29.

r 65.25. Hez. 34.25. Hos. 2.18.

s 35.9.

t Dute. 32.33.

u 65.25. Hez. 34.25. Hos. 2.18.

v 2.4. 60.18. Jobe 5.23.

w Hlab. 78.54. Hlab. 2.6.K

x Hab. 2.14.

y 2.11.

z Roma 15.12.

a 11.1. Isam. 5.5.

b 11.12. Eks. 17.15.

c Heb. 4.1.

d 2.11.

e 11.16. 6.13.

f Zek. 10.10.

g Zek. 10.10.

h Jer. 44.1,15. Hez. 29.14. 30.14. Gen. 10.14. 1 Lan. 1.12.

i 2 Kho. 19.9. Zef. 3.10.

j 21.2. 22.6. Gen. 10.22. 14.1,9. 1 Lan. 1.17. Jer. 25.25. 49.34-39. Hez. 32.24. Dan. 8.2. Ezra 4.9. Seb. 2.9.

k Gen. 11.2.

l 1 Kho. 8.65.

m 24.15. Gen. 10.5. Esta 10.1.

n 5.26.

o 11.10.

p 56.8. 16.3,4. 27.13. Jer. 49.36. Hlab. 147.2.

q Hlab. 107.3.

r Joha. 7.35.

s 9.21. Jer. 3.18. Hez. 37.16,17,22. Hos. 1.11.

t Nani 34.11. Josh. 15.8,10,11. 1 Kho. 6. 8.

u Seb. 8.26. 9.32,35,36.

v Dan. 11.41.

w Gen. 36.43.2 Chr. 20. 1.

x 2 Lan. 20.1.

y Dan. 11.41.

z 2 Lan. 20.1.

a 1 Sam. 11.1.

b 60.14.

c 10.26. Zek. 10.11.

d Josh. 15.2.

e 10.32.

f 7.20. 8.7. 27.12. 44.27. 19.16. Gen. 31.21.

g Isam. 16.12.

h 19.23.

i 19.23. Nani 20.19.

j 11.11.

k 51.10. 63.12,13. Eks. 14.29.

a 2.11.

b Hlab. 38.22. Hlab. 18.2.

c 26.4. Hlab. 68.4.

d Eks. 15.2. Hlab. 118.14. Hlab. 59.17.

e Joha. 7.37,38.

f 2.11.

g 1 Lan. 16.8. Hlab. 105.1.

h 1 Lan. 16.8. Hlab. 105.1.

i 1 Lan. 16.8. Hlab. 105.1.

j Hlab. 145.4-6.

k Hlab. 148.13.

l Zaga 18.10.

m Eks. 15.1,21. Hlab. 98.1.

n 54.1. 10.30.

o 54.1. 10.30.

p Zef. 3.14. Zek. 9.9.

q 5.24. 41.14,16. Hlab. 71.22.

r Hlab. 46.5.

a 14.28. 17.1. 19.1. 21.1. 22.1,11,13. 23.1,25. Zek. 12.1. 2 Lan. 24.27. 2 Kho. 9.25. Zaga 30.1.

b 47.1. Jer. 50.1. 51.1.

c 1.1.

d 5.26.

e Jer. 51.25. Zek. 4.7.

f Jobe 33.21.

g 10.32.

h 45.1. Hlab. 50.5.

i Jow. 3.11.

j Zef. 3.11. Hlab. 149.5,6.

k 5.14.

l 5.14.

m 5.14.

n 13.16.

o 32.7. 54.16.

p 14.31. 15.2,3,8. 16.7. Jer. 51.8.

q 13.9,22. Isam. 6.17. Zef. 1.7.

r Jow. 1.15.

s Jow. 1.15.

t Jobe 31.23.

u 19.1. Josh. 2.11.

v 21.3. 1 Sam. 4.19.

w 66.7. Hos. 13.13.

x 66.7. Hos. 13.13.

y 37.3. 26.17. Hlab. 48.6. Mika 4.9,10. Joha. 16.21. 1 Thes. 5.3. Jer. 6.24. Dan. 5.6.

z 13.6. Mal. 4.1.

a 13.13.

b Hlab. 104.35. Zaga 2.22. Hlab. 37.38.

c Jobe 9.9. 38.31. Amos 5.8.

d Jobe 31.26.

e Mat. 24.29.

f Mat. 24.29.

g 24.21.

h Nah. 2.2.

i 2.11,17.

j 24.6. 24. 6.

k Zaga 25.17.

l Hlab. 19.10.

m Jobe 28.16.

n 14.16. 2.19. Hag. 2.6.

o 14.16. 2.19. Hag. 2.6.

p 13.9.

q Lilo 1.12.

r 13.9.

s Jer. 50.16. Jer. 51.9. Isam. 18.11-19.

t Jer. 51.4. Jer. 50.30.

u Nah. 3.10. 2 Kho. 8.12.

v Zek. 14.2.

w Zek. 14.2.

x Jer. 51.11.

y 13.5. 21.2. Jer. 51.28. Dan. 5.28,31. 2 Kho. 17.6.

z Hlu. 5.19. Zaga 6.35.

a Jer. 50.14,29. 51.3.

b Gen. 45.20. Hez. 5.11. 7.4,9. 8.18. 9.5,10. Dute. 7.16.

c 4.2.

d 4.2.

e 23.13.

f 4.2.

g Gen. 19,24,25. Jer. 20.16. Isam. 14.8.

h Jer. 50.40. Amos 4.11. Dute. 29.23. Jer. 49.18.

i 1.9,10. Jer. 23.14. Zef. 2.9. Roma 9.29. Dute. 32.32.

j Jer. 50.39. Jer. 50.3. 51.29,43,62.

k 15.7. 21.13. 2 Lan. 9.14. Neh. 2.19. 4.7. 6.1. Jer. 3.2. 25.24. Hez. 27.21. Seb. 2.11. 2 Lan. 21.16.

l Jer. 33.12.

m 34.11-13,15. Isam. 18.2.

n 34.14. Jer. 50.39.

o 34.14. Jer. 50.39.

p 34.14. Jer. 50.39.

q Levi 17.7. 2 Lan. 11.15. Dan. 8.21.

r 34.14. Jer. 50.39.

s Hez. 19.7.

t Jer. 51.37. Hlab. 44.19.

u 58.13.

v 39.7.

w 13.6,9. Jer. 51.33.

a 60.10. Hlab. 102.13.

b Zek. 1.17.

c 2 Lan. 36.22,23.

d 60.4,5,10. Zek. 8.22,23. Efe. 2.12-14.

e 49.22. 60.9. 66.20. Hlab. 126.2.

f 49.23. 61.5.

g 60.14.

h Mika 2.4. Hab. 2.6.

i Isam. 18.16.

j 9.4.

k Hlab. 125.3.

l 9.4.

m Hlab. 125.3.

n 44.23. 49.13. 54.1. 55.12. Hlab. 98.4.

o Hez. 31.16.

p 1 Kho. 5.8.

q 1 Kho. 5.8.

r Hlu. 9.15.

s Hez. 32.21.

t Jobe 26.5.

u Hlu. 18.14.

v 5.12.

w 34.4. Lilo 2.1. Isam. 8.10. Luka 10.18. 1 Tim. 3.6.

x Jobe 38.7.

y 22.25.

z Jobe 14.10.

a Jer. 51.53. Jobe 20.6. Amos 9.2. Mat. 11.23. Luka 10.15. Jer. 49.16.

b Obad. 1.4. Dan. 8.10. Dan. 5.22,23.

c 2.2.

d Hlab. 48.2.

e Obad. 1.4. Dan. 8.10. Dan. 5.22,23.

f 2 Thes. 2.4.

g Obad. 1.4. Mat. 11.23. Luka 10.15.

h 14.19. Hez. 32.23.

i Hlab. 33.14.

j 13.13. 23.11.

k 13.13. 23.11.

l Zaga 7.27.

m 14.19. Hez. 32.23.

n Tshu. 6.3.

o Hlab. 21.10.

p Eks. 20.5. Mat. 23.35.

q Hlab. 140.10. Hlab. 140.8.

r Zaga 10.7.

s Jer. 51.62.

t Gen. 21.23. Jobe 18.19. Hlab. 72.17 .

u Gen. 21.23. Jobe 18.19. Hlab. 72.17 .

v Hlu. 12.14.

w 34.11. Zef. 2.14.

x 37.36. Jer. 50.18.

y 9.4.

z 10.27.

a 9.4.

b Dute. 4.34.

c 2 Lan. 20.6. Jobe 9.12. Dan. 4.31,32,35. Zaga 21.30.

d Hlab. 33.10.

e Dute. 4.34.

f 43.13.

g 2 Kho. 16.20.

h 13.1.

i 14.31. Eks. 15.14. Hlab. 60.8. 87.4. 108.9.

j 2 Lan. 26.6. 2 Lan. 28.18.

k 2 Kho. 18.8.

l Zaga 23.32.

m 2 Kho. 18.8.

n 30.6. Nani 21.6.

o Jobe 18.13.

p 13.6.

q 14.31. Eks. 15.14. Hlab. 60.8. 87.4. 108.9.

r Nah. 2.6. Josh. 2.9.

s Gen. 18.14.

t Hlab. 87.1,5. 102.16. 132.13.

u Zef. 3.12.

v 10.2. Zek. 11.7,11.

w Zef. 3.12.

x 57.13. Hlab. 2.12.

a 13.1.

b 25.10. 1 Sam. 14.47. 2 Sam. 8.2. 2 Kho. 1.1. 3.4,27. 2 Lan. 20.1,30.

c Obad. 1.5. Jer. 48.1,47. Hez. 25.8-11. Amos 2.1-3. Zef. 2.8,9.

d Nani 21.8,15.

e Hlab. 92.9.

f 16.7. 2 Kho. 16.9.

g Jer. 48.13.

h 15.9. Nani 21.30.

i 16.12. Nani 21.20.

j 13.6.

k Nani 32.3.

l 1 Lan. 19.7.

m 3.24.

n Jer. 48.37.

o 3.24.

p Jer. 48.38.

q Jer. 48.38.

r 16.7.

s 13.6.

t 16.8,9. Nani 32.37.

u 16.9. Jer. 48.34. Nani 32.3,37.

v Jer 48.34. Josh. 13.18.

w 16.11. 21.3. Jer. 48.31.

x 43.14. Jobe 26.13.

y Gen. 14.2,8. 19.22.

z Jer. 48.34.

a Jer. 48.5.

b Jer. 48.3,5,34. Neh. 2.10.

c Jer. 48.34.

d Nani 32.3,36.

e Jer. 48.34.

f Jer. 48.36.

g Jobe 40.22.

h Hez. 47.10.

i Nani 21.16-18.

j 15.2.

k 15.2.

l Nah. 2.11-13.

m 4.2.

a 2 Kho. 3.4.

b 10.32.

c Jer. 48.28.

d Nani 21.13,14,24,26,28. 22.36. Dute. 2.24,36. 3.8,12,16. 4.48. Josh. 12.1,2. 13.9,16. Hlu. 11.13,18,22,26. 2 Kho. 10.33. Jer. 48.20.

e 4.6.

f 16.4. 27.13. 11.12.

g Mat. 26.73.

h 16.4. 27.13. 11.12.

i 4.6.

j Luka 1.33.

k Hlab. 96.13. 98.9. Hlab. 72.2.

l Zaga 22.29.

m Jer. 48.29. Zef. 2.10.

n 28.15. Jer. 48.30. Jobe 11.3.

o Zaga 15.7.

p Jer. 48.20,31.

q 15.3.

r Jer. 48.20,31.

s 16.11. 15.1. 2 Kho. 3.25.

t Jer. 48.31.

u 15.4.

v 19.8. 24.4,7. 33.9.

w Jer. 48.32.

x 16.9. Josh. 13.19.

y Hlab. 80.11.

z Nani 21.32.

a Hlab. 80.11.

b 33.23. Hlu. 15 9. 2 Sam. 5.18,22.

c Jer. 48.32.

d Jer. 48.32.

e Nani 21.32.

f 16.9. Josh. 13.19.

g 15.4.

h 15.4.

i 16.10. Jer. 25.30. 48.33. 51.14.

j Jer. 48.32.

k Jer. 48.32.

l Jer. 48.33.

m 10.18.

n Hlu. 9.27.

o Jer. 48.33.

p 5.2.

q 21.2. 17.3. 24.8.

r 16.10. Jer. 25.30. 48.33. 51.14.

s 63.15. 15.5. Jer. 48.36.

t 16.11. 15.1. 2 Kho. 3.25.

u 15.2.

v 48.3,5,7,8. Hlab. 93.2. Amos 2.1-3.

w 21.16. Jobe 7.1.

x 10.25.

a 13.1.

b 7.8. Jer. 49.23-27. Amos 1.3-5. Zek. 9.1. 2 Kho. 16.9.

c 25.2. 7.8. Hlab. 83.4.

d Josh. 13.25. Dute. 2.36. 2 Kho. 15.29. 1 Lan. 5.26.

e 27.10. Jobe 11.19. Zef. 3.13.

f 27.10. Jobe 11.19. Zef. 3.13.

g Levi 26.6. Dute. 28.26. Jer. 7.33. 30.10. 46.27. Hez. 34.28. 39.26. Mika 4.4. Nah. 2.11.

h 7.16. 8.4. 10.9.

i 16.10.

j 7.16. 8.4. 10.9.

k 7.8. Jer. 49.23-27. Amos 1.3-5. Zek. 9.1. 2 Kho. 16. 9.

l 7.16. 8.4. 10.9.

m 10.16.

n Jer. 51.33.

o 2 Sam. 5.18.

p 6.13.

q 24.13.

r Hlu. 8.2.

s 24.13.

t Jobe 33.29. 1 Kho. 17.12.

u 17.9.

v 27.10.

w 27.11. Hos. 8.14. Zaga 14.31.

x 2 Kho. 16.11.

y Mika 5.14. Dute. 16.21.

z 27.9.

a 27.9.

b 1 Sam. 23.15,16,18,19. 2 Lan. 27.4. Hez. 31.3.

c 17.9.

d Josh. 11.23.

e Hlab. 68.19,20.

f Dute. 32.18. Hlab. 31.2. 62.7.

g Jer. 6.23. Hlab. 83.2.

h 8.7. Hlab. 65.7.

i 8.7. Hlab. 65.7.

j 8.7. Hlab. 65.7.

k 28.2. Jobe 8. 2.

l 8.7. Hlab. 65. 7.

m 8.7. Hlab. 65. 7.

n Hlab. 9.5.

o Hlab. 1.4.

p Hlab. 83.15.

q Hlab. 83.15.

r 33.1,4.

a 20.4,5. Hez. 30.4,5,9. Zef. 2.12. 3.10. 2 Kho. 19.9.

b 8.8.

c 11.11.

d 57.9.

e 19.5.

f Eks. 2.3.

g 19.1. 30.16. Tshu. 9.11. Jer. 2.23. 46.6. Lilo 4.19. Amos 2.14,15. Jobe 9.26.

h 18.7.

i Hez. 29.18. 1 Kho. 7.45.

j 18.7.

k 1 Sam. 18.9. Hez. 39.22.

l 18.7.

m 18.7.

n 5.26.

o Hlab. 89.14. Hlab. 99.1.

p 26.19. 2 Kho. 4.39.

q Jobe 15.33.

r Jobe 15.33.

s 2.4.

t Jer. 48.32.

u 37.36.

v 46.11.

w 46.11.

x Hlab. 68.29. 2 Lan. 32.23. Hlab. 68.31. Zef. 3.10.

y 18.7.

z 18.7.

a 18.7.

b 18.7.

a 13.1.

b Jer. 46.13-26. Hez. 29.1-21.

c Hlab. 18.10. 104.3. Mat. 26.64. Isam. 1.7.

d 18.2. Eks. 12.12. Jer. 43.12.

e 18.2. Eks. 12.12. Jer. 43.12.

f 13.7.

g Hlu. 7.22.

h 8.19. 47.12.

i 21.2. 19.22. 20.4. Jer. 46.26. Hez. 29.19.

j 21.2. 19.22. 20.4. Jer. 46.26. Hez. 29.19.

k 1.24.

l 41.17. Jer. 18.14.

m 18.2.

n Jobe 14.11.

o Hez. 30.12. Jer. 51.36.

p 37.25. 2 Kho. 19.24.

q Eks. 2.3,5.

r 33.9.

s 41.2.

t Nani 11.5.

u Jobe 41.1.

v 16.8.

w 1 Kho. 10.28. Zaga 7.16. Hez. 27.7.

x Nani 13.22.

y Jer. 10.14,21. 51.17.

z 31.2.

a Hlab. 72.1.

b 1 Kor. 1.20.

c Nani 13.22.

d 1 Kor. 1.20.

e Jer. 2.16. 44.1. 46.14,19. Hez. 30.13,16. Hos. 9.6.

f 19.14. Jobe 12.24,25.

1 insika: Heb. amagumbi.

g 19.14. Jobe 12.24,25.

h 24.20. 28.7. 29.9. Jer. 25.16. Hlab. 107.27.

i 19.14. Jobe 12.24,25.

j 9.14.

k 9.14.

l 19.18,19,21,23,24. 2.11.

m Jer. 50.37. 51.30. Nah. 3.13.

n 10.32.

o 10.32.

p 19.18,19,21,23,24. 2.11.

q 2 Kho. 7.13.

r Zef. 3.9. Jer. 43.13.

s 22.19. Hlu. 6.25. 1 Kho. 18.30. 19.10,14.

t 19.18,19,21,23,24. 2.11.

u Eks. 24.4.

v Hlab. 68.31.

w Eks. 24.4.

x Josh. 22.27.

y Hlu. 3.9.

z Hlu. 3.9.

a Obad. 1.21. Mat. 2.14.

b Hlab. 68.31.

c 19.18,19,21,23,24. 2.11.

d Mal. 1.11. Heb. 13.15.

e Hlab. 50.14.

f 19.2,4. Hlab. 87.4.

g Gen. 25.21.

h 19.18,19,21,23,24. 2.11.

i 11.16.

j Jobe 36.11.

k 19.18,19,21,23,24. 2.11.

l Hos. 2.23. Efe. 2.14,17.

m 29.23. 25.3.

n 47.6. Jow. 3.2. 2 Kho. 21.14. Jer. 12.7,8,9. 50.11.

a 2 Kho. 18.17.

b 1 Sam. 5.1.

c 1.1.

d 50.3. 2 Kho. 1.1. Zek. 13.4.

e 47.2. 1 Sam. 19.24.

f 2 Sam. 15.30. Jer. 2.25.

g 47.2. 1 Sam. 19.24.

h 2 Sam. 15.30. Jer. 2.25.

i 37.30.

j 8.18. 1 Kor. 4.9.

k Zef. 3.10.

l 19.4.

m Zef. 3.10.

n 18.1.

o 47.2. 1 Sam. 19.24.

p 2 Sam. 15.30. Jer. 2.25.

q 3.17. 2 Sam. 10.4.

r 37.27.

s 37.9.

t Zef. 3.10.

u 30.3,5,7. 36.6.

a 13.1.

b Isam. 17.3.

c 19.5. Jer. 51.36,42. Isam. 17.1,15.

d Jobe 37.9. Zek. 9.14. Jer. 51.1.

e Jobe 1.19.

f 33.1.

g 24.16. 33.1. 48.8. Eks. 21.8. Hlu. 9.23. 1 Sam. 14.33. Jobe 6.15. Jer. 3.8,11,20. 5.11. 9.2. 12.1. Lilo 1.2. Hos. 5.7. Mal. 2.10,11,14-16. Hlab. 25.3.

h 33.1.

i 11.11.

j 13.17.

k 16.10.

l 15.5. Nah. 2.10. Hez. 30.4,9.

m 13.8.

n Hlab. 38.6.

o Hlab. 55.5.

p Dute. 28.67.

q 1 Kho. 9.1.

r 23.16. Jer. 51.39,57. Dan. 5.4,5.

s 22.6. 2 Sam. 1.21. Jer. 51.11.

t 21.9. 22.6,7. 2 Sam. 8.4. 10.18.

u 21.2.

v 1 Kho. 18.29.

w 1 Kho. 18.29.

x Hab. 2.1.

y Hab. 2.1.

z 21.9. 22.6,7. 2 Sam. 8.4. 10.18.

a 21.2.

b Isam. 14.8. 18.2. Jer. 51.8.

c 46.1. Dan. 5.2-4.

d 25.10. 27.8. 28.27. 41.15. Amos 1.3. Mika 4.13. Hab. 3.12. Jer. 51.33. Jow. 3.14.

e Mat. 3.12.

f 13.1.

g 21.13. Gen. 25.14. 1 Lan. 1.30. Josh. 15.52. 1 Lan. 4.42. Jer. 49.7,8. Hez. 25.12-14. Obad. 1.1. Hlab. 137.7,8.

h Hez. 35.2.

i 56.9,12.

j 13.1.

k 21.13 Gen. 25.14. 1 Lan. 1.30. Josh. 15.52. 1 Lan. 4.42. Jer. 49.7,8. Hez. 25.12-14. Obad. 1.1. Hlab. 137.7,8.

l 13.20.

m Gen. 37.25.

n Gen. 25.3. 1 Lan. 1.32. Jer. 25.23. 49.8. Hez. 27.20.

o Jobe 6.19.

p Mat. 17.25.

q 60.7.

r 16.14.

s 60.7.

t 1.20.

a 13.1.

b 22.5. Jer. 21.13.

c 1.1. 6.1.

d 2 Sam. 11.2.

e 32.13. 23.7.

f 2 Lan. 33.11. 2 Kho. 24.11-16. 25.2-11.

g 1.10.

h Jobe 7.19. 14.6. Hlab. 39.13.

i Jer. 4.19. 9.1.

j 37.3.

k 18.2.

l Mika 7.4.

m Lilo 1.5. 2.2.

n 22.5. Jer. 21.13.

o Isam. 6.16.

p 11.11. Jer. 49.35.

q 21.7.

r 2 Kho. 16.9.

s 21.6.

t 21.7.

u Neh. 3.19.

v 1 Kho. 7.2. 10.17.

w 2 Lan. 32.4,5.

x 2 Lan. 32.4,5.

y 2 Kho. 20.20.

z 7.3.

a Neh. 3.16.

b 2 Kho. 20.20.

c 27.11. 37.26.

d 25.1.

e Jow. 2.17.

f Jow. 1.13.

g 3.24.

h 1 Kho. 20.31.

i 56.12. 1 Kor. 15.32.

j 5.9.

k 27.9. 6.7. 1 Sam. 3.14. Hez. 24.13.

l 22.13.

m 36.3,11,22. 19.2. 2 Kho. 18.18,26,37. 19.2.

n 22.20,21. 1 Kho. 4.6. 2 Kho. 18.18,37. 19.2.

o 2 Sam. 18.18. 2 Lan. 16.14.

p Mat. 27.60. Joha. 11.38.

1 izakujikijela...: kumbe izakuthumba ngokuthunjwa okulamandla.

q 2 Lan. 33.11.

r Levi 16.4.

s 29.3. Hez. 24.5.

t 1 Kho. 10.5.

u 19.18.

v 36.3,11,22. 19.2. 2 Kho. 18.18,26,37. 19.2.

w 22.15.

x 22.15.

y Gen. 45.8. Esta 1.16..

z Mat. 16.19.

a 9.6. Jobe 31.36.

b Isam. 3.7. Jobe 12.14.

c 22.25. 33.20. 54.2. Hlu. 4.21. Hez. 15.3. Ezra 9.8.

d 9.7.

e Jobe 5.25.

f Eks. 24.6.

g 30.14. Lilo 4.2.

h 22.23.

i 14.12.

j 13.1.

k 1.20.

a 13.1.

b Jer. 25.22. 27.3. 47.4. Hez. 26.2. 28.26. 29.18,20. Amos 1.9. Jow. 3.4. Zek. 9.2-4.

c 23.14. 1 Kho. 10.22.

d 24.10. 7.8.

e 24.10. 7.8.

f 23.12.

g Jer. 47.6.

h 23.6.

i Josh. 19.28.

j 1 Lan. 13.5.

k Hez. 27.3.

l Josh. 19.28.

m 1.2.

n 1.2.

o 23.14. 1 Kho. 10.22.

p 23.6.

q 22.2.

r Hlab. 44.1.

s 23.11.

t 4.2.

u 9. 1.

v 23.3. Gen. 41.1-3.

w 23.14. 1 Kho. 10.22.

x Jobe 12.21.

y 14.16.

z 23.12.

a 13.19. 43.14. 47.1,5. 48.14,20. 2 Kho. 25.4. Gen. 22.22.

b Hlab. 72.9. 74.14.

c Jer. 6.27.

d 25.2.

e 23.14. 1 Kho. 10.22.

f Jer. 25.9-11. 27.3-6.

g Dan. 8.20.

h 23.17.

i 23.17.

j 21.5.

k Hlab. 33.3.

l 23.17.

m 24.21.

n 23.17.

o Isam. 17.2. 18.3,9.

p 14.20.

q Hlab. 45.12. Ezra 3.7. Hlab. 87.4. Hez. 28.24. Seb. 21.3,4.

r 55.2. Hez. 39.19. Hag. 1. 6.

a Mat. 24.30. Luka 21.25.

b 24.3. 19.3.

c Nah. 2.10.

d Nah. 2.10.

e Hos. 4.9.

f Hez. 7.12,13.

g Jer. 15.10.

h 24.1,4,5. 24.11,13.

i 24.3. 19.3.

j 1.20.

k 24.7. 16.8.

l 24.7. 16.8.

m Nani 35.33.

n 33.8. Gen. 17.13,14,19.

o Hlab. 5.10.

p Jobe 30.30.

q 10.25. 13.12.

r 16.8,9. Jow. 1.10,12. Hos. 2.8.

s Isam. 18.22. Jer. 7.34.

t 5.12.

u 16.10.

v 5.14.

w 5.12.

x 16.10.

y 34.11. Hlab. 107.40.

z 23.1.

a Hlab. 144.14.

b Jow. 1.5.

c 24.1,4,5. 24.11,13.

d 24.1,4,5. 24.11,13.

e 17.6.

f 1.9. Mat. 24.31.

g 35.10. Isam. 14.2,3.

h 24.15.

i 31.9. 44.16. 47.14. 50.11 .

j Mal. 1.11.

k 11.11.

l 25. 5.

m 4.2.

n 21.2.

o Jer. 48.43,44.Jer. 48. 43, 44.

p Luka 21.35.

q Isam. 3.10.

r Jer. 48.43,44.

s 1 Kho. 19.17. Jobe 20.24. Amos 5.19.

t Gen. 7.11.

u Hlab. 18.7.

v Zaga 18.24.

w Jobe 16.12. Hlab. 75.3.

x 19.14.

y 1. 8.

z 2.11.

a Jobe 25.2.

b Hlab. 76.12.

c 42.7.

d 42.7.

e Hez. 12.27. 2 Pet. 3.4.

f 29.6.

g 60.19. Mat. 24.29. Isam. 21.23.

h Isam. 11.15.

i 25.6,7,10. Heb. 12.22.

j Isam. 4.4.

a Eks. 15.2. Hlab. 107.32.

b Hlab. 72.18.

c Hlab. 72.18.

d Hlu. 13.18.

e 22.11.

f 37.26. Jer. 51.37.

g 37.26. Jer. 51.37.

h 23.13.

i 13.22. 1 Kho. 16.18. Zaga 18.19.

j 17.1.

k 9.1. 29.13. 43.23. Isam. 11.13.

l 19.24,25.

m 27.5.

n 4.6.

o 4.6.

p 30.2. Nani 14.9.

q 5.14.

r 32.2.

s Eks. 13.21.

t 24.16.

u 2.2,3. 24.23.

v Hlab. 63.5. Zaga 9.2. Mat. 22.4. Luka 14.16.

w Dan. 7.14. Mat. 8.11.

x Hlab. 63.5. Zaga 9.2. Mat. 22.4. Luka 14.16.

y 2.2,3. 24.23.

z Hlab. 63.5. Zaga 9.2. Mat. 22.4. Luka 14.16.

a Dan. 7.14. Mat. 8.11.

b Hlab. 63.5. Zaga 9.2. Mat. 22.4. Luka 14.16.

c 1 Kor. 15.54.

d 1 Sam. 15.29. 1 Lan. 29.11. Lilo 3.18 .

e Isam. 7.17.

f 1.20.

g 2.11.

h 26.8. Gen. 49.18. Hlab. 27.14. Roma 8.23. Tit. 2.13.

i 26.8. Gen. 49.18. Hlab. 27.14. Roma 8.23. Tit. 2.13.

j Hlab. 9.14.

k Hlab. 9.14.

l 2.2,3. 24.23.

m Hlab. 125.3.

n 15.1.

o Eks. 16.29.

p 26.5.

q 26.5.

r 26.5.

s 26.5.

a 2.11.

b 5.1. 27.2.

c 60.18.

d 1 Kho. 21.23.

e Hlab. 118.19,20. Hlab. 24.7,9. Isam. 21.24,25.

f Hlab. 118.19,20. Hlab. 24.7,9. Isam. 21.24,25.

g 26.12. Hlab. 120.7. Joha. 14.27.

h Hlab. 111.8. 112. 8.

i Hlab. 86.2.

j 45.17.45. 17.

k 12.2. Hlab. 68.4.

l 25.12.

m 25.12.

n 32.19.

o 25.12.

p 25.12.

q Hlab. 17.2.

r Hlab. 37.23.

s Hlab. 58.2. Hlab. 5.8.

t 64.5.

u 25.9.

v Hlab. 130.5.

w Hlab. 130.5.

x Neh. 1.11.

y Hlab. 135.13.

z 64.5.

a Hlab. 135.13.

b Hlab. 77.2.

c Hlab. 63.1.

d 1 Lan. 16.14.

e Tshu. 8.12.

f Zaga 21.10.

g Hlab. 143.10.

h 5.12. 26.11.

i 5.12. 26.11.

j Hlab. 21.9.

k Hlab. 21.9.

l Jobe 22.17.

m 1 Kor. 15.10. Eks. 14.13.

n 2 Lan. 12.8. 2 Lan. 28.22-25.

o 2 Kho. 18.4-6. 2 Lan. 31.20,21.

p 26.19. Jobe 26.5.

q Jer. 5.2.

r 30.33. 37.36.

s Tshu. 9.5.

t 9.3. Jobe 12.23.

u 9.1.

v 6.12.

w Hlab. 48.10. 65.5.

x 37.1. 38.2. Hos. 5.15.

y 13.8.

z Hlab. 17.14.

a Jobe 3.16.

b Dan. 12.2. Efe. 5.14.

c Dan. 12.2. Efe. 5.14.

d Dan. 12.2. Efe. 5.14.

e 66.14. Dute. 32.2.

f 18.4.

g 26.19. Jobe 26.5.

h Mat. 6.6. 2 Kho. 4.33.

i Ezra 9.8.

j 54.7,8. Hlab. 30.5.

k Jobe 14.13. Hlab. 57.1.

l Mika 1.3. Juda 1.14.

m 24.21.

n Jobe 16.18.

a 27.2,12,13. 2.11.

b 24.21.

c Jobe 16.18.

d 51.9. Hlab. 74.13,14. Isam. 12.3.

e Jobe 41.1.

f 51.9. Hlab. 74.13,14. Isam. 12.3.

g Hab. 1.4. Hlu. 5.6.

h 51.9. Hlab. 74.13,14. Isam. 12.3.

i 27.2,12,13. 2.11.

j 5.1. 26.1. Jer. 51.14.

k 1.22. Hlab. 80.8.

l Hlab. 121.4,5.

m Jobe 7.20.

n Jobe 7.18.

o 24.21.

p Hlab. 121.4,5.

q Jobe 7.20.

r Hez. 18.23.

s 5.6. 2 Sam. 23.6.

t 9.18.

u 9.18.

v 25.4.

w Jobe 22.21.

x 37.31. Hos. 14.5.

y Hlab. 92.7.

z Hlab. 92.7.

a Jer. 30.11. 46.28.

b Jer. 30.11. 46.28.

c Joha. 3.34.

d Jobe 23.6.

e Jer. 18.17.

f Zek. 13.9.

g 22.14.

h Roma 11.27.

i Dan. 5.5.

j 17.8. 2 Kho. 23.6-14.

k 17.8. 2 Kho. 23.6-14.

l 64.10,11.

m 64.10,11.

n 2 Sam. 15.25.

o 16.2.

p 64.10,11.

q 7.21-25. 17.2. 32.14.

r 17.6.

s Jobe 14.9.

t Heb. 6.8.

u Dute. 32.28. Jer. 8.7.

v 17.7. 22.11. 43.7. 44.2,24. Dute. 32.6.

w 17.7. 22.11. 43.7. 44.2,24. Dute. 32.6.

x 43.1. 44.21.

y 27.1.

z 28.27. 27.8. Dute. 24.20. Hlu. 6.11. Ruthe 2.17.

a 27.12. 21.10. 30.28. Zaga 25.4,5. Amos 9.9. Luka 22.31.

b 11.15. Gen. 15.18.

c 2 Lan. 7.8. Nani 34.5.

d 27.1.

e Levi 25.9. Mat. 24.31. Isam. 11.15.

f Jobe 29.13.

g 16.3. 11.12.

h 2.2. Zek. 14.16.

a 28.3,5.

b 28.4,5. 4.2.

c 28.4,5. 4.2.

d 2 Kho. 17.5,6.

e 30.30. 32.19. Isam. 11.19.

f Hlab. 91.6.

g 29.6. 28.15. Hez. 13.11.

h 17.12.

i 29.6. 28.15. Hez. 13.11.

j Amos 5.7.

k 28.3,5.

l 28.4,5. 4.2.

m 28.4,5. 4.2.

n Hos. 9.10. Mika 7.1. Jer. 24.2.

o 2.11.

p 28.1.

q 28.4,5. 4.2.

r 22.7. Hlu. 5.8.

s Zaga 20.1. Hos. 4.11.

t 19.14.

u 56.10,12. Levi 10.9.

v Jobe 31.28.

w Jer. 6.10.

x Mat. 11.25. 18.3.

y 28.13,17.18.2. Hlab. 19.4.

z 30.4. 1 Kor. 14.21.

a 32.4. Hlab. 81.5.

b 30.15. Mat. 11.28,29.

c Hlab. 63.1.

d 30.4. 1 Kor. 14.21.

e 29.10.

f 28.10.

g 8.15.

h 8.15.

i 8.15.

j 8.15.

k 28.22. 29.20.

l 28.18.

m 28.18.

n 28.2,17,18. Jobe 5.21.

o 28.17. Roma 1.25.

p 28.17. Roma 1.25.

q 1 Pet. 2.6.

r 8.14. Gen. 49.24. Hlab. 118.22. Jer. 51.26.

s Luka 23.35.

t 8.14. Gen. 49.24. Hlab. 118.22. Jer. 51.26.

u 1 Kor. 3.11. Hlab. 87.1.

v 1 Pet. 2.6.

w Roma 10.11. Hlab. 25.2.

x 28.10.

y 2 Kho. 21.13.

z 2 Kho. 21.13.

a Jobe 38.23.

b 28.17. Roma 1.25.

c 28.2,17,18. Jobe 5.21.

d 28.17. Roma 1.25.

e 28.18.

f 28.18.

g 28.2,17,18. Jobe 5.21.

h 50.4.

i Dute. 28.25.

j 28.9. 53.1.

k 25.7.

l 2 Sam. 5.20. 1 Lan. 14.11.

m Josh. 10.10,12. 2 Sam. 5.25. 1 Lan. 14.16.

n Josh. 9.3.

o 28.22. 29.20.

p 10.23.

q Jobe 39.10.

r Hlab. 112.5. Hlab. 94.10.

s 21.10. Jobe 41.30.

t Zaga 20.26.

u 27.12.

v Hlab. 92.5. Jer. 32.19.

w Jobe 5.12.

a 33.7. 29.2,7. Hez. 43.15,16. 2 Sam. 23.20.

b 2 Sam. 5.9.

c 29.3.

d Jobe 19.26.

e Hlab. 118.27.

f 33.7. 29.2,7. Hez. 43.15,16. 2 Sam. 23.20.

g 33.7. 29.2,7. Hez. 43.15,16. 2 Sam. 23.20.

h 29.3.

i 22.18.

j 2 Kho. 25.1. Luka 19.43.

k Hlu. 9. 6.

l Dute. 20.20.

m Luka 19.44.

n 26.16.

o 8.19.

p 8.19.

q 25.5. 29.20.

r 25.5. 29.20.

s Hlab. 1.4.

t 30.13. Nani 6.9.

u 24.22. Hez. 38.8.

v 28.2.

w 30.30.

x 37.36.

y 33.7. 29.2,7. Hez. 43.15,16. 2 Sam. 23.20.

z Zaga 12.12.

a Jobe 20.8.

b Jobe 20.8.

c Hlab. 73.20.

d Hlab. 73.20.

e Hlab. 107.9.

f 19.14.

g 51.21.

h Roma 11.8.

i Jobe 4.13.

j 6.10.

k 2 Kor. 3.14,15.

l 8.16. Dan. 12. 4.

m 8.16. Dan. 12. 4.

n Hez. 33.31. Mat. 15.8,9. Mark. 7.6,7.

o 25.3.

p Kol. 2.22.

q Jer. 49.7. Obad. 1.8. 1 Kor. 1.19.

r 30.1.

s Jobe 22.13.

t 45.9.

u Hlab. 103.14.

v 10.25.

w 10.34.

x 32.15. 10.18.

y 2.11.

z 35.5. Mat. 11.5.

a 61.1. Mat. 5.5.

b Mat. 5.3.

c 29.5.

d 16.4.

e 28.14,22.

f 16.4.

g Amos 5.10. Hlab. 127.5.

h Amos 5.12.

i 59.4.

j 45.11. 19.25. 60.21. Hlab. 100.3.

k Mat. 6.9. 2 Kor. 5.5.

l 41.17. 45.3. 48.1. Mat. 15.31. Luka 1.68. Seb. 13.17. Gal. 6.16. Eks. 24.10.

m Hlab. 106.25. Luka 5.1.

n Jobe 11.4.

a 30.9. Hlab. 68.6.

b 29.15.

c 25.7.

d Dute. 29.19.

e 31.1.

f Nani 27.21. 1 Kho. 22.7. Jer. 21.2.

g Nani 14.9.

h 36.6,9. 30.7. 20.5. 31.1. Jer. 37.5,7.

i Nani 14.9.

j Nani 13.22.

k Hez. 17.15.

l Jer. 43.7.

m Jer. 2.36.

n 30.6.

o 13.1.

p 51.9. Jobe 40.15. Hlab. 68.30. Hez. 29.3.

q 8.22.

r 8.22.

s Jobe 4.11. Zaga 30.30.

t 14.29.

u Jobe 20.16.

v 14.29.

w Nani 21.6.

x 57.9. Hos. 12.1.

y 30.24. Hlu. 10.4. 12.14.

z 57.9. Hos. 12.1.

a 30.6.

b 30.7. 20.5. 31.1. 36.6,9. Jer. 37.5,7.

c Jobe 9.13.

d Hab. 2.2.

e Jobe 19.23.

f 1.4. 30.1. Dute. 32.20.

g 1 Sam. 9.9.

h Jer. 11.21. Amos 2.12. 7.13. Mika 2.6.

i 1 Kho. 22.13.

j 1 Kho. 22.13.

k Zaga 6.15.

l Zaga 6.15.

m 29.5.

n Hlab. 2.9.

o Hlab. 2.9.

p Hez. 23.24.

q Hez. 47.11.

r Hez. 47.11.

s 28.12. Jobe 36.16.

t 7.4. Eks. 14.14.

u Mat. 23.37.

v 31.1. Hos. 14.3.

w 31.1. Hos. 14.3.

x 18.2.

y Levi 26.8. Dute. 28.25.

z 33.23.

a Roma 2.4.

b Hlab. 46.10.

c Hlab. 2.12. 33.20.

d 65.9,19.

e 1 Kho. 22.27. Hlab. 127.2.

f 1 Kho. 22.27.

g Hlab. 74.9.

h 35.8. Seb. 9.2.

i Dute. 5.32.

j Nani 16.38,39.

k 2.20. 31.7.

l Eks. 28.8. 39. 5.

m Esta 1.6. 1 Kor. 4.13.

n Hos. 14.8.

o 2.11.

p Hlab. 65.13.

q 32.20.

r 30.6.

s Gen. 45.6.

t Jobe 24.6.

u 2.14,15.

v 2.14,15.

w 44.4.

x 2.14,15.

y 60.19,20.

z Hlab. 79.12.

a Jobe 5.18.

b 11.4. 2 Thes. 2.8.

c 8.8.

d 27.8.

e 37.29.

f 1 Kho. 1.40.

g 2.3.

h Jobe 36.16. Hlab. 125.3.

i 29.6.

j 28.2.

k 28.2.

l Josh. 10.11.

m 37.36.

n 31. 4.

o 10.5,24.

p 5.12.

q 5.12.

r 11.15. 19.16. 2.19.

s 26.14. 2 Kho. 23.10.

t 16.5. Mat. 25.41.

u Hez. 24.9.

v Hez. 20.48.

a 30.2. 30.3.

b 30.16. 36.9. Hlab. 20.7. 33.17.

c 2 Lan. 13.18.

d 30.16. 36.9. Hlab. 20.7. 33.17.

e 2 Lan. 13.18.

f 19.11. 1 Kho. 4.30. Seb. 7.22.

g Nani 23.19.

h Hlab. 94.4.

i Hlab. 56.4.

j Hlab. 56.4.

k Luka 1.54.

l 2 Kho. 24.7. Jer. 37.5-7.

m Hos. 11.10. Amos 1.2. 3.8.

n 5.29.

o 6.3.

p 30.31.

q 42.13.

r Dute. 32.11. Hlab. 91.4.

s 2 Kho. 19.34.

t Eks. 12.13,23,27.

u Hos. 5.2. 9.9.

v 2.20. 30.22.

w Levi 19.4.

x 1 Kho. 12.30. 13.34.

y 37.36.

z 2.9.

a 2.9.

b Jobe 19.29.

c 37.37.

d 11.10. Eks. 17.15.

e 24.15.

f Hlab. 21.9. Mal. 4.1.

a Hlab. 45.1. 72.1,2,4. Jer. 23.5.

b 4.6. 25.4.

c 25.5.

d 4.6. 25.4.

e Hlab. 63 1.

f 35.5.

g 35.5.

h 28.11. 35.6.

i 13.5.

j Jobe 30.15.

k 3.16-24. 32.11,18. Amos 6.1.

l 3.16-24. 32.11,18. Amos 6.1.

m 47.2,3.

n 3.24. 1 Kho. 20.31.

o Hlab. 128.3. Hez. 19.10.

p 34.13. Hos. 9.6.

q 22.2.

r 27.10.

s 2 Lan. 27.3.

t 27.10.

u Jow. 2.28.

v 35.1,2.

w 29.17.

x 29.17.

y Jak. 3.18. Hlab. 72.3. Roma 5.1.

z Hlab. 119.165.

a 22.2.

b 3.16-24. 32.11,18. Amos 6.1.

c 28.2.

d Zek. 11.2.

e 9.18. 10.18,19. Hez. 31.18.

f Tshu. 11.1.

g Jobe 21.11.

h 30.24.

a 21.2. 17.14. 33.4,23. Hab. 2.8.

b 21.2.

c Isam. 13.10.

d 25.9. 26.8.

e Hlab. 83. 8.

f 17.14. 37.36. Jobe 7.18.

g Nani 10.35. Hlab. 68.1.

h 21.2. 17.14. 33.4,23. Hab. 2.8.

i Jobe 27.19.

j Hlab. 78.46.

k Zaga 28.15.

l Hlab. 148.13. Hlab. 97.9.

m Hlab. 37. 3.

n Zaga 27.24.

o 2 Kho. 18.37.

p Hlu. 5.6.

q 2 Kho. 18.14-17.

r 24.5.

s 24.4.

t 16.8.

u 35.2.

v 35.2.

w 2.13.

x 35.2.

y 33.15.

z Hlab. 12.5.

a 59.4. Hlab. 7.14.

b 5.24.

c 59.4. Hlab. 7.14.

d 5.24.

e 9.18.

f Hlab. 80.16.

g 57.19. 49.1.

h 57.19. 49.1.

i Hlab. 2.11.

j 9.17.

k 66.14,15.

l Hlab. 15.2. 24.4. Zaga 10.9.

m Zaga 28.16.

n Eks. 23.8.

o Hlab. 119.37. Jobe 31.1.

p 15.2.

q 2 Lan. 32.30.

r 6.5.

s 1 Kor. 1.20. 2 Kho. 18.14.

t 2 Kho. 19.32.

u Dute. 28.50.

v Dute. 28.49. Jer. 5.15. Hlab. 81.5. 2 Kho. 18.26.

w 28.11.

x 1.14. Nani 29.39.

y Hlab. 46.5. 125.1,2.

z Amos 6.1.

a 37.33.

b 54.2. 22.23.

c 33.23.

d Jobe 28.10,11.

e Jobe 28.10,11.

f Jak. 4.12. Hlab. 60.7.

g 33.20.

h 16.8.

i 30.17.

j 30.17. Hez. 27.7.

k 33.4. Gen. 49.27.

l 33.4. Gen. 49.27.

m Hlab. 68.12.

n 38.1-8. Hlab. 103.3.

o 38.17. Jer. 50.20. Jak. 5.15.

a Hlab. 49.1.

b 1.2. Dute. 32.1.

c 42.5. Jobe 31.8. Jobe 5.25.

d 34.2.

e 66.24. Jow. 2.20.

f Hlab. 102.26. Mat. 24.29. Heb. 1.11.

g Isam. 6.13.

h Isam. 6.14.

i 14.12.

j Hlab. 1.3.

k Isam. 6.13.

l Jer. 46.10. Dute. 32.42.

m 34.7.

n Jer. 49.7. Mal. 1.4.

o 34.6. Mark. 3.8.

p 34.2.

q Jer. 46.10. Dute. 32.42.

r 63.1. Zef. 1.7.

s 1 Lan. 1.44.

t 34.6. Mark. 3.8.

u Nani 23.22.

v Hlab. 22.12.

w Hlab. 22.12.

x 61.2. 63.4. Isam. 9.15.

y Dute. 29.23.

z Isam. 14.11.

a Mal. 1.4.

b 34.13-15. 13.21. Isam. 18.2.

c 14.23.

d Levi 11.17. Dute. 14.16.

e 2 Kho. 21.13. Lilo 2.8. Amos 7.7-9.

f 24.10.

g Gen. 1.2.

h Zek. 4.10.

i Gen. 1.2.

j 32.13.

k Hos. 9.5.

l Hos. 9.5.

m 34.13-15. 13.21. Isam. 18.2.

n 35.7.

o 13.22. Hlab. 44.19.

p 35.7.

q 34.13-15. 13.21. Isam. 18.2.

r 13.21.

s 35.7.

t 51.4.

u 34.13-15. 13.21. Isam. 18.2.

v Jer. 17.11.

w Dute. 14.13.

x Luka 16.29.

y 40.26. 59.15.

z 24.22. 1 Sam. 20.6. 25.15.

a 34.11.

a 55.12. 35.6.

b 41.18. 53.2.

c 32.15.

d 33.9.

e 33.9.

f Josh. 19.26.

g 33.9.

h Josh. 12.18.

i Jobe 4.3,4. Heb. 12.12.

j 29.18. 32.3. 42.7. Mat. 9.27-30. 11.5. 12.22. 20.30-34. 21.14. Joha. 9.6,7. Seb. 26.18. Hlab. 146.8.

k 29.18. 32.3. 42.7. Mat. 9.27-30. 11.5. 12.22. 20.30-34. 21.14. Joha. 9.6,7. Seb. 26.18. Hlab. 146.8.

l Mark. 7.32-35.

m Mat. 11.5. 15.30. 21.14. Joha. 5.3,8,9. Seb. 3.2-8. 8.7. 14.8-10.

n Mark. 7.32-35.

o 32.4. Mat. 9.32,33. 12.22.

p 55.12. 35.6.

q 41.18. 43.19,20. 44.3,4. 48.21. Joha. 7.38,39. Isam. 22.17.

r 41.18. 43.19,20. 44.3,4. 48.21. Joha. 7.38,39. Isam. 22.17.

s 49.10.

t Hlab. 84.6.

u Hlab. 107.33.

v 49.10.

w 34.13.

x Jer. 50.6.

y 15.6. 40.6-8.

z Eks. 2.3.

a 30.21.

b 52.1. Jow. 3.17. Hlab. 118.20. Heb. 12.14.

c 11.7-9. Levi 26.6.

d 51.10. 62.12.

e 51.11.

f 51.11.

g 24.14. Hlab. 105.43.

h 51.11.

i 51.11.

j 24.14. Hlab. 105.43.

k 51.11.

l 25.8. 65.19. Isam. 7.17. 21.4.

a 2 Kho. 18.13. 2 Lan. 32.1.

b 37.38. 2 Kho. 18.17-19,37.

c 22.15.

d 22.15.

e 36.13.

f 56.12.

g 36.9. 30.3. 31.1.

h 36.9. 30.3. 31.1.

i Hlab. 20.7.

j 36.13.

k 2 Kho. 18.11.

l 7.9.

a 37.21. 1.1.

b 22.5.

c Hos. 13.13.

d 37.32.

e Jer. 51.46. Obad. 1.1.

f 20.5.

g Jer. 49.23.

h Jer. 49.23.

i Seb. 4.24.

j Seb. 4.49.

k 45.6.

l 37.21. 1.1.

m 10.32. Zek. 2.10. 9.9.

n 14.8.

o 14.8.

p Mika 7.14.

q 19.6.

r 19.6.

s 10.5,15. 22.11.

t 10.5,15. 22.11.

u 25.2.

v 20.5.

w Amos 6.1.

x Hlab. 32.9.

y 20.3.

z 27.6.

a 37.4.

b 33.20.

c Hlab. 76.3.

d Luka 19.43.

e 38.6.

f 2 Kho. 19.35.

g 14.25. 17.14. 30.31. 31.8. Hlab. 76.6.

h 31.9.

a 33.24. 38.8. 2 Kho. 20.1-6. 20.9-11. 2 Lan. 32.24.

b 1.1.

c 37.35.

d 2 Kho. 20.9,10.

e Hlab. 102.24.

f Mat. 16.18. Jobe 38.17.

g Hlab. 68.4.

h Hlab. 68.4.

i Hlab. 27.13.

j 2 Kor. 5.1.

k Jobe 7.6.

l Jobe 6.9.

1 njengomkhuhlane ocikizayo: Heb. eselukweni.

m Jobe 4.20.

n Jobe 4.20.

o Jobe 10.16.

p Jobe 4.20.

q Jer. 8.7.

r Jer. 8.7.

s 8.19.

t 8.19.

u 59.11. Hez. 7.16.

v Hlab. 69.3.

w Jobe 17.3.

x Hlab. 42.4. 1 Kho. 21.27.

y Jobe 7.11.

z Hlab. 119.25,37. Hlab. 119.71,75.

a Hlab. 119.25,37. Hlab. 119.71,75.

b 33.24. Mika 7.19. Hlab. 103.12.

c Hos. 7.2.

d Hlab. 6.5. Tshu. 9.10.

e 14.19. Hlab. 28. 1.

f Dute. 4.9. 6.7. Hlab. 78.3,4. 145.4.

g Hab. 3.19. Jobe 30.9. Hlab. 150.4.

h 2 Kho. 20.7.

i 2 Kho. 20.8.

j 2 Kho. 20.5.

a 39.8. 2 Kho. 20.12-19.

b 33.1,23. 2 Kho. 18.15,16.

c 57.9.

d 57.9.

e 33.1,23. 2 Kho. 18.15,16.

f 5.26.

g 13.22.

a 51.3. Luka 2.25.

b 61.7. Jobe 11.6. Jobe 42.10.

c 58.1. Mat. 3.3. Mark. 1.3. Luka 3.4. Joha. 1.23.

d 57.14. Mal. 3.1.

e 49.11.

f Luka 3.5.

g 49.11.

h 45.2.

i Joha. 1.14.

j Luka 3.6.

k 1.20.

l 1 Pet. 1.24.

m 51.12. Hlab. 90.5. Hlab. 102.4,11.

n Hlab. 103.15. Jak. 1.10.

o Jobe 14.2.

p Hlab. 103.15. Jak. 1.10.

q 1 Pet. 1.24.

r Jak. 1.11.

s Jobe 14.2.

t Hlab. 103.16.

u 42.5. Jobe 12.2.

v 51.12. Hlab. 90.5. Hlab. 102.4,11.

w 1 Pet. 1.24.

x 1 Pet. 1.25.

y Hlab. 111.8. Mat. 5.18. 24.35. Joha. 12.34.

z Eks. 6.6.

a 59.16. Luka 1.51.

b 62.11. Isam. 22.12.

c 62.11. Isam. 22.12.

d Hez. 34.23. Zek. 13.7. Joha. 10.11.

e Luka 12.32. Joha. 21.15. Seb. 20.28.

f Luka 15.5.

g Luka 12.32. Joha. 21.15. Seb. 20.28.

h Nani 11.12.

i 49.10. Gen. 47.17. Hlab. 23.2.

j Zaga 30.4.

k 40.12. Zaga 16.2. Zaga 21.2. 24.12.

l Zaga 16.11.

m Zaga 16.11.

n Roma 11.34. 1 Kor. 2.16.

o 40.12. Zaga 16.2. Zaga 21.2. 24.12.

p Jobe 21.22.

q 41.1.

r 29.5.

s Neh. 10.34. 13.31.

t Hlab. 50.10.

u Hlab. 62.9. Dan. 4.35.

v 41.12.

w Hlab. 62.9. Dan. 4.35.

x 41.12.

y 29.21. 40.23. 44.9. 45.18,19. 59.4. 24.10. Jobe 6.18.

z 40.25.

a 41.7. 44.12,13. 46.6. Jer. 10.3, 4.

b Hlu. 17.4.

c Jer. 10.9.

d 41.7. Jer. 10.4.

e 40.28. Hlab. 19.1. Seb. 14.17. Roma 1.19,20.

f 40.28. Hlab. 19.1. Seb. 14.17. Roma 1.19,20.

g Jobe 22.14. Hlab. 2.4.

h Nani 13.33.

i Jobe 9.8.

j Hlab. 104.2.

k Jobe 12.21. Hlab. 107.40.

l 40.17.

m 40.17.

n 11.1. Jobe 14.8.

o Hlab. 83.13.

p 40.18. Dute. 4.15,16. Seb. 17.29.

q 46.5.

r 46.5.

s 51.6.

t Jobe 25.3.

u Hlab. 147.4.

v Hlab. 147.5.

w 34.16.

x 49.14. Jobe 3.23.

y 49.4.

z 40.28. Hlab. 19.1. Seb. 14.17. Roma 1.19,20.

a 40.28. Hlab. 19.1. Seb. 14.17. Roma 1.19,20.

b Hlab. 147.5.

c Roma 11.33. Hlab. 145.3.

d 41.1.

e Hlab. 103.5. Mika 1.16. Hlab. 84.7.

f Hlab. 103.5. Mika 1.16. Hlab. 84.7.

g Eks. 19.4.

a Zek. 2.13.

b 11.11. 41.5. 40.15. 42.4,10,12,15. 49.1. Hlab. 72.10.

c 40.31.

d 45.13.

e 46.11. 41.25. Isam. 16.12.

f Jobe 18.11.

g 2 Lan. 36.23.

h 45.1.

i Hlab. 44.11.

j 19.7. Zaga 21.6.

k 41.26.

l 41.27. 43.10,13. 44.6. 48.12. Isam. 1.11.

m Dute. 32.39. Hlab. 102.27.

n 41.1.

o 40.19.

p 40.20.

q 44.1,2.

r 42.1. 41.9. 42.19. 44.21. 45.4. 48.20. 49.3. Jer. 30.10. 46.27,28.

s 43.20. 43.1. 41.9. Dute. 7.6. 10.15. 14.2. Hlab. 135.4.

t 2 Lan. 20.7. Jak. 2.23.

u Eks. 24.11.

v 42.1. 41.9. 42.19. 44.21. 45.4. 48.20. 49.3. Jer. 30.10. 46.27,28.

w 43.20. 43.1. 41.9. Dute. 7.6. 10.15. 14.2. Hlab. 135.4.

x 41.13,14. 43.5.

y Dute. 31.6,8.

z 41.23.

a Dute. 31.6,8.

b 41.13,14. 43.5.

c 45.24.

d 45.24.

e 60.12. Zek. 12.3. Eks. 23.22.

f 40.17. 41.29.

g 40.17. 41.29.

h 45.1. 42.6.

i 41.13,14. 43.5.

j 41.13,14. 43.5.

k 41.13,14. 43.5.

l Hlab. 22.6.

m Hlab. 22.6.

n 54.5,8. Hlab. 78.35.

o 41.16. 12.6.

p 21.10.

q 28.27.

r 2 Sam. 24.22.

s 21.10.

t 30.22. Jer. 51.2.

u 45.25.

v 41.16. 12.6.

w 19.5.

x 29.23.

y 35.6,7.

z Nani 23.3.

a 40.4.

b 43.19. Hlab. 107.35. Hlab. 114.8. Eks. 17.6. 2 Kho. 3.16.

c 35.1.

d 43.19. Hlab. 107.35. Hlab. 114.8. Eks. 17.6. 2 Kho. 3.16.

e 35.1.

f 55.13.

g Eks. 25.5.

h 60.13.

i 60.13.

j Jobe 12.9.

k 41.22 .

l 2 Kor. 10.4.

m 45.21. 41.26. 44.8.

n 42.9.

o 44.7. 45.11.

p 42.23.

q Joha. 13.19.

r Jer. 10.5.

s 41.10.

t 41.29. 44.9. 1 Kor. 8.4. Hlab. 115.8.

u 41.2.

v Jer. 50.3.

w 41.2.

x 2 Lan. 36.23.

y 41.22. 42.9. 41.4. 43.9. 44.7. 45.21. 46.10. 48.3,14.

z 41.4.

a 40.9.

b 40.9.

c 63.5.

d 41.24.

e 41.12.

a Mat. 12.18-20.

b 41.8. 49.3. 43.10. 52.13. 53.11. Hez. 34.24. Zek. 3.8. Fil. 2.7.

c 49.7. Hlab. 89.3.

d Mat. 3.17.

e 11.2. 61.1. Joha. 3.34. Mat. 3.16.

f 60.9. Mat. 12.21.

g 44.24.

h Zek. 12.1. Jobe 9.8.

i 44.24.

j Hlab. 136.6.

k 34.1. Jobe 5.25.

l Zek. 12.1. Jobe 9.8.

m Seb. 17.25.

n 40.7. Heb. 12.9.

o 41.13. Jobe 8.20.

p 49.8.

q 49.6. 9.2. 51.4. 60.1-3. Luka 2.32.

r 35.5.

s 24.22. 49.9. 61.1. Luka 4.18. 2 Tim. 2.26. Heb. 2.14,15. Hlab. 142.7.

t 9.2. 49.9. Luka 1.79. Hlab. 107.10. Joha. 1.4,9. 8.12. 9.5. 12.46.

u 48.11.

v Hlab. 16.4.

w 41.22,26.

x 43.19.

y Hlab. 33.3.

z Hlab. 107.23. Jona 1.3.

a 41.1. 42.4,12,15. Hlab. 72.10.

b 55.12.

c 42.2. Jobe 21.12.

d 60.7. 21.16,17.

e Hlab. 66.2. Josh. 7.19.

f 43.21.

g 41.1. 42.4,12,15. Hlab. 72.10.

h Hlab. 78.65.

i 41.12. Eks. 15.3.

j Zef. 1.14.

k Gen. 45.1.

l 13.8. Jer. 6.24.

m 41.1. 42.4,12,15. Hlab. 72.10.

n 50.5. 59.13. Hlab. 35.4.

o 1.29. 44.11. 45.16. Hlab. 97.7.

p Joha. 8.43.

q Joha. 9.39.

r 43.8. Joha. 9.41.

s 41.8.

t 41.8.

u Dute. 20.2.

v Roma 2.21.

w Jer. 6.10. Hez. 12.2. Mat. 13.14.

x Hlab. 138.2.

y 2 Kho. 21.14. Jer. 30.16.

z 2 Kho. 21.14. Jer. 30.16.

a 42.24. Zef. 1.13. Hab. 2.7.

b 42.24. Zef. 1.13. Hab. 2.7.

c Dute. 29.24-28.

d 2 Kho. 25.9.

e Hos. 7.9.

f 47.7. 57.1,11. 44.19. 46.8.

a 43.7.

b 43.21. 44.2,21,24. 27.11.

c 43.7.

d Dute. 31.6,8. Hlab. 23.4.

e 43.1. 41.10,13,14. 44.2. Jer. 30.10,11. 46.27,28. Luka 1.74. 12.32.

f 44.22,23. 43.14.

g 45.3,4.

h Hlab. 66.12.

i Dute. 31.6,8. Hlab. 23.4.

j 43.16. Josh. 3.13-17.

k Hlab. 66.12.

l Dan. 3.25,27.

m Zaga 6.28.

n Dan. 3.25,27.

o Zaga 6.28.

p 49.26. 60.16.

q 2 Kho. 18.21. 19.9.

r Hlab. 68.31.

s 43.4. Zaga 11.8. Zaga 21.18.

t Hlab. 68.31.

u Hlab. 72.10.

v 1 Sam. 18.30.

w 43.4. Zaga 11.8. Zaga 21.18.

x 43.1. 41.10,13,14. 44.2. Jer. 30.10,11. 46.27,28. Luka 1.74. 12.32.

y Hlab. 107.3.

z Hlab. 107.3.

a Hlab. 107.3.

b 2 Kor. 6.18.

c 2 Kor. 6.18.

d 63.19. 65.1. Jak. 2.7. Hlab. 86.9.

e 43.7.

f Efe. 2.10.

g 43.7.

h Hlab. 100.3.

i 42.19. Mat. 13.14.

j 41.26.

k 43.12. 44.8.

l 42.1. 55.4.

m 41.4.

n 45.21. Hos. 13.4.

o 45.21. Hos. 13.4.

p Hlab. 3.8.

q Dute. 32.16. Hlab. 81.9.

r 43.10.

s Joha. 8.58.

t Joha. 8.58.

u 41.4. Hlab. 90.2.

v Jobe 9.12.

w 44.6,24. 48.17. 49.7,26. 54.5,8. 59.20. 63.16. 43.1. Jobe 19.25. Hlab. 78.35.

x 15.5.

y 23.13.

z Eks. 14.4-9,25.

a 1.31.

b Jer. 16.14. 23.7.

c 42.9. 2 Kor. 5.17. Isam. 21.5.

d Dute. 8.15.

e 41.18. 48.21. 35.6. Eks. 17.6.

f Nani 21.20.

g 13.22. Hlab. 44.19.

h 35.6. 41.18. 48.21. Eks. 17.6.

i Nani 21.20.

j 35.6. 41.18. 48.21. Eks. 17.6.

k 43.1.

l Hlab. 79.13. Hlab. 102.18.

m 42.12. 1 Pet. 2.9.

n Mika 6.3. Mal. 1.13.

o Amos 5.25.

p 25.3.

q 43.24. Mal. 2.17. 43.22.

r Jer. 6.20. Eks. 30.23.

s Jer. 6.20. Eks. 30.23.

t 43.24. 43.22. Mal. 2.17.

u 1.14.

v 44.22. Hlab. 51.1. Mark. 2.7.

w 48.11. Hez. 36.22.

x 1.18. Jer. 31.34.

y 47.6. Lilo 2.2.

z Jer. 42.18.

a Dan. 9.11. Zek. 8.13.

b Jer. 42.18.

c Hlab. 79.4. Jer. 24.9.

a 41.8.

b 41.8.

c 43.1,7. 44.21,24. 27.11.

d 43.5.

e 43.5.

f 41.8.

g Dute. 32.15.

h 41.8.

i 35.6,7.

j 32.15. Jow. 2.28. Joha. 4.10. 7.38. Seb. 2.18. Luka 24.49. Gal. 3.14.

k Jobe 5.25.

l 35.6,7.

m Jobe 40.22.

n 30.25.

o Gal. 6.17. Isam. 13.16.

p 45.4. Jobe 32.21,22.

q 44.24. 43.14.

r 41.4.

s 44.8. Hlab. 86.10.

t 41.26.

u Jobe 38.5.

v 41.23.

w 41.22.

x Hlab. 93.2.

y 43.10,12.

z 44.8. Hlab. 86.10.

a Dute. 4.35.

b 2 Sam. 22.32.

c 2 Sam. 22.32.

d 41.24,29. 40.17.

e 44.8.

f Hlab. 115.5.

g Hab. 2.18.

h 42.17. Hlab. 115.8.

i 40.19. Jer. 10.3-5.

j Zaga 26.21.

k Jer. 10.4.

l Hlab. 80.15,17.

m 5.5. 6.13.

n 44.17,19. 46.6.

o 24.15.

p 5.5. 6.13.

q 45.20.

r 45.20.

1 ocabanga: Heb. obuyela.

s 5.5. 6.13.

t Jobe 13.12.

u Hos. 4.12. Roma 1.21. Heb. 3.13.

v Hlab. 144.8. Roma 1.25.

w 44.1,2.

x 44.1,2.

y 43.25. Hlab. 51.1.

z Jobe 30.15.

a 43.1. 44.23. 48.20. 1 Kor. 6.20.

b 55.12. 49.13. Hlab. 69.34. Jer. 51.48. Isam. 12.12.

c Hlab. 63.9.

d 55.12. 49.13. Hlab. 69.34. Jer. 51.48. Isam. 12.12.

e 14.7.

f 55.12.

g 43.1. 44.23. 48.20. 1 Kor. 6.20.

h 49.3. 60.21. 61.3.

i 44.6.

j 44.2. 49.5.

k Jobe 9.8.

l 42.5.

m 42.5.

n Hlab. 136.6.

o 42.5.

p Jer. 50.36.

q 8.19. 47.13.

r Jobe 12.17.

s Dute. 18.14.

t 1 Kor. 1.20.

u Hlab. 69.35.

v 11.15. 27.12. Jer. 50.38. 51.32,36. Josh. 4.23. Isam. 16.12.

w 45.1. 1 Kho. 13.2.

x 46.10. 48.14.

y 45.13. 2 Lan. 36.22,23. Ezra 1.1-3.

a 13.3. 44.28.

b 41.13. 48.14.

c 41.2. Dan. 5.30.

d Jobe 12.21.

e 40.4.

f Hlab. 107.16.

g Hlab. 107.16.

h Jer. 50.37. 51.13.

i Jobe 3.21. Zaga 2.4.

j 43.1. 48.15.

k Eks. 33.12,17.

l 29.23.

m 44.1. 41.8.

n 44.1. 41.8.

o 43.1. 48.15.

p Eks. 33.12,17.

q 44.5.

r 45.5. Hlu. 2.10.

s 45.6,14,18,21,22. 44.8. 46.9. Dute. 4.35.

t 45.6,14,18,21,22. 44.8; 46.9. Dute. 4.35.

u 1 Sam. 2.4. Hlab. 18.32,39.

v 45.5. Hlu. 2.10.

w 37.20.

x Mal. 1.11.

y 45.6,14,18,21,22. 44.8. 46.9. Dute. 4.35.

z 45.6,14,18,21,22. 44.8. 46.9. Dute. 4.35.

a Hlab. 104.20.

b Amos 3.6.

c 55.10. Dute. 32.2. Jobe 36.28.

d Hlab. 72.3. 85.11.

e Hlab. 72.3. 85.11.

f Tshu. 6.10.

g Jobe 33.13.

h 29.16. 64.8. Jer. 18.6. Roma 9.20. Jobe 9.12.

i 29.16. 64.8. Jer. 18.6. Roma 9.20. Jobe 9.12.

j 41.23.

k Jer. 31.9.

l 29.23.

m Jer. 27.5.

n Gen. 1.26,27.

o Jobe 9.8.

p Gen. 2.1.

q 41.2.

r 44.28.

s 52.3.

t Hlab. 68.31. 72.10,11.

u Zef. 3.10.

v Hlab. 72.10.j

w 18.2,7. 1 Lan. 11.23 .

x Hlab. 149.8.

y 49.23.

z 1 Kor. 14.25.

a 45.5.

b 57.17. Roma 11.33.

c 44.11. 42.17.

d Hlab. 49.14.

e 54.4.

f 26.4.

g 42.5.

h 49.4. 40.17.

i 45.5.

j 48.16. Dute. 30.11. Joha. 18.20.

k 49.4. 40.17.

l Hlab. 119.138.

m Hlab. 17.2.

n 66.19.

o 44.18,19. 48.5,7,8. Roma 1.22,23.

p 46.7.

q 44.17.

r 41.22,26.

s 41.22,26.

t Hlab. 93.2.

u 45.5.

v 43.11. Hlab. 3.8.

w 43.11. Hlab. 3.8.

x 52.10. Hlab. 22.27.

y 52.10. Hlab. 22.27.

z 45.5.

a Roma 14.11.

b Gen. 22.16.

c Roma 14.11.

d Fil. 2.10.

e Dute. 6.13.

f 54.17. 1 Kor. 1.30.

g 14.11.

h 54.17. 1 Kor. 1.30.

i 41.16.

a 21.9. Jer. 50.2. 51.44.

b 10.11.

c Hlu. 18.21.

d 46.1. 45.20. Jer. 10.5. 1 Sam. 5.3. Amos 5.26..

e Hlab. 63.1.

f Jer. 48.7.

g 6.13.

h 48.8. 49.1,5. Hlab. 22.10. 71.6. Hlab. 58.3.

i 46.4. 63.9. Eks. 19.4. Nani 11.12. Dute. 1.31. 32.11.

j 48.8. 49.1,5. Hlab. 22.10. 71.6. Hlab. 58.3.

k Hlab. 71.18.

l Hlab. 102.27.

m Hlab. 71.18.

n 46.4. 63.9. Eks. 19.4. Nani 11.12. Dute. 1.31. 32.11.

o 40.18,25.

p 40.19.

q 44.15.

r 46.1. 45.20. Jer. 10.5. 1 Sam. 5.3. Amos 5.26.

s Hlab. 115.5.

t 1 Sam. 4.9. 1 Kor. 16.13.

u 44.19.

v Dute. 32.7.

w 45.5.

x 41.26.

y Zaga 19.21.

z 44.28.

a 18.6. Gen. 15.11. Jobe 28.7. Jer. 12.9. Hez. 39.4.

b 41.2,25.

c 44.28.

d Nani 23.19.

e Hlab. 76.5.

f 51.5. 56.1. Hlab. 85.9.

g Hab. 2.3.

h 62.11.

a Jer. 48.18.

b 13.1. Hlab. 137.8.

c 3.26.

d Jobe 36.7.

e 47.5. 23.13.

f Dute. 28.56.

g Eks. 11.5. Hlu. 16.21. Mat. 24.41.

h Jobe 31.10.

i 20.4. 32.11. 3.17. 2 Sam. 10.4.

j 20.4. 32.11. 3.17. 2 Sam. 10.4.

k Roma 12.19.

l 64.5.

m 43.14. Jer. 50.34.

n Hlab. 19.14.

o 43.14. Jer. 50.34.

p 1 Sam. 2.9.

q 1 Sam. 2.9.

r 47.5. 23.13.

s 13.19.

t 47.7.

u Zek. 1.15.

v 19.25.

w 43.28.

x 19.25.

y Dute. 28.50. 2 Lan. 36.17. Lilo 4.16. 5.12.

z Isam. 18.7.

a 47.7.

b 42.25.

c Dute. 32.29.

d Zef. 2.15.

e Zef. 2.15.

f 47.10.

g 45.6,18. 46.9.

h Isam. 18.7.

i 47.9. Hlab. 35.12.

j 51.19.

k 47.11. 1 Thes. 5.3.

l 9.14.

m 47.9. Hlab. 35.12.

n 47.12. Nah. 3.4.

o Dute. 18.10,11.

p 47.12. Nah. 3.4.

q Dute. 18.10,11.

r Hlab. 52.7.

s 29.15. Hlab. 10.11. Jobe 22.13.

t Jer. 50.35. 51.57.

u 47.10.

v Hez. 7.26.

w Hlab. 35.8.

x 47.11. 1 Thes. 5.3.

y Zaga 5.6.

z 19.3.

a 47.12. Nah. 3.4.

b 47.12. Nah. 3.4.

c 57.10.

d 57.10.

e 44.25. Dan. 2.2.

f 5.24. Nah. 1.10. Obad. 1.18. Mal. 4.1.

g 24.15.

h Isam. 18.3.

a Hlab. 68.26.

b 65.16. Dute. 6.13.

c 29.23.

d Jer. 4.2. Jer. 5.2.

e 52.1. Neh. 11.1.

f 2 Lan. 32.8. Mika 3.11. Roma 2.17.

g 41.26.

h 48.5,7,8. 16.13. Hlab. 93.2.

i Josh. 21.45.

j Eks. 32.9.

k 48.5,7,8. 16.13. Hlab. 93.2.

l 45.20.

m 49.6.

n 48.5,7,8. 16.13. Hlab. 93.2.

o 45.20.

p 45.20.

q 48.5,7,8. 16.13. Hlab. 93.2.

r 21.2.

s 49.1. 46.3.

t 48.11. Hez. 20.9,14,22,44. Hlab. 25.11. Dute. 9.5.

u Hlab. 78.38.

v Zaga 19.11.

w Hlab. 66.10. 1 Pet. 1.7.

x Hez. 22.18,20,22.

y 48.9. 43.25. Hez. 36.32.

z Hez. 20.9.

a 42.8. Hlab. 115.1.

b Dute. 32.39.

c 41.4.

d 51.13,16. Hlab. 102.25.

e 41.26.

f 45.1.

g 44.28.

h 45.1.

i 48.20. 23.13.

j 45.1-3.

k 45.19.

l 61.1.

m 61.1.

n 49.7.

o 43.14. 48.20.

p 43.14. 48.20.

q Hlab. 32.8.

r Dute. 32.29. Hlab. 81.13. Luka 19.42.

s 66.12.

t 10.22. Gen. 22.17. Hos. 1.10.

u Jobe 5.25.

v 52.11. Jer. 50.8. 51.6,45. Zek. 2.6,7. Isam. 18.4. 2 Kor. 6.17.

w 48.20. 23.13.

x 52.9.

y 52.9.

z 44.22,23. Eks. 19.4-6.

a 43.14. 48.20.

b 41.8.

c 35.6.

d 43.19.

e 35.6.

f Hlab. 78.20. 105.41.

g 57.21.

a 41.1.

b 33.13.

c 49.5. Gal. 1.15.

d 48.8.

e 11.4. 51.16. Hos. 6.5.

f Heb. 4.12. Isam. 1.16.

g 51.16.

h Hlab. 45.5.

i 41.8. 51.16.

j 44.23. Joha. 13.31.

k 65.23. Jobe 39.16.

l 45.18.

m 40.27.

n 49.5. Gal. 1.15.

o 44.2,24. Jer. 1.5.

p 48.8.

q 9.1.

r 2 Kho. 3.18.

s 49.8. Hlab. 140.1,4.

t 42.6. Seb. 13.47. Joha. 11.52. Seb. 26.17,18.

u Hlab. 98.3. Luka 24.47.

v 48.17. 49.26.

w 53.3. Hlab. 22.6.

x 49.23.

y Dute. 7.9.

z 42.1.

a Hlab. 69.13. 2 Kor. 6.2.

b 42.6. Efe. 2.14,15.

c 58.12. 61.4.

d 42.7.

e Zek. 9.12.

f 42.7.

g Isam. 7.16.

h Hlab. 121.6.

i 35.7.

j 40.11. Isam. 7.17.

k 35.7. Tshu. 12.6.

l 40.11. Isam. 7.17.

m 40.4.

n 43.5,6.

o Hlab. 107.3.

p Hlab. 107.3.

q 44.23. 55.12.

r 1 Lan. 16.31. Hlab. 96.11. 97.1. Hlab. 69.34.

s 44.23. 55.12.

t Hlab. 148.9.

u 40.27. 54.6. 62.4. Mal. 3.17. Mat. 7.11.

v Zaga 31.2.

w Hlab. 27.10.

x Hlab. 77.9.

y Eks. 13.9. Hlab. 10.14. Isam. 13.16.

z 49.19.

a 60.4.

b 60.4.

c Nani 14.21. Jer. 22.24. Hez. 5.11. 14.16,18,20. 16.48. 17.16,19. 18.3. 20.3,33. 33.11,27. 34.8. 35.6,11. Zef. 2.9. Roma 14.11.

d Jer. 43.12.

e 3.20.

f 61.10.

g 44.26.

h 49.19.

i 54.1,2. Zek. 2.4.

j 3.12.

k Hos. 1.10. Roma 11.11-26.

l Zek. 10.10.

m Mat. 3.9.

n Jobe 30.3.

o 60.4. 66.20.

p Hez. 20.5.

q 62.10. 5.26. 11.10,12. 18.3.

r 14.2.

s 66.12.

t 49.7. 52.15. 60.3,16. 1 Thes. 2.7. Hlab. 72.10,11.

u 14.2.

v 45.14. 60.14. Isam. 3.9.

w Hlab. 72.9.

x Hlab. 25.3. Hlab. 34.22. Roma 5.5.

y Mat. 12.29. Luka 11.21,22.

z Hlab. 35.1.

a 9.20. Zek. 11.9.

b 63.6. Isam. 16.6. Isam. 14.20.

c 60.16. 43.3.

d 49.7.

e Hlab. 132.2.

a Dute. 24.1. Jer. 3.8. Hos. 2.2.

b 2 Kho. 4.1. Mat. 18.25. Levi 25.39.

c Dute. 32.30.

d 59.2.

e 65.12. 66.4. Jer. 7.13. Zaga 1.24.

f 59.1. Nani 11.23.

g Hlab. 104.7. 106.9. Nah. 1.4.

h 51.10. Eks. 14.21.

i Josh. 3.16.

j Eks. 7.18,21.

k Eks. 10.21.

l 20.2. Isam. 6.12.

m Eks. 4.11.

n 8.16.

o Zaga 12.25. 15.23.

p Mat. 11.28.

q 28.19.

r 8.16.

s Hlab. 40.6.

t Mat. 26.39. Joha. 4.34. 14.31. Roma 5.19. Fil. 2.8. Heb. 5.8. 10.5-7.

u 42.17.

v 53.5. Mat. 27.26. Hlab. 129.3.

w Mat. 26.67.

x Jobe 16.10. Lilo 3.30. Mat. 5.39. Joha. 18.22.

y Neh. 13.25.

z Mat. 26.67.

a Jobe 30.10.

b Hez. 3.8,9. Luka 9.51.

c Jobe 28.9.

d Heb. 12.2.

e Roma 8.32-34.

f Jobe 13.19.

g Jobe 13.28.

h 51.6. Hlab. 102.26.

i Jobe 13.28.

j 51.8. Hlab. 39.11. Mat. 6.19,20. Luka 12.33.

k Hlab. 23.4.

l 2 Lan. 13.18.

m Zaga 26.18.

n 24.15.

o 3.14.

p Joha. 9.39.

q Hlab. 16.4.

a 51.7. 51.4,21.

b Roma 9.30,31.

c Jobe 33.6. Hlab. 68.26.

d Roma 4.1.

e Heb. 11.11,12.

f Gen. 12.1,2.

g Hez. 33.24.

h Gen. 12.1,2.

i Gen. 24.1,35.

j Gen. 12.1,2.

k 40.1. 52.9. 51.12. Hlab. 102.13.

l 44.26.

m Gen. 2.8.

n Gen. 13.10.

o Hlab. 98.5.

p 51.7. 51.4,21.

q Hlab. 78.1.

r 2.3.

s 34.14.

t 42.6.

u 46.13.

v Hlab. 67.4. Hlab. 58.11.

w 41.1. 60.9. 42.4. Hlab. 72.10.

x 40.26.

y Hlab. 102.26.

z 50.9.

a Nani 13.33. Jobe 9.35. Hlab. 127.2.

b 51.1.

c Hlab. 37.31.

d Mat. 10.28.

e 50.9.

f 52.1. 51.17. Hlab. 44.23.

g Hlab. 93.1.

h 53.1. 52.10. Luka 1.51.

i Hlab. 44.1. 23.7. Hlab. 79.5.

j Jobe 26.12.

k 30.6. Jobe 9.13.

l 27.1. Hez. 29.3. Hlab. 74.13.

m 43.16. 50.2. 11.16. Eks. 14.21. Hlab. 106.9. Hlab. 74.13.

n 35.9.

o 35.10.

p 35.10.

q 35.10.

r 35.10.

s 35.10.

t 51.3. 66.13. 2 Kor. 1.3,4.

u 57.11.

v Hlab. 118.6. Hlab. 56.4.

w 40.6.

x 57.11.

y Hlab. 9.17.

z 17.7. 27.11. 54.5. Jobe 35.10.

a Jobe 9.8.

b 51.16. 48.13.

c 29.7.

d Jobe 14.10. 20.7.

e 63.1. Jer. 2.20. 48.12.

f Zek. 9.11.

g Jobe 33.22. Hez. 28.8.

h Jer. 31.35.

i Jobe 26.12. Hlab. 74.13.

j Jer. 31.35.

k 59 21. Nani 23.5.

l 49.2.

m 51.13.

n 49.3.

o 51.9. Efe. 5.14.

p Jobe 21.20.

q 51.21,22. Mat. 20.22.

r Hez. 23.34. Hlab. 73.10.

s 51.22,21. Mat. 20.22.

t Hlab. 60.3. Hlab. 75.8. Hez. 23.33. Zek. 12.2.

u Hez. 23.34. Hlab. 73.10.

v 2 Lan. 36.14. Jer. 5.31. Dan. 9.6,8,10.

w 47.9.

x Jobe 2.11.

y Amos 7.2.

z Jobe 2.11.

a Lilo 2.11,12.

b Dute. 14.5.

c Hlab. 141.10.

d 51.1.

e 54.11.

f 51.21,22. Mat. 20.22.

g 29.9. Lilo 3.15.

h Hlab. 45.11.

i Jer. 50.34. 1 Sam. 24.15.

j 51.21,22. Mat. 20.22.

k Hlab. 60.3. Hlab. 75.8. Hez. 23.33. Zek. 12.2.

l 51.21,22. Mat. 20.22.

m Jer. 25.17,26,28. Zek. 12.2.

n Hlab. 66.11,12.

o 52.2.

a 51.9.

b Eks. 28.2,40.

c 48.2. Neh. 11.1.

d 60.21. 35.8. Isam. 21.27. Jow. 3.17.

e 60.21.

f Zek. 2.7.

g 50.1.

h Hlab. 44.12.

i 45.13. 1 Pet. 1.18.

j Gen. 46.6.

k Hez. 36.20,23. Roma 2.24. 1 Tim. 6.1. 2 Pet. 2.2.

l 1.4.

m 2.11.

n Hlab. 102.27.

o Nah. 1.15. Roma 10.15.

p Efe. 6.15. Seb. 5.9.

q 40.9.

r 40.9.

s 1 Lan. 16.31.

t 1 Kor. 13.12.

u Hlab. 98.4.

v 58.12. 61.4. 44.26.

w 51.3.

x 48.20.

y 51.9. Hlab. 98.1.

z Hlab. 98.3. Mat. 28.19. Luka 3.6.

a 48.20. 2 Tim. 2.21. 2 Kor. 6.17.

b Ezra 1.7-11. Levi 22.2. 1 Pet. 2.9.

c Eks. 12.33,39.

d Eks. 12.11. Dute. 16.3.

e Mika 2.13. Eks. 14.19.

f Mika 2.13. Eks. 14.19.

g 42.1.

h 53.12.

i Jobe 17.8.

j 53.2,3. Hlab. 22.6.

k Levi 4.6. Heb. 10.22. Hez. 36.25. Heb. 9.13,14.

l 49.7,23.

m 55.5. Roma 16.25. Roma 15.21.

a Joha. 12.38. Roma 10.16.

b 51.9. Hlab. 71.18.

c 11.1.

d 35.1.

e 52.14.

f 49.7. Mark. 9.12.

g Hlab. 39.4.

h Heb. 4.15.

i Heb. 4.15.

j 50.6. Hlab. 69.8.

k Joha. 1.10,11.

l 53.10,11. Mat. 8.17. 1 Pet. 2.24. Heb. 9.28.

m 53.8. Hlab. 73.14. 2 Kho. 15.5 .

n Hlab. 69.26.

o Roma 4.25. 1 Kor. 15.3.

p 51.9.

q Jobe 20.3.

r 26.3. 57.19.

s 1 Pet. 2.24,25.

t 50.6.

u 1 Pet. 2.24,25.

v Hlab. 119.176. Mat. 9.36. Mat. 10.6. Luka 15. 4.

w Hlab. 119.176. Mat. 9.36. Mat. 10.6. Luka 15.4.

x 53.10. 2 Kor. 5.21.

y 3.5.

z Mat. 26.63. 1 Pet. 2.23.

a Seb. 8.32.

b Jer. 11.19. Mat. 27.31.

c Seb. 8.32.

d Joha. 7.27. Heb. 7.3.

e Hlab. 88.5. Dan. 9.26.

f 38.11. Hlab. 27.13.

g Mat. 27.57,60.

h Jobe 16.17.

i 1 Pet. 2.22. Heb. 4.15.

j Mika 6.13.

k 53.4,6.

l Levi 5.15,16,18,19.

m 66.22. Jobe 42.16. Hlab. 22.30 .

n Roma 6.9. 1 Kor. 15.4.

o Efe. 1.5,9. 2 Thes. 1.11.

p Luka 10.21.

q Fil. 3.8.

r 1 Joha. 2.1.

s 42.1.

t Seb. 13.39. Roma 5.18,19.

u Roma 5.15,19. Mat. 20.28.

v 53.4,5. Joha. 1.29.

w 52.13. Hlab. 2.8. Fil. 2.9. Joha. 10.17.

x Kol. 2.15. Mat. 12.29.

y Hlab. 141.8.

z Mark. 15.28. Luka 22.37.

a 59.16. 53.6. Luka 23.34. Roma 8.34. 1 Tim. 2.5. Heb. 7.25. 9.24. 1 Joha. 2.1.

a Gal. 4.27. Zef. 3.14.

b 14.7.

c 10.30.

d 1 Sam. 2.5.

e 62.4.

f 62.4.

g 49.19,20.

h 33.20.

i 58.1.

j Eks. 35.18. 39.40.

k 33.20.

l 22.23.

m Hez. 16.46.

n 61.9. 55.5.

o 45.17.

p Jer. 3.25. 31.19.

q 51.13.

r Isam. 19.7. Jer. 3.14.

s Hlab. 45.11. Luka 1.32.

t 54.8. 43.14.

u Zek. 14.9. Roma 3.29.

v 49.14.

w 60.15. 62.4.

x Zaga 5.18. Mal. 2.14,15.

y 26.20. 10.25. Hlab. 30.5.

z 60.10.

a 8.17. 64.7. 59.2.

b 26.20. 10.25. Hlab. 30.5.

c 55.3. Jer. 31.3.

d 54.8. 43.14.

e 55.10,11. Gen. 8.21. 9.11.

f Jer. 31.35,36.

g Jer. 31.35,36.

h Gen. 7.19,20.

i Gen. 7.19,20.

j 51.6. Hlab. 46.2. Hlab. 102.26.

k Nani 25.12. Hez. 34.25. 37.26. Mal. 2.5.

l 51.21.

m 1 Lan. 29.2.

n Isam. 21.19.

o Hez. 27.16.

p 32.12.

q Joha. 6.45. Jer. 31.34. Joha. 14.26. 1 Kor. 2.10. 1 Thes. 4.9. 1 Joha. 2.20,27.

r Jow. 2.28. Seb. 2.39. 1 Sam. 10.12.

s 8.16. 2.3. 11.9. Mika 4.2.

t Hlab. 119.165.

u Hlab. 56.6.

v Hos. 8.4. Jow. 3.11,12.

w Hlab. 56.6.

x Zaga 26.21.

y 13.5.

z Seb. 6.10.

a 45.24,25.

a 65.13. Mat. 5.6. Joha. 7.37.

b Zaga 9.5.

c Isam. 3.18.

d Zaga 9.5.

e Mat. 10.8.

1 lichitha: Heb. lilinganise.

f Joha. 6.27.

g 23.18.

h 57.4. Jobe 22.26.

i Mat. 11.28.

j Zaga 4.4.

k 61.8. 54.8. Jer. 32.40.

l Seb. 13.34. 2 Lan. 6.42. Hlab. 89.1,28,49.

m Jer. 30.9.

n Jer. 30.9.

o 43.10. Joha. 18.37. Isam. 1.5.

p Dan. 9.25. Mika 5.2. Seb. 5.31. Isam. 17.14. 19.16.

q 52.15. 54.3. 60.5. Efe. 2.11,12.

r 2 Sam. 22.44.

s 60.9.

t 60.9.

u Seb. 3.13.

v Hlab. 32.6. 69.13. Mat. 5.25. 25.11. Luka 13.25. 17.26-30. Joha. 7.34. 8.21. 2 Kor. 6.2. Heb. 3.13. Seb. 17.32. 24.25.

w 65.2. Zek. 8.17.

x 1 Sam. 7.3.

y Hlab. 130.4.

z 2 Sam. 7.19. Hlab. 40.5. 92.5.

a Hlab. 103.11.

b 45.8. Dute. 32.2. Jobe 29.22,23. Hez. 21.2. Mika 2.6. 5.7.

c 2 Kor. 9.10.

d 54.9.

e 35.10.

f 44.23.

g 35.1,2. 42.11. 44.23. 49.13. Hlab. 98.8. 1 Lan. 16.33. Hlab. 65.12. 96.12. 148.9.

h 41.19.

i 7.19. Mika 7.4.

j Jer. 13.11. 33.9.

a 46.13. 51.5,6. Mat. 3.2. Roma 13.11.

b Hlab. 8.4.

c Hlab. 8.4.

d 56.4,6. 58.13.

e 56.6. 60.10. Dute. 23.3. Seb. 10.1,2,34. 17.4. 18.7.

f 56.6. 14.1. Esta 9.27.

g Dute. 23.1. Seb. 8.27.

h Hez. 17.24. 20.47.

i 56.4,6. 58.13.

j 1 Tim. 3.15.

k 57.8. 1 Sam. 15.12. 2 Sam. 18.18. Nani 2.17.

l Joha. 1.12. Roma 8.15.

m 56.6. 60.10. Dute. 23.3. Seb. 10.1,2,34. 17.4. 18.7.

n 56.6. 14.1. Esta 9.27.

o 56.4,6. 58.13.

p 2.2. Hez. 20.40.

q Heb. 13.15. 1 Pet. 2.5.

r Fil. 4.18. Roma 15.16.

s Mat. 21.13. Mark. 11.17. Luka 19.46.

t Mark. 11.17. Mal. 1.11.

u 11.12.

v Joha. 10.16. Efe. 1.10. Efe. 2.11-16.

w Jer. 12.9. Isam. 19.17,18.

x 62.6. Jer. 6.17.

y Mat. 15.14.

z Fil. 3.2.

a Hlab. 76.5.

b Hez. 34.2,3.

c Hez. 34.2,3.

d Jer. 23.1.

e 1.23. 57.17. Jer. 6.13. Mika 3.11.

f Nani 11.1.

g 28.7.

h 36.5. 58.3. Eks. 18.4.

i 22.13. Zaga 23.35. Luka 12.19.

a 57.11. 42.25.

b 2 Kho. 20.20. Jobe 27.19. Hlab. 26.9.

c 1 Kho. 14.13. 2 Kho. 22.16-20.

d 2 Kho. 20.20. Jobe 27.19. Hlab. 26.9.

e 2 Lan. 16.14. Hez. 32.25.

f 26.10. 30.10. 59.14.

g 2.6. Dute. 18.14.

h Mat. 12.39.

i 57.3. 1.4.

j 55.2. 58.14. 66.11. Jobe 22.26.

k Hlab. 35.21. Hlab. 22.13.

l 57.3. 1.4.

m 44.10. 45.20.

n Levi 18.21. Hlab. 106.37. Hez. 16.20. 23.37,39.

o 2.21. Hlu. 15.8.

p Hez. 16.16,25.

q Hez. 23.17.

r Dute. 6.9. 11.20.

s 57.11. Eks. 13.9.

t Hez. 16.15.

u Hez. 23.17.

v Hez. 16.26,28. 23.2-20.

w 56.5.

x 30.6. 2 Kho. 16.7,8. 2 Lan. 28.16,20.

y 39.2.

z Zaga 7.17. Hez. 23.41.

a 39.2.

b 18.2. Hez. 23.16.

c 47.12. 47.13.

d Jer. 2.25. 18.12. Jobe 6.26.

e 2 Kho. 16.9.

f 51.12,13.

g Hlab. 78.36.

h 51.12,13.

i 57.1.

j Hlab. 50.21.

k 14.32.

l Hlab. 37.9.

m 11.9. 56.7. 65.11,25.

n 62.10. Hlab. 68.4.

o 62.10. Hlab. 68.4.

p 40.3.

q 9.6.

r Luka 1.49.

s Hlab. 93.4. Mika 6.6.

t Zek. 2.13.

u 66.2. Hlab. 34.18. Hlab. 113.6. 138.6.

v 61.1.

w Hlab. 103.9.

x Jobe 34.14.

y Hlab. 102.1. Hlab. 77.3.

z Jobe 34.14.

a Nani 16.22.

b 56.11.

c 60.10.

d 45.15.

e Jer. 3.22.

f 61.2,3. 66.10. Mat. 5.4.

g Heb. 13.15. Zaga 10.31.

h Efe. 2.17.

i 26.3. Luka 2.14.

j 33.13.

k Seb. 2.39.

l 33.13.

m Jer. 3.22.

n Juda 1.13. Jobe 15.20.

o 48.22.

a 40.3.

b 54.2.

c Levi 25.9. Jow. 2.1. 1 Kor. 14.8.

d Jobe 21.14.

e Mat. 13.20.

f Mal. 3.14.

g 56.12.

h 58.5. Levi 16.29.

i 60.17.

j Zaga 5.10.

k 1 Kho. 21.9,12,13.

l Mat. 6.7.

m Zek. 7.5.

n 58.5. Levi 16.29.

o 9.14. 19.15.

p Esta 4.3. Hlab. 139.8.

q Jona 3.6. Esta 4.1. Mat. 6.16.

r Hlab. 73.4. Seb. 8.23.

s Neh. 5.10-12.

t Jer. 34.9. Luka 4.18.

u 58.10. Hez. 18.7,16. Mat. 25.35.

v Luka 3.11.

w 58.10. Hez. 18.7,16. Mat. 25.35.

x Hlab. 68.6.

y Luka 3.11.

z Jobe 31.19.

a Neh. 5.5. Gen. 29.14. 1 Tim. 5.8.

b 58.10. Jobe 11.17.

c Jer. 8.22. 30.17. 33.6.

d Zaga 6.13.

e Hlab. 12.2.

f Hlab. 144.13. Zaga 8.35.

g 58.7.

h 58.11.

i 58.10. Jobe 11.17.

j Hlab. 48.14.

k 58.11.

l Jer. 31.12.

m 61.4. Neh. 4.6,17-21.

n 52.9.

o Hez. 22.30.

p 56.2,4,6. Neh. 10.31. 13.15-22.

q 13.22.

r 66.3.

s 57.4.

t Dute. 32.13.

u Dute. 32.13.

v 2 Sam. 22.34.

w 1.20.

a 50.2. Nani 11.23.

b 50.1. 64.7.

c 1.15.

d Lilo 4.14.

e 59.4,13.

f Jer. 31.12.

g 66.16. Zaga 29.9. Jer. 2.35. 25.31.

h 29.21. 40.17.

i 59.4,13.

j 33.11.

k Jobe 15.35. Hlab. 7.14.

l Jobe 15.35. Hlab. 7.14.

m Jobe 8.14,15.

n Jobe 39.15.

o 30.6. 41.24. Jobe 20.16.

p Jobe 8.14,15.

q Zaga 1.16. Zaga 6.17,18.

r Roma 3.15-17.

s Zaga 1.16. Zaga 6.17,18.

t Roma 3.15-17.

u 60.18.

v Roma 3.15-17.

w Hlab. 17.5.

x Hlab. 125.5. Zaga 2.15.

y 59.11. Jer. 8.15. 14.19.

z Zaga 4.19.

a Dute. 28.29. Jobe 5.14. Jobe 12.25. 2 Pet. 1.9.

b Dute. 28.29. Jobe 5.14. Jobe 12.25. 2 Pet. 1.9.

c 38.14.

d 59.11. Jer. 8.15. 14.19 .

e Jobe 12.3.

f 59.14. 42.17.

g Zaga 24.2.

h Mat. 12.34,35.

i 59.4,13.

j 59.14. 42.17.

k 57.2.

l 34.16.

m Hlab. 76.5.

n 63.5. Hez. 22.30.

o Hlab. 143.4. Mark. 6.6.

p 53.12. Jer. 15.11. 36.25. Jobe 36.32.

q 63.5. Jobe 40.14.

r 40.10.

s 63.5. Hez. 22.30.

t 61.10. Jobe 29.14.

u 61.2.

v 61.10. Jobe 29.14.

w 63.7.

x Dute. 7.10. Dute. 32.35.

y 63.3,5,6. 66.15.

z 41.1.

a Hlab. 113.3.

b 17.12,13. Isam. 12.15.

c 10.18.

d 43.14. Roma 11.26,27.

e Jer. 31.31. Heb. 8.10. 10.16.

f 51.16.

a Efe. 5.14.

b 40.5. 58.8. 60.2,7,19. Hag. 2.7,9. Mal. 4.2.

c Jobe 37.19.

d Jer. 13.16.

e Jer. 13.16.

f 40.5. 58.8. 60.2,7,19. Hag. 2.7,9. Mal. 4.2.

g Hlab. 102.16.

h 60.5,11. 42.6.

i 62.2. 49.23. 60.10,11,16. Isam. 21.24.

j 49.18.

k 49.18.

l 49.20-22. 14.1.

m 60.9.

n 66.12.

o 66.12. Hlab. 34. 5.

p Hlab. 119.32.

q 55.5. Roma 11.25.

r 17.12.

s 60.5,11. 42.6.

t Hlab. 119.32.

u Jer. 2.23.

v Hlu. 6.1.

w Gen. 25.4. 1 Lan. 1.33.

x Hlab. 72.10. 1 Kho. 10.1.

y 61.6. Mat. 2.11.

z 40.9.

a 21.16,17. 42.11. Gen. 25.13. 1 Lan. 1.29. Hlab. 120.5. Jer. 2.10. 49.28. Hez. 27.21.

b Gen. 25.13. 28.9. 36.3. 1 Lan. 1.29.

c 66.20.

d 60.13.

e 64.11.

f 40.5. 58.8. 60.2,7,19. Hag. 2.7,9. Mal. 4.2.

g Gen. 8.9.

h 51.5.

i Hlab. 72.10.

j 2.16. 23.1,14.

k Hlab. 72.10.

l 60.4. 14.2.

m Gal. 4.26.

n Hlab. 68.30. 105.37. Zek. 14.14.

o Jer. 3.17.

p 55.5.

q 55.5.

r 56.3,6. 61.5. 62.8. Zek. 6.15.

s 60.3.

t 57.17.

u 14.1. 54.7,8. Hlab. 102.13.

v Isam. 21.25.

w 60.3.

x Isam. 21.24.

y 41.11. 49.25,26. Zek. 14.17-19.

z 35.2.

a 41.19.

b 60.7.

c 66.1. Hez. 43.7. 1 Lan. 28.2.

d 14.2.

e 49.23. 11.14.

f Hlab. 46.4.

g Heb. 12.22. Isam. 14.1.

h 54.6. 62.4.

i Dute. 21.15.

j Hlab. 47.4.

k 49.23. 61.6. 66.11,12. 1 Thes. 2.7.

l 49.23. 61.6. 66.11,12. 1 Thes. 2.7.

m 49.23. 61.6. 66.11,12. 1 Thes. 2.7.

n 43.3. 49.26.

o 49.23. 61.6. 66.11,12. 1 Thes. 2.7.

p Hlab. 132.2.

q 1 Kho. 10.21,27.

r Hlab. 147.14.

s 3.12. 14.2. 58. 3.

t 11.9.

u 59.7.

v 26.1.

w 61.11.

x 24.23. 30.26. Isam. 21.23. 22.5.

y 24.23. 30.26. Isam. 21.23. 22.5.

z Hlab. 27.1.

a Zek. 2.5.

b 60.1.

c Amos 8.9.

d 65.19. Isam. 21.4.

e 52.1. 2 Pet. 2.13.

f Hlab. 37.9.

g 61.3. Mat. 15.13. Joha. 15.2.

h 64.8. 29.23. Efe. 2.10.

i 61.3. Mat. 15.13. Joha. 15.2.

j 44.23.

k Mat. 13.31,32.

l Hlab. 35.18.

m Hab. 2.3. 2 Pet. 3.12.

a 11.2. 42.1. 48.16. Joha. 1.32. 3.34. Luka 4.18,19.

b Hlab. 45.7.

c 40.9. Mark. 1.38.

d 29.19.

e 57.15. 66.2. Hlab. 147.3.

f Hlab. 34.18.

g Levi 25.10.

h 42.7. Hlab. 146.7.

i Levi 25.9. Hlab. 65.11.

j 34.8. 35.4. 59.17. 66.14. Mal. 4.1,3. 2 Thes. 1.7,8,9.

k 57.18.

l 57.18.

m Hlab. 30.11.

n 61.10. 3.20. Hlab. 149.4.

o Hlab. 45.7. Heb. 1.9.

p 57.5.

q 60.21.

r 60.21.

s Joha. 15.8.

t 44.26. 58.12. 49.8. Hez. 36.10,33-36.

u Hlab. 74.3.

v 14.2. Efe. 2.12.

w 60.10.

x 14.2. Efe. 2.12.

y 2 Lan. 26.10. Jow. 1.11.

z 66.21. 1 Pet. 2.9. Eks. 19.6.

a 60.5,6,11,16.

b Jer. 2.11.

c 40.2. Zek. 9.12.

d Jer. 5.2.

e 40.2. Zek. 9.12.

f Hlab. 11.7.

g 66.3. 1.11,13. Mal. 1.13. Zaga 15.8.

h 49.4.

i 55.3.

j 54.3.

k Jobe 5.25.

l 65.23.

m Hab. 3.18.

n 59.17. Jobe 29.14. Zek. 3.4. Hlab. 132.9,16.

o 61.3.

p 49.18. Isam. 21.2.

q Jobe 40.10. Jer. 4.30. 31.4. Hez. 16.11,13. 23.40. Hos. 2.13. Zaga 25.20.

r Levi 11.37.

s Hlab. 72.3. 85.10,11.

t 60.18. 62.7. Hlab. 148.14.

a Zaga 4.18.

b Hlab. 98.2.

c 60.3.

d 65.15. 62.4,12. Seb. 11.26. Isam. 22.4. Isam. 2.17. 3.12.

e Zek. 9.16.

f Jobe 29.14.

g Hos. 1.10. 1 Pet. 2.10.

h 49.14. 54.6,7. 60.15. 62.12.

i 54.1.

1 Hefiziba: okuyikuthi, intokozo yami ikuye.

2 Bhewula okuyikuthi, owendileyo.

j 49.22. 60.4.

k Joha. 3.29.

l 65.19. Dute. 28.63.

m 52.8. 56.10. Jer. 6.17. Hez. 3.17. 33.7.

n 26.13. 63.7. 66. 3.

o 61.11. Zef. 3.20.

p Levi 26.16. Dute. 28.30,31,33. Jer. 5.17.

q 60.10.

r 65.21,22.

s Hos. 2.8.

t Dute. 12.11,12. 14.23,26. 16.11,14.

u Dute. 12.11,12. 14.23,26. 16.11,14.

v 40.3.

w 57.14.

x 57.14.

y 5.2.

z 49.22. 11.12.

a Zek. 9.9. Mat. 21.5. Joha. 12.15.

b 46.13.

c 40.10.

d 40.10.

e 62.2.

f 63.18.

g 35.9. 51.10. 63.4. Hlab. 107.2.

h 62.4.

a 34.6.

b 1 Lan. 1.44.

c 51.14.

d Isam. 19.13.

e Lilo 1.15. Isam. 14.20. 19.15.

f Lilo 1.15. Isam. 14.20. 19.15.

g Hlab. 60.12.

h 59.18.

i Isam. 19.13.

j 63.6. Lilo 3.18. Gen. 49.11.

k 34.8. Luka 21.22.

l 62.12.

m 59.16. 41.28. Hlab. 142.4.

n Hlab. 22.11. Joha. 16.32.

o 59.16.

p 59.16.

q 59.18.

r 49.26. Jobe 21.20.

s 59.18.

t 63.6. Lilo 3.18. Gen. 49.11.

u 62.6.

v 59.18.

w Hlab. 145.7.

x Hlab. 106.45.

y Hlu. 10.16. Zek. 2.8. Seb. 9.4.

z Eks. 33.14. Seb. 7.38. Eks. 14.19. Gen. 48.16. Jobe 33.23.

a Dute. 7.7,8.

b Hlab. 74.2.

c 46.3.

d Hlab. 78.17,56. Eks. 15.24. 23.21. Nani 14.11. Hlab. 95.9. Hez. 20.8. Hlab. 106.33.

e Efe. 4.30. Hlab. 78.40. Seb. 7.51.

f Jobe 30.21.

g Hlab. 78.34.

h Jer. 2.6. Eks. 14.30. Eks. 32.11,12. Nani 14.13-16.

i Hlab. 78.52. 80.1.

j Nani 11.17,25. Neh. 9.20. Hag. 2.5. Dan. 4.8.

k Eks. 15.6.

l 11.16. Eks. 14.21. Josh. 3.16.

m 63.14. 2 Sam. 7.23. Neh. 9.10.

n Hlab. 106.9.

o Hab. 3.15.

p Hlab. 106.9.

q Hlab. 33.14. Joha. 14.2.

r Hlab. 80.14. Dute. 26.15.

s Hlab. 33.14. Joha. 14.2.

t 16.11. Jer. 31.20. Gen. 43.30. Hos. 11.8.

u Hlab. 25.6.

v Gen. 45.1.

w 64.8. Dute. 32.6. 1 Lan. 29.10. Joha. 8.41.

x Jobe 14.21. Tshu. 9.5.

y 43.14.

z Hlab. 119.10.

a 6.10. Joha. 12.40.

b Nani 10.36. Hlab. 90.13.

c Hlab. 74.2.

d 62.12. Dute. 7.6. Dan. 8.24.

e 64.11.

f Luka 21.24.

1 kababizwanga: Heb. ibizo lakho kalibizwanga phezu kwabo.

a 2 Sam. 22.10. Hlab. 18.9. 144.5. Mark. 1.10.

b 2 Sam. 22.10. Hlab. 18.9. 144.5. Mark. 1.10.

c 64.3. Hlu. 5.5. Mika 1.4.

d Eks. 34.10. Hlu. 5.4. Hlab. 68.8. Hab. 3.3,6.

e 2 Sam. 22.10. Hlab. 18.9. 144.5. Mark. 1.10.

f 64.3. Hlu. 5.5. Mika 1.4.

g 1 Kor. 2.9.

h Hlab. 31.19.

i 47.3.

j Seb. 10.35.

k 26.8. Hlab. 103.17,18.

l 58.2. 63.17.

m Mal. 3.6.

n Levi 5.2.

o Fil. 3.9.

p 30.22. 1 Kor. 4.13.

q 40.6-8. Hlab. 90.5,6.

r 34.4.

s Hlab. 102.10.

t Hos. 7.7. Hlab. 14.4.

u 54.8.

v 63.16.

w Jobe 4.19.

x 45.9.

y 60.21. Hlab. 138.8.

z Hlab. 74.1,2.

a Hlab. 79.8.

b Hlab. 79.13.

c 27.10.

d Hlab. 79.1.

e 60.7.

f 63.18. 2 Kho. 25.9. 2 Lan. 36.19. Hlab. 74.7.

g Lilo 1.10. Hez. 24.21,25. Mat. 23.38. 24.2.

h 42.14. Gen. 45.1.

i 65.6. Hlab. 83.1.

j 42.14. Gen. 45.1.

a Roma 10.20. Roma 9.24,25,26,30. Efe. 2.12,13.

b 63.19.

c Roma 10.21.

d Hlab. 78.8. Hlab. 68.6.

e Hlab. 36.4. 66.3.

f 55.7,9. 66.18.

g Dute. 32.21.

h Jobe 1.11.

i 1.29. 66.17. Levi 17.5.

j Eks. 20.24,25.

k Dute. 18.11.

l 66.17.

m Hlu. 6.19,20.

n Hez. 4.14. Dute. 14.3. Levi 7.18.

o Mat. 9.11. Luka 18.11.

p 1.31. 9.18.

q Mal. 3.16. Dute. 32.34,35. Hlab. 149.7,9.

r 64.12. Hlab. 50.3.

s Jer. 16.18. Hez. 11.21.

t Hlab. 79.12.

u 64.7.

v Eks. 20.5. Mat. 23.35.

w Hez. 18.6,11. 22.9.

x Hez. 20.27,28.

y 49.4.

z Hlab. 79.12.

a 10.21.

b Hos. 2.8.

c Jow. 2.14.

d Mat. 24.22.

e 65.8.

f 10.21.

g 30.19.

h Hlab. 69.35,36.

i 65.15,22. Mat. 24.22. Roma 11.5,7. Hlab. 105.6.

j Hlab. 69.35,36.

k 33.9. 35.2. Josh. 12.18.

l Mika 7.14.

m Josh. 7.26.

n Mika 7.14.

o Josh. 24.20.

p 65.25. 57.13.

q Hez. 23.41. 1 Kor. 10.21.

r Gen. 30.11. 49.19.

s Zaga 23.30. Jer. 7.18. 19.13. 44.17.

t 66.4.

u 50.2. 2 Lan. 36.15,16. Zaga 1.24.

v 66.4.

w 50.2. 2 Lan. 36.15,16. Zaga 1.24.

x 66.4.

y 66.4.

z 65.8.

a 55.1. Mat. 5.6. Hlab. 22.26.

b 65.8.

c Hlab. 109.28.

d Hlab. 5.11.

e Hlab. 5.11.

f Dute. 28.47.

g Mat. 8.12.

h Dute. 28.37. Jer. 29.22. Zek. 8.13.

i 65.9.

j 62.2.

k Jobe 34.24.

l Jer. 4.2. Hlab. 72.17.

m Isam. 3.14. 1 Joha. 5.20.

n Isam. 3.14. 1 Joha. 5.20.

o 19.18. 48.1. Dute. 6.13.

p Hlab. 102.8.

q Isam. 3.14. 1 Joha. 5.20.

r Jobe 11.16.

s 66.22. 2 Pet. 3.13. Isam. 21.1. Hlab. 102.26.

t Jer. 4.2. Hlab. 72.17.

u 26.4.

v Jer. 31.7.

w 62.5.

x 35.10. 60.20. 66.10.

y Jer. 31.17.

z Tshu. 8.12.

a Hez. 28.26. 36.33,36. Amos 9.14.

b Hez. 28.26. 36.33,36. Amos 9.14.

c 62.8. Jer 31.5.

d Hez. 28.26. 36.33,36. Amos 9.14.

e Jobe 34.24.

f Hez. 28.26. 36.33,36. Amos 9.14.

g 62.8. Jer 31.5.

h Jobe 34.24.

i Hlab. 92.12,13. Gen. 2.9.

j 65.9.

k Hlab. 90.17.

l 49.4.

m Dute. 28.41. Hos. 9.12.

n Hlab. 78.33. Levi 26.16.

o 61.9.

p Jobe 5.25.

q Hlab. 32.5.

r Dan. 9.21.

s 11.6.

t Tshu. 11.6.

u 11.7.

v Gen. 3.14. Mika 7.17.

w 11.9.

x 65.11.

a Seb. 7.49,50. 1 Kho. 8.27. 2 Lan. 6.18. Seb. 7.48. 17.24. Hlab. 11.4.

b 60.13. Mat. 5.35. 1 Lan. 28.2.

c Jer. 14.22. Jobe 12.9.

d 57.15. 61.1.

e Hlab. 34.18.

f 65.5. Ezra 9.4. 10.3. Zaga 28.14.

g 1.11. 61.8.

h Eks. 13.13.

i 2 Sam. 3.8. Fil. 3.2.

j 58.13. 65.2.

k 3.4.

l 65.12.

m 65.12.

n 65.12.

o 65.12.

p 66.5. Ezra 9.4. 10.3. Zaga 28.14.

q Mat. 10.22.

r Luka 6.22.

s Jobe 13.8. Joha. 16.2.

t 5.19.

u 2 Thes. 1.9,10. Tit. 2.13.

v 5.14.

w 13.8. Isam. 12.2.

x 13.8. Isam. 12.2.

y Gen. 16.2.

z Gen. 20.18.

a 65.19.

b 57.18.

c 60.16.

d 60.16.

e 57.4.

f 48.18. 60.5.

g Isam. 21.24.

h 30.28.

i 60.16.

j 49.22.

k 60.4.

l 11.8.

m Jobe 3.12.

n Gal. 4.26.

o 51.12.

p Gal. 4.26.

q Joha. 16.22.

r Hez. 37.1-10.

s 26.19. Dute. 32.2.

t 9.5. 33.14. 2 Thes. 1.8.

u Hlab. 68.17. Hab. 3.8.

v 21.1.

w 59.18.

x 27.1.

y 59.4.

z Jer. 25.33. Hlab. 69.26.

a 66.24. Isam. 19.21.

b 65.3.

c Hez. 8.11.

d 65.4.

e Levi 11.29.

f Esta 9.28.

g 65.2.

h Hlab. 86.9.

i Luka 2.34.

j 45.20.

k 1 Kho. 10.22.

l Jer. 46.9. Hez. 27.10.

m Jer. 46.9. Hez. 27.10.

n Jer. 46.9. Hez. 27.10.

o Gen. 10.2. Hez. 27.13.

p Gen. 10.2. Hez. 27.13.

q 51.5. Gen. 10.5.

r Mal. 1.11.

s 14.2.

t 49.22.

u 60.7. Roma 15.16.

v 61.6.

w 65.17.

x 53.10.

y Zek. 14.16.

z Zek. 14.16.

a Zek. 14.16.

b Hlab. 65.2. 86.9. Isam. 15.4.

c 34.3.

d Mark. 9.44,46,48.

e 66.15,16. Jobe 14.22. Isam. 21.8.

f Dan. 12.2.

a Hez. 1.3.

b 29.27. Josh. 21.18. 1 Lan. 6.60.

c 2 Kho. 22.1.

d 25.3; 36.2.

e 25.1. 2 Kho. 23.36.

f 39.2.

g 2 Kho. 24.18.

h 52.12,15.

i 52.12,15.

j 2 Kho. 25.8.

k Isa. 44.2,24; 49.5. Gal. 1.15.

l Eks. 33.12,17. 1 Kor. 8.3.

m Hlu.13.5; 16.17. Luka 1.15.

n Joha. 10.36.

o 1.18. 2 Kho. 23.5.

p 1 .10; 25.15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,29.

q Eks. 4.10. Isa. 6.5.

r 1 Kho. 3.7.

s 1 .17; 7.27. Hez. 2.7. Nani 22.20,38. Mat. 28.20.

t 1.17. Hez . 2.6. Mat. 10.28.

u Dute. 31.6,8.

v Dute. 31.6,8.

w 1 .19; 15.20; 20.11. Seb. 26.17. Heb. 13.6.

x Eks. 3.12. Dute. 31.23. Josh. 1.5. Seb. 18.10.

y 1 .19; 15.20; 20.11. Seb. 26.17. Heb. 13.6.

z Hez . 2.9; 8.3.

a Isa. 6.7.

b 5.14. Dute. 18.18. Isa. 51.16; 59.21.

c 1 .10; 25.15,16,17,18,19,120,21,22,23,24,25,26,27,28,29.

d 18.7,9; 25.15; 31.28; 45.4. 2 Kor. 10.4,5.

e 48.17.

f Hez . 11.3,7,11; 24.3.

g Jobe 41.20. Hez. 22.21.

h 3.12,18; 4.6,15; 6.1,22; 8.16; 10.22; 13.20; 15.12; 46.20,24; 47.2. Hez. 1.4.

i 3.12,18; 4.6,15; 6.1,22; 8.16; 10.22; 13.20; 15.12; 46.20,24; 47.2. Hez. 1.4.

j 5.15; 25.9; 34.1.

k 3.12,18; 4.6,15; 6.1,22; 8.16; 10.22; 13.20; 15.12; 46.20,24; 47.2. Hez. 1.4.

l 39.3; 43.10.

m 4.12.

n 19.4; 22.9. 2 Kho. 22.17.

o 2.13,17,19; 5.7,19; 17.13. Dute. 28.20; 31.16.

p 19.4; 22.9. 2 Kho. 22.17.

q 7.9; 33.18; 44.3,5. Amos 4.5.

r 25.6,7. Isa. 2.8. Seb. 7.41.

s 1 Kho. 18.46.

t 1 .7.

u 1.8. Hez . 3.9.

v 1 .5. Hez. 3.17; 33.7.

w 4.5; 5.17; 6.27; 8.14. Isa. 50.7. Hez. 3.8,9.

x 15.20.

y Isam . 3.12.

z 15.20.

a 15.20.

b 15.20.

c 1. 8.

a 3.4. Hlab. 129.1.

b 3.14. Hez . 16.8,22,43,60. Isam. 2.4.

c Dute. 2.7.

d Dute. 8.2,3. Amos 2.10.

e Eks. 19.5,6; 28.26.

f Jak. 1.18.

g 50.7. Hez . 25.12.

h 12.14.

i 2 .31. Isa. 5.4. Mika 6.3.

j 2 Kho. 17.15.

k 10.15; 14.22; 16.19. Jona 2.8.

l 2 Kho. 17.15.

m Hlab . 62.10. Roma 1.21.

n Isa. 63.9,11,13. Hos. 13.4.

o 2 .17. Dute. 1.19; 32.10.

p Mat. 12.43.

q 18.20.

r Mat. 12.43.

s Isa. 35.1. Jobe 30.3.

t 13.16. Jobe 3.5.

u 4.26.

v Nani 13.27; 14.7,8. Dute. 8.7,8,9.

w 3.1; 16.18. Levi 18.25. Hlab.78.58,59; 106.38.

x 18.18. Roma 2.20.

y 3.15; 10.21; 12.10; 17.16; 22.22; 23.1,2. Efe. 4.11.

z 5.31; 23.13.

a 2 .11. Hab. 2.18.

b 2. 35. Hez. 17.20; 20.35,36. Mika 6.2.

c Eks. 20.5,6.

d 18.13. Hez. 5.7; 16.47.

e Gen. 10.4.

f Isa. 60.7.

g Mika 4.5.

h 16.20. Isa. 37.19. Gal. 4.8.

i Hlab . 106.20. Roma 1.23. Isa. 61.6.

j 2 .8.

k 6.19. Isa. 1.2. Dute. 4.26.

l 1.16; 2 .17,19; 15.6. Hlu. 10.6,13. Isa. 65.11.

m 17.13.

n 17.13.

o 18.14. Hlab . 36.9. Zaga 10.11.

p Joha. 4.10.

q Eks. 4.22.

r Gen. 17.12,13,27.

s 4.7. Isa. 5.29.

t 46.19.

u Isa. 1.7.

v 46.19.

w 4.7; 9.11.

x Isa. 19.13.

y 43.7,8,9; 44.1; 46.14. Hez. 30.18.

z 4.18.

a 1.16; 2 .17,19; 15.6. Hlu. 10.6,13. Isa. 65.11.

b 2 .6.

c 2 .36; 37.5,7. Isa. 30.1,2; 31.1; 36.6.

d Isa. 23.3. 1 Lan. 13.5.

e 2 Lan. 28.16,20,21. Hos. 5.13.

f Gen. 31. 21. Isa. 7.20; 8.7

g Isa. 3.9. Hos. 5.5.

h 3.6,22; 5.6; 7.24; 8.5; 14.7. Zaga 1.32.

i 4.18. Nani 5.19,23,24.

j 2 .13,17.

k 5.5; 30.8.

l 5.5; 30.8.

m 17.2. Isa. 57.5,7. Dute. 12.2.

n 3.6,13; 13.27. Hez. 6.13; 16.28.

o Isa. 51.14.

p 3.6,13; 13.27. Hez. 6.13; 16.28.

q 3.2. Isa. 1.21.

r 11.17. Eks. 15.17. Hlab. 80.8.

s Isa. 5.2.

t Dute. 32.32. Isa. 5.4.

u Jobe 9.30.

v Zaga 25.20.

w Mal. 3.2.

x Dute. 32.34.

y 2 .29,35. Zaga 30.12.

z 7.31,32; 19.2,6. Hez.6.3.

a Isa. 18.2.

b Isa. 60.6.

c 14.6.

d Jobe 6.5. Gen. 16.12. Jobe 11.12. Hos. 8.9.

e 14.6.

f Hlu . 14.4.

g 1 Kho. 4.27.

h Dute. 8.4; 29.5.

i Eks. 17.6.

j 18.12. Isa. 57.10.

k Jobe 6.26.

l 3.13. Dute. 32.16.

m 8.1; 13.13; 32.32.

n 3.9.

o Hlu . 10.9,10. Hlab. 78.34. Isa. 26.16.

p 11.12,14; 51.2.

q Dute. 32.37.

r Isa. 45.20.

s 11.12,14; 51.2.

t 11.13. Isa. 2.8.

u 2 .23,35.

v Isa. 1.5.

w Neh. 9.26. 2 Lan. 36.16. 1 Tes. 2.15.

x Dute. 32.5.

y 2 .5.

z Hos. 11.12.

a Isa. 3.20. Isa. 61.10.

b 3.21; 13.25; 18.15. Dute. 32.18. Hlab. 106.21. Isa. 17.10. Hos. 8.14.

c 7.3.

d 5.2.

e 2.23,29; 19.4. 2 Kho. 21.16; 24.4. Hlab. 106.38. Lilo 4.13.

f 2.9. Isa. 59.4.

g Zaga 28.13. 1 Joha. 1.8,10.

h 2.18. 31.22.

i Zaga 24.21.

j Isa. 30.3.

k 2.18. 31.22.

l 2 Sam. 13.19.

a Dute. 24.3,4. Isa.62.5.

b Dute. 24.3,4. Isa. 62.5.

c 2.7; 16.18; 3 .2,9. Hlab. 106.38. Isa. 24.5. Nani 35.33.

d 2.20.

e 3.7,12,14,22; 4.1. 2 Lan. 30.6. Joel 2.12. Zek. 1.3.

f 3.6,21; 4.11; 7.29. Nani 23.3.

g 2.20. Gen. 38.14. Zaga 23.28. Hez. 16.25.

h 2.7; 3.2,9;16.18. Ps. 106. 38. Isa. 24.5. Nani 35.33.

i 5.24,25; 29.12; 14.4,22. Levi 26.19. Dute. 28.23,24. Zek. 14.17. Comp. ch. 5.24, 25.

j Jobe 29.23.

k Hez . 3.7.

l 6.15; 8.12.

m Zaga 2.17.

n 2.2.

o 3.12. Hlab. 103.9.

p 2.19; 3 .8, 11,12,14,22; 31.22; 49.4.

q 2.2,13,20.

r 2.20.

s 2 Kho. 17.13.

t 3.7,12,14,22; 4.1. 2 Lan. 30.6. Hos. 14.1. Joel 2.12. Zek. 1.3.

u 3.8,10,11,20. Isa. 21.2.

v Hez . 16.46; 23.4.

w Hez . 23.9,11.

x 2.19; 3.8,11,12,14,22; 31.22; 49.4.

y 2 Kho. 17.18.

z Dute. 24.1,3. Isa. 50.1.

a 3.8,10,11,20. Isa. 21.2.

b Hez . 23.9,11.

c 2.7; 3 .2,9; 16.18. Hlab. 106.38. Isa. 24.5 Nani 35.33.

d 2.27.

e 3 .8,10,11,20. Isa. 21.2.

f Hos. 7.14.

g 2.19; 3 .8,11,12,14,22; 31.22; 49.4.

h Hez . 16.51,52. Mat. 12.41,42.

i 3 .8,10,11,20. Isa. 21.2.

j 1.13; 3.18. 2 Kho. 17.6.

k 3.7,12,14,22; 4.1. 2 Lan. 30.6. Hos. 14.1. Jow. 2.12. Zek. 1.3.

l 2.19; 3 .8,11,12,14,22; 31.22; 49.4.

m Jobe 29.24.

n Hlab . 86.5.

o 3.5.

p Levi 26.40. Dute. 30.1,2. Zaga 28.13.

q 3.2.

r 2.25.

s 2.20; 3.6.

t 3 .25; 22.21.

u 3 .1.

v 3 .22; 31.22; 49.4. Isa. 57.17.

w 2.2; 3.1; 31.32. Isa. 54.5; 62.5. Hos. 2.19,20. Mal. 2.11.

x Roma 11.5.

y 1 Kho. 17.12.

z 23.4. Hez. 34.23. Joha. 10.11.

a 2.8.

b Seb. 20.28.

c Isa. 2.2,3.

d I sa. 60.9.

e 7.24; 9.14; 11.8; 13.10; 16.12; 18.12; 23.17.

f 50.4. Isa. 11.13.

g 7.7. Amos 9.15.

h 7.7. Amos 9.15.

i Isa. 63.16.

j 3 .7.

k 5.11.

l 3 .7.

m 3 .2,23. Isa. 15.2.

n 31.9.

o 2.32.

p 3 .1,14.

q Hos. 6.1. 2 Lan. 30.20. Isa. 6.10; 57.18. Hlab. 6.2.

r 2.19.

s 3.21. Hlab. 121.1,2.

t Hlab . 3.8.

u 11.13.

v 20.5.

w Jobe 8.22.

x Ezra 9.7. Hez. 2.3.

y 22.21; 31.19; 32.30. Isa. 54.4. Hlab. 25.7.

z 3 .13.

a 3.1.

b 1 Kho. 14.15. Hlab. 11.1. Zaga 26.2.

c 5.2. Dute. 6.13; 10.20. Isa. 65.16.

d 5.2; 12.16; 16.14,15; 23.7,8; 38.16; 46.18; 44.26. Ruthe 3.13.

e Isa. 48.1. Zek. 8.8.

f Isa. 48.1. Zek. 8.8.

g Hlab . 72.17. Isa. 65.16.

h Isa. 45.25. 1 Kor. 1.31. 2 Kor. 10.17.

i Hos. 10.12.

j Zaga 13.23.

k Mat. 13.7,22.

l 9.26. Dute. 10.16.

m 21.12.

n 21.12.

o 23.2,22; 25.5; 26.3. Dute. 28.20.

p 4.19,21; 6.1; 51.27. Hos. 5.8; 8.1. Jow. 2.1. Hez. 7.14.

q 8.14; 34.7.

r 1.18.

s 50.2; 51.12,27.

t 1.13.

u 2.15; 5.6; 49.19; 50.17,44. Hez. 19.3,6. Dan. 7.4. Nah. 2.11,12.

v 18.16.

w 2.15; 4.29; 6.8; 9.11; 22.6; 26.9; 33.10; 34.22; 44.22; 46.19; 48.9; 51.29,37. Zef. 2.5; 3.6. Isa. 5.9; 6.11.

x 6.26; 49.3. Isa. 22.12; 32.11. 1 Kho. 20.31. Lilo 2.10.

y Nani 25.4. Isa. 5.25.

z 4 .26; 12.13 Isai. 13. 9, 13. See ch. 12. 13.

a Hlab . 48.5. Isa. 13.8. Dute. 28.28.

b 1 Kho. 22.22.

c 51.1. Hez. 17.10.

d 3.2.

e Jobe 1.19.

f Isa. 5.28.

g 2 Sam. 1.23. Lilo 2.19. Dute. 28.49.

h 9.19.

i Isa. 1.16. Jak. 4.8.

j 8.16.

k 1.13.

l Josh. 24.33.

m 5.15.

n 6.3. 2 Kho. 25. 1,2,3,4.

o 2.17. Hlab. 107.17. Isa. 50.1.

p 2.19.

q 9.1,10. Isa. 16.11. Hab. 3.16.

r Isa. 15.5; 21.4.

s Isa. 15.5; 21.4.

t 49.2.

u Hlab . 42.7. Hez. 7.26.

v 10.20; 49.29.

w 10.20; 49.29.

x 4 .3,21; 6.17; 42.14. Jobe 39.24.

y Hlab . 82.5.

z Hlab . 36.3. Roma 16.19.

a Isa. 24.19.

b Gen. 1.2.

c 4.28. Isa. 5.30.

d Nah. 1.5. Isa. 5.25. Hez. 38.20. Isam. 6.14.

e Zef. 1.3.

f Zef. 1.3.

g 9.10.

h 2.7; 12.4. Isa. 10.18.

i 4.8.

j 5.10,18; 30.11; 46.28. Neh. 9.31. Hez. 11.13.

k 12.4; 23.10. Hos. 4.3.

l 4.28. Isa. 5.30.

m Isa. 50.3.

n 7.16. Nani 23.19.

o Hlab . 78 9.

p Jobe 30.6.

q 4.7.

r Hlab . 137.8.

s Isa. 61.10.

t 2 Kho. 9.30.

u Hez . 23.5.

v 30.14. Lilo 1.2,19.

w 6.24.

x Isa. 1.15. Lilo 1.17. 1 Kho. 8.22.

y 50.5.

a 49.3. Dan. 12.4. Amos 8.12. 2 Lan. 16.9. Zek. 4.10.

b Hez . 22.30.

c Gen. 18.23,24,25,26,27,28,29,30,31,32. Hlab. 12.1.

d 5.7. Gen. 18.26.

e Tit. 1.16.

f 4.2.

g 2.33. Jobe 34.25. Isa. 26.14; 61.7.

h 7.9.

i 2 Lan. 16.9.

j Isa. 1.5.

k Zaga 23.35.

l Zaga 23.35.

m 7.28; 8.5; 17.23; 32.33; 35.13. Zef. 3.2,7.

n Isa. 50.7. Hez. 3.8,9.

o 15.7.

p 50.36. Nani 12.11. Isa. 19.13.

q 8.7. Mika 3.1.

r 8.7. Mika 3.1.

s 8.7. Mika 3.1.

t 8.7. Mika 3.1.

u Hlab . 62.9.

v 2.20. Hlab . 2.3; 107.14.

w 4.7.

x Hlab . 80.13.

y Hab. 1.8. Zef. 3.3. Hlab. 104.20.

z Hos. 13.7.

a 2.19.

b 15.8; 30.14,15.

c 5 .1.

d 5.19.

e Josh. 23.7.

f 2 Lan. 13.9. Dute. 32.21. Gal. 4.8.

g 5.28. Dute. 32.15.

h 9.2; 23.10.

i Mika 5.1. Hlab. 94.21.

j 13.27; 50.11.

k Hez . 22.11.

l 5 .29; 9.9; 44.22.

m 39.8.

n 4.27; 5 .18.

o 48.32. Isa. 18.5.

p 3.20. Isa. 21.2.

q 4.10; 14.15.

r 14.13; 23.17. Isa. 28.15.

s Mika 2.11.

t 1.9.

u Obad. 1.18. Zek. 12.6. Isam. 11.5. Isa. 9.18.

v Obad. 1.18. Zek. 12.6. Isam. 11.5. Isa. 9.18.

w Dute. 28.49. Amos 6.14.

x 1.5; 4.16. I sa. 39.3. Isa. 5.26.

y 50.44.

z Dute. 28.49. Amos 6.14.

a Isa. 33.19. Hlab. 81.5.

b Isa. 5.28.

c Hlab . 5.9.

d Levi 26.16. Dute. 28.31,33,51. Isa. 62.8.

e 1.18.

f 4.27; 5 .18.

g 13.22; 16.10; 22.8. Dute. 29.24,25. 1 Kho. 9.8,9.

h 1.16; 5 .7.

i Dute. 4.27,28; 28.48,68.

j Dute. 32.6.

k Mat. 13.14.

l Zaga 9.4,16.

m Mat. 13.14.

n 10.7.

o Hlab . 104.9.

p Jobe 26.10.

q 46.7.

r 51.55. Hlab. 46.3.

s 6.28. Dute. 21.18,20. Hlab. 78.8.

t 3.3; 14.22. Dute. 11.14. Jobe 5.10. Hlab. 147.8. Mat. 5.45. Seb. 14.17.

u Dute. 11.14. Hlab. 84.6. Jow. 2.23.

v Jobe 29.23.

w Gen. 8.22.

x Eks. 34.22. Dute. 16.9.

y 3.3.

z 3.3.

a Hab. 1.15. Zaga 1.11.

b 5 .7.

c 7.6. Isa. 1.23. Zek. 7.10. Dute. 24.17.

d 7.6. Isa. 1.23. Zek. 7.10. Dute. 24.17.

e 12.1.

f 5 .9.

g 18.13; 23.14. Hos. 6.10.

h 2.8; 7.8; 14.14; 20.6; 23.25,26; 27.10,15; 29.9. Lilo 2.14. Hez. 13.2,6.

i 3.10.

j 33.13. 1 Lan. 25.2.

k Mika 2.11.

a Hlu . 1.21.

b 4.6; 10.17.

c 4.5.

d 2 Sam. 14.2.

e Hlu . 20.38,40. Isa. 30.27.

f Neh. 3.14.

g 1.13.

h Dute. 28.56.

i 23.1.

j 4.17.

k Isa. 56.5.

l 12.3; 22.27; 51.27,28. Jow. 3.9.

m 15.8.

1 selithambeme: Heb. seliphendukile.

n Hlab . 90.9.

o Dute. 20.20.

p Hez . 4.2; 26.8. 2 Sam. 20.15. Luka 19.43.

q Luka 19.44.

r Isa. 57.20.

s Hlab . 55.9. Hez. 7.11,23.

t 20.8.

u 20.8.

v Hez . 23.17,18. Hos. 9.12.

w 4.7; 8.13; 22.6.

x Isa. 46.3.

y Isa. 28.9.

z Seb. 7.51. Eks. 6.12.

a 7.26. Isa. 42.20.

b 20.8.

c 20.9.

d 9.21.

e 15.17.

f 9.21.

g Lilo 2.21.

h 8.9.

i Lilo 2.21.

j Dute. 28.30.

k 6 .15; 8.10,11,12.

l 6. 15; 8.10,11,12.

m 31.34; 42.1,8; 44.12. Jona 3.5. Seb. 8.10; 26.22. Heb. 8.11. 1 Kho. 22.31.

n Isa. 56.11.

o 14.18; 23.11. Mika 3.11. Lilo 4.13.

p 8.11,21.

q 4.10; 14.13; 23.17; 28.9. Hez. 13.10. Mika 3.5. Joha. 14.27.

r I sa. 48.22; 57.21. Hez. 7.25.

s 8.12.

t 3.3.

u 8.12.

v 18.15. Hlab. 139.24. Luka 16.29.

w Mat. 11.29. Hlab. 116.7.

x Isa. 28.12.

y 44.16.

z 25.4. Isa. 21.11; 56.10; 62.6. Hab. 2.1.

a 50.5.

b 4.19. Isa. 58.1.

c 2.12.

d Zaga 1.31.

e Hlab . 40.6.

f Isa. 43.23; 60.6.

g 1 Kho. 10.1.

h I sai. 43.24. Eks. 30.23.

i 7.21; 14.12.

j Hez . 3.20.

k 6 .24; 50.41,42,43.

l 1.13; 13.20.

m 25.32; 31.8; 50.41.

n Jobe 39.23.

o 30.14. Isa. 13.9.

p Isa. 13.18.

q Isa. 17.12.

r 38.4; 47.3; 49.24. Hez . 7.17; 21.7. 2 Sam. 4.1.

s 4.31; 13.21; 22.23; 30.6; 48.41; 49.22,24; 50.43. Isa. 13.8; 42.14.

t 20.3.

u 4.8.

v 25.34. Hez. 27.30. Mika 1.10. Lilo 3.16.

w Esta 4.1.

x Amos 8.10. Zek. 12.10.

y 31.15. Hos. 12.14.

z Isa. 23.13.

a 1.18; 15.20.

b 9.7; 11.20; 12.3. Zek. 13.9. Jobe 23.10.

c 5.23. Hlab. 68.6.

d 9.4. Levi 19.16.

e Hez . 22.18.

f Isa. 1.4.

g Hez . 22.18.

h Isa. 1.25.

i Amos 4.11. Zek. 3.2. Juda 1.23

j Isa. 1.22. 1 Kor. 9.27.

a 26.2.

b 2.33; 7 .5; 18.11; 26.13.

c 7 .7.

d 7 .8; 22.29. Mika 3.11.

e 2.33; 7 .5; 18.11; 26.13.

f 22.3.

g Dute. 24.14.

h 22.3.

i 22.3.

j 5.28.

k 22.3.

l 7 .9; 13.10; 25.6. Dute. 6.14.

m Dute. 6.15.

n 7 .7.

o Dute. 4.40.

p 3.18.

q Dute. 4.40.

r 25.5.

s 7 .8; 22.29. Mika 3.11

t 5.31.

u Hos. 4.1,2.

v 5.2.

w 1.16.

x 7 .9; 13.10; 25.6. Dute. 6.14.

y Isa. 56.7.

z Mat. 21.13. Mark. 11.17. Luka 19.46.

a Hez . 7.22.

b Hlu . 18.31.

c Hlu . 18.31.

d 7.14. Josh. 18.1.

e Dute. 12.11.

f 7 .14; 26.6. 1 Sam. 4.10,11,12. Hlab. 78.60.

g 7.25. 2 Lan. 36.15.

h 7.27. Isa. 50.2.

i Dute. 12.5. 1 Kho. 9.7.

j 7 .14; 26.6. 1 Sam. 4.10,11,12. Hlab. 78.60.

k 2 Kho. 17.6,23.

l Hlab . 78.67. Hos. 4.17; 5.9; 6.4; 12.1.

m 11.14.

n 4.28; 14.11; 15.1. Jobe 21.15. Eks. 32.10. Dute. 9.14. Joha. 5.16.

o 11.14.

p 1 Kho. 8.28.

q 15.11; 36.25. Isa. 59.16.

r 11.14.

s Hos. 7.4.

t 2 Kho. 23.13.

u 44.17,19.

v 44.17,19.

w 19.13. Isa. 65.11.

x 11.17; 25.6,7; 32.29,30,32; 44.3,8. 1 Kho. 14.9; 16.2. 2 Lan. 34.25. Hez. 8.17; 16.26.

y Jobe 35.6.

z Dute. 32.16,21.

a 51.51. 2 Lan. 32.21.

b 42.18; 44.6. 2 Lan. 34.25. Lilo 4.11.

c 12.4.

d 42.18; 4.6. 2 Lan. 34.25. Lilo 4.11.

e 17.27.

f 6.20; 14.12. Isa. 1.11. Amos 5.21. Hos. 8.13. Zek. 7.6.

g 11.15.

h 11.4,7.

i Hos. 6.6. Hlab. 40.6. Zaga 15.8.

j 11.4,7.

k Eks. 15.26. Dute. 6.3.

l Eks. 19.5. Levi 26.12.

m Dute. 5.33.

n 42.6. Dute. 4.40.

o 7 .26; 34.14. Hlab. 81.11.

p 7.26; 34.14. Hlab. 81.11.

q Hlab . 81.12.

r 3.17.

s 2.19,27; 8.5; 15.6; 32.33. Hos. 4.16.

t 2 Lan. 36.15.

u 2 Lan. 36.15.

v 7 .13.

w 6.10; 7 .24; 25.4.

x 6.10; 7 .24; 25.4.

y 2 Lan. 30.8.

z 16.12.

a 1.7.

b 7 .13.

c 5.3.

d 9.3.

e Jobe 1.20.

f Nani 6.4.

g 3.2.

h 32.34. Hez. 5.11; 7.20. 2 Kho. 21.4,7.

i 7 .10.

j 32.34. Hez. 5.11; 7.20. 2 Kho. 21.4,7.

k 19.5; 32.35.

l 2 Kho. 23.10.

m 2.23; 31.40. Josh. 18.16.

n Hlab . 106.38.

o 19.5; 32.35.

p Dute. 17.3.

q 19.6.

r 2 Kho. 23.10.

s 2.23; 31.40. Josh. 18.16.

t 8.2; 19.11. Hez. 6.5.

u 12.9; 34.20. Dute. 28.26.

v 9.22. Isa. 17.2.

w Isa. 16.10.

x 16.9; 25.10; 33.11. Isam. 18.22,23. Hlab. 78.63. Isa. 24.7,8. Hez. 26.13. Hos. 2.11.

y 16.9; 25.10; 33.11. Isam. 18.22,23. Hlab. 78.63. Isa. 24.7,8. Hez. 26.13. Hos. 2.11.

z Joha. 3.29.

a 22.5; 27.17; 44.2. Levi 26.31,33. Isa. 1.7.

a 2. 26.

b 7.32.

c Dute. 4.19.

d Dute. 4.19.

e Dute. 4.19.

f 2 Kho. 21.3; 23.5. Hez. 8.16.

g 25.33. Isa. 57.1. Jobe 27.19.

h 22.19; 36.30.

i 9.22; 16.4; 25.33. 2 Kho. 9.7.

j Jobe 3.21,22; 7.15,16. Isam. 9.6.

k 23.3,8; 29.14,18; 32.37.

l Roma 11.1.

m 2.19.

n 7.24.

o 9.6.

p 5.3.

q 2 Pet. 3.9.

r 22.17; 23.10.

s Isa. 30.28. Hez. 13.11,13.

t Jobe 39.21.

u Isa. 1.3.

v Jobe 39.13.

w Isa. 38.14.

x Isa. 38.14.

y Isa. 1.3.

z 5.4,5. Isa. 27.11.

a Roma 2.17,18.

b Hlab . 45.1.

c 1 Kor. 1.19.

d 6.11. Jobe 5.13.

e 6.12,13,14,15; 8.12.

f 3.3.

g 6.9.

h I sa. 5.1,2.

i Joel 1.7. Mat. 21.19. Luka 13.6.

j Joel 1.7. Mat. 21.19. Luka 13.6.

k I sa. 1.30.

l 1.18; 4.5.

m 1.18; 4.5.

n 48.2.

o 9.15; 23.15. Lilo 3.5,19. Hos. 10.4. Amos 6.12. Isam. 8.11.

p 14.19. Jobe 30.26. Isa. 59.9,11.

q Zaga 4.22.

r Jobe 39.20.

s 1.13; 4.15.

t 13.27.

u 46.15; 47.3; 50.11. Hlu . 5.22. Lilo 1.15.

v 10.25.

w Levi 26.22.

x Zaga 23.32.

y Nani 21.6.

z Isa. 1.5. Lilo 1.22; 5.17.

a Isa. 39.3.

b Isa. 33.17.

c Dute. 32.21.

d 10.19; 14.17.

e 10.19; 14. 17.

f 8 .11,19,22; 9.1.

g 14.2. Jobe 5.11; 30.28. Lilo 4.8. Jow. 2.6. Nah. 2.10.

h 46.11; 51.8. Gen. 37.25; 43.11. Hez. 27.17.

i Isa. 58.8.

j Isa. 58.8.

a 4.19; 9.18; 13.17; 14.17. Hlab . 119.136. Isa. 22.4. Lilo 1.2,16; 2.11,18; 3.48.

b 8.19,21,22; 9.7; 14.17. Isa. 22.4. Lilo 2.11; 3.48.

c 14.8.

d 5.7,8; 23.10. Hos. 7.4.

e Levi 23.36.

f Isa. 21.2.

g 9.8; 18.18. Hlab . 64.3. So Isa. 59.4,13,15.

h 7.28.

i Hos. 4.1.

j Hos. 4.1.

k 9 .6. Isa. 1.3. Hlu. 2.10.

l 12.6. Mika 7.5,6. Hlab. 41.9

m 12.6. Mika 7.5,6. Hlab. 41.9.

n Gen. 27.36.

o 6.28. Levi 19.16.

p 2 Sam. 7.14.

q 8.5.

r Isa. 1.25.

s 6.27.

t Hos. 11.8.

u 8.19,21,22; 9.7; 14.17. Isa. 22.4. Lilo 2.11; 3.48.

v 9.8; 18.18. Hlab . 64.3. Isa. 59.4,13,15.

w Hlab . 57.4.

x Hlab . 12.2,3; 120.3,4.

y Hlab . 28.3.

z Hos. 7.6.

a 5.9,29.

b 12.4.

c 23.10. Jow. 1.19.

d 2.15; 9 .12.

e 4.25.

f 4.25.

g Isa. 25.2.

h 10.22; 49.33; 51.37.

i Hlab . 44.19.

j 23.18. Hlab . 107.43. Hos. 14.9.

k 9 .10.

l Hlab . 89.30.

m 3.17.

n 3.17.

o Gal. 1.14.

p Hlab . 80.5.

q 23.15. Dute. 29.18. Lilo 3.15,19. Zaga 5.4.

r 8.14.

s Levi 26.33.

t Dute. 28.64

u 15.14.

v Levi 26.33.

w 14.12; 49.37. Hez. 5.2,12.

x 22.18; 34.5. 2 Lan. 35.25. Tshu. 12.5. Amos 5.16. Mat. 9.23. Mark. 5.38.

y 9.1; 14.17.

z 4.13.

a Dan. 8.11.

b 6.11.

c Zaga 5.16.

d 6.11.

e Zaga 5.16.

f 8.2.

g Levi 23.10. Jobe 5.26.

h 7.33.

i 8.2.

j Zaga 3.5; 21.30. Tshu. 9.1

k 1 Kor. 1.31. 2 Kor. 10.17.

l 1 Kor. 1.31. 2 Kor. 10.17.

m Hlab . 34.2.

n Fil . 3.8.

o Mika 6.8; 7.18.

p 16.14; 23.5,7; 30.3; 31.27,31,38; 33.14.

q Roma 2.8,9.

r Roma 2.8,9.

s 25.21.

t 4.4. Levi 26.41. Dute. 10.16. Hez. 44.7. Roma 2.28,29. Eks. 6.12.

a Isa. 44.25; 47.13.

b 32.11. Hlu. 11.39.

c Isa. 40.19,20; 44.9,10,11; 45.20.

d Isa. 44.12.

e Isa. 40.19.

f Isa. 41.7.

g Isa. 40.20; 46.7

h Eks. 25.18.

i Hlab . 92.12.

j Hlab . 115.5; 135.16. Hab. 2.18,19. 1 Kor. 12.2.

k Hlab . 115.7. Isa. 46.7.

l Isa. 41.23.

m 49.19. Hlab . 86.8,10. Eks. 15.11.

n 49.19. Hlab . 86.8,10. Eks. 15.11.

o 5.22. Isam . 15.4.

p Isam . 15.3.

q Esta 1.13.

r Hlab . 89.6.

s 10 .14,21. Isa. 19.11.

t Hlab . 115.8. Roma 1.21,22.

u Isa. 41.29. Hab. 2.18. Zek. 10.2.

v Isa. 40.19.

w 1 Kho. 10.22.

x Dan. 10.5.

y I sa. 40.19.

z Isa. 40.19.

a Hlu . 8.26.

b Hlab . 115.4.

c Hlab . 42.2.

d Hlab . 96.5.

e 10 .15. Isa. 2.18. Zek. 13.2.

f 10 .16; 51.15,16,17,18,19.

g Gen. 1.1,6,9. Zaga 3.19.

h Hlab . 93.1.

i Jobe 9.8.

j Jobe 38.34.

k 12.8. Hlab . 104.12.

l Hlab . 135.7.

m Jobe 36.33.

n 14.22. Jobe 5.10; 38.28.

o Hlab . 135.7.

p Jobe 38.22.

q 10.8.

r Isa. 1.29; 42.17; 44.11; 45.16.

s 13.25. Hab. 2.18 Roma 1.25.

t Hlab . 135.17. Hab. 2.19.

u 2.5.

v 10 .15. Isa. 2.18. Zek. 13.2.

w Hlab . 16.5.

x Dute. 32.9. Hlab. 74.2.

y 31.35; 32.18; 50.34. Isa. 47.4; 51.15; 54.5.

z 6.1. Hez. 12.3.

a Isa. 37.25.

b 16.13. 1 Sam. 25.29.

c 16.21.

d Dute. 28.52.

e 29.14.

f 4.19; 8.21; 9.1.

g 14.17; 30.12. Nah. 3.19.

h Hlab . 77.10.

i Mika 7.9.

j 4.20. Isa. 54.2.

k 31.15.

l 4.20. Isa. 54.2.

m 2.5; 23.1.

n 10.8.

o 23.5; 50.9. Dute. 29.9.

p Nah. 3.19.

q 1.13.

r 9.11.

s 9.11.

t Zaga 16.1; 20.24.

u Hlab . 119.5. Zaga 3.6.

v 30.11; 46.28. Hlab. 6.1; 38.1.

w 10 .25. Hlab. 79.6,7.

x Jobe 18.21. 1 Thes. 4.5.

y 8.16; 30.16. Hlab. 14.4.

z 8.16; 30.16. Hlab. 14.4.

a 23.3. Isa. 65.10.

a 11 .6,8. 2 Kho. 23.3.

b 11 .6,8. 2 Kho. 23.3.

c Dute. 27.26. Gal. 3.10.

d Dute. 4.20.

e 7.22,23; 11.7. Lev. 26.3,12.

f 7.22,23; 11.7. Lev. 26.3,12.

g Dute. 7.12,13. Hlab. 105.9,10.

h 32.22. Eks. 3.8.

i 33.10.

j 11 .6,8. 2 Kho. 23.3.

k Dute. 27.26. Gal. 3.10.

l 11 .8. Roma 2.13. Jak. 1.22.

m 2 Lan. 36.15.

n 7.22,23; 11.7. Lev. 26.3,12.

o 34.14.

p 3.17.

q 11 .6,8. 2 Kho. 23.3.

r 11 .8. Roma 2.13. Jak. 1.22.

s Hez . 22.25. Isa. 8.12. Hos. 6.9.

t 17.23. Hlab . 79.8.

u Dute. 31.16,20.

v 11 .14. Zaga 1.28.

w 2.28.

x 7.16.

y 7.16.

z 11 .14. Zaga 1.28.

a 12.7. Hlab. 60.5.

b Hlab . 50.16. Isa. 1.11,12.

c Hez . 16.25.

d 7.21. Hag. 2.12.

e Zaga 2.14.

f Hlab . 52.8.

g Hez . 1.24.

h Roma 1.17.

i 2.21. Isa. 5.2.

j 7.18.

k Isa. 53.7. Isam. 5.6.

l 18.18. Lilo 3.60,61.

m Mat. 7.16,17.

n Isa. 53.8.

o Hlab . 27.13.

p Hlab . 83.4.

q 6.27.

r 1 Sam. 16.7.

s 17.10; 20.12. Hlab. 7.9.

t 15.15; 17.18; 20.12. Lilo 3.64.

u Josh. 21.18.

v 12.6. Mat. 13.57.

w Isa. 30.10.

x Dute. 13.1,2,3,4,5.

y 23.12.

z Josh. 21.18.

a 23.12.

b 46.21; 48.44; 50.27,31. Luka 19.44.

a Hlab . 51.4. Lilo 1.18. Ezra 9.15

b Hlab . 127.5.

c 5.28. Jobe 12.6; 21.7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17. Hlab. 37.1,7,35,36; 73.3,4,5,6,7; 92.7. Hab. 1.4,13. Mal. 3.15.

d Lilo 1.5.

e 12.6. Isa. 21.2.

f Isa. 29.13.

g 15.15. Hlab . 139.1.

h 6.27. Hlab . 17.3.

i Josh. 8.6.

j 2 Pet. 2.12.

k 6.4.

l Jak. 5.5.

m 4.28; 9.10; 12.11; 23.10.

n Hlab . 107.34.

o 4.25; 7.20; 9.10. Hos. 4.3. Roma 8.22.

p 22.15.

q 49.19; 50.44. Zek. 11.3. Josh. 3.15. 1 Lan. 12.15. Jobe 38.11. Hlab. 18.4; 69.15.

r 9.4; 11.19,21.

s 12 .6. Isa. 21.2.

t Zaga 26.25.

u Isa. 19.25.

v Isa. 19.25.

w Isa. 46.11.

x Isa. 46.11.

y 7.33. Isa. 56.9. Hez. 39.17. Isam. 19.17.

z 2.8; 6.3.

a Isa. 5.1,5. Hlab. 80.8.

b Isa. 63.18.

c 4.28; 9.10; 12.11; 23.10.

d Isa. 42.25.

e Dute. 28.38. Hag. 1.6.

f Isa. 55.2. Hab. 2.13.

g Roma 6.21

h 4.8,26; 25.37,38; 30.24; 49.37; 51.45. Lilo 1.12; 4.11.

i 40.14. Hlab . 137.7. Hez. 25.6,7,8,9,10,11,12. Obad. 1.10,11,12,13,14,15.

j 2.3. Zek. 2.8.

k 3.18.

l 33.26. Dute. 30.3.

m 33.26. Dute. 30.3.

n 33.26. Dute. 30.3.

o 24.6; 30.3.

p 4.2.

q 1 Pet. 2.5.

r Isa. 60.12.

a Eks. 28.39. Lev. 16.4.

b Seb. 21.11.

c 19.1; 27.2. Isa. 20.2. Hez. 4.1,2,3,4,5; 5.1,2,3,4; 12.3,4,5,6,7,8,9,10,11; 24.3,4,5.

d 16.16. Isa. 7.19.

e 13 .9; 18.4.

f 13.10. Hez. 15.4.

g Hlab . 137.1.

h 13 .9; 18.4.

i Levi 26.19.

j 3.17; 16.11,12.

k 13 .10. Hez. 15.4.

l Eks. 19.5.

m 33.9.

n Isa. 55.13.

o Zef. 3.20.

p 33.9.

q Zef. 3.20.

r Isa. 62.7.

s 33.9.

t 48.12.

u 25.15.

v Hez . 11.2,3.

w 2.26; 17.19,20; 18.18; 19.3; 22.2.

x 2.26; 17.19,20; 18.18; 19.3; 22.2.

y 2.26; 17.19,20; 18.18; 19.3; 22.2.

z Hez . 23.33.

a 19.11. Hlab . 2.9.

b Josh. 7.19.

c 23.12. Amos 5.8; 8.9. Hlab. 139.12. Isa. 5.30; 8.22. Dute. 28.29. Joha. 11.10; 12.35.

d Isa. 59.9.

e 2.6. Jobe 3.5.

f Isa. 60.2.

g Jobe 33.17.

h 9.1.

i 2.26. 2 Kho. 24.12.

j 2.26. 2 Kho. 24.12.

k 1 Kho. 11.19.

l Zaga 4.9; 16.31. Isa. 28.5; 62.3. Lilo 5.16.

m Josh. 6.1.

n 1.13; 6.22.

o Zek. 9.7; 12.5,6.

p Lilo 1.5.

q 6.24.

r 5.19.

s 13 .26. Nah. 3.5. Lilo 1.8. Isa. 3.17; 6.1.

t Mat. 19.26.

u Hlab . 1.4; 83.13.

v Jobe 20.29. Hlab. 11.6.

w 2.32.

x 10.14.

y 13 .26. Nah. 3.5. Lilo 1.8. Isa. 3.17; 6.1.

z Hos. 2.10.

a Nah. 3.5.

b 5.8; 8.16.

c 2.20.

d Hez . 24.13.

a 2.24.

b Hlab . 44.19; 74.13.

c 14.21; Hlab. 25.11.

d 2.19.

e 14.20.

f 17.13; Hlab. 71.5; Jer. 50.7.

g 9.2.

h Isa. 59.1.

i Eks. 29.45.

j Hlab. 119.121.

k Hos. 8.13.

l Hos. 8.13.

m 7.16.

n 21.10; 24.5,6; 39.16; 44.27; 15.11; Hlab. 86.17.

o Zaga 1.28; Isa. 58.3.

p 16.4; 44.27; Jer. 14.15; 9.16.

q 24.10; 27.8,13; 32.24,36; 34.17; Hez. 14.21; 15.2.

r 24.10; 27.8,13; 32.24,36; 34.17; Hez. 14.21; Jer. 15.2.

s 4.10.

t 6.14.

u 20.6; 23.25; 27.10; Jer. 5.31.

v 14.15; 23.21; 27.15; 29.9; Hez. 13.6; Dute. 18.20; Mat. 7.15.

w 27.9; 29.8; Dute. 18.10.

x 23.26.

y 14.15; 23.21; 27.15; 29.9; Hez. 13.6; Dute. 18.20; Mat. 7.15.

z 5.12.

a 44.12; 23.30; Jer. 14.12.

b Hlab. 79.3.

c 9.18; 9.1; Lilo 2.18.

d Lilo 3.49.

e 8.21.

f Hez. 7.15.

g Hez. 7.15.

h Hez. 7.15.

i 5.31; 6.13.

j Gen. 34.10,21; 42.34.

k 15.14.

l Lilo 5.22.

m 15.18.

n 8.15.

o 8.15.

p 8.15.

q 14.7.

r Hlab. 106.45; Levi 26.42.

s Jobe 38.28; Zek. 10.1,2.

t Dute. 32.21; Jer.2.5.

u 3.3.

v Isa. 30.23; 10.13; Jobe 5.10; Jer. 5.24.

w Isa. 66.2; Jobe 12.9.

a 7.16; 14.11; 15 .19; 35.19. Hez. 14.14,16,18,20.

b Hlab . 99.6.

c Eks. 17.11; 32.11,12,13. Nani 14.13. Hlab. 106.23.

d Hlab . 99.6.

e 1 Sam. 7.8,9; 8.6; 12.16,23; 15.11.

f 14.12; 16.4; 21.9; 43.11. Isam. 6.8. Hez. 5.12; 6.11,12. Zek. 11.9. Jobe 27.14,15.

g Levi 26.16,17,18,19,20,21,22.

h Dute. 28.26.

i 16.12. 2 Kho. 21.11,16,17; 23.26; 24.3,4. Lilo 5.7.

j Isa. 51.19. Nah. 3.7.

k 2.13. Dute. 32.15.

l 7.24.

m Hos. 13.14.

n 51.2. Isa. 41.16.

o Isa. 30.24.

p Gen. 42.36.

q 5.3. Isa. 9.13. Amos 4.6,8,9,10,11.

r Hlab . 139.18.

s 6.4.

t Lev 26.16.

u 1 Sam. 2.5. Lilo 1.1.

v Jobe 11.20; 31.39.

w Amos 8.9.

x 20.14.

y Isa. 24.2. Hlab. 15.5. Eks. 22.25.

z 14.11.

a 39.11,12; 40.4,5; 52.31,32.33,34.

b 1.13.

c Jobe 20.24.

d 17.3.

e Hlab . 44.12.

f 17.3.

g 9.16; 14.18; 16.13; 17.4; 22.28.

h 17.4. Dute. 32.22.

i 12.3.

j Hlu . 16.28.

k Hlu . 16.28.

l 11.20; 20.12.

m 17.16.

n Hlab . 69.7.

o Hez . 3.1,3. Isam. 10.9,10.

p Hlab . 119.111,162.

q Hlab . 1.1; 26.4,5.

r 6.11.

s Lilo 3.28.

t 17.9; 30.12,15. Jobe 34.6. Isa. 17.11.

u 14.19.

v 1.18,19. Jobe 6.15. Isa. 58.11.

w 1.18,19. Jobe 6.15. Isa. 58.11.

x Zek. 3.7.

y Zek. 3.7.

z 15 .1.

a 1.18; 6.27.

b 20.11.

c 1.8.

d 20.11.

e Isa. 13.11; 25.4,5; 29.5.

a 15.2.

b 16 .6; 22.18,19; 25.33. Hez. 7.11.

c 16. 6. 22.18,19; 25.33. Hez. 7.11.

d 8.2.

e 14.12.

f 15.2.

g 15.2.

h 19.7; 34.20. Dute. 28.26.

i Hez . 24.16,17,22,23.

j 16 .6; 22.18,19; 25.33. Hez. 7.11.

k 16 .6; 22.18,19; 25.33. Hez. 7.11.

l Dute. 14.1. Levi 19.28.

m Jobe 1.20. Isa. 3.24.

n 7.34.

o 5.19. Dute. 29.24.

p 22.9. Dute. 29.25.

q 13.10.

r 7.26.

s 13.10.

t 10.18. Dute. 4.26,27,28; 28.36,63,64,65.

u 22.26. Isa. 22.17,18.

v 15.14; 17.4.

w 16 .15; 23.7,8. Isa. 43.18.

x 9.25.

y 4.2.

z 4.2.

a 3.18. Isa. 43.5,6.

b 24.6; 30.3; 32.37.

c Hez . 12.13. Amos 4.2. Hab. 1.15.

d 13.4.

e 32.19. 2 Lan. 16.9.

f Hlab . 51.9; 90.8.

g Isa. 65.6.

h 17.18. Isa. 40.2.

i 2.7; 3.1. Hez. 43.7,9.

j 2 Sam. 22.33. Hlab. 31.4; 43.2. Isa. 25.4; 27.5.

k 17.17. 2 Sam. 22.3.

l 2.5; 18.15.

m Isa. 44.10.

n 2.11.

o 2.11.

p 10.18.

q 33.2. Eks. 6.3; 15.3. Amos 4.13.

a Jobe 19.24. Hlab. 45.1.

b Hez . 3.9. Zek. 7.12.

c Zaga 3.3.

d Eks. 27.2. Hlab. 118.27.

e Hez . 7.24. Mat. 23.38.

f 19.5.

g 19.5.

h Hlu . 3.7. Isa. 27.9. Eks. 34.13. Isa. 1.29; 17.8.

i 2.20.

j Hlab . 48.1,2; 87.1. Isa. 2.3.

k 15.13.

l Dute. 15.1,2,3.

m 15.14.

n 15.14.

o 16.13.

p Hlab . 146.3.

q 2 Lan. 32.8. Isa. 31.3.

r 48.6.

s 48.6. Hlab . 102.17. Jobe 8.12.

t 29.32. Hlab . 34.12. Jobe 20.17. Tshu. 2.1.

u Dute. 29.23. Jobe. 39.6.

v 50.13,39.

w Hlab . 2.12; 25.2.

x 17.13. Hlab . 71.5.

y Hlab . 1.3. Jobe 8.16.

z Zaga 11.28.

a Zaga 14.12. Heb. 3.15.

b Isa. 40.4.

c 15.18; 17 .16.

d Hlab . 44.21; 139.23,24. 1 Sam. 16.7. 1 Lan. 28.9. Roma 8.27.

e 11.20; 32.19.

f Jobe 34.11. Hlab. 62.12.

g 1 Sam. 26.20.

h Hlab . 39.6.

i Hlab . 55.23.

j Luka 12.20.

k 14.8.

l Hlab . 73.27. Isa. 1.28. Josh. 24.20.

m Luka 10.20. Eks. 32.32. Joha 8.6,8.

n 1.16.

o 2.13; 18.14.

p 2.13; 18.14.

q Hlab . 6.2.

r Dute. 10.21. Hlab. 148.14.

s Isa. 5.19. 2 Pet. 3.4.

t Hlu . 13.12,17. 1 Sam. 9.6.

u 1.4.

v Josh. 10.13.

w 2.8.

x 15.18; 17 .16.

y 15.15. Hlab. 40.9.

z Zaga 5.21.

a 16.19.

b 20.11. Hlab . 35.4.

c Hlab . 25.2.

d 11.20.

e 16.18.

f 13.13.

g 19.3; 22.2.

h 13.13.

i 17 .24,27. Neh. 13.15,19. Joha 5.10.

j 17 .24,27. Nani 15.32.

k Hez . 20.20.

l Eks. 20.8,9. Isa. 56.2; 58.13.

m 7.24,26; 11.10; 25.3,4.

n 2 Lan. 30.8.

o 5.3.

p 17 .24,27. Neh. 13.15,19. Joha 5.10.

q 17 .24,27. Nani 15.32.

r 22.4.

s Tshu . 10.7.

t 32.44; 33.13.

u 32.44; 33.13.

v Zek. 7.7.

w 32.44; 33.13.

x 32.44; 33.13.

y Zek. 7.7.

z Josh. 15.33.

a 3 2.44; 33.13.

b 32.44; 33.13.

c Zek. 7.7.

d Gen. 13.1.

e Levi 7.12,15; 22. 9. 2 Lan. 33.16. Hlab. 107.22; 116.17.

f 17 .24,27. Nani 15.32.

g 17 .24,27. Neh. 13.15,19. Joha 5.10.

h 21.14; 43.12; 49.27; 50.32. Lilo 4.11. Amos 1.14.

i 52.13. 2 Kho. 25.9.

j 7.20.

a 19.1,2. 1 Lan. 4.23. Zek. 11.13.

b 13.7.

c Isa. 45.9. Roma 9.21. Jobe 9.12.

d Isa. 64.8. Jobe 10.9; 33.6.

e 1.10; 42.10.

f 1.10; 2.10.

g Hez . 18.21.

h 26.3,13,19. Jona 3.10. Hlu. 2.18.

i 1.10; 42.10.

j 2 Kho. 17.13. Jona 3.8.

k 7.3.

l 2.25.

m 3.17.

n 2. 10. 1 Kor. 5.1.

o 5 .30.

p 2.13; 17.13. Isa. 19.5.

q 2.32.

r 10.15; 16.19.

s Hlab . 77.19.

t 6.16.

u Zaga 15.19. Isa. 57.14.

v 4.7; 19.8; 25.9,11,18; 46.19; 49.13,17; 50.13; 51.37. Lilo 2.11. 2 Lan. 29.8.

w 4.7; 19.8; 25.9,11,18; 46.19; 49.13,17; 50.13; 51.37. Lilo 2.11. 2 Lan. 29.8.

x Jobe 16.4. Mat. 27.39.

y 13.24.

z Gen. 41.6,23,27. Eks. 10.13. Jobe 15.2; 27.21; 38.24. Hlab. 48.7; 78.26. Isa. 27.8. Hez. 27.26. Hos. 12.1; 13.15. Jona 4.8.

a 2.27.

b 11.19.

c 2.8; 5.13,31; 6.13; 13.13.

d 2 Lan. 35.3.

e 2.8; 5.13,31; 6.13; 13.13.

f 9.3,8. Jobe 5.21. Zaga 14.3.

g Hlab . 35.1. Isa. 49.25.

h Hlab . 35.12.

i 18.22. Hlab . 35.7; 57.6.

j 2.6.

k Hlab . 109.9,10.

l Hlab . 109.9,10.

m 20.16.

n 18.22. Hlab . 35.7; 57.6.

o Hlab . 140.5.

p Hlab . 78.38.

q 11.20; 15.15. Hlab . 35.4.

r Neh. 4.5.

s Neh. 4.5.

t Hlab . 119.126.

a 13.2.

b 19 .10. 1 Kho. 14.3.

c 18.2.

d 19.7; 26.17; 29.1. Dute. 21.2. 2 Kho. 19.2; 23.1. Seb. 5.21. Hez. 8.1.

e 19.7; 26.17; 29.1. Dute. 21.2. 2 Kho. 19.2; 23.1. Seb. 5.21. Hez. 8.1.

f 2.23; 19 .6. Josh. 18.16.

g 17.20.

h 13.13.

i 1 Sam. 3.11.

j 1.16.

k 1.16.

l 2.34. 2 Kho. 21.16.

m 7.31; 32.35.

n 17.2; 32.35. Levi 18.21.

o 7.31; 32.35.

p 17.2; 32.35. Levi 18.21.

q Dute. 17.3.

r 7.32.

s Gen. 41.6,23,27. Eks. 10.13. Jobe 15.2; 27.21; 38.24. Hlab. 48.7; 78.26. Isa. 27.8. Hez. 27.26. Hos. 12.1; 13.15. Jona 4.8.

t ver. 6. See Josh. 18. 16. & ch. 2. 23.

u 19.7; 26.17; 29.1. Dute. 21.2. 2 Kho. 19.2; 23.1. Seb. 5.21. Hez. 8.1.

v Isa. 19.3.

w Levi 26.17.

x 7.33; 16.4.

y 18.16. 2 Kho. 22.19.

z Levi 26.29. Dute. 28.53. Lilo 2.20; 4.10. Hez. 5.10. Isa. 9.20.

a Dute. 28.53,55,57.

b 51.63,64. Isam. 18.21.

c 19 .10. 1 Kho. 14.3.

d 51.63,64. Isam. 18.21.

e 13.14.

f I sa. 30.14. Hlab. 2.9. Lilo 4.2.

g 7.32.

h 2 Kho. 23.10.

i 2 Kho. 23.10.

j 32.29; 44.18,21. 2 Kho. 23.12. Zef. 1.5.

k 2 Sam. 11.2.

l Seb. 7.42. Dute. 4.19.

m 7.18.

n 2 Kho. 23.10.

o 26.1. 2 Lan. 20.5.

p 7.26. 2 Lan. 30.8.

q 25.3.

a 21.1; 38.1. 1 Lan. 9.12. Ezra 2.38.

b 21.1; 38.1. 1 Lan. 9.12. Ezra 2.38.

c 1 Lan. 24.14.

d 29.26; 52.24.

e 20 .3; 29.26. 2 Lan. 16.10. Seb. 16.24. Heb. 11.36.

f 37.13.

1 Magori-Misabibi, okuyikuthi, Ukwesaba inhlangothi zonke.

g 20 .3.

h 2 Kho. 20.17; 24.12,13,14,15,16; 25.13,14,15,16,17.

i Zaga 27.24.

j 3.24. Hez. 23.29.

k Jobe 28.10. Hez. 22.25.

l 2 Kho. 20.17; 24.12,14,15,16; 25.13,14,15,16,17.

m 5.31; 14.13,14; 28.15; 29.21.

n Hez . 14.9. 1 Kho. 22.20.

o Hez . 14.9. 1 Kho. 22.20.

p 1.6; 20.9. 2 Pet. 1.21.

q 1.19; 5.22. 20.10,11.

r Lilo 3.14. Hlab. 119.51.

s 6.7.

t 6.10; 24.9.

u Hlab . 44.13; 79.4.

v Hlab . 44.13; 79.4.

w Hlab . 39.3. Jobe 32.18,19. Seb. 18.5.

x 6.11.

y Hlab . 31.13.

z 20 .3.

a 36.16,20.

b 50.5.

c Hlab . 41.9.

d Hlab . 56.6.

e 35.15; 38.17.

f 50.5.

g 1.19; 5.22; 20.10,11.

h 1.8,19.

i 15.20; 20.7.

j 17.18.

k 23.40.

l 11.20.

m 11.20.

n 11.20

o Hlab . 54.7.

p 11.20.

q Hlab . 35.9,10; 109.30,31.

r Hlab . 35.9,10; 109.30,31.

s 15.10. Jobe 3.3.

t Gen. 19.25. Isa. 13.19.

u 18.22.

v Josh. 6.5.

w Jobe 3.10,11.

x 15.10. Jobe 3.3.

y Jobe 3.10,11.

z Jobe 3.20.

a Lilo 3.1.

a 20.1; 38.1.

b 2 Kho. 25.18.

c 35.4. 2 Lan. 34.8.

d 37.3,7. Isa. 30.2.

e 2 Kho. 25.1.

f Hlab . 105.2,5.

g 32.5.

h 2 Kho. 25.1.

i Isa. 13.4.

j 27.5; 32.17,21. Eks. 6.6. Hez. 20.33,34. Dute. 4.34.

k 32.37. Dute. 29.28.

l 37.17; 39.5; 52.9.

m 22.1.

n Dute. 28.50. 2 Lan. 36.17. Hez. 5.11.

o Dute. 30.15,19.

p 38.2.

q 15.2.

r 38.2.

s 37.13.

t 38.2.

u 39.18; 45.5. Hlab. 119.162. Isa. 9.3.

v 44.11. Levi 17.10; 20.5. Amos 9.4. Hez. 4.3,7.

w 14.11.

x 34.2; 38.3.

y 21.14; 22.7; 32.29; 34.2,22; 37.10; 38.18,23; 52.13. 2 Lan.36.19.

z 21.8.

a 22.3. Zek. 7.9.

b Hlab . 101.8.

c 22.3. Zek. 7. 9.

d 4.4.

e 4.4.

f Hez . 13.8.

g Isa. 22.1,5.

h 49.4.

i Zaga 17.10.

j Isa. 3.10. Zaga 1.31.

k 17.27. Hez . 20.47.

l 21.14; 22.7; 32.29; 34.2,22; 37.10; 38.18,23; 52.13. 2 Lan. 36.19.

a 17.20.

b 13.13; 17.25; 22.4,30; 29.16; 33.17; 36.30.

c 21.7.

d 17.20.

e 7.5; 21.12.

f 7.5; 21.12.

g Levi 19.33.

h Levi 19.33.

i 7.6. Hlab. 82.3. Isa. 1.17.

j 7.6. Hlab. 82.3. Isa. 1.17.

k 22 .17.`

l 17.25.

m 22 .2.

n 17.25.

o 44.26; 49.13; 51.14. Amos 6.8. Gen. 22.16.

p 7.34; 25.11,18; 44.6,22. Isa. 64.10. Hez. 5.14; 38.8.

q 22 .23. 2 Kho. 19.23.

r 6.8.

s 6.4.

t Isa. 37.24.

u 21.10.

v 5.19.

w 1.16; 16.11. Dute. 29.25,26. 1 Kho. 9.8.

x 1.16; 16.11. Dute. 29.25,26. 1 Kho. 9.8.

y 2 Kho. 22.20. Isa. 57.1.

z 2 Kho. 23.30. 2 Lan. 35.24,25.

a 22 .11.

b 1 Lan. 3.15. 2 Kho. 23.30.

c 22 .11.

d 2 Kho. 23.34. 2 Lan. 36.4. Hez. 19.4.

e 2 Kho. 23.34. 2 Lan. 36.4. Hez. 19.4.

f Isa. 5.18,19,20,21,22,23.

g 22 .18. 2 Kho. 23.35,37. 2 Lan. 36.8.

h Hlu . 3.20.

i 25.14. Levi 25.39.

j Levi 19.13. Jak 5.4. Mika 3.10. Hab. 2.9.

k Hlu . 3.20.

l Dute. 33.21.

m Hez . 23.14.

n 12.5. Neh. 3.20.

o 2 Kho. 23.25.

p Hlab . 128.2. Tshu. 8.12. Isa. 3.10.

q Zaga 31.9.

r Hlab . 128.2. Tshu. 8.12. Isa. 3.10.

s Hlu . 2.10.

t 22 .3; 26.23.

u 51.13. Hez . 22.13.

v 22 .3; 26.23.

w 22 .3; 26.23.

x Hez . 19.6.

y 22 .18.

z 9.17; 16.4,6. Hlab. 78.64.

a 1 Kho 13.30.

b 34.5.

c 8.2; 36.30. Isa. 14.19. Tshu. 6.3. 2 Kho. 24.6. 2 Lan. 36.6.

d Nani 27.12. Dute. 32.49.

e 2.36; 22 .22.

f 3.25. Hlab . 129.1.

g 3.13,25; 25.3.

h 2.8; 23.1.

i 2.36; 22 .22.

j 22 .6. Hez. 17.3.

k 48.28.

l 6.24.

m Isa. 49.18.

n 22.28; 37.1. 2 Kho 24.6,8. 1 Lan. 3.16. Nani 13.16.

o Gen. 38.18,25. 1 Kho. 21.8. Hag. 2.23. Isa. 49.16.

p 34.20.

q 39.17. Dute. 1.17.

r 2 Kho. 24.15. 2 Lan. 36.10.

s 16.13.

t 13.18. 2 Kho. 24.8.

u 29.8,9.

v 22.28; 37.1. 2 Kho 24.6,8. 1 Lan. 3.16. Nani 13.16.

w 48.38. Hos. 8.8. Hlab. 31.12.

x Jobe 41.9.

y 2 Kho. 24.15. 2 Lan. 36.10.

z 15.14.

a 7.4. Isa. 1.2.

b 22.28. 1 Lan. 3.17. Mat. 1.12.

c 22.2; 36.30.

a 6.3; 10.21; 22.22; 25.34,36. Isa. 56.11. Hez. 34.2. Zek. 11.17.

b 6.3; 10.21; 22.22; 25.34,36. Isa. 56.11. Hez. 34.2. Zek. 11.17.

c Eks. 32.34.

d 4.4; 23 .22.

e 29.14; 30.3; 31.10; 32.37. Hez. 34.11,12,13,14,15,16.

f 8.3; 23 .8.

g Gen. 1.28.

h 3.15.

i 23 .6; 33.14,15,16.

j 9.25; 23 .7.

k Isa. 4.2; 11.1.

l 30.9. Isa. 32.1; 40.11,12. Hos. 3.5. Zek. 9.9. Mat. 2.2; 25.34; 27.42. Luka 1.32; 19.38. Joha. 1.49.

m Isa. 52.13.

n Isa. 9.7; 32.1. Hlab. 72.2. Dan. 9.24.

o Dute. 33.28. Zek. 14.11.

p Dute. 33.28. Zek. 14.11.

q Roma 9.5.

r 51.10. 1 Kor. 1.30. Roma 10.4. 1 Tim. 3.16.

s 16.14,15; 23.8.

t 9.25; 23.7.

u 8.3; 23.8.

v Hez . 6.9.

w Hab. 3.2,16. Hez. 3.12,14. Dan. 7.28.

x Hab. 3.2,16. Hez. 3.12,14. Dan. 7.28.

y 5.7,8; 9.2.

z Hos. 4.2,3.

a 4.28.

b 9.10. Hlab. 65.12.

c 12.4.

d 6.13; 8.10; 23.33,34. Zef. 3.4.

e 7.30; 32.34. Hez. 8.6,11; 23.39.

f Hlab . 35.6; 73.18.

g 13.16. Zaga 4.19.

h 11.23.

i Jobe 1.22. Lilo 2.14.

j 31.5; 41.5. Isa. 7.9. Hez. 16.46,51,53,55; 23.4,33. Hos. 7.1; 8.5,6; 10.5,7; 13.16. Amos 3.9,12; 4.1; 6.1; 8.14. Obad. 1.19. Mika 1.1,5,6.

k 2.8. Isa. 9.16. Mika 3.5.

l 23 .32.

m Mat. 7.15.

n 29.23.

o 3.10; 23.26.

p Hez . 13.22. Hlab. 64.5.

q Isa. 1.9,10; 13.19.

r Isa. 1.9,10; 13.19.

s Mat. 7.15.

t 9.15.

u Zaga . 5.4.

v 9.15.

w 8.14.

x 23 .21. Nani 16.28.

y 6.14. Zek. 10.2.

z 5.12. Mika 3.11.

a 9.12; 23.22. 1 Kor. 2.16. Roma 11.34.

b 30.23.

c 25.32. Jobe 15.20. Zaga 26.10.

d 30.23.

e 30.24.

f 30.24.

g 48.47; 49.39. Gen. 49.1.

h 14.14; 23.16.

i 23 .18.

j 25.5.

k 23 .2.

l Hlab . 94.7.

m Hlab . 139.7,8,9,10,11,12. Amos 9.2,3.

n Hlab . 94.7.

o 1 Kho. 8.27.

p 5.31.

q 23 .27,28,32. Zek. 10.2. Dute. 13.1. Nani 12.6.

r 23 .14.

s 14.14.

t 23 .27,28,32. Zek. 10.2. Dute. 13.1. Nani 12.6.

u Hlu . 3.7; 8.33,34.

v 23 .27,28,32. Zek. 10.2. Dute. 13.1. Nani 12.6.

w Heb. 4.12.

x Jobe 16.12.

y 14.15. Dute. 18.20.

1 abasebenzisa: Heb. abathatha.

z 23 .27,28,32. Zek. 10.2. Dute. 13.1. Nani 12.6.

a 23 .13.

b Zef. 3.4. Hlu. 9.4.

c 14.14.

d 23 .11,34; 26.7,8; 29.1.

e Mal. 1.1. Lilo 2.14. Isa. 13.1 Hlab. 38.4.

f 23 .39.

g 23 .11,34; 26.7,8; 29.1.

h Mal. 1.1. Lilo 2.14. Isa. 13.1 Hlab. 38.4.

i 23 .37.

j Hlab . 42.2.

k 23 .37.

l Hos. 4.6.

m 23 .39.

n 20.11.

a Amos 7.1,4; 8.1.

b 27.20; 29.2. 2 Kho. 24.12. 2 Lan. 36.10. Esta 2.6. Mat. 1.12.

c 22.24.

d 29.2. 2 Kho. 24.14.

e 29.2. 2 Kho. 24.14.

f 1 Sam. 13.19.

g 29.2. 2 Kho. 24.14.

h Isa. 28.4.

i 24 .3,8; 29.17.

j 29.20.

k 14.11; 24 .6.

l 39.12. Amos 9.4.

m 14.11; 24 .6.

n 12.15; 29.10.

o 31.28; 42.10.

p 33.7.

q 31.28; 42.10.

r 32.41. Amos 9.15.

s 32.39. Hez. 11.19; 36.26,27. Dute. 30.6.

t 30.22; 31.33; 32.38. Levi 26.12.

u 29.13.

v 24. 3,8; 29.17.

w 21.1.

x Jer. 43. Jer. 44

y 15.4; 29.18; 34.17. Dute. 28.25.

z 29.18; 49.13. Neh. 2.17. Isa. 43.28.

a 2 Lan. 7.28. Dute. 28.37.

b 2 Lan. 7.28. Dute. 28.37.

c 25.18; 26.6; 29.22. 2 Kho. 22.19.

d 29.17.

e 14.12.

f 14. 12.

a 1.3; 36.1. 2 Kho. 24.1. Dan. 1.1.

b 1.2.

c 2 Lan. 36.15.

d 6.17; 7.13; 11.7,8,10; 13.10,11; 16.12; 17.23; 18.12; 19.15; 22.21; 25.4,7,8; 26.5; 29.19; 34.14; 35.15.

e 2 Lan. 36.15.

f 6.17; 7.13; 11.7,8,10; 13.10,11; 16.12; 17.23. 18.12; 19.15; 22.21; 25.4,7,8; 26.5; 29.19; 34.14; 35.15.

g 7.26; 11.8; 17.23; 34.14; 35.15.

h 18.11.

i 4.4; 23.22.

j 4.4; 23.22.

k 7.7.

l 7.7

m 7.6; 13.10; 35.15. Dute. 6.14.

n 7.18. Dute. 32.21.

o 1.16.

p 7.18. Dute. 32.21.

q 1.16.

r 1.13,15.

s 27.6; 40.2; 43.10. Isa. 44.28; 45.1. Hez. 29.18,19,20.

t 25.9; 27.3,6; 28.14.

u 4.7; 18.16; 25 .18.

v 4.7; 18.16; 25 .18.

w 7.34. Isa. 24.6,7,8,9,10,11,12.

x Tshu . 12.4. Eks. 11.5.

y Isam . 18.22,23.

z Isam . 18.22,23.

a 22.5; 25.18.

b 4.7; 18.16; 25 .18.

c 25.9; 27.3,6; 28.14.

d Isa. 23.15.

e 27.7,22; 29.10. 2 Lan. 36.21,22. Ezra 1.1. Dan. 9.2. Zek. 1.12; 7.5.

f 25.9; 50.3,13,23,39,40,45; 51.26,62. Hez. 35.9. Zef. 2.9. Isa. 13.19; 14.23; 21.1; 47.1.

g Jer .46; Jer.51.

h 27.7; 30.8.

i 50.9,41; 51.27,28.

j 27.7; 30.8.

k 50.9,41; 51.27,28.

l 27.7; 30.8.

m 22.13. Levi 25.39.

n 50.29; 51.6,24.

o 1.10; 13.12,13; 25.27. Hlab . 75.8. Lilo 4.21. Hez. 23.31,34. Jobe 21.20. Isa. 51.17. Isam. 14.10.

p 51.7. Nah. 1.10; 3.11. Isa. 19.14.

q 46.8.

r 51.7. Nah. 1.10; 3.11. Isa. 19.14.

s 46.9; 50.38; 51.7. 1 Sam. 21.14. Nah. 2.4.

t 25 .27.

u Isa. 51.23.

v 25 .11.

w 25. 9.

x 25. 9.

y 24.9.

z 46.2,25

a 25. 24; 46.21; 50.37. Hez. 30.5. Eks. 12.38.

b Lilo 4.21. Jobe 1.1.

c Lilo 4.21. Jobe 1.1.

d 47.1,5,7.

e 47.1,5,7.

f Hlu . 1.18.

g 47.1,5,7.

h Gen. 10.19. Josh. 15.47.

i Josh. 15.11.

j Isa. 20.1. 1 Sam. 5.1.

k 9.26; 49.7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22.

l 27.3.

m 48.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,29,30,31,32,33,34,35, 36,37,38,39,40,41,42,43,44,45,46,47.

n 27.3.

o 49.1,2,3,4,5,6. 1 Sam. 11.1.

p 27.3.

q 47.4. Isa. 23.1.

r 2 7.3.

s 47.4. Isa. 23.1.

t 27.3.

u 49.23.

v 49.8. Isa. 21.13.

w Jobe 6.19.

x Jobe 32.2.

y 2 Lan. 9.14.

z Isa. 13.20.

a 25 .20.

b 49.31.

c Gen. 25.2.

d 49.34,35,36,37,38,39. Isa. 11.11.

e 2 Kho. 17.6.

f 50.9.

g 27.7; 31.39; 50.21; 51.41.

h 25 .15.

i Hab. 2.16.

j 48.26; 51.39.

k Hab. 2.16.

l 25 .16.

m 25 .15.

n 30.11; 49.12.

o 25.18. Zaga 11.31. Isa. 10.12. Hez. 9.6; 20.47; 21.3,4 Amos 3.2. Obad. 1.16. Luka 23.31. 1 Pet. 4.17.

p 30.11; 49.12.

q 30.11; 49.12.

r 1.5. Hez . 38.21.

s Jow. 3.16. Amos 1.2.

t 2.15. Hlab . 46.6.

u 17.12.Hlab . 11.4; 68.5.

v 2 Sam. 15.25.

w Isa. 16.9. Hez. 7.7.

x Hlu . 9.27.

y Isa. 16.9. Hez. 7.7.

z 45.5. Hos. 4.1.

a Isa. 59.4; 66.16. Jow. 3.2.

b 23.19; 30.23. Hez. 1.4.

c 6.22.

d Isa. 66.16.

e 16.4,6.

f 8.2.

g 16.4,6.

h 8.2.

i 8.2.

j 4.8.

k 23.1.

l 6.26.

m 23.1.

n 23.1.

o Isa. 32.18. Hlab. 65.12. Lilo 2.2.

p 48.2.

q 12.13; 25.38.

r Hlab . 76.2. Jobe 38.40.

s 25.30. Jobe 38.39.

t 46.16; 50.16. Zef. 3.1.

u 12.13; 25 .38.

a 27.1.

b 19.14.

c Hez . 3.10.

d Dute. 4.2; 12.32. Seb. 20.27.

e 36.3.

f 18.8;26.13,19.

g 36.3.

h 4.4.

i Levi 26.14. Dute. 28.15.

j 25.3,4.

k 25.3,4.

l 25.3,4.

m 7.12,14; 26.9.

n 24.9.

o 29.18.

p 23.33; 26.8.

q 23.33; 26.8.

r 7.12,14; 26.9.

s 4.7.

t 36.10.

u 38.4.

v 7.3.

w 18.8; 26.13,19.

x 38.5. Josh. 9.25.

y 38.5. Josh. 9.25.

z Seb. 5.34.

a 19.1.

b Mika 1.1.

c Mika 3.12.

d 2 Lan. 32.26.

e 18.8; 26.13,19.

f 2 Lan. 32.26.

g Eks. 32.14. 2 Sam. 24.16.

h Seb 5.39.

i Josh. 9.17.

j 26 .1; 27.1.

k 36.12,25. 2 Kho. 24.8.

l 2 Kho. 22.12,14.

m 22.17. Neh. 9.26. Mat. 21.35.

n 2 Kho. 22.12.

o 36.10. 2 Lan. 34.8.

a 26.1.

b 27 .3,12,20; 28.1.

c 13.2. 1 Kho. 22.11. Hez. 7.23.

d 28.10,12,13. Hez. 30.18; 34.27. Levi 26.13. Isa. 58.6,9.

e 25.21,22.

f 25.21,22.

g 25.21,22.

h 25.21,22.

i 25.21,22.

j 27. 3,12,20; 28.1.

k Isa. 45.12. Hlab. 115.15.

l 21.5.

m Hlab . 115.16. Dan. 4.17,25,32

n 25.9.

o 28.14. Dan. 2.38.

p 2 Lan. 36.20.

q 52.31.

r Dan. 5.1,30.

s 2 Lan. 36.20.

t 25.12.

u 25.14,26.

v 27 .11,12; 30.8.

w 14.12; 27 .13.

x 27 .14,16.

y 14.14; 29.8. Dute. 18.10.

z Isa. 2.6. Dute. 18.10.

a Dute. 18.10.

b 27. 14,16.

c 27. 14,16.

d 5.31; 14.14.

e 27 .11,12; 30.8.

f 28.1

g 27 .11,12; 30.8.

h 27 .17; 38.17.

i Hez . 18.31.

j 14.12; 27.13.

k 27 .8.

l 27 .9.

m 27 .10.

n 14.14.

o 27 .10.

p 27 .14,16.

q 28.3. 2 Kho. 24.13. 2 Lan. 36.7,10. Dan. 1.2.

r 27 .14,16.

s 27 .17; 38.17.

t 7.34; 44.2.

u Jobe 21.15. Isa. 59.16.

v Dan. 1.2.

w 2 Kho. 25.13.

x 2 Kho. 25.13.

y 2 Kho. 25.13.

z 24.1. Mat. 1.11,12.

a 52.17,20,21. 2 Kho. 25.13. 2 Lan. 36.18.

b 25.12; 32.5.

c 29.10.

d Ezra 1.7; 5.14; 7.19.

e 29.10.

f Ezra 1.7; 5.14; 7.19.

a 27.12.

b 36.12; 37.13.

c Hez . 11.1.

d Josh.9.3; 21.17.

e 25.12; 32.5.

f 27.16.

g 27.16.

h 27.2,11,12; 28 .4,10,11,12.

i 1 Kho. 1.36.

j Dute. 18.22.

k 6.14.

l 27.2; 28.2. 1 Kho. 22.11.

m 27.2,11,12; 28 .4,10,11,12. 27.12.

n 27.7.

o 27.2; 28.2. 1 Kho. 22.11.

p Dute. 28.48.

q 27.7.

r 25.11.

s 27.6.

t 29.31.

u 29.31.

v 20.6. Hez. 13.22.

w 29.32. Dute. 13.5.

a 19.1. Hez. 8.1.

b 23.33.

c 2 Kho. 24.12,15.

d 24.1.

e 2 Kho. 24.12,15.

f 22.26.

g 2 Kho. 24.12,15.

h 24.1.

i 24.1.

j 24.1.

k 2 Lan. 34.8.

l 1 Lan. 6.13.

m 51.59.

n 28 .28. Hez. 11.3.

o Ezra 6.10. 1 Tim. 2.2.

p 27.9.

q Mat. 24.4.

r 27.9.

s 14.14; 28 .21,23,31.

t 14.14; 29 .21,23.

u 25.12.

v 27.22.

w 24.6; 33.14.

x 27.22.

y 24.6; 33.14.

z 31.17. 1 Kor. 10.13.

a 33.3. Dan. 9.3.

b 33.3. Dan. 9.3.

c 2 Lan. 15.2. Hos. 3.5. Levi 26.39,40. Dute. 30.1.

d 10.18. Dute. 4.29. Hlab. 32.6; 78.34. Isa. 55.6.

e 24.7.

f 10.18. Dute. 4.29. Hlab. 32.6; 78.34. Isa. 55.6.

g 30.3.

h 23.3; 32.37. Hlab. 107.3.

i 8.3; 29.18.

j 22.2.

k 24.10.

l 24.8.

m 24.9. Dute. 28.25.

n 42.18.

o 23.10. Dute. 29.19. Dan. 9.11. Zek. 5.3.

p 42.18.

q 2 Kho. 22.19.

r 2 Lan. 29.8.

s 2 Lan. 29.8.

t 42.18.

u 26.6.

v 29 .18.

w 2 Lan. 36.15.

x 25.3

y 24.5.

z 29 .9

a Isa. 65.15.

b 24.9.

c Dan. 3.6.

d 23.14.

e 29 .9.

f 23.14.

g Mal. 3.5.

h 2 Kho. 25.18.

i 35.4.

j 2 Kho. 11.15. 2 Lan. 23.16.

k 20.1.

l 2 Kho. 9.11.

m 1 Sam. 18.10. 1 Kho. 18.29.

n 20.2.

o 1.1.

p 1 Sam. 18.10. 1 Kho. 18.29.

q 29 .5.

r 28.15.

s 29 .9.

t 28.15.

u 17.6.

v 28.16.

a 36.2.

b 9.25. Hab. 2.3.

c 29.14; 30.18; 31.23; 32.44; 33.7,11,26; 48.47; 49.6. Lilo 2.14. Jobe 42.10. Ezra 2.1.

d 31.6. Hos. 1.11. Hez. 20.40. Isa. 11.13.

e 12.15; 16.15; 23.3.

f 31.6. Hos. 1.11. Hez. 20.40. Isa. 11.13.

g 6.24.

h Jow. 2.6. Nah. 2.10.

i Jow. 2.11.

j Dan. 12.1.

k Isa. 2.11.

l 2.20. Nah. 1.13.

m 27.2,8,12.

n 2.20. Nah. 1.13.

o Hez . 34.27.

p 2.20. Nah. 1.13.

q 25.14.

r Hez . 34.27.

s 23.5. Hlab . 89.3. Isa. 55.3,4. Hez. 34.23; 37.24.

t Luka 1 69. Seb 2.30; 13.23.

u 46.27.

v 42.11. Isa. 43.5.

w Isa. 41.8.

x 46.27.

y 3.18; 32.37.

z 46.27.

a Jobe 3.18.

b 46.27.

c 46.27.

d Isa. 17.2.

e 42.11. Isa. 43.5.

f 30.16; 46.28.

g 30.16; 46.28.

h Amos 9.8.

i 30.16; 46.28.

j Amos 9.8.

k 4.27.

l 10.24. Isa. 27.8.

m 30.16; 46.28.

n 25.29; 49.12.

o 15.18; 30.15.

p 10.19.

q 8.22; 46.11. Zaga 3.8.

r 4.30. Lilo 1.2,19.

s Jobe 13.24; 16.9; 19.11. Lilo 2.4.

t 6.23. Jobe 30.21.

u Lilo 1.5.

v 5.6.

w 30 .12.

x 5.6.

y 10.25.

z Eks. 23.22. Isa. 41.11.

a Isa. 33.1.

b 2.14. Isa. 42.22. Hez. 7.21.

c 2.14. Isa. 42.22. Hez. 7.21.

d 8.22; 33.6.

e Hlab . 6.2.

f Mika 4.6. Zef. 3.19.

g Hlab . 142.4.

h 30 .3. Amos 9.11.

i Hlab . 102.13.

j Dute. 13.16.

k 31.4,12,13; 33.11. Isa. 35.10; 51.11.

l Hez . 36.10, 7. Zek. 10.8.

m Hez . 3610,37. Zek. 10. .

n Isa. 9. 1.

o J obe 14.21.

p Jobe 14.21.

q Jobe 14.21.

r Gen. 49.10. Dute. 18.18.

s Nani 16.5.

t 49.19. Heb. 5.4.

u 24.7; 31.1. L evi 26.12.

v 23.19; 25.32.

w 23.19; 25.32.

x 12.13.

y 23.30.

z 23.20.

a 23.20.

b Hez. 38.16. Hos. 3.5.

a 30.24.

b 24.7; 30.22. See ch. 24. 7. 2 Kor. 6.18.

c 47.6. Nani 10.33. Dute. 12.9. Hlab. 95.11. Isa. 63.14.

d 31.20. Mal. 1.2. Roma 11.28. Luka 1.54.

e Hlab . 36.10; 109.12.

f Hos. 11.4.

g 31.28; 33.7. Gen. 16.2; 30.3.

h Isa. 61.10.

i 31 .13. Eks. 15.20. Hlu. 21.21. Hlab. 30.11.

j 30.19.

k Isa. 65.21. Amos 9.14.

l 23.13.

1 badle izithelo: Heb. bazingcolise.

m Josh. 24.33.

n 30.3. Isa. 2.3.

o I sa. 12.6; 65.18.

p Isa. 12.6; 65.18.

q Amos 6.1.

r Hlab . 118.25.

s 3.18.

t 31 .10. Hez. 20.34,41; 34.13. Hlab. 107.3.

u 6.22.

v Isa. 35.5,6.

w 50.4.

x 3.21. Zek. 12.10.

y Isa. 35.7; 49.10.

z Isa. 35.8; 43.19; 49. 11.

a Roma 8.15. Isa. 45.11.

b 31 .18.

c Eks. 4.22. Hlab. 89.27.

d 23.3; 31.8.

e Isa. 40.11.

f Isa. 44.23; 43.1; 48.20.

g Isa. 49.24,25.

h Hez . 17.23; 20.40.

i 51.44. Isa. 2.2. Mika 4.1.

j Hos. 3.5.

k Dute. 12.17.

l Zek. 9.17.

m Dute. 12.17.

n Zek. 9.17.

o Hlab . 104.15. Tshu. 10.19. Jow. 3.18. Amos 9.14.

p Dute. 12.17.

q Isa. 58.11.

r Isa. 35.10.

s 31 .5.

t Joha. 16.20.

u 31.25. Zaga 5.19; 7.18.

v Mat. 2.18.

w Josh. 18.25. Gen. 35.19,20; 48.7. 1 Sam. 10.2.

x 6.26.

y 10.20; 49.10. 1 Kho. 20.40. Gen. 37.30.

z Ezra 1.5. Hos. 1.11.

a 29.11.

b Isa. 65.20.

c 31 .18.

d Lilo 5.21.

e Dute. 30.2.

f Hez . 21.12.

g 3.25.

h Zaga 8.30.

i Isa. 63.15.

j 2 Kho. 23.17.

k Isa. 57.14; 62.10.

l 6.16; 50.5.

m 2.18,23,36.

n 3.6; 49.4.

o Zek. 13.7. Lilo 3.1.

p 30.3.

q Hlab . 122.6,7,8.

r 50.7. Isa. 1.26.

s Zek. 8.3.

t 33.12,13.

u 31.14. Isa. 43.24.

v Hlab . 63.1.

w 9.25; 31.31,38.

x Hos. 2.23. Zek. 10.9. Hez. 36.11.

y Hlab . 22.30. Isa. 53.10.

z 32.42.

a 44.27.

b 1.10; 31.40.

c 1.10; 31.40.

d 1.10; 31.40.

e 1.10; 31.40

f 32.42.

g 1.10; 31.40.

h 24.6; 31.4.

i Hez . 18.2,3. Lilo 5.7.

j Tshu . 10.10.

k Hez . 18.4. Gal. 6.5,7.

l 31 .34. Heb. 8.8,9,10,11,12.

m 9.25; 31.31,38.

n Luka 22.20. 2 Lan. 3.6 Hez. 16.61.

o Dute. 1.31.

p 3.14.

q 32.40. Heb. 10.16. Isa. 59.21. Dute. 29.14. Hez. 37.26.

r 32.40. Heb. 10.16. Isa. 59.21. Dute. 29.14. Hez. 37.26.

s Hez . 11.19; 36.26,27. 2 Lan. 3.3. Hlab. 37.31.

t 24.7. Levi 26.12. Hos. 2.23. Zek. 8.8; 13.9. Isam. 21.7.

u Isa. 54.13.

v 6.13.

w Heb. 10.17.

x 33.8; 36.3; 50.20. Isa. 53.10,11. Dan. 9.24. Mika 7.18. Zek. 13.1. Seb. 10.43; 13.39. Roma 11.27.

y Heb. 10.17.

z Isa. 43.25.

a Gen. 1.16. Hlab. 72.5,17; 89.2,36,37.

b 31.36; 33.25. Jobe 38.33. Hlab. 119.91.

c Isa. 51.15.

d Jobe 26.12.

e 10.16.

f 33.20,21,25. Hlab . 148.6. Isa. 54.9,10. Jobe 14.12.

g 33.24; 48.2. Hlab. 83.4.

h 33.22,26.

i 33.24. Roma 11.1.

j 31 .27.

k Neh. 3.1; 12.39. Zek. 14.10.

l 2 Kho. 14.13.

m Hez . 40.3. Zek. 1.16; 2.1. Isam. 11.1.

n 25.26; 51.41.

o 25.26; 51.41

p 7.31,32.

q 2 Sam. 15.23.

r 2 Lan. 23.15.

s Jow. 3.17. Isa. 52.1.

t 31 .28.

u 31 .28.

a 37.5,11; 39.1; 5.4. 2 Kho. 25.1,2.

b 52.12. 2 Kho. 25.8.

c Hlab . 88.8.

d Neh. 3.25.

e 32 .8,12; 33.1; 37.4,21; 38.6,13,28; 39.14.

f 32 .28; 34.2; 38.3.

g 34.22.

h 34.3.

i 38.18,23; 39.5,6,7; 52.9,10,11.

j 34.3.

k 34.3.

l 34.3.

m 39.7; 52.11.

n 27.22.

o 27.22.

p 21.4; 33.5.

q 35.4.

r Josh. 21.18.

s Levi 25.25.

t 32 .8,12; 33.1; 37.4,21; 38.6,13,28; 39.14.

u Josh. 21.18.

v Josh. 21.18.

w Gen. 23.16. Zek. 11.12. Mat. 26.15.

x Esta 3.12.

y 32 .25,44. Isa. 8.2.

z Gen. 23.16. Zek. 11.12. Mat. 26.15.

a 32 .14.

b 10.3.

c 32 .14.

d 32 .13,16; 36.4,8,10,14,26,32; 43.3,6; 45.1.

e 51.59.

f 32 .25,44. Isa. 8.2.

g 32 .8,12; 33.1; 37.4,21; 38.6,13,28; 39.14.

h 32 .13,16; 36.4,8,10,14,26,32; 43.3,6; 45.1.

i 32 .14.

j 32. 14.

k 32 .43.

l Zaga 8.22.

m 32 .13,16; 36.4,8,10,14,26,32; 43.3,6; 45.1. Baruch 1. 1, 3.

n 32 .11,12.

o Isa. 37.16.

p 27.5.

q 27.5.

r 32.27. Gen. 18.14.

s Eks. 20.6. Dute. 5.9,10.

t Eks. 20.6. Dute. 5.9,10.

u Isa. 65.6.

v Isa. 65.6.

w Zaga 17.23. Hlab. 79.12.

x Zaga 17.23. Hlab. 79.12.

y 10.16.

z Isa. 28.29.

a 16.17. Hlab. 33.13. 2 Lan. 16.9.

b 17.10. Hlab. 62.12.

c Hlab . 135.9.

d Neh. 9.10.

e Neh. 9.10.

f 2 Sam. 7.23. 1 Lan. 17.21.

g Eks. 6.6.

h Deut. 4.34.

i Deut. 4.34.

j 21.5; 32.17.

k Dute. 4.34.

l Dute. 26.15.

m Dute. 26.15.

n 11.5.

o 11.8. Neh. 9.26. Dan. 9.10,11,12,13,14.

p 32 .25,36,43.

q 14.12; 32.36.

r 14.12; 32.36.

s 14.12; 32.36.

t 32 .7.

u 32 .10.

v 32 .25,36,43.

w Nani 16.22.

x 32 .27. Gen. 18.14.

y 32 .3.

z 21.10.

a 19.13.

b 19.13.

c 7.18; 32 .30,32.

d 3.25.

e 7.18; 32.30,32.

f 25.6,7.

g 2 Kho 23.27; 24.3.

h 7.18; 32.30,32.

i 2.26; 8.1. Dan. 9.8.

j 2.27; 7.24. Hez. 8.16.

k 2 Lan. 36.15.

l 5.3.

m 7.30; 23.11. Hez. 5.11.

n 7.30; 23.11. Hez. 5.11.

o 7.30; 23.11. Hez. 5.11.

p 7.31.

q 7.31.

r Levi 18.21.

s 7.31.

t 1 Kho. 16.19.

u 32 .24.

v 32 .24.

w 23.3; 29.14; 31.10. Hez 37.21. Dute. 30.3.

x 8.3.

y 21.5.

z 23.6; 33.16. Hez. 34.25.

a 24.7.

b 24.7.

c Hez . 11.19, 0.

d Dute. 6.24.

e Dute. 6.24.

f 50.5. Hez. 16.60. Isa. 55.3. Hlab. 89.34,35.

g 31.33.

h 31.33.

i Dute. 28.63.

j 24.6.

k 31.28.

l 31.28.

m 32 .15.

n 33.10.

o 32 .24.

p 32 .10.

q 32 .10.

r 32 .10.

s 17.26; 33.13.

t 17.26; 33.13.

u 17.26; 33.13.

v 17.26; 33.13.

w 17.26; 33.13.

x 17.26; 33.13.

y 30.3.

a 32.2; 37.4.

b Isa. 37.26.

c Isa. 37.26.

d 16.21. Amos 4.13.

e 29.12. Hlab . 91.15.

f Isa. 48.6.

g 32.24.

h 32.5.

i Hez . 22.20.

j Dute. 31.17.

k 30.17.

l 30.17.

m 30.3; 33 .11,26.

n 24.6; 31.4,28.

o 30.20; 33 .11. Isa. 1.26.

p Hez . 36.25. Heb. 9.13,14.

q 31.34.

r 13.11.

s Isa. 60.5. Hlab. 130.4.

t Dute. 2.25.

u 32.43.

v 11.6.

w 11.6.

x 4.7.

y 7.34.

z 1 Lan. 16.34,41. Isa. 12.4.

a 30.19. Levi 7.12. Hlab. 107.22.

b 30.3; 33 .11,26.

c 30.20; 33 .11. Isa. 1.26.

d Hez . 36.11.

e 31.24; 50.19. Isa. 65.10. Hez. 34.14.

f Isa. 13. 0.

g 17.26; 32.44.

h 17.26; 32.44.

i 17.26; 32.44.

j 17.26; 32.44.

k 17.26; 32.44.

l 17.26; 32.44.

m Levi 27.32.

n 5.31.

o Joha. 10.3.

p 23.5,6; 33.16.

q 29.10.

r Kho. 2.4. Hlab. 89.4.

s 22.2;33.21.

t 33 .21. Isa. 66.21.

u 3.16. Roma 12.1; 15.16. Heb. 13.15,16. 1 Pet. 2.5,9. Isam. 1.6; 5.10; 20.6

v 1.16.

w 31.36; 33 .25. Hlab. 72.5. Gen. 8.22.

x Hlab . 89.34.

y 22.2; 33.21.

z 33 .21. Isa. 66.21.

a Gen. 15.5.

b 31.37.

c Gen. 22.17.

d 31.37.

e 31.36.

f 31.36; 33 .25. Hlab. 72.5. Gen. 8.22.

g Hlab . 74.16,17; 104.19.

h 31.35.

i 31.37.

j 30.3; 33.7,11.

k 12.15.

a 39.1; 52.4. 2 Kho 25.1.

b 1.15; 51.28.

c 39.1; 52.4. 2 Kho 25.1.

d 21.10; 32.3.

e 21.10; 34.22.

f 32.4.

g 32.4.

h 32.4.

i 32.4.

j 32.5.

k 38.17,20.

l 38.17,20.

m 2 Lan. 21.19. 1 Sam. 31.12.

n 22.18.

o Josh. 10.3.

p Josh. 10.10.

q 2 Kho. 18.13,14. 2 Lan. 11.5,9.

r 4.5.

s 34.15,17. Levi 25.10.

t Levi 25.39,40,41,42,43,44,45,46.

u Isa. 58.6.

v Neh. 5.8,9,10,11,12.

w Isa. 58.6.

x 34 .21.

y Isa. 58.6.

z Gen. 19.24.

a Eks. 20.2.

b Dute. 14.28; 26.12.

c Eks. 21.2.

d Dute. 15.12.

e Dute. 15.12.

f 7.24,26; 11.8; 17.23; 25.4; 35.15; 44.5.

g 7.24,26; 11.8; 17.23; 25.4; 35.15; 44.5.

h 34.15,17. Levi 25.10.

i 34 .8. 2 Kho. 23.3. Neh. 10.29.

j Levi 18.21; 19.12

k 34 .11.

l 2.24.

m 34.15,17. Levi 25.10.

n Mat. 7.2. Gal. 6.7. Jak. 2.13.

o Levi 25.42,55.

p 14.12.

q 14.12.

r 14.12.

s 24.9.

t 29.18.

u 34 .8.

v Gen. 15.10.

w 29.2.

x Gen. 15.10.

y ch. 22.25.

z 7.33; 16.4; 19.7. Hez. 29.5. Dute. 28.26.

a 22.25.

b 34.11; 37.5,11.

c Isa. 10.6.

d 37.8.

e 37.8.

f 37.8.

g 32.3; 38.3.

h 37.8.

i 34 .2.

j 9.11.

k 4.7.

a 25.1; 35.11.

b 1 Lan. 2.55.

c 35.4; 36.10. 1 Lan. 9.26,33; 23.28; 28.12. 2 Lan. 31.11. 1 Kho. 6.5.

d 35.4; 36.10. 1 Lan. 9.26,33; 23.28; 28.12. 2 Lan. 31.11. 1 Kho. 6.5.

e Dute. 33.1. Hlu. 13.6.

f 35.4; 36.10. 1 Lan. 9.26,33; 23.28; 28.12. 2 Lan. 31.11. 1 Kho. 6.5.

g 1 Kho. 6.6.

h 21.1; 29.25; 37.3.

i 32.7.

j 52.24. 2 Kho. 12.9; 25.18. 1 Lan. 9.19.

k 2 Kho. 10.15,23.

l Eks. 20.12. Efe. 6.2,3.

m 46.2. 2 Kho. 24.1.

n 2 Kho. 24.2.

o 2 Kho. 24.2.

p 35 .7.

q 5.3.

r 2 Lan. 36.15.

s 2 Lan. 36.15.

t 2 Lan. 36.15.

u 2 Kho. 17.13.

v 2 Kho. 17.13.

w 25.6.

x 34.14.

y Isai. 50.2.

z 15.1.

a 25.1; 45.1.

b 36 .4. Ezra 6.2. Hlab. 40.7. Hez. 2.9; 3.1,2,3. Zek. 5.1,2. Isa. 8.1.

c 30.2.

d 25.2.

e 25.15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26; 46.1.

f 1.2; 25.3.

g 26.3; 36.7. Hez. 12.3. Amos 5.15. Zef. 2.3.

h 18.8; 36.7. Jona 3.8.

i 31.34.

j 32.12.

k 45.1.

l 45.1.

m 33.1; 39.15. Neh. 6.10. 2 Tim. 2.9.

n 36 .9.

o 26.3; 36.7. Hez. 12.3. Amos 5.15. Zef. 2.3.

p 18.8; 36.7. Jona 3.8.

q 2 Lan. 20.3.

r 36 .9.

s 35.2.

t 26.24. 2 Lan. 34.8.

u 36 .12. 2 Kho. 18.18.

v 1 Kho. 6.36.

w 26.10.

x 26.24. 2 Lan. 34.8.

y 36 .12. 2 Kho. 18.18.

z 36 .20; 41.1. 2 Kho. 25.25. 1 Lan. 2.41.

a 36 .12. 2 Kho. 18.18.

b 26.22; 36.25.

c 26.22; 36.25.

d 28.1.

e 36.26; 37.3,13; 38.1.

f 36 .21.

g Roma 16.22.

h 36 .12.

i 36 .12.

j 1 Kho. 10.5.

k Amos 3.15.

l 36 .9. Joha. 10.22.

m 36 .21.

n 2 Kho. 22.11.

o 41.5. Gen. 44.13.

p 36 .12.

q Isa. 59.16.

r 36.26; 37.3,13; 38.1.

s 45.3.

t 25.9.

u 22.30.

v 22.2.

w 22.19.

a 2 Kho. 24.17. 2 Lan. 36.10.

b 22. 24.

c 2 Kho. 24.17. 2 Lan. 36.10.

d Hez . 17.13.

e 2 Lan. 36.12,14.

f 2 Lan. 36. 12, 14.

g 38.1.

h 38.1.

i 36.14,26; 37.13.

j 2 Kho. 25.18.

k 35.4.

l Nani 27.17.

m 32.2; 33.1.

n 44.30. Hez . 17.15. 2 Lan. 36.13. 2 Kho. 24.7.

o 34.11,21; 37.11.

p 21.2; 37.3.

q 2.18; 37.19; 46.17. Lilo 4.17. Hez. 29.2,6,7.

r 2.18; 37.19; 46.17. Lilo 4.17. Hez. 29.2,6,7.

s 34.22.

t 34.22.

u 34.22.

v 34.22.

w 21.10; 37.8.

x 21.4,5.

y 21.10; 37.8.

z 37 .5.

a 1.1; 32.8.

b 37 .4; 39.14; 40.5,6.

c 20.2; 38.7. Zek. 14.10. Neh. 8.16.

d 36.14,26; 37.13.

e 28.1.

f 21.9; 38.19; 39.9; 43.3; 52.15. Isa. 8.12.

g 38.1.

h Heb. 11.36.

i 37 .20.

j 38.6,7,9; 41.7,9. Lilo 3.53. Isa. 24.22.

k 38.16.

l 21.7.

m 37 .7,8.

n 38.26.

o 38.26.

p 37 .20.

q 32.2.

r 1 Sam. 2.36.

s 38.9; 52.6. Lilo 2.20. Hez. 4.10,16. Isai. 3.1.

t 32.2.

a 37.3

b 21.1. 1 Lan. 9.12.

c 21.8.

d 21.9; 37.17,18.

e 21.9; 37.17,18.

f 21.10; 32.3.

g 34.22.

h 26.11.

i 6.24.

j 37 .17,24,25,26,27.

k 37.16.

l 32.2; 37.13,28.

m Gen. 37.24. Zek. 9.11.

n Hlab . 69.14.

o 37 .8,10,11,12; 39.16.

p Seb. 8.27.

q 29.2. Isai. 56. 3,4,5.

r 37.13.

s 37 .8,10,11,12; 39.16.

t Eks. 16.29.

u 37.21. Lilo 1.11.

v 38 .8,10,11,12; 39.16.

w 37 .8,10,11,12; 39.16.

x Josh. 9.5.

y 37 .8,10,11,12; 39.16.

z Hez . 13.18.

a 37 .6.

b 37.17.

c Ruthe 3.13.

d Isa. 57.16.

e 37 .1,4.

f 27.12; 37 .2,21. 2 Kho. 24.12.

g 37 .18,22; 39.3.

h 34.4,5.

i 27.12; 37 .2,21. 2 Kho. 24.12.

j 37 .18,22; 39.3.

k 21.10; 37.23.

l 21.10; 37.23.

m 32.4; 37.23.

n 37.13.

o 1 Sam. 31.4.

p 34.4,5.

q 40.9.

r 27.12. 37 .2,21. 2 Kho. 24.12.

s 43.3. 1 Kho. 21.25.

t Obad. 1.7.

u Jobe 38.6.

v Isa. 42.17. Hlab. 35.4.

w 39.6; 41.10; 43.6; 44.7.

x 32.4; 37.23.

y 21.10; 37.23.

z 37 .5.

a 36.7.

b 37.20.

c 37.21.

d 32.2.

a 39 .1,2; 52.4,5,6,7. 2 Kho. 25.1,2,3,4.

b 38.17,18,22.

c 1.15.

d 39 .13. Dan. 1.3. 2 Kho. 18.17.

e 39 .13. Mat. 2.1.

f 39 .10; 52.7,8,9,10,11,12,13,14,15,16. 2 Kho. 25.4,5,6,7,8,9,10,11,12.

g 2 Kho. 23.33.

h Hez . 17.15.

i 38.23.

j 52.10.

k 32.4. Hez . 12.13.

l 21.10; 38.18,23; 52.12. 2 Kho. 25.8.

m 37.13.

n 40.7.

o 37 .13. Dan. 1.3. 2 Kho. 18.17.

p 37 .13. Mat. 2.1. Dan. 2.2,12.

q 32.2; 38.28.

r 40.1,2,3,4,5.

s 40.5,6,7,8,9,11,12,13,14,15,16; 41.1,2,3,4,6,9,10,16,18; 43.6. 2 Kho. 25.22,23,24,25.

t 2 Kho. 22.12.

u 37.12.

v 32.2; 38.28.

w 36.5.

x 38.7.

y Dan. 9.12.

z 14.11.

a 22.25.

b 21. 9.

c 1 Lan. 5.20. Hlab. 25.2; 37.40.

a 39.14.

b Josh. 18.25.

c Hlab . 149.8.

d 28.4.

e 50.7. Dute. 29.24,25.

f 25.9.

g 50.7. Dute. 29.24,25.

h 44.23. Dan. 9.11.

i 40 .2.

j Gen. 20.15.

k Gen. 20.15.

l 50.5.

m 39.14.

n 40.7,11; 41.2,10,18. 2 Kho. 25.22.

o 37.12.

p 52.34. 2 Kho. 25.30. Zaga 15.17.

q 2 Sam. 11.8.

r 40 .8,10,13,15; 41.6. Josh. 18.26.

s 37.12.

t 40 .9. 2 Kho. 25.23,24.

u 40.7,11; 41.2,10.18. 2 Kho. 25.22.

v 39.10; 52.15,16. 2 Kho. 25.12.

w 40 .8,10,13,15; 41.6. Josh. 18.26.

x 40 .14,15,16; 41.1,2,3,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,18.

y 40 .13,15,16; 41.11,13,14,15,16; 42.1,8; 43.2,4,5.

z 40 .13,15,16; 41.11,13,14,15,16; 42.1,8; 43.2,4,5.

a 42.1.

b 38.20.

c 40 .8,10,13,15; 41.6. Josh. 18.26.

d 38.20.

e Nani 22.1. 2 Sam. 8.2.

f 1 Sam. 11.1.

g Gen. 36.8.

h 40.7,11; 41.2,10,18. 2 Kho. 25.22.

i Tshu . 2.21.

j 43.5.

k 41.1.

l 40 .13,15,16; 41.11,13,14,15,16; 42.1,8; 43.2,4,5.

m 40 .7; 41.11,13,16; 42.1,8; 43.4,5.

n 12.14; 41.10; 49.1,2,3,4,5,6. Zef. 2.9,10.

o 1 Sam. 11.1.

p 40 .14,15,16; 41.1,2,3,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,18.

a 40.10,12; 52.12. Zek. 8.19. 2 Kho. 25.8.

b 2 Kho. 25.25.

c 40.6,8.

d 36.12.

e 40.6,8.

f Hlab . 41.9.

g 2 Kho. 25.25.

h 40.5.

i 2 Kho. 25.25.

j 2 Kho. 25.25.

k Josh. 17.7.

l Josh. 18.1.

m 23.13.

n 48.37. Dute. 14.1. Isa. 15.2.

o 36.24.

p 48.37. Dute. 14.1. Isa. 15.2

q Levi 23.37.

r 1 Sam. 1.7. 2 Kho. 25.9.

s 40.6,8.

t 40.6,8.

u Hlab . 74.7; 89.39; 118.5.

v 37.16; 41 .9. 2 Kho. 10.14.

w Hlu . 6.11.

x 41 .9; 37.16. 2 Kho. 10.14.

y 1 Kho. 15.22. 2 Lan. 16.6.

z 43.6.

a 40.7.

b 40.14.

c 40.8.

d 40.13; 41.13,16.

e Josh. 18.14. 2 Sam. 2.13.

f 41 .16. Josh. 9.3.

g 40.13; 41.13,16.

h 41 .10,16.

i 40.14.

j 40. 8.

k 40.13; 41.13,16.

l 40.13; 41.13,16.

m 41 .10,16.

n 40.7.

o 40.7.

p 41 .16. Josh. 9.3.

q 2 Sam. 19.37,38.

r Gen. 35.19.

s 42.14.

t 40.5.

a 40.13.

b 40.8.

c 40.8.

d 43.2.

e 6.13; 42.8.

f 42 .20. 1 Sam. 7.8; 12.19.

g Isa. 37.4.

h Levi 26.22.

i 42.20. Ezra 8.21.

j Nani 22.18.

k 1 Sam. 3.18. Seb. 20.20.

l Gen. 31.50.

m Isam . 1.5; 3.14.

n Hlu . 11.10.

o 42 .21.

p 7.23.

q Hez . 3.16. Nani 23.3,4.

r 40.8.

s 40.13.

t 6.13; 42.8.

u 42 .2.

v 24.6.

w 24.6.

x 18.8. Dute. 32.36. Gen. 6.6.

y 30.10,11. Roma 8.31.

z 30.10,11. Roma 8.31.

a Hlab . 106.45. Neh. 1.11.

b 44.16.

c 41.17.

d 4.19.

e 42 .17; 44.12. 1 Kho. 2.15; 2 Kho. 12.17. Isa. 50.7. Dan. 11.17. Luka 9.51.

f 42 .19. Dute. 17.16.

g 42 .22.

h 44.12,13,27.

i Hez . 11.8.

j 44.12,13,27.

k 42 .17; 44.12. 1 Kho. 2.15. 2 Kho. 12.17. Isa. 50.7. Dan. 11.17. Luka 9.51.

l 24.10; 42 .22. Hez. 6.11.

m 44.12,13,27.

n 44.12,13,27.

o 44.14. Lilo 2.22. Obad. 1.14.

p 7.20.

q Nani 5.27.

r Nani 5.27.

s 29.18; 44.12.

t 18.16.

u 1 Sam. 3.18. Seb. 20.20.

v 29.18; 44.12.

w 24.9; 44.8.

x 26.6; 44.12. Zek. 8.13.

y 44.18; 49.13.

z 29.18; 44.12.

a Hez . 11.8.

b 44.18; 49.13.

c 29.18; 44.12.

d Hlab . 102.8. Isa. 43.28.

e 42 .19. Dute. 17.16.

f 42 .2.

g 42 .2.

h 42 .3.

i 42 .5.

j 24.10; 42.22. Hez. 6.11.

a 42.1.

b 40.8.

c Hlab . 86.14; 119.51. Isa. 13.11. Mal. 3.15; 4.1.

d 42.19.

e 32.12; 43 .6.

f 38.22.

g 37.13.

h 40.8.

i 4 .5; 40.13.

j 40.8.

k 40.13; 43.5.

l 40.11,12.

m 44.20.

n 44.20.

o 41.10.

p 39.10; 40.7.

q 32.12; 43.6.

r 2.16.

s 2.16.

t 2 Sam. 12.31.

u 2.16.

v 25.9.

w 1.15.

x 44.13; 46.13.

y 15.2.

z 17.27.

a 43.13; 46.25. Hez. 30.13. Isa. 19.1. Eks. 12.12.

b 48.7.

c Hlab . 104.2. Isa. 49.18; 61.10.

d 50.2. Eks. 23.24.

e Josh. 15.10; 19.22,38.

f 43.13; 46.25. Hez. 30.13. Isa. 19.1. Eks. 12.12.

a 46.14.

b Eks. 14.2. Hez. 29.10; 30.6.

c 46.14.

d 2.16.

e 46.14.

f Isa. 19.13.

g 44 .15. Isa. 11.11.

h 44 .6.

i 7.18; 44.8.

j 1.16; 44.5,8.

k 19.4. Dute. 13.6.

l 2 Lan. 36.15.

m 2 Lan. 36.15.

n 34.14.

o 34.14.

p 1.16; 44.5,8.

q 7.20.

r 9.11; 25.38; 44.22.

s 44 .6.

t 7.34; 22.5.

u Nani 16.38.

v 38.23. 1 Sam. 15.3.

w 38.23. 1 Sam. 15.3.

x Lilo 2.11.

y Hlab . 79.11.

z 7.18; 44.8.

a 1.16.

b 1.16; 44.5,8.

c 42.18; 44.12

d 42.18; 44.12.

e 1 Kho. 11.1,8; 15.13. 2 Kho. 11.1.

f 44 .15.

g Zaga 28.14.

h 21.10. Hlab. 34.16. Hez. 14.8.

i 42.15.

j 14.12; 42.16,17,22; 44.13,27; 46.19.

k 14.12; 42.16,17,22; 44.13,27; 46.19.

l 6.13.

m 14.12; 42.16,17,22; 44.13,27; 46.19.

n 42.18; 46.19.

o 44 .8.

p 44 .8.

q 43.11.

r 14.12; 42.16,17,22; 44.13,27; 46.19.

s 14.12; 42.16,17,22; 44.13,27; 46.19.

t 14.12; 42.16,17,22; 44.13,27; 46.19.

u 42.17.

v 44 .28.

w 44 .9,25.

x 44 .2.

y 6.16; 42.13.

z 44 .25. Dute. 23.23. Hlu. 11.36. Hlab. 66.14. Nani 30.2,11. Hez. 20.32.

a 7.18. Jobe 31.26.

b 7.18. Jobe 31.26.

c 19.13.

d 19.13.

e Isa. 30.10.

f 7.18. Jobe 31.26.

g 7.18. Jobe 31.26.

h Lilo 3.22.

i 7.18. Jobe 31.26.

j 19.13.

k 7.18. Jobe 31.26.

l 43.6.

m Isa. 30.10.

n 3.16; 51.50.

o 5.9,29.

p Hlab . 101.5.

q 44 .6.

r 25.18. Heb. 6.8.

s 44 .6.

t 25.18. Heb. 6.8.

u 42.18.

v 25.18. Heb. 6.8.

w 42.18.

x 4.7.

y 40.3.

z Dute. 31.29.

a 43.7; 44.15.

b 44 .9,25.

c 44 .25. Dute. 23.23. Hlu. 11.36. Hlab. 66.14. Nani 30.2,11. Hez. 20.32.

d 19.13.

e 19.13.

f 43.7; 44.15.

g 22.5. Gen. 22.16.

h Hez . 20.39.

i 4.2.

j 31.28.

k 14.11.

l 43.7; 44.15.

m 14.12; 44.12,18. Isa. 51.19.

n 51.50. Hez . 6.8.

o 44.14. Isa. 27.13.

p Gen. 34.30

q 44 .17,25,26.

r Zaga 19.21.

s 37.5; 46.13,25. Hez. 29.2,3; 30.21,22,23,24.

t 46.26.

u 39.5.

a 32.12.

b 36.4.

c 36.1.

d 36.26.

e Lilo 5.5.

f Lilo 1.3.

g 51.59.

h 1.10. Isa. 5.5.

i 51.59. Hlab. 131.2

j 25.26,31.

k 21.9.

a 1.5; 25.13,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25.

b 2 Kho. 23.29. 2 Lan. 35.20.

c 2 Lan. 35.20.

d 25.1; 36.1; 45.1.

e 46 .14; 51.11,12. Nah. 2.1; 3.14.

f 1 Kho. 18.44.

g 51.11.

h 51.3.

i 46 .21; 47.3; 48.39; 49.24.

j 20.3.

k Isa. 18.2.

l 46 .12,16. Dan. 11.19.

m 41.9.

n 47.2. Isa. 8.7,8. Dan. 11.22.

o Gen. 41.1,2.

p 5.22.

q 47.2. Isa. 8.7,8. Dan. 11.22.

r Gen. 41.1,2.

s 25.16.

t 25.16.

u Hez . 27.10.

v Isa. 66.19. Hlab. 78.9.

w Hez . 27.10.

x Isa. 66.19. Hlab. 78.9.

y Isa. 66.19. Hlab. 78.9.

z 50.14,29. 1 Lan. 5.18.

a Jow. 1.15.

b 50.15.

c 46 .14. Isa. 34.5.

d Hlab . 36.8.

e Isa. 34.6. Zef. 1.7.

f 46 .6.

g 8.22; 51.8.

h 8.22; 51.8.

i Isa. 47.1.

j Hez . 30.21.

k Hlab . 144.14.

l 46 .6.

m 46 .6.

n 43.10,11; 44.30. Hez. 29.19. Isa. 19.1.

o 44.1.

p 46 .19. Isa. 19.13.

q 2.16.

r 46 .3,4.

s 46 .10.

t 8.16; 47.3; 50.11.

u Zaga 28.3.

v 46 .6.

w 46 .6.

x Levi 26.37.

y 25.38; 50.16. Zef. 3.1.

z 48.45. Hlab . 40.2. Isa. 30.7.

a 37.7.

b 4.2.

c 48.15; 51.57.

d 48.15; 51.57.

e Isa. 47.4; 48.2.

f Josh. 19.12.

g Josh. 19.26.

h Isa. 20.4.

i 48.18.

j 46 .19. Isa. 19.13.

k 18.16; 44.12; 48.9; 49.13.

l 4.7. Hez. 29.12.

m Hos. 10.11.

n 1.13; 46 .6,10,24.

o 25.20; 50.37.

p 46 .5.

q Hlab . 37.13.

r 49.8; 50.27.

s 49.8; 50.27.

t 11.23.

u Isa. 29.4.

v Mika 7.17. Isa. 27.1; 51.9. Hez. 29.3.

w Isa. 10.34; 14.8; 37.24.

x Isa. 10.34; 14.8; 37.24.

y Jobe 34.24.

z Hlu . 6.5; 7.12.

a 1.13; 46 .6,10,24.

b 52.15.

c Hez . 30.14,15,16. Nah. 3.8.

d 43.12.

e 44.30. Isa. 19.4. Hez. 30.4; 32.11.

f 48.47; 49.6,11,39. Isa. 19.22,23,24,25. Hez. 29.11,13,14.

g Isa. 51.9. Lilo 1.7; 2.17.

h 30.10,11; 46.27,28.

i 30.10,11; 46.27,28.

a 25.20. Hez. 25.15,16. Zef. 2.4,5. Isa. 14.29,31.

b Amos 1.6,7.

c 46.7.

d 1.13.

e 46.15.

f Nah. 3.2.

g 46.5.

h Jow. 3.4.

i Jow. 3. 4.

j 25.22. Isa. 23.1.

k Amos 1.8.

l Gen. 10.14.

m 48.37. Isa. 3.24.

n 25.20. Hlu. 1.18.

o 48.2. Isa. 6.5.

p 48.37. Dute. 14.1.

q Hez . 21.3,4,5,28. Dute. 32.41.

r Hez . 21.3,4,28. Dute. 32.41.

s 31.2. Hlab . 35.20.

t Isa. 23.2.

u Hez . 14.17.

v 25.20. Hlu. 1.18.

w Mika 6.9.

a 25.21. Isa. 15.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16. Hez. 25.8,9,10,11. Amos 2.1,2,3. Zef. 2.8,9.

b 48 .22. Nani 32.3.

c 48.23. Nani 32.37. Josh. 13.19. Hez. 25.9.

d 48 .20,39.

e 48.34,45; 49.3. Isa. 15.4. Nani 32.37.

f 31.36. Hlab. 83.4.

g Isa. 10.31.

h 48 .5,34.

i 48 .34. Isa. 15.5.

j Isa. 15.5.

k Isa. 15.5.

l 48 .34. Isa. 15.5.

m 48 .5,34.

n 51.6.

o 49.4.

p 43.12; 49.3. Nani 21.29. Isa. 46.1,2.

q 49.3.

r 6.26; 48.1,18,42.

s 48 .21. Dute. 3.10.

t 6.26; 48.1,18,42.

u 48 .28.

v 46.19.

w 4.7.

x Hlu . 5.23. 1 Sam. 15.3,9. 1 Kho. 20.42.

y 1 Kor. 15.58.

z Jobe 13.7; 27.4. Hlab. 32.2; 52.2; 101.7; 120.2,3. Mika 6.12.

a Jobe 3.18.

b Zef. 1.12. Isa. 25.6.

c Isa. 51.14.

d Isa. 51.14.

e Hlab . 2.9.

f 13.12. Lilo 4.2.

g Hos. 10.6.

h 1 Kho. 12.29.

i 48 .8,18,20.

j 50.27.

k 46.18.

l Isa. 14.4.

m Hlab . 110.2. Isa. 9.4; 14.5.

n 1.11.

o 46.19. Isa. 47.1.

p Isa. 44.3.

q 46.19. Isa. 47.1.

r Nani 21.30.

s 48 .8,18,20.

t Nah. 2.1. 1 Sam. 4.13,16.

u 48.6. Dute. 2.36.

v 48 .20,39.

w 48 .31; 51.8. Isa. 16.7.

x Isa. 16.2.

y 48 .8,18,20.

z 48 .8.

a 48 .34. Isa. 15.4. Nani 21.23.

b Josh. 13.18.

c Josh. 13.18.

d Nani 21.30.

e 48 .1.

f Nani 33.46. Hez. 6.14.

g 48 .1.

h Josh. 13.17.

i 1 Lan. 5.8.

j 48 .41. Amos 2.2.

k 49.13,22. 1 Lan. 1.44.

l Hlab . 75.10.

m Hez . 30.21.

n 25.27; 51.39. Isa. 19.14.

o 48 .42. Lilo 1.9. Hez. 35.13. Jobe 19.5.

p 25.27; 51.39. Isa. 19.14.

q 48 .39.

r Hez . 25.8. Zef. 2.8.

s 2.26.

t 48 .9.

u Hlab . 55.6,7.

v 49.16. Nani 24.21. Isa. 16.1,2.

w Hlab . 55.6, 7.

x 48 .9.

y 49.16. Nani 24.21. Isa. 16.1,2.

z 22.23. Jobe 39.27.

a Isa. 16.6.

b Isa. 16.6.

c Isa. 16.6.

d 50.36.

e 48 .20.

f 48 .20.

g 48.36. Isa. 15.5.

h Isa. 16.7.

i 48 .1. 2 Kho. 3.25.

j Nani 21.32.

k Isa. 16.8,9.

l Josh. 13.19.

m 5.10.

n Isa. 16.10.

o Isa. 16.10.

p Jow. 1.12.

q Isa. 16.10.

r Isa. 16.10.

s Jow. 1.12.

t Isa. 15.4.

u Isa. 15.4.

v 48 .3.

w 50.11. Hos. 10.11.

x Isa. 15.6. Hez. 5.15.

y Isa. 15.2; 16.12. Hez. 20.29.

z 48.36. Isa. 15.5.

a Isa. 16.7.

b 48.36. Isa. 15.5.

c Isa. 15.7.

d Isa. 15.2,3.

e 47.5.

f Isa. 15.2,3.

g 47.5.

h Isa. 15.2,3.

i 49.3. Lilo 2.10.

j Isa. 15.2,3.

k Isa. 15.2,3.

l 22.28.

m 46.5.

n 48 .26.

o Hez . 17.3,12. Dan. 7.4.

p 49.22. Dute. 28.49

q 49.22. Dute. 28.49.

r Isa. 8.8.

s 48 .24; 49.25. Nani 21.28. Dute. 2.36; 3.4.

t Isa. 13.7.

u 6.24; 49.22.

v Isa. 7.8.

w 48 .26.

x Isa. 24.17,18.

y 49.5. Lilo 3.47.

z 49.5. Lilo 3.47.

a Isa. 24.17,18.

b Isa. 24.17,18.

c 11.23.

d 11.23.

e Nani. 14.9.

f 48 .2.

g Nani 21.28.

h Nani 21.28.

i Nani 21.26.

j 9.26. Nani 24.17. Neh. 9.22.

k Nani 21.29.

l 46.26.

m 49.6,39

n 30.3.

o 49.6,39.

p 23.20.

q 51.64.

a 25.21; 40.14 Hez. 21.28; 25.2. Amos 1.13,14,15. Zef. 2.8,9. 1 Sam. 11.1.

b Amos 1.13.

c 4.19.

d Hez . 21.20; 25.5. Amos 1.14. Dute. 3.11.

e 30.18. Dute. 13.16.

f Hez . 16.27.

g 49.1.

h 48.2.

i Josh. 8.28.

j Hez . 21.20; 25.5. Amos 1.14. Dute. 3.11.

k 4.8; 48.37.

l 5.1.

m 48.7.

n 3.6,14; 31.22.

o 48.7.

p 49 .14; 50.5.

q 21.13.

r 48.43.

s Isa. 13.14.

t 48.47; 49.11,39.

u 25.21. Isa. 21.11; 34.5. Lilo 4.21. Hez. 25.12,13,14. Amos 1.11. Hlab. 137.7.

v Obad. 1.8. Isa. 29.14. 1 Kho. 4.30.

w 49 .20. 1 Lan. 1.45.

x Isa. 19.11.

y 49 .30.

z 49 .30.

a 25.23. Isa. 21.13.

b 46.21; 50.27,31.

c Obad. 1.5.

d Hlu . 8.2.

e Obad. 1.5.

f Obad. 1.6. Mal. 1.3.

g 31.15; 50.20. Isa. 17.14.

h 46.26; 49.6,39.

i 25.28. Obad. 1.16.

j 25.29.

k 22.5.

l 48.24; 49.22.

m 46.19.

n 24.9.

o 42.18.

p 25.9; 49.33.

q 49 .16, Obad. 1.1,2,3,4.

r Isa. 37.7

s 49 .4.

t 2 Kho. 14.7.

u 48.28.

v 48.28.

w 51.53. Amos 9.2. Isa. 14.15.

x 25.11. Hez. 35.9.

y 18.16

z 50.13.

a 50.13.

b 18.16.

c Jobe 27.23.

d 50.40.

e Isa. 13.19.

f 50.40.

g Dute. 29.23. Hos. 11.8.

h 50.40.

i 49 .33.

j 50.40.

k 4.7. Dan. 7.4.

l 12.5.

m 49 .19,20; 50.44,45.

n 10.6. Eks. 15.11.

o 30.21.

p Jobe 41.10. Tshu. 6.10.

q 49 .7.

r 8.16; 50.46. Hez. 26.15.

s 48.40.

t 48.40.

u 48.40.

v 49 .13.

w 48.41; 49.24.

x 48.41; 49.24.

y Isa. 17.1. Amos 1.3. Zek. 9.1,2.

z 49 .24,27. Isa. 7.8.

a 1 Kho. 8.65.

b 2 Kho. 18.34.

c Isa. 57.20.

d 49 .24,27. Isa. 7.8.

e 6.24.

f 46.5.

g Isa. 13.8.

h 48.41; 49.24.

i 51.41.

j 33.9.

k 33.9.

l 50.30; 51.4.

m 50.30; 51.4.

n 48.2.

o 17.27.

p 49 .24,27. Isa. 7.8.

q Amos 1.4.

r 1 Kho. 15.18; 20.1. 2 Kho. 6.24; 8.7; 13.3. 2 Lan. 16.2.

s Isa. 21.13; 60.7.

t 49 .31.

u Isa. 21.13; 60.7.

v Isa. 11.14. Hez. 25.4,10. Hlu. 6.3.

w Hlab . 120.5.

x 4.20; 10.20.

y 4.20; 10.20.

z Isa. 60.6.

a 20.3.

b 49 .8.

c 49.8.

d 49 .31.

e Hez . 38.8.

f Hez . 38.11.

g 25.24. Mika 7.14. Nani 23.9.

h 49 .36; 51.2. Hez. 5.10.

i 9.11. Mal. 1.3.

j 49. 13; 51.26.

k 49 .18.

l 49 .18.

m 25.25; 49.24. 2 Kho. 24.18. Isa. 11.11.

n 50.14. Isa. 22.16. Dan. 8.1,2.

o 49 .36; 51.2. Hez. 5.10.

p Isa. 11.12.

q 1.17.

r 12.13.

s 9.16; 48.2.

t 43.10.

u 48.47.

v 49 .6.

w 48.47.

a Isa. 13.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14; 21.1,2,3,4,5,6,7,8,9,10; 47.1.

b 4.6; 51.12,27. Isa. 5.26.

c 51.8. Isa. 21.9.

d 51.44. Isa. 46.1.

e 2 Kho. 20.12.

f 43.12,13; 50.38; 51.47,52.

g 50 .9,41; 51.48. Isa. 41.25.

h 25.12; 50 .13,23; 51.29.

i 50 .39.

j 51.62. Gen. 6.7; 7.23. Hlab. 135.8.

k 3.18. Hez. 37.22. Hos. 1.11.

l 31.9,18. Hlab . 126.5,6. Zek. 12.10. Ezra 3.12,13.

m 29.13. Hos. 3.5.

n 31.21. Isa. 2.3.

o 4.31; 6.17; 11.19; 20.10; 40.5; 49.4,14; 51.14. Lilo 2.15. Eks. 18.4.

p 32.40.

q 50.17. Isa. 53.6.

r Jobe 29.13.

s Isa. 47.10.

t 2.20; 3.6,23.

u 2.20; 3.6,23.

v Zaga 24.15.

w Hlab . 79.7.

x 40.2,3.

y 2.3; 50.14. Zek. 11.5.

z 31.23.

a 14.8. Hlab. 22.4; 71.5.

b 49.30.

c 50.28; 51.6,45. Isa. 48.20.

d 50.28; 51.6,45. Isa. 48.20.

e 51.40. Isa. 14.9. Zek. 10.3.

f 25.14.

g 25.26. Isa. 13.3,4.

h 25.26. Isa. 13.3,4.

i 50 .3.

j 50 .14. 1 Sam. 4.2.

k Hlab . 120.4.

l Hlab . 127.4.

m 10.21.

n 2 Sam. 1.22.

o Isa. 47.6.

p Isa. 19.25.

q 48.34.

r Hab. 3.12.

s Isa. 10.13; 34.7. Hlab. 22.12.

t 51.43. Isa. 35.1.

u 51.43. Isa. 35.1.

v 51.43. Isa. 35.1.

w 17.6; 50.39.

x 50 .3.

y 18.16; 49.17.

z 18.16; 49.17.

a 50 .9; 51.11. Isa. 21.2.

b 50 .15,29; 51.2.

c 49.35; 50 .29; 51.3. Isa. 13.18.

d 50 .7.

e Josh. 6.16.

f 50 .15,29; 51.2.

g 1 Lan. 29.24.

h Hez . 30.4.

i 51.58.

j 46.10; 50.28; 51.6,11.

k 50.29; 51.56. Hlab. 137.8.

l Jow. 3.13.

m 46.16.

n 51.9. Isa. 13.14.

o 51.9. Isa. 13.14.

p 50 .6.

q 2.15; 4.7.

r 2 Kho. 17.6.

s 51.34.

t 2 Kho. 24.10,14.

u Lilo 3.4.

v Isa. 24.21.

w Isa. 14.24,25.

x Isa. 24.21.

y 33.12. Hez. 34.13,14.

z 33.12. Hez. 34.13,14.

a Mika 7.14.

b Josh. 19.26.

c Mika 7.14.

d Hlab . 22.12.

e Josh. 24.33.

f Mika 7.14.

g Josh. 13.10.

h Isai. 33.24.

i 31.34.

j 49.10.

k 31.34.

l 31.34.

m 25.26; 31.39; 51.41.

n 25.26; 31.39; 51.41.

o Hez . 23.23.

p 50 .26; 51.3. Josh. 6.17.

q Isa. 44.28; 48.14

r 51.54.

s 51.20. Isa. 14.6.

t Isam . 18.19.

u 50 .3.

v Hlab . 141.9.

w 51.8,31,39,57. Dan. 5.30,31.

x Zaga 28.4.

y Isa. 13.5.

z Isa. 57.14; 62.10.

a Ruthe 3.7. Neh. 4.2.

b 50 .26; 51.3. Josh. 6.17.

c 50 .29.

d Hlab . 22.12. Isa. 34.7.

e 48.15.

f 50 .31. Hlab. 37.13.

g 46.21; 48.44; 49.8; 50.31.

h 50 .8.

i Hlab . 64.9.

j 51.10.

k 50 .15.

l 51.10.

m Dan. 5.3.

n Jobe 16.13.

o 50 .14.

p 50 .14.

q 50 .29.

r 25.14; 50.15; 51.6,24,56. Isam. 18.6.

s 50 .31,32. Isa. 47.10.

t 49.26; 51.4.

u 49.26; 51.4.

v 48.2.

w 50 .27.

x 50 .27.

y 49.8.

z 21.14.

a 17.27.

b 21.14.

c 50 .17.

d Eks. 4.23; 8.2; 9.2; 10.4.

e Isa. 43.14.

f Isam . 18.8.

g 10.16.

h 51.36. Isa. 51.22. 1 Sam. 24.15.

i Dan. 5.30.

j 51.57.

k 51.57.

l Isa. 47.13.

m Isa. 44.25.

n 5.4.

o 51.57.

p Isam . 18.13.

q Isam . 18.13.

r 25.20.

s 51.30. Isa. 19.16.

t 51.13. Isa. 45.3.

u 51.36. Isa. 44.27.

v 50.2; 51.47,52. Isa. 21.9.

w 25.16.

x Isa. 13.21,22.

y Isa. 13.21,22.

z Isa. 13.21,22.

a 25.12; 50.3,13; 51.43,62. Isa. 13.20.

b 25.12; 50.3,13; 51.43,62. Isa. 13.20.

c 49.18.

d 49.18.

e 49.18.

f 6.22,23,24; 50.43.

g 50 .3; 51.27.

h 25.14; 51.27,28. Isam. 17.16; 19.19.

i Dan. 5.6.

j 49.19,20; 50.44,45.

k Isai. 44.28.

l 51.11,12,29. Isa. 14.24. Lilo 2.8,17.

m 51.11,12,29. Isa. 14.24. Lilo 2.8,17.

n 49.21.

o 8.16.

p Isam . 18.9.

a Lilo 3.62.

b 4.11. Isa. 21.1; 37.7.

c 15.7; 49.32. Mat. 3.12. Isa. 41.16.

d 50.14.

e 2.28.

f 50.14.

g Eks. 4.13.

h Eks. 4.13.

i 46.4.

j 50.21.

k 37.10. Lilo 4.9. Isa. 13.15.

l 49.26; 50.30.

m Isa. 54.5,6.

n 50.8; 51.9. Isa. 48.20.

o 51 .45.

p 51 .45.

q 48.2.

r 50.15.

s 50.29; 51.24.

t Isam . 17.4.

u Isam . 14.8.

v 25.16.

w Isa. 21.9.

x 50.24. Isam. 18.8,10,17,19.

y 48.20. Isa. 13.6. Isam. 18.9,11,19.

z 46.11.

a 50.8; 51.9. Isa. 48.20.

b 50.16. Isa. 13.14.

c Isam . 18.5.

d Hlab . 108.4.

e Hlab . 108.4.

f Hlab . 37.6.

g 23.6; 33.16.

h 50.28.

i 46.4; 50.14. Isa. 21.5.

j 2 Sam. 8.7.

k 51.28. Isa. 13.17; 21.2.

l 2 Kho. 17.6.

m 50.45.

n 50.28; 51.6.

o 50.28; 51.6.

p 50.2; 51.27.

q Nah. 2.1. Hez. 38.7.

r Isa. 21.5.

s 50.45.

t 51.36. Isam . 17.1,15. Nani 24.7.

u 50.37.

v 22.17. Hez. 22.13.

w 22.5.

x 50.5.

y 51 .27. Hlab. 105.34. Jow. 2.2.

z Isa. 16.9. Hez. 21.22.

a 10.12,13,14,15,16; 51.19.

b 10.16.

c 50.23. Hlab. 17.13. Isa. 45.1,2.

d Zaga 25.18. Hez. 9.2.

e 51.24. 2 Lan. 36.17. Hlab. 137.8,9.

f 51.24. 2 Lan. 36.17. Hlab. 137.8,9.

g 51 .28,57. 1 Kho. 10.15.

h 50.15,29; 51.6,56.

i 51 .22,49.

j 51.53. 2 Kho. 23.13. Isa. 13.2. Zek. 4.7.

k Isam . 8.8; 18.8,9.

l Hlab . 118.22. Isa. 28.16.

m 51 .12.

n 4.5.

o 6.4.

p 25.14.

q 50.41.

r Gen. 8.4. 2 Kho. 19.37.

s Hlab . 45.8.

t Gen. 10.3. 1 Lan. 1.6.

u Nah. 3.17.

v 51 .14.

w 25.14.

x 6.4.

y 51 .11.

z 51 .28,57. 1 Kho. 10.15.

a 34.1.

b 8.16.

c 50.45.

d 50.3; 51 .37,41,43,62.

e 4.7; 51.37.

f 50.37. Isa. 19.16.

g Isa. 47.14.

h Hlab . 147.13. Isa. 43.14. Jona 2.6. Nah. 3.13.

i Lilo 2.9. Amos 1.5.

j Lilo 2.9. Amos 1.5.

k 2 Lan. 30.6.

l 50.26.

m 51.36. Isa. 44.27.

n 48.41; 51.41.

o Eks. 7.19; 8.5. Isa. 14.23; 19.10; 35.7; 41.18; 42.15. Hlab. 107.35.

p Isa. 21.10.

q Isa. 21.10.

r Isa. 17.5. Isam. 14.15. Jow. 3.13. Isa. 13.22.

s 50.17.

t 51 .44.

u Hlab . 74.13.

v Isam . 3.16. Hez. 40.38.

w 50.34. 1 Sam. 24.15.

x 51.36. Isa. 44.27.

y 50.38.

z 51 .42. Isa. 19.5; 21.1; 27.1. Hez. 31.4.

a 51 .13.

b Isa. 25.2.

c 9.11; 50.39. Isa. 13.22. Isam. 18.2.

d Hlab . 44.19.

e 18.16; 51.29.

f 18.16; 51.29.

g 51 .29.

h Amos 3.4.

i Nah. 2.12.

j Isa. 21.5.

k 51.57.

l 25.15,16,27; 48.26. Isa. 19.14; 51.21; 63.6.

m 51 .57.

n Hlab . 13.3; 76.5.

o 51 .57.

p 50.8.

q 25.26; 50.21.

r 51 .32.

s 49.25. Isa. 13.19. Dan. 4.30.

t 51 .29.

u 51 .36,55. Isai. 8.7,8.

v 51 .29.

w 50.12.

x 50.12.

y 50.39,40.

z 50.2.

a 51 .34. Ezra 1.7.

b 31.12.

c 51 .58.

d 51 .6.

e 51 .6.

f 12.13.

g Isa. 7.4.

h Isa. 37.7.

i Mat. 24.7.

j 50.2; 51.52.

k 50.2; 51.52.

l 50.38.

m 50.2; 51.52.

n 50.2; 51.52.

o Isa. 44.23. Isam. 18.20.

p 50.3.

q Isam . 18.24.

r 51 .24.

s 44.28.

t 3.16; 44.21.

u 3.16; 44.21.

v Hlab . 44.15,16; 79.4.

w Hlab . 44.15,16; 79.4.

x 7.19.

y Lilo 1.10.

z 51 .47.

a 51 .47.

b 51 .47.

c Hez . 26.15. Jobe 24.12.

d 49.16; 51.25. Isa. 14.13.

e 49.16; 51.25. Isa. 14.13.

f 50.22.

g 5.22; 51.42.

h 50.15; 51.24. Isa. 59.18. Hlab. 94.1; 137.8.

i 51 .39.

j 50.35.

k 50.35.

l 51 .23.

m 51 .23.

n 51 .39.

o 51 .39.

p 46.18.

q 50.15; 51.44.

r Isa. 45.2.

s Hab. 2.13.

t Hab. 2.13.

u Jobe 39.25. Nah. 2.12.

v 51 .64.

w 32.12.

x 32.12.

y 28.1; 29.3.

z 45.5.

a 45.3. Hlab . 23.2.; 132.8,10. Isa. 32.18. Nani 10.33.

b 50.1 to 51.58.

c 50.3.

d 50.3.

e 19.10,11. Isam . 18.21. Eks. 15.5.

f Nani 11.2. Amos 8.8; 9.5.

g 51 .58.

h 48.47.

a 52 .27. 2 Kho. 24.18 to 25.21.

b 39.1,2; 52.7.

c 39.4,5,6,7,8,9,10; 52.16.

d 39.6; 52.27.

e Hez . 12.13.

f 1.3.

g 2 Kho. 25.8.

h 1.3.

i 52 .29.

j 52 .16.

k 37.13.

l 52 .16.

m 27.19.

n 27.19.

o 27.19.

p 27.22.

q 2 Kho. 25.14.

r 52 .18.

s 2 Kho. 25.14.

t 52 .18.

u 52 .18.

v 1 Kho. 7.50.

w 52 .18.

x 52 .18.

y 1 Kho. 7.49.

z 52 .18.

a Eks. 25.29; 37.16. Nani 4.7.

b 1 Kho. 7.25,44.

c 1 Kho. 7.15.

d Jobe 11.12.

e 1 Kho. 7.16. 2 Kho. 25.17.

f 2 Kho. 25.17.

g 1 Kho. 7.20.

h 2 Kho. 25.17.

i 20.1.

j 35.4.

k 2 Kho. 25.19.

l 2 Kho. 24.2,12. Dan. 2.1.

m 37.5; 52.12.

n 41.18.

o 52 .34, 2 Kho. 25.27,28,29,30.

p 2 Kho. 25.27.

q 22.24,25.26,27,28,29,30; 37.1.

r 27.3.

s 40.5.

a Lilo 2.1; 4.1,2; Jer. 8.8; 48.17.

b Lilo 3.28.

c Isa. 47.9. Jer. 15.8.

d Lilo 5.16; Ezra 4.20.

e Tshu. 2.8.

f Isa. 31.8.

g Jer. 9.1.

h Jobe 7.3. Hlab. 6.6.

i Lilo 1.9,16,17,21. Tshu. 4.1.

j Jer. 22.22; 30.14,19; Jer. 4.30.

k Isa. 21.2.

l Jer. 52.27.

m Jobe 35.9.

n Dute. 28.64,65; Lilo 2.9.

o Jer. 45.3.

p Lilo 1.6.

q Hlab. 116.3.

r Lilo. 2.6.

s Jer. 14.2.

t Lilo 1.8,11,21,22.

u Zef. 3.18.

v Dute. 28.13,44; Jer. 13.21.

w Jer. 12.1.

x Lilo 1.12; 3.32,33.

y Jer. 30.14,15; Dan. 9.7,16.

z Jer. 52.28-30.

a Jer. 22.22; 30.16.

b Lilo1.6.

c Lilo 3.19; Isa. 58.7 .

d Lilo 1.11,10.

e Lilo 2.17; Jer. 46.26.

f Jer. 17.21,22.

g Hez. 16.37; Jer. 13.22; Hos. 2.10.

h Lilo. 1.4,11.

i Isa. 6.1.

j Isa. 47.7; Dute. 32.29.

k Lilo. 1.2.

l Jer. 48.26.

m Isa. 64.11; Lilo 2.4,7,11.

n Hlab. 79.1; Jer. 51.51.

o Dute. 23.3; Neh. 13.1.

p Lilo 1.4,11.

q Lilo 2.12; 4.4; Jer. 38.9; 52.6.

r Lilo 1.7.

s Lilo 1.16,19.

t Jobe 21.29; Hlab. 80.12; 89.41; Lilo 2.15.

u Dan. 9.12; Lilo 2.13.

v Lilo 1.22; 2.20; 3.51; Jer. 6.9.

w Lilo 1.5.

x Isa. 13.13; Jobe 20.23.

y Lilo 4.11; Jer. 12.13.

z Hlab. 102.3.

a Hez. 12.13; 17.20; Hlab. 9.15.

b Lilo 1.22; 5.17.

c Dute. 28.48; Hlab. 38.4.

d Jobe 40.17.

e Dute. 28.48; Hlab. 38.4.

f Jer. 50.26.

g Jer. 8.16.

h Isa. 63.2.

i Jer. 13.17; 14.17; Lilo 2.11,18; 3.48; Jer. 9.1.

j Lilo 1.2.

k 1.11,19.

l Jer. 4.31.

m Lilo 1.2.

n Hez. 18.6; Lilo 1.8.

o Dan. 9.7; Jer. 12.1.

p 1 Sam. 12.14.

q Jer. 30.14; Lilo 1.2.

r Lilo 1.11.

s Lilo 1.11.

t Lilo 2.11; Jobe 30.27; Isa. 16.11; Jer. 4.19; 48.36.

u Hez. 7.15; Dute. 32.25.

v Jer. 15.2; 18.21.

w Hez. 7.15; Dute. 32.25.

x Jer. 15.2; 18.21.

y Lilo 1.4.

z Lilo 1.2.

a Jer. 12.14; 25.21; 50.11; 51.35; 4.21.

b Jer. 3.12; 7.2.

c Jer. 12.14; 25.21; 50.11; 51.35; 4.21.

d Hlab. 109.15.

e Lilo 2.20,12.

f Lilo 1.4.

g Lilo 5.17; 1.13; Jer. 8.18.

a Lilo 1.1.

b Isa. 14.15; Mat. 11.23.

c 2 Sam. 1.19.

d 1 Lan. 28.2.

e Lilo 2.5,8,16.

f Lilo 2.5,8,16.

g Jer. 25.37.

h Lilo 2.17,21; 3.43.

i Isa. 25.12.

j Hlab. 74.7; 89.39.

k Hlab. 74.7; 89.39.

l Isa. 43.28.

m Isa. 43.28.

n Eks. 11.8.

o Lilo 2.17; 1 Sam. 2.1.

p Hlab. 74.11.

q Hlab. 79.5; 89.46.

r Lilo 3.12.

s Jobe 13.24; Isa. 63.10; Lilo 2.5; Jer. 30.14.

t Lilo . 1.10.

u Hez. 24.25.

v Jobe 13.24; Isa. 63.10; Lilo 2.5; Jer. 30.14.

w Lilo 2.2,8,16.

x Lilo 2.2,8,16.

y 2 Kho. 25.9.

z Isa. 29.2.

a Jobe 15.33; Hlab. 80.12; 89.40; Isa. 5.5.

b Jobe 27.18; Isa. 1.8; Hlab. 76.2.

c Hlab.74.4,8; Lilo 1.4; 2.22; Zef. 3.18; Isa. 1.14.

d Hlab.74.4,8; Lilo 1.4,22; Zef. 3.18; Isa. 1.14.

e Isa. 1.13.

f Dute. 32.19.

g Hlab. 89.38; Lilo 3.17,31; Hlab. 44.9.

h Hlab. 89.39.

i Dute. 32.30; Hlab. 31.8.

j Hlab. 74.4.

k Jer. 50.45; Lilo 2.17.

l Lilo 2.18.

m 2 Kho. 21.13.

n Lilo 2.2,5,16.

o 1 Kho. 21.23.

p Jer. 14.2.

q Hlab. 9.15.

r Hlab. 74.9.

s Dute. 28.36; Lilo 1.3; 4.20.

t 2 Lan. 15.3.

u Hlab. 74.9.

v Isa. 3.26.

w Lilo 3.28; Hez. 3.15.

x Lilo 3.28; Hez. 3.15.

y Josh. 7.6.

z Isa. 3.24; 15.3; Jer. 48.37; Hez. 7.18; 27.31; Amos 8.10; Jer. 4.8.

a Lilo 2.18; Lilo 5.17; Hlab. 6.7.

b Jobe 15.33; Hlab. 80.12; 89.40; Isa. 5.5.

c Lilo 1.20.

d Jobe 16.13; Zaga 7.23.

e Lilo 3.48.

f Jer. 44.7; Lilo 4.4.

g Jer. 44.7; Lilo 4.4.

h Lilo 2.12,19; Isa. 57.16; Hlab. 77.3; Isa. 51.20.

i Lilo 1.11.

j Lilo 2.11.

k Isa. 46.5; Lilo 1.12.

l Isa. 46.5; Lilo 1.12.

m 2 Sam. 5.20; Hez. 26.3.

n Jer. 2.8,23.16; Jer. 5.31.

o Hez. 12.24.

p Jer. 23.13.

q Isa. 58.1.

r Jer. 30.3.

s Jer. 23.33.

t Lilo 1.12.

u Hlab. 9.15.

v Lilo 2.16; 2 Lan. 29.8.

w Jobe 27.23.

x 2 Kho. 19.21; Mat. 27.39; Hlab. 44.14.

y Jer. 50.5.

z Hez. 27.2; Hez. 16.14.

a Hlab. 48.2.

b Lilo 3.46-48,49-51; 4.16,17.

c Hlu. 11.35; Jobe 35.16; Lilo 3.46; Jobe 16.10; Hlab. 66.14; Hlab. 22.13.

d Lilo 2.16; 2 Lan. 29.8.

e Jobe 27.23.

f Jobe 16.9.

g Hlab. 35.25; Hlab. 56.2; Lilo 2.2; Hez. 36.3.

h Hlab. 35.21.

i Levi 26.16; Dute. 28.15; Lilo 2.8.`

j Lilo 1.7.

k Lilo 2.2.

l Lilo 2.2.

m Hlab. 38.16; 89.42.

n Lilo 2.3.

o Lilo 2.8; Jer. 22.29; Dute. 4.26.

p Lilo 2.11; 1.16.

q Hlab. 32.4; 42.3; Isa. 38.12,13; Jer. 14.17; 1 Thes. 2.9.

r Hlab. 77.2; Hab. 1.4; Lilo 3.49.

s Hlab. 17.8.

t Hlab. 119.147,148.

u Eks. 14.24.

v Hlab. 62.8.

w 1 Sam. 7.6.

x Lilo . 11.

y Lilo . 11.

z Isa.51.20; Lilo 4.1; Nah. 3.10; Hez. 16.25.

a Lilo 1.22.

b Jer. 19.9; Lilo 4.10; Jer. 37.21.

c Lilo2.22.

d Hlab. 39.5.

e Hlab. 48.2.

f Lilo 4.13.

g 2 Lan. 36.17; Jer. 6.11.

h 2 Lan. 36.17; Jer. 6.11.

i Lilo 3.43,2,17.

j Lilo 3.43,2,17.

k Lilo 2.6.

l Jer.20. 3.

m Jer. 42.17; 44.14.

n Hos. 9.12,13.

o Lilo 2.20.

a Lilo 3.27,35,39; Jer. 31.22.

b Jer. 20.18.

c Hlab. 2.9.

d Isa. 5.30.

e 1 Lan. 17.9; Hlab. 49.14; Isa. 65.22; Jobe 16.8.

f Isa. 38.13; Hlab. 51.8; Jer. 50.17.

g Jobe 19.12.

h Jobe 19.6.

i Lilo 3.19; Dute. 29.18; 32.32; Hlab. 69.21; Jer. 8.14.

j Eks. 18.8; Nani 20.14; Neh. 9.32.

k Hlab. 143.3; Hlab. 88.5,6.

l Hlab. 143.3; Hlab. 88.5,6.

m Lilo 3.9; Jobe 19.8; Hos. 2.6; Jobe 3.23.

n Hlab. 88.8.

o Jobe 19.7; 30.20; Hlab. 22.2; Lilo 3.44.

p Lilo 3.9. Jobe 19.8; Hos. 2.6; Jobe 3.23.

q Isa. 24.1.Lilo 3.36; Lilo 3.59; Jobe 19.6.

r Hos. 13.8.

s Jobe 10.16.

t Hos. 6.1.

u Dan. 9.27; Jer. 18.16.

v Lilo 2.4.

w Jobe 16.12; Jobe 7.20; Hlab. 21.12?; 38.2.

x Jobe 6.4.

y Jobe 41.28.

z Jer. 20.7.

a Lilo . 5.14; Jobe 30.9; Lilo 3.63; Hlab. 69.12.

b Isa. 51.21.

c Eks. 12.8; Nani 9.11.

d Lilo 3.19; Jer. 9.15.

e Zaga 20.17.

f Jer. 6.26.

g Lilo 2.7.

h Jer. 18.20.

i Lilo 3.54.

j 1 Sam. 15.29; Isa. 63.3.

k Hlab. 39.7.

l Lilo 1.7.

m Lilo 1.7.

n Lilo 3.19; Jer. 9.15.

o Lilo 3.5.

p Hlab. 44.25; Hlab. 42.6.

q Dute. 4.39; 30.1.

r Lilo 3.24.

s Jer. 44.12,18.

t Mal. 3.6; Isa. 1.9.

u Mal. 3.6; Isa. 1.9.

v Jobe 7.18.

w Hlab. 36.5.

x Hlab. 16.5.

y Hlab. 42.5,11; 43.5.

z xt Lilo 3.24.

a Hlab. 42.5,11; 43.5.

b Hlab. 130.6; Isa. 30.18.

c Mika 7.7.

d Hlab. 37.7.

e Hlab. 37.7.

f Hlab. 62.1.

g Hlab. 94.12; 119.71.

h Mat. 11.29.

i Tshu. 12.1.

j Jer. 15.17; 2.10.

k Jobe 42.6.

l Jobe 16.10; Isa. 50.6; Mat. 5.39; 1 Kho. 22.24.

m Lilo 2.7.

n Lilo 1.5.

o Hlab. 106.45.

p Heb. 12.10.

q Lilo 1.5.

r Nani 16.28.

s Lilo 1.5.

t Hlab. 107.10.

u Dute. 26.19; 28.1.

v Lilo 3.38.

w Lilo 3.9.

x Hab. 1.13.

y Hlab. 54.7.

z Hlab. 33.9.

a Jobe 2.10; Isa. 45.7; Amos 3.6.

b Lilo 3.38.

c Zaga 19.3.

d Nani 11.1.

e Mika 7.9.

f Lilo 4.6; Zek. 14.19.

g Hlab. 25.1; 119.48.

h Dan. 9.5.

i Hlab. 78.17.

j Lilo 2.21; 2.2,17.

k Lilo 3.8.

l 1 Kor. 4.3.

m Lilo 2.16,17; 4.16,17.

n Lilo 2.16.

o Isa. 24.17; Jer. 48.43.

p Isa. 24.17; Jer. 48.43.

q Isa. 51.19.

r Hlab. 119.136; Lilo 1.16.; 2.11; Jer. 9.1.

s Lilo 2.16,17; 4.16,17.

t Hlab. 77.2; Lilo 2.18.

u Jer. 14.17.

v Hlab. 77.2; Lilo 2.18.

w Isa. 63.15; Hlab. 14.2.

x Lilo 1.12.

y Lilo 3.20.

z Lilo 4.6.

a Lilo 4.18.

b Hlab. 11.1.

c Hlab. 35.19.

d Hlab. 119.139.

e Jer. 37.16; 38.6,9,10.

f Dan. 6.17; Jobe 12.14.

g Ps 69.2; Jobe 22.11.

h Hlab. 31.22; Lilo 3.18

i Hlab. 31.22; Lilo 3.18.

j Hlab. 88.5; Hez. 37.11.

k Hlab. 130.1; Jona 2.2.

l Hlab. 88.6.; Hlab. 63.9.

m Hlab. 130.1; Jona 2.2.

n Hlab. 3.4.; 6.8; 18.6; 66.19; 116.1.

o Eks. 8.15; Esta 4.14.

p Jak. 4.8.

q Josh. 1.9.

r 1 Sam. 24.15.

s Hlab. 119.154.

t Hlab. 119.154.

u Hlab. 34.22; 71.23.

v Lilo 3.9.

w Hlab. 9.4; 35.23.

x Jer. 11.19.

y Lilo 5.1.

z Jer. 11.19.

a Hlab. 18.39,48; Jer. 51.1.

b Hlab. 9.16.

c Hlab. 139.2.

d Hlab. 139.2.

e Lilo 3.14.

f Hlab. 28.4.

g Jer. 11.20; 2 Tim. 4.14.

h Hlab. 28.4.

i Jer. 11.20; 2 Tim. 4.14.

j Dute. 25.19; Jer. 10.11.

k Hlab. 8.3.

a Lilo 1.1.

b Jobe 28.16; Isa. 1.22.

c Lilo 2.19.

d Hlab. 19.10.

e Lilo 1.1.

f Isa. 22.24; Jer. 48.12.

g Jer. 19.11; 2 Kor. 4.7.

h Hlab. 74.13.

i Jobe 30.21.

j Jobe 30.29; Jobe 39.13-17.

k Hlab. 22.15.

l Lilo 2.11,12; 1.11.

m Mika 3.3.

n 2 Sam. 1.24.

o 2 Sam. 1.24.

p Nah. 2.3; Zaga 31.21.

q Jobe 24.8.

r 2 Kho. 7.9; Hlab. 69.27,22; Hez. 14.10; Gen. 4.13; Jobe 21.19.

s Lilo 4.13,22; 5.7.

t Isa. 1.10; Mat. 10.15.

u Lilo 3.39.

v Gen. 19.25; 2 Pet. 2.6; Juda 7.

w Nani 6.2; Amos 2.11,12

x Eks. 24.10.

y Jobe 28.18.

z Hez. 41.12-15; 42.1,10,13.

a Eks. 24.10.

b Isam. 21.19.

c Lilo 5.10; Jobe 30.30; Jer. 8.21.

d Jobe 19.20; Hlab. 102.5.

e Hlab. 78.20.

f Jer. 51.4.

g Lilo 2.20; Jer. 19.9.

h Dute. 28.56,57; 1 Kho. 3.26; Isa. 49.15.

i 2 Kho. 6.29 .

j Hez. 5.13.

k Jer. 7.20.

l Lilo 1.12.

m Jer. 17.27.

n Jer. 5.31; 6.13; 14.18; 23.11,21; 2.20; Hez. 22.26,28; Mika 3.11; Zef. 3.4.

o Jer. 5.31; 6.13; 14.18; 23.11,21; Lilo 2.20; Hez. 22.26,28; Mika 3.11; Zef. 3.4.

p Mat. 23.31,37.

q Isa. 59.3; Jer. 2.34.

r Nani 19.16.

s Isa. 65.5.

t Levi 13.45.

u Lilo 2.16,17; 3.46-51.

v Jobe 23.15; Hlab. 21.9.

w Lilo 5.12,14; Isa. 47.6.

x Lilo 2.16,17; 3.46-51.

y Hlab. 119.82; Hlab. 123.1-4; Dute. 28.32.

z 2 Kho. 24.7; Isa. 20.5; 30.7. Jer. 37.7; Hez. 29.16.

a Isa. 30.5,6.

b Lilo 3.52; 2 Kho. 25.4,5.

c 2 Sam. 7.12.

d Hez. 7.2,3,6; Amos 8.2; Mat. 24.14.

e Jer. 4.13.

f Gen. 31.36; Hlab. 7.13.

g Gen. 2.7; Lilo 2.9.

h 1 Sam. 12.3; Mat. 26.54.

i Hez. 12.13; 19.4,8; 2 Kho. 25.6

j Hlab. 107.20.

k Hez. 31.6,17; Dan. 4.12; Nani 14.9.

l Lilo 1.21.

m Jer. 25.20; Jobe 1.1.

n Jer. 25.15,16.

o Obad. 10; Jer. 49.7.

p Gen. 9.21; Hab. 2.15.

q Lilo 4.6.

r Isa. 40.2; Dan. 9.24.

s Obad. 10; Jer. 49.7.

t Nah. 2.7.

a Hlab. 89.50.

b Lilo 3.61.

c Hlab. 119.153.

d Hlab. 89.50.

e Lilo 3.61.

f Hlab. 79.1.

g Jer. 45.3

h 1 Lan. 29.24.

i Hos. 12.1.

j Hos. 12.1.

k Jer. 31.29; Hez. 18.19; Jer. 15.4.

l Zek. 1. 5.

m Zek. 1. 5.

n Gen. 37.30.

o Jer. 31.29; Hez. 18.19; Jer. 15.4.

p Neh. 2.10,19.

q Hlab. 136.24.

r Hlab. 119.83; Lilo 4.8

s Hlab. 11.6.

t Isa. 13.16; Zek. 14.2.

u Lilo 4.16.

v Zaga 25.6.

w Hlu. 16.21.

x Josh. 9.27.

y Lilo 4.16.

z Lilo 3.14.

a Hlab. 30.11.

b Jobe 30.31.

c Hlab. 89.39; Jer. 13.18; Lilo 1.1.

d Jobe 19.9.

e Lilo 1.22; 1.13.

f Lilo 2.11.

g Dan. 9.17.

h Neh. 4.3.

i Hlab. 9.7; 102.12; Hab. 1.12; Hlab. 10.16; Hlab. 90.2.

j Hlab. 45.6.

k Hlab. 13.1.

l Hlab. 23.6; 93.5.

m Jer. 31.18; Hlab. 80.3; 7,19.

n Hlab. 51.10.

o Jer. 14.19.

a 1.3. Nani 4.3.

b 1.3. 3.15,23. 10.15,20,22. 43.3. 2 Kho. 17.6. 18.11.

c Mat. 3.16. Mark. 1.10. Luka 3.21. Joha. 1.51. Seb. 7.56.10.11. Isam. 19.11. Isam. 4.1.

d 8.3. 40.2. 11.24. Nani 12.6.

e 8.1. 20.1. 24.1. 29.1. 26.1. 30.20. 31.1. 33.21. 32.1,17. 40.1. 29.17.

f 33.21. 40.1. 2 Kho. 24.12,15.

g 1.3. Nani 4.3.

h Jer. 1.1.

i 1.3. 3.15,23. 10.15,20,22. 43.3. 2 Kho. 17.6. 18.11.

j 8.1. 3.22. 33.22. 37.1. 2 Kho. 3.15.

k 3.12. Jer. 23.19. 25.32. 30.23. Jobe 38.1.

l Jer. 1.13.

m 1.27.

n 1.27.

o 8.2.

p 1.7,16,22,27. 8.2. 10.9. Levi 13.55. Nani 11.7.

q Isam. 4.6.

r 10.8.

s 1.10. 10.14,21.

t 1.10. 10.14,21.

u 40.3. Dan. 10.6. Isam. 1.15. 2.18.

v 1.7,16,22,27. 8.2. 10.9. Levi 13.55. Nani 11.7.

w 10.8,21.

x 1.17. 10.11. 43.16,17.

y 10.8,21.

z 1.11.

a 1.23. 3.13. Eks. 26.3. Levi 18.18.

b 1.12,17. 10.11.

c 1.12.10.22.

d 10.14. Isam. 4.7.

e 1.11.

f 1.23. Isa. 6.2.

g 1.12. 10.22.

h 1.20.

i 1.12,17. 10.11.

j 10.2. Hlab. 18.12,13. 140.10. Hlab. 120.4.

k Isam. 4.5. Eks. 20.18.

l 1.18. Zek. 4.10.

m Dan. 10.6. Mat. 24.27. Luka 17.24.

n 10.9. 10.2,6. Dan. 7.9.

o 10.9. 10.2,6. Dan. 7.9.

p 10.9. 10.2,6. Dan. 7.9.

q 28.13. Dan. 10.6. Isam. 21.20.

r 10.10.

s 10.10.

t 10.11.

u 1.8.

v 1.9.

w 10.12.

x 1.18. Zek. 4.10.

y 1.21. 10.16.

z 1.20,21.

a 1.12. 10.17.

b 1.20,21.

c 1.20,21.

d 1.19,20.

e 10.17.

f 1.20,21.

g 10.19.

h 1.20,21.

i 1.25,26. 10.1. 10.20.

j Isam. 4.6.

k 1.7.

l 1.11.

m 10.5.

n 43.2. Hlab. 29.3. Isam. 1.15.

o 10.5.

p Jobe 37.4,5. Hlab. 29.3,4. 68.33.

q Gen. 17.1. Ruthe 1.20,21. Jobe 5.17. Hlab. 68.14. 91.1. Isa. 13.6. Jow. 1.15.

r Jer. 11.16.

s Dan. 10.6. Isam. 19.6.

t 10.19.

u 10.19.

v 10.1.

w 10.1. 28.13. Eks. 24.10. Isam. 21.19.

x 10.1.

y 1 Kho. 22.19. Dan. 8.15. Isam. 1.13.

z 1 Kho. 22.19. Dan. 8.15. Isam. 1.13.

a 1.4.

b 8.2.

c 1.4,13,28. Zaga 4.18. Isa. 60.3. Hab. 3.4.

d Isam. 4.3. 10.1.

e Gen. 9.13.

f 1.4,13,28. Zaga 4.18. Isa. 60.3. Hab. 3.4.

g 3.23. 8.4. 9.3. 10.4,18,19. 11.22,23. 43.3,4. Eks. 24.16. 1 Kho. 8.11.

h 3.23. 43.3. 44.4. Josh. 5.14. Dan. 8.17. Seb. 9.4. Isam. 1.17. Nani 24.4. Hlu. 13.20. Luka 1.12.

i 3.23. 43.3. 44.4. Josh. 5.14. Dan. 8.17. Seb. 9.4. Isam. 1.17. Nani 24.4. Hlu. 13.20. Luka 1.12.

a Dan. 8.17.

b Dan. 10.11. Mat. 17.7.

c 11.5. 3.24. Dan. 8.18.

d Dan. 10.11. Mat. 17.7.

e 11.5. 3.24. Dan. 8.18.

f 20.18,21,30. Jer. 3.25.

g 3.7.

h 2.7. 3.11. 3.27.

i 2.7. 3.11. 3.27.

j 2.6,8. 3.9,26,27. 12.2,3,9,25. 17.12. 24.3. 44.6.

k 33.33.

l Dan. 8.17.

m 3.9. Jer. 1.8.

n Isa. 9.18. Mic 7.4.

o Dute. 8.15. Luka 11.12.

p 3.9. Jer. 1.8.

q 2.6,8. 3.9,26,27. 12.2,3,9,25. 17.12. 24.3. 44.6.

r Jer. 1.7.

s 2.7. 3.11. 3.27.

t 2.6,8. 3.9,26,27. 12.2,3,9,25. 17.12. 24.3. 44.6.

u 3.3. Isam. 10.9.

v 8.3. Dan. 10.10. Isam. 10.2. Jer. 1.9.

w 3.1-3. Jer. 36.2.

x Isam. 5.1.

y Isam. 10.10.

z Jobe 37.2.

a 2.8,9. Jer. 15.16. Jobe 23.12.

b 2.8,9. Jer. 15.16. Jobe 23.12.

c 3.10. Isam. 10.9,10.

d Hlab. 19.10. 119.103.

e Mat. 11.21,23.

f Joha. 15.20.

g 2.4.

h Jer. 1.18.

i Jer. 3.3.

j Jer. 17.1.

k 9.4. Isa. 50.7.

l Jer. 1.18.

m 2.6.

n 2.5.

o Jer. 26.2.

p 3.10. Isam. 10.9,10.

q 3.15. 1.1.

r 33.2,12,17,30. 37.18. Eks. 32.7.

s 2.5,7. 3.27.

t 3.14. 8.3. 11.1,24. 43.5. 37.1. 1 Kho. 18.12. Hlab. 102.10. Jer. 23.9. Dan. 7.28. Mat. 4.1. Luka 4.1.

u 3.13. Nah. 3.2.

v Eks. 18.4.

w 1.4.

x 1.5,15.

y 1.5,15.

z 3.13. Nah. 3.2.

a 3.14. 8.3. 11.1,24. 43.5. 37.1. 1 Kho. 18.12. Hlab. 102.10. Jer. 23.9. Dan. 7.28. Mat. 4.1. Luka 4.1.

b 3.22. 2 Kho. 3.15.

c 3.15. 1.1.

d 3.23. 1.1.

e Jobe 2.13. Hlab. 137.1. Lilo 2.10.

f Gen. 50.10. 1 Sam. 31.13.

g Jobe 2.13. Hlab. 137.1. Lilo 2.10.

h Jer. 42.7.

i Gen. 50.10. 1 Sam. 31.13.

j 33.7.

k Jer. 1.18.

l 33.7.

m 33.2,6. Isa. 52.8. 56.10. Jer. 6.17. Hos. 9.8. Isa. 62.6. Heb. 13.17.

n 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 Lan. 19.10. .

o 33.8.

p Gen. 2.17.

q 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 Lan. 19.10.

r 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 Lan. 19.10.

s 33.8.

t 3.19. 18.18. Joha. 8.21,24.

u 3.20. 18.13. 33.6,8. 34.10. Seb. 18.6. 20.26.

v 33.9.

w 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 Lan. 19.10.

x 3.19. 18.18. Joha. 8.21,24.

y 33.9.

z 1 Tim. 4.16. Isa. 49.4,5.

a 3.21. 14.14,20. Amos 3.12. Zaga 6.5.

b 18.24.

c 14.3. 7.19. 14.4,7. 44.12. Jer. 6.21. 1 Joha. 2.10.

d 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 Lan. 19.10.

e 18.24.

f 3.20. 18.13. 33.6,8. 34.10. Seb. 18.6. 20.26.

g 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 Lan. 19.10.

h 3.18,19,20. 33.3,7,8,9. 3.21. 33.4,5,6. Eks. 18.20. 2 Kho. 6.10. 2 Lan. 19.10.

i 3.21.14.14,20. Amos 3.12. Zaga 6.5.

j 1.3. 3.14.

k 37.1. 8.4. Gen. 11.2.

l Seb. 9.6. 22.10.

m 37.1. 8.4. Gen. 11.2.

n 1.28.

o 3.15.

p 1.28.

q 2.2.

r 2.2.

s 4.8.

t Jobe 29.10.

u Luka 1.20,22. 1 Sam. 3.1.

v 2.5.

w 24.27.

x 3.11. Isam. 22.11.

y 3.11. Isam. 22.11.

z 2.5.

a Jer. 13.2.

b 8.10. Isa. 49.16.

c 4.3,7,8. 2 Lan. 32.10.

d 17.17. 21.22. 26.8.

e Jer. 52.4. 2 Kho. 25.1.

f 17.17. 21.22. 26.8.

g Dan. 11.14. Jer. 6.6.

h 21.22.

i 4.7. Jer. 21.10.

j 4.3,7,8. 2 Lan. 32.10.

k Isa. 29.3.

l 12.6,11. 24.24,27. Isa. 8.18. 20.3.

m 4.6. Tshu. 10.2.

n 4.5,6. 44.10,12. Levi 5.1.

o Nani 14.34.

p Nani 14.34.

q 4.5,6. 44.10,12. Levi 5.1.

r 4.6. Tshu. 10.2.

s 4.5,6. 44.10,12. Levi 5.1.

t Nani 14.34.

u 4.7. Jer. 21.10.

v 4.3,7,8. 2 Lan. 32.10.

w Isa. 52.10.

x 3.25.

y 4.9. 5.2. 2 Kho. 25.1-3. Jer. 39.1,2. 52.4-6. Jer. 37.5,11.

z 4.3,7,8. 2 Lan. 32.10.

a 2 Sam. 17.28.

b Gen. 25.34. 2 Sam. 23.11.

c 4.10,16. Eks. 9.32. Isa. 28.25.

d 4.4.

e 4.9. 5.2. 2 Kho. 25.1-3. Jer. 39.1,2. 52.4-6. Jer. 37.5,11.

f 4.10,16. Eks. 9.32. Isa. 28.25.

g 4.16. Jer. 37.21. Isam. 6.8.

h 4.16. Jer. 37.21. Isam. 6.8.

i 45.12.

j 4.16. Joha. 3.34.

k 4.16. Joha. 3.34.

l Levi 19.35.

m 45.24.

n 12.3.

o Hos. 9.3. Dan. 1.8.

p 9.8. 11.13. 20.49.

q Seb. 10.14.

r 44.31. Levi 7.24.

s Levi 11.40.

t 44.31. Levi 7.24.

u Eks. 22.31.

v Levi 7.18.

w 4.12.

x Levi 26.26.

y 4.16. Jer. 37.21. Isam. 6.8.

z 12.19.

a 4.16. Joha. 3.34.

b 12.19.

c 24.23. 33.10. Levi 26.39.

a Jer. 13.2.

b Ps 57.4. Isa. 49. 2.

c Isa. 7.20.

d 1.3. 44.20. Levi 21.5.

e 5.12.

f 4.1. 5.5.

g 4.8,9.

h 5.10.

i 5.12. 12.14. Levi 26.33. Jer. 9.16.

j Jer. 40.6. 52.16.

k Jer. 41.1-3. 42.18. 44.14.

l 4.1. 5.5.

m 5.6,7,14,15. 38.12.

n Nani 20.24. 27.14.

o 5.6,7,14,15. 38.12.

p 5.7.

q 7.11. Hlab. 46.6.

r 5.6,7,14,15. 38.12.

s 5.7.

t 11.12. 16.47. Jer. 2.10,11. Roma 2.14,15,27.

u 5.6,7,14,15. 38.12.

v 11.9. 16.41. 23.10.

w Lilo 1.12. Dan. 9.12. Amos 3.2.

x Dute. 28.53. Jer. 19.9.

y Dute. 28.53. Jer. 19.9.

z 5.2,12.6.8. 12.14.22.15. Jer. 49.32. Levi 26.33. Dute. 28.64. Jer. 9.16. Zek. 2.6.

a Isa. 49.18.

b 23.38. 8.3,5. 2 Lan. 36.14. Jer. 7.30. 32.34. 2 Kho. 16.10-15. 21.7.

c 11.18,21. 7.20.

d 7.20. 11.18,21.

e 16.27.

f 24.14. 7.4,9. 8.18. 9.5,10. Jer. 21.7.

g 16.5. 20.17. Isa. 13.18.

h 24.14. 7.4,9. 8.18. 9.5,10. Jer. 21.7.

i 5.2.

j 6.11,12. Jer. 15.2.

k 6.11,12. Jer. 15.2.

l 6.11,12. Jer. 15.2.

m 5.10.

n 5.2.

o 6.12. 7.8. 20.8,21. 8.18. Lilo 4.11.

p 38.18,19.

q 16.42. 21.17. 24.13.

r 38.18,19.

s Isa. 1.24.

t 36.5,6. 38.19. 6.10.

u Eks. 20.5. 39.25.

v 38.18,19.

w 6.12. 7.8. 20.8,21. 8.18. Lilo 4.11.

x 6.6. Levi 26.31,32. Jer. 22.5.

y Neh. 2.17. Jer. 24.9. Hlab. 79.4.

z 5.5.

a Lilo 2.15.

b Neh. 2.17. Jer. 24.9. Hlab. 79.4.

c 14.8. Dute. 28.37.

d Isa. 43.28. 51.7. Zef. 2.8.

e Zaga 6.23.

f 14.8. Dute. 28.37.

g 6.14. 33.28,29. 35.3. Isa. 15.6. Jer. 48.34.

h 5.5.

i Zaga 6.23.

j 25.17.

k Dute. 32.23,24.

l Levi 26.26.

m 14.21.

n 14.21.

o 33.27. 34.25. 39.4. Levi 26.22. Dute. 32.24.

p 36.12.

q 14.21.

r 38.22.

s 38.22.

t 14.21.

a 13.17. 20.46. 21.2. 25.2. 28.21. 29.2. 35.2. 38.2. Luka 9.51.

b 19.9. 33.28. 34.13,14. 35.12. 36.1,4,8. 37.22. 38.8. 39.2,4,17. 6.13.

c 36.1,4.

d 36.4,6.

e 36.4,6.

f 36.4,6.

g 31.12. 32.6. 34.13. 35.8.

h 36.4,6.

i Jer. 2.23.

j Levi 26.30.

k Levi 26.30.

l Levi 26.30.

m 6.13. 2 Kho. 23.14,16.

n Levi 26.30.

o 6.13. 2 Kho. 23.14,16.

p Hlab. 53.5. Jer. 7.32.

q 12.20. 5.14.

r Levi 26.30.

s 6.13. 2 Kho. 23.14,16.

t 12.20. 5.14.

u Hlab. 5.10.

v 6.4.

w 6.13. 7.4,9. 11.10,12. 12.20. 13.9,14,21,23. 14.8. 15.7. 16.62. 20.38,42,44. 22.16. 23.49. 24.24. 25.5,7. 35.4,9,12. 36.11. 37.6,13. 6.10,14. 4.27. 12.15,16. 20.26. 24.27. 25.11,17. 26.6. 28.22,23,24,26. 29.6,9,16,21. 30.8,19,25,26. 32.15. 33.29. 34.27. 35.15. 36.23,38. 38.23. 39.6,7,22,28. Jow. 2.27. 3.17. Hlab. 9.16. Eks. 7.5.

x 12.16. 14.22.

y 6.9. 7.16. Jer. 44.28.

z 5.10.

a 6.9. 7.16. Jer. 44.28.

b 12.16. 14.22.

c 20.43. 36.31. Levi 26.39. Hos. 5.15.

d Jer. 23.9. Hlab. 78.40. Isa. 7.13. 43.24. 63.10.

e 20.7,24. Nani 15.39. Jobe 31.7.

f 23.30. Eks. 34.15.

g 20.43. 36.31. Levi 26.39. Hos. 5.15.

h 16.47. Jobe 10.1. Hlab. 95.10. 119.158. 139.21. Jobe 42.6.

i 6.13. 7.4,9. 11.10,12. 12.20. 13.9,14,21,23. 14.8. 15.7. 16.62. 20.38,42,44. 22.16. 23.49. 24.24. 25.5,7. 35.4,9,12. 36.11. 37.6,13. 6.10,14. 4.27. 12.15,16. 20.26. 24.27. 25.11,17. 26.6. 28.22,23,24,26. 29.6,9,16,21. 30.8,19,25,26. 32.15. 33.29. 34.27. 35.15. 36.23,38. 38.23. 39.6,7,22,28. Jow. 2.27. 3.17. Hlab. 9.16. Eks. 7.5.

j 5.13.

k 14.23.

l 21.14.

m 25.6.

n 7.15. 5.12. Jer. 42.17,22.

o 7.15. 5.12. Jer. 42.17,22.

p 5.13.

q 6.13. 7.4,9.11. 10,12. 12.20. 13.9,14,21,23. 14.8. 15.7. 16.62. 20.38,42,44. 22.16. 23.49. 24.24. 25.5,7. 35.4,9,12. 36.11. 37.6,13. 6.10,14. 4.27. 12.15,16. 20.26. 24.27. 25.11,17. 26.6. 28.22,23,24,26. 29.6,9,16,21. 30.8,19,25,26. 32.15. 33.29. 34.27. 35.15. 36.23,38. 38.23. 39.6,7,22,28. Jow. 2.27. 3.17. Hlab. 9.16. Eks. 7.5.

r 6.4,5.

s 18.6. 20.28. Jer. 2.20.

t Hos. 4.13.

u 18.6. 20.28. Jer. 2.20.

v Isa. 1.30.

w Hos. 4.13.

x 16.19. 20.28,41. Gen. 8.21.

y 25.7,13,16. 35.3. Isa. 5.25.

z 33.28.

a Nani 33.46. Jer. 48.22.

b 6.6.

c 6.13. 7.4,9. 11.10,12. 12.20. 13.9,14,21,23. 14.8. 15.7. 16.62. 20.38,42,44. 22.16. 23.49. 24.24. 25.5,7. 35.4,9,12. 36.11. 37.6,13. 6.10,14. 4.27. 12.15,16. 20.26. 24.27. 25.11,17. 26.6. 28.22,23,24,26. 29.6,9,16,21. 30.8,19,25,26. 32.15. 33.29. 34.27. 35.15. 36.23,38. 38.23. 39.6,7,22,28. Jow. 2.27. 3.17. Hlab. 9.16. Eks. 7.5.

a Mal. 1.1. 2.11.

b 7.3,6. Lilo 4.18.

c Jobe 37.3.

d 7.3,6. Lilo 4.18.

e 7.8. 18.30.

f 7.8. 18.30.

g 7.9.

h 5.11.

i 5.11.

j 7.9.

k 9.10. 11.21. 16.43. 22.31.

l 7.9.

m 7.9,27. 6.7.

n 7.3,6. Lilo 4.18.

o 7.12. 12.22. 30.3. 7.10. Isa. 28.5.

p 7.12. Zef. 1.14,15.

q 7.10. 7.12. 12.22. 30.3. Isa. 28.5.

r Isa. 22.5.

s Jer. 25.30. Isa. 16.9. Isa. 22.5.

t Jobe 20.5.

u 9.8. 14.19. 20.8,13,21,33,34. 22.22. 21.31. 22.31.

v 5.13.

w 7.8. 18.30.

x 7.8. 18.30.

y 7.9.

z 5.11.

a 7.8. 18.30.

b 7.9.

c 7.9.

d 7.9,27. 6.7.

e Isa. 9.13.

f 7.10,12. 12.22. 30.3. Isa. 28.5.

g 7.11. Isa. 10.5.

h 7.23. Jer. 6.7.

i 7.11. Isa. 10.5.

j Isa. 14.5.

k 7.12,13,14.

l 24.16,23. Jer. 16.4,5,6.

m 7.12. Zef. 1.14,15.

n Isa. 24.2.

o Isa. 24.2.

p 7.14.

q 7.12,13,14.

r Levi 25.13.

s Levi 25.14,25,27-29,33,50.

t 7.12,13,14.

u Jer. 4.5.

v 7.14.

w 7.12,13,14.

x 6.11. Dute. 32.25. Lilo 1.20.

y 6.11. Dute. 32.25. Lilo 1.20.

z 6.11. Dute. 32.25. Lilo 1.20.

a Jer. 14.18.

b Jer. 14.18.

c 6.8.

d 31.12.

e Isa. 38.14.

f 31.12.

g 7.13.

h 21.7.

i Jer. 6.24.

j 21.7.

k Gen. 49.4.

l Lilo 2.10.

m Hlab. 55.5.

n Isa. 3.24.

o Zef. 1.18.

p Zaga 11.4.

q Zef. 1.18.

r 14.3,4,7. 44.12. 3.20.

s Isa. 4.2.

t Isa. 4.2.

u 24.21. Isa. 2.10,19,21.

v 8.5-16. 16.17. Jer. 7.30. 2 Kho. 21.4.

w 5.11.

x 5.11.

y 11.9.

z 28.7. 7.22. 9.7. 24.21.

a 23.46. 25.7. 26.5. 34.8,22,28. 36.4,5. Jer. 30.16.

b 7.24.

c 28.7. 7.22. 9.7. 24.21.

d 28.7. 7.22. 9.7. 24.21.

e 28.7. 7.22. 9.7. 24.21.

f Jer. 27.2.

g 11.6. 9.9. 22.3,4. 2 Kho. 21.16.

h 7.11. 8.17. 12.19.

i 7.24.

j 30.6.

k 8.6. Jer. 17.1. Mat. 23.38.

l 8.6. Jer. 17.1. Mat. 23.38.

m 22.16.

n Jer. 6.14.

o Isa. 47.11.

p Hlab. 42.7. Jer. 4.20.

q 20.1,3. Hlab. 74.9.

r Mal. 2.7.

s 8.1.

t Jobe 8.22.

u Hlab. 62.12.

v 7.4.

a 1.2.

b 11,12. 33.31. 7.26. 9.6. 14.1. 20.1,3. 2 Kho. 6.32. Jer. 19.1.

c 1.3.

d 1.27.

e 1.27.

f Dan. 12.3.

g 1.4.

h 2.9. Dan. 5.5.

i 10.8.

j 8.36.

k 3.12.

l 2 Kor. 12.1-3.

m 5.11.

n 8.5. Dute. 4.16.

o 1.28.

p 3.22.

q Jer. 23.11.

r 8.16. 9.2. 40.47. Eks. 40.6,29.

s 7.20. Jer. 23.11.

t 8.17. 18.12.

u Gen. 1.24. Roma 1.23.

v 7.20. Jer. 23.11.

w 16.26. 23.14. 4.1.16.26. Jobe 13.27.

x Nani 11.16. Eks. 24.1.

y Isa. 66.17.

z 2 Lan. 34.8.

a 8.1.

b Zaga 25.11.

c 9.9.

d Hlab. 10.11. Isa. 29.15. Jobe 22.13.

e 9.9.

f 8.3.

g 10.3. 40.28. 43.5. 45.19. 46.1. 1 Kho. 6.36.

h Jow. 2.17.

i 1 Kho. 6.3.

j 8.5.

k 11.1.

l Jer. 2.27. 32.33.

m Jer. 8.2.

n Jobe 31.26.

o 8.17. 18.12.

p 9.9.

q 7.23.

r Jer. 7.18.

s 15.2.

t 5.13.

u Zaga 1.28.

a 44.11.

b Jer. 49.8.

c 10.2,6,7. Dan. 10.5. 12.6,7. Levi 16.4. Isam. 15.6.

d 9.3,11.

e 9.3,11.

f 8.5. Eks. 27.2.

g 10.4,18. 46.2. 47.1.

h 10.2,6,7. Dan. 10.5. 12.6,7. Levi 16.4. Isam. 15.6.

i 9.3,11.

j 3.8,9.

k Hlab. 119.53,136,158. 2 Pet. 2.8.

l 9.2.

m 9.10. 5.11.

n 2 Lan. 36.17.

o Isam. 9.4.

p 9.6. Jobe 31.35 .

q Jer. 25.29.

r 8.11,12,16. 8.1.

s 7.21.

t 11.13.

u Nani 14.5. 16.4,22,45. 20.6. Josh. 7.6.

v 4.14.

w 11.13.

x 7.8.

y 7.23. 8.17.

z 8.12.

a 9.9.

b 9.9.

c 9.10. 5.11.

d 10.2,6,7. Dan. 10.5. 12.6,7. Levi 16.4. Isam. 15.6.

e 9.3,11.

a 1.22.

b 1.26.

c Kol. 1.16.

d 9. 2.

e 10.6. 23.24. 26.10. 10.13. 1.15.

f 1.13.

g Isam. 8.5.

h 10.19.

i 10.18,19. 1.28.

j 43.5. 44.4. 1 Kho. 8.10.

k 10.18,19.1.28.

l 43.2.

m 1.24. 10.18.

n 43.2.

o 9.2.

p 10.2.

q 10.6. 23.24. 26.10. 10.13. 1.15.

r 10.2

s 9.2.

t 10.21 1.8.

u 1.15.

a 11.24. 3.12.

b 10.19.11.23.

c 8.16.

d Jer. 28.1.

e 11.13.

f Jer. 13.12.

g 12.22.

h Jer. 29.5,28.

i 11.7,11. 24.3,6. Jer. 1.13.

j 2.2. 3.24.

k 20.32. 38.10. Jer. 7.31.

l 7.23.

m 24.6.

n 11.3. Mika 3.3.

o 11.7,11. 24.3,6. Jer. 1.13.

p 11.9.

q Jer. 42.16.

r 11.9.

s 7.21.

t 11.11. 5.8.

u 2 Kho. 25.19-21. Jer. 39.6. 52.10.

v 11.11. 2 Kho. 14.25. 1 Kho. 8.65.

w 11.12. 6.7.

x 11.3. Mika 3.3.

y 11.7,11.24.3,6. Jer. 1.13.

z 11.11. 5.8.

a 11.11. 2 Kho. 14.25. 1 Kho. 8.65.

b 11.12. 6.7.

c 5.7. 8.10,14,16. Levi 18.3.

d Seb. 5.5.

e 11.13.

f 9.8.

g 4.14.

h 9.8.

i 20.17. Jer. 4.27.

j 37.26. Isa. 8.14. Isam. 21.22.

k Ruthe 2.7. Hos. 8.10. Hagg. 2.6.

l 20.41. 28.25. 34.13. 36.24. 37.21. Isa. 11.12.

m 20.41. 28.25. 34.13. 36.24. 37.21. Isa. 11.12.

n 20.41. 28.25. 34.13. 36.24. 37.21. Isa. 11.12.

o 37.23. Ezra 9.11.

p 11.21. 5.11.

q 11.21. 5.11.

r Jer. 32.39. Seb. 4.32.

s 18.31. 36.26. Hlab. 51.10. Jer. 31.33. Gal. 3.14.

t Zek. 7.12. 2 Kor. 3.3.

u Zek. 7.12. 2 Kor. 3.3.

v Hlab. 105.45.

w Levi 26.12.

x Levi 26.12.

y 11.21. 5.11.

z 11.21. 5.11.

a 7.4. Isa. 65.6.

b 10.19.

c 10.19.

d 10.19.

e 1.28.

f 1.28.

g 43.2. Zek. 14.4.

h 11.1.

i 1.1.

j 8.3.

a 12.3,9,25. 2.5.

b Isa. 42.20. Mat. 13.14.

c 12.3,9,25. 2.5.

d Jer. 13.2.

e 12.4,7,11.

f 12.4,5,6,7. 4.12. 21.6. 37.20. 38.16. 43.11.

g Jer. 36.3.

h 18.14,28.

i 12.3,9,25. 2.5.

j 12.4,7,11.

k 2 Kho. 25.4. Jer. 39.4. 52.7.

l 8.8.

m 2 Kho. 25.4. Jer. 39.4. 52.7.

n 12.7,12. Gen. 15.17.

o 2 Kho. 25.4. Jer. 39.4. 52.7.

p 12.11. 24.24,27. 4.3. Isa. 20.3.

q 24.18. 37.7.

r 12.4,7,11.

s 12.7,12. Gen. 15.17.

t 12.3,9,25. 2.5.

u 17.12. 24.19. 37.18.

v 2 Kho. 9.25. Isa. 13.1.

w 12.11. 24.24,27. 4.3.Isa. 20.3.

x 24.24.

y 2 Kho. 25.4. Jer. 39.4. 52.7.

z 12.5,6.

a 12.7,12. Gen. 15.17.

b 12.5,6.

c 12.5,6.

d 17.20. 19.8. Jer. 16.16.

e 32.3. Hos. 7.12. Hlab. 9.15.

f 17.20. 19.8. Jer. 16.16.

g Jobe 19.6. Hlab. 66.11.

h 2 Kho. 25.7. Jer. 52.11.

i Jer. 32.5. 34.3,4. Jer. 39.7.

j 17.16. Jer. 52.11.

k 17.21. 38.6,9,22. 39.4.

l 5.10. 2 Kho. 25.5. Jer. 52.8.

m 5.2.

n 5.2.

o 12.16,20. 6.7.

p 12.5,10. 2 Kho. 25.5. Jer. 52.8.

q 22.15.

r 22.15.

s 6.8,9,10. 14.22.

t 14.21.

u 6.8,9,10. 14.22.

v 12.16,20. 6.7.

w 4.16.

x 4.16.

y 4.16.

z 19.7. 30.12. 32.15. 12.20. Zek. 7.14.

a Hlab. 107.34.

b 7.23.

c 6.6.

d 19.7. 30.12. 32.15. 12.20. Zek. 7.14.

e 12.15.

f 12.27. 11.3. 2 Pet. 3.4.

g 12.23.

h 7.7,12. 36.8. Zef. 1.14.

i 12.23.

j 13.23.

k Lilo 2.14.

l 13.6,7.

m 13.6,7.

n 12.28. Isa. 55.11.

o Isa. 13.22.

p 12.2.

q 12.22. Amos 6.3.

r 38.8. Dan. 8.26. Isa. 24.22. Dan. 10.14.

s 12.22. Amos 6.3.

t Isa. 13.22.

u 12.28. Isa. 55.11.

v 12.28. Isa. 55.11.

a 13.17. Jer. 23.16,26. Nani 16.28.

b Kol. 2.18.

c 22.30. Hlab. 106.23. Hlab. 80.12. Isa. 5.5. 58.12. Amos 9.11.

d 22.30. Hlab. 106.23. Hlab. 80.12. Isa. 5.5. 58.12. Amos 9.11.

e 22.30. Hlab. 106.23. Hlab. 80.12. Isa. 5.5. 58.12. Amos 9.11.

f 13.7,9,23. 12.24. 21.29. 22.28. Jer. 5.31.

g 13.7,9,23. 12.24. 21.29. 22.28. Jer. 5.31.

h Jer. 14.14.

1 ekuqinisweni kwelizwi: kumbe benza abanye bathemba ukuthi bazaqinisa ilizwi.

i 13.7,9,23. 12.24. 21.29. 22.28. Jer. 5.31.

j 13.7,9,23. 12.24. 21.29. 22.28. Jer. 5.31.

k Jer. 23.21.

l Jer. 21.13.

m 13.7,9,23. 12.24. 21.29. 22.28. Jer. 5.31.

n 13.7,9,23. 12.24. 21.29. 22.28. Jer. 5.31.

o Hlab. 69.28. 87.6. Ezra 2.59,62. Neh. 7.5. Dan. 12.1.

p 20.38.

q 20.38.

r 13.14,21,23. 6.7.

s 36.3. Levi 26.43.

t 13.16. Mika 3.5. Jer. 6.14.

u 13.11,14,15. 22.28. Levi 14.42. Isa. 44.18. Matt 23.27. Seb. 23.3.

v 13.11,14,15. 22.28. Levi 14.42. Isa. 44.18. Matt 23.27. Seb. 23.3.

w 13.13. 38.22.

x Isa. 28.2. Jer. 8.6.

y 13.13. 38.22.

z Isa. 30.13.

a 13.13.

b 13.13.

c 13.13. 38.22.

d 13.13. 38.22.

e 13.11,14,15. 22.28. Levi 14.42. Isa. 44.18. Matt 23.27. Seb. 23.3.

f 13.14,21,23. 6.7.

g 13.11,14,15. 22.28. Levi 14.42. Isa. 44.18. Matt 23.27. Seb. 23.3.

h 13.16. Mika 3.5. Jer. 6.14.

i 6.2.

j Eks. 15.20. Hlu. 4.4. 2 Kho. 22.14.

k 13.17. Jer. 23.16,26. Nani 16.28.

l Eks. 15.20. Hlu. 4.4. 2 Kho. 22.14.

m 13.20.

n Jer. 38.12.

o 13.21.

p 13.20.

q Zaga 6.26. 2 Pet. 2.14.

r Zaga 28.21.

s 13.18.

t 13.18.

u 13.23.

v 13.9.

w Jer. 28.15.

x Jer. 23.14.

y 12.24. 13.6. Mika 3.6.

z 13.23.

a 13.9.

a 20.1. 33.31. 8.1.

b 14.4,7. 7.19.

c 20.3,31. 36.37. 2 Kho. 3.13.

d 14.4,7. 7.19.

e 2 Thes. 2.11,12.

f 14.7. Isa. 1.4. Juda 19.

g 18.30,32.

h 14.7. Isa. 1.4. Juda 19.

i 14.4,7. 7.19.

j 15.7. Levi 17.10. Jer. 44.11.

k Nani 26.10.

l 5.15. Dute. 28.37.

m 15.7. Levi 17.10. Jer. 44.11.

n 6.7.

o 1 Kho. 22.22. Jer. 20.7.

p Lilo 4.6.

q Lilo 4.6.

r 2 Pet. 2.15.

s 37.23.

t Levi 26.12.

u Levi 26.12.

v 2 Lan. 36.14. 15.8. 17.20. 18.24. 20.27. Levi 26.40.

w 14.21. Levi 26.26.

x 14.17.

y 14.16,18,20. Jer. 15.1.

z Gen. 6.9.

a 28.3. Dan. 9.23.

b Jobe 1.1.

c 14.20. 3.19.

d Zaga 10.2.

e 14.21.

f 14.16,18,20. Jer. 15.1.

g 14.18,20. Isa. 49.18.

h 15.8.

i 21.3,4. 29.8. 32.11. 38.21. Levi 26.25. Jobe 27.14. Jer. 47.6,7.

j 14.21.

k 21.16.

l 14.13,19,21. 25.13. 29.8. Zef. 1.3.

m 14.14.

n 14.18,20. Isa. 49.18.

o 14.21. 38.22. 2 Sam. 24.15.

p 7.8.

q 14.13,19,21. 25.13. 29.8. Zef. 1.3.

r 14.14.

s 14.18,20. Isa. 49.18.

t 14.20. 3.19.

u Zaga 10.2.

v 5.17. Isam. 6.8.

w 33.27.

x 12.16. Jer. 14.12.

y 14.17.

z 5.17. Isam. 6.8.

a 12.16. Jer. 14.12.

b 14.13.

c 5.17. Isam. 6.8.

d 33.27.

e 14.15.

f 5.17. Isam. 6.8.

g 33.27.

h 12.16. Jer. 14.12.

i 14.19.

j 14.13,19,21. 25.13. 29.8. Zef. 1.3.

k 6.8. 12.16. Jow. 2.32.

l 14.23. 20.43.

m 16.54.

n 16.54.

o 14.23. 20.43.

p 6.10.

a 8.17.

b Isa. 22.23.

c Joha. 15.6. Heb. 6.8.

d 2 Kho. 19.10.

e Jobe 9.14. 15.16. Jobe 4.19.

f 17.6. 19.10-14. Hlab. 80.8.

g 14.8.

h 2 Kho. 25.9.

i 6.7.

j 14.8.

k 14.16.

a 22.2,26. 43.11. 20.4,11.

b 21.30.

c 15.29,56. Hos. 12.7.

d 15.45.

e Gen. 15.16.

f 16.45.

g Hlu. 1.26.

h Hos. 2.3.

i 5.11.

j 16.45.

k Hos. 2.3.

l 16.22. 19.10.

m 16.22. 19.10.

n Eks. 1.7.

o 16.11,13.

p 16.22,39. 23.29.

q 5.3. Ruthe 3.9. Jer. 2.2.

r Eks. 19.5.

s Ruthe 3.3. Hlab. 23.5.

t 16.13,18. 17.3. 26.16. 27.7,16,24. Eks. 26.36. 27.16. 28.39.

u Luka 15.22.

v Eks. 25.5. 26.14.

w 16.13. 27.7. Gen. 41.42. Isam. 19.8.

x 16.13.

y 23.40. 16.7,13. Isa. 61.10.

z 23.42. Gen. 24.22,30,47. Nani 31.50.

a Gen. 41.42.

b Zaga 1.9.

c Nani 31.50.

d 23.42. Esta 2.17.

e 16.11.

f 16.10.

g 16.10.

h 16.10.

i 16.19. Dute. 32.13,14.

j 16.13,15,25. Hlab. 48.2.

k 23.10. Lilo 2.15.

l 16.13,15,25. Hlab. 48.2.

m 23.10. Lilo 2.15.

n 27.10.

o 16.13,15,25. Hlab. 48.2.

p 16.16,17,26,28,29. 23.3,8,11,12. Levi 17.7. Isa. 1.21. 57.8. Jer. 2.20. 3.2,6,20. Hos. 1.2. Eks. 34.15. Hlab. 73.27.

q 16.25.

r 2 Kho. 23.7.

s Gen. 30.32,33,35,39.

t 16.16,17,26,28,29. 23.3,8,11,12. Levi 17.7. Isa. 1.21. 57.8. Jer. 2.20. 3.2,6,20. Hos. 1.2. Eks. 34.15. Hlab. 73.27.

u 16.13.

v 7.20. 23.14.

w 16.16,17,26,28,29. 23.3,8,11,12. Levi 17.7. Isa. 1.21. 57.8. Jer. 2.20. 3.2,6,20. Hos. 1.2. Eks. 34.15. Hlab. 73.27.

x 16.10.

y 23.41.

z Hos. 2.8.

a 16.19. Dute. 32.13,14.

b 16.21,36. 23.37.

c 16.36. 20.26,31. 23.37. Isa. 57.5. Jer. 7.31.

d 34.18. Nani 16.9.

e 16.21,36. 23.37.

f 16.36. 20.26,31. 23.37. Isa. 57.5. Jer. 7.31.

g 20.31.

h 16.8,43,60. 23.3,8,19. Jer. 2.2. Hlab. 129.1.

i 16.7.

j 16.6.

k 16.22. 19.10.

l 16.31. Isa. 57.7. Jer. 2.20. 3.2.

m 16.31. 21.19. 42.12. 21.21. Lilo 2.19. Zaga 9.14. Jer. 3.2.

n 16.13,15,25. Hlab. 48.2.

o 16.15.

p 16.26,29. 23.19. Jer. 11.15.

q 16.15.

r 20.7,8. 23.19-21. 8.10.

s 16.26,29. 23.19. Jer. 11.15.

t Jer. 7.18.

u 5.11.

v Jobe 23.12.

w 16.37.

x 16.57.

y 16.15.

z 23.12. 2 Kho. 16.7-18. 2 Lan. 28.16-21. Jer. 2.18,36.

a 16.15.

b 16.26,29. 23,19. Jer. 11.15.

c 16.3.

d 23.14-16.

e 16.25.

f 16.24.

g 16.33,34,36.

h 23.5. Nani 5.19.

i 16.33,34,36.

j 16.34,41. Hos. 8.9.

k 16.34,41. Hos. 8.9.

l 16.33,34,36.

m 24.11. 16.34,41 .

n 16.20,21,38. Jer. 2.34.

o 16.20,21,38. Jer. 2.34.

p 23.22. Hos. 8.10.

q 23.28. 16.27.

r 23.22. Hos. 8.10.

s 23.10,29. 16.39. Isam. 17.16. Isa. 3.17. Hos. 2.10.

t Lilo 1.8.

u 21.30.

v 23.45.

w Levi 20.10. Dute. 22.22.

x 16.20,21,38. Jer. 2.34.

y 23.45.

z 18.10. 23.37. 22.3. Gen. 9.6.

a 16.24,25.

b 16.24,25.

c Lilo 1.8.

d 23.26.

e Hos. 2.3.

f 23.26.

g 16.7.

h 23.46. Jobe 11.10.

i 23.47. Joha. 8.5,7.

j 23.47. 2 Kho. 25.9. Jer. 39.8. 52.13.

k 5.8.

l 23.27. 22.15. 23.48.

m 16.33,34.

n 5.13.

o 16.22.

p Efe. 4.30.

q 7.4.

r 22.9.

s 17.2. 18.2,3. 20.49. 24.3. Hab. 2.6. Nani 21.27.

t 16.5. Levi 26.30.

u 16.46,61. 23. 4.

v 16.5. Levi 26.30.

w 16.3.

x 16.3.

y 23.2. 16.51,53,55. Jer. 23.13.

z Isa. 54.3.

a Gen. 14.15.

b Isa. 54.3.

c 10.3. 1 Sam. 23.19.

d 16.48,49,55,56. Isa. 1.10.

e 5.7.

f 5.6. 16.48,51,52. 23.11. 2 Kho. 21.9.

g Isa. 49.18.

h 16.46. Mat. 10.15. 11.24.

i Gen. 13.10.

j Gen. 13.13. 18.20. 19.5.

k Gen. 19.24.

l Gen 18.21.

m 16.46,47.

n 16.52. Jer. 3.11.

o Roma 2.3.

p 16.54. 32.24.

q Hlab. 106.30.

r 16.46,47.

s 16.52. Jer. 3.11.

t 16.60,61. 29.14. 39.25. Dute. 30.3. Zef. 2.7. 3.20. Jobe 42.10. Jer. 30.3. Isa. 1.9.

u 16.54. 32.24.

v 16.61,63.

w 14.22,23.

x 36.11.

y 2 Kho. 16.5. Isa. 7.1.

z 16.27. 25.15. 2 Lan. 28.18. Isa. 14.28.

a 23.35,49.

b 17.15,16,18,19.

c Dute. 29.12,14.

d 17.15,16,18,19.

e Dute. 29.12,14.

f Levi 26.42.

g 16.22.

h Jer. 32.40. 50.5.

i 16.53,63. 20.43. 36.31.

j 16.61,63.

k 16.45,46.

l 16.45,46.

m Isa. 54.1. 60.4. Gal. 4.26.

n Jer. 31.31,32.

o 16.60.

p 6.7.

q 16.61.

r Rom 8.19.

s 29.21.

t 16.61.

u Zaga 16.14.

a Hlu. 14.12.

b 16.44.

c Jer. 48.40.

d 17.7. Jobe 39.12.

e 17.7. Jobe 39.12.

f 17.7. Jobe 39.12.

g Jer. 22.23.

h 17.12,22.

i 17.22. 31.3,10,14.

j 17.12,22.

k Hos. 12.7.

l 17.13.

m Dute. 8.7-9.

n Isa. 44.4.

o Isa. 44.4.

p 15.6.

q 17.14.

r 17.7,23. 19.11. 31.7,9,12. Jer. 11.16.

s 19.14. Hos. 11.6.

t 31.5,6,8,12,13. Dute. 24.20.

u 17.15.

v 17.7. Jobe 39.12.

w 17.7. Jobe 39.12.

x 17.15.

y 17.7,23. 19.11. 31.7,9,12. Jer. 11.16.

z 17.10.

a 17.23.

b 17.23.

c 19.12. Jer. 4.11. Hos. 13.15.

d Jer. 18.17.

e 17.10.

f 2.5.

g 12.9.

h 17.3. 2 Kho. 24.11,12.

i 17.5,16. 2 Kho. 24.17. Jer. 37.1.

j 17.15,16,18. 2 Lan. 36.13.

k 17.3. 2 Kho. 24.11,12.

l 32.21. Jobe 41.25. 2 Kho. 24.15.

m 17.6.29. 14,15.

n 17.7. 23.17. 2 Kho. 24.20. 2 Lan. 36.13. Jer. 52.3.

o Isa. 30.4.

p Isa. 30.4.

q 17.17. 23.17,21. 29.5,6. Jer. 37.5,7.

r Dute. 17.16. Isa. 31.1,3. 36.6,9.

s 17.9,10.

t 17.13,16,18,19. 16.59.

u 17.19. Isa. 49.18.

v 12.13.

w Hlab. 2.6.

x 17.13,16,18,19. 16.59.

y 17.13,16,18,19. 16.59.

z 17.20. 2 Kho. 25.7.

a 17.17. 23.17,21. 29.5,6. Jer. 37.5,7.

b Jer. 44.30.

c 4.2.

d 4.2.

e 17.13,16,18,19. 16.59.

f 17.13,16,18,19. 16.59.

g 17.13. 1 Lan. 29.24.

h 17.13,16,18,19.16.59.

i 17.19. Isa. 49.18.

j 17.13,16,18,19. 16.59.

k Tshu. 8.2.

l 17.13,16,18,19. 16.59.

m 21.23,24. 12.13.

n 21.23,24. 12.13.

o 17.20. 2 Kho. 25.7.

p 20.35,36. 38.22. Jer. 2.9.

q 14.13.

r 12.14.

s 12.14.

t 17.24.

u 17.3.

v 17.4.

w Isa. 53.2. Isa. 11.1. Mat. 1.12,13.

x Hlab. 2.6.

y 20.40. 34.14. Isa. 2.2,3. Jer. 31.12. Mika 4.1.

z 17.8. 31.3. 36.8.

a 17.8. 31.3. 36.8.

b 31.6. Dan. 4.12. Mat. 13.32.

c 39.4. Gen. 7.14.

d 17.6.

e 21.26.

f 21.26.

g 20.47.

h 20.47.

i Isa. 56.3.

j 22.14. 24.14. 36.36. 37.14. 17.21. 21.17,32. 26.5,14. 28.10. 30.12. 34.24. 39.5.

a 16.44.

b Jer. 31.29.

c Jer. 31.29.

d Isa. 49.18.

e 16.44.

f 18.20. Jer. 31.30. Gal. 3.10. Roma 5.12.

g 18.19,21,27. 33.14,16,19. 1 Joha. 3.7.

h 18.11,15. 6.13. 22.9. Isa. 65.7. Dute. 12.2.

i 18.12,15. 33.25. Dute. 4.19. Hlab. 123.1.

j 18.11,15. 22.11.

k 22.10. Levi 18.19.

l Lilo 1.17.

m 18.12,16. Eks. 22.21. Levi 25.14. Levi 19.15.

n 18.12,16. 33.15. Eks. 22.26.

o 18.12,16,18. 33.15.

p 18.16. Mat. 25.35,36.

q 18.16. Mat. 25.35,36.

r Jobe 31.19.

s 18.13,17. 22.12.

t Eks. 22.25. Jer. 15.10.

u 18.13,17. 22.12.

v Levi 25.36.

w Dute. 1.16. Zek. 8.16.

x 18.17.

y 18.17,19,21. 20.11. Amos 5.4. Zaga 4.4.

z 16.38.

a 18.11,15. 6.13. 22.9. Isa. 65.7. Dute. 12.2.

b 18.11,15. 22.11.

c 18.12,16. Eks. 22.21. Levi 25.14. Levi 19.15.

d 22.29.

e 18.12,16,18.33.15.

f 22.29.

g 18.12,16. 33.15. Eks. 22.26.

h 18.12,15. 33.25. Dute. 4.19. Hlab. 123.1.

i 8.6,17.

j 18.13,17. 22.12.

k 3.18. 3.18. 33.4. Levi 20.9,11,12,13,16,27. Seb. 18.6.

l 18.28. 12.3.

m 6.13. 18.11,15. 22.9. Isa. 65.7. Dute. 12.2.

n 18.12,15. 33.25. Dute. 4.19. Hlab. 123.1.

o 18.11,15. 22.11.

p 18.12,16. Eks. 22.21. Levi 25.14. Levi 19.15.

q 18.12,16. 33.15. Eks. 22.26.

r 18.12,16,18. 33.15.

s 18.16. Mat. 25.35,36.

t 18.16. Mat. 25.35,36.

u Jobe 9.33.

v 18.13,17. 22.12.

w 18.17.

x 18.17,19,21. 20.11. Amos 5.4. Zaga 4.4.

y Tshu. 5.8.

z Tshu. 5.8.

a 18.12,16,18. 33.15.

b 3.18.

c 18.2. Eks. 20.5. 2 Kho. 23 26. 24.3,4. Lilo 5.7.

d 18.5.

e 18.21.

f 18.9,17,21,28.

g 18.4.

h Dute. 24.16.

i Isa. 3.10,11.

j Isa. 3.10,11.

k Roma 2.9.

l 18.27. 33.11,12,19. Jer. 18.8.

m 18.21.

n 18.5.

o 18.9,17,21,28.

p 33.16.

q 18.32. 33.11. 1 Tim. 2.4,6. 2 Pet. 3.9. Tit. 2.11. Eks. 34.6,7. Isa. 27.4. Nah. 1.3.

r 18.26. 3.20. 33.12,13,18.

s 18.26. 3.20. 33.12,13,18.

t 2 Pet. 2.20,21.

u 14.13.

v 18.29. 33.17,20.

w 18.26. 3.20. 33.12,13,18.

x 18.27. 33.11,12,19. Jer. 18.8.

y 18.5.

z 18.14.

a 18.9,17,21,28.

b 18.29. 33.17,20.

c 7.3,8. 33.20. 36.19. 1 Sam. 3.13. 2 Lan. 20.12. Hlab. 62.12.

d Mat. 3.2. Isam. 2.5.

e Hlab. 85.3.

f 21.15. Isa. 3.6.

g 20.7. Efe. 4.22.

h 36.26. 11.19. Efe. 4.23.

i 33.11.

j 18.23.

k Hlab. 85.3.

a 19.14. 26.17. 27.2,32. 28.12. 32.2. Amos 5.1. Jer. 7.29.

b Gen. 49.9. Isam. 5.5.

c Hlu. 14.5.

d 19.4,6. 22.25. 32.2. 2 Kho. 23.31,32.

e Hlu. 14.5.

f 19.6. 22.25,27.

g Jer. 4.7.

h 19.8. Lilo 4.20.

i Hlab. 35.7. 94.13.

j 2 Kho. 23 33. 2 Lan. 36.4. Jer. 22.11,12.

k 19.4,6. 22.25. 32.2. 2 Kho. 23.31,32.

l 19.9.

m Gen. 8.12.

n 2 Kho. 23.34,36. 2 Lan. 36.5.

o Hlu. 14.5.

p 19.4,6. 22.25. 32.2. 2 Kho. 23.31,32.

q 19.3. Jer. 22.13-18.

r 19.3. Jer. 22.13-18.

s 19.3. Jer. 22.13-18.

t Isa. 13.22.

u 12.19.

v 12.19.

w 2 Kho. 24.2.

x Tshu. 2.8.

y 12.13.

z 19.8. Lilo 4.20.

a 2 Lan. 36.6. Jer. 22.18.

b Zaga 12.12.

c 6.2.

d 15.6.

e 16.6,22. Gen. 49.11.

f Dute. 8.8. Hlab. 80.8,9.

g Isa. 32.12.

h 19.12,14. Hlab. 110.2.

i 31.3.

j 31.3.

k 17.6.

l 17.10.

m 19.12,14. Hlab. 110.2.

n 1.1. 2 Kho. 24.12-16.

o Hlab. 63.1.

p 17.15-19. Hlu. 9.15. 2 Kho. 24.20.

q 17.6.

r 19.12,14. Hlab. 110.2.

s 19.1.

a 8.1.

b 14.1.

c 20.31,33. Isa. 49.18.

d 20.31. 14.3. 7.26.

e 22.2. 23.36.

f 16.2. 22.2.

g Dute. 7.6. Eks. 6.7.

h 20.15,23,28,42. 36.7. 47.14. Hlab. 106.26. Gen. 14.22. Dan. 12.7. Isam. 10.5. Isa. 49.22.

i Eks. 3.8. 4.31.

j 15,23,28,42. 36.7. 47.14. Hlab. 106.26. Gen. 14.22. Dan. 12.7. Isam. 10.5. Isa. 49.22.

k 20.7. Eks. 20.2.

l 20.15,23,28,42. 36.7. 47.14. Hlab. 106.26. Gen. 14.22. Dan. 12.7. Isam. 10.5. Isa. 49.22.

m Eks. 3.8.

n Nani 10.33.

o Eks. 3.8.

p 20.15. 25.9. Jer. 3.19. Hlab. 48.2. Zek. 7.14.

q 20.15. 25.9. Jer. 3.19. Hlab. 48.2. Zek. 7.14.

r 20.8. 18.31.

s 20.24. 6.9.

t 20.18,30,31.

u 16.26. 23.3. Levi 18.3. Josh. 24.14. Eks. 32.4.

v 20.7. Eks. 20.2.

w 20.13,21. Isa. 63.10.

x 20.8. 18.31.

y 16.26. 23.3. Levi 18.3. Josh. 24.14. Eks. 32.4.

z 20.13,21,33,34. 7.8.

a 20.21. 5.13.

b 20.14,22,44. 36.21,22. Isa. 48.11.

c Hlab. 106.8. Isa. 63.14. Ex 32.12. Neh. 9.10.

d 20.14,22,44. 36.21,22. Isa. 48.11.

e 20.14,22,44. 36.21,22. Isa. 48.11.

f Eks. 13.18,20.

g 20.35.

h Dute. 4.8. Neh. 9.13,14. Hlab. 147.19,20.

i 20.13,21. 33.15. Levi 18.5. Zaga 4.4.

j 20.13,21. 33.15. Levi 18.5. Zaga 4.4.

k 18.9.

l 20.13,16,20. 22.8. Eks. 20.8,9.

m 37.28. Levi 21.23. Neh. 9.14.

n 20.8. Hlab. 78.40. Nani 14.22. Hlab. 95.8-10.

o 20.16,21,24.

p 20.16,21,24.

q 20.13,21. 33.15. Levi 18.5. Zaga 4.4.

r 20.13,16,20. 22.8. Eks. 20.8,9.

s 20.16,21,24.

t 20.8,21. Eks. 16.27,28.

u Nani 14.29. 26.65. Hlab. 106.23.

v 20.8,21. Eks. 16.27,28.

w 20.9.

x 20.9.

y 20.9.

z 20.5. Nani 14.28,29. Hlab. 95.11.

a 20.6.

b 20.6.

c 20.16,21,24.

d 20.16,21,24.

e 20.16,21,24.

f 20.13,16,20. 22.8. Eks. 20.8,9.

g 20.24. Nani 15.39. Hlab. 78.37. Amos 5.25,26. Seb. 7.42,43.

h 20.22. Hlab. 78.38.

i 5.11.

j 11.13.

k 20.21,30. 2.3.

l Josh. 24.14. 1 Pet. 1.18.

m 20.7.

n Dute. 5.32,33.

o Jer. 17.22.

p 20.13,16,20. 22.8. Eks. 20.8,9.

q Gen. 9.12. 17.11.

r Nani 25.1,2. Dute. 31.27.

s 20.8.

t 20.16,21,24.

u 20.16,21,24.

v 20.13,21. 33.15. Levi 18.5. Zaga 4.4.

w 20.16,21,24.

x 20.8,21. Eks. 16.27,28.

y 20.8.

z 20.22. Hlab. 78.38.

a 20.9.

b 20.9.

c 20.5.

d Dute. 28.64.

e Hlab. 106.27. Levi 26.33.

f 20.16,21,24.

g 20.16,21,24.

h 20.16,21,24.

i 20.7.

j 20.39. Hlab. 81.12. Seb. 7.42. Roma 1.24. 2 Thes. 2.11.

k 20.21,30. 2.3.

l 16.20,21. Eks. 13.12. Levi 18.21. 2 Kho. 21.6. 2 Lan. 28.3. 33.6. Jer. 32.35.

m 20.31.

n 16.20,21. Eks. 13.12. Levi 18.21. 2 Kho. 21.6. 2 Lan. 28.3. 33.6. Jer. 32.35.

o 20.38,42,44. 6.7.

p Hlab. 78.57.

q 20.5.

r Isa. 57.5. 65.7.

s 6.13.

t 6.13.

u 20.41.

v 20.40.

w 20.31.

x 20.7,31.

y Hlab. 106.39.

z Hlab. 106.39.

a 20.26,39.

b 20.26,39.

c 20.7,31.

d 20.31.

e 20.3.

f 11.5.

g Jer. 44.17.

h Dute. 4.28. 28.36,64. 29.17. 2 Kho. 19.18. Dan. 5.4,23. Isam. 9.20.

i 20.3.

j Jer. 21.5.

k Jer. 21.5.

l 20.8.

m 20.41. Jer. 31.8.

n 20.41. Jer. 31.8.

o Jer. 21.5.

p Jer. 21.5.

q 20.8.

r 20.10.

s 17.20.

t Dute. 5.4.

u Nani 14.21,22,23,28,29.

v 17.20.

w 17.20.

x 34.23. 37.24. Levi 27.32. Jer. 33.13.

y 34.17,20,22. Mat. 25.32,33.

z Tshu. 3.18.

a 20.35.

b 13.9.

c 20.26.

d 20.25. Hlu. 10.14. Amos 4.4.

e 39.7. 43.7. 36.20. Jer. 44.26. Levi 18.21.

f 20.31.

g 20.29. 28.14,16. 17.23. Isa. 56.7.

h 20.29. 28.14,16. 17.23. Isa. 56.7.

i 39.25. Jer. 30.3.

j 20.41. 43.27. Isa. 56.7.60.7. Mal. 3.4. Roma 12.1.

k 44.30.

l 44.30.

m 20.41. 43.27. Isa. 56.7. 60.7. Mal. 3.4. Roma 12.1.

n 20.34.

o 20.34.

p 11.17.

q 28.22,25. 36.23. 39.27. Nani 20.12. Isa. 8.13.

r 20.26.

s 11.17.

t 20.5.

u 16.61.

v 20.44. 14.22,23. 24.14. 36.17,19.

w 20.44. 14.22,23. 24.14. 36.17,19.

x 6.9.

y 20.26.

z 20.9.

a 20.44. 14.22,23. 24.14. 36.17,19.

b 20.44. 14.22,23. 24.14. 36.17,19.

c 6.2.

d 21.2.

e 21.2.

f Amos 7.16. Mika 2.6,11. Jobe 29.22. Isa. 55.10.

g 21.2.

h Jer. 21.14.

i 21.3,4. 17.24. Luka 23.31. Jer. 25.29.

j 21.3,4. 17.24. Luka 23.31. Jer. 25.29.

k 21.4.

l Isa. 30.33.

m 4.14.

n 16.44.

a 20.46.

b 20.46.

c 20.46.

d 21.4,5,30. Jer. 47.6.

e Jobe 9.22.

f 20.47.

g Jobe 9.22.

h 20.47.

i 21.4,5,30. Jer. 47.6.

j 20.47.

k 21.4,5,30. Jer. 47.6.

l 21.30. Isa. 45.23. 55.11.

m 12.3.

n Josh. 2.11.

o 7.17. 22.14.

p 7.17. 22.14.

q 39.8.

r Dute. 32.41.

s 21.10,11.

t 21.10,11,28.

u 21.10,11.

v 21.10,11,28.

w Dute. 32.41.

x 21.15,28. Nah. 3.3.

y Isa. 6.8.

z Gen. 49.10. Nani 24.17.

a Gen. 49.10. Nani 24.17.

b Hlab. 89.26,27.

c 21.10,11,28.

d 21.10,11.

e 21.10,11,28.

f 21.19.

g 21.14,17. Jer. 31.19.

h 21.10.

i 21.27.

j 21.14,17. Jer. 31.19.

k 21.17. 6.11. 22.13. Nani 24.10.

l 2 Kho. 24.1,2,10,11. 25.1,4.

m 1 Kho. 20.30.

n 18.30.

o 21.15,28. Nah. 3.3.

p 14.17.

q Gen. 3.24.

r 21.14,17. Jer. 31.19.

s 21.17. 6.11. 22.13. Nani 24.10.

t 5.13.

u 21.32. 26.5,14. 17.24.

v 21.11.

w 23.47.

x Isa. 56.5.

y 23.47.

z 16.25.

a 21.28. 25.4,5. Jer. 49.2. Amos 1.14.

b 21.28. 25.4,5. Jer. 49.2. Amos 1.14.

c Dute. 3.11.

d Mat. 22.9.

e 16.25.

f Dute. 18.10.

g Tshu. 10.10.

h Hlab. 42.10.

i Jer. 51.14.

j 4.2.

k 4.2.

l 4.2.

m 17.13.

n 21.24. 17.20.

o 21.24. 17.20.

p Levi 21.7,14.

q 17.19. 2 Lan. 36.13. Jer. 52.2.

r 21.29. 22.3,4. Jobe 18.20.

s 35.5.

t Eks. 28.4,37,39. 29.6. 39.28,31. Levi 8.9. 16.4.

u 17.24. Luka 1.52. Mat. 23.12.

v 21.13.

w Gen. 49.10. Zek. 6.12,13. Joha. 1.49. Isam. 17 14.

x Luka 1.32,33.

y 21.20. 22.4. 25.2,3,6,10. Jer. 25.21. 49.1. Amos 1.13. Zef. 2.8-10. 1 Sam. 11.1.

z 21.20. 22.4. 25.2,3,6,10. Jer. 25.21. 49.1. Amos 1.13. Zef. 2.8-10. 1 Sam. 11.1.

a 21.9,10.

b Hlab. 37.14.

c 21.9,10.

d 21.9,10.

e 13.6.

f 13.6.

g 21.29. 22.3,4. Jobe 18.20.

h 35.5.

i 21.3.

j 16.38. Gen. 15.14.

k 16.3.

l 7.8.

m 22.20,21. Zaga 29.8.

n Hlab. 94.8.

o 25.10.

p 21.32. 26.5,14. 17.24.

a 20.4.

b 23.37.

c 16.2.

d 22.4,6,9,12,13,27. 7.23. 16.38. 33.25. 36.18. 2 Kho. 21.16.

e 21.25,29.

f 44.25. Levi 15.32. 18.20,23. 19.31. 22.8.

g Zaga 30.10.

h 7.23. 16.38. 22.4,6,9,12,13,27. 33.25. 36.18. 2 Kho. 21.16.

i 21.25,29.

j Josh. 23.1.

k 5.14. 21.28. 23.32. Dan. 9.16.

l Jer. 20.8.

m 22.27.

n 17.9. Hlab. 79.11.

o 7.23. 16.38. 22.4,6,9,12,13,27 .33.25. 36.18. 2 Kho. 21.16.

p Dute. 27.16. Efe. 6.2.

q 22.12.

r Eks. 22.21.

s Eks. 22.22. Jobe 22.9.

t Levi 19.33.

u 22.26.

v 20.13,16,21,24. 23.38.

w Levi 19.16. Jer. 6.28. 1 Sam. 22.9.

x 7.23. 16.38. 22.4,6,9,12,13,27. 33.25. 36.18. 2 Kho. 21.16.

y 18.6.

z 16.43.

a Levi 18.7,8. 20.11. 1 Kor. 5.1.

b 36.17. Levi 18.19.

c 22.10.

d 18.11. 33.26. Jer. 5.8. Eks. 20.14.

e Levi 18.15. 20.12.

f Levi 18.9. 20.17.

g Dute. 27.25.

h 22.3.

i 18.8.

j 22.7.

k 23.35. Jer. 2.32.

l 21.14.

m 22.27. Jer. 51.13. Jer. 22.17.

n 22.3.

o 21.7. Tshu. 6.10.

p 17.24.

q 12.15. 36.19.

r Dute. 4.27.

s 12.15. 36.19.

t 5.10.

u 24.11. 16.41.

v 7.24.

w 6.7.

x Hlab. 119.119. Zaga 25.4. 26.23. Isa. 1.22,25.

y Jer. 6.28.

z Isa. 1.25.

a Jer. 6.28.

b 22.20,22. Isa. 48.10.

c Jer. 6.30. Mal. 3.3.

d Hlab. 119.119. Zaga 25.4. 26.23. Isa. 1.22,25.

e Jer. 6.28.

f Jer. 6.28.

g Isa. 1.25.

h 22.20,22. Isa. 48.10.

i 21.31.

j Jer. 33.5.

k 21.31.

l 22.31.

m 22.20,22. Isa. 48.10.

n 7.8. 22.31.

o 34.26. Hlab. 68.9. 1 Kho. 8.36. Levi 26.4.

p Hos. 6.9. Jer. 11.9.

q 19.3. Zef. 3.3.

r 22.27. 19.3,6.

s Mat. 23.14.

t Mika 3.11.

u Zaga 27.24.

v Jer. 20.5.

w Mal. 2.8. Lilo 4.13.

x Zef. 3.4.

y Zef. 3.4.

z 22.16. 28.18.

a 42.20. 44.23. Levi 10.10.

b 42.20. 44.23. Levi 10.10.

c 22.2.

d 44.24. Neh. 13.15. Jer. 17.22,24,27.

e 22.16. 28.18.

f 22.3,6. Isa. 1.23. Mika 3.1,2,3,9,10,11.

g Zef. 3.3. Gen. 49.27. Mat. 7.15.

h 22.27. 19.3,6.

i 22.3,6. Isa. 1.23. Mika 3.1,2,3,9,10,11.

j 22.3,6. Isa. 1.23. Mika 3.1,2,3,9,10,11.

k 22.13.

l 13.10.

m 13.6.

n 13.6.

o 18.12.

p 18.12.

q 22.7.

r Jer. 5.1. Isa. 59.16.

s 13.5.

t Isa. 58.12.

u 13.5.

v 22.22.

w 22.21.

x 7.4.

a 16.45,46. Jer. 3.7,8,10.

b 16.15.

c 23.8,19,27. 20.7. Isam. 11.8.

d 16.15.

e 23.8,19. 16.22.

f Zaga 5.19.

g 23.8,21.

h 16.45,46. Jer. 3.7,8,10.

i 16.8.

j 23.37.

k 23.33. Jer. 23.13.

l 16.32.

m 23.7,9,11,12,16,20. Jer. 4.30.

n 2 Kho. 15.19. 17.3. Hos. 8.9.

o 23.12,23.

p 1 Kho. 10.15.

q 23.12,23.

r 23.12,23.

s 38.15. Tshu. 10.7.

t 23.7,9,11,12,16,20. Jer. 4.30.

u 23.8,19,27. 20.7. Isam. 11.8.

v 23.8,19. 16.22.

w 23.8,21.

x 2 Kho. 15.29. 17.4-6,18,23. 18.9-11. 1 Lan. 5.26.

y 23.7,9,11,12,16,20. Jer. 4.30.

z 23.29. 16.37.

a 23.25.

b 5.8.

c Jer. 3.8,9.

d 16.45,46. Jer. 3.7,8,10.

e 16.47. Jer. 3.11.

f 23.7,9,11,12,16,20. Jer. 4.30.

g 23.7,9,11,12,16,20. Jer. 4.30.

h 16.28.

i 23.12,23.

j 38.4.

k 23.12,23.

l 23.12,23.

m 8.10.

n 16.17.

o 16.29. 2 Kho. 24.1.

p Jer. 22.14.

q 16.29. 2 Kho. 24.1.

r Nani 24.8.

s 23.40. Isa. 57.9.

t 16.29. 2 Kho. 24.1.

u 23.41. Isa. 57.7,8. Zaga 7.16.

v 23.21,22,28. 17.15.

w 23.21,22,28. 17.15.

x 16.25.

y 23.3.

z 16.26.

a 23.5.

b 16.26.

c Jer. 2.23,24. 5.8. 13.27.

d Jer. 2.23,24. 5.8. 13.27.

e 23.21. Jer. 50.21.

f 23.3.

g 16.26.

h 23.21,22,28. 17.15.

i 16.37.

j 23.21. Jer. 50.21.

k 23.6.

l Nani 1.16.

m 10.2.

n 38.4. 39.9. Hlab. 35.2.

o 38.4. 39.9. Hlab. 35.2.

p 1 Sam. 17.38.

q 23.45. 2 Kho. 25.6.

r 23.10.

s Dan. 3.6.

t 16.39.

u 16.39.

v 23.48. 16.41.

w 23.3,8,19.

x 16.37.

y 23.21,22,28. 17.15.

z Jer. 20.5.

a 16.7.

b 23.10.

c 6.9.

d Jer. 25.15.

e 22.4.

f Jer. 13.13.

g Isa. 51.17. Isam. 14.9,10.

h 23.4.

i Jer. 25.15.

j Isa. 51.17. Isam. 14.9,10.

k Hlab. 75.8. Hlab. 73.10.

l Nani 24.8.

m Isa. 30.14.

n 22.12.

o 1 Kho. 14.9.

p 23.49. 16.58.

q 23.45. 20.4.

r Isa. 58.1.

s 23.45. 22.2. 16.38.

t 23.4.

u 23.39. 16.20.

v 23.39. 16.20.

w 5.11.

x 22.8.

y 23.39. 16.20.

z 44.7.

a 2 Kho. 21.4. Jer. 23.11.

b 23.16.

c Ruthe 3.3.

d 2 Kho. 9.30. Jer. 4.30.

e 16.11.

f 23.17. Esta 1.6.

g Isa. 65.11.

h 16.18.

i 41.22. Zaga 7.17.

j Isa. 57.9. Hos. 2.8.

k Isa. 22.2.

l Hlab. 72.10. Jer. 37.5.

m 16.11.

n 16.12.

o 16.38. 23.24,36. 24.14.

p 23.37.

q 16.40.

r 16.40.

s 24.21. 2 Lan. 36.17.

t 16.41. 2 Lan. 36.19.

u 16.41.

v 16.41.

w 23.27.

x Dute. 13.11. 2 Pet. 2.6.

y 23.35.

z 6.7.

a 2 Kho. 25.1. Jer. 39.1. 52.4.

b 2 Kho. 25.1. Jer. 39.1. 52.4.

c 16.44.

d 2.5.

e 11.3,7,11. 24.6. 2 Kho. 4.38. Jer. 1.13. Jer. 13. 2.

f Levi 1.6.

g 1 Sam. 9.24.

h 24.9. 22.2.

i 24.11,12. 11.7.

j 2 Sam. 8.2. Mat. 27.35. Jow. 3.3.

k 24.8. 26.4,14. Neh. 4.13.

l Levi 17.13. Gen. 4.10. Dute. 12.16,24.

m Levi 17.13. Gen. 4.10. Dute. 12.16,24.

n Jobe 16.18.

o 24.8. 26.4,14. Neh. 4.13.

p 24.9. 22.2.

q 24.5. Isa. 30.33.

r Isa. 5.11.

s Eks. 30.33.

t Jobe 30.30.

u 16.36.

v 22.15.

w 24.11,12. 11.7.

x 24.11,12. 11.7.

y Jer. 13.27.

z Isa. 22.14.

a 5.13.

b 17.24.

c 17.24.

d 5.11.

e 1 Sam. 15.29.

f 20.43.

g 20.43.

h 23.45.

i 24.21,25. 1 Kho. 20.6.

j 24.23. 7.11.

k 24.23. 7.11.

l Jer. 16.5-7.

m Levi 10.6.

n 24.23. Isa. 3.20. Isa. 61.3,10.

o 24.23. 2 Sam. 15.30. Isa. 20.2.

p Mika 3.7.

q 24.22. Hos. 9.4. Jer. 16.7.

r 12.7.

s 12.9.

t 7.21,22. Jer. 7.14.

u 7.20. 30.6.

v 24.21,25. 1 Kho. 20.6.

w Isa. 64.11. Lilo 2.4. Hlab. 27.4.

x 24.25. 23.47.

y Mika 3.7.

z 24.22. Hos. 9.4. Jer. 16.7.

a 24.23. Isa. 3.20. Isa. 61.3,10.

b 24.23. 2 Sam. 15.30. Isa. 20.2.

c 24.23. 7.11.

d Jobe 27.15. Hlab. 78.64.

e 4.17.

f Zaga 5.11.

g 24.27. 12.6.

h 12.11.

i Joha. 13.19. 14.29.

j 24.27. 6.7.

k 24.21.

l 24.21,25. 1 Kho. 20.6.

m Isa. 64.11. Lilo 2.4. Hlab. 27.4.

n 23.47. 24.25.

o 33.21,22.

p 3.26,27. 29.21.

q 33.22.

r 33.22.

s 24.27. 12.6.

t 24.27. 6.7.

a 6.2.

b 21.28.

c 21.28.

d 26.2. 36.2.

e 22.16.

f 21.20.

g 25.4.

h Hlab. 69.25.

i 21.20.

j 2 Sam. 7.8.

k Zef. 2.15. Isa. 17.2. 32.14.

l 25.7,11,17. 6.7.

m Hlab. 98.8. Isa. 55.12. Jobe 27.23.

n 6.11.

o Zef. 2.8,10.

p 25.15. 36.5. 16.57.

q 25.13,16. 6.14.

r 7.21.

s 25.7,11,17. 6.7.

t Isa. 15.1.

u 25.12. 35.2.

v Jer. 48.26,27.

w Josh. 18.12.

x 20.6. Nani 32.4.

y Josh. 12.3.

z 1 Lan. 5.8.

a Jer. 48.1.

b 25.4.

c 25.2,3,5.

d 21.32.

e 25.7,11,17. 6.7.

f 25.8. 32.29. 35.2,5. Hlab. 137.7. 2 Lan. 28.17. Isa. 21.11. 34.5. Jer. 12.14.

g Jer. 2.3. Hlab. 5.10.

h 25.7.

i 14.17.

j 35.9.

k 1 Lan. 1.45. Jobe 6.19.

l 27.15,20. 38.13. Isa. 21.13.

m Jer. 49.7-22. Amos 9.12. Obad 18,19,21.

n Jobe 21.19.

o 25.3,8,12. Nani 24.17,18. Hlab. 60.8,9. 108.9,10. Isa. 11.14.

p 16.57. Isa. 14.29-32. Jer. 25.20. 47.1. Jow. 3.4. Amos 1.6. Zef. 2.4.

q 25.6.

r 25.7.

s Zef. 2.5.

t 1 Sam. 30.14.

u Zef. 2.5.

v Jer. 47.4.

w Jer. 47.7.

x 5.15.

y 25.5.

a Isa. 23.1.

b 25.3. 33.21.

c Jer. 34.1.

d Lilo 2.13.

e 26.14.

f 24.7.

g 26.14. 32.3. 47.10.

h 27.32.

i 21.17.

j 7.21.

k 26.8. 16.27.

l 6.7.

m 29.18.

n Ezra 7.12. Dan. 2.37. Hos. 8.10.

o Jer. 1.14.

p 26.8. 16.27.

q 4.2.

r 4.2.

s 2 Sam. 20.15. Luka 19.43.

t 2 Kho. 19.32.

u 10.2.

v 29.19.

w 29.19.

x 28.5,16,18.

y 26.4.

z Isa. 14.11. 24.8. Jer. 7.34.

a 28.13. Isa. 5.12. 23.16.

b 26.14.

c 26.14. 32.3. 47.10.

d 21.17.

e 26.18. 27.28. 31.16. Jer. 49.21.

f Jer. 51.52.

g Isa. 23.8.

h Jonah 3.6.

i Jonah 3.6.

j 16.10.

k Jonah 3.6.

l Isa. 3.26.

m 32.10.

n Jobe 7.18.

o 27.35.

p 27.2,32. 19.1. Isam. 18.9.

q Isa. 23.4.

r 32.23.

s 26.15.

t 27.27.

u 27.34.

v 32.18. 31.14.

w Jobe 22.15. 2 Pet. 2.5.

x 32.18. 31.14.

y 38.12. Jobe 3.14.

z 32.18. 31.14.

a 32.23-27,32. Hlab. 27.13.

b 27.36. 28.19. Isam. 18.21.

c 27.36. 28.19. Isam. 18.21.

d Hlab. 37.36.

e Hlab. 37.36.

f Dan. 11.19.

a 27.32. 19.1.

b 26.10.

c 27.12. Isa. 23.3.

d 27.4,11. 28.12.

e 27.4,11. 28.12.

f 1 Kho. 5.8.

g Dute. 3.9.

h Hlu. 9.15.

i Isa. 30.17.

j Isa. 2.13.

k 27.29.

l Isa. 41.19. 60.13.

m Gen. 10.4,5.

n 16.10.

o 27.16,24. 16.10.

p Isa. 19.3.

q Jobe 36.29.

r Isa. 33.23.

s Eks. 26.31,36.

t Eks. 26.31,36.

u 27.16. Hlu. 8.26.

v Gen. 10.4. 1 Lan. 1.7.

w 27.11. Gen. 10.18. 1 Lan. 1.16.

x 27.26.

y 27.27-29. Jonah 1.6.

z 1 Kho. 5.18. Hlab. 83.7. Josh. 13.5.

a 27.27.

b 27.27,29. Jonah 1.5.

c 27.27.

d 27.16,19,21,22,27. Luka 19.13.

e 38.5.

f 30.5. Isa. 66.19. Jer. 46.9.

g Gen. 10.13,22. 1 Lan. 1.11,17.

h 38.5.

i 30.5. Isa. 66.19. Jer. 46.9.

j Gen. 10.6. 1 Lan. 1.8. Nah. 3.9.

k 27.27.

l 27.11.

m 16.14.

n 27. 11. Gen. 10.18. 1 Lan. 1.16.

o 27.11.

p 2 Sam. 8.7.

q 27.3.

r 27.25. 38.13. 1 Kho. 10.22.

s 27.3,13,15,16,17,18,20,21,22,23,24.

t 27.14,16,19,22,27,33.

u Gen. 10.2. 1 Lan. 1.5.

v Isa. 66.19.

w 27.19. Gen. 10.4. 1 Lan. 1.7. Dan. 8.21. 10.20. 11.2. Zek. 9.13. Jow. 3.6.

x Gen. 10.2. 1 Lan. 1.5.

y Isa. 66.19.

z 32.26. 38.2,3. 39.1.

a Gen. 10.2. 1 Lan. 1.5.

b 32.26. 38.2,3. 39.1.

c Hlab. 120.5.

d Isam. 18.13.

e 38.6. Gen. 10.3. 1 Lan. 1.6.

f 27.14,16,19,22,27,33.

g 27.20. 25.13. Gen. 10.7.

h Hlab. 72.10.

i 27.3,13,15,16,17,18,20,21,22,23,24.

j 27.14,16,19,22,27,33.

k 28.13. Eks. 28.18.39.11. Isam. 4.3.

l 27.7.

m 27.7.

n 1 Lan. 15.27.

o Jobe 28.18.

p Isa. 54.12.

q 1 Kho. 5.9,11. Ezra 3.7. Seb. 12.20.

r Hlu. 11.33. 2 Lan. 27.5.

s Jer. 8.22.

t Isa. 7.8.

u Isam. 1.14.

v 27.9,12.

w Eks. 30.24.

x Eks. 30.23.

y 27.15.

z Isa. 13.20.

a Isa. 60.7.

b Gen. 10.7. 1 Lan. 1.9.

c 27.23. 38.13. 1 Kho. 10.1.

d Gen. 10.7. 1 Lan. 1.9.

e 27.12.

f 27.12.

g Eks. 30.23.

h 2 Kho. 19.12.

i 2 Kho. 19.12.

j 27.23. 38.13. 1 Kho. 10.1.

k Gen. 25.3.

l 27.7.

m 27.7.

n Hlab. 48.7. Isa. 2.16. 23.14.

o 27.12.

p 27.4.

q 27.8.

r Hlab. 48.7. Jer. 18.17.

s Zaga 11.4.

t 27.12.

u 27.13.

v 27.9.

w 27.8.

x 27.9.

y 27.9.

z 27.10.

a 27.34.

b 26.18. 32.10.

c 27.8.

d 45.2.

e 26.15.

f Isam. 18.17,18.

g 27.6.

h 27.9.

i 27.8.

j Isam. 18.17,18.

k Isam. 18.19.

l Lilo 2.10.

m Jer. 6.26.

n Jobe 1.20. Isa. 3.24.

o Lilo 2.10.

p Isam. 18.19.

q Jobe 7.11. 10.1.

r 27.2.

s 32.16. Eks. 18.4.

t Isam. 18.17,18.

u 26.5.

v Isam. 18.15,19.

w 27.12.

x Isam. 18.3.

y 27.13.

z 26.19.

a Hlab. 69.2.

b 27.13.

c 27.34.

d 26.15.

e 26.16. 28.19.

f 32.10.

g 32.10.

h Isam. 18.11.

i Jobe 27.23. Jer. 18.16.

j 26.21.

a 28.12.

b Hlab. 82.6,7. Isam. 18.7.

c 28.5,17. 2 Lan. 26.16.

d 28.9. 29.3.

e 27.4.

f 28.9. Isa. 31.3.

g 28.6.

h 28.12. Zek. 9.2.

i 14.14. Dan. 1.17.

j 28.12. Zek. 9.2.

k Isa. 10.13.

l Zek. 9.3.

m 28.16,18. 26.12.

n Zek. 9.3.

o 28.5,17. 2 Lan. 26.16.

p Hlab. 62.10.

q 28.6.

r 28.10. 7.21. 30.12. 31.12.

s 30.11.

t 31.12. 32.12.

u 30.11.

v 28.17.

w 28.17.

x Isa. 51.14.

y 27.4.

z 28.9. 29.3.

a 28.9. Isa. 31.3.

b 44.7,9. 31.18. 32.19,21,24-30,32. Jer. 9.25,26.

c 28.10. 7.21. 30.12. 31.12.

d 17.24.

e 32.2. 19.1.

f 28.12.

g 43.10.

h 28.12. Zek. 9.2.

i 27.3.

j 31.8,9. 36.35. Gen. 2.8. Isa. 51.3. Gen. 13.10. Jow. 2.3. Isam. 2.7.

k Eks. 28.17. 39.10.

l Eks. 28.17. 39.10.

m Jobe 28.19. Isam. 21.20.

n Eks. 28.18. 39.11.

o Gen. 2.12.

p Isam. 4.3.

q 1.26.

r 27.16.

s Eks. 28.17. 39.10.

t Gen. 2.12.

u 26.13.

v Isa. 5.12.

w 28.15.

x 10.1,2. 28.16. Eks. 25.20. 1 Kho. 8.7.

y 28.16.20.40.

z 28.16. Mal. 3.17.

a 28.15.

b 28.5.

c 20.40. 28.16.

d 10.1,2. 28.16. Eks. 25.20. 1 Kho. 8.7.

e 28.16. Mal. 3.17.

f 28.2,5.

g 28.7.

h 28.7.

i 28.5.

j 22.16.

k 30.8,14,16. Isam. 18.9.

l 27.35.

m 26.21.

n 6.2.

o 32.30. 27.8. Isa. 23.4,12. Jer. 25.22. 27.3.

p 6.2.

q 30.22.

r 39.13. Eks. 14.4,17,18.

s 28.23,24,26. 6.7.

t 28.26.

u 28.25. 20.41.

v 38.22.

w 38.22.

x 28.22.

y Nani 33.55. Josh. 23.13. 2 Kor. 12.7.

z Levi 13.51.

a Isa. 23.18.

b 28.26. 16.57.

c 28.22.

d 28.39.27. 11.17.

e 28.22.

f 39.27. 11.17.

g 37.25. 36.28.

h 36.28. 38.8. Jer. 23.6.

i Isa. 65.21.

j Isa. 65.21.

k 28.22.

l 28.26. 16.57.

m 28.22.

a 6.2.

b Jer. 44.30.

c 6.2.

d Isa. 19.1. Jer. 25.19.

e 29.10. 30.22.

f 32.2.

g Isa. 27.1. 51.9. Jer. 46.22. Hlab. 44.19. 74.13. Isa. 30.6.

h 29.9. 28.2.

i 19.9. 38.4. 2 Kho. 19.28.

j Levi 11.9.

k Levi 11.9.

l 32.4.

m Jer. 8.2. 25.33. Seb. 5.6. 8.2.

n Jer. 34.20.

o 6.7. 29.9,16,21.

p 2 Kho. 18.21. Isa. 36.6.

q 17.15,17. Isa. 20.5. 30.3,5. Jer. 2.36. Jer. 37.5,7,11.

r Hlab. 69.23.

s 14.17. 30.4. 32.11,12.

t 14.17. 30.4. 32.11,12.

u 29.9,16,21. 6.7.

v 29.9. 28.2.

w 29.10. 30.22.

x 30.12.

y 30.12.

z 30.6.

a Zef. 3.10.

b 32.13. 35.7.

c 30.7.

d 30.7.

e 30.23,26. Jer. 46.19.

f Isa. 19.23. Jer. 46.26.

g 16.53.

h 30.14. Isa. 11.11.

i 30.13.

j Isa. 30.2,3. 36.4,6. Lilo 4.17.

k Nani 5.15.

l 29.6.

m 26.7,8.

n Jer. 25.9.

o Isa. 23.1.

p Isa. 18.2,7.

q 30.10,12,24,25. 32.11. Jer. 46.13.

r 30.4.

s Jer. 25.9.

t Hlab. 132.17. Luka 1.69.

u 16.63. 24.27. 33.22.

v 29.6.

a Isa. 13.6.

b 7.7,12. Jow. 1.15. 2.1. Zef. 1.7.

c Isa. 13.6.

d 7.7,12. Jow. 1.15. 2.1. Zef. 1.7.

e Obad. 15.

f 34.12.

g Obad. 15.

h 29.8. 30.9.

i 30.9. Isa. 21.3. Nah. 2.10.

j 30.5,9. Zef. 3.10.

k 29.19.

l Jer. 50.15.

m 30.5,9. Zef. 3.10.

n Jer. 46.9.

o Jer. 46.9.

p 27.10.

q Jer. 46.9.

r 27.10.

s Jer. 25.20.

t 24.21. 33.28. 7.24. 30.18. Levi 26.19.

u 29.10.

v 29.12.

w 29.12.

x 30.19,25,26. 6.7.

y 30.14.16. 28.18.

z 32.21.

a Isa. 18.1,2.

b 30.5,9. Zef. 3.10.

c 30.9. Isa. 21.3. Nah. 2.10.

d 29.8. 30.9.

e 30.12,24,25. 29.19.

f 28.7.

g 28.7.

h Isa. 19.5,6.

i 29.10.

j Gen. 7.22. Eks. 14.21.

k 30.12,24,25. 29.19.

l Isa. 19.4. Hab. 1.13.

m 29.10.

n 12.19.

o 28.7.

p 17.24.

q Jer. 43.12.

r Isa. 19.1.

s 30.16. Isa. 19.13.

t 29.15. Zek. 10.11.

u Isa. 19.16.

v 29.14.

w 30.8.

x Nani 13.22.

y 30.19. Nah. 3.8-10.

z 30.15,16. Jer. 46.25.

a 31.2. Jer. 46.25.

b 30.15,16. Jer. 46.25.

c 30.8.

d 30.15,16. Jer. 46.25.

e 30.16. Isa. 19.13.

f Hlab. 120.7.

g Gen. 41.45,50. 46.20. Jer. 43.13.

h Jer. 2.16.

i 34.27. Levi 26.13. Jer. 27.2.

j 30.6.

k 30.19. Nah. 3.8-10.

l 30.8.

m Jer. 48.25.

n Jer. 30.13. 46.11.

o 29.10. 35.3. 28.22. 29.3. 38.2. 39.1.

p Jobe 38.15.

q 29.12. 30.26.

r 30.10.

s Jobe 24.12.

t Jobe 24.12.

u 30.10.

v 30.12,24,25. 29.19.

w 30.10.

x 30.26. 29.12.

y 30.8.

a 31.18. 30.4,14. 32.12,16,18,20,24,25,26,31,32.

b 31.7,18. 32.19.

c Isa. 10.34. Dan. 4.10,20-22.

d 31.15,16. Hlu. 9.15.

e 31.10. 17.23.

f Isa. 17.9.

g 19.11. Isa. 10.33. Dan. 4.11.

h 31.5,10,14.

i 31.5,10,14.

j 17.3,22.

k 19.11. Isa. 10.33. Dan. 4.11.

l 31.5,10,14.

m 31.10. 17.23.

n Jer. 51.36.

o 19.11. Isa. 10.33. Dan. 4.11.

p 31.5,10,14.

q 31.6,8. Isa. 10.33.

r 17.6. 31.6,8,12,13.

s 17.23. Dan. 4.12.21.

t 31.6,8. Isa. 10.33.

u 17.6.31. 6,8,12,13.

v 17.23. Dan. 4.12.21.

w 31.12,17. Lilo 4.20.

x 31.7,18. 32.19.

y 17.6. 31.9,12. Dan. 4.14.

z 31.9. 28.13. 31.16,18.

a 31.6,8. Isa. 10.33.

b Gen. 30.37.

c 31.6,8,12,13. 17.6.

d 31.9. 28.13. 31.16,18.

e 17.6. 31.9,12. Dan. 4.14.

f 28.13. 31.9,16,18.

g 28.13. 31.9,16,18.

h 31.5,10,14.

i 19.11. Isa. 10.33. Dan. 4.11.

j 31.5,10,14.

k 17.3,22.

l 31.10. 17.23.

m Dan. 5.20.

n 32.21. 4.2.

o Hlab. 119.126.

p 28.7.

q 28.7.

r 7.16. 32.5. 35.8.

s 17.6. 31.9,12. Dan. 4.14.

t 7.16. 32.5. 35.8.

u 31.6,8,12,13. 17.6.

v 6.3.

w 31.12,17. Lilo 4.20.

x 32.4. Isa. 18.6.

y 31.6,8,12,13. 17.6.

z 31.5,10,14.

a 19.11. Isa. 10.33. Dan. 4.11.

b 31.5,10,14.

c 17.3,22.

d 31.10. 17.23.

e 31.16. Isa. 1.29. 57.5. 61.3.

f 31.16. Isa. 1.29. 57.5. 61.3.

g Hlab. 82.7.

h 31.16,18. 26.20. 32.18,24.

i Hlab. 63.9. Mat. 11.23.

j Hlab. 82.7.

k 31.16,18. 26.20. 32.18,24.

l 31.16,17. 32.21.

m Gen. 8.2.

n 31.3.

o 26.15.

p 31.16,17. 32.21.

q 31.16,18. 26.20. 32.18,24.

r 31.9,18. Isa. 14.8.

s 31.9,18. Isa. 14.8.

t 31.3.

u 31.14.

v 32.31. Isa. 14.9-11.

w 31.16,18. 26.20. 32.18,24.

x 31.16,17. 32.21.

y 31.18. 32.20,21,25,28-32. 35.8. 32.22-24,26.

z 31.6.

a 31.2.

b 31.9,18. Isa. 14.8.

c 31.9,18. Isa. 14.8.

d 31.16,18. 26.20. 32.18,24.

e 28.10.

f 31.18. 32.20,21,25,28-32. 35.8. 32.22-24,26.

g 31.2.

h 31.2.

a 28.12. 19.1. 32.16.

b 19.3,5,6. 38.13.

c Isa. 18.2. 19.5. Nah. 3.8.

d 32.13.

e 34.18. 34.19. Zaga 25.26. Hlab. 68.30.

f 12.13.

g 26.5.

h 29.5.

i 29.5.

j 31.13.

k 31.12.

l 31.12.

m 31.12.

n 31.12.

o Mat. 24.29.

p 32.15.

q Mat. 24.29.

r Mat. 24.29.

s 32.15.

t Isa. 5.30.

u Jer. 4.6.

v 27.35.

w 27.35.

x 26.16.

y 27.27.

z 14.17. 29.8,19. Jer. 46.26.

a 31.2.

b 28.7.

c 29.19.

d 31.2.

e 29.11.

f 32.13.

g 32.13.

h 34.18. Jobe 41.1.

i 12.19.

j 6.7. Eks. 7.5.

k 32.2. 2 Sam. 1.17.

l 27.32.

m 32.18.

n 31.2.

o 32.1.

p 31.2.

q 26.20.

r 32.18.

s 26.20.

t 31.14.

u 26.20.

v 31.14.

w 31.2,18.

x 32.21,24.

y 32.28-30,32.

z 28.10.

a 31.17.

b 31.2.

c 17.13. 31.11. Jobe 41.25.

d 32.27. 31.15,16. Isa. 14.9,10.

e 30.8.

f 32.21,24.

g 27.27.

h 28.10.

i 31.17.

j 32.24,26,29,30.

k 32.23-26.

l 31.17.

m Isa. 14.15.

n 31.17.

o 26.17. 32.24-27,32.

p Hlab. 27.13.

q 32.24,26,29,30.

r Jer. 49.34-39. Isa. 11.11.

s 31.2.

t 31.17.

u 32.21,24.

v 28.10.

w 31.14.

x 26.17. 32.24-27,32.

y Hlab. 27.13.

z 32.25,30. 16.52,54. 34.29. 36.6,7. 39.26. 44.13.

a 31.14.

b Isa. 57.2.

c 31.2.

d 32.23-26.

e 28.10.

f 31.17.

g 26.17. 32.24-27,32.

h Hlab. 27.13.

i 32.25,30. 16.52,54. 34.29. 36.6,7. 39.26. 44.13.

j 31.14.

k 32.24,26,29,30.

l 27.13.

m 27.13.

n 31.2.

o 32.23-26.

p 28.10.

q 31.17.

r 26.17. 32.24-27,32.

s Hlab. 27.13.

t Isa. 14.18,19.

u 32.21.

v 28.10.

w 26.17. 32.24-27,32.

x 32.21.

y Hlab. 27.13.

z 28.10.

a 32.28-30,32.

b Isa. 14.18,19.

c 31.17.

d 32.24,26,29,30.

e 25.12.

f 31.17.

g 32.28-30,32.

h 28.10.

i 31.14.

j 32.24,26,29,30.

k Josh. 13.21.

l 38.6,15. 39.2.

m 28.21.

n 32.28-30,32.

o 28.10.

p 31.17.

q 32.25,30. 16.52,54. 34.29. 36.6,7. 39.26. 44.13.

r 31.14.

s 31.16.

t 32.16.

u 31.17.

v 26.17. 32.24-27,32.

w Hlab. 27.13.

x 32.28-30,32.

y 28.10.

z 31.17.

a 32.16.

a 33.12,17,30. 3.11. Hos. 4.4.

b 14.17.

c 3.17. 33.6,7. 2 Sam. 18.24. Mika 7.4.

d 3.18.

e 33.5,6. Jer. 6.17. Isa. 58.1. Amos 3.16.

f 3.18.

g 18.13.

h 33.5,6. Jer. 6.17. Isa. 58.1. Amos 3.16.

i 3.18.

j 18.13.

k 3.17. 33.6,7. 2 Sam. 18.24. Mika 7.4.

l 33.5,6. Jer. 6.17. Isa. 58.1. Amos 3.16.

m 3.18.

n 33.8,9.

o 3.18.

p 3.17.

q Jer. 1.18.

r 3.17. 33.6,7. 2 Sam. 18.24. Mika 7.4.

s 3.18.

t 3.18.

u 3.18.

v 33.8,9.

w 3.18.

x 3.18.

y 3.19.

z 3.18.

a 33.8,9.

b 3.19.

c 1 Tim. 4.16.

d 4.17.

e 37.11. Isa. 49.14.

f 33.27. Isa. 49.18.

g 18.23. 2 Sam. 14.14.

h 18.31.

i 33.12,17,30. 3.11. Hos. 4.4.

j 18.24. 33.18.

k 2 Lan. 7.14.

l 18.24. 33.18.

m 18.24. 33.18.

n 3.18.

o 18.27.

p 18.27.

q 18.7.

r Eks. 22.1,4,7. Levi 6.2,4,5. Nani 5.6,7. Luka 19.8.

s 20.11,13,21. Levi 18.5.

t 18.22.

u 18.27.

v 33.20. 18.25,29.

w 33.2.

x 18.26. 33.12,13. 18.24.

y 18.27. 33.11,12. 18.21.

z 18.27.

a 33.20. 18.25,29.

b 18.30.

c 40.1. 26.2. 2 Kho. 25.2-4. Jer. 39.2. 52.5,6.

d 40.1. 1.2.

e 24.26.

f 40.1. 26.2. 2 Kho. 25.2-4. Jer. 39.2. 52.5,6.

g 1.3.

h 24.27.

i 24.27.

j 33.27. 36.4.

k Isa. 51.2. Seb. 7.5.

l Mat. 3.9.

m 44.7. Gen. 9.4. Levi 3.17.

n 18.6.

o 22.3.

p 18.6.

q 22.11.

r 33.11.

s 33.27. 36.4.

t 14.21.

u 39.4. 34.5.

v 14.21.

w 1 Sam. 23.29.

x Hlu. 6.2. 1 Sam. 13.6.

y 14.21.

z Jer. 44.2,6,22.

a 30.6.

b 6.2.

c 6.7.

d 33.2.

e 14.1.

f 8.1.

g Hlab. 78.36,37. Isa. 29.13. Jer. 12.2. 1 Joha. 3.18.

h Hlab. 119.36. Mat. 19.23.

i Mat. 13.20.

j 31.3.

k 1 Sam. 16.17. Hlab. 33.3. Isa. 23.16.

l 2.5. 1 Sam. 3.20.

a Jer. 23.1. Zek. 11.17.

b 33.8,10. Juda 12. Fil. 2.21.

c 2 Kor. 12.14.

d Isa. 56.11. Zek. 11.16.

e Zek. 11.4,5. Mika 3.2,3. Jak. 5.5.

f 33.8.

g 34.16.

h 34.21.

i Zek. 11.16.

j Zek. 11.16.

k 34.16.

l Hlab. 147.3.

m Dute. 22.1. Mika 4.6.

n 34.16.

o 34.16.

p 34.11,12,23. Mat. 18.12. Luka 15.4.

q Levi 25.43,46,53. Eks. 1.13,14. 1 Pet. 5.3.

r 1 Kho. 22.17. Mat. 9.36.

s 1 Kho. 22.17. Mat. 9.36.

t Nani 27.17.

u 33.27. 34.8,10. Jer. 12.9.

v Mat. 18.12.

w 34.11.

x Isa. 49.18.

y 34.22,28. 7.21.

z 33.27. 34.8,10. Jer. 12.9.

a 34.8,10. Juda 12. Fil. 2.21.

b 34.8.

c 3.18. Heb. 13.17.

d 34.8,10. Juda 12. Fil. 2.21.

e 33.27. 34.8,10. Jer. 12.9.

f 34.11.

g Luka 19.10.

h 34.11,12,23. Mat. 18.12. Luka 15.4.

i Joha. 10.11.

j 34.11,12,23. Mat. 18.12. Luka 15.4.

k 30.3.

l 3.18. Heb. 13.17.

m Jow. 2.2. Zef. 1.15.

n 11.17. 38.8,12. Dute. 30.3. Isa. 65.9,10. Jer. 50.19. Hlab. 107.3. Jer. 23.3.

o 6.2.

p 6.3.

q Hlab. 23.2. Joha. 10.9.

r 34.26. 17.23.

s Jer. 33.12.

t Nani 13.20.

u 6.2.

v 34.23. Isa. 40.11.

w Jer. 33.12.

x 34.4. Mika 4.6.

y 34.4. Mika 4.6.

z 34.4. Mika 4.6.

a 34.4. Mika 4.6.

b Isa. 10.16. Amos 4.1.

c 34.17,20,22. Jer. 10,24.

d 34.20,22.

e 20 38. Mat. 25.32.

f Zek. 10.3.

g 16.20.

h 32.14.

i 32.2.

j Isa. 5.5.

k 32.2.

l 34.20,22.

m Dan. 8.4. Dute. 33.17.

n 34.4.

o 34.8.

p 34.20,22.

q 20.37. 34.4,15. 37.24. Tshu. 12.11. Mika 5.4. 7.14. Zek. 13.7. Joha. 10.16. Jer. 23.4,5. Joha. 10.11. 2 Sam. 5.2. Mat. 2.6.

r 34.24. 37.24,25. Jer. 30.9.

s Isa. 42.1.

t 20.37. 34.4,15. 37.24. Tshu. 12.11. Mika 5.4. 7.14. Zek. 13.7. Joha. 10.16. Jer. 23.4,5. Joha. 10.11. 2 Sam. 5.2. Mat. 2.6.

u 34.30,31. 37.27. Eks. 29.45.

v 34.24. 37.24,25. Jer. 30.9.

w Isa. 42.1.

x 37.22. 44.3.

y 17.24.

z 37.26. Isa. 54.10. Efe. 2.14,15.

a 34.28. Hos. 2.18. Levi 26.6. Isa. 11.6-9. 35.9.

b 5.17.

c 34.27,28. 38.8.

d Hlab. 4.8.

e 34.14.

f Gen. 12.2. Isa. 19.24. Zek. 8.13.

g 22.24. Levi 26.4.

h 22.24.

i Mal. 3.10.

j 22.24. Levi 26.4.

k 22.24. Levi 26.4.

l 36.30. Hlab. 67.6. 85.12.

m 34.25.

n 6.7.

o 30.18. Jer. 2.2.

p Jer. 25.14. 30.8.

q 34.8. 36.4.

r 34.25.

s 34.25.

t 39.26.

u 39.26.

v Isa. 17.2.

w Isa. 60.21. 61.3. Isa. 4.2. 11.1. Jer. 23.5.

x 36.29. Zef. 1.2,3.

y 32.24. Mika 6.16.

z 36.6.

a 34.24. 39.28.

b 37.27.

c 36.37,38. Hlab. 100.3. Joha. 10.11.

d 36.37,38. Hlab. 100.3. Joha. 10.11.

e Hlab. 74.1.

f Mika 2.12.

g 39.28. 34.24.

a 6.2.

b 3,7,15. 25.8. Gen. 32.3. 33.14,16. 36.8,9. Nani 24.18. Dute. 1.2,44. 2.1,4,5,8,12,22,29. 33.2. Josh. 11.17. 12.7. 15.10. 24.4. Hlu. 5.4. 1 Lan. 4.42. 2 Lan. 20.10,22,23. 25.11,14. Isa. 21.11. Gen. 14.6. 36.20,21,30. 1 Lan. 1.38. Obad. 8,9,19,21.

c 25.12. 35.5. Jer. 49.7,8. Jow. 3.19. Amos 1.11. Obad. 1-21.

d 30.22.

e 3,7,15. 25.8. Gen. 32.3. 33.14,16. 36.8,9. Nani 24.18. Dute. 1.2,44. 2.1,4,5,8,12,22,29. 33.2. Josh. 11.17. 12.7. 15.10. 24.4. Hlu. 5.4. 1 Lan. 4.42. 2 Lan. 20.10,22,23. 25.11,14. Isa. 21.11. Gen. 14.6. 36.20,21,30. 1 Lan. 1.38. Obad. 8,9,19,21.

f 6.14.

g 35.9,15.

h 35.9,12,15. 6.7.

i 35.5. 25.12. Jer. 49.7,8. Jow. 3.19. Amos 1.11. Obad. 1-21.

j 36.2. Obad. 10,11. Hlab. 137.7.

k Hlab. 63.10.

l Obad. 13. Obad. 11.

m 21.25. Dan. 9.24.

n 35.11. Isa. 49.18.

o Hlab. 109.17.

p 35.3,7,15. 25.8.Gen. 32.3. 33.14,16. 36.8,9. Nani 24.18. Dute. 1.2,44. 2.1,4,5,8,12,22,29. 33.2. Josh. 11.17. 12.7. 15.10. 24.4. Hlu. 5.4. 1 Lan. 4.42. 2 Lan. 20.10,22,23. 25.11,14. Isa. 21.11. Gen. 14.6. 36.20,21,30. 1 Lan. 1.38. Obad. 8,9,19,21.

q 29.11.

r 31.12.

s 31.12.

t 31.12.

u 31.17.

v 35.9,15.

w 25.13. Isa. 34.5-15. Jer. 49.17,18. Obad. 10. Mal. 1.3,4.

x Jer. 25.12.

y 35.9,12,15. 6.7.

z 35.12. 36.2,3,5. Hlab. 83.12. Hlab. 83.4. Obad. 13.

a 48.35. Hlab. 48.1,3. 132.13,14.

b 35.11. Isa. 49.18.

c 35.15. 36.7. Mat. 7.2. Jak. 2.13.

d Esta 14.12.

e 35.9,12,15. 6.7.

f 2 Kho. 19.3.

g 6.2.

h 35.12. 36.2,3,5. Hlab. 83.12. Hlab. 83.4. Obad. 13.

i 1 Sam. 2.3.

j Isa. 65.13,14.

k 36.5. Obad. 15.

l Mika 7.8.

m 35.15. 36.7. Mat. 7.2. Jak. 2.13.

n 36.5. Obad. 15.

o 35.3,4,7,9.

p 36.5. Mark. 3.8.

q 35.4.

a 35.4,8. 6.2.

b 6.3.

c 36.5. 35.5.

d 25.3.

e Dute. 32.13. Gen. 49.26. Dute. 33.15. Hab. 3.6.

f 36.3,5. 35.10.

g Amos 8.4.

h 36.3,5. 35.10.

i 36.4,5.

j Lilo 2.15,16. Dan. 9.16. Dute. 28.37.

k Lilo 2.15,16. Dan. 9.16. Dute. 28.37.

l 36.4,8. 6.2.

m 6.3.

n Mika 6.2.

o 36.6. 6.3.

p 36.6. 6.3.

q 36.6. 6.3.

r 36.6. 6.3.

s 33.24,27.

t 34.28. Dan. 9.16.

u 36.5. 7.21.

v Hlab. 44.13.

w 36.4,5.

x 34.28. Dan. 9.16.

y Dute. 4.24. Heb. 10.27.

z 36.6. 5.13.

a 36.4,5.

b 36.5. 35.5.

c 35.15.

d 36.3,5. 35.10.

e 35.15.

f 25.6.

g 36.5. 7.21.

h 36.6. 6.3.

i 36.6. 6.3.

j 36.6. 6.3.

k 36.6. 6.3.

l 36.6. 5.13.

m 32.24.

n 34.29. 36.15. Hlab. 123.3,4.

o 20.5.

p 35.11.

q 32.24.

r 36.4,8. 6.2.

s 17.23.

t 17.23.

u 12.23. Isa. 56.1.

v 36.34. 48.19. Dute. 21.4.

w 36.37. 37.26. Jer. 30.19.

x 36.33-35. 38.12. Amos 9.14.

y 36.33-35. 38.12. Amos 9.14.

z Isa. 61.4.

a 36.37. 37.26. Jer. 30.19.

b Jer. 31.27. 33.12.

c Gen. 1.28.

d 16.55.

e 36.23,38. 6.7.

f Obad. 17.

g 36.13,14. 5.17. 14.15. Jer. 15.7. Gen. 42.36.

h Nani 13.32.

i 36.13,14. 5.17. 14.15. Jer. 15.7. Gen. 42.36.

j 36.13,14. 5.17. 14.15. Jer. 15.7. Gen. 42.36.

k 36.6.

l Levi 18.25.

m 36.19. 20.43.

n 36.19. 20.43.

o 22.10.

p 16.36. 22.3.

q 22.15.

r 22.15.

s 39.24.

t 18.30.

u 36.19. 20.43.

v 36.19. 20.43.

w 36.23. Isa. 52.5. Roma 2.24. Amos 2.7. Levi 18.21.

x 36.22. 20.9.

y 36.32. Dute. 9.5.

z 36.22. 20.9.

a Hlab. 106.8. Isa. 43.25. 48.11.

b 36.23. Isa. 52.5. Roma 2.24. Amos 2.7. Levi 18.21.

c 36.23,38. 6.7.

d 20.41. 37.28. 38.23.

e 28.25. 38.16.

f 11.17. 34.13.

g 37.21. 37.12.

h Isa. 52.15. Heb. 10.22. Joha. 1.25.

i Joha. 4.10.

j 36.29,33. Isa. 4.4. Jow. 3.21.

k 37.23.

l Jer. 33.8.

m 18.31. Jer. 31.33.

n 18.31. Jer. 31.33.

o 11.19.

p 11.19.

q 11.19.

r 37.14. Jow. 2.28.

s Levi 26.3.

t 37.24.

u 37.24.

v Levi 25.18.

w 37.24.

x 28.25. 37.25. Amos 9.15.

y Levi 26.12.

z 37.23. Mat. 1.21. Roma 11.26.

a 36.29,33. Isa. 4.4. Jow. 3.21.

b Jow. 2.19. Zek. 9.17.

c 34.29. Hlab. 105.16.

d 34.27.

e 16.61.

f 6.9.

g 6.9.

h 36.22.

i 36.29,33. Isa. 4.4. Jow. 3.21.

j 28.25. 36.33. 37.25. Amos 9.15.

k 36.10.

l 36.10.

m 36.9.

n 28.13.

o Hlab. 126.2.

p Isa. 65.21.

q Isa. 65.21.

r 17.24.

s 14.3.

t 36.10.

u 34.31.

v 34.31.

w Isa. 66.20. Roma 12.1. 15.16.

x 2 Lan. 35.7.

y 34.31.

z 36.11.

a 1.3.

b 3.12.

c 37.2. 3.22,23. 8.4. Amos 1.5.

d Dan. 12.2.

e 37.2. 3.22,23. 8.4. Amos 1.5.

f 1 Kor. 15.35.

g Dute. 32.39. Joha. 5.21. 2 Kor. 1.9.

h 37.9. Hlab. 104.30.

i 37.6,8,9,10,14. 42.16. Gen. 6.17. 7.15. Gen. 2.7.

j 37.8.

k 37.8.

l 37.6,8,9,10,14. 42.16. Gen. 6.17. 7.15. Gen. 2.7.

m 37.13. 6.7.

n 37.10. 12.7.

o 37.8.

p Isa. 66.14.

q 37.8.

r 37.6,8,9,10,14. 42.16. Gen. 6.17. 7.15. Gen. 2.7.

s Dan. 7.2. 11.4. Isam. 7.1.

t 37.9. Hlab. 104.30.

u 37.10. 12.7.

v 6,8,9,10,14. 42.16. Gen. 6.17. 7.15. Gen. 2.7.

w 37.14. Isam. 11.11.

x 37.14. Isam. 11.11.

y Hlab. 102.3.

z 33.10. Isa. 49.14.

a Lilo 3.54.

b Dan. 12.2.

c Isa. 26.19. Hos. 13.14.

d 37.36.24.

e 37.13. 6.7.

f 37.6,8,9,10,14. 42.16. Gen. 6.17. 7.15. Gen. 2.7.

g 37.14. Isam. 11.11.

h 36.27.

i 17.24.

j Nani 17.2.

k Zek. 10.6.

l 2 Lan. 11.12,13,16. 15.9. 30.11,18.

m Zek. 10.6.

n 1 Lan. 5.1.

o Gen. 48.13,14,19. Hos. 5.3,5.

p 37.22,24.

q 37.19. Isa. 11.13.

r 37.19. Isa. 11.13.

s 3.11.

t 12.9.

u Gen. 33.8.

v 37.16.

w 37.16.

x 37.19. Isa. 11.13.

y 37.19. Isa. 11.13.

z 12.3.

a 36.24. 37.25. Hos. 11.11.

b 36.24. 37.25. Hos. 11.11.

c 11.17. Jer. 32.37.

d 36.24. 37.25. Hos. 11.11.

e 37.22,24.

f 37.19. Isa. 11.13.

g Jer. 50.4.

h 6.2.

i 34.24. 37.24,25.

j 34.23.

k 36.25.

l 14.11.

m 14.11.

n 36.29.

o 36.29.

p 14.11.

q 37.27.

r 34.23.

s 34.24. 37.24,25.

t Jer. 23.5.

u 37.22,24.

v 34.23.

w 36.27.

x 36.27.

y 36.27.

z 36.24. 37.25. Hos. 11.11.

a 28.25. 36.28.

b Isa. 60.21. Jow. 3.20. Amos 9.15.

c 34.24. 37.24,25.

d 34.23.

e Joha. 12.34.

f 34.25.

g Isa. 55.3. Hlab. 89.3,4.

h 36.10.

i 37.28. 11.16. 43.7. Jow. 2.27. 2 Kor. 6.16. Joha. 1.14.

j Levi 26.11.

k 37.23. 34.24,30,31. Levi 26.12.

l 37.23. 34.24,30,31. Levi 26.12.

m 36.23.

n 20.12.

o 37.28. 11.16. 43.7. Jow. 2.27. 2 Kor. 6.16. Joha. 1.14.

a 39.1.

b 6.2.

c 39.1.

d Isam. 20.8.

e Isam. 20.8.

f 39.6. Gen. 10.2. 1 Lan. 1.5.

g 39.1.

h 27.13.

i 27.13.

j 39.1.

k 39.1.

l 30.22.

m Isam. 20.8.

n 39.1.

o 27.13.

p 27.13.

q 39.2.

r 29.4.

s 38.15. Dan. 11.40. Isam. 9.16.

t 38.15. Dan. 11.40. Isam. 9.16.

u 23.12.

v 23.24.

w 23.24.

x 27.10.

y Zef. 3.10.

z 27.10.

a 27.10.

b 27.10.

c Gen. 10.2,3. 1 Lan. 1.5,6.

d 38.9,22. 39.4. 12.14.

e 27.14.

f 38.15. 32.30.

g 39.2. Hlab. 48.2.

h 38.9,22. 39.4. 12.14.

i 38.15. 32.30.

j Isa. 8.9,10. Jer. 46.3,4. 51.12.

k Jer. 46.14.

l 38.16. Isa. 24.22.

m Isa. 29.6.

n 38.16. Isa. 24.22.

o 38.12. 34.13.

p 6.2.

q Jer. 22.5.

r 28.26. 34.25,28. 39.6,26. 38.11,14. Jer. 49.31. Jer. 32.37.

s 38.22. Isa. 28.2.

t Isa. 10.3.

u 38.16,22. Jer. 4.13.

v 38.6,22.

w 38.6,22.

x 11.5. Jer. 7.31.

y Dute. 3.5. Esta 9.19. Hlu. 5.7,11.

z 28.26. 34.25,28. 39.6,26. 38.11,14. Jer. 49.31. Jer. 32.37.

a Jer. 49.31. Mika 5.11.

b Jer. 49.31. Mika 5.11.

c 38.13. 29.19.

d 36.10. 26.20.

e 38.8.

f 38.13. Gen. 31.18. 34.23. 36.6.

g 27.22.

h 25.13.

i 27.12.

j 32.2.

k 38.13. 29.19.

l 38.13. 29.19.

m 38.13. Gen. 31.18. 34.23. 36.6.

n 38.13. 29.19.

o 38.19. Jow. 3.1. Isa. 2.11.

p 28.26. 34.25,28. 39.6,26. 38.11,14. Jer. 49.31. Jer. 32.37.

q 38.11.

r 38.6. 39.2.

s 38.6,9,22.

t 38.4. 23.6.

u 38.16,22. Jer. 4.13.

v 38.8. Gen. 49.1. Dute. 4.30. Jer. 30.24.

w 38.23. 20.41. 39.13. Eks. 14.4.

x 12.3.

y 5.13.

z 5.13.

a Hlab. 89.46.

b 38.19. Jow. 3.1. Isa. 2.11.

c Hagg. 2.6,7. Isam. 16.18.

d Hos. 4.3.

e Gen. 1.26.

f Hos. 4.3.

g Gen. 1.26.

h Hos. 4.3.

i Gen. 1.26.

j Jer. 4.24.

k Nah. 1.6.

l Hlab. 105.16.

m Jer. 25.29.

n 14.17.

o Jer. 25.29.

p 39.4,17.

q Hlu. 7.22. Isa. 19.2.

r 17.20. Isa. 66.16. Jer. 25.31. Jow. 3.2.

s 28.23.

t 14.19.

u 28.23.

v 39.6. Hlab. 11.6. Isam. 20.9.

w 38.6,9.

x 38.6,9.

y 38.9. 13.11,13.

z 13.11,13. 38.9.

a Josh. 10.11. Isam. 8.7.

b 39.6. Hlab. 11.6. Isam. 20.9.

c 39.6. Hlab. 11.6. Isam. 20.9.

d Jobe 18.15.

e 36.23. 38.16.

f 36.23. 38.16.

g 37.28.39.7.

h 6.7.

a 38.2,3.

b 38.2,3.

c 38.2,3.

d 38.4.

e 45.13.

f 38.15.

g 39.4,17. 6.2.

h Hlab. 76.3.

i 38.21. 39.17.

j 39.4,17. 6.2.

k 38.6.

l 38.6.

m Isa. 46.11.

n 39.17. 33.27. 5.17.

o 17.24.

p 38.22. Amos 1.4.

q 38.2.

r 39.26. 38.8.

s 27.3,6,7,15. Hlab. 72.10.

t 6.7.

u 39.22.

v 20.39.

w 6.7.

x 38.23.

y Isa. 45.11.

z 21.7.

a 21.7.

b Isam. 16.17. 21.6.

c 38.17.

d Hlab. 46.9.

e Isa. 44.15. Hlab. 78.21.

f 39.10. Hlab. 140.7.

g 23.24.

h 39.10. Hlab. 140.7.

i Isa. 14.2. 17.14. 33.1.

j 39.8,22. Isa. 2.11.

k 39.14,16. Dute. 21.23.

l 34.29.

m 28.22. 38.16,23. 39.21.

n 39.15.

o 39.14,16. Dute. 21.23.

p 39.12.

q 30.15.

r 2 Kho. 23.17.

s 39.11.

t 39.14,16. Dute. 21.23.

u Isam. 19.17.

v 39.4.

w 39.4.

x Isam. 19.17.

y Jer. 12.9.

z Zef. 1.7.

a 39.4.

b Isam. 19.18.

c Hlab. 22.12.

d Hlab. 22.12.

e Isa. 23.18.

f Zef. 1.7.

g Isam. 19.18.

h 38.4. Hlab. 76.6.

i Isam. 19.18.

j 28.22. 38.16,23. 39.21.

k Eks. 7.4.

l Eks. 7.4.

m 39.7,28. 6.7. Jow. 2.27.

n 39.8,22. Isa. 2.11.

o 43.27. 1 Sam. 18.9. Isa. 18.2,7.

p 39.24,29. Dute. 31.17.

q Levi 26.25.

r 36.19.

s 39.24,29. Dute. 31.17.

t 16.53. Jobe 42.10.

u 20.40. Jer. 30.3.

v 5.13.

w 32.24.

x 39.6. 38.8. Levi 26.5.

y 34.28. Levi 26.6. Isa. 17.2.

z 28.25.

a Hlab. 107.3.

b 28.25.

c 20.41.

d 34.30. 39.22.

e Hlab. 147.2.

f 39.23. Isa. 54.8.

g Jow. 2.28.

a 33.21.

b 26.1,2.

c 33.21.

d 1.3; 2 Kho. 3.15.

e 1.1; 8.3.

f Isam. 21.10; 43.12.

g 47.3; 43.6; 9.2.

h 1.7.

i 47.3.

j 40.5; 42.16-19; Isam. 11.1.

k 44.5.

l 44.5.

m 44.5.

n Dute. 6.6.

o 43.10.

p 42.20.

q 40.5; 42.16-19; Isam. 11.1.

r 43.13; 41.8.

s 43.13; 41.8.

t Eks. 25.25; 37.12; 40.43.

u Isam. 21.16.

v Isam. 21.16.

w 43.1; Isam. 7.2; Dan. 6.10.

x 40.22,26.

y Isa. 6.4.

z Isa. 6.4.

a 40.10,12,13,16,21,29,33,36; 1 Kho. 14.28; 2 Lan. 12.11.

b 40.30.

c Isa. 6.4.

d 40.8,9.

e 40.8,9.

f 40.14,16,21,24,29,33,36,37,38,48,49; 41.1,3.

g 40.14.

h 40.8,9.

i 40.10,12,13,16,21,29,33,36; 1 Kho. 14.28; 2 Lan. 12.11.

j 41.16.

k 40.10,12,13,16,21,29,33,36; 1 Kho. 14.28; 2 Lan. 12.11.

l 40.10,12,13,16,21,29,33,36; 1 Kho. 14.28; 2 Lan. 12.11.

m 40.5,7.

n 40.30.

o 40.14,16,21,24,29,33,36,37,38,48,49; 41.1,3.

p 40.9.

q 40.21.

r 41.16,26; 1 Kho. 6.4.

s 40.14,16,21,24,29,33,36,37,38,48,49; 41.1,3.

t 41.3.

u 41.3.

v 40.14,16,21,24,29,33,36,37,38,48,49; 41.1,3.

w 41.18.

x 40.20; 44.4; Isam. 11.2.

y 40.38,44,45,46; 41.10; 42.1,4,5,7-13; 2 Kho. 23.11.

z 2 Lan. 7.3; Esta 1.6; Hez.40.18; 42.3.

a 45. 5.

b 2 Lan. 7.3; Esta 1.6; 40.18; 42.3.

c 40.40,44; 1 Kho. 6.8; 2 Lan. 23.10.

d 40.20; 44.4; Isam. 11.2.

e 40.7.

f 40.10.

g 40.9.

h 40.24,28,29,32,33,35.

i 40.15,25,29,33,36.

j 40.13,25,29,33,36.

k 40.16.

l 40.16.

m 40.16.

n 40.6,26; 40.31,34,37.

o 40.16.

p 40.20.

q 40.6,26; 40.31,34,37.

r 42.2; 40.27.

s 40.9.

t 40.24,28,29,32,33,35.

u 40.16.

v 40.16.

w 40.16.

x 40.15,25,29,33,36.

y 40.13,25,29,33,36.

z 40.6,26; 40.31,34,37.

a 1 Kho. 10.5; 40.40.

b 40.16.

c 40.16.

d 40.9.

e 40.23.

f 42.2; 40.27.

g 8.16.

h 40.24,28,29,32,33,35.

i 40.7.

j 40.9.

k 40.16.

l 40.16.

m 40.15,25,29,33,36.

n 40.13,25,29,33,36.

o 40.16.

p 40.34; 40.37.

q 40.7.

r 40.34.40.37.

s 40.16.

t 40.16.

u 40.9.

v 40.34,37; 40.22,26.

w 8.16.

x 40.24,28,29,32,33,35.

y 40.7.

z 40.9.

a 40.16.

b 40.24,28,29,32,33,35.

c 40.16.

d 40.16.

e 40.15,25,29,33,36.

f 40.13,25,29,33,36.

g 40.34.40.37.

h 40.16.

i 40.16.

j 40.34,37; 40.22,26.

k 40.24,28,29,32,33,35.

l 40.7.

m 40.9.

n 40.16.

o 40.16.

p 40.15,25,29,33,36.

q 40.13,25,29,33,36.

r 40.9.

s 40.16.

t 40.34,37; 40.22,26.

u 40.17.

v 40.9.

w 2 Lan. 4.6; Isa. 4.4; Jer. 51.34.

x 46.2.

y 46.2.

z Levi 1.3,9,13,14,17; Hez.40.42.

a Levi 4.2,3; 42.13; 44.27; 46.20.

b Levi 5.6; 6.6; 7.1; 42.13; 46.20.

c 40.39.

d Levi 1.3,9,13,14,17; 40.42.

e Eks. 20.25.

f Levi 1.3,9,13,14,17; 40.42.

g Hlab. 68.13; Gen. 49.14; Hlu. 5.16.

h 40.5.

i 40.17.

j 1 Lan. 6.31-33.

k 40.17.

l 44.8,14,15,16; 48.11; Levi 8.35; Nani 1.53.

m 40.17.

n 42.4,11; 46.19.

o Nani 18.5.

p 43.19; 44.15,16; 48.11.

q 1 Kho. 2.35; 1 Lan. 24.3,6.

r 43.19; 44.15,16; 48.11.

s 42.13; 45.4.

t 41.13-15.

u 41.13-15.

v 45.2; Isam. 21.16; 41.21; 43.16; 48.20.

w 43.13.

x 41.25,26.

y 40.9.

z 1 Kho. 6.3.

a 1 Kho. 7.21.

b 40.9.

a 41.4,21,23,25; 42.8.

b 1 Kho. 6.17.

c 41.3; 40.9.

d Eks. 26.16,22,23.

e 47.1.

f 1 Kho. 6.17.

g 1 Kho. 6.2.

h 40.16.

i 41.3; 40.9.

j 1 Kho. 6.20; 2 Lan. 3.8.

k 41.4,21,23,25; 42.8.

l 44.13; 45.3; 41.21,23; 1 Kho. 6.16.

m 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

n 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

o 1 Kho.6.6.

p 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

q 1 Kho. 6.6.

r 1 Kho. 6.8.

s 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

t 1 Kho. 22.35.

u 42.5,6.

v 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

w 40.5; 43.13.

x 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

y 41.11.

z 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

a 40.44; 40.17.

b 42.3.

c 41.6-9; 41.11,26; 1 Kho. 6.5,8.

d 41.11.

e 41.11.

f 41.12; 42.1.

g 41.13-15; 42.1,10,13; Lilo 4.7; Levi 16.22.

h Eks. 27.12; 38.12 in the Heb.

i 41.13-15; 42.1,10,13; Lilo 4.7; Levi 16.22.

j 40.47; 42.8.

k 41.13-15; 42.1,10,13; Lilo 4.7; Levi 16.22.

l 40.47; 42.8.

m 41.12; 42.1.

n 41.16; 42.3,5.

o 40.47; 42.8.

p Isa. 6. 4 marg.

q 41.26; 40.16.

r 41.16; 42.3,5.

s 40.10; 42.3.

t Isa. 6.4.

u 41.20,25; 1 Kho. 6.29,32,35; 7.36.

v 41.20,25; 1 Kho. 6.29,32,35; 7.36.

w 2 Lan. 3.5; 40.16,22,26,31,34,37; 41.26.

x 10.14.

y 41.20,25; 1 Kho. 6.29,32,35; 7.36.

z 41.20,25; 1 Kho. 6.29,32,35; 7.36.

a 41.1.

b 41.1.

c 41.1.

d 41.4.

e Eks. 30.1; Isam. 11.1.

f 44.16; 23.41; Mal. 1.7,12.

g Eks. 30.8.

h 41.1.

i 41.4.

j 1 Kho. 6.31-33.

k 1 Kho. 6.34.

l 41.1.

m 41.20,25; 1 Kho. 6.29,32,35; 7.36.

n 41.20,25; 1 Kho. 6.29,32,35; 7.36.

o 2 Lan. 3.5; 40.16,22,26,31,34,37; 41.26.

p 41.17,20.

q 41.26; 1 Kho. 7.6.

r 40.48.

s 41.16.

t 2 Lan. 3.5; 40.16,22,26,31,34,37; 41.26.

u 40.48.

v 41.5.

w 41.26; 1 Kho. 7.6.

a 40.20.

b 40.17.

c 42.10,13; 41.12.

d 41.12,15.

e 40.23.

f 42.8.

g 41.10.

h 40.17.

i 42.5; 41.15,16.

j Gen. 6.16; 41.16.

k 40.17.

l 46.19; 40.46; Hez. 42.11.

m 42.4.

n 42.4.

o 40.17.

p 42.5; 41.15,16.

q 41.7.

r 42.6.

s Nani 11.17,25.

t 41.7.

u 42.6.

v 42.10,12; 13.5.

w 40.17.

x 42.8.

y 41.1.

z 41.13,14.

a 44.5; 46.19.

b 10.12; 13.5.

c 42.10,13; 41.12.

d 41.12,15.

e 42.4.

f 42.4.

g Eks. 26.30; 1 Kho.6.37.

h 46.19; 40.46; Hez.42.11.

i 16.25.

j 42.10,12; 13.5.

k 42.4,11.

l 42.10,13; 41.12.

m 40.46.

n ev.6.16,26; 10.13; 24.9.

o Nani 18.9.

p Nani 18.9.

q 44.29.

r Levi 2.3,10; 6.14; 10.12.

s Nani 18.9.

t 44.29.

u 40.39.

v Nani 18.9.

w 44.29.

x 40.39.

y 44.19.

z 44.19.

a 44.19.

b 40.6; 43.1.

c 40.3.

d 40.5.

e 45.2.

f 22.26; 48.15; 43.12; 44.23.

a 44.4; 10.19; 11.1; 40.6; 42.15; 44.1; 43.5.

b 11.23; Isam. 21.11.

c 1.24.

d Isam. 18.1; 10.4.

e 1.28.

f Jer. 1.10.

g 1.1.

h 1.28.

i 11.23; Isam. 21.11.

j 44.2.

k 43.4; 10.19; 11.1; 40.6; 42.15; 44.1; 43.5.

l 3.12; Isam. 21.10.

m 1 Kho. 8.10,11; 44.4; 10.4.

n 9.2; 40.3; 47.3.

o Hlab. 99.1.

p Isa. 60.13; 1 Lan. 28.2.

q 43.9; Eks. 29.45; Hlab. 68.16; 132.14; Hez. 37.26,28; Jow. 3.17.

r Hlab. 46.5; Isam. 7.15.

s 43.8; 20.39.

t 37.26.

u 43.8; 20.39.

v 43.9; Levi 26.30; Jer. 16.18.

w 43.9; Levi 26.30; Jer. 16.18.

x 2 Kho. 16.14; 21.5,7; 8.3.

y Isa. 6. 4 marg.

z 41.21.

a Isa. 59.2.

b 43.8. Hez. 20.39.

c 23.39; 44.7.

d 43.9; Levi 26.30; Jer. 16.18.

e 43.9; Levi 26.30; Jer. 16.18.

f 43.9; Eks. 29.45; Hlab. 68.16; 132.14; Hez. 37.26,28; Jow. 3.17.

g 40.4.

h 43.18; 44.5.

i 43.11.

j 16.2.

k 16.2.

l Jobe 23.3; Nah. 2.9.

m 2 Sam. 3.25; 44.5; 1 Sam. 29.6.

n 2 Sam. 3.25; 44.5; 1 Sam. 29.6.

o 43.18; 44.5.

p 43.18; 44.5.

q 12.3.

r 43.18; 44.5.

s 40.2.

t 40.12; 42.15-20.

u 40.47; 47.1; Eks. 27.1-8; 2 Lan. 4.1.

v 40.5; 41.8.

w 40.12; 42.15-20.

x Eks. 28.16; 39.9; 1 Sam. 17.4; Isa. 40.12; 43.17.

y 43.20; Eks. 27.2.

z 40.47.

a 1.8.

b 43.17,20; 45.19.

c 1.8.

d 40.12; 42.15-20.

e Eks. 28.16; 39.9; 1 Sam. 17.4; Isa. 40.12; 43.17.

f Eks. 20.26.

g 43.11.

h Levi 1.5.

i Deut 17.9; 24.8; Jer. 33.18; 44.15.

j Deut 17.9; 24.8; Jer. 33.18; 44.15.

k 40.46.

l 40.46.

m Eks. 29.10; 45.18.

n Levi 8.14; Hez.43.21.

o Levi 8.14; Hez.43.21.

p Eks. 29.12; Levi 8.15; 45.19.

q Eks. 29.12; Levi 8.15; 45.19.

r 43.20; Eks. 27.2.

s 43.14.

t 40.12; 42.15-20.

u 43.13,17.

v 43.22,23; Eks. 29.36; 45.18.

w 45.15.

x Levi 8.14; Hez. 43.21.

y Eks. 29.14.

z 2 Lan. 31.13.

a Eks. 29.14.

b 43.22,23; Eks. 29.36; 45.18.

c 43.22,23; Eks. 29.36; 45.18.

d Levi2.13; Mark. 9.49.

e Eks. 29.35,36; Levi 8.33.

f Eks. 29.35,36; Levi 8.33.

g Jobe 36.11.

h Levi 9.1.

i 39.22.

j Levi 3.1.

k 20.40.

a 43.5.

b 43.1.

c 43.1.

d 43.4.

e 34.24; 37.25; 45.7.

f Gen. 31.54; 1 Kor. 10.18.

g 46.2,12.

h 40.17,20.

i 43.5.

j 1.28.

k 40.4.

l 40.4.

m 43.11.

n 43.11.

o 43.11.

p 43.11.

q 2.5.

r Dute. 3.2645.9; 1 Pet. 4.3.

s 43.8,9; Seb. 21.28.

t 44.9; Jer.9.26; Seb. 7.51; Hez. 28.10.

u 43.8; 44.9; Seb. 21.28.

v 23.29.

w Levi 3.11.

x 44.15; Levi 3.16,17.

y 45.15; Levi 3.16,17.

z 33.25.

a 40.45.

b 43.8; 44.9; Seb. 21.28.

c 43.8; 45.9; Seb. 21.28.

d 44.15; 48.11.

e 44.15; 48.11.

f 4.4-6; 44.12; Levi 5.1.

g 1 Lan. 26.30; Hez. 9.1; 2 Kho. 11.18.

h Hlab. 84.10.

i 45.5; 46.24.

j Nani 16.9; Hez. 44.15.

k Hlab. 106.26.

l 4.4-6; 45.12; Levi 5.1.

m Nani 18.3; 2 Kho. 23.9.

n 41.4.

o 32.24.

p 44.8,15,16; 40.45; Nani 18.4.

q 1 Lan. 23.28,32.

r 1 Lan. 23.28,32.

s 1 Lan. 23.28,32.

t 1 Lan. 23.28,32.

u 1 Lan. 23.28,32.

v Dute. 10.8; Hez.44.11; 1 Kho. 2.35.

w 44.8,15,16; 40.45; Nani 18.4.

x 44.15; 48.11.

y Dute. 10.8; Hez.44.11; 1 Kho. 2.35.

z Dute. 10.8; 44.11; 1 Kho. 2.35.

a 44.7.

b 41.22.

c 44.8,15,16; 40.45; Nani 18.4.

d Eks. 28.43.

e 44.21,27.

f Eks. 28.39; 39.27; Jer. 13.1; Isam. 15.6.

g Eks. 28.40; Isa. 3.20.

h Eks. 28.40; Isa. 3.20.

i Levi 6.10.

j Eks. 39.28.

k 42.14.

l 42.14.

m Levi 6.11.

n 42.14.

o Levi 6.11.

p 46.20; Eks. 29.37; 30.29; Levi 6.27; Mat. 23.17,19.

q Levi 21.5; 2 Sam. 14.26; Hez. 5.1.

r Nani 6.5; Levi 10.6; 1 Kor. 11.14.

s Levi 10.9.

t 44.21,27.

u Levi 21.7,13,14.

v Levi 21.7,13,14.

w Levi 10.11.

x 22.26.

y 22.26.

z Levi 10.10.

a Dute. 17.8,9; 2 Lan. 19.8,10.

b 22.26.

c Levi 21.1-3; 21.11.

d 22.3.

e Levi 21.1-3; 21.11.

f Nani 19.11,12; Nani 6.10.

g 17,21.

h 40.39.

i Nani 18.20.

j Nani 18.20.

k Nani 18.20.

l Levi 6.14,17,18,25,29; 7.1,6; 42.13.

m Levi 6.14,17,18,25,29; 7.1,6; 42.13.

n Levi 6.14,17,18,25,29; 7.1,6; 42.13.

o Levi 27.21,28; Nani 18.14.

p Eks. 29.27; Hez. 45.1,6,7,13,16; 48.8-10,12,18,20,21.

q 20.40.

r Eks. 29.27; Hez. 45.1,6,7,13,16; 48.8-10,12,18,20,21.

s Nani 15.20.

t Zaga 3.9,10.

u Mal. 3.10.

v Levi 22.8; Eks. 22.31; 4.14.

a 47.22.

b 48.8-10.

c 44.30.

d 48.8-10.

e 45.2; 42.16-20.

f 42.20.

g 40.47.

h 27.28; 48.15,17; Levi 25.34.

i 45.1.

j 48.8-10.

k 45.1.

l 48.10.

m 41.4.

n 45.1.

o 48.11,12; Jow. 1.9.

p 40.46.

q Hlab. 68.35; 21.2.

r 48.13.

s 48.13.

t 44.11.

u 40.17; 41.5.

v 48.15.

w 45.18.

x 44.30.

y 45.19.

z 44.3.

a 48.21.

b 44.30.

c Jer. 22.17; Hez.22.27.

d 46.18.

e Jer. 22.3; 21.12.

f 46.18.

g 47.13,21; 48.1-7; 48.23-28.

h 44.6.

i Jer. 22.17; 22.27.

j Jer. 22.17; 22.27.

k Levi 19.35,36.

l Zaga11.1.

m 45.12,13,24; Eks. 16.36; Levi 5.11; 6.20; Nani 5.15; 28.5; Hlu. 6.19; Ruthe 2.17; 1 Sam. 1.24; 17.17; Hez. 46.5,7,11,14; Zek. 5.6-10.

n Dute. 25.14,15; Zaga 20.10; Amos 8.5; Mika 6.10.

o Levi 19.35,36.

p Dute. 25.14,15; Zaga 20.10; Amos 8.5; Mika 6.10.

q 45.12,13,24; Eks. 16.36; Levi 5.11; 6.20; Nani 5.15; 28.5; Hlu. 6.19; Ruthe 2.17; 1 Sam. 1.24; 17.17; Hez. 46.5,7,11,14; Zek. 5.6-10.

r Isa. 5.10.

s 45.14; 1 Kho.7.26,38; 2 Lan.2.10; 4.5; Ezra 7.22; Luka 16.6.

t Isa. 5.10.

u Dute. 25.14.15; Zaga 20.10; Amos 8.5; Mika 6.10.

v 45.13,14; Lev.27.16; Num. 11.32; Hos.3.2.

w Isa. 5.10.

x Eks. 30.13; 4.10.

y 1 Kho. 10.17; Ezra 2.69; Neh.7.71,72.

z 44.30.

a 45.12,13,24; Eks. 16.36; Levi 5.11; 6.20; Nani 5.15; 28.5; Hlu. 6.19; Ruthe 2.17; 1 Sam. 1.24; 17.17; 46.5,7,11,14; Zek. 5.6-10.

b 45.13,14; Levi 27.16; Nani 11.32; Hos. 3.2.

c 39.2.

d 45.14; 1 Kho. 7.26,38; 2 Lan. 2.10; 4.5; Ezra 7.22; Luka 16.6.

e 45.13,14; Levi 27.16; Nani 11.32; Hos. 3.2.

f Gen. 13.10; Mal. 1.8.

g 43.27.

h 45.17,20; 43.20;Levi 1.4.

i 44.30.

j 46.4-7.

k Eks. 29.40.

l 46.9; 46.11.

m 45.18; 46.1,3,6; Nani 28.11.

n 45.18; 46.1,3,6; Nani 28.11.

o 46.9; 4611.

p 45.22-24; Levi 14.19; Nani 6.16; 6.17.

q 43.27.

r 45.17,20; 43.20; Levi 1.4.

s 45.18; 46.1,2,3; Nani 28.11.

t 43.19; 46.6.

u Levi 16.16.

v 43.20.

w 43.20.

x 43.20.

y 41.21.

z 43.20.

a 40.32; 46.1; 8.16.

b 4.27.

c Hlab. 19.7; Zaga 19.25.

d 45.17,20; 43.20; Levi 1.4.

e 23.5.

f 45.22-24; Levi 14.19; Nani 6.16; 6.17.

g 23.8.

h 45.22-24; Levi 14.19; Nani 6.16,17.

i Nani 28.15.

j 46.5,7.

k 45.22-24; Levi 14.19; Nani 6.16; 6.17.

l 45.10.

m Eks. 29.40; 30.24; Levi 19.36; 23.13; Nani 15.4-7,9,10; 28.5,7,14; Hez. 4.11; 46.5,7,11,14.

n Levi 23.34.

o 45.22-24.

p 45.22-24.

q 45.22-24.

r 45.22-24.

a 45.19; 46.19.

b 8.16.

c Luka 13.14.

d 46.3,6; 45.17.

e 46.8,12; 44.3; 1 Lan. 9.18.

f 41.21.

g 40.38.

h 9.3.

i 46.9.

j 46.3,6; 45.17.

k 45.17.

l Levi 1.2.

m Nani 28.9,10.

n Nani 28.9,10.

o 45.24.

p 46.7,11,14; 45.11.

q 46.7,11,14; 45.24.

r 46.3,6; 45.17.

s 45.18.

t 45.24.

u 46.7,11,14; 45.11.

v Levi 25.26.

w 46.7,11,14; 45.24.

x 46.8,12; 44.3; 1 Lan. 9.18.

y 46.9.

z Eks. 23.14-17; Dute. 16.16.

a 45.17.

b Eks. 14.2; Isa. 57.2.

c Hlab. 42.4.

d Hlab. 42.4.

e 45.17.

f 45.17.

g 46.7,11,14; 45.11.

h 46. 5 marg.

i 46.7,11,14; 45.24.

j Levi 7.16; 22.23; Dute. 23.23.

k 46.8,12; 44.3; 1 Lan. 9.18.

l 46.8,12; 44.3; 1 Lan. 9.18.

m 46.2.

n 46.2.

o Nani 28.3,4; Eks. 29.38.

p 46.7,11,14; 45.11.

q 46.7,11,14; 45.24.

r Nani 28.10,15; 29.6.

s 45.7.

t Levi 25.10.

u 1 Sam. 8.14; 1 Kho. 21.3,7.

v 45.8.

w 46.1.

x 42.4.

y 46.24; 2 Lan. 35.13.

z 40.39.

a 40.39.

b Levi 2.4.

c 44.19.

d 44.11.

e 46.24; 2 Lan. 35.13.

a 41.1,2.

b Jow. 3.18; Zek. 14.8; Isam. 22.1; Hlab. 46.4; Joha. 4.10.

c 9.3.

d 43.13.

e 40.35.

f 40.6.

g 40.3.

h Jer. 31.39; Zek. 1.16; Hez. 40.3; Zek. 2.1.

i 47.12; Isam. 22.2.

j Josh. 22.10,11; Josh. 13.2; 18.17; Jow. 3.4.

k Dute. 3.17; 4.49; Josh. 3.16; 2 Kho. 14.25.

l Dute. 3.17; 4.49; Josh. 3.16; 2 Kho. 14.25.

m Gen. 1.20.

n Gen. 1.20,21; 7.21; 8.17; 9.7.

o 1 Sam. 23.29.

p Isa. 15.8.

q 26.5.

r 47.15,19,20; 48.28; Josh. 15.12.

s Jobe 40.21.

t Isa. 30.14.

u Dute. 29.23; Gen. 14.3.

v 47.7.

w Gen. 2.9.

x Jer. 17.8.

y Jobe 14.18.

z Isam. 22.2.

a Isa. 28.4.

b 47.7.

c Isam. 22.2.

d 45.8.

e Gen. 48.5; Josh. 17.14,17; 1 Lan. 5.1; 48.4,5.

f Gen. 12.7; 13.15; 15.7; 17.8; 26.3; 28.13.

g 48.29.

h 47.10.

i 48.1.

j Nani 34.8.

k 48.1.

l Nani 34.8.

m 1 Kho. 8.65.

n 2 Sam. 8.8; 1 Lan. 11.39.

o 48.1.

p Isa. 7.8.

q 1 Kho. 8.65.

r 47.18; Jobe 30.6.

s 48.1.

t Nani 34.9,10.

u 48.1.

v Isa. 7.8.

w 48.1.

x 1 Kho. 8.65.

y 47.18; Jobe 30.6.

z Isa. 7.8.

a Josh. 13.10.

b Jow. 2.20; Zek. 14.8; Dan. 11.45.

c 48.28.

d 48.28.

e Gen. 14.7; 2 Lan. 20.2.

f Nani 20.13.

g Nani 34.5.

h 48.28.

i 47.10.

j Eks. 26.18,35; Hez. 20.46; Zek. 6.6; 9.14.

k 47.10.

l 1 Kho. 8.65.

m 45.8.

n 45.1; 48.29.

o Efe. 3.6.

p Roma 10.12; Gal. 3.28; Kol. 3.11.

q Eks. 12.19,48,49; Levi 16.29.

r 45.1; 48.29.

a 48.23; 45.8.

b 47.15,16,17.

c 2 Sam. 18.4; Josh. 15.46.

d 47.15,16,17.

e 47.15,16,17.

f 47.15,16,17.

g 47.15,16,17.

h 2 Sam. 18.4; Josh. 15.46.

i 47.15,16,17.

j Nani 2.25-31.

k Nani 2.25-31.

l Nani 2.25-31.

m 47.13.

n 47.13.

o 45.1-6.

p 48.10,21.

q 45.1-6.

r 45.1-6.

s 48.10,21.

t 45.1-6.

u 44.15.

v 40.46.

w 40.45.

x 44.10,15.

y 44.10,15.

z 45.1-6.

a 45.5.

b Levi 27.10,28,33.

c Levi 27.10,28,33.

d Nani 27.7,8.

e 44.30.

f 45.6.

g 42.20.

h 45.6.

i 48.30,32-34; Isam. 21.16; Hez. 48.20.

j 48.30,32-34; Isam. 21.16; Hez. 48.20.

k 48.30,32-34; Isam. 21.16; Hez. 48.20.

l 48.30,32-34; Isam. 21.16; Hez. 48.20.

m 48.17; 45.2.

n 45.6.

o 48.19; 36.9,34.

p 48.19; 36.9,34.

q 45.6.

r 48.21.

s 40.47.

t 45.7.

u 48.21.

v 10,21.

w 48.23; 45.8.

x 47.19.

y 47.19.

z 47.19.

a 47.22; 47.14.

b Nani 34.4,5,8,9,12; Josh. 15.4,7,11.

c 48.30,32-34; Isam. 21.16; Hez. 48.20.

d 48.30,32-34; Isam. 21.16; Hez. 48.20.

e Isam. 21.12,13.

f Dute. 33.6-8.

g Isam. 21.12,13.

h Isam. 21.12,13.

i Isam. 21.12,13.

j 48.30,32-34; Isam. 21.16; 48.20.

k 48.30,32-34; Isam. 21.16; 48.20.

l 48.30,32-34; Isam. 21.16; 48.20.

m Isa. 60.14. Jer. 33.16.

n 35.10; Jer. 3.17; Jow. 3.21; Zek. 2.10; Isam.21.3.

a 2 Kho. 24.1,2; 2 Lan. 36.6; Jer. 25.1.

b Neh. 7.70. Dan. 2.42; 2 Kho. 24.13; 25.15; 2 Lan. 36.7,10; Jer. 27.18; 52.19; Dan. 5.2,3,23.

c Zek. 5.11; Gen. 11.2.

d 2 Lan. 36.7; Ezra 1.7; 5.2; 1 Sam. 5.2.

e Jer. 39.3,13.

f Esta 1.3.

g Jobe 31.7; Levi 24.19,20.

h Hlab. 101.1; 9.13,22.

i 1.17.

j 1.17.

k 1.17.

l Tshu. 10.20.

m Seb. 7.22.

n 1.17.

o Isa. 47.10.

p 2.2,4,5,10; 3.8; 4.7; 5.7,11.

q 2 Lan. 31.16.

r 2 Lan. 31.16.

s 1.8,13,15,16; 11.26.

t 1.18.

u 1 Kho. 10.8; Dan.1.19; 1.4; 2.2; Gen. 41.46.

v 1.11,19; 2.17; Song. 6.6.

w 2 Kho. 23.34.

x Dan. 4.8; 2.26; 4.9,18,19; 5.12; 10.1.

y 2.49; 3.12,14,16,20,22,23,26,28,30.

z Isa. 46.1.

a Hagg. 2.18; Seb. 5.4; 1 Kor. 7.37.

b 1.8,13,15,16; 11.26.

c 1 Kor. 8.10; 10.20.

d Dute. 32.38; Hez. 4.13; Hos. 9.3; Levi 3.17; Seb. 15.20; Eks. 34.15; Seb. 10.14.

e Dute. 32.38; Hez. 4.13; Hos. 9.3; Levi 3.17; Seb. 15.20; Eks. 34.15; Seb. 10.14.

f 1 Kor. 10.21.

g Gen. 39.21; Zaga 16.7.

h Hlab. 106.6.

i Hlab. 106.46.

j Isam. 2.10.

k 1.16.

l 1.5.

m Gen. 41.2,18.

n 1.5.

o 1.5.

p 1.5.

q 1.16.

r Jobe 32.8; Jak. 1.5; Dan. 2.20,22,28.

s 1.4.

t 1.4.

u 1.4.

v 1.4; 9.23; 10.1,11,12; 2 Lan. 26.5; Hez. 28.3.

w 5.12; 7.1; Nani 12.6; Jer. 23.25.

x 1.5.

y 1 Kho. 10.1.

z Gen. 41.8,24; Eks. 7.11,22; 8.7,18,19; 9.11.

a 2.2,10,27; 4.7; 5.11.

b 2.2,10,27; 4.7; 5.11.

c 5.7,15.

a 1.1; 2 Kho. 23.36; 24.12; Jer. 52.28.

b 2.3; Gen. 41.8; Dan. 4.5; 5.9.

c 6.18.

d 4.6; 5.7.

e 1.20.

f 1.20.

g Eks. 7.11; Dute. 18.10; 2 Lan. 33.6; Mal. 3.5; Eks. 22.18; Isa. 47.9,12,13; 1 Sam. 6.2; Jer. 39.3.

h 2.4,5,10; 1.4.

i 1.5.

j 2.3; Gen. 41.8; 4.5; 5.9.

k 2.4,5,10; 1.4.

l 3.9; 5.10; 6.6,21; 1 Kho. 1.31.

m 2.4,5,10; 1.4.

n 3.29.

o 3.29.

p Ezra 6.11; 2 Kho. 10.27.

q 5.7,16.

r 2.48.

s 2.9; 4.27; Ruthe 1.13. Dan. 2.11.

t 2.9; 2.21; Esta 3.7.

u 2.40; 3.29; 2.10.

v Esta 4.11.

w Ezra 10.14.

x 6.4.

y 2.9; 2.21; Esta 3.7.

z 2.9; 4.27; Ruthe 1.13; 2.11.

a 2.4,5,10; 1.4.

b 2.8,40; 2.12.

c 1.20.

d 1.20.

e 2.4,5,10; 1.4.

f 3.28; 6.5,7,12; 2.6.

g 5.11,14; 4.8.

h 2.24; 3.7,8,22; 6.9; Dan.2.10.

i 2.13,18,24,27,48; 4.6,18; 5.7,8; Esta 1.13.

j 2.13,18,24,27,48; 4.6,18; 5.7,8; Esta 1.13.

k 1.4.

l 3.12.

m 2.13,18,24,27,48; 4.6,18; 5.7,8; Esta 1.13.

n 3.22.

o 1.6.

p Mat. 18.19.

q 2.19,28,37,44; Isam. 11.13.

r 2.19; 2.27-30,47; 4.9.

s 2.12.

t 2.19; 2.27-30; 2.47; 4.9.

u Jobe 33.15,16; Nani 12.6.

v Josh. 22.33.

w 2.19,28,37,44; Isam. 11.13.

x 1 Lan. 29.10; Jobe 1.21; Hlab. 72.18; 106.48; 113.2; 115.18.

y 2.23; Isa. 28.29.

z 7.25; 2.8,9; Esta 1.13.

a Seb. 1.7; 1 Thes. 5.1.

b 5.20; 7.12,14,26.

c Jobe 12.18; Hlab. 75.6,7; 4.17; Roma 13.1; Zaga 8.15.

d Jobe 12.18; Hlab. 75.6,7; 4.17; Roma 13.1; Zaga 8.15.

e 1.17.

f Jobe 12.22; Hlab. 25.14; Dan.2.28,29,47; Amos 4.13.

g Hlab. 139.12; Heb. 4.13.

h Jak. 1.17; 1 Tim. 6.16.

i 6.10; 1 Lan. 29.13.

j Dute. 26 7; 1 Lan. 12.17; 29.18; 2 Lan. 20.6; Seb. 24.14.

k 2.23; Isa. 28.29.

l 2.18.

m 2.24; 3.7,8,22; 6.9; 2.10.

n 2.14.

o 2.49; 3.12.

p 2.12.

q 3.24; 6.19; Gen. 41.14.

r 1.7.

s 5.16.

t 10.14; Hos. 3.5; Gen. 49.1.

u 4.5,10; 7.1.

v 1.20.

w 1.20.

x 4.7; 5.7,11.

y 4.7,18; 5.8,15.

z 2.29,47; Gen. 40.8; 41.16; Dan. 2.18,22.

a 10.14; Hos. 3.5; Gen. 49.1.

b 10.14; Hos. 3.5; Gen. 49.1.

c 4.5,10; 7.1.

d 2.29,47; Gen. 40.8; 41.16; Dan. 2.18,22.

e Gen. 41.16; Seb. 3.12.

f 5.6.

g 2.38-45.

h Jobe 34.20; Dan. 8.25; Lilo 4.6; 2 Kor. 5.1; Heb. 9.24; Zek. 4.6.

i 2.40,44,45; Dan. 2.35; Mat. 21.44; Luka 20.18; Isa. 8.9.

j Hlab. 1.4.

k Isam. 20.11.

l Isa. 2.2.

m Hlab. 80.9.

n Ezra 7.12; Hez. 26.7.

o 2.18.

p Ezra 1.2; 5.18.

q Ezra 1.2; 5.18.

r 4.30; Esta 9.29.

s 4.21; Jer. 27.6.

t 4.30; Esta 9.29.

u 4.21; Jer. 27.6.

v 2.32; 3.1; 4.22.

w 5.28,31; 7.5.

x 2.32; 3.1; 4.22.

y 7.6.

z 2.32; 3.1; 4.22.

a 7.7,23.

b 2.8; 2.41,45; 4.18; 5.12,22; 6.3; 6.4,22.

c 2.40,44,45; 2.35; Mat. 21.44; Luka 20.18; Isa. 8.9.

d 2.40,44,45; 2.35; Mat. 21.44; Luka 20.18; Isa. 8.9.

e 2.33.

f 7.7,23.

g 2.8; 2.41,45; 4.18; 5.12,22; 6.3; 6.4,22.

h 2.43.

i 2.43.

j Gen. 6.2; Neh. 13.23.

k 2.43.

l 2.18.

m 4.3,34; 7.14,27; Mika 4.7; Obad. 21; Luka 1.33; Isa. 60.12; Mika 4.8; Mat. 3.2; Joha. 18.36; 1 Kor. 15.24.

n 6.26.

o 6.26.

p Mika 4.13; Hlab. 2.9.

q 2.40,44,45; 2.35; Mat. 21.44; Luka 20.18; Isa. 8.9.

r Mat. 21.24; Luka 20.18.

s 4.3,34; 7.14,27; Mika 4.7; Obad. 21; Luka 1.33; Isa. 60.12; Mika 4.8; Mat. 3.2; Joha. 18.36; 1 Kor. 15.24.

t 2.8; 2.41,45; 4.18; 5.12,22; 6.3; 6.4,22.

u 2.34,35.

v Isa. 28.16; Zek. 3.9; 1 Pet. 2.4,7.

w 2.28.

x 2 Sam. 14.22; Mat. 8.2; Seb. 10.25.

y 2 Sam. 14.22; Mat. 8.2; Seb. 10.25.

z 3.5-7; 3.10-12; 3.14,15,18,28; Isa. 44.15.

a Seb. 14.13.

b Ezra 6.10.

c Dute. 10.17.

d 1 Tim. 6.15; Isam. 17.14; 19.16.

e 2.28.

f 2.6.

g 3.1,12,30; Esta 1.1.

h 4.9; 5.11.

i 3.2,3,27; 6.7.

j 2.12.

k 2.24; 3.12.

l 1.7.

m 3.1,12,30; Esta 1.1.

n Esta 2.19.

o 4.9; 5.11.

a 2.32,38.

b Gen. 11.2.

c 2.12,30; 2.48.

d 3.3,27.

e 6.1-4; 6.6,7; Ezra 8.36.

f 3,27.

g 2.48.

h 3.3,27.

i Ezra 5.14.

j 3.3.

k 3.3.

l 3.3.

m 3.3.

n 2.48.

o 3.2.

p 3.7,29; 4.1; 5.19; 6.25; 7.14; Isam. 5.9.

q Hlab. 137.3; Isa. 14.11.

r 3.7,10,15.

s Josh. 6.5.

t 1 Kor. 14.7.

u 1 Kor. 14.7.

v Isam. 5.8.

w 2.46.

x 2.46.

y 3.11,15; Jer. 29.22; Hez. 23.25; Isam. 13.14,15.

z 2.12.

a 3.7,10,15.

b 3.7,29; 4.1; 5.19; 6.25; 7.14; Isam. 5.9.

c 2.46.

d 2.12.

e 1.4.

f 6.12.

g 6.24.

h 2.4.

i 3.29; 4.6; 6.13,26; 2.14; 3.12; Ezra 4.19; 6.8.

j 3.7,10,15.

k 2.46.

l 2.46.

m 3.11,15; Jer. 29.22; Hez. 23.25; Isam. 13.14,15.

n 2.49.

o 3.12,30; 2.48.

p 2.46.

q 2.49.

r 2.49.

s 2.49.

t 3.7,10,15.

u 2.46.

v Eks. 32.32; Luka 13.9; Gen. 30.27.

w 3.11,15; Jer. 29.22; Hez. 23.25; Isam. 13.14,15.

x 2 Kho. 18.35; Eks. 5.2; 6.20.

y 2.49.

z Ezra 6.9; Ezra 7.20.

a 2.14.

b Ezra 6.9; Ezra 7.20.

c Esta 3.5; 5.9.

d 3.27.

e 1 Lan. 15.27.

f 2.15.

g 7.9; Jobe 18.5; Ngoma 3.24,25.

h Dan. 3.1,2.

i 2.25.

j 3.27; 4.36; 6.7.

k Isa. 43.2.

l 6.23.

m Jobe 1.6. Dan.3.28;

n 4.2; 5.18,21; 4.17,24,25,32,34; 7.25.

o 3.2.

p 3.2.

q 3.2.

r 3.27; 4.36; 6.7.

s Heb. 11.34.

t 3.27.

u 6.22; Mat. 18.10.

v Jobe 1.6; 3.28.

w Hlab. 34.7.

x Hlab. 34.7.

y Hlab. 25.2.

z 2.11.

a 4.6; 6.26; 3.10.

b 3.4.

c 2.5.

d 2.8.

e 6.27.

f 3.1.

a 3.4.

b 6.25.

c 6.25.

d 4.35.

e 6.25.

f 1 Pet. 1.2; 2 Pet. 1.2.

g 6.27; Joha. 4.48.

h 3.26.

i 6.27; Joha. 4.48.

j 6.27; Joha. 4.48.

k 4.34; 2.44.

l 4.34; 2.44.

m 4.27.

n Hlab. 92.14; Hlab. 37.35; 52.8; 92.10; 4.11.

o 4.10,13; 2.28.

p 10,13; 2.28.

q 7.15; 2.1.

r 3.29.

s 2.2; 5.7.

t 4.18; 2.12.

u 2.2; 5.7.

v 2.27.

w 4.18; 2.27; 5.8.

x 1.7.

y 4.9,18; 5.11,14; Isa. 63.11; 2.11; Gen. 41.38.

z 4.31; Eks. 18.4.

a 1.7.

b 5.11; 2.48.

c 9,18; 5.11,14; Isa. 63.11; 2.11; Gen. 41.38.

d 2.18.

e 10,13; 2.28.

f 10,13; 2.28.

g Hez. 31.3; Dan. 4.20-26.

h 4.21.

i 4.21.

j 4.21.

k Gen. 45.23.

l 4.21.

m Lilo 4.20; Hez. 17.23; 31.6.

n 4.21.

o 4.10,13; 2.28.

p 4.17,23; Hlab. 103.20.

q 4.23; 4.17; Dute. 33.2,3; 7.18,21,22,25,27; 8.13; Zek. 14.5. Juda 14.

r 4.23; Mat. 3.10.

s Hez. 31.12.

t Hez. 31.12.

u 4.23,25,32; 1 Lan. 29.30; 7.25; 11.13; 12.7.

v 4.24.

w 4.13.

x 4.13.

y 2.30.

z Hlab. 9.16.

a 4.25,32; 5.21.

b 4.25,32;5.21.

c 2.21; Hlab. 47.2; 83.18; 103.19.

d 4.25,32; 5.21.

e Jer. 27.5; 5.18.

f 1 Sam. 2.8; Hlab. 113.7.8; 4.37.

g 4.8.

h 2.40.

i Gen. 41.8; Dan. 5.8,15; 4.7.

j 4.8.

k 4.8.

l 2 Kor. 7.8; Gal. 2.5; Dan.4.33; 5.5.

m 5.6.

n 1 Sam. 25.26; 2 Sam. 18.32.

o 4.10,11.

p 4.12.

q 4.12.

r 2.38.

s 2.38.

t Jer. 27.6-8.

u 4.11.

v 4.13.

w 4.14.

x 4.15,26.

y 4.23,25,32; 1 Lan. 29.30; 7.25; 11.13; 12.7.

z 4.24.

a 4.24,25,32,34; 7.25; 3.26.

b 4.32; 5.21.

c 4.32; 5.21.

d Hlab. 106.20.

e 4.23,25,32; 1 Lan. 29.30; 7.25; 11.13; 12.7.

f 4.32; 5.21.

g 2 Lan. 33.13.

h 4.25,32; 5.21.

i 4.24,25,32,34; 7.25; 3.26.

j 4.25,32; 5.21.

k 15,26.

l Luka 15.18,21.

m 2.6.

n Mat. 6.1.

o Zaga 16.6.

p Hlab. 41.1; Mat. 25.35; Luka 3.11; 16.9.

q Seb. 8.22; 2 Tim. 2.25; Jer. 18.7,8; Jona 3.5.

r 7.12; 1 Kho. 21.29.

s 4.4.

t 5.20.

u Amos 7.13; Jer. 51.41.

v 2.37.

w 2.37.

x 2.37.

y 4.36.

z 4.36.

a 5.5; Luka 12.20.

b 4.8; Eks. 18.4.

c 3.4.

d 4.25.

e 4.25.

f 4.25.

g 4.25.

h 4.25.

i 4.19.

j 5.21.

k 4.26.

l 4.36.

m 5.23.

n 12.7; 6.26; Isam. 4.10.

o 4.3; 2.44.

p 4.3; 2.44.

q Hlab. 10.16.

r 4.3; 2.44.

s Hlab. 115.3.

t Hlab. 115.3.

u 4.1.

v Isa. 14.27.

w Jobe 9.12; Roma 9.20.

x Jobe 9.12; Roma 9.20.

y 4.36.

z 3.24.

a 4.30; 5.18.

b 4.30; 5.18.

c 5.6.

d 3.24.

e 5.1.

f Tshu. 7.13.

g Jobe 42.12; Mat. 6.33.

h 4.34; 5.4.

i 4.34; 5.4.

j 5.23.

k Hlab. 33.4; Isam. 15.3.

l Dute. 32.4; Isam. 15.3.

m 5.20; Zaga 29.23; Dan. 4.17.

a 5.2; 7.1; 8.1; Jer. 27.7.

b 4.36; 6.17; Dan. 5.2,3,9,10,23.

c Esta 1.3.

d 5.3,23; Ezra 5.14,15; 6.5; 7.19.

e 1.2.

f 5.3,23.

g 4.36; 6.17; 5.2,3,9,10,23.

h Isa. 21.5,9.

i Isa. 21.5,9.

j 5.23; Hlu. 16.24; 4.34,37.

k 5.23; Isam. 9.20.

l 5.23; Isam. 9.20.

m 5.23; Isam. 9.20.

n 5.23; Isam. 9.20.

o 5.23; Isam. 9.20.

p 5.23; Isam. 9.20.

q 5.23; Isam. 9.20.

r Hez. 20.32.

s 4.19,33; 4.31.

t Hez. 8.3.

u Isai 27.9.

v 5.24.

w 5.24.

x 5.24.

y 4.19.

z Isa. 5.27; Isa. 13.8; Jer. 50.43.

a Hlab. 69.23.

b Nah. 2.10.

c Nah. 2.10.

d 2.2; 4 6.

e 1.20.

f 5.11.

g 1.4.

h 5.11.

i 2.27.

j 5.11.

k 5.8; 2.12.

l 5.16,29; Gen. 41.42; Dan. 2.6.

m 5.16,29; Gen. 41.42; Dan. 2.6.

n 5.16,29; Gen. 41.42; Dan. 2.6.

o 5.16,29; Gen. 41.42; Dan. 2.6.

p 6.2.

q 5.15; 4.18.

r 2.1.

s 5.1.

t 1 Kho. 15.13.

u 5.1.

v 2.4.

w 5.6.

x 5.6.

y 2.48.

z 4.8.

a 5.14.

b 4.9.

c 5.7.

d 5.7.

e 6.3; 2.40.

f 1.17.

g Jobe 13.17.

h Nani 12.8.

i 1.7.

j 2.25.

k 1.3.

l 4.8.

m 5.14.

n 5.7.

o 5.7.

p 5.15; 4.18.

q 5.12.

r 5.12.

s 5.7.

t 2.26.

u 5.7.

v 5.7.

w 5.7.

x 2 Kho. 5.16; Seb. 8.20.

y 5.21; 3.26.

z 2.37; 4.17,22.

a 5.2.

b 4.36.

c 4.30.

d 4.30.

e 4.36.

f 3.4.

g 6.26.

h 8.4.

i Hez. 31.10; 4.30.

j 2.21; 4.37.

k 4.30.

l 4.25.

m Jobe 39.5.

n 4.25.

o 4.25.

p 2 Lan. 33.23; Isa. 14.13.

q 2.40.

r 4.37.

s 5.3.

t 5.2.

u 5.4.

v Isam. 9.20.

w Jobe 12.10.

x Jer. 10.23.

y 4.34; Isam. 16.9.

z 5.5.

a Jobe 31.6; Hlab. 62.9.

b 2 Kho. 17.6.

c 6.28.

d 7.5.

e 5.7.

f Gen. 41.43; Esta 6.9.

g 5.7.

h Jer. 50.24; 51.31,39,57.

i Jer. 50.35; 9.1.

j 9.1; 11.1.

a 4.2.

b 6.2-4; 6.6,7; 3.2.

c Esta 1.1.

d 5.7.

e 6.3,4,6,7.

f 6.2-4; 6.6,7; 3.2.

g Esta 2.9; Joha. 1.15,27,30; Roma 12.10.

h 6.3,4,6,7.

i 6.2-4; 6.6,7; 3.2.

j 5.12.

k Gen. 41.40; Esta 10.3.

l 6.3,4,6,7.

m 6.2-4; 6.6,7; 3.2.

n Tshu. 4.4.

o 2.9.

p 2.40.

q 3.29.

r 2.9.

s 6.7,12; 2.11.

t 6.3,4,6,7.

u 6.2-4; 6.6,7; 3.2.

v 6.21; 2.4.

w 6.21; 2.4.

x 2.48.

y 6.2-4; 6.6,7; 3.2.

z 3.24.

a Ezra 5.14.

b 6.7,12; 2.11.

c Esta 1.19; 8.8; Dan. 6.12,15; Esta 2.1.

d 6.12,15; 5.28; 8.20; Esta 1.3,14,18,19; Dan.6.28.

e Esta 1.19; 8.8; Dan.6.12,15; Esta 2.1.

f 2.12.

g 2 Sam. 18.33; 1 Kho. 17.19,23.

h 1 Kho. 8.44,48; Hlab. 5.7; 28.2; 138.2; Jona 2.4.

i Hez. 40.16.

j Hlab. 95.6.

k Hlab. 55.17.

l 2.23.

m 2.23.

n 3.8.

o 6.7.

p 6.5.

q 6.8.

r 6.8.

s 1.6.

t 2.25.

u 3.12.

v Mark. 6.26.

w 6.8.

x 6.20; Seb. 27.23.

y Lilo 3.53.

z Mat. 27.66; Isam. 20.3; Jer. 32.10.

a Esta 3.12.

b 5.1.

c Zaga 25.20.

d Esta 6.1; Dan.2.1.

e Zaga 4.18.

f 2.25.

g 6.26.

h 3.15.

i 6.20; Seb. 27.23.

j 6.6.

k 3.28.

l Heb. 11.33; Hlab. 22.21; 57.4.

m 2.40.

n 3.25.

o Heb. 11.33.

p Dute. 19.19.

q 3.8.

r Esta 9.10.

s 4.1.

t 4.1.

u 4.1.

v 3.29.

w 5.19; Hlab. 99.1.

x 5.19; Hlab. 99.1.

y 4.34; Ruthe 1.16; Ezra 1.3.

z 6.20; Hlab. 42.2.

a Hlab. 10.16; 2.44.

b Hlab. 10.16; 2.44.

c 7.26.

d 4.2.

e 3.29.

f 3.30.

g 1.21.

h Ezra 1.1,2; 4.5; 6.14; 10.1; 2 Lan. 36.20; 5.28; Dan.6.8.

a 5.1.

b 1.17.

c 2.28.

d 2.28.

e Hez. 37.9; 8.8; 11.4; Zek. 2.6; Isam. 7.1.

f Isam. 13.1.

g 1.21.

h Isam. 13.2.

i Jer. 4.7.

j Dute. 28.49; Jer. 4.13.

k 7.4.

l Hlab. 9.20.

m 2.39.

n Isam. 13.2.

o 2.39.

p Ngoma 4.8; Hab. 1.8.

q 8.5.

r 8.8,22; 11.3,4.

s 7.13; 7.2.

t 7.23; 2.40.

u 7.19,23.

v 7.19,23.

w 7.19,23.

x 7.19,23.

y 7.19,23.

z 7.19,23.

a 7.19,23.

b 7.3.e

c g7.20; Isam. 13.1; 17.12; Isam. 12.3.

d 7.20,21,24; 8.9.

e 7.20,21,24; 8.9.

f 7.20,21,24; 8.9.

g Isam. 9.7.

h 7.20; Isam. 13.5,6.

i Hlab. 12.3; Dan.7.11,25.

j Isam. 4.2; 20.4; 1 Kho. 22.19.

k 7.13,22; Hlab. 90.2.

l Isam. 1.14.

m Mat. 28.3.

n Isam. 1.14.

o 3.22.

p Hez. 1.15,16; 10.2.

q Hlab. 21.9.

r Hlab. 68.17; Heb. 12.22; Isam. 5.11; Mat. 16.27; Luka 2.13.

s Hlab. 103.21.

t Zek. 3.4.

u 7.26; 7.22; Isam. 11.18; 20.4.

v Isam. 20.12.

w 7.8.

x Isam. 19.20; Isam. 20.10; 11.45.

y Isam. 19.20; Isam. 20.10; 11.45.

z 2 Thes. 2.8.

a 7.26; 7.14; 2.21.

b 7.7.

c Joha. 5.25-27; 12.34; Seb. 7.56; Isam. 1.13.

d Mat. 16.27,28; 19.28.

e Mat. 16.27,28; 19.28.

f 7.9,22.

g Hlab. 2.6,8; 8.6; 110.1,2; Isa. 9.6; 16.5; Mat. 28.18.

h Isa.25.6; Dan.3.4.

i 7.27; Hlab. 145.13; Dan.7.18,22; Isam. 11.15; 22.5; 2.44.

j 7.26; 7.14; 2.21.

k 7.27; Hlab. 145.13; Dan.7.18,22; Isam. 11.15; 22.5; Dan.2.44.

l 7.28.

m 4.5.

n 7.10.

o 7.3; 8.4.

p 4.13.

q 7.22,27; 7.14; Mat. 25.34; Isam. 20.4; 22.5.

r 7.22,27; Dan.7.14; Mat. 25.34; Isam. 20.4; 22.5.

s 7.7.

t 7.7.

u 7.7.

v 7.7.

w 7.7.

x 7.7.

y 7.7.

z 7.8.

a 7.8.

b 7.8.

c 8.8.

d 7.25; 8.12,24; 11.28; Isam. 11.7.

e 4.13.

f 7.25; 8.12,24; 11.28; Isam. 11.7.

g 7.9.

h 7.10,26; 1 Kor. 6.2.

i 7.18.

j 7.18.

k Hlab. 49.14.

l 7.7.

m 7.7.

n 7.7.

o 7.7.

p 7.7.

q 7.7.

r 7.8.

s 7.8.

t 7.8.

u 8.24,25; 11.36.

v 7.11.

w 4.17.

x 7.25; 8.12,24; 11.28; Isam. 11.7.

y 7.18.

z 2.21.

a 12.7; Isam. 12.14; Isam. 11.2; 13.5; 4.16; 12.11.

b 7.10.

c 7.12.

d 6.26.

e 7.18.

f 7.18.

g 7.14.

h 7.15; 8.27; 10.8,16; Jer. 23.9.

i Luka 2.19,51.

a 5.1.

b 7.1.

c Neh. 1.1.

d Neh. 1.1.

e 1 Lan. 29.1.

f Isa. 11.11.

g Hez. 8.3.

h 8.3,6; Jer. 17.8.

i 8.16.

j 8.3,6; Jer. 17.8.

k 8.20.

l Hez. 34.21; 11.40; Dute. 33.17.

m 7.17.

n 8.7.

o 8.7.

p 11.3,16,28,36; 8.12,24; 5.19.

q 8.8; 8.21; 2 Lan. 29.21.

r 7.6.

s 8.21; 11.3.

t 8.3,6; Jer. 17.8.

u Jobe 15.26.

v 11.11.

w 8.7.

x 8.10; Hlab. 7.5.

y 8.10; Hlab. 7.5.

z 8.7.

a 8.8; 8.21; 2 Lan. 29.21.

b 7.6; 11.4; Dan.8.22.

c 7.2.

d 7.8; 11.21,23.

e 11.25.

f Hez. 20.6,15; Hlab. 48.2; 11.16.

g 11.28.

h Isa. 14.13.

i 8.7.

j Isam. 12.4; Dan. 8.24.

k 8.7.

l 8.25; Zef. 2.8,10; Dan. 11.36,37; Jer. 48.26; Jow. 2.20.

m Josh. 5.14; Dan.8.25; 11.36.

n 11.31; 12.11.

o 8.12,13; Eks. 29.38.

p 11.31; 12.11.

q Jer. 9.19.

r 8.12,13; Eks. 29.38.

s Jer. 9.19.

t Isa. 59.14.

u Hlab. 119.142.

v 8.24; 11.28; Dan.11.30,36; Dan. 8.4.

w 8.24; 11.28; Dan.11.30,36; Dan.8.4.

x 4.13.

y 1 Pet. 1.12.

z 12.6.

a 8.12,13; Eks. 29.38.

b 9.24.

c Nani 4.30; Dan.8.12.

d Isa. 5.5; Luka 21.24; Isam. 11.2.

e 12.8; 1 Pet. 1.10,11.

f Hez. 1.26; 7.13; 10.16,18; Isam. 1.13.

g 12.5,6,7.

h 8.2.

i 9.21; Luka 1.19,26.

j 1 Lan. 21.30.

k Hez. 1.28.

l Hez. 2.1,.

m 11.35,40; 12.4,9.

n 10.9; Jona 1.5; Luka 9.32.

o 10.9; Jona 1.5; Luka 9.32.

p Hez. 2.2.

q 9.21; 10.10,16,18; Mat. 17.7; Isam. 1.17.

r Hez. 2.2.

s 11.36.

t Hlab. 102.13; 11.27,35; 12.7; Hab. 2.3; 9.27; 11.36.

u 8.3.

v Isa. 23.15.

w 6.8.

x 8.5.

y Isa. 13.21.

z 10.20; 11.2; Hez. 27.13.

a 8.5.

b 11.3.

c 8.8.

d 8.24.

e Gen. 15.16.

f Dute. 28.50.

g 8.25.

h 8.22; Isam. 17.17.

i Jobe 37.5.

j 8.12.

k 8.12.

l 12.7; 8.10; 7.25.

m 12.7. 7.25.

n 11.23; 8.23.

o 8.11.

p 11.21,24.

q 8.11.

r 2.34.

s 8.14.

t 10.1; Isam. 19.9.

u 12.4.

v Hez. 12.27; 10.14.

w 7.28.

x 10.14.

y 6.2,3.

z Hlab. 143.4.

a 8.16; 9.22.

a 11.1.

b 5.31.

c Ezra 4.6; Esta 1.1.

d 2 Kho. 17.6.

e 5.30.

f Jer. 25.12.

g Ezra 1.1.

h Neh. 1.4.

i 8.17,18,23.

j Neh. 1.4.

k 1 Sam. 7.6.

l Esta 4.1.

m Esta 4.1.

n Neh. 1.4.

o 8.20; Ezra 10.1; Neh. 1.6.

p 8.20; Ezra 10.1; Neh. 1.6.

q Josh. 7.19.

r Neh. 1.5; 9.32.

s Neh. 1.5; 9.32.

t Dute. 7.21.

u Dute. 7.9.

v 1 Kho. 8.47; Hlab. 106.6; Neh. 1.6,7; 9.33; Isa. 64.5; Dan.9.8,15.

w 1 Kho. 8.47; Hlab. 106.6; Neh. 1.6,7; 9.33; Isa. 64.5; Dan.9.8,15.

x 1 Kho. 8.47. Hlab. 106.6. Neh. 1.6,7; 9.33. Isa. 64.5; Dan.9.8,15.

y Lilo 3.42.

z 2 Lan. 36.15,16; Dan.9.10,14.

a 9.10; Ezra 9.11; Zek. 1.6.

b 9.8; Neh. 9.34; Ezra 9.7.

c 9.7; 2 Lan. 32.21.

d 9.8,14. Lilo 1.18.

e 9.8,14; Lilo 1.18.

f 9.8,14. Lilo 1.18.

g Esta 9.20.

h Jer. 8.3.

i Levi 26.40; Hez. 14.13.

j 9.8,14; Lilo 1.18.

k 9.7; 2 Lan. 32.21.

l 9.8; Neh. 9.34; Ezra 9.7.

m Jer. 32.32; Isa. 51.18.

n 9.5,11; Jer. 14.20.

o Neh. 9.17; Hlab. 86.15.

p Hlab. 130.4.

q 9.6.

r 9.6.

s Isa. 1.4-6; Jer. 8.5,10.

t Jer. 40.3; 44.23.

u Jer. 29.18. .

v 9.27; Jer. 7.20; 42.18; 44.6; Isa. 43.28.

w 9.13; Levi 26.14; Dute. 27.15; 28.15; 29.20,27; 30.17,18; 31.17; 32.19,20; Lilo 2.17.

x 9.5,11; Jer. 14.20.

y Jer. 40.3; 44.23.

z 2 Kho. 23.22.

a Jer. 39.16.

b Hez. 5.9; Amos 3.2.

c 9.13; Levi 26.14; Dute. 27.15; 28.15; 29.20,27; 30.17,18; 31.17; 32.19,20; Lilo 2.17.

d Hlab. 44.17.

e Hos. 7.7,10; Isa. 1.5.

f 1.4.

g Jer. 31.28; 44.27.

h Neh. 9.33; Dan.9.7; Ezra 9.15.

i 9.6.

j Eks. 6.6; 32.11; 1 Kho. 8.51; Jer. 32.21; Mika 6.4.

k Eks. 6.1; 32.11 in the Heb.; Neh. 1.10; Jer. 32.21.

l Eks. 14.18.

m 5.5.

n 1 Sam. 12.7; Hlab. 31.1; 71.2.

o 9.20; Jer. 31.23; Zek. 8.3; 11.45.

p Lilo 1.5.

q Eks. 20.5.

r Lilo 2.15,16.

s Hlab. 44.13; 79.4; Mika 6.16.

t Hlab. 44.13; 79.4;Mika 6.16.

u Hez. 36.4.

v Nani 6.25.

w Lilo 5.18.

x 9.19.

y 2 Kho. 19.16; Isa. 37.17.

z 2 Kho. 19.16; Isa. 37.17.

a Hez. 3.20.

b Hlab. 40.17; 70.5.

c 9.19.

d Hlab. 79.9,10; 102.15,16; Hlab. 25.11.

e Isa. 65.24; Dan.9.21,23; 10.12.

f 9.4.

g 9.4.

h 9.20; Jer. 31.23; Zek. 8.3; 11.45.

i Isa. 65.24; Dan.9.21,23; 10.12.

j 10.5; 12.6,7; Seb. 1.10; 10.30; Josh. 5.13.

k 8.16.

l 8.16.

m 1 Kho. 18.36; Ezra 9.4,5; Eks. 29.41.

n 8.16,27.

o Isa. 65.24; Dan.9.21,23; 10.12.

p 9.3.

q 10.12.

r Luka 1.28.

s Mat. 24.15; Mark. 13.14; Dan.9.25.

t Levi 25.8; Dan. 10.2,3; Luka 19.44; 1 Pet. 1.11.

u Neh. 11.1.

v 8.13; Hez. 35.5.

w 8.23; Lilo 4.22.

x Hlab. 78.38; Luka 24.47; Jer. 31.34; Heb. 2.17.

y Isa. 53.11; Jer. 23.5,6; Rom 1.17; 3.25,26; Heb. 9.12; Isam. 14.6.

z Luka 22.37.

a Hlab. 45.7; Isa. 61.1; Dan.9.25,26; Seb. 4.27; Isa. 10.27.

b Mark. 1.24.

c Mat. 24.15; Mark. 13.14; Dan.9.25.

d Ezra 4.24; 6.1,15; Neh. 2.1,3,5,6,8.

e Mark. 1.15.

f Isa. 55.4.

g Neh. 4.8,16-18; 6.15.

h Isa. 53.8; Mark. 9.12; Luka 24.26,46.

i 9.26; Joha. 1.41; 4.25.

j 1 Pet. 2.21; 3.18.

k Mat. 22.7.

l Luka 19.44; Seb. 6.14.

m Mat. 24.2.

n Mat. 24.6,14.

o 11.10,22,26,40; Nah. 1.8; Isa. 8.8; 10.22; Zaga 27.4.

p Mat. 24.6,14.

q Isa. 42.6; 55.3; Jer. 31.31.

r Isa. 53.11; Dan.12.2; Mat. 20.28; 26.28; Roma 5.15,19; Heb. 9.28.

s Isa. 8.8.

t 11.31; 12.11; Mat. 24.15; Mark. 13.14.

u Isa. 10.23; 28.22; Dan.11.36; Luka 21.24; Roma 11.25; 8.19.

v Isa. 10.23; 28.22; Dan.11.36; Luka 21.24; Roma 11.25; 8.19.

w 9.11.

x Lilo 3.11.

a 1.21.

b 6.28.

c 1.7.

d 8.26.

e Jobe 7.1.

f 10.14.

g 10.14.

h 10.13.

i Amos 6.6; Mat. 6.17.

j 2 Lan. 28.15; Hlab. 23.5.

k 10.13.

l 10.1.

m Eks. 2.5.

n Gen. 2.14.

o Josh. 5.13.

p 12.6,7; 9.21.

q Hez. 9.2.

r Isam. 1.13,15; 15.6.

s Jobe 28.16.

t Jer. 10.9.

u Hez. 1.16.

v Hlu. 13.6.

w Mat. 28.3; Hez. 1.14; Isam. 1.16.

x Isam. 1.14.

y Hez. 1.7.

z Isam. 1.15.

a Isam. 1.15.

b Isam. 19.6; Hez. 1.24.

c Seb. 9.7; 2 Kho. 6.17.

d Seb. 9.7; 2 Kho. 6.17.

e 7.28; Luka 1.12.

f Hos. 14.6 .

g 10.16; 11. 6; 1 Lan. 29.14.

h 8.18.

i 8.18.

j 8.18.

k Hez. 2.9; Dan.10.16,18.

l Hez. 2.1.

m Heb. 1.14.

n Ezra 10.9.

o 10.19; Isam. 1.17.

p 9.3,4,22,23; Seb. 10.4.

q Ezra 8.21; Levi 16.29.

r 9.3,4,22,23; Seb. 10.4.

s 10.20; Efe. 1.21; 2.2; 6.12; Josh. 5.14.

t 10.2,3.

u 10.21; 12.1; Juda 9; Isam. 12.7.

v 2.28.

w 8.26; 10.1; Hab. 2.3.

x 10.9; 8.18.

y Hlab. 39.2,9.

z 8.15.

a Hlab. 58. 4.

b Hez. 2.9; Dan.10.16,18.

c Isa. 6.7.

d 7.28; Luka 1.12.

e 10.16; 11.6; 1 Lan. 29.14.

f Hez. 2.9; Dan.10.16,18.

g 8.15.

h 10.11.

i Hlu. 6.23; Gen. 43.23; Dan.10.12.

j Dute. 31.7,23.

k 10.13.

l 8.21.

m 12.1,4.

n 11.2.

o 10.13.

a 9.1.

b 9.1.

c 10.21.

d 8.21.

e 7.6; 8.5,21.

f 11.16,36; 8.4.

g 8.8,22.

h 8.8,22.

i 7.2.

j Hlab. 109.13; Amos 4.2.

k 10.8.

l Josh. 15.18; Hlu. 1.14.

m 11.7,19,31,38,39.

n Josh. 13.21?.

o 11.25; Zaga 28.4.

p 11.40; Isa. 8.8; Nah. 1.8. Dan.11.22,26; 9.26.

q 11.40; Isa. 8.8; Nah. 1.8. Dan.11.22,26; 9.26.

r 11.7,19,31,38,39.

s 8.7.

t 11.13.

u 11.13.

v Hez. 18.10; 7.22.

w Hez. 18.10; 7.22.

x 11.19; 11.33,34,41.

y Hez. 4.2.

z 11.16,36; 8.4.

a Josh. 10.8.

b Jer. 42.15; 2 Lan. 20.3.

c 9.26.

d Isa. 1.10.

e Hos. 12.14.

f 11.7,19,31,38,39.

g 11.19; 11.33,34,41.

h Jer. 46.6.

i Jer. 46.6.

j Jobe 20.8; Hlab. 37.36; Hez. 26.21.

k Gen. 27.44; 29.20.

l 11.24; 8.25.

m 11.34; Hlab. 35.6.

n 11.10; Jer. 46.7.

o 11.28,30,32. .

p 8.25.

q 11.24; 8.25.

r 8.9; 11.23.

s 8.24;8.25.

t Gen. 27.28,39; Isa. 10.16.

u 11.15.

v 8.9.

w 11.10.

x 1.5.

y 11.10; Jer. 46.7.

z 11.35; 11.29,40; 8.19.

a 11.30; 7.21; 8.10.

b 11.22.

c 11.30; 8.12; 11.32.

d 11.35; 11.29,40; 8.19.

e 11.23-25.

f Nani 24.24; Gen. 10.4.

g 11.30; 7.21; 8.10.

h 11.22.

i 11.30; 8.12; 11.32.

j 11.22.

k 12.11; 8.11.

l Matt 24.15; Dan.9.27.

m Nani 35.33; Jer. 3.2.

n 11.21.

o 11.35; 12.3,10.

p Heb. 11.35-38.

q 11.14.

r 11.14.

s Luka 1.54.

t 11.21.

u 11.35; 12.3,10.

v 11.14.

w 12.10; Zek. 13.9; 1 Pet. 1.7.

x 12.10; Zek. 13.9; 1 Pet. 1.7.

y Tshu. 3.18; Mal. 3.2,3.

z 12.10; Zek. 13.9; 1 Pet. 1.7.

a Isam. 7.14.

b 11.40; 8.17.

c 11.27.

d 11.3.

e 2 Thes. 2.4; Isam. 13.5,6; Dan.7.25.

f 11.37; 8.11.

g 11.21.

h Dute. 10.17.

i 8.12.

j 9.27.

k Isa. 10.25; 8.19.

l 9.27.

m 1 Tim. 4.3; Hagg. 2.7.

n 11.37; 8.11.

o 11.37; 8.11.

p Isam. 17.4.

q Isam. 17.4.

r 11.35.

s 8.4.

t Zek. 9.14.

u Hez. 38.4,15; Isam. 9.16.

v Hez. 38.4,15; Isam. 9.16.

w 11.10.

x 11.10.

y 11.14.

z 12. 1.

a 11.14.

b 11.14.

c 11.14.

d 11.38.

e 2 Lan. 12.3; Hez. 30.5; Nah. 3.9.

f 2 Lan. 12.3; Hez. 30.5; Nah. 3.9.

g 2 Lan. 12.3; Hez. 30.5; Nah. 3.9.

h Zef. 3.10.

i Eks. 11.8; Hlu. 4.10.

j 2 Lan. 20.23.

k 2 Lan. 20.23.

l Hez. 47.18,19; Jow. 2.20; Zek. 14.8.

m 9.16,20; Jow. 3.17.

n Hlab. 48.2.

o 7.11.

a 10.13.

b Jer. 30.7; Mat. 24.21; Mark. 13.19; Isam. 16.18.

c 11.41.

d Eks. 32.32; Hez. 13.9; Luka 10.20; Isam. 20.12; 10.21.

e 9.27.

f Joha. 11.11.

g Hlab. 17.15; Isa. 26.19; Jobe 19.25-27; Hlab. 49.15; 73.26; Hez. 37.1-10.

h Hlab. 17.15; Isa. 26.19; Jobe 19.25-27; Hlab. 49.15; 73.26; Hez. 37.1-10; 7.32; 8.38; 12.34; 14.35; 14.46.

i Mat. 25.46; Joha. 5.28,29; Seb. 24.15; Isam. 20.12.

j Hlab. 17.15; Isa. 26.19; Jobe 19.25-27; Hlab. 49.15; 73.26; Hez. 37.1-10; 7.32; 8.38; 12.34; 14.35; 14.46.

k Isa. 66.24.

l 12.10; 11.33,35.

m Mat. 13.43; Zaga 4.18.

n Hez. 8.2.

o Mal. 2.6; Zaga 11.30.

p 1 Kor. 15.41,42.

q 12.9.

r 8.26.

s 12.9.

t Isa. 8.16; 29.11; Isam. 5.1; 10.4; 22.10.

u 12.9.

v 12.9.

w 10.4; 8.16.

x 10.5.

y Gen. 22.9; Jer. 43.10.

z 8.13.

a 10.5.

b Gen. 22.9; Jer. 43.10.

c Gen. 14.22.

d Isam. 10.6.

e 4.34.

f Isam. 10.6.

g 8.19.

h 8.24.

i 8.15.

j 12.4.

k 12.4.

l 11.35.

m 11.35.

n 11.35.

o Isam. 22.11; 9.20.

p 11.33; Dan.12.3; Hos. 14.9; Joha. 7.17; Joha. 8.47.

q 11.31.

r 11.31.

s 9.27.

t 7.25; 12.7; Isam. 11.2; 13.5.

u Mat. 10.22.

v 12.4,9.

w Isa. 57.2; Isam. 6.11.

x Hlab. 1.5.

y Josh. 14.2.

z Mat. 13.39.

a Isa. 1.1; Amos 1.1; Mika 1.1.

b 2 Kho. 14.23; 15.1.

c Hos 3.1.

d Hos 2.4.

e Hos 2.5; Hez. 16.15.

f Zef. 1.6.

g 2 Kho. 10.11; 1 Kho. 16.7.

h Jer. 9.25.

i 2 Kho. 15.10,12.

j 2 Kho. 15.29; Hos. 10.14.

k Josh. 17.16.

l Hos. 1.9,4.

m Hos. 2.1,23; 1.10; Roma 9.25; 1 Pet. 2.10.

n 2 Kho. 17.6,23; Hos 2.4.

o Isa. 2.9; Gen. 18.24,26; Eks. 23.21; Josh. 24.19.

p Hos. 2.23; Zek. 10.6; 2 Kho. 19.35.

q Hos. 2.18; Zek. 4.6,9.10; 1 Sam. 17.47.

r Hos. 2.18; Zek. 4.6,9.10; 1 Sam. 17.47.

s Hos. 2.18; Zek. 4.6,9.10; 1 Sam. 17.47.

t Hlab. 33.17; Hos. 14.3; Mika 5.10.

u Gen. 21.8; 1 Sam. 1.24.

v Hos 1.9,4.

w Dan. 9.26; Hos. 2.1.

x Hos. 2.23.

y Gen. 32.10; Jer. 33.22; Isa. 48.19; Isa. 49.20; Roma 9.27.

z Roma 9.26.

a Isa. 62.4.

b Hos. 2.23.

c Dute. 14.1; 2 Kor. 6.18.

d Josh. 3.10; Hlab. 42.2.

e Isa. 11.12,13; Jer. 3.18; 50.4; Hez. 34.23; 37.16-24; Zek. 10.6,8; Jer. 31.10; Joha. 11.52.

f Isa. 11.12,13; Jer. 3.18; 50.4; Hez. 34.23; 37.16-24; Zek. 10.6,8; Jer. 31.10; Joha. 11.52.

g Hos. 3.5.

h Jer. 30.3.

i Jer. 30.4.

a Roma 11.30,31.

b Hos. 1.9; 2.23.

1 Ami, Heb., Bantu bami.

c Hos. 2.23; 1.6.

2 Ruhama, Heb., Betshengiswe umusa.

d Isa. 50.1.

e Hez. 16.25.

f Hez. 23.3.

g Hez. 16.39.

h Hez. 16.4.

i Hez. 19.13; Hos. 2.9.

j Hez. 19.13; Hos. 2.9.

k Hez.19.13.; Hos. 2.9.

l Amos 8.13.

m Hos. 1.6.

n Hos. 1.2; Joha. 8.41.

o Hos. 1.2; Mika 1.7.

p Hos. 2.12,13,7,10; Jer. 2.25; Lilo 1.2.

q Jer. 44.17; Hos. 2.8,12; Hos. 9.1.

r Hos. 2.9.

s Jobe 3.23

t Jobe 10.11.

u Hez. 13.5.

v Lilo 3.7,9; Jobe 19.8.

w Hos. 2.12,13,7,10; Jer. 2.25; Lilo 1.2.

x Luka 15.17,18.

y Isa. 54.5; Hez. 16.8; Hos.2.19,20.

z Luka 15.17,18.

a Isa. 1.3; Hos.2.20.

b Hez. 16.17-19; 23.41; Hos. 2.5.

c Dute. 7.13; 12.17; Neh. 10.39; 13.5,12; Jer. 31.12; Hos. 2.22; Hagg. 1.11; Jow. 1.10; 2.19; Jow. 2.24.

d Hlab. 4.7; Zaga 3.10; Isa. 24.7; 62.8; 65.8,9,22; Hos. 4.11; 7.14; 9.2; Mika 6.15; Zek. 9.17.

e Dute. 7.13; 12.17; Neh. 10.39; 13.5,12; Jer. 31.12,22; Hagg. 1.11; Jow. 1.10; 2.19; Jow. 2.24.

f Hos. 8.4; 13.2.

g Hos. 2.3; 9.2; Hos. 2.22.

h Gen. 31.9,16.

i Hos. 2.5.

j Jer. 13.22,26; Lilo 1.8; Hez. 16.37; 23.29.

k Jer. 7.34; Amos 8.10.

l Hos. 9.5.

m 1 Kho. 12.32; Zef. 3.18.

n 2 Kho. 4.23; Amos 8.5; Lilo 2.6.

o Hos. 5.7; Nani 28.11.

p 2 Kho. 4.23; Amos 8.5; Lilo 2.6.

q Hos. 9.5 .

r Hez. 30.14.

s Hos. 2.5.

t Hos. 2.5.

u Hlab. 80.13; Isa. 5.5.

v Hos. 4.9.

w Hos. 11.2.

x Hos. 11.2.

y Hez. 23.40,42; Isa. 61.10.

z Zaga 25.12; Ngoma 7.1; Gen. 24.22.

a Zaga 25.12; Ngoma 7.1; Gen. 24.22.

b Hos. 2.5.

c Dute. 32.18; Hlu. 3.7; Hlab. 106.21.

d Hez. 20.35.

e Isa. 40.2.

f Hos. 2.9,12; Hlab. 80.8.

g Hlab. 14.5.

h Josh. 7.26.

i Nani 21.17.

j Jer. 2.2; Hez. 16.22,60; Hlab. 129.1; Zaga 2.17; Hos. 2.9.10; 11.1.

k Eks. 15.1,20.

l Hos. 2.18,21; Isa. 2.11.

m Hos. 2.2,7.

n Isa. 54.5.

o Hos. 2.13,17.

p Zef. 1.4; Zek. 13.2; Hlab. 16.4; Eks. 23.13.

q Zef. 1.4; Zek. 13.2; Hlab. 16.4; Eks. 23.13.

r Hos. 2.18,21; Isa. 2.11.

s Jobe 5.22,23; Isa. 11.6-9; Hez. 34.25; Levi 26.6.

t Hlab. 46.9; Isa. 2.4; Hez. 39.9,10; Hos. 1.7.

u Levi 26.5; Jer. 23.6.

v Jer. 3.14; Hos. 2.7,16; 2 Kor. 11.2.

w Jer. 3.14; Hos. 2.7,16; 2 Kor. 11.2.

x Jer. 31.34; Joha. 17.3,8; Hos. 6.6.

y Hos. 2.18,21; Isa. 2.11.

z Zek. 8.12.

a Hos. 2.8,9; Hlab. 67.6; 85.12.

b Hos. 2.8,9; Hlab. 67.6; 85.12.

c Hos. 2.8,9; Hlab. 67.6; 85.12.

d Hos. 1.4.

e Jer. 31.27; Zek. 10.9.

f Roma 9.25,26.

g Hos. 1.7.

h Roma 9.25,26.

i Hos. 1.9,10; 1 Pet. 2.10; Luka 24.47.

j Zek. 13.9; Jer. 31.33.

a Hos. 1.2,3.

b Jer. 3.20; Jer. 3.1.

c Ngoma 2.5; Jer. 7.18; 44.19.

d Gen. 40.10; 49.11.

e Dute. 2.6; Zek. 11.12,13.

f Levi 27.16; Hez. 45.11.

g Hos. 3.4. Dute. 21.13.

h Hos. 10.3.

i Hos. 9.4.

j Isa. 19.19.

k 2 Kho. 3.2; Hos. 10.1,2; Mika 5.13; Eks. 23.24.

l Eks. 28.6.

m Hlu. 17.5.

n Hlu. 17.5.

o Gen. 31.19.

p Hos. 11.10.

q Jer. 29.13; 50.4.

r Jer. 23.5; 30.9; Hos. 1.11; Mika 2.13.

s Mika 7.17.

t Jer. 31.12; Hos. 10.11.

u Gen. 49.1; Jer. 30.24; Dan. 2.28.

a Hos. 5.1.

b Isa. 3.13; Jer. 25.31; Hos. 2.2; Mika 6.2; Isa. 1.18.

c Jer. 4.22; 5.4; Hos. 4.6,14; Jer. 9.3.

d Eks. 20.13-15; Jer. 7.9; 23.10.

e Hos. 1.4; Mika 3.10; 7.2; Hab. 2.8,12,17; Zek. 9.7; Hos. 12.14.

f Jer. 4.28; Jow. 1.10; Amos 8.8.

g Jer. 4.28; Jow. 1.10; Amos 8.8.

h Zef. 1.3.

i Isa. 16.8.

j Zef. 1.3.

k Jow. 1.18.

l Hez. 38.20; Hab. 1.14.

m Zef. 1.3.

n Hez. 38.20; Hab. 1.14.

o Zef. 1.3.

p Hez. 38.20; Hab. 1.14.

q Hab. 1.17.

r Eks. 32.17; Dute. 9.12; Hez. 33.2.

s Dute. 17.12.

t 2 Sam. 21.5.

u Hos. 2.2.

v Hos. 10.7,15; Isa. 6.5.

w Isa. 5.13.

x Eks. 19.6.

y Jer. 23.39.

z Hos 13.6; Dute. 32.15.

a 1 Sam. 2.30; Mal. 2.9; Hlab. 106.20; Jer. 2.11; Fil. 3.19.

b Levi 6.25,26; Hos 10.17.

c Hlab. 24.4; Zaga 19.18.

d Jer. 22.27.

e Isa. 24.2; Jer. 5.31.

f Isa. 24.2; Jer. 5.31.

g Hos. 2.13,14; Hos. 12.2; Amos 3.2,14; Zef. 1.8,9,12; 3.7; Isa. 24.21.

h Hos. 12.2.

i Hos. 12.2.

j Zaga 17.13.

k Levi 26.26; Mika 6.14; Hagg. 1.6.

l Gen. 28.14.

m Zaga 31.3,4.

n Zaga 31.3,4

o Isa. 28.7; Zaga 20.1.

p Hos. 2.8.

q 1 Kho. 11.4; Tshu. 7.7.

r Hlu. 18.5; Nani 27.21; Jobe 12.7.

s Jer. 2.27; 3.9. Hab. 2.19.

t Hez. 21.21.

u Hos. 5.4; Isa. 44.20.

v Isa. 1.29; 57.5,7; Hez. 6.13; 20.28; Dute. 12.2.

w Gen. 35.8; Amos 2.9.

x Gen. 30.37.

y Gen. 35.4.

z Amos 7.17.

a Hos. 9.10; Juda 19.

b Hos. 4.1,6.

c Zaga 10.8.

d Hos. 5.15.

e Josh. 4.19; 5.9; Hos. 9.15; 12.11.

f Amos 4.4; 5.5; Amos 1.5.

g Amos 4.4; 5.5; Amos 1.5.

h Hos. 5.8; 10.5; 10.8; Josh. 7.2; 1 Kho. 12.29.

i Amos 8.14; Zef. 1.5.

j Hos. 9.15; Hlab. 68.6.

k Jer. 3.6; Zek. 7.11; Jer. 7.24.

l Jer. 7.15; Hos. 5.3.

m Mat. 15.14,4.

n Mal. 3.7.

o Isa. 1.23; Mika 7.3.

p Hlab. 47.9.

q Zaga 30.15.

r Jer. 4.11,12; 51.1; Isa. 57.13; Hos. 13.15.

s Hlab. 18.10; 04.3; Zek. 5.9.

t Isa. 1.29; Jer. 2.26.

a Hos. 4.1; Jow. 1.2; Amos 3.1; Mika 1.2.

b Hos. 6.9.

c Hlab. 91.3.

d Gen. 31.49; Hos. 6.8; 12.11; Josh. 11.3; Josh. 18.26.

e Hlab. 9.15.

f Josh. 19.12.

g Hlab. 40.4.

h Isa. 31.6; Hos. 9.9; Isa. 29.15.

i Zaga 7.22.

j Amos 3.2; Hez. 37.16.

k Hos. 6.10,5; Hez. 23.5; Hos. 4.12,17; 9.1.

l Hos. 6.10,5; Hez. 23.5; Hos. 4.12,17; 9.1.

m Hos. 4.12.

n Hos. 7.10.

o Jobe 21.31.

p Isa. 1.11; Hos. 6.6; Mika 6.6,7.

q Zaga 1.28; Joha. 7.34; Ngoma 3.1.

r Zaga 1.28; Joha. 7.34; Ngoma 3.1.

s Hos. 9.12.

t Hos. 6.7; Isa. 21.2.

u Hos. 2.11; Isam. 9.15; Isa. 1.14.

v Jer. 4.5; Hez. 33.2,3.

w Hos. 8.1; Jow. 2.1,15; 2 Lan. 15.14.

x Hos. 9.9; 10.9; Josh. 18.28.

y Nani 10.8,9,10.

z Josh. 18.25.

a Josh. 6.16; Jow. 2.1; Isa. 10.30.

b Hos. 4.15.

c Hlu. 5.14.

d Dute. 19.14; Mika 6.14.

e Dute. 28.33; Amos 4.1.

f Dute. 28.33; Amos 4.1.

g 1 Kho. 12.28-30; Mika 6.16.

h Jobe 13.28.

i Hlab. 39.11; Isa. 50.9; 51.8.

j Jobe 13.28.

k Jer. 30.13; Isa. 3.7.

l 2 Kho. 15.19; Jer. 2.18,36; Hos 7.11; 8.9; 12.1; 14.3.

m Hos. 10.6.

n Jer. 30.13; Isa. 3.7.

o Hos. 13.7.

p Jobe 10.16.

q Hlab. 7.2; 50.22; Mika 5.8; Hos. 6.1.

r Hlab. 7.2; 50.22; Mika 5.8; Hos. 6.1.

s Hos. 4.15; 10.2; 13.1,16; Hab. 1.11; Hlab. 34.21.

t Levi 26.40,41; Jer. 29.12,13; Hez. 6.9.

u Isa. 26.16.

v Hlab. 78.34; Hlab. 63.1.

a 1 Sam. 7.3; 1 Kho. 8.46-51.

b Dute. 32.39.

c Jobe 16.9; Hos. 5.14; Lilo 3.11.

d Dute. 32.39.

e Hlab. 6.2; Hos. 14.4.

f Jobe 5.18.

g Hlab. 71.20.

h Luka 24.27,44; Joha. 2.22; 20.9.1; 1 Kor. 15.4.

i Isa. 54.13.

j Mika 5.2.

k 2 Sam. 3.4; Mal. 4.2; Luka 1.78.

l Hlab. 72.6.

m Dute. 11.14.

n Jobe 29.23.

o Dute. 11.14.

p Hos. 11.8.

q Hos. 11.8.

r Zaga 19.22

s Hos. 13.3.

t Hos. 13.3.

u 1 Kho. 19.17; Jer. 1.10; 5.14.

v Jer. 23.29; Heb. 4.12.

w 1 Sam. 15.22; Mat. 9.13; 12.7.

x 1 Sam. 15.22; Mat. 9.13; 12.7.

y Hos. 5.6; Jer. 7.22.

z Hos. 2.20.

a Hos. 8.1; Dute. 17.2.

b Jobe 31.33; Roma 5.14.

1 uluntu, kumbe, uAdamu.

c Hos. 5.7.

d Hos. 12.11; 5.1.

e Hos. 7.1; Jobe 19.12.

f Jer. 11.9; Hos. 5.1,2.

g Zaga 21.9.

h Hlu. 20.6; Hez. 16.43; 22.9.

i Jer. 5.30.

j Hos. 5.3.

k Hos. 5.3.

l Jow. 3.13.

m Hlab. 126.1; Jobe 42.10.

a Jer. 44.9,2,3.

b Jer. 23.13.

c Hos. 6.9.

1 liyaphanga, Heb. liyahlubula.

d Isa. 32.11; Hos. 2.3.

e Nah. 3.16.

f Jer. 44.9,2,3.

g Hlab. 9.16; Zaga 5.22.

h Hlab. 90.8; Isa. 38.17.

i Roma 1.32.

j Jer. 44.9,2,3.

k Roma 1.32.

l Jer. 9.2.

m Hlab. 73.20; Hos. 7.6.

n Jer. 7.18.

o Hos. 7.3.

p Gen. 21.14,15,19; Hab. 2.15.

q Isa. 41.21; Hez. 9.1.

r Hlab. 21.9; Mika 2.1; Mal. 4.1.

s Jer. 9.8.

t Hos. 7.4.

u Hos. 7.4.

v Hlab. 21.9; Mika 2.1; Mal. 4.1. .

w Hos. 8.4.

x 2 Kho. 15.10,14,25,30.

y Isa. 64.7; Hos. 7.10; Hlab. 14.4.

z Hlab. 106.35.

a Hos. 8.7.

b Isa. 42.25.

c Eks. 9.8.

d Isa. 42.25.

e Hos. 5.5.

f Isa. 9.13; Dan. 9.13.

g Hos. 11.11; Zaga 7.23; Isa. 60.8.

h Jobe 5.2; Zaga 20.19.

i Hos. 11.11; Zaga 7.23; Isa. 60.8.

j 2 Kho. 17.4; Hos. 12.1; Isa. 30.3.

k Jer. 2.18,36.

l Jer. 2.18,36.

m Hos. 5.13.

n Hez. 12.13.

o Hos. 7.15; 10.10.

p Levi 26.14-39; Dute. 28.15-68; 2 Kho. 17.13-18.

q Hez. 45.9; Amos 3.10; 5.9; Hab. 1.3; 2.17.

r Hos. 9.6; 10.14; 12.1; Jow. 1.15.

s Mika 6.4.

t Mika 6.12.

u Jer. 3.10; Jobe 35.9,10; Hlab. 78.36,37.

v Hlab. 149.5.

w Hos. 2.8.

x Hos. 7.12.

y Hez. 30.24.

z Hos. 11.7.

a Hlab. 78.57; Jer. 48.10.

b Hlab. 73.9; Zaga 14.3.

c Hos. 9.3.

a Hos. 5.8.

b Hlab. 119.103.

c Dute. 28.49; Jer. 4.13.

d Hos. 6.7.

e Mat. 7.21-23; Tit. 1.16.

f Hlab. 149.5.

g 1 Kho. 12.20; 2 Kho. 15.13,17,23,.

h Hos. 7.7; Isa. 54.15.

i Hos. 2.8; 10.1.

j 1 Kho. 12.28.

k Hos. 8.6.; Jer. 23.13.

l Hos. 8.3.

m Jer. 13.27.

n Gen. 20.5; Hlab. 26.6; 73.13.

o 1 Kho. 12.28.

p Hos. 8.6; Jer. 23.13.

q Mika 1.7.

r Hos. 10.12.

s Hos. 10.12.

t Eks. 22.6.

u Hos. 7.9.

v 2 Kho. 17.6.

w Jer. 22.28.

x 2 Kho. 15.19; Hez. 23.5; Hos. 5.13.

y Jer. 2.24.

z Isa. 14.31.

a Hez. 16.33,34,41.

b Zaga 5.19.

c Hez. 16.33,34,41.

d Hez. 16.37; Hez. 23.46,47; Hos. 10.10.

e Hlu. 20.31; 2 Lan. 29.1; Hez. 9.6.

f Hag. 2.6; Ruthe 2.7; Hez. 11.16.

g Hez. 26.7; Isa. 10.8.

h Hos. 10.1; 12.11.

i Dute. 4.6,8; Hlab. 147.19,20.

j Hlab. 119.18.

k Jer. 7.21.

l Jer. 14.10,12; Amos 5.22; Jer. 6.20; Hos. 9.4.

m Hos. 9.9.

n Amos 8.7.

o Hos. 9.9.

p Dute. 28.68; Hos. 9.3; 11.5.

q Jer. 2.32.

r Isa. 17.7; Isa. 29.23; Efe. 2.10.

s 1 Kho. 12.31.

t Amos 2.5; Jer. 17.27; Amos 1.4.

u Amos 2.5; Jer. 17.27; Amos 1.4.

a Jobe 3.22.

b Hos. 5.3.

c Mika 1.7; Jer. 44.17; Hos. 2.5.

d Hos. 2.9.

e Hos. 2.9.

f Isa. 5.2.

g Hab. 3.17.

h Hos. 2.9.

i Hos. 2.8.

j Jer. 2.7; 16.18; Levi 25.23.

k Hos. 8.13; 11.5,6; 7.16; Jer. 44.11-27.

l Hez. 4.13; Dan. 1.8.

m 2 Kho. 17.6; . 11.11.

n Hos. 3.4.

o Jer. 6.20; Hos. 8.13.

p Dute. 26.14; Jer. 16.7; Hez. 24.17.

q Nani 19.14; Hagg. 2.13.

r Hos. 2.11.

s Hos. 2.11.

t Hos. 7.13.

u Hos. 8.13; 11.5,6; 7.16; Jer. 44.11-27.

v Isa. 19.13.

w 1 Kho. 20.6; Hez. 24.16,21,25,16. Jow. 3.5.

x Isa. 34.13; Isa. 32.13; 10.8.

y Isa. 34.13; Isa. 32.13; 10.8.

z Isa. 10.3.

a Jobe 21.19.

b Jobe 21.19.

c Hez. 13.3; Zef. 3.4.

d Hez. 13.3; Zef. 3.4.

e Mika 2.11.

f Dute. 28.34; 2 Kho. 9.11.

g Hez. 3.17.

h Hez. 13.3; Zef. 3.4.

i Hlab. 91.3.

j Hos. 6.7; 7.14.

k Dute. 31.29.

l Hos. 5.2.

m Hlu. 19.22; Hos. 10.9; 5.8.

n Hos. 8.13.

o Hos. 8.13.

p Isa. 28.4; Mika 7.1; Nah. 3.12; Jer. 24.2.

q Hos. 2.15.

r Nani 25.3; Hlab. 106.28.

s Nani 23.28.

t Hos. 4.14.

u Jer. 11.13.

v Amos 4.5; Hlab. 81.12.

w Hos. 10.5.

x Hos. 9.16.

y Jobe 27.14; Lilo 2.22,16; Hos. 13.16; Isa. 65.23.

z 2 Kho. 17.18; Dute. 31.17; Jer. 6.8; Hos. 5.6.

a 1 Sam. 28.15,16; Hez. 10.18.

b Jobe 27.14; Lilo 2.22,16.; Hos. 13.16; Isa. 65.23.

c Luka 23.29.

d Gen. 31.38; Jobe 21.10.

e Luka 23.29.

f Hos. 4.15.

g Isa. 1.23.

h Hos. 4.16.

i Hos. 9.16

j Jobe 18.16.

k Jobe 27.14; Lilo 2.22,16; Hos. 13.16; Isa. 65.23.

l Hos. 9.6.

m Dute. 28.64,65.

a Isa. 19.3; Nah. 2.2.

b Luka 12.21.

c Hos. 8.11.

d Hos. 8.4.

e Hos. 10.2; 3.4.

f Hos. 5.15.

g Dute. 21.6.

h Dute. 21.6.

i Hos. 3.4; 15; 11.5; Mika 4.9.

j Amos 6.12; Amos 5.7; Heb. 12.15.

k Amos 6.12; Jer. 8.14; Lilo 3.5; Seb. 8.23.

l Hos. 12.11.

m Jer. 23.13.

n Jer. 48.13.

o 1 Kho. 12.28,10.

p Hos. 4.15; 10; 15.

q 2 Kho. 23.5; Zef. 1.4.

r 1 Sam. 4.21,22; Hos. 9.11.

s 1 Sam. 4.21,22; Hos. 9.11.

t Hos. 12.1.

u Hos. 5.13.

v Jer. 48.13.

w Hos. 11.6.

x er. 23.13.

y Hos. 10.15; 4.5.

z Hos. 3.4; 10.7,15; 11.5; Mika 4.9.

a Jow. 1.7.

b Jobe 24.18.

c Hos. 4.15; 10.15.

d Dute. 9.21; Amos 8.14; 1 Kho. 12.30.

e Gen. 3.18; Hos. 9.6.

f Gen. 3.18; Hos. 9.6.

g Isa. 2.19; Luka 23.30; Isam. 6.16; Isam. 9.6.

h Hos. 9.9.

i Hlu. 20.18; Hos. 5.8.

j Dute. 28.63; Hos. 7.12; Dute. 8.5.

k Hos. 8.10.

l Jer. 48.34; 11.4.

m Mika 4.13; Dute. 25.4.

n Jer. 48.34; 11.4.

o Jobe 39.10.

p Zaga 11.18; 22.8; 8.7; Gal. 6.8.

q Zaga 11.18; 22.8; 8.7; Gal. 6.8.

r Zaga 12.8; 27.21; 2 Kor. 9.6.

s Jer. 4.3.

t Zaga 13.23.

u Isa. 45.8.

v Jobe 4.8.

w Zaga 11.18; 22.8; Hos. 8.7; Gal. 6.8.

x Jobe 4.8.

y 1.5.

z 7.13.

a 2 Kho. 17.3.

b 7.13.

c 13.16.

d 10.5; Amos 3.14.

e 10.7.

a 2.15.

b Dute. 7.8; Hos. 14.4.

c Mat. 2.15.

d Eks. 4.22,23; Mal. 1.6.

e Jer. 7.25,26; Hos. 11.7.

f 2.13; 2 Kho. 17.16; Hos. 13.1,2.

g 2.13; 2 Kho. 17.16; Hos. 13.1,2.

h Dute. 1.31.

i Eks. 15.26.

j Jer. 31.3.; Joha. 6.44.

k 10.11.

l Levi 26.13.

m 10.11.

n Hlab. 78.24,25.

o 8.13; Hos. 9.3,6.

p 10.3.

q 2 Kho. 17.13,14.

r Jer. 30.23.

s Hez. 17.6.

t 10.6.

u Zaga 1.32; Jer. 3.6; Hos. 14.4.

v Jer. 7.25,26; Hos. 11.7.

w 7.16.

x Eks. 15.2.

y Jer. 9.7; Hos. 6.4.

z Gen. 14.8; Gen. 19.24,25; Jer. 49.18; 50.40; Amos 4.11; Juda 7.

a Dute. 29.23.

b Dute. 29.23.

c Hlab. 7.8.

d Dute. 32.36; Isa. 63.15.

e Gen. 43.30.

f Nani 23.19; Isa. 55.8,9.

g Isa. 12.6; Zek. 2.10; Hlab. 46.5; Jow. 2.27.

h Isa. 12.6; Zek. 2.10; Hlab. 46.5; Jow. 2.27.

i 3.5.

j Isa. 31.4; Jer. 25.30; Jow. 3.16; Amos 1.2.

k Isa. 21.8; Isam. 10.3.

l Isa. 11.11; Zek. 8.7.

m Zek. 10.10; Mika 7.12.

n Isa. 60.8; Hos.7.11.

o Zek. 10.10; Mika 7.12.

p 9.3.

q Jer. 32.37; Zek. 10.6; Hez. 37.21,25; Isa. 65.21.

r 5.5,13,14; 6.4; Hos. 12.2.

s Jer. 2.31; Gen. 27.40.

t Dute. 33.3; Jobe 15.15; Zek. 14.5.

a Jobe 15.2.

b 13.15; Jer. 18.17.

c 2 Kho. 17.4; 7.11; Lilo 5.6.

d 7.13.

e 5.13.

f Isa. 30.6; Hos. 10.6.

g 2 Kho. 17.4; Hos.7.11; Lilo 5.6.

h 4.1.

i 4.9.

j 12.14.

k 4.9.

l Gen. 25.26; 27.36.

m Gen. 32.24.

n Gen. 32.24.

o Gen. 32.26.

p Gen. 28.12,19; 35.9,10,15.

q Eks. 3.15.

r 14.1,2; Jow. 2.12,13.

s Mika 6.8.

t Hlab. 27.14.

u Zaga 11.1; 20.23; Amos 8.5.

v Zek. 11.5; Isam. 3.17; 1 Kor. 4.8.

w Dute. 29.19.

x 13.4.

y Levi 23.34.

z Levi 23.34.

a Levi 23.34.

b Jow. 2.28.

c 6.8; 5.1.

d 4.15.

e 8.11.

f 10.4.

g Gen. 28.5; Dute. 26.5.

h Gen. 29.20,28.

i 12.12.

j Dute. 18.15; Hlab. 105.15.

k Eks. 12.50,51; 13.3; Hlab. 77.20; Isa. 63.11-14; Mika 6.4.

l Dute. 18.15; Hlab. 105.15.

m 12.12.

n 2 Kho. 17.17.

o 2 Sam. 1.16.

p 12.2.

q Dan. 11.18; Dute. 28.37.

a Jobe 41.25; 34.31.

b 5.15.

c 11.2.

d 2.8.

e Hlab. 115.4.

f Jobe 31.27; Gen. 41.40.

g 6.4.

h 6.4.

i Hlab. 1.4.

j Hlab. 68.2.

k Gen. 7.11; Hos. 8.2.

l Isa. 43.11.

m 12.9; Jer. 2.6.

n Isa. 43.11.

o Isa. 45.21,22; Hos. 9,10; Dute. 32.37-39; Hlab. 3.8.

p Isa. 10. 4.

q Dute. 2.7; 32.10; Amos 3.2.

r Dute. 8.15.

s Dute. 8.12,14; 32.15.

t 4.7.

u Dute. 8.12,14; 32.15.

v Dute. 8.12,14; 32.15.

w 4.7.

x 5.14.

y 5.14.

z 14.8.

a 2 Sam. 17.8; Zaga 17.12; Lilo 3.10.

b Zaga 6.32; 8.36; Hos. 14.1; Mal. 1.9.

c 13.4.

d 13.4.

e 1 Sam. 8.5,19.

f 1 Sam. 8.7,22; 10.19; Seb. 13.21.

g 1 Sam. 15.22,23; 16.1.

h Jobe 14.17; Dute. 32.34.

i Isa. 13.8.

j 2 Kho. 4.6; 13.18.

k 2 Kho. 19.3; Isa. 37.3; Hos. 12.3.

l Hlab. 49.15.

m Isa. 25.8; 26.19; Hez. 37.12.

n Dute. 32.36; Josh. 8.20; Dan. 12.7.

o Isa. 25.8; 26.19; Hez. 37.12.

p 1 Kor. 15.55.

q Hlab. 91.6.

r Roma 11.29; Nani 23.19; Jer. 15.6.

s Gen. 41.52.

t 12.1; Hos. 4.19.

u Jobe 1.16.

v Jobe 1.19.

w Zaga 5.18.

x Hez. 17.10.

y Zaga 5.16.

z Jer. 23.13.

a Hlab. 5.10; Hos.5.15; Jow. 1.18.

b 2 Kho. 18.12.

c Isa. 13.16; Nah. 3.10; Hos. 10.1; 9.12.

d 2 Kho. 8.12.

e 2 Kho. 8.12.

f 2 Kho. 15.16; Amos 1.13.

a Jer. 3.1; 12.6.

b 14.9; 13.9.

c Jer. 3.1; Hos. 12.6.

d Hlab. 85.2.

e Heb. 13.15; Hlab. 50.14; 69.30,31; 119.108; Jona 2.9.

f 5.13.

g Isa. 30.2,16; Isa. 31.1; Dute. 17.16; Hos. 1.7.

h 14.8.

i Hlab. 10.14.

j Jer. 3.22; Hos. 6.1.

k Jer. 3.22; Hos.6.1.

l 11.7.

m 11.1.

n Hlab. 54.6.

o Mika 5.7; Zaga 19.12.

p Ngoma 2.1.

q Isa. 27.6.

r Hlab. 92.12.

s Hlab. 92.12.

t Dan. 10.8.

u Hlab. 52.8; Hos. 14.8.

v Ngoma 4.11; Gen. 27.27.

w Hlab. 92.12.

x Hlab. 91.1; Nani 14.9.

y 14.8.

z Isa. 30.22.

a Hlab. 3.4.

b Isa. 57.9; Hos. 13.7.

c Hlab. 92.12.

d Hlab. 52.8; Hos. 14.8.

e Joha. 15.4,5.

f Hlab. 107.43; Jer. 9.12; Dan. 12.10; Joha. 8.47; 18.37.

g Zaga 10.29.

h Seb. 13.10; 2 Pet. 2.15; Isam. 15.3.

i 2 Kor. 2.16; Luka 2.34.

j 2 Kor. 2.16; Luka 2.34.

k 14.2.

a Hos. 5.1.

b 1.14.

c 1.14.

d 2.2.

e Hlab. 78.4.

f 2.25; Amos 4.9; Mal. 3.11.

g Deut, 28.38; Eks. 10.4; Amos 7.1.

h Deut, 28.38; Eks. 10.4; Amos 7.1.

i 2.25; Hlab. 78.46.

j Isa. 24.11.

k 3.18; Amos 9.13; Isa. 49.26.

l Isa. 32.10.

m 2.2.

n 2.2.

o Isam. 9.8.

p Jobe 29.17.

q Jobe 4.11.

r 1.12.

s Gen. 40.10,12.

t 1.13; 1 Kho. 20.31.

u Zaga 2.17; Jer. 3.4.

v 1.13,16; 2.14; Dan. 8.11,12.

w 1.13; 2.17; Isa. 61.6; Hez. 45.4.

x 1.13; 2.17; Isa. 61.6; Hez. 45.4.

y Hos. 4.3.

z 2.19,24; Hos. 2.8.

a 2.19,24;Hos. 2.8.

b Isa. 24.7.

c 1.12,17; Josh. 2.10; 4.23; Hos. 13.15.

d 2.19,24; Hos. 2.8.

e Isa. 16.8.

f Jer. 14.4 .

g 1.12,17; Josh. 2.10; 4.23; Hos. 13.15.

h 1.12.

i Hlab. 92.12.

j Zaga 25.11.

k Isa. 24.11; Jer. 48.33.

l 1.12,17; Josh. 2.10; 4.23; Hos. 13.15.

m Jer. 4.8; Mika 1. 8.

n 1.8.

o Jer. 4.8; Mika 1. 8.

p Jer. 4.8; Mika 1.8.

q 1.8.

r 1.9.

s 1.9.

t 2.15,16; 2 Lan. 20.3; 2 Kho. 10.20.

u 2.15,16; 2 Lan. 20.3; 2 Kho. 10.20.

v 2.15,16; 2 Lan. 20.3; 2 Kho. 10.20.

w 1.2.

x 1.2.

y Isa. 13.6; Isa. 13.9; Jer. 46.10; Hez. 30.3; Jow. 2.1; Jobe 24.1.

z Hos. 7.13.

a Hez. 1.24.

b 1.9.

c Dute. 12.6,7; 16.11,14,15.

d 1.9.

e Hagg. 2.19.

f 1.12,17; Josh. 2.10; 4.23; Hos. 13.15.

g 1.20; Hos. 4.3; Jer. 12.4; Jow. 2.22; Jona 3.7; 4.11.

h Eks. 14.3.

i Hos. 13.16.

j Hlab. 50.15.

k 1.20.

l Jer. 9.10.

m 2.3.

n 1.20; Hos. 4.3; Jer. 12.4; Jow. 2.22; Jonah 3.7; 4.11.

o Hlab. 42.1; Jobe 38.41; Hlab. 104.21; 145.15; 147.9.

p Hlab. 18.15.

q 1 Kho. 17.7; 18.5.

r 1.20.

a 2.15; Hos. 5 8; Isa. 58.1; Amos 3.6.

b 3.17; Hlab. 2. 6.

c 2.15; Hos. 5 8; Isa. 58.1; Amos 3.6.

d 3.17; Hlab. 2.6. .

e 2.11,31; Hez. 30.3; Jow. 1.15; 3.14; Obad. 15; Zef. 1.7,14; Zek. 14.1.

f 2.11,31; Hez. 30.3; Jow. 1.15; 3.14; Obad. 15; Zef. 1.7,14; Zek. 14.1.

g Zef. 1.15.

h Amos 5.18,20.

i Zef. 1.15.

j Amos 5.18,20.

k Zef. 1.15.

l Hez. 34.12.

m Zef. 1.15.

n Hez. 34.12.

o Amos 4.13; 5.8.

p 1.6; 2.5,11,25; Jer. 51.14.

q Eks. 10.14; Jow. 1.2; Josh. 10.14; Mat. 24.21.

r 1.19,20.

s 1.19,20.

t Hez. 28.13.

u Zek. 7.14.

v 3.19.

w Isam. 9.7.

x Nah. 3.2.

y Isam. 9.9; Isa. 37.24.

z Isa. 5.24; 47.14; Obad. 18; Nah. 1.10; Mal. 4.1.

a 1.6; 10.5,11,25; Jer. 51.14.

b 1.6; 2.5,11,25; Jer. 51.14.

c Jer. 8.21; Jer. 30.6.

d Hlu. 2.18.

e Amos 9.1.

f Isa. 33.4; Zaga 28.1.

g Nahum 2.5.

h Nahum 2.5.

i Jer. 9.21.

j Zaga 30.21; Amos 8.8; Hlab. 18.7; Jow. 3.16; Hag. 2.6; Isa. 2.19.

k Zaga 30.21; Amos 8.8; Hlab. 18.7; Jow. 3.16; Hag. 2.6; Isa. 2.19.

l 3.15; 2.31; Jobe 30.28; Isam. 9.2; Mat. 24.29.

m 3.15; 2.31; Jobe 30.28; Isam. 9.2; Mat. 24.29.

n 3.16; 1 Thes. 4.16.

o 2.25.

p 1.6; 2.5,11,25; Jer. 51.14.

q Gen. 32. 2.

r Isam. 18.8.

s Mal. 3.2; Nani 24.23.

t 2.13; Dute. 4.30; 1 Sam. 7.3; Hos. 12.6; Jer. 3.1; Luka 22.32.

u 1 Sam. 7.6.

v Hlab. 34.18.

w Gen. 44.13.

x 2.13; Dute. 4.30; 1 Sam. 7.3; Hos. 12.6; Jer. 3.1; Luka 22.32.

y Jonah 4.2; Nahum 1.3.

z Eks. 34.6.

a Jona 4.2; Nah. 1.3.

b Eks. 34.6.

c Eks. 34.6.

d Jona 4.2; Nah. 1.3.

e Jona 4.2; Nah. 1.3.

f Eks. 34.6.

g Hlab. 86.5.

h Jona. 4.2; Nah. 1.3.

i Jona. 3.9; Amos 5.15.

j Isa. 65.8; Mal. 3.10; Hagg. 2.19; Zek. 8.13.

k 1.9,13.

l Nani 10.3; Jow. 2.1.

m 1.14.

n Eks. 19.10,22; Josh. 3.5.

o 2 Lan. 20.13; Jonah 3.5. .

p Dute. 24.5; Tshu. 3.5; Zek. 12.12-14; 1 Kor. 7.5.

q Hlab. 19.5.

r 1.9.

s Hez. 8.16; Mat. 23.35.

t 1 Kho. 6.3; 2 Lan. 3.4.

u 2 Lan. 4.1.

v Hlab. 42.3; Eks. 32.11,12; Dute. 9.26-29.

w Zek. 1.14; 8.2.

x Mal. 3.17.

y 1.10; Jow. 2.24,26; Mal. 3.10-12.

z Hez. 36.29; Zek. 9.17.

a 1.10; 2.24,26; Mal. 3.10-12.

b 1.10; 2.24,26; Mal. 3.10-12.

c Eks. 10.19.

d Jer. 1.14.

e Hez. 47.18; Zek. 14. 8.

f Dute. 11.24; 34.2; Zek. 14.8; Hez. 47.19; Dan. 11.45.

g Isa. 34.3; Amos 4.10;Isa. 37.36; 66.24.

h 1.18.

i 1.19.

j Zek. 8.12.

k Zek. 8.12.

l Isa. 41.16; 61.10; Hab. 3.18; Zek. 10.7.

m Isa. 41.16; 61.10; Hab. 3.18; Zek. 10.7.

n Hlab. 84.6; Dute. 11.14; Jer. 5.24; Hos. 6.3.

o Levi 26.4; Dute. 28.12.

p Hlab. 84.6; Dute. 11.14; Jer. 5.24; Hos. 6.3.

q Dute. 11.14; Jobe 29.23; Amos 4.7.

r 1.10; Jow. 2.24,26; Mal. 3.10-12.

s 3.13; Isa. 5.2.

t 1.10; Jow. 2.24,26; Mal. 3.10-12.

u 1.10; Jow. 2.24,26; Mal. 3.10-12.

v 1.4.

w 1.4.

x 1.4.

y 1.4.

z 2.11; Zaga 30.27.

a 1.10; Jow. 2.24,26; Mal. 3.10-12.

b Levi 25.19; Hlab. 22.26.

c 2.27; Isa. 49.23.

d 3.17.

e Hos. 11.9; Levi 26.11,12; Hez. 37.26,28; Hlab. 46.5.

f Isa. 45.5; Hez. 39.22,28.

g 2.27; Isa. 49.23.

h Seb. 2.17-21.

i Hez. 39.29; Zek. 12.10; Isa. 32.15; 44.3; Hez. 11.19; 36.27; Joha. 7.39; Gal. 3.14; Seb. 10.45.

j Isa. 54.13; Seb. 2.39.

k Heb. 1.1.

l Heb. 1.1.

m Seb. 21.9.

n Heb. 1.1.

o Nani 12.6.

p Heb. 1.1.

q Hos. 12.10.

r Heb. 1.1.

s 1 Kor. 7.21; 1 Kor. 12.13.

t Luka 21.11.

u Ngoma 3.6.

v 2.10.

w 2.10.

x Isam. 6.12.

y Mal. 4.5.

z 2.11.

a Mal. 4.5.

b 2.11.

c Roma 10.13.

d Obad. 17.

e Isa. 46.13; 59.20; Roma 11.26.

f Obad. 17.

g Hez. 14.22; Jow. 2.3; Isa. 4.2.

h Isa. 1.9; 10.21; 11.11,16; Jer. 31.7; Mika 4.7; 5.3,7,8; 7.18; Zek. 8.6,12; Roma 9.27; 11.5; Zef. 2.7.

a Jer. 30.3; Hez. 38.14.

b Jer. 30.3; Hez. 38.14.

c Jobe 42.10.

d 3.11; Zef. 3.8; Zek. 14.2-4.

e 3.12; Jow. 3.14; 2 Lan. 20.26.

f Isa. 66.16; Jer. 25.31; Hez. 38.22; Hez. 17.20.

g Isa. 19.25.

h Obad. 11; Nah. 3.10; Hez. 24.6.

i Amos 1.9; Isa. 23.1.

j Jer. 47.4.

k Jer. 47.4.

l Josh. 13.2; Hez. 47.8.

m Jer. 47.4.

n Hez. 25.15; Amos 1.8; Eks. 15.14; Isa. 14.29,31.

o Isa. 5.26.

p 3.7; Obad. 15.

q 2 Lan. 21.16,17.

r Amos 1.6.

s 2 Lan. 21.16,17.

t Hez. 27.13.

u Jow. 3.7. Obad. 15.

v 2 Kho. 18.8; 2 Lan. 26.6,7; Isa. 14.28-32.

w 1 Kho. 10.1.

x Jer. 6.20.

y Jer. 6.20.

z Isa. 2.4.

a Isa. 2.4.

b Zek. 12.8; Eks. 32.18.

c 3.11; Zef. 3.8; Zek. 14.2-4.

d Isa. 8.9; 54.15.

e 3.11; Zef. 3.8; Zek. 14.2-4.

f Isa. 8.9; 54.15.

g Isa. 13.3; Hlab. 103.20; Zek. 14.5.

h 3.12,14; 2 Lan. 20.26.

i Hlab. 96.13; 98.9; Isa. 2.4; Mika 4.3; Hlab. 110.6; Isa. 3.13.

j Isam. 14.15.

k Jer. 50.16.

l Isam. 14.15.

m Jer. 51.33; Hos. 6.11; Mark. 4.29; Mat. 13.39; Isam. 19.15.

n Isam. 14.18-20.

o 2.24.

p Hez. 39.11.

q 3.2,12; Zek. 14.4.

r Jobe 14. 5.

s 2.1.

t 3.2,12; Zek. 14.4.

u 2.10.

v 2.10.

w Jer. 25.30; Amos 1.2; Amos 3.4; Isam. 10.3; Hos. 11.10.

x Hez. 27.13.

y 2.11;Hlab. 46.6.

z 2.10.

a Zek. 12.5.

b 2.27; Hez. 6.7.

c 3.21; Hez. 43.7.

d 2.1.

e 2.1.

f Dan. 9.16,20; 11.45; Obad. 16; Zek. 8.3; Jer. 31.23; Hlab. 48.1; Isa. 65.11.

g Jobe 15.19; Isa. 35.8; 52.1; Nahum 1.15; Zek. 14.21; Isam. 21.27; 22.15.

h Isa. 2.11.

i Amos 9.13. So Jer. 31.12.

j Hlab. 72.3.

k 1.5.

l Hlab. 72.3.

m Isa. 30.25.

n Hez. 47.1.

o Hez. 47.1.

p Isa. 19.1.

q Jer. 49.8,17; Hez. 25.12; Hez. 36.2,3; Amos 1.11; Obad. 1-10; Mal. 1.3.

r 2.3.

s Obad. 10; Hab. 2.8,17.

t Hez. 37.25; Amos. 9.15.

u Isa. 4.4; Hez. 36.25,29; 1 Joha. 1.7; Isam. 1.5.

v 3.17; Hez. 48.35.

a 2 Sam. 14.2.

b Hos. 1.1.

c 2 Kho. 15.1.

d 2 Kho. 14.23; Amos 7.10.

e Zek. 14.5. Isa. 29.6.

f Jow. 3.16. Isa. 31.4; Amos 3.4,8.

g Jow. 3.16; Isa. 31.4; Amos 3.4,8.

h Hlab. 65.12.

i 9.3.

j Josh. 19.26; Isa. 33.9; 35.2.

k 1.6,9,11,13; 2.1,4,6; Zaga 30.15,18,21,29.

l 1 Kho. 20.1.

m Isa. 8.4; Amos 3.12; Isa. 17.1.

n 1.6,9,11,13; 2.1,4,6; Zaga 30.15,18,21,29. .

o 2 Kho. 13.7; 2 Kho. 8.12; Isa. 21.10.

p 2 Kho. 10.33; Amos 1.13.

q Isa. 28.27; Jobe 41.30; Jow. 3.14.

r Jer. 49.27; Hos. 8.14; Amos 1.7,10,12,14. Amos 2.2,5; Hez. 39.6.

s 2 Kho. 13.24; 1 Kho. 20.1.

t Jer. 51.30.

u Isa. 8.4; Amos 3.12?; Isa. 17.1.

v Gen. 11.2; Hez. 37.1.

w Hos. 4.15; 5.8.

x 1.8.

y 2 Kho. 19.12.

z 9.7.

a 2 Kho. 16.9.

b 1.6,9,11,13; 2.1,4,6; Zaga 30.15,18,21,29; 6.16.

c Jer. 47.1,5; Josh. 15.47.

d Zef. 2.4; Zek. 9.5,6.

e 2 Lan. 28.18. Jow. 3.6; 3.4.

f 1.9; 6.8; Obad. 1.14; 1 Sam. 23.12; Lilo 2.7.

g 1.11.

h 1.4.

i Zef. 2.4; Zek. 9.5,6.

j 3.9; 1 Sam. 5.1.

k 1.5.

l Zef. 2.4; Zek. 9.5,6.

m Hlu. 1.18.

n Hlab. 81.14.

o Zef. 2.4; Zek. 9.5,6.

p Josh. 15.11.

q 2 Lan. 28.18; Jow. 3.6; 3.4.

r Jer. 47.4.

s 1.3.

t Jow. 3.4.

u 1.3.

v 1.6.

w 1.11.

x 2 Sam. 5.11; 1 Kho. 5.1; 9.11-14.

y 1.4.

z 1.3.

a 1.6,9; Jow. 3.19; Hlab. 137.7; Mal. 1.4.

b Jer. 25.21-23; 27.3; Amos 1.9; Amos 2.1.

c 1.6,9; Jow. 3.19; Hlab. 137.7; Mal. 1.4.

d Gen. 27.41; Dute. 23.7; Mal. 1.2.

e Hez. 35.5.

f Hez. 35.5.

g 1.4.

h Obad. 9; 1 Lan. 1.45.

i 1.4.

j 1 Lan. 1.44.

k 1.3.

l Jer. 25.21-23; 27.3; Amos 1.9; 2.1.

m Hos. 13.16; Amos 1.3.

n Zef. 2.8,9; Jer. 49.1.

o 1.4.

p Jer. 17.27.

q Hez. 21.20.

r 1.4.

s 2.2.

t Jer. 49.3.

u Jer. 49.3.

a Amos 1.3.

b Zef. 2.8,9; Isa. 15.1; 1.11.

c 2 Kho. 3.27.

d 1.4.

e Jer. 48.24; 48.41.

f Jer. 48.45.

g 1.14.

h Jer. 48.7; Nani 24.17; Hlu. 2.18.

i 1.3.

j 1.3.

k Levi 26.14,15; Neh. 1.7; Hez. 20.13,16,24; Dan. 9.11.

l Levi 26.14,15; Neh. 1.7; Hez. 20.13,16,24; Dan. 9.11.

m Hlab. 31.6; Jer. 16.19,20; Roma 1.25.

n Hez. 20.18,30.

o 1.4.

p Hos. 8.14; Jer. 17.27.

q 1.4.

r Hos. 8.14; Jer. 17.27.

s 1.3.

t 1.3.

u Levi 25.39; 2 Kho. 4.1.

v 8.6.

w 8.6.

x 8.4.

y Lilo 2.10.

z Lilo 2.10.

a Jobe 24.; Isa. 10.2; Amos 5.12.

b Levi 18.8; 20.11; Hez. 22.11; Gen. 49.3,4.

c Levi 20.3; Hez. 36.20; Roma 2.24; 1 Kor. 5.1.

d Eks. 22.26; Dute. 24.12,13.

e 1 Kor. 8.10; 10.21.

f Dute. 22.19; 2 Lan. 36.3; Zaga 21.11.

g 1 Kor. 8.10; 10.21.

h Nani 21.21-25; Josh. 24.8.

i Nani 13.32,33; Isa. 10.33; Hlab. 92.12.

j Hos. 4.13.

k Jobe 18.16.

l Jobe 18.16.

m 3.1; Eks. 12.51; Mika 6.4.

n Dute. 8.2; Jer. 2.2.

o Dute. 2.31.

p Nani 6.2; Lilo 4.7.

q Nani 6.3.

r 7.16; Mika 2.6; Isa. 30.10; Amos 7.12,13.

s Isa. 1.14; 43.24; Mal. 2.17.

t Hlab. 142.4; Amos 9.1.

u Tshu. 9.11.

v Isa. 18.2.

w Tshu. 9.11.

x Jer. 9.23.

y Hlab. 33.16.

z Isa. 18.2.

a 2 Sam. 2.18.

b Tshu. 9.11.

c Hlab. 33.17.

d Obad. 9.

a 1.13; 4.1; 5.1; 7.16; 8.4; Jow. 1.2; Hos. 5.1.

b 1.1; 2.4,6.

c 2.10.

d Dute. 7.6; 10.15; Hlab. 147.19,20; Mika 2.3.

e Hos. 5.2; Hos. 13.5.

f Hez. 5.9; 9.6; Dan. 9.12; Mat. 10.15; 11.21,22; Mark. 6.11; Luka 10.13; 12.47; Roma 2.9; 1 Pet. 4.17; Jer. 25.29.

g Mat. 5.25.

h 1.8; Jer. 2.15; 1.2.

i Jer. 51.38.

j Jer. 51.38.

k Hlab. 104.22.

l Hez. 12.13.

m Hez. 12.13.

n Jobe 39.24; Jow. 2.1; Hez. 33.4.

o Gen. 19.19.

p Isa. 45.7; Mika 1.12; Lilo 3.38; Hez. 14.21.

q Isa. 45.7; Mika 1.12; Lilo 3.38; Hez. 14.21.

r Gen. 6.13; 18.17-21; 41.28-32.

s Jobe 29.4.

t Jer. 51.38.

u Seb. 4.20; 5.20,29; 1 Kor. 9.16.

v Jer. 23.13.

w Hlab. 103.6.

x Jer. 4.22.

y 6.3; Mika 6.12.

z 2 Kho. 17.5,6; 18.9-11.

a 2 Kho. 17.5,6; 18.9-11.

b Eks. 22.13.

c Eks. 22.13.

d 1.12; Jer. 23.13.

e 6.4; 4.1.

f Isa. 7.2,5; Amos 5.27; 1.3; Jobe 22.24.

g 1.13; 4.1; 5.1; 7.16; 8.4; Jow. 1.2; Hos. 5.1.

h Dute. 8.19; Neh. 9.34; Hlab. 50.7; 81.8.

i Hlab. 80.7,14; Amos 4.13; 5.14-16; 5.27; 6.8,14.

j 1 Kho. 13.1; Hos. 10.15.

k Hos. 10.15; 12.4; Amos 4.4; 5.5,6; 7.10,13; Hos. 4.15.

l 2 Kho. 23.15.

m 2 Kho. 23.15.

n 6.11.

o Jer. 36.22.

p Hlu. 3.20.

q 1 Kho. 22.39; Hlab. 45.8.

a 3.1.

b Hlab. 22.12; Isa. 28.1; Hez. 34.16; Amos 3.12; 6.1; Isa. 3.16.

c 6.1.

d Jer. 23.13.

e Hos. 5.11.

f Hos. 5.11.

g Jer. 16.16; Hab. 1.15; 2 Kho. 19.28.

h Dan. 11.4.

i Hez. 12.5,12; 13.5.

j Josh. 6.5,20.

k Hez. 20.39; Mat. 23.32.

l 3.14.

m 5.14.

n Hos. 4.15; Amos 5.5.

o Nani 28.3,4; Isa. 29.1; Jer. 7.21.

p Dute. 14.28; 26.12.

q Levi 7.13.

r Levi 23.17; 2.11; 6.17.

s Eks. 35.29; Levi 22.18,21; Dute. 12.6.

t Dute. 28.57.

u 4.8-11; Hag. 2.17; Jer. 15.7.

v Jer. 3.3.

w Jow. 2.23.

x Eks. 10.23.

y 8.12.

z 4.8-11; Hag. 2.17; Jer. 15.7.

a Hag. 2.17; Dute. 28.22.

b Mal. 3.11.

c Jow. 1.4.

d 4.8-11; Hag. 2.17; Jer. 15.7.

e Eks. 12.29; Hlab. 78.50; Dute. 28.27,60.

f 2 Kho. 13.7.

g Jow. 2.20.

h 4.8-11; Hag. 2.17; Jer. 15.7.

i Isa. 13.19.

j Zek. 3. 2 (Heb.); Juda 23; Jer. 6.29.

k Isa. 7.4.

l Zek. 3.2; Juda 23; Jer. 6.29.

m 3.12.

n 4.8-11; Hagg. 2.17; Jer. 15.7.

o Luka 14.31,32.

p Hlab. 139.2; Dan. 2.22,28.

q 5.8; 8.9; Jow. 2.2.

r Jobe 10.22.

s Mika 1.3; Isa. 58.14; Hab. 3.19.

t Mika 1.3; Isa. 58.14; Hab. 3.19.

u 2 Sam.22.34; Jobe 9.8; Isa. 14.14; Dute. 32.13.

v Jer. 10.16; 16.21; 33.2; Amos 5.8,27; 9.6.

w 3.13.

a 3.1.

b Hez. 19.1.

c Hez. 19.1.

d Isa. 47.1.

e Isa. 47.1.

f Hlab. 144.14.

g Hlab. 144.14.

h 5.6; 5.14; Zef. 2.3; 2 Lan. 15.2.

i Isa. 55.3; Hez. 18.9.

j 4.4.

k 4.4.

l 8.14; 2 Kho. 23.8; Amos 7.9; Josh. 15.28.

m 4.4.

n Hos. 4.15. 10.8.

o 5.6; 5.14; Zef. 2.3; 2 Lan. 15.2.

p Hlu. 14.6,19; 15.14; 1 Sam. 10.6,10; 11.6.

q 4.4.

r 6.12.

s 6.12; Zaga 5.4.

t Isa. 28.2.

u Jobe 9.9; 38.31.

v Isa. 13.10.

w Jobe 9.9; 38.31.

x Jobe 24.17.

y Jobe 3.5.

z 8.9; Hlab. 104.20; Jer. 13.16; Hlab. 139.12.

a 4.13.

b 4.13.

c 9.6.

d 9.6.

e 4.13.

f Zaga 14.12.

g Isa. 29.21.

h Hez. 3.26.

i 12,15; Jobe 5.4; Hlab. 127.5.

j 1 Kho. 22.8.

k Esta 2.18; Jer. 40.5.

l Dute. 28.30; Zef. 1.13; Mika 6.15; Hagg. 1.6.

m Dute. 28.30; Zef. 1.13; Mika 6.15; Hagg. 1.6.

n 5.10,15.

o Isa. 29.21; 2.7.

p 5.12,15; Jobe 5.4; Hlab. 127.5.

q Hlab. 37.7; Tshu. 3.7; Amos 6.10.

r Mika 2.3.

s 5.4.

t 5.15,16,27; 3.13.

u 4.4; Mika 3.11.

v Hlab. 97.10.

w 5.10,15.

x Eks. 32.30; Josh. 14.12; 2 Kho. 19.4; Jer. 36.3; Jow. 2.14; Jona 3.9.

y 5.15,16,27; 3.13.

z Zef. 2.7.

a 5.15,16,27; 3.13.

b Eks. 11.6; 12.30.

c Jer. 9.17.

d Eks. 12.12; Nah. 1.12.

e 2 Pet. 3.4.

f Jow. 1.15; 2.1,11,31; 3.14.

g 5.20; Jow. 2.2.

h Isa. 24.18; Jer. 48.44.

i Tshu. 10.8; Amos 9.3; Seb. 28.4.

j Jow. 1.15; 2.1,11,31; 3.14.

k 5.20; Jow. 2.2.

l Mat. 24.20.

m Isa. 1.14; Mal. 1.10; Isa. 1.11; Jer. 7.21.

n Levi 26.31.

o Jow. 1.14.

p Isa. 1.14; Mal. 1.10; Isa. 1.11; Jer. 7. 2.

q Hos. 8.13.

r Levi 3.1,6.

s Isa. 1.14; Mal. 1.10; Isa. 1.11; Jer. 7.21.

t 6.5; 8.3.

u Isa. 5.12.

v Isa. 5.12.

w Hlab. 74.15.

x Dute. 32.17; Hez. 20.16,24; Seb. 7.42,43; Isa. 43.23.

y Isa. 46.7.

z 1 Kho. 11.7.

a 2 Kho. 17.6.

b 3.12; Isa. 7.8.

c 4.13.

d 5.14.

a 4.1; Zef. 1.12; Luka 6.24; Jak. 5.1.

b Jobe 12.5; Hlab. 123.4; Isa. 32.9,11; Zek. 1.15.

c 4.1; Zef. 1.12; Luka 6.24; Jak. 5.1.

d Nani 1.17.

e Nani 24.20; Jobe 40.19; Amos 6.6; Eks. 19.5; Jer. 31.7.

f Jer. 2.10.

g Gen. 10.10.

h Isa. 10.9.

i Isa. 10.9.

j 2 Kho. 18.34; 1 Kho. 8.65.

k 1 Sam. 17.4; 2 Lan. 26.6.

l Nah. 3.8.

m Hez. 12.27; Amos 9.10; Amos 5.18.

n Hlab. 139.2.

o 3.10.

p 3.12.

q Esta 1.6.

r 6.7. Hez. 17.6.

s 3.12.

t Jer. 46.21.

u 5.23.

v 1 Lan. 23.5; 2 Lan. 29.26.

w Nani 4.14; 2 Lan. 4.8.

x Dan. 10.3.

y Nani 24.20; Jobe 40.19; Amos 6.6; Eks. 19.5; Jer. 31.7.

z Gen. 37.25.

a Jer. 30.15.

b 7.11,17.

c Jer. 16.5.

d 6.7; Hez. 17.6.

e Jer. 22.5; 51.14; Heb. 6.13,17.

f 4.1; Zef. 1.12; Luka 6.24; Jak. 5.1.

g 3.13.

h Hlab. 47.4; Hez. 24.21.

i 8.7; Nah. 2.2.

j 1.6.

k 8.3.

l 1 Sam. 31.12.

m Hlab. 128.3.

n 8.13; 5.13.

o Hlu. 3.19; Hab. 2.20; Zef. 1.7; Zek. 2.13. Neh. 8.11.

p 8.13; 5.13.

q 3.15.

r Isa. 22.9; Luka 6.49.

s 5.7.

t Hos. 10.4.

u 5.7.

v Seb. 7.41.

w Dute. 33.17; Mika 4.13; 1 Kho. 22.11.

x Jer. 5.15.

y 3.13.

z 1 Kho. 8.65.

a 2 Kho. 14.25.

b 2 Kho. 14.25.

c Isa. 33.9; Jer. 51.43; Dute. 2.8; 3.17; 4.49.

a Jer. 24.1; Amos 7.4,7; 8.1; 9.1.

b Nah. 3.17; Jow. 1.4.

c Hlab. 72.6.

d Isa. 51.19; Amos 7.5.

e 7.6; Jona 3.10; Dute. 32.36.

f Jer. 24.1; Amos 7.4,7; 8.1; 9.1.

g Isa. 51.19; Amos 7.5.

h 7.6; Jona 3.10; Dute. 32.36.

i Jer. 24.1; Amos 7.4,7; 8.1; 9.1.

j 2 Kho. 21.13; Amos 7.17; Zek. 4.10.

k 8.2; Jer. 1.11,13.

l 2 Kho. 21.13; Amos 7.17; Zek. 4.10.

m 8.2; Mika 7.18.

n 7.11.

o 1 Kho. 12.32.

p 7.13; 3.14.

q 1.1.

r Isa. 8.12.

s Jow. 2.11; Joha. 21.25; Zek. 11.16.

t 7.11.

u 7.17; 6.7; Mika 1.16; Amos 7.9.

v 2 Sam. 24.11.

w 1.1.

x Mika 3.5,11.

y 7.13; 3.14.

z 2.12.

a Dan. 4.30.

b 1 Kho. 12.29-33; 13.1.

c Zek. 13.5.

d 2 Kho.2.3; Mat. 12.27.

e 1.1.

f Isa.9.10.

g 3.1.

h 2.12.

i Mika 2.6; Hez. 20.46; Dute. 32.2.

j 7.9.

k Jer. 28.12; 29.21,25,31,32.

l Hos. 4.13.

m 2 Sam. 8.2; Hlab. 60.6; Mika 2.5; Zek. 2.1; 14.1; Amos 7.8.

n Mika 2.10.

o 7.11.

a 7.1.

b Jer.5.27.

c Mika 7.1; 2 Sam. 16.1.

d 7.8.

e Jer. 5.27.

f Mika 7.1; 2 Sam. 16.1.

g Lilo 4.18; Isam. 14.18.

h 7.8.

i 5.23.

j 6.9.

k 3.1.

l Hlab. 14.4.

m Jobe 5.5; Isa. 42.14; Hez. 36.3; Amos 2.7; Jobe 7.2; Hlab. 56.1; Tshu. 1.5.

n Jobe 24.4; Zef. 2.3.

o Hos. 2.11.

p Zaga 11.26.

q Neh. 13.15,16.

r Mika 6.10,11; Hez. 45.10.

s Hos. 12.7.

t 2.6.

u 2.6.

v Zaga 11.26.

w Jobe 41.23.

x 6.8.

y 1 Sam. 15.29.

z Hos. 8.13; 9.9.

a Hos. 4.3.

b Jow. 2.10.

c Hos. 4.3.

d 9.5.

e 9.5.

f 9.5.

1 utshone, kumbe, ugalule.

g 9.5.

h Zek. 10.11.

i Isa. 60.20; Jer. 15.9; Mika 3.6; Mat. 24.29; Mat. 27.45.

j 5.8.

k Hos. 2.11.

l Lilo 2.10.

m Isa. 3.24.

n Isa. 3.24.

o Jer. 6.26; Zek. 12.10.

p Jer. 6.26; Zek. 12.10.

q Jobe 3.5.

r Isa. 8.20,21.

s Isa. 8.20,21.

t Hlab. 74.9; Zaga 29.18; Isa. 29.10; 30.20; Mika 2.6; 3.7.

u 4.8.

v Zek. 9.10.

w Dan. 12.4; Jer. 5.1.

x Jona 4.8; Isa.51.20.

y Hos. 2.3.

z Hos. 4.15.

a Dute. 9.21; Hos. 10.8.

b Jer. 23.13.

c 1 Kho. 12.29,30.

d Hlab. 139.24; Amos 4.10.

e 5.5.

a 7.1.

b 1 Kho. 8.54; 1 Kho. 13.1.

c Zef. 2.14.

d Zef. 2.14.

e Isa. 6.4.

f Jobe 6.9; Isa. 38.12; Hlu. 16.29,30.

g Isa. 9.14.

h Isa. 9.14.

i 2.14.

j Mika 6.14.

k Hlab. 139.8,9. Jer. 23.24.

l Hlab. 139.8,9; Jer. 23.24.

m Jobe 26.6.

n Isa. 14.13; Jer. 51.53.

o Jer. 49.16; Obad. 4.

p Jer. 49.16; Obad. 4.

q 1.2.

r Zef. 1.12.

s Hlab. 139.8,9; Jer. 23.24.

t 5.19.

u Hez. 5.2; Dute. 28.65.

v Hez. 5.2; Dute. 28.65.

w Jer.21.10.

x Hlab. 46.6; Amos 9.13.

y 8.8.

z 8.8.

a 8.8.

b Jer. 51.64.

1 utshone, kumbe, ugalule.

c Hlab. 104.3,13.

d 2 Sam. 2.25.

e 5.8.

f 5.8.

g 5.8.

h 4.13.

i Mat. 3.9; Roma 2.25.

j Zef. 3.10.

k Jer. 47.4.

l Gen. 10.14.

m 1.5.

n 9.4.

o Jer. 30.11; Obad. 17.

p Mat. 21.44; Luka 22.31; Mat. 3.12; Jer. 15.7.

q Isa.27.8; 28.25.

r Mal.3.6.

s 6.3.

t Mika 3.11.

u Jobe 41.11; Mat. 17.25.

v Isa. 2.11.

w Seb. 15.16,17; Jer. 30.18.; Mika7.11.

x Lilo2.6.

y Seb. 15.16,17; Jer.30.18; Mika7.11.

z Obad. 19; Nani 24.18; Hez.25.14.

a Obad.20.

b Jer. 9.25.

c Levi 26.5; Joha. 4.36.

d Levi 26.5; Joha. 4.36.

e Jow. 3.18.

f Isa. 49.26.

g Nah. 1.5.

h Nah. 1.5.

i 9.5; Hlab. 107.26; Mika 1.4.

j Jer. 30.3; Jobe 42.10.

k Isa. 61.4; Hez. 36.10; 36.33-35; Zek. 8.7,8.

l 65.21.

m 65.21.

n Jer. 31.5.

o Jow. 3.18.

p Jer.24.6; Isa. 60.21.

q Jer. 31.40; Hez. 34.28; Jow. 3.20.

r Jer. 3.18.

a Hez. 25.12; 35.2; Jow. 3.19.

b Mika 5.5; Gen. 1.26.

c 1.4; Jer. 49.14-16.

d 1.3.

e 1.4; Jer. 49.14-16.

f 1.4; Jer. 49.14-16.

g 1.3.

h Amos 6.3.

i Isa. 14.13; Isam. 18.7.

j 1.4; Jer. 49.14-16.

k Isa. 14.13; Isam. 18.7.

l Isa. 14.13; Isam. 18.7.

m Jobe 20.6; Hab. 2.9.

n Amos 9.2.

o Amos 9.2.

p Jer. 49.9.

q Isa. 6.5.

r Jer. 49.9.

s Isa. 17.6; Dute. 24.21.

t Jer. 49.10.

u 1.3.

v Hlab. 41.9.

w Jer. 30.13; Hos. 5.13.

x Jer. 49.7.

y Jobe 5.12,13.

z Isa. 2.11.

a Jer. 49.7.

b 1.9,19,21; Hez. 35.2.

c Hlab. 76.5; Amos 2.16.

d Jer. 49.7.

e Amos 1.12; 1 Lan. 1.45.

f 1.9,19,21; Hez. 35.2.

g Hlab. 137.7; Jer. 12.14; Lilo 4.21,22; Hez. 35.5; Amos 1.11.

h Zaga 10.6.

i Gen. 27.41; Dute. 23.7.

j Zaga 10.6.

k Hez. 35.9.

l Hlab. 137.7; Jer. 12.14; Lilo 4.21,22; Hez. 35.5; Amos 1.11.

m Jow. 3.3.

n Hlab. 22.17; Obad. 1.13; Mika 4.11; 7.10.

o Hlab. 37.13.

p Jobe 31.3?.

q Zaga 17.5; Mika 7.8.

r Hez. 35.5.

s Hlab. 22.17; Obad. 1.13; Mika 4.11; 7.10.

t Hez. 35.10.

u Eks. 22.8; 2 Sam. 6.6.

v Mat. 22.9; Hez. 21.21.

w Jer. 42.17.

x Jow. 2.1.

y Hez. 30.3; Jow. 3.14.

z Hez. 30.3; Jow. 3.14.

a Jer. 50.29; Hez. 35.15; Hab. 2.8.

b Jow. 3.4,7; Lilo 3.64.

c Jer. 25.28,29; 49.12; Nah. 3.11; Isam. 18.6; Jobe 21.20.

d Jow. 3.17.

e Jer. 25.28,29; 49.12; Nah. 3.11; Isam. 18.6; Jobe 21.20.

f Jer. 25.28,29; 49.12; Nah. 3.11; Isam. 18.6; Jobe 21.20.

g Jobe 10.19.

h Jow. 2.32.

i Jow. 2.32.

j Amos 9.8.

k Hez. 36.12.

l Isa. 10.17; Jer. 5.14; Zek. 12.6.

m Isa. 10.17; Jer. 5.14; Zek. 12.6.

n Jow. 2.5.

o Hlab. 7.13.

p Isa. 10.17; Jer. 5.14; Zek. 12.6.

q Hez. 25.14.

r Josh. 10.40; Hlu. 1.9; Jer. 17.26.

s Amos 9.12.

t 1.8.

u Zef. 2.5-7.

v Josh. 10.40; Hlu. 1.9; Jer. 17.26.

w Jer. 23.13.

x Amos 9.12.

y 1 Kho. 17.9,10; Luka 4.26.

z Josh. 10.40; Hlu. 1.9; Jer. 17.26.

a 2 Kho. 13.5; Isa. 19.20; 1 Tim. 4.16; Jak. 5.20.

b Isam. 14.1.

c 1.8.

d Ps 22.28; Dan. 2.44; Isam. 19.6; Dan. 7.14,27; Zek. 14.9; Luka 1.33; 1 Kor. 15.24; Isam. 11.15; 19.6.

a 2 Kho. 14.25.

b Gen. 10.11,12; 2 Kho. 19.36; Isa. 37.37; Jona 3.4-7; Nahum 1.1; 2.8; 3.7; Zef. 2.13; Mat. 12.41; Luka 11.30,32.

c Gen. 10.12; Jona 3.2,3; 4.11.

d Gen. 10.12; Jona 3.2,3; 4.11.

e Isam. 18.5.

f Hlab. 74.23.

g 4.2; Hlab. 139.7.

h 1 Kho. 10.22.

i Josh. 19.46.

j Hlab. 107.23; Isa. 42.10.

k Gen. 4.16. Jona 1.10; Jobe 1.12; 2.7.

l Hlab. 107.25.

m 1 Kho. 22.48; Hlab. 48.7.

n Hez. 27.9,27,29.

o 1.6; Hlab. 107.28.

p Seb. 27.18,19,38.

q Seb. 27.18,19,38.

r 1.6; Hlu. 4.21; Hlab. 76.6; Zaga 10.5; Dan. 8.18; 10.9; Zek. 4.1.

s Hez. 27.8,27-29.

t Gen. 33.8.

u 1.6; Hlu. 4.21; Hlab. 76.6; Zaga 10.5; Dan. 8.18; 10.9; Zek. 4.1.

v 1.6; Hlab. 107.28.

w 3.9.

x Dan. 6.3.

y Hlu. 20.9.

z Josh. 7.19; 1 Sam. 14.43.

a Isam. 11.13.

b Hlab. 146.6; Seb. 14.15.

c Gen. 4.16; Jona 1.10; Jobe 1.12; 2.7.

d 1.9.

e Dute. 21.8.

f Hlab. 115.3.

g Luka 8.24; Hlab. 65.7.

h 1.10.

i Gen. 31.54.

j 2.9.

k 2.9.

l Isa. 65.12; Dan. 1.5; Jona 4.6-8.

m Mat. 12.40; 16.4; Luka 11.30.

a Hlab. 3.4; 120.1. Lilo 3.55.

b Hlab. 3.4; 120.1; Lilo 3.55.

c Lilo 3.56.

d Hlab. 88.6; Mika 7.19.

e Hlab. 42.7.

f Hlab. 31.22.

g 1 Kho. 8.38; Dan. 6.10.

h 1 Kho. 8.38; Dan. 6.10.

i Hlab. 5.7.

j Lilo 3.54.

k Hlab. 40.12.

l Hlab. 69.1.

m Lilo 3.54.

n 1 Kho. 6.25; 7.37.

o Jer. 51.30.

p Hlab. 3. 3.

q Hlab. 103.4.

r Hlab. 103. 4.

s Hlab. 16.10.

t Hlab. 107.5; Hlab. 142.3; Hlab. 77.3.

u 2 Lan. 30.27; Hlab. 18.6.

v 2 Lan. 30.27; Hlab. 18.6.

w Hlab. 5.7; Mika 1.2.

x Hlab. 31.6.

y 2 Kho. 17.15; Dute. 32.21; Jer. 2.5.

z Hlab. 144.2.

a Hlab. 50.14,23; 116.17,18; Nah. 1.15; Jona 1.17; Hos. 14.2; Heb. 13.15.

b Hlab. 50.14,23; 116.17,18; Nah. 1.15; Jona 1.17; Hos. 14.2; Heb. 13.15.

c Tshu. 5.4; Hlab. 22.25.

d Hlab. 3.8.

a 1.2.

b 1.2.

c Mat. 12.41; Luka 11.32.

d 2 Lan. 20.3; Dan. 4.27.

e 1 Kho. 20.31.

f Jer. 6.13; Jow. 2.16.

g Hez. 26.16; Jobe 1.20.

h Mika 2.8.

i 1 Kho. 20.31.

j Isa. 58.5; Luka 10.13.

k Isa. 58.5; Luka 10.13.

l Jobe 2.8.

m Hlu. 4.13.

n Hlu. 4.13.

o Hlab. 36.6; Jona 4.11; Jow. 1.18,20.

p 1 Kho. 20.31.

q Jer. 18.11; 36.3. ver. 10.

r Isa. 59.6.

s 2 Sam. 12.22; Jona 1.6; Amos 5.15.

t Jow. 2.14.

u Jow. 2.14.

v Hlab. 85.3.

w Jer. 18.11; 36.3; Jona 3.10.

x Jer. 18.8.

y Jer. 18.8.

z Hlu. 2.18; Amos 7.3.

a 1 Sam. 8.6; Jona 4.6.

b 1 Sam. 15.11.

c 1.3.

d Jow. 2.13.

e Jow. 2.13.

f Dute. 4.31.

g Jow. 2.13.

h Jow. 2.13.

i 1 Kho. 19.4.

j 4.8.

k Amos 9.11.

l Gen. 2. 4.

m 4.7,8; 1.17.

n 1 Sam. 8.6; Jona 4.6.

o 4.7,8; 1.17.

p Jer. 18.17.

q 4.7,8; 1.17.

r Hlab. 121. 6.

s Amos 8.13.

t 4.8.

u Hlu. 16.16.

v 1.2.

w Dute. 1.39.

x 3.7.

a Jer. 26.18.

b 1.14.

c Isa. 1.1; Hos. 1.1.

d Amos 1.1.

e 1.5,6; Jer. 23.13.

f 1 Kho. 22.28; Mika 3.1,9; 6.1,2; Hos. 5.1.

g Isa. 1.2.

h Hlab. 50.7; 81.8; Mal. 3.5.

i Hlab. 11.4; Jonah 2.7; Hab. 2.20.

j Hlab. 5.7. .

k Isa. 26.21.

l Isa. 26.21.

m Hlab. 115.3.

n Amos 4.13.

o Nani 24.17.

p Amos 4.13.

q Hlab. 97.5; Hlu. 5.5; Isa. 64.1,3; Amos 9.5,13; Nah. 1.5; Hab. 3.6,10; 2 Pet. 3.10,12.

r Hlab. 68.2.

s 1.6; Hlab. 63.10; 75.8; Jer. 18.21; Hez. 35.5.

t 3.8.

u 3.8.

v 1.5,6; Jer. 23.13.

w 2 Lan. 28.4; Hez. 16.24,31; Jer. 7.31.

x 1.5,6; Jer. 23.13.

y 3.12.

z 1.6; Hlab. 63.10; 75.8; Jer. 18.21; Hez. 35.5.

a 1 Kho. 16.24.

b Hez. 13.14.

c Jobe 4.20; Jer. 46.5; Hos. 8.6.

d Hos. 9.1; 2.12; 2.5.

e Hos. 9.1; 2.12; 2.5.

f Isa. 21.3; 22.4.

g Jow. 1.13.

h Jobe 12.17,19.

i Isa. 20.2-4; 1 Sam. 19.24.

j Jobe 30.29.

k Hlab. 44.19.

l Jobe 30.29.

m Isa. 13.21.

n Jer. 15.18; Nah. 3.19.

o 2 Kho. 18.13; Isa. 8.7,8; 10.28-32.

p 2 Sam. 1 20.

q 1 Sam. 17.4.

r Jer. 6.26.

s Josh. 18.23; 1 Sam. 13.17.

t Isa. 3.17.

u Eks. 15.23.

v Jobe 35.14; Hlab. 37.7.

w Amos 3.6.

x 1 Kho. 4.28.

y 2 Kho. 18.14,17; 2 Lan. 32.9; Josh. 10.3.

z 1.5.

a 1. 1.

b 1 Kho. 9.16; 2 Kho. 18.14-16.

c Josh. 15.44.

d 2.4.

e Josh. 15.44.

f 1 Sam. 22.1.

g Isa. 3.24.

h Jobe 1.20; 1 Kor. 11.6.

i 2.9; Zaga 19.10; Lilo 4.5.

j Isa. 3.24.

k Hlab. 103.5; Isa. 40.31.

l Amos 7.11.

a Hlab. 36.4; Zek. 7.10; Zaga 4.16; 6.14; Hos. 7.6.

b Hlab. 36.4; Zek. 7.10; Zaga 4.16; 6.14; Hos. 7.6.

c Gen. 31.29; Zaga 3.27.

d Isa. 5.8.

e Isa. 5.8.

f Jer. 18.11.

g Jer. 8.3; Amos 3.2.

h Jer. 27.12.

i Amos 5.13.

j Amos 5.13.

k Nani 21.27.

l 1.15.

m 1.15.

n Isa. 49.5. .

o Dute. 32.8,9; Hlab. 16.5,6; Amos 7.17.

p Josh. 14.2.

q Amos 2.12.

r Hez. 3.26. Amos 8.11.

s 2.6.

t 2 Lan. 28.8.

u Zek. 11.13; Josh. 7.21; Jona 3.6.

v Hez. 16.14; Mika 2.8.

w 2 Lan. 28.8.

x 2 Lan. 28.8.

y 1.16.

z 2 Lan. 28.8.

a Hez. 16.14; Mika 2.8.

b Dute. 12.9; Heb. 13.14.

c Levi 18.25; Amos 7.17.

d Tshu. 5.6.

e 1 Kho. 2.8.

f Hez. 13.3; Hos. 9.7; 1 Kho. 22.22,23; Mika 3.5.

g Eks. 18.4.

h 2.6.

i Jer. 5.31.

j 2.6.

k 4.6.

l 4.6.

m Jer. 31.10.

n 4.7.

o 1 Lan. 1.44.

p Jer. 31.10.

q Isa. 5.17.

r Hez. 34.31; 36.37,38.

s Hez. 34.31; 36.37,38.

t Hlab. 107.16; Seb. 2.24.

u 4.7; Hos. 3.5.

v Isa. 52.12.

a 3.9; 1.2.

b 3.9; 1.2.

c Isa. 1.10.

d Jer. 5.5; Hez. 22.6,27.

e Hlab. 82.5.

f Hez. 34.3.

g Hez. 34.3.

h Hlab. 14.4.

i Nani 24.8; Lilo 3.4.

j Lilo 4. 4.

k Hez. 11.3,7.

l 1 Sam. 2.14.

m Zaga 1.28.

n Dute. 31.17.

o Hez. 13.10.

p Jer. 23.13,32; Isa. 9.14,15; 2.11.

q Mat. 7.15.

r Hez. 13.10.

s Jer. 6.14.

t Amos 7.12; Mika 3.11.

u Jow. 3.9.

v Isa. 8.20,22.

w Hez. 12.24; 13.23.

x Hez. 12.24; 13.23.

y Isa. 8.20,22.

z Dute. 18.10.

a Amos 8.9.

b Isa. 1.29; Isa. 44.25; Zek. 13.4.

c Dute. 18.10.

d Isa. 1.29; Isa. 44.25; Zek. 13.4.

e Isa. 1.29; Isa. 44.25; Zek. 13.4.

f Levi 13.45; Hez. 24.17,22.

g Amos 8.11.

h Jobe 32.18; Jer. 6.11.

i Isa. 58.1; Hez. 23.36; Mika 1.5.

j Isa. 58.1; Hez. 23.36; Mika 1.5.

k 3.1.

l 3.1.

m Seb. 13.10.

n Hab. 2.12; Jer. 22.13.

o Hez. 22.27; Zef. 3.3.

p Zaga 17.23; Hez. 22.12; Isa. 1.23; 56.11; Mika 7.3.

q Jer. 6.13.

r Jer. 6.13.

s Jer. 6.13.

t 3.5; Hez. 22.25.

u Dute. 18.10.

v Isa. 48.2; Roma 2.17.

w Jer. 7.4; Amos 5.14; Zef. 3.5,11.

x Jer. 23.17; Amos 9.10.

y Jer. 26.18.

z 7.13.

a Jer. 26.18.

b Hlab. 79.1; Mika 1.6; Mat. 24.2.

c Jer. 26.18.

d 4.2.

e Luka 13.35.

a 4.3; Isa. 2.2-4.

b Hlab. 110.6.

c 4.7.

d 1 Kho. 4.25; Zek. 3.10.

e Isa. 17.2.

f Isa. 1.20.

g Jer. 2.11.

h Zek. 10.12.

i Isa. 2.11.

j 2.12; Hez. 11.17.

k Zef. 3.19; Hez. 34.16.

l Gen. 32.31; Mika 4.7; Jer. 31.8.

m 2.12; Hez. 11.17.

n Hlab. 147.2; Jer. 30.17.

o Hlab. 147.2; Jer. 30.17; Hez. 34.4.

p Zef. 3.19; Hez. 34.16.

q Gen. 32.31; Mika 4.7; Jer. 31.8.

r 2.12; 5.7,8; 7.18; Mika 5.3; Jow. 2.32; Zef. 2.7.

s 4.7.

t Isa. 24.23; 9.6; Mika 2.13.

u Isa. 24.23; 9.6; Mika 2.13.

v Hlab. 2.6; Heb. 12.22.

w Luka 1.33.

x 2.12; 5.8; 5.4; 7.14; Ngoma 4.4.

y 2 Lan. 27.3.

z Dan. 2.44.

a Jobe 36.33.

b Jer. 8.19; Hos. 10.3.

c Isa. 3.3.

d Jer. 6.24; Isa. 13.8.

e Isam. 12.2.

f Jobe 38.8.

g Jer. 6.24; Isa. 13.8.

h Isa. 39.6,7.

i Isa. 44.22,23.

j Isa. 44.22,23.

k Zek. 12.3.

l Nani 35.33.

m Hlab. 54.7; Obad. 1.12; Mika 7.10.

n Isa. 10.7.

o Mat. 3.12.

p Hos. 10.11; Isa. 21.10.

q Isa. 28.27,28.

r Amos 6.13; 1 Kho. 22.11.

s Isa. 28.27,28.

t Dan. 2.44.

u Levi 27.28; Dute. 7.26.

v Isa. 23.18; Zek. 14.20.

w Obad. 11.

x Hlab. 97.5; Josh. 3.11.

a Hab. 3.16; Jer. 5.7.

b Dute. 20.20.

c 1 Kho. 22.24.

d 1 Kho. 22.24.

e Mat. 2.6; Joha. 7.42.

f Hlab. 132.6; Gen. 35.19.

g 1 Sam. 23.23; Hlu. 6.15.

h Heb. 7.14.

i Jer. 30.21; Isa. 55.4; Gen. 49.10; Isa. 9.6,7; Zek. 9.9.

j Hos. 6.3.

k Hlab. 90.2; Zaga 8.22,23; Joha. 1.1; Mika 5.4.

l Hlab. 90.2; Zaga 8.22,23; Joha. 1.1; Mika 5.4.

m Gen. 3.15.

n 5.7,8; 4.7.

o Isa. 7.3.

p Hlab. 90.2; Zaga 8.22,23; Joha. 1.1; Mika 5.4.

q Isa. 40.11; Zef. 3.13; Mika 7.14; Hez. 34.23; Mika 4.8.

r Zek. 9.10.

s Hlab. 72.8; Isa. 52.13; Luka 1.32.

t Dute. 33.17; 1 Sam. 2.10; Zaga 30.4; Isa. 45.22; Zek. 9.10; Hlab. 22.27.

u Zek. 9.10.

v Efe. 2.14.

w Isa. 36.1.

x Obad. 1.

y Isa. 2.2,3.

z Tshu. 11.2.

a Isa. 2.2,3.

b Isa. 2.2,3.

c Gen. 10.8,10; Gen. 10.11.

d Luka 1.71.

e 5.5.

f 5.5.

g 5.3.

h Dute. 32.2.

i 2 Sam. 17.12; Hlab. 110.3; 133.3; Hos. 14.5.

j Dute. 32.2.

k Hlab. 65.10; 72.6.

l 5.3.

m 5.15.

n 5.15.

o Hos. 5.14.

p Isa. 26.11.

q Isa. 2.11.

r Zek. 9.10; Hagg. 2.22; Isa. 2.7; Hos. 1.7.

s Zek. 9.10; Hagg. 2.22; Isa. 2.7; Hos. 1.7.

t 5.14; Hez. 38.11; Zek. 2.4,5.

u 5.14; Hez. 38.11; Zek. 2.4,5.

v 2 Kho. 9.22; Isa. 47.9,12; Nahum 23.4.

w Dute. 18.10; Isa. 2.6; 8.19.

x Zek. 13.2.

y Hos. 3.4.

z Isa. 17.8.

a Isa. 2.8.

b Jer. 17.2.

c 5.14; Hez. 38.11; Zek. 2.4,5.

d 5.11.

e Hlab. 149.7. Mika 8; 2 Thes. 1.8.

a 1.2.

b 1.2.

c Hlab. 50.1,4; Hez. 36.4; Dute. 4.26.

d Isa. 1.18; 43.26; Hos. 4.1.

e Isa. 1.18; 43.26; Hos. 4.1.

f Isa. 5.4; Jer. 2.5,31.

g Isa. 43.22,23; Mal. 1.13.

h Eks. 12.51; 14.30; 20.2; Dute. 4.20; 6.12; Dan. 9.15; Amos 2.10; Hos. 12.13.

i 2 Sam. 7.23;Hos. 7.13.

j Dute. 7.8; 13.5.

k Eks. 12.51; 14.30; 20.2; Dute. 4.20; 6.12; Dan. 9.15; Amos 2.10; Hos. 12.13.

l Dute. 7.8; 13.5.

m Eks. 15.20.

n Nani 22.5; 23.7.

o Nani 25.1; Jow. 3.18.

p Josh. 4.19; 5.9,10.

q Hlu. 5.11.

r Hos. 5.6; Heb. 10.4.

s Hlab. 95.2.

t Hlab. 57.6.

u Hlab. 92.8. Comp. Isa. 57.15.

v 1 Sam. 15.22; Zaga 15.8.

w Jobe 20.17; Jobe 29.6.

x 2 Kho. 3.27; 16.3; 21.6; 23.10; Levi 18.21.

y 1 Sam. 15.22; Zaga 15.8.

z Roma 2.1.

a Dute. 10.12.

b Gen. 18.19; Isa. 1.17.

c Jer. 9.24; Hos. 12.6; Zek. 7.9.

d Jer. 9.24; Hos. 12.6; Zek. 7.9.

e Gen. 5.22.

f Jobe 5.12. .

g Isa. 10.5; 30.32.

h Jer. 47.7.

i Amos 8.5; Hez. 45.10.

j Zaga 22.14. .

k Zaga 11.1; Hos. 12.7.

l Dute. 25.13.

m Zaga 11.1; Hos. 12.7.

n Amos 3.10; 6.3; Hab. 1.2,3.

o Hos. 7.13.

p Amos 9. 1.Amos 9. 1

q Jer. 9.8.

r Isa. 53.10.

s Hos. 4.10; Hagg. 1.6; Levi 26.26.

t Hos. 5.10.

u Amos 9.1.

v Dute. 28.38,39,40; Hagg. 1.6.

w Jer. 12.13.

x Dute. 28.38,39,40; Hagg. 1.6.

y 2 Lan. 28.15.

z Dute. 28.38,39,40; Hagg. 1.6.

a Zef. 1.13; Amos 5.11.

b Hos 2.8.

c 1 Kho. 16.16,25,26; Hos. 5.11.

d 1 Kho. 16.30-33; 21.25,26; 2 Kho. 21.3.

e 7.13. See 2 Kho. 22.19.

f 2 Lan. 29.8.

g Isa. 25.8; Jer. 51.51; Lilo 5.1; Hez. 34.29; Hez. 32.24; Dan. 9.16.

a Jobe 10.15.

b Amos 8.1.

c Hlu. 8.2; Isa. 17.6.

d Ngoma 7.7.

e Hos. 9.10.

f Isa. 57.1.

g Hlab. 12.1.

h Hlab. 14.1,3.

i Hlab. 10.9.

j Lilo 3.52; 4.18; Jer. 5.26.

k Isa. 9.19.

l Hab. 1.15-17.

m Hlab. 82.1,2; Hos. 4.18.

n Hlab. 82.1,2; Hos. 4.18.

o 3.11.

p Isa. 5.18.

q Zaga 15.19; Hez. 2.6; 2 Sam. 23.6,7; Nah. 1.10; Isa. 55.13.

r Zaga 15.19; Hez. 2.6; 2 Sam. 23.6,7; Nah. 1.10; Isa. 55.13.

s Isa. 5.5.

t Hez. 33.2.

u Isa. 10.3.

v Isa. 10.3.

w Jer. 9.4.

x Hlab. 55.13.

y Hlab. 141.3.

z Hez. 22.7; Mat. 10.21; Luka 21.16; Mat. 10.35; Luka 12.53.

a Efe. 6.2.

b 2 Tim. 3.2,3.

c Nah. 3.6.

d Hez. 22.7; Mat. 10.21; Luka 21.16; Mat. 10.35; Luka 12.53.

e Hez. 22.7; Mat. 10.21; Luka 21.16; Mat. 10.35; Luka 12.53.

f 2 Tim. 3.2,3.

g Mat. 10.36.

h Hlab. 5.3.

i Lilo 3.26. .

j Hlab. 4.3.

k Zaga 24.17.

l Jer. 50.11; Lilo 4.21; Hez. 35.15; Obad. 12.

m 7.8.

n Zaga 24.17.

o Hlab. 37.24.

p Hlab. 112.4; Hlab. 107.10.

q Hlab. 27.1.

r Jer. 10.19.

s Lilo 3.39.

t 1 Sam. 24.15.

u Hlab. 37.6.

v 7.8.

w Hlab. 35.26.

x Hlab. 42.3.

y 4.11.

z 2 Sam. 22.43; Hlab. 18.42; Zek. 9.3; Zek. 10.5; Mal. 4.3.

a Isa. 2.11.

b Amos 9.11,14.

c Zaga 24.31; Isa. 5.5.

d 6.16; 7.13.

e Isa. 2.11.

f Isa. 11.11,16; 19.23,24; 27.13; Hos. 11.11; Zek. 10.10.

g Isa. 11.11,16; 19.23,24; 27.13; Hos. 11.11; Zek. 10.10.

h Isa. 37.25.

i Isa. 37.25.

j Gen. 31.21; Eks. 23.31; 2 Sam. 10.16.

k Zek. 9.10.

l 6.16.

m 3.12.

n Isa. 3.10; Jer. 21.14.

o Isa. 65.10; Mika 4.8.

p Jer. 49.31; Eks. 33.16.

q Isa. 37.24.

r Jer. 50.19; Nah. 1.4.

s Josh. 19.26; Isa. 10.18.

t Jer. 50.19; Nah. 1.4.

u Hlab. 22.12.

v Jer. 50.19; Nah. 1.4.

w Nani 32.1; Ngoma 4.1; Zek. 10.10.

x 5.2.

y Hlab. 78.12; Isa. 11.16; Jer. 23.7,8.

z Hlab. 78.12; Isa. 11.16; Jer. 23.7,8.

a Isa. 26.11.

b Jobe 21.5; 40.4; Hlu. 18.19.

c Hlab. 72.9.

d Gen. 3.14; Isa. 65.25; Jer. 46.22.

e Dute. 32.24.

f 2 Sam. 22.46; Hlab. 18.45.

g Hos. 3.5; Jer. 33.9.

h Eks. 15.11.

i Eks. 34.7; Jer. 31.34.

j Amos 7.8.

k Jer. 50.20.

l Jer. 50.20.

m 4.7; 5.3,7,8; Jow. 2.32; Seb. 10.43.

n Hlab. 103.9.

o Jer. 9.24.

p Hlab. 80.14; Jer. 12.15; Zek. 1.3.

q Jer. 12.15; 31.20; Zek. 10.6.

r Roma 6.14.

s Isa. 38.17.

t Jonah 2.3.

u Luka 1.72,73.

v Luka 1.72,73.

w Luka 1.72,73.

x Hlab. 105.9,10.

y Jer. 46.26.

a Hab. 1.1; Zek. 9.1; 12.1; Mal. 1.1; 2 Kho. 9.25; Isa. 13.1.

b 2.8; 3.7; Zef. 2.13; Jona 1.2; Nah. 1.8.

c Joha. 7.52.

d Eks. 20.5.

e Dute. 32.35.

f Hlab. 92.9.

g Hlab. 103.9.

h Eks. 34.6,7; Neh. 9.17; Hlab. 103.8; Jow. 2.13; Jona 4.2; Hez. 18.23.

i Jobe 9.4; Hlab. 147.5.

j Eks. 34.7.

k Hlab. 18.7; 97.2; Hab. 3.5,11,12.

l Jobe 38.1.

m Hlab. 106.9; Mal. 2.3; Isa. 50.2.

n Isa. 33.9.

o Mika 7.14.

p Isa. 16.8.

q Isa. 33.9.

r Mika 7.14.

s Isa. 33.9.

t Isa. 16.8.

u Jer. 4.24.

v Amos 9.13; Mika 1.4; Hab. 3.6.

w 2 Sam. 5.21.

x Hlab. 24.1; 98.7.

y Mal. 3.2.

z Hlab. 76.7.

a Jer. 12.13.

b 2 Lan. 34.21; Hlab. 79.6.

c Mal. 3.2.

d Jer. 33.11; Lilo 3.25; Hlab. 100.5.

e Hlu. 6.26.

f Hlab. 1.6; Joha. 10.14,27; 1 Kor. 8.3; 2 Tim. 2.19.

g Hlab. 2.12.

h Dan. 11.10,40; Dan. 9.26.

i 1.9; Jer. 4.27.

j 1.1.

k 1.11; Zaga 21.30.

l 1.9; Jer. 4.27.

m 1 Sam. 3.12.

n Jobe 8.17.

o 2 Sam. 23.6; Isa. 27.4; Mika 7.4; Hlab. 118.12.

p Jer. 25.16; Nahum 3.11.

q Jow. 2.5.

r Jer. 12.6.

s 1.11; Zaga 21.30.

t 2 Kho. 19.22,23; Nah. 1.15.

u 2 Kho. 19.22,23; Nah. 1.15.

v Gen. 34.21.

w 2 Kho. 19.35.

x Isa. 8.8; Dan. 11.10,40; Nah. 1.15; Amos 5.17.

y 2 Kho. 18.13.

z Jer. 2.20; 30.8; Isa. 9.4; 14.25.

a Jer. 2.20; 30.8; Isa. 9.4; 14.25.

b Hlab. 109.13.

c 1.15; 2 Kho. 19.37.

d 1.15; 2 Kho. 19.37.

e Jobe 40.4.

f Isa. 52.7.

g Roma 10.15.

h Nani 30.2; Jona 2.9.

i 2 Kho. 19.22,23; Nah. 1.15.

j Isa. 8.8; Dan. 11.10,40; Nah. 1.15; Amos 5.17.

k Jow. 3.17.

l 1.15; 2 Kho. 19.37.

a Jer. 51.12; Nah. 3.14; Jer. 46.3,4.

b Jer. 48.19.

c Isa. 10.12.

d Amos 6.8.

e Isa. 19.3; Hos. 10.1.

f Hlab. 80.12; Isa. 5.1-5.

g Eks. 25.5; Isa. 63.2.

h Lilo 4.5.

i 2.4.

j Zek. 12.2.

k 3.2.

l Jer. 25.16.

m Jow. 2.9.

n Jow. 2.9.

o Jer. 46.12.

p Isa. 45.1.

q Isa. 14.31.

r Jer. 25.26.

s Lilo 4.22.

t Isa. 38.14; 59.11.

u Isa. 38.14; 59.11.

v 1.1.

w Tshu. 2.6.

x Hlab. 58.7.

y Eks. 18.4.

z Jer. 46.5.

a Hez. 43.11.

b Zef. 2.13-15.

c Isa. 24.1.

d Hlab. 22.14; Isa. 13.7; Hlab. 107.26; Josh. 2.11.

e Dan. 5.6.

f Dan. 5.6.

g Isa. 21.3; Hlab. 69.23; Isa. 13.8.

h Jow. 2.6.

i Jobe 4.10,11; Jer. 2.15; 51.38; Jer. 4.7; Isa. 15.9.

j Jobe 4.10,11; Jer. 2.15; 51.38; Jer. 4.7; Isa. 15.9.

k Isa. 5.29.

l Jobe 4.10,11; Jer. 2.15; 51.38; Jer. 4.7; Isa. 15.9.

m Gen. 49.9.

n Jobe 4.10,11; Jer. 2.15; 51.38; Jer. 4.7; Isa. 15.9.

o Isa. 5.29.

p Gen. 49.9.

q Jobe 4.10,11; Jer. 2.15; 51.38; Jer. 4.7; Isa. 15.9.

r Gen. 49.9.

s Isa. 17.2.

t Jobe 4.10,11; Jer. 2.15; 51.38; Jer. 4.7; Isa. 15.9.

u Hez. 19.6.

v Hab. 2.13; Jer. 51.58.

w Hez. 19.2.

x Hez. 19.6.

y 2.13; 3.1; Hlab. 76.4.

z 3.5; Hez. 29.3; Hez. 30.22.

a Hlab. 46.9.

b Jobe 4.10,11; Jer. 2.15; 51.38; Jer. 4.7; Isa. 15.9.

c 2.13; 3.1; Hlab. 76.4.

d 2 Kho. 19.9,23.

a Hez. 22.2,3; Hab. 2.12.

b 2.12.

c Hez. 3.12,13; Jer. 47.3; Nah.2.4.

d Hlu. 5.22.

e Jow. 2.5. .

f Hab. 3.11; Dute. 32.41; Hez. 21.10,15,28; Zek. 9.14; Luka 11.36.

g 2 Kho. 19.35.

h Isam. 17.2; 18.3.

i Isa. 47.9,12; Isam. 18.23.

j 1 Sam. 28.7.

k Mika 5.12.

l Isam. 17.2; 18.3.

m Mika 5.12.

n 2.13.

o Isa. 3.17; Jer. 13.22.

p Isa. 3.17; Jer. 13.22.

q Hab. 2.16.

r Hab. 2.16.

s Jer. 13.26.

t Mal. 2.3.

u Mika 7.6; Mal. 2.9.

v 3.7; Heb. 10.33.

w 3.7; Heb. 10.33.

x Jer. 51.9; Isam. 18.10.

y 1.1.

z Isa. 51.19; Jer. 15.5.

a Lilo 1.2,9,16,17,21.

b Amos 6.2.

c Jer. 46.25.

d Hez. 29.3; 30.12.

e 1 Kho. 21.23.

f Hez. 32.2.

g Hez. 32.2.

h Dan. 11.43.

i Zef. 3.10.

j Dan. 11.43.

k 2.9.

l Hez. 27.10.

m Dan. 11.43.

n 2 Lan. 12.3.

o Isa. 19.4; 20.3,4; 37.9.

p Isa. 13.16; Hos. 13.16; 2 Kho. 8.12.

q Lilo 2.19.

r Jow. 3.3.

s Hlab. 149.8.

t Hlab. 149.8.

u Jer. 25.27; 25.17; Hlab. 75.8; Isa. 29.9; 51.17; Obad. 16; Nah. 1.10.

v 1.7.

w Isam. 6.13; Isa. 34.4; Hab. 1.10.

x Hos. 9.10.

y Isa. 19.16.

z Jer. 51.30.

a Jer. 51.30.

b 2 Lan. 32.2,3,30. .

c 2.1.

d Hab. 3.15.

e Jow. 1.4.

f Jow. 1.4.

g Jow. 1.4.

h Hez. 27.23,24.

i Jow. 1.4.

j Isam. 9.7; 2 Sam. 1.10; 2 Kho. 11.12; 2 Lan. 23.11.

k Jow. 1.4.

l Jer. 51.27.

m Amos 7.1.

n Hlab. 76.5.

o Jer. 50.18; Hez. 31.3.

p Jer. 14.3.

q Hlab. 55.6.

r Hab. 1.8; Jer. 50.11; 1 Kho. 22.17.

s Isa. 13.14; Jer. 49.5.

t Jer. 6.14.

u Jer. 6.14.

v Hab. 3.2; Jer. 10.22.

w Hlab. 47.1; Zef. 2.15; Jobe 27.23.

x Isa. 37.18-20.

a Nah. 1.1.

b Lilo 3.8.

c Hlab. 13.1; Hlab. 89.46; Jer. 9.1-6.

d Lilo 3.8.

e Jobe 19.7.

f Jobe 19.7.

g 1.3; Mika 6.12.

h Hlab. 55.9,10.

i Hlab. 55.9,10.

j 2.17; Hos. 7.13.

k 1.3; Mika 6.12.

l Hlab. 55.9,10.

m Gen. 45.26; Hlab. 77. 2; Lilo 2.18.

n 1.13; Hlab. 94.3; Jer. 12.1.

o Hlab. 22.12.

p Isa. 29.14; Seb. 13.41.

q Isa. 29.9; Jer. 4.9.

r Jer. 5.15.

s Isa. 23.13.

t Isa. 32.4.

u 2.5.

v 2.5.

w 2.6.

x Ngoma 6.4,10.

y Gen. 49.3; Jobe 13.11.

z Jer. 4.13.

a Ngoma 4.8; Dan. 7.6.

b Jer. 5.6; Zef. 3.3.

c Nah. 3.18.

d Isa. 5.26.

e Dute. 28.49.

f Jer. 4.13.

g Jobe 9.26.

h Isa. 20.4; Isam. 13.10.

i Josh. 11.4.

j Nah. 3.12.

k Jer. 32.4.

l Jobe 4.15.

m Hos. 5.15.

n Dan. 11.38; Hab. 1.16.

o Dute. 33.27; Hlab. 90.2; 93.2; 102.24; Lilo 5.19.

p Hlab. 118.17.

q Isa. 10.5-7.

r Isa. 10.5-7.

s Hlab. 66.18; Lilo 3.36; Hlab. 35.17; Hlab. 5.5.

t Jer. 12.1. Hab. 1.4.

u Jer. 12.1; Hab. 1.4.

v 2.5; Isa. 21.2.

w Hlab. 35.22.

x Hez. 30.12.

y Hos. 4.3; Zef. 1.3.

z Gen. 1.24,25,26.

a Jer. 16.16; Amos 4.2; Jer. 5.26.

b Jobe 41.1.

c Mika 7.2.

d Isa. 19.8.

e 1.11.

f Mika 7.2.

g 1.11.

h Mika 7.2.

a Isa. 21.8.

b Jer. 6.17; Hez. 33.2.

c Hlab. 85.8.

d Isa. 8.1; 30.8; Isam. 1.19.

e Dute. 1.5; 27.8.

f Dan. 10.14.

g Dan. 8.19; Jer. 30.3.

h Dan. 8.19; Jer. 30.3.

i Isa. 60.22.

j Hlu. 3.26.

k Zef. 3.8; Isa. 8.17.

l Heb. 10.37,38; Hagg. 2.7; 2 Pet. 3.9.

m Isa. 46.13.

n Nani 14.44; 2 Lan. 26.16.

o Heb. 10.37,38; Hagg. 2.7; 2 Pet. 3.9.

p Heb. 10.37,38; Hagg. 2.7; 2 Pet. 3.9.

q Joha. 3.36; Roma 1.17; Gal. 3.11.

r 1.13; Hlab. 25.3; Isa. 21.2.

s Dan. 5.1-4; Hab. 1.15.

t Prov 21.24.

u Isa. 5.14.

v Zaga 27.20.

w Zaga 27.20.

x 1.6; Jer. 27.7; Dan. 2.37,38.

y 1.6; Jer. 27.7; Dan. 2.37,38.

z Isa. 14.4; Mic 2.4.

a Ezek 16.44.

b Zaga 1.6.

c Nani 12.8.

d Zaga 1.6.

e 1.6; Zaga 20.21.

f Zek. 1.12; Hlab. 74.10.

g Zaga 6.15; Isa. 21.5-9.

h Tshu. 12.3.

i Isa. 42.22.

j Isa. 33.1; Obad. 15.

k Isa. 33.1; Obad. 15.

l Jer. 50.10.

m 2.17.

n Jow. 3.19; Obad. 10; Hab.2.17.

o 2.17.

p Jer. 22.13.

q Jer. 49.16; Obad. 4; Nani 24.21; Jobe 39.27.

r Isa. 14.13,14.

s Zaga 20.2; Zaga 8.36; Nani 16.38.

t Luka 19.40; Dan. 5.5.

u Mika 3.10.

v Mika 3.10.

w Jer. 51.58.

x Nah. 2.12.

y Jer. 51.58.

z Isa. 55.2; Jer. 12.13.

a Nah. 2.12.

b Isa. 11.9.

c Hlab. 72.19.

d Hlab. 72.19.

e Isa. 11.9.

f Jer. 51.7; Hab.2.5.

g 1 Sam. 2.36.

h Hos. 7.5.

i Gen. 9.22; Lilo 4.21.

j Gen. 9.22; Lilo 4.21.

k Nah. 3.5.

l Jer. 25.15,27.

m Jer. 25.15,27.

n Isa. 28.8.

o Jow. 3.19; Obad. 10; Hab.2.17.

p Jow. 3.19; Obad. 10; Hab.2.17.

q 1.3.

r 2.17.

s Jow. 3.19; Obad. 10; Hab.2.17.

t 2.17.

u Isa. 44.10; Jer. 2.8,11.

v Isa. 9.15; Jer. 10.8,14,15; Zek. 10.2; Roma 1.25.

w 1 Kor. 12.2; Hlab. 115.5.

x Jer. 10.14; Hlab. 135.17.

y Hlab. 11.4; Mika 1.2.

z Zef. 1.7; Zek. 2.13.

a Hlab. 72.20.

b 1.5-11; 2.2-4.

c 3.16. Jer. 23.9.

d Hlab. 85.6; 71.20.

e Hlab. 90.16.

f Hlab. 77.9.

g 1 Lan. 1.45.

h Dute. 33.2.

i Zef. 1.14.

j 3.11,12; Eks. 12.29,30; Nani 11.33; 14.37; 16.46; 31.16.

k 3.11,12; Eks. 12.29,30; Nani 11.33; 14.37; 16.46; 31.16.

l Ngoma 8.6; Hlab. 21.9.

m Jobe 18.11.

n 2 Sam. 22.33.

o Gen. 49.26; Dute. 33.15; Hez. 36.2. .

p Hlab. 114.4; Isa. 64.3; Nah. 1.5; Mika 1.4.

q Hlab. 114.4; Isai; 64.3; Nah. 1.5; Mika 1.4.

r Hlu. 3.8.

s Jobe 5.6; Jer. 4.15.

t Hlu. 6.1.

u Hlab. 114.5.

v Hlab. 93.3.

w Hlab. 93.3.

x Dute. 33.26,27; Hlab. 18.10; Hlab. 68.4,17; 104.3; Isa. 19.1; 66.15; Hab.3.15; Isam. 6.2.

y Hlab. 7.12; Lilo 2.4; 3.12.

z Luka 1.73.

a Hlab. 74.15; 78.15,16; Isa. 48.21; Eks. 17.6.

b Hlab. 93.3.

c Eks. 19.16,18; Hlu. 5.4,5; Hlab. 68.7,8; 77.18; 114.4,6.

d Hlab. 77.16.

e Hlab. 77.16.

f Hlab. 93.3.

g Eks. 14.22; Josh. 3.16; Eks. 15.8.

h Josh. 10.12,13.

i Hlab. 19.4,5.

j Hlab. 77.17.

k Nahum 3.3.

l Josh. 10.42.

m Isa. 21.10; Jer. 50.11. .

n Josh. 10.42.

o 1 Lan. 16.22; Hlab. 105.15.

p Hlab. 68.21; 110.6; Josh. 10.24; 11.8,12.

q Hlab. 137.7.

r Ngoma 4.4.

s Hlu. 5.7,11; Zek. 2.4.

t Josh. 10.1-5; 11.1-5.

u Jobe 18.11.

v Hlab. 10.8.

w Hlab. 77.19; Jobe 9.8.

x 3.8; Isa. 63.13.

y 3.2.

z Jer. 4.19.

a Jobe 13.28; Zaga 12.4.

b Hlab. 94.13.

c Gen. 49.19; Hlab. 94.21; Mika 5.1.

d Hos. 9.2.

e Isa. 9.20.

f Hlab. 50.9.

g Jobe 13.15.

h Hlab. 9.14; 13.5; 21.1; 35.9; Luka 1.47; Jow. 2.23.

i 2 Sam. 22.34; Hlab. 18.33.

j Amos 4.13; Mika 1.3.

k 2 Sam. 22.34; Hlab. 18.33.

l Amos 4.13; Mika 1.3.

m Dute. 32.13; 33.29.

n Isa. 38.20.

a 2 Kho. 18.1,10,14,16; Zaga 25.1.

b 1.3; 1.18; 2 Kho. 22.16,17.

c Hos. 4.3.

d 1.3; 1.18; 2 Kho. 22.16,17.

e Hos. 4.3.

f Hos. 4.3.

g Hab. 1.14.

h Hez. 7.19; Mat. 13.41.

i Hez. 14.17.

j 2 Kho. 23.4,5; 2 Lan. 34.3,4.

k 2.7.

l Hos. 2.17.

m Hos. 10.5.

n Jer. 19.13.

o Jer. 19.13.

p 1 Kho. 18.21; 2 Kho. 17.33,41.

q 1 Kho. 18.21; 2 Kho. 17.33,41.

r Dute. 6.13; Isa. 48.1; Hos. 4.15.

s 1 Kho. 18.21; 2 Kho. 17.33,41.

t Josh. 23.7.

u 1 Kho. 11.5,33; 1 Kho. 11.7.

v Isa. 1.4; Jer. 2.13,17; 15.6.

w Hos. 1.2.

x Heb. 11.6.

y Hab. 2.20.

z Isai 34.6; Jer. 46.10; Hez. 39.17,19; Isam. 19.17; Mat. 22.3.

a 1 Sam. 9.13,22; 2 Sam. 15.11; 1 Kho. 1.41,49.

b 2 Kho. 24.12,14; 25.7; Jer. 39.6; 52.10.

c 2 Kho. 24.12,14; 25.7; Jer. 39.6; 52.10.

d Mat. 22.11.

e 2 Kho. 10.22.

f 1 Sam. 5.5.

g 2 Lan. 33.14.

h Zek. 11.3.

i 2 Kho. 22.14; Neh. 11.9.

j Zek. 11.2; Jak. 5.1.

k Hlu. 15.19; Zaga 27.22; Jer. 50.23.

l Jobe 41.6.

m Amos 9.3.

n Zaga 20.27; Luka 15.8.

o Zaga 20.27; Luka 15.8.

p Jer. 48.11; Isa. 25.6; Amos 6.1.

q Hlab. 94.7; Hez. 8.12; Mal. 2.17; 3.14,15; Jobe 22.13.

r Isa. 42.22.

s Dute. 28.30; Amos 5.11.

t Dute. 28.30; Amos 5.11.

u Dute. 28.39; Mika 6.15.

v Jow. 2.11.

w 1.7; Hez. 7.7,12; Hez. 12.22.

x Isa. 33.7.

y Isa. 42.13.

z Hab. 3.4; Hlab. 14.5.

a 1.18.

b Jobe 15.24. .

c Jobe 15.24.

d Jobe 30.3,14; 38.27. .

e Jobe 30.3,14; 38.27.

f Jobe 30.3,14; 38.27.

g Jow. 2.2; Amos 5.18; Mat. 24.29.

h Hez. 34.12.

i Jer. 4.19.

j Jer. 4.19.

k 3.6.

l Jer. 10.18.

m Dute. 28.29; Isa. 59.10.

n Hlab. 79.3.

o Jobe 20.23.

p Jobe 20.7.

q Hez. 7.19; Zaga 11.4.

r 1.15.

s 3.8.

t Hez. 36.5; Hlab. 79.5; Heb. 10.27.

u Nani 25.11.

v 1.2,3.

a Gen. 31.30; Hlab. 84.2; Jobe 14.15; Hlab. 17.12.

b 3.8.

c 2 Kho. 23.26.

d Hlab. 105.4; Amos 5.6.

e Hlab. 76.9; Isa. 11.4; Jobe 24.4; Amos 8.4.

f Amos 5.15.

g Isa. 2.10.

h Jer. 47.5.

i Amos 1.6-8; Zek. 9.5,6.

j Josh. 15.47.

k Seb. 8.26.

l Jer. 47.5.

m Amos 1.6-8; Zek. 9.5,6.

n 2.7; Hlu. 1.18.

o Amos 1.6-8; Zek. 9.5,6.

p 1 Sam. 5.1.

q Jer. 6.4; 15.8.

r Amos 1.6-8; Zek. 9.5,6.

s Tshu. 3.2.

t 2.5,7; Josh. 19.29.

u Jer. 47.7; Hez. 25.16.

v 1 Sam. 30.14.

w Josh. 13.3.

x 3.6; Jer. 4.7.

y Isa. 65.10; Jer. 33.12.

z 2.5,7; Josh. 19.29.

a Nani 32.16,24,36.

b 2.5,7; Josh. 19.29.

c Isa. 10.21; 11.11; Amos 5.15; Mika 2.12; 4.7; 5.7,8; Zef.2.9; Zef. 3.13; Hag. 1.12,14; 2.2; Zek. 8.6,11,12; Jow. 2.32; Zef. 1.4.

d Obad. 19.

e 2.14; 3.13.

f Obad. 19.

g 2.7; Hlu. 1.18.

h Zek. 10.3; Luka 1.68; Eks. 3.16.

i 3.20; Jobe 42.10; Jer. 30.3; Hez. 16.53.

j Jer. 48.1,27; Isa. 15.1.

k Hez. 5.15.

l Hez. 5.15.

m Hez. 25.3,6; 21.28.

n 2.10; Dan. 8.11.

o Jer. 49.1; 40.14.

p Isa. 49.18.

q Jer. 48.1,27; Isa. 15.1.

r Deut 29.23; Isa. 13.19.

s Hez. 25.3,6; 21.28.

t Deut 29.23; Isa. 13.19.

u Jobe 30.7.

v Deut 29.23; Isa. 13.19.

w Jer. 25.12.

x 2.7.

y Hlab. 106.5.

z Isa. 16.6; Jer. 48.29.

a 2.10; Dan. 8.11.

b Hlab. 50.12.

c Hlab. 22.27.

d Hlab. 22.27.

e Gen. 10.5.

f Isa. 18.1; Zef.3.10.

g Hez. 31.17.

h Hlab. 17.13; Jer. 25.9.

i Isa. 10.12.

j Jonah 1.2.

k Nahum 2.10.

l 2.7.

m Isa. 13.21,22; 34.14.

n Isa. 13.21,22; 34.14.

o Isa. 34.11; Isam. 18.2.

p Isa. 34.11; Isam. 18.2.

q Isa. 6.4.

r Hab. 3.13.

s Jer. 22.14,15; Isa. 37.24.

t Isa. 22.2.

u Isa. 47.8.

v Isa. 47.8.

w Isa. 47.7,10; Hez. 28.2; Isam. 18.7.

x Hez. 25.5.

y Jer. 19.8.

z Jer. 19.8.

a Jobe 27.23.

b Nah. 3.19; Mat. 27.39 .

a Jer. 25.38; 6.6.

b Jer. 22.21.

c Jer. 5.3.

d Hlab. 25.2.

e Hez. 22.27.

f Mika 3.10,11.

g Hez. 22.25.

h Mika 3.10,11.

i Hab. 1.8.

j Hab. 1.8.

k Jer. 23.11; Lilo 4.13.

l Hos. 9.7.

m Jer. 23.32; Hlu. 9.4.

n Jer. 23.11; Lilo 4.13.

o Hez. 22.26.

p Jer. 23.11; Lilo 4.13.

q Dute. 32.4.

r 3.15; Mika 3.11.

s 3.13.

t Isa. 34.16.

u Jer. 6.15; 8.12.

v 2.4-15.

w 1.16; 2 Lan. 26.15.

x Zek. 7.14; 9.8.

y 2.5.

z Jer. 36.3.

a Jer. 5.3.

b Jer. 7.3,7; 25.5.

c 2 Lan. 36.15.

d 2 Lan. 36.15.

e Hab. 2.3; Hlab. 27.14; 37.34; Zaga 20.22.

f Isa. 33.23.

g Jow. 3.2.

h Jow. 3.2.

i 1.18.

j Isa. 19.18; 6.5.

k Hlab. 68.31; Isa. 11.11; 18.1,7; 60.4.

l 2 Kho. 19.9; Esta 1.1; 8.9; Jobe 28.19; Hlab. 68.31; 87.4; Jer. 46.9; Hez. 29.10; 30.4,5,9; 38.5; Nah. 3.9; 2.12; Judith 1.10; Dan. 11.43; Amos 9.7; Seb. 8.27; Hab. 3.7.

m Deut. 4. 27. & 28. 64. See John 7. 35

.

n Hlab. 68.29.

o Mal. 1.11.

p 3.16; Isa. 2.11; 3.19,20.

q Isa. 54.4; Zef.3.19.

r Isa. 13 3.

s Jer. 7.4; Mika 3.11; Mat. 3.9.

t Isa. 14.32; Zek. 11.7,11; Mat. 5.3; 1 Kor. 1.27,28.

u Isa. 14.32; Zek. 11.7,11; Mat. 5.3; 1 Kor. 1.27,28.

v 2.7.

w 3.5; Isa. 60.21.

x Isam. 21.8.

y Isam. 14.5.

z Mika 5.4.

a 2.7,14.

b Jobe 11.19; Isa. 17.2.

c Jobe 11.19; Isa. 17.2.

d Isa. 12.6; Zek. 2.10; Isa. 54.1.

e Isa. 37.22.

f Zek. 9.9.

g Mat. 27.42; Joha. 1.49.

h 3.5,17; Hlab. 46.5; Zek. 2.10; Isam. 21.3.

i Nani 11.15. .

j 3.16; Isa. 2.11; Zef.3.19,20.

k Isa. 35.4; Hagg. 2.5; Zek. 8.13,15.

l Isa. 35.3; Heb. 12.12.

m Isa. 13.7; 2 Sam. 4.1.

n 3.5,17; Hlab. 46.5; Zek. 2.10; Isam. 21.3.

o Isa. 62.5; Jer. 32.41; Dute. 28.63.

p Lilo 1.4.

q Lilo 2.6; Hos. 2.11.

r 3.11.

s Isa. 60.14.

t Mika 4.6,7.

u Mika 4.6,7.

v Mika 4.6,7.

w 3.20; Jer. 13.11; 33.9.

x Isa. 62.7; Mal. 3.12.

y 3.20; Jer. 13.11; 33.9.

z 3.11.

a Isa. 11.12; Jer. 32.37; Hez. 11.17.

b 3.20; Jer. 13.11; 33.9.

c 3.20; Jer. 13.11; 33.9.

d Isa. 62.7; Mal. 3.12.

e 2.7.

a Ezra 4.24; 5.1; Hag. 1.15; 2.10; Zek. 1.1,7.

b 1 Lan. 3.19.

c 1 Lan. 3.17.

d 1.14: 2.2,21.

e Ezra 3.2; Neh. 12.7.

f Ezra 3.2; Neh. 12.7.

g 1 Lan. 6.15.

h Zek. 3.1.

i Ezra 5.1.

j 2 Sam. 7.2; Hlab. 132.3-5.

k Dute. 33.21.

l 1.4; Neh. 2.3,17; Jer. 33.10,12.

m 1.7; 2.15,18.

n Dute. 28.38; Isa. 5.10; Mika 6.15; Hag.1.9; 2.16,17; Jer. 12.13.

o 2 Sam. 9.10.

p Hos. 4.10; Mika 6.14; Levi 26.26.

q Isa. 23.18.

r Isa. 5.10; Amos 5.11.

s Gen. 43.34.

t Zek. 8.10.

u 1.7; 2.15,18.

v 2.9.

w Dute. 28.38; Isa. 5.10; Mika 6.15; Hag.1.9; 2.16,17; Jer. 12.13.

x Hez. 22.20,21.

y 1.4; Neh. 2.3,17; Jer. 33.10,12. .

z 1 Kho. 8.35.

a Dan. 9.24.

b Zek. 8.12.

c 2 Kho. 8.1.

d Hos. 2.8.

e Hos. 2.8.

f Hos. 2.8.

g Hlab. 128.2; Hag. 2.17; Jobe 10.3.

h Ezra 5.2.

i Isa. 42.19; 44.26; Mal. 2.7; 3.1.

j 2.4; Isa. 43.5.

k 2 Lan. 36.22; Ezra 1.1.

l 2 Lan. 36.22; Ezra 1.1.

m 1.1.

n 1.14; 2.2; Zef. 2.7.

o Isa. 42.19; 44.26; Mal. 2.7; 3.1.

p 2.4; Isa. 43.5.

q 2 Lan. 36.22; Ezra 1.1.

r 1.1.

s 1.1.

t 1.14; 2.2; Zef. 2.7.

u 2.4; Ezra 5.2,8.

v 1.1.

a Levi 23.34,36.

b Levi 23.34,36.

c 1.1.

d 1.1.

e 1.1.

f 1.12.

g Ezra 3.12.

h 2.9.

i Zek. 4.10.

j 1.1.

k 1.1.

l Zek. 4.7; 8.9.

m 1.1.

n Zek. 4.7; 8.9.

o 1.14.

p 1.13.

q Eks. 29.45,46.

r Hlab. 105.8,9. .

s Hlab. 105.8,9. .

t Neh. 9.20; Isa. 63.11; Zek. 4.6.

u Zek. 8.13,15; Zef. 3.16.

v Heb. 12.26.

w Hos. 8.10.

x 2.7,21; Hez. 31.16; Isa. 13.13; Hez. 38.19; Jow. 2.10.

y 2.22.

z Dan. 11.37; 1 Sam. 9.20; 2 Lan. 21.20; 1 Pet. 1.10.

a Gen. 49.10; Mal. 3.1; Hab. 2.3; Heb. 10.37.

b Isa. 60.1; Hlab. 24.7-10.

c Hlab. 85.8,9.

d 1 Lan. 29.14,16; Hag.2.3.

e Zek. 2.5; Joha. 1.14; Mat. 12.6.

f Hlab. 85.8,9.

g 1.8.

h 2.3; Ezra 3.12.

i Hlab. 85.8,9.

j Efe. 2.14.

k 2.18,20; Zek. 1.1,7.

l 1.1.

m 1.1.

n Levi 10.10,11; 2 Lan. 35.3.

o Jer. 11.15; Levi 6.27.

p 2.14.

q Levi 22.4.

r Nani 19.22; Nani 19.11.

s Nani 19.22; Nani 19.11.

t Tit. 1.15.

u 2.14.

v 2.14; 1.11; Hlab. 90.17.

w 1.5.

x 2.18; Dan. 1.8.

y Zek. 8.10.

z 1.6.

a Isa. 5.2.

b 1.6.

c Amos 4.9; Dute. 28.22; Hag.1.9; Mal. 2.3.

d Eks. 9.25.

e 2.14; 1.11; Hlab. 90.17.

f Jer. 5.3; Amos 4 6.

g 1.5.

h 2.18; Dan. 1.8.

i 2.10,19,20.

j Zek. 8.9; Ezra 3.10.

k 1.5.

l 2.10,19,20.

m Jow. 1.17.

n 2.10,19,20.

o Jow. 2.14.

p 2.10,19,20.

q 1.1; Zek. 4.6.

r 1.1; Zek. 4.6.

s 2.6.

t 2.7; Dan. 2.44; Zek. 12.9; Mat. 24.7.

u 2.7; Dan. 2.44; Zek. 12.9; Mat. 24.7.

v Mika 5.10.

w Zek. 14.13.

x 1.1; Zek. 4.6.

y Isa. 43.10.

z Jer. 22.24.

a Isa. 43.10.

b Isa. 42.1.

a Hag. 2.1,10; Zek. 1.7; 7.1.

b Hag. 1.1.

c 2 Kho. 9.2.

d 2 Kho. 9.2.

e Neh. 12.4,16.

f Mal. 3.7; Jak. 4.8.

g Jer. 3.1; Hez. 18.23; Dute. 4.30; Jer. 18.11; 25.5.

h Mal. 3.7; Jak. 4.8.

i Jer. 12.15; Mika 7.19.

j Hlab. 78.8.

k 2 Lan. 36.15,16.

l Jer. 3.1; Hez. 18.23; Dute. 4.30; Jer. 18.11; 25.5.

m Jer. 35.15; Isa. 31.6; Hez. 18.30.

n 7.11; Jer. 34.14.

o Lilo 5.7.

p Joha. 8.52.

q Jobe 14.10.

r Joha. 8.52.

s Mat. 24.35.

t Dan. 9.6.

u Lilo 2.17; Lilo 2.8.

v Jer. 35.15; Hez. 36.31; Jer. 7.3.

w Jer. 35.15; Hez. 36.31; Jer. 7.3.

x Hag. 1.1.

y 2 Kho. 9.2.

z Neh. 12.4,16.

a 1.10; Josh. 5.13; Dan. 9.21; Zek. 1.9,12,13,14.

b Isam. 6.4.

c Jer. 35.15; Hez. 36.31; Jer. 7.3.

d 6.2-7; Isam. 6.4,8; 19.11,14.

e 1.10; Josh. 5.13; Dan. 9.21; Zek. 1.9,12,13,14.

f 1.10; Josh. 5.13; Dan. 9.21; Zek. 1.9,12,13,14.

g 1.10,11; Neh. 8.15; Isa. 41.19; 55.13.

h Heb. 1.14.

i Heb. 1.14.

j 1.10; Josh. 5.13; Dan. 9.21. Zek. 1.9,12,13,14.

k 1.10,11; Neh. 8.15; Isa. 41.19; 55.13.

l 1.11; 6.7; Gen. 13.17; 1 Kho. 22.19.

m 1.15.

n 1.10; Josh. 5.13; Dan. 9.21; Zek. 1.9,12,13,14.

o 1.10; Josh. 5.13; Dan. 9.21; Zek. 1.9,12,13,14.

p Hab. 2.6; Isam. 6.10.

q Hlab. 102.13.

r Mal. 1.4.

s 7.5; Jer. 25.11.

t Jer. 29.10.

u Jow. 2.18; 8.2.

v 1.2.

w Amos 6.1; Zek. 1.11.

x Isa. 54.8.

y Hlab. 69.26; Isa. 47.6.

z 8.3.

a Isa. 54.7; Jer. 30.18.

b 4.9; Ezra 6.14,15.

c Jer. 31.39; Hez. 47.3; Zek. 2.1.

d Zaga 5.16.

e Neh. 11.3,20; 2.4.

f Isa. 51.3.

g Isa. 57.18; 40.1; Zek. 1.17.

h 2.12; Isa. 14.1; Zek. 3.2; Hlab. 132.13.

i Dan. 8.3,8,9,21; 1 Kho. 22.11.

j 1.9,13,14; 2.3; 4.1,4,5; 5.5,10; 6.4.

k 1.21; Ezra 4.1,4,7; 5.3.

l 2 Kho. 22.6; 2 Lan. 24.12; Jer. 24.1; 1 Sam. 13.19.

m 1.21; Ezra 4.1,4,7; 5.3.

n Eks. 12.4; 16.16,18,21; Jobe 33.6; Mal. 2.9.

o Hlab. 75.4,5.

a Hez. 40.3; 47.3; Zek. 2.4.

b Hez. 40.3; 47.3; Zek. 2.4.

c 1.16; Isam. 11.1.

d Amos 7.17.

e 1.16; Isam. 11.1.

f 1.19.

g Mark. 16.5; Zek.2.1.

h 12.6; 14.10.

i Esta 9.19; Hez. 38.11; Hab. 3.11.

j Mika 5.11,14.

k Jer. 31.27; Isa. 49.19; Zek. 1.17.

l Mika 5.11,14.

m Isa. 4.5; 9.8.

n Hlab. 125.2.

o Isa. 60.19; Zek.2.8; Isam. 21.23; Hag. 2.9.

p Hlab. 46.5.

q Isa. 48.20.

r Jer. 3.18; Zek. 6.6.

s Hlab. 68.14; Zek.7.14.

t Hez. 17.21; 5.10.

u Hez. 17.21; 5.10.

v Dan. 7.2.

w Isa. 48.20.

x Isa. 52.2.

y Isa. 60.19; Zek.2.8; Isam. 21.23; Hag. 2.9.

z Jer. 12.14.

a Isa. 63.9; Seb. 9.4,5.

b Lilo 2.18; Dute. 32.10.

c Isa. 11.15; 19.16; Jobe 31.21.

d 2.11; 4.9; 6.15; Hez. 33.33.

e Zef. 3.14; Zek. 9.9.

f Isa. 37.22.

g Hlab. 40.7.

h 2.11;8.3; Levi 26.12; Isa. 12.6; Hez. 37.26,27; 48.35; Hos. 11.9; Zef. 3.15; 2 Kor. 6.16; Joha. 1.14.

i 8.22; Isa. 2.2,3; 49.22; 55.5; 60.3; 66.23.

j Esta 9.27.

k 3.10; Isa. 2.11.

l 2.11; 8.3; Levi 26.12; Isa. 12.6; Hez. 37.26,27; 48.35; Hos. 11.9; Zef. 3.15; 2 Kor. 6.16; Joha. 1.14.

m 2.11; 4.9; 6.15; Hez. 33.33.

n 3.10; Isa. 2.11.

o Dute. 32.9; Eks. 34.9.

p Dute. 32.9; Eks. 34.9.

q 1.17.

r Hab. 2.20; Isa. 41.1.

s Hlab. 68.5; Jer. 25.30; Isa. 57.15.

a 3.3,6,8,9; 6.11; Ezra 5.2.

b Hag. 1.1.

c 1.8.

d Hlab. 109.6; Isam. 12.10.

e Juda 9.

f 1.17; Roma 8.33.

g Amos 4.11.

h 3.3,6,8,9; 6.11; Ezra 5.2.

i Isa. 64.6; Juda 23.

j 6.4; Hlu. 18.14.

k 3.7; 4.14; Dan. 7.10; 6.5; Luka 1.19; 1 Kho. 22.19.

l Isam. 7.14.

m Isa. 64.6; Juda 23.

n Isa. 6.7; Zek.3.9.

o Isa. 61.10; Hez. 16.10; Luka 15.22; Isam. 19.8.

p Isa. 3.22.

q Jobe 29.14; Zek. 6.11.

r 3.3,6,8,9; Zek. 6.11; Ezra 5.2.

s Gen. 26.5; Levi 8.35.

t Dute. 17.9; Mal. 2.7.

u Jer. 15.19.

v 3.7; 4.14; Dan. 7.10; Zek. 6.5; Luka 1.19; 1 Kho. 22.19.

w 3.3,6,8,9; 6.11; Ezra 5.2.

x Hez. 12.6; Isa. 8.18.

y Isa. 42.1.

z 6.12; Jer. 23.5; 33.15; Luka 1.78; Isa. 4.2.

a 3.3,6,8,9; 6.11; Ezra 5.2.

b Hlab. 118.22; Isa. 28.16; Dan. 2.45; Ezra 3.9-11; Zek. 4.7.

c 4.10; Isam. 5.6; Hez. 1.14,18.

d Isa. 6.7; Zek.3.9.

e Eks. 28.11,21; 2 Tim. 2.19; Isam. 21.14.

f 14.4; Jer. 31.34; 50.20; Mika 7.18,19.

g Heb. 7.27; Zek. 13.1.

h Mika 4.4.

i Mika 4.4.

a 1.19.

b Dan. 8.18; 10.9; Jona 1.5.

c Eks. 25.31.

d Tshu. 12.6.

e Eks. 25.37; Isam. 4.5; Isam. 1.12.

f 4.11; Isam. 11.4.

g Tshu. 12.6.

h 1.19.

i 1.19.

j 4.13.

k 1 Lan. 3.19.

l Dan. 2.34; Hag. 2.21-23; Hos. 1.7.

m Isa. 13.2; Jer. 51.25; Mat. 21.21.

n 1 Lan. 3.19.

o Isa. 40.4; 42.16; Hag. 2.4.

p Hlab. 118.22; Jobe 38.6; Zek. 3.9.

q Ezra 3.11,13.

r Eks. 18.4.

s 1 Lan. 3.19.

t Ezra 3.10.

u 1.16; 6.12,13.

v 2.9.

w Hag. 2.3.

x Amos 7.7,8.

y 1 Lan. 3.19.

z 3.9.

a 2 Lan. 16.9; Jer. 5.1.

b 4.11; Isam. 11.4.

c 4.13.

d Isam. 11.4; Zek.3.4; 6.5.

e Josh. 3.11.

a Josh. 3.11.

b Jer. 29.18; Mal. 4.6.

c Eks. 20.15.

d Isa. 3.26.

e Hez. 2.10.

f Tshu. 9.2; Eks. 20.7; Zek.5.4.

g Isa. 3.26.

h Hez. 2.10.

i Tshu. 9.2; Eks. 20.7; Zek.5.4.

j Levi 19.12; 8.17; Mal. 3.5.

k Levi 19.12; 8.17; Mal. 3.5.

l Zaga 3.33.

m Levi 14.45.

n 1.19.

o Hez. 45.11.

p 1 Sam. 16.7.

q Eks. 38.25.

r 4.10.

s Hos. 4.19.

t Jobe 39.13.

u Jobe 39.13.

v Josh. 3.11.

w Gen. 11.2.

a Jobe 40.18; Dan. 2.32,39.

b 1.8.

c Isam. 6.4.

d Isam. 6.5.

e 1.8.

f Isam. 6.2.

g Gen. 31.10,12.

h 6.7; Isam. 6.8.

i 3.4.

j 1.19.

k Hlab. 104.4; Heb. 1.7,14; Zek. 1.10,11.

l 3.4.

m 4.14.

n Isam. 6.5.

o 6.8; Jer. 1.13; Zek. 2.6.

p Isam. 6.2.

q Gen. 31.10,12.

r 9.14; Hez. 47.19.

s 6.7; Isam. 6.8.

t 1.10.

u 1.10.

v 1.10.

w Hlu. 4.13 .

x 6.8; Jer. 1.13; Zek. 2.6.

y Tshu. 10.4; Jobe 15.13.

z 6.8; Jer. 1.13; Zek. 2.6.

a 2 Kho. 25.18.

b Jobe 31.36; Isam. 6.2; Zek. 3.5; Isam. 19.12.

c 3.1.

d Isa. 32.2.

e Eks. 10.23; Zek. 12.6; 14.10.

f Mat. 16.18; Efe. 2.20-22; Heb. 3.3; Zek. 4.9.

g Mat. 16.18; Efe. 2.20-22; Heb. 3.3; Zek.4.9.

h Hez. 21.27.

i Hlab. 21.5; Dan. 7.14.

j Hez. 21.27.

k Hlab. 110.4; Heb. 3.1.

l 6.10.

m 6.10.

n 6.10.

o 6.10.

p Eks. 12.14; Mat. 26.13; Mark. 14.9.

q Isa. 57.19; Efe. 2.13,19.

r Isa. 60.10.

s 2.9.

a 1.1,7.

b Neh. 1.1.

c 7.3; Hlu. 20.31.

d Mal. 2.7; 2 Lan. 35.3.

e 7.3; Hlu. 20.31.

f Ezra 5.1,2; Zek. 6.14; Zek. 8.9.

g 8.19.

h 2 Kho. 25.8; Jer. 52.12.

i 12.12.

j 1.12; Zek.7.3.

k Isa. 58.5.

l 8.19.

m 2 Kho. 25.8; Jer. 52.12.

n 8.19.

o 2 Kho. 25.25; Jer. 41.1,2.

p 1.12; Zek.7.3.

q Isa. 58.5.

r Jer. 7.21; Roma 14.6.

s Jer. 7.21; Roma 14.6.

t 1 Lan. 4.40; Dan. 8.25.

u Jer. 17.26.

v Jer. 17.26.

w Jer. 17.26.

x Jer. 21.12; Isa. 1.17.

y Mika 6.8; Mat. 23.23.

z Mika 6.8; Mat. 23.23.

a Eks. 22.21,22; Isa. 1.17,23; Jer. 5.28.

b Eks. 22.21,22; Isa. 1.17,23; Jer. 5.28.

c Eks. 22.21,22; Isa. 1.17,23; Jer. 5.28.

d Zaga 22.22.

e 8.27; Mika 2.1.

f 1.4.

g Hez. 11.19; 36.26.

h Neh. 9.30.

i Neh. 9.30.

j Neh. 9.30.

k 2 Lan. 36.16.

l Zaga 1.28.

m Zaga 1.28.

n Hab. 3.14.

o Levi 26.33; Zek. 2.6.

p Dute. 28.33.

q Levi 26.22; Hez. 12.19.

r Jow. 2.3.

s 9.8; Zef. 3.6.

t Jer. 3.19; Hez. 20.6.

a 1.14; Jow. 2.18.

b Heb. 10.27.

c 1.16.

d 2.10.

e Isa. 1.21,26.

f Isa. 2.2,3; Mika 4.1;Hez. 40.2.

g Jer. 31.23; Hlab. 48.1; Jow. 3.17.

h Isa. 65.20,22; Eks. 20.12; 1 Sam. 2.31,32.

i Jer. 33.10.

j 8.11;. 12; Zef. 2.7.

k Gen. 18.14; Mat. 19.26; Roma 4.21.

l 8.13;10.6; Amos 9.14,15; Hlab. 107.3; Hez. 37.21.

m Mal. 1.11; Isa. 43.5; 49.12; Hos. 11.10.

n Mal. 1.11; Isa. 43.5; 49.12;. Hos. 11.10.

o 13.9; Jer. 31.33.

p Jer. 4.2.

q 8.13; Hag. 2.4; 2 Sam. 16.21.

r Ezra 5.1,2; Zek. 7.3.

s Hag. 2.18.

t Hag. 2.16.

u Hag. 1.6.

v 2 Lan. 15.5.

w 8.11; 8.12; Zef. 2.7.

x Hos. 2.21,22; Hag. 2.19.

y Jer. 33.9.

z Jow. 2.22.

a Hag. 1.10.

b Levi 26.4.

c Hag. 1.10.

d Jer. 3.18.

e 8.42.18; Isa. 43.28; Isa. 65.15.

f 8.7.

g Gen. 12.2; Isa. 19.24,25; Hez. 34.26; Jow. 2.14.

h Hag. 2.5.

i 8.9.

j Jer. 31.28; 32.42.

k Dute. 9.7,8,22; Hlab. 106.32.

l Jer. 20.16.

m Jer. 31.28; 32.42.

n Hag. 2.5.

o Hlab. 15.2; Ephes. 4.25.

p 8.19.

q 8.19.

r Jobe 5.4.

s 7.10.

t Isa. 55.7.

u 5.4.

v Jer. 39.2; 52.6.

w 7.3.

x 7.5.

y 2 Kho. 25.1; Jer. 39.1; 52.4.

z Esta 8.17; Isa. 35.10; 51.11.

a 8.19.

b 8.19.

c Isa. 2.3.

d 2.11; Isa. 14.1;14.16.

e Isa. 4.1; Isa. 3.6.

f Gen. 31.7; 2 Kho. 7.13.

g Isa. 66.18; Isam. 5.9.

h Isa. 4.1; 3.6.

i Ruthe 3.9.

j 1 Kor. 14.25.

a 12.1; Nah. 1.1.

b Jobe 37.9.

c Isa. 17.1.

d 2 Lan. 20.12.

e Jer. 49.23; 1 Kho. 8.65.

f Josh. 19.28,29.

g Isa. 23.1.

h Josh. 19.28,29.

i Hez. 28.21.

j Hez. 28.3-5,12.

k Isa. 37.25.

l Jobe 27.16; Hez. 28.4,5.

m Zaga 3.14.

n Mika 7.10; 10.5.

o Eks. 34.24.

p Hez. 26.17.

q Hez. 28.18.

r Zef. 2.4.

s Zef. 2.4.

t Zef. 2.4.

u 10.5.

v Dute. 23.2.

w Amos 1.8.

x Amos 1.8.

y Levi 3.17.

z Jer. 13.21; 12.5,6.

a Hlu. 1.21.

b Hlab. 34.7; Zek.2.5.

c 7.14.

d 7.14.

e Isa. 11.9.

f Isa. 3.12; 60.17; Dan. 11.20; Zek. 10. 4.

g Eks. 3.7; Zek. 12.4.

h Isa. 12.6; 62.11; Zek. 2.10.

i Zef. 3.14.

j Zef. 3.14.

k Mat. 21.5; Joha. 12.15.

l Jer. 23.5; Mika 5.2; Hlab. 2.6.

m Hlab. 45.7.

n Mat. 21.5; Joha. 12.15.

o Mat. 11.29.

p Hlu. 5.10.

q Mat. 21.5; Joha. 12.15.

r Hos. 1.7; Isa. 2.4.

s Hos. 1.7; Isa. 2.4.

t Mika 5.10.

u Hlab. 85.8.

v Mika 5.5; Efe. 2.14.

w Hlab. 72.8.

x Hlab. 72.8.

y Eks. 24.8; Heb. 10.29.

z Isa. 49.9.

a Isa. 49.9.

b Isa. 42.7; Isa. 61.1; Isa. 51.14.

c Gen. 37.24; Jer. 38.6.

d Isa. 49.9.

e Jer. 31.17.

f Jobe 23.2.

g Isa. 61.7.

h 10.4.

i Isam. 6.2.

j Jow. 3.6.

k Hez. 27.13.

l 2 Sam. 22.15; Hlab. 45.5; Isa. 49.2; Zek.9.13.

m Nah. 3.3.

n Isa. 18.3.

o Dan. 11.40; Isa. 21.1.

p 6.6.

q Isa. 31.5; 12.8; 10.5.

r Isa. 31.5; 12.8; Zek. 10.5.

s 10.7.

t Eks. 27.3; 38.3; Zek. 14.20.

u Isa. 2.11.

v Isa. 2.11.

w Isa. 62.3; Mal. 3.17.

x Isa. 10.18; Isa. 11.10,12.

y Hlab. 31.19.

z Jer. 31.12.

a Isa. 33.17; Hlab. 45.2.

b Jer. 31.12.

c Hez. 36.29.

d Jer. 31.12.

e Hos. 2.8.

a Jer. 14.22.

b Dute. 11.14; Jobe 29.23.

c Hez. 34.26; Jobe 5.10.

d Jer. 10.8; Isa. 44.9,10; Hab. 2.18.

e Jer. 27.9; Mal. 3.5.

f Jer. 23.25.

g Jer. 27.9; Mal. 3.5.

h Jobe 21.34; Jobe 16.2; Jer. 23.17.

i Jer. 10.8; Isa. 44.9,10; Hab. 2.18.

j Hez. 34.5; Nani 27.17; Mat. 9.36.

k Isa. 14.9; Jer. 50.8; Hez. 34.17; 39.18.

l Zef. 2.7.

m Ngoma 1.9.

n Nani 24.17; 1 Sam. 14.38; Isa. 19.13; Hlab. 118.22.

o Isa. 22.23.

p 9.13.

q 9.8.

r 10.7; 2 Kor. 2.14.

s Mika 7.10.

t 9.3.

u 9.15.

v 9.5; Jer. 2.26.

w Hlab. 20.7.

x r. 12. So Jer. 3.18. See Hez. 37.16.

y 10.12; Jer. 3.18; Hez. 37.16.

z 8.7,13.

a 10.12; Jer. 3.18; Hez. 37.16.

b 8.7,13.

c Hos. 1.7; 2.23; Isa. 14.1; Mika 7.19.

d 13.9.

e 10.7; 2 Kor. 2.14.

f Hlab. 104.15; 9.15; Hlab. 78.65.

g Jow. 2.23.

h Jow. 2.23.

i Isa. 5.26.

j Jer. 31.10,11; Hos. 1.11.

k Jer. 31.10,11; Hos. 1.11.

l Jer. 30.19; Hez. 36.10,11,37.

m 1 Kho. 4.20.

n Hos. 2.23.

o Dute. 30.1-3.

p Isa. 11.11; 27.13; Hos. 11.11; Mika 7.12.

q Isa. 11.11; 27.13; Hos. 11.11; Mika 7.12.

r Jer. 22.6.

s Mika 7.14.

t Jer. 22.6.

u 11.1.

v Isa. 49.20.

w Isa. 49.20.

x Amos 8.8.

y Hez. 30.13.

z 10.6; Isa. 41.10.

a Mika 4.5; Gen. 5.22.

a 10.10; Isa. 10.34.

b Hlu. 9.15.

c Zef. 1.10,11.

d Hlu. 9.15.

e Zef. 1.10,11.

f Isa. 2.13.

g Isa. 32.19.

h Levi 26.5; Mika 7.1.

i Jer. 25.34.

j Zef. 1.10,11.

k Hez. 19.2,3.

l Jer. 12.5.

m 11.7.

n Hez. 34.3.

o Zaga 8.22.

p Hez. 34.3.

q Jer. 50.7.

r Hos. 12.8.

s Jer. 13.14.

t 11.7.

u 11.11; Isa. 14.32; Zef. 3.12.

v 11.10; Hlab. 27.4; 90.17; Zaga 3.17; 15.26; 16.24.

w 11.7.

x Joha. 10.11.

y 11.16.

z Jer. 15.2.

a 11.16.

b 11.16.

c Dute. 28.53; 2 Kho. 6.29; Isa. 49.26.

d 11.10; Hlab. 27.4; 90.17; Zaga 3.17; 15.26; 16.24.

e 11.11; Isa. 14.32; Zef. 3.12.

f Nani 3.10; 2 Lan. 5.11; Hlab. 59.9; Zaga 8.34.

g Mat. 26.15.

h Jer. 32.9.

i Eks. 21.32; Hos. 3.2.

j Jer. 18.2.

k Mat. 27.9,10.

l Mika 2.8.

m Eks. 21.32; Hos. 3.2.

n Joha. 10.13.

o Joha. 10.13.

p Joha. 10.13.

q Hez. 34.4.

r 2 Sam. 20.3; 1 Kho. 18.13.

s Hez. 34.3,4.

t Jobe 13.4.

u Hez. 34.3,4.

v Joha. 10.12; Jer. 23.1.

w Dan. 7.8.

x Dan. 7.8.

a 9.1; Nah. 1.1.

b Jobe 9.8; Isa. 42.5.

c Isa. 48.13.

d Jobe 9.8; Isa. 42.5.

e Nani 16.22.

f Isa. 51.17,22,23.

g Eks. 12.22.

h Nah. 2.3; Isa. 51.17.

i 11.4,6,8,9,11; 13.1,2,4; 14.4,6,8,9,13,20,21; Isa. 2.11.

j Mat. 21.44; Isa. 41.11; Dan. 2.44.

k Mika 4.11.

l 11.4,6,8,9,11; 13.1,2,4; 14.4,6,8,9,13,20,21; Isa. 2.11.

m Dute. 28.28.

n Dute. 28.28.

o 9.8.

p Hlab.76.6.

q Dute. 28.28.

r 12.6; 9.7.

s 12.4,6,8,9,11; 13.1,2,4; 14.4,6,8,9,13,20,21; Isa. 2.11.

t 12.6; 9.7.

u Jer. 5.14; Obad. 18.

v 9.15.

w 2.4; 14.10.

x 6.12.

y 12.4,6,8,9,11; 13.1,2,4; 14.4,6,8,9,13,20,21; Isa. 2.11.

z 9.15.

a Jow. 3.10.

b 12.4,6,8,9,11; 13.1,2,4; 14.4,6,8,9,13,20,21; Isa. 2.11.

c Eks. 32.34; Isa. 63.9; Mal. 3.1; 1.11; 1 Sam. 29.9; Gal. 4.14.

d 12.4,6,8,9,11; 13.1,2,4; 14.4,6,8,9,13,20,21; Isa. 2.11.

e Hag. 2.22; Zek. 12.3.

f Hez. 39.29; Jow. 2.28.

g Jer. 31.9.

h Joha. 19.37; 19.34; Isam. 1.7.

i 13.3.

j Jer. 50.4.

k Jer. 6.26; Amos 8.10.

l Gen. 22.2,12; Hlab. 22.20.

m Jer. 6.26; Amos 8.10.

n 12.3.

o Mat. 24.30; Isam. 1.7; Seb. 2.37.

p 2 Kho. 23.29; 2 Lan. 35.22,24.

q Hlu. 5.19; Isam. 16.16.

r Mat. 24.30; Isam. 1.7; Seb. 2.37.

s Hez. 24.23.

t Hez. 24.23.

u 7.3; 1 Kor. 7.5; Jow. 2.16.

v 2 Sam. 5.14; Luka 3.31.

w Nani 3.18; 1 Kho. 1.8.

a 13.2,4; 12.3; 3.9.

b Hez. 36.25; Joha. 1.25; 4.10; Heb. 9.14; 1 Joha. 1.7; Isam. 1.5.

c Jer. 31.34.

d 13.2,4; 12.3; 3.9.

e Mika 5.13; Jer. 10.11.

f Hos. 2.17.

g Eks. 23.13; Hez. 30.13.

h 3.4.

i 1 Joha. 4.2; Isam. 16.13,14.

j Dute. 13.6,8; 18.20.

k 12.10.

l 13.2,4; 12.3; 3.9.

m Mika 3.6,7.

n Mika 3.6,7.

o 2 Kho. 1.8; Heb. 11.37.

p Amos 7.14.

q Hlab. 22.16.

r Hlab. 22.16.

s Jer. 31.22.

t Levi 6.2; Zaga 8.30; Fil. 2.6; Joha. 10.30.

u Mat. 26.31; Mark. 14.27.

v Hlab. 69.26; Isa. 53.4.

w Mat. 18.10; Luka 12.32.

x Dute. 21.17; 2 Kho. 2.9.

y 14.2; Roma 11.5.

z 14.2; Roma 11.5.

a Hlab. 66.10; Zaga 17.3; Hlab. 17.3; 26.2.

b Isa. 48.10; Mal. 3.2,3; Dan. 11.35; 12.10; Isa. 27.9; Isa. 1.25.

c Hlab. 66.10; Zaga 17.3; Hlab. 17.3; 26.2.

d Jer. 6.27; 1 Pet. 1.7.

e Hlab. 50.15.

f Hlab. 91.15; Zek. 10.6.

g Hos. 2.23; Hez. 11.20; 8.8; Jer. 31.33.

h Hos. 2.23; Hez. 11.20; 8.8; Jer. 31.33.

a Isa. 13.9; Jow. 2.1.

b Jow. 3.2; Isam. 16.14.

c Luka 21.24.

d Isa. 13.16.

e Isa. 13.16.

f Lilo 5.11.

g 13.8. Mat. 24.21,22.

h 13.8; Mat. 24.21,22.

i Eks. 15.3.

j 14.1,6,8,9,13,20,21; 12.3.

k 2 Sam. 15.30; Hez. 11.23; 1 Kho. 11.7; 2 Kho. 23.13; Neh. 8.15; Mat. 21.1.

l 14.5; Jow. 3.14.

m 3.9.

n 14.5; Jow. 3.14.

o Amos 1.1.

p Mat. 16.27.

q 1 Thes. 3.13.

r 1 Thes. 3.13.

s Dute. 33.2; Dan. 4.13; Jow. 3.11.

t 14.1,6,8,9,13,20,21; Zek. 12.3.

u Mat. 24.36; Mark. 13.32.

v Isa. 30.26; 60.19,20; Isam. 21.23.

w 14.1,6,8,9,13,20,21; Zek. 12.3.

x Jow. 2.20; Dan. 11.45; Jobe 18.20.

y Jow. 2.20; Dan. 11.45; Jobe 18.20.

z 1 Kho. 17.7; Jobe 6.15.

a Hlab. 47.7; Zek. 16,17; Isa. 54.5; Mal. 1.14; Hlab. 102.15; Obad. 21.

b 14.1,6,8,9,13,20,21; 12.3.

c Efe. 4.5,6.

d Efe. 3.15.

e Isa. 40.4.

f Josh. 18.24.

g Josh. 15.32.

h Isa. 2.2.

i 12.6.

j Jer. 37.13.

k Jer. 31.38.

l 2 Kho. 14.13.

m Jer. 31.38.

n Neh. 3.1.

o Isa. 5.2.

p Isam. 22.3.

q 1 Kho. 20.42; Mal. 4.6.

r Jer. 23.6.

s 14.18; 14.15; Mal. 4.6.

t 14.16.

u Luka 16.24.

v 14.4.

w Dute. 28.20.

x 1 Sam. 14.15.

y Hlu. 7.22; 1 Sam. 14.20; 2 Lan. 20.23; Isa. 19.2; Hez. 38.21; Hag. 2.22.

z Hez. 39.10.

a Isa. 60.9.

b Hlu. 5.30; 2 Kho. 5.23,26.

c 14.18; 14.15; Mal. 4.6.

d Hez. 39.20.

e 14.16.

f 8.22.

g Isa. 66.23.

h 14.9.

i 14.18,19; Nah. 1.15.

j Levi 23.34.

k Isa. 60.12.

l 14.9.

m Jer.3.3

n Dute. 11.10,11.

o 14.12.

p 14.18,19; Nah. 1.15.

q Lilo 3.39.

r Eks. 28.36; Isa. 23.18; Obad. 17; Mika 4.13.

s Lilo 3.39.

t 14.18,19; Nah. 1.15.

u 14.4.

v Eks. 28.36; Isa. 23.18; Obad. 17; Mika 4.13.

w 2 Lan. 35.13.

x 9.15.

y 2 Lan. 35.13. .

z 2 Lan. 35.13.

a 14.4.

b 14.4.

c 2 Lan. 35.13.

a Nah. 1.1.

b Hez. 7.2. Mal. 2.11.

c Dute. 7.8. Jer. 31.3.4

d Amos 1.11.

e Roma 9.13.

f Gen. 29.31,33. Dute. 21.15-17. Hlu. 14.16. Zaga 13.24. Luka 14.26.

g Jer. 49.10,18. Hez. 25.13,14; 35.3,4,7,14,15.

h Jow. 3.19. Hez. 35.9.

i Jer. 49.33. Isa. 13.21,22; 34.13.

j Jer. 5.17.

k Amos 1.11.

l Mal. 1.5.

m Zek. 1.12. Isa. 34.5.

n Hlab. 91.8.

o Hlab. 35.27.

p Mal. 1.5.

q Eks. 20.12. Efe. 6.2.

r Eks. 4.22. Hos. 11.1.

s Luka 6.46.

t Mal. 2.1.

u Mal. 1.7,14; 2.17; 3.7,8,13.

v Mal. 1.8; 1.11.12; 3.3.

w Mal. 1.12; Ezra 2.62. Neh. 7.64

x Levi 3.11.

y Mal. 1.12; Ezra 2.62; Neh. 7.64.

z Mal. 1.7,14; 2.17; 3.7,8,13.

a Mal. 1.12.

b Mal. 1.8,11; 2.12; 3.3.

c Levi 22.22; Dute. 15.21; Mal. 1.13,14; Hez.45.15.

d Levi 22.22; Dute. 15.21; Mal. 1.13,14; Hez.45.15.

e Neh. 5.14,18; Hag. 1.1.

f Mal. 1.9; Job 42.8.

g Hos. 13.9.

h Mal. 1.9; Job 42.8.

i 2 Sam. 15.4; Hlab. 4.6.

j Isa. 1.11; Amos 5.21.

k Zek. 8.7; Hlab. 113.3; Isa. 45.6.

l Isa. 24.15; Hlab. 48.10; Isa. 2.2; 56.7; 60.3,5; 66.19.

m Luka 24.47.

n Zef. 2.11; 1 Tim. 2.8; Dute. 12.13.

o Isam. 8.3; Hlab. 141.2.

p Isam. 8.3.

q Isa. 19.21; Zef. 3.10; Mal. 3.4; 1 Pet. 2.5.

r Isa. 66.20.

s Isa. 24.15; Hlab. 48.10; Isa. 2.2; 56.7; 60.3,5; 66.19.

t Luka 24.47.

u Mal. 1.7.

v Mal. 1.7.

w Isa. 43.22; Mik. 6.3; Mal.2.17.

x Jobe 31.39.

y Isa. 61.8.

z Mal. 1.8.

a Mal. 1.8.

b Levi 22.20.

c Eks. 12.5; Levi 1.3; 4.23; 22.19.

d Zaga 25.26; Levi 22.25.

e Hlab. 47.2;1 Tim. 6.15; Zek. 14.9.

f Hlab. 47.2;1 Tim. 6.15; Zek. 14.9.

a Mal. 1.6.

b Dute. 28.15.

c Isa. 42.25.

d Dute. 28.20.

e Dute. 28.20.

f Zaga 3.33; Mal. 3.9.

g Hlab. 69.22.

h Isa. 42.25.

i Jow. 1.17; Hag. 2.17.

j Mal.2.9; Nah. 3.6.

k Eks. 29.14.

l Hlab. 118.27.

m Eks. 29.14.

n 1 Kho. 14.10.

o Mal. 2.1.

p Mal. 2.8; Nani 25.12; Neh. 13.29; Nani 3.45.

q Mal. 2.8; Nani 25.12; Neh. 13.29; Nani 3.45.

r Isa. 54.10.

s Isa. 54.10.

t Eks. 32.28; Dute. 33.8,9.

u Hlab. 119.142; Dute. 33.10.

v Isa. 11.4.

w Dan. 12.3; Jak. 5.20.

x Zaga 5.2.

y Levi 10.11; Dute. 17.9; 2 Lan. 35.3; Jer. 18.18; Zek. 3.7; 7.3; Hez. 7.26; 1 Tim. 4.13.

z Levi 10.11; Dute. 17.9.; 2 Lan. 35.3; Jer. 18.18; Zek. 3.7; 7.3; Hez. 7.26;1 Tim. 4.13.

a Tshu. 5.6; Hag. 1.13; Gal. 4.14; Isam. 1.20; 2 Kor. 5.20.

b Jer. 18.15;1 Sam. 2.17; Hez. 22.26; Hez. 44.12.

c Mal. 2.8; Nani 25.12; Neh. 13.29; Nani 3.45.

d Mal. 2.3; Nah. 3.6; 1 Sam. 2.30.

e Zek. 1.21.

f Jobe 34.19; Dute. 10.17.

g Dute. 1.17,16.19; Dute. 17.9; 1 Tim. 5.21.

h 1 Kor. 8.6; Efe. 4.6.

i Job 31.15; Seb. 17.26.

j Mal.2.11,14,15,16. Isa. 21.2.

k Dute. 7.2,3; Ezra 9.11,12.

l Mal. 2.11,14,15,16; Isa. 21.2.

m Mal. 1.1.

n Jer. 2.3.

o Ezra 9.2.

p Jer. 3.14.

q Jer. 2.27.

r 1 Lan. 25.8.

s Mal. 2.1.7; Neh. 13.28.

t Mal. 2.17. Mal. 2.1.6; Isa. 58.3.

u Gen. 31.50. Mal. 3.5.

v Mal. 2.15; Zaga 5.18; Isa. 54.6.

w Mal. 2.11,14,15,16; Isa. 21.2.

x Zaga 2.17.

y Zaga 2.17.

z Mat. 19.4,5.

a Job 13.11; Hlab. 62.4.

b Ezra 9.2; Isa. 6.13; 1 Kor. 7.14.

c Mal. 2.16.

d Mal. 2.11,14,15,16; Isa. 21.2.

e Mal. 2.15; Zaga 5.18; Isa. 54.6.

f Hlab. 78.57.

g Mat. 5.32; 1 Kor. 7.10.

h Dute. 24.1.

i Rute 3.9; Hez. 16.8.

j Mal. 2.16.

k Mal. 2.11,14,15,16; Isa. 21.2.

l Isa. 43.24; Amos 2.13; Mal. 1.13.

m Mal. 3.13-15.

n Mal.2.17; Mal. 1.6; Isa. 58.3.

o Mal. 3.13-15.

p Hlab. 73.12,13; Zef. 1.12.

q 2 Pet. 3.4; Mal. 3.1.

a Mat. 11.10; Mark. 1.2; Luka 7.27; Mal. 3.4,5.

b Eks. 32.34; Hag. 1.13; Zek. 12.8.

c Isa. 40.3; Luka 1.17,76; Joha. 1.6,26.

d Mal. 2.17.

e Hag. 2.7,9; Mat. 12.6.

f Jobe 33.23; Isa. 63.9.

g Hag. 2.7,9; Mat. 12.6.

h Hag. 2.7,9; Mat. 12.6.

i Jow. 2.11.

j Mal. 4.1.

k Isam. 6.17; Hlab. 76.7.

l Isa. 4.4; Mat. 3.11,12.

m Zek. 13.9.

n Jer. 22.8

o Zek. 13.9.

p Isa. 66.21; Jer. 33.18,22.

q Job 28.1; Hez. 22.18.

r Mal. 1.7.

s Hlab. 51.19.

t Mal. 1.11.

u Hez. 20.40.

v 1 Sam. 24.13.

w Jer. 29.23.

x Mal. 2.14; Mik. 1.2.

y Dan. 2.2; Zek. 10.2; Seb. 8.9,11; 13.6.

z Jer. 29.23.

a Joha. 8.9.

b Zek. 5.4.

c Levi 19.13.

d Levi 6.2.

e Mik.2.2.

f Dute. 24.17.

g Dute. 24.17.

h Eks. 23.6.

i Dute. 24.17.

j Levi 19.33.

k Jas. 1.17; Nani 23.19; Hlab. 102.27; Isa. 64.5.

l Lam. 3.22; Amos 9.9.

m Seb. 7.51.

n Zek. 1.3.

o Mal. 3.8,13; Mal. 1.6.

p Zaga 22.23; Roma 2.22.

q Zaga 22.23; Roma 2.22.

r Mal. 3.8,13; Mal. 1.6.

s Zaga 22.23; Roma 2.22.

t Neh. 13.10,12.

u Hez. 44.30; Eks. 29.27.

v Mal. 2.2.

w Zaga 22.23; Roma 2.22.

x Zaga 3.9,10.

y Neh. 13.12; 1 Lan. 26.20.

z Hlab. 111.5.

a 2 Kor. 9.6-8; Mat. 6.33.

b Gen. 7.11; Jow. 2.19.

c Tshu. 11.3.

d Hez. 34.26; 44.30; 2 Lan. 31.10; Jow. 2.14.

e Amos 4.9; Jow. 1.4.

f Zef. 3.7.

g Jer. 8.13.

h Luka 1.48; Zef. 3.19.

i Dan. 8.9; 11.16.

j Mal. 2.17.

k Mal.3.8,13; Mal. 1.6.

l Mal. 2.17.

m Mal. 15; Job 21.7; Jer. 12.1; Zef. 1.12; Isa. 58.3.

n Jobe 21.15.

o Jobe 21.15.

p Zek.3.7.

q Eks. 12.42.

r Hlab. 35.14; 38.6.

s Mal. 3.13,14.

t Isa. 3.12.

u Mal. 4.1.

v Mal. 3.13,14.

w Mal. 4.1.

x Hez. 39.15.

y Mal. 3.13,14.

z Hlab. 95.9.

a Hlab. 66.16; Mal. 4.2.

b Dute. 6.6,7.

c Jobe 13.26; Hlab. 56.8; 149.9; Isa. 65.6; Dan. 7.10; Isam. 20.12; Esta 6.1.

d Hlab. 66.16. Mal. 4.2.

e 1 Kor. 3.13.

f Mal. 4.3; Hlab. 119.126.

g Eks. 19.5; 1 Pet. 2.9.

h Zek. 9.16; Hez. 28.14,16.

i Jow. 2.18.

j Hlab. 103.13.

k Luka 15.29.

l Hlab. 58.10,11; 73.17-20; Mal. 4.1.

m Hlab. 58.10,11; 73.17-20; Mal. 4.1.

a Mal. 3.2,5,6.

b 2 Tes. 1.8.

c Hlab. 21.9; Isa. 31.9; Hos. 7.6; Isa. 9.18.

d Mal. 3.15; 3.18.

e Mal. 3.15; 3.18.

f Isa. 47.14; Jow. 2.5.

g Isa. 61.2; Heb. 6.8; Mat. 3.10; Luka 3.9.

h Job 18.16.

i Mal. 3.16; Luka 1.50.

j Hlab. 84.11; Luka 1.78; Joha. 1.4,9; 8.12; 9.5; 12.46; 2 Pet. 1.19; Isam. 2.28; 2 Sam. 23.4; Hos. 6.3.; Efe. 5.14.

k Jer. 23.6.

l Isa. 53.5.

m Hlab. 139.9.

n Jer. 50.11.

o Jer. 46.21.

p Mal.4.3; Isa. 61.2; Heb. 6.8; Mat. 3.10; Luka 3.9.

q Mika 7.10; Roma 16.20.

r Mika 7.10; Roma 16.20.

s Jobe 30.19.

t Mal. 3.17; Heb. 3.17

u Eks. 20.3; Luka 16.29.

v Nani 12.7; Josh. 1.2,7.

w Dute. 4.10.

x Hlab. 147.19.

y Mal. 3.1.

z Mat. 11.14.

a Mal. 4.1; Jow. 2.31.

b Luka 1.17.

c Isa. 11.4; Zek. 14.12.

d Zek. 5.3; Zek. 14.11.

a Luka 3.23-38.

b Hlab. 132.11. Isa. 11.1. Jer. 23.5. Mat. 22.42. Luka 1.32,69. Joha. 7.42. Seb. 2.30; 13.23. Roma 1.3. 2 Tim. 2.8. Mat. 9.27.

c Gen. 12.3; 22.18. Gal. 3.16.

d Luka 3.34-32.

e Gen. 21.2,3.

f Gen. 25.26.

g Gen. 29.35.

h Gen. 38.27-30.

i Ruthe 4.18-22. 1 Lan. 2.4-12.

j Josh. 6.25.

k 1 Sam. 16.1; 17.12.

l 2 Sam. 12.24.

m 1 Lan. 3.10-14.

n 2 Kho. 20.21.

o 1 Lan. 3.15,16.

p 2 Kho. 24.14,15,16; 25.11. Jer. 27.20. Dan. 1.2.

q 1 Lan. 3.17-19.

r Ezra 3.2.

s Ezra 3.2.

t 1 Lan. 3.19.

u Luka 1.27.

v Luka 1.35.

w Hlab. 112.4.

x Dute. 22.13-21; 24.1.

y 2.12.

1 akukhulelweyo: Gr. wazala

z Luka 1.31.

2 uJesu: okutsho, uMsindisi, Heb.

a Seb. 4.12; 13.23.

b Seb. 5.31; 13.38.

c Isa. 7.14.

3 bazabiza: kumbe, ibizo lakhe lizathiwa

d Gen. 28.15. 1 Sam. 15.35. 2 Sam. 6.23. 1 Lan. 28.20. Isa. 22.14.

e Eks. 13.2. Luka 2.7.

f Gen. 38.4,5. 1 Lan. 7.16. Luka 1.31; 2.21.

a Luka 2.4,6.7.Gen. 35.19.

b Esta 1.13.

c Gen. 25.6. 1 Kho. 4.30. Jobe 1.1,3.

d Luka 2.11.

e Nani 24.17. Isa. 60.3. 2 Pet. 1.19. Isam. 2.28; 22.16.

f Ezra 7.6.

g 2 Lan. 35.3.

h Mika 5.2. Joha. 7.42.

i Jobe 27.12. Hab. 3.9.Mark. 4.41.

j Hlab. 72.10.1 Sam. 10.27.

k Isa. 60.6.

l Eks. 30.23.

m 1.20. 2.13,19,22. 27.19.

n Hos. 11.1.

o Jer. 31.15.

p Josh. 18.25.

q 3.13. Luka 2.39.

r 4.13. Mark. 1.9. Luka 1.26. Joha. 1.45.

s Joha. 1.46; 7.41,52 Hlab. 22.6. Isa. 53.3.

a Mark. 1.2-8. Luka 3.2-17.

b Hlu. 1.16. Joha. 1.28; 10.40. Joha. 3.23.

c 4.17; 6.10; 10.7. Mark. 1.15. Luka 10.9,11. Dan. 2.44.

d Isa. 40.3. Joha. 1.23.

e Luka 1.76.

f 2 Kho. 1.8.

g Levi 11.22.

h 1 Sam. 14.26. Mat. 11.18.

i 1 Sam. 14.25.

j Seb. 19.4.

k 2 Kho. 5.14.

l 12.34; 23.33.

m 1 Thes. 1.10.Roma 5.9. 1 Thes. 5.9.

n Mark. 10.42.

o Joha. 8.33,39. Roma 4.1,11,16.

p 7.19. Luka 13.7,9. Joha. 15.2,6.

q 3.2,8. Seb. 13.24; 19.4.

r Joha. 1.15,26,27,33; 3.30,31. Seb. 1.5; 11.16; 13.25.

s 1 Kor. 12.13.

t Isa. 4.4; 44.3. Jow. 2.28.

u Mal. 3.2. Seb. 2.3,4.Mark. 9.49.

v Jobe 39.12.

w Mika 4.12. Mat. 13.30.

x Mal. 4.1.

y Mark. 9.43,45.

z Mark. 1.9-11. Luka 3.21,22.

a 2.22.

b 1 Sam. 12. 7.

c Isa. 11.2; 42.1; 61.1. Joha. 1.32,33.

d Joha. 12.28.

e 12.18; 17.5. Mark. 9.7. Luka 9.35. 2 Pet. 1.17. Efe. 1.6. Kol. 1.13. Hlab. 2.7. Isa. 42.1.

a Mark. 1.12,13. Luka 4.1-13.

b 1 Kho. 18.12. Hez. 3.12.

c 1 Kho. 19.8.

d 14.33.

e Dute. 8.3.

f Luka 4.9-12.

g Neh. 11.1.

h 14.33.

i Hlab. 91.11,12.

j Dute. 6.16.

k Luka 4.5-8.

l 1 Lan. 21.1.

m Dute. 6.13.Dute. 10.20. 1 Sam. 7.3.

n 26.53. Luka 22.43. Heb. 1.14.

o Mark. 1.14. Luka 3.20. Joha. 3.24.

p Luka 4.14,31. Joha. 4.43. Mat. 9.1.

q 2.23.

r Luka 4.14,31. Joha. 4.43. Mat. 9.1.

s Isa. 9.1,2.

t 10.5.

u 10.5.

v Mark. 1.14,15.

w 3.2.

x Mark. 1.16-20. Luka 5.2-11. Joha. 1.40-42.

y 15.29. Mark. 1.16; 7.31. Joha. 6.1.Luka 5.1.

z Joha. 1.42.

a 19.27. Mark. 10.28. Luka 18.28.

b 9.35; 13.54. Mark. 1.21,39. Luka 4.15,44.

c 9.35; 24.14. Mark. 1.14. Mat. 8.12; 13.19,38,52.

d Mark. 1.34.

e Mark. 7.26.

f Luka 16.23,28.

g 8.16,28,33; 9.32; 12.22; 15.22. Mark. 1.32; 5.15,16,18. Luka 8.36. Joha. 10.21.

h 17.15.

i Mark. 1.45; 3.7. Luka 6.17.

j Mark. 5.20; 7.31.

a Mark. 3.13. Luka 6.17.

b 26.55.

c Jobe 3.1. Hlab. 78.2. Seb. 8.35; 10.34; 18.14.

d Luka 6.20-23.

e Hlab. 34.18.

f 11.5. Jak. 2.5.

g Isa. 57.18; 61.2,3. Joha. 16.20. Isam. 7.17; 21.4.

h Hlab. 37.11.

i Isa.55.1. 65.13.

j Hlab. 41.1. Zaga 14.21. 2 Tim. 1.16. Heb. 6.10.

k Hlab. 24.4.

l Heb. 12.14. 1 Joha. 3.2,3.

m Roma 8.17. 2 Kor. 1.7; 4.17. 2 Tim. 2.12. 1 Pet. 2.19; 3.14; 4.13.14.

n Seb. 5.41. Roma 5.3. 2 Kor. 7.4; 12.10. Kol. 1.24. Heb. 10.34. Jak. 1.2.

o 2 Lan. 36.16. Mat. 23.34,37. Luka 13.33,34. 1 Thes. 2.15. Neh. 9.26.

p Mark. 9.50. Luka 14.34,35.

q Fil. 2.15. Zaga 4.18.

r Mark. 4.21. Luka 8.16; 11.33.

s 1 Pet 2.12.

t Joha. 15.8. Fil. 1.11. 1 Kor. 14.25.

u Roma 3.31. Roma 10.4. Gal. 3.24.

v Luka 16.17. Isa. 40.8. 1 Pet. 1.25. Mat. 24.35.

w Jak. 2.10. Gal. 3.10.

x Roma 9.31; 10.3.

y Eks. 20.13. Dute. 5.17.

z 1 Joha. 3.15.

a 10.17; 26.59. Mark. 13.9; 14.55; 15.1. Luka 22.66. Joha. 11.47. Seb. 4.15; 5.21,27,34,41; 6.12,15; 22.30; 23.1,6,15,20,28; 24.20.

b 7.26; 23.17,19; 25.2,3,8.

c 5.29,30.10.28; 18.9; 23.15,33. Mark. 9.43,45,47. Luka 12.5. Jak. 3.6.

d 8.4; 23.19.

e Luka 12.58,59. Zaga 25.8.

f Hlab. 32.6. Isa. 55.6.

g 26.58.

h 5.21

i Eks. 20.14. Dute. 5.18.

j Jobe 31.1. Zaga 6.25. Gen. 34.2. 2 Sam. 11.2.

k 18.9. Mark. 9.47.Jobe 31.7.

l Dute. 13.6.19.12. Roma 8.13. 1 Kor. 9.27. Kol. 3.5.

m 5.29,30.10.28; 18.9; 23.15,33. Mark. 9.43,45,47. Luka 12.5. Jak. 3.6.

n 18.8. Mark. 9.43.

o 5. 29,30.10.28; 18.9; 23.15,33. Mark. 9.43,45,47. Luka 12.5. Jak. 3.6.

p Dute. 24.1. Jer. 3.1.

q 5.21.

r Levi 19.12. Eks. 20.7. Nani 30.2. Dute. 5.11.

s Dute. 23.23. Levi 5.4.

t Jak. 5.12. Mat. 23.16-18.

u 5. 23.22. Hlab. 11.4.

v 1 Lan. 28.2.

w Hlab. 48.2. Hlab. 87.3.

x Kol. 4.6. Mat.5.33.

y Eks. 21.24. Levi 24.20. Dute. 19.21.

z Luka 6.29,30.

a Zaga 20.22; 24.29. Roma 12.17. 1 Kor. 6.7. 1 Thes. 5.15. 1 Pet. 3.9. Dute. 32.35.

b Isa. 50.6. 1 Kho. 22.24.

c 26.67.

d 27.32. Mark. 15.21.

e Hlab. 112.9. Zaga 21.26.

f Dute. 15.8,10. Hlab. 37.26; 112.5. Luka 6.34,35.

g Levi 19.18.

h Dute. 23.6.

i Luka 6.27,28,35. Roma 12.14,20. Eks. 23.4. Jobe 31.29,30. Zaga 24.17; 25.21.

j Luka 23.34. Seb. 7.60. 1 Kor. 4.12,13. 1 Pet. 2.23; 3.9.

k Jobe 25.3.

l Luka 6.32.

m 18.17.

n 18.17.

o 19.21. Fil. 3.15. Kol. 1.28; 4.12. Jak. 1.4; 3.2. Gen. 17.1.

p Efe. 5.1.

1 umsebenzi wenu womusa: kumbe, ukulunga

2 yibo: or, labo

a 1 Kor. 15.52. Isam. 8.6,7,8,10,12,13; 9.1,13; 10.7; 11.15. Mat.23.5. Roma 12.8.

b Luka 6.24. Fil. 4.18.

c 6.15,16.

d 6.6,18. Luka 14.14.

e 6.15,16.

f 2 Kho. 4.33.

g 24.26. Luka 12.3,24.

h 6.6,18. Luka 14.14.

i Tshu. 5.2.

j 18.17. Tshu. 7.14.

k 1 Kho. 18.26,29.

l 6.32.

m Luka 11.2-4. Mat. 7.11.

n Isa. 29.23. 1 Pet. 3.15.

o 3.2.

p 26.39,42. Seb. 21.14.

q Hlab. 103.20,21.

r Zaga 30.8.

s Roma 4.4. Mat. 18.21-35.

t 26.41. Mark. 14.38. Luka 22.40,46.

u 13.19,38. Joha. 17.15. 1 Joha. 2.13,14; 3.12.

v 1 Lan. 29.11; 2 Lan. 20.6.

w Mark. 11.25,26. Efe. 4.32. Kol. 3.13.

x Jak. 2.13.

y Isa. 58.5. Mat. 17.21.

z Luka 24.17.

a 6.15,16.

b 2 Sam. 12.20. Dan. 10.3. 2 Lan. 28.15.

c 6.6,18. Luka 14.14.

d Zaga 23.4.

e 6.20. Luka 12.33. Isa. 50.9; 51.8.

f 6.20. 24.43. Luka 12.39. Jobe 24.16.

g 6.22,23. Luka 11.34,35.

h 20.15. Mark. 7.22. Dute. 15.9.

i 20.15. Mark. 7.22. Dute. 15.9.

j Jobe 38.15.

k Luka 16.13. Josh. 24.19.

l Gal. 1.10. Jak. 4.4. 1 Joha. 2.15.

m Luka 16.9,11,13.

n Luka 12.22-31.

o 6.27,28,31,34. 1 Sam.9.5. Hlab. 55.22. Fil. 4.6. Heb. 13.5. 1 Pet. 5.7.

p Jobe 38.41.

q Hlab.39.5. Luka 12.26.

r 1 Kho. 10.4-7.

s 8.26; 14.31; 16.8. Luka 12.28.

t 6.8.

u 1 Kho. 3.11-14. Hlab. 37.25. Mark. 10.30. 1 Tim. 4.8.

v 6.27,28,31,34. 1 Sam.9.5. Hlab. 55.22. Fil. 4.6. Heb. 13.5. 1 Pet. 5.7.

a Luka 6.37,38,41,42.

b Roma 2.1; 14.3,4,10,13. 1 Kor. 4.3,5. Jak. 4.11,12.

c Mark. 4.24.

d Zaga 18.17.

e 15.26. Jobe 4.6; 27.19,20.

f 15.26. Jobe 4.6; 27.19,20.

g Luka 11.9-13.

h 18.19; 21.22. Mark. 11.24. Joha. 14.13; 15.7,16; 16.23,24. Jak. 1.5,6; 5.16. 1 Joha. 3.22; 5.14,15.

i 2 Lan. 15.2.

j 2 Lan. 15.2.

k 6.21. 5.16,45,48; 6.9,14,26; 10.32,33; 12.50; 16.17; 18.10,14,19,35; 23.9.

l Luka 6.31.

m 22.39,40.

n Luka 13.24.

1 ngoba: kumbe, isango lincinyane njani

o Dute. 13.1-3. Jer. 14.14; 23.9,14-17,21,25. Mat. 24.4,5. Mark. 13.5,22. Luka 21.8. 2 Pet. 2.1-3. 1 Joha. 4.1.

p Hez. 22.27. Seb. 20.29,30.Mika 3.5.

q 12.33. Luka 6.43,44. Jer. 11.19.

r 3.10. Luka 3.9.

s 12.33. Luka 6.43,44. Jer. 11.19.

t Luka 6.46.Hos.8.2. Mat. 25.11,12. Luka 13.25-27. Roma 2.13. Jak. 1.22.

u 6.21. 5.16,45,48; 6.9,14,26; 10.32,33; 12.50; 16.17; 18.10,14,19,35; 23.9.

v Nani 24.3,4. Joha. 11.51. 1 Kor. 13.2.

w Seb. 19.13. Mark. 9.38. Luka 9.49.

x Hlab. 6.8. 2 Tim. 2.19.

y Luka 6.47-49.

z 25.2.

a 5.22.

b Luka 6.49.

c 13.54; 22.33. Mark. 1.22; 6.2. Luka 4.32.

d Mark. 1.22. Luka 4.32. Joha. 7.46.

a Mark. 1.40-44. Luka 5.12-14.

b 9.18; 15.25; 18.26; 20.20. Mark. 5.6; 15.19. Joha. 9.38.Mat. 14.33; 28.9,17. Seb. 10.25.

c 8.15. 20.34.

d 9.30; 12.16; 16.20; 17.9. Mark. 1.25,34; 3.12; 5.43; 7.36; 8.26,30. Luka 5.14; 9.21.

e Levi 14.2,3,4,10,21,22. Mat. 5.23.

f 10.18; 24.14. Mark. 6.11; 13. 9. Luka 9.5.

g Luka 7.1-10.

h Dute. 13.1-3. Jer. 14.14; 23.9,14-17,21,25. Mat. 24.4,5,11,24. Mark. 13.5,22. Luka 21.8. 2 Pet. 2.1-3. 1 Joha. 4.1.

i Luka 15.19,21.

j Hlab. 107.20.

k 9.2.

l Isa. 2.2,3; 11.10; 60.1-3. Mal. 1.11. Luka 13.29. Seb. 10.45; 11.18; 14.27; 15.9. Roma 10.12; 15.9-12. Gal. 3.14,28. Efe. 3.6. Gen. 12.3.

m 26.29. Luka 22.30.

n 13.38. 21.43.

o 22.13; 25.30.

p 13.42,50; 22.13; 24.51; 25.30. Luka 13.28. 2 Pet. 2.17. Juda 13.

q Mark. 1.29-34. Luka 4.38-40.

r 1 Kor. 9.5.

s 8.6. Luka 16.20. Mat. 9.2. Mark. 7.30. Isam. 2.22.

t 8.15. 20.34.

u 4.24.

v Isa. 53.4. 1 Pet. 2.24.

w Mark. 4.35. Luka 8.22.

x Luka 9.57-60.

y 1 Kho. 19.20.

z Mark. 4.36. 5.17. Luka 8.22,37.

a 6.30.

b Hlab. 65.7.

c Gen. 15.21. Dute. 7.1. Josh. 3.10; 24.11. Mark. 5.1. Luka 8.26.

d Mark. 5.2. Luka 8.27.

e 4.24.

f 2 Sam. 16.10.

g 14.33.

h 4.24.

i Dute. 5.25-27. 2 Sam. 6.9. 1 Kho. 17.18. Luka 5.8. Seb. 16.39.

a Mark. 5.21. Luka 8.40.

b 4.13. Mark. 2.1.

c Mark. 2.3-12. Luka 5.18-26.

d Luka 5.20; 7.47,48. 1 Joha. 2.12.

e 12.25; 22.18. Mark. 2.8; 12.15. Luka 5.22; 6.8; 9.47; 11.17. Joha. 2.24,25; 16.19. Isam. 2.23. Hlab. 139.2. Seb. 1.24. 1 Lan. 28.9.

f Luka 5.20; 7.47,48. 1 Joha. 2.12.

g 15.31.

h Mark. 2.14-17. Luka 5.27-32.

i 10.3. Mark. 3.18. Luka 6.15. Seb. 1.13.Mark. 2.14. Luka 5.27,29.

j Luka 15.1.Mat. 18.17.

k 11.19. Luka 15.2.

l 12.7.

m Hos. 6.6. Mika 6.6-8. Mat.23.23.

n 1 Tim. 1.15. Mat. 18.11.

o Mark. 2.18-22. Luka 5.33-38.

p Luka 18.12.

q Joha. 3.29.

r Ezra 2.1. Mat. 8.12. Luka 20.34,36.

s 25.1.

t 17.21.

1 elingakafinyeli: kumbe, ilembu elingakalungiswa

u Jobe 32.19. Josh. 9.4. Hlab. 119.83.

v Mark. 5.22-43. Luka 8.41-56.

w 8.2.

x Levi 15.25.

y 14.36; 23.5.

z 9.2.

a Isam. 18.22. 2 Lan. 35.25.

b Seb. 20.10.

c Joha. 11.11.

d Seb. 9.40.

e 20.30-34.

f 15.22; 20.30,31. Mark. 10.47,48. Luka 18.38,39. Mat. 1.1. Hlab. 110. 1 Mat. 12.23; 21.9,15; 22.45.

g 9.2.

h 20.34.

i 9.2.

j Mark. 1.43. Joha. 11.33.

k 8.4.

l Mark. 7.36.

m Mark. 1.45.

n Luka 11.14,15. Mat. 12.22,24.

o 4.24.

p Mark. 3.22.

q Mark. 6.6. Luka 13.22.

r 4.23.

s 4.23.

t 4.23.

u Mark. 6.34. Mat. 14.14.

v Isa. 53.6. Hez. 34.5. 1 Pet. 2.25. Nani 27.17.

w Luka 10.2. Joha. 4.35.

x 2 Thes. 3.1.

y Mark. 1.12,43. Joha. 10.4.

a Mark. 3.13-15; 6.7. Luka 6.13; 9.1.

b Mark. 3.16-19. Luka 6.14-16. Seb. 1.13.

c 16.18. Joha. 1.42.

d 4.18.

e 4.21.

f 9.9.

g Luka 6.15. Seb. 1.13. Nani 25.11.

h 26.14,47; 27.3-5.

i 4.15.

j 2 Kho. 17.24. Ezra 4.10. Luka 9.52; 10.33; 17.16. Joha. 4.9,20; 8.48.

k 15.24. Seb. 13.46.

l 15.24. Hlab. 119.176. Jer. 50.6,17. Mat. 9.36.

m Luka 9.2; 10.9. Mark. 6.12.

n 3.2.

o Roma 3.24. Isam. 21.6; 22.17. Seb. 8.20.

p Mark. 6.8-11. Luka 9.3-5; 10.4-12. Luka 22.35.

q Mark. 6.8; 12.41.

r 1 Sam. 17.40. Luka 22.35,36.

s 1 Kor. 9.7-14. 1 Tim. 5.18.

t 22.8.

u 1 Sam. 25.6.

v 22.8.

w Hlab. 35.13.

x Seb. 13.51. Neh. 5.13. Seb. 18.6.

y 11.22,24.

z Luka 10.3.

a Gen. 3.1. Mat. 25.2.

b 24.9.

c 5.22.

d Luka 12.11. Mark. 13.9,11-13. Luka 21.12-17.

e 23.34. Seb. 22.19; 26.11. Seb. 5.40.

f Luka 12.11. Mark. 13.9,11-13. Luka 21.12-17.

g Seb. 12.1; 24.10; 25.7,23. 2 Tim. 4.16.

h 8.4.

i 6.25.

j Eks. 4.12.

k Luka 12.12. Seb. 4.8; 6.10. 2 Tim. 4.17.

l Mika 7.6. Mat. 10.35,36. Mat. 24.10. Luka 12.53.

m 24.9.

n 4.13. Mark. 13.13. Dan. 12.12,13. Isam. 2.10.Heb. 3.6.

o 23.34.

p 2.13; 12.15; 14.13. Seb. 8.1; 9.25; 14.6.

q 16.28.

r Luka 6.40. Joha. 13.16; 15.20.

s Mark. 3.22.

t Mark. 4.22. Luka 8.17. Luka 12.2-9.

u Isa. 8.12,13; 51.7,8,12,13. Jer. 1.8. 1 Pet. 3.14.

v Jobe 37.24.

w 5.22.

x 1 Sam. 14.45.

y 12.12.

z Roma 10.9,10.

a Isam. 3.5.

b 7.11.

c Luka 12.9. 2 Tim. 2.12. 1 Joha. 2.23. Mark. 8.38. Luka 9.26.

d 7.11.

e 10.34,35, Luka 12.51-53.

f Luka 14.26.

g 16.24. Mark. 8.34. Luka 9.23; 14.27. Seb. 14.22.

h 16.25 Mark. 8.35. Luka 9.24; 17.33. Joha. 12.25.

i Mark. 9.37. Luka 9.48. Joha. 12.44.

j Mark. 9.37. Luka 9.48. Joha. 12.44.

k 1 Kho. 17.10; 18.4. 2 Kho. 4.8.

l 25.40. Mark. 9.41.Heb. 6.10.

a Luka 7.18-35.

b 14.3.

c 3.11. Joha. 6.14. Gen. 49.10. Nani 24.17. Dute. 18.15,18. Dan. 7.13; 9.24. Hlab. 118.26.

d Isa. 29.18; 35.5,6; 42.7. Mat. 15.30. Joha. 2.23; 3.2; 5.36; 10.25,38; 14.11.

e Isa. 29.18; 35.5,6; 42.7. Mat. 15.30. Joha. 2.23; 3.2; 5.36; 10.25,38; 14.11.

f Isa. 29.18; 35.5,6; 42.7. Mat. 15.30. Joha. 2.23; 3.2; 5.36; 10.25,38; 14.11.

g Isa. 61.1. Luka 4.18. Mat. 5.3.

h Isa. 8.14,15. Mat. 13.21,57; 24.10; 26.31. Mark. 6.3. Roma 9.33.

i 3.1. Luka 1.80.

j Efe. 4.14. Jak. 1.6.

k 14.5; 21.26. Mark. 11.32. Luka 1.76; 20.6.

l Mal. 3.1. Mark. 1.2.

m Jobe 14.1.

n Luka 16.16.

o Luka 16.16.

p Mal. 4.5. Mat. 17.10-13. Mark. 9.11-13. Luka 1.17. Joha. 1.21.

q 13.9,43. Mark. 4.9,23; 7.16. Luka 8.8; 14.35. Isam. 2.7,11,17,29; 3.6,13,22; 13.9.

r Mark. 4.30. Luka 13.18,20.

s 20.13.

t 2 Sam. 1.17.

u 3.4.

v Luka 1.15.

w 18.17.

x 9.10.

y Luka 7.29.

z 16.21.

a Luka 10.13-15.

b Mark. 8.22. Joha. 1.44; 12.21. Mark. 6.45; 8.22. Luka 9.10.

c 15.21.

d Luka 4.23. Hez. 3.6.

e 1 Kho. 20.31.

f Jona 3.6. Esta 4.1.

g 10.15. 11.24.

h 15.21.

i Isa. 14.13. Gen. 11.4. Dute. 1.28.

j Hez. 26.20; 31.14; 32.18,24.

k Luka 4.23. Hez. 3.6.

l 10.15. 11.24.

m Luka 10.21,22.

n 17.4; 22.1. Hlu. 18.14; 1 Sam. 9.17.

o Luka 23.34. Joha. 11.41; 12.27,28.

p Roma 6.17.

q Jobe 37.24. 1 Kor. 1.19,27; 2.8. 2 Kor. 3.14.

r Luka 23.34. Joha. 11.41; 12.27,28.

s Joha. 1.18; 6.46; 7.29; 8.19; 10.15.

t 11.3.

u Luka 11.46.

v Lilo 3.27.

w Joha. 13.15. Fil. 2.5. 1 Pet. 2.21. 1 Joha. 2.6.

x Zek. 9.9. Fil. 2.7,8.

y Jer. 6.16.

z 1 Joha. 5.3.

a Mark. 2.23-28. Luka 6.1-5.

b Dute. 23.25.

c Eks. 20.9.

d 1 Sam. 21.6.

e Eks. 25.30. Levi 24.5-8.

f Levi 24.9. Eks. 29.32,33. Levi 8.31.

g Nani 28.9,10. Joha. 7.22.

h Hag. 2.7,9. Mal. 3.1. Mat. 12.41,42.

i 9.13.

j Hos. 6.6.

k Mark. 3.1-6. Luka 6.6-11.

l Luka 13.14; 14.3. Joha. 9.16.

m 10.31.

n Joha. 5.18; 10.39; 11.53.

o Mark. 3.7. Mat. 10.23.

p 19.2.

q Mark. 1.25; 3.12; 8.30. Luka 4.41; 9.21. Mat. 8.4.

r Isa. 42.1-3.

s 3.17.

t 1 Kor. 15.54.

u Isa. 42.4.

v 4.24.

w Luka 2.47.

x 9.27.

y Mark. 3.22.

z 9.4.

a Mark. 3.23-27. Luka 11.17-22.

b Luka 11.19. 2 Kho. 2.3,.

c Roma 9.31. 2 Kor. 10.14. Fil. 3.16. 1 Thes. 2.16.

d Isa. 49.24.

e Isa. 53.12. Kol. 2.15.

f Luka 11.23. Mark. 9.40. Luka 9.50.

g 12.31,32, Mark. 3.28-30. Luka 12.10. 1 Joha. 5.16.

h 12.32.

i 11.19; 13.55-57. Joha. 7.12,20,.

j 1 Tim. 1.13.

k 7.16-20.

l Luka 6.44.

m 3.7; 23.33.

n Luka 6.45.

o Jak. 3.2-12.

p 6.1. Mark. 8.11,12. Luka 11.16,29. Joha. 2.18; 6.30. 1 Kor. 1.22. Joha. 4.48.

q Luka 11.29-32.

r Isa. 57.3. Mat. 16.4. Mark. 8.38. Jak. 4.4.

s Jona 1.17.

t Jona 1.2.

u 12.32.

v 12.42. Heb. 11.7. Jer. 3.11. Hez. 16.51,52. Roma 2.27.

w Jona 3.5-9.

x 12.6.

y 1 Kho. 10.1.

z 12.42. Heb. 11.7. Jer. 3.11. Hez. 16.51,52. Roma 2.27.

a 12.6.

b Luka 11.24-26.

c 2 Pet. 2.17. Juda 12. Hlab. 63.1.Jer. 2.6.

d 23.29.

e 2 Pet. 2.20. Joha. 5.14. Heb. 6.4-6; 10.26,29. 2 Pet. 2.21,22.

f Mark. 3.31-35. Luka 8.19-21.

g 13.55. Mark. 6.3. Joha. 2.12; 7.3,5,10. Seb. 1.14. 1 Kor. 9.5. Gal. 1.19. Mark. 3.21.

h Joha. 15.14. Heb. 2.11.

i 7.11.

a 9.28. 13.36.

b Mark. 4.1-12.

c Luka 8.4-10.

d Luka 5.3.

e Mark. 3.9.

f Jer. 4.3.

g Joha. 15.5.

h Gen. 26.12.

i 11.15.

j 19.11. 11.25. 1 Kor. 2.10. 1 Joha. 2.27.

k 25.29. Mark. 4.25. Luka 8.18; 19.26. Joha. 15.2.

l Luka 8.18.

m Isa. 6.9,10. Joha. 12.40. Seb. 28.26,27. Dute. 29.4. Isa. 43.8. Jer. 5.21. Hez. 12.2. Roma 11.8. 2 Kor. 3.14; 4.4.

n Heb. 5.11.

o Luka 22.32.

p 13.16,17, Luka 10.23,24.

q 16.17. Joha. 20.29.

r Heb. 11.13. 1 Pet. 1.10,11. Joha. 8.56.

s Mark. 4.13-20. Luka 8.11-15.

t 4.23; 8.12. 13.38.

u 13.38. 6.13. Joha. 17.15.Efe.6.16. 2 Thes.3.3. 1 Joha. 2.13,14; 3.12; 5.18,19.

v Mark. 1.30.Mat. 13.21.

w Isa. 58.2. Hez. 33.31,32. Mark. 6.20. Joha. 5.35.

x Mark. 4.17. 2 Kor. 4.18. Heb. 11.25.

y Mark. 6.25. Luka 17.7; 21.9. Mat. 13.20.

z 11.6. 2 Tim. 1.15.

a 2 Tim. 4.10.

b 19.23.

c Mark. 4.26-29. Mat. 13.37-42.

d 3.12.

e 13.31,32, Mark. 4.30-32. Luka 13.18,19.

f 17.20. Luka 17.6.

g Mark. 4.32.

h Hlab. 104.12.

i Luka 13.20,21.

j Gen. 18.6. Hlu. 6.19. 1 Sam. 1.24.

k Mark. 4.33,34.

l Hlab. 78.2.

m Roma 16.25,26.

n 25.34. Luka 11.50. Heb. 4.3; 9.26. Isam. 13.8; 17.8. Joha. 17.24. 1 Pet. 1.20.

o 13.1.

p 13.24-30.

q Mark. 16.15,20. Kol. 1.6.

r 8.12. 13.43.

s Joha. 8.44. Seb. 13.10. 1 Joha. 3.8,10.

t 13.19.

u Jow. 3.13. Isam. 14.15.

v 13.40,49. 24.3; 28.20. Heb. 9.26. Dan. 12.13.

w 13.40,49. 24.3; 28.20. Heb. 9.26. Dan. 12.13.

x 24.31.

y 13.50. 3.12. Isam. 9.2; 19.20; 20.10.

z 13.50.

a 8.12.

b Zaga 4.18. Dan. 12.3.

c 26.29. 13.38.

d 13.9. 11.15.

e Zaga 2.4.

f 13.46. Fil. 3.7,8.

g 13.46. Isa. 55.1. Isam. 3.18.

h Jobe 28.18. Zaga 3.15; 8.11.

i 13.46. Fil. 3.7,8.

j 13.46. Isa. 55.1. Isam. 3.18.

k 4.19.

l 13.46.Isa. 55.1. Isam. 3.18.

m 13.39.

n 25.32.

o 13.42.

p Joha. 10.6.

q 23.34.

r 28.19.

s Mark. 6.1-6. Luka 4.16-30

t 2.23. Luka 4.23.

u 26.55.

v 7.28.

w 7.22; 11.20,21,23; 14.2. 13.58.

x Luka 3.23; 4.22. Joha. 6.42.

y Mark. 6.3.

z 12.46.

a 27.56.Mark. 15.40. Gal. 1.19.

b 11.6.

c Luka 4.24. Joha. 4.44. Jer. 11.21; 12.6.

d Mark. 6.5,6. Luka 4.23-27.

e Mark. 9.23.

a Mark. 6.14-29. Luka 9.7-9.

b Luka 3.1.

c 8.6.

d 13.54.

e Luka 3.19,20. Mat. 11.2.

f Luka 3.1.

g Levi 18.16; 20.21.

h 21.26.

i 11.9.

j Seb. 19.33. Mark. 6.24.

k Nani 7.13,19,25. Ezra 1.9. Mat. 14.11. Mark. 6.25,28.

l Nani 7.13,19,25. Ezra 1.9. Mat. 14.11. Mark. 6.25,28.

m 10.23.

n Mark. 6.32-44. Luka 9.10-17. Joha. 6.1-13.

o 9.36. 15.32-38. Mark. 8.2-9.

p Luka 9.11.

q Luka 9.12.

r 14.22. 15.23.

s 2 Kho. 4.42-44.

t Mark. 7.34.

u 1 Sam. 9.13. Mat. 26.26. Mark. 6.41; 8.7; 14.22. Luka 9.16; 24.30. Mat. 15.36.

v 16.9.

w Mark. 6.45-56.Joha. 6.15-21.

x Mark. 6.46. Luka 6.12; 9.28. Mark. 1.35. Luka 5.16.

y Mark. 6.48. Mark. 13.35.Eks. 14.24.

z Jobe 9.8.

a 17.7.Dute. 31.6.

b 28.17. 6.30.

c 8.2.

d Hlab. 2.7. Mat. 4.3,6; 8.29; 26.63. Mark. 1.1. Luka 1.35; 4.41. Joha. 1.34,49; 11.27; 20.31. Seb. 8.37; 9.20. Roma 1.4. 1 Joha. 4.15; 5.5. Mat. 16.16. Joha. 6.69. Heb. 1.2,5. Joha. 6.14.

e Luka 5.1. Joha. 6.24,25.

f 9.20.

g Mark. 3.10. Luka 6.19. Seb. 5.15; 19.12. 2 Kho. 4.29.

h Luka 7.3.

a Mark. 7.1-30.

b Gal. 1.14. Kol. 2.8.

c Heb. 11.2.

d Eks. 20.12.Dute. 5.16. Zaga 23.22.

e Eks. 21.17. Levi 20.9. Zaga 20.20.

f 23.18.

g Mark. 7.13. Gal. 3.17.

h Mark. 7.13. Gal. 3.17.

i Isa.29.13. Hez. 33.31.

j Kol. 2.22. Tit. 1.14.

k Seb. 10.14,15.

l Joha. 15.2.

m 23.16,24. Mal. 2.8.

n Luka 6.39.

o Mark. 7.17.

p 16.9.

q 1 Kor. 6.13.

r Jak. 3.6.

s 15.11,20.

t Gen. 6.5.

u Jak. 2.4. Hlab. 56.5.

v Mark. 7.2,5.

w 11.21,22. Mark. 3.8; 7.31. Luka 6.17.

x Hlu. 1.30-33. Mark. 7.26.

y 9.27.

z 4.24.

a 14.15.

b 10.6. Seb. 3.25,26; 13.46. Roma 15.8.

c 8.2.

d 7.6. Fil. 3.2. Isam. 22.15.

e 9.2.

f Mark. 7.31-37.

g 4.18.

h 11.5.

i 15.31. 18.8. Mark. 9.43.

j 15.31. 18.8. Mark. 9.43.

k 9.8. Luka 2.20; 5.25,26; 7.16; 13.13; 17.15; 18.43; 23.47. Seb. 4.21; 11.18.

l Isa. 29.23.

m 14.14-21. Mark. 6.34-44.

n 15.36.

o 15.36.

p 26.26, 27. Mark. 8.6; 14.23. Luka 22.17,19. Joha. 6.11,23. Seb. 27.35. Roma 14.6. 1 Kor. 10.30; 11.24. 1 Tim. 4.3,4. Mat. 14.19.

q 16.10.

r 16.12, Mark. 8.10-21.

s Josh. 19.38. Mat. 27.56. Mark. 8.10.

a 12.38.

b 16.6,11,12.22.23.

c Luka 12.54,55.

d Luka 12.56.

e 12.39.

f 16.11. Luka 12.1.

g 1 Kor. 5.6,7. Gal. 5.9. Eks. 12.15. Mat. 16.12.

h Luka 3.15.

i 6.30.

j Luka 3.15.

k 14.17,21.

l 14.20. Mark. 6.43; 8.19. Luka 9.17. Joha. 6.13.

m 15.34,38.

n 15.37. Mark. 8.8,20. Seb. 9.25.

o 16.11. Luka 12.1.

p 1 Kor. 5.6,7. Gal. 5.9. Eks. 12.15. Mat. 16.12.

q Mark. 8.27-29. Luka 9.18-20.

r 14.2. Mark. 6.14. Luka 9.7.

s Mark. 6.15. Luka 9.8.

t 27.9.

u 14.33.

v 26.63. Joha. 6.69. Josh. 3.10.

w 13.16.

x Joha. 1.42; 21.15,16,17.

y 1 Kor. 15.50. Gal. 1.16. Heb. 2.14. Efe. 6.12.

z 1 Kor. 2.10. Gal. 1.15,16.

a 7.11.

b 10.2. Joha. 1.42.

c Efe. 2.20. Isam. 21.14.

d Isa. 38.10. Jobe 38.17.

e Isa. 22.22. Isam. 3.7.Isam. 1.18; 9.1; 20.1.

f 18.18. Joha. 20.23. 1 Kor. 5.4.

g Mark. 8.30. Luka 9.21. Mat. 17.9. 8.4.

h Mark. 8.31.9.1. Luka 9.22-27.

i 20.18. Mark. 10.33. Luka 18.31.

j 17.12,22. Mark. 8.31; 9.31. Luka 9.22,44; 24.7. Mark. 9.12.

k 20.18. Mark. 10.33. Luka 18.31.

l 27.63.

1 kakungabi kuwe: kumbe, zizwele

m 2 Sam. 19.22.

n 13.41.

o Roma 8.5.

p 10.38.

q 10.39.

r 16.25,26.

s 16.25,26.

t Hlab. 49.7,8.

u 16.25,26.

v Dan. 7.13. Mat. 24.30; 25.31; 26.64. Mark. 13.26; 14.62. Seb. 1.11. 1 Thes. 1.10. Isam. 1.7.

w Dan. 7.10. Zek. 14.5. 1 Thes. 4.16. 2 Thes. 1.7. Juda 14. Dute. 33.2; 1 Kho. 22.19.

x Hlab. 62.12. Mat.28.18.

y Joha. 8.52. Heb. 2.9.

z 23.36; 24.34. Mark. 13.30. Luka 21.32. Mat. 10.23.

a Mark. 9.2-8. Luka 9.28-36.

b 26.37. Mark. 5.37; 14.33.Mark. 13.3.

c Roma 12.2. 2 Kor. 3.18.

d 11.25; 22.1. Hlu. 18.14.

e Mark. 9.6. Luka 9.33.

f 2 Pet. 1.17.

g 3.17.

h Seb. 7.37. Dute. 18.15,19. Seb. 3.22,23.

i 2 Pet. 1.18.

j Hlu. 13.20.

k Dan. 8.18; 9.21; 10.10,16,18. Hez. 2.2.

l 14.27.

m Luka 6.20.

n Mark. 9.9-13.

o 16.20.

p 11.14.

q Seb. 3.21. Mal. 4.6. Luka 1.16,17. Seb. 1.6.

r 11.14.

s 14.3,10.

t Mark. 9.13.

u 16.21.

v 11.14.

w Mark. 9.14-29.Luka 9.37-42.

x 27.29. Mark. 1.40; 10.17.

y 4.24.

z Luka 9.41. Seb. 20.30. Fil. 2.15. Dute. 32.20.

a Seb. 18.14. 2 Kor. 11.1. Efe. 4. 2.

b Mark. 9.28.

c 21.21. Mark. 11.23.

d 13.58. Luka 17.6. Joha. 11.40. 1 Kor. 12.9; 13.2.

e 13.31.

f 17.9.

g 1 Kor. 12.10,28; 14.10.

h Seb. 13.3. 1 Kor. 7.5. Luka 2.37.

i 6.16,17,18; 9.15. Seb. 13.2; 14.23. 2 Kor. 6.5; 11.27.

j Seb. 13.3. 1 Kor. 7.5. Luka 2.37.

k 17.22,23, Mark. 9.30-32. Luka 9.43-45.

l 16.21.

m Mark. 9.32.

n Mark. 9.33.

o Eks. 30.13; 38.26. 2 Kho. 12.4.

p 2 Sam. 22.6,19. Jobe 3.12; 30.27; 41.11. Hlab. 17.13 & 18.5,18; 21.3; 59.10; 79.8; 88.13; 119.147,148. Isa. 21.14. Amos 9.10. 1 Thes. 4.15.

q 18.12.

r Roma 13.7.

s 22.17,19. Mark. 12.14.

t 5.29.

1 imali: or, isitateri; phose umholo wensuku ezine

u 17.24,27.

a 17.24. Mark. 9.33-37. Luka 9.46-48.

b Luka 22.32.

c 19.14. Mark. 10.14. Luka 18.16. Hlab. 131.2. 1 Kor. 14.20. 1 Pet. 2.2.

d 10.40.

e Mark. 9.42. Luka 17.2.

f 5.29. 18.8,9.

g 13.41.

h Luka 17.1.

i 26.24.

j Luka 17.1.

k Mark. 9.43-47.

l 5.30.

m 18.8,9. 5.29.

n 15.30.

o 5.29.

p 18.8,9. 5.29.

q 5.22.

r 18.2,6,14. 10.42.Zek. 13.7.

s Seb. 12.15. Hlab. 34.7; 91.11. Dan. 3.28; 6.22. Jobe 33.23. Luka 2.13. Heb. 1.14.

t Esta 1.14. Luka 1.19.

u 7.11.

v 9.13. Luka 9.56; 19.10. Joha. 3.17; 12.47. 1 Joha. 4.14.

w 10.6; 15.24.

x 17.25; 21.28.

y Luka 15.4-7.

z 7.11.

a 10.42.18.2,6,14. Zek. 13.7.

b Luka 17.3. Jak. 5.19,20. Levi 19.17.

c 1 Kor. 9.19-22. 1 Pet.3.1.

d Dute. 19.15. Joha. 8.17. 2 Kor. 13.1. Nani 35.30.

e 16.18. 1 Kor. 5.4,5; 6.1-6.

f 6.7.

g Roma 16.17. 1 Kor. 5.9. 2 Thes. 3.6,14. 2 Joha. 10.

h 5.46,47; 9.10,11; 11.19; 21.31,32. Mark. 2.15,16. Luka 3.12; 5.30; 7.29,34; 15.1; 18.10.

i 16.19.

j Mark. 10.35.

k 5.14. 1 Joha. 3.22.

l 7.11.

m 28.19.

n 18.15.

o Luka 17.4. Jobe 5.19.

p 6.14.

q 25.19.

r 25.19.

s Levi 25.39.

t Neh. 5.5.

u 18.32. 8.5; 26.53.

v 18.32. 8.5; 26.53.

w Mark. 11.26. Jak. 2.13.

a Mark. 10.1-12.

b 17.22.

c Joha. 10.40; 11.7. Luka 9.51; 17.11.

d 12.15.

e 5.31.

f Gen. 1.27; 5.2.

g Gen. 2.24. Efe. 5.31.

h 1 Kor. 6.16. Mal. 2.15. 1 Kor. 7.2.

i 5.31. Dute. 24.1.

j Mark. 16.14. Mark. 3.5; 6.52.

k 5.32.

l Zaga 21.19.

m 1 Kor. 7.2,7,9.

n 19.12. 2 Kor. 7.2.

o 13.11.

p 20.23.

q 2 Kho. 20.18. Gen. 37.36.

r 5.29. 1 Kor. 7.32; 9.5,15.

s 19.12. 2 Kor. 7.2.

t Luka 18.15-17. Mark. 10.13-16.

u 18.3.

v Mark. 10.17-31. Luka 18.18-30.

w Luka 10.25-28.

x Levi 18.5. Neh. 9.29.

y Eks. 20.12-16. Dute. 5.16-20. Roma 13.9.

z 15.4.

a 22.39. Levi 19.18. Luka 10.27.

b 5.48.

c Luka 12.33. Luka 16.9. Seb. 2.45; 4.34,35. 1 Tim. 6.17-19.

d 6.20.

e 13.22. 1 Tim. 6.9,10. Hez. 33.31.

f Mark. 10.24.

g 23.24.

h Mark. 10.21,27.

i Jobe 42.2. Mark. 10.27; 14.36. Luka 1.37; 18.27. Gen. 18.14.

j 4.22.4.20. Mark. 1.18. Luka 5.11. Dute. 33.9.

k Tit. 3.5. Joha. 3.3,5. 1 Pet. 1.23.

l Luka 22.30. Isam. 3.21; 20.4.

m 20.21. 1 Kor. 6.2.Isam. 2.26.

n 4.20.4.22. Mark. 1.18. Luka 5.11. Dute. 33.9.

o 20.16. Mark. 10.31. Luka 13.30.

p 21.31,32.

a 19.27.

b 21.28,33.

c 1 Kor. 15.8.

d Seb. 14.16; 17.30.

e Levi 19.13.

f Luka 8.3. Gal.4.2.

g 24.43. Mark. 14.14. Luka 12.39; 22.11.

h Ruthe 2.19. 2 Kho. 12.11.

i Jak. 1.11.Gen. 31.40.

j 11.16. 22.12; 26.50.

k 25.25.

l Roma 9.20-24.

m 6.23.

n Luka 6.35. 1 Pet. 2.3.

o 19.30.

p 22.14. Isam. 17.14.

q Mark. 10.32-34. Luka 18.31-34.

r Luka 2.4.

s 16.21.

t 20.18,19.

u 20.18,19.

v 27.2. Mark. 15.1. Luka 23.1. Joha. 18.28-32. Seb. 3.13.

w 27.26-31.

x 27.63.

y Mark. 10.35-45.

z 4.21. Mark. 10.35.

a 8.2.

b 19.28.

c 25.34.

d 26.39,42. Isa. 51.22. Mark. 14.36. Luka 22.42. Joha. 18.11.

e Luka 12.50.

f Seb. 12.2. Isam. 1.9.

g 19.11.

h 25.34.

i Luka 22.25-27.

j 1 Pet.5.3.

k Mark. 9.35.

l 22.13; 23.11. Mark. 9.35.Luka 22.26.

m Luka 22.27. Joha. 13.4,13-15. Fil. 2.7.

n Isa. 53.10. Dan. 9.26. Joha. 11.51,52. 1 Tim. 2.6. Tit. 2.14. 1 Pet. 1.19.

o 26.28. Isa. 53.11. Heb. 2.10; 9.28. 1 Tim. 2.6.

p Mark. 10.46-52. Luka 18.35-43.

q Luka 18.35; 19.1.

r Luka 10.30; 19.1. Heb. 11.30. 1 Kho. 16.34.

s 9.27-31. Mark. 10.46. Luka 18.35.

t Mark. 10.48. Luka 18.39.

u 9.29. 8.3,15. Mark. 1.41; 7.33; 8.23,25. Luka 5.13; 22.51. Joha. 9.6.

a Mark. 11.1-10. Luka 19.29-38.

b Mark. 11.1. Luka 19.29.

c 24.3; 26.30. Joha. 8.1. Seb. 1.12. Zek. 14.4.

d Joha. 12.12-15.

e Isa. 62.11.

f Zek. 9.9.

g Mark. 11.7. Luka 19.35.

h 2 Kho. 9.13.

i Levi 23.40.

j 21.15. Hlab. 118.25.

k Hlab. 118.26. Luka 13.35.

l 21.15. Hlab. 118.25.

m Luka 2.14. Jobe 16.19.

n Mark. 11.15.

o Ruthe 1.19.

p 21.46. Luka 7.16. Joha. 6.14.

q 2.23.

r Mark. 11.15-19. Luka 19.45-47. Mal. 3.1-3. Joha. 2.13-17.

s 25.27. Luka 19.23. Seb. 6.2.

t Dute. 14.25.

u Levi 1.14.

v Isa. 56.7.

w Jer. 7.11.

x 26.55.

y 21.9.

z Hlab. 8.2.

a 11.25.

b Roma 9.22. Heb. 10.5.

c 26.6. Mark. 11.1,11,12; 14.3. Luka 19.29; 24.50. Joha. 11.1,18; 12.1.

d 21.18,19, Mark. 11.12-14.

e Mark. 11.20-24.

f 17.20.

g Mark. 11.23. Seb. 10.20; 11.12. Roma 4.20; 14.23. Jak. 1.6; 2.4.

h 21.1.

i 7.7. Jak. 5.16.

j Mark. 11.27-33. Luka 20.1-8.

k Eks. 2.14. Seb. 4.7; 7.27.

l Luka 3.15.

m 14.5. 21.46.

n 11.9.

o 18.12.

p 21.33. 20.1.

q 21.32.27.3. 2 Kor. 7.8. Heb. 7.21.

r 18.17.

s Luka 7.37-50.

t 3.1,8-12.19.20.

u Luka 3.12,13; 7.29.

v Luka 3.12,13; 7.29.

w 21.33. 20.1.

x Mark. 12.1-12. Luka 20.9-19.

y Hlab. 80.8.

z Isa. 5.2.

a Isa. 5.2.

b Isa. 5.2.

c 25.14,15. Luka 15.13.

d 5.12. Heb. 11.36,37. 2 Lan. 36.16. Seb. 5.40. 2 Kor. 11.24,25.

e 22.6; 23.34,37. 1 Thes. 2.15. Heb. 11.37. Jer. 26.23. Neh. 9.26.

f 23.37. 2 Lan. 24.21. Heb. 11.37.

g 22.4.

h Heb. 12.9.

i Heb. 1.2.

j 26.3; 27.1. Joha. 11.53. Seb. 4.27. 2 Sam. 14.7.

k 26.50. 27.50. Seb. 2.23; 5.30.

l Heb. 13.12.

m Luka 21.24.

n Seb. 13.46; 18.6; 28.28.

o Hlab. 118.22,23. Seb. 4.11. Isa. 28.16. Efe. 2.20. 1 Pet. 2.6.

p 8.12. Luka 14.24.

q Isa. 8.14,15. Zek. 12.3. Luka 20.18. Roma 9.33. 1 Pet. 2.7,8. Luka 2.34.

r Dan. 2.34,35,44. Isa.60.12.

s 21.15. Mark. 11.18. Luka 19.47. Joha. 7.25,30,44.

t 21.26.

u 21.11.

a 11.25; 17.4. Hlu. 18.14.

b Luka 14.16-24.

c 25.10. Isam. 19.7,9. Luka 12.36; 14.8. Joha. 2.2. Gen. 29.22.

d Esta 6.14. Zaga 9.3,5. Zef. 1.7.

e 21.36.

f Luka 11.38; 14.12. Luka 11.37. Joha. 21.12,15.

g Zaga 9.2.

h Luka 15.23,27,30.

i 21.35.

j Luka 23.11.Dan. 9.26. Luka 19.27.

k 10.11,13. Seb. 13.46. Isam. 3.4.

l 13.38,47; 25.2.

m Zef. 1.8. Isa. 61.10; 64.6. Isam. 3.4; 16.15; 19.8.

n 2 Kho. 10.22.

o 20.13.

p 22.34. Mark. 1.25; 4.39 Luka 4.35. 1 Pet. 2.15.

q 20.26.22.3,4,6,8,10. 13.41,49.

r 8.12.

s 20.16.

t Mark. 12.13-37. Luka 20.20-38.

u Mark. 3.6; 12.13.Mark. 8.15.

v Zaga 24.23.

w 17.25.

x Luka 3.1.

y 9.4.

z Mark. 12.15.

a Roma 13.7.

b Mark. 12.12.

c 3.7; 16.1,6,11,12.22.34. Seb. 4.1; 5.17; 23.6-8.

d Seb. 23.8. Seb. 4.2.

e Dute. 25.5.

f Joha. 20.9.

g 1 Kor. 6.14.

h 24.38. Luka 17.27.

i 1 Kor. 15.42,44,49,52. 1 Joha. 3.2.

j Eks. 3.6. Seb. 7.32.

k 7.28.

l 22.12.

m 22.23.

n Luka 7.30; 10.25; 11.45,46,52; 14.3. Tit. 3.13. Luka 5.17. Mark. 12.28. Luka 20.39.

o Luka 7.30; 10.25; 11.45,46,52; 14.3. Tit. 3.13. Luka 5.17.Mark. 12.28. Luka 20.39.

p Dute. 6.5. Luka 10.27.

q Levi 19.18. Mat. 19.19. Luka 10.27.

r 7.12. 1 Tim. 1.5.

s Luka 20.41-44.

t 1.1.

u 2 Sam. 23.2.

v Hlab. 110.1. Seb. 2.34,35. Heb. 1.13.

w Luka 14.6.

x Mark. 12.34. Luka 20.40.

a Mark. 12.38-40. Luka 20.45-47. Luka 11.39-52.

b Ezra 7.10.

c Roma 2.19-23.

d Luka 11.46.Seb. 15.10.

e 6.1.6.2,5,16.

f Eks. 13.9.

g Nani 15.38. Mat. 9.20.

h Mark. 12.38,39. Luka 20.46.

i Luka 11.43.

j Luka 11.43.

k Mark. 12.38,39. Luka 20.46.

l Joha. 1.38.

m Jak. 3.1.

n 23.10. Joha. 13.13.

o 1 Tim. 1.2. Tit. 1.4.

p Mal. 1.6. Mat.7.11.

q 23.8.

r 23.8.

s Mark. 9.35.

t 20.26.

u Luka 14.11; 18.14. Hez. 21.26. Zaga 29.23.

v 23.14,15,16,23,25,27,29.

w Luka 11.52.

x Mark. 12.40. Luka 20.47.

y Seb. 2.11; 6.5; 13.43.

z 23.33. 5.22.

a 15.14. 23.24.

b 5.33-35.

c 23.19. 5.22.

d Eks. 30.29.

e 15.5.

f 23.17.

g Eks. 29.37. Mat. 5.23.

h 1 Kho. 8.13. 2 Lan. 6.2. Hlab. 26.8; 132.14.

i 5.34. Hlab. 11.4.

j Luka 11.42.

k 1 Sam. 15.22. Mat. 9.13; 12.7.

l 23.16.

m 19.24.

n Luka 11.39.

o Mark. 7.4.

p 1 Kor.7.5.

q Mark. 7.4.

r Luka 11.44.

s Seb. 23.3.

t Nani 19.16.

u Luka 11.47,48.

v 12.44; 25.7. Luka 11.25. Isam. 21.2,19.

w Seb. 7.51,52. 1 Thes. 2.15.

x Gen. 15.16. Dan. 8.23. 1 Thes. 2.16.

y 7.2.

z 3.7; 12.34.

a 23.15.

b Luka 11.49-51.

c 13.52.

d 5.12; 21.35. 2 Lan. 36.16.

e 10.17.

f 10.23.

g Isam. 18.24.

h Gen. 4.8.

i 2 Lan. 24.20,21.

j 2 Lan. 24.22. Zek. 1.1.

k 1 Kho. 6.2. Luka 11.51.

l Eks. 40.6,29. 2 Kho. 16.14. Hez. 40.47.

m Luka 13.34,35.

n 21.35.

o 21.35.

p Dute. 32.11,12.

q Ruthe 2.12.

r Hlab. 118.26. Luka 13.35.

a Mark. 13.1-37. Luka 21.5-36.

b 21.23.

c Luka 19.44. 1 Kho. 9.7. Jer. 26.18. Mika 3.12.

d 21.1.

e Mark. 13.3.

f 13.39.

g Jer. 29.8. Efe. 5.6. Kol. 2.8. 2 Thes. 2.3.

h Jer. 14.14; 23.21,25. Mat.24.24. Joha.5.43.

i 24.11.

j 2 Thes. 2.2.

k 2 Lan. 15.6.

l Isa. 19.2. Jer. 51.46. Hag. 2.22. Zek. 14.13.

m Seb. 11.28.

n Mark. 13.8.

o 10.17,21. Joha. 15.20; 16.2. 1 Pet. 4.16. Luka 21.12.

p Isam. 2.10.

q 11.6. 2 Tim. 1.15; 4.10,16.

r 7.15. 1 Tim. 4.1.

s 24.5,24.

t 10.22.

u 4.23.

v Roma 10.18 Kol. 1.6,23. 2 Tim. 4.17.

w Luka 2.1; 4.5; 21.26. Seb. 11.28; 17.6,31; 19.27; 24.5. Roma 10.18. Heb. 1.6; 2.5. Isam. 3.10; 12.9; 16.14.

x 8.4.

y Dan. 9.27. 11.31; 12.11.

z Seb. 6.13. Mark. 13.14.

a Dan. 9.23,25.

b Luka 17.31.

c 2 Sam. 11.2.

d Luka 23.29.

e 24.29. Dan. 12.1. Dan. 9.26. Zek. 14.2,3.

f Eks. 10.14. Jow. 2.2.

g 24.29. Dan. 12.1. Dan. 9.26. Zek. 14.2,3.

h Luka 21.22.

i 24.24,31. Isa. 65.8,9,15,22.

j Luka 17.23.

k 24.5,11. 7.15.

l Dute. 13.1-3. 2 Thes. 2.9-11. Isam. 13.13,14; 16.14.

m 24.24,31. Isa. 65.8,9,15,22.

n Luka 12.20.

o Seb. 21.28.

p Luka 17.24.

q Luka 17.37. Jobe 39.30.

r Mark. 6.29.

s 24.21.

t Isa. 13.10; 24.23. Hez. 32.7. Jow. 2.10,31; 3.15. Amos 5.20; 8.9. Zef. 1.15. Seb. 2.20. Isam. 6.12.

u Isam. 6.13. 2 Pet. 3.10,12.

v Dan. 7.13.

w 24.3.

x Isam. 1.7.

y Zek. 12.12.

z 16.27.

a Isam. 1.7.

b Mark. 9.1.

c 13.41.

d 1 Kor. 15.52. 1 Thes. 4.16. Mat. 25.6.

e 24.22.

f Dute. 4.32.

1 kuseduze: kumbe, useduze

g Jak. 5.9.

h 16.28.

i Hlab. 102.26. Isa. 51.6. Jer. 31.35,36. Mat. 5.18. Heb. 1.11.

j Hlab. 119.89. Isa. 40.8.

k 24.30.

l Seb. 1.7. Mat.24.42,43.

m Zek. 14.7. Mark. 13.32.

n Luka 17.26,27,36,35.

o Gen. 6.3,4,5; 7.7,21. 1 Pet. 3.20.

p 22.30.

q Luka 17.36.

r Luka 17.35.

s 24.43.25.13; 26 38,40,41. Mark. 13.34,35,37; 14.34,37,38. Luka 12.37,39. Seb. 20.31. 1 Kor. 16.13. Kol. 4.2. 1 Thes. 5.6,10. 1 Pet. 5.8. Isam. 3.2,3; 16.15.

t 24.36.25.13. Luka 12.40.

u Luka 12.39-46.

v 20.11.

w 1 Thes. 5.2. 2 Pet. 3.10. Isam. 3.3; 16.15.

x 24.43. 25.13. 26.38,40,41. Mark. 13.34,35,37; 14.34,37,38. Luka 12.37,39. Seb. 20.31. 1 Kor. 16.13. Kol. 4.2. 1 Thes. 5.6,10. 1 Pet. 5.8. Isam. 3.2,3; 16.15.

y 6.19.

z 25.10.

a 24.36.25.13. Luka 12.40.

b Luka 12.41.

c 25.21,23. 1 Kor. 4.2. Heb. 3.5.

d 25.2.

e Isam. 16.15.

f 25.21,23.

g 25.5.

2 izayiquma phakathi: kumbe, izayiquma iyisuse

h Luka 12.46.

i 8.12.

a Luka 19.13.

b 9.15. Joha. 3.29. Efe. 5.29,30,32. Isam. 19.7; 21.2,9.

c 13.47; 22.10.

d 25.4,8,9.7.24; 10.16; 24.45.

e 25.3.8.5.22.

f 25.3.8. 5.22.

g 25.4,8,9.7.24; 10.16; 24.45.

h 24.48.

i 2 Pet. 2.3.

j 1 Thes. 5.6.

k 24.31.

l Luka 12.35. 23.29.

m 25.3,8. 5.22.

n 25.4,8,9.7.24; 10.16; 24.45.

o 25.4,8,9.7.24; 10.16; 24.45.

p Hlab. 49.7.

q 24.44.

r 22.2.

s Luka 13.25.

t 7.21,22. Luka 6.46; 13.25.

u 7.23.

v 24.42.

w 24.42.

x Luka 19.12-27.

y Mark. 13.34. Luka 19.11.

z 21.33.

a 25.14.

b Roma 12.6. 1 Kor. 12.11. Efe. 4.7.

c 25.14.

d 21.33.

e Seb. 18.3.

f 18.23,24.

g Luka 16.10.

h 24.47. Luka 12.44. Mat.25.34. Luka 19.17; 22.29.

i Heb. 12.2. Isa. 53.11. Joha. 15.11.

j 25.21.

k Mark. 1.24; 12.34. Luka 4.34; 19.3. Joha. 9.8. Seb. 4.13; 16.3; 26.5. 1 Kor. 15.1, 2.

l 1 Sam. 25.3. Luka 19.21.

m 20.14.

n Roma 12.11.

o 21.12.

p 13.12. Luka 12.48.

q Luka 17.10.

r 8.12.

s 16.27.

t Mark. 8.38. Luka 9.26. Seb. 10.22. Isam. 14.10. Juda 14,15.

u Roma 14.10. 2 Kor. 5.10. Isam. 20.12.

v 13.49.

w 13.49.

x Hez. 34.17,20,22.

y 1 Kho. 22.19.

z 25.40. Isam. 17.14; 19.16.

a 1 Kho. 2.19. Hlab. 45.9.

b 1 Pet. 3.9. Isam. 21.7. Mat. 21.38. Seb. 20.32; 26.18. Roma 8.17. Gal. 3.29; 4.7. Efe. 1.11. Kol. 1.12; 3.24. Tit. 3.7. Jak. 2.5. 1 Pet. 1.4.

c Luka 12.32; 22.29. Jak. 2.5. Mat. 24.47. 25.21.

d 20.23.25.41. Mark. 10.40. 1 Kor. 2.9. Heb. 11.16.

e 13.35.

f Dute. 15.7,8. Isa. 58.7. Hez. 18.7,16.

g Jobe 31.32.

h Dute. 22.2.

i Jak. 2.15,16.

j Jak. 1.27.

k 2 Tim. 1.16.

l 25.40. Isam. 17.14; 19.16.

m 10.42.

n Hlab. 6.8.

o 13.40,42.

p Isa. 30.33.

q 20.23.25.41. Mark. 10.40. 1 Kor. 2.9. Heb. 11.16.

r 2 Pet. 2.4. Juda 6.

s Isam. 12.7.

t 2 Pet. 2.4. Juda 6.

u Jobe 22.7.

v 8.15; 27.55. Luka 8.3.

w Zaga 14.31; 17.5.

x Dan. 12.2. Joha. 5.29.

y Roma 2.7; 6.23. Dan. 12.2. Joha. 5.29.

a Mark. 14.1,2. Luka 22.1,2. Joha. 11.55; 13.1.

b Joha. 11.47. Hlab. 2.2. Seb. 4.25-27.

c Isam. 11.2.26.58,69. Mark. 14.54; 15.16. Luka 11.21; 22.55. Joha. 18.15. Mark. 14.66.

d 26.57. Luka 3.2. Joha. 11.49; 18.13,14,24,28. Seb. 4.6.

e 27.24.

f Mark. 14.3-9. Joha. 12.1-8. Luka 7.36-50.

g 21.17.

h Mark. 14.3. Luka 7.37.

i Joha. 12.3. Luka 7.38.

j Joha. 12.4.

k Mark. 14.5. Joha. 12.5.

l Dute. 15.11.

m Joha. 13.33.

n Joha. 19.40. Mark. 14.8. Joha. 12.7. Gen. 50. 2.

o Seb. 10.4.

p Mark. 14.10,11. Luka 22.3-6. Joha. 13.2,27,30.

q 10.4.26. 25,47. 27.3.

r Mark. 14.11. Luka 22.5, Ezra 8.25. Jer. 32.9.

s Eks. 21.32.

t Mark. 14.12-16. Luka 22.7-13.

u Eks. 12.6,18.

v Mark. 14.13. Luka 22.10.

w Joha. 11.28. Joha. 3.10.

x Joha. 7.6,8. Joha. 7.30; 8.20.

y Seb. 18.21. Heb. 11.28.

z 27.10.

a Mark. 14.17-21.

b Luka 22.14.

c Joha. 13.21.

d Luka 3.8. Luka 22.23. Joha. 13.22.

e Joha. 13.18.

f Luka 22.22.

g Mark. 9.12. Mat.26.54,56. Luka 24.25,26,27,46. Seb. 17.2,3; 26.22,23. 1 Kor. 15.3. 1 Pet. 1.11.

h 18.7.

i Mark. 9.12. Mat.26.54,56. Luka 24.25,26,27,46. Seb. 17.2,3; 26.22,23. 1 Kor. 15.3. 1 Pet. 1.11.

j Joha. 17.12.

k Joha. 13.26.

l 26.64. 27.11.

m Mark. 14.22-25. Luka 22.19,20. 1 Kor. 11.23-25.

n 1 Kor. 10.16.

o 26.26.

p 1 Kor. 10.16.

q Eks. 24.8.

r Jer. 31.31.

s 20.28.

t Mark. 1.4. Luka 3.3. Seb. 2.38. Levi 17.11. Heb. 9.22.

u Luka 22.18.

v 13.43. Luka 22.30.

1 ingoma: kumbe, isihlabelelo

w Mark. 14.26-31.

x Luka 22.39. Joha. 18.1. Mat.26.36.

y 21.1.

z 11.6.

a Zek. 13.7.

b Joha. 16.32.

c 28.7,10,16. Mark. 16.7.

d Luka 22.33.

e Luka 22.34. Joha. 13.38.

f 26.75. Mark. 14.30.

g Luka 22.33. Joha. 13.37.

h Mark. 14.32-42. Luka 22.39-42,45,46.

i Joha. 18.1.

j 4.21. Mat. 17.1.

k Fil. 2.26.

l Joha. 12.27.

m 26.40,41. 24.42.

n Heb. 5.7.

o Joha. 12.27.

p 20.22.

q 26.42. Joha. 5.30; 6.38. Fil. 2.8.

r Mat. 6.10.

s 26.39.

t Mark. 7.18. 1 Kor. 6.5.

u 26.40,41.24.42.

v Luka 22.40,46. Efe. 6.18.Mat. 6.13.

w Gal. 5.17.Roma 7.23.

x 26.42. Joha. 5.30; 6.38. Fil. 2.8.

y 20.22.

z Mat. 6.10.

a Luka 9.32.

b 2 Tim. 4.8. Heb. 10.13.

c Mark. 14.35.

d Mark. 14.43-50. Luka 22.47-53. Joha. 18.3-11.

e 10.10. Mark. 14.43,48. Luka 22.52.

f Mark. 14.44.

g 23.7,8. 26.25.

h 2 Sam. 14.33.

i 20.13.

j Joha. 18.10.

k Luka 22.38.

l Luka 22.50. Mark. 14.47.

m 4.11. 2 Kho. 6.17. Dan. 7.10.

n Mark. 5.9,15. Luka 8.30.

o Isa. 53.7-10. Lilo 4.20. Mat.26.56.26.24.

p Joha. 10.1,8; 18.40. 2 Kor. 11.26. Mat. 21.13; 27.38,44. Luka 10.30,36.

q 26.55. Mark. 14.43,48. Luka 22.52.

r Luka 2.46. Joha. 8.2. Mat.5.1. Luka 5.3.

s Mark. 12.35. Luka 21.37. Joha. 7.28; 8.20. Joha. 18.20.

t Isa. 53.7-10. Lilo 4.20. Mat.26.56.26.24.

u Joha. 18.15.

v 26.31. Hlab. 88.8,18.

w Luka 22.54. Mark. 14.53-65. Joha. 18.12-15,19-24.26.67,68,63-65, Luka 22.63-65,67-69.

x 26.3.

y 26.3.

z 5.25. Luka 4.20. Joha. 7.32,45,46; 18.3, & 19.6. Seb. 5.22,26.

a 5.22.

b Hlab. 27.12; 35.11. Seb. 6.13.

c Mark. 14.56.

d Dute. 19.15.

e 27.40. Joha. 2.19.

f Mark. 2.1. Seb. 24.17. Gal. 2.1.

g Isa. 53.7. Mat.27.12,14. Mark. 14.61; 15.5. Joha. 19.9.

h Levi 5.1. 1 Sam. 14.24,26.

i 16.16. Joha. 6.69. Seb. 14.15. Josh. 3.10. Hlab. 42.2.

j 14.33. Mark. 14.61.

k 26.25.

l 16.27; 25.31,32.

m Seb. 7.55. Hlab. 110.1.

n Mark. 9.1.

o Gen. 44.13.

p Mark. 3.29. Nani 35.31.

q Levi 24.16. Joha. 5.18; 10.33; 19.7.

r Isa. 50.6. Mat. 27.30. Mark. 10.34.

s Mark. 14.65. 1 Kor. 4.11. 2 Kor. 12.7. 1 Pet. 2.20. Luka 22.64.

t Mark. 14.65. Luka 22.63.

u Hos. 11.4. Mat. 5.39. Isa. 50.6. Mark. 14.65. Joha. 18.22; 19.3.

v Luka 22.64.

w Mark. 14.66-72. Luka 22.55-62. Joha. 18.16-18,25-27.

x 26.3.

y 26.73. Mark. 14.67. Mat.2.23.

z Luka 16.20.

a Luka 22.58. Joha. 18.25. Mark. 14.69.

b 26.73. Mark. 14.67. Mat.2.23.

c Mark. 14.70. Luka 22.59.

d Mark. 14.70. Luka 22.59. Joha. 18.26.

e Mark. 14.70. Luka 22.59.

f Zaga 27.16; 29.24. Isa. 16.3.

g Luka 22.61.

h 26.34.

a Mark. 15.1. Luka 22.66.

b 12.14.

c Luka 23.1. Joha. 18.28.

d 20.19. Seb. 3.13.

e Luka 3.1; 13.1.

f Seb. 23.24,26,33,34; 24.1,10; 26.30.

g 26.14,15.

h 21.29.

i 26.14,15.

j 27.24.

k 2 Sam. 17.23. Seb. 1.18.

l Mark. 7.11.

m 12.14.

n Seb. 1.19.

o 28.15.

p 16.14.

q Zek. 11.13.

r 26.19. 28.16.

s Mark. 15.2-5. Luka 23.2,3. Joha. 18.29-38.

t Mark. 15.2. Luka 22.70. Joha. 18.37. Mat.26.25,64. 1 Tim. 6.13.

u 27.14. 26.63.

v Joha. 19.10. Mat. 26.62.

w 27.14. 26.63.

x Mark. 15.6-15. Luka 23.17-25. Joha. 18.39,40.

y Mark. 15.6. Luka 23.17. Joha. 18.39.

z Roma 16.7.

a Joha. 19.13. Seb. 12.21; 18.12,16,17; 25.6,10,17.

b 2 Sam. 16.10.

c 2.12.

d Seb. 3.13,14.

e 26. 5.

f Dute. 21.6.

g 27.4. 2 Sam. 3.28.

h Dute. 19.10. Josh. 2.19. 2 Sam. 1.16; 3.29. 1 Kho. 2.32,37. Seb. 5.28.

i Isa. 53.5. Luka 23.16. Joha. 19.1,16.

j Mark. 15.16-21.

k Joha. 19.2-5.

l Isam. 17.4; 18.16. Mark. 15.17. Joha. 19.2. Luka 23.11.

m 17.14.

n 20.19. 27.31,41. Mark. 10.34; 15.20,31. Luka 18.32; 22.63; 23.11,36. Hlab. 69.19. Isa. 53.3.

o Isa. 50.6. Mat.26.67.

p 20.19. 27.31,41. Mark. 10.34; 15.20,31. Luka 18.32; 22.63; 23.11,36. Hlab. 69.19. Isa. 53.3.

q Isa. 53.7.

r Nani 15.35. Mat.21.39. Heb. 13.12.

s Seb. 2.10; 6.9; 11.20; 13.1. Mark. 15.21.

t Luka 23.26. Joha. 19.17.

u 5.41.

v Mark. 15.22-41.

w Luka 23.33. Joha. 19.17.

x 27.48. Mark. 15.23.

y Seb. 8.23.

z Luka 23.34. Joha. 19.23,24.

a Hlab. 22.18.

b 27.54.

c Seb. 25.18,27.

d Mark. 15.26. Luka 23.38. Joha. 19.19.

e 27.44. 26.55.

f Luka 23.32,33. Joha. 19.18.

g Hlab. 22.7; 109.25. Luka 23.35. Jobe 16.4.

h Luka 22.65.

i Jer. 18.16. Lilo 2.15. Zef. 2.15. Mark. 15.29. Hlab. 22.7; 109.25. Luka 23.35. Jobe 16.4.

j 26.61. Mark. 14.58. Joha. 2.19.

k 27.43. 26.63. Luka 4.23.

l 27.29. Luka 23.36.

m Joha. 1.49. Luka 23.37.

n Hlab. 22.8.

o 27.43. 26.63. Luka 4.23.

p 27.44. 26.55.

q Luka 23.39.

r Mark. 15.32.

s Luka 23.44. Amos 8.9.

t Seb. 3.1. 1 Kho. 18.29.

u 27.50. Heb. 5.7.

v Hlab. 22.1.

w 27.34. Hlab. 69.21. Luka 23.36. Joha. 19.29.

x Joha. 19.29.

y Mark. 15.36.

z 27.50. Heb. 5.7.

a Luka 23.46. Joha. 19.30.

b Eks. 26.31,33. 2 Lan. 3.14. Luka 23.45.

c 27.54. 28.2.

d Seb. 7.60; 13.36. 1 Kor. 7.39; 11.30; 15.6,18,20,51. 1 Thes. 4.13,14,15. 2 Pet. 3.4. Joha. 11.11.

e Neh. 11.1.

f 27.36.

g 27.54. 28.2.

h Mark. 15.39.

i Luka 23.47.

j Luka 23.49. Joha. 19.25.

k Hlab. 38.11.

l Luka 8.2,3.

m 25.44.

n 27.61. 28.1. Mark. 15.40,47; 16.1,9. Luka 8.2; 24.10. Joha. 19.25; 20.1,18. Mat. 15.39.

o Joha. 19.25.

p 13.55. Mark. 6.3.

q Mark. 15.40.

r Mark. 15.42-47. Luka 23.50-56. Joha. 19.38-42.

s 1 Sam. 1.19.

t 28.19.

u Mark. 15.44,45.

v Isa. 53.9.

w Isa. 22.16.

x Mark. 16.4.

y 27.56. 28.1.

z 27.56. 28.1.

a Luka 23.54. Joha. 19.14,31,42. Mark. 15.42.

b 2 Kor. 6.8.2. Joha. 7.12.

c 16.21; 17.23; 20.19; 28.6. Mark. 8.31; 10.34. Luka 9.22; 18.33; 24.6,7. Mat. 26.61. Joha. 2.19.

d 28.11.

e Dan. 6.17.

f 27.60. 28.2.

g 28.11.

a Mark. 16.1-8. Luka 24.1-10.

b Joha. 20.1.

c Joha. 20.1.

d 27.56,61. Mark. 16.1. Luka 24.10.

e 27.51,54.

f Mark. 16.5. Luka 24.4. Joha. 20.12.

g 27.60,66.

h Dan. 10.6. Hlu. 13.6.

i Dan. 7.9. Mark. 9.3.

j 27.65,66.

k Hlu. 18.14.

l 27.63.

m 26.32. 28.10,16.

n Mark. 16.8.

o Mark. 16.8,10.

p Mark. 16.9. Joha. 20.14.

q 2 Kho. 4.27.

r 28.17. 8.2.

s 28.5.

t Joha. 20.17. Hlab. 22.22. Roma 8.29. Heb. 2.11,12.

u 26.32. 28.10,16.

v 27.65,66.

w 12.14.

x 27.1.

y Seb. 12.20.

z Mark. 1.45.

a 27.8.

b 28.7.

c 27.10.

d 28.17. 8.2.

e 1 Kor. 15.6.

f 14.31.

g Dan. 7.13,14. Mat. 11.27; 16.28. Luka 1.32; 10.22. Joha. 3.35; 5.22,27; 13.3; 17.2. Seb. 2.36. Roma 14.9. 1 Kor. 15.27. Efe. 1.10,20-23. Fil. 2.9,10. Kol. 2.10. Heb. 1.2,6; 2.8. 1 Pet. 3.22.

h Mark. 16.15,16.

i Isa. 52.10. Luka 24.47. Seb. 2.39. Mat.24.14.

j Mark. 16.15,16.

k Roma 6.3. Gal. 3.27. Seb. 8.16; 19.5. 1 Kor. 1.13; 10. 2.

l 18.20.

m 13.39.

a Mat. 14.33.

b Mat. 3.1-11. Luka 3.2-16.

c Mal. 3.1. Mat. 11.10. Luka 7.27.

d Isa. 40.3. Joha. 1.23.

e Mat. 26.28. Luka 1.77.

f Gen. 14.23. Isa. 5.27. Luka 3.16. Joha. 1.27.

g Mat. 3.13-17. Luka 3.21,22.

h Mat. 2.23.

i 1.12,13, Mat. 4.1-11. Luka 4.1-13.

j Mat. 9.38. Joha. 10.4.

k Mat. 4.12.

l Mat. 4.23.

m Dan. 9.25. Gal. 4.4. Efe. 1.10. Heb. 1.2.

n Mat. 4.17. Mat. 3.2.

o Mat. 4.18-22. Luka 5.2-11. Joha. 1.40-42.

p Mat. 4.13. Luka 4.31-37.

q 1.39. Mat. 4.23.

r Mat. 7.28,29.

s Mat. 7.28,29.

t Mat. 8.29. 2 Sam. 16.10.

u Mat. 25.24.

v Dan. 9.24. Seb. 3.14. Luka 1.35. 1 Joha. 2.20. Hlab. 16.10. Seb. 2.27; 13.35.

w Mat. 12.16.

x 1.34. Mat. 8.4.

y Mat. 22.12.

z 9.20,26. Luka 9.39.

a Mat. 8.14-16. Luka 4.38-41.

b 1.21,23. 3.1.

c Mat. 13.20.

d Luka 4.40.

e 1.21.

f Mat. 4.23.

g 3.11,12. Seb. 16.17,18.

h Luka 4.42-44.

i Mat. 14.23.

j Mat. 14.23.

k Isa. 61.1.

l 1.21. Mat. 4.23.

m Mat. 8.2-4. Luka 5.12-14.

n Mat. 17.14.

o Mat. 9.30.

p 1.12.

q Luka 5.15.

r Mat. 9.31; 28.15.

s Luka 5.17.

t Mat. 4.25. Mark. 2.2,13; 3.7. Joha. 6.2.

a Mat.9.1. Luka 5.17.

b Mat. 26.61.

c 3.19.

d Joha. 21.25.

e Joha. 21.25.

f Luka 5.19.

g Gal. 4.15.

h Mat. 9.2.

i Luka 3.15.

j Hlab. 32.5. Isa. 43.25. Jobe 14.4.

k Luka 3.15.

l Mat. 9.2.

m Luka 2.47.

n 1.45.

o Mat. 9.9.

p Luka 5.29. Mat. 9.10.

q Mat. 9.14-17. Luka 5.33.

r Luka 17.22.

s 2.23-26,28, Mat. 12.1-8. Luka 6.1-5.

t Hlu. 17.8.

u 1 Lan. 24.6. 2 Sam. 8.17. 1 Sam. 21.1.

v Eks. 23.12. Dute. 5.14.

w Mat. 12.8.

a Mat. 12.9-14. Luka 6.6-11.

b 1.21,23,39; 2.1.

c Luka 14.1.

d Luka 11.54.

e Isam. 6.16.

f Mat. 22.16.

g Mat. 12.15.

h 1.45. Mat. 4.24,25.

i Luka 6.17.

j Isa. 34.5,6. Hez. 35.15; 36.5.

k Mat. 15.21.

l Mat. 8.23; 13.2; 14.22; 15.39. Mark. 4.1 & 6.32, 45; 8.10,13.

m 5.29.

n Mat. 14.36; 20.34.

o 1.23. Luka 4.41; 6.18.

p 1.1. Mat. 14.33.

q Mat. 12.16.

r Mat. 10.1. Luka 6.12,13; 9.1.

s Mat. 10.2-4. Luka 6.14-16. Seb. 1.13.

t 5.41. Luka 9.54.

u Mat. 10.3. Luka 6.16.

v 2.1; 7.17; 9.28.

w 6.31.

x Joha. 7.3-5.

y 2 Kor. 5.13. Joha. 10.20.

z Mat. 9.34. &. 10.25; 12.24. Luka 11.15. So Joha. 7.20; 8.48,52; 10.20.

a 2 Kho. 1.2.

b Mat. 12.25-29. Luka 11.17-22.

c Mat. 12.31,32. Luka 12.10.

d 14.64. Mat. 26.66. 1 Kor. 11.27. Heb. 2.15. Jak. 2.10. Mat. 5.21,22.

e Mat. 12.46-50. Luka 8.19-21.

f 3.21.

a Mat. 13.1-15. Luka 8.4-10.

b 3.9.

c 12.38.

d 1 Kor. 5.12,13. Kol. 4.5. 1 Thes. 4.12. 1 Tim. 3.7.

e Isa. 6.9,10.

f Mat. 13.18-23. Luka 8.11-15.

g Mat. 5.15.

h Mat. 10.26. Luka 8.17; 12.2.

i 4.9. Mat. 11.15.

j Luka 8.18.

k Mat. 7.2. Luka 6.38.

l Mat. 13.12.

m Mat. 13.24-30.

n Isam. 14.15.

o Jow. 3.13.

p Mat. 13.31,32. Luka 13.18,19.

q Mat. 11.16.

r Mat. 13.32.

s Mat. 13.34.

t Joha. 16.12.

u Mat. 13.34.

v 4.10.

w Mat. 8.18,23. Luka 8.22.

x 5.17. Mat. 8.23-34. Luka 8.23-37.

y 2 Kho. 7.7,10. Joha. 4.6.

z Mat. 22.12.

a Luka 2.9. Mat. 2.10.

a Luka 8.22,26,37.

b Mat. 8.28.

c Mat. 8.2.

d Luka 8.28. Seb. 16.17. Heb. 7.1. Luka 1.32,35,76; 6.35. Seb. 7.48.

e 1 Thes. 5.27.

f 5.15. Mat. 26.53.

g Mat. 8.34.

h Luka 8.27.

i 2 Kor. 5.13.

j 5.15. Mat. 26.53.

k Luka 8.38,39.

l Mat. 4.25. Luka 8.39.

m Mat. 9.1. Luka 8.40.

n Mat. 9.18-26. Luka 8.41-56.

o 5.35,36,38. Luka 8.49; 13.14. Seb. 13.15; 18.8,17. Mat. 9.18.

p Luka 13.13.

q 5.34. 3.10. Luka 7.21.

r Luka 6.19; 8.46.

s 5.34. 3.10. Luka 7.21.

t 5.35,36,38. Luka 8.49; 13.14. Seb. 13.15; 18.8,17.Mat. 9.18.

u 5.38. Luka 8.49. Roma 16.10,11. 1 Kor. 1.11.

v 5.35,36,38. Luka 8.49; 13.14. Seb. 13.15; 18.8,17. Mat. 9.18.

w 5.34. Mat. 9.2.

x Mat. 17.1.

y 3.17.

z 5.35,36,38. Luka 8.49; 13.14. Seb. 13.15; 18.8,17. Mat. 9.18.

a 5.37. Luka 8.51.

b 3.17; 7.11,34; 10.46; 15.34.

c Luka 7.14; 8.54. Seb. 9.40. Joha. 11.43.

d Luka 2.47.

e 7.36; 8.15; 9.9. Mat. 8.4.

a Mat. 13.54-58.

b Mat. 13.55.

c 9.23. Gen. 19.22.

d Luka 13.13.

e Isa. 59.16.

f Mat. 9.35. Luka 13.22.

g Mat. 10.1.

h 6.39,40.

i Mat. 10.1.

1 imali: ibala litsho ucezu lwemali yethusi, kodwa lapha kuthathwa njengemali nje

j Mat. 10.9-15. Luka 9.3-5; 10.4-12.

k Seb. 12.8. Mat. 10.10. Luka 15.22.

l Eks. 18.4.

m Mat. 8.4.

n Mat. 10.7. Luka 10.9.

o Jak. 5.14.

p Mat. 10.7. Luka 10.9.

q 6.22,26,27. Mat. 14.1.

r Mat. 14.1-12. Luka 9.7-9.

s 8.28. Mat. 16.14.

t Luka 3.19,20.

u Luka 2.19.

v 12.37. Mat. 13.20.

w 1 Kho. 3.15.

x Isam. 6.15; 19.18.

y Luka 19.47. Seb. 13.50; 17.4; 25.2; 28.7,17.

z Luka 3.1.

a 6.22,26,27. Mat. 14.1.

b Esta 5.3,6; 7.2.

c Luka 1.39.

d Mat. 13.21.

e 7.9.

f Mat. 24.28. Isam. 11.8,9.

g 6.30,31, Luka 9.10.

h Mat. 10.2. Luka 6.13; 17.5; 22.14; 24.10.

i 6.30,31, Luka 9.10.

j 3.20.

k 3.9.

l Mat. 14.13-21. Luka 9.10-17. Joha. 6.1-13.

m Mat. 15.32-38. Mark. 8.2-9.

n Mat. 9.36.

o Luka 9.11.

p Joha. 6.7.

q Nani 11.13,21,22. 2 Kho. 4.43.

r 6.7.

s 6.7.

t Mat. 14.22-36. Joha. 6.15-21.

u 6.32.

2 eBhethisayida: kumbe, maqondana leBhethisayida

v Mat. 11.21.

w Luka 9.61.

x Mat. 14.23.

y Gen. 32.26. Luka 24.28.

z 7.37; 10.26.

a 8.17,18,21.

b 3.5. 8.17. Joha. 12.40. Roma 11.7. 2 Kor. 3.14.

a Mat. 15.1-28.

b 7.5. Mat. 15.20.

c 7.8. Heb. 9.10. Joha. 2.6.

d 7.8. Heb. 9.10. Joha. 2.6.

e 7.8. Mat. 23.25. Luka 11.39.

f 7.5. Mat. 15.20.

g Isa. 29.13.

h 7.4.

i 7.13.

j 6.26. Luka 7.30; 10.16. Joha. 12.48. 1 Kor. 1.19. Gal. 3.15. 1 Thes. 4.8. 1 Tim. 5.12. Heb. 10.28. Juda 8.

k Eks. 20.12.

l Eks. 21.17.

m Levi 1.2. Mat. 27.6. Mark. 5.41.

n 7.13.

o Mat. 11.15.

p 3.19.

q Mat. 15.15.

r Roma 1.29.

1 ubuhwaba: Gr. ubuhwaba, inkohlakalo

s Roma 1.29.

t 2 Kor. 12.21. Gal.5.19. Efe.4.19.2 Pet.2.7. Juda 4. Roma 13.13. 1 Pet. 4.3. 2 Pet 2.18.

u Mat. 6.23.

v Roma 1.30.

w 2 Kor. 11.1,17,21.

x Mat. 15.21.

y Mat. 4.24. Mark.7.24.

z Mat. 8.14.

a 7.31,32,37. Mat. 15.29-31.

b Mat. 15.21.

c Mat. 4.18.

d Mat. 4.25.

e Isa. 35.6.

f Luka 13.13.

g 8.23.

h 8.23. Joha. 9.6. 2 Kho. 2.21.

i Mat. 20.34.

j Mat. 14.19. Mark. 6.41. Joha. 11.41; 17.1.

k 8.12. Joha. 11.33,38.

l 5.41.

m Isa. 35.5,6. Mat. 11.5. Luka 1.64.

n 5.43.

o Mat. 9.31.

p 5.43.

q 6.51; 10.26.

a Mat. 15.32-38.

b Mat. 14.14-21. Mark. 6.34-44.

c Mat. 15.39. 16.12.

d 3.9.

e Mat. 15.39.

f 7.34.

g 3.9.

h 5.43.

i 3.6; 12.13.

j Luka 3.15.

k Luka 3.15.

l 8.21.

m 6.52.

n 6.41,44.

o 8.6,9.

p 8.21.

q 6.45. Mat. 11.21.

r 3.10. Mat. 20.34.

s 7.33.

t 7.33.

u 3.10. Mat. 20.34.

v Luka 13.13.

w 8.23.

x 8.30. Mat. 8.4.

y Mat. 16.13-16. Luka 9.18-20.

z Mat. 12.16.

a Mat. 16.20. Luka 9.21.

b 8.30. Mat. 8.4.

c Mat. 16.21-28. Luka 9.22-27.

d Luka 17.25.

e 10.1.

f Luka 9.26. Roma 1.16. 2 Tim. 1.8,12,16. Mat. 10.33.

g Mat. 12.39.

h Mat. 25.31.

a Mat. 24.30; 26.64. Mark. 13.26; 14.62. Luka 21.27; 22.69.

b Mat. 17.1-8. Luka 9.28-36.

c Mat. 28.3.

d Joha. 1.38.

e 14.40.

f Mat. 17.9-13.

g 5.43.

h Hlab. 22.6. Isa. 53.2,3. Dan. 9.26. Zek. 13.7.

i Luka 23.11. Seb. 4.11. Fil. 2.7.

j Mat. 17.14-21. Luka 9.37-42.

k 9.14.

l 14.33; 16.5,6.

m 9.14.

n 9.20.

o 9.26. 1.26.

p 9.20.

q Luka 17.5.

r 9.15.

s 9.26. 1.26.

t 3.19.

u Mat. 17.22,23. Luka 9.43-45.

v Luka 9.45.

w Mat. 17.24; 18.1-5. Luka 9.46-48.

x Luka 3.15.

y 9.16.

z 9.50. Luka 22.24.

a Mat. 20.26,27; 23.11. Mark. 10.43. Luka 22.26.

b Mat. 20.26.

c 10.16.

d 10.16.

e Mat. 10.40.

f Luka 9.49,50. Mat. 7.22.

g Nani 11.28.

h 1 Kor. 12.3.

i Mat. 12.30.

j Mat. 10.42.

k Mat. 18.6. Luka 17.1,2.

l Mat. 5.30; 18.8.

m Mat. 5.22.

n 9.45. Mat. 3.12. Luka 3.17.

o Isa. 66.24.

p Mat. 18.8.

q Mat. 5.22.

r 9.45. Mat. 3.12. Luka 3.17.

s Isa. 66.24.

t Mat. 5.29; 18.9.

u Mat. 5.22.

v Isa. 66.24.

w Mat. 3.11.

x Jobe 5.7.

y Levi 2.13. Hez. 43.24.

z Luka 14.34.

a Mat. 5.13.

b Luka 14.34.

c Kol. 4.6. Efe. 4.29.

d 9.33,34.

e Roma 12.18.

a Mat. 19.1-9.

b 1.21; 2.13; 4.1; 6.2,6,34; 12.35; 14.49. Mat. 19.2.

c Joha. 8.6.

d Gen. 2.24.

e 1 Kor. 7.13.

f Mat. 19.13-15. Luka 18.15-17.

g Mat. 18.3.

h 9.36.

i Mat. 19.16-30. Luka 18.18-30.

j Mat. 18.3.

k Eks. 20.13-16,12.

l Eks. 20.17.

m Eks. 20.12,13-16.

n 10.27. Mat. 19.26.

o 8.34.

p 10.32.

q Jobe 31.24. Hlab. 52.7. Zaga 11.28. 1 Tim. 6.17. Hlab. 62.10.

r 6.51; 7.37.

s 10.27. Mat. 19.26.

t Luka 18.30.

u 2 Kor. 12.10. 2 Thes. 1.4. 2 Tim. 3.11. Seb. 14.22.

v Mat. 20.17-19. Luka 18.31-34.

w Luka 9.51; 12.50.

x 10.24.

y Luka 18.32. Mat. 26.67; 27.30. Mark. 14.65; 15.19.

z Mat. 20.20-28.

a Mat. 20.20.

b Mat. 18.19.

c Luka 22.25-27.

d 1 Sam. 2.29; 9.22; 21.7. 2 Lan. 32.33. 2 Kor. 11.5.

e Mat. 20.29-34. Luka 18.35-43.

f Luka 18.35; 19.1.

g Mat. 20.30.

h 5.41.

i Mat. 20.31. Luka 18.39.

j Joha. 20.16.

k Mat. 9.2.

l Mat. 9.22. Mark. 5.34. Luka 8.48; 17.19. Seb. 4.9. Joha. 11.12. Seb. 14.9.

a Mat. 21.1-11. Luka 19.29-38.

b Mat. 21.17.

c Mat. 21.2.

d Luka 23.53. Nani 19.2.

e Joha. 12.12-15.

f Hlab. 118.26.

g Mat. 21.10,12,17.

h Mat. 21.17.

i Mat. 21.18,19.

j Mat. 21.17.

k Luka 13.6.

l 11.20.

m Mat. 21.12-17. Luka 19.45-47.

n Luka 8.16.

o Isa. 56.7.

p Jer. 7.11.

q Mat. 21.45,46.Mark. 12.12. Luka 19.47.

r Mat. 7.28.

s Mat. 21.19-22.

t 11.14.

u Luka 6.12. Seb. 3.16; 4.9. Gal. 2.16. Kol. 2.12. Jak. 2.1.

v Mat. 6.5. Luka 18.11.

w Mat. 6.14.

x Jak. 2.13.

1 umbuzo: kumbe, into

y Mat. 21.23-27. Luka 20.1-8.

a Mat. 21.33-46. Luka 20.9-19.

b Luka 20.13. Mat. 3.17.

c Mat. 21.41. Luka 20.16.

d Hlab. 118.22,23.

e 11.18.

f Mat. 22.22.

g Mat. 22.15-45. Luka 20.20-38.

h Luka 11.54.

i 12.32. Luka 20.21.

j Joha. 8.6.

k Mat. 22.20.

l Dute. 25.5.

m Luka 20.37. Roma 11.2.

n Eks. 3.6.

o Luka 20.39.

p Dute. 6.4,5.

q Levi 19.18.

r 12.14.

s Dute. 4.35.

t Luka 2.47. Kol. 1.9.

u 1 Sam. 15.22.

v Hlab. 40.6. Heb. 10.6,8.

w Mat. 25.24.

x Mat. 22.46. Luka 20.40.

y Luka 20.41-44.

z Mat. 26.55.

a Hlab. 110.1.

b 6.20.

c 4.2.

d Luka 20.45-47. Mat. 23.5.

e 16.5.

f Mat. 23.6,7.

g Luka 11.43.

h Mat. 23.6, 7.

i Mat. 23.6,7.

j Luka 11.43.

k Mat. 23.14.

l Luka 21.1-4.

m Joha. 8.20. Neh. 13.4,5.

1 imali: uhlamvu lwemali yethusi; bona Mat. 10.9

n 2 Kho. 12.9.

o Mat. 5.26.

p 2 Kor. 8.12.

q Joha. 8.20. Neh. 13.4,5.

r Fil. 4.11.

s Luka 8.43; 15.12,30; 21.4. 1 Joha. 3.17. Dute. 24.6.

a Mat. 24.1-51. Luka 21.5-36.

b Mat. 17.1.

c 13.9,23,33. Mat. 7.15.

d Mat. 24.5.

e Mat. 24.6.Luka 21.9.

f 13.9,23,33. Mat. 7.15.

g 13.9,11-13, Mat. 10.17-22.

h Mat. 24.14.

i Mat. 6.25. 1 Sam. 9.5.

j Joha. 4.48.

k 13.9,23,33. Mat. 7.15.

l Mat. 24.33.

m Seb. 1.7.

n Joha. 5.20. Isam. 1.1.

o 13.9,23,33. Mat. 7.15.

p Luka 21.36. Efe. 6.18. Heb. 13.17.

q Mat. 25.14. Luka 19.12.

r Mat. 24.42.

s Mat. 24.42.

t Eks. 14.24. Mat. 14.25.

u 14.30,68,72.

v Eks. 14.24. Mat. 14.25.

w Mat. 24.42.

a 14.1,2, Mat. 26.2-5. Luka 22.1,2.

b Mat. 26.6-13. Joha. 12.1-8.

c Mat. 26.12.

d 14.10,11, Mat. 26.14-16. Luka 22.3-6. Joha. 13.2,27,30.

e 2 Tim. 4.2. Mat. 26.16. Luka 22.6.

f Mat. 26.17-19. Luka 22.7-13.

g Luka 22.8.

h Luka 2.7.

i Mat. 26.20-24.

j Joha. 8.9.

k Mat. 26.26-29. Luka 22.19,20. 1 Kor. 11.23-25.

l Zek. 13.7.

m Joha. 21.15.

n 14.68,72. Mat. 26.34,75. Luka 22.34,60. Joha. 13.38; 18.27.

o Mat. 26.36-46. Luka 22.39-42,45,46.

p 9.15.

q Joha. 12.27; 13.1. Mark. 14.41. Luka 22.53.

r Roma 8.15. Gal. 4.6.

s Mat. 19.26. Heb. 5.7.

t Mat. 19.26. Heb. 5.7.

u Mat. 26.39,42.

v 9.6.

w Joha. 13.1.

x Mat. 26.47-56. Luka 22.47-53. Joha. 18.3-11.

y 2 Sam. 4.12.

z 14.61-65, Luka 22.54. Mat. 26.57-68. Joha. 18.12-15. Joha. 18.19-24. Luka 22.63-65. Luka 22.67-69.

a 14.67. Joha. 18.18,25.

b 14.59.

c 15.29.

d Seb. 7.48; 17.24. Heb. 9.11,24.

e 2 Kor. 5.1.

f 14.59.

g Mat. 24.30.

h Esta 7.8. Luka 22.64.

i Mat. 26.28. Luka 22.64.

j Mat. 26.67.

k Mat. 26.69-75. Luka 22.55-62. Joha. 18.16-18. Joha. 18.25-27.

l 14.54. Joha. 18.17.

m 14.54.

n 14.30.

o Mat. 26.71.

p Luka 22.59.

q Seb. 2.7.

r 14.30.

a Mat. 27.1. Luka 22.66.

b Mat. 5.22.

c Luka 23.1. Joha. 18.28.

d Mat. 27.11-14. Luka 23.2,3. Joha. 18.29-38.

e Mat. 27.15-26. Luka 23.17-25. Joha. 18.39,40.

f Luka 23.5.

g Joha. 18.40.

h Mat. 27.27-32.

i Mat. 26.3.

j Mat. 27.27.

k Mat. 8.2.

l Seb. 19.33. 1 Tim. 1.20. 2 Tim. 4.14.

m Roma 16.13.

n Mat. 27.33-56.

o Luka 23.33. Joha. 19.17.

p Joha. 19.39.

q Joha. 19.14.

r Mat. 22.20.

s Isa. 53.12. Luka 22.37.

t Hlab. 22.1.

u Luka 23.46.

v Mat. 27.54. Luka 23.47.

w 16.1. Mat. 27.56.

x Mat. 27.57-61. Luka 23.50-56. Joha. 19.38-42.

y Mat. 27.62.

z Luka 23.50.

a Seb. 13.50; 17.12.

b Luka 2.25.

c 15.39.

d Luka 23.55.

a Mat. 28.1-8. Luka 24.1-10.

b 15.40.

c Joha. 20.1.

d 15.40.

e 15.40.

f Luka 23.56; 24.1. Joha. 19.40.

g Luka 24.1. Joha. 20.1.

h Mat. 13.6.

i Luka 24.1. Joha. 20.1.

j 15.46.

k Mat. 28.2.

l Luka 24.3. Joha. 20.11,12.

m 12.38. Luka 20.46.

n Isam. 6.11; 7.9,13.

o 9.15.

p 9.15.

q 14.29,31,37,72.

r 14.28. Mat. 26.32.

s 14.10. Luka 24.9.

t 16.2.

u Joha. 20.14.

v Mat. 27.56.

w Luka 8.2.

x Joha. 20.18. Mat. 28.10. Luka 24.10.

y Joha. 16.20.

z Luka 24.11,25.

a Luka 9.29.

b Luka 24.13.

c Luka 24.33-35.

d Luka 24.36. Joha. 20.19. 1 Kor. 15.5. Joha. 21.1.

1 behlezi ekudleni: kumbe, ndawonye

e Mat. 9.10; 26.7. Luka 7.37; 22.27.Mat. 14.9. Luka 7.49; 14.10,15. Joha. 12.2.

f 10.5. Mat. 19.8.

g 16.11,13.

h Mat. 28.19.

i Kol. 1.23.

j Joha. 3.18,36. Seb. 8.37; 16.30,31. Roma 10.9.

k Mat. 28.19. Seb. 2.38. 1 Pet. 3.21.

l Joha. 3.18,36; 12.48. 2 Thes. 2.12.

m Luka 1.3.

n Luka 10.17. Seb. 5.16; 8.7; 16.18; 19.12.

o Seb. 2.4.

p Luka 10.19. Seb. 28.3-5.

q 8.23,25. Seb. 9.12,17. Luka 13.13.

r Seb. 5.15,16; 28.8. Jak. 5.14,15.

s Seb. 1.3.

t Luka 24.51. Seb. 1.2.

u Hlab. 110.1.

v 16.19. Heb. 2.3,4.

w Heb. 2.3.

x Luka 1.2.

y Seb. 5.12; 14.3. Heb. 2.4.

a Roma 4.21; 14.5. 2 Tim. 4.5,17. Kol. 2.2. 1 Thes. 1.5. Heb. 6.11; 10.22.

b Heb. 2.3.

c 2 Pet. 1.16. 1 Joha. 1.1.

d Mark. 1.1. Joha. 15.27.

e Seb. 26.16. 1 Kor. 4.1.

f Mark. 4.14; 16.20.

g Seb. 15.25,28.

h Mark. 16.17.

i Seb. 26.5.

j Seb. 11.4; 18.23.

k Seb. 23.26; 24.3; 26.25.

l Seb. 1.1.

m Joha. 20.31.

n Seb. 18.25; 21.21,24. Roma 2.18. 1 Kor. 14.19. Gal. 6. 6.

o Mat. 2.1.

p 1 Lan. 24.10.

q Gen. 7.1.

r Gen. 17.1. Seb. 23.1; 24.16.

s Fil. 2.15; 3.6. 1 Thes. 3.13.

t 1.36. Hlu. 13.2.

u 1.18. 2.36.

v Gen. 18.11.

w 1 Lan. 24.19. 2 Lan. 8.14; 31.2.

x Eks. 30.7,8. 1 Sam. 2.28. 1 Lan. 23.13. 2 Lan. 29.11.

y 1.21,22. Eks. 30.6. Mat. 23.35. Heb. 9.2.

z Levi 16.17.

a Hlab. 141.2. Isam. 8.3,4.

b Levi 16.17.

c 1.26. 2.9. Seb. 12.11.

d Eks. 30.1.

e Hlu. 6.22; 13.22. Dan. 10.8,17. Luka 1.29. 2.9; 5.8. Seb. 10.4. Isam. 1.17.

f 1.60,63.

g 1.58.

h Efe. 5.18.

i Nani 6.3. Hlu. 13.4. Mat. 11.18. Luka 7.33.

j Efe. 5.18.

k Isa. 49.15. Jer. 1.5. Gal. 1.15.

l Mat. 11.14.

m Mal. 4.6.

n 1.76. Isa. 40.3.

o Mal. 3.1. Mat. 11.10. Mark. 1.2. Luka 7.27.

p Gen. 17.17.

q 1.7.

r Dan. 8.16; 9.21. Luka 1.26.

s Mat. 18.10.

t Hez. 3.26; 24.27.

u 1.21,22. Eks. 30.6. Mat. 23.35. Heb. 9.2.

v 1.21,22. Eks. 30.6. Mat. 23.35. Heb. 9.2.

w 1.62.

x 1.62.

y 2 Kho. 11.5.

z Fil. 2.17. Heb. 8.6; 9.21. Seb. 13.2. Heb. 10.11.

a Hlu. 13.13,14.

b 1.48.

c Gen. 30.23.

d 1.24.

e 1.19.

f Mat. 2.23.

g Mat. 1.18. Luka 2.4,5.

h Mat. 1.16,20.

i Dan. 9.23; 10.11,19.

j Hlu. 6.12.

k 1.42.

l 1.12.

m 3.15.

n Seb. 7.46. Heb. 4.16. Luka 1.28.

o Isa. 7.14. Mat. 1.21,25.

p 2.21. Mat. 1.21.

q 1.35,76.6.35. Seb. 7.48. Mark. 5.7.

r Mat. 28.18.

s 2 Sam. 7.11,12,13,16. Hlab. 132.11. Isa. 9.6,7; 16.5. Jer. 23.5. Luka 1.69. Seb. 2.30; 13.23. Isam. 3.7.

t Dan. 2.44; 7.14,27. Mika 4.7. Joha. 12.34. Heb. 1.8. Isam. 11.15.

u Mat. 1.18,20.

v 1.35,76.6.35. Seb. 7.48. Mark. 5.7.

w Mark. 1.24.

x Mat. 14.33.

y 1.58. Mark. 6.4. Luka 2.44.

z 1.7.

a Mat. 19.26. Roma 4.21.

b Mat. 15.28.

c Josh. 20.7; 21.11. Luka 1.65.

d Mark. 6.25.

e Josh. 20.7; 21.11. Luka 1.65.

f 1.67.

g 1.28. Hlu. 5.24.

h Mat. 13.56. Mark. 6.2.

i 2.11.

j Joha. 20.29.

k 1.37,48,49.

l 1 Sam. 2.1-10. 1 Thes. 5.23.

m Hlab. 34.2,3.

n Hlab. 35.9. Hab. 3.18.

o 1 Tim. 1.1; 2.3. Tit. 1.3; 2.10; 3.4. Juda 25. 1 Tim. 4.10.

p 1 Sam. 1.11. Hlab. 138.6. Jak. 2.3. Luka 9.38. 1.25.

q Mal. 3.12.

r 1.45. 11.27.

s Hlab. 71.19; 126.2,3.

t Seb. 2.11.

u Hlab. 99.3; 111.9. Isa. 57.15.

v Eks. 20.6. Hlab. 103.17. Gen. 17.7.

w Hlab. 98.1; 118.15. Isa. 40.10; 51.9; 52.10; 59.16.

x Hlab. 33.10.

y Hez. 21.26. 1 Sam. 2.7,8.

z Seb. 8.27. 1 Tim. 6.15.

a 1 Sam. 2.5. Hlab. 34.10.

b Jobe 22.9.

c Seb. 20.35. Hlab. 83.8; 86.17. Isa. 31.3. Dan. 11.34.

d Hlab. 98.3. Jer. 31.3,20. Luka 1.72.

e Gen. 17.19. Hlab. 132.11. Gal. 3.16.

f Ruthe 4.14.

g 1.36.

h Gen. 19.19.

i 1.14.

j 2.21. Gen. 17.12.

k Gen. 17.5.

l 1.13,63.

m 1.22.

n 1.13,60.

o 1.20.

p Mark. 7.35. Luka 19.44. Dute. 4.12.

q 2.28; 24.53.

r 7.16. Seb. 2.43.

s 1.39.

t Seb. 5.4. Luka 2.19,51. 9.44; 21.14.

u Hlab. 80.17. Seb. 11.21. Hlab. 89.21.

v 1.41. Jow. 2.28.

w 1 Kho. 1.48. Hlab. 41.13; 72.18; 106.48. 1 Lan. 29.10. Ezra 7.27.

x Isa. 29.23.

y 1.78. 7.16. 19.44. Eks. 3.16.

z 2.38. Hlab. 111.9.

a Hlab. 132.17. Hez. 29.21. 1 Sam. 2.1.

b Seb. 3.21. Roma 1.2. Jer. 23.5,6; 30.9.

c Seb. 3.21; 15.18. Joha. 9.32.

d Mika 7.20. Luka 10.37. 1.54.

e Hlab. 105.8,9. Hlab. 106.45. Levi 26.42.

f Gen. 22.16.

g Seb. 27.23.

h Efe. 4.24. 2 Thes. 2.13. 2 Tim. 1.9. Tit. 2.12. 1 Pet. 1.15. 2 Pet. 1.4.

i Jer. 32.39.

j Mat. 11.9.

k 1.32.

l 1.17.

m 1.17.

n 11.52.

1 ukusa: kumbe, ugatsha; Nani 24.17; Isa. 11.1; Zek. 3.8; Mal. 4.2

o 1.78. 7.16. 19.44. Eks. 3.16.

p Isa. 9.2. Mat. 4.16. Isa. 49.9. Seb. 26.18.

q Isa. 42.7.

r 2.14.

s 2.40.

t Mat. 3.1; 11.7. Luka 3.2.

u 10.1.

a Seb. 17.7. Seb. 16.4. Efe. 2.15. Kol. 2.14.

b Mat. 24.14.

c Seb. 5.37.

d 3.1.

e Seb. 18.18.

f Mat. 20.17,18. Mark. 10.32,33. Joha. 2.13; 5.1; 7.8,10; 11.55; 12.20. Seb. 11.2; 13.31; 15.2; 21.4,12,15; 25. 1, 9. Gal. 2.1. Luka 2.42. 18.31; 19.28. 2.22.

g 1.26,56.

h 1 Sam. 16.1,4. Joha. 7.42.

i Mat. 1.16,20. Luka 1.27.

j Mat. 1.18. Luka 1.27.

k Mat. 2.1.

l Mat. 1.25. Kol. 1.15. Heb. 1.6.

m 2.12.

n 2.12,16. 13.15.

o Mark. 14.14. Luka 22.11.

p 24.4. Seb. 12.7.

q 9.31.

r Mark. 4.41. Luka 1.12.

s Isa. 9.6.

t Mat. 1.21. Seb. 5.31; 13.23.

u Mat. 1.16; 16.16.

v 1.43. Seb. 2.36; 10.36. Fil. 2.11.

w 2.4.

x 2 Kho. 19.29.

y 2.12.

z 2.12,16. 13.15.

a Gen. 28.12; 32.1,2. Hlab. 103.20,21; 148.2. Dan. 7.10. Mat. 18.10.

b Seb. 7.42.

c 2.20. Isam. 19.5.

d 19.38. Isam. 5.13.

e Mat. 21.9.

f Isa. 57.19. Luka 1.79. Seb. 10.36. Roma 5.1. Efe. 2.14,17. Kol. 1.20.

g Efe. 1.9. Fil. 2.13. 2 Thes. 1.11. Joha. 3.16. 2 Kor. 5.19. Efe. 2.4,7. 2 Thes. 2.16. 1 Joha. 4.9,10.

h 2.4.

i 2.12,16. 13.15.

j 2.51. 1.66. Gen. 37.11.

k Mark. 6.20.

l Mat. 15.31.

m 2.20. Isam. 19.5.

n 1.59. Gen. 17.12.

o Mat. 1.21. Luka 1.31.

p Levi 12.2-6.

q 2.4.

r Eks. 13.2.

s Levi 12.8.

t Seb. 2.5; 8.2.

u Mark. 15.43. Luka 2.38.

v Isa. 40.1. Seb. 26.6; 28.20. Luka 6.24.

w Mat. 2.12,22. Seb. 10.22. Heb. 8.5; 11.7; 12.25.

x Hlab. 89.48. Heb. 11.5. Joha. 8.51,52.

y 4.1.

z 2.22.

a 1.64; 24.53. Josh. 22.33.

b Seb. 4.24. 2 Pet. 2.1. Juda 4. Isam. 6.10.

c Gen. 46.30.

d 2.26.

e Isa. 52.10. Luka 3.6. Seb. 28.28. Joha. 9.37.

f Hlab. 98.2.

g Isa. 49.6. Isa. 42.6. Seb. 13.47; 26.23; 28.28.

h 2.10.

i Fil. 1.17. 1 Thes. 3.3.

j Mat. 21.44. Hos. 14.9. 1 Kor. 1.23,24. 1 Pet. 2.8.

k Seb. 28.22.

l Joha. 19.25.

m 9.46,47; 24.38. Joha. 9.39.

n Josh. 19.24.

o 1.7,18.

p Seb. 26.7. 1 Thes. 3.10. 1 Tim. 5.5. 2 Tim. 1.3.

q 5.33. Mat. 17.21.

r 5.33. Mat. 17.21.

s Seb. 26.7. 1 Thes. 3.10. 1 Tim. 5.5. 2 Tim. 1.3.

t 2.25.

u 1.68. Heb. 9.12. Luka 24.21.

v Mat. 2.22,23.

w 4.23.

x 1.80. 2.52.

y 1 Sam. 1.3.

z Eks. 23.14,15. Dute. 16.1.

a 2.4.

b Eks. 12.15.

c 1.36.

d 23.49.

e Mat. 26.55.

f Joha. 3.10. Luka 5.17.

g Mat. 7.28. Joha. 7.15,46.

h Mat. 12.23. Mark. 2.12 & 5.42. Luka 8.56. Seb. 2.7,12.

i Mark. 12.33.

j Mat. 7.28. Joha. 7.15,46.

k 2.48. Joha. 2.16.

l 2.48. Joha. 2.16.

m 18.34. 9.45.

n 2.39.

o 2.19.

p 2.40. Gal. 1.14. 2 Tim. 2.16; 3.9,13.

q 19.3. 12.25. Efe. 4.13. Mat. 6.27.

r 1 Sam. 2.26.

a Mat. 22.17.

b 2.2.

c Mat. 14.1. Mark. 6.14 & 8.15. Luka 3.19. 8.3; 9.7,9; 13.31; 23.7. Seb. 4.27.

d Mat. 14.1. Luka 3.19. 9.7. Seb. 13.1.

e 3.19. Mat. 14.3. Mark. 6.17.

f Joha. 18.13,24. Seb. 4.6.

g Mat. 26.3.

h Mat. 3.1-12. Mark. 1.2-8.

i 1.13.

j 1.80.

k 1.77.

l Isa. 40.3,4.

m Isa. 52.10. 40.5. Luka 2.10. Hlab. 98.2.

n 2.30.Seb. 28.28.

o 5.21; 13.25,26; 14.9. Mat. 26.22.

p 16.24,30. 19.9.

q 3.12,14. Seb. 2.37. Seb. 9.6; 16.30; 22.10.

r Isa. 58.7. Dan. 4.27. Luka 11.41; 12.33. Jak. 2.15,16. 1 Joha. 3.17.

s 7.29. Mat. 18.17.

t 3.12,14. Seb. 2.37. Seb. 9.6; 16.30; 22.10.

u 19.23. 19.8.

v 3.12,14. Seb. 2.37. Seb. 9.6; 16.30; 22.10.

1 udlakela: kumbe, lingesabisi umuntu

w Levi 19.11. Luka 19.8. Eks. 23.1.

x Roma 6.23. 2 Kor. 11.8.

y Joha. 1.19,20.

z Mark. 1.7.

a Mat. 6.26; 13.30. Luka 12.18,24.

b Mat. 14.3. Mark. 6.17. Joha. 3.24.

c 3.1.

d 3.1.

e 3.21,22, Mat. 3.13-17. Mark. 1.9-11.

f 9.28,29. 6.12.

g Nani 4.3.

h 4.22. Joha. 6.42.

i Mat. 1.13-16.

j Mat. 1.12.

k Mat. 1.12.

l 2 Sam. 5.14. 1 Lan. 3.5; 14.4. Zek. 12.12.

m Mat. 1.2-6.

n Gen. 11.10-26. 1 Lan. 1.24-27.

o Gen. 10.24; 11.12,13. 1 Lan. 1.24.

p Gen. 5.3-32. 1 Lan. 1.1-4.

q Gen. 5.1,2.

a Mat. 4.1-11. Mark. 1.12,13.

b 3.3,21.

c 2.27. 4.14.

d Mark. 1.13.

e Dute. 8.3.

f Mat. 4.8-10.

g Mat. 24.14.

h Joha. 12.31. Isam. 13.2.

i Joha. 12.31. Isam. 13.2.

j Dute. 6.13.

k Mat. 4.5-7.

l Hlab. 91.11,12.

m Dute. 6.16.

n Seb. 13.11. Luka 22.28. Joha. 14.30. Heb. 2.18; 4.15.

o Mat. 4.12.

p Seb. 10.37.

q 4.1.

r Mat. 4.24.

s 4.44. Mat. 4.23.

t Mat. 15.31.

u Mat. 13.54-58. Mark. 6.1-6.

v Mat. 2.23. Luka 4.23.

w 2.39,51.

x 4.44. Mat. 4.23.

y Seb. 13.14,15; 17.2.

z Seb. 13.27; 15.21. Neh. 8.5-8.

a 4.20.

b Isa. 61.1,2.

c Isa. 61.1.

d Isa. 58.6.

e Isa. 61.1,2.

f 4.24. 2 Kor. 6.2. Levi 25.8-17.

g 4.20.

h Mat. 26.58.

i 22.56. Seb. 1.10; 3.4,12; 6.15; 7.55; 10.4; 11.6; 13.9; 14.9; 23.1. 2 Kor. 3.7,13.

j Hlab. 45.2.

k 3.23.

l Mat. 27.40.

m Mat. 4.13,23,24; 11.23. Joha. 4.46-54.

n Mat. 13.54,57. Mark. 6.1,4. Joha. 4.44. Luka 4.16. 2.39.

o Mat. 13.57.

p 4.24. 2 Kor. 6.2. Levi 25.8-17.

q Mat. 13.54,57. Mark. 6.1,4. Joha. 4.44. Luka 4.16. 2.39.

r 1 Kho. 17.9.

s 4.23,24.

t Jak. 5.17. 1 Kho. 17.1; 18.1.

u 1 Kho. 17.9.

v Seb. 27.3. Mat. 15.21.

w 2 Kho. 5.1,14.

x 4.23,24.

y Seb. 7.58. Nani 15.35.

z Joha. 8.59. Joha. 10.39. Luka 24.31.

a Mat. 4.13. Mark. 1.21-28.

b Mat. 7.28,29.

c 4.36. 1 Kor. 2.4.

d 4.41. Mat. 25.24.

e 4.41. Mat. 25.24.

f 4.33.

g Mat. 8.14-16. Mark. 1.29-34.

h 4.33.

i Mat. 8.26. Mark. 4.39. Luka 8.24. 4.41.

j Mark. 1.32.

k 13.13.

l Mark. 3.11,12.

m Seb. 8.7.

n Mat. 14.33.

o Mark. 1.25. Luka 4.34,35. Mat. 12.16.

p Mark. 3.11,12.

q Mark. 1.35-39.

r Mark. 1.36.

s Mat. 4.23-25.

a Mat. 4.18. Mark. 1.16.

b Mat. 14.34. Mark. 6.53. Nani 34.11. & Mat. 4.18.

c Mat. 4.18-22. Mark. 1.16-20. Joha. 1.40-42.

d Mat. 26.55.

e Mat. 13.2. Mark. 4.1.

f Joha. 21.6.

g 8.24,45; 9.33,49; 17.13.

h Joha. 21.3.

i Joha. 21.6.

j 4.10. Jobe 41.6.

k 4.2,3,10.

l Joha. 11.32.

m Isa. 6.5. Joha. 13.8. Mat. 8.34. Luka 1.12. 5.26.

n 5.10. Jobe 41.6.

o 5.28.

p Mat. 8.2-4. Mark. 1.40-44.

q 7.5; 19.9. Eks. 18.4.

r Mark. 1.45.

s Mat. 14.23.

t Mat. 14.23.

u Seb. 5.34. 1 Tim. 1.7. Luka 2.46. Mat. 22.35.

v Mat. 9.2-8. Mark. 2.3-12.

w 2 Sam. 11.2.

x 3.15.

y Mark. 2.7.

z 3.15.

a 5.18. Mark. 2.12.

b 18.43.

c 18.43.

d 5.8.

e Mat. 9.9-13. Mark. 2.14-17.

f 5.11.

g 14.13.

h 14.13.

i Mat. 18.17.

j Joha. 9.39.

k Mat. 9.14-17. Mark. 2.18-22.

l Mat. 9.14. Mark. 2.18.

m 2.37.

n 2.37.

o Joha. 16.4.

a Mat. 12.1-8. Mark. 2.23-28.

b Levi 23.15. 25.2,4.

c Joha. 5.10.

d Mat. 12.8.

e Mat. 12.9-14. Mark. 3.1-6.

f 6.8. Joha. 5.3.

g 14.1.

h Mat. 9.4.

i Mark. 3.5.

j 2 Tim.3.9.

k Mat. 12.14. Mark. 3.6.

l Mat. 14.23. Luka 9.18,28; 11.1.

m Mark. 11.22.

n Mat. 10.1. Mark. 3.13,14.

o Mat. 10.2-4. Mark. 3.16-19. Seb. 1.13. Joha. 6.70.

p Mat. 10.4.

q Joha. 14.22.

r Juda 1. Mat. 10.3. Mark. 3.18.

s Mat. 5.1.

t Mat. 4.25. Mark. 3.7,8.

u Mat. 15.21.

v Mat. 14.36.

w 8.46. Mark. 5.30.

x Joha. 6.5. Joha. 11.41; 17.1. Mat. 17.8. Luka 16.23; 18.13. Joha. 4.35.

y Mat. 5.3-12.

z Joha. 16.2.

a 1.44.

b Amos 6.1.

c 12.21. Jak. 5.1.

d 16.25.Mat. 6.2.

e 2.25. Seb. 9.31. Fil. 2.1. 2 Thes. 2.16.

f Isa. 65.13.

g Zaga 14.13.

h Joha. 15.19; 17.14. 1 Joha. 4.5.

i Mat. 7.15.

j 6.35. Mat. 5.44.

k 6.35. Mat. 5.44.

l 6.29,30. Mat. 5.39-42.

m 1 Kor. 6.7. Mat. 5.39.

n Mat. 7.12.

o Mat. 5.46.

p Mat. 5.46,47.

q Mat. 5.46,47.

r Mat. 5.42.

s 6.27.

t Mat. 5.42.

u Mat. 5.45.

v 1.32.

w 1 Pet. 2.3. Mat. 20.15.

x Jak. 5.11.

y Jak. 5.11.

z 6.37,38,41,42, Mat. 7.1-5.

a 6.22.68. Seb. 3.13. Mat. 6.14.

b Zaga 19.17.

c Hlab. 79.12.

d Mat. 15.14.

e Mat. 10.24.

f 1 Kor. 1.10. 2 Kor. 13.11. Heb. 13.21. 1 Pet. 5.10.

g 6.37,38,41,42, Mat. 7.1-5.

h 6.43,44, Mat. 7.16,18.

i Mat. 12.33.

j Mat. 12.35.

k Mat. 12.34.

l Mat. 7.21. Mal. 1.6. Joha. 13.13.

m Mat. 7.24-27.

n Mat. 7.26.

o Mat. 7.26.

a Mat. 8.5-13.

b Fil. 2.29.

c 7.6. Mat. 8.5.

d Mat. 14.36.

e Tit. 3.13. Seb.26.7.

f 5.14. 19.9. Eks. 18.4.

g 7.6. Mat. 8.5.

h 8.49. Mark. 5.35.

i 7.50. Mat. 9.2.

j 8.42. 9.38. Heb. 11.17.

k 2 Sam. 3.31.

l Mark. 5.41.

m 1.65. Seb. 2.43.

n Mat. 15.31.

o 7.39. Joha. 6.14.

p 1.68.

q Mat. 11.2-19.

r Mark. 5.29.

s 7.42.

t Mal. 3.1.

u 7.35.

v 3.12. Mat. 21.32.

w Seb. 18.25; 19.3.

x Mat. 22.35.

y Seb. 20.27.

z 7.35.

a Mat. 26.6-13. Mark. 14.3-9. Joha. 11.2; 12.1-8.

b Mat. 26.7.

c 7.44. Joha. 11.2; 12.3. Joha. 13.5.

d 15.2.

e 7.16.

f Mat. 9.4.

g Roma 8.32. Luka 7.21,43. Seb. 25.11,16; 27.24.

h Gen. 18.4. Hlu. 19.21.

i 7.38.

j 7.44. Joha. 11.2; 12.3. Joha. 13.5.

k 2 Sam. 15.5. 2 Sam. 14.33. Roma 16.16.

l Hlab. 23.5.

m 1 Tim. 1.14.

n Mat. 9.2.

o 8.25. Mat. 9.3. Mark. 2.12.

p 1 Tim. 1.14.

q 7.9. Mat. 9.2.

r Mark. 10.52.

s 8.48.

a 23.49.Mat. 27.55. Mark. 15.41.

b Mat. 27.56.

c 8.35,38. Mark. 16.9.

d 24.10.

e Mat. 20.8.

f 3.1. Mat. 14.2.

g 23.49. Mat. 27.55. Mark. 15.41.

h Mat. 13.2-11.14. Mark. 4.1-12.

i Isa. 6.9.

j Mat. 13.18-23. Mark. 4.13-20.

k 1 Tim. 4.1.

l Roma 2.7. Mat. 24.13. Heb. 10.36. Jak. 5.7.

m 11.33. Mat. 5.15. Mark. 4.21.

n Mark. 11.16. Joha. 19.29. 2 Kor. 4.7.

o 12.2. Mat. 10.26. Mark. 4.22.

p Mark. 4.24.

q Mat. 13.12.

r Mat. 12.46-50. Mark. 3.31-35.

s 11.28.

t Mat. 8.18,23-34. Mark. 4.36; 5.17.

u 23.33. 5.1,2.

v 23.33. 5.1,2.

w 1 Kor. 15.30. Hlu. 5.18. 2 Sam. 23.17. 1 Lan. 11.19; 12.19.

x 8.45. 5.5.

y Jak. 1.6.

z 8.37. Mark. 5.1.

a Mat. 8.28.

b 20.9.

c 8.47. Joha. 11.32.

d 8.27. Mark. 5.5.

e Isam. 9.1.

f 8.23,33. 5.1,2.

g 8.2,38.

h 10.39.

i 8.27.

j 8.37. Mark. 5.1.

k 8.22. Mark. 3.9.

l 8.38,39, Mark. 5.18-20.

m 8.2,38.

n Mark. 5.20.

o Mat. 9.1. Mark. 5.21.

p Seb. 2.41. 15.4; 18.27; 24.3; 28.30.

q Mat. 9.18-26. Mark. 5.22-43.

r 7.12.

s Mark. 12.44.

t Mat. 9.20.

u 8.24.

v 8.28. Joha. 11.32.

w Mark. 10.52.

x 7.50. Mark. 5.34. 1 Sam. 1.17.

y 23.27. Mat. 11.17.

z 2.47.

a Mat. 8.4.

a Mat. 10.1.

b Mat. 10.5,7,8. Mark. 6.7. Luka 10.1,9.

c Mat. 10.9-14. Mark. 6.8-11. Luka 10.4-11.

d Mat. 8.4.

e Mark. 6.12.

f 9.9. 3.1.

g Mat. 14.1-3. Mark. 6.14-16.

h 24.4. Seb. 2.12. 5.24. 10.17.

i 23.8.

j Mark. 6.30.

k Mat. 14.13-21. Mark. 6.32-44. Joha. 6.1-13.

l Mark. 6.45.

m Mark. 6.34.

n Mat. 14.14.

o 24.29.

p 19.7.

q Mat. 16.13-16. Mark. 8.27-29.

r Joha. 6.14.

s Mark. 8.30. Mat. 16.20.

t Mat. 12.16.

u Mat. 16.21-28. Mark. 8.31; 9.1.

v Mat. 17.22,23. Luka 9.43,44.

w Mat. 10.38.

x 1 Kor. 15.31.

y Mat. 16.26. Mark. 8.36. 1 Kor. 3.15. 2 Kor. 7.9. Fil. 3.8.

z Mat. 17.1-8. Mark. 9.2-8.

a 9.44.

b Mat. 17.1. Mark. 9.2.

c 3.21. 6.12. Mat. 14.23.

d Mark. 16.12.

e 9.30,34.

f 9.32. 2.9. Joha. 1.14.

g 2 Pet. 1.15.

h Dan. 8.18. 10.9. Mat. 26.43. Mark. 14.40.

i 9.32. 2.9. Joha. 1.14.

j 9.30,34.

k 9.49. 5.5.

l Mark. 9.6.

m 9.30,34.

n Mat. 17.9. Mark. 9.9.

o Mat. 17.14-18. Mark. 9.14-27.

p 9.28.

q 1.48.

r 7.12.

s Seb. 8.7.

t Mark. 1.26.

u Mat. 17.22,23. Mark. 9.30-32. Luka 9.22.

v 21.14. 1.66.

w Mark. 9.32. Luka 2.50. 18.34. Joha. 12.16.

x Mat. 18.1-5. Mark. 9.34-37.

y 2.35.

z Mat. 9.4. Mat. 18.1.

a Mat. 10.40.

b Mat. 23.11. Luka 22.26.

c 9.49,50, Mark. 9.38-40.

d 9.33.

e Seb. 2.1.

f Mark. 16.19. Seb. 1.2,11,22. 1 Tim. 3.16.

g 2 Kho. 8.11. 12.17. Mark. 10.32. Luka 12.50.

h 10.1.

i Mat. 10.5.

j 1 Kho. 16.24.

k Joha. 4.45.

l Joha. 4.4,9,27.

m 2 Lan. 32.2.

n Mark. 3.17.

o 2 Kho. 1.10,12.

p Mat. 18.11. Joha. 8.11.

q 9.51.

r Mat. 8.19-22.

s Mat. 8.21.

t 1 Kho. 19.20.

u Mark. 6.46. Luka 14.33. Seb. 18.18,21. 2 Kor. 2.13.

v 10.2.

w 14.35. Heb. 6.7.

a 9.1,2,6. 9.52. 23.32.

b Eks. 24.1,9. Nani 11.16.

c Mat. 10.1. Mark. 6.7.

d Mat. 9.37,38.

e Mat. 10.16.

f Mat. 10.9-15. Mark. 6.8-11. Luka 9.3-5.

g 12.33. 22.35,36.

h 2 Kho. 4.29.

i 1 Sam. 25.6. Luka 24.36.

j 16.8. Joha. 12.36. Efe. 2.2. 5.6,8. Kol. 3.6. 1 Thes. 5.5. Joha. 17.12. 2 Thes. 2.3.

k 11.6. 1 Kor. 10.27.

l 9.2. Mat. 10.7,8.

m 10.11. Mat. 3.2.

n Seb. 13.51.

o 9.11. Mat. 3.2.

p 10.14. Mat. 10.15. Mark. 6.11.

q Mat. 11.21-23.

r Jobe 2.8. Jona 3.6.

s 10.14. Mat. 10.15. Mark. 6.11.

t Mat. 10.40.

u Joha. 12.48. 1 Thes. 4.8. Mark. 7.9.

v Joha. 5.23.

w 10.1.

x Mark. 16.17.

y Joha. 12.31.

z Isam. 12.8,12. Isa. 14.12.

a Hlab. 91.13. Mark. 16.18. Seb. 28.5. Luka 11.12.

b Mat. 7.22,23.

c Eks. 32.32. Isa. 4.3. Heb. 12.23. Jer. 17.13.

d 10.21,22, Mat. 11.25-27.

e Isa. 53.11.

f 12.32. 2.14.

g 10.23,24, Mat. 13.16,17.

h Mat. 22.35.

i Joha. 6.6. Joha. 8.6.

j Mat. 19.16. Mark. 10.17. Luka 18.18. Mat. 22.35-39.

k Dute. 6.5.

l Levi 19.18.

m Levi 18.5. Neh. 9.29.

n 16.15.

o 2.42. 18.31. 19.28.

p Josh. 16.1. Mat. 20.29.

q 10.36. Mat. 26.55.

r 2.42. 18.31. 19.28.

s Hlab. 38.11.

t Hlab. 38.11.

u Mat. 10.5.

v Isa. 1.6.

w Isa. 1.6.

x 10.36. Mat. 26.55.

y 1.72.

z 10.40,41. Joha. 11.1,5,19,20,21,24,30,39. 12.2.

a 19.6. Seb. 17.7. Jak. 2.25.

b 10.42. Joha. 11.1,2,19,20,28,31,32,45. 12.3.

c 8.35. 2 Kho. 4.38. Joha. 11.20.

d 10.40,41. Joha. 11.1,5,19,20,21,24,30,39. 12.2.

e 10.40,41. Joha. 11.1,5,19,20,21,24,30,39. 12.2.

f Mat. 6.25. Luka 12.11. 1 Kor. 7.32.

g Joha. 6.27. Hlab. 27.4.

h Hlab. 16.5.

a 6.12.

b Mat. 6.9-13.

c Mark. 13.35.

d 10.8.

e 18.1-6.

f Mat. 7.7-11.

g Dute. 8.15. 1 Kho. 12.11,14. 2 Lan. 10.11,14. Hez. 2.6. Luka 10.19. Isam. 9.3,5,10.

h 18.7,8.

i Mat. 7.11.

j 11.14,15, Mat. 9.32-34. Mat. 12.22,24.

k Joha. 8.6.

l 11.29. Mat. 12.38.

m Mat. 12.25-29. Mark. 3.23-27.

n Mat. 12.27. Seb. 19.13.

o Eks. 8.19.

p Mat. 26.3.

q Efe. 6.11,13.

r Mat. 12.30.

s Mat. 3.12; 13.30. Luka 12.17,18. Joha. 11.52.

t Joha. 10.12. 11.52.

u Mat. 12.43-45.

v Seb. 2.14; 14.11; 22.22.

w 1.48. 1.45.

x Roma 9.20;10.18.

y Joha. 13.17. Jak. 1.25.

z 8.21.

a Seb. 7.53. Levi 22.31.

b Mat. 12.39-42. Luka 11.16.

c Mat. 12.42.

d Mat. 12.41.

e Mat. 5.15. Mark. 4.21.

f 8.16.

g 11.34,35, Mat. 6.22,23.

h Mat. 6.23.

i Nah. 3.3.

j Mat. 22.4.

k Mark. 7.3,4.

l Mat. 22.4.

m Mat. 23.25.

n Mat. 23.25.

o 12.33. 16.9. 3.11. 16.14.

p Tit. 1.15.

q Mat. 23.23.

r 18.12.

s Mat. 23.6. Mark. 12.39 Luka 20.46.

t Mat. 23.7. Mark. 12.38 Luka 20.46.

u Mat. 23.27.

v 11.46,52. Mat. 22.35.

w 11.46,52. Mat. 22.35.

x Mat. 23.4.

y Mat. 11.28.

z Mat. 23.29-31.

a Mat. 23.29-31.

b Roma 1.32.

c 1 Kor. 1.24. Zaga 8.12,22,23,30. Kol. 2.3. Mat. 23.34.

d Mat. 23.34-36. 2 Lan. 24.19. 36.15,16.

e 1 Thes. 2.15. Mat. 23.34.

f Mat. 13.35.

g Mat. 23.35.

h 11.46,52. Mat. 22.35.

i Mat. 23.13.

j 1.77. Roma 2.20.

k Mark. 6.19.

l Seb. 23.21.

m Mat. 22.15. Mark. 12.13.

n Mat. 12.10. Mark. 3.2. Joha. 8.6.

a Seb. 24.18. 26.12.

b Mat. 16.6,12. Mark. 8.15. Luka 17.3.

c Mat. 23.28.

d Mat. 10.26-33. Mark. 4.22. Luka 8.17.

e 11.24. Mat. 6.6.

f 2 Sam. 11.2.

g Joha. 15.13-15.

h Mat. 3.7. Luka 3.7. 6.47. Seb. 9.16.20.35.

i Mat. 10.29.

j Mat. 25.31.

k Mat. 25.31.

l Mat. 12.31.

m Mat. 10.19. Mark. 13.11. Luka 21.14.

n Roma 8.38.

o Efe. 3.10; 6.12. Kol. 1.16. Tit. 3.1. Luka 20.20. Kol. 2.10.

p Roma 13.1. 1 Pet. 3.22.

q Efe. 3.10; 6.12. Kol. 1.16. Tit. 3.1. Luka 20.20. Kol. 2.10.

r Mat. 10.20.

s Roma 2.1,3; 9.20.

t Joha. 8.11. Eks. 2.14. Seb. 7.27,35.

u 1 Tim. 6.6-11.

v 3.15.

w 11.23.

x 12.24. 3.17.

y 11.23.

z Tshu. 11.9. 1 Kor. 15.32. Jak. 5.5. Tshu. 2.24.

a 15.23.

b Jer. 17.11. Jak. 4.14.

1 uzabizwa: Gr. bazabiza.

c Jobe 27.8. Hlab. 52.7.

d Hlab. 39.6.

e Mat. 6.19,20.

f 6.24. 12.33. 1 Tim. 6.18,19. Jak. 2.5.

g Mat. 6.25-33.

h Jobe 38.41.

i 12.24. 3.17.

j 12.3.

k Jobe 38.41.

l 12.26.

m 2.52.

n 12.26.

o Isa. 41.10,13,14; 43.5; 42.2.

p Zek. 13.7. Joha. 21.15-17. Seb. 20.28. Isa. 40.11.

q Efe. 1.5,9. Mat. 11.25,26. Luka 10.21.

r Mat. 25.34.

s Mat. 19.21.

t 11.41.

u 16.9.

v 10.4.

w 12.21. Mat. 6.20.

x 12.21. Mat. 6.20.

y Mat. 6.21.

z 1 Kho. 18.46.

a Mat. 25.7,8.

b Mat. 22.2.

c Mat. 24.46.

d Mat. 24.42.

e 12.35. 17.8. Joha. 13.4.

f 22.27. 17.7,8.

g Eks. 14.24.

h Eks. 14.24.

i Mat. 24.46.

j 12.39,40,42-46, Mat. 24.43-51.

k Mat. 24.42.

l 12.47.

m Mark. 13.33. Luka 21.34,36.

n 12.47.

o 12.48.

p 16.1.

q Isam. 21.8. Mat. 24.51.

r 12.41.

s 12.47.

t Dute. 25.2,3.

u 12.41.

v Levi 5.17. Nani 15.29,30. 1 Tim. 1.13.

w Roma 1.19,20; 2.14,15.

x Mat. 25.15,29.

y 12.20.

z Mat. 3.11. Luka 12.51.

a 1 Kho. 14.14.

b Mat. 20.22. Mark. 10.38.

c Mark. 10.32. Luka 9.51. Joha. 12.27.

d Seb. 18.5. Fil. 1.23.

e 22.16.

f Mat. 10.34,35.Luka 12.49. Mat. 10.21.

g Mat. 3.11. Luka 12.51.

h Mika 7.6.

i Mat. 16.2,3.

j 1 Kho. 18.44.

k Mat. 20.12.

l Mat. 16.3.

m 21.30.

n 12.58,59, Mat. 5.25,26.

o 12.13,14.

a 3.1.

b Seb. 28.4.

1 ababi: Gr. abalezikwelede.

c Neh. 3.15.

d Mat. 21.19. Mark. 11.13. Isa. 5.2.

e Mat. 3.10.

f 2 Lan. 2.3. Luka 19.42. Gen. 30.27.

g Mat. 3.10.

h Seb. 16.16. 1 Joha. 4.6. Luka 12.16.

i 21.28.

j Mat. 9.18. Mark. 5.23; 6.5; 7.32; 8.23,25. 16.18. 4.40. Seb. 9.12,17; 28.8.

k Heb. 12.12.

l Mat. 15.31.

m Mark. 5.22.

n Joha. 5.10.

o Eks. 20.9.

p 14.3. Mat. 12.10.

q Mat. 7.5. Luka 6.42.

r 14.5.

s 2.7.

t 19.9.

u Seb. 16.16. 1 Joha. 4.6. Luka 13.16.

v 18.43.

w Mat. 13.31-33. Luka 13.18,19. Mark. 4.30-32.

x 13.20. Mat. 11.16.

y 13.20. Mat. 11.16.

z Mark. 6.6.

a 9.51,53. 17.11. 19.28.

b Seb. 2.47. 1 Kor. 1.18. 2 Kor. 2.15. Isam. 21.24.

c Joha. 18.36. 1 Kor. 9.25. Kol. 1.29. 4.12. 1 Tim. 6.12. 2 Tim. 4.7.

d Mat. 7.13.

e Isa. 55.6.

f Mat. 25.10.

g Mat. 25.11.

h 13.27. Mat. 7.23. 25.12.

i 5.29. 7.36. 14.1.

j 13.22.

k 13.27. Mat. 7.23. 25.12.

l Hlab. 6.8.

m Mat. 8.12.

n Mat. 8.11.

o Mat. 8.11.

p Isam. 21.13.

q Mat. 19.30.

r Mat. 19.1. Mark. 10.1.

s 3.1.

t Heb. 2.10. 5.9. 7.28. Heb. 11.40. 12.23.

u Joha. 11.9.

v Seb. 20.15. 21.26.

w 17.1.

x Mat. 5.12.

y 13.34,35. Mat. 23.37-39.

z Mat. 23.37.

a Hlab. 69.25. Levi 26.31,32. Isa. 1.7. Mika 3.12.

b Hlab. 118.26. Mat. 21.9. 23.39. Mark. 11.9. Luka 19.38. Joha. 12.13.

a 7.36.

b Mark. 3.2. Luka 6.7. 20.20. 17.20.

c 14.5. Hlu. 18.14.

d Mat. 22.35.

e 13.14. Mat. 12.10.

f 14.5. Hlu. 18.14.

g 13.15.

h Mat. 22.46.

i Hlu. 14.12.

j Seb. 3.5.

k 14.8. Mat. 23.6.

l Mat. 22.2.

m 14.8. Mat. 23.6.

n 3.8.

o Zaga 25.6,7.

p 14.12. Mat. 20.13. 22.12. 26.50.

q Mat. 23.12.

r Mat. 22.4.

s 5.29.

t 14.21. Neh. 8.10,12. Esta 9.22.

u Mat. 6.4.

v Joha. 11.24. 1 Kor. 15.23. 1 Thes. 4.16. Isam. 20.4,5.

w Isam. 19.9. Isa. 25.6. Luka 22.16,30.

x Mat. 22.2-14.

y Mat. 22.3.

z Mat. 22.5.

a 1 Kor. 16.5.

b 14.13.

c Mat. 22.9.

d Mat. 21.41,43.

e Mat. 10.37. Dute. 13.6-8. 33.9.

f Mat. 6.24. Luka 16.13. Roma 9.13. Mal. 1.3.

g Joha. 12.25. Seb. 20.24. Isam. 12.11.

h Mat. 10.38.

i Joha. 19.17.

j Zaga 24.27.

k Jobe 15.24.

l Hlab. 68.17.

m 9.61.

n Mark. 9.50.

o Mat. 5.13.

p Mark. 9.50.

q 9.62.

r Mat. 5.13.

s Mat. 11.15.

a 1.66. 4.22,36. 6.19. 7.29. 11.50.

b Mat. 18.17.

c 19.7. Mat. 9.10,11. 11.19. Luka 5.30. 7.39.

d Mat. 18.12-14.

e Hez. 34.6.

f Eks. 3.1. 1 Sam. 17.28.

g Hez. 34.11,12,16.

h Isa. 40.11.

i Mat. 9.36.

j Mat. 9.13. Luka 5.32. 15.25.

k Mat. 18.10.

l Dute. 21.17.

m Mark. 12.44.

n Mat. 21.33.

o 16.21.

p Seb. 12.11.

q 15.21.

r 15.21.

s 7.6.

t Seb. 2.39.

u Jak. 4.8.

v Gen. 45.14. 46.29. Seb. 20.37.

w 2 Sam. 14.33.

x Jobe 33.27.

y Hlab. 51.4.

z 7.6.

a Zek. 3.4.

b Gen. 41.42.

c Hez. 16.10. Mat. 10.10. Luka 22.35. Mark. 6.9.

d 15.27,30. Mat. 22.4.

e Gen. 31.54.

f 15.24,29,32. 12.19. 16.19.

g 15.32. Efe. 2.1,5. 5.14. Kol. 2.13. Isam. 3.1.

h 15.24,29,32. 12.19. 16.19.

i Dan. 3.5,10,15.

j 18.36.

k 15.27,30. Mat. 22.4.

l Levi 4.13,14,22,23.

m 15.24,29,32. 12.19. 16.19.

n 15.27,30. Mat. 22.4.

o Levi 4.13,14,22,23.

p Joha. 8.35.

q 15.12.

r 15.24,29,32. 12.19. 16.19.

s 15.24.

a 16.3,8. 12.42. 1 Kor. 4.2.

b 16.3,8. 12.42. 1 Kor. 4.2.

c 12.20.

d 1 Kho. 4.22.

e 1 Kho. 4.22.

f 16.3,8. 12.42. 1 Kor. 4.2.

g 18.6.16.9.

h 10.6.

i Joha. 12.36. Efe. 5.8. 1 Thes. 5.5.

j Mat. 6.19. 19.21. Luka 11.41. 12.33. Dan. 4.27.

k 18.6. 16.9.

l 18.6. 16.9.

m 16.4.

n 19.17. Mat. 25.21.

o Mat. 6.24. Seb. 10.7.

p 14.26.

q 11.41. Mat. 23.14.

r 23.35.

s 10.29. 18.9.

t 1 Sam. 16.7.

u Zaga 16.5.

v Mat. 11.12,13. Luka 16.29.

w 15.1. 7.29.

x Mat. 5.18.

y Mat. 5.32.

z Hlu. 8.26.

a Isam. 18.12. Isam. 18.16. 19.8,14. 1 Lan. 15.27.

b 15.23.

c Eks. 6.23.

d Seb. 3.2. Mat. 8.14.

e Seb. 10.17. 12.13,14. 14.13. Isam. 21.12,13,15,21,25. 22.14. Mat. 26.71.

f 15.16.

g Mat. 15.27. Hlu. 1.7.

h Heb. 1.14.

i 16.23. Joha. 13.23. Joha. 1.18.

j Hlab. 16.10. 1 Kor. 15.55.

k 6.20.

l 16.28. Mat. 4.24.

m 16.23. Joha. 13.23. Joha. 1.18.

n 16.30. 3.8. Mat. 3.9.

o Jak. 3.6. Zek. 14.12.

p Isa. 66.24. Mat. 25.41. Mark. 9.43,44. 2 Thes. 1.8.

q Jak. 3.6. Zek. 14.12.

r 6.24.

s Jobe 21.13.

t 6.24.

u Seb. 2.40. 8.25. 10.42. 18.5. 20.21,24. 23.11. 28.23.

v 16.28. Mat. 4.24.

w 16.31. Seb. 26.22. 28.23. Isa. 8.20. 34.16. Mal. 4.4. Luka16.16. Joha. 5.39,45. Seb. 15.21. 17.11.

x 16.30. 3.8. Mat. 3.9

y Joha. 5.47.

z 16.31. Seb. 26.22. 28.23. Isa. 8.20. 34.16. Mal. 4.4.Luka 16.16. Joha. 5.39,45. Seb. 15.21. 17.11.

a Mat. 28.11-15. Joha. 11.46-48. 12.10,11.

a 17.1,2, Mat. 18.7,6.

b 13.33.

c Mark. 9.42.

d 17.1,2. Mat. 18.7,6.

e 12.1. 21.34. Seb. 5.35. 20.28.

f Mat. 18.15.

g 2 Tim. 4.2.

h Mat. 18.21.

i 9.10. Mark. 6.30.

j Mark. 9.24.

k Mat. 17.20. 21.21.Mark. 11.23.Mark. 9.23.

l 19.4. Mat. 17.20.

m 21.9. Mat. 13.21.

n 12.37.

o 12.37.

p 12.37.

q Mat. 25.30. Roma 3.12. Filim. 1.11. Jobe 22.3.

r 13.22.

s Joha. 4.4.

t Mat. 19.1.

u Levi 13.46.

v 5.5.

w Levi 14.2. Mat. 8.4.

x Mat. 15.31.

y 1 Kor. 14.25.

z 17.11. Mat. 10.5.

a 2 Kho. 17.24.

b Mat. 9.2.

c Mark. 10.52.

d 19.11. Seb. 1.6.

e 14.1.

f 12.20. 17.23.

g Mat. 9.15. Mark. 2.20. Luka 5.35. Joha. 7.34.

h Joha. 8.56.

i Mat. 24.23. Mark. 13.21. Luka 21.8.

j 12.20. 17.23.

k Mat. 24.27.

l 1 Kor. 3.13. 4. 3. 5.5. 1 Thes. 5.2. 2 Thes. 2.2. Heb. 10.25. 2 Pet. 3.10.

m Mark. 8.31. Luka 9.22.

n 17.26,27, Mat. 24.37-39.

o Gen. 19.16,24.

p 1 Kor. 1.7. 2 Thes. 1.7. 1 Pet. 1.7.

q Mat. 24.17,18. Mark. 13.15,16. Luka 21.21.

r Gen. 19.26.

s Mat. 10.39.

t Seb. 7.19.

u Mat. 24.41.

v Mat. 24.40.

w Mat. 24.28. Jobe 39.30.

a 11.5-7. 21.36. Roma 12.12. Efe. 6.18. Kol. 4.2. 1 Thes. 5.17.

b 2 Kor. 4.1,16. Gal. 6.9. Efe. 3.13. 2 Thes. 3.13.

c 18.4. 20.13. Mat. 21.37. Heb. 12.9.

d 18.4. 20.13. Mat. 21.37. Heb. 12.9.

e 11.8.

f 1 Kor. 9.27.

g 16.8, 9.

h Isam. 6.10.

i 21.22.

j Mat. 24.22,24,31. Roma 8.33. Kol. 3.12. 2 Tim. 2.10. Tit. 1.1. 1 Pet. 1.2. 2.9. Isam. 17.14.

k Jak. 5.7. 2 Pet. 3.9.

l 2 Pet. 3.8,9.Heb. 10.37.

m 21.22.

n 10.29. 16.15.

o 2 Kor. 1.9.

p 2 Kho. 20.5,8. Seb. 3.1. Luka 18.14. 1 Kho. 10.5.

q Mat. 18.17.

r 18.13. Hlab. 135.2. Mark. 11.25.

s 1 Kor. 5.10,11. 6.10.

t Mat. 9.14. 5.33.

u 11.42. Nani 18.21.

v 21.19.

w 18.13. Hlab. 135.2. Mark. 11.25.

x Ezra 9.6. Luka 6.20.

y 23.48.

z 18.10.

a Seb. 13.39. Roma 2.13. 3.24.

b Mat. 23.12.

c Mat. 19.13-15 Mark. 10.13-16.

d Mark. 10.15.

e Joha. 3.1.

f Mat. 19.16-29. Mark. 10.17-30.

g 10.25-28.

h Eks. 20.12-16.

i Tit. 1.5.

j Jobe 42.10.

k Mark. 10.30.

l Mat. 20.17-19. Mark. 10.32-34. Mat. 16.21.

m Hlab. 22.1. Isa. 53.1.

n Joha. 18.32.

o Seb. 14.5.

p Mark. 10.34.

q 2.50. Mark. 9.32. Joha. 12.16.

r 9.45.

s Mat. 20.29-34. Mark. 10.46-52.

t 19.1. Mat. 20.29. Mark. 10.46.

u Mat. 20.30.

v 15.26.

w Mark. 10.48. Mat. 20.31.

x Mark. 10.52.

y Mat. 15.31.

z 5.26. 9.43. 13.17. 19.37.

a 18.35. Mat. 20.29.

b Ezra 2.9. Neh. 3.20. 7.14.

c Mat. 25.24.

d 2.52.

e 1 Lan. 27.28. Luka 17.6.

f Joha. 1.38.

g 10.38.

h 15.2.

i 15.2.

j 9.12.

k 3.14.

l 3.14.

m Eks. 22.1. 2 Sam. 12.6.

n 5.14. 7.5. Eks. 18.4.

o 3.8. 16.24,30. Roma 4.11,12,16. Gal. 3.7.

p 13.16.

q Mat. 18.11.

r Mat. 18.12. Joha. 4.23.

s 20.11,12. Seb. 12.3.

t 17.20. Seb. 1.6.

u 1 Kor. 1.26.

v Mat. 25.14-30.

w Mark. 13.34.

x Mat. 25.1.

y Joha. 1.11.

z 6.10. Mat. 25.21.

a 19.13.

b Joha. 11.44. 20.7. Seb. 19.12.

c Mat. 25.24.

d 2 Sam. 1.16. Jobe 15.6.

e Mat. 25.26.

f Mat. 21.12.

g 3.13.

h Mat. 25.27.

i Mat. 13.12.

j 19.14.

k 1 Sam. 11.12. Mat. 22.7. Luka 20.16.

l Mark. 10.32. Luka 13.22.

m 2.4.

n Mat. 21.1-11. Mark. 11.1-10.

o Mark. 11.5.

p Joha. 12.12-15.

q 18.43.

r Joha. 12.17,18.

s Joha. 12.13. Mat. 25.34.

t 2.14.

u Mat. 21.15,16.

v Hab. 2.11.

w 19.37.

x Joha. 11.35. Heb. 5.7.

y 13.9. Tshu. 9.14.

z Isa. 29.3. 37.33. Jer. 6.6. Hez. 4.2. 26.8.

a 21.20.

b Isa. 29.4.

c 1.64.

d Mark. 13.2. Luka 21.6. Mat. 24.2.

e Dan. 9.24.

f 1 Pet. 2.12. Luka 1.68,78. Jobe 10.12. Jer. 6. 6.

g Mat. 21.12,13,16. Mark. 11.15,17,18. Joha. 2.13-17.

h Isa. 56.7.

i Jer. 7.11.

j 20.1. Mat. 26.55.

k Mark. 11.18. Joha. 7.19. Mat. 21.46. Luka 20.19.

l Mark. 6.21.

a Mat. 21.23-27. Mark. 11.27-33.

b 19.47. Mat. 26.55.

c Mat. 24.48.

d 7.29.

e Mat. 21.33-46. Mark. 12.1-12.

f 8.27.

g 20.12. 19.11.

h 20.12. 19.11.

i 3.15.

j Roma 3.4,6,31. 6.2,15. 9.14. 11.1,11. 1 Kor.6.15. Gal. 2.17. 3.21. 6.14.

k 22.61.

l Hlab. 118.22.

m 19.47.

n Mat. 22.15-33. Mark. 12.13-27.

o 14.1.

p 14.1.

q 20.26.

r 12.11.

s Mat. 27.2. Luka 3.1. 23.1.

t Mark. 12.14,32.

u 23.2. Roma 13.6,7.

v 1 Kor. 3.19. 2 Kor. 4.2. 11.3. Efe. 4.14. 2 Kor. 12.16.

w 20.20.

x Dute. 25.5.

y 21.36. Seb. 5.41. 2 Thes. 1.5.

z Roma 8.23.

a Mark. 12.26.

b Eks. 3.6.

c Roma 6.10,11. Gal. 2.19.

d Mat. 22.34. Mark. 12.28.

e Mat. 22.46. Mark. 12.34.

f Mat. 22.41-45. Mark. 12.35-37.

g Hlab. 110.1.

h Mark. 12.38-40. Mat. 23.5-7. 23.14.

i 11.43.

j Mat. 23.6. Mark. 12.39.

k 14.7, 8.

l Mat. 23.6. Mark. 12.39.

a Mark. 12.41-44.

b 21.1,5.

c 21.1,5.

d Mat. 24.1-51. Mark. 13.1-37.

e 19.44.

f 17.23.

g Mat. 24.5.

h 17.23.

i 1 Kor. 14.33.

j 24.37.

k 17.7. Mat. 13.21.

l Mat. 10.17-22.

m Seb. 4.3. 5.18. 12.4. 16.24. 21.27. 2 Kor. 11.23. Mat. 10.18.

n Fil. 1.28. 2 Thes. 1.5.

o 9.44. 1.66.

p 12.11.

q Eks. 4.12.

r Mat. 10.30. 1 Sam. 14.45.

s Roma 5.3. Jak. 1.3.

t Mat. 10.9. Seb. 1.18. 8.20. 22.28. Luka 18.12. 1 Thes. 4.4.

u 19.43.

v Dan. 9.27.

w Joha. 4.35. Jak. 5.4.

x 17.31.

y 18.7,8. Mat. 24.22.

z Dan. 9.24-27. 12.1.

a 1 Kor. 7.26.

b Heb. 11.34. Gen. 34.26.

c Isam. 11.2. Dan. 8.13.

d Dan. 12.7. Roma 11.25.

e 2 Kor. 2.4.

f Mat. 24.14.

g 13.11.

h Roma 8.23. Efe. 4.30.

i 12.57.

j 17.3.

k Roma 13.13. 1 Pet. 4.7.

l 1 Kor. 6.3,4.

m 1 Thes. 5.3. Luka 12.40.

n Tshu. 9.12.

o Mark. 13.33.

p 18.1.

q 20.35.

r Isam. 6.17. Efe. 6.13,14. Hlab. 1.5.

s Mat. 26.55.

t Joha. 8.2.

u Mat. 21.17. Luka 22.39. Joha. 18.2.

v Joha. 8.1.

w Joha. 8.2.

x Joha. 8.2.

a 22.1,2, Mat. 26.2-5. Mark. 14.1,2.

b Joha. 13.2,27. Seb. 5.3.

c Mat. 26.14-16. Mark. 14.10,11.

d 22.52. Seb. 4.1.

1 ixuku: kumbe, singekho isiphithiphiti.

e Mat. 26.17-19. Mark. 14.12-16.

f Seb. 8.14.

g Mat. 26.20. Mark. 14.17.

h Mark. 6.30.

i 12.50.

j 22.30. 14.15.

k Mat. 15.36.

l Mat. 26.29. Mark. 14.25.

m 22.19,20, Mat. 26.26-28. Mark. 14.22-24. 1 Kor. 11.23-25. Joha. 6.51.

n Mat. 15.36.

o 1 Kor. 11.24,25.

p Mat. 26.21,23. Joha. 13.18,21,26.

q Mat. 26.24. Mark. 14.21.

r Seb. 2.23. 10.42. 17.26,31. Roma 1.4. Seb. 4.28.

s Joha. 13.22. Mat. 26.22. Mark. 14.19.

t Mark. 9.34. Luka 9.46.

u Mark. 10.42.

v Mat. 20.25-28. Mark. 10.42-45.

w Mat. 23.11. Mark. 9.35. Luka 9.48.

x 1 Pet. 5.5.

y Seb. 15.22. Heb. 13.7,17,24.

z Mat. 20.28. Luka 12.37. Joha. 13.4,5.

a Mat. 20.28. Luka 12.37. Joha. 13.4,5.

b 4.13. Heb. 2.18. 4.15.

c Seb. 3.25. Heb. 10.16.

d Mat. 25.34. Seb. 14.22. 2 Kor. 1.7. 2 Tim. 2.12.

e Mat. 8.11. 26.29. Luka 22.16.

f Mat. 19.28.

g 1 Pet. 5.8. 1 Lan. 21.1.

h Amos 9.9.

i Joha. 17.9,11,15.

j Hlab. 51.13. Jow. 2.13. Mat. 13.15. Seb. 3.19. Mat. 18.3.

k Joha. 21.15,16,17. Jobe 22.30.

l Mat. 26.33. Mark. 14.29.

m Mat. 26.35. Mark. 14.31. Joha. 13.37.

n Mat. 26.34. Mark. 14.30. Joha. 13.38.

o Mat. 10.9,10.

p 10.4.

q 15.22.

r 10.4.

s Isa. 53.12. Mark. 15.28.

t Mark. 3.26. Joha. 17.4. 19.30.

u Mat. 26.30,36. Mark. 14.26,32. Joha. 18.1.

v Mat. 21.1.

w 21.37. Joha. 18.2.

x 22.40-42. 22.45,46, Mat. 26.36-46. Mark. 14.32-42.

y 22.46. Mat. 6.13.

z Seb. 7.60.

a Seb. 12.7.

b Heb. 5.7.

c 22.40.

d Mat. 26.47-56. Mark. 14.43-50. Joha. 18.3-11.

e 22.38.

f Mat. 20.34.

g 22.4.

h Mark. 14.35.

i Kol. 1.13. Seb. 26.18. Efe. 6.12. Joha. 19.11.

j Mat. 26.57. Mark. 14.53.

k Mat. 26.58. Mark. 14.54. Joha. 18.15.

l Mat. 26.69-75. Mark. 14.66-72. Joha. 18.16-18,25.

m Mat. 26.3.

n 4.20.

o Joha. 18.26.

p Seb. 12.15.

q 20.17.

r 22.34.

s Mat. 26.67,68. 27.1. 26.63-65. Mark. 14.65. 15.1. 14.61-64. Joha. 18.19-24.

t Mat. 27.29.

u Mat. 27.39. Mark. 15.29. Luka 23.39.

v Mat. 27.1. Mark. 15.1. Joha. 18.24,28.

w Seb. 22.5.

x Mat. 5.22.

y 6.37.

z Heb. 1.3.

a Joha. 1.49.

b Mat. 27.11. Mark. 14.62. Mat. 26.64.

a Mat. 27.2. Mark. 15.1. Joha. 18.28.

b Seb. 13.8,10. Luka 23.14. Seb. 24.5.

c Mat. 22.21. Mark. 12.17. Luka 20.20.

d 20.22.

e Joha. 18.33,36,37. 19.12. Seb. 17.7.

f Mat. 27.11,12. Mark. 15.2,3.

g Joha. 18.33,36,37. 19.12. Seb. 17.7.

h Mat. 27.23,24. Mark. 15.14. Luka 23.14,22. Joha. 18.38. 19.4,6. 1 Pet. 2.22.

i Mark. 15.11.

j Mat. 4.12,23. Mark. 1.14. Luka 4.14. Joha. 1.43. 2.11.

k 13.1.

l 3.1.

m 23.15,11. Filim. 1.12.

n 9.9.

o Mat. 14.1. Mark. 6.14.

p Seb. 18.28.

q Mat. 22.7. Seb. 23.10,27.

r Mark. 9.12.

s 23.36. Mat. 27.29.

t Mat. 27.28.

u Seb. 10.30. Jak. 2.2,3. Isam. 15.6.19. 8.

v 23.15,11. Filim. 12.

w Seb. 4.27.

x 23.1,2.

y Seb. 13.8,10. Luka 23.14. Seb. 24.5.

z Seb. 4.9.

a 23.4.

b 23.15,11. Filim 1.12.

c 23.22. Mat. 27.26. Mark. 15.15. Joha. 19.1.

d Mat. 27.15-26. Mark. 15.6-15. Joha. 18.39,40.

e Joha. 19.15. Seb. 21.36. Luka 23.5. Seb. 3.14.

f Joha. 19.15. Seb. 21.36. Luka 23.5. Seb. 3.14.

g 23.4,14.

h 23.22. Mat. 27.26. Mark. 15.15. Joha. 19.1.

i Joha. 19.15. Seb. 21.36. Luka 23.5. Seb. 3.14.

j Joha. 19.16.

k Mat. 27.32. Mark. 15.21. Joha. 19.17.

l 8.52.

m 2 Kho. 19.21.

n Mat. 24.19. Mark. 13.17. Luka 21.23. Hos. 9.12-14. Hos.9.16.

o Hos. 10.8. Isa. 2.10,19,21. Isam. 6.16.

p Hez. 20.47. Hlab. 1.3.

q 1 Pet. 4.17. Jer. 25.29.

r Mat. 27.38. Mark. 15.27. Joha. 19.18.

s 10.1.

t Mat. 27.33. Mark. 15.22. Joha. 19.17.

u Mat. 27.38. Mark. 15.27. Joha. 19.18.

v 23.46. Mat. 11.25.

w Isa. 53.12. Mat. 5.44.

x Seb. 3.17.

y Mat. 27.35. Mark. 15.24. Joha. 19.23.

z Hlab. 22.17.

a Mat. 27.41,42. Mark. 15.31. Joha. 3.1.

b 16.14.

c Isa. 28.16. Mat. 24.22.

d Mat. 27.29.

e Mat. 27.48.

f Mat. 27.42.

g Mat. 22.20.

h Joha. 19.20.

i Seb. 21.40.

j Joha. 19.20.

k Mat. 27.37. Mark. 15.26. Joha. 19.19.

l Mat. 27.44. Mark. 15.32.

m 22.65.

n 23.35.

o Seb. 28.6.2 Thes. 3.2.

p Mark. 14.25. Mat. 25.31.

q 2 Kor. 12.4. Isam. 2.7. Gen. 2.8.

r Mat. 24.29. Mark. 13.24.

s Mat. 27.51. Mark. 15.38.

t Mat. 27.50. Mark. 15.37.

u 23.34.

v Hlab. 31.5. Seb. 7.59. 1 Pet. 2.23.4.19.

w Joha. 10.18.

x Mark. 15.37. Mat. 27.50. Joha. 19.30.

y Mat. 27.54. Mark. 15.39.

z Mat. 15.31.

a 18.13.

b Hlab. 88.8. Luka 2.44. Hlab. 38.11.

c Mat. 27.55. Mark. 15.40. Joha. 19.25.

d Mat. 27.57-61. Mark. 15.42-47. Joha. 19.38-42.

e Mark. 15.43.

f Seb. 11.24.

g Mark. 15.43.

h 2.25,38.

i Mark. 11.2. Luka 19.30.

j Mat. 27.62.

k Mat. 28.1.

l 8.2.

m Mark. 15.47.

n Mark. 16.1. Luka 24.1. Joha. 19.39.

o Eks. 20.10.

a Mat. 28.1-8. Mark. 16.1-8.

b Joha. 20.1.

c 23.56.

d Joha. 20.1. Mat. 27.60. Mark. 15.46.

e 9.7.

f Seb. 1.10. Josh. 5.13.

g Joha. 20.12. Mat. 28.2. Mark. 16.5.

h 2.9. Seb. 12.7.

i Seb. 1.10. Josh. 5.13.

j Mat. 17.22,23. Mark. 9.30,31. Luka 23.44.

k Mat. 20.19. Joha. 3.14. 8.28. 12.32.

l 24.46. Mat. 27.63.

m Joha. 2.22. Seb. 11.16. Joha. 14.26.

n Mat. 28.8. Mark. 16.8,10. Joha. 20.18.

o Mat. 27.56.

p 8.3.

q Mat. 27.56.

r 24.1.

s Mark. 6.30.

t Mark. 16.11. Luka 24.25,41.

u Joha. 20.3,6,10.

v Joha. 20.5,11.

w Joha. 20.10.

x Mark. 16.12.

y Joha. 11.18.

z 24.36.

a Joha. 20.14.21.4. Luka 24.31.

b Mat. 6.16. Gen. 40.7. Dan. 1.10.

c Joha. 19.25.

d Joha. 6.14.

e Seb. 7.22. Seb. 2.22.

f Seb. 2.23. 5.30. 13.27,28.

g Joha. 3.1.

h 1.68. 2.38. Seb. 1.6.

i Mat. 28.1,8. Mark. 16.1,2,10. Joha. 20.18.

j 24.1.

k 24.3.

l 24.4.

m 24.5-7.

n 24.12. Joha. 20.3.

o 24.7,44,46. Joha. 3.14. Mat. 26.24.

p 24.44,45. Joha. 1.45.5.46. Seb. 8.35.26.22.

q Gen. 3.15. 12.3. 18.18. 22.18. 26.4. 49.10. Nani 21.9. 24.17. Dute. 18.15,18,19.

r Isa. 4.2. 7.14. 9.6. 40.10,11. 50.6. 52.13. 53.12. 12.12. 61.1. 63.16. Jer. 23.5,6. 33.14-16. Hez. 34.23. 37.25. Dan. 9.24-27. Hos. 11.1. Mika 5.2. Zek. 6.12. 9.9. 11.13. 12.10. 13.7. Mal. 3.1. 4.2. Joha. 1.45.

s 24.44,45. Joha. 1.45. 5.46. Seb. 8.35. 26.22.

t Gen. 32.26. Ruthe 1.15.

u Seb. 16.15. Gen. 19.3.

v 9.12.

w Mat. 14.19.

x 24.16.

y 4.30.

z Hlab. 39.3. Jer. 20.9.

a Seb. 17.3. Luka 24.45.

b Mark. 16.13.

c Seb. 1.14.

d 1 Kor. 15.5.

e 24.30,31.

f Joha. 20.19,26. Luka 24.15.

g Mark. 16.14. Joha. 20.19. 1 Kor. 15.5.

h 10.5. Joha. 14.27.

i Joha. 20.19,26. Luka 24.15.

j 21.9.

k Mat. 14.26. Mark. 6.49.

l 2.35.

m 1 Joha. 1.1. Joha. 20.20,27.

n Joha. 1.14.

o Hlab. 22.16.

p Gen. 45.26. Jobe 9.16. Luka 24.52.

q Seb. 12.14.

r Joha.21.5.

s 1 Sam. 14.27.

t Joha. 21.13. Seb. 10.41. Seb. 1.4. Luka 24.30.

u Mat. 16.21. Luka 24.6.

v 24.7,26,44.

w 24.27.

x 24.27.

y Hlab. 16.9,10. 22.1. 69.1. 88.8,18. 110.1. 118.22,26. 132.11.

z Seb. 16.14.24.32.

a 24.7,26,44.

b 24.7.

c Seb. 5.31. Seb. 13.38.

d Isa. 49.6. Hos. 2.23. Mika 4.2. Mal. 1.11. Seb. 17.30. Mat. 28.19.

e Seb. 2.14-47. Isa. 2.3.

f Seb. 1.8,22. 2.32. 3.15. 5.32. 10,39,41. 13.31. 1 Pet. 5.1. Joha. 15.27. Seb. 4.33.

g Seb. 1.4. Isa. 44.3. Jow. 2.28. Joha. 14.26.

h Hlu. 6.34.Seb. 2.4.

i Seb. 1.8.

j Mat. 21.17. Seb. 1.12.

k Mark. 16.19. Joha. 20.17. Seb. 1.9. Joha. 20.17. Efe. 4.8-10. 2 Kho. 2.11.

l Mat. 28.9,17.

m Seb. 1.12.

n 24.41. Joha. 16.22.

o Seb. 2.46. 5.42. Seb. 3.1. 5.21.

p 2.28.

a Gen. 1.1. 1 Joha. 1.1. Joha. 17.5. Kol. 1.17. Jobe 28.20-28. Zaga 8.12,22-30.

b 1.14.17.22. 1 Joha. 5.7. Isam. 19.13.

c 1 Joha. 1.2.

d Fil. 2.6.

e Hlab. 33.6. Joha. 1.10. 1 Kor. 8.6. Efe. 3.9. Kol. 1.16. Heb. 1.2. 11.3. 2 Pet. 3.5.

f 5.26. 11.25. 6.57. 1 Joha. 5.11,19. 1 Joha. 1.1.

g 1.9. 8.12. 9.5. 12.46.

h 3.19.

i 3.19.

j Efe. 3.18.

k Mal. 3.1. Joha. 1.33.

l Mat. 3.1. Mark. 1.4. Luka 3.2.

m Seb. 19.4.

n 5.35.

o 1.4. Isa. 49.6. 1 Joha. 2.8.

p 1.14. 3.19. 12.46.

q 1.3.

r 16.32. Luka 19.14. Seb. 3.26. 13.46.

s 13.1. Seb. 4.23. 24.23. 1 Tim. 5.8.

1 amandla: kumbe, ilungelo.

t 1 Joha. 3.1. Isa. 56.5. Dute. 14.1.

u 3.3,6,7. 1 Pet. 1.23.

v Jak. 1.18.

w Isam. 7.15. 21.3. Levi 26.11.

x Mat. 1.16. Luka 24.39. Roma 1.3. 1 Tim. 3.16. Heb. 2.14. 1 Joha. 4.2. Gal. 4.4.

y Isam. 7.15. 21.3. Levi 26.11.

z Isa. 40.5. Luka 9.32. 2.11. 11.40.

a 2 Pet. 1.17.

b 1.33. Mal. 3.1.

c 1.17.

d 1.32,34. 3.26,32. 5.33. 1.19.

e 7.37.

f Mat. 3.11. Mark. 1.7. Luka 3.16. Joha. 1.27,30. 3.30,31.

g Dan. 6.3.

h 8.58.

i 1.30. 15.18.

j Efe. 4.13. Kol. 1.19. 2.9,10. Joha. 1.14. 3.34. Roma 15.29.

k Eks. 20.1. 24.3. Dute. 4.44. 5.1. 33.4. Joha. 7.19. Seb. 7.38.

l 1.14. Roma 6.14. Roma 3.24. 5.21.

m 8.32. 14.6.

n Eks. 33.20. Dute. 4.12. Mat. 11.27. Luka 10.22. Joha. 5.37. 6.46. 12.41. 1 Tim. 1.17.6.16. Heb. 11.27. 1 Joha. 4.12,20.

o 16.32. Luka 19.14. Seb. 3.26. 13.46.

p 1.14. 3.16,18. 1 Joha. 4.9.

q 3.13. 7.34.

r Luka 16.22.

s 3.32.

t 1.15. 5.33.

u 5.10.

v 3.28. Seb. 13.25.

w Mat. 11.14.

x Dute. 18.15,18. Joha. 6.14.

y Isa. 40.3. Mat. 3.3. Mark. 1.3. Luka 3.4.

z 3.28.

a Hez. 36.25. Zek. 13.1. Mark. 7.4.

b Hez. 36.25. Zek. 13.1. Mark. 7.4.

c 1.20,21.

d Mat. 3.11. Mark. 1.8. Luka 3.16.

e 12.35. Luka 17.21.

f Mal. 3.1.

g 1.15,30. Seb. 19.4.

h Mark. 1.7.

i Hlu. 7.24.

j 3.26. 10.40. 1.43. Mat. 3.1.

k Eks. 12.3. Isa. 53.7. Joha. 1.36. Seb. 8.32. 1 Pet. 1.19. Isam. 5.6,8,12,13. 6.1,16.

l 1 Joha. 3.5. Kol. 2.14. Eks. 28.38.

m 1.15,27.

n 1.15.

o 7.4.

p Luka 1.17,76,77.

q 1.15,34.

r Mat. 3.16.

s Mat. 3.11. Mark. 1.8. Luka 3.16. Seb. 1.5.

t 1.15,34.

u 1.49. Mat. 14.33.

v Isa. 40.3. Mat. 3.3. Mark. 1.3. Luka 3.4.

w 1.29.

x 18.4,7. 20.15.

y Mat. 23.7,8. 26.25,49. Mark. 9.5. 11.21. 14.45. Joha. 1.49. 3.2,26. 4.31. 6.25. 9.2. 11.8. Mark. 10.51. Joha. 20.16.

z 1.42. Mat. 4.18-22. Mark. 1.16-20. Luka 5.2-11.

a 5.18.

2 Mesiya: kumbe, ogcotshiweyo.

b 4.25.

c 1.36. Mat. 19.26.

d Mat. 16.17.

e Jobe 30.6. Jer. 4.29. Mat. 10.2. 16.18.

f 1.29,35. 2.1.

g 1.28.

h Mat. 10.3. Mark. 3.18. Luka 6.14. Joha. 1.43,45,46,48. 6.5,7. 12.21,22. 14.8,9. Seb. 1.13.

i Mat. 11.21.

j 1.46-49.21.2.

k Luka 24.27.

l Luka 24.27.

m Mat. 2.23.

n 6.42.

o 7.41,42,52.

p Hlab. 73.1. Roma 9.4,6. Joha. 8.39. Roma 2.29. Gal. 3.7,29.

q Hlab. 32.2. Hlab. 15.1,2.

r 1.38.

s 1.34. Luka 22.70. Joha. 6.69. Mat. 14.33.

t Mat. 27.42.

u 16.31. 20.29.

v 13.19.

w Hez. 1.1.

x Gen. 28.12.

y Dan. 7.13.

a 1.29,35,43.

b 2.11. 4.46. 21.2.

c 1.40,42,43,45. 3.22. 6.3,67,70,71.

d Mat. 22.2.

e 19.26.

f 2 Sam. 16.10.

g 7.6. 7.30.

h 3.25. Mark. 7.3,4.

i Ezra 7.22. 2 Lan. 4.5.

j 2.8.

k 4.46.

l Mat. 24.49. Luka 12.45. Seb. 2.15. 1 Kor. 11.21. Efe. 5.18. 1 Thes. 5.7. Isam. 17.2,6.

m 2.11. 4.46. 21.2.

n 1.14.

o 4.46,47,49,51.

p Mat. 12.46.

q Eks. 12.14. Levi 23.5. Dute. 16.1. Joha. 2.23. 5.1. 6.4. 11.55.

r Luka 2.4.

s Mat. 21.12,13. Mark. 11.15-17. Luka 19.45,46. Mal. 3.1-3.

t Seb. 27.32.

u Luka 2.49.

v Hlab. 69.9.

w 5.10.

x Mat. 12.38. Mat. 21.23.

y Efe.2.14. 1 Joha. 3.8. Mat. 12.33.

z Mat. 26.61. 27.40. Mark. 14.58. 15.29.

a 10.18.

b 5.10.

c 1 Kor. 6.19. Kol. 2.9. 1 Kor. 3.16. 2 Kor. 6.16.

d Luka 24.8. Joha. 2.17. 12.16. 14.26.

e Hlab. 16.10. Hos. 6.2. Luka 24.27,44. Joha. 20.9. Seb. 13.34,35. 1 Kor. 15.4.

f 2.11. Joha. 3.2. 4.45. 11.45. 12.18.

g 6.61,64. 13.11. 16.30. 21.17. 1 Sam. 16.7. Mat. 9.4.

a 3.4,9. 7.50. 19.39.

b Luka 18.18. Luka 23.35. 24.20. 7.26,48. 12.42. Seb. 3.17. 4.5,8. 13.27.

c 3.4,9. 7.50. 19.39.

d 7.50. 19.39. 12.42.

e 1.38.

f 2.11,23. 5.36. 9.16,33. 14.10,11. Seb. 2.22.

g Seb. 10.38.

h Mat. 19.28. Joha. 1.13. Gal. 6.15. Jak. 1.18. 1 Pet. 1.3,23. 1 Joha. 3.9. 5.18.

1 ngokutsha: kumbe, ngokwaphezulu.

i Gal. 4.9.

j 4.11. 6.31. 8.33.

k Seb. 2.38. Efe. 5.26. Tit. 3.5. Heb. 10.22. Joha. 13.8.

l Mark. 16.16.

m Seb. 2.38. Efe. 5.26. Tit. 3.5. Heb. 10.22. Joha. 13.8.

n 1.13. 1 Kor. 15.50. Jobe 14.4.

2 ngokutsha: kumbe, ngokwaphezulu.

o 5.28.

p Tshu. 11.5. 1 Kor. 2.11.

q 6.52,60.

r Luka 2.46. Joha. 9.30. 11.28.

s 3.32.

t 3.32.

u Zaga 30.4. Joha. 6.62. Seb. 2.34. 1 Kor. 15.47. Dute. 30.12. Joha. 3.31. 16.28. Efe. 4.9,10.

v 6.38,42,51,58. 3.31.

w 1.18. 7.34.

x Nani 21.9.

y Luka 24.7,26,44,46.

z 8.28. 12.32,34.

a 3.36.

b 3.36. 6.40,47.

c Roma 5.8. 1 Joha. 4.9. 1 Joha. 4.16.

d Roma 8.32. Gen. 22.16.

e 3.18. 1.18. Heb. 11.17.

f 3.36.

g 10.36.

h 8.15. 12.47. 5.45. 8.11. 9.39.

i Mat. 18.11.

j 5.24.

k Mark. 16.16.

l 3.18. 1.18. Heb. 11.17.

m 1.4,9. 12.46.

n 1.5.

o 12.43. 2 Tim. 3.4. Joha. 5.35.

p 7.7.

q Jobe 24.13,16,17. Roma 13.12. Efe. 5.13.

r 5.29.

s 8.9,46. 16.8. Efe. 5.11,13.

3 ukusolwa: kumbe, ukubonwa.

t 5.29.

u 2.23.

v 2.2.

w 4.2.

x Gen. 33.18. Josh. 15.32. 1 Sam. 9.4. Mat. 3.1.

y Gen. 33.18. Josh. 15.32. 1 Sam. 9.4. Mat. 3.1.

z Mat. 3.5,6.

a Mat. 4.12. 14.3. Mark. 6.17. Luka 3.20. Joha. 5.35.

b 2.6.

c 1.38.

d 1.28. 10.40.

e 1.7,15,34. 3.32.

4 ukwemukela: kumbe, ukuzithathela.

f 1 Kor. 4.7.

g Jak. 1.17.

h 1.20,27.

i Mal. 3.1. Mark. 1.2. Luka 1.17. Joha. 1.23.

j Mat. 25.1.

k Hlu. 14.20. 2 Kor. 11.2. Mat. 9.15.

l Luka 22.15.

m Jer. 7.34.

n Mat. 3.11.

o 3.13. 1.15. 8.23.

p 3.3,7.

q Roma 9.5. Efe. 1.21. Fil. 2.9.

r 1 Kor. 15.47.

s 3.13. 1.15. 8.23.

t 1 Kor. 15.47.

u Roma 9.5. Efe. 1.21. Fil. 2.9.

v 3.11. 1.18. 8.38.

w 8.26. 15.15.

x 1.10,11. 3.19.

y 6.27.

z Roma 3.4. 1 Joha. 5.10.

a 7.16.

b Isa. 27.8. Hez. 4.16. Joha. 1.14,16.

c 5.20. Mat. 3.17.

d Mat. 28.18.

e Hab. 2.4. Joha. 1.12. 6.40,47. 11.25. 20.31. 3.15,16,18. Roma 1.17.

a 3.22,26.

b 1 Kor. 1.14-17.

c 3.22. 7.1. 4.47,54.

d 2.11,12.

e Luka 17.11.

f 1 Kho. 16.24.

g Josh. 17.7. Seb. 7.16.

h Gen. 33.19. 48.22. Josh. 24.32. Joha. 4.12.

i Luka 11.6.

j 2 Kho. 7.7,10. Mark. 4.36.

k 19.14. 1.39.

l 4.5,39.

m Luka 9.53. Mat. 10.5. Seb. 10.28.

n 7.38,39. Jer. 2.13. Zek. 14.8. Isa. 12.3. 44.3. Hez. 36.25. Zek. 13.1.

o 6.35,51,58. 7.37.

p 6.54.

q 6.34.

r 16.8.

s 6.14.

t Hlu. 9.7. Gen. 12.6,7. 13.4. 33.18,20. Dute. 11.29. Josh. 8.33.

u Dute. 12.5.

v 5.25.

w 4.12,20.

x Mal. 1.11. 1 Tim. 2.8.

y 2 Kho. 17.28-34.

z Gen. 49.10. Isa. 2.3. Roma 3.1,2. 9.4,5.

a 5.25.

b Fil. 3.3. Juda 1.20.

c Hlab. 145.18.

d Luka 19.10.

e 2 Kor. 3.17.

f Fil. 3.3. Juda 1.20.

g Hlab. 145.18.

h 1.41.

i Dute. 18.18. Joha. 4.29,39.

j 16.13,14,15.

k 9.37. 4.42.

l 4.17,18,25.

m Mat. 12.23. Joha. 4.33.

n 1.38.

o 4.6,8.

p 4.11,15. 2.20. 3.4. 6.34,42,52.

q Jobe 23.12.

r 5.30. 6.38.

s 5.36. 17.4. 19.30.

t Luka 6.20.

u Luka 21.21.

v Mat. 9.37. Luka 10.2. Joha. 4.40.

w 1 Kor. 9.17,18.

x Mark. 4.14.

y 4.38.

z Jobe 31.8.

a 4.38.

b Josh. 24.13.

c Seb. 8.5,17,25.

d 4.5,8.

e 4.29.

f 1.38.

g 1.38.

h 1 Joha. 4.14. 1 Tim. 4.10.

i 4.40.

j Mat. 4.12,13.

k Mat. 13.57. Joha. 4.1,3.

l Luka 9.53.

m 2.23. 3.2.

n Dute. 16.16.

o 2.1.

p 2.9.

q Luka 4.23.

r 4.3.

s 2.12. 4.49,51. 4.46.

t Mat. 12.38. Joha. 4.42,44. 12.37.

u Mat. 24.24. Mark. 13.22. Seb. 4.30. 5.12. 14.3. 15.12. Roma 15.19. 2 Kor. 12.12. Heb. 2.4. Joha. 20.30. Seb. 2.19,22,43. 6.8. 7.36. 2 Thes.2.9.

v Mat. 24.24. Mark. 13.22. Seb. 4.30. 5.12. 14.3. 15.12. Roma 15.19. 2 Kor. 12.12. Heb. 2.4. Joha. 20.30. Seb. 2.19,22,43. 6.8. 7.36. 2 Thes. 2.9.

w 2.12. 4.49,51. 4.46.

x Mark. 5.35. Luka 8.49. Joha. 11.21,22,32.

y 2.12. 4.49,51. 4.46.

z 1.39.

a 2.11. 4.45,46.

b 4.3.

a Levi 23.2-44. Dute. 16.1-17. Joha. 2.13.

b Luka 2.4.

c Seb. 21.40.

d Mat. 12.10. Luka 6.6,8.

e Seb. 12.7.

f Mark. 2.11. Mat. 9.6. Luka 5.24.

g 9.14.

h 5.15,16,18. 1.19. 2.18,20. 6.41,52. 7.1,11,13,15,35. 8.22.

i Eks. 20.10. Neh. 13.19. Jer. 17.21,22. Mat. 12.2. Mark. 2.24. 3.4. Luka 6.2. 13.14.

j 8.11.

k Mat. 12.45. Ezra 9.14.

l 5.15,16,18. 1.19. 2.18,20. 6.41,52. 7.1,11,13,15,35. 8.22.

m 5.15,16,18. 1.19. 2.18,20. 6.41,52. 7.1,11,13,15,35. 8.22.

n 5.16. 7.19.

o 5.18. 7.23. Mat. 12.14.

p Hlu. 18.14.

q Mat. 11.12. Joha. 2.10. 16.24.

r 9.4. 14.10.

s 15,16,18. 1.19. 2.18,20. 6.41,52. 7.1,11,13,15,35. 8.22.

t 5.16. 7.19.

u 5.18. 7.23. Mat. 12.14.

v Mat. 26.66.

w 1.41. 5.43.

x 10.33. 19.7. Fil. 2.6.

y Hlu. 18.14.

z 5.30. 8.28. 14.10. 8.16,38. 11.51. 12.49. 10.30.

a 3.35.

b 4.12. Mark. 13.32. Luka 2.52. Seb. 1.7.

c Roma 4.17. 8.11. Ephes. 2.5. Kol. 2.13. Dute. 32.39.

d 1 Kor. 15.45. Joha. 11.25,26.

e 5.27. Seb. 10.42. 17.31. 1 Pet. 4.5. Mat. 28.18.

f 5.27. 9.39.

g 8.49.

h Luka 10.16. 1 Joha. 2.23.

i 12.44. 3.18. 8.51. 20.31. 1 Joha. 5.10.

j 1 Joha. 3.14.

k 4.23. 5.28. 4.21. 16.2,32.

l 5.28. Efe. 5.14.

m 11.43.

n 6.57. 1.4.

o 5.22.

p 1.12. Mat. 28.18.

q 5.22.

r Dan. 7.13,14.

s 3.7.

t 5.28. Efe. 5.14.

u 1 Kor. 15.52. 1 Thes. 4.16.

v Dan. 12.2.

w 3.20.

x Mat. 16.27.

y 3.20.

z 5.19.

a Mat. 26.39. Joha. 6.38.

b 4.34.

c 8.14,54. 18.21.

d 5.37.

e 7.28,29. 8.55.

f 1.19.

g 1.7,15.

h 1 Joha. 5.9.

i 1.8.

j 3.24.

k 2 Pet. 1.19.

l Mat. 13.20. Joha.3.19.

m 1 Joha. 5.9.

n 10.25,38. 14.11. 15.24. 3.2.

o 4.34.

p 17.3.

q 17.3.

r Mat. 3.17. 17.5. Joha. 8.18. 6.27.

s Dute. 4.12.

t 1.18.

u 1 Joha. 4.13,14. 5.10.

v Luka 16.29. Joha. 5.45,46.

w Luka 24.27. Joha. 1.45.

x 1.11. 3.19. 7.17.

y 7.18. 8.50,54. 5.34. 1 Thes. 2.6.

z Mat. 25.24.

a Dute. 6.5.

b 7.28.

c Mat. 24.5. 2 Thes. 2.3,4,8,10.

d 12.43.

e Roma 2.29.

f 17.3.

g 3.17. 8.15.

h Dute. 31.21. Joha. 7.19. Roma 2.12.

i Roma 2.17.

j Luka 24.27.

k 2 Tim. 3.15.

l Luka 16.31.

a Mat. 14.13-21. Mark. 6.32-44. Luka 9.10-17.

b Mat. 4.18.

c 21.1.

d Mark. 1.45.

e 6.15. Mark. 6.31,32.

f 2.2.

g 2.13.

h Luka 6.20.

i 1.44.

j Luka 10.25. Joha. 8.6.

k Mark. 6.37.

l 1.40,44.

m 6.11. 21.9,10,13.

n 6.4. Jow. 2.23.

o Mat. 14.21.

p 6.23. Mat. 15.36.

q 6.11. 21.9,10,13.

r Mat. 16.9.

s Mat. 21.11,46. Luka 7.16. 9.19. 24.19. Joha. 1.21. 4.19. 7.40. 9.17.

t 11.27. Mat. 11.3. Mat. 14.33.

u Mat. 14.22-33. Mark. 6.45-51.

v 18.36. 11.48.

w Mat. 14.23. Mark. 6.46. Joha. 6.3.

x Mat. 14.22,24. Mark. 3.9.

y Mark. 6.45.

z Mat. 14.24. Mark. 6.47.

a 11.18.

b Mat. 14.32. Mark. 6.51. Joha. 6.17.

c 6.1.

d Mark. 3.9. 4.36. Joha. 21.8.

e Mark. 3.9. 4.36. Joha. 21.8.

f Mark. 3.9. 4.36. Joha. 21.8.

g 6.11.

h Mat. 14.34.

i 6.24,59.

j 1.38.

k Luka 10.40-42.

l 4.14. 6.35,54,58.

m 4.14. 6.35,54,58.

n Mat. 3.17. 17.5. Mark. 1.11. 9.7. Luka 3.22. 9.35. Joha. 1.33. 5.37. 8.18. Seb. 2.22. 2 Pet. 1.17.

o 3.33. Roma 15.28. 2 Kor. 1.22. Efe. 1.13. 4.30. Isam. 7.3-8. Roma 4.11. 1 Kor. 9.2. 2 Tim. 2.19. Isam. 9.4. Jobe 33.16.

p Jer. 48.10. 1 Kor. 15.58.

q Jer. 48.10. 1 Kor. 15.58.

r 1 Joha. 3.23.

s Mat. 12.38.

t Eks. 16.15. Nani 11.7-9.

u Neh. 9.15. Hlab. 78.24,25. 105.40. 1 Kor. 10.3.

v 6.50.

w 4.15.

x 6.48,58.

y 6.51. 4.10.

z 4.14. 7.37.

a 6.26. 10.26.

b 6.39. 17.2. 6.45. 10.29. 17.6,9,24.

c 10.28.

d 6.42,51,58. 3.13.

e 5.30.

f 5.30.

g 6.39. 17.2. 6.45. 10.29. 17.6,9,24.

h 18.9. 17.12.

i 6.40,44,54. 11.25.

j 12.45. 14.17.

k 6.47. 3.15,16.

l 6.54.

m 6.52. 5.10.

n 6.35,38.

o Luka 4.22. Joha. 1.45. Mat. 13.55. Luka 3.23.

p 6.42,51,58. 3.13.

q Hos. 11.4. Joha. 6.65. 12.32.

r 6.40,44,54. 11.25.

s Mark. 1.2. Seb. 13.40.

t Isa. 54.13. 1 Thes. 4.9.

u Jer. 31.34. Mika 4.2. Joha. 6.37.

v 1.18.

w Mat. 11.27.

x 7.29. 9.16,33.

y 6.40. 3.36.

z 6.33.

a 6.31,58.

b 6.33.

c 6.51. 11.26.

d 6.35.

e 3.13.

f 6.58.

g Heb. 10.5,10. Joha. 6.53.

h Luka 22.19.

i 6.41.

j 7.43.

k 3.9. 6.60.

l Mat. 26.26-28. Mark. 14.22-24. Luka 22.19,20. 1 Kor. 11.23-27.

m Gen. 9.4.

n Mat. 26.26-28. Mark. 14.22-24. Luka 22.19,20. 1 Kor. 11.23-27.

o 6.27,40. 4.14.

p 6.39.

q 15.5. 1 Joha. 3.24. 4.15,16.

r 5.26.

s 6.51,53,58.

t 6.33,48,51.

u 6.38.

v 6.31,49.

w 6.58.

x 6.24.

y 6.66.

z Juda 1.15.

a 6.52.

b 2.25.

c Mat. 11.6.

d Mat. 24.48.

e Mark. 16.19. Luka 24.51. Seb. 1.9. Efe. 4.8.

f 3.13.

g 2 Kor. 3.6.

h 6.53,68.

i 6.53,68.

j 6.66.

k 2.25.

l 6.66.

m 6.71. 13.11.

n 6.44.

o 6.60,64.

p 6.70,71. 2.2.

q Mat. 16.16. Mark. 8.29. Luka 9.20. Joha. 1.49. 11.27.

r 6.63. 17.8. Seb. 5.20.

s Mat. 14.33.

t Mat. 26.63.

u Luka 6.13. Joha. 13.18. 15.16,19.

v 6.70,71. 2.2.

w 13.2,27. 17.12.

x 12.4. 13.2,26.

y 6.70,71. 2.2.

a 11.54. 4.1,3.

b 5.16,18.

c 7.11,13,15,35.

d Levi 23.34.

e Mat. 12.46.

f 6.66.

g 1.31. 21.1.

h Hlab. 69.8. Mark. 3.21.

i Mat. 12.46.

j 7.8,30. 2.4. 8.20. Mat. 26.18.

k 15.18.

l 3.19.

m 7.10,14. Luka 2.4.

n Mark. 1.15.

o 7.8,30. 8.20. 2.4. Mat. 26.18.

p 7.10,14. Luka 2.4.

q Mat. 12.46.

r 11.56.

s 7.11,13,15,35.

t 7.43.

u 6.14. 7.40.

v 7.47.

w 19.38. 20.19. 9.22. 12.42.

x 7.11,13,15,35.

y 7.10,14. Luka 2.4.

z 7.28.

a 7.11,13,15,35.

b Mat. 13.54. Mark. 6.2,3. Luka 4.22.Joha. 7.46. Luka 2.47.

c 3.34. 8.28. 12.49. 14.10,24.

d 5.40. 8.43.

e 5.41.

f 5.41.

g 1.17. Dute. 31.10,11. Joha. 7.2.

h 5.45. Luka 20.47.

i 7.1,20,25. 5.16,18. 8.37,40. Mat. 12.14. Mark. 3.6. Joha. 10.39. 11.53.

j 8.48,52. 10.20. Mark. 3.22.

k 7.1,20,25. 5.16,18. 8.37,40. Mat. 12.14. Mark. 3.6. Joha. 10.39. 11.53.

l 7.23.

m Levi 12.3.

n Gen. 17.10.

o Mat. 12.5.

p Levi 12.3.

q 5.16.

r 5.8,9.

s Dute. 1.16,17. Joha. 8.15.

t 7.1,20,25. 5.16,18. 8.37,40. Mat. 12.14. Mark. 3.6. Joha. 10.39. 11.53.

u 7.48. 3.1.

v Mat. 13.55.

w Mat. 25.24.

x Isa. 53.8. Joha. 7.42. 19.9.

y 7.14. Mat. 26.55.

z 7.37.

a 7.41. 8.14,19. 9.29.

b 8.42. 5.43.

c 8.26. Roma 3.4. Joha. 5.32.

d 8.55.

e Mat. 11.27.

f 6.46.

g 17.3.

h 7.44. 10.39. Mat. 21.46.

i 7.44. 8.20. 19.7.

j 12.23,27. 13.1. 17.1.

k 7.44. 8.20. 19.7.

l 8.30.

m Mat. 12.23.

n 3.2.

o 7.45,46. Mat. 26.58.

p 12.35. 8.21.

q 16.5.

r 13.33. Hos. 5.6. Luka 17.22.

s 12.35.8.21.

t 1.18. 3.13.

u 13.36.

v 7.1. 8.22.

w Hlab. 147.2. Isa. 11.12. Jak. 1.1. 1 Pet. 1.1.

x 7.34.

y Levi 23.36.

z 7.28. 12.44. 1.15.

a Isa. 55.1. Joha. 4.13,14. 6.35. Isam. 21.6. 22.17.

b Dute. 18.15.

c Isa. 12.3. Hez. 47.1. Zek. 14.8. Zaga 18.4.

d 4.10.

e Isa. 44.3.

f Jow. 2.28. Joha. 16.7.

g Seb. 2.4,17,33,38.

h Seb. 19.2. Joha. 1.32,33. 3.5,8,34.

i 16.7.

j 12.16,23. 13.31. 17.1. 21.19.

k 6.14.

l 4.42. 6.69. 1.20,21.

m 1.46. 7.52.

n Mat. 1.1.

o Mika 5.2. Mat. 2.5. Luka 2.4.

p 1 Sam. 16.1,4. Luka 2.4.

q 9.16. 10.19. 7.12. 6.52.

r 7.30.

s 7.30.

t 7.32.

u 7.32.

v 7.32.

w 18.21,22. Mat. 7.29.

x 7.12.

y 1 Kor. 1.20,26. 2.8. Joha. 12.42. Seb. 6.7.

z 3.1.

a 3.1.

b 3.2.

c Eks. 23.1. Dute. 1.17. 17.6,8,11. 19.15. Seb. 23.3.

d Dute. 1.16.

e 1.46. 7.41. 2 Kho. 14.25. Josh. 19.13. 1 Kho. 17.1. 21.18. Nah. 1.1.

a Mat. 21.1. Luka 21.37,38. Seb. 5.21.

b Luka 21.37,38. Seb. 5.21.

c Mat. 26.55.

d Luka 21.37,38. Seb. 5.21.

e Mat. 26.55.

f Levi 20.10. Dute. 22.22.

g Dute. 22.23,24. Hez. 16.38,40.

h Mat. 16.1. 19.3. 22.18,35. Mark. 8.11. 10.2. 12.15. Luka 11.16. 20.23. Luka 10.25. Joha. 6. 6.

i Luka 11.54.

j 8.8. Jer. 17.13.

k 8.11. Luka 13.11. 21.28.

l Roma 2.1. Joha. 8.46.

m Dute. 17.7.

n 8.8. Jer. 17.13.

o 8.46.

p Roma 2.15.

q Mark. 14.19.

r 8.11. Luka 13.11. 21.28.

s Luka 9.56. 12.14. Joha. 8.15. 3.17. 12.47.

t 5.14.

u 1.4,9. Isa. 42.6. Mal. 4.2. Seb. 26.18.

v 1.4,9. Isa. 42.6. Mal. 4.2. Seb. 26.18.

w 5.31.

x Isam. 3.14.

y 16.28.

z 8.42. 7.29. 13.3.

a 16.28.

b 9.29. 8.19. 7.28.

c Jobe 10.4. Joha. 7.24.

d 3.17. 12.47. 8.11. 5.45.

e 5.30.

f 16.32. 8.29.

g Dute. 19.15. Nani 35.30.

h 5.37.

i 8.55. 16.3.

j 14.7. Mat. 11.27.

k Mark. 12.41.

l Mat. 26.55.

m 7.30.

n 7.6,8.

o 7.30.

p 7.34,36. 13.33.

q 8.24.

r 8.21. 3.31.

s 7.34,36. 13.33.

t 8.48,52,57. 9.18,22. 10.19,24,31,33. 12.9,11. 5.10.

u 7.35.

v 8.21. 3.31.

w 18.36.

x 1 Joha. 4.5. Joha. 8.44.12.31. 16.11.

y 18.36.

z 17.14,16.

a 8.21.

b 16.9. Mark. 16.16.

c 8.28. 13.19. 8.58.

d 1. 1.

e Roma 3.4. Joha. 7.28.

f 8.40. 3.32. 15.15.

g 8.18,26.

h 3.14. 12.32,34.

i 8.28. 13.19. 8.58.

j 5.19.

k 7.16.

l 10.38.

m 8.16.

n 4.34. 5.30. 6.38. 1 Joha. 3.22.

o 7.31. 10.42. 11.45. 12.11,42.

p 15.7,8.

q 15.7,8.

r 1.17.

s 8.36. Roma 6.18,22. 8.2. Jak. 1.25. 2.12.

t Mat. 3.9. Joha. 8.37,39.

u 3.4. 4.11. 6.52. 8.52.

v Roma 6.16,20. 2 Pet. 2.19.

w Gen. 21.10. Gal. 4.30.

x Luka 15.31.

y Gal. 5.1.

z 8.36. Roma 6.18,22. 8.2. Jak. 1.25. 2.12.

a Roma 9.7.

b Mat. 3.9. Joha. 8.37,39.

c 8.40. 7.19.

d 3.32. 5.19. 14.10.

e 8.41,44.

f Mat. 3.9. Joha. 8.37,39.

g 1.47. Gal. 3.7,29.

h Roma 9.7.

i 8.37.

j 8.26. 17.17.

k Hos. 2.4. Eks. 34.15.

l Dute. 32.6.

m 1 Joha. 5.1.

n 13.3. 16.27,28,30. 17.8.

o 7.28,29. 8.14.

p 17.3.

q 8.47. 9.27. Seb. 22.9.

r Mat. 13.38.

s 8.38,41.

t Gen. 4.8,9. 1 Joha. 3.12,15.

u Gen. 3.4.

v 16.32. Mat. 12.35.

w Heb. 4.15.

x 8.9. 16.8.

y 8.7.

z 18.37. 1 Joha. 4.6.

a 8.47. 9.27. Seb. 22.9.

b 8.47. 9.27. Seb. 22.9.

c 8.41.

d 8.22.

e 4.39-42. Mat. 10.5.

f 8.52. 7.20.

g 5.23.

h 5.41.

i 14.23. 15.20. 17.6. 5.24.

j Luka 2.26. Joha. 11.25,26.

k 8.22.

l 8.33. Zek. 1.5.

m 14.23. 15.20. 17.6. 5.24.

n Mat. 16.28.

o 5.31.

p 16.14. Seb. 3.13. Joha. 5.41.

q 7.28,29. 8.19.

r 17.25. Mat. 11.27.

s 8.44.

t 15.10.

u Mat. 13.17. Luka 10.24. Heb. 11.13.

v Luka 17.22.

w 8.22.

x 17.5,24. Kol. 1.17. Isam. 1.8,11. 21.6. 22.13. Isa. 43.12. Eks. 3.14. Joha. 8.24. 17.5.

y 10.31. 11.8.

z 12.36. 10.39. 5.13.

a 8.2,20.

b Luka 4.30.

a 1.38.

b 9.34.

c Eks. 20.5.

d 11.4.

e 4.34. 5.19,36. 17.4.

f 11.9. 12.35. Roma 13.12.

g 1.4,9.

h Mark. 7.33. 8.23. 2 Kho. 2.21. Mat. 20.34.

i Neh. 3.15.

j 11.37. 2 Kho. 5.10,14.

k Mat. 25.24.

l Seb. 3.2,10.

m 9.6,7.

n 5.9.

o 9.10.

p 9.33. 6.46.

q Mat. 12.10.

r 3.2. 19.38,39.

s 9.33.

t 7.43.

u 6.14.

v 9.22. 8.22.

w 7.13. Seb. 5.13.

x 9.22. 8.22.

y 7.45-52.

z 12.42. 16.2. 9.34.

a Josh. 7.19.

b 9.16.

c 8.43.

d 8.14. 7.27,28.

e 3.10.

f Zaga 1.28. Zaga 28.9.

g Hlab. 34.15,17. 145.19. Zaga 15.29. Joha. 11.22.

h Luka 1.70. Seb. 3.21.

i 9.16. 3.2. 10.21.

j 6.46.

k 13.10. 9.2.

l 12.31.

m 12.31.

n 1 Joha. 5.13.

o 10.36. Mat. 14.33.

p Luka 2.30.

q 4.26.

r Mat. 8.2.

s 5.22,27. 8.26. 3.17. 8.15. 12.47. Luka 2.35.

t Mat. 9.13. Mark. 2.17. Luka 5.32.

u Roma 2.19.

v 15.22,24. Roma 4.15.

w Roma 2.19.

a 10.8. Mat. 26.55.

b Seb. 14.27.

c Mat. 9.38.

d 10.12,13.

e 16.25.

f Mat. 13.51.

g 10.8. Mat. 26.55.

h 10.7. 14.6. Efe.2.18. Joha. 15.1.

i Seb. 1.21. Seb. 9.28. Nani 27.17.

j Hlab. 23.2. Hez. 34.14.

k Isa. 40.11. Hez. 34.12. Heb. 13.20. 1 Pet. 2.25. 5.4. Jer. 3.15. 23.4

l 10.15,17,18.

m 10.5.

n Mat. 7.15.

o Zek. 11.17.

p 11.52.

q Zek. 11.16.

r 10.27. 2 Tim. 2.19. Nah. 1.7.

s Mat. 11.27.

t 10.11. 15.13.

u Isa. 56.8.

v 10.1.

w 11.52 Efe. 2.14-17.

x 1 Kor. 9.7. Joha. 10.1,16.

y 11.52 Efe. 2.14-17.

z Hez. 34.23. 37.22,24. 1 Pet. 2.25. Joha. 17.11,21,22.

a Fil. 2.9.

b Isa. 53.7,8,12. Heb. 2.9.

c 10.11. 15.13.

d 19.30. 1 Pet. 2.23.

e 10.11. 15.13.

f 2.19. Luka 23.46. Seb. 2.24.

g 12.49. 15.10. 6.38. 14.31.

h 7.43.

i 10.24,31,33. 8.22.

j 7.20.

k Mark. 3.21.

l Mat. 4.24.

m Eks. 4.11. Hlab. 146.8.

n 9.7,32,33.

o Seb. 3.11. 5.12.

p 10.24,31,33. 8.22.

q 8.56,58.

r 10.38. 5.36.

s 10.3,4.

t 6.36.

u 10.3,4.

v 17.12. 18.9.

w 6.37.

x 14.28. 10.30.

y 6.37. 17.2,6,9,11,12,24.

z 17.11,22. 14.9. 5.19.

a 10.24,31,33. 8.22.

b 8.59. 11.8.

c Mark. 7.37.

d 10.24,31,33. 8.22.

e Levi 24.16.

f 5.18.

g 12.34. 15.25.

h Hlab. 82.6.

i Eks. 12.12.

j 17.19. Jer. 1.5. Joha. 17.17. 6.27.

k 3.17. 17.3.

l 10.33.

m 5.17,18. 10.30.

n 9.35. Mat. 14.33.

o 10.32. 15.24.

p 14.11.

q 14.10,11,20. 17.21,23. 8.29.

r 7.30,44. 8.59.

s Luka 4.30. Joha. 8.59.

t Mat. 19.1.

u 1.28. 3.26. 11.6,7.

v 10.40.

w 1.29-34. 3.30. 5.33.

x 8.30.

a Eks. 6.23.

b 11.18. Mat. 21.17.

c Luka 10.38,39.

d 12.3. Mat. 26.7. Mark. 14.3. Luka 7.38,44.

e 11.21,32.

f 11.11,36,5.

g 11.40. 2.11. 9.3.

h 10.11,36,5.

i 10.40.

j 10.40.

k 1.38.

l 8.59. 10.31.

m Luka 13.33.

n 9.4.

o Jer. 13.16. Joha. 12.35.

p 11.11,36,5.

q 11.12. Dan. 12.2. 2 Sam. 7.12. Mat. 27.52. 2 Kho. 4.31. Mat. 9.24.

r Mark. 10.52.

s Mat. 10.3. Mark. 3.18. Luka 6.15. Joha. 14.5. 20.24,26,29. 21.2. Seb. 1.13.

t 20.24. 21.2.

u 11.39,6.

v 11.18. Mat. 21.17.

w Seb. 13.13.

x Luka 10.38,40.

y Luka 10.39. Joha. 11.28.

z 11.32. 4.49.

a 9.31. Mat. 21.22.

b Luka 14.14. Joha. 5.29.

c 6.39,40,44,54.

d 14.6. Kol. 3.4. Joha. 1.4. 5.21,26. 6.35. 1 Joha. 1.1,2. 5.11. Dute. 30.20.

e 3.36.

f 6.50,51. 8.51,52.

g Mat. 16.16. Joha. 6.69.

h Mat. 14.33.

i 6.14. Mat. 11.3.

j Mat. 26.18. Mark. 14.14. Luka 22.11. Joha. 3.10.

k 11.20.

l 11.19.

m Mat. 25.24.

n Mark. 5.22,33. 7.25. Luka 5.8. 8.28,47.

o 11.21.

p 11.38. Mark. 14.5. Mat. 9.30. Mark. 7.34. 8.12.

q Heb. 5.7. Luka 19.41.

r 11.3.

s 9.6,7.

t 11.38. Mark. 14.5. Mat. 9.30. Mark. 7.34. 8.12.

u Isa. 22.16.

v 11.39,41. Mat. 27.60. Mark. 15.46. Luka 24.2. Joha. 20.1.

w 20.1.

x 11.17.

y 11.25,26.

z Mat. 17.20.

a 11.4.

b 11.39,41. Mat. 27.60. Mark. 15.46. Luka 24.2. Joha. 20.1.

c 17.1. Luka 6.20.

d Mat. 11.25.

e 12.30.

f 17.8,21.17.3.

g 5.25. Mark. 5.41.

h 19.40.

i 20.7.

j Luka 19.20.

k 8.30.

l 2.23. 12.18. Seb. 9.42.

m 11.57.

n Mat. 26.3.

o Mat. 5.22.

p 12.19. Seb. 4.16.

q 6.15.

r Mat. 24.15. Seb. 6.13. 21.28.

s Mat. 24.15. Seb. 6.13. 21.28.

t Mat. 26.3.

u 11.51.18.13.

v 18.14.

w 5.19.

x 11.51. 18.13.

y Eks. 28.30. Mat. 7.22.

z Mat. 20.28.

a Mat. 20.28.

b Isa. 49.6. 1 Joha. 2.2.

c 10.16.

d Mat. 12.30. Luka 11.23.

e 1.12. 1 Joha. 3.1,2,10. 5.2.

f Mat. 12.30. Luka 11.23.

g Mat. 26.4. Joha. 7.19.

h 7.1. 12.36.

i Mat. 3.1.

j 2 Lan. 13.19.

k 2.13. 5.1. 6.4. 12.1,12,20. 13.1. 18.28,39. 19.14. Mat. 26.2.

l Luka 2.4.

m Nani 9.10. 2 Lan. 30.17,18. Seb. 21.24,26. 24.18.

n 7.11. 11.8.

a Mat. 26.6-11. Mark. 14.3-7.

b 11.55.

c Mat. 21.17.

d 11.1,43.

e Mat. 26.6. Mark. 14.3.

f Luka 10.38,39.

g Luka 10.40.

h Luka 10.38,39.

i 19.39.

j Luka 7.38. Mat. 26.7. Mark. 14.3.

k 6.71. Mat. 26.8. Mark. 14.4.

l Mark. 14.5.

m 13.29.

n 20.15.

o Mat. 26.12.

p 8.22.

q 11.43,44.

r Seb. 5.17. 23.8. Luka 16.31.

s Seb. 5.33.

t 12.18.

u 8.30.

v 8.22.

w Mat. 21.4-9. Mark. 11.7-10. Luka 19.35-38.

x 11.55.

y Luka 19.38.

z Zek. 9.9.

a Luka 18.34.

b 12.23. 7.39.

c 2.22. 14.26.

d Luka 19.37.

e 12.11.

f 11.47.

g Seb. 17.4. Joha. 7.35.

h 1 Kho. 8.41,42. Seb. 8.27. Luka 2.4.

i 12.1,12. 11.55.

j 1.44.

k Mat. 11.21.

l 1.44.

m 12.27. 7.30.

n 12.23. 7.39.

o 1 Kor. 15.36.

p Mat. 10.39.

q Luka 14.26.

r 14.3. 17.24. 1 Thes. 4.17.

s 1 Sam. 2.30. Hlab. 91.15.

t 11.33. Mat. 26.38,39. Mark. 14.34,36. Luka 12.50.

u Mat. 11.25.

v Mark. 14.35. Luka 22.53.

w 18.37.

x Mark. 14.35. Luka 22.53.

y Mat. 11.25.

z Mat. 3.17. 17.5.

a 11.42.

b 16.11. Luka 10.18. 1 Joha. 5.19.

c 14.30. 16.11. Luka 4.6. 2 Kor. 4.4. Efe. 2.2. 6.12.

d 9.34,35. Isam. 12.9.

e 12.34. 3.14. 8.28.

f 6.44.

g Heb. 2.9.

h 18.32.

i 21.19.

j 10.34.

k Hlab. 89.4,29,36,37. 110.4. Isa. 9.7. Hez. 37.25. Luka 1.33.

l 12.34. 3.14. 8.28.

m 7.33. 13.33. 14.19. 16.16-19.

n 12.46. 1.4,9.

o 1.26. Luka 17.21.

p Jer. 13.16. Efe. 5.8.

q 1 Joha. 2.11. Joha. 11.10.

r Luka 10.6.

s 8.59.11.54. Luka 21.37.

t 4.48.

u Isa. 53.1. Roma 10.16.

v Isa. 6.10. Mat. 13.14.

w Mark. 6.52.

x Isa. 6.1.

y 1.18. 12.45.

z 3.1. 7.48.

a 8.30.

b 7.13.

c 9.22. 16.2.

d 5.44.

e 7.37.

f Mat. 10.40. 1 Pet. 1.21.

g 5.24.

h 14.9. 12.41.

i 3.19. 12.35,36. 1.4,9.

j 8.15.

k 3.17.

l Luka 10.16.

m Mark. 7.9.

n Dute. 18.19. Heb. 4.12.

o Mark. 16.16.

p 5.28,29. Roma 2.16.

q 5.19.

r 10.18. 15.10.

s Dute. 18.18. Joha. 7.16.

t 3.15,16,36. 5.24. 6.40,47,54.

a 11.55. 12.1,12,20. Mat. 26.2.

b 7.30. Mark. 14.41.

c 13.3. 16.28.

d 1.11.

e 17.11.

f Luka 22.3. Joha. 13.27. 6.70. Mat. 26.14. Mark. 14.10.

g 13.26. 6.71.

h Mat. 28.18.

i 16.30. 8.42.

j 13.3. 16.28.

k 13.14. Luka 22.27. Fil. 2.7.

l 21.7. Luka 12.37.

m 2 Kho. 3.11.

n Mat. 3.14.

o 13.12,14.

p 3.5. 1 Kor. 6.11.

q Luka 5.8.

r 15.9.

s 9.34.

t 15.3.

u 6.64. 13.18. 2.25.

v 13.4.

w 13.12,14.

x Mat. 23.8,10.

y Luka 6.46. 1 Kor. 8.6. 12.3. Fil. 2.11.

z 13.14. Luka 22.27. Fil. 2.7.

a 1 Tim. 5.10.

b Mat. 11.29.

c 15.20. Mat. 10.24. Luka 6.40.

d Seb. 14.4.

e Luka 11.28. Luka 12.48.

f 13.10,11.

g 6.70.

h Hlab. 41.9. Mat. 26.23. Mark. 14.18. Luka 22.21. Joha. 13.21,26.

i 14.29. 16.4.

j 8.24.

k Mat. 10.40.

l 13.18.

m 11.33.

n 1.15,32,34.

o Mat. 26.21. Mark. 14.18.

p Seb. 1.17. 1 Joha. 2.19.

q Luka 22.23.

r Luka 16.22.

s 19.26. 20.2. 21.7,20,24.

t 21.20.

u Ruthe 2.14. Mat. 26.23.

v Mat. 26.25.

w Luka 22.3. Joha. 13.2.

x Nani 22.20. Mat. 23.32.

y 12.6.

z 13.1.

a 7.39.

b 14.13. 17.4. 1 Pet. 4.11.

c 14.13. 17.4. 1 Pet. 4.11

d 17.5.

e 12.23.

f 16.5,28. 17.11. Mat. 26.11. Joha. 12.35.

g 7.34,36. 8.21.

h 1 Joha. 3.23. 4.21.

i 1 Joha. 2.7,8. 3.11. 2 Joha. 5.

j Levi 19.18. Joha. 15.12,17. Roma 13.8. Gal. 5.14,22. Efe. 5.2. 1 Thes. 4.9. Jak. 2.8. 1 Pet. 1.22. 4.8. 1 Joha. 4.7,11.

k 1 Joha. 2.5. 4.20. Joha. 14.31. 17.23.

l 13.33. 14.5. 16.5.

m 7.34.

n 21.18,19. 2 Pet. 1.14.

o 13.37,38. Mat. 26.33,35,34. Mark. 14.29,31,30. Luka 22.33,34.

p 21.18.

q 13.30. 18.27.

r 21.17.

a 14.27. 11.33. 16.6,22,33.

b Hlab. 33.13,14. Isa. 63.15.

c 13.33.

d 14.18,28. Seb. 1.11.

e 12.26.

f 11.16.

g 13.36. 20.25.

h Heb. 9.8. 10.20. Joha. 10.9. Efe. 2.18.

i 1.17.

j 11.25.

k 10.9.

l 8.19.

m 13.19.

n 1.44.

o 15.24. 10.30. 12.45. Kol. 1.15. Heb. 1.3. Joha. 1.18.

p 14.20. 10.38.

q 5.19. 7.16. 14.24.

r 3.2.

s 14.20. 10.38.

t 10.38. 5.36.

u Mat. 21.21. Mark. 16.17.

v 5.20.

w 14.28. 16.28. 16.5,16. 20.17.

x 15.7,16. 16.23,24. Mat. 7.7.

y Efe. 2.18.

z 13.31.

a 14.21,23. 15.10. 1 Joha. 5.3. 2 Joha. 6. Joha. 15.14.

b 14.26. 15.26. 16.7. 1 Joha. 2.1. Roma 8.15,26.

c 15.26. 16.13. 1 Joha. 4.6. 1 Joha. 2.27. 5.6.

d 1 Kor. 2.14.

e 15.19. Seb. 10.41.

f 1 Joha. 2.27.

g Seb. 2. 4.

h 14.3,28.

i 12.35.

j 16.16.

k 1 Kor. 15.20.

l 16.23,26.

m 14.10. 10.38.

n 17.21,23,26.

o 14.21,23. 15.10. 1 Joha. 5.3. 2 Joha. 6. Joha. 15.14.

p 14.23. 16.27.

q Luka 6.16. Seb. 1.13. Juda 1.

r 1 Joha. 2.5.

s 14.21,23. 15.10. 1 Joha. 5.3. 2 Joha. 6. Joha. 15.14.

t 8.51.

u 14.23.16.27.

v Isam. 3.20.

w 1 Joha. 2.24. Joha. 14.17.

x 7.16. 14.10.

y 14.16.

z Luka 24.49. Joha. 14.16. 15.26. Seb. 2.33. Joha. 15.26. 16.7,14,15. Efe. 4.8. Roma 8.9.

a 2.22. 12.16. 16.13. 1 Joha. 2.20,27.

b Luka 24.36. Joha. 20.19,26.

c 16.33. Fil. 4.7. Kol. 3.15.

d 1 Sam. 1.17. Jer. 6.14.

e 14.1.

f 13.33. 14.4.

g 14.3,18.

h 14.12.

i 10.30. Fil. 2.6.

j 13.19.16.4.

k 16.12.

l 12.31. Luka 4.13.

m Heb. 4.15.

n 17.23. 13.35.

o 10.18. Heb. 5.8.

p 13.2,12. 18.1.

a Hlab. 80.8. Joha. 10.7,9.

b Mat. 15.13. Roma 11.17. Mat. 3.10.

c 13.10.

d 17.17. 15.7. Efe. 5.26.

e 15.5-7. 1 Joha. 2.6. Kol. 1.23. Joha. 6.56.

f Roma 6.5. Efe. 4.15,16. 5.30. Kol. 2.19.

g 15.5-7. 1 Joha. 2.6. Kol. 1.23. Joha. 6.56.

h 15.16. Hos. 14.8. Fil. 1.11. Kol. 1.6. Mat. 13.8.

i Mat. 13.6.

j Mat. 13.40-42.

k Mat. 3.10. 7.19.

l Mat. 13.40-42.

m Mat. 13.40-42.

n 8.31.

o 17.17. 15.7. Efe. 5.26.

p 15.16. 14.13.

q Mat. 5.16.

r 8.31.

s 15.10. Luka 22.19. 1 Kor. 11.24,25.

t 14.15.

u 10.18. 12.49. 8.55.

v 2 Kor. 2.3.

w 16.24. 17.13. 1 Joha. 1.4. 2 Joha. 1.2.

x 15.17. 13.34.

y Roma 5.7,8. Efe. 5.2.

z 10.11,15,17,18. 1 Joha. 3.16.

a Luka 12.4.

b 14.15. Mat. 12.50.

c 3.32. 8.26.

d 17.26. Gen. 18.17. Joha. 16.12. 1 Kor. 13.9,10.

e 6.70. 1 Joha. 4.10,19.

f Heb. 1.2. 1 Kor. 12.28. 1 Thes. 5.9.

g 15.5.Mat. 28.1.

h 2 Joha. 1.8.

i 15.7. 14.13.

j 15.12.

k 7.7. 17.14. 1 Joha. 3.13.

l 1.15,30.

m 1 Joha. 4.5. Luka 6.26.

n 17.14.

o 6.70. 1 Joha. 4.10,19.

p 13.16. Mat. 10.24.

q 1 Kor. 4.12. 2 Kor. 4.9. 2 Tim. 3.12.

r 8.51. Hez. 3.7.

s Mat. 24.9.

t 1 Pet. 4.14,16.

u 16.3.

v 15.24. 9.41.

w Jak. 4.17.

x Seb. 27.30. 1 Thes. 2.5.

y 5.36. 3.2. 7.31. 9.32. 10.37. Seb. 2.22.

z 15.24. 9.41.

a 14.9.

b 15.23.

c 10.34.

d Hlab. 35.19. 69.4.

e 14.16.

f 14.26.

g 14.17.

h 14.26.

i 1 Joha. 5. 6.

j Luka 24.48. Seb. 4.20,33.

k Luka 1.2. 1 Joha. 1.1. Seb. 1.21.

a 15.18-27.

b Mat. 11.6.

c 9.22. 12.42. Luka 6.22.

d 16.4,32. 5.25.

e Seb. 8.1. 9.1. 26.9,11.

f Roma 9.4.

g 8.19,55. 15.21. 17.25. Roma 10.2. Seb. 3.17.

h 13.19. 14.29.

i 16.4,32. 5.25.

j Mat. 9.15. Mark. 2.20. Luka 5.35.

k 7.33. 13.3,33. 14.12,28. 15.10,16.

l 13.36. 14.5.

m 16.22. 14.1.

n 14.16.

o 7.39. 14.16,26. 15.26.

p Seb. 2.33.

q 14.26.

r 3.20.

s 8.24. Seb. 2.36,37.

t 1 Kor. 12.3.

u Seb. 17.31. Roma 4.25.

v 16.16,17,19.

w 12.31.

x 12.31.

y Kol. 2.15. Heb. 2.14.

z 14.30.

a Mark. 4.33. 1 Kor. 3.2. Heb. 5.12. Joha. 15.15.

b 14.17.

c Seb. 8.31. Joha. 14.26.

d Isam. 4.1,2.

e 4.25. 16.14,15,25.

f 8.54.

g 14.26.

h 4.25. 16.14,15,25.

i 17.10. Mat. 11.27. Mat. 28.18.

j 14.26.

k 4.25. 16.14,15,25.

l 12.35.

m 14.19.

n 16.10,28. 14.12.

o 16.16.

p Mat. 9.4.

q 16.16.

r Mark. 16.10.

s Mat. 5.4.

t Isa. 26.17. Isa. 13.8. Jer. 6.24. Mark. 13.8.

u 16.6.

v Hlab. 33.21. Luka 24.41,52. Joha. 20.20. Seb. 2.46. 13.52. Seb. 8.8. 1 Pet. 1.8.

w 14.20. 16.26.

x 14.13. Mat. 7.7.

y 15.11.

z 16.29. Mark. 8.32. Joha. 7.13,26. 10.24. 11.14,54. 18.20.

a 16.23.

b 14.21,23.

c 17.8. 16.30.

d 8.42. 13.3.

e 17.8. 16.30.

f 3.13. 8.14. 13.33.

g 8.42. 13.3.

h 14.12.

i 16.26-28.

j 21.17. 2.25.

k 16.27. 17.8.

l 13.3.

m 16.27. 17.8.

n 17.8. 1.50.

o 4.23. 5.25.

p Mat. 26.31. Mark. 14.27.

q 21.1-3. Mat. 4.20,22.

r 1.11. 8.44. 1 Thes. 4.11.

s 8.16,29. 14.10,11.

t 14.27. Efe. 2.14.

u 1 Kor. 7.28. Isam. 2.10. Seb. 14.22. Joha. 15.20.

v 14.1,27.

w Roma 8.37. 1 Joha. 4.4. 5.4. Isam. 12.11.

a 11.41. Luka 6.20.

b 12.23. 7.30.

c 12.23,28. 13.31,32. 7.39.

d Mat. 28.18.

e 17.6,9,11,12,24. 6.37,39. 10.29. 18.9. 6.44,45. Heb. 2.13.

f 5.44.

g 1 Thes. 1.9. 1 Joha. 5.20.

h 3.34. 5.36,37,38. 6.29,57. 7.29. 8.42. 10.36. 11.42. 17.8,18,21,23,25. 20.21. 3.17.

i 13.31.

j 4.34. Luka 22.37. Joha. 19.30.

k 13.32.

l 1.1,2.

m 17.24. Heb. 1.3,10. Joha. 8.58.

n Hlab. 22.22. Joha. 17.26.

o 17.2.

p 17.6.

q 8.51.

r 17.10.

s 17.14. 14.10. Dute. 18.18.

t 6.69. 16.27,30. 17.25. 3.2.

u 6.69. 16.27,30. 17.25. 3.2.

v 17.21. 11.42. 16.30,31.

w 17.3.

x Luka 22.32.

y 17.20,21,23.

z 17.2.

a 17.6.

b 16.15.

c 17.23.

d 13.33. 16.28.

e 13.1.

f Isa. 6.3. Isam. 4.8.

g Juda 1.1.

h 17.12.

i 17.2.

j 17.21,22.

k 10.30.

l Juda 1.1.

m 17.12.

n 17.2.

o 18.9. 6.39. 10.28. 1 Joha. 2.19.

p 2 Thes. 2.3. Joha. 6.70. 13.18. Luka 10.6.

q Hlab. 109.7,8. Seb. 1.20. Hlab. 41.9. Joha. 13.18.

r 17.12.

s 15.11.

t 17.8.

u 15.18.

v 15.19. 17.16.

w 8.23.

x Juda 1.1.

y Mat. 13.19. Gal. 1.4.

z 17.14.

a 1 Pet. 1.22.

b 17.19. 18.37.

c 15.3.

d 2 Sam. 7.28. Hlab. 119.142,151.Joha. 8.40. 18.37.

e 20.21. 17.3.

f 17.17. 10.36. Heb. 2.10.

g 1 Kor. 1.2. 1 Kor. 1.30. Heb. 10.10.

h 17.18.

i 17.11,22. Roma 12.5. Gal. 3.28. Joha. 10.16.

j 17.23,26. 14.20. 10.38.

k 17.11. 1 Joha. 1.3.

l 17.8.

m 17.3.

n 1.14.

o Roma 8.30.

p 17.11. 1 Joha. 1.3.

q 17.23,26. 14.20. 10.38.

r Roma 8.30.

s 1 Joha. 2.5. 4.12,17. Kol. 3.14.

t 14.31. 13.35.

u 17.3.

v 17.2.

w 12.26.

x 8.58.

y 2 Kor. 3.18. 1 Joha. 3.2.

z 17.24. 1.14.

a 1 Pet. 1.20. Efe. 1.4. Joha. 17.5.

b Isam. 16.5. 1 Joha. 2.29.

c 16.3.

d 8.55. Mat. 11.27.

e 17.8.

f 17.3.

g 15.15. 17.6.

h 15.9.

i 17.23,26. 14.20. 10.38.

a Mat. 26.30.36. Mark. 14.26,32. Luka 22.39.

b 2 Sam. 15.23.

c Mat. 26.30.36. Mark. 14.26,32. Luka 22.39.

d Luka 22.40.

e Luka 21.37. 22.39.

f Mat. 26.47-56. Mark. 14.43-50. Luka 22.47-53.

g 18.12. Mat. 27.27. Mark. 15.16. Seb. 10.1. 21.31. 27.1.

h 18.12,18,22. Mat. 26.58.

i Mat. 25.1. Isam. 4.5. 8.10. Seb. 20.8.

j 18.7. 1.38.

k 17.12. 17.2.

l Mat. 20.22.

m 18.12. Mat. 27.27. Mark. 15.16. Seb. 10.1. 21.31. 27.1.

n Seb. 21.31.

o Seb. 21.31.

p 18.12,18,22. Mat. 26.58.

q Mat. 26.57.

r 18.24. Luka 3.2. Seb. 4.6.

s Mat. 26.3.

t 11.49,51.

u 11.50. 19.11.

v Mat. 26.58. Mark. 14.54. Luka 22.54.

w Mat. 26.3.

x 18.16,17. Mat. 26.69,70. Mark. 14.66-68. Luka 22.55-57.

y Seb. 12.13.

z Mark. 14.66.

a 18.12,18,22. Mat. 26.58.

b 21.9.

c Mat. 26.59-68. Mark. 14.55-65. Luka 22.63-71.

d 16.25.

e Luka 4.15. Joha. 6.59.

f Mat. 26.55.

g Isa. 45.19. 48.16.

h 5.31.

i 7.46.

j 18.3,12,18.

1 wamwakala: kumbe, wamtshaya ngenduku.

k 19.3. Mat. 26.67. 1 Kho. 22.24.

l Seb. 23.4.

m Mat. 26.57. Joha. 18.13.

n 18.18.

o Mat. 26.71-75. Mark. 14.69-72. Luka 22.58-62.

p 18.10.

q 13.38.

r Mat. 27.2. Mark. 15.1. Luka 23.1.

s 18.24. Luka 22.66-71.

t Seb. 10.28. 11.3.

u 19.14.

v Mat. 27.11-14. Mark. 15.2-5. Luka 23.2,3.

w 1 Pet. 2.12.

x Seb. 24.6.

y Mat. 20.19. Mark. 10.33. Luka 18.32. Joha. 12.32,33.

z Luka 23.2.

a Dan. 2.44. 7.14,27. Joha. 6.15.

b 8.23.

c 8.23.

d Mat. 26.53.

e Luka 13.24.

f 19.16.

g Mat. 27.11.

h 12.27.

i 1 Tim. 6.13.

j 17.17,19.

k 8.47. 1 Joha. 3.18,19. 4.6.

l 19.4.18.33.

m Mat. 27.24. Mark. 15.14. Luka 23.4. Joha. 19.4,6. Seb. 3.13.

n 18.39,40. Mat. 27.15-26. Mark. 15.6-15. Luka 23.17-25.

o 18.30. Mark. 15.13.

p Seb. 3.14.

q Mat. 26.55. Mark. 15.7. Luka 23.19.

a Mat. 27.26. Mark. 15.15. Luka 23.16. Mat. 20.19. Mark. 10.34. Luka 18.33.

b Mat. 27.27-29. Mark. 15.16-18.

c 19.5. Hlu. 8.26.

d 8.22.

e 18.38.

f 19.6.

g 18.38.

h 18.3. Mat. 26.58.

i 19.6.

j Levi 24.16.

k Mat. 26.66.

l Mat. 27.19.

m 18.33. 19.1.

n 7.27.

o 18.37. Mat. 26.63.

p Luka 22.53. Joha. 7.30.

q Roma 13.1.

r 3.3,7.

s 11.50. 18.14.

t 18.33,36,37. Luka 23.2. Seb. 17.7.

u 19.9.

v Mat. 27.19.

w 19.17,20. Seb. 21.40.

x 19.31,42. 18.28. Mat. 27.62.

y 4.6. Mark. 15.25.

z 19.18,19,21.

a Luka 23.18. Seb. 21.36.

b Gen. 49.10. 1 Sam. 12.12.

c Mat. 27.26. Mark. 15.15. Luka 23.25. Joha. 18.36.

d Mat. 27.31. Mark. 15.20. Luka 23.26.

e Luka 14.27.

f Mat. 27.32,33. Mark. 15.22. Luka 23.33. Nani 15.36. Heb. 13.12. Joha. 19.20.

g Mat. 27.38. Mark. 15.27. Luka 23.32,33.

h Mat. 27.37. Mark. 15.26. Luka 23.38.

i Mat. 27.32,33. Mark. 15.22. Luka 23.33. Nani 15.36. Heb. 13.12. Joha. 19.20.

j Luka 23.38.

k Gen. 43.14. Esta 4.16.

l Mat. 27.35. Mark. 15.24. Luka 23.34.

m Seb. 12.4.

n Eks. 28.32.

o Hlab. 22.18.

p Mat. 27.55,56. Mark. 15.40. Luka 23.49.

q Mat. 27.56.

r Luka 24 18.

s 13.23.

t 2.4.

u 16.32.

v Hlab. 69.21.

w Luka 8.16.

x Mat. 27.48. Mark. 15.36. Luka 23.36.

y Mat. 27.48. Mark. 15.36. Eks. 12.22.

z 17.4.

a 1 Pet. 2.23. Mat. 27.50. Mark. 15.37. Luka 23.46. Joha. 10.18.

b Mark. 15.42. Joha. 19.14,42.

c Dute. 21.23.

d Eks. 12.16.

e 1 Joha. 5.6,8.

f 21.24.

g Eks. 12.46. Nani 9.12. Hlab. 34.20. 1 Kor. 5. 7.

h Zek. 12.10. Isam. 1.7.

i Mat. 27.57-61. Mark. 15.42-47. Luka 23.50-56.

j 7.13.

k 3.1.

l Mark. 16.1. Luka 23.56. 24.1.

m Eks. 30.23. Esta 2.12. Hlab. 45.8. Zaga 7.17. Mat. 2.11. Mark. 15.23.

n Hlab. 45.8. Zaga 7.17. Nani 24.6.

o 12.3.

p 11.44. Seb. 5.6.

q Mat. 26.12.

r 19.14,31.

a 20.1,2, Mat. 28.1-8. Mark. 16.1-8. Luka 24.1-9.

b Mat. 27.60. Mark. 15.46. Joha. 11.38,39,41.

c 13.23.

d Luka 24.12,24.

e 20.11. Luka 24.12.

f 19.40.

g 19.40.

h 11.44. Luka 19.20.

i Mat. 22.29.

j Hlab. 16.10. Seb. 2.25-31.13.34,35. Joha. 2.22.

k Luka 24.12.

l 20.1,2.

m 20.11. Luka 24.12.

n Luka 24.4.

o Mark. 16.9. Mat. 28.9.

p 21.4. Luka 24.16.

q 1.38.

r 12.6.

s Mark. 10.51. Joha. 1.38.

t Luka 24.51.

u Mat. 28.10.

v 14.12.

w Efe. 1.17. 1 Kor. 3.23.

x Mark. 16.10. Mat. 28.10. Luka 24.10,22,23.

y Mark. 16.14. Luka 24.36. 1 Kor. 15.5.

z 20.26.

a 7.13.

b Luka 24.36. Luka 24.15. 21.4.

c 14.27.

d 20.25. Luka 24.40.

e 16.22.

f 14.27.

g 17.18. Mat. 28.18-20. 2 Tim. 2.2. Heb. 3.1.

h 17.3.

i Gen. 2.7.

j Mat. 16.19.

k 11.16.

l 20.20. Hlab. 22.16.

m Mark. 16.14.

n 20.19.

o 14.27.

p Luka 24.39. 1 Joha. 1.1.

q Luka 1.45.

r 1 Pet. 1.8. Mat. 13.16. 2 Kor. 5.7. Joha. 1.50.

s Luka 1.45.

t 21.25.

u 12.37. 4.48.

v Luka 1.4.

w Mat. 14.33.

x 3.15,16. 5.24.

y Seb. 3.6,16. 4.10. 1 Kor. 6.11.

a 7.4. 21.14. Mark. 16.12,14. Joha. 1.31.

b 6.1.

c 11.16.

d 1.45.

e 2.1.

f Mat. 4.21. Luka 5.10.

g 21.25.

h Luka 5.5.

i 20.19.

j 20.14.

k 1 Joha. 2.13,18.

l Luka 24.41.

m Luka 5.4,6,7.

n 21.20. 13.23.

o 13.4.

p 1 Sam. 19.24.

q 6.22,23.

r 18.18.

s 6.9.

t 6.9.

u 21.3.

v Seb. 10.41.

w 21.15. Mat. 22.4.

x Seb. 10.41.

y Luka 24.30,43. Seb. 1. 4.

z 20.19,26.

a 20.19,26.

b 21.15. Mat. 22.4.

c Mat. 16.17. Luka 22.31,32.

d Mat. 26.33. Mark. 14.29.

e Mat. 16.17. Luka 22.31,32.

f Luka 12.32. Seb. 20.28. 1 Pet. 5.2. Joha. 10.11.

g Mat. 16.17. Luka 22.31,32.

h 13.38.

i 2.25.

j 13.36.

k 21.7.

l 2 Pet. 1.14.

m 7.39. 12.33.

n 13.36. Mat. 4.19. 16.24.

o 13.23.

p 13.25.

q 1 Kor. 15.6. Fil. 1.25.

r Mat. 16.28. 1 Kor. 4.5. 11.26. Isam. 2.5. 3.11. 22.7,12,20.

s 13.36. Mat. 4.19. 16.24.

t Seb. 9.30. 10.23. 11.1,12,29. 12.17. 14.2. 15.1,3,22,23. 16.40. 17.6,10,14. 21.7. 28.14. Mat. 23.8.

u 1 Joha. 3.2,14. 5.15,18,19,20. Joha. 19.35.

v 3 Joha. 12.

w 20.30.

x Amos 7.10.

y 2.6. Mark. 2.2.

a Luka 1.3.

b Mark. 16.19. 1 Tim. 3.16. Seb. 1.11,22. Luka 9.51. Seb. 1.9. Luka 24.51.

c Mat. 28.19. Mark. 16.15. Joha. 20.21.Seb. 10.42.

d Mat. 28.17. Mark. 16.14. Luka 24.36. Joha. 20.19,26. 21.1,14. 1 Kor. 15.5-7.

e 8.12. 19.8. 28.23.

f Luka 24.49.

g 2.33. Joha. 14.16,26. 15.26.

h 17.3. 23.22. Eks. 18.4.

i Mat. 3.11.

j 11.16.

k Mat. 3.11.

l Luka 17.20. 19.11. Mat. 17.11.

m Mat. 24.36. Mark. 13.32.

n 1 Thes. 5.1.

o Jobe 24.1. Mark. 13.32. Joha. 5.20.

p Luka 24.49. Seb. 4.33.

q 2.1-4.

r Luka 24.48.

s 8.5,14. 9.31. 15.3.

t Luka 24.51. Seb. 1.2. Joha. 6.62.

u Luka 4.20.

v Josh. 5.13. Seb. 10.30.

w Luka 24.4.

x Mat. 28.3. Mark. 16.5. Joha. 20.12. Luka 24.4. Seb. 10.30.

y 2.7. 13.31.

z Luka 24.52. Luka 24.50.

a Mat. 16.27. Joha. 14.3.

b 2 Thes. 1.10.

c Luka 24.52. Luka 24.50.

d Mat. 21.1.

e Eks. 16.29.

f 9.37,39. 20.8.

g Mat. 10.2-4. Mark. 3.16-19. Luka 6.14-16.

h 3.1,3,4,11. 4.13,19. 8.14. 12.2. Gal. 2.9. Isam. 1.1,4,9. 21.2. 22.8.

i Joha. 14.22.

j Juda 1.

k 2.42.

l 2.1,46. 4.24. 5.12.

m Luka 8.2,3. 23.49,55. 24.10,33.

n Mat. 12.46.

o Nani 1.2. Isam. 3.4.

p Hlab. 41.9. Joha. 13.18.

q Mat. 26.47. Mark. 14.43. Luka 22.47. Joha. 18.3.

r Mat. 10.4. Mark. 3.19. Luka 6.16. Joha. 6.71. 13.21.

s 1.25.6.4. 20.24. 21.19. 2 Kor. 4.1.

t Mat. 27.7.

u 2 Pet. 2.15. Mat. 26.15.

v Mat. 27.5.

w 21.40.

x Mat. 27.8.

y Hlab. 69.25.

z Hlab. 109.8. Joha. 17.12.

a Joha. 10.9. Seb. 9.28. Nani 27.17.

b Mark. 1.1,2.

c 1.2.

d 1.8. 4.33. Luka 24.48. Joha. 15.27.

e 15.22.

f 1.26.

g 6.6. 13.3.

h 15.8. 1 Sam. 16.7.

i 1.17.

j Roma 1.5. 1 Kor. 9.2. Gal. 2.8.

k Mat. 15.2,3. 2 Joha 1.9.

l Nani 24.25.

m Hlu. 20.9.

a Luka 9.51.

b 20.16. Levi 23.15.

c 2.46. 1.14.

d 2.6. Heb. 12.19.

e 4.31.

f Mat. 3.11.

g 4.31. 13.52. 1.5. 8.17. 9.17. 11.15.

h Mark. 16.17. Seb. 10.46. 19.6. 1 Kor. 12.10,28,30. 13.1. 14.2,4,5,6.

i Luka 2.25. Seb. 8.2.

1 umdumo: Gr. lapho lelilizwi selenziwe.

j 9.22.

k 2.12. Luka 2.47.

l 1.11. Mark. 14.70.

m 2 Kho. 17.6.

n Isa. 11.11.

o 1 Lan. 19.6. Seb. 7.2.

p 1 Pet. 1.1.

q 18.2.

r 1 Pet. 1.1.

s 6.9. 16.6. 19.10,22,26,27. 20.4,16,18. 21.27. 24.18. 27.2. 1 Kor. 16.19. 2 Kor. 1.8. 2 Tim. 1.15. Isam. 1.4,11. Seb. 19.31.

t 1 Pet. 1.1.

u 16.6. 18.23.

v Mat. 27.32.

w 17.21.

x Mat. 23.15.

y Tit. 1.12. Seb. 27.7,12,13,21. Tit. 1.5.

z Gal. 1.17.

a Luka 1.49.

b 2.7.

c Luka 9.7.

d 1.26.

e Luka 11.27.

f Joha. 2.10.

g 1 Thes. 5.7.

h Joha. 1.39.

i Jow. 2.28-32.

j Isa. 44.3.

k 10.45.

l 21.9.

m 11.28. 13.1. 21.4,9,10. Roma 12.16. 1 Kor. 12.10,28. 13.2. 14.1.

n 2.22. Joha. 4.48.

o 2.22. Joha. 4.48.

p Mat. 24.29.

q Roma 10.6.

r Luka 24.19.

s 25.7. Joha. 3.2. 6.27. 14.10,11. 15.24. Seb. 10.38.

t Heb. 2.4.

u 2.22. Joha. 4.48. Heb. 2.4.

v Mat. 26.24.

w Luka 22.22. Seb. 3.18. 4.28. 20.27.

x 1 Pet. 1.2.

y 5.30.

z 2.32. 3.15,26. 4.10,33. 5.30. 10.40. 13.30,33,34. 17.31. Roma 4.24. 6.5. 8.11. 1 Kor. 6.14. 15.15. 2 Kor. 4.14. Gal. 1.1. Efe. 1.20. Kol. 2.12. 1 Thes. 1.10. 2 Tim. 2.8. Heb. 13.20. 1 Pet. 1.21. Joha. 10.18.

a Mark. 13.8.

b Luka 7.30. Seb. 25.20. Efe. 5.32.

c Hlab. 16.8-11.

d 13.35.

2 ake ngikhulume: kumbe, kuvunyelwe ngikhulume.

e 7.8,9. Heb. 7.4.

f 1 Kho. 2.10. Seb. 13.36.

g Neh. 3.16.

h Hlab. 132.11. Luka 1.32.

i Roma 1.3. Mat. 1.1.

j 2.27.

k 1 Kor. 15.55.

l 2.32. 3.15,26. 4.10,33. 5.30. 10.40. 13.30,33,34. 17.31. Roma 4.24. 6.5. 8.11. 1 Kor. 6.14. 15.15. 2 Kor. 4.14. Gal. 1.1. Efe. 1.20. Kol. 2.12. 1 Thes. 1.10. 2 Tim. 2.8. Heb. 13.20. 1 Pet. 1.21. Joha. 10.18.

m Luka 24.48.

n 5.31. Fil. 2.9. Efe. 1.20. Heb. 10.12. 12.2. 1 Pet. 3.22.

o 1.4. Joha. 14.26.

p 10.45. 2.17,18.

q Joha. 3.13.

r 2.33.

s Hlab. 110.1.

t Mat. 28.18.

u 10.36. Luka 2.11.

v Roma 11.8. Seb. 5.33. 7.54.

w Luka 3.10.

x Luka 24.47. Seb. 3.19. 20.21.

y 8.15,16. 22.16. Mark. 16.16.

z Mat. 26.28.

a 10.45. 8.20. 11.17.

b Isa. 54.13. Jow. 2.28. Seb. 3.2.

c 22.21. Efe. 2.13,17. Dute. 29.15. Seb. 10.45. 11.15,18. 14.27. 15.3,8,14. Luka 15.20.

d Luka 16.28.

e Fil. 2.15. Dute. 32.5.

f Luka 8.40.

g 27.37.

h 4.4.

i 2.46. 1.14. 6.4. Roma 12.12. Kol. 4.2. Efe. 6.18.

j Luka 1.65. Luka 7.16. Seb. 5.5,11. 19.17.

k Joha. 4.48.

l 2.1. 1.15. 3.1. 4.26.

m 4.32. Mat. 19.21.

n 4.34.

o 4.35.

p 2.46. 1.14. 6.4. Roma 12.12. Kol. 4.2. Efe. 6.18.

q 1.14.

r Luka 24.53. Seb. 3.1. 5.20,21,25,42.

s 2.42. 20.7.

3 izindlu ngezindlu: kumbe, ekhaya.

t Joha. 16.22.

u Luka 24.53.

v Luka 2.52. Seb. 4.33.

w 2.41. 5.14. 11.24.

x Luka 13.23.

a 3.3,4,11. 1.13. 8.14.

b Luka 18.10.

c 2.46.

d Hlab. 55.17.

e Mat. 27.46. Seb. 10.30. 1 Kho. 18.29.

f 14.8.

g Luka 16.20.

h Joha. 9.8.

i 3.12.

j Luka 14. 7.

k 4.10. 3.16. 4.30. 9.34.

l Isa. 35.6. Seb. 14.10.

m Isa. 35.6. Seb. 14.10.

n 4.16,21.

o Mat. 25.24.

p Joha. 9.8.

q 4.14.

r Joha. 10.23. Seb. 5.12.

s 5.8. 10.46. Hlu. 18.14.

t 3.4. Luka 4.20.

u 2 Pet. 1.3,6,7.

v 5.30. 22.14.

w Joha. 7.39. 8.54. 12.16. 16.14. 17.1.

x Mat. 20.19. 27.2. Mark. 15.1.

y Mat. 27.20. Mark. 15.11. Luka 23.18,20,21. Joha. 18.40. 19.15. Seb. 13.28.

z Luka 6.37.

a Mark. 1.24. Seb. 4.27.

b 7.52. 22.14. Jak. 5.6.

c Luka 23.17,18,19,25.

d 25.11.

e 5.31. Heb. 2.10.

f 1 Joha. 5.11.

g 2.24.

h Luka 24.48.

i 3.6.

j Mat. 9.2.

k Mat. 9.2.

l Joha. 16.3. Seb. 13.27. 1 Kor. 2.8. 1 Tim. 1.13.

m Joha. 3.1.

n 17.3. 26.22. 1 Pet. 1.10,11. Luka 24.27.

o 3.24. 2.23. 4.28.

p 2.38.

q Luka 22.32.

r Hlab. 51.1.

s 3.18.

t 1.11.

u Mat. 17.11.

v Luka 1.70.

w Joha. 9.32.

x Luka 1.70.

y Dute. 18.15,19. Seb. 7.37.

z Mat. 17.5.

a 1 Sam. 3.20. Seb. 13.20. Heb. 11.32.

b 1 Sam. 3.20. Seb. 13.20. Heb. 11.32.

c 3.24. 2.23. 4.28.

d Roma 9.4,5. 15.8. Seb. 2.39.

e Gen. 22.18. Gen. 12.3.

f 3.25.

g 13.46. Roma 1.16. 2.9. Mat. 10.5,6. 15.24. Luka 24.47. Seb. 13.26,32,33.

h 2.24.

i 3.25.

j Roma 11.26. Mat. 1.21. Seb. 5.31.

1 induna: kumbe, umbusi.

a Mat. 22.23.

b 16.18.

c 17.18. 3.15,20. 5.17. 23.8.

d Luka 21.12.

e 5.18.

f 2.41.

g 4.8,26. Joha. 3.1.

h Luka 3.2. Joha. 18.13,24.

i Mat. 26.3.

j Mat. 21.23.

k 13.9. Mat. 10.20.

l 4.8,26. Joha. 3.1.

m Luka 23.14. Seb. 12.19. 24.8. 28.18.

n Mark. 10.52.

o Joha. 20.31. Seb. 3.6, 16.

p 2.24.

q Hlab. 118.22. Mat. 21.42.

r Mark. 9.12.

s 13.39. 1 Tim. 2.5. Mat. 1.21.

t 4.19. 1.13. 8.14.

u Mat. 11.25.

v 1 Kor. 14.16,23,24. 2 Kor. 11.6.

w Mat. 25.24.

x 3.11.

y Mat. 5.22.

z Joha. 11.47. 12.19.

a 4.21. 3.9,10.

b Luka 22.15.

c 5.40. 5.28.

d 5.29.

e 1.8. 2.32. 4.33. Joha. 15.26.

f 22.15. 1 Joha. 1.1,3.

g Mat. 21.26. Mark. 11.32. Luka 20.6,19. 22.2. Seb. 5.13,26.

h Mat. 15.31.

i 3.7,8.

j 24.23. 1 Tim. 5.8. Joha. 1.11.

k 1.14.

l Luka 2.29.

m 2 Kho. 19.15. Isa. 37.16.

n 2 Lan. 2.12.

o Hlab. 2.1,2.

p Hlab. 2.2. Luka 4.18. Seb. 10.38. Heb. 1.9. Seb. 4.26.

q Luka 20.21.

r 4.30. 3.14. Luka 1.35.

s Hlab. 2.2. Luka 4.18. Seb. 10.38. Heb. 1.9. Seb. 4.26.

t Luka 23.7-11.

u Mat. 27.2.

v Mat. 27.27. Mat. 20.19.

w Mat. 26.3.

x 2.23. 3.18. Luka 22.22.

y 2 Kho. 19.16. Isa. 37.17.

z 4.13,31. 9.27,29. 13.46. 14.3. 18.26. 19.8. 26.26. 28.31. Efe. 6.19. 1 Thes. 2.2.

a Joha. 4.48.

b 3.6.

c 4.27.

d 16.26. 2.2.

e 2.4.

f 4.13,31. 9.27,29. 13.46. 14.3. 18.26. 19.8. 26.26; 28.31. Efe. 6.19. 1 Thes. 2.2.

g 2 Lan. 30.12.

h Fil. 1.27.

i 2.44.

j 1.8.

k 1.22.

l 2.24.

m 2.47. Luka 2.40.

n 2.45.

o 4.37. 5.2.

p 6.1.

q 2.45.

r 9.27. 11.22,25,30. 12.25. 13.15. 1 Kor. 9.6. Gal. 2.1,9,13. Kol. 4.10.

s 11.19,20. 13.4. 15.39. 21.3,16. 27.4.

t 2.45.

u 4.37. 5.2.

a 5.3.

b 4.35,37.

c Luka 22.3.

d Esta 7.5. Tshu. 8.11.

1 uqambe amanga: kumbe, ukhohlise.

e 5.3,9. 1 Kor. 3.16. Mat. 28.19. Joha. 15.26. 2 Kor. 13.14.

f 5.3. Tit. 2.10.

g Dan. 1.8. Hagg. 2.18. Luka 1.66. Seb. 19.21.

h 5.3,9. 1 Kor. 3.16. Mat. 28.19. Joha. 15.26. 2 Kor. 13.14.

i 5.10.

j 5.11.2.43.

k 5.10.

l Hez. 29.5. Seb. 8.2. Joha. 19.40.

m 3.12. 10.46. Hlu. 18.14.

n 15.10.

o 5.3,9. 1 Kor. 3.16. Mat. 28.19. Joha. 15.26. 2 Kor. 13.14.

p Isa. 52.7. Nah. 1.15.

q 5.10.

r 5.10.

s 5.10.

t 5.11. 2.43.

u Mark. 16.20. Seb. 2.43. 4.30. 14.3. 19.11. Roma 15.19. 2 Kor. 12.12. Heb. 2.4.

v Joha. 4.48.

w 1.14.

x Joha. 10.23. Seb. 3.11.

y Joha. 9.22. 12.42.

z 2.47. 4.21.

a 2.47.

b Mat. 14.36.

c Mark. 16.17,18. Joha. 14.12.

d Mark. 16.17,18. Joha. 14.12.

e 4.1,2,5,6.

f Mat. 22.23. Joha. 12.10.

g Luka 21.12.

h 4.3. 5.19.

i 12.7.

j 16.26. 12.10.

k 2.46.

l Joha. 6.63,68. Joha. 17.3. 1 Joha. 5.11.

m Joha. 8.2.

n

o 4.5,6.

p 5.27,34,41. Mat. 5.22.

q 5.26. Mat. 26.58.

r 5.26. 4.1.

s Luka 9.7.

t 5.20,25,42.

u 5.26. 4. 1.

v 5.26. Mat. 26.58.

w 4.21.

x 5.27,34,41. Mat. 5.22.

y 4.18.

z Luka 22.15.

a 2.23,36. 3.14,15. 7.52.

b Mat. 23.35. 27.25.

c 4.19. Eks. 1.17.

d 3.13. 22.14.

e 10.39. 2.23.

f Gal. 3.13. Seb. 13.29. 1 Pet. 2.24.

g 2.33.

h 3.15.

i Luka 2.11. Seb. 13.23.

j Luka 24.47. Seb. 3.26.

k Luka 1.77. Seb. 10.43. 13.38. 26.18. Efe. 1.7. Kol. 1.14.

l Luka 24.47. Seb. 3.26.

m Luka 24.48.

n 2.4.

o 7.54. 2.37.

p Joha. 12.10.

q 5.21.

r 22.3.

s Luka 5.17.

t Luka 17.3.

2 ababemlalela: kumbe, ababemkholwa.

u 8.9. Gal. 2.6. 6.3.

v Luka 2.2.

w Zaga 21.30.

x 23.9. 2 Lan. 13.12. Seb. 11.17.

y 4.18.

z Mat. 21.35.

a 4.18.

b 5.21.

c Mat. 5.12. Seb. 13.52. 1 Pet. 4.13,16. Fil. 1.29.

d Luka 20.35.

e 2.46.

f 2.46.

g 4.20,29.

h 8.35. 11.20. 17.18. 15.35.

a 2.41,47. 4.4. 5.14. 6.7.

b 9.29. 11.20.

c 4.35. 12.25.

d Eks. 18.17.

e Mat. 21.12.

f Dute. 1.13.

g 10.22. 16.2. 22.12. 1 Tim. 5.10. 3 Joha. 12. 1 Tim. 3.7. Heb. 11.2. 3 Joha. 3,6.

h 2.42.

i 1.17.

j 11.24. 6.8. 7.55.

k 8.5. 21.8.

l Isam. 2.6,15.

m Mat. 23.15.

n 11.26.

o 1.24. 13.3.

p 13.3. 1 Tim. 4.14. 5.22. 2 Tim. 1.6. Seb. 8.17.

q 12.24. 19.20.

r Joha. 12.42. Joha. 7.48.

s Joha. 4.48.

t Mat. 27.32.

u 18.24. 27.6. 28.11.

v 21.39.

w 2.9.

x Luka 21.15. Mat. 10.20. Isa. 54.17.

y 1 Kho. 21.10,13.

z Luka 20.1. Seb. 4.1.

a 19.29.

b 6.15. Mat. 5.22.

c 7.58. Mat. 26.60.

d Mat. 24.15. 21.28. 24.6. 25.8. Joha. 11.48.

e Dan. 9.26.

f 16.21. 21.21. 26.3. 28.17.

g 6.15. Mat. 5.22.

h Luka 4.20.

i Hlu. 13.6.

a 22.1.

b 2.9.

c Gen. 11.31. Gen. 12.1.

d Gen. 12.1.

e Gen. 11.31. Gen. 12.1.

f Gen. 11.32.

g Gen. 12.4,5.

h 7.43.

i Gen. 12.7. 13.15. 15.3,18. 17.8.

j Gen. 15.3. 18.10.

k Gen. 15.13,14.

l 7.17. Eks. 12.40.

m Eks. 3.12.

n Gen. 17.9-12.

o Gen. 21.2-4.

p Gen. 25.26.

q Gen. 29.31-35. 30.5-24. 35.18,23-26.

r 2.29.

s 2.29.

t 17.5.

u Gen. 37.4,11,28. Hlab. 105.17.

v Gen. 39.2,21,23.

w Gen. 41.37,40. 42.6. Hlab. 105.21.

x Gen. 41.54.

y Gen. 42.1-3.

z Gen. 43.15.

a Gen. 45.4.

b Gen. 45.16.

c Gen. 45.9,27.

d Gen. 46.27. Eks. 1.5. Dute. 10.22.

e 27.37.

f Gen. 46.26. Gen. 38.12. 46.10,20.

g Gen. 46.5,28.

h Gen. 49.33.

i Eks. 1.6.

j Gen. 50.25. Eks. 13.19.

k Josh. 17.7. Joha. 4.5.

l Gen. 23.16. Gen. 33.19.

m Josh. 24.32.

n Gen. 23.16. Gen. 33.19.

o Gen. 33.19. Josh. 24.32.

p Gen. 15.13,16. Seb. 7.6.

q Eks. 1.7. Hlab. 105.24. Seb. 13.17.

r Eks. 1.8.

s Eks. 1.10. Hlab. 105.25.

t Eks. 1.22.

u Eks. 1.17,18,22. Luka 17.33.

v Eks. 2.2.

w Eks. 2.2. Heb. 11.23.

x Eks. 2.3-10.

y 1 Kho. 4.30.

z Luka 24.19.

a 1 Kor. 2.9. Luka 24.38.

b Eks. 2.11,12.

c Eks. 2.13,14.

d Luka 12.14.

e Eks. 2.15.

f Eks. 2.22. 4.20. 18.3,4.

g Eks. 3.2.

h Eks. 3.1.

i 7.32. Luka 12.24,27. Heb. 3.1.

j Eks. 3.6.

k Eks. 3.6.

l 7.32. Luka 12.24,27. Heb. 3.1.

m Eks. 3.5. So Josh. 5.15.

n Eks. 3.7,8,10.

o Nani 20.16.

p Eks. 12.41. 33.1.

q Eks. 7. 1. 11. 1. Hlab. 105.27-36. Joha. 4.48.

r Eks. 14.21,27-31.

s Eks. 16.1,35. 17.1-6.

t 13.18.

u Dute. 18.15. Seb. 3.22.

v Eks. 19.3,17.

w 1 Lan. 13.2.

x Isa. 63.9. Seb. 7.53.

y Joha. 1.17.

z Roma 3.2.

a Eks. 16.3.

b Eks. 32.1.

c Eks. 32.4-6. Hlab. 106.19.

d Eks. 32.4-6. Hlab. 106.19.

e Amos 6.13.

f Jer. 1.16.

g Josh. 24.20.

h Hlab. 81.12. Hez. 20.39.

i Jer. 19.13. Dute. 4.19. Luka 2.13.

j Amos 5.25-27.

k 1 Kho. 11.7.

l 7.4.

m Nani 17.7.

n Eks. 25.40.

o Josh. 3.14.

p Heb. 4.8.

q Hlab. 44.2.

r 2 Sam. 7.2.

s Luka 1.30. Seb. 13.22.

t 1 Lan. 22.7.

u 1 Kho. 8.20. 1 Lan. 17.12. 2 Lan. 3.1.

v 1 Kho. 8.27.

w Luka 1.32.

x 17.24.

y Mark. 14.58.

z Isa. 66.1,2. Hlab. 11.4.

a Eks. 32.9.

b Dute. 10.16.

c Eks. 6.12.

d Dute. 10.16.

e Isa. 63.10.

f 2 Lan. 36.16. Mat. 21.35.

g 3.14.

h 5.28.

i Gal. 3.19. Dute. 33.2. Heb. 2.2. Seb. 7.38.

j Luka 11.28.

k 5.33. 2.37.

l Jobe 16.9.

m 6.5.

n Luka 4.20.

o Hlab. 110.1.

p 10.11. Hez. 1.1.

q Dan. 7.13.

r Hlab. 110.1.

s Nani 15.35. Mat. 21.39. Luka 4.29.

t Levi 24.16.

u 6.13. Dute. 13.9,10. 17.7. Seb. 8.1. 22.20.

v 22.20. 8.1.

w Levi 24.16.

x 9.14.

y Hlab. 31.5.

z Mark. 15.19. Luka 22.41. Seb. 9.40. 20.36. 21.5.

a Mat. 5.44.

b Mat. 26.15. Nani 12.11.

c Mat. 27.52.

a 7.58.

b 22.20. Roma 1.32.

c 11.19.

d 1 Kho. 16.24. Seb. 1.8.

e Luka 2.25. Seb. 2.5.

f 5.6. Jobe 5.26.

g Gen. 23.2. 50.10. 2 Sam. 3.31.

h 9.1,13,21. 22.4,19.26.9-11. 1 Kor. 15.9. Gal. 1.13. Fil. 3.6. 1 Tim. 1.13.

i Luka 12.58. Jak. 2.6.

j 11.19. 8.1. Mat. 10.23.

k 8.26. 6.5. 21.8.

l Mark. 16.1.

m Mat. 8.29. Mark. 1.26. 3.11. 5.7. Luka 4.41. 9.39.

n 8.39. Joha. 16.22.

o 8.11. 13.6.

p 8.11,13. Mark. 3.21.

q 5.36.

r 26.22. Jer. 6.13.

s 14.11. 28.6.

t 8.6,10.

u 8.11,13. Mark. 3.21.

v 8.11. 13.6.

w 1.3.

x 10.7.

y 8.11,13. Mark. 3.21.

z 8.1.

a Luka 22.8. Seb. 3.1. 4.13,19.

b 8.15,18.

c 2.38.

d 19.2.

e 19.5. Seb. 10.48. Mat. 28.19.

f 2.38.

g 19.6. Heb. 6.2. Seb. 6.6.

h 8.15,18.

i 8.15,18.

j 2 Kho. 5.16. Dan. 5.16,17.

k Mat. 10.8.

l 2.38.

m Dute. 10.9. 12.12. 14.27,29. Kol. 1.12.

n Luka 9.28.

o Dan. 4.27. 2 Tim. 2.25.

p Dute. 29.18. Mat. 27.34.

q Isa. 58.6.

r Eks. 8.8,28. Jak. 5.16.

s Luka 16.28.

t 8.40. 1.8. Joha. 4.38. Seb. 9.32.

u 12.7.

v 8.5.

w Josh. 15.47.

x Zef. 3.10.

y Gen. 37.36.

z Luka 1.52.

a 2 Kho. 19.9.

b Ezra 7.21.

c 1 Kho. 8.41,42. Joha. 12.20. Seb. 24.11.

d 2 Kor. 3.2.

e Joha. 16.13.

f 1 Kho. 20.33. 2 Kho. 10.15.

g Isa. 53.7,8.

h Mat. 5.2.

i Luka 24.27.

j 17.2,3. 18.28.

k 5.42.

l 10.47.

m Mark. 16.16.

n 2.29.

o Mat. 1.18.

p Joha. 9.35,38. Mat. 14.33.

q 1 Kho. 18.12.

r 8.8.

s 1 Sam. 5.1.

t 8.25.

u 9.30. 10.1,24. 11.11. 12.19. 18.22. 21.8,16. 23.23,33. 25.1,4,6,13.

a 8.3.

b Hlab. 27.12. Jobe 15.13. 2.

c 22.5. 26.10,11.

d 1 Kho. 11.24. Isa. 7.8.

e 22.6-11. 26.12-18.

f 1 Kho. 11.24. Isa. 7.8.

g 1 Kor. 15.8.

h Zek. 2.8.

i Zek. 2.8.

j Luka 3.10.

k Hez. 3.22.

l Dan. 10.7.

m 22.9. Joha. 8.43. 12.29.

n 22.11.

o 13.11.

p 1 Kho. 11.24. Isa. 7.8.

q 22.12.

r 9.12. 12.9.

s 9.30. 11.25. 21.39. 22.3.

t 9.12. 12.9.

u 9.17. Luka 13.13.

v 9.1. 8.3.

w 9.32,41. 26.10. Roma 1.7. 16.2,15. 1 Kor. 1.2.

x 9.21. 22.16. Roma 10.13. 1 Kor. 1.2. Seb. 7.59. 2 Tim. 2.22.

y Roma 9.22,23.

z 13.2. 22.15,21. 26.17. Roma 1.1. 1 Kor. 15.10. Gal. 1.15. 2.9. Efe. 3.7.

a Roma 1.5. 11.13. 15.16. Gal. 1.16. 2.7-9. Efe. 3.8. 1 Tim. 2.7. 2 Tim. 1.11. 4.17.

b 25.22,23. 26.1,32.

c 20.23. 21.11. 2 Kor. 6.4,5. 11.23-28. 1 Thes. 3.3.

d 22.13.

e 9.11.

f 9.12.

g 2.4.

h 22.16.

i 26.20.

j Mat. 14.33.

k Gal. 1.13,23.

l 9.14.

m 8.3.

n 9.2.

o 16.10. 18.28.

p 20.3,19. 23.30. 23.12. 25.3. 2 Kor. 11.26.

q 2 Kor. 11.32.

r 2 Kor. 11.33. Josh. 2.15. 1 Sam. 19.12. Mat. 10.23.

s Mat. 16.10.

t 22.17-20.

u 4.36.

v Gal. 1.18,19.

w 9.3-6.

x 9.20,22.

y 9.29. 4.29.

z Gal. 1.18,19.

a Joha. 10.9. Seb. 1.21. Nani 27.17.

b 9.29. 4.29.

c 6.1. 11.20.

d 9.23. 22.18.

e Joha. 21.23.

f 8.40.

g 9.11.

h 8.1.

i 1.8.

j 1 Kor. 8.1. 10.23. 14.4,17. 1 Thes. 5.11. Seb. 20.32.

k Luka 6.24. Joha. 14.16.

l 8.25.

m 9.13.

n 1 Lan. 8.12.

o 3.6,16. 4.10.

p 1 Lan. 8.12.

q Josh. 12.18.

r 11.21.

s Josh. 19.46.

t Roma 13.3. 2 Kor. 9.8. Efe. 2.10. 2 Thes. 2.17. 1 Tim. 2.10. 5.10. 2 Tim. 2.21. 3.17. Tit. 1.16. 3.1.

u 9.39. 1.13.

v 1 Lan. 8.12.

w Nani 22.16.

x 9.39. 1.13.

y Mat. 9.25.

z 7.60.

a Mark. 5.41.

b 9.13.

c Josh. 19.46.

d Joha. 11.45. 12.11. Seb. 11.21.

e 10.6.

a 10.24. 8.40.

b Joha. 18.3.

c 10.7. 22.12. 2 Pet. 2.9.

d 10.22,35. 13.16,26.

e 10.30. 11.13. Hlu. 6.12.

f 10.17. 12.9.

g 12.7.

h Luka 4.20.

i Luka 1.12.

j Isam. 8.4. Dan. 10.12.

k Mat. 26.13. Mark. 14.9. Seb. 10.31. Heb. 6.10.

l 9.36,43.

m 9.43.

n 10.22. 11.14.

o Luka 16.13. Roma 14.4. 1 Pet. 2.18.

p 10.7. 22.12. 2 Pet. 2.9.

q 8.13.

r 11.5-14.

s 2 Sam. 11.2.

t Hlab. 55.17.

u 22.17.

v 7.56. Hez. 1.1.

w Hez. 4.14. Dan. 1.8.

x 10.28. 11.8. Mark. 7. 2.

y Levi 11.2-47. 20.25. Dute. 14.4-20.

z Mat. 15.11,18,20. Mark. 7.15,18,20,23. Roma 14.17,20. 1 Kor. 10.25. 1 Tim. 4.4. Tit. 1.15.

a Luka 9.7.

b 10.17. 12.9.

c 11.11.

d Luka 16.20.

e 10.7.

f 15.7-9. Efe. 3.6. Joha. 16.13.

g Mat. 21.21.

h 10.2.

i 6.3.

j Luka 2.26.

k Mat. 25.31.

l 10.6. 11.14.

m 10.45. 11.12.

n Joha. 21.23.

o 10.1.

p 16.29.

q Mat. 8.2.

r Isam. 19.10. 22.9. Seb. 14.15. Dan. 2.46.

s 10.24.

t 1 Pet. 4.3.

u Joha. 4.9. 18.28. Seb. 11.3. Gal. 2.12,14.

v 10.15.

w 10.9,23,24.

x Mat. 17.21.

y 3.1.

z 1.10.

a Luka 23.11.

b 1.10.

c 10.4.

d 10.5,6.

e 2 Pet. 1.19. 3 Joha. 6.

f Mat. 5.2.

g Dute. 10.17.

h 15.9. Roma 2.13,26,27. 3.22,29. 10.12,13. 1 Kor. 12.13. Gal. 3.28. Efe. 2.13,18. 3.6.

i 10.2.

j Luka 2.14.

k Mat. 28.18. Roma 10.12. Isam. 17.14.19.16.

l 2.36. Luka 2.11.

m Mat. 4.12. Mark. 1.14. Luka 4.14. Joha. 4.43.

n 4.27. 2.22.

o Joha. 3.2.

p 10.41. 2.32.

q 5.30. 2.23.

r 2.24.

s Joha. 14.17,22.

t 10.39.13.31. Luka 24.48.

u Luka 24.30,43. Joha. 21.12,13. Seb. 1.4.

v Mat. 28.19,20. Seb. 1.2.

w Luka 16.28.

x Joha. 5.22,27. Seb. 17.31.

y Luka 22.22.

z Roma 14.9. 2 Tim. 4.1. 1 Pet. 4.5. 1 Thes. 4.15-17. Roma 14.10.

a Jer. 31.34. Mika 7.18. Seb. 26.22.

b 13.39.15.9. Roma 10.11. Gal. 3.22.

c 5.31.

d 11.15. 2.4.

e 10.23. 11.12.

f 10.23. 11.12.

g 2.38.

h 2.33.

i 11.18. Mat. 8.11.

j 19.6. 2.4.

k 3.12.5.8. Hlu. 18.14.

l 8.36. 11.17.

m 11.17. 15.8,9. Roma 10.12.

n 1 Kor. 1.14-17.

o 2.38. 8.16. 19.5. Mat. 28.19.

a 10.12,29. Joha. 21.23.

b Luka 2.4.

c 10.45. Gal. 2.12.

d 10.28.

e 18.26. 28.23.

f Luka 1.3.

g 10.9-32.

h 12.9.

i Luka 4.20.

j 10.17.

k 11.12,29. Joha. 21.23.

l 10.23,45.

m 10.6,22.

n 10.2. 16.15,31-34. 18.8.

o 10.44.

p 2.4.

q Luka 24.8.

r 1.5. Mat. 3.11.

s 15.8,9.

t 2.38.

u 10.47. 5.39.

v Mat. 15.31.

w 10.45. Mat. 8.11.

x 2 Kor. 7.10.

y 8.1,4.

z 15.3. 21. 2.

a 11.20. 4.36.

b 11.26.

c 11.20. 4.36.

d Mat. 27.32.

e 11.26.

f 6.1. 9.29.

g 5.42.

h Luka 1.66.

i 9.42. 11.24.

j 15.19.

k 9.35.

l 9.27. 11.25,30. 4.36.

m 11.26.

n 13.43.

o 13.43. 14.22.

p 2 Tim. 3.10. Seb. 27.13. Roma 8.28.

q Luka 23.50. Mat. 12. 3.

r 6.5.

s 11.21. 2.47.

t 9.11.

u 11.19,20,22,27. 6.5. 13.1. 14.26. 15.22,23,30,35. 18.22. Gal. 2.11.

v 1.15. 6.1,2,7. 9.1,10. 11.29.

w 26.28. 1 Pet. 4.16.

x 11.19,20,22,27. 6.5. 13.1. 14.26. 15.22,23,30,35. 18.22. Gal. 2.11.

y 11.19,20,22,27. 6.5. 13.1. 14.26. 15.22,23,30,35. 18.22. Gal. 2.11.

z 13.1. 15.32. 21.10. 1 Kor. 12.28,29. 14.1,6,29,31,32,37,39. Efe. 4.11. Seb. 2.17,18. Roma 12.6. Seb. 19.6.

a 21.10.

b Mat. 24.7. 2 Kho. 8.1.

c Mat. 24.14.

d 18.2.

e 1.15. 6.1,2,7. 9.1,10. 11.29.

f 12.25.

g 11.1.

h 12.25. 24.17.

i 14.23. 15.2,4,6,22,23. 16.4. 20.17. 1 Tim. 5.1,17,19. Tit. 1.5. Jak. 5.14. 1 Pet. 5.1,5. 2 Joha. 1. 3 Joha. 1.

a 12.6,11,19,20,21.

b 4.3. 5.18. 21.27.

c Mat. 4.21. 10. 2.

d 1.13.

e Mat. 20.23.

f 24.27. 25.9.

g Luka 19.11.

h Eks. 12.14,15. 23.15. 20.6.

i Luka 21.12.

j Joha. 19.23.

k Mark. 14.1. 11.3.

l 2 Kor. 1.11. Efe. 6.18.

m 12.6,11,19,20,21.

n 21.33.

o 12.23. Mat. 1.20,24. 2.13,19. 4.11. 28.2. Mark. 1.13. Luka 1.11,26. 2.9-15. 22.43. Joha. 5.4. 20.12. Seb. 5.19.8.26. 10.3. 11.13. 27.23.

p Luka 2.9.

q 1 Kho. 19.7.

r Mark. 6.9.

s Hlab. 126.1.

t 9.10,12. 10.3,17,19. 11.5. 16.9,10. 18.9.

u 5.19. 16.26.

v Luka 15.17.

w 12.7.

x Jobe 5.19. Hlab. 33.18,19. 34.19,22. 37.40. 41.1,2. 91.3. 97.10. 2 Kor. 1.10.

y 12.6,11,19,20,21.

z 12.3.

a 14. 6.

b 12.25. 13.5,13. 15.37.

c 12.25.15.37,39. Kol. 4.10. 2 Tim. 4.11. Filim. 24. 1 Pet. 5. 1.

d 12.5.

e Luka 16.20.

f Joha. 18.16,17.

g Luka 16.20.

h Luka 24.41.

i Luka 16.20.

j Luka 22.59.

k Mat. 18.10.

l 13.16. 19.33. 21.40.

m Mat. 10.3. Mark. 3.18. Luka 6.15. Seb. 1.13. 15.13. 21.18. 1 Kor. 15.7. Gal. 1.19. 2.9,12. Jak. 1.1. Juda 1.

n Joha. 21.23.

o 12.1.

p 4.9.

q 23.35. 8.40.

r 12.1.

1 wayebathukuthelele: kumbe, wayelengqondo yobutha, ezimisele impi.

s 21.3,7. Mat. 15.21.

t Mat. 28.14.

u 1 Kho. 5.9,11. Ezra 3.7. Hez. 27.17. Seb. 11.28.

v 12.1.

w Mat. 27.19.

x 1 Sam. 25.38. 2 Sam. 24.16.

y Hlab. 115.1.

z 6.7. 19.20.

a 11.29,30.

b 4.36.

c Roma 12.7. 1 Kor. 16.15.

d Hlab. 115.1.

e 12.12.

f 12.12.

a 11.26.

b 11.27.

c 1 Kor. 12.28,29. Efe. 4.11. Jak. 3.1. Roma 12.7.

d 11.22-26. 4.36.

e Roma 16.21.

f Mat. 27.32.

g Luka 3.1.

h 12.25.

i Luka 1.23.

j Mat. 17.21.

k 9.15. Nani 8.14.

l Mat. 9.38. Roma 10.15. Efe. 3.7,8. 1 Tim. 2.7. 2 Tim. 1.11. Heb. 5.4.

m Mat. 17.21.

n 6.6.

o 6.6.

p 14.26.

q 13.2.

r 4.36.

s 13.14. 13.46.

t 13.13. 19.22. 12.12.

u 13.13.

v 13.8. 8.9. Mat. 2.1,7,16.

w 13.8,12. 19.38. 18.12.

x 2 Tim. 3.8. Eks. 7.11.

y Mika 3.9. Seb. 13.8. Luka 23.2.

z 4.8.

a Luka 4.20.

b 18.14.

c Mat. 13.38.

d Mika 3.9. Seb. 13.8. Luka 23.2.

e Hos. 14.9.

f 1 Sam. 5.6.

g Luka 4.13.

h 9.8. 22.11.

i Mat. 7.28. Mark. 11.18. Luka 4.32.

j Joha. 11.19. Seb. 21.8.

k 13.6.

l 13.14. 14.25.

m 13.5.

n 15.38.

o 12.12.

p 13.14. 14.25.

q 14.19,21. 2 Tim. 3.11.

r 14.24.

s 16.13.

t 9.20. 17.2,10,17. 18.4,19. 19.8. 13.5. 14.1.

u 9.20. 17.2,10,17. 18.4,19. 19.8. 13.5. 14.1.

v 15.21.

w Luka 4.17. Seb. 13.27.

x Mark. 5.22.

y Heb. 13.22.

z 15.31. Roma 12.8. 1 Kor. 14.3. 1 Thes. 2.3. 1 Tim. 4.13. Heb. 12.5.

a Heb. 13.22.

b 12.17.

c 13.26. 10.2,22,35. 13.42,43.

d Isa. 29.23.

e Dute. 7.6-8.

f Eks. 1.1,7,12. Hlab. 105.23,24. Seb. 7.17.

g Eks. 13.14,16.

h Eks. 16.35. Nani 14.33,34. Hlab. 95.9,10. Seb. 7.36. Heb. 3.9,17.

i Dute. 7.1. Hlab. 44.2.

j Josh. 14.1,2. 19.51. Hlab. 78.55.

k Hlu. 11.26.

l Hlu. 2.16. 3.9.

m 3.24.

n 1 Sam. 8.5.

o 1 Sam. 10.1.

p 1 Sam. 9.1,2.

q 1 Sam. 15.23,26,28. 16.1. Hos. 13.11.

r 1 Sam. 16.13. 2 Sam. 2.4. 5.3.

s Hlab. 89.20.

t 1 Sam. 13.14. Seb. 7.46.

u 13.36.

v Mat. 1.1.

w Hlab. 132.11. Luka 1.32.

x Luka 2.11. Seb. 5.31.

y Mat. 3.1.

z 1 Thes. 1.9. 2.1.

a 20.24. 2 Tim. 4.7.

b Joha. 1.20,27. Mat. 3.11.

c 13.16.

d 3.26. 13.46.

e Joha. 3.1.

f 3.17.

g 13.15.

h Luka 24.27. Seb. 26.22,23.

i Mat. 27.22.23. Mark. 15.13,14. Luka 23.21-23.

j Luka 18.31. 24.44. Joha. 19.28,30,36,37.

k Mat. 27.59,60. Mark. 15.46. Luka 23.53. Joha. 19.38,41,42.

l 5.30.

m Mat. 28.6. Seb. 13.33,34. 2.24.

n 1.3.

o Luka 2.4.

p 1.11.2.7.

q 10.41. Luka 24.48.

r 26.6. Roma 4.13. 15.8. Gal. 3.16. Gen. 12.3.

s Mat. 28.6. Seb. 13.33,34. 2.24.

t Hlab. 2.7. Heb. 1.5. 5.5.

u Mat. 28.6. Seb. 13.33,34. 2.24.

v 13.35,36,37.

w Isa. 55.3.

x Hlab. 16.10. Seb. 2.27,31.

y 2 Sam. 7.12. 1 Kho. 2.10. Mat. 27.52. Seb. 2.29.

z Hlu. 2.10. Gen. 25.8.

a 13.35,36,37.

b 13.35,36,37.

c Jer. 31.34. Luka 24.47. 1 Joha. 2.12.

d 5.31.

e Isa. 53.11. Roma 3.28. Seb. 4.12.

f Luka 18.14. Roma 2.13.

g Roma 8.3.

h Mark. 1.2. Joha. 6.45. Seb. 15.15.

i Hab. 1.5. Isa. 29.14.

j 13.16.

k 13.44.

l 13.50. 17.4,17. 16.14. 18.7.

m Mat. 23.15.

n 11.23. 14.22.

o 11.23. 14.26. 15.40. Roma 5.15. Tit. 2.11. Heb. 12.15. 1 Pet. 5.12.

p 5.17.

q 18.6. 1 Pet. 4.4. 2 Pet. 2.12. Jak. 2.7. Juda 10.

r 4.29.

s 3.26. 13.26.

t Dute. 32.21. Mat. 21.43.

u Mat. 22.8.

v 28.28.

w Isa. 49.6. Luka 2.32. Isa. 42.6.

x Joha. 1.12. Roma 9.23.

y 13.45. 14.19.

z 13.43.

a 17.12. Mark. 15.43.

b Mark. 6.21.

c 14.2. 2 Tim. 3.11.

d Mark. 6.21.

e 14.2. 2 Tim. 3.11.

f 14.1.

g 1 Thes. 1.6. Mat. 5.12. Seb. 5.41. Joha. 16.22.

h 2.4.

a 14.19,21. 13.51. 16.2. 2 Tim. 3.11.

b 13.14.

c 17.5.

d 13.50.

e Joha. 21.23.

f 4.29.

g 15.8. Mark. 16.20.

h 20.32.

i Joha. 4.48. 5.12.

j 28.24.

k 14.14. Joha. 13.16. Roma 16.7. 2 Kor. 8.23. Fil. 2.25. Isam. 2.2.

l Mat. 22.6. Luka 18.32. 1 Thes. 2.2. 2 Tim. 3.11.

m 12.12.

n Mat. 10.23.

o 14.11.

p 14.8,21. 16.1,2. 2 Tim. 3.11.

q 14.20. 16.1. 20.4.

r 14.8,21. 16.1,2. 2 Tim. 3.11.

s 3.2.

t Luka 4.20.

u Mat. 9.2.

v Mark. 10.52.

w 3.8.

x Luka 11.27.

y 14.11.

z 8.10. 28.6.

a Luka 16.20.

b Dan. 2.46. Ezra 6.10.

c 14.4.

d Mat. 26.65. Gen. 44.13.

e 16.29.

f 10.26.

g Jak. 5.17.

h 15.19.

i Dute. 32.21. 1 Sam. 12.21. 1 Kor. 8.4.

j Josh. 3.10. Mat. 16.16.

k Hlab. 146.6. Isam. 14.7. Seb. 17.24. Gen. 1.1.

l Hlab. 81.12. Seb. 17.30. 1 Pet. 4.3. Mat. 20.7.

m Hlab. 81.13.

n 17.27. Roma 1.20.

o Levi 26.4. Jobe 5.10. Hlab. 68.9. Mat. 5.45.

p Hlab. 104.27.

q Hlab. 104.15.

r 13.45,50.

s 14.21. 13.14.

t 14.1.

u 2 Kor. 11.25. 2 Tim. 3.11. Seb. 7.58.

v 14.6.

w 14.6.

x 14.1.

y 14.21. 13.14.

z 15.32,41. 18.23.

a 11.23. 13.43.

b Mark. 10.30. Luka 22.28,29. Joha. 16.33. Roma 8.17. 1 Thes. 3.3. 2 Tim. 2.12. 3.12. Mat. 10.38.

c 2 Kor. 8.19.

d 11.30.

e Mat. 17.21.

f 20.32. 1 Pet. 4.19.

g 13.14.

h 13.13,14.

i 11.26.

j 13.3.

k 15.40.

l 13.43.

m 15.4. 15.3,12. 21.19.

n 1 Kor. 16.9. 2 Kor. 2.12. Kol. 4.3. Isam. 3.8. Joha. 10.2,3.

a Gal. 2.11-14.

b 15.3,22,23. Joha. 21.23.

c 15.5. Gal. 5.1,2. Fil. 3.2. Kol. 2.11.

d Levi 12.3.

e 15.7. 28.29.

f Gal. 2.1.

g 15.4,6,22,23. 11.30.

h Luka 2.4.

i 20.38. 21.5. Roma 15.24. 1 Kor. 16.6,11. 2 Kor. 1.16. Tit. 3.13. 3 Joha. 6. Seb. 17.15.

j 11.19.

k 1.8.

l 14.27. 15.12.

m 15.3,22,23. Joha. 21.23.

n 21.17. Luka 8.40.

o 15.4,6,22,23. 11.30.

p 14.27. 15.3,12. 21.19.

q 15.5. Gal. 5.1,2. Fil. 3.2. Kol. 2.11.

r 15.4,6,22,23. 11.30.

s 15.7. 28.29.

t 10.20. 11.12,13.

u 1.24. 1 Sam. 16.7.

v 14.3.

w 10.44.

x 10.47.

y 10.35.

z Hlab. 51.10. Seb. 10.15. 11.9. 2 Kor. 7.1. 1 Kor. 1.2. 1 Pet. 1.22. Joha. 13.10. Jak. 1.21.

a 10.43.

b 5.9.

c Gal. 5.1. Mat. 23.4.

d Roma 3.24. Efe. 2.5,8. Tit. 2.11.

e 21.19. 15.3.

f Joha. 4.48.

g 14.27. 15.4.

h 12.17.

i 2 Pet. 1.1.

j 15.7.

k 13.40.

l Amos 9.11,12.

m Luka 1.70.

n 15.28.

o 14.15. 26.20. 1 Thes. 1.9. Seb. 11.21.

p Dan. 1.8. Mal. 1.7,12. Seb. 15.29. Hlab. 106.28. Hez. 4.13,14.

q 1 Kor. 10.7,8. 1 Pet. 4.3,4. Isam. 2.14,20. 1 Kor. 6.18.

r Levi 3.17.

s Levi 3.17.

t 13.15. Luka 16.29.

u 15.2.

v 15.23,30,35. 11.26.

w 1.23.

x 15.34.

y Luka 22.26.

z 15.1.

a 15.2.

b 15.1.

c 15.1.

d 15.23,30,35. 11.26.

e 15.41. Gal. 1.21. 18.18.

f 15.41. Gal. 1.21. 18.18.

g 23.26. Jak. 1.1.

h 15.1. Gal. 2.4. 5.12. Tit. 1.10.

i 15.28. Luka 1.3.

j 9.23-25. 14.19.

k 15.22,32.

1 ngomlomo: Gr. ngelizwi.

l 15.19. 15.28. Luka 1.3.

m 15.20. 21.25. 1 Kor. 8.1,4,7,10.10.19,28. Isam. 2.14,20. Seb. 15.20.

n 15.20. 21.25.

o 23.30.

p 15.22.

2 induduzo: Gr. inkuthazo.

q 15.22,32.

r 11.27.

s 11.23. 14.22. 16.40.

t 15.41. 14.22.

u Heb. 11.31. 16.36. 1 Kor. 16.11.

v 15.22,27,32,40. 16.19,25,29. 17.4,10,14,15. 18.5. 2 Kor. 1.19. 1 Thes. 1.1. 2 Thes. 1.1. 1 Pet. 5.

w 13.1.

x 15.22.

y 5.42.

z 13.4,13,14,51. 14.1,6,24,25.

a 15.39. 12.12.

b 13.13.

c Kol. 4.10.

d 15.39. 12.12.

e 4.36.

f 15.34.

g 14.26.

h 13.43.

i 15.23.

j 15.32. 16.5.

a 14.6.

b 14.6.

c 17.14,15. 18.5. 19.22. 20.4. Roma 16.21. 1 Kor. 4.17. 16.10. 2 Kor. 1.1,19. Fil. 1.1. 2.19. Kol. 1.1. 1 Thes. 1.1. 3.2,6. 2 Thes. 1.1. 1 Tim. 1.2,18. 6.20. 2 Tim. 1.2. Filim. 1. Heb. 13.23.

d 2 Tim. 1.5.

e 6.3.

f 14.6.

g 14.1.

h 1 Kor. 9.20. Gal. 2.3. 5.2.

i Mat. 25.24.

j Luka 2.1.

k 15.28,29.

l 11.30.

m 15.41.

n 2.10.

o 1 Kor. 16.1. Gal. 1.2.3.1. 2 Tim. 4.10. 1 Pet. 1.1.

p 2.9.

q 1 Pet. 1.1.

r 16.11. 20.5,6. 2 Kor. 2.12. 2 Tim. 4.13.

s 16.10. 12.9.

t 16.9,10. 18.5. 19.21,22,29. 20.1,3. Roma 15.26. 1 Kor. 16.5. 2 Kor. 1.16. 7.5. 8.1. 11.9. Fil. 4.15. 1 Thes. 1.7,8. 4.10. 1 Tim. 1.3.

u 16.10. 12.9.

v 16.11,15,17. 20.5. Kol. 4.14.

w 16.9,10. 18.5. 19.21,22,29. 20.1,3. Roma 15.26. 1 Kor. 16.5. 2 Kor. 1.16. 7.5. 8.1. 11.9. Fil. 4.15. 1 Thes. 1.7,8. 4.10. 1 Tim. 1.3.

x 9.22.

y 16.11. 20.5,6. 2 Kor. 2.12. 2 Tim. 4.13.

z 21.1.

a 20.6. Fil. 1.1. 1 Thes. 2.2.

b 16.9,10. 18.5. 19.21,22,29. 20.1,3. Roma 15.26. 1 Kor. 16.5. 2 Kor. 1.16. 7.5. 8.1. 11.9. Fil. 4.15. 1 Thes. 1.7,8. 4.10. 1 Tim. 1.3.

c 16.21.

d Isam. 1.11. 2.18,24.

e 18.7. 13.43.

f Luka 24.32,45.

g 11.14.

h Joha. 1.38.

i Luka 24.29. Gen. 19.3. Jobe 31.32.

j 16.13.

k Luka 13.11.

1 wokuhlahlula: Gr. kaNhlathu.

l 1 Sam. 28.7. 1 Lan. 10.13. Levi 19.31.

m 19.24. 16.19.

n Mark. 1.34.

o Mark. 5.7.

p Mark. 1.34.

q 4.2.

r Mark. 1.25.

s Mark. 16.17.

t 19.25,26.

u 19.24. 16.19.

v 15.34.

w Jak. 2.6. Mat. 10.18.

x 16.22,35,36,38.

y 1 Kho. 18.17. Seb. 17.6.

z Esta 3.8.

a 16.12.

b 16.22,35,36,38.

c 2 Kor. 11.25. 1 Thes. 2.2.

d 2 Kor. 6.5. 11.23.

e 16.27,36.

f Luka 21.12.

g Jobe 13.27. 33.11. Jer. 20.2,3. 29.26.

h Jobe 35.10.

i 16.19,29.

j Mat. 28.2. Seb. 4.31.

k 5.19. 12.10.

l 16.23.

m 14.14.

n 10.25.

o 16.19,29.

p Luka 3.10.

q Mark. 16.16. Joha. 6.47.

r 11.14.

s 11.14.

t 16.25.

u Mark. 16.16. Joha. 6.47.

v 11.14.

w 11.14.

x 16.20.

y 16.23.

z 16.20.

a 15.33. 1 Sam. 1.17.

b 22.25.

c 22.25.

d 16.20.

e 22.29.

f Jobe 13.27. 33.11. Jer. 20.2,3. 29.26.

g Mat. 8.34.

h 16.14.

i 16.2. Joha. 21.23.

j 15.32.

a 17.11,13. 20.4. 27.2. Fil. 4.16. 1 Thes. 1.1. 2 Thes. 1.1. 2 Tim. 4.10.

b 17.10. 13.14. Mat. 4.23.

c 8.35. 18.28. 28.23. Mat. 26.24.

d Luka 24.32.

e 3.18.

f 18.5,28.

g 28.24.

h 15.34.

i Joha. 12.20.

j 17.17. 13.43.

k Mark. 6.21.

l 14.2.

m 7.9. 5.17.

n Hlu. 9.4.

o Roma 16.21.

p 17.10,14. Joha. 21.23.

q 16.20.

r 21.38. Gal. 5.12. Seb. 24.5.

s 17.31. Mat. 24.14.

t Luka 10.38.

u Luka 2.1.

v Luka 23.2. Joha. 18.33,36,37. 19.12.

w 17.10,14. Joha. 21.23.

x 9.25. 17.14. Mat. 10.23.

y 15.34.

z 17.10. 13.14. Mat. 4.23.

a 17.11,13. 20.4. 27.2. Fil. 4.16. 1 Thes. 1.1. 2 Thes. 1.1. 2 Tim. 4.10.

b Luka 16.29.

c Luka 11.3.

d 13.50. Mark. 15.43.

e 17.10. 20.4.

f 17.10.

g 15.34.

h 16.1.

i 15.3.

j 18.1. 1 Thes. 3.1.

k 18.5.

l 15.34.

m 16.1.

n 17.15.

o 17.2. 18.4,19. 19.8,9. 24.12.

p 17.2,10.

q 17.4.

1 uwumane: kumbe, umuntu ophansi.

r 5.42.

s 4.2.

t 2.10.

u 25.19.

v Mat. 22.20.

w 17.3.

x 14.15.

y Mat. 11.25.

z 7.48.

a Mark. 14.58.

b Hlab. 50.8-12.

c Gen. 2.7. Nani 16.22. Jobe 27.3.

d 17.31. Luka 22.22.

e Dute. 32.8.

f 14.17.

g Jobe 12.10.

h Tit. 1.12. 1 Kor. 15.32.

i Isa. 40.18,25. 46.5.

j 1 Pet. 1.14. Seb. 14.16.

k Luka 24.47. Tit. 2.11,12. 1 Pet. 4.3.

l Joha. 5.22. Seb. 10.42. Roma 2.16. Seb. 24.25. Roma 14.10. 2 Kor. 5.10.

m 17.6.

n 17.31. Luka 22.22.

2 waqinisa: kumbe, wapha ukholo.

o 2.24. Joha. 16.10,11.

p 17.31,18.

q 24.25.

r 17.19,22.

a 19.1. 1 Kor. 1.2. 2 Kor. 1.1,23. 2 Tim. 4.20. Seb. 18.8. 2 Kor. 6.11.

b 18.18,26. Roma 16.3. 1 Kor. 16.19. 2 Tim. 4.19.

c 2.9.

d 18.18,26. Roma 16.3. 1 Kor. 16.19. 2 Tim. 4.19.

e 11.28.

f Mat. 25.16. Seb. 20.34. 1 Kor. 4.12. 1 Thes. 2.9. 2 Thes. 3.8.

g 17.17.

h 13.14.

i 17.14,15.

j 16.12.

k Luka 12.50. Jobe 32.18.

l 20.21. Luka 16.28.

m 17.3. 18.28.

n 13.45.

o Neh. 5.13. Mat. 10.14. Seb. 13.51.

p Hez. 18.13. 33.4. Levi 20.9.

q 20.26. Hez. 3.18,19. 33.9.

r 28.28.

s 16.14. 13.43.

t 1 Kor. 1.14.

u 18.17. Mark. 5.22.

v 11.14.

w 19.1. 1 Kor. 1.2. 2 Kor. 1.1,23. 2 Tim. 4.20. Seb. 18.8. 2 Kor. 6.11.

x 23.11. 27.23,24.

y 12.9.

z Jer. 1.8,19. Mat. 28.20. Josh. 1.5.

a 13.7.

b 18.27. 19.21. Roma 15.26. 16.5. 1 Kor. 16.15. 2 Kor. 1.1. 9.2. 11.10. 1 Thes. 1.7,8.

c Mat. 10.18.

d 18.16,17. Mat. 27.19.

e 18.15.

f Mat. 5.2.

g 13.10.

h Mat. 17.17.

i 23.29. 25.19.

j 18.15.

k 18.16,17. Mat. 27.19.

l 1 Kor. 1.1.

m 18.8.

n 18.16,17. Mat. 27.19.

o 18.21. Luka 9.61.

p Mat. 4.24. Luka 2.2. Seb. 15.23,41. 20.3. 21.3. Gal. 1.21.

q 18.1,26.

r 18.1,26.

s Nani 6.18. Seb. 21.24.

t Roma 16.1.

u Nani 6.18. Seb. 21.24.

v 18.21,24. 19.1,17,26. 20.16,17. 1 Kor. 15.32. 16.8. Efe. 1.1. 1 Tim. 1.3. 2 Tim. 1.18. 4.12. Isam. 1.11. Seb. 21.29. Isam. 2.1.

w 13.14.

x 17.17.

y 18.21. Luka 9.61.

z 20.16.

a Mat. 26.18.

b 1 Kor. 4.19. 16.7. Heb. 6.3. Jak. 4.15. Roma 15.32.

c 18.21,24. 19.1,17,26. 20.16,17. 1 Kor. 15.32. 16.8. Efe. 1.1. 1 Tim. 1.3. 2 Tim. 1.18. 4.12. Isam. 1.11. Seb. 21.29. Isam. 2.1.

d 8.40.

e 21.12,15.

f 11.26.

g 16.6. Gal. 4.14.

h 2.10.

i 14.22.

j Luka 1.3.

k 18.27. 11.26.

l 19.1. 1 Kor. 1.12. 3.4,5,6,22. 4.6. 16.12. Tit. 3.13.

m 6.9.

n Luka 1.4.

o Roma 12.11.

p 18.26. 23.15,20. 24.22.

q Luka 7.29. Seb. 19.3.

r 4.29.

s 18.1,18.

t 11.4.

u 9.2.

v 18.26. 23.15,20. 24.22.

w 18.12.

x Luka 8.40.

y 1 Kor. 3.6.

z Luka 23.10.

a 17.2.

b 17.2.

c 18.5. 17.3. 9.22.

a 18.24.

b 18.1. 18.27.

c 19.17,26,28,34,35. 18.19.

d Joha. 7.39. 1 Sam. 3.7. Seb. 8.16.

e 18.25.

f Mat. 3.11. Seb. 13.24,25.

g Joha. 1.7.

h 8.16. 10.48. Mat. 28.19.

i 8.17. Heb. 6.2. Seb. 6.6.

j 10.46. 2.4.

k 21.9. 1 Kor. 11.4,5. 13.9. 14.1,3,4,5. Seb. 11.27.

l 13.14.

m 4.29.

n 17.17.

o 28.23. 1.3.

p 19.23. 9.2. So 2 Pet. 2.2.

q 19.8. 28.28.

r 19.30. 11.26.

s 17.17.

t 19.8. 20.31.

u 19.22,26,27. 2.9.

v 5.12.

w 28.2.

x Luka 19.20.

y Mat. 14.36.

z Mark. 16.17.

a Mat. 12.27. Luka 11.19.

b Mark. 9.38. Luka 9.49. Mat. 7.22.

c 5.24. 9.14,21.

d 19.1,26.

e 2.43.

f Mat. 3.6.

g Luka 15.8.

h 6.7. 12.24.

i 5.4.

j 1 Kor. 16.5. 2 Kor. 1.16.

k 16.12.

l Roma 15.26; 18.12. 1 Thes. 1.7,8.

m 20.22.

n Roma 15.24-28. Seb. 23.11.

o 16.12.

p 13.5. 19.29.

q 16.1.

r Roma 16.23. 2 Tim. 4.20.

s 2.9.

t 2 Kor. 1.8.

u 19.9.

v 16.16,19.

w 19.1,26.

x 2.9.

y Hlab. 115.4.

z Luka 15.8.

a Mat. 24.14.

b 6.7. 12.24.

c 6.12.

d 20.4. Roma 16.23. 1 Kor. 1.14.

e 20.4. 27.2. Kol. 4.10. Filim. 1.24.

f 2 Kor. 8.19.

g 19.9.

h 2.9.

i 21.31. 19.29. 21.27.

j Mat. 14.8.

k Mark. 15.21. 1 Tim. 1.20. 2 Tim. 4.14.

l 12.17.

m 24.10. 25.8. 26.1,2,24. 25.16.

n 19.36.

o 19.36.

p 2 Tim. 3.4.

q 13.7.

r 19.40. 23.28,29. 26.2,7. Roma 8.33.

1 osemthethweni: kumbe, ojwayelekileyo.

s 19.40. 23.28,29. 26.2,7. Roma 8.33.

a 19.7,30. 11.26.

b 21.6.

c 1 Kor. 16.5.

d 16.12.

e 9.23.

f Roma 15.25. Seb. 18.18.

g 16.12.

h 20.16,18. 2.9.

i 17.10,13.

j 17.1.

k 19.29.

l 19.29.

m 14.6.

n 16.1.

o 20.16,18. 2.9.

p Efe. 6.21. Kol. 4.7. 2 Tim. 4.12. Tit. 3.12.

q 21.29. 2 Tim. 4.20.

r 16.10.

s 16.8.

t 16.12.

u 12.3.

v 16.8.

w 1 Kor. 16.2. Isam. 1.10.

x 20.7,30.11.26.

y 20.11. 2.42,46. 1 Kor. 10.16. 11.20-24.

z Mat. 25.1. Joha. 18.3. Isam. 4.5. 8.10.

a 1.13.

b 2 Kor. 11.33.

c 1 Kho. 17.19.

d 1 Kho. 17.21. 2 Kho. 4.34.

e Mat. 9.24.

f 20.7.

g Luka 13.33. Seb. 21.26.

h 20.17. 2 Tim. 4.20.

i 18.19.

j 18.21. 19.21. 24.17.

k 2.1. 1 Kor. 16.8. Seb. 20.6. Levi 23.6,11,15.

l 11.30. 20.28.

m 18.19. 19.1,10.

n 20.3. 9.23.

o 20.27.

p 20.27.

q 18.5. 20.24. Luka 16.23.

r Luka 24.47. Seb. 2.38. 3.19.

s Mark. 1.15.

t Mark. 1.15.

u 21.4,11. 1 Thes. 3.3.

v 21.33. 9.16.

w 21.13. Roma 8.35,37. 2 Kor. 4.16.

x Luka 14.26.

y 2 Tim. 4.7. Seb. 13.25.

z 1.17.

a Gal. 1.1. Tit. 1.3. Seb. 26.16-18.

b 18.5. 20.24. Luka 16.23.

c 20.38.

d 28.31.

e 18.6.

f 20.20.

g Luka 7.30. Seb. 2.23. Efe. 1.11.

h Luka 17.3. 1 Tim. 4.16.

i 1 Pet. 5.2,3. Luka 12.32. Joha. 21.15-17.

j Fil. 1.1. 1 Tim. 3.2. Tit. 1.7. 1 Pet. 5.2. Seb. 20.17.

k 1 Pet. 5.2,3. Luka 12.32. Joha. 21.15-17.

l 1 Tim. 3.13. Efe. 1.14.

m Heb. 9.12. Efe. 1.7. Kol. 1.14. Heb. 9.14. 1 Pet. 1.19. 1 Joha. 1.7. Isam. 1.5. 5.9.

n Mat. 7.15.

o 1 Tim. 1.19,20. 1 Joha. 2.18,19. Isam. 2.2.

p Mat. 17.17.

q 20.1,7. 21.4.

r Mat. 24.42.

s 19.8,10. 24.17.

t 14.23.

u 14.3.

v Kol. 2.7. Juda 20. Seb. 9.31.

w Efe. 1.18. Heb. 9.15. Seb. 26.18. Mat. 25.34.

x 20.35. 1 Sam. 12.3. 1 Kor. 9.11,12. 2 Kor. 7.2. 11.9. 12.13,17.

y 1 Tim. 2. 9.

z 18.3.

a 19.22,29.

b Luka 1.54. 1 Thes. 5.14.

c 20.35. 1 Sam. 12.3. 1 Kor. 9.11,12. 2 Kor. 7.2. 11.9. 12.13,17.

d 7.60.

e Luka 15.20.

f 20.25.

g 15.3.

a 16.11.

b 11.19.

c 21.16. 4.36. 27.4,5.

d 18.18.

e 21.7. Mat. 15.21.

f 21.2.

g 20.1,7. 20.30.

h 20.23. 21.11.

i 21.12,15. Luka 2.4.

j 15.3.

k 7.60.

l 20.1.

m Joha. 16.32.

n 21.7. Mat. 15.21.

o Hlu. 1.31.

p 21.17. Joha. 21.23.

q 13.13.

r 21.16. 8.40.

s 6.5.

t Efe. 4.11. 2 Tim. 4.5.

u 6.5.

v 19.6.

w 11.27.

x 11.28.

y Jer. 13.1-9. 1 Kho. 22.11.

z 20.23. 21.33.

a 21.15. 18.22.

b 20.24.

c Mat. 6.10. Ruthe 1.18.

d Hlu. 18.21.

e 21.15. 18.22.

f 11.26.

g 21.8.

h 21.3.

i 11.26.

j 21.7.

k 15.4.

l 12.17.

m 11.30.

n 15.12. Roma 15.18,19.

o 1.17.

p 4.21. 11.18. Mat. 15.31.

q Gal. 1.14. Seb. 22.3. Roma 10.2.

r 21.24. Luka 1.4.

s 6.14.

t Nani 6.2,18. Seb. 18.18.

u 21.26. 24.18. Joha. 11.55.

v Nani 6.2,18. Seb. 18.18.

w 21.24. Luka 1.4.

x 15.20,29.

y 21.26. 24.18. Joha. 11.55.

z Nani 6.13.

a Nani 6.10-12.

b Nani 6.9.

c 24.18.

d 2.9.

e 26.21.

f 24.18.

g 19.32.

h Luka 21.12.

i 25.8. 6.13. Joha. 11.48.

j 24.6.

k 20.4.

l 18.19.

m 26.21. 2 Kho. 11.15.

n Joha. 18.12. Mark. 6.21.

o Joha. 18.3.

p 19.32.

q 23.27. 24.7.

r Joha. 18.12. Mark. 6.21.

s Joha. 18.12. Mark. 6.21.

t 20.23. 21.11.

u 12.6. 22.30. 26.29. 28.20.

v 21.37. 22.24. 23.10,16,32.

w 21.40. 22.30. 23.10,15.

x 22.22. Luka 23.18. Joha. 19.15.

y 21.37. 22.24. 23.10,16,32.

z Joha. 18.12. Mark. 6.21.

a 5.36,37.

b 17.6.

c Mat. 24.26.

d 22.3. 9.11.

e 21.40. 22.30. 23.10,15.

f 12.17.

g 22.2. 26.14. Luka 23.38. Joha. 5.2. 19.13,17,20. Isam. 9.11. 16.16. Seb. 1.19.

a 7.2.

b 21.40.

c Roma 11.1. 2 Kor. 11.22. Fil. 3.5. Seb. 21.39.

d 2 Kho. 4.38.

e 5.34.

f 26.5.

g 21.20.

h Roma 10.2.

i 21.19. 8.3.

j 9.2.

k Luka 22.66.

l 9.2. 26.10,11.

m 9.3-8. 26.12-18.

n Joha. 8.43.

o 9.10.

p 10.2.

q 6.3.

r 9.17,18.

s 3.13. 5.30.

t 26.16.

u Joha. 7.17.

v 22.18.23.11. 1 Kor. 9.1.15.8.

w 3.14.

x 1 Kor. 11.23. Gal. 1.12.

y 26.16.

z 23.11.

a 26.16.

b 9.18.

c Hlab. 51.2. Heb. 10.22. Seb. 2.38.

d 9.14.

e 9.26. 2 Kor. 12. 2.

f 10.10. 11.5. 2 Kor. 12.1-4.

g 22.14.

h 9.29.

i 22.4.

j 26.11. Mat. 10.17.

k Isam. 2.13.

l 8.1. Roma 1.32. Seb. 26.10.

m 7.58.

n 26.17. 9.15. 28.28.

o 2.39.

p Luka 11.27.

q 21.36.

r 25.24.

s 21.34.

t 22.29.

u 16.37.

v 16.37.

w Mat. 10.9.

x 16.3.

y 26.29. 21.33. 28.20.

z 23.1,6,15,20,28. 24.20. Mat. 5.22.

a 21.35. 23.10,15,28.

a Luka 4.20.

b 22.30.

c Fil. 1.27. Fil. 3.20.

d 24.16. 2 Kor. 1.12.4.2. 2 Tim. 1.3. Heb. 13.18. 1 Kor. 4.4.

e 24.1.

f 1 Kho. 22.24.

g Mat. 23.27.

h Dute. 25.1,2. Joha. 7.51.

i Joha. 18.22.

j 24.17.

k Eks. 22.28.

l Mat. 22.23.

m 22.30.

n 26.5. Fil. 3.5.

o 24.21. 24.15. 26.6-8. 28.20. Tit. 2.13.

p Mat. 22.23.

q Mat. 22.23.

r Mat. 22.23. Mark. 12.18. Luka 20.27.

s 23.29.

t 22.7,17,18.

u 5.39.

v 23.27. Luka 23.11.

w 23.15. 21.35. 22.30.

x 23.16,32. 21.34.

y 18.9. 27.23,24. 22.14.

z 22.15.

a Luka 16.28.

b 19.21.

c 23.21,30. 25.3. 9.24.

d Luka 22.15.

e 22.30.

f 23.10.

g 23.20. 18.25,26. 24.22.

h 23.10.

i 23.14,15.

j 22.30.

k 23.14,15.

l 23.20. 18.25,26. 24.22.

m Luka 11.54.

n 23.12.

o 1.4. 17.3. Eks. 18.4. Seb. 23.24.

p 23.33. 8.40.

q 23.26,33,34. Mat. 27.2.

r Luka 1.3.

s 23.26,33,34. Mat. 27.2.

t 15.23.

u 21.32,33,24.

v 23.10.

w 22.25-29.

x 19.38.

y 22.30.

z 22.30.

a 19.38.

b 18.15. 25.19.

c 26.31. 25.25. 23.9.

d 23.20.

e 9.24.

f 23.35. 24.8.

g 15.29.

h 23.23.

i 23.10.

j 23.33. 8.40.

k 23.26,33,34. Mat. 27.2.

l 23.26,33,34. Mat. 27.2.

m 25.1.

n 21.39.

o 23.30.

p Mat. 2.1. Seb. 12.19.

q Mat. 27.27.

a 21.18,27. 23.11.

b 23.2. 23.30,35.

c 25.6,7. 25.1.

d 24.10. Mat. 27.2.

e Luka 8.40.

f Luka 1.3.

g 2 Kor. 10.1.

h 17.6.

i Mat. 24.14.

j 24.5. 28.22.

k 21.28.

l Joha. 18.31.

m 21.32,33. 23.27.

n 23.30.

o 4.9.

p 24.10. Mat. 27.2.

q 19.33.

r 21.18,27. 24.1.

s 21.4,12,15.

t 8.27.

u 25.8. 28.17.

v 17.17.

w 9.2.

x 24.5. 28.22.

y 2 Tim. 1.3. Seb. 27.23.

z 26.22. 28.23. Roma 3.21.

a 24.21. 23.6.

b 24.21. 23.6.

c Dan. 12.2.

d 23.1. Jobe 27.6.

e 1 Kor. 10.32. Fil. 1.10.

f Mat. 26.61.

g 18.22,23. 19.8,10. 20.31.

h Roma 15.25-28. 1 Kor. 16.1,3. 2 Kor. 8.4. 9.1,12. Seb. 11.29. Gal. 2.10.

i Luka 12.1. Seb. 26.12.

j 21.26,27. 26.21.

k 2.9.

l 23.30. 25.16.

m 22.30.

n 23.6.

o 23.15.

p 9.2.

q 24.7.

r 25.21.

s 28.16. 27.3.

t 4.23. 1 Tim. 5.8. Joha. 1.11.

u Gal. 5.23. 2 Pet. 1.6.

v 17.31.

w 17.32. Isa. 55.6.

x 24.17.

y 25.9. 12.3.

a 23.34.

b 28.17.

c 25.9. Luka 2.4. Seb. 24.1.

d 25.4,6,13. 8.40.

e 24.1.

f Mark. 6.21.

g 25.15.

h 24.1.

i 23.12-15. 9.24.

j 25.4,6,13. 8.40.

k Luka 14.31. Seb. 11.17. 1 Kor. 1.26. Isam. 6.15.

l 24. 1.

m 25.4,6,13. 8.40.

n 25.10,17. Mat. 27.19.

o 24. 1.

p 2.22.

q 24.5,13.

r 25.16. 19.33.

s 21.28. 24.12. 28.17. 6.13.

t 24.27.

u 25.20.

v 25.9. Luka 2.4. Seb. 24.1.

w 25.10,17. Mat. 27.19.

x 2 Tim. 1.18.

y 25.25.

z 25.16. 3.14. 27.24. Luka 7.42.

a 25.12,21,25. 26.32. 28.19.

b 25.12,21,25. 26.32. 28.19.

c 25.4,6,13. 8.40.

d Gal. 2.2.

e 24.27.

f 25.2-6.

g 25.15.

h 25.16. 3.14. 27.24. Luka 7.42.

i 23.30. 24.19.

j 25.16. 19.33.

k 25.2-6.

l 25.10,17. Mat. 27.19.

m 25.27. Mat. 27.37. Mark. 15.26.

n 18.15. 23.29.

o 17.22.

1 ngisadidekile: kumbe, ngisadidekile ukuthi ngibuze njani ngakho.

p 25.9.

q 25.12,21,25. 26.32. 28.19.

r 9.15.

s 25.13.

t Mark. 6.21.

u Roma 11.2.

v 25.2,7.

w 22.22.

x 23.29. 26.31. 23.9. 25.11.

y 25.11,12.

z 25.12,21,25. 26.32. 28.19.

a 25.27. Mat. 27.37. Mark. 15.26.

a 26.2,24. 19.33.

b 26.7. 19.38.

c 26.2,24. 19.33.

d 6.14.

e Luka 1.3.

f Mat. 25.24.

g 22.3.

h Jak. 1.26,27.

i 23.6. Fil. 3.5.

j Luka 2.25. Seb. 23.6.

k Luka 24.27. Seb. 13.32.

l Jak. 1.1.

m Luka 7.4. Seb. 12.5.

n 24.14. 27.23.

o Fil. 3.11.

p 26.7. 19.38.

q 1 Tim. 1.13.

r 8.3.

s 9.13.

t 9.14,21. 22.4, 5.

u 22.20.

v 22.19. Mat. 10.17.

w 9.1,2.

x Luka 12.1. Seb. 24.18.

y 9.3-8. 22.6-11.

z 21.40.

a 22.14.

b Luka 1.2.

c 22.15. 20.21,24.

d 22.21. 28.28.

e Isa. 29.18. 32.3. 35.5. 42.7. Efe. 1.18.

f Hlab. 36.9. Luka 1.79. Joha. 8.12. 2 Kor. 4.4. 6.14. Efe. 4.18. 5.8. 1 Thes. 5.5. 1 Pet. 2.9.

g Luka 22.53.

h 5.31.

i 20.32. Mat. 25.34.

j 9.20,22.

k 9.29.

l 11.26.

m 13.46.

n 15.19.

o Mat. 3.8.

p 21.27,30,31. 24.18.

q Isam. 11.18. 13.16. 19.5,18. 20.12. Seb. 8.10. Jer. 6.13.

r Luka 24.27,44. Seb. 10.43. 13.27. 24.14. 28.23.

s Luka 24.27,44. Seb. 10.43. 13.27. 24.14. 28.23.

t Mat. 26.24.

u 1 Kor. 15.20,23. Kol. 1.18. Isam. 1.5.

v Luka 2.32.

w 26.1.

x 26.25. 2 Kho. 9.11. 1 Kor. 1.23. 2.14. 4.10.

y Joha. 7.15.

z 2 Kor. 5.13.

a 26.25. 2 Kho. 9.11. 1 Kor. 1.23. 2.14. 4.10.

b Luka 1.3.

c 2 Kor. 5.13.

d 4.29.

e 11.26. 1 Pet. 4.16.

f 22.30. 2 Tim. 2.9. Seb. 21.33. 28.20.

g Mat. 27.2.

h 25.23.

i 25.23.

j 23.29. 25.25. 23.9.

k 28.18.

l 25.11,12,21,25. 28.19.

a 25.12,25.

b Joha. 18.3.

c 2.9.

d 19.29.

e 20.4. 17.1.

f Luka 4.26.

g 28.2.

h 24.23. 28.16.

i 27.7. 21.3. 27.5.

j 4.36.

k 28.11. 6.9.

l 27.4.

m 27.7. 21.3. 27.5.

n 27.12,13,21. 2.10.

o 27.13.

p 27.21.

q 27.21.

r Isam. 18.17.

s 27.12,13,21. 2.10.

t 27.26,29.

u Jona 1.5.

v Jona 1.5.

w 27.10.

x 27.12,13,21. 2.10.

y 27.21.

z 27.21.

a 18.9. 23.11. 12.7.

b 2 Tim. 4.17.

c 24.14. Roma 1.9. 2 Tim. 1.3. Dan. 6.16. Luka 1.74. Fil. 3.3. Heb. 9.14. 12.28.

d 25.11,16. Luka 7.42.

e 27.22,36.

f Luka 1.45.

g 28.1.

h 27.17,29,32.

i 27.17,29,32.

j 27.16.

k Joha. 15.22.

l Joha. 2.15.

m 27.40. 5.38.

n 27.17,29,32.

o 1 Sam. 14.45.

p Mat. 15.36.

q 27.22,36.

r 2.41. 7.14. 1 Pet. 3.20. Roma 13.1. Jak. 5.20.

s 27.29.

t 27.17.

u 2 Kor. 11.25.

v 27.22.

a 27.39.

b 27.26.

c 28.4. Roma 1.14. 1 Kor. 14.11. Kol. 3.11.

d 27.3.

e 19.11.

f 28.4. Roma 1.14. 1 Kor. 14.11. Kol. 3.11.

g Luka 13.2.

h Amos 5.19.

i Mark. 16.18. Luka 10.19.

j Luka 23.41.

k 8.10. 14.11.

l 27.17. Mark. 6.21.

m Jak. 5.14,15.

n Mark. 16.18. Seb. 19.11,12. 1 Kor. 12.9,28. Luka 13.13.

o 1 Tim. 5.17. Mat. 15.6.

p 27.6.

q Joha. 21.23.

r Joha. 21.23.

s 24.23. 27.3.

t 25.1.

u 28.17. Mark. 6.21.

v 28.18. 24.12,13. 25.8.

w 6.14.

x 21.33.

y 4.9.

z 26.32.

a 28.18. 24.12,13. 25.8.

b 25.11.

c 23.6.

d Luka 2.25.

e Efe. 6.20. 2 Tim. 1.16. Seb. 26.29. Efe. 3.1.

f 24.14.

g Luka 2.34. 1 Pet. 2.12. 3.16. 4.14.

h 11.4.

i Luka 16.28.

j 1.3.

k 19.8.

l 1.3.

m 17.2,3. 26.22.

n 14.4. 17.4.

o Isa. 6.9,10. Mat. 13.14. Luka 8.10.

p Luka 3.6. Luka 2.30. Roma 11.11.

q Mat. 21.41,43. Luka 2.32. Seb. 13.46,47. 18.6. 22.21. 26.17,18. 19.9.

r 15.2, 7.

s Luka 8.40.

t 20.25.

u 4.29.

a 1 Kor. 1.1. Seb. 22.21. Gal. 1.1,15. 1 Tim. 1.11. 2.7. 2 Tim. 1.11.

b Seb. 13.2. Gal. 1.15. Seb. 9.13.

c Tit. 1.2. Luka 1.70. Seb. 13.32.

d 3.21. 16.26. Gal. 3.8. 1 Pet. 1.10. Luka 24.27.

e Mat. 1.1.

f Joha. 1.14.

1 eyabonakaliswa: Gr. eyamiswa.

g Seb. 13.33. Mat. 14.33.

h Luka 4.18. Joha. 10.36. Seb. 10.38. Heb. 9.14.

i 12.3,6. 15.15. 1 Kor. 3.10. 15.10. Gal. 1.15. 2.9. Efe. 3.2,7,8.

j Seb. 1.25.

k Seb. 6.7. Roma 15.18.

l Seb. 9.15.

m Seb. 9.15.

n 1 Kor. 1.2,24. 1 Thes. 4.7. Roma 8.28,30.

o 1 Kor. 1.2,24. 1 Thes. 4.7. Roma 8.28,30.

p 1 Kor. 1.3. 2 Kor. 1.2. Gal. 1.3. Efe. 1.2. Fil. 1.2. Kol. 1.2. 1 Thes. 1.1. Filim. 3. 2 Thes. 1.2. 1 Tim. 1.2. 2 Tim. 1.2. Tit. 1.4. 1 Pet. 1.2. 2 Pet. 1.2. 2 Joha. 3. Juda 2.

q 1 Kor. 1.4. Efe. 1.15,16. Fil. 1.3. Kol. 1.3,4. 1 Thes. 1.2. 2 Thes. 1.3. Filim 1.4.

r 16.19. 1 Thes. 1.8.

s Fil. 1.8. 1 Thes. 2.5. Roma 9.1. 2 Kor. 1.23. 12.19.

t Seb. 27.23.

u 1 Thes. 1.2. Filim. 4.

v 15.23,32. 1 Thes. 3.10.

w 15.32. Seb. 18.21.

x Gen. 24.27,48.

y 15.29.

z 1.13.

a 2 Kor. 4.13. Tit. 1.4. 2 Pet. 1.1.

b 15.23.

c 15.22. Seb. 16.7. 1 Thes. 2.18.

d 1.11.

e Fil. 4.17. Roma 15.28.

f 1 Kor. 9.16. 2 Kor. 5.14.

g Seb. 28.2.

h Hlab. 40.9,10. Mark. 8.38.

i 1 Kor. 1.18,24. 1 Kor. 15.2. Luka 2.30,31,32.

j Seb. 14.1. 18.4. 19.10. 20.21. Roma 2.9,10. 3.9. 10.12. 1 Kor. 1.24. 10.32. 12.13. Gal. 3.28. Kol. 3.11.

k 2.9. Seb. 3.26. Mat. 21.43.

l Mark. 7.26. Joha. 7.35.

m 3.21.

n 6.19.

o Hab. 2.4. Joha. 3.36. Fil. 3.9. Gal. 3.11. Heb. 10.38.

p Seb. 17.30. Efe. 5.6. Kol. 3.6. Roma 5.9.

q 1.21. 3.20. 8.7.

r Seb. 14.17. 17.24-27. Roma 2.14,15. Hlab. 94.10. Luka 12.48.

s Seb. 14.17. 17.24-27. Roma 2.14,15. Hlab. 94.10. Luka 12.48.

t Hlab. 19.1.

u 2.1. 3.19.

v 2 Kho. 17.15.

w Efe. 4.17,18.

x 1.31.

y Efe. 4.17,18.

z Tshu. 7.23. Jer. 10.14.

a Jer. 2.11.

b Dute. 4.15-19. Hlab. 106.20. Hez. 8.10. Seb. 17.29.

c Dute. 4.15-19. Hlab. 106.20. Hez. 8.10. Seb. 17.29.

d 1.26,28. Ephes. 4.19. Hlab. 81.12.

e 1 Kor. 6.18. 1 Thes. 4.4. 1 Pet. 4.3.

f 1 Joha. 5.20.

g Isa. 28.15. 44.20. Jer. 10.14. 13.25. Amos 2.4. Hab. 2.18. 2 Thes. 2.11.

h 9.5.

i 1.26,28. Ephes. 4.19. Hlab. 81.12.

j 1 Thes. 4.5. Efe. 5.12. Juda 10.

k Levi 18.22.

l 2.18.

m 1.26,28. Ephes. 4.19. Hlab. 81.12.

n Efe. 5.4.

o 1 Kor. 5.8.

p Mark. 7.22.

q Mark. 7.22.

r Efe. 4.31. Kol. 3.8.

s Tit. 3.3.

t 1 Kor. 5.8.

u Tit. 3.3.

v Esta 16.6.

w 2 Kor. 12.20.

x 2 Kor. 12.20.

y Hlab. 81.15. Roma 3.18.

z 1 Tim. 1.13.

a 2 Tim. 3.2.

b Mark. 7.22.

c 2 Tim. 3.2.

d Zaga 24.8.

e 2 Tim. 3.2.

f 1.21. Mat. 15.16. Mark. 7.18. Roma 10.19.

g 2 Tim. 3.3.

h 2 Tim. 3.3.

i 2.26. 8.4. 2.2.

j 6.21.

k Hlab. 50.18. Zaga 2.14. 28.4. Hos. 7.3. 2 Thes. 2.12.

a 1.20.

b Luka 12.14. Roma 1.3. 9.20.

c 2 Sam. 12.5-7. Mat. 7.1,2. Joha. 8.7.

d 1.32.

e Luka 12.14. Roma 1.3. 9.20.

f 9.23. 2 Kor. 8.2. Efe. 1.7,18. 2.4,7. 3.16. Kol. 1.27. 2.2.

g 3.25. Tshu. 8.11.

h 9.22. 1 Tim. 1.16. 1 Pet. 3.20. 2 Pet. 3.15. Eks. 34.6.

i Isa. 30.18. 2 Pet. 3.9. Hlab. 50.21.

j Dute. 32.34. Jobe 36.13. Jak. 5.3.

k Hlab. 110.5.

l Hlab. 62.12. Tshu. 12.14. Roma 14.12. Isam. 20.12,13.

m 5.17,21. 6.23. Mat. 25.46.

n Luka 8.15.

o Zaga 11.23.

p Fil. 1.16.

q Jobe 24.13. Roma 1.18. 2 Thes. 1.8.

r 8.35. 2 Kor. 4.8.

s 8.35. 2 Kor. 4.8.

t Hlab. 32.10.

u Luka 12.47,48.

v 1.16. Amos 3.2. 1 Pet. 4.17.

w Luka 12.47,48.

x 1 Pet. 1.7.

y 1 Pet. 1.7.

z Dute. 10.17.

a Luka 12.47,48.

b Luka 12.47,48.

c Joha. 5.45.

d Jak. 1.22,23,25. Mat. 7.21. Seb. 10.35. 1 Joha. 2.29. 3.7,10.

e Luka 18.14.

f 1.19.

g Tshu. 12.14. Mat. 12.36. 25.31. Joha. 12.48. Seb. 24.25. Roma 3.6. 1 Kor. 4.5. Heb. 9.27. Isam. 20.12.

h Joha. 5.22,27. Seb. 10.42. 17.31. Roma 14.10,12. 2 Kor. 5.10. 2 Tim. 4.1,8. 1 Pet. 4.5. Mat. 16.27.

i 16.25. 2 Tim. 2.8. 1 Kor. 15.1. Gal. 1.11. 2.2. 1 Tim. 1.11.

j Mat. 3.9. Joha. 8.33,39. Roma 9.6,7. 2.28. 2 Kor. 11.22. Isam. 2.9. 3.9.

k Mika 3.11. Joha. 5.45. Roma 9.4.

l 2.23. Isa. 48.2. Joha. 8.41. Roma 3.27. 4.2.

m 3.2.

n 1.28. 12.2. 14.22. 1 Kor. 3.13. 11.28. 16.3. 1 Pet. 1.7.

1 izinto ezingcono: kumbe, ubusuhlolisisa izinto ezehlukileyo.

o Luka 1.4.

p Mat. 15.14. 23.16,17,19,24. Joha. 9.40,41.

q 2 Tim. 3.5. Roma 6.17. 2 Tim. 1.13. Gal. 4.19.

r Luka 11.52.

s Hlab. 50.16-21. Mat. 23.3-32.

t Joha. 8.9.

u Mal. 1.8,12,14. 3.8. Seb. 19.37.

v 2.17.

w Isa. 52.5.

x 2 Sam. 12.14. Hez. 36.20,23.

y Gal. 5.3.

z Seb. 10.35.

a 1.32.

b Mat. 12.41.

c 7.6. 2 Kor. 3.6. Roma 2.29.

d 2.17. Gal. 6.15.

e 1 Pet. 3.4.

f Fil. 3.3. Kol. 2.11. Dute. 10.16.

g 7.6.

h 7.6. 2 Kor. 3.6. Roma 2.29.

i 1 Kor. 4.5.

j 2 Kor. 10.18. 1 Thes. 2.4.

a Dute. 4.7,8. Hlab. 147.19,20. Roma 2.18. 9.4. Joha. 4.22.

b Heb. 5.12. 1 Pet. 4.11. Seb. 7.38.

c 10.16. Heb. 4.2.

d 2 Tim. 2.13. Nani 23.19. Roma 9.6. 11.29.

e 3.6,31. Luka 20.16. Jobe 40.8.

f Joha. 3.33. 8.26. Joha. 7.28.

g Hlab. 62.9. Hlab. 116.11. Roma 3.6.

h Hlab. 51.4.

i 5.8. 2 Kor. 7.11. Gal. 2.18.

j Gal. 3.15. Roma 6.19. 2 Kor. 11.17,21.

k 3.6,31. Luka 20.16. Jobe 40.8.

l Jobe 8.3. Roma 2.16.

m 3.4.

n 3.4.

o 6.1,15.

p 3.1.

q 2.1-29.

r 1.18-32.

s 3.19,23. 11.32. Gal. 3.22. Zaga 20.9.

t Hlab. 14.1-3. 53.1-3.

u Luka 17.10.

v Hlab. 5.9.

w Hlab. 140.3.

x Hlab. 10.7.

y Isa. 59.7,8.

z Zaga 1.16.

a Hlab. 36.1.

b Joha. 10.34.

c Hez. 16.63. Hlab. 63.11. Roma 1.20. 2.1.

d 3.9.

e 1.19.

f 3.28. Gal. 2.16. 3.11. Efe. 2.9. 2 Tim. 1.9. Tit. 3.5. Hlab. 143.2. 8.3.

g 7.7. 4.15.

h 1.17. Fil. 3.9.

i 3.28.

j Seb. 26.22.

k Joha. 5.46.

l 1.2.

m Seb. 26.22.

n 4.3, 5.

o 10.12. Kol. 3.11. Seb. 10.35.

p 3.9.

q Mat. 10.8.

r Seb. 15.11. Roma 4.16. Efe. 2.5,8. 2 Tim. 1.9. Tit. 2.11. 3.7. Joha. 1.17.

s Efe. 1.7. Kol. 1.14. Heb. 9.12. 1 Pet. 1.18,19.

t 4.25.

u Levi 16.15. 1 Joha. 2.2. 4.10.

v 5.9. Efe. 2.13. Kol. 1.20. Seb. 20.28.

w Hlab. 98.2.

x Heb. 9.15.

y 2.4.

z Hlab. 98.2.

a 4.2. 2.17.

b Efe. 2.9.

c 8.18. 4.4,5,6.

d Seb. 13.38,39. Roma 4.2. 5.1. 3.20.

e 3.21. 4.6. 7.8,9. Jak. 2.20,26. Joha. 15.5.

f Seb. 10.36. Roma 10.12. Seb. 10.35.

g Gal. 3.8.

h 3.4.

i Mat. 5.17.

a 4.16. Isa. 51.2. Mat. 3.9.

b 3.28.

c 3.27. 2.17.

d 1 Kor. 1.31.

e Gen. 15.6. Gal. 3.6. Roma 4.9. Jak. 2.23.

f 11.6.

g 4.4,5,6. 3.28. 6.11. 8.18.

h 3.22.

i 4.4,5,6. 3.28. 6.11. 8.18.

j 4.4,5,6. 3.28. 6.11.8.18.

k 3.28.

l Hlab. 32.1,2.

m 3.30.

n 4.12.

o 3.30.

p Gen. 15.6. Gal. 3.6. Roma 4.9. Jak. 2.23.

q Gen. 17.11.

r Joha. 6.27.

s Luka 19.9.

t Gen. 17.4-6. Gal. 3.29. Seb. 13.32.

u Gal. 3.18.

v 1 Kor. 1.17.

w Gal. 3.18.

x 7.5,10. 2 Kor. 3.7,9. Gal. 3.10.

y 3.20. 5.13,20. 7.7,8,11,13. 1 Kor. 15.56. Joha. 9.41. 15.22. 1 Joha. 3.4.

z Gal. 3.19.

a 3.24.

b 3.22.

c Gal. 3.16.

d 4.1. 9.8.

e Gen. 17.5.

f Joha. 5.21.

g 1 Kor. 1.28.

h Gen. 15.5. Gen. 15.4-6.

i Heb. 11.12.

j Gen. 17.17.

k Gen. 18.11.

l Mat. 21.21.

m 14.5. Luka 1.1.

n Gen. 18.14.

o 15.4.

p Seb. 2.24.

q Isa. 53.5,6,10. Roma 3.25. 5.6,8. 8.32,34. 2 Kor. 5.21. Gal. 1.4. 2.20. Efe. 5.2. Heb. 9.14. 1 Pet. 2.24. 3.18. 1 Joha. 1.7. 2.2. Mat. 20.28.

r 1 Kor. 15.17. 1 Pet. 1.21.

s 5.18. Joha. 16.10.

a 3.28,30.

b Isa. 32.17. Luka 2.14.

c Efe. 2.18.

d 1 Kor. 15.1.

e 5.3,11. Heb. 3.6.

f 5.11. 8.23. 9.10.

g Mat. 5.12. 1 Pet. 3.14.

h 5.3,11. Heb. 3.6.

i Jak. 1.3. Luka 21.19.

j 2 Kor. 8.2. Fil. 2.22. Jak. 1.3,12. 1 Pet. 1. 7.

k 2 Kor. 8.2. Fil. 2.22. Jak. 1.3,12. 1 Pet. 1. 7.

l Fil. 1.20. Hlab. 119.116.

m Seb. 2.17,18,33. Gal. 4.6.

1 ngesikhathi esifaneleyo: kumbe, njengokwesikhathi.

n 4.25.

o 3.5.

p Joha. 3.16. Joha. 15.13. Roma 8.39.

q 4.25.

r 3.25.

s 3.25.

t 1 Thes. 1.10. Roma 1.18.

u Kol. 1.21.

v 2 Kor. 5.18-20. Efe. 2.16. Kol. 1.20. Roma 5.11.

w Joha. 1.4. 2 Kor. 4.10,11.

x 5.11. 8.23. 9.10.

y 5.3,11. Heb. 3.6.

z Gen. 3.6. Hlab. 51.5.

a Gen. 2.17. 3.19. Roma 6.23. 1 Kor. 15.21,22. Jak. 1.15.

b 5.19. 5.12,18.

2 ngoba bonke bonile: kumbe, bonke bonile bekuye.

c 2 Kor. 5.4. Fil. 3.12. 4.10.

d 4.15.

e Hos. 6.7.

f 1 Kor. 15.45.

g 5.19,12,18.

h Isa. 53.11.

i 5.19,12,18.

j Seb. 13.43.

k 5.18.

l 5.15,19.

m 5.15,19.

3 ngokulunga koyedwa: kumbe, ngokulunga okukodwa.

n 5.18.

o Heb. 2.9.

p 5.19,12,18.

q 4.25.

r 5.19,12,18.

s 5.19,12,18.

t Isa. 53.11.

u 4.15.

v Gal. 2. 4.

w 6.1. 1 Tim. 1.14.

x Joha. 1.17.

y 2.7.

a 3.8. 6.15.

b 5.21.

c 6.15. Luka 20.16.

d 6.11. 7.4,6. Gal. 2.19. Kol. 2.20. 3.3. 1 Pet. 2.24.

e Gal. 3.27.

f Mat. 28.19.

g 1 Kor. 15.29.

h Kol. 2.12.

i 8.11. Efe. 2.5. Seb. 2.24.

j Joha. 11.40. 2 Kor. 13.4.

k 2 Kor. 5.17. Gal. 6.15. Efe. 4.23,24. Kol. 3.10.

l Fil. 3.10,11.

m Joha. 15.5.

n Efe. 4.22. Kol. 3.9.

o Gal. 2.20. 5.24. 6.14.

p Kol. 2.11. Roma 7.24.

q 1 Pet. 4.1

1 ukhululiwe: Gr. ulungisisiwe.

r 6.18.

s 2 Tim. 2.11. 2 Kor. 4.10.

t Isam. 1.18.

u Heb. 9.28.

v Heb. 10.10.

w Luka 20.38.

x 6.2.

y Gal. 2.19.

z Hlab. 19.13.

a 6.19. 7.5,23. Kol. 3.5. Jak. 4.1. Zaga 6.13.

b 12.1. 1 Pet. 4.2.

c Hlab. 19.13.

d Joha. 1.17.

e 6.1. 1 Kor. 9.21.

f 6.2.

g 6.2.

h Joha. 8.34. Roma 6.20. Mat. 6.24.

i Mat. 11.25. Luka 10.21.

j 2 Tim. 1.13. Roma 2.20.

k Joha. 8.32. Roma 6.22.

l 1 Kor. 7.22. 1 Pet. 2.16.

m 3.5.

n Gal. 4.13. 1 Kor. 3.2.

o Gal. 4.13. 1 Kor. 3.2.

p 6.19. 7.5,23. Kol. 3.5. Jak. 4.1. Zaga 6.13.

q 1.17.

r 12.1. 1 Pet. 4.2.

s Joha. 8.34. Roma 6.20. Mat. 6.24.

t 7.5.

u Zaga 14.12. Roma 1.32. 8.6,13.

v Joha. 8.32. Roma 6.22.

w Luka 3.14. Roma 6.13.

x 5.12.

y 2.7. 1 Pet. 1.3,4.

a 1 Kor. 7.39.

b Mat. 5.32.

c 8.2. Gal. 5.18. Efe. 2.15. Kol. 2.14. Roma 6.2.

d Efe. 2.16. Kol. 1.22.

e Gal. 5.22. Efe. 5.9.

f 6.13.

g 1.20.

h 6.21.

i 2 Kor. 3.6. Roma 2.27,29.

j 7.13. Luka 20.16.

k 3.20. 4.15.

l Eks. 20.17. Dute. 5.21. Roma 13.9.

m 3.20. 4.15.

n 7.11. 2 Kor. 5.12. 11.12. Gal. 5.13. 1 Tim. 5.14.

o 3.28.

p 1 Kor. 15.56.

q 3.28.

r Luka 15.24,32. Roma 14.9. Isam. 20. 5.

s 10.5. 2 Kor. 3.7,9.

t 7.11. 2 Kor. 5.12. 11.12. Gal. 5.13. 1 Tim. 5.14.

u Gen. 3.13.

v Hlab. 19.8.

w Hlab. 119.137.

x 7.16.

y 1 Kor. 3.1.

z 1 Kor. 3.1.

a 1 Kho. 21.20. Isa. 50.1. 52.3.

1 angivumelani: Gr. angikwazi.

b Gal. 5.17. Roma 7.18,19.

c 1 Tim. 1.8. Roma 7.12.

d 7.20.

e Gen. 6.5.

f Gal. 5.17. Roma 7.18,19.

g Gal. 5.17. Roma 7.18,19.

h 7.20.

i Hlab. 119.35.

j 2 Kor. 4.16. Efe. 3.16. 1 Pet. 3.4.

k 6.13.

l Gal. 1.6.

m Gal. 5.17.

n 6.6. 8.23.

o 1 Kor. 15.57.

a 8.4. Gal. 5.16,25.

b 1 Kor. 15.45. 2 Kor. 3.6.

c Joha. 8.32. Gal. 5.1.

d 7.24,25. 7. 4.

e Seb. 13.39. Heb. 7.19. 10.1,2,10,14. Roma 3.20.

f Gal. 4.9. Heb. 7.18.

g 2 Kor. 5.21.

h 1.32.

i 8.4. Gal. 5.16,25.

j 1 Kor. 2.14. Joha. 3.6.

k Mat. 16.23. Roma 8.6,7.

l Gal. 5.19-21.

m Gal. 5.22,23,25.

n 6.21. 8.13.

o Jak. 4.4. Mat. 6.24.

p 1 Kor. 2.14.

q Hlab. 51.11. 2 Tim. 1.14. 1 Kor. 3.16.

r 1 Kor. 2.11,12. Mat. 10.20. Joha. 3.34. Gal. 4.6. Fil. 1.19. 1 Pet. 1.11. Joha. 14.26.

s 1 Kor. 2.11,12. Mat. 10.20. Joha. 3.34. Gal. 4.6. Fil. 1.19. 1 Pet. 1.11. Joha. 14.26.

t 1 Kor. 15.45.

u Seb. 2.24.

v 6.4.

w Joha. 5.21.

x 2 Kor. 3. 6.

y 6.7,14,18.

z 8.6. Gal. 6.8.

a Kol. 3.5. Efe. 4.22. Mat. 5.29.

b Gal. 5.18.

c 1 Kor. 2.12. Roma 8.26. Heb. 2.15.

d 2 Tim. 1.7. 1 Joha. 4.18.

e 8.23. Gal. 4.5. Efe. 1.5. Gal. 3.26. Joha. 1.12. Roma 9.4.

f Mark. 14.36. Gal. 4.6. Isa. 56.5. Jer. 31.9.

g 2 Kor. 1.22. Roma 8.23.

h Dute. 14.1.

i Gal 4.7. Mat. 25.34.

j Gal 4.7. Mat. 25.34.

k Seb. 14.22. 2 Kor. 1.7. Fil. 1.29.

l 4.4.

m 2 Kor. 4.17. 1 Pet. 1.6.

n 1 Pet. 1.7. 4.13.

o Fil. 1.20.

p 1 Kor. 1.7.

q 1 Pet. 1.7,13. 4.13. 2 Pet. 3.13. Seb. 3.21.

r Gen. 3.18,19. Roma 8.22.

s Tshu. 1.2.

t Gen. 3.17.

u 1 Pet. 1.18.

v 1 Kor. 15.42,50.

w Mark. 16.15. Kol. 1.23.

1 konke okudaliweyo: kumbe, sonke isidalwa.

x Jer. 12.4,11.

y 5.3.

z Jak. 1.18.

a 2 Kor. 1.22. Roma 8.23.

b 2 Kor. 5.2,4.

c 8.25. Gal. 5.5.

d 8.15. Luka 20.36.

e Luka 21.28. Roma 7.24.

f 2 Kor. 4.18. 5.7. Heb. 11.1.

g 8.25. Gal. 5.5.

h Mat. 20.22. Jak. 4.3.

i Zek. 12.10. Efe. 6.18. Joha. 14.16.

j 1 Sam. 16.7. 1 Lan. 28.9. Seb. 1.24. 1 Thes. 2.4.

k 8.6 .

2 ngoba: kumbe, ukuthi.

l 8.34.

m 1 Joha. 5.14. 2 Kor. 7.9.

n 8.32. 1 Kor. 3.21. 2 Kor. 4.15.

o Ezra 8.22.

p Juda 1. Roma 8.30. 1.6.

q 9.11. Efe. 1.11. 3.11. 2 Tim. 1.9. Seb. 27.13.

r 11.2. 2 Tim 2.19. 1 Pet. 1.2.

s 8.30. Efe. 1.5,11. Roma 9.23.

t Fil. 3.21. 2 Kor. 3.18. 1 Joha. 3.2.

u 1 Kor. 15.49. 2 Kor. 3.18. Kol. 3.10. Gen. 1.26.

v Kol. 1.15,18. Heb. 1.6. Isam. 1.5.

w Mat. 28.10.

x 8.30. Efe. 1.5,11. Roma 9.23.

y 9.24. 1 Kor. 1.9. 7.15. Gal. 1.6,15. 5.8. Efe. 4.4. Heb. 9.15. 1 Pet. 2.9,21. Roma 8.28.

z 1 Kor. 6.11.

a Joha. 17.22. Roma 8.34. Efe. 2.6.

b Nani 14.9. Jobe 34.29. Hlab. 118.6. 2 Kho. 6.16.

c Gen. 22.12,16. Joha. 3.16.

d 4.25.

e 8.28.

f Seb. 19.38.

g Luka 18.7. Roma16.13.

h Isa. 50.8,9. Isam. 12.10,11.

i 8.1. Hlab. 37.33.

j Isa. 50.8,9. Isam. 12.10,11.

k 14.9.

l 4.25.

m Mark. 16.19. Hlab. 110.1.

n 8.27. Heb. 7.25. 1 Tim. 2.5. Heb. 9.24. 1 Joha. 2.1.

o Esta 11.8. Roma 2.9.

p Esta 11.8. Roma 2.9.

q Esta 11.8. Roma 2.9.

r 2 Kor. 12.10.

s 1 Kor. 4.11.

t Hlab. 44.22.

u 1 Kor. 4.9. 15.31. 2 Kor. 1.9. 4.10,11. 6.9. 11.23. Seb. 20.24.

v 1 Kor. 15.57. 2 Kor. 2.14. Joha. 16.33.

w Gal. 2.20. Efe. 5.2.

x Mat. 18.10. Gal. 1.8.

y 1 Kor. 15.24. Efe. 1.21. 3.10. 6.12. Kol. 1.16. 2.10,15. Luka 12.11. Tit. 3.1.

z 1 Pet. 3.22.

a 1 Kor. 15.24. Efe. 1.21. 3.10. 6.12. Kol. 1.16. 2.10,15. Luka 12.11. Tit. 3.1.

b 1 Kor. 7.26. Gal. 1.4. Heb. 9.9.

c 1 Kor. 3.22.

d 1 Kor. 3.22.

e Efe. 3.18. Isa. 7.11.

f Efe. 3.18. Isa. 7.11.

g 5.8.

a 2 Kor. 11.10. 1 Tim. 2.7. 2 Kor. 11.31.12.19. Gal. 1.20. Roma 1.9.

b 2.15.

c 10.1.

d Eks. 32.32. Esta 13.13. Seb. 25.22. Gal. 4.20.

e 1 Kor. 12.3. 16.22. Gal. 1.8,9. Seb. 23.14.

f 1 Kor. 10.18.

g Dute. 7.6. Joha. 1.47.

h Eks. 4.22. Dute. 14.1. Roma 8.15.

i 1 Sam. 4.21. 1 Kho. 8.11. Hlab. 63.2.

j Gen. 17.2. Dute. 29.14. Luka 1.72. Seb. 3.25. 7.8. Roma 11.27. Gal. 3.15. Efe. 2.12. Heb. 8.6,8-10. 9.4. 10.16,29. 12.24. 13.20.

k 2.17. 3.2.

l Joha. 16.2. Roma 12.1 Heb. 9.1,6.

m Seb. 13.32. Eks. 12.25. Joha. 4.22.

n 11.28.

o 1.3. Mat. 1.1.

p 1 Kor. 10.18.

q Efe. 4.6.

r Jer. 23.6. 1 Joha. 5.20.

s 1.25. 2 Kor. 11.31.

t 3.3. Hlab. 77.8.

u Hlab. 73.1. Joha. 1.47. Gal. 6.16. Roma 2.28,29.

v Joha. 8.37,39. Roma 4.12. Gal. 4.23.

w Gen. 21.12. Heb. 11.18. Gal. 3.29.

x Gal. 4.28. Roma 4.16.

y Gen. 18.10.

z 5.3.

a Gen. 25.21.

b 8.28.

c 4.17.

d Gen. 25.23.

e Mal. 1.2,3.

f Luka 14.26.

g Jobe 34.10.

h Luka 20.16.

i Eks. 33.19.

j Gal. 3.8.

k Eks. 9.16.

l 2 Lan. 20.6. Jobe 9.12. 23.13. Dan. 4.35.

m Fil. 3.8. Luka 11.28.

n 2.1.

o Isa. 45.9. Isa. 29.16. 64.8.

p Jer. 18.6.

q Mat. 10.1.

r 2 Tim. 2.20.

s 2.4.

t 9.23. Seb. 9.15.

u 1 Pet. 2.8. Zaga 16.4.

v 10.12. 2.4.

w 9.23. Seb. 9.15.

x 8.29.

y 8.28,30.

z 3.29.

a Hos. 2.23. 1 Pet. 2.10.

b Hos. 1.10.

c Hlab. 42.2.

d Isa. 10.22,23. Hos. 1.10.

e 11.5.

1 isenzo: kumbe, indaba.

f Isa. 28.22.

g Isa. 1.9.

h Isa. 13.19.

i 10.20.

j Fil. 3.12.

k Fil. 3.12.

l 1.17. 10.3.

m 10.2,3. 11.7. Mat. 5.20.

n Gal. 5.4.

o Mat. 12.28.

p Luka 2.34. 1 Kor. 1.23.

q 14.13.

r Isa. 28.16. 8.14.1 Pet. 2.6-8. Hlab. 118.22.

s 14.13.

t Mat. 11.6. Roma 14.13.

u 10.11. Hlab. 2.12. 25.2. Seb. 10.43.

v Isa. 28.16. 8.14.1 Pet. 2.6-8. Hlab. 118.22.

a 9.2,3.

b Seb. 22.3. Seb. 21.20. Gal. 1.14. 4.17. Roma 9.31.

c Joha. 16.3.

d Fil. 3.9.

e Fil. 3.9.

f 2 Kor. 3.13. Mat. 5.17.

g Levi 18.5. Neh. 9.29. Hez. 20.11,13,21. Gal. 3.12. Roma 7.10.

h Fil. 3.9.

i Dute. 30.12,13.

j Joha. 3.13.

k Dute. 30.14.

l Mat. 10.32. Luka 12.8.

m Mark. 16.16.

n Isa. 28.16. Roma 9.33.

o Mat. 8.11. Seb. 10.35. Roma 1.16.

p Seb. 10.36. Roma 3.29.

q 9.23.

r Jow. 2.32. Seb. 2.21.

s Seb. 9.14.

t Tit. 1.3.

u Seb. 13.2.

v Isa. 52.7. Nah. 1.15.

w 3.3.

x Isa. 53.1. Joha. 12.38.

1 umbiko: kumbe, intshumayelo, Gr. ukusizwa.

y 10.17. Mat. 4.24. 14.1. Gal. 3.2. 1 Thes. 2.13.

z 10.17. Mat. 4.24. 14.1. Gal. 3.2. 1 Thes. 2.13.

a 10.17. Mat. 4.24. 14.1. Gal. 3.2. 1 Thes. 2.13.

b Luka 11.28.

c Hlab. 19.4. Mat. 24.14. Mat. 28.19. Mark. 16.15.

d Dute. 32.21. Roma 11.11,14.

e 1.31. Tit. 3.3.

f Isa. 65.1. Roma 9.30.

g Isa. 65.2.

a 1 Sam. 12.22. Jer. 31.37.

b Luka 20.16.

c Fil. 3.5.

d 2 Kor. 11.22. Seb. 22.3.

e Fil. 3.5.

f Hlab. 94.14.

g 8.29.

h Seb. 25.24.

i 1 Kho. 19.10,14.

j 1 Kho. 19.18.

k 9.27.

l 4.4,5. Gal. 5.4. Dute. 9.4,5.

m 9.31. 10.3.

n Isa. 29.10.

o Isa. 6.9. Mat. 13.14.

p Hlab. 69.22,23.

q 14.13.

r Luka 20.16.

s Seb. 28.28.

t 10.19. 11.14.

u 15.16. Seb. 9.15.

v 10.19. 11.14.

w 1 Kor. 9.22.

x 1 Kor. 7.16. 10.33. 1 Tim. 4.16. Jak. 5.20.

y 1 Kor. 9.22.

z 5.11.

a Levi 23.10.

b Nani 15.19,20.

c Jobe 18.16.

d Jer. 11.16. Joha. 15.2.

e Efe. 2.12.

f Hlab. 52.8.

g 1 Kor. 10.12. 2 Kor. 1.24. Roma 12.3.

h 1 Kor. 10.12. 2 Kor. 1.24. Roma 12.3.

i Zaga 28.14. Fil. 2.12. 1 Pet. 1.17. 3.15.

j Heb. 3.6.

k Joha. 15.2.

l 2 Kor. 3.16.

m 1 Kor. 10. 1.

n 12.16.

o 2 Kor. 3.14.

p 15.15.

q Luka 21.24. Isam. 7.9.

r 2 Kor. 3.16.

s Isa. 59.20,21.

t Hlab. 14.7. 53.6.

u Seb. 3.26.

v Isa. 27.9.

w Dute. 7.8. 9.5. 10.15. Roma 9.5.

x 3.3.

y 2 Kor. 7.10. Nani 23.19.

z Efe. 2.2.

a 11.25.

b Gal. 3.22. Roma 3.9.

c Hlab. 92.5. Tshu. 7.24.

d Hlab. 92.5. Tshu. 7.24.

e Hlab. 139.6.

f Jobe 5.9. 11.7. 28.14. Hlab. 36.6. 2.

g Dute. 29.29. Zaga 25.2.

h Efe. 3.8.

i Isa. 40.13. Jobe 15.8. 21.22. 36.22. 40.2. Jer. 23.18. 1 Kor. 2.16.

j Jobe 41.11. Jobe 35.7. Hlab. 16.2.

k 1 Kor. 8.6. 11.12.

l 1 Kor. 8.6. Kol. 1.16. Zaga 16.4.

m 1 Kor. 8.6. Kol. 1.16. Zaga 16.4.

n Gal. 1.5. 1 Tim. 1.17. 2 Tim. 4.18. Heb. 13.21. 1 Pet. 4.11. 5.11. 2 Pet. 3.18. Juda 25. Isam. 1.6.

a 1 Kor. 1.10. Efesu. 4.1. Filim. 9. 1 Pet. 2.11. 2 Kor. 6.1. 10.1.

b Hlab. 50.13,14,23. Roma 6.13,16,19. 1 Kor. 6.20.

c 12.2. 1 Pet. 2.5. Roma 14.18.

d 9.4.

e 1 Pet. 2.2.

f 1 Pet. 1.14.

g 1 Joha. 2.15.

h Mat. 17.2.

i Titus 3.5. 2 Kor. 4.16. Efe. 4.23. Kol. 3.10.

j Efe. 1.18. Kol. 1.21,22.

k Efe. 5.10,17.

l 1 Thes. 4.3.

m 12.2. 1 Pet. 2.5. Roma 14.18.

n 1.5.

o 1 Kor. 4.6. Roma 11.20. Tshu. 7.16. Roma 12.16.

p 1 Kor. 7.17. 2 Kor. 10.13. Roma 12.6. 1 Kor. 3.5.12.7,11,18. 1 Pet. 4.11.

q Efe. 4.7.

r 1 Kor. 12.12. Efe. 4.4,16.

s 1 Kor. 10.17. Efe. 4.13.

t 1 Kor. 6.15. 12.20,27. Efe. 1.23. Joha. 17.21.

u Efe. 4.25.

v 1 Pet. 4.10,11. 1 Kor. 12.4. Mat. 25.15.

w 1.5.

x 1 Kor. 7.17. 2 Kor. 10.13. Roma 12.6. 1 Kor. 3.5. 12.7,11,18. 1 Pet. 4.11.

y Seb. 2.18. 11.27.

z Seb. 12.25.

a Seb. 13.1.

b 15.4. 1 Tim. 5.17.

c Seb. 15.32.

d Seb. 13.15.

e Mat. 6.1-3.

f 1 Tim. 5.17. 1 Kor. 12.28.

g 12.11. 2 Kor. 7.11,12. 8.7,8,16. Heb. 6.11. 2 Pet. 1.5. Juda 3.

h 2 Kor. 9.7.

i 2 Kor. 6.6. 1 Tim. 1.5. 1 Pet. 1.22.

j 2 Kor. 6.6. 1 Tim. 1.5. 1 Pet. 1.22.

k Hlab. 97.10. Isa. 1.16.

1 lobuzalwane: kumbe, lwabazalwane.

l Efe. 5.21. Fil. 2.3. 1 Pet. 5.5.

m Mat. 25.26. Tshu. 9.10. Zaga 20.13.

n Roma 12.11. 2 Kor. 7.11,12. 8.7,8,16. Heb. 6.11. 2 Pet. 1.5. Juda 3.

o Seb. 18.25.

p Seb. 20.19. Roma 14.18. 16.18.

q Heb. 10.36.

r Seb. 2.42. Luka 18.1.

s Zaga 31.20. 1 Kor. 16.1. 2 Kor. 9.1,12. Gal. 2.10. Efe. 4.28. Heb. 6.10. 13.16. 1 Joha. 3.17.

t Jobe 31.32.

u Mat. 5.44.

v Hlab. 35.27. 1 Kor. 12.26.

w Jobe 30.25.

x 15.5. 2 Kor. 13.11. Fil. 2.2. 3.16. 4.2. 1 Kor. 1.10. 1 Pet. 3.8.

y Hlab. 131.1.

z 11.25. Zaga 3.7. Zaga 26.12. Isa. 5.21.

a Mat. 5.39.

b 2 Kor. 8.21. Roma14.16. 1 Pet. 2.12.

c Gal. 4.15.

d Mark. 9.50. 2 Kor. 13.11. Zaga 3.30. Roma 14.19.

e Levi 19.18.

f 5.9. 13.4,5.

g Dute. 32.35. Heb. 10.30.

h Zaga 25.21,22. 2 Kho. 6.22. Eks. 23.4.

i Mat. 5.44.

a Seb. 27.37.

b Tit. 3.1. 1 Pet. 2.13. Luka 12.11.

c Joha. 19.11. Dan. 2.21.

d Seb. 13.48.

e Tit. 3.1. 1 Pet. 2.13. Luka 12.11.

f 1 Kor. 11.29,34.

g Seb. 9.36.

h 1 Pet. 2.14.

i Tshu. 8.2.

j 1 Pet 2.19.

k Luka 20.22.

l Mat. 22.21. Mark. 12.17. Luka 20.25.

m Luka 20.22.

n Mat. 17.25.

o 13.10. Kol. 3.14. 1 Tim. 1.5. Joha. 13.34.

p Eks. 20.13-17. Dute. 5.17-21. Mat. 19.18.

q Eks. 20.13-17. Dute. 5.17-21. Mat. 19.18.

r 7.7.

s Levi 19.18. Mat. 19.19. 22.39. Mark. 12.31. Luka 10.27. Gal. 5.14. Jak. 2.8.

t Mat. 22.40.

u 13.10. Kol. 3.14. 1 Tim. 1.5. Joha. 13.34.

v Efe. 5.16. 1 Kor. 7.29. 10.11. Fil. 4.5. Heb. 10.25,37. Jak. 5.8,9. 1 Pet. 4.7. 2 Pet. 3.9,11. 1 Joha. 2.18.

w Efe. 5.16. 1 Kor. 7.29. 10.11. Fil. 4.5. Heb. 10.25,37. Jak. 5.8,9. 1 Pet. 4.7. 2 Pet. 3.9,11. 1 Joha. 2.18.

x 1 Kor. 15.34. Efe. 5.14. 1 Thes. 5.6.

y Seb. 8.13. 13.48. 1 Kor. 3.5.

z Joha. 9.4.

a Efe. 5.11. Joha. 3.20.

b 2 Kor. 6.7. Efe. 6.11,13. 1 Thes. 5.5,8.

c 6.13.

d 1 Thes. 4.12.

e Luka 21.34. Gal. 5.21. 1 Kor. 5.11. 6.10. Efe. 5.18. Zaga 23.20.

f 1 Kor. 6.9.

g Mark. 7.22.

h Jak. 3.14. 1 Kor. 3.3.

i Gal. 3.27. Efe. 4.24. Kol. 3.10.

j Gal. 5.16. 1 Pet. 2.11.

a 15.1. 1 Kor. 8.9,11. 9.22.

b 14.3.15.7.

c 14.14.

d 15.1. 1 Kor. 8.9,11. 9.22.

e 14.3.

f Kol. 2.16. 1 Kor. 8.1.

g 14.3. 15.7.

h Jak. 4.12.

i Seb. 10.7.

j Gal. 4.10. Kol. 2.16.

k 4.21. Luka 1.1.

l 1 Kor. 10.31. 1 Tim. 4.3,4. Mat. 15.36.

m 2 Kor. 5.15. Gal. 2.20. 1 Kor. 6.19,20. 1 Thes. 5.10. 1 Pet. 4.2.

n 2 Kor. 5.15. Gal. 2.20. 1 Kor. 6.19,20. 1 Thes. 5.10. 1 Pet. 4.2.

o 8.34.

p 7.9.

q Seb. 10.36.

r Seb. 10.42.

s Kol. 2.16. 1 Kor. 8.1.

t 14.3.

u Mat. 25.31,32. Roma 2.16.

v 2 Kor. 5.10.

w Isa. 45.23.

x Fil. 2.10.

y Mat. 12.36. 1 Pet. 4.5. Roma 2.6. Gal. 6.5.

z Kol. 2.16. 1 Kor. 8.1.

a 1 Kor. 8.13. 10.32.

b 9.32,33. 14.20. 1 Kor. 8.9. 1 Pet. 2. 8.

c 9.33. 11.9. 16.17. 1 Kor. 1.23. Gal. 5.11. 1 Pet. 2.8. Mat. 13.41. Mat. 11.6.

d Seb. 10.15. Roma 14.2,20. 1 Kor. 8.1.

e 1 Kor. 8.7,10.

f 1 Kor. 8.11. Roma 14.20.

g 12.17.

h 1 Kor. 8.8. Seb. 10.15.

i 12.11.

j 12.1. Fil. 4.18. 2 Kor. 5.9. Efe. 5.10. Kol. 3.20. Heb. 13.21.

k 12.17.

l Hlab. 34.14. 2 Tim. 2.22. Heb. 12.14. Roma 12.18. 1 Kor. 7.15. 14.33.

m 15.2. 1 Kor. 14.3,5,12,26. 2 Kor. 10.8. 12.19. 13.10. 1 Thes. 5.11.

n 1 Kor. 8.11. Roma 14.20.

o Tit. 1.15.

p Seb. 10.15. Roma 14.2,20. 1 Kor. 8.1.

q 1 Kor. 8.9-12.

r 9.32,33.14.20. 1 Kor. 8.9. 1 Pet. 2.8.

s 1 Kor. 8.13.

t 1 Joha. 3.21.

u 2.18.

v Mat. 21.21.

w Tit. 1.15.

a Gal. 6.1. 1 Thes. 5.14.

b 14.1.

c 1 Kor. 10.33. 1 Kor. 9.19,22. 10.24. 13.5. Fil. 2.4.

d 14.19.

e Fil. 2.5. Joha. 5.30.

f Hlab. 69.9.

g Hlab. 102.18. Roma 4.23,24. 1 Kor. 9.9,10. 10.6,11. 2 Tim. 3.16,17.

h 12.7.

i Hlab. 119.50.

j 12.16.

k Seb. 4.24.

l 2 Kor. 1.3. 11.31. Efe. 1.3. Kol. 1.3. 1 Pet. 1.3. Isam. 1.6.

m 14.1,3.

n 15.9.

o Mat. 15.24. Joha. 1.11.

p Joha. 11.4. Roma 3.3.

q 2 Kor. 1.20. Seb. 13.32.

r Mat. 8.11.

s 15.9.

t 2 Sam. 22.50. Hlab. 18.49.

u Dute. 32.43.

v Hlab. 117.1.

w Isa. 11.10.

x Isa. 11.1. Isam. 5.5. 22.16.

y 2 Pet. 1.12. 1 Joha. 2.21.

z Gal. 5.22. Efe. 5.9. 2 Thes. 1.11.

a 1 Kor. 1.5. 8.1,7,10. 12.8. 13.2.

b 11.25. 15.24. 2 Kor. 1.14. 2.5. 1 Kor. 12.27. 13.9,10,12.

c 2 Pet. 1.12. 1 Joha. 2.21.

d 1.5.

e 11.13. Seb. 9.15.

f Isa. 66.20. Fil. 2.17.

g 15.31. 2 Kor. 6.2. 8.12. 1 Pet. 2.5.

h Heb. 2.17. 5.1.

i Seb. 15.12. 21.19. Gal. 2.8.

j 1.5. 16.26.

k Seb. 19.11. 1 Kor. 2.4. 2 Kor. 12.12. Seb. 5.12.

l 2 Kor. 5.9.

m 2 Kor. 10.13,15,16. 1 Kor. 3.10.

n Isa. 52.15.

o 1 Thes. 2.18.

p 2 Kor. 11.10. Gal. 1.21.

q Seb. 19.21. Roma 1.11. 15.32.

r Seb. 15.3.

s 11.25. 15.24. 2 Kor. 1.14. 2.5. 1 Kor. 12.27. 13.9,10,12.

t Seb. 19.21. 20.3,22. 24.17.

u Seb. 16.12.

v Seb. 19.21. 1 Thes. 1.7,8.

w Seb. 18.12.

x Seb. 19.21. 1 Thes. 1.7,8.

y 2 Kor. 9.2. Seb. 24.17.

z 11.17.

a 1 Kor. 9.11. Gal. 6.6.

b Joha. 6.27.

c 1.13.

d 1.11.

e Joha. 1.16.

f Kol. 4.12. 2 Kor. 1.11.

1 abangakholwayo: kumbe, abangalaleliyo.

g 2 Thes. 3.2. 2 Kor. 1.10. Seb. 20.22,23.

h 2 Kor. 8.4.

i 1.10. Seb. 18.21.

j 2 Tim. 1.16.

k 16.20. Fil. 4.9. 1 Thes. 5.23. Heb. 13.20. 1 Kor. 14.33. 2 Kor. 13.11. 2 Thes. 3.16.

a 2 Kor. 3.1. 4.2. 5.12. 6.4. 7.11. 10.12,18. 12.11.

b Seb. 18.18.

c Fil. 2.29.

d 16.15. Seb. 9.13.

e 16.6,9,21. Fil. 4.3.

f Seb. 18.2.

g 16.6,9,21. Fil. 4.3.

h 1 Kor. 16.19. Kol. 4.15. Filim. 2.

i 1 Kor. 16.15.

j Seb. 18.12.

k 16.6,9,21. Fil. 4.3.

l 16.6. Gal. 4.11.

m 16.11,21.

n Kol. 4.10. Filim. 23.

o Mat. 27.16.

p Seb. 14.4.

q 16.6,9,21. Fil. 4.3.

r 2 Tim. 2.15. 1 Kor. 11.19. 2 Kor. 10.18. 13.7. Jak. 1.12.

s 16.11,21.

t 16.6. Gal. 4.11.

u Mark. 15.21.

v 8.33.

w 16.10,11.

x 16.10,11.

y 16.15. Seb. 9.13.

z 1 Kor. 3.3.

a 14.13.

b 2 Thes. 3.6,14. Tit. 3.10. 2 Joha. 10.

c 12.11.

d Fil. 3.19.

e Efe. 5.6. Kol. 2.4. Tit. 1.10. 2 Pet. 2.3. Hlab. 28.3.

f Heb. 7.26.

g 1.8.

h Mat. 10.16. 1 Kor. 14.20.

i 15.33.

j Gen. 3.15.

k 1 Kor. 5.5.

l 1 Kor. 16.23. 1 Thes. 5.28. Roma 16.24. 2 Kor. 13.14. Fil. 4.23. 2 Thes. 3.18. Isam. 22.21. Gal. 6.18.

m Seb. 16.1.

n 1 Thes. 3.2. 1 Kor. 16.10. Roma 16.3, 9.

o Seb. 13.1.

p Seb. 17.5,6,7,9.

q Seb. 20.4.

r 16.11,21.

s 1 Kor. 16.21.

t 1 Kor. 1.14.

u Seb. 19.22. 2 Tim. 4.20.

v 1 Kor. 16.23. 1 Thes. 5.28. Roma 16.24. 2 Kor. 13.14. Fil. 4.23. 2 Thes. 3.18. Isam. 22.21. Gal. 6.18.

w Efe. 3.20. Juda 24.

x 1 Thes. 3.2. 2 Thes. 2.17. 3.3. 1 Pet. 5.10. 1 Thes. 3.13. Jak. 5.8.

y 2.16.

z Efe. 1.9. 3.3,4,5,9. Kol. 1.26,27. Mat. 13.35.

a 1 Kor. 2.7.

b 2 Tim. 1.10. Tit. 1.2,3. 1 Pet. 1.20.

c Efe. 1.9. 3.3,4,5,9. Kol. 1.26,27. Mat. 13.35.

d 1.2.

e 1 Tim. 1.1. Titus 1.3.

f Seb. 6.7. Roma 1.5. 15.18.

g 1 Tim. 1.17. Juda 25.

a Roma 1.1.

b 2 Kor. 1.1; 8.5. Efe. 1.1. Kol. 1.1. 2 Tim. 1.1.

c Seb. 18.17.

d Seb. 18.1.

e Juda 1.1. Joha. 17.19. Seb. 15.9.

f Roma 1.7. 2 Tim. 1.9.

g Seb. 9.13.

h Seb. 9.14.

i 8.6.

j Roma 3.22.

k Roma 1.7.

l Roma 1.8.

m 12.8. 2 Kor. 8.7.

n 12.8. 2 Kor. 8.7.

o Roma 15.14.

p 2.1. 1 Tim. 2.6. 2 Tim. 1.8. Isam. 1.2.

q Roma 8.19. Fil. 3.20. Heb. 9.28. 1 Thes. 1.10. Tit. 2.13. 2 Pet. 3.12.

r 1 Thes. 3.13.

s Kol. 1.22. 1 Thes. 5.23.

t 2 Kor. 1.14.

u 10.13. Heb. 10.23. Dute. 7.9.

v Roma 8.30.

w 1 Joha. 1.3. Joha. 15.4; 17.21.

x Roma 12.1.

y Roma 12.16.

z Luka 6.40.

a Roma 16.10.

b 3.3.

c 3.4.

d Seb. 18.24.

e 3.22; 9.5; 15.5. Gal. 2.9. Joha. 1.42.

f 7.34. Efe. 4.5.

g Mat. 28.19.

h Joha. 4.2. Seb. 10.48.

i Seb. 18.8.

j Roma 16.23.

k Mat. 28.19.

l 16.15,17.

m 2.1,4,13. 2 Kor. 10.10; 11.6. 2 Pet. 1.16. Eks. 4.10.

n Roma 4.14.

o 2 Kor. 2.15; 4.3. 2 Thes. 2.10.

p 1.21,23. 2.14. 4.10. Seb. 26.24.

q 15.2. Luka 13.23.

r 1.24. Roma 1.16.

s Isa. 29.14. Jobe 5.12,14. Jer. 8.9. Mat. 11.25.

t Mark. 7.9.

u Isa. 33.18.

v 2.6.

w 3.19. Jobe 12.17,20,24.

x Isa. 44.25. Roma 1.22.

y 5.10.

z Roma 1.20,21,28.

a Isa. 29.14. Jobe 5.12,14. Jer. 8.9. Mat. 11.25.

b 10.5. Gal. 1.15.

c 1.21,23. 2.14. 4.10. Seb. 26.24.

d Mat. 12.38.

e Roma 14.13.

f 2 Kor. 4.5. Gal. 5.11.

g Luka 2.34.

h 1.21,23. 2.14. 4.10. Seb. 26.24.

i 1.24. Roma 1.16.

j 1.30. Luka 11.49.

k 8.9; 10.18; 16.10.

l Efe. 4.1. 2 Tim. 1.9. Heb. 3.1.

m Joha. 7.48.

n Seb. 25.5.

o Luka 19.12.

p Jak. 2.5. Hlab. 8.2.

q Roma 4.17.

r 2.6. Jobe 34.19,24.

s Roma 3.27. Efe. 2.9. Hlu. 7.2.

t 1.30. Luka 11.49.

u Jer. 23.5,6; 33.16. 2 Kor. 5.21. Fil. 3.9. Roma 4.25.

v 6.11. Joha. 17.19.

w Efe. 1.7. Kol. 1.14.

x Jer. 9.23,24. 2 Kor. 10.17. Roma 4.2.

a 2.4,6,13. 1.17. 2 Kor. 1.12.

b 1.6.

c Gal. 6.14.

d Seb. 18.1,6,12.

e 4.10. 2 Kor. 11.30; 12.5,9,10. Gal. 4.13. 2 Kor. 10.1,10.

f 1.17. 1.4,6,13. 2 Kor. 1.12.

g 4.20. Roma 15.19. 1 Thes. 1.5. 2 Pet. 1.16. Luka 4.32.

h 2 Kor. 4.7; 6.7. 2 Kor. 10.4; 12.9.

i 14.20. 3.1. Mat. 5.48.

j 1.17. 2.4,6,13. 2 Kor. 1.12.

k 1.20. 2.8; 3.18,19. 2 Kor. 4.4. Ephes. 1.21; 6.12. Jak. 3.15.

l 2.6. Joha. 7.48 .

m 1.28. 13.8. Hlab. 146.4.

n Roma 16.25.

o Seb. 4.28.

p 2 Tim. 1.9.

q Mat. 11.25.

r 2.6. Joha. 7.48.

s 1.20. 2.8; 3.18,19. 2 Kor. 4.4. Ephes. 1.21; 6.12. Jak. 3.15.

t Seb. 3.17. Luka 23.34.

u Hlab. 24.7,10.

v Isa. 64.4.

w Seb. 7.23.

x Mat. 25.34.

y Mat. 13.11. Gal. 1.12,16. Efe. 3.3,5.

z Joha. 14.26.

a 2.16.

b Zaga 20.27.

c Roma 8.9. Joha. 3.8.

d Roma 8.15.

e Roma 8.15.

f 1.17.

g 2 Kor. 10.12.

h Joha. 14.17.

i 15.44,46. Jak. 3.15. Juda 1.19.

j 1.18,21,23.

k Roma 8.5,7.

l Zaga 27.19 & 28.5. 1 Joha. 4.1.

m 4.3,4. 9.3 & 10.25,27 & 14.24. Seb. 4.9 .

n 4.3,4; 9.3 & 10.25,27 & 14.24. Seb. 4.9 .

o Isa. 40.13. Roma 11.34.

p Joha. 15.15; 16.13.

a Roma 7.14.

b 2.15. Gal. 6.1.

c Roma 7.14.

d 2.14.

e 2.6; 14.20. Efe. 4.14. Heb. 5.13.

f Heb. 5.12,13. 1 Pet. 2.2.

g Joha. 16.12. Roma 6.19.

h Gal. 5.20. Jak. 3.14,16. Roma 13.13. 2 Kor. 12.20.

i Gal. 5.20. Jak. 3.14,16. Roma 13.13. 2 Kor. 12.20.

j 1.11. 11.18.

k 1.12.

l Seb. 18.24.

m Seb. 18.24.

n 4.1. 2 Kor. 3.3.

o Roma 13.11.

p 12.18. Roma 12.3.

q 4.15; 9.1; 15.1. 2 Kor. 10.14,15. Seb. 18.4,11.

r Seb. 18.24.

s Seb. 18.27.

t 15.10.

u 2 Kor. 12.11. Gal. 2.6; 6.3.

v 3.14. 4.5; 9.16,17; 15.58. Gal. 6.4,5. Hlab. 62.12.

w 9.7. 2 Kor. 6.1.

x Efe. 2.20. Kol. 2.7. 1 Pet. 2.5. Heb. 3.3,4,6.

y Roma 1.5.

z Roma 15.20. Isam. 21.14.

a Isa. 28.16.

b Efe. 2.20.

c 4.5.

d 1.8; 5.5. 4.3. Mal. 3.17. 2 Thes. 1.10. 2 Kor. 1.14. 2 Tim. 1.12,18; 4.8. Hlab. 37.13. & Luka 17.24.

e 2 Tim. 3.9.

f Luka 2.35.

1 luzavezwa: Gr. luvezwa.

g 2 Thes. 1.8. 1 Pet. 1.7; 4.12.

h 2 Thes. 1.8. 1 Pet. 1.7; 4.12.

i Roma 2.18.

j 4.5.

k Luka 9.25.

l 2 Thes. 1.8. 1 Pet. 1.7; 4.12.

m Juda 1.23.

n 6.19. 2 Kor. 6.16. Efe. 2.21.

o Roma 8.9. 2 Tim. 1.14.

p Zaga 3.7. Isa. 5.21. Gal. 6.3.

q 8.2.

r 2.6.

s 1.20; 2.6.

t Jobe 5.13.

u Luka 20.23.

v Hlab. 94.11.

w 4.6; 5.6.

x 1.12. 3.4,5,6.

y Roma 8.28. Isam. 21.7.

z 1.12.

a 1.12.

b Roma 8.38.

c 2 Kor. 10.7. Gal. 3.29.

d Joha. 20.17.

a 3.5. 2 Kor. 6.4. Kol. 1.25. Luka 1.2.

b 9.17. Tit. 1.7. 1 Pet. 4.10. Luka 16.1.

c Kol. 1.26,27.

d 4.17. 7.25. 1 Tim. 1.12. Nani 12.7. Neh. 13.13. Zaga 13.17. Mat. 24.45; 25.21,23. Efe. 6.21. Kol. 1.7; 4.9. 2 Tim. 2.2. Isam. 2.10,13.

e 2.15.

1 ngokwahlulela: Gr. ngosuku.

f 3.13.

g Seb. 23.1.

h Jobe 9.2. Zaga 21.2. 1 Joha. 3.20,21. Hlab. 143.2. Roma 3.20.

i 2.15.

j Mat. 7.1. Roma 2.1. Roma 2.16.

k 3.13.

l 3.8.

m Roma 2.29.

n 1.12. 3.4.

o 2 Kor. 11.13,14,15. Fil. 3.21.

p Roma 12.3.

q 3.21.

r 4.18,19. 5.2. 8.1. 13.4. Kol. 2.18.

s Seb. 15.9.

t Joha. 3.27. Jak. 1.17.

u 1 Pet. 4.10.

v Isam. 3.17.

w 2 Kor. 11.1. Gal. 5.12. Isam. 3.15.

x 7.40.

y 2 Kor. 4.10. Roma 8.36.

2 umbukiso: Gr. indawo yemidlalo.

z Heb. 10.33. Isa. 20.3.

a 1.18. 2.14 .3.18. Seb. 17.18. 26.24. 2 Kho. 9.11.

b 2 Kor. 11.19.

c 2.3. 2 Kor. 13.9.

d 2 Kor. 11.27. Fil. 4.12.

e 2 Kor. 11.27. Fil. 4.12.

f Roma 8.35.

g 2 Kor. 11.27. Fil. 4.12.

h Seb. 23.2. 2 Kor. 11.20. Mat. 26.67.

i 1 Tim. 4.10. Seb. 18.3.

j Mat. 5.44.

k 2 Kor. 4.9. Joha. 15.20.

l Isa. 30.22; 64.6.

m Lilo 3.45.

n 6.5; 15.34. 2 Thes. 3.14. Titus 2.8.

o 2 Kor. 6.13; 12.14. 1 Thes. 2.11.

p Gal. 3.24,25.

q 3.6. Gal. 4.19. 1 Tim. 1.2. Filim. 1.10.

r 11.1. Fil. 3.17. 1 Thes. 1.6. Fil. 4.9. 2 Thes. 3.7.

s Seb. 19.22. Seb. 16.1.

t 2 Tim. 1.2. 1 Tim. 1.2.

u 4.2.

v 11.2.

w 7.17. 11.16.

x 2 Kor. 10.2.

y 4.6.

z 16.5,6. 11.34. Seb. 19.21; 20.2. 2 Kor. 1.15,16,23.

a Seb. 18.21.

b 4.6.

c 2.4.

d 2 Kor. 1.23; 2.1,3; 10.2; 12.20; 13.2,10.

e Hlab. 2.9.

f Gal. 6.1.

a 6.7; 15.29. Mat. 5.34.

b 6.18. 2 Kor. 12.21.

c Efe. 5.3.

d Levi 18.8. Dute. 22.30; 27.20.

e 2 Kor. 7.12.

f 4.6.

g 2 Kor. 7.7,10.

h Kol. 2.5. 1 Thes. 2.17.

i Kol. 2.5. 1 Thes. 2.17.

j Mat. 16.19. 2 Kor. 2.10; 13.3,10.

k 1 Tim. 1.20. Jobe 2.6. Hlab. 109.6.

l 7.5. Mat. 4.10; 12.26; 16.23. Mark. 1.13; 3.23,26; 4.15; 8.33. Luka 4.8; 10.18; 11.18; 13.16; 22.3,31. Joha. 13.27. Seb. 5.3; 26.18. Roma 16.20. 2 Kor. 2.11; 11.14; 12.7. 1 Thes. 2.18. 2 Thes. 2.9. 1 Tim. 1.20; 5.15. 1 Lan. 21.1. & Isam. 2.9.

m Zaga 23.14.

n 3.13; 2 Kor. 1.14.

o 5.2. 3.21. Jak. 4.16.

p 15.33. Mat. 16.6. Gal. 5.9.

q Joha. 1.29. Joha. 19.36.

r Eks. 12.15. Dute. 16.3.

s Eks. 12.15. Dute. 16.3.

t 15.33. Mat. 16.6. Gal. 5.9.

u Roma 1.29 .

v 2 Kor. 1.12; 2.17. Fil. 1.10. 2 Pet. 3.1.

w 5.2,11. 2 Kor. 6.14. Efe. 5.11. 2 Thes. 3.14.

x 10.27.

y 1.20.

z Hlab. 119.36.

a 5.11. 6.10,11.

b 5.11. 6.10,11.

c Luka 18.11.

d 5.11. 6.10,11.

e Joha. 17.15. 1 Joha. 5.19.

f 5.2,11. 2 Kor. 6.14. Efe. 5.11. 2 Thes. 3.14.

g Mat. 18.15,17. 2 Thes. 3.6.

h 5.2,11. 2 Kor. 6.14. Efe. 5.11. 2 Thes. 3.14.

i 5.11. 6.10,11.

j 5.11. 6.10,11.

k 6.10. 1 Pet. 3.9.

l 6.10. Roma 13.13.

m 5.11. 6.10,11.

n Mark. 4.11.

o 6.1,4.

p Mark. 4.11.

q Dute. 13.5. Gal. 5.12.

a 5.12. Mat. 18.17.

b Dan. 7.22. Mat. 19.28.

c 2 Pet. 2.4. Juda 1.6.

d Luka 21.34.

e Luka 21.34.

f 15.34. 4.14.

g 11.31; 14.29. 4.7.

h 5.1.

i Roma 11.12.

j Zaga 20.22. Mat. 5.39.

k 1 Thes. 4.6.

l 5.10,11.15.50. Gal. 5.19,21. Efe. 5.5.

m 15.33. Gal. 6.7. Jak. 1.16.

n 5.10,11. 15.50. Gal. 5.19,21. Efe. 5.5.

o 1 Tim. 1.10.

p Heb. 12.14,16; 13.4.

q Isam. 21.8; 22.15.

r Isam. 21.8; 22.15.

s Heb. 12.14,16; 13.4.

t 1 Tim. 1.10.

u Levi 18.22.

v 5.10,11. 15.50. Gal. 5.19,21. Efe. 5.5.

w 12.2. Efe. 2.2,3.

x Seb. 22.16. Heb. 10.22.

y 1.30.

z Roma 8.30.

a Joha. 20.31.

b 10.23.

c 10.23.

d 10.23.

e 7.4. Luka 22.25.

f Mat. 15.17.

g 6.15,19,20.

h Efe. 5.23.

i Seb. 2.24.

j Mat. 22.29. Efe. 1.19,20.

k Efe. 5.30. Roma 12.5.

l Efe. 5.23.

m Luka 20.16.

n Gen. 2.24. Mat. 19.5.

o Joha. 17.21,23. Efe. 4.4.

p Roma 6.12,13. Heb. 13.4.

q 6.13. 5.1; 7.2. Mat. 15.19. Mark. 7.21. Seb. 15.20,29. Roma 1.29. 2 Kor. 12.21. Gal. 5.19. Efe. 5.3. Kol. 3.5. 1 Thes. 4.3.

r Roma 1.24.

s 3.16. Joha. 2.21. 2 Kor. 6.16.

t Efe. 5.23.

u Roma 14.7,8.

v 7.23. 2 Pet. 2.1. Isam. 5.9. Seb. 20.28. Gal. 3.13. Heb. 9.12. 1 Pet. 1.18,19.

w Efe. 5.23.

a 7.8,26.

b Gen. 20.4.

c 6.18.

d Eks. 21.10. 1 Pet. 3.7.

e 6.12.

f 6.12.

g Tshu. 3.5. Jow. 2.16. Zek. 7.3; 12.12,14. Eks. 19.15.

h Mat. 17.21.

i 5.5. 1 Thes. 3.5.

j Gal. 6.1.

k Mat. 23.25.

l 7.25. 7.10,12,40. 2 Kor. 8.8.

m Seb. 26.29.

n 7.8. 9.5.

o 12.4. 1 Pet. 4.10.

p Mat. 19.11.

q 7.8,26.

r 1 Tim. 5.14.

s 9.25.

t 7.12,25.

u Mal. 2.16. Mat. 5.32.

v 7.28. Luka 20.6. Mat. 24.48.

w 7.10,12,40. 7.25. 2 Kor. 8.8.

x 7.25. 2 Kor. 11.17.

y Roma 1.32.

z 7.12. Mark. 10.12.

a Roma 1.32.

b 7.12. Mark. 10.12.

c Mal. 2.15.

d Ezra 9.2.

e Roma 8.30; 14.19.

f 1 Pet. 3.1.

g Roma 11.14.

1 wazi ngani: Gr. wazini.

h Roma 11.14.

i Roma 12.3.

j 11.34.

k 4.17. 11.16. 14.33. 2 Kor. 11.28.

l Gal. 5.6.

m 14.34. 1 Joha. 2.3; 3.24. Joha. 15.14.

n 7.24.

o Joha. 8.36. Filim. 1.16.

p 9.21. Efe. 6.6. 1 Pet. 2.16. Roma 6.18. Gal. 5.13.

q 6.20.

r Levi 25.42.

s 7.24.

t 7.6,10,12. 7.40. 2 Kor. 8.8,10; 11.17.

u 7.6,10,12. 7.40. 2 Kor. 8.8,10; 11.17. .

v 2 Kor. 4.1. 1 Tim. 1.13,16.

w 4.2.

x Roma 8.38.

y Luka 21.23. 1 Thes. 3.7.

z 7.1,8.

a 7.11.

b Joha. 16.33.

c 2 Kor. 1.23; 12.6 & 13.2.

d Roma 13.11.

e 2 Kor. 6.10.

f 9.18.

g Hlab. 39.6. Jak. 1.10; 4.14. 1 Pet. 1.24. 1 Joha. 2.17.

h Fil. 2.8.

i Luka 10.41,42.

j 1 Tim. 5.5.

k Roma 8.8. 1 Thes. 4.1.

l 1.13.

m Luka 10.41,42.

n Zaga 22.25.

o 13.5.

p Dan. 1.8. Hagg. 2.18.

q 15.58. Kol. 1.23 .

r Heb. 13.4.

s Roma 7.2.

t Mat. 27.52.

u 11.11; 15.58. 2 Kor. 6.14.

v 7.25. 7.6.

w 4.9.

x 1 Thes. 4.8.

a 8.4,7,10. Seb. 15.29.

b 10.15. 8.7,10. Roma 15.14. Roma 14.14,22.

c 8.7,10. 10.15. Roma 15.14. Roma 14.14,22.

d Roma 14.3,10.

e 4.6.

f Seb. 9.31.

g 3.18; 13.8,9,12. Gal. 6.3. 1 Tim. 6.4.

h 13.12. Gal. 4.9. Eks. 33.12,17. Nah. 1.7.

i 8.4,7,10. Seb. 15.29.

j 10.19. Isa. 41.24.

k Dute. 4.35,39. Seb. 14.15. Hlab. 86.10.

l Joha. 10.34.

m Dute. 4.35,39. Seb. 14.15. Hlab. 86.10.

n Mal. 2.10. Efe. 4.6.

o 11.12. Roma 11.36. Seb. 17.28.

p 1.2. Efe. 4.5. Seb. 2.36. Joha. 13.13.

q Joha. 1.3.

r 10.15. 8.7,10. Roma 15.14. Roma 14.14,22.

s 10.25,27,29.

t 8.4,7,10. Seb. 15.29.

u Roma 14.14,23.

v Roma 14.17.

w 1.26.

x 10.23. Gal. 5.13.

y Roma 14.13.

z 8.11. Roma 14.1.

a 10.28.

b 10.15. 8.7,10. Roma 15.14. Roma 14.14,22.

c 10.25,27,29.

1 ukuqiniswa: kumbe, ukwakhiwa.

d 10.28.

e 8.11. Roma 14.1.

f Roma 14.15.

g Mat. 25.40,45.

h Roma 14.21.

i Mat. 5.29.

j Roma 14.13.

k Mat. 5.29.

a Seb. 14.4,14. 2 Kor. 12.12. 1 Tim. 2.7. 2 Tim. 1.11. Gal. 1.19. Seb. 26.17.

b 9.19.

c Seb. 9.3,17. Seb. 18.9; 22.14.

d 3.6.

e 2 Kor. 3.2; 13.3. Joha. 6.27.

f Seb. 1.25.

g 2 Kor. 7.11.

h 2.15.

i 8.14. 1 Thes. 2.6,9. 2 Thes. 3.8,9.

j 7.7.

k 7.15.

1 inkosikazi: kumbe, owesifazana.

l Mat. 12.46.

m 1.12. Mat. 8.14.

n Seb. 4.36.

o 9.14. 1 Thes. 2.6,9. 2 Thes. 3.8,9.

p 2 Kor. 10.4.

q Luka 3.14.

r 3.6,8. Dute. 20.6. Zaga 27.18.

s Joha. 21.16.

t Joha. 10.16.

u Joha. 10.16.

v 15.32. Roma 3.5. .

w Dute. 25.4. 1 Tim. 5.18.

x 9.10.

y Roma 15.4.

z 2 Tim. 2.6.

a 9.10.

b Roma 15.27.

c Mat. 10.1.

d 9.15,18. Seb. 20.33.

e 13.7. 1 Thes. 3.1,5.

f 2 Kor. 6.3; 11.12; 12.13.

g Levi 6.16,26; 7.6,31,32. Nani 5.9,10; 18.8,20. Dute. 10.9; 18.1.

h 9.11. Mat. 10.10. Luka 10.7. Gal. 6.6. 1 Tim. 5.17.

i 9.14. 1 Thes. 2.6,9. 2 Thes. 3.8,9.

j 9.12. Seb. 18.3.

k 2 Kor. 1.14. 2 Kor. 11.10.

l 2 Kor. 1.14. 2 Kor. 11.10.

m Seb. 9.6. Roma 1.14.

n Jobe 10.15.

o 3.8,14. Joha. 4.36.

p 4.1. Efe. 3.2. Kol. 1.25. Gal. 2.7. Fil. 1.17.

q 3.8,14. Joha. 4.36.

r 2 Kor. 11.7.

s 7.31.

t 9.1. 10.29.

u Gal. 5.13. Roma 15.2.

v Mat. 18.15.

w Seb. 16.3; 18.18; 21.23,26.

x Mat. 18.15.

y Seb. 16.3; 18.18; 21.23,26.

z Mat. 18.15.

a Gal. 2.3; 3.2. Roma 2.14.

b 7.22.

c Mat. 18.15.

d Roma 14.1. 2 Kor. 11.29.

e Mat. 18.15.

f Gal. 5.13. Roma 15.2.

g Roma 11.14.

h 10.24.

i Fil. 3.14.

j Gal. 2.2; 5.7. Fil. 2.16. Heb. 12.1. 2 Tim. 4.7.

k Fil. 3.13.

l Luka 13.24. Efe. 6.12.

m 7.9.

n 2 Tim. 2.5; 4.8. Jak. 1.12. 1 Pet. 5.4. Isam. 2.10; 3.11.

o 1 Pet. 1.4. 1 Pet. 5.4.

p Gal. 2.2; 5.7. Fil. 2.16. Heb. 12.1. 2 Tim. 4.7.

q 14.9.

r Luka 18.5.

s Roma 6.19. 2 Kor. 4.5.

t Roma 1.28. 2 Kor. 13.5,6,7. 2 Tim. 3.8. Titus 1.16. Heb. 6.8. Jer. 6.30.

a 12.1. Roma 1.13; 11.25. 1 Thes. 4.13. 2 Kor. 1.8. Kol. 2.1.

b Eks. 13.21. Nani 9.18.

c Mat. 28.19.

d Mat. 28.19.

e Eks. 16.15,35. & Joha. 6.31.

f Eks. 17.6.

g 1.21.

h Nani 14.29,32,35; 26.64,65. Hlab. 106.26. Heb. 3.17. Juda 1.5.

i 10.11. Fil. 3.17. 1 Thes. 1.7. 2 Thes. 3.9. 1 Tim. 4.12. Titus 2.7. 1 Pet. 5.3.

1 izibonelo: kumbe, izifanekiso.

j Nani 11.4.

k 10.14.

l Eks. 32.6.

m 6.18. Seb. 15.20.

n Nani 25.1,9. Hlab. 106.29.

o Hlab. 78.18. Eks. 17.2,7. Nani 21.5.

p Nani 21.6.

q Nani 14.2.

r Nani 14.37.

s Eks. 12.13,23. 2 Sam. 24.16. 1 Lan. 21.15. Hlab. 78.49.

t 10.11. Fil. 3.17. 1 Thes. 1.7. 2 Thes. 3.9. 1 Tim. 4.12. Titus 2.7. 1 Pet. 5.3.

2 izibonelo: kumbe, izifanekiso.

u Roma 15.4.

v Roma 13.11.

w Roma 11.20.

x 1.9.

y 2 Pet. 2.9. Hlab. 125.3. Dan. 3.17. Luka 22.32. Joha. 10.29.

z Jer. 29.11.

a 10.7. 2 Kor. 6.17. Gal. 5.20. 1 Joha. 5.21.

b 8.1. Gal. 6.1.

c 11.25; 14.16. Mat. 26.27,28.

d 10.20. Seb. 2.42.

e Mat. 26.26. Seb. 20.7.

f 10.20. Seb. 2.42.

g Roma 12.5.

h 12.27. 12.12,13. Gal. 3.28. Efe. 4.4,16. Kol. 3.15.

i 1.26.

j Rom 1.3; 4.1; 9.3,5. 2 Kor. 11.18.

k Levi 3.3; 7.15.

l 8.4.

m Dute. 32.17. Hlab. 106.37. Isam. 9.20.

n 10.20. Seb. 2.42.

o 2 Kor. 6.15,16.

p Dute. 32.38.

q Eks. 20.5. & Nani 25.11.

r Tshu. 6.10.

s 6.12. 8.9.

t Seb. 9.31.

u 9.19,23.10.33. 13.5. 2 Kor. 12.14. Fil. 2.4,21. Roma 15.1,2.

v Seb. 10.15.

w 2.15.

x 8.7.

y 10.28. Hlab. 24.1.

z Luka 10.8.

a 2.15.

b 8.7.

c 10.28. Seb. 15.29.

d 8.10,12.

e 8.7.

f Hlab. 24.1.10.28.

g 8.7.

h 9.1,19.

i Roma 14.6. 1 Tim. 4.3,4. Mat. 15.36.

j Kol. 3.17. 1 Pet. 4.11.

k Kol. 3.17. 1 Pet. 4.11.

l Roma 14.13. 2 Kor. 6.3.

m Seb. 24.16.

n 11.16. 11.22; 15.9. Gal. 1.13. 1 Tim. 3.5,15. .Seb. 20.28.

o Roma 15.2.

p 9.19,23. 10.33. 13.5. 2 Kor. 12.14. Fil. 2.4,21. Roma 15.1,2.

q Roma 11.14.

a 4.16.

b 11.17,22.

c 4.17.

d 15.2. 7.17. 1 Thes. 4.1,2.

1 izimiso: kumbe, imikhuba.

e Efe. 5.23. Efe. 1.22; 4.15. Kol. 1.18.

f Gen. 3.16.

g 3.23; 15.27,28. Fil. 2.7,9. Joha. 14.28.

h 12.10,28; 14.3,6,22,24,31,39. 1 Thes. 5.20. Seb. 19.6.

i 14.34. Luka 2.36. Seb. 21.9. .

j Nani 5.18.

k Dute. 21.12.

l Micah 1.16.

m Gen. 1.26.

n 2 Kor. 3.7.

o Zaga 12.4.

p 2 Kor. 3.7.

q Gen. 2.21,23.

r Gen. 2.18.

s Tshu. 5.6. Mat. 18.10.

t Gal. 3.28.

u 7.39.

v Gen. 2.21,23.

w 8.6.

x Luka 12.57. Joha. 7.24.

y 1 Tim. 6.4.

z 14.37. Mark. 10.42.

a 4.17; 7.17; 14.33 & 16.1. 11.22. 11.32. Gal. 1.22. 1 Thes. 2.14.

b 3.3.

c Mat. 18.7. Luka 17.1. Seb. 20.30. 1 Tim. 4.1,2. 2 Pet. 2.1,2.

d Gal. 5.20. 2 Pet. 2.1.

e Luka 2.35. 1 Joha. 2.19. Dute. 13.3. Zaga 28.12.

f 2 Kor. 13.7.

g Isam. 1.10.

h Gen. 2.18.

i 2 Pet. 2.13. Juda 1.12.

j 10.32.

k Zaga 17.5. Jak. 2.6.

l 15.3. Gal. 1.12. Seb. 22.14.

m 10.16; 14.16.11.25. Mat. 26.26,28. Mark. 14.22,24. Luka 22.19,20.

n Seb. 20.7.

o Seb. 20.7.

p Heb. 10.3.

q Joha. 15.9.

2 ukungikhumbula: Gr. kube yisikhumbuzo sami.

r 11.21.

s 4.5; 15.23. Mat. 16.27. Joha. 14.3; 21.22.

t Nani 9.10,13.

u Joha. 13.27.

v Mark. 3.29.

w Joha. 6.51,53,56.

x 2 Kor. 13.5. Gal. 6.4. 1 Joha. 3.20,21. Roma 2.18.

3 isigwebo: kumbe, isahlulelo.

y 4.7.

z Joha. 5.14.

a Mat. 27.52.

b Hlab. 32.5.

c 6.5; 14.29.

d Zaga 3.11. Heb. 12.7,10.

e 11.21.

f 11.22.

g 11.17.

4 ukugwetshwa: kumbe, ukwahlulelwa.

h 7.17. 16.1. Tit. 1.5.

i 4.19.

a 14.1.

b 10.1.

c 6.11. Efe. 2.11,12. 1 Pet. 4.3.

d 1 Thes. 1.9.

e Hlab. 115.5.

f 1 Joha. 4.2,3. Mark. 9.39.

1 isiqalekiso: kumbe, isithuko.

g Mat. 16.17. Joha. 15.26; 16.8. Joha. 13.13.

h 7.7. 12.11. Heb. 2.4. Roma 12.4,6. 1 Pet. 4.10.

i Efe. 4.4,6.

j Roma 12.7.

k 12.4,6.

l Efe. 4.11.

m 12.10.

n Efe. 4.4,6.

o Efe. 1.23. Kol. 3.11.

p 14.26. Roma 12.6,8. 1 Pet. 4.10,11.

q 2.6,7. Efe. 1.17. Kol. 1.9.

r 13.2,8; 14.6. 2 Kor. 8.7; 11.6. 2 Pet. 1.5; 3.18. Efe. 1.18. Roma 15.14.

s 13.2.

t 2 Kor. 4.13.

u 12.28,30. Seb. 28.8.

v 12.10.

w 12.28,29. Gal. 3.5.

x Seb. 2.18.

y 14.29. 1 Joha. 4.1. Roma 14.1.

z 12.28,30. Seb. 2.4.

a 14.26. 12.30.

b 12.4. 2 Kor. 10.13. Mat. 25.15.

c 12.18. 15.38. Heb. 2.4. Joha. 3.8.

d 10.17. 12.20. Roma 12.4,5.

e 10.17. 12.20. Roma 12.4,5.

f 12.27.

g Mat. 11. Roma 6.5. Seb. 10.35.

h Gal. 3.28. Efe. 6.8. Kol. 3.11.

i 10.32. Joha. 7.35.

j Joha. 6.63; 7.39.

k 12.4,11.

l 12.28. Joha. 15.16.

m 12.18. 15.38. Heb. 2.4. Joha. 3.8.

n 3.5. Roma 12.3.

o 10.17. 12.20. Roma 12.4,5. .

2 esizazisa: kumbe, esizembesa inhlonipho.

p Isam. 16.15.

q Roma 12.15.

r 12.27.

s 10.17. Efe. 1.23; 3.6; 4.12. Kol. 1.24. Roma 12.5.

t Efe. 5.30.

u 13.9,10,12. Roma 15.15.

v 12.28. Joha. 15.16.

w 12.29. Efe. 4.11.

x Efe. 2.20; 3.5.

y 12.29. Efe. 4.11.

z Efe. 2.20; 3.5.

a Seb. 11.27.

b 12.29. Efe. 4.11.

c 12.10,29.

d 12.9.

e Seb. 20.35.

f Roma 12.8. 1 Tim. 5.17. Titus 1.5. Heb. 13.17,24. 1 Pet. 5.1,3.

3 indimi ezehlukeneyo: kumbe, imihlobo yendimi.

g 12.9.

h 12.10.

i 12.10.

j 14.1,39. 2 Kor. 11.2. Gal. 4.17,18. Jak. 4.2. Isam. 3.19.

a Seb. 2.4.

b Hlab. 150.5.

c Seb. 2.18. Mat. 7.22.

d 12.8.

e 12.9.

f Mat. 17.20.

g Mat. 6.1,2.

h Zaga 10.12.

i 2 Kor. 6.6. Gal. 5.22. Kol. 3.12.

j 2 Kor. 6.6. Gal. 5.22. Kol. 3.12.

k Seb. 7.9; 17.5.

l 4.6.

m 7.36 .

n 10.24.

o Seb. 15.39.

p 13.11 2 Kor. 5.19.

q Roma 1.32.

r 2 Thes. 2.10,12.

s 2 Thes. 2.10,12.

t 2 Joha. 1.2,4.

u 9.12.

v Zaga 10.12.

w Seb. 19.6.

x 14.39.

y 2.6; 15.24,26. 1.10,11. Roma 3.31. 2 Kor. 3.7,11,13,14. Gal. 3.17; 5.4,11. 2 Tim. 1.10.

z Roma 1.32.

a 14.39.

b 12.8.

c 2.6; 15.24,26. 13.10,11. Roma 3.31. 2 Kor. 3.7,11,13,14. Gal. 3.17; 5.4,11. 2 Tim. 1.10.

d 8.2.

e 13.10,12. 12.27.

f Seb. 19.6.

g Joha. 15.15.

h 13.10,12. 12.27.

i 2.6; 15.24,26. 13.10,11. Roma 3.31. 2 Kor. 3.7,11,13,14. Gal. 3.17; 5.4,11. 2 Tim. 1.10.

j 2.6; 15.24,26. 13.10,11. Roma 3.31. 2 Kor. 3.7,11,13,14. Gal. 3.17; 5.4,11. 2 Tim. 1.10.

k Jobe 36.26. 2 Kor. 3.18; 4.18; 5.7. Fil. 3.12.

l Jak. 1.23.

1 kaluvivi: Gr. elibheni.

m Mat. 5.8. 1 Joha. 3.2. Isam. 22.4.

n 13.10,12. 12.27.

o Mat. 11.27.

p 8.3.

a 16.14.

b 12.31.

c 12.1.

d 11.4.

e Seb. 2.4.

f Gen. 11.7; 42.23.

g 11.4.

h Roma 14.19.

i 14.31. Seb. 13.15.

j 11.4.

k 14.17. Seb. 9.31.

l Seb. 2.4.

m Nani 11.29.

n 11.4.

o 14.13.

p 14.26. Efe. 1.17. Fil. 3.15.

q 12.8.

r 11.4.

s 14.26. Seb. 2.42. Roma 6.17. Heb. 13.9.

t Roma 10.18.

u Nani 10.1,9. Isa. 58.1. Jow. 2.1.

v Isam. 9.9; 20.8.

w 9.26.

x 15.37.

y Luka 15.29. Joha. 12.37.

z 12.28.

a Seb. 28.2.

b Roma 14.19.

c Seb. 2.4.

d 14.13.

e Efe. 5.19. Kol. 3.16.

f Hlab. 47.7.

g 10.16.

h 14.23,24. Seb. 4.13.

i Neh. 5.13. & Isam. 5.14.

j 11.24.

k 11.24.

l Neh. 5.13. & Isam. 5.14.

m Luka 1.4.

n Efe. 4.14. Heb. 5.12,13.

o 3.1. Mat. 11.25. Roma 16.19. Mat. 18.3.

p Roma 3.19. Joha. 10.34.

q Isa. 28.11,12. Dute. 28.49.

r 11.4.

s 14.23,24. Seb. 4.13.

t Seb. 2.13.

u 11.4.

v 14.23,24. Seb. 4.13.

w Joha. 16.8.

x Luka 17.16. Mat. 17.6. Luka 5.12.

y Mat. 5.16.

z Isa. 45.14. Zek. 8.23.

a Efe. 5.19.

b 14.6.

c 12.10.

d 14.6.

e 12.10.

f 12.7. 2 Kor. 12.19; 13.10. Efe. 4.12. Roma 14.19.

g 12.10.

h 14.32,37. 14.1,16,31. Seb. 11.27.

i 6.5; 11.31. 12.10.

j 1 Thes. 5.19,20.

k 11.4.

l 14.3.

m 14.32,37. 14.1,16,31. Seb. 11.27.

n 7.17.

o 1 Tim. 2.11,12.

p 1 Tim. 2.11,12.

q 7.19. 1 Tim. 4.3. Dute. 4.12.

r Gen. 3.16.

s 11.16.

t 2 Kor. 10.7. 1 Joha. 4.6.

u 12.31.

v 13.8.

w 13.8.

x 14.33.

y Roma 13.13.

a Roma 2.16.

b 3.6.

c 11.23.

d 16.13. Roma 5.2. 2 Kor. 1.24. 1 Pet. 5.12.

e 1.18. Roma 1.16.

f Gal. 3.4.

g 11.23.

h 11.23.

i Heb. 5.1,3. Joha. 1.29.

j Mat. 26.24. & Mark. 9.12. & Seb. 3.18.

k Hos. 6.2. Mat. 12.40.

l Hlab. 2.7; 16.10. Isa. 53.10. Joha. 2.22. Seb. 2.25,31; 13.33,35; 26.22,23. 1 Pet. 1.11.

m Luka 24.34.

n 1.12.

o Mark. 16.14. Luka 24.36. Joha. 20.19,26. Seb. 10.41.

p Mat. 28.17.

q Joha. 21.22.

r 15.18,20,51. Mat. 27.52.

s Seb. 12.17.

t Luka 24.50. Seb. 1.3,4.

u Mat. 20.6.

v 9.1. Seb. 9.3,17.

w Efe. 3.8.

x Gal. 1.13. Seb. 8.3.

y Roma 1.5.

z 2 Kor. 11.23; 12.11. Kol. 1.29.

a 3.6. 2 Kor. 3.5. Efe. 3.7. Fil. 2.13. Seb. 9.15. Mat. 10.20.

b 2 Tim. 2.18.

c 1 Thes. 4.14.

d Seb. 2.24.

e Roma 4.25.

f 15.6.

g 2 Tim. 3.12.

h 1 Pet. 1.3.

i Seb. 26.23. Joha. 14.19.

j 15.6.

k Joha. 11.25.

l Roma 5.14,18.

m Roma 5.14,18.

n Seb. 26.23. Joha. 14.19.

o 1 Thes. 4.16.

p 11.26. 1 Thes. 2.19.

q Dan. 7.14,27.

r Efe. 5.20. Jak. 1.27.

s 13.8.

t Roma 8.38.

u Roma 8.38.

v Hlab. 110.1.

w 13.8.

x 2 Tim. 1.10. Isam. 20.14; 21.4.

y Hlab. 8.6. Efe. 1.22. Mat. 28.18.

z Heb. 2.6.

a Fil. 3.21.

b 11.3.

c Roma 6.3.

d 5.1. Mat. 5.34.

e 2 Kor. 11.26. Luka 8.23.

f 2 Kor. 4.10. Roma 8.36.

g Luka 9.23.

h 2 Kor. 1.8.

i Seb. 18.19.

j Tshu. 2.24. & Luka 12.19. Isa. 22.13.

k 6.9.

l 5.6. Gal. 5.9. 2 Tim. 2.17. Seb. 17.28. Titus 1.12.

m Roma 13.11.

n 1 Thes. 4.5.

o 6.5. 4.14.

p Hez. 37.3.

q Jak. 2.20.

r Joha. 12.24.

s 14.10. 16.6.

t 12.11.

u Dan. 12.3. Mat. 13.43.

v 15.50. Roma 8.21. Gal. 6.8. Kol. 2.22. 2 Pet. 1.4; 2.12,19.

w 15.50,53,54. Roma 2.7. 2 Tim. 1.10. Efe. 6.24.

x Fil. 3.21. Kol. 3.4.

y Dan. 12.3. Mat. 13.43.

z 2.14.

a Gen. 2.7.

b Roma 5.14.

c 2.14.

d Joha. 3.31.

e 15.48,49. Gen. 2.7 & 3.19.

f Joha. 3.31.

g Joha. 3.13.

h 15.48,49. Gen. 2.7; 3.19.

i 15.48,49. Gen. 2.7; 3.19.

j Roma 8.29.

k Mat. 16.17. Joha. 3.3,5.

l 6.9.

m 15.42.

n 15.42.

o 1 Thes. 4.15,17.

p 15.6.

q Fil. 3.21.

r Mat. 24.31. 1 Thes. 4.16. Joha. 5.25. Zek. 9.14.

s 15.42.

t 2 Kor. 5.4.

u 15.42.

v 2 Kor. 5.4.

w Isa. 25.8. Heb. 2.14,15. Isam. 20.14; 21.4.

x 2 Kor. 5.4.

y Mat. 12.20.

z Hos. 13.14.

1 ngcwaba: kumbe, sihogo.

a Roma 4.15.

b Roma 7.25.

c 1 Joha. 5.4,5. Roma 8.37.

d Gal. 6.9. 2 Pet. 3.14.

e 7.37.

f 16.10. Joha. 6.28,29. Jer. 48.10.

g 3.8.

h 7.39.

a Seb. 24.17.

b Roma 12.13.

c 11.34.

d 11.16.

e Seb. 16.6.

f Seb. 20.7. Isam. 1.10.

g 2 Kor. 8.3,11.

h 3 Joha. 1.2.

i 2 Kor. 9.3.

j 2 Kor. 8.18,19.

k Roma 2.18.

l 4.19. Seb. 19.21.

m Seb. 16.12.

n 15.8. Luka 14.19.

o 15.37.

p 2 Kor. 1.15,16.

q Seb. 18.21.

r Seb. 18.19.

s Seb. 20.16.

t Seb. 14.27.

u Seb. 19.9.

v 4.17. 2 Kor. 1.1.

w Seb. 16.1.

x Roma 16.21. 1 Thes. 3.2. Fil. 2.20,22.

y 15.58.

z 1 Tim. 4.12.

a Seb. 15.3.

b Seb. 15.33.

c 1.12; 3.5. Seb. 18.24.

d 15.1. Gal. 5.1. Fil. 1.27; 4.1. 1 Thes. 3.8. 2 Thes. 2.15.

e 1 Sam. 4.9. 2 Sam. 10.12.

f 1 Sam. 4.9. 2 Sam. 10.12. .

g Efe. 3.16. Efe. 6.10. Kol. 1.11.

h 14.1.

i 1.16.

j Roma 16.5.

k Seb. 18.12.

l 2 Kor. 8.4.

m Heb. 6.10.

n 1 Thes. 5.12. Fil. 2.29. Heb. 13.7,17.

o Heb. 6.10.

p 1.16.

q 2 Kor. 11.9. Fil. 2.30. Filim. 1.13.

r 1 Thes. 5.12. Fil. 2.29. Heb. 13.7,17.

s Seb. 2.9.

t Seb. 18.2.

u Roma 16.5.

v Roma 16.16.

w Kol. 4.18. 2 Thes. 3.17. Gal. 6.11. Filim. 1.19. Roma 16.22.

x Efe. 6.24.

y 12.3. Roma 9.3.

z Juda 1.14. Fil. 4.5.

a Roma 16.20.

a 1 Kor. 1.1.

b 1.19. 1 Kor. 16.10. Seb. 16.1.

c 1.23. Seb. 18.1.

d Fil. 1.1. Kol. 1.2.

e Seb. 18.12.

f Roma 1.7.

g Efe. 1.3. 1 Pet. 1.3.

h Roma 15.6.

i 7.4,6,7. Isa. 51.12; 66.13.

j 13.11.

k 7.4,6,7. Isa. 51.12; 66.13.

l 4.10. Gal. 6.17. Fil. 3.10. Kol. 1.24. Seb. 9.4.

m 4.15. Efe. 3.13.

n 12.15. 2 Tim. 2.10.

o 12.15. 2 Tim. 2.10.

p 4.12. Roma 7.5. Gal. 5.6. Efe. 3.20. Kol. 1.29. 1 Thes. 2.13. 2 Thes. 2.7. Jak. 5.16. 1 Kor. 16.9.

q Roma 8.17.

r Roma 8.17.

s Luka 22.29.

t 1 Kor. 10.1.

u Seb. 19.23. 1 Kor. 15.32; 16.9.

v Seb. 2.9.

w 4.8.

1 isigwebo: kumbe, impendulo.

x Roma 8.36.

y Luka 18.9.

z Hlab. 25.2.

a 4.14; 5.8. Fil. 1.23. Zaga 14.32.

b Roma 15.31. 2 Thes. 3.2. 2 Tim. 3.11; 4.17. Seb. 12.11.

c Roma 15.30. Fil. 1.19. Filim. 1.22.

d 4.15; 9.11,12. Seb. 12.5.

e Seb. 23.1.

f 11.3. Efe. 6.5.

g 1 Kor. 5.8. Zaga 20.7.

h 1 Kor. 2.4,13.

i 2.5. Roma 15.15.

j 8.24. 5.12; 9.3. Roma 4.2. 1 Kor. 5.6; 9.15,16. Gal. 6.4. Fil. 1.26; 2.16. Heb. 3.6 Fil. 4.1. 1 Thes. 2.19,20.

k 1 Kor. 1.8; 5.5. Fil. 1.6,10; 2.16. 2 Thes. 2.2.

l 1 Kor. 4.19. 1 Kor. 16.7.

m 12.14; 13.1,2. Seb. 18.1,18.

n Seb. 16.12.

o Seb. 19.21. 1 Kor. 16.5,7.

p Seb. 15.3.

q 5.16 & 10.2,3.

r 2.17. Seb. 16.6.

s Mat. 14.33.

t Seb. 15.34.

u 1.1.

v Heb. 13.8.

w Roma 15.8.

x Mat. 24.35.

y 1 Joha. 2.20,27.

z Joha. 6.27.

a 5.5. Efe. 1.14.

b Roma 8.16,23.

c 11.31. Roma 1.9; 9.1.

d 2.1. 13.2. 1 Kor. 4.21.

e 4.5. 1 Pet. 5.3.

f Roma 11.20. 1 Kor. 15.1.

a 1.23.

b 7.8.

c 12.21. 1 Kor. 4.21.

d 8.22. 7.16. Gal. 5.10. 2 Thes. 3.4. Filim. 1.21.

e Joha. 15.11.

f Luka 21.25.

g 7.8,9,12.

h 7.8,9,12.

i 1 Kor. 5.1,2.

j Gal. 4.12.

k 1.14.

l 1 Kor. 5.4,5.

m Gal. 6.1. Juda 1.22.

n Gal. 3.15.

o 8.2. Fil. 2.22.

p 7.15; 10.6. Fil. 2.12.

q 1 Kor. 5.4. Efe. 4.32.

r 4.6.

s 1.11.

t 1 Kor. 5.5.

u 7.2; 12.17,18. 1 Thes. 4.6.

v Luka 22.31. 1 Pet. 5.8.

w 3.14; 4.4; 10.5; 11.3. Fil. 4.7.

x Seb. 16.8.

y Seb. 14.27.

z 7.5.

a 7.6,13,14; 8.6,16,23; 12.18. Gal. 2.1,3. 2 Tim. 4.10. Tit. 1.4.

b Luka 9.61.

c 7.5. Seb. 16.12.

d Kol. 2.15. Roma 8.37.

e Efe. 5.2. Fil. 4.18.

f Efe. 5.2. Fil. 4.18.

g 1 Kor. 1.18.

h Luka 13.23.

i 4.3. 2 Thes. 2.10.

j 1 Kor. 1.18.

k Luka 2.34. Joha. 9.39.

l 1 Pet. 2.7,8.

m 1 Pet. 2.7,8.

n 3.5,6.

o 1.18. 4.2; 11.13. 1 Thes. 2.3,5.

1 abalonayo: kumbe, abenza inkohliso ngelizwi.

p 1 Kor. 5.8.

a 5.12; 10.12,18; 12.11. Roma 16.1.

b 11.4.

c Seb. 18.27.

d 3.6. 1 Kor. 9.2.

e Seb. 8.30.

f 1 Kor. 3.5.

g Hlab. 42.2.

h 3.7. Eks. 24.12; 34.1. Dute. 10.1.

i Zaga 3.3. & Jer. 31.33.

j Efe. 3.12.

k 2.16.

l 1 Kor. 15.10.

m 3.6. 1 Kor. 9.2.

n 6.4; 11.23. 4.1; 5.18. Efe. 3.7. Kol. 1.23,25. 1 Tim. 1.12.

o 3.14. Jer. 31.31.

p Gal. 3.15.

q Roma 2.27.

r Roma 4.15.

s 3.17. Joha. 6.63. Roma 8.2. 1 Pet. 3.18.

t Roma 4.15.

u 3.7. Eks. 24.12; 34.1. Dute. 10.1.

v Eks. 34.29,35.

w Eks. 34.29,35.

x 3.13. Luka 4.20.

y 1 Kor. 11.7. Luka 9.29-31. Seb. 6.15.

z 1 Kor. 13.8.

a Roma 4.15. Heb. 12.18,21.

b 11.15. Roma 1.17; 3.21.

c Eks. 34.29,35.

d 9.3. 1 Pet. 4.16.

e 1 Kor. 13.8.

f 7.4. 4.13. Efe. 6.19.

g Eks. 34.29,35.

h 3.13. Luka 4.20.

i Roma 10.4. Gal. 3.23,25.

j 1 Kor. 13.8.

k Roma 11.25. Mat. 13.14.

l 2.11.

m 4.4. Mark. 6.52.

n Seb. 15.21.

o 3.6.

p 1 Kor. 13.8.

q Seb. 15.21.

r Roma 11.23,26.

s Isa. 25.7.

t 3.6. Joha. 4.24; 15.26.

u Gal. 5.1,13. Joha. 8.32.

v 1 Kor. 13.12.

w 4.4,6. Joha. 17.24.

x Roma 8.29.

y Mat. 17.2.

z Hlab. 84.7.

a 3.6. Seb. 1.17.

b 1 Kor. 7.25.

c 4.16. Luka 18.1.

d Luka 20.23.

e 2.17.

f 5.11; 11.6. Seb. 23.1.

g 6.7; 7.14.

h 6.4. Roma 16.1.

i 5.11; 11.6. Seb. 23.1.

j 3.7,14,18.

k 2.15.

l Joha. 12.31.

m 1 Kor. 2.6.

n 3.14.

o 2.11.

p 3.8,9,11,18. 4.6. Seb. 26.18.

q 1 Tim. 1.11.

r Kol. 1.15. Fil. 2.6. Heb. 1.3. Joha. 14.9.

s 1 Kor. 1.23.

t 1.24. 1 Kor. 9.19.

u Gen. 1.3.

v 2 Pet. 1.19.

w 2.10.

x 5.1. 2 Tim. 2.20.

y 1 Thes. 4.4. & Luka 8.16.

z 1 Kor. 2.5.

a 7.5. Hlab. 129.2.

b 6.12. Roma 2.9.

c Gal. 4.20.

d 1 Kor. 4.12. Joha. 15.20.

e Heb. 13.5.

f Hlab. 37.24.

g 6.9. 1.5,9. 1 Kor. 4.9; 15.31.

h 2 Tim. 2.11. Roma 5.10; 6.8; 8.17. 1 Pet. 4.13.

i Roma 8.36.

j 13.9.

k 1 Kor. 12.9.

l Roma 1.12.

m Hlab. 116.10.

n 3.12.

o Seb. 2.24.

p 1.9.

q 11.2.

r 1.6. & Roma 8.28. 1 Kor. 3.21.

s 1.11.

t 8.19.

u 4.1. Seb. 20.24.

v Roma 7.22.

w Roma 12.2.

x Hlab. 30.5. Roma 8.18. 1 Pet. 5.10.

y 1.8. Roma 7.13. 1 Kor. 12.31. Gal. 1.13.

z 5.7. Heb. 11.13. Roma 8.24.

a Mat. 13.21.

a 4.7. Jobe 4.19.

b 5.4. 2 Pet. 1.13,14.

c Mark. 14.58.

d 5.4. Roma 8.23.

e Isam. 3.18; 16.15.

f 5.4. 2 Pet. 1.13,14.

g 5.4. 2 Pet. 1.13,14.

h Roma 5.12.

i 1 Kor. 15.53,54.

j 1 Kor. 15.53,54.

k Isa. 29.23.

l 1.22.

m 4.18. Joha. 20.29.

n 1 Kor. 13.12.

o 1.9.

p Fil. 1.23.

q Roma 14.18.

r Roma 14.10.

s Hlab. 62.12.

t Jobe 31.23. Heb. 10.31. Juda 1.23.

u 4.2; 11.6.

v 4.2; 11.6.

w 3.1.

x 12.19.

y Roma 7.8.

z 1.14.

a 11.1,16,17; 12.6,11. Seb. 26.25.Mark. 3.21.

b Mark. 5.15. Luka 8.35.

c Roma 1.14.

d Roma 5.15.

e Roma 6.11,12. Roma 14.7.

f Gal. 2.6. Fil. 3.7,8. 1 Tim. 5.21. Jak. 2.1,4; 3.17.

g 1.17.

h 1.17.

i Joha. 6.63.

j 12.2. Gal. 1.22.Roma 16.7.

k Gal. 6.15. Roma 6.4.

l Isa. 43.18,19. Isam. 21.5. Efe. 2.15; 4.24.

m Roma 5.10. 1 Joha. 2.2; 4.10.

n 3.6.

o Roma 5.11.

p Roma 3.24,25.

q Roma 5.10. 1 Joha. 2.2; 4.10.

r Gal. 6.14.

s 1 Kor. 13.5.

t Roma 5.11.

u Efe. 6.20. Mal. 2.7. Gal. 4.14.

v 6.1.

w Roma 5.10. 1 Joha. 2.2; 4.10.

x Roma 8.3. Gal. 3.13. Heb. 9.28. 1 Joha. 3.5. Roma 4.25.

y Roma 1.17; 10.3. Roma 3.21; 5.19. 1 Kor. 1.30.

a Mark. 16.20. 1 Kor. 3.9. Seb. 15.4.

b 5.20. Roma 12.1.

c Heb. 12.15.

d Isa. 49.8. Hlab. 69.13.

e Isa. 55.6.

f Roma 15.16. Luka 4.19.

g Roma 14.13. 1 Kor. 10.32.

h 1 Kor. 9.12.

1 sizibonakalisa: Gr. sizincoma.

i 3.6. 1 Kor. 4.1.

j 12.12. Seb. 9.16.

k 1 Kor. 7.26.

l 12.10.

m 12.10.

n 11.23,24.

o 11.23,24.

p 11.23,24.

q 11.27 .

r 11.27.

s 11.27.

t Mat. 17.21.

u Gal. 5.22.

v Gal. 5.22.

w Roma 12.9.

x 4.2. Efe. 1.13.

y 1 Kor. 2.5.

z 10.4. Roma 13.12.

a Roma 6.13.

b Efe. 6.16,17.

c 11.21.

d Mat. 27.63.

e 11.6.

f 4.10. Roma 8.36.

g Hlab. 118.18.

h 7.4. Joha. 16.22.

i 8.9. Zaga 13.7.

j 1 Kor. 7.30.

k Seb. 18.1.

l 7.3. 11.11; 12.15.

m Hlab. 119.32.

n 4.8.

o 12.15.

p 4.8.

q 1 Kor. 4.14.

r Dute. 7.3. 1 Kor. 7.39.

s 1 Sam. 5.2,3. 1 Kho. 18.21. Zaga 29.27. 1 Kor. 10.21. Efe. 5.7,11.

t 1 Kor. 1.9.

u Seb. 26.18.

v 1 Kor. 3.16.

w Hlab. 42.2.

x Levi 26.12.

y Jer. 31.33.

z 7.1. Isa. 52.11. Isam. 18.4.

a Eks. 4.22. Isa. 43.6. Jer. 31.1,9. Hos. 1.10. Efe. 1.5. Isam. 21.7.

b Isam. 1.8; 4.8; 11.17; 15.3; 16.7,14; 19.6,15; 21.22. Esta 13.9; 16.21.

a 6.17,18.

b 1 Joha. 3.3. Seb. 15.9.

c Tshu. 11.10.

d Mat. 19.11,12.

e 11.20.

f 12.17. 2.11. Seb. 20.33.

g 6.11,13.

h 3.12.

i 8.24.

j 1.4. 6.10. Fil. 2.17. Mat. 5.12.

k 12.10.

l 2.13.

m 2.13.

n 4.8.

o Dute. 32.25.

p 7.13,14. 1 Thes. 3.6,7.

q 2.13.

r 12.10.

s 7.11 .

t 7.10. 1 Kor. 5.2.

u 7.11. Kol. 4.13.

v 2.2.

w Mat. 21.29.

x 2.4.

y Gal. 2.5. 1 Thes. 2.17.

z Hlab. 38.18.

a Hlab. 38.18.

b Luka 9.25.

c 7.10. 1 Kor. 5.2.

d 2 Sam. 12.13. Mat. 26.75.

e Seb. 11.18.

f Roma 11.29.

g Zaga 17.22.

h 7.9.

i 7.12. 8.7,8,16. Roma 12.8.

j Seb. 22.1; 25.16. 1 Kor. 9.3. 2 Tim. 4.16. 1 Pet. 3.15.

k 7.15. Efe. 6.5.

l 7.7.

m 7.7.

n 2.6.

o 2.6.

p Gal. 2.18. Roma 3.5; 16.1.

q 1 Thes. 4.6.

r 1 Kor. 5.1.

s 2.4.

t 7.12. 8.7,8,16. Roma 12.8.

u 7.6,7.

v 7.6,7.

w Roma 15.32.

x 8.24; 9.2; 10.8.

y 8.24; 9.2; 10.8.

z 4.2.

a 7.6,7.

b 2.9.

c 7.15. Efe. 6.5.

d 2.3.

a 1 Kor. 12.3; 15.1. Gal. 1.11.

b 9.14.

c Seb. 16.12.

d 2.9; 9.13; 13. 3 Roma 5.4. Zaga 17.3.

e Mark. 12.44.

f Mark. 12.44.

1 ukuphana: Gr. inkululeko.

g 1 Kor. 16.2.

h 8.17.

i Roma 15.25,26. Seb. 24.17.

j 9.1. 8.19,20. Roma 15.31. 1 Kor. 16.15. Heb. 6.10. Seb. 12.25.

k 1 Kor. 1.1.

l 8.17. 12.18.

m 8.16,23. 2.13.

n 8.6 .

2 umsebenzi womusa: kumbe, isipho.

o 12.13. 1 Kor. 1.5.

p 1 Kor. 12.8.

q 1 Kor. 12.8.

r 8.8,16. 7.11.

s 8.8,24.

t 9.8.

u 1 Kor. 7.6.

v 8.8,16. 7.11.

w 9.13 .

x 8.8,24.

y 6.10. Fil. 2.6,7.

z 6.10. Fil. 2.6,7.

a Mat. 8.20. Luka 9.58.

b Jak. 2.5.

c 1 Kor. 7.25.

d Zaga 19.17. 1 Tim. 6.18,19. Heb. 13.16.

e 8.6 .

f 9.2.

g 9.2. 8.12,19. Seb. 17.11.

h 1 Kor. 16.2.

i Mark. 14.8.

j 9.7. Mark. 12.43,44. Luka 21.3.

k 9.2. 8.12,19. Seb. 17.11.

l Roma 15.16.

m Kol. 4.1.

n 9.12.

o Kol. 4.1.

p Eks. 16.18.

q Isam. 17.17.

r 8.7. 8.17,22.

s 8.6.

t 8.7. 8.17,22.

u 8.3 .

v 12.18.

w 11.28.

x Seb. 14.23. 1 Kor. 16.3,4.

y Seb. 19.29.

3 umusa: kumbe, isipho.

z 8.4.

a 4.15. Fil. 4.19.

b 9.2. 8.12,19. Seb. 17.11. .

c 2 Thes. 3.6.

d 8.4.

e Zaga 3.4. Roma 12.17.

f 8.7. 8.17,22.

g 8.7. 8.17,22.

h 2.3.

i Filim. 1.17.

j Roma 16.3,9,21. Fil. 2.25; 4.3. Kol. 4.11. 1 Thes. 3.2. Filim. 1.1,24.

k 8.6,17,18,22. 9.3,5.

l Fil. 2.25. Seb. 14.4.

m 9.2.

n 8.7,8.

o 7.4,14; 9.2; 10.8. 1.14.

a 9.12,13. 8.4. Gal. 2.10.

b Roma 12.13.

c 8.11.

d 8.24.

e Roma 15.26. Seb. 18.12.

f 8.10.

g 9.5. 8.23.

h 1.14.

i 3.10.

j 1 Kor. 16.2.

k Seb. 20.4.

l 11.17.

m Heb. 3.14.

n 9.5. 8.23.

1 ukupha ngesihle: kumbe, isibusiso.

o Fil. 4.17.

p 12.17.

q Gal. 6.7,9. Zaga 11.18,24,25. Zaga 19.17. .

r Dute. 15.7.

s Dute. 15.10.

t 8.12. Zaga 22.8 .Roma 12.8. Eks. 25.2.

u Gal. 6.7,9. Zaga 11.18,24,25. Zaga 19.17.

v Fil. 4.19.

w 1 Kor. 16.3.

x Seb. 9.36.

y Hlab. 112.9.

z Isa. 55.10.

a Luka 12.18. Hos. 10.12.

b Mat. 6.1.

2 ukuphana: kumbe, inkululeko.

c 1.11.

d Luka 12.18. Hos. 10.12.

e 8.14.

f 1.11.

g 8.2. 8.8 .

h 9.1.

i Gal. 1.24. 1 Pet. 2.12. Mat. 15.31. Mat. 5.16. Joha. 15.8.

j 10.5.

k 9.11.

l 8.1.

m 8.1.

a Roma 12.1.

b Mat. 11.29.

c Seb. 24.4.

d 10.10. 1 Kor. 2.3.

e Seb. 3.13; 25.16. Gal. 2.11.

f 11.7.

1 ngikhona: kumbe, ngobuso.

g 13.2,10. 1 Kor. 4.21.

2 engikhunjulelwa: kumbe, engibalelwa.

h 1 Kor. 4.18.

i 1.17.

j 1.17.

k 6.7. Efe. 6.11,13. 1 Thes. 5.8.

l Roma 6.13.

m 1 Tim. 1.18.

n 13.3,4. 1 Kor. 2.5.

3 ngoNkulunkulu: kumbe, kuNkulunkulu.

o Jer. 1.10.

p 10.8. 13.10.

q Isa. 2.11,12.

r 2.11.

s 9.13. Roma 1.5.

t 13.2,10. 1 Kor. 4.21.

u 2.9.

v 5.12. Joha. 7.24.

w 1 Kor. 14.37. 1 Joha. 4.6.

x 1 Kor. 3.23.

y 1 Kor. 9.1. Gal. 1.11,13.

z 8.24.

a 13.10.

b Roma 14.19.

c 10.8. 13.10.

d 7.14. 12.6.

e Mat. 23.23.

f 10.1. 11.21; 12.7.

g 1 Kor. 1.17. 11.6.

h 1 Kor. 2.13.

i 10.18. 3.1.

j 10.18. Zaga 27.2.

k 1 Kor. 2.13.

l 10.15.

m Roma 12.3.

4 isigaba: kumbe, umzila.

n 1 Kor. 3.6. Seb. 18.11.

o Mat. 12.28.

p 10.15.

q Roma 15.20.

5 isigaba: kumbe, umzila.

r Roma 15.20.

s Jer. 9.23,24. 1 Kor. 1.31.

t 10.18. Zaga 27.2.

u Roma 16.10.

v Roma 2.29.

a 11.16. 11.4,19,20. Mat. 17.17.

b 5.13. 11.17,21. Mark. 7.22.

c 11.16. 11.4,19,20. Mat. 17.17.

d Gal. 4.17,18. 1 Kor. 12.31.

e Joha. 3.29.

f 4.14. Kol. 1.22,28. Juda 1.24.

g Efe. 5.27.

h Efe. 5.27.

i Gen. 3.4. Joha. 8.44.

j 1 Tim. 2.14.

k Luka 20.23.

l 2.11.

m Kol. 2.4,8.

n 1.12.

o 3.1.

p Gal. 1.6.

q 11.16. 11.4,19,20. Mat. 17.17.

r 10.2.

s 12.11.

t Mark. 10.44.

u 10.10. 1 Kor. 1.17.

v Seb. 4.13.

w Efe. 3.4. 1 Kor. 12.8.

x 4.2; 5.11. 6.9; 12.12.

y 12.13.

z 10.1.

a 1 Kor. 9.1,8. Seb. 18.3.

b Mat. 10.8.

c Luka 3.14.

d Mat. 10.8.

e 12.13,14.

f Fil. 4.15,16. 1 Kor. 16.17.

g Seb. 16.12.

h 12.16. 1 Thes. 2.6.

i Roma 9.1.

j 1 Kor. 9.15,16.

k Roma 15.23.

l Seb. 18.12.

m 6.11; 7.3; 12.15.

n 11.31. 12.2,3.

o 1 Kor. 9.12.

p Roma 7.8.

q Roma 7.8.

r Seb. 26.29.

s 2.17.

t Isam. 2.2. Seb. 15.1,24; 20.29,30. Roma 16.17,18. Gal. 1.7; 2.4; 6.12. Fil. 1.15; 3.18. Tit. 1.10,11. 2 Pet. 2.1. 1 Joha. 4.1. Juda 1.4.

u Fil. 3.2.

v 11.14,15. Fil. 3.21. 1 Kor. 4.6.

w 1 Kor. 5.5.

x 11.14,15. Fil. 3.21. 1 Kor. 4.6.

y Gal. 1.8.

z Gal. 2.17.

a 11.14,15. Fil. 3.21. 1 Kor. 4.6.

b 3.9.

c Fil. 3.19.

d 11.1.

e 12.6. 12.11.

f 7.15. Mat. 10.40.

g 1 Kor. 7.6,12.

h Seb. 26.29.

i 9.4.

j 1 Kor. 10.18.

k Fil. 3.3,4.

l 11.1 .

m 1 Kor. 4.10.

n 11.1.

o Gal. 2.4. Gal. 4.3,9; 5.1.

p 7.2.

q 11.1.

r 1 Kor. 4.11. 1 Kho. 22.24.

s 6.8.

t 10.10.

u Fil. 3.3,4.

v 11.1,17. Roma 3.5.

w Fil. 3.5. Seb. 6.1.

x Roma 11.1.

y Seb. 22.3. & Roma 2.17.

z 3.6.

a 1 Kor. 15.10. Seb. 9.16. 6. 5. 6. 5.

b 6.5.

c 6.5.

d Seb. 16.23. Mat. 21.35.

e 6.5.

f Luka 21.12.

g Roma 8.36.

h Mat. 10.17.

i Dute. 25.3.

j Seb. 16.22.

k Seb. 14.19.

l Seb. 27.41.

m 1 Kor. 15.30.

n Mat. 26.55.

o Seb. 9.23. Seb. 13.50; 14.5; 17.5.

p Seb. 14.5; 19.23.

q Seb. 21.31.

r Gal. 1.17.

s Gal. 2.4.

t 6.5.

u 2 Thes. 3.8.

v 2 Thes. 3.8.

w 6.5.

x 1 Kor. 4.11.

y Fil. 4.12.

z 1 Kor. 4.11.

a 6.5.

b Mat. 17.21.

c 1 Kor. 4.11.

d Luka 8.14. Seb. 20.18 &. Roma 1.14.

e 8.18. 1 Kor. 7.17; 14.33.

f 1 Kor. 9.22.

g 12.5,9,10. 13.9.

h Roma 15.6.

i Roma 9.5.

j 1.23; 11.11.

k Seb. 9.24. Isa. 7.8.

l Gal. 3.23.

m Seb. 9.25.

n Seb. 20.9.

a Luka 1.22; 24.23. Seb. 26.19.

b 12.7. Gal. 1.12.

c 5.17.

d 11.11,31.

e Seb. 9.3; 22.17.

f 12.4. 1 Thes. 4.17. Isam. 12.5.

g Hlab. 148.4.

h 11.11,31.

i 12.4. 1 Thes. 4.17. Isam. 12.5.

j Luka 23.43.

k Mat. 12.4.

1 angavunyelwa: kumbe, angelakho.

l 12.9. 11.30.

m 12.7,10. 1 Kor. 2.3.

n 11.16. 10.8. 5.13.

o 1 Kor. 7.28.

p 10.2.

q 12.7. Gal. 1.12.

r 12.7,10. 1 Kor. 2.3.

s 10.10. Nani 33.55. Hez. 28.24.

t Jobe 2.6,7. Luka 13.16.

u 1 Kor. 5.5.

v Mat. 26.67.

w Mat. 26.44.

x Fil. 4.13.

y 12.9. 11.30.

z 1 Kor. 2.5.

a 12.7,10. 1 Kor. 2.3.

b 7.4. Mat. 5.12.

c 1 Kor. 7.26.

d 6.4.

e Roma 8.35. 2 Tim. 3.11.

f 6.4.

g 13.4.

h 11.1,16,17,23. Zaga 27.2.

i 3.1.

j 11.5. Gal. 2.6,8.

k 1 Kor. 3.7. 1 Kor. 15.8,9. Efe. 3.8.

l Roma 15.19.

m 1 Kor. 9.1.

n 6.4.

o Roma 15.19.

p Joha. 4.48.

q Joha. 4.48.

r 8.7.

s 1 Kor. 9.12.

t 11.9.

u 11.7.

v 13.1. 1.15; 13.2.

w 11.9.

x Seb. 20.33. 1 Kor. 10.33.

y 1 Kor. 4.14,15. Zaga 19.14.

z 1.6. Kol. 1.24. 1 Thes. 2.8. 2 Tim. 2.10.

a 11.11.

b 11.9.

c Luka 20.23.

d 12.18. 7.2.

e 9.5.

f 8.6,16. 2.13.

g 8.18. 8.22.

h 12.18. 7.2.

i Roma 4.12. 1 Pet. 2.21.

j 5.12.

k Roma 9.1.

l 1 Kor. 14.26.

m Roma 14.19.

n 1 Kor. 4.21.

o 1 Kor. 4.21.

p Gal. 5.20.

q Gal. 5.20.

r Gal. 5.20.

s Gal. 5.20.

t 1 Pet. 2.1. Roma 1.30.

u Roma 1.29.

v 1 Kor. 14.33.

w 2.1,4.

x 13.2.

y Gal. 5.19.

z Gal. 5.19.

a 1 Kor. 5.1. 1 Kor. 6.18.

b Gal. 5.19.

c Mark. 7.22.

a 12.14. 1.15. 13.2.

b Dute. 19.15. Nani 35.30. Mat. 18.16. Joha. 8.17.

c 10.2,6. 13.10. 1 Kor. 4.21.

d 12.14. 1.15. 13.2.

e 12.21.

f 1.23.

g 1 Kor. 7.28.

h 8.2.

i Mat. 10.20.

j 1 Kor. 5.4.

k 10.4.

l 1 Kor. 9.2.

m Fil. 2.7,8. 1 Pet. 3.18.

n Roma 6.4.

o 10.4.

p 12.10.

q 1 Kor. 11.28.

r Roma 8.10. Gal. 4.19.

s 1 Kor. 9.27.

t 1 Kor. 11.19. Roma 16.10.

u 1 Kor. 9.27.

v 11.30. 4.12. 1 Kor. 4.10.

w 13.11. Efe. 4.12. 1 Thes. 3.10.

x 2.3. 1 Kor. 4.21.

y Tit. 1.13.

z 10.8.

a 10.8.

b Roma 14.19.

c 10.8.

d 10.4.

e 13.9. Heb. 13.21. 1 Pet. 5.10. Luka 6.40.

f 1.4.

g Roma 12.16.

h Roma 12.18.

i 1 Joha. 4.7,8,16.

j Roma 15.33.

k Roma 16.16.

l Fil. 4.22.

m Roma 16.20.

n Fil. 2.1.

a 1.11,12.

b Seb. 9.6. 20.24. 22.10,15,21. 26.16. 1 Tim. 1.1. Tit. 1.3.

c Seb. 2.24.

d Fil. 4.21.

e Seb. 16.6.

f Roma 1.7.

g 2.20.Mat. 20.28. Roma 4.25.

h Roma 8.38.

i Efe. 2.2. 1 Joha. 5.19. Joha. 15.19. 17.14.

j Fil. 4.20. 1 Thes. 3.11,13. 2 Thes. 2.16.

k Roma 11.36.

l Seb. 16.6. 18.23. 4.13.

m 5.8. 1.15. Roma 8.30.

n 2 Kor. 11.4. Roma 7.23.

o 5.10.Seb. 15.24. 2 Kor. 11.13.

p 2 Kor. 11.14. Roma 8.38.

q 5.12. Roma 9.3.

r Dute. 4.2.

s 5.12. Roma 9.3.

t Seb. 4.19,20. 5.29.

u Seb. 12.20. 1 Sam. 24.7. 1 Joha. 3.19.

v Efe. 6.6. Kol. 3.22. 1 Thes. 2.4. Mat. 6.24. Jak. 4.4.

w 1 Kor. 11.23. 15.1,3. Seb. 22.14.

x 2 Kor. 8.1.

y Roma 2.16.

z 1 Kor. 11.23. 15.1,3. Seb. 22.14.

a 1.16. 2.2. 2 Kor. 12.2,7. Efe. 3.3. 1 Kor. 2.10.

b 2.2. 1.16. 2 Kor. 12.2,7. Efe. 3.3. 1 Kor. 2.10.

c Efe. 4.22. 1 Tim. 4.12. Heb. 13.7. Jak. 3.13. 1 Pet. 1.15,18. 2.12. 3.1,2,16. 2 Pet. 2.7. 3.11.

d 1.14.

e Seb. 8.3.

f 1 Kor. 10.32.

g 1.23. Seb. 9.21. 1 Kor. 15.9.

h Luka 2.52.

i 1.14.

j Fil. 3.6. Seb. 21.20.

k Mat. 15.2. Mark. 7.5. Kol. 2.8. Jer. 9.14.

l 1 Kor. 1.21.

m Hlab. 22.9. 71.6. Isa. 49.1,5. Jer. 1.5. Luka 1.15. Roma 1.1,5.

n 1.6.

o 1.16. 2.2. 2 Kor. 12.2,7. Efe. 3.3. 1 Kor. 2.10.

p 2.7,8. Seb. 9.15.

q 2.6.

r Mat. 16.17.

s 4.25. Seb. 2.10.

t Isa. 7.8.

u Seb. 9.23.

v Seb. 9.26. 22.17.

w Seb. 9.29.

x Seb. 12.17.

y 1 Kor. 9.5. Mat. 12.46.

z Roma 9.1.

a Roma 15.23.

b Seb. 15.23,41. Seb. 18.18. Seb. 11.25,26. 13.1.

c Seb. 9.30.

d 1 Thes. 2.14. 1 Kor. 11.16.

e 2 Kor. 5.17.

f 1.23. Seb. 9.21. 1 Kor. 15.9.

g 2 Kor. 9.13.

a Mat. 26.61.

b Luka 2.4.

c Seb. 15.2.

d 2.9,13. Seb. 4.36.

e 2.3. 2 Kor. 2.13.

f 1.12.

g Seb. 25.14.

h Seb. 15.12.

i Mark. 4.34.

1 ngasese: kumbe, komunye lomunye wabo.

j 2.6,9. Mark. 10.42.

k 4.11. 1 Kor. 9.24. 1 Thes. 3.5.

l 2.3. 2 Kor. 2.13.

m 2.14. 6.12. Seb. 16.3. 1 Kor. 9.21.

n Seb. 15.24.

o 5.12. 2 Kor. 11.26.

p Roma 5.20. 2 Pet. 2.1. Juda 4.

q 5.1.

r 4.3,9,24,25. 5.1. 2 Kor. 11.20.

s 2 Kor. 7.8.

t 2.14. 3.1.

u 2.6,9. Mark. 10.42.

v 1 Kor. 3.7. Seb. 5.36.

w Dute. 10.17.

x 2 Kor. 12.11. 2 Kor. 5.16.

y 2.6,9. Mark. 10.42.

z 1.16.

a 2.8. 1.16. Seb. 9.15. Seb. 13.46.

b 1 Thes. 2.4. 1 Tim. 1.11. 1 Kor. 9.17.

c Seb. 1.25.

d 3.5. Roma 15.18. 2 Kor. 1.6.

e 2.12. Seb. 12.17.

f 1 Kor. 1.12.

g Seb. 1.13.

h 2.2,6.

i Isam. 3.12. Mat. 16.18.

j 2.1.

k Roma 1.5.

l Roma 12.13.

m Seb. 24.17.

n Seb. 15.35. Seb. 15.1.

o Seb. 11.26.

p Jobe 21.31. 2 Kor. 10.1.

q 2.12. Seb. 12.17.

r 2.14. Seb. 10.28. 11.3. 15.28,29.

s Seb. 10.45. 11.2. Kol. 4.11. Titus 1.10.

t 2.1.

u 2.5.

v 1 Tim. 5.20.

w 2.14. Seb. 10.28. 11.3. 15.28,29.

x 2.3. 6.12.

y Esta 8.17.

z Seb. 15.10,11.

a 4.8. Efe. 2.3.

b Efe. 2.12. Mat. 9.11.

c 3.11. Seb. 13.38,39. Roma 3.20.

d Seb. 15.10,11.

e 3.24. Roma 1.17. 3.22,28. 5.1.

f Mark. 11.22.

g Seb. 15.10,11.

h Mark. 11.22.

i Hlab. 143.2.

j 2.15.

k 2 Kor. 11.15.

l 3.21. 6.14. Luka 20.16.

m 2 Kor. 7.11. Roma 3.5.

n Roma 3.20.

o Roma 7.4,6. Roma 6.2.

p Roma 6.11. Luka 20.38. Roma 14.7. Heb. 9.14.

q Roma 6.6.

r Roma 6.11. Luka 20.38. Roma 14.7. Heb. 9.14.

s Roma 8.37.

t 1.4.

u 3.15. Mark. 7.9 .

v 3.21. Heb. 7.11.

w 5.4.

a Seb. 16.6.

b 5.7.

c 2.5,14. 4.16. Tit. 1.14.

d 5.7.

e Nani 21.9.

f 3.14. Efe. 1.13. Seb. 2.38. 8.15. 10.44. 15.8. Heb. 6.4.

g Roma 10.17. Luka 7.1.

h 3.14. Efe. 1.13. Seb. 2.38. 8.15. 10.44. 15.8. Heb. 6.4.

i 4.9. Fil. 1.6.

1 ezinengi: kumbe, ezinkulu.

j 1 Kor. 15.2. Heb. 10.32,35,36. 2 Joha 1.8.

k 2.8. 1 Kor. 12.10.

l Gen. 15.6. Roma 4.3,9,21,22. Jak. 2.23. Roma 4.9,21,22.

m 3.9,29. Roma 3.26.

n Luka 19.9. Joha. 1.47.

o 3.22. 4.30. Roma 9.17. 10.11. Roma 1.2.

p Roma 3.30.

q 3.16. Gen. 12.3.

r 3.9,29. Roma 3.26.

s 5.4. Roma 4.15. Mat. 5.19. Jak. 2.10.

t Dute. 27.26. Jer. 11.3. Hez. 18.4.

u 3.24. 2.16.

v Hab. 2.4. Roma 1.17. Heb. 10.38.

w Levi 18.5. Roma 10.5.

x 2 Kor. 5.21.

y 4.5. 1 Kor. 6.20.

z Dute. 21.23.

a Seb. 5.30.

b Mat. 8.11.

c 3.2.

d Seb. 2.33. Isa. 44.3. Hez. 11.19. Jow. 2.28.

e Roma 3.5.

f Roma 9.4.

g 2 Kor. 2.8.

h 2.21. Mark. 7.9.

i Seb. 13.32.

j 3.8. Luka 1.55. Roma 4.16.

k Mat. 1.1.

l 3.19. Gen. 13.15. 17.8. 22.18.

m Gen. 12.1-3. 15.13. Eks. 12.40,41. Seb. 7.6.

n Mat. 15.6.

o Roma 4.14. Heb. 6.12.

p 5.4,11. 1 Kor. 13.8.

q Roma 4.14. Heb. 6.12.

r Roma 4.15. 1 Tim. 1.9.

s 3.19. Gen. 13.15. 17.8. 22.18.

t Seb. 7.53.

u Eks. 20.19,21,22. Dute. 5.5,22,23,27,31. 33.2. Joha. 1.17.

v 1 Tim. 2.5.

w Roma 3.30.

x 2.17.

y 2.21.

z 3.8.

a 3.23. Roma 11.32. Roma 3.9.

b Roma 4.16. Seb. 10.43.

c Mark. 11.22.

d 2 Kor. 3.13.

e 2 Kor. 11.32.

f 3.23. Roma 11.32. Roma 3.9.

g Mat. 5.17.

h 1 Kor. 4.15.

i 3.11. 2.16.

j 2 Kor. 3.13.

k 1 Kor. 4.15.

l 4.5. Joha. 1.12. Roma 8.15. 1 Joha. 3.1,2.

m Roma 6.3. Mat. 28.19.

n Roma 13.14.

o 5.6. 6.15. Roma 1.16.

p 1 Kor. 12.13.

q 1 Kor. 11.11.

r Joha. 10.16. 17.21. 1 Kor. 10.17. Efe. 2.14-16. 4.4. Seb. 10.35.

s 3.7. 1 Kor. 3.23.

t Roma 9.7.

u 4.28. 4.1,7. Mat. 25.34. Efe. 3.6.

a 3.29.

b Mat. 20.8.

c Gen. 24.2.

d 2.4.

e Kol. 2.8,20.

f Mark. 1.15.

g Joha. 1.14. Roma 1.3. Fil. 2.7. Heb. 2.14,17.

h Gen. 3.15.

i Joha. 1.14. Roma 1.3. Fil. 2.7. Heb. 2.14,17.

j Mat. 5.17. Luka 2.27.

k 3.13. 1 Pet. 1.18,19. Mat. 20.28.

l 3.26. Roma 8.15.

m Roma 8.9.

n Mark. 14.36. Roma 8.15.

o 3.29. Roma 8.17.

p Hlu. 2.10.

q Roma 1.25. 1 Kor. 12.2. Efe. 2.11,12. 1 Thes. 1.9.

r 2.15. 1 Kor. 8.4. 10.20.

s 1 Kor. 8.3.

t 3.3.

u Roma 8.3. Heb. 7.18.

v 2.4.

w Roma 14.5.

x 2 Lan. 8.13 .

y Kol. 2.16. Nani 28.11.

z 2 Lan. 8.13.

a Levi 25.2-5.

b 2.2.

c Roma 16.6.

d 5.2, 4.

e 2 Kor. 2.5.

f Roma 6.19. 1 Kor. 2.3.

g 1.6.

h 1 Sam. 29.9. Zek. 12.8. Mal. 2.7. 2 Kor. 5.20.

i Mat. 10.40. 1 Thes. 2.13.

j Roma 4.6,9.

k Roma 12.18.

l Mark. 2.4.

m 3.1.

n 2 Kor. 11.2. Roma 10.2. 1 Kor. 12.31.

o 2 Kor. 11.2. Roma 10.2. 1 Kor. 12.31.

p 2 Kor. 11.2. Roma 10.2. 1 Kor. 12.31.

q 3 Joha. 4. 1 Kor. 4.15. 1 Thes. 2.7. Jak. 1.18.

r 2 Kor. 13.5.

s Roma 2.20.

t 2 Kor. 13.5.

u Roma 9.3.

v Joha. 13.22. Seb. 25.20.

w Gen. 16.15.

x Gen. 21.2.

y Roma 9.7.

z 4.28. Gen. 17.15-19. 18.10-14. 21.1. Heb. 11.11.

a Gen. 21.2.

b Dute. 33.2.

1 iSinayi: Gr. iSina.

c 2.4.

d 1.17.

e 2.4.

f Heb. 12.22. Isam. 3.12. 21.2,10.

g Isa. 54.1.

h 3.29. 4.23. Roma 9.8. Seb. 3.25.

i 4.23. 3.29. Roma 9.8. Seb. 3.25.

j Gen. 21.9.

k 5.11.

l 3.8.

m Gen. 21.10. Joha. 8.35.

n 5.1.

a 1 Kor. 16.13.

b 2.4. 4.31. 5.13. Joha. 8.32,36. Roma 6.18. 8.2. 2 Kor. 3.17. Jak. 1.25. 1 Pet. 2.16. 2 Pet. 2.19.

c Seb. 15.10.

d 2.4.

e 4.11. Seb. 15.1. 1 Kor. 7.18. Seb. 16.3. Fil. 3.2.

f 3.10. Roma 2.25.

g 5.11. 1 Kor. 13.10.

h 2.21. Roma 9.31,32. 11.6.

i 2.21. Roma 9.31,32. 11.6.

j 2 Pet. 3.17. Heb. 12.15.

k Roma 8.23,25.

l 6.15. 3.28. 1 Kor. 7.19. Kol. 3.11.

m 1 Thes. 1.3. Jak. 2.18,20,22.

n 2 Kor. 1.6.

o 1 Kor. 9.24.

p 3.1.

q 1.6.

r 1 Kor. 5.6.

s 2 Kor. 2.3.

t Fil. 3.15.

u 1.7. 5.12.

v 5.3.

w 4.29. 6.12. 6.17.

x 1 Kor. 1.23. Roma 14.13.

y 5.11. 1 Kor. 13.10.

z 1 Kor. 4.8.

a Seb. 17.6. Seb. 15.24.

b 1.8,9. 1 Kor. 5.13.

c 5.1.

d 1 Kor. 8.9. 1 Pet. 2.16. 2 Pet. 2.19.

e Roma 7.8.

f 1 Kor. 9.19. 1 Kor. 7.22.

g 6.2. Mat. 7.12. 22.40. Joha. 13.34.

h 5.22. Levi 19.18. Roma 13.9.

i Fil. 3.2.

j 5.25. Roma 8.1,4. Roma 8.12.

k Roma 6.12. 2 Pet. 2.10. Roma 13.14.

l Mat. 10.23.

m Efe. 2.3.

n Roma 7.23. 8.5. Mat. 26.41. Mark. 14.38. Roma 8.6,7. 1 Tim. 5.24.

o Roma 7.15,19.

p Roma 8.14.

q Roma 7.4.

r 1 Kor. 6.18.

s 2 Kor. 12.21.

t Efe. 5.3. Kol. 3.5.

u Mat. 23.27. Roma 1.24. 6.19. Efe. 4.19. 1 Thes. 2.3. 4.7.

v 2 Kor. 12.21.

w Efe. 5.3. Kol. 3.5.

x Mark. 7.22.

y Mat. 23.27. Roma 1.24. 6.19. Efe. 4.19. 1 Thes. 2.3. 4.7.

z 2 Kor. 12.21.

a Roma 1.29. 1 Kor. 10.14. Fil. 1.15. 1 Tim. 6.4. 1 Pet. 4.3.

b 2 Kor. 12.20.

c 1 Kor. 3.3.

d 2 Kor. 12.20.

e 1 Kor. 3.3.

f 2 Kor. 12.20.

g Roma 2.8. Fil. 1.16. 2.3. Jak. 3.14,16.

h 2 Kor. 12.20.

i 1 Kor. 3.3.

j 1 Kor. 11.19.

k Roma 1.29.

l Roma 1.29.

m Roma 13.13.

n 1 Kor. 6.9. Efe. 5.5. Kol. 3.6. Isam. 22.15. Heb. 13.4.

o 1 Kor. 6.9. Efe. 5.5. Kol. 3.6. Isam. 22.15. Heb. 13.4.

p Efe. 5.9. Roma 7.4. 8.5.

q 5.14. Jak. 3.17.

r 2 Kor. 6.6. 2 Tim. 4.2. 1 Kor. 13.4. 1 Thes. 5.14.

s Roma 15.14.

t Efe. 4.2. Kol. 3.12.

u Efe. 4.2. Kol. 3.12.

v 2 Kor. 6.6. 2 Tim. 4.2. 1 Kor. 13.4. 1 Thes. 5.14.

w Roma 15.14.

x 1 Kor. 13.7.

y Efe. 4.2. Kol. 3.12.

z Seb. 24.25.

a 1 Tim. 1.9.

b 5.16. Roma 6.6. 1 Pet. 2.11.

c 5.16. Kol. 3.5.

d Fil. 2.3.

a Heb. 12.13. Jak. 5.19. Hlab. 141.5. 2 Kor. 2.7.

b 1 Kor. 3.1. Roma 15.1.

c 1 Kor. 4.21. 2 Tim. 2.25.

d Tshu. 7.21,22. 1 Kor. 10.12.

e 1 Kor. 7.5.

f Roma 15.1.

g 5.14.

h 1 Joha. 4.21. Joha. 13.34.

i 2.6. 1 Kor. 8.2.

j 1 Kor. 3.7.

k 1 Kor. 3.18.

l 1 Kor. 11.28.

m 1 Kor. 3.8.

n 2 Kor. 1.14.

o Roma 14.12.

p Zaga 9.12.

q Seb. 18.25. Luka 1.4.

r 1 Kor. 9.14. Roma 15.27.

s 1 Kor. 6.9.

t Jobe 13.9.

u 2 Kor. 9.6.

v Roma 14.12.

w Jobe 4.8. Zaga 11.18. 22.8. Hos. 8.7. 10.12. Roma 8.13. Jak. 3.18. Tshu. 11.4. Efe. 5.11.

x 1 Kor. 15.42.

y Jobe 4.8. Zaga 11.18. 22.8. Hos. 8.7. 10.12. Roma 8.13. Jak. 3.18. Tshu. 11.4. Efe. 5.11.

z 2 Thes. 3.13. 1 Kor. 15.58.

a Luka 18.1.

b Heb. 3.6.

c Heb. 12.3,5. Heb. 10.36.

d Zaga 3.27. Joha. 9.4.

e 1 Thes. 5.15. 1 Tim. 6.18. Tit. 3.8.

f 1 Thes. 3.12. 5.15. 2 Pet. 1.7.

g 1 Tim. 5.8. Efe. 2.19. 3 Joha. 5.

h 1 Kor. 16.21.

i Fil. 3.18. 2 Kor. 11.13.

j 2.3,14.

k 5.11.

l 2.17.

m Fil. 3.3,7,8.

n Roma 6.6.

o 2 Kor. 5.19. 2 Pet. 2.5.

p Filim. 25. 2 Tim. 4.22. Roma 16.20.

q 2 Kor. 5.17. Roma 2.28. Efe. 2.15. Roma 6.4. Joha. 3.5,7.

r Hlab. 50.23.

s Fil. 3.16. 2 Kor. 10.13.

t 1 Tim 1.2.

u Hlab. 125.5. 128.6.

v 1 Tim 1.2.

w Roma 9.7,8. Isa. 29.23.

x Hlab. 125.5. 128.6.

y 5.11. 2 Kor. 1.5. 2 Kor. 11.23-25.

z Filim. 25. 2 Tim. 4.22. Roma 16.20.

a 1.2. Kol. 1.1,2.

b 1 Kor. 1.1.

c Seb. 18.19.

d 1 Kor. 4.2.

e Roma 1.7.

f 2 Kor. 1.3. 1 Pet. 1.3.

g Roma 15.6.

h 1.20. 2.6; 3.10; 6.12.

i 2.10. 2 Thes. 2.13.

j Jak. 2.5.

k 1 Pet. 1.20. Joha. 17.24. .

l 5.27. Kol. 1.22. Luka 1.75. 1 Thes. 4.7. Tit. 2.12,14. 1 Pet. 1.2.

m 1.11. Roma 8.29,30.

n Roma 8.15. 2 Kor. 6.18. 1 Joha. 3.1.

o 1.9. Mat. 11.26. Luka 10.21. Luka 12.32. Heb. 2.4. Luka 2.14; 1 Kor. 1.21.

p Luka 1.28. Roma 3.24; 5.15.

q Mat. 3.17. Kol. 1.13. Joha. 3.35; 10.17.

r Kol. 1.14.

s Roma 3.24. 1 Kor. 1.30.

t Seb. 20.28.

u Seb. 5.31.

v 1.18. 3.8. Roma 2.4.

w Fil. 1.9.

x Kol. 2.3. Isa. 11.2.

y Roma 16.25.

z 1.9. Mat. 11.26. Luka 10.21. Luka 12.32. Heb. 2.4. Luka 2.14; 1 Kor. 1.21.

a 1.11. Roma 3.25.

b Mark. 1.15.

c 1.20-23. Mat. 28.18.

d 3.15. Kol. 1.20. Fil. 2.9,10.

e 3.15. Fil. 2.9,10. Kol. 1.20.

f 1.14,18. Mat. 25.34.

g 1.9. 3.11. Roma 8.28.

h Seb. 20.27.

i 1.6,14. Fil. 1.11.

j Jak. 1.18.

k 4.21.

l 2 Kor. 6.7. Kol. 1.5.

m Gal. 3.2.

n 4.30. Joha. 6.27. Isam. 7.2.

o 2 Kor. 1.22.

p 1.14,18. Mat. 25.34.

q 4.30. Luka 21.28. Roma 8.23.

r Seb. 20.23. 1 Thes. 5.9. 2 Thes. 2.14. 1 Pet. 2.9. Eks. 19.5.

s 1.6,14. Fil. 1.11.

t 1.16. Kol. 1.4,3.

u Filim. 1.5.

v Roma 1.8.

w Kol. 1.9.

x Fil. 4.6.

y 6.18.

z Joha. 20.17.

a Kol. 1.9.

b 1 Kor. 12.8.

c 1 Kor. 14.6.

d Heb. 6.24; 10.32. Seb. 26.18.

e 4.4. 2.12.

f 1.7. 3.16.

g 1.11. Seb. 20.32.

h 3.7,20. Fil. 3.21. Kol. 1.29; 2.12. 1 Kor. 6.14.

i Seb. 2.24.

j 2.6. Kol. 3.1. Hlab. 110.1.

k 1.3. & Heb. 7.26.

l Kol. 2.10. Joha. 3.31. Heb. 1.4.

m Roma 8.38. Juda 1.6.

n 3.10; 6.12. Kol. 1.16; 2.15.

o 3.10; 6.12. Kol. 1.16; 2.15.

p 3.15. Fil. 2.9.

q Hlab. 8.6. Mat. 28.18. 1 Kor. 15.27. Heb. 2.8.

r 4.15; 5.23. Kol. 1.18. 1 Kor. 11.3.

s 5.23,30. Kol. 1.18,24. 1 Kor. 12.12,27.

t 3.19; 4.13. Kol. 1.19; 2.9. Joha. 1.16.

u 4.10.

v 1 Kor. 12.6. Kol. 3.11.

a Kol. 1.21; 2.13.

b 4.18. 2.5. Luka 15.24. 1 Pet. 4.6.

c 4.18. 2.5. Luka 15.24. 1 Pet. 4.6.

d 5.8. 4.22. 2.3,11,13. Roma 11.30. Kol. 1.21; 3.7. Tit. 3.3. 1 Kor. 6.11; 12.2.

e 4.17.

f Luka 16.8. Roma 12.2. Gal. 1.4. 2 Tim. 4.10. 1 Kor. 2.6.

g Gal. 1.4.

h 6.12. 2 Thes. 2.9. Joha. 12.31.

i 5.6. Kol. 3.6. Luka 10.6.

j 4.22. 5.8. 2.3,11,13. Roma 11.30. Kol. 1.21; 3.7. Tit. 3. 3. 1 Kor. 6.11; 12.2.

k Gal. 5.16.

l Hlab. 51.5.

m Gal. 2.15.

n 2 Pet. 2.14.

o Roma 10.12. Roma 2.4.

p Joha. 3.16.

q Kol. 1.21; 2.13.

r 4.18. 1.5. Luka 15.24. 1 Pet. 4.6.

s Roma 5.6,8,10.

t 5.14. Kol. 2.13. Roma 6.4,5. Kol. 3.1,3. Joha. 5.24.

u 1.20. Roma 8.30.

v 1.3. Fil. 3.20.

w Roma 10.12. Roma 2.4.

x Tit. 3.4.

y 2.5. Roma 3.24.

z Roma 4.16. 1 Pet. 1.5.

a Joha. 4.10. Heb. 6.4. Mat. 16.17. Joha. 6.44,65.

b Roma 3.20. Roma 4.2; 9.11; 11.6.

c 1 Kor. 1.29-31.

d Dute. 32.6. Heb. 3.4. Hlab. 100.3. & Isa. 29.23.

e 3.9; 4.24. Kol. 3.10. Fil. 1.11. Zaga 8.30. 2 Kor. 5.17. Tit. 2.14.

f Seb. 9.36.

g 1.4.

h Kol. 1.10.

i 5.8. 1 Kor. 12.2.

j 2.2.

k Roma 2.28. Kol. 2.11.

l 4.18. Kol. 1.21. Gal. 2.15; 4.8.

m 2.19.

n Roma 9.4.

o 1 Thes. 4.5.

p 2.2.

q 2.17. Seb. 2.39. Seb. 10.35.

r Roma 3.25.

s 2.15,17. Hlab. 72.7. Isa. 9.6. Mika 5.5. Zek. 9.10. Joha. 16.33. Kol. 1.20. Luka 2.14.

t Joha. 10.16. Gal. 3.28.

u Joha. 2.19.

v Kol. 2.14.

w Kol. 1.21,22. Roma 7.4.

x Roma 8.7. Jak. 4.4.

y Kol. 2.14.

z Kol. 2.20. Luka 2.1.

a 4.24. Gal. 6.15.

b 2.15,17. Hlab. 72.7. Isa. 9.6. Mika 5.5. Zek. 9.10. Joha. 16.33. Kol. 1.20. Luka 2.14.

c Kol. 1.20,21,22. Roma 5.10.

d 4.4.

e Kol. 2.14.

f Roma 6.6; 8.3.

g Kol. 1.21,22. Roma 7.4.

h Kol. 2.15.

1 ngaso: kumbe, ngaye.

i Isa. 57.19.

j 2.17. Seb. 2.39. Seb. 10.35.

k Hlab. 148.14.

l Joha. 14.6,13.

m 3.12. Heb. 10.19,20. 1 Pet. 3.18.Roma 5.2.

n 4.4. 1 Kor. 12.11,13.

o 2.12.

p Heb. 11.13.

q Heb. 11.13.

r 1 Pet. 2.11.

s Fil. 3.20. Heb. 12.22,23.

t Gal. 6.10.

u 4.12. Kol. 2.7. 1 Kor. 3.9.

v Mat. 16.18. Isam. 21.14. Zaga 9.1. Gal. 2.9.

w 3.5; 4.11. 1 Kor. 12.28.

x 3.5; 4.11. 1 Kor. 12.28.

y 1 Kor. 3.11.

z Hlab. 118.22.

a 4.16.

b 1 Kor. 3.16. 1 Tim. 3.15.

c 1 Pet. 2.5.

d 3.17.

a 6.20. 4.1. Seb. 23.18; 25.14,27; 28.16,17. 2 Tim. 1.8; 2.9. Filim. 1,9. Seb. 21.33.

b 3.13. Kol. 1.24. 2 Tim. 2.10.

c Seb. 9.15; 13.2.

d Kol. 1.25. 1 Kor. 9.17.

e 3.7,8. 4.7. Roma 1.5; 12.3. Juda 1.4.

f Seb. 9.15; 13.2.

g Seb. 22.17,21; 26.16-18.

h Gal. 1.12. 1 Kor. 2.10.

i 3.9,10. Kol. 1.26,27. Roma 16.25.

j 1.9,10.

k 2 Kor. 11.6.

l 6.19. 1 Kor. 4.1.

m 3.9,10. Kol. 1.26 27. Roma 16.25.

n 2.20.

o Heb. 11.9. 2 Tim. 1.1. Gal. 3.29. Mat. 8.11.

p 2.16. 1 Kor. 12.27.

q 5.7.

r Heb. 11.9. 2 Tim. 1.1. Gal. 3.29. Mat. 8.11.

s Kol. 1.23,25.

t 2 Kor. 3.6.

u 3.7,8. 4.7. Juda 1.4. Roma 1.5; 12.3.

v 1.19.

w 1 Kor. 15.9. 2 Kor. 12.11. 1 Tim. 1.15.

x 3.7,8. 4.7. Roma 1.5; 12.3. Juda 1.4.

y Seb. 9.15; 13.2.

z Roma 11.33.

a 1.7. Kol. 1.27. Zaga 8.19.

b 3.9,10. Kol. 1.26,27. Roma 16.25.

c 3.9,10. Kol. 1.26,27. Roma 16.25.

d 2.10. Joha. 1.3.

e 1 Pet. 1.12.

f 1.21.

g 1.3.

h 1 Kor. 2.7.

i 1.11. 1 Pet. 1.20. Roma 8.28.

j Heb. 4.16; 10.19.

k 2.18.

l 2 Kor. 3.4 .

m Mark. 11.22.

n Luka 18.1.

o Seb. 14.22.

p 3.1.

q 2 Kor. 1.6. Fil. 1.13,14.

r 3.1.

s Roma 14.11. Fil. 2.10. Seb. 7.60.

t Seb. 3.25.

u 1.10.

v 1.21. Jer. 14.9.

w 1.18. Kol. 1.27. Fil. 4.19. Roma 2.4.

x 1.19; 6.10. 1 Kor. 16.13. Kol. 1.11.

y Roma 7.22.

z 2.22. Joha. 14.23.

a Kol. 2.7.

b Kol. 1.23. 1 Pet. 5.10.

c Joha. 1.5.

d Roma 8.39; 11.33. Jobe 11.8,9.

e Kol. 2.10.

f 1.23.

g Roma 16.25. Juda 1.24.

h 1.19.

i Roma 11.36.

a 3.1.

b Roma 12.1.

c Kol. 1.10. 1 Thes. 2.12. Fil. 1.27.

d 1 Kor. 1.26.

e Seb. 20.19. Fil. 2.3. Kol. 2.18,23. 1 Pet. 5.5. .

f Gal. 5.22,23. Kol. 3.12.

g Gal. 5.22,23. Kol. 3.12.

h Gal. 5.22,23. Kol. 3.12.

i Kol. 1.11. 1 Kor. 13.4.

j Kol. 3.13. Mat. 17.17.

k Kol. 3.14.

l 2.16. Kol. 3.15. 1 Kor. 10.17.

m 2.18.

n Roma 8.30.

o 1.18.

p 1 Kor. 1.13; 12.5,6. 2 Kor. 11.4.

q 4.13. Juda 1.3.

r Hlab. 86.10; 1 Kor. 8.6.

s Roma 9.5.

t Roma 11.36.

u Mat. 25.15.

v 3.2.

w Roma 12.3.

x Hlab. 68.18.

y Hlu. 5.12. Kol. 2.15.

z Joha. 14.26.

a Joha. 3.13.

b Hlab. 63.9; 1 Pet. 3.19.

c Luka 24.51. 1 Tim. 3.16.

d Heb. 7.26. Heb. 4.14.

e Seb. 2.33.

f Kol. 4.17.

g 2.20.

h 2.20.

i Seb. 11.27.

j Seb. 21.8. 2 Tim. 4.5.

k Seb. 20.28.

l Seb. 13.1.

m 2 Kor. 13.9.

n 2.20. 1 Kor. 14.26.

o 1.23.

p Kol. 2.2.

q Kol. 1.28. 1 Kor. 14.20.

1 isimo: kumbe, ubudala.

r 1.23.

s 1 Kor. 14.20. 1 Kor. 3.1.

t Jak. 1.6. Mat. 11.7. 2 Pet. 3.17.

u Heb. 13.9. Juda 1.12.

v Jak. 1.6. Mat. 11.7. 2 Pet. 3.17.

w Luka 20.23.

x 6.11.

2 sikhulume iqiniso: kumbe, sithembeke.

y 4.25. 1 Joha. 3.18.

z 2.21. 2 Pet. 3.18.

a 1.22.

b Kol. 2.19. Joha. 15.5.

c Kol. 2.19. Joha. 15.5.

d 2.21. 2 Pet. 3.18.

e Kol. 2.19. Joha. 15.5.

f 4.22. 2.2. Kol. 3.7. Roma 6.19,20; 7.5. 1 Pet. 4.3.

g Roma 1.21.

h Jobe 37.19. Seb. 26.18.

i 2.12. 1 Thes. 4.5.

j Seb. 17.30. 1 Pet. 1.14.

k Roma 1.21.

l 1 Tim. 4.2. Zaga 23.35.

m Roma 1.24,26.

n Gal. 5.19.

o Gal. 5.19.

p 1.13.

q 4.25. Kol. 3.8. Heb. 12.1. Jak. 1.21. 1 Pet. 2.1. Kol. 2.11; 3.9.

r 4.17.

s Gal. 1.13.

t Roma 6.6. Kol. 3.9.

u Roma 8.13.

v Heb. 3.13.

w Kol. 3.10. Roma 12.2.

x 2.15. 6.11. Kol. 3.10.

y 2 Kor. 7.9.

z 2.10.

a Luka 1.75.

b Luka 1.75.

c 4.25. Kol. 3.8. Heb. 12.1. Jak. 1.21. 1 Pet. 2.1. Kol. 2.11; 3.9.

d 4.15. Zek. 8.16. Kol. 3.9.

e Roma 12.5.

f Hlab. 4.4.

g Hlab. 37.8.

h Dute. 24.15.

i Jak. 4.7. 1 Pet. 5.9.

j Seb. 20.35. 1 Thes. 4.11. 2 Thes. 3.8,11,12.

k Zaga 21.26. Roma 12.13. Tit. 3.14.

l Luka 3.11.

m 5.4. Mat. 12.34-37. Kol. 3.8.

n 1 Thes. 5.11.

o Tshu. 10.12. Kol. 3.16 & 4.6.

p Isa. 63.10. Heb. 10.29.

q Hez. 16.43. Hlab. 78.40. Isa. 7.13. Gen. 6.6.

r Isa. 63.10. Heb. 10.29.

s Hlab. 51.11. 1 Thes. 5.19.

t 1.13. Joha. 6.27.

u 1.14.

v Kol. 3.19.

w Kol. 3.8.

x Kol. 3.8.

y Kol. 3.8.

z Mat. 15.19. Mark. 7.22. 1 Tim. 6.4 . Tit. 3.2. Jak. 4.11. 1 Pet. 2.1.

a Kol. 3.8.

b Roma 1.29.

c Kol. 3.12,13.

d 1 Pet. 3.8.

e Kol. 3.12,13.

f Mat. 6.14. 2 Kor. 2.10.

g Kol. 3.12,13.

a 4.32. Mat. 5.45,48. Luka 6.36.

b Kol. 3.14. Joha. 13.34.

c Roma 8.37.

d 5.25. Heb. 8.3; 9.14. Joha. 15.13. & Roma 4.25.

e Heb. 7.27; 9.14,26; 10.10,12.

f Gen. 8.21. Levi 1.9. Fil. 4.18. 2 Kor. 2.15.

g Kol. 3.5. Gal. 5.19.

h 1 Kor. 6.18.

i Kol. 3.5. Gal. 5.19.

j Kol. 3.5. Gal. 5.19.

k 1 Kor. 5.1.

l 4.29. Kol. 3.8. Tshu. 10.13. .

m Kol. 3.18. Filim. 1.8. Roma 1.28.

n 1 Kor. 6.9.

o Kol. 3.5.

p Heb. 12.14. Gal. 5.21.

q Mat. 24.4. & Roma 16.18. Kol. 2.4.

r Kol. 3.6.

s Roma 1.18.

t 2.2.

u 3.6.

v 2.11,12. Isa. 9.2. Mat. 4.16. Seb. 26.18. Kol. 3.7. Tit. 3.3.

w 2.2.

x Joha. 8.12; 12.46. 2 Kor. 4.6. Fil. 2.15.

y Joha. 12.35.

z Joha. 12.35.

a Gal. 5.22.

b Roma 15.14.

c Roma 12.2. Fil. 1.10. 1 Thes. 5.21. Roma 2.18.

d Roma 14.18.

e 1 Kor. 5.9,11.

f Juda 1.12. Roma 6.21. Gal. 6.8.

g Roma 13.12.

h 1 Tim. 5.20. Levi 19.17.

i Roma 1.26.

j Joha. 3.21.

1 uthi: kumbe, kuthi.

k Isa. 51.17. 52.1. Roma 13.11.

l Isa. 60.1.

m 2.5. Isa. 26.19. Joha. 5.25.

n Kol. 4.5. Zaga 15.21.

o Kol. 4.5. Zaga 15.21.

p Kol. 4.5. Tit. 2.14.

q Roma 13.11.

r 6.13. Tshu. 11.2. 12.1.

s Kol. 4.5. Zaga 15.21.

t 6. 6. Roma 12.2. Kol. 1.9. 1 Thes. 4.3.

u Roma 13.13.

v Luka 1.15.

w Kol. 3.16.

x 1 Kor. 14.26.

y Seb. 16.25.

z Isam. 5.9.

a Roma 15.9. 1 Kor. 14.15. Jak. 5.13.

b Kol. 1.12. Jak. 1.27.

c 5.4. Kol. 3.17. 1 Thes. 1.2. 2 Thes. 1.3. Hlab. 34.1. 1 Thes. 5.18.

d Heb. 13.15. 1 Pet. 2.5. 4.11.

e Roma 12.10.

f 6.9, Kol. 3.18. 4.1.

g Gen. 3.16.

h 6.5. Kol. 3.18.

i 1 Kor. 11.3.

j 1.22.

k 1 Kor. 11.3.

l 1.23. 1 Kor. 6.13.

m 1 Thes. 5.18. Kol. 3.20,22. Tit. 2.9.

n 5.28,33. Kol. 3.19. 1 Pet. 3.7.

o 5.2.

p 6.17. Heb. 6.5. Joha. 15.3; 17.17.

q 6.17. Heb. 6.5. Joha. 15.3; 17.17.

r Tit. 3.5. Joha. 3.5. 1 Pet. 3.21. 1 Joha. 5.6.

s 6.17. Heb. 6.5. Joha. 15.3; 17.17.

t 2 Kor. 11.2. Kol. 1.22.

u 2 Pet. 2.13.

v 1.4.

w 5.28,33. 1 Pet. 3.7. Kol. 3.19.

x 6.4 .

y 1 Kor. 6.15; 12.27. Gen. 2.23. Roma 12.5. Joha. 15.5.

z Gen. 2.24. Mat. 19.5. Mark. 10.7,8.

a 1 Kor. 6.16.

b Mat. 25.1.

c Luka 7.30. Seb. 2.25.

d 5.28,33. 1 Pet. 3.7. Kol. 3.19.

e Kol. 3.19.

f 1 Pet. 3.6. 1 Pet. 3.15. Esta 1.20.

a Kol. 3.20. Zaga 1.8.

b Eks. 20.12. Dute. 5.16. Dute. 27.16. Hez. 22.7. Mal. 1.6. 1 Tim. 5.4. Mat. 15.4. Mark. 7.10.

c Eks. 20.12, Dute. 5.16. Dute. 27.16. Hez. 22.7. Mal. 1.6. 1 Tim. 5.4. Mat. 15.4. Mark. 7.10.

d Kol. 3.21.

e Gen. 18.19. Hlab. 78.4. Zaga 4.4; 19.18; 22.6; 29.17.

f 2 Tim. 3.15. Eks. 12.26.

g Kol. 3.22. 1 Tim. 6.1. Tit. 2.9. 1 Pet. 2.18.

h Filim. 1.16.

i 1 Kor. 2.3. 2 Kor. 7.15. Fil. 2.12.

j Kol. 3.22. 1 Tim. 6.1. Tit. 2.9. 1 Pet. 2.18.

k 1 Lan. 29.17. 2 Kor. 1.12; 11.3. .

l 5. 22. Roma 14.6,8.

m Kol. 3.22. 1 Tim. 6.1. Tit. 2.9. 1 Pet. 2.18.

n Gal. 1.10.

o 6.9. 1 Kor. 7.22. .

p 5.17.

q Kol. 3.23,24.

r Kol. 3.24. Hlab. 62.12.

s Kol. 3.11. 1 Kor. 12.13.

t Kol. 4.1.

1 liyekele: kumbe, linciphise.

u Levi 25.43.

v 6.9. 1 Kor. 7.22. .

w Joha. 13.13. Jobe 31.15.

x Kol. 3.25. Dute. 10.17.

y 3.16. 2 Tim. 2.1. 1 Joha. 2.14.

z 3.16. 2 Tim. 2.1. 1 Joha. 2.14.

a 6.14. Roma 13.12.

b 6.13. Luka 11.22. 2 Kor. 10.4.

c 4.14.

d 1 Kor. 9.25.

e 1.21.

f 1.21.

g 2.2. Luka 22.53. Joha. 12.31. Kol. 1.13.

h 1 Kor. 2.6.

i 6.17. Jobe 29.14. 1 Pet. 4.1.

j 5.16.

k Luka 21.36.

l 1 Kho. 18.46. 1 Pet. 1.13. Isa. 11.5.

m 6.11. 1 Thes. 5.8. Isa. 59.17.

n Isa. 52.7. Eks. 12.11.

o Roma 10.15.

p 2 Kor. 6.7. 1 Joha. 5.4.

q Hlab. 120.4.

r Mat. 13.19.

s 6.11. 1 Thes. 5.8. Isa. 59.17.

t Heb. 4.12. Isam. 1.16.

u 5.26. Heb. 6.5.

v 6.20. Kol. 4.2-4. Luka 18.1.

w Juda 1.20. Roma 8.26.

x Mark. 13.33.

y Seb. 2.42.

z 1.16. Fil. 1.4. 1 Tim. 2.1. Seb. 12.5.

a 2 Thes. 3.1.

b Kol. 4.3.

c 2 Kor. 3.12. Fil. 1.20. Seb. 4.29.

d 3.4.

e 2 Kor. 5.20.

f Seb. 28.20.

2 esisemaketaneni: Gr. esiseketaneni.

g 3.1. & Fil. 1.7. Kol. 4.3.

h 6.22. Kol. 4.7-9.

i Seb. 20.4.

j 1 Kor. 4.2.

k Kol. 2.2.

l 1 Pet. 5.14.

m 1 Kor. 16.22.

a Seb. 16.1.

b Jak. 1.1.

c 1 Kor. 1.2. 2 Kor. 1.1. Kol. 1.2.

d 1 Kor. 1.2. 2 Kor. 1.1. Kol. 1.2.

e Seb. 16.12.

f Seb. 20.28. 1 Tim. 3.2. Tit. 1.7.

g 1 Tim. 3.8,12.

h Roma 1.7.

i Roma 1.7.

j Roma 1.8.

1 ukulikhumbula: kumbe, ukukhuluma ngani.

k Roma 1.8.

l Efe. 6.18.

m Efe. 6.18.

n Roma 12.13.

o 2.12. 4.15. Seb. 16.12,40.

p Gal. 3.3.

q Joha. 6.29. 1 Thes. 1.3.

r Hlab. 138.8.

s 1.10. 2 Kor. 1.14.

t 2 Kor. 3.2; 7.3.

2 ngilani enhliziyweni: kumbe, lilami enhliziyweni.

u Efe. 6.20.

v Efe. 6.20.

w 1.13,14,16. Seb. 20.23; 26.29. 2 Tim. 2.9. Filim. 1.10,13. Heb. 10.34.

x 1.17.

y Heb. 6.16.

z 4.14.

a 4.14.

3 lingabahlanganyeli bomusa wami: kumbe, lingabahlanganyeli lami bomusa.

b Roma 1.9. 9.1.

c 2.26. 4.1. 1 Thes. 3.6. 2 Tim. 1.4. Roma 1.11.

d 4.1. 2.26. Roma 1.11. 1 Thes. 3.6. 2 Tim. 1.4.

e 2 Kor. 7.15. Kol. 3.12. Filim. 7.

f 1 Thes. 3.12. Efe. 1.8.

g 1 Thes. 3.12. Efe. 1.8.

h Kol. 1.9; 3.10. Filim. 1.6.

i Kol. 1.9. 3.10. Filim. 6.

j Roma 12.2. Efe. 5.10.

4 lizivume: kumbe, lihlole.

5 ezinhle: kumbe, ezehlukileyo.

k 1 Kor. 5.8.

l Seb. 24.16; 2 Pet. 3.14.

m 1.6.

n Jak. 3.18. Joha. 15.5.

o Efe. 2.10.

p Efe. 1.12,14. Mat. 5.16.

q 1.25. 1 Tim. 4.15.

r 1.7.

s Kol. 4.4. Efe. 3.13.

6 esigodlweni: kumbe, enkundleni kaKesari.

t 1.7.

u 3.18. 2 Kor. 11.13.

v 2.3. Gal. 5.20. Roma 2.8.

w 1 Kor. 9.17.

x Luka 2.34. 1 Tim. 2.7. 2 Tim. 1.11.

y 1.7.

z 2 Kor. 1.11.

a Roma 8.9.

b Roma 8.19.

c Roma 5.5.

d Efe. 6.19.

e Gal. 2.20.

f Luka 12.50.

g 2 Kor. 5.8.

h 2 Tim. 4.6.

i 2.24. Seb. 20.25.

j Joha. 21.22.

k 1.12.

l 2 Kor. 1.14.

m 3.20. Seb. 23.1.

n Efe. 4.1.

o 4.1. 1 Kor. 16.13.

p 2.2. Seb. 4.32. 1 Kor. 1.10.

q Juda 1.3.

r 2 Thes. 1.5,6. Luka 21.13.

s 2 Thes. 1.5,6. Luka 21.13.

t 3.10. 2 Tim. 2.11,12. 1 Pet. 4.13. Roma 8.17.

u Mat. 5.12. & Seb. 5.41.

v 3.10. 2 Tim. 2.11,12. 1 Pet. 4.13. Roma 8.17.

w Kol. 2.1.

x Seb. 16.19,24. 1 Thes. 2.2.

y 1.7,13.

a Luka 6.24.

b 2 Kor. 13.14.

c 1 Kor. 3.16.

d Kol. 3.12.

e Joha. 3.29.

f 1.27. 3.16; 4.2. Roma 12.16.

g 1.16.

h Gal. 5.26.

i Efe. 4.2.

j Roma 12.10.

k Roma 15.2.

l Mat. 11.29. Roma 15.3.

m Joha. 1.1,2; 17.5.

n 2 Kor. 4.4.

o Hlab. 62.10.

p Joha. 5.18; 10.33. Joha. 14.28.

q Hlab. 22.6. Isa. 53.3. Dan. 9.26. Mark. 9.12. 2 Kor. 8.9; 13.4.

r Isa. 42.1. & Mat. 20.28.

s Gal. 4.4.

t 1 Kor. 7.31.

u Hlab. 22.6. Isa. 53.3. Dan. 9.26. Mark. 9.12. 2 Kor. 8.9; 13.4.

v Heb. 5.8. Mat. 26.39,42. Joha. 10.18.

w Heb. 12.2.

x Joha. 10.17.

y Mat. 28.18; 1 Kor. 11.3.

z Seb. 2.33. Isa. 53.12. Joha. 17.1. Heb. 2.9.

a Efe. 1.21.

b Efe. 3.14.

c Isam. 5.3,13.

d Efe. 1.10.

e Isam. 5.3,13.

f Efe. 1.10.

g Isam. 5.3,13.

h Eks. 20.4. Isam. 20.13,14.

i Joha. 13.13.

j Luka 2.11.

k Roma 14.9.

l 1.5.

m 2.8. 2 Kor. 2.9.

n Efe. 6.13.

o Efe. 6.5.

p 1 Kor. 15.10. Heb. 13.21. Jak. 1.17,18.

q Luka 2.14.

r 1 Pet. 4.9. 1 Kor. 10.10. Juda 1.16.

s Roma 14.1.

t 3.6. Luka 1.6.

1 msulwa: kumbe, qotho.

u Mat. 5.45. Efe. 5.1.

v 2 Pet. 3.14.

w 1 Pet. 2.12.

x Seb. 2.40. 1 Pet. 2.18. Dute. 32.5.

y Mat. 17.17.

z Mat. 5.14,16. Efe. 5.8. Zaga 4.18. Isam. 1.20.

a Heb. 4.12.

b 2 Kor. 1.14.

c Gal. 2.2. 1 Kor. 9.24.

d 1 Thes. 3.5. Gal. 4.11.

e 2 Tim. 4.6. 1 Thes. 2.8. 1 Joha. 3.16.

f Luka 1.23. Roma 15.16.

g 2 Kor. 7.4. Kol. 1.24.

h Seb. 16.1. 1 Thes. 3.2.

i Hlab. 55.13. 1 Kor. 16.10.

j 4.3.

k 2 Tim. 3.2. 2 Tim. 1.15; 4.10,16.

l 1 Kor. 10.24.

m 2 Kor. 2.9. 2 Tim. 3.10.

n 1 Kor. 4.17. 1 Tim. 1.2. 2 Tim. 1.2.

o 1.25. Filim. 1.22.

p 4.18. Kol. 1.7; 4.12. Filim. 1.23.

q 4.3.

r 2 Kor. 8.23.

s Filim. 1.2.

t 2 Kor. 8.23.

u 4.18. 2 Kor. 11.9.

v 1.8.

w Mat. 26.37. Mark. 14.33.

x 2 Tim. 1.17.

y Roma 16.2.

z Luka 7.2. 1 Tim. 5.17. Seb. 28.10.

a 1 Kor. 16.16.

b 4.10. 1 Kor. 16.17.

a 4.8. 2 Kor. 13.11. Efe. 6.10. 1 Thes. 4.1. 2 Thes. 3.1.

b 4.4. 1 Thes. 5.16. Roma 12.12. 2 Kor. 6.10. Jak. 1.2. 1 Pet. 4.13.

c 2 Pet. 1.12.

d Hlab. 22.16,20. Isa. 56.10. Mat. 15.26. Gal. 5.15.

e 2 Kor. 11.13.

f Gal. 5.2.

g Roma 2.29. Kol. 2.11.

h Seb. 27.23.

i Joha. 4.23,24. Roma 1.9. Roma 7.6.

j Gal. 6.14.

k 2 Kor. 11.18,21.

l Gen. 17.12.

m 2 Kor. 11.22.

n Roma 11.1.

o 2 Kor. 11.22.

p Roma 11.1.

q Seb. 22.3. Gal. 1.13,14.

r Seb. 8.3.

s Roma 10.5.

t 2.15.

u Mat. 13.44.

v Roma 9.20.

w Isa. 53.11. Jer. 9.23,24. Joha. 17.3. 1 Kor. 2.2. Kol. 2.3. 2 Pet. 1.3. 2 Kor. 5.16.

x Luka 9.25.

y Roma 10.3,5.

z Roma 10.3,5.

a Roma 1.17; 3.21,22; 9.30; 10.6. Gal. 2.16. 1 Kor. 1.30.

b Mark. 11.22.

c Roma 10.3,5.

d Roma 1.4. Roma 6.4.

e 1.28. 2 Kor. 1.5.

f 3.21.

g Seb. 26.7.

h 1 Tim. 6.12,19. 1 Kor. 13.12.

i Heb. 11.40; 12.23. Heb. 5.9.

j Roma 9.30. 1 Kor. 9.24.

k 4.10. Roma 5.12.

l Roma 9.30. 1 Kor. 9.24.

m Roma 9.30. 1 Kor. 9.24.

n Hlab. 45.10. Luka 9.62. Heb. 6.1.

o 1 Kor. 9.24,26.

p 1 Kor. 9.24,26.

q 1 Kor. 9.24.

r Heb. 3.1. Kol. 3.1,2.

s 1 Kor. 2.6. Mat. 5.48. 1 Kor. 14.20. Heb. 5.14.

t Gal. 5.10.

u 1 Kor. 14.6.

v Mat. 12.28.

w Gal. 6.16. 2 Kor. 10.13.

x Gal. 6.16. 2 Kor. 10.13.

y 2.2.

z 4.9. 1 Kor. 4.16.

a 1 Pet. 5.3. 1 Kor. 10.6.

b 1.15,16. 2 Kor. 11.13.

c 2 Kor. 11.15. 2 Pet. 2.3. 2 Thes. 1.9. 2 Pet. 2.1.

d Roma 16.18. 1 Tim. 6.5. Tit. 1.11,12.

e 2 Kor. 11.12. Gal. 6.13.

f 2 Kor. 4.2.

g Kol. 3.2. Roma 8.5.

h 1.27.

i Efe. 2.6. Kol. 3.1. Heb. 11.16; 13.14. Zaga 15.24.

j Seb. 1.11.

k 1 Kor. 1.7.

l 2 Kor. 11.13,14,15. 1 Kor. 4.6. 1 Kor. 15.51.

m 1 Kor. 15.43,48,49,53. Kol. 3.4.

n 3.10. Roma 8.29.

o Efe. 1.19. Kol. 1.29.

p 1 Kor. 15.28.

a 1.8.

b 2 Kor. 1.14.

c 1 Thes. 2.19.

d 1 Thes. 2.19.

e Zaga 16.31; 17.6.

f 1.27. 1 Kor. 16.13. 1 Thes. 3.8.

g 2.2.

h 2.20. 1 Tim. 1.2. Tit. 1.4.

i 1.27. Roma 16.2,3,6,12.

j 2.25. 2 Kor. 8.23.

k Eks. 32.32. Hlab. 69.28. Dan. 12.1. Luka 10.20. Isam. 3.5.

l 3.1.

m Jak. 3.17. 1 Tim. 3.3. Tit. 3.2. 1 Pet. 2.18.

n Roma 13.11. 1 Kor. 16.22. 2 Thes. 2.2.

o Mat. 6.25. Zaga 16.3.

p 1 Tim. 2.1. Efe. 1.16.

q 1 Tim. 2.1. Efe. 1.16.

r 1 Tim. 2.1. Efe. 1.16.

s Roma 5.1. Kol. 3.15. Joha. 14.27. Roma 1.7; 14.17. Gal. 5.22.

t 2 Kor. 2.11.

u Roma 5.1. Kol. 3.15. Joha. 14.27. Roma 1.7; 14.17. Gal. 5.22.

v 3.1.

w 1 Tim. 2.2.

x 2 Kor. 6.6.

y 1 Thes. 5.22.

z 3.17.

a Kol. 2.6. 1 Thes. 4.1.

b Roma 15.33.

c 2 Kor. 11.9.

d 3.12.

e 2.30.

f Mark. 12.44.

g 1 Tim. 6.6.

h 1 Kor. 4.11. 2 Kor. 6.10; 11.27.

i Joha. 15.5. 2 Kor. 12.9.

j 1 Tim. 1.12. 2 Tim. 4.17. Heb. 11.34. Kol. 1.11.

k 1.7. Isam. 1.9.

l 1.5.

m Seb. 16.12.

n 2 Kor. 11.8,9.

o Jak. 1.17.

p Seb. 17.1.

q 4.19. Seb. 6.3; 20.34. Roma 12.13. Efe. 4.29. Tit. 3.14.

r 2 Kor. 9.5.

s Roma 1.13; 15.28. Tit. 3.14.

t Mat. 6.2.

u 2.25.

v Efe. 5.2.

w Heb. 13.16.

x Roma 14.18. 1 Pet. 2.5. 2 Kor. 9.12.

y Hlab. 23.1. 2 Kor. 9.8.

z Efe. 3.16.

a 2 Kor. 8.19.

b Gal. 1.4.

c Roma 16.27. Roma 11.36.

d Gal. 1.2.

e 2 Kor. 13.13. Heb. 13.24.

f 1.13.

g Roma 16.20.

a 1.2. Efe. 1.1,2.

b Heb. 13.23.

c Fil. 1.1.

d 1.9. 1.4, Efe. 1.16,15.

e 1.23. Tit. 2.13.

f 2 Tim. 4.8. 1 Pet. 1.4.

g Efe. 1.13.

h 1.23. Mat. 24.14.

i 1.10. Joha. 15.5.

j 2 Kor. 6.1. Efe. 3.2. Juda 1.4. Seb. 13.43.

k 4.12. Filim. 1.23. Fil. 2.25; 4.18.

l 4.7.

m 4.7.

n 1 Kor. 4.2.

o Roma 15.30.

p Roma 14.17.

q 1.9. 1.4. Efe. 1.16,15.

r 1 Kor. 1.5.

s 2.2; 3.10. Efe. 1.17. Efe. 5.17. Fil. 1.9.

t 4.5. 1.28. 3.16. 1 Kor. 12.8. Efe. 1.8.

u Mark. 12.33.

v Efe. 4.1.

w 1 Thes. 4.1.

x 1.10. Joha. 15.5.

y Tit. 3.14.

z 2 Kor. 9.8. Heb. 13.21. Seb. 9.36.

a 2 Pet. 3.18.

b Efe. 3.16. & Fil. 4.13.

c Efe. 4.2.

d Seb. 5.41.

e 3.17. Efe. 5.20.

f 2 Kor. 3.6.

g Mat. 25.34. & Seb. 8.21.

h Mat. 25.34. & Seb. 8.21.

i 1 Thes. 1.10.

j Luka 22.53. Efe. 6.12.

k Seb. 26.18.

l 1 Thes. 2.12. 2 Pet. 1.11.

m Mat. 3.17. Efe. 1.6.

n Efe. 1.7.

o Seb. 20.28.

p Seb. 5.31.

q 2 Kor. 4.4.

r 1 Tim. 1.17.

s 1.17,18. Isam. 3.14.

t Luka 2.7.

u Joha. 1.3.

v Hez. 10.1.

w Efe. 1.21.

x 2.10,15. Efe. 3.10.

y 1 Pet. 3.22. Roma 8.38.

z Efe. 1.21.

a 2.10,15. Efe. 3.10.

b Joha. 1.3.

c Roma 11.36.

d 1 Kor. 8.6. Heb. 1.10.

e Roma 11.36.

f 1.17,18. Isam. 3.14.

g Joha. 1.1.

h Joha. 1.3.

i 2 Pet. 3.5.

j Efe. 1.22,23.

k 1.17,18. Isam. 3.14.

l Gen. 49.3. Dute. 21.17.

m Gen. 49.3. Dute. 21.17.

n Isam. 1.5. Roma 8.29. Heb. 1.6. Seb. 26.23. 1 Kor. 15.20,23.

o 1.17,20.

1 ezintweni zonke: kumbe, kubo bonke.

p Luka 12.32.

q 2.9.

r Efe. 1.23. Efe. 4.10. Joha. 1.16.

s Efe. 2.14-16.

t Roma 3.25.

u 2 Kor. 5.18. Roma 5.10. 1 Joha. 2.2.

v 1.17,20.

w Efe. 1.10.

x Luka 2.14.

y Efe. 2.1,2.

z Efe. 2.1,2.

a Efe. 2.12.

b Roma 5.10. Efe. 2.15,16.

c Tit. 1.16.

d 1.28. Juda 1.24. Efe. 1.4; 5.27.

e 1 Kor. 1.8. 1 Tim. 3.10.

f Joha. 8.31; 15.6. Seb. 11.23; 14.22. Roma 2.7. Heb. 3.6.

g Efe. 3.17.

h 1 Kor. 7.37.

i 1.5.

j 1.6. Roma 10.18. Mark. 16.15.

k Roma 8.22.

l 1.25. 2 Kor. 3.6. Efe. 3.7.

m Mat. 5.12. & Fil. 2.17.

n Efe. 3.1,13.

o 2 Kor. 1.5. 2 Tim. 1.8.

p 2 Kor. 1.6; 12.15. 2 Tim. 2.10.

q Efe. 1.23.

r 1.25. 2 Kor. 3.6. Efe. 3.7.

s Efe. 3.2. 1 Kor. 9.17.

t 4.3. Roma 16.25,26.

u Efe. 3.5.

v 4.3. Roma 16.25,26.

w Mat. 13.11.

x Efe. 3.3.

y Efe. 1.7,18; 3.8. Efe. 3.16.

z 4.3. Roma 16.25,26.

a 1 Tim. 1.1.

b 3.16. Seb. 20.20,31.

c 3.16. Seb. 20.20,31.

d 1.9.

e 1.22. 2 Kor. 11.2.

f Efe. 4.13. Heb. 5.14. Mat. 5.48.

g 1 Kor. 15.10.

h 2.1. 4.12. Luka 13.24.

i Efe. 1.19. Efe. 3.20.

j Gal. 2.8; 3.5.

a 1 Kor. 10.1.

b Isa. 7.13. Heb. 10.32.

c 4.13,15,16. Isam. 1.11; 3.14.

d Seb. 18.23.

e 4.8. 2 Thes. 2.17. 2 Kor. 1.4-6. 1 Thes. 3.2,7; 4.18; 5.11. Efe. 6.22.

f 3.14.

g Roma 2.4.

h 1 Thes. 1.5. Heb. 6.11; 10.22. Luka 1.1.

i 1.9. Efe. 1.17.

j 4.3. 1 Kor. 4.1.

k 1 Kor. 15.24. Efe. 5.20. Jak. 1.27; 3.9. 1 Thes. 1. 3.

l 1 Kor. 1.24; 2.6,7. Efe. 1.8. Luka 11.49.

m Fil. 3.8.

n 2.8,18. Efe. 5.6. .

o Jak. 1.22.

p Roma 16.18.

q 1 Kor. 5.3. 1 Thes. 2.17.

r 1 Kor. 14.40.

s 1 Pet. 5.9.

t 1 Thes. 4.1.

u 1 Thes. 4.1.

v Fil. 4.9.

w 1 Thes. 4.1.

x 1.23. Efe. 3.17. Juda 1.12.

y Seb. 20.32. Efe. 2.20. Juda 1.20. 1 Kor. 3.9.

z 4.2.3.17.

a 2.4,18. Mat. 24.4.

b 2.22. Gal. 1.14.

c Joha. 1.14.

d 1.19.

e 2.17. Joha. 2.21.

f 4.12. Joha. 1.16. Efe. 3.19.

g Efe. 1.21. Mat. 28.18.

h 2.15. 1.16.

i 2.15. 1.16.

j Roma 2.29. Seb. 15.1. Fil. 3.3. Efe. 2.11.

k 3.8,9. Roma 6.6. Efe. 4.22.

l Roma 6.4.

m 3.1. Roma 6.5.

n Mark. 11.22.

o Efe. 1.19.

p Seb. 2.24.

q Efe. 2.5.

r Efe. 2.15,16. Roma 7.4.

s Hlab. 51.1.

t 2.20. Luka 2.1.

u Joha. 1.29.

v Gen. 3.15. Hlab. 68.18. Isa. 53.12. Mat. 12.29. Joha. 12.31. Efe. 4.8. Heb. 2.14.

w 2.15. 1.16.

x 2.15. 1.16.

y Gen. 3.15. Hlab. 68.18. Isa. 53.12. Mat. 12.29. Joha. 12.31. Efe. 4.8. Heb. 2.14.

z 2 Kor. 2.14 .

a Efe. 2.16.

b Roma 14.3,10,13.

c 2.21. Roma 14.17. 1 Kor. 8.8. 1 Tim. 4.3. Heb. 9.10; 13.9. Levi 11.2.

d Levi 23.2. Roma 14.5.

e Nani 28.11. Gal. 4.10.

f Mark. 2.28.

g Heb. 8.5; 10.1.

h 2.9.

i 2.8.

1 ngobuqili: kumbe, ngokuligweba.

j Hez. 13.3. 1 Tim. 1.7.

k 1 Kor. 4.6.

l Isam. 3.11.

m Efe. 4.15,16.

n Efe. 4.15,16.

o 3.14.

p 2 Pet. 1.11.

q Efe. 4.15,16.

r Joha. 15.5.

s 1 Kor. 3.6.

t 3.3. Roma 6.2.

u Gal. 4.9.

v 2.14.

w 1 Kor. 7.1. 1 Tim. 4.3.

x 2.16.

y Mat. 15.17.

z 1 Kor. 15.42.

a 2.8. Mat. 15.9.

b 2.8. Mat. 15.9.

c 1 Tim. 4.8.

d 2.18. Efe. 4.2.

e 2.18. Efe. 4.2.

a 2.12.

b Fil. 3.20. Fil. 3.14.

c Roma 8.34. Efe. 1.20.

d Fil. 3.20. Fil. 3.14.

e 2.20. Roma 6.2. .

f Joha. 11.25. 1 Kor. 15.45.

g 1 Joha. 2.28; 3.2. Tit. 2.13.

h 1 Kor. 15.43. Fil. 3.21.

i Roma 8.13. Gal. 5.24.

j Roma 6.13.

k Efe. 5.3.

l Efe. 5.3.

m Roma 1.26.

n 1 Thes. 4.5.

o 1 Thes. 4.5.

p Efe. 5.3.

q Efe. 5.5. Jobe 31.25,26.

r Efe. 5.6.

s Efe. 2.2.

t Efe. 5.5. Jobe 31.25,26.

u Efe. 4.17. Efe. 5.8.

v Efe. 2.2.

w Efe. 4.22.

x Efe. 4.31.

y Efe. 4.31.

z Efe. 4.31.

a Efe. 4.31.

b Efe. 4.29; 5.4.

c Levi 19.11. Efe. 4.25. Hlab. 15.2.

d Efe. 4.22.

e Roma 6.6.

f 3.10. Efe. 4.24.

g Roma 6.4.

h Efe. 4.23.

i 1.9.

j Roma 8.29.

k Efe. 2.10.

l Roma 1.16.

m 1 Kor. 12.13.

n Gal. 5.6; 6.15.

o Seb. 28.2.

p 1 Kor. 12.13.

q Efe. 1.23.

r 3.10. Efe. 4.24.

s Luka 18.7.

t 1 Thes. 1.4.

u Fil. 2.1. Luka 1.78. 2 Kor. 6.12. Fil. 1.8. 1 Joha. 3.17.

v Efe. 4.32.

w Efe. 4.32.

x Efe. 4.2.

y Efe. 4.2.

z Efe. 4.2.

a Efe. 4.2.

b Efe. 4.32.

c Efe. 4.32.

d 1 Pet. 4.8.

e 3.12.

f 2.2. Joha. 13.34. & Roma 13.8. Efe. 5.2.

g 2.19. Efe. 4.3.

h Heb. 6.1. Joha. 17.23.

i Fil. 4.7.

j 1 Kor. 7.15.

k Efe. 2.16. 1 Kor. 10.17.

l 3.17.

m 1.9.

n 1.28.

o 1.28.

p 1.28.

q Efe. 5.19.

r 4.6. Efe. 4.29.

s 3.23. 1 Kor. 10.31.

t 1.12. 3.15. 2.7; 4.2. Efe. 5.20.

u 4.1. Efe. 5.22;6.9.

v Efe. 5.4. Efe. 5.22.

w Efe. 5.25,28,33.

x Efe. 4.31.

y Efe. 6.1.

z 3.22. Efe. 5.24.

a Roma 14.18.

b Efe. 6.4.

c Efe. 6.5,6.

d 3.22. Efe. 5.24.

e Efe. 6.5,6.

f Efe. 6.5,6.

g 3.23. 1 Kor. 10.31.

h Efe. 6.6. Mark. 12.30,33.

i Efe. 6.7.

j Efe. 6.8.

k Mat. 25.34.

l Efe. 6.5,6.

m Efe. 6.7.

n Hlab. 62.12.

o Efe. 6.9.

a Efe. 6.9.

b 2 Kor. 8.14.

c 4.4. Efe. 6.18-20.

d Roma 12.12. Seb. 2.42.

e Luka 18.1.

f Mat. 24.42.

g 3.17. 2.7. 1 Thes. 5.18.

h Efe. 6.19. 1 Thes. 5.25. 2 Thes. 3.1.

i Seb. 14.27.

j 1.26; 2.2. Mat. 13.11. 1 Kor. 4.1. Efe. 3.4; 6.19.

k Efe. 6.20.

l Fil. 1.13.

m Efe. 5.15,17.

n 1.9.

o Mark. 4.11.

p Efe. 5.16.

q 3.16. Efe. 4.29.

r Mark. 9.50. Mat. 5.37.

s 1 Pet. 3.15.

t 4.9, Efe. 6.21,22.

u 1.7.

v 1.7.

w 2.2.

x Filim. 1.10.

y 1 Kor. 4.2.

z 4.9.

a 4.10,12,14. Filim. 1.23,24. Seb. 19.29.

b Roma 16.7.

c Seb. 12.12.

d Seb. 15.37,39.

e Seb. 4.36.

f 2 Tim. 4.11.

g Seb. 1.23; 18.7.

h Gal. 2.12.

i 2 Kor. 8.23.

j 1.7.

k 4.9.

l Roma 15.30.

m Fil. 3.15.

n 2.10.

o 1 Thes. 4.3.

p 2 Kor. 7.7,11.

q 2.1.

r 2 Tim. 4.11. Filim. 1.24. Seb. 16.10-13; 20.5. 28.16.

s 2 Tim. 4.10. Filim. 1.24.

t 2.1.

u Roma 16.5.

v Roma 16.22. 1 Kor. 5.9. 2 Kor. 7.8. 1 Thes. 5.27. 2 Thes. 3.14.

w 1 Thes. 5.27.

x 2.1.

y Filim. 1.2.

z 1 Kor. 16.21.

a Heb. 13.3.

b Fil. 1.7.

c 2 Tim. 4.22. Tit. 3.15. Heb. 13.25.

a 1.2. 2 Thes. 1.1,2.

b Seb. 15.34.

c 3.6. Seb. 16.1.

d Seb. 17.1.

e Roma 1.7.

f 3.9. Roma 1.8,9. & Efe. 5.20.

g Fil. 1.3.

h 2.13; 5.17. Roma 1.9.

i 2 Thes. 1.11. Jak. 2.17,22.

j 3.6. Joha. 6.29. Gal. 5.6. 2 Thes. 1.3. Filim. 1.5. Tit. 3.8. 1 Tim. 1.14. Fil. 1.6.

k Heb. 6.10.

l 3.6. Joha. 6.29. Gal. 5.6. 2 Thes. 1.3. Filim. 1.5. Tit. 3.8. 1 Tim. 1.14. Fil. 1.6.

m 2 Thes. 3.5. Roma 2.7.

n Kol. 2.2.

o Kol. 3.12.

p Kol. 3.12.

q 1 Kor. 2.4.

r 1 Kor. 2.4.

s 2 Kor. 6.6.

t 1 Kor. 2.4.

u Kol. 2.2. Heb. 2.3.

v 2.10. 2 Thes. 3.7.

w 2.14. 1 Kor. 4.16. 2 Thes. 3.7,9.

x Seb. 17.5-10.

y Seb. 5.41. Heb. 10.34.

z Seb. 13.52.

a Seb. 13.52.

b 4.10. 1 Kor. 10.6.

c Seb. 19.21.

d Seb. 19.21.

e Roma 10.18.

f Seb. 19.21.

g Seb. 19.21.

h Roma 1.8. 16.19. 2 Thes. 1.4.

i 2.1. Seb. 13.24.

j Seb. 15.19.

k 1 Kor. 12.2. & Gal. 4.8.

l Seb. 14.15. Hlab. 42.2.

m 1 Joha. 5.20.

n 1 Kor. 1.7. Roma 2.7.

o 2 Thes. 1.10. Mat. 16.27.

p 4.16.

q Seb. 2.24.

r Kol. 1.13.

s 5.9. Mat. 3.7.

a 1.9.

b Seb. 14.5.

c Seb. 16.22.

d Seb. 4.29. 2 Tim. 1.12.

e Seb. 17.2,3.

f Kol. 2.1.

g Seb. 13.15.

h 2 Kor. 6.8.

i 4.7. Gal. 5.19.

j 2.5. 2 Kor. 4.2; 11.13. 2 Kor. 2.17.

k 1 Tim. 1.12.

l Gal. 2.7. Tit. 1.3.

m Gal. 1.10.

n Roma 8.27.

o Gal. 1.10.

p Joha. 15.22.

q 2 Kor. 7.2. Seb. 20.33.

r 3.10. Roma 1.9.

s Joha. 5.41,44; 12.43.

t 1 Kor. 9.4,6,12,18. 2 Thes. 3.9.

u 2.9. 2 Kor. 11.9.

1 sasingaba ngumthwalo: kumbe, sasingasebenzisa igunya.

v 1 Kor. 9.1.

w 2 Tim. 2.24.

x 2.11. Isa. 49.23. Gal. 4.19.

y 2 Kor. 12.15. & Fil. 2.17.

z 2 Kor. 11.27. 2 Thes. 3.8.

a 4.11. 2 Thes. 3.8. Seb. 18.3.

b 3.10. Mark. 5.5. 1 Tim. 5.5. 2 Tim. 1.3. Mark. 4.27. Luka 2.37. Seb. 20.31; 26.7. 2 Thes. 3.8. Lilo 2.18. & Isam. 4.8.

c 2.6. 2 Kor. 11.9; 12.13,14. 2 Thes. 3.8.

d 1.5.

e 2.5.

f 1.5.

g Luka 1.75.

h Luka 1.75.

i 5.23. 3.13.

j 5.14.

k 2.7,17. 1 Kor. 4.14.

l 4.1. Efe. 4.1.

m 5.24. 2 Thes. 2.14. 1 Pet. 5.10. Roma 8.28,30; 2 Pet. 1.3.

n Kol. 1.13.

o 1.3.

p Heb. 4.2. Roma 10.17.

q Gal. 4.14.

r 1.6.

s Gal. 1.22. 1 Kor. 11.16.

t 3.4. Seb. 17.5. 2 Thes. 1.4,5.

u Heb. 10.32-34.

v Seb. 2.23; 3.15; 5.30; 7.52.

w Mat. 5.12. Mat. 21.35. Seb. 7.52.

2 asizingela: kumbe, asixotshela phandle.

x 4.1. Roma 8.8.

y Esta 3.8.

z Seb. 13.45,50; 14.4,19; 17.5,13; 18.12; 19.33; 22.21,22.

a Gen. 15.16. Mat. 23.32.

b 5.9.

c Mat. 12.28.

d 2.7,11.

e 2 Kor. 7.8.

f 1 Kor. 5.3. Kol. 2.5.

g 3.10.

h 1 Kor. 5.5.

i Roma 15.22. Roma 1.13.

j Fil. 4.1.

k Fil. 4.1.

l 2 Thes. 1.4.

m 3.13; 4.15; 5.23. Mat. 24.3,27,37,39. 1 Kor. 15.23. 2 Thes. 2.1,8. Jak. 5.7,8. 1 Joha. 2.28. 2 Pet. 1.16; 3.4,12,14.

a 3.5.

b 1 Kor. 9.12. 2 Kor. 2.13.

c Seb. 17.15,16. Seb. 16.1.

d Seb. 17.15,16. Seb. 16.1.

e Roma 16.21. 1 Kor. 16.10. 2 Kor. 1.19. Fil. 2.19.

f Heb. 13.23.

g Roma 16.21. 1 Kor. 16.10. 2 Kor. 1.19. Fil. 2.19.

h 2 Kor. 8.23.

i Roma 16.25.

j Kol. 2.2.

k Seb. 9.16; 14.22. 1 Kor. 4.9. 1 Pet. 4.12.

l Seb. 9.16; 14.22. 1 Kor. 4.9. 1 Pet. 4.12.

m 2.14.

n 3.5.

o Mat. 4.3.

p 1 Kor. 7.5. 2 Kor. 11.3.

q Fil. 2.16. Gal. 4.11. Gal. 2.2.

r 1.1. Seb. 18.1,5. 2 Kor. 7.6,9.

s 1.3.

t 1 Kor. 11.2.

u Fil. 1.8.

v Fil. 1.8.

w 2 Kor. 1.4.

x Kol. 2.2.

y 1 Kor. 7.26.

z Roma 7.9.

a Fil. 4.1.

b 1.2.

c 2.9. 2 Tim. 1.3. Seb. 26.7.

d 2.9. 2 Tim. 1.3. Seb. 26.7.

e 2.17.

f 2 Kor. 13.9,11.

g 3.13.

h Luka 1.79.

i 4.1,10.

j 4.9. 2 Pet. 1.7.

k 5.15. Gal. 6.10.

l Jak. 5.8. Roma 16.25. Hlab. 31.24. 1 Kor. 1.8. 2 Thes. 2.17; 3.3.

m 5.23. Luka 1.6. Fil. 1.10.

n 3.13.

o 2.19.

p 4.14. Zek. 14.5. Juda 1.14.

a 2 Thes. 3.1. Fil. 3.1.

b 5.12. 2 Thes. 2.1.

1 siyalincenga: kumbe, siyalicela.

c 2.11. 4.18 & 5.11 & 5.14. 2 Thes. 3.12. 1 Tim. 2.1. 2 Tim. 4.2. Tit. 1.9; 2.6,15. Heb. 3.13; 10.25. 1 Pet. 5.12. Juda 1.3.

2 silikhuthaza: kumbe, silincenga.

d Fil. 4.9. Kol. 2.6. 1 Kor. 11.2.

e 2.12. Efe. 4.1.

f 2.15. Roma 8.8. 1 Kor. 7.32.

g 4.10. 3.12.

h Fil. 4.9. Kol. 2.6. 1 Kor. 11.2.

i 5.18. Roma 12.2. Efe. 6.6. Kol. 4.12. Heb. 10.36. 1 Pet. 2.15; 3.17; 4.2,19. 1 Joha. 2.17. Roma 2.18. Efe. 5.17.

j 4.4,7. Roma 6.19,22. Heb. 12.14.

k 1 Kor. 6.18. & Efe. 5.3.

l Luka 21.19.

m 1 Pet. 3.7. 2 Kor. 4.7.

n 4.4,7. Roma 6.19,22. Heb. 12.14.

o Roma 1.24.

p Kol. 3.5.

q Kol. 3.5.

r Efe. 4.17,18.

s Hlab. 79.6. 2 Thes. 1.8. 1 Kor. 15.34. Hlu. 2.10.

3 aqile: kumbe, acindezele, kumbe, ehlule.

t 1 Kor. 6.8.

u 2 Thes. 1.8.

v 1 Tim. 5.21. 2 Tim. 2.14; 4.1. Heb. 2.6. Luka 16.28.

w Roma 1.7.

x 2.3. Gal. 5.19.

y 1 Pet. 1.14,15. Levi 11.44.

z 4.4,7. Roma 6.19,22. Heb. 12.14.

a Luka 10.16.

4 ukudelela: kumbe, ukwala.

b 1 Joha. 3.24; 4.13. 1 Kor. 2.10; 7.40.

c Heb. 13.1.

d 5.1.

e 5.1.

f Joha. 13.34.

g 1.7.

h Seb. 16.12.

i 4.1. 3.12.

j 2 Kor. 5.9.

k Zaga 17.14. 2 Thes. 3.12.

l 2 Thes. 3.11. 1 Pet. 4.15.

m Joha. 16.32.

n 2.9. Efe. 4.28.

o 5.22. Roma 13.13. So 2 Kor. 8.21. Kol. 4.5. 1 Pet. 2.12.

p 5.22. Roma 13.13. So 2 Kor. 8.21. Kol. 4.5. 1 Pet. 2.12.

q 1 Kor. 14.40.

r Mark. 4.11.

s 1 Kor. 10.1.

t 4.14,15. Mat. 27.52.

u Levi 19.28. Dute. 14.1,2. 2 Sam. 12.20.

v Efe. 2.12.

w 1 Kor. 15.13. 2 Kor. 4.14. Isam. 1.18.

x 4.14,15. Mat. 27.52.

y 3.13. 1 Kor. 15.18.

z 1 Kho. 13.17.

a 4.17. 1 Kor. 15.51.

b 2.19.

c Seb. 10.42.

d 4.14,15. Mat. 27.52.

e Mat. 16.27.

f 1.10. 2 Thes. 1.7.

g Juda 1.9.

h 1 Kor. 15.52.

i 1 Kor. 15.23. Luka 14.14.

j 4.15.

k 2 Kor. 12.2.

l Seb. 1.9. Isam. 11.12.

m Joha. 12.26.

n 3.2,7; 5.11. 2 Thes. 2.17. Kol. 2.2.

a Seb. 1.7.

b 4.9.

c Luka 17.24.

d Mat. 24.43. 2 Thes. 2.2.

e Luka 12.20.

f Luka 21.34. Jobe 15.21. Hlab. 35.8. .

g 2 Thes. 1.9.

h Isa. 13.8.

i Roma 13.12,13. 1 Joha. 2.8.

j Luka 17.24.

k Mat. 24.43. 2 Thes. 2.2.

l Luka 16.8.

m Seb. 26.18.

n 5.10. Mat. 25.5. Roma 13.11.

o 5.10. Mat. 24.42.

p 5.8. 2 Tim. 4.5. 1 Pet. 1.13; 4.7; 5.8. 1 Kor. 15.34.

q 5.10. Mat. 25.5. Roma 13.11.

r Luka 21.34. Roma 13.13. Efe. 5.14.

s Joha. 2.10.

t Seb. 2.15. 2 Pet. 2.13.

u Luka 16.8.

v 5.8. 2 Tim. 4.5. 1 Pet. 1.13; 4.7; 5.8. 1 Kor. 15.34.

w Isa. 59.17. Efe. 6.14,16,17.

x Joha. 15.16. 1 Pet. 2.8.

y 2.16. 1.10.Roma 5.9; 9.22.

z 2 Thes. 2.14. Heb. 10.39. Efe. 1.14.

a Roma 14.9.

b 5.10. Mat. 24.42.

c 5.10. Roma 13.11. Mat. 25.5.

d 4.18.

e Seb. 9.31. Roma 14.19.

f 1 Kor. 16.18. 1 Kor. 16.16.

g 1 Tim. 5.17.

h 5.14. 2 Thes. 3.15.

i Mark. 9.50.

1 siyalikhuthaza: kumbe, siyalincenga.

j 5.14. 2 Thes. 3.15.

k 2.11. Heb. 12.12.

l Seb. 20.35. Roma 15.1.

m 1 Kor. 13.4. Gal. 5.22.

n Levi 19.18. Mat. 5.39. Zaga 17.13.

o Gal. 6.10.

p 3.12.

q Roma 12.12.

r Fil. 3.1.

s Roma 12.12.

t Luka 18.1.

u 1.3.

v Efe. 5.20. Kol. 4.2.

w 4.3.

x Efe. 4.30. 1 Tim. 4.14. 2 Tim. 1.6. 1 Kor. 14.30.

y 1 Kor. 14.1,39. 1 Kor. 11.4.

z 1 Joha. 4.1. Efe. 5.10. Jobe 34.4. Tshu. 1.17. 1 Kor. 2.11,15.

a 4.12. Fil. 4.8.

b Roma 15.33.

c 3.13.

d Jobe 12.10. Luka 1.46,47. Heb. 4.12. 1 Kor. 6.20.

e Jobe 12.10. Luka 1.46,47. Heb. 4.12. 1 Kor. 6.20.

f 1 Tim. 6.14. 1 Kor. 1.8.

g 2.10.

h 2.19.

i Dute. 7.9.

j 2.12.

k 2 Thes. 3.1. Heb. 13.18.

l Roma 16.16.

m Kol. 4.16.

n Roma 16.20,24.

a 1.2. 1 Thes. 1.1.

b 2.13.

c 1 Thes. 1.2,3.

d 1 Thes. 1.2,3.

e 1 Thes. 1.2,3.

f 2 Kor. 7.14; 9.2. 1 Thes. 2.19.

g 1 Kor. 11.16. 1 Thes. 1.8.

h 1 Thes. 1.2,3.

i 1 Thes. 1.2,3.

j 1 Thes. 2.14.

k Fil. 1.28.

l 1.11. Luka 20.35.

m 1 Thes. 2.14.

n Heb. 6.10.

o Heb. 6.10.

p Isam. 6.11.

q 1 Thes. 4.16.

r Luka 17.30.

s Mat. 16.27.

t Isa. 66.15,16. Mal. 4.1. Mat. 25.41,46. 1 Kor. 3.13. Heb. 10.27; 12.29. 2 Pet. 3.7. Juda 1.7. Isam. 14.10; 19.20; 20.10,14,15; 21.8. Luka 16.24.

u 1 Thes. 4.6.

v 1 Thes. 4.5.

w Roma 2.8.

x Fil. 3.19. 2 Pet. 3.7.

y 1 Thes. 5.3.

z Isa. 2.10,19,21.

a 2.8. Seb. 1.11. 1 Thes. 1.10. Isam. 1.7; 15.8. 1 Kor. 11.26.

b 2.8. Seb. 1.11. 1 Thes. 1.10. Isam. 1.7; 15.8. 1 Kor. 11.26.

c 1.12. Hlab. 89.7.

d 1 Tim. 2.6.

e 1 Tim. 3.16.

f 1 Kor. 3.13.

1 alibone lingabafanele: kumbe, alenze lifanele.

g 1.11. Luka 20.35.

h Luka 2.14.

i Roma 15.14.

j 1 Thes. 1.3.

k 1.10. 1 Pet. 1.7; 4.14.

a 2.8. 1 Thes. 2.19. 2 Tim. 4.1.

b Mat. 24.31. Mark. 13.27. 1 Thes. 4.15,17.

c Mat. 24.6. Mark. 13.7.

d 1 Joha. 4.1.

e 2.15. 1 Thes. 5.2: Fil. 4.5.

f 2.15. 1 Thes. 5.2: Fil. 4.5.

g 2 Kor. 1.14.

h Mat. 24.4. Mat. 24.23.

i 1 Tim. 4.1.

j Dan. 11.36. 1 Joha. 2.18; 4.3.

k Joha. 17.12. Luka 10.6.

l Dan. 11.36. 1 Joha. 2.18; 4.3.

m 1 Kor. 8.5. Joha. 5.43.

n Seb. 17.23.

o Mat. 16.9. Mark. 8.18. Luka 24.6. Seb. 20.31.

p 2.7. Luka 4.42. Filim. 1.13.

1 okuvimbelayo: kumbe, okubambayo.

q Isam. 17.5,7.

r 2.8.

s 2.7. Luka 4.42. Filim. 1.13.

t Dan. 11.36. 1 Joha. 2.18; 4.3.

u 2.8.

v Dan. 7.10,11.

w Jobe 4.9. Isa. 11.4. Isam. 2.16; 19.15,21.

x 1.9. 1 Tim. 6.14. 2 Tim. 1.10; 4.1,8. Titus 2.13.

y 2.8. 1 Thes. 2.19. 2 Tim. 4.1.

z Joha. 8.41. Efe. 2.2.

a 1 Kor. 5.5.

b Dute. 13.1.

c Isam. 12.3; 13.14. Joha. 4.48.

d Isam. 12.3; 13.14. Joha. 4.48.

e 2.12. 1 Kor. 13.6.

f 1 Kor. 1.18.

g Zaga 4.6.

h 2.12. 1 Kor. 13.6.

i Mat. 24.5,11,24. 1 Tim. 4.1. 1 Kho. 22.22. Isam. 17.17.

j 1 Tim. 4.2. Roma 1.25.

k Roma 2.8.

l 2.12. 1 Kor. 13.6.

m Roma 1.32.

n 2.12. 1 Kor. 13.6.

o 1.3.

p 1 Thes. 1.4.

q Efe. 1.4. 2 Tim. 1.9.

r 1 Pet. 1.2.

s 1 Thes. 2.12.

t 1 Thes. 5.9.

u 1 Thes. 2.12.

v 1 Kor. 16.13.

w 3.6. 1 Kor. 11.2.

x 2.2.

y 2.2.

z 1.1,2.

a Gal. 1.4.

b Joha. 3.16. 1 Joha. 4.10. Isam. 1.5.

c Luka 6.24.

d 1 Pet. 1.3.

e Kol. 2.2.

f 3.3. 1 Thes. 3.13. Roma 16.25.

g Seb. 9.36.

a 1 Thes. 5.25.

b 1 Thes. 5.25.

c Mat. 9.37,38.

d 2 Kor. 1.10.

e Luka 23.41.

f Dute. 7.9.

g 2.17.

h Joha. 17.15.

i Mat. 13.19.

j 2 Kor. 2.3.

k 1 Lan. 29.18. 1 Thes. 3.11.

l 1 Kor. 5.4.

m 3.14. Roma 16.17. 1 Tim. 6.5.

n 2 Kor. 8.20.

o 1 Kor. 5.11.

p 3.11. 3.7. 1 Thes. 5.14.

q 2.15.

r 3.9. 1 Thes. 1.6.

s 1 Thes. 1.5.

t 3.11. 3.7. 1 Thes. 5.14.

u 1 Thes. 2.9.

v 1 Tim. 4.10.

w 1 Thes. 2.9.

x 1 Thes. 2.9.

y Mat. 10.10; 1 Thes. 2.6.

z 1 Kor. 10.6.

a 3.9. 1 Thes. 1.6.

b 1 Thes. 4.11. Gen. 3.19.

c 3.11. 3.7. 1 Thes. 5.14.

d 1 Thes. 4.11. Gen. 3.19.

e 1 Tim. 5.13. 1 Pet. 4.15.

f 1 Thes. 4.11. Gen. 3.19.

g 1 Tim. 2.11,12. 1 Thes. 4.11.

h Gal. 6.9.

1 lingadinwa: kumbe, lingadangali.

i Kol. 4.16.

2 mqapheliseni: kumbe, mbhaleni.

j 3.6. 1 Kor. 5.11.

k 1 Kor. 4.14.

l Levi 19.17.

m 1 Thes. 5.12,14. Tit. 3.10.

n Roma 15.33.

o 1 Kor. 16.21.

p Roma 16.24. Roma 16.20.

a Roma 16.26. Tit. 1.3. Gal. 1.1.

b Luka 1.47. 2 Tim. 1.9.

c Kol. 1.27. Hlab. 71.5.

d Seb. 16.1.

e 1.18. 1 Kor. 4.17.

f Tit. 1.4. Fil. 4.3.

g Roma 1.7.

h 2 Tim. 1.2. Tit. 1.4. 2 Joha. 1.3. Juda 1.2. Gal. 6.16.

i 2 Tim. 1.2. Tit. 1.4. 2 Joha. 1.3. Juda 1.2. Gal. 6.16.

j Tit. 1.5.

k Seb. 18.19.

l Fil. 2.24.

m Seb. 16.12.

n 6.3. Gal. 1.6,7.

o 6.20. 4.7. 2 Tim. 4.4. Tit. 1.14. 2 Pet. 1.16.

p Tit. 3.9.

q Tit. 3.9.

r 6.4. 2 Tim. 2.23.

s Roma 14.19.

t Roma 13.10. Mat. 22.40.

u 2 Tim. 2.22. 1 Pet. 1.22.

v 1.19. Seb. 23.1. 1 Pet. 3.16,21.

w 3.9. Tit. 1.9.

x Roma 12.9.

1 abaduhe: kumbe, abangaqondanga kukho.

y 5.15. 2 Tim. 4.4.

z 6.5. Tit. 1.10.

a Jak. 3.1.

b Luka 5.17.

c 6.4. Kol. 2.18.

d Tit. 3.8.

e Roma 7.16.

f Gal. 3.19; 5.23. Roma 4.15.

g Tit. 1.6,10.

h 1 Pet. 4.18. Juda 1.15.

i 1 Pet. 4.18. Juda 1.15.

j 2 Tim. 3.2.

k Heb. 12.16.

l 1 Kor. 6.9. & Heb. 13.4.

m 1 Kor. 6.9. & Heb. 13.4.

n Levi 18.22.

o Eks. 21.16. Isam. 18.13.

p Joha. 8.44. Isam. 21.8,27; 22.15.

q Mat. 5.33.

r 4.13. 6.3. 2 Tim. 4.3. Tit. 1.9; 2.1. 2 Tim. 1.13. Tit. 1.13; 2.2,8.

s 2 Kor. 4.4.

t 6.15. Roma 2.16.

u 6.15. Roma 2.16.

v Fil. 4.13.

w 1 Kor. 4.2.

x 2 Kor. 3.6.

y 2 Tim. 3.2.

z Seb. 8.3.

a Roma 1.30.

b 1.16. 1 Kor. 7.25.

c Luka 23.34. Joha. 9.39,41; 15.22; 16.3. Seb. 3.17; 13.27; 17.30; 26.9. Jak. 4.17. Mat. 12.32. Luka 12.48.

d Roma 5.20; 6.1. 1 Kor. 15.10.

e 2.15; 4.12; 6.11. 2 Tim. 1.13; 2.22; 3.10. Tit. 2.2. 1 Thes. 1.3. Luka 7.47,50.

f 2.15; 4.12; 6.11. 2 Tim. 1.13; 2.22; 3.10. Tit. 2.2. 1 Thes. 1.3. Luka 7.47,50.

g 3.1; 4.9. 2 Tim. 2.11. Tit. 3.8. Tit. 1.9.

h 4.9.

i Mat. 9.13. Mark. 2.17. Roma 5.8. 1 Joha. 3.5. Mat. 18.11. & Roma 4.25.

j Efe. 3.8.

k 1.13.

l 2 Tim 1.13.

m 6.16. Hlab. 10.16.

n 6.16.

o Roma 1.23.

p 6.16.

q Kol. 1.15. Heb. 11.27. Joha. 1.18.

r Roma 16.27. Juda 1.25.

s 6.16.

t Isam. 4.9.

u 1 Lan. 29.11. Roma 11.36.

v 6.13. 2 Tim. 2.2.

w 1.2.

x 4.14. 2 Tim. 1.6.

y 6.12. 1 Kor. 9.7. 2 Kor. 10.4. 2 Tim. 2.3,4.

z 3.9. Tit. 1.9.

a 1.5.

b 6.9.

c 2 Tim. 2.17.

d Mark. 15.21. Seb. 19.33. 2 Tim. 4.14.

e 1 Kor. 5.5.

f Seb. 13.45.

a 1 Thes. 4.1.

b Efe. 6.18. Jak. 5.16.

c Fil. 4.6.

d Efe. 6.18. Jak. 5.16.

e Fil. 4.6.

f 4.5.

g Fil. 4.6.

h Ezra 6.10.

i Tit. 3.1. Roma 13.1.

1 abayiziphathamandla: kumbe, abasendaweni ephezulu.

j Esta 13.2.

k 3.4.

l 5.4. Roma 12.2.

m Luka 1.47.

n 4.10. Hez. 18.23. Joha. 3.16,17. Tit. 2.11.

o 2 Tim. 3.7. Joha. 17.3. 2 Tim. 2.25.

p Roma 3.30.

q Gal. 3.19,20. Heb. 8.6; 9.15; 12.24. Seb. 4.12. Roma 8.34.

r Roma 1.3.

s Mat. 20.28. Efe. 1.7. Kol. 1.14. Tit. 2.14.

t 6.15. Tit. 1.3. Roma 5.6. Efe. 1.10. Gal. 4.4. Efe. 3.5.

u 1 Kor. 9.1.

v Roma 9.1.

w Seb. 9.15; 13.2.

x 3.15.

y Mal. 1.11. Joha. 4.21.

z Hlab. 119.48. Isa. 1.15.

a Hlab. 24.4.

b Jak. 1.6.

c 1 Pet. 3.3. Isa. 3.18-22. Tit. 2.3.

d 3.2. 2.15. Tit. 2.4,5.

e Isam. 21.21.

f Seb. 20.33.

g 1 Pet. 3.4.

h 2.2. 3.16; 4.7,8; 6.3,6,11. 2 Pet. 1.3.

i 5.10. Seb. 9.36.

j 2 Thes. 3.12.

k Gen. 3.16. 1 Kor. 14.34.

l 2 Thes. 3.12.

m Gen. 1.27; 2.8.

n Gen. 2.18,22. 1 Kor. 11.8,9.

o Gen. 3.6. 2 Kor. 11.3.

p Gal. 4.4.

q 3.2. 2.15. Tit. 2.4,5.

a 1.15.

b Seb. 1.20.

c 3.4. Tit. 1.6,8.

d Seb. 20.28.

e 5.7, 6.14.

f 3.12. 5.9.

g 3.11. Tit. 2.2.

h 2.9. Tit. 1.8; 2.2,5. 2 Tim. 1.7. Tit. 2.6,12.

i 5.10. Tit. 1.8. 1 Pet. 4.9. Jobe 31.32.

j 2 Tim. 2.24.

k 3.8. Levi 10.9. & Efe. 5.18.

l 3.8. 1 Pet. 5.2.

m Tit. 3.2. Fil. 4.5.

n Tit. 3.2. 2 Tim. 2.24.

o Heb. 13.5.

p 3.12. Tit. 1.6.

q 3.12. Tit. 1.6.

r 3.8,11. 2.2. Tit. 2.7. Fil. 4.8. Tit. 2.2.

s 3.15. 1 Kor. 10.32.

t 6.4.

u Isa. 14.12. 2 Pet. 2.4. Juda 1.6,9.

v Seb. 6.3.

w Mark. 4.11.

x 6.9. 2 Tim. 2.26.

y 3.12. Fil. 1.1.

z 3.11. Fil. 4.8. Tit. 2.2.

a 5.23. 3.3. Tit. 2.3.

b 5.23. 3.3. Tit. 2.3.

c 1.19. 3.16.

d 2 Tim. 1.3.

e 5.22.

f Tit. 1.6,7. 1 Kor. 1.8. Kol. 1.22.

g 3.8.

h 2 Tim. 3.3. Tit. 2.3.

i 3.2.

j 3.2.

k 3.4.

l Mat. 25.21. Luka 16.10.

m Seb. 20.28.

n Seb. 4.29.

o Heb. 3.6. Efe. 2.21,22. 2 Tim. 2.20.

p 3.5.

q 4.10; 6.17. Hlab. 42.2.

r Zaga 9.1.

s 2.7.

t 1.19. 3.16.

u 2.10.

v Joha. 1.14. 1 Joha. 4.2,3.

w Mat. 3.16. Joha. 1.32,33; 15.26; 16.8,10. Roma 1.4. 1 Pet. 3.18. 1 Joha. 5.6. Jer. 23.6; 33.16. 1 Kor. 1.30.

x 1 Kor. 15.5-8. Mat. 28.2. Mark. 16.5. Luka 2.13; 24.4. Joha. 20.12.

y Gal. 2.2.

z 2.7. Efe. 3.5,6,8. Kol. 1.27.

a Kol. 1.6,23. 2 Thes. 1.10.

b Seb. 1.2. 1 Pet. 3.22.

c Luka 9.31.

a Joha. 16.13.

b Mat. 24.23. Juda 1.4. 1 Kor. 11.19; 2 Thes. 2.3,9.

c 2 Tim. 3.1. 2 Pet. 3.3. 1 Joha. 2.18. Juda 1.18.

d Luka 8.13.

e 1 Joha. 4.6. Mat. 7.15; 24.11. 2 Pet. 2.1. Isam. 16.13,14.

f Roma 16.18. 2 Pet. 2.3. 2 Thes. 2.11.

g Mat. 23.28. Luka 12.1.

h Efe. 4.19.

i Dan. 11.37. Kol. 2.20. 1 Kor. 7.28,36,38. Heb. 13.4.

j 1 Kor. 14.34. Dute. 4.12.

k Roma 14.3,6,17. 1 Kor. 8.8. Kol. 2.16.

l 4.4. Dute. 8.10. Roma 14.6.

m 2 Pet. 2.21.

n Gen. 1.31. Seb. 10.15.

o 4.4. Dute. 8.10. Roma 14.6.

p Gen. 1.31. Seb. 10.15.

q 2.1.

r 2 Tim. 3.14,15. 1 Pet. 2.2.

s 4.13.

t 2 Tim. 3.10.

u 5.11. Seb. 25.11. 2 Tim. 2.23. Tit. 3.10.

v 1.4. 2 Tim. 2.16,23. Tit. 3.9.

w Heb. 5.14.

x 2.10.

y Kol. 2.23.

1 okuncinyane: kumbe, okwesikhatshana.

z 6.6.

a 2.10.

b Hlab. 37.4,9,10; 84.11; 85.12; 112.2,3; 145.19. Zaga 19.23; 22.4; 28.10. Mat. 6.33. Mark. 10.30. 1 Pet. 3.9.

c 1.15.

d 1 Kor. 4.12. 2 Kor. 6.5; 11.23. 2 Thes. 3.8.

e 6.17. 5.5.

f 3.15.

g 2.4. Joha. 4.42. 1 Joha. 4.14. Luka 1.47. Hlab. 36.6; 106.21.

h 5.7; 6.2.

i 1 Kor. 16.11. Tit. 2.15.

j 2. Tim. 2.22.

k Tit. 2.7. 1 Kor. 4.16.

l 1 Kor. 10.6.

m Gal. 1.13.

n 1.14.

o 1.14.

p 5.2.

q Seb. 13.15. 2 Tim. 4.2.

r 1.10. 4.16. 4.6. 5.17; 6.1. 2 Tim. 3.10,16. Tit. 2.7,10. & Roma 12.7.

s 2 Tim. 1.6. 1 Thes. 5.19.

t 1.18.

u 5.22. 2 Tim. 1.6. Seb. 6.6.

v 5.17. Seb. 20.17.

w Fil. 1.12,25.

2 phakathi kwabo bonke: kumbe, ezintweni zonke.

x Seb. 20.28.

y 1.10. 4.16. 4.6. 5.17; 6.1. 2 Tim. 3.10,16. Tit. 2.7,10. & Roma 12.7.

z Hez. 33.9.

a Roma 11.14.

a Levi 19.32.

b 5.17,19.

c 4.12.

d 5.5,16.

e Hlu. 12.14.

f Mat. 15.4-6. Mark. 7.10-13. Efe. 6.1,2. Gen. 45.9-11.

g 2.3.

h 5.5,16.

i 4.10; 6.17. 1 Pet. 3.5.

j Luka 2.37. 1 Kor. 7.32.

k 1 Thes. 2.9.

l Isam. 3.1.

m 4.11; 6.2.

n 3.2.

o Seb. 4.23; 24.23. Isa. 58.7.

1 abendlu: kumbe, izihlobo.

p Gal. 6.10.

q Isam. 2.13. 2 Tim. 3.5. Tit. 1.16. 2 Pet. 2.1. 1 Joha. 2.22,23. Juda 1.4. Isam. 3.8. Mat. 10.33.

r 1 Kor. 6.6; 10.27; 14.22-24. 2 Kor. 6.14,15.

s 3.2.Luka 2.36.

t Seb. 6.3.

u 3.2.Seb. 16.15.

v Hlu. 19.21. Luka 7.38,44. Joha. 13.5,14. Gen. 18.4.

w 5.16.

x 6.18.

y 2.10.

z 4.7.

a Isam. 18.3,7,9.

b Mark. 7.9.

c Zaga 7.12.

d 3 Joha. 1.10.

e 2 Thes. 3.11.

f 1 Kor. 7.9.

g Tit. 2.5.

h 6.1.

i Roma 7.8. Tit. 2.8.

j 1.6.

k 1 Kor. 5.5.

l 5.10.

m 5.10.

n 5.3,5.

o 4.14. 5.19. Tit. 1.5. Seb. 11.30.

p Roma 12.8. 1 Thes. 5.12.

q Roma 15.27. 1 Kor. 9.10,11,14. Gal. 6.6. 1 Thes. 5.13.

r Dute. 21.17.

s Seb. 28.10. Fil. 2.29.

t 4.13. & Roma 12.7.

u Jak. 2.23.

v Dute. 25.4. 1 Kor. 9.9. Levi 19.13.

w Mat. 10.10. Luka 10.7.

x 4.14. 5.19. Tit. 1.5. Seb. 11.30.

2 phambi: kumbe, ngaphansi.

y Dute. 19.15.

z Efe. 5.11. 2 Tim. 4.2. Tit. 1.13; 2.15.

a Gal. 2.14.

b Dute. 13.11.

c 1 Thes. 4.6.

d 6.13. 2 Tim. 2.14; 4.1. Roma 9.1.

e 2 Kor. 5.16.

f 4.14. Seb. 6.6. 2 Tim. 1.6.

g 3.10.

h 2 Joha. 1.11.

i Jak. 1.27. Hlab. 50.18.

j 3.3,8.

k Hlab. 104.15.

l 5.20,22.

m 5.25. Gal. 5.19.

n Tit. 3.11.

o 5.25. Gal. 5.19.

p Zaga 10.9. Hlab. 37.6. Mat. 5.15,16.

a Tit. 2.9. Efe. 6.5.

b 5.14. Isa. 52.5. Roma 2.24. Tit. 2.5. Tit. 2.8.

c Tit. 2.10.

d 4.13.

e Jak. 2.7.

f 4.6. Filim. 1.16. Mat. 23.8.

g 4.11; 5.7.

h 1.3.

i 1.10. 2 Tim. 1.13. Tit. 2.8.

j 2.10. Tit. 1.1.

k 3.6. 2 Tim. 3.4.

1 uyazikhukhumeza: kumbe, uyisithutha.

l 1.7. 1 Kor. 8.2.

m 1.4.

n 2 Tim. 2.14.

o Gal. 5.20,21.

p Gal. 5.20,21.

q Efe. 4.31.

r 1.6. 1 Kor. 11.16.

s 2 Tim. 3.8. Tit. 1.15.

t Tit. 1.11. Fil. 3.19. 2 Pet. 2.3.

u 2 Tim. 3.5. Roma 16.17.

v 4.8. 2.10.

w Fil. 4.11. Heb. 13.5.

x Zaga 28.25. Zaga 15.16.

y Jobe 1.21. Tshu. 5.15,16. Jobe 27.19. Hlab. 49.17. Zaga 27.24.

z Gen. 28.20. Zaga 27.26,27.

a Fil. 4.11. Heb. 13.5.

b Mat. 13.22; 19.23. Jak. 5.1. Zaga 23.4.

c 3.7.

d 1.19.

e Luka 16.14. 2 Tim. 3.2. Hlab. 119.36.

f 2 Tim. 3.17. Dute. 33.1.

g 2 Tim. 2.22.

h 2 Tim. 2.22.

i Zaga 15.9.

j 2.10.

k 1.14.

l 1.14.

m 2 Tim. 2.25.

n 1.18. 2 Tim. 4.7. Kol. 2.1. 1 Kor. 9.25,26. Fil. 3.14. Heb. 12.1.

o Luka 13.24.

p 5.19. Fil. 3.12.

q 1 Pet. 5.10.

r 1.18.

s 5.21.

t Joha. 5.21. Dute. 32.39.

u Mat. 27.11. Joha. 18.37. Isam. 1.5; 3.14.

v 1 Thes. 5.23.

w 3.2.

x Fil. 1.6,10. 1 Thes. 3.13.

y 2 Thes. 2.8.

z 2.6.

a 1.11.

b Isam. 17.14; 19.16.

c 1.17.

d Isam. 17.14; 19.16.

e 1.17.

f 1.17.

g Jobe 37.23. 1 Joha. 1.5.

h Joha. 1.18.

i Isam. 4.9,11; 5.12,13; 7.12.

j 1.17.

k 1 Pet. 4.11. Juda 1.25. Isam. 1.6; 5.13.

l 2 Tim. 4.10.

m Roma 11.20.

n Mark. 10.24.

o 4.10.

p Zaga 23.5.

q 4.10.

r 3.15.

s Seb. 14.17; 17.25.

t 5.10. Luka 12.21. Gal. 6.10. Tit. 3.8,14.

u Roma 12.13. Gal. 6.6. Heb. 13.16.

2 ukwabelana ngesihle: kumbe, ubudlelwano.

v Mat. 6.20. 2 Kor. 8.10. Mat. 19.21.

w 6.12.

x 2 Tim. 1.14. 2 Tim. 1.12. Tit. 1.9. Isam. 3.3.

y 1.4. 2 Tim. 2.16. 2 Tim. 2.14.

z Tit. 1.14.

a 1.6.

a 2 Kor. 1.1.

b Efe. 3.6. Tit. 1.2. Heb. 9.15.

c 1 Tim. 1.2.

d 2.1. 1 Kor. 4.17. Fil. 2.22.

e 1 Tim. 1.2.

f Roma 1.8. Efe. 1.16.

g Seb. 27.23.

h Seb. 22.3. Gal. 1.14.

i 1 Tim. 3.9. Seb. 23.1.

j 1 Thes. 1.2. Filim. 1.4.

k 1 Thes. 2.9.

l 4.9,21. Roma 1.11. Fil. 1.8. 1 Thes. 3.6.

m Seb. 20.37.

n 1 Tim. 1.5. Roma 12.9.

o Seb. 16.1. Hlab. 86.16; 116.16.

p 1 Tim. 4.14. 1 Thes. 5.19.

q 1 Tim. 1.18.

r 1 Tim. 4.14; 5.22. Seb. 6.6.

s Roma 8.15.

t Seb. 1.8.

u 1 Tim. 3.2.

v 1.12,16. Mark. 8.38.

w Isam. 1.2. 1 Kor. 1.6.

x Efe. 3.1.

y 2.3; 4.5. Kol. 1.24.

z 1 Tim. 1.1.

a Roma 1.6; 2 Pet. 1.3.

b Heb. 3.1. 1 Kor. 1.26.

c Roma 3.20. Tit. 3.5.

d Roma 8.28. Roma 9.11. Efe. 3.11.

e Roma 3.24.

f Tit. 1.2. Roma 16.25. Efe. 1.4. 2 Thes. 2.13. 1 Pet. 1.20.

g Roma 16.25,26.

h 2 Thes. 2.8.

i 1 Kor. 13.8.

j 1 Kor. 15.26. 1 Kor. 15.54,55. Heb. 2.14.

k 1 Kor. 15.42.

l 4.17. 1 Tim. 2.7.

m 2.9.

n 1.8. 1 Thes. 2.2.

1 engikholwe kuye: kumbe, engimthembileyo.

o 1 Pet. 4.19. Hlab. 10.14.

p 4.14. 1 Tim. 6.20.

q 4.18. 4.8. 1 Kor. 3.13.

r 3.14. Tit. 1.9.

s 1 Tim. 1.16. Roma 6.17. Roma 2.20.

t 1 Tim. 6.3. 1 Tim. 1.10.

u 2.2.

v 1 Tim. 1.14.

w 1 Tim. 1.14.

x 1.14. 1 Tim. 6.20.

y Roma 8.11. 1 Kor. 3.16.

z Seb. 19.10. Seb. 2.9.

a 4.10,11,16. Fil. 2.21.

b Mat. 5.7.

c 4.19.

d Filim. 1.7,20.

e 1.8. Heb. 13.3.

f Seb. 28.20.

g Mat. 25.36.

h Fil. 2.28.

i Mat. 5.7.

j 1.12.

k Heb. 6.10. 1 Tim. 3.13.

l Seb. 18.19.

m Seb. 25.10.

a 1.2. 1 Tim. 1.2.

b Efe. 6.10.

c 1.13; 3.10,14.

d Joha. 20.21. Tit. 1.5.

1 phakathi kwabafakazi: kumbe, ngabafakazi.

e 1 Tim. 1.18.

f 1 Kor. 4.2.

g 2.24. Tit. 1.9.

h 4.5. 1.8. 2.9.

i 1 Tim. 1.18.

j 1 Kor. 9.7.

k 2 Pet. 2.20.

l 1 Kor. 9.25,26.

m 4.8.

n 1 Kor. 9.10. Heb. 6.7.

o Heb. 5.14.

p Mat. 1.1.

q 2.18. 1 Kor. 15.4,20. Seb. 2.24.

r 1 Kor. 15.1. Roma 2.16.

s 1.12. Seb. 9.16.

t 4.5. 1.8. 2.9.

u Fil. 1.7.

v 4.17. Fil. 1.13,14. Seb. 28.31. Efe. 6.19,20.

w Efe. 3.1,13. 2 Kor. 12.15. Kol. 1.24.

x Luka 18.7.

y 2 Kor. 1.6. Fil. 1.28.

z 1 Pet. 5.10.

a 1 Tim. 1.15.

b Roma 6.5,8. 2 Kor. 4.10.

c Mat. 5.10.

d Isam. 1.9. Roma 8.17. Isam. 3.21. 20.4; 22.5. Luka 22.29.

e Mat. 10.33; 1 Tim. 5.8.

f Roma 3.3.

g 1 Kor. 1.9.

h Nani 23.19. Tit. 1.2.

i Tit. 3.1. 2 Pet. 1.12,13. Juda 1.5.

j 1 Tim. 5.21.

k 2.23. 1 Tim. 1.4. 1 Tim. 6.20. 1 Tim. 6.4.

l Tit. 3.9.

m 2 Pet. 2.6. Tit. 3.11.

n Roma 16.10.

o Tit. 3.9. 1 Tim. 4.7.

p 1 Tim. 6.20.

q 3.13. Luka 2.52.

2 okwemvukuzane: kumbe, okukuvunda kwenyama yesitho.

r 1 Tim. 1.20.

s 1 Tim. 1.6.

t 2.8. 1 Kor. 15.12.

u Isam. 21.14.

v Zek. 3.9.

w Nah. 1.7. Roma 8.29. Joha. 10.14,27. Hlab. 101.4.

x Mat. 7.23.

y 1 Tim. 3.15.

z 2 Kor. 4.7.

a Roma 9.21.

b Zaga 25.4. Isa. 52.11.

c 4.11. Filim. 1.11.

d 4.11. Filim. 1.11.

e 3.17. Tit. 3.1.

f Seb. 9.36.

g 1 Tim. 6.11.

h Tshu. 11.10. 1 Joha. 2.16. Hlab. 25.7. 1 Tim. 4.12.

i 1 Tim. 6.11.

j 1 Tim. 6.11.

k 1 Tim. 6.11.

l Roma 14.19.

m Seb. 9.14.

n 1 Tim. 1.5.

o 2.16. 1 Tim. 1.4.

p 1 Tim. 4.7.

q 1 Tim. 3.3. Tit. 3.2. Jak. 1.1.

r 1 Thes. 2.7.

s 2.2. 1 Tim. 3.2. Tit. 1.9.

t Gal. 6.1. Efe. 4.2. Kol. 3.12. 1 Tim. 6.11. Tit. 3.2. 1 Pet. 3.15.

u Seb. 8.22. Dan. 4.27.

v 3.7. 1 Tim. 2.4. Tit. 1.1. Heb. 10.26.

w 1 Tim. 3.7.

3 ababanjwe: Gr., ababanjwe bephila.

a 4.3. 1 Tim. 4.1. 1 Joha. 2.18.

b Fil. 2.21.

c Luka 16.14. 1 Tim. 6.10.

d Roma 1.30.

e Roma 1.30.

f 1 Tim. 1.13. 2 Pet. 2.12. Juda 1.10.

g Roma 1.30.

h 1 Tim. 1.9.

i Roma 1.31.

j Roma 1.31.

k 2 Pet. 3.3.

l Tit. 1.8.

m Luka 6.16.

n Seb. 19.36.

o 1 Tim. 6.4.

p Fil. 3.19.

q Mat. 7.15.

r Roma 2.20.

s 1 Tim. 5.8.

t 1 Tim. 6.5.

u Tit. 1.11. Mat. 23.14.

v 4.3.

w 4.3.

x 2.25. 1 Tim. 2.4.

y Eks. 7.11.

z Seb. 13.8.

a 1 Tim. 6.5.

b 3.13. Luka 2.52.

c Luka 6.11.

d 1 Kor. 3.13.

e Eks. 7.12; 8.18; 9.11.

f 2.1. Fil. 2.22.

g 3.16. 1 Tim. 4.13.

h Seb. 11.23. Seb. 27.13.

i Tit. 2.2. 1 Tim. 1.14.

j Tit. 2.2. 1 Tim. 1.14.

k Tit. 2.2. 1 Tim. 1.14.

l 2 Kor. 12.10. Mark. 10.30.

m Seb. 13.45,50. Seb. 13.14.

n Seb. 14.2,5. Seb. 14.1.

o Seb. 14.19. Seb. 14.6.

p 2 Kor. 12.10. Mark. 10.30.

q Hlab. 34.19.

r 4.17. 2 Kor. 1.10.

s Mat. 16.24. Joha. 15.20; 17.14. Seb. 14.22. 1 Kor. 15.19.

t 3.9. 2.16. Isam. 22.11.

u Tit. 3.3.

v 1.13. 2.2.

w Efe. 6.4. 1 Tim. 4.6.

x Joha. 5.39.

y Joha. 5.47.

z Hlab. 119.99.

a 2 Pet. 1.19-21.

b 3.10. Roma 15.4.

c 3.10. Roma 15.4.

d Heb. 11.1.

e 1 Tim. 6.11.

f 2.21. Tit. 1.16; 3.1. Heb. 13.21.

g Seb. 9.36.

a 1 Tim. 5.21.

b Seb. 10.42.

c 2 Thes. 2.8.

d Mark. 14.11.

e Seb. 20.7.

f 1 Tim. 5.20.

g Luka 23.40.

h 1 Thes. 4.1. 1 Tim. 4.13. Tit. 2.15.

i Luka 17.4.

j 3.1.

k Mat. 17.17.

l 1 Tim. 1.10.

m 3.6.

n 1 Tim. 1.6.

o 1 Tim. 1.4.

p 1 Thes. 5.6.

q 2.3. 1.8.

r Seb. 21.8. Efe. 4.11.

s 4.17. Luka 1.1.

t Fil. 2.17.

u Fil. 1.23. 2 Pet. 1.14.

v 1 Tim. 6.12.

w Seb. 20.24. Seb. 13.25.

x Mat. 26.45. Mark. 14.41. Heb. 10.13.

y Kol. 1.5. Isam. 22.20.

z 2.5. 1 Kor. 9.25.

a 1.12.

b Jak. 2.5.

c 4.1.

d 1.4. 4.21. Tit. 3.12.

e Kol. 4.14.

f 1 Joha. 2.15.

g 1 Tim. 6.17. Tit. 2.12.

h Seb. 17.1.

i Seb. 16.6.

j 2 Kor. 2.13. Tit. 3.12.

k 1.15. 4.16.

l Kol. 4.14.

m Seb. 12.12. Kol. 4.10.

n 2.21. Filim. 1.11.

o Seb. 20.4.

p Seb. 18.19.

q Seb. 16.8.

r 1 Tim. 1.20.

s Gen. 4.22.

t 2 Sam. 3.39. Neh. 6.14; 13.29. Hlab. 28.4. Isam. 18.6.

u 2 Kor. 7.11. Mat. 10.18.

v 1.15. 4.16.

w Seb. 7.60.

x Seb. 27.23. Mat. 10.19. Seb. 23.11.

y Fil. 4.13.

z Mat. 24.14.

a 4.5.

b 1.11; 2.9. Seb. 9.15. Tit. 2.11.

c 3.11.

d Hlab. 22.21. Esta 14.13. 1 Sam. 17.37. 2 Pet. 2.9.

e Hlab. 121.7.

f Roma 11.36.

g Seb. 18.2.

h Seb. 18.2.

i 1.16.

j Roma 16.23.

k Seb. 18.1.

l Seb. 20.4.

m Seb. 20.15,17.

n 4.9.

o Gal. 6.18.

p Kol. 4.18.

a Jak. 1.1.

b Roma 8.33. Luka 18.7.

c 2 Tim. 2.25.

d 1 Tim. 6.3.

e 1 Tim. 2.10.

f 2.13. 3.7. 2 Tim. 1.1. Heb. 6.18.

g Nani 23.19. 2 Tim. 2.13.

h Roma 1.2.

i 2 Tim. 1.9.

j 1 Tim. 2.6.

k Roma 16.25,26.

l Roma 10.14.

m 1 Tim. 1.11.

n 1 Tim. 1.1.

o 2.10. 3.4. Luka 1.47.

p 2 Kor. 2.13.

q 1 Tim. 1.2.

r Juda 3. Roma 1.12.

s 1 Tim. 1.2.

t 1 Tim. 1.3.

u 1.12. Seb. 2.11.

v 1 Kor. 12.28.

w 3.13. Luka 18.22.

x Seb. 14.23. 2 Tim. 2.2.

y 1 Tim. 5.17,19. Seb. 11.30.

z 1 Kor. 11.34.

a 1 Tim. 3.2-4.

b 1 Tim. 3.10.

c 1 Tim. 3.4,12.

d 1.10. 1 Tim. 1.9.

e Fil. 1.1.

f 1 Tim. 3.10.

g 1 Kor. 4.1,2.

h 2 Pet. 2.10.

i 2 Tim. 3.3.

j 1 Tim. 3.2.

k Mat. 6.24. 1 Tim. 1.19. 2 Tim. 1.13. 3.14.

l 3.8. 1 Tim. 1.15.

m 1 Tim. 6.20.

n 2 Tim. 2.2.

o 1 Tim. 1.10.

p Joha. 16.8.

q 1.10. 1 Tim. 1.9.

r 1 Tim. 1. 6.

s Roma 16.18. 2 Kor. 11.13.

t Gal. 2.12. Seb. 15.1.

u 2 Tim. 3.6.

v 1 Tim. 6.5. Juda 16. 2 Pet. 2.3.

w Seb. 17.28. 1 Kor. 15.33.

x 1.5. Seb. 2.11.

y 2 Pet. 1.8. Fil. 3.19.

z 1 Tim. 5.20.

a 2 Kor. 13.10.

b 2.2. 1 Tim. 1.10.

c 1 Tim. 1.4.

d 1 Tim. 6.20.

e Mat. 15.9.

f Gal. 3.1.

g Luka 11.41. Roma 14.20. Seb. 10.15.

h Roma 14.23.

i Roma 1.28. Efe. 4.17. 1 Tim. 6.5. 2 Tim. 3.8.

j Hlu. 2.10.

k 1 Tim. 5.8.

l Kol. 1.22.

m 3.3.

n 3.1. Seb. 9.36.

a 1 Tim. 1.10.

b Filim. 9.

c 1 Tim. 3.11.

d 1 Tim. 3.4.

e 1 Tim. 3.2.

f 1.13.

g 1 Tim. 1.10.

h 2 Tim. 3.10.

i 2 Tim. 3.10.

j 2 Tim. 3.10.

k 1 Tim. 2.9.

l 1 Tim. 3.11.

m 1 Tim. 3.8.

n 1 Tim. 2.9,15.

o 1 Tim. 3.2.

p 1 Tim. 2.9,15.

q 1 Tim. 5.14.

r Gen. 3.16.

s 1 Tim. 6.1.

t 1 Pet. 5.5.

u Roma 12.3. 2 Kor. 5.13. 1 Pet. 4.7.

v 1 Tim. 2.9,15.

w 1 Tim. 4.12.

x 1 Kor. 10.6.

y 2.10. 1 Tim. 4.13.

z 1 Tim. 3.4.

a Efe. 6.24.

b 1 Tim. 6.3.

c 1 Pet. 2.12. Neh. 5.9. 1 Tim. 5.14.

d 1 Kor. 4.14.

e 1 Tim. 6.1,2. Efe. 6.5.

f Seb. 5.2.

g Mat. 5.16. Fil. 2.15.

h 2.7. 1 Tim. 6.1.

i 1.3.

j 3.4.

k 3.7. Seb. 13.43. Kol. 1.6.

l Hlab. 67.2. Seb. 15.11.

m Luka 3.6. Joha. 1.9. 2 Tim. 4.17. 1 Tim. 2.4.

n Luka 1.75. Roma 6.19. Efe. 1.4. 4.24. Kol. 1.22. 3.5. 1 Thes. 4.7. Seb. 17.30.

o 1 Pet. 4.2. 1 Joha. 2.16.

p 1 Tim. 3.2.

q 2 Tim. 4.10.

r Juda 21. 1 Kor. 1.7.

s 1.2. Kol. 1.5,23. Seb. 23.6.

t 2 Thes. 2.8.

u Kol. 3.4.

v Isam. 19.17.

w 2 Pet. 1.1. Juda 4.

x Roma 4.25.

y 1 Tim. 2.6.

z Efe. 5.26. Heb. 9.14. 1 Joha. 1.7, 9.

a Eks. 19.5. 1 Pet. 2.9.

b 3.8. Efe. 2.10.

c 2 Tim. 4.2.

d 1 Tim. 5.20.

e 1 Tim. 4.12.

a 2 Tim. 2.14.

b Roma 13.1. 1 Tim. 2.2.

c 1.16. 2 Tim. 3.17. Kol. 1.10. 2 Tim. 2.21. Seb. 9.36.

d Efe. 4.31.

e 1 Tim. 3.3. 2 Tim. 2.24.

f 1 Tim. 3.3. Fil. 4.5.

g 2 Tim. 2.25.

h Efe. 5.8. 1 Kor. 6.11.

i Efe. 2.2. 1 Pet. 4.3.

j Roma 10.19.

k 1.16.

l 2 Tim. 3.13.

m Jak. 1.2.

n Roma 1.29.

o Roma 1.29.

p 2.11.

q Roma 2.4. 11.22. Efe. 2.7.

r 1.3.

s Roma 3.20,28. Roma 9.11. 11.6. Efe. 2.9. 2 Tim. 1.9.

t Efe. 2.4. 1 Pet. 1.3.

u Joha. 3.5.

v Efe. 5.26. 1 Kor. 6.11. 1 Pet. 3.21.

w Mat. 19.28.

x Roma 12.2.

y Joha. 3.5.

1 ngokwengeziweyo: kumbe, ngokwenotho.

z Jow. 2.28. Seb. 2.33.10.45. Roma 5.5.

a 2.11. Roma 3.24.

b Roma 8.17. Mat. 25.34.

c 1.2.

d Roma 8.23,24.

e 1.9. 1 Tim. 1.15.

f 1 Tim. 1.7.

g 3.14. 3.1. 2.14. 1 Tim. 6.18.

h 2 Tim. 2.16.

i 1 Tim. 1.4.

j 1 Tim. 1.4.

k 2 Tim. 2.14.

l 1 Kor. 11.19. 2 Pet. 2.1.

m Mat. 18.17. 2 Kor. 13.2. 2 Thes. 3.15.

n 2 Tim. 3.5. Roma 16.17.

o 1 Tim. 4.7.

p 2 Tim. 2.14.

q 1 Tim. 5.24. Seb. 13.46.

r Seb. 20.4.

s 2 Tim. 4.9.

t 2 Tim. 4.10.

u Seb. 15.3.

v Mat. 22.35.

w Seb. 18.24.

x 1.5.

y 3.14. 3.1. 2.14. 1 Tim. 6.18.

z Efe. 4.28.

a 2 Pet. 1.8. Fil. 1.11. Kol. 1.10. Fil. 4.17.

b Heb. 13.25. Kol. 4.18. 2 Tim. 4.22.

a 1.9. Efe. 3.1.

b Seb. 16.1. Heb. 13.23.

c 1.24. 2 Kor. 8.23.

d Fil. 2.25.

e Kol. 4.17.

f Fil. 2.25.

g Roma 16.5.

h Roma 1.7.

i Roma 1.8,9. 2 Tim. 1.3.

j Efe. 1.15. Kol. 1.4. Mat. 7.6.

k 1 Thes. 1.3.

l 1 Thes. 1.3.

m Fil. 1.9.

n 2 Kor. 7.4.

o 2 Kor. 7.13.

p 1.20. 2 Kor. 6.12. 7.15. Fil. 1.8.

q 1.20. 2 Tim. 1.16.

r 1 Thes. 2.6.

s Efe. 5.4.

t Roma 12.1.

u Luka 1.18. Tit. 2.2.

v 1.9. Efe. 3.1.

w Roma 12.1.

x 3 Joha. 4.

y 1 Kor. 4.15.

z 1.20. Kol. 4.9.

a Luka 17.10.

b 2 Tim. 2.21; 4.11.

c Luka 23.7.

d Gen. 15.4.

e 2 Thes. 2.6.

f 1 Kor. 16.17.

g Fil. 1.13.

h 1 Pet. 5. 2.

i 2 Kor. 9.7.

j 1 Pet. 5. 2.

k Gen. 45.5,8.

l 2 Kor. 7.8. Gal. 2.5.

m Mat. 6.2.

n 1 Kor. 7.22. Efe. 6.5.

o 1 Tim. 6.2. Mat. 23.8.

p Kol. 3.22.

q 2 Kor. 8.23.

r 1 Kor. 16.21.

s 2 Kor. 9.4.

t 1.10.

u 1.7.

v 2 Kor. 2.3.

w Seb. 28.23.

x Fil. 2.24.

y Heb. 13.19. 2 Kor. 1.11.

z 1.23,24. Kol. 4.10,12,14.

a Kol. 1.7.

b Roma 16.7.

c Seb. 12.12.

d Seb. 19.29.

e Kol. 4.14.

f Kol. 4.14.

g 1.1.

h Gal. 6.18.

a Nani 12.6,8. Jow. 2.28.

b 9.26. Dute. 4.30. 1 Pet. 1.20. 1 Kor. 10.11. Gal. 4.4. Efe. 1.10; 3.9.

c 2.3. Joha. 15.15.

d 1.8. 3.6; 5.8; 7.3,28; 10.29. Mat. 14.33.

e Joha. 15.16.

f Hlab. 2.8. Mat. 21.38. Roma 8.17. Mat. 28.18.

g 2.10. 3.3. Joha. 1.3.Efe. 3.9.

h 11.3.

i Joha. 1.14.

j 2 Kor. 4.4.

k Kol. 1.17.

l 9.14.

m 1.13. 8.1; 10.12; 12.2. Hlab. 110.1.Mark. 16.19.

n Luka 22.69.

o 8.6. Efe. 1.21. Fil. 2.9,10.

p 5.5. Hlab. 2.7. Seb. 13.33.

q 2 Sam. 7.14. 1 Lan. 22.10; 28.6. Hlab. 89.26,27.

r 1.5. 2.13; 4.5; 10.30.

s 10.5.

t Roma 8.29.

u 2.5. Mat. 24.14.

v Dute. 32.43. Hlab. 97.7.

w 11.18 Roma 10.21.

x Hlab. 104.4.

y 1.8. 3.6; 5.8; 7.3,28; 10.29. Mat. 14.33.

z Hlab. 45.6,7.

a Luka 1.33.

b Isa. 61.1,3. Seb. 4.27.

c Hlab. 102.25-27.

d Isa. 34.4.

e 13.8.

f 1.3. 10.13. Hlab. 110.1.

g 1.7. 8.2. 8.6; 9.21. 10.11. Nani 4.12; 7.5.

h Gen. 19.16; 28.12; 32.1,2,24. Hlab. 103.20,21. Dan. 10.11. Luka 1.19,26; 2.9,13. Mat. 18.10. Seb. 12.7.

i Mat. 25.34.

a Seb. 7.53.

b Nani 15.30,31. Dute. 4.3; 17.2,5,12; 27.26.

c 11.26.

d 10.28,29; 12.25.

e Juda 1.3.

f 1.2. Mat. 4.17. Mark. 1.14,15. Jak. 1.21.

g 7.14. Mark. 16.20.

h 7.14. Mark. 16.20.

i Luka 1.2.

j 7.14. Mark. 16.20.

k Seb. 5.12.

l Seb. 5.12.

m 6.4,5. 1 Thes. 1.5.

n Seb. 2.22. 1 Kor. 2.4.

o 6.4,5. 1 Thes. 1.5.

p Efe. 1.5.

q 1.2,4,8.

r 6.5. 1.6.

s 4.3,4; 7.17; 8.5,8. Roma 15.10. 1 Kor. 6.16; 15.27. 2 Kor. 10.10. Gal. 3.16. Efe. 4.8; 5.14. Jak. 4.6.

t 1 Thes. 4.6.

u Hlab. 8.4-6.

v Efe. 1.22. Fil. 3.21. Mat. 28.18.

w 1 Kor. 15.25.

x 2.7. 1 Pet. 1.21.

y Joha. 10.17. Seb. 2.33. Fil. 2.7-9.

z Joha. 10.17. Seb. 2.33. Fil. 2.7-9.

a 2.10. 5.12. 6.7.

b 4.15,16; 5.2. 3.1.

c Mat. 16.28.

d Joha. 12.32. Roma 5.18; 8.32. 2 Kor. 5.15. 1 Tim. 2.6. 1 Joha. 2.2.

e Luka 24.26,46.

f 2.9.

g 1.2. 1 Kor. 8.6. Kol. 1.16.

h Mat. 20.28.

i 12.2. 5.9. Seb. 3.15.

j 5.9.

k 13.12. Joha. 17.19.

l Seb. 17.26,28. Roma 8.14.

m 11.16.

n Roma 8.29. Mat. 28.10. Mat. 12.50.

o Hlab. 22.22.

p 12.23. Seb. 7.38.

q 2 Sam. 22.3. Hlab. 18.2. Isa. 1.17. Isa. 12.2.

r Isa. 8.18.

s Joha. 17.2.

t Mat. 16.17.

u 2.17. Roma 8.3. Gal. 4.4.

v 1 Kor. 15.54,55.

w 2 Tim. 1.10. 1 Joha. 3.8.

x Joha. 16.11. Kol. 2.15.

y Luka 1.74.

z Roma 8.15.

a Mark. 3.29.

b Roma 8.15.

c 4.15.

d 2.17. Roma 8.3. Gal. 4.4.

e 4.15,16; 5.2. 3.1.

f 5.1. Roma 15.17.

g 1 Sam. 3.14. Dan. 9.24.

h 4.15,16; 5.2. 3.1.

i 4.15. Luka 22.28.

a 1 Pet. 2.9.

b Fil. 3.14. 2 Tim. 1.9.

c 9.15. Roma 1.7; 1 Kor. 1.26. 2 Thes. 1.11. 2 Pet. 1.10.

d Joha. 20.21. Roma 15.8.

e 2.17; 4.14,15; 5.5,10; 6.20; 7.26; 8.1; 9.11. 10.21.

f 1 Tim. 6.13.

1 owammisayo: kumbe, owamenzayo.

g 3.5. Nani 12.7.

h 1.2. Zek. 6.12. Mat. 16.18.

i 3.4. 9.2,6; 11.7. 1 Pet. 3.20.

j 3.4. 9.2,6; 11.7. 1 Pet. 3.20.

k Efe. 2.10. 1 Kor. 3.9.

l 3.4. 9.2,6; 11.7. 1 Pet. 3.20.

m 3.5. Nani 12.7.

n Mat. 24.45.

o Eks. 14.31. Nani 12.7. Dute. 34.5. Josh. 1.2; 8.31. Hlab. 105.26. Isam. 15.3.

p Dute. 18.15,18,19.

q 1.2,8; 5.8; 7.3,28.

r 1 Tim. 3.15. 1 Pet. 2.5. Efe. 2.22. 1 Kor. 3.16.

s 1 Kor. 15.2. 3.14.

t 4.16 & 10.19,35. Seb. 4.29.

u 2 Kor. 1.14.

v 6.11,18; 7.19; 10.23. Roma 5.2. Kol. 1.23.

w 3.14. 6.11. Hlab. 119.33,112. Mat. 10.22; 24.13. Isam. 2.26. Gal. 6.9.

x 9.8; 10.15. Seb. 1.16. 2 Sam. 23.2. Mat. 22.43.

y 3.15. 4.7. Hlab. 95.7-11.

z Seb. 13.18.

a 4.3,5.

2 kabayikungena: Gr., uba bezangena.

b Hlab. 42.2.

c 10.24,25.

d Zaga 28.26. Isa. 44.20. Jer. 17.9. Roma 7.11. Efe. 4.22.

e 3.6.

f 11.1. 3.6. 2 Kor. 9.4; 11.17.

g 3.6.

h 3.7.

i Nani 14.2,4,11. Dute. 1.34,35.

j Hlab. 78.17.

k Nani 14.24,30. Dute. 1.36,38.

l 1 Kor. 10.5.

m Nani 14.29.

n Nani 14.30. Dute. 1.34,35.

o 11.31.

p 4.6. Hlab. 78.22; 106.24. Juda 1.5.

q 3.12. 4.11.

a 1 Kor. 14.37. Jak. 1.26. Mark. 10.42.

b 12.15.

c 3.18. 4.6.

1 lombiko: Gr., lokuzwiwa.

d Roma 3.3.

e 2.6.

f 3.11. 4.5. Hlab. 95.11.

g 9.26. Mat. 13.35. Gen. 1.31.

h 2.6.

i Gen. 2.2. Eks. 20.11; 31.17.

j 3.11. 4.5. Hlab. 95.11.

k 3.18. 4.6.

l 3.19.

m Hlab. 95.11

n 3.7,11. Hlab. 95.7.

o 3.7,11. Hlab. 95.7.

p Isam. 6.11.

q 3.12,18,19.

r Jak. 5.10. 2 Pet. 2.6.

s 4.6. Roma 11.30,32. Efe. 5.6.

t Joha. 12.48.

u Fil. 2.16. 1 Pet. 1.23.

v Isa. 49.2. Efe. 6.17.

w Hlab. 149.6.

x 1 Thes. 5.23.

y 1 Kor. 14.25.

z 1 Pet. 4.1.

a Hlab. 33.13,14; 90.8; 139.4,11,12.

b 2 Lan. 16.9. & Jobe 26.6.

c 4.15. 3.1.

d 6.20; 7.26; 8.1; 9.12,24. Efe. 4.10.

e 10.23.

f 1 Tim. 6.13.

g Isa. 53.3.

h 4.15. 3.1.

i 10.34. 5.2. 1 Pet. 3.8.

j 2.17.

k 2.18. Luka 22.28.

l 7.26. 9.28. Joha. 8.46. 2 Kor. 5.21. 1 Pet. 2.22. 1 Joha. 3.5. Isa. 53.9. Joha. 14.30.

m 7.19. 3.6. 7.25; 10.19,22. Efe. 3.12. Efe. 2.18.

n 1 Joha. 3.21.

o Luka 1.30.

a 8.3.

b 2.17.

c 8.3.

d 9.9; 11.4. 8.4; 10.11. Mat. 5.23.

e 5.3. 1 Kor. 15.3.

f 2.18; 4.15.

g 7.28.

h 7.27; 9.7. Levi 4.3; 9.7; 16.6,15,17.

i 5.3. 1 Kor. 15.3.

j Nani 16.5; 18.7. 2 Lan. 26.18.

k Joha. 3.27.

l Seb. 13.2.

m Eks. 28.1. Nani 16.40. 1 Lan. 23.13.

n Joha. 8.54.

o 5.10. 3.1.

p 1.5.

q 7.17,21. 5.10. 6.20; 7.11. 7.8. Hlab. 110.4.

r Mat. 26.39,44. Mark. 14.35,39. Luka 22.41,44. Joha. 17.1.

s 1 Tim. 2.1.

t Hlab. 22.1. Mat. 27.46,50. Mark. 15.34,37. Luka 23.46.

u Joha. 11.35. Luka 19.41.

v Mat. 26.42. Mark. 14.36. Luka 22.42.

w Hlab. 22.24.

x 1.2. Joha. 14.31.

y Fil. 2.8.

z 2.10; 7.28; 11.40; 12.23. Luka 13.32. Fil. 3.12.

a 2.10.

b 5.6.

c Joha. 16.12.

d 2 Pet. 3.16.

e 6.12. Mat. 13.15.

f 2.9; 6.7.

g 6.1.

h Gal. 4.3.

i Roma 3.2.

j Joha. 16.12.

k 1 Kor. 3.2.

l 1 Kor. 3.1. 1 Kor. 13.11.

1 abakhulileyo: kumbe, abapheleleyo.

m 12.11. 2 Pet. 2.14. 1 Tim. 4.7.

n 1 Kho. 3.9. Isa. 7.15.

o Roma 14.1.

a Fil. 3.13,14.

1 izinto zakuqala: kumbe, ilizwi lokuqala kukaKristu.

b Kol. 3.14.

c 9.14.

d 9.10. Seb. 19.4,5.

e Seb. 8.14-17; 19.6.

f Seb. 17.31,32.

g Seb. 17.31,32.

h Seb. 24.25. Roma 2.16.

i Mat. 25.41,46. Mark. 3.29.

j 1 Kor. 16.7. Seb. 18.21.

k 10.26. Mat. 12.31,45.

l Mat. 19.26. Mark. 10.27. Luka 18.27.

m 10.32. Efe. 1.18. Joha. 1.9.

n Joha. 4.10; 6.32. Efe. 2.8.

o 2.4. Gal. 3.2.

p Gal. 3.5.

q Hlab. 34.8. 1 Pet. 2.3.

r Efe. 6.17.

s Gal. 3.5.

t 2.5.

u 12.17.

v 10.29.

w Esta 14.11. Mat. 1.19.

x Luka 9.62.

y Hlab. 65.10.

z 2 Tim. 2.6. Luka 9.62.

a 2 Tim. 2.6.

b 2.9.

c Isa. 5.6.

d 1 Kor. 9.27.

e 8.13.

f Jer. 44.22. Gen. 3.17.

g 13.16. Roma 9.14. 2 Thes. 1.6,7.

h 7.19.

i Zaga 19.17. Mat. 10.42; 25.40. Mark. 9.41. Mat. 5.7.

j 13.16. Roma 9.14. 2 Thes. 1.6,7.

k 1 Thes. 1.3. Seb. 10.4.

l 1 Thes. 1.3. Seb. 10.4.

m 1 Kor. 16.16.

n 2 Kor. 8.24.

o Roma 15.25. 2 Tim. 1.18. Roma 12.13; 2 Kor. 8.4.

p 2 Kor. 8.24.

q Roma 12.8.

r 10.22. Kol. 2.2.

s 3.6.

t 5.11.

u 13.7.

v Gal. 3.18.

w 6.15. 10.36.

x Gal. 3.18.

y Gen. 22.16. Hlab. 105.9. Luka 1.73.

z Gen. 22.17.

a 6.15. 10.36.

b Eks. 22.11. Mat. 5.34. Jak. 5.12.

c Fil. 1.7.

d 7.7. 12.3.

e 11.9.

f 6.17.

g 6.18. Hlab. 110.4. Zaga 19.21.

h 6.17.

i 6.17.

j 6.18. Hlab. 110.4. Zaga 19.21.

k Tit. 1.2.

l 3.6.

m 12.1,2.

n Seb. 27.29,30.

o Levi 16.15.

p 9.3. Mat. 27.51.

q 9.24. 4.14.

r 3.1.

s 5.6.

a Gen. 14.18-20.

b Hlab. 76.2. Gen. 33.18.

c Mark. 5.7.

d Gen. 14.18-20.

e Hlab. 76.2. Gen. 33.18.

f Hlab. 76.2.

g 7.28. 1.2.

h 10.1,12,14.

i Gen. 14.18-20.

j Seb. 2.29.

k Nani 18.21,26. 2 Lan. 31.4,5.

l 7.10.

m Gen. 14.18-20.

n Gen. 14.18-20.

o Roma 4.13. Gal. 3.16.

p 6.16.

q 5.6.

r Luka 24.5. Joha. 6.57.

s 7.10.

t Gen. 14.18-20.

u 7.18,19. 8.7. 7.25. Gal. 2.21.

v 8.6.

w 5.6.

x 7.14.

y 7.14.

z 2.3.

a Luka 1.78.

b Isa. 11.1. Mika 5.2. Mat. 1.3. Luka 3.33. Isam. 5.5.

c 9.10.

d 2.6.

e 7.21. 5.6. Hlab. 110.4.

f 7.18,19. 8.7. 7.25. Gal. 2.21.

g Roma 8.3. Gal. 4.9.

h 7.18,19. 8.7. 7.25. Gal. 2.21.

i 9.9; 10.1. Gal 2.16.

j 7.22. 6.9; 8.6; 10.34; 11.16,35,40; 12.24.

k 3.6.

l 4.16. 7.25.

1 kwesifungo: kumbe, kukufunga isifungo.

m 7.21. 5.6. Hlab. 110.4.

n Mat. 21.29.

o Jobe 17.3.

p 8.6.

q 7.22. 6.9; 8.6; 10.34; 11.16,35,40; 12.24.

r Gal. 3.15.

s 7.21.

t 7.11,19. Luka 13.11.

2 ngokupheleleyo: kumbe, ngokulaphakade.

u 4.16. 7.25.

v 11.6.

w Roma 8.34.

x 3.1.

y Isam. 15.4.

z Roma 16.18.

a 4.15.

b 4.14. Efe. 1.20.

c 10.11.

d 5.3.

e 5.3.

f 9.12,14,28; 10.12. Zek. 3.9. Efe. 5.2. Roma 6.10.

g 10.10.

h 5.2.

i 7.21.

j 1.2.

k 5.9.

a 3.1.

b 1.3. Hlab. 110.1.

c 4.14.

d 1.7. 1.14.

e 9.2,8,12,24,25; 10.19; 13.11. 9.1.

1 indawo ezingcwele: kumbe, izinto ezingcwele.

f 9.24. 9.11.

g Eks. 33.7.

h 5.1.

i 9.14. Efe. 5.2.

j 5.1.

k 9.23.

l 10.1. Kol. 2.17.

m 11.7. 12.25. Luka 2.26.

n 2.6.

o Eks. 25.40.

p 9.21. Luka 1.23.

q 1.4.

r 9.15. 12.24. 1 Tim. 2.5.

s Roma 9.4.

2 isivumelwano: kumbe, ithestamente.

t 7.22. 7.19.

u 7.11.

v 7.22. 7.19.

w 7.11,18.

x 2.6.

y Jer. 31.31-34.

z Roma 9.4.

a 2.16.

b 10.16. Roma 11.27.

c Roma 9.4.

3 ngizafaka: kumbe, ngizakupha.

4 lenhliziyweni: kumbe, laphezu kwenhliziyo.

d Luka 22.29.

e 10.17.

f 6.8. 2 Kor. 5.17.

a Eks. 15.25,26. Roma 1.32.

b 9.6. Roma 9.4.

c Eks. 26.33.

d 9.2. Eks. 25.8.

e Eks. 26.1.

f 9.6. 3.4.

g 9.6.

h Eks. 26.35; 40.4.

i Eks. 25.31-39.

j Eks. 25.23-29.

k Eks. 25.30. Levi 24.5,6.

l Eks. 26.1.

m 8.2. 9.8,12,24,25. 9.1,3.

1 indawo engcwele: kumbe, lingcwele.

n 6.19. 9.7. 10.20. Eks. 26.31-35; 40.3,21.

o Eks. 26.33.

p 2 Lan. 26.19. Hez. 8.11. Levi 16.12,13. Isam. 8.3,5.

q Eks. 25.10,11; 40.3,21. Isam. 11.19.

r Roma 9.4.

s Eks. 16.33,34.

t Nani 17.10.

u Eks. 25.16; 40.20. Dute. 10.2,5. 1 Kho. 8.21. 1 Kho. 8.9. 2 Lan. 5.10.

v Roma 9.4.

w Eks. 25.18-22. Levi 16.2. 1 Kho. 8.6,7.

x Levi 16.2,13,15.

y 9.6. 3.4.

z Nani 28.3.

a 9.6.

b 9.6. Roma 9.4.

c 9.3. Levi 16.15.

d 9.25. 10.3. Eks. 30.10. Levi 16.34.

e 5.3.

f 3.7.

g 10.20. Joha. 14.6.

h 9.12,24,25. 10.19; 13.11. 9.3.

i 11.19.

j Roma 8.38.

k 5.1.

l 7.19; 10.1. 10.11; 13.9.

m 13.9. Levi 11.2,47.

n Kol. 2.16.

o Kol. 2.16.

p Levi 11.25.

q 6.2. Mark. 7.4,8.

r 7.16. Efe. 2.15. Kol. 2.20.

s Seb. 15.10,28.

t 3.1.

u 10.1.

v 8.2.

w 9.24. Mark. 14.58.

x 9.19. 9.13. 10.4.

y 9.14. Seb. 20.28.

z 9.24. 4.14.

a 10.10. 9.26,28. 1 Pet. 3.18.

b 10.19.

c 9.26,28. 7.27. Dan. 9.24. 1 Kor. 6.20.

d Jobe 33.24.

e Luka 2.38.

f 10.4. 9.12,19. Levi 16.14-16.

g Nani 19.2,17,18.

h Seb. 10.15. 11.9.

i 9.12. Isam. 7.14.

j 1 Pet. 3.18. Roma 1.4.

k 7.27; 8.3. Roma 4.25.

l 1 Pet. 1.19.

m 9.22,23. 1.3. 10.22. Tit. 2.14. Isam. 1.5. Hlab. 65.3.

n 6.1.

o Seb. 27.23. 1 Pet. 4.2.

p Hlab. 42.2.

q 8.6.

r 8.8,13.

s 9.16,17,20. Gal. 3.15.

t Gal. 2.19,20.

u 7.27; 8.3. Roma 4.25.

v Roma 3.24.

w 3.1. Roma 8.30.

x 10.36; 11.39.

y 10.36; 11.39.

z 2 Tim. 1.1.

a Seb. 20.32.

b 9.16,17,20. Gal. 3.15.

c Gal. 3.15.

d 9.16,17,20. Gal. 3.15.

e 9.16,17.

f 10.20. Nani 7.10. Joha. 10.22. 1 Kho. 8.63.

g Eks. 24.7.

h Eks. 24.8.

i 9.12.

j Levi 14.4,6,7,49,51,52.

k Levi 14.4,6,7,49,51,52.

l Mat. 27.28. Isam. 17.3,4; 18.12,16.

m Levi 14.4,6,7,49,51,52.

n Eks. 12.22.

o Mat. 26.28.

p Eks. 24.6. Eks. 29.12,36. Levi 8.15,19; 16.14,16,18,19. 2 Lan. 29.22.

q 8.6.

r Levi 17.11.

s 8.5.

t 6.20.

u 9.8.

v 9.11.

w 1 Pet. 3.21.

x 8.2.

y 4.14.

z Roma 8.34.

a 9.7.

b 6.20.

c 4.3. Mat. 13.35.

d 9.12.

e 1.2. Mat. 13.39.

f 1 Joha. 3.5.

g Gen. 3.19.

h Roma 2.16.

i 1 Pet. 2.24. 2 Kor. 5.21.

j 9.12.

k Roma 5.15. Mat. 20.28.

l 1 Kor. 1.7.

m 4.15.

a 8.5. Kol. 2.17.

b 9.11.

c 9.9.

d 10.12,14. 7.3.

e 9.9.

f 10.14.

g Levi 16.21.

h Luka 22.19. 1 Kor. 11.24,25.

i 9.7.

j 10.11. Mika 6.6-8.

k 9.13. 9.12,19.

l 1.6.

m Hlab. 40.6-8.

n 10.10. Joha. 6.51.

o 10.8. Mark. 12.33.

p 10.8. 13.11. Roma 8.3.

q 10.5,6.

r 10.8. Mark. 12.33.

s 10.8. 13.11. Roma 8.3.

t 10.7.

u 10.14,29. 2.11; 13.12. Joha. 17.19.

v 10.10. Joha. 6.51.

w 7.27; 9.12. Roma 6.10.

x 7.27. Nani 28.3.

y 1.14. Seb. 13.2. Luka 1.23.

z 5.1.

a 10.11. Mika 6.6-8.

b 7.27.

c 10.12,14. 7.3.

d 1.3.

e Mat. 26.45. Mark. 14.41. 2 Tim. 4.8.

f Hlab. 110.1.

g 10.1.

h 10.1.

i 2.11. 10.10.

j 3.7.

k 8.10. Jer. 31.33.

l 8.12. Jer. 31.34.

m 8.12. Jer. 31.34.

n 4.16. Roma 5.2.

o 8.2.

p 9.8.

q 9.3.

r 3.1.

s 1 Tim. 3.15. 1 Pet. 4.17. Mat. 12.4. Luka 6.4.

t 4.16. Jak. 1.6. 1 Joha. 3.21.

u 6.11. Kol. 2.2.

v 9.14.

w 12.24. Hlab. 51.7. Hez. 36.25. 2 Kor. 7.1. 1 Pet. 1.2. Joha. 3.5.

x 1 Kor. 6.11.

y 12.24. Hlab. 51.7. Hez. 36.25. 2 Kor. 7.1. 1 Pet. 1.2. Joha. 3.5.

z 4.14.

a 1 Tim. 6.13.

b 3.6.

c 11.11. 1 Kor. 1.9.

d 3.13.

e Seb. 2.42.

f Juda 1.19.

g 3.13.

h 10.37. Roma 13.11. Fil. 4.5. 2 Pet. 3.9,11,14.

i Luka 17.24; 1 Kor. 3.13.

j 6.4. 10.39. Nani 15.30. 2 Pet. 2.1.

k Mat. 12.45.

l 2 Tim. 2.25.

m 1 Joha. 5.16.

n Hlab. 79.5. Zef. 1.18; 3.8. Hez. 36.5. Zek. 8.2. 2 Thes. 1.8.

o 2.2. Dute. 17.2.

p Mark. 7.9.

q Dute. 17.6. Nani 35.30.

r 2.3.

s 6.6.

t 1.2.

u 1 Kor. 11.29.

v 13.20. Zek. 9.11.

w 10.16. Roma 9.4.

x 10.10.

y Mark. 7.2.

z Mat. 12.31,32. Efe. 4.30.

a Dute. 32.35. Roma 12.19.

b Dute. 32.36. Hlab. 50.4; 135.14.

c Luka 12.5. 2 Kor. 5.11.

d Hlab. 42.2.

e Gal. 3.4. 2 Joha. 1.8.

f 6.4.

g 1 Thes. 2.14.

h Kol. 2.1.

i 12.4. 1 Kor. 4.9.

j 1 Thes. 2.14.

k Fil. 4.14.

l 4.15.

m Fil. 1.7.

n 1 Thes. 1.6. Mat. 5.12. Jak. 1.10.

o Mat. 6.20. 1 Tim. 6.19.

p 7.19.

q 10.19.

r Mat. 10.32.

s 11.26.

t 6.12,15. 12.1. Luka 21.19. Roma 5.3; 12.12. Jak. 1.3,4. 2 Pet. 1.6. Luka 8.15. Gal. 6.9. 1 Pet. 2.19,20.

u 1 Thes. 4.3.

v 11.39. 9.15.

w 1 Pet. 1.9.

x 11.39. 9.15.

y 10.25. Hlab. 37.10. Luka 18.8. 1 Pet. 5.10.

z Hab. 2.3,4. Hag. 2.7.

a Roma 1.17. Gal. 3.11.

b Seb. 20.20,27. Gal. 2.12.

c 10.26. 2 Pet. 2.20,21.

d Seb. 20.20,27. Gal. 2.12.

e Seb. 16.31.

f 1 Thes. 5.9. 2 Thes. 2.14.

a 2 Tim. 3.16.

b 2 Kor. 4.18; 5.7. Roma 8.24,25. 1 Pet. 1.8.

c 11.39.

d Mat. 15.2.

e 11.4,5,39. Seb. 6.3.

f 1.2. Gen. 1.1.

g 10.5.

h 2 Pet. 3.5.

i Roma 4.17.

j Gen. 4.4.

k 5.1.

l 11.4,5,39. Seb. 6.3.

m 5.1.

n Gen. 4.10.

o 12.24.

1 usakhuluma: kumbe, usakhulunywa.

p Gen. 5.22.

q Luka 2.26.

r Gen. 5.24.

s 11.4,5,39. Seb. 6.3.

t Gen. 5.22.

u 7.25.

v 11.26.

w 12.17. Roma 3.11.

x Gen. 6.13,22.

y 8.5.

z 5.7. Seb. 23.10.

2 esesaba: kumbe, enqineka.

a 3.3.

b 1 Pet. 3.20.

c Mat. 12.41.

d Roma 3.22; 4.13. Fil. 3.9.

e Gen. 12.1,4. Seb. 7.2-4.

f 11.13. 1 Lan. 16.19. Luka 24.18.

g Seb. 7.5.

h Gen. 12.8; 13.3,18; 18.1,9.

i Gen. 35.27.

j 6.17. Efe. 3.6.

k 12.22.

l Hlab. 87.1. Isam. 21.14.

m 13.14. Isam. 21.2,10.

n Gen. 17.19.

o Gen. 18.11,14; 21.2. Luka 1.36.

p Gen. 18.12.

q 10.23. Dute. 7.9.

r Gal. 4.23.

s 10.19. Roma 4.19.

t Gen. 15.5.

u Gen. 22.17. Isam. 20.8.

v Gen. 22.17. Isam. 20.8.

3 ekholweni: Gr., ngokokholo.

w 11.39.

x 11.27. Joha. 8.56; 2 Kor. 4.18.

y Mat. 10.12. Seb. 25.13.

z Gen. 23.4; 47.9. 1 Lan. 29.15. Hlab. 39.12; 119.19.

a 11.9. Efe. 2.19.

b 1 Pet. 1.1; 2.11.

c 11.35,40. 7.19.

d 2.11. Mark. 8.38.

e Eks. 3.6.

f Mat. 25.34.

g 13.14. Fil. 3.20.

h Gen. 22.1-9. Jak. 2.21,22.

i 11.11,18.

j Luka 7.12. Joha. 3.16.

k Gen. 21.12. Roma 9.7.

l 11.12. Roma 4.17-21.

m 9.9.

n Gen. 27.27-29,39,40.

o Gen. 48.1,5,16,20.

p Gen. 48.1,5,16,20.

q Gen. 47.31.

r Gen. 32.10.

s Gen. 50.24,25.

4 wakhuluma: kumbe, wakhumbula.

t Gen. 50.25. Eks. 13.19.

u Eks. 2.3.

v Eks. 2.2. Seb. 7.20.

w Eks. 1.16,22.

x Eks. 2.10,11.

y Jobe 36.21. Hlab. 84.10.

z Mat. 13.21.

a 13.13. 1 Pet. 4.14.

b 2.2; 10.35. 11.6.

c Eks. 10.28,29; 12.37; 13.17,18.

d 11.13. Joha. 1.18.

e 1 Tim. 1.17. 1 Pet. 1.8.

f Eks. 12.21.

g Mat. 26.18.

h Eks. 12.22.

i Eks. 12.23.

j Eks. 12.29.

k Eks. 14.22-29.

l Josh. 6.20.

m Mat. 20.29.

n Josh. 6.23. Jak. 2.25.

o 3.18. Joha. 3.36. Seb. 14.2; 17.5; 19.9.

5 abangakholwanga: kumbe, abangalalelanga.

p Josh. 2.1.

q Seb. 15.33.

r Hlu. 6.11.

s Hlu. 4.6.

t Hlu. 13.24.

u Hlu. 11.1.

v 1 Sam. 16.1,13; 17.45.

w 1 Sam. 1.20; 12.17.

x Seb. 3.24.

y Seb. 3.24.

z 2 Sam. 5.1-5.

a Jak. 2.24,26.

b 2 Sam. 7.11,12. 1 Lan. 22.9.

c Hlu. 14.5,6. 1 Sam. 17.34-36. Dan. 6.22.

d Dan. 3.25.

e 1 Sam. 20.1. 1 Kho. 19.1,3. 2 Kho. 6.16.

f Luka 21.24.

g 2 Kho. 20.7. Jobe 42.10. Hlab. 6.8; 89.21.

h Fil. 4.13.

i Hlu. 7.21; 15.8,15. 1 Sam. 17.51,52. 2 Sam. 8.1-6 & 10.15-19; 12.29.

j Hlu. 7.21; 15.8,15. 1 Sam. 17.51,52. 2 Sam. 8.1-6 & 10.15-19; 12.29.

k 13.11,13.

l 1 Sam. 14.1.

m 1 Kho. 17.22. 2 Kho. 4.35.

n 11.16.

o Mat. 21.35.

p Gen. 39.20. Jer. 20.2; 37.15.

q 1 Kho. 21.13. 2 Lan. 24.21. Seb. 7.58; 14.19.

r Seb. 12.2. Mat. 14.10.

s 2 Kho. 1.8. Zek. 13.4. Mat. 3.4. Mark. 1.6.

t 13.3.

u Isa. 57.1.

v 1 Sam. 23.15,19; 24.1. 1 Kho. 17.3.

w Hlu. 6.2. 1 Sam. 22.1. 1 Kho. 18.4; 19.9.

x Jak. 3.11.

y 11.2.

z 11.13. 10.36. 1 Pet. 1.12.

6 wayesinakekele: kumbe, wayesibonele.

a 11.16.

b Isam. 6.11.

c 5.9.

a 2 Kor. 7.1. 1 Pet. 4.2. Efe. 4.22.

b 1 Kor. 9.24. Fil. 3.13,14.

c 10.36.

d Kol. 2.1.

e 6.18.

f 1 Kor. 1.8.

g Luka 24.26. 1 Pet. 1.11.

h Mat. 25.21,23.

i 6.18.

j Fil. 2.8.

k Hlab. 69.19.

l 1.3. & Seb. 2.33.

m Mat. 10.24,25. Joha. 15.20.

n 6.16. Juda 1.11. 1 Pet. 2.23.

o Isam. 2.3.

p 11.5. Gal. 6.9.

q 10.32-34. 1 Kor. 10.13.

r 13.22. Seb. 13.15.

s Zaga 3.11,12.

t 11.5. Gal. 6.9.

u Hlab. 119.67.

v Dute. 8.5. & Zaga 13.24. Tshu. 9.1.

w 1 Kor. 11.32.

x 1 Pet. 5.9.

y Luka 18.2.

z Nani 16.22. Isa. 42.5.

a 2 Pet. 1.4. Levi 11.44.

b Jak. 3.17,18.

c 5.14.

d Jobe 4.3,4. Isa. 35.3. 1 Tes. 5.14.

e Luka 13.13.

f Hlab. 109.24.

g Zaga 4.26.

h Zaga 4.27.

i Jak. 5.16. Gal. 6.1.

j Roma 14.19.

k 1 Thes. 4.3.

l Mat. 5.8. 2 Kor. 7.1. Efe. 5.5.

m 2 Kor. 6.1. Gal. 5.4.

n Seb. 13.43.

o Dute. 29.18.

p 13.4.

q 1 Tim. 1.9.1 Tim. 1.9.

r Gen. 25.33.

s Gen. 27.34,36,38.

t 6.6.

u 11.6.

v Eks. 19.12,18,19; 20.18. Dute. 4.11; 5.22. 2 Kor. 3.9.

w Eks. 19.16.

x 12.26.

y Eks. 20.19.

z Eks. 19.12,13.

a Eks. 19.16. Roma 8.15.

b Isam. 14.1.

c 11.10,16; 13.14. Efe. 2.19. Fil. 3.20.

d Hlab. 42.2.

e Gal. 4.26.

f 1 Kho. 22.19.

g Juda 1.14. Isam. 5.11.

h 2.12. Seb. 7.38.

i Eks. 4.22.

1 abhalwe: kumbe, abhaliswe.

j Luka 10.20. Eks. 32.32.

k Gen. 18.25. Hlab. 58.11.

l Ngoma 64.

m 5.9.

n 8.6.

o Roma 9.4.

2 isivumelwano: kumbe, ithestamente.

p 10.22. 1 Pet. 1.2. Eks. 24.8.

q 7.19.

r 11.4. Gen. 4.10.

s 2.3.

t 3.17.

u 8.5.

v 12.19.

w Hag. 2.6.

x Hlab. 102.26.

3 asibe lomusa: kumbe, asibambe umusa.

y Seb. 27.23.

z 13.21.

a 5.7.

b Dute. 4.24.

c Hlab. 21.9; 2 Thes. 1.8.

a Roma 12.10. 1 Thes. 4.9. 1 Pet. 1.22. 2 Pet. 1.7. 1 Pet. 2.17; 3.8. 1 Joha. 3.10,11,18; 4.7,20,21.

b 1 Tim. 5.10. Jobe 31.32.

c Gen. 18.3; 19.2.

d Mat. 25.36. Kol. 4.18. 2 Tim. 1.16.

e Roma 12.15. 1 Kor. 12.26.

f 11.37.

g 1 Kor. 7.38. 1 Tim. 4.3.

h 12.16. 1 Kor. 5.9-11; 6.9. Efe. 5.5. 1 Tim. 1.10. Isam. 21.8; 22.15.

i Jak. 4.4.

j Gal. 5.21.

k 1 Tim. 3.3. Dute. 16.19. & Hlab. 119.36. & Zaga 23.4.

l 1 Tim. 6.8. Mat. 6.25,34. Fil. 4.6,11,12. 1 Pet. 5.7.

m Josh. 1.5. Gen. 28.15. Hlab. 37.25. 2 Kor. 4.9.

n Hlab. 118.6. Hlab. 27.1; 56.4,11.

o 13.17,24. Luka 22.26. Seb. 15.22.

p 6.12.

q Gal. 1.13.

r 1.12.

s Isam. 1.4,8,11,17. Joha. 8.58. 2 Kor. 1.19.

t Efe. 4.14.

u 1 Kor. 14.6.

v 9.10. Roma 14.17. 1 Tim. 4.3. Kol. 2.16.

w 9.9.

x 1 Kor. 9.13; 10.18.

y Eks. 29.14. Levi 6.30; 9.11; 16.27.

z 8.2.

a 10.6.

b Eks. 29.14. Levi 6.30; 9.11; 16.27.

c 13.13. 11.34. Isam. 20.9. Seb. 21.34.

d 10.10.

e Mat. 21.39; 27.32. Joha. 19.17,18. Seb. 7.58. Isam. 11.8.

f Isam. 14.20.

g Mat. 21.39; 27.32. Joha. 19.17,18. Seb. 7.58. Isam. 11.8.

h 11.34. 13.13. Isam. 20.9. Seb. 21.34.

i 11.26.

j 11.10,16; 12.22. Mika 2.10. Fil. 3.20.

k 11.26.

l Efe. 5.20.

m 13.16. Levi 7.12. Hlab. 107.22. 1 Pet. 2.5.

n Hos. 14.2. Hlab. 119.108.

o 2 Kor. 9.13. 1 Tim. 6.18. Roma 12.13.

p 6.10.

q Fil. 4.18.

r 1 Tim. 6.19.

s 1 Kor. 12.28; 16.16.

t 13.7.

u Seb. 20.28. Hez. 3.17.

v Luka 16.2. 1 Pet. 4.5.

w Seb. 20.24,26.

x 1 Thes. 5.25. 2 Thes. 3.1. Roma 15.30. Efe. 6.19. Kol. 4.3.

y 1 Pet. 3.16. Seb. 23.1.

z Filim. 1.22.

a Roma 15.33.

b Seb. 2.24.

c Roma 10.7.

d Joha. 10.11,16. Zek. 13.7.

e 10.29.

f Gal. 3.15.

1 isivumelwano: kumbe, ithestamente.

g 1 Pet. 5.10. Luka 6.40.

h 2 Thes. 2.17. 2 Tim. 3.17. Kol. 1.10.

i Fil. 2.13.

j 12.28. Roma 14.18.

k Roma 11.36.

l 12.5.

m 1 Pet. 5.12.

n 2 Kor. 1.1. Kol. 1.1. 1 Thes. 3.2. Filim. 1.1.

o Seb. 16.1.

p 13.7.

q Fil. 4.22.

r Seb. 18.2; 27.1,6.

s Tit. 3.15.

a Seb. 12.17. Mat. 13.55.

b Tit. 1.1. 2 Tim. 2.24.

c Roma 1.1. 2 Pet. 1.1. Juda 1.1. Fil. 1.1.

d Seb. 26.7.

e 1 Pet. 1.1. Dute. 32.26. Joha. 7.35. Seb. 2.5-11; 8.1.

f Mat. 5.12. & Fil. 3.1.

g 1 Pet. 1.6.

h 1 Pet. 1.7. Roma 5.4.

i Roma 5.3. Luka 21.19.

j 2 Pet. 1.6. Heb. 10.36.

k 3.2. Mat. 5.48.

l 1 Kho. 3.9,11,12. Zaga 2.3.

m Mat. 7.7.

n Zaga 8.17. Jobe 32.8. Zaga 28.5.

o Roma 12.8.

p Mat. 7.7.

q Mark. 11.24. 1 Tim. 2.8. Heb. 10.22.

r Mat. 21.21.

s Luka 8.24. Efe. 4.14. Mat. 11.7.

t 4.8. 1 Kho. 18.21. Hlab. 119.113. Mat. 6.24.

u 2 Pet. 2.14; 3.16.

v Mat. 23.12.

w Heb. 10.34.

x 1 Pet. 1.24. Hlab. 102.4,11. Jobe 14.2. & Isa. 40.6.

y 1 Kor. 7.31.

z Mat. 20.12. Luka 12.55.

a Isa. 40.7.

b 1 Pet. 3.14. Zaga 3.11.

c Roma 16.10.

d Isam. 2.10. 1 Kor. 9.25.

e 2.5. Mat. 10.22; 19.28,29.

f Mat. 5.28.

g 2 Pet. 2.14,18.

h Hlab. 7.14.

i Roma 5.12.

j 1 Kor. 6.9.

k Hlab. 85.12. Joha. 3.27. 1 Kor. 4.7.

l Fil. 4.15.

m Tshu. 3.14.

n 3.15,17. Joha. 3.3.

o Jobe 25.3. 1 Joha. 1.5.

p Nani 23.19.

q Joha. 3.3. Fil. 2.13.

r 1 Pet. 1.23.

s 1 Pet. 1.23.

t Efe. 1.12.

u Jer. 2.3. Isam. 14.4. Roma 8.23. Roma 8.19-22.

v 3.2. Zaga 10.19; 17.27. Tshu. 5.2.

w Zaga 14.29.

x Kol. 3.8. 1 Pet. 2.1. Efe. 4.22. Seb. 15.9.

y Kol. 3.8. 1 Pet. 2.1. Efe. 4.22. Seb. 15.9.

z Tit. 3.3.

a 3.13. Hlab. 25.9.

b Seb. 13.26. Roma 1.16. 1 Kor. 15.2. Efe. 1.13. Heb. 2.3.

c Roma 2.13.

d Roma 2.13.

e Kol. 2.4.

f 2.14-20. Mat. 7.24-27. Luka 6.46-49.

g Roma 2.13.

h Roma 2.13.

i 1 Kor. 13.12.

j 1 Pet. 1.12.

k 2.12. Gal. 5.1. Joha. 8.32.

l Roma 2.13.

m Roma 2.13.

n Luka 11.28.

o Heb. 4.1.

p 3.2. 3.3.

q 3.6. Hlab. 34.12,13; 141.3.

r Seb. 26.5.

s Seb. 26.5.

t 3.9. Efe. 5.20. Kol. 2.2. 1 Kor. 15.24.

u Mat. 25.36.

v Jobe 31.17,18. Isa. 1.17.

w Joha. 14.18.

x Jobe 31.17,18. Isa. 1.17.

y 4.4. 1 Tim. 5.22. 1 Joha. 5.18. Roma 12.2.

z 2 Pet. 3.14.

a Mark. 11.22.

b 1 Kor. 2.8. Seb. 7.2.

c 2.9. Dute. 1.17; 10.17. & Zaga 24.23; 2 Kor. 5.16. 1 Pet. 1.17. Juda 1.16.

1 emhlanganweni: kumbe, esinagogeni.

d 2.3. Luka 23.11.

e Luka 1.48.

f 2.3. Luka 23.11.

g Zaga 18.23.

h 3.17. Mat. 21.21.

i Roma 14.1.

j Mat. 15.19.

k Roma 14.1.

l Efe. 1.4.

m 1 Kor. 1.27,28. Jobe 34.19.

n Zaga 13.7. 2 Kor. 8.9. Isam. 2.9. Luka 12.21.

o Mat. 25.34.

p Mat. 5.3. Luka 6.20; 12.32.

q 1.12.

r Eks. 20.6. 1 Kor. 2.9. Zaga 8.17. 2 Tim. 4.8.

s 5.6. 1 Kor. 11.22.

t Seb. 16.19.

u 5.6. Seb. 8.3; 13.50; 17.6; 18.12.

v 1 Tim. 6.1. 1 Pet. 4.14. Seb. 13.45.

w Seb. 15.17.

x 4.11. Mat. 22.38. Joha. 13.34. Gal. 6.2.

y 2.23.

z Levi 19.18. Roma 13.9.

a 2.9. Dute. 1.17; 10.17. & Zaga 24.23; 2 Kor. 5.16. 1 Pet. 1.17. Juda 1.16.

b Joha. 16.8.

c 3.2.

d Gal. 3.10.

e Mark. 3.29.

f Eks. 20.13,14.

g Eks. 20.13,14.

h 1.25.

i Jobe 22.6-11. Zaga 21.13. Mat. 6.15; 18.35. Mark. 11.26. Luka 6.38; 16.25.

j 1 Joha. 4.17,18.

k 2.16. 1 Kor. 15.32.

l Luka 3.11. Jobe 31.19,20.

m Jobe 22.6.

n 1 Joha. 3.18.

o 1 Joha. 3.17.

p 2.16. 1 Kor. 15.32.

q 3.13.

r Gal. 5.6. Mat. 7.16,17.

s 1 Kor. 8.6.

t 1 Kor. 10.20.

u Mat. 8.28,29. Mark. 1.23,24; 5.2,7. Luka 4.33,34. Seb. 16.16,17; 19.15.

v Hlu. 9.4. 1 Kor. 15.36. Mat. 5.22.

w 2.26. Roma 3.28.

x Gen. 22.9,12.

y Heb. 11.17.

z 2.17. 1 Thes. 1.3. Joha. 6.28,29.

a 2.8. 4.5. 1 Tim. 5.18. 1 Pet. 2.6. Gal. 3.8.

b Gen. 15.6. Roma 4.3. Gal. 3.6.

c 2 Lan. 20.7. Isa. 41.8.

d Heb. 11.33.

e Heb. 11.33.

f Heb. 11.31.

g Luka 10.38.

h 2.20.

i 2.20.

a Mat. 23.8. Roma 2.20,21. 1 Tim. 1.7.

b Seb. 13.1.

c 1 Kho. 8.46.

d 2.10.

e 1.19,26.

f 2.10.

g Mat. 12.37.

h 1.4.

i 1.26. 3.3.

j Hlab. 32.9; 39.1.

k 1.26. 3.3.

l Zaga 16.27. Zaga 12.18; 15.1,2.

m 1.26. Mat. 15.11,18.

1 indlela: Gr., ivili.

n Luka 16.24. Hlab. 120.2-4.

o Mat. 5.22.

p Hlab. 140.3. Tshu. 10.11.

q 1.27.

r Gen. 1.26.

s Gal. 6.4.

t 2.18.

u Gal. 1.13. 1 Pet. 2.12.

v 1.21.

w 3.16. Roma 13.13. Seb. 5.17; 1 Kor. 3.3.

x 3.16. Gal. 5.20.

y 3.17. 1.17.

z 1 Kor. 2.6,7.

a 3.16. Roma 13.13. Seb. 5.17; 1 Kor. 3.3.

b 3.16. Gal. 5.20.

c 1 Kor. 2.6,7.

d 3.17. 1.17.

e Heb. 12.11.

f Fil. 4.5.

g Gal. 5.22.

h 2.4. 2 Kor. 5.16.

2 ukubandlulula: kumbe, inkani.

i Roma 12.9.

j Heb. 12.11.

k Fil. 1.11. Gal. 6.8.

l Heb. 12.11.

m Mat. 5.9.

1 lokulwa: kumbe, ingxabano.

2 inkanuko: kumbe, intokozo.

a Roma 7.23. 1 Pet. 2.11. Roma 6.13.

b 5.6.

c 1 Kor. 12.31.

d Zaga 1.28.

e Roma 8.26. 1 Joha. 5.14.

3 inkanuko: kumbe, intokozo.

f Hlab. 73.27. & Mat. 12.39.

g 1 Joha. 2.15. Mat. 6.24.

h Roma 8.7. Efe. 2.15.

i 1.27. Joha. 15.19; 17.14. Gal. 1.10.

j 2.23.

k Gen. 6.5; 8.21. Num 11.29. Zaga 21.10.

4 kumona: kumbe, ngomona.

l Mat. 13.12.

m Heb. 2.6.

n Zaga 3.34. 1 Pet. 5.5. Jobe 22.29. Hlab. 138.6. Zaga 29.23. Luka 1.52. Mat. 23.12.

o Zaga 3.34. 1 Pet. 5.5. Jobe 22.29. Hlab. 138.6. Zaga 29.23. Luka 1.52. Mat. 23.12.

p 4.10.

q 1 Pet. 5.8,9. Efe. 4.27; 6.11.

r 2 Lan. 15.2. Luka 15.20.

s Isa. 1.16.

t Jer. 4.14. 1 Pet. 1.22. 1 Joha. 3.3.

u 1.8.

v Mat. 5.4.

w 4.10.

x 4.6,7. 1 Pet. 5.6. 2 Lan. 12.7.

y 5.9. 1 Pet. 2.1. Efe. 4.31.

z Mat. 7.1.

a 2.8.

b Roma 2.13.

c Mat. 10.28.

d Roma 14.4.

e 5.1.

f Zaga 27.1. Luka 12.18-20.

g Mat. 20.12. Isam. 13.5.

h 2 Pet. 2.3.

i 1.10. Jobe 7.7. Hlab. 102.3. 1 Kor. 7.31.

j Seb. 18.21.

k 1.9.

l 1 Joha. 2.16. Roma 1.30. 2 Tim. 3.2.

m 1 Kor. 5.6.

n 2 Kor. 7.4.

o Luka 12.47,48. Joha. 9.41; 15.22. 2 Pet. 2.21. Roma 1.20,21,32; 2.17,18,23. 1 Tim. 1.13.

a 4.13.

b Luka 6.24. Zaga 11.28. Amos 6.1. 1 Tim. 6.9.

c Roma 3.16.

d Mat. 6.20.

e 2.2.

f Jobe 13.28.

g Roma 2.5. Jobe 20.23. Mat. 6.19.

h 5.8,9.

i Levi 19.13. Jobe 24.10,11. Jer. 22.13.

j Luka 21.21.

k Dute. 24.15. Isam. 18.5.

l Roma 9.29.

m Jobe 21.13. Luka 16.19.

n Amos 6.4. 1 Tim. 5.6.

o Jer. 12.3. 1 Sam. 9.12,13. Hez. 34.3.

p 2.6.

q 4.2.

r Seb. 3.14.

s 5.8. 1 Thes. 2.19.

t Luka 8.15.

u Dute. 11.14.

v Dute. 11.14.

w Jobe 29.23.

x Luka 8.15.

y 1 Thes. 3.13.

z 5.7. 1 Pet. 4.7. Roma 13.11.

1 ukusola: kumbe, ukububula.

a 1 Pet. 4.5. Isam. 22.12.

b Mat. 24.33. Mark. 13.29. 1 Kor. 4.5.

c Heb. 4.11. 2 Pet. 2.6.

d Mat. 5.12.

e 2 Pet. 1.21.

f Mat. 5.10.

g Mat. 10.22.

h Jobe 1.21,22 & 2.10.

i Jobe 42.10,12.

j Nani 14.18.

k Luka 6.36.

l Mat. 5.34-37. Mal. 3.5. Heb. 6.16.

m 2 Kor. 1.17,18.

n Roma 15.9. 1 Kor. 14.15. Efe. 5.19.

o Seb. 11.30.

p Mark. 6.13. Mark. 16.18.

q 5.16. Seb. 28.8.

r Mat. 9.21,22.

s Isa. 33.24. Mat. 9.2. Mark. 2.5. Luka 5.20. 1 Joha. 5.16.

t Mat. 13.15. Luka 4.18. Heb. 12.13.

u 2 Kor. 1.6; 1 Tim. 2.1.

v 2 Kor. 1.6; 1 Tim. 2.1.

w Gen. 20.17. Nani 11.2. Dute. 9.18-20. Josh. 10.12. 1 Sam. 12.18. 1 Kho. 13.6; 17.20. 2 Kho. 4.33; 19.15-20; 20.2-5. Jobe 42.8. Hlab. 10.17; 34.15; 145.18. Zaga 15.29. Joha. 9.31. Seb. 8.24. 1 Pet. 3.12. Eks. 8.8. & Mat. 7.7.

x Seb. 14.15.

y 1 Kho. 17.1. Isam. 11.6.

z 1 Kho. 17.1. Isam. 11.6.

a Luka 4.25.

b 1 Kho. 18.42,45.

c Mat. 18.15. Gal. 6.1.

d Zaga 11.30.

e Roma 11.14.

f Seb. 27.37.

g Zaga 10.12. 1 Pet. 4.8 Hlab. 32.1. Roma 4.7.

a 2.11. Heb. 11.13.

b Jak. 1.1.

c Seb. 2.9.

d Seb. 16.6.

e Seb. 2.9.

f Seb. 2.9.

g Seb. 16.7.

h 2.9. Luka 18.7.

i Seb. 2.23. Roma 8.29.

j 2 Thes. 2.13. Efe. 1.4.

k 1.14,22. Roma 16.26.

l Heb. 10.22; 12.24.

m 2 Pet. 1.2. Juda 1.2. Roma 1.7.

n Dan. 4.1; 6.25.

o 2 Kor. 1.3. Efe. 1.3.

p Roma 15.6.

q Tit. 3.5.

r 2 Kor. 8.15.

s 2 Thes. 2.16. Roma 6.23.

t 3.21. 1 Kor. 15.20. 1 Thes. 4.14.

u 3.7. Mat. 25.34. Hlab. 27.4.

v 1 Kor. 9.25.

w 5.4.

x Kol. 1.5. 2 Tim. 4.8. Juda 1.1.

y Mat. 6.20.

z Gal. 3.23. Joha. 10.28,29.

a Efe. 2.8.

b Mat. 5.12.

c 4.13. 2 Kor. 6.10.

d Roma 8.18.

e 5.10. 1 Tim. 4.8.

f 4.13. 2 Kor. 6.10.

g Jak. 1.2.

h Jak. 1.3. Roma 5.4.

i Jobe 23.10. Zaga 17.3. Isa. 48.10. Zek. 13.9. Isam. 3.18.

j Jobe 23.10. Zaga 17.3. Isa. 48.10. Zek. 13.9. Isam. 3.18.

k 1 Kor. 3.13.

l Roma 2.29. 1 Kor. 4.5.

m Roma 2.7,10.

n Roma 2.7,10.

o 1.13. 4.13. 1 Kor. 1.7.

p 1 Joha. 4.20.

q Joha. 20.29. Heb. 11.1,27.

r Joha. 16.22.

s 5.4. Heb. 10.36.

t Roma 6.22.

u Roma 1.2.

v Mat. 13.17. Luka 10.24. 2 Pet. 1.19,20.

w Dan. 2.44. Hag. 2.7. Luka 24.27.

x Dan. 9.24,26.

y 2 Pet. 1.21. Roma 8.9.

z Neh. 9.30. Mat. 26.24.

a Hlab. 22.1,6. Isa. 53.3-8. Seb. 3.18.

b Luka 24.26.

c Luka 24.26.

d Joha. 12.41. 1 Kor. 15.4.

e Dan. 12.4,9,13.

f Heb. 11.39,40.

g Seb. 2.2-4.

h Eks. 25.20. Dan. 8.13; 12.5-7. Efe. 3.10.

i Jak. 1.25.

j Efe. 6.14.

k 4.7; 5.8. 1 Thes. 5.6.

l 1.7.

m 1.22. 1.2.

n 4.2,3. Roma 12.2.

o Seb. 17.30. Efe. 4.18.

p 1 Thes. 4.7. 2 Kor. 7.1. Heb. 12.14. 2 Pet. 3.11. 1 Joha. 3.3. Luka 1.75.

q 1.18. Gal. 1.13.

r Levi 11.44.

s Dute. 10.17. Jak. 2.1.

t Hlab. 62.12.

u 2.11. Heb. 11.13.

v 3.15. Roma 11.20.

w Roma 3.24.

x Roma 8.21. 1 Kor. 6.20.

y 1.18. Gal. 1.13.

z Hez. 20.18. Gal. 3.13; 4.5.

a Seb. 20.28. Mat. 20.28.

b Joha. 1.29. 1 Kor. 5.7.

c Heb. 9.14.

d Seb. 2.23. Roma 3.25. Efe. 3.11. 2 Tim. 1.10. Isam. 13.8.

e Joha. 17.24. Efe. 1.4.

f Heb. 1.2. 2 Tim. 1.9. Tit. 1.2.

g Joha. 12.44.

h Seb. 2.24.

i 3.22. Heb. 2.9. Seb. 3.13. Fil. 2.9.

j Roma 4.25.

k Seb. 15.9. Jak. 4.8. Joha. 17.17.

l 1.2,13.

m Joha. 13.34.

n Roma 12.9.

o 1 Tim. 1.5.

p 2.17; 3.8.Heb. 13.1.

q 1 Tim. 1.5.

r 4.8.

s 1.3. 2.2.

t Joha. 1.13. Mat. 19.28.

u Jak. 1.18.

v 1.23,25. Seb. 10.36,37.

w Heb. 4.12.

x 1 Joha. 3.9.

y Isa. 40.6,8. Jak. 1.11.

z 1 Kor. 7.31.

a Hlab. 102.12,26; 111.8; 119.89. Mat. 5.18; 24.35. Luka 16.17; 21.33.

b 1.23,25. Seb. 10.36,37.

c 1.23,25. Seb. 10.36,37.

a 4.2. Jak. 1.21. Efe. 4.22.

b 2.16. Efe. 4.31.

c 2 Kor. 12.20. Jak. 4.11.

d 1.23. Mat. 18.3. 1 Tim. 4.6.

e 2 Kor. 4.2.

f 1 Kor. 3.2.

g Roma 12.1.

h Efe. 4.15. 2 Pet. 3.18.

i Hlab. 34.8. Heb. 6.5.

j Luka 6.35.

k 2.6,7.

l 2.6,7.

m 2.6,7.

n Efe. 2.20-22. Zaga 9.1. 1 Kor. 3.9.

o Heb 3.6.

p 2.9.

q Mal. 1.11. Roma 12.1. Heb. 13.15.

r Roma 15.16. Fil. 4.18.

s 4.11. Efe. 5.20.

t Jak. 2.23.

u Isa. 28.16.

v Roma 9.33; 10.11.

w Hlab. 2.12.

1 uligugu: kumbe, uyinhlonipho.

x 2.8. Heb. 11.31.

y Hlab. 118.22.

z Isa. 8.14. Luka 2.34. Roma 9.33.

a Roma 14.13.

b Roma 14.13.

c 2.8. Heb. 11.31.

d Eks. 9.16. Roma 9.22. 2 Kor. 2.16. Juda 1.4.

e 1 Thes. 5.9.

f 1.2. Dute. 10.15.

g 2.5. Eks. 19.6. Isam. 1.6; 5.10; 22.5. Hlab. 45.16. Isa. 61.6; 66.21. Isam. 20.6.

h Dute. 26.19. Heb. 3.1.

i Efe. 1.14.

2 abatholiweyo: kumbe, abathengiweyo.

j Isa. 43.21. Seb. 20.28. Efe. 1.14. Tit. 2.14.

k 2.21. Roma 8.30.

l Seb. 26.18.

m Hos. 1.9,10; 2.23. Roma 9.25,26.

n Roma 12.1.

o Levi 25.23.

p 1.17.Efe. 2.19.

q 1.1.

r Roma 13.14.

s Gal. 5.24.

t Jak. 4.1.

u 2.15. Fil. 2.15. Tit. 2.8. Roma 12.17.

v Gal. 1.13. Jak. 3.13.

w 3.16. 4.14. Seb. 28.22.

x 2.14. 3.16; 4.15. Joha. 18.30.

y Mat. 5.16.

z 3.2. 2 Pet. 1.16.

a 2 Kor. 9.13.

b Luka 19.44.

c Roma 13.1.

d 3.1.

e Roma 13.1.

f Roma 13.4.

g Roma 13.3.

h 3.17; 4.2,19. 1 Thes. 4.3.

i 2.12.

j Mat. 22.12.

k Gal. 5.1.

l 1 Kor. 7.22.

m Roma 12.10.

n 5.9. 1.22.

o Zaga 24.21.

p Zaga 24.21.

q Mat. 22.21. Roma 13.7.

r Seb. 10.7.

s Efe. 6.5.

t Fil. 4.5.

u Fil. 2.15.

v Mat. 5.10. Heb. 10.36.

w Roma 13.5.

x 3.14; 4.14,15.

y Mat. 26.67.

z 3.14; 4.14,15.

a Seb. 14.22.

b 2.9.

c 3.18.

d Mat. 11.29.

e 2 Kor. 12.18.

f Isa. 53.9. Mat. 27.23,24. Luka 23.4,41. Joha. 8.46; 18.38. 2 Kor. 5.21. Heb. 4.15.

g 3.9. Isa. 53.7. Mat. 27.39. Joha. 8.48,49. Heb. 12.3.

h Joha. 19.30.

i 3.18. Isa. 53.4. Mat. 8.17. Isa. 53.11. Heb. 9.28.

j Seb. 5.30.

k Roma 6.2.

l Isa. 53.5. Roma 4.25.

m Isa. 53.6. Mat. 9.36.

n 5.4. Hez. 34.23.

a 2.13.

b 3.5. Efe. 5.22. Kol. 3.18. Tit. 2.5. Gen. 3.16.

c 3.20. Heb. 11.31.

d 1 Kor. 7.16.

e Mat. 18.15.

f 3.2,16. Gal. 1.13.

g 2.12.

h 3.2,16. Gal. 1.13.

i 1 Tim. 2.9. Isa. 3.18-24. Tit. 2.3.

j 1 Tim. 2.9. Isa. 3.18-24. Tit. 2.3.

k 1 Tim. 2.9. Isa. 3.18-24. Tit. 2.3.

l Roma 2.29. Hlab. 45.13. 1 Tim. 2.10. Roma 7.22.

m 1 Tim. 5.5.

n 3.5. Efe. 5.22. Kol. 3.18. Tit. 2.5. Gen. 3.16.

o Gen. 18.12.

1 amadodakazi: Gr., abantwana.

p 3.14. Efe. 5.33. Zaga 3.25.

q Efe. 5.25. Kol. 3.19.

r 1 Kor. 7.3.

s 2 Pet. 1.5,6.

t 1 Kor. 12.23.

u 1 Thes. 4.4.

v 1.4.

w 1 Kor. 7.5.

x Roma 12.16.

y Heb. 4.15. 10.34.

z Efe. 4.32. Kol. 3.12.

a Zaga 17.13. Mat. 5.39.

b 2.23. 1 Kor. 5.11.

c Mat. 5.44. Roma 12.14.

d Mat. 25.34. 1 Tim. 4.8.

e Hlab. 34.12-16.

f 3 Joha. 1.11.

g Jak. 5.16.

h Zaga 16.7.

i 3 Joha. 1.11.

j Mat. 24.48.

k 2.19,20.

l Mat. 5.10-12. Jak. 1.12. Roma 5.3.

m 3.6. Mat. 10.28. Isa. 8.12,13.

n Joha. 14.1,27.

o Mat. 6.9.

p Kol. 4.6. Zaga 15.28.

q 2 Kor. 7.11.

r 2 Tim. 2.25.

s 1.17.

2 ukwesaba: kumbe, ukuhlonipha.

t Heb. 13.18.

u 3.21.

v 2.12.

w 2.12.

x 4.4. Mat. 5.44. Luka 6.28.

y 3.1.

z 2.15.

a Heb. 9.26,28.

b 2.21; 4.1. Roma 4.25.

c 2.24.

d Efe. 2.18.

e 2 Kor. 13.4.

f 4.1.Kol. 1.22.

g Roma 8.11. 2 Kor. 3.6.

h Roma 1.4. Heb. 9.14. 1 Tim. 3.16.

i 4.6. Hlab. 68.18. Efe. 4.9. Seb. 2.27,31.

j Isam. 20.7.

k 3.1.

l Gen. 6.3,5,13,14. Jobe 22.16. Mat. 24.37-39. Luka 17.26,27.

m Roma 2.4.

n Heb. 11.7.

o Gen. 7.1,7,23; 8.18. 2 Pet. 2.5.

p Seb. 27.37.

q Heb. 11.7.

r Heb. 9.24.

s Mark. 16.16. Efe. 5.26.

t Tit. 3.5.

u 2 Pet. 1.14.

v Roma 10.10.

w 3.16. 1 Tim. 1.5.

x 1.3.

y 1.21. Roma 8.34. Hlab. 110.1.

z Roma 8.38.

a 1 Kor. 15.24.

b Efe. 1.21.

c Kol. 1.16. Luka 12.11.

d Roma 8.38.

e 1 Kor. 15.24.

f Efe. 1.21.

g Mat. 28.18.

a 3.18.

b 3.18.

c Efe. 6.13.

d Heb. 4.12.

e Roma 6.2,7. Gal. 5.24. Kol. 3.3,5.

f 2 Pet. 3.14.

g 2.1. Roma 14.7. Roma 6.11,13. 2 Kor. 5.15. Heb. 12.1. Heb. 9.14.

h 1.14.

i Tit. 2.12.

j 4.19. 2.15.

k Hez. 44.6; 45.9. Seb. 14.16; 17.30. Tit. 3.3.

l 2.1.Roma 14.7. Roma 6.11,13. 2 Kor. 5.15. Heb. 12.1. Heb. 9.14.

m Efe. 4.17,18,19. 1 Kor. 12.2.

n Mark. 7.22.

o Seb. 15.20.

p Seb. 10.28.

q Gal. 5.20.

r 4.12. Isa. 8.18.

s 3.16. Seb. 13.45.

t Heb. 13.17.

u Seb. 10.42. 1 Kor. 15.15,52. Roma 2.16. Jak. 5.9.

v 3.19. Efe. 2.1.

w 1 Kor. 3.3.

x 2 Kor. 7.9.

y Mat. 24.14. Roma 13.11.

z Tit. 2.6.

a 1.13.

b Mat. 26.41. Luka 21.36.

c Joha. 13.34.

d 1.22. Seb. 12.5.

e Kol. 3.14.

f Zaga 10.12. 1 Kor. 13.7. Jak. 5.20.

g 1 Tim. 3.2. Tit. 1.8. Jobe 31.32.

h Fil. 2.14.

i Roma 12.6. 1 Kor. 12.4.

j 1 Kor. 1.7.

k Luka 12.42. 1 Kor. 4.1.

l Roma 12.6. 1 Kor. 12.4.

m Roma 12.6. 1 Kor. 12.4.

n Roma 3.2.

o Roma 12.7.

p Roma 12.3.

q Joha. 13.31. 1 Kor. 10.31.

r 2.5.

s 5.11. Isam. 1.6.

t Roma 11.36.

u 1 Tim. 6.16.

v 4.4. 1 Thes. 3.3.

w 1.7.

x 4.16. Fil. 3.1. Seb. 5.41.

y 5.1. 2 Kor. 1.5,7. Fil. 1.29.

z 1.5-7. Roma 8.17,18.

a Mat. 5.11. Heb. 11.26.

b Joha. 15.21.

c Mat. 5.11. Heb. 11.26.

d 2.20.

e 2.12.

f Jak. 2.7.

g 1.7. 1 Thes. 2.12.

h 2.20.

i 2.12.

j 2 Thes. 3.11. 1 Tim. 5.13. 1 Thes. 4.11.

k Seb. 11.26; 26.28.

l 4.13.

m 2 Kor. 3.10.

n Jer. 25.29.

o Heb. 10.21.

p Luka 23.31. Roma 2.9.

q Heb. 11.31.

r Zaga 11.31.

s 1 Tim. 1.9.

t 1 Tim. 1.9.

u 4.2.

v Hlab. 31.5. Luka 23.46. Hlab. 10.14. 2 Tim. 1.12. Seb. 14.23; 20.32.

a 5.5. Seb. 11.30.

b 2 Joha. 1.1. 3 Joha. 1.1.

c 4.13. Luka 24.48.

d Isam. 1.9.

e 1 Kor. 9.7. Joha. 21.16.

f Seb. 20.28.

g Filim. 1.14. 1 Kor. 9.17.

h 1 Tim. 3.3,8. Tit. 1.7.

i 2 Kor. 8.11,12.

j Mat. 20.25. Mark. 10.42. 2 Kor. 1.24. Hez. 34.4.

1 njengamakhosi: kumbe, njengababusi.

k Dute. 9.29. Dute. 4.20.

l 1 Kor. 9.7. Joha. 21.16.

m Fil. 3.17. 1 Kor. 10.6.

n 2.25. Heb. 13.20.

o 1.9.

p 1 Kor. 9.25.

q 1.4.

r Luka 22.26. 1 Tim. 5.1. Tit. 2.6.

s 5.5. Seb. 11.30.

t Roma 12.10.

u Efe. 4.2.

v Zaga 3.34. Jak. 4.6.

w Jak. 4.10. Mat. 23.12.

x Hlab. 37.5. Heb. 13.5.

y 1.13. Luka 21.34,36.

z Mat. 24.42.

a Jobe 1.9; 2.2. Efe. 4.27; 6.11. Isam. 12.9-12. Luka 22.31. 2 Kor. 2.11.

b Zaga 28.15.

c Jobe 1.7.

d Jak. 4.7.

e 2 Tim. 2.19. Kol. 2.5.

f Seb. 14.22. 1 Kor. 10.13.

g Gal. 3.3.

h 2.17. Heb. 12.8.

i 1 Kor. 1.9. 1 Thes. 2.12. 1 Tim. 6.12.

j 2 Tim. 2.10.

k 1.6. 2 Kor. 4.17. Heb. 10.37.

l Heb. 13.21. Juda 1.24. Luka 6.40.

m 2 Pet. 1.12. Roma 16.25.

n Efe. 3.17.

o 4.11.

p Seb. 15.34.

q Roma 8.18. 2 Kor. 11.5. Fil. 3.13.

r Heb. 13.22.

s Seb. 20.24. 2 Pet. 1.12.

t Seb. 13.43. Kol. 1.6.

u 1 Kor. 15.1.

v Isam. 14.8.

w 2 Joha. 1.1,13.

x Seb. 12.12.

y Roma 16.16.

z Efe. 6.23.

a Jak. 1.1.

b Roma 1.12.

c Roma 3.21-26.

d 1 Pet. 1.2.

e Joha. 17.3. 2 Pet. 1.3,8.

f 1.6,7. 3.11. Seb. 3.12. 1 Tim. 2.10.

g Joha. 17.3. 2 Pet. 1.3,8.

h Fil. 3.8.

i 1 Pet. 2.9. 1 Thes. 2.12. 2 Thes. 2.14. 2 Tim. 1.9.

j 2 Kor. 3.18.

k 1 Pet. 2.9. 1 Thes. 2.12. 2 Thes. 2.14. 2 Tim. 1.9.

l Joha. 1.12. 1 Joha. 3.2. Heb. 12.10.

m 2.18,20.

n 1 Kor. 15.42.

o 1.11.

p 3.18. 1 Kor. 12.8. 1 Pet. 3.7.

q Seb. 24.25.

r Jak. 1.3.

s 1.6,7. 3.11. Seb. 3.12. 1 Tim. 2.10.

t 1.6,7. 3.11. Seb. 3.12. 1 Tim. 2.10.

u Gal. 6.10.

v 1 Kor. 13.13.

w Mat. 12.36; 20.3,6. 1 Tim. 5.13. Tit. 1.12.

x Tit. 3.14. Joha. 15.2.

y Joha. 17.3. 2 Pet. 1.3,8.

z 1 Joha. 2.9,11. Isa. 59.10.

a Efe. 5.26. Tit. 2.14.

b 1 Joha. 3.19.

c Heb. 3.1.

d 3.17. 1 Joha. 2.10.

e 1.5. 2 Kor. 9.10. Gal. 3.5. Kol. 2.19.

f Kol. 1.13.

g 1.13. 2 Tim. 2.14. Roma 15.14,15.

h 3.17. 1 Joha. 2.21. Fil. 3.1. 1 Pet. 5.12.

i 1 Pet. 5.10.

j 2 Kor. 5.1.

k 3.1.

l 1.13. 2 Tim. 2.14. Roma 15.14,15.

m 3.1.

n Dute. 4.21,22; 31.14. 2 Tim. 4.6.

o 1 Pet. 3.21.

p 2 Kor. 5.1.

q Joha. 13.36; 21.18,19.

r Luka 9.31.

s 2.3. 2 Kor. 2.17; 4.2. 1 Kor. 1.17.

t 1 Tim. 1.4.

u 1 Kor. 2.4.

v 1 Thes. 2.19.

w Mat. 17.1,2,6. Mark. 9.2. Luka 9.28,29. 1 Joha. 1.1.

x Luka 1.2. 1 Pet. 2.12.

y Luka 9.43.

z Isam. 4.9.

a Mat. 17.5. Mat. 3.17.

b Mat. 17.1,2,6. Mark. 9.2. Luka 9.28,29. 1 Joha. 1.1.

c Eks. 3.5. Josh. 5.15. Seb. 7.33.

d Seb. 10.33. 3 Joha. 1.6.

e Hlab. 119.105. Joha. 5.35.

f Isam. 2.28; 22.16. Mat. 2.2.

g 2 Kor. 4.6.

h Roma 12.6.

i Mark. 4.34.

1 kakuzanga kulethwe: kumbe, kakulethwanga mandulo.

j 2 Tim. 3.16. 1 Pet. 1.10,11.

k 3.2. 2 Sam. 23.2. Luka 1.70. Seb. 1.16; 3.18. Jak. 5.10.

a Dute. 13.1. Mat. 7.15.

b Roma 15.10. Juda 1.5.

c Mat. 24.11. Seb. 20.30. 2 Kor. 11.13; 1 Tim. 4.1.

d Gal. 2.4. Juda 1.4.

e 1 Kor. 11.19. Tit. 1.10.

f 1 Tim. 5.8.

g Juda 1.4. Isam. 6.10. Luka 2.29.

h 1 Kor. 6.20. Eks. 15.16. Heb. 10.29.

i Fil. 3.19.

j Seb. 19.9. Seb. 9.2.

k Isa. 52.5. Roma 2.24.

l 2.14. Juda 1.6. 2 Kor. 12.17,18. 1 Tim. 6.5. Tit. 1.11.

m 1.16.Roma 16.18.

n Jak. 4.13. 2 Kor. 2.17.

o Juda 1.4. Dute. 32.35.

p 3.5.

q Fil. 3.19.

r Mat. 25.5.

s Juda 1.6.

t Joha. 8.44. 1 Joha. 3.8. Jobe 4.18.

u Isam. 20.2,3,10. Isam. 12.8.

v Juda 1.6.

w Mat. 25.41.

x Juda 1.14,15.

y 1 Pet. 3.20.

z 3.6. Jobe 22.16.

a Gal. 6.14.

b Juda 1.7. Lilo 4.6. Gen. 19.24.

c 2 Tim. 2.14.

d Nani 26.10.

e Jak. 5.10.

f Juda 1.15.

g Gen. 19.16.

h 2.8.

i 2.18. Mark. 7.22.

j Gal. 1.13.

k 3.17.

l 2.8.

m Hlab. 119.53,136,158. Hez. 9.4.

n Hlab. 34.17,19. Zaga 12.13. 1 Kor. 10.13. Isam. 3.10.

o Seb. 10.2.

p Luka 16.23.

q 3.7.

r 3.3. Juda 1.16. Gal. 5.16.

s Juda 1.7.

t 2.20. Juda 1.8.

u Tit. 1.7.

v Juda 1.8. Eks. 22.28.

w Juda 1.9.

x Juda 1.10.

y Jer. 12.3.

z Juda 1.10.

a 2 Tim. 3.2. Seb. 13.45.

b Juda 1.10.

c 2.19. 1 Kor. 15.42.

d 2.15. Seb. 1.18.

e Roma 13.13. 1 Thes. 5.7.

f Efe. 5.27.

g Juda 1.12.

h 1 Kor. 11.21.

1 ubufebe: Gr., isifebekazi.

i 1 Pet. 4.1.

j 2.18. 3.17.Jak. 1.14.

k 3.16. Jak. 1.8.

l Heb. 5.14.

m Mark. 7.22.

n Efe. 2.3.

o Hos. 14.9.

p Nani 22.5,7. Dute. 23.4. Neh. 13.2. Juda 1.11. Isam. 2.14.

q 2.15. Seb. 1.18.

r Nani 22.21,23,28.

s Juda 1.12.

t Mat. 12.43. Luka 11.24.

u Juda 1.12.

v Juda 1.13. Mat. 8.12.

w Juda 1.16. Hlab. 73.8.

x 2.18. 3.17.Jak. 1.14.

y 2.7.

z 1.4. 2.20.

a Joha. 8.36.

b Gal. 5.13. Juda 1.4.

c Joha. 8.34. Roma 6.16,20.

d 2.19. 1 Kor. 15.42.

e Joha. 8.34. Roma 6.16,20.

f 1.4. 2.20.

g 2.10.

h 1.2.

i 2 Tim. 2.4.

j Mat. 12.45.

k Jak. 4.17.

l 1 Tim. 4.3.

m Hlab. 85.8.

n Roma 7.12.

o Joha. 16.25.

p Zaga 26.11.

a 1.13.

b 1 Kor. 5.8.

c Juda 1.17.

d 1.21.

e Juda 1.17.

f 2.1. 2 Tim. 3.1-3; 4.3. 1 Tim. 4.1. Juda 1.18.

g 2.10.

h Isa. 5.19. Jer. 17.15. Hez. 12.22,27. Amos 5.18. Mat. 24.48. Luka 12.45.

i 3.12. 1 Thes. 2.19.

j Mat. 27.52.

k Mark. 10.6; 13.19.

l Gen. 1.6,9. Hlab. 33.6. Heb. 11.3. Joha. 1.3.

m 2.3.

n Kol. 1.17.

o Hlab. 24.2; 136.6.

p 2.5. Gen. 7.11,21.

q 3.10.

r 3.10,12. Hlab. 50.3. 2 Thes. 1.8.

s 2.9.

t 2 Thes. 1.9.

u Hlab. 90.4.

v Hab. 2.3. Heb. 10.37. Roma 13.11.

w 3.15. Luka 18.7. Isa. 30.18.

x Hez. 18.23. Isam. 2.21.

y Roma 2.4. 1 Tim. 2.4.

z 3.12.

a Mat. 24.43.

b 3.7. Isam. 21.1. Hlab. 102.26. Mat. 24.29.Mat. 24.35. Mark. 13.31.

c 3.12. Gal. 4.3.

d 3.7. Mika 1.4.

e 1 Pet. 1.15.

f Gal. 1.13.

g 1.3.

h 3.13,14. Juda 1.21. 1 Kor. 1.7.

1 lilangazelela: kumbe, liphangisisa.

i 3.4.

j 3.10.

k 3.7. Mika 1.4.

l 3.12. Gal. 4.3.

m 3.7. Mika 1.4.

n 3.13,14. Juda 1.21. 1 Kor. 1.7.

o Isa. 65.17; 66.22. Isam. 21.1. Seb. 3.21.

p Isa. 60.20. Isam. 21.27.

q 1 Kor. 15.58.

r 3.13,14. Juda 1.21. 1 Kor. 1.7.

s 1 Kor. 1.8. Fil. 1.10. 1 Thes. 2.19.

t Jak. 1.27.

u Fil. 2.15.

v 3.9. Roma 2.4.

w Roma 8.19. 1 Kor. 15.24. 1 Thes. 4.15.

x Heb. 5.11.

y 2.14.

z 1.12. Mark. 13.23.

a 2.14,18.Efe. 4.14.

b 2.7.

c 1.10,11. Gal. 5.4.

d Efe. 4.15. Kol. 1.10; 2.19. 1 Pet. 2.2.

e 1.5.

f Roma 11.36.

a Joha. 1.1. 1 Joha. 2.13,14.

b 1.3. Seb. 4.20. 1 Joha. 1.2. Seb. 22.15. Isam. 1.2.

c 1.3. Seb. 4.20. 1 Joha. 1.2. Seb. 22.15. Isam. 1.2.

d Joha. 1.14. Joha. 4.14. Luka 1.2. 2 Pet. 1.16.

e Luka 24.39.

f Joha. 14.6. Joha. 1.4.

g Joha. 14.6. Joha. 1.4.

h Tim. 3.16. 1 Joha. 3.5. Roma 16.26.

i 1.3. Seb. 4.20. 1 Joha. 1.2. Seb. 22.15. Isam. 1.2.

j Joha. 15.27; 19.35; 21.24. 1 Joha. 4.14. Luka 24.48.

k 5.20.

l Joha. 1.1,2.

m 1 Tim. 3.16. 1 Joha. 3.5. Roma 16.26.

n 1.3. Seb. 4.20. 1 Joha. 1.2. Seb. 22.15. Isam. 1.2.

o 1.3. Seb. 4.20. 1 Joha. 1.2. Seb. 22.15. Isam. 1.2.

p 1 Kor. 1.9. Joha. 17.21. 1 Joha. 2.24.

q 2 Joha. 12. Joha. 15.11.

r 3.11.

s 1 Tim. 6.16. Jak. 1.17. Joha. 1.4.

t 2 Kor. 6.14. 1 Joha.2.4.

u Joha. 12.35. 1 Joha. 2.11.

v Isam. 7.14. Seb. 20.28.

w 2.2.

x 1.9. 1 Kor. 6.11. Hlab. 65.3. Roma 4.25. Tit. 2.14.

y 1 Kho. 8.46. Jobe 15.14. Jobe 9.2. Jer. 2.35.

z 2.4.

a Hlab. 32.5; 51.3.

b Hlab. 143.1.

c 1.9. 1 Kor. 6.11. Hlab. 65.3. Roma 4.25. Tit. 2.14.

d Zaga 28.13.

e 5.10.

a Roma 8.34.

b Joha. 14.16.

c Roma 3.25. 1 Joha. 4.10. 2 Kor. 5.18,19. Kol. 1.20. 1 Joha. 1.7.

d Joha. 1.29; 4.42; 11.51,52. 1 Joha. 4.14. Heb. 2.9.

e Joha. 14.15; 15.10. 1 Joha. 2.4. 3.22,24; 5.2,3. Isam. 12.17; 14.12. Isam. 22.14. 1 Kor. 7.19.

f 1.6.

g 3.6; 4.8.

h Joha. 14.15; 15.10. 1 Joha. 2.4. 3.22,24; 5.2,3. Isam. 12.17; 14.12. Isam. 22.14. 1 Kor. 7.19.

i 4.20.

j Joha. 8.44. 1 Joha. 1.8.

k Joha. 14.23.

l 4.12,17. Joha. 17.23.

m 4.13; 5.3.

n Joha. 15.4,5,7.

o 4.17. Mat. 11.29.

p 2 Joha. 1.5.

q 2 Joha. 1.5.

r 3.11.

s Levi 19.18.

t 3.11.

u Joha. 13.34.

v 3.23.

w 1 Thes. 5.5,8.

x 2.17.

y Joha. 1.9; 8.12.

z 2 Pet. 1.9.

a 3.14.

b Zaga 4.19. 2 Pet. 1.10.

c 2 Pet. 1.9.

d 1.6.

e 2 Pet. 1.9.

f Seb. 13.38. 1 Joha. 1.7.

g 1.1.

h 5.18,19. Mat. 13.19.

i 1 Joha. 2.18. Joha. 21.5. 1 Joha. 2.1,12,28. 3.7,18; 4.4; 5.21.

j 1.1.

k Efe. 6.10.

l 5.18,19. Mat. 13.19.

m 2 Tim. 4.10. Roma 12.2.

n Jak. 4.4. Mat. 6.24.

o 2 Tim. 2.22. Tit. 2.12.

p Tshu. 4.8; 5.11. 1 Kho. 20.6.

q Jak. 4.16.

r 1 Kor. 7.31.

s 1 Thes. 4.3.

t 1 Joha. 2.18. Joha. 21.5. 1 Joha. 2.1,12,28. 3.7,18; 4.4; 5.21.

u 2 Tim. 3.1. Heb. 1.2. Roma 13.11; 1 Tim. 4.1.

v 2.22. 4.3. 2 Joha. 1.7. Mat. 24.24. 2 Thes. 2.3,4.

w Mat. 24.5. 1 Joha. 4.1. 2 Joha. 1.7.

x 2 Tim. 3.1. Heb. 1.2. Roma 13.11; 1 Tim. 4.1.

y Dute. 13.13. Hlab. 41.9. Seb. 20.30. Joha. 13.21.

z Joha. 6.37; 10.28,29; 17.12; 18.9.

a 1 Kor. 11.19.

b 2 Thes. 3.2.

c 1 Joha. 2.27. 2 Kor. 1.21. Hlab. 45.7. Heb. 1.9.

d Mark. 1.24.

e 2.27. Joha. 14.26. Zaga 28.5.

f 2 Pet. 1.12. Roma 15.14.

g 4.3. 2 Joha. 1.7. 1 Joha. 5.1.

h 2.22. 4.3. 2 Joha. 1.7. Mat. 24.24. 2 Thes. 2.3,4.

i 1 Tim.5.8.

j Joha. 5.23; 15.23. Mat. 10.33.

k 1 Tim. 5.8.

l 5.12. 2 Joha. 1.9.

m Joha. 14.7,9,10. Roma 10.9. 1 Joha. 4.15.

n 5.12. 2 Joha. 1.9.

o 2 Joha. 1.6.

p 2 Joha. 1.6.

q 4.12,13,15,16. Joha. 14.23. 1 Joha. 1.3.

r Joha. 17.2,3. 1 Joha. 5.11. 5.20.

s 3.7. 2 Joha. 1.7.

t 2.20.

u Jer. 31.34. Heb. 8.11.

v 2.20.

w Mat. 13.11.

x Joha. 14.17.

y l Joha. 14.17.

z Kol. 3.4. 1 Joha. 3.2.

a 4.17. 3.21.

b Mark. 8.38.

c 1 Thes. 2.19.

d Joha. 17.25.

e 3.7,10. 3 Joha. 1.11. Roma 2.13.

a 4.10.

b Joha. 1.12. Efe. 1.5.

c Joha. 11.52. 1 Joha. 2.10. 5.2.

d Joha. 16.3; 17.25.

e Gal. 3.26. 2 Pet. 1.4.

f Joha. 11.52. 1 Joha. 3.2,10. 5.2.

g Roma 8.18. 2 Kor. 4.17.

h 3.14. Joha. 21.24.

i 2.28.

j Roma 8.29. Hlab. 16.11. Mat. 22.30.

k Jobe 19.26. Joha. 17.24.

l Mat. 5.8. Isam. 22.4. 1 Kor. 13.12.

m Roma 15.12,13.

n 2 Kor. 7.1. Jak. 4.8.

o 4.17. 3.7. 1 Pet. 1.15.

p Roma 4.15. 1 Joha. 5.17.

q 1.2.

r Heb. 9.26.

s Heb. 9.26.

t Joha. 1.29.

u 2 Kor. 5.21. & Heb. 4.15.

v 3 Joha. 1.11.

w 4.8. 2.4.

x 2.26. Mat. 24.4.

y Hez. 18.5-9. 1 Joha. 3.10. 2.29.

z 4.17. 3.7. 1 Pet. 1.15.

a Mat. 13.38.

b 2 Pet. 2.4.

c Gen. 3.15. Luka 10.18. Joha. 12.31; 16.11. Heb. 2.14.

d Joha. 2.19.

e Hlab. 119.3. 1 Joha. 5.18.

f 1 Pet. 1.23.

g Joha. 3.3.

h 3.1.

i 3.8.

j 3.7.

k 4.8. Heb. 13.1.

l 1.5.

1 umbiko: kumbe, umlayo.

m Levi 19.18. 1 Joha. 2.7.

n 3.23. 4.7. 2 Joha. 1.5.1 Joha. 4.21. Joha. 13.34.

o Hlab. 38.20. Zaga 29.10.

p Mat. 13.19.

q Hlab. 38.20. Zaga 29.10.

r Joha. 15.18,19; 17.14. 2 Tim. 3.12.

s 3.2.

t Joha. 5.24. 1 Joha. 2.9-11.

u Mat. 5.21,22.

v Joha. 8.44.

w Gal. 5.21. Isam. 21.8.

x 4.9,11.

y Joha. 15.13.

z Joha. 15.13.

a Fil. 2.17.

b Jak. 2.15,16.

c Mark. 12.44.

d Dute. 15.7. Luka 3.11. Roma 12.13.

e Kol. 3.12. 2 Kor. 6.12.

f 4.20.

g Hez. 33.31. Efe. 4.15. Roma 12.9.

h 2 Joha. 1.1. 3 Joha. 1.1.

i Joha. 18.37.

2 sizaqinisa: Gr., sizavumisa.

j 2 Pet. 1.10.

k 1 Kor. 4.4; 11.28.

l Jobe 11.15; 22.26. Roma 14.22.

m Heb. 4.16. 1 Joha. 2.28; 4.17; 5.14. Heb. 10.22.

n 5.14.

o 5.14. Mat. 7.7. Jak. 5.16.

p 3.24. 2.3.

q Joha. 8.29. Joha. 9.31.

r Joha. 6.29.

s 3.11.

t 2.8.

u 3.24. 2.3.

v Joha. 6.56. 1 Joha. 4.15,16. 4.12,13.

w Joha. 6.56. 1 Joha. 4.15,16. 4.12,13.

x Joha. 14.20; 17.21-23. 1 Joha. 1.3.

y 4.13. 1 Thes. 4.8. Roma 8.9.

a Mat. 24.4.

b 1 Thes. 5.21.1 Kor. 2.15; 12.10; 14.29. 2 Kor. 11.13.

c 2 Thes. 2.2.

d 2.18.Isam. 2.2.

e Mat. 7.15. Isam. 16.13.

f 4.15. 5.1. 1 Kor. 12.3.

g 1 Tim. 3.16. Joha. 1.14.

h 2.22. 2 Joha. 1.7.

i 1 Tim. 3.16. Joha. 1.14.

j 2.18.

k 2.18,22. 2 Thes. 2.3,7.

l 5.4.

m Roma 8.31.

n Joha. 12.31. 1 Kor. 2.12.

o Joha. 8.23. Joha. 3.31.

p Joha. 15.19.

q Joha. 8.47; 10.27; 18.37. Isa. 8.20. 1 Kor. 14.37. 2 Kor. 10.7.

r Joha. 8.47; 10.27; 18.37. Isa. 8.20. 1 Kor. 14.37. 2 Kor. 10.7.

s Joha. 14.17.

t 1 Tim. 4.1.

u 3.11.

v 3.10.

w 3.6. 2.4.

x 4.16. 4.7. 2 Kor. 13.11.

y 4.16. 3.16.

z Joha. 3.16.

a 5.11.

b 4.19. Joha. 15.16. Roma 5.8,10.

c 3.1. 2 Thes. 2.16.

d 2.2.

e Joha. 13.34. Mat. 18.33.

f 4.20. Joha. 1.18.

g 2.24.

h 2.5. 4.18.

i 2.5.

j 3.24. Joha. 5.38.

k 2.24.

l 3.24. Joha. 5.38.

m 1.1.

n 1.2.

o Joha. 3.17. Mat. 18.11.

p 2.2. Joha. 4.42. 1 Tim. 4.10.

q 4.2. 2.23.

r 5.5. Mat. 14.33.

s 2.24.

t 4.9.

u 4.8.

v 2.24.

w 2.5. 4.18.

x 2.28. 3.21. Jak. 2.13.

y 3.3. 2.6.

z Roma 8.15.

a 2.5. 4.18.

b 4.10.

c 3.17. Joha. 13.35. Heb. 13.1.

d 2.4.

e 4.20. Joha. 1.18.

f 1 Pet. 1.8.

g Gal. 6.2.

h 3.11.

a Joha. 1.12.

b 2.22. 4.2.

c Joha. 1.13.

d Joha. 8.42.

e 3.1.

f 5.3. 2.3.

g 2.5. 2 Joha. 1.6. Joha. 14.15.

h 4.3. 2.3.

i Mat. 11.30.

j 4.4. Joha. 16.33. Efe. 6.16.

k 1 Kor. 15.57.

l 4.4. Joha. 16.33. Efe. 6.16.

m 1 Kor. 15.57.

n 4.15.

o Joha. 19.34. 5.8.

p Joha. 19.34. 5.8.

q Efe. 5.26.

r Joha. 15.26. 1 Tim. 3.16.

s 5.6.

t Joha. 19.34. 5.8.

u Joha. 19.34. 5.8.

v Joha. 5.34,36; 8.17.

w Joha. 5.37; 8.18.

x Mat. 3.17.

y Isam. 12.17; 19.10. Roma 8.16. Gal. 4.6.

z 1.10. Joha. 3.33; 5.38.

a 2.25.

b 4.9. Joha. 1.4. Seb. 3.15.

c Joha. 3.15,36; 5.24; 6.40,47.

d 2.23.

e Joha. 20.31.

f 2.25.

g Joha. 9.35.

h 3.21.

1 kuye: kumbe, ngaye.

i 3.22. Zaga 10.24.

j Roma 8.27. Jak. 4.3.

k 5.18,19,20. Joha. 21.24.

l 3.22. Zaga 10.24.

m Jak. 5.15.

n Mat. 12.31,32. Nani 15.30. Jer. 15.1,2. Heb. 6.4,6; 10.26.

o Jer. 7.16.

p 3.4.

q 3.9.

r Jak. 1.27. Zaga 22.5.

s 2.13. Mat. 13.19.

t Gal. 1.4. 1 Kor. 5.10.

u 2.13. Mat. 13.19.

v Luka 24.45.

w Joha. 17.3. 1 Thes. 1.9. Isam. 3.7,14; 6.10; 19.11. Roma 1.25.

x Joha. 17.3. 1 Thes. 1.9. Isam. 3.7,14; 6.10; 19.11. Roma 1.25.

y Isa. 9.6. Isa. 44.6; 54.5. Joha. 20.28. Seb. 20.28. Roma 9.5. 1 Tim. 3.16. Tit. 2.13. Heb. 1.8.

z Joha. 17.3. 1 Thes. 1.9. Isam. 3.7,14; 6.10; 19.11. Roma 1.25.

a 1.2; 2.25. 5.11,13. Joha. 11.25.

b 1 Kor. 10.14. Isam. 9.20.

a 3 Joha. 1.1. 1 Pet. 5.1. Seb. 11.30.

b 1.13. 1 Pet. 5.13.

c 3 Joha. 1. 1 Joha. 3.18. 2 Joha. 1.3.

d Joha. 8.32.

e Joha. 1.17; 14.6. Gal. 3.1.

f 1 Kor. 13.6.

1 kakube: Gr., kuzakuba.

g 1 Tim. 1.2.

h Roma 1.7.

i 1 Tim. 1.2.

j 1 Tim. 1.2.

k Roma 1.7.

l 3 Joha. 1.1. 1 Joha. 3.18. 2 Joha. 1.3.

m 3 Joha. 1.3,4.

n 1 Joha. 2.7.1 Joha. 3.11.

o 1 Joha. 2.7.1 Joha. 3.11.

p 1 Joha. 2.7.1 Joha. 3.11.

q 1 Joha. 5.3.

r 1 Joha. 2.24.

s 1 Joha. 2.18. 1 Joha. 2.26.

t 1 Joha. 2.22; 4.3.

u 1 Joha. 2.22; 4.3.

v Mat. 27.63.

w 1 Joha. 2.18. 1 Joha. 2.26.

x Mark. 13.9.

y Gal. 3.4. Heb. 10.32,35.

z Mat. 25.16. Joha. 6.27.

a Joha. 15.16.

b Seb. 1.25.

c 1 Joha. 2.23.

d 1 Joha. 2.23.

e Roma 16.17. Gal. 1.8,9.

f Roma 16.17. Gal. 1.8,9.

g 1 Tim. 5.22.

h 3 Joha. 1.13.

i Joha. 15.11.

j 1.13. 1 Pet. 5.13.

a 2 Joha. 1.1

b Roma 16.23.

c 2 Joha. 1.1.

d Seb. 27.29. Roma 9.3.

1 ngifisa: kumbe, ngithandaza.

e 1 Kor. 16.2.

f 2 Joha. 1.4.

g 1.3,6. Seb. 6.3.

h 2 Joha. 1.4.

i Gal. 4.19. 1 Kor. 4.15.

j 2 Joha. 1.4.

k 1 Joha. 3.6.

l Gal. 6.10.

m Jobe 31.32.

n 1.3,6. Seb. 6.3.

o Seb. 15.3.

p Seb. 10.33. 2 Pet. 1.19.

q 1 Kor. 9.12,15. Seb. 20.33.

r Mat. 10.41.

s 1 Tim. 5.13.

t 1 Pet. 3.11,13. Hlab. 34.14.

u 1 Joha. 2.29.

v 1 Joha. 3.6.

w 1.3,6. Seb. 6.3.

x Joha. 21.24.

y 2 Joha. 1.12.

2 ngomlomo: Gr., umlomo ngomlomo.

z Joha. 10.3.

a Joha. 14.22.

b Jak. 1.1.

c Luka 6.16. Seb. 1.13.

d Seb. 12.17.

e 1 Kor. 1.2.

f Joha. 17.11,12,15. 1 Pet. 1.5. Juda 1.21,24.

g Roma 1.7. 1 Kor. 1.2,24.

h 1 Tim. 1.2.

i 1 Pet. 1.2.

j Roma 12.8.

k Tit. 1.4.

l Heb. 2.3.

m Fil. 1.27. 1 Tim. 1.18; 6.12. 2 Tim. 1.13; 4.7.

n Efe. 4.5,13.

o 2 Pet. 2.1.

p Gal. 2.4.

q 1 Pet. 2.8.

r Roma 15.4.

s 2 Pet. 2.3.

t 2 Pet. 2.19.

u Kol. 1.6.

v Mark. 7.22.

w 2 Pet. 2.1. 1 Tim. 5.8.

x 2 Pet. 2.1.

y 2 Tim. 2.14.

z 1 Kor. 10.5,9.

a 2 Pet. 2.1.

b Nani 14.29,37; 26.64,65. Hlab. 106.26.

c Hlab. 78.22. Heb. 3.18,19.

d 2 Pet. 2.4.

1 isimo sokuqala: kumbe, ubukhosi.

e 2 Pet. 2.4.

f 2 Pet. 2.6.

g Hos. 11.8.

h 2 Pet. 2.10.

i 2 Thes. 1.8.

j Mat. 25.41.

k 2 Pet. 2.10.

l 2 Pet. 2.10.

m Mark. 7.9.

n 2 Pet. 2.10.

o Dan. 10.13.

p 1 Thes. 4.16.

q Dute. 34.6.

r 2 Pet. 2.11.

s Zek. 3.2.

t 2 Pet. 2.12.

u 2 Pet. 2.12.

v Roma 1.26.

w 2 Pet. 2.12.

x 1 Joha. 3.12.

y 2 Pet. 2.15.

z Nani 16.1-3,31-35.

a Heb. 12.3.

b 2 Pet. 2.13.

c Hez. 34.10.

d Zaga 25.14. 2 Pet. 2.17.

e Efe. 4.14.

f Efe. 5.11.

g Mat. 15.13. Kol. 2.7.

h Isa. 57.20.

i Isa. 57.20.

j 2 Kor. 4.2.

k 2 Pet. 2.17.

l Gen. 5.18.

m 1 Kor. 16.22. Mat. 16.27. 1 Kor. 11.26.

n Dute. 33.2. Heb. 12.22. 1 Thes. 3.13.

o 2 Pet. 2.5.

p 2 Pet. 2.6.

q Hlab. 31.18;94.4. Joha. 6.60. Hlab. 139.20. 1 Sam. 2.3.

r 1 Tim. 1.9.

s Fil. 2.14.

t 2 Pet. 2.10.

u 2 Pet. 2.18.

v Jak. 2.1.

w Tit. 1.11.2 Pet. 2.3,14.

x 2 Pet. 3.2.

y 2 Pet. 3.3.

z Zaga18.1. Hez. 14.7. Hos. 4.14. 9.10. Heb. 10.25.

a 1 Kor. 2.14.

b Roma 8.9.

c Kol. 2.7.

d Efe. 6.18. Joha. 4.23,24.

e 1.1,24.

f Tit. 2.13. 2 Pet. 3.12.

g 2 Kor. 2.7.

h Roma 11.14.

i 2 Kor. 5.11.

j Amos 4.11. Zek. 3.2.

k 1 Kor. 3.15.

l Isam.3.4. Zek. 3.4.

m Roma16.25. Efe. 3.20.

n 1.1,24.

o 2 Kor. 11.2.

p Efe. 1.4. 5.27. Kol. 1.22.Isam. 14.5.

q Roma 16.27. 1 Tim. 1.17.

r Luka 1.47.

s Roma 11.36.

t 1 Tim. 6.16.

a 1 Kor. 14.6,26. 2 Kor. 12.1,7. Gal. 1.12; 2. 2.

b Joha. 3.32; 8.26; 12.49. Mark. 13.32.

c 22.6. 1.3. 4.1.

d 22.16.

e 22.6. 1.3. 4.1.

f 22.16.

g 1.4,9. Seb. 1.13.

h 1.9. 6.9; 12.17; 20.4. 12.11; 17.6. 1 Kor. 1.6.

i 11.7; 12.17; 19.10. 2 Tim. 1.8.

j 1.9. 6.9; 12.17; 20.4. 12.11; 17.6. 1 Kor. 1.6.

k 1 Joha. 1.1.

l 22.7.

m 22.7.

n 22.10. 3.11. Roma 13.11.

o 22.6. 1.3. 4.1.

p 4,9. Seb. 1.13.

q 1.11. Seb. 2.9.

r 2 Joha. 3.

s 2 Joha. 3.

t Eks. 3.14. Joha. 8.58.

u 1.8. 11.17. 4.8; 16.5. Heb. 13.8.

v Joha. 1.1.

w 1.8. 11.17. 4.8; 16.5. Heb. 13.8.

x 1.8. 11.17. 4.8; 16.5. Heb. 13. 8.

y 3.1; 4.5; 5.6. 8. 2.

z Isa. 55.4. Joha. 8.14. 1 Tim. 6.13. Isam. 3.14; 19.11.

a Hlab. 89.37.

b Kol. 1.18.

c 17.14.

d Joha. 13.34; 15.9. Roma 8.37. Gal. 2.20. 2 Thes. 2.16. Isam. 3.9.

e 7.14. Seb. 20.28.

f 5.10. 20.4,6. 1 Pet. 2.9.

g Roma 15.6.

h Roma 11.36.

i Hlab. 62.11. Isam. 5.13. 1 Tim. 6.16.

j Mat. 16.27; 2 Thes. 1.10.

k Dan. 7.13. Seb. 1.9. Isam. 10.1; 11.12; 14.14,16.

l Mat. 24.30.

m Mat. 24.30.

n Zek. 12.10. Joha. 19.37.

o Mat. 24.30.

p 1.11. 21.6; 22.13.

q 1.11,17. Jobe 19.25.

r 1.11.21.6; 22.13.

s 1.4.

t 2 Kor. 6.18.

u 1.1.

v Fil. 4.14. 1 Pet. 5.1 Fil. 1.7.

w 2 Tim. 2.12.Roma 8.17.

x Mat. 20.23.

y 1.2.

z 1.2.

a 1.11. 21.6; 22.13.

b 1 Kor. 11.20. Seb. 20.7. 1 Kor. 16.2 Mark. 16.9.

c 4.1.

d 1.11. 21.6; 22.13.

e 1.17. 2.8; 22.13. Isa. 41.4,8.

f 1.19.

g 1.4.

h Seb. 18.19. Isam. 2.1.

i 2.8.

j 2.12.

k Seb. 16.14. Isam. 2.18,24.

l 3.1,4.

m 3.7.

n 3.14. Kol. 2.1.

o Eks. 25.37; 37.23. 2 Lan. 4.20. Zek.4.2. Isam. 1.13,20. 2.1,5; 11.4.

p 2.1.

q Eks. 25.37; 37.23. 2 Lan. 4.20. Zek. 4.2. Isam. 1.13,20; 2.1,5; 11. 4.

r Dan. 7.13.14,14. Hez. 1.26. Dan. 8.15; 10.16.

s Dan. 10.5.

t Eks. 28.4.

u Dan. 10.5.

v 15.6.

w Dan. 7.9.

x 2.18; 19.12. Dan. 10.6.

y 2.18. 10.1. Hez. 1.7. Dan. 10.6.

z 14.2; 19.6. Hez. 1.24; 43.2.

a 1.20. 2.1; 3.1.

b 19.15,21. Efe. 6.17. Isam. 2.12,16. Isa. 49.2.

c 18.16.

d 21.3. Hlab. 149. 6.

e 10.1.

f Hlu. 5.31.

g Hez. 1.28. Luka 1.12.

h Dan. 8.18; 9.21; 10.10.

i Mat. 14.27.

j 1.11.

k 2.8. Roma 6.9.

l 4.9.

m Joha. 5.21 1 Thes. 4.14. Dute. 32.39; 3.7. 16.13.

n 9.1; 20.1.

o 1 Kor. 15.55. Jobe 28.22.

p 11.14.13.

q 1.12-16.

r 2.1-3.22.

s 4.1.

t 1.16.

u 1.12.

v 9.1.

w Mal.2.7. 2.1,8,12,18; 3.1,7,14.

x 1.4,11.

y 1.12.

z Mat. 5.15. Fil. 2.15.

a 2.1,8,12,18; 3.1,7,14. Mal. 2.7.

a 1.20.

b 1.11.

c 1.16.

d 1.13.

e 2.9,13,19. 3.1,8,15.

f Joha. 16.12.

g 1 Joha. 4.1.

h 2 Kor. 11.13.

i Seb. 14.4.

j Joha. 16.12.

k Gal. 6.2.

l Heb. 12.3 Gal. 6.9. Heb. 12.5.

m Jer. 2.2.

n Joha. 21.22. Mat. 21.41,43.

o 1.1.

p 1.15. Seb. 6.5.

q 2.11,17,29. 3.6,13,22; 13.9. Mat. 11.15.

r 2.11,17,29. 3.6,13,22; 13.9. Mat. 11.15.

s Gen. 2.9. 22.2,14. Zaga 3.18.

t Luka 23.43. Hez. 28.13.

u 1.20.

v 1.11.

w 1.11.

x 1.18.

y 2.9,13,19. 3.1,8,15.

z Jak. 2.5.

a Jak. 2.5.

b Roma 2.17.

c 3.9.

d 3.9.

e 2.13,24; 3.9; 12.9; 20.2,7. 1 Kor. 5.5.

f Joha. 16.33.

g Mat. 24.9.

h Gen. 24.55. Dan. 1.12,14.

i Mat. 10.22. Heb. 3.6.

j 2.13. 17.14. 12.11. 1 Kor. 4.2.

k Jak. 1.12. 3.11. 1 Kor. 9.25.

l 1.7.

m 1.7.

n Mat. 10.28.

o 20.6.

p 1.20.

q 1.11.

r 2.16. 1.16.

s 2.2.

t 2.9.

u 1 Tim. 5.8.

v 2.13. 17.14. 12.11. 1 Kor. 4.2.

w Seb. 22.20. 17.6.

x 2.9.

y 2.20.

z 2 Pet. 2.15.

a Seb. 15.29,20.

b Nani 25.1; 31.16. 1 Kor. 10.8,20.

c 2.6.

d 2 Thes. 2.8. 1.16. Isa. 11.4.

e 2.16. 1.16.

f 2.7.

g 2.7.

h Joha. 6.48,50.

i 3.12. 5.9; 14.3.

j 19.12. 14.3.

k 1.20.

l 2.24. 1.11.

m 1.14.

n 1.15.

o 2.14.

p 2.2.

q 2.14.

r 1 Kho. 16.31; 21.25. 2 Kho. 9.7.

s 2.14.

t Eks. 34.15.

u 2.14.

v Roma 2.4.2 Pet. 3.9. Isam. 9.20,21; 16.9,11.

w Mat. 9.2

x 1 Sam. 16.7; 1 Lan. 28.9. Mat. 9.4.

y Hlab. 7.9.

z Hlab. 7.9.

a 1 Sam. 16.7; 1 Lan. 28.9. Mat. 9.4.

b Hlab. 62.12. Roma 14.12. Isam. 20.12,13; 22.12.

c 2.13.

d 2.9.

e Seb. 15.28.

f 3.11.

g 3.3.

h 2.7.

i Heb. 3.6.

j Hlab. 2.8. 49.14. Mat. 19.28. Luka 22.29,30. 1 Kor. 6.2. Isam. 3.21; 20.4.

k Hlab. 2.9.

l Mat. 2.6 Isam. 12.5; 19.15.

m Hlab. 2.9.

n Mat. 28.18.

o 2 Pet. 1.19. Isam. 22.16. Mat. 2.2.

p 2.7.

a 3.7,14.1.20.

b 3.4. 1.11.

c 1.4.

d 1.16.

e 2.2.

f 1 Tim. 5.6.

g 1 Tim. 5.6.

h Efe. 2.1.

i Mat. 24.42.

j Seb. 14.26.

k 3.11. 1 Tim. 6.20. 2 Tim. 1.13.

l 3.19.

m Mat. 24.42.

n 2.25.

o 16.15. Mat. 24.43.

p 16.15. Mat. 24.43.

q 11.13 Seb. 1.15.

r 3.4. 1.11.

s Juda1.23. Isam. 14.4.

t Mat. 28.3. Isam. 3.5,18. 4.4; 6.11; 7.9,13,14; 19.14. Tshu. 9.8.

u Mat. 22.8.

v 3.12,21. 2.7.

w 19.8.

x Mat. 28.3. Isam. 3.5,18. 4.4; 6.11; 7.9,13,14; 19.14. Tshu. 9.8.

y Eks. 32.32.

z 13.8; 17.8; 20.12,15; 21.27; 22.19. Fil. 4.3.

a Mat. 10.32.

b Luka 12.8.

c 3.13,22. 2.7.

d 6.10.

e 1.11.

f 6.10.

g Seb. 3.14.

h 3.14. 19.11. 1 Joha. 5.20.

i 6.10.

j Isa. 22.22. Luka 1.32.

k Mat. 16.19.

l 1.18. Jobe 12.14.

m 2.2.

n Seb. 14.27.

o 1 Tim. 5.8.

p 2.9.

q 2.9.

r Isa. 49.23; 60.14.

s 1.5. 3.19.

t 2 Pet. 2.9.

u Mat. 24.14.

v 6.10; 8.13; 11.10; 13.8,14; 14.6; 17.8. Isa. 24.17. Isam. 12.12; 13.12; 17.2.

w 22.7,12,20. 1.3; 22.10. Joha. 21.22.

x Kol. 2.19.

y 2.25. 3.3.

z 2.10.

a 3.5.

b 1 Kho. 7.21. 2 Lan. 3.17. Jer. 1.18. Gal. 2.9.

c 14.1; 22.4.

d 21.2. Gal. 4.26.

e 21.2,10.

f 2.17.

g 3.6,22. 2.7.

h 3.1.

i 1.11.

j Isa. 65.16.

k 19.11. 1.5.

l Joha. 8.14. Isam. 19.11; 22.6;3.7.

m Kol. 1.15.

n 2.2.

o 1 Kor. 4.8.

p 1 Kor. 4.8. Hos. 12.8.

q Isa. 55.1. Mat. 13.44,46; 25.9. Zaga 8.19.

r 1 Pet. 1.7.

s 3.4.

t 2 Kor. 5.3. Isam. 16.15.

u Zaga 3.11,12.

v 3.9.

w 1 Kor. 12.31.

x 3.3.

y Luka 12.36,37.

z Luka 12.36,37.

a Joha. 14.23.

b 3.5.

c Mat. 19.28. 2 Tim. 2.12. Isam. 2.26,27; 20.4; 22.5.

d 5.5; 6.2; 17.14.

e 3.13.

a 1.10.

b 11.12.

c 1.1. Joha. 16.13. Isam. 1.19.

d 1.10.

e 16.17. 1 Kho. 22.19.

f Hlab. 11.4.

g Hlab. 11.4.

h Eks. 28.20; 39.13. Hez. 28.13. Isam. 21.11,18,19.

i Eks. 28.17; 39.10. Hez. 28.13. Isam. 21.20.

j Hez. 1.28. Isam. 10.1.

k Eks. 28.17,18; 39.10,11. Hez. 27.16; 28.13. Isam. 21.19.

l 4.6. 5.11.

m 11.16.

n 11.16.

o 4.10. 5.6,8,14; 7.11; 19.4. 5.5; 14.3.

p 3.4.

q 4.10.

r 8.5; 11.19; 16.18. Eks. 19.16.

s Hez. 1.13.Isam. 8.10. Joha. 18.3.

t 1.4.

u 15.2. 21.18,21.

v 22.1. 21.11.

w Hez. 1.5.

x 4.6. 5.11.

y Hez. 1.5.

z 4.8.

a 5.1.

b Hez. 1.10; 10.14.

c Isa. 6.2.

d 4.8.

e Luka 18.7. Seb. 9.24.Isam. 7.15; 12.10; 14.11.1 Thes.2.9.

f Isa. 6.3. Joha. 17.11.

g 2 Kor. 6.18.

h 1.4.

i 1 Tim. 1.17. 2 Pet. 1.17.Isam.4.11. 5.12,13; 7.12; 19.1.

j 1 Tim. 1.17. 2 Pet. 1.17.Isam.4.11. 5.12,13; 7.12; 19.1.

k 1 Tim. 6.16.

l 7.12.

m Dan. 4.34; 12.7. Isam.4.10. 5.14; 10.6; 15.7. 1.18.

n 4.4.

o Dan. 4.34; 12.7. Isam.4.10. 5.14. 10.6; 15.7. 1.18.

p 4.4.

q 5.9,12.

r 1 Tim. 1.17. 2 Pet. 1.17. Isam.4.11. 5.12,13; 7.12; 19.1.

s 1 Tim. 1.17. 2 Pet. 1.17. Isam.4.11. 5.12,13; 7.12; 19.1.

t 1 Tim. 6.16.

u 10.6; 14.7. Seb. 14.15.

a 4.2. 5.13.

b Hez. 2.9,10.

c 4.6.

d Isa. 29.11. Dan. 12.4.

e 5.13. Fil. 2.10.

f 4.4.

g Gen. 49.9,10. Isam. 10.3.

h Heb. 7.14.

i Isa. 11.10. Roma 15.12. Isam. 22.16.

j 3.21.

k 5.1. 6.1.

l 5.8.

m 5.8.

n Jer. 11.19. Isam.5.8,12,13. 6.1,16; 14.1; Joha. 1.29.

o 5.12. 13.8. 5.9.

p 5.12. 13.8. 5.9.

q Zek. 3.9; 4.10.

r 1.4.

s 4.2. 5.13.

t 5.14. 19.4. 5.6,11. 14.3. 4.8.

u 5.14. 19.4. 5.6,11. 14.3. 4.8.

v Jer. 11.19. 5.8,12,13. 6.1,16. 14.1. Joha. 1.29.

w 14.2; 15.2.

x 15.7. Neh. 7.70.

y 8.3,4. Hlab. 141.2.

z Hlab. 33.3.

a Efe. 5.19. Kol. 3.16. Isam. 14.3. 15.3.

b 4.11. 5.12.

c 5.12. 13.8. 5.9.

d 14.3,4. 1 Kor. 6.20.

e Seb. 20.28.

f 7.9; 11.9; 14.6. 10.11; 13.7; 17.15. Dan.3.4.

g 20.4. 1.6.

h 4.4,6.

i 5.8.

j Dan. 7.10. Hlab. 68.17. Heb. 12.22.

k 4.11. 5.9.

l 5.6.

m 7.12.

n 1 Lan. 29.11.

o 7.12.

p 7.12.

q 1 Lan. 29.11.

r 7.12.

s 4.9; 1 Tim. 6.16.

t 7.12.

u 4.9; 1 Tim. 6.16.

v Roma 11.36.

w 7.12.

x 5.13. Roma 9.5.

y 5.3.

z 6.16; 7.10. 4.2. 5.1,7.

a 7.12.

b 5.13. Roma 9.5.

c 4.9; 1 Tim. 6.16.

d 4.9; 1 Tim. 6.16.

e 1.6.

f 19.4.

g 19.4.

h 1 Lan. 16.36. 1 Kor. 14.16. 2 Kor. 1.20. Isam. 7.12. Neh. 5.13.

i 5.8.

j 4.9.

a 5.5-7.

b 14.2; 19.6. 10.3,4.

c 4.6,7.

d Zek. 6.3.

e 19.11.

f 19.11.

g Hlab. 45.4,5. Hab. 3.8,9. Zek. 9.13,14.

h 14.14; 19.12. Zek. 6.11. Isam. 9.7.

i 3.21.

j 4.7.

k Zek. 1.8; 6.2. Isam. 12.3.

l 5.8.

m Mat. 10.34.

n 4.7.

o Zek. 6.2.

p Levi 19.36. Hos. 12.7.

q Hez. 5.10,16. Isam.6.8.

r Mat. 20.2.

s Mat. 20.2.

t 7.3; 9.4.

u 4.7.

v Zek. 6.3.

w 20.13. 1 Kor. 15.55.

x 20.13. 1 Kor. 15.55.

y Hez. 14.21.

z Hez. 5.10,16. Isam.6.8.

a Hez. 14.21.

b Hez. 14.21.

c Hez. 14.21.

d Levi 26.22. Dute. 32.24.

e Eks. 29.12. Levi 4.7; 8.15.

f 14.18; 16.7. 8.3

g 20.4.

h 1.9. 1.2.

i Zek. 1.12.

j 2 Pet. 2.1.

k 3.7. 2 Thes. 1.6.

l 11.18; 18.20; 19.2.

m Hlab. 79.10; 119.84.

n 3.10.

o Mark. 16.5. Isam. 3.4.

p 14.13. 2 Thes. 1.7. Heb. 4.10. Heb. 11.40.

q 11.13; 16.18. 8.5; 11.19.

r 8.12. Mat. 24.29.

s Zek. 13.4.

t 8.12. Mat. 24.29.

u Jow. 2.31.

v 8.12. Mat. 24.29.

w 8.10; 9.1.

x Nah. 3.12.

y Hlab. 102.26.

z Isa. 34.4.

a Jer. 4.24.

b 16.20.

c 16.20.

d Mark. 6.21.

e 18.23.

f Mark. 6.21.

g 19.18.

h 1 Kor. 1.26.

i 13.16; 19.18. 1 Kor. 12.13.

j 13.16; 19.18. 1 Kor. 12.13.

k Isa. 2.19.

l Hos. 10.8. Luka 23.30. Isam. 9.6.

m 5.13.

n Mark. 3.5.

o Jer. 30.7. Jow. 2.11,31. Zef. 1.14. Isam. 16.14.

p Hlab. 76.7.

q Luka 21.36.

a 20.8. 9.14.

b 20.8. 9.14.

c Dan. 7.2. Mat. 24.31. Mark. 13.27.

d 6.6; 9.4. 7.1.

e Luka 1.78. Hez. 40.6. Isam. 16.12.

f 9.4. Efe. 1.13.

g Hlab. 42.2.

h 6.6; 9.4. 7.1.

i 9.4. Efe. 1.13.

j Hez. 9.4. Hez. 3.9.

k 9.16.

l 14.1.

m Gen. 48.14.

n Gen. 48.14.

o Roma 11.25.

p 5.9.

q 3.4. 7.13,14.

r Levi 23.40.

s 12.10; 19.1. Hlab. 3.8.

t 5.13.

u 4.4,6.

v 5.14.

w 5.12.

x 5.12.

y 5.12.

z 4.9.

a 5.12.

b 5.12.

c 5.12.

d Mat. 11.25.

e 3.4. 7.13,14.

f Gen. 43.20. Mat. 13.27; 21.30; 27.63. Joha. 4.11,15,19,49; 5.7; 12.21; 20.15.

g Mat. 24.21.

h Isa. 1.18. Zek. 3.3,5.

i 3.4. 7.13,14.

j Heb. 9.14. 1 Joha. 1.7. Isam. 1.5.

k 4.8.

l 21.3. Eks. 25.8. Hlab. 68.18 Hez. 43.7. Joha. 1.14. Levi 26.11. Isa. 4.5,6. Isam. 12.12; 13.6.

m Isa. 49.10.

n Isa. 49.10.

o Hlab. 121.6. Isam. 16.8,9.

p Hlab. 23.1. Joha. 10.11,14.

q Hlab. 23.2. Isa. 49.10. Hlab.36.8. Isam. 14.4.

r Isa. 25.8. Isam. 21.4. Mat. 5.4.

a 6.1.

b 5.1.

c 1.4.

d Luka 1.19. Mat. 18.10.

e 1 Lan. 15.24. Levi 25.9,10.

f Heb. 9.4.

1 iyinikele lemikhuleko: kumbe, iyengezelele emikhulekweni.

g 5.8.

h Eks. 30.1,3. Isam. 8.5. 9.13; 11.1.

i 5.8.

j Seb. 10.4.

k Heb. 9.4.

l Levi 16.12.

m Eks. 30.1,3.Isam.5.9.13; 11.1.

n 8.8.

o 4.5.

p 1 Kho. 19.11. Isam. 11.19. Hlu. 5.4. Seb. 4.31. Isam. 6.12.

q Hez. 38.22.

r 11.19; 16.21.

s Hez. 38.22.

t 16.2.

u 9.15,18; 12.4.

v 9.4.

w Isa. 2.13; 10.18.

x 9.4.

y Jer. 51.25.

z 8.8.

a 16.3.

b 16.3.

c Eks. 7.17,19. Isam. 11.6.

d 16.3.

e 16.3.

f Isa. 2.16.

g 9.1. Isa. 14.12. Isam. 6.13.

h 4.5.

i 16.4.

j Dute. 29.18. Zaga 5.4. Ruthe 1.20.

k Jer. 8.14. Eks. 15.23.

l 6.12; 16.8. Mat. 24.29.

m 14.6.

n 14.6.

o 19.17.

p 9.12; 11.14.

q 12.12.

r 12.12.

s 3.10.

a 8.10. 1.20.9.11.

b Luka 10.18. Isam. 12.9.

c 20.1. 1.18.

d Luka 8.31. Isam.9.2,11. 11.7; 17.8; 20.1,3.

e Luka 8.31. Isam.9.2,11. 11.7; 17.8; 20.1,3.

f Mat. 13.42.

g Jow. 2.10. Isam. 16.10.

h 9.7. Eks. 10.4. Hlu.6.5; 7.12.

i 9.5,10. Luka 11.12.

j 6.6; 7.3.

k 8.7.

l 7.2. Hez. 9.4. Eks. 12.23.

m 9.10.

n 9.5,10. Luka 11.12.

o Jer. 8.3. Isam.6.16.

p Jow. 2.4.

q 9.7. Eks. 10.4. Hlu. 6.5; 7.12.

r Nah. 3.17. Isam. 6.2.

s Dan. 7.8.

t Jow. 1.6.

u Jow. 2.5.

v 1 Kor. 14.8.

w 9.5,10. Luka 11.12.

x 9.10.

y Jobe 18.14. Efe. 2.2. Zaga 30.27.

z 8.10. 1.20. 9.11.

a Luka 8.31.Isam.9.2,11.11.7; 17.8; 20.1,3.

b 16.16. Seb. 21.40.

c Jobe 26.6.

1 uApoliyoni: elitsho, umchithi.

d 8.13.

e Eks. 30.3. Isam. 16.7.

f 8.3.

g 7.1.

h 16.12. 14.8.

i 7.1.

j 14.7 Mark. 13.32.

2 ezazilungiselwe ihola: kumbe, ezazilungiswe eholeni.

k 1 Kor. 3.13.

l Isa. 34.8; 61.2.

m Hos. 5.7.

n Isa. 34.8; 61.2.

o 9.18. 8.7.

p Hlab. 68.17.

q Hez. 38.4.

r Hlab. 68.17.

s 7.4.

t 21.20.

u 1 Lan. 12.8. Isa. 5.28,29.

v 16.8.

w 16.8.

x 2.21.

y Dute. 31.29. Hlab. 115.4.

z Hlab. 106.37.

a 1 Joha. 5.21.

b Hlab. 115.4,7; 135.15,17.

c Dan. 5.23.

d Hlab. 115.4,7; 135.15,17.

e Dan. 5.23.

f Dan. 5.23.

g Dan. 5.23.

h Dan. 5.23.

i Hlab. 115.4,7; 135.15,17.

j 21.8; 22.15.

k 21.8; 22.15.

l 18.23.

m 21.8; 22.15.

n 1 Kor. 6.18.

a 1.7.

b Hez. 1.28. Isam. 4.3.

c Mat. 17.2. Isam. 1.16. 12.1.

d 1.15.

e 10.8. Hez. 2.9.

f 10.5,8. Mat. 28.18.

g 5.5.

h Jow. 3.16. Amos 1.2.

i 6.1.

j 10.8.

k Dan. 12.4. Isam. 22.10.

l 10.5,8. Mat. 28.18.

m Dan. 12.7. Gen. 14.22.

n Dan. 12.7. Gen. 14.22.

o 4.9.

p Neh. 9.6. Isam. 4.11.

q 12.12. Dan. 12.7. Isam. 16.17; 21.6.

r 11.15.

s 17.17.

t 10.8.

u 10.8. Hez. 2.9.

v 10.5,8. Mat. 28.18.

w Hez. 2.8; 3.1. Jer. 15.16.

x Hez. 3.2.

y Hez. 3.3.

z Hez. 2.10.

a 5.9.

a Hez. 40.3. Jer. 31.39. Zek. 2.1. Isam. 21.15,16.

b Hez. 41.22. Isam. 8.3.

c Hez. 40.17.20.

d Mat. 26.3.

e Luka 21.24. Dan. 8.13. Hlab. 79.1.

f 21.2; 22.19. Neh. 11.1.

g Luka 21.24 Dan. 8.13. Hlab. 79.1.

h 13.5. 11.3. 12.6. 12.14.

i 19.10. 11.10.

j 19.10. 11.10.

k 13.5. 11.3. 12.6. 12.14.

l 12.6. 11.2. 13.5.

m 1 Kho. 20.31.

n Zek. 4.3,11,14. Hlab. 52.8.

o Zek. 4.2. Isam. 1.12,13.

p Zek. 4.14. Mat. 25.4.

q 2 Kho. 1.10,12. Jer. 5.14.

r Nani 16.35.

s Jak. 5.17.

t Eks. 7.19. Isam. 8.8.

u Eks. 7.10.

v 1.2.

w 13.1; 17.8; 19.19. 13.11.

x 9.1.

y Dan. 7.21. Isam. 12.17; 13.5,7; 19.19.

z Dan. 7.21. Isam. 12.17; 13.5,7; 19.19.

a Mark. 6.29.

b 14.8.

c Isa. 1.10.

d Hez. 23.3,8,19,27.

e Heb. 13.12.

f 5.9.

g Mark. 6.29.

h Hlab. 79.2,3.

i Mark. 6.29.

j 3.10.

k Esta 9.19.

l 11.3.

m 1 Kho. 18.17.

n 3.10.

o 11.9.

p Hez. 37.5,9,10,14. Gen. 2.7. Isam. 13.15.

q Hez. 37.10.

r 4.1.

s 12.5. 2 Kho. 2.11.

t 1 Thes. 4.17. Isam. 1.7.

u 6.12.

v 16.19.

w 14.7; 16.9; 19.7. Seb. 12.23. Isam. 15.4. Josh. 7.19.

x 2 Lan. 36.23. Ezra 1.2; 5.11,12; 6.9; 7.12,23. Neh. 1.4,5; 2.4. Hlab. 136.26. Dan. 2.18,19,44. Jona 1.9. Isam. 16.11.

y 8.13.

z 10.7.

a 16.17; 19.1. Isa. 27.13. Isam. 11.17. 19.6.

b 12.10.

c Hlab.2.2. Isam. 12.10.

d Isa. 24.23. Dan. 7.14,18,27. Isam. 11.17. 19.6. Hlab. 10.16. Luka 1.33.

e 4.4.

f 4.4.

g 2 Kor. 6.18.

h 1.4.

i 11.15. 18.8.

j Hlab. 110.5.

k Isam. 20.12. Dan. 7.10. Isam. 14.7; 20.4. 6.10.

l 16.6.

m 19.5.

n 19.5.

o Seb. 26.22.

1 ukubhubhisa: kumbe, ukonakalisa.

p 15.5. 19.11.

q Heb. 9.4.

r Gal. 3.15.

s 4.5.

t 8.5.

u 16.21. 8.7. Isa. 28.2.

a Hlab. 104.2.

b 10.1.

c Mat. 10.2.

d Isa. 66.7,10. Mika 4.10.

e Gal. 4.19.

f 6.4.

g 12.4,7,9,13,16,17. 13.2,4,11; 16.13; 20.2. Hlab. 91.13. Isa. 27. 1.

h 13.1; 17.3.

i 13.1; 17.3.

j Dan. 7.7.

k 13.1; 19.12.

l Mika 7.17.

m 8.7,12.

n Dan. 8.10.

o 12.4,7,9,13,16,17. 13.2,4,11; 16.13; 20.2. Hlab. 91.13. Isa. 27.1.

p 12.2.

q Eks. 1.16. Mat. 2.16.

r 2.27.

s 2 Kor. 12.2. Isam. 11.12.

t 12.2.

u 12.14. 11.3.

v Dan. 10.13.

w 12.4,7,9,13,16,17. 13.2,4,11. 16.13. 20.2. Hlab. 91.13. Isa. 27.1.

x 12.9. Mat. 25.14.

y Luka 10.18. Isam. 12.12. 2 Pet. 2.4.

z 12.4,7,9,13,16,17. 13.2,4,11. 16.13. 20.2. Hlab. 91.13. Isa. 27.1.

a Joha. 12.31.

b 20.2.

c Gen. 3.1,4. 2 Kor. 11.3.

d 2.9.

e 20.10. 13.14; 19.20. 20.3,8.

f Mat. 24.14.

g 12.13. 9.1.

h 7.10.

i 19.1.

j 11.15.

k 11.15.

l Jobe 1.9; 2.4,5. Zek. 3.1.1. Pet. 5.8. Roma 8.33,34.

m 4.8.

n Joha. 16.33. Roma 16.20.

o 12.17. 1.2.

p Luka 14.26. Isam. 2.10.

q Hlab. 96.11. Isa. 44.23. 49.13. Isam. 18.20.

r 13.6. 7.15.

s 8.13. 3.10. 13.1,11.

t 12.8.

u 10.6. Mat. 8.29.

v 12.9.

w 12.5.

x Eks. 19.4.

y 12.6.

z 17.3.

a 12.6.

b Dan. 7.25; 12.7. Isam. 11.2. 12.6.

c Isa. 59.19.

d Gen. 3.15. Isam. 11.7.

e 14.12. 1 Joha. 2.3.

f 1 Joha. 5.10. Isam. 19.10.

g 12.17. 1.2.

a Dan. 7.3. Isam. 11.7; 16.13. 12.12.

b Dan. 7.3. Isam. 11.7; 16.13. 12.12.

c 12.3.

d 12.3.

e Dan. 7.6.

f Dan. 7.5.

g Dan. 7.4.

h 13.4,11. 12.3.

i 16.10.

j 13.4,5,7,12. Luka 4.6.

1 lilimele: kumbe, libulewe.

k 13.12,14.

l 17.8.

m Joha. 12.19.

n 13.4,5,7,12. Luka 4.6.

o 18.18.

p Dan. 7.8,11,20,25. Dan. 11.36.

q 13.4,5,7,12. Luka 4.6.

r Jak. 4.13.

s 11.2.

t 12.12.

u 13.5.

v 13.4,5,7,12. Luka 4.6.

w 5.9.

x 13.12,14. 3.10.

y 17.8.

z Dan. 12.1. Isam. 3.5. Heb. 12.23.

a 5.6,12.

b 17.8. Mat. 13.35. Efe. 1.4.

c 2.7.

d Isa. 33.1.

e Hab. 1.9.

f Gen. 9.6. Mat. 26.52. Isam. 18.6.

g 14.12.

h Isam. 13.14. 16.13.

i 12.12.

j 5.6.

k 13.2.

l 13.14.19.20.

m 20.4.

n 13.3,14.

o Mat. 24.24. Isam. 16.14; 19.20.

p 12.1.

q 1 Kho. 18.38. 2 Kho. 1.10,12. Luka 9.54. Isam. 20.9.

r Mat. 24.24. Isam. 16.14; 19.20.

s 19.20. 12.9.

t 2 Thes. 2.9.

u 12.1.

v 13.14. 19.20.

w 13.3,14.

x 14.9,11; 15.2; 16.2; 19.20; 20.4.

y 16.6.

z Seb. 26.22.

a 6.15.

b 14.9,11; 15.2; 16.2; 19.20; 20.4.

c 13.17. 15.2; 16.2. Gal. 6.17.

d 13.17. 15.2; 16.2. Gal. 6.17.

e 15.2.

f 17.9.

g 15.2.

h 21.17. 7.9.

a 5.6.

b Heb. 12.22. Hlab. 2.6; 125.1.

c 14.3. 7.4.

d 22.4. 3.12; 7.3.

e 1.15.

f 6.1.

g 5.8.

h 5.9.

i 5.8.

j 2.17.

k 14.3. 7.4.

l 5.9.

m 3.4.

n 2 Kor. 11.2.

o 3.4.

p 7.17; 17.14.

q 5.9.

r Jak. 1.18.

s Zef. 3.13. Hlab. 32.2; 34.13. Joha. 1.47.

t 8.13.

u Gal. 1.6,9. Efe. 3.9,11. Tit. 1.2.

v 3.10.

w 5.9.

x 15.4.

y 11.13.

z 14.15. 9.15.

a 11.18.

b Neh. 9.6. Seb. 14.15. & Isam. 4.11.

c Isa. 21.9. Isa. 13.19; 14.22. Jer. 51.8. Isam. 18.2.

d 17.5. 1 Pet. 5.13.

e 16.19; 17.5,18; 18.2,10,18,19,21. 14.20. 11.8.

f Jer. 51.7. 18.3. 17.2,4.

g 13.15,16.

h 13.15,16.

i 16.19. 15.1,7; 16.1. Jobe 21.20. Isam. 19.15.

j 18.6. Hlab. 75.8.

k Isa. 1.22.

l 16.19. 15.1,7; 16.1. Jobe 21.20. Isam. 19.15.

m 20.10.

n 20.10.

o 19.20; 21.8. 2 Thes. 1.8.

p 20.10.

q 19.20; 21.8. 2 Thes. 1.8.

r Mat. 25.31.

s Isa. 34.10. Isam. 19.3. 18.9,18.

t 4.8.

u 13.15,16.

v 13.15,16.

w 13.10.

x 12.17.

y Mark. 11.22.

z 19.9; 21.5. 1.11,19. 10.4.

a 20.6. Tshu. 4.2.

b 1 Kor. 15.18. 1 Thes. 4.14,16.

c Joha. 13.19.

1 kusukela khathesi: kumbe, kusukela khathesi uMoya uthi: Yebo.

d 6.11.

e 14.16. 1.7.

f 1.13.

g 6.2; 19.12.

h 14.17.

i Mark. 4.29. Jow. 3.13. Mat. 13.39.

j 14.7.

2 sesivuthiwe: kumbe, sesomile.

k 14.14.

l 16.17. 14.15. 15.5.

m 6.9.

n 16.8.

o Jow. 3.13.

p 19.15.

q 19.15.

r Isa. 63.3. Lilo 1.15.

s Heb. 13.12.

t 14.8. 11.8.

u 19.14.

v Joha. 11.18.

a 12.1,3.

b 15.6,7. 16.1; 21.9.

c 14.10.

d 14.10.

e Mat. 3.11.

f 13.1.

g 13.1.

h 13.14,15.

i 13.16.

j 13.18.

k 4.6.

l Mat. 3.11.

m Eks. 15.1. Dute. 31.30.

n Heb. 3.5.

o 5.9.

p Jobe 37.5. Hlab. 66.3. Hlab. 92.5.

q 16.7. 2 Kor. 6.18.

r Dute. 32.4. Hlab. 145.17.

s 16.5,7. Hlab. 111.7. Hos. 14.9.

t 16.5,7. Hlab. 111.7. Hos. 14.9.

u Jer. 10.7.

v 14.7. Eks. 15.14,16.

w Dute. 32.4. Hlab. 145.17.

x Heb. 7.26. Hlab. 99.3,9.

y Hlab. 86.9.

z Roma 1.32.

a 14.17.

b Nani 1.50.

c 11.19.

d 15.6,7. 16.1; 21.9.

e Eks. 28.6. Hez. 44.17. Isam. 1.13.

f 19.8,14.

g 1.13. Eks. 28.8.

h 4.6.

i 5.8.

j 4.9.

k Eks. 40.34. Isa. 6.4.

l 2 Thes. 1.9.

m 2 Thes. 1.9.

n Eks. 40.35. 1 Kho. 8.11.

a 15.1.

b Hlab. 79.6.

c 14.10.

d 8.7.

e Dute. 28.35.

f Dute. 28.35.

g 16.11. Eks. 9.9-11. Dute. 28.27.

h 13.16.

i 13.15.

j 8.8.

k 8.8.

l 8.9.

m 8.10.

n Eks. 7.17,20.

o Joha. 17.25. Isam. 15.3.

p 1.4.

q 18.24. So Mat. 23.34,35. Isam. 17.6. 13.15.

r 11.18.

s Isa. 49.26.

t 6.9.

u 9.13.

v 15.3.

w 16.14. 2 Kor. 6.18.

x 19.2.

y Joha. 17.25. Isam. 15.3.

z 8.12.

a 6.4; 9.5. & 11.3. Isam. 14.18.

b 9.17,18. 7.16.

c Mat. 13.6. Mark. 4.6.

d 16.11,21.

e 2.21.

f 11.13. Dan. 5.23.

g 13.2.

h Eks. 10.21. Isam. 9.2.

i 16.11,21.

j 11.13.

k 16.2.

l 2.21.

m 9.14.

n Isa. 44.27.

o Isa. 41.2. Isam. 7.2.

p 18.2. 1 Joha. 4.1.

q Eks. 8.6.

r 12.3.

s 13.1.

t 19.20; 20.10. 13.11,14.

u Mat. 24.24.

v 1 Tim. 4.1. Isam. 20.3.

w Mat. 24.24.

x 13.14; 19.20. 12.1.

y Mat. 24.14.

z 20.8. 17.14; 19.19.

a 6.17.

b 16.7.

c 3.3. Mat. 24.43.

d Mat. 24.42,46.

e Mat. 24.42,46.

f 2 Kor. 5.3. 3.18.

g 2 Kor. 5.3. 3.18.

h Luka 12.20.

i 1 Kor. 12.23.

j 19.19.

k 9.11.

l Hlu. 5.19. Zek. 12.11.

m Efe. 2.2.

n 11.15.

o 14.17.

p 4.2.

q 21.6. 10.6.

r 4.5.

s 6.12.

t Dan. 12.1. Mat. 24.21.

u 14.8.14. 8.

v 11.13.

w 2.26; 11.18; 19.15; 20.8.

x 14.8.

y 18.5. Hlab. 74.18. Isam. 17.1.

z 14.10.

a 6.14.

b 6.14.

c Jobe 38.23. Isam. 11.19.

d 16.9,11.

e Eks. 9.23-25.

a 21.9.

b 15.1.

c 21.9.

d 16.19.

e 19.2. Nah. 3.4. Isa. 1.21.

f Jer. 51.13. Isam. 17.15.

g 18.3,9.

h 17.6. 3.10.

i 14.8.

j 17.8. Joha. 2.10.

k 21.10. 1.10.

l 12.6,14.

m 17.4. Heb. 9.19.

n 13.1. 12.3.

o 13.1. 12.3.

p 17.7,9.

q 13.1. 12.3.

r 17.7,12.

s 18.16.

t Hlu. 8.26.

u 17.4. Heb. 9.19.

1 ececiswe: Gr., ependwe.

v Dan. 11.38.

w Dan. 11.38.

x 21.21.

y Jer. 51.7. Isam. 18.6.

z 14.8.

a 17.7. 2 Thes. 2.7.

b 14.8.

c 18.3,9; 19.2; 21.8,27.

d 18.24. Isa. 34.7.

e 17.8. Joha. 2.10.

f 16.6.

g 2.13.

h 1.2.

i 17.7. 2 Thes. 2.7.

j 17.7,9.

k 17.7,12.

l 17.11. 13.3,12.

m 11.7.

n 9.1.

o 17.11.

p 17.2.

q 13.3.

r 13.8.

s 13.8.

t 13.18.

u 13.1. 17.3. 12.3.

v 17.11. 13.3,12.

w 17.11.

x 13.1. 17.3. 12.3.

y Dan. 7.7,20. Zek. 1.18,19,21. Isam. 17.16.

z Gal. 2.5. Isam. 18.10,17,19.

a 17.17.

b 16.14.

c 3.21.

d 19.16. 1 Tim. 6.15.

e Dute. 10.17. Seb. 10.36.

f 19.16. 1 Tim. 6.15.

g Zaga 8.15. Dan. 2.47. Mat. 25.34. Isam. 1.5.

h 14.4.

i Mat. 20.16; 22.14.

j Roma 1.6.

k Mat. 20.16; 22.14.

l Luka 18.7.

m 2.10.

n 17.1. Isa. 8.7.

o 5.9.

p 17.12.

q Jer. 50.41,42.

r 18.17,19.

s Hez. 16.37,39.

t 19.18.

u 18.8. Levi 21.9.

v 2 Kor. 8.16.

w 17.17.

x 2 Thes. 2.11.

y 10.7.

z 14.8.

a 17.1.

b Hez. 43.2.

c Dan. 3.4.

d Isa. 21.8. Isam. 14.8.

e Isa. 13.21; 34.14. Jer. 50.39; 51.37. Zef. 2.14.

f 16.13. Mark. 5.2.

g Isa. 14.23; 34.11.

h 14.8.

i 17.2. 18.9. 17.5.

j 18.11,15. Isa. 47.15. Hez. 27.33.

k 18.7,9. 1 Tim. 5.11.

l Isa. 48.20. 2 Kor. 6.17.

m Jer. 51.9. Gen. 18.20,21. Jona 1.2. Jak. 5.4. 2 Lan. 28.9.

n 16.19.

o Hlab. 137.8. Jer. 50.15,29. Jer. 51.24,49. 2 Tim. 4.14. Isam. 13.10.

p 14.10. 16.19; 17.4.

q Hez. 28.2-8.

r 18.7,9. 1 Tim. 5.11.

s Hlab. 10.6.

t Isa. 47.7,8. Zef. 2.15.

u Isa. 47.7,8. Zef. 2.15.

v Isa. 47.9. Isam. 18.10. Jer. 51.8.

w 17.16.

x Jer. 50.34. Isam. 11.17,18.

y 17.2. 18.9. 17.5.

z Hez. 26.16,17.

a 17.2. 18.9. 17.5.

b 18.7,9. 1 Tim. 5.11.

c Hez. 26.16,17.

d Jer. 50.46.

e 18.18. 19.3. 14.11.

f 18.18,19,21. 14.8.

g 18.17,19.18.8. 17.12.

h Hez. 27.36.

i 18.3,15.

j 18.16. 21.21.

k 18.16. 21.21.

l 18.16. 21.21.

m 18.16. 19.8,14. Zaga 31.22. Luka 16.19.

n 18.16. 21.21.

o 18.16. 21.21.

p Gen. 18.6. Levi 2.1,2. Nani 6.15. 1 Sam. 1.24.

q 1 Tim. 1.10.

r Hez. 27.13. 1 Lan. 5.21.

s 18.3,15.

t 18.3,19. Hez. 27.33.

u 18.18,19,21. 14.8.

v 17.4.

w 18.16. 19.8,14. Zaga 31.22. Luka 16.19.

x 18.16. 21.21.

y 18.16. 21.21.

z 18.16. 21.21.

a 18.16. 21.21.

b 18.17,19. 18.8. 17.12.

c 18.19. 17.16.

d Seb. 27.11. Hez. 27.29.

e 18.18. 19.3. 14.11.

f Hez. 27.32. Isam. 13.4.

g Josh. 7.6. 1 Sam. 4.12. Jobe 2.12. Hez. 27.30. Esta 4.1.

h Hez. 27.31.

i 18.18,19,21. 14.8.

j 18.3,19. Hez. 27.33.

k 18.17,19. 18.8. 17.12.

l 18.19. 17.16.

m 12.12. Jer. 51.48.

n Luka 11.49,50.

o 6.10.

p Jer. 51.63.

q Jer. 51.64.

r 18.18,19,21. 14.8.

s Jer. 25.10.

t Isa. 24.8.

u Hez. 26.13.

v Mat. 9.23.

w Jer. 25.10.

x Tshu. 12.4.

y Jer. 25.10.

z Jer. 25.10.

a Jer. 7.34.

b Isa. 23.8.

c 6.15.

d 2 Kho. 9.22. Nah. 3.4.

e 9.21.

f 16.6. Mat. 23.35. Luka 11.51.

g Jer. 51.49.

a 11.15.

b 19.3,4,6.

c 7.10.

d 4.9.

e 4.9.

f 12.10. Hlab. 62.11.

g 16.7.

h 6.10.

i 17.1.

j 6.10.

k Dute. 32.43. 2 Kho. 9.7.

l 19.3,4,6.

m 14.11. 18.9,18.

n 5.8,14. 4.4.

o 5.14.

p 19.3,4,6.

q Luka 2.13,20.

r Hlab. 134.1; 135.1.

s 11.18.

t 11.18.

u 19.18. Seb. 26.22.

v Dan. 10.6. Hez. 1.24.

w 1.15.

x 6.1.

y 19.3,4,6.

z 11.15.

a 19.15. 2 Kor. 6.18.

b 11.13.

c 19.9. Mat. 22.2; 25.1.

d Isa. 54.5. 2 Kor. 11.2. Isam. 21.2,9; 22.17.

e Hlab. 45.14,15. Hez. 16.10.

f 3.5,18.

g 19.14. 18.12.

h 15.6. 19.14.

i Jobe 29.14.

j Roma 5.16,18. 1 Kor. 1.30.

k 14.13.

l Luka 14.15. Isam. 19.7.

m 21.5; 22.6.

n 22.8.

o 22.9. Seb. 10.26.

p 12.17.

q Mat. 4.10.

r 1.2.

s 11.3.

t Seb. 10.11. Hez. 1.1. Isam. 11.19; 15.5.

u 6.2. 19.19,21.

v 6.2. 19.19,21.

w 3.14.

x 1.5.

y 3.14.

z 3.7.

a Isa. 11.4.

b 1.14.

c 6.2; 14.14.

d 12.3.

e 19.16.

f 2.17. Zaga 30.4. Mat. 11.27.

g Isa. 63.2,3.

h Joha. 1.1.

i 14.20.

j 19.8. 3.4.

k 19.8. 3.4.

l 19.21. Isa. 11.4. 2 Thes. 2.8. Isam. 1.16.

m 2.27.

n Isa. 63.2,3.

o 14.19,20.

p 14.10.

q 19.6.

r 19.12.

s 17.14.

t 19.21.

u 8.13.

v Jer. 12.9. Hez. 39.17. 1 Sam. 17.44.

w Zef. 1.7.

x Tit. 2.13.

y Hez. 39.18,20. Isam. 17.16.

z 6.15.

a Hez. 39.18,20. Isam. 17.16.

b Hez. 39.18,20. Isam. 17.16.

c 6.15.

d 19.5.

e 11.7.

f 16.16.

g 16.14.

h 19.11,14,21.

i 11.7.

j 16.13.

k 16.14.

l 12.1.

m 13.12,14.

n 13.14.

o 13.16.

p 13.16.

q 20.10,14,15. Dan. 7.11. Isam. 21.8. 2 Thes. 1.8. Mat. 13.42. 2 Thes. 2.8.

r 14.10.

s 19.11,19.

t 19.15.

u 19.17.

a 9.1. 1.18.

b 20.3. 9.1. 20.10.

c 12.3.

d 12.9.

e 20.10.

f 20.7. 2.9.

g 2 Pet. 2.4. Juda 6.

h 20.3. 9.1. 20.10.

i Dan. 6.17.

j 12.9.

k 20.8,10.

l Dan. 7.9. Mat. 19.28. Isam. 2.26; 3.21.

m Luka 12.20. 1 Kho. 22.19.

n Dan. 7.22,27. 1 Kor. 6.2.

o 6.9.

p 11.8.

q 1.2.

r 1.2.

s 13.12.

t 13.15.

u 13.16.

v Dan. 7.18. 2 Tim. 2.12. Isam. 5.10. 20.6. Hlab. 45.16.

w 20.2,3,5,6,7.

x Roma 7.9.

y 20.2,3,5,6,7.

z 1 Thes. 4.16. Luka 14.14.

a 14.13.

b 2.11. 20.14. 21.8.

c 1.6.

d Dan. 7.18. 2 Tim. 2.12. Isam. 5.10. 20.6. Hlab. 45.16.

e 20.2,3,5,6,7.

f 20.2,3,5,6,7.

g 20.7. 2.9.

h 20.2. 1 Pet. 3.19.

i 20.3,10. 12.9.

j 7.1.

k Hez. 38.2, & 39.1. Gen. 10.2.

l 16.14.

m 1 Kor. 14.8.

n Roma 9.27. Heb. 11.12. Gen. 22.17.

o Isa. 8.8. Hez. 38.9,16.

p Heb. 13.11.

q Hlab. 132.13.

r 13.13.

s 20.3,10. 12.9.

t 20.14,15. 19.20.

u 14.10.

v 20.14,15. 19.20.

w 20.14,15. 19.20.

x 14.10.

y 21.1. Hlab. 102.26.

z Dan. 2.35.

a Seb. 26.22.

b Dan. 7.10.

c 20.15. Dan. 12.1.Isam. 3.5.

d 11.18.

e 20.13. 2.23.

f 6.8.

1 isihogo: kumbe, ingcwaba.

g Fil. 2.10.

h 20.13. 2.23.

i 1 Kor. 15.26,54. Isam. 21.4.

j 20.14,15. 19.20.

k 20.6.

l 20.15. Dan. 12.1. Isam. 3.5.

m 20.14,15. 19.20.

a Isa. 65.17; 66.22. 2 Pet. 3.13.

b 2 Pet. 3.10. Isam.21.4. 20.11.

c Hlab. 65.7.

d 22.8. Seb. 1.13.

e 22.19. Isa. 52.1. Isam.21.19. 11.2.

f 3.12.

g 3.12.

h 21.10. Heb. 11.10.

i Isa. 61.10. Isam.21.19. Mat. 23.29.

j Levi 26.11,12.

k 7.15.

l Levi 26.11,12.

m Hez. 48.35. Isam. 22.3.

n 7.17.

o 20.14.

p Isa. 35.10; 51.11; 65.19.

q 2 Pet. 3.10. Isam.21.4. 20.11.

r 4.2,9; 5.1; 20.11.

s 2 Kor. 5.17.

t 14.13.

u 22.6.

v 16.17.

w 1.8.

x 1.8.

y 22.17. Joha. 4.10; 7.37.

z Mat. 10.8. Isa. 55.1.

a 2.7.

b Mat. 25.34.

c 1 Kor. 3.21.

d Jer. 31.33.

e 2 Kor. 6.18.

f Isa. 61.10. Isam.21.19. Mat. 23.29.

g Hos. 9.10. Isam. 17.4,5. 21.27.

h 22.15. 9.20,21.

i 1 Joha. 3.15.

j 22.15. 9.20,21.

k Heb. 13.4.

l 22.15. 9.20,21.

m Gal. 5.20.

n 22.15. 9.20,21.

o 22.15. 9.20,21.

p 1 Tim. 1.10. Isam.21.27. Hlab. 5.6.

q Luka 12.46.

r 19.20.

s 20.6.

t 17.1.

u 15.1.

v 17.1.

w 21.2.

x 17.3. Hez. 43.5.

y 17.3. Hez. 43.5.

z 21.2.

a 21.23. Hez. 43.2,4. Isam. 22.5.

b 21.18,19. 4.3.

c 4.6.

d Hez. 48.31-34.

e 21.13,15,21,25. Luka 16.20.

f Hez. 48.31-34.

g Luka 13.29.

h 21.13,15,21,25. Luka 16.20.

i Heb. 11.10.

j 2 Tim. 2.19. 1 Kor. 3.10.

k Efe. 2.20.

l 11.1.

m 21.13,15,21,25. Luka 16.20.

n 11.1.

o Joha. 11.18.

p Efe. 3.18.

q Efe. 3.18.

r Efe. 3.18.

s Mark. 14.56,59. Isam.21.17.

t 21.12,14.

u 13.18. Dute. 3.11.

v Luka 20.36.

w 21.11.

x 21.21.4.6.

y Isa. 54.11,12.

z 21.2. Mat. 23.19.

a 21.11.

b Isa. 54.11,12.

c Eks. 24.10; 28.18; 39.11. Jobe 28.6,16. Lilo 4.7. Hez. 1.26; 10.1; 28.13.

d 4.3.

e Eks. 39.13. Hez. 28.13.

f 4.3.

g Eks. 28.20; 39.13. Hez. 28.13.

h Jobe 28.19.

i 9.17.

j Eks. 28.19; 39.12.

k 17.4; 18.12,16. Jobe 28.18. Mat. 7.6; 13.45,46. 1 Tim. 2.9.

l 22.2.

m 21.21. 4.6.

n Joha. 4.23. 1 Kor. 15.28.

o 2 Kor. 6.18.

p 21.25. Isa. 60.19,20. Isa. 24.23.

q 21.25. Isa. 60.19,20. Isa. 24.23.

r 21.11.

s Isa. 60.3; 66.12.

t 22.2. Luka 13.23.

u 21.26. Isa. 60.5,11,16.

v Isa. 60.11.

w 21.23. 22.5. Isa. 60.20. Zek. 14.7.

x 21.26. Isa. 60.5,11,16.

y 22.14,15. Isa. 35.8; 52.1. Jow. 3.17. Isa. 60.21. 2 Pet. 3.13.

z 21.23. 22.5. Isa. 60.20. Zek. 14.7.

a 21.8.

b 3.5.

a Hez. 47.1. Isam.21.17. Hlab. 36.8. Zek. 14.8.

b 4.6.

c 21.21.

d Hez. 47.12.

e 22.14. 2.7.

f Hez. 47.12.

g 21.24.

h Zek. 14.11. Gen. 3.17.

i Hez. 48.35.

j Mat. 5.8. 1 Kor. 13.12. 1 Joha. 3.2.

k 14.1.

l 21.25.

m Hlab. 36.9. Hlab. 84.11. Isam. 21.11,23.

n Dan. 7.18,27. Roma 5.17. 2 Tim. 2.12. Isam. 3.21. 1 Pet. 2.9.

o 21.5. 19.9.

p Luka 1.70.

q 1.1.

r 1.1.

s 22.12,20.22.10. 3.11.

t 1.3.

u 21.2.

v 19.10.

w 19.10.

x 10.4.

y 1.3; 22.7.

z Hez. 3.27. Dan. 12.10. 2 Tim. 3.13.

a 22.12,20. 22.10. 3.11.

b Jak. 5.9.

c Isa. 40.10; 62.11.

d 2.23.

e 1.8.

f 1.8.

g 1.11.

h Mat. 19.17. 1 Joha. 2.3; 3.24.

i Mat. 19.17. 1 Joha. 2.3; 3.24.

j 22.2.

k Hlab. 118.20. Isam. 21.27.

l Luka 16.20.

m Gal. 5.21.

n Fil. 3.2.

o 21.8.

p 21.8.

q 21.8.

r 21.8.

s 21.8.

t 1.1.

u 5.5.

v 2.28.

w Mat. 2.2.

x 21.2.

y 21.6.

z 21.6.

a 22.1.

b Dute. 4.2.

c Eks. 32.33.

d 3.5.

e 21.2.

f 22.7.

g 2 Tim. 4.8.

h Roma 16.20,24.